Network of Architects & Planners www.nap.eu
#033
Projectbericht / Oktober 2015
Bloemkoolwijk Bornholm De metamorfose van een woonerfwijk van woningbouwcorporatie Ymere in Hoofddorp
NAP_Bornholm_Persbericht_CS3-15.indd 1
13-10-2015 16:30:34
NAP_Bornholm_Persbericht_CS3-15.indd 2
13-10-2015 16:30:36
Network of Architects & Planners www.nap.eu
Van afgekeurde golfplaten tot volwaardige huizen met eigen karakter De renovatie van de wijk met golfplaten (aan de westrand van het centrum van Hoofddorp) was een bijzondere uitdaging voor de architecten en het bouwteam. Er zat asbest in de gevels en daken, de bewoners moesten thuis kunnen blijven wonen tijdens de bouw en de collectieve ruimtes vroegen om speciale aandacht.
Bloemkoolwijk Bornholm – 3 NAP_Bornholm_Persbericht_CS3-15.indd 3
13-10-2015 16:30:36
De wijk
De oorspronkelijke woonerfwijk Met zijn kronkelende stratenpatronen, collectieve hoven en autoluwe woonerven omgeven door groene tuinen en grondgebonden woningen is de wijk Bornholm in Hoofddorp een typisch voorbeeld van een woonerfwijk zoals er tussen 1970 en 1985 honderdtallen zijn gebouwd in heel Nederland. Omdat de vorm van de erven op de kaart lijkt op ‘bloemkoolroosjes’, staan woonerfwijken ook bekend onder de naam ‘bloemkoolwijk’. Hier werd een nieuwe wooncultuur gestimuleerd, gericht op ontmoeting, kleinschaligheid en diversiteit. Deze behoefde naar aansluiting bij de menselijke maat is in de jaren zeventig ontstaan als tegenreactie op de anonimiteit van de massale galerijflats uit de wederopbouw periode.
Aan de straten Korsholm, Engelsholm, Rosenholm en Skagerrak staan 127 huurwoningen van woningbouwcorporatie Ymere. Het zijn 77 eengezinshuizen en 50 appartementen allemaal met 1 tot 3 verdiepingen. De straten zijn grotendeels autovrij en op sommige plekken gaan zij onder de gebouwen door: dit zijn de ‘poortgebouwen’ waarin zich de appartementen bevinden. Deze ‘poortgebouwen’ hebben in hun midden een hofje waarin zich de trappen tot de bovenverdiepingen bevinden. De hofjes zijn van 2 kanten bereikbaar via openbare onderdoorgangen die deel uitmaken van het stratennetwerk van de gemeente.
4 – Network of Architects & Planners NAP_Bornholm_Persbericht_CS3-15.indd 4
13-10-2015 16:30:37
NAP_Bornholm_Persbericht_CS3-15.indd 5
13-10-2015 16:30:37
6 – Network of Architects & Planners NAP_Bornholm_Persbericht_CS3-15.indd 6
13-10-2015 16:30:40
De wijk in verval Zoals een groot deel van het woningenvoorraad uit de jaren 80 van de vorige eeuw, is ook deze wijk na 35 jaar in verval geraakt. Het saneren van de asbesthoudende donkerbruine golfplaten op de daken en gevels van de gebouwen was niet langer uit te stellen. De daken en grote delen van de gevels brokkelden na verloop van jaren af. Het groene en dorpse karakter van de wijk werd door de bewoners positief ervaren, maar de slechte staat van de woningen bezorgden de buurt een armoedig en verloederd aanzien. Steeds vaker deden er zich ook sociale veiligheidsproblemen voor. Met name het publiek toegankelijke gebied bij de ‘poortgebouwen’, het smal hofje dat de appartementen en de openbare weg verbindt via donkere onderdoorgangen, werd onaangenaam en onveilig ervaren.
“Uit de vele gesprekken bleek vooral hun waardering voor de groene en dorpse uitstraling van de wijk. Maar ze vonden hun woningen lelijk en deprimerend en wilden daarom zeker geen golfplaten terug. Ze wilden een echt huis van steen met een pannen dak.” Dési van de Swaluw, Ymere
Bloemkoolwijk Bornholm – 7 NAP_Bornholm_Persbericht_CS3-15.indd 7
13-10-2015 16:30:41
Engelsholm
10 0
Dragsholm
5
Nieuwkerkertocht
Dragsholm
Engelsholm
0
Engelsholm
Engelsholm
Engelsholm
Engelsholm
“De woningen hebben eigenlijk een hele bijzondere vormgeving. De vorm van de daken, de golvende beweging die de daken maken, is echt belangrijk en hebben we daarom behouden en juist willen benadrukken.”
Bornholm
Gilles Trevetin, NAP Dragsholm
Rosenholm
Engelsholm
Rosenholm
Nieuwkerkertocht
Korsholm
Een nieuw begin
ak
Rosenholm
Rosenholm
Korsholm
Skagerrak
Korsholm Alholm
Rosenholm
Rosenholm
Rosenholm
Alholm Rosenholm
Rosenholm
Op basis van een grondige analyse van de aanwezige gebreken en kwaliteiten van de bestaande bebouwing hebben de architecten van NAP een plan ontwikkeld voor een duurzame renovatie van de grondgebonden huurwoningen en appartementen van woningbouwcorporatie Ymere. De voorgestelde aanpak houdt in een bouwkundige ingreep aan de schil van de gebouwen en een ruimtelijke ingreep rondom de toegangen van de woningen. De oorspronkelijke kwaliteiten van de wijk worden hierbij weer zichtbaar en extra na voren gehaald: de ruime en groene stedenbouwkundige opzet, de ruime woningen, de rustige straten ideaal voor gezinnen en vooral ook de karakteristieke vorm van de ‘golvende’ daken. Naast het verhogen van het comfortniveau van de woningen werden de asbestsanering
en renovatie tevens gebruikt om de leefbaarheid en veiligheid in de wijk een positieve impuls te geven. Het vernieuwen van de daken en gevels is samen gegaan met het aanpakken van de situatie rondom de hofjes en onderdoorgangen. Na een aantal gerichte ruimtelijke ingrepen op cruciale plekken en het doortrekken van de nieuwe daken gevelarchitectuur zijn de hofjes en onderdoorgangen van de poortgebouwen uitnodigend, licht en veilig geworden. De renovatie heeft het aanzien van de woningen en de buurt aanzienlijk veranderd. De buitenkant van de woningen is in samenspraak met de bewoners vernieuwd. Alle werkzaamheden hebben plaats gevonden in bewoonde toestand. Er is extra geïsoleerd, gewerkt met duurzame en onderhoudsvriendelijke materialen en het energielabel is verhoogd.
Skagerrak
NAP_Bornholm_Persbericht_CS3-15.indd 8
Rosenholm
Rosenholm
Alholm
Skaerrak
8 – Network of Architects & Planners 13-10-2015 16:30:42
NAP_Bornholm_Persbericht_CS3-15.indd 9
13-10-2015 16:30:44
De aanpak “Het dak bestaat uit asbesthoudende bruine golfplaten en ook grote delen van de gevels zijn daarmee bekleed. In de kozijnen zijn eveneens asbesthoudende panelen verwerkt. Die platen brokkelen af; in de jaren ’90 hebben we al herstelwerkzaamheden verricht en hebben we onderzocht wat we daar het beste aan konden doen. We hebben de mogelijkheid van sloop en nieuwbouw bekeken, maar dat bleek een brug te ver en werd te duur. Bovendien gaat het om mooie, grote woningen die goed verhuurbaar zijn. Door aanvullende eisen over de toepassing van asbest hebben we in 2012 besloten tot een grootscheepse asbestverwijdering en renovatie.” Fred Zunneberg, Ymere
De bouwkundige ingreep Naast de aanwezigheid van asbest in daken, gevels en kozijnen was het ook de hoeveelheid aansluitingen van verschillende materialen op elkaar die de gebouwen moeilijk te onderhouden maakten en versneld (lelijk) deden verouderen. Met de renovatie zijn de bestaande asbesthoudende dak- en gevelbekleding vervangen door vlakke betonnen dakpannen en gevelmetselwerk. In het onderste deel van de gevel is het bestaande metselwerk gehandhaafd en zijn de verouderde kozijnen vernieuwd en zijn de openingen waar mogelijk vergroot. Het zorgvuldig gekozen nieuwe metselwerk steekt iets uit ten opzichte van het bestaande metselwerk en tekent hiermee een subtiele scheidslijn tussen oud en nieuw. De karakteristieke golvende beweging van de daken wordt extra benadrukt door de doorlopende witte dakrand. Hierin zijn de goot, het boeideel en de windveer verwerkt. De vervangende gevelopbouw is helder gestructureerd en de oorspronkelijke kwetsbare aansluitingen zijn niet meer aan de orde. Juist de verborgen kracht van de aanwezige architectuur is hiermee naar voren gehaald.
10 – Network of Architects & Planners NAP_Bornholm_Persbericht_CS3-15.indd 10
13-10-2015 16:30:44
Bloemkoolwijk Bornholm – 11 NAP_Bornholm_Persbericht_CS3-15.indd 11
13-10-2015 16:30:47
gebouw vóór de ingreep
12 – Network of Architects & Planners NAP_Bornholm_Persbericht_CS3-15.indd 12
13-10-2015 16:30:56
1 golfplaten op gevel en dak (asbesthoudend)
2 gevelmetselwerk 3 houten kozijnen met
paneelinvullingen (asbesthoudend)
4 betonnen casco
4 1
2 3
verwijderen van onderdelen
Bloemkoolwijk Bornholm – 13 NAP_Bornholm_Persbericht_CS3-15.indd 13
13-10-2015 16:30:59
1 golfplaten op gevel en dak (asbesthoudend)
2 gevelmetselwerk 3 houten kozijnen met
paneelinvullingen (asbesthoudend)
4 betonnen casco
5 vlakke betonnen dakpannen 6 dakrand-boeideel-dakgoot (‘de geolvende witte lijn’)
7 extra dak- en gevelisolatie 8 nieuw gevelmetselwerk 9 nieuwe houten kozijnen
5
6 4
7
9
2
toevoegen van onderdelen
7
gebouw na de ingreep 8
14 – Network of Architects & Planners NAP_Bornholm_Persbericht_CS3-15.indd 14
13-10-2015 16:31:00
Bloemkoolwijk Bornholm – 15 NAP_Bornholm_Persbericht_CS3-15.indd 15
13-10-2015 16:31:03
16 – Network of Architects & Planners NAP_Bornholm_Persbericht_CS3-15.indd 16
13-10-2015 16:31:04
NAP_Bornholm_Persbericht_CS3-15.indd 17
13-10-2015 16:31:05
Nieuwkerkertocht
Dragsholm
Engel
Engelshol
Engelshol
Bornholm
Engelsholm
Dragsholm
Rosenholm
Nieuwkerkertocht
Korsholm
Engelsholm
Rosenholm
Rosenholm
Rosenholm
Korsholm
“Wij kregen klachten van de bewoners. Zij vonden dat hun buurt verloederde, het was een beetje het afvoerputje van Hoofddorp geworden. Vooral bij de drie blokken met appartementen deden zich problemen voor met sociale veiligheid.”
NAP_Bornholm_Persbericht_CS3-15.indd 18
Rosenholm
Rosenholm
Rosenholm
Korsholm
Skagerrak
18 – Network of Architects & Planners Rosenholm
Alholm
Dési van de Swaluw, Ymere
13-10-2015 16:31:06
Bloemkoolwijk Bornholm – 19 NAP_Bornholm_Persbericht_CS3-15.indd 19
13-10-2015 16:31:10
20 – Network of Architects & Planners NAP_Bornholm_Persbericht_CS3-15.indd 20
13-10-2015 16:31:12
De herinrichting van de collectieve hoven van de appartementengebouwen
1 buitentrap naar bovenwoningen 2 gemetselde borstwering trap 3 bergingen met toegang aan de
Vooral de hofjes die zich midden in de drie appartementengebouwen bevinden, en openbaar toegankelijk zijn via donkere onderdoorgangen, werden als heel onherbergzaam ervaren. Na een aantal cruciale ingrepen zijn deze nu uitnodigend, licht en open geworden. De brievenbussen hebben een prominente plek gekregen naast de trapopgangen en de hekken zijn transparanter geworden. Ook de gevels aan de hoven zijn opener geworden doordat de appartementen franse balkons hebben gekregen daar waar de betonnen casco het toeliet. Door grote plantenbakken als onderdeel van de bestrating van de hoven uit de grond te laten komen wordt het doorgaand tweewielverkeer op een natuurlijke wijze afgeremd en krijgen de hoven een sfeervolle groene uitstraling. Bij de trappenhuizen die over meer dan een verdieping gaan, is er beneden een voordeur geplaatst en is er een hal met brievenbussen daarachter gecreëerd die alleen toegankelijk is voor de bewoners.
kopse kanten
2
1 3
hofje vóór de ingreep, ‘doorgaand’ verkeer en kale inrichting
verwijderen van ‘zwaar’ ogende onderdelen
Het is nu veilig thuiskomen, in een sfeervol verlicht entree met een overzichtelijke toegang en zonder donkere hoeken.
Bloemkoolwijk Bornholm – 21 NAP_Bornholm_Persbericht_CS3-15.indd 21
13-10-2015 16:31:12
6
5
4
1 3
verbeteren van de bruikbaarheid van de bergingen
markeren van het entreegebied van de bovenwoningen
toevoegen van ‘groene’ losse ruimtelijke elementen
22 – Network of Architects & Planners NAP_Bornholm_Persbericht_CS3-15.indd 22
13-10-2015 16:31:12
1 buitentrap naar bovenwoningen 2 gemetselde borstwering trap 3 bergingen met toegang aan de kopse kanten
4 verlengde berging met ver-
plaatsde toegang naar de lang kant
5 bordes met geintegreerde
brievenbussen bovenwoningen
6 betonnen plantenbakken en extra bestratingselementen
hofje na de ingreep, met ‘slingerend’ verkeer en sfeervolle inrichting
Bloemkoolwijk Bornholm – 23 NAP_Bornholm_Persbericht_CS3-15.indd 23
13-10-2015 16:31:15
De samenwerking “Aan de renovatie gingen bewonersavonden en huisbezoeken vooraf. De bewoners waren overal van op de hoogte, we hebben een duidelijke uitleg over de asbestsanering gegeven, omdat de bewoners tijdens de renovatie gewoon in hun huis bleven wonen.” Herman van de Willige, Vastbouw
De bewoners participatie Om de nodige draagkracht voor de woningverbetering en asbestsanering te creëren zijn de bewoners tijdens het ontwerpproces meerdere keren geconsulteerd en geïnformeerd. Vanaf het begin waren er inspraakavonden en werden de bewoners direct aangesproken; eerst in de ontwerpfase en later tijdens de uitvoering van het proefblok. Het ontwerp werd met enthousiasme door de bewoners ontvangen. In een latere fase hebben zij een nog actieve rol bij de renovatie gekregen door individuele keuzemogelijkheden (voor onder meer de kleur van de voordeuren) en met het doorspreken van praktische detailoplossingen op maat. De bewoners bleven tijdens de transformatie wonen in hun huizen en waren zodoende ‘op de bouwplaats’. Dit stimuleerde tot meer bezoekjes bij elkaar, het elkaar aanspreken op straat en het veelvuldig bekijken en bespreken van de bouwvorderingen. Men werd een actievere buurtbewoner. Men was trots op het resultaat en men identificeerde zich weer met zijn eigen huis en buurt.
24 – Network of Architects & Planners NAP_Bornholm_Persbericht_CS3-15.indd 24
13-10-2015 16:31:15
Bloemkoolwijk Bornholm – 25 NAP_Bornholm_Persbericht_CS3-15.indd 25
13-10-2015 16:31:22
“We zijn in 2013 als bouwteam begonnen. Dat heeft hier perfect gefunctioneerd; daardoor konden we snel tot goede oplossingen in de uitvoering komen” Herman van de Willige, Vastbouw Het bouwteam Door de vroeg ingezette, intensieve samenwerking in bouwteam verband tussen Ymere, NAP en Vastbouw kon vol worden ingezet op kwaliteit en duurzaamheid en koos men voor zorgvuldig afgewogen oplossingen. Bij de uitvoering zijn duurzame, onderhoudsarme materialen en constructies toegepast die lang mee gaan en het beheer en onderhoud vergemakkelijken. 26 – Network of Architects & Planners NAP_Bornholm_Persbericht_CS3-15.indd 26
13-10-2015 16:31:27
Het proefblok Voor de uitvoering van de renovatie is aannemingsbedrijf Vastbouw gestart met de aanpak van een klein blok. Dit proefblok creëert de mogelijkheid om alle voorgestelde materialen en constructies aan het dak, de gevels en de kozijnen uit te testen en waar mogelijk te verbeteren en te stroomlijnen. Met het proefblok zien de bewoners 1:1 wat er gaat gebeuren en zijn ze direct betrokken bij de plannen en de uitvoering. Daarnaast kan worden onderzocht hoe de overlast het beste beperkt kan worden voor de bewoner die tijdens de renovatie in zijn woning blijft wonen.
“We hebben ook eerst een proefblok gerealiseerd om alle werkzaamheden aan het dak, de gevels en de kozijnen te testen. Hierdoor hebben we de kinderziektes eruit kunnen halen en de bewoners konden het resultaat met eigen ogen zien. Daarna hebben we in sneltreinvaart op een accurate wijze alle woningen aangepakt en gerenoveerd.” Herman van de Willige, Vastbouw
Bloemkoolwijk Bornholm – 27 NAP_Bornholm_Persbericht_CS3-15.indd 27
13-10-2015 16:31:31
“We hebben de wensen van de bewoners zoveel mogelijk meegenomen. Door individuele keuzemogelijkheden en praktische detailoplossingen op maat krijgen alle bewoners een actieve rol bij de renovatie. Het beoogde resultaat: tevreden bewoners die zich weer identificeren met hun buurt.” Gilles Trevetin, NAP
“Mijn naam is Eugenie Kraay ten Berg, ik woon in een poortgebouw aan een hofje.”
“Ik ervaar veiligheid en meer comfort. Het zijn nu goede huizen geworden en de hele buurt is verbeterd.” “De renovatieperiode was heftig maar ze hebben het keurig gedaan. Ik zag er best tegenop maar je wist wel waar je aan toe was. Zo ontving je een brief van Ymere en de bouwkeet van Vastbouw was altijd bereikbaar voor vragen. Ik ervaar veiligheid en meer comfort. Het zijn nu goede huizen geworden en de hele buurt is verbeterd.”
“Het was fijn dat ik in mijn woning kon blijven tijdens de renovatie zodat ik met eigen ogen erop kon toezien dat het goed werd gedaan. Alle mensen die hier werkten waren altijd in goed humeur. Met de buurtbewoners wisselden we verhalen uit over de verbouwing. Ik vind het resultaat verbluffend.”
28 – Network of Architects & Planners NAP_Bornholm_Persbericht_CS3-15.indd 28
13-10-2015 16:31:33
“Mijn naam is Herman van de Willige, ik ben projectleider bij aannemingsbedrijf Vastbouw.” “Als projectleider stuur ik de uitvoerders op de bouwplaats aan. Tijdens het renoveren, zijn we te gast bij de mensen thuis. Ik zorg ervoor dat de planning wordt nageleefd en dat de bewoners zo min mogelijk overlast ervaren. Bij een renovatie in bewoonde situatie let je op andere zaken dan bij nieuwbouw. Zo moet er bijvoorbeeld veel meer afgedekt worden om beschadiging te voorkomen.”
“Dit renovatieplan bevatte veel details die je niet allemaal vanaf het begin kunt uitwerken en inplannen. Meestal zie je pas een week van te voren waar je tegenaan loopt. Met NAP bespraken we wekelijks in de bouwkeet wat er opgelost of aangepast moest worden. De goede samenwerking met alle partijen heeft zijn vruchten zeker afgeworpen.”
“Met NAP bespraken we wekelijks in de bouwkeet wat er opgelost of aangepast moest worden.”
“Mijn naam is Ineke Doeswijk, ik woon in een pas gerenoveerd huis in de wijk en was lid van de klankbordgroep.”
“Je bent als bewoner zeer betrokken geweest en er is naar ons geluisterd. We hebben meer gekregen dan we op hoopten.” “Kijk, hier hebben we voor gevochten. Onze huizen waren slecht geïsoleerd en met golfplaten bedekt. Nu heb ik met eigen ogen het raamwerk vol isolatiemateriaal gezien dat onder mijn dak is geplaatst. Het is geweldig gedaan. Je bent als bewoner zeer betrokken geweest en er is naar ons geluisterd. We hebben meer gekregen dan we op hoopten.”
“Ik was gevraagd om voor de renovatie aan de klankbordgroep deel te nemen. Hier kon ik punten van verbetering inbrengen namens de bewoners. Niemand van de buurtbewoners wist precies hoe het zou worden. Op een aantal dingen hadden we geen invloed maar op veel zaken weer wel. Zo hadden ze bijna onze erkers weggehaald. Maar die zijn zo karakteristiek, die moesten blijven van ons. Dat is gelukt.” Bloemkoolwijk Bornholm – 29
NAP_Bornholm_Persbericht_CS3-15.indd 29
13-10-2015 16:31:35
“Mijn naam is Jo Else Zijlstra, ik ben gebiedsmanager van de gemeente Haarlemmermeer.” “Als gebiedsmanager heb ik het hele bouwproces meegemaakt. Op het moment dat Ymere ‘ ja’ zei tegen onze vraag om te renoveren hebben we ook de openbare ruimte in de wijk ” “Naast de omgeving van de huurwoningen kreeg ook het gebied rondom de koophuizen nieuwe bestrating en verlichting. Met de architecten hebben we regelmatig
overleg gehad over de aansluiting van straatverlichting en andere details op het ontwerp. Dat verliep goed en gelukkig waren de architecten tevreden. Onze gemeente hanteert een preventieve aanpak waarin we voorkomen dat een wijk in een achterstandswijk vervalt. De renovatie Bornholm is een voorbeeld voor Haarlemmermeer. De voor en na foto’s die ik bijhoud spreken boekdelen.’”
“De renovatie Bornholm is een voorbeeld voor Haarlemmermeer. De voor en na foto’s die ik bijhoud spreken boekdelen.”
“Mijn naam is Dési van der Swaluw, ik ben de procesmanager binnen woningbouwvereniging Ymere.”
“De architect van NAP had een bevlogen verhaal over de aanpak van de wijk.” “Ik heb het beginproces begeleid waarin we de bewoners bij de renovatieplannen betrokken. Op de bewonersbijeenkomsten was ook de architect aanwezig die luisterde naar wat zij wilden. Het was een fijne samenwerking.” “Ik ben zelf bij de architectenselectie betrokken geweest. In tegenstelling tot de overige bureaus kwam Gilles van NAP
met een bevlogen verhaal over de aanpak van de wijk. Hij beschreef een totaalbeeld van de wijk en welke ingrepen er nodig waren om dat beeld te bereiken. Een hele andere insteek dan een beschrijving van afzonderlijke oplossingen. We kozen bewust voor een bevlogen architect die je eerder moet afremmen dan voor een bureau dat je moet opstuwen in ideeën. Je hebt meer aan iemand met enthousiasme en visie. En ja, we hebben hem moeten afremmen!’”
30 – Network of Architects & Planners NAP_Bornholm_Persbericht_CS3-15.indd 30
13-10-2015 16:31:37
“De noodzakelijke asbestsanering boot de kans voor een technische, esthetische en functionele verbetering van de bestaande architectuur van de woningen, waarvan de oorspronkelijk aanwezige kwaliteiten extra naar voren zijn gehaald.” Gilles Trevetin, NAP
“Mijn naam is Cor van de Oever, ik ben bewoner van een koopwoning tegenover de gerenoveerde wijk.”
“Hoewel we ongeveer anderhalf jaar wat last van de verbouwing hebben gehad, omdat alle wagens met bouwmaterialen af en aan langs ons huis reden, zijn we nu wel heel blij met het resultaat. De wijk ziet er schitterend uit. De lelijke golfplaten daken zijn weg. De hele omgeving ziet er een stuk beter uit en dat is weer goed voor de waarde van ons eigen huis.“ “Of de veiligheid is verbeterd? Dat weet ik niet maar het oogt in ieder geval wel veel beter.”
“De omgeving ziet er een stuk beter uit en dat is ook goed voor de waarde van ons eigen huis.” Bloemkoolwijk Bornholm – 31 NAP_Bornholm_Persbericht_CS3-15.indd 31
13-10-2015 16:31:38
Network of Architects & Planners www.nap.eu
Bloemkoolwijk Bornholm Projectinformatie Opdrachtgever: Ymere Locatie: Korsholm, Engelsholm, Rosenholm en Skagerrak in Hoofddorp Ontwerp: November 2012- Mei 2013 UITVOERING: Januari 2014 - Maart 2015 Omvang: 77 eengezinshuizen en 50 appartementen PROJECTTEAM: Gilles Trevetin, Thomas Bernhardt, Andreas Baumer, Julien Kummer, Gertjan Laan, Egle Suminskaite FotoGRAFIE: Allard van der Hoek, Marcel van der Burg Tekst: Ingrid Oosterhuis, Nicole de Waal ADVISEURS: Aveco de Bondt constructies, Arie Hollenberg asbestsanering AANNEMER: Vastbouw Oost BV BOUWTEAM: Morsink Staalbouw constructies, DND Aluproducts BV, Vebo Beton, Van Hulst Elektrawerken, Barry Schneider Tuincreaties, Bart Natuursteen, Van Milt Restaurateurs, Multiprotect Betonreparatie
NAP_Bornholm_Persbericht_CS3-15.indd 32
13-10-2015 16:31:38