temmuz ayı tarim bulteni

Temmuz 2011 Ayda Bir Yayýnlanýr Yýl: 2 Sayý: 7

SARILAR ÇÝFTLÝÐÝ TÖRENLE AÇILDI

Gýda Tarým ve Hayvancýlýk Ýl Müdürlüðümüz ve Arsin Gýda Tarým ve Hayvancýlýk Ýlçe Müdürlüðünün koordinasyonu ile hayat bulan, Ziraat Bankasý destekli Hayvancýlýk Projesi kapsamýnda kurulan 20 baþlýk Holstein Süt Sýðýrcýlýðý Projesinin açýlýþý çoþkulu geçti.

Açýlýþ törenine Ýlçe Kaymakamý Yusuf GEMÝCÝ, Gýda Tarým ve Hayvancýlýk Ýl Müdürü Bektaþ ERDOÐAN, Belediye Baþkan Vekili, Gýda Tarým ve Hayvancýlýk ÝlçeMüdürü Þenol KÜRKAN, Ýlçe protokolü, çiftçiler ve çok sayýda vatandaþ katýldý.

Açýlýþ konuþmasýný yapan iþletme sahiplerinden Mustafa SARI Ýl ve Gýda Tarým ve Hayvancýlýk Ýlçe Müdürlüðü yetkililerine ile emeði geçen herkese teþekkür ederek, bu desteðin devamýný istedi. Daha

sonra söz alan Gýda Tarým ve Hayvancýlýk Ýl Müdürü ERDOÐAN konuþmasýnda ; “Ýlimiz yüzölçümünün ancak %22'sinde tarým yapýlabilmektedir. Bu alanlarýmýzýn %88'lik kýsmý fýndýk, mýsýr ve çay alanlarýdýr.Ýlimiz tarýmýndaki en büyük sýkýntýmýz iþletme ölçeklerinin çok küçük, parçalý ve engebeli olmasýdýr. Ortalam arazi büyüklüðümüz.13.5 dekar, ortalama parsel büyüklüðümüz ise 3 dekar civarýndadýr. Hedefimiz bu küçük alanlardan en üst düzeyde faydalanýlmasýný saðlamak için yeni projeler üretmek ve uygulamaya koymaktýr. Bu hedefe yönelik olarak kivi, maviyemiþ, çilek, yarýbodur elma gibi meyvecilik projeleri, örtü altý projelerimiz, uygun þartlarda yem bitkilerini geliþtirme projeleri, arýcýlýk ve su ürünleri projeleri uygulamaya konulmuþ ve önemli geliþmeler saðlanmýþtýr. Türk tarýmýna yön veren kamu ve özel kuruluþlarýn hedefi yeni üretim tekniklerini uygulayarak birim alandan elde edilen ürünü kalite ve kantite yönünden arttýrýlmasýný saðlamaktýr. Ülkemizde tarýmsal geliþmenin birinci þartý olan yeni teknolojiler, üreticiler tarafýndan uygulandýðý taktirde araþtýrma ve yayýn kuruluþlarýnýn yapacaðý entegre projeler ile hýzla çiftçilere iletilmelidir. Ancak; tarýmsal yeniliklerin çiftçilerimize iletilmesi, uygulamaya konulmasý, sadece tarýmsal yayýnla mümkün olmamaktadýr. Bunun desteklenmesi, kredilendirilmesi ve çeþitli kaynaklarla teþvik edilmesi

Gýda Tarým ve Hayvancýlýk Ýl Müdürü Bektaþ Erdoðan ve Arsin Ýlçe Kaymakamý Yusuf Gemici açýlýþý yaparken hayýlý olmasý dileðinde bulundular. gerekmektedir. Bu amaca yönelik olarak tarýmsal destekler ile Trabzon çiftçisinin cebine 2010 yýlýnda 140.000.000.TL. civarýnda para giriþi saðlanmýþtýr dedi.

Ayrýca, Arsin Tarýmsal Kalkýnma Kooperatifimize 30X6 baþlýk proje kapsamýnda iþlemler devam etmektedir. 30 aileye bu kapsamda süt sýðýrý daðýtýmý yapýlacaktýr. 2011 yýlý Kýrsal kalkýnma yatýrýmlarýnýn desteklenmesi programý kapsamýnda 1693 çiftçimize 2.5 milyon TL tutarýnda % 50 hibeli modern alet makine verilmektedir. Bu kapsamda Arsin Ýlçemize ise 121 milyon TL. hibe ödemesi yapýlmaktadýr. “ dedi.

2011 Yýlý Fýndýk Rekoltesi Tahmin Edildi

Gýda Tarým ve Hayvancýlýk Ýl Müdürü Bektaþ ERDOÐAN; 2011 yýlý Trabzon fýndýk rekoltesini tahmin etmek amacýyla 04-0506/07/2011 tarihlerinde Ýl Müdürlüðünün baþkanlýðýnda Doðu Karadeniz Ýhracatçýlar Birliði, Toprak Mahsulleri Ofisi, Fiskobirlik, Ticaret ve Sanayi Odasý, Ticaret Borsasý, Giresun Fýndýk Araþtýrma Enstitüsü ve Ziraat Odasý temsilcilerinden oluþturulan komisyon ile birlikte merkez ilçe ve diðer ilçelerimizde çotanak sayýmý yapýldýðýný belirterek, sayýmý yapýlan örnek bahçelerin sahil (0-250 m), orta (250-500 m) ve yüksek (500-750 m) rakýmlarda arazinin bakýsý ve fýndýk çeþitleri dikkate alýnarak seçildiðini, Ýlimizde yaygýn olarak mincane, foþa, tombul ve sivri fýndýk çeþitleri bulunduðunu ifade etti. Ýl Müdürü Bektaþ ERDOÐAN Fýndýk Rekolte Komisyonu üyeleri ile 08.07.2011 tarihinde yapýlan deðerlendirme toplantýsý sonucunda Ýlimizin 2011 yýlý fýndýk rekoltesinin 33.767 ton olarak tahmin edildiðini açýkladý.

Karayemiþ

Sayfa:4

Tarým Takvimi

Sayfa:2

Mantarlara dikkat

Sayfa:6

Yýl: 2 Sayý: 7 Sayfa - 2 -

Geleneksel Damak Tadýmýz

TARHANA

Zamanýn padiþahý Yavuz Sultan Selim halkýnýn arasýna karýþmayý çok severdi. Bir ramazan günü veziriyle þehre inerler. Dolaþýrken padiþah vezirine, bugün iftar vakti hangi evin önünde durursak orucumuzu orada açalým demiþ.

Veziri bunu kabul etmiþ. Geze geze iftar vakti gelmiþ ve durduklarý evin kapýsýný çalmýþlar. Evin sahibi kapýyý açmýþ,misafirlerini buyur etmiþ. Ýçeri giren padiþah, yer sofrasýnda, üzerinde dumaný tüten çorbayý ve yanýnda bir kaç pideyi görmüþ.

Misafirlerini sofraya buyur ederek oruçlarýný açmýþlar. Alýþkanlýktan olsa gerek,v Meryem ÜÇÜNCÜ ezir sürekli "hünkarým", "deðerli padiþahým" deyip duruyormuþ. Bu sözlerden, Tekniker evin sahibi onun padiþah olduðunu anlamýþ. Çok utanmýþ, sýkýlmýþ ve üzüntü duymuþ. Çünkü koca padiþaha ikram edecek daha güzel bir þeyi olmadýðý için. Padiþah bunu farkedince, ikramýn en güzelinin bu olduðunu söylerek gönül almýþ ve ev sahibinin üzüntüsünü hafifletmiþ. Ev sahibi kusura bakmayýn padiþahým "darhane" çorbasý da ancak bu kadar olur demiþ. Ve bugünkü türkçemizde de adý "darhane" olan bu çorba " tarhana " olarak anýlmýþ.

Türk mutfaðýnýn geleneksel damak tatlarý arasýnda ilk sýrada yer alan tarhana besin deðeriyle þifa kaynaðý olduðu uzmanlarca tescillenmiþtir. Ayrýca uzmanlarýn anlatýmýndan içerisindeki kýrmýzý -biber, soðan ve bitkisel kaynaklý gýdalar vücudumuz için antioksidan etkisi yapmaktadýr. Tarhana çorba çeþitleri içerisinde geleneksel bir gýda olmasý nedeniyle ayrý bir öneme sahiptir. Tarhana geleneksel bir gýdadýr dedik ama tarhana yapýmý bölgelere illere hatta ilçelere göre bazý farklýlýklar göstermektedir. Ýçerisine konan baharatlar biraz farklý olabilir. Ancak özünde tarhana yapýmý ayný gibidir. Malzemeler hazýrlanýr karýþtýrýlýr un ilave edilerek mayalandýrýlýr. Mayalandýk tan sonra serin yerde kurutulur. Kuruduktan sonra un haline getirilir.

AÐUSTOS AYI TARIM TAKVÝMÝ Arýcýlýk: Kovanlar þiddetli sýcaklardan korunur.

Yaðmacýlýða karþý tedbirli olunur.

Arýlý kovanlardan aðustos ayý son haftasý itibariyle bal hasadýna baþlanýr.

Tarla Bitkileri: Mýsýr: Ýlk haftasýnda serenderlerin ve depolarýn temizliðine, ikinci yarýdan itibaren ise hasada baþlanýr.

Patates: Depolarda dezenfeksiyon iþlemi bitirilir. Normal patates sahalarýnda hasat iþlemi tamamlanýr. Hasat edilen ürünlerde hastalýklý, yaralý ve bereli olanlar ayrýlýr.

Saðlam olan yumrular depoya yerleþtirilmeye baþlanýr.

Tütün: Hasat tamamlanýr. Dizi ve soldurma iþlemine devam edilir. Kurutmaya baþlanýr.

TARHANA YAPIMI Malzemeler: Domates ( 3 Adet ) Kýrmýzýbiber ( 3 Adet) Kuru soðan (2 adet) Dereotu tohuma yatmýþ olacak.

Fesleðen gövdesi dallarý ile birlikte Taze nane dallarý ile birlikte Maydanoz 1 Elma dilimlenecek 1 ayva dilimlenecek 1 kg yoðurt (Ekþi olacak) Aldýðý kadar un

Sebzecilik: Seralarda rutin bakým iþleri ve hasat iþlemi devam eder. Çok sýcak günlerde sulandýrýlmýþ kireçle sera üzeri badana edilerek gölgelendirme yapýlýr.

Açýkta yapýlan sebzecilikte bakým ve hasat iþlemleri devam eder.

Yapýlýþý: Domates, kýrmýzýbiber, soðan mutfak robotunda ezilir. Ýçine tuz atýlýr karýþtýrýlýr. Dereotu fesleðen maydanoz nane yýkanýr. Bir gün bekletilir suyu kurumasý için. Sebzeler sulu olursa sulanma olabilir. Sulanmayý önlemek için sebzeler yýkandýktan sonra sularýnýn kurutulmasý gerekir. Hamur yoðrulacak tekneye alt kýsma bu otlar konur. Üzerine robottan geçirilen domates kýrmýzý biber soðan karýþýmý konulur. Dilimlenmiþ elma ayva konur. Ara sýra karýþtýrýlarak 1 hafta bekletilir. Biraz küflenir. Üzerindeki küfler alýnýr. Ýstenirse bu karýþýma acý biberde konur.

Hafta sonunda içindeki sap ve ezilmeyen çalý kýsýmlarý alýnýr. Üzerine un katýlarak hamur yapýlýr. Hamur çok cývýk olmayacak çok katý olmayacak. Ýyice yoðrulur. Renk vermesi için biber ve domates salçasý katýlabilir.3-4 gün bekletilir üzeri kapalý olarak. Ýyice kabarýr. Ekþiliði tamamlanýnca bezlere serilir serin yerde kurutulur. Kuruyunca ezilerek tarhana bitirilmiþ olur. Tarhana çorbasý piþirilirken içerisine eriþte kýyma gibi malzemeler katýlabilir.Sade olarak ta piþirilebilir.

Yapýlýþý: Tarhana ýlýk suda 1-2 saat bekletilir. Tencereye tereyað konur.

Malzemeler: Yað eriyince üzerine kýyma konur 1 yemek kaþýðý tereyað kavrulur.

Kýyma kavrulunca üzerine 7-8 kaþýk tarhana rendelenmiþ domates ve ince ince 1 adet domates kýyýlmýþ yeþil biberler konur. Biraz 3-4 adet biber daha kavrulup üzerine suyu dökülür.

Biraz kýyma Kasede ýlýk suda beklettiðimiz tarhana Tuz içine karýþtýrýlýr. Sürekli karýþtýrýlarak Üzeri için nane, piþirilir.

Kývamýný alýnca çorba tabaða kýrmýzý pul biber alýnýp üzerine kýrmýzý pul biber ve Yeterince su nane ile süslenir. Afiyet olsun

TARHANA ÇORBASI

Hayvancýlýk: Hayvanlar meralarda,yaylalarda beslenmeye devam eder.

Mera yeminin yetersiz olduðu durumlarda takviye yemleme yapýlýr.

Sonbahar þap aþýlamasý yapýlýr.

Meyvecilik: Sahil kesiminden fýndýk hasadýna baþlanýr.

Fýndýk harmanlama ve kurutma iþlemleri yapýlýr. Çay bahçelerinde 2. kesim çay hasadý tamamlanýr.

Kivilerde ayýn sonlarýna doðru yaz budamasý tamamlanýr.

Bu ayýn ortasýna kadar durgun göz aþýsý devam eder.

Sonbahar dikimi yapýlacak bahçelerde toprak hazýrlýðý yapýlýr...

Hasat iþleri devam eder. Meyveler ambalajlanýr. Pazara sevk edilir, kurutulur, konserve yapýlýr, sularý çýkarýlýr ve çeþitli þekillerde deðerlendirilerek saklanýr.

Meyvelerde kýrmýzý örümcek, elme iç kurdu, küllenme, yaprak bitleri, galeri güveleri ile baðlarda küllenme ve salkým güvesine karþý gerekiyorsa ilaçlý mücadele yapýlýr.

Meyvelerde olgunlaþmaya yakýn sulamaya son verilir

Mustafa MAZLUM (Ýl Md. Yrd.) Süleyman TUNCER (Ýd. Ml. Ýþl.Þb. Md.)

BASKI Þener Ofset Matbaacýlýk Ýnönü Mh. Kavakmeydan Sk No:4 TRABZON

Yýl: 2 Sayý: 7 Sayfa - 3 -

Frigo Çilek Fidesi Daðýtýmý Yapýldý

Gýda Tarým ve Hayvancýlýk Ýl Müdürü Bektaþ Erdoðan Meyvecilik Üretimini Geliþtirme Projesi kapsamýnda 2011 yýlý yaz döneminde projeli kapama çilek bahçesi kurulmasý amacýyla Özel Ýdare Katkýlý 180.000 Ad. Frigo çilek fidesi (122.000 Ad.Camino Real,58.000Ad. Albion çeþidi) satýn alýnarak Merkez, Akçaabat, Çarþýbaþý, Vakfýkebir, Þalpazarý ve Beþikdüzü Ýlçelerindeki çiftçilerden malç ve damlama sulama sistemini taahhüt edenlere en az 500 m2'lik, toplamda 30 da alanda kapama çilek bahçesi tesis ettirildiðini; Ayrýca Bakanlýðýmýz ve Japonya Uluslararasý Ýþbirliði Ajansý (JICA) iþbirliðinde yürütülen “Doðu Karadeniz Bölgesindeki Küçük Ölçekli Çiftçilerin Yaþam Seviyelerinin Ýyileþtirilmesi (DOKAP-TARIM) projesi kapsamýnda, model ve yayým alanlarýmýzda

geçmiþ yýllarda kurulan ve bu sezon yeni kurulacak çilek bahçeleri için 108.000 Ad Frigo. Çilek fidesi (58.000 Ad. Camino Real, 50.000Ad. Albion çeþidi) alýnarak; Akçaabat Kuruçam, Darýca ve Vakfýkebir Yalýköy' de kurulacak olan toplam 18 dekarlýk çilek bahçeleri çilek grubu üyesi 60 çiftçimize kapama çilek bahçesi tesis ettirildiðini; Çilek yetiþtiriciliðinin Ýlimizde; sýnýrlý sayýda ve küçük parsellerden oluþan tarla arazilerine sahip aile iþletmeleri için uygun oluþu, diðer tarým kollarýyla karþýlaþtýrdýðýnda da yatýrým giderlerini kýsa zamanda karþýlayabilen bir üretim modeli olmasý ve çoðu meyvenin piyasaya çýkmadýðý bir dönemde olgunlaþtýðý için pazarlamada sorun yaþanmayacaðýndan karlý bir tarým kolu olduðunu belirtti.

Tarým Danýþmanlarýna Uygulamalý Eðitim

Eyof Trabzon 2011' de Denetçi Kadromuzla Görevdeydik

Gýda Tarým ve Hayvancýlýk Müdürlüðünün asli görevlerinden birisi olan çiftçilerin eðitimine verdiði önemin yaný sýra, teknik elemanlarýn eðitimine de önem vermektedir. Bu konuda Gýda Tarým ve Hayvancýlýk Ýl Müdürü Bektaþ Erdoðan þunlarý söyledi; Tarýmsal Eðitimi Geliþtirme Projesi (TAR-GEL) kapsamýnda ilimizde görev yapan 91 Tarým Danýþmaný için farklý zamanlarda hizmetiçi eðitim verilmektedir. Bu eðitimlerden biriside Merkez Ýlçemize baðlý Akoluk Beldesindeki bir çiftçimizin kivi bahçesinde yapýlan uygulamalý yaz budamasý ve meyve seyreltilmesidir.

Merkez Ýlçe, Araklý, Of ve Vakfýkebir ilçeleri Merkez olmak üzere tarým danýþmanlarý 4 gruba ayrýlarak uygulamalý eðitime tabii tutulmuþlardýr. Mühendis Erdal Yiðci tarafýndan verilen eðitimde kivide yaz budamasýnýn ve meyve seyreltilmesinin önemi anlatýldýktan sonra budama tekniði uygulamalý olarak gösterildi. Daha sonra tarým danýþmanlarý tek tek öðrendiklerini uygulayarak konuyu kavradýklarýný gösterdiler. Çiftçi Eðitim Þube Müdürü Ali Kemal Yýldýz ile birlikte budama eðitimini gözlemleyen Gýda Tarým ve Hayvancýlýk Ýl Müdürü Bektaþ Erdoðan, bu tür uygulamalarýn devam edeceðini söyledi.

Uygulamalý eðitimine katýlan tarým danýþmanlarý eðitimin çok faydalý olduðunu, aldýklarý eðitimle çalýþma bölgelerindeki çiftçilere daha faydalý olacaklarýný ifade ettiler.

Ýlimizde düzenlenen 11. Uluslararasý EYOF 2011 Trabzon Olimpik oyunlarý sona erdi. Ýlimiz mükemmel bir sýnav verdi ve sýnavdan yüzünün akýyla çýktý.Her Kurum üzerine düþeni eksiksiz yerine getirdi,herkes canla baþla çalýþtý.

Trabzon Ýl Tarým Müdürlüðü olarak bizlerde organizasyonun görünmeyen bölümünde 24 saat görev yaptýk. 49 ülkeden yaklaþýk 4000 sporcu ve bir o kadarda organizasyonda görev alan görevliler olmak üzere yaklaþýk 8000 kiþinin beslenmesini organize etmek ve gýda güvenliðini saðlamak kolay deðildir, Olimpiyatlar süresince yaklaþýk 10 ton kýrmýzý et, 10 ton tavuk eti, 6 ton balýk, 650 bin adet pet þiþe su, tüketilmiþ, her gün 4000 adet kumanya paketi daðýtýlmýþtýr. Her sabah kahvaltýya 4000 yumurta konmuþtur.

Bu kapsamda yiyecek-içecek kontrolü, hammadde kabulü, yemek üretimi, temizlik iþlemleri, sandviç bölümü gibi gýda hazýrlama ve tüketiminde 8 teknik personel 2 þoför ile birlikte 24 saat esasýna göre vardiyalý olarak görev yaptýk. Sporcularýn en iyi þekilde beslenmesi saðlandý, 11. Uluslararasý EYOF 2011 Trabzon'da 4000 sporcu açýk büfeden 3 öðün yemek yedi, kahvaltýda 29, yemeklerde 18 çeþit yiyecek verildi. Bu arada müsabaka yerleri ve konaklama alanlarýna yakýn yerlerde bulunan restoranlar ve bütün gýda üreten yerlerde gýda güvenliðinde aksama olmamasý için olaðanüstü çaba sarfedildi. Organizasyon baþarýlý bir þekilde sona ermiþ oldu.

Yýl: 2 Sayý: 7 Sayfa - 4 -

1.ve 2. BAÞVURU ÇAÐRI DÖNEMÝNE YÖNELÝK BÝLGÝLENDÝRME TOPLANTISI

Tarým ve Kýrsal Kalkýnmayý Destekleme Kurumumuz, 01.07.2011 tarihinde 1. Baþvuru Çaðrý Ýlanýna ve 04.07.2011 tarihinde 2. Baþvuru Çaðrý Ýlanýna çýkmýþ bulunmaktadýr.

Baþvuru Çaðrý Dönemlerine ile ilgili yerel halký bilgilendirmek amacýyla Trabzon Ýli merkezinde ve ilçelerinde tanýtým toplantýlarý devam etmektedir. Bu kapsamýnda 18.07.2011 tarihinde Trabzon Ticaret ve Sanayi Odasý Toplantý Salonunda saat 10:00 'de Ýl halkýný, Trabzon Ýlinde desteklenecek alt-tedbirler hakkýnda bilgilendirmek amacýyla tanýtým toplantýsý düzenlenmiþtir.

Toplantýnýn hedefi; Trabzon Ýlinde desteklenen alt-tedbirlere yönelik Ýl Koordinatörlüðümüze sunulacak olan kýrsal kalkýnma projelerinin sayýsýnýn ve kalitesinin artýrýlarak, çaðrý dönemleri kapsamýnda kullandýrýlacak hibe fonlarýndan Trabzon Ýlinde yatýrým yapmayý planlayan baþvuru sahiplerinin en üst düzeyde faydalanýlmasýný saðlamak ve kurum olarak bölgenin kalkýnma hamlesine en fazla katkýyý saðlamaktýr.

Tarým ve Kýrsal Kalkýnmayý Destekleme Kurumu Trabzon Ýl Koordinatörlüðü personelinin yer aldýðý toplantýda; Tarým ve Kýrsal Kalkýnmayý Destekleme Kurumu ve faaliyetleri, (IPARD) Programý kapsamýnda Trabzon Ýlinde desteklenecek alt-tedbirler, faydalanýcý olmak için gerekli olan kriterler, uygun olan harcama kalemleri, baþvuru paketi içeriði ve deðerlendirme süreci konularýna yönelik bilgilendirme yapýlmýþtýr.

Avrupa Komisyonu tarafýndan 25 Þubat 2008 tarihinde onaylanan Kýrsal Kalkýnma (IPARD) Programý; Türkiye'nin katýlým öncesi dönemdeki öncelikleri ve ihtiyaçlarýný dikkate alarak, sürdürülebilir kalkýnmayý saðlamak için kapasite oluþturmayý hedeflemekte, iþletmeleri topluluk standartlarýna yükseltmeyi amaçlamaktadýr.

Trabzon Ýlinde desteklenecek alt-tedbirler, kýrsal kalkýnma projelerine verilecek olan hibe destek bütçesi miktarlarý, projelerin alt ve üst limitleri ve baþvuru paketi teslim tarihleri hakkýnda katýlýmcýlara ayrýntýlý bilgi verilmiþtir. 1. Baþvuru Çaðrý Ýlanýna proje sunacak potansiyel baþvuru sahiplerinin 01-15 Aðustos 2011 tarihleri arasýnda ve 2. Baþvuru Çaðrý Ýlanýna proje sunacak potansiyel baþvuru sahiplerinin ise 05-20 Eylül 2011 tarihleri arasýnda projelerini Trabzon Ýl Koordinatörlüðüne sunmalarý gerekmektedir. Önemli bir hatýrlatma; Son teslim tarihlerini beklemeden projelerini sunacak potansiyel baþvuru sahipleri olasý eksikliklerini son teslim tarihinden önce tamamlama fýrsatý bulacaklardýr.

Daha ayrýntýlý bilgi edinmek ve iletiþime geçmek için www.tkdk.gov.tr internet adresini, 4448535 - ALO TKDK telefon hattýný, Trabzon Ýl Koordinatörlüðü telefon ve faks numaralarýný kullanabilir ya da yüz yüze görüþerek soru sormak ve bilgi almak için Ýl Koordinatörlüðümüze müracaat edilmesi gerekmektedir.

“Kýrsal Alanda Sosyal Destek Projesi” ÝÞBÝRLÝÐÝ Bakanlýðýmýzla Sosyal Yardýmlaþma ve Dayanýþma Genel Müdürlüðünün iþbirliði ile uygulanan “Kýrsal Alanda Sosyal Destek Projesi” kapsamýnda desteklenen ve Ýlimiz çalýþma bölgesinde faaliyet gösteren Þalpazarý Sütpýnar Simenli köyleri tarýmsal kalkýnma kooperatifinin uygulamak istediði ortaklar mülkiyetinde (35 Aile X4 Baþ /Aile) süt sýðýrcýlýðý projesi ahýr kredisi için, proje ortaklarýna 7 yeni ahýr, 8 tadilatlý ahýr kredisi olmak üzere toplamda 105.000,00 TL., yine ayný proje kapsamýnda Makine Ekipman (35 adet süt saðým makinesi, jeneratör ve süt tanký) almak üzere 91.512,00 TL. kredi tahsisi yapýlmýþtýr.

Söz konusu proje ile ilgili olarak yeni ve tadilatlý ahýr kredisi kullanmak isteyen kooperatif proje ortaklarý ahýr inþaatlarý Ýl Müdürlüðümüz teknik elemanlarýnca zaman zaman kontrol edilmektedir.Yapýlan incelemeler sonucunda; proje ortaklarýndan yeni ahýr kredisi kullanmak isteyen Rauf Karaoðlan, Mustafa KÖSE ve Ýbrahim Köse'nin ahýrlarýný büyük oranda tamamladýklarý, tadilat kredisi kullanan Kenan Akgün ise ahýr tadilatýný tamamladýðý görülmüþtür. Kredi ödenmesi uygun görülen ortaklar için Þalpazarý Fon Baþkanlýðýna bilgi verilmiþtir.

Proje devam etmekte olup, ahýr yapým aþamasýndadýr. Yapýldýðý tespit edilen ahýrlarýn kredi ödemelerinin uygunluðuna dair yazý Ýlçe Fon Baþkanlýðýna peyderpey bildirilecektir.

Yýl: 2 Sayý: 7 Sayfa - 5 -

KARADENÝZÝN GÝZLÝ HAZÝNESÝ KARAYEMÝÞ

Dr. Kezban YAZICI Ziraat Mühendisi

Dünyada yetiþtirilmekte olan 138 adet meyve türünün yaklaþýk 80 adetinin Türkiye'de yetiþmesi ve birçok meyve türünün anavataný olmasý bakýmýndan Türkiye, dünya meyvecilik kültürünün de önemli bir merkezi konumundadýr. Bu meyve türlerinden biri de Türkiye'de “Taflan”, “Gürcü Kirazý”, “Karamýþ”, “Kattak”, “Laz Üzümü”, “Laz Yemiþi” ve “Tahnal” gibi yöresel isimlerle de bilinen karayemiþ (Laurocerasus oficinalis Roemer)'tir.

Karadeniz bölgesinde, meyve ve bitki özellikleri bakýmýndan 20 karayemiþ çeþidinin olduðunu bilinmektedir.

Yayýlma Alaný

Karayemiþ doðal olarak Karadeniz'in doðu bölgeleri, Kafkaslar, Toroslar, Kuzey ve Doðu Marmara'da yayýlýþ gösterir. Bu bölgelerden Karadeniz Bölgesi'nde; Rize, Trabzon, Giresun, Sinop, Zonguldak , Kastamonu, Bartýn ve Bolu çevresindeki orman ve orman kýyýlarýnda, Marmara Bölgesi'nde; Ýzmit (Keltepe), Adapazarý, Ýstanbul (Belgrat Ormaný, Alemdað), Bursa (Uludað) ve Karadeniz'e kýyý ormanlarda, Güney Anadolu'da ise; Osmaniye (Gâvurdaðlarý) ve lokal olarak da Amanos daðlarýnda doðal olarak yetiþmektedir.

Bununla birlikte Avrupa'nýn güney doðusu, Balkanlar ve Kuzey Ýran baþta olmak üzere dünyanýn deðiþik yörelerinde karayemiþ formlarýna rastlanmaktadýr.

Bitki ve Meyve Özellikleri

Kullaným Alanlarý

Karayemiþ, meyve ve süs bitkisi olarak kullanýlabilen Karayemiþ, meyve üretimi yanýnda park ve bahçelerde herdem yeþil bir tür olup, doðal formlarý 5-6m boylarýnda çalý süs bitkisi olarak kullanýlan önemli bir türdür. Bu türden veya aðaç-aðaççýk formunda, kültür formlarý ise 15-20m ayrýca rüzgar perdesi, erozyon kontrolü, odun dýþý tali kadar boylanabilen aðaç formunda bir bitkidir. Gölgeli ve ürünler, yakacak odun vb. amaçlarla yararlanýlmaktadýr. yarý gölgeli, hava oransal nemi yüksek, hafif bünyeli organik maddesi yüksek, nemli topraklarda kuvvetli geliþir. Derine giden kuvvetli bir kök sistemine sahip olan karayemiþ düzgün ve genellikle dik bir gövde yapar. Dip sürgünleri veya çelikle kolaylýkla çoðaltýlabildiði gibi tohum, aþý, daldýrma ve doku kültürü yöntemiyle de çoðaltýlabilmektedir. 15–30m2 taç yapabilen bitki 3x4, 4x4, 4x6 m aralýklarla dikilerek meyve bahçesi tesis edilmekte ve bitki 35–40 yaþýna kadar ekonomik anlamda ürün verebilmektedir.

Karayemiþin olgun meyvelerinin glikoz ve fruktoz gibi þekerler, linoleik asit gibi doymamýþ yað asitleri ve vanilik asit gibi fenolik asitler ve mineral maddeler bakýmýndan oldukça zendin olduðu bildirilmiþtir. Karayemiþ meyvesinde (1kg) potasyum, magnezyum, kalsiyum, sodyum, mangan, demir, çinko ve bakýr içeriklerinin sýrasýyla 2215 mg, 179 mg, 153 mg, 55 mg, 24 mg, 8.3 mg, 1.9 mg ve 0.8 mg olduðu bildirilmiþtir. Karayemiþ meyveleri özellikle kalsiyum ve magnezyum bakýmýndan önemli bir besin kaynaðýdýr.

Karayemiþ meyvelerinde, özellikle yüksek seviyelerde çoðu organizmaya toksik olan Cr, Co, Ni ve Pb elementlerinin eser (iz) miktarda olmasý, bu türün meyvelerinin saðlýk açýsýndan güvenilir bir þekilde tüketilebileceðini göstermektedir.

Sonuç

Türkiye'de özellikle Karadeniz Bölgesi'nde doðal olarak yetiþen karayemiþ, hem meyve hem de süs bitkisi özelliklerine sahip olup, fýndýk ve çaya alternatif ürün arayýþý içerisinde olan bölgemiz için de önemli bir meyve türüdür.

Meyveleri gerek besin içeriði gerekse bileþiminde bulundurduðu fenolik asitler, yað asitleri ve þekerler vb. bileþenler bakýmýndan oldukça önem taþýmaktadýr. Taze ve kuru olarak tüketilen meyveleri ayný zamanda reçel, marmelat, konserve, turþu, komposto vb. olarak deðerlendirilmekte ve bazý gýdalara aroma ve tat vermek içinde kullanýlmaktadýr. Gerek meyveleri gerekse yapraklarýndan birçok hastalýðýn tedavi edilmesinde yararlanýlmaktadýr.

Karayemiþ hem estetik deðeriyle süs bitkisi, hem de bir meyve türü olarak meyvelerinin beslenme ve insan saðlýðý açýsýndan sahip olduðu önemli avantajlara raðmen günümüzde gerek ülkemiz gerekse yurtdýþýnda yeterince tanýnan bir tür deðildir.

Bu nedenle karayemiþin özelliklerinin belirlenmesi, kullaným alanlarýnýn araþtýrýlmasý, kültüre alma çalýþmalarý ve yaygýnlaþtýrýlmasý, meyvesinin özellikle kimyasal bileþiminin insan beslenmesi üzerine etkilerinin net olarak ortaya konularak dünya meyvecilik sektörüne kazandýrýlmasý Meyveleri taze veya kurutulmuþ olarak tüketildiði gibi oldukça önem taþýmaktadýr. Bu anlamda ayný zamanda gýda sektöründe de çok deðiþik amaçlarlarla (reçel, pekmez, bitkinin gen kaynaklarý da koruma altýna alýnmýþ olacaktýr. turþu, marmelat, konserve yapýmý, pasta, kek, bisküvi ve kompostolara aroma ve tat vermek vb.) deðerlendirilmektedir. Karayemiþ meyveleri aroma verici gýda katkýsý olarak kullanýlmakta, yapraklarý ise týbbi bitki olarak deðerlendirilmektedir. Meyve, yaprak, çiçek ve çekirdekleri çeþitli hastalýklarýn tedavisinde kullanýlmaktadýr. Bitkinin meyve ve çekirdekleri Türkiye'de halk arasýnda týbbi bitki olarak da bilinmekte ve mide ülseri, sindirim sistemi hastalýklarý, bronþit (çekirdekleri), ekzema, hemoroid tedavisinde ve idrar söktürücü (meyvesi) olarak kullanýlmaktadýr. Bölgesel aðrýlar üzerinde analjezik olarak kullanýldýðý da belirtilmektedir. Meyvelerinden elde edilen çekirdek yaðlarýnýn kozmetik sanayinde ve bazý teknik amaçlar için kullanýldýðý da rapor edilmiþtir. Yapraklarý çay gibi demlenerek sinir bozukluklarýna faydalý, öksürük dindirici ve spazm kesici; taze yapraklarýndan elde edilen suyu, spazm çözücü ve bulantý kesici olarak kullanýlmaktadýr.

Yýl: 2 Sayý: 7 Sayfa - 6 -

MANTARLARA DÝKKAT

Trabzon Gýda Tarým ve Hayvancýlýk Ýl Müdür V. Sinan Aydýn mantar konusunda tüketicileri uyardý. Ülkemizin genelinde 2 binden fazla mantar çeþidi olduðu ve bu mantarlarýn 100 den fazlasýnýn zehirli olduðunu belirten Sinan Aydýn, özellikle doðal ortamda havalarýn ýsýnmasý ve

kendiliðinden yetiþen mantarlar her yýl birçok kiþinin ölümüne neden olmaktadýr. Mantarlarýn zehirli olup olmadýðýný anlamak güçtür. Bu konudaki bilgi ve tecrübe çok önemlidir. Ne olduðu bilinmeyen,tanýnmayan mantarlarýn kesinlikle yenmemesi gerekir. Mantarlar þekil, renk, boyut yaðmurlarýn

artmasýylave koku açýsýndan dikkat çekici ayrýcalýklar gösterebilir ancak bunlarý çok iyi bilmek gerekir, Bazý mantar türleri çok daha öldürücü etkiye sahiptir. Zehirli ve zehirsiz mantarlarý ayýrmak uzmanlýk iþidir. Bu nedenle çok dikkatli olmak gerekir. Her yýl yaþanan üzücü olaylarýn tekrarlanmamasý için ne olduðunu bilmediðiniz mantarlardan uzak durmak lazým. Bu konuda özellikle tazeliðine dikkat ederek, kültür mantarlarýný tercih etmek çok daha doðru bir seçenektir.

Gýda Denetim Uzmanlarýmýzdan Ekstra Ramazan Denetimleri Vatandaþlarýmýzýn gýda güvenliðini saðlayabilmek için olaðanüstü çaba harcayan Gýda Tarým ve Hayvancýlýk Ýl Tarým Müdürlüðümüz denetim ekipleri Ramazan ayý dolayýsý ile denetimlerini dahada artýrdý. Gýda denetim ekiplerimiz Ramazan ayý dolayýsý ile tüketicilerimizin gýda güvenliðini ve manevi duygularýný istismar edebilecek þahýslara fýrsat vermemek için canla baþla çalýþmaktadýrlar. Ýl Müdürü Vekili Sinan Aydýn her türlü çabalarýmýza raðmen imkanlarýmýz sýnýrlý kalmaktadýr. Bu nedenle en iyi denetçiler tüketicilerdir dedi. Tüketicilerin mutlaka gördüðü olumsuzluklarý “Alo 174 Gýda Hattý” na ihbar etmeleri gerektiðine deðinen Aydýn "Alo 174 Gýda Hattý 24 saat açýktýr ve her ihbarý mutlaka deðerlendirmekteyiz" dedi. Denetim yapan yerlerin denetimlerine aðýrlýk vermektedirler dedi. görevlilerimiz özellikle toplu tüketim yerleri, toplu iftarlarýn Ayrýca vatandaþlarýmýzýn dikkatli davranarak gýda yapýldýðý yerler ve bu yerlere yemek saðlayan þirketler ile satýn alýrken satýn aldýklarý ürünlerin son tüketim tarihleri ve tatlý ve pastacýlýk ürünleri, þekerleme, ekmek ve pide üretimi etiket bilgilerini kontrol etmelerini ayrýca ambalajlarýnýn

Düzköy Gýda Tarým ve Hayvancýlýk Ýlçe Müdürlüðü Çalýþmalarýndan Gýda Tarým ve Hayvancýlýk il müdürlüðü, Düzköy Gýda Tarým ve Hayvancýlýk Ýlçe müdürlüðü ve Halk Eðitimi Merkezi Müdürlüðü iþbirliði ile Gökçeler Köyünde 29 katýlýmcýyla açýlan örtü altý sebze yetiþtiriciliði kursunda baþarýlý olan 15 kursiyere belge verildi, Ýlkbahar þap aþýlama kampanyasýnda 6500 büyükbaþ ve 1000 küçükbaþ hayvana aþý yapýldý.

Sosyal Yardýmlaþma ve Dayanýþma Vakfý iþbirliði ile 10 çiftçi ailesine ahududu bahçeleri projesi yapýldý. Çiftçilere önce ahududu üretimi konusunda eðitim verildi. Ayrýca çiftçiler Sürmene ilçesine götürülerek kurulmuþ olan ahu dudu bahçelerinde inceleme yaptýlar. Teknik gezinin çok faydalý geçtiðini belirten çiftçiler bu iþi þimdi daha bilinçli ve istekli yapacaðýz dediler. Proje kapsamýnda 9 Çiftçiye 1 er dekarlýk bahçe tesisi yapýldý.

zarar görmemiþ olmasýna dikkat etmeleri gerektiðini belirterek, ambalajlý ,etiketli, gýdalarý satýn almalarý, açýkta ve uygun koþullarda muhafaza edilmeyen gýdalarý almamalarý konusunda uyardý.

Yýl: 2 Sayý: 7 Sayfa - 7 -

LiKAPA (Vaccinium) (YABAN MERSÝNÝ - MAVÝ YEMÝÞ) Likapa; çalý görünümünde bir bitki olup, özellikle yabani formlarý deðiþik boyda ve meyve özellikleri farklýdýr. Kültüre alýnan çeþitlerde boy genelde 1-1,5 m arasýnda deðiþir.

Likapa; Trabzon'da Ligarba, Lifos veya Trabzon Üzümü, olarakta isimlendirilmektedir, Yaban Mersini olarak da tanýnan Likaba üzümsü bir meyvedir. Meyvesi puslu veya parlak mavi rengi ile MAVÝ ALTIN olarak nitelendirilmektedir.

Son yýllarda Likaba üretimine çok önem verilmiþ bu amaçla ilimizde çiftçilere likaba bahçeleri kurulmuþtur. Bu Bahçelerin ilk kurulanlarýndan birisini gezdik. Of ilçesi Çamlý Mahallesinde Fatih Aktaþ 'ait 4000 dekarlýk likaba bahçesi gerçekten güzeldi. 2005 yýlýnda kurulan bahçe verim bakýmýndan çok iyi hale gelmiþ örnek bahçeler arasýnda yerini almýþ.

Bahçe sahibi Fatih Aktaþ ile sohbetimizde kendisine Sorduk; -Likaba yani mavi altýn üretimi nereden aklýnýza geldi? Bu iþe nasýl baþladýnýz?

-Likaba üretimini bana Ýlçe Tarým Müdürlüðü önerdi, benimde aklýma yatýnca uygulamaya karar verdim.

-Peki þimdi piþmanmýsýnýz?

-Hayýr kesinlikle, çok memnunum ben ayrýca meraklý bir kiþiyim likapa üretimini seviyorum.

LIKAPANIN BILIMSEL ARASTIRMALARLA INSAN SAGLIGI AÇISINDAN ASAGIDAKI ÖZELLIKLERI BILINMEKTEDIR. Yaprak ve kuru meyvelerinden yapýlan çay ishal giderici ve idrar yolu enfeksiyonlarýnda antibiyotik etkisi göstermektedir.

Kansere karþý vücudu koruyan enzimleri aktive etmektedir.

Anti kanserojen ve antioksidan özelliðe sahiptir.

Yaðlý bileþiklerin vücuttan atýlmasýný saðlar.

Taze olarak yenildiðinde kaný temizler.

Baðýrsak metabolizmasýný düzenleyen lifli özelliði vardýr.

Kan kolesterolünü ve kan þekerini düþürür.

Damar sertliðini ve kalp krizi riskini azaltýr.

Gece görüþ kabiliyetini artýrýr.

-Pazarlamada sorun yaþýyormusunuz?

-Þimdilik sorun yaþamýyorum Ýnternet sitem var sipariþ alarak pazarlama yapýyorum.

Sipariþ alamadýðým zaman toplayýp dondurucuda þoklama yapýyorum ama elimde kalmýyor.

-Baþka çiftçiler bahçenizi ziyaret ediyormu?

-Evet çok kiþi bahçeyi gezmek istiyor,herkese bilgi veriyorum.

-Söylemek istediðin bir þey varmý?

-Evet Ýl ve Ýlçe Müdürlüðü çalýþanlarýna desteklerinden dolayý teþekkür ediyorum.

Sipariþ için Ýnternet adresim www.oftarim.com Likapa yani mavi altýn almak isteyenler bana buradan ulaþabilir. Türkiyenin her yerine günlük olarak kargo ile hemen gönderiyoruz.

Gýda Tarým ve Hayvancýlýk Ýl Müdürü Bektaþ Erdoðan, Of Ýlçe Kymakamý Tuncay Sonel ve Gýda Tarým ve Hayvancýlýk Ýlçe Müdürü Hüseyin Keleþ Fatih Aktaþ'a ait likapa bahçesini gezerken gerçekten mutluydular. Yapýlan desteklemelerin uygulanan yeniliklerin baþarýlý sonuçlar vermesinin insaný mutlu ettiðini belirten Gýda Tarým ve Hayvancýlýk Ýl Müdürü Of Ýlçesinde Kaymakam Tuncay Sonel'in tarým çalýþmalarýna verdiði desteklerden dolayý teþekkür etti. Kaymakam Tuncay Sonel de Gýda Tarým ve Hayvancýlýk Ýl Müdürüne teþekkür ederek yapýlan her türlü olumlu çalýþmaya destek verdiðini, verilen desteklerin olumlu sonuçlarýný görmekten memnun olduðunu ifade etti.

Deðerlendirme Þekilleri

Taze meyve olarak uzun periyotta tüketilebilen maviyemiþ, meyve suyuna iþlenerek, reçel, marmelat veya konserve yapýlarak da deðerlendirilebilmektedir. Ayrýca, kuru meyve olarak, ilaç hammaddesi olarak, süt ve yoðurt ile karýþtýrýlarak, yaþ pastalarda, meyveli ekmeklerde, kek ve çöreklerde, meyve salatalarýnda kullanýlýp dondurma sanayisinin ham maddesidir. Kahvaltýda, sos veya salsa yapýmýnda kullanýlabilen maviyemiþ garnitürlere ayrý bir tat ve lezzet katmaktadýr. Gerek meyvesi gerekse taze yapraklarýndan çay, meyvesinden ise kaliteli ve pahalý þarap da yapýlabilmektedir. Maviyemiþ krem ve sabunlarda, cilt bakýmýnda ve esans ham maddesi olarak kozmetik sanayisinde kullanýlabilen bir meyvedir.

Akdeniz tipi diyetlerin vazgeçilmez ürünüdür. Vitamin, mineral ve lif bakýmýndan bir buçuk bardak maviyemiþ 5-9 porsiyon meyve veya sebzeye eþdeðerdir.