Sandiás (Nº 10)

SANDIÁS Número 10

No vo

Boletín informativo municipal

Centro de Información ó Agro Galego 902 112 000 A resposta tela na túa man Horario:

Xunta de Galicia

8 a 22 horas (lúns a venres).

9 a 14 (sábados, domingos e festivos).

O Plan Leader Plus do Val do Limia estará operativo ata o ano 2006 O Plan Leader Plus do Val do Limia, no que está integrado Sandiás, xunto a outros 15 concellos de A Limia, Baixa Limia e Terra de Celanova, xestionará ata o ano 2006 algo máis de 11,5 millóns de euros (1.917 millóns de pesetas). Un dos obxectivos desta nova andaina, tralo éxito do Plan Leader II, é favorece-la implantación de empresas e incentiva-lo mercado laboral, e potenciar proxectos de cooperación transfronteiriza.

Luis Otero

➋ ➏ ➐

Verán 2002

ô Liña directa do catastro ( 902 373 635

ô

ô

Evite desprazarse a Ourense para face-las súas xestións.

Os máis novos familiarízanse coa informática A creación dunha aula de Informática no colexio público permite ós máis novos practicarse nas novas tecnoloxías da información e Internet. Foi unha das novidades dos curso xa rematado, no que continuou a estreita colaboración do propio Concello de Sandiás, no referido a melloras do ximnasio, na sinalización interior do centro e a organización de viaxes educativas, lúdicas e culturais. ➛ Páx. ➑

Pregoeiro

Boa memoria

O escritor e xornalista de Piñeira de Arcos volve estar de plena actualidade por varios motivos: a publicación do seu último libro, a entrevista no programa “La noche con Fuentes...”, en Tele 5, a intervención no espacio “Desde Galicia para o Mundo” adicado a Sandiás, e como pregoeiro das Festas do Corpus de Ourense. ¡Noraboa!

Despois de máis de catro décadas adicado á Administración pública, o secretario xeral da delegación provincial da Consellería da Presidencia mantén viva a memoria do seu pobo, Piñeira, e do seu concello, Sandiás. Na segunda parte do artigo que publica este Boletín Informativo (páx. 5), don Agustín evoca a xente traballadora e honrada do municipio.

Unha nova fase permite completa-la rede de auga potable en Vilariño A terceira fase das obras de construcción de beirarrúas e renovación da rede de abastecemento de auga en Vilariño está incluída nos Planos Provinciais de Obras cun orzamento de 60 mil euros.

Outros proxectos en execución son os das beirarrúas e das dúas prazas públicas de Sandiás, e a mellora dos entornos e dos accesos ás igrexas de Couso e Sandiás. A colaboración da Deputación permitíu construi-la pista polideportiva en Piñeira.

Agust n GÆn-

O Concello destina o 40% do orzamento a investimentos en obras e servicios.

Sandiás e as súas xentes foron protagonistas do programa “Desde Galicia para el Mundo”.

A romaría de San Bieito da Uceira atrae a centos de devotos/as de toda a comarca.

Páxina 2 Sandiás quedou integrado, xunto a outros concellos de A Limia, Terra de Celanova e Baixa Limia, no Plan Leader Plus, auspiciado pola Unión EuroO Plan Leader II do Val do Limia, que rematou o pasado ano, supuxo un investimento próximo ós 2.000 millóns de pesetas, facilitando, asemade, a creación de máis de 500 postos de traballo, directos e indirectos, en toda a comarca. Os beneficios desta iniciativa, que agora ten continuidade co Leader Plus, semellan evidentes. A nivel de iniciativas públicas temos o exemplo do Centro de Interpretación da Lagoa (a piques de remata-la súa construcción), pero tamén outras que favorecen a promoción turística e a recuperación do noso patrimonio.

Pero onde realmente ten que incidir este programa europeo é na iniciativa privada, con importantes liñas de subvencións para apoiar proxectos de futuro que deben repercutir nun maior dinamismo da nosa economía. Tal vez o exemplo máis significativo sexa o do turismo rural, xa que ó abeiro do Plan Leader II foise implantando unha xa

ciativa privada serve para facilitar recursos que dinamicen o tecido económico e laboral, con especial incidencia no sector agropecuario.

pea, e que terá vixencia ata o ano 2006. Esta iniciativa comunitaria, na que tamén participan o Goberno español, a Xunta de Galicia e a ini-

respetable rede de casas de turismo, como pode servir de exemplo a de Zadagós, que permitíu recuperar un antigo pazo. O Plan Leader Plus, sen esquece-lo turismo, que debe ser un dos pilares sobre os que se asente o desenvolvemento económico da Limia, trata de motivar á xente emprendendora e con iniciativas a pór en marcha proxectos que estaban “aparcados” por falla de respaldo económico (o técnico local de emprego facilita toda a información que se lles solicite).

O Leader Plus é unha clara oportunidade de progreso, tal vez a derradeira destas características se no ano 2007 Galicia deixa de ter dereito ós fondos estructurais da Unión Europea.

Sería bó que dentro de catro anos, á hora de facer balance, poidésemos constatar que este ambicioso proxecto acadou eses obxectivos tamén no noso municipio.

Oportunidades

O Plan Leader Plus tenta motivar á xente emprendedora con axudas ás iniciativas no eido turístico e no aproveitamento e comercialización dos productos agropecuarios.

O orzamento municipal durante o ano 2002 é de 661.113 euros

As transferencias de capital, principal vía de financiamento O capítulo de investimentos reais acapara o 40 por cento dos gastos municipais Os investimentos inciden na mellora das infraestructuras públicas en todo o municipio.

■ Un ano máis, no 2002 as partidas destinadas a sufraga-los bens correntes e servicios, investimentos reais e persoal son as que acaparan a maior parte dos gastos do Concello de Sandiás, segundo os orzamentos aprobados en sesión plenaria pola Corporación municipal. Algo máis de 264 mil euros destínanse os proxectos de obras e infraestructuras previstos para o actual exercicio económico. Deste xeito, o noso municipio mantén, como en anos anteriores,

A adquisición de bens correntes e de servicios supón case que o 25% do orzamento municipal.

un alto nivel de gasto por habitante e ano, sen perxudica-lo equilibrio económico e financieiro da institución municipal.

Nos capítulos de ingresos, as transferencias de capital seguen a se-la principal fonte do financiamento do Concello, xa que supoñen o 37 por cento do total. Tamén son significativas as aportacións das transferencias correntes, dos impostos directos e indirectos, das taxas municipais e dos ingresos patrimoniais.

As transferencias correntes son tamén clave para asegura-lo equilibrio económico do Concello.

Orzamento de gastos: 661.113,32 € 0%

10%

20%

30%

40%

Transferencias correntes

➱ 2,48% ➱ 1,55%

70%

80%

Bens correntes e servicios Persoal

20,46% 10,68%

60%

Investimentos reais

40% 24,83%

50%

Pasivos financeiros Gastos financeiros

90% 100%

Páxina 3

Os Planos Provinciais de Obras aportan 60.000 euros no ano 2002

A rede de abastecemento de Vilariño culmina o proxecto municipal de optimiza-lo servicio en tódolos núcleos de poboación ▲

Solventados as dificultades técnicas para acometela renovación e ampliación da rede de abastecemento de auga en Vilariño das Poldras, os próximos meses serán decisivos para completar este proxecto, agardado con impaciencia por moitos veciños e veciñas.

Os Planos Provinciais de Obras, coa participación da Deputación de Ourense e do propio Concello de Sandiás, incluiron un orzamento de 60.000 € (10 millóns de pesetas) para remata-lo abastecemento e un novo tramo das beirarrúas na travesía deste núcleo.

As dúas primeiras fases,

xa executadas nestes últimos anos, consistiron en mellora-la captación, dende o depósito de Sandiás, e a renovación de importantes tramos de tuberías, que estaban deterioradas e non servían para cumpri-lo obxectivo do Concello de Sandiás de garanti-lo servicio de xeito permanente a tódolos veciños, sobre todo, nas épocas estivais.

Outra avantaxe das obras é a mellora da seguridade vial en Vilariño. Cando remate o proxecto, o investimento global nas tres fases executadas superará os 240 mil euros (arredor de 40 millóns de pesetas).

As obras de Sandiás, a bo ritmo A fisonomía urbana da capitalidade municipal na zona próxima á Casa do Concello e á Casa da Lagoa cambia pouco a pouco. Os traballos de renovación da rede de abastecemento, de construcción das beirarrúas, de instalación do novo alumeado e das dúas prazas públicas seguen a bo ritmo. Outra obra importante en Sandiás é a das beirarrúas dende a estrada N-525 ata o templo parroquial, co alumeado correspondente.

Vilariño das Poldras Ademáis da mellora das redes viarias e de sumidoiros, os proxectos de abastecemento de auga serviron nos últimos anos para evita-los problemas de subministración durante os meses de verán en tódolos pobos.

Pista polideportiva en Piñeira O investimento de 24.000 €, aportados pola Deputación Provincial de Ourense mailo Concello de Sandiás, permitíu construir unha pista polideportiva na área recreativa de Piñeira. Este espacio lúdico está pensado para os máis pequenos e para os amantes do deporte, en xeral. Porterías de fútbol sala e balonmán e as canastras de baloncesto serven de estímulo para practicar estas modalidades, ao igual que acontece en outros pobos do noso municipio.

v

O edificio polivalente, a punto

Accesos á igrexa de Couso

O antigo edificio da Cruz Vermella, próximo á N-525 e á Casa do Concello, acollerá no seu interior á Agrupación de Voluntarios de Protección Civil, o Punto de Información Xuvenil e un centro social, para a celebración de actos públicos e veciñais. A reforma realizouse cunha subvención da Consellería de Xustiza, Interior e Relacións Laborais da Xunta.

O proxecto vaise completar coa dotación do mobiliario e a reforma da planta baixa.

A ampliación da estrada de acceso á igrexa de Couso e da zona de estacionamento de vehículos xa é realidade. Era esta unha antiga reivindicación do colectivo veciñal, dadas dificultades que atopaban, sobre todo, nas celebracións litúrxicas con gran afluencia de persoas. Agora, o acondicionamento do entorno permite acoller un maior número de turismos e autocares. Tamén se instalaron diversas árbores ornamentais.

³

Páxina 4

▲

▲

Contabilizadas 130 cigoñas estables no noso municipio

Boa resposta veciñal ó plano de recollida selectiva de lixo

Sandiás é o municipio da provincia de Ourense que acolle a maior colonia de cigoñas estables. As ópticas condicións climáticas, unido ós traballos de recuperación das areeiras, que leva a cabo a Consellería de Medio Ambiente da Xunta de Galicia, contribuiron nos últimos anos a que se incrementasen as nidificacións destas fermosas aves.

Nos primeiros anos da década dos oitenta o número de cigoñas baixou de xeito alarmante, debido ós efectos da agricultura intensiva e ó abuso dos insecticidas.

A cifra permanece estable, con arredor de 65 parellas, unha cantidade que os técnicos de Medio Ambiente consideran aceptable para esta zona.

As campañas informativas desenvolvidas pola Consellería de Medio Ambiente e a Sociedade Galega de Medio Ambiente (SOGAMA), coa colaboración do Concello de Sandiás, contribuiron a que moitos veciños/as se concienciasen da necesidade de respeta-los distintos tipos de contenedores á hora de deposita-lo lixo.

Este novo servicio permite reciclar moitos dos productos de refugallo, co beneficio para o noso entorno natural, aínda que o custe sexa maior, segundo o acordo de tódolos concellos que integran a Mancomunidade de A Limia.

Outra iniciativa neste eido foi a viaxe gratuita que realizou un grupo de veciños ata Cerceda (A Coruña) para coñece-lo proceso de tratamento dos resíduos.

Sarreaus, Trasmiras e Sandiás comparten un tractor-desbrozadora Os concellos de Sarreaus, Trasmiras e Sandiás comparten dende hai varias semanas unha nova máquina desbrozadora que posibilitará que a limpeza viaria se faga dun xeito máis áxil. Esta adquisición debeuse a que os concellos tiñan que depender exclusivamente da Mancomunidade de A Limia á hora de acometer moitos dos traballos de conservación de pistas, estradas e camiños, tendo que agardar turno, xunto ós outros dez concellos que a integran. O custe desta desbrozadora foi de 14 millóns de pesetas, dos que a metade aportounos a Consellería de Medio Ambiente, e a outra metade entre os tres municipios.

■

■

A xente nova, protagonista do verán lúdico

Os retablos recuperan o seu aspecto orixinal

Como en anos anteriores, o Concello de Sandiás maila Deputación Provincial de Ourense fan posible un verán moi divertido para os rapaces e rapazas interesados en participar nas actividades que monitores da Ludoteca da Asociación Psicopedagóxica Galaico-Portuguesa desenvolverán no colexio público durante os meses de xullo, agosto e setembro. Un día á semana, os máis novos do noso municipio aprenderán manualidades e xogos tradicionais, como un xeito de ocupa-lo seu tempo de lecer con actividades formativas. Este programa está pensado para os nenos e nenas de 4 a 14 anos.

Os traballos de restauración do retablos e das imáxenes relixiosas da igrexa de Santo Estevo de Vilar de Sandiás deixaron ó descuberto o seu aspecto orixinal, catro séculos despois da súa construcción. Este proxecto, patrocinado por Caixanova, a Deputación de Ourense maila Consellería de Cultura, baixo a dirección de Carmen Acuña (foto superior), permitíu tamén subsana-los desperfectos ocasionados neste tempo polos insectos e a humidade. Ademáis do valor sentimental para moitos veciños, o retablo ten esculturas de grande relieve artística atribuidas a Francisco de Moure.

■

Páxina 5 Recuerdos de mi pueblo (Piñeira de Arcos) y de mi municipio (Sandiás).

1945-2002 (y II)

El bien común, uno de los vínculos seguros de unidad y convivencia ermítanme volver a vivir una pequeña historia personal con centro en la localidad de Sandiás, que siempre ocupó un lugar distinguido por la dignidad y la sabiduría de sus familias. En el año 1970, recién aprobada la oposición de Técnicos de Administración Civil del Estado, en Madrid, y una vez destinado a la Delegación de Hacienda de Ourense, mi querido y añorado maestro, y a la sazón alcalde de Sandiás, don Luis Otero Bobillo, se interesó para que impartiese una conferencia sobre Administración Local, en la Casa del Concello de Sandiás. Accedí con mucho gusto, como si fuera una distinción que mi pueblo me dispensaba.

Como anécdota recuerdo una pregunta durante el coloquio de uno de los asistentes: "¿Lo que dijo es de su propio cosecha o se lo mandaron decir?". Me brindó una oportunidad única, de establecer un diálogo distendido, generando proximidad y confianza. Pensando en el regreso y durante la cena con mis padres y hermanos: "Ya no tengo sólo vecinos -les dije-, sino buenos amigos a quienes servir y ayudar".

Me pareció un buen propósito a seguir, que no sé en qué medida logré alcanzar. La voluntad no ha faltado.

Desde esta mi primera cooperación efectiva con mi pueblo pude continuar la línea de colaboración por vías diversas: convocatorias de ayudas y subvenciones para la mejora del medio rural, participación en tribunales de oposiciones para la selección de los funcionarios del Concello, asesoramiento y orientación sobre concursos y oposiciones de las distintas Administraciones públicas, mediante la asistencia directa a los interesados, información genérica y específica solicitada, atención de visitas y entrevistas, etc. Y puedo añadir que mis conocimientos personales y profesionales siempre han estado abiertos a la ciudadanía, en general, y en particular a todos los habitantes de mi municipio y de mi pueblo de nacimiento. En los que es de justifica indicar sus avances, las mejores y sus no pocas perspectivas y vías de superación iniciadas y que para culminar, aparte de los protagonistas de todos conocidos, no existen contribuciones excluyentes, a mi criterio propio.

La condecoración y distinción, en su clase de Encomienda al Mérito Civil, que me fue concedida por Su Majestad, El Rey Juan Carlos I, quiero hacerla extensiva al municipio de Sandiás, en el que reci-

P

✍ Agustín

Gándara

bí y aprendí los principios y valores esenciales de la vida.

Vislumbro el futuro de paz y bienestar, con proyectos ambiciosos e imaginativos de formación, fomento y creación de riqueza. Planificar nuevas ideas y programas sugestivos, para que la juventud no abandone sus propias raíces y muchos retornen para integrarse en proyectos, que ellos mismos se encargarán de desarrollar y que a la Administración compete potenciar.

El bien común debe ser uno de los vínculos seguros de unidad y de convivencia.

El buen espíritu, las buenas obras, la honradez y el buen sentido son ingredientes aconsejables de práctica continuada. Mi colaboración es un activo garantizado, que los responsables municipales y todos los ciudadanos de mi pueblo, de mi municipio y de la A Limia pueden disponer, con plena libertad, para obtener cuotas de mayor bienestar e interés general.

Me afirmo en los "despertadores" actuales de siempre, tradicionales, naturales y humanos: familia Méndez de Sandiás, Feijóo, L. González, Campelo, Marra, Cabrera, etc., y la familia Seara, Amalia

En la foto de los años 60, de izquierda a derecha: Agustín, Lolita Moure (esposa), Plácido Gándara (hermano, ya fallecido), Ángeles Zorelle y Teófilo Feijóo (amigos).

Gómez-Novaíño, y otras de Piñeira. Indicadores valiosos de grandes obras anónimas y de difícil evaluación.

Los mayores de los pueblos son un tesoro que tenemos el deber de custodiar en nuestro recuerdo, y mostrarles una gratitud sin límites y proclamar sus méritos y su ejemplo a seguir. Es una irresponsabilidad y una falta de justicia que no se hable en la familia de los padres, de los abuelos y de los tíos ya desaparecidos y que nos han dejado un legado preciado y una reserva práctica, moral y ética incombustible.

Piñeira-Sandiás ocupan una lugar geográfico privilegiado, por su situación, su riqueza y, sobre todo, por su gente, que lo transforman en un paraíso terrenal.

Propongo la idea de celebrar unas jornadas de formación para impartir en la zona. Corresponde fijar los datos de organización a las autoridades locales, si se estima procedente la iniciativa, que me comprometo llevar a cabo.

Estudios tradicionales de ayer: maestros, oficios, oposiciones, vocaciones religiosas, comercio, etc. Estudios básicos de hoy: escritores, periodistas, informáticos, ingenieros, abogados, empresarios, técnicos, etc. Se observan problemas de empleo, bajas de calidad y se trata de compensar con la diversificación. ¿Qué cambios y renovaciones pueden suscitarse? Un buen tema para el debate.

Segunda idea o iniciativa: organizar tertulias de café y convivencias, fomentando la vuelta a lo antiguo, entrelazando aspectos de modernidad e instaurando un sistema mixto, incidiendo en la resolución de la problemática existente, en la unidad, ilusiones y felicidad, favoreciendo la demografía, de balance tan negativo en nuestros tiempos.

Felicitar la permanencia, la guarda de tradiciones, de costumbres que permiten recobrar modos y maneras de ser y de estar de nuestros antepasados, de sus medios y de sus vivencias.

Es evidente que somos lujos o parientes de emigrantes, investigadores y conquistadores de almas. Con esta credencial nada tenemos que temer para reiniciar nuestra reconquista más próxima: nuestro pueblo y las capacidades desorientadas y ocultas que albergan sus moradores. ¡Yo vuelto al pueblo, yo apuesto por el resurgir de mi pueblo!

Este es el germen que motivó mi relato espontáneo y desinteresado.

Páxina 6

“Dende Sandiás para o Mundo” ▲

O noso concello foi protagonista dun dos espacios do programa “Desde Galicia para el Mundo”, producido pola empresa audiovisual Pórtico para Televisión Española. Durante varias xornadas, un equipo técnico, integrado por un productor, un realizador, varios operadores de cámara, técnicos de son, maquilladoras e dúas presentadoras, percorreron os diferentes pobos de Sandiás para recoller imaxes e realiza-las entrevistas emitidas a través da 2 de TVE e polo Canal Internacional de Televisión Española. Precisamente, esta emisión para Europa e América achega o programa a cerca 200 millóns de potenciais teleespectadores. De feito, “Desde Galicia para el Mundo” é un dos espacios televisivos de

referencia para a colectividade galega espallada por Centroeuropa e Latinoamérica.

O programa fixo un repaso polo pasado, presente e futuro de Sandiás a través das imaxes e de persoeiros, como a alcaldesa, María Concepción Méndez Gándara; o escritor e xornalista Luis Otero, que veu expresamente dende Madrid; a restauradora Carmen Acuña, responsable do acondicionamento do retablo da igrexa de Sandiás; técnicos de Medio Ambiente, sobre a recuperación das areeiras, expertos agropecuarios, en turismo rural, etc. A maior parte das entrevistas, debido ó mal tempo, realizouse no interior da nova casa de turismo de Zadagós, agás as da alcaldesa, no San Bieito da Uceira, e de Luis Otero, xunto á torre.

Arriba, no santuario de San Bieito, durante a entrevista á alcaldesa, Mª Concepción Mëndez; abaixo, parte do equipo técnico e dos entrevistados, en Zadagós.

Servicios Sociais, sempre solidarios coa nosa xente ▲

Reparto de alimentos

Como en anos anteriores, o Concello de Sandiás, a través do departamento municipal de Servicios Sociais, colaborou coa Cruz Vermella no reparto de excedentes alimentarios da Unión Europea. As familias beneficiarias foron aquelas con renda inferior á coantía resultante de incrementar nun 30 por cento o Salario Social da Comunidade Autónoma, en función do número de membros. Outra actividade que desenvolve a Cruz Vermella é a Campaña de Reis, destinada a que ningún neno quede sen agasallos nesas datas tan especiais para os máis pequenos das casas.

▲

Cheque asistencial

Servicios Sociais de Sandiás puxo en marcha o cheque asistencial para maiores de 65 anos dependentes funcionais, en colaboración coa Consellería de Asuntos Sociais da Xunta de Galicia.

RESERVADO Concello de Sandiás O Concello de Sandiás comezou a tramita-las tarxetas de estacionamento para persoas con discapacidade, unha facultade que lle concede o Decreto 35/2000, que desenvolve a nova Lei de accesibilidade e de supresión de barreiras arquitectónicas de Galicia. Esta tarxeta é estándar en tódolos estados membros da Unión Europea, con algunha peculiaridade, en función do país de que se trate. O titular desta tarxeta poderá estacionar en zonas reservadas para elo, en calquera dos 15 países da propia Unión Europea.

Este novo servicio consiste na concesión de axudas económicas individuais para persoas maiores, nas seguintes modalidades: t Cheque residencia. t Cheque centro de atención diurna. t Cheque para atención de axuda no fogar, que comprende as axudas destinadas a cubri-los custes ocasionado por servicios profesionais de atención integral. t Cheque de estadía temporal.

Na modalidade de “cheque residencia”, a contribución do beneficiario será do 50% sobre o custe total dos servicios.

Na modalidade de “atención de axuda no fogar”, o beneficiario participará cun 30%, sendo o 70% restante aportado pola Xunta de Galicia.

O prazo de presentación das solicitudes permanece aberto todo o ano e pódense tramitar nos Servicios Sociais de Atención Primaria do Concello de Sandiás.

Páxina 7 Sandiás ten a honra de acoller unha das romarías con (máis dun milleiro, segundo algunhas testemuñas) lo da devoción relixiosa do noso concello e da comarmáis sona e fervor relixioso da provincia de Ourense. cumpren co rito do ofrecemento a San Bieito nun fer- ca de A Limia. Unha celebración que as novas xeraComo cada ano, o Lúns de Pascua centos de persoas moso lugar, no alto dun outeiro, convertido en símbo- cións de veciños/as teñen o deber de conservar.

Dende as primeiras horas da mañá do Lúns de Pascua (este ano cadrou o día 1 de abril) percíbese o goteo incesante dos romeiros procedentes de toda a comarca. O seu obxectivo é, na maioría dos casos, cumprir coa tradición de asistir a algunha das misas que se celebran ó ár libre durante toda a mañá e visita-la imaxe do noso santo milagreiro.

As afeccións de cabeza e as verrugas son as causas máis comúns dos ofrecementos, pero non fallan outras enfermidades.

O San Bieito da Uceira celébrase dende tempo inmemorial e co paso dos anos convertíuse nun verdadeiro símbolo para os creintes da nosa comarca.

an Bieito da Uceira: a tradición continúa

S

Poucas celebracións relixiosas teñen na provincia de Ourense a emotividade do noso San Bieito, consolidada polos moitos prodixios ou milagres obrados ó longo da historia, sempre dispostos a ser lembrados por algúns dos romeiros/as.

Se non mermou a devoción neste tempo, o que sí cambiou, de xeito significativo, foron as infraestructuras, que axudan a facer máis doado o acceso ó recinto e ás celebracións relixiosas. Así o testemuñan moitos dos visitantes, que aínda lembran as penalidades de subir á ermida da Uceira décadas atrás, “sempre a pé, e cando non chovía, coa friaxe ás costas”.

¿Qué cambiou na celebración relixiosa e festiva do San Bieito no que vostedes lembran dende a súa mocidade?

Adoración Otero Fernández

“Agora é mellor que antes, máis moderno e a xente está mellor atendida. Lembro que cando era nova viñamos moitos veciños andando dende Piñeira, porque para nós era unha festa en tódolos sentidos. Agora poucos suben andando. Eu veño porque estou ofrecida, e sempre que poida volverei, porque lle teño moita devoción ó santo.

Hai trinta anos, o entorno da capela era todo monte, pero puxéronno moi ben, fermoso e ben coidado, e resulta cómodo para todos”.

“Veño sempre que poido como ofrecido dende hai moitos anos, porque teño fe no santo. Sempre que podemos vimos a pé, pero cada ano custa máis traballo. Antigamente os camiños eran de terra, e cando chovía poñíámonos perdidos, pero non nos importaba, porque era un día moi importante para os devotos da comarca.

Gústame ver que cada ano que pasa o Concello fai algunha cousa nova, nos accesos ou no coidado do recinto, e paréceme ben”.

Bernardo Seara González

Julio Salgado Rodríguez

“Vivo en Xinzo e éste foi o terceiro ano que viñen. Ofreceume ó santo unha irmá para que me quitase unhas verrugas, e resultoume moi ben, porque desapareceron todas. Antes non facía moito caso destas cousas, pero agora teño que crer, porque o vivín nas miñas carnes.

Estas tradicións que veñen de vello hai que conserva-las, e tratar de que os novos non as perdan. É un acto social e relixioso moi entrañable, e ten mérito que sexa neste montiño”.

“Os prodixios que se contan fan que se manteña a fe no santo, tanto agora como antes. Cóntase dun rapaz de Xinzo que subíu en muletas, porque estaba inútil, e baixou a pé sen elas, que son as que están expostas na capela.

Tamén o do carro cargado de pedras, que sobiron os bois sen que se desen conta os amos. E hai pouco, o coche que caeu por un desnivel con dous neniños dentro, e non lles pasou nada. San Bieito é bo para todo”.

Mª Elda Prol Traveso

Pilar Ferro Fernández

“Veño dende que era nena, e a verdade é que cambiou todo: daquela non se paraba co frío, había que vir andando e non entraba un coche, polo camiño e porque non había un sitio onde aparcar. Agora, a romaría é só pola mañá, pero antes pasabamos eiquí todo o día, como se facía nas festas. A xente viña andando de tódolos pobos do concello e moitos da comarca. Eu sigo a tradición dos meus pais e trato de que os meus fillos fagan o mesmo”.

“Dende que tiña 8 ou 9 anos veño sempre que poido, porque fago ofrecementos ó santo, sobre todo pola dor de cabeza. Eu creo e tamén hai moita xente que dí que lle axudou a superar algunha enfermidade ou problema. A celebración cambiou moito nestes anos, porque agora sí que está ben preparado, coa estrada en boas condicións para que cheguen e aparquen os coches, os xardíns, os altavoces e outras cousas máis que agradece, sobre todo, a xente maior”.

Manuel Carnero Fernández

Páxina 8 ■

■

Moitos rapaces e rapazas, con vocación artística

Espíritu viaxeiro para aprender cousas novas

Que Sandiás teña unha rondalla, unha banda de gaitas e un grupo de baile non é casualidade.

Dende o colexio poténciase a vocación artística, teatral e musical a través dos actos programados ó longo do ano, de xeito especial no Nadal (fotos superiores), Entroido, Semana das Letras Galegas, Día da Paz, etc.

Outro aspecto que se motiva entre os máis novos é o respeto á natureza: a representación de “El bosque es mío” axudou a elo.

A excursión a Vigo e Baiona foi o colofón a un curso escolar no que se prodigaron as viaxes didácticas: á Lagoa, con motivo do Día Mundial dos Humedais, para coñecer de cerca o proceso de recuperación que desenvolve a Consellería de Medio Ambiente; ó Tren da Lingua, de Ourense a Monforte, dentro dun programa educativo e lúdico de Caixanova; a Expourense, para participar en actividades de seguridade vial; ó xornal La Región, etc.

Pais/nais e alumnos participaron, como protagonistas ou meros espectadores, en boa parte dos actos organizados polo noso Colexio durante o curso escolar, algúns deles, en colaboración co Concello.

■

de

suscripción

Se vostede coñece a algún familiar, veciño ou amigo que resida fora de Sandiás e que estea interesado en recibi-lo Boletín Informativo, comuníqueno-lo. O Concello enviarallo de xeito totalmente gratuito. Só ten que facilitarnos os seguintes datos: NOME E APELIDOS e PAÍS

DIRECCIÓN

CÓDIGO POSTAL CIDADE

(caso de residir no extranxeiro).

Información e solicitudes: Casa do Concello de Sandiás.

▲

grat uita

▲

Bol etín

“Sandiás. Historia dunha lagoa” é o título dun tríptico editado polo noso Concello e que pretende, dun xeito sinxelo, achegar ós veciños e visitantes un anaco da nosa historia, a partir do significado que tivo e ten a Lagoa de Antela. Trátase dun novo esforzo divulgativo que terá o seu culmen no futuro Centro de Interpretación da Lagoa, actualmente en fase de execución.

O Centro de Saúde participou na campaña de vacinación contra a gripe e as enfermidades pneumocócicas da Consellería de Sanidade e Servicios Sociais da Xunta, e que estivo especialmente indicada para as persoas maiores de 65 anos ou que pertenzan a grupos de risco. Con esta vacina conséguese aumenta-la protección da saúde das persoas maiores, reducindo as posibilidades de contraer estas enfermidades, a súa gravidade en caso de padece-las, e evitando, en moitos casos, a hospitalización.

Edita: Concello de Sandiás - Imprime: GrafoDos - Dep. Legal: OU-227/97