Spiritual Bread - Հոգեւոր Հաց -January 20, 2021 by torontoarmenianchurch

ՀՈԳԵՒՈՐ ՀԱՑ / SPIRITUAL BREAD Չորեքշաբթի/ Wednesday: 27 Յունուար/ January, 2021- No. 231

ՕՐՈՒԱՅ ԶՐՈՅՑԻՆ ՆԻՒԹԸ՝ ԽՈՆԱՐՀՈՒԹԻՒՆ ԵՒ ՀԵԶՈՒԹԻՒՆ պիտի ներկայացնէ ՀՈԳՇ. ՏԷՐ ՎԱՐԴԱՆ ՎՐԴ. ԹԱՇՃԵԱՆԸ հոգեւոր հովիւ Սբ. Աստուածածին Հայց. Առաք. Եկեղեցւոյ- Թորոնթօ

TOPIC OF THE CONVERSATION: HUMILITY AND MEEKNESS the talk will be led by REV. FR. VARTAN TASHJIAN Parish priest of St. Mary Arm. Apost. Church in Toronto

ՏԷՐՈՒՆԱԿԱՆ ԱՂՕԹՔ Օրհնեալ Տէր մեր Յիսուս Քրիստոս. ամէն: Հայր մեր, որ յերկինս ես, սուրբ եղիցի անուն քո: Եկեսցէ արքայութիւն քո, եղիցին կամք քո որպէս յերկինս եւ յերկրի: Զհաց մեր հանապազորդ տուր մեզ այսօր, եւ թող մեզ զպարտիս մեր, որպէս եւ մեք թողումք մերոց պարտապանաց: Եւ մի տանիր զմեզ ի փորձութիւն, այլ փրկեա զմեզ ի չարէ: Զի քո է արքայութիւն եւ զօրութիւն եւ փառք յաւիտեանս. ամէն։ ԸՆԹԵՐՑՈՒՄ ՄԱՏԵԱՆ ՈՂԲԵՐԳՈՒԹԵՆԷՆ (ՆԱՐԵԿ) ԲԱՆ ԼԷ ՍՐՏԻ ԽՈՐՔԵՐԻՑ ԽՈՍՔ ԱՍՏԾՈՅ ՀԵՏ Ա Եւ արդ, թէպէտեւ իմ բարու համար քո ինձ շնորհած վերոյիշեալ պարգեւներից Շատ քչերն այստեղ ես գրի առա, Ո՜վ ամենագութ բարերար, գովեալ եւ ամենազօր, Բայց եւ այնպէս` նրանք արքայազուններ են եւ ինքնակալ իշխաններ, Զօրութեան որդիներ են նրանք եւ վեհածիններ մեծափառ, լուսանորոգ եւ հրաշապատիւ, Որոնք հռչակուած են բարձր բռնած յաղթական դրոշներով` պսակապաճոյճ գեղազարդուած, Բերելով իրենց հետ անթիւ օրհնաբան, քաղցրահամբոյր եւ հեզ, 2

Երջանիկ խաղաղասէր եւ աստուածահաճո պետութիւնները այն վերին նահանգների, Որոնց վերաբերմամբ աղօթեց մարգարէն` ասելով. "Տէ՜ր, զօրութիւններդ արթնացրու եւ մեզ փրկելու փութա՛", Դրանք աւելի զօրաւոր են հալածելու մեր մեղքերը Եւ հալելու ու հեռացնելու կարկուտն անյուսութեան, Քան թէ զօրապետը նախամարտիկ` երկնային պարի Գիշերավարը այն խաւարասէր, որը առաջին հակառակորդն էր բարի Աստծուն: Անհնար է թուել այն բոլոր շնորհները, որոնք բարձրեալի կողմից Անձրեւեցին տկարիս, թշնամուս եւ ապերախտ ծառայիս վրայ: Իսկ եթէ ոք համարձակուի խօսել կարողանալ, ամբողջը թողած` Շատ քիչը պիտի կարենայ յիշել այդ շնորհներից: Դրանց հետ նաեւ մտաբերելով առաջին նիւթը, որից ստեղծուեց, Իբրեւ մի տկար եւ նկուն` հերքուած մեծ զօրութիւնից պիտի պարտուի: Բ Սակայն, թէպէտեւ այսպէս գրեցի, Եւ դարձեալ նոյնը պիտի վկայեմ հողիս թերահաս խակութեան Եւ ստեղծողիդ կատարելութեան ու բարիքների եւ իմ անարժանութեան մասին,Բայց ամենալոյս եւ բազմազեղուն, աննախանձ, գովեալ քո արարչութեան զօրութեան հանդէպ Կփշրուի բանսարկուի պատճառած սրտի կարծրութիւնը: Նա է, որ փորձում է յուսահատ վհատութեամբ քարացնել սիրտս, Սպառել եւ խոպանացնել երկու աղբիւրներս, 3

Որոնք իմ զգայական եդեմի մէջ բխեցրեց տնկողը, Որպէսզի նրանցով ոռոգուի առատ ու ծաղկի իմ մէջ բարեգործութեան դրախտը կենսատունկ: Ուստի թող չլինի, որ արտասուքներս ցամաքեցնելով, Աղանդահնար պատրանքներով եւ չարաչար խորամանկութեամբ Դուրս հանի դարձեալ ինձ իմ նախկին փափուկ վիճակից: Իսկ երբ երեւայ հրաշափառօրէն համբարձուած Աստուածն Իր խաղաղութեամբ միջնորդն հաշտութեան աստուածների մէջ, Շնորհաց կտակը բերելով իր հետ,Բախուելով նրան, ինչպէս վիմեղէն ամրապինդ լեռան, Կցնդեն բոլոր վնասակար խարդախութիւններն ու կարճամիտ սրտնեղութիւնները, Հազիւ թէ հոսող փոքրիկ ջրի պէս, կամ հողի նման, որ փշրուելով կփոշիանա: Գ Արդ, ոչ թէ մարդկանցից են գալիս կշտամբանքներս, ինչպէս Յոբն է ասում, Այլ ամենատես աչքերից վերին հրամայողիդ, Որի երկիւղից խիղճս տագնապած` սոսկում եմ, սարսում կասկածանքներով: Եւ սակայն դարձեալ սրտաբեկ` Ապաստանում եմ յոյսիդ հաստատուն, կենդանի, անեղծ. Որպէսզի ողորմութեամբ նայես դու ինձ, Իբրեւ կորստեան պատժին արժանու, Երբ ես երկնայնիդ բարերարութեանը ներկայանամ ձեռնունայն եւ ապշահար, Երախտիքները անպատում փառքիդ բերեմ ես ինձ հետ ու քեզ յիշեցնեմ. Քեզ, որ ո՛չ մոռացութեամբ տարուած ես նիրհում, 4

Ոչ էլ մինչեւ իսկ ակնթարթի չափ ընդմիջումներով` հեծեծանքներն ես անտեսում վշտի: Վերցրո՛ւ ինձանից, աղաչում եմ քեզ, լուսաւոր խաչովդ` խեղդը յանցանքիս, Հոգատարութեամբ տարակուսական տխրութիւնը իմ, Փշանիւթ պսակով` բողբոջն իմ մեղքերի, Գանակոծութեամբ` հարուածը մահիս, Ապտակի յուշով` տանջանքն ամօթիս, Թքի թշնամանքով` գարշութիւնս անգոսնելի, Լեղու ճաշակմամբ` դառնութիւնը հոգուս: Դ Քոնն են այս բոլոր բարութիւնները անբովանդակելի, Միակ Աստծոյ միածի՛ն Որդի, Որոնց հետ եւ իմ չարութիւնները յիշատակելով, Քո ամէնօրհնեալ անունն եմ կանչում բարձրաղաղակ` հոգեղէնների պաղատանքներով: Մեղապարտութեամբ ամօթահարիս զղջման խոստովանութեան նայիր Եւ սատակելու արժանի որդուս ողորմիր` անմահ մահով մեռնելու. Որպէսզի բազում մեղքերիս չափով Կրկնապատկուելով առաւելապէս` քո ողորմութի՜ւնդ աւետարանուի Եւ հռչակուի վեհ ահաւոր հնչմամբ երկնքի մէջ միշտ եւ երկրի վրայ: Եւ քեզ` Հօր եւ սուրբ Հոգու հետ` փա՜ռք յաւիտեանս. ամէն: ԱՂՕԹՔ Տէր ողորմեա, Տէր ողորմեա, Տէր ողորմեա: 5

Օգնէ՛ մեզի, Տէ՛ր, օգնէ՛ մեզի, մեր Փրկի՛չ Աստուած, Քու Մեծ եւ Փառաւոր Անուան համար, Տէ՛ր, Փրկէ՛ մեզի եւ քաւէ՛ մեր մեղքերը Քու Սուրբ Անուան համար: Պարսպա՛ծ պահէ Քեզի ապաւինած եւ յուսացած Քու ժողովուրդին Քու Սուրբ եւ պատուական խաչի հովանիին ներքեւ, խաղաղութեան մէջ: Փրկէ՛ տեսանելի եւ անտեսանելի թշնամիներէն: Արժանաւորէ՛ գոհութեամբ փառաւորել Քեզ Հօր եւ Սուրբ Հոգիիդ հետ այժմ և միշտ եւ յաւիտեանս յաւիտենից. Ամէն: ԱՒԵՏԱՐԱՆ ԸՍՏ ՅՈՎՀԱՆՆԷՍԻ 13: 1- 17 Զատիկի տօնէն առաջ՝ Յիսուս, գիտնալով թէ իր ժամը հասած է՝ որ մեկնի այս աշխարհէն Հօրը քով, սիրած ըլլալով իրենները՝ որոնք աշխարհի մէջ էին, սիրեց զանոնք մինչեւ վախճանը: Երբ ընթրիքը կ՚ըլլար, (Չարախօսը արդէն Իսկարիովտացի Սիմոնեան Յուդան դրդած էր՝ որ մատնէ զայն,) Յիսուս՝ գիտնալով թէ Հայրը ամէն բան տուաւ իր ձեռքը, եւ թէ ինք եկաւ Աստուծմէ ու կ՚երթայ Աստուծոյ քով, ոտքի ելաւ ընթրիքէն, մէկդի դրաւ հանդերձները, եւ առնելով ղենջակ մը՝ կապեց մէջքին: Յետոյ ջուր լեցուց կոնքին մէջ, եւ սկսաւ լուալ աշակերտներուն ոտքերը ու սրբել մէջքին կապած ղենջակով: Ուստի եկաւ Սիմոն Պետրոսի. ան ալ ըսաւ իրեն. «Տէ՛ր, դո՞ւն պիտի լուաս իմ ոտքերս»: Յիսուս պատասխանեց անոր. «Ինչ որ ես կ՚ընեմ՝ դուն հիմա չես ըմբռներ, բայց յետոյ պիտի ըմբռնես»: Պետրոս ըսաւ անոր. «Դուն բնա՛ւ պիտի չլուաս իմ ոտքերս»: Յիսուս պատասխանեց անոր. «Եթէ չլուամ քեզ, դուն բաժին չունիս ինծի հետ»: Սիմոն Պետրոս ըսաւ անոր. «Տէ՛ր, ո՛չ միայն ոտքերս, այլ նաեւ՝ ձեռքերս ու գլուխս»: Յիսուս ըսաւ անոր. «Ա՛ն որ լոգցած է՝ միայն ոտքերը լուալու պէտք ունի, որ ամբողջովին մաքուր ըլլայ. եւ դուք մաքուր էք, բայց ոչ բոլորդ»: 6

Արդարեւ գիտէր թէ ո՛վ պիտի մատնէր զինք: Ուստի ըսաւ. «Բոլորդ մաքուր չէք»: Երբ լուաց անոնց ոտքերը, եւ առնելով իր հանդերձները՝ դարձեալ սեղան նստաւ, ըսաւ անոնց. «Գիտէ՞ք ի՛նչ ըրի ձեզի: Դուք Վարդապետ ու Տէր կը կոչէք զիս, եւ ճիշդ կ՚ըսէք, որովհետեւ այնպէս եմ: Ուստի եթէ ես՝ Տէրս ու Վարդապետս՝ լուացի ձեր ոտքերը, դո՛ւք ալ պարտաւոր էք լուալ իրարու ոտքերը: Որովհետեւ օրինակ մը տուի ձեզի, որպէսզի ինչպէս ես ըրի ձեզի՝ դուք ալ ընէք: Ճշմա՛րտապէս, ճշմա՛րտապէս կը յայտարարեմ ձեզի. “Ծառան իր տիրոջմէն մեծ չէ, ո՛չ ալ ղրկուածը՝ զինք ղրկողէն մեծ է”: Եթէ գիտէք այս բաները, երանելի՜ էք՝ եթէ ընէք զանոնք: ՔԱՐՈԶ Վասն հիւանդաց եւ ամենայն վշտացելոց աղաչեսցուք զՓրկիչն մեր Քրիստոս, զի ողորմեսցի ըստ մեծի ողորմութեան Իւրում եւ բժշկեսցէ զախտս եւ զհիւանդութիւնս հոգւոց եւ մարմնոց ծառայից Իւրոց եւ կատարեալ առողջութեամբ հասուսցէ զամենեսեան ի մշտնջենաւոր եւ յանախտ կեանս: Որ առաքեցաւ ի Հօրէ ի բժշկութիւն ազգի մարդկան Միածին Որդին Աստուծոյ՝ Տէր մեր եւ Փրկիչ Յիսուս Քրիստոս. կեցո՛ եւ ողորմեա՛: ԲԺՇԿՈՒԹԵԱՆ ԱՂՕԹՔ Տէր ողորմեա, Տէր ողորմեա, Տէր ողորմեա: Փարատէ՛ ցաւերը եւ բժշկէ՛ հիւանդութիւնները քու ժողովուրդէդ, Տէր Աստուած մեր եւ բոլորին կատարեալ առողջութի՛ւն շնորհէ` Քու ամենայաղթ խաչիդ նշանով, որուն միջոցով մարդկութեան տկարութիւնը վերցուցիր եւ դատապարտեցիր մեր կեանքի եւ փրկութեան թշնամին: 7

Դուն ես մեր կեանքն ու փրկութիւնը, բարերար եւ բազումողորմ Աստուած. միայն Դո՛ւ կրնաս ներել մեր մեղքերը եւ մեզմէ հեռացնել ախտերն ու հիւանդութիւնները. Քեզի յայտնի են մեր կարիքները: Բարիքներ պարգեւող, առատ ողորմութիւնդ պարգեւէ՛ քու արարածներուդ՝ իւրաքանչիւրին ըստ իր պէտքին, որովհետեւ արարածներուդ միջոցով միշտ կը գովաբանուի Ամենասուրբ Երրորդութիւնդ. Այժմ եւ միշտ եւ յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն: ՔԱՐՈԶ Սուրբ խաչիւս աղաչեսցուք զՏէր, զի սովաւ փրկեսցէ զմեզ ի մեղաց եւ կեցուսցէ շնորհիւ ողորմութեան իւրոյ: Ամենակալ Տէր Աստուած մեր, կեցուսցէ՛ եւ ողորմեսցի: ՊԱՀՊԱՆՈՒԹԵԱՆ ԱՂՕԹՔ Տէր ողորմեա, Տէր ողորմեա, Տէր ողորմեա: Պահպանիչ եւ հաւատացեալներու յոյս, Քրիստոս Աստուած մեր, պահէ պահպանէ եւ օրհնէ Հայոց ազգը եւ Հայաստանեայց Եկեղեցին. Քու Սուրբ եւ պատուական Խաչիդ հովանիին ներքեւ, խաղաղութեան մէջ. փրկէ եւ ազատէ երեւելի եւ աներեւոյթ թշնամիներէն, արժանաւորէ գոհութեամբ փառաւորենք Քեզ ընդ Հօր եւ Սուրբ Հոգւոյն. այժմ եւ ﬕշտ եւ յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն: 8

LORDâ&#x20AC;&#x2122;S PRAYER Blessed be our Lord Jesus Christ. Amen. Our Father, who art in heaven, hallowed be thy name; thy kingdom come; thy will be done on earth as it is in heaven. Give us this day our daily bread; and forgive us our trespasses, as we forgive those who trespass against us; and lead us not into temptation; but deliver us from evil. For thine is the kingdom and the power and the glory unto the ages of ages. Amen. READING: FROM MADYAN VOGHPERKOUTYAN (NAREG) Prayer 37 Speaking with God from the Depths of the Heart A Now, of all your gifts and favors I have received and described, merciful, beneficent, praised and powerful Lord, only a few have been set forth here. But they are all nobles of the kingdom. They are like freemen with rich estates, sons of military orders and offspring of the sublime, great in glory, renewed in light, honored in miracles. Proclaimed with the unfurling flags of victory, each gift adorned with a crowning wreath on its heads and bringing countless other dominions and estates, gifts praising, endearing, meek, happy, peaceful, from those regions closest to God. 10

Of these the prophet prayed, â&#x20AC;&#x153;Awake, Lord, your heavenly forces and come to save us.â&#x20AC;? Who is better armed to drive out sin, fend off hail, melt the ice of despair, and repel those first rebels from the heavenly ranks, whose nocturnal ways love the darkness, and who from the beginning revolted against God? It is impossible to recount all the good gifts you have rained down on me, a weak, belligerent and ungrateful servant. But if one were to try to speak about even the least of this abundance, one would be at a loss, recalling the dust we were made of. Like a puny weakling, one would be struck dumb in defeat by the greatness of the maker. B After writing this much I testify again to the flawed immaturity of my soul when compared to your perfection, O creator, and my waywardness in comparison to your kindness. However, the strength of your praiseworthy creative force, your everlasting light, generous and abundant, defends me against the ways of the Trickster, who aims to harden the heart, making it a rock of despair, threatening to dry up the two springs of the Eden of my sentiments that were established by the Gardener to water and make the garden of good works 11

planted in me flourish. May we not be snatched again from our original paradise, through the evil trickery of heretical illusions that parch our eyes so that when the miraculously resurrected God stands as a mediator among the gods, bringing his gift of grace, all the injuries of deceit and short-sighted anxieties, will be pulverized as if dashed upon a hard rock, or washed away by the trickling of a stream, or blown away like the dust. C And so my reprimand shall come, as Job said, not from myself, but from your all-seeing eye, of which I am in terror, wrenched with anxieties, dread and fear. But refuge for my broken spirit lies in your living, incorruptible, constant hope, that looking on me with mercy, as one condemned to perdition, when I present myself before your heavenly beneficence, empty-handed and without gifts, bringing with me the evidence of your untold glory, I will remind you who never slumber in forgetfulness, who never shut your eyes, never ignore the sighs of grief, that with your cross of light you may lift away from me, I beg you, the peril that chokes me, with your comforting care, the vacillating sadness, with your crown of thorns, the germs of my sin, 12

with the lashes of the whip, the blows of death, with the memory of the slap in the face, the neediness of my shame, with the spitting of your enemies, my contemptible vileness, with your sip of vinegar, the bitterness of my soul. D For yours is all the boundless goodness, only begotten Son of God, together with which, I remember my wrongs, calling your all blessed name aloud with supplications. Look upon my embarrassed confessions of defeat and grant mercifully to this son worthy of execution, the death of immortality, so that on my sins, again and again, growing by leaps and bounds, the goodness of your mercy might be proclaimed with resounding solemnity in heaven as on earth. And to you with the Father and Holy Spirit, glory forever. Amen. PRAYER Lord have mercy. Lord have mercy. Lord have mercy Help us, Lord. Help us, God our Savior, in accordance with the great glory of your name. Lord, save us and forgiue us our signs of your holy name. Keep and shelter those who have taken refuge in you and your people who rely the protection of our holy and venerable cross in peace. Save them from enemies visible and 13

invisible. Make them worthy to worship you with the Father and Holy Spirit. Now and always and unto the ages of ages. Amen: GOSPEL ACCORDING TO JOHN: 13: 11- 17 It was just before the Passover Festival. Jesus knew that the hour had come for him to leave this world and go to the Father. Having loved his own who were in the world, he loved them to the end. The evening meal was in progress, and the devil had already prompted Judas, the son of Simon Iscariot, to betray Jesus. Jesus knew that the Father had put all things under his power, and that he had come from God and was returning to God; so he got up from the meal, took off his outer clothing, and wrapped a towel around his waist. After that, he poured water into a basin and began to wash his disciples’ feet, drying them with the towel that was wrapped around him. He came to Simon Peter, who said to him, “Lord, are you going to wash my feet?” Jesus replied, “You do not realize now what I am doing, but later you will understand.” “No,” said Peter, “you shall never wash my feet.” Jesus answered, “Unless I wash you, you have no part with me.” “Then, Lord,” Simon Peter replied, “not just my feet but my hands and my head as well!” Jesus answered, “Those who have had a bath need only to wash their feet; their whole body is clean. And you are clean, though not every one of you.” For he knew who was going to betray him, and that was why he said not every one was clean. When he had finished washing their feet, he put on his clothes and returned to his place. “Do you understand what I have done for you?” he asked them. 13“You call me ‘Teacher’ and ‘Lord,’ and rightly so, for that is what I am. 14Now that I, your Lord and 14

Teacher, have washed your feet, you also should wash one anotherâ&#x20AC;&#x2122;s feet. 15I have set you an example that you should do as I have done for you. 16Very truly I tell you, no servant is greater than his master, nor is a messenger greater than the one who sent him. 17Now that you know these things, you will be blessed if you do them. PRAYER FOR THE SICK Lord have mercy. Lord have mercy. Lord have mercy " O beneficent and ab undantly merciful God, through thine unforgetting knowledge and infinite love of men be mindful of all that believe in thee and have mercy on all. Help us and deliver us from our several perils and trials. Make us worthy to give thee thanks and to glorify thee, the Father, the Son & the Holy Spirit, now and always and unto the ages of ages. Amen: LITANY By the Holy Cross let us beseech the Lord, that through it he may deliver us from our sins and save us by the grace of his mercy. Almighty Lord our God, save us and have mercy upon us. PRAYER OF PRESERVATION Lord have mercy. Lord have mercy. Lord have mercy Guardian and hope of the faithful Christ our God, guard, protect and bless Armenian Nation and Armenian Church, under the shadow of Thine holy and precious Cross in peace. Deliver from enemies visible and invisible. Make us worthy to give thanks to Thee and to glorify Thee with the Father and the Holy Spirit, now and forever and unto the ages of ages. Amen. 15