«ο καραγκιοζησ μασ» αριθμός τεύχους 99 μάρτιος 2016

Όσο με θάβουνε, εγώ θα φυτρώνω

Μηνιάτικη ηλεκτρονική έκδοση του Πανελλήνιου Σωματείου Θεάτρου Σκιών Περίοδος Γ’ Τεύχος 99 Μάρτιος 2016

28 Μάρτη Παγκόσμια μέρα Θεάτρου Σκιών

Καλή σαρακοστή

ΙΑ Μ 28 Μάρτη: Ο εορτασμός Σ Ν Ο Ω Κ ΡΑ ΚΙ της Παγκόσμιας Μέρας Θεάτρου Σκιών Γ Ε Σ Α Μ Υ Π Την ημέρα αυτή, όπου παίζεται παράσταση Θεάτρου Σκιών, διαβάζονται, κάθε φορά, μηνύματα, Ο Ρ που γράφουν οι ίδιοι οι καραγκιοζοπαίχτες ή εξέχουσες προσωπικότητες. Οργανώνονται ημερίδες ΑΤ και διαλέξεις, ενώ στα μόνιμα θέατρα Θεάτρου Σκιών, η είσοδος είναι ΕΛΕΥΘΕΡΗ. Ε Θ Αναπολώ το παρελθόν, ατενίζοντας το μέλλον. Μια ζωή, τα ίδια γίνονται. Μια ζωή, οι σταθεροί

τύποι, μέσα στη ζωή μας, θυμίζουν τις σκιές. Δεν μείνανε τυχαία οι χαρακτήρες του Θεάτρου Σκιών, οι φιγούρες όλων εκείνων των τύπων της καθημερινότητας, που μας τριγυρίζουν. Όπου γυρίσεις το μάτι σου, βλέπεις Χατζηαβάτηδες, έτοιμους να σου κάνουν το φίλο ή να σε προδώσουν, για ένα μπαξίσι. Γεμάτο βλάχους η κοινωνία. Αγνούς τσελιγκάδες. Πήραν βαριά μηχανήματα από επιδοτήσεις και σήμερα παριστούν τους κυρίαρχους των εθνικών οδών, στα μπλόκα. Και άλλοι, που κατέβηκαν από τα χωριά, πουλώντας τα γίδια τους ή τα χωράφια τους, να θέλουν να κατακτήσουν το κλεινόν άστυ. Να κάνουν τους λόρδους στα σαλόνια, τους πελάτες, στα ακριβά εστιατόρια και στα κέντρα διασκέδασης της παραλιακής. Να παρασταίνουν ακόμα και τους εθνοσωτήρες στη Βουλή. Γεμάτη ψευτόμαγκες η κοινωνία, σε κάθε λογής επαγγέλματα, να κάνουν τους υπερπατριώτες, άκαπνοι, άσφαιροι, όλο φωνή και τσαμπουκά, εξωτερικά και από μέσα τίποτα. Ολούθε ψευτομορφονιοί, δανδήδες, ερωτόληπτοι, μαμμόθρεφτοι και πολύ φαντασμένοι. Γαμπροί, άλλοι με τον παρά, να διεκδικούν τον αγορασμένο έρωτα. Να προσπαθούν, από ένα τίποτα, που είναι, να κλέψουν, με την εξωτερική εμφάνιση, τις ματιές των υπολοίπων, να γεμίσουν την κενοφάνειά τους, κλέβοντας ένα λεπτό δημοσιότητας. Λιγοστοί, αλλά υπαρκτοί, οι Διονύσιοι-ξεπεσμένοι, κατά φαντασία αριστοκράτες, καυχησιάρηδες, επιφανειακά ευγενικοί, με πολλές τσιριμόνιες και μια γλώσσα, γεμάτη παραφθαρμένες, ιταλικές παλιά, σήμερα αγγλικές λέξεις. Αλλά προσπαθούν να εξουσιάσουν. Να γίνουνε Βεζύρηδες και να εξουσιάσουν τους υπόλοιπους. Άλλοι, μέσα από κάποια θέση κρατική, που βρίσκονται, άλλοι κομματική. Ξεχνάνε, εύκολα, από πού ξεκίνησαν. Ξεχνάνε ότι δεν είναι τίποτε άλλο, από ένα γρανάζι. Αλίμονο, αν αμφισβητήσει κανείς την εξουσία τους. Τότε, βάζουν τον Βεληγκέκα να τους δείρει και να τους θυμίσει την κατωτερότητά τους, είτε με μπάρες, είτε χωρίς μπάρες. Είτε με χημικά, είτε με βούρδουλα. Ανάμεσα, σε όλους, ο Καραγκιόζης. Ο λαός!! Είναι τόσο τραγικός, τόσο ανήμπορος να αντιμετωπίσει όλους αυτούς, που αναγκάζεται να παρανομεί. Πεινασμένος πάντα -και αυτός και η οικογένειά του- μ’ εκείνη την αχόρταστη πείνα, που ήταν η συντρόφισσα του ελληνικού λαού, από τα προεπαναστατικά χρόνια. Εφευρετικός, κεφάτος, έτοιμος να ανακατευτεί παντού, στο καλό και στο κακό, για να κερδίσει κάτι. Με την ανάμειξή του αυτή, συχνά, γελοιοποιεί τις τέχνες, τις επιστήμες, τους θεσμούς και τον ίδιο τον εαυτό του. Τις περισσότερες φορές, την παθαίνει και τις τρώει άγρια, αν και κάποτε προφταίνει να δώσει κι αυτός μερικές. Οι άλλοι κοροϊδεύουν αυτόν, που τους κοροϊδεύει. Έχουν το όνομά του, συνώνυμο με βρισιά. Αλλά ο Καραγκιόζης δεν σταματάει να τους βγάζει τη γλώσσα. Φέρνει, μαζί του, το αισιόδοξο μήνυμα του λαϊκού Ρωμιού που, παρ’ όλες τις αντιξοότητες, κατορθώνει, πάντα, να επιζεί. Μηνιάτικη ηλεκτρονική έκδοση Γι’ αυτό, και η τέχνη αυτή θα ζει, του Πανελλήνιου Σωματείου για πάντα! Όσο υπάρχει το φως του ήλιου, Θεάτρου Σκιών η σκιά της θα ακτινοβολεί. Να είμαστε Τζωρτζ 6 Αθήνα 106 77 Διόρθωση κειμένων: καλά να την γιορτάζουμε, γιατί η σκιά είναι Θωμάς Αθ. Αγραφιώτης παγκόσμια και μαγική. Εξώφυλλο: ΠΑΝΟΣ ΚΑΠΕΤΑΝΙΔΗΣ Φιγούρα του Κώστα Μακρή ΕΚΔΟΤΗΣ: Πάνος Β. Καπετανίδης Τηλέφωνο: 210 46 16 664

Σελίδα

2

25η Μάρτη: Ημέρα εθνικής παλιγγενεσίας Δάφνες και Σημαίες θα γεμίσει, ξανά, τις ημέρες αυτές, η Πατρίδα μας. Αρματολοί και Κλέφτες, Μπουρλοτιέρηδες και Ναυμάχοι, Στρατηγοί και μπαρουτοκαπνισμένοι Αγωνιστές θα ξανάρθουν πάλι, για να μας θυμίσουν ένα θαύμα: Το θαύμα της Επαναστάσεως του 1821 και της Εθνικής μας Παλιγγενεσίας. Γιατί, πραγματικά, αυτός ο αγώνας μιας χούφτας ανθρώπων, ενάντια σε μια μεγάλη και πανίσχυρη Δύναμη, την Οθωμανική Αυτοκρατορία, ήταν ένα θαύμα. Απειροπόλεμοι οι Έλληνες, με λίγα λιανοντούφεκα. Έμπειροι, σε πολεμικές συρράξεις, οι Τούρκοι, με όπλα, με κανόνια, με στόλους. Τετρακόσια χρόνια πικρής σκλαβιάς στον Τούρκο δυνάστη, θα ’λεγε κανείς, ότι είχαν σβήσει, στις καρδιές των ραγιάδων, τον πόθο της ελευθερίας. Τετρακόσια ολόκληρα χρόνια ήταν αυτά. Ούτε πέντε, ούτε δέκα, ούτε πενήντα η εκατό. Τετρακόσια χρόνια, μέσα στην αυθαιρεσία, τη σκληρότητα και την απληστία του βάρβαρου ανατολίτη, και με την αφόρητη πίεση για εξισλαμισμό, αλλά και με τις, κατά καιρούς, σφαγές, πότε εδώ και πότε εκεί, θα έλεγε κανείς, ότι δεν υπήρχε, πλέον, καμιά ελπίδα το Γένος των Ελλήνων να ξαναγεννηθεί. Έτσι έλεγε η ανθρώπινη λογική. Οι ήρωες του ’21 μιλούν, αρκετές φορές, μέσα από το Θέατρο Σκιών. Γι’ αυτό, και ο λαός το κρατάει ψηλά στη συνείδησή του, σε πείσμα των απαίδευτων και ανιστόρητων, που το πολεμάνε, και των αδαών εκπαιδευτικών, που κοντεύουνε να το εξοστρακίσουν, από τα σχολεία, ή να το υποβιβάσουν, θεωρώντας το, μόνο, για παιδιά του Νηπιαγωγείου και των πρώτων τάξεων του Δημοτικού. Θα γιορτάζουμε, και φέτος μέσα σε μια ατμόσφαιρα παγκοσμίου κρίσης, αναστάτωσης και αβεβαιότητας. Η εγκληματικότητα βρίσκεται

σε έξαρση, ενώ καλλιεργείται ένα πνεύμα εύκολου και παράνομου πλουτισμού, σαν «φτωχός συγγενής», να μην έχει λόγο, για όσα γίνονται ή και για όσα βυσσοδομούνται, σε βάρος της Πατρίδος μας. Ο λαός μας ξαναβρίσκεται εξαθλιωμένος, πεινασμένος. Ψάχνει, όπως στην Κατοχή, πάλι, στα σκουπίδια, κρυώνει και αναγκάζεται να καίει ξύλα, που μαζεύει, από γύρω του. Αυτή είναι η σύγχρονη σκλαβιά. Παρ’ όλα αυτά, ακόμα και σε αυτήν την κατάσταση, δείχνει την ανθρωπιά και την αλληλεγγύη του και στους λαούς, που έρχονται, κυνηγημένοι, από τους σύγχρονους πόλεμους. Άνθρωποι και κυβερνήσεις, ποτέ, δεν διδάχτηκαν τίποτα από την Ιστορία, ούτε, ποτέ,

καθόρισαν τη δράση τους, επάνω σε αλήθειες και αρχές, στηριγμένες σ' αυτήν

Σελίδα

3

Βαφοπούλειο Πνευματικό Κέντρο

«Ο ήρωας Μάρκος Μπότσαρης»

Σάββατο 19 Μαρτίου 2016, ώρα 7 μ. μ. Το να γράψω ένα έργο, με τον ηρωικό θάνατο του Μάρκου Μπότσαρη, ήταν επιθυμία ετών. Είχα παρακολουθήσει την παράσταση του Παλαιοθόδωρου στην Αθήνα και είχα ακούσει τις ηχογραφημένες παραστάσεις του Μάνθου Αθηναίου και του Θανάση Σπυρόπουλου. Ακόμα, είχα διαβάσει και το τεύχος των εκδόσεων Αλ. Και Ε. Παπαδημητρίου: «Η ηρωική δράσις και ο θάνατος του Μάρκου Μπότσαρη», σε κείμενο του καραγκιοζοπαίχτη Κώστα Μάνου και το «Θάνατος του Μάρκου Μπότσαρη. Τραγωδία εις πράξεις τρεις» των εκδόσεων «Αριστοφάνη Παπαδημητρίου». Φυσικά, και πολλά ιστορικά βιβλία. Όταν, όμως, έπεσε, στα χέρια μου, η μελέτη του Κ.Σ. Κώνστα «Του Μάρκου Μπότσαρη.

139η επέτειος του ηρωικού θανάτου του» με σταχυολογημένα οκτώ δημοτικά ποιήματα για τον Μπότσαρη, θεώρησα πλήρης ερεθισμάτων και γιατί όχι επιρροών, για να δώσω τη δικιά μου εκδοχή. Η όλη δραματουργική μου προσπάθεια είναι πιστή στα ιστορικά πρόσωπα και γεγονότα, συνάδει και είναι συμβατή με την εικόνα, το ύφος και το ήθος του Θεάτρου Σκιών. Η πολυπρόσωπη, ηρωική αυτή παράσταση γράφτηκε τις πρώτες ημέρες του Σεπτέμβρη του 2015, το κυοφορούσα πολύ χρόνο, για να καθυστερήσει περισσότερο (τέλειωσε στις 8 Σεπτεμβρίου 2015), και παρουσιάζεται για πρώτη φορά στο ΒΑΦΟΠΟΥΛΕΙΟ, με νέες κοπιδιαστές φιγούρες και σκηνικά. Τέλος, το έργο αφιερώνεται με μεγάλη συγκίνηση στη μνήμη του Ηλία Καμαρέτσου από το Καροπλέσι των Αγράφων. Μαζί, μελετούσαμε, κάποιο καλοκαίρι, μέσα στη Χούντα, τους δυο μεγάλους λαϊκούς μας αγωνιστές, Καραϊσκάκη και Μπότσαρη, και ιδιαίτερα τη μεγαλοσύνη της σκηνής του νεκροφιλήματος, στο μοναστήρι της Παναγιάς της Προυσιώτισσας, εκείνον τον Αύγουστο του 1823. Τότε, που ο Καραϊσκάκης, νεκροφιλώντας τον Μπότσαρη, είπε: «Άμποτες, ορέ Μάρκο, να ’χα και γω τον ίδιο θάνατο». Γιάννης Χατζής, Σαλονίκη, 10-2-2016

Σελίδα

4

Ελεύθερη είσοδος, σε μουσεία, μνημεία κα ι α ρ χα ι ο λ ο γ ι κο ύ ς χώ ρ ο υ ς Καθορίστηκαν οι ημέρες, με ελεύθερη είσοδο, σε μουσεία, μνημεία και αρχαιολογικούς χώρους, με υπουργική απόφαση, που δημοσιεύτηκε, στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Στην ίδια απόφαση, διευκρινίζεται ποιοι απαλλάσσονται, από την καταβολή εισιτηρίου, για όλες τις ημέρες. Ελεύθερη, για όλους, είναι η είσοδος, σε μουσεία, μνημεία και αρχαιολογικούς χώρους, την πρώτη Κυριακή κάθε μήνα, από την 1η Νοεμβρίου, έως και την 31η Μαρτίου του κάθε έτους, όπως και στις ακόλουθες ημέρες: • Εθνική Εορτή της 28ης Οκτωβρίου.

• Διεθνή Ημέρα Μνημείων, 18η Απριλίου.

• Διεθνή Ημέρα Μνημείων, 18η Μαΐου.

• Διήμερο Ευρωπαϊκών Ημερών Πολιτιστικής Κληρονομιάς (το τελευταίο Σαββατοκύριακο του Σεπτεμβρίου εκάστου έτους).

• Ημέρα Μνήμης Μελίνας Μερκούρη, 6η Μαρτίου. Απαλλάσσονται, από την καταβολή αντιτίμου εισόδου: Οι νέοι ηλικίας, έως 18 ετών, με την επίδειξη της αστυνομικής τους ταυτότητας ή του διαβατηρίου τους, για την επιβεβαίωση της ηλικίας. Οι φοιτητές και οι σπουδαστές των Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων, Τεχνολογικών Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων, των Στρατιωτικών Σχολών ή ισότιμων Σχολών των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και των Σχολών Ξεναγών, με την επίδειξη της φοιτητικής-σπουδαστικής τους ταυτότητας. Ακόμα, και κάποιες άλλες κατηγορίες επισκεπτών, όπως τα άτομα με αναπηρία (67% και άνω) και ένας συνοδός αυτών, με την επίδειξη βεβαίωσης αναπηρίας του Υπουργείου Υγείας ή ιατρικής γνωμάτευσης δημοσίου φορέα, όπου θα αναγράφεται, με σαφήνεια, η αναπηρία και το ποσοστό αυτής. Οι γονείς πολύτεκνων οικογενειών, όταν τα παιδιά τους είναι, έως 23 ετών και έως 25, αν εκπληρώνουν τις στρατιωτικές τους υποχρεώσεις ή σπουδάζουν και, ανεξαρτήτως ηλικίας, αν έχουν αναπηρία, με την επίδειξη θεωρημένου πάσο πολυτέκνων ή βεβαίωσης, από το Σύλλογο Πολυτέκνων ή πιστοποιητικού οικογενειακής κατάστασης, από το Δήμο. Επίσης, οι γονείς τριτεμένων οικογενειών, όταν τα παιδιά τους είναι, έως 18 ετών και έως 24, αν σπουδάζουν και, ανεξαρτήτως ηλικίας, αν έχουν αναπηρία, με την επίδειξη πιστοποιητικού οικογενειακής κατάστασης από το Δήμο. Οι μονογονεϊκές οικογένειες, με ανήλικα τέκνα, με την επίδειξη πιστοποιητικού οικογενειακής κατάστασης από το Δήμο. Στην περίπτωση των διαζευγμένων, μόνο ο γονέας, που έχει την επιμέλεια των τέκνων. Τέλος, οι κάτοχοι ενεργού κάρτας ανεργίας και οι κάτοχοι κάρτας αλληλεγγύης.

Σελίδα

5

Η σκιερή ελπίδα Του Στράτου Πασχαλίδη

"Όμορφη βραδιά θα έχουμε απόψε, ήδη ο αέρας έχει μυρίσει γιασεμί", είπε ο μάστορας, στους βοηθούς του, καθώς έπινε το τσιπουράκι του, στον καφενέ της γειτονιάς. "Δρόμο, τώρα, για το μαντράκι, πρέπει να ετοιμαστούμε για να υποδεχτούμε τον κόσμο". Μάστορας και βοηθοί τράβηξαν προς τη μάντρα, πέρασαν την καγκελόπορτα και ο ένας βοηθός, ο μικρότερος, έπιασε το φρόκαλο και άρχισε να σκουπίζει! Ο μάστορας διέσχισε το διάδρομο, ανάμεσα στα άδεια καθίσματα, και μπήκε, πίσω από τον μπερντέ, μαζί με το βοηθό του... Μετά από λίγο, κόσμος άρχισε να μπαίνει, μέσα στο θέατρο, και σύντομα γέμισε, μέχρι και στα δέντρα, έξω από τη μάντρα, είχαν ανεβεί τα πιτσιρίκια για να δουν, λάθρα, το έργο! Τα φώτα άναψαν... Μάστορας και βοηθοί, με τις φιγούρες, ανά χείρας, έτοιμοι να δώσουν τον καλύτερό τους εαυτό, για να διασκεδάσουν το κοινό τους... Η ορχήστρα άρχιζε να παίζει το χασαποσέρβικο, Καραγκιόζης και Κολλητήρια, επί σκηνής, να χορεύουν, μα κάτι, όμως, δεν πήγαινε καλά! Στα χέρια του μάστορα, μια αίσθηση πρωτόγνωρη... Σαν ο Καραγκιόζης να ήθελε να ξεφύγει, από τις σούστες του, αντιστεκόταν σε κάθε κίνηση του μάστορα και, ξαφνικά…, οι σούστες σπάνε και ο Καραγκιόζης ορθώνει το αρθρωτό κορμί του και βάζει μια φωνή... "Εεεεε μανέστρο, για σταματά, σε παρακαλώ πάρα πολύ! Έτσι μπράβο, πω-πω, ρε παιδιά, κόσμος και ντουνιάς... Ρε παιδιά, ξέρετε ποσό χρόνων είμαι εγώ; Ε; 40; 50; Ε λοιπόν, σας γελάσανε, είμαι πάνω από 200 ετών! Τι! Δεν με πιστεύετε; Ένα θα σας πω! Τα μάτια τα δικά μου έχουν δει, όσα έχει δει και ο ήλιος, που ανατέλλει, κάθε μέρα! Και τι δεν έζησα, ρε παιδιά... Ήρθα από χώρες μακρινές... Είχα άλλη μορφή, άλλα ρούχα, άλλα ονόματα... Το τελευταίο μου όνομα ήταν karagöz, που σημαίνει μαυρομάτης. Έτσι, με λέγανε στην Τουρκία... Εδώ, με είπανε Καραγκιόζη! Μου αλλάξανε και τα ρούχα, μου βάλανε καμπούρα και έγινα το σύμβολο του ελληνικού λαού! Ενός λαού, που πέρασε πάρα πολλά! Εσείς είστε μικροί και δεν τα ξέρετε! Και τι δεν πέρασε ο λαός μας… Πολέμους, φτώχεια, δυστυχίες... Μα όμως, προς τη δόξα τράβηξε η Ελλαδίτσα μας... Εδώ, στην Ελλάδα, γεννήθηκε η δημοκρατία και ο πολιτισμός, για τον οποίο μιλάει όλος ο κόσμος... Μίλαγε, δηλαδή, γιατί, τώρα πια, η δημοκρατία και ο πολιτισμός βιάζονται από την ίδια τη γενέτειρά τους! Εάν ζούσαν ο Κολοκοτρώνης, ο Αθανάσιος Διάκος, ο Κατσαντώνης, ο Νικηταράς, ο Ανδρούτσος και οι άλλοι μεγάλοι ήρωες της Ελληνικής Επαναστάσεως, θα τους είχαν κάνει, με τα κρεμμυδάκια, όσους την Ελλάδα έριξαν, μέσα σε μια σπηλιά, και την αφήνουν να αργοπεθαίνει! Εγώ, όμως, που κάθομαι, στο σκοτάδι, και ζω, μέσα στο φως... Ελπίζω και χαμογελάω! Ελπίδα, ρε παιδιά, και χαμόγελο. Όλα θα φτιάξουν! Τίποτα δεν μπορεί εμάς τους Έλληνες να μας νικήσει... Μπορεί, τώρα, να μας έχουν αποβλακώσει το ραδιόφωνο, η τηλεόραση και οι εφημερίδες, μπορεί να μας ψεκάζουν, για να μας ζαβλακώνουν, περισσότερο, αλλά να είστε σίγουροι πως, μια μέρα, θα ξυπνήσουμε και τότε... αλίμονό τους..."

Σελίδα

6

ΟΙ ΜΕΓΑΛΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ & ΕΛΛΗΝΙΔΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗ Από το περιοδικό “Θέατρο” τόμος 10

ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ: ΣΤΙΣ ΠΗΓΕΣ

ΘΕΑΤΡΟ ΑΠΛΟ ΜΑ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΟ ΤΗΣ ΕΛΕΝΗΣ ΒΑΚΑΛΟ

Κάνουμε συχνά ένα λάθος: πιστεύουμε πώς ή Λαϊκή Τέχνη, ανήκει σ' ένα πρωτόγονο στάδιο έκφρασης. Γι’ αυτό, άλλωστε δημιουργήθηκε για πολύν καιρό και για πάρα πολλούς ή παρεξήγηση πώς ή στροφή της σύγχρονης τέχνης σε τέχνες - αρχέτυπα, αποτελούσε μέρος μιας διάθεσης εξωτισμού, COU-Jeur - local, απλοϊκότητας, αφέλειας — πώς υπήρξε τελικά ή εκδήλωση παλιμπαιδισμού ενός γερασμένου οργανισμού πού δεν είχε άλλες δυνάμεις για ν' ανανεωθεί. Επιστροφή στις πηγές χαρακτηρίζει την τέχνη τού αιώνα μας — προσπάθεια σ' όλους τούς τομείς να ξεκαθαριστεί ή μορφή στα ουσιώδη της χαρακτηριστικά, να ξαναβρεί τη μνήμη τής γέννησης της, καθώς διατηρείται στο στάδιο εκείνο τής τελείωσης ενός οργανισμού όπου Ισχύει ενεργός, και έχουσα ενεργήσει, κάθε δύναμη τής φύσης του. Για να συνεχίσουμε την παρομοίωση, από κει και πέρα αρχίζει ή συσσώρευση ξένων σωμάτων — νομίζουμε πώς πρόκειται γι' ανάπτυξη — πραγματικά, είναι μονάχα απομάκρυνση από τη γέννηση με την έννοια πια τού θανάτου. Είμαστε πέρα κι απ' την τελείωση, στο αποτέλειωμα. Τα ξένα σώματα, Τα άλατα της σκλήρυνσης για τη δική μας τέχνη ήταν και είναι ό ακαδημαϊσμός, ή λογιότητα, μια πλαστή τεχνική, γιατί δεν βεβαιώνει μα απομακρύνει την οικειότητα μας με τη δημιουργία, μετατρέπει σε θαυμασμό για το εύρημα, την απλότητα τού θαυμάσιου. Λέμε για τούς καραγκιοζοπαίχτες, για την χρήση τού κόκκινου και τού πράσινου, για την περιεκτικότητα των σκηνικών στοιχείων, για την εκμετάλλευση τού μαύρου - άσπρου, για τις σηματοδοτικές κινήσεις των λίγων αρθρώσεων: κοίτα πώς Τα βρήκαν όλα αυτά, Τα συμπληρωματικά, την ποίκιλση τού ρυθμού, τη διαβάθμιση τής αντίθεσης, την αφαίρεση, τη συγκέντρωση, άνθρωποι χωρίς γνώσεις! Μα δεν είναι ή γνώση πού βρίσκει την τέχνη, ή τέχνη βρίσκει τη γνώση και την τεχνική της, όση, και καθόλου παραπάνω, απ' όση τής χρειάζεται. Το τελευταίο το αναλαμβάνουν οι λόγιοι. Όταν το αναστρέψουμε αυτό. τότε είναι πού δεν καταλαβαίνουμε πώς την πορεύουμε και μας πορεύει ή τέχνη μας, από τον ένα στον άλλον, και δεν τελειώνει μαζί μας, πώς είμαστε δημιουργοί όταν Θα γίνουμε και όργανα της. Αλλιώς τής στερούμε τον οργανισμό της, τής τέχνης, όταν δεν τη δεχτούμε έτσι υπομονετικά, και εμείς στερούμαστε το νόμο της. Οι λαϊκοί τεχνίτες είναι υπομονετικοί, η λαϊκή τέχνη βρήκε μέσα από τις γενεές τους αυτήν τη φυσιολογική της ολοκλήρωση, την άνδρωση, πού σήμερα τη λέμε σοφία, γιατί αυτό το όνομα ισχύει για μας, όχι ζωή και γίνωμά της. Το Θέατρο το έχουμε φορτώσει μίμηση. Θέλουμε να το ξανακάνουμε ποίηση. Μιλάμε για Λόγο. Δεν Σαράγια τού παλιού Καραγκιόζη: αριστερά τον ξέρω τι νόημα δίνουμε σ' αυτό. Φοβάμαι πώς εννοούμε ηπειρώτη Γιάννη Ρούλια και δεξιά τον Μπράχαλη "λόγια". Λόγια με σημασία, με περιεχόμενο, με ύψος και πού ήρθε από την Πόλη ύφος. Το "ποιητικό" όμως — πού είναι και γραμματικά

Σελίδα

7

επίθετο — είναι ποίηση — ουσιαστικό και ρήμα μαζί — στο Θέατρο, όπως και οπουδήποτε άλλου : Ο Λόγος μήπως δεν είναι λόγια μονάχα, μα και λογικό, λογική τού είδους δηλαδή, νόμος και ειρμός τής μορφής με το νόμο της, πού κι αυτόν συχνά τον μπερδεύουμε με τον ειρμό τής κοινής λογικής, αυτής τής παρατακτικής έννοιας πού πάει ν' αντικαταστήσει και να εξισώσει όλες τις πολύμορφες δυνατότητες σύνθεσης; Σκέφτομαι την αληθινή ποίηση στο Θέατρο, τις μεγάλες στιγμές του, πού για μας έχουν ξεραθεί μονάχα σε κείμενα, ενώ γεννήθηκαν από την παράσταση, από τη σκηνή, από το Θέατρο. Σκέφτομαι συγκεκριμένα όχι Τα κείμενα τους, μα μια πιθανή παράσταση τους. Λογαριάζω πώς θα μπορούσαμε να παίζουμε εμείς πού Τα λέμε — απ' το κεφάλι ή απ' την ψυχή — μα με το στόμα μόνον, και το λαρύγγι στο τέλος, και διόλου μ' όλο το σώμα μας. Δε βλέπουν άραγε οι θεατρικοί μας άνθρωποι ποια οικονομία χειρονομίας, κινήσεων, βηματισμού, ρυθμού, μετακινήσεων, πλαστικής μέσα στο χώρο, συνδέεται μ' αυτόν το λόγο; Πώς να πεις ένα στίχο τού Σαίξπηρ ή ένα στίχο δικού μας, τού Σοφοκλή ή τού Αισχύλου, και να χειρονομείς ανυπόταγα, χωρίς λόγο (αυτό είναι Λόγος) όπως στο σαλόνι ή στο δρόμο; Να δίνεις ρυθμό - μέτρο στην απαγγελία, και ένα ορισμένο ύψος - αρμονία, και να μη νοιώθεις πώς είναι και μουσική και χορός και πλασμός αυτός ό ρυθμός και ή αρμονία, και μόνο έτσι μπορεί να γίνει Θέατρο και Ποίηση, — όχι λειψά ή με επιθετολογικά μειωμένο το ουσιαστικό —"ποιητικό" θέατρο και "ποιητικός" λόγος; Επιθετολογικά βλέπουμε την ποίηση, κι αυτό πού θα με κατηγορήσουν πως εκμεταλλεύομαι σχηματικά, αντανακλά την αντίληψη μας να τη βλέπουμε: σαν τρόπο. Μα ό ρυθμός και ή αρμονία δεν είναι τρόπος, είναι, ας πούμε, ή παράσταση τού λόγου, η σωματικότητα και η ενέργειά του. Όχι το ύφος του. Γεννιέται κατ' ευθείαν έτσι, και έτσι ολόκληρο τον νιώθεις με πλήρη την σηματοδότηση του, την παρουσία του σαν όντος, όχι σαν ήχου "φέροντος" νοήματα και συναισθήματα μόνον. Θέλουμε να επιβάλλουμε το Λόγο; Παραλείψαμε όπως συμβαίνει στη σκέψη, μα Δε συμβαίνει ποτέ στη ζωή, πού είναι και μερικά πράγματα αυτονόητα, το σώμα τού λόγου. Μπορούμε να το βρούμε γυρνώντας στις πηγές. Το θέατρο του Καραγκιόζη είναι ένας αντρωμένος οργανισμός, αναπτυγμένος από τη βάση του όχι εμβόλιμα, με σοφία — συνέπεια και ακρίβεια τελικά — κέφι επίσης, γιατί είναι ζωντανή ανάπτυξη αυτή, και έχει ευφορία ζωτική. Ας πάρουμε τα διάφορα μέλη του να δούμε τη σφιχτή σύνδεση τους ως τα άκρα. Θέατρο Σκιών — χρωματική βάση μαύρο - άσπρο — συμπλήρωση του με κόκκινοΤο Σαράι τον Μόλλα. Φωτογραφία τον Walter Hege, 1929 πράσινο, ποικιλία πού δεν καταλύει τη βάση τής αντιστικτικής τοποθέτησης στο χρώμα. Λεπτομερέστερα : Ή βασική αντίθεση μαύρου-άσπρου ξεκινάει από τις συμπαγείς μαύρες φιγούρες πάνω στο άσπρο φόντο. Εδώ, με τις αρθρώσεις πού κόβουν σε μεγάλες επιφάνειες το μαύρο τής φιγούρας, έχουμε ένα μονό, απλό ρυθμό, σχεδιαστικό βασικά σ' αυτή την αντίθεση (πού διατηρείται στις φιγούρες τού τούρκικου Καραγκιόζη π.χ.). Το σκάλισμα (κόψιμο διακοσμητικών μοτίβων στη φιγούρα) πολλαπλασιάζει αυτό το ρυθμό, φέρνει την κίνηση του μέσα στις βασικές μονάδες - μορφές, δημιουργεί τόνους, στην κοφτή αντιπαράθεση τού μαύρου - άσπρου με τις διαφορετικές πυκνότητες των διακοπών τού μαύρου πάνω στο άσπρο, όπως στη χαρακτική. ΤΙ ποικιλία τού ρυθμικού χρόνου και ή αντίστοιχη τονική ποικιλία συνδέονται• έτσι γίνεται

Σελίδα

8

δυνατό να περάσουμε στη χρήση τού χρώματος (κόκκινο-πράσινο κυρίως, αργότερα και πολύ λιγότερο, κίτρινο-μπλε) πού δεν κάνουν τίποτε άλλο, παρά ν' ανοίγουν την ίδια βάση, πλουτίζοντας την κλίμακα, χωρίς να αλλάζουν (συμπληρωματικά, και βαλμένα μόνο στα δευτερεύοντα σημεία, διακοσμητικά) την αντιστικτική άρθρωση πού υπαγορεύει ή θεμελιώδης και συνδεδεμένη με τη φύση και την τεχνική τού Καραγκιόζη αντίθεση τού μαύρου-άσπρου. Θέατρο σκιών — ειδική τεχνική φωτισμού τού πανιού από μέσα, και κόλλημα τής φιγούρας στο πανί όσο παίζει, για να διακόπτει το φως και να φαίνεται από την άλλη μεριά. — Χώρος επίπεδος, λοιπόν, και κίνηση παρατακτική. — Κόψιμο φιγούρας προφίλ. — Προχώρημα μιας κατεύθυνσης. — Αφαίρεση τού ενός χεριού, άλλα δυο πόδια κρεμαστά. — Αρθρώσεις μόνο μπροςπίσω.— Κινήσεις περιορισμένες σε βασικές αρθρώσεις σώματος.— Οικονομία κινήσεων σε βασικές σηματοδοτικές κινήσεις. — Απ' τον περιορισμό και την αφαίρεση, επίταση, προβολή.

—Εκμετάλλευση άρθρωσης τής μέσης. (Τονισμός με υπερβολή). Επίσης πολλαπλασιασμός και δημιουργία αρθρώσεων όπου χρειάζεται τονισμός π.χ. μύτη Μορφονιού. Ανάπτυξη Η καλύβα τού Καραγκιόζη τού Αντώνη Μόλλα. χεριού Καραγκιόζη (κύριου ήρωα) σε τρεις και Φωτογραφία του Γερμανού καλλιτέχνη Walter Hege, 1929 περισσότερες αρθρώσεις πού δίνουν ευγλωττία στην κίνηση και έμφαση στην παρουσία του, τονίζοντας συγχρόνως τούς όρους: επίπεδος χώρος — τεχνική κίνησης — σηματοδοσία κίνησης — υπογράμμιση σημασίας προσώπου και λόγου. Δυνατότητα στροφής (μεταβολής) των μορφών με μεντεσέδες, πού έγινε σχετικά τελευταία, δημιουργεί ήδη ένα στιγμιαίο κενό στην ενότητα της συνέχειας τής παράστασης με το φλουτάρισμα. Είναι χαρακτηριστικό πώς δημιουργήθηκε όταν τον Καραγκιόζη τον απειλεί ό Κινηματογράφος (άσπρος - μαύρος ακόμη κι αυτός), Οπωσδήποτε και εδώ, με το γύρισμα αλλάζει κατεύθυνση, αλλά δεν αλλάζει διάσταση. Επίσης χαρακτηριστικό, πώς έγινε δεκτό το στιγμιαίο κενό για το γύρισμα - διακοπή τού ρυθμού, και δεν αναζητήθηκε τρόπος μετάβασης πού προϋποθέτει άλλη διάσταση χώρου και ρυθμού (όχι παρατακτικού και αντιστικτικού αλλά πλαστικού - τονικού). Θέατρο Σκιών, παρατακτικός ρυθμός, αντιστικτικές σχέσεις. Ας πάρουμε τα ίδια τα πρόσωπα: Καραγκιόζης - Χατζηαβάτης. Μπέης από τη μια μεριά, Μπαρμπαγιώργος από την άλλη, επιτείνουν τη διάσταση, ανοίγουν την κλίμακα. Πρόσωπα επεισοδίων - τύποι. Βάση ηθική (με μια έννοια διαμορφωμένη σύμφωνα με την κοινωνία και την εποχή άπ' την οποία γεννήθηκε ό Καραγκιόζης), Όχι ψυχολογική (αυτό μπορούμε να το επιβεβαιωθούμε από τη δικαίωση, κάθε φορά, δεν το εννοώ πάντα σαν ευτυχή έκβαση). Ουσιαστικά, χώρος επίπεδος των θεατρικών προσώπων (συγκέντρωση και πρόσθεση χαρακτηριστικών) όχι πλαστικός (βάθους). Παρ' όλα αυτά την εξέλιξη τής φιγούρας πού παρατηρήσαμε στον Ελληνικό Καραγκιόζη με τον πολλαπλασιασμό του ρυθμού, με τα κοψίματα, τις πυκνώσεις, την ποικιλία τού άσπρου - μαύρου, μπορούμε να τη βρούμε και εδώ. Ο καλός και ο κακός δεν είναι μονοκόμματοι. Σ' αυτό συντείναν ακριβώς οι ιστορικοί και κοινωνικοί λόγοι πού αναφέραμε. Ένας συγκερασμός τού άσπρου - μαύρου γίνεται σε κάθε μονάδα, όπως γίνεται με τις διακοσμητικές παρεμβολές τού άσπρου σε κάθε μαύρο φιγούρας. Ο Καραγκιόζης, είναι γνωστό από πριν, έχει το δίκιο. (Δίκιο, όχι ιδεαλιστικά, αλλά από ταύτιση με το κοινό του) κάνει όμως συνέχεια πονηριές, μικροπαλιανθρωπιές κλπ.. Δεν γίνεται ψυχολογικός, αλλά γίνεται ζωντανός. Ο Μπαρμπαγιώργος είναι λεβέντης-τιμωρός, αλλά είναι άξεστος, κουτός, συχνά την παθαίνει από τη βουνίσια αγνότητα του. Η αντίθεση εισχωρεί σε κάθε ήρωα. Ο Χατζηαβάτης είναι

Σελίδα

9

διπρόσωπος, δουλοπρεπής αλλά εξυπηρετικός, συμβιβαστής. Ο Μπέης είναι ό εχθρός, με όργανο τον Βεληγκέκα, στο τέλος συγχωρεί για την έκβαση, με προβολή αυτής τής πλευράς του τη Βεζυροπούλα. Η περισσότερο αυστηρή, και χαρακτηριστική για το είδος αντίστιξη, στα πρόσωπα και τη δράση τού Καραγκιόζη, είναι ο Μεγαλέξανδρος και το φίδι. ίσως, άλλωστε, γι' αυτό αποτελεί πάντα κορύφωμα, κι ας μη ξεχνάμε ότι βγαίνει από μύθο. Η ποικιλία της αντίθεσης δεν δημιουργείται από την προσπάθεια να γίνει ο ήρωας πιο πιστευτός. Βγαίνει από την ανάγκη τού γέλιου, της ειρωνείας και της αυτοειρωνείας. Ας θυμηθούμε ότι και ο ρυθμός στο μαύρο - άσπρο πλουτίζεται διακοσμητικά ή πλαστικά, και πάντως καθόλου νατουραλιστικά. Περνάμε στη δράση: Ουσιαστικά πρόκειται για μια μετατόπιση αντιθέσεων μεταξύ δυο προσώπων ή δραματικών σκελών. Σμίκρυνση, μεγέθυνση, διαβάθμιση της αντίθεσης προς τούς διάφορους ήρωες πού εμφανίζονται στη σειρά των επεισοδίων για να πολλαπλασιάσουν, να διαφοροποιήσουν, να επιτείνουν και να διασκεδάσουν συγχρόνως τη βασική διάσταση πάνω στην όποια στηρίζεται ή πλοκή. Από τον "Καραγκιόζη ταξιδευτή" τον Μόλλα. Φωτ. W. Hege Ό φωτισμός τους, άλλωστε, σαν τύπων (έκτος από την εμφάνιση της φιγούρας) στη δράση, γίνεται μόνο από την κοροϊδία και Τα παθήματα τους (γνωστά από πριν στο κοινό άλλα πάντα με την ίδια αποτελεσματικότητα). Ας θυμηθούμε και εδώ την τεχνική φωτός - σκιάς τού Καραγκιόζη. Η παράθεση των επεισοδίων, εξ άλλου, με την εμφάνιση των διαφόρων τύπων και τη μετατόπιση, όπως είπαμε, της αντίθεσης πού αποτελεί το μοναδικό δραματικό βάθρο της παράστασης, Δεν συντείνει ανελικτικά ούτε αναλυτικά στην εξέλιξη της δράσης, αλλά απλώς την επιμηκύνει, την διαφοροποιεί, την ποικίλλει, ενώ συνδέεται μαζί της μόνο ως προς τη δραματική θέση της αντίθεσης, με παραλλαγές της. Έχουμε δηλαδή και στο χώρο τού δραματικού μια παρατακτική αντίληψη, επανερχόμενοι έτσι στην έννοια τού επιπέδου, σε μιαν άλλη εκδήλωση του. Στα δραματικά μέσα, πρόχειρα μπορούμε να σημειώσουμε παρόμοια: Το καθορισμένο μουσικό μοτίβο εισαγωγής κάθε ήρωα. Την παράθεση μοτίβων διαφόρων προελεύσεων. Την αλλοιωμένη τυπικά για κάθε ήρωα φωνή και προφορά. Τον ίσο τόνο φωνής στο παίξιμο, με κορύφωση επαναλαμβανόμενη τη φασαρία πού αποτελεί και κλείσιμο επεισοδίων. Τη δύναμη φωνής, κι όχι εκφραστικότητα, πού χαρακτηρίζει τον καλό καραγκιοζοπαίχτη. Το είδος τού διάλογου, πού έχει κοινό καμβά και κοινά κεντίδια, επαναλαμβανόμενα και σιγά-σιγά πλουτιζόμενα από κάθε καραγκιοζοπαίχτη. Τη σαφήνεια τού προσωπικού ύφους μέσα στη γενικότητα τής παράδοσης, παρ' όλο πού περιορίζεται σ' απλές παραλλαγές, προσθέσεις ή αφαιρέσεις. Το ρεπερτόριο με τούς ορισμένους κύκλους (διαφανείς μεταμορφώσεις ή κατορθώματα ηρώων, κύκλος κωμικός ή κύκλος δραματικός, με τελικό σκοπό πάντα, είτε έτσι είτε αλλιώς, με νίκη ή με μπλόφα, κατίσχυση τού ήρωα στη βασικά από πριν υπάρχουσα αντίθεση πλούτου - φτώχειας, εχθρών, κινδύνου κλπ. Συγκέντρωση αυτής της αντίθεσης και άμεση οπτική κατάδειξη της με Τα σκηνικά: Καλύβα τού καραγκιόζη - σαράι. Πλαισίωση τής σκηνής από τις δυο πλευρές — τονισμός διαστάσεων επιπέδου και πλάγιας κατεύθυνσης των κινήσεων. Δυο εστίες — άκρα, για το αντιμέτωπο ξεκίνημα των αντιτιθεμένων ηρώων. Εικαστικά: Σβήσιμο στα πλάγια και κορύφωση στο κέντρο τής αντίθεσης τού μαύρου τής φιγούρας προς το άσπρο τού πανιού, καθώς στο κέντρο μένει ελεύθερη ή επιφάνεια του. Οπτική απόδοση αντίθεσης τού πλούτου τού μπέη και τής φτώχειας τού Καραγκιόζη με τη διαφορά ευθείας και καμπύλης (ευθείες ορθές και πλάγιες συνθέτουν την καλύβα τού Καραγκιόζη, διαγώνιες και σχισίματα,

Σελίδα

10

όχι κοσμήματα, δείχνουν την κατερείπωσή της, καμπύλες, τρούλοι και κοσμητικά πλουμίδια ως το μπαρόκ συχνά, με χρώματα, βρίσκουμε στο σαράι. Δεν νομίζω ότι υπάρχει καμιά ανάγκη να δείξουμε πώς Τα στοιχεία πού αναφέραμε έχουν στενή συνάρτηση και μεταξύ τους, οποιαδήποτε κατανομή και σειρά τους αν ακολουθήσουμε. Αποτελούν ένα πλέγμα και όχι απλώς μια "λογική" σειρά, αποτελούν δηλαδή οργανισμό, ζωντανή λογική, οργανική. Αμέσως έτσι βλέπουμε πώς δεν πρόκειται για μορφή τέχνης υποανάπτυκτη ή ατελή, αλλά μονάχα απλή, δηλαδή ευδιάκριτη στα στοιχεία της. Ατελές είναι ότι δεν έχει ολοκληρωθεί στην ανάπτυξη και το πλέγμα των στοιχείων του. Ας μην το μπερδεύουμε με το απλό, πού Δε σημαίνει διόλου ότι δεν είναι ολοκληρωμένο. Ολοκληρωμένη, αντρωμένη, όπως είπαμε, τέχνη είναι ό Καραγκιόζης. Και μέσα στις πηγές, τις τέχνες - αρχέτυπα, πού προσείλκυσαν την εποχή μας, για μας, ό Καραγκιόζης θα ’πρεπε να ’ναι πολύτιμος. Μην πάμε στην άλλη παρεξήγηση να μιμηθούμε ή εμβόλιμα να κάνουμε και λίγο Καραγκιόζη, όπως έγινε δα σε πολλές περιπτώσεις. Πάλι θα κάναμε ακαδημαϊσμό και λογιότητα, και Θα καταστρέφαμε μάλιστα και τον Καραγκιόζη, όπως κινδυνεύει άλλωστε να γίνει και για πολλά άλλα. Όταν στρεφόμαστε σ' αυτές τις τέχνες, δεν είναι για να γίνουμε το ίδιο μ' αυτές απλοί, μα το Ίδιο ολόκληροι, με Τα δικά μας Τα μη απλά στοιχεία. Γιατί Εδώ, πριν πέσει ή λογιότητα σ' αυτές τις τέχνες, ό νόμος λειτουργεί ως Τα άκρα τού οργανισμού, ή μορφή είναι ό ίδιος ό οργανισμός — δεν τον έχει προσπεράσει — και λόγος της είναι ή συνεκτικότητα τής λειτουργίας σ' όλα της Τα στοιχεία. Να διδαχτούμε έχουμε και να ανακαλύψουμε τον εαυτό μας κυρίως, όχι γιατί έχουμε ρίζα στον Καραγκιόζη, μα στο νόμο πού υπάρχει στον Καραγκιόζη. Όμως να διδαχτούμε και να αποστηθίσουμε, το έχουμε κάνει κι αυτό στις μέρες μας μια αδιαφοροποίητη έννοια (*). (*) θα ήθελα να σημειώσω εδώ ότι φυσικά, στις παραπάνω παραγράφους, ένας ειδικευμένος στο θέατρο άνθρωπος θα είχε να προσθέσει και να αναπτύξει πολύ περισσότερα στοιχεία, φωτίζοντας έτσι τη βάση αυτής της ανάλυσης με τις ειδικότερες και πλουσιότερες βέβαια παρατηρήσεις του. ε. β.

Η Ελένη Βακαλό (1921 - 2001) ήταν ποιήτρια, κριτικός εικαστικών και ιστορικός τέχνης.

Για την τέχνη

Ποτέ οι Έλληνες δε δούλεψαν την τέχνη για την τέχνη· πάντα η ομορφιά είχε σκοπό να υπηρετήσει τη ζωή. Και τα σώματα τα ήθελαν οι αρχαίοι όμορφα και δυνατά, για να μπορούν να δεχτούν ισορροπημένο και γερό νου. Κι ακόμα, για να μπορούν –σκοπός ανώτατος– να υπερασπίσουν το άστυ. Αναφορά στον Γκρέκο, 1961. Εκδόσεις Ελένης Καζαντζάκη, 1981. 168-169).

Νίκος Καζαντζάκης

(Ηράκλειο Κρήτης 18 Φεβρουαρίου 1883 - Φράιμπουργκ Γερμανίας 26 Οκτωβρίου 1957) Σελίδα

11

Καραγκιοζο-σταυρόλεξο

ΛΥ Σ Η τ ε ύ χ ο υ ς 9 8

Θέλετε να συμβάλλετε στην οικονομική στήριξη του Σωματείου;

Μπορείτε να κάνετε κατάθεση στην Τράπεζα Eurobank, Αριθμός λογαριασμού: 0026.0062.17.0200632294 IBAN: GR0802600620000170200632294

Σελίδα

12

Καραγκιοζο-σταυρόλεξο τεύχους 99 “Πολυτεχνίτης και ερημοσπίτης”

ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ

2. Μαίρη...: Ζητάει τη βοήθεια του φαρμακοποιού Βέγγου, για το γιο της 3. Γιώργος...: Ο πατέρας της οικογενειακής φωτογραφίας 4. Σκηνοθέτης και σεναριογράφος της ταινίας 5. Γιώργος...: Ο ιδιοκτήτης του εστιατορίου 7. Ερρίκος...: Επιστρέφει, οργισμένος, τις φωτογραφίες του Βέγγου, ως απαράδεκτες 10. Γκιζέλα...: Ο φωτογράφος Βέγγος λιποθυμά, μπροστά στα κάλλη της 11. Χρήστος...: Ο έτερος σεναριογράφος της ταινίας 13. Δημήτρης...: Ο “προστάτης” βουλευτής του Βέγγου 14. Κατερίνα...: Η μαμά του εστιατορίου 17. Αθηνόδωρος...: Ο μάγκας αντίζηλος του Βέγγου 18. Νίκη...: Η υπηρέτρια, που καλεί τον αστυνόμο Βέγγο 19. Μαρίκα...: Η κυρία της υπηρέτριας, που καλεί τον αστυνόμο Βέγγο 20. Βασιλάκης...: Το παιδί, που δεν πεινούσε, στο εστιατόριο

ΚΑΘΕΤΑ 1. Παναγιώτης...: Συμπατριώτης του Βέγγου, που “στήνει” τον αγώνα μποξ 2. Κώστας...: Πελάτης του φαρμακείου, με πονόδοντο 6. Νίκος...: Παραγγέλνει “εκλεκτό” πατσά, στο εστιατόριο 8. Παίζει μπουζούκι και τραγουδάει, στην τελευταία ιστορία της ταινίας 9. Γιάννης...: Ο κουφός πελάτης του εστιατορίου 12. Νικήτας...: Ο μπαμπάς του εστιατορίου 15. Ερρίκος...: Δίνει την μπουνιά, στο φαρμακοποιό Βέγγο 16. Μπέτυ...: Η μοιραία γυναίκα και υποψήφια νύφη του Βέγγου

Σελίδα

13

ΤΑΞΙΔΙΑ ΣΤΟ ΧΡΟΝΟ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ «Ο ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗΣ ΜΑΣ»

Σαν σήμερα: Μάρτιος 2011

28/3/2011: Ο 4ος εορτασμός της Παγκόσμιας Μέρας Θεάτρου Σκιών

«Εμείς οι καραγκιοζοπαίχτες και το Θέατρο, που παριστάνουμε, τόσα χρόνια, περιμένουμε, μάταια, μια ουσιαστική αγκαλιά, από το κράτος, είτε στη χώρα μας, είτε διεθνώς (στην UNESCO). Όταν, μάλιστα, τα ηνία του πολιτισμού βρίσκονται, στα χέρια ανακτοροαναθρεμμένων κολεγιόπαιδων…, η απαισιοδοξία γίνεται μεγαλύτερη. Το μόνο καλό μήνυμα έρχεται, από τους απλούς ανθρώπους, τους ξεχασμένους, τους ριγμένους και τους πάντα και τα πάντα πληρώνοντες ανθρώπους της καθημερινότητας. Τους μεροκαματιάρηδες, τους

βιοπαλαιστές, τους άνεργους, τους κατατρεγμένους, τους ηλικιωμένους και, ειδικά, τα παιδιά. Από αυτούς, παίρνουμε την πιο γλυκιά αγκαλιά. Την κάνουμε φως, στις σκιές μας, και τους την επιστρέφουμε βάλσαμο, στους καημούς και στα ντέρτια τους» (Από το, τότε, μήνυμα του Προέδρου του Π.Σ.Θ.Σ., Πάνου Καπετανίδη, σελ. 3).

Γίνε μέλος του Σωματείου, με ένα “κλικ”! Κάνοντας ηλεκτρονική αίτηση στο: http://www.karagkiozis.com/somateio/

Σελίδα

14

ΤΑ ΕΚΑΤΟ ΤΕΥΧΗ

ΤΟΥ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ ΤΟΥ Π. Σ. Θ. Σ.

«Ο ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗΣ ΜΑΣ» του Θωμά Αθ. Αγραφιώτη

Β) Νοέμβριος 2009 (τεύχος 29)- Ιούλιος-Αύγουστος 2011 (τεύχος 49) ΤΕΥΧΟΣ: 29 ΜΗΝΑΣ: Νοέμβριος 2009 ΕΞΩΦΥΛΛΟ: «Ο Καραγκιόζης, στη σκιά της γρίπης». Πρόκειται για το 1ο από τα ολοσέλιδα εξώφυλλα της εφημερίδας, που θα καθιερωθούν. ΑΡΙΘΜΟΣ ΣΕΛΙΔΩΝ: 10 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ: Υπουργός Πολιτισμού και Τουρισμού, στη νέα κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ, ο Παύλος Γερουλάνος (2-3) *** Δημήτριος Ψευτογκάς (3) *** Ο Καραγκιόζης, στη σκιά της γρίπης (4-6) *** Επαγγέλματα που άντεξαν στο χρόνο (6) *** «Το Θέατρο Σκιών, στις σχολικές-εθνικές εορτές» του Θωμά Αθ. Αγραφιώτη (7-9) *** Θέμα Τουρκίας-Ουνέσκο (9) *** Ο Καραγκιόζης Φυλακισμένος (10) ΣΧΟΛΙΟ: «Σάρωσε το ΠΑΣΟΚ, στις εκλογές» (εξώφυλλο). Σκίτσο του Παύλου Γερουλάνου (σελ.

3), νέου υπουργού Πολιτισμού και Τουρισμού της νέας κυβέρνησης Γιώργου Παπανδρέου, μετά από τις εκλογές της 4ης Οκτωβρίου 2009. Η στάση του, πάνω στο ζήτημα της καταγωγής του Καραγκιόζη και στη σχετική θέση της Ουνέσκο, θα κριθεί ανεπαρκής, όταν το συγκεκριμένο θέμα πάρει διαστάσεις, το καλοκαίρι του 2010.

*** ΤΕΥΧΟΣ: 30 ΜΗΝΑΣ: Δεκέμβριος 2009 ΕΞΩΦΥΛΛΟ: Πίνακας της ζωγράφου Μαρίνας Πετρίνη ΑΡΙΘΜΟΣ ΣΕΛΙΔΩΝ: 6 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ: «Το Θέατρο Σκιών στις θρησκευτικές γιορτές και τα πολιτιστικά προγράμματα του σχολείου» του Θωμά Αθ. Αγραφιώτη (2-3) *** Πρόσκληση σε Γενική Συνέλευση (4) *** Ο οικονομικός απολογισμός (4) ***

Σελίδα

15

Οικονομικός προϋπολογισμός του Σωματείου, για το έτος 2010 (5) *** «Αργοναύτες» από το Θίασο Ηλία Καρελλά (5) *** Μία βαλκανική συναυλία, για τα 10 χρόνια της Εστουδιαντίνας (6) *** «Σήμερα και χθες: Δύο-Μηδέν» του Διονυσίου Ρώμα, εφημερίδα «Ελευθερία», Παρασκευή 27 Ιουνίου 1952 (6) ΣΧΟΛΙΟ: «Ο οικονομικός απολογισμός, για την περίοδο που έληξε, είναι θετικός, όχι μόνο γιατί, στο ταμείο του Σωματείου, μπήκαν δύο επιχορηγήσεις του ύψους των 11.500 ευρώ, αλλά και γιατί, λόγω της καλής διαχείρισης, όπως εμφανίζεται στον απολογισμό, υπάρχουν και 2.205 ευρώ από την προηγούμενη περίοδο (2008), αλλά και περίπου 5.333 ευρώ, από τη χρήση του 2009. (…) Ο προϋπολογισμός του έτους 2010, που θα τεθεί, προς ψήφιση, στη Γενική Συνέλευση της 28ης-11-2009, θα είναι, για πρώτη φορά, μετά από πέντε χρόνια, ελλειμματικός, αν και θα τηρηθεί η ίδια σφιχτή οικονομική πολιτική. Αυτό οφείλεται στην πρόταση προς ψήφιση από τη Γ.Σ. της μείωσης της μηνιάτικης συνδρομής, από 7 σε 3 ευρώ» (σελ. 4-5). Μελλοντικά, ο συνολικός απολογισμός θα κριθεί θετικός.

* * * * ΤΕΥΧΟΣ: 31 ΜΗΝΑΣ: Ιανουάριος 2010 ΕΞΩΦΥΛΛΟ: Σχέδιο του Φώτη Πλέσσα, για το τεύχος 14 του 2001, προσαρμοσμένο και επιχρωματισμένο, από τον Πάνο Καπετανίδη ΑΡΙΘΜΟΣ ΣΕΛΙΔΩΝ: 8 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ: Οι αποφάσεις της Γενικής Συνέλευσης της 28ης/11/09 (2) *** Αφήγηση παραμυθιών, με ζωντανή μουσική (2) *** Η απάντηση του Ε.ΚΕ.Θ.ΕΧ., για ενίσχυση των επαγγελματιών του Καραγκιόζη, που πλήττονται, από τη νέα γρίπη Η1Ν1 (3) *** «Η Αποθέωση στο Νεοελληνικό Θέατρο Σκιών και η αξιοποίησή της ως Σχολικό Πολιτιστικό Πρόγραμμα» του Θωμά Αθ. Αγραφιώτη (4-7) *** Καλλιτεχνικό Εργαστήρι Θεάτρου Σκιών Πάτρας, «Χρήστος Πατρινός» (8) ***

Σελίδα

16

Για το σπίτι του Κωστή Παλαμά: Επιστολή του Προέδρου της Εταιρείας Λογοτεχνών, Λεωνίδα Μαργαρίτη, προς τον Υπουργό Πολιτισμού (8) ΣΧΟΛΙΟ: «Προς Πανελλήνιο Σωματείο Θεάτρου Σκιών: Σε απάντηση του αιτήματός σας, για έκτακτη οικονομική ενίσχυση, λόγω της μείωσης των θεατών, από το φόβο της επιδημίας της γρίπης, σας ενημερώνουμε ότι το Δ.Σ. του Εθνικού Κέντρου Θεάτρου και Χορού, στη συνεδρίαση της Πέμπτης 5 Νοεμβρίου 2009, αποφάσισε πως δεν αρμόζει η κατ’ εξαίρεση ενίσχυση του Σωματείου, καθώς το πρόβλημα αυτό αφορά κάθε είδους θέαμα» (σελ. 3). Από την άλλη πλευρά όμως, «μια σημαντική, αλλά δίχως πρακτική σημασία, εξέλιξη είναι ότι αναδιατυπώθηκε, τον Νοέμβρη, η εγκύκλιος του Υπουργείου Υγείας, η οποία διευκρινίζει ότι επιτρέπεται, στους μαθητές, να πραγματοποιούνε πολιτιστικές δραστηριότητες, παρακολουθώντας θεατρικές παραστάσεις ή επισκεπτόμενοι μουσεία κλπ.» (σελ. 3).

* * * *

(2)

ΤΕΥΧΟΣ: 32 ΜΗΝΑΣ: Φεβρουάριος 2010 ΕΞΩΦΥΛΛΟ: «Φλεβάρης» του Γιάννη Τσαρούχη ΑΡΙΘΜΟΣ ΣΕΛΙΔΩΝ: 11 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ: Γιάννης Τσαρούχης: 100 χρόνια από τη γέννησή του

*** Όλος ο Τσαρούχης, στο μουσείο Μπενάκη (3-4) *** «Το Θέατρο Σκιών στα σύγχρονα πολυθεάματα» του Θωμά Αθ. Αγραφιώτη (5-6) *** H τρομοκρατία της γρίπης: Καταστροφικές οι συνέπειες στα (παιδικά, κυρίως) θεάματα (7) *** Το καλύτερο εμβόλιο για όλες τις ασθένειες είναι το γέλιο (7) *** Το Θέατρο Σκιών «Χρήστος Πατρινός», στο πρώτο Πανελλήνιο Συμπόσιο της Πανελλήνιας Ένωσης Εκπαιδευτικών Πολιτιστικών Θεμάτων (8) *** Διαγωνισμός φιγούρας για νέους έως 30 ετών (8) *** Το Θέατρο Σκιών του Πάνου Καπετανίδη στην Γερμανία (9-10) *** Η βασιλόπιτα του Καραγκιόζη (11) ΣΧΟΛΙΟ: «Στην εκδήλωσή της κοπής της πίτας, εκτός τους πολλούς νέους, παραβρέθηκε, από τους βετεράνους καραγκιοζοπαίχτες, ο επίτιμός μας, Μίμης Αθανασίου-Μάνος» (σελ. 11).

* * * *

ΤΕΥΧΟΣ: 33

Σελίδα

17

ΜΗΝΑΣ: Μάρτιος 2010 ΕΞΩΦΥΛΛΟ: «Κατσαντώνης» του Τάκη Παλαιοθόδωρου ΑΡΙΘΜΟΣ ΣΕΛΙΔΩΝ: 8 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ: 28 Μάρτη: Ο 3ος γιορτασμός της Παγκόσμιας Μέρας Θεάτρου Σκιών. Μήνυμα του Προέδρου Πάνου Καπετανίδη (2-4) *** Ετοιμάζεται το Μουσείο Θεάτρου Σκιών «Μάνθος Αθηναίος», στην Νέα Σμύρνη (4) *** «Το Θέατρο Σκιών στα σύγχρονα πολυθεάματα II» του Θωμά Αθ. Αγραφιώτη (5-7) *** Προετοιμάζεται το 14ο Φεστιβάλ Λόφου Στρέφη (7) *** Ο Καραγκιόζης ποιητής (8) *** Ένας χρόνος, χωρίς την Σοφούλα (8) ΣΧΟΛΙΟ: «Στα Δημοτικά καταστήματα της οδού Αρτάκης και, συγκεκριμένα, στο χώρο, που στεγάζεται το Κέντρο Πρόληψης “Ήλιος”, θα στεγαστεί το νέο Μουσείο Θεάτρου Σκιών Νέας Σμύρνης “Μάνθος Αθηναίος”. Σύμφωνα με δηλώσεις του Προέδρου του Πολιτιστικού Οργανισμού Ν. Σμύρνης, κ. Βαγγέλη Χατζατουριάν,

στόχος του Πολιτιστικού Οργανισμού είναι, μόλις μεταφερθεί ο “Ήλιος”, να διαμορφώσει, άμεσα, το χώρο της οδού Αρτάκης και, μέσα στο καλοκαίρι, να είναι έτοιμο το νέο Μουσείο του Δήμου. Το Μουσείο Θεάτρου σκιών θα στεγάσει το πολύτιμο αρχείο του Μάνθου του Αθηναίου, το οποίο δώρισε, λίγο πριν πεθάνει, στον Πολιτιστικό Οργανισμό Δήμου Ν. Σμύρνης. (…) Αποτελείται από εκατοντάδες φιγούρες, σκηνικά, κούκλες, βοηθήματα σκηνής του θεάτρου σκιών κ.ά.» (σελ. 4). Μέχρι και σήμερα ωστόσο, το εν λόγω Μουσείο παραμένει, δυστυχώς, στα χαρτιά, για πολλούς και διαφόρους λόγους.

* * * * ΤΕΥΧΟΣ: 34 (έκτακτο) ΜΗΝΑΣ: Μάρτιος β’ 2010 ΕΞΩΦΥΛΛΟ: «Απεργία» του Πάνου Καπετανίδη ΑΡΙΘΜΟΣ ΣΕΛΙΔΩΝ: 5 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ: Πέμπτη 11 Μάρτη: Και οι καραγκιοζοπαίχτες απεργούν (2) *** Πάρτε μας τα μέτρα (3)

Σελίδα

18

*** Τα βασικότερα από τα μέτρα (3) *** Πρόταση: Αντιδράστε στη λοιδορία και το χλευασμό της Γερμανίας. Δευτέρα 10 Μάη: Γυρίστε, στις τράπεζες, όλα τα γερμανικά σας κέρματα (4-5) ΣΧΟΛΙΟ: «Άλλο ένα ζήτημα, που πρέπει να αντιδράσουμε μαζικά, είναι στο κλίμα λοιδορίας και χλευασμού, που αντιμετωπίζουμε, σαν Έλληνες, τόσο από τον τύπο και τα μέσα ενημέρωσης της Γερμανίας, όσο και από υπεύθυνους κρατικούς παράγοντες, μηδέ της Κυβέρνησης, αλλά και ίδιας της Μέρκελ εξαιρουμένης. (…) Προτείνω μια ηχηρή αντίδραση, που, συμβολικά, να πραγματοποιηθεί την επόμενη της “Παγκόσμιας μέρας της Ευρώπης”, (επειδή η 9η Μάη είναι Κυριακή), δυο μέρες μετά την Παγκόσμια Μέρα της αντιφασιστικής Νίκης (8η Μάη), της νίκης, ενάντια στο φασισμό και το ναζισμό. Δηλαδή, στις 10 Μάη του 2010, να αντιδράσουμε, συμβολικά, επιστρέφοντας στις τράπεζες όλα τα γερμανικά κέρματα, που έχουμε, και ανταλλάσσοντάς τα, με ελληνικά ή χαρτονομίσματα. Την παρούσα πρόταση να τη διαδώσουμε, στα έντυπα, στα ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης, καθώς και στο διαδίκτυο. Να αποδείξουμε ότι οι νεοέλληνες έχουν την περηφάνια των προγόνων τους, έχουν αποβάλει το ραγιαδισμό της τουρκοκρατίας, έχοντας διαγράψει το ρητό “σφάξε με, αγά μου, να αγιάσω”» (Πάνος Καπετανίδης, σελ. 4-5). Τελικά, η ελληνική αντίδραση, απέναντι στις γερμανικές προκλήσεις, δεν ήταν η προσδοκώμενη. Παρά τις εναλλαγές των ελληνικών κυβερνήσεων, το δίδυμο Μέρκελ-Σόιμπλε εξακολουθεί να επιβεβαιώνει, στην πράξη, την ελληνική νοοτροπία ραγιαδισμού.

* * * * ΤΕΥΧΟΣ: 35 ΜΗΝΑΣ: Απρίλιος 2010 ΕΞΩΦΥΛΛΟ: «Πάσχα» του Πάνου Καπετανίδη ΑΡΙΘΜΟΣ ΣΕΛΙΔΩΝ: 7 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ: «Ο Καραγκιόζης στο 2ο Διεθνές Φεστιβάλ Αφήγησης και Τεχνών του Λόγου Κοζάνης» του Θωμά Αθ. Αγραφιώτη (2-4) *** Το πρώτο ηλεκτρονικό κατάστημα, για την αγορά ειδών Θεάτρου Σκιών, με on-line παραγγελίες, είναι γεγονός (4) *** Γιώργος Χαρίτος ή Χαρίδημος (1924- 3 Απριλίου 1996): 14 χρόνια από το θάνατό του (5-7) ΣΧΟΛΙΟ: «Κατά τη διάρκεια της άνοιξης, από τις 9 μέχρι τις 18 Απριλίου 2010, διεξάγεται, για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά, στην πόλη της Κοζάνης, το 2ο “Διεθνές Φεστιβάλ Αφήγησης και Τεχνών του Λόγου” από το Δημοτικό Περιφερειακό Θέατρο Κοζάνης και υπό την καλλιτεχνική διεύθυνση του κ. Στέλιου Πελασγού. Το φεστιβάλ αυτό γίνεται, σε συνεργασία με τη «Διεθνή Αμνηστία», το γαλλικό Διεθνές Φεστιβάλ Αφήγησης, “Festival d’ Uzeges” και το Διεθνές Φεστιβάλ Αφήγησης και Τεχνών του Λόγου Πηλίου “Κάτω από τα Δέντρa…”, έχοντας, ως φετινό θέμα του: τους «Ήρωες και Ηρωίδες», από τις επικές παραδόσεις των λαών και από τους σύγχρονους υπερασπιστές των ανθρώπινων δικαιωμάτων. Το φεστιβάλ θα λαμπρύνουν με την παρουσία τους διάσημοι παραμυθάδες, από την Ελλάδα και το εξωτερικό, ενώ επίτιμος καλεσμένος

Σελίδα

19

θα είναι ο καθηγητής κ. Δημήτρης Μαρωνίτης. Εκτός από τις πολλές παραστάσεις αφήγησης, θα διεξαχθούν παράλληλα κινηματογραφικές προβολές, ομιλίες, εκδηλώσεις με αναλόγια και πολυμέσα, μαθητικοί διαγωνισμοί, εκθέσεις, σεμινάρια και, φυσικά, ηρωικές παραστάσεις νεοελληνικού Θεάτρου Σκιών, καθώς η τέχνη του “Καραγκιόζη” είναι μια καθαρά προφορική αφηγηματική τέχνη» (σελ. 2-3). Το εν λόγω Φεστιβάλ φιλοξένησε τα μεγαλύτερα διεθνή ονόματα, από τον καλλιτεχνικό χώρο της αφήγησης, η οποία είναι, στο εξωτερικό, μια πολύ διαδεδομένη τέχνη. Η ακμή του, όμως, θα κρατήσει, μόνο, για τα τρία πρώτα έτη της συνολικής του παρουσίας.

* * * * ΕΞΩΦΥΛΛΟ: Ευγένιος Σπαθάρης

ΤΕΥΧΟΣ: 36 ΜΗΝΑΣ: Μάιος 2010

ΑΡΙΘΜΟΣ ΣΕΛΙΔΩΝ: 9 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ: Ένας χρόνος από το θάνατο του Ευγένιου Σπαθάρη. Κυριακή 9 Μαΐου 2010, 11 π. μ.: Το ετήσιο μνημόσυνο και τα αποκαλυπτήρια της προτομής του (2) *** Εξετάσεις στο Σωματείο μας. Δευτέρα 3 Μάη 2010, ώρα 8 μ. μ. (3) *** «Πρώτη Εαρινή “Μέρα του Καραγκιόζη”, στο τμήμα Νηπιαγωγών του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας» του Θωμά Αθ. Αγραφιώτη (4-6) *** «Σχέσεις του Θεάτρου Σκιών, με τα υπόλοιπα είδη θεάτρου: Η περίοδος του Μεσοπολέμου» (I) του Μανώλη Σειραγάκη (7-9) ΣΧΟΛΙΟ: «Μέσα στα πλαίσια των πανεπιστημιακών μαθημάτων και των πρακτικών φοιτητικών ασκήσεων, το τμήμα Νηπιαγωγών του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας (με έδρα την Φλώρινα) και το “Μακεδονικό Θέατρο Σκιών” παρουσιάζουν, την Τετάρτη 26 Μαΐου 2010, την Πρώτη Εαρινή «Μέρα του Καραγκιόζη», στο Αμφιθέατρο της Παιδαγωγικής Σχολής, στο 2ο χιλιόμετρο της Εθνικής Οδού Φλώρινας-Νίκης. Η εκδήλωση θα πλαισιωθεί, από παραστάσεις νεοελληνικού Θεάτρου Σκιών (το πρωί, για τα νηπιαγωγεία και, το βράδυ, για μεγάλους), ταυτόχρονα με πολλές ακόμα παράλληλες εκδηλώσεις (ομιλίες, εκθέσεις, παρουσιάσεις φοιτητικών εργασιών κτλ.). Το όλο εγχείρημα εντάσσεται, μέσα στην ευρύτερη προσπάθεια, για την αρμονική ένταξη της τέχνης του “Καραγκιόζη”, στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, ως μέσο, για την εντατικότερη και αποτελεσματικότερη αξιοποίηση του Θεάτρου Σκιών, στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, το Δημοτικό Σχολείο και το Νηπιαγωγείο. Πρόκειται για μια φιλόδοξη προσπάθεια, που έχει, ως σκοπό, να γίνει παράδοση και να συνεχιστεί και κατά τα υπόλοιπα ακαδημαϊκά έτη» (σελ. 4).

* * * * ΤΕΥΧΟΣ: 37 ΜΗΝΑΣ: Ιούνιος 2010 ΕΞΩΦΥΛΛΟ: «14ο Φεστιβάλ λόφου Στρέφη» του Πάνου Καπετανίδη ΑΡΙΘΜΟΣ ΣΕΛΙΔΩΝ: 13 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ: Τιμή στον Ευγένιο Σπαθάρη, από το Δήμο Αμαρουσίου (2-3) ***

Σελίδα

20

(3-4)

Θα πληρωθεί η «Δημόσια Δαπάνη» της κηδείας του

*** Γιώργος Σουρής: Γράφτηκε το 1902… λες και γράφτηκε, σήμερα (4-5) *** Το 10ο φεστιβάλ Καραγκιόζη στην Νέα Σμύρνη και ο Πολιτιστικός Οργανισμός (5-6) *** «Η σχέση του “Καραγκιόζη”, με το νεοελληνικό γέλιο» (I) του Θωμά Αθ. Αγραφιώτη (6-8) *** «Σχέσεις του Θεάτρου Σκιών, με τα υπόλοιπα είδη θεάτρου: Η περίοδος του Μεσοπολέμου» (II) του Μανώλη Σειραγάκη (9-11) *** 14ο Φεστιβάλ λόφου Στρέφη: Αφιέρωμα στον Μάνθο Αθηναίο (ένας χρόνος από το θάνατό του) (12) *** Δήμος Κερατσινίου: Λαϊκές βραδιές, με τον Καραγκιόζη (13) ΣΧΟΛΙΟ: «Με αφορμή τη συμπλήρωση ενός έτους από το θάνατο του μεγάλου δασκάλου του Θεάτρου Σκιών, Ευγένιου Σπαθάρη, έγιναν, την Κυριακή 9 Μαΐου, τα αποκαλυπτήρια της προτομής του, στον εξωτερικό χώρο του Σπαθάρειου Μουσείου Θεάτρου Σκιών Δήμου Αμαρουσίου. Τα αποκαλυπτήρια της προτομής έκανε ο Δήμαρχος Αμαρουσίου κ. Γ. Πατούλης, μαζί με την κόρη του μεγάλου δασκάλου, κ. Μένια» (σελ. 2).

* * * * ΤΕΥΧΟΣ: 38 ΜΗΝΑΣ: Ιούλιος-Αύγουστος 2010 ΕΞΩΦΥΛΛΟ: Καραγκιόζης του Πάνου Καπετανίδη και Karagöz ΑΡΙΘΜΟΣ ΣΕΛΙΔΩΝ: 18 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ: Την τουρκική υπηκοότητα έδωσε η UNESCO, στον... Karagöz (2) *** Δελτίο Τύπου του Πανελλήνιου Σωματείου Θεάτρου Σκιών (3-4) *** «Ο Γιάννης Μαρίνος ξαναχτυπά» του Πάνου Καπετανίδη (4-5) *** «Έθνος καραγκιόζηδων» του Γιάννη Μαρίνου (5-6) *** «Ο πόλεμος του Καραγκιόζη» της Χριστίνας Κουλούρη (6-8) *** Μεγάλη επιτυχία σημείωσε το φετινό 14ο Αθηναϊκό Φεστιβάλ λόφου Στρέφη (8)

Σελίδα

21

*** «Η σχέση του “Καραγκιόζη”, με το νεοελληνικό γέλιο» (II) του Θωμά Αθ. Αγραφιώτη (9-11) *** «Σχέσεις του Θεάτρου Σκιών, με τα υπόλοιπα είδη θεάτρου: Η περίοδος του Μεσοπολέμου» (III) του Μανώλη Σειραγάκη (11-12) *** Φτηνά τη γλυτώνουμε οι καλλιτέχνες, με Φ.Π.Α. 11% (13-14) *** Ανακοίνωση Τύπου Υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού (14-15) *** 10 Σεπτέμβρη: Παραστάσεις διαμαρτυρίας για την απόφαση της Unesco (15) *** Για την ταμπακιέρα κουβέντα ο Χατζατουριάν…. (15-18) ΣΧΟΛΙΟ: «Μην ανησυχείτε! Ο Καραγκιόζης μας παραμένει ΕΛΛΗΝΑΣ» (Πάνος Καπετανίδης, εξώφυλλο).

* * * * ΤΕΥΧΟΣ: 39 ΜΗΝΑΣ: Σεπτέμβριος 2010 ΕΞΩΦΥΛΛΟ: Προτομή Ευγένιου Σπαθάρη και Καραγκιόζης του Πάνου Καπετανίδη ΑΡΙΘΜΟΣ ΣΕΛΙΔΩΝ: 13 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ: Σπαθάρεια 2010 (2-3) *** «Η σχέση του “Καραγκιόζη”, με το νεοελληνικό γέλιο» (III) του Θωμά Αθ. Αγραφιώτη (4-8) *** «Σχέσεις του Θεάτρου Σκιών, με τα υπόλοιπα είδη θεάτρου: Η περίοδος του Μεσοπολέμου» (IV) του Μανώλη Σειραγάκη (9-11) *** 10 Σεπτέμβρη: Παραστάσεις διαμαρτυρίας, για την απόφαση της UNESCO, σε όλη την Ελλάδα (12) *** «Όταν η καταιγίδα χάλασε τον μπερντέ»: Μια απόπειρα συγγραφής και παρουσίασης ενός θεατρικού μονόπρακτου, εμπνευσμένο από το ελληνικό Θέατρο Σκιών και τις αρχές της δραματοθεραπείας (13) ΣΧΟΛΙΟ: «Η πρώτη πανελλαδική αντίδραση του κλάδου μας, ενάντια στην ολιγωρία της ελληνικής πλευράς να αντιδράσει, πριν την απόφαση της UNESCO για την τουρκοποίηση του Καραγκιόζη. Η πρόταση απευθύνεται, σε κάθε επαγγελματία ή ερασιτέχνη Έλληνα ή Κύπριο καραγκιοζοπαίχτη, σε κάλεσμα, για διοργάνωση παραστάσεων διαμαρτυρίας, την ίδια μέρα και την ίδια ώρα, και συγκεκριμένα την Παρασκευή 10 Σεπτέμβρη 2010 και ώρα 8 μ. μ.. (…) Ο τρόπος και η μορφή διαμαρτυρίας επαφίεται στη φαντασία του καθενός καραγκιοζοπαίχτη, χωρίς ακρότητες και εθνικιστικές κορώνες, με έμφαση στην αδιαφορία των ελληνικών κυβερνήσεων και στην αλληλεγγύη με τους Τούρκους συναδέλφους μας» (σελ. 12).

* * * *

Σελίδα

22

ΤΕΥΧΟΣ: 40 ΜΗΝΑΣ: Οκτώβριος 2010 ΕΞΩΦΥΛΛΟ: «Μπάτε, σκύλοι, αλέστε» του Πάνου Καπετανίδη ΑΡΙΘΜΟΣ ΣΕΛΙΔΩΝ: 15 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ: Αλλαγές (προς το χειρότερο) του Υπουργείου Παιδείας, στα σχολεία. Καταργεί τις άδειες, για το σχολικό θέαμα (2-3) *** Σύντομο βιογραφικό Βασίλη Κουλαϊδή (Γενικού Γραμματέα του Υπουργείου Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων) (3) *** Σχετική επιστολή του Π.Σ.Θ.Σ., στον κ. Βασίλη Κουλαϊδή (4-5) *** Γενική συνέλευση του Σωματείου (5) *** Μικρές ειδήσεις, με μεγάλη σημασία (5) *** «Καραγκιόζης ή... στου κασίδη το κεφάλι, πολλοί μαθαίνουν κούρεμα» του Γιάννη Χατζή (6-9) *** Επιστολή του Π.Σ.Θ.Σ., για το θέμα της UNESCO, στον κ. Γερουλάνο (10) ***

«Το μέλλον της τέχνης του νεοελληνικού Καραγκιόζη» του Θωμά Αθ. Αγραφιώτη (11-12) *** H επίμαχη εγκύκλιος, με θέμα: «Ενημέρωση σχολικών μονάδων σχετικά με την παρακολούθηση θεαμάτων» (13-15) ΣΧΟΛΙΟ: «Η τακτική Γενική Συνέλευση του Σωματείου μας, καθώς και οι αρχαιρεσίες, για την ανάδειξη νέου πενταμελούς Διοικητικού Συμβουλίου, εξαμελούς Καλλιτεχνικού Συμβουλίου και Καλλιτεχνικού Διευθυντή της Εθνικής Σκηνής Θεάτρου Σκιών, σύμφωνα με τις διατάξεις του καταστατικού, θα γίνουν, το Σάββατο 27 Νοέμβρη 2010 και ώρα 10:00 π. μ.» (σελ. 5).

* * * * ΤΕΥΧΟΣ: 41 ΜΗΝΑΣ: Νοέμβριος 2010 ΕΞΩΦΥΛΛΟ: «Πολυτεχνείο» του Πάνου Καπετανίδη ΑΡΙΘΜΟΣ ΣΕΛΙΔΩΝ: 12 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ:

Σελίδα

23

«Ο Καραγκιόζης, στο 3ο τεύχος του σχολικού βιβλίου της Γλώσσας, για την Ε’ Δημοτικού, της περιόδου 1982-2006» του Θωμά Αθ. Αγραφιώτη (2-5) *** Μνήμη Μάρκου Ζαρίκου (1925-2010) (6) *** «Για τον Μάρκο Ζαρίκο» του Σωκράτη Κοτσορέ (6-7) *** Πρόσκληση, σε Γενική Συνέλευση (8) *** 17 Νοέμβρη (9) *** «Ο Μεγάλος Σηκωμός» του Πάνου Καπετανίδη (9-12) *** «Ντροπή σου, Προβόπουλε» του Πάνου Καπετανίδη (12) ΣΧΟΛΙΟ: «Με τον πρόσφατο θάνατο του Μάρκου Ζαρίκου, κλείνει μια ολόκληρη εποχή για την τέχνη του νεοελληνικού Θεάτρου Σκιών. Μετά το χαμό του Βάγγου, του Ευγένιου Σπαθάρη και του Μάνθου Αθηναίου, (τα τελευταία δύο χρόνια), ο σχεδόν συνομήλικός τους, γεννηθείς το 1925, Μάρκος Ζαρίκος έφυγε από τη ζωή και πέρασε, στην αιωνιότητα του κόσμου των σκιών, την Πέμπτη 7 Οκτώβρη 2010, αποτελώντας τον τελευταίο, πλέον, μάχιμο της τέχνης του Καραγκιόζη, από τη γενιά της δεκαετίας του 1920. Ο Ζαρίκος, βέβαια, δεν ήταν καραγκιοζοπαίχτης. Ανήκε, όμως, στην ομάδα των σπουδαίων ζωγράφων του Καραγκιόζη (με το εικαστικό του έργο) και κυρίως στη χορεία των φιλοσόφων της τέχνης του “Καμπουρομακρυχέρη”, όπως επέμενε να αποκαλεί τον ξυπόλυτο ήρωα» (σελ. 6).

* * * * ΤΕΥΧΟΣ: 42 ΜΗΝΑΣ: Δεκέμβριος 2010 ΕΞΩΦΥΛΛΟ: «Χριστουγεννιάτικος Καραγκιόζης» του Κ. Ντούμπα ΑΡΙΘΜΟΣ ΣΕΛΙΔΩΝ: 7 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ: Τα αποτελέσματα των εκλογών, στις αρχαιρεσίες της 27ης Νοέμβρη (2) *** «Οι Περιπλανήσεις ενός Καλλιτέχνη»: Α) «Πίσω στο χρόνο και στα Γιάννενα, με τον Ιάκωβο» του Θωμά Αθ. Αγραφιώτη (3-5) *** «Καλά Χριστούγεννα» του Κωνσταντίνου Ντούμπα (6) *** Ευχετήρια χριστουγεννιάτικη κάρτα του Σωματείου (7) ΣΧΟΛΙΟ: «Το Σάββατο 27 Νοέμβρη 2010, πραγματοποιήθηκε η ετήσια Γενική Συνέλευση του Σωματείου, που περιλάμβανε αρχαιρεσίες, για την ανάδειξη των οργάνων της Διοίκησης, δηλαδή του Διοικητικού Συμβουλίου και Εξελεγκτικής Επιτροπής (διετούς θητείας), καθώς και για την εκλογή Καλλιτεχνικού Διευθυντή και Καλλιτεχνικού Συμβουλίου της Εθνικής Σκηνής Θεάτρου Σκιών. Όπως και στις πρόσφατες Δημοτικές και Περιφερειακές εκλογές, έτσι

Σελίδα

24

και οι αρχαιρεσίες του Σωματείου μας σημαδεύτηκαν, από τη χαμηλή συμμετοχή των μελών. Σημεία των καιρών ή οικονομική κρίση; Την απάντηση θα κληθεί να δώσει το νέο Δ.Σ. και ευελπιστούμε να πάρει τις κατάλληλες αποφάσεις, για τη μείωση αν όχι την εξάλειψη αυτού του φαινόμενου. Την Τετάρτη 1η Δεκέμβρη συνήλθαν τα μέλη του νεοεκλεγμένου Δ.Σ. του Σωματείου βάσει του καταστατικού και για την συγκρότηση σε σώμα. Έτσι, Πρόεδρος εκλέχτηκε: ο Πάνος Καπετανίδης, Γενικός Γραμματέας: ο Αργύρης Αθανασίου, Ταμίας: ο Πέτρος Γιωργανιός Αντιπρόεδρος: ο Δημήτρης Κωστιδάκης και Β΄ Αντιπρόεδρος με αρμοδιότητες σε θέματα επαρχίας: ο Τάσος Γεωργίου. Οι εκλογές, με ονόματα και νούμερα: Για το Διοικητικό Συμβούλιο: Καπετανίδης Πάνος 15, Γεωργίου Τάσος 9, Αθανασίου Αργύρης 8, Κωστιδάκης Τάκης 8, Γιωργανιός Πέτρος 6, Κοτσορές Σωκράτης 4 ψήφους. Για Καλλιτεχνικός Διευθυντής της Εθνικής Σκηνής Θεάτρου Σκιών: Γεωργίου Τάσος 11, Κοτσορές Σωκράτης 3 ψήφους. Για το Καλλιτεχνικό Συμβούλιο της Εθνικής Σκηνής Θεάτρου Σκιών: Αθανασίου Αργύρης 11, Καπετανίδης Πάνος 11, Κωστιδάκης Τάκης 10, Αγραφιώτης Θωμάς 6, Αλεφραγκής Νίκος 6, Γραβάνης Απόστολος 4 ψήφους» (σελ. 2).

* * * * ΤΕΥΧΟΣ: 43 ΜΗΝΑΣ: Ιανουάριος 2011 ΕΞΩΦΥΛΛΟ: «Πρωτοχρονιάτικη κάρτα, για το 2011», του Πάνου Καπετανίδη, από επεξεργασία παλιότερης εορταστικής κάρτας ΑΡΙΘΜΟΣ ΣΕΛΙΔΩΝ: 8 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ: Οι ομόφωνες αποφάσεις της Γ. Σ. της 27ης/11/10, για το πρόγραμμα δράσης του Σωματείου, το 2011 (2) *** Πέμπτη 13 Γενάρη, ώρα 7 μ. μ., στα γραφεία του Σωματείου, η κοπή της Βασιλόπιτας (2) *** «Οι Περιπλανήσεις ενός Καλλιτέχνη»: Β) «Πίσω στο χρόνο και στον Κραβασαρά, με τον Ηλία» του Θωμά Αθ. Αγραφιώτη (3-5) *** «Η μουσική και οι ήχοι, στο Θέατρο Σκιών» του Ορφέα Καλλιντζή (6-8) ΣΧΟΛΙΟ: «Ομόφωνες αποφάσεις της Γενικής Συνέλευσης της 27ης/11/10, για το πρόγραμμα δράσης του Σωματείου, το 2011: 1) Έκθεση φιγούρας, σκηνικών κλπ., σε κεντρικό σημείο, σε συνεργασία με Δήμο.

2) Ισχύουσα πρόταση, στην ΕΡΤ, για παραγωγή τηλεοπτικού προγράμματος. 3) Αφιέρωμα, στα Ηρωικά έργα, σε συνεργασία με φορέα. 4) Ημερίδα, για την απόφαση της UNESCO. 5) Συνέχιση προσπαθειών, για την ίδρυση Εθνικής Σκηνής. 6) Παραχώρηση μουσειακού-αρχειακού υλικού, σε φορέα, που θα το στεγάσει και θα το οργανώσει, με ταυτόχρονη παραχώρηση χώρου, για το Σωματείο μας. 7) Οργάνωση 15ου Φεστιβάλ λόφου Στρέφη. 8) Βάψιμο γραφείου. 9) Ίντερνετ, στο γραφείο και λειτουργία, κατά τις μέρες του εντευκτηρίου. 10) Δημιουργία επιτροπών (π.χ. Επιτροπή νέων)» (σελ. 2). Με την πάροδο του χρόνου, πολλές από τις ανωτέρω αποφάσεις-στόχους έμελε να πραγματοποιηθούν, ενώ κάποιες άλλες παραμένουν, ακόμα, στα ζητούμενα. Έτσι λοιπόν, οργανώθηκαν εκθέσεις, π.χ. στην Νέα Ιωνία, συνεχίστηκε το Φεστιβάλ Στρέφη, θεσμοθετήθηκε ένα δεύτερο Φεστιβάλ Νέας Ιωνίας κτλ., αλλά, από την άλλη, καινούρια τηλεοπτική παραγωγή δεν επιτεύχθηκε, κάτι που, όμως, οφείλεται

Σελίδα

25

και στο κλείσιμο της ΕΡΤ, για κάποια περίοδο, ενώ οι υπόλοιποι μεγάλοι στόχοι είναι υπό εξέλιξη.

* * * * ΤΕΥΧΟΣ: 44 ΜΗΝΑΣ: Φεβρουάριος 2011 ΕΞΩΦΥΛΛΟ: «Ο Καραγκιόζης Λαχειοπώλης» του Κων. Κουτσουμπλή ΑΡΙΘΜΟΣ ΣΕΛΙΔΩΝ: 9 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ: Ολόκληρο το έτος 2011 αφιερώνουν τα Κρατικά Λαχεία στον Καραγκιόζη. (2-3) *** «Οι Περιπλανήσεις ενός Καλλιτέχνη»: Γ) «Ο Χριστιανομάχος της Φιλιππιάδας» του Θωμά Αθ. Αγραφιώτη (3-6) *** «Οι νέοι και ο Καραγκιόζης» του Κωνσταντίνου Τσιαγά (7-8) *** «Έκθεση με φιγούρες του Θεάτρου Σκιών, από το αρχείο του καθηγητή Άρη Αλεξάκη» του Οδυσσέα Κανλή (8-9) *** «Ερωτόκριτος», από το θίασο Ηλία Καρελλά (9) *** E-mail αναγνωστών (9)

ΣΧΟΛΙΟ: «Όνειρο ετών η παρουσίαση φιγούρων του Καραγκιόζη μας, στα Κρατικά Λαχεία. Η ιδέα είναι αρκετά παλαιά και πραγματοποιείται φέτος χάρη στην αγάπη μελών του προσωπικού των κρατικών λαχείων για τον Καραγκιόζη, του ίδιου τους του Διευθυντή, του προσωπικού του Νομισματοκοπείου της Τράπεζας της Ελλάδος, καθώς και χάρη στη συνεργασία των φορέων, που πρόσφεραν, αφιλοκερδώς, το υλικό. Το αφιέρωμα εκτείνεται στα λαχεία των 52 κληρώσεων του Λαϊκού Λαχείου του 2011, παρουσιάζοντας 26 φιγούρες του Ελληνικού Θεάτρου Σκιών με εναλλαγή, ανά δύο βδομάδες. Το υλικό προσέφεραν οι παρακάτω φορείς: Το Μουσείο Ελληνικής Λαϊκής Τέχνης (Μ.Ε.Λ.Τ.). Το Σπαθάρειο Μουσείο στο Μαρούσι (Σ.Μ.). Το Πανελλήνιο Σωματείο Θεάτρου Σκιών (Π.Σ.Θ.Σ.)» (σελ. 2).

* * * * ΤΕΥΧΟΣ: 45 ΜΗΝΑΣ: Μάρτιος 2011 ΕΞΩΦΥΛΛΟ: Σύνθεση του Πάνου Καπετανίδη, για την Παγκόσμια Μέρα Θεάτρου Σκιών ΑΡΙΘΜΟΣ ΣΕΛΙΔΩΝ: 69 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ: 28 Μάρτη: Ο 4ος γιορτασμός της Παγκόσμιας Μέρας Θεάτρου Σκιών: Το μήνυμα του Προέδρου, Πάνου Καπετανίδη (2-3) *** «Οι Περιπλανήσεις ενός Καλλιτέχνη»: Δ) «Η εκδίκηση του Μπαρμπαγιώργου και της Ρούμελης» του Θωμά Αθ. Αγραφιώτη (4-7) *** Ιστοσελίδα του Σωματείου (7) *** Η πορεία της εφαρμογής των αποφάσεων της Γενικής Συνέλευσης της 27/11/10 (8) ***

Σελίδα

26

Κριτική από ένα φίλο αναγνώστη (8) *** «Τα Κολλητήρια της ΕΡΤ-2» (ένθετο) (9-69) ΣΧΟΛΙΟ: «Εμείς οι καραγκιοζοπαίχτες και το Θέατρο, που παριστάνουμε, τόσα χρόνια, περιμένουμε, μάταια, μια ουσιαστική αγκαλιά, από το κράτος, είτε στη χώρα μας, είτε διεθνώς (στην UNESCO). Όταν, μάλιστα, τα ηνία του πολιτισμού βρίσκονται, στα χέρια ανακτοροαναθρεμμένων κολεγιόπαιδων…, η απαισιοδοξία γίνεται μεγαλύτερη. Το μόνο καλό μήνυμα έρχεται, από τους απλούς ανθρώπους, τους ξεχασμένους, τους ριγμένους και τους πάντα και τα πάντα πληρώνοντες ανθρώπους της καθημερινότητας. Τους μεροκαματιάρηδες, τους βιοπαλαιστές, τους άνεργους, τους κατατρεγμένους, τους ηλικιωμένους και, ειδικά, τα παιδιά. Από αυτούς, παίρνουμε την πιο γλυκιά αγκαλιά. Την κάνουμε φως, στις σκιές μας, και τους την επιστρέφουμε βάλσαμο, στους καημούς και στα ντέρτια τους» (Πάνος Καπετανίδης, σελ. 3).

* * * * ΤΕΥΧΟΣ: 46 ΜΗΝΑΣ: Απρίλιος 2011 ΕΞΩΦΥΛΛΟ: «Ξανθιώτικο Καρναβάλι» του Πάνου Καπετανίδη ΑΡΙΘΜΟΣ ΣΕΛΙΔΩΝ: 15 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ: «Το Καρναβάλι και ο Καραγκιόζης, ως Σύμβολο» του Θωμά Αθ. Αγραφιώτη (2-5) *** «Για τον Καραγκιόζη», ποίημα του Χάρη Κουτσογιάννη (5-6) *** «Οι Περιπλανήσεις ενός Καλλιτέχνη»: Ε) «Στην Πάτρα, με τον Δημήτρη Σαρδούνη ή Μίμαρο» του Θωμά Αθ. Αγραφιώτη (7-10) *** «Στις οχτώ το πρωί (!!!), η εκπομπή “Και μιλάει και λαλάει”…» του Κωνσταντίνου Τσιαγά (11-12) *** «Ο καραγκιοζοπαίχτης- Ένας εμψυχωτής» του Κώστα Ντούμπα (12-13) *** Στη Βουλή (13-15) ΣΧΟΛΙΟ: «Στα πλαίσια της εφαρμογής των αποφάσεων της Γ.Σ. του Νοεμβρίου και, συγκεκριμένα, για το θέμα της UNESCO και των υπεσχημένων υποστηρικτικών ενεργειών της πολιτείας, ύστερα από αυτήν την αρνητική εξέλιξη, το Δ.Σ. του Σωματείου μας απευθύνθηκε, για δεύτερη φορά, στο Υπουργείο

Σελίδα

27

Πολιτισμού (Υπουργό και Υφυπουργούς). Μην λαμβάνοντας απάντηση, αποφάσισε να απευθυνθεί, σε όλους τους βουλευτές του Ελληνικού κοινοβουλίου, για συμπαράσταση. Από το σύνολο των βουλευτών, ανταποκρίθηκε ο Υπεύθυνος του Τομέα Πολιτικής Ευθύνης Πολιτισμού της Ν.Δ., Βουλευτής Λακωνίας κ. Θανάσης Δαβάκης, με τον οποίο εκκρεμεί ραντεβού, εντός των προσεχών ημερών, για περαιτέρω ενημέρωσή του, ενώ ο βουλευτής Αχαΐας του ιδίου κόμματος της Αξιωματικής αντιπολίτευσης, Νίκος Νικολόπουλος, μας ενημέρωσε ότι έκανε παρέμβαση στη Βουλή, για το αποτέλεσμα της οποίας θα μας ενημερώσει. Άμεση ανταπόκριση είχαμε και από τους βουλευτές του ΛΑ.Ο.Σ., Άγγελο Κολοκοτρώνη- Βουλευτή Α΄ Θεσσαλονίκης, Θάνο Πλεύρη- Βουλευτή Α' Αθηνών και Άδωνι Γεωργιάδη- βουλευτή Β’ Αθηνών, που έκαναν (δύο) ερωτήσεις στον Υπουργό Πολιτισμού & Τουρισμού» (σελ. 13-14).

* * * * ΤΕΥΧΟΣ: 47 ΜΗΝΑΣ: Μάιος 2011 ΕΞΩΦΥΛΛΟ: «Αφίσα του 15ου Φεστιβάλ Καραγκιόζη λόφου Στρέφη» του Μπάμπη Ρουμελιώτη και του Τάκη Παλαιοθόδωρου ΑΡΙΘΜΟΣ ΣΕΛΙΔΩΝ: 10 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ: 15ο Φεστιβάλ Καραγκιόζη λόφου Στρέφη: Δηλώσεις συμμετοχής (2) *** Κινήσεις Δ.Σ. (2) *** «Οι Περιπλανήσεις ενός Καλλιτέχνη»: Στ) «Το Ναυάγιο του Μπαρμπαγιώργου, στα Ψηλά Αλώνια» του Θωμά Αθ. Αγραφιώτη (3-6) *** «Ο Καραγκιόζης στο 3ο “Διεθνές Φεστιβάλ Αφήγησης & Τεχνών Του Λόγου” του ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Κοζάνης» του Θωμά Αθ. Αγραφιώτη (6-7) *** «Τη γλώσσα μου έδωσαν ελληνική». «ΕΤΟΣ ΕΛΥΤΗ»: 100 χρόνια από τη γέννησή του (8) *** Απάντηση του Υφυπουργού Πολιτισμού & Τουρισμού, κ. Γιώργου Νικητιάδη, σε σχετική ερώτηση του Βουλευτή της Ν.Δ., κ. Θανάση Δαβάκη (9-10) *** Καλό ταξίδι, καλέ μας άνθρωπε! (10) ΣΧΟΛΙΟ: «Το θλιβερό γεγονός της απώλειας ενός μεγάλου μας κωμικού. Του Θανάση Βέγγου. (…) Για μας τους καραγκιοζοπαίχτες, ήταν κάτι παραπάνω, αφού ενσάρκωνε το χαρακτήρα του ήρωα των ονείρων μας. Του Καραγκιόζη. Έτσι, ο Θανάσης ανέβηκε στον Παράδεισο, για να πίνει, πια, το καφεδάκι του, μαζί με τον άλλο δικό μας άνθρωπο, τον Ευγένιο, λίγες μέρες πριν από τη συμπλήρωση δύο χρόνων, από τότε, που μίσεψε μακριά μας» (Πάνος Καπετανίδης, σελ. 10).

* * * *

Σελίδα

28

ΤΕΥΧΟΣ: 48 ΜΗΝΑΣ: Ιούνιος 2011 ΕΞΩΦΥΛΛΟ: «15ο Φεστιβάλ λόφου Στρέφη» του Πάνου Καπετανίδη ΑΡΙΘΜΟΣ ΣΕΛΙΔΩΝ: 8 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ: 15ο Φεστιβάλ Καραγκιόζη λόφου Στρέφη (2-3) *** «Οι Περιπλανήσεις ενός Καλλιτέχνη»: Ζ) «Ο Καυγάς του Μπαρμπαγιώργου στην οδό Σταδίου» του Θωμά Αθ. Αγραφιώτη (4-6) *** Βασίλης Πλάτανος: «Ο αέρινος» (7) *** Λάκης Σάντας: Ο ήρωας που ζήσαμε (8) ΣΧΟΛΙΟ: «Στο φετινό 15ο Αθηναϊκό Φεστιβάλ Καραγκιόζη, στο λόφο του Στρέφη, που θα πραγματοποιηθεί, φέτος, από την Δευτέρα 27 Ιουνίου, μέχρι την Παρασκευή 1η Ιουλίου, τιμώνται, με τη διάκριση του επίτιμου μέλους του Σωματείου, δυο καραγκιοζοπαίχτες, λιγότερο γνωστοί στο αθηναϊκό κοινό: Ο πατρινός καραγκιοζοπαίχτης, Τάκης Παλαιοθόδωρος, που εργάστηκε, περισσότερο, στην περιφέρεια, με γενέτειρά του την Πάτρα, (γιος του αείμνηστου Καραγκιοζοπαίχτη Κώσταρου), τον οποίο έχει τιμήσει και η πολιτεία, με τιμητική σύνταξη και που, δυστυχώς, επαγγελματικοί λόγοι δεν θα του επιτρέψουν να είναι μαζί μας και να μας ξαναπαρουσιάσει τη δουλειά του. Ο άλλος είναι ο Γιώργος Μαμάης, εργάτης της τέχνης, από τα παλιότερα, εν ζωή, μέλη του Σωματείου μας, ένας φιλοσοφημένος λάτρης της λαϊκής παράδοσης, που, πολλές φορές, υποδύθηκε το ζωντανό Καραγκιόζη, σε παραστάσεις του Σωματείου και συναδέλφων του και πιστός φίλος του συλλόγου “Η Γειτονιά”. Επετειακό και συμβολικό το φετινό Φεστιβάλ, αφού κλείνει, φέτος, 15 χρόνια, από τότε, που δυο ονειροπόλοι, μέλη των δυο σωματείων, ο Πρόεδρος του Πανελλήνιου Σωματείου Θεάτρου Σκιών, Πάνος Καπετανίδης, και η Γραμματέας του Συλλόγου Εξαρχείων –Νεάπολης “Η Γειτονιά”, Κάτια Σαββίδου έβαλαν σε εφαρμογή την σκέψη για τη δημιουργία ενός φεστιβάλ. (…) Για πρώτη φορά φέτος, γίνεται με την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού» (Πάνος Καπετανίδης, σελ. 2). *** ΤΕΥΧΟΣ: 49 ΜΗΝΑΣ: Ιούλιος-Αύγουστος 2011 ΕΞΩΦΥΛΛΟ: «15ο Φεστιβάλ λόφου Στρέφη» του Πάνου Καπετανίδη ΑΡΙΘΜΟΣ ΣΕΛΙΔΩΝ: 8 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ: 15ο Φεστιβάλ Καραγκιόζη λόφου Στρέφη: Να πούμε… «και του χρόνου»; (2-3) *** «Οι Περιπλανήσεις ενός Καλλιτέχνη»: Η) «Στην Αθήνα των Ολυμπιακών Αγώνων, με τον Μόλλα» του Θωμά Αθ. Αγραφιώτη (4-7) *** Ανακοίνωση προς: Τα Σωματεία-Μέλη της Π.Ο.Θ.Α. (8) ΣΧΟΛΙΟ: «Η συμμετοχή των καραγκιοζοπαιχτών, στο φεστιβάλ, είναι ΑΦΙΛΟΚΕΡΔΗΣ, ενώ, για πρώτη φορά, φέτος, έγινε, με την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού. Την φετινή αφίσα, που απέσπασε θερμά σχόλια, φιλοτέχνησε το μέλος μας, Μπάμπης Ρουμελιώτης. Συμμετείχαν, με τη σειρά ημερομηνίας εμφάνισης, από Δευτέρα έως Παρασκευή, οι καραγκιοζοπαίχτες: Ο Κωνσταντίνος Κουτσουμπλής, με “Το τσίρκο του

Σελίδα

29

Καραγκιόζη”, ο Πάνος Καπετανίδης, με “Το μαγικό μπουκάλι”, ο Νίκος Αλεφραγκής, με “Τα αινίγματα της Βεζυροπούλας”, ο Μιχάλης Ταυλάτος, με τον Καραγκιόζη “Στο λούνα-παρκ” και ο Θωμάς Αγραφιώτης, με “Το φάντασμα του σαραγιού”. Τις ίδιες ημέρες, φέτος, συμμετείχαν, ώστε να δοκιμαστούν, μπροστά σε κοινό, οι ερασιτέχνες καραγκιοζοπαίχτες: Ο Μανώλης Μπαλούρδος, με “Το μεγαλύτερο ψέμα”, ο Κώστας Ντούμπας, με τον “Πρόλογο του Καραγκιόζη”, ο Χάρης Κουτσογιάννης, με τα “100 εντάλματα του καμπούρη”, ο Γιάννης Σταύρου, με το “Μαύρο ξιφομάχο” και ο Τάσος Δουρμουσόγλου, με τον “Καυγά”, τους οποίους το κοινό του Φεστιβάλ αποδέχτηκε, με μεγάλη αγάπη και επιεική κριτική. Να σημειώσουμε, εδώ, το ποιοτικό άλμα του φετινού κοινού και την ποικιλία των ηλικιών, που παρακολούθησε όλες τις παραστάσεις, με την αρμόζουσα προσοχή» (σελ. 2). Παρά την επισήμανση ορισμένων τεχνικών και πρακτικών δυσκολιών, που χαρακτηρίζουν την οργάνωση του εν λόγω Φεστιβάλ, λόγω της έλλειψης χρημάτων, η διεξαγωγή του συνεχίζεται, κανονικά, μέχρι και σήμερα.

Σελίδα

30