SANDIÁS Número 13
Boletín informativo municipal
Verán 2004
Correo electrónico: concello.sandias@eidolocal.es Investimentos
As partidas máis importantes de gastos do Concello durante este ano corresponden ós bens correntes, persoal e investimentos. Páx. 2
Vía Nova
A restauración de antigos antigos camiños e rutas de sendeirismo contribúen á recuperación da Vía Nova. O dificio multiusos de Sandiás acollerá unha exposición cultural sobre este roteiro que comunicaba Braga e Astorga a través da comarca da Limia.
O Obradoiro de Emprego cumpríu xa moitos dos obxectivos A recuperación do patrimonio municipal, como o forno de Vilariño das Poldras, os lavadoiros de Couso, o forno de Sandiás, o entorno da torre, e diversas zonas recreativas da ruta xacobea da Vía da Prata ó seu paso polo noso municipio son algunhas das actuacións que desenvolve o Obradoiro de Emprego “Sandiás”. Un traballo de proveito do que poden disfrutar xa moitos veciños/as.
Concepción Méndez tomou posesión como nova deputada provincial
Dinámicas
A alcaldesa de Sandiás, María Concepción Méndez Gándara, foi elexida deputada provincial en representación do partido xudicial de Xinzo e tomou posesión do seu cargo o pasado 25 de xuño. Asemade, forma parte de varias comisións informativas da propia Deputación de Ourense. Este organismo, que preside José Luis Baltar Pumar, está integrado por 16 deputados do Partido Popular, 6 do PSdeG-PSOE e 6 do Bloque Nacionalista Galego.
En pouco tempo, a Asociación de Mulleres Rurais “O Castro” dinamizou a vida social e cultural de Sandiás con charlas didácticas, celebracións festivas, cursos e viaxes. Páx. 8
Plan urbanístico
O futuro Plano Xeral de Ordenación Municipal adáptase á nova Lei do Solo de Galicia, unha vez resoltas as alegacións. A filosofía do equipo redactor foi a de flexibiliza-la construcción, a legalización de vivendas e potencia-las zonas industriais.
Resultados das Eleccións Europeas do 13-X en Sandiás
632
303
OUTROS
VOTOS NULOS
VOTOS EN BRANCO
6
6
3
esquerda unida
DE
P G-PSOE
izquierda unida
49
7
Censo
1.454
Participación %
69,39
Votantes
1.006
Abstención %
30,61
Páxina 2
dito rial
E D
As políticas de fomento do emprego, unha sabia resposta á necesidade social
O Concello de Sandiás decatouse dende hai tempo da necesidade de impulsar programas de fomento do emprego como paliativo ós problemas que afectan á maior parte dos municipios da Galicia interior: paulatina perda de poboación, abandono das terras de cultivo, escaso tecido industrial, etc. Foi a mediados da pasada década cando se promoveron as primeiras iniciativas municipais, en colaboración coa Xunta de Galicia, para abordar un reto importante: contribuir á cualificación profesional das persoas que estaban en situación de desemprego ou que aspiraban a novas metas laborais, e aproveitar ese esforzo no beneficio social. Neste tempo realizaronse múltiples contratacións de veciños e veciñas para integrar brigadas municipais de obras e de servicios, ou para mellora-lo funcionamento administrativo da propia insti-
A experiencia do Obradoiro de Emprego “Sandiás”, que rematará a finais de ano, é admirado como exemplo a seguir na xestión dos fondos públicos destinados á dinamización laboral dun concello e dunha comarca. Este esforzo continuará no futuro con novas iniciati-
tución municipal. Algúns anos despois, pode dicirse que aquel espíritu inicial non decaeu e que está, se cabe, máis vivo que nunca. A experiencia do Obradoiro de Emprego “Sandiás”, que comezou a finais do pasado ano, é admirado dende a propia Administración autonómica como exemplo a seguir na xestión dos fondos públicos destinados á dinamización laboral dun concello e dunha comarca. Tamén o Plan Labora, no que colabora o noso Concello e maila Xunta de Galicia, é outra boa oportunidade, sobre todo para os máis novos. Cabe agardar agora que esta vontade de progreso continúe no futuro, asentando as bases que permitan a tódolos nosos veciños e veciñas disfrutar dun bo nivel de vida en Sandiás sen necesidade de ter que marchar a outros lugares.
Bens correntes, servicios e investimentos reais representan o 65 por cento do total de gastos
O Concello dispón este ano dun orzamento de 699.794 euros As transferencias correntes e as de capital representan os principais recursos económicos.
■ O Concello de Sandiás dispón durante o exercicio económico de 2004 dun orzamento próximo ós 700 mil euros. Como en anos anteriores son significativos nos capítulos de gastos os bens correntes e servicios, persoal, investimentos reais e transferencias correntes, e nunha porcentaxe moito menor, os gastos financeiros mailos pasivos financeiros. Nos capítulos de ingresos, volven primar sobre os demais aqueles que
Os investimentos reais representan o capítulo de gastos máis importante.
computan as transferencias correntes e de capital, que proceden das aportacións do Estado e da Comunidade Autónoma de Galicia (supoñen o 72,75 %), os impostos directos, as taxas e os ingresos patrimoniais. Deste xeito, o Concello de Sandiás mantén, a pesar da limitación dos recursos económicos, unha alta porcentaxe de investimento por habitante e ano, sen afectar ó equilibrio económico da institución municipal.
❂
G A S T O S
I N G R E S O S
Sandiás segue a ser un dos concellos da provincia con menor taxa de endebedamento.
Gastos de persoal Gastos en bens correntes e servicios Gastos financeiros Transferencias correntes Investimentos reais Transferencias de capital Pasivos financeiros Total gastos: Impostos directos Impostos indirectos Taxas e outros ingresos Transferencias correntes Ingresos patrimoniais Alleamento de investimentos reais Transferencias de capital Activos/Pasivos financeiros
165.985,57 164.136,19 4.000,00 57.331,68 290.077,32 --18.263,80 699.794,56 93.487,98 18.024,24 74.904,76 243.100,87 4.207,08 --266.069,63 ---
Total ingresos:
699.794,56
Páxina 3
A sinatura do convenio (esquerda) celebrouse na Deputación. Á dereita, entrega de trofeos no Centro Ecuestre de Sandiás. O conselleiro de Política Agroalimentaria e Desenvolvemento Rural, Juan Miguel Diz Guedes, e o presidente da Deputación Provincial de Ourense, José Luis Baltar Pumar, asinaron un convenio de colaboración entre ambas institucións para desenvolve-lo Centro Ecuestre de Antela, situado nos concellos de Xinzo e Sandiás, como un elemento de dinamización do contorno rural da zona da Limia, achegando a Consellería para este fin un total de 303.000 euros. Tanto o alcalde de Xinzo, Isaac Vila, como a alcaldesa de Sandiás, Mª Concepción Méndez, presentes no acto, amosaron a súa satisfacción por este convenio e o apoio decidido a un proxecto que beneficia ós dous municipios. Segundo explicou o titular de Política Agroalimentaria trala sinatura, “este convenio supón a oportunidade de continuar xerando recursos socioeconómicos, culturais ou turísticos atractivos ó
O investimento supera os 300 mil euros
Xunta, Deputación e Concello colaboran no proxecto do Centro Ecuestre de Antela rural galego, e en especial á comarca da Limia, contribuíndo a facer posible a existencia de elementos que axudan a unha maior dinamización desta zona a través de novas posibilidades”. Diz Guedes salientou, así mesmo, “o marco no que se produce esta iniciativa, ó estar inscrita dentro dun programa europeo INTERREG para a dinamización da eurorexión Galicia-Norte de Portugal, o que evidencia a eficacia destes programas da Unión Europea, á que pertencemos e da que participamos”.
A sinatura deste convenio supón unha achega importante para poder desenvolve-lo centro ecuestre, inscrito no Plan de Excelencia de Centros Ecuestres do Lima-Limia, pertencente á iniciativa comunitaira na que participa a Deputación Provincial, xunto coa Dirección da Asociación Cultural de apoio á Tauromaquia e á Equitación de Viana do Castelo e o Centro Ecuestre do Vale do Lima de Ponte da Lima. O proxecto contempla a mellora das infraestructuras do Centro Ecuestre de Antela, a posta en funcionamento do centro de cría e reproducción e a organización de concursos ligados ó sector equino galego, que desenvolverá a Deputación de Ourense, a través do Instituto Ourensán de Desenvolvemento Económico-INORDE, coa achega eco nómica que realiza a Consellería de Política Agroalimentaria da Xunta de Galicia.
Cabalos como apoio ós discapacitados O conselleiro Diz Guedes visitou o Centro Ecuestre Provincial de Sandiás para asistir a unha demostración e entrega-los diplomas ós participantes nun curso de hípica e hipoterapia dirixido a discapacitados de toda Galicia,lgúns deles con síndrome de Down e parálise cerebral. A hipoterapia estimula nos rapaces e rapazas capacidades afectivas coa axuda dos cabalos. A monitora Queti Vives asegura que descubríu como nenos autistas só interaccionan cos seus monitores e a súa familia cando están montados a cabalo. Estes animais teñen un sexto sentido e agachan a cabeza para que lles faga caricias un neno en cadeira de rodas, cousa que non fan con outras persoas. Polos comentarios dos monitores e dos pais, a experiencia resultou moi satisfactoria.
Páxina 4
Obradoiro de Emprego “Sandiás” A restauración do noso patrimonio, outro logro importante
Acceso á igresa de Sandiás
Lavadoiro de Couso
As trinta persoas que integran o Obradoiro de Emprego “Sandiás”, xunto ó equipo directivo e de monitores, segue a cumprilos obxectivos de recuperación do noso patrimonio popular e de áreas recreativas, ó tempo que melloran a súa cualificación profesional nas especialidades de cantería e restauración de zonas degradadas. Exemplos deste meritorio esforzo son o empedrado do acceso á igresa de Sandiás, a restauración dos fornos comunitarios de Couso e Vilariño, coa mellora dos entornos, e os lavadoiros de Couso. Outra fase comprende as áreas recreativas de Pegas, Cardeita, Zadagós, A Lagoa e Corga. Tamén se inclúen a mellora estética e medioambiental dos entornos da Torre e da igrexa de Santo Estevo e da capela de Santa María de Couso. Este Obradoiro de Emprego é froito da colaboración da Consellería de Asuntos Sociais e o Concello de Sandiás, coa colaboración do Plan Xacobeo 2004.
Forno de Vilariño e xantar de inauguración.
Exterior do forno de Couso
Escultura de cantería
Páxina 5
Mellora do abastecemento O Concello de Sandiás, a través dos planos provinciais de obras, en convenio coa Deputación, construirá un novo depósito de distribución en Piñeira. Preténdese así acadar un mellor acceso e garanti-la potabilización automática, que no actual ten que facerse de xeito manual.
Piñeira e Sandiás, con novos sistemas de depuración das augas residuais Sandiás é un dos primeiros municipios da comarca da Limia en beneficiarse das novas depuradoras de augas fecais domésticas, a través dun convenio entre o propio Concello e a Deputación Provincial de Ourense, dentro do programa DAREDO, promovido polo Plan Interreg III de cooperación transfronteiriza. Deste xeito preténdese preserva-lo noso medio ambiente e mellora-la calidade de vida dos nosos veciños e veciñas. A primeira depuradora xa está instalada en Piñeira de Arcos, mentres que a que recibirá e tratará os verquidos de Sandiás está só pendente da acometida eléctrica, necesaria para o seu funcionamento. Cada depuradora ten un custe de 162.000 euros.
Plan Galicia de estradas A Consellería de Política Agroalimentaria incluíu no Plan Galicia a renovación do firme da estrada de Sandiás ata o límite con Xunqueira de Ambía, e unha pista de enlace coa N-525. Pola súa parte, as brigadas da Deputación realizaron traballos de conservación en tódalas estradas da rede viaria local, e a desbrozadora da Mancomunidade, a limpeza das pistas agrícolas.
Prevención de lumes
O Concello de Sandiás participa nun convenio coa Consellería de Medio Ambiente para a prevención de incendios forestais, no que participan tamén outros municipios da provincia (na imaxe, o conselleiro Xosé Manuel Barreiro exprícalles ós alcaldes as características deste plan). O noso concello, en colaboración cos de Sarreaus e Trasmiras, realiza labores preventivos cos vehículos tractores adquiridos a través doutro convenio asinado tamén con Medio Ambiente. As actuacións consisten na realización de desbroces e áreas de cortalumes, en función dos proxectos presentados polos propios concellos.
Promoción laboral Tres veciños integran unha brigada de mantemento, limpeza de camiños, lavado de depósitos, etc., a través dun convenio coa Consellería de Asuntos Sociais. O Plan Labora permitíu crear unha praza para velar polo funcionamento e organización do Centro de Saúde. Agárdase a concesión de dous contratos máis para melloralos servicios municipais.
A Casa do Concello amplíase para dispór de novas dependencias municipais O conselleiro de Xustiza, Xesús Palmou, e a alcaldesa de Sandiás, Mª Concepción Méndez, asinaron un convenio para a ampliación e mellora do edificio da Casa do Concello. As obras consistirán nun aumento cara ó Centro de Saúde, que o convertirá nun edificio de planta cuadrada, en lugar da forma de “L” actual. Na planta superior, co aumento, vanse habilitar novas dependencias administrativas, e na baixa quedará unha Biblioteca Municipal con máis espacio e comodidade para os usuarios. A sinatura deste convenio ten por obxectivo que o Concello dispoña dunhas instalacións axeitadas para a prestación do cada vez máis complexo e elevado volume de servizos que os veciños lle demandan.
Internet no Concello Un convenio coa Xunta permite ó Concello dispór de conexión a Internet de alta velocidade, disponible nas dependencias municipais e na Biblioteca pública.
¡FAITE VO LUN TARIO ! 900 400 800
Páxina 6
Concepción Méndez, na Comisión de Goberno da Deputación A alcaldesa de Sandiás, María Concepción Méndez Gándara, foi elexida deputado provincial, en representación do Partido Popular, polo partido xudicial de Xinzo de Limia na sesión plenaria do pasado 25 de xuño. Asemade, forma parte da Comisión de Goberno, xunto ó presidente, José Luis Baltar Pumar, e os alcaldes de Arnoia, Muíños, Barbadás, Xunqueira de Espadañedo, Celanova, San Cibrao das Viñas e Chandrexa de Queixa. María Concepción Méndez Gándara é a presidenta da Comisión Especial de Contas, Facenda e Economía, e representa a este organismo provincial no Consello Asesor de Telecomunicacións e Audiovisual de Galicia, na Comisión Galega Interinstitucional do Menor da Xunta de Galicia, na Fundación para o Desenvolvemento da Comarca de Verín e no Padroado Provincial de Turismo. A Deputación Provincial de Ourense está integrada durante o actual mandato por 16 representantes do Partido Popular, 6 do PSdeG-PSOE e 3 do Bloque Nacionalista Galego.
O presidente da Deputación, José Luis Baltar, felicita a Mª Concepción Méndez, tralo xuramento de toma de posesión. Abaixo, a alcaldesa de San Cibrao, Elisa Nogueira, dando a benvida á nova deputada.
Eleccións xerais 2004 en Sandiás
O Partido Popular gañou co 62% dos votos As candidaturas do Partido Popular ó Congreso e ó Senado foron as máis votadas en Sandiás nas eleccións xerais do pasado 14 de marzo, acadando 6 de cada 10 votos depositados polos nosos veciños/as. Os socialistas foron a segunda opción máis votada, co 28,06%, e o BNG, a terceira, a pesar de que perdeu máis de cen votos respecto ás eleccións municipais de 2003. O PP SANDIÁS repetíu os resultados do ano 2000, cando fora tamén o partido máis votado neste concello. Compre salienta-lo descenso da abstención, (16,23%), cinco puntos menos que nas anteriores eleccións xerais.
Rajoy (PP), Zapatero (PSOE), Rodríguez (BNG) e Llamazares (IU).
Congreso dos Deputados
Senado
Siglas *
Votos
Eleccións 2000 % 755 767 61,94% 63,49% PP 272 342 28,06 22,52% PSdeG-PSOE 155 98 8,04 12,83% BNG 2 14 1,15 0,17% EU-IU 2 0,16 FE de las JONS 1 0,08 FE 1 0,08 DN 0,08 PH 1 * EU-IU: Esquerda Unida-Izquierda Unida. FE de las JONS: Falange Española de las JONS. FE: Falange Española. DN: Democracia Nacional. PH: Partido Humanista.
Candidatos máis votados Isaac Vila Rodríguez Mª Mercedes Gallego Esperanza Amador Vázquez Vázquez Cándido Rodríguez Losada Diana Rodríguez Santamaría Mª Inmaculada Ucha González Xosé Antón Jardón Dacal Xosé Carballido Presas María Isabel Pérez González María Dolores Alonso Reverter
Votos
%
Siglas
741 733 731 293 288 285 143 136 126 9
62,22 61,54 61,38 24,60 24,18 23,93 12,01 11,42 10,58 0,35
PP PP PP PSOE PSOE PSOE BNG BNG BNG EU-IU
Páxina 7 ■ ■ ■ ■ ■
Curso 2003/2004 no CEIP de Sandiás
Os alumnos do Colexio Público de Infantil e Primaria de Sandiás Adrián Campelo Blanco e as irmás Mónica e Sonia Campelo Gómez acadaron importantes galardóns no concurso comarcal de xoves intérpretes, celebrado no Conservatorio de Música de Ourense. Adrián foi primeiro na modalidade de laud, e Sonia, cuarta, mentres Mónica acadaba o segundo posto en gaita. No último curso tiveron unha celebración especial o Día das Letras Galegas, con traballos sobre o homenaxeado, Xaquín Lorenzo “Xocas”, un concurso de redacción, proxección de audiovisuais e unha ximkana deportiva. Outro xeito de practicar deporte foron as visitas á piscina cuberta de Xinzo, para aprender a nadar e disfrutar da auga, como fixeron tamén coa viaxe de fin de curso ás Rías Baixas. En Vigo visitaron o museo interactivo Naturnova, con parques temáticos, ordenadores e unha viaxe virtual polo fondo da ría de Vigo.
Un ano de premios, viaxes, convivencias e a reivindicación dun mundo en paz
Adrián
Mónica
■ ■ ■ ■ ■
O Día da Paz tivo tamén un aspecto reivindicativo, coa cantiga do Himno da Alegría e o pintado de pombas da paz, a cargo dos máis pequenos. Esta celebración tería continuidade tralos atentados do 11-M en Madrid, cando toda a comunidade educativa secundou de xeito espontáneo e solidario a concentración celebrada diante da Casa do Concello, á que tamén asistiron os traballadores e funcionais municipais, xunto á alcaldesa, concelleiros e moitos veciños. A colaboración do Concello co CEIP de Sandiás materializouse nas axudas para a contratación dun profesor de teatro e para a excursión de fin de curso. A Consellería de Educación e Ordenación Universitaria da Xunta de Galicia tamén realiza un importante esforzo para mellora-las instalacións do centro educativo: durante o verán complétase a dotación de doble acristalamento en tódalas fiestras e novas persianas. Con anterioridade instalouse unha alarma.
Sonia
A excursión de fin de curso ás Rías Baixas foi o premio a un ano de esforzo compartido pola maioría.
Asunción Seara, directora: “os rapaces debían ver menos a tele” A directora do CEIP de Sandiás, Asunción Seara Feijóo, considera que hai un desequilibrio no rendemento dos rapaces ó longo do curso escolar: “Os alumnos/as rinden máis no primeiro trimestre, e despois vai decaendo progresivamente. A partir de maio e xuño, coa xornada única, rinden moito menos, porque déitanse máis tarde, teñen que madrugar porque empezan antes as clases e chegan medio durmidos”. Outro aspecto que pensa que se debería mello-
rar é a disposición do tempo durante as vacacións do verán: “Creo que non é positivo que os rapaces vexan tanta televisión. Os pais e nais deberían facerlles traballar algo cos libros, con lecturas ou repasando o que deron durante o curso, pero eso implica unha responsabilidade que moitos pais non queren asumir, quizaves por comodidade”. Outra das súas preocupacións de Asunción Seara é a merma do alumnado, despois de varios anos nos que se viña mantendo.
Páxina 8
O Concello colabora con aportacións para diversas actividades
A Asociación de Mulleres Rurais “O Castro” dinamiza a vida social con cursos, charlas e viaxes
Charla sobre a osteoporose
Curso de arte decorativa no Nadal
A Asociación de Mulleres “O Castro” A peregrinación a Santiago de Comxurdíu no ano 2003 e conta xa con 80 postela, para gaña-lo xubileo e visitaCelebración do Entroido asociadas, pero a súa presidenta, la cidade monumental, é unha das Carmen Feijóo Seguín, anima ás que actividades máis atractivas que prepaaínda non o son a que se fagan, para fomenta-la relación ra a Asociación de Mulleres Rurais “O Castro” durante o entre as veciñas de tódolos pobos. Como apoio importanano 2004. Outra das viaxes previstas é a Cantabria. A te de Carmen figuran tamén na xunta directiva Delia Blannivel formativa, están programados cursos de restauraco González, secretaria; Digna Feijóo Vázquez, tesoureición, informática e de flores naturais, e charlas sobre a ra; e Nieves Sanmamed Seguín, Mercedes Santana menopausia, herbas naturais e o coidado de persoas Manso, María Dolores Saburido Jardón, María Ángeles maiores. A participación de moitas mulleres da Asociación Morales Fernández, Manuela Cerredelo Suárez e María no Obradoiro de Emprego pode afectar ou retrasar algúns Concepción Méndez Gándara, como vocais. destes actos. Esta asociación fixou como obxectivo o da dinamizaEstas actividades están sufragadas coas aportacións ción cultural e social no noso municipio, algo que semella das asociadas e a colaboración do Concello de Sandiás e acadado nestes primeiros meses de funcionamento. da Consellería de Famlia da Xunta de Galicia.
■ ● ■ ● ■ ● ■
Música popular para o San Bieito
▲ ⌫
Evite desprazarse ás oficinas de Ourense, se desexa: Información xeral para facilita-las súas xestións. Información sobre solicitudes e declaracións. Concertar unha cita previa para ser atendido/a.
Liña dir ecta do ca tastr o
902 373 635
De lúns a venres (agás festivos). Horario: de 9 a 15 horas.
Edita: Concello de Sandiás - Imprime: RODI Artes Gráficas S.L. - Dep. Legal: OU-227/97
▲
A programación cultural do Xacobeo 2004 incluíu a actuación no San Bieito da Uceira, o pasado 11 de xullo, da Banda de Música de Viveiro, unha das agrupacións musicais máis importantes da nosa terra. Os romeiros disfrutaron dunha amena xornada, xa que se combinaron a relixiosidade e os sons da boa música. E o Xacobeo tampouco está a pasar desapercibido en Sandiás. O noso albergue duplicou o número de visitantes, respecto ó anterior ano xubilar. A maioría coincide en valorar estas instalacións como unha das mellores da Vía da Prata.
⌫