χχρόνια
Μηνιάτικη Μην νιάτικη ηλ ηλεκτρονική λ εκτ νική έκδ έκδοση ση ττουυ Πανελλ Πανελλήνιου λ ή νι υ Σ Σωματείου ωματεί υ Θεάτ Θεάτρουυ Σκιών
Καλό καλοκαίρι
ΦΩΤΟΡΕΠΟΡΤΑΖ ΤΩΝ ΔΥΟ ΦΕΣΤΙΒΑΛ Ο Αλέξανδρος Μελισσηνός
Η Λίλιαν Γαζή Αντιπρόεδρος της “Γειτονιάς”
Μηνιάτικη ηλεκτρονική έκδοση του Πανελλήνιου Σωματείου Θεάτρου Σκιώνν Τζωρτζ 6 Αθήνα 106 77
Διόρθωση κειμένων: Θωμάς Αθ. Αγραφιώτης Εξώφυλλο:: Π. Καπετανίδης Εξώφυλλο Σκίτσο: Χάρης Μπιλλίνης ΕΚΔΟΤΗΣ: Πάνος Β. Καπετανίδης Τηλέφωνο: 210 46 16 664
Σελίδα
2
Από την “Γειτονιά” η Κάτια Σαββίδου
Ο Πρόεδρος του Σωματείου Πάνος Καπετανίδης
Σελίδα
3
Από την παράσταση του Στράτου Πασχαλίδη
Σελίδα
4
Από την παράσταση του Νίκου Μπαρμʌούτη
Ο Μιχάλης Ταυλάτος επί επ το έργον
Ο Βετεράνος Καραγκιοζοπαίχτης Μίμης Μάνος
Σελίδα
5
Από την παράσταση του Σωκράτη Κοτσορέ
ΔΙΕΥΚΡΙΝΙΣΗ
Η ψυχή του Φεστιβάλ Ν. Ιωνίας Αντιπρόεδρος του Σωματείου Τάκης Κωστιδάκης
Σελίδα
6
Δεν υπάρχει φωτογραφικό υλικό από όλες τις μέρες των Φεστιβάλ επειδή δεν στάλθηκε φωτογραφικό υλικό στο περιοδικό από τους συμμετέχοντες, όπως τους είχε ζητηθεί.
Σημαντική συνάντηση Την Πέμπτη 4 Ιούνη, στα γραφεία του Σωματείου, συναντήθηκε ο Πρόεδρος, Πάνος Καπετανίδης, με τους εκπροσώπους του κουκλοθέατρου Títeres Etcétera, από την Ισπανία: τον Enrique Lanz (Ισπανία), κουκλοπαίχτη (εικαστικό καλλιτέχνη), και την Yanisbel Victoria Martinez (σκηνοθέτρια και κουκλοπαίχτρια), που βρίσκονταν στην Ελλάδα, για να παρουσιάσουν τη δουλειά τους, στο 17ο Φεστιβάλ Κουκλοθέατρου και Παντομίμας του Κιλκίς, που πραγματοποιήθηκε από 14 έως 26 Μαΐου. Σκοπός της συνάντησης ήταν η συγκέντρωση πληροφοριών από την 90χρονη δράση του Σωματείου μας, για να συμπεριληφθεί στην εργασία-έρευνα που πραγματοποιούν, πάνω στα παραδοσιακά θεάματα κουκλοθέατρου και λαϊκού θεάτρου από όλον τον κόσμο. Έχουν ήδη επισκεφθεί, για το σκοπό αυτό, το Μπαλί, το Βιετνάμ, την Τουρκία, την Ταϊλάνδη και το Βέλγιο. Όπως εξήγησαν, σχετικά με την εργασία τους στον Πρόεδρο, οι υπέροχοι αυτοί διεθνείς καλλιτέχνες, το ενδιαφέρον τους δεν επικεντρώνεται μόνο στην παράσταση, αυτή καθαυτή, κάθε παραστατικής λαϊκής τέχνης, αλλά και στη ζωή που υπάρχει γύρω από αυτήν, πώς διαβιεί, εργάζεται, ασφαλίζεται και συνδικαλίζεται ο καλλιτέχνης. Η καταγραφή γίνεται όχι μόνο σε φωτογραφική αποτύπωση, αλλά και σε εικόνα και ήχο. Το υλικό αυτό, πέρα από τη χρηστική του μορφή για τις πληροφορίες που θα δίνει στο σήμερα, θα χρησιμεύσει και στο αύριο, αφού πολλές από τις αποτυπωμένες τέχνες που περιλαμβάνει, ήδη τείνουν να εκλείψουν. Πριν τη συνέντευξη που έλαβαν από τον Πρόεδρο του Σωματείου, του έδειξαν μερικά αποσπάσματα από πολύ καλογυρισμένα βίντεο, που έχουν τραβήξει από διάφορες ασιατικές χώρες. Ο Πάνος Καπετανίδης, με χαρά και ενδιαφέρον, ανταποκρίθηκε και έδωσε όλες τις πληροφορίες που του ζητήθηκαν και που αφορούσαν το ιστορικό παρελθόν, το παρόν και το μέλλον των Ελλήνων καραγκιοζοπαιχτών. Στη μετάφραση στα Ισπανοελληνικά, βοήθησε η Φαίη Ρεϊζίδου, κατασκευάστρια κούκλας και κουκλοπαίχτρια του Ελληνικού κουκλοθέατρου «Καραμπόλα».
Σελίδα
7
Η ΟΡΦΑΝΗ ΤΗΣ ΧΙΟΥ: ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Του Θωμά Αθ. Αγραφιώτη Μελετώντας το μυθιστόρημα «Η Ορφανή της Χίου» του Ιάκωβου Πιτζιπίου, σε σχέση με την ομώνυμη γραπτή παράσταση του Μάρκου Ξάνθου για το Θέατρο Σκιών του Καραγκιόζη, καταλήγουμε στα εξής πρώτα βασικά συμπεράσματα: Α) Πρόκειται για δύο έργα με πολύ μεγάλη απήχηση, αφενός για το λαϊκό αναγνωστικό κοινό και αφετέρου για το κοινό του νεοελληνικού παραδοσιακού Λαϊκού Θεάτρου Σκιών. Β) Το ιστορικό γεγονός της καταστροφής της Χίου, στα 1822, σε συνδυασμό με το κοινωνικό γεγονός της ορφάνιας, ως απόρροια της σφαγής των Ελλήνων από τους Τούρκους, αποτελούν τις κοινές μήτρες της θεματικής και των δύο ανωτέρω έργων. Γ) Στο σημείο αυτό όμως, έγκειται και η σημασία της παρούσας έρευνας, καθώς αποδεικνύεται η ελλιπής τεκμηρίωση της θέσης για το έργο του Ξάνθου ότι «εκτός από τον τίτλο η παράσταση δεν έχει τίποτε κοινό με το μυθιστόρημα και ό,τι ελκύει τον καραγκιοζοπαίχτη, αλλά και τη λαϊκή φαντασία, είναι ο μύθος της ορφάνιας που εμπλέκεται και με τον Αγώνα του 1821». Η παραπάνω θέση του Δημήτρη Τζιόβα, ωστόσο, δεν μπορεί να περιοριστεί, μονάχα, στον τίτλο και στο μύθο της ορφάνιας, καθώς υπάρχει ένα ακόμα μεγάλο κοινό, ανάμεσα στα δύο έργα: Το πολύ σημαντικό εύρημα της νεκρανάστασης των δύο ηρώων, που αγαπούσε η Ορφανή (Αλέξανδρος στο μυθιστόρημα και Νιόνιος στο Θέατρο Σκιών) και που παραλλάσσεται, στα δύο έργα, ως εξής: ο μεν Αλέξανδρος δεν έχει πεθάνει πραγματικά και αποδεικνύεται, τελικώς, ότι ζει, ο δε Νιόνιος δολοφονείται και επιστρέφει, στον επίγειο κόσμο, ως πνεύμα-φάντασμα. Δ) Ο μη εντοπισμός αυτού του κοινού στοιχείου, κατά τη γνώμη μας, οφείλεται στον ανισομερή και αναποτελεσματικό τρόπο της γραπτής εκδοχής του θεατρικού έργου των φυλλαδίων του Καραγκιόζη, καθώς το εύρημα της νεκρανάστασης, στο φινάλε, αποδίδεται εντελώς βεβιασμένα και με τέτοιον τρόπο, ώστε να μην αντιλαμβάνεται ο απλός αναγνώστης την κολοσσιαία σημασία του για την τελική εξέλιξη των δρώμενων. Το γεγονός αυτό αποδεικνύει, για μια ακόμα φορά, τη σχετική ανεπάρκεια των γραπτών φυλλαδίων του Καραγκιόζη στο εμπόριο, σε σχέση με την πλήρη ζωντανή παρουσίαση ενός αντίστοιχου έργου στον μπερντέ.
Σελίδα
8
Τα Εισαγωγικά κείμενα του Γιάννη Χατζή για την εκπομπή «Καραγκιόζης», που προβλήθηκε, στην τηλεόραση (ΕΤ-2), την τηλεοπτική σεζόν 1989-1990. Παραγωγή: Τηλεοπτικές παραγωγές Θεάτρου Σκιών Ε.Π.Ε., Πάνος Καπετανίδης-Ευάγγελος Κορφιάτης
ΤΑ ΤΡΥΚ (Τελευταίο) Παράσταση του Κατσαντώνη. Ο πατέρας του ήρωα, δέσμιος, μπροστά στον Αλή Πασά, επικαλείται τον Θεό. Ο Αλής, εξοργισμένος, προσβάλλει και αψηφά τον Θεό. Ακριβώς εκείνη τη στιγμή, ένας κεραυνός, με βροντή, εξαπολύεται από τον ουρανό. Είναι ένα από τα συνηθισμένα τρυκ του μπερντέ, που υποβάλλει τη σκηνή και ενισχύει τη δραματοποίηση, που επιχειρεί ο καραγκιοζοπαίχτης. Από τη στιγμή που υπάρχει η αναγκαιότητα μιας πειστικής, έστω και με ψευδαισθήσεις, αντιγραφής της πραγματικότητας, απαραίτητα, στις παραστάσεις, είναι κάποια σκηνικά τεχνάσματα, μερικά τεχνικά, ας τα πούμε, κόλπα. Ο κάθε δημιουργός καραγκιοζοπαίχτης δεν ησύχαζε, αν δεν έδινε μια ικανοποιητική αντιγραφή της πραγματικότητας, μια χωρίς όρια ρεαλιστική απομίμηση. Ποιος είπε ότι δεν χιονίζει στον μπερντέ; Ένας ντορβάς, με τρύπες, γεμάτος κομφετί, φροντίζει για αυτό: Κάθε κίνηση και το χιόνι, ο χαρτοπόλεμος δηλαδή, το στρώνει για καλά. Η βροντή του κεραυνού μπορεί να παραχθεί, όταν κουνήσουμε, κυματιστά, ένα φύλλο λαμαρίνας. Όσο για τη λάμψη, ένα αναβόσβησμα των φωτιστικών είναι αρκετό. Τους βρυχηθμούς του φιδιού, στην παράσταση του Μέγα Αλέξανδρου, τους κάνει μια φυσούνα από καλάμι, με ζελατίνα σε ένα άνοιγμα.
Για τις σφαλιάρες, υπάρχει η τράκα. Μακρόστενα χαρτόνια, ενωμένα στη μια άκρη. Χτυπώντας την άλλη άκρη στη χούφτα, με δύναμη, έχουμε τον ανάλογο κρότο της σφαλιάρας. Από κοντά και ο τενεκές, με γυαλιά για το ποτιστήρι και τις συμπλοκές. Έχουν χρησιμοποιηθεί και βεγγαλικά, για πιο πειστικές ανατινάξεις, δυστυχώς όχι χωρίς θύματα. Χαρτονένιο σεράι, σε μικρότερα κομμάτια (παζλ), δίνει, με την αποκόλλησή τους, τη συναίσθηση της ανατίναξης. Αρθρωτό σαγόνι στη φιγούρα του Καραγκιόζη δίνει την εντύπωση στόματος, που μιλά. ∆υο χαρτόνια, κομμένα σαν κύματα και σε όλο το μήκος του μπερντέ, παρουσιάζουν θάλασσα τρικυμισμένη, αν κινηθούν, παράλληλα, σαν πριόνια. Ένα σύστημα με σωληνάκια βοηθά τον Σταύρακα να βγάζει καπνό από τη μύτη, σαν καπνίζει. Άρθρωση στην κνήμη του Κατσαντώνη δίνει, τη στιγμή που του σπάνε τα κοκάλα, μια ρεαλιστική σκηνή, που ενισχύεται με κόκκινο χρώμα για αίμα. Κέρινη φιγούρα του ∆ιάκου, που λιώνει πάνω στη φωτιά, έκανε το σούβλισμα πειστικό και φρικιαστικό συνάμα. Χιόνι, βροντές, καπνοί, ουρλιαχτά, όλα στην υπηρεσία της τέχνης, όλα από την αγωνία του καραγκιοζοπαίχτη, για μια παράσταση καλλιτεχνικά ανώτερη. Εμ! Ησυχάζει ποτέ ο μάστορας;
Σελίδα
9
«ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ ΤΗΣ ΗΜΙΣΚΑΛΙΣΤΗΣ ΦΙΓΟΥΡΑΣ» (Αστυνομικό Μυθιστόρημα) του Θωμά Αθ. Αγραφιώτη
9ο Μέρος: «Η δικαίωση του Προφήτη» “Ο Γιακωβάκης πλησίασε, με εκείνο το οικείο βλέμμα του και με το κλασικό χαμόγελό του, κοιτώντας με πονηρά, αν και με μια κάποια κρυμμένη θλίψη, όπως φαινόταν από το ελαφρώς κινούμενο, πάνω-κάτω, πηγούνι του, το οποίο παράσερνε, αργά αλλά σταθερά, και ολόκληρο το κεφάλι του. Όλα γίνονταν πολύ γρήγορα. Άφησε, πάνω στο κοντινό μου τραπέζι, ένα ποτήρι γεμάτο με την αγαπημένη του ρετσίνα. Κρατώντας το δικό του ποτήρι, μου έγνεψε και το σήκωσε, προς τα πάνω, σαν να μου έλεγε: «Στην υγειά σου και άσπρο πάτο». Το ήπια, καθώς, ακόμα και αν δεν έπινες, το να αρνηθείς το κέρασμα του Γιακωβάκη ήταν σαν μια προσβολή στο πρόσωπό του. Δεν πρόλαβε, όμως, το ποτό να φτάσει, με τις πρώτες του σταγόνες, στα μέσα μου, ώσπου άρχισε να με κατακαίει, σαν φλόγα, σαν οξύ, σαν δηλητήριο. Ήταν το τέλος μου. Ο Γιακωβάκης με είχε δολοφονήσει…” Το ξύπνημα ήταν αυτό, που με προσγείωσε στη νέα σκληρή πραγματικότητα. Βρισκόμουν πίσω από τα κάγκελα, όπως φυσικά και η Ιουλία, έτοιμοι για ανάκριση, καθώς το πτώμα του Γεράσιμου βάραινε πάνω μας, σαν ταφόπλακα. Είχε δηλητηριαστεί με το ίδιο ακριβώς είδος δηλητήριου, με το οποίο είχε αποδημήσει εις Κύριον και ο Ιορδάνης. Το εύλογο συμπέρασμα ήταν, πλέον, ότι ούτε ο Ιορδάνης είχε αυτοκτονήσει, όπως θα βόλευε όλους μας, αλλά ούτε και ο Γεράσιμος ήταν ο στυγνός δολοφόνος των δύο καραγκιοζοπαιχτών. Όσο για μένα, δυο φορές, την είχα σκαπουλάρει, μέχρι τώρα, με τα ατράνταχτα άλλοθί μου, αλλά είχε φτάσει πια η στιγμή, που παραήταν σύμπτωση η εκ νέου παρουσία μου, στο σημείο ενός φονικού, κοντά στο χρόνο τέλεσής του, χωρίς ένα τρίτο άλλοθι, που να ελαφρύνει τη θέση μου, ενισχύοντας εν προκειμένω αυτό που λένε ότι ο δολοφόνος επιστρέφει, ξανά, στον τόπο του εγκλήματος… Ο εφιάλτης του Γιακωβάκη στοίχειωνε τη φαντασία και την πραγματικότητα, χωρίς να ξέρω ποιο από τα δύο ήταν πιο οδυνηρό. Μια νέα δολοφονία, ίσως και η δική μου στο μέλλον, από έναν άγνωστο και μανιακό δολοφόνο; Ή το να φορτωθώ κάποιον ή και όλους τους φόνους, χωρίς να έχω σκοτώσει κανέναν; Ωστόσο, η κατάρα της μισής φιγούρας ήταν αυτή, που με στοίχειωνε περισσότερο από όλα, καθώς μου έδινε το κίνητρο, για να πράξω φόνους, προκειμένου να αποκτήσω το δεύτερο μισό της. Τόσο σημαντική ήταν, όμως, αυτή η φιγούρα; Για κάποιους, ίσως και να ήταν πιο σημαντική ακόμα και από την ανθρώπινη ζωή. Για παράδειγμα, η Ιουλία, ύποπτη και αυτή για τα φονικά, δεν φαινόταν να στενοχωριέται για το χαμό του Γεράσιμου, κάνοντάς με να αναλογίζομαι πως δύο αρθρωτά μικρά κομμάτια ημισκαλισμένου δέρματος
Σελίδα
10
μπορεί και να είχαν μεγαλύτερη αξία για τον επίδοξο «εραστή» τους… Η ουσία ήταν πως ένας επικίνδυνος, στυγνός και παρανοϊκός δολοφόνος κυκλοφορούσε ελεύθερος, απειλώντας και άλλες ζωές. Η εν λόγω σειρά φονικών είχε συνταράξει μια τοπική κοινωνία, ασυνήθιστη από γεγονότα που παρέπεμπαν σε έναν κατά συρροή δολοφόνο, σαν εκείνους που δρουν σε κινηματογραφικές ταινίες τρόμου. Εκτός και αν η υπεράνω πάσης υποψίας Ιουλία ήταν αυτή, η οποία εξουδετέρωσε τον Γεράσιμο, καθώς εξακολουθούσε, ακόμα και μετά το θάνατό του, να μην κρύβει την αδιαφορία, λίαν επιεικώς, που ένιωθε για το πρόσωπό του. Η ανάκριση, πάντως, ήταν αυτή που θα ξεδιάλυνε, ίσως, την κατάσταση, σχετικά με το ρόλο αυτής της κακόμοιρης, φαινομενικά, γυναίκας. Την ίδια ανάκριση, όμως, όφειλα να την υποστώ και εγώ, μολονότι ήμουν ένα αθώο θύμα σατανικών συμπτώσεων, που ίσως να υποδείκνυαν και ένα είδος μοιρολατρικής εξάρτησής μου από τα γεγονότα, σαν το κισμέτ μου να συνδεόταν, άρρηκτα, με την ειμαρμένη της ημισκαλιστής φιγούρας… Ο ταγματάρχης μιλούσε, πολύ σκληρά: «Όπως καταλαβαίνεις, η θέση σου είναι άσχημη». «Το ξέρω! Ωστόσο, θέλω να με ακούσεις». «Αυτό που περιμένω να ακούσω, είναι την ομολογία τη δική σου ή της φίλης σου ή και αμφοτέρων». «Αν υποθέσουμε ότι είμαι αθώος, ποιο θα ήταν το συμπέρασμα»; «Θα ήταν πως η γυναίκα αυτή είναι ένοχη». «Και αν δεν είναι και αυτή ένοχη»; Ο ταγματάρχης μειδίασε, ειρωνικά, απαντώντας: «Επιμένεις να την καλύπτεις, σαν ανόητος». «Επιβεβαιώνω και τη δική της αθωότητα». «Συνεπώς, θέλεις να πεις ότι ο δολοφόνος κυκλοφορεί ελεύθερος». «Και όχι μόνο αυτό. Είναι πιθανό να σκοτώσει και άλλους, όπως την αδερφή του Γιακωβάκη ή κάποιον ακόμα από το στενό του κύκλο». «Αν ισχύει αυτό που λες, τότε εδώ μέσα είσαι ασφαλής και εσύ και η φιλενάδα σου». Πριν απαντήσω, οργισμένος από το τελευταίο υπονοούμενο του ταγματάρχη, μια φωνή με διέκοψε: «Η γυναίκα ομολόγησε»… Η ομολογία της Ιουλίας ξεπερνούσε κάθε προηγούμενο: «Αυτά που λέει, στην κατάθεσή της, είναι συγκλονιστικά. Ομολογεί ότι η ίδια δηλητηρίασε το σύζυγό της, με την παρότρυνση και καθοδήγηση τρίτου, ο οποίος τυγχάνει να είναι και ερωμένος της». «Ο τρίτος ποιος είναι, κύριε ταγματάρχα»; «Το κορόιδο κάνεις; Εσένα, φυσικά, κατονομάζει, στη συνέχεια, ως τον αγαπητικό της». «Μα είναι δυνατό να δολοφονούσα τον Γεράσιμο μαζί της και μετά να καλούσα την αστυνομία; Θα μπορούσα να εξαφανίσω το πτώμα. Όχι να σας ανοίξω τα μάτια». «Βεβαίως, για τους άλλους φόνους δεν έχει ομολογήσει κάτι. Όμως, ειδικά στην παρόμοια περίπτωση της δηλητηριάσεως του Ιορδάνη, είναι προφανές ότι φωτογραφίζεστε πάλι εσείς». «Η γυναίκα είναι παραμυθομανής και φαντασιόπληκτη». «Αυτά να τα πεις στην ομολογία σου. Αν και το καλύτερο που έχεις να κάνεις, έτσι όπως ήρθαν τα πράγματα, είναι να ομολογήσεις και εσύ, για να ελαφρύνεις τη θέση σου»… Το μόνο που μπορούσα να πω, στον ταγματάρχη, ήταν πως, κατά τη γνώμη μου, οι εναπομείναντες φίλοι του λεγόμενου «στενού» κύκλου του Γιακωβάκη, βρισκόντουσαν σε κίνδυνο. Όλοι τους, ίσως με εξαίρεση έναν εκ των τεσσάρων, που είχαν απομείνει, άγνωστο όμως ποιον ακριβώς, ο οποίος θα μπορούσε να είναι και ο δολοφόνος. Επίσης, σε μεγάλο κίνδυνο, θα βρισκόταν
Σελίδα
11
και η γηραιά αδερφή του Γιακωβάκη. Συνεπώς, πέρα από την άσκοπη, κατ’ εμέ, ανακριτική πίεση που μου ασκούνταν, ο ταγματάρχης θα ήταν καλό να καλούσε και τα τέσσερα εναπομείναντα μέλη του «κύκλου», όχι μόνο για να τους επιστήσει την προσοχή, ως προς τον επαπειλούμενο κίνδυνο, αλλά και για να ελέγξει, εμμέσως πλην σαφώς, τη γενικότερη σχέση τους με την όλη ιστορία. Θα έπρεπε, τέλος, να τεθεί, υπό διακριτική επιτήρηση, και το σπίτι της γριάς, η οποία φοβόμουν ότι θα είχε ανάλογο τέλος, ούσα μόνη και ανήμπορη. Ο ταγματάρχης πείστηκε, τελικά, ότι δεν θα ήταν καθόλου άσχημη ιδέα να καλέσει την τετράδα, για μια συζήτηση, ως κεκαλυμμένη ανάκριση επί της ουσίας, τόσο για να αναδείξει το υπηρεσιακό, αλλά και ανθρωπιστικό του ενδιαφέρον, όσο και για να δει, μήπως καταφέρει και τσιμπήσει κάποιο λαβράκι. Μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα, είχαν παρελάσει από το γραφείο του, οι δύο «Αιγύπτιοι», ο Απόλλωνας και ο Λιάκος. Ωστόσο, και παρά το γεγονός ότι η ιδέα της συγκέντρωσής τους, στο τμήμα, ήταν δική μου, δεν κατάφερα να μάθω αν ο ταγματάρχης είχε ανακαλύψει κάτι το ουσιαστικό. Η αδερφή του Γιακωβάκη, μονάχα, μου έκανε την τιμή να με επισκεφτεί, στο διάστημα που ήμουν κρατούμενος, όχι ως κάποιος ύποπτος για το φόνο, αλλά ως ένοχος για τη δολοφονία του Γεράσιμου, τουλάχιστον, μετά το αποκαλυπτικό ψέμα της Ιουλίας. Η ίδια η γριά, μάλιστα, είχε να λέει για την τετράδα… Κανείς από τους «εκλεκτούς» που ανήκανε στον «κύκλο» του Γιακωβάκη, όλον αυτόν τον καιρό, δεν είχε καταδεχτεί να ψάξει και να βρει την αδερφή του. Όλοι την είχανε ξεχάσει, όπως ίσως και να ξέχασαν και τον ίδιο τον Γιακωβάκη, κάτι λογικό, αν σκεφτεί κανείς όλα αυτά τα συγκλονιστικά, που ακολούθησαν, με τους υπόλοιπους φόνους. Ήταν για λύπηση, στην κυριολεξία, η γριά, αλλά αυτό το φαινομενικό συναίσθημα οίκτου το εξισορροπούσε με μια ειλικρινή αξιοπρέπεια, που παρέπεμπε σε μια πραγματική κυρία. Κατά την αποχώρησή της, όμως, μετά από το τελευταίο επισκεπτήριο, συναντήθηκε, σώμα με σώμα, στην έξοδο, με τον Λιάκο. Ο Λιάκος, εκτός από αγαπητός μαθητής του «γέρου», ήταν το ίδιο συμπαθής, ανέκαθεν, και για τη γριά, κάτι που αποδείχτηκε με τους φορτισμένα συγκινητικούς εναγκαλισμούς τους, μπροστά στα μάτια μου, παρά τα αναμενόμεναεπαναλαμβανόμενα παράπονα της αδερφής του Γιακωβάκη, απέναντί του. Ο δε Λιάκος φαινόταν ανήσυχος… Φεύγοντας η γριά και αφήνοντας την ευχή της στον Λιάκο, είχα τη μικρή ελπίδα ότι θα μάθαινα κάτι σημαντικό, πέρα από τα όποια λόγια παρηγοριάς. Ο Λιάκος, ωστόσο, δεν είχε να μου πει κάτι καινούριο, παρά τη βεβαιότητά του για το
Σελίδα
12
ότι ήμουν εντελώς αθώος, όπως επίσης και για την αθωότητα της Ιουλίας. Ήταν βέβαιος ότι ο φόνος του μάστορά του, όπως και οι φόνοι των υπολοίπων έγιναν από όσους κυκλοφορούσαν ελεύθεροι. Μου φωτογράφιζε τον Απόλλωνα και τους Διόσκουρους, αν και δεν είχε κάποια επαρκή στοιχεία, για να στηρίξει κατηγορίες εναντίον τους. Το μόνο που διέθετε, ήταν προσωπικές υποψίες, που οφείλονταν στο μίσος που έτρεφε για αυτά τα τρία άτομα. Το μίσος αυτό ήταν κάπως ασαφές ως προς την αιτία του. Βασιζόταν περισσότερο στο ποιος από όλους αυτούς είχε εξασφαλισμένη την εύνοια, την αγάπη και τη βοήθεια του Γιακωβάκη, παρά σε αντικειμενικά κριτήρια… Ο Λιάκος θεωρούσε ότι ανάμεσα σε όλους αυτούς θα βρισκόταν, λογικά, ο δολοφόνος ή ο ηθικός αυτουργός των δολοφονιών. Του θύμισα, τότε, και την αδερφή των Διόσκουρων, την Ελένη. Στο άκουσμά της, ο Λιάκος ήταν κατηγορηματικός. Αν ευθύνονται οι Διόσκουροι για αυτά τα φονικά, είναι βέβαιο ότι θα ευθύνονται και οι δύο, σαν μονάδα. Και όχι μόνο. Το πιθανότερο θα ήταν να είναι στο κόλπο και η ίδια η Ελένη, ως η φυσική προέκτασή τους, στις σκέψεις και στις πράξεις τους. Εξάλλου, οι τρεις τους δρούσαν, σαν τριάς εν μονάδι και μονάς εν τριάδι, σαν μία τριάδα ενωμένη σε ένα πρόσωπο, αδιατρέπτως, αδιαιρέτως, ασυγχύτως και
αχωρίστως. Ο Λιάκος ήταν Χριστιανός με βαθιά πίστη, σαν τη γριά και το μάστορά του. Κατείχε θεολογικές γνώσεις και ίσως και για αυτό το λόγο, να μισούσε τον αρχαιολάτρη Απόλλωνα και τους Διόσκουρους, που είχαν ασπαστεί την Καμπάλα… Ωστόσο, ο μεγαλύτερος φόβος του Λιάκου ήταν να μην είναι και ο ίδιος ένα από τα επόμενα θύματα. Ο φόβος του αυτός με βεβαίωνε ότι, όντως, πίστευε στην αθωότητά μου και κατά προέκταση, στην αθωότητα και της Ιουλίας. Με το μυαλό του, έπλαθε σενάρια και υποθέσεις, που μακάρι να ήταν αλήθεια για μένα, αλλά δεν μπορούσα να στηρίξω την ενοχή άλλων πάνω σε παραμύθια, σαν αυτά που έπαιζε ο Λιάκος στον μπερντέ του, μιμούμενος επάξια το δάσκαλό του. Θα ήταν πολύ καλό να ίσχυαν οι φανταστικές θεωρίες του Λιάκου, αλλά παραήταν καλές, για να είναι αληθινές. Όντας σε παραλήρημα, οραματιζόταν την εκδίκηση όλων αυτών που μισούσε επί χρόνια, δηλαδή αυτών που εκμεταλλεύτηκαν τον Γιακωβάκη, κατά την προσωπική του άποψη, φτάνοντας ίσως μέχρι και τη δολοφονία του. Μέσω της εκδίκησηςδικαίωσης του συνονόματου Προφήτη, αντί του Ιεζεκιήλ, θα προστάτευε και τον ίδιο του τον εαυτό! Συνεχίζεται… Μην χάσετε το 10ο μέρος: «Η Ανάληψη του Ηλία»
Θέλετε να συμβάλλετε στην οικονομική στήριξη του Σωματείου;
Μπορείτε να κάνετε κατάθεση στην Τράπεζα Eurobank Eurobank, Αριθμός λογαριασμού: 0026.0062.17.0200632294 IBAN: GR0802600620000170200632294
Σελίδα
13
ΤΑΞΙΔΙΑ ΣΤΟ ΧΡΟΝΟ
Σαν σήμερα:
Οι παλιότερες αναφορές στον Τύπο: Γαστούνη Ηλείας, 10 Ιουλίου 1894: Σιορ Διονύσιος Αθήνα, 28 Ιουλίου 1895: Μπαρμπαγιώργος «Σε ανταπόκριση από την Πάτρα, στο “Άστυ”, 10 Ιουλίου 1894, ο Γεώργιος Βώκος παρουσιάζει για πρώτη φορά στο αθηναϊκό αναγνωστικό κοινό τον Μίμαρο και μιλά με θαυμασμό για τη δύναμή “εις το να απομιμείται και να αναπαριστά τύπους διαφόρων κατοίκων της Ελλάδος, ιδίως δε Ζακυνθίων, με τόσην τέχνην και επιτυχίαν, ώστε μια φορά εις την Γαστούνην, όταν είχε στήσει εκεί το θεατρίδιόν του και υπό την φωτοβολούσαν οθόνην ήρχισε να παρελαύνει η σιλουέρα ζακυνθίου τύπου, τύπου αμείλικτα σατυριζομένου, Ζακύνθιοι τινές θεαταί, τρωθέντες από την σάτυραν, επυροβόλησαν λόγω πατριωτισμού κατά του μικρού θεάτρου και παρ’ ολίγον να πέσει ο Μίμαρος νεκρός!”. (…) Ο μπερντές του Ρούλια είχε πολύ χαρακτηριστικά την επωνυμία “Θέατρον ο Μπαρμπαγιώργος”. Αγγελία λοιπόν παράστασης του θεάτρου αυτού ανακαλύπτουμε για πρώτη φορά στη στήλη των δημοσίων θεαμάτων της εφημερίδας “Καιροί” στις 28 Ιουλίου 1895». Θόδωρου Χατζηπανταζή, Η εισβολή του Καραγκιόζη στην Αθήνα του 1890, εκδόσεις Στιγμή, Αθήνα 1984, σελ. 55, υποσημ. 39
Γίνε μέλος του Σωματείου, Σωματείου, με ένα “κλικ”! Κάνοντας ηλεκ τ ρο νι κ ή α ί τ η σ η σ τ ο: http://www.karagkiozis.com/somateio/
Σελίδα
14
Καραγκιοζο-σταυρόλεξο ΛΥ Σ Η τ ε ύ χ ο υ ς 9 1
«Ο μεγάλος καλλιτέχνης δεν φαίνεται από την είσοδό του στη σκηνή, αλλά κατά την έξοδό του από αυτήν», είχε πει η μεγάλη γαλλίδα ηθοποιός του θεάτρου, Σάρα Μπερνάρ.
Σελίδα
15
“ Τα δ ύ ο Φ ε σ τ ι β ά λ ”
ΘΕΜΑ:
ΝΕΟ Καραγκιοζο-
ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ 1. Τίτλος ηρωικού έργου, στο φετινό Φεστιβάλ Νέας Ιωνίας 3. Σε αυτόν τον καραγκιοζοπαίχτη, είναι αφιερωμένο το φετινό φεστιβάλ στο λόφο του Στρέφη 4. Το Φεστιβάλ Νέας Ιωνίας διεξάγεται στην πλατεία Αγίου... 6. Το μικρό όνομα του καραγκιοζοπαίχτη, στον οποίο είναι αφιερωμένο το φετινό φεστιβάλ Νέας Ιωνίας 7. Παρουσιάζει τον “Ιπτάμενο Γορίλλα”, στο φετινό Φεστιβάλ Νέας Ιωνίας 9. Το φετινό φεστιβάλ στο λόφο του Στρέφη είναι το δέκατο... 10. Η πόλη, στην οποία διέπρεψε, καλλιτεχνικά, ο καραγκιοζοπαίχτης Πετρόπουλος
Σελίδα
σταυρό λεξο
16
ΚΑΘΕΤΑ 2. Η φιγούρα του ήρωα, που κοσμεί την αφίσα για το φετινό φεστιβάλ Νέας Ιωνίας 5. Στο μέρος αυτό, διέπρεψε, καλλιτεχνικά, ο καραγκιοζοπαίχτης Σάκης Λέντερης 8. Το φετινό φεστιβάλ Νέας Ιωνίας διεξάγεται για... συνεχόμενο έτος
Β’ ΜΕΡΟΣ
Σελίδα
17
Σελίδα
18
.
Σελίδα
19