Ga hoa hoc 9

Giáo án hoá hoc9 Tuần: 1Tiết: 1 Ngày soạn: Ngày dạy : I.

Tieát 1: OÂN TAÄP

Muïc tieâu -

Giúp học sinh hệ thống lại các kiến thức cơ bản đã học ở lớp 8:

-

Các khái niệm về oxit axit- bazơ- muối…

-

Các công thức tính mol, khối lượng, nồng độ %, nồng độ mol…

-

Rèn luyện kĩ năng: + Viết phương trình hóa học + Kỹ năng làm bài tập…

II. Chuaån bò

III.

-

Giáo viên: Hệ thống bài tập, câu hỏi

-

Học sinh: ôn tập lại các kiến thức đã học ở lớp 8 Tieán trình baøi daïy 1. Ổn định :Kiểm tra sæ số 2. Kiểm tra bài cũ :Trong quá trình ôn tập 3. Bài mới: Phương pháp

Nội dung

I. Hoaït ñoäng 1: Ôn tập các khái niệm và các nội dung I. Caùc khaùi nieäm veà kieán thöùc cô lí thuyết cơ bản ở lớp 8 baûn ôû 1 1.Kiến thức: GV:Giúp học sinh hệ thống lại kiến thức 1. Kiến thức: lớp8

Nguyên tử

2. Khái niệm: - GVYCHS : Nhắc lại thành phần oxit, axit, bazơ, muối 3. Công thức: -HS: Nhắc lại các công thức thường dùng

đơn chất

Chất

Phân tử

Hợp chất

2. Khái niệm: –Oxit -Bazơ –Axit - Muối 3. Các công thức thường dùng: a. n =

m  M

m=n.M M=

m n

V => V= n.22.4 22.4 n c. CM= n=CM.V V mct d. C%= m . 100% dd

b. n=

mct=C%.mdd /100% mdd= mct.100%/C% mdd= mct + mdm mdd = V(ml). D

Trang1

Giáo án hoá hoc9 MA 29 MA dA/B= MB

e. dA/kk=

II. Hoaït ñoäng 2: Baøi taäp 1. Hoàn thành PTHH sau: II. Baøi taäp cô baûn: P + O2  ?

1. Hoàn thành PTHH : Zn + ?  ? + H2 4P + 5O2  2P2O5 ? + ?  H2O Zn + 2HCl ZnCl2 +H2 Na + ?  ? + H2 2H2 +O2  2H2O P2O5 + ?  2H3PO4 2Na +2H2O 2NaOH +H2 CuO + ?  Cu + ?

P2O5 +3H2O 2H3PO4 GV: Hướng dẫn HS hoàn thành các PT trên CuO +H2  Cu + H2O 2. Bài tập số 3(BS/1-6) Hoà tan 2,8 (g) Fe bằng dung dịch HCl 2M vừa đủ 2. Bài toán: a. Tính thể tích dd HCl cần dùng Giải bài số 3 b. Tính thể tích Hiđro thoát ra ở đktc Tóm tắt: c. Tính CM của dd thu được sau phản ứng(biết thể tích dd mFe = 2,8 (g) sau phản ứng thay đổi không đáng kể. gt C M(HCl) =2M GVYCHH: -Xác định dạng bài tập -Tóm tắt bài toán kl a. V dd(HCl) = ?

- Nêu các bước giải bài toán GV:Hướng dẫn HS giải bài b. V H 2 = ?

HS: Giải bài. c. C M HCl = ?

-Nhận xét m Fe 2,8 = = 0,05 mol nFe = M Fe 56 Fe + 2HCl  FeCl2 + H2 TPT 1 : 2 : 1 : 1 TĐ: 0,05 x=0,1 n HCl a) Ta có: CM (HCl)= V HCl n HCl 0,1 = = 0,05 (l) => VHCl= C M ( HCl ) 2 b) VH 2 = n . 22,4 =0,05 .22,4 =1,12 (l) c) V ddFeCl 2 = V ddHCl = 0,05 (mol) n

0,05

 Ta có: C MFeCl 2 = V = 0,05 =1 M 4. Củng cố: Trong quá trình dạy học 5. Dặn dò: HSxem trước bài mới IV.

Ruùt kinh nghieäm

Trang2

Giáo án hoá hoc9

Tuần: 1 Tiết: 2 Ngày soạn: Ngày dạy :

Chöông I: CAÙC LOAÏI HÔÏP CHAÁT VOÂ CÔ Baøi 1: TÍNH CHAÁT HOAÙ HOÏC CUÛA OXIT KHAÙI QUAÙT VEÀ SÖÏ PHAÂN LOAÏI OXIT

I. Muïc tieâu -

Học sinh nắm được tính chất hóa học của oxit bazơ, oxit axit và dẫn ra được những phương trình hóa học tương ứng với mỗi tính chất

- Học sinh hiểu được cơ sở để phân loại oxit là dựa vào tính chất hóa học của chúng II. Chuaån bò -

Giáo viên: + Hóa chất: CuO, dd HCl, dd Ca(OH)2, CaO ,nước, quỳ tím… + Dụng cụ: Ống nghiệm, Giá ống nghiệm,cốc thủy tinh, đèn cồn, …

- Học sinh: Xem trước nội dung bài học(sgk/4,5) III. Tieán trình baøi daïy 1. Ổn định lớp: Kiểm tra sæ soá 2. Kiểm tra bài cũ: - Nêu khái niệm oxit?

- Có mấy loại oxit 3. Bài mới: Phương pháp I. Hoaït ñoäng I : (Học sinh kẻ đôi vở để ghi tính chất hóa học của hai loại oxit) 1. Tìm hiểu tính chất hóa học của oxit bazơ a. Tác dụng với nước: Gv: Hướng dẫn học sinh cách tiến hành thí nghiệm CaO tác dụng với nước, dùng giấy quỳ tím để nhận biết sản phẩm thu được.

Hs: Nhận xét hiện tượng, giải thích, viết phương trình hóa học.

Gv: Thông báo một số oxit bazơ như Na2O, K2O, BaO… cũng có phản ứng tương tự. b. Tác dụng với axit: Hs: Đọc phần thí nghiệm Sgk. Tiến hành thí nghiệm, quan sát hiện tượng. Giải thích – Viết phương trình hóa học của phản ứng xảy ra. c. Tác dụng với oxit axit: Hs: Đọc thông tin sgk.

Gv: Yêu cầu học sinh viết phương trình hóa học của phản ứng giữa BaO và CO2 2. Tìm hiểu tính chất hóa học của oxit axit:

Nội dung I. Tính chaát hoaù hoïc cuûa oxit 1. Oxit bazơ có những tính chất hóa học nào? a. Tác dụng với nước.

Mộtsố Oxit bazơ + nướcdd Bazơ( kiềm) PTHH: CaO(r) + H2O(l)  Ca(OH)2(r)

b. Tác dụng với axit.

Oxit bazơ + Axit  Muối + nước PTHH: CuO(dd) + 2HCl(dd)  CuCl2 (dd)+ H2O(l) c. Tác dụng với oxit axit Một sốOxit bazơ + Oxit axit  Muối PTHH: BaO(r) + CO2(k)  BaCO3(r) 2. Oxit axit có những tính chất hóa a. Tác dụng với nước học nào?

Hs: Đọc thông tin sgk. a. Tác dụng với nước: Gv: Thông báo các axit tương ứng của các oxit axit thường gặp.

- Nhiều Oxit axit + nước dd Axit Hs: Viết một số phương trình hóa học. :PTHH b. Tác dụng với dung dịch bazơ: P O + 3H2O(l)  2H3PO4(dd) Gv điều chế trước khí CO2, để học sinh tiến hành thí nghiệm: 2 5(r) Trang3

Giáo án hoá hoc9 CO2 + Ca(OH)2.

SO2(k) + H2O(l)  H2SO3(dd) Gv: Hướng dẫn học sinh cách tiến hành thí nghiệm. b. Tác dụng với bazơ Hs: Tiến hành thí nghiệm, quan sát hiện tượng, giải thích. Viết . Oxit axit +dd Bazơ  Muối + nước phương trình hóa học của phản ứng. c. Tác dụng với oxit bazơ: II. Hoạt động 2: Tìm hiểu về sự phân loại oxit Hs: Đọc thông tin sgk. Trả lời các câu hỏi sau: PTHH: - Căn cứ vào đâu để phân loại oxit?

CO2(k) +Ca(OH)2(dd) CaCO3(r) + - Có những loại oxit nào? Cho ví dụ.

H2O(l) c. Tác dụng với oxit bzơ Oxit axit +một số Oxit bazơ  Muối II. Khái quát về sự phân loại oxit 1. Oxit bazơ: Na2O, CuO, BaO, Fe2O3,..

2. Oxit axit: SO2, SO3, N2O5, …

3. Oxit lưỡng tính: ZnO, Al2O3,…

4.Oxit trung tính: CO, NO,…

4. Cuûng coá: Cho các oxit sau: K2O, Fe2O3, SO3, P2O5. Trong các oxit trên, oxit nào tác dụng được với a. Nước b. Dung dịch H2SO4 loãng c. Dung dịch NaOH Viết phương trình hóa học.

5. Daën doø: Làm bài tập sgk.

Học bài, xem trước bài mới.

IV. Ruùt kinh nghieäm:

Trang4

Giáo án hoá hoc9 Tuần: 2 Tiết: 3 Ngày soạn: Ngày dạy:

Baøi 2: MOÄT SOÁ OXIT QUAN TROÏNG (T1)

I. Muïc tieâu -

Học sinh hiểu tính chất hóa học của canxi oxit.

-

Nắm các ứng dụng của canxi oxit trong đời sống và trong sản xuất

-

Biết phương pháp sản xuất canxi oxit trong công nghiệp, và những phản ứng hóa học làm cơ sở cho quá trình điều chế.

II. Chuaån bò -

Dụng cụ: Ống nghiệm, đĩa thủy tinh,Tranh ảnh lò nung vôi…

- Hóa chất: CaO, HCl, H2O, giấy quỳ tím.

III. Tieán trình baøi daïy 1. Ổn định :Kiểm tra sĩ số 2. Kiểm tra bài cũ: HS1: Nêu tính chất hoá học của oxit axit? viết PT minh hoạ?

HS2: Làm bài tập 4/SGK 3. Bài mới: Phương pháp Nội dung A. CANXI OXIT I. Hoaït ñoäng 1: I. Canxi oxit coù nhöõng tính chaát naøo?

- Hãy cho biết: CTHH của canxi oxit?

1. Tính chất vật lý - Canxi oxit là chất rắn màu trắng, nóng - Tên thông thường của canxi oxit chảy ở nhiệt độ rất cao (25850C).

1. Tìm hiểu các tính chaát vaät lý của canxi oxit: Gv: Yêu cầu học sinh quan sát một mẩu CaO và nêu các 2. Tính chất hoá học: - CaO có đầy đủ tính chất hóa học của tính chất vật lí cơ bản. một oxit bazơ 2. Tính chất hoá học: GV: CaO thuộc loại oxit gì?

GV: Chúng ta đã biết CaO là một oxit bazơ, chúng ta sẽ a.Tác dụng với nước: tiến hành một số thí nghiệm để chứng minh. a. Tác dụng với nước: PTHH: HS: Đọc thí nghiệm sgk.

CaO(r) + H2O(l) Ca(OH)2(r) GV: Tiến hành thí nghiệm trong đĩa thủy tinh.

HS: Quan sát hiện tượng – Giải thích – Viết phương trình hóa học của phản ứng theo nhóm – Nhận xét ý kiến từng nhóm.

GV: - Ca(OH)2 tan ít trong nước, phần tan tạo thành dung dịch bazơ.

- CaO có tính hút ẩm mạnh nên được dùng làm khô b. Tác dụng với axit: PTHH: nhiều chất.

CaO(r)+2HCl(dd)CaCl2(dd) + H2O(l) b. Tác dụng với axit: HS: Tìm hiểu thí nghiệm sgk (H 1.3). Viết phương trình CaO(r)+H2SO4(dd)CaSO4(r)+ H2O(l) hóa học của phản ứng.

GV: Tiến hành thí nghiệm CaO + H2SO4.

HS: Quan sát hiện tượng – Giải thích – Viết phương trình hóa học của phản ứng theo nhóm – Nhận xét ý kiến từng nhóm.

GV: Dựa vào hai phương trình hóa học hãy giải thích tại sao trong trồng trọt, hay trong việc xử lí nước thải của các Trang5

Giáo án hoá hoc9 nhà máy hóa chất người ta hay dùng vôi sống?

GV: Tại sao CaO để lâu ngày trong không khí chất lượng lại giảm? c. Tác dụng với oxit axit: PTHH: - Viết phương trình hóa học để giải thích?

CaO(r) + CO2(k)  CaCO3 c. Tác dụng với oxit axit: II. Canxi oxit coù nhöõng öùng duïng gì?

II. Hoaït ñoäng 2: Tìm hiểu các ứng dụng của CaO Can xioxit được dùng trong công nghiệp GV: Trong thực tế cuộc sống, CaO được dùng để làm gì? luyện kim, l công nghiệp hóa học,vàdùng HS: Nêu một số ứng dụng đã biết. để khử chua đất,sát trùng diệt nấm, khử GV: Yêu cầu học sinh đọc sgk, bổ sung thêm các ứng độc môi trường….. dụng còn thiếu.

III. Saûn xuaát canxi oxit nhö theá naøo?

III. Hoaït ñoäng 3:Tìm hiểu về việc sản xuất CaO GV: Yêu cầu học sinh đọc thông tin sgk.

Nguyên liệu: Trả lời các ý sau: - đá vôi.

- Nêu các nguyên liệu, nhiên liệu dùng để sản xuất - Chất đốt là than đá, củi…

CaO? -PTHH: - Nêu các phản ứng hóa học xảy ra trong lò nung t0 vôi?

C(r) + O2(k)  CO2(k) GV: Giới thiệu các dạng lò nung vôi. t0 Giải thích CaCO3(r) CaO(r) + CO2(k) Viết phương trình hóa học xảy ra trong lò nung vô 4. Cuûng coá: HS: Đọc mục ‘Em có biết’ Viết phương trình hóa học cho mỗi biến đổi sau: t0 Ca(OH)2 CaCO3  CaO CaCl2 Ca(NO3)2 CaCO3 5. Daën doø: Học bài cũ. Chuẩn bị bài mới Làm bài tập1,2,3,4 sgk/9 IV. Ruùt kinh nghieäm

Trang6

Giáo án hoá hoc9 Tuần: 2 Tiết: 4 Ngày soạn: Ngày dạy :

Baøi 2: MOÄT SOÁ OXIT QUAN TROÏNG (tt)

I. Muïc tieâu: - Học sinh hiểu được: - Tính chất hóa học của SO2 ,các ứng dụng của SO2 - Phương pháp điều chếSO2 trong phòng thí nghiệmvà trong công nghiệp.

- Tiếp tục rèn luyện kĩ năng viết phương trình hóa học.

II. Chuaån bò: - Giáo viên: + Dụng cụ: ống nghiệm, bộ ống dẫn khí, ống nhỏ giọt… + Hóa chất: Na2SO3, HCl, Ca(OH)2 , quỳ tím…

- Học sinh: Ôn lại tính chất hóa học của oxit axit III. Tieán trình baøi daïy: 1. Ổn định: Kiểm tra sĩ số 2. Kiểm tra bài cũ : HS1 : Hãy nêu tính chất hoá học của oxit axit và viết PTHH minh hoạ? (Góc bảng) HS 2: Làm bài tập 4 SGK 3. Bài mới: Phương pháp Nội dung B.LÖU HUYØNH ÑI OXIT I. Hoaït ñoäng 1: Tìm hiểu các tính chất của SO2.

I. Löu huyønh ñi oxit coù nhöõng tính chaát gì?

1. Tính chất vật lý: GV: Giới thiệu tính chất vật lí của SO2

1. Tính chất vật lý. * Lưu huỳnh đioxit là chất khí không màu, mùi hắc, độc. nặng hơn không khí….

2. Tính chất hoá học:

2. Tính chất hoá học -GV: SO2 là oxit gì?( SO2 là một oxit axit) SO2 có tính chất của một oxit axit không?.

HS: Kiểm chứng bằng các thí nghiệm a. Tác dụng với nước GV: Tiến hành thí nghiệm điều chế SO 2, (Giới thiệu các chất tham gia phản ứng) dùng giấy quỳ ẩm để nhận biết dung dịch H2SO3 tạo thành.

HS: Viết phương trình hóa học.

GV: thông báo thêm về mưa axit cũng như tác hại của mưa axit. b. Tác dụng với dd bazơ GV: Tiến hành thí nghiệm SO2 + Ca(OH)2.

HS: Quan sát hiện tượng. Nhận xét. Viết phương trình hóa học. c. Tác dụng với oxit bazơ: GV: Yêu cầu học sinh nhắc lại tính chất này, lấy ví dụ minh họa.

a. Tác dụng với nước: SO2(k) + H2O(l)  H2SO3(dd)

b. Tác dụng với dd bazơ: SO2(k) + Ca(OH)2(dd) CaSO3(r) + H2O(l)

c. Tác dụng với oxit bazơ: O2(k) + Na2O(r)  Na2SO3(r) Kết luận:

II. Hoạt động 2: Tìm hiểu các ứng dụng của SO2.

II. HS: Đọc thông tin sgk. Nêu các ứng dụng của lưu Trang7

- Lưu huỳnh đioxit là oxit axit Löu huyønh ñi oxit coù nhöõng öùng duïng gì?

Giáo án hoá hoc9 huỳnh đioxit.

GV: Bổ sung

- Dùng sản xuất H2SO4 - Dùng làm chất tẩy trắngbột gỗ

III. Hoaït ñoäng 3: Điều chế lưu huỳnh đioxit như - Chất diệt nấm mốc… thế nào?

III. Ñieàu cheá löu huyønh ñi oxit nhö theá 1. Trong phòng thí nghiệm naøo?

GV Yêu cầu học sinh 1. Trong phòng thí nghiệm - Nhắc lại các chất đã dùng để điều chế SO2 Muối sunfit + dd axit (HCl, H2SO4) trong phần I.1 Na2SO3(r) + H2SO4(dd)  Na2SO4(dd) - Đọc thông tin sgk, hoàn thành phương trình + H2O(l) +SO2(k) hóa học của phản ứng điều chế SO 2 trong phòng thí nghiệm.

2. Trong công nghiệp: GV: Hướng dẫn học sinh cách thu khí SO2. Giới S + O2 SO2 thiệu sơ lược phản ứng giữa Cu với H2SO4 đặc, nóng.

4FeS2 +11O2 2Fe2O3 +8SO2 2. Trong công nghiệp HS: Đọc thông tin sgk, nêu các phương pháp điều chế SO2 trong công nghiệp

4. Củng cố: Học sinh làm bài tập 1/11 sgk.

5. Dăn dò: Làm bài tập sgk.

Học bài, xem trước bài mới IV. Ruùt kinh nghieäm:

Trang8

Giáo án hoá hoc9 Tuần : 3 Tiết: 5 Ngày soạn: Ngày dạy :

I.

Baøi 3: TÍNH CHAÁT HOÙA HOÏC CUÛA AXIT

Muïc tieâu baøi hoïc - Học sinh biết các tính chất hóa học chung của axit, dẫn ra được những phương trình hóa học tương ứng cho mỗi tính chất.

- Vận dụng những hiểu biết về tính chất hóa học để giải thích một số hiện tượng trong đời sống - Vận dụng những tính chất hóa học của axit để làm bài tập.

II.

Chuaån bò: - Hóa chất: ddHCl, H2SO4 loãng, Zn, CuSO4, NaOH,quỳ tím,Fe2O3 - Dụng cụ: ống nghiệm, ống nhỏ giọt, đũa thủy tinh…

III.

Tieán trình baøi daïy 1. OÅn ñònh: Kiểm tra só số 2. Kiểm tra bài cũ : - Oxit bazơ có những tính chất hóa học nào 3. Bài mới: Phương pháp

I. Hoaït ñoäng 1: Tìm hiểu tính chất hóa học của axit 1. Axit làm đổi màu chất chỉ thị màu GV: Hướng dẫn các nhóm làm thí nghiệm sau: Nhỏ một giọt dung dịch HCl vào mẩu giấy quỳ tím.

HS: Tiến hành thí nghiệm – Quan sát hiện tượng – Nhận xét.

GV: Kết luận GV: Yêu cầu học sinh làm bài tập sau: * Trình bày phương pháp để nhận biết các dung dịch không màu: NaOH, HCl, NaCl? HV: Thảo luận nhóm. Trình bày vào vở bài tập. Nhận xét giữa các nhóm. * Lần lượt cho giấy quỳ vào các dung dịch cần thử, nếu: - Quỳ tím  đỏ: dung dịch HCl - Quỳ tím  xanh: dung dịch NaOH - Quỳ tím không đổi màu: dd NaCl 2. Axit tác dụng với kim loại: GV: Hướng dẫn học sinh tiến hành các thí nghiệm sau: - Fe + HCl - Cu + HCl HS: Quan sát hiện tượng. Nhận xét. Viết phương trình hóa học.

- Học sinh viết các PTHH trên bảng.

GV: Giới thiệu tính chất đặc biệt của HNO3, H2SO4 đặc Trang9

I.

Nội dung Tính chaát hoaù hoïc cuûa axit 1. Axit làm đổi màu chất chỉ thị màu:

-ddaxit làm quỳ tím  đỏ

2. Axit tác dụng với kim loại: . ddaxit + kim loại  muối + Hiđro PT: 2HCl(dd) + Fe(r)  FeCl2(dd) + H2(k) 3H2SO4(dd) +2Al(r) Al2(SO4)3(dd)+3H2(k)  Chú ý: Axit:HNO3vàH2SO4 đặc tác dụng được với nhiều kim loại nhưng không giải phóng hiđro .

Giáo án hoá hoc9 3. Axit tác dụng với bazơ 3.Axit tác dụng với bazơ.(phản ứng HS: Tìm hiểu phần thí nghiệm sgk. trung hoà) GV: Hướng dẫn cách điều chế, lọc lấy Cu(OH)2.

HS: Tiến hành thí nghiệm. Quan sát hiện tượng, nhận Axit + bazơ  muối + nước xét. Viết phương trình hóa học.

H2SO4(l) + Cu(OH)2(r)  CuSO4(dd) GV: Nhấn mạnh: axit có thể tác dụng với cả bazơ tan và bazơ không tan.

GV: Phản ứng giữa axit với bazơ còn được gọi là phản ứng gì? +2H2O(l) GV: Nêu một vài ứng dụng của phản ứng trung hòa trong cuộc sống.

4. Axit tác dụng với oxit bazơ: 4. Axit tác dụng với oxit bazơ Axit + oxit bazơ muối + H2O -Nhóm học sinh tiến hành thí nghiệm CuO + HCl HCl dd ++Fe2O3 r FeCl3 dd +H2O l theo hướng dẫn của GV 2HCl(dd) + CuO(r)  CuCl2(dd) + H2O(l) -HS: Quan sát hiện tượng, nhận xét. Viết phương trình hóa học.

5. Axit tác dụng với muối(học ở bài 9) GV: lưu ý học sinh màu của dung dịch muối đồng (II) và dung dịch muối sắt (III).

II. Axit manh và axit yếu 5. Axit + Muối(học ở bài 9) - Axit mạnh: HCl, HNO3, H2SO4..

II. Hoạt động 2.Axit mạnh , Axit yếu - Axit yếu: H2S, H2CO3…

GV:Giới thiệu các axit mạnh, axit yếu 4. Củng cố Học sinh làm bài tập 2/14sgk 5. Dặn dò Làm bài tập sgk.

Học bài cũ, xem trước bài mới .IV. Rút kinh nghiệm:

Trang10

Giáo án hoá hoc9

Tuần: 3 Tiết: 6 Ngày soạn: Ngày dạy : I.

II.

III.

Baøi 4: MOÄT SOÁ AXIT QUAN TROÏNG (T1)

Muïc tieâu: -

Học sinh biết tính chất của axit HCl, axit H2SO4 loãng: có đầy đủ tính chất hóa học của axit. Viết đúng phương trình hóa học cho mỗi chất.

-

H2SO4 đặc có những tính chất hóa học riêng.

-

Nêu được các ứng dụng của hai axit trong đời sống và sản xuất

-

Sử dụng an toàn các axit trong phòng thí nghiệm.

Chuaån bò: -

Giáo viên: + Hóa chất: HCl, H2SO4, Fe, Zn, Cu, Al,… quỳ tím, NaOH, CuSO4, CuO. + Dụng cụ: ống nghiệm, đũa thủy tinh,

-

Học sinh: Nắm vững các tính chất của axit

Tieán trình baøi daïy 1. Ổn định: Kiểm tra sæ số 2. Kiểm tra bài cũ : HS 1: Nêu tính chất hóa học chung của axit, viết PTHH minh họa. (học sinh ghi trên góc bảng).

HS 2: Làm bài tập 3 SGK 3. Bài mới: Phương pháp

Trang11

Nôi dung

Giáo án hoá hoc9 A. Axit clohiDric: HCl 1. Tính chất I. Hoaït ñoäng 1: HCl -Dung dịch khí clorua trong nước 1. Tính chất gọi là axitclohiđric HS quan sát lọ đựng dd HCl nêu các tính chất vật lí của -HCl có tính chất HH của 1 axit axit clohiđric mạnh: GV:?HCl thuộc loại axit nào( mạnh hay yếu)? a) Làm đổi màu quỳ tím đỏ.

- HS làm thí nghiệmtheo hướng dẫn của GV b) Tác dụng với nhiều kim loại -Đại diện nhóm báo cáo , nhóm khác bổ sung muối clorua + hiđro GV chốt lại 2 HCl ( dd ) + Zn( r ) → ZnCl 2 ( dd ) + H 2 ( k ) HS: viết PTHH c)Tác dụng với bazơ muối clorua + nước 2 HCl( dd ) + Cu (OH ) 2( r ) → CuCl 2( dd ) + 2 H 2O

d) Tác dụng với oxit bazơ muối clorua +nước 2 HCl( dd ) + CuO( r ) → CuCl2 ( dd ) + H 2O

e) Tác dụng với muối(học ở bài g) 2. Ứng dụng: - Điều chế muối clorua

2.Ứng dụng: -GV: thuyết trình ứng dụng HCl

- Làm sạch bề mặt kim loại - Tẩy gỉ kim loại - Chế biến thực phẩm, dược phẩm B. Axit sunfuric (H2SO4) I. Tính chaát vaät lyù:

II. Hoaït ñoäng 2: B.H2SO4 I.

Tính chaát vaät lyù: -HS quan sát lọ đựng H2SO4 đặc nhận xét về tính chất vật * Axit sunfuric là chất lỏng sánh, không màu, không bay hơi, tan lý nhiều trong nước(toả nhiều nhiệt), -GV: hướng dẫn HS cách pha loãng axitsunfuric d = 1,83 (98%), Chúý:Khiphaloãngaxitsunfuric đặc phải rót từ từ axit đặc vào lọ đựng sẵn nước rồi khuấy đều.

II. Tính chaát hoaù hoïc 1.Tính chất H2SO4 Axit sunfuric có tính chất hoá học của axit: II. Tính chaát hoaù hoïc

1. Tính chất H2SO4 loãng -GV Thuyết trình H2SO4 loãng có đầy đủ tính chất HH của axit -NhómHS:ViếtPTHH - GV: đưa ra đáp án. Các nhóm trao đổi chéo nhận xét chấm điểm

a) Làm đổi màu quỳ tím đỏ b) Tác dụng với kim loại  muối sunfat +và khí hiđro H 2 SO4 ( ñl ) + Zn( r ) → ZnSO4 ( dd ) + H 2 ( k )

c)Tác dụng với bazơ  muối sunfat + nước H 2 SO4 ( ñl ) + Cu (OH ) 2 ( r ) →CuSO4 ( dd ) + 2 H 2O

d)Tác dụng với oxit bazơ  muối sunfat + nước H 2 SO4( ñl ) + CuO2( r ) →CuSO4 ( dd ) + H 2O

4. Củng cố Trang12

Giáo án hoá hoc9 Cho các chất sau: Ba(OH)2, Fe(OH)3, SO3, K2O, Mg, Cu, CuO, P2O5. Hãy viết phương trình hóa học của các chất trên (nếu có) với các chất Nước Dung dịch H2SO4 loãng Dung dịch HCl 5. Dặn dò Làm bài tập sgk.

Học bài cũ, xem trước bài mới.

IV.

Ruùt kinh nghieäm

Tuần : 4 Tiết : 7 Ngày soạn: Ngày dạy :

Baøi 4: MOÄT SOÁ AXIT QUAN TROÏNG (tt)

I. Muïc tieâu: Học sinh biết được - H2SO4 đặc có những tính chất hóa học riêng, dẫn ra được các phương trình hóa học cho các tính chất này.

- Biết cách nhận biết H2SO4 và muối sunfat - Những ứng dụng của H2SO4 trong đời sống và sản xuất - Các nguyên liệu và công đoạn sản xuất H2SO4 trong công nghiệp - Rèn kĩ năng viết phương trình hóa học, làm bài tập nhận biết các chất, làm bài tập đinh lượng.

II. Chuaån bò - Giáo viên: + Dụng cụ: giá ống nghiệm, ống nghiệm, kẹp gỗ, đèn cồn, ống nhỏ giọt + Hóa chất: H2SO4, (loãng và đặc), Cu, dung dịch BaCl2, dung dịch Na2SO4, dung dịch HCl, dung dịch NaCl, dung dịch NaOH III. Tieán trình baøi hoïc: 1. Ổn định lớp:Kiểm tra sĩ số 2. Bài cũ: 3. Bài mới: Phương pháp III. Hoạt động 2:

2.Tìm hiểu các tính chất hóa học riêng của H2SO4 đặc

Trang13

Nội dung III. Axit sunfuric đặc có những tính chất hóa học riêng:

Giáo án hoá hoc9 a. GV:Làm thí nghiệm về tính chất đặc biệt của axitH2SO4 đặc Gọi HS nêu hiện tượng rút ra nhận xét GV:Khí thoát ra ở ống nghiệm là khí SO 2 ,và dd màu xanh lam là CuSO4 HS: Nhận xét – Viết phương trình hóa học.

GV: Ngoài đồng H2SO4 đặc còn tác dụng với nhiều kim loại khác (kể cả kim loại hoạt động hóa học yếu) không giải phóng hiđro.

GV: Yêu cầu học sinh lấy ví dụ Zn + H 2SO4(đặc, nóng) để so sánh khi Zn + H2SO4(lõang). b. Tính háo nước: GV: Ngoài tính chất trên, H2SO4 đặc còn có tính chất nào, chúng ta cùng tìm hiểu qua thí nghiệm sau. Giáo viên tiến hành thí nghiệm sgk.

HS: Quan sát – Nêu hiện tượng của phản ứng.

GV: Giải thích hiện tượng: Khi Cacbon sinh ra bị oxi hóa bởi H2SO4 đặc tạo thành khí CO2 gây sủi bọt trong cốc, làm cacbon trào ra khỏi miệng cốc.

HS Viết phương trình hóa học.

GV: Lưu ý học sinh thận trong khi dùng H 2SO4 đặc.

(Liên hệ thực tế: Dùng H2SO4(loãng) để viết chữ, khi đọc thì hơ nóng lên.

.a Tác dụng với kim loại H2SO4 đặc tác dụng với nhiều kim loại nhưng không giải phóng hiđro H2SO4(đặc) + Cu(r)  CuSO + t0 4(dd) 2H2O(l) + SO2(k)

.b

Tính háo nước:Axit sun fuaric đặc hút nước mạnh

H2SO4(đặc)

C12H22O11 

12C + 11H2O

IV. Hoaït ñoäng 3: Tìm hiểu các ứng dụng của

H2SO4

IV. Sản xuất H2SO4 1.

Nguyên liệu: lưu huỳnh hoặc quặng pirit, GV: Treo tranh 1.12. Yêu cầu học sinh quan sát, nêu không khí và nước. các ứng dụng của H2SO4 2. Các công đoạn chính: HS: Quan sát tranh, nêu ứng dụng. a)Sản xuất lưu huỳnh đi oxit Gv: Chốt lại t0 SO S + O2  2 V. Hoạt động 4: Tìm hiểu việc sản xuất H2SO4 Hoặc 4FeS2 +11O2 2Fe2O3 +8SO2 HS: Đọc thông tin sgk, nêu nguyên liệu để sản xuất b)Sản xuất lưu huỳnh tri oxit H2SO4.

2SO2 + O2  2 SO3 GV: Hướng dẫn hs hòan thành các chất trong sơ đồ c) Sản xuất H2SO4 sau: SO3 + H2O H2SO4 S  SO2  SO3  H2SO4.

Yêu cầu học sinh viết các phương trình hóa IV. Nhaän bieát axit sunfuaric vaø muoái học để thể hiện các bước trong sơ đồ. sunfat VI. Hoaït ñoäng 5: Tìm hiểu cách nhận biết Axit -Thuốc thử BaCl , Ba(NO ) Ba(OH) 2 3 2 2 sunfuric và muối sunfat có hiện tượng kết tủa trắng GV: Hướng dẫn học sinh tiến hành thí nghiệm sgk.

H2SO4(dd) + BaCl2(dd)  2HCl(dd) + HS: Tiến hành thí nghiệm, quan sát, nêu hiện tượng.

BaSO4(r) GV: Giải thích chất rắn màu trắng không tan tạo Na2SO4(dd) + BaCl2(dd)  2NaCl(dd) + thành sau phản ứng là BaSO4, dựa vào dấu hiệu có BaSO4(r) chất không tan sau phản ứng là BaSO4 để nhận biết  Chú ý: Có phân biệt axit sunfuaric và H2SO4. muối sunphat bằng kim loại:Zn,Al,Fe..

HS: Viết phương trình hóa học. Khí hiđro GV: Ngoài BaCl2, còn dùng các muối khác của Ba như Ba(NO3)2… hoặc Ba(OH)2 để nhận biết Axit Trang14

Giáo án hoá hoc9 sunfuric và muối sunfat GV: Để phân biệt H2SO4, và muối sunfat ta có thể dùng quỳ tím hay một số kim loại như Fe, Zn… 4. Củng cố Trình bày phương pháp hóa học để nhận biết các lọ bị mất nhãn sau: NaCl, Na2SO4, H2SO4?

5. Dặn dò Làm bài tập 1,2,3,5,6sgk.

Học bài cũ, xem trước bài mới.

V. Ruùt kinh nghieäm

Tuần : 4 Tiết : 8 Ngày soạn: Ngày dạy: I.

Baøi 5: LUYEÄN TAÄP TÍNH CHAÁT HOAÙ HOÏC CUÛA OXIT VAØ AXIT

Muïc tieâu baøi hoïc: - Học sinh được củng cố lại các tính chất hóa học của oxit, axit - Rèn kĩ năng viết phương trình hóa học, làm bài tập.

II. Chuaån bò - Giáo viên: Bảng phụ - Học sinh: Xem lại kiến thức đã học III.

Tieán trình baøi daïy 1. Ổn định lớp: Kiểm tra sæ số 2. Kiểm tra bài cũ:Trong quá trình ôn tập 3. Bài mới: Phương pháp

I. Hoaït ñoäng 1: Kiến thức cần nhớ 1. Tính chất hóa học của oxit GV: Dung bảng phụ đưa sơ đồ câm 1 sgk/20 Yêu cầu học sinh hòan thành các phần còn trống để hoàn thiện sơ đồ.

HS: Thảo luận nhóm để hòan thành sơ đồ. Trình bày trên bảng phụ. Nhận xét.

Trang15

Nội dung I. Kieán thöùc caàn nhôù 1. Tính chất hóa học của oxit Sơ đồ SGK/20 -PTHH: a) CaO r + 2 HCl dd

CaCl2 dd

+

Giáo án hoá hoc9 GV: Chốt lại:. Yêu cầu các nhóm viết phương trình hóa học H2O l để minh họa. b) CO2 + Ca(OH) 2  CaCO3 + H2O 2. Tính chất hóa học của axit c) CaO + CO2  CaCO3 Dung bảng phụ đưa sơ đồ câm 2 sgk/20 d) CaO + H2O  Ca(OH)2 Yêu cầu học sinh hòan thành các phần còn trống để hoàn e) SO2 + H2O  H2SO3 thiện sơ đồ.

2. Tính chất hóa học của axit HS: Thảo luận nhóm để hòan thành sơ đồ. Trình bày trên Sơ đồ SGK/20 bảng phụ. Nhận xét. đọc tên sản phẩm PTHH GV: Chốt lại. Yêu cầu các nhóm viết phương trình hóa học H2SO4 +Fe  FeSO4 + H2 để minh họa..

H2SO4 + CuO  CuSO4 + H2O - GV: Nhắc nhở HS chú ý tính chất riêng của H2SO4 H2SO4 + 2NaOH  Na2SO4 + 2H2O  Chú ý:H2SO4 đặc có tính chất riêng đặc (sgk) II. Hoaït ñoäng 2: Bài tập II. Baøi taäp 1. Bài 1: 1.Bài 1/21 sgk GV: Yêu cầu học sinh làm bài tập 1/21sgk. *Các oxit tác dụng với nước: GV: Hướng dẫn: Na2O, CaO, SO2, CO2 - Trước hết cần phân loại các hợp chất trong đề bài ( Na2O + H2O  2NaOH oxit bazơ, và oxit axit) CaO + H2O  Ca(OH)2 - Sau khi phân loại dựa vào các tính chất chung để SO2 + H2O  H2SO3 viết phương trình hóa học cho từng chất.

CO2 + H2O  H2CO3 *Các oxit tác dụng với HCl: CuO, Na2O, CaO CuO + 2HCl  CuCl2 + H2O Na2O + 2HCl  2NaCl + H2O CaO + 2HCl  CaCl2 + H2O *Các oxit tác dụng được với NaOH: SO2, CO2 SO2 + 2NaOH  Na2SO3 + H2O CO2 + 2NaOH  Na2CO3 + H2O 2. Bài 3/21 sgk Cho hỗn hợp khí lội qua dung 2. Bài 2: dịch Ca(OH) 2 . CO2, và SO2 bị giữ lại Hs: Đọc đề bài 3/21 sgk trong dung dịch vì có phản ứng xảy ra Gv: Hướng dẫn với Ca(OH)2 theo các phương trình hóa - Phân loại các hợp chất oxit trong đề bài.

- Tính chất hóa học của chúng khác nhau như thế học sau: CO2 + Ca(OH)2  CaCO3(r) + H2O nào? Dựa vào đặc điểm khác nhau đó để tách chúng ra.

SO2 + Ca(OH)2  CaSO3(r) + H2O 4. Cuûng coá: Trong quá trình ôn tập 5. Dặn dò: Làm bài tập còn lại trong sgk.

Học bài cũ, xem trước bài thực hành.

V. Rút kinh nghiệm:

Trang16

Giáo án hoá hoc9

Tuần : 5Tiết : 9 Ngày soạn: Ngày dạy: I.

Baøi 6: THÖÏC HAØNH TÍNH CHAÁT HOAÙ HOÏC OXIT VAØ AXIT

Muïc tieâu: - Thông qua các thí nghiệm để khắc sâu kiến thức về tính chất hóa học của axit và oxit - Rèn các kĩ năng thực hành hóa học - Giáo dục ý thức cẩn thận, tiết kiệm trong học tập

II.

Chuaån bò: (6nhóm) - Dụng cụ: 1 giá ống nghiệm, 6 ống nghiệm, 2 kẹp gỗ, 1 lọ thủy tinh miệng rộng, 1 muôi sắt - Hóa chất: CaO, P đỏ, HCl, Na2SO4, NaCl, H2SO4, quì tím, BaCl2

III.

Tieán trình baøi daïy 1. Ổn định lớp:Kiểm tra sæ số 2. Kiểm tra bài cũ :Kiểm tra dụng cụ thực hành 3. Bài mới: Phương pháp

Trang17

Nội dung

Giáo án hoá hoc9 I. Hoaït ñoäng 1: Tiến hành thí nghiệm 1. Tính chất hoá học của oxit a)Thí nghiệm 1: Phản ứng của canxi oxit với nước GV: Hướng dẫn nhóm học sinh cách làm thí nghiệm: - Cho một mẩu CaO vào ống nghiệm, nhỏ thêm dần 1 – 2 ml nước Thử dung dịch sau phản ứng bằng giấy quỳ tím.

HS: Quan sát, giải thích hiện tượng(vôi sống nhão ra, phản ứng tỏa nhiều nhiệt, quì tím  xanh vì dung dịch thu được là một bazơ) HS: Rút ra kết luận về tính chất hóa học của CaO: CaO tác dụng với nước tạo dung dịch kiềm.

Viết phương trình hóa học.vào phiếu thực hành.

I. Tieán haønh thí nghieäm 1. Tính chất hóa học của oxit a. Thí nghiệm 1: Phản ứng của canxi oxit với nước.

PTHH: CaO(r) + H2O(l)  Ca(OH)2(dd)

b. Thí nghiệm 2: Phản ứng của điphotpho pentaoxit với nước.

- PTHH b. Thí nghiệm 2: Phản ứng của điphotpho P2O5(r) + 3H2O(l)  2H3PO4(dd) pentaoxit với nước Nhóm học sinh làm thí nghiệm theo hướng dẫn của GV: - Đốt một ít P đỏ trong bình thủy tinh miệng rộng.

- Khi P cháy hết, thêm 1 – 2ml nước vào bình, đậy nắp, lắc nhẹ - Thử dung dịch sau phản ứng bằng giấy quỳ tím.

HS: Quan sát hiện tượng: photpho cháy sinh ra “khói trắng” bám vào thành bình là P2O5.

Thử dung dịch sau phản ứng bằng giấy quỳ tím: quỳ tím  đỏ.  dung dịch thu được là một axit. HS:Kết luận về tính chất hóa học của P2O5: P2O5 tác dụng với nước tạo axit viết PTHHvaò phiếu thực hành.

2. Nhận biết các dung dịch 2. Nhận biết các dung dịch  B1:Lấy mỗi lọ 1 giọt nhỏ vào giấy quỳ: Bài tập: -Nếu quỳ tím không đổi màulà lọ Na2SO4 Có ba lọ không nhãn đựng ba dung dịch là: -Hai lọ còn lại là HCl và H2SO4 H2SO4(loãng), HCl, Na2SO4. Hãy tiến hành thí  B2 Cho 1-2 giọt dd BaCl2 vào 2 mẫu thử còn lại: nghiệm để nhận biết từng chất trong mỗi lọ -Nếu trong ống nghiệm không có kết tủa trắngthì đó Gv: Hướng dẫn là lọ H2SO4 - Để nhận biết các dung dịch trên, ta PT: BaCl2(dd) + H2SO4(dd)  BaSO4(r) +2HCl(dd) phải tìm sự khác nhau về tính chất của các - Lọ còn lại không có kết tủa là HCl dung dịch đó. Yêu cầu học sinh phân loại và gọi tên 3 hợp chất - Dựa vào các tính chất khác nhau đó để phân biệt. Gọi học sinh nêu II. Vieát töôøng trình cách tiến hành.

Hs: Tiến hành thí nghiệm nhận biết theo nhóm TN Muïc ñích Hieän töôïng keát quaû ghi lại kết quả trong phiếu thực hành TN quan saùt TN II. Hoaït ñoäng 2: Hướng dẫn học sinh viết ñöôïc bảng tường trình theo mẫu.

Trang18

Giáo án hoá hoc9

4. Củng cố: Học sinh rửa dụng cụ 5. Dặn dò: Học bài cũ, để kiểm tra 45’.

IV.

Ruùt kinh nghieäm

Tuần : 5 Tiết: 10

KIỂM TRA 45 PHÚT(k1/1) Trang19

Giáo án hoá hoc9 Ngày soạn: Ngày dạy : I.Mục tiêu: -Kiểm tra lại một số kiến thức cơ bản oxit ,axit - Giáo dục ý thức cẩn thận trong học tập - Thông qua kết quả bài kiểm tra để từ đó có biện pháp giảng dạy cho phù hợp.

II Chuần bị GV:Chuẩn bị câu hỏi HS: Ôn bài III.Tiến trình bài dạy: 1. Ổn định: Kiểm tra sĩ số: 2. Thiết lập ma trận: Nội dung Mức độ kiến thức kỹ năng Biết Hiểu Vận dụng TNKQ TL TNKQ TL TNKQ TL T/c của oxit…

3(0,75đ) 2(0,5đ) 1(0,5đ) Một số axit quan trọng Tổng

Tồng 6(1,75đ)

1(0,25đ)

1(2đ)

2(0,5đ)

1(2đ)

1(0,5đ)

1(3đ)

7(8,25đ)

4(1,0đ)

1(2đ)

4(1đ)

1(2đ)

2(1,0đ)

1(3đ)

13(10đ)

3. Kiểm tI IV.Rút kinh nghiệm: Họ và tên: Lớp:

STT:

ĐỀ KIỂM TRA ĐỊNH KỲ B1/ K1 (09-2010) Môn: Hóa học lớp 9 (Thời gian 45’. Không kề thời gian giao đề)

Điểm

I.

Lời phê

PHẦN TRẮC NGHIỆM: 3 điểm (Thời gian làm bài 15’) Câu 1: Cho các oxit sau: Na2O , P2O5 ,CO, SO2 ,ZnO. Oxit có thể tác dụng với nước là: a.Na2O,P2O5 ,SO2 ,BaO c. P2O5, SO2 , ZnO, Na2O b. Na2O, P2O5 ,SO2 , CO d. CO , SO2 ZnO , P2O5 Câu 2: Có hỗn hợp CO2 và O2 ,để thu được oxi tinh khiết từ hỗn hợp trên ta có thể dùng chất nào sau đây:: a. H2 b. H2SO4 c. Ca(OH)2 d. HCl Câu 3: : Dùng thuốc thử nào sau đây để nhận biết axit sunfuric và muối sun phát a.BaCl2 b. Ba(OH)2 c. Ba(NO3)2 d. Tất cả.

Câu 4: : Trong các oxít dưới đây: K2O, H2O, NO, CO2, N2O5, CO, SO2, P2O5, CaO..Số oxít axit và số oxít ba zơ tương ứng là: a. 4 và 2 b. 3 và 4 c. 5 và 4 d. 7 và 2 .

Câu 5: : Để làm khô khí CO2 ẩm người ta dùng chất nào sau đây: a. NaOH (rắn) b. H2SO4(đặc) c. CaO(mới nung) d. Al2O3 Câu 6: : Khí SO2 được tạo ra từ cặp chất nào sau đây: a. CaSO3 và HCl b.CaSO3 và NaOH c.CaSO4 và HCl d.CaSO3 và NaCl Câu 7: : Có hai chất bột trắng là : Al2O3 và CaO chất đề phân biệt chúng là: a. dd HCl b. H2O c.Giấy quỳ tím d.NaCl Trang20

Giáo án hoá hoc9 Câu 8: : Tính chất hóa học quan trọng nhất cùa axit là: a.Tác dụng với phi kim ,nước và càc hợp chất b.Tác dụng với chất thể hiện tính kim loại c. Tác dụng với kim loại , bazơ,oxit bazơ, muối. d.Tác dụng với kim loại ,rượu, muối.

Câu 9: : Cho 100(ml) dung dịch H2SO4: 40%, có khối lượng riêng là : D =1,31 g/ml. Khối lượng H2SO4 trong dung dịch đó là: a. 0,245 b. 52,4 c.0,025 d. Một kết quả khác.

10.Câu 10: Để hòa tan 2,4 một oxít kim loại hóa trị ( II ) cần dùng 30(g)dung dịch HCl nồng độ 7,3% . Công thức của oxít đó là a. ZnO b.FeO c. CuO d.BaO II.PHẦN TỰ LUẬN: 7 điểm Câu 1: : Cho các chất sau: FeS2, O2, H2SO4, Na2SO3, S. Hãy viết PT điều chế SO2 trong phòng thí nghiệm và trong công nhiệp.

Câu 2: Trình bày phương pháp hóa học phân biệt ba lọ đựng dung dịch sau: NaCl, KOH, Na2SO4.

Câu 3: Bài toán Cho 15,5 (g) Na2O tác dụng với nước thu được 0,5 (l) dung dịch . a.Tính nồng độ mol của dung dịch . b.Tính thể tích dung dịch H2SO4 20%. Khối lượng riêng D=1,14 g/ml để trung hòa hết dung dịch trên . c . Tính nồng độ mol của các chất có trong dung dịch sau phản ứng THCS Lê Quý Đôn Tổ Lý- hoá-Sinh

ĐÁP ÁN ĐỀ KIỂM TRA ĐỊNH KỲB1/k1(09-2010) Môn : Hoá học lớp 9 (Thời gian 45’ ,không kể thời gian giao đề) I. PHẦN TRẮC NGHIỆM 3 điểm (Đúng mỗi ý lựa chọn 0,25 điểm. Câu tính toán 0,5 điểm) Câu 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Đáp a c d a b a b c b c án II. PHẦN TỰ LUẬN: 7 điểm 1. Câu 1: (2 đ)Viết được mỗi phương trình 0,5. cân bằng đúng 1 phương trình 0,5 1)Na2SO3(dd) + H2SO4(dd)  Na2SO4(dd) + H2O(l) + SO2(k) t0 t0 2)S(r) + O2(k) → SO2(k), 3) 4FeS2(r) + 11O2(k) → 2Fe2O3(r) + 8SO2(k) 2. Câu 2: (2 điểm) Dùng quỳ tín nhận ra bazơ và muối (1 đ) - Nếu quỳ tím  xanh là lọ KOH (0,5). - 2 lọ còn lại là NaCl và Na2SO4 (0,5) - Dùng thuồc thử BaCl2 nhận ra Na2SO4 (0.25) .- Lọ còn lại là NaCl (0,25) PT: Na2SO4(dd) + BaCl2(dd)  BaSO4(r) + 2NaCl(dd) (0.5) - Câu 3: (3 điểm)Tính đúng mỗi ý (1đ) a/ nNa2O =

15,5 = 0,25 (mol) 62

.PT: Na2O + H2O  2NaOH (1) TPT 1 1 2 TĐ: 0,25 0,5 0,5

=> CM(NaOH) = 0,5 =1( M )

b/

2NaOH + H2SO4  Na2SO4 + 2H2O (2)

TPT: 2 : 1 : 1 : 2 TĐ: 0,5 : 0,25 : 0,25 m(H2SO4) = 0,25 x 98 = 24,5 (g) 100

0,25

c/ Vdd sau phản ứng = 0,6075 (l)  CM(Na2SO4) = 0,6075 = 0,41( M ) Tuần: 6 Tiết: 11

1

Vdd(H2SO4) = 24,5 ⋅ 20 ⋅ 1,14 =107,5(ml )

Bài:7 Trang21

Giáo án hoá hoc9 Ngày soạn: TÍNH CHẤT HOÁ HỌC CỦA BAZƠ Ngày dạy : I .Mục tiêu: * Kiến thức: Học sinh biết được các tính chất hóa học của bazơ và viết được phương trình hóa học tương ứng cho mỗi tính chất. * Kĩ năng :Vận dụng những kiến thức của mình về tính chất hóa học của bazơ để giải thích các hiện tượng trong đời sống sản xuất. Và làm các bài tập định tính và định lượng. *Thái độ: Có hứng thú say mê với học tập.

II. Chuẩn bị: - Giáo viên: Hóa chất: NaOH, Ca(OH)2, CuSO4, H2SO4, quỳ tím, phenol phtalein Dụng cụ: đèn cồn, ống nghiệm, kẹp gỗ, đũa thủy tinh…

- Học sinh: Xem lại tính chất của oxit và axit III.Tiến trình bài dạy 1. Ổn định lớp:Kiểm tra sĩ số 2. Kiểm tra bài cũ:Dựa vào khả năng tan trong nước, bazơ được chia thành mấy loại?

3. Bài mới: Phương pháp Nội dung 1.Hoạt động 1: Tác dụng của dung dịch bazơ với chất chỉ thị 1. Tác dụng của dung dịch bazơ với màu: GV:hướng dẫn nhóm hs làm thí nghiệm: chất chỉ thị màu TN1:Nhỏ 1 giọt dd NaOH lên mẩu giấy quỳ tím.

Dung dịch bazơ(kiềm) làm: TN2: Nhỏ 1 2 giọt dd Phenolphtalein(không màu) vào ống - quì tím  xanh nghiệm có chứa 1 2 ml dd NaOH - Phenolphtalein(không màu)  đỏ -Quan sát hiện tượng Đại diện nhóm nhận xét kết luận 2. Tác dụng của dung dịch bazơ với oxit axit -HS: nhắc lại các tính chất hóa học của oxit axit tính chất hóa 2. Tác dụng của dung dịch bazơ với học nào kiên quan đến bazơ? oxit axit - GV:hướng dẫn nhóm hs làm thí nghiệm cho SO 2 hoặc P2O5 Dung dịch bazơ(kiềm) + oxit axit  phản ứng với dung dịch Ca(OH)2. muối + nước -HS: Quan sát hiện tượng cho biết dấu hiệu nào chứng tỏ có PTHH: phản ứng hóa học đã xảy ra Đại diện nhóm nhận xét Ca(OH)2(dd) + SO2(k) CaSO3(r) + nhóm khác bổ sung  kết luận  Viết PTHH. H2O(l) -HS viết thêm một vài PTHH khác để minh họa.

3. Tác dụng của bazơ với axit (phản 2KOH(dd) + SO2(k)  Na2SO3(dd) + H2O(l) ứng trung hòa.)

3. Tác dụng của bazơ với axit GV:hướng dẫn nhóm hs làm Bazơ + axit  muối + nước thí nghiệm Ca(OH)2 + H2SO4 và Cu(OH)2 + H2SO4.

Cu(OH)2(dd) + H2SO4(dd)  CuSO4(r) + -HS: Quan sát hiện tượng cho biết dấu hiệu nào chứng tỏ có H2O(l) phản ứng hóa học đã xảy ra Đại diện nhóm nhận xét NaOH(dd) + HCl(dd)  NaCl(dd) + H2O(l) nhóm khác bổ sung  kết luận  Viết PTHH 4. Bazơ không tan bị nhiệt phân hủy GV: Phản ứng giữa bazơ và axit được gọi là phản ứng trung . Bazơ không tan bị nhiệt phân huỷ  hòa. oxit + nước 4.Bazơ không tan bị nhiệt phân hủy. t0 -GV:hướng dẫn nhóm hs làm thí nghiệm đốt nóng Cu(OH) 2. Cu(OH)2(r)  CuO(r) + H2O(l) Quan sát  nhận xét hiện tượng  viết phương trình hóa học.

Gv: Ngoài các tính chất trên, dung dịch bazơ còn tác dụng với 2Fe(OH)3(r)  t0 Fe2O3(r) + 3H2O(l) dung dịch muối, chúng ta sẽ học ở bài sau.

5.Dung dịch bazơ tác dụng với dd 5. Dung dịch bazơ tác dụng với dd muối( học ở bài 9) muối( học ở bài 9) 4. Củng cố: -Nhắc lại tính chất HH của bazơ.

-Bài tập Cho các ba zơ sau: Cu(OH)2, NaOH, Ba(OH)2. Bazơ nào a. Tác dụng với dd HCl b. Tác dụng với CO2 -Giải: Trang22

Giáo án hoá hoc9 a. Tác dụng với dd HCl Cu(OH)2(dd) + 2HCl(dd)  CuCl2 (dd) + H2O(l) NaOH (dd) + HCl(dd)  NaCl(dd) + H2O (l) Ba(OH)2 (dd) + 2 HCl (dd)  BaCl2(dd) + H2O(l) NaOH, Ba(OH)2. Bazơ nào tác dụng với dd HCl b. Tác dụng với CO2 2NaOH (dd) + CO2 (k)  Na2CO3(dd) + H2O (l) Ba(OH)2 (dd) + CO2 (k)  BaCO3(r) + H2O(l) 5. Dặn dò -Học thuộc tính chất hóa học của bazơ.

- Làm bài tập 1,2.3.4sgk./25 - Xem trước bài Một số bazơ quan trọng IV. Rút kinh nghiệm

Tuần: 6 Tiết: 12 Ngày soạn: Ngày dạy :

Bài 8: MỘT SỐ BAZƠ QUAN TRỌNG (Tiết 1)

Trang23

Giáo án hoá hoc9 I .Mục tiêu: * Kiến thức: Học sinh biết được :NaOH có đầy đủ tính chất hóa học của một dung dịch bazơ. Nêu được các thí nghiệm hóa học để chứng minh. Viết được các phương trình hóa học của mỗi tính chất. Các ứng dụng của NaOH trong đời sống và trong sản xuất. * Kĩ năng :Vận dụng những kiến thức của mình về tính chất hóa học của NaOH để giải thích các hiện tượng trong đời sống sản xuất. Và làm các bài tập định tính và định lượng. *Thái độ: Có hứng thú say mê với học tập.

II. Chuẩn bị: -Giáo viên: Hóa chất: NaOH, HCl, H2SO4 loãng, Na2SO3 (rắn)… quỳ tím, phenol phtalein Dụng cụ: đèn cồn, ống nghiệm, kẹp gỗ, đũa thủy tinh…

-Học sinh: Xem lại tính chất của oxit và axit III.Tiến trình bài dạy 1.Ổn định lớp:Kiểm tra sĩ số.

1. Kiểm tra bài cũ: Nêu tính chất hóa học của NaOH 2. Bài mới: Ở bài này chúng ta sẽ học trong hai tiết, tiết đầu tiên sẽ tìm hiểu về NaOH Phương pháp Nội dung A .NATRI HIĐROXIT(NaOH) A .NATRI HIĐROXIT(NaOH) 1.Hoạt động 1 Tìm hiểu tính chất vật lí của natri 1 Tính chất vật lí hiđroxit GV:hướng dẫn nhóm hs làm thí nghiệm Lấy một ít Natri hiđroxit là chất rắn không màu, hút ẩm NaOH (rắn) cho vàođế sứ để quan sát. mạnh, tan nhiều trong nước và tỏa nhiệtcó tính -Dùng một ít nước để hòa tan NaOH rồi sờ tay vào nhờn , làm bục vải ăn mòn da.. ống nghiệm -Quan sát  nhận xét hiện tượng + thông tin sgk  tính chất vật lí của NaOH 2.Hoạt động 2:Tìm hiểu tính chất hóa học của 2:Tính chất hóa học natri hiđroxit Dung dịch NaOH có đầy đủ tính chất hoá học -HS: hãy cho biết NaOH thuộc loại bazơ gì? Từ đó của ba zơ tan : hãy dự đoán tính chất hóa học của NaOH (NaOH là a. Đổi màu chất chỉ thị: một bazơ tan,) Dung dịch NaOH làm quỳ tím  xanh -GV: gọi hs nhắc lại tính chất hh của bazơ tan và viết Dung dịch phenolphatalein(không màu)  PTHH đỏ -Các nhóm thảo luậnTính chất HH của NaOH b. Tác dụng với axit: - Đại diện nhóm báo cáo  nhóm khác bổ sung  -dd Natrihiđroxit + axit  muối + nước kết luận  Viết PTHH -PT: NaOH(dd) + HCl(dd)  NaCl(dd) + H2O(l) Dung dịch NaOH có đầy đủ tính chất hoá học của ba 2NaOH(dd) + H2SO4(dd)  Na2SO4 (dd) + zơ tan : a. Đổi màu chất chỉ thị: 2H2O(l) Dung dịch NaOH làm quỳ tím  xanh c. Tác dụng với oxit axit: Dung dịch phenolphatalein(không màu)  đỏ - dd Natrihiđroxit + oxit axit  muối + b. Tác dụng với axit: nước -dd Natrihiđroxit + axit  muối + nước -PT:2NaOH(dd) + SO2(k)  Na2SO3 (dd) + -PT: NaOH(dd) + HCl(dd)  NaCl(dd) + H2O(l) H2O(l) 2NaOH(dd) + H2SO4(dd)  Na2SO4 (dd) + 2NaOH(dd) + CO2(k)  Na2CO3 (dd) + H2O(l) 2H2O(l) d. Tác dụng với dd muối( Học ởbài 9) c. Tác dụng với oxit axit: - dd Natrihiđroxit + oxit axit  muối + nước -PT:2NaOH(dd) + SO2(k)  Na2SO3 (dd) + H2O(l) 2NaOH(dd) + CO2(k)  Na2CO3 (dd) + H2O(l) GV: Ngoài ra dung dịch NaOH còn tác dụng với 3 Ứng dụng : Trang24

Giáo án hoá hoc9 dung dịch muối sẽ học ở bài sau 3.Hoạt động 3 Tìm hiểu các ứng dụng của NaOH Hs: Đọc thông tin sgk, nêu các ứng dụng của NaOH 4.Hoạt động 4: Tìm hiểu việc sản xuất NaOH HS: Đọc thông tin sgk, nêu nguyên liệu, cách tiến hành sản xuất NaOH trong công nghiệp.

- Viết phương trình hóa học của phản ứng.

GV; Natri hiđroxit là hóa chất cơ bản trong phòng thí nghiệm, vì vậy chúng ta không cần phải điều chế trong phòng thí nghiệm.

Sản xuất xà phòng, chất tẩy rửa, bột giặt.

Sản xuất tơ nhân tạo Sản xuất giấy Dùng trong công nghiệp sản xuất nhôm, chế biến dầu mỏ và nhiều ngành công nghiệp khác.

4: Sản xuất NaOH Điện phân dd natriclorua bão hoà (có màng ngăn) 2NaCl(dd) + 2H2O(l)  2NaOH(dd) + Cl2(k) + H2(k)

4.Củng cố Thực hiện việc chuyển đổi hóa học sau bằng cách viết các phương trình hóa học(ghi điều kiện nếu có) Na  Na2O  NaOH  Na2SO4 -Giải: 4 Na(r) + O2 (k)  2Na2O (r) Na2O (r) + H2O (l)  2 NaOH (dd) 2 NaOH (dd) + H2SO4(dd)  Na2SO4(dd) + 2H2O(l) 5.Dặn dò -Học thuộc tính chất HH của bazơ và cách sản xuất bazơ.

-Làm bài tập 1, 2, 3, 4sgk./27. Xem trước bài mới can xi hiđroxit.

IV. Rút kinh nghiệm

Tuần : 7 Tiết :13 Bài 8: Ngày soạn: MỘT SỐ BAZƠ QUAN TRỌNG (Tiếp theo) Ngày dạy : I .Mục tiêu: * Kiến thức: Tìm hiểu cách pha chế dung dịch canxi hiđroxit.Tính chất của Ca(OH) 2: có đầy đủ tính chất hóa học của một dung dịch bazơ. Nêu được các thí nghiệm hóa học để chứng minh. Viết được các phương Trang25

Giáo án hoá hoc9 trình hóa học của mỗi tính chất. Các ứng dụng của Ca(OH ) 2trong đời sống và trong sản xuất. Biết ý nghĩa độ pH của dung dịch * Kĩ năng :Vận dụng những kiến thức của mình về tính chất hóa học của bazơ để giải thích các hiện tượng trong đời sống sản xuất. Và làm các bài tập định tính và định lượng. *Thái độ: Có hứng thú say mê với học tập.

II. Chuẩn bị: -Giáo viên: Hóa chất: Giấy pH, CaO, dd HCl, dd H2SO4, dd NaCl, dd NH3…

Dụng cụ: giấy lọc, phễu, cốc thủy tinh, kẹp sắt…

-Học sinh: Xem lại tính chất HH của bazơ.

III.Tiến trình bài dạy 1.Ổn định lớp:Kiểm tra sĩ số.

2.Kiểm tra bài cũ: Natrihiđroxit có tính chất vật lí nào?

3.Bài mới: Phương pháp Nội dung B. Canxi hiđroxit – thang ph B. Canxi hiđroxit – thang ph I.Hoạt động 1: Tính chất I.Tính chất 1. Pha chế dung dịch Ca(OH)2 1.Pha chế dung dịch Canxi hiđroxit GV:hướng dẫn nhóm:Tiến hành pha chế dung dịch Hoà tan vôi tôi Ca(OH)2 vào nước thu được vôi Ca(OH)2. Phân biệt vôi nước (vôi sữa) và nước vôi nước(vôi sữa) . lọc vôi nước thu được chất lỏng trong. trong suốt , không màu là ddCa(OH).

-Quan sát  nhận xét hiện tượng ddCa(OH)2 là chất ít tan trong nước Đại diện nhóm báo cáo  nhóm khác bổ sung  kết 2.Tính chất hóa học luận Dung dịchCa(OH)2 có tính chất hh của bazơ 2.Tính chất hóa học tan Gv: Dung dịch Ca(OH)2 là một dung dịch bazơ, a. Làm đổi màu chất chỉ thị chúng ta sẽ tiến hành các thí nghiệm để chứng minh Dung dịch Ca(OH)2 làm quỳ tím  xanh, dung dung dịch Ca(OH)2 có đầy đủ các tính chất hóa học dịch Phenolphatalein( không màu)  đỏ. của bazơ tan b. Tácdụng với axit(Pưtrung hoà) GV:hướng dẫn nhóm hs làm thí nghiệm Canxioxit + axit  muối + nước - Đặt một mẩu giấy quì tím vào đế sứ, nhỏ vào 1 -2 Ca(OH)2(dd)+H2SO4(dd)CaSO4 (r) +2H2O(l) giọt Ca(OH)2.

- Nhỏ vào ống nghiệm chứa Ca(OH) 2 1 – 2 giọt Ca(OH)2(dd) + 2HCl(dd)  CaCl2(dd) + phenolphtalein (pp) 2H2O(l) - Nhỏ từ từ dung dịch H 2SO4 vào ống nghiệm có c. Tác dụng với oxit axit chứa Ca(OH)2 có thêm pp ở thí nghiệm 1 ddcan xioxit + oxit axit  muối + nước - Thí nghiệm Ca(OH)2 + SO2 (đ/c từ Na2SO3 và dd H2SO4 loãng) Ca(OH)2(dd) + SO2(k)  CaSO3 (r) + -Quan sát  nhận xét hiện tượng  Đại diện nhóm H2O(l) báo cáo  nhóm khác bổ sung  kết luận về chất Ca(OH)2(dd) + CO2(k)  CaCO3 (r) + hóa học của Ca(OH)2  Viết phương trình hóa học H2O(l) của phản ứng nếu có d. Tác dụng với dd muối(học ở bài 9) d):Tác dụng với dd muối Gv: Ngoài ra dd Ca(OH)2 còn tác dụng với dd muối 3. Ứng dụng sẽ học ở bài sau - Làm vật liệu trong xây dựng.

- Khử chua đất trồng trọt.

3. Tìm hiểu các ứng dụng của Ca(OH)2 - Khử độc các chất thải trong công nghiệp, diệt Hs: Đọc thông tin sgk. Nêu các ứng dụng của trùng chất thải sinh hoạt, xác động vật Ca(OH)2 trong đời sống.

II. Thang pH II.Hoạt động 2: Thang pH - pH của một dung dịch cho biết độ axit hay Hs: Đọc thông tin sgk. Cho biết ý nghĩa của thang bazơ của dung dịch đó pH, các khoảng (cột mốc) trong thang pH + PH = 7dd: trung tính Gv: Giới thiệu cách sử dụng giấy pH, cách so sánh + PH:<7dd có tính axit với thang màu để xác định độ pH + PH > 7: dd có tínhbazơ Trang26

Giáo án hoá hoc9 Hs: Tiến hành đo độ pH của một số dung dịch: nước chanh ép, dung dịch muối ăn, dung dịch Ca(OH) 2 dung dịch HCl, dung dịch NH4OH  tính axit (bazơ) của các dung dịch đã đo. Báo cáo kết quả

4.Củng cố - HS: Đọc mục ‘Em có biết’ - Viết các phương trình hóa học thực hiện các chuyển đổi hóa học sau: (ghi điều kiện của phản ứng nếu có CaCO3  CaO  Ca(OH)2  CaCO3 CaCl2

Ca(NO3)2

-GV: hướng dẫn hs viết PT 5.Dặn dò -Học thuộc tính chất của CaO - Làm bài tập1,.2.,3,4 sgk./30 và xem trước bài tính chất HH của muối.

IV. Rút kinh nghiệm

Tuần: 7 Tiết: 14

Bài 9: Trang27

Giáo án hoá hoc9 Ngày soạn: Ngày dạy :

TÍNH CHẤT HÓA HỌC CỦA MUỐI

I .Mục tiêu: * Kiến thức: Học sinh nắm được:Các tính chất hóa học của muối, viết đúng các phương trình hóa học để minh họa cho mỗi tính chất. Khái niệm phản ứng trao đổi và những điều kiện để phản ứng trao đổi diễn ra * Kĩ năng :Vận dụng những kiến thức của mình về tính chất hóa học của muối để giả thích các hiện tượng trong đời sống sản xuất. Và làm các bài tập định tính và định lượng. *Thái độ: Có hứng thú say mê với học tập.

II. Chuẩn bị: Giáo viên - Dụng cụ: ống nghiệm, ống nhỏ giọt, kẹp sắt…

- Hóa chất: đinh sắt, CuSO4, BaCl2, H2SO4, NaOH Học sinh: Ôn lại tính chất HH của bazơ.

III.Tiến trình bài dạy 1.Ổn định lớp:Kiểm tra sĩ số: 2.Kiểm tra bài cũ: -HS1: nêu tính chất HH của Ca(OH)2 - HS2:Sửa bài tâp 1sgk/30 1. Bài mới: Phương pháp Nội dung I.Hoạt động 1 Tìm hiểu các tính chất hóa học của I Tính chất hóa học của muối muối 1: Muối tác dụng với kim loại 1. TN 1:Muối tác dụng với kimloại -GV:hướng dẫn nhóm:Tiến hành thí nghiệm Fe + -.dd Muối + KL  muối mới + KL mới CuSO4 . Quan sát  nhận xét hiện tượng  Đại -PT diện nhóm báo cáo  nhóm khác bổ sung  kết luận Fe(r) + CuSO4(dd)  Cu(r) + FeSO4(dd)  PTHH. Cu(r) + 2Ag(NO)3(dd) 2Ag(r)+ Cu(NO3)2(dd) Gv: Lưu ý học sinh một vài kim loại có thể tác dụng với một số muối. Yêu cầu học sinh viết PTHHcủa phản ứng Cu + AgNO3 2. Muối tácdụng với axit: 2.Thí nghiệm 2: Muối tác dụng với axit -. Muối + axit  muối mới + axit mới -GV:hướng dẫn nhóm:Tiến hành thí nghiệm -BaCl2(dd) + H2SO4(dd)  BaSO4(r) + 2HCl(dd) phản ứng HCl + AgNO3. Quan sát  nhận xét hiện AgNO3(dd) + HCl(dd)  AgCl(r) + HNO3(dd) tượng .Đại diện nhóm báo cáo  nhóm khác bổ sung  kết luận  PTHH. 3. Muối tác dụng với muối: 3.Thí nghiệm 3: Muối tác dụng với muối---2dd Muối tác dụng với nhau  2 muối mới GV:hướng dẫn nhóm:Tiến hành thí nghiệm BaCl2 + -BaCl2(dd) + CuSO4(dd)  BaSO4 (r) +CuCl2(dd) CuSO4.Quan sát  nhận xét hiện tượng NaCl(dd) + AgNO3(dd)  AgCl(r) + NaNO3(dd) -Đại diện nhóm báo cáo  nhóm khác bổ sung  4.Muối tác dụng với bazơ kết luận -dd muối +dd Bazơ Muối mới + bazơ mới Gv: Yêu cầu học sinh viết phương trình hóa học của -CuSO4(dd) + 2NaOH(dd)  Cu(OH)2(r) + phản ứng NaCl + AgNO3 Na2SO4(dd) 4.Thí nghiệm 4: Muối tác dụng với bazơ GV:hướng dẫn nhóm:Tiến hành thí nghiệm BaCl 2 + Na2CO3(dd) + Ba(OH)2(dd)  2NaOH(dd) CuSO4. Quan sát  nhận xét hiện tượng -Đại diện nhóm báo cáo  nhóm khác bổ sung  + BaCO3(r) kết luận Gv: Yêu cầu học sinh lấy thêm ví dụ.

5.Phản ứng phân hủy muối: 5.Thí nghiệm 5: Phản ứng phân hủy muối -GV:hướng dẫn nhóm:Tiến hành TN phân hủy muối. CaCO3  CaO + CO2 Quan sát  nhận xét hiện tượng 2KClO3  2KCl + 3O2 -Đại diện nhóm báo cáo  nhóm khác bổ sung  kết luận Gv: Yêu cầu nhắc lại phản ứng điều chế khí CO 2 đã học ở bài trước.

Hs: Viết phương trình hóa học của phản ứng.

Trang28

Giáo án hoá hoc9 Gv: Đây là phản ứng gì? Chất ban đầu thuộc loại hợp chất gì?

Gv: Yêu cầu học sinh lấy các ví tương tự (phản ứng phân hủy, chất ban đầu là muối) Gv: Qua các ví dụ trên, chúng ta có thể rút ra kết luận gì về phản ứng phân hủy muối.

II. Hoạt động 2: Tìm hiểu khái niệm phản ứng trao đổi trong dung dịch 1. Nhận xét: Phản ứng trao đổi Gv: Yêu cầu học sinh lần lượt quan sát lại các phương trình hóa học ở các mục trên Gv: Hướng dẫn học sinh quan sát sự thay đổi vị trí của các thành phần cấu tạo trong các phản ứng.  Những phản ứng như vậy được gọi là phản ứng trao đổi.  khái niệm phản ứng trao đổi.

2. Điều kiện xảy ra phản ứng trao đổi Hs: Đọc thông tin thảo luận  điều kiện để xảy ra phản ứng trao đổi.

Gv: Lưu ý học sinh phản ứng trung hòa cũng là phản ứng trao đổi và luôn xảy ra.

Gv: Đưa ra các phương trình hóa học, yêu cầu học sinh nhận xét có xảy ra phản ứng không.

Gv: Hướng dẫn học sinh sử dụng bảng tính tan.

4.Củng cố -

II. Phản ứng trao đổi trong dung dịch 1. Nhận xét về các phản ứng HH của muối: 2. . Phản ứng trao đổi: Là phản ứng hóa học, trong đó hai hợp chất tham gia phản ứng trao đổi với nhau những thành phần cấu tạo của chúng để tạo ra những hợp chất mới.

3. Điều kiện xảy ra phản ứng trao đổi : Phản ứng trao đổi chỉ xảy ra khi sản phẩm tạo thành có chất không tan hoặc chất khí Vd: Na2CO3(dd) + Ba(OH)2(dd)  2NaOH(dd) + BaCO3(r) Na2CO3(dd) + 2HCl(dd)  2NaCl(dd) + H2O(l)+ CO2(k)

HS: nhắc lại nội dung chính của bài . Nêu tính chất HH của muối?

- Hướng dẫn HS làm bài tập 2sgk/33.Cho dd muối Mg(NO3)2, CuCl2,. Muối tác dụng với a/dd NaOH là: Mg(NO3)2(dd) + 2NaOH(dd)  Mg(OH)2(r) + 2NaNO3(dd) CuCl2(dd) + 2 NaOH (dd)  Cu(OH)2(r) + 2 NaCl(dd) b/ddHCl. Không có c/ddAgNO3 là: CuCl3(dd) + 2AgNO3(dd)  Cu(NO3)2(dd) + 2 AgCl(r) 5.Dặn dò Làm bài tập 1,3,4,5 sgk/33 . Học bài cũ, xem trước bài mới.

IV. Rút kinh nghiệm Duyệt của chuyên môn -

Hình thức: Nội dung: Số lượng: Đề nghị:

Tuần: 8Tiết: 15 Ngày soạn: Ngày dạy:

Bài 10: MỘT SỐ MUỐI QUAN TRỌNG

Trang29

Giáo án hoá hoc9 I .Mục tiêu: * Kiến thức: Học sinh nắm được : Hai trạng thái tự nhiên của muối NaCl: hòa tan trong nước biển, và muối mỏ (kết tinh trong lòng đất). NaNO3 ít có trong tự nhiên.Ứng dụng của NaCl và KNO3 * Kĩ năng : Vận dụng các tính chất của NaCl, KNO3 trong thực hành và bài tập *Thái độ: Có hứng thú say mê với học tập.

II. Chuẩn bị: Giáo viên: Hình ảnh ruộng muối, lọ hoá chất KNO3 Học sinh: Xem trước bài muối.

III.Tiến trình bài dạy 1.Ổn định :Kiểm tra sĩ số 2.Kiểm tra : 15` -Đề: Muối có những tính chất hóa học nào?.Viết PT minh họa?

-Đáp án: Nêu đúng mỗi tính chất và viết đúng mỗi PT (2điểm) 1: Muối tác dụng với kim loại dd Muối + KL  muối mới + KL mới PT: Cu(r) + 2Ag(NO)3(dd) 2Ag(r)+ Cu(NO3)2(dd) 2. Muối tácdụng với axit: Muối + axit  muối mới + axit mới PT: BaCl2(dd) + H2SO4(dd)  BaSO4(r) + 2HCl(dd) 3. Muối tác dụng với muối 2dd Muối tác dụng với nhau  2 muối mới PT: BaCl2(dd) + CuSO4(dd)  BaSO4 (r) +CuCl2(dd) 4.Muối tác dụng với bazơ : dd muối +dd Bazơ Muối mới + bazơ mới PT: Na2CO3(dd) + Ba(OH)2(dd)  2NaOH(dd) + BaCO3(r) 5.Phản ứng phân hủy muối: PT: CaCO3  CaO + CO2 3.Bài mới: Phương pháp Nội dung I. Hoạt động 1: Muối natri clorua (NaCl) I.Muối natri clorua (NaCl) 1. Tìm hiểu trạng thái tự nhiên của NaCl và cách 1. Trạng thái tự nhiên khai thác NaCl -Có trong nước biển ,hồ nước mặn HS: Đọc thông tin sgk. Nhóm HS thảo luận.: -.Trongcác mỏ muối.

- Nêu các trạng thái tự nhiên của muối NaCl.?

- Cách khai thác? Đại diện nhóm báo cáo  nhóm khác bổ sung  2. Cách khai thác Kết luận về trạng thái tự nhiên của muối NaCl. cách -Cho nước mặn bay hơi nước khai thác (Có trong nước biển ,hồ nước mặn Trong -Đào hầm khai thác mỏ. các mỏ muối. Khai thác Cho nước mặn bay hơi nước .Hoặc đào hầm khai thác mỏ.

GV: Giới thiệu các vùng trên thế giới có nhiều mỏ muối.

GV: Ở nước ta, Những vùng nào khai có thể khai thác muối từ nước biển thuận lợi?

3. Tìm hiểu ứng dụng của NaCl 3. Ứng dụng: HS: Quan sát sơ đồ ứng dụng của NaCl. NaCl có nhiều ứng dụng quan trọng trong đời  Nêu ứng dụng NaCl (NaCl có nhiều ứng dụng sống và sản xuất: quan trọng trong đời sống và sản xuất: Làm gia vị và - Làm gia vị và bảo quản thực phẩm. bảo quản thực phẩm. Là nguyên liệu cơ bản trong - Là nguyên liệu cơ bản trong nhiều nhiều ngành công nghiệp hóa chất như: sản xuất Na, ngành công nghiệp hóa chất như: sản xuất Na, Cl2, H2, NaOH, NaClO, Na2CO3,…)

Cl2, H2, NaOH, NaClO, Na2CO3,…

II. Hoạt động 2 Muối kali nitrat (KNO3) II.Muối kali nitrat (KNO3) GV: Hãy cho biết tên gọi khác của KNO3, (diêm tiêu) Kali nitrat có tên là diêm tiêu. hàm lượng trong tự nhiên của KNO3 1. Tính chất: là chất rắn màu trắng.hoà tan 1. Tìm hiểu tính chất và Ứng dụng của KNO3 nhiều trong nước, bị phân huỷ ở nhiệt độ cao HS: Đọc thông tin sgk. Nhóm HS thảo luận. Tìm 2KNO3(r)  2KNO2(r) + 3O2(k) hiểu tính chất của KNO3 và Ứng dụng Đại diện nhóm báo cáo  nhóm khác bổ sung  2. Ứng dụng Trang30

Giáo án hoá hoc9 Kết luận Về tính chất và ứng dụng: -Tính chất: là chất rắn màu trắng.hoà tan nhiều trong nước, bị phân huỷ ở nhiệt độ cao 2KNO3(r)  2KNO2(r) + 3O2(k) -Ứng dụng của KNO3 Chế tạo thuốc nổ đen . Làm phân bón(cung cấp nitơ và kali cho cây trồng) - Bảo quản thực phẩm trong công nghiệp

- Chế tạo thuốc nổ đen - Làm phân bón (cung cấp nitơ và kali cho cây trồng) - Bảo quản thực phẩm trong công nghiệp.

4.Củng cố - HS: Đọc mục ‘Em có biết’ -HS: Nhắc lại : Trạng thái tự nhiên, Cách khai thác . Ứng dụng của muối KNO3, (diêm lượng trong tự nhiên của KNO3 . Tính chất muối NaCl 5.Dặn dò -Làm bài tập sgk./36 . xem trước bài phân bón HH. IV. Rút kinh nghiệm

Tuần: 8 Tiết: 16 Ngày soạn: Ngày dạy: I .Mục tiêu:

Bài 11: PHÂN BÓN HÓA HỌC

Trang31

tiêu) hàm

Giáo án hoá hoc9 * Kiến thức: Học sinh nắm được: Vai trò và ý nghĩa của những nguyên tố hóa học đối với cây trồng - Công thức hóa học của một số phân bón (đơn, và kép thường dùng) - Phân bón vi lượng là gì, một số phân bón vi lượng cần cho thực vật - Biết tính toán để xác định % theo khối lượng các nguyên tố dinh dưỡng trong phân bón và ngược lại * Kĩ năng :Vận dụng những kiến thức của mình để giải thích các hiện tượng trong đời sống sản xuất. Và làm các bài tập định tính , định lượng. *Thái độ: Có hứng thú say mê với học tập.

II. Chuẩn bị: - Giáo viên: Hóa chất: mẫu một số loại phân bón .

- Học sinh: Xem trước bài phân bón III.Tiến trình bài dạy 1.Ổn định lớp: Kiểm tra sĩ số 2.Kiểm tra bài cũ: Muối NaCl có ở đâu trong tự nhiên, cách khai thác.

3.Bài mới: Phương pháp Nội dung I. Hoạt động 1:Tìm hiểu những nhu cầu của cây I. Những nhu cầu của cây trồng trồng 1. Thành phần của thực vật: 1. Tìm hiểu thành phần của thực vật: 90% nước HS: Đọc thông tin sgk, nêu các thành phần của thực vật.

2. Tìm hiểu vai trò của các nguyên tố hóa học đối với thực vật: Thực vật 10% chất khô HS: Đọc thông tin sgk. Nhóm HS thảo luận. Tìm hiểu Vai trò của các nguyên tố hóa học đối với thực vật Đại diện nhóm báo cáo  nhóm khác bổ sung  Kết luận Về vai trò các nguyên tố hóa học đối với thực vật 99% C, H, O, N, K, 1% B, Cu, Zn, ( Thực vật có thể tự tổng hợp hợp chất gluxit (chứa C, Ca, P, Mg, S Fe,Mn H, O) 2. Vai trò của các nguyên tố hóa học đối nCO2 + mH2O  Cn(H2O)m + nO2 với thực vật - Các nguyên tố còn lại thực vật hầu như không thể tự - Thực vật có thể tự tổng hợp hợp chất gluxit tổng hợp được.) (chứa C, H, O) GV: Các nguyên tố thực vật có thể tự tổng hợp được, nCO2 + mH2O  Cn(H2O)m + nO2 các nguyên tố thực vật không thể tổng hợp - Các nguyên tố còn lại thực vật hầu như - Vai trò của các nguyên tố hóa học đối với thực vật và không thể tự tổng hợp được. con đường thực vật hấp thụ.

II. Những phân bón hóa học thường dùng II. Hoạt động 2 Tìm hiểu các phân bón hóa học : Có hai loại phân bón: thường dùng 1. Phân bón đơn HS: đọc thông tin sgk. Nhóm HS thảo luận . Nêu các Phân bón đơn chỉ chứa một trong ba nguyên loại phân bón thường dùng. Và Phân loại phân bón tố dinh dưỡng chính: N, P, K hóa học a) Phân đạm: chứa nitơ Đại diện nhóm báo cáo  nhóm khác bổ sung  Kết - Urê: CO(NH2)2: chứa 46% N, tan trong luận nước * Phân bón đơn: Phân bón đơn chỉ chứa một trong ba - NH4NO3: chứa 35%N, tan trong nước. nguyên tố dinh dưỡng chính: N, P, K. Có 3 loại - (NH4)2SO4 chứa 21%N, tan trong nước + Phân đạm: chứa nitơ b) Phân lân: chứa phốt pho - Urê: CO(NH2)2: chứa 46% N, tan trong nước - Photphat tự nhiên Ca3(PO4)2 không tan - NH4NO3: chứa %N, tan trong nước. trong nước, tan chậm trong đất chua - (NH4)2SO4 chứa 21%N, tan trong nước - Supephotphat Ca(H2PO4)2 tan trong nước + Phân lân: chứa phốt pho c) Phân kali: KCl, K2SO4 đều dễ tan trong - Photphat tự nhiên Ca3(PO4)2 không tan trong nước, tan nước. chậm trong đất chua 2. Phân bón kép - Supephotphat Ca(H2PO4)2 tan trong nước - Phân bón kép có chứa hai hoặc cả ba Trang32

Giáo án hoá hoc9 + Phân kali: KCl, K2SO4 đều dễ tan trong nước. nguyên tố dinh dưỡng N, P, K 2. Tìm hiểu phân bón kép - Có hai cách tạo ra phân bón kép: Hs: Đọc thông tin sgk. Trả lời các câu hỏi sau: + Trộn các phân bón đơn theo tỉ lệ nhất định.

- Phân bón kép là gì?

Ví dụ: phân NPK - Người ta tạo ra phân bón kép bằng cách nào? + Tổng hợp bằng phương pháp hóa học. Ví 3. Tìm hiểu phân bón vi lượng dụ: KNO3, (NH4)2HPO4 Hs: Đọc thông tin sgk. Cho biết phân vai trò của phân 3. Phân bón vi lượng bón vi lượng đối với thực vật Phân bón vi lượng (chứa B, Zn, Mn…) cây cần rất ít nhưng cần thiết cho sự phát triển.

4.Củng cố -Đọc mục em có biết.

-Hãy nêu vai trò của phân bón. Kể tên 1 số loại phân bón và nêu sự khác nhau.

-Học sinh nêu lại công thức hóa học, tỉ lệ % các nguyên tố dinh dưỡng của mỗi loại phân bón.

5.Dặn dò - Làm bài tập sgk./39 -Xem trước bài mới.

IV. Rút kinh nghiệm

Tuần : 9 Tiết : 17 Ngày soạn : Bài 12: MỐI QUAN HỆ GIỮA Ngày dạy: CÁC LOẠI HỢP CHẤT VÔ CƠ I .Mục tiêu: * Kiến thức: Học sinh nắm được mối quan hệ giữa các loại hợp chất vô cơ, viết được các phương trình hóa học thể hiện sự chuyển hóa giữa các loại hợp chất vô cơ đã học.

Trang33

Giáo án hoá hoc9 * Kĩ năng : Rèn kĩ năng viết phương trình hóa học *Thái độ: Có hứng thú say mê với học tập II. Chuẩn bị Giáo viên: Phiếu học tập , Bảng nhóm.

Học sinh:Ôn tập các kiến thức đã học III.Tiến trình bài dạy: 1.Ổn định lớp: Kiểm tra sĩ số 2.Kiểm tra bài cũ: Hãy kể tên 1 số loại phân bón và nêu vai trò của phân bón ?

3.Bài mới: Có mấy loại hợp chất vơ cơ đã học? Các loại hợp chất vô cơ có mối quan hệ với như thế nào? Chúng ta cùng sang bài mới. (Ghi tiêu đề Tiết 19) Phương pháp I. Hoạt động 1Tìm hiểu mối quan hệ giữa các loại hợp chất vô.

(1) (4)

(3) (2) (5)

MUỐI

(7)

Nội dung I.Mối quan hệ giữa các loại hợp chất vô.

Oxit bazơ

(8) (6)

(4)

GV: Hướng dẫn: nhóm HS thảo luận : -Điền vào ô trống các loại hợp chất vô cơ thích hợp Đại diện nhóm báo cáo  Nhóm khác bổ sung  kết luận..

II. Hoạt động 2 Những phản ứng HH minh họa: GV: Yêu cầu HS chọn các chất tác dụng thực hiện các chuyển hóa theo sơ đồ trên.

III. Hoạt động 3 Bài tập 1. Bài tập1 GV:hướng dẫn nhóm HS làm bài tập1 Viết phương học cho những(3) chuyển đổi (1) trình hóa(2) hóa học sau: (ghi kèm điều kiện, trạng thái các chất) MgO  MgCl2  Mg(OH)2  MgO Đại diện nhóm báo cáo  nhóm khác bổ sung  đáp án đúng.

GV: Qua bài tập trên, các em có nhận xét gì về sự chuyển đổi hóa học giữa oxit bazơ, muối, và bazơ(chúng ta thấy từ oxit bazơ có thể chuyển đổi thành muối, từ muối có thể chuyển đổi thành bazơ và từ bazơ lại chuyển đổi hóa học thành oxit bazơ…… ) các loại hợp chất vô cơ rất phức tạp và đa dạng.

2Bài tập2: Hãy hoàn thành các phương trình hóa học sau: Na2O + ? ---> NaOH HCl + ? ---> AgCl + ?

SO3 + ? ---> Na2SO4 + H2O KOH + ? ---> KNO3 + H2O P2O5 + H2O ---> ?

Ba(NO3)2 + ? ---> HNO3 + KOH + ? ---> KNO3 + H2O HCl + ? ---> AgCl + Trang34

(1)

(3) (2) Bazơ

(9)

nhau

(5)

(8) MUỐI

(7) (9)

Oxit axit (6) Axit

II.Những phản ứng HH minh họa: .Na2O(r) + H2O(l)  2NaOH(dd) KOH(dd) + HNO3(dd)  KNO3(dd) + H2O(l) P2O5(r) + 3H2O(l)  2H3PO4(dd) HCl(dd) + Ag(NO)3(dd) AgCl(r)+HNO3(dd) SO3(k) + 2NaOH(dd)  Na2SO4(dd) + H2O(l) Ba(NO3)2(dd) + H2SO4(dd)  2HNO3 + (dd) BaSO4(r) III: Bài tập 1.Giải bài tập1 MgO(r) + 2HCl(dd)  MgCl2(dd) + H2O(l) MgCl2(dd) + 2NaOH(dd)  Mg(OH)2(r) + 2NaCl(dd) Mg(OH)2(r)  MgO(r) t0 + H2O(l)

2.Giải bài tập2 Na2O(r) + H2O(l) 2 NaOH(dd) HCl(dd) + AgNO3(dd)  AgCl(r) + HNO3(dd) SO3(k) +2NaOH(dd)  Na2SO4(dd) + H2O(l) KOH + ? ---> KNO3 + H2O P2O5(r) + 3H2O(l)  2H3PO4(dd) Ba(NO3)2 + ? ---> HNO3 + KOH(dd) + HNO3(dd)  KNO3(dd) + H2O(l) HCl + ? ---> AgCl + ?

Ba(NO3)2(dd) +H2SO4(dd)  HNO3(dd) + BaSO4(r)

Giáo án hoá hoc9 Ba(NO3)2 + ? ---> HNO3 + ?

4.Củng cố Bài tập. : Xét phương trình hóa học sau: SO3(k) + Na2O(r)  Na2SO4(r) CaCO3(r)  CaO(r) + CO2(k) Phương trình hóa học trên thể hiện sự chuyển đổi giữa các loại hợp chất vô cơ nào?

5.Dặn dò -Làm bài tậpcòn lại sgk./41 - Xem trước bài luyện tập : Hãy phân loại hợp chất vô cơ ,rút ra mối quan hệ và viết PTHH minh họa.?

IV. Rút kinh nghiệm

\ Tuần : 9 Tiết : 18 Ngày soạn : Bài 13: LUYỆN TẬP CHƯƠNG 1 Ngày dạy: CÁC LOẠI HỢP CHẤT VÔ CƠ I .Mục tiêu: * Kiến thức: Học sinh được ôn tập tập để hiểu rõ hơn về tính chất của các loại hợp chất vô cơ – mối quan hệ giữa chúng Trang35

Giáo án hoá hoc9 * Kĩ năng : Rèn kĩ năng viết PTHH, phân biệt các chất,và làm các bài tập định lượng *Thái độ: Có hứng thú say mê với học tập II. Chuẩn bị Giáo viên: Phiếu học tập , Bảng nhóm.

Học sinh:Ôn tập các kiến thức đã học III.Tiến trình bài dạy 1.Ổn định lớp: Kiểm tra sĩ số 2.Kiểm tra bài cũ: Trong quá trình ôn tập 1.

3.Bài mới: Phương pháp

Nội dung

I. Hoạt động 1Kiến thức cần nhớ.

1.Phân loại các hợp chất vô cơ: GV: Hướng dẫn: nhóm HS thảo luận :Điền vào ô trống các loại hợp chất vô cơ thích hợp Đại diện nhóm báo cáo  Nhóm khác bổ sung  kết luận 2.Tính chất hóa học của các loại hợp chất vô cơ GV: Hướng dẫn: nhóm HS thảo luận :Điền vào ô trống các loại hợp chất vô cơ thích hợp Đại diện nhóm báo cáo  Nhóm khác bổ sung  kết luận II. Hoạt động2 Bài tập: GV: Hướng dẫn: nhóm HS thảo luận làm bài GV: Yêu cầu học sinh làm bài tập về tính chất hóa học của cá c chất Nhóm 1 Oxit Bazơ Nhóm 2 Bazơ Nhóm 3 Axit: Nhóm 4 Muối *Tính chất hóa học của oxit a/ Oxit bazơ +…. ---> Bazơ b/ Oxit axit +….. --->Axit c/ Oxit bazơ +…. ---> Muối + Nước d/ Oxit axit +….. --->muối + nước e/ Oxit bazơ + oxit axit --->…. *Tính chất hóa học của bazơ a/ Bazơ + …. ---> Muối + Nước b/ Bazơ + …. ---> Muối + Nước c/ Bazơ + ….. ---> Muối + Bazơ o d/ Bazơ --t -> Oxit bazơ + Nước *Tính chất hóa học của axit a/ Axit + …. ---> Muối + Hidrô b / Axit + ….. ---> Muối + Nước c / Axit +….. ---> Muối + Nước d/ Axit + ….. ---> Muối + axit *Tính chất hóa học của muối a/ Muối +…. ---> Muối + Axit b/ Muối +…. ---> Muối + Bazơ c / Muối +….. ---> Muối + Muối d / Muối +…..

---> Muối + Kim loại 0 t e/ Muối --->……+ …….. Đại diện nhóm báo cáo  nhóm khác bổ sung  đáp án đúng.

2.Bài tập 2: GV: Hướng dẫn: nhóm HS thảo luận làm bài:

I. Hoạt động 1Kiến thức cần nhớ.

1.Phân loại các hợp chất vô cơ: (Kẻ bảng SGK/42)

2.Tính chất hóa học của các loại hợp chất vô cơ (Kẻ bảng SGK/42) II. Bài tập :  Oxit: a. CaO+H2OCa(OH)2 b. SO3+H2OH2SO4 c. MgO+2HClMgCl2+H2O d. CO2+2NaOHNa2CO3+H2O  Bazơ a. 2NaOH+ H2SO4Na2SO4+2H2O b. Ca(OH)2+CO2CaCO3+ H2O c. 2NaOH+CuCl2Cu(OH)2+2NaCl a. 2Fe(OH)3(r) Fe2O3(r) + 3H2O(l)  Axit: a. HCl(dd) + Zn(r)  ZnCl2(dd) + H2↑ b. H2SO4(dd) + Ca(OH)2(dd) Ca(NO3)2(dd)_+ H2O(l) c. 2HNO3(dd) + CaO(r)  Ca(NO3)2(dd) + H2O(l) d. H2SO4(dd) + BaCl2(dd)  BaSO4↓ +2 HCl(dd)  Muối: a. Ca(NO3)2(dd) +H2SO4(dd) CaSO4(r) + 2HNO3(dd) b. FeCl3(r) + 3NaOH(dd)  Fe(OH)3↓ + 3NaCl c. AgNO3(dd) + NaCl  AgCl↓ + NaNO3(dd) d. Fe(r) + CuSO to 4(dd)  FeSO4(dd) + Cu(r) e. 2KClO3®xt 2KCl + 3O2↑

Trang36

Giáo án hoá hoc9 Bằng phương pháp hóa học, hãy phân biệt các chất lỏng không màu đựng riêng biệt trong các ống nghiệm sau: NaOH, H2O, H2SO4, NaCl . GV: Hướng dẫn: nhóm HS thảo luận làm bài Đại diện nhóm báo cáo  nhóm khác bổ sung  đáp án đúng.

2. Giải bài tập 2: * Lấy mỗi lọ một ít làm mẫu thử. Cho quỳ tím vào mỗi mẫu thử đã chia -Giấy quỳ  màu đỏ l là H2SO4 -Giấy quỳ  màu xanh là NaOH - Giấy quỳ không đổi màu là :NaCl, và H2O * Nhỏ vài giọt dung dịch AgNO3 vào hai mẫu thử còn lại -Lọ nào xuất hiện kết tủa trắng là: AgNO3 PT:AgNO3 + NaCl  AgCl(r) + NaNO3 -Lọ còn lại là H2O

4..Củng cố : HS làm bài1:tập Trộn một dung dịch có hoà tan 0,2 mol CuCl2 với một dung dịch có hòa tan 20 g NaOH. Lọc hỗn hợp các chất sau phản ứng, GV: Hướng dẫn: nhóm HS thảo luận làm bài được kết và nước lọc.

Nung kết tủa đến khi khối lượng không thay đổi. a/ Viết các phương trình hóa học và tính khối lượng chất rắn thu được sau phản ứng . b/ Tính khối lượng các chất tan có trong nước lọc -Bài tập2:Phân loại các hợp chất vô cơ sau: Na2O, Al(OH)3, HCl, H3PO4, KHSO4, CuSO4, Ca(OH)2, SO3, H2S, NaOH, ZnO, P2O5, Fe(OH)2, HNO3, Ca(HCO3)2, FeCl3 GV: Yêu cầu học sinh đọc bài .GV: hướng dẫn học sinh cách giải 5.Dặn dò: -HSLàm bài tập còn lại sgk. Chuẩn bị bài 14 thực hành sgk/44 -Đọc trước nội dung bài thực hành chú ý cách tiến hành thí nghiệm, hiện tượng quan sát , rút ra tính chất hóa học của bazơ và muối?

IV. Rút kinh nghiệm

Duyệt của chuyên môn -

Hình thöùc: Noäi dung: Soá löôïng: Ñeà nghò:

Tuần : 10 Tiết : 19 Trang37

Giáo án hoá hoc9 Ngày soạn : Bài 14: THỰC HÀNH Ngày dạy: TÍNH CHẤT HÓA HỌC CỦA BAZƠ VÀ MUỐI I .Mục tiêu: * Kiến thức: Học sinh củng cố các kiến thức đã học bằng thí nghiệm * Kĩ năng : Rèn luyện cho hs kỹ năng làm TN, rèn luyện khả năng quan sát, phán đoán *Thái độ: Có hứng thú say mê với học tập II. Chuẩn bị Giáo viên: Chuẩn bị 4 bộ đồ dùng gồm + Hóa chất : dd NaOH, dd FeCl3, dd CuSO4, dd HCl, dd BaCl2, dd Na2SO4, dd H2SO4 đinh sắt + Dụng cụ : Giá ống nghiệm, ống nghiệm, ống hút, kẹp gỗ, khay Học sinh:Ôn tập các kiến thức đã học III.Tiến trình bài dạy 1.Ổn định lớp: Kiểm tra sĩ số 2.Kiểm tra bài cũ: Không.

3.Bài mới: Phương pháp I. Hoạt động 1 :Tiến hành thí nghiệm 1. Thí nghiệm : Tính chất hóa học của bazơ *Thí nghiệm 1: Natrihiđroxit tác dụng với muối GV:hướng dẫn nhóm:Tiến hành TN- Nhỏ vài giọt dung dịch NaOH vào ống nghiệm có chứa 1 ml dd FeCl3, lắc nhẹ ống nghiệm  Quan sát  nhận xét hiện tượng  giải thích  Viết PTHH -Đại diện nhóm báo cáo  nhóm khác bổ sung  kết luận và viết PTHH *Thí nghiệm 2: Đồng (II) hidroxit tác dụng với axit GV:hướng dẫn nhóm:Tiến hành TN Cho 1 ít Cu(OH)2 vào đáy ống nghiệm, nhỏ vài giọt dung dịch HCl lắc đều  Quan sát  nhận xét hiện tượng  giải thích  Viết PTHH -Đại diện nhóm báo cáo  nhóm khác bổ sung  kết luận và viết PTHH 2.. Thí nghiệm 2: Tính chất hóa học của muối. *.Thí nghiệm 3: muối Đồng (II) sunfat tác dụng với kim loại GV:hướng dẫn nhóm:Tiến hành TN Ngâm 1 đinh sắt nhỏ, sạch trong ống nghiệm chứa 1ml dd CuSO4 quan sát hiện tượng (ở nhà) Quan sát  nhận xét hiện tượng  giải thích  Viết PTHH Đại diện nhóm báo cáo  nhóm khác bổ sung  kết luận và viết PTHH *Thí nghiệm 4: Bariclorua tác dụng với muối.

GV:hướng dẫn nhóm:Tiến hành TN Nhỏ vài giọt dd BaCl2 vào ống nghiệm có chứa 1 ml dd Na2SO4 Quan sát  nhận xét hiện tượng  giải thích  Viết PTHH Đại diện nhóm báo cáo  nhóm khác bổ sung  kết luận và viết PTHH *Thí nghiệm 5 Trang38

Nội dung I. Hoạt động 1 :Tiến hành thí nghiệm 1. Thí nghiệm : Tính chất hóa học của bazơ: *Thí nghiệm 1 : Natrihiđroxit tác dụng với muối Dd M + dd BZ BZ mới + M mới PT:FeCl3(dd) +NaOH(dd)Fe(OH)3(r) +NaCldd)

*Thí nghiệm 2: Đồng (II) hidroxit tác dụng với axit BZ + AX  M + Nước PT:Cu(OH)2(dd) + HCl(dd) CuCl2 (dd) +H2O(dd)

2.. Thí nghiệm : Tính chất hóa học của muối. *.Thí nghiệm 3:Tính chất hóa học của muối KL + M  M mới + KL mới PT:Fe(dd) +CuSO4 (dd)CuSO4 (dd)+Cu(r)

*Thí nghiệm 4: Bariclorua tác dụng với muối.

M + M  2M mới.

PT:BaCl2(dd)+Na2SO4(dd)BaSO4(r) +NaCl(dd)

M T

Giáo án hoá hoc9 GV:hướng dẫn nhóm:Tiến hành TN Nhỏ vài giọt dd BaCl2 vào ống nghiệm đựng H2SO4Quan sát  nhận xét hiện tượng  giải thích  Viết PTHH Đại diện nhóm báo cáo  nhóm khác bổ sung  kết luận và viết PT II. Hoạt động 2 HS viết bản tường trình theo mẫu:

*Thí nghiệm 5: Bariclorua tác dụng với axit PT:BaCl2(dd)+H2SO4(dd)BaSO4(r) +HCl(dd) II. HS viết bản tường trình theo mẫu: : TN Mục đích Hiện tượng Kết qủa TN TN quan sát

4..Củng cố : Nhận xét buổi thực hành ,cho hs rửa dụng cụ 5.Dặn dò -Các em về nhà học lại bài cũ và làm tất cả các bài tập sgk chuẩn bị cho bài kiểm tra 1 tiết - Đọc trước nội dung bài 15 .Hãy nêu tính chất vật lý của kim loại ?. Cho biết ứng dụng của chúng? (tính dẻo, tính dẫn điện , nhiệt …. Và các ứng dụng.).

IV. Rút kinh nghiệm

Tuần : 10 Tiết: 20 Ngày soạn: Ngày dạy :

KIỂM TRA 45 PHÚT(K1/2)

Trang39

Giáo án hoá hoc9 I .Mục tiêu: * Kiến thức: Kiểm tra lại một số kiến thức cơ bản của chương .và phương pháp giải bài tập * Kĩ năng : Ý thức cẩn thận trong học tập .Thông qua kết quả bài kiểm tra để từ đó có biện pháp giảng dạy cho phù hợp. *Thái độ: Ý thức tự giác trong học tập II. Chuẩn bị Giáo viên: Chuẩn bị câu hỏi Học sinh:Ôn tập các kiến thức đã học III.Tiến trình bài dạy 1.Ổn định lớp: Kiểm tra sĩ số.

2.Thiết lập ma trận: Nội dung Mức độ kiến thức kỹ năng Tồng Biết Hiểu Vận dụng TNKQ TL TNKQ TL TNKQ TL T/c HH của 3(0,75đ) 2(0,5đ) 1(0,5đ) 6(1,75đ) bazơ.

Một số bazơ 1(0,25đ) 1(2đ) 2(0,5đ) 1(2đ) 1(0,5đ) 1(3đ) 7(8,25đ) quan trọng Tổng 4(1,0đ) 1(2đ) 4(1đ) 1(2đ) 2(1,0đ) 1(3đ) 13(10đ) 4. Kiểm tI IV.Rút kinh nghiệm: Họ và tên: Lớp: STT:

ĐỀ KIỂM TRA ĐỊNH KỲ B1/ K1 (09-2010) Môn: Hóa học lớp 9 (Thời gian 45’. Không kề thời gian giao đề)

II. PHẦN TRẮC NGHIỆM: 3 điểm Câu 1: :Những chất nào sau đây được điều chế trực tiếp từ H2SO4: Điểm Lời phê

c.SO2 b. CO2 c. H2 d. Cả a,b.c.

Câu 2: Muối nào sau đây không được phép có trong nước ăn vì tính độc của nó : d. CaSO4 CaCO3 c. Pb(NO3)2 d. NaCl Câu 3: Có hai dd Natrisunphat và Natricacbonat. Thuốc thử để phân biệt 2 dung dịch này là: e.dd BaCl2 b. dd H2SO4 c. dd AgNO3 d. dd NaOH Câu 4: CaCO3 có thể tham gia phản ứng với: a. NaOH b. KNO3 c. HCl d. Mg Câu 5: Sắp xếp các dd H2S,HNO3,NaCl,NaOH theo chiều tăng của PH: a.H2S,NaCl,HNO3,NaOH. c. H2S,HNO3,NaCl,NaOH b.H2S,NaOH,NaCl,HNO3. d. HNO3,H2S,NaCl,NaOH. Câu 6: Cho 2,8(g) một kim loại hóa trị II.tác dụng hết với dd HCl thu được 11,2(l) khí đktc. Kim loại đó là: a. Mg b.Ba c.Fe d.Ca Câu 7: Có 2 dung dịch không màu là: Ca(OH)2 và NaOH. Để phân biệt 2 dung dịch bằng phương pháp hóa học. người ta dùng: a.CO2 b. Phenolphtalein c. HCl d. Nhiệt phân Câu 8: Cho các chất sau:NaOH,NaCl ,Al(OH)3.CO2,CuO,K2O..Dãy chất tác dụng với axit là: b. NaOH,CuO,K2O,HCl. c. K2O,NaCl,NaOH.Al(OH)3 c. CO2,NaOH,CuO,K2O. d. NaOH, K2O,Al(OH)3 ,CuO. Câu 9: Cho 20(g)NaOH tác dụng với 11,2(l)khí CO2. Khối lượng muối thu được là: a.53 b. 42 c. 35 d. Một kết quả khác.

Trang40

Giáo án hoá hoc9 Câu 10: Có 2 dd không màu đựng H2SO4 đặc nguội và HCl chất dùng để phân biệt 2dd này là: a. Fe b. NaOH c.Cu d. Na2O .II.PHẦN TỰ LUẬN: 7 điểm Câu 1 Cho các chất sau:Cu,HCl,Mg,NaOH,FeCl3.Hãy cho biết chất nào có thề tác dụng với nhau ?

Viết phương trình.

Câu 2: Thực hiện dãy chuyển hóa sau: Cu  CuO  CuCl2  Cu(OH)2  CuO Câu 3:Bài toán Hòa tan 13(g)Zn bằng dung dịch axitclohiđric nồng độ 20% vừa đủ a. Tính thể tích khí thoát ra ở ( đktc)? b. Tính khối lượng dung dịch axitclohđric đã dùng ?. c. Tính nồng độ % của muối tạo thành?

(Biết Zn=65, Cl=35,5 , H=1 ) THCS Lê Quý Đôn Tổ Lý- hoá-Sinh

ĐÁP ÁN ĐỀ KIỂM TRA ĐỊNH KỲB2/k1(09-2010) Môn : Hoá học lớp 9 (Thời gian 45’ ,không kể thời gian giao đề) II.PHẦN TRẮC NGHIỆM 3 điểm (Đúng mỗi ý lựa chọn 0,25 điểm. Câu tính toán 0,5 điểm) II.PHẦN TỰ LUẬN: 7 điểm Câu 1: (2 điểm) :Viết Đúng 1 PTHH: (0,5đ). Cân bằng sai trừ 0,25/1pt 1) Mg(r) + 2HCl(dd)  MgCl2 (dd) + H2(k) 2) 3Mg(r) + 2FeCl3(dd) 3MgCl2(dd) +2 Fe(r) 3)HCl(dd)+ NaOH(dd) NaCl(dd) + H2O(l) 4) FeCl3(dd) +3NaOH(dd) Fe(OH)3(r) +3NaCl(dd) Câu 2: (2 điểm) Viết Đúng 1 PTHH: (0,5đ). Cân bằng sai trừ 0,25/1pt t0 Câu

Câu 1 d

Đáp án

Câu 2 c

Câu 3 b

Câu 4 c

Câu 5 d

Câu 6 c

1)2Cu(r) + O2(k)  2CuO(r) 3)CuCl2(dd) +2NaOH(dd)  Cu(OH)2(r) + 2NaCl(dd)

Câu 7 a

Câu 8 d

m 13 = = 0,2( mol ) (0,25đ) M 65

Zn + 2 HCl  ZnCl2 + H2 (0,5đ) TPT: 1 : 2 : 1 : 1 TĐ : 0,2 x= 0,4 z =0,2 y = 0,2(0,25đ) a) VH2 = n * 22,4 = 0,2 * 22,4 = 4,48 (l) b) mddHCl =

mct 0.4 * 36,5 * 100 = * 100 = 73( g ) (1điểm) c% 20

c)C%ZnCl2 =

mct * 100 0,2 * 136 * 100 = 13 + 73 − 0,4 = 31,7% (1điểm) mdd

Tuần : 11 Tiết :21 Ngày soạn : Ngày dạy: I .Mục tiêu:

Chương II: KIM LOẠI Bài 15: TÍNH CHẤT VẬT LÝ CỦA KIM LOẠI

Trang41

Câu10

b

a

2)CuO(r)+ 2HCl(dd) CuCl2(dd) + H2O(l) t0 4) Cu(OH)2(r)  CuO(r) + H2O(h)

3. Câu 3: (3 điểm) nZn =

Câu 9

Giáo án hoá hoc9 * Kiến thức: HS biết 1 số tính chất vật lý của kim loại như tính dẻo, tính dẫn điện,dẫn nhiệt và ánh kim . Một số ứng dụng của kim loại trong đời sống sản xuất * Kĩ năng : Biết thực hiện ,TN đơn giản ,quan sát ,mô tả hiện tượng ,nhận xét và rút ra kết luận về từng tính chất vật lý *Thái độ: HS có thái độ nghiêm túc .Có hứng thú say mê với học tập II. Chuẩn bị Giáo viên: Chuẩn bị 1 đoạn dây thép, đèn cồn, kim loại, ca nhôm,1 mẩu than 1 dây nhôm . Phiếu học tập , Bảng nhóm.

Học sinh:Ôn tập các kiến thức đã học III.Tiến trình bài dạy 1.Ổn định lớp: Kiểm tra sĩ số 2.Kiểm tra bài cũ: : không 3.Bài mới Xung quanh ta có nhiều đồ vật, máy móc làm bằng kim loại ,kim loại có những tính chất vật lý và ứng dụng gì trong đời sống và sản xuất.

Phương pháp Nội dung I.Hoạt động 1 : HS tìm hiểu tính chất của kim loại I.Tính chất vật lý của kim loại: Thí nghiệm 1: HS tìm hiểu tính dẻo.

Kim loại có: Tính dẻo , dẫn điện, dẫn nhiệt GV:hướng dẫn nhóm:Tiến hành TN-Dùng búa đập vào 1 tốt,có ánh kim dây nhôm và 1 mẩu than  Quan sáthiện tượng (Than vỡ vụn, dây nhôm chỉ bị dát mỏng). giải thích GV: Cho hs quan sát các mẫu vật.Giấy gói bánh kẹo bằng nhôm .Vỏ các đồ hộp Đại diện nhóm báo cáo  nhóm khác bổ sung  kết luận.

Thí nghiệm 2: HS tìm hiểu tính dẫn điện GV:hướng dẫn nhóm:Tiến hành TN2.1 Sgk  Quan sát hiện tượg GV: Trong thực tế dây dẫn thường được làm bằng kim loại nào?

- Theo các em kim loại khác có dẫn điện không?

GV: Kim loại khác nhau có khả năng dẫn điện khác nhau, dẫn điện tốt nhất là vàng sau đó là đồng, nhôm, sắt GV: Do có tính dẫn điện 1 số kim loại được dùng làm dây điện như là kim loại nào ?

HS: Dây dẫn thường được làm bằng đồng bằng nhôm?

-GV: liên hệ an toàn khi sử dung điện. Đại diện nhóm báo cáo  nhóm khác bổ sung  kết luận.

Thí nghiệm 3: HS tìm hiểu tính dẫn nhiệt GV: Hướng dẫn các nhóm hs làm thí nghiệm -Đốt 1 đoạn dây sắt trên ngọn lửa đèn cồn hiện tượng gì xảy ra?( Phần thép không tiếp xúc với ngọn lửa cũng bị nóng lên? Tại sao lại như vậy? Đại diện nhóm báo cáo  nhóm khác bổ sung  kết luận.

Thí nghiệm 4: HS tìm hiểu tính ánh kim GV: Quan sát đố trang sức bằng vàng,bạc các em thấy gì?

HS: Lấp lánh rất đẹp - Tại sao như vậy?

HS: Bởi vì nó có ánh kim GV: Các kim loại khác cũng có ánh kim như vậy?

Rút kết luận: II. Hoạt động 2 ứng dụng -Dựa vào các tính chất của kim loại các nhóm thảo luận  ứng dụng của kim loại .

II. Ứng dụng -Đại diện nhóm báo cáo  nhóm khác bổ sung  kết luận. Căn cứ vào tính chất vật lý người ta sử dụng kim loại trong đời sống sản xuất.

Trang42

Giáo án hoá hoc9 4..Củng cố : * Học sinh nhắc lại Tính chất vật lý của kim loại . Ứng dụng * BT:Cho 46,5 g Na2O tác dụng với nước thu được 1,5 (l ) dung dịch a. Tính nồng độ mol của dung dịch thu được b. Tính thể tích dung dịch H2SO4 10% có khối lượng riêng D= 1,14 g/ml để trung hoà hết lượng dung dịch trên .

Học sinh đọc bài .GV: hướng dẫn cách giải.

46.5 ĐÁP ÁN nNa2 O = = 0.75 ( mol) 62 PTHH: Na2O TÑ : 1 TBR: 0.75 a. CM ( NaOH) =

+ H2O : 1 1.5 1.5

 2NaOH : 2 : 1.5 = 1 (M)

b. H2SO4 + 2NaOH  Na2SO4 + 2 H2O TPT : 1 : 2 : 1 : 2 TĐ x= 0,75 1,5 m H2 SO4 = 0,75 . 98 = 73,5 (gam) m dd H2 SO4 = V dd H2 SO4 =

73,5 . 100 = 735 (gam) 10 m 735 = d = 644,7 1,14(gam)

(0.5 điểm)

5.Dặn dò -Các em về nhà học lại bài cũ và làm tất cả các bài tập còn lại sgk chuẩn bị cho bài kiểm tra 1 tiết - Đọc trước nội dung bài 16 trả lời câu hỏi kim loại có tính hóa học nào? Viết PTHH.?

IV. Rút kinh nghiệm

Tuần : 11 Tiết : 22 Ngày soạn : Bài 16: TÍNH CHẤT HÓA HỌC CỦA KIM LOẠI Ngày dạy: I .Mục tiêu: * Kiến thức: HS biết được tính chất hóa học của kim loại nói chung ,tác dụng của kim loại với dung dịch axit với dung dịch muối .Viết PTHH biểu diễn tính chất hóa học của kim loại * Kĩ năng : Biết thực hiện TN ,quan sát ,mô tả hiện tượng về từng tính chất *Thái độ: HS:.Có hứng thú say mê với học tập II. Chuẩn bị Giáo viên: Chuẩn bị 1 đoạn dây thép, đèn cồn, kim loại, ca nhôm, 1 mẩu than, 1 dây nhôm. Phiếu học tập , Bảng nhóm.

Học sinh:Ôn tập các kiến thức đã học III.Tiến trình bài dạy 1.Ổn định lớp: Kiểm tra sĩ số Trang43

Giáo án hoá hoc9 2.Kiểm tra bài cũ: : Hãy nêu tính chất vật lý và ứng dụng tương ứng của kim loại?

3.Bài mới: Phương pháp Nội dung I.Hoạt động 1 Giúp hs tìm hiểu phản ứng của kim I.Phản ứng của kim loại với phi kim loại với phi kim Chúng ta đã biết có hơn 80 kim loại khác nhau như sắt ,magie …. Các kim loại này có tính chất hóa học chung Trong chương trình lớp 8 em đã biết phản ứng của kim loại nào với oxi HS: Sắt tác dụng với oxi GVPhản ứng tạo ra chất gì ?

HS: Tạo ra oxit sắt từ 1.Tác dụng với oxi 1.Tác dụng với oxi VD:3Fe+2O2→Fe3O4 GV:hướng dẫn nhóm:Tiến hành TN sắt tác dụng với oxi  Nhận xét hiện tượng . giải thích GV: Nhiều KL khác như :Al, Zn, Cu….phản ứng với oxi  các oxit. Đại diện nhóm báo cáo  nhóm khác bổ sung  kết luận.  Viết PTHH ?

2. Tác dụng với phi kim khác 2. Tác dụng với phi kim khác VD:2Na + Cl2 → 2 NaCl GV: Với những phi kim khác thì sao ta tìm hiểu qua thí Kết luận nghiệm sau HS: quan sát TN Cho 1 mẩu Na vào muỗng -Hầu hết các kim loại (Trừ Au và Pt…) phản sắt để muỗng sắt trên ngọn lửa đèn cồn cho natri nóng ứng với oxi ở nhiệt độ thường hoặc cao tạo chảy đưa nhanh muỗng sắt vào bình đựng khí clo hiện thành oxit . tượng xảy ra  Nhận xét hiện tượng GV:Khói trắng -Ở nhiệt độ cao ,kim loại phản ứng với nhiều chính là natriclorua phi kim khác tạo thành muối . giải thích kết luận.  Viết PTHH ?

II.Phản ứng của kim loại với dd axit II.Hoạt động 2: HS tìm hiểu phản ứng của kim loại Một số kim loại + Axit ( HCl,H2SO4 loãng) với dd axit  muối + khí hidro GV: Có 1 số kim loại tác dụng với axit HCl, H2SO4 tạo thành muối và khí H2 VD: Zn+2HCl→ZnCl2+H2 - Hãy kể tên những kim loại đó ,nêu hiện tượng xảy ra HS: - Kẽm ,sắt ,nhôm Khi cho kẽm và các kim loại II.Phản ứng của kim loại với dd mu.ối khác vào axit HCl (H2SO4) có khí bay ra 1. Phản ứng của đồng với dung dịch bạc GV:hướng dẫn nhóm:Tiến hành TN sắt tác dụng với nitrat axit  Nhận xét hiện tượng . giải thích PT:Cu + 2AgNO3 →Cu(NO3)2 + 2Ag GV: Nhiều KL khác như :Al, Zn, Cu….phản ứng với -Đồng đẩy bạc ra khỏi muối ta nói đồng hoạt oxi  các oxit. động HH mạnh hơn bạc. Đại diện nhóm báo cáo  nhóm khác bổ sung  kết 2. Phản ứng của kẽm với dung dịch đồng luận.  Viết PTHH ?

(II) sunfat GV: Ngoài ra hầu hết các kim loại phản ứng với H2SO4 PT:Zn + CuSO4 → Cu + ZnSO4 đặc hoặc HNO3 nhưng không giải phóng khí hidro Zn > Cu II.Hoạt động 2: HS tìm hiểu phản ứng của kim loại Kết luận với dd muối Kim loại hoạt động hóa học mạnh hơn (trừ GV:hướng dẫn nhóm:Tiến hành TN Phản ứng của Na,K,Ca) có thể đẩy kim loại hoạt động yếu kẽm với ddCuSO4 . Phản ứng của đồng với dd AgNO3 hơn ra khỏi dung dịch muối tạo thành muối  Nhận xét hiện tượng  giải thích mới và kim loại mới Đại diện nhóm báo cáo  nhóm khác bổ sung  kết luận.  Viết PTHH ?

GV: Tương tự Mg,Al,Zn….phản ứng với dd CuSO4 , AgNO3  M mới + KLmới GV: Từ những ví dụ trên em có kết luận gì ?

4..Củng cố : Kim loại có những tính chất hóa học nào Trang44

Giáo án hoá hoc9 5.Dặn dò -HSLàm bài tập còn lại sgk. Đọc trước bài 17 Trả lời câu hỏi: 1. mức động hoạt động hóa học của kim loại có khác nhau không?

2.Dãy hoạt động hóa học của kim loại nói lên được điều gì?

IV. Rút kinh nghiệm

Duyệt của chuyên môn -

Hình thöùc: Noäi dung: Soá löôïng: Ñeà nghò:

Tuần : 12 Tiết : 23 Ngày soạn : Bài 17: DÃY HỌAT ĐỘNG HÓA HỌC Ngày dạy CỦA KIM LOẠI I .Mục tiêu: * Kiến thức: Biết thực hiện TN ,quan sát ,mô tả hiện tượng về từng tính chất Dãy hoạt động hóa học của kim loại. Ý nghĩa của dãy hoạt động hóa học của kim loại. * Kĩ năng Biết cách tiến hành một số thí nghiệm đối chứng nhằm chứng minh khả năng hoạt động hóa học của kim loại.Viết các PTHH .Vận dụng dãy hoạt động hóa học của kim loại để xét các phản ứng cụ thể của kim loại có xảy ra không *Thái độ: HS:.Có hứng thú say mê với học tập II. Chuẩn bị Giáo viên: Dụng cụ: ống nghiệm, kẹp sắt, kẹp gỗ, cốc thủy tinh…

Hóa chất: Cu, Fe, CuSO4, FeSO4, HCl, Na Học sinh:Ôn tập các kiến thức đã học III.Tiến trình bài dạy 1.Ổn định lớp: Kiểm tra sĩ số Trang45

Giáo án hoá hoc9 2.Kiểm tra bài cũ: : Trình bày tính chất hóa học của kim loại 3.Bài mới Phương pháp Nội dung I.Hoạt động 1 :Dãy hoạt động hóa học của kim I.Hoạt động 1 :Dãy hoạt động hóa học của loại được xây dựng thế nào? kim loại được xây dựng thế nào?

1. Thí nghiệm 1 HS: đọc thí nghiệm 1 sgk.

1. Thí nghiệm 1 GV:hướng dẫn nhóm:Tiến hành TN cho đinh Fe vào ống 1 dd CuSO4 và cho mẩu dây Cu vào ống 2 dd PT:Fe(r) + CuSO4(dd)  FeSO4(dd)+Cu(r) FeSO4  Nhận xét hiện tượng (ống 1 có chất rắn Kết luậnFe hoạt động hóa học mạnh hơn Cu . màu đỏ bám ngoài đinh Fe . Ống 2 không có hiện Ta xếpFe, Cu tượng gì .). giải thích Đại diện nhóm báo cáo  nhóm khác bổ sung  2. Thí nghiệm 2 Viết PTHH  kết luận.

2. Thí nghiệm 2 HS: đọc thí nghiệm 2 sgk.

GV:hướng dẫn nhóm:Tiến hành TN cho mẩu dây Cu PT:Cu(r) + 2AgNO3(dd) Cu(NO2)2 (dd)+ vào ống 1 đựng dd AgNO3 và cho mẩu dây Ag vào 2Ag(r) ống 2 dd CuSO4  Nhận xét hiện tượng (ống 1 có Cu hoạt động hóa học mạnh hơn Ag. Ta xếp chất rắn màu xám bám vào dây Cu . Ống 2 không có Cu, Ag hiện tượng gì .). giải thích Đại diện nhóm báo cáo  nhóm khác bổ sung  Viết PTHH  kết luận.

3. Thí nghiệm 3 3. Thí nghiệm 3 PT:Fe(r) + 2HCl(dd)  FeCl2(dd)+ H2(k) HS: đọc thí nghiệm 3 sgk.

Fe đẩy được H ra khỏi dd axit, Cu không đẩy GV:hướng dẫn nhóm:Tiến hành TN cho đinh Fe vào được H ra khỏi dd axit.Ta xếp Fe, H, Cu ống 1,2 đựng dd HCl  Nhận xét hiện tượng (ống 1 có bọt khí thóat ra Ống 2 không có hiện tượng gì  giải thích Đại diện nhóm báo cáo  nhóm khác bổ sung  Viết PTHH  kết luận.

4. Thí nghiệm 4 4. Thí nghiệm 4 PT:2Na(r) + 2H2O(l) 2NaOH(dd) + H2(k) HS: đọc thí nghiệm 4 sgk.

Na hoạt động hóa học mạnh hơn Fe.Ta xếp Na, GV:hướng dẫn nhóm:Tiến hành TN cho mẩu Na vào Fe cốc 2 đựng nước cất . Cốc 1 đựng nước cất có thêm vài giọt dd phenolphtalein Nhận xét hiện tượng (Cốc 1 mẩu Na tan dần dd có mầu đỏ . Cốc 2 không  Dãy hoạt động hóa học của kim loại được có hiện tượng gì .). giải thích xếp như sau: Đại diện nhóm báo cáo  nhóm khác bổ sung  K, Na, Mg, Al, Zn, Fe, Pb, (H), Cu, Ag, Au. Viết PTHH  kết luận) GV: Qua thí nghiệm 1, 2,3,4 em hãy xếp các kim loại Na,Fe, H, Cu, Ag, theo chiều hoạt động hóa học giảm dần ?

HS xếp  Kết luận.

II.Hoạt động 2: Dãy hoạt động hóa học của GV: Nhận xét Giới thiệu dãy hoạt động hóa học kim loại có ý nghĩa như thế nào? của kim loại.

1. Mức độ họat động hóa học của kim loại giảm II.Hoạt động 2: Dãy hoạt động hóa học của kim dần từ trái qua phải. loại có ý nghĩa như thế nào?

2. Kim loại đứng trước Mg tác dụng với nước ở Hs: Đọc thông tin sgk, tìm hiểu ý nghĩa dãy hoạt điều kiện thường  kiềm và khí hiđro. động hóa học của kim loại.

3. Kim loại đứng trước H phản ứng với một số GV: Giải thích. dd axit (HCl, H2SO4 loãng, …)  khí H2.

HS: Lấy ví dụ.

4. Kim loại đứng (trừ Na, K…) trước đẩy kim GV: Nhận xét, KL. loại đứng sau ra khỏi dung dịch muối 4..Củng cố Viết dãy hoạt động hóa học và nêu ý nghĩa?

Trang46

Giáo án hoá hoc9 5.Dặn dò -HSLàm bài tập còn lại sgk. Đọc trước bài 18 Hãy cho biết Al có tính chát hóa học nào ? Cách sản xuất Al? IV. Rút kinh nghiệm:

Tuần : 12 Tiết : 24 Ngày soạn : Ngày dạy

Bài 18: NHÔM Kí hiệu hóa học: Al Nguyên tử khối: 27

I .Mục tiêu: * Kiến thức: Tính chất vật lí của nhôm , tính chất hóa học của nhôm: Nhôm có những tính chất hóa học của kim loại nói chung ( tác dụng với phi kim, với dung dịch axit, với dung dịch muối của kim loại kém hoạt động hơn).phản ứng với dd kiềm * Kĩ năng Biết cách tiến hành một số thí nghiệm kiểm tra dự đoán .Viết các PTHH . *Thái độ: HS:.Có hứng thú say mê với học tập II. Chuẩn bị Giáo viên: Dụng cụ: ống nghiệm, kẹp sắt, kẹp gỗ, cốc thủy tinh…

Hóa chất: CuCl2, dây Al, HCl, ddNaOH Học sinh:Ôn tập các kiến thức đã học III.Tiến trình bài dạy 1.Ổn định lớp: Kiểm tra sĩ số 2.Kiểm tra bài cũ: : Trình bày tính chất hóa học của kim loại? viết PTHH?.

3.Bài mới Trang47

Giáo án hoá hoc9 Phương pháp I.Hoạt động 1 : Tính chất vật lí Cho học sinh tìm hiểu thông tin SGK/55 và quan sát một số hình ảnh về tính chất vật lí nhôm Tính chất vật lí của nhôm II.Hoạt động 2 : Tính chất hóa học 1. Nhôm có những tính chất hóa học của kim loại không?

GV:Nhôm là kim loại hay phi kim( kim loại). Em hãy dự đoán tính chất hóa học của nhôm. Để kiểm tra sự dự đoán ta tiến hành 1 số thí nghiệm sau: 1.Thí nghiệm 1. Phản ứng với phi kim * Phản ứng với oxi :GV: Biểu diễn thí nghiệm : Rắc bột nhôm lên ngọn lửa đèn cồn .HS:Quan sát hiện tượng (Nhôm cháy sáng tạo thành bột màu trắng ) Nhận x ét  Kết luận Viết PTHH GV: Vậy ở điều kiện thường nhôm có tác dụng với oxi không? Hiện tượng này có lợi gì?( Có, tạo thành lớp Al2 O3 mỏng bền vững, lớp oxít này bảo vệ đồ vật bằng nhôm, không cho nhôm tác dụng với oxi và nước vì thế khi sử dụng đồ nhôm không nên trà quá mạnh) * Với phi kim khác GV: Ngoài ra nhôm còn tác dụng với phi kim nào khác? (hs xem đoạn phim)  Kết luận nhôm phản ứng với phi kim khác gì  Viết 1 PTHH minh họa b/ Phản ứng vớii dung dịch Axít và muối.

GV:hướng dẫn nhóm:Tiến hành TN (phát phiế học tập yêu cầu học sinh làm theo phiếu).

Cho dây Nhôm vào ống nghiệm 1 chứa dung dịch HCl: Quan sát hiện tượng: (Sủi bọt khí, Nhôm tan ra .Đại diện nhóm báo cáo  nhóm khác bổ sung  Viết PTHH  kết luận. và GV Lưu ý: Thí nghiệm 2: Cho dây nhôm vào ống nghiệm 2 chứa dung dịch CuCl2. Quan sát hiện tượng chú ý màu sắc của chất bám vào, màu dung dịch sau phản ứng.

(Có chất rắn màu đỏ bám vào bên ngoài dây nhôm, màu dung dịch nhạt dần, nhôm tan dần  kết luận  Viết PTHH -Từ TN trên  Nhận xét gì?( nhôm có tính chất hóa học của kim loại).

2..Thí nghiệm : Nhôm có tính chất hóa học nào khá GV hướng dẫ nhóm HS làm TN 3: Cho dây Nhôm vào ống nghiệm 3 chứa dung dịch NaOH .Thử khí: Để khí thoát ra một lúc rồi đốt. Quan sát hiện tượng (Bọt khí không màu thóat ra,nhôm tan dần)  Kết luận( Nhôm có phản ứng với dd kiềm và giải phóng khí H2 III.Hoạt động 3. Ứng d ụ ng GV: Cho học sinh quan sát một số hình ảnh về ứng dụng của nhôm.

GV: Nhôm có những ứng dụng nào?

HS: Có nhiều ứng dụng trong đời sống và công Trang48

Nội dung I. Tính chất vật lí Nhôm là kim loại màu trắng bạc ,có ánh kim nhẹ (d= 2,7 g/cm3),dẫn điện ( bằng 2/3 đồng, dẫn nhiệt ,nóng chảy ở 6600 C….

II. Tính chất hóa học 1. Nhôm có những tính chất hóa học của kim loại không? a. Phản ứng với phi kim : *Phản ứng với oxi to2O3 ( r) PT:4 Al ( r) + 3 O2 ( k) 2Al *Với phi kim khác 2Al (r) + 3Cl2 (k)  (Trắng) (Vàng lục)

2AlCl3 (r) (Trắng)

-Nhôm phản ứng với oxinhôm oxit. phản ứng với nhiều phi kim khác như:S,Cl  muối b/ Phản ứng vớii dung dịch Axít .

2Al (r) + 6HCl (dd)  2AlCl3 (dd) + 3H2(k) (Trắng) (Không màu) (Không màu) (Kmàu) Chú ý: Nhôm không tác dụng với H2SO4 đặc, nguội và HNO3, đặc nguội: b/ Phản ứng vớii dung dịch Axít và muối 2Al(r)+3CuCl2 (dd)  2AlCl3(dd)+ 3Cu(r) (trắng)

(xanh lam )

(không màu)

(đỏ)

Nhôm phản ứng được với nhiều dd muối củanhững kim loại hoạt động hoá học yếu tạo ra muối nhôm và kim loại mới *Kết luận: Nhôm có tính chất hóa học của kim loại 2/ Nhôm có tính chất hóa học nào khác ?

Nhôm phản ứng với dung dịch kiềm và giải phóng khí H2 2Al +2NaOH +2H2O  2NaAlO2 +H2 III. Ứng dụng: + Trong đời sống : (Nhôm và hợp kim của nhôm ) làm đồ dùng gia đình, dây dẫn điện, vật liệu xây dựng… +Trong công nghiệp : (Đuyra nhẹ bền ) chế tạo máy bay, ôtô, tàu vũ trụ …

IV: Sản xuất nhôm

Giáo án hoá hoc9 nghiệp IV.Hoạt động 4: Sản xuất nhôm Chiếu đoạn phim mô tả quá trình sản xuất nhôm. ?Nguyên liệu sản xuất Nhôm là gì?( Quặng Boxit (Al2O3)? Phương pháp sản xuất?( Điện phân hỗn hợp nóng chảy Nhôm oxít và Criolit)  PTHH

* Nguyên liệu: Quặng Bôxít (Al2O3) *Phương pháp: Điện phân hỗn hợp nóng chảy Nhôm oxit và Criolit điện phân nóng chảy

2Al2O3

4Al + 3O2 criolit

4..Củng cố Bài tập trắc nghiệm :1. Vì sao dây nhôm có thể cán mỏng hoặc kéo thành sợi ? a.Tính cứng b.Tính dẻo c.Tính dẫn điện d.Cả a, b,c 2. Không nên dùng xô, chậu, nồi Nhôm để đựng vôi, nước vôi hoặc vữa xây dựng vì: a. Nhôm tác dụng với kiềm b. Nhôm tác dụng với oxi ở điều kiện thường c. Nhôm dẻo d.Tất cả đều đúng 3. . Vì sao dây điện cao thế lại được làm bằng nhôm (độ dẫn điện bằng 2/3 đồng)? a. Nhẹ. b. Kinh tế. c. Có lớp oxít bảo vệ. d. Có ánh kim.

5.Dặn dò -HSLàm bài tập còn lại sgk. Đọc trước bài 19 Hãy cho biết Fe cótính chất vạt lý, hóa học nào ?

IV. Rút kinh nghiệm:

Tuần : 13 Tiết : 25 Trang49

Giáo án hoá hoc9 Ngày soạn : Ngày dạy

Bài 19: SẮT Kí hiệu hóa học: Fe Nguyên tử khối: 56

I .Mục tiêu: * Kiến thức: - Dự đoán được tính chất vật lí và tính chất hóa học của sắt - Dùng thí nghiệm và kiến thức đã học để kiểm tra tính chất hóa học của sắt - Viết được các phương trình hóa học minh họa tính chất hóa học của sắt * Kĩ năng Biết cách tiến hành một số thí nghiệm kiểm tra dự đoán .Viết các PTHH . *Thái độ: HS:.Có hứng thú say mê với học tập II. Chuẩn bị Giáo viên: Bình đựng khí clo, dây sắt quấn loxo, đèn cồn và kẹp gỗ Học sinh:Ôn tập các kiến thức đã học III.Tiến trình bài dạy 1.Ổn định lớp: Kiểm tra sĩ số 2.Kiểm tra bài cũ: : Trình bày tính chất hóa học của kim loại? viết PTHH?.

3.Bài mới Phương pháp I.Hoạt động1:Tính chất vật lí của sắt HS: Quan sát đinh sắt, liên hệ với kiến thức thực tế nêu các tính chất vật lí của sắt. Đọc thông tin sgk  bổ sung các tính chất còn thiếu Kết luận(Sắt là kim loại màu trắng xám, có ánh kim, dẫn điện, dẫn nhiệt ,Sắt nặng, dẻo có tính nhiễm từ.)

II.Hoạt động 2:Tính chất hóa học của sắt Gv: Sắt thuộc kim loại nào?(hoạt động mạnh) Dựa vào dãy hoạt động HH của kim loại hãy dự đoán các tính chất HH của sắt?

1.Phản ứng của sắt với phi kim -GV gợi ý cho HS nhắ lại phản ứng của sắt với oxi ở lớpˆ8 Viết PT kết lụận.

Tác dụng với oxi PT: 3Fe(r) + 2O2(k)  Fe3O4( Gv: Trong điều kiện thường sắt có tham gia phản ứng với oxi không?

Hs: Đọc thông tin  nhận xét về khả năng phản ứng của sắt với các phi kim khác. Viết phương trình hóa học minh họa.

2. Phản ứng của sắt với dung dịch axit Hs: Đọc thông tin sgk. Tiến hành thí nghiệm Fe + HCl. Quan sát hiện tượngnhận xét keát luaän.->PTHH Gv: Lưu ý học sinh Fe không tác dụng HNO3 đặc nguội và H2SO4 đặc nguội.

3) Phản ứng của Fe với dd muối-Hs: Đọc thông tin  nhận xét về khả năng phản ứng của sắt với dd muoái. Viết phương trình hóa học minh họa Gv: Ở phản ứng Fe tác dụng với dd muối cần lưu ý điều gì?

Hs: Sắt chỉ tác dụng với dd muối của kim loại hoạt động hóa học yếu hơn.

Gv: Ngòai CuSO4 sắt còn tham gia phản ứng với nhiều dung dịch muối của kim loại hoạt động hóa Trang50

Nội dung I.Tính chất vật lí của sắt - Sắt là kim loại màu trắng xám, có ánh kim, dẫn điện, dẫn nhiệt - Sắt nặng, dẻo có tính nhiễm từ.

II.Hoạt động 2:Tính chất hóa học của sắt 1. Phản ứng của sắt với phi kim II.Tính chất hóa học của sắt 1. Phản ứng của sắt với phi kim.

Tác dụng với oxi PT: 3Fe(r) + 2O2(k)  Fe3O4(r) Tác dụng với clo: PT:2Fe(r) + 3Cl2(k)  2AlCl3(r) Kết luận:Ở nhiệt độ cao sắt + với nhiều phi kim  oxit hoặc muối

2. Tác dụng với dung dịch axit Fe(r) +2HCl(dd)  FeCl2(dd) + H2(k) Chú ý:Sắt không tác dụng với HNO3 và H2SO4 đặc nguội

3. Tác dụng với dd muối: Fe(r) + CuSO4(dd)  FeSO4(dd)+Cu(r) Kết luận: Sắt có tính chất hoá học của kim loại

Giáo án hoá hoc9 học yếu hơn.

Gv: Qua các thí nghịêm trên, có thể rút ra nhận xét gì về tính chất hóa học của sắt.

Hs: Đọc thông tin mục ‘Em có biết’

4..Củng cố Nêu tính chất hóa học của sắt 5.Dặn dò -HSLàm bài tập còn lại sgk.

- Đọc trước bài 20 Trả lời câu hỏi?: Hợp kim của Fe, gang ,thép khác nhau thế nào? Trình bày quá trình sản xuất gang , thép ?

IV. Rút kinh nghiệm:

Tuần : 13 Tiết : 26 Trang51

Giáo án hoá hoc9 Ngày soạn : Bài 20:HỢP KIM: SẮT, GANG, THÉP Ngày dạy I .Mục tiêu: * Kiến thức: -Gang là gì ? Thép là gì ? Tính chất và ứng dụng của gang và thép.

-Nguyên tắc ,nguyên liệu và quá trình sản xuất gang trong lò cao -Nguyên tắc ,nguyên liệu và quá trình sản xuất thép trong lò luyện thép * Kĩ năng Hình thành kỹ năng phân tích. *Thái độ: HS:.Có hứng thú say mê với học tập II. Chuẩn bị Giáo viên: 1 số mẫu vật bằng gang ,thép . sơ đồ lò cao . sơ đồ lò luyện thép Học sinh:Ôn tập các kiến thức đã học III.Tiến trình bài dạy 1.Ổn định lớp: Kiểm tra sĩ số 2.Kiểm tra bài cũ: : Trình bày tính chất hóa học của Fe? viết PTHH?.

3.Bài mới: Trong đời sống và kỹ thuật, hợp kim của sắt là gang ,thép được sử dụng rất rộng rãi .Thế nào là gang ,thép ? gang thép được sản xuất như thế nào ?

Phương pháp I.Hoạt động1: Giúp hs tìm hiểu hợp kim của sắt GV:Cho HS tìm hiểu thông tin SGK  Hợp kim là gì?

(Hợp kim là chất rắn thu được sau khi làm nguội hỗn hợp nóng chảy của nhiều kim loại khác nhau hoặc của kim loại và phi kim ) Nhóm học sinh thảo luận. So sánh sụ khác nhau giữa gang, thép.  Khái niệmvà phânloại?

1. Gang là gì? ( Gang là hợp kim của sắt với cacbon trong đó hàm lượng cacbon chiếm từ 2 đến 5 % trong gang còn 1 số nguyên tố khác như Si,Mn,S) GV: Trong gia đình em có những đồ dùng gì bằng gang?

GV: Cho hs quan sát tranh đồ dùng bằng gang - Có mấy loại gang GV: Gang đen làm ống nước bệ máy ….. gang trắng dùng điều cheá theùp.

2 Thép là gì?

Thép là Thép là hợp kim của sắt với cacbon và 1 số nguyên tố khác trong đó hàm lượng cacbon chiếm dưới 2% ) GV: Thép có tính nào mà sắt không có ?

GV: Gang khác thép như thế nào?

II.Hoạt động2:Tìm hiểu sản xuất 1. Sản xuất gang thép thế nào?

- Nguyên liệu để sản xuất gang là gì ?

- Nguyên tắc để sản xuất gang ?

- Quá trình sản xuất như thế n- Quặng sắt manhetit(Fe3O4).

- Quặng hematit (Fe2O3) - Than cốc, không khí - Nguyên tắc sản xuất : Dùng cacbon oxit khử sắt oxit ở nhiệt độ cao trong lò luyện kim - Quá trình sản xuất Trang52

Nội dung I. Hợp kim của sắt Hợp kim là chất rắn thu được sau khi làm nguội hỗn hợp nóng chảy của nhiều kim loại khác nhau hoặc của kim loại và phi kim 1. Gang là gì?

Gang là hợp kim của sắt với cacbon trong đó hàm lượng cacbon chiếm từ 2 đến 5 % trong gang còn 1 số nguyên tố khác như Si,Mn,S

2 Thép là gì?

Thép là hợp kim của sắt với cacbon và 1 số nguyên tố khác trong đó hàm lượng cacbon chiếm dưới 2%

II.Hoạt động2:Tìm hiểu sản xuất 1. Sản xuất gang thép thế nào?

- Nguyên liệu : - Quặng sắt manhetit(Fe3O4).

- Quặng hematit (Fe2O3) - Than cốc, không khí - Nguyên tắc sản xuất : Dùng cacbon oxit khử sắt oxit ở nhiệt độ cao trong lò luyện kim - Quá trình sản xuất Các PTHH xảy ra trong lò cao C + O2 → CO2

Giáo án hoá hoc9 Các PTHH xảy ra trong lò cao C + CO2 → CO C + O2 → CO2 Khí CO khử oxit sắt trong quặng thành sắt C + CO2 → CO CO + Fe2O3 → CO2 + Fe Khí CO khử oxit sắt trong quặng thành sắt 2.Sản xuất thép như thế nào?

CO + Fe2O3 → CO2 + Fe - Nguyên liệu : gang và sắt phế liệu, oxi GV: Giải thích quá trình sản xuất gang .

- Nguyên tắc sản xuất : oxi hóa 1 số kim 2. Sản xuất thép như thế nào? loại phi kim để loại ra khỏi gang phần lớn - Nguyên liệu sản xuất thép là gì ? cacbon ,silic - Nguyên tắc sản xuất ?

- Quá trình sản xuất GV: Giải thích quá trình sản xuất thép. + Khí oxi oxi hóa sắt tạo thành FeO - Nguyên liệu : gang và sắt phế liệu, oxi + Sau đó FeO sẽ oxi hóa 1 số nguyên liệu - Nguyên tắc sản xuất : oxi hóa 1 số kim loại phi kim trong gang như C,Si,S để loại ra khỏi gang phần lớn cacbon ,silic - Quá trình sản xuất FeO + C → Fe + CO + Khí oxi oxi hóa sắt tạo thành FeO + Sau đó FeO sẽ oxi hóa 1 số nguyên liệu trong gang như C,Si,S FeO + C → Fe + CO 4..Củng cố: - Thế nào là hợp kim ? gang, thép là gì? Nguyên tắc sản xuất gang ,thép?

5.Dặn dò -HSLàm bài tập còn lại sgk.

-Đọc trước bài 21 Trả lời câu hỏi: Thế nào là sự ăn mòn kim loại ? .Biện pháp bảo vệ kim loại không bị ăn mòn?

IV. Rút kinh nghiệm:

Duyệt của chuyên môn

-

Hình thöùc: Noäi dung: Soá löôïng: Ñeà nghò:

Tuần : 14 Tiết : 27 Ngày soạn : Ngày dạy

Bài 21:

Trang53

Giáo án hoá hoc9 I .Mục tiêu: * Kiến thức: HS biết khái niệm về sự ăn mòn kim loại - Nguyên nhân làm kim loại bị ăn mòn - Các yếu tố ảnh hưởng đến sự ăn mòn - Biện pháp bảo vệ đồ vật bằng kim loại khỏi sự ăn mòn * Kĩ năng Hình thành kỹ năng phân tích. *Thái độ: HS:.Có hứng thú say mê với học tập II. Chuẩn bị Giáo viên: 1 số mẫu vật bằng gang ,thép Một số đồ dùng đã bị gỉ sét . sơ đồ 2.9 sgk/65 Học sinh:Ôn tập các kiến thức đã học III.Tiến trình bài dạy 1.Ổn định lớp: Kiểm tra sĩ số 2.Kiểm tra bài cũ: : Thế nào là hợp kim ?Nguyên liệu ,nguyên tắc sản xuất gang, viết PTHH? 3.Bài mới: Bài 21: Su7AÛN MOØN KIM LOAÏI VAØ BAÛO VEÄ KIM LOAÏI KHOÂNG BÒ AÊN MOØ Phương pháp Nội dung I.Hoạt động1Tìm hiểu thế nào là sự ăn mòn kim loại I. Theá naøo laø söï aên moøn GV: Cho hs quan sát 1 đồ vật bằng sắt bị gỉ kim loaïi: Sự phá hủy kim loại GV: Yêu cầu hs thảo luận sự ăn mòn kim loại là gì? hợp kim do tác dụng hóa học HS :Các nhóm phát biểu, nhóm khác nhận xét, bổ xung  trong môi trường được gọi là sự Kết luận ăn mòn kim loại Sự phá hủy kim loại hợp kim do tác dụng hóa học trong môi II, Nhöõng yeáu toá naøo aûnh trường được gọi là sự ăn mòn kim loại höôûng ñeán söï aên moøn kim GV: Giải thích nguyên nhân của sự ăn mòn kim loại loaïi II.Hoạt động2:Nhöõng yeáu toá naøo aûnh höôûng ñeân söï aên moøn kim loaïi 1. Aûnh höôûng cuûa caùc chaát 1. Aûnh höôûng cuûa caùc chaát trong moâi tröôøng trong moâi tröôøng HS tìm hiểu những yếu tố nào ảnh hưởng đến sự ăn mòn kim loại Sự ăn mòn kim loại không xảy ra GV: Yêu cầu hs quan sát thí nghiệm mà HS đã chuẩn bị trước hoặc xảy ra nhanh hay chậm phụ đó 1 tuần thuộc vào thành phần của môi - Quan sát hiện tượng trường mà nó tiếp xúc - Từ các hiện tượng trên các em hãy rút ra kết luận gì?Sự ăn mòn kim loại không xảy ra hoặc xảy ra nhanh hay chậm phụ thuộc vào thành phần của môi trường mà nó tiếp xúc 2. Aûnh höôûng cuûa nhieät ñoä 2. Aûnh höôûng cuûa nhieät ñoä GV: Cho học sinh so sánh: tấm sắt chắn gió trong bếp than Ở nhiệt độ cao sự ăn mòn kim với thanh sắt để nơi khô ráo, thoáng mát thì thanh kim loại loại xảy ra nhanh hơn nào bị ăn mòn nhanh hơn? ra kết luận Ở nhiệt độ cao sự ăn mòn kim loại xảy ra nhan III.Hoạt động3: Laøm theá naøo ñeå baûo veä caùc ñoà vaät III. Laøm theá naøo ñeå baûo veä baèng kim loaïi khoâng bò aên moøn caùc ñoà vaät baèng kim loaïi GV: GV: Yêu cầu hs thảo luận :làm thế nào đồ vật bằng kim khoâng bò aên moøn loại không bị ăn mòn?

Các biện pháp bảo vệ kim loại ?

-Ngăn không cho kim loại tiếp HS :Các nhóm phát biểu, nhóm khác nhận xét, bổ xung  xúc với môi trường Kết luận -Chế tạo hợp kim ít bị ăn mòn thí Các biện pháp bảo vệ kim loại dụ cho thêm vào thép 1 số kim -Ngăn không cho kim loại tiếp xúc với môi trường loại như crom,niken…

-Chế tạo hợp kim ít bị ăn mòn thí dụ cho thêm vào thép 1 số kim loại như crom,niken 4..Củng cố: Trang54

Giáo án hoá hoc9 Thế nào là sự ăn mòn kim loại ? Các biện pháp bảo vệ kim loại ?

5.Dặn dò -HSLàm bài tập còn lại sgk.

-Đọc trước bài 22 Trả lời câu hỏi: kim loại ? .

IV. Rút kinh nghiệm:

Tuần : 14 Tiết : 28 Ngày soạn : Ngày dạy I .Mục tiêu: * Kiến thức:

Bài 22:

Trang55

Giáo án hoá hoc9 HS ôn tập hệ thống lại :Dãy hoạt động hóa học của kim loạiTính chất hóa học của kim loại nói chung.

-Tính chất giống nhau và khác nhau giữa kl nhôm và sắt Thành phần, tính chất và sản xuất gang, thép -Sản xuất nhô bằng cách điện phân hỗn hợp nóng chảy của nhôm nà criolitSự nă mòn kim loại là gì?

Biện pháp bảo vệ kim loại khỏi sự ăn mòn. * Kĩ năng Hình thành kỹ năng phân tích. *Thái độ: HS:.Có hứng thú say mê với học tập II. Chuẩn bị Giáo viên: Đồ dùng: Phiếu học tập, bảng phụ.

Học sinh:Ôn tập các kiến thức đã học III.Tiến trình bài dạy 1.Ổn định lớp: Kiểm tra sĩ số 2.Kiểm tra bài cũ: : Thế nào là sự ăn mòn kim loại và bảo vệ kim loại ?

3.Bài mới : CHƯƠNG II: KIM LOAỊ LUYỆN TẬP : Phöông phaùp I. Hoaït ñoäng I: HS tìm hiểu kiến thức cần nhớ 1/ Tính chất hoá học của kim loại ?Hãy viết dãy hoạt động hóa học của kim loại HS: K Na Mg Al Zn Fe Pb H Cu Ag Au ? Nêu ý nghĩa của dãy hoạt động hóa học ? Viết ví dụ PTHH khi cho kim loại tác dụng với phi kim ?Viết PTHH khi cho kim loại tác dụng với nước ? Viết PTHH khi cho kim loại tác dụng với dd axit ? Viết PTHH khi cho kim loại tác dụng với dd muối2/ 2/Tính chất hóa học của kim loại nhôm và sắt có gì giống và khác nhau ? Cho cô biết nhôm và sắt có tính chất hóa học nào giống nhau a)Giống nhau: -Nhôm ,sắt có những tính chất hh của kim loại -Nhôm ,sắt đều không phản ứng với HNO3 và H2SO4 đặc nguội b) Khác nhau: -Al phản ứng với kiềm -Trong hợp chất Al (III). Còn Fe(II,III) 3/ Hợp kim của sắt GV: Hãy nêu thành phần tính chất của gang và thép GV: Sự ăn mòn kim loại là g 4/ Sự ăn mòn kim loại và bảo vệ kim loại không bị ăn mòn II. Hoaït ñoäng II: Baøi taäp

Noäi dung I. Kieán thöùc caàn nhôù 1/ Tính chất hoá học của kim loại -Dãy hoạt động hoá học: K Na Mg Al Zn Fe Pb H Cu Ag Au -VD: -PTHH: 2/ Tính chất hóa học của kim loại nhôm và sắt có gì giống và khác nhau a)Giống nhau: -Nhôm ,sắt có những tính chất hh của kim loại -Nhôm ,sắt đều không phản ứng với HNO3 và H2SO4 đặc nguội b) Khác nhau: -Al phản ứng với kiềm -Trong hợp chất Al (III). Còn Fe(II,III) 3/ Hợp kim của sắt sgk/68 4/ Sự ăn mòn kim loại và bảo vệ kim loại không bị ăn mòn.(sgk)

II. Baøi taäp 1.Bài 4/69 a/Al→Al2O3→AlCl3 → Al(OH)3 →Al2O3 →Al →AlCl3

1.Bài 4/69 GV: Gọi 1 hs lên làm bài tập này

b/Fe→FeSO4→Fe(OH)2→ FeCl2 c/ FeCl3→Fe(OH)3→Fe2O3 → Fe → Fe3O4 2.Bài 5/69 2A+ Cl2 →2ACl

2.Bài 5/69 GV :Hướng dẫn hs làm bài tập 5/69 Trang56

Giáo án hoá hoc9 -Tính số mol của A - Tính số mol muối

2mol 9,2 mol A

3.Bài 7/69 GV: Hướng dẫn hs làm bài tâp 7/69 GV: Yêu cầu hs viết PTHH GV: Hãy tính khối lượng của nhôm và sắt trong hỗn hợp GV: Giúp hs lập hệ pt để tìm sô mol Al,Fe GV: Hướng dẫn hs tính % mỗi nguyên tố trong hỗn hợp

II.

2 mol 23,4 mol A + 35,5

Vậy ta có 9,2 23,4 2. = 2.

A A + 35,5 9,2(A+35,5)=23,4.A A= 23 Vậy A là Na 3.Bài 7/69 a/2Al+3H2SO4→Al2(SO4)3+3H2 Fe+H2SO4→FeSO4+H2 b/ Gọi x,y là số` mol của Al,Fe Dựa vào PTHH và đề bài ta có 27x+56y=0,83 1,5x+y = 0,025 Giải ra ta có` x = 0,01mol y= 0,01 mol Khối lượng của Fe m Fe = n.M = 0,01.56=0,56 g Thành phần phần trăm của Fe 0,56 .100% = 67,47% % Fe = 0,83 %Al = 100% - 67,47% =32,53%

1. Cuûng coá Nhắc lại một số tính chất hóa học của kim loại 2. Daën doø Chuẩn bị thực hành Ruùt kinh nghieäm

Tuần: 15 Tiết: 29 Ngày soạn: Ngày dạy:

BAØI THÖÏC HAØNH: TÍNH CHAÁT HOAÙ HOÏC CUÛA NHOÂM VAØ SAÉT

I. Muïc tieâu - Khắc sâu kiến thức hóa học của nhôm và sắt - Tiếp tục rèn luyện cho hs khả năng làm thực hành hóa học, khả năng làm BT thực hành hóa học - Rèn luyện cho hs ý thức cẩn thận, kiên trì trong học tập và thực hành hóa học .

II. Chuaån bò - Dụng cụ : Đèn cồn, ống nghiệm, giá ống nghiệm, Khay nhựa, diêm, đũa thủy tinh Trang57

Giáo án hoá hoc9 -

Hóa chất ; Bột nhôm ,bột S , bột sắt, dd NaOH

III. Tieán trình leân lôùp 1. OÅn ñònh toå chöùc 2. Kieåm tra baøi cuõ - Thông qua 3. Baøi môùi Phöông phaùp I. Hoaït ñoäng I: Tiến hành thí nghiệm 1.TN 1: Tác dụng của nhôm với oxi GV: Hướng dẫn hs làm TN 1 Rắc nhẹ bột nhôm trên ngọn lửa đèn cồn  Quan sát hiện tượng  Viết phương trình?

2.TN 2: HS làm thí nghiệm của sắt với lưu huỳnh GV: Hướng dẫn hs làm thí nghiệm 2 - Lấy bột sắt và bột lưu huỳnh theo tỉ lệ 7:4 về khối lượng vào hõm đế sứ - Đốt đỏ nan hoa xe đạp trên ngọn lửa đèn cồn đưa vào hỗn hợp 3.TN 3: HS làm thí nghiệm nhận biết mỗi kim loại Al ,Fe vaø Ag đựng trong 3 lọ không nhãn GV: Hướng dẫn HS Laáy 1 ít boät kim loaïi Al, Fe vaøo 3 oáng nghieäm 1 ,ø 2 vaø 3 .Nhoû 1 ml dd NaOH vaøo töøng oáng nghieäm -Neáu thaáy suûi boït thì kim loaïi ñoù laø Al 2Al +2NaOH +2H2O  2NaAl O2 +3H2 -Hai loï khoâng suûi boït laø: Fe, Ag. *Cho 2 kim loaïi coøn laïi vaøo dd HCl -Neáu loï naøo suûi boït laø Fe Fe +2HCl  FeCl2 +H2 Neáu khoâng coù hieän töôïng gì laø Ag

Noäi dung I. Tieán haønh thí nghieäm 1.TN 1: Tác dụng của nhôm với oxi 4Al(r) + 3O2(k) 2 Al2O3(r) 2.TN 2: Tác dụng củasắt với lưu huỳnh Fe(r) + S(r)  FeS(r)

3.TN 3: Nhận biết mỗi kim loại Al ,Fe Ag đựng trong 2 lọ không nhãn *Laáy 1 ít boät kim loaïi Al, Fe vaøo 3 oáng nghieäm 1 ,ø 2 vaø 3 .Nhoû 1 ml dd NaOH vaøo töøng oáng nghieäm -Neáu thaáy suûi boït thì kim loaïi ñoù laø Al 2Al +2NaOH +2H2O  2NaAl O2 +3H2 -Hai loï khoâng suûi boït laø: Fe, Ag. *Cho 2 kim loaïi coøn laïi vaøo dd HCl -Neáu loï naøo suûi boït laø Fe Fe +2HCl  FeCl2 +H2 Neáu khoâng coù hieän töôïng gì laø Ag

II.Hoaït ñoäng 2: Viết bản tường theo mẫu

Trang58

Giáo án hoá hoc9 II. Vieát baûn thöïc haønh theo maãu

TN

4. Cuûng coá - Nhaän xeùt buoåi thöïc haønh: - GV yêu cầu hs rửa dụng thực hành 5. Daën doø - Xem trước bài tính chất chung của phi kim IV.

Ruùt kinh nghieäm

Trang59

Muïc ñích TN

Hieän töôïng quan saùt ñöôïc

keát quaû TN

Giáo án hoá hoc9 Tuần: 15 Tiết: 30 Ngày soạn: Ngày dạy:

Chöông III: PHI KIM SÔ LÖÔÏC VEÀ BAÛNG TUAÀN HOAØN CAÙC NGUYEÂN TOÁ HOAÙ HOÏC Baøi 25: TÍNH CHAÁT CHUNG CUÛA PHI KIM

I. Muïc tieâu - Biết 1 số tính chất vật lý của phi kim,: - Biết những tính chất hóa học của phi kim - Biết các phi kim có mức độ hoạt động khác nhau II. Chuaån bò - Dụng cụ : Điều chế hidro, clo, oxi - Hóa chất ; Dùng điều chế hidro, clo, quỳ tím, Na, Cu, S III. 1.

2.

3.

Tieán trình leân lôùp OÅn ñònh toå chöùc: kiểm tra sĩ số Kieåm tra baøi cuõ Baøi môùi

Phöông phaùp I. Hoaït ñoäng I: Phi kim có những tính chất vật lý nào ? .GV: Đưa ra những lọ hóa chất như: oxi, hidro, Brom, S, Clo,ở trên cho hs quan sát: - Phi kim có những tính chất vật lý nào ?

II. Hoaït ñoäng II: Tính chất hóa học của phi kim 1. Tác dụng với kim loại GV: - Gọi 1 vài HS cho ví dụ về PK tác dụng với kim loại: -Viết PTHH cho mỗi ví dụ: 2Na(r) + Cl2 (k) → 2NaClr) -Fe(r) + S(r)  FeS(r) - 3Fe(r) + 2O2 (k) → Fe3O4(r) - Rút ra kết luận gì?

Phi kim tác dụng với kim loại tạo thành muối hoặc oxit GV:Các em đã biết PK nào tác dụng được với Hidro: Viết PTHH * Với Oxi tác dụng với hiđro 2H2(k) + O2(k) → 2H2O(h) * Với Clo tác dụng với hiđro H2 (k) + Cl2(k) → 2HCl(k)  Keát luaän Phi kim phản ứng với hidro tạo thành hợp chất khí GV: Biểu diễn TN và cho HS xem phim phản ứng S,H2, P trong Oxi. Quan sát hiện tượng của phản ứng đốt hidro trong oxi, clo và ghi trạng thái, màu sắc của các chất trong phản ứng.

4/ Mức độ hoạt động hóa học của phi kim GV: Thuyế trình mức độ hoạt động hóa học của phi kim được xét căn cứ vào khả năng và mức độ phản Trang60

Noäi dung I. Phi kim coù nhöõng tính chaát vaät lyù naøo?

- Ở điều kiện thường phi kim tồm tại ở 3 trạng thái rắn, lỏng, khí.

- Phần lớn các phi kim không dẫn điện, dẫn nhiệt và có nhiệt độ nóng chảy thấp - Một số phi kim độc : Br2,Cl2,I2 II. Tính chaát hoaù hoïc cuûa phi kim 1/ Tác dụng với kim loại - 2Na(r) + Cl2 (k) → 2NaClr) -Fe(r) + S(r)  FeS(r) - 3Fe(r) + 2O2 (k) → Fe3O4(r) Phi kim tác dụng với kim loại tạo thành muối hoặc oxit 2/ Tác dụng với hidro * Oxi tác dụng với hiđro O2(k) + 2H2(k) → 2H2O(h) * Clo tác dụng với hiđro Cl2(k) + H2 (k) → 2HCl(k) Phi kim phản ứng với hidro tạo thành hợp chất khí 3/ Tác dụng với oxi S(r) + O2(k) → SO2(k) 4P(r) + 5O2(k) →2P2O5(r) Phi kim + oxy  Oxit axit 4/ Mức độ hoạt động hóa học của phi kim - Phi kim hoạt động mạnh như F2 ,O2,Cl2 - Phi kim hoạt động yếu :S,P,C

Giáo án hoá hoc9 ứng của phi kim và hidro GV: Phi kim hoạt động mạnh như F2 ,O2,Cl2 Phi kim hoạt động yếu :S,P,C Keát luaän- Phi kim hoạt động mạnh như F2 ,O2,Cl2 - Phi kim hoạt động yếu :S,P,C 4. Cuûng coá Phi kim có những tính chất vật lý nào ?

Tính chất hóa học của phi kim ?

Thöïc hieän bieán ñoåi sau: Phi kim  oxitaxit  oxitaxit  axit  muoái sunphat tan  muoái sunphat tan khoâng tan.

5. Daën doø - HS về nhà học bài làm bài tập -

IV.

Ruùt kinh nghieäm

Duyeät cuûa chuyeân moân

-

Hình thöùc: Noäi dung: Soá löôïng: Ñeà nghò:

Tuần : 16 Tiết : 31 Ngày soạn: Ngày dạy :

Bài26: CLO(tiết 1)

I/ Mục tiêu -HS biết được tính chất của clo Trang61

Giáo án hoá hoc9 - HS biết được tính chất hóa học của clo -Clo có 1 số tính chất hóa học của phi kim -Clo có tính chất hóa học khác như clo tác dụng với nước ,tác dụng với dung dịch kiềm - HS có kỹ năng viết PTHH II/ Chuẩn bị - Dụng cụ : Bình thủy tinh có nút, đèn cồn, đũa thủy tinh, giá sắt - Hóa chất : MnO2, dd HCl đặc, bình khí clo, dd NaOH, H2O III/ Tiến trình lên lơp 1/ Ổn định tổ chức: kiểm tra sĩ số 2/ Kiểm tra bài cũ: Nêu tính chất vật lý, tính chất hóa học của phi kim 3/ Bài mới Phương pháp I.Hoạt động 1: HS tìm hiểu tính chất vật lý của clo GV: Cho hs quan sát lọ đựng khí clo, kết hợp với thông tin Sgk tính chất vật lý  hs ghi bài.

-Clo là chất khí màu vàng lục, mùi hắc - Clo nặng gấp 2,5 lần không khí, clo là khí độc II.Hoạt động 2: tìm hiểu tính chất hóa học Clo là kim loại ,hay phi kim?

GV: Clo là 1 phi kim vậy nó có tính chất hóa học của 1 phi kim không ? ? Hãy nêu tính chất hóa học của clo 1/ Clo có những tính chất hóa học của phi kim không a/ Tác dụng với kim loại 2Fe + 3Cl2 → 2FeCl3 Cu + Cl2 → CuCl2 b/ Tác dụng với hidro H2+ Cl2 →2HCl (khí hidroclorua) Kết luận(sgk) Chú ý: Clo không phản ứng trực tiếp với oxi 2/ Clo có tính chất hóa học nào khác ? a/ Tác dụng với nước GV: Làm thí nghiệm theo các bước -Điều chế khí clo và dẫn vào cốc nước -Nhúng mẩu giấy quỳ vào GV: Gọi 1 hs nhận xét  kết luận  phương trình?

Cl2 + H2O→ HCl + HClO Axit hipoclorơ b/ Tác dụng với dung dịch NaOH GV: Làm thí nghiệm theo các bước -Dẫn khí clo vào cốc đựng dd NaOH -Nhỏ 2 giọt dd vừa tạo thành vào mẩu giấy quì tím Gọi 1 hs nhận xét  kết luận  phương trình GV: Nước giaven được dùng làm thuốc tẩy Cl2+NaOH→NaCl+NaClO +H2O 4/ Củng cố Hãy nêu tính chất vật lí, tính chất hoá học của clo.?

5/ Dặn dò Học bài cũ, làm bài tập - Chuẩn bị phần còn lại của bài học.

IV.Ruùt kinh nghieäm Trang62

Nội dung I/ Tính chất vật lý - Clo là chất khí màu vàng lục, mùi hắc - Clo nặng gấp 2,5 lần không khí, clo là khí độc II/ Tính chất hóa học 1/ Clo có những tính chất hóa học của phi kim không a/ Tác dụng với kim loại 2Fe + 3Cl2 → 2FeCl3 Cu + Cl2 → CuCl2 b/ Tác dụng với hidro H2+ Cl2 →2HCl (khí hidroclorua) Kết luận(sgk) Chú ý: Clo không phản ứng trực tiếp với oxi 2/ Clo có tính chất hóa học nào khác ? a/ Tác dụng với nước Cl2 + H2O→ HCl + HClO Axit hipoclorơ b/ Tác dụng với dung dịch NaOH Cl2+NaOH→NaCl+NaClO +H2O NaClO: Natrihipoclorit Dung dịch hỗn hợp 2 muối NaCl,NaClO được gọi là nước giaven

Giáo án hoá hoc9

Tuần : 16 Tiết: 32 Ngày soạn: Ngày dạy :

Bài26: CLO (tt)

I/ Mục tiêu: - HS biết được tính chất của clo - HS biết được tính chất hóa học của clo - Clo có 1 số tính chất hóa học của phi kim - Clo có tính chất hóa học khác như clo tác dụng với nước ,tác dụng với dung dịch kiềm Trang63

Giáo án hoá hoc9 -

HS có kỹ năng viết PTHH

II/ Chuẩn bị - Dụng cụ : Bình thủy tinh có nút, đèn cồn, đũa thủy tinh, giá sắt - Hóa chất : MnO2, dd HCl đặc, bình khí clo, dd NaOH, H2O III/ Tiến trình lên lớp 1/ Ổn định tổ chức: kiểm tra sĩ số 2/ Kiểm tra bài cũ - Trình bày tính chất vật lí của Clo? - Clo có những tính chất hóa học nào?

3/ Bài mới Phương pháp I.Hoạt động 1: HS tìm hiểu ứng dụng của clo GV: Giới thiệu mục tiêu của tiết học lên màn hình GV: Treo tranh lên bảng HS quan sát sơ đồ và nêu ứng dụng của clo - Dùng để khử trùng nước sinh hoạt - Tẩy trắng vải sợi, bột giấy - Điều chế nước Javen-clorua vôi - Điều chế nhựa P.V.C, chất dẻo ? Vì sao Clo được dùng để tẩy trắng, khử trùng nước sinh hoạt II.Hoạt động 2: Tìm hiểu cách điều chế khí clo 1/ điều chế khí clo trong phòng thí nghiệm Giáo viên giới thiệu nguyên liệu được dùng điều chế Clo trong - Nguyên liệu: MnO2,dung dịch HCl đặc - Cách điều chế: MnO2+HClđặc→ Cl2+H2O +MnCl2 GV: Làm thí nghiệm GV: Gọi học sinh nhận xét cách thu khí Clo và cho biết vai trò của H2SO4 đặc ? Bình đựng NaOH có vai trò gì?

GV: Giới thiệu 2/ Điều chế Clo trong công nghiệp dp 2NaOH +Cl2+H2 cmn 3/ Bài tập Hãy hoàn thành sơ đồ chuyển hóa sau Cl2→HCl→FeCl2→ Fe(OH)2→Fe(OH)3→ Fe2O3→Fe Nhóm hs làm bài  Đại diện nhóm báo cáo  Các nhóm khác bổ sung  kết quả đúng.

2NaCl+H2O

Nội dung III/ Ứng dụng của clo - Dùng để khử trùng nước sinh hoạt - Tẩy trắng vải sợi, bột giấy - Điều chế nước Javen-clorua vôi - Điều chế nhựa P.V.C, chất dẻo

IV/ Điều chế khí clo 1/ điều chế khí clo trong phòng thí nghiệm - Nguyên liệu: MnO2,dung dịch HCl đặc - Cách điều chế: MnO2+HClđặc→ Cl2+H2O +MnCl2 2/ Điều chế Clo trong công nghiệp 2NaCl+H2O

dp 2NaOH cmn +Cl2+H2

3/ Giải : Cl2+ H2→2HCl Fe+HCl→FeCl2+H2 FeCl2+2NaOH→Fe(OH)2++2NaCl Fe(OH)2+O2+H2O→ Fe(OH)3 Fe(OH)3→ Fe2O3+H2O Fe2O3+H2→ Fe+H2O

Trang64

Giáo án hoá hoc9

4/ Củng cốGV: Cho học sinh làm bài tập 11/81 GV: Gọi học sinh lên bảng làm: Gọi công thức hóa học của muối MCl3 2M + 3Cl2→ 2MCl3 Theo ĐLBTKL ta có mCl2+mM=mMCl3 ->mCl2 =53,4-10,8=42,6g 42,6 nCl2= =0,6mol 71 nM=0,4mol 10,8 MM= =27 0,4 Vậy M là nhôm - Hãy nêu cách điều chế khí Clo trong PTN và trong công nghiệp viết PTHH? 5/ Dặn dò - Học bài cũ, làm bài tập - Chuẩn bị bài tiếp theo : Cacbon IV. Rút kinh nghiệm

Tuần : 17 Tiết : 33 Ngày soạn: Ngày dạy

Bài 27: CACBON

I/ Mục tiêu - HS biết được đơn chất cacbon có 3 dạng thù hình chính, dạng hoạt động hóa học nhất là cacbon vô định hình - Sơ lược về tính chất vật lý của 3 dạng thù hình - Tính chất hóa học của cacbon - Một số ứng dụng của cacbon - Biết suy từ tính chất của phi kim nói chung dự đoán tính chất hóa học của cacbon - Biết nghiên cứu thí nghiệm để rút ra kết luận Trang65

Giáo án hoá hoc9 II/ Chuẩn bị - Dụng cụ : Bình thủy tinh có nút, đèn cồn, đũa thủy tinh, giá sắt - Hóa chất : MnO2, dd HCl đặc, bình khí clo, dd NaOH, H2O III/ Tiến trình lên lớp 1/ Ổn định tổ chức: kiểm tra sĩ số 2/ Kiểm tra bài cũ Nêu cách điều chế clo ,viết PTHH 3/ Bài mới Phương pháp I.Hoạt động 1: HS tìm hiểu các dạng thù hình của cacbon 1/ Dạng thù hình là gì ?

GV: Giới thiệu về nguyên tố cacbon, giới thiệu về dạng thù hình  kết luận.(Dạng thù hình của nguyên tố là dạng tồn tại của những đơn chất khác nhau do cùng 1 nguyên tố hóa học tạo nên ) Vậy cacbon có những dạng nào ?

2/ Cacbon có những dạng thù hình nào GV: Giới thiệu : Cacbon có 3 dạng thù hình là * Kim cương * Than chì * Cacbon vô định hình ?Em hãy thử nêu tính chất của 3 dạng cacbon trên Cacbon Kim cương -Cứng trong suốt Không dẫn điện

Than chì -Mềm -Dẫn điện

Nội dung I/ Dạng thù hình của cacbon 1/ Dạng thù hình là gì ?

Dạng thù hình của nguyên tố là dạng tồn tại của những đơn chất khác nhau do cùng 1 nguyên tố hóa học tạo nên 2/ Cacbon có những dạng thù hình nào Cacbon Kim cương -Cứng trong suốt Không dẫn điện

Cacbon vô đh -Xốp

Than chì -Mềm

Cacbon vô đh -Xốp

-Dẫn điện

Không dẫn điện

Không dẫn điện

II.Hoạt động 2: HS tìm hiểu về tính chất của cacbon 1/ Tính hấp phụ GV: Hướng dẫn hs làm thí nghiệm - Cho mực chảy qua lớp bột than gỗ, phía dưới có đặt chiếc cốc thủy tinh.

- Hiện tượng xảy ra? -Qua thí nghiệm em có kết luận gì ?

(Than gỗ, than xương… mới điều chế có tính hấp phụ cao(gọi là than hoạt tính).

GV: Bằng nhiều thí nghiệm người ta nhận thấy than gỗ có khả năng giữ trên bề mặt của nó các chất khí, chất tan trong dung dịch GV: Than ho/ ạt tính và các ứng dụng của than hoạt tính là để làm trắng đường, chế tạo mặt nạ phòng đôc GV: Thông báo cacbon có tính chất hóa học của phi kim ? Cacbon có những tính chất hóa học ntn GV: Tuy nhiên điều kiện xảy ra phản ứng là rất khó khăn vì cacbon là phi kim yếu Trang66

II/ Tính chất của cacbon 1/ Tính hấp phụ Than gỗ, than xương… mới điều chế có tính hấp phụ cao(gọi là than hoạt tính).

Giáo án hoá hoc9 2/ Tính chất hóa học a/ Tác dụng với oxi GV:Hướng dẫn hs đưa tàn đóm đỏ vào bình oxi gọi 1 hs nêu hiện tượng b/ Cacbon tác dụng với oxit kim loại GV: Làm thí nghiệm –Trộn 1 ít bột đồng (II) oxit và than rồi cho vào đáy ống nghiệm khô có ống dẫn khí sang 1 cốc nước chứa dd Ca(OH)2 - Đốt nóng ống nghiệm ? Hiện tượng xảy ra ntn ? Vì sao nước vôi trong vẫn đục ? Chất rắn mới sinh ra có màu đỏ là chất gì ? Em hãy viết PTHH GV: Lưu ý : Cacbon không khử được oxit kim loại mạnh như Na2O ,K2O III.Hoạt động 3 HS tìm hiểu ứng dụng của cacbon GV: Cho hs đọc Sgk sau đó gọi hs nêu các ứng dụng của cacbon

2/ Tính chất hóa học a/ Tác dụng với oxi C + O2 to→CO2 + Q b/ Cacbon tác dụng với oxit kim loại CuO + C to→Cu + CO2 Kết luận:Ở nhiệt độ cao cacbon còn khử được một số oxit kim loại khác như PbO, ZnO, Fe2O3, FeO…..

III/ Ứng dụng của cacbon(sgk)

4/ Củng cố - Viết PTHH xảy ra khi cho cacbon khử cacbon khử cac oxit sau ở nhiệt độ cao - Oxit sắt từ - Chì (II) oxit - Sắt(III) oxit 5/ Dặn dò - HS về nhà làm bài tập ,học bài .IV. Rút kinh nghiệm:

Tuần : 17 Tiết : 34 Ngày soạn: Ngày dạy :

Bài28: CÁC OXIT CỦA CACBON

I/ Mục tiêu - Nắm được CO là khí độc là oxit không tạo muối có tính khử mạnh - Nắm được CO2 là oxit axit - HS có kỹ năng quan sát thí nghiệm và viết PTHH - HS có thái độ nghiêm túc II/ Chuẩn bị - Dụng cụ : ống nghiêm, quỳ tím, ống dẫn khí - Hóa chất : CaCO3, HCl III/ Tiến trình lên lớp 1/ Ổn định tổ chức: kiểm tra sĩ số 2/ Kiểm tra bài cũ Tính chất hóa học của cacbon là gì ? Viết PTHH ?

3/ Bài mới Phương pháp

Nôi dung Trang67

Giáo án hoá hoc9 I.Hoạt động 1: HS tìm hiểu về cacbon oxit 1/ Tính chất vật lý GV: Cho hs đọc Sgk và nêu tính chất vật lý CO là chất khí không màu, không mùi, ít tan trong nước, hơi nhẹ hơn không khí, rất độc 2/ Tính chất hóa học a/ CO là oxit trung tính GV: Tính chất hóa học của CO như thế nào? ? Oxit trung tính có tính chất như thế nào b/ CO là chất khử GV: Giới thiệu : Ở nhiệt độ cao CO khử được nhiều oxit kim loại như CuO, Fe2O3 GV:Yêu cầu hs viếtPTHH GV: CO cháy trong oxi hoặc trong không khí với ngọn lửa màu xanh tỏa nhiều nhiệt 3/ Ứng dụng GV: Giới thiệu ứng dụng của CO

II.Hoạt động 2: HS tìm hiểu cacbon đioxit 1/ Tính chất vật lý GV: Giới thiệu tính chất vật lý 2/ Tính chất hóa học a/ Tác dụng với nước GV: Hướng dẫn hs làm thí nghiệm Cho quỳ tím vào ống nghiệm đựng nước sục khí CO2 vào ? Hiện tượng xảy ra ntn ? Điều đó chứng tỏ gì b/ Tác dụng với dd bazo GV: Khí CO2 tác dụng với NaOH tạo thành muối và nước và tùy vào tỉ lệ số mol CO2 vàNaOH Mà có thể tạo ra Na2CO3 hay NaHCO3 GV: Gọi hs lên viết PTHH c/ Tác dụng với oxit bazo GV gợi ý hs tính chất của CO2 tác dụng với oxit bazơ 3/ Ứng dụng ? Nêu ứng dụng của CO2 ?

4/ Củng cố GV cho hs đọc mục em có biết ? Nêu tính chất hóa học của CO ?Nêu tính chất hóa học 5/ Dặn dò : HS học bài chuẩn bị ôn thi học kỳ IV. Rút kinh nghiệm:

Trang68

I/ Cacbon oxit CT phân tử :CO PTK: 28 1/ Tính chất vật lý CO là chất khí không màu, không mùi, ít tan trong nước, hơi nhẹ hơn không khí, rất độc 2/ Tính chất hóa học a/ CO là oxit trung tính Ở nhiệt độ thường CO không phản ứng với nước, kiềm, axit b/ CO là chất khử CO + CuO to→ CO2 + Cu 3CO + Fe2O3 to→3CO2+2Fe CO+O2→CO2 3/ Ứng dụng Khí CO có nhiều trong công nghiệp -CO được dùng làm nhiên liệu, chất khử -CO được dùng làm nguyên liệu trong công nghiệp hóa học II/ Cacbondioxit CTPT: CO2 PTK: 44 đvC 1/ Tính chất vật lý Sgk 2/ Tính chất hóa học a/ Tác dụng với nước CO2 + H2O →H2CO3 b/ Tác dụng với dd bazo CO2 + 2NaOH → Na2CO3 + H2O 1mol 2 mol CO2+NaOH →NaHCO3 1mol 1mol c/ Tác dụng với oxit bazo CO2 + CaO → CaCO3 Kết luận : CO2 có những tính chất của 1 oxit axit 3/ Ứng dụng Người ta sử dụng CO2 để chữa cháy, bảo quản thực phẩm,CO2 còn dùng trong sản xuất nước giải khát có ga

Giáo án hoá hoc9

Duyeät cuûa chuyeân moân

- Hình thöùc: - Noäi dung: - Soá löôïng: - Ñeà nghò:

Tuần : 18 Tiết :35 Ngày soạn: Ngày dạy :

Bài24: ÔN THI HỌC KỲ I

I/ Mục tiêu *Củng cố, hệ thống hóa kiến thức về tính chất của các hợp chất vô cơ, kim loại, để học sinh thấy được mối quan hệ giữa đơn chất và hợp chất vô cơ *Từ tính chất hóa học của các hợp chất vô cơ, kim loại biết thiết lập sơ đồ biến đổi *Biết làm bài tập nhận biết chất . Làm bài tập tính theo PTHH II/ Chuẩn bị Bài tập, câu hỏi liên quan nội dung bài học III/ Tiến trình lên lớp 1/ Ổn định tổ chức : kiểm tra sĩ số 2/ Kiểm tra bài cũ Trong quá trính ôn tập 3/ Giảng bài mới Phương pháp Nội dung I.Hoạt động 1 Kiến thức cần nhớ I/ Kiến thức cần nhớ 1/ Sự chuyển đổi kim loại thành các loại hợp chất 1/ Sự chuyển đổi kim loại thành các loại hợp chất vô cơ vô cơ 1/Sự chuyển đổi kim loại  các loại hợp chất vô a/ kim loại →muối cơ và VD:Zn→ ZnCl2 GV cho hs nhắc lại các kiến thức và cho ví dụ. b/KL →bazo→muối(1)muối (2) a/ kim loại →muối VD:K→ KOH → KCl → KNO3 b/KL →bazo→muối(1)muối (2) c/KL →oxit bazo→bazo→muối (1) → muối (2) c/KL→oxit bazo→bazo→muối (1)→ muối (2) VD:Ca→CaO→Ca(OH)2→CaCO3→ CaCl2 d/ kim loại→oxit bazo→bazo→ muối(1) → d/ kim loại→oxit bazo→bazo→ muối(1) → Trang69

Giáo án hoá hoc9 bazo→ muối (2) → muối (3)

bazo→ muối (2) → muối (3) VD:Cu CuO  CuCl2 Cu(OH)2 CuSO4 Cu(NO3)2 2/ Sự chuyển đổi các loại hợp chất vô cơ thành kim loại 2/ Sự chuyển đổi các loại hợp chất vô cơ thành a/ Muối → kim loại kim loại VD:FeSO4 + Zn → Fe+ ZnSO4 GV cho hs nhắc lại các kiến thức và cho ví dụ. b/ Muối →bazo→ oxit bazo→ kim loại a/ Muối → kim loại VD: Fe2(SO4)3 →Fe(OH)3→ Fe2O3 Fe b/ Muối →bazo→ oxit bazo→ kim loại c/Bazơ  muối  kim loại c/Bazơ  muối  kim loại VD:Cu(OH)2  CuSO4 Cu. d/Oxít baơ  kim loại d/Oxít baơ  kim loại VD:CuO Cu II: Bài tập II. Hoạt động 2: Bài tập 1/Giải bài tập 1 1/Bài tập 1:Hoàn thành dảy chuyển hoá a/Giải : *Fe(NO3)3(dd) +3NaOH (dd)  a/Fe(NO3)3Fe(OH)3Fe2O3 Fe  FeCl2 3 NaNO3 (dd)+Fe(OH)3(r) Fe(OH)2 *2Fe(OH)3(r)  Fe2O3(r) +3H2O(l) b/Fe  Fe3O4  FeCl3  Fe (OH)3  Fe *Fe2O3(r) +3H2 (k)3 H2O(l) +2Fe(r) 2(SO4)3 FeCl3 *Fe (r) +2HCl(dd)  FeCl2(r) + H2(k) Giáo viên hướng dẫn hs viết các PT thưc hiện mối *FeCl2(dd) +2 NaOH (dd)2NaCl(dd)+Fe(OH)2(r) quan hệ các loại hợp chất vô cơ theo nhóm b/Giải :*3Fe (r) +2 O2(k) Fe3O4(r) (Nhóm 1,2: ý a). Nhóm 3,4: ý b ) *Fe3O4(r) +8HCl(dd) 2 FeCl3(r) +FeCl2(dd) +4H2O(l) GV thu bảng nhóm hs sửa bài.--> Đáp án đúng. *FeCl3(dd) +3NaOH(dd)  Fe(OH)3(r) + 3 NaCl(dd) 2Fe(OH)3® +3 H2SO4(dd)  Fe 2(SO4)3(dd)+ 6H2O(l) Fe 2(SO4)3(dd)+ 3BaCl2(dd)  BaSO4(r) +2FeCl3(dd) 2/Bài tập 2(sgk/72) a/ Al  AlCl3 Al(OH)3  Al2O3 2/Bài tập 2(sgk/72) b/Al(OH)3  AlCl3 Al  Al2O3 GVgọi hs viết dãy chuyển hoá và về nhà lảm: 3/Giải bài tập 4,5,6,7,8 (sgk/72 a/ Al  AlCl3 Al(OH)3  Al2O3 Giải 4 d .Giải 5 b .Giải 6 a .Giải 7 AgNO3 b/Al(OH)3  AlCl3 Al  Al2O3 4/Gỉải bài tập 4 3/Bài tập 4,5,6,7,8 (sgk/72 Lấy mỗi lọ một ít làm mẫu thử cho quỳ tím vào GVGiáo viên hướng dẫn hs giải nhanh mỗi mẫu thử đã chia.

4/Bài tập Bằng phương pháp hóa học hãy nhận biết -Lọ làm quỳ tím  đỏ là H2SO4 các dung dịch sau H2SO4, KOH, Na2SO4,NaNO3 -Lọ làm quỳ tím  xanh là KOH GV gợi ý  hs làm bài -Hai lọ còn lại là Na2SO4,NaNO3 *Cho dd Ba(NO3)3 vào 2 mẫu thử còn lại -Lọ xuất hiện kết tủa trắng là Na2SO4 Na2SO4(dd) +Ba(NO3)2(dd) BaSO4(r) +2NaNO3 -Lọ còn lại là NaNO3 5/Giải bài tập 5 Cu không tác dụng với dd HCl vì Cu đứng sau hiđro.

5/Bài tập 2,24 = 0,1mol * :nH2= Cho 10 (g) hỗn hợp Zn và Cu tác dụng với dd 22,4 HCl dư thu được 2,24(l) ở đktc .Tính thành phần P Zn + 2HCl→ ZnCl2+ H2 phần trăm mỗi kim loại.

1 : 2 : 1 : 1 GV gọi hs đọc bài tóm tắt  GV gợi ý  hs x =0,1 y =0,1 0,1 làm bài Khối lượng Zn Trang70

Giáo án hoá hoc9 Trao đổi phiếu học tập ,gv ra đáp án tính điểm hs tính điểm

m Zn

= n. M = 0,1.65 = 6,5 (gam ) Khối lượng Cu m m Cu= m hh - Zn = 10- 6,5 = 3,5( gam ) 6,5 .100% =65 % % Zn = 10 % Cu = 100% - 65% = 35 %

4/ Củng cố Trong quá trính ôn tập 5/ Dặn dò Viết lại tất cả các pt đã học.Và học từ bài 1 đến bài 28 thi học kỳ I. Làm tập 3 Đáp án bài tập 3 *Lấy mổi kim loại một ít cho vào các ống nghiệm khác nhau .Cho dd NaOH vào mỗi ống nghiện đã chia : -Lọ không phản ứng là:Fe, Ag. -Lọ nào sủi bọt là:Al PT:Al + H2O + NaOH  NaAlO2 + H2 *Cho dd HCl vào 2 mẫu thử còn lại: -Lọ nào sủi bọt là Fe PT:Fe + HCl  FeCl2 + H2 -Lọ còn lại là Ag. .IV. Rút kinh nghiệm:

Tuần : 18 Tiết :36 Ngày soạn: Ngày dạy :

THI HỌC KỲ I

I.Muïc tieâu: Kiểm tra lại một số kiến thức cơ bản của chương .và phương pháp giải bài tập II.Chuaån bò:GV:Chuẩn bị câu hỏi HS: Ôn bài III.Tieán trình baøi daïy: 1. Ổn định: Kiểm tra sỉ số: 2. Thiết lập ma trận: Nội dung T/c cuûa bazơ Một số bazơ quan trọng Toång 3.

Möùc ñoä kieán thöùc, kyû naêng Bieát Hieåu Vaän duïng TNKQ TL TNKQ TL TNKQ TL 2(0,5) 2(1,0) 1(3,0) 1(0,5) 2(1,5) 2(0,5) 2(1,5) 2(1,0) 1(0,5)

8(6,5) 7(3,5)

4(1,0)

15(10)

2(1,5)

4(2)

Tieán haønh kieåm tra:Ñeà chung

II. Ruùt kinh nghieäm

Trang71

1(3,0)

2(1,0)

2(1,5)

Toång

Giáo án hoá hoc9

Tuaàn 19

Tuaàn20: Tieát: 37

HOAØN TAÁT CHÖÔNG TRÌNH

Baøi 29 Trang72

Giáo án hoá hoc9 Ngaøy soaïn: Ngaøy daïy:

AXIT CACBONIC VAØ MUOÁI CACBONAT

I.

Muïc tieâu: - Nắm được axit cacbonic là axit yếu, không bền - Tính tan của một số muối cacbonat để viêt đúng phương trình hóa học.

- Các tính chất hóa học của axit cacbonic và muối cacbonat

II.

Chuaån bò: - Dụng cụ: Ñeøn coàn, Giaù , OÁng nghieäm, ….

- Hóa chất:dd NaHCO3, ddHCl ,ddK2CO3 , dd Ca(OH)2 , Hinh 3.16/89

III.

Tieán trình baøi daïy: 1. OÅn ñònh: kiểm tra sĩ số 2. Baøi cuõ:Tính chất hóa học của cacbon là gì ? Viết PTHH ?

3. Baøi môùi: Phương pháp Nội dung I.Hoạt động 1: Axit cacbonic I. Axit cacbonic – H2CO3 1. Trạng thái tự nhiên 1. Trạng thái tự nhiên (sgk) HS: Nghiên cứu thông tin mục I sgk./88 -Khí CO2 có hòa tan trong nước không?

-Trong töï nhieân khí caùcbonic toàn taïi ôû daïng 2. Tính chất hóa học naøo?

H2CO3 là axit yếu, không bềndễ bị phân hủy 2. Tính chất hóa học trong các phản ứng hóa học H2CO3 là axit maïnh hay yếu?

H2CO3 CO2 + H2O GV: Nêu các tính chất hóa học của H2CO3?

II. Muối cacboncat – H2CO3 II. Hoạt động 2: Muối cacbon 1.Phân loại:- Goàm hai loại 1. Phân loại: - Muối cacbonat trung a:Na2CO3,CaCO3…

HS: Cho ví duï 1 soá muoái ?Neâu söï khaùc nhau?

Muối cacbonat axit:NaHCO3, Ca(HCO3)2…

GV Muối cacbonat được chia thành máy loại?

2. Tính chất: 2. Tính chất a.Tính tan: a.

Tính tan: - Đa số muối cacbonat trung hòa không tan Hs: Dựa vào bảng tính tan, nhaän xeùt ñoä tan của trừ Na2CO3, K2CO3 muối cacbonat ?

- Hầu hết muối cacbonat axit tan b. Tính chất hóa học: b.Tính chất hóa học: - Tác dụng với axit -Tác dụng với axit GV: Yêu cầu học sinh dựa vào kiến thức cũ đề nêu -PT:NaHCO3 + HCl  NaCl + H2O +CO2 các tính chất hóa học có thể có của muối cácbonat Na2CO3 + 2HCl  2NaCl + H2O +CO2 GV Nhận xét. Bổ sung.

KL:Muoái caùc bonat+ddaxit maïnh hôn  Nhóm HS:Làm thí nghiệm chứng minh. muoái môùi +khí cacbonnic TN 1: dd Na2CO3, NaHCO3 tác dụng với dd HCl -Tác dụng với dd bazơ TN 2: dd K2CO3 tác dụng với dung dịch Ca(OH)2 PT:K2CO3 + Ca(OH)2  CaCO3 + 2KOH TN 3: dd Na2CO3 tác dụng với dd CaCl2 KL:dd muoáicaùc bonnat +dd bazô  muoái cacbonnat khoâng tan +bazômôùi Ñaïi dieän nhoùm baùo caùo  nhoùm khaùc boå NaHCO3 + NaOH  Na2CO3 + H2O sung  keát luaän. *Chuù yù: Muoái hiñroâcacbonnat +Kieàm Muoái trung hoaø + nöôùc -Tác dụng với dung dịch muối 3. Ứng dụng: PT: Na2CO3 + CaCl2  CaCO3 + 2NaCl Hs: Đọc thông tin sgk, nêu các ứng dụng của muối KL: ddmuoái cacbonnat +ddmuoái cacbonnat cacbonat khaùc  2 muoái môùi.

-Muối cacbonat bị nhiệt phân hủy *Nhieàu muoái cacbonnat (tröø muoái Trang73

Giáo án hoá hoc9 III. Hoạt động 3: Chu trình cacbon trong tự nhiên Hs: đọc thông tin sgk.

Gv: Thuyết trình theo thông tin sgk về chu trình cacbon trong tự nhiên

cacbonnat kim loaïi kieàm) deã bò phaân huyû?

CaCO3  CaO + CO2 2NaHCO3  Na2CO3 + H2O +CO2 3. Ứng dụng: (sgk) III. Chu trình cacbon trong tự nhiên Sgk/90

4. Củng cố Bài tập 1,2 5. Dặn dò Làm bài tập 3,4,5 sgk.

Học bài cũ, xem trước bài mới.

IV.

Ruùt kinh nghieäm::

Tuaàn: 20 Tieát: 38 Ngaøy soaïn: Ngaøy daïy:

Baøi 30: SILIC – COÂNG NGHIEÄP SILICAT

I. Muïc tieâu:Giúp HS: - Nắm được Si và phi kim, SiO2 là oxit axit.- Biết được thế nào là công nghiệp silicat.- Hiểu được cơ sở khoa học của quá trình sản xuất đồ gốm, xi măng, thuỷ tinh.

Trang74

Giáo án hoá hoc9 - Rèn luyện kỹ năng viết phương trình hoá học – Thu thập thông tin trong thực tế.

-Hứng thú với công nghiệp hoá học.

II. Chuaån bò:-Tranh giới thiệu một số sản phẩm : Sứ, gốm, gạch, ngói, thuỷ tinh.

- Sơ đồ lò quay sản xuất clanke.. Bảng nhoùm, bút lông.

III. Tieán trình baøi daïy: 1. Ổn định tổ chức: kiểm tra sĩ số 2. Kiểm tra bài cũ: Tính chất hóa học của cacbon là gì ? Viết PTHH ?

3. Bài mới: Phöông phaùp Noäi dung I. Hoạt động 1: Silic Giới thiệu bài Yêu cầu HS nêu : KHHH, NTK của Silic KHHH :Si .I.Silic NTK : 28 (ĐvC) 1.Trạng thái trong thiên nhiên : I.Silic GV thông báoTrong tự nhiên : 1.Trạng thái trong thiên nhiên - Si chiếm ¼ khối lượng vỏ quả đất. Là -Có nhiều trong quả vỏ quả đất. nguyên tố thöù 2 có nhiều trong quả vỏ quả - Tồn tại dạng hợp chất. đất.- Tồn tại dạng hợp chất.

2.Tính chaát: 2.Tính chaát HS nghiên cứu I.2 SGK/92.

Laø chất rắn màu xám khó nóng chảy - Nêu tính chất của Si?(Chất rắn màu xám coù veû saùng cuûa kim loaïi, daãn ñieän khó nóng chảy,Silic tinh khiết là chất bán keùm. Laø chaát baùn daãn… dẫn.laøPK hoạt động HH yếu hơn C, Cl. -Hoạt động hóa học yếu hơn C, Cl. - Tác dụng với O2 ở nhiệt độ cao: - Tác dụng với O2 ở nhiệt độ cao: Si + O2 → SiO2 Si + O2 → SiO2 HS : SiO2 là oxit axit và có axit tương ứng II.Silic ñioxit(SiO2) ( H2 SiO3) *Silic ñioxitlaø oxit bazô tác dụng với kiềm II. Hoạt động 2: Silic đioxit – SiO2 vaø Oxit bazơ GV : Si là phi kim nên SiO2 là Oxit loại gì?

SiO2 + 2NaOH → Na2SiO3 + H2O Vì sao?

(Natri silicat) SiO2 là oxittaxit nên có những tính chất hóa SiO2 + CaO → CaSiO3 học gì? Viết PTHH. (Canxi silicat) GV giới thiệu : SiO2 là thành phần chính của *Silic ñioxitkhoâng phaûn öùng vôùi nöôùc`. các, thạch anh.

III. Sô löôïc veà công nghiệp Silicat III. Hoạt động 3: Công nghiệp Silicat - HS ñoïc SGK, trả lời câu hỏi : Công nghiệp 1. Sản xuất đồ gốm: Silicat gồm những ngành nào?

1. Sản xuất đồ gốm: GV : -Các em hãy nêu vài sản phẩm của đồ gốm đã gặp trong thực tế.Gạch ngói, sành sứ…

- Cho học sinh quan sát hình 3.129 và xem một số tranh giới thiệu sản phẩm đồ gốm. a) Nguyên liệu chính : a) Nguyên liệu chính : Đất sét, thạch anh, fenpat GV : Em hãy cho biết nguyên liệu để sản xuất đồ gốm?.Giải thích? Fenpat là khoáng vật có thành phần gồm oxit của silic, nhôm, kali, natri, can xi… b) Các công đoạn chính b) Các công đoạn chính : - Đất sét + thạch anh + fenpat + H2O nhào HS nghiên cứu SGK- Sản xuất đồ gốm gồm nhuyễn→ khối dẻoTạo hình-Sấy khô những giai đoạn nào?

-Nung ở nhiệt độ cao thích hợp c) Cơ sở sản xuất : c) Cơ sở sản xuất GV: Ở nước ta có những cơ sở sản xuất gốm - Bát Tràng, Hải Dương… ở đâu?GV : Bổ sung Trang75

Giáo án hoá hoc9 2. Sản xuất xi măng: GV giới thiệu mở đầu SGK a) Nguyên liệu chính : HS nghiên cứu SGK từ đó đặt câu hòi: Nêu nguyên liệu để sản xuất xi măng? b) Các công đoạn chính : GV : Thuyết trình- Giới thiệu hình 3.20 - Dựa vào tranh để giảng c) Cơ sở sản xuất xi măng ở nước ta : GV : Nêu tên moät vài cơ sở sản xuất xi măng mà em biết?

3. Sản xuất thủy tinh: a) Nguyên liệu : HS nghiên cứu SGK, từ đó nêu nguyên liệu chính để sản xuất thủy tinh. b) Các công đoạn chính : GV : Thuyết trình giới thiệu qua về việc tạo ra vật phẩm, tính chất của của thủy tinh) GV : Hỏi – HS trả lời – GV : Bổ sung

2. Sản xuất xi măng a) Nguyên liệu chính Đất sét, đá vôi.

c) Các cơ sở sản xuất chính : Nêu tên moät vài cơ sở sản thuûy tinh mà em biết?

b) Các công đoạn chính : -Nghieàn nhoø ñaù voâi,ñaát seùt,caùt, nöôùc  daïng buøn Nung hoãn hôïp’ -Nghieøn clanhke vaø phuï gia  xi maêng. c) Cơ sở sản xuất xi măng ở nước ta : Hà Tiên, Nghệ An …

3. Sản xuất thủy tinh: a) Nguyên liệu : - Cát thạch anh ( cát trắng) đá vôi sô đa (Na2CO3) b) Các công đoạn chính : -Troän hoån hôïp -Nung hoån hôïp -Laøm nguoäi PT:CaCO3 → CaO + CO2 CaO + SiO2 →Ca SiO3 Na2CO3 + SiO2 → Na2 SiO3 + CO2 Ca SiO3 ; Na2 SiO3 là thành phần chính của thủy tinh. c) Các cơ sở sản xuất chính : : Hải phòng, Hà Nội, Bắc Ninh, Đà nẵng, TP. Hồ Chí Minh…

1.Củng cố: Những cặp chất nào dưới đây có thể tác dụng với nhau? Biết PTHH nếu có : a) SiO2 và CO2 b) SiO2 và NaOH c) SiO2 và CaO d) SiO2 và H2SO4 e) SiO2 và H2O 1. Dặn dò Làm bài tập 3,4,5 sgk. Học bài cũ, xem trước bài mới.

IV.Ruùt kinh nghieäm::

Tuaàn :21 Tieát: 39 Ngaøy daïy: Ngaøy soaïn: I.

Baøi31 SÔ LÖÔÏC BAÛNG TUAÀN HOAØN CAÙC NGUYEÂN TOÁ HOÙA HOÏC(Tieát 1)

Muïc tieâu: - Nguyên tắc sắp xếp các nguyên tố theo chiều tăng dần điện tích hạt nhân - Cấu tạo bảng hệ thống tuần hoàn gồm: ô, chu kì, nhóm - Quy luật biến đổi trong chu kì, nhóm - Ý nghĩa của bảng hệ thống tuần hoàn.

II.

Chuaån bò: Dụng cụ: Bảng hệ thống tuần hoàn.

III.

Tieán trình baøi daïy: 1. OÅn ñònh:kiểm tra sĩ số 2. Baøi cuõ: Tính chất hóa học của cacbon là gì ? Viết PTHH ?

Trang76

Giáo án hoá hoc9 3. Baøi môùi: Phöông phaùp I. Hoạt động 1: Nguyên tắc sắp xếp các nguyên tố trong bảng tuần hoàn: HS: Đọc thông tin để rút ra vài nét về lịch cử bảng tuần hoàn.

GV: Trong bảng tuần hoàn các nguyên tố được sắp xếp theo cơ sở nào?

HS: Hoạt động cá nhân Keát luaän.các nguyên tố trong bảng hệ thống tuần hoàn Sắp xếp theo chiều tăng dần của điện tích hạt nhân.

II. Hoạt động 2: Tìm hiểu cầu tạo bảng tuần hoàn 1. Ô nguyên tố *GV: Giới thiệu: bảng tuần hoàn có trên 100 nguyên tố, mỗi nguyên tố được xếp vào một ô. *Học sinh quan sát ô số 16 trong bảng tuần hoàn. *Nhoùm hoïc sinh thảo luận. Trả lời.

- Ô nguyên tố .cho bieátgì? Ñaïi dieän nhoùm baùo caùo  nhoùm khaùc boå sung  keát luaän. Ô nguyên tố .Cho bieát: - Số hiệu nguyên tử, kí hiệu hóa học, tên nguyên tố, nguyên tử khối - Số hiệu nguyên tử = STT = Số đơn vị điện tích hạt nhân = Số electron trong nguyên tử 2. Chu kì GV: Thông báo các ô nguyên tố được sắp xếp theo hàng ngang, mỗi hàng ngang gọi là chu kì HS: Quan sát bảng tuần hoàn, Nhoùm hoïc sinh thảo luận trả lời các ý sau: -Bảng tuần hoàn có mấy chu kì?

-Caùc chu kì coù ñieåm naøo gioáng nhau?

-Vaän duïng ñoái vôùi chu kyø1,2, 3 Ñaïi dieän nhoùm baùo caùo  nhoùm khaùc boå sung  keát luaän.. Chu kì là dãy các nguyên tố mà nguyên tử của chúng có cùng số lớp e và được sắp xếp theo chiều điện tích hạt nhân tăng dần 3. Nhóm: Học sinh quan sát nhóm I, VII. Nhận xét xem các nguyên tố trong cùng một nhóm có đặc điểm gì giống nhau?Hoïc sinh traû lôøi  Hoïc sinh khaùc nhaän xeùt keát luaän- Nhóm gồm các nguyên tố mà nguyên tử của chúng có số e lớp ngoài cùng bằng nhau và do đó có tính chất tương tự nhau được xếp thành cột theo chiều tăng của địen tích hạt nhân nguyên tử.

- Số thứ tự của nhóm bằng số e lớp ngoài cùng của nguyên tử GV: Nhấn mạnh. Nhóm I gồm các nguyên tố kim loại mạnh; nhóm VII gồm các nguyên tố phi kim mạnh 4. Củng cố Bài tập 1, 2, 5, 6 sgk 5. Daën doø: Trang77

Nội dung I.Nguyên tắc sắp xếp các nguyên tố trong bảng hệ thống tuần hoàn: Các nguyên tố trong bảng hệ thống tuần hoàn sắp xếp theo chiều tăng dần của điện tích hạt nhân.

II. Cấu tạo bảng tuần hoàn: Ô nguyên tố .Chu kì .Nhóm 1. Ô nguyên tố .Cho bieát: - Số hiệu nguyên tử, kí hiệu hóa học, tên nguyên tố, nguyên tử khối - Số hiệu nguyên tử = STT = Số đơn vị điện tích hạt nhân = Số electron trong nguyên tử

2. Chu kì - Chu kì là dãy các nguyên tố mà nguyên tử của chúng có cùng số lớp e và được sắp xếp theo chiều điện tích hạt nhân tăng dần - Số thứ tự của chu kì bằng số lớp e

3. Nhóm: - Nhóm gồm các nguyên tố mà nguyên tử của chúng có số e lớp ngoài cùng bằng nhau và do đó có tính chất tương tự nhau được xếp thành cột theo chiều tăng của địen tích hạt nhân nguyên tử.

- Số thứ tự của nhóm bằng số e lớp ngoài cùng của nguyên tử

Giáo án hoá hoc9 Làm bài tập còn lại sgk.

Học bài cũ, xem trước bài mới.

IV.

Ruùt kinh nghieäm:

Tuaàn :21 Tieát: 40 Ngaøy daïy: Ngaøy soaïn:

Baøi 31 SÔ LÖÔÏC BAÛNG TUAÀN HOAØN CAÙC NGUYEÂN TOÁ HOÙA HOÏC(Tieáp theo)

I.Muïc tieâu: - Nguyên tắc sắp xếp các nguyên tố theo chiều tăng dần điện tích hạt nhân - Cấu tạo bảng hệ thống tuần hoàn gồm: ô, chu kì, nhóm - Quy luật biến đổi trong chu kì, nhóm - Ý nghĩa của bảng hệ thống tuần hoàn.

II.Chuaån bò: Dụng cụ: Bảng hệ thống tuần hoàn.

III.Tieán trình baøi daïy: 1.OÅn ñònh:kiểm tra sĩ số 2.Baøi cuõ: HS laøm baøi taäp 1.2,3 3.Baøi môùi: Phöông phaùp Nội dung I. Hoạt động 1Sự biến đổi tính chất các nguyên tố I. Nguyên tắc sắp xếp các nguyên tố trong bảng trong bảng tuần hoàn hệ thống tuần hoàn: 1. Trong một chu kì II. Cấu tạo bảng tuần hoàn: Caùc nhoùm qua saùt chu kyø 2 traû lôøi?

III. Sự biến đổi tính chất các nguyên tố trong -Nhaän xeùt veà soá e lôùp ngoaøi cuøng cuûa bảng tuần hoàn nguyeân töû(Taêng daàn töø 1  8) 1. Trong một chu kì -Söï bieán ñoåi cuûa kim loaïi vaø phi kim ?

- Trong chu kì, khi đi từ đầu đến cuối chu kì Trang78

Giáo án hoá hoc9 -?Tính kim loại của các nguyên tố thay đổi như thế nào?

- ?Tính phi kim của các nguyên tố thay đổi như thế nào? * Yeâu caàu hs vaänduïng đối với chu kyø 3 Ñaïi dieän nhoùm baùo caùo  nhoùm khaùc boå sung  keát luaän.. - Trong chu kì, khi đi từ đầu đến cuối chu kì theo chiều tăng dần của điện tích hạt nhân: + Số e lớp ngòai cùng của nguyên tử tăng dần từ 1 đến 8 + Tính kim loại của nguyên tố giảm dần, tính phi kim tăng dần.

2. Trong một nhóm *rong một nhóm khi đi từ trên xuống + Số lớp e của nguyên tử nhö theá naøo?(tăng dần) + Tính kim loại của các nguyên tố nhö theá naøo (tăng dần) ; tính phi kim nhö theá naøo? (giảm dần) * Yeâu caàu hs vaänduïng đối với Nhóm VII  sự biến đổi số lớp e. *Hoïc sinh traû lôøi  Hoïc sinh khaùc nhaän xeùt keát luaän.Khi đi từ trên xuống + Số lớp e của nguyên tử tăng dần+ Tính kim loại của các nguyên tố tăng dần; tính phi kim giảm dần II.Hoạt động 2: Ý nghĩa của bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học GV Yêu cầu học sinh đọc thông tin sgk.

GV: Hướng dẫn học sinh hình thành các ví dụ tương tự (Ô số 16) vaø (Ô số 15) Nhoùm hoïc sinh thảo luận Ruùt ra yù nghĩa của bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học Ñaïi dieän nhoùm baùo caùo  nhoùm khaùc boå sung  keát luaän.

1. Biết vị trí nguyên tố ta có thể suy đoàn cấu tạo nguyên tử và tính cht nguyên tố 2. Biết cấu tạo nguyên tử của nguyên tố ta có thể suy đóan vị trí và tính chất của nguyên tố đó

theo chiều tăng dần của điện tích hạt nhân: + Số e lớp ngòai cùng của nguyên tử tăng dần từ 1 đến 8 + Tính kim loại của nguyên tố giảm dần, tính phi kim tăng dần.

2. Trong một nhóm Khi đi từ trên xuống + Số lớp e của nguyên tử tăng dần + Tính kim loại của các nguyên tố tăng dần; tính phi kim giảm dần

IV. Ý nghĩa của bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học 1. Biết vị trí nguyên tố ta có thể suy đoàn cấu tạo nguyên tử và tính cht nguyên tố 2. Biết cấu tạo nguyên tử của nguyên tố ta có thể suy đóan vị trí và tính chất của nguyên tố đó

6. Củng cố Bài tập 4, 5, 6 ,7 sgk /101 7. Daën doø: Làm bài tập còn lại sgk.

Học bài cũ, xem trước bài mới.

V.

Ruùt kinh nghieäm: Duyeät cuûa chuyeân moân

- Hình thöùc: - Noäi dung: - Soá löôïng: - Ñeà nghò: Trang79

Giáo án hoá hoc9

Tuaàn: 22 Tieát: 41 Ngaøy daïy: Ngaøy soaïn:

I.

Baøi 32 LUYEÄN TAÄP CHÖÔNG III PHI KIM – SÔ LÖÔÏC BAÛNG TUAÀN HOAØN CAÙC NGUYEÂN TOÁ HOAÙ HOÏC

Muïc tieâu: - Củng cố kiến thức về:Tính chất của phi kim, clo, cacbon, silic, oxi cacbon và tính chất của muối cacbonnat Cấu tạo bảng tuần hoàn và sự biến đổi tuần hoàn tính chất của các nguyên tố trong chu kỳ, nhóm và ý nghĩa của bảng tuần hoàn.

- Rèn luyện các kỹ năng. - Chọn chất thích hợp, lập sơ đồ xây dựng sơ đồ . Viết PTHH. - Biết vận dụng bảng tuần hoàn, quy luật sự biến đổi tính chất trong chu kỳ, nhóm ý nghĩa của ô nguyên tố, chu kỳ, nhóm ,-với từng nguyên tố cụ thể, so sánh tính kim loại, tính phi kim của một nguyên tố với những nguyên tố lân cận. để giải các bài tập hóa học.

- Suy đoán cấu tạo nguyên tử, tính chất của nguyên tố cụ thể từ vị trí và ngược lại. Hoàn các nguyên tố hóa học.

II. Chuaån bò: - HS:Ôn tập các nội dung kiến thức cơ bản của chương III trước ở nhà.

- GV: Hệ thống câu hỏi, bài tập. Phiếu học tập baøng nhoùm III.

Tieán trình baøi daïy: 1. OÅn ñònh: 2. Baøi cuõ:Trong quaù trình oân taäp 3. Baøi môùi: Phöông phaùp I. Hoạt động 1: Kieán thöùc caàn nhôù 1.Tính chaát hoaù hoïc cuûa phi kim 2.Tính chaát hoaù hoïc cuûa 1 soá phi kim cuï theå.

Noäi dung I.Kieán thöùc caàn nhôù 1.Tính chaát hoaù hoïc cuûa phi kim Sô ñoà 1 sgk/102 2.Tính chaát hoaù hoïc cuûa 1 soá phi kim Trang80

Giáo án hoá hoc9 a/Ttính chaát hoaù hoïc cuûa clo b/Ttính chaát hoaù hoïc cuûa caùc bon vaø hôïp chaát cuûa caùc bon.

3. Bảng tuần hoàn Bảng tuần hoàn caùc nguyeân toá hoaù hoïc a/ Caáu taïo bảng tuần hoàn ? Ô nguyên tố cho biết những gì? Thế nào là chu kỳ? Thế nào là nhóm nguyên tố? Dựa vào HTTH các nguyên tố hóa học em biết được những gì về nguyên tố ở ô số 16?

So sánh tính phi kim của lưu huỳnh, tính kim loại của natri với các nguyên tố lân cận Cùng chu kì P < S < Cl Na > Mg - Cùng nhóm: O > S > Se cùng chu kỳ, cùng nhóm. b/Söï bieán ñoåi tính chaát cuûa caùc nguyeân toá trong bảng tuần hoàn c/YÙ nghóa baûng tuaàn hoaøn II. Hoạt động 2: Baøi taäp: 1. Baøi taäp1: Cho các chất sau đây: SO2, S, Fe và H2S. - Hãy lập sơ đồ biến đổi gồm các chất trên để thể hiện tính chất chất hóa học của phi kim lưu huỳnh.

- Viết PTHH theo sơ đồ biến đổi trên.

- Hãy chỉ rõ loại chất của các chất có trong sơ đồ trên.

- Sơ đồ mối quan hệ giữa các loại chất đó.

2. Baøi taäp 2 Cho dãy biến đổi sau HCl  Cl2  NaClO ↓ FeCl3 - Viết PTHH biểu diễn sự biến đổi đó.

- Dựa vào sơ đồ sự biến đổi giữa các chất cụ thể trên. Em hãy lập sơ đồ mối quan hệ giữa các chất thể hiện tính chất hóa học của clo.

HS viết PTHH - Có thể mỗi biến đổi sẽ có nhiều phản ứng khác nhau.

Cacbon luôn luôn thể hiện tính khử.

3. Bài tập 3: (bài tập 5 trang 103) HS các nhóm thảo luận và trình bày bài làm trên phim trong. Sau đó mời đại diện một nhóm lên trình bày bài giải của mình.

Các nhóm còn lại theo dõi, nhận xét và bổ sung.

4. Bài tập 4: R là một nguyên tố phi kim ở nhóm VII trong hệ thống tuần hoàn. Hợp chất

cuï theå. a/Ttính chaát hoaù hoïc cuûa clo Sô ñoà 2 sgk/102 b/Ttính chaát hoaù hoïc cuûa caùc bon vaø hôïp chaát cuûa caùc bon.

Sô ñoà 3 sgk/103 3. Bảng tuần hoàn Bảng tuần hoàn caùc nguyeân toá hoaù hoïc a/Caáu taïobảng tuần hoàn gồm: ô nguyên tố, chu kì và nhóm

b/Söï bieán ñoåi tính chaát cuûa caùc nguyeân toá trong bảng tuần hoàn c/YÙ nghóa baûng tuaàn hoaøn II.Baøi taäp: 1.Giaûi baøi taäp 1 1. H2S  S  SO2 ↓ FeS PT: S + H2  H2S S + O2  SO2 S + Fe  FeS 2. Giaûi baøi taäp 2 - Phương trình hóa học.

Cl2 + H2  2HCl Cl2+ 2NaOH  NaCl + NaClO + H2O 3Cl2 + 2Fe  2FeCl3 chất  P.kim  oxitaxit ↓ Kim loại Muối 3. Giaûi baøi taäp 3 a/ Gọi công thức của oxit sắt: FexOy. PT: FexOy + yCO  xFe + yCO2 22,4 0,4 n = 0,4 (mol)  n FexOy = Fe = 56 x x 2 0,4 Ta có (56x + 16y) = 32  = y 3 x CTHH: của Oxit sắt là Fe2O3. b/ Khí sinh ra là CO2 cho vào bình nước vôi trong có phản ứng.

CO2 + Ca(OH)3  CaCO3 + H2O 3 Số mol của CO2: 0,4 x = 0,6 (mol)  Số 2 mol CaCO3 = 0,6 (mol) Khối lượng kết tủa laø: 0,6 x 100 = 60(g) 4. Giaûi bài tập 4:

Trang81

Giáo án hoá hoc9 khí của R với hiđrô chứa 2, 74% hiđro về khối lượng. a.Xác định tên nguêyn tố R b. So sánh tính phi kim của nguyên tố R với R, S, F. GV gọi hs đọc bài tóm tắt  GV gợi ý  hs làm bài Trao đổi phiếu học tập gv ra đáp án tính điểm hs tính điểm

a. R thuộc nhóm VII nên công thức hợp chất khí giữa R với hidro có dạng RH %R trong RH = 100 – 2,74 = 97, 26 R 97,26 → R = 35,5 (đvC)  Vậy suy ra: = I 2,74 R là nguyên tố Clo. b. Tính phi kim của R so với P, S, F < S < Cl < F.

4. Củng cố: 1. Hướng dẫn HS về nhà giải bài tập 6 trang 103 SGK 2. Thực hiện sơ đồ dãy chuyển hóa sau: C  CO  CO2  NaHCO3  NaCO3  NaCl  Cl2  FeCl3Fe 5. Daën doø: Làm bài tập còn lại sgk. và chuẩn bị thực hành bài 33sgk /104 IV.

Ruùt kinh nghieäm:

Tuaàn: 22 Tieát: 42 Ngaøy soaïn: Ngaøy daïy: I.

Baøi 33: Thöïc haønh: TÍNH CHAÁT HOÙA HOÏC CUÛA PHI KIM VAØ HÔÏP CHAÁT CUÛA CHUNG

Muïc tieâu: - Thông qua các thí nghiệm để khắc sâu kiến thức về tính chất hóa học của phi kim và hợp chất - Rèn các kĩ năng thực hành hóa học - Giáo dục ý thức cẩn thận, tiết kiệm trong học tập

II. Chuaån bò: - Dụng cụ: đèn cồn, giá đỡ, cốc thủy tinh, giá ống nghiệm, ống nghiệm, kẹp gỗ…

- Hóa chất: CuO, C (bột than), Ca(OH)2, NaHCO3, HCl, Na2CO3, NaCl, CaCO3…

III. Tieán trình baøi daïy: 1. Ổn định tổ chức: kiểm tra sĩ số 2. Kiểm tra bài cũ Tính chất hóa học của cacbon là gì ? Viết PTHH ?

3. Bài mới Phöông phaùp

Trang82

Noäi dung

Giáo án hoá hoc9 I. Hoạt động 1: Tiến hành thí nghiệm 1.Thí nghiệm a.Thí nghiệm 1: Cacbon khử đồng (II) oxit ở nhiệt độ cao GV: Hướng dẫn học sinh cách tiến hành thí nghiệm.

HS: Quan sát. Hoàn thành phiếu thực hành.

PT:C(r) + 2CuO(r)  2Cu(r) + CO2(k) CO2(k) + Ca(OH)2 (dd)CaCO3 (r)+H2O(l) b.Thí nghiệm 2: Nhiệt phân muối NaHCO3 Gv: Hướng dẫn học sinh cách tiến hành thí nghiệm. Giúp đỡ các nhóm yếu Hs: Quan sát. Hoàn thành phiếu thực hành.

PT:2NaHCO(r)Na2CO3 (r) +H2O(h) +CO2(k) 2.Nhận biết các chaát raén sau NaCl, Na2CO3 øCaCO3 Nhận biết các chất rắn(thứ tự các hóa chất ở mỗi nhóm khác nhau) GV: Hướng dẫn - Để nhận biết các chất rắn trên, ta phải tìm sự khác nhau về tính chất của các chất đó. Yêu cầu học sinh nêu sự khác nhau của 3 chất về: - Tính tan - Khả năng phản ứng với axit - Chốt lại cách tiến hành.

HS: Tiến hành thí nghiệm nhận biết theo nhóm. *Laáy moãi loï hoaù chaát 1 ít chaát boät cho vaøo caùc oáng nghieäm töông öùng . Cho nöôùc vaøo caùc oáng nghieäm vaø laéc ñeàu -Neáu chaát boät naøo tan laø:NaCl, Na2CO3 -Neáu chaát boät naøo khoâng tan laøCaCO3 *Nhoû dd HCl vaøo 2 dd vöøa thu ñöôïc.

-Neáu coù suûi boït laø Na2CO3 PT: Na2CO3 +2HCl  2NaCl + H2O + CO2 -Neáu khoâng suûi boït laø NaCl Báo cáo kết quả vào bảng tường trình.

II. Hoạt động 2: Viết tường trình: HS viết tường trình theo maãu:

I. Tiến hành thí nghiệm: 1. Thí nghiệm : a.. Thí nghiệm 1: Cacbon khử đồng (II) oxit ở nhiệt độ cao PT:C(r) + 2CuO(r)  2Cu(r) + CO2(k) CO2(k) + Ca(OH)2 (dd)CaCO3 (r)+H2O(l)

b. Thí nghiệm 2: Nhiệt phân muối NaHCO3 Hieän töôïng quan saùt ñöôïc

Giaûi thích

Phöông trình

PT:2NaHCO(r)Na2CO3 (r) +H2O(h) +CO2(k)

2. Nhận biết các chaát sau: *Laáy moãi loï hoaù chaát 1 ít chaát boät cho vaøo caùc oáng nghieäm töông öùng . Cho nöôùc vaøo caùc oáng nghieäm vaø laéc ñeàu -Neáu chaát boät naøo tan laø:NaCl, Na2CO3 -Neáu chaát boät naøo khoâng tan laøCaCO3 *Nhoû dd HCl vaøo 2 dd vöøa thu ñöôïc.

-Neáu coù suûi boït laø Na2CO3 PT: Na2CO3 +2HCl  2NaCl + H2O + CO2 -Neáu khoâng suûi boït laø NaCl

II. Viết tường trình

Trang83

Giáo án hoá hoc9 4. Củng cố: Học sinh rửa dụng cụ 5. Dặn dò: Học bài cũ IV.

Ruùt kinh nghieäm

Tuaàn: 23 Tieát: 43 Ngaøy soaïn: Ngaøy daïy:

Chöông IV: HIÑROCACBON-NHIEÂN LIEÄU Baøi 34: KHAÙI NIEÄM VEÀ HÔÏP CHAÁT HÖÕU CÔ VAØ HOAÙ HOÏC HÖÕU CÔ

I. Muïc tieâu: - Học sinh hiểu được thế nào là hợp chất hữu cơ và hóa học hữu cơ - Nắm được cách phân loại các hợp chất hữu cơ.

- Phân biệt được các hợp chất hữu cơ thông thường với các chất vô cơ II. Chuaån bò: - Dụng cụ: cốc thủy tinh, ống nghiệm - Hóa chất: bông vải, nến, nước vôi trongz III. Tieán trình baøi daïy 1. Ổn định: kiểm tra sĩ số 2. Kiểm tra bài cũ - Tính chất hóa học của cacbon là gì ? Viết PTHH ?

3. Bài mới Phöông phaùp I. Hoạt động 1: Tìm hiểu khái niệm hợp chất hữu cơ 1. Hợp chất hữu cơ có ở đâu: GV: Yêu cầu học sinh quan sát các mẫu thực phẩm, Trang84

Noäi dung I.Khái niệm về hợp chất hữu cơ: 1.Hợp chất hữu cơ có ở đâu: Hợp chất hữu cơ có trong cơ thể sinh vật, trong

Giáo án hoá hoc9 đồ dùng học tập sẵn có của học sinh…

GV:giới thiệu cho học sinh các đồ dùng, thực phẩm trên … có chứa hợp chất hữu cơ.

HS:  keát luaän(Hợp chất hữu cơ có trong cơ thể sinh vật, trong lương thực, thực phẩm, và ngay trong cơ thể chúng ta) 2. Hợp chất hữu cơ là gì?

GV: Hãy nêu nhận xét về số lượng và tầm quan trọng của hợp chất hữu cơ.

GV: Tiến hành thí nghiệm sgk.

HS: Quan sát sự chuyển biến của nước vôi trong trước và sau thí nghiệm.  nhận xét hiện tượng xảy ra.

HS: Kết hợp thông tin sgk nêu định nghĩa về hợp chất hữu cơ.(Hợp chất hữu cơ là hợp chất của cacbon (trừ CO, CO2, H2CO3, và các muối cacbonat kim loại…)

3. Các hợp chất hữu cơ được phân loại như thế nào?

Gv: Đưa ra một loạt các công thức của các (H,C) và dẫn xuất.

-VD: CH4,C2H6 ,C2H4,C6H6, C2H6O,C2H5O2N, CH3Cl HS: Nhận xét đặc điểm về thành phần phân tử của các chất.  phân loại

HỢP CHẤT HỮU CƠ

lương thực, thực phẩm, và ngay trong cơ thể chúng ta 2. Hợp chất hữu cơ là gì?

Hợp chất hữu cơ là hợp chất của cacbon (trừ CO, CO2, H2CO3, và các muối cacbonat kim loại…)

3. Các hợp chất hữu cơ được phân loại như thế nào?

Phaân 2 loaïi: -Hidro cac bon((Phân tử chỉ có hai nguyên tố: C, H) Vd: CH4, C2H2…

Daãn xuaát cuûa hiđrocacbon (Ngoài2 nguyeân toá C, H còn có các nguyeân toá khác như O, N, Cl…) Vd: CH4O, C2H6O…

DẪN XUẤT CỦA HIĐROCA (Phân tử chỉ CBON có hai nguyên (Ngoài2 ngt tố: C, H) C, H còn có Vd: CH4, các ngt khác C2H2… như O, N, Cl…) Vd: CH4O, II. Hoạt động 2: Tìm hiểu khái niệm Chóa H học O…hữu cơ: 2 6 Gv: Trong hóa học có rất nhiều chuyên ngành khác nhau nghiên cứu các đối tượng khác nhau. Các em hãy đọc thông tin và cho biết đối tượng và mục đích nghiên cứu của hóa học hữu cơ.

Gv: Nêu một số ví dụ để khẳng định tầm quan trọng của hóa học hữu cơ trong đời sống.

HIĐROCACB ON

II. Khái niệm về hóa học hữu cơ Hóa học hữu cơ là ngành hóa học chuyên nghiên cứu về các hợp chất hữu cơ

4. Củng cố: GV: höôùng daãn học sinh làm bài tập 3, 5/108 sgk.

5. Dặn dò: Học bài cũ, .xem trước bài mới.Làm bài tậpcoøn laïi sgk.

Trang85

Giáo án hoá hoc9 IV.

Ruùt kinh nghieäm

Tuaàn: 23 Tieát: 44 Ngaøy soaïn: Ngaøy daïy:

Baøi 35: CAÁU TAÏO PHAÂN TÖÛ HÔÏP CHAÁT HÖÕU CÔ

I. Muïc tieâu: Học sinh hiểu được - Cấu tạo phân tử hợp chất hữu cơ - Trong các hợp chất hữu cơ các nguyên tử liên kết với nhau theo đúng hóa trị - Mỗi chất hữu cơ có một CTCT ứng với một trật tự liên kết xác định.

- Các nguyên tử cacbon có khả năng liên kết với nhau tạo thành mạch cacbon - Viết được CTCT của một số hợp chất đơn giản II.

Chuaån bò: Mô hình phân tử

III. Tieán trình baøi daïy: 1. Ổn định : kiểm tra sĩ số 2. Kiểm tra bài cũ Tính chất hóa học của cac bon là gì ? Viết PTHH ?

3. Bài mới Phöông phaùp Nội dung I. Hoạt động 1: Tìm hiểu đặc điểm cấu tạo phân tử I. Đặc điểm cấu tạo phân tử hợp chất hữu cơ hợp chất hữu cơ 1. Hóa trị và liên kết giữa các nguyên tố 1. Hóa trị và liên kết giữa các nguyên tố -Trong phân tử hợp chất hữu cơ các nguyên tử HS: tính hóa trị của C,O,H trong các hợp chất , CO2. liên kết với nhau theo đúng hóa trị , C hóa trị H2O. IV, H hóa trị I, O hóa trị II GV: Höôùng daãn hs bieåu dieãn lieân keát giöõa -. Mỗi liên kết được biểu diễn bằng một nét caùc nguyeân töû ,phaân töû treân moâ hình hs gạch nối giữa hai nguyên tử. leân baûng ghi  keát luaän.

H GV: Höôùng daãn hs laép moâ hình phaân töû 1 soá chaát C2H6, C3H8 ( phaúng ,roãng) CH4 H C H GV: goïi học sinh tính hóa trị của C trong hợp chất treân .  keát luaän.

H Trong phân tử hợp chất hữu cơ các nguyên tử liên kết với nhau theo đúng hóa trị , C hóa trị IV, H hóa Trang86

Giáo án hoá hoc9 trị I, O hóa trị II CH3OH H -. Mỗi liên kết được biểu diễn bằng một nét gạch nối H C O H giữa hai nguyên tử.

H HS: neâu VD: Gv: Kết luận và nêu ba loại mạch cacbon 2. Mạch cacbon GV: Ñöa ra moät soá sô ñoà maïch caùc bon -Höôùng ñaãn hs so saùnh  söï khaùc nhau cuûa 2. Mạch cacbon caùc loaïi maïch  keát luaän.- Những nguyên tử - Những nguyên tử cacbon trong phân tử hợp cacbon trong phân tử hợp chất hữu cơ có thể liên kết chất hữu cơ có thể liên kết trực tiếp với nhau trực tiếp với nhau tạo thành mạch cacbon. tạo thành mạch cacbon.

- Có ba loại mạch: mạch thẳng, mạch nhánh, mạch - Có ba loại mạch: mạch thẳng, mạch nhánh, vòng mạch vòng Ví dụ(sgk) Ví dụ(sgk) 3. Trật tự liên kết trong phân tử hợp chất hữu cơ HS: nhaän xeùt veà traät töï liên kết giữa các nguyên tử trong phân tử  giaûi thích  keát luaän 3. Trật tự liên kết trong phân tử hợp chất hữu - Mỗi hợp chất hữu cơ có một trật tự liên kết xác định cơ giữa các nguyên tử trong phân tử.

- Mỗi hợp chất hữu cơ có một trật tự liên kết II. Hoạt động 2: Tìm hiểu công thức cấu tạo xác định giữa các nguyên tử trong phân tử.

Hs: Đọc thông tin sgk, nhận xét tính chất của rượu etylic và đimetyl ete?

II. Công thức cấu tạo: Gv: Chốt ý.  Tại sao có sự khác nhau đó.

- CTCT cho biết thành phần của phân tử và trật Gv: Nhận xét. Chốt ý.  ý nghĩa của CTCT. tự liên kết giữa các nguyên tử trong phân tử.

Gv: Yêu cầu học sinh nhắc lại ý nghĩa của công thức phân tử.

Gv: Yêu cầu học sinh xác định tên gọi và trạng thái của CTPT C2H6O. Gv: Chốt ý. Yêu cầu học sinh nêu ý nghĩa của CTCT. GV:: Hướng dẫn học sinh cách viết CTCT. Yêu cầu học sinh viết CTCT của các chất sau: CH4, C2H6, CH4O. 4. Củng cố: - HS: ñoïc muïc em coù bieát sgk/111 - GV: höôùng daãn học sinh làm bài tập 1, 4/112 sgk 5. Dặn dò: Học bài cũ, .xem trước bài mới.Làm bài tậpcoøn laïi sgk.

IV.

Ruùt kinh nghieäm

Duyeät cuûa chuyeân moân

- Hình thöùc: - Noäi dung: - Soá löôïng: - Ñeà nghò:

Trang87

Giáo án hoá hoc9

Tuaàn: 24 Tieát: 45

Baøi: 36

Ngaøy soaïn:

MEÂ TAN

Ngaøy daïy I. Muïc tieâu Hoïc sinh naém ñöôïc: - Coâng thöùc caáu taïo, tính chaát vaät lyù vaø tính chaát hoùa hoïc cuûa metan.

- Ñònh nghóa lieân keát ñôn vaø phaûn öùng theá.-Traïng thaùi töï nhieân vaø öùng duïng cuûa metan Reøn cho hoïc sinh kó naêng: - Vieát phöông trình hoùa hoïc cuûa phaûn öùng theá, phaûn öùng chaùy cuûa metan.

- Quan saùt tranh veõ, moâ hình vaø thí nghieäm II. Chuaån bò: GV:Moâ hình phaân töû metan (daïng roãng vaø daïng ñaëc) - Duïng cuï:OÁng thuûy tinh vuoát nhoïn, coác thuûy tinh; Giaù oáng nghieäm, oáng nghieäm, ñeøn coàn; Baät löûa.

- Hoùa chaát: Chaát raén:CH3COONa, NaOH, CaO; Dd Ca(OH)2 -Bình ñöïng saün khí Cl2 , khí CH4 III. Tieán trình baøi daïy: 1. Ổn định: kiểm tra sĩ số 2. Kiểm tra bài cũ HS 1: Em haõy neâu nhöõng ñaëc ñieåm caáu taïo phaân töû hôïp chaát höõu cô ?

Yeâu caàu HS 2 vaø HS 3 söûa baøi taäp 3, 5 SGK/ 112 - Yeâu caàu HS khaùc nhaän xeùt, boå sung (coù theå ñöa theâm caùch giaûi khaùc) vaø chaám ñieåm.

Bài mới Phöông phaùp Noäi dung I. Hoaït ñoäng 1: Tìm hieåu traïng thaùi töï nhieân vaø tính chaát vaät + Coâng thöùc phaân töû : CH4 lyù + Phaân töû khoái: 16 -GV:Giôùi thieäu CTPT cuûa metan .HS tính PTK cuûa CH4 I. Traïng thaùi töï nhieân, tính -HS:ñoïc thoâng tin sgk .Vaø hình 4.3 SGK/ 113 giaûi thích caùch thu chaát vaät lyù: metan töø buøn ao keát luaän trong thieân nhieân metan coù ôû ñaâu -Coù trong khí moû daàu, moû -HS quan saùt bình ñöïng saün metan ñoàng thôøi lieân heä thöïc teá  than, buøn ao, khí biogas…. tính chaát vaät lyù cuûa metan.

-Metan laø chaát khí, khoâng GVYCHS:tìm tæ khoái cuûa metan so vôùi khoâng khí maøu, khoâng muøi, ít tan trong nöôùcvaø nheï hôn khoâng khí.

16 d CH 4 = ≈ 0,55 keát luaän CH4 laø khí nheï hôn khoâng khí.

29 kk II. Caáu taïo phaân töû: -GV boå sung:metan laø khí raát ít tan trong nöôùc -Trong phoøng thí nghieäm ta coù theå thu metan theo 2 caùch: H +Ñaåy nöôùc vì CH4 raát ít tan trong nöôùc. +Ñaåy khoâng khí –ñeå uùp bình thu vì CH4 nheï hôn khoâng khí.

H

Trang88

C

H

H

Giáo án hoá hoc9 II.Hoaït ñoäng 2: Tìm hieåu caáu taïo phaân töû -Höôùng daãn HS laép moâ hình phaân töû khí CH4 daïng roãng.

-HS quan saùt moâ hình phaân töû khí CH 4 daïng ñaëc Vieát coâng Trong phaân töû metan coù 4 thöùc caáu taïo cuûa metan vaø ruùt ra nhaän xeùt veà ñaëc ñieåm caáu lieân keát ñôn beàn vöõng. taïo cuûa metan ?-Giôùi thieäu: lieân keát ñôn laø lieân keát beàn.

-Hoaït ñoäng theo nhoùm– laép moâ hình. Quan saùt vaø vieát coâng III. Tính chaát hoùa hoïc: thöùc caáu taïo cuûa metan. Ñaëc ñieåm: trong phaân töû metan coù 4 1. Taùc duïng vôùi oxi lieân keát ñôn.

PT:CH4(k) + 2O2 (k) III. Hoaït ñoäng 3: Tính chaát hoùa hoïc cuûa metan(10’) CO2 (k) + 2H2O (h) 1.Taùc duïng vôùi oxi *Bieåu dieãn thí nghieäm ñoát chaùy khí metan. +Ñoát chaùy khí metan treân ñaàu oáng daãn khí vaø duøng 1 oáng - Phaûn öùng ñoát chaùy metan nghieäm uùp ngöôïc leân phía treân  ñeán khi oáng nghieäm bò môø ñi toaû raát nhieàu nhieät.  laät ngöôïc laïi  - HS quan saùt treân thaønh oáng nghieäm vaø Hoãn hôïp goàm 1Vmetan : 2Voxi laø hoãn hôïp noå maïnh. nhaän xeùt ?treân thaønh oáng nghieäm coù hôi nöôùc ngöng tuï laïi. +Tieáp tuïc ñoå nöôùc voâi trong vaøo oáng nghieäm laéc nheï NX? nöôùc voâi trong bò vaån ñuïc  saûn phaåm taïo thaønh coù khí CO2 2.Taùc duïng vôùi clo.(phaûn - HS ra keát luaänvieát phöông trình phaûn öùng xaûy ?

-Giôùi thieäu: phaûn öùng ñoát chaùy metan toaû raát nhieàu nhieät. Vì öùng theá) vaäy, ngöôøi ta thöôøng duøng metan laøm nhieân lieäu.

Hoãn hôïp goàm 1Vmetan : 2Voxi laø hoãn hôïp noå maïnh. askt 2. Taùc duïng vôùi clo -PT:CH4 (k) + Cl2 (k)  *Bieåu dieãn thí nghieäm khí metan taùc duïng vôùi Cl2. +Ñöa hoãn hôïp khí metan vaø Cl2 ra aùnh saùng.

CH3Cl (k) + HCl (h) +Sau 1 thôøi gian cho nöôùc vaøo bình  laéc nheï + maåu quøi tím.  HS quan saùt vaø neâu hieän töôïng ?--> -nhaän xeùt ?

-Dung dòch axit taïo thaønh laø HCl, ngoaøi ra coøn 1 chaát khí ñöôïc taïo thaønh laø CH3Cl  PT vaø traïng thaùi caùc chaát ?

-Giaûi thích phaûn öùng treân hình veõ baèng coâng thöùc caáu taïo.

-Trong phaûn öùng treân, ta thaáy nguyeân töû Cl ñaõ thay theá nguyeân töû H trong phaân töû CH4 ñeå taïo thaønh CH3Cl vaø HCl Vaäy phaûn öùng giöõa metan vaø Cl2 thuoäc loaïi phaûn öùng gì ?

-Nhìn chung caùc hôïp chaát hiñrocacbon chæ coù lieân keát ñôn trong phaân töû ñeàu coù phaûn öùng theá.

-Quan saùt thí nghieäm bieåu dieãn cuûa GV. Neâu hieän töôïng: +Maøu vaøng nhaït cuûa Cl2 maát ñi.+Giaáy quøi tím chuyeån maøu ñoû.

-Nhaän xeùt:+Maøu vaøng nhaït cuûa Cl2 maát ñi  coù phaûn öùng xaûy ra. +Giaáy quøi tím chuyeån maøu ñoû  saûn phaåm taïo thaønh laø dd IV. ÖÙng duïng: +Laøm nhieân lieäu. axit. +Ñieàu cheá hiñro, boät than…

PT:CH4 (k) + Cl2 (k)  CH3Cl (k) + HCl (h) -Phaûn öùng treân ñöôïc goïi laø phaûn öùng theá.

IV.Hoaït ñoäng 4: ÖÙng duïng -Yeâu caàu HS ñoïc SGK/ 115.

-Metan coù nhöõng öùng duïng gì trong ñôøi soáng vaø saûn xuaát ?

-ÖÙng duïng cuûa metan: 3. Cuûng coá (6’) HS: laøm baøi taäp 3 SGK/ 116.-Goïi HS khaùc nhaän xeùt, söûa sai.

- Yeâu caàu 1 HS ñoïc muïc “ Em coù bieát ?” SGK/ 116 4. Daën doø: (2’) Hoïc baøi-Laøm baøi taäp 1,2,4 SGK/ 116 -Ñoïc baøi 37 SGK / 117,118 IV. Ruùt kinh nghieäm:

Trang89

Giáo án hoá hoc9

Tuaàn: 24 Tieát: 46 Ngaøy soaïn: Ngaøy daïy

Baøi 37: ETILEN

I. Muïc tieâu Naém ñöôïc coâng thöùc caáu taïo, tính chaát vaät lyù vaø tính chaát HHù cuûa etilen.

- Hieåu ñöôïc khaùi nieäm lieân keát ñoâi vaø ñaëc ñieåm cuûa noù.

- Hieåu ñöôïc phaûn öùng coâng vaø phaûn öùng truøng hôïp laø caùc phaûn öùng ñaëc tröng cuûa Etilen vaø caùc hiñrocacbon coù lieân keát ñoâi.-Bieát ñöôïc 1 soá öùng duïng quan troïng cuûa etilen.

- Reøn kó naêng: -Vieát PTHH cuûa phaûn öùng coäng, phaûn öùng truøng hôïp cuûa etilen; phaân bieät metan vôùi etilen baèng phaûn öùng vôùi dung dòch nöôùc brom.

II. Chuaån bò: Moâ hình phaân töû Etilen (daïng roãng vaø daïng ñaëc) - Duïng cu: OÁng thuûy tinh vuoát nhoïn, coác thuûy tinh -Giaù oáng nghieäm, oáng nghieäm, ñeøn coàn - Hoùa chaát: C2H5OH, H2SO4, NaOH, dung dòch brom III. Tieán trình baøi daïy: 1. OÅn ñònh: kieåm tra só soá 2. Baøi cuûHaõy neâu ñaëc ñieåm caáu taïo, tính chaát vaät lyù vaø tính chaát HH cuûa metan?PT? - HS laøm baøi taäp 1, 4 SGK/ 116 3. Baøi môùi Phöông phaùp Noäi dung I.Hoaït ñoäng 1: Tìm hieåu tính chaát vaät lyù CTPT: C2H4 -Giôùi thieäu CTPT cuûa etilen  Yeâu caàu HS tính PTK:28 phaân töû khoái ?

I.Tính chaát vaät lyù -Giôùi thieäu tính chaát vaät lyù cuûa etilen: cuõng gioáng Laø chaát khí khoâng maøu, khoâng muøi ít nhö metan etilen laø chaát k íkhoângmaøu,khoâng muøi ít tan tan trong nöôùc trong nöôùc vaø nheï hôn khoâng khí. -Nghe vaø ghi baøi.

II. Caáu taïo phaân töû II.Hoaït ñoäng 2: Tìm hieåu caáu taïo phaân töû cuûa etilen CTCT: -Höôùng daãn HS laép raùp moâ hình phaân töû etilen (daïng H H roãng)vaø quan saùt moâ hình phaân töû daïng ñaëc  nhaän xeùt veà ñaëc ñieåm lieân keát giöa 2 guyeân töû C( coù 2 C=C lieân keát.) GV:nhöõng lieân keát nhö vaäy goïi laø ñoâi (-Trong lieân keát ñoâi coù 1 lieân keát keùm beàn. Lieân keát naøy deã bò ñöùt ra trong caùc phaûn öùng hoùa hoïc.)

H H HS vieát CTCT cuûa etilen vaø ruùt ra ñaëc ñieåm lieân keát.

III. Hoaït ñoäng 3: Tìm hieåu tính chaát hoùa hoïc cuûa Vieát goïn: CH2 = CH2 etilen (15’) Trong PT etylen coù 4 lieân keát ñôn vaø 1 1. Etilen coù chaùy khoâng -Töông töï nhö metan, khi ñoát, lieân keát ñoâi. etilen chaùy taïo ra khí CO 2 , H2O ñoàng thôøi toûa raát -Trong lieân keát ñoâi coù 1 lieân keát keùm nhieàu nhieät. HS vieát phöông trình phaûn öùng ? beàn. Lieân keát naøy deã bò ñöùt ra trong -Haõy nhaéc laïi tính chaát ñaëc tröng cuûa metan ? caùc phaûn öùng hoùa hoïc.)

-Etilen coù ñaëc ñieåm caáu taïo khaùc vôùi metan  Vaäy phaûn öùng ñaëc tröng cuûa chuùng coù khaùc nhau III. Tính chaát hoùa hoïc: khoâng ?

1. Etilen coù chaùy khoâng ?

2. Etilen coù laøm maát maøu dung dòch brom khoâng?

Phöông trình hoùa hoïc: -Bieåu dieãn thí nghieäm: daãn khí etilen qua dung dòch 2CO2 + 2H2O brom.  Yeâu caàu HS quan saùt vaø nhaän xeùt hieän C2H4 + 3O2 töôïng -Hieäntöôïng khíC2H4 laømmaát maøudung 2. Etilen coù laøm maát maøu dung dòch dòchbromChöùng toû ñieàu gì -Giaûi thích baûn chaát cuûa thí nghieäm treân baèng CTCT: brom khoâng ? trong phaûn öùng cuûa etilen vôùi brom: Trang90

H H

H

C=C

H

Giáo án hoá hoc9 +1 lieân keát keùm beàn trong lieân keát ñoâi cuûa phaân töû C2H4 bò ñöùt ra. +Lieân keát giöõa 2 nguyeân töû brom cuõng bò ñöùt. +Nguyeân töû brom keát hôïp vôùi 2 nguyeân töû C trong phaân töû etilen. + Br – Br - HSvieát PTHH cuûa phaûn öùng giöõa etilen vaø brom H H -Giôùi thieäu: phaûn öùng treân goïi laø phaûn öùng coäng. +ÔÛ nhöõng ñieàu kieän thích hôïp, etilen coøn coù phaûn C C Br Br öùng coäng vôùi moät soá chaát khaùc nhö: H2, Cl2, H2O, HCl, …

H +Khoâng chæ coù etilen maø , caùc chaát coù lieân keát ñoâi PT:CH2 = CH2(k) + H Br2 (dd) trong Ptöû ñeàu deã daøng tham gia phaûn öùng coâng. (khoâng maøu) (da cam) -ÔÛ nhöõng ñieàu kieän thích hôïp vaø coù chaát xuùc taùc Br – CH2 – CH2 – Br (l)  lieân keát keùm beàn trong phaân töû etilen bò ñöùt ra. Ñibrommetan (khoâng maøu) Khi ñoù caùc phaân töû etilen lieân keát vôùi nhau taïo Hay:C2H4 + Br2  C2H4Br2 thaønh ptöû coù khoái löôïng vaø kích thöôùc lôùn  Goïi * Phaûn öùng treân goïi laø phaûn öùng laø Polietilen (PE). coäng.

HS vieát phöông trình +Lieânkeát keùm beàn bò ñöùt ra. - Keát luaän: caùc chaát coù lieân keát ñoâi +Caùc phaân töû etilen lieân keát laïi  HS vieát phöông trong phaân töû ñeàu deã daøng tham gia trình -Caùc phaân töû etilen (coù1lieân keát phaûn öùng coäng. ñoâi)khikeáthôïpvôùinhau taïo thaønh hôïp chaát 3. Caùc phaân töû etilen coù keát hôïp coùlieânkeátñônNeânnhöõnghôïpchaátnaøyraát beàn.VDï: ñöôïc vôùi nhau khoâng ? nhöïa PE -Tính chaát HH ñaëc tröng cuûa me tan laø+ Cl 2 pöù theá.-HS:Quan saùt thí nghieäm  nhaän xeùt:.

PT :n CH2 = CH2 t0 , P, xt 3. Caùc phaân töû etilen coù keát hôïp ñöôïc vôùi nhau khoâng (- CH2 - CH2 - CH2 - CH2 -)n -GV:ÔÛ ñieàu kieän thích hôïp caùc phaân töû etilen deã  Phaûn öùng treân ñöôïc goïi laø phaûn daøng keát hôïp vôùi nhau taïo thaønh phaân töû coù khoái öùng tröøng hôïp. löôïng vaø kích thöôùc lôùn GV: höôùng daån hs vieát PT: IV. ÖÙng duïng: Phaûn öùng treân ñöôïc goïi laø phaûn öùng truøng hôïp.

Etilen laø nguyeân lieäu ñeå ñieàu cheá: IV.Hoaït ñoäng 4: Tìm hieåu öùng duïng cuûa etilen nhöïa PE, nhöïa PVC, röôïu etyli, axit -Yeâu caàu HS quan saùt sô ñoà hình veõ SGK/ 148. axetic, …  Haõy neâu nhöõng öùng duïng cuûa etilen trong ñôøi soáng vaø saûn xuaát ? nhaän xeùt  Ghi baøi.

-Quan saùt sô ñoà  Etilen laø nguyeân lieäu ñieàu cheá: +Nhöïa PE, PVC. +Röôïu etylic.+Axit axetic. …

4. Cuûng coá (6’) -Yeâu caàu HS ñoïc muïc: “ Em coù bieát ? “ SGK/ 119 - Baøi taäp: Haõy trình baøy phöông phaùp hoùa hoïc ñeå phaân bieät 3 chaát khí ñöïng trong caùc bình rieâng bieät, khoâng nhaõn: CH4, C2H4 vaø CO2.GV: Höôùng daãn 5. Daën doØ: (2’)-Hoïc baøi.-Laøm baøi taäp 1, 2, 3, 4 SGK/ 119-Ñoïc baøi 38 SGK / 120, 121 IV.

Ruùt kinh nghieäm

Tuaàn: 25 Tieát: 47 Ngaøy soaïn: Ngaøy daïy

Baøi 38: AXETILEN

I. Muïc tieâu: - HS: Naém ñöôïc CTCT, tính chaát vaät lyù vaø tính chaát HH cuûa axetilen.Hieåu ñöôïc khaùi nieäm lieân keát ba vaø ñaëc ñieåm cuûa noù. Cuûng coá kieán thöùc chung veà hiñrocacbon: khoâng tan trong nöôùc, deã chaùy taïo ra CO2 vaø H2O, ñoàng thôøi toûa raát nhieàu nhieät.-Bieát ñöôïc 1 soá öùng duïng quan troïng cuûa axetilen.

Trang91

Giáo án hoá hoc9 - Reøn cho hoïc sinh kó naêng: vieáPTHH cuûa phaûn öùng coäng, böôùc ñaàu bieát döï ñoaùn tính chaát cuûa caùc chaát döïa vaøo thaønh phaàn vaø caáu taïo.-Quan saùt tranh , moâ hình vaø thí nghieäm II. Chuaån bò Moâ hình phaân töû axetilen ( daïng roãng vaø daïng ñaëc ) - Hoùa chaát: Loï khí C2H2 ; Ñaát ñeøn(CaC2),H2O; Dung dòch brom - Duïng cuï:Bình tam giaùc thu khí, chaäu thuyû tinh, oáng nghieäm coù nhaùnh, giaù oáng nghieäm, oáng huùt, oáng daãn khí, ñeøn coàn, dieâm III. Tieán trình baøi daïy: 1. OÅn ñònh: kieåm tra só soá: 2. Baøi cuõ: Haõy neâu ñaëc ñieåm caáu taïo, tính chaát vaät lyù vaø tính chaát hoùa hoïc cuûa etilen ? Vieát phöông trình phaûn öùng minh hoaï ?-Yeâu caàu 2 HS laøm baøi taäp 4 SGK/ 119 3. Baøi môùi Phöông phaùp Noäi dung I.Hoaït ñoäng 1: Tìm hieåu tính chaát vaät lyù cuûa axetilen -CTPT: C2H2 -Giôùi thieäu CTPT cuûa axetilen  Yeâu caàu HS tính phaân töû -PTK: 26 khoái ?-Yeâu caàu HS quan saùt loï ñöïng C2H2 , ñoàng thôøi quan I. Tính chaát vaät lyù: saùt hình 4.9 SGK/ 120  Haõy neâu tính chaát vaät lyù cuûa Axetilen laø chaát khí, khoâng maøu, axetilen ?-(Laø chaát khí, khoâng maøu, khoâng muøi, ít tan trong khoâng muøi, ít tan trong nöôùc vaø nöôùc..Nheï hôn khoâng khí : nheï hôn khoâng khí.

II.Hoaït ñoäng 2: Tìm hieåu caáu taïo phaân töû cuûa etilen 26 d = C H -Höôùng daãn HS laép raùp moâ hình PT axetilen (daïng roãng) 2 2 29 KK Quan saùt moâ hình phaân töû C2H2 daïng ñaëc.

II. Caáu taïo phaân tö HS:vieát CTCT cuûa axetilen vaø nhaän xeùt veà ñaëc ñieåm ?

H–C/C–H -Phaân töû C2H2 coù 1 lieân keát ba giöõa 2 nguyeân töû C . Trong Vieát goïn: lieân keát ba coù 2 lieân keát keùm beàn. 2 lieân keát naøy deã bò CH / CH ñöùt ra trong caùc phaûn öùng hoùa hoïc..

Trong CTCT cuûa axetilen coù 1 lieân III.Hoaït ñoäng 3: Tìm hieåu tính chaát HH cuûa axetilen -Döïa vaøo ñaëc ñieåm caáu taïo cuûa axetilen, em haõy döï ñoaùn keát ba. caùc tính chaát hoùa hoïc cuûa axetilen :Axetilen coù phaûn öùng Trong lieân keát ba coù 2 lieân keát keùm beàn – deã bò ñöùt ra trong caùc chaùy.+ phaûn öùng coäng – laøm maát maøu dung dòch brom. phaûn öùng hoùa hoïc. ?-Yeâu caàu HS giaûi thích ngaén goïn ñieàu döï ñoaùn cuûa III. Tính chaát hoùa hoïc: -HS:laøm TN ñeå kieåm tra ñieàu döï ñoaùn + TN1 Axetilen chaùy  quan saùt vaø neâu hieän töôïng 1. Axetilen coù chaùy khoâng ? vieát PT?.-Vì phaûn öùng ñoát chaát axetilen toûa nhieàu nhieät PT:2C2H4 + 5O2 4CO2 + 2H2O neân ñöôïc duøng laøm nhieân lieäu trong ñeøn xì oxi – axetilen.

2. Axetilen coù laøm maát maøu dung Chuù yù: thí nghieäm ñoài chöùng. dòch brom khoâng ? +TN2:Axetilen ù laøm maát maøu dd brom  quan saùt hieän ÔÛ ñieàu kieän thích hôïp axetilen coù töôïng vieát PT? Giaûi thích baûn chaát cuûa phaûn öùng phaûn öùng coäng vôùi brom trong cuûa etilen vôùi dd brom:+1 lieân keát keùm beàn trong lieân keát dung dòch. ba cuûa phaân töû C2H2 bò ñöùt ra.+Lieân keát giöõa 2 ngtöû brom PT:CH / CH + Br – Br  cuõng bò ñöùt.+Ngtöû brom keát hôïp vôùi 2 ngtöû C trong phaân (naâu ñoû) töû etilen.-Do saûn phaåm sinh ra coù lieân keát ñoâi trong phaân Br – CH = CH – Br töû neân coù theå coäng tieáp vôùi 1 phaân töû brom nöõa: ( khoâng maøu ) Br – CH = CH – Br + Br – Br  Br2– CH - CH – Br2 Vieát goïn:C2H2 + Br2  C2H2Br2 Vieát goïn: C2H2Br2 + Br2  C2H2Br4 Hay:Br – CH = CH – Br + Br – Br -Giôùi thieäu trong ñieàu kieän thích hôïp, axetilen cuõng coù  Br2– CH - CH – Br2 phaûn öùng coäng vôùi H2 vaø moät soá chaát khaùc Vieát goïn: Chuù yù:qsaùt maøu saéc dd brom tröôùc va sauø khi laøm TN C2H2Br2 + 2Br2  C2H2Br4 IV.Hoaït ñoäng 4: Tìm hieåu öùng duïng cuûa axetilen IV. ÖÙng duïng: SGK/ 121 -HSñoïcSGK/121.Haõy neâu nhöõng öùng duïng cuûa axetilen -Laøm nhieän lieäu cho ñeøn xì oxi – trong ñôøi soáng vaø saûn xuaát ? Nhaän xeùt  Ghi baøi. axetilen ñeå haøn caét kim loaïi.

V.Hoaït ñoäng 5: Tìm hieåu caùch ñieàu cheá axetilen -Laøm nguyeân lieäu ñeå saûn xuaát: Trang92

Giáo án hoá hoc9 -Giôùi thieäu hoùa chaát ñeå ñieàu cheá axetilen. Laø Canxi PVC, cao su, axit axetic, … cacbua (CaC2) coøn goïi laø ñaát ñeøn., Nöôùc. HS quan saùt V. Ñieàu cheá: laïi oáng nghieäm (ñaõ ñieàu cheá axetilen ñeå ñoát chaùy) ôû -Töø canxi cacbua: hoaït ñoäng 4.

CaC2 + H2O  C2H2 +Ca(OH)2 -Cho maåu giaáy quøi tím vaøo chaát coøn laïi trong oáng nghieäm -Töø metan:  HS quan saùt  nhaän xeùt (Trong phoøng thí nghieäm, 15000C axetilen ñöôïc ñieàu cheá baèng caùch cho ñaát ñeøn t/d vôùi 2CH4 Laøm laïnh nöôùc.

-Nhaän xeùt: chaát coøn laïi trong oáng nghieäm laø chaát loûng C2H2 + 3H2nhanh vaø laøm quøi tím hoùa xanh laø Ca(OH)2.  PT? - PT: CaC2+H2OC2H2+ Ca(OH)2 .

GV:-Giôùi thieäu: hieän nay, axetilen thöôøng ñöôïc ñieàu cheá baèng caùch nhieät phaân metan ôû nhieät ñoä cao.

- HS: Nghe vaø  PT? 4. Cuûng coá HS nhaéc laïi noäi dung chính cuûa baøi hoïc vaø höôùng daãnhsø laøm baøi taäp 4 sgk/122 - Baøi taäp: Haõy so saùnh ñaëc ñieåm caáu taïo vaø tính chaát hoùa hoïc cuûa: metan, etilen, axetilen.  trao ñoåi nhoùm ñeå hoaøn thaønh baûng sau: CH4 C2H4 C2H2 Gioáng nhau Ñeàu coù phaûn öùng chaùy.

-CTCT chæ coù lieân keát -CTCT coù 1 lieân keát -CTCT coù 1 lieân keát ba. ñôn. ñoâi.

Khaùc nhau -Coù phaûn öùng theá.

-Phaûn öùng coäng -Phaûn öùng coäng vôùi brom(toái ña1 Br2) vôùibrom(toáiña2 Br2) 5. Daën doø: Hoïc baøi-Laøm baøi taäp 1, 2, 3, 5 SGK/ 122 IV.

Ruùt kinh nghieäm

Tuaàn: 25 Tieát: 48 Ngaøy soaïn: Ngaøy daïy

Baøi 39: BENZEN

I.

Muïc tieâu: Hoïc sinh bieát:-Coâng thöùc phaân töû vaø coâng thöùc caáu taïo cuûa benzen.-Tính chaát vaät lyù, tính chaát hoùa hoïc vaø öùng duïng cuûa benzen.

- Reøn cho hoïc sinh:Kó naêng quan saùt thí nghieäm, töø caùc hieän töôïng thí nghieäm, ruùt ra tính chaát.

- Kó naêng vieát phöông trình phaûn öùng theá cuûa benzen vôùi brom vaø tieáp tuïc cuûng coá kó naêng laøm baùi toaùn.-Lieân heä vôùi thöïc teá 1 soá öùng duïng cuûa benzen.

II.

Chuaån bò Duïng cuï: giaù oáng nghieäm, oáng daãn khí, oáng huùt, ñeøn coàn, dieâm, keïp goã…..

- Hoùa chaát: Benzen, daàu aên, dung dòch brom, NaOH, H2O. - Boä moâ hình laép gheùp caáu taïo phaân töû benzen.-Hình veõ phaûn öùng theá cuûa benzen vôùi brom loûng.

III. Tieán trình baøi daïy: 1. OÅn ñònh: kieåm tra só soá: 2. Baøi cuõ Haõy so saùnh ñaëc ñieåm caáu taïo vaø tính chaát hoùa hoïc cuûa: metan, etilen, axetilen.

Trang93

Giáo án hoá hoc9 3. Baøi môùi Phöông phaùp I. Hoaït ñoäng 1: Tìm hieåu tính chaát vaät lyù cuûa benzen -HS quan saùt loï ñöïng benzen  t/c vaät lyù cuûa benzen ?

-GV: laøm TN 1: cho 3 – 4 gioït benzen vaøo oáng nghieäm ñöïng nöôùc  laéc nheï  HS quan saùt vaø nhaän xeùt ?

GV: laøm TN 2: cho 1 – 2 gioït daàu aên vaøo oáng nghieäm ñöïng benzen  laéc nheï  HS quan saùt vaø nhaän xeùt ?

-Giôùi thieäu: benzen laø 1 chaát ñoäc, hoøa tan ñöôïc nhieàu chaát khaùc nhö: daàu aên, neán, cao su, ioát, …-Benzen laø chaát loûng, khoâng maøu  töø TN treân hs  t/c vaät lyù cuûa benzen  ghi baøi.

II.Hoaït ñoäng 2: Tìm hieåu caáu taïo phaân töû cuûa benzen -GV:Höôùng daãn HS laép raùp moâ hính phaân töû benzen vaø giôùi thieäu moâ hình phaân töû C6H6 daïng ñaëc.

-Haõy vieát CTCT cuûa benzen vaø nhaän xeùt veà ñaëc ñieåm ?

GV: Caáu taïo cuûa benzen khaùc vôùi caáu taïo cuûa etilen vaø axetilen ôû ñieåm naøo ? (-Nhaän xeùt: trong CTCT cuûa benzen coù 6 nguyeân töû C lieân keát vôùi nhautaïo thaønhvoøng 6 caïnh kheùp kín ñeàu.+ Coù 3 lieân keát ñoâi xen keõ vôùi 3 lieân keát ñôn.) GV:-HS laøm baøi taäp 2 SGK/ 125.

-Laép raùp moâ hình phaân töû C6H6 theo nhoùm.

-Ñaùp aùn baøi taäp 2 SGK/ 125: b, d, e.

III.Hoaït ñoäng 3:Tìm hieåu tính chaát HH cuûa benzen -Döïa vaøo CTCT cuûa benzen  caùc em haõy thaûo luaän nhoùm ñeå döï ñoaùn xem benzen coù nhöõng tính chaát HH nhö theá naøo? GV:laøm TN ñeå kieåm tra ñieàu döï ñoaùn +TN 1:. Benzen chaùy HS quan saùt vaø nhaän xeùt ? keát luaän.  vieát phöông trình -HS: so saùnh vôùi t/c HH cuûa metan, etilen, axetilen.

-Benzen raát deã chaùy. Khi benzen chaùy trong khoâng khí, ngoaøi CO2 vaø H2O coøn sinh ra nhieàu muoäi than.

-Benzen khoâng coù phaûn öùng coäng vôùi brom trong dd nhö etilen vaø axetilen nhöng neáu ta cho theâm vaøo hoãn hôïp benzen vaø brom 1 ít boät Fe vaø ñun noùng, thì xaûy ra: phaûn öùng theá cuûa Benzen vôùi brom . GV duøng tranh ñeå giaûi thích,höôùng daãn HS vieát phöông trình -HS thaûo luaän nhoùm laøm baøi taäp 4 SGK/ 125 -Yeâu caàu HS caùc nhoùm trình baøy  nhaän xeùt.

Benzen tham gia ù phaûn öùng coäng -Benzen khoùtham gia p.öù coäng hôn etilen vaø axetilen nhöng trong ñieu kieän thích hôïp, benzen coù phaûn öùng coäng vôùi 1 soá chaát nhö:H2 HS quan saùt vaø nhaän xeùt ? keát luaän.  PT? -Baøi taäp 4 SGK/ 125: Chaát laøm maát maøu nöôùc brom: b, c vì trong ph töû caùc coù lieân keát ñoâi vaø lieân keát ba.

PT:C6H6 + 3H2 Ni, t0 C6H12 (Benzen) (Xiclo hexan) IV.Hoaït ñoäng 4: Tìm hieåu öùng duïng cuûa benzen -HS ñoïc SGK/125 öùng duïng benzen gì trong CN? -.

Trang94

Noäi dung I. Tính chaát vaät lyù -Benzen laø chaát loûng, nheï hôn nöôùc, khoâng tan trong nöôùc nhöng hoøa tan ñöôïc nhieàu chaát höõu cô vaø voâ cô.

-Benzen laø chaát ñoäc.

II.Caáu taïo phaân töû (sgk/123)

III. Tính chaát hoùa hoïc 1. Benzen coù chaùy khoâng ?

Phöông trình hoùa hoïc : 2C6H6+15O2  12CO2 + 6H2O

2. Benzen coù phaûn öùng theá vôùi brom khoâng ?

Phöông trình hoùa hoïc: C6H6 + Br2 Fe, t0  C6H5Br + HBr Trong phaûn öùng treân, nguyeân töû H trong phaân töû benzen ñöôïc thay theá bôûi nguyeân töû Br. 3. Benzen coù phaûn öùng coäng khoâng 0

Ni, t C6H6 + 3H2 C6H12 (Xiclo hexan) IV. ÖÙng duïng: SGK/ 125 -Trong coâng nghieäp benzen laø nguyeân lieäu saûn xuaát:+Chaát deûo.+Phaåm nhuoäm.+Thuoác tröø saâu.+Döôïc phaåm.

-Trong phoøng thí nghieäm: benzen duøng laøm dung moâi

Giáo án hoá hoc9 4. Cuûng coá Yeâu caàu HS nhaéc laïi noäi dung chính cuûa baøi - Yeâu caàu HS laøm baøi taäp -Giaûi thích baøi taäp 2: - Coâng thöùc sai : + a. sai veà vò trí noái ñoâi. + c. sai vì voøng coù 5 caïnh.

5. Daën doø -Hoïc baøi.Laøm baøi taäp 1,3 SGK/ 125 -Ñoïc baøi 40 SGK / 126 IV.

Ruùt kinh nghieäm:

Duyeät cuûa chuyeân moân

- Hình thöùc: - Noäi dung: - Soá löôïng: - Ñeà nghò:

Tuaàn: 26 Tieát: 49 Ngaøy soaïn: Ngaøy daïy

Baøi 42. LUYEÄN TAÄP CHÖÔNG IV HIÑROCACBON-NHIEÂN LIEÄU

I. Muïc tieâu: II.Chuaån bò III. Tieán trình baøi daïy: 1. OÅn ñònh: kieåm tra só soá: 2. Baøi cuõ : Trong quaù trình oân taäp 3. Baøi môùi: Phöông phaùp I. Hoaït ñoäng 1: Kieán thöùc caàn nhôù Hoïc hinh thaûo luaän nhoùm hoaùn thaønh baûng sau: Meâ Etilen Axeti Benzen tan C2H4 len C6H6 CH4 C2H2 Coâng thöùc caáu taïo Ñaëc ñieåm caáu taïo Phaøn öùng ñaëc tröng

Noäi dung I.Kieán thöùc caàn nhôù (baûng döôùi) Phöông trình minh hoaïcho caùc tính chaát ñaëc tröng : CH4 + Cl2 CH3Cl +HCl C2H4 +Br2  C2H2Br2 C2H2 +2Br2  C2H2Br4 C6H6 +Br2  C6H5Br +HBr

Trang95

Giáo án hoá hoc9 Ñaïi dieän nhoùm baùo caùo  nhoùm khaùc boå sung  Sô ñoà hoaøn chænh.

GV:Goïi hs vieát pt minh hoaï cho caùc tính chaát ñaëc tröng CH4 + Cl2 CH3Cl +HCl C2H4 +Br2  C2H2Br2 C2H2 +2Br2  C2H2Br4 C6H6 +Br2  C6H5Br +HBr

Meâ tan CH4 Coâng thöùc caáu taïo

Etilen C2H4

H

C

C=C

H

H Ñaëc ñieåm Lieân keát ñôn caáu taïo Phaøn öùng Phaûn öùng theá ñaëc tröng

Benzen C6H6

H

H

H

Axetilen C2H2

H

H

Coù 1 lieân keát Coù1 lieân keát 3 ñoâi

-Maïch voøng 6 caïnh kheùp kín -3lieân keát ñoâi vaø 3lieân ñôn xen keõ nhau.

Phaøn öùng coäng Phaøn öùng Phaøn öùng theá vôùi (laøm maát maøu coäng (laøm maát brom loûng. dd brom) maøu dd brom)

Trang96

Giáo án hoá hoc9 Phöông phaùp II. Hoaït ñoäng 2:Baøi taäp 1.Baøi taäp 1 Hoïc sinh ñoïc baøi Vieát coâng thöùc caáu taïo vaø thugoïn cuûa caùc hôïp chaát höõu cô sau:C3H8, C3H6. C3H4 -Nhoùn HS laøm baøi: Ñaïi dieän nhoùm baùo caùo  nhoùm khaùc boå sung  Ñaùp aùn ñuùng 2.Baøi taäp 2:Hoïc sinh ñoïc baøi Coù hai bình ñöïng chaát khí laø : CH4 vaø C2H4 chæ duøng dd brom coù theå phaân bieät ñöôïc hai chaát khí treân khoâng ?Neâu caùch tieán haønh.

Noäi dung II.Baøi taäp 1.Giaûi baøi tap 1 2.Giaûi baøi taäp 2-Cho 2 khí vaøo 2 bình coù cuøng theå tích .Sau ñoù cho cuøng 1 theå tích dd brom, coù cuøng noàng ñoä vaøo 2 bình laéc ñeàu -Bình khoâng ñoåi maøu dd brom laø CH4 -Bình laøm nhaït maøu dd brom laø C2H4 C2H4 + Br2  C2H4Br2 (da cam) ( khoâng maøu) 3.Giaûi baøi taäp 3 a)mc = 12 .8.8 /44 =2.4(g) mH =2.5.4/18 =0.6 (g) mc+H =2.4 + 0.6 = 3 (g)  A coù 2 nguyeân toá C vaø H. Vaäy A laø hiñrocacbon b)CTC: CxHy x:y = mc/12 : mH/1 = 2..4/12 : 0.6/1 =1:3 CTTQ:(CH3)2 .Vì MA < 40  15n <40 (n>=1) ..n =1( voâ lyù) .n =2  CTPT laø: C2H6 c) A laø hidrocacbon coù CT gioáng CH 4 neân â A khoâng laøm maát maøu dd brom d) PT: C2H6 + Cl2  C2H5Cl + HCl

3.Baøi taäp 3 Ñoát chaùy 3 (g) chaát höõu cô A. thu ñöôïc 8.8 (g) khí CO2 vaø 5.4 (g) H2O a) Trong chaát höõu cô A coù nhöûng nghuyeân toá naøo? b) Bieát phaân töû khoái cuûa A< 40. Tìm coâng thöùc phaân töû cuøa A. c) Chaát A coù laøm maát maøu dd brom khoâng d) Vieát PTHH cuûa A voái Cl2 khi coù aùnh saùng 4. Cuûng coá baøi taäp traéc nghieäm:.Cho bieát 0,01 (mol) idrocacbon X coù theå t/d toái da vôùi 100 ml dd brom 0.1 M.Vaäy X laø hidrocacbon naøo trong soá caùc chaát sau: a) CH4 b) C2H2 c) C2H4 d)C6H6 5. Daën doø Chuaån bò thöïc haønh IV.Ruùt kinh nghieäm: Tuaàn: 26 Tieát: 50 Ngaøy soaïn: Ngaøy daïy

Baøi 43 THÖÏC HAØNH TÍNH CHAÁT CUÛA HIÑROCACBON

I.Muïc tieâu: - Củng cố các kíên thức đã học về (H,C) - Hệ thống mối quan hệ giữa cấu tạo và tính chất của các (H,C) - Rèn kĩ năng thực hành hóa học II.Chuaån bò - Dụng cụ: ống nghiệm có nhánh, ống nghiệm, nút cao su, giá thí nghiệm, đèn cồn, chậu thủy tinh….

Hóa chất: đất đèn, dd brôm, nước III. Tieán trình baøi daïy: 1. OÅn ñònh: kieåm tra só soá: 2. Baøi cuõ: kieåm tra duïng cuï thöïc haønh 3. Baøi môùi Phöông phaùp Nội dung I.Hoạt động 1: Tiến hành thí nghiệm I. Tiến hành thí nghiệm GV:höôùng daãn nhoùm HS Laøm thí 1.Thí nghiệm 1. Điều chế axetilen nghieämTN1, và TN2 Töø canxi cacbua: -HS: Lắp đặt thí nghiệm như hình vẽ. Tiến hành CaC2 + H2O  C2H2 +Ca(OH)2 thí nghiệm -Töø metan: GV: Quan sát các nhóm tíên hành, giúp đỡ các 15000C nhóm yếu.

HS: Quan sát hiện tượng.  Nhận xét. Viết 2CH4 C2H2 + 3H2 phương trình hóa học Laøm laïnh nhanh

Trang97

-

Giáo án hoá hoc9 1.Thí nghiệm 1. Điều chế axetilen Töø canxi cacbua: CaC2 + H2O  C2H2 +Ca(OH)2 -Töø metan:

2.Thí nghiệm 2. Tính chất của Axetilen

15000C

2CH4

C2H2

+ 3H2

Laøm laïnh nhanh

2.Thí nghiệm 2. Tính chất của Axetilen *Taùc duïng vôùi dd broâm: PT:CH / CH + Br – Br  (naâu ñoû) Br – CH = CH – Br ( khoâng maøu ) Vieát goïn:C2H2 + Br2  C2H2Br2 Hay:Br – CH = CH – Br + Br – Br  Br2– CH CH – Br2 Vieát goïn: C2H2Br2 + 2Br2  C2H2Br4

*Taùc duïng vôùi dd broâm: PT:CH / CH + Br – Br  (naâu ñoû) Br – CH = CH – Br ( khoâng maøu ) Vieát goïn:C2H2 + Br2  C2H2Br2 Hay:Br – CH = CH – Br + Br – Br  Br2– CH - CH – Br2 Vieát goïn: C2H2Br2 + 2Br2  C2H2Br4 Hieän töôïng quan saùt ñöôïc

Giaûi thích

Phöông trình

*Taùc duïng vôùi oxi(phaûn öùng chaùy) PT:2C2H4 + 5O2

4CO2 + 2H2O *Taùc duïng vôùi oxi(phaûn öùng chaùy)

PT:2C2H4 + 5O2 4CO2 + 2H2O 3.Thí nghiệm 3 Tính chất vật lí của bezen Sgk/134 HS: Đọc thông tin. Tiến hành thí nghiệm. Quan sát hiện tượng. Nhận xét.

Gv: Lưu ý học sinh: Benzen độc, không dùng mũi 3.Thí nghiệm 3 Tính chất vật lí của bezen ngửi Sgk/134 II.Hoạt động 2: HS Viết tường trình theo maãu:

II.Hoạt động 2: Viết tường trình 3.Cuûng coá -Nhận xét buổi thí nghiệm -Yeâu caàu hs vieát baûn tường trình 4.Daën doø -Hoïc baøi.Chuẩn bị bài mới.

IV.

Ruùt kinh nghieäm: Trang98

Giáo án hoá hoc9

Tuaàn: 27 Tieát: 51 Ngaøy soaïn: Ngaøy daïy

KIEÅM TRA 45’ (K2/1) VEÀ PHI KIM- HÔÏP CHAÁT CUÛA HIÑROCACBON (NHIEÂN LIEÄU)

I. Muïc tieâu: Kiểm tra lại một số kiến thức cơ bản của chương .và phương pháp giải bài tập II.Chuaån bò:GV:Chuẩn bị câu hỏi HS: Ôn bài III.Tieán trình baøi daïy: 1. Ổn định: Kiểm tra sỉ số: 2. Thiết lập ma trận: Nội dung Bieát TNKQ TL 2(0,5) 2(0,5) 1(2,0)

Möùc ñoä kieán thöùc, kyû naêng Hieåu Vaän duïng TNKQ TL TNKQ TL 2(0,5) 1(3,0) 2(0,5) 1(2,0) 2(0,5) 2(0,5)

T/c cuûa phi kim Hôïp chaát cuûa hiñrocacbonnhieân lieäu.

Toång 4(1,0) 1(2,0) 4(1) 3. Tieán haønh kieåm tra:Ñeà chung IV.Ruùt kinh nghieäm

Trang99

1(3,0)

4(1,0)

1(2,0)

Toång 8(6,5) 7(3,5) 15(10)

Giáo án hoá hoc9

Tuaàn: 27 Tieát: 52 Ngaøy soaïn: Ngaøy daïy

Baøi 40 : DAÀU MOÛ VAØ KHÍ THIEÂN NHIEÂN

I. Muïc tieâu: - Hoïc sinh naém ñöôïc tính chaát vaät lyù, traïng thaùi töï nhieân, thaønh phaàn, caùch khai thaùc, cheá bieán vaø öùng duïng cuûa daàu moû vaø khí thieân nhieân.-Bieát craêckinh laø 1 phöông phaùp quan troïng ñeå cheá bieán daàu moû.-Naém ñöôïc ñaëc ñieåm cô baûn cuûa daàu moû Vieät Nam, vò trí moät soá daàu moû, moû khí vaø tình hình khaùi thaùc daàu khí ôû nöôùc ta.

- Reøn kó naêng hoaït ñoäng nhoùm.,caùch baûo quaûn vaø phoøng traùnh chaùy, noå, oâ nhieãm moâi tröôøng khi söû duïng daàu khí.

II. Chuaån bò: 1. -Maãu: daàu moû, maãu caùc saûn phaåm chöng caát daàu moû.

-Tranh veõ: + Moû daàu vaø caùch khai thaùc. + Sô ñoà chöng caát daàu moû.

III.Tieán trình baøi daïy: 1. Ổn định: Kiểm tra sỉ số: 2.. Baøi cu û( khoâng ) 3 . Baøi môùi Phöông phaùp Noäi dung I.Hoaït ñoäng 1: Tìm hieåu veà daàu moû.

I. Daàu moû.

-Yeâu caàu HS quan saùt maãu daàu moû keát hôïp vôùi 1. Tính chaát vaät lyù: Daàu moû laø nhöõng kieán thöùc ñaõ bieát trong thöïc teá veà daàu chaát loûng, saùnh, maøu naâu ñen, moû.  Nhaän xeùt:+Traïng thaùi. +Maøu saéc. +Tính khoâng tan trong nöôùc vaø nheï hôn tan. nöôùc. * Traïng thaùi töï nhieân, thaønh phaàn cuûa daàu moû.

2.Traïng thaùi töï nhieân, thaønh -HS quan saùt hình 4.16 SGK/ 126.-GV:Giôùi thieäu: phaàn cuûa daàu moû. trong töï nhieân, daàu moû taäp trung thaønh töøng vuøng -Daàu moû naèm saâu döôùi loøng lôùn, ôû saâu trong loøng ñaát, taïo thaønh daàu moû. ñaát.

-Daàu moû coù caáu taïo nhö theá naøo ? -Daàu moû naèm -Daàu moû laø hoãn hôïp nhieàu saâu trong loøng ñaát, vaäy theo em daàu moû ñöôïc khai hiñrocacbon vaø löôïng nhoû chaát thaùc nhö theá naøo? khaùc.

Giaûi thích: duøng khoan baèng kim cöông ñeå khoan nhöõng gieáng daàu. Neáu P cao daàu töï phun leân coøn P 3.Caùc saûn phaåm cheá bieán töø giaûm ta phaûi duøng bôm ñeå huùt daàu leân. daàu moû. * Caùc saûn phaåm cheá bieán töø daàu moû.

-Baèng caùch chöng caát daàu moû - HS quan saùt boä maãu daàu moû. Vaø sô ñoà chöng caát ngöôøi ta thu ñöôïc xaêng, daàu hoûa daàu moû , öùng duïng.  Haõy neâu teân caùc saûn vaø nhieàu saûn phaåm khaùc. phaåm cheá bieán töø daàu moû ?

-Craêckinh daàu moû ñeå taêng theâm -Giôùi thieäu: ñeå taêng theâm löôïng xaêng, ngöôøi ta söû löôïng xaêng. duïng phöông phaùp: craêckinh (beû gaõy phaân töû) ñeå Daàu naëng Craêckin cheá bieán daàu naêng thaønh xaêng vaø caùc saûn phaåm xaêng + hoãn hôïp khí h khaùc coù giaù trò trong coâng nghieäp nhö: metan, etilen, Trang100

Giáo án hoá hoc9 -Quan saùt maãu daàu moû vaø nhaän xeùt: +Daàu moû laø chaát loûng, saùnh. +Maøu naâu ñen. +Khoâng tan trong nöôùc. +Nheï hôn nöôùc.

-Quan saùt hình 4.16 vaø ñoïc SGK/ 126 neâu ñöôïc: -Moû daàu thöôøng coù 3 lôùp: +Lôùp khí daàu moû (khí ñoàng haønh): thaønh phaàn chính laø CH4. +Lôùp daàu loûng: laø hoãn hôïp phöùc taïp cuûa nhieàu hiñrocacbon vaø löôïng nhoû hôïp chaát khaùc. +Lôùp nöôùc maën.

-Caùch khai thaùc:+Khoan nhöõng loã nhoû xuoáng lôùp daàu loûng (gieáng daàu) +Ban ñaàu daàu töï phun leân, veà sau phaûi bôm nöôùc hoaëc khí xuoáng ñeå ñaåy daàu leân.

-Quan saùt vaø neâu ñöôïc:Caùc saûn phaåm cheá bieán töø daàu moû: +Khí ñoát. +Xaêng. +Daàu thaép. +Daàu ñiezen (daàu naêng) +Daàu mazut. +Nhöïa ñöôøng.

Daàu naëng

Craêckinh

xaêng + hoãn hôïp khí.

II.Hoaït ñoäng 2: Tìm hieåu veà khí thieân nhieân II. Khí thieân nhieân.

- HS ñoïc SGK/ 127.-Giôùi thieäu: khí thieân nhieân laø nhieân lieäu, nguyeân lieäu quí trong ñôøi soáng vaø trong CN-Ñoïc SGK/ quan saùt hình 1.18  Ghi nhôù: +Khí thieân n coù trong caùc moû khí ôû döôùi loøng ñaát.

III. Daàu moû vaø khí thieân nhieân +Thaønh phaàn chính laø CH4(95%) ôû Vieät nam.SGK/ 128 III.Hoaïtñoäng 3:Tìm hieåu daàu moû vaøkhí thieân nhieânôûVieät Nam. -Yeâu caàu HS ñoïc SGK/128 vaø töï toùm taét 4.

Cuûng coá ( 5’) -Yeâu caàu HS nhaéc laïi noäi dung chính cuûa baøi hoïc.

-Yeâu caàu HS laøm baøi taäp 1,2,3 SGK/ 129 -1-2 HS nhaéc laïi noäi dung baøi hoïc.

5. Daëïn doøØ: (1’-Hoïc baøi.-Laøm baøi taäp 4 SGK/ 129-Ñoïc baøi 41: SGK/ 130, 131 IV.Ruùt kinh nghieäm

Tuaàn: 28 Tieát: 53 Ngaøy soaïn: Ngaøy daïy

Baøi 41 : NHIEÂN LIEÄU

I.Muïc tieâu: Trang101

Giáo án hoá hoc9 - Nắm được nhiên liệu là những chất cháy được, khi cháy tỏa nhiệt và phát sáng.

- Nắm được cách phân loại nhiên liệu, đặc điểm và ứng dụng của một số nhiên liệu thông dụng.

- Nắm cách sử dụng nhiên liệu hiệu quả II.Chuaån bò:Biểu đồ hàm lượng cacbon phóng to III.Tieán trình baøi daïy: 1.Ổn định: Kiểm tra sỉ số: 2.Baøi cuû:Yeâu caàu HS laøm baøi taäp 1,2,3 SGK/ 129 3.Baøi môùi : Phöông phaùp I.Hoạt động 1: Nhiên liệu là gì?

HS:Keå teân 1 số nhiên liệu thöôøng duøng trong ñôøi soáng mà các em biết?

-Caùc chaát treân khi chaùy ñeàu coù ñaëc ñieåm gì? (toaû nhieät vaø phaùt saùng)  goïi laø nhiên liệu  Keát luaän ghi baøi.Nhiên liệu là những chất cháy được, khi cháy tỏa nhiệt và phát sáng -Ví dụ: than, củi, cồn đốt, khí than -GV: Giôùi thieäu 1 soá nhieân lieäu -HS: cho ví duï?

II.Hoạt động 2: Nhiên liệu được phân loại như thế nào?

GVYC học sinh phân loại loại một số nhiên liệu phân loại nhiên liệu .(Goàm 3 loaïi: Nhiên liệu rắn Nhiên liệu lỏng. Nhiên liệu khí) Döïa vaøo theo cách phân loại vừa nêu.

HS: Nêu thành phần, ứng dụng, năng suất, sự tác động đến môi trường của các loại nhiên liệu  Keát luaän ghi baøi.1. Nhiên liệu rắn: than mỏ, gỗ… được dùng trong công nghiệp (than gầy, than mỡ…) dùng làm chất đốt, phân bón (than bùn…)

2. Nhiên liệu lỏng: gồm các sản phẩm chế biến từ dầu mỏ (xăng, dầu hỏa…) và rượu, được dùng chủ yếu cho động cơ đốt trong, phần nhỏ dùng đun nấu, thắp sáng.

3. Nhiên liệu khí: gồm các loại khí thiên nhiên, khí mỏ dầu, khí lò cốc, khí lò cao, được dùng trong đời sống và công nghiệp III.Hoạt động 3: Sử dụng nhiên liệu như thế nào cho hiệu quả Gv: Yêu cầu học sinh giải thích một số tình huống sau: - Quạt gió vào bếp lò khi nhóm lửa - Đậy bớt cửa lò khi ủ bếp - Dùng than hoặc củi đã chẻ nhỏ khi nhóm bếp.

HS: Hoạt động nhóm. Ñaïi dieän nhoùm trình baøy  nhoùm khaùc boå sung  keát luaän  ghi baøi - Cung cấp đủ không khí, (oxi) cho quá trình cháy.

- Tăng diện tích tiếp xúc của nhiên liệu với không khí (oxi) - Duy trì sự cháy ở mức độ cần thiết với nhu cầu sử dụng. - Cung cấp đủ không khí, (oxi) cho quá trình

Nội dung I. Nhiên liệu là gì?

-Nhiên liệu là những chất cháy được, khi cháy tỏa nhiệt và phát sáng -Ví dụ: than, củi, cồn đốt, khí than

II. Nhiên liệu được phân loại như thế nào?

1. Nhiên liệu rắn: than mỏ, gỗ… được dùng trong công nghiệp (than gầy, than mỡ…) dùng làm chất đốt, phân bón (than bùn…)

2. Nhiên liệu lỏng: gồm các sản phẩm chế biến từ dầu mỏ (xăng, dầu hỏa…) và rượu, được dùng chủ yếu cho động cơ đốt trong, phần nhỏ dùng đun nấu, thắp sáng.

3. Nhiên liệu khí: gồm các loại khí thiên nhiên, khí mỏ dầu, khí lò cốc, khí lò cao, được dùng trong đời sống và công nghiệp

III. Sử dụng nhiên liệu như thế nào cho hiệu quả - Cung cấp đủ không khí, (oxi) cho quá trình cháy.

- Tăng diện tích tiếp xúc của nhiên liệu với không khí (oxi) - Duy trì sự cháy ở mức độ cần thiết với nhu cầu sử dụng.

Trang102

Giáo án hoá hoc9 cháy.

- Tăng diện tích tiếp xúc của nhiên liệu với không khí (oxi) 4.Cuûng coá -Yeâu caàu HS nhaéc laïi noäi dung chính cuûa baøi hoïc.

-Làm bài tập 1,2,4/132sgk 5. Daëïn doøØ:- Làm bài tập sgk.

- Học bài cũ, xem trước bài mới IV.Ruùt kinh nghieäm

Tuaàn: 28 Tieát: 54 Ngaøy soaïn: Ngaøy daïy

CHƯƠNG 5 DẪN XUẤT CỦA HIĐROCACBON - POLIME Bài 44: RƯỢU ETYLIC

I.Muïc tieâu: 1. Kiến thức: -HS nắm được công thức phân tử, công thức cấu tạo, tính chất vật lý, tính chất hóa học và ứng dụng của rượu etylic.

-Biết nhóm –OH là nhóm nguyên tử gây ra tính chất hóa học đặc trưng của rượu.

-Biết độ rượu, cách tính độ rượu và cách điều chế rượu.

2. Kĩ năng:- Viết PTHH phản ứng của rượu với Na.Biết cách giải một số bài tập về rượu.

II.Chuaån bò: : Mô hình phân tử dạng đặc và dạng rỗng.

-Hóa chất-C2H5OH ; H2O -Dung dịch Iot. -Na. -Dụng cụ -Ống nghiệm và giá ống nghiệm .

-Đèn cồn, que đóm, quẹt diêm.-Ống vuốt nhọn, ống dẫn khí, chén sứ loại nhỏ.

III.Tieán trình baøi daïy: 1.Ổn định: Kiểm tra sỉ số: 2.Baøi cuû: Nhiên liệu là gì?phân maáy loại Sử dụng nhiên liệu như thế nào cho hiệu quả Trang103

Giáo án hoá hoc9 3.Baøi môùi : Phöông phaùp I. Hoạt động 1: Tìm hiểu tính chất vật lý của rượu etylic.

-Giới thiệu CTPT và PTK của rượu etylic.Trong thực tế rượu etylic còn gọi là cồn - HS quan sát lọ đựng rượu etylic, Nhận xét về : trạng thái, màu sắc, mùi vị của rượu etylic.

GVhướng dẫn hs hòa tan rượu etylic vào nước OÁng 1:chöùa 2-3 ml rượu nhỏ 1 giọt mực.

OÁng 2:chöùa 30 ml nước.Đổ dd trong ống 1 vào ống 2 Lắc nhẹ ống 2.Hãy quan sát  nhận xét. . Tính chất vật lý -Giới thiệu: rượu etylic còn hòa tan được nhiều chất như benzen, iốt, …

- HS quan sát 1 chai rượu  tìm độ rượu.

Trên nhãn chai rượu có ghi 450, em hiểu 450 có nghĩa là gì ? Giải thích độ rượu: là số ml rượu etylic có trong 100 ml hỗn hợp rượu với nước. Hướng dẫn HS , rút ra công thức tính độ rượu ?

II.Hoạt động 2 : Cấu tạo phân tử.

Giaùo vieân :höôùng daãn hslắp ráp mô hình ptử rượu etylic .HS quan sát mô hình phân tử rượu etylic daïng ñaêc.Goïi hs viết công thức cấu tạo của rượu etylic vaø rút gọn -HS: nhận xét đặc điểm cấu tạo của rượu etylic ---Trong phân tử của rượu etylic có 1 nguyên tử H không liên kết với C mà liên kết với O,tạo ra nhóm – OH.Nhấn ạnh: chính nhóm – OH trong phân tử rượu etylic làm cho rượu có tính chất hóa học đặc trưng.

III.Hoạt động 3: Tìm hiểu tính chất của rượu etylic 1. Rượu etylic có cháy không HS: các nhóm làm thí nghiệm đốt cháy rượu etylic +Nhỏ 1 ml rượu etylic vào chén sứ.+Dùng que đóm đốt rượu etylic trong chén sứ.

HS: Hoạt động nhóm. Ñaïi dieän nhoùm trình baøy  nhoùm khaùc boå sung  keát luaän  ghi baøi -Dựa vào tính chất này, theo em rượu etylic có ứng dụng gì trong đời sống 2. Rượu etylic có phản ứng với Na không ?

-GV thí nghiệm:cho 1 mẩu Na vào cốc đựng rượu etylic. HS quan sát và nêu hiện tượng .-Giải thích: +Khí thoát ra là khí H2.+Dung dịch sau phản ứng là Natri etylat có CTPT là C2H5ONa.  hsviết PTHH của phản ứng -Giải thích cơ chế của phản ứng:+Trong phản ứng trên, nguyên tử Na đã thay thế nguyên tử của nguyên tố nào trong phân tử rượu etylic ? phản ứng trên thuộc loại phản ứng

Nội dung CTPT: C2H6O PTK: 46 I. Tính chất vật lý.

-Rượu etylic là chất lỏng, không màu, sôi ở 78,30C, nhẹ hơn nước, tan vô hạn trong nước và hòa tan được nhiều chất như: benzen, iot, -Độ rượu: là số ml rượu etylic có trong 100 ml hỗn hợp rượu với nước.

Ví dụ: rượu 450 có nghĩa là: trong 100ml dung dịch rượu có chứa 45ml rượu nguyên chất.

Vr = -Vaän duïng -Bài tập 4b SGK/ 139 Cứ 100ml R 450 45ml R/nc Vậy 500ml  Vr = ?

-Rượu 450 có nghĩa là:  độ rượu = .100 II. Cấu tạo phân tử.

H

H

H

C

C

H

H

O

H

Hay: CH3 – CH2 – OH hay C2H5OH Trong phân tử của rượu etylic có 1 nguyên tử H không liên kết với C mà liên kết với O,tạo ra nhóm – OH, làm cho rượu có tính chất hóa học đặc trưng.

III. Tính chất hóa học.

1. Rượu etylic có cháy không -Thí nghiệm: SGK -PTHH: C2H6O(l)+3O2(k)

2CO2(k)+3H2O(h)

2. Rượu etylic có phản ứng với Na không ?

-Thí nghiệm: SGK -PTHH:2CH3–CH2–OH + 2Na  CH3 – CH2 – ONa + H2 Ruùt goïn 2C2H5OH(l) + 2Na(r) C2H5ONa(l)+ H2(k) (Natri etylat)

Trang104

Giáo án hoá hoc9 gì ?

-Nếu thay Na bằng K, Ba phản ứng cũng xảy ra tương tự  yêu cầu HS về nhà viết PTHH vào vở ?

3. Phản ứng với axit axetic:(bài 45) HS: các nhóm làm thí nghiệm của rượu etylic với axit axetic thận xét. Ñaïi dieän nhoùm tình baøy  nhoùm khaùc boå sung  keát luaän  ghi baøi +Rượu etylic cháy với ngọn lửa màu xanh. +Chén sứ nóng lên chứng tỏ khi rượu etylic cháy tỏa rất nhiều nhiệt.etylic tác dụng mạnh với O2 -Rượu etylic dùng làm nhiên liệu trong đời sống.

- GVbiểu diễn TNRượu etylic có phản ứng với Na -Hiện tượng:+Có bọt khí thoát ra Mẩu Na tan dần. +Trong phản ứng trên, nguyên tử H đã thay thế nguyên tử H trong ph tử rượu etylic.+Phản ứng trên là phản ứng thế.

IV :Hoạt động 4: ÖÙng duïng -Yêu cầu HS quan sát sơ đồ hình vẽ SGK/ 138, hãy nêu ứng dụng của rượu etylic ?

-Rượu có nồng độ cồn cao nên uống nhiều rượu rất có hại cho sức khỏe.

V :Hoạt động 5 Điều chế : -Trong thực tế rượu etylic thường được điều chế bằng cách nào ? Neâuppđiều - etylic từ tinh bột hoặc đườngI..

-Trình bày Trong công nghiệp người ta điều chế rượu etylic từ etilen.

-Rượu etylic được điều chế theo phương pháp này chủ yếu dùng làm dung môi, làm nguyên liệu trong công nghiệp.

-Trong thực tế rượu etylic thường được điều chế bằng cách cho lên men các chất bột.

3. Phản ứng với axit axetic: (bài 45)

IV. Ứng dụng SGK/ 138

V. Điều chế : theo 2 cách: .Tinh bột (đường) Lên men ượu etylic.

-C2H4 + H2O

Axit

C2H5OH 4. Cuûng coá ( 5’)-Yeâu caàu HS nhaéc laïi noäi dung chính cuûa baøi hoïc.

-Làm bài tập 1,2,4/132sgkBài tập 1: d.

-Bài tập 2: CH3–CH2 – OH 5. Daëïn doø: Làm bài tập 3,4,5 SGK/139. -Xem bài 45 SGK/ 140 IV.Ruùt kinh nghieäm Duyeät cuûa chuyeân moân

- Hình thöùc: - Noäi dung: - Soá löôïng: - Ñeà nghò:

Trang105

Giáo án hoá hoc9

Tuaàn: 29 Tieát: 55 Ngaøy soaïn: Ngaøy daïy

Bài 45: AXIT AXETIC

I.Muïc tieâu: 1. Kiến thức: -HS nắm được công thức phân tử, công thức cấu tạo, tính chất vật lý, tính chất hóa học và ứng dụng của axit axetic.

-Biết nhóm –COOH là nhóm nguyên tử gây ra tính chất hóa học đặc trưng của axit .

-Biết khái niệm este và phản ứng este hóa.

2. Kĩ năng: - Viết được PTHH phản ứng của axit axetic với các chất lỏng.

- Củng cố kĩ năng giải bài tập II.Chuaån bò: : Mô hình phân tử dạng đặc và dạng rỗng.

-Hóa chất-Hóa chất -CH3COOH .-Dung dịch NaOH, H2SO4 đặc, P.P, rượu etylic, H2O -CuO, Zn, Na2CO3 -Dụng cụ -Ống nghiệm, kẹp gỗ và giá ống nghiệm .

-Cốc thủy tinh, ống dẫn khí -Đèn cồn, que đóm, quẹt diêm.

III.Tieán trình baøi daïy: 1.Ổn định: Kiểm tra sỉ số: 2.Baøi cuû: Hãy trình bày đặc điểm cấu tạo và tính chất hóa học của rượu etylic ? Viết phương trình hóa học minh họa ?

-Yêu cầu HS làm bài tập 3, 4 a SGK/ 139 -HS 1: viết CTCT và trình bày tính chất hóa học của rượu etylic.

-HS 2: làm bài tập 3, 4 SGK/ 139 3.Baøi môùi Phöông phaùp Noäi dung

Trang106

Giáo án hoá hoc9 I.Hoạt động 1 Tìm hiểu tính chất vật lý của axit axetic.

Giới thiệu CTPT và PTK của axit axetic Trong thực tế axit axetic còn gọi là giấm ăn (có nồng độ 3%-5%) I. Tính chất vật lý.

Nhóm hs làm thí nghiệm hòa tan axit axetic vào nước.Đại diện 1 -2 nhóm trình bày và bổ sung. +Khi đổ dung dịch trong ống nghiệm 1 vào ống nghiệm 2 chứa nước  Lắc nhẹ  axit axetic tan nhanh trongnước.Quan sát  nhận xét. . Tính chất vật lý II.Hoạt động 2 Tìm hiểu cấu tạo phân tử của axit axetic.

Giaùo vieân :höôùng daãn hslắp ráp mô hình phân tử axit axetic daïng roãng .HS quan sát mô hình phân tử phân tử axit axetic daïng ñaëc.HS: nhận xét đặc điểm cấu tạo của axit axetic Goïi hs viết công thức cấu tạo của -Hãy nhận xét đặc điểm cấu tạo của rượu etylic ?

-Trong phân tử của axit axetic, nhóm – OH liên kết với nhóm C = O tạo thành nhóm:

CTPT: C2H4O2.

PTK: 60 I. Tính chất vật lý.

-Axit axetic là chất lỏng, không màu, vị chua và tan vô hạn trong nước.

II. Cấu tạo phân tử.

H H

C

O C

O H Hay: H CH3 – COOH Trong phân tử của axit axetic có nhóm – OH liên kết với nhóm =CO tạo thành nhóm COOH, làm cho axit axetic có tính chất hóa học đặc trưng.

O C hay nhóm – COOH. O H -Nhấn mạnh: chính nhóm – COOH trong phân tử axit axetic làm cho axit axetic có tính chất hóa học đặc trưng.

III Hoạt động 3: Tìm hiểu tính chất của axit axetic. 1.Axit axetic có tính chất của axit không ?

-Hãy trình bày tính chất hóa học chung của axit ?  Axit axetic cũng là một axit, vậy axit axetic có tính chất hóa học của axit không ?Axit làm qùi tím hóa đỏ.

-Axit tác dụng với:+Bazơ muối + nước. +Oxit bazơ muối + nước.+Kim loại ( đứng trước H)  muối + khí hiđro.+Muối  muối mới + axit mới.

-Yêu cầu HS hoạt động nhóm, làm thí nghiệm và hoàn thành phiếu học tập sau:-Hoạt động nhóm (5’) và hoàn thành phiếu.

S T2 1

2

Thí nghiệm

Hiện PTHH tượng Nhỏ dd axit Qùi tím  axetic vào 1 đỏ. mẩu giấy quì.

Nhỏ từ từ dd ban CH3COOH + NaOH  dd axit đầu có CH3COONa + H2O axetic vào màu đỏ ống nghiệm không chứa dd màu.

NaOH (có P.P) Trang107

III. Tính chất hóa học.

1.Axit axetic có tính chất của axit không ?

-Thí nghiệm: SGK -PTHH: + CH3COOH + NaOH  CH3COONa + H2O +2CH3COOH + CuO  CH3COO)2 Cu + H2O +2CH3COOH + Zn  (CH3COO)2Zn + H2 +2CH3COOH + Na2CO3  2CH3COONa + CO2 + H2O

Giáo án hoá hoc9 Nhỏ từ từ 2CH3COOH + CuO  dd axit CH3COO)2 Cu + H2O 3 axetic vào ống nghiệm chứa CuO Nhỏ từ từ 2CH3COOH + Zn  dd axit (CH3COO)2Zn + H2 axetic vào 4 ống nghiệm chứa 1 vài viên Zn. Nhỏ từ từ Sủi bọt 2CH3COOH + Na2CO3 dd axit  2CH3COONa + CO2 axetic vào + H2O 5 ống nghiệm chứa dd Na2CO3 2. Axit axetic có tác dụng với rượu etylic không ?

GV: laøm thí nghieäm  HS theo doõi  nhaän xeùt hieän töôïng  PT. IV.Hoạt động 4: Tìm hiểu ứng dụng của axit axetic -Yêu cầu HS quan sát sơ đồ hình vẽ SGK/ 138, hãy nêu ứng dụng của axit axetic ?

-Dựa vào sơ đồ  ứng dụng của axit axetic : +Nguyên liệu trong công nghiệp. +Pha dấm ăn.

V.Hoạt động 5: Tìm hiểu cách điều chế axit axetic Trong thực tế axit axetic thường được điều chế bằng cách nào ?

-Trình bày phương pháp điều chế axit axetic từ rượu etylic.Hướng dẫn HS viết PTHH. -Trong công nghiệp người ta điều chế axit axetic từ butan.Hướng dẫn HS viết PTHH. -Trong thực tế axit axetic thường được điều chế bằng cách cho lên men rượu etylic loãng.

C2H5OH + O2 -2C4H10 + 5O2

Men giấm CH3COOH

+ H2O

Xúc tác , t04CH3COOH

+ 2H2O

2. Axit axetic có tác dụng với rượu etylic không ?

-Thí nghiệm: SGK -PTHH: H2SO4 đặc , t CH3COOH (l) + C2H5OH (l)  CH3COOC2H5(l) + H2O(l) (Etyl axetat) +Sản phẩm phản ứng giữa giữa axit và rượu gọi là este. +Phản ứng giữa axit và rượu tạo ra este và nước được gọi là phản ứng este hóa.

IV. Ứng dụng SGK/ 142

V. Điều chế : Theo 2 cách: -C2H5OH +O2

Men giấm

CH3COOH + H2O -2C4H10 + 5O2

Xúc tác , t0

4CH3COOH +2H2O

4. Cuûng coá ( 5’)-Yeâu caàu HS nhaéc laïi noäi dung chính cuûa baøi hoïc.

-Làm bài tập 4/139sgk. bài tập 2, 7 SGK/ 143 -Yêu cầu 1 HS đọc bài tập 7Tóm tắt. +Hãy xác định dạng bài tập của bài toán trên ? +Tìm số mol các tham gia phản ứng ? +Đề bài cho khối lượng 2 chất tham gia phản ứng  hãy tìm chất còn dư ?

Trang108

0

Giáo án hoá hoc9 +Hiệu suất của phản ứng: H% = .100% (bài tập trên không cần giải tại lớp, GV hướng dẫn HS về nhà làm) 5. Daëïn doøØ: Làm bài tập 3,4,5 SGK/139.

-Xem bài 46 SGK/ 144 Ôn lại tính chất hóa học, cách điều chế etilen, rượu etylic và axit axetic.

IV.Ruùt kinh nghieäm

Tuaàn: 29 Tieát: 56 Ngaøy soaïn, Ngaøy daïy

Bài 46 : MỐI LIÊN HỆ GIỮA ETILEN RƯỢU ETYLIC VÀ AXIT AXETIC

I.Muïc tieâu: 1.Kiến thức: Giúp HS : nắm được mối liên hệ giữa hiđrocacbon, rượu , axit và este với các chất cụ thể là etilen, rượu etylic, axit axetic và etyl axetat.

2.Kĩ năng: Viết phương trình hóa học theo sơ đồ chuyển đổi giữa các chất. .II.Chuaån bò 1.GV: -Hệ thống câu hỏi, bài tập để hướng dẫn HS hoạt động.

-Sơ đồ chuyển đổi giữa các chất SGK/ 144 2.HS: +Ôn lại tính chất hóa học, cách điều chế etilen, rượu etylic và axit axetic. +Làm bài tập SGK/ 144 III.Tieán trình baøi daïy: 1.Ổn định: Kiểm tra sỉ số: 2.Baøi cuû: Kiểm tra bài cũ – sửa bài tập Trình bày cấu tạo và tính chất hóa học của axit axetic ?

-Yêu cầu HS làm bài tập 6, 7 SGK/ 143 -Nhận xét và chấm điểm.

3.Baøi môùi Phöông phaùp Nội dung I.Hoạt động 1: Sơ đồ liên hệ giữa etilen, rượu etylic và I.Sơ đồ liên hệ giữa etilen, rượu etylic và axit axetic. axit axetic bảng c Sgk/144 +Rượu etylic

Eti le n

O2

Rượu etylic

H2SO4 đ , t0

Men giấm

Phương trình hóa học minh họa: -C2H4 + H2O

AxitC2H5OH Men giấm

Câu hỏi gợi ý: +Hãy viết CTPT và CTCT của etilen và rượu etylic ? +Từ etilen có thể điều chế được rượu etylic được không ?

Cần điều kiện gì ? +Dưới tác dụng của men giấm và oxi không khí rượu etylic có thể tạo thành chất gì ? +Chất nào có thể tác dụng được với rượu etylic khi có chất xúc tác là axit H2SO4 đặc nóng ? +Hãy viết phương trình phản ứng minh họa cho từng quá Trang109

-C2H5OH + O2 + H2O -PTHH: CH3COOH + C2H5OH CH3COOC2H5 + H2O

CH3COOH H2SO4 đặc , t0



Giáo án hoá hoc9 trình chuyển đổi trên ?

-Yêu cầu 1-2 nhóm trình bày  nhận xét . đưa ra đáp án chuẩn SGK/ 144 -như vậy giữa các chất hữu cơ có mối liên hệ với nhau …

-Thảo luận nhóm, dựa vào những câu hỏi gợi ý của GV để tìm đáp án đúng cho nhóm. +Chất cần điền là: axit axetic ; etyl axetat. +Phương trình hóa học minh họa II.Hoạt động 2: Bài tập 1.Bài tập 1b SGK/ 144.

Thảo luận nhóm để giải bài tập 1b -Yêu cầu HS thảo luận nhóm làm ?

2.Bài tập 2 SGK/ 144.

-GV:Hướng dẫn HS làm bài tập 2 SGK/ 144 Muốn phân biệt được 2 dung dịch rượu etylic và axit axetic, ta phải dựa vào tính chất hóa học đặc trưng của 2 chất. +Dùng qùi tím: axit axetic làm qùi tím hóa đỏ còn rượu etylic không làm đổi màu qùi tím. +Dùng NaOH …

II.Bài tập 1.Giaûi bài tập 1b SGK/ 144.

CH2 = CH2 + Br2  CH2Br – CH2Br

nCH2 = CH2 (-CH2 – CH2- )n 2.Giaûi bài tập 2SGK/ 144 a) Duøng quyø tím: axitCH3COOH laøm quyø tím hoaù ñoû.

-Röôïu C2H5OH khoâng laøm ñoåi maøu quyø tím b)DuøngNa2CO3 hoaëcCaCO3.Loï coùkhí CO2 thoaùt ra laø:CH3COOH PT:2CH3COOH + Na2CO3 2CH3COONa + CO2 + H2O -Loï khoâng phaûn öùng laø :Röôïu C2H5OH 3.Bài tập 4 SGK/ 144: 3.Giaûi bài tập 4SGK/ 144 GV:Hướng dẫn nhóm HS làm bài tập 4 SGK/ 144 theo mCO2 các bước: 44 mC = .12 = .12 = 12( g ) +Bước 1: tìm mC và mH 44 44 +Bước 2: đặt công thức chung của A. m H 2O 27 +Bước 3: lập tỉ lệ x, y = ? mH = .2 = .2 = 3( g ) 18 18 Lưu ý: đề không cho khối lượng mol của chất A, ta phải đi  tìm - dựa vào tỉ khối của A so với H2 là 23. mO = m A − (mC + m H ) = 23 − (12 + 3) = 8( g ) -Tóm lại để giải được bài toán lập CTHH của hữu cơ hữu cơ ta phải tiến hành mấy bước chính Vậy A có 3 nguyên tố là: C ; H và O. Ñaïi dieän nhoùm baùo caùo  nhoùm khaùc boå sung.-- b. Đặt công thức chung của A: CxHyOz > ñaùp aùn ñuùng.

Ta có: 12 x 1 y 16 z = = 12 3 8 12 3 8 ⇒ x: y:z = : : = 1 : 3 : 0,5 = 2 : 6 : 1 12 1 16  CTPT của A có dạng: (C2H6O)n Vì MA = 46n = 23.2 = 46  n = 1 Vậy CTPT của A là C2H6O 4. Cuûng coá HS nhaéc laïi noäi dung chính cuûa baøi hoïc.

5. Daëïn doø ØHọc bài. -Làm bài tập 3, 5 SGK/ 144 IV.Ruùt kinh nghieäm

Trang110

Giáo án hoá hoc9 Tuaàn: 30 Tieát: 57 Ngaøy soaïn: Ngaøy daïy

Bài 47: CHẤT BÉO

I.Muïc tieâu: 1. Kiến thức: -HS nắm được định nghĩa chất béo.

-HS nắm được trạng thái tự nhiên, tính chất vật lý, tính chất hóa học và ứng dụng của rượu etylic.-Viết CTPT của glixerol, công thức tổng quát của chất béo.

2. Kĩ năng:- Viết được PTHH của phản ứng thuỷ phân chất béo ở dạng tổng quát.

II.Chuaån bò 1.GV: Mô hình phân tử dạng đặc và dạng rỗng.

Hóa chất -Benzen hoặc dầu hỏa -Dầu ăn ; H2O Dụng cụ -Ống nghiệm và giá ống nghiệm .-Kẹp gỗ.

2.HS: +Đọc bài 47 : Chất béo.+Sưutầm tranh ảnh của 1 số thực phẩm giàu chất béo.

III.Tieán trình baøi daïy: 1.Ổn định 2.Baøi cuû: 3.Baøi môùi Phöông phaùp Nội dung I.Hoạt động 1 Chất béo có ở đâu ?

I. Chất béo có ở đâu ?

GV: Giôùi thieäu 1 soá loaïi thöïc phaåm chöùa Chất béo có nhiều trong mô mỡ động vật ; trong 1 chaát beùo  Chất béo có ở đâu ? số quả và hạt.

II.Hoạt động 2 Chất béo có những tính chất vật lý II. Chất béo có những tính chất vật lý quan trọng quan trọng nào ?Chất béo nào ?

HS laøm thí nghieäm  tính chất vật lý cuûa chất Chất béo nhẹ hơn nước và không tan trong nước béo nhưng tan được trong benzen, dầu hỏa, xăng , …

III.Hoạt động3 . Chất béo có thành phần và cấu III. Chất béo có thành phần và cấu tạo như thế tạo như thế nào ?. nào ?.

-Giới thiệu : khi đun chất béo ở nhiệt độ và áp suất -Chất béo là hỗn hợp nhiều este của glixerol với cao, người ta thu được glixerol (hay glixerin) có các axit béo. công thức là: -Công thức chung: (RCOO)3C3H5 C3H5(OH)3 và các axit béo có công thức chung là : Trong đó: R có thể là: C17H35 -; C17H33 - ; C15H31 - , R – COOH. …

-Hãy viết phản ứng este của axit béo và glixerol, từ đó dự đoán công thức chung của chất béo ?  Hướng dẫn để HS rít ra công thức hóa học chung của chất béo là R – COOH Với R có thể là: C17H35 - ; C17H33 - ; C15H31 - , -Ở điều kiện thường dầu ăn và mỡ động vật có đặc điểm gì khác nhau ? +Dầu ăn là chất béo lấy từ thực vật chứa chủ yếu các axit béo không no như: C17H33-, C15H29 -, … +Mỡ là chất béo lấy từ động vật chứa chủ yếu các axit béo no như: C17H35 -, C15H31 -, …

-Vậy chất béo có thành phần và cấu tạo như thế nào ?

-Nghe GV giới thiệu và ghi nhớ: CH2

OH

Chất béo -- > R-COOH CH +

OH

CH2

OH

Trang111

Giáo án hoá hoc9 Axit béo

Glixerol

-Không yêu cầu HS viết đúng phương trình hóa học nhưng HS phải biết: +Chất béo là hỗn hợp nhiều este của glixerol với các axit béo. +Công thức chung: (RCOO)3C3H5 -Ở điều kiện thường, dầu ăn ở dạng lỏng và mỡ động vật ở dạng rắn.

-IV.Hoạt động 4 Chất béo có tính chất hóa học quan trọng nào ?

-Giới thiệu: khi đun nóng các chất béo với nước có axit làm xúc tác thu được các axit béo và glixerol. Giới thiệu phản ứng  Phản ứng của chất béo với nước khi đun nóng gọi là phản ứng thủy phân.

-Giới thiệu: khi đun nóng chất béo với dung dịch NaOH, chất béo cũng bị thủy phân  Vậy theo em sản phẩm tạo thành là những chất nào ?  Yêu cầu HS viết PT phản ứng ?

-Hỗn hợp muối natri của các axit béo là thành phần chính của xà phòng. Vì vậy phản ứng trên còn gọi là phản ứng xà phòng hóa.

V.Hoạt động 5 : Chất béo có ứng dụng gì ?

-Theo em, chất béo có những ứng dụng gì trong đời sống và sản xuất ?

IV. Chất béo có tính chất hóa học quan trọng nào ?

-Tác dụng với nước: Axit, t0 (RCOO)3C3H5+ 3H2O  3RCOOH + Axit, t C3H5(OH)3 (axit béo) (glixerol) Phản ứng trên gọi là phản ứng thủy phân.

-Tác dụng với dung dịch NaOH: (RCOO)3C3H5+3NaOH  3RCOONa + C3H5(OH)3 (muối ) (glixerol) t  Phản ứng trên còn gọi là phản ứng xà phòng hóa.

0

0

V: Chất béo có ứng dụng gì ? +Chất béo dùng làm thực phẩm. +Chế tạo xà phòng, glixerol.

4.Cuûng coá Bài tập : Hãy hoàn thành các phương trình phản ứng sau: a. (CH3COO)3C3H5 + NaOH  ? + ? b. (C17H35COO)3C3H5 + H2O  ? + ? c. (C17H35COO)3C3H5 + ?  C17H35COONa + ? d. CH3COOC2H5 + ?  CH3COOK + ?

(RCOO)3C3H5 + 3 H2O  ) 3RCOOH + C3H5(OH)3 (axit béo) (glixerol (RCOO)3C3H5+ 3NaOH  -Thảo luận nhóm (3’) để hoàn thành bài tập trên. a.(CH3COO)3C3H5 + 3NaOH 3CH3COONa+ C3H5(OH)3 b.(C17H35COO)3C3H5 + 3H2O 3C17H35COOH+C3H5(OH)3 c.(C17H35COO)3C3H5+3NaOH 3C17H35COONa +C3H5(OH)3 d. CH3COOC2H5 + KOH  CH3COOK + C2H5OH 5.Daëïn doøØ-Làm bài tập 4,5 SGK/147.

IV.Ruùt kinh nghieäm Tuaàn: 30 Tieát: 58 Ngaøy soaïn: Ngaøy daïy:

Bài 48: LUYỆN TẬP RƯỢU ETYLIC, AXIT AXETIC VÀ CHẤT BÉO.

I.Muïc tieâu: 1.Kiến thức:Giúp HS :Củng cố những kiến thức cơ bản về rượu etylic, axit axetic và chất béo.

2.Kĩ năng:Rèn luyện kĩ năng giải một số dạng bài tập.

II Chuaån bò 1.GV: Hệ thống câu hỏi, bài tập để hướng dẫn HS hoạt động.Bảng SGK/ 148 2.HS: +Ôn tập lại những kiến thức đã học về rượu etylic, axit axetic và chất béo. +Kẻ bảng SGK/ 148 vào vở bài tập.+Làm bài tập SGK/ 148,149 Trang112

Giáo án hoá hoc9 .III.Tieán trình baøi daïy: 1.Ổn định 2.Baøi cuû: 3.Baøi môùi Phương pháp I.Hoạt động 1 Kieán thöùc caàn nhôù Yêu cầu HS nhớ lại: kiến thức đã học về rượu etylic, axit axetic chaát beùo để hoàn thành-bảng sgk/148 .Thảo luận nhóm (5’) để hoàn thành -Hãy viết phương trình phản ứng minh họa cho từng tính chất hóa học của các hợp chất hữu cơ trên ?

II.Hoạt động 2Bài tập 1.Bài tập 1 SGK/ 148 -Yêu cầu HS thảo luận nhóm làm bài tập 1 SGK/ 148 -:Ñaïi dieän nhoùm baùo caùo  nhoùm khaùc boå sung.  ñaùp aùn ñuùng.

Chú ý:+ Thành phần phân tử của các chất tạo thành sau phản ứng. + Điều kiện của mỗi phản ứng.

2.Bài tập 4 SGK/ 148 HS ñoïc baøi:Yêu cầu HS thảo luận nhóm làm bài tập--*Hướng dẫn: Dựa vào tính chất hóa học đặc trưng của từng chất, để phân biệt. :Ñaïi dieän nhoùm baùo caùo  nhoùm khaùc boå sung.  ñaùp aùn ñuùng

Nội dung I.Kieán thöùc caàn nhôù: Keû baûng sgk/148

II.Bài tập 1.Giaûi bài tập 1SGK/ 148 a) Chaát coù nhoùm – OH Chaát coù nhoùm – OH rượu etylic, axit axetic Chaát coù nhoùm - COOH axit axetic b)Chaát taùc duïng vôùi K :rượu etylic, axit axetic Chaát taùc duïng vôùi Zn, NaOH .K2CO3, axit axetic PTminh họa 2C2H5OH + 2K 2 C2H5OK + H2 2CH3COOH + 2K 2 CH3COOK + H2 2CH3COOH + Zn  (CH3COO)2Zn + H2 CH3COOH+NaOHCH3COONa +H2O 2CH3COOH+K2CO32CH3COOK+ CO2 + H2O 2.Giaûi bài tập 4SGK/ 149 -Dùng qùi tím: axit axetic làm qùi tím chuyển thành màu đỏ.

-Dùng nước: +Rượu etylic tan vô hạn trong nước. +Chất béo không tan trong nước và nổi trên mặt nước 4.Giaûi bài tập 6 SGK/ 149 Cho

3.Bài tập 6 SGK/ 148 HS ñoïc baøi:*Hướng dẫn: +Bước 1: dựa vào công thức tính độ rượu hãy tính thể tích rượu etylic nguyên chất thu được +Bước 2: dựa vào khối lượng riêng và thể tích rượu etylic nguyên chất  tìm khối lượng rượu etylic nguyên chất thu được ? +Bước 3: viết phương trình hóa học.  tìm lượng axit axetic theo phản ứng. +Bước 4: dựa vào hiệu suất của quá trình lên men  tìm khối lượng axit thực tế thu được ? +Bước 5: tìm khối lượng giấm ăn khi pha loãng (4%).Câu hỏi gợi ý: ? Hãy viết công thức tính độ rượu ? Viết công thức tính khối lượng riêng  tính khối lượng và số mol rượu etylic nguyên chất ? Tìm khối lượng axit axetic theo lí thuyết:

Tìm

Vhh = 10(l ); Dr = 0,8 g / cm 3 Hlên men =92% ; độ rượu = 80 H pha loãng giấm = 4% a. m axit axetic = ? b. m giấm = ?

Độ rượu = .100  Vr = Vậy: V rượu etylic nguyên chất == 0,8(l)=800(ml) m rượu etylic nguyên chất = 0,8.800 = 640 (g) m rượu etylic nguyên chất =

640 = 13,9(mol ) 46

PTHH: Men giấm C2H5OH + O2  CH3COOH + H2O Theo phương trình:

nCH 3COOH = nC2 H 5OH = 13,9(mol )

Trang113

Giáo án hoá hoc9 ? Hãy viết công thức tính hiệu suất của phản ứng  Tính khối lượng axit axetic thực tế thu được Ñaïi dieän nhoùm baùo caùo  nhoùm khaùc boå sung.  ñaùp aùn ñuùng

 mCH 3COOH

= 13,9.60 = 834( g )

H% = .100%

4.Cuûng coá -Bài tập 6 không bắt buộc HS phải giải ra kết quả ngay tại lớp – chỉ yêu cầu HS nắm các bước giải.

5.Daëïn doøØ.Làm bài tập 1, 5, 7 SGK/ 148,149 -Đọc bài 49 SGK / 150 + Ôn lại tính chất hóa học của rượu etylic và axit axetic IV.Ruùt kinh nghieäm

Duyeät cuûa chuyeân moân

- Hình thöùc: - Noäi dung: - Soá löôïng: - Ñeà nghò:

Tuaàn: 31Tieát: 59

Bài 49: THỰC HÀNH: TÍNH CHẤT CỦA RƯỢU VÀ AXIT Trang114

Giáo án hoá hoc9 Ngaøy soaïn: Ngaøy daïy: I.Muïc tieâu Củng cố những hiểu biết về tính chất hóa học của rượu etylic và axit axetic .

-Tiếp tục rèn luyện các kỹ năng thực hành hóa học.

-Giáo dục ý thức cẩn thận, tiết kiệm trong học tập, thực hành hóa học.

II Chuaån bò Hóa chất-CuO; CaCO3 ; Zn -Qùi tím ; H2SO4 đặc -C2H5OH ; CH3COOH -Dụng cụ -Ống nghiệm và giá ống nghiệm . -Đèn cồn, que đóm, quẹt diêm.

-Ống vuốt nhọn, ống dẫn khí, cốc thuỷ tinh .III.Tieán trình baøi daïy: 1.Ổn định Kieåm tra só soá 2.Baøi cuû: : Kiểm tra những kiến thức có liên quan đến bài +Axit axetic có tính chất hóa học như thế nào ? +Nêu đặc điểm của sản phẩm thu được ? +-Kiểm tra sự chuẩn bị của HS và thiết bị thí nghiệm 3.Baøi môùi Phương pháp

Nội dung

I.Hoạt động 1: Tiến hành thí nghiệm 1. Thí nghiệm 1: tính axit của axit axetic .

GVHD nhoùmhs làm thí nghiệm về tính chất hóa học của axit axetic: *Đổi màu giấy qùi tím . *Tác dụng với kim loại Zn. *Tác dụng với oxit bazơ CuO. *Tác dụng với muối CaCO3.

-HS làm thí nghiệm theo nhóm; quan sát hiện tượng +Axit axetic làm qùi tím đổi thành màu đỏ. +Axit axetic tác dụng với kim loại Zn: có bọt khí thoát ra. +Axit axetic tác dụng với CuO: dung dịch sau phản ứng có màu xanh. +Axit axetic tác dụng CaCO3: có bọt khí thoát ra.  nhận xét và viết phương trình hóa học của phản ứng ?

2.Thí nghiệm 2: phản ứng của rượu etylic với axit axetic -HDnhoùm HS lắp ráp dụng cụ như hình vẽ SGK/ 141 và làm thí nghiệm theo các bước: +Cho rượu etylic và axit axetic vào ống nghiệm 1, thêm ít axit H2SO4 đặc làm xúc tác. +Đặt ống nghiệm 2 vào cốc đựng nước. +Đun nóng ống nghiệm 1 trên ngọn lửa đèn cồn Sản phẩm tạo thành dẫn qua ống nghiệm 2.

Tiến hành thí nghiệm theo nhóm : Yêu cầu HS quan sát hiện tượng và nhận xét: màu sắc, mùi của chất tạo thành. Viết phương trình hóa học của phản ứng xảy ra ?

II. Hoạt động 2: Hướng dẫn HS làm bản tường trình

I.Tiến hành thí nghiệm 1. Thí nghiệm 1: tính axit của axit axetic -Axit axetic: laøm Qùi tím  ñoû 2CH3COOH + Zn  (CH3COO)2Zn + H2 2CH3COOH + CuO. (CH3COO)2Cu +H2O 2CH3COOH+CaCO3(CH3COO)2Ca + CO2 + H2O

2.Thí nghiệm 2: phản ứng của rượu etylic với axit axetic H2SO4 đặc , t0

CH3COOH (l) + C2H5OH (l) CH3COOC2H5(l) + (Etyl axetat)

H2O(l)

II. Vieát bản tường trình

Trang115



Giáo án hoá hoc9

Hieän töôïng quan saùt ñöôïc

Giaûi thích

4.Cuûng coá -Hướng dẫn HS thu hồi hóa chất và thu don dụng cụ thí nghiệm.

-Yêu cầu HS làm bản tường trình vào vở.

-Thu vở HS chấm bài thực hành.

-Thu hồi hóa chất và thu dọn phòng thực hành.

-Hoàn thành bản tường trình theo mẫu đã kẻ sẵn.

5.Daëïn doøØ.kieåm tra 45’ IV.Ruùt kinh nghieäm

Trang116

Phöông trình

Giáo án hoá hoc9 Tuaàn: 31 Tieát: 60 Ngaøy soaïn: Ngaøy daïy

KIEÅM TRA 45’ (K2/2) CAÙC HÔÏP CHAÁT DAÃN XUAÁT HIÑROCACBON

I. Muïc tieâu: Kiểm tra lại một số kiến thức cơ bản của chương .và phương pháp giải bài tập II.Chuaån bò:GV:Chuẩn bị câu hỏi HS: Ôn bài III.Tieán trình baøi daïy: 1.Ổn định: Kiểm tra sỉ số: 2.Thiết lập ma trận: Nội dung Bieát TNKQ TL

Möùc ñoä kieán thöùc, kyû naêng Hieåu Vaän duïng TNKQ TL TNKQ TL

Rượu etylic

2(0,5)

2(0,5)

Axit axetic

2(0,5)

1(2,0)

2(0,5)

Toång

4(1,0)

1(2,0)

4(1)

1(3,0)

2(0,5) 2(0,5)

1(3,0)

4(1,0)

Tieán haønh kieåm tra: IV.Ruùt kinh nghieäm

Tuaàn: 32Tieát: 61 Ngaøy soaïn: Ngaøy daïy :

1(2,0)

Bài 50: GLUCOZƠ

Trang117

Toång

8(6,5) 7(3,5)

1(2,0)

15(10)

Giáo án hoá hoc9 I.Muïc tieâu: -HS nắm được công thức phân tử, tính chất vật lý, tính chất hóa học và ứng dụng của glucozơ.

-Viết được sơ đồ phản ứng tráng bạc, phản ứng lên men của glucozơ II Chuaån bò Sưu tầm tranh ảnh của 1 số trái cây (động vật và con người) chứa nhiều glucozơ.

Hóa chất-Glucozơ ; H2O -Dd AgNO3 ; dd NH3 -Dụng cụ -Ống nghiệm và giá ống nghiệm .-Kẹp gỗ, đèn cồn, cốc thuỷ tinh. .III.Tieán trình baøi daïy: 1.Ổn định 2.Baøi cuû: 3.Baøi môùi *Giới thiệu: -Gluxit là tên gọi chung của một nhóm các hợp chất hữu cơ thiên nhiên, có CT chung là: Cn(H2O)m .

-Gluxit tiêu biểu và quan trọng nhất là glucozơ. Vậy glucozơ có tính chất và ứng dụng gì Phương pháp

Nội dung

I.Hoạt động 1Tìm hiểu trạng thái tự nhiên của glucozơ .Công thức phân tử : C6H12O6.

Phân tử khối : 180 Yêu cầu HS quan sát 1 số tranh vẽ một số loài cây (có quả chín) chứa nhiều glucozơ; Trong tự nhiên, glucozơ thường có nhiều ở đâu ? -Glucozơ có nhiều trong quả chín đặc biệt là quả nho. Ngoài ra trong máu cơ thể động vật (kể cả con người) cũng có nhiều glucozơ.- kết luận gì về trạng thái tự nhiên của glucozơ ?

II.Hoạt động 2 Tính chất vật lý .

HS: ruùt ra tính chất vật lý .

III.Hoạt động 3: Tìm hiểu tính chất hóa học của glucozơ 1. Phản ứng oxi hóa glucozơ -Đặt vấn đề: glucozơ có những tính chất hóa học như thế nào ?  Giới thiệu phản ứng *Để tìm hiểu tính chất hóa học của glucozơ, chúng ta cùng nghiên cứu thí nghiệm sau: -Giới thiệu dụng cụ và hóa chất.

-Tiến hành làm thí nghiệm theo các bước: +Cho vài giọt dd NH3 vào ống nghiệm 2 ; nhỏ thêm vài giọt dung dịch AgNO3  lắc nhẹ. +Thêm tiếp dd glucozơ vào ống nghiệm 2  đun nóng nhẹ trên ngọn lửa đèn cồn.  Yêu cầu HS quan sát và nhận xét ?

-Coù chất màu xám bạc bám trên thành ống nghiệm là ( Ag,) sau phản ứng còn sinh thêm chất mới ở dạng dung dịch là axit gluconic có công thức là C6H12O7 .

Giải thích: khi cho dung dịch AgNO3 vào ống nghiệm đựng dung dịch NH3 tạo ra một phức chất rất phức tạp vì vậy để đơn giản trong phản ứng người ta viết dưới dạng Ag2O với xúc tác là NH3, t0. HS viết PT ?

-Trong phản ứng này C6H12O6 bị oxi hóa thành C6H12O7.

Phản ứng trên được dùng để tráng nên còn gọi là phản ứng tráng gương và đây là phản ứng dùng để nhận biết glucozơ với nhiều loại hợp chất hữu cơ khác.

Trang118

I. Trạng thái tự nhiên.

Glucozơ có nhiều trong quả chín, trong cơ thể người và động vật.

II. Tính chất vật lý .

Glucozơ là chất rắn kết tinh, không màu, vị ngọt, dễ tan trong nước.

III. Tính chất hóa học .

1. Phản ứng oxi hóa glucozơ -Thí nghiệm: SGK/ 151 -PTHH: NH , t C6H12O6(dd) + 3

0

NH3, t0

Ag2O(dd)  C6H12O7 (dd) + 2Ag (r) Phản ứng trên gọi là phản ứng tráng gương.

Giáo án hoá hoc9 2. Phản ứng lên men rượu.

-Trong thöïc teá người ta t sản xuất rượu etylic bằng mấy naøo. (-theo 2 cách ). +Từ tinh bột hoặc đường. +Từ etilen.

-Người ta có thể điều chế rượu etylic từ glucozơ nhưng cần phải có men rượu.

PTHH:

2. Phản ứng lên men rượu.

PTHH: Men rượu

C6H12O6(dd) 

300 - 320

Men rượu

C6H12O6  2C2H5OH + 2CO2 0 30 32 Vậy theo em người ta có thể điều chế rượu etylic từ glucozơ được không ? Nếu có phản ứng xảy ra thì phải có điều kiện gì ? Nên phản ứng trên còn gọi là phản ứng lên men rượu.HS viết PTHH  nhận xét ? *Lưu ý: các quá trình trên đều diễn ra dười sự tác dụng của các enzim khác nhau có trong men rượu.

IV.Hoạt động 4: Glucozơ có ứng dụng gì Yêu cầu HS quan sát hình vẽ SGK/ 152  nêu những ứng dụng của glucozơ mà em biết ?

-Trong đời sống của con người và động vật glucozơ là chất dinh dưỡng rất quan trọng.

-Ứng dụng của glucozơ: +Pha huyết thanh. +Sản xuất vitamin C. +Tráng ruột phích, tráng gương

2C2H5OH(dd) + 2CO2 (k)

IV. Glucozơ có ứng dụng gì ?

-Glucozơ là chất dinh dưỡng quan trọng của người và động vật.

-Glucozơ được dùng để tráng gương, tráng phích.

4.Cuûng coá Bài tập: Hãy trình bày phương pháp hóa học để phân biệt: glucozơ ; axit axetic và rượu etylic.

Hướng dẫn: để phân biệt được 3 chất trên ta phải dựa vào những tính chất hóa học đặc trưng của từng chất.

Vậy đó là những tính chất gì ?  Yêu cầu HS thảo luận nhóm để hoàn thành bài tập trên.

Glucozơ; Axit+Qùi axetic; tímRượu etylic Qùi tím  đỏ

Không có hiện tượng

Axit axetic

Glucozơ; rượu etylic +AgNO3/NH3 Không PƯ

Glucozơ R.etylic Yêu cầu HS đọc bài tập 4 SGK/ 152 và tóm tắt Hướng dẫn: +Hãy xác định dạng bài toán của bài tập trên ? +Viết công thức tính hiệu suất của phản ứng ? +Số mol glucozơ tính được theo PTHH là số mol thực tế thu được hay số mol lí thuyết ?

(HS phải hiểu được đó là số mol thực tế thu được vì số mol đó tìm được dựa vào lượng khí CO2 đề bài đã cho)

Trang119

Giáo án hoá hoc9 +Vậy lượng glucozơ cần tính chính là lượng lí thuyết .  Dựa vào công thức tính hiệu suất hãy tìm công thức tính lượng lí thuyết của glucozơ ?

5.Daëïn doøØLàm bài tập 2,3,4 SGK/152.

-Xem bài 51 SGK/ 153, 154 IV.Ruùt kinh nghieäm

Tuaàn: 32 Tieát: 62 Ngaøy soaïn: Ngaøy daïy:

Baøi: 51:SACCAROZƠ

I.Muïc tieâu: 1. Kiến thức:-Nắm được công thức phân tử, tính chất vật lý, tính chất hoá học của saccarozơ.-Biết trạng thái thiên nhiên và ứng dụng của saccarozơ.

2. Kĩ năng:- Viết được phương trình phản ứng của saccarozơ II.Chuaån Thí nghiệm: phản ứng thuỷ phân của saccarozơ  Dụng cụ: + Kẹp gỗ + Ống nghiệm + Đèn cồn+ Ống hút  Hóa chất:+ Dung dịch saccarozơ (đường kính) + AgNO3 + Dung dịch NH3 + Dung dịch H2SO4 loãng.

III.Tieán trình baøi daïy: 1.Ổn định 2.Baøi cuû: 3.Baøi môùi Trang120

Giáo án hoá hoc9 Phöông phaùp I.Hoạt động 1. Trạng thái thiên nhiên Giới thiệu: saccarozơ có trong nhiều loài thực vật như: mía, củ cải đường, thốt nốt…

(GV có thể cho HS tự nêu) II,Hoạt động 2 Tính chất vật lý Hướng dẫn HS làm thí nghiệm (GV chiếu lên màn hình)Làm thí nghiệm theo nhóm HS: nhận xét: - Lấy đường saccarozơ vào ống nghiệm. Quan sát trạng thái, màu sắc.

- Thêm nước vào và lắc nhẹ, quan sát  GV gọi HS nhận xét III.Hoạt động .Tính chất hóa học GV: Hướng dẫn HS làm thí nghiệm (GV chiếu lên màn hình)HS: làm thí nghiệm Thí nghiệm 1: Cho dung dịch saccarozo vào dung dịch AgNO3(trong NH3), sau đó đun nóng nhẹ, quan sát ->GV gọi HS nhận xét hiện tượng Thí nghiệm 2: HS: nhận xét: Không có hiện tượng gì xảy ra, chứng tỏ saccarozo không có phản ứng tráng gương HS: làm thí nghiệm theo nhóm - Cho dung dịch saccarozo vào ống nghiệm, thêm vào một giọt dung dịch H2SO4, đung nóng 2, 3 phút.

- Thêm dung dịch NaOH vào để trung hoà.

- Cho dung dịch vừ a thu đuợc vào ống nghiệm chứa dung dịch AgNO3 trong dung dịch NH3 GV: gọi một HS nhận xét hiện tượngHS: nêu hiện tượng: - Có kết tủa Ag xuất hiện Nhận xét: đã xảy ra phản ứng tráng gương vậy khi đun nóng dung dịch saccarozo có axit làm xúc tác, saccarozo đã bị thủy phân tạo ra chất có thể tham gia phản ứng tráng gương GV: Giói thiệu(GV chiếu lên màn hình) - khi đun nóng dung dịch saccarozo(có axit làm xúc tác), saccarozo bị thủy phân tạo ra glucozơ và fructozo. Gọi một HS viết phương trình phản ứng (GV chiếu lên màn hình) GV: giới thiệu về đường fructozơ IV.Hoạt động 4 :Ứng dụng

Nội dung I.Trạng thái thiên nhiên saccarozơ có trong nhiều loài thực vật như: mía, củ cải đường, thốt nốt…

II. Tính chất vật lý Saccarozơ là chất kết tinh không màu, vị ngọt dễ tan trong nước.

III.Tính chất hóa học Phaûn öùng traùng göông: PT: C12H22O11 + H2O saccarozo

axit t0

C6H12O6 +C6H12O6 glucozo

IV.Ứng dụng (sgk)

4.Cuûng coá Nhaéc laïi kieán thöùc cô baûn Neâu tính chất hóa học cuûa saccarozơ 5. Daëïn doøØ-Làm bài tập 4,5 SGK/147.

-Xem bài 48 SGK/ 148 IV.Ruùt kinh nghieäm

Trang121

Fructozo

Giáo án hoá hoc9

Tuaàn: 33 Tieát: 63 Ngaøy soaïn: Ngaøy daïy:

Baøi 52: TINH BỘT VÀ XENLULÔZƠ

I.Muïc tieâu: 1. Kiến thức: -Nắm được công thức chung, đặc điểm cấu tạo phân tử của tinh bột và xenlulôzơ.

-Nắm được tính chất lí học, tiíh chất hóa học và ứng dụng của tinh bột, xenlulôzơ.

-Viết được phản ứng thuỷ phân của tinh bột, xenlulôzơ và phản ứng tạo thành những chất này trong cây xanh 2. Kĩ năng:- Viết được phương trình phản ứng của saccarozơ II.Chuaån bò  Mẫu vật: có chứa tinh bột, xenlulôzơ, các ứng dụng của tinh bột và xenlulôzơ.  Thí nghiệm: + Tính tan của tinh bột, xenlulôzơ + Tác dụng của hồ tinh bột với íôt III.Tieán trình baøi daïy: 1.Ổn định 2.Baøi cuû: Neâu tính chất hóa học cuûa saccarozơ vaø vieát PT. 3.Baøi môùi Phöông phaùp Nội dung I.Hoạt động 1. Trạng thái thiên nhiên I. Trạng thái thiên nhiên GV: đặt câu hỏi: em hãy cho biết trạng thái tự nhiên của - Tinh bột có nhiều trong các loại hạt, tinh bột,xenlulôzơ(GV có thể chiếu hình vẽ lên màn hình) củ, quả như: lúa, ngô, sắn…

II.Hoạt động 2 Tính chất vật lý - Xenlulôzơ: có nhiều trong sợi bông, GV: höôùng daãn các nhóm học sinh tiến hành thí tre, gỗ,nứa… nghiệm(GV ñöa nội dung thí nghiệm ) II.Tính chất vật lý Thí nghiệm: Lần lượt cho một ít tinh bột, xenlulôzơ vào 2 -Tinh bột là chất rắn, không tan trong ống nghiệm, thêm nước vào, lắc nhẹ, sau đó đun nóng 2 nước ở nhiệt độ thường; nhưng tan được Trang122

Giáo án hoá hoc9 ống nghiệm HS: Tiến hành thí nghiệm Quan sát: trạng thái, màu sắc, sự hoà tan trong nước của tinh bột và xenlulozơ trước và sau khi đun nóng. đại diện nhóm nêu hiện tượng  Keát luaän III.Hoạt động 3 Đặc điểm cấu tạo phân tử GV: Giới thiệu Tinh bột và xenlulôzơ có phân tử khối IV.Hoạt động 4 Tính chất hóa học 1.Phản ứng thủy phân -GV: Khi đun nóng trong dung dịch axit loãng, tinh bột hoặc xenlulôzơ bị thủy phân thành glucozơ.

-Ở nhiệt độ thường, tinh bột và xenlulozơ bị thủy phân thành glucozơ nhờ xúc tác của các enzim thích hợp 2.Taùc duïng cuûa tinh boät vôùi I oát GV höôùng daãn HS làm thí nghiệm +Nhỏ vài giọt dung dịch iot vào ống nghiệm đựng hồ tinh bột +Đun ống nghiệm quan sát -HS: Quan saùt  nhaän xeùt hieän töôïng + Nhỏ dung dịch iot vào ống nghiệm đựng hồ tinh bột, sẽ thấy xuất hiện màu xanh. + Đun nóng, màu xanh biến mất, để nguội, lại hiện ra .

GV: Dựa vào hiện tượng thí nghiệm trên, iot được dùng để nhận biết hồ tinh bột - HS làm bài tập Trinh bày phương pháp hóa học để phân biệt các chất: Tinh bột, glucozơ, saccarozơ Giaûi bài tập + Để phân biệt 3 chất trên ta nhỏ dung dịch iot vào cả 3 chất+Nếu thấy xuất hiện màu xanh: là tinh bột. +Cho vào 2 ống nghiệm chứa 2 chất còn lại dung dịch AgNO3 trong NH3 +Nếu thấy xuất hiện Ag là glucozơ +Còn lại là Saccarozơ V. Hoạt động 5 Ứng dụng của tinh bột, xenlulozơ GV: Chiếu lên màn hình : sơ đồ những ứng dụng của xenlulozơ và gọi HS nêu các ứng dụng

trong nước nóngtạo ra dung dịch keo gọi là hồ tinh bột.

-Xenlulôzơ là chất rắn màu trắng, không tan trong nước ở nhiệt độ thường và ngay cả khi bị đun III.Đặc điểm cấu tạo phân tử -Tinh bột và xenlulozơ có phân tử khối rất lớn.

-Phân tử tinh bột và xenlulozơ được tạo thành do nhiều nhóm (-C6H10O5-) liên kết với nhau: -C6H10O5-C6H10O5-C6H10O5-…

Viết gọn: ( -C6H10O5-)n -Nhóm –C6H10O5- được gọi là mắt xích của phân tử.

-Số mắt xích trong phân tử tinh bột ít hơn trong phân tử xenlulozơ.

Tinh bột: n=12006000 Xenlulozơ: n=1000014000 IV. Tính chất hóa học 1.Phản ứng thủy phân axit (-C6H10O5-)n+nH2O t0 C6H12O6 2.Taùc duïng cuûa tinh boät vôùi I oát Tinh boät taùc duïng vôùi ioát taïo ra maøu xanh ñaëc tröng.

V.Tinh bột vaø xenlulozơ coù öùng dụng gì? (sgk)

4.Cuûng coá - Gọi một HS nhắc lại các nội dung chính của bài học -Yêu cầu HS làm bài tập 2 Bài tập 2: Từ nguyên liệu ban đầu là tinh bột, hãy viết các phương trình phản ứng để điều chế etylaxetat HS: làm bài tập vào vở Sơ đồ chuyển hóa: (1) Glucozơ Tinh bột Phương trình: 1) (-C6H10O5-)n + nH2O

2) C6H10O6

(2) Rượu etylic

(3) axit axetic

axitnC H O 6 10 6 0 t

Men rượu 2C2H5OH + 2CO2 t0

3)C2H5OH + O2

Men giấmCH3COOH + H2O

Trang123

(4) etylaxetat

Giáo án hoá hoc9 4) CH3COOH + C2H5OH

H2SO4 ,t0

CH3COOC2H5 + H2O

5. Daëïn doøØ-Làm bài tập 4,5 SGK/147.

-Xem bài 48 SGK/ 148 IV.Ruùt kinh nghieäm

Tuaàn: 33 Tieát: 64 Ngaøy soaïn: Ngaøy daïy:

Baøi 53: PROTEIN

I.Muïc tieâu: : - Nắm được protein là chất cơ bản không thể thiếu được của cơ thể sống.

- Nắm được protein có khối lượng phân tử rất lớn và có cấu tạo phân tử rất phức tạp do nhiều amino axit tạo nên.

- Nắm được hai tính chất quan trọng của protein đó là phản ứng thủy phân và sự đông tụ II.Chuaån bò -Mẫu vật có chứa protein(hoặc tranh ảnh)  Dụng cụ: đèn cồn, kẹp gỗ, panh, diêm, ống nghiệm, ống hút  Hóa chất: lòng trắng trứng, dung dịch rượu etylic.

III.Tieán trình baøi daïy: 1.Ổn định 2.Baøi cuû: -Kiểm tra lý thuyết 1 HS: Nêu đặc điểm cấu tạo phân tử của tinh bột, xenlulozơ và tính chất hóa học của chúng -Gọi hai học sinh chữa bài tập 1,2,4 (SGK, tr.158) 3.Baøi môùi Phöông phaùp Nội dung I.Hoạt động 1. Trạng thái thiên nhiên I. Trạng thái thiên nhiên GV:Cho HS xem tranh ảnh về các mẫu vật có chứa - Protein có trong cơ thể người, động protein sau đó gọi HS nêu trạng thái tự nhiên của vật, thực vật như: trứng, thịt, máu, protein(GV chiếu lên màn hình) sữa,tóc, móng, rễ…

II.Hoạt động 2 Thành phần và cấu tạo phân tử II.Thành phần và cấu tạo phân tử 1.Thành phần nguyên tố 1.Thành phần nguyên tố .

GV: giới thiệu thành phần nguyên tố Thành phần nguyên tố chủ yếu của Thành phần nguyên tố chủ yếu của protein là cacbon, protein là cacbon, hiđro, oxi, nitơ và một hiđro, oxi, nitơ và một lượng nhỏ lưu hùynh, photpho, lượng nhỏ lưu hùynh, photpho, kim kim loại… loại…

2.Cấu tạo phân tử GV: giới thiệu về cấu tạo phân tử 2.Cấu tạo phân tử -P có phân tử khối rất lớn và có cấu tạo rất phức tạp.

-Protein coù phaân töû khoái lôùn,coù -Các thí nghiệm cho thấy: protein được tạo ra từ các caáu taïo phaân töû phöùc taïp. amino axit, mỗi phân tử amino axit là một “mắt xích” -Protein được tạo ra từ các amino axit, trong phân tử protein mỗi phân tử amino axit là một “mắt III. Hoạt động 3 Tính chất hóa học xích” trong phân tử protein Trang124

Giáo án hoá hoc9 1.Phaûn öùng thuûy phaân GV: giới thiệu -phân tử amino axit ñôn giaûn nhaát laø: Khi đung nóng protein trong dung dịch axit hoặc bazơ, H2N – CH2 - COOH protein sẽ bị thủy phân sinh ra các amino axit III.Tính chất hóa học: 2) Sự phân hủy bởi nhiệt 1) Phản ứng thủy phân axit GV: hứơng dẫn HS làm thí nghiệm: Protein + nước Đốt cháy một ít tóc( hoặc sừng)  gọi HS nhận xét t0 hiện tượng và kết luận Hỗn hợp amino axit Nhận xét: khi đun nóng manh và không có nứơc, 2) Sự phân hủy bởi nhiệt protein bị phân hủy tạo ra những chất bay hơi và có *TN (sgk) mùi khét *Keát luaän:khi đun nóng manh và 3) Sự đông tụ không có nứơc, protein bị phân hủy tạo GV: Hướng dẫn HS làm thí nghiệm (theo nhóm) ra những chất bay hơi và có mùi khét Cho một ít lòng trắng trứng vào hai ống nghiệm - Ống 1, thêm một ít nước, lắc nhẹ rồi đun HS: Nêu 3) Sự đông tụ hiện tượng: xuất hiện kết tủa trắng trong cả hai ống *TN (sgk) nghiệm *Keát luaän: Protein tan được trong Nhận xét: khi đung nóng hoặc cho thêm rượu etylic, nước, tạo thành dung dịchkeo, khi đun lòng trắng trứng bị kết tủa. nóng hoặc thêm hóa chất P seõ ñoâng nóng- Ống 2: cho thêm một ít rượu và lắc đều tuï vaø ñoùng voùn.

GV: Gọi HS nêu hiện tượng và rút ra nhận xét GV: chiếu nhận xét lên màn hình IV.Hoạt động 4: Ứng dụng GV: đặt câu hỏi: em hãy nêu các ứng dụng cảu protein? IV.Ứng dụng Làm thức ăn, ngòai ra còn có các ứng dụng khác như: P laø thöïc phaåm quan troïng cuûa trong công nghiệp dệt(len,tơ tằm), da, mĩ nghệ(sừng ngöôøi vaø ñoäng vaät. ngà …)

4. Củng cố: - Nêu hiện tượng xảy ra khi vắt chanh vào sữa bò hoặc sữa đậu nành - Yêu cầu HS làm bài tập: tương tự axit axetic, axit amino axetic (H2N-CH2-COOH) có thể tác dụng được với Na, Na2CO3,NaOH, C2H5OH. Em hãy viết các phương trình phản ứng đó 5. Dặn dò IV. Rút kinh nghiệm

Duyeät cuûa chuyeân moân

- Hình thöùc: - Noäi dung: - Soá löôïng: - Ñeà nghò:

Trang125

Giáo án hoá hoc9

Tuaàn: 34 Tieát: 65 Ngaøy soaïn: Ngaøy daïy:

Baøi 54: POLIME (tieát 1)

I.Muïc tieâu: 1. Kiến thức: - Nắm được định nghĩa, cấu tạo, cách phân loại, tính chất chung của các polime - Nắm được các khái niệm chất dẻo, tơ, cao su và những ứng dụng chủ yếu của các loại vật liệu này trong thực tế.

- Từ công thức cấu tạo của một số polime viết công thức tổng quát, từ đó suy ra công thức của monome và ngược lại II.Chuaån bò  Mẫu polime: túi PE, cao su, vỏ dây điện, mẩu săm lốp xe…  Hình vẽ sơ đồ các dạng mạch của polime trong SGK HS: Sưu tầm những hiểu biết về một số polime và những ứng dụng của chúng trong đời sống III.Tieán trình baøi daïy: 1.Ổn định 2.Bài củ: - Viết công thức phân tử của tinh bột, xenlulozơ và protein nhận xét đặc điểm cấu tạo phân tử của các chất trên so với rượu etylic, glucozơ, metan…

3.Bài mới Phöông phaùp Nội dung I.. Khái niệm Polime I. Khái niệm Polime 1.Hoạt động 1 Polime là gì?

1.Polime là gì?

GV: dẫn dắt vấn đề Polime là những chất có -.Polime là những chất có phân tử khối lớn do phân tử khối lớn do nhiều mắt xích liên kết với nhiều mắt xích liên kết với nhau. nhau -Polime chia làm 2 loại chính .GV:Polime được phânloại như thế nào?

Theo nguồn gốc polime được chia thành ?( 2 POLIME loại)polime thiên nhiên và polime tổng hợp POLIME POLIME THIÊN NHIÊN Có sẵn trong tự nhiên Thí dụ: tinh bột, xenlulôzơ, protein, cao su thiên nhiên…

POLIME TỔNG HỢP Do con người tổng hợp từ các chất đơn giản Thí dụ: polietilen Poli(vinyl clorua), tơ nilon, cao su buna…

POLIME TỔNG HỢP Do con người tổng hợp từ các chất đơn giản Thí dụ: polietilen Poli(vinyl clorua), tơ nilon, cao su buna…

II.Hoạt động 2 Cấu tạo và tính chất 2.Polime coù cấu tạo và tính chất theá naøo?

GV: Gọi HS đọc SGK Phân tử polime, caáu taïo bôûi nhieàu HS: HS đọc SGK về cấu tạo phân tử polime, rút mắt xích liên kết với nhau ra nhận xét về công thức chung và mắt xích POLIME THIÊN NHIÊN Có sẵn trong tự nhiên Thí dụ: tinh bột, xenlulôzơ, protein, cao su thiên nhiên…

Trang126

Giáo án hoá hoc9 polime.

HS: Nêu kết luận: - Tùy đặc điểm, các mắt xích có thể liên kết với nhau tạo thành mạch thẳng hoặc mạch nhánh.

GV: GV giới thiệu hình vẽ sơ đồ mạch của polime, rút ra kết luận.Các mắt xích liên kết với nhau thaúng.nhaùnh . maïng khoâng gian.

GV: thống báo hoặc giới thiệu thí nghiệm về hòa tan polime trong một số điều kiện.

GV:Các polime thường là chất rắn, không bay hơi - Hầu hết các polime không tan trong nước hoặc các dung môi thông thường(rượu, ete…)(có thể cho HS đọc SGK, tóm tắt các nội dung chính)

-Ví duï: Polime CT chung Polietilen (-CH2-CH2-)n Tinh bột, (-C6H10O5-)n xenlulôzơ Poli (vinyl 2 clorua)

 − CH − CH −    |    Cl   n

Mắt xích -CH2-CH2-C6H10O5−CH 2 −CH − | Cl

Các mắt xích liên kết với nhau thaúng.nhaùnh . maïng khoâng gian.

-Các polime thường là chất rắn, không bay hơi -Hầu hết các polime không tan trong nước hoặc các dung môi thông thường rượu, ete…

2. Củng cố: - Cho HS làm bài tập trong phiếu học tập 3. Dặn dò - Bài tập về nhà 1,2,4 SGK 165 IV. Rút kinh nghiệm

Trang127

Giáo án hoá hoc9 Tuaàn: 34 Tieát: 66 Ngaøy soaïn: Ngaøy daïy:

Baøi 55: POLIME(tiếp theo)

I.Muïc tieâu: 1. Kiến thức: - Nắm được định nghĩa, cấu tạo, cách phân loại, tính chất chung của các polime - Nắm được các khái niệm chất dẻo, tơ, cao su và những ứng dụng chủ yếu của các loại vật liệu này trong thực tế.

- Từ công thức cấu tạo của một số polime viết công thức tổng quát, từ đó suy ra công thức của monome và ngược lại II.Chuaån bò  Mẫu polime: chất dẻo, tơ, cao su. Phim tư liệu về khai thác cao su(nếu có điều kiện) HS: Sưu tầm một số mẫu chất dẻo, tơ, cao su, tìm hiểu biết về chất dẻo, tơ, cao su và ứng dụng của chúng trong đời sống.

III.Tieán trình baøi daïy: 1.Ổn định: 2.Bài củ: Gọi HS chữa bài tập số 4 3.Bài mới Phöông phaùp Nội dung II. Ứng dụng của polime I. Khái niệm Polime 1.Hoạt động 1 Chất dẻo là gì?

II. Ứng dụng của polime GV: Thông báovề các dạng phổ biến của polime được 1) Chất dẻo là gì? dùng trong đời sống.  : chất dẻo là gì? a) Chất dẻo là một loại vật liệu có tính GV: Gọi HS đọc SGKGV:Gọi HS trả lời câu hỏi 1 trong dẻo được chế tạo từ polime phiếuhọc tập b) Chất dẻo có thành phần như thế nào?

1. Từ kiến thức thực tế và nội dung SGK, hãy trả lời các - Thành phần chính: polime nội dung sau: - Thành phần phụ: chất dẻo hóa, chất - Thế nào là chất dẻo, tính dẻo? độn,chất phụ gia.

- Thành phần chất dẻo gồm? c) chất dẻo có những ưu điểm gì?

-Ưu điểm của chất dẻo?

- Nhẹ, bền, cách điện, cách nhiệt, dễ gia -Nhược điểm của chất dẻo? công.

GV: Hướng dẫn HS liên hệ về các vật dụng được chế tạo từ chất dẻo để nêu được những ưu điểm của chất dẻo. So sánh việc chế tạo một vật dụngbằng gỗ hoặc kim loại với chế tạo từ chất dẻo. so sánh một vài đồ vật bằng gỗ, kim loại với bằng chất dẻo, từ đó rút ra ưu điểm của chất dẻo.

Tuy nhiên cũng cần chỉ ra những nhược điểm của chất 2. Tơ là gì? dẻo(kém bền nhiệt) a) Tơ là những polime(tự nhiên hay tổng 2. Hoạt động 2. Tơ là gì? HS đọc SGK hợp) có cấu tạo mạch thẳng và cóthể kéo a) Tơ là những polime(tự nhiên hay tổng hợp) có cấu tạo thành sợi dài. mạch thẳng và cóthể kéo thành sợi dài. b)Tơ được phân loại như thế nào? b)Tơ được phân loại như thế nào?

Tơ gồm: tơ tự nhiên và tơ hóa học(trong Tơ gồm: tơ tự nhiên và tơ hóa học(trong đó có tơ nhân đó có tơ nhân tạo và tơ tổng hợp) tạo và tơ tổng hợp) 3.Cao su là gì?

3.Hoạt động 3.Cao su là gì? a) cao su là gì?

2. Nêu những vật dụng xung quanh được chế tạo từ cao su Cao su là vât liệu polime có tính đàn mà em biết? hồi.

Tính chất chung của các vật dụng đó là gì?

3.Hãy nêu các vật dụng xung quanh được chế tạo từ cao sub) Cao su được phân loại như thế nào? mà em biết? Tính chất chung của các vật dụng đó là Xuất Cao su gồm: cao su tự nhiên và cao su phát từ nguồn gốc người ta chia cao su thành những loai tổng hợp Trang128

Giáo án hoá hoc9 cao su nào? a) cao su là gì?

Cao su là vât liệu polime có tính đàn hồi. b) Cao su được phân loại như thế nào?

Cao su gồm: cao su tự nhiên và cao su tổng hợp c) Cao su có những đặc điểm gì?

Cao su có nhiều ưu điểm: đàn hồi, không thấm nước, không thấm khí, chịu mài mòn, cách điện…

Do vậy cao su có ứng dụng gì?

c) Cao su có những đặc điểm gì?

Cao su có nhiều ưu điểm: đàn hồi, không thấm nước, không thấm khí, chịu mài mòn, cách điện…

Do vậy cao su có rất nhiều ứng dụng

4. Củng cố: - So sánh chất dẻo, tơ và cao su về thành phần, ưu điểm. có thể lập bảng để so sánh 5. Dặn dò - Bài tập về nhà 5 SGK , tr.194 IV. Rút kinh nghiệm

Tuaàn: 35 Tieát: 67 Ngaøy soaïn: Ngaøy daïy:

Baøi 56: THỰC HÀNH TÍNH CHẤT CỦA GLUXIT

I.Muïc tieâu: 1. Kiến thức: - Củng cố các kiến thức về phản ứng đặc trưng của glucozơ, saccarozơ, tinh bột.

- Tiếp tục rèn luyện kĩ năng thực hành thí nghiệm, rèn luyện ý thức cẩn thận,kiên trì trong học tập và thực hành hóa học.

Trang129

Giáo án hoá hoc9 II.Chuaån bò GV:  Ống nghiệm  Giá đựng ống nghiệm  Đèn cồn  Dung dịch glucozơ, NaOH, AgNO3,NH3 III.Tieán trình baøi daïy: 1.Ổn định: GV: kiểm tra sự chuẩn bị của phòng thí nghiệm 2.Bài củ: Kiểm tra lí thuyết có liên quan đến nội dung bài thực hành.

3.Bài mới Phöông phaùp Nội dung I.Hoạt động 1. Tiến hành thí nghiệm I. Tiến hành thí nghiệm 1) Thí nghiệm 1: 1) Thí nghiệm 1: GV: Hướng dẫn HS làm thí nghiệm: Tác dụng của glucozơ với bạc nitơrat trong dung dịch amoniac - Cho vài giọt dung dịch AgNO3 vào dung dịch NH3, lắc nhẹ Pt: - Cho tiếp 1 ml dung dịch glucozơ vào , rồi NH3 C6H12O7 C6H12O6 + Ag2O đun nóng nhẹ trên ngọn lửa đèn cồn(hoặc đặt vào nước nóng) +2Ag GV: Gọi một vài HS nêu hiện tượng,HS: Nêu hiện tượng -Có Ag tạo thành nhận xét và viết phương trình phản ứng.

C6H12O6 + Ag2O

NH3 C H O 6 12 7 +2Ag

2) Thí nghiệm 2: Có 3 dung dịch: glucozơ, saccarozơ, hồ tinh bột(lõang) đựng trong ba lọ bị mất nhãn. Em hãy nêu cách phân biệt 3 lọ dung dịch trên GV: Gọi HS trình bày cách làm GV: Yêu cầu các nhóm HS tiến hành thí nghiệm theo các bước trên

2) Thí nghiệm 2: Phân biệt glucozơ, saccarozơ, tinh bột *Taùch moåi loï moät ít laøm maãu thöû -Nhỏ 12 giọt dung dịch iot vàomoãi maãu thöû ñaû chia -Nếu thấy xuất hiện màu xanh: là hồ tinh bột -Hai loï coùn laïi laø glucozơ,vaø saccarozơ, *Nhỏ 12 giọt dung dịch AgNO3 trong NH3 vào 2maãu thöû còn lại, đun nóng nhẹ: -Nếu thấy xuất hiện Ag kết tủa bám vào thành ống nghiệm, là dung dịch glucozơ - Còn lại là dung dịch saccarozơ -Loï coùn laïi laø:saccarozơ, II.Viếttöôøng trình

II. Hoạt động 2: Viết töôøng trình GV: Nhận xét HS làm tường trình theo mẫu Yêu cầu HS làm tường trình theo mẫu

Trang130

Giáo án hoá hoc9

Hieän töôïng quan saùt ñöôïc

4.Củng cố:Hoïc sinh doïn röûa duïng cuï thí nghieäm 5Dặn dò OÂân baøi ñeå luyeän taäp GV nhaän xeùt giôø thöïc haønh IV. Rút kinh nghiệm

Tuaàn: 35 Tieát: 68 Trang131

Giaûi thích

Phöông trình

Giáo án hoá hoc9 Ngaøy soaïn: Ngaøy daïy:

ÔN TẬP CUỐI NĂM Phần I: HÓA VÔ CƠ

I.Muïc tieâu: 1. Kiến thức: HS lập được mối quan hệ giữa các chất vô cơ: kim loại, phi kim, oxit, axit, bazơ, muối được biểu diễn bởi sơ đồ trong bài học.

2. Kĩ năng: - Biết thiết lập mối quan hệ giữa các chất vô cơ dựa trên tính chất và các phương pháp điều chế chúng.

- Biết chọn chất cụ thể để chứng minh cho mối quan hệ được thiết lập - Vận dụng tính chất của các chất vô cơ đã học để viết được các phương trình hóa học biểu diễn mối quan hệ giữa các chất.

II.Chuaån bò GV:  Máy chiếu, giấy trong, bút dạ.

III.Tieán trình baøi daïy: 1.Ổn định: 2.Bài củ: 3.Bài mới Phöông phaùp Nội dung I.Hoạt động 1. Kiến thức cần nhớ I. Kiến thức cần nhớ 1)Mối quan hệ giữa các loại 1) Mối quan hệ giữa các loại h/c vô cơ SGK - GV đưa ra sơ đồ câm phát phiếu học tập, HS nhóm thảo luận.

- Giáo viên đưa kết quả và đáp án. Các nhóm đổi phiếu học tập chấm điểm.

Kim loại (1) (1)

(3)

(6)

(9)

(5)

(8)

(10)

(3)

(6)

Muối

Oxit bazơ (2)

(2)

Phi kim

Oxit axit (8)

(5)

Bazơ

1) Kim loại

oxit bazơ

2Cu + O2

t0

2CuO

CuO + H2

t0

Cu + H2O

2) Oxit bazơ

bazơ

Na2O + H2O  2NaOH t0 Trang132

(10)

Axit

2)Phương trình minh họa 2) Phương trình minh họa GV phân công: -Nhóm 1 viết sơ đồ minh họa cho ý 1,2 -Nhóm 2 viết sơ đồ 3,4 -Nhóm 3 viết sơ đồ 5,6 -Nhóm 4 viết sơ đồ còn lại Đại diện nhóm báo cáo, nhóm khác bổ sung  Đáp án đúng.

(9)

Giáo án hoá hoc9 2Fe(OH)3

Fe2O3 + 3H2O

3)Kim loại

muối 0 0

t t Mg + Cl2 MgCl2 CuSO4 + Fe  Cu + FeSO4 4)Oxit bazơ muối Na2O + CO2 Na2CO3 CaCO3

t0

CaO + CO2

5)Bazơ muối Fe(OH)3 + 3HCl FeCl3 + 3H2O FeCl3 + 3KOH Fe(OH)3 + 3KCl 6)Muối

phi kim

2KClO3

t0 2 2KCl + 3O 2

Fe + S

(MnO2)

t0

FeS

7) Muối oxit axit K2SO3 + 2HCl 2KCl +H2O+SO2 SO3 + 2NaOH Na2SO4 + H2O 8) Muối axit BaCl2 + H2SO4 BaSO4 + 2HCl 2HCl + Cu(OH)2 CuCl2 + 2H2O 9)Phi kim oxit axit 4P + 5O2

t0

2P2O5

10) Oxit axit axit P2O5 + 3H2O 2H3PO4 II. Hoạt động 2. Bài tập 1) Bài tập 1: trình bày phương pháp để phân biệt các chất rắn sau: CaCO3 ; Na2CO3 ;Na2SO4 -HS đọc đầu bài -GV gợi ý cách giải -Nhóm HS giải bài -Đại diện nhóm báo cáo Nhóm khác bổ sung GV đưa ra đáp án đúng

2) Bài tập2: lập các sơ đồ chuyển hóa và viết phương trình chuyển hóa Trang133

II. Bài tập 1) Giải bài tập 1 Đánh số thứ tự các lọ hóa chất và lấy mẫu thử.

Cho nước vào các ống nghiệm và lắc đều.

Nếu thấy chất rắn không tan mẫu thử là CaCO3 Nếu chất rắn tan tạo thành dung dịch là:Na2CO3 ; Na2SO4 + Nhỏ dung dịch HCl vào 2 muối còn lại .

Nếu thấy sủi bọt là Na2CO3 Na2CO3 + 2HCl 2NaCl + H2O + CO2 Còn lại là Na2SO4 2) Giải bài tập 2 1) FeCl3 + 3KOH Fe(OH)3↓ + 3KCl t0

Giáo án hoá hoc9 FeCl3

(1)

Fe(OH)3

(2)

2) 2Fe(OH)3 Fe2O3

(3)

(4) Fe FeCl2 Nhóm HS giải bài -Đại diện nhóm báo cáo Nhóm khác bổ sung GV đưa ra đáp án đúng 3) Bài tập 3:Cho 2,11 gam hỗn hợp A gồm Zn,ZnO vào dung dịch CuSO4 dư.

Sau khi phản ứng kết thúc, lọc lấy phần rắn không tan, rửa sạch rồi cho tác dụng với dung dịch HCl dư thì còn lại 1,28 gam chất rắn không tan màu đỏ. a) Viết phương trình phản ứng b)Tính khối lượng mỗi chất có trong hỗn hợp A Nhóm HS giải bài -Đại diện nhóm báo cáo Nhóm khác bổ sung GV đưa ra đáp án đúng

3) Fe2O3 +3CO

mCu = 1,28 g → nCu =

1,28 = 0,02( mol ) 64

Theo phương trình (1):

n Zn = n Cu = 0,02(mol )

→ m Zn = 0,02 × 65 = 1,3( gam) m ZnO = 2,11 − 1,3 = 0,81( gam)

- Hình thöùc: - Noäi dung: - Soá löôïng: - Ñeà nghò:

ÔN TẬP CUỐI NĂM (tiếp theo)

Trang134

2Fe + 3CO2

3) Giải bài tập 3 Zn + CuSO4ZnSO4 + Cu (1) Vì CuSO4 dư nên Zn phản ứng hết ZnO + 2HClZnCl2 + H2O

Duyeät cuûa chuyeân moân

I.Muïc tieâu: 1. Kiến thức:

t0

4) Fe + 2HCl FeCl2 + H2↑

4. Củng cố Trong quaù trình oân taäp 5. Dặn dò Bài tập vê nhà: 1,3,4,5(SGK. Tr.167) IV. Rút kinh nghiệm

Tuaàn: 36 Tieát: 69 Ngaøy soaïn: Ngaøy daïy:

Fe2O3 + 3H2O

Giáo án hoá hoc9 - Củng cố lại kiến thức đã học về các chất hữu cơ - Hình thành mối liên hệ cơ bản giữa các chất -Củng cố các kĩ năng giải bài tập, các kĩ năng vận dụng kiến thức vào thực tế II.Chuaån bò GV:Máy chiếu, giấy trong, bút dạ.  Bảng nhóm III.Tieán trình baøi daïy: 1.Ổn định: 2.Bài củ: 3.Bài mới Phöông phaùp Nội dung I.Hoạt động 1. Bài tập I. Giải bài tập 1) Bài tập 1: 1) Bài tập 1 Những chất sau đây có điểm gì chung(thành phần, cấu Những chất có điểm chung sau: tạo, tính chất)? a) Đều là hiđrocacbon a) Metan, etilen, axetilen, benzen b)Đều là dẫn xuất của hidrocacbon b)Rượu etylic, axit axetic,glucozơ,protein c)Đều là hợp chất cao phân tử c)Protein, tinh bột,xenlulozơ,polietilen d) Đều là este d)Etyl axetat, chất béo.

Nhóm HS giải bài 2)Bài tập 2 Axit -Đại diện nhóm báo cáo Nhóm khác bổ sung  (-C6H10O5-)n +nH2O t0 GV đưa ra đáp án đúng nC6H12O6 2) Bài tập 2: Men rựợu Viết các phương trình hóa học thực hiện các chuyển  C6H12O6 2C2H5OH + 2CO2 0 30-32 C đổi hóa học sau: men giấm  C2H5OH + O2 CH3COOH + (1) (2) Tinh bột Glucozơ Rượu etylic H2O (3)

Axit axetic

(4)

Etyl axetat

(5)

Rượu

etylic

3) Bài tập 3 Nêu phương pháp hóa học để phân biệt các chất sau: a) CH4 ; C2H2 ; CO2 b)C2H5OH ; CH3COOC2H5 ; CH3COOH c)Dung dịch glucozơ, dung dịch saccarozơ, dung dịch axit axetic Nhóm HS giải bài -Đại diện nhóm báo cáo Nhóm khác bổ sung GV đưa ra đáp án đúng

Trang135

 CH3COOH + C2H5OH CH3COOC2H5 + H2O

H2SO4(đặc) t0

 CH3COOC2H5OH + NaOH CH3COONa + C2H5OH 3) Giải bài tập 3 Phương pháp hóa học để nhận biết a) Cho các khí quadung dịch Ca(OH)2 dư, khí nào cho kết tủa là khí CO2 CO2 + Ca(OH)2CaCO3↓ + H2O Lấy cùng một thể tích các khí còn lại cho tác dụng với cùng một thể tích dung dịch brom có cùng nồng độ, khí không làm mất màu dung dịch brom là CH4, khí làm nhạt màu dung dịch brom là C2H4 b)Cho dung dịch Na2CO3 vào 3 ống nghiệm chứa các chất trên, chất trong ống nghiệm nào có khí bay ra là CH3COOH. CH3COOH + Na2CO32CH3COONa + CO2↑ + H2O (Có thể dùng quì tím, axit CH3COOH đổi màu quỳ tím thành đỏ) Cho Na vào 2 ống nghiệm còn lại, chất trong ống nghiệm nào cho khí bay ra là rượu etylic, chất không phản ứng là

Giáo án hoá hoc9 CH3COOC2H5 c)Cho quì tím vào 3 ống nghiệm chứa các chất trên, chất trong ống nghiệm nào đổi màu quỳ tím thành đỏ là axit axetic.

Cho AgNO3 trong dung dịch NH3 vào 2 ống nghiệm còn lại và đun nóng, chất trong ống nghiệm nàocó chất màu sáng bạc bám lên thành ống nghiệm là glucozơ, còn lại dung dịch không phản ứng là dung dịch saccarozơ 4) giải bài tập 4 Đốt cháy hợp chất hữu cơ cho CO2 và H2O, 4) Bài tập 4: hợp chất hữu cơ này chắc chắn có 2 nguyên Đốt cháy 4,5 gam chất hữu cơ thu được 6,6 gam khí tố C và H, có thể có nguyên tố O. CO2 và 2,7 gam H2O. Biết khối lượng mol của chất hữu Hợp chất hữu cơ có nguyên tố O. Đặt cơ là 60 gam. công thức phân tử hợp chất hữu cơ là Xác định công thức phân tử của chất hữu cơ CxHyOz Nhóm HS giải bài 60 ×1,8 -Đại diện nhóm báo cáo Nhóm khác bổ sung x= =2 4,5 ×12 GV đưa ra đáp án đúng 0,3 × 60 =4 4,5 ×1 2,4 × 60 z= =2 4,5 ×16 y=

Công thức phân tử hợp chất hữu cơ là: C2H4O2 4) Củng cố 5) Dặn dò IV. Rút kinh nghiệm

Tuaàn: 36 Tieát: 70 Ngaøy soaïn: Ngaøy daïy:

THI HOÏC KYØ II

Muïc tieâu: Kiểm tra lại một số kiến thức cơ bản của chương . nhö benzen , etilen, axit axetic, rượu etylic và phương pháp giải bài .Nhận biết . Viết PTHH của 1 số hợp chất hữu cơ.Tính hiệu suất của phản ứng ……

II.Chuaån bò:GV:Chuẩn bị câu hỏi HS: Ôn bài III.Tieán trình baøi daïy: 1.Ổn định: Kiểm tra sỉ số: 2.Thiết lập ma trận:

Trang136

Giáo án hoá hoc9 Nội dung

Hôïp chaát voâ cô vaøHiñro caùc bon nhieân lieäu ø Daãn xuaát øHiñro caùc bon Toång

Möùc ñoä kieán thöùc, kyû naêng Bieát Hieåu Vaän duïng TNKQ TL TNKQ TL TNKQ TL

Toång

2(0,5)

8(6,5)

2(0,5)

2(0,5)

1(2,0)

2(0,5)

4(1,0)

1(2,0)

4(1)

1(3,0)

2(0,5)

1(2,0)

2(0,5) 1(3,0)

4(1,0)

7(3,5) 1(2,0)

15(10)

Tieán haønh kieåm tra: IV.Ruùt kinh nghieäm

HOAØN TAÁT CHÖÔNG TRÌNH

Tuaàn: 37

KYØ II A. MỤC TIÊU -Củng cố lại các kiến thức của B.CHUẨN BỊ: 1. Giáo viên : Đề kiểm tra 1 tiết 2. Học sinh: Ôn tập.

C.HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC -GV: Phát đề kiểm tra.

-HS: Làm bài kiểm tra. Đề 1: I. Phần I: TRẮC NGHIỆM ( 4 điểm ) Câu 1: Ghép nội dung ở cột A với nội dung ở cột B sao cho phù hợp: A a. Crắckinh dầu mỏ… để … b. Benzen là chất lỏng 0không màu và t c. Etyl axetat là d. Rượu etylic có công thức cấu tạo là

B 1. C2H5OH. 2. Rất độc.

3. Este 4. Diệt khuẩn.

5. Tăng thêm lượng xăng.

H2SO4 đặc , t0

Câu 2: Hãy chọn công thức hóa học và hệ số thích hợp để điền vào chỗ trống trong các câu sau: a. C6H6 + 3… … … … … …  C6H12 b. CH3COOH + Na2CO3  2CH3COONa + … … … … … … … + H2O

……… 

c. C2H5OH + … … … … … … …

C3H7COOC2H5 + … … … … … … …

0

t +2………………… d. C2H4O2 + … … O2 2 CO 2 II. Phần II: TỰ LUẬN ( 6 điểm ) Câu 1: ( 2 điểm ) Hoàn thành chuỗi biến đổi sau: CaC2

 C2H2



Pd, t0

C2H4 

C2H5OH 

Natri etylat

Trang137

Giáo án hoá hoc9  CH3COOH Câu 2: Có 3 chất lỏng chứa trong 3 bình khác nhau là: rượu etylic, axit axetic và benzen. Bằng phương pháp hóa học hãy nhận biết 3 chất trên.

Câu 3: Cho 5,6 lít etilen (ở đktc) tác dụng với H2O (có axit làm xúc tác) thu được 9,2g rượu etylic . a. Viết phương trình phản ứng xảy ra. b. Tính hiệu suất của phản ứng trên. Đề 2: I. Phần I: TRẮC NGHIỆM ( 4 điểm ) Câu 1: Ghép nội dung ở cột A với nội dung ở cột B sao cho phù hợp: A …… a. Độ rượu là thể tích rượu etylic có trong b. Benzen là chất lỏng t0 c. Axit axetic có thể tác dụng với d. Cồn 750 có tác dụng

B 1. Na , NaOH, CuO. 2.100 gam hỗn hợp rượu với nước.

3. Nhẹ hơn nước.

4. 100 ml hỗn hợp rượu với nước.

5. Diệt khuẩn.

Câu 2: Hãy chọn công thức hóa học và hệ số thích hợp để điền vào chỗ trống trong các câu sau: a. C6H6 + … … … … … …  C6H5Br + HBr

………

 C3H7COOCH3 + H2O t0 … … … c. C2H5OH + … … O2 2 … … … … … … … + 3H2O d. … … C4H9COOH + … … … … … … …  2(C4H9COO)3Al + 3H2O 0 II. Phần II: TỰ LUẬN ( 6 điểm ) t Câu 1: ( 2 điểm ) Hoàn thành chuỗi biến đổi sau: C4H10  C2H4  C2H5OH  Natri etylat  C2H4Br2  CH3COOH Câu 2: Có 3 chất lỏng chứa trong 3 bình khác nhau là: rượu etylic, axit axetic và benzen. Bằng phương pháp hóa học hãy nhận biết 3 chất trên.

Câu 3: ( 4 điểm ) Cho 150g rượu etylic tác dụng với 75g axit axetic thu được 88g etyl axetat. a. Viết phương trình phản ứng xảy ra. b. Tính hiệu suất của phản ứng trên. b. CH3OH + … … … … … … …

Hết!

ĐÁP ÁN: Đề 1: I. Phần I: TRẮC NGHIỆM ( 4 điểm ) Câu 1: (mỗi câu ghép đúng đạt 0,5 điểm) a–5 b–2 c–3 d-1 Câu 2: (mỗi chỗ trống điền đúng CTHH và hệ số đạt 0,25 điểm) a. H2 ; Ni . c. C3H7COOH ; H2SO4 đặc ; H2O b. CO2 d. 2 ; H2O II. Phần II: TỰ LUẬN ( 6 điểm ) Câu 1: 2,5 điểm ( Mỗi phương trình hĩa học đúng đạt 0,5 điểm. Nếu thiếu điều kiện mỗi phản ứng trừ 0,25 điểm) CaC2 + 2H2O  C2H2 + Ca(OH)2 Pd,t0 CH / CH + H2  CH2 = CH2 Trang138

Giáo án hoá hoc9 Axit CH2 = CH2 +H2O  C2H5OH 2C2H5OH + 2Na  2C2H5ONa + H2 Men giấm C2H5OH + O2  CH3COOH + H2O Cu 2: 1,5 điểm (Mỗi chất nhận biết đúng đạt 0,5 điểm) -Dùng qùi tím để nhận biết axit axetic (qùi tím hóa đỏ) -Cho 2 chất cịn lại tc dụng với kim loại Na, chỉ có rượu phản ứng với Na (có khí thoát ra) 2C2H5OH + 2Na  2C2H5ONa + H2 -Chất cịn lại l benzen.

Câu 3: (2 điểm) - n C2 H 4 =

5,6 = 0,25(mol ) (0,5 điểm) 22,4 C2H4

+



H2O

nC2 H 5OH = nC2 H 4 = 0,25(mol )

mC2 H 5OH = 0,25.46 = 11,5( g ) H% =

9,2 .100 = 80% 11,5

H2SO4 , t0 C2H5OH (0,25 mol)

(0,25 điểm) (0,5 điểm)

(0,5 điểm)

Đề 2: I. Phần I: TRẮC NGHIỆM ( 4 điểm ) Câu 1: (mỗi câu ghép đúng đạt 0,5 điểm) a–4 b–3 c–1 d-5 Câu 2: (mỗi chỗ trống điền đúng CTHH và hệ số đạt 0,25 điểm) a. Br2 ; bột Fe . c. 3 ; CO2 b. C3H7COOH ; H2SO4 đặc d. 6 ; Al2O3 II. Phần II: TỰ LUẬN ( 6 điểm ) Câu 1: 2,5 điểm ( Mỗi phương trình hĩa học đúng đạt 0,5 điểm. Nếu thiếu điều kiện mỗi phản ứng trừ 0,25 điểm) Crắckinh C4H10  C2H6 + C2H4 C2H4 + Br2  C2H4Br2 Axit CH2 = CH2 +H2O  C2H5OH 2C2H5OH + 2Na  2C2H5ONa + H2 Men giấm C2H5OH + O2  CH3COOH + H2O Cu 2: 1,5 điểm (Mỗi chất nhận biết đúng đạt 0,5 điểm) -Dùng qùi tím để nhận biết axit axetic (qùi tím hóa đỏ) -Cho 2 chất cịn lại tc dụng với kim loại Na, chỉ cĩ rượu phản ứng với Na (có khí thoát ra) 2C2H5OH + 2Na  2C2H5ONa + H2 -Chất cịn lại l benzen.

Câu 3: (2 điểm)

Trang139

Giáo án hoá hoc9

n C2 H 5OH = -

nCH 3COOH C2H5OH

150 = 3,26(mol ) 46 (0,5 điểm) 75 = = 1,25(mol ) 60 H2SO4 đặc , t0 + CH3COOH



nCH 3COOC2 H 5 = nCH 3COOH = 1,25(mol )

mCH 3COOC2 H5 = 1,25.88 = 110( g ) H% =

88 .100 = 80% 110

CH3COOC2H5 + H2O (0,25 mol) (0,25 điểm)

(0,5 điểm)

(0,5 điểm)

Trang140