ՀՈԳԵՒՈՐ ՀԱՑ / SPIRITUAL BREAD Չորեքշաբթի/ Wednesday: 23 Յունիս / June, 2021- No. 248
ՕՐՈՒԱՅ ԶՐՈՅՑԻՆ ՆԻՒԹԸ՝ «Ուրեմն ինչ որ կայսրինն է՝ տուէ՛ք կայսրին, եւ ինչ որ Աստուծոյ է՝ Աստուծո՛յ» պիտի ներկայացնէ ԱՐԺ. ՏԷՐ ՀԱՅԱՐԻ ՔՀՆՅ. ԹԱՆԱՇԵԱՆԸ հոգեւոր հովիւի օգնական
TOPIC OF THE CONVERSATION:
«So give back to Caesar what is Caesar’s, and to God what is God’s. » the talk will be led by REV. FR. HAYARI TANASHIAN Pastor’s Assistant
ՏԷՐՈՒՆԱԿԱՆ ԱՂՕԹՔ Օրհնեալ Տէր մեր Յիսուս Քրիստոս. ամէն: Հայր մեր, որ յերկինս ես, սուրբ եղիցի անուն քո: Եկեսցէ արքայութիւն քո, եղիցին կամք քո որպէս յերկինս եւ յերկրի: Զհաց մեր հանապազորդ տուր մեզ այսօր, եւ թող մեզ զպարտիս մեր, որպէս եւ մեք թողումք մերոց պարտապանաց: Եւ մի տանիր զմեզ ի փորձութիւն, այլ փրկեա զմեզ ի չարէ: Զի քո է արքայութիւն եւ զօրութիւն եւ փառք յաւիտեանս. ամէն։ ԸՆԹԵՐՑՈՒՄ ՄԱՏԵԱՆ ՈՂԲԵՐԳՈՒԹԵՆԷՆ (ՆԱՐԵԿ) ԲԱՆ ԾԴ ՍՐՏԻ ԽՈՐՔԵՐԻՑ ԽՈՍՔ ԱՍՏԾՈՅ ՀԵՏ Ա Եւ այսպէս ահա, ողորմում ես դու բոլոր քեզ վրայ յոյս դնողներին, Ո՜վ սկզբնալոյս աչքի տեսողութիւն եւ սրտի գիտութեան Յիսուս, Դո՛ւ ես բարերարում, դո՛ւ ես տալիս կեանք եւ անմահութիւն: Դէպի ինձ դարձիր քո գթութեամբ, եւ պիտի պատրաստես իմ դարձը առ քեզ կրկնակի՛ բերկրութեամբ, Զի առանց քո կամքի չեմ կարող լինել վերանորոգուած. Եւ եթէ չկամենաս գթալ, չեմ կարող փրկուել մահապարտս ես.
2
Եւ կառավարիչդ եթէ չհարթես դէպի քեզ բերող ճանապարհը` Աջից ու ձախից խորունկ վիհերն ինձ կորուստ կսպառնան: Բ Չեմ պարծենում ես` նախատեալս ամէն կողմից, Չեմ պանծա պարսաւեալս, Չեմ խրոխտում լքեալս, Չեմ մեծաբանում պապանձեալս, Չեմ ըմբոստանում ծաղրեալս, Չեմ երջանկանում եղկելիս, եւ չեմ արդարանում ամբարիշտս, Քանզի, ինչպէս առանց սանձակալի երիվարն ուղիղ ընթանալ չի կարող, Ո՛չ էլ նաւն առանց ղեկավարի կշարժուի առաջ, Ո՛չ արորն ուղիղ ակոս կբանա առանց մաճկալի, Եւ ո՛չ զոյգ լծերն յարմար կընթանան առանց հօտաղի, Ո՛չ ամպը առանց քամու կչուի, Ո՛չ աստղերն անժամանակ կցնդեն ու կգումարուեն. Եւ արեւն առանց տարրեղէն օդի իր շրջանը կբոլորի,Այդպէս նաեւ ես այդ բոլորի հետ չեմ կարող անել ոչինչ, ոչ մի բան Առանց բարեգործիդ ակնարկութեան եւ հրամանի: Զի դու ես միայն, որ կեանք ես տալիս բանականներին Ու խնամք տանում արարածներին բոլոր-բովանդակ, Եւ քո ձեռքումն է իմ փրկութիւնը, ըստ սաղմոսողի: Դո՛ւ ես հնչեցնում ամէն հասակի մարդկանց ականջին Քո աւետաբեր ձայնը խնդալից,"Իմ հանգստին եկէք, սաստիկ հոգնածներ, եւ ես ձեզ պիտի մաքրեմ մեղքերից":
3
Գ Իսկ ինձ ի՞նչ օգուտ լուացումից, եթէ պիտի դարձեալ դառնամ զազրելի, Եւ կամ ի՞նչ օգուտ ճաշակումից, եթէ գեհենի պիտի մատնուեմ. Ի՞նչպէս պարծենամ ես Աբրահամով, երբ խորթացել եմ նրա գործերից, Գարշելի որդիս ամովրացի հօր եւ մօր` քետացի կամ քանանացի, Ըստ մարգարէի խօսքի` կարծես թէ ինձ համար ասուած. Ժառանգս մերժելի` եթովպացի եւ ո՛չ Սառայի արգանդի ծնունդ, Ըստ այն առածի, որով տեսանողն ինձ է ակնարկում. Ես եղբայրս Շամրինի կամ Գոմորի, Անլուայ եւ անաղելի Ծնունդս` Ոողի եւ Ոողիբայի խակակութ եւ տհաս պորտի, Ըստ Եզեկիէլի կշտամբութեան: Դ Ինչպէս ոմն, որ հողմակոծ ծովի ծփանքների մէջ Սաստկապէս ծեծկուած, լլկուած ուժգին ու խիստ տագնապով Կտարուի` ընկած հեղեղագնաց հախուռն հոսանքում, Որ ձեռքի մատներն այս կողմ ու այն կողմ տարուբերելով, Զերթ գարնանազայր գետերի յուժկու հորձանքից քշուած, Ակամայ վազքով եւ թաւալգլոր խղճալիօրէն, Ու խառնախռիւ, պղտոր, գարշահոտ, տղմախառն, մամռոտ ջրեր կուլ տալով, Շնչասպառ իսպառ կքշուի մահաբեր սաստիկ ցաւերով Ու կխեղդուի ուղխերում սուզուած,Այդպէս եմ եւ ես` եղկելիս, ահա, Խօսում են` ու չեմ իմանում, Գոչում են` ու ոչինչ չեմ լսում, 4
Ձայն են տալիս` ու չեմ արթնանում, Կանչում են` ու տեղիցս չեմ շարժւում, Փող են հնչեցնում` եւ չեմ գումարւում, Վիրաւորւում եմ` ու չեմ զգում, Ու գարշատեսիլ կուռքերի նման թափուր եմ իսպառ բարի մտքերի ներգործութիւնից: Բերուած օրինակն, արդարեւ, պատկերն է իմ իսկական, Բայց աւելի քան ատելի, վատթար եւ մեղադրելի Եւ Քրիստոսի կողմից արժանի դատապարտուելու: Ե Եւ քանզի անդարձ ճանապարհի համար իմ այս կտակը, Որպէս յիշատակ աշխարհում գործած մեղքերի` թողի ընթերցողներին, Որ իմ խօսքերով հանապազ աղօթք կարդան առ Աստուած,Թող որ այն մնա իբր ընդունելի խոստովանութեան Ողբաձայն աղերս-աղաղակ ընդմիշտ, ո՛վ ամենակալ, Եւ գիրն այս` մարմնիս, եւ խօսքը` հոգուս տեղ Թախանձեն թող միշտ անսահմանելուդ, Իբր անեղծական անմահ մաղթողից ընդունելով այս աղերսն իմ ձայնով, Բարեգո՜ւթ, մարդասէր, օրհնեալ յաւիտեանս. ամէն: ԱՂՕԹՔ Տէր ողորմեա, Տէր ողորմեա, Տէր ողորմեա: Երեկոյեան այս պահուն, բարձրացնենք մեր ձեռքերը դէպի սրբութիւն: Ինչ մեղք որ գործեցինք այսօր՝ խորհրդով, խօսքով կամ գործով, մեր անկողիններուն մէջ զղջալով խոստովանինք ծածկագէտ Աստուծոյդ՝ յուսալով Քու ողորմութեանդ: Եւ գոչենք միաձայն. յիշէ՜ մեզի, Տէ՛ր, երբ Քու Թագաւորութեամբըդ գաս, եւ ողորմէ՜ մեզի։ Ամէն: 5
ԱՒԵՏԱՐԱՆ ԸՍՏ ՄԱՏԹԷՈՍԻ 22: 15- 22 Այն ատեն Փարիսեցիները գացին խորհրդակցելու, թէ ի՛նչպէս խօսքով ձգեն զայն ծուղակի մէջ: Ու ղրկեցին անոր իրենց աշակերտները՝ Հերովդէսեաններուն հետ, եւ ըսին. «Վարդապե՛տ, գիտենք թէ ճշմարտախօս ես ու ճշմարտութեամբ կը սորվեցնես Աստուծոյ ճամբան, եւ հոգ չես ըներ ոեւէ մէկուն համար, քանի որ երեսպաշտութիւն չես ըներ մարդոց: Ուստի ըսէ՛ մեզի, ի՞նչ է քու կարծիքդ. “Արտօնուա՞ծ է տուրք տալ կայսրին՝ թէ ոչ”»: Յիսուս՝ գիտնալով անոնց չարամտութիւնը՝ ըսաւ. «Ինչո՞ւ կը փորձէք զիս, կեղծաւորնե՛ր: Ցո՛յց տուէք ինծի տուրքին դրամը»: Անոնք դահեկան մը բերին իրեն: Ըսաւ անոնց. «Որո՞ւնն են այս պատկերն ու գրութիւնը»: Ըսին անոր. «Կայսրի՛ն»: Այն ատեն ըսաւ անոնց. «Ուրեմն ինչ որ կայսրինն է՝ տուէ՛ք կայսրին, եւ ինչ որ Աստուծոյ է՝ Աստուծո՛յ»: Երբ լսեցին՝ զարմացան, ու թողուցին զայն եւ գացին: ՔԱՐՈԶ Վասն հիւանդաց եւ ամենայն վշտացելոց աղաչեսցուք զՓրկիչն մեր Քրիստոս, զի ողորմեսցի ըստ մեծի ողորմութեան Իւրում եւ բժշկեսցէ զախտս եւ զհիւանդութիւնս հոգւոց եւ մարմնոց ծառայից Իւրոց եւ կատարեալ առողջութեամբ հասուսցէ զամենեսեան ի մշտնջենաւոր եւ յանախտ կեանս: Որ առաքեցաւ ի Հօրէ ի բժշկութիւն ազգի մարդկան Միածին Որդին Աստուծոյ՝ Տէր մեր եւ Փրկիչ Յիսուս Քրիստոս. կեցո՛ եւ ողորմեա՛: ԲԺՇԿՈՒԹԵԱՆ ԱՂՕԹՔ Տէր ողորմեա, Տէր ողորմեա, Տէր ողորմեա: Փարատէ՛ ցաւերը եւ բժշկէ՛ հիւանդութիւնները քու ժողովուրդէդ, Տէր Աստուած մեր 6
եւ բոլորին կատարեալ առողջութի՛ւն շնորհէ` Քու ամենայաղթ խաչիդ նշանով, որուն միջոցով մարդկութեան տկարութիւնը վերցուցիր եւ դատապարտեցիր մեր կեանքի եւ փրկութեան թշնամին: Դուն ես մեր կեանքն ու փրկութիւնը, բարերար եւ բազումողորմ Աստուած. միայն Դո՛ւ կրնաս ներել մեր մեղքերը եւ մեզմէ հեռացնել ախտերն ու հիւանդութիւնները. Քեզի յայտնի են մեր կարիքները: Բարիքներ պարգեւող, առատ ողորմութիւնդ պարգեւէ՛ քու արարածներուդ՝ իւրաքանչիւրին ըստ իր պէտքին, որովհետեւ արարածներուդ միջոցով միշտ կը գովաբանուի Ամենասուրբ Երրորդութիւնդ. Այժմ եւ միշտ եւ յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն:
ՔԱՐՈԶ Սուրբ խաչիւս աղաչեսցուք զՏէր, զի սովաւ փրկեսցէ զմեզ ի մեղաց եւ կեցուսցէ շնորհիւ ողորմութեան իւրոյ: Ամենակալ Տէր Աստուած մեր, կեցուսցէ՛ եւ ողորմեսցի: ՊԱՀՊԱՆՈՒԹԵԱՆ ԱՂՕԹՔ Տէր ողորմեա, Տէր ողորմեա, Տէր ողորմեա: Պահպանիչ եւ հաւատացեալներու յոյս, Քրիստոս Աստուած մեր, պահէ պահպանէ եւ օրհնէ Հայոց ազգը եւ Հայաստանեայց Եկեղեցին. Քու Սուրբ եւ պատուական Խաչիդ հովանիին ներքեւ, խաղաղութեան մէջ. փրկէ եւ ազատէ երեւելի եւ աներեւոյթ թշնամիներէն, 7
արժանաւորէ գոհութեամբ փառաւորենք Քեզ ընդ Հօր եւ Սուրբ Հոգւոյն. այժմ եւ ﬕշտ եւ յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն: ՏԷՐՈՒՆԱԿԱՆ ԱՂՕԹՔ Օրհնեալ Տէր մեր Յիսուս Քրիստոս. ամէն: Հայր մեր, որ յերկինս ես, սուրբ եղիցի անուն քո: Եկեսցէ արքայութիւն քո, եղիցին կամք քո որպէս յերկինս եւ յերկրի: Զհաց մեր հանապազորդ տուր մեզ այսօր, եւ թող մեզ զպարտիս մեր, որպէս եւ մեք թողումք մերոց պարտապանաց: Եւ մի տանիր զմեզ ի փորձութիւն, այլ փրկեա զմեզ ի չարէ: Զի քո է արքայութիւն եւ զօրութիւն եւ փառք յաւիտեանս. ամէն։ Օրհնեալ ըլլաք Սուրբ Հոգիին շնորհներով, խաղաղութեամբ գացէք եւ Տէրը ձեր բոլորին հետ ըլլայ. ամէն։
֍
8
LORD’S PRAYER Blessed be our Lord Jesus Christ. Amen. Our Father, who art in heaven, hallowed be thy name; thy kingdom come; thy will be done on earth as it is in heaven. Give us this day our daily bread; and forgive us our trespasses, as we forgive those who trespass against us; and lead us not into temptation; but deliver us from evil. For thine is the kingdom and the power and the glory unto the ages of ages. Amen. READING: FROM MADYAN VOGHPERKOUTYAN (NAREG) Prayer 54 Speaking with God from the Depths of the Heart A And now, in all and for all, your mercy is hope, Lord Jesus, the first light of our eyes and our hearts, all good deeds, life and immortality are from you. Turn with compassion toward me and make my soul return to you rejoicing. For without you I cannot be transformed anew, and if your will is not in sympathy with me, I am unable to save myself since I am condemned to death. And if you, my guide, did not show me the way, marking the footsteps on the path that leads to you, I would fall into the abyss on the right and the left.
9
B I am not proud, for I am justly scorned. I am not arrogant, for I am blameworthy. I am not haughty, for I am abandoned. I do not boast, for I am reduced to silence. I do not rebel, for I am mocked. I do not rejoice, for I am pitiful. I do not justify myself, for I am wicked. A horse does not go straight without someone at the reins, nor does a ship sail forth without a helmsman, nor does a ploughshare make a furrow without a plowman, nor does a pair of oxen move properly without a driver, nor does a cloud float in the sky without the wind, nor do the stars appear and disappear without a scheduler, nor does the sun course through the zodiac without the action of air. Nor do I, like them, do anything except at the pleasure of your commandments, doer of good. For you alone give life to thinking beings. And you alone maintain order in the cycle of creatures. And you alone are my salvation, as the Psalmist said, and you proclaim in joyous voice the good news, which resounds in the ears of the attentive of all ages – “Come to me, all you who labor and are heavy laden, and I will give you rest and cleanse you of your sins.” C But what does it avail me to be cleansed, if I am only to be soiled again? And what use is taking communion, 10
if I am to be damned to Hell? Or why should I glory in Abraham, if I have strayed from his deeds, I, the abominable son of an Amorite father, and a Hittite or Canaanite mother, in the words of the Prophet, as if written for me. I deserve to be the disinherited offspring of the Ethiopian, and not the fruit of Sarah’s womb, in the prophet’s words, apt to me. I am the brother of Samaria and Gomorrah. I am a child unwashed and unsalted, the unripe fruit of the unripe womb of Aholah and Ahoblibah, doubly condemned by the Prophet Ezekiel. D And like one imperiled on the high seas, tossed by waves whipped up by the winds, I am in terror and torment, swept away by the wild currents, clawing with my fingers this way and that to hold on, as if borne away in the torrents of a river flooding in spring, in an involuntary and pitiful downward course. Gulping water, unable to breathe because of debris I have swallowed, foul, slimy, prickly seaweed, dragging me into the pangs of death. Like a drowning man, carried by the flow, I am wretched: They speak, but I do not understand. They call, but I do not hear. They shout, but I do not wake up. 11
They clamor, but I do not budge. They trumpet, but I do not rally. I am wounded, but I do not feel. Like an abominable idol, devoid of any sense of goodness, my true essence is more evil than this example, more heinous and reprehensible, deserving to be brought before the tribunal of Christ. E And since I leave readers this testament recording my misdeeds along the path of no return, that they might pray to God through my words day by day, may this book remain as a guide for repentance, continuously lifted in voice to you, almighty Lord, its letters like my body, its message like my soul. May it always be present before you, O boundless God. Accept my pleas as from an innocent petitioner, compassionate God, who loves mankind, blessed through all eternity. Amen. PRAYER Lord have mercy. Lord have mercy. Lord have mercy At the approach of this evening, we lift up our hands in holiness; whatever sins we have committed this day by thought, word, or deed, we, trusting in your mercy, repent on our beds and confess the secrets of our hearts to you, O God, who knows all secrets. And with one accord we call upon you saying, “Remember us O Lord, 12
when you come into your kingdom, and have mercy upon us.” Amen. GOSPEL ACCORDING TO MATTHEW: 22:15-22 Then the Pharisees went out and laid plans to trap him in his words. They sent their disciples to him along with the Herodians. “Teacher,” they said, “we know that you are a man of integrity and that you teach the way of God in accordance with the truth. You aren’t swayed by others, because you pay no attention to who they are. Tell us then, what is your opinion? Is it right to pay the imperial tax a to Caesar or not?” But Jesus, knowing their evil intent, said, “You hypocrites, why are you trying to trap me? Show me the coin used for paying the tax.” They brought him a denarius, and he asked them, “Whose image is this? And whose inscription?” “Caesar’s,” they replied. Then he said to them, “So give back to Caesar what is Caesar’s, and to God what is God’s.” When they heard this, they were amazed. So they left him and went away. PRAYER FOR THE SICK Lord have mercy. Lord have mercy. Lord have mercy Dispel the pain and heal the sickness of thy people, Lord our God and grant to all perfect health by the sign of thine all-conquering cross through which thou removed the weakness of mankind and condemned the enemy of our life and salvation. Thou art our life and salvation, beneficent and all merciful God, who alone can forgive us our sins and remove diseases and sickness from us, to whom are known our needs and necessities. Bestower of gifts, grant thy bounteous mercy to thy creatures according to their individual 13
needs, through whom thy Holy Trinity is always glorified and praised, now and always and forever and ever. Amen. LITANY By the Holy Cross let us beseech the Lord, that through it he may deliver us from our sins and save us by the grace of his mercy. Almighty Lord our God, save us and have mercy upon us. PRAYER OF PRESERVATION Lord have mercy. Lord have mercy. Lord have mercy Guardian and hope of the faithful Christ our God, guard, protect and bless Armenian Nation and Armenian Church, under the shadow of Thine holy and precious Cross in peace. Deliver from enemies visible and invisible. Make us worthy to give thanks to Thee and to glorify Thee with the Father and the Holy Spirit, now and forever and unto the ages of ages. Amen. LORD’S PRAYER Blessed be our Lord Jesus Christ. Amen. Our Father, who art in heaven, hallowed be thy name; thy kingdom come; thy will be done on earth as it is in heaven. Give us this day our daily bread; and forgive us our trespasses, as we forgive those who trespass against us; and lead us not into temptation; but deliver us from evil. For thine is the kingdom and the power and the glory unto the ages of ages. Amen. May you all be blessed by the grace of the Holy Spirit. Depart in peace and the Lord be with you all. Amen. 14
15