Yýl: 3 Sayý: 20 Sayfa - 2 -
FINDIK KOZALAK AKARI (MANTAR) ÝLE MÜCADELE (Phytoptus avellanae) Tanýmý ve Yaþayýþý
Çýplak gözle görülemeyecek kadar çok küçük akarlardýr. Marttan nisan ayý baþýna kadar kozalaklar tepelerinden patlar ve nympler (gençler) göç ederek yeni uyanmýþ 3-3.5 cm. boyundaki sürgünlere geçerler. Bu þekilde fýndýklarýn meyve sürgün gözlerine girerek onlarý þiþirmek suretiyle kozalak(gal) þeklini almalarýna sebep olur. Kozalaklar genellikle sürgün uçlarýnda görülür, uçtan itibaren dördüncü göze kadar da kozalaklar teþekkül edebilir.
Zarar Þekli
Gözlerde meydana gelen zarar, uç kurumalarý ve meyvelerde azalma (üründe azalma) þeklinde görülür. Genel olarak her üç sürgünden biri meyve sürgünüdür. Bu durumda her kozalak akarýnýn bir meyveye zarar verdiði düþünülürse bu zararlýnýn verdiði zararýn boyutu daha da iyi anlaþýlýr.
Zararlý olduðu Bitkiler Fýndýk
Mücadele Yöntemleri -Kültürel Önlemler
Yapraksýz dönemde kozalaklar toplanýp bahçenin herhangi bir yerinde biriktirilmelidir.
-Kimyasal Mücadele
Kimyasal ilaçlamaya karar vermek için yaklaþýk 10 dekarlýk bir bahçede tesadüf olarak 10 ocakta ve bu 10 ocaðýn her bir dalýnda bulunan kozalaklar sayýlýr. Ortalama dal baþýna 5 kozalak bulunursa o bahçede ilaçlamaya karar verilir. Kimyasal mücadele, nisan ayý sonuna doðru yeni tomurcuklar toplu iðne baþýnýn yarýsý kadar olduðu dönemde yapýlmalýdýr. Kimyasal mücadelede tam bir kaplama gerekir. Kükürtlü ilaçlar, bahçede kahverengi koþnil olup olmadýðýna göre kullanýlmalýdýr. Kahverengi koþnil olan bahçede, bu zararlýnýn doðal düþmaný olan mantarlarýn varlýðýný korumak için kükürtlü ilaçlar kullanýlmamalýdýr.
MART AYI TARIM TAKVÝMÝ Arýcýlýk: Hava sýcaklýðý uygun olduðu günlerde kovanlar açýlarak, ana arý, yavru arý mevcudu, yiyecek durumu kontrol edilir. Ana arýsý olmayan veya zayýf olan arýlý kovanlar birleþtirilerek güçlendirilir veya bölme tahtasý konarak arýlar sýkýþtýrýlýr. Boþ ve kararmýþ çerçeveler alýnýr. Yiyeceði olmayan kovanlara kek veya þurup verilir. Varroa mücadelesi usulüne uygun olarak ruhsatlý ilaçlarla yapýlýr. Tarla Bitkileri Tarýmý: Mýsýr: Çiftlik gübresini tarlaya sermeye devam edilir. Tarla sürülmeye baþlanýr. Son haftada fosforlu gübre atýlarak toprak tesviyesine baþlanýr. Patates: Turfanda patates tarlalarýnda dikim tamamlanýr. Normal patates sahalarýnda fosforlu gübre uygulamasý ve toprak tesviyesi iþlemine devam edilir. Dikimle beraber azotlu gübrenin ilk kýsmý verilir. Yabancý ot ilaçlamasýna devam edilir. Turfanda patates tarlalarýnda I. çapa ve Mildiyö hastalýðýna karþý ilaçlamaya baþlanýr. Sebzecilik Tarýmý: Seralarda yazlýk sebze üretimi için hazýrlýklar baþlatýlýr. Tohum ekimi için yastýklar hazýrlanýr. Sera topraðý iþlenip gübrelenerek dikime hazýr hale getirilir. Açýkta yetiþtirilecek olan lahana, pýrasa gibi sebzelerin tohumlarý bu ay içinde ekilebilir. Hayvancýlýk: Temizlik ve dezenfeksiyon konusundaki çalýþmalar devam ettirilir. Buzaðýlara özenle bakýlýr. Yeni doðanlara aðýz sütü içirilir. Ahýr içinde biriken gübreler gübreliðe taþýnýr. Hastalýk ve zararlara karþý koruyucu tedbirler almaya devam edilir. Ýlkbahar þap hastalýðýna karþý aþýlama yapýlýr. MeyvecilikTarýmý: Sýcaklýða baðlý olarak genelde ayýn ilk haftasý kivide budama sonlandýrýlýr. Fýndýk ve diðer meyvelerde budama iþlemleri ay sonuna doðru bitirilir. Meyvelerde budama ile birlikte aþýlama iþleri yapýlýr. Fidan dikimine devam edilir. Yeni kurulan meyve bahçelerine dikilen fidanlara can suyu verilir. Bir yýl önce aþýlanmýþ fidanlara taç þekli verilir. Meyveler uyanmadan önce tavsiye edilen azotlu gübrenin ilk yarýsý uygulanýr. Fýndýk bahçelerinde kullanýlacak olan azotlu gübrenin yarýsý kullanýlmalýdýr. Çay bahçelerinde ayýn ilk haftasýndan baþlanmak üzere ayýn son haftasýna kadar çay gübresi ya da kompoze gübre uygulamasý yapýlýr. Çay bahçelerinde ayýn son haftasýna doðru azotlu gübre uygulamasýna baþlanýr. Sert çekirdekli meyveler erken çiçek açabileceðinden donlara karþý tedbir alýnmalýdýr. Fýndýk bahçelerinde fýndýk kozalak akarý ve dalkýran zararlýsýna karþý kültürel mücadeleye devam edilir. Elma ve Armutlarda karaleke hastalýðý ile þeftalilerde yaprak kývýrcýklýðýna karþý gerekiyorsa mücadeleye baþlanýr. Nispeten ýlýman iklime sahip olan yerlerde aþýlama iþlemlerine de baþlanýr.
Kimyasal Mücadelede Kullanýlacak Ýlaçlar ve Dozlarý
Bitki saðlýðý alanýnda kullanýlan bitki koruma ürünleri (zirai ilaçlar) reçete ile satýlmaktadýr. Bu nedenle bulunduðunuz yerdeki Ýl veya Ýlçe Gýda, Tarým ve Hayvancýlýk Müdürlüklerimize bizzat gelerek fýndýk kozalak akarý için kullanýlacak ilaçlarýn reçetesini konu uzmanlarýna yazdýrmanýz gerekir. Ayrýca bu ilaçlarýn nasýl kullanýlacaðý konusunda teknik bilgi almanýz gerekir. Bitki koruma ürünlerini (zirai ilaçlarý) ancak “Kullaným Yetki Belgesi” almýþ kiþiler kullanabilir.
T.C. Trabzon Valiliði Ýl Gýda Tarým ve Hayvancýlýk Müdürü Bektaþ ERDOÐAN
Ali Kemal YILDIZ Koor. ve Tarýmsal Veriler Þube Müdürü
Osman Nuri BAKÝ Mustafa MAZLUM Sinan AYDIN Edip BÝRÞEN Ali Kemal YILDIZ
(Ýl Md. Yrd.) (Ýl Md. Yrd.) (Tar.Altyapý ve Arazi Deð. Þb. Md.) (Bitkisel Ürt. ve Bitki Sað. Þb. Md.) (Koor. ve Tarýmsal Veriler Þb. Md.)
Okan BARUTÇU Yaþar SEYÝS Süleyman AKPINAR Süleyman TUNCER
(Hayvan Sað. Yet. ve Su Ür. Þb. Md.) (Kýrsal Kal. ve Örgütleme Þb. Md.) (Gýda ve Yem Þb. Md.) (Ý.M.Ý. Þb. Md.)
Harun SÜNBÜL (Müh.) Muzaffer KARABAYIR (Tekniker) ENFORMASYON BÝRÝMÝ
BASKI Þener Ofset Matbaacýlýk Ýnönü Mh. Kavakmeydan Sk No:4 TRABZON
Yýl: 3 Sayý: 20 Sayfa - 3 -
Ankara'da Yapýlan “Her Yönüyle Trabzon” Etkinliklerinde ÝL MÜDÜRLÜÐÜMÜZÜN STANDI YOÐUN ÝLGÝ GÖRDÜ Standý ziyaret eden Trabzon Valimiz Dr. Recep Kýzýlcýk, Gýda, Tarým ve Hayvancýlýk Bakan Yardýmcýsý Kutbettin ARZU, Çevre ve Þehircilik Bakan Yardýmcýsý Muhammet BALTA, Milletvekillerimiz Prof. Dr. Cevdet ERDÖL, Akif HAMZACEBÝ, Aydýn BIYIKOÐLU, Trabzon Belediye Baþkanýmýz Dr. Orhan Fevzi GÜMRÜKÇÜOÐLU, Ýlçe Belediye Baþkanlarýmýz, Ýl Genel Meclis Üyelerimiz ve Bakanlýk Görevlilerimiz beðenilerini dile getirdiler. Ayrýca BEREKET TV, KANAL MAVÝ, ZÝGANA TV, Ýl Gýda, Tarým ve Hayvancýlýk Müdürümüz Bektaþ ERDOÐAN ile Trabzon Etkinlikleri ve Trabzon Tarýmý hakkýnda röportaj gerçekleþtirdi. Etkinlik süresince gelen ziyaretçiler, ilimiz tarýmý hakkýnda birçok konuda bilgi alýþ veriþinde bulundu ve gördükleri ilgi karþýsýnda memnuniyetlerini dile getirdiler.
sektöründe faaliyet gösteren esnaflara hitaben þunlarý söyledi; “Tarladan sofraya, üretimden tüketime kadar gýdanýn tüm aþamalarýnýn denetiminin ve izlenebilirliðin saðlanmasý, risk analizlerinin yapýlmasý, ulusal gýda denetim planlamalarýnýn yapýlmasý gibi konularýn daha etkin yürütülmesi amacýyla 13 Haziran 2010 tarihinde 5996 sayýlý Kanun yayýmlanarak yürürlüðe girmiþ olup, bu Kanunun atýfta bulunduðu yönetmelikler ise 17 Aralýk 2011 tarihinden itibaren seri halinde yayýmlanarak yürürlüðe girmiþtir. Mevcut yönetmelikler ile yenilen ve içilen her þeyin her aþamasýyla ilgili çaðdaþ standartlarý belirlemek ve zincirin her aþamasýný denetlemek hedeflenmiþtir. Yeni dönemde, topraða atýlan tohumdan sofradaki tabaða gelinceye kadar ürünün bütün safhalarý izlenip kontrol edilecektir. Üretim yapanlar, piyasaya arz edenler, bakkal, market, Hayrat Ýlçe Gýda Tarým ve Hayvancýlýk Müdürlüðü'nün toptancý, depocu ürettiðinden ve sattýðýndan sorumlu olacaktýr. organize ettiði esnaf bilgilendirme toplantýsýnda bir araya gelen ilçe Bugüne kadar sadece üretim yerlerinin kayýt altýna alýnmasý esnafýný Ýl Gýda, Tarým ve Hayvancýlýk Müdürlüðü'nden Gýda ve Yem sözkonusu iken bundan sonra toplu tüketim ve satýþ yerlerinin tümü Þube Müd. Süleyman AKPINAR uyardý; “Kayýt Ol, Cezadan Kurtul ”!. 5996 Sayýlý Gýda ve Yem Kanunu gereði, gýda iþyerlerine Ýl Gýda, Tarým ve Hayvancýlýk Müdürlüðü'nden Kayýt ve Onay Belgesi alma zorunluluðu getirilmiþtir. Bu nedenle Hayrat Ýlçemiz sýnýrlarý (köy ve beldeler) dahilindeki esnaflarýmýza 09 Þubat 2012 Perþembe günü saat 10.00 da Ýl Müdürlüðümüz Gýda ve Yem Þubesi Müdürü Süleyman AKPINAR ve Hayrat Ýlçe Gýda,Tarým ve Hayvancýlýk Müdürü Ahmet Erhan AKTURAN'ýn katýlýmýyla bir bilgilendirme toplantýsý yapýldý. Gýda ve Yem Þube Müdürü Süleyman AKPINAR ilçede gýda
Kayýt Ol, Cezadan Kurtul
kayýt altýna alýnacaktýr. Bu nedenle gýda sektöründe faaliyet gösteren esnafýn yasal yaptýrýmla karþý karþýya kalmamasý için mutlaka kayýt iþlemlerini yaptýrmalarý gerekmektedir. Çok sayýda esnafýmýzýn katýldýðý toplantýya, 5996 Sayýlý Kanunun 30. Maddesi gereði gýda iþletmelerinin (gýdalarýn üretildiði/iþlendiði/muhafaza edildiði/ depolandýðý/ daðýtýldýðý/nakledildiði/satýldýðý (Bakkal, market büfe v.s.), gýdalarýn servis edildiði yerlerin (lokanta, kahvehane, çay ocaðý v.b. toplu tüketim yerleri) onaya tabi olanlarýnýn, faaliyete geçmeden önce Gýda, Tarým ve Hayvancýlýk Bakanlýðýndan onay almasý zorunluluðu hatýrlatýldý.
Daha sonra Gýda ve Yem Þube Müdürlüðü kontrolörlerince ilçe esnafýna kayýt iþlemleri esnasýnda yapýlmasý gerekenler ile kayýt iþlemi yaptýrmayanlara uygulanacak olan idari para cezalarý hakkýnda bilgi verildi. Sonrasýnda esnaflarýmýzýn konuyla ilgili soru ve görüþlerine geçildi. Esnaflarýmýza bilgi konusunda Ýl ve Ýlçe Müdürlüðümüzden her zaman yardým alabileceði hatýrlatýlarak toplantý bitirilmiþtir.
TRABZON “MERKEZ ÝLÇE KÝVÝ ÜRETÝCÝLERÝ BÝRLÝÐÝ” 2012 YILI OLAÐAN GENEL KURUL TOPLANTISINI YAPTI
Trabzon Merkez Ýlçe Kivi Üreticileri Birliði'nin 2012 yýlý olaðan genel kurul toplantýsý Ýl Gýda Tarým ve Hayvancýlýk Müdürlüðü Toplantý Salonunda yapýldý. Toplantýya 81 üyeden 35'i katýldý. Ayrýca toplantýda Kivi üreticileri birliði yönetim kurulu baþkaný Turgut YASAN; ortaklarýn 160 da kivi bahçesi olduðunu, 2011 yýlý içerisinde üreticilerden 120 Ton kivi aldýklarýný söyledi. Alýnan kivinin kg. birim fiyatý olarak; 90 gr. ve üzeri 1,55 TL./kg, 70-90 gr 1,05 TL/kg. olarak pazarlandýðýný dile getirdi. Tarýmsal üretimde, ürünlerin pazarlanmasýnda birlik ve beraberliðin çok önemli olduðu vurgulanarak, sorunlar ve çözüm önerileri konusunda yapýlan karþýlýklý görüþmeler sonucu dilek ve temenniler ile kurul toplantýsý sona erdi.
Yýl: 3 Sayý: 20 Sayfa - 4 -
Akyazý Beldesi Tarýmsal Kalkýnma Kooperatifi Yöneticileri Ýl Müdürünü Ziyaret Etti amacýyla 50 X 500 m plastik örtülü sera yapýmý için proje hazýrladýklarýný ve gerekli desteði alabilmek için projeyi Gýda, Tarým ve Hayvancýlýk Bakanlýðý'na sunduklarýný belirtti. Ayrýca sera ürünlerimizin marka olabilmesi için sertifika kuruluþlarý ile görüþmeler yaparak iyi tarým uygulamalarýna geçmeyi planladýklarýný, bu konuda Beldelerinde görev yapan Mühendis Ayhan Baki'nin de yardým ve desteklerinin olduðunu belirtti. Ayrýca kooperatif üyelerinin yetiþtirdikleri ürünleri satabilmek için Trabzon halinde bir satýþ yeri kiraladýklarýný ve semt pazarlarýnda da stant açacaklarýný sözlerine ekledi. Koordinasyon ve Tarýmsal Veriler Þube Müdürü Ali Kemal Yýldýz'ýnda katýldýðý ziyarette Ýl Müdürü Bektaþ ERDOÐAN; kooperatif baþkaný ve yönetim kurulu üyelerinin bu ziyaretinden son derece memnun kaldýðýný, kurum olarak kendilerine her konuda gereken desteði vereceðini belirterek þunlarý söyledi. “Seracýlýk fýndýk ve çaya oranla çok emek ister. Bu nedenle seracýlarýmýz daha çok bilinçli ve bilgili olmak zorundalar. Bir seramýzýn boþ kalmasý veya terk edilmiþ halde bulunmasý bizi üzer. Bu nedenle biz üreticilerimize her konuda olduðu gibi sera yapýmýnda ve eðitimlerinde teknik destek vermeye hazýrýz. Ayrýca Ýl Özel Ýdaresi kaynaklý projelerimizden arazisi ve durumu uygun olanlarýn müracaat etmeleri durumunda kendilerine bu projelerden uygulayabiliriz. Kooperatif olarak hazýrlamýþ olduðunuz 2 50 X 500 m sera projesinin de Bakanlýðýmýz nezdinde takipçisi olacaðýz” dedi. Kooperatif üyeleri görüþmenin çok yararlý olduðunu, bugüne kadar kendilerine saðlanan destek ve yardýmlardan ötürü teþekkürlerini sunarak Ýl Müdürlüðünden ayrýldýlar. 2
Ýlimizde plastik örtülü seracýlýðýn yoðun olarak yapýldýðý Merkez Akyazý Beldesi'ndeki S.S. Akyazý Tarýmsal Kalkýnma Kooperatifi Baþkaný Ýsmail Albayrak ve Yönetim kurulu üyeleri Davut Aktaþ, Halil Özsoy ve Akyazý Beldesi Targel personeli (Tarým Danýþmaný ) Mühendis Ayhan Baki ile birlikte Ýl Müdürümüz Sn. Bektaþ ERDOÐAN' ý makamýnda ziyaret etti. Kooperatif baþkaný Ýsmail Albayrak; örtü altý sebze yetiþtiriciliðinin merkezi olan Akyazý Beldesinde seracýlýðý daha aktif hale getirebilmek
Arýlar Kovanda, Arýcýlar Kursta
Trabzon Ýl Gýda Tarým ve Hayvancýlýk Müdürlüðü, çiftçi eðitimi faaliyetleri kapsamýnda, Merkez Halk Eðitim Merkezi Müdürlüðü iþbirliði ile 2012 yýlýnýn ikinci arýcýlýk kursunu açtý. Ýl Müdürlüðümüz Toplantý Salonunda açýlan 5' i bayan, 56 kursiyerin belge almaya hak kazandýðý arýcýlýk kursu ilgiyle takip edildi. Trabzon Ýl Gýda, Tarým ve Hayvancýlýk Müdürü Bektaþ ERDOÐAN, Hayvan Kursa katýlan çiftçilere Ýl Gýda Tarým ve Hayvancýlýk Müdürlüðünün çalýþmalarý ve desteklemeleri Saðlýðý,Yetiþtiriciliði ve Su Ürünleri Þube Müdürü Okan BARUTCU ile birlikte hakkýnda bilgi veren Ýl Müdürü Bektaþ ERDOÐAN, çiftçilerin sorunlarýný dinledi. kursiyerleri eðitim salonunda ziyaret ederek bir süre sohbet etti. Arýcýlar, gezginci arýcýlýk için genelde Gümüþhane, Erzurum, Erzincan, Bayburt illerine gittiklerini Ýl Müdürü Bektaþ ERDOÐAN, eðitim konusunda çiftçilerden gelen her talebi deðerlendirdiklerini belirterek kursun gece açýlmasýnýn talepten kaynaklandýðýný, ve bu bölgelerde birçok sorunla karþýlaþtýklarýný söyleyerek sorunlarýnýn çözümü için yardým istediler. Ýl Müdürü Bektaþ ERDOÐAN, Tarým Kuruluþlarýnýn daima çiftçinin yanýnda olduðuna dikkat çekerek kursa gösterilen ilginin kendilerini memnun ettiðini söyledi. Gýda, Tarým ve Hayvancýlýk Bakanlýðýnýn arýcýlara gittikleri bölgelerde zorluk çýkarýlmamasý yönünde çalýþmalar yaptýðýný, son olarak 30.11.2011 tarihinde çýkarýlan Arýcýlýk Yönetmeliði ile birçok konunun daha da netleþtiðini belirtti. Ayrýca arýcýlarýn sorunlarý için kendi üzerlerine düþen ne varsa imkanlar ölçüsünde çözüm için çalýþmaya hazýr olduklarýný söyledi. Ýl Müdürü Bektaþ ERDOÐAN, bayanlarýn arýcýlýk kurslarýna ilgi göstermesinin kendilerini memnun ettiðini belirterek , bayan eliyle arý ürünlerinin daha hijyen olacaðýný ifade ederek bayan arýcýlara teþekkür etti. Gýda, Tarým ve Hayvancýlýk Bakanlýðý'nýn her yýl geleneksel olarak düzenlediði “TARIM VE ÝNSAN” konulu resim yarýþmasýnda 2010 yýlýnda derece alan ve 2011 yýlýnda resmi sergilenen Abdullah TOSUN'un kursta kursiyer olduðunun hatýrlatýlmasý üzerine Ýl Müdürü Bektaþ ERDOÐAN, Abdullah TOSUN'u tebrik etti. Abdullah TOSUN, Ýl Müdürüne kursun çok faydalý olduðunu belirterek yaptýklarý çalýþmalar için teþekkür etti. Arýcýlýk kursunun eðiticiliðini Hayvan Saðlýðý, Yetiþtiriciliði ve Su Ürünleri Þube Müdürlüðü personellerinden Tekniker Ýsmet KAHRAMAN ve Tekniker Muzaffer KARABAYIR yaptý.
Yýl: 3 Sayý: 20 Sayfa - 5 -
TARIM SÝGORTALARI KANUNU ÝLE ARTIK ÇÝFTÇÝLERÝMÝZ RAHAT UYUYACAK
Tarým, ekonomi açýsýndan en büyük geçim kaynaðýmýzdýr. Tarým sektörü, dünya nüfusu açýsýndan taþýdýðý kritik önemin yaný sýra sosyal, ekonomik ve kiþisel risklerden de yüksek düzeyde etkilenmektedir. Bu amaçla; 5363 Sayýlý Tarým Sigortalarý kanunu 1 Haziran 2006'dan itibaren uygulanmaya baþlanmýþtýr. Artýk çiftçilerimiz ürünlerini, hayvanlarýný, seralarýný devlet desteði güvencesiyle sigortalayabilecekler ve sigorta primlerinin sadece yarýsýný ödeyecekler. Diðer yarýsý, devletimiz tarafýndan ödenecektir.
Ýl Müdürü Bektaþ ERDOÐAN, bitkisel ürün ve hayvan hayat sigortalarý ile ilgili þu açýklamalarda bulundu. Bitkisel Ürün Sigortasý: Bitkisel ürünlerimiz için; dolu, yangýn, heyelan, sel, deprem, fýrtýna, hortum teminatlarý paket halinde siz çiftçilerimize sunulmaktadýr. Çiftçilerimiz, istediði paketi seçerek ürünlerini güvence altýna alabilecektir. Sera Sigortasý: Sera yapý malzemeleri, içindeki teknik donaným ve serada yetiþtirilen bitkisel ürünler için dolu, fýrtýna, hortum, yangýn, deprem, taþýt çarpmasý, heyelan, kar ve dolu aðýrlýðý, sel ve su baskýný risklerinin neden olduðu miktar kaybý sigorta kapsamýndadýr. Fýrtýna, hortum, heyelan, kar ve dolu aðýrlýðý, sel ve su baskýný risklerine karþý sigorta yapýlabilmesi için, risk incelemesi yapýlmasý ve seranýn aranýlan vasýflara uygun bulunmasý þarttýr. Hayvan Hayat Sigortasý: Hayvan Ön Soy Kütüðüne, Soy Kütüðüne ve Hayvan Kayýt Sistemine (TÜRKVET'e) kayýtlý süt ve besi sýðýrlarý için; Küçükbaþ Hayvan Hayat Sigortasý: Çiftçi Kayýt Sistemine entegre edilmiþ Hayvan Kayýt Sistemine (Türkvet'e) kayýtlý olan damýzlýk koyun ve keçi ile damýzlýk koç ve tekeler için; Kümes Hayvanlarý Sigortasý: Kapalý sistemde
2012 YILI TRABZON ÝLÝ FINDIK REKOLTESÝ TAHMÝN EDÝLDÝ Ýlimizin 2012 yýlý fýndýk rekoltesini tahmin etmek amacýyla 28-29 Þubat ve 01 Mart tarihlerinde Ýl Müdürlüðümüz baþkanlýðýnda; Doðu Karadeniz Ýhracatçýlar Birliði, Trabzon Ýhracatcýlar Birliði, Toprak Mahsulleri Ofisi, Ekonomi Bakanlýðý, TÜÝK Trabzon Bölge Müdürlüðü, Ticaret ve Sanayi Odasý, Ticaret Borsasý, Giresun Fýndýk Araþtýrma Enstitüsü ve Ziraat Odasý temsilcilerinden oluþturulan komisyon ile birlikte merkez ve ilçelerde karanfil sayýmý yapýlmýþtýr. Sayým yapýlan örnek bahçeler sahil (0-250 m), orta (250-500m)
ve yüksek (500-750m) rakýmlarda arazinin bakýsý ve fýndýk çeþitleri dikkate alýnarak seçilmiþtir. Ýlimizde yaygýn olarak mincane, foþa, yaðlý tombul ve sivri fýndýk çeþitleri bulunmaktadýr. Fýndýk Rekolte Komisyon üyeleri Ýl Müdürümüz Bektaþ ERDOÐAN'ýn baþkanlýðýnda 05.03.2012 tarihinde toplanmýþ olup, yapýlan deðerlendirme ve hesaplama neticesinde Ýlimizin 2012 yýlý fýndýk rekoltesinin 59.302,81 ton olarak tahmin edildiði açýklanmýþtýr.
Yýl: 3 Sayý: 20 Sayfa - 6 -
Meyvelerdeki Antioksidanlar ve Saðlýklý Yaþam Ýçin Önemleri
Dünyada ve ülkemizde son yýllarda saðlýklý beslenme ve buna baðlý olarak gýdalarda bulunan ve özellikle antioksidan özellik gösteren bileþikler hakkýndaki araþtýrma ve uygulamalar gittikçe önem kazanmaktadýr. Ýnsan beslenmesinde antioksidan maddelerce zengin gýdalarýn tüketilmesi ile kanser gibi hastalýklara yakalanma riski arasýnda ters bir iliþki ortaya konmuþtur. Özellikle meyveler, hem yüksek antioksidan aktiviteye sahip olmalarý hem de iyi bir antioksidan kombinasyonunu temsil etmeleri açýsýndan çok önemli doðal antioksidan kaynaklar arasýnda sayýlmaktadýr. Antioksidanlar, insan vücudunda iç ve dýþ faktörlerin etkisi ile metabolizma ürünleri sonrasý ortaya çýkan, kýsa ömürlü fakat olumsuz etkileri fazla olan 'serbest radikaller 'diye adlandýrýlan molekülleri etkisiz hale getirirler. Serbest radikal reaksiyonlarý baþlangýçta, hücre membranýnda bulunan doymamýþ yaðlarda ortaya çýkar ve zincirleme reaksiyonlar sonucunda lipit peroksidasyonu ve sonrasýnda hücre membraný, enzim ve nükleik asit yapýlarýnda bozulmalar olur. Böylece vücut hücrelerine zarar verir, baðýþýklýk sistemini zayýflatýrlar. Serbest radikallerin miktarý arttýkça önce yaþlanma hýzlanýr, hücre ölümü, sonra doku ölümü daha sonra ise beyin Gülay ÇELÝKEL ÇUBUKÇU damarlarýnýn tahribatýna varan hasarlar oluþur. Ayrýca, bazý enzimlerin aktivasyonu sonucu kanserin nedeni olan tümör oluþumlarýna sebep olabilirler. Kanser Ziraat Yüksek Mühendisi oluþumu sýrasýnda bedendeki serbest radikallerin sebep olduðu oksidatif zararý önlemede antioksidanlar en önemli görevi üstlenirler. Ýnsan vücudundaki her hücre günde ortalama 10.000 serbest radikalin saldýrýsýna maruz kalmaktadýr. Serbest radikallerin hasar oluþturucu etkileri hücresel savunma sistemleri ile kontrol altýnda tutulmakta, ancak bazý durumlarda bu sistem yetersiz kalabilmektedir. Yaþla birlikte vücut daha fazla serbest radikale maruz kalýr ve daha fazla serbest radikal üretir. Bazý uzmanlara göre antioksidan bozulmamýþ hücre serbest radikal saldýrýsý üretimi 25 yaþýndan itibaren yavaþlamaktadýr. Antioksidanlar pek çok olumlu etkilere sahiptir. Bu yüzden antioksidan bileþiklerin besinler ile alýnmasý önemlidir.
Antioksidanlarýn Pozitif Etkileri
- DNA, protein ve lipitleri serbest radikallerin zararlý etkilerine karþý korurlar. - Yaþamsal fonksiyonlarýn sorunsuz devamýný saðlamaya yardýmcýdýrlar. - Katarakt, kalp-damar, diyabet, sindirim ve osteoporoz hastalýklarýný engellerler. - Hipertansiyonu önlerler. - Baðýþýklýk sistemini güçlendirirler. - Ciltteki yaþlanma etkilerinin oluþumunu geciktirirler. - Sigaranýn zararlý etkilerine karþý vücudu korurlar. Yaþ ortalamasý 66.9 olan saðlýklý bayanlarda çilek tüketiminden (240g) sonra - Kanser önleyici etkileri bulunmakta ve tümör büyümesinin durdurulmasýnda yardýmcýdýrlar. antioksidan kapasitesindeki deðiþim, kontrol grubuna göre %10-13 arasýnda arttýðý - Vücut için önemli olan enzimlerin aktivitelerini düzenlerler. belirlenmiþtir. - Kýlcal damarý güçlendirir, oluþumuna da katkýda bulunurlar. aspirin, naproksen gibi tesirlere sahiptir. Günde 20 kiraz tüketilmesiyle, aspirine Antioksidanlar, oluþmuþ hastalýðýn tedavisini deðil, hastalýklarýn önlenmesini saðlamaktadýr. kýyaslaKirazlar daha fazla iltihabýn giderildiðini ve daha fazla aðrýnýn azaltýldýðý belirtilmiþtir. 40-45 MEYVELERDE BULUNAN ÖNEMLÝ DOÐAL ANTÝOKSÝDANLAR yaþlarýndaki 1954 kiþi -karoten alýmlarýna göre 4 gruba ayrýlmýþlardýr. 19 sene sonra akciðer Antioksidanlarýn oksidatif stres sonucu oluþan dejeneratif ve yaþla ilgili çeþitli kanserinden ölen 33 kiþiden 14'ünün en az â-karoten (günde 0.1-2.2mg); 2 kiþinin ise en çok hastalýklarý önlemedeki rolü deneysel, klinik ve epidemiyolojik çalýþmalar ile ortaya â-karoten (günde 4.0-19.2 mg) alan grupta yer aldýðý saptanmýþtýr. konmaya baþlandýkça antioksidanlar daha da önem kazanmaya baþlamýþtýr. Özellikle günlük Çalýþmalar C vitamini içeren meyvelerin mide, aðýz, akciðer ve pankreas kanser risklerini diyetimizde meyve tüketimi ile antioksidan gereksinimimiz karþýlanabilmektedir. azalttýðýný göstermiþtir. Kronik lösemi ve þeker hastalarýnda E vitamini seviyeleri saðlýklý Meyvelerde bulunan baþlýca antioksidanlar; karotenoidler (A vitamini), askorbik asit (C kontrollere oranla önemli ölçüde düþük bulunmuþtur. vitamini), tokoferoller (E vitamini) ve fenolik maddeler (antosiyanidinler, flavanonlar, Likopenin prostat, solunum, sindirim yolu, rahim ve akciðer kanseri gibi rahatsýzlýklarý farklý oranlarda önlediði saptanmýþtýr. flavonollar, flavanoller)'dir. Kabuklu 50 mg elma, tümör hücresi çoðalmasýný % 42, kabuksuz 50 mg elma ise tümör MEYVELER ve ANTÝOKSÝDAN MADDE ÝÇERÝKLERÝ hücresi çoðalmasýný %23 oranýnda baskýlamýþtýr. Sert çekirdekli meyveler; kiraz, kayýsý, erik, karayemiþ, viþne ve þeftali gibi meylerdir. C vitamini, E vitamini ve Beta karotenin bazý hastalýklar üzerindeki etkisi: Genellikle meyvenin etli kýsmýnda yüksek oranda askorbik asit bulunmakla birlikte kabuðu Taze meyve tüketiminin, mide kanseri geliþimine karþý koruyucu bir etki gösterdiði ve fenolik maddeler açýsýndan da zengindir. kanser riskinde %30-50 oranýnda bir azalmaya neden olduðu belirlenmiþtir. Yumuþak çekirdekli meyveler; elma, armut, ayva gibi meyvelerdir. Fenolik maddeler ve Düþük meyve tüketimi; kardiyovasküler hastalýklar (%85), kalp hastalýklarý (%31), karotenoidlerce zengindirler. kanser (%19) ve felç (%11) gibi saðlýk sorunlarýna yol açmaktadýr. Sert kabuklu meyveler; fýndýk, antepfýstýðý, ceviz gibi meyvelerdir. Tokoferoller ve Sonuç Olarak; fenolik maddeler bakýmýndan zengindirler. Sert kabuklu meyvelerin fenolik madde Son yýllarda doða kirliliði, stres ve hazýr gýdalarýn alýnmasý serbest radikallerin bakýmýndan deðiþkenlik gösterdiði belirlenmiþtir. oluþumunu daha da artýrmaktadýr. Serbest radikallere karþý antioksidanlar en etkili Turunçgiller; portakal, mandarin, greyfurt gibi meyvelerdir. Turunçgil meyveleri yüksek oranda askorbik asit ve flavonoid içerikleri ile dikkat çekmektedirler. Askorbik asit bileþiklerdir. Bu nedenle Dünya Saðlýk Örgütü günde 5-9 porsiyon meyve tüketilmesini turunçgillerdeki temel besin öðelerinden biri olarak kabul edilmekte ve bu meyvelerin önermektedir. Rakamsal olarak çok gibi görünse de 1 adet kivi veya 1 adet elma 1 porsiyon olarak kabul edilmektedir. antioksidan aktivitesini artýrmaktadýr.
Üzümsü meyveler; ahududu, böðürtlen, frenk üzümü, maviyemiþ gibi meyvelerdir. Flavonoidler bakýmýndan zengin özellikle de antosiyaninlerce oldukça zengin meyvelerdir. Üzümlerde ise, özellikle siyah renkli üzümlerde yüksek oranda flavonoid ve fenolik asitler bulunmaktadýr. Ayrýca saðlýða önemli desteði bulunan resveratrol bakýmýndan zengindirler. Meyveler arasýnda özellikle antosiyanince zengin ahududu, böðürtlen, nar, çilek, viþne, kiraz, erik, üzüm gibi koyu kýrmýzý ve mor renkli meyvelerin bazý kanser tipleri, damar ve kalp rahatsýzlýklarý gibi erken ölümlere neden olan bazý hastalýklarýn ortaya çýkýþýný engellemede çok etkili olduðu yapýlan çalýþmalarla kanýtlanmaya çalýþýlmaktadýr. Meyvelerin antioksidan aktivitesi ile ilgili veriler, kullanýlan oksidasyon sistemlerine ve analiz metotlarýna göre farklýlýk göstermektedir
ANTÝOKSÝDANLARIN ÇEÞÝTLÝ HASTALIKLARDAKÝ ETKÝLERÝ
Yýl: 3 Sayý: 20 Sayfa - 7 -
YOMRA ÝLÇESÝNDE ÜRETÝCÝLER TEKNÝK TAKÝPTE
Yomra Ýlçe Gýda, Tarým ve Hayvancýlýk Müdürü Haluk AYDEMÝR ve teknik personel ziraat mühendisleri Mustafa KESKÝN ve Süleyman IÞIK ile Trabzon Gýda, Tarým ve Hayvancýlýk Müdürülüðü Bitki Saðlýðý ve Bitkisel Üretim Þubesinde görevli ziraat mühendisi Akýn HOCAOÐLU tarafýndan üretici Mustafa TARI' ya ait sera kontrol edilmiþtir. Seralarda yetiþtirilen marullarda görülen arazlarýn bölgemizde son zamanlarda meydana gelen sýcaklýk farkýndan olduðu üreticiye aktarýlmýþtýr. Marullarda herhangi bir hastalýk ve zararlýya rastlanmamýþtýr. Ayný zamanda sebze fidesi üretimi yapan üreticimize fide harcýnýn hazýrlanmasý ve fide þaþýrtmasý konularýnda teknik bilgiler aktarýlmýþtýr. Yomra Ýlçe Gýda, Tarým ve Hayvancýlýk Müdürülüðü Targel personellerinden ziraat mühendisleri Nuh UZUNALÝ ve Süleyman IÞIK tarafýndan ilçemizde fidan satýþý yapan Hacý ÝNCÝ'nin fidanlýðý kontrol edilmiþtir. Yurt içi Sertifikalý/Standart Fidan Kullanýmýnýn Desteklenmesi Hakkýnda Tebliðe(teblið no:2009/61) göre; yurt içinde sertifikalý fidan üretilip yetkili kuruluþlarca sertifikalandýrýlan yerlerden fidan temini yaparak üreticilere bu fidanlarýn satýþýný yapmasý konusunda satýcý bilgilendirilmiþtir.
YOMRA'DA HAYVANCILIK GELiÞiYOR
Yomra Kaymakamlýðý ve Ýlçe Gýda, Tarým ve Hayvancýlýk Müdürlüðü personellerinden Ziraat Mühendisleri Nuh UZUNALÝ ve Süleyman IÞIK tarafýndan hazýrlanan süt sýðýrcýlýðý projesi ile 4 köyde 16 aileye 2'þer baþ jersey ýrký süt sýðýrý daðýtýmý yapýldý. Yapýlan ihale ile süt sýðýrlarý Tonya ilçesinden temin edilmiþtir. Bu temin sýrasýnda Ýlçe Müdürlüðü
personellerinden Zooteknist Nuh UZUNALÝ ve Veteriner Hekim Ömer BORAN tarafýndan süt sýðýrlarýnýn seçimi mahallinde titizlikle yapýlmýþtýr. 200 689.92 TL bedelli projenin sonunda düzenlenen kura çekimi ile sýðýrlar hak sahiplerine teslim edilmiþtir. Ýlçe Müdürü Haluk AYDEMÝR; Jersey ýrký süt sýðýrýnýn adaptasyonu
Saanen Keçileri ve Romanov Koyunlarý Dernekpazarý'ný Sevdi Köprübaþý'nda Lise Öðrencilerine Tarýmsal Eðitim Saanen Keçileri yöre þartlarýna uyum saðladý. Ýlçemizde 2009 yýlýnda Ýlçe Müdürlüðümüzün organizasyonu ile üreticilerimize tanýtýlan saanenler, geçen yýllar itibariyle yöre þartlarýna uyum saðlayarak hayvansal üretim kolunda çeþitliliði artýrmýþtýr. Ýnek sütü ve ürünleri yanýnda keçi sütü ve ürünlerinin yer almasý yöre insaný için ekonomik bir gelir oluþturmuþtur. Ýlçe Müdürlüðümüz personellerinin takibinde olan iþletmelerde her geçen gün hayvan sayýsý artmaktadýr. Kondu mahallesinden Yakup Balcý'ya ait iþletmede 3 keçinin ikiz yavru meydana getirmesi üreticinin sevinç kaynaðý oldu. Romanov Irký koyunlar ilk yavrularýný verdi. Ýlçe müdürlüðümüzün 2010 yýlýnda Erzurum'dan temin ettiði koyunlar þubat ayý içinde yavruladý. Yöre þartlarýna uyumu denenen ýrk, küçükbaþ hayvan yetiþtiricilerimiz tarafýndan mýsýr slajýna ilgi arttý: ilçemizde aile iþletmeciliði þeklinde devam eden süt üretimi kýþ aylarýnýn þiddetli geçmesiyle artan kuru ot fiyatlarý karþýsýnda mýsýr slajýna Yöneldi. Ot Pazarýnda tonu 700-750 Tl satýlýn kuru otun yüksek maliyetine karþýlýk iþletmelerin daha düþük maliyetli kaba yem arayýþýna yöneltti. Bu amacla Ýlçe Müdürlüðümüz ve Ziraat Odasýnýn öncülüðünde baþka illerden paketlenmiþ mýsýr slajý getirtilerek üreticimizin hizmetine sunuldu.
Köprübaþý Ýlçe Gýda Tarým ve Hayvancýlýk Müdürlüðü ve Milli Eðitim Müdürlüðü iþbirliði ile Köprübaþý Lisesi öðrencilerine ve Halk Eðitim kursiyerlerine TAR-GEL personellerinden Ziraat Mühendisi Elif YAVUZ ve Özden KIR Fýndýk Yetiþtiriciliði hakkýnda eðitim semineri verdi. Ayrýca 2012 ylý içerisinde TAR-GEL personeli, görevli olduklarý köylerde eðitim seminerlerine devam etmiþlerdir. Veteriner Hekim Ahmet KÖKSAL Beþköy Beldesinde, Ziraat Mühendisi Elif YAVUZ Çifteköprü ve Güneþli Köylerinde ve Ziraat Mühendisi Özden KIR Yaðmurlu Köyünde çifçilerimize Fýndýk Yetiþtiriciliði, Fýndýkta Gübreleme, Fýndýk Hastalýk ve Zararlýlarý hakkýnda eðitim semineri düzenledi. Ayrýca çiftçi ziyaretleri sýrasýnda taleplerde göz önüne alýnarak eðitim seminerleri çalýþmalarýna devam edileceði bildirildi.