Veiligheid moet primeren

Op de radio passeren er nagenoeg elke dag verkeersberichten over ladingverlies. Dit zou ons moeten verbazen, al was het maar omdat chauffeurs in België ernstige boetes riskeren. De straf voor een vastgestelde inbreuk op ladingzekering kan gaan van een geldsom tot complete immobilisatie van het voertuig. Hoe staat het nu met de handhaving?

MEEST PERFORMANTE WETGEVING

Drie decennia geleden keek men naar Duitsland als gidsland voor wat betreft veiligheid in het wegtransport. Tegenwoordig hoeven we minder ver te zoeken en bevindt de grootste kennis zich hier in onze eigen contreien. Geert

Frans is oprichter van Cargo Securing-Testing Services (CSTS). Reeds 25 jaar is Frans actief in de wereld van ladingzekering. Als neutraal expert helpt hij bedrijven een veiligheidscertificaat te bekomen aan de hand van tests.

Met behulp van zijn mobiele testbank checkt Frans bij Fabriek Logistiek in Gent de stabiliteit van een pallet waarop zakken gestapeld liggen met een stretch hood daarrond. “Wanneer de vrachtwagen in een bocht rijdt, dan geeft dit een zijdelingse kracht op het pallet,” legt Frans uit. “Dat is de kracht die we gaan simuleren.” Op aangeven van een computer voert de testbank een bruuske beweging uit. De stapel goederen raakt daardoor licht uit evenwicht. Een camera filmt hoe de stapel vervormt en de computer van Frans voert een analyse op de videobeelden uit.

“We hebben in België de meest performante en duidelijke wetgeving binnen Europa,” zegt Frans. “Iedereen binnen EUMOS is jaloers op mij.” Dit jaar schopte Frans het tot vicevoorzitter van EUMOS, de European Safe Logistics Association. Deze vereniging doet voorstellen aan Europa en schrijft veiligheidsnormen voor, waaronder die voor transportverpakking (EUMOSnorm 40509).

ONLINE DOCUMENTATIE

EUMOS stelt documentatie online ter beschikking, waaronder ook de vermelde cursus. Een fragment daaruit kan u downloaden via www.eumos.eu onder de pagina Standards.

Doorheen de jaren heeft Geert Frans de wetgeving rond ladingzekering zien evolueren. Frans behoorde in 2007 tot een werkgroep bijeengeroepen door toenmalig minister Landuyt. Die werkgroep resulteerde in het artikel 45bis van de Belgische wet. Later volgde een wetswijziging in 2018, gebaseerd op EU Richtlijn 2014/47.

“Die Europese richtlijn bepaalt hoe een voertuig langs de openbare weg moet gecontroleerd worden,” aldus Frans. “Bijlage 3 daarvan gaat specifiek om ladingzekering.” In tegenstelling tot andere Europese landen was België er snel bij in 2018 toen het de richtlijn omzette naar lokale wetgeving.

Geert Frans hoopt dat Europa de richtlijn over gans het continent verplicht maakt. Tegelijk beseft hij dat de omzetting ervan in 2018 bijzonder ingrijpend was voor België. “Ik geloofde mijn ogen niet,” vertelt Frans. Hij liet in maart 2018 een vraag stellen aan Vlaams minister Weyts om bevestigd te zien wat er in de wettekst opgenomen stond. “Moet iedere verpakking die voor vervoer wordt aangeboden aan de EUMOS-norm 40509 voldoen?” Het antwoord was: ja.

Controleacties

Wetgeving kan maar sluitend zijn als er ook effectief controle op gebeurt. Tegen 2050 wil de Europese Commissie geen verkeersdoden meer op de weg. Vandaag vallen er nog bijna 150 te betreuren op jaarbasis in België alleen. “Ongeveer een vijfde daarvan - 25 à 30 doden per jaar - kan men toeschrijven aan slechte ladingzekering,” stelt Kurt Garrez, hoofdinspecteur bij de Federale Wegpolitie. Garrez is voorzitter van het kennisnetwerk CENTREX dat zich focust op ladingzekering.

“We doen gecoördineerde controleacties in iedere provincie op hetzelfde moment, en dat 10 keer per jaar,” vertelt Garrez. “Bij de 182 voertuigen die we in februari controleerden, werden 93 inbreuken vastgesteld op ladingzekering.” Welke zijn doorgaans de meest voorkomende gebreken? Onvoldoende of ontoereikende ladingzekering, het ontbreken van informatie over de lading, voertuigen die niet voldoen voor wat ze gebruikt worden en EUMOS-certificaten - zoals die voor de pallets - die men niet kan voorleggen.

Meestal vergt het veel kennis en beroepservaring om de correctheid van de ladingzekering te beoordelen. EUMOS stelde daarom een cursus samen van 250 bladzijden die zowel door de controlediensten kan gebruikt worden als door chauffeurs, experts en - last but not least - de verladers.

VERLADER VERANTWOORDELIJK

“Je kan niet van gelijk welke chauffeur verwachten dat die technisch in staat is om elke lading vast te maken,” meent Geert Frans. “De verantwoordelijkheid ligt bij degene die de goederen ter beschikking stelt.” Frans gaat uit van wat beschreven staat in de wegcode. Verladers zijn bijvoorbeeld verantwoordelijk voor de verdeling van de lading over de laadvloer en het respecteren van de maximale toelaatbare massa en de aslasten van het voertuig. Maar een klein artikel in de wet stelt dat er vooraf en schriftelijk afgeweken mag worden van deze verantwoordelijkheden. “Dat artikel in de wet schept onduidelijkheid,” aldus Frans. “Het zijn losse eindjes die eruit zouden mogen.”

CEO Philip Coeman van Coeman Packaging wil in ieder geval meer bewustwording creëren bij verladers rond ladingzekering. Op de website van deze specialist in end-of-line verpakkingsmaterialen staat uitleg over de EUMOSwetgeving die is ingevoerd sinds

2018. In hun centraal magazijn demonstreert Philip Coeman samen met technisch manager Phil Hamers de kracht die hun wikkelfolie uitoefent op een hoge stapel kartonnen dozen. Met een holding force van 25 tot soms 30 kg verzekert de folie dat de dozen als één blok intact blijven. “Als wij toekomen bij bedrijven dan zien wij dat ongeveer 80 procent van hen niet conform is met de EUMOS-wetgeving,” stelt Hamers vast. “Ze horen erover praten, maar voor vele bedrijven is het nog een ver-vanmijn-bed-show.”

Bewustwording omtrent ladingzekering groeit met andere woorden mondjesmaat. Het zal wellicht nog lang duren vooraleer alle ongevallen van de baan zijn.

Toch ziet de kersvers vicevoorzitter van EUMOS lichtpuntjes aan de horizon. Geert Frans: “Ik voel me net zoals 25 jaar terug. Ik zie me nog staan op de Scheldelaan in Antwerpen toen ze mij met veel ongeloof aankeken.” Frans refereert naar de chemische bedrijven die daar gevestigd liggen. “Beursgenoteerde, grote chemische bedrijven implementeren de wetgeving als eerste, en daarna volgt de rest.”

• Vlamygrip is een coating die de wrijving van de vloer in een laadruimte drastisch verhoogt. Philip Vlamynck: : “Vlamygrip spaart gemiddeld 2 uur arbeidstijd per dag uit voor chauffeurs, omdat zij niet langer in de weer hoeven te zijn met antislipmatten. Wij zorgen zo voor een groter gebruiksgemak bij de chauffeur.”

• De NeoStretch-folie van Coeman Packaging maakt dat goederen stevig op een pallet blijven staan. Coeman Packaging voorziet ook in wikkelmachines die zuinig omspringen met het plastic om kosten bij de klant te drukken. Tegelijkertijd verzekert de kracht van de folie dat colli tot in de hoogte gestapeld kunnen worden.