ÂÌÂÈڛ˜, ηϤ˜ Ú·ÎÙÈΤ˜, ηÈÓÔÙfi̘ ‰Ú¿ÛÂȘ, ÚÔÎÏ‹ÛÂȘ Î·È ÚÔÔÙÈΤ˜. ñ °È· Ó· Í·Ó·˙ˆÓÙ·Ó¤„Ô˘Ì ÙÔÓ ÊÈÏÔÏÔÁÈÎfi ‰È¿ÏÔÁÔ, ÙË ÁfiÓÈÌË ·Ó·˙‹ÙËÛË, ÙÔÓ ÚÔ‚ÏËÌ·ÙÈÛÌfi Î·È ÙÔÓ ·Ó·ÛÙÔ¯·ÛÌfi. ñ ŒÓ·˜ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÈÎfi˜ ›ÏÔÁÔ˜ Ù˘ Û¯ÔÏÈ΋˜ ¯ÚÔÓÈ¿˜ 2012-2013 Ì ̿¯ÈÌÔ˘˜ Î·È Ì·¯ËÙÈÎÔ‡˜ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎÔ‡˜.
ISBN: 978-960-93-5840-8
META•OY§A MANIKAPOY (EÈ̤ÏÂÈ·)
ñ ∏ ÊÈÏÔÏÔÁ›· ÂÓÙfi˜ Î·È ÂÎÙfi˜ ÙÔ˘ Û¯ÔÏÈÎÔ‡ ¯ÒÚÔ˘:
°È· ÌÈ· ¢È‰·Ûηϛ· ¯ˆÚ›˜... Û‡ÓÔÚ·
EJOFYLLO KALES PRAKTIKES 13-03-14 13:02 ™ÂÏ›‰·2
META•OY§A MANIKAPOY (EÈ̤ÏÂÈ·)
°È· ÌÈ· ¢È‰·Ûηϛ· ¯ˆÚ›˜... Û‡ÓÔÚ· K·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ «Ì ÏÔÁÈÛÌfi Î·È Ì’ fiÓÂÈÚÔ»
¶Ú·ÎÙÈο ¢ÈËÌÂÚ›‰·˜ Û N·‡·ÎÙÔ Î·È MÂÛÔÏfiÁÁÈ 27-28/6/2013 A£HNA 2014
°È· ÌÈ· ¢È‰·Ûηϛ· ¯ˆÚ›˜... Û‡ÓÔÚ· K·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ «Ì ÏÔÁÈÛÌfi Î·È Ì’ fiÓÂÈÚÔ»
A£HNA 2014
∂˙‹ÙËÛ· Ó· Í˘Ó‹Ûˆ „˘¯¤˜ ÈηӤ˜ Ó· ηıÔÚ›ÛÔ˘Ó ÌÔÓ¿¯Â˜ ÙÔ˘˜ ·‡ÚÈÔ ÙËÓ Ù‡¯Ë ÙÔ˘˜ Î·È fi¯È Ó¢ÚfiÛ·ÛÙ· Ô˘ Ó· ÎÈÓÔ‡ÓÙ·È Û‹ÌÂÚ· Ì ÙË ı¤ÏËÛË ÙÔ˘ ÚÒÙÔ˘ Ù˘¯·›Ô˘ ‰·ÛοÏÔ˘ ÙÔ˘˜ ÎÈ ·‡ÚÈÔ Ì ÙÔ˘ ¿ÏÏÔ˘ ÔÔÈÔ˘‰‹ÔÙ ΢ڛԢ ÙÔ˘˜. ¢ÂÓ ¤‰ˆÎ· ηÏԇȷ Û ηÌÈ¿ ÂÚÈÔ¯‹ Ù˘ ˙ˆ‹˜ Î·È Ù˘ ÛΤ„˘ ÙÔ˘˜, ηÏԇȷ Ô˘ ·ÏÏ¿˙Ô˘Ó ÂÈÊ·ÓÂȷο ÌÔÓ¿¯· ÎÈ Â͈ÙÂÚÈο ÙË ˙ˆ‹, Ì· Ô˘ ·Ê‹ÓÔ˘Ó ·ÔÎÔÈÌÈṲ̂ÓË Î·È ÛÙ›ڷ ÙËÓ „˘¯‹ ÙÔ˘˜. ŸÔ˘ ¤‚Ï· ÙËÓ ÂχıÂÚË ÛΤ„Ë ÙË Û‚¿ÛÙËη Î·È ÙËÓ ·Á¿ËÛ·, ÔÛÔ‰‹ÔÙ ÙÔÏÌËÚ‹ ÎÈ ·Ó ‹Ù·Ó, Î·È ÂÚÈÊÚfiÓËÛ· Ì ·Á·Ó¿ÎÙËÛË ÙÔ Ì˘·Ïfi ÙÔ ÛÎÏ·‚ˆÌ¤ÓÔ Ì¤Û· ÛÙ· ‰ÂÛÌ¿ Ù˘ ÚfiÏ˄˘ Î·È Ù˘ ˘ÔÎÚÈÛ›·˜ [...] °È·Ù› Ì·ıËÙ‹˜ ÌÔ˘ Â̤ӷ ‰ÂÓ Â›Ó·È 'ΛÓÔ˜ Ô˘ ·Á·¿ ÙËÓ ‹ÚÂÌË ÎÈ ·Î›Ó‰˘ÓË ˙ˆ‹, ÙË ÛÙڈ̤ÓË Ì ÏÔ˘ÏÔ‡‰È·, ·ÏÏ¿ ÂΛÓÔ˜ Ô˘ ̤۷ ÙÔ˘ ¤¯ÂÈ Í˘Ó‹ÛÂÈ Ë ·ÓËÛ˘¯›·. ª·ıËÙ‹˜ ÌÔ˘ ‰ÂÓ Â›Ó·È 'ΛÓÔ˜ Ô˘ ı· Ì' ·Á·‹ÛÂÈ Ì ÌÈ· ıËÏ˘ÎÈ¿ Î·È Ì·Ï·Î‹ ¿ÁÔÓË ·Á¿Ë, ·ÏÏ¿ ÂΛÓÔ˜ Ô˘, ·ÎÔÏÔ˘ıÒÓÙ·˜ ÙȘ ·Ú¯¤˜ Ù˘ ÂÈΛӉ˘Ó˘ ¿Ï˘, ı· Ì ÊÙ¿ÛÂÈ Î·È ı· Ì ÍÂÂÚ¿ÛÂÈ, ·ÚÓÔ‡ÌÂÓÔ˜ ›Ûˆ˜ ÛÙÔ Ù¤ÏÔ˜ Â̤ӷ. [ª›ÏÙÔ˜ ∫Ô˘ÓÙÔ˘Ú¿˜]
¶ÚÒÙË ¤Î‰ÔÛË: M¿ÚÙÈÔ˜ 2014
A·ÁÔÚ‡ÂÙ·È Ë ·Ó·‰ËÌÔÛ›Â˘ÛË Î·È ÁÂÓÈο Ë ·Ó··Ú·ÁˆÁ‹ ÂÓ fiψ ‹ ÂÓ Ì¤ÚÂÈ ¤ÛÙˆ Î·È Ì›·˜ ÛÂÏ›‰·˜ ‹ Î·È ÂÚÈÏËÙÈο, ηٿ ·Ú¿ÊÚ·ÛË ‹ ‰È·Û΢‹, ÙÔ˘ ·ÚfiÓÙÔ˜ ¤ÚÁÔ˘ Ì ÔÔÈÔ‰‹ÔÙ ÙÚfiÔ (Ì˯·ÓÈÎfi, ËÏÂÎÙÚÔÓÈÎfi, ʈÙÔÙ˘ÈÎfi, ˯ÔÁÚ·Ê‹Ûˆ˜ ‹ ¿Ïψ˜ ˆ˜) Û‡Ìʈӷ Ì ÙÔ˘˜ N. 237/1920, 4301/1929 Î·È 100/74, Ù· N.¢. 3565/56, 4264/62, 2121/93 Î·È ÏÔÈÔ‡˜ ÂÓ Á¤ÓÂÈ Î·ÓfiÓ˜ ¢ÈÂıÓÔ‡˜ ¢Èη›Ô˘, ¯ˆÚ›˜ ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓË ÁÚ·Ù‹ ¿‰ÂÈ· ÙÔ˘ ÂΉfiÙË, Ô ÔÔ›Ô˜ ·Ú·ÎÚ·Ù› ·ÔÎÏÂÈÛÙÈο Î·È ÌfiÓÔ ÁÈ· ÙÔÓ Â·˘Ùfi ÙÔ˘ ÙËÓ Î˘ÚÈfiÙËÙ·, ÓÔÌ‹ Î·È Î·ÙÔ¯‹. TËÓ Â˘ı‡ÓË ÁÈ· ÙËÓ ÚˆÙÔÙ˘›· ÙˆÓ ¿ÚıÚˆÓ Ê¤ÚÔ˘Ó ÔÈ ·ÚıÚÔÁÚ¿ÊÔÈ.
ISBN: 978-960-93-5840-8
MÂÙ·ÍԇϷ M·ÓÈοÚÔ˘ e-mail: manikarou@yahoo.gr ºˆÙÔÛÙÔȯÂÈÔıÂÛ›·: MEMºI™ A.E. ™ˆÎÚ¿ÙÔ˘˜ 23, 8Ô˜ fiÚÔÊÔ˜, ∞ı‹Ó· 105 52 ΔËÏ.: 210-5240728 Fax: 210-5224556 e-mail: memfisae@otenet.gr
¶EPIEXOMENA ªÂÙ·ÍԇϷ ª·ÓÈοÚÔ˘, ¶ÚÔÏÔÁÈΤ˜ ÛΤ„ÂȘ...........................................
7
¶¤ÙÚÔ˜ ¶ÈÙÛÈ¿Îη˜, ¶ÓÂ˘Ì·ÙÈÎfi ™˘ÌfiÛÈÔ (μÈ‚Ï›ˆÓ - ™˘ÁÁڷʤˆÓ ...°Â‡ÛÂȘ) .............................................................................................
9
¶·Ú·Û΢‹-Δ·ÙÈ¿Ó· £ÂÔ‰ˆÚÔÔ‡ÏÔ˘, ¢Ú¿ÛÂȘ ÙÔ˘ ™˘Ó‰¤ÛÌÔ˘ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ ¡·˘·ÎÙ›·˜ ........................................................................
12
∂ϤÓË ∞‰·ÌÔÔ‡ÏÔ˘, ∞Ó ‚Áˆ ·fi ·˘Ù‹ ÙË Ê˘Ï·Î‹… ¢È‰·ÎÙÈ΋ ÚfiÙ·ÛË ÁÈ· ÙËÓ ∞Ú¯·›· ∂ÏÏËÓÈ΋ °ÏÒÛÛ· ...........................................................
16
∂˘·ÁÁÂÏ›· ∞ÏÂÍÔÔ‡ÏÔ˘, ¢È·ıÂÌ·ÙÈ΋ ÚÔÛ¤ÁÁÈÛË ÙˆÓ ÊÈÏÔÏÔÁÈÎÒÓ Ì·ıËÌ¿ÙˆÓ - ∏ ‰Ú·Ì·ÙÔÔ›ËÛË ˆ˜ ‰È‰·ÎÙÈ΋ Ù¯ÓÈ΋...............................
22
£ÂÔ‰ÒÚ· ∑‹ÛË, °ÂˆÚÁ›· •¿ÓıË, ª·Ú›· ¶·ÏÈÔ‡Ú·, √ ÁfiÚ‰ÈÔ˜ ‰ÂÛÌfi˜. ¢È‰·ÎÙÈÎfi ÛÂÓ¿ÚÈÔ ∞Ú¯·›·˜ ∂ÏÏËÓÈ΋˜ °ÏÒÛÛ·˜ ∞’ °˘ÌÓ·Û›Ô˘...................
33
∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›Ó·-∂ÈÚ‹ÓË ∫Ô˘ÊÔ‡, ∞˜ ÂΉڿÌÔ˘Ì Ì ... GOOGLE+..................
42
™Ù·Ì·Ù›· ª·ÚÈÂÙÙ‹, ¢È‰·ÎÙÈÎfi ÛÂÓ¿ÚÈÔ. «ΔÔ Ì·‡ÚÔ Î‡Ì·» §Ô˘›˜ ™Âԇς‰· / ÕÓıÚˆÔ˜, ʇϷη˜ Ù˘ ʇÛ˘ ‹ ÌÂÙ·ÌÔÚʈً˜;.....
50
∞Ó·ÛÙ·Û›· ¡Ù·ÏÙ·ÁÈ¿ÓÓË, «§‡ÎÔ˜ Î·È °ÚÈ¿». °È· Ê·ÓÙ¿ÛÔ˘… ·È¯Ó›‰È· Ì ÙÔÓ ∞›ÛˆÔ! .......................................................................
64
∂˘ı˘Ì›· ™Ù·˘ÚÔÁÈ·ÓÓÔÔ‡ÏÔ˘, ∏ ¢ÔÌÈ΋ ∞ÊËÁËÌ·ÙÔÏÔÁ›· ÙÔ˘ Claude Bremond. ∂Ê·ÚÌÔÁ‹ ÙÔ˘ ÌÔÓÙ¤ÏÔ˘ ÙÔ˘ ÛÙ· ∫.¡.§. Ù˘ ∞’ °˘ÌÓ·Û›Ô˘ Ù˘ μ/ıÌÈ·˜ ∂Î/Û˘..................................................... 107 ∞ÈηÙÂÚ›ÓË Δ·Ú·‚‹Ú·, ∞ϤͷӉÚÔ˜ ¶··‰È·Ì¿ÓÙ˘ «™ÙËÓ ¶·Ó·ÁÈ¿ ÙË ™·ÏÔÓÈÎÈ¿» ....................................................................................... 144 ÷ڿϷÌÔ˜ æ·ÚÚfi˜, μ˘˙·ÓÙÈÓ‹ Î·È ∂˘Úˆ·˚΋ Δ¤¯ÓË ∂Ú¢ÓËÙÈ΋ ÂÚÁ·Û›·................................................................................................. 148 ∞ÈηÙÂÚ›ÓË ∞ÛËÌ·ÎÔÔ‡ÏÔ˘, ª·ıËÛȷ΋ ·ÎÔÏÔ˘ı›· Ì ÙËÓ ˘ÔÛÙ‹ÚÈÍË ÙˆÓ ÂÚÁ·Ï›ˆÓ ‰Ú·ÛÙËÚÈÔÙ‹ÙˆÓ LAMS. £¤Ì· ·ÎÔÏÔ˘ı›·˜: ¢È·ı¤ÛÂȘ ÙÔ˘ Ú‹Ì·ÙÔ˜ Î·È ·ıËÙÈ΋ Û‡ÓÙ·ÍË ......................................................... 153 ™˘ÚȉԇϷ ∞ÛËÌ·ÎÔÔ‡ÏÔ˘, ¶Ôχ¯ÚËÛÔ˜ ª˘Î‹ÓË. ªÈ· ÚfiÙ·ÛË ÁÈ· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÈ΋ Î·È ‰È¢Ú¢ÓËÙÈ΋ ÚÔÛ¤ÁÁÈÛË....................................... 170
6
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
£ÂÔ‰ÒÚ· ∫ÔÙÚÔÏÔ‡, ∫ÔÛÌ¿˜ ¶ÔÏ›Ù˘ «Δ· ÙÛÂÚΤÓÈ·». ¢È‰·ÎÙÈÎfi ÛÂÓ¿ÚÈÔ.... 176 ™ÔÊ›· ª·Î‹, ÃÈÔ‡ÌÔÚ Î·È Û¿ÙÈÚ· ÛÙË ÏÔÁÔÙ¯ӛ·-£¤·ÙÚÔ. «√ ÿÛ˘» Î·È Ô «¢ÔÓ ∫ȯÒÙ˘»............................................................................. 188 ¶·Ú·Û΢‹ ª¿ÚÏ·, ªÈ· ‰È‰·ÎÙÈ΋ ÚfiÙ·ÛË ÁÈ· ÙÔ Ì¿ıËÌ· ÙˆÓ ∞Ú¯·›ˆÓ ∂ÏÏËÓÈÎÒÓ ∞’ °˘ÌÓ·Û›Ô˘ - ∂ÓfiÙËÙ· 12Ë: ∞ı‹Ó· Î·È ∞ÙÏ·ÓÙ›‰· - §ÂÍÈÏÔÁÈ΋ ÂÂÍÂÚÁ·Û›· ÙÔ˘ Ú‹Ì·ÙÔ˜ «ÎÚ·ÙÒ» Ì ÙË ‚Ô‹ıÂÈ· ÙÔ˘ Lams ......................................................................... 203 ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ¶··ÙÛ›ÚÔ˜, ™¯¤‰ÈÔ Ì·ı‹Ì·ÙÔ˜ μ’ °˘ÌÓ·Û›Ô˘. «¶·Ú·ÎÔÏÔ˘ıÒ, ÂÓËÌÂÚÒÓÔÌ·È Î·È „˘¯·ÁˆÁÔ‡Ì·È ·fi ‰È·ÊÔÚ¤˜ ËÁ¤˜ (ª.ª.∂., ‰È·‰›ÎÙ˘Ô Î.Ï.)».................................................................................................. 220 ŒÏÂÓ· ™›ÓÔ˘Ï·-∑·‚ÈÙÛ·Ó¿ÎË, ΔÔ Û‡Á¯ÚÔÓÔ Û¯ÔÏ›Ô, ÂÚÁ·ÛÙ‹ÚÈÔ Ù˘ ˙ˆ‹˜, Ù˘ ¯·Ú¿˜: ŒÓ· ÂÊÈÎÙfi fiÚ·Ì·, Ì›· ÂÊÈÎÙ‹ Ô˘ÙÔ›· ..................................... 226
μÈÔÁÚ·ÊÈο ÂÈÛËÁËÙÒÓ............................................................................ 233 ¶ÚfiÁÚ·ÌÌ· ‰ÈËÌÂÚ›‰·˜ .......................................................................... 245
¶ÚÔÏÔÁÈΤ˜ ÛΤ„ÂȘ «¢È‰·ÛοÏÔ˘˜ ÁaÚ ˙ËÙËÙ¤ÔÓ ÙÔÖ˜ Ù¤ÎÓÔȘ, Ô¥ ηd ÙÔÖ˜ ‚›ÔȘ ÂåÛdÓ à‰È¿‚ÏËÙÔÈ Î·d ÙÔÖ˜ ÙÚfiÔȘ àÓ›ÏËÙÔÈ Î·d Ù·Ö˜ âÌÂÈÚ›·È˜ ôÚÈÛÙÔÈ» [¶ÏÔ‡Ù·Ú¯Ô˜, ¶ÂÚ› ·›‰ˆÓ ·ÁˆÁ‹˜]
ΔÔ Û‡Á¯ÚÔÓÔ Û¯ÔÏ›Ô, ˆ˜ ·Ó·fiÛ·ÛÙÔ ÙÌ‹Ì· ÌÈ·˜ ‰È·ÚÎÒ˜ ÌÂÙ·‚·ÏÏfiÌÂÓ˘ Î·È Ì ȉȷ›ÙÂÚ· ·˘ÍË̤Ó˜ ··ÈÙ‹ÛÂȘ ÎÔÈÓˆÓ›·˜, Ì ÙËÓ ÔÔ›· Û˘Ó-·Ó·Ù‡ÛÛÂÙ·È Î·È Û˘Ó-ÂÍÂÏ›ÛÛÂÙ·È, ·ÓÙÈÌÂÙˆ›˙ÂÈ ÔÈΛϘ ÚÔÎÏ‹ÛÂȘ. ¶·Ú¿ÏÏËÏ·, Ô ÎfiÛÌÔ˜ Ì·˜ ‚ÈÒÓÂÙ·È ˆ˜ Ô ÎfiÛÌÔ˜ Ù˘ ÚÔfi‰Ô˘ Î·È Ù˘ ¤ÎÚË͢ ÙˆÓ ÁÓÒÛˆÓ, ·ÏÏ¿ Î·È ˆ˜ ÎfiÛÌÔ˜ ÙÔ˘ ·ÏÏÔÙÚȈ̤ÓÔ˘ Ó‡̷ÙÔ˜. ™Â ¤Ó· Ù¤ÙÔÈÔ Ï·›ÛÈÔ Ô ÚfiÏÔ˜ ÙÔ˘ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎÔ‡ ηı›ÛÙ·Ù·È Î·›ÚÈÔ˜ ÁÈ· ÙË ‰˘Ó·ÌÈ΋ ·ÓÙÈÌÂÙÒÈÛË ÙˆÓ ÚÔ-ÎÏ‹ÛÂˆÓ Î·È ÚÔÛ-ÎÏ‹ÛÂˆÓ Ù˘ ÂÔ¯‹˜ Ì·˜. ™ÙÔÓ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi ¤¯ÂÈ ·Ó·ÙÂı› Ë Â˘ı‡ÓË ÁÈ· ÙË ‰È¿Ï·ÛË ÙÔ˘ Ó¤Ô˘ ·ÓıÚÒÔ˘, Ô ÔÔ›Ô˜, ÂÍÔÏÈṲ̂ÓÔ˜ Ì ÎÚÈÙÈ΋ ÛΤ„Ë, ı· ÌÔÚ› Ó· ‰Ú¿ÛÂÈ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÈο Î·È ˘Â‡ı˘Ó· ̤۷ ÛÙÔ ÎÔÈÓˆÓÈÎfi Û‡ÓÔÏÔ ÁÈ· ÙÔÓ Â·˘Ùfi ÙÔ˘, ÙÔ ¤ıÓÔ˜ Î·È ÙËÓ ÔÈÎÔ˘Ì¤ÓË. ∂È‚¿ÏÏÂÙ·È, ÏÔÈfiÓ, Ô Û‡Á¯ÚÔÓÔ˜ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi˜ Ó· Â›Ó·È ÂÓÂÚÁfi˜ Î·È ‰Ú·ÛÙ‹ÚÈÔ˜ ÂÈÛÙ‹ÌÔÓ·˜, ÂÈÛÙ‹ÌÔÓ·˜ «·È¯Ì‹˜», ÎÚÈÙÈÎfi˜, ÛÙÔ¯·˙fiÌÂÓÔ˜, ÂÚ¢ÓËÙ‹˜ Î·È Î·ÈÓÔÙfiÌÔ˜, ÒÛÙ ӷ Â›Ó·È Û ı¤ÛË ·ÊÂÓfi˜ ÌÂÓ Ó· ·ÓÙÈÏ·Ì‚¿ÓÂÙ·È ÙȘ ·Ó¿ÁΘ ÙÔ˘ Ì·ıËÙ‹ Î·È Ù· ÌËӇ̷ٷ ÙˆÓ Î·ÈÚÒÓ Î·È ·ÊÂÙ¤ÚÔ˘ Ó· ·Ó·Ï·Ì‚¿ÓÂÈ Î·È Ó· ÂÊ·ÚÌfi˙ÂÈ ÙȘ ··Ú·›ÙËÙ˜ ÚˆÙÔ‚Ô˘Ï›Â˜ ̤۷ ÛÙÔ ÁÂÓÈÎfi Ï·›ÛÈÔ Ô˘ ηıÔÚ›˙ÂÈ Ë ÔÏÈÙ›·. ªÂ ÁÓÒÌÔÓ· ·˘Ù¤˜ ÙȘ ÛΤ„ÂȘ, ·Ó·Ï¿‚·Ì ÙËÓ ÚˆÙÔ‚Ô˘Ï›· Ù˘ ‰ÈÔÚÁ¿ÓˆÛ˘ Ù˘ ‰ÈËÌÂÚ›‰·˜ Ì ٛÙÏÔ «°È· ÌÈ· ‰È‰·Ûηϛ· ¯ˆÚ›˜… Û‡ÓÔÚ·. ∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ 'Ì ÏÔÁÈÛÌfi Î·È Ì' fiÓÂÈÚÔ'». ∏ ‰ÈËÌÂÚ›‰· ·˘Ù‹, Ô˘ ·ÔÙ¤ÏÂÛ ÙÔÓ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÈÎfi ›ÏÔÁÔ Ù˘ Û¯ÔÏÈ΋˜ ¯ÚÔÓÈ¿˜ 20122013, ‰ÈÔÚÁ·ÓÒıËΠÛÙË ¡·‡·ÎÙÔ (∞›ıÔ˘Û· ÂΉËÏÒÛÂˆÓ ÙÔ˘ 3Ô˘ °˘ÌÓ¿ÛÈÔ ¡·˘¿ÎÙÔ˘, ¶¤ÌÙË 27/6/2013 Î·È ÒÚ· 9.00-13.30 Ì.Ì.) Î·È ÛÙÔ ªÂÛÔÏfiÁÁÈ (ΔÚÈÎÔ‡ÂÈÔ ¶ÔÏÈÙÈÛÙÈÎfi ∫¤ÓÙÚÔ π. ¶. ªÂÛÔÏÔÁÁ›Ô˘, ¶·Ú·Û΢‹ 28/6/2013 Î·È ÒÚ· 9.00-13.30 Ì.Ì.). ™Ùfi¯Ô˜ Ù˘ ‰ÈËÌÂÚ›‰·˜ ‹Ù·Ó: ñ ¡· ÁÓˆÛÙÔÔÈ‹ÛÂÈ ‰È‰·ÎÙÈΤ˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ Î·È Î·ÈÓÔÙfi̘ ‰Ú¿ÛÂȘ ÂηÈ-
8
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
‰Â˘ÙÈÎÒÓ ÊÈÏÔÏfiÁˆÓ, ÔÈ Ôԛ˜ ηÏÏÈÂÚÁÔ‡Ó ‰ÈÂÚ¢ÓËÙÈΤ˜ Î·È Û˘ÓÂÚÁ·ÙÈΤ˜ ‰È·‰Èηۛ˜ ÁÈ· ÙËÓ ·Ó¿Ù˘ÍË Ù˘ ÎÚÈÙÈ΋˜ ÛΤ„˘ ÙˆÓ Ì·ıËÙÒÓ Ì·˜. ñ ¡· ·Ô‰Â›ÍÂÈ fiÙÈ Ù· Û¯ÔÏ›· Ì·˜ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ‰È·ÌÔÚÊÒÓÔ˘Ó Ì·ıËÙ¤˜ Ô˘ ÂÈÚ·Ì·Ù›˙ÔÓÙ·È, ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÔ‡Ó, ·Ó·Ï·Ì‚¿ÓÔ˘Ó ÚˆÙÔ‚Ô˘Ï›Â˜, ·Ó·ÚˆÙÈÔ‡ÓÙ·È, Û˘ÓÂÚÁ¿˙ÔÓÙ·È, ·Ó·˙ËÙÔ‡Ó Â˘Î·Èڛ˜ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÈ΋˜ ¤ÎÊÚ·Û˘ Î·È ·ÁηÏÈ¿˙Ô˘Ó ÙË ÁÓÒÛË Ì¤Û· ·fi ·ÔÙÂÏÂÛÌ·ÙÈΤ˜ Ú·ÎÙÈΤ˜ ÙˆÓ Î·ıËÁËÙÒÓ ÙÔ˘˜. ñ ¡· ·ÔÙÂϤÛÂÈ ÌÈ· ¢ηÈÚ›· Û˘Ó·‰ÂÏÊÈ΋˜ ÂÈÎÔÈÓˆÓ›·˜, ÂÈÛÙËÌÔÓÈ΋˜ ·Ó·ÙÚÔÊÔ‰fiÙËÛ˘, ÂÓ›Û¯˘Û˘ Ù˘ ‰È¿ıÂÛ˘ ÁÈ· Û˘ÓÂÚÁ·Û›· ÌÂٷ͇ Ì·˜ Î·È ÂÓ‰ÂÈÎÙÈ΋˜ ·ÚÔ˘Û›·Û˘ ÙÔ˘ ¤ÚÁÔ˘ Ì·˜ ÛÙËÓ ÎÔÈÓˆÓ›·. ™ÙËÓ ‰ÈËÌÂÚ›‰· Û˘ÌÌÂÙ›¯·Ó ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎÔ› ÂÌÓ¢Ṳ̂ÓÔÈ, ¢·›ÛıËÙÔÈ, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ, ÍÂÂÚÓÒÓÙ·˜ Ù· „˘¯Ú¿ fiÚÈ· ÙÔ˘ ·ÁÁÂÏÌ·ÙÈÛÌÔ‡ Î·È ·Ú·Ì¤ÓÔÓÙ·˜ ÂÓÂÚÁ¿ ·ÙÙ·Ú· Ù˘ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈ΋˜ ÎÔÈÓfiÙËÙ·˜, Û˘Ì‚¿ÏÏÔ˘Ó ÛÙËÓ ÂÈÛÙËÌÔÓÈ΋ «˙‡ÌˆÛË» ÙÔ˘ ÎÏ¿‰Ô˘ ÙÔ˘˜ Î·È ·ÔÙÂÏÔ‡Ó ÙÔ˘˜ ‚·ÛÈÎÔ‡˜ ÛÙ˘ÏÔ‚¿Ù˜ Î·È ÔÚ·Ì·ÙÈÛÙ¤˜ οı ÂÎ·È‰Â˘ÙÈ΋˜ ÚÔÛ¿ıÂÈ·˜ ‚·ÛÈṲ̂Ó˘ ÛÙÔÓ ¿ÓıÚˆÔ. ™ËÌÂÈÒÓÔ˘Ì fiÙÈ ÙÔ ˘ÏÈÎfi (ÂÈÛËÁ‹ÛÂȘ, ‰È·Ê¿ÓÂȘ Î·È ·ÚÔ˘ÛÈ¿ÛÂȘ Û power point, ʈÙÔÁڷʛ˜, ‚›ÓÙÂÔ), Ô˘ ·ÚÔ˘ÛÈ¿ÛÙËΠÛÙË ‰ÈËÌÂÚ›‰·, ¤¯ÂÈ ·Ó·ÚÙËı› ÛÙÔ ÈÛÙÔÏfiÁÈÔ Ì ٛÙÏÔ «∫·Ï¤˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ», ÛÙË ‰È‡ı˘ÓÛË: http://kales-praktikes-filologoi.blogspot.gr. ΔÔ ÈÛÙÔÏfiÁÈÔ ·˘Ùfi ÂÌÏÔ˘Ù›˙ÂÙ·È ‰È·ÚÎÒ˜ Î·È Ì ¿ÏϘ «∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ», ÔÈ Ôԛ˜ ·Ó·ÚÙÒÓÙ·È Ì ÙË Û˘ÁηٿıÂÛË ÙˆÓ Û˘Ó·‰¤ÏÊˆÓ ÊÈÏÔÏfiÁˆÓ ÙˆÓ Û¯ÔÏ›ˆÓ ¢ı‡Ó˘ Ì·˜ ·fi ÙË ı¤ÛË Ù˘ ™¯ÔÏÈ΋˜ ™˘Ì‚Ô‡ÏÔ˘. ™ÙÔ Ï·›ÛÈÔ Ù˘ ‰È·Ê¿ÓÂÈ·˜, Ù˘ ‰È¿‰ÔÛ˘ Ù˘ ÁÓÒÛ˘ Î·È ÙˆÓ ∫·ÏÒÓ ¶Ú·ÎÙÈÎÒÓ, ·fi ÙȘ ÈÔ ·Ï¤˜ ̤¯ÚÈ ÙȘ ÈÔ ÚÔˆıË̤Ó˜, ÈÛÙ‡ԢÌ ÛÙËÓ ·ÍÈÔÔ›ËÛË ÙÔ˘ ˘ÏÈÎÔ‡ ÙˆÓ Û˘Ó·‰¤ÏÊˆÓ ÊÈÏÔÏfiÁˆÓ, ÂÏ›˙ÔÓÙ·˜ fiÙÈ Î¿ÙÈ «ÎÔÌ›˙Ô˘Ì» ÛÙË ‰È‰·ÎÙÈ΋ Ú¿ÍË. ∂ÁοډȘ ¢¯·ÚÈÛٛ˜ Û fiÏÔ˘˜ fiÛÔÈ ‰¤¯ÙËÎ·Ó Ó· ηٷı¤ÛÔ˘Ó ÙÔÓ «Ô‚ÔÏfi» ÙÔ˘˜ ÛÙÔ «Ù·Ì›Ի Ù˘ ÁÓÒÛ˘. ΔÔ ‚È‚Ï›Ô ·˘Ùfi ·ÊÈÂÚÒÓÂÙ·È ÛÙÔÓ Î·ıËÁËÙ‹ Ù˘ Ù¿Í˘, ÛÙÔÓ Ì¿¯ÈÌÔ Î·È Ì·¯ËÙÈÎfi ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi, Ô˘ ÂÚÁ¿˙ÂÙ·È «Ì ÏÔÁÈÛÌfi Î·È Ì' fiÓÂÈÚÔ», ηÈÓÔÙÔÌ›, ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›, Û˘ÓÂÚÁ¿˙ÂÙ·È, Û˘ÓÔÌÈÏ›, ‰È·Ï¤ÁÂÙ·È Î·È ÌÔ¯ı› ÁÈ· ÌfiÚʈÛË Î·È ÔÏÈÙÈÛÌfi, ̤۷ Û ȉȷ›ÙÂÚ· ·ÓÙ›ÍÔ˜ Û˘Óı‹Î˜. ¢ÈηȈ̷ÙÈο Ô ÏfiÁÔ˜ ·Ó‹ÎÂÈ Û ·˘ÙfiÓ… ªÂÙ·ÍԇϷ ª·ÓÈοÚÔ˘
¶ETPO™ ¶IT™IAKKA™
9
¶ÓÂ˘Ì·ÙÈÎfi ™˘ÌfiÛÈÔ (μÈ‚Ï›ˆÓ-™˘ÁÁڷʤˆÓ… °Â‡ÛÂȘ)* ¶¤ÙÚÔ˜ ¶ÈÙÛÈ¿Îη˜, ºÈÏfiÏÔÁÔ˜, ¢È¢ı˘ÓÙ‹˜ 3Ô˘ °˘ÌÓ·Û›Ô˘ ¡·˘¿ÎÙÔ˘
∏ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ· Ì ÙÔ ÁÂÓÈÎfi Ù›ÙÏÔ «¶ÓÂ˘Ì·ÙÈÎfi ™˘ÌfiÛÈÔ» (μÈ‚Ï›ˆÓ - ™˘ÁÁڷʤˆÓ… °Â‡ÛÂȘ)» ÍÂΛÓËÛ ÙÔ Û¯ÔÏÈÎfi ¤ÙÔ˜ 2008-2009 Î·È Ú·ÁÌ·ÙÔÔÈÂ›Ù·È Î¿ı ¯ÚfiÓÔ ÛÙÔ 3Ô °˘ÌÓ¿ÛÈÔ ¡·˘¿ÎÙÔ˘, ·ÚÔ˘Û›· ÙˆÓ Û˘ÁÁڷʤˆÓ. ∏ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓË ‰Ú¿ÛË ·ÔÛÎÔ› ÛÙÔ ¿ÓÔÈÁÌ· ÙÔ˘ Û¯ÔÏ›Ԣ ÛÙËÓ ÙÔÈ΋ ÎÔÈÓˆÓ›·, ÛÙÔ Ó· ÙÔ Î¿ÓÂÈ ÂÏ΢ÛÙÈÎfi Î·È Ó· ÙÔ ÌÂÙ·ÙÚ¤„ÂÈ Û ΤÓÙÚÔ ÔÏÈÙÈÛÌÔ‡, ÛÙËÓ Â·Ê‹ ÙˆÓ Ì·ıËÙÒÓ Ì ÙËÓ ÔÈÔÙÈ΋ ÂÏÏËÓÈ΋ ÏÔÁÔÙ¯ӛ· Î·È ÙË ÁÓˆÚÈÌ›· ÙÔ˘˜ Ì ηٷÍȈ̤ÓÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜ Û˘ÁÁÚ·Ê›˜. °ÂÓÈÎfi˜ ÛÙfi¯Ô˜ Â›Ó·È Ë ÔÏÈÙÈÛÙÈ΋ - ÓÂ˘Ì·ÙÈ΋ ¿ÓÔ‰Ô˜ Ù˘ ÎÔÈÓˆÓ›·˜. ΔÔ ÓÂ˘Ì·ÙÈÎfi Û˘ÌfiÛÈÔ ÍÂΛÓËÛ ÛÙȘ 17 π·ÓÔ˘·Ú›Ô˘ 2009 Ì ÙË ƒ¤· °·Ï·Ó¿ÎË Î·È Ù· ¤ÚÁ· Ù˘ √ ‚›Ô˜ ÙÔ˘ πÛÌ·‹Ï ºÂڛΠ¶·Û¿ Î·È ∂ϤÓË ‹ Ô ∫·Ó¤Ó·˜. ΔÔ ¤ÚÁÔ ∂ϤÓË ‹ Ô ∫·Ó¤Ó·˜, Ô˘ ¤¯ÂÈ ˆ˜ ı¤Ì· ÙË ˙ˆ‹ Ù˘ ∂ϤÓ˘ ªÔ‡ÎÔ˘Ú·∞ÏÙ·ÌÔ‡Ú·, Ù˘ ÚÒÙ˘ ÛÔ˘‰·Ṳ̂Ó˘ ∂ÏÏËÓ›‰·˜ ˙ˆÁÚ¿ÊÔ˘ ÛÙ· Ù¤ÏË ÙÔ˘ 19Ô˘ ·È., ·ÚÔ˘ÛÈ¿ÛÙËΠ·fi ÙË ÊÈÏfiÏÔÁÔ ÙÔ˘ 3Ô˘ °˘ÌÓ·Û›Ô˘ °ÈÒÙ· ¶ÔÏÈÙÔÔ‡ÏÔ˘, Ì ÛÙfi¯Ô Ó· ·Ó·‰Âȯı› Ë ÙÚ·ÁÈ΋ ÌÔ›Ú· Ù˘ Á˘Ó·›Î·˜ Û ÌÈ· ·Ó‰ÚÔÎÚ·ÙÔ‡ÌÂÓË ÎÔÈÓˆÓ›· Î·È Ë ·ÔÙ˘¯›· Ù˘ ∂ϤÓ˘ Ó· ÂÈ‚ÈÒÛÂÈ. √ ‚›Ô˜ ÙÔ˘ πÛÌ·‹Ï ºÂڛΠ¶·Û¿ ·ÚÔ˘ÛÈ¿ÛÙËΠ·fi ÙÔ ‰È¢ı˘ÓÙ‹ ÙÔ˘ 3Ô˘ °˘ÌÓ·Û›Ô˘ ¡·˘¿ÎÙÔ˘, ÊÈÏfiÏÔÁÔ ¶¤ÙÚÔ ¶ÈÙÛÈ¿Îη. ΔÔ ‚È‚Ï›Ô Î·Ù·È¿ÓÂÙ·È Ì ÙËÓ ¤ÓÓÔÈ· ÙÔ˘ ÓfiÛÙÔ˘, ÙˆÓ ‰˘Ô ·ÙÚ›‰ˆÓ Î·È Ù˘ ‰ÈÏ‹˜ Ù·˘ÙfiÙËÙ·˜, Ì ÛÙfi¯Ô Ó· Ê·Ó› Ë ÏÔÁÔÙ¯ÓÈ΋-Ì˘ıÔÏ·ÛÙÈ΋ ·ÍÈÔÔ›ËÛË ÂÓfi˜ ÈÛÙÔÚÈÎÔ‡ ÁÂÁÔÓfiÙÔ˜ (·ӿÛÙ·ÛË ∫Ú‹Ù˘ 1866-1868), Ó· Á›ÓÔ˘Ó Î·Ù·ÓÔËÙ¤˜ ÔÈ ÂÛˆÙÂÚÈΤ˜ Û˘ÁÎÚÔ‡ÛÂȘ, ÏfiÁˆ ‰‡Ô ıÚËÛÎÂÈÒÓ, ÂıÓÔًوÓ, ÔÏÈÙÈÛÌÒÓ Î·È Ó· ·Ó·‰Âȯı› Ë „˘¯ÔÏÔÁÈ΋ Î·È ÎÔÈÓˆÓÈ΋ ÂÈηÈÚfiÙËÙ· ÙÔ˘ ¤ÚÁÔ˘, ÏfiÁˆ ÙˆÓ ÌÂÙ·Ó·ÛÙ‡ÛˆÓ. ΔË Û¯ÔÏÈ΋ ¯ÚÔÓÈ¿ 2009-2010, ÛÙȘ 6 ºÂ‚ÚÔ˘·Ú›Ô˘ 2010, ÛÙÔ 3Ô °˘ÌÓ¿* [∏ ÂÈÛ‹ÁËÛË Î·È ÙÔ power point ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È ÛÙË ‰È‡ı˘ÓÛË: http://kales-praktikesfilologoi.blogspot.gr/2013/08/blog-post_6547.html]
10
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
ÛÈÔ ·Ú¢ڤıËÎÂ Ë ∂˘ÁÂÓ›· º·Î›ÓÔ˘, Ì ·ÊÔÚÌ‹ ÙËÓ ·ÚÔ˘Û›·ÛË, ·fi ÙÔ ‰È¢ı˘ÓÙ‹ ¶¤ÙÚÔ ¶ÈÙÛÈ¿Îη, ÙÔ˘ ÈÛÙÔÚÈÎÔ‡ Ì˘ıÈÛÙÔÚ‹Ì·Ùfi˜ Ù˘ ŒÚˆ˜, £¤ÚÔ˜, ¶fiÏÂÌÔ˜, Ì ÛÙfi¯Ô, ̤۷ ·fi ÙËÓ ·ÚÔ˘Û›·ÛË Ù˘ ÚÔÛˆÈ΋˜ ÈÛÙÔÚ›·˜ Ù˘ ª·Ú›·˜ (ÌËÙ¤Ú·˜ Û˘ÁÁڷʤˆ˜) ÛÙË ™‡ÌË (1919-1931), ÛÙËÓ ∞›Á˘ÙÔ (19311945) Î·È ÛÙËÓ ∞ı‹Ó· (1945-1990), Ó· ·Ó·‰Âȯı› ÙÔ Ê·ÈÓfiÌÂÓÔ Ù˘ ÌÂÙ·Ó¿ÛÙ¢Û˘ ·fi Ù· ¢ˆ‰ÂοÓËÛ·, ÙËÓ ÂÚ›Ô‰Ô Ù˘ πÙ·ÏÈ΋˜ ηÙÔ¯‹˜, ·ÏÏ¿ Î·È Ó· ·ÚÔ˘ÛÈ·ÛÙ› Ô ÂÏÏËÓÈÛÌfi˜ Ù˘ ∞ÈÁ‡ÙÔ˘. ΔÔ ÓÂ˘Ì·ÙÈÎfi Û˘ÌfiÛÈÔ Û˘Ó¯›ÛÙËΠÛÙȘ 19 ª·ÚÙ›Ô˘ 2011 Ì ÚÔÛÎÂÎÏË̤ÓÔ ÙÔÓ ·Î·‰ËÌ·˚Îfi Û˘ÁÁڷʤ· £·Ó¿ÛË μ·ÏÙÈÓfi, ÁÈ· ÙËÓ ‚ÈÔÁÚ·Ê›· ÂÚÁÔÁÚ·Ê›· ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ Ì›ÏËÛÂ Ô ÊÈÏfiÏÔÁÔ˜ ¶¤ÙÚÔ˜ ¶ÈÙÛÈ¿Îη˜. ™ÙË Û‡ÓÙÔÌË ·ÚÔ˘Û›·ÛË ÙÔ˘ ¤ÚÁÔ˘ ÙÔ˘ Û˘ÁÁڷʤ·, ¤ÁÈÓ ÚÔÛ¿ıÂÈ· Ó· Ê·ÓÔ‡Ó Î¿ÔÈ· ȉȷ›ÙÂÚ· ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο ÙÔ˘ ¤ÚÁÔ˘ ÙÔ˘, ˆ˜ ÚÔ˜ ÙË ıÂÌ·ÙÔÏÔÁ›·, Ë ÔÔ›· ÂÛÙÈ¿˙ÂÙ·È ÛÙËÓ ÂÏÏËÓÈ΋ ÂÚȤÙÂÈ· ÙÔ˘ 20Ô˘ ·ÈÒÓ· (ÌÂÙ·Ó¿ÛÙ¢ÛË, ÌÈÎÚ·ÛÈ·ÙÈ΋ ηٷÛÙÚÔÊ‹, ηÙÔ¯‹, ÂÌʇÏÈÔ˜ fiÏÂÌÔ˜, ÌÂÙÂÌÊ˘ÏȷΤ˜ ‰ÂηÂٛ˜), ÙȘ Ú‹ÍÂȘ, ÙȘ ·Ó·ÙÚÔ¤˜ Î·È ÙËÓ ·Ó·Ó¤ˆÛË Ù˘ ÏÔÁÔÙ¯ӛ·˜, ˆ˜ ÚÔ˜ ÙÔ ‡ÊÔ˜, ÙȘ Ù¯ÓÈΤ˜ ·Ó·˙ËÙ‹ÛÂȘ Î·È ÙËÓ ÚˆÙfiÙ˘Ë ‰ÔÌ‹ Î·È ˆ˜ ÚÔ˜ ÙÔ ÚÔÛˆÈÎfi ‡ÊÔ˜. ∞ÎÔÏÔ‡ıËÛÂ Û˘˙‹ÙËÛË Ì ÙÔ Û˘ÁÁڷʤ· Û¯ÂÙÈο Ì ÙË ÏÔÁÔÙ¯ӛ·. ∂fiÌÂÓË Î·ÏÂṲ̂ÓË ÛÙÔ 3Ô °˘ÌÓ¿ÛÈÔ ‹Ù·Ó Ë ª¿Úˆ ¢Ô‡Î·. ™ÙȘ 17 ª·ÚÙ›Ô˘ 2012 ·ÚÔ˘ÛÈ¿ÛÙËΠÙÔ ÈÛÙÔÚÈÎfi Ì˘ıÈÛÙfiÚËÌ· ΔÔ ‰›Î·ÈÔ Â›Ó·È ˙fiÚÈÎÔ Ôχ ÛÙÔ ÔÔ›Ô ·ÚÔÛÈ¿˙ÂÙ·È: ñ Ô ·ÁÒÓ·˜ ÙÔ˘ ÎÚËÙÈÎÔ‡ Ï·Ô‡ ÂÓ¿ÓÙÈ· ÛÙÔÓ Î·Ù·ÎÙËÙ‹, ·ÏÏ¿ Î·È Ô ÂÛˆÙÂÚÈÎfi˜ ·ÁÒÓ·˜, Ô ¿Ù˘Ô˜ ÂÌʇÏÈÔ˜, Ô˘ ‰ÈÂÍ‹¯ıË ·Ú¿ÏÏËÏ· Ì ÙË ÁÂÚÌ·ÓÈ΋ ∫·ÙÔ¯‹ ÛÙËÓ ∫Ú‹ÙË. ñ Ë ·Ú·ÌÔÓ‹ ÙˆÓ ÁÂÚÌ·ÓÈÎÒÓ ÛÙÚ·ÙÂ˘Ì¿ÙˆÓ Î·ÙÔ¯‹˜ ÛÙ· ÷ÓÈ¿, ÌÂÙ¿ ÙË Ï‹ÍË ÙÔ˘ ÔϤÌÔ˘, Ì ÂÓÙÔÏ‹ ÙˆÓ ÕÁÁψÓ, ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó· ·ÔÊ¢¯ı› Ô ÎÔÌÌÔ˘ÓÈÛÙÈÎfi˜ ΛӉ˘ÓÔ˜. ™Ùfi¯Ô˜ Ù˘ ·ÚÔ˘Û›·Û˘ ÙÔ˘ ¤ÚÁÔ˘, ·fi ÙÔ ‰È¢ı˘ÓÙ‹ ¶¤ÙÚÔ ¶ÈÙÛÈ¿Îη, ‹Ù·Ó Ó· Û˘ÓÂȉËÙÔÔÈ‹ÛÂÈ ÙÔ ·ÎÚÔ·Ù‹ÚÈÔ fiÙÈ ÙÔ ‰›Î·ÈÔ ÛÙËÓ ÈÛÙÔÚ›· ‰‡ÛÎÔÏ· ‚Ú›ÛÎÂÙ·È, ÁÈ·Ù› Â›Ó·È ˙fiÚÈÎÔ Ôχ, ·ÊÔ‡ Ô Î·ı¤Ó·˜ ÙÔ ‚ϤÂÈ ·fi ÙË ‰È΋ ÙÔ˘ ÔÙÈ΋ ÁˆÓ›·. ΔÂÏÂ˘Ù·›· ·ÚÔ˘Û›·ÛË, 6/2/2013, ‹Ù·Ó ÙÔ ¤ÚÁÔ ÙÔ˘ °È¿ÓÓË ∫·ÏÔ‡˙Ô˘ πÌ·Ú¤Ù: ™ÙË ÛÎÈ¿ ÙÔ˘ ÚÔÏÔÁÈÔ‡, ·ÚfiÓÙÔ˜ ÙÔ˘ Û˘ÁÁڷʤ·, ÙÔ ÔÔ›Ô ¤¯ÂÈ ˆ˜ ı¤Ì· ÙËÓ ÔÚ›· Ù˘ ÌÂÈÎÙ‹˜ ÂıÓÔÏÔÁÈο ÎÔÈÓˆÓ›·˜ Ù˘ ÕÚÙ·˜, ·fi ÙÔ 1854 ̤-
¶ETPO™ ¶IT™IAKKA™
11
¯ÚÈ Î·È ÙÔ 1882. ª¤Û· ·fi ÙË Û‡ÓÙÔÌË ·ÚÔ˘Û›·ÛË, ·fi ÙÔ ÊÈÏfiÏÔÁÔ ¶¤ÙÚÔ ¶ÈÙÛÈ¿Îη, Ê¿ÓËÎÂ: ñ Ë ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ· Û˘Ì‚›ˆÛ˘, ·Ú¿ ÙȘ ‰˘ÛÎÔϛ˜, ‰‡Ô ‰È·ÊÔÚÂÙÈÎÒÓ ÂıÓÔÏÔÁÈο ÔÈÎÔÁÂÓÂÈÒÓ (ڈ̷›È΢-ÔıˆÌ·ÓÈ΋˜). ñ fiÙÈ Ë ÂÎÌÂÙ¿ÏÏ¢ÛË ‰ÂÓ ¤¯ÂÈ ÂıÓÈÎfiÙËÙ·. ñ fiÙÈ Ë ·ÙÚ›‰· ÚÔÛ‰ÈÔÚ›˙ÂÙ·È Ì ÙËÓ ¤ÓÓÔÈ· ÙˆÓ ·ÙÚÔÁÔÓÈÎÒÓ ÂÛÙÈÒÓ Î·È fi¯È ÙˆÓ Û˘ÓfiÚˆÓ. ñ fiÙÈ Ë Ú·ÁÌ·ÙÈ΋ ·Á¿Ë ‰ÂÓ ¤¯ÂÈ Ó· οÓÂÈ Ì ¤ıÓË, ηٷÁˆÁ‹ Î·È ıÚËÛΛ·. ñ Ë ·Í›· Ù˘ ÊÈÏ›·˜, Ù˘ ·ÏÏËÏÂÁÁ‡Ë˜, Ù˘ ·ÓÙ·fi‰ÔÛ˘ Ù˘ ¢ÂÚÁÂÛ›·˜. ªÂ ÙË Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓË Ì·˜ ‰Ú¿ÛË ÂȉÈÒÎÔ˘Ì ӷ ÂÙ‡¯Ô˘Ì ÒÛÙ ÙÔ Û¯ÔÏÂ›Ô Ó· Á›ÓÂÈ ÂÏ΢ÛÙÈÎfi ηÈ, ÂÎÙfi˜ ·fi ΤÓÙÚÔ ·ÚÔ¯‹˜ ÁÓÒÛˆÓ, Ó· Á›ÓÂÈ Î·È ÂÚÁ·ÛÙ‹ÚÈ ÔÏÈÙÈÛÌÔ‡. ∏ ·ÓÙ·fiÎÚÈÛË ÙÔ˘ ÎÔÈÓÔ‡ ‰Â›¯ÓÂÈ ˆ˜ ›̷ÛÙ Û ηÏfi ‰ÚfiÌÔ, ÁÈ' ·˘Ùfi Î·È ¤ÂÙ·È Û˘Ó¤¯ÂÈ·.
12
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
¢Ú¿ÛÂȘ ÙÔ˘ ™˘Ó‰¤ÛÌÔ˘ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ ¡·˘·ÎÙ›·˜* ¶·Ú·Û΢‹-T·ÙÈ¿Ó· £ÂÔ‰ˆÚÔÔ‡ÏÔ˘, ºÈÏfiÏÔÁÔ˜, 1Ô °˘ÌÓ¿ÛÈÔ ¡·˘¿ÎÙÔ˘
√ «™‡Ó‰ÂÛÌÔ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ ¡·˘·ÎÙ›·˜» ·ÔÙÂÏÔ‡Û ȉ¤· Î·È ¤ÌÓ¢ÛË ·ÚÎÂÙÒÓ ·Ï·ÈfiÙÂÚˆÓ Û˘Ó·‰¤ÏÊˆÓ -Û˘ÓÙ·ÍÈÔ‡¯ˆÓ ÙÒÚ·- Â‰Ò Î·È ·ÚÎÂÙ¿ ¯ÚfiÓÈ· ÚÈÓ. ΔÂÏÈο ‹Ú ÙË ÛËÌÂÚÈÓ‹ ÙÔ˘ ÌÔÚÊ‹ Â‰Ò Î·È ÂÚ›Ô˘ ‰‡Ô ¯ÚfiÓÈ·. ¶Ú¿ÁÌ·ÙÈ, ÙÔÓ πÔ‡ÓÈÔ ÙÔ˘ 2011, ÌÂÙ¿ ·fi ÂÎÏÔÁ¤˜ ·Ó·‰Â›¯ıËΠÙÔ ÛËÌÂÚÈÓfi ¢ÈÔÈÎËÙÈÎfi ™˘Ì‚Ô‡ÏÈÔ Ô˘ ·ÔÙÂÏÂ›Ù·È ·fi ÙÔ˘˜: ¢ÚÔÁÁ›ÙË ª·Ú›· (Úfi‰ÚÔ˜), ∞‰·ÌÔÔ‡ÏÔ˘ ∂ϤÓË (·ÓÙÈÚfi‰ÚÔ˜), ¢ËÌfiÔ˘ÏÔ˜ ∫ˆÓ/ÓÔ˜ (ÁÂÓÈÎfi˜ ÁÚ·ÌÌ·Ù¤·˜-ÂÈ̤ÏÂÈ· facebook), £ÂÔ‰ˆÚÔÔ‡ÏÔ˘ μ›Î˘ (ÔÚÁ·ÓˆÙÈÎfi˜ ÁÚ·ÌÌ·Ù¤·˜), •¿ÓıË-§·ÌÚÔÔ‡ÏÔ˘ ∞ÈηÙÂÚ›ÓË (Ù·Ì›·˜), ª¿ÓÈÔ˘ ™ÔÊ›· (ÂȉÈÎfi˜ ÁÚ·ÌÌ·Ù¤·˜-ÂÈ̤ÏÂÈ· blog), ¡ÙÂÏÏ‹˜ ∞¯ÈÏϤ·˜ (¤ÊÔÚÔ˜ ‚È‚ÏÈÔı‹Î˘). ∞Ó·ÏËڈ̷ÙÈο ̤ÏË: 1) ¶·¿ πÊÈÁ¤ÓÂÈ·, 2) ƒ¤·-∫ÔÏÔ‚Ô‡ ¶·Ú·Û΢‹. ∂ÔÙÈÎfi ™˘Ì‚Ô‡ÏÈÔ: ™Ù·˘ÚÔÁÈ·ÓÓÔÔ‡ÏÔ˘ ∂˘ı˘Ì›· (Úfi‰ÚÔ˜), ª·Ï·Ì¿ÓË ∞Ó‰ÚÈ¿ÓÓ· (·ÓÙÈÚfi‰ÚÔ˜), ∫·Ùۛη-μ·ÛÈÏÔÔ‡ÏÔ˘ ∏ÏÈ¿Ó· (ÁÚ·ÌÌ·Ù¤·˜). ∞fi ÙËÓ ÚÒÙË ÛÙÈÁÌ‹, Ô «™‡Ó‰ÂÛÌÔ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ ¡·˘·ÎÙ›·˜» ¤Î·Ó ·ÈÛıËÙ‹ ÙËÓ ·ÚÔ˘Û›· ÙÔ˘ ÛÙ· ÔÏÈÙÈÛÙÈο Ú¿ÁÌ·Ù· Ù˘ fiÏ˘ Ì·˜. ∂ΉËÏÒÛÂȘ, ‰ËÌÔÛȇÛÂȘ ÛÙÔÓ ¤ÓÙ˘Ô Î·È ËÏÂÎÙÚÔÓÈÎfi Ù‡Ô, Û¯ÂÙÈΤ˜ Ì ÂÎ·È‰Â˘ÙÈο ı¤Ì·Ù· Î·È ¿ÏÏ·, ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· ÈÛÙÔÏÔÁ›Ô˘ Î·È ÛÂÏ›‰·˜ ÛÙÔ Facebook, ÂΉÚÔ̤˜ Î·È Û˘ÌÌÂÙÔ¯‹ ÙˆÓ ÌÂÏÒÓ ÙÔ˘ ¢.™. Û ·ÚÔ˘ÛÈ¿ÛÂȘ ‚È‚Ï›ˆÓ Â›Ó·È ÌÂÚÈΤ˜ ·fi ÙȘ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ˜ Ô˘ ¤¯ÂÈ Ó· ·ÚÔ˘ÛÈ¿ÛÂÈ Ì¤¯ÚÈ ÛÙÈÁÌ‹˜ Ô ™‡Ó‰ÂÛÌÔ˜. ∫·È ·Ó·Ê¤ÚÔ˘Ì ÂÓ‰ÂÈÎÙÈο: ∞’ ∂ΉËÏÒÛÂȘ 1) √ÎÙÒ‚ÚÈÔ˜ 2011: ™˘ÌÌÂÙÔ¯‹ ÛÙȘ ÂΉËÏÒÛÂȘ ÁÈ· ÙË ¡·˘Ì·¯›· Ù˘ ¡·˘¿ÎÙÔ˘. √ ™‡Ó‰ÂÛÌÔ˜ ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙ÂÈ ÙËÓ ÎÂÓÙÚÈ΋ ÔÌÈÏ›· Ì ı¤Ì·: «∞fi ÙÔ Î¿ÛÙÚÔ Ù˘ ¡·˘¿ÎÙÔ˘ ÛÙ· ∂ÓÂÙÈο οÛÙÚ· Ù˘ ªÂÛÔÁ›Ԣ». * [∏ ÂÈÛ‹ÁËÛË Î·È ÙÔ power point ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È ÛÙË ‰È‡ı˘ÓÛË: http://kales-praktikesfilologoi.blogspot.gr/2013/08/blog-post_27.html
¶APA™KEYH-TATIANA £EO¢øPO¶OY§OY
13
2) π·ÓÔ˘¿ÚÈÔ˜ 2012: ¶ÚfiÛÎÏËÛË ÙÔ˘ Û˘ÁÁڷʤ· Δ‡ÎÚÔ˘ ªÈ¯·ËÏ›‰Ë Î·È ÔÌÈÏ›· ÙÔ˘ ÛÙÔ ·ÌÊÈı¤·ÙÚÔ ÙÔ˘ 2Ô˘ °∂§ ¡·˘¿ÎÙÔ˘ ÁÈ· ÙË ª·ıËÌ·ÙÈ΋ §ÔÁÔÙ¯ӛ· (Û˘ÌÌÂÙ›¯·Ó Î·È Ì·ıËÙ¤˜). 3) ºÂ‚ÚÔ˘¿ÚÈÔ˜ 2012: ∞ÊȤڈ̷ ÛÙÔÓ ∞ϤͷӉÚÔ ¶··‰È·Ì¿ÓÙË «ó˜ ϤÂÈ Ó·Ü˜ Ì·ÁÈ΋…», Ì ÔÌÈÏËÙ¤˜ ÙÔ˘˜ ∞. ∑ÔÚÌ¿, ∞. ª·ÓÙ¿ Î·È Ã. ΔÂÚ¤˙Ë. 4) πÔ‡ÓÈÔ˜ 2012: ¶ÔÏÈÙÈÛÙÈ΋ ÂΉ‹ÏˆÛË Ì ٛÙÏÔ «ªÔ‡Û·È˜ ¯¿ÚÈÛÈ ıÜÂ..», ·ÊÈÂڈ̤ÓË ÛÙÔ˘˜ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎÔ‡˜ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÔ‡˜ Ù˘ ÂÚÈÔ¯‹˜ Ì·˜. 5) ¢ÂΤ̂ÚÈÔ˜ 2012: ∂Ή‹ÏˆÛË ÁÈ· ÙËÓ ÂηÙÔÓÙ·ÂÙËÚ›‰· ·fi ÙË Á¤ÓÓËÛË ÙÔ˘ ¡ÈÎËÊfiÚÔ˘ μÚÂÙÙ¿ÎÔ˘. ∂ÈÛËÁËÙ¤˜: ¢Ú. ª. ª·ÓÈοÚÔ˘, ¢Ú. ¶. ªÂÚÂÚ‹˜. 6) πÔ‡ÓÈÔ˜ 2013: ∂Ή‹ÏˆÛË-·ÊȤڈ̷ ÁÈ· Ù· 150 ¯ÚfiÓÈ· ·fi ÙË Á¤ÓÓËÛË ÙÔ˘ ∫. ¶. ∫·‚¿ÊË, Ì ÙË Û˘ÌÌÂÙÔ¯‹ Ì·ıËÙÒÓ Î·È ÙËÓ ÔÈËÙÈ΋ Û˘Ì‚ÔÏ‹ Ù˘ Ã. ΔÛ·ÚÔ‡¯Ë. μ’ ¢ËÌÔÛȇÛÂȘ 1) ™Â٤̂ÚÈÔ˜ 2011: ∞Ó·ÎÔ›ÓˆÛË-¢È·Ì·ÚÙ˘Ú›· ÁÈ· ÙËÓ ·Ó¿ıÂÛË ÊÈÏÔÏÔÁÈÎÒÓ Ì·ıËÌ¿ÙˆÓ Û ¿ÏϘ ÂȉÈÎfiÙËÙ˜. ¢ËÌÔÛ›Â˘ÛË ÛÙÔÓ ¤ÓÙ˘Ô Î·È ËÏÂÎÙÚÔÓÈÎfi Ù‡Ô Î·È ÎÔÈÓÔÔ›ËÛË ÛÙ· Û¯ÔÏ›· Î·È ÛÙË ¢È‡ı˘ÓÛË ¢Â˘ÙÂÚÔ‚¿ıÌÈ·˜ ∂η›‰Â˘Û˘. 2) ¡Ô¤Ì‚ÚÈÔ˜-¢ÂΤ̂ÚÈÔ˜ 2011: ¢ËÌÈÔ˘ÚÁ›· ÙÚÈÒÓ ÂÓËÌÂÚˆÙÈÎÒÓ Ê˘ÏÏ·‰›ˆÓ ÁÈ· ÙË ‰È‰·Ûηϛ· ÙˆÓ ÊÈÏÔÏÔÁÈÎÒÓ Ì·ıËÌ¿ÙˆÓ ÛÙËÓ ∞’ §˘Î›Ԣ Î·È ÌÔ›Ú·ÛÌ· ÛÙÔ˘˜ ÊÈÏÔÏfiÁÔ˘˜ ÙˆÓ ÙÚÈÒÓ §˘Î›ˆÓ Ù˘ ÂÚÈÔ¯‹˜. 3) ª¿ÚÙÈÔ˜ 2012: ¢ËÌÈÔ˘ÚÁ›· ·Ê›Û·˜ ÁÈ· ÙËÓ ·ÁÎfiÛÌÈ· Ë̤ڷ Ù˘ Ô›ËÛ˘ (21-3-2012). ∞Ó¿ÚÙËÛË ÛÙ· Û¯ÔÏ›·, ‰ËÌÔÛ›Â˘ÛË ÛÙÔÓ ËÏÂÎÙÚÔÓÈÎfi Ù‡Ô. ¢‹ÏˆÛË Û˘Ì·Ú¿ÛÙ·Û˘ ÛÙËÓ ÔÚ›· ÙˆÓ ÔÈËÙÒÓ, ÛÙÔ Î¤ÓÙÚÔ Ù˘ ∞ı‹Ó·˜, ÂÓ¿ÓÙÈ· ÛÙËÓ ÎÚ›ÛË. 4) ™Â٤̂ÚÈÔ˜ 2012: ¢ËÌÔÛ›Â˘ÛË ¿ÚıÚÔ˘ ÛÙÔÓ ¤ÓÙ˘Ô Î·È ËÏÂÎÙÚÔÓÈÎfi Δ‡Ô ·fi ÙË ª. ¢ÚÔÁÁ›ÙË Ì ı¤Ì· ÙÔ ÎÙÈÚÈ·Îfi Úfi‚ÏËÌ· ÙˆÓ Û¯ÔÏ›ˆÓ, Ì ٛÙÏÔ «™¯ÔÏÂÈ¿ ¯Ù›ÛÙÂ..». 5) 21 ª·ÚÙ›Ô˘ 2013: ¶·ÁÎfiÛÌÈ· Ë̤ڷ Ô›ËÛ˘ ∞Ó¿ÚÙËÛË ·Ê›Û·˜ Î·È ‰ËÌÔÛ›Â˘ÛË ¿ÚıÚÔ˘ ÛÙÔ ÈÛÙÔÏfiÁÈfi Ì·˜, ·fi ÙÔ ÁÚ·ÌÌ·Ù¤· ÙÔ˘ ™˘Ó‰¤ÛÌÔ˘ ∫. ¢ËÌfiÔ˘ÏÔ. 6) 27 ª·ÚÙ›Ô˘ 2013: ¶·ÁÎfiÛÌÈ· Ë̤ڷ ı¿ÙÚÔ˘. ∞Ó¿ÚÙËÛË ·Ê›Û·˜, ‰Ë-
14
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
ÌÔÛ›Â˘ÛË ¿ÚıÚÔ˘ ·fi ÙÔ ÁÚ·ÌÌ·Ù¤· ÙÔ˘ ™˘Ó‰¤ÛÌÔ˘ ∫. ¢ËÌfiÔ˘ÏÔ˘ Î·È ·ÚÔ˘Û›·Û˘ Ì ı¤Ì· «ΔÔ ı¤·ÙÚÔ» ·fi ÙËÓ Œ. ™Ù·˘ÚÔÁÈ·ÓÓÔÔ‡ÏÔ˘. ŸÏ· ·˘Ù¿ ÛÙÔ ÈÛÙÔÏfiÁÈfi Ì·˜. 7) ¶ÂÚÈÔ‰È΋ ‰ËÌÔÛ›Â˘ÛË ¿ÚıÚˆÓ ÛÙÔÓ ¤ÓÙ˘Ô Î·È ËÏÂÎÙÚÔÓÈÎfi Δ‡Ô Ù˘ ÂÚÈÔ¯‹˜ Ì·˜, ·fi ÙÔÓ ∫. ¢ËÌfiÔ˘ÏÔ. °’ ∏ÏÂÎÙÚÔÓÈ΋ ÌÔÚÊ‹ 1) ¡Ô¤Ì‚ÚÈÔ˜ 2012: ¢ËÌÈÔ˘ÚÁ›· ÙÔ˘ ÈÛÙÔÏÔÁ›Ô˘ ÛÙË ‰È‡ı˘ÓÛË: http://sfi-nafpaktias.blogspot.gr/, fiÔ˘ ‰ËÌÔÛȇÔÓÙ·È ¿ÚıÚ·, ·Ó·ÎÔÈÓÒÛÂȘ, ÚÔÛÎÏ‹ÛÂȘ ÁÈ· ÙȘ ÂΉËÏÒÛÂȘ ÙÔ˘ ™˘Ó‰¤ÛÌÔ˘ Î·È ¿ÏÏ· ÔÏÏ¿... 2) ¢ËÌÈÔ˘ÚÁ›· ÛÂÏ›‰·˜ ÛÙÔ Facebook, fiÔ˘ ·Ó·ÚÙÒÓÙ·È ¿ÚıÚ·, ‚›ÓÙÂÔ, ·fi„ÂȘ ÊÈÏÔÏÔÁÈÎÔ‡, Î·È fi¯È ÌfiÓÔ, ÂÚȯÔ̤ÓÔ˘, ÛÙË ‰È‡ı˘ÓÛË: https://www.facebook.com/pages/™‡Ó‰ÂÛÌÔ˜-ºÈÏÔÏfiÁˆÓ-¡·˘·ÎÙ›·˜/537704889597201?fref=ts . ¢’ ∂ΉÚÔ̤˜ ™ÙȘ 2 ∞˘ÁÔ‡ÛÙÔ˘ ÙÔ˘ 2013, Ô ™‡Ó‰ÂÛÌÔ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ ¡·˘·ÎÙ›·˜ ÔÚÁ¿ÓˆÛ ÂΉÚÔÌ‹ ÛÙÔ ·Ú¯·›Ô ı¤·ÙÚÔ ÙˆÓ √ÈÓÈ¿‰ˆÓ, ÁÈ· ÙËÓ ·Ú·ÎÔÏÔ‡ıËÛË Ù˘ Έ̈‰›·˜ ÙÔ˘ ∞ÚÈÛÙÔÊ¿ÓË «¶ÏÔ‡ÙÔ˜». ∂ã ™˘ÌÌÂÙÔ¯‹ ÌÂÏÒÓ ÙÔ˘ ™˘Ó‰¤ÛÌÔ˘ Û ¿ÏϘ ÂΉËÏÒÛÂȘ 1) ™. ª¿ÓÈÔ˘ - ∫. ¢ËÌfiÔ˘ÏÔ˜: ∞·ÁÁÂÏ›· Î·È ÂÈÛ‹ÁËÛË ÛÙËÓ ·ÚÔ˘Û›·ÛË Ù˘ ÔÈËÙÈ΋˜ Û˘ÏÏÔÁ‹˜ Ù˘ Ã. ΔÛ·ÚÔ‡¯Ë ÛÙËÓ ¶··¯·Ú·Ï¿ÌÂÈÔ ¢ËÌfiÛÈ· μÈ‚ÏÈÔı‹ÎË. 2) ∂. ™Ù·˘ÚÔÁÈ·ÓÓÔÔ‡ÏÔ˘: ∂ÈÛ‹ÁËÛË ÁÈ· ÙË Û¯¤ÛË ı¿ÙÚÔ˘ Î·È Âη›‰Â˘Û˘ ÛÙÔ 2Ô °˘ÌÓ¿ÛÈÔ Û ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎÔ‡˜ Ù˘ ¶/‚¿ıÌÈ·˜ Î·È ¢/‚¿ıÌÈ·˜ ∂η›‰Â˘Û˘, Ô˘ ÂӉȷʤÚÔÓÙ·Ó ÁÈ· ÙËÓ ¤ÓÙ·Í‹ ÙÔ˘˜ ÛÙË ı·ÙÚÈ΋ ÔÌ¿‰· «∞À§∞π∞». 3) ∫. ¢ËÌfiÔ˘ÏÔ˜: ™˘˙‹ÙËÛË Ì ÙÔ˘˜ ª. ÷ÚÙÔ˘Ï¿ÚË Î·È ∞. ÃÚ˘ÛÔÛÙÔÌ›‰Ë ÁÈ· ÙËÓ ÂÎÔÌ‹ ÙÔ˘˜ «ÎÂÚ·›Â˜ Ù˘ ÂÔ¯‹˜ Ì·˜» ÛÙÔ ‚È‚ÏÈÔ-cafe AdagioII. 4) ™. ª¿ÓÈÔ˘: ∞Ó¿ÁÓˆÛË ·ÔÛ·ÛÌ¿ÙˆÓ ·fi ÙÔ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô ‚È‚Ï›Ô Ù˘ ∑. §ÔÈÓfi «∞˘Ùfi ÙÔ Û›ÙÈ Â›Û·È ÂÛ‡», Ô˘ ·ÚÔ˘ÛÈ¿ÛÙËΠÛÙËÓ ¶··¯·Ú·Ï¿ÌÂÈÔ ¢ËÌfiÛÈ· μÈ‚ÏÈÔı‹ÎË.
¶APA™KEYH-TATIANA £EO¢øPO¶OY§OY
15
5) ™. ª¿ÓÈÔ˘: ¶·ÚÔ˘Û›·ÛË ÙÔ˘ ‚È‚Ï›Ô˘ ÙÔ˘ ÃÚ. ∞ÛÙÂÚ›Ô˘ «ΔÔ Ù·Í›‰È ÙÔ˘ π¿ÛÔÓ· ƒ¤Ì‚Ë» ÛÙÔ ‚È‚Ï›Ô-cafe AdagioII Î·È ‰ËÌÔÛ›Â˘ÛË ÎÚÈÙÈ΋˜ ÛÙËÓ ÈÛÙÔÛÂÏ›‰·: diastixo.gr. 6) ª. ¢ÚÔÁÁ›ÙË: ¶·ÚÔ˘Û›·ÛË ÙÔ˘ ‚È‚Ï›Ô˘ Ù˘ ∞ÈÎ. ª·ÚÁ·Ú›ÙË «∫·Ù¿ıÂÛË „˘¯‹˜» ÛÙÔ ‚È‚Ï›Ô-cafe AdagioII. 7) ∂. ∞‰·ÌÔÔ‡ÏÔ˘: ¶·ÚÔ˘Û›·ÛË ÙÔ˘ ‚È‚Ï›Ô˘ ÙÔ˘ ª. ∫Ô˘Ì·ÓÙ·Ú¤· «£¿Ó·ÙÔ˜ ÛÙÔ μ·Ï·Ú·˚˙Ô» ÛÙÔ ‚È‚Ï›Ô-cafe AdagioII. 8) μ. £ÂÔ‰ˆÚÔÔ‡ÏÔ˘: ¶·ÚÔ˘Û›·ÛË ÙÔ˘ ‚È‚Ï›Ô˘ Ù˘ ∑Ô¤Ï §ÔÈÓfi «∏ ∞ÁÚÈÏÈ¿» ÛÙÔ ‚È‚Ï›Ô-cafe AdagioII. 9) ™. ª¿ÓÈÔ˘: ¶·ÚÔ˘Û›·ÛË ÙÔ˘ ‚È‚Ï›Ô˘ Ù˘ ™. ƒ·˘ÙÔÔ‡ÏÔ˘ «√ ÍÂÓÒÓ·˜» ÛÙÔ cafe-οÛÙÚÔ. √ ™‡Ó‰ÂÛÌÔ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ ¡·˘·ÎÙ›·˜ Î·È Ù· ̤ÏË ÙÔ˘ ÊÈÏÔ‰ÔÍ› Ó· Û˘Ó¯›ÛÂÈ Ó· ÚÔÛʤÚÂÈ ÛÙËÓ ÓÂ˘Ì·ÙÈ΋ Î·È ÔÏÈÙÈÛÙÈ΋ ˙ˆ‹ Ù˘ fiÏ˘ Ì·˜. ∂Ï›˙ÂÈ fiÙÈ, ̤۷ ÛÙȘ ‰‡ÛÎÔϘ ÂÔ¯¤˜ Ô˘ ˙Ô‡ÌÂ, Ì ÙË ‰Ú¿ÛË ÙÔ˘ ‰›ÓÂÈ Ì›· ÓÂ˘Ì·ÙÈ΋ ·Ó¿Û·, Ô˘ ‚ÔËı¿ ÙÔ˘˜ ·ÓıÚÒÔ˘˜ Ó· ·ÓÙÈÎÚ›˙Ô˘Ó Ì ̛· ÓfiÙ· ·ÈÛÈÔ‰ÔÍ›·˜ ÙÔ Ì¤ÏÏÔÓ.
16
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
∞Ó ‚Áˆ ·' ·˘Ù‹ ÙË Ê˘Ï·Î‹… ¢È‰·ÎÙÈ΋ ¶ÚfiÙ·ÛË ÁÈ· ÙËÓ ∞Ú¯·›· ∂ÏÏËÓÈ΋ °ÏÒÛÛ·* ∂ϤÓË ∞‰·ÌÔÔ‡ÏÔ˘, ºÈÏfiÏÔÁÔ˜, 3Ô °˘ÌÓ¿ÛÈÔ ¡·˘¿ÎÙÔ˘
∂ÈÛ·ÁˆÁ‹ ∏ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓË ‰È‰·ÎÙÈ΋ ÚfiÙ·ÛË ·ÊÔÚ¿ ÛÙËÓ 9Ë ÂÓfiÙËÙ· Ù˘ ∞Ú¯·›·˜ ∂ÏÏËÓÈ΋˜ °ÏÒÛÛ·˜ Ù˘ °ã °˘ÌÓ·Û›Ô˘ «√È ÓfiÌÔÈ ÂÈÛΤÙÔÓÙ·È ÙÔ ™ˆÎÚ¿ÙË ÛÙË Ê˘Ï·Î‹» Î·È ˘ÏÔÔÈ‹ıËΠۯ‰fiÓ ÂÍ ÔÏÔÎÏ‹ÚÔ˘ ÛÙ· ÙÌ‹Ì·Ù· °1 Î·È °4 ÙÔ˘ 3Ô˘ °˘ÌÓ·Û›Ô˘ ¡·˘¿ÎÙÔ˘, ηٿ ÙÔ Û¯ÔÏÈÎfi ¤ÙÔ˜ 2012-2013. ∏ ·Ó¿Ù˘Í‹ Ù˘ ηχÙÂÈ 5 (+/- 1) ‰È‰·ÎÙÈΤ˜ ÒÚ˜. ∏ ‰È‰·ÎÙÈ΋ ÚfiÙ·ÛË ‰ÂÓ ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÂÈ ÙÔ Û‡ÓÔÏÔ Ù˘ ÂÓfiÙËÙ·˜, ·ÏÏ¿ ÙÔ ∞’ ̤ÚÔ˜ (ΛÌÂÓÔ-Û˘ÓÙ·ÎÙÈ΋ ·Ó¿Ï˘ÛË- ÂÚÌËÓ›·). ™ÙÔ¯ÔıÂÛ›· ñ ∞Ó·˙‹ÙËÛË ÏËÚÔÊÔÚÈÒÓ ÁÈ· ÙË ˙ˆ‹ Î·È ÙÔ ¤ÚÁÔ ÙÔ˘ ™ˆÎÚ¿ÙË Î·È ÙÔ˘ ¶Ï¿ÙˆÓ· ñ ∂Ê·ÚÌÔÁ‹ ‰È‰·ÁÌ¤ÓˆÓ ÁÚ·ÌÌ·ÙÈÎÔÛ˘ÓÙ·ÎÙÈÎÒÓ ‰ÔÌÒÓ Î·È ÚÔ˚‰Â·ÛÌfi˜ Ó¤ˆÓ. ñ ∂ÍÔÈΛˆÛË Ì ÙÔ ‰È¿ÏÔÁÔ ˆ˜ ÎÂÈÌÂÓÈÎfi ›‰Ô˜. ñ ∞fi‰ÔÛË ÎÂÈ̤ÓÔ˘ ÛÙË ÓÂÔÂÏÏËÓÈ΋. ñ ¢ÈÂÚ‡ÓËÛË Ù˘ ÛÙ¿Û˘ ÙˆÓ ·ÓıÚÒˆÓ ¤Ó·ÓÙÈ ÙˆÓ ÓfiÌˆÓ ‰È·¯ÚÔÓÈο. ñ ¢È·ÌfiÚʈÛË ÚÔÛˆÈ΋˜ ÛÙ¿Û˘. ª¤Û· ›Ù¢Í˘ ÛÙfi¯ˆÓ ñ e-yliko ÁÈ· ÙȘ ‚ÈÔÁڷʛ˜ - ÂÚÁÔÁڷʛ˜. ñ æËÊÈ·Îfi Û¯ÔÏ›Ô, ∞Ú¯·›· °ã °˘ÌÓ·Û›Ô˘. * [∏ ÂÈÛ‹ÁËÛË Î·È ÙÔ power point ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È ÛÙË ‰È‡ı˘ÓÛË: http://kales-praktikesfilologoi.blogspot.gr/2013/08/blog-post.html]
E§ENH A¢AMO¶OY§OY
17
ñ «∂ÏÏËÓÈÎfi˜ ÔÏÈÙÈÛÌfi˜» ÁÈ· ÂÚˆÙ‹ÛÂȘ ηٷÓfiËÛ˘ ÙÔ˘ ÎÂÈ̤ÓÔ˘ (‰È·‰Ú·ÛÙÈο). ñ Google ÂÈÎfiÓ˜ ÁÈ· ·Ó·˙‹ÙËÛË ¤ÚÁˆÓ Ù¤¯Ó˘ Ì ı¤Ì· ÙÔ ™ˆÎÚ¿ÙË Î·È ÙÔÓ ¶Ï¿ÙˆÓ·. ñ YouTube ÁÈ· ·Ó·˙‹ÙËÛË ‚›ÓÙÂÔ Î·È ÙÚ·ÁÔ˘‰ÈÒÓ. ñ ¶Ï¿ÙˆÓÔ˜, ∞ÔÏÔÁ›· ™ˆÎÚ¿ÙÔ˘˜ Î·È ∫Ú›ÙˆÓ. ™ËÌ·ÓÙÈ΋ ÂÈÛ‹Ì·ÓÛË: √È Ì·ıËÙ¤˜ ÂÚÁ¿ÛÙËÎ·Ó ÂÎÙfi˜ ·fi ÙËÓ ·›ıÔ˘Û¿ ÙÔ˘˜ Î·È Û ·›ıÔ˘Û· Ì ‚ÈÓÙÂÔÚÔ‚ÔϤ· Î·È Û‡Ó‰ÂÛË Ì ÙÔ ‰È·‰›ÎÙ˘Ô. ¢È‰·ÎÙÈ΋ ÌÂıÔ‰ÔÏÔÁ›· ñ ∞Ó·Î·Ï˘ÙÈ΋ - ‰ÈÂÚ¢ÓËÙÈ΋, ÁÈ· ·Ó·˙‹ÙËÛË ÏËÚÔÊÔÚÈÒÓ. ñ ∞Ô‰ÂÏÙ›ˆÛË ‚È‚Ï›Ô˘, ÁÈ· ¿ÓÙÏËÛË ÂȯÂÈÚËÌ¿ÙˆÓ. ñ ¢Ú·Ì·ÙÔÔ›ËÛË, ÁÈ· ÙËÓ ÂÍÔÈΛˆÛË Ì ÙÔ ‰È·ÏÔÁÈÎfi ΛÌÂÓÔ. ñ ∫ÔÈÓˆÓÈÎÔÔÏÈÙÈÛÌÈ΋ ÚÔÛ¤ÁÁÈÛË - Û˘˙‹ÙËÛË, ÁÈ· ÙË ‰È·¯ÚÔÓÈ΋ ÛÙ¿ÛË ¤Ó·ÓÙÈ ÙˆÓ ÓfïÓ. ñ ∞ÁÒÓ·˜ ÏfiÁÔ˘, ÁÈ· ‰È·ÌfiÚʈÛË ÛÙ¿Û˘. ñ ™‡Ó‰ÂÛË Ì ¿ÏÏ· ÁÓˆÛÙÈο ·ÓÙÈΛÌÂÓ· (∫¶∞-πÛÙÔÚ›·-∞∂ °Ú·ÌÌ·Ù›·∞ÈÛıËÙÈ΋ ∞ÁˆÁ‹). ¢Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ˜ √È ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ˜ Ô˘ ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙ÔÓÙ·È ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· ·ÊÔÚÔ‡Ó ÛÙËÓ ÔÚ›· Ù˘ ‰È‰·Ûηϛ·˜ Û ÌÈ· ‰È·‰Ú·ÛÙÈ΋ Û¯¤ÛË ‰È‰¿ÛÎÔ˘Û·˜-Ì·ıËÙÒÓ. ¢Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ· 1Ë: ∞Ó·˙‹ÙËÛË ‚ÈÔÁÚ·ÊÈÒÓ ¶Ï¿ÙˆÓ· Î·È ™ˆÎÚ¿ÙË ∞Ó¿ÁÓˆÛË Î·È ÂÈÏÔÁ‹ Î·È Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓË Û˘ÌÏ‹ÚˆÛË Ê‡ÏÏÔ˘ ÂÚÁ·Û›·˜ ·fi fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜. Δ¤ÏÔ˜, ·ÚÔ˘Û›·ÛË ÙˆÓ ··ÓÙ‹ÛˆÓ. ∂Ó‰ÂÈÎÙÈο ÛÙË ‰È‡ı˘ÓÛË: http://www2.e-yliko.gr/htmls/Fyyl/Istoria/fiKeim02.aspx. ñ ™Â ÔÈ· ÂÔ¯‹ Î·È fiÏË ¤˙ËÛ·Ó Ô ¶Ï¿ÙˆÓ·˜ Î·È Ô ™ˆÎÚ¿Ù˘; ñ ΔÈ ¤ÁÚ·„Â Ô Î·ı¤Ó·˜ ÙÔ˘˜;
18
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
ñ ¶ÔÈ· ‹Ù·Ó Ë ÌÂٷ͇ ÙÔ˘˜ Û¯¤ÛË; ñ ∞fi Ô‡ ·ÓÙÏԇ̠ÏËÚÔÊÔڛ˜ ÁÈ· ÙÔ ™ˆÎÚ¿ÙË; (˙ˆ‹ - ¤ÚÁÔ - ı¿Ó·ÙÔ˜). ¢Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ· 2Ë: °Ú·ÌÌ·ÙÈÎÔÛ˘ÓÙ·ÎÙÈ΋ ·Ó¿Ï˘ÛË Î·È ÂÚÌËÓ›· ÙÔ˘ ÎÂÈ̤ÓÔ˘, Ì ¯Ú‹ÛË ‰È·‰Ú·ÛÙÈÎÔ‡ ›Ó·Î· Î·È Û˘ÌÏ‹ÚˆÛË Ê‡ÏÏÔ˘ ÂÚÁ·Û›·˜. √È Ì·ıËÙ¤˜ Ï·Ì‚¿ÓÔ˘Ó Û ʈÙÔÙ˘›· ÙÔ Î›ÌÂÓÔ Ù˘ ÂÓfiÙËÙ·˜ Ì ÌÈ· ÂÓ‰ÂÈÎÙÈ΋ ÌÂÙ¿ÊÚ·ÛË. ¶¿Óˆ Û ·˘Ùfi ÎÚ·ÙÔ‡Ó ÛËÌÂÈÒÛÂȘ. ™ÙÔÓ ›Ó·Î· (‰È·‰Ú·ÛÙÈÎfi) Á›ÓÂÙ·È Ë ÚÔ‚ÔÏ‹ ·ÚÔ˘Û›·Û˘ ÙÔ˘ Power Point. ∏ ¯ÚˆÌ·ÙÈ΋ ÔÈÎÈÏ›· ‚ÔËı¿ Ó· ÂÓÙÔ›˙Ô˘Ó ·ÎfiÌ· Î·È ÔÈ ÈÔ ·‰‡Ó·ÌÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ ÙȘ ÚÔÙ¿ÛÂȘ (·ÚȘ-‰Â˘ÙÂÚ‡ԢÛ˜), ÙÔ˘˜ Û˘Ó‰¤ÛÌÔ˘˜ (·Ú·Ù·ÎÙÈÎÔ‡˜-˘ÔÙ·ÎÙÈÎÔ‡˜), ÙÔ˘˜ ÔÓÔÌ·ÙÈÎÔ‡˜ ÚËÌ·ÙÈÎÔ‡˜ Ù‡Ô˘˜. ŒÙÛÈ ÔÙÈÎÔÔÈÂ›Ù·È Ë ‰ÔÌ‹ ÙÔ˘ ÎÂÈ̤ÓÔ˘ Î·È Á›ÓÂÙ·È Â˘ÎÔÏfiÙÂÚ· ηٷÓÔËÙfi ÙÔ ÂÚȯfiÌÂÓfi ÙÔ˘. √È Ì·ıËÙ¤˜ ÚÔ(Û)ηÏÔ‡ÓÙ·È ÂıÂÏÔÓÙÈο ÛÙÔÓ ›Ó·Î· Ó· οÓÔ˘Ó Û‡ÓÙ·ÍË - Ì ηıÔ‰‹ÁËÛË Î·È ‰ÈfiÚıˆÛË - ẨÒÓÔÓÙ·˜ ÙȘ ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓ˜ ÁÓÒÛÂȘ ÙÔ˘˜. ¢›ÓÂÙ·È Ë Â˘Î·ÈÚ›· Ó· ÚÔÛËÌ·ÓıÔ‡Ó Û˘ÓÙ·ÎÙÈο Ê·ÈÓfiÌÂÓ· Ù˘ ÂÓfiÙËÙ·˜ (.¯. ›‰Ë ÙÔ˘ «·Ó»). ¢Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ· 3Ë: ∫·Ù·ÓfiËÛË Î·È ÂÚÌËÓ›· ÎÂÈ̤ÓÔ˘. ∂Ó‰ÂÈÎÙÈο ÛÙË ‰È‡ı˘ÓÛË: http://users.sch.gr/ipap/Ellinikos%20Politismos/Yliko/Theoria%20arxaia /metafraseis%20c%20gym/Ask.mefr.c/c12/ctaxi09.1.htm ∂ÚˆÙ‹ÛÂȘ ∂ÚÌËÓ›·˜ (¡· ··ÓÙËıÔ‡Ó 3 ·fi ·˘Ù¤˜ ÁÚ·Ù¿ ÛÙÔ Û›ÙÈ): 1. ¶ÔÈ· ÂÚˆÙ‹Ì·Ù· ·Â˘ı‡ÓÂÈ Ô ™ˆÎÚ¿Ù˘ ÛÙÔÓ ∫Ú›ÙˆÓ· Û¯ÂÙÈο Ì ÙËÓ ·Ú·‚›·ÛË ÙˆÓ ÓfiÌˆÓ Î·È ÙÔ Ô‡ ÌÔÚ› Ó· Ô‰ËÁ‹ÛÂÈ ÙËÓ fiÏË; ªÂ ÔÈÔ˘˜ ÂÎÊÚ·ÛÙÈÎÔ‡˜ ÙÚfiÔ˘˜ ηٷʤÚÓÂÈ Ó· ‰ÒÛÂÈ ˙ˆÓÙ¿ÓÈ· ÛÙÔ ÏfiÁÔ ÙÔ˘; 2. ªÂ ÔÈ· ÂȯÂÈÚ‹Ì·Ù· ÂÓÈÛ¯‡ÂÙ·È Ë ·Ó¿ÁÎË Û‚·ÛÌÔ‡ ÛÙÔ˘˜ ÓfiÌÔ˘˜ Ù˘ fiÏ˘; ¡· ηٷÁÚ¿„ÂÙ ÙÔ Û˘ÏÏÔÁÈÛÌfi ÙÔ˘ ™ˆÎÚ¿ÙË. 3. ¶ÔÈ· Â›Ó·È Ë ‚·ÛÈ΋ ÚÔ¸fiıÂÛË ÁÈ· ÙËÓ Â‡Ú˘ıÌË ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›· ÌÈ·˜ fiÏ˘; ¶Ò˜ ÂÚÌËÓ‡ÂÙ ÙËÓ ·fiÊ·ÛË ÙÔ˘ ™ˆÎÚ¿ÙË Ó· ·Ú·Ì›ÓÂÈ ÈÛÙfi˜ ÛÙÔ˘˜ ÓfiÌÔ˘˜ Ù˘ fiÏ˘ ÙÔ˘, ·Ú¿ ÙËÓ Â˘Î·ÈÚ›· Ô˘ ÙÔ˘ ‰fiıËΠÁÈ· Ó· ·Ô‰Ú¿ÛÂÈ;
E§ENH A¢AMO¶OY§OY
19
4. ∫·Ù¿ ÙË ÁÓÒÌË Û·˜, ı· ÌÔÚÔ‡Û ӷ ¢‰ÔÎÈÌ‹ÛÂÈ Ì›· ÎÔÈÓˆÓ›· ¯ˆÚ›˜ ÙË ı¤ÛÈÛË Î·È ÙËÓ ÂÊ·ÚÌÔÁ‹ ÓfïÓ; 5. ¡· ·ÍÈÔÏÔÁ‹ÛÂÙ ÙËÓ ·È‰·ÁˆÁÈ΋ ‰È¿ÛÙ·ÛË ÙˆÓ ÂȯÂÈÚËÌ¿ÙˆÓ ÙÔ˘ ™ˆÎÚ¿ÙË. 6. ªÂ ÔÈÔ˘˜ ÙÚfiÔ˘˜ ÌÔÚ› ÙÔ Û¯ÔÏÂ›Ô Ó· ηÏÏÈÂÚÁ‹ÛÂÈ ÛÙÔ˘˜ ·˘ÚÈ·ÓÔ‡˜ Ôϛ٘ ÙÔ Û‚·ÛÌfi ÛÙÔ˘˜ ÓfiÌÔ˘˜ Ù˘ ÔÏÈÙ›·˜; ¢Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ· 4Ë: ¢Ú·Ì·ÙÔÔ›ËÛË ∫Ú›ÙˆÓ·˜, ™ˆÎÚ¿Ù˘ Î·È ¡fiÌÔÈ ÛÙÔ ÎÂÏ› ÙÔ˘ ™ˆÎÚ¿ÙË (ΔÌ‹Ì· °1). ŒÁÈÓ ‰È·ÓÔÌ‹ ÚfiψÓ, ‰È·Û΢‹ Ì ÚÔÛı‹ÎË ÏfiÁÔ˘ ÛÙÔÓ ∫Ú›ÙˆÓ·, ÔÏÈÁfiÏÂÙË ÚÔÂÙÔÈÌ·Û›· Ì ÛÎËÓÈΤ˜ Ô‰ËÁ›Â˜ Ù˘ ÔÌ¿‰·˜ ÙˆÓ ı·ÙÒÓ Î·È ·ÚÔ˘Û›·ÛË ÛÙËÓ Ù¿ÍË. ∏ ‚ÈÓÙÂÔÛÎfiËÛË Ú·ÁÌ·ÙÔÔÈ‹ıËΠ·fi Ì·ı‹ÙÚÈ· ÙÔ˘ °1. ¢Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ· 5Ë: ¶·Ú·ÎÔÏÔ‡ıËÛË video √È Ì·ıËÙ¤˜ ·Ú·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Ó ÙÔ ‚›ÓÙÂÔ Ì ÙÔ ÙÚ·ÁÔ‡‰È ÙÔ˘ ¢ÈÔÓ‡ÛË ™·‚‚fiÔ˘ÏÔ˘ «¢ËÌÔÛı¤ÓÔ˘˜ ϤÍȘ». ΔÔ ÙÚ·ÁÔ‡‰È ÂÎÙfi˜ ·fi ·ÙÌfiÛÊ·ÈÚ· ¤‰ˆÛ ÙËÓ ·ÊfiÚÌËÛË ÁÈ· ÙÔ Î‡ÚÈÔ Ì¤ÚÔ˜ Ù˘ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ·˜. ΔÔ ‚›ÓÙÂÔ ‚Ú›ÛÎÂÙ·È ÛÙË ‰È‡ı˘ÓÛË: http://www.youtube.com/watch?v=V5bNMeXDjlQ. ∞ÁÒÓ·˜ ÏfiÁÔ˘ (ì fiÏȘ ÔéÎ çÚıᘠöÎÚÈÓÂÓ;) ¡· ·Ô‰Ú¿ÛÂÈ Ô ™ˆÎÚ¿Ù˘ ·fi ÙË Ê˘Ï·Î‹. vs ¡· ÌËÓ ·Ô‰Ú¿ÛÂÈ Ô ™ˆÎÚ¿Ù˘ ·fi ÙË Ê˘Ï·Î‹. (∂ȯÂÈÚËÌ·ÙÔÏÔÁ›· ‚·ÛÈṲ̂ÓË Û ·fi„ÂȘ ÙˆÓ Ì·ıËÙÒÓ Î·È Û ∞ÔÏÔÁ›· Î·È ∫Ú›ÙˆÓ· Ì ·Ô‰ÂÏÙ›ˆÛË ÙˆÓ ÂÓ ÏfiÁˆ Ï·ÙˆÓÈÎÒÓ ÎÂÈ̤ӈÓ). ∞ÔÙ¤ÏÂÛÌ· ·ÁÒÓ·: ¡· ÌËÓ ·Ô‰Ú¿ÛÂÈ Ô ™ˆÎÚ¿Ù˘ ·fi ÙË Ê˘Ï·Î‹. ¢Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ· 6Ë: ∞Ó¿ıÂÛË ÂÚÁ·ÛÈÒÓ ÛÙÔ Û›ÙÈ ÁÈ· ÓÔÌÔıÂۛ˜ (ÎÒ‰Èη˜ ÷ÌÔ˘Ú·Ì›- ̈۷˚Îfi˜ ÓfiÌÔ˜- ÓfiÌÔÈ §˘ÎÔ‡ÚÁÔ˘-¢Ú¿ÎÔÓÙ·- ™fiψӷ- ڈ̷˚Îfi ‰›Î·ÈÔ -Û‡ÓÙ·ÁÌ·…) ΔÌ‹Ì· °4. ™˘˙‹ÙËÛË ÛÙËÓ ÔÏÔ̤ÏÂÈ· (Û ·ÎÏÔ), Ì ı¤Ì·: «√È ÓfiÌÔÈ Î·È Ë ÈÛ¯‡˜ ÙÔ˘˜ ‰È·¯ÚÔÓÈο», ¿ÁÚ·ÊÔ˜-ÁÚ·Ùfi˜, ıÂ˚Îfi˜-·ÓıÚÒÈÓÔ˜, ÂÈ‚·ÏÏfiÌÂÓÔ˜-·Ó·ÙÚÂfiÌÂÓÔ˜…
20
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
°È·Ù› Û ΢ÎÏÈ΋ ‰È¿Ù·ÍË Ù· ηı›ÛÌ·Ù·; ∞ÈÛıËÙÔÔÈÂ›Ù·È ¤ÙÛÈ Ë ÈÛfiÙËÙ· ÙˆÓ Û˘ÓÔÌÈÏËÙÒÓ, Ë ÈÛËÁÔÚ›·, Ë ÂÓÒÈÔ˜ ÂÓˆ›ˆ ·ÚÚËÛ›·, ‰ËÏ·‰‹ ‚·ÛÈΤ˜ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ ‰ËÌÔÎÚ·ÙÈÎÔ‡ ÔÏÈÙ‡̷ÙÔ˜ Ù˘ ·Ú¯·›·˜ ∞ı‹Ó·˜. ¶¿ÓÙ· ÛÙÔ ÓÔ˘ Ì·˜ ¤¯Ô˘Ì ˆ˜ ÙÔ Ì¿ıËÌ· Ù˘ ∞∂ °ÏÒÛÛ·˜ ¤¯ÂÈ ˆ˜ ÛÙfi¯Ô ÙË ÁÓˆÚÈÌ›· ÌÂ Î·È ÙË ‚›ˆÛË ÙÔ˘ ·Ú¯·›Ô˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ ÔÏÈÙÈÛÌÔ‡. ¢Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ· 7Ë: ¶ÚÔ·ÈÚÂÙÈ΋ μÚ›Ù ÂÈÎfiÓ˜-¤ÚÁ· Ù¤¯Ó˘ Ì ı¤Ì· ÙÔÓ ¶Ï¿ÙˆÓ· ‹ Î·È ÙÔÓ ™ˆÎÚ¿ÙË Î·È Û˘Û¯ÂÙ›ÛÙ ٷ Ì ÙÔ Î›ÌÂÓÔ. ∑ˆÁÚ·Ê›ÛÙ ÌÈ· ÛÎËÓ‹ ·fi ÙË ˙ˆ‹ ÙÔ˘ ™ˆÎÚ¿ÙË ÛÙË Ê˘Ï·Î‹ ΔÂÏÈ΋ ∞ÔÙ›ÌËÛË ŸÛ˜ ÎÈ ·Ó ¯Ù›˙Ô˘Ó Ê˘Ï·Î¤˜ ÎÈ ·Ó Ô ÎÏÔÈfi˜ ÛÙÂÓ‡ÂÈ Ô ÓÔ˘˜ Ì·˜ Â›Ó·È ·ÏËÙ·ÚÈfi Ô˘ fiÏÔ ı· ‰Ú·ÂÙ‡ÂÈ (∞fiÛ·ÛÌ· ·fi ÙÔ ∞ÂÚÈÎfi ÙÔ˘ £. ¶··ÎˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘)
¢ÈÎÙ˘ÔÁÚ·Ê›·-μÈ‚ÏÈÔÁÚ·Ê›· http://www2.e-yliko.gr/htmls/Fyyl/Istoria/fiKeim02.aspx (∞Ì·Ï›·˜ ∫. ∏ÏÈ¿‰Ë: «Ë ˙ˆ‹ Î·È ÙÔ ¤ÚÁÔ ÙÔ˘ ¶Ï¿ÙˆÓ·», 36 «™ˆÎÚ¿Ù˘», 34). http://www.youtube.com/watch?v=a12ciX0PeHA (™ˆÎÚ¿Ù˘- ™Î¿È). http://www.youtube.com/watch?annotation_id=annotation_672836&feature=iv &src_vid=a12ciX0PeHA&v=oTR8IUCUw5s (¶Ï¿ÙˆÓ-™Î¿È). https://www.youtube.com/watch?v=ECNmgvayE-0 ( √ ™ˆÎÚ¿Ù˘ ÛÙËÓ ∂Δ3) https://www.youtube.com/watch?v=iZ16B9DZw4c (√ ¶Ï¿ÙˆÓ ÛÙËÓ ∂Δ3) https://www.youtube.com/watch?v=bpgBMdM-9Hs (™ˆÎÚ¿Ù˘-surerstar ÛÙËÓ eurovision) http://www.impae-school.gr/Files/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B1_ F573B190_27E8_42C9_9C30_B4B6B49F56F2_2012_%CE%91%CF%81%CF%87% CE%B1%CE%AF%CE%B1_%CE%93%CE%84_%CF%84%CE%B5%CF%8D%CF %87%CE%BF%CF%82.pdf
E§ENH A¢AMO¶OY§OY
21
http://users.sch.gr/ipap/Ellinikos%20Politismos/Yliko/Theoria%20arxaia/metafras eis%20c%20gym/c9xm.htm http://lappeio.blogspot.gr/2013/02/9.html (∂ÚˆÙ‹ÛÂȘ ηٷÓfiËÛ˘). http://digitalschool.minedu.gov.gr/modules/ebook/show.php/DSGYMC106/502/3268,13331/ (∂ÌÏÔ˘ÙÈṲ̂ÓË ¤Î‰ÔÛË ÙÔ˘ Û¯ÔÏÈÎÔ‡ ‚È‚Ï›Ô˘ Ì ˘ÂÚÛ˘Ó‰¤ÛÂȘ). http://digitalschool.minedu.gov.gr/modules/ebook/show.php/DSGYMC119/464/3084,12336/ (μÈÔÁÚ·Ê›·/ÂÚÁÔÁÚ·Ê›· ¶Ï¿ÙˆÓ·-™ˆÎÚ¿ÙË ·fi ∞ÓıÔÏfiÁÈÔ ºÈÏÔÛÔÊÈÎÒÓ ∫ÂÈ̤ӈÓ). http://www.youtube.com/watch?v=V5bNMeXDjlQ (¢ÈÔÓ‡ÛË ™·‚‚fiÔ˘ÏÔ˘, «¢ËÌÔÛı¤ÓÔ˘˜ §¤ÍȘ»). ΔfiÁÈ·, μ.- ƒÔ‡ÛÛÔ˘, ∂., ºÈÏÔÛÔÊÈο ∫›ÌÂÓ· ° ã °˘ÌÓ·Û›Ô˘, √∂¢μ, ∞ı‹Ó· 1978, ÛÛ. 23-40 Î·È 60-78.
22
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
¢È·ıÂÌ·ÙÈ΋ ÚÔÛ¤ÁÁÈÛË ÙˆÓ ÊÈÏÔÏÔÁÈÎÒÓ Ì·ıËÌ¿ÙˆÓ - ∏ ‰Ú·Ì·ÙÔÔ›ËÛË ˆ˜ ‰È‰·ÎÙÈ΋ Ù¯ÓÈ΋* ∂˘·ÁÁÂÏ›· ∞ÏÂÍÔÔ‡ÏÔ˘, ºÈÏfiÏÔÁÔ˜, ∂Î·È‰Â˘Ù‹ÚÈ· ¶¿ÓÔ˘
A. ¢È·ıÂÌ·ÙÈ΋ ÚÔÛ¤ÁÁÈÛË ÙˆÓ ÊÈÏÔÏÔÁÈÎÒÓ Ì·ıËÌ¿ÙˆÓ ™ÎÔfi˜ Ù˘ ‰È·ıÂÌ·ÙÈÎfiÙËÙ·˜ Â›Ó·È Ó· ÌÔÚÔ‡Ó ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ Ó· ‰È·‚Ô‡Ó ÙȘ ‰È·¯ˆÚÈÛÙÈΤ˜ ÁÚ·Ì̤˜ ÙˆÓ Í¯ˆÚÈÛÙÒÓ Ì·ıËÌ¿ÙˆÓ. ™Ùfi¯Ô˜ Â›Ó·È Ó· ÌÔÚÔ‡Ó ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ Ó· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÔ‡Ó Û˘Ó‰¤ÛÂȘ ‰È· ̤ÛÔ˘ ÌÈ·˜ ‰È‰·ÎÙÈ΋˜ ÂÓfiÙËÙ·˜ Ì ÙȘ ‰È‰·ÎÙÈΤ˜ ÂÓfiÙËÙ˜ ÙˆÓ ¿ÏÏˆÓ ‰È‰·ÎÙÈÎÒÓ ·ÓÙÈÎÂÈ̤ӈÓ. ¶ÔȘ ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ˜ Ì·˜ ÚÔÛʤÚÂÈ Ë ‰È·ıÂÌ·ÙÈÎfiÙËÙ·; ñ ∏ ‰È·ıÂÌ·ÙÈÎfiÙËÙ· ÛÙË ‰È‰·Ûηϛ· Î·È ÛÙË Ì¿ıËÛË ‰›ÓÂÈ ÙË ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ· Ù˘ ÂͤٷÛ˘ ÌÈ·˜ ¤ÓÓÔÈ·˜ οو ·fi ÔÏϤ˜ ÔÙÈΤ˜ ÁˆÓ›Â˜, ·fi ‰È·ÊÔÚÂÙÈο ÁÓˆÛÙÈο ·ÓÙÈΛÌÂÓ· Î·È ‰È·ÊÔÚÂÙÈο ÂÈÛÙËÌÔÓÈο ‰›·, Ì ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· ÙË ‚·ı‡ÙÂÚË Î·Ù·ÓfiËÛ‹ Ù˘. ñ ∏ ‰È·ıÂÌ·ÙÈÎfiÙËÙ· ‚ÔËı¿ÂÈ ÛÙËÓ ·Ó¿Ù˘ÍË Ù˘ ·Ó·Ï˘ÙÈ΋˜ Î·È Û˘ÓıÂÙÈ΋˜ ÈηÓfiÙËÙ·˜ ÙÔ˘ Ì·ıËÙ‹ Î·È ÛÙËÓ ÂÓÈ·›· Û˘ÁÎÚfiÙËÛ‹ ÙÔ˘, ·ÊÔ‡ Ù· › ̤ÚÔ˘˜ ÁÓˆÛÙÈο ·ÓÙÈΛÌÂÓ· ·‡Ô˘Ó Ó· ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÔ‡Ó ·ÔÌÔӈ̤ӷ Î·È ·ÔÛ·ÛÌ·ÙÈο ÛÙË Û˘Ó›‰ËÛ‹ ÙÔ˘. ñ ΔÔ Û¯ÔÏÂ›Ô Ì·˜ ÚÔÛ¿ıËÛ ӷ ÚÔÛÂÁÁ›ÛÂÈ ÙË ‰È·ıÂÌ·ÙÈÎfiÙËÙ· -ÂÎÙfi˜ ÙˆÓ ¿ÏψÓ- ̤۷ ·fi Ì›· ÛÂÈÚ¿ Û˘Ó‰È‰·ÛηÏÈÒÓ. ∞ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Ó ·Ú·‰Â›ÁÌ·Ù· Ù¤ÙÔÈˆÓ Û˘Ó‰È‰·ÛηÏÈÒÓ Ô˘ Ú·ÁÌ·ÙÔÔÈ‹ıËÎ·Ó ÛÙÔ °˘ÌÓ¿ÛÈÔ ÙˆÓ ∂Î·È‰Â˘ÙËÚ›ˆÓ ¶¿ÓÔ˘, ηٿ ÙÔ Û¯ÔÏÈÎfi ¤ÙÔ˜ 2012 - 2013. * [∏ ÂÈÛ‹ÁËÛË Î·È ÙÔ power point ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È ÛÙË ‰È‡ı˘ÓÛË: http://kales-praktikesfilologoi.blogspot.gr/2013/08/blog-post_1662.html]
EYA°°E§IA A§E•O¶OY§OY
23
¶·Ú·‰Â›ÁÌ·Ù· Û˘Ó‰È‰·ÛηÏÈÒÓ 1Ô ·Ú¿‰ÂÈÁÌ· ª·ı‹Ì·Ù·: ∞Ú¯·›· ∂ÏÏËÓÈ΋ ÁÏÒÛÛ· - ∞Ú¯·›· πÛÙÔÚ›· - º˘ÛÈ΋ ∞ÁˆÁ‹ Δ¿ÍË: ∞ã °˘ÌÓ·Û›Ô˘ £¤Ì·: ∏ ·ÁˆÁ‹ ÙˆÓ Ó¤ˆÓ ÛÙËÓ ÎÏ·ÛÈ΋ ∞ı‹Ó· - ÙÔ ¤ÓÙ·ıÏÔ £ÂÌ·ÙÈ΋ ÂÓfiÙËÙ·:
∞Ú¯·›· ∂ÏÏËÓÈ΋ ÁÏÒÛÛ·: ∂ÓfiÙËÙ· 2Ë: ∏ Âη›‰Â˘ÛË ÙˆÓ ·È‰ÈÒÓ ÛÙËÓ ∞Ú¯·›· ∞ı‹Ó·. πÛÙÔÚ›·: ∫ÂÊ¿Ï·ÈÔ ∂ã - ÂÓfiÙËÙ· 5Ë: ∏ ‰È·‰Èηۛ· Ù˘ ÌfiÚʈÛ˘. º˘ÛÈ΋ ∞ÁˆÁ‹: ™Ù›‚Ô˜.
¢È‰¿ÛÎÔÓÙ˜:
ºÈÏfiÏÔÁÔ˜: ∂. ∞ÏÂÍÔÔ‡ÏÔ˘. ∫·ıËÁËÙ¤˜ º˘ÛÈ΋˜ ∞ÁˆÁ‹˜: ∂. ª·˘ÚÔÌȯ¿ÏË Î·È °. ™Ù·ı¿ÙÔ˜.
™Ùfi¯ÔÈ:
πÛÙÔÚ›· / ∞Ú¯·›· ∂ÏÏËÓÈ΋ ÁÏÒÛÛ·: √È Ì·ıËÙ¤˜ ÂȉÈÒÎÂÙ·È: ñ ¡· Ì¿ıÔ˘Ó ÙÔ Û‡ÛÙËÌ· ·È‰Â›·˜ Ô˘ ÂÈÎÚ·ÙÔ‡Û ÛÙËÓ ·ıËÓ·˚΋ ÎÔÈÓˆÓ›·. ñ ¡· ηٷÓÔ‹ÛÔ˘Ó ÙÔ ÚfiÏÔ ÙÔ˘ ÓÂ˘Ì·ÙÈÎÔ‡ Îϛ̷ÙÔ˜ ÛÙËÓ ÔÏÔÎÏ‹ÚˆÛË ÙÔ˘ ·È‰Â˘ÙÈÎÔ‡ ¤ÚÁÔ˘ ÛÙËÓ ·Ú¯·›· ∞ı‹Ó·. ñ ¡· Û˘ÁÎÚ›ÓÔ˘Ó ÙÔÓ ÙÚfiÔ ÌfiÚʈÛ˘ ÙˆÓ ·Ú¯·›ˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ Ì ÙÔ ‰ÈÎfi ÙÔ˘˜ Î·È Ó· ÂÓÙÔ›ÛÔ˘Ó ÔÌÔÈfiÙËÙ˜ Î·È ‰È·ÊÔÚ¤˜. ñ ¡· ÁÓˆÚ›ÛÔ˘Ó ÙÔ ıÂÛÌfi ÙˆÓ √Ï˘ÌÈ·ÎÒÓ ·ÁÒÓˆÓ Î·È Ó· ‰È·ÈÛÙÒÛÔ˘Ó ‰È·ÊÔÚ¤˜ ·fi ÙÔÓ ·ÓÙ›ÛÙÔÈ¯Ô Û‡Á¯ÚÔÓÔ ıÂÛÌfi.
24
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
™Ùfi¯ÔÈ:
º˘ÛÈ΋ ∞ÁˆÁ‹: √È Ì·ıËÙ¤˜ ÂȉÈÒÎÂÙ·È: ñ ¡· ·Ó·Ù‡ÍÔ˘Ó ÙËÓ ÔÌ·‰ÈÎfiÙËÙ· Î·È ÙË Û˘ÓÂÚÁ·Û›·. ñ ¡· ÁÓˆÚ›ÛÔ˘Ó ÙËÓ ·ıÏËÙÈ΋ ÔÚÔÏÔÁ›· Ô˘ ·ÊÔÚ¿ ÛÙ· ·ıÏ‹Ì·Ù· ÙÔ˘ ÂÓÙ¿ıÏÔ˘. ñ ¡· ‰È·ÎÚ›ÓÔ˘Ó ÙȘ ‰È·ÊÔÚ¤˜ ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔ˘˜ ηÓfiÓ˜ ÙˆÓ ·Ú¯·›ˆÓ ·ıÏËÌ¿ÙˆÓ Î·È Û ·˘ÙÔ‡˜ Ô˘ ÈÛ¯‡Ô˘Ó Û‹ÌÂÚ· ÛÙ· ›‰È· ·ıÏ‹Ì·Ù·.
ÃÒÚÔ˜ ‰ÈÂÍ·ÁˆÁ‹˜ ÙÔ˘ Ì·ı‹Ì·ÙÔ˜:
ΔÔ ÚÔ·‡ÏÈÔ ÙÔ˘ Û¯ÔÏ›Ԣ.
¢È¿ÚÎÂÈ· ‰È‰·Ûηϛ·˜:
¢‡Ô ‰È‰·ÎÙÈΤ˜ ÒÚ˜.
∂ÔÙÈο ̤۷:
ñ ªÂÁ¿Ï· Ù·ÌÏfi Ì ·ÂÈÎÔÓ›ÛÂȘ ÙˆÓ ·ÁˆÓÈÛÌ¿ÙˆÓ ÙÔ˘ ÂÓÙ¿ıÏÔ˘, ·ÓÙÏË̤ӷ ·fi ÌÂÏ·ÓfiÌÔÚÊ· Î·È ÂÚ˘ıÚfiÌÔÚÊ· ·ÁÁ›· Ù˘ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ·˜. ñ ŸÚÁ·Ó· Ô˘ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡Ó ÔÈ ·ıÏËÙ¤˜ ÙÔ˘ ÂÓÙ¿ıÏÔ˘.
∂Î·È‰Â˘ÙÈΤ˜ Ù¯ÓÈΤ˜:
ñ ∂ÈÛ‹ÁËÛË. ñ ¶ÚÔÛÔÌÔ›ˆÛË ÙˆÓ ÎÈÓ‹ÛÂˆÓ ÙˆÓ ·ıÏËÙÒÓ Î·Ù¿ ÙËÓ Ù¤ÏÂÛË ÙˆÓ ·ÁˆÓÈÛÌ¿ÙˆÓ ÙÔ˘ ÂÓÙ¿ıÏÔ˘. ∞Ó¿Ï˘ÛË ·Ú·‰Â›ÁÌ·ÙÔ˜
1. ªÔÈÚ¿ÛÙËΠÛÙ· ·È‰È¿ ÙÔ Î›ÌÂÓÔ Ù˘ ‰Â‡ÙÂÚ˘ ÂÓfiÙËÙ·˜ ·fi ÙÔ ‚È‚Ï›Ô Ù˘ ∞Ú¯·›·˜ ∂ÏÏËÓÈ΋˜ °ÏÒÛÛ·˜ Ù˘ ∞ã °˘ÌÓ·Û›Ô˘ Ô˘ ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È ÛÙËÓ ·ÁˆÁ‹ ÙˆÓ Ó¤ˆÓ ÛÙËÓ ∞ı‹Ó·. ΔÔ Î›ÌÂÓÔ ·˘Ùfi ·ÔÙ¤ÏÂÛ ÙËÓ ·ÊÔÚÌ‹ ÁÈ· ÙËÓ ¤Ó·ÚÍË Ù˘ ‰È‰·Ûηϛ·˜. 2. ¶ÚÔÊÔÚÈ΋ ÂÈÛ‹ÁËÛË ·fi ÙË ÊÈÏfiÏÔÁÔ. ¶·Ú·ÎÔÏÔ˘ı‹Û·Ì ̛· Ù˘È΋ ̤ڷ ÂÓfi˜ ∞ıËÓ·›Ô˘ ÂÊ‹‚Ô˘ Ô˘ ÙÔÓ ÔÓÔÌ¿Û·Ì π›·. ΔÔÓ Â›‰·Ì ӷ
EYA°°E§IA A§E•O¶OY§OY
25
ÍÂÎÈÓ¿ ·fi ÙÔ Û›ÙÈ ÙÔ˘ Ì ÙË Û˘Óԉ›· ÙÔ˘ ·È‰ÔÙÚ›‚Ë Î·È Ó· ηÙ¢ı‡ÓÂÙ·È ÚÔ˜ ÙÔ Á˘ÌÓ¿ÛÈÔ, ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó· Ú·ÁÌ·ÙÔÔÈ‹ÛÂÈ ÙËÓ Î·ıËÌÂÚÈÓ‹ ÙÔ˘ ÚÔfiÓËÛË, ηıÒ˜ ÚÔÂÙÔÈÌ¿˙ÂÙ·È ÁÈ· ÙÔ˘˜ √Ï˘ÌÈ·ÎÔ‡˜ ·ÁÒÓ˜. ŒÁÈÓ ÚÔÛ¿ıÂÈ· Ó· ·Ô‰ÔıÔ‡Ó, fiÛÔ Á›ÓÂÙ·È ÈÔ ·Ú·ÛÙ·ÙÈο, ÔÈ ¯ÒÚÔÈ ÛÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ ÎÈÓ‹ıËÎÂ Ô Ó·Úfi˜ ∞ıËÓ·›Ô˜, Ù· fiÚÁ·Ó· Ô˘ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡Û·Ó ÔÈ ·ıÏËÙ¤˜ Ù˘ ÂÔ¯‹˜ ÂΛӢ, Ë ·ÙÌfiÛÊ·ÈÚ· Ô˘ ÂÈÎÚ·ÙÔ‡Û ÛÙÔ˘˜ ¯ÒÚÔ˘˜ ÙÔ˘ Á˘ÌÓ·Û›Ô˘ Î·È ÛÙȘ ·Ï·›ÛÙÚ˜, ÙÔ Ï‹ıÔ˜ ÙˆÓ ∞ıËÓ·›ˆÓ Ô˘ Û˘ÁÎÂÓÙÚÒÓÔÓÙ·Ó, ÁÈ· Ó· ·Ú·ÎÔÏÔ˘ı‹ÛÔ˘Ó ÙËÓ ÚÔfiÓËÛË ÙˆÓ ·ıÏËÙÒÓ, Ó· Û˘˙ËÙ‹ÛÔ˘Ó ÁÈ· Ù· ÛÔ‚·Ú¿ ı¤Ì·Ù· Ù˘ fiÏ˘, Ó· ÊÈÏÔÛÔÊ‹ÛÔ˘Ó. 3. ™ÙÔ ¯ÒÚÔ ÙÔ˘ ÚÔ·˘Ï›Ô˘ ÂÚÈÌÂÙÚÈο, ÔÈ Î·ıËÁËÙ¤˜ Ù˘ Ê˘ÛÈ΋˜ ·ÁˆÁ‹˜ ›¯·Ó ‹‰Ë ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ÛÂÈ ¤ÓÙ ÛÙ·ıÌÔ‡˜, fiÛ· Î·È Ù· ·ıÏ‹Ì·Ù· ÙÔ˘ ÂÓÙ¿ıÏÔ˘. ™Â οı ÛÙ·ıÌfi ›¯·Ó ÙÔÔıÂÙËı› ÌÂÁÂı˘Ì¤Ó˜ ·Ú·ÛÙ¿ÛÂȘ ÙˆÓ ·ÁˆÓÈÛÌ¿ÙˆÓ ÙÔ˘ ÂÓÙ¿ıÏÔ˘ ·fi ·Ú¯·›· ÌÂÏ·ÓfiÌÔÚÊ· Î·È ÂÚ˘ıÚfiÌÔÚÊ· ·ÁÁ›·. 4. √È Ì·ıËÙ¤˜, ÌÔÈÚ·Ṳ̂ÓÔÈ Û ÔÌ¿‰Â˜, ¤Ú·Û·Ó ‰È·‰Ô¯Èο ·fi fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ÛÙ·ıÌÔ‡˜ Î·È ÌÈÌ‹ıËÎ·Ó ÙȘ ÎÈÓ‹ÛÂȘ ÙˆÓ ·ıÏËÙÒÓ Ô˘ ·ÂÈÎfiÓÈ˙·Ó Ù· ·ÁÁ›·. √È Î·ıËÁËÙ¤˜ Ù˘ Ê˘ÛÈ΋˜ ·ÁˆÁ‹˜ ÂÍ‹ÁËÛ·Ó ÈÔ ·Ó·Ï˘ÙÈο ÛÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜ ÙËÓ Ù¯ÓÈ΋ ÙÔ˘ οı ·ÁˆÓ›ÛÌ·ÙÔ˜. 2Ô ·Ú¿‰ÂÈÁÌ· ª·ı‹Ì·Ù·: μ˘˙·ÓÙÈÓ‹ Î·È ªÂ۷ȈÓÈ΋ πÛÙÔÚ›· - £ÚËÛ΢ÙÈο Δ¿ÍË: μã °˘ÌÓ·Û›Ô˘ £ÂÌ·ÙÈ΋ ÂÓfiÙËÙ·:
πÛÙÔÚ›·: ∫ÂÊ¿Ï·ÈÔ 5- ∂ÓfiÙËÙ· 4. μ˘˙·ÓÙÈÓ‹ Ù¤¯ÓË: μ˘˙·ÓÙÈÓ‹ ∞Ú¯ÈÙÂÎÙÔÓÈ΋ - ∑ˆÁÚ·ÊÈ΋. £ÚËÛ΢ÙÈο: ∏ ıÂÔÏÔÁ›· ÙÔ˘ ¡·Ô‡ Î·È Ù˘ ·ÁÈÔÁÚ·Ê›·˜.
¢È‰¿ÛÎÔÓÙ˜:
ºÈÏfiÏÔÁÔ˜: ∂. ∞ÏÂÍÔÔ‡ÏÔ˘. £ÂÔÏfiÁÔ˜: . ¶ÔχηÚÔ˜ £ÂÔÊ¿Ó˘.
ÃÒÚÔ˜ ‰ÈÂÍ·ÁˆÁ‹˜ ÙÔ˘ Ì·ı‹Ì·ÙÔ˜:
¡·fi˜ ∫ÔÈÌ‹Ûˆ˜ Ù˘ £ÂÔÙfiÎÔ˘.
26
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
∂Î·È‰Â˘ÙÈΤ˜ Ù¯ÓÈΤ˜:
ñ ∂ÈÛ‹ÁËÛË. ñ ¢È¿ÏÔÁÔ˜. ñ ∂ÈÙfiÈ· ·Ú·Ù‹ÚËÛË ÙÔ˘ ·Ú¯ÈÙÂÎÙÔÓÈÎÔ‡ Ú˘ıÌÔ‡ ÙÔ˘ ¡·Ô‡ Î·È Ù˘ ‰È·ÎfiÛÌËÛ‹˜ ÙÔ˘.
3Ô ·Ú¿‰ÂÈÁÌ· ª·ı‹Ì·Ù·: μ˘˙·ÓÙÈÓ‹ Î·È ªÂ۷ȈÓÈ΋ πÛÙÔÚ›· - £ÚËÛ΢ÙÈο Δ¿ÍË: μã °˘ÌÓ·Û›Ô˘ £ÂÌ·ÙÈ΋ ÂÓfiÙËÙ·:
πÛÙÔÚ›·: ∫ÂÊ¿Ï·ÈÔ 5 - ∂ÓfiÙËÙ· 4: μ˘˙·ÓÙÈÓ‹ Δ¤¯ÓË ªÈÎÚÔÁÚ·Ê›·, ªÈÎÚÔÙ¯ӛ·, ªÈÎÚÔÁÏ˘ÙÈ΋, ¡ÔÌÈÛÌ·ÙÈ΋. £ÚËÛ΢ÙÈο: ∏ ıÂÔÏÔÁ›· Ù˘ ÂÈÎfiÓ·˜ Î·È Ù˘ ÂÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈ΋˜ Ù¤¯Ó˘.
¢È‰¿ÛÎÔÓÙ˜:
ºÈÏfiÏÔÁÔ˜: ∂. ∞ÏÂÍÔÔ‡ÏÔ˘. £ÂÔÏfiÁÔ˜: . ¶ÔχηÚÔ˜ £ÂÔÊ¿Ó˘.
ÃÒÚÔ˜ ‰ÈÂÍ·ÁˆÁ‹˜ ÙÔ˘ Ì·ı‹Ì·ÙÔ˜: ∂Î·È‰Â˘ÙÈΤ˜ Ù¯ÓÈΤ˜:
∏ Û¯ÔÏÈ΋ ·›ıÔ˘Û·. ñ ∂ÈÛ‹ÁËÛË. ñ ¢È¿ÏÔÁÔ˜. ñ ¶·Ú·Ù‹ÚËÛË ·˘ıÂÓÙÈÎÒÓ ·ÓÙÈÎÂÈÌ¤ÓˆÓ μ˘˙·ÓÙÈÓ‹˜ Ù¤¯Ó˘ ·fi ÙËÓ ÚÔÛˆÈ΋ Û˘ÏÏÔÁ‹ ÙÔ˘ £ÂÔÏfiÁÔ˘ ÙÔ˘ Û¯ÔÏ›Ԣ Ì·˜ fiˆ˜: ÊÔÚËÙ¤˜ ÂÈÎfiÓ˜, ·Ï·È¿ ‚È‚Ï›· Ì ÌÈÎÚÔÁڷʛ˜, ‰ÈÛÎÔfiÙËÚ·, ‰Â›ÁÌ·Ù· μ˘˙·ÓÙÈÓ‹˜ ¯Ú˘ÛÔÎÂÓÙËÙÈ΋˜, ÛÙ·˘ÚÔ›, ÓÔÌ›ÛÌ·Ù·.
EYA°°E§IA A§E•O¶OY§OY
27
4Ô ·Ú¿‰ÂÈÁÌ· ª·ı‹Ì·Ù·: μ˘˙·ÓÙÈÓ‹ Î·È ªÂ۷ȈÓÈ΋ πÛÙÔÚ›· - ªÔ˘ÛÈ΋ Δ¿ÍË: μã °˘ÌÓ·Û›Ô˘ £¤Ì·: ∫Ï·ÛÈÎÈÛÌfi˜ - Ú˘ıÌfi˜ ª·ÚfiÎ ÛÙË ÌÔ˘ÛÈ΋ £ÂÌ·ÙÈ΋ ÂÓfiÙËÙ·:
πÛÙÔÚ›·: ∫ÂÊ¿Ï·ÈÔ 7. ∂ÓfiÙËÙ· 1.5: ∂ÍÂÏ›ÍÂȘ ÛÙ· ÁÚ¿ÌÌ·Ù· Î·È ÛÙȘ ÂÈÛً̘ ηٿ ÙÔ 17Ô Î·È ÙÔ 18Ô ·ÈÒÓ·. ªÔ˘ÛÈ΋: μÈ‚Ï›Ô ªÔ˘ÛÈ΋˜ μã °˘ÌÓ·Û›Ô˘. ∫ÂÊ¿Ï·ÈÔ 5: ∂˘Úˆ·˚Τ˜ ÚԉȷÁڷʤ˜.
¢È‰¿ÛÎÔÓÙ˜:
ºÈÏfiÏÔÁÔ˜: ∂. ∞ÏÂÍÔÔ‡ÏÔ˘. ªÔ˘ÛÈÎfi˜: §. ÃÚÈÛÙÔ‰Ô‡ÏÔ˘.
™Ùfi¯ÔÈ:
√È Ì·ıËÙ¤˜ ÂȉÈÒÎÂÙ·È Ó· : ñ ™˘Û¯ÂÙ›ÛÔ˘Ó ÙË ÁÂÓÈÎfiÙÂÚË ÎÔÈÓˆÓÈÎÔÔÏÈÙÈ΋ ηٿÛÙ·ÛË Ô˘ ÂÈÎÚ¿ÙËÛ ÛÙËÓ ∂˘ÚÒË ÙÔ 17Ô Î·È ÙÔ 18Ô ·ÈÒÓ· Ì ÙË ÌÔ˘ÛÈ΋ ·˘Ù‹˜ Ù˘ ÂÔ¯‹˜. ñ ¢È·ÎÚ›ÓÔ˘Ó Ù· ‰‡Ô ÛÙÈÏ Ô˘ ΢ÚÈ¿Ú¯ËÛ·Ó ÛÙË ÌÔ˘ÛÈ΋ Ù˘ ¢˘ÙÈ΋˜ ∂˘ÚÒ˘ ÙÔ 17Ô Î·È 18Ô ·ÈÒÓ·.
ÃÒÚÔ˜ ‰ÈÂÍ·ÁˆÁ‹˜ ÙÔ˘ Ì·ı‹Ì·ÙÔ˜:
∏ ·›ıÔ˘Û· Ù˘ ÌÔ˘ÛÈ΋˜.
¢È¿ÚÎÂÈ· ‰È‰·Ûηϛ·˜:
ª›· ‰È‰·ÎÙÈ΋ ÒÚ·.
∂ÔÙÈο ̤۷:
ñ ¢È·‰Ú·ÛÙÈÎfi˜ ›Ó·Î·˜ ñ ¶È¿ÓÔ ñ ™‡ÛÙËÌ· ·Ó··Ú·ÁˆÁ‹˜ ‹¯Ô˘
28
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
∂Î·È‰Â˘ÙÈΤ˜ Ù¯ÓÈΤ˜:
ñ ∂ÈÛ‹ÁËÛË ·fi ÙË ÊÈÏfiÏÔÁÔ Ì ÙË ¯Ú‹ÛË ÙÔ˘ ‰È·‰Ú·ÛÙÈÎÔ‡ ›Ó·Î· Î·È ÙÔ˘ ÚÔÁÚ¿ÌÌ·ÙÔ˜ ·ÚÔ˘Û›·Û˘ power point. ñ ∂ÈÛ‹ÁËÛË ·fi ÙËÓ Î·ıËÁ‹ÙÚÈ· ÌÔ˘ÛÈ΋˜. ñ ∞ÎÔ˘ÛÙÈο ÂÚÂı›ÛÌ·Ù·. ñ º‡ÏÏ· ÂÚÁ·Û›·˜ - ·È¯Ó›‰È. ∞Ó¿Ï˘ÛË ·Ú·‰Â›ÁÌ·ÙÔ˜
1. ¶·ÚÔ˘Û›·ÛË ·fi ÙË ÊÈÏfiÏÔÁÔ, Ì ÙË ¯Ú‹ÛË ÙÔ˘ ‰È·‰Ú·ÛÙÈÎÔ‡ ›Ó·Î· Î·È ÙÔ˘ ÚÔÁÚ¿ÌÌ·ÙÔ˜ ·ÚÔ˘Û›·Û˘ power point, ÙÔ˘ ÈÛÙÔÚÈÎÔ‡ Ï·ÈÛ›Ô˘ Ô˘ ¢ÓfiËÛ ÙËÓ ·Ó¿Ù˘ÍË ÙˆÓ ‰‡Ô ·˘ÙÒÓ Î·ÏÏÈÙ¯ÓÈÎÒÓ ÚÂ˘Ì¿ÙˆÓ. 2. ¶·ÚÔ˘Û›·ÛË ·fi ÙËÓ Î·ıËÁ‹ÙÚÈ· ÌÔ˘ÛÈ΋˜ ÙˆÓ ‚·ÛÈÎÒÓ ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎÒÓ ÙÔ˘ Ì·ÚfiÎ Î·È ÙÔ˘ ÎÏ·ÛÈÎÈÛÌÔ‡ ÛÙË ÌÔ˘ÛÈ΋. ¶·Ú¿ÏÏËÏ·, Ù· ·È‰È¿ ·ÎÔ‡Ó ÛÙÔ È¿ÓÔ ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο ‰Â›ÁÌ·Ù· ÙˆÓ ‰‡Ô ·˘ÙÒÓ Ù¯ÓÔÙÚÔÈÒÓ. 3. ¶·È¯Ó›‰È: Δ· ·È‰È¿ ÌÔÈÚ¿˙ÔÓÙ·È Û ‰‡Ô ÔÌ¿‰Â˜ Î·È Î·ÏÔ‡ÓÙ·È Ó· Û˘ÌÏËÚÒÛÔ˘Ó Ê‡ÏÏ· ÂÚÁ·Û›·˜ Ì ÂÚˆÙ‹ÛÂȘ ÔÏÏ·Ï‹˜ ÂÈÏÔÁ‹˜, Ô˘ ‚·Û›˙ÔÓÙ·È ÛÙËÓ ‡ÏË Ô˘ ÌfiÏȘ ‰È‰¿¯ıËÎÂ, Û˘ÁÎÂÓÙÚÒÓÔÓÙ·˜ ‚·ıÌÔ‡˜ Ì οı ۈÛÙ‹ ·¿ÓÙËÛË. ∏ ÙÂÏÂ˘Ù·›· ¿ÛÎËÛË ÙÔ˘ ʇÏÏÔ˘ ÂÚÁ·Û›·˜ ˙ËÙ¿ ·fi Ù· ·È‰È¿ Ó· ·ÎÔ‡ÛÔ˘Ó ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο ‰Â›ÁÌ·Ù· Ì·ÚfiÎ Î·È ÎÏ·ÛÈ΋˜ ÌÔ˘ÛÈ΋˜ ÂÎÙÂÏÂṲ̂ӷ ·fi ÌÂÁ¿Ï˜ Û˘ÌʈÓÈΤ˜ ÔÚ¯‹ÛÙÚ˜ Î·È Ó· ͯˆÚ›ÛÔ˘Ó Û ÔÈÔ Â›‰Ô˜ ·Ó‹ÎÂÈ ÙÔ Î·ı¤Ó·. 5Ô ·Ú¿‰ÂÈÁÌ· ª·ı‹Ì·Ù·: ∞Ú¯·›· ∂ÏÏËÓÈ΋ ÁÏÒÛÛ· - ª·ıËÌ·ÙÈο Δ¿ÍË: ∞ã °˘ÌÓ·Û›Ô˘ £¤Ì·: ∞Ó·ÁˆÁ‹ ÚÔ‚ÏËÌ¿ÙˆÓ ·fi ΛÌÂÓ· Ù˘ ·Ú¯·›·˜ ∂ÏÏËÓÈ΋˜ °Ú·ÌÌ·Ù›·˜ Û ·Ï¤˜ ÂÍÈÛÒÛÂȘ Ì ¤Ó·Ó ¿ÁÓˆÛÙÔ ¢È‰¿ÛÎÔÓÙ˜:
ºÈÏfiÏÔÁÔ˜: ∂. ∞ÏÂÍÔÔ‡ÏÔ˘. ª·ıËÌ·ÙÈÎfi˜: °. ™Î·Ú¤ÓÙ˙Ô˜.
EYA°°E§IA A§E•O¶OY§OY
™Ùfi¯ÔÈ:
29
√È Ì·ıËÙ¤˜ ÂȉÈÒÎÂÙ·È: ñ ¡· ·ÛÎËıÔ‡Ó ÛÙËÓ Â›Ï˘ÛË ÂÍÈÛÒÛÂˆÓ Ì ÙË ÌÔÚÊ‹ ÚÔ‚ÏËÌ¿ÙˆÓ Ô˘ ·ÓÙÏÔ‡ÓÙ·È ·fi ÙËÓ Î·ıËÌÂÚÈÓ‹ ˙ˆ‹. ñ ¡· ÂÍ·ÛÎËıÔ‡Ó ÛÙË ÁψÛÛÈ΋ ÂÍÔÌ¿Ï˘ÓÛË Î·È ÛÙËÓ Î·Ù·ÓfiËÛË ·Ú¯·›ˆÓ ÂÏÏËÓÈÎÒÓ ÎÂÈÌ¤ÓˆÓ ·fi ÙÔ ÚˆÙfiÙ˘Ô.
ÃÒÚÔ˜ ‰ÈÂÍ·ÁˆÁ‹˜ ÙÔ˘ Ì·ı‹Ì·ÙÔ˜:
∏ Û¯ÔÏÈ΋ ·›ıÔ˘Û·.
¢È¿ÚÎÂÈ· ‰È‰·Ûηϛ·˜:
ª›· ‰È‰·ÎÙÈ΋ ÒÚ·.
∂ÔÙÈο ̤۷:
¢È·‰Ú·ÛÙÈÎfi˜ ›Ó·Î·˜.
∂Î·È‰Â˘ÙÈΤ˜ Ù¯ÓÈΤ˜:
ñ ∂ÚˆÙ‹ÛÂȘ - ··ÓÙ‹ÛÂȘ. ñ º‡ÏÏÔ ÂÚÁ·Û›·˜. ñ ∂ÚÁ·Û›· Û ÔÌ¿‰Â˜.
μ. ∏ ‰Ú·Ì·ÙÔÔ›ËÛË ˆ˜ ‰È‰·ÎÙÈ΋ Ù¯ÓÈ΋ Δ¿ÍË: μã °˘ÌÓ·Û›Ô˘ £¤Ì·: μ˘˙·ÓÙÈÓ‹ Î·È ªÂ۷ȈÓÈ΋ πÛÙÔÚ›· £ÂÌ·ÙÈ΋ ÂÓfiÙËÙ·:
∫ÂÊ¿Ï·ÈÔ 4Ô: ∏ πÙ·ÏÈ΋ ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋ ‰È›ۉ˘ÛË Î·È ÙÔ ™¯›ÛÌ· ÙˆÓ ‰‡Ô ÂÎÎÏËÛÈÒÓ
™Ùfi¯ÔÈ:
√È Ì·ıËÙ¤˜ ÂȉÈÒÎÂÙ·È Ó·: ñ ∫·Ù·ÓÔ‹ÛÔ˘Ó ÙË ÛËÌ·Û›· Ù˘ ·Ú·¯ÒÚËÛ˘ ÚÔÓÔÌ›ˆÓ ÛÙË μÂÓÂÙ›· Î·È ÙȘ ¿ÏϘ ÈÙ·ÏÈΤ˜ Ó·˘ÙÈΤ˜ fiÏÂȘ ÁÈ· ÙÔ ÂÌfiÚÈÔ Î·È ÙËÓ ÔÈÎÔÓÔÌ›· ÙÔ˘ μ˘˙·ÓÙÈÓÔ‡ ÎÚ¿ÙÔ˘˜. ñ ¶ÚÔ‚ÏËÌ·ÙÈÛÙÔ‡Ó ÁÈ· Ù· ·›ÙÈ· Î·È ÙȘ Û˘Ó¤ÂȘ ÙÔ˘ Û¯›ÛÌ·ÙÔ˜ ÙˆÓ ∂ÎÎÏËÛÈÒÓ.
30
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
ÃÒÚÔ˜ ‰ÈÂÍ·ÁˆÁ‹˜ ÙÔ˘ Ì·ı‹Ì·ÙÔ˜:
∏ Û¯ÔÏÈ΋ ·›ıÔ˘Û·
¢È¿ÚÎÂÈ· ‰È‰·Ûηϛ·˜:
¢‡Ô ‰È‰·ÎÙÈΤ˜ ÒÚ˜. ∂ÔÙÈο ̤۷: ¢È·‰Ú·ÛÙÈÎfi˜ ›Ó·Î·˜.
∂Î·È‰Â˘ÙÈΤ˜ Ù¯ÓÈΤ˜:
ñ ¶·È¯Ó›‰È ÚfiÏˆÓ - ¢Ú·Ì·ÙÔÔ›ËÛË. ñ ¶ÚÔÊÔÚÈ΋ ÂÈÛ‹ÁËÛË. ∞Ó¿Ï˘ÛË ·Ú·‰Â›ÁÌ·ÙÔ˜
1. √ÏÈÁfiÏÂÙË ÂÈÛ‹ÁËÛË Ì ÙË ¯Ú‹ÛË ÙÔ˘ ‰È·‰Ú·ÛÙÈÎÔ‡ ›Ó·Î· Î·È ÙÔ˘ ÚÔÁÚ¿ÌÌ·ÙÔ˜ ·ÚÔ˘Û›·Û˘ power point, ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ Ó· ·ÓÙÈÏËÊıÔ‡Ó ÙÔ˘˜ Û˘Û¯ÂÙÈÛÌÔ‡˜ ‰˘Ó¿ÌÂˆÓ ÛÙÔ ¯ÒÚÔ Ù˘ ∞‰ÚÈ·ÙÈ΋˜ ÙË Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓË ¯ÚÔÓÈ΋ ÛÙÈÁÌ‹ Î·È ÙÔ Úfi‚ÏËÌ· Ô˘ ÎÏ‹ıËÎ·Ó Ó· ·ÓÙÈÌÂÙˆ›ÛÔ˘Ó ÔÈ μ˘˙·ÓÙÈÓÔ› ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ˜, ÏfiÁˆ Ù˘ ·Ô‚›‚·Û˘ ÙˆÓ ¡ÔÚÌ·Ó‰ÒÓ ÛÙ· ·Ú¿ÏÈ· Ù˘ ∏›ÚÔ˘. ™‡ÓÙÔÌË ·Ó·ÊÔÚ¿ ÛÙËÓ ÈÛ¯‡ Ô˘ ¤¯Ô˘Ó ·ÔÎÙ‹ÛÂÈ ÙÔÓ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô ·ÈÒÓ· ÔÈ μÂÓÂÙÔ›. 2. ÈÚÈÛÌfi˜ ÙˆÓ ·È‰ÈÒÓ Û ‰‡Ô ÔÌ¿‰Â˜: ÔÈ μ˘˙·ÓÙÈÓÔ› Î·È ÔÈ ∂ÓÂÙÔ› (ÛÙËÓ ÔÌ¿‰· ÙˆÓ μ˘˙·ÓÙÈÓÒÓ Û˘ÌÌÂÙ¤¯ÂÈ Î·È Ë ‰È‰¿ÛÎÔ˘Û· ˆ˜ ˘Â‡ı˘ÓË ÛÙÚ·ÙȈÙÈÎÒÓ ıÂÌ¿ÙˆÓ). ¢È·Ó¤ÌÔÓÙ·È ÚfiÏÔÈ: ·ÁÁÂÏÈ·ÊfiÚÔ˜, ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ ∞ϤÍÈÔ˜ ∞ ∫ÔÌÓËÓfi˜ Î.Ï. 3. ∏ ‰Ú·Ì·ÙÔÔ›ËÛË ¤¯ÂÈ ÙËÓ ·ÎfiÏÔ˘ıË ÚÔ‹: ñ •ÂÎÈÓ¿ Ì ÙËÓ ·Ó·ÁÁÂÏ›· Ù˘ ›‰ËÛ˘ fiÙÈ ÔÈ ¡ÔÚÌ·Ó‰Ô› ·Ô‚È‚¿ÛÙËÎ·Ó ÛÙ· ·Ú¿ÏÈ· Ù˘ ∏›ÚÔ˘, η٤Ϸ‚·Ó ÙÔ ¢˘ÚÚ¿¯ÈÔ Î·È Ô‰Â‡Ô˘Ó ÚÔ˜ ÙË £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË. ñ √È μ˘˙·ÓÙÈÓÔ› Û˘ÛΤÙÔÓÙ·È Ì ı¤Ì· ÙËÓ ·ÓÙÈÌÂÙÒÈÛË ÙÔ˘ ¡ÔÚÌ·Ó‰ÈÎÔ‡ ÎÈÓ‰‡ÓÔ˘. ¶ÚÔÙ›ÓÔ˘Ó Ï‡ÛÂȘ: ∏ ÚÒÙË ·fi ·˘Ù¤˜, ‰ËÏ·‰‹ Ë ·ÓÙÈÌÂÙÒÈÛË ÙˆÓ ¡ÔÚÌ·Ó‰ÒÓ ·fi ÙÔ Û‡ÓÔÏÔ ÙˆÓ μ˘˙·ÓÙÈÓÒÓ ÛÙÚ·ÙÂ˘Ì¿ÙˆÓ, Á›ÓÂÙ·È ·ÊÔÚÌ‹ ÁÈ· ÙË ‰È‰¿ÛÎÔ˘Û· Ó· ÂÍËÁ‹ÛÂÈ ÙËÓ Î·Ù¿ÛÙ·ÛË ÛÙËÓ ÔÔ›· ¤¯ÂÈ ÂÚȤÏıÂÈ Ô ÛÙÚ·Ùfi˜ ÌÂÙ¿ ·fi ÙË ‰È¿Ï˘ÛË ÙˆÓ ıÂÌ¿ÙˆÓ. ñ ∂›Ó·È ÚÔÊ·Ó¤˜ fiÙÈ Ù· ·È‰È¿ Ô‰ËÁÔ‡ÓÙ·È ÛÙË ÛΤ„Ë Ó· ˙ËÙ‹ÛÔ˘Ó ‚Ô‹ıÂÈ· ·fi Ì›· ÌÂÁ¿ÏË ‰‡Ó·ÌË.
EYA°°E§IA A§E•O¶OY§OY
31
ñ ∂ÙÔÈÌ¿˙ÂÙ·È ·ÓÙÈÚÔۈ›· Ô˘ ÌÂÙ·‚·›ÓÂÈ ÛÙÔ˘˜ ∂ÓÂÙÔ‡˜ Ì ÙÔ ·›ÙËÌ· ÁÈ· ‚Ô‹ıÂÈ·. √È fiÚÔÈ Ù˘ Û˘Ìʈӛ·˜ Ô˘ ı· ‰È·Ú·ÁÌ·Ù¢ÙÔ‡Ó ÔÈ ·ÂÛÙ·Ï̤ÓÔÈ ÚÔÙ›ÓÔÓÙ·È ·fi ÙË ‰È‰¿ÛÎÔ˘Û· Î·È Â›Ó·È ·ÎÚÈ‚Ò˜ ÔÈ fiÚÔÈ Ô˘ ÂÚÈ›¯Â ÙÔ ¯Ú˘Ûfi‚Ô˘ÏÔ ÙÔ˘ 1082. ñ √È fiÚÔÈ ÌÂÙ·‚È‚¿˙ÔÓÙ·È ÛÙÔ˘˜ ∂ÓÂÙÔ‡˜ Ô˘ ÂÓı·ÚÚ‡ÓÔÓÙ·È Ó· ÛÎÂÊÙÔ‡Ó ÔÈ· ı· ‹Ù·Ó Ù· ÂӉ¯fiÌÂÓ· ÔʤÏË ÙÔ˘˜ ·fi ÙËÓ ·Ô‰Ô¯‹ ·˘Ù‹˜ Ù˘ ÚfiÙ·Û˘. ™˘ÛΤÙÔÓÙ·È Î·È ·Ó·ÎÔÈÓÒÓÔ˘Ó ÙËÓ ·fiÊ·Û‹ ÙÔ˘˜ Î·È ÙÔ˘˜ ÏfiÁÔ˘˜ ÁÈ· ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ ÙËÓ ·Ô‰¤¯ÔÓÙ·È. ŒÓ·˜ Ì·ıËÙ‹˜ ‰È·‚¿˙ÂÈ ‰˘Ó·Ù¿ ÙÔ˘˜ fiÚÔ˘˜ Ù˘ Û˘Óı‹Î˘ (ÁÈ· ÙÔ ÛÎÔfi ·˘Ùfi ¤¯ÂÈ ÂÎÙ˘ˆı› ÙÔ ·ÓÙ›ÛÙÔÈ¯Ô ·Ú¿ıÂÌ· ÙÔ˘ Û¯ÔÏÈÎÔ‡ ‚È‚Ï›Ô˘). ÀÔÁÚ¿ÊÔ˘Ó ÙÔ ¯Ú˘Ûfi‚Ô˘ÏÔ Î·È Ë ÚÂۂ›· ÂÈÛÙÚ¤ÊÂÈ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË. 4. ™‡ÓÙÔÌË ·ÚÔ˘Û›·ÛË ·fi ÙË ‰È‰¿ÛÎÔ˘Û· ÙˆÓ Û˘ÓÂÂÈÒÓ Ô˘ ›¯Â Ë Û˘Ìʈӛ· ·˘Ù‹ ÁÈ· ÙËÓ ÔÈÎÔÓÔÌ›· ÙÔ˘ μ˘˙·ÓÙ›Ô˘. 5. ∏ ÔÌ¿‰· ÙˆÓ μ˘˙·ÓÙÈÓÒÓ Û˘ÛΤÙÂÙ·È Í·Ó¿, ÁÈ· Ó· ‚ÚÂÈ ÙÚfiÔ˘˜ Ó· ·ÓÙȉڿÛÂÈ ÛÙËÓ ÂÓÂÙÈ΋ ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋ ‰È›ۉ˘ÛË. ¶ÚÔÙ›ÓÔÓÙ·È ·ÚÎÂÙÔ› ÙÚfiÔÈ Ô˘ Û¯ÔÏÈ¿˙ÔÓÙ·È ·fi ÙË ‰È‰¿ÛÎÔ˘Û· Ë ÔÔ›· Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓ· Ì ÂÚˆÙ‹ÛÂȘ ηÙ¢ı‡ÓÂÈ ÙË ÛΤ„Ë ÙˆÓ Ì·ıËÙÒÓ ÚÔ˜ ÙȘ χÛÂȘ ÛÙȘ Ôԛ˜ Î·Ù¤Ê˘Á·Ó ÙÂÏÈο ÔÈ μ˘˙·ÓÙÈÓÔ› ∞˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ˜. 6. √ÏÔÎÏ‹ÚˆÛË ÙÔ˘ Ì·ı‹Ì·ÙÔ˜ Ì ÌÈ· ÂÈÁÚ·ÌÌ·ÙÈ΋ ·Ó·ÊÔÚ¿ ÛÙ· ·ÚÈ· ÛËÌ›· Ù˘ ÂÓfiÙËÙ·˜. ªÂ ÙÔÓ ›‰ÈÔ ·ÎÚÈ‚Ò˜ ÙÚfiÔ ÔÚÁ·ÓÒıËÎÂ Î·È Ë ‰Â‡ÙÂÚË ÂÓfiÙËÙ· ÙÔ˘ Ì·ı‹Ì·ÙÔ˜, ‰ËÏ·‰‹ ÙÔ «™¯›ÛÌ· ÙˆÓ ‰‡Ô ÂÎÎÏËÛÈÒÓ». ñ ∫·È Â‰Ò Ë ‰È‰¿ÛÎÔ˘Û· ·ÚÔ˘Û›·Û ÂÈÁÚ·ÌÌ·ÙÈο ÙÔ Ï·›ÛÈÔ ÛÙÔ ÔÔ›Ô ÎÈÓÔ‡ÓÙ·È ÔÈ Û¯¤ÛÂȘ ÙˆÓ ‰‡Ô ÂÎÎÏËÛÈÒÓ ·˘Ù‹ ÙËÓ ÂÔ¯‹. ª¤Û· ·fi ·˘Ùfi ·Ó·Î‡ÙÔ˘Ó Î·È Ù· ‚·ı‡ÙÂÚ· ·›ÙÈ· ÙÔ˘ Û¯›ÛÌ·ÙÔ˜. ñ ŒÁÈÓÂ Î·È ¿ÏÈ ¯ˆÚÈÛÌfi˜ Û ‰‡Ô ÔÌ¿‰Â˜ ÔÈ Ôԛ˜ ÂͤÏÂÍ·Ó ·ÓÙÈÚÔÛÒÔ˘˜ (∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ £, ªÈ¯·‹Ï ∫ËÚÔ˘Ï¿ÚÈÔ˜, ηډÈÓ¿ÏÈÔ˜ √˘Ì‚¤ÚÙÔ˜). ñ ™ÙȘ ‰‡Ô ÔÌ¿‰Â˜ ÌÔÈÚ¿ÛÙËÎ·Ó ·ÓÙ›ÛÙÔȯ· ÔÈ ‰ÔÁÌ·ÙÈΤ˜ Î·È ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÈΤ˜ ‰È·ÊÔÚ¤˜ ÙˆÓ ‰‡Ô ÂÎÎÏËÛÈÒÓ Î·È ÙÔ˘˜ ‰fiıËΠϛÁÔ˜ ¯ÚfiÓÔ˜ ÁÈ· Ó· ÙȘ ÌÂÏÂÙ‹ÛÔ˘Ó.
32
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
ñ ∞ÎÔÏÔ‡ıËÛÂ Û˘˙‹ÙËÛË ÙˆÓ ‰‡Ô ·ÓÙÈÚÔÛˆÂÈÒÓ ¿Óˆ Û ·˘Ù¤˜ Ë ÔÔ›· ¤ÁÈÓ Ì ÌÂÁ¿ÏÔ ¿ıÔ˜ Î·È ¤ÓÙ·ÛË Î·È Ë ·È΋ ·ÓÙÈÚÔۈ›· ·Ô¯ÒÚËÛ ¿Ú·ÎÙË. ™ÙËÓ ·ÓÙÈ·Ú¿ıÂÛË ÙˆÓ ‰‡Ô ÔÌ¿‰ˆÓ ·ÍÈÔÔÈ‹ıËÎÂ Î·È ÙÔ ‰Â‡ÙÂÚÔ ·Ú¿ıÂÌ· ÙÔ˘ Û¯ÔÏÈÎÔ‡ ‚È‚Ï›Ô˘ ÙÔ ÔÔ›Ô ‰È¿‚·ÛÂ Ô Ì·ıËÙ‹˜ Ô˘ ˘Ô‰˘fiÙ·Ó ÙÔÓ ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë ªÈ¯·‹Ï ∫ËÚÔ˘Ï¿ÚÈÔ.
£EO¢øPA ZH™H, °EøP°IA •AN£H, MAPIA ¶A§IOYPA
33
√ ÁfiÚ‰ÈÔ˜ ‰ÂÛÌfi˜. ¢È‰·ÎÙÈÎfi ÛÂÓ¿ÚÈÔ ∞Ú¯·›·˜ ∂ÏÏËÓÈ΋˜ °ÏÒÛÛ·˜ ∞’ °˘ÌÓ·Û›Ô˘* £ÂÔ‰ÒÚ· ∑‹ÛË, °ÂˆÚÁ›· •¿ÓıË, ª·Ú›· ¶·ÏÈÔ‡Ú· ºÈÏfiÏÔÁÔÈ, 1Ô °˘ÌÓ¿ÛÈÔ ¡·˘¿ÎÙÔ˘
Δ›ÙÏÔ˜: «√ ÁfiÚ‰ÈÔ˜ ‰ÂÛÌfi˜» °ÓˆÛÙÈ΋ ÂÚÈÔ¯‹: ΔÔ ÛÂÓ¿ÚÈÔ ·ÊÔÚ¿ ÛÙÔ Ì¿ıËÌ· Ù˘ ∞Ú¯·›·˜ ∂ÏÏËÓÈ΋˜ °ÏÒÛÛ·˜ ∞ã °˘ÌÓ·Û›Ô˘, ∂ÓfiÙËÙ· 7Ë Ì ٛÙÏÔ, «∏ χÛË ÙÔ˘ ÁfiÚ‰ÈÔ˘ ‰ÂÛÌÔ‡». ΔÔ ÛÂÓ¿ÚÈÔ Â›Ó·È Û˘Ì‚·Ùfi Ì ٷ ∞¶™ Î·È ¢∂¶™ ÁÈ· ÙÔ Á˘ÌÓ¿ÛÈÔ. ÃÚÔÓÈ΋ ‰È¿ÚÎÂÈ·: 6 ‰È‰·ÎÙÈΤ˜ ÒÚ˜. ¶ÚÔ··ÈÙÔ‡ÌÂÓ·: °È· ÙËÓ ˘ÏÔÔ›ËÛË Ù˘ ‰È‰·ÎÙÈ΋˜ ÚfiÙ·Û˘ ··ÈÙÂ›Ù·È ‰È·ı¤ÛÈÌÔ ÂÚÁ·ÛÙ‹ÚÈÔ ¶ÏËÚÔÊÔÚÈ΋˜ Î·È Ô/Ë ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi˜ Ó· Â›Ó·È ÂÍÔÈÎÂȈ̤ÓÔ˜/Ë Ì ÙȘ Δ¶∂ Î·È Ì ÙÔÓ ÔÌ·‰ÔÛ˘ÓÂÚÁ·ÙÈÎfi ÙÚfiÔ ‰È‰·Ûηϛ·˜. √È Ì·ıËÙ¤˜, ›Û˘, ı· Ú¤ÂÈ Ó· ÁÓˆÚ›˙Ô˘Ó Ó· ·Ó·˙ËÙÔ‡Ó ÏËÚÔÊÔڛ˜ ÛÙÔ ‰È·‰›ÎÙ˘Ô, Ó· ÁÚ¿ÊÔ˘Ó ÛÙÔÓ ÂÂÍÂÚÁ·ÛÙ‹ ÎÂÈ̤ÓÔ˘ Î·È Ó· Â›Ó·È ÂÍÔÈÎÂȈ̤ÓÔÈ Ì ÙÔÓ Û˘ÓÂÚÁ·ÙÈÎfi ÙÚfiÔ ‰È‰·Ûηϛ·˜. ™ÎÂÙÈÎfi-ÚÔÛÙÈı¤ÌÂÓË ·Í›·: ™ÙË ‰È‰·ÎÙÈ΋ ÚfiÙ·ÛË Ô˘ ·ÎÔÏÔ˘ı›, Ô Ì·ıËÙ‹˜ Ì ÙË ¯Ú‹ÛË Ù˘ Ù¯ÓÔÏÔÁ›·˜ ÌÔÚ› Ó· ·Ó·Î·Ï‡„ÂÈ ÙË ÛËÌ·Û›· ϤÍÂˆÓ Ù˘ ∞Ú¯·›·˜ ∂ÏÏËÓÈ΋˜ Î·È ÙË ÛËÌ·Û›· Ù˘ ÊÚ¿Û˘ «ÁfiÚ‰ÈÔ˜ ‰ÂÛÌfi˜», ̤۷ ·fi ÌÈ· ‰ÈÂÚ¢ÓËÙÈ΋ ‰È·‰Èηۛ·. ÃÚËÛÈÌÔÔÈÒÓÙ·˜ Ù· ÂÚÁ·Ï›· Ô˘ Ì·˜ ÚÔÛʤÚÂÈ Ë Ù¯ÓÔÏÔÁ›·, ÌÔÚ› Ó· ÚÔ‚ÏËÌ·ÙÈÛÙ›, Ó· ·ÓȯÓ‡ÛÂÈ, Ó· ‰È·Ù˘ÒÛÂÈ ·fi„ÂȘ Î·È Ì¤Û· ·fi Û˘ÏÏÔÁÈ΋ ÚÔÛ¿ıÂÈ·, Ó· Ô‰ËÁËı› ÛÂ Û˘ÌÂÚ¿ÛÌ·Ù·. ∏ Ì¿ıËÛË Á›ÓÂÙ·È ÈÔ ÂÏ΢ÛÙÈ΋ Î·È ·ÔÙÂÏÂÛÌ·ÙÈ΋. ∏ ‰È‰·Ûηϛ· Â›Ó·È ÈÔ Â˘¯¿ÚÈÛÙË Î·È Ù· ·ÔÙÂϤÛÌ·Ù¿ Ù˘ Â›Ó·È ÂÌÊ·Ó‹, ·ÊÔ‡ ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ Û˘ÌÌÂÙ¤¯Ô˘Ó ÂÓÂÚÁ¿ Î·È Ì ÌÂÁ¿ÏÔ ÂӉȷʤÚÔÓ. * [∏ ÂÈÛ‹ÁËÛË Î·È ÙÔ power point ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È ÛÙË ‰È‡ı˘ÓÛË: http://kales-praktikesfilologoi.blogspot.gr/2013/09/blog-post_26.html]
34
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
ªÂ ÙËÓ ·ÍÈÔÔ›ËÛË ÙˆÓ ÏÔÁÈÛÌÈÎÒÓ, ̤ۈ ÙˆÓ Δ.¶.∂., ·ÔʇÁÂÙ·È Ë ÌÔÓÔÙÔÓ›· Ù˘ ·Ú·‰ÔÛȷ΋˜ ‰È‰·Ûηϛ·˜, ·ÊÔ‡ Ë ‰È·ÊÔÚÂÙÈ΋ ÔÚÁ¿ÓˆÛË Î·È Ì¤ıÔ‰Ô˜ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· Â͢ËÚÂÙ‹ÛÔ˘Ó Î¿ı ÊÔÚ¿ ÙÔ˘˜ ÂȉȈÎfiÌÂÓÔ˘˜ ÛÙfi¯Ô˘˜, ̤۷ Û' ¤Ó· ¢¯¿ÚÈÛÙÔ Î·È ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÈÎfi ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ. H ÔÌ·‰ÔÛ˘ÓÂÚÁ·ÙÈ΋ ‰È‰·Ûηϛ·, ̤ۈ ÙˆÓ Δ.¶.∂., ı· ÂÓÈÛ¯‡ÛÂÈ ÙËÓ ·˘ÙÔÂÔ›ıËÛË ÙˆÓ ·‰‡Ó·ÌˆÓ Ì·ıËÙÒÓ. Δ¤ÏÔ˜ ı· ·Ó·Ù‡ÍÔ˘Ó ÁÓˆÛÙÈΤ˜ Î·È ÌÂÙ·ÁÓˆÛÙÈΤ˜ ‰ÂÍÈfiÙËÙ˜. √ ÚfiÏÔ˜ Ì·ıËÙÒÓ-ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎÔ‡-Ù¯ÓÔÏÔÁ›·˜: ªÂ ÙË ¯Ú‹ÛË Ù˘ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈ΋˜ Ù¯ÓÔÏÔÁ›·˜ Ô ÚfiÏÔ˜ ÙÔ˘ Ì·ıËÙ‹ Î·È ÙÔ˘ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎÔ‡ ·ÏÏ¿˙ÂÈ. √ Ì·ıËÙ‹˜ Á›ÓÂÙ·È ÌÈÎÚfi˜ ÂÚ¢ÓËÙ‹˜, Ô ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi˜ ÂÌ„˘¯ˆÙ‹˜ Î·È Î·ıÔ‰ËÁËÙ‹˜ ÛÙË ‰È·‰Èηۛ· Ì¿ıËÛ˘. ™ÙȘ ÔÌ·‰ÔÛ˘ÓÂÚÁ·ÙÈΤ˜ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ˜ ÔÈ ÚfiÏÔÈ ÙˆÓ Ì·ıËÙÒÓ/ÙÚÈÒÓ ÂÓ·ÏÏ¿ÛÛÔÓÙ·È. √ ÚfiÏÔ˜ ÙÔ˘ ‰·ÛοÏÔ˘, fiÛÔ ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ ‰Ô˘ÏÂ‡Ô˘Ó Û ÔÌ¿‰Â˜, Â›Ó·È ˘ÔÛÙËÚÈÎÙÈÎfi˜-ηıÔ‰ËÁËÙÈÎfi˜. ™Â ÂÚˆÙ‹ÛÂȘ ÙˆÓ Ì·ıËÙÒÓ ÌÔÚ› Ó· ··ÓÙ¿, ›Û˘, Ì ÂÚˆÙ‹ÛÂȘ Ô˘ Ó· Ô‰ËÁÔ‡Ó Û ·Ú·¤Ú· ‰ÈÂÚ‡ÓËÛË. √ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi˜ Û˘ÓÂÚÁ¿˙ÂÙ·È Ì ÙȘ ÔÌ¿‰Â˜ ÙˆÓ Ì·ıËÙÒÓ Î·È ·ÚÂÌ‚·›ÓÂÈ Î·Ù¿ÏÏËÏ·. Δ· Ù¯ÓÔÏÔÁÈο ̤۷ ‰È·ÌÂÛÔÏ·‚Ô‡Ó Ì ÙÔ Ì·ıËÙ‹ Î·È ÙÔÓ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi, ÒÛÙ ӷ Â͢ËÚÂÙ‹ÛÔ˘Ó ÙȘ ··ÈÙ‹ÛÂȘ ÙÔ˘ ÛÂÓ·Ú›Ô˘ ÛÙËÓ Î·Ù‡ı˘ÓÛË ÌÈ·˜ ‰È·‰Èηۛ·˜ ηٷÛ΢‹˜ Ù˘ ÁÓÒÛ˘. ™‡ÓÙÔÌË ÂÚÈÁÚ·Ê‹ (ÂÚ›ÏË„Ë): ∏ ‰È‰·ÎÙÈ΋ ÚfiÙ·ÛË ·ÊÔÚ¿ ÙË ‰È‰·Ûηϛ· Ù˘ 7˘ ÂÓfiÙËÙ·˜ ÙÔ˘ Û¯ÔÏÈÎÔ‡ ‚È‚Ï›Ô˘ Ù˘ ∞’ °˘ÌÓ·Û›Ô˘ Ì ٛÙÏÔ: «∏ χÛË ÙÔ˘ ÁfiÚ‰ÈÔ˘ ‰ÂÛÌÔ‡». √È Ì·ıËÙ¤˜, ·ÓÙÏÒÓÙ·˜ ÏËÚÔÊÔڛ˜ ·fi ÙÔ Û¯ÔÏÈÎfi ‚È‚Ï›Ô Î·È ·fi ÙÔ ‰È·‰›ÎÙ˘Ô, ı· Ô‰ËÁËıÔ‡Ó ÛÙË ÓÔËÌ·ÙÈ΋ ÂÂÍÂÚÁ·Û›· ÙÔ˘ ÎÂÈ̤ÓÔ˘. ∂›Û˘, ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ Ì ÙË ‚Ô‹ıÂÈ· ËÏÂÎÙÚÔÓÈÎÒÓ ÏÂÍÈÎÒÓ ı· ·Û¯ÔÏËıÔ‡Ó Ì ÙÔ ÏÂÍÈÏfiÁÈÔ Ù˘ ÂÓfiÙËÙ·˜, ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·˜ ÙË ÛËÌ·Û›· ÙˆÓ Ï¤ÍˆÓ. √È Ì·ıËÙ¤˜ ηÏÔ‡ÓÙ·È Ó· ‰ÈÂÚ¢ӋÛÔ˘Ó ÙË ÛËÌ·Û›· Ù˘ ÊÚ¿Û˘ «ÁfiÚ‰ÈÔ˜ ‰ÂÛÌfi˜» Ì ‚¿ÛË ÙËÓ ÈÛÙÔÚÈ΋ ·Ê‹ÁËÛË ÙÔ˘ ∞ÚÚÈ·ÓÔ‡ Î·È Ì ÙË ‚Ô‹ıÂÈ· ÙÔ˘ ‰È·‰ÈÎÙ‡Ô˘ ı· ÂÚ¢ӋÛÔ˘Ó ÙË ÛËÌ·Û›· Ù˘ ÊÚ¿Û˘ Û‹ÌÂÚ·. £· Û˘ÁÎÚ›ÓÔ˘Ó ‰È·ÊÔÚÂÙÈΤ˜ ÈÛÙÔÚÈÔÁÚ·ÊÈΤ˜ ËÁ¤˜ (∞ÚÚÈ·Ófi˜, ∏Úfi‰ÔÙÔ˜, √Ì‹ÚÔ˘ «πÏÈ¿‰·»), ÂÓÙÔ›˙ÔÓÙ·˜ ÛÙÔȯ›· Ù˘ ·Ú¯·›·˜ ÂÏÏËÓÈ΋˜ ıÚËÛΛ·˜, fiˆ˜ ı˘Û›Â˜ Î·È ÔȈÓÔ› ıÂÒÓ. Δ¤ÏÔ˜, ÔÈ ÔÌ¿‰Â˜ ÙˆÓ Ì·ıËÙÒÓ ı· Û˘Óı¤ÛÔ˘Ó Û ¤ÁÁÚ·ÊÔ ÎÂÈ̤ÓÔ˘ ¤Ó· ¿ÚıÚÔ Ì ı¤Ì·: «°fiÚ‰ÈÔ˜ ‰ÂÛÌfi˜», Ô˘ ı· ‰ËÌÔÛÈ¢ı› ÛÙËÓ ÈÛÙÔÛÂÏ›‰· ÙÔ˘ Û¯ÔÏ›Ԣ. ™ÎÔfi˜: ∂ȉÈÒÎÂÙ·È ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ Ó· ÁÓˆÚ›ÛÔ˘Ó ÙËÓ ÓÂ˘Ì·ÙÈ΋ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· ÙˆÓ ·Ú¯·›ˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ, Ì ÙËÓ ÔÔ›· Û˘Ó‰¤ÂÙ·È ¿ÚÚËÎÙ· Ô ÓÂÔÂÏÏËÓÈÎfi˜
£EO¢øPA ZH™H, °EøP°IA •AN£H, MAPIA ¶A§IOYPA
35
ÔÏÈÙÈÛÌfi˜ Î·È Ó· Û˘ÓÂȉËÙÔÔÈ‹ÛÔ˘Ó ÙË ÛÙÂÓ‹ Û¯¤ÛË ∞Ú¯·›·˜ Î·È ¡¤·˜ ∂ÏÏËÓÈ΋˜ °ÏÒÛÛ·˜ Û fiÏ· Ù· ›‰·. ™Ùfi¯ÔÈ: ∞. ø˜ ÚÔ˜ ÙÔ °ÓˆÛÙÈÎfi ∞ÓÙÈΛÌÂÓÔ √È Ì·ıËÙ¤˜: ñ ¡· ηٷÓÔ‹ÛÔ˘Ó ÙË ‰Ú¿ÛË ÙˆÓ ÈÛÙÔÚÈÎÒÓ ÚÔÛˆÈÎÔًوÓ. ñ ¡· ÂÓÙ¿ÍÔ˘Ó ÁÂÁÔÓfiÙ· ‹ ÏËÚÔÊÔڛ˜ ÛÙÔÓ ÙfiÔ Î·È ÛÙÔ ¯ÚfiÓÔ. ñ ¡· ÁÓˆÚ›ÛÔ˘Ó ÙËÓ ÚÔÛˆÈÎfiÙËÙ· ÙÔ˘ ªÂÁ¿ÏÔ˘ ∞ÏÂÍ¿Ó‰ÚÔ˘. μ. ø˜ ÚÔ˜ ÙË ¯Ú‹ÛË ÙˆÓ ¡¤ˆÓ Δ¯ÓÔÏÔÁÈÒÓ (Δ¶∂) √È Ì·ıËÙ¤˜ ÂȉÈÒÎÂÙ·È: ñ ¡· ÂÍÔÈÎÂȈıÔ‡Ó Ì ÙÔÓ ∫ÂÈÌÂÓÔÁÚ¿ÊÔ (Word) ñ ¡· ·Ó·Ù‡ÍÔ˘Ó ıÂÙÈ΋ ÛÙ¿ÛË ·¤Ó·ÓÙÈ ÛÙÔÓ ∏/À ˆ˜ ÂÚÁ·ÏÂ›Ô ¿ÓÙÏËÛ˘ ÏËÚÔÊÔÚÈÒÓ Î·È Ì¿ıËÛ˘. ñ ¡· Ì¿ıÔ˘Ó Ó· ÏÔËÁÔ‡ÓÙ·È ÛÙÔ ‰È·‰›ÎÙ˘Ô Î·È ÛÙ· ËÏÂÎÙÚÔÓÈο ÏÂÍÈο. °. ø˜ ÚÔ˜ ÙË ª·ıËÛȷ΋ ¢È·‰Èηۛ· √È Ì·ıËÙ¤˜ ÂȉÈÒÎÂÙ·È: ñ ¡· Û˘ÁÎÚ›ÓÔ˘Ó ÈÛÙÔÚÈÔÁÚ·ÊÈο ΛÌÂÓ· Î·È Ó· ÂÍ¿ÁÔ˘Ó Û˘ÌÂÚ¿ÛÌ·Ù·. ñ ¡· ηٷÓÔ‹ÛÔ˘Ó Ò˜ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÔ‡ÓÙ·È ·ÚÔÈÌÈÒ‰ÂȘ ÊÚ¿ÛÂȘ Ì ‚¿ÛË ¤Ó· ÁÂÁÔÓfi˜ ‹ ÌÈ· ÏËÚÔÊÔÚ›·. ñ ¡· ÂÓÙÔ›ÛÔ˘Ó ÛÙÔȯ›· Ù˘ ·Ú¯·›·˜ ÂÏÏËÓÈ΋˜ ıÚËÛΛ·˜, fiˆ˜ ı˘Û›Â˜ Î·È ÔȈÓÔ› ıÂÒÓ. ñ ¡· ÂÌÏÔ˘Ù›ÛÔ˘Ó ÙÔ ÏÂÍÈÏfiÁÈfi ÙÔ˘˜ Ì ·Ú¿ÁˆÁ˜ Î·È Û‡ÓıÂÙ˜ ϤÍÂȘ Ù˘ ·.Â Î·È Ó. ÙÔ˘ Ú‹Ì·ÙÔ˜ «˙¢ÁÓ‡ˆ ‹ ˙‡ÁÓ˘ÌÈ». ñ ¡· ÁÚ¿„Ô˘Ó Û ¤ÁÁÚ·ÊÔ ÎÂÈ̤ÓÔ˘ (word) ¤Ó· ¿ÚıÚÔ ÌÂ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓÔ ı¤Ì·. ¢. ø˜ ÚÔ˜ ÙȘ ÎÔÈÓˆÓÈΤ˜ ‰ÂÍÈfiÙËÙ˜ √È Ì·ıËÙ¤˜ ÂȉÈÒÎÂÙ·È: ñ ¡· ·ÏÏËÏÂȉÚÔ‡Ó, Ó· Û˘˙ËÙÔ‡Ó Î·È Ó· ·ÓÙ·ÏÏ¿ÛÔ˘Ó ÙȘ ȉ¤Â˜ ÙÔ˘˜. ñ ¡· ηٷÓÔ‹ÛÔ˘Ó ÙËÓ ·Í›· Ù˘ Û˘ÓÂÚÁ·ÙÈÎfiÙËÙ·˜ Î·È Ó· ·Ó·Ù‡ÛÛÔ˘Ó ÔÌ·‰ÈΤ˜ ÂÚÁ·Û›Â˜. ñ ¡· ÂÓÈÛ¯‡ÛÔ˘Ó ÙËÓ ·˘ÙÔÂÎÙ›ÌËÛ‹ ÙÔ˘˜ ̤ۈ Ù˘ ›Ù¢Í˘ ÙÔ˘ ÛÙfi¯Ô˘ ÙÔ˘˜.
36
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
ñ ¡· ·Ó·Ù‡ÍÔ˘Ó ıÂÙÈ΋ ÛÙ¿ÛË ·¤Ó·ÓÙÈ ÛÙÔÓ ÏÔ‡ÙÔ Ù˘ ∂ÏÏËÓÈ΋˜ ÁÚ·Ê‹˜ Î·È ÁÏÒÛÛ·˜. ∞Ó·Ï˘ÙÈ΋ ·ÚÔ˘Û›·ÛË ÙÔ˘ ÛÂÓ·Ú›Ô˘: √È Ì·ıËÙ¤˜/ÙÚȘ Ù˘ ∞ã °˘ÌÓ·Û›Ô˘ ÛÙÔ Ì¿ıËÌ· Ù˘ ∞Ú¯·›·˜ ∂ÏÏËÓÈ΋˜ °ÏÒÛÛ·˜ ı· ÂÂÍÂÚÁ·ÛÙÔ‡Ó ÓÔËÌ·ÙÈο Î·È ÏÂÍÈÏÔÁÈο ÙÔ ·Ú¯·›Ô ΛÌÂÓÔ: «∏ χÛË ÙÔ˘ ÁfiÚ‰ÈÔ˘ ‰ÂÛÌÔ‡», ÂÓfiÙËÙ· 7Ë ÙÔ˘ Û¯ÔÏÈÎÔ‡ ‚È‚Ï›Ô˘. ∂›Û˘, ı· ÚÔÛ·ı‹ÛÔ˘Ó Ó· ηٷÓÔ‹ÛÔ˘Ó Ò˜ ̤۷ ·fi ‰È¿ÊÔÚ· ÈÛÙÔÚÈο ÂÚÈÛÙ·ÙÈο ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ıËÎ·Ó ·ÚÔÈÌÈÒ‰ÂȘ ÊÚ¿ÛÂȘ Ô˘ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡ÓÙ·È ˆ˜ Û‹ÌÂÚ·. £· ÂÚÁ·ÛÙÔ‡Ó ÛÙÔ ÂÚÁ·ÛÙ‹ÚÈÔ ¶ÏËÚÔÊÔÚÈ΋˜ ÁÈ· Ó· Û˘ÏϤÍÔ˘Ó ÏËÚÔÊÔڛ˜ ·fi ÙÔ ‰È·‰›ÎÙ˘Ô ÁÈ· ÙÔÓ ª¤Á· ∞ϤͷӉÚÔ Î·È ÙËÓ ÂÎÛÙÚ·Ù›· ÙÔ˘, ÁÈ· ÙȘ ËÁ¤˜ Ô˘ ·Ó·Ê¤ÚÔÓÙ·È ÛÙËÓ ÂÎÛÙÚ·Ù›· ÙÔ˘ Î·È ÁÈ· Ó· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ‹ÛÔ˘Ó ËÏÂÎÙÚÔÓÈο ÏÂÍÈο Î·È ÙÔÓ ÎÂÈÌÂÓÔÁÚ¿ÊÔ. √È Ì·ıËÙ¤˜/ÙÚȘ, ¯ˆÚÈṲ̂ÓÔÈ Û ÔÌ¿‰Â˜ ÙˆÓ ÙÚÈÒÓ ·ÙfïÓ, ·Ó·Ï·Ì‚¿ÓÔ˘Ó ÂÓ·ÏÏ·ÛÛfiÌÂÓÔ˘˜ ÚfiÏÔ˘˜ ̤۷ ÛÙËÓ ÔÌ¿‰·. ŸÏ˜ ÔÈ ÔÌ¿‰Â˜ ı· ··ÓÙ‹ÛÔ˘Ó ÛÙÔ ›‰ÈÔ Ê‡ÏÏÔ ÂÚÁ·Û›·˜. °È· ÙËÓ ÔÏÔÎÏ‹ÚˆÛË ÙÔ˘ ÛÂÓ·Ú›Ô˘ ı· ¯ÚÂÈ·ÛÙÔ‡Ó ¤ÍÈ ‰È‰·ÎÙÈΤ˜ ÒÚ˜. ΔÔ ‰È‰·ÎÙÈÎfi ÛÂÓ¿ÚÈÔ ı· Ú·ÁÌ·ÙÔÔÈËı› ÛÙÔ ÂÚÁ·ÛÙ‹ÚÈÔ Ù˘ ÏËÚÔÊÔÚÈ΋˜. ΔÔ ÛÂÓ¿ÚÈÔ Ú·ÁÌ·ÙÔÔÈÂ›Ù·È Û ÙÚÂȘ Ê¿ÛÂȘ ‰ÈÂÚ‡ÓËÛ˘. º¿ÛÂȘ ˘ÏÔÔ›ËÛ˘ ÙÔ˘ ÛÂÓ·Ú›Ô˘ 1Ë Ê¿ÛË (2 ÒÚ˜) √ ηıËÁËÙ‹˜/ÙÚÈ· ‰È·‚¿˙ÂÈ ÛÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜/ÙÚȘ ÙÔ Î›ÌÂÓÔ ÙÔ˘ Û¯ÔÏÈÎÔ‡ ÂÁ¯ÂÈÚȉ›Ô˘ Î·È Á›ÓÂÙ·È ¤ÙÛÈ ÌÈ· ÚÒÙË Â·Ê‹ Ì ÙÔ ı¤Ì· Ô˘ ı· ‰È·Ú·ÁÌ·Ù¢ıÔ‡Ó. √È Ì·ıËÙ¤˜ ·Ó·˙ËÙÔ‡Ó ÏËÚÔÊÔڛ˜ ÛÙË Ì˯·Ó‹ ·Ó·˙‹ÙËÛ˘ www.google.gr. ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÒÓÙ·˜ ϤÍÂȘ - ÎÏÂȉȿ « °fiÚ‰ÈÔÓ», «ºÚ˘Á›·», «ª¤Á·˜ ∞ϤͷӉÚÔ˜». ¶ÏÔËÁÔ‡ÓÙ·È ÛÙÔ ‰È·‰›ÎÙ˘Ô ÛÙȘ ÂÍ‹˜ ‰È¢ı‡ÓÛÂȘ: http://el.wikipedia.org/wiki/ÁfiÚ‰ÈÔÓ http://el.wikipedia.org/wiki/ºÚ˘Á›·, http://el.wikipedia.org/wiki/ª¤Á·˜ ∞ϤͷӉÚÔ˜ ∞ÎÔÏÔ˘ı› Ë ÂÚÌËÓ¢ÙÈ΋ ·Ó¿Ï˘ÛË ÙÔ˘ ÎÂÈ̤ÓÔ˘. ∏ οı ÔÌ¿‰· ·ÓÙÈÚÔÛˆÂ˘ÙÈο ··ÓÙ¿ ÚÔÊÔÚÈο ÛÙȘ ÂÚˆÙ‹ÛÂȘ ηٷÓfiËÛ˘ ÙÔ˘ ÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ì ÙË ‚Ô‹ıÂÈ· ÙˆÓ ÂÚÌËÓ¢ÙÈÎÒÓ Û¯ÔÏ›ˆÓ ÙÔ˘ Û¯ÔÏÈÎÔ‡ ÂÁ¯ÂÈÚȉ›Ô˘ Î·È ÙȘ ÏËÚÔÊÔڛ˜ Ô˘ Û˘Ó¤ÏÂÍ·Ó ·fi ÙÔ ‰È·‰›ÎÙ˘Ô. ™ÙÔ Ê‡ÏÏÔ ÂÚÁ·Û›·˜ ÔÈ ÔÌ¿‰Â˜ ı· ‰ÒÛÔ˘Ó ÁÚ·Ù¿ ÙËÓ ·¿ÓÙËÛ‹ ÙÔ˘˜ ÛÙȘ ÂÚˆÙ‹ÛÂȘ ηٷÓfiËÛ˘.
£EO¢øPA ZH™H, °EøP°IA •AN£H, MAPIA ¶A§IOYPA
37
º‡ÏÏÔ ÂÚÁ·Û›·˜ 1Ô 1) ªÂ ‚¿ÛË ÙÔ Î›ÌÂÓÔ Î·È ÙË ‰ÈÂÚ‡ÓËÛË, Ô˘ οӷÙ ÛÙÔ ‰È·‰›ÎÙ˘Ô, Û˘˙ËÙ‹ÛÙ ÛÙËÓ ÔÌ¿‰· Û·˜ Î·È ÚÔÛ·ı‹ÛÙ ӷ ·ÔÊ·Óı‹Ù ÛÙÔ˘˜ ÂfiÌÂÓÔ˘˜ ÚÔ‚ÏËÌ·ÙÈÛÌÔ‡˜. ·. ΔÈ ‹ıÂÏ Ôχ Ó· ‰ÂÈ Ô ª. ∞ϤͷӉÚÔ˜, fiÙ·Ó ¤ÊÙ·Û ÛÙÔ °fiÚ‰ÈÔ Ù˘ ºÚ˘Á›·˜ Î·È ÁÈ·Ù›; ‚. ™˘˙ËÙ‹ÛÙ ÛÙËÓ ÔÌ¿‰· Û·˜ ÁÈ· ÙÔ «ÁfiÚ‰ÈÔ ‰ÂÛÌfi», Î·È ·ÚÔ˘ÛÈ¿ÛÙ ÙÔÓ Ì fiÔÈÔ ÙÚfiÔ ÌÔÚ›ÙÂ, fiˆ˜ ΛÌÂÓÔ, ˙ˆÁÚ·ÊÈ¿ Ë Î·Ù·Û΢‹. Á. ΔÈ ÊÔ‚fiÙ·Ó Ô ª. ∞ϤͷӉÚÔ˜; ‰. ªÂ ÔÈÔÓ ÙÚfiÔ ¤Ï˘Û ÙÔ ‰ÂÛÌfi; Â. ¶ÔÈ· Ê˘ÛÈο Ê·ÈÓfiÌÂÓ· ·ÎÔÏÔ‡ıËÛ·Ó ÂΛÓË ÙË Ó‡¯Ù·; ¶Ò˜ Ù· ÂÚÌ‹Ó¢ÛÂ; ˙. ¶ÔȘ ÂÓ¤ÚÁÂȘ ¤Î·ÓÂ Ô ª. ∞ϤͷӉÚÔ˜ ÙËÓ ÂfiÌÂÓË Ì¤Ú·; 2Ë Ê¿ÛË (1 ÒÚ·) ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ·, ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ ı· ·Û¯ÔÏËıÔ‡Ó Ì ÙÔ ÏÂÍÈÏfiÁÈÔ Ù˘ ÂÓfiÙËÙ·˜ Î·È Ì ÙË ¯Ú‹ÛË ËÏÂÎÙÚÔÓÈÎÒÓ ÏÂÍÈÎÒÓ, Ô˘ ı· ‚ÚÔ˘Ó ÛÙËÓ «¶‡ÏË ÁÈ· ÙËÓ ∂ÏÏËÓÈ΋ °ÏÒÛÛ·», ÛÙË ‰È‡ı˘ÓÛË (www.greek-language.gr), ı· ·Ó·˙ËÙ‹ÛÔ˘Ó ÙË ÛËÌ·Û›· ÙˆÓ Ï¤ÍÂˆÓ Ô˘ ·ÊÔÚÔ‡Ó ÛÙÔ Ú‹Ì· «˙¢ÁÓ‡ˆ (˙‡ÁÓ˘ÌÈ)». ™ÙÔ Ê‡ÏÏÔ ÂÚÁ·Û›·˜ ı· ÎÏËıÔ‡Ó Ó· ··ÓÙ‹ÛÔ˘Ó Û ̛· ÏÂÍÈÏÔÁÈ΋ ¿ÛÎËÛË, ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÒÓÙ·˜ Î·È ÙÔ ÏÂÍÈÏÔÁÈÎfi ›Ó·Î· ÙÔ˘ ‚È‚Ï›Ô˘ ÙÔ˘˜. º‡ÏÏÔ ÂÚÁ·Û›·˜ 2Ô 1. ¡· ·ÓÙÈÛÙÔȯ›ÛÂÙ ÙȘ ϤÍÂȘ Ù˘ ∞’ ÛÙ‹Ï˘ Ì ÙȘ ηٿÏÏËϘ ·fi ÙË ÛÙ‹ÏË μ’ ∞ 1. ˙¢Á·ÚˆÙ‹ 2. Û˘˙˘Á›˜ 3. ÙÔ˘˜ ˙˘ÁÔ‡˜ 4. Û˘˙˘ÁÈ΋ 5. ˙˘Á·ÚÈ¿ 6. ‰È·˙¢ÎÙÈÎfi˜ 7. ·›ÚÓˆ 8. Ú‹Ì·Ù·
μ ·. χ۷Ù ‚. ·ã Û˘˙˘Á›·˜ Á. ‰È·˙‡ÁÈÔ ‰. Û‡Ó‰ÂÛÌÔ˜ Â. ·ÚÈıÌÔ› ÛÙ. ÎÏ›ÓË ˙. ·ÎÚȂ›·˜ Ë. ÔÌÔÈηٷÏËÍ›·
38
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
2. ¡· ÁÚ¿„ÂÙ ϤÍÂȘ Ù˘ ·.Â. ·fi ÙÔÓ §ÂÍÈÏÔÁÈÎfi ¶›Ó·Î· Ô˘ ·ÓÙÈÛÙÔÈ¯Ô‡Ó ÛÙÔ˘˜ ÔÚÈÛÌÔ‡˜ Ô˘ ‰›ÓÔÓÙ·È: ·. ¿Á·ÌÔ˜ = …….. ‚. ‰·È¯ˆÚÈÛÌfi˜ = ……….. Á. Ô Âӈ̤ÓÔ˜ Ì οÔÈÔÓ Î¿Ùˆ ·fi ÙÔÓ ›‰ÈÔ ˙˘Áfi / ¤ÁÁ·ÌÔ˜ = …….. ‰. Ë ¤ÓˆÛË =……….. 3. ªÂ ‚¿ÛË ÙÔ ÏÂÍÈÏÔÁÈÎfi ›Ó·Î· ÙÔ˘ ‚È‚Ï›Ô˘ Û·˜ ÁÚ¿„Ù 6 ϤÍÂȘ ·Ú¿ÁˆÁ˜ Î·È Û‡ÓıÂÙ˜ ÙÔ˘ Ú‹Ì·ÙÔ˜ «˙¢ÁÓ‡ˆ». 3Ë Ê¿ÛË (1 ÒÚ·) ΔËÓ ÂfiÌÂÓË ÒÚ· ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ ·Ó·˙ËÙÔ‡Ó ÛÙËÓ ¶‡ÏË ÁÈ· ÙËÓ ∂ÏÏËÓÈ΋ °ÏÒÛÛ· (www.greek-language.gr) ÙË ÛËÌ·Û›· ÙˆÓ Ï¤ÍÂˆÓ «‰ÂÛÌfi˜» Î·È «ÁfiÚ‰ÈÔ˜» Î·È ÙË ÛËÌÂÈÒÓÔ˘Ó. ∞Ó·˙ËÙÔ‡Ó, ›Û˘, ÙË ÛËÌ·Û›· Ù˘ ÊÚ¿Û˘ «ÁfiÚ‰ÈÔ˜ ‰ÂÛÌfi˜» ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÒÓÙ·˜ ÌÈ· Ì˯·Ó‹ ·Ó·˙‹ÙËÛ˘ (.¯. www.google.gr). ™ËÌÂÈÒÓÔ˘Ó Î¿ÔȘ ÊÚ¿ÛÂȘ Î·È ÁÚ¿ÊÔ˘Ó Ù· Û˘ÌÂÚ¿ÛÌ·Ù¿ ÙÔ˘˜ ÁÈ· ÙË ¯Ú‹ÛË Ù˘ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤Ó˘ ÊÚ¿Û˘. ™ÙÔ Ê‡ÏÏÔ ÂÚÁ·Û›·˜ Ë Î¿ı ÔÌ¿‰· ı· ÁÚ¿„ÂÈ ¤Ó· ¿ÚıÚÔ ÁÈ· ÙÔ Ò˜ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ıËÎÂ Ë ·ÚÔÈÌÈ҉˘ ·˘Ù‹ ÊÚ¿ÛË Î·È Ò˜ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÂ›Ù·È ·ÎfiÌË Î·È Û‹ÌÂÚ·. ™ÙË ‰È‡ı˘ÓÛË: http://users.sch.gr/ikomninou/ancient%20modern%20Greek.htm º‡ÏÏÔ ÂÚÁ·Û›·˜ 3Ô 1. ‚Ú›Ù ÙËÓ ÚfiÙ·ÛË Ô˘ ‰›ÓÂÈ ÙË ÛËÌÂÚÈÓ‹ ÛËÌ·Û›· Ù˘ ÊÚ¿Û˘ «ÁfiÚ‰ÈÔ˜ ‰ÂÛÌfi˜»: ·. ªÈ· Ôχ ÛÙÂÓ‹ Û¯¤ÛË ·Ó¿ÌÂÛ· Û ‰‡Ô ·ÓıÚÒÔ˘˜. ‚. ªÈ· ηٿÛÙ·ÛË Ôχ ÌÂÚ‰Â̤ÓË Ô˘ ‰ÂÓ Â›Ó·È Â‡ÎÔÏÔ Ó· ÙËÓ Î·Ù·Ï¿‚Ô˘ÌÂ. Á. ŒÓ·˜ Ôχ ¯·Ï·Úfi˜ ÎfiÌÔ˜ Ô˘ Á›ÓÂÙ·È Û' ¤Ó· ÛÎÔÈÓ›. 4Ë Ê¿ÛË (2 ÒÚ˜) √È Ì·ıËÙ¤˜/ÙÚȘ ·Ó·˙ËÙÔ‡Ó ÛÙËÓ ÂÈÊ¿ÓÂÈ· ÂÚÁ·Û›·˜ ÙÔ˘ ˘ÔÏÔÁÈÛÙ‹ ¤Ó· ¤ÁÁÚ·ÊÔ Ì ٛÙÏÔ «¶·Ú¿ÏÏËÏ· ΛÌÂÓ·», ÙÔ ÔÔ›Ô ¤¯ÂÈ ÙÔ Î›ÌÂÓÔ ÙÔ˘ ∞ÚÚÈ·ÓÔ‡, ¤Ó· ·fiÛ·ÛÌ· ÙÔ˘ ∏ÚÔ‰fiÙÔ˘ ÌÂÙ·ÊÚ·Ṳ̂ÓÔ ÁÈ· ÙËÓ ·È¯Ì·ÏˆÛ›· ÙÔ˘ ∫ÚÔ›ÛÔ˘ Î·È ¤Ó· ·fiÛ·ÛÌ· ÌÂÙ·ÊÚ·Ṳ̂ÓÔ ·fi ÙË Ú·„ˆ‰›· ª Ù˘ πÏÈ¿‰·˜ ÙÔ˘ √Ì‹ÚÔ˘. √È ÔÌ¿‰Â˜ ηÏÔ‡ÓÙ·È Ó· ‚ÚÔ˘Ó Î·È Ó· ˘ÔÁÚ·ÌÌ›ÛÔ˘Ó ÛÙ· Λ-
£EO¢øPA ZH™H, °EøP°IA •AN£H, MAPIA ¶A§IOYPA
39
ÌÂÓ· ÊÚ¿ÛÂȘ Ô˘ ·Ó·Ê¤ÚÔÓÙ·È Û ·ÓÙÈÏ‹„ÂȘ ÁÈ· ÙÔ˘˜ ıÂÔ‡˜ Î·È ÙÔ˘˜ ÔȈÓÔ‡˜. °›ÓÂÙ·È Û˘˙‹ÙËÛË ÁÈ· ÙË ÛËÌ·Û›· ÙˆÓ ÔȈÓÒÓ ÛÙË ˙ˆ‹ ÙˆÓ ·Ú¯·›ˆÓ. ™ÙÔ Ê‡ÏÏÔ ÂÚÁ·Û›·˜ ı· ηٷÁÚ¿„Ô˘Ó ·˘Ù¤˜ ÙȘ ÊÚ¿ÛÂȘ. ¶·Ú¿ÏÏËÏ· ΛÌÂÓ· ∞ÚÚÈ·Ófi˜ \AϤͷӉÚÔ˜ ‰b ó˜ ☠°fiÚ‰ÈÔÓ ·ÚÉÏıÂ, fiıÔ˜ Ï·Ì‚¿ÓÂÈ ·éÙeÓ ÙcÓ ±Ì·Í·Ó î‰ÂÖÓ ÙcÓ °ÔÚ‰›Ô˘ ηd ÙÔÜ ˙˘ÁÔÜ Ùɘ êÌ¿Í˘ ÙeÓ ‰ÂÛÌfiÓ. ¶Úe˜ ‰b ‰c ôÏÏÔȘ ηd Ùfi‰Â ÂÚd Ùɘ êÌ¿Í˘ âÌ˘ı‡ÂÙÔ, ¬ÛÙȘ χÛÂÈ ÙÔÜ ˙˘ÁÔÜ Ùɘ êÌ¿Í˘ ÙeÓ ‰ÂÛÌfiÓ, ÙÔÜÙÔÓ ¯ÚÉÓ·È ôÚÍ·È Ùɘ \AÛ›·˜. oHÓ ‰b ï ‰ÂÛÌe˜ âÎ ÊÏÔÈÔÜ ÎÚ·Ó›·˜ ηd ÙÔ‡ÙÔ˘ ÔûÙ ٤ÏÔ˜ ÔûÙ àÚ¯c âÊ·›ÓÂÙÔ. \AϤͷӉÚÔ˜ ‰b ó˜ àfiÚˆ˜ ÌbÓ Âr¯ÂÓ âÍ¢ÚÂÖÓ Ï‡ÛÈÓ ÙÔÜ ‰ÂÛÌÔÜ, ôÏ˘ÙÔÓ ‰b ÂÚÈȉÂÖÓ ÔéÎ õıÂÏÂ, Ì‹ ÙÈÓ· ηd ÙÔÜÙÔ â˜ ÙÔf˜ ÔÏÏÔf˜ ΛÓËÛÈÓ âÚÁ¿ÛËÙ·È, ·›Û·˜ Ùˇá Í›ÊÂÈ ‰È¤ÎÔ„Â ÙeÓ ‰ÂÛÌeÓ Î·d ÏÂχÛı·È öÊË. \AËÏÏ¿ÁË ‰\ ÔsÓ àe Ùɘ êÌ¿Í˘ ·éÙfi˜ Ù ηd Ôî àÌÊ\ ·éÙeÓ ó˜ ÙÔÜ ÏÔÁ›Ô˘ ÙÔÜ âd ÙFÉ Ï‡ÛÂÈ ÙÔÜ ‰ÂÛÌÔÜ Í˘Ì‚Â‚ËÎfiÙÔ˜. ∫·d ÁaÚ Î·d Ùɘ Ó˘ÎÙe˜ âΛӢ ‚ÚÔÓÙ·› Ù ηd ۤϷ˜ âÍ ÔéÚ·ÓÔÜ âÂÛ‹ÌËÓ·ÓØ Î·d âd ÙÔ‡ÙÔȘ öı˘Â ÙFÉ ñÛÙÂÚ·›÷· \AϤͷӉÚÔ˜ ÙÔÖ˜ Ê‹Ó·ÛÈ ıÂÔÖ˜ Ù¿ Ù ÛËÌÂÖ· ηd ÙÔÜ ‰ÂÛÌÔÜ ÙcÓ Ï‡ÛÈÓ. ∏Úfi‰ÔÙÔ˜, ∏ ·È¯Ì·ÏˆÛ›· ÙÔ˘ ∫ÚÔ›ÛÔ˘ π 87. ΔfiÙÂ, ϤÓ ÔÈ §˘‰Ô›, Ô ∫ÚÔ›ÛÔ˜ ηٿϷ‚ fiÙÈ Ô ∫‡ÚÔ˜ ÌÂÙ¿ÓȈÛÂ, ηıÒ˜ ¤‚Ï fiÙÈ fiÏÔÈ ÙÔ˘˜ ‚¿ÏıËÎ·Ó Ó· Û‚‹ÓÔ˘Ó ÙË ÊˆÙÈ¿, ·ÏÏ¿ ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û·Ó È· Ó· ÙË ‰·Ì¿ÛÔ˘Ó ÎÈ ¤‚·Ï ʈӋ ÌÂÁ¿ÏË Î·ÏÒÓÙ·˜ ÙÔÓ ∞fiÏψӷ, ·Ó οÔÈÔ ·fi Ù· ‰ÒÚ· Ô˘ ÙÔ˘ ¤Î·Ó ÙÔ˘ ‡ÊÚ·Ó ÙËÓ Î·Ú‰È¿, Ó· ÙÔ˘ ·Ú·ÛÙ·ı› Î·È Ó· ÙÔÓ Ï˘ÙÚÒÛÂÈ ·' ÙÔ Î·Îfi Ô˘ ÙÔÓ ‚Ú‹ÎÂ. §¤Ó ÏÔÈfiÓ ˆ˜ ·˘Ùfi˜ Ì ‰¿ÎÚ˘· ÛÙ· Ì¿ÙÈ· ηÏÔ‡Û ÙÔÓ ıÂfi. ÎÈ ÂÓÒ Ô Ô˘Ú·Ófi˜ ‹Ù·Ó ·›ıÚÈÔ˜ Î·È ‰Â Ê˘ÛÔ‡Û ηıfiÏÔ˘, Ó· Ô˘ Í·ÊÓÈο Û‡ÓÓÂÊ· ÛΤ·Û·Ó ÙÔÓ Ô˘Ú·Ófi ÎÈ ¿ÓÔÈÍ·Ó ÔÈ Î·Ù·ÚÚ¿ÎÙ˜ ÙÔ˘ ÎÈ ¤‚Ú¯ ڷÁ‰·ÈfiÙ·ÙË ‚ÚÔ¯‹, ÎÈ Ë ÊˆÙÈ¿ ¤Û‚ËÛ ÂÓÙ ÏÒ˜. ∫·È ˆ˜ ·' ·˘Ùfi Ô ∫‡ÚÔ˜ ηٿϷ‚ fiÙÈ Ô ∫ÚÔ›ÛÔ˜ ‹Ù·Ó ·Á·Ë̤ÓÔ˜ ÙˆÓ ıÂÒÓ Î·È ¿ÓÙÚ·˜ Ì ·ÚÂÙ‹ ηÈ, ·ÊÔ‡ ÙÔÓ Î·Ù¤‚·Û ·fi ÙËÓ ˘Ú¿, ÙÔ˘ ¤Î·Ó ÙËÓ ÂÍ‹˜ ÂÚÒÙËÛË: «∫ÚÔ›ÛÂ, ÔÈÔ˜ ¿ÓıÚˆÔ˜ ÛÔ˘ Á‡ÚÈÛ ÙÔ Ì˘·Ïfi, Ó· οÓÂȘ ÂÎÛÙÚ·Ù›· ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ Ù˘ ¯ÒÚ·˜ ÌÔ˘ ηÈ, ·ÓÙ› Ê›ÏÔ˜, Ó· Á›ÓÂȘ ¯ıÚfi˜ ÌÔ˘;» ∫È Ô ¿ÏÏÔ˜ ›Â: «μ·ÛÈÏÈ¿ ÌÔ˘, ÂÁÒ ¤Î·Ó· fi,ÙÈ ¤Î·Ó· ÁÈ· ÙË ‰È΋ ÛÔ˘ Â˘Ù˘¯›· Î·È ÙË ‰È΋ ÌÔ˘ ‰˘ÛÙ˘¯›·Ø ÎÈ ·›ÙÈÔ˜ ÁÈ' ·˘Ù¿ Â›Ó·È Ô ıÂfi˜ ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ, Ô˘ Ì ÍÂۋΈÛ ӷ ÂÎÛÙÚ·Ù‡ۈ. °È·Ù› ηӤӷ˜ ‰ÂÓ Â›-
40
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
Ó·È ÙfiÛÔ ·ÓfiËÙÔ˜, Ô˘, ·ÓÙ› ÙËÓ ÂÈÚ‹ÓË, Ó· ÚÔÙÈÌ¿ ÙÔÓ fiÏÂÌÔØ ÁÈ·Ù›, fiÛÔ ¤¯Ô˘Ì ·˘Ù‹Ó, Ù· ·È‰È¿ ı¿‚Ô˘Ó ÙÔ˘˜ ·Ù¤Ú˜ ÙÔ˘˜Ø fiÛÔ fï˜ ¤¯Ô˘Ì ÂΛÓÔÓ, ÔÈ ·Ù¤Ú˜ Ù· ·È‰È¿ ÙÔ˘˜. ∞ÏÏ¿ ‚¤‚·È· οÔÈÔ˘ ıÂÔ‡ ı¤ÏËÌ· ‹Ù·Ó ·˘Ù¿ Ó· Á›ÓÔ˘Ó ¤ÙÛÈ». √Ì‹ÚÔ˘ πÏÈ¿‰·, Ú·„ˆ‰›· ª, ÛÙ›¯ÔÈ 195 - 209 ΔËÓ È‰›·Ó ÒÚ· ÔÈ ‰˘Ô ÙÔ˘˜ Ô˘ 'Á‰˘Ó·Ó ÙȘ ÛÙÚ·ÊÙÂÚ¤˜ ·ÚÌ¿Ù˜, ÙÔ˘ ¶ÔÏ˘‰¿Ì·ÓÙ· Î·È ÙÔ˘ Œ¯ÙÔÚ· Ù· ·ÏÈοÚÈ·, Ô˘ ‹Ù·Ó ÔÈ ÈÔ ÔÏÏÔ› ÎÈ ÔÈ ÈÔ ÙÚ·ÓfiηډÔÈ ÎÈ ÔÈ ÈÔ Ô˘ Ï·¯Ù·ÚÔ‡Û·Ó Ó· Û¿ÛÔ˘Ó ÙÔ ÙÂȯ›, Î·È Ù ¿ÚÌÂÓ· Ó· ÙÔ˘˜ Ù· οÓÔ˘Ó ÛÙ¿¯ÙË, ÌÚÔ˜ ÛÙÔ ¯·ÓÙ¿ÎÈ ¤ÛÙÂÎ·Ó ‰›ÁÓˆÌÔÈ ÎÈ Ô˘‰¤ ÌÚÔÛÙ¿ ÙÚ·‚Ô‡Û·Ó ÙÈ fiˆ˜ Ó· ÙÔ ‰È·‚Ô‡Ó Ï·¯Ù¿ÚÈ˙·Ó, ÛËÌ¿‰È Í¿ÊÓÔ˘ ‚Ï¤Ô˘Ó, ¤Ó·Ó ·˚Ùfi „ËÏÔÂÙ¿ÌÂÓÔ, ˙ÂÚ‚È¿ ÌÂÚÈ¿ ·fi ÙÔ ·ÛΤÚÈ, ÎÈ ÂÎÚ¿Ù· ·ÈÌ·Ùˆfi ÛÙ· Ó‡¯È· ÙÔ˘ ıÂÚȷΈ̤ÓÔ Ê›‰È, Ô˘ ˙Ô‡Û ·ÎfiÌ· Î·È Û·ÚÙ¿ÚÈ˙Â Î·È ¿Ï¢ ·ÓÙÚÂȈ̤ӷ ÎÈ ˆ˜ ÙÔ ÎÚ·ÙÔ‡ÛÂ, ·Ó·‰ÈÏÒÓÔÓÙ·˜ ÙÔÓ ‰¿ÁηÛ ÛÙÔ ÛÙ‹ıÔ˜, Ï¿È ÛÙÔ Ï·ÈÌfi, ÎÈ ·˘Ùfi˜ ÙÔ ¤Ù·ÍÂ, ÙÔ˘ fiÓÔ˘ ·Ê·ÓÈṲ̂ÓÔ˜, ÎÈ ·¿ ÛÙË ÁË Ó· ¤ÛÂÈ ÙÔ ·Ê‹ÎÂ, ηٷÌÂÛfi˜ ÛÙÔ ·ÛΤÚÈ, ÎÈ ¤ÂÈÙ· ¤Ù·Í ÎÏ·ÁÁ¿˙ÔÓÙ·˜ ̘ ÛÙȘ ÓÔ¤˜ ÙÔ˘ ·Ó¤ÌÔ˘. ∫È ÔÈ ΔÚÒ˜ ·Ó·ÙÚ›¯È·Û·Ó ‚ϤÔÓÙ·˜ ÙÔ ÏÔ˘ÌÈÛÙfi ÙÔ Ê›‰È ÂṲ̂ÓÔ ÂΛ, ÙÔ˘ ‚ÚÔÓÙÔÛÎÔ‡Ù·ÚÔ˘ ÙÔ˘ ¢›· ÙÚ·Ófi ÛËÌ¿‰È. º‡ÏÏÔ ÂÚÁ·Û›·˜ 4Ô (ÎÔÈÓfi ʇÏÏÔ ÂÚÁ·Û›·˜ ÁÈ· fiϘ ÙȘ ÔÌ¿‰Â˜) 1. ¢È·‚¿ÛÙ ٷ ·Ú¿ÏÏËÏ· ΛÌÂÓ· Î·È ÁÚ¿„Ù ÙȘ ÊÚ¿ÛÂȘ Ô˘ ·Ó·Ê¤ÚÔÓÙ·È ÛÙËÓ ·ÓÙ›ÏË„Ë ÙˆÓ ·ÓıÚÒˆÓ ÁÈ· ÙÔ˘˜ ıÂÔ‡˜ Î·È ÙÔ˘˜ ÔȈÓÔ‡˜. 2. °Ú¿„Ù ¤Ó· Û‡ÓÙÔÌÔ ¿ÚıÚÔ ÁÈ· ÙÔ Ò˜ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ıËÎÂ Ë ·ÚÔÈÌÈ҉˘ ÊÚ¿ÛË «ÁfiÚ‰ÈÔ˜ ‰ÂÛÌfi˜» Î·È Ò˜ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÂ›Ù·È ·ÎfiÌË Î·È Û‹ÌÂÚ· ∞ÍÈÔÏfiÁËÛË ÙÔ˘ ÛÂÓ·Ú›Ô˘: ∏ ·ÍÈÔÏfiÁËÛË ÙÔ˘ ÛÂÓ·Ú›Ô˘ ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÂÈ: ·) ÙË ¢È·ÌÔÚʈÙÈ΋ ·ÍÈÔÏfiÁËÛË, Ô˘ ı· Á›ÓÂÈ Î·Ù¿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· Ù˘ ‰È‰·Ûηϛ·˜ ̤ۈ ·Ú·Ù‹ÚËÛ˘ Ù˘ Û˘ÌÌÂÙÔ¯‹˜ Î·È Ù˘ ÂÚÁ·Û›·˜ ÙˆÓ Ì·ıËÙÒÓ ÛÙËÓ ÔÌ¿‰·. ‚) ÙËÓ ÙÂÏÈ΋ ·ÍÈÔÏfiÁËÛË ÙÔ˘ ÛÂÓ·Ú›Ô˘, Ì ÎÚÈÙ‹ÚÈÔ ÙÔ ‚·ıÌfi ÂÌÏÔ΋˜, ·Ó¿Ù˘Í˘ ÙÔ˘ ÂӉȷʤÚÔÓÙÔ˜ ÙˆÓ Ì·ıËÙÒÓ, ·ÍÈÔÔÈÒÓÙ·˜ Î·È ÙÔ Ê‡ÏÏÔ ÂÚÁ·Û›·˜. ∏ ‰È‰·Ûηϛ· ÙÔ˘ Ì·ı‹Ì·ÙÔ˜ Ù˘ ∞Ú¯·›·˜ ∂ÏÏËÓÈ΋˜ °ÏÒÛÛ·˜ Ì ÙË ¯Ú‹-
£EO¢øPA ZH™H, °EøP°IA •AN£H, MAPIA ¶A§IOYPA
41
ÛË ÙˆÓ Δ¶∂ Á›ÓÂÙ·È Â˘¯¿ÚÈÛÙË Î·È ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÈ΋. √È Ì·ıËÙ¤˜ Ì·ı·›ÓÔ˘Ó Ó· Û˘ÓÂÚÁ¿˙ÔÓÙ·È, Ó· ·ÓÙ·ÏÏ¿ÛÛÔ˘Ó ·fi„ÂȘ, Ó· ·Ó·Ù‡ÛÛÔ˘Ó ÎÚÈÙÈ΋ ÈηÓfiÙËÙ· Î·È Ó· ηٷϋÁÔ˘Ó ÛÂ Û˘ÌÂÚ¿ÛÌ·Ù·, ÔÈÎÔ‰ÔÌÒÓÙ·˜ ¤ÙÛÈ ÌfiÓÔÈ ÙÔ˘˜ ÙË ÁÓÒÛË. ∂¤ÎÙ·ÛË ÙÔ˘ ÛÂÓ·Ú›Ô˘: ΔÔ ÛÂÓ¿ÚÈÔ Ì ÌÈÎÚ‹ ÚÔÛ·ÚÌÔÁ‹ ÌÔÚ› Ó· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈËı› Ì ÙË ¯Ú‹ÛË ‰È·‰Ú·ÛÙÈÎÔ‡ ›Ó·Î·. ∂›Û˘ ÌÔÚ› Ó· Á›ÓÂÈ ‰È·ıÂÌ·ÙÈÎfi ÛÂÓ¿ÚÈÔ Ì ÙËÓ πÛÙÔÚ›· Î·È ÙË °ÂˆÁÚ·Ê›· (ÔÚ›· ª. ∞ϤͷӉÚÔ˘ Î·È Î·Ù·ÎÙ‹ÛÂȘ).
42
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
∞˜ ÂΉڿÌÔ˘Ì ... Ì GOOGLE+ * ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›Ó·-EÈÚ‹ÓË ∫Ô˘ÊÔ‡, ª.¢.∂. ÛÙË ™˘ÁÎÚÈÙÈ΋ °ÏˆÛÛÔÏÔÁ›·, ºÈÏfiÏÔÁÔ˜ 3Ô˘ °˘ÌÓ·Û›Ô˘ ¡·˘¿ÎÙÔ˘, irenekoufou@gmail.com
∂ÈÛ·ÁˆÁ‹ ∏ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓË ‰È‰·ÎÙÈ΋ ÚfiÙ·ÛË ·ÊÔÚ¿ ÙËÓ ¿Ù˘Ë ÂÎ·È‰Â˘ÙÈ΋ Ú·ÎÙÈ΋ ÙˆÓ Û¯ÔÏÈÎÒÓ ÂΉÚÔÌÒÓ Î·È ÙËÓ Ì·ıËÛȷ΋ ·ÍÈÔÔ›ËÛË ÙˆÓ ÎÔÈÓˆÓÈÎÒÓ ‰ÈÎÙ‡ˆÓ. ∞ÊÔÚÌ¿Ù·È ·fi ÙËÓ ·ÓÂÏÏ‹ÓÈ· ÂÎÛÙÚ·Ù›· «∞Á·Ò Î·È ¶ÚÔ‚¿Ïψ ÙÔÓ ÙfiÔ ÌÔ˘» ÛÙËÓ ËÏÂÎÙÚÔÓÈ΋ ‰È‡ı˘ÓÛË http://schools-gogreece.gr/ Î·È ÚÔˆı› ÙÔ ·›ÙËÌ· «¶·È‰È¿, ¿Ì ∂ÏÏ¿‰· … Î·È ÛÙȘ Û¯ÔÏÈΤ˜ ÂΉÚÔ̤˜!». ∞ÔÎÙ¿ ‰È·ıÂÌ·ÙÈÎfi ¯·Ú·ÎÙ‹Ú·, ηıÒ˜ Û˘Ó‰˘¿˙ÂÈ Ù· ÁÓˆÛÙÈο ·ÓÙÈΛÌÂÓ· Ù˘ πÛÙÔÚ›·˜, Ù˘ °ÂˆÁÚ·Ê›·˜, ÙˆÓ £ÚËÛ΢ÙÈÎÒÓ, Ù˘ ¶ÏËÚÔÊÔÚÈ΋˜ Î·È Ù˘ ¡ÂÔÂÏÏËÓÈ΋˜ °ÏÒÛÛ·˜. ∞¢ı‡ÓÂÙ·È Û ÂÊ‹‚Ô˘˜ Ì·ıËÙ¤˜ Ù˘ °’ °˘ÌÓ·Û›Ô˘, Ù· ÂӉȷʤÚÔÓÙ· Î·È ÔÈ ÂÌÂÈڛ˜ ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ ·Ú·¤ÌÔ˘Ó Î·È Û ı¤Ì·Ù· ÙÔ˘ÚÈÛÌÔ‡ (‚Ï. ÚÒÙË ‰È‰·ÎÙÈ΋ ÂÓfiÙËÙ· Û¯ÔÏÈÎÔ‡ ÂÁ¯ÂÈÚȉ›Ô˘ ¡ÂÔÂÏÏËÓÈ΋˜ °ÏÒÛÛ·˜) (ÃÚ˘Û·Ê›‰Ë˜, 2000). ªÂıÔ‰ÔÏÔÁ›· √È ıˆڛ˜ ÙÔ˘ ÎÔÈÓˆÓÈÎÔ‡ ÂÔÈÎÔ‰ÔÌÈÛÌÔ‡ ÚÂÛ‚Â‡Ô˘Ó fiÙÈ Ë Ì¿ıËÛË ÂÈÙ˘Á¯¿ÓÂÙ·È ÛÂ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ӷ ÎÔÈÓˆÓÈο ÔÏÈÙÈÛÌÈο Ï·›ÛÈ· ̤ۈ Ù˘ ·ÏÏËÏ›‰Ú·Û˘ ÙˆÓ Ì·ıËÙÒÓ, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ˘ÏÔÔÈÔ‡Ó ÎÔÈÓ¤˜ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ˜ Û ·˘ıÂÓÙÈΤ˜ ÂÈÎÔÈÓˆÓȷΤ˜ ÂÚÈÛÙ¿ÛÂȘ, Û‡Ìʈӷ Ì ÙËÓ ˘fiıÂÛË Ù˘ ˙ÒÓ˘ ÂÈΛÌÂÓ˘ ·Ó¿Ù˘Í˘ ÙÔ˘ Vygotsky (ƒ¿Ù˘ & ƒ¿ÙË, 2006). √È Û‡Á¯ÚÔÓ˜ ËÏÂÎÙÚÔÓÈΤ˜ ÎÔÈÓfiÙËÙ˜ Ú·ÎÙÈ΋˜ ÛÙËÚ›˙ÔÓÙ·È ÛÙËÓ „ËÊȷο ‰È·ÌÂÛÔÏ·‚Ë̤ÓË ÂÈÎÔÈÓˆÓ›· οı ÔÌ¿‰·˜ ‹ Ì·ıËÙ‹ Ì ÙÔ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ, ÙÔ˘˜ Û˘ÌÌ·ıËÙ¤˜ Î·È ÙËÓ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi Î·È Â˘ÓÔÔ‡Ó ÙËÓ ÔÌ·‰ÔÛ˘ÓÂÚÁ·ÙÈ΋ Ì¿ıËÛË, ̤ۈ Ù˘ ÎÔÈÓˆÓÈ΋˜ ‰ÈÎÙ‡ˆÛ˘ ÙˆÓ ÂÊ·ÚÌÔÁÒÓ ÙÔ˘ πÛÙÔ‡ 2.0 (Kahney, 1997). ∏ «Ì¿ıËÛË Ì ÙË Ì¤ıÔ‰Ô Project» ÂÛÙÈ¿˙ÂÈ ÛÙȘ ·È‰·ÁˆÁÈΤ˜ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ * [∏ ÂÈÛ‹ÁËÛË Î·È ÙÔ power point ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È ÛÙË ‰È‡ı˘ÓÛË: http://kales-praktikesfilologoi.blogspot.gr/2013/08/blog-post_7423.html]
KøN™TANTINA-EIPHNH KOYºOY
43
«Ì·ı·›Óˆ Ú¿ÙÙÔÓÙ·˜» Î·È «Ì·ı·›Óˆ Ò˜ Ó· Ì·ı·›Óˆ» ÙÔ˘ Dewey Î·È Û˘Ó‰¤ÂÙ·È Ì ٷ ÚÔÛˆÈο ‚ÈÒÌ·Ù· ÙˆÓ Ì·ıËÙÒÓ (ª·ÙÛ·ÁÁÔ‡Ú·˜, 2011). ø˜ Ì·ıËÛȷ΋ ̤ıÔ‰Ô˜, Ë Â›Ï˘ÛË ÚÔ‚ÏËÌ¿ÙˆÓ ·ÔÛÎÔ› ÛÙËÓ ·Ó·˙‹ÙËÛË ÙˆÓ ÙÚfiˆÓ Î·È ÙˆÓ ÌÂıfi‰ˆÓ Ô˘ ı· ÂÈϤÍÂÈ Î·È ı· ÂÊ·ÚÌfiÛÂÈ Ô Ì·ıËÙ‹˜, ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó· ÂÈÙ‡¯ÂÈ ÙÔÓ ÛÎÔfi ÙÔ˘, ÙËÓ ÚÔ‚ÔÏ‹ ¿ÏÏˆÓ ÙfiˆÓ ˆ˜ ıÂÏÎÙÈÎÒÓ Ù·ÍȉȈÙÈÎÒÓ ÚÔÔÚÈÛÌÒÓ Û¯ÔÏÈ΋˜ ÂΉÚÔÌ‹˜. ΔÔ ÌÔÓÙ¤ÏÔ ı¤ÙÂÈ ÛÙÔ Â›ÎÂÓÙÚÔ ÙˆÓ Ì·ıËÛÈ·ÎÒÓ ‰ÈÂÚÁ·ÛÈÒÓ ÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜, ÂÚÈÔÚ›˙ÔÓÙ·˜ ÙȘ ‰·ÛηÏÔÎÂÓÙÚÈΤ˜ Ù¿ÛÂȘ. ™ÙÔ¯ÔıÂÛ›· √È ÛÙfi¯ÔÈ Ù˘ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤Ó˘ ÚfiÙ·Û˘ ‰È·ÌÔÚÊÒÓÔÓÙ·È Û ÙÚ›· ›‰·: ÙÔ Â›Â‰Ô ÁÓÒÛˆÓ, ÙÔ Â›Â‰Ô ‰ÂÍÈÔÙ‹ÙˆÓ Î·È ÛÙ¿ÛÂˆÓ Ô˘ ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ ηÏÔ‡ÓÙ·È Ó· ·ÔÎÙ‹ÛÔ˘Ó, Ó· ·Ó·Ù‡ÍÔ˘Ó Î·È Ó· ÌÂÙ·Û¯ËÌ·Ù›ÛÔ˘Ó ·ÓÙ›ÛÙÔȯ· (Courau, 2000). ∞Ó·Ï˘ÙÈο, ÛÙÔ Ï·›ÛÈÔ Ù˘ ¿Ù˘Ë˜ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈ΋˜ Ú·ÎÙÈ΋˜, ÂȉÈÒÎÂÙ·È ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜: ñ Ó· ÁÓˆÚ›ÛÔ˘Ó ÙËÓ ÈÛÙÔÚÈ΋ Î·È ÔÏÈÙÈÛÙÈ΋ ÎÏËÚÔÓÔÌÈ¿ ¿ÏÏˆÓ ÙfiˆÓ, ñ Ó· ÚÔ‚¿ÏÔ˘Ó ÙȘ Ê˘ÛÈΤ˜ ÔÌÔÚÊȤ˜ Î·È Ù˘¯¤˜ Ù˘ Û‡Á¯ÚÔÓ˘ ˙ˆ‹˜ ÙˆÓ ÂÚÈÔ¯ÒÓ ·˘ÙÒÓ, ñ Ó· ·Ó·Ù‡ÍÔ˘Ó ‰ÂÍÈfiÙËÙ˜ ÔÌ·‰ÔÛ˘ÓÂÚÁ·ÙÈ΋˜ Ì¿ıËÛ˘, ñ Ó· ÂıÈÛÙÔ‡Ó ÛÙËÓ ÎÚÈÙÈ΋ ‰ÈÂÚ‡ÓËÛË ÙˆÓ ËÁÒÓ, ñ Ó· ÔÈÎÔ‰ÔÌ‹ÛÔ˘Ó Ó¤· ÁÓÒÛË ·˘ÙÂÓÂÚÁ¿, ñ Ó· ˘ÔÛÙËÚ›ÍÔ˘Ó ÙȘ ·fi„ÂȘ ÙÔ˘˜ Ì ÂÈÛÙÈ΋ ÂȯÂÈÚËÌ·ÙÔÏÔÁ›·, ñ Ó· ÂÍÔÈÎÂȈıÔ‡Ó Ì ÙË ¯Ú‹ÛË ÙˆÓ Δ¶∂ ˆ˜ ÂÚÁ·Ï›ˆÓ ÚÔÒıËÛ˘ Ù˘ Ì¿ıËÛ˘, ·ÔÛÎÔÒÓÙ·˜ ÛÙÔÓ „ËÊÈ·Îfi ÁÚ·ÌÌ·ÙÈÛÌfi (∫Ô˘ÙÛÔÁÈ¿ÓÓ˘, 2010), ñ Ó· ·ÛÎËıÔ‡Ó ÛÙËÓ ·Ú·ÁˆÁ‹ ÔÏ˘ÌÂÛÈÎÒÓ „ËÊÈ·ÎÒÓ ÎÂÈ̤ӈÓ, ñ Ó· ÂÍÔÈÎÂȈıÔ‡Ó Ì ÙÔ ÎÔÈÓˆÓÈÎfi ‰›ÎÙ˘Ô Google+ ˆ˜ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ ÂÚÁ·Û›·˜, ñ Ó· ÂÎÙÈÌ‹ÛÔ˘Ó ÙȘ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ˜ ·˘Ùfi-·ÍÈÔÏfiÁËÛ˘ Î·È ÂÙÂÚÔ-·ÍÈÔÏfiÁËÛ˘ ·fi ÙËÓ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi Î·È ÙÔ˘˜ Û˘ÌÌ·ıËÙ¤˜ ÙÔ˘˜, ÛÙÔ Ï·›ÛÈÔ Ù˘ ·Ó·ÙÚÔÊÔ‰fiÙËÛ˘.
44
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
ΔÔ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ ÙÔ˘ Google+ √È πÛÙfi¯ˆÚÔÈ ∫ÔÈÓˆÓÈ΋˜ ¢ÈÎÙ‡ˆÛ˘ ·ÔÙÂÏÔ‡Ó ·‰È·ÌÊÈÛ‚‹ÙËÙ· ÌÈ· ·fi ÙȘ ϤÔÓ ÚÔÛÊÈÏ›˜ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ˜ ÙˆÓ ¯ÚËÛÙÒÓ ˆ˜ ‰ÚÒÓÙˆÓ ÂÓÂÚÁÒÓ ˘ÔÎÂÈ̤ӈÓ. ™Ù· ϤÔÓ ‰È·‰Â‰Ô̤ӷ ÎÔÈÓˆÓÈο ‰›ÎÙ˘· ÂÓÙ¿ÛÛÔÓÙ·È, ÂÓ‰ÂÈÎÙÈο, ÙÔ Facebook, ÙÔ Twitter, ÙÔ LinkedIn Î·È ÙÔ Google+. Δ· Ó¤· ‰Â‰Ô̤ӷ ηıÈÛÙÔ‡Ó ·Ó·Áη›· ÙËÓ ·Ó·‰È·ÌfiÚʈÛË ÙˆÓ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎÒÓ Ú·ÎÙÈÎÒÓ. ΔÔ Google+ ·Ú¤¯ÂÈ ÛÙÔ˘˜ ¯Ú‹ÛÙ˜ ÔÏϤ˜ ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ˜, ÔÈ Ôԛ˜ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ·ÍÈÔÔÈËıÔ‡Ó ·È‰·ÁˆÁÈο, fiˆ˜: ñ Ë ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· ÏÔÁ·ÚÈ·ÛÌÒÓ ËÏÂÎÙÚÔÓÈÎÔ‡ Ù·¯˘‰ÚÔÌ›Ԣ gmail, ñ Ë ¤ÓÙ·ÍË Â·ÊÒÓ Û ·ÎÏÔ˘˜, ñ Ë ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· ÎÏÂÈÛÙ‹˜ ‹ ·ÓÔÈÎÙ‹˜ ÎÔÈÓfiÙËÙ·˜ Ú·ÎÙÈ΋˜, ñ Ë ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· ·ÓÔÈÎÙ‹˜ ÛÂÏ›‰·˜ ÁÈ· ·Ó·ÎÔ›ÓˆÛË ÂÚÁ·ÛÈÒÓ, ñ ÔÈ ·ÙÔÌÈΤ˜ Î·È ÔÌ·‰ÈΤ˜ ÂȉÔÔÈ‹ÛÂȘ ÁÈ· ÙËÓ Ú·ÁÌ·ÙÔÔ›ËÛË ÂΉËÏÒÛÂˆÓ ÛÂ Û˘Ó‰˘·ÛÌfi Ì ÙÔ ËÌÂÚÔÏfiÁÈÔ Ù˘ Google, ñ Ë Û‡Á¯ÚÔÓË Û˘ÓÔÌÈÏ›· ̤ۈ ÌËÓ˘Ì¿ÙˆÓ ‹ ÙËωȿÛ΄˘, ñ Ë ·Û‡Á¯ÚÔÓË ·ÓÙ·ÏÏ·Á‹ ÌËÓ˘Ì¿ÙˆÓ Î·È ÂÈÛËÌ¿ÓÛÂˆÓ +1, ñ Ô „ËÊÈ·Îfi˜ ‰È·ÌÔÈÚ·ÛÌfi˜ ·Ú¯Â›ˆÓ (·Ó¿ÚÙËÛË ÎÂÈ̤ÓÔ˘, Û˘Ó‰¤Û̈Ó, ʈÙÔÁÚ·ÊÈÒÓ Î·È video), ñ Ë Î·ÙËÁÔÚÈÔÔ›ËÛË Î·È Ô Û¯ÔÏÈ·ÛÌfi˜ ·Ó·ÚÙ‹ÛˆÓ. ΔÔ Google+ ÂÈϤ¯ıËΠˆ˜ „ËÊÈ·Îfi ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ ÂÚÁ·Û›·˜, ¤Ó·ÓÙÈ ÙˆÓ ˘ÔÏÔ›ˆÓ ÎÔÈÓˆÓÈÎÒÓ ‰ÈÎÙ‡ˆÓ ηıÒ˜ Î·È ÂÓ·ÚÌÔÓ›˙ÂÙ·È Ì ÙȘ ÂÈÏÂÁ̤Ó˜ ıˆڛ˜ Ì¿ıËÛ˘ Î·È ·Ú¿ÏÏËÏ· ·ÔÙÂÏ› ¤Ó·Ó ¢¯¿ÚÈÛÙÔ ÁÈ· ÙÔ˘˜ ¯Ú‹ÛÙ˜ ÈÛÙfi¯ˆÚÔ, ·Ú¤¯ÂÈ ÙË ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ· ‰È·ÌÔÈÚ·ÛÌÔ‡ ÔÈÎ›ÏˆÓ „ËÊÈ·ÎÒÓ fiÚˆÓ, ηıÈÛÙ¿ ÂÊÈÎÙ‹ ÙËÓ ÂÍ ·ÔÛÙ¿Ûˆ˜ ÂÚÁ·Û›· Û ÔÌ¿‰Â˜ ηÈ, Ù¤ÏÔ˜, ·ÍÈÔÔÈ› ‰ÂÍÈfiÙËÙ˜ ÙˆÓ Ì·ıËÙÒÓ ·fi ÙËÓ ÂÓ·Û¯fiÏËÛ‹ ÙÔ˘˜ Ì ÙÔ Ï¤ÔÓ ÔÈÎÂ›Ô ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ ÎÔÈÓˆÓÈ΋˜ ‰ÈÎÙ‡ˆÛ˘, ÙÔ facebook. ™¯Â‰È·ÛÌfi˜, ÀÏÔÔ›ËÛË Î·È ∞ÍÈÔÏfiÁËÛË Ù˘ ¶·Ú¤Ì‚·Û˘ ∏ ·Ú¤Ì‚·ÛË Û˘Ó‰˘¿˙ÂÈ ‰È· ˙ÒÛ˘ Î·È ÂÍ ·ÔÛÙ¿Ûˆ˜ Ì¿ıËÛË Î·È ˘ÏÔÔÈÂ›Ù·È Û ٤ÛÛÂÚȘ Ê¿ÛÂȘ ÛÙÔ ÂÚÁ·ÛÙ‹ÚÈÔ ¶ÏËÚÔÊÔÚÈ΋˜ ÙÔ˘ Û¯ÔÏ›Ԣ Î·È ÛÙË Û¯ÔÏÈ΋ Ù¿ÍË, ·ÍÈÔÔÈÒÓÙ·˜ ·Ú¿ÏÏËÏ· Î·È ÙÔ ‰È·‰Ú·ÛÙÈÎfi ›Ó·Î·. ∏
KøN™TANTINA-EIPHNH KOYºOY
45
ÁÓÒÛË ÙˆÓ ‰˘Ó·ÙÔÙ‹ÙˆÓ ÙÔ˘ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜ Google+ Î·È Û˘ÁÎÂÎÚÈÌ¤ÓˆÓ ÏÔÁÈÛÌÈÎÒÓ, ηıÒ˜ Î·È Ë ÂÍÔÈΛˆÛË Ì ÙËÓ ÔÌ·‰ÔÛ˘ÓÂÚÁ·ÙÈ΋ ̤ıÔ‰Ô ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÔ‡Ó ˆ˜ ÚÔ··ÈÙÔ‡ÌÂÓ· ÁÈ· ÙËÓ Ù·¯Â›· Î·È ÂÈÙ˘¯‹ ¤Î‚·ÛË Ù˘ ‰È·‰Èηۛ·˜. ™ÙËÓ ÚÒÙË Ê¿ÛË, ‰È¿ÚÎÂÈ·˜ ‰˘Ô ÌÂÌÔÓˆÌ¤ÓˆÓ ‹ ‰È·‰Ô¯ÈÎÒÓ ‰È‰·ÎÙÈÎÒÓ ˆÚÒÓ ÛÙËÓ Ù¿ÍË Î·È ·ÍÈÔÔÈÒÓÙ·˜ ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ˜ ÙÔ˘ ‰È·‰Ú·ÛÙÈÎÔ‡ ›Ó·Î·, ·Ú¯Èο ÚÔÛ‰ÈÔÚ›˙ÂÙ·È ·‰ÚÔÌÂÚÒ˜ ÙÔ ı¤Ì· ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó· ÚÔÎÏËı› Ë ¤ÁÂÚÛË ÙÔ˘ ÂӉȷʤÚÔÓÙÔ˜ ÙˆÓ Ì·ıËÙÒÓ. ø˜ ·ÊfiÚÌËÛË ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ› Ë ÂÚÈ‹ÁËÛË ÛÙËÓ ËÏÂÎÙÚÔÓÈ΋ ‰È‡ı˘ÓÛË http://schools-go-greece.gr/, Ì ÛÙfi¯Ô ÙËÓ ÚÔÒıËÛË ÙÔ˘ ·ÈÙ‹Ì·ÙÔ˜ «¶·È‰È¿, ¿Ì ∂ÏÏ¿‰· … Î·È ÛÙȘ Û¯ÔÏÈΤ˜ ÂΉÚÔ̤˜!». ª¤Ûˆ ÙÔ˘ ηٷÈÁÈÛÌÔ‡ ȉÂÒÓ, ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ ÛÙÔ Û‡ÓÔÏfi ÙÔ˘˜ ÂÓı·ÚÚ‡ÓÔÓÙ·È Ó· ‰È·Ù˘ÒÓÔ˘Ó ÙȘ ·Ú¯ÈΤ˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ ÙÔ˘˜ ÁÈ· ÙÔ˘˜ ÚÔÔÚÈÛÌÔ‡˜ Ô˘ ı· ÂÈϤÍÔ˘Ó. ∞ÎÔÏÔ˘ı› ÌÈ· Û‡ÓÙÔÌË ÂÈÛ·ÁˆÁ‹ ·fi ÙËÓ Î·ıËÁ‹ÙÚÈ· ÁÈ· ÙÔÓ ÙÚfiÔ ÂÚÁ·Û›·˜. ∫·ıÔÚ›˙ÔÓÙ·È ÔÈ ÛÙfi¯ÔÈ, Ù›ıÂÓÙ·È Ù· ÂÚˆÙ‹Ì·Ù· Ô˘ ı· ··ÓÙËıÔ‡Ó, ÚÔÛ‰ÈÔÚ›˙ÔÓÙ·È Ë ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙˆÓ ÂÚÁ·ÛÈÒÓ Î·È ÙÔ ÙÂÏÈÎfi ÚÔ˚fiÓ, ̤ۈ Û˘˙‹ÙËÛ˘ ÌÂ Û˘ÌÌÂÙÔ¯‹ fiψÓ. ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ·, ÔÈ 20 Ì·ıËÙ¤˜ Ù˘ Ù¿Í˘ ¯ˆÚ›˙ÔÓÙ·È Û 4 ÂÓÙ·ÌÂÏ›˜ ˘ÔÔÌ¿‰Â˜, ·ÓÔÌÔÈÔÁÂÓ›˜ ˆ˜ ÚÔ˜ ÙÔ ÁÓˆÛÙÈÎfi ›‰Ô, ÙÔ Ê‡ÏÔ, ÙÔ ‚·ıÌfi ÂÍÔÈΛˆÛ‹˜ ÙÔ˘˜ Ì ÙÔÓ ∏À Î·È Ù· ΛÓËÙÚ· Ì¿ıËÛ˘ ÙˆÓ ÌÂÏÒÓ. ¶ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó· Ẩˆı› Îϛ̷ ·ÌÔÈ‚·›·˜ ÂÌÈÛÙÔÛ‡Ó˘, ÚÔ‚·›ÓÔ˘Ó Û˘ÓÂÚÁ·ÙÈο ÛÙË ‰È·ÌfiÚʈÛË fiÚˆÓ Û˘Ì‚ÔÏ·›Ô˘ Û˘ÓÂÚÁ·Û›·˜, Ì ÚËÙ¿ ‰È·Ù˘ˆÌ¤Ó˜ ÙȘ ˘Ô¯ÚÂÒÛÂȘ ÙÔ˘˜ ·¤Ó·ÓÙÈ ÛÙËÓ Â˘Ú‡ÙÂÚË ÔÌ¿‰·. ∏ ÙÂÏÈ΋ ÂÈÏÔÁ‹ ÙÔ˘ ÚÔÔÚÈÛÌÔ‡ ÁÈ· οı ÔÌ¿‰· Ú·ÁÌ·ÙÔÔÈÂ›Ù·È ËÏÂÎÙÚÔÓÈο, ̤ۈ ηٷÁÚ·Ê‹˜ ÙˆÓ ÚÔÙ¿ÛÂˆÓ ÛÙ· ¤ÁÁÚ·Ê· Google Î·È ·ÙÔÌÈ΋˜ „ËÊÔÊÔÚ›·˜ +1. ∏ ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ· ÁÈ· Û‡Á¯ÚÔÓË ÂÈÎÔÈÓˆÓ›· ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ÌÂÏÒÓ Î¿ı ÔÌ¿‰·˜, ̤ۈ ·ÓÙ·ÏÏ·Á‹˜ ÌËÓ˘Ì¿ÙˆÓ ‹ ÙËωȿÛ΄˘, ·ÍÈÔÔÈ›ٷÈ, ÁÈ· Ó· ηٷÓÂÌËıÔ‡Ó ÔÈ ·ÚÌÔ‰ÈfiÙËÙ˜ ÙÔ˘ Û˘ÓÙÔÓÈÛÙ‹, ÙÔ˘ ¯ÂÈÚÈÛÙ‹ ∏/À, ÙÔ˘ ÂÎÚÔÛÒÔ˘ «Δ‡Ô˘» Î·È ÙˆÓ ·ÚıÚÔÁÚ¿ÊˆÓ - ʈÙÔÁڿʈÓ, Ì ¢ÂÏÈÍ›· Î·È ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ· ÂÓ·ÏÏ·Á‹˜ ÚfiψÓ. ∏ ‰Â‡ÙÂÚË Ê¿ÛË, ‰È¿ÚÎÂÈ·˜ ÙÚÈÒÓ ÌÂÌÔÓˆÌ¤ÓˆÓ ‰È‰·ÎÙÈÎÒÓ ˆÚÒÓ, ÌÔÚ› Ó· ÂÓÙ·¯ı› ÛÙÔ Ï·›ÛÈÔ Ù˘ ‰È‰·Ûηϛ·˜ ÙÔ˘ Ì·ı‹Ì·ÙÔ˜ Ù˘ ¶ÏËÚÔÊÔÚÈ΋˜ ÛÙÔ Û¯ÔÏÈÎfi ÂÚÁ·ÛÙ‹ÚÈÔ, ηıÒ˜ ÔÈ Ì·ıËÛȷΤ˜ ‰ÈÂÚÁ·Û›Â˜ ÂÓ·ÚÌÔÓ›˙ÔÓÙ·È Ì ÙÔ˘˜ ÛÙfi¯Ô˘˜ ÙˆÓ ∞¶™ Î·È ¢∂¶¶™ ÁÈ· ÙÔ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓÔ ÁÓˆÛÙÈÎfi ·ÓÙÈΛÌÂÓÔ. ∏ ‰È‰¿ÛÎÔ˘Û· ÂȯÂÈÚ› ÌÈ· Û‡ÓÙÔÌË ÂÈÛ·ÁˆÁ‹ ÛÙÔ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ ÂÚÁ·Û›·˜ Google+. ¢ËÌÈÔ˘ÚÁÔ‡ÓÙ·È ÏÔÁ·ÚÈ·ÛÌÔ› gmail ÁÈ· fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ÂÓÙ¿ÛÛÔÓÙ·È Û ¤Ó·Ó ·ÎÏÔ ÁÈ· Ó· ‰È¢ÎÔχÓÂÙ·È Ë ÌÂٷ͇ ÙÔ˘˜ ÂÈÎÔÈÓˆÓ›·. ¢ËÌÈÔ˘ÚÁÂ›Ù·È ÌÈ· «ÎÏÂÈÛÙ‹» - ȉȈÙÈ΋ ÎÔÈÓfiÙËÙ· Ú·ÎÙÈ-
46
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
΋˜, ˆ˜ ÚÔ˜ ÙË ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ· ¤ÓÙ·Í˘ ÌÂÏÒÓ ÌÂÙ¿ ·fi ÚfiÛÎÏËÛË Î·È ˆ˜ ÚÔ˜ ÙË ÌË ‰ËÌÔÛÈÔÔ›ËÛË ÙˆÓ ÂÈ̤ÚÔ˘˜ ÂÚÁ·ÛÈÒÓ Ù˘ ÛÙÔ Â˘Ú‡ ÎÔÈÓfi. °È· ÏfiÁÔ˘˜ ‰È·ÛÊ¿ÏÈÛ˘ ÙˆÓ ÚÔÛˆÈÎÒÓ ‰Â‰ÔÌ¤ÓˆÓ ÙˆÓ Ì·ıËÙÒÓ ¤¯ÂÈ ÚÔËÁËı› ÂÓË̤ڈÛË Î·È ¤¯ÂÈ ‰Ôı› Ë ÂÓ˘fiÁÚ·ÊË Û˘Ó·›ÓÂÛË ÙˆÓ ÎˉÂÌfiÓˆÓ ÙˆÓ Û˘ÌÌÂÙ¯fiÓÙˆÓ. ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ·, ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÂ›Ù·È ÌÈ· «·ÓÔÈÎÙ‹» ÛÙË ‰È·‰ÈÎÙ˘·Î‹ ÎÔÈÓfiÙËÙ· ÛÂÏ›‰·, fiÔ˘ ı· ·Ó·ÚÙËıÔ‡Ó ÔÈ ÙÂÏÈΤ˜ ÂÚÁ·Û›Â˜ ÙˆÓ ÔÌ¿‰ˆÓ, Û ۇӉÂÛË Ì ÙËÓ ÈÛÙÔÛÂÏ›‰· ÙÔ˘ Û¯ÔÏ›Ԣ. ∫Ú›ÓÂÙ·È ·Ó·Áη›Ô Ó· ‰È·ÙÂı› ·Ú΋˜ ¯ÚfiÓÔ˜ ÁÈ· ÙËÓ ·ÚÔ˘Û›·ÛË ÙˆÓ „ËÊÈ·ÎÒÓ ÂÚÁ·Ï›ˆÓ Ô˘ ı· ·ÍÈÔÔÈËıÔ‡Ó ‰È‰·ÎÙÈο Î·È ÁÈ· ÙËÓ Ú·ÎÙÈ΋ ÂÍ¿ÛÎËÛË ÙˆÓ Ì·ıËÙÒÓ ÛÙÔ Wordle ÁÈ· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· Û‡ÓÓÂÊÔ˘ Ϥ͈Ó, ÙÔ˘ edu.glogster ÁÈ· ÙȘ ‰È·‰Ú·ÛÙÈΤ˜ ÔÏ˘ÌÂÛÈΤ˜ ·Ê›Û˜ Î·È ÙÔ˘ vuvox ÁÈ· ÙÔ ÎÔÏ¿˙ ʈÙÔÁÚ·ÊÈÒÓ. ™ÙËÓ ÙÚ›ÙË Ê¿ÛË ‰È¿ÚÎÂÈ·˜ ‰˘Ô ‚‰ÔÌ¿‰ˆÓ ˘ÏÔÔÈÔ‡ÓÙ·È ÔÈ ÂÚÁ·Û›Â˜ ÙˆÓ ˘ÔÔÌ¿‰ˆÓ ÂÍ ·ÔÛÙ¿Ûˆ˜. √È ÂÎʈӋÛÂȘ, ÔÈ Ô‰ËÁ›Â˜, Ù· ‚›ÓÙÂÔ ÂÎÌ¿ıËÛ˘ Î·È ÙÔ ¯ÚÔÓԉȿÁÚ·ÌÌ· ÂÚÁ·ÛÈÒÓ ·Ó·ÚÙÒÓÙ·È ÛÙȘ ·ÓÙ›ÛÙÔȯ˜ ıÂÌ·ÙÈΤ˜ ηÙËÁÔڛ˜ ÙÔ˘ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎÔ‡ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜. √È ˘ÔÔÌ¿‰Â˜, Ì ÎÚÈÙ‹ÚÈÔ ÙÔÓ ÚÔÔÚÈÛÌfi Ù˘ ÂÈÏÔÁ‹˜ ÙÔ˘˜, ηÏÔ‡ÓÙ·È Ó· ÂÎÔÓ‹ÛÔ˘Ó ÙÚÂȘ ÂÚÁ·Û›Â˜: ñ ¢ËÌÈÔ˘ÚÁ›· ÂÓfi˜ Û‡ÓÓÂÊÔ˘ ϤÍÂˆÓ Ì¤Ûˆ Ù˘ ÈÛÙÔÛÂÏ›‰·˜ http://www.wordle.net/, ÒÛÙ ӷ ÎÈÓËÙÔÔÈ‹ÛÔ˘Ó ÙÔ ÂӉȷʤÚÔÓ ÙˆÓ ˘ÔÏÔ›ˆÓ Ì·ıËÙÒÓ. ¶ÚÔ·ÙÂÈ ‡ÛÙÂÚ· ·fi ‰ÈÂÚ‡ÓËÛË Û ¤Á΢Ú˜ ÈÛÙÔÛÂÏ›‰Â˜ ‹ Î·È ¤ÓÙ˘Â˜ ËÁ¤˜, Û˘ÓÂÚÁ·ÙÈ΋ ηٷÁÚ·Ê‹ ‚·ÛÈÎÒÓ fiÚˆÓ Û ÎÔÈÓfi¯ÚËÛÙ· ¤ÁÁÚ·Ê· Google, ÂÈÏÔÁ‹ ÙˆÓ Ï¤ÍÂˆÓ - ÎÏÂȉÈÒÓ Ì „ËÊÔÊÔÚ›· +1, ·ÓÙÈÁÚ·Ê‹ ÙÔ˘˜ ÛÙÔ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ Wordle, ÌÔÚÊÔÔ›ËÛË ÙÔ˘ Û‡ÓÓÂÊÔ˘ ϤÍÂˆÓ Î·È ·Ó¿ÚÙËÛ‹ ÙÔ˘ ÛÙÔ Google+. ñ ¢ËÌÈÔ˘ÚÁ›· ‰È·‰Ú·ÛÙÈ΋˜ ·Ê›Û·˜, ̤ۈ Ù˘ ÈÛÙÔÛÂÏ›‰·˜ Edu Glogster (http://edu.glogster.com/), Ì ı¤Ì· «™ËÌ›· Ô˘ ‰ÂÓ Ú¤ÂÈ Ó· ¯¿ÛÂÙ». ∏ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi˜ ·ÔÛÙ¤ÏÏÂÈ ÛÙÔ ËÏÂÎÙÚÔÓÈÎfi Ù·¯˘‰ÚÔÌÂ›Ô Îˆ‰ÈÎÔ‡˜ ·Ó¿ ÔÌ¿‰· ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ ‰ËÌÈÔ‡ÚÁËÛ ÛÙÔÓ «Î·ıËÁËÙÈÎfi» ÏÔÁ·ÚÈ·ÛÌfi Ù˘ ÈÛÙÔÛÂÏ›‰·˜, ÒÛÙ ٷ ·È‰È¿ Ó· ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ·ÏÏËÏÂȉÚÔ‡Ó Û˘ÓÂÚÁ·ÙÈο ·ÏÏ¿ ·Û‡Á¯ÚÔÓ·. ¢È¢ÎÚÈÓ›˙ÂÈ ÙȘ ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ˜ ÂÓۈ̿وÛ˘ ÂÈÎfiÓˆÓ, ‹¯Ô˘ Î·È ‚›ÓÙÂÔ. ∫¿ı ̷ıËÙ‹˜ Ú¤ÂÈ Ó· ·Ó·ÚÙ‹ÛÂÈ Û ¤Ó· Û¯fiÏÈÔ ÛÙËÓ Î·ÙËÁÔÚ›· Û˘˙ËÙ‹ÛÂˆÓ ÙȘ ÚÔÙ¿ÛÂȘ ÙÔ˘ ÁÈ· Û‡Ó‰ÂÛÌÔ, ‚›ÓÙÂÔ Î·È Î›ÌÂÓÔ. ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· Î·È Î¿ÓÔÓÙ·˜ ¯Ú‹ÛË Ù˘ ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ·˜ Û‡Á¯ÚÔÓ˘ ÂÈÎÔÈÓˆÓ›·˜ Ì ÙÔ hang out, Ù· ̤ÏË Î¿ı ÔÌ¿‰·˜ ·ÔÊ·Û›˙Ô˘Ó ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ ÔÈ· ÛÙÔȯ›· ·fi Ù· ÚÔÙÂÈÓfiÌÂÓ· ı· ·ÍÈÔÔÈ‹ÛÔ˘Ó. ΔÔ ÙÂÏÈÎfi ÚÔ˚fiÓ ˆ˜ Û‡Ó‰ÂÛÌÔ˜ ÙÔ˘ glogster ·Ó·ÚÙ¿Ù·È ÛÙË Û¯ÂÙÈ΋ ηÙËÁÔÚ›·.
KøN™TANTINA-EIPHNH KOYºOY
47
ñ ¢ËÌÈÔ˘ÚÁ›· ‚›ÓÙÂÔ Ì ÂÈÎfiÓ˜ ·fi ÙÔÓ ÙfiÔ ÚÔÔÚÈÛÌÔ‡ ÛÙË ‰È‡ı˘ÓÛË www.vuvox.com. √È Ì·ıËÙ¤˜ ηÏÔ‡ÓÙ·È Ó· ·Ó‚¿ÛÔ˘Ó ÂÈÎfiÓ˜ Ô˘ ‚Ú›ÛÎÔ˘Ó ·fi ÙÔ ‰È·‰›ÎÙ˘Ô ‹ ¤¯Ô˘Ó ÙÚ·‚‹ÍÂÈ ÌfiÓÔÈ ÙÔ˘˜ Û ÚÔÛˆÈΤ˜ ·Ó·ÚÙ‹ÛÂȘ ÛÙËÓ ·ÓÙ›ÛÙÔÈ¯Ë ıÂÌ·ÙÈ΋ ηÙËÁÔÚ›·. ∞ÎÔÏÔ˘ı› „ËÊÔÊÔÚ›· +1, Û¯ÔÏÈ·ÛÌfi˜ ÁÈ· ÙȘ ÂÈÏÂÁ̤Ó˜ ʈÙÔÁڷʛ˜, ˘ÏÔÔ›ËÛË ÙÔ˘ ÎÔÏ¿˙ Î·È ·Ó¿ÚÙËÛ‹ ÙÔ˘. ∫·Ù¿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· Ù˘ Ê¿Û˘ ·˘Ù‹˜ Ô Û˘ÓÙÔÓÈÛÙ‹˜ - Ì·ıËÙ‹˜ οı ÔÌ¿‰·˜ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ› ·ÓÙ›ÛÙÔȯ˜ ÂΉËÏÒÛÂȘ Ì Ù˘ ËÌÂÚÔÌËӛ˜ Ï‹Í˘ ÙˆÓ ÂÚÁ·ÛÈÒÓ, ÒÛÙ ӷ ÙËÚÔ‡ÓÙ·È Ù· ¯ÚÔÓԉȷÁÚ¿ÌÌ·Ù· Î·È ÔÈ ˘Ô¯ÚÂÒÛÂȘ ÙˆÓ ÔÌ¿‰ˆÓ. √È ·ÚıÚÔÁÚ¿ÊÔÈ - ʈÙÔÁÚ¿ÊÔÈ Û˘ÏϤÁÔ˘Ó ÙÔ ˘ÏÈÎfi Î·È ÙÔ Î·Ù·ÁÚ¿ÊÔ˘Ó Û ÎÔÈÓfi¯ÚËÛÙ· ¤ÁÁÚ·Ê· Google. √ ¯ÂÈÚÈÛÙ‹˜ - Ì·ıËÙ‹˜, ‰È·ÊÔÚÂÙÈÎfi˜ ÁÈ· οı ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ·, ·Ó·Ï·Ì‚¿ÓÂÈ ÙËÓ ˘ÏÔÔ›ËÛË Ù˘ ÂοÛÙÔÙ ÂÚÁ·Û›·˜ Î·È ÙËÓ ÎÔÈÓÔÔ›ËÛ‹ Ù˘. ∏ ٤ٷÚÙË Ê¿ÛË ˘ÏÔÔÈÂ›Ù·È Î·È ‰È· ˙ÒÛ˘ Î·È ÂÍ ·ÔÛÙ¿Ûˆ˜. ∞Ú¯Èο Û ‰˘Ô ‰È‰·ÎÙÈΤ˜ ÒÚ˜ ÔÈ ÂÎÚfiÛˆÔÈ «Ù‡Ô˘» οı ÔÌ¿‰·˜ ·Ó·Ï·Ì‚¿ÓÔ˘Ó Ó· ·ÚÔ˘ÛÈ¿ÛÔ˘Ó ÙȘ ·Ó·ÚÙË̤Ó˜ ÛÙËÓ ÎÔÈÓfiÙËÙ· ÂÚÁ·Û›Â˜ ÛÙËÓ ÔÏÔ̤ÏÂÈ· Ù˘ ÙÚ›Ù˘ Ù¿Í˘, ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó· ÂÈϤÍÔ˘Ó ·fi ÎÔÈÓÔ‡ ÙÔÓ ÙÂÏÈÎfi ÚÔÔÚÈÛÌfi Ù˘ ÂΉÚÔÌ‹˜ ÙÔ˘˜. ∞ÎÔÏÔ˘ı› Û˘˙‹ÙËÛË Î·È ÌÂÙ¿ ·fi ÂӉ¯fiÌÂÓ˜ ÙÚÔÔÔÈ‹ÛÂȘ fiϘ ÔÈ ÂÚÁ·Û›Â˜ ÙˆÓ ÔÌ¿‰ˆÓ ÛÙËÓ ÙÂÏÈ΋ ÙÔ˘˜ ÌÔÚÊ‹ ‰ËÌÔÛÈÔÔÈÔ‡ÓÙ·È ÛÙËÓ ·ÓÙ›ÛÙÔÈ¯Ë ÛÂÏ›‰· ÙÔ˘ ÎÔÈÓˆÓÈÎÔ‡ ‰ÈÎÙ‡Ô˘. ΔÔ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô ÛÙ¿‰ÈÔ ·˘Ù‹˜ Ù˘ Ê¿Û˘ ÔÏÔÎÏËÚÒÓÂÙ·È Ì ÙËÓ ·ÍÈÔÏfiÁËÛË. ™Â fiÏË ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ‹Ù·Ó ‰È·ÌÔÚʈÙÈ΋ ·fi ÙËÓ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi, ˘fi ÙË ‰È·ÎÚÈÙÈ΋ ηıÔ‰‹ÁËÛË Î·È ÂÌ„‡¯ˆÛË Ù˘ ÔÔ›·˜ ÔÏÔÎÏËÚÒıËÎ·Ó ÔÈ Ì·ıËÛȷΤ˜ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ˜ ÛÙÔ Ï·›ÛÈÔ Ù˘ ·ÚÔ¯‹˜ Êı›ÓÔ˘Û·˜ ηıÔ‰‹ÁËÛ˘. ∏ ÙÂÏÈ΋ ·ÍÈÔÏfiÁËÛË Ù˘ Ì·ıËÛȷ΋˜ ‰È·‰Èηۛ·˜ Î·È Ù˘ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÈÎfiÙËÙ·˜ Ù˘ ·Ú¤Ì‚·Û˘, ·ÏÏ¿ Î·È Ë „ËÊÔÊÔÚ›· ÁÈ· ÙËÓ ÚfiÎÚÈÛË ÙÔ˘ ÙfiÔ˘ Ô˘ ı· ÂÈÛÎÂÊÙÔ‡Ó, Á›ÓÂÙ·È ÂÍ ·ÔÛÙ¿Ûˆ˜, ̤ۈ ·ÓÒÓ˘Ì˘ Û˘ÌÏ‹ÚˆÛ˘ Û¯ÂÙÈ΋˜ ÊfiÚÌ·˜ ÙÔ˘ google Docs ÁÈ· οı ÂÚ›ÙˆÛË. ø˜ ÂÚÁ·ÏÂ›Ô Û˘ÏÏÔÁ‹˜ ‰Â‰Ô̤ӈÓ, ¤Ú·Ó Ù˘ ·Ú·Ù‹ÚËÛ˘ ·fi ÙËÓ ÏÂ˘Ú¿ Ù˘ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎÔ‡ Î·È Ù˘ ÚÔÊÔÚÈ΋˜ Û˘˙‹ÙËÛ˘ Î·È ¤ÎıÂÛ˘ ÙˆÓ ·fi„ÂˆÓ ·fi Ù· ̤ÏË ÙˆÓ ÔÌ¿‰ˆÓ, ·ÍÈÔÔÈÂ›Ù·È ¤Ó· ÁÚ·Ùfi ÂÚˆÙËÌ·ÙÔÏfiÁÈÔ Ì ÂÚˆÙ‹ÛÂȘ ÎÏÂÈÛÙÔ‡ Î·È ·ÓÔÈÎÙÔ‡ Ù‡Ô˘, ÙÔ ÔÔ›Ô ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ Û˘ÌÏËÚÒÓÔ˘Ó ·ÓÒÓ˘Ì·, ÒÛÙ ӷ ‰È·ÛÊ·ÏÈÛÙ› Ë ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË ‰˘Ó·Ù‹ ÂÈÏÈÎÚ›ÓÂÈ· ÛÙȘ ··ÓÙ‹ÛÂȘ ÙÔ˘˜. √È Ì·ıËÙ¤˜ Ì ÙÔÓ ÙÚfiÔ ·˘Ùfi ÚÔ‚·›ÓÔ˘Ó Û ·˘ÙÔ-·ÍÈÔÏfiÁËÛË Î·È ÂÙÂÚÔ-·ÍÈÔÏfiÁËÛË Ù˘ ÙÂÏÈ΋˜ ÂÚÁ·Û›·˜ Î·È Ù˘ Ì·ıËÛȷ΋˜ ÔÚ›·˜, ÒÛÙ ӷ Á›ÓÔ˘Ó ÔÈ ·Ó·-
48
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
Áη›Â˜ ‚ÂÏÙÈÒÛÂȘ Î·È Ù· ·ÔÙÂϤÛÌ·Ù· Ó· ·ÓÙ·ÔÎÚ›ÓÔÓÙ·È ÛÙÔ˘˜ ·Ú¯ÈÎÔ‡˜ ÙÈı¤ÌÂÓÔ˘˜ ÛÙfi¯Ô˘˜. ∞Ó·ÌÂÓfiÌÂÓ· ·ÔÙÂϤÛÌ·Ù· √È Ì·ıËÙ¤˜ ·Ó·Ì¤ÓÂÙ·È Ó· Âȉ›ÍÔ˘Ó ÂӉȷʤÚÔÓ, ηıÒ˜ Ô ıÂÌ·ÙÈÎfi˜ ¿ÍÔÓ·˜ ·ÓÙ·ÔÎÚ›ÓÂÙ·È Û ·˘ıÂÓÙÈο ‚ÈÒÌ·Ù· Ù˘ ηıËÌÂÚÈÓ‹˜ Û¯ÔÏÈ΋˜ ÙÔ˘˜ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ·˜ Î·È ÚÔÛ‰›‰ÂÈ ÛÙË Ì¿ıËÛË ¤Ó·Ó ·ÈÁÓÈÒ‰Ë Î·È ÂÏ΢ÛÙÈÎfi ÙÚfiÔ. ∏ Û˘ÌÌÂÙÔ¯‹ ÙÔ˘˜ Î·È Û ¿ÏϘ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ˜ Ù‡Ô˘ Project Î·È Ë ÂÍÔÈΛˆÛ‹ ÙÔ˘˜ Ì ÙËÓ ÔÌ·‰ÔÛ˘ÓÂÚÁ·ÙÈ΋ ̤ıÔ‰Ô ÂÚÁ·Û›·˜ ÂÓ‰¤¯ÂÙ·È Ó· ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ‹ÛÂÈ ıÂÙÈο, ÒÛÙ ӷ ·ÔÊ¢¯ıÔ‡Ó ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù·. ∞Ó·ÌÂÓfiÌÂÓ˜ ÂӉ¯fiÌÂÓ˜ ‰˘ÛÎÔϛ˜ ÔÊ›ÏÔÓÙ·È Î˘Ú›ˆ˜ ÛÙËÓ ÂÏÏÈ‹ ÂÍÔÈΛˆÛË ÔÚÈÛÌ¤ÓˆÓ Ì·ıËÙÒÓ Ì ÙȘ Δ¶∂, ÛÙË ‰˘ÛÙÔΛ· ÔÚÁ¿ÓˆÛ˘ ÙˆÓ ÔÌ¿‰ˆÓ, ÛÙË ‰˘Û·Ó·Û¯¤ÙËÛË «Î·ÏÒÓ» ΢ڛˆ˜ Ì·ıËÙÒÓ, ÂÂȉ‹ ˆ̛˙ÔÓÙ·È ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ˘˜ ÚfiÏÔ˘˜, ÛÙËÓ Ê˘ÁfiÔÓË Ù¿ÛË ÔÚÈÛÌ¤ÓˆÓ Ì·ıËÙÒÓ Î·È ÛÙËÓ ·‰˘Ó·Ì›· Ù‹ÚËÛ˘ ¯ÚÔÓԉȷÁÚ¿ÌÌ·ÙÔ˜ Î·È ˘Ô¯ÚÂÒÛˆÓ. ∏ Â›Ï˘ÛË ÙˆÓ fiÔÈˆÓ ÚÔ‚ÏËÌ¿ÙˆÓ ÂÈÙ˘Á¯¿ÓÂÙ·È Ì ÙËÓ Î·Ù¿ Ì¤ÙˆÔ ·ÓÙÈÌÂÙÒÈÛ‹ ÙÔ˘˜ ·fi fiÏË ÙËÓ ÔÌ¿‰·, ̤ÏÔ˜ Ù˘ ÔÔ›·˜ Â›Ó·È Î·È Ë ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi˜, Ì ›ÎÏËÛË ÙˆÓ fiÚˆÓ ÙÔ˘ ÎÔÈÓ¿ ·Ô‰ÂÎÙÔ‡ Û˘Ì‚ÔÏ·›Ô˘ Û˘ÓÂÚÁ·Û›·˜, Û˘˙‹ÙËÛË Î·È Û˘Ì‚È‚·ÛÙÈÎfi Ó‡̷. ∏ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓË ·Ú¤Ì‚·ÛË ÌÔÚ› Ó· ÂÊ·ÚÌÔÛÙ› Ì ÌÈÎÚ¤˜ ÙÚÔÔÔÈ‹ÛÂȘ Û ÔÔÈ·‰‹ÔÙ ‚·ıÌ›‰· Âη›‰Â˘Û˘, ÛÙÔ Ï·›ÛÈÔ ·ÎfiÌ· Î·È Ù˘ÈÎÒÓ ‹ ËÌÈÙ˘ÈÎÒÓ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎÒÓ Ú·ÎÙÈÎÒÓ, Û ۇӉÂÛË Ì ·ÓÙ›ÛÙÔȯ· ÁÓˆÛÙÈο ·ÓÙÈΛÌÂÓ· Î·È ‰È·ıÂÌ·ÙÈÎfi ¯·Ú·ÎÙ‹Ú·.
μÈ‚ÏÈÔÁÚ·Ê›· Courau, S. (2000). Δ· ‚·ÛÈο «ÂÚÁ·Ï›·» ÙÔ˘ ÂÎ·È‰Â˘Ù‹ ÂÓËÏ›ÎˆÓ (ÌÂÙ¿ÊÚ·ÛË: ∂. ªÔ˘ÙÛÔÔ‡ÏÔ˘). ∞ı‹Ó·: ªÂÙ·›¯ÌÈÔ. Kahney, H. (1997). ∂›Ï˘ÛË ÚÔ‚ÏËÌ¿ÙˆÓ (ÌÂÙ¿ÊÚ·ÛË: ¶. ƒÔ‡ÛÛÔ˜). ∞ı‹Ó·: ∂ÏÏËÓÈο °Ú¿ÌÌ·Ù·. ∫Ô˘ÙÛÔÁÈ¿ÓÓ˘, ¢. (2010). «Δ.¶.∂. Î·È ÁÚ·ÌÌ·ÙÈÛÌfi˜», ÛÙÔ ∂ÈÌÔÚʈÙÈÎfi ˘ÏÈÎfi ÁÈ· ÙËÓ ÂÈÌfiÚʈÛË ÙˆÓ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎÒÓ ÛÙ· ∫¤ÓÙÚ· ™Ù‹ÚÈ͢ ∂ÈÌfiÚʈÛ˘, Ù¯. 3: ÎÏ¿‰Ô˜ ¶∂02, ‚㠤ΉÔÛË, ·Ó·ıˆÚË̤ÓË Î·È ÂÌÏÔ˘ÙÈṲ̂ÓË, 29-48. ¶¿ÙÚ·: πΔÀ.
KøN™TANTINA-EIPHNH KOYºOY
49
ª·ÙÛ·ÁÁÔ‡Ú·˜, ∏Ï. (2011). ∏ ∫·ÈÓÔÙÔÌ›· ÙˆÓ ∂Ú¢ÓËÙÈÎÒÓ ∂ÚÁ·ÛÈÒÓ ÛÙÔ ¡¤Ô §‡ÎÂÈÔ. μÈ‚Ï›Ô ∂Î·È‰Â˘ÙÈÎÔ‡. ¶ÚÒÙÔ Ì¤ÚÔ˜. ∞ı‹Ó·: √.∂¶.∂∫. ƒ¿Ù˘, ∞. & ∞. ƒ¿ÙË (2006). ª¿ıËÛË Î·È ¢È‰·Ûηϛ· ÛÙËÓ ∫ÔÈÓˆÓ›· Ù˘ ¶ÏËÚÔÊÔÚ›·˜. ΔfiÌÔ˜ ∞. √ÏÈ΋ ¶ÚÔÛ¤ÁÁÈÛË. ∞ı‹Ó·: ŒÎ‰ÔÛË ™˘ÁÁڷʤˆÓ. ÃÚ˘Û·Ê›‰Ë˜, ∫. (2000). μȈ̷ÙÈ΋-ÂÈÎÔÈÓˆÓȷ΋ ‰È‰·Ûηϛ·, ∏ ÂÈÛ·ÁˆÁ‹ Ù˘ ÌÂıfi‰Ô˘ project ÛÙÔ Û¯ÔÏ›Ô. ∞ı‹Ó·: Gutenberg.
50
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
«ΔÔ ª·‡ÚÔ ∫‡Ì·» §Ô˘È˜ ™Âԇς‰· / ÕÓıÚˆÔ˜, ʇϷη˜ Ù˘ ʇÛ˘ Ë ÌÂÙ·ÌÔÚʈً˜;* ™Ù·Ì·Ù›· ª·ÚÈÂÙÙ‹, ºÈÏfiÏÔÁÔ˜, 1Ô °˘ÌÓ¿ÛÈÔ ¡·˘¿ÎÙÔ˘
Δ›ÙÏÔ˜ ‰È‰·ÎÙÈÎÔ‡ ÛÂÓ·Ú›Ô˘: «ΔÔ Ì·‡ÚÔ Î‡Ì·» §Ô˘›˜ ™Âԇς‰· / ÕÓıÚˆÔ˜, ʇϷη˜ Ù˘ ʇÛ˘ ‹ ÌÂÙ·ÌÔÚʈً˜; §ÔÁÔÙ¯ÓÈÎfi ΛÌÂÓÔ: «ΔÔ Ì·‡ÚÔ Î‡Ì·», §Ô˘›˜ ™Âԇς‰·. ¶·Ú¿ÏÏËÏ· ΛÌÂÓ·: «ÕÓıÚˆÔÈ Î·È ‰ÂÏÊ›ÓÈ·» ÙÔ˘ ∞ÓÙÒÓË ™Ô˘ÚÔ‡ÓË, «Δ· ‰ÂÏÊ›ÓÈ·» Ù˘ º·Ó‹˜ ¶··ÏÔ˘Î¿, «∞Ú›ˆÓ» Ù˘ ∞ÏÂÍ¿Ó‰Ú·˜ ¢¤ÏÙ· -¶··‰ÔÔ‡ÏÔ˘. Δ¿ÍË ÛÙËÓ ÔÔ›· ·Â˘ı‡ÓÂÙ·È: ∞’ °˘ÌÓ·Û›Ô˘. ∂ÌÏÂÎfiÌÂÓ˜ ÁÓˆÛÙÈΤ˜ ÂÚÈÔ¯¤˜ - £ÂÌ·ÙÈ΋ ÂÓfiÙËÙ·: §ÔÁÔÙ¯ӛ· ∞’ °˘ÌÓ·Û›Ô˘, ‰È‰·ÎÙÈ΋ ÂÓfiÙËÙ· «º˘ÛÈÎfi Î·È ÎÔÈÓˆÓÈÎfi ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ». ™˘Ì‚·ÙfiÙËÙ· Ì ÙÔ ∞Ó·Ï˘ÙÈÎfi ¶ÚfiÁÚ·ÌÌ·: ¶ÚԂϤÂÙ·È ‰È‰·ÎÙÈ΋ ÂÓfiÙËÙ· Ì ·˘Ùfi ÙÔ ı¤Ì· ÛÙÔ ∞.¶.™. Ù˘ ∞ã °˘ÌÓ·Û›Ô˘. ΔÔ ÏÔÁÔÙ¯ÓÈÎfi ΛÌÂÓÔ «ΔÔ Ì·‡ÚÔ Î‡Ì·» ÙÔ˘ §Ô˘›˜ ™Âԇς‰· ˘¿Ú¯ÂÈ ÛÙÔ Û¯ÔÏÈÎfi ÂÁ¯ÂÈÚ›‰ÈÔ Ù˘ ∞ã °˘ÌÓ·Û›Ô˘, ÙÔ ·Ê‹ÁËÌ· «ÕÓıÚˆÔÈ Î·È ‰ÂÏÊ›ÓÈ·» ÙÔ˘ ∞ÓÙÒÓË ™Ô˘ÚÔ‡ÓË ˘¿Ú¯ÂÈ ÛÙÔ Û¯ÔÏÈÎfi ÂÁ¯ÂÈÚ›‰ÈÔ Ù˘ μã °˘ÌÓ·Û›Ô˘ Î·È Ù· ÏÔÁÔÙ¯ÓÈο ΛÌÂÓ· «Δ· ‰ÂÏÊ›ÓÈ·» Ù˘ º·Ó‹˜ ¶··ÏÔ˘Î¿ Î·È «∞Ú›ˆÓ» Ù˘ ∞ÏÂÍ¿Ó‰Ú·˜ ¢¤ÏÙ· - ¶··‰ÔÔ‡ÏÔ˘ ˘¿Ú¯Ô˘Ó Û ËÏÂÎÙÚÔÓÈ΋ ÌÔÚÊ‹ ÛÙÔ «™Ô˘‰·ÛÙ‹ÚÈÔ ¡¤Ô˘ ∂ÏÏËÓÈÛÌÔ‡». Δ· ·Ú·¿Óˆ ı· ·ÔÙÂϤÛÔ˘Ó Î¿ÔÈ· ·fi Ù· ÏÔÁÔÙ¯ÓÈο ΛÌÂÓ· Ô˘ ı· ÌÂÏÂÙ‹ÛÔ˘Ì ηٿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· Ù˘ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤Ó˘ ıÂÌ·ÙÈ΋˜ ÂÓfiÙËÙ·˜. °È· ÙËÓ ÔÏÔÎÏ‹ÚˆÛË Ù˘ ıÂÌ·ÙÈ΋˜ ÂÓfiÙËÙ·˜ «º˘ÛÈÎfi Î·È ÎÔÈÓˆÓÈÎfi ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ» Î·È ÙËÓ Â›Ù¢ÍË ÙˆÓ ÛÙfi¯ˆÓ Ù˘, ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ÌÂÏÂÙËıÔ‡Ó Î·È ¿ÏÏ· ÏÔÁÔÙ¯ÓÈο ΛÌÂÓ·. ¶ÚÔ··ÈÙÔ‡ÌÂÓ˜ ÁÓÒÛÂȘ: √È Ì·ıËÙ¤˜ ÎÚ›ÓÂÙ·È ··Ú·›ÙËÙÔ Ó· ÁÓˆÚ›˙Ô˘Ó: ·) Ó· ·Ó·˙ËÙÔ‡Ó Î·È Ó· ·ÍÈÔÏÔÁÔ‡Ó ÏËÚÔÊÔڛ˜ ·fi Ì˯·Ó¤˜ ·Ó·˙‹* [∏ ÂÈÛ‹ÁËÛË Î·È ÙÔ power point ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È ÛÙË ‰È‡ı˘ÓÛË: http://kales-praktikesfilologoi.blogspot.gr/2013/08/blog-post_5206.html]
™TAMATIA MAPIETTH
51
ÙËÛ˘ Î·È ‚) Ó· ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ÛÔ˘Ó ÌÈ· ‰È΋ ÙÔ˘˜ ·ÚÔ˘Û›·ÛË ÛÙÔ power point. ∏ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓË ıÂÌ·ÙÈ΋ ÂÓfiÙËÙ· ‰È‰¿ÛÎÂÙ·È Î·Ù¿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙÔ˘ ÙÚ›ÙÔ˘ Û¯ÔÏÈÎÔ‡ ÙÚÈÌ‹ÓÔ˘, ¿Ú· ˘Ôı¤ÙÔ˘Ì fiÙÈ ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ Â›Ó·È ÂÍÔÈÎÂȈ̤ÓÔÈ Û ÈηÓÔÔÈËÙÈÎfi ‚·ıÌfi Ì ÙËÓ ÔÌ·‰ÔÛ˘ÓÂÚÁ·ÙÈ΋ ̤ıÔ‰Ô ÂÚÁ·Û›·˜. √ÚÁ¿ÓˆÛË Ù˘ ‰È‰·Ûηϛ·˜ Î·È ··ÈÙÔ‡ÌÂÓË ˘ÏÈÎÔÙ¯ÓÈ΋ ˘Ô‰ÔÌ‹: ÃÚ‹ÛË ÙÔ˘ ÂÚÁ·ÛÙËÚ›Ô˘ ÏËÚÔÊÔÚÈ΋˜ ‹ ‚ÈÓÙÂÔÚÔ‚ÔϤ·˜ - ÊÔÚËÙfi˜ ˘ÔÏÔÁÈÛÙ‹˜, ˯›·, Û¯ÔÏÈ΋ ·›ıÔ˘Û· Ì ‰È¿Ù·ÍË ıÚ·Ó›ˆÓ Ô˘ ¢ÓÔ› ÙËÓ ÔÌ·‰ÔÛ˘ÓÂÚÁ·ÙÈ΋ Ì¿ıËÛË, ¯·ÚÙfiÓÈ·, Ì·Úη‰fiÚÔÈ. ¢È‰·ÎÙÈÎÔ› ÛÙfi¯ÔÈ: ∞.1 °ÓˆÛÙÈÎÔ› ÛÙfi¯ÔÈ: ªÂ ÙË ‰È‰·Ûηϛ· ÙÔ˘ ÛÂÓ·Ú›Ô˘ ÂȉÈÒÎÔ˘Ì ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ Î·È ÔÈ Ì·ı‹ÙÚȘ: ñ ¡· ηٷÓÔ‹ÛÔ˘Ó ÙËÓ ÂÓfiÙËÙ· ʇÛ˘ Î·È ÎÔÈÓˆÓ›·˜, ÙÔ˘ Ê˘ÛÈÎÔ‡ Î·È ·ÓıÚˆÔÁÂÓÔ‡˜ (ÎÔÈÓˆÓÈÎÔ‡ ) ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜. ñ ¡· ÂÌ‚·ı‡ÓÔ˘Ó ÛÙËÓ Î·Ù·ÓfiËÛË Ù˘ ·ÏÏËÏ›‰Ú·Û˘ ʇÛ˘ Î·È ÎÔÈÓˆÓ›·˜ (ÙÔ˘ ·ÓıÚÒÔ˘ ¿Óˆ ÛÙË Ê‡ÛË Î·È ÙÔ ·ÓÙ›ÛÙÚÔÊÔ). ñ ¡· Û˘ÓÂȉËÙÔÔÈ‹ÛÔ˘Ó fiÙÈ Ù· ÂÚÈ‚·ÏÏÔÓÙÈο ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù· Ù›ıÂÓÙ·È Ì fiÚÔ˘˜ ÈÛÙÔÚÈÎÔ‡˜-ÎÔÈÓˆÓÈÎÔ‡˜ ÙfiÛÔ ÛÙ· ÏËÚÔÊÔÚȷο ΛÌÂÓ· fiÛÔ Î·È ÛÙ· ÏÔÁÔÙ¯ÓÈο Î·È Ó· ‰È·ÎÚ›ÓÔ˘Ó ÙȘ ‰È·ÊÔÚ¤˜ ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ‰‡Ô. ñ ¡· ‰ÈÂÚ¢ӋÛÔ˘Ó ÙÔ˘˜ ÙÚfiÔ˘˜ Ì ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ Ë ÏÔÁÔÙ¯ӛ· ÌÈÏ¿ ÁÈ· ÙË Û¯¤ÛË ·ÓıÚÒÔ˘-ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜. ñ ¡· ·Ó·Ù‡ÍÔ˘Ó ÎÔÈÓˆÓÈο ÚÔÛ·Ó·ÙÔÏÈṲ̂ÓË ÂÚÈ‚·ÏÏÔÓÙÈ΋ Û˘Ó›‰ËÛË. ñ ¡· ÚÔ‚ÏËÌ·ÙÈÛÙÔ‡Ó ÁÈ· ÙÔ ÚfiÏÔ ÙÔ˘ ·ÓıÚÒÔ˘: «¿ÓıÚˆÔ˜ ÌÂÙ·ÌÔÚʈً˜/‰˘Ó¿ÛÙ˘ ‹ ʇϷη˜ Ù˘ ʇÛ˘;». ñ ¡· ÂÍ·ÛÎËıÔ‡Ó ÛÙË Û˘ÁÁÚ·Ê‹ ‰È·ÊÔÚÂÙÈÎÒÓ ÎÂÈÌÂÓÈÎÒÓ ÂȉÒÓ Î·È ÛÙËÓ ·ÏÏ·Á‹ ÔÙÈ΋˜ ÁˆÓ›·˜ ·Ê‹ÁËÛ˘, Ì ·ÊÔÚÌ‹ Ù· ΛÌÂÓ· Ô˘ ı· ÌÂÏÂÙËıÔ‡Ó. ∞.2 ¢ÂÍÈfiÙËÙ˜: ªÂ ÙËÓ ÔÏÔÎÏ‹ÚˆÛË Ù˘ ‰È‰·Ûηϛ·˜ ÙÔ˘ ÛÂÓ·Ú›Ô˘ ÂȉÈÒÎÔ˘Ì ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ Î·È ÔÈ Ì·ı‹ÙÚȘ Ó· Â›Ó·È Û ı¤ÛË:
52
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
ñ ¡· ÂÓÙÔ›˙Ô˘Ó ÙÔ «ÂÚÈ‚·ÏÏÔÓÙÈÎfi ı¤Ì·» ÛÙÔ Î›ÌÂÓÔ Î·È Ó· ·Ó·‰ÂÈÎÓ‡Ô˘Ó ÙËÓ ÔÏ˘ÏÔÎfiÙËÙ¿ ÙÔ˘. ñ ¡· Û˘ÓÂȉËÙÔÔÈÔ‡Ó ÙȘ Û˘Ó¤ÂȘ ÙÔ˘ ÂÚÈ‚·ÏÏÔÓÙÈÎÔ‡ ÚÔ‚Ï‹Ì·ÙÔ˜. ñ ¡· ·Ó·ÁÓˆÚ›˙Ô˘Ó ÙËÓ ÔÙÈ΋ ÁˆÓ›· ·fi ÙËÓ ÔÔ›· ÌÈÏ¿ ÙÔ Î›ÌÂÓÔ ÁÈ· ÙÔ Ê˘ÛÈÎfi ‹ ÎÔÈÓˆÓÈÎfi ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ. ñ ¡· ÚÔÙ›ÓÔ˘Ó Ï‡ÛÂȘ ÁÈ· ÙËÓ ·ÓÙÈÌÂÙÒÈÛË ÙÔ˘ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓÔ˘ ÂÚÈ‚·ÏÏÔÓÙÈÎÔ‡ ÚÔ‚Ï‹Ì·ÙÔ˜ Î·È Ó· ‰È·Ù˘ÒÓÔ˘Ó ÙË ‰È΋ ÙÔ˘˜ ·ÈÙÈÔÏÔÁË̤ÓË ÛÙ¿ÛË-¿Ô„Ë ÁÈ· Ù· ÂÚÈ‚·ÏÏÔÓÙÈο ˙ËÙ‹Ì·Ù·. ñ ¡· ·Ú·ÙËÚÔ‡Ó ÙÔ Ê˘ÛÈÎfi Î·È ÎÔÈÓˆÓÈÎfi ÙÔ˘˜ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ, Ó· ÂÓÙÔ›˙Ô˘Ó Ù· ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù· Ù˘ οı ÂÚÈÔ¯‹˜ Î·È Ó· Ê·ÓÙ¿˙ÔÓÙ·È Ï‡ÛÂȘ. μ. ª·ıËÛÈ·ÎÔ›-¶·È‰·ÁˆÁÈÎÔ› ÛÙfi¯ÔÈ: ñ ¡· ·Ó·Ù˘¯ı› Ë ÔÌ·‰ÔÛ˘ÓÂÚÁ·ÙÈ΋ ̤ıÔ‰Ô˜ ÂÚÁ·Û›·˜ ÙˆÓ Ì·ıËÙÒÓ. ñ ¡· Û˘ÌÌÂÙ¤¯Ô˘Ó ÛÙË ‰ÈÂÍ·ÁˆÁ‹ ÙÔ˘ Ì·ı‹Ì·ÙÔ˜ Î·È ÔÈ «·‰‡Ó·ÌÔÈ» Ì·ıËÙ¤˜ (‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· ÎÈÓ‹ÙÚˆÓ). ñ ¡· ·ÍÈÔÔÈËıÔ‡Ó ÔÈ ÔÏϷϤ˜ Â˘Ê˘˝Â˜ ÙˆÓ Ì·ıËÙÒÓ. ñ ¡· ηÏÏÈÂÚÁËı› Ë ÂÚ¢ÓËÙÈ΋ Ì¿ıËÛË (‰ÈÂÚ¢ÓËÙÈÎfi - ·Ó·Î·Ï˘ÙÈÎfi ÌÔÓÙ¤ÏÔ). ñ ¡· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁËıÔ‡Ó Î›ÓËÙÚ· ÛÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜ ÁÈ· ÚÔÛˆÈ΋ ¤ÎÊÚ·ÛË. °. Δ¯ÓÔÏÔÁÈÎÔ› ÛÙfi¯ÔÈ: ñ ¡· ·ÍÈÔÔÈ‹ÛÔ˘Ó ÙÔ ‰È·‰›ÎÙ˘Ô ÁÈ· ÙÔ˘˜ ÛÎÔÔ‡˜ ÙÔ˘ Ì·ı‹Ì·ÙÔ˜ Ù˘ ÏÔÁÔÙ¯ӛ·˜. ñ ¡· ÂÍ·ÛÎËıÔ‡Ó ÛÙËÓ ·Ó·˙‹ÙËÛË Î·È ·ÍÈÔÏfiÁËÛË ÏËÚÔÊÔÚÈÒÓ ·fi Ì˯·Ó¤˜ ·Ó·˙‹ÙËÛ˘. ñ ¡· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ÛÔ˘Ó ÙȘ ‰ÈΤ˜ ÙÔ˘˜ ·ÚÔ˘ÛÈ¿ÛÂȘ ÛÙÔ power point. ∂ÎÙÈÌÒÌÂÓË ‰È¿ÚÎÂÈ·: 7 ‰È‰·ÎÙÈΤ˜ ÒÚ˜. ¢È‰·ÎÙÈ΋ ÚÔÛ¤ÁÁÈÛË: ΔÔ ı¤Ì· Ô˘ ı· ‰ÈÂÚ¢ÓËı› Â›Ó·È Ë Û¯¤ÛË ·ÓıÚÒÔ˘ - ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜, fiˆ˜ ·˘Ù‹ ·ÔÙ˘ÒÓÂÙ·È ÛÙ· ÂÍÂÙ·˙fiÌÂÓ· ÏÔÁÔÙ¯ÓÈο ΛÌÂÓ·.
™TAMATIA MAPIETTH
53
£ÂˆÚËÙÈÎfi Ï·›ÛÈÔ: ª·ıËÙÔÎÂÓÙÚÈ΋ ̤ıÔ‰Ô˜ ‰È‰·Ûηϛ·˜, ‚Ȉ̷ÙÈ΋ Ì¿ıËÛË, ηÙ¢ı˘ÓfiÌÂÓÔ˜ ‰È¿ÏÔÁÔ˜, ÔÌ·‰ÔÛ˘ÓÂÚÁ·ÙÈ΋ Ì¿ıËÛË, ‰ÈÂÚ¢ÓËÙÈÎfi - ·Ó·Î·Ï˘ÙÈÎfi ÌÔÓÙ¤ÏÔ Ì¿ıËÛ˘, ÔÏϷϤ˜ Â˘Ê˘˝Â˜, ¯Ú‹ÛË ÙˆÓ Δ.¶.∂. ¶ÚÔÙÂÈÓfiÌÂÓË ÔÚ›· ‰È‰·Ûηϛ·˜: 1Ë ‰È‰·ÎÙÈ΋ ÒÚ· ∞ÊfiÚÌËÛË: √ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi˜ Ì·›ÓÂÈ ÓˆÚ›ÙÂÚ· ÛÙËÓ Ù¿ÍË, ÂÙÔÈÌ¿˙ÂÈ ÙÔ ‚ÈÓÙÂÔÚÔ‚ÔϤ· Î·È ¤¯ÂÈ Û ÂÙÔÈÌfiÙËÙ· ÙÔ ‚›ÓÙÂÔ Ô˘ ¤¯ÂÈ ÚÔÁÚ·ÌÌ·Ù›ÛÂÈ Ó· ÚÔ‚¿ÏÂÈ. ŸÙ·Ó ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ Ù·ÎÙÔÔÈËıÔ‡Ó ÛÙËÓ Ù¿ÍË, Ô ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ fiÙÈ ı· ·Ú·ÎÔÏÔ˘ı‹ÛÔ˘Ó ¤Ó· ‚›ÓÙÂÔ Ô˘ ¿ÚÂÛ ÛÙÔÓ ›‰ÈÔ, Î·È ÁÈ' ·˘Ùfi ı· ‹ıÂÏ ӷ ÙÔ ·Ú·ÎÔÏÔ˘ı‹ÛÔ˘Ó fiÏÔÈ Ì·˙› (·›ÛıËÛË ÔÌ¿‰·˜, ·fiÎÙËÛË ÎÔÈÓÒÓ ÂÌÂÈÚÈÒÓ). √ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi˜ ‰ÂÓ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ Û ·˘Ù‹ ÙË Ê¿ÛË Ù›ÔÙ· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ÁÈ· ÙÔ ‚›ÓÙÂÔ, ¤ÙÛÈ ÙÔ˘˜ ÎÈÓ› ÙËÓ ÂÚȤÚÁÂÈ·-ÂӉȷʤÚÔÓ. ¶ÚÔ‚¿ÏÏÂÈ ·fi ÙÔ «You Tube» ÙÔ ‚›ÓÙÂÔ (animation, ¯ˆÚ›˜ ÏfiÁÈ·) «HD Peri Poll» (‰È¿ÚÎÂÈ· 6:35) ÙÔ ÔÔ›Ô ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ıËΠ·fi Ì·ıËÙ¤˜ ÙÔ˘ 2Ô˘ §˘Î›Ԣ μÚÈÏËÛÛ›ˆÓ ÁÈ· ÙË Û˘ÌÌÂÙÔ¯‹ ÙÔ˘˜ ÛÙÔ Û¯ÔÏÈÎfi ‰È·ÁˆÓÈÛÌfi ‚›ÓÙÂÔ Ì ı¤Ì· ÙÔ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ, «SMS of Youth» 2009, Ì›· ÚˆÙÔ‚Ô˘Ï›· ÙÔ˘ ∂ıÓÈÎÔ‡ ™˘Ì‚Ô˘Ï›Ô˘ ¡ÂÔÏ·›·˜ ( ∂.™À.¡). ΔÔ ‚›ÓÙÂÔ ‚Ú›ÛÎÂÙ·È ÛÙË ‰È‡ı˘ÓÛË: http://www.youtube.com/watch?feature=player_detailpage&v=DGtaiL0PDM. ΔÔ ‚›ÓÙÂÔ ·˘Ùfi ÚÔÛʤÚÂÙ·È ÁÈ· ¢·ÈÛıËÙÔÔ›ËÛË ÙˆÓ Ì·ıËÙÒÓ ÁÈ· Ù· ÂÚÈ‚·ÏÏÔÓÙÈο ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù· Î·È ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ› ηٿÏÏËÏË Ì·ıËÛȷ΋ ·ÙÌfiÛÊ·ÈÚ·, ÒÛÙ ӷ ·ÎÔÏÔ˘ı‹ÛÂÈ Ë ÌÂϤÙË ÙˆÓ ÏÔÁÔÙ¯ÓÈÎÒÓ ÎÂÈ̤ӈÓ. ∂ÈϤÔÓ, ‰›ÓÂÈ ÌÈ· ηϋ ¢ηÈÚ›· ÛÙÔÓ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi Ó· ÚÔ‚¿ÏÂÈ ÌÈ· ·ÍȤ·ÈÓË ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· ¿ÏÏˆÓ Ì·ıËÙÒÓ (‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· ÎÈÓ‹ÙÚˆÓ). Δ·˘Ùfi¯ÚÔÓ·, ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ Û˘ÓÂȉËÙÔÔÈÔ‡Ó ÙËÓ ·Í›· ÙÔ˘ ‰È·‰ÈÎÙ‡Ô˘ (¤ÌÚ·ÎÙ·/‚›ˆÌ·), fiÙ·Ó ·˘Ùfi ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÂ›Ù·È ˆ˜ ̤ÛÔ ÁÈ· ÙËÓ ÚÔ‚ÔÏ‹ ÌÈ·˜ Û¯ÔÏÈ΋˜ ÂÚÁ·Û›·˜ ‹ fiÙ·Ó ·˘Ùfi ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ› ˆ˜ ̤ÛÔ ÁÈ· ÙËÓ ÂÓË̤ڈÛË Î·È Â˘·ÈÛıËÙÔÔ›ËÛË ÙˆÓ ·ÓıÚÒˆÓ ÁÈ· ÎÔÈÓˆÓÈο ˙ËÙ‹Ì·Ù·, fiˆ˜ Ë ÚÔÛÙ·Û›· ÙÔ˘ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜. MÂÙ¿ ÙËÓ ÚÔ‚ÔÏ‹ ÙÔ˘ ‚›ÓÙÂÔ Ô ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi˜ Û˘˙ËÙ¿ Ì ÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜ ÁÈ· ÙÔ ÛÎÔfi Ù˘ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›·˜ ·˘ÙÔ‡ ÙÔ˘ ‚›ÓÙÂÔ Î·È ÙÔ ‚·ıÌfi ›Ù¢Í˘ ÙÔ˘ ÛÎÔÔ‡ ·˘ÙÔ‡ (‰È·Û‡Ó‰ÂÛË Ì ÙÔ Ì¿ıËÌ· Ù˘ ¡ÂÔÂÏÏËÓÈ΋˜ °ÏÒÛÛ·˜). Δ¤ÏÔ˜, ˙ËÙ¿ ·fi ÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜ Ó· ·ÍÈÔÏÔÁ‹ÛÔ˘Ó (ÚÔÊÔÚÈο) ÙÔ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓÔ ‚›ÓÙÂÔ Î·È Ó· ÂÚÈÁÚ¿„Ô˘Ó Ù· Û˘Ó·ÈÛı‹Ì·Ù· Î·È ÙȘ ÛΤ„ÂȘ Ô˘ ÙÔ˘˜ ‰ËÌÈÔ‡ÚÁËÛÂ. ∞ÎÔÏÔ˘ı› Ë ·Ó¿ıÂÛË ÂÚÁ·Û›·˜ ÁÈ· ÙÔ Û›ÙÈ.
54
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
ΔÔ ı¤Ì· Ù˘ ÂÚÁ·Û›·˜ ı· Â›Ó·È Ë ÁÚ·Ù‹ ·Ê‹ÁËÛË Ù˘ ÈÛÙÔÚ›·˜ Ô˘ ·Ú·ÎÔÏÔ‡ıËÛ·Ó (‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· ·ÊËÁËÌ·ÙÈÎÔ‡ ÎÂÈ̤ÓÔ˘). ΔÔ ‚›ÓÙÂÔ ·ÔÙÂÏÔ‡ÓÙ·Ó ·fi ÎÈÓÔ‡ÌÂÓ˜ ÂÈÎfiÓ˜ Î·È ·Ô˘Û›·˙Â Ô ÚÔÊÔÚÈÎfi˜ ‹ ÁÚ·Ùfi˜ ÏfiÁÔ˜. √ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi˜ ˙ËÙ¿ ·fi ÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜ Ó· ·ÊËÁËıÔ‡Ó ÙËÓ ÈÛÙÔÚ›· Ì ÏfiÁÈ·. °È· Ó· ‚ÔËı‹ÛÂÈ, ÌÔÚ› Ó· ÙÔ˘˜ ‰ÒÛÂÈ ÙËÓ ·Ú¯‹ Ù˘ ÈÛÙÔÚ›·˜: «∫¿ÔÈ· ̤ڷ ¤Ó· ·È‰› ÍÂΛÓËÛ ÁÈ·…». √ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi˜ ‰›ÓÂÈ ÙȘ ··Ú·›ÙËÙ˜ ‰È¢ÎÚÈÓ›ÛÂȘ Î·È ··ÓÙ¿ ÛÂ Ù˘¯fiÓ ·Ôڛ˜. ∂Âȉ‹ Ë ÂÚÁ·Û›· ı· Á›ÓÂÈ ·ÙÔÌÈο ÛÙÔ Û›ÙÈ, ı· ‰Ôı› ÛÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜ Ë ËÏÂÎÙÚÔÓÈ΋ ‰È‡ı˘ÓÛË, ÁÈ· Ó· ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ·Ú·ÎÔÏÔ˘ı‹ÛÔ˘Ó Í·Ó¿ ÙÔ ‚›ÓÙÂÔ. ¶Èı·Ófi ÂÌfi‰ÈÔ Â›Ó·È Ë ·‰˘Ó·Ì›· ÚfiÛ‚·Û˘ Û ‰È·‰›ÎÙ˘Ô Î¿ÔÈˆÓ Ì·ıËÙÒÓ. ¶ÚÔÙÂÈÓfiÌÂÓÔ˜ ÙÚfiÔ˜ ‰È·¯Â›ÚÈÛ˘: Ô ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi˜ ‰ÈÂÚÂ˘Ó¿ Î·È ‰È·ÈÛÙÒÓÂÈ ÙÔ Ï‹ıÔ˜ ÙˆÓ Ì·ıËÙÒÓ Ô˘ ‰ÂÓ ¤¯Ô˘Ó ÚfiÛ‚·ÛË Û ‰È·‰›ÎÙ˘Ô, Â¿Ó ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ ·˘ÙÔ› Â›Ó·È Ï›ÁÔÈ ÚÔÙ›ÓÂÈ: ·) Ó· ÌÂÙ·‚Ô‡Ó ÛÙË ‰ËÌÔÛ›· ‚È‚ÏÈÔı‹ÎË Ù˘ ÂÚÈÔ¯‹˜ (Û˘Ó‹ıˆ˜ ˘¿Ú¯ÂÈ Ë ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ· ¯Ú‹Û˘ ˘ÔÏÔÁÈÛÙ‹-‰È·‰ÈÎÙ‡Ô˘) Î·È ‚) ÙË Û˘ÓÂÚÁ·Û›· Ì οÔÈÔ Û˘ÌÌ·ıËÙ‹ ÙÔ˘˜. ∞Ó Ô ·ÚÈıÌfi˜ ÙˆÓ Ì·ıËÙÒÓ Ô˘ ‰ÂÓ ¤¯Ô˘Ó ÚfiÛ‚·ÛË Û ‰È·‰›ÎÙ˘Ô Â›Ó·È ÌÂÁ¿ÏÔ˜, ÙÚÔÔÔÈ› ÙËÓ ÂÚÁ·Û›· Î·È ‰ËÏÒÓÂÈ fiÙÈ ı· Á›ÓÂÈ ÔÌ·‰Èο ·fi fiÏÔ˘˜, ÊÚÔÓÙ›˙ÔÓÙ·˜ ÒÛÙ ӷ Û˘ÓÂÚÁ·ÛÙÔ‡Ó ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ Ô˘ ¤¯Ô˘Ó Û‡Ó‰ÂÛË ÛÙÔ ‰È·‰›ÎÙ˘Ô Ì ·˘ÙÔ‡˜ Ô˘ ‰ÂÓ ¤¯Ô˘Ó. 2Ë ‰È‰·ÎÙÈ΋ ÒÚ· H ÚÒÙË ‰È‰·ÎÙÈ΋ ÒÚ· ÍÂÎÈÓ¿ Ì ÙËÓ ·ÚÔ˘Û›·ÛË Ù˘ ÂÚÁ·Û›·˜ Ô˘ ÙÔ˘˜ ›¯Â ·Ó·ÙÂı› ÛÙÔ ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓÔ Ì¿ıËÌ·. O ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi˜ ı· ÂÈϤÍÂÈ ÙÚÂȘ Ì·ıËÙ¤˜ (ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ), ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ı· ‰È·‚¿ÛÔ˘Ó ÙËÓ Î·Ù’ Ô›ÎÔÓ ÂÚÁ·Û›· ÙÔ˘˜, ÒÛÙ ӷ ·ÍÈÔÏÔÁËı›. ŒÂÈÙ· Ô ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi˜ ı· ÙȘ Ì·˙¤„ÂÈ fiϘ ÁÈ· Ó· ÙȘ ·ÍÈÔÏÔÁ‹ÛÂÈ Î·Ù' Ô›ÎÔÓ. √ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi˜ ı· ˙ËÙ‹ÛÂÈ ·fi ÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜ Ó· ·ÍÈÔÏÔÁ‹ÛÔ˘Ó ÚÔÊÔÚÈο ÔÈ· ÂÚÁ·Û›· ÙÔ˘˜ ¿ÚÂÛ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ (Ë 1Ë ÂÚÁ·Û›·, Ë 2Ë ‹ Ë 3Ë; ı· ÛËÎÒÛÔ˘Ó ÙÔ ¯¤ÚÈ) Î·È Î¿ÔÈÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ ı· ÎÏËıÔ‡Ó Ó· ·ÈÙÈÔÏÔÁ‹ÛÔ˘Ó ÙËÓ ÂÈÏÔÁ‹ ÙÔ˘˜ (‰È·Ù‡ˆÛË ·ÈÙÈÔÏÔÁËÌ¤ÓˆÓ ÎÚ›ÛÂˆÓ - ‰È·Û‡Ó‰ÂÛË Ì ÙÔ Ì¿ıËÌ· Ù˘ ¡ÂÔÂÏÏËÓÈ΋˜ °ÏÒÛÛ·˜). ∞ÎfiÏÔ˘ı·, ı· Ú¤ÂÈ Ó· ÚÔÛ·ı‹ÛÔ˘Ó Ó· ÂÍËÁ‹ÛÔ˘Ó ÙÈ ÂÏÏ›„ÂȘ ·ÚÔ˘Û›·Û·Ó ÔÈ ¿ÏϘ ÂÚÁ·Û›Â˜ Ô˘ ıÂÒÚËÛ·Ó ÏÈÁfiÙÂÚÔ Î·Ï¤˜ (ÂÙÂÚÔ·ÍÈÔÏfiÁËÛË). √ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi˜ ‚ÔËı¿ Î·È Î·Ù¢ı‡ÓÂÈ ÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜, ÁÈ· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·: ¯ÚËÛÈÌÔÔ›ËÛ ÏÔ‡ÛÈÔ ÏÂÍÈÏfiÁÈÔ; ˘‹Ú¯·Ó ·ÚÎÂÙ¿ ›ıÂÙ· Î·È ÚÔÛ‰ÈÔÚÈÛÌÔ›; ˘‹Ú¯·Ó ·Ú·Ï›„ÂȘ ÁÂÁÔÓfiÙˆÓ; Î.¿.
™TAMATIA MAPIETTH
55
√ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi˜ ˙ËÙ¿ ·fi ÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜ Ì ÙȘ ÏÈÁfiÙÂÚÔ Î·Ï¤˜ ÂÚÁ·Û›Â˜ Ó· ÙȘ ÂÂÍÂÚÁ·ÛÙÔ‡Ó Í·Ó¿ ÛÙÔ Û›ÙÈ Î·È Ó· οÓÔ˘Ó ‰ÈÔÚıÒÛÂȘ, Ì ‚¿ÛË ÙȘ ÂÈÛËÌ¿ÓÛÂȘ Ô˘ ¿ÎÔ˘Û·Ó ·fi ÙÔ˘˜ Û˘ÌÌ·ıËÙ¤˜ ÙÔ˘˜ Î·È ·fi ÙÔÓ ›‰ÈÔ. √ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi˜ ÛÙÔ ÂfiÌÂÓÔ Ì¿ıËÌ· ı· ÂϤÁÍÂÈ Î·Ù' ȉ›·Ó, ·Ó ·ÓÙ·ÔÎÚ›ıËηÓ. ∞Ó ÙÔ ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· Â›Ó·È ÈηÓÔÔÈËÙÈÎfi, ÌÔÚ› Ó· ˙ËÙ‹ÛÂÈ ·fi ÙÔ Ì·ıËÙ‹ Ó· ‰È·‚¿ÛÂÈ ÌÂÁ·Ïfiʈӷ ÙË ‰ÈÔÚıˆÌ¤ÓË ÂÚÁ·Û›· ÙÔ˘, ¤ÙÛÈ Ô Ì·ıËÙ‹˜ ı· ·ÈÓÂı› ‰ËÌÔÛ›ˆ˜ (ÂÓ›Û¯˘ÛË Ì·ıËÙÈÎÔ‡ ÁÔ‹ÙÚÔ˘) Î·È ÔÈ Û˘ÌÌ·ıËÙ¤˜ ÙÔ˘ ı· ‰Ô˘Ó ¤ÌÚ·ÎÙ· ÙȘ ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ˜ ‚ÂÏÙ›ˆÛ˘ Ô˘ ¤¯Ô˘Ó fiÏÔÈ ÙÔ˘˜. ∞Ó ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ ‰ÂÓ ·ÓÙ·ÔÎÚ›ıËÎ·Ó Î·ıfiÏÔ˘ ‹ ·ÓÙ·ÔÎÚ›ıËÎ·Ó Û ÌÈÎÚfi ‚·ıÌfi, ÙfiÙÂ Â›Ó·È ÚÔÙÈÌfiÙÂÚÔ Ó· Û˘˙ËÙ‹ÛÂÈ Ì·˙› ÙÔ˘˜ ÛÙÔ ‰È¿ÏÂÈÌÌ·, ÁÈ· Ó· ‰ÈÂÚ¢ӋÛÂÈ ÙȘ ·Èٛ˜. ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ·, Ô ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ ÛÙ· ·È‰È¿ ÙÔÓ Ù›ÙÏÔ ÙÔ˘ ÏÔÁÔÙ¯ÓÈÎÔ‡ ÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ô˘ ı· ÌÂÏÂÙ‹ÛÔ˘Ó («ΔÔ Ì·‡ÚÔ Î‡Ì·») Î·È ˙ËÙ¿ ·fi ÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜ Ó· ‰È·Ù˘ÒÛÔ˘Ó ˘Ôı¤ÛÂȘ ÁÈ· ÙË ÛËÌ·Û›· ÙÔ˘ Ù›ÙÏÔ˘ (ÚfiÎÂÈÙ·È ÂÚ› ΢ÚÈÔÏÂÍ›·˜ ‹ ÌÂÙ·ÊÔÚ¿˜; Δ› ÂÓÓÔ› ¿Ú·ÁÂ;). √ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi˜ ı· ·ÎÔ‡ÛÂÈ ÙȘ ˘Ôı¤ÛÂȘ ÙˆÓ Ì·ıËÙÒÓ, ·ÏÏ¿ ‰Â ı· ÂÍËÁ‹ÛÂÈ ÛÙ· ·È‰È¿ ÙË ÛËÌ·Û›· ÙÔ˘ Ù›ÙÏÔ˘ (‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· ÂӉȷʤÚÔÓÙÔ˜, ÂÚȤÚÁÂÈ·). £· ÙÔ˘˜ ÚÔÙÚ¤„ÂÈ Ó· ·ÎÔ‡ÛÔ˘Ó Ì ÚÔÛÔ¯‹ ÙËÓ ·Ó¿ÁÓˆÛË ÙÔ˘ ÎÂÈ̤ÓÔ˘ ·fi ÙÔÓ ›‰ÈÔ, ÁÈ· Ó· ‚ÚÔ˘Ó ÙËÓ ·¿ÓÙËÛË (‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· ÎÈÓ‹ÙÚÔ˘ ÁÈ· ÙÔ˘˜ ÈÔ ·‰‡Ó·ÌÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜). ªfiÏȘ ÔÏÔÎÏËÚˆı› Ë ÂÎÊÚ·ÛÙÈ΋ ·Ó¿ÁÓˆÛË, Ô ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi˜ ·ӷʤÚÂÈ ÙÔ ÂÚÒÙËÌ· «ΔÈ ÂÓÓÔ›, ÏÔÈfiÓ, Ô Ù›ÙÏÔ˜;» ηÈ, ·ÊÔ‡ ·ÎÔ˘ÛÙ› Ë ÛˆÛÙ‹ ·¿ÓÙËÛË ·fi οÔÈÔÓ Ì·ıËÙ‹, ·ÈÓ› ÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜ Ô˘ ˘¤ıÂÛ·Ó ÛˆÛÙ¿. ΔÂÏÂÈÒÓÂÈ Ë 2Ë ‰È‰·ÎÙÈ΋ ÒÚ· Î·È Ô ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi˜ ·Ó·ı¤ÙÂÈ ÛÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜ ·ÙÔÌÈ΋ ÂÚÁ·Û›· ÁÈ· ÙÔ Û›ÙÈ: ·) ¡· ÂÓÙÔ›ÛÂÙ ÙÔ ÂÚÈ‚·ÏÏÔÓÙÈÎfi Úfi‚ÏËÌ· Ô˘ ÂÚÈÁÚ¿ÊÂÙ·È ÛÙÔ ÏÔÁÔÙ¯ÓÈÎfi ΛÌÂÓÔ «TÔ Ì·‡ÚÔ Î‡Ì·». ‚) ¡· ηٷÁÚ¿„ÂÙ ÙȘ Û˘Ó¤ÂȘ ÙÔ˘ ÚÔ‚Ï‹Ì·ÙÔ˜ Ô˘ ·Ó·Ê¤ÚÔÓÙ·È ÛÙÔ Î›ÌÂÓÔ. Á) ¡· ‚Ú›ÙÂ Î·È ¿ÏϘ Û˘Ó¤ÂȘ ·˘ÙÔ‡ ÙÔ˘ ÚÔ‚Ï‹Ì·ÙÔ˜. ∂ÈϤÁÔ˘Ì Û ·˘Ù‹ ÙË Ê¿ÛË ·ÙÔÌÈ΋ ÂÚÁ·Û›·, ‰ÈfiÙÈ ÂÈı˘Ìԇ̠fiÏÔÈ ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ Ó· Í·Ó·‰È·‚¿ÛÔ˘Ó ÙÔ ÏÔÁÔÙ¯ÓÈÎfi ΛÌÂÓÔ Û›ÙÈ Î·È Ó· ·Û¯ÔÏËıÔ‡Ó Ì ٷ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ӷ Ô˘ÛÈÒ‰Ë ÂÚˆÙ‹Ì·Ù·. 3Ë ‰È‰·ÎÙÈ΋ ÒÚ· ∏ Ó¤· ‰È‰·ÎÙÈ΋ ÒÚ· ÍÂÎÈÓ¿ Ì ÌÈ· Û‡ÓÙÔÌË Û‡Ó‰ÂÛË Ì ÙÔ ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓÔ Ì¿ıËÌ·. √ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi˜ ÚÔÙÚ¤ÂÈ: «∞˜ Ì·˜ ı˘Ì›ÛÂÈ ¤Ó· ·È‰› ÔÈÔ ÏÔÁÔÙ¯ÓÈÎfi ΛÌÂÓÔ ‰È·‚¿Û·Ì ÛÙÔ ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓÔ Ì¿ıËÌ· Î·È ÔÈÔ ‹Ù·Ó ÙÔ ı¤Ì· ÙÔ˘;». ∞ÎÔÏÔ˘ı› Ë ·ÚÔ˘Û›·ÛË ÙˆÓ Î·Ù' Ô›ÎÔÓ ÂÚÁ·ÛÈÒÓ. √ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi˜
56
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
ÂϤÁ¯ÂÈ ÙË Û˘Ó¤ÂÈ· fiÏˆÓ ÙˆÓ Ì·ıËÙÒÓ, ÂÍÂÙ¿˙ÂÈ Â¿Ó Î¿ÔÈÔ˜ ‰˘ÛÎÔχÙËÎÂ Î·È ÁÈ·Ù›, ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· οÔÈÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ ‰È·‚¿˙Ô˘Ó ÙȘ ÂÚÁ·Û›Â˜ ÙÔ˘˜. √È ˘fiÏÔÈÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ Û˘ÌÏËÚÒÓÔ˘Ó Èı·Ó¤˜ ·Ú·Ï›„ÂȘ (ΛÓËÙÚÔ ÁÈ· Ó· ·ÎÔ‡Ó ÚÔÛÂÎÙÈο ·˘ÙfiÓ Ô˘ ‰È·‚¿˙ÂÈ). √ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi˜, ·Ó¿ÏÔÁ· Ì ÙȘ ··ÓÙ‹ÛÂȘ, ‰È·Ù˘ÒÓÂÈ ÙËÓ ÎÚ›ÛË ÙÔ˘ ÁÈ' ·˘Ù¿ Ô˘ ·ÎÔ‡ÛÙËηÓ. √È ··ÓÙ‹ÛÂȘ ÙˆÓ ·È‰ÈÒÓ ı· ·ÍÈÔÔÈËıÔ‡Ó, ÒÛÙ ӷ Á›ÓÂÈ Û‡ÓÙÔÌË Û˘˙‹ÙËÛË ÁÈ· ÙËÓ ·ÏÏËÏ›‰Ú·ÛË Ê‡Û˘-·ÓıÚÒÔ˘. ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ·, ·ÊÔ‡ ¯ˆÚ›ÛÂÈ ÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜ Û 4 ÔÌ¿‰Â˜ ÙˆÓ 5 ·ÙfiÌˆÓ (ÙÔ Ï‹ıÔ˜ ÙˆÓ ÔÌ¿‰ˆÓ Î·È ÙˆÓ ·ÙfiÌˆÓ ÚÔÛ·ÚÌfi˙ÂÙ·È ·Ó¿ÏÔÁ·), ÙÔ˘˜ ÌÔÈÚ¿˙ÂÈ ÙÔ Ê‡ÏÏÔ ÂÚÁ·Û›·˜ Ô˘ ¤¯ÂÈ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ÛÂÈ ÁÈ· ÙÔ˘˜ ÛÎÔÔ‡˜ ÙÔ˘ Ì·ı‹Ì·ÙÔ˜ Î·È ˙ËÙ¿ Ó· ‰È·‚¿ÛÔ˘Ó ÙȘ ÂÚˆÙ‹ÛÂȘ, ÚÈÓ ÙËÓ ·Ú·ÎÔÏÔ‡ıËÛË Ù˘ Û˘Ó¤ÓÙ¢Í˘ (ÚÔÂÙÔÈÌ·Û›· -ÂÛÙÈ·ÛÌfi˜ ÚÔÛÔ¯‹˜). √ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi˜, ÁÈ· ÂÍÔÈÎÔÓfiÌËÛË ¯ÚfiÓÔ˘, ı· Ú¤ÂÈ Ó· ¤¯ÂÈ ÛÎÂÊÙ› ÙË Û‡ÓıÂÛË ÙˆÓ ÔÌ¿‰ˆÓ ÓˆÚ›ÙÂÚ· Î·È ÙÒÚ· ·Ï¿ ÙËÓ ·Ó·ÎÔÈÓÒÓÂÈ (Ô ¯ˆÚÈÛÌfi˜ ÙˆÓ ÔÌ¿‰ˆÓ Á›ÓÂÙ·È Ì ‚¿ÛË Î¿ÔÈ· ÎÚÈÙ‹ÚÈ· .¯. ÊÚÔÓÙ›˙ÂÈ, ÒÛÙ Û οı ÔÌ¿‰· Ó· ˘¿Ú¯Ô˘Ó Ì·ıËÙ¤˜ fiÏˆÓ ÙˆÓ ÂȤ‰ˆÓ Î·È ÙˆÓ ‰˘Ô ʇψÓ). ΔÔ 1Ô Ê‡ÏÏÔ ÂÚÁ·Û›·˜ ı· Û˘ÌÏËÚˆı› ÔÌ·‰Èο, ·ÊÔ‡ ·Ú·ÎÔÏÔ˘ı‹ÛÔ˘Ó ‰˘Ô ·ÔÛ¿ÛÌ·Ù· ·fi ÙË Û˘Ó¤ÓÙ¢ÍË Ô˘ ¤‰ˆÛ o Û˘ÁÁڷʤ·˜ ÙÔ˘ ÎÂÈ̤ÓÔ˘ «ª·‡ÚÔ ∫‡Ì·» §Ô˘›˜ ™Âԇς‰· ÁÈ· ÙËÓ ÂÎÔÌ‹ Ù˘ ¡∂Δ «∫ÂÚ·›Â˜ Ù˘ ÂÔ¯‹˜ Ì·˜» (‰È¿ÚÎÂÈ· Î·È ÙˆÓ ‰‡Ô ·ÔÛ·ÛÌ¿ÙˆÓ 8 ÏÂÙ¿, ·fi ÙÔ ÏÂÙfi 26:50 - 30:40 Î·È 48:00 - 52:30). ∏ Û˘Ó¤ÓÙ¢ÍË ‚Ú›ÛÎÂÙ·È ÛÙË ‰È‡ı˘ÓÛË: http://www.youtube.com/watch?v=X2hWmJdbOiM&feature=player_de tailpage ∏ ·Ú·ÎÔÏÔ‡ıËÛË Ù˘ Û˘Ó¤ÓÙ¢Í˘ ·ÔÛÎÔ› ÛÙË ÁÓˆÚÈÌ›· Ì ÙÔ Û˘ÁÁڷʤ· ÙÔ˘ ÏÔÁÔÙ¯ÓÈÎÔ‡ ÎÂÈ̤ÓÔ˘. √È Ì·ıËÙ¤˜ ı· ·ÎÔ‡ÛÔ˘Ó ÙÔÓ ›‰ÈÔ Ó· ÌÈÏ¿ ÁÈ· ÙȘ ·ÓÙÈÏ‹„ÂȘ ÙÔ˘ Û¯ÂÙÈο Ì ٷ ÂÚÈ‚·ÏÏÔÓÙÈο ı¤Ì·Ù· Î·È ı· ÚÔ‚ÏËÌ·ÙÈÛÙÔ‡Ó ÁÈ· ÙÔ ÚfiÏÔ Ô˘ ·›˙Ô˘Ó ÔÈ ÚÔÛˆÈΤ˜ ÂÌÂÈڛ˜ ÙÔ˘ Û˘ÁÁڷʤ· ÛÙË ‰È¿Ï·ÛË ÙÔ˘ ÏÔÁÔÙ¯ÓÈÎÔ‡ ÙÔ˘ ¤ÚÁÔ˘. ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ·, ı· ‰Ôı› ¯ÚfiÓÔ˜ ÛÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜ ÁÈ· Ó· Û˘ÌÏËÚÒÛÔ˘Ó ÙȘ ··ÓÙ‹ÛÂȘ ÙÔ˘˜ ÔÌ·‰Èο ÛÙËÓ Ù¿ÍË. ∞Ó Ô ‰È‰·ÎÙÈÎfi˜ ¯ÚfiÓÔ˜ ‰ÂÓ Â·ÚΛ ÁÈ· ÙËÓ ·ÚÔ˘Û›·ÛË ÙˆÓ ··ÓÙ‹ÛÂˆÓ (ÔÏÔÎÏ‹ÚˆÛË ‰È‰·ÎÙÈ΋˜ ÒÚ·˜), ÔÈ ÔÌ¿‰Â˜ ı· ‰È·‚¿ÛÔ˘Ó ÙȘ ··ÓÙ‹ÛÂȘ ÛÙÔ ÂfiÌÂÓÔ Ì¿ıËÌ·. ¶Èı·Ófi Úfi‚ÏËÌ·: ·Ó οÔÈ· ÔÌ¿‰· ‰ÂÓ ÚÔÏ¿‚ÂÈ Ó· ··ÓÙ‹ÛÂÈ Û fiϘ ÙȘ ÂÚˆÙ‹ÛÂȘ, ÙÔ˘˜ ‰›ÓÔ˘Ì ÙË ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ· Ó· ÔÏÔÎÏËÚÒÛÔ˘Ó ÙȘ ··ÓÙ‹ÛÂȘ ÛÙÔ Û›ÙÈ (¢ηÈÚ›· ÁÈ· Û‡ÛÊÈÍË Û¯¤ÛÂˆÓ Î·È ÂÎÙfi˜ Û¯ÔÏ›Ԣ).
™TAMATIA MAPIETTH
57
1Ô Ê‡ÏÏÔ ÂÚÁ·Û›·˜: £· ·Ú·ÎÔÏÔ˘ı‹ÛÂÙ ‰˘Ô ·ÔÛ¿ÛÌ·Ù· ·fi ÙË Û˘Ó¤ÓÙ¢ÍË Ô˘ ¤‰ˆÛ o Û˘ÁÁڷʤ·˜ ÙÔ˘ ÎÂÈ̤ÓÔ˘ «ª·‡ÚÔ ∫‡Ì·» §Ô˘›˜ ™Âԇς‰· ÁÈ· ÙËÓ ÂÎÔÌ‹ Ù˘ ¡∂Δ «∫ÂÚ·›Â˜ Ù˘ ÂÔ¯‹˜ Ì·˜». £· ÌÂÙ·‚›Ù ÛÙË ‰È‡ı˘ÓÛË: http://www.youtube.com/watch?v=X2hWmJdbOiM&feature=player_detai lpage ΔÈ ··ÓÙ‹ÛÂȘ ‰›ÓÂÈ Ô ™Âԇς‰· ÛÙ· ·ÎfiÏÔ˘ı· ÂÚˆÙ‹Ì·Ù·; 1. «∑ԇ̠۠ÂÚ›Ô‰Ô ·ÁÎfiÛÌÈ·˜ ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋˜ ÎÚ›Û˘», ‰ËÏÒÓÂÈ Ô ™Âԇς‰·. ™ÙËÓ ÚÔÛ¿ıÂÈ¿ Ì·˜ Ó· ‚Áԇ̠·fi ÙËÓ ÎÚ›ÛË, ÙÈ Ú¤ÂÈ Ó· ÚÔÛ¤ÍÔ˘Ì Û ۯ¤ÛË Ì ÙÔ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ; 2. «∫¿ıÂ Û˘˙‹ÙËÛË Â›Ó·È ÌÈ· ¿ÛÎËÛË ÛÙË Ê·ÓÙ·Û›·. ∫·È ·Ó οÙÈ Ï›ÂÈ Û‹ÌÂÚ· ÛÙÔÓ ÎfiÛÌÔ Â›Ó·È ·˘Ù‹ Ë Ê·ÓÙ·Û›·. ∏ Ê·ÓÙ·Û›· Ô˘ ÂÈÙÚ¤ÂÈ Ó· Ê·ÓÙ¿˙ÂÛ·È Î·È Ó· ‚ϤÂȘ ÙË ˙ËÌÈ¿ Ô˘ Á›ÓÂÙ·È, ·ÏÏ¿, ›Û˘, ÂÈÙÚ¤ÂÈ Ó· Ê·ÓÙ¿˙ÂÛ·È ÌÈ· χÛË». ∞˘Ù¿ ‰‹ÏˆÛÂ Ô ™Âԇς‰·, ÂÛ›˜ ÈÛÙ‡ÂÙ fiÙÈ Ô ›‰ÈÔ˜ ˆ˜ Û˘ÁÁڷʤ·˜ ‚ÔËı¿ ÙÔ˘˜ ·ÓıÚÒÔ˘˜ Ó· ·ÔÎÙ‹ÛÔ˘Ó ·˘Ù‹ ÙË Ê·ÓÙ·Û›·; ¶Ò˜; 3. ΔÈ Â›‰Ô˘˜ Û˘ÁÁڷʤ·˜ ÈÛÙ‡ÂÈ Ô ›‰ÈÔ˜ fiÙÈ Â›Ó·È; ·. ˘ÂÚÚ·ÏÈÛÙ‹˜ ‹ ‚. Ú·ÏÈÛÙ‹˜. 4. ¶ÈÛÙ‡ÂÙ fiÙÈ ÙÔÓ ÂËÚ¤·Û ȉÂÔÏÔÁÈο Ë ˙ˆ‹ ÙÔ˘ Ì ÙÔ˘˜ ™Ô˘¿Ú; °È·Ù›; 5. «ª‹ˆ˜ Ô ÚfiÏÔ˜ ÙÔ˘ ·ÓıÚÒÔ˘ Â›Ó·È Ó· ·ÔÙÂÏ› ÙÔÓ ‡„ÈÛÙÔ Ê‡Ï·Î· Ù˘ ʇÛ˘ … ·ÓÙ› ÁÈ· ÌÂÙ·ÌÔÚʈً;» ·Ó·ÚˆÙÈ¤Ù·È Ô ™Âԇς‰·. ΔÈ ·¿ÓÙËÛË Ê·›ÓÂÙ·È Ó· ‰›ÓÂÈ Ô ›‰ÈÔ˜ Û ·˘Ùfi ÙÔ ÂÚÒÙËÌ·; ∂Û›˜ ÔÈÔ ÚfiÏÔ ·fi ÙÔ˘˜ ‰‡Ô ıˆÚ›Ù fiÙÈ Ú¤ÂÈ Ó· ¤¯ÂÈ Ô ¿ÓıÚˆÔ˜; 4Ë ‰È‰·ÎÙÈ΋ ÒÚ· - 5Ë ‰È‰·ÎÙÈ΋ ÒÚ· √ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi˜ οÓÂÈ ÌÈ· Û‡ÓÙÔÌË Û‡Ó‰ÂÛË Ì ÙÔ ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓÔ Ì¿ıËÌ·. √È ÔÌ¿‰Â˜ ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙Ô˘Ó ÙȘ ··ÓÙ‹ÛÂȘ Ô˘ ¤‰ˆÛ·Ó ÛÙÔ 1Ô Ê‡ÏÏÔ ÂÚÁ·Û›·˜ Ì ÙÔÓ ÂÍ‹˜ ÙÚfiÔ, Ë 1Ë ÔÌ¿‰· ‰È·‚¿˙ÂÈ ÙËÓ ·¿ÓÙËÛ‹ Ù˘ ÁÈ· ÙËÓ ÚÒÙË ÂÚÒÙËÛË, ÌÂÙ¿ ·ÎÔÏÔ˘ı› Ë 2Ë ÔÌ¿‰· Î·È ÔÈ ˘fiÏÔȘ. ¢ËÏ·‰‹, ÁÈ· οı ÂÚÒÙËÛË ·ÎÔ‡ÁÔÓÙ·È ¤ÓÙ ··ÓÙ‹ÛÂȘ, fiÛ˜ Î·È ÔÈ ÔÌ¿‰Â˜. ŒÙÛÈ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· Û˘ÁÎÚ›ÓÔ˘Ó ÙȘ ··ÓÙ‹ÛÂȘ ÙÔ˘˜ ·Ó¿ ÂÚÒÙËÛË Î·È Ó· Û˘ÌÏËÚÒÛÔ˘Ó ‹ Ó· ÙÚÔÔÔÈ‹ÛÔ˘Ó (·˘ÙÔ‰ÈfiÚıˆÛË). ∂ÓÓÔÂ›Ù·È fiÙÈ Ô ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi˜ Û˘ÓÂÈÛʤÚÂÈ ÛÙË ‰È·‰Èηۛ·, ÁÈ·Ù› ı· ηÙ¢ı‡ÓÂÈ ÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜ Î·È ı· ‚ÔËı‹ÛÂÈ ÛÂ Ù˘¯fiÓ ‰˘ÛÎÔϛ˜. ªÂÙ¿ ÙËÓ ÔÏÔÎÏ‹ÚˆÛË ÙÔ˘ 1Ô˘ ʇÏÏÔ˘ ÂÚÁ·Û›·˜ Ô ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi˜ ı· ı¤-
58
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
ÛÂÈ ÙÔ ı¤Ì· Ô˘ ı· ‰ÈÂÚ¢ӋÛÔ˘Ó: «¶Ò˜ / ªÂ ÔÈÔ˘˜ ÙÚfiÔ˘˜ Ë ÏÔÁÔÙ¯ӛ· ÌÈÏ¿ ÁÈ· ÙË Û¯¤ÛË ·ÓıÚÒÔ˘ - ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜;» °È· ÙÔ ÛÎÔfi ·˘Ùfi Ô ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi˜ ¤¯ÂÈ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ÛÂÈ ÙÔ 2Ô Ê‡ÏÏÔ ÂÚÁ·Û›·˜. √È ··ÓÙ‹ÛÂȘ ÙˆÓ ÂÚˆÙ‹ÛÂˆÓ ı· ÚÔ·„Ô˘Ó ·fi ÙËÓ ÂÚÌËÓ›·- ·Ó¿Ï˘ÛË ÙÔ˘ ÏÔÁÔÙ¯ÓÈÎÔ‡ ÎÂÈ̤ÓÔ˘ «ΔÔ Ì·‡ÚÔ Î‡Ì·» (ÂÚˆÙ‹ÛÂȘ 1 ¤ˆ˜ 10) Î·È ·fi Ù· ·Ú¿ÏÏËÏ· ΛÌÂÓ· «ÕÓıÚˆÔÈ Î·È ‰ÂÏÊ›ÓÈ·» ÙÔ˘ ∞ÓÙÒÓË ™Ô˘ÚÔ‡ÓË, «Δ· ‰ÂÏÊ›ÓÈ·» Ù˘ º·Ó‹˜ ¶··ÏÔ˘Î¿, «∞Ú›ˆÓ» Ù˘ ∞ÏÂÍ¿Ó‰Ú·˜ ¢¤ÏÙ· -¶··‰ÔÔ‡ÏÔ˘ (ÂÚˆÙ‹ÛÂȘ 11 ¤ˆ˜ 13). °È· ÙËÓ ÔÏÔÎÏ‹ÚˆÛË ÙÔ˘ 2Ô˘ ʇÏÏÔ˘ ÂÚÁ·Û›·˜ ··ÈÙÔ‡ÓÙ·È ‰˘Ô ‰È‰·ÎÙÈΤ˜ ÒÚ˜. √È ÂÚˆÙ‹ÛÂȘ 1 ¤ˆ˜ 10 ·ÊÔÚÔ‡Ó ÙÔ Î›ÌÂÓÔ «ΔÔ Ì·‡ÚÔ Î‡Ì·» Î·È ı· ··ÓÙËıÔ‡Ó ÛÙËÓ Ù¿ÍË ÔÌ·‰Èο (ı· ‰È·ÙËÚËı› Ë ›‰È· Û‡ÓıÂÛË ÙˆÓ ÔÌ¿‰ˆÓ, fiˆ˜ ÚÔËÁÔ˘Ì¤Óˆ˜). √ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi˜, ηٿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· Ù˘ ÔÌ·‰È΋˜ ÂÚÁ·Û›·˜, ÂÚÓ¿ ·fi fiϘ ÙȘ ÔÌ¿‰Â˜, ·Ú·ÙËÚ›, ·ÎÔ‡ÂÈ, ηÙ¢ı‡ÓÂÈ. ŸÙ·Ó ÔÈ ÔÌ¿‰Â˜ ÙÂÏÂÈÒÛÔ˘Ó ÙËÓ ÂÚÁ·Û›· ÙÔ˘˜, ı· ·ÚÔ˘ÛÈ¿ÛÔ˘Ó ÙȘ ··ÓÙ‹ÛÂȘ ÙÔ˘˜ (΢ÎÏÈο, Ë 1Ë ÔÌ¿‰· ··ÓÙ¿ ÙËÓ ÚÒÙË ÂÚÒÙËÛË, Ë 2Ë ÔÌ¿‰· ÙË ‰Â‡ÙÂÚË, Ë 3Ë ÔÌ¿‰· ÙËÓ ÙÚ›ÙË… ̤¯ÚÈ Ó· ÔÏÔÎÏËÚˆıÔ‡Ó). ∫¿ı ÊÔÚ¿ Ô˘ ÌÈ· ÔÌ¿‰· ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙ÂÈ ÙËÓ ·¿ÓÙËÛ‹ Ù˘, Ô ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi˜ ·ÏÏ¿ Î·È ÔÈ ˘fiÏÔȘ ÔÌ¿‰Â˜ οÓÔ˘Ó ÙȘ ·Ó·Áη›Â˜ ‰ÈÔÚıÒÛÂȘ-ÚÔÛı‹Î˜ Î·È ÌÂÙ¿ Û˘Ó¯›˙Ô˘Ó ÛÙËÓ ÂfiÌÂÓË ÔÌ¿‰·, Ô˘ ı· ·ÚÔ˘ÛÈ¿ÛÂÈ ÙËÓ ÂfiÌÂÓË ·¿ÓÙËÛË. √È ÂÚˆÙ‹ÛÂȘ 11 ¤ˆ˜ 13 ·ÊÔÚÔ‡Ó ÙË ÌÂϤÙË ÙˆÓ ·Ú¿ÏÏËÏˆÓ ÏÔÁÔÙ¯ÓÈÎÒÓ ÎÂÈ̤ӈÓ. Δ· ΛÌÂÓ· «Δ· ‰ÂÏÊ›ÓÈ·» Ù˘ º·Ó‹˜ ¶··ÏÔ˘Î¿ Î·È «∞Ú›ˆÓ» Ù˘ ∞ÏÂÍ¿Ó‰Ú·˜ ¢¤ÏÙ· -¶··‰ÔÔ‡ÏÔ˘ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· Ù· ·Ó·˙ËÙ‹ÛÔ˘Ó Î·È Ì¤Ûˆ ‰È·‰ÈÎÙ‡Ô˘ ÛÙÔ «™Ô˘‰·ÛÙ‹ÚÈÔ ¡¤Ô˘ ∂ÏÏËÓÈÛÌÔ‡». √È ÂÚˆÙ‹ÛÂȘ Ô˘ ÛÙËÚ›˙ÔÓÙ·È ÛÙË ÌÂϤÙË ÙˆÓ ·Ú¿ÏÏËÏˆÓ ÎÂÈÌ¤ÓˆÓ ı· ··ÓÙËıÔ‡Ó ·ÙÔÌÈο ÛÙÔ Û›ÙÈ, ÁÈ· ÏfiÁÔ˘˜ ÂÍÔÈÎÔÓfiÌËÛ˘ ‰È‰·ÎÙÈÎÔ‡ ¯ÚfiÓÔ˘ Î·È ÁÈ· Ó· ÌÔÚ¤ÛÂÈ Ô ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi˜ Ó· ·ÍÈÔÏÔÁ‹ÛÂÈ ÙȘ ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ˜ ηٷÓfiËÛ˘, Û‡ÁÎÚÈÛ˘, ¤ÎÙ·Û˘ ÙÔ˘ οı ̷ıËÙ‹. √È ··ÓÙ‹ÛÂȘ ı· ‰ÔıÔ‡Ó ÛÙÔÓ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi, ÁÈ· Ó· ÙȘ ·ÍÈÔÏÔÁ‹ÛÂÈ Î·Ù' Ô›ÎÔÓ. 2Ô Ê‡ÏÏÔ ÂÚÁ·Û›·˜: ΔÔ Î›ÌÂÓÔ, Ô˘ ı· ÌÂÏÂÙ‹ÛÔ˘ÌÂ, Â›Ó·È ·fiÛ·ÛÌ· ·fi ÙÔ ÏÔÁÔÙ¯ÓÈÎfi ¤ÚÁÔ ÙÔ˘ §Ô˘›˜ ™Âԇς‰·. 1. ¶ÔÈ· ·ÈÙ›· Ù˘ ÌfiÏ˘ÓÛ˘ ÙˆÓ ı·Ï·ÛÛÒÓ ÚÔ‚¿ÏÏÂÙ·È ÛÙÔ ÏÔÁÔÙ¯ÓÈÎfi ΛÌÂÓÔ «ΔÔ Ì·‡ÚÔ Î‡Ì·»; ¶ÔÈÔ˜ ¢ı‡ÓÂÙ·È ÁÈ· ÙË ÌfiÏ˘ÓÛË ÙˆÓ ı·Ï·ÛÛÒÓ;
™TAMATIA MAPIETTH
59
2. ¶Ò˜ ·ÔηÏ› Ô Û˘ÁÁڷʤ·˜ ÙȘ ÂÙÚÂÏ·ÈÔÎËÏ›‰Â˜; ¡· ÂÓÙÔ›ÛÂÙÂ Î·È Ó· ηٷÁÚ¿„ÂÙ fiϘ ÙȘ ϤÍÂȘ-ÊÚ¿ÛÂȘ. °È·Ù› ÙȘ ·ÔηÏ› ¤ÙÛÈ; ΔÈ Û¯‹Ì· ÏfiÁÔ˘ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ›; 3. ∞ÓÙÈηٷÛÙ‹ÛÙ ÙȘ ·Ú·¿Óˆ ϤÍÂȘ-ÊÚ¿ÛÂȘ ÙÔ˘ ÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ì ÙË Ï¤ÍË ÂÙÚÂÏ·ÈÔÎËÏ›‰·, ·ÍÈÔÏÔÁ‹ÛÙ ÙÔ ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ·. ΔÈ Û˘Ì¤Ú·ÛÌ· ÚÔ·ÙÂÈ; 4. √ Û˘ÁÁڷʤ·˜ ÛÙÔ ÏÔÁÔÙ¯ÓÈÎfi ΛÌÂÓÔ «ΔÔ Ì·‡ÚÔ Î‡Ì·» ÂÚÈÁÚ¿ÊÂÈ Ò˜ Ë «ÂÙÚÂÏ·ÈÔÎËÏ›‰·» Ô‰ËÁ› Û ·Ê·ÓÈÛÌfi ÙÔ˘˜ ÁÏ¿ÚÔ˘˜. ¡· ·Ó·ÙÚ¤ÍÂÙ ÛÙË ‰È‡ı˘ÓÛË: http://www.sailing-info.gr/articles/genika/ oikologia/1501-2011-11-06-20-39-13, Ó· ‰È·‚¿ÛÂÙ ÙÔ ÏËÚÔÊÔÚÈ·Îfi ΛÌÂÓÔ Î·È Ó· Û˘ÁÎÚ›ÓÂÙ ÙÔÓ ÙÚfiÔ Ì ÙÔÓ ÔÔ›Ô ÂÚÈÁÚ¿ÊÂÙ·È Ë ÌfiÏ˘ÓÛË ÙˆÓ ÁÏ¿ÚˆÓ (Ô˘ÏÈÒÓ) ÛÙ· ‰˘Ô ·˘Ù¿ ΛÌÂÓ·. 5. ™ÙÔ Î›ÌÂÓÔ ÂÚÈÁÚ¿ÊÔÓÙ·È ÔÏϤ˜ ÂÈÎfiÓ˜. ¡· ÂÓÙÔ›ÛÂÙ ÙÚÂȘ ·fi ·˘Ù¤˜. ¶Ò˜ ı· ÙȘ ¯·Ú·ÎÙËÚ›˙·ÙÂ; ·. Ú·ÏÈÛÙÈΤ˜, ‚. Ê·ÓÙ·ÛÙÈΤ˜. 6. ¶ÔÈÔ˜ ·ÊËÁÂ›Ù·È ÙËÓ ÈÛÙÔÚ›·; ™Â ÔÈÔ ÁÚ·ÌÌ·ÙÈÎfi ÚfiÛˆÔ Á›ÓÂÙ·È Ë ·Ê‹ÁËÛË; ¶Ò˜ ÔÓÔÌ¿˙ÂÙ·È ÙÔ Â›‰Ô˜ ÙÔ˘ ·ÊËÁËÙ‹; 7. ∏ ·Ê‹ÁËÛË Â›Ó·È ¯ÚÔÓÔÏÔÁÈ΋, fï˜ ˘¿Ú¯Ô˘Ó ÛÙÔ Î›ÌÂÓÔ ·Ó·‰ÚÔ̤˜. ¡· ÙȘ ÂÓÙÔ›ÛÂÙÂ. 8. ™ÙÔ ÏÔÁÔÙ¯ÓÈÎfi ΛÌÂÓÔ ÔÈ ÁÏ¿ÚÔÈ ÛΤÙÔÓÙ·È, ÓÈÒıÔ˘Ó Î·È ÌÈÏ¿ÓÂ Û·Ó ¿ÓıÚˆÔÈ, ·˘Ù‹ Â›Ó·È ÌÈ· Ù¯ÓÈ΋ Ô˘ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÂ›Ù·È Û˘¯Ó¿ ÛÙ· ·Ú·Ì‡ıÈ·, ÙÔ˘˜ ̇ıÔ˘˜ Î·È Û ÔÏÏ¿ ÏÔÁÔÙ¯ÓÈο ¤ÚÁ· (·ÓÈÌÈÛÌfi˜). ¡· ÂÚÈÁÚ¿„ÂÙ ٷ Û˘Ó·ÈÛı‹Ì·Ù· Ù˘ ∫ÂÁο. 9. ¶ÔÈ· ‹Ù·Ó ÁÈ· ÂÛ¿˜ Ë ÈÔ Û˘ÁÎÈÓËÙÈ΋ ÂÈÎfiÓ·/ÊÚ¿ÛË ÙÔ˘ ÎÂÈ̤ÓÔ˘ (οı ̤ÏÔ˜ Ù˘ ÔÌ¿‰·˜ ··ÓÙ¿ ͯˆÚÈÛÙ¿). 10. ¶ÔÈÔ˜ Â›Ó·È Ô ÛÙfi¯Ô˜ ÙÔ˘ Û˘ÁÁڷʤ·; £ÂˆÚ›Ù fiÙÈ ÙÔÓ ¤Ù˘¯Â; ¶·Ú¿ÏÏËÏ· ΛÌÂÓ·: 11. ¡· ‰È·‚¿ÛÂÙ ÙÔ ·Ê‹ÁËÌ· «ÕÓıÚˆÔÈ Î·È ‰ÂÏÊ›ÓÈ·» ÙÔ˘ ∞ÓÙÒÓË ™Ô˘ÚÔ‡ÓË Î·È Ó· ÂÓÙÔ›ÛÂÙ ÙȘ ·ÚÓËÙÈΤ˜ Û˘Ó¤ÂȘ Ô˘ ÂÚÈÁÚ¿ÊÔÓÙ·È ÛÙÔ ·Ê‹ÁËÌ·, ÂÍ·ÈÙ›·˜ Ù˘ ¤̂·Û˘ ÙÔ˘ ·ÓıÚÒÔ˘ ÛÙË Ê‡ÛË. ΔÔ Î›ÌÂÓÔ ı· ÙÔ ‚Ú›Ù ÛÙË ‰È‡ı˘ÓÛË: http://digitalschool.minedu.gov.gr/modules/ebook/show.php/ DSGL105/229/1695,5442/
60
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
12. ™ÙÔ ·ÎfiÏÔ˘ıÔ ‰È‹ÁËÌ· ÂÚÈÁÚ¿ÊÂÙ·È Ë Û¯¤ÛË ÙÔ˘ ‰ÂÏÊÈÓÈÔ‡ Ì ÙÔÓ ¿ÓıÚˆÔ. ∞ÊÔ‡ ÙÔ ‰È·‚¿ÛÂÙÂ, Ó· Û˘ÁÎÚ›ÓÂÙ ÙË Û˘ÌÂÚÈÊÔÚ¿ ÙˆÓ ·ÓıÚÒˆÓ ÚÔ˜ Ù· ‰ÂÏÊ›ÓÈ·, ÛÙÔ ·Ê‹ÁËÌ· «ÕÓıÚˆÔÈ Î·È ‰ÂÏÊ›ÓÈ·» ÙÔ˘ ∞ÓÙÒÓË ™Ô˘ÚÔ‡ÓË Î·È ÛÙÔ ·Ê‹ÁËÌ· «Δ· ‰ÂÏÊ›ÓÈ·» Ù˘ º·Ó‹˜ ¶··ÏÔ˘Î¿. ΔÔ Î›ÌÂÓÔ ı· ÙÔ ‚Ú›Ù ÛÙË ‰È‡ı˘ÓÛË: http://www.snhell.gr/kids/content.asp?id=130&cat_id=4 13. ¡· Û˘ÁÎÚ›ÓÂÙ ÙÔ ·Ê‹ÁËÌ· «Δ· ‰ÂÏÊ›ÓÈ·» Ù˘ º·Ó‹˜ ¶··ÏÔ˘Î¿ Ì ÙÔ ·Ê‹ÁËÌ· «∞Ú›ˆÓ» Ù˘ ∞ÏÂÍ¿Ó‰Ú·˜ ¢¤ÏÙ·-¶··‰ÔÔ‡ÏÔ˘ Î·È Ó· ÂÓÙÔ›ÛÂÙ ÙȘ ÔÌÔÈfiÙËÙ˜. ΔÔ Î›ÌÂÓÔ ı· ÙÔ ‚Ú›Ù ÛÙË ‰È‡ı˘ÓÛË: http://www.snhell.gr/kids/content.asp?id=233&cat_id=10 6Ë ‰È‰·ÎÙÈ΋ ÒÚ·: √ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi˜ Ì·˙‡ÂÈ ÙȘ ·ÙÔÌÈΤ˜ ÂÚÁ·Û›Â˜ ÙˆÓ Ì·ıËÙÒÓ Ô˘ ·ÊÔÚÔ‡Û·Ó ÙË ÌÂϤÙË ÙˆÓ ·Ú¿ÏÏËÏˆÓ ÏÔÁÔÙ¯ÓÈÎÒÓ ÎÂÈ̤ӈÓ, ÁÈ· Ó· ÙȘ ·ÍÈÔÏÔÁ‹ÛÂÈ Î·Ù' Ô›ÎÔÓ. ∞ÎÔÏÔ˘ı› Ë ÚÔ‚ÔÏ‹ ÂÓfi˜ ·ÔÛ¿ÛÌ·ÙÔ˜ ·fi ÙËÓ Ù·ÈÓ›· ÎÈÓÔ˘Ì¤ÓˆÓ Û¯Â‰›ˆÓ (ÌÂÙ·ÊÔÚ¿ Ù˘ «πÛÙÔÚ›·˜ ÂÓfi˜ Á¿ÙÔ˘ Ô˘ ¤Ì·ı Û' ¤Ó·Ó ÁÏ¿ÚÔ Ó· ÂÙ¿ÂÈ»), ÙÔ ÔÔ›Ô ÔÙÈÎÔÔÈ› ÙÔ Î›ÌÂÓÔ «ΔÔ Ì·‡ÚÔ Î‡Ì·» ÙÔ˘ §. ™Âԇς‰·, Ì ÂÏÏËÓÈÎÔ‡˜ ˘fiÙÈÙÏÔ˘˜ (‰È¿ÚÎÂÈ· 6:27). ™ÙË ‰È‡ı˘ÓÛË: http://www.youtube.com/watch?v=Y8Y_vapM_8E&feature=player_det ailpage ŒÂÈÙ· ·Ú·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Ó ¤Ó· ‰È·ÊËÌÈÛÙÈÎfi ‚›ÓÙÂÔ ÁÈ· ÙË ı·ÙÚÈ΋ ·Ú¿ÛÙ·ÛË «∏ ÈÛÙÔÚ›· ÂÓfi˜ Á¿ÙÔ˘ Ô˘ ¤Ì·ı Û ¤Ó· ÁÏ¿ÚÔ Ó· ÂÙ¿», ı¤·ÙÚÔ «∫¿Ùˆ ·fi ÙË Á¤Ê˘Ú·» Û ‰È·Û΢‹ - ÛÎËÓÔıÂÛ›· ÙÔ˘ ¡›ÎÔ˘ ¢·ÊÓ‹ (‰È¿ÚÎÂÈ· 2:35). ™ÙË ‰È‡ı˘ÓÛË: http://www.youtube.com/watch?v=t8fK_9qlarg& feature=player_detailpage Δ¤ÏÔ˜, ·Ú·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Ó ÙÔ ‰È·ÊËÌÈÛÙÈÎfi ‚›ÓÙÂÔ ÙÔ˘ ı¿ÙÚÔ˘ ªÚfiÓÙÁÔ˘·ÈË, ÁÈ· ÙË ı·ÙÚÈ΋ ·Ú¿ÛÙ·ÛË «ŒÓ·˜ Á¿ÙÔ˜ Ì ÌÂÁ¿ÏË Î·Ú‰È¿» Ù˘ ÃÚÈÛÙ›Ó·˜ ¢›ÌÈ˙·. ™ÎËÓÔıÂÛ›·: °ÈÒÚÁÔ˜ ¶·ÛÛ¿ÎÔ˜ (‰È¿ÚÎÂÈ· 3:14). ™ÙË ‰È‡ı˘ÓÛË: http://www.youtube.com/watch?v=i7HRa8m8KVY&feature=player_det ailpage ªÂ ÙÔÓ ÙÚfiÔ ·˘Ùfi (ÚÔ‚ÔÏ‹ ‚›ÓÙÂÔ), ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ Ì·ı·›ÓÔ˘Ó ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· Ù˘ ÈÛÙÔÚ›·˜ Ù˘ ∫ÂÁο Î·È Û˘ÓÂȉËÙÔÔÈÔ‡Ó: ·) ÙË ÌÂÁ¿ÏË ·‹¯ËÛË Ô˘ ›¯Â ÙÔ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓÔ Ì˘ıÈÛÙfiÚËÌ· Î·È ‚) fiÙÈ ¤Ó· ÏÔÁÔÙ¯ÓÈÎfi ΛÌÂÓÔ ÌÔÚ› Ó· ‰È·Û΢·ÛÙ› Î·È Ó· Á›ÓÂÈ Ù·ÈÓ›· ÎÈÓÔ˘Ì¤ÓˆÓ Û¯Â‰›ˆÓ, ı·ÙÚÈÎfi ¤ÚÁÔ, ÎÈ-
™TAMATIA MAPIETTH
61
ÓËÌ·ÙÔÁÚ·ÊÈ΋ Ù·ÈÓ›·, ÎfiÌÈΘ (fiÙÂ Û˘Ì‚·›ÓÂÈ ·˘Ùfi; ÚÔ‚ÏËÌ·ÙÈÛÌfi˜). Á) ™˘ÁÎÚ›ÓÔ˘Ó: Û ÔÈÔ˘˜ ·Â˘ı‡ÓÂÙ·È ÙÔ Î¿ı ›‰Ô˜; ¶ÔÈ· ̤۷ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ› ÁÈ· Ó· ÂÙ‡¯ÂÈ ÙÔ ÛÙfi¯Ô ÙÔ˘; ¶ÚÔÙÂÚ‹Ì·Ù·-ÌÂÈÔÓÂÎÙ‹Ì·Ù· ÙÔ˘ οı ›‰Ô˘˜. °È· Ó· ÂÈÙ¢¯ıÔ‡Ó ÔÈ ·Ú·¿Óˆ ÛÙfi¯ÔÈ, Á›ÓÂÙ·È Û‡ÓÙÔÌË Û˘˙‹ÙËÛË Ì ÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜, ·Ì¤Ûˆ˜ ÌÂÙ¿ ÙȘ ÚÔ‚ÔϤ˜. ™ÙÔ Ù¤ÏÔ˜ Ù˘ ‰È‰·ÎÙÈ΋˜ ÒÚ·˜ ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ ·Ú·Ï·Ì‚¿ÓÔ˘Ó ¤Ó· ʇÏÏÔ Ì ÙȘ ÂÚÁ·Û›Â˜/‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ˜ ÁÈ· ÙÔ Û›ÙÈ. ∞fi ·˘Ù¤˜ ÙËÓ 1Ë ÂÚÁ·Û›· ı· οÓÔ˘Ó ˘Ô¯ÚˆÙÈο fiÏÔÈ ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ (ÔÌ·‰È΋ ÂÚÁ·Û›·) Î·È ¤ÂÈÙ· ı· ‰È·Ï¤ÍÔ˘Ó, ·Ó¿ÏÔÁ· Ì ÙȘ ÎÏ›ÛÂȘ Î·È Ù· ÂӉȷʤÚÔÓÙ¿ ÙÔ˘˜, ÌÈ· ·ÎfiÌË ÂÚÁ·Û›· (‹ Î·È ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ˜) Ô˘ ı· Ú·ÁÌ·ÙÔÔÈ‹ÛÔ˘Ó ·ÙÔÌÈο ‹ ÔÌ·‰Èο. ™˘ÓÔÏÈο οı ̷ıËÙ‹˜ ı· ÂÌϷΛ Û ‰‡Ô ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ ÂÚÁ·Û›Â˜. ∂ÚÁ·Û›Â˜ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ˜ ÁÈ· ÙÔ Û›ÙÈ 1. ¡· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ÛÂÙ ÌÈ· Û‡ÓÙÔÌË ·ÚÔ˘Û›·ÛË ÛÙÔ power point Ì ı¤Ì· «ÔÈÎÔÏÔÁÈΤ˜ ÔÚÁ·ÓÒÛÂȘ ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·». ∏ ·ÚÔ˘Û›·ÛË ı· Ú¤ÂÈ Ó· ÂÚȤ¯ÂÈ ÙȘ ÂÍ‹˜ ÏËÚÔÊÔڛ˜: ÔÓÔÌ·Û›· ÔÚÁ¿ÓˆÛ˘, ¤ÙÔ˜ ›‰Ú˘Û˘, ÛÎÔfi˜ ÔÚÁ¿ÓˆÛ˘, ¤ÚÁÔ-‰Ú¿ÛÂȘ Î·È fi,ÙÈ ¿ÏÏÔ ÎÚ›ÓÂÙ ÂÛ›˜ ˆ˜ ··Ú·›ÙËÙË ÏËÚÔÊÔÚ›· (¤ÎÙ·ÛË 4 - 5 ‰È·Ê¿ÓÂȘ). ∏ ÂÚÁ·Û›· ı· Ú·ÁÌ·ÙÔÔÈËı› ÔÌ·‰Èο. ªÔÚ›Ù ӷ ‰È·Ï¤ÍÂÙ ÌÈ· ·fi ÙȘ ·ÎfiÏÔ˘ı˜ ÔÚÁ·ÓÒÛÂȘ: Greenpeace, WWF Hellas, ∂ÏÏËÓÈ΋ √ÚÓÈıÔÏÔÁÈ΋ ∂Ù·ÈÚ›·, ªÂÛfiÁÂÈÔ˜ SOS, ∞ÚÎÙÔ‡ÚÔ˜, ∞¡πª∞, ∞ƒÃ∂§ø¡, ¶Ú¿ÛÈÓÔ+ªÏ¤ ‹ ÔÔÈ·‰‹ÔÙ ¿ÏÏË. ∫¿ı ÔÌ¿‰· ı· ‰È·Ï¤ÍÂÈ ÌÈ· ‰È·ÊÔÚÂÙÈ΋ ÔÚÁ¿ÓˆÛË. ∂ÈϤÍÙ ÌÈ· (‹ Î·È ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ˜!) ·fi ÙȘ ·ÎfiÏÔ˘ı˜ ÂÚÁ·Û›Â˜. ªÔÚ›Ù ӷ ÂÚÁ·ÛÙ›Ù ›Ù ·ÙÔÌÈο ›Ù ÔÌ·‰Èο. 2. ∫·Ù·ÁÚ¿„Ù ¤Ó· ÂÚÈ‚·ÏÏÔÓÙÈÎfi Úfi‚ÏËÌ· Ù˘ ÂÚÈÔ¯‹˜ Û·˜ Î·È ÚÔÙ›ÓÂÙ ÙË ‰È΋ Û·˜ χÛË. 3. ¢ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ÛÙ ÌÈ· ·Ê›Û· Ì ÔÈÎÔÏÔÁÈÎfi Ì‹Ó˘Ì· (ËÏÂÎÙÚÔÓÈ΋ ‹ Û ¯·ÚÙfiÓÈ). 4. ¢È·Ï¤ÍÙ ÌÈ· ÂÈÎfiÓ· ·fi Ù· ÏÔÁÔÙ¯ÓÈο ΛÌÂÓ· Ô˘ ÌÂÏÂÙ‹Û·ÌÂ Î·È ˙ˆÁÚ·Ê›ÛÙ ÙËÓ. 5. ∏ ∫ÂÁο ·ÔÊ¿ÛÈÛ ӷ ÛÙ›ÏÂÈ ÌÈ· ÂÈÛÙÔÏ‹ ÛÙÔ˘˜ ·ÓıÚÒÔ˘˜, ÁÈ· Ó· ‰È·Ì·ÚÙ˘ÚËı› ÁÈ· ÙËÓ Î·Ù·ÛÙÚÔÊ‹ ÙÔ˘ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜ Î·È Ó· ÂÎÊÚ¿ÛÂÈ Ù· Û˘Ó·ÈÛı‹Ì·Ù· Î·È ÙȘ ÛΤ„ÂȘ Ù˘. ªÔÚ›˜ Ó· ÌÂȘ ÛÙË ı¤ÛË Ù˘ ∫ÂÁο Î·È Ó· ÁÚ¿„ÂȘ ·˘Ù‹ ÙËÓ ÂÈÛÙÔÏ‹;
62
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
6. ¡· ÂÚÈÁÚ¿„ÂȘ Ù· Û˘Ó·ÈÛı‹Ì·Ù· ÂÓfi˜ ·ÓıÚÒÔ˘ Ô˘ ˘‹ÚÍ ·˘ÙfiÙ˘ Ì¿ÚÙ˘Ú·˜ ÙÔ˘ ·Ù˘¯‹Ì·ÙÔ˜ Ù˘ ∫ÂÁο. ªÔÚ›˜ Ó· ÍÂÎÈÓ‹ÛÂȘ οˆ˜ ¤ÙÛÈ: «ŒÎ·Ó· ‚fiÏÙ· ÛÙËÓ ·Ú·Ï›·, ‹Ù·Ó ¤Ó· fiÌÔÚÊÔ ·ÓÔÈÍÈ¿ÙÈÎÔ ·fiÁÂ˘Ì·. ∏ ʇÛË Á‡Úˆ ÌÔ˘ ¢ˆ‰›·˙Â, ¿ÎÔ˘Á· ÙÔÓ ‹¯Ô Ù˘ ı¿Ï·ÛÛ·˜ Î·È Â›¯· Á·ÏËÓ¤„ÂÈ. •·ÊÓÈο ÙËÓ ÚÔÛÔ¯‹ ÌÔ˘ ÙÚ¿‚ËÍ ¤Ó·˜ ÁÏ¿ÚÔ˜, ¤Ó·˜ ÁÏ¿ÚÔ˜ Ì ÎÔÏÏË̤ӷ Ì·‡Ú· ÊÙÂÚ¿… ¤ÓȈ۷…». 7. ªÔÚ›˜ Ó· ·ÊËÁËı›˜ ÙËÓ ÈÛÙÔÚ›· Ù˘ ∫ÂÁο ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÒÓÙ·˜ ¤Ó· ‰ÈÎfi ÛÔ˘ ÎfiÌÈÎ; ¶ÚÔÛ¿ıËÛÂ! 7Ë ‰È‰·ÎÙÈ΋ ÒÚ·: (Û¯ÔÏÈ΋ ·›ıÔ˘Û· Ì ηٿÏÏËÏÔ ÂÍÔÏÈÛÌfi) √È ÔÌ¿‰Â˜ ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙Ô˘Ó ÙËÓ ÂÚÁ·Û›· ÙÔ˘˜ Ì ı¤Ì· «√ÈÎÔÏÔÁÈΤ˜ ÔÚÁ·ÓÒÛÂȘ ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·» ÛÙÔ˘˜ Û˘ÌÌ·ıËÙ¤˜ ÙÔ˘˜ (Û˘ÓÔÏÈ΋ ‰È¿ÚÎÂÈ· ¤ˆ˜ 20 ÏÂÙ¿). ∞̤ۈ˜ ÌÂÙ¿ ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ ‰È·ÌÔÚÊÒÓÔ˘Ó ÙËÓ ·›ıÔ˘Û·, ÒÛÙ ӷ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁËı› ¯ÒÚÔ˜ (‹ ËÁ·›ÓÔ˘Ó ÛÙËÓ ·›ıÔ˘Û· ÂΉËÏÒÛˆÓ) Î·È Ô Î·ıËÁËÙ‹˜ ÚÔÙ›ÓÂÈ Ó· ·›ÍÔ˘Ó ¤Ó· ı·ÙÚÈÎfi ·È¯Ó›‰È, ÙÔ «¢ËÌÈÔ‡ÚÁËÛ ÙËÓ ÂÈÎfiÓ·». ™Â ·˘Ùfi ÙÔ ı·ÙÚÈÎfi ·È¯Ó›‰È οÔÈÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ ı· ·Ú·ÛÙ‹ÛÔ˘Ó ÙÔ ÎÔ¿‰È Ì ÙÔ˘˜ ÁÏ¿ÚÔ˘˜ Ô˘ ÂÙ¿ Î·È ÌÈ· Ì·ı‹ÙÚÈ· ı· ˘Ô‰˘ı› ÙËÓ ∫ÂÁο Ô˘ ÌÔχÓÂÙ·È ·fi ÙËÓ ÂÙÚÂÏ·ÈÔÎËÏ›‰· Î·È ·ÂÁÓˆṲ̂ӷ ÚÔÛ·ı› Ó· ÍÂÎÔÏÏ‹ÛÂÈ ÙȘ ÊÙÂÚÔ‡Á˜ Ù˘ Î·È Ó· ÂÙ¿ÍÂÈ, ÂÓÒ ÙÔ ˘fiÏÔÈÔ ÎÔ¿‰È ·ÔÌ·ÎÚ‡ÓÂÙ·È…. ∂¿Ó ÙÔ ·È¯Ó›‰È ¤¯ÂÈ ÂÈÙ˘¯›· ÌÔÚÔ‡Ó Ó· Á›ÓÔ˘Ó ‰È¿ÊÔÚ˜ ·Ú·ÏÏ·Á¤˜, fiˆ˜ ¿ÁˆÌ· Ù˘ ÂÈÎfiÓ·˜ (·ÔÙ‡ˆÛË Û˘Ó·ÈÛı‹Ì·ÙÔ˜ ÛÙ· ÚfiÛˆ¿ ÙÔ˘˜). ™ÙÔ ‰È¿ÏÂÈÌÌ· ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ ηÏÔ‡ÓÙ·È Ó· ÁÚ¿„Ô˘Ó Ì ¯ÚˆÌ·ÙÈÛÙÔ‡˜ Ì·Úη‰fiÚÔ˘˜ Û ¤Ó· ÌÂÁ¿ÏÔ ¯·ÚÙfiÓÈ (Ô˘ ¤¯ÂÈ Ê¤ÚÂÈ Ô ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi˜) ÙË ‰È΋ ÙÔ˘˜ ¢¯‹ ÁÈ· ÙÔ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ Î·È ÙË Û¯¤ÛË ÙÔ˘ ·ÓıÚÒÔ˘ Ì ÙË Ê‡ÛË. ∞˘Ùfi ÙÔ ¯·ÚÙfiÓÈ ı· ·Ó·ÚÙËı› ÛÙË Û¯ÔÏÈ΋ ·›ıÔ˘Û·. ªÂ ·˘Ùfi ÙÔÓ ÙÚfiÔ, ÔÏÔÎÏËÚÒÓÂÙ·È ÙÔ ‰È‰·ÎÙÈÎfi ÛÂÓ¿ÚÈÔ. ∞ÍÈÔÏfiÁËÛË Ì·ıËÙÒÓ: ∏ ·ÍÈÔÏfiÁËÛË Â›Ó·È Û˘Ó¯‹˜ Î·È ÔÈΛÏÂÈ. ∂Ó‰ÂÈÎÙÈο: ·Ú·Ù‹ÚËÛË ÙÔ˘ ÙÚfiÔ˘ ÂÚÁ·Û›·˜ ÙˆÓ Ì·ıËÙÒÓ Û ÔÌ¿‰Â˜, ·ÍÈÔÏfiÁËÛË ÙˆÓ ÔÌ·‰ÈÎÒÓ ÂÚÁ·ÛÈÒÓ (ʇÏÏ· ÂÚÁ·Û›·˜), ÙˆÓ ·ÙÔÌÈÎÒÓ ÁÚ·ÙÒÓ ÂÚÁ·ÛÈÒÓ, ÂÙÂÚÔ·ÍÈÔÏfiÁËÛË, ·˘ÙÔ·ÍÈÔÏfiÁËÛË, ÚÔÊÔÚÈ΋ Û˘ÌÌÂÙÔ¯‹ ÛÙÔ Ì¿ıËÌ·, ‚·ıÌfi˜ ÂÌÏÔ΋˜ Î·È ·Ó¿Ù˘ÍË ÂӉȷʤÚÔÓÙÔ˜ ηٿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙÔ˘ Ì·ı‹Ì·ÙÔ˜. ∂¤ÎÙ·ÛË - ·ÏÏ·Á¤˜ ÛÂÓ·Ú›Ô˘: Œ¯ÂÈ ÚÔËÁËı› Ë ‰È‰·Ûηϛ· ÙÔ˘ ÔÈ‹Ì·ÙÔ˜ «£·Ï·ÛÛÈÓ¿ ÙÚ·ÁÔ‡‰È·» ÙÔ˘ °. ¢ÚÔÛ›ÓË. √È Ì·ıËÙ¤˜ ¤¯Ô˘Ó ˙ˆÁÚ·Ê›ÛÂÈ ‰È¿ÊÔÚ˜ ÂÈÎfiÓ˜ ÙÔ˘ ÔÈ‹Ì·ÙÔ˜ Î·È ÔÈ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›Â˜ ÙÔ˘˜ ÎÔÛÌÔ‡Ó ÙËÓ Ù¿ÍË, ÌÈ·
™TAMATIA MAPIETTH
63
ÂÈÎfiÓ· ·fi ·˘Ù¤˜, «¯ÈÔÓÔÏ·Ṳ̂ÓÔÈ ÁÏ¿ÚÔÈ fi¯Ô˘Ó ÊÙÂÚÔ‡ÁÈ· ·Ù›ÌËÙ· Î·È ÁÈ· ηӤӷ „¿ÚÈ Ù· Ì¿ÙÈ· ÙÔ˘˜ ·ÎÔ›ÌËÙ· ÛÙ· Í¿ÚÙÈ· ÙÚÈÁ˘Ú›˙ÔÓÙ·˜ ·ÎÔ‡Ú·ÛÙÔÈ ÂÙÔ‡Ó». √È ˙ˆÁÚ·ÊȤ˜ ·˘Ù¤˜ «Û˘ÓÔÌÈÏÔ‡Ó» Ì ÙȘ ˙ˆÁÚ·ÊȤ˜ Ô˘ ‰ËÌÈÔ‡ÚÁËÛ·Ó ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ ÁÈ· ÙÔ «ΔÔ Ì·‡ÚÔ Î‡Ì·». ∏ ·ÓÙÈ·Ú·‚ÔÏ‹ ‚ÔËı¿ ÛÙË ‰ÈÂÍ·ÁˆÁ‹ Û˘ÌÂÚ·ÛÌ¿ÙˆÓ, ÎÔÈÓfi ÛÙÔȯ›Ô: ÁÏ¿ÚÔÈ, ¯ÈÔÓÔÏ·Ṳ̂ÓÔÈ vs Ì·‡ÚÔÈ, Ì¿ÙÈ· ·ÎÔ›ÌËÙ· vs Ì¿ÙÈ· ÎÔÏÏË̤ӷ ·fi ÂÙڤϷÈÔ, ıÂÙÈÎfi Û˘Ó·›ÛıËÌ· vs ·ÚÓËÙÈÎfi Û˘Ó·›ÛıËÌ·. °È·Ù›; ¤̂·ÛË ·ÓıÚÒÔ˘ -‰È·Ù·Ú·¯‹ Ê˘ÛÈ΋˜ ÈÛÔÚÚÔ›·˜. ∂¿Ó ˘¿Ú¯ÂÈ ‰È·‰Ú·ÛÙÈÎfi˜ ›Ó·Î·˜, ÌÔÚ› Ó· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈËı› Î·È ÁÈ· ÙËÓ ÚÔ‚ÔÏ‹ Î·È ‰ÈfiÚıˆÛË Î¿ÔÈˆÓ Ì·ıËÙÈÎÒÓ ÂÚÁ·ÛÈÒÓ ·fi ÙÔÓ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi, Ì ÙË ¯Ú‹ÛË ¤Ó·˜ Î·È ‰È·ÊÔÚÂÙÈÎÒÓ ¯ÚˆÌ¿ÙˆÓ, ·Ó¿ÏÔÁ· Ì ÙÔ Â›‰Ô˜ ÙÔ˘ Ï¿ıÔ˘˜. ΔÔ ÛÂÓ¿ÚÈÔ ÌÔÚ› Ó· ÂÚÈÔÚÈÛÙ› ¯ÚÔÓÈο Î·È Ó· ÙÚÔÔÔÈËı›, ·Ó¿ÏÔÁ· Ì ÙȘ ·Ó¿ÁΘ ÙÔ˘ Ì·ıËÙÈÎÔ‡ ÏËı˘ÛÌÔ‡ Î·È ÙȘ ÂȉÈÒÍÂȘ ÙÔ˘ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎÔ‡. μÈ‚ÏÈÔÁÚ·Ê›· ∞ÔÛÙÔÏ›‰Ô˘ μ. Î·È ÃÔÓÙÔÏ›‰Ô˘ ∂Ï. (ÂÈÌ.), ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ ÁÈ· ÙÔ Ì¿ıËÌ· Ù˘ §ÔÁÔÙ¯ӛ·˜ ∞’ Î·È μ’ °˘ÌÓ·Û›Ô˘, ÛÙÔ ∂η›‰Â˘ÛË ªÔ˘ÛÔ˘ÏÌ·ÓÔ·›‰ˆÓ 2002-2004, ∞ı‹Ó· 2004. °Îfi‚·˜ ¡., °È· ¤Ó· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÈÎfi Ó·ÓÈÎfi ı¤·ÙÚÔ, ÂΉ. ªÂÙ·›¯ÌÈÔ, ∞ı‹Ó· 2003. ª·ÙÛ·ÁÁÔ‡Ú·˜ ∏., £ÂˆÚ›· Î·È Ú¿ÍË Ù˘ ‰È‰·Ûηϛ·˜, Ù. ∞’ Î·È μ’, ∞ı‹Ó· 1993. √‰ËÁ›Â˜ ÁÈ· ÙË ‰È‰·Ûηϛ· ÙˆÓ ÊÈÏÔÏÔÁÈÎÒÓ Ì·ıËÌ¿ÙˆÓ ÛÙÔ °˘ÌÓ¿ÛÈÔ, À¶¢μª£, ∞ı‹Ó·. ¶˘Ï·ÚÈÓfi˜ £., ÷Ù˙ˉËÌËÙÚ›Ô˘ ™., μ·ÚÂÏ¿˜ §., ∫›ÌÂÓ· ¡ÂÔÂÏÏËÓÈ΋˜ §ÔÁÔÙ¯ӛ·˜ ∞’ °˘ÌÓ·Û›Ô˘, μÈ‚Ï›Ô ∂Î·È‰Â˘ÙÈÎÔ‡, À¶∂¶£, ¶·È‰·ÁˆÁÈÎfi πÓÛÙÈÙÔ‡ÙÔ, ∞ı‹Ó·. ™·Ófi˜ °. Î·È ºÚ˘‰¿ÎË ∂˘., °ÏÒÛÛ· Î·È ÏÔÁÔÙ¯ӛ· ÛÙËÓ Âη›‰Â˘ÛË, ÂΉ. ÿ‰Ú˘Ì· °Ô˘Ï·Ó‰Ú‹- ÃÔÚÓ, ∞ı‹Ó· 2001. ºÚ¿ÁÎÔ˜ ÃÚ., æ˘¯Ô·È‰·ÁˆÁÈ΋, ÂΉ. Gutenberg, ∞ı‹Ó· 1994. æËÊÈ·Îfi ™¯ÔÏ›Ô, ¶ÚfiÁÚ·ÌÌ· ™Ô˘‰ÒÓ ÁÈ· ÙÔ °˘ÌÓ¿ÛÈÔ: °ÏÒÛÛ· Î·È §ÔÁÔÙ¯ӛ· (ÈÏÔÙÈ΋ ÂÊ·ÚÌÔÁ‹).
64
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
«§‡ÎÔ˜ Î·È °ÚÈ¿». °È· Ê·ÓÙ¿ÛÔ˘… ·È¯Ó›‰È· Ì ÙÔÓ ∞›ÛˆÔ!* ∞Ó·ÛÙ·Û›· ¡Ù·ÏÙ·ÁÈ¿ÓÓË, ºÈÏfiÏÔÁÔ˜, 1Ô °˘ÌÓ¿ÛÈÔ ¡·˘¿ÎÙÔ˘
Δ·˘ÙfiÙËÙ· ÙÔ˘ ‰È‰·ÎÙÈÎÔ‡ ÛÂÓ·Ú›Ô˘ °ÓˆÛÙÈÎfi ·ÓÙÈΛÌÂÓÔ: ∞Ú¯·›· ∂ÏÏËÓÈ΋ °ÏÒÛÛ·. Δ¿ÍË: ∞’ °˘ÌÓ·Û›Ô˘. ™˘Ì‚·ÙfiÙËÙ· Ì ÙÔ Ó¤Ô ¶.™.: ¶ÚԂϤÂÙ·È ‰È‰·ÎÙÈ΋ ÂÓfiÙËÙ· ÁÈ· ÙË ‰È‰·Ûηϛ· ÙˆÓ ÌÂÙÔ¯ÒÓ ÛÙËÓ ∞ã °˘ÌÓ·Û›Ô˘ Î·È ‰È‰·Ûηϛ· ‡ÏËÙÔ˘ Î·È ÂӉȷʤÚÔÓÙÔ˜ ·Ú¯·›Ô˘ ÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ì ·fi‰ÔÛ‹ ÙÔ˘ ÛÙË Ó.Â. ¢ËÌÈÔ˘ÚÁfi˜: ∞Ó·ÛÙ·Û›· ¡Ù·ÏÙ·ÁÈ¿ÓÓË, 1Ô °˘ÌÓ¿ÛÈÔ ¡·˘¿ÎÙÔ˘, Û¯ÔÏÈÎfi ¤ÙÔ˜ 2012-2013. ∂›‰Ô˜ ¢È‰·ÎÙÈ΋˜ ¶Ú·ÎÙÈ΋˜: √Ì·‰ÔÛ˘ÓÂÚÁ·ÙÈ΋ ‰È‰·Ûηϛ·, ÌÂÙˆÈ΋ ‰È‰·Ûηϛ·, ηÙ¢ı˘ÓfiÌÂÓÔ˜ ‰È¿ÏÔÁÔ˜, Êı›ÓÔ˘Û· ηıÔ‰‹ÁËÛË, project. ¶ÚÔÙÂÈÓfiÌÂÓË ‰È¿ÚÎÂÈ·: 6-8 ‰È‰·ÎÙÈΤ˜ ÒÚ˜ (ÔÈ Ôԛ˜ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ·˘ÍÔÌÂȈıÔ‡Ó, ·Ó¿ÏÔÁ· Ì ÙËÓ ÎÚ›ÛË ÙÔ˘ ηıËÁËÙ‹, ÙÔ Â›Â‰Ô Ù˘ Ù¿Í˘, ÙËÓ ÂÌ‚¿ı˘ÓÛË ‹ ÙËÓ ÙÚÔ‹ Ô˘ ÌÔÚ› Ó· ¿ÚÂÈ ÙÔ ÛÂÓ¿ÚÈÔ Û οı ÙÌ‹Ì·, ·Ó¿ÏÔÁ· Ì ٷ ÂӉȷʤÚÔÓÙ· ÙˆÓ Ì·ıËÙÒÓ). ∫›ÌÂÓÔ
§‡ÎÔ˜ ÏÈÌÒÙÙˆÓ ÂÚÈF‹ÂÈ ˙ËÙáÓ ÙÚÔÊ‹Ó. °ÂÓfiÌÂÓÔ˜ ‰Â ηٿ ÙÈÓ· ÙfiÔÓ, õÎÔ˘Û ·È‰›Ô˘ ÎÏ·›ÔÓÙÔ˜ ‰Â ÁÚ·fi˜ ÏÂÁÔ‡Û˘ ·éÙˇáØ «¶·ÜÛ·È ÙÔÜ ÎÏ·›ÂÈÓØ Âå ‰¤ Ì‹, ÙFÉ œÚ÷· Ù·‡ÙFË âȉÒÛˆ Û ‰Âˇá Ï‡Îˇˆ». √åfiÌÂÓÔ˜ ‰Â ï χÎÔ˜ ¬ÙÈ àÏËı‡ÂÈ ì Áڷܘ, ¥ÛÙ·ÙÔ ÔÏÏ‹Ó âΉ¯fiÌÂÓÔ˜ œÚ·Ó. ^ø˜ ‰' ëÛ¤Ú· η٤Ϸ‚ÂÓ, àÎÔ‡ÂÈ ¿ÏÈÓ ‰Âɘ ÁÚ·fi˜ ÎÔϷ΢ԇÛ˘ Ùfi ·È‰›ÔÓ ‰Â ÏÂÁÔ‡Û˘ ·éÙˇáØ «\E¿Ó öÏıFË ï χÎÔ˜ ‰ÂÜÚÔ, ÊÔÓ‡ÛÔÌÂÓ, t Ù¤ÎÓÔÓ, ·éÙfiÓ». Δ·ÜÙ· àÎÔ‡Û·˜ * [∏ ÂÈÛ‹ÁËÛË Î·È ÙÔ power point ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È ÛÙË ‰È‡ı˘ÓÛË: http://kales-praktikesfilologoi.blogspot.gr/2013/08/blog-post_30.html]
ANA™TA™IA NTA§TA°IANNH
65
ï χÎÔ˜ âÔÚ‡ÂÙÔ Ï¤ÁˆÓØ «\EÓ Ù·‡ÙFË ‰ÂFÉ â·‡ÏÂÈ ôÏÏ· Ì¤Ó Ï¤ÁÔ˘ÛÈ, ôÏÏ· ‰Â Ú¿ÙÙÔ˘ÛÈ». [∞ÈÛÒÔ˘ ª‡ıÔÈ] ∂ÈÛ·ÁˆÁ‹: ΔÔ ÛÂÓ¿ÚÈÔ ‚·Û›˙ÂÙ·È ÛÙÔ Ó¤Ô ÈÏÔÙÈÎfi ÚfiÁÚ·ÌÌ· ÛÔ˘‰ÒÓ, Ô˘ ÂÊ·ÚÌfi˙ÂÙ·È ÛÂ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ӷ °˘ÌÓ¿ÛÈ· Ù˘ ¯ÒÚ·˜. ™˘ÌʈÓ› Ì ٷ Ó¤· ·Ó·Ï˘ÙÈο ÚÔÁÚ¿ÌÌ·Ù· ÛÔ˘‰ÒÓ (∞¶™), ÁÈ·Ù› ÚÔˆı› ÙË ‰ÈÂÚ¢ÓËÙÈ΋, ÂÓÂÚÁËÙÈ΋ Î·È ‰È·ıÂÌ·ÙÈ΋ Ì¿ıËÛË Î·È fi¯È ÙË ÛÙ›ڷ ·ÔÌÓËÌfiÓ¢ÛË. ∏ ‰È‰·ÎÙÈ΋ ·˘Ù‹ ÚfiÙ·ÛË ·ÊÔÚ¿ ¤Ó·Ó ̇ıÔ ÙÔ˘ ∞ÈÛÒÔ˘ Ì ٛÙÏÔ «§‡ÎÔ˜ Î·È ÁÚÈ¿», Ô ÔÔ›Ô˜ ÂÚÈÏ·Ì‚·ÓfiÙ·Ó Û ·Ï·ÈfiÙÂÚÔ Û¯ÔÏÈÎfi ‚È‚Ï›Ô Ù˘ ∞ã °˘ÌÓ·Û›Ô˘. £· ÙÔÓ Û˘ÁÎÚ›ÓÔ˘Ì Ì ÌÈ· ¤ÌÌÂÙÚË ÂΉԯ‹ ÙÔ˘ ̇ıÔ˘, ÁÚ·Ì̤ÓË ÛÙËÓ Î·ı·ÚÂ‡Ô˘Û·. ΔËÓ ÂΉԯ‹ ·˘Ù‹ ·Ó·Û‡Ú·Ì ·fi ¤Ó· ‚È‚Ï›Ô Ù˘ Û˘ÏÏÔÁ‹˜ °È¿ÓÓË μÏ·¯ÔÁÈ¿ÓÓË ÛÙËÓ «¶··¯·Ú·Ï¿ÌÂÈÔ ¢ËÌfiÛÈ· ∫ÂÓÙÚÈ΋ μÈ‚ÏÈÔı‹ÎË ¡·˘¿ÎÙÔ˘», Ì ٛÙÏÔ: «ÃÚËÛÙÔÌ¿ıÂÈ· ÎÔÚ·Ûȷ΋ Úfi˜ ¯ÚÉÛÈÓ ÙáÓ ·ÚıÂÓ·ÁˆÁ›ˆÓ, àfi ™·ÊÔܘ §ÂÔÓÙÈ¿‰Ô˜», ™Ì‡ÚÓË 1881, μÈ‚ÏÈÔˆÏÂÖÔÓ «^O ∫Ôڷɘ». ∏ ·Ó¿Ï˘ÛË ÙÔ˘ ÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ì·˜ ı· ÂÂÎÙ·ı› Î·È ÛÙË Û‡ÁÎÚÈÛË Ì ¤Ó· ‰Â‡ÙÂÚÔ Ô›ËÌ·, ÙÔ ÔÔ›Ô Ú·ÁÌ·Ù‡ÂÙ·È ¤Ó·Ó ¿ÏÏÔ Ì‡ıÔ ÙÔ˘ ∞ÈÛÒÔ˘ ÌÂ Û˘Ó·Ê¤˜ ÂÚȯfiÌÂÓÔ, Ì ٛÙÏÔ «∫fiÚ·Í Î·È ·ÏÒËÍ». ΔÔ ‰Â‡ÙÂÚÔ Ô›ËÌ· ¤¯ÂÈ ÁÚ¿„ÂÈ Ô ∞ϤͷӉÚÔ˜ ƒ›˙Ô˜ ƒ·Áη‚‹˜ (1809-1892) Î·È ·ÓÙÏ‹ıËÎÂ Î·È ·˘Ùfi ·fi ÙÔ ›‰ÈÔ ‚È‚Ï›Ô. ™ÙÔ ∞’ ̤ÚÔ˜ ÙÔ˘ ÛÂÓ·Ú›Ô˘ ı· ÂȉÈÒÍÔ˘Ì ÌÈ· ÚÔÛ¤ÁÁÈÛË Ô˘ ı· Û˘Ó‰˘¿˙ÂÈ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ˜ ÂÚÌËÓ›·˜ ÙÔ˘ ·Ú¯·›Ô˘ ÎÂÈ̤ÓÔ˘ Î·È Û˘Ì·Ú·ÁˆÁ‹ ÏfiÁÔ˘, ÚÔÊÔÚÈÎÔ‡ Î·È ÁÚ·ÙÔ‡, Ì ÙË ¯Ú‹ÛË ∏/À. ΔÔ μã ̤ÚÔ˜ ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÂÈ ‰È‰·Ûηϛ· ÙˆÓ ÌÂÙÔ¯ÒÓ ÂÓÂÚÁËÙÈ΋˜ Î·È Ì¤Û˘ ʈӋ˜ ÙˆÓ ‚·Ú‡ÙÔÓˆÓ ÚËÌ¿ÙˆÓ, Ì ÙË ¯Ú‹ÛË Ù˘ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÈ΋˜ ÁÚ·ÌÌ·ÙÈ΋˜. ∞Í›˙ÂÈ Ó· ÛËÌÂȈı› fiÙÈ ÙÔ ·ÏÈfi Û¯ÔÏÈÎfi ‚È‚Ï›Ô ÚfiÙÂÈÓ ·Ú¿ÏÏËÏ· Ì ÙÔ Ì‡ıÔ ÙÔ˘ χÎÔ˘ Î·È Ù˘ ÁÚÈ¿˜ ÙË ‰È‰·Ûηϛ· Ù˘ ÔÚÈÛÙÈ΋˜ ÂÓÂÛÙÒÙ· Î·È Ì¤ÏÏÔÓÙ· ÂÓÂÚÁËÙÈ΋˜ ʈӋ˜. £ÂˆÚÔ‡ÌÂ, fï˜, fiÙÈ ÙÔ Î›ÌÂÓÔ ÚÔÛʤÚÂÙ·È Î·Ï‡ÙÂÚ· ÁÈ· ÙË ‰È‰·Ûηϛ· ÙˆÓ ÌÂÙÔ¯ÒÓ, ÁÈ·Ù› Â›Ó·È Î·Ù¿ÊÔÚÙÔ ·fi Ù¤ÙÔÈ· ·Ú·‰Â›ÁÌ·Ù·. ¶ÚÔ¸Ôı¤ÛÂȘ ˘ÏÔÔ›ËÛ˘ ÙÔ˘ ÛÂÓ·Ú›Ô˘: ñ ∂ÍÔÈΛˆÛË ÙÔ˘ ηıËÁËÙ‹ Î·È ÙˆÓ Ì·ıËÙÒÓ Ì ÙȘ Ӥ˜ Ù¯ÓÔÏÔÁ›Â˜. ñ ¶ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓË ÂÌÂÈÚ›· ÙˆÓ Ì·ıËÙÒÓ Û ÔÌ·‰ÔÛ˘ÓÂÚÁ·ÙÈΤ˜ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ˜.
66
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
ñ ∂ÍÔÈΛˆÛË ÙˆÓ Ì·ıËÙÒÓ Ì ÙËÓ ·Ó·˙‹ÙËÛË Î·È ·ÍÈÔÏfiÁËÛË ÏËÚÔÊÔÚÈÒÓ ÛÙÔ ‰È·‰›ÎÙ˘Ô. ñ ¢È·ıÂÌ·ÙÈ΋ ·ÓÙ›ÏË„Ë Ù˘ ‰È‰·Ûηϛ·˜. ñ ∞Ó·ÓˆÙÈ΋ ‰È¿ıÂÛË ·fi ÙÔ ‰È‰¿ÛÎÔÓÙ·. ñ ¶ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓË ‰È‰·Ûηϛ· Ù˘ ÔÚÈÛÙÈ΋˜ ÂÓÂÚÁËÙÈ΋˜ Î·È Ì¤Û˘ ʈӋ˜ ÙˆÓ ‚·Ú‡ÙÔÓˆÓ ÚËÌ¿ÙˆÓ, ÙÔ˘ ··ÚÂÌÊ¿ÙÔ˘, Ù˘ ·ã Î·È ‚ã ÎÏ›Û˘ Ô˘ÛÈ·ÛÙÈÎÒÓ Î·È ÔÚÈÛÌ¤ÓˆÓ Ù˘ ÁãÎÏ›Û˘ (.¯. Ô Á¤ÚˆÓ, Ô Á›Á·˜). ª¤Û· ¢È‰·Ûηϛ·˜-ÀÏÈο: ñ ∏ÏÂÎÙÚÔÓÈΤ˜ ‰È¢ı‡ÓÛÂȘ. ñ ÃÚ‹ÛË ÚÔÁÚ·ÌÌ¿ÙˆÓ: Word, Powerpoint, Wordle, Diagram Designer, Dropbox, Google Earth, Toondoo, Moovie Maker. ñ §ÂÍÈο- ËÏÂÎÙÚÔÓÈο ÏÂÍÈο. ∂Ê·ÚÌÔÁ‹ ÛÙË Û¯ÔÏÈ΋ ÌÔÓ¿‰·: £· ‰È·ÙÂıÔ‡Ó 6-8 ‰È‰·ÎÙÈΤ˜ ÒÚ˜ ÛÙÔ ∂ÚÁ·ÛÙ‹ÚÈÔ ¶ÏËÚÔÊÔÚÈ΋˜. ÃÚÂÈ¿˙ÂÙ·È Û˘ÓÂÚÁ·Û›· Î·È ÚÔÛ˘ÓÂÓÓfiËÛË Ì ÙÔÓ Î·ıËÁËÙ‹ Ù˘ ¶ÏËÚÔÊÔÚÈ΋˜, Ô ÔÔ›Ô˜ ı· Ì·˜ ‚ÔËı‹ÛÂÈ Ó· ÂÁηٷÛÙ‹ÛÔ˘Ì ÙÔ Î›ÌÂÓÔ ·Ó·ÊÔÚ¿˜ Î·È Ù· ·Ú¿ÏÏËÏ· ΛÌÂÓ· ˆ˜ ·Ú¯Â›· Û ËÏÂÎÙÚÔÓÈ΋ ÌÔÚÊ‹ Û fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ∏/À. ∂›Û˘, ı· Ú¤ÂÈ Ó· Â›Ó·È ·ÔıËÎÂ˘Ì¤Ó· ÛÙËÓ ÂÈÊ¿ÓÂÈ· ÂÚÁ·Û›·˜ fiÏˆÓ ÙˆÓ ∏/À Ù· ÚÔÁÚ¿ÌÌ·Ù· Wordle, Google Earth Î·È Diagram Designer Î·È Ó· Â›Ó·È ÂÍÔÈÎÂȈ̤ÓÔÈ ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ Ì ÙË ¯Ú‹ÛË ÙÔ˘˜. √ÚÁ¿ÓˆÛË Ù˘ Ù¿Í˘: ÀÔı¤ÙÔ˘Ì fiÙÈ ÙÔ ÙÌ‹Ì· ··ÚÙ›˙ÂÙ·È ·fi 20 Ì·ıËÙ¤˜, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ¯ˆÚ›˙ÔÓÙ·È Û ¤ÓÙ (5) ÔÌ¿‰Â˜ ÙˆÓ ÙÂÛÛ¿ÚˆÓ (4) ·ÙfïÓ, ÒÛÙ ӷ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈËıÔ‡Ó Â·ÚÎÒ˜ ÔÈ „ËÊÈ·ÎÔ› fiÚÔÈ. ¢È·ÊÔÚÂÙÈο, ·Ó·ÚÔÛ·ÚÌfi˙Ô˘Ì ·Ó¿ÏÔÁ·. √È Ì·ıËÙ¤˜ ¯ˆÚ›˙ÔÓÙ·È Û ÔÌ¿‰Â˜, ·Ó¿ÏÔÁ· Ì ÙȘ ÚÔÙÈÌ‹ÛÂȘ Î·È Ù· ÂӉȷʤÚÔÓÙ¿ ÙÔ˘˜. √ οı ̷ıËÙ‹˜ ¤¯ÂÈ Û ʈÙÔÙ˘›· Ù· ÁψÛÛÈο Û¯fiÏÈ· ÙÔ˘ ·ÏÈÔ‡ ‚È‚Ï›Ô˘. ªÔÓÙ¤ÏÔ ‰È‰·Ûηϛ·˜/¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ÚÔÛÂÁÁ›ÛÂȘ Î·È ÛÙÚ·ÙËÁÈΤ˜: ¢È‰·Ûηϛ· Ì·ıËÙÔÎÂÓÙÚÈ΋, ‰È·ÏÔÁÈ΋ Î·È ‰ÈÂÚ¢ÓËÙÈ΋. £· ÂÈÎÂÓÙÚˆıԇ̠΢ڛˆ˜ ÛÙËÓ ÔÌ·‰ÔÛ˘ÓÂÚÁ·ÙÈ΋ ̤ıÔ‰Ô, Û‡Ìʈӷ Ì ÙËÓ ÔÔ›· Ë ÁÓÒÛË ÔÈÎÔ‰ÔÌÂ›Ù·È ÛÙ·‰È·Î¿, Û ‰ÈÂÚ¢ÓËÙÈÎfi ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ. ∏ Û˘ÓÂÚÁ·ÙÈ΋-‚Ȉ̷ÙÈ-
ANA™TA™IA NTA§TA°IANNH
67
΋ ÚÔÛ¤ÁÁÈÛË ı· ˘ÏÔÔÈËı› ̤۷ ·fi ÙËÓ ÂÚÁ·Û›· ÙˆÓ Ì·ıËÙÒÓ Û ·ÓÔÌÔÈÔÁÂÓ›˜ ÔÌ¿‰Â˜. ∏ ‰È‰·Ûηϛ· Ì·˜ ÛÙËÚ›˙ÂÙ·È ÌÂÓ ÛÙËÓ ÂÚÌËÓ¢ÙÈ΋ ̤ıÔ‰Ô, ·ÏÏ¿ ·fi ÙËÓ ·Ú¯‹ ¤ˆ˜ ÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ·ÎÔÏÔ˘ı› ÌÈ· ‰ÈÂÚ¢ÓËÙÈ΋/·Ó·Î·Ï˘ÙÈ΋ ÔÚ›· ÔÈÎÔ‰fiÌËÛ˘ Ù˘ ÁÓÒÛ˘, ηٿ ÙËÓ ÔÔ›· ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ Û˘ÌÌÂÙ¤¯Ô˘Ó ÂÓÂÚÁ¿ ÛÙËÓ Ú·ÁÌ¿ÙˆÛË ÙˆÓ ‰Ú·ÛÙËÚÈÔًوÓ, ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÒÓÙ·˜ Î·È ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓ˜ ÁÓÒÛÂȘ. √ ηıËÁËÙ‹˜ Û˘ÓÙÔÓ›˙ÂÈ, ηıÔ‰ËÁ›, ˘ÔÛÙËÚ›˙ÂÈ, ÂÌÓ¤ÂÈ Î·È ÂÌ„˘¯ÒÓÂÈ. ∏ ηıÔ‰‹ÁËÛ‹ ÙÔ˘ Â›Ó·È Êı›ÓÔ˘Û·, ÙfiÛË fiÛË ¯ÚÂÈ¿˙ÂÙ·È ÁÈ· Ó· ·Ú¯›ÛÔ˘Ó ÔÈ ÔÌ¿‰Â˜ Ó· Ì·›ÓÔ˘Ó ÛÙÔ Ó‡̷. √È Ì·ıËÙ¤˜ ‰ÈÂÚ¢ÓÔ‡Ó, Û˘ÓÂÚÁ¿˙ÔÓÙ·È Î·È ÂÌϤÎÔÓÙ·È ÂÓÂÚÁËÙÈο ÛÙË ‰È·‰Èηۛ· Ù˘ Ì¿ıËÛ˘. °ÂÓÈÎÔ› ‰È‰·ÎÙÈÎÔ› ÛÙfi¯ÔÈ: ñ ¡· ÁÔËÙ¢ÙÔ‡Ó ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ ·fi ÌÈ· ÔÙÈο ‰ÂÏ·ÛÙÈ΋ ÚfiÙ·ÛË ‰È‰·Ûηϛ·˜, Ô˘ ÍÂʇÁÂÈ ·fi ÙË Û˘ÓËıÈṲ̂ÓË ·Ú¿‰ÔÛË, ÒÛÙ ӷ ÂÓÂÚÁÔÔÈËıÔ‡Ó ·ÎfiÌ· Î·È ÔÈ Û˘Ó‹ıˆ˜ ·‰È¿ÊÔÚÔÈ, ·Á·ÒÓÙ·˜ ÛÈÁ¿-ÛÈÁ¿ ÙÔ Ì¿ıËÌ·. ∞ÒÙÂÚÔ˜ ÛÙfi¯Ô˜ Ì·˜ Â›Ó·È Ó· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁËıÔ‡Ó ÛÙ·‰È·Î¿ ÚˆÁ̤˜ ÛÙËÓ ·ÁȈ̤ÓË ·ÚÓËÙÈ΋ ÛÙ¿ÛË ÙˆÓ Ì·ıËÙÒÓ ·¤Ó·ÓÙÈ ÛÙÔ Ì¿ıËÌ· ñ ¡· ¤ÚıÔ˘Ó Û ·ʋ ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ Ì ¤Ó· ΛÌÂÓÔ Ù˘ ·.Â. ·Ïfi (ÛÙË Û‡ÓÙ·ÍË Î·È ÛÙÔ ÏÂÍÈÏfiÁÈÔ), ‡ÏËÙÔ Î·È ‰È‰·ÎÙÈÎfi, Ô˘ ÙÔ ÂÚȯfiÌÂÓfi ÙÔ˘ ÂÈ‚ÈÒÓÂÈ ˆ˜ ÙȘ ̤Ú˜ Ì·˜, ÒÛÙ ӷ ·Á·‹ÛÔ˘Ó ÙË ÁÏÒÛÛ· Ì·˜ ÛÙÔ Û‡ÓÔÏfi Ù˘ Î·È Ó· ‰Ô˘Ó ÙË Ó.Â. ˆ˜ Ê˘ÛÈ΋ Û˘Ó¤¯ÂÈ· Ù˘ ·.Â. ñ ¡· ·Ú·ÙËÚ‹ÛÔ˘Ó ÙËÓ ·‰È¿Û·ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· Ù˘ ÁÏÒÛÛ·˜ Ì·˜, ̤۷ ÛÙÔ˘˜ ·ÈÒÓ˜ Î·È Ó· ‰È·ÎÚ›ÓÔ˘Ó ÙȘ ‰È·ÊÔÚ¤˜ ÛÙË ÌÔÚÊ‹ Ù˘, ̤۷ ·fi Ù· ÛÙ¿‰È· Ô˘ ¤Ú·Û (·Ú¯·›· ÂÏÏËÓÈ΋- ηı·ÚÂ‡Ô˘Û·-Ó¤· ÂÏÏËÓÈ΋). ñ ¡· ηÏÏÈÂÚÁ‹ÛÔ˘Ó ÙÔÓ ÚÔÊÔÚÈÎfi Î·È ÙÔ ÁÚ·Ùfi ÏfiÁÔ, ·Ú¿ÁÔÓÙ·˜ ΛÌÂÓ· Û ÂÈÎÔÈÓˆÓÈ·Îfi Ï·›ÛÈÔ. ñ ¡· ηٷÓÔ‹ÛÔ˘Ó ÙÔ ÂÚȯfiÌÂÓÔ-Ì‹Ó˘Ì· ÙÔ˘ ÎÂÈ̤ÓÔ˘ Î·È Ó· ÙÔ ÚÔÛÂÁÁ›ÛÔ˘Ó ÎÚÈÙÈο. ñ ¡· Ì¿ıÔ˘Ó Ó· Û˘ÁÎÚ›ÓÔ˘Ó ·Ú¿ÏÏËÏ· ΛÌÂÓ· Î·È Ó· ηٷÁÚ¿ÊÔ˘Ó ÔÌÔÈfiÙËÙ˜ Î·È ‰È·ÊÔÚ¤˜. ñ ¡· ÂÍ·ÛÎËıÔ‡Ó ÛÙË ÌÂÙ·ÙÚÔ‹ ÂÓfi˜ ÎÂÈÌÂÓÈÎÔ‡ ›‰Ô˘˜ Û ¿ÏÏÔ.
68
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
ñ ¡· ηÏÏÈÂÚÁ‹ÛÔ˘Ó ÙË ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÈ΋ ÁÚ·Ê‹ Î·È ÙÔ ÁÚ¿„ÈÌÔ Ì ÔÙÈ΋ ÁˆÓ›·. ñ ¡· ÚÔÛÂÁÁ›ÛÔ˘Ó Ì ‚Ȉ̷ÙÈÎfi ÙÚfiÔ Ò˜ ˙ˆÓÙ·Ó‡ԢÌÂ-‰Ú·Ì·ÙÔÔÈԇ̠¤Ó· ΛÌÂÓÔ, Ì ·ÒÙÂÚÔ ÛÙfi¯Ô Ó· ·Á·‹ÛÔ˘Ó ÙÔ ı¤·ÙÚÔ Ì¤Û· ·fi ÙÔ ·È¯Ó›‰È ÚfiψÓ. ∂ȉÈÎÔ› ‰È‰·ÎÙÈÎÔ› ÛÙfi¯ÔÈ ñ ¡· ηٷÓÔ‹ÛÔ˘Ó ÙË ‰È·¯ÚÔÓÈ΋ ÈÛ¯‡ ÙÔ˘ ̇ıÔ˘ Î·È Ó· Û¯ÔÏÈ¿ÛÔ˘Ó ÔÏ˘ÚÈÛÌ·ÙÈο ÙȘ ‰È¿ÊÔÚ˜ Ù˘¯¤˜ Ù˘. ñ ¡· ÏËÚÔÊÔÚËıÔ‡Ó ÁÈ· ÙË ˙ˆ‹ ÙÔ˘ ∞ÈÛÒÔ˘ Î·È ÙÔ˘˜ ̇ıÔ˘˜ ÙÔ˘. ñ ¡· ‰È·ÎÚ›ÓÔ˘Ó ÙË ‰È·ÊÔÚ¿ ̇ıÔ˘ Î·È ·Ú·‚ÔÏ‹˜ Î·È Ó· ÂÓÙÔ›ÛÔ˘Ó ÔÈÔ Â›Ó·È ÙÔ ÎÔÈÓfi ÙÔ˘˜ ÛËÌÂ›Ô (ÙÔ ·ÏÏËÁÔÚÈÎfi ÓfiËÌ·). ñ ¡· Ì¿ıÔ˘Ó Ó· ÂÓÙÔ›˙Ô˘Ó ÙÔ ÂÈ̇ıÈÔ Û ¤Ó·Ó ̇ıÔ Î·È Ó· ÙÔ ÂÈηÈÚÔÔÈÔ‡Ó. ñ ¡· ÂÍÔÈÎÂȈıÔ‡Ó ÛÙË ÁÚ·Ê‹ ‰È·ÏfiÁÔ˘, ÁÈ· Ó· ‰È·ÈÛÙÒÛÔ˘Ó ÙÈ ˙ˆÓÙ¿ÓÈ· ¯·Ú›˙ÂÈ Ô ‰È¿ÏÔÁÔ˜ ÛÙÔ Î›ÌÂÓÔ Î·È fiÛË ·fiÛÙ·ÛË ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ› Ë ÙÚÈÙÔÚfiÛˆË ·Ê‹ÁËÛË. ñ ¡· ‰È‰·¯ÙÔ‡Ó ÛÙ¿ÛÂȘ ˙ˆ‹˜ ¯Ú‹ÛÈ̘ ÁÈ· ÙË ˙ˆ‹ ÙÔ˘˜, ÚÔ‚ÏËÌ·ÙÈ˙fiÌÂÓÔÈ Á‡Úˆ ·fi ÙÔ˘˜ fiÚÔ˘˜: ÂÈÏÈÎÚÈÓ‹˜-Ù›ÌÈÔ˜-·Î¤Ú·ÈÔ˜ ¯·Ú·ÎÙ‹Ú·˜ Û ·ÓÙȉȷÛÙÔÏ‹ Ì ÙÔ˘˜ fiÚÔ˘˜: ÎfiϷη˜-˘ÔÎÚÈÙ‹˜-ηÈÚÔÛÎfiÔ˜-‰ÈÚfiÛˆÔ˜ ¿ÓıÚˆÔ˜. ñ ¡· ·ÔÎÙ‹ÛÔ˘Ó ÙËÓ ÈηÓfiÙËÙ· Ó· ÂÓÙÔ›˙Ô˘Ó ÙȘ ÌÂÙÔ¯¤˜ ÂÓÂÚÁËÙÈ΋˜ Î·È Ì¤Û˘ ʈӋ˜ ÙˆÓ ‚·Ú‡ÙÔÓˆÓ ÚËÌ¿ÙˆÓ, Ó· ÙȘ ηٷٿÛÛÔ˘Ó Û ›Ó·Î˜, ·Ó¿ÏÔÁ· Ì ÙË ÊˆÓ‹ Î·È ÙÔ ¯ÚfiÓÔ Ô˘ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È, Î·È Ó· Â›Ó·È Û ı¤ÛË Ó· ÙȘ ·Ó·ÁÓˆÚ›˙Ô˘Ó ÁÚ·ÌÌ·ÙÈο Î·È Ó· ÙȘ ¯·Ú·ÎÙËÚ›˙Ô˘Ó Û˘ÓÙ·ÎÙÈο Ì ÙË ‚Ô‹ıÂÈ· Ù˘ ÌÂÙ¿ÊÚ·Û˘. ñ ¡· ηٷÓÔ‹ÛÔ˘Ó ÙÔ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÈÎfi Î·È ‰˘Ó·ÌÈÎfi ÚfiÏÔ ÙˆÓ ÌÂÙÔ¯ÒÓ Ì¤Û· ÛÙËÓ ÚfiÙ·ÛË Î·È ÙËÓ Â˘ÂÏÈÍ›·-ÔÈÎÔÓÔÌ›· Ô˘ ¯·Ú›˙Ô˘Ó ÛÙÔ ÏfiÁÔ Û ۇÁÎÚÈÛË Ì ÙȘ ‰Â˘ÙÂÚ‡ԢÛ˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ (ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÈ΋ ÁÚ·ÌÌ·ÙÈ΋). ñ ¡· ÚÔ‚ÏËÌ·ÙÈÛÙÔ‡Ó ÁÈ· ÔÈÔ ÏfiÁÔ Ë Ó.Â. ηًÚÁËÛ ٷ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ›‰Ë ÌÂÙÔ¯ÒÓ Î·È Ó· ηٷı¤ÛÔ˘Ó ÙȘ ·fi„ÂȘ ÙÔ˘˜ Û¯ÂÙÈο Ì ÙÔ ·Ó ˆÊÂÏ‹ıËÎÂ-‰È¢ÎÔχÓıËÎÂ Ë ÁÏÒÛÛ· Ì·˜ Ì ·˘Ù‹ ÙËÓ ÂÈÏÔÁ‹.
ANA™TA™IA NTA§TA°IANNH
69
ñ ¡· ‚ÚÔ˘Ó ÊÚ¿ÛÂȘ Ù˘ Ó.Â. ÛÙȘ Ôԛ˜ ÔÈ ·Ú¯·›Â˜ ÌÂÙÔ¯¤˜ ‰È·ÙËÚÔ‡ÓÙ·È ·Ó¤·Ê˜, Ó· ÂÚ¢ӋÛÔ˘Ó ÙË ÛËÌ·Û›· ÙˆÓ ÊÚ¿ÛÂˆÓ ·˘ÙÒÓ Î·È Ó· Ì¿ıÔ˘Ó Ó· ÙȘ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡Ó ÛÙËÓ Î·ıËÌÂÚÈÓfiÙËÙ¿ ÙÔ˘˜. ñ ¡· Ì¿ıÔ˘Ó Ò˜ ηٷÚÙ›˙ÂÙ·È ¤Ó·˜ ÂÓÓÔÈÔÏÔÁÈÎfi˜ ¯¿ÚÙ˘ Î·È Ó· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ÛÔ˘Ó ÙÔ ‰ÈÎfi ÙÔ˘˜ ÂÓÓÔÈÔÏÔÁÈÎfi ¯¿ÚÙË ÙˆÓ ÌÂÙÔ¯ÒÓ. ¶·È‰·ÁˆÁÈÎÔ› ÛÙfi¯ÔÈ ñ ¡· ηÏÏÈÂÚÁ‹ÛÔ˘Ó ÔÌ·‰ÔÛ˘ÓÂÚÁ·ÙÈÎfi Ó‡̷, ·Ú·ÙËÚÒÓÙ·˜ ÙË ‰‡Ó·ÌË Ù˘ ·ÏÏËÏÔ‚Ô‹ıÂÈ·˜ Î·È Î·Ù·ÓÔÒÓÙ·˜ fiÙÈ fiÏÔÈ Â›Ó·È ¯Ú‹ÛÈÌÔÈ Û ÌÈ· ÔÌ¿‰·. ñ ¡· ·ÛÎËıÔ‡Ó ÛÙÔ Ó· ÂÈÎÔÈÓˆÓÔ‡Ó Ì ¿ÏÏÔ˘˜ Û˘ÌÌ·ıËÙ¤˜ ÙÔ˘˜ Î·È Ó· ÌÔÈÚ¿˙ÔÓÙ·È ÙȘ ·fi„ÂȘ ÙÔ˘˜ ÛÙÔ Ï·›ÛÈÔ Û˘ÓÂÚÁ·ÙÈÎÒÓ ‰Ú·ÛÙËÚÈÔًوÓ. ñ ¡· ‰È·ÌÔÚÊÒÛÔ˘Ó ÙȘ ÚÔÛˆÈΤ˜ ÙÔ˘˜ ÛÙ¿ÛÂȘ Î·È ÂÔÈı‹ÛÂȘ ·¤Ó·ÓÙÈ Û ‚·ÛÈο ı¤Ì·Ù· Ù˘ ·ÙÔÌÈ΋˜ Î·È Ù˘ ÎÔÈÓˆÓÈ΋˜ ˙ˆ‹˜ Î·È Ó· ˘Ô‚ÔËıËıÔ‡Ó ÛÙË Û˘ÁÎÚfiÙËÛË ÙÔ˘ ‰ÈÎÔ‡ ÙÔ˘˜ ·ÍÈ·ÎÔ‡ ÎÒ‰Èη. ñ ¡· ÂÈÙ¢¯ı› ÌÈ· ‰È·ÊÔÚÔÔÈË̤ÓË ÚfiÛÏË„Ë Ù˘ ÁÓÒÛ˘, Ë ÔÔ›· ı· ÙÔ˘˜ ‚ÔËı‹ÛÂÈ ÛÙËÓ ·Ó¿Ù˘ÍË Ù˘ ÎÚÈÙÈ΋˜ Î·È ÛÙË ‰È·Ù‡ˆÛË Ù˘ ÚÔÛˆÈ΋˜ ÙÔ˘˜ ¿Ô„˘. Δ¯ÓÔÏÔÁÈÎÔ› ÛÙfi¯ÔÈ ñ ¡· ÂÍÔÈÎÂȈıÔ‡Ó ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ Ì ÙË ¯Ú‹ÛË ÙÔ˘ ‰È·‰ÈÎÙ‡Ô˘, ̤۷ ·fi ÙÔ ÔÔ›Ô ı· Ì¿ıÔ˘Ó Ó· ·Ó·˙ËÙÔ‡Ó, Ó· ÂÈϤÁÔ˘Ó, Ó· ·ÓÙÏÔ‡Ó, Î·È Ó· ÎÚ›ÓÔ˘Ó ÙËÓ ÏËÚÔÊÔÚ›·. ∂ÈϤÔÓ, Ó· ÂÍÔÈÎÂȈıÔ‡Ó Ì ÙË ¯Ú‹ÛË ËÏÂÎÙÚÔÓÈÎÒÓ ÏÂÍÈÎÒÓ Î·È ‰È·‰ÈÎÙ˘·ÎÒÓ ËÁÒÓ (Ó¤Ô˜ ‹ „ËÊÈ·Îfi˜ ÁÚ·ÌÌ·ÙÈÛÌfi˜). ñ ¡· ÂÍÔÈÎÂȈıÔ‡Ó Ì ÙȘ Δ.¶.∂. Î·È Î˘Ú›ˆ˜ Ì ÙÔÓ ÂÂÍÂÚÁ·ÛÙ‹ ÎÂÈ̤ÓÔ˘ (Word), ηٿ ÙË Û˘ÌÏ‹ÚˆÛË ÙˆÓ Ê‡ÏÏˆÓ ÂÚÁ·Û›·˜. ¡· ·ÍÈÔÔÈ‹ÛÔ˘Ó, Ì¿ÏÈÛÙ·, ÙÔÓ ÂÂÍÂÚÁ·ÛÙ‹ ÎÂÈ̤ÓÔ˘ ˆ˜ ̤ÛÔ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÈ΋˜ ÁÚ·Ê‹˜. ñ ¡· ηÏÏÈÂÚÁ‹ÛÔ˘Ó ÁÂÓÈÎfiÙÂÚ· ‰ÂÍÈfiÙËÙ˜ „ËÊÈ·ÎÔ‡ ÁÚ·ÌÌ·ÙÈÛÌÔ‡ (‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· ppt, Û˘ÓÓÂÊfiÏÂÍÔ˘ Î·È ÂÓÓÔÈÔÏÔÁÈÎÔ‡ ¯¿ÚÙË).
70
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
ñ ¡· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ÛÔ˘Ó „ËÊÈ·Îfi Ê¿ÎÂÏÔ ÁÈ· ÙË Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓË „ËÊȷ΋ ÂÓfiÙËÙ·, Ô ÔÔ›Ô˜ ÛÙËÓ ÔÚ›· ÙÔ˘ ‰È‰·ÎÙÈÎÔ‡ ¤ÙÔ˘˜, ÂÌÏÔ˘ÙÈ˙fiÌÂÓÔ˜, ı· ÌÔÚÔ‡Û ӷ ÂÍÂÏȯı› Û „ËÊÈ·Îfi ·Ú¯Â›Ô ÁÈ· ÙÔ Ì¿ıËÌ· Ù˘ ∞.∂.°. ñ ¡· ηٷÛÙÔ‡Ó ÈηÓÔ› Ó· ηٷÓÔÔ‡Ó Ù· ÔÈΛϷ ÔÏ˘ÙÚÔÈο ΛÌÂÓ· Î·È Ó· ·ÓÙÈÏ·Ì‚¿ÓÔÓÙ·È ÙÔÓ ÙÚfiÔ ÂÈÎÔÈÓˆÓ›·˜ ÙˆÓ ÔÈÎ›ÏˆÓ ÛËÌÂȈÙÈÎÒÓ fiÚˆÓ.
ª∂ƒ√™ ∞ã: ¶ÂÚÈÁÚ·Ê‹ ÙˆÓ Ê¿ÛÂˆÓ ÂͤÏÈ͢ ÙÔ˘ ÛÂÓ·Ú›Ô˘ ∞’ Ê¿ÛË: ¶ÚÈÓ ·fi ÙËÓ ·Ó¿ÁÓˆÛË ÙÔ˘ ÎÂÈ̤ÓÔ˘ (20 min) ªÂ ·ÊfiÚÌËÛË ÙÔÓ Ù›ÙÏÔ ÙÔ˘ ÎÂÈ̤ÓÔ˘ Î·È Ì ÙË ‰È·‰Èηۛ· ÙÔ˘ ηٷÈÁÈÛÌÔ‡ ȉÂÒÓ (brainstorming) Û˘˙ËÙ¿Ì Ì ÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜ Ì·˜ ÔÈ· Â›Ó·È Ë ÁÓÒÌË ÙÔ˘˜ ÁÈ· ÙÔ˘˜ ̇ıÔ˘˜, ÁÈ· ÔÈÔ ÏfiÁÔ ÓÔÌ›˙Ô˘Ó fiÙÈ ÙÔ˘˜ ¯ÚËÛÈÌÔÔ›ËÛÂ Ô ¿ÓıÚˆÔ˜, Û ÔÈÔÓ Û˘ÁÁڷʤ· ÙÔ˘˜ ·Ú·¤ÌÂÈ Ë Ï¤ÍË «Ì‡ıÔ˜», ˙ËÙ¿Ì ӷ ·Ó·Ê¤ÚÔ˘Ó Ù›ÙÏÔ˘˜ ̇ıˆÓ Ô˘ ÁÓˆÚ›˙Ô˘Ó Î·È ı¤ÙÔ˘Ì ÙÔÓ ÚÔ‚ÏËÌ·ÙÈÛÌfi ÁÈ· ÔÈÔ ÏfiÁÔ ÔÈ Ì‡ıÔÈ ¤¯Ô˘Ó ηٿ ηÓfiÓ· ˆ˜ ‹ÚˆÂ˜ ˙Ò·. ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ·, ‰È·‚¿˙Ô˘Ì ·ÚÁ¿ ÙÔ Î›ÌÂÓÔ, ÂÓÒ ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ ÙÔ ·Ú·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Ó ÚÔÛÂÎÙÈο ÛÙȘ ÔıfiÓ˜ ÙÔ˘˜. μ’ Ê¿ÛË: ∫·Ù¿ ÙËÓ ·Ó¿ÁÓˆÛË ÙÔ˘ ÎÂÈ̤ÓÔ˘ (25 min) (ÎÔÈÓfi ʇÏÏÔ ÂÚÁ·Û›·˜) √È Ì·ıËÙ¤˜ ηÏÔ‡ÓÙ·È Ó· ÂÓÙÔ›ÛÔ˘Ó ÛÙÔ Î›ÌÂÓÔ Ï¤ÍÂȘ ‹ ÊÚ¿ÛÂȘ Ô˘ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ηٷÓÔ‹ÛÔ˘Ó. ∞ÍÈÔÔÈÒÓÙ·˜ fiÛ˜ ÂÓÙfiÈÛ·Ó, ÙÔ˘˜ ÚÔÙÚ¤Ô˘Ì ӷ ΢ÎÏÒÛÔ˘Ó ·˘Ù¤˜ Ô˘ ÙÔ˘˜ Â›Ó·È ‰˘ÛÓfiËÙ˜. ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· ··ÓÙÔ‡Ó Ì ÙË ‰È΋ Ì·˜ ηıÔ‰‹ÁËÛË Û ·Ï¤˜ ÂÚˆÙ‹ÛÂȘ ηٷÓfiËÛ˘ ÙÔ˘ ÎÂÈ̤ÓÔ˘, Û˘Ì‚Ô˘Ï¢fiÌÂÓÔÈ Î·È Ù· ÂÚÌËÓ¢ÙÈο Û¯fiÏÈ· Ù˘ ʈÙÔÙ˘›·˜. ∂Ó‰ÂÈÎÙÈΤ˜ ÂÚˆÙ‹ÛÂȘ: ñ ™Â ÙÈ Î·Ù¿ÛÙ·ÛË ‹Ù·Ó Ô Ï‡ÎÔ˜ Î·È ÙÈ ·Ó·˙ËÙÔ‡ÛÂ; ¶ÔÈÔ˘˜ Û˘Ó¿ÓÙËÛ ÛÙÔ ‰ÚfiÌÔ ÙÔ˘; ñ ΔÈ ¤ÏÂÁ ÛÙÔ ·È‰› Ë ÁÚÈ¿ ÛÙËÓ ·Ú¯‹ Î·È ÙÈ ·ÚÁfiÙÂÚ·; °È· ÔÈÔ ÏfiÁÔ ÙÔ ¤Î·Ó ·˘Ùfi; ñ ΔÈ ÓfiÌÈÛ ÛÙËÓ ·Ú¯‹ Ô Ï‡ÎÔ˜ Î·È Ò˜ ÂÓ‹ÚÁËÛÂ;
ANA™TA™IA NTA§TA°IANNH
71
ñ °È·Ù› ·ÔÁÔËÙ‡ÙËΠÙÂÏÈο Ô Ï‡ÎÔ˜; ΔÈ Û˘Ó¤‚Ë; ∞ÊÔ‡ ÔÏÔÎÏËÚˆı› Ë Ï‹Ú˘ ÁψÛÛÈ΋ ÂÍÔÌ¿Ï˘ÓÛË ÙÔ˘ ÎÂÈ̤ÓÔ˘, ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ Ú¤ÂÈ Ó· Â›Ó·È Û ı¤ÛË Ó· ·Ó·‰ÈËÁËıÔ‡Ó ÙËÓ ÈÛÙÔÚ›·. £· ÙÔ˘˜ ˙ËÙ‹ÛÔ˘ÌÂ Î·È ÌÈ· ÚÒÙË ·fiÂÈÚ· ÌÂÙ¿ÊÚ·Û˘, ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó· ÂÓÙÔ›ÛÔ˘Ó ÔÈ· ·ÎÚÈ‚Ò˜ ÛËÌ›· ÙÔ˘˜ ‰˘ÛÎÔÏÂ‡Ô˘Ó ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ. ¶ÚÔÊ·ÓÒ˜ ı· ˘ÔÁÚ·ÌÌ›ÛÔ˘Ó ÙȘ ÌÂÙÔ¯¤˜. ™ÙÔ ÛËÌÂ›Ô ·˘Ùfi ‰Â ‰›ÓÔ˘Ì ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ˜ ÂÍËÁ‹ÛÂȘ. Œ¯Ô˘Ì fï˜ ÚÔÂÙÔÈÌ¿ÛÂÈ ‹‰Ë ÙÔ ¤‰·ÊÔ˜ ÁÈ· ÙË ‰È‰·Ûηϛ· ÙÔ˘ Û˘ÓÙ·ÎÙÈÎÔ‡ Ì·˜. ™ËÌÂÈÒÓÔ˘Ó ÙȘ ··ÓÙ‹ÛÂȘ ÙÔ˘˜ Ì ‰˘Ó·ÌÈÎfi ÙÚfiÔ (¯ÚÒÌ·, ˘ÔÁÚ¿ÌÌÈÛË, ÁÚ·ÌÌ·ÙÔÛÂÈÚ¿), ÂÂÌ‚·›ÓÔÓÙ·˜ ÛÙÔ ËÏÂÎÙÚÔÓÈÎfi ΛÌÂÓÔ. °’ Ê¿ÛË: ∂ÚÁ·Û›· ηٿ ÔÌ¿‰Â˜ (1-2 ‰È‰·ÎÙÈΤ˜ ÒÚ˜) ∏ Ù¿ÍË ¯ˆÚ›˙ÂÙ·È Û ¤ÓÙ (5) ÔÌ¿‰Â˜ ÙˆÓ ÙÂÛÛ¿ÚˆÓ (4) ·ÙfïÓ. √È ÔÌ¿‰Â˜ ÌÔÈÚ¿˙ÔÓÙ·È ‰È·ÊÔÚÂÙÈΤ˜ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ˜, ÔÈ Ôԛ˜ ÙÔ˘˜ ·Ó·Ù›ıÂÓÙ·È ÛÙ· ʇÏÏ· ÂÚÁ·Û›·˜. K·Ïfi Â›Ó·È Î·Ù¿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· Ù˘ ÂÎfiÓËÛ˘ ÙÔ˘ ÛÂÓ·Ú›Ô˘ fiÏ· Ù· ̤ÏË Ù˘ ÔÌ¿‰·˜ ÂÎ ÂÚÈÙÚÔ‹˜ Ó· ÂÈÙÂÏÔ‡Ó ÙÔ ÚfiÏÔ ÙÔ˘ Û˘Ó‰¤ÛÌÔ˘ ·Ó·ÙÚÔÊÔ‰fiÙËÛ˘ ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ÔÌ¿‰ˆÓ. ∞’ √Ì¿‰· (1Ô Ê‡ÏÏÔ ÂÚÁ·Û›·˜) ∏ ·ã ÔÌ¿‰· ·Ó·Ï·Ì‚¿ÓÂÈ ÛÙËÓ ·Ú¯‹ Ó· ÂÚÈËÁËı› ÛÙÔ ‰È·‰›ÎÙ˘Ô, ·Ó·˙ËÙÒÓÙ·˜ ÏËÚÔÊÔڛ˜ ÁÈ· ÙË ˙ˆ‹ ÙÔ˘ ∞ÈÛÒÔ˘ ÛÂ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤Ó˜ ËÏÂÎÙÚÔÓÈΤ˜ ‰È¢ı‡ÓÛÂȘ. ŸÙ·Ó Û¯ËÌ·Ù›ÛÂÈ ÌÈ· ÔÏÔÎÏËڈ̤ÓË ÂÈÎfiÓ· ÁÈ· ÙÔ ÚÔÊ›Ï ÙÔ˘, ı· Û˘ÌÏËÚÒÛÂÈ ÛÙÔ Ê‡ÏÏÔ ÂÚÁ·Û›·˜ ¤Ó·Ó ›Ó·Î· Û¯ÂÙÈÎfi Ì ÙȘ ÏËÚÔÊÔڛ˜ Ô˘ Û˘ÁΤÓÙÚˆÛÂ. £· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ‹ÛÂÈ, ›Û˘, ÙÔ Google Earth, ÁÈ· Ó· ÂÓÙÔ›ÛÂÈ Û ÔÈ· ¯ÒÚ· ·ÓÙÈÛÙÔȯ› Û‹ÌÂÚ· Ô ÙfiÔ˜ ηٷÁˆÁ‹˜ ÙÔ˘ (Ë ºÚ˘Á›·). ∫·ÙfiÈÓ Ë Û˘˙‹ÙËÛË ı· ÛÙÚ·Ê› Á‡Úˆ ·fi ÙËÓ Â͈ÙÂÚÈ΋ ÂÌÊ¿ÓÈÛË ÙÔ˘ ∞ÈÛÒÔ˘ Î·È Ë ÔÌ¿‰· ı· ÙÔÔıÂÙËı› ·Ó ·˘Ù‹ Û˘ÌʈÓÔ‡ÛÂ/› Ì ٷ Û‡Á¯ÚÔÓ· ÚfiÙ˘· ÔÌÔÚÊÈ¿˜. £· ‰ÈÂÚ¢ӋÛÂÈ ·Ó ÙÔ ¿Û¯ËÌÔ ·ÚÔ˘ÛÈ·ÛÙÈÎfi ÙÔ˘ ¤ÁÈÓ ÙÚÔ¯Ô¤‰Ë ÛÙË ˙ˆ‹ ÙÔ˘ Î·È ı· ÛÎÂÊÙ› ÁÈ·Ù› Ô ÎfiÛÌÔ˜ ‰ÂÓ ÙÔ ÚfiÛÂ¯Â Î·È ÔÈÔ ÚÔÛfiÓ ÙÔ˘ ÙÔ ·ÓÙÈÛÙ¿ıÌÈ˙Â. £· ·Ó·˙ËÙ‹ÛÂÈ, ›Û˘, ÙÔ˘˜ ÏfiÁÔ˘˜ Ô˘ Ë Î·Ï‹ Â͈ÙÂÚÈ΋ ÂÌÊ¿ÓÈÛË ·›˙ÂÈ ÛÔ˘‰·›Ô ÚfiÏÔ ÛÙËÓ Â·ÁÁÂÏÌ·ÙÈ΋ Ì·˜ ·Ó¤ÏÈÍË Û‹ÌÂÚ·. ∂Ó Û˘Ó¯›·, Ù· ̤ÏË Ù˘ ÔÌ¿‰·˜ Û˘˙ËÙÔ‡Ó ÙÈ ÙÔ˘˜ ¤Î·Ó ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ÂÓÙ‡ˆÛË ÛÙË ˙ˆ‹ ÙÔ˘ ∞ÈÛÒÔ˘ Î·È ÁÈ· ÔÈÔ ÏfiÁÔ. ∫·ÙfiÈÓ ÙÔ˘˜ ˙ËÙ›ٷÈ, ÌÂ
72
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
·ÊÔÚÌ‹ ÙÔÓ ÙÚfiÔ ı·Ó¿ÙÔ˘ ÙÔ˘ (ÙÔÓ ÁÎÚ¤ÌÈÛ·Ó ·fi ÙÔÓ ¶·ÚÓ·ÛÛfi ÔÈ ÈÂÚ›˜ ÙÔ˘ Ì·ÓÙ›Ԣ ÙˆÓ ¢ÂÏÊÒÓ, ÂÂȉ‹ η˘ÙËÚ›·˙ ÙË ÊÈÏ·ÚÁ˘Ú›· ÙÔ˘˜), Ó· ηٷÁÚ¿„Ô˘Ó ÁÈ· ÔÈÔ ÏfiÁÔ ‰Â Á›ÓÔÓÙ·È Û˘Ó‹ıˆ˜ ·Á·ËÙÔ› ÔÈ ¿ÓıÚˆÔÈ Ô˘ ϤÓ ·Ï‹ıÂȘ, ȉ›ˆ˜ Ì ÙÚfiÔ ‰ËÎÙÈÎfi. ™ÙÔ ÛËÌÂ›Ô ·˘Ùfi ı· ·Ó·Ê¤ÚÔ˘Ó fiÛ· ·Ú·‰Â›ÁÌ·Ù· ÁÓˆÚ›˙Ô˘Ó (.¯. ÃÚÈÛÙfi˜, ÃÚ˘ÛfiÛÙÔÌÔ˜, ™ˆÎÚ¿Ù˘ Î.Ï.). ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ·, Ë ÔÌ¿‰· ı· Û˘˙ËÙ‹ÛÂÈ ÁÈ·Ù› ηٿ ÙË ÁÓÒÌË Ù˘ Ô ¿ÓıÚˆÔ˜ ¯ÚËÛÈÌÔÔ›ËÛ ÙÔ˘˜ ̇ıÔ˘˜ Î·È Ù· ˙Ò·, ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó· ÂÚ¿ÛÂÈ ÌËӇ̷ٷ Û¯ÂÙÈο Ì ·ÓıÚÒÈÓÔ˘˜ ¯·Ú·ÎÙ‹Ú˜ Î·È ·‰˘Ó·Ì›Â˜. £· ηٷÁÚ¿„Ô˘Ó, Ì¿ÏÈÛÙ·, ÔÈ· ˙Ò· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ› Û˘Ó‹ıˆ˜ Ô ∞›ÛˆÔ˜ (χÎÔ˜-·ÏÂÔ‡) Î·È ÔÈÔ˘˜ ·ÓıÚÒÈÓÔ˘˜ ¯·Ú·ÎÙ‹Ú˜ ·ÓÙÈÚÔÛˆÂ‡Ô˘Ó (ηÎfi˜-ÔÓËÚfi˜). ¶ÚÔ¯ˆÚԇ̠ÙË ‰È‰·Ûηϛ· Ì·˜ ·Ó·Ê¤ÚÔÓÙ·˜ ÙÔ fiÓÔÌ· ÙÔ˘ ÃÚÈÛÙÔ‡, Ô ÔÔ›Ô˜ ÌÈÏÔ‡Û ̤۷ ·fi ·Ú·‚ÔϤ˜. ∂Óı·ÚÚ‡ÓÔ˘Ì ÙËÓ ÔÌ¿‰· Ó· ı˘ÌËı› Î·È Ó· ·Ó·Ê¤ÚÂÈ Î¿ÔȘ ·fi ·˘Ù¤˜ Î·È Ó· ·Ó·˙ËÙ‹ÛÂÈ ÛÙÔ ‰È·‰›ÎÙ˘Ô ÏËÚÔÊÔڛ˜ ÁÈ· ÙȘ ·Ú·‚ÔϤ˜ Î·È Ù· ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο ÙÔ˘˜, ¤ÙÛÈ ÒÛÙ ӷ ηٷÁÚ¿„ÂÈ ÙȘ ‰È·ÊÔÚ¤˜ ÙÔ˘˜ ·fi ÙÔ˘˜ ̇ıÔ˘˜. ™Ùfi¯Ô˜ Ì·˜ ÌÂٷ͇ ¿ÏÏˆÓ Â›Ó·È Ó· ÊÙ¿ÛÔ˘Ó ÛÙÔ Û˘Ì¤Ú·ÛÌ· fiÙÈ ÛÙÔ˘˜ ̇ıÔ˘˜ ˘¿Ú¯ÂÈ Î·È ÂÈ̇ıÈÔ, ÙÔ ÔÔ›Ô ¿ÏÏÔÙ ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È Î·È ¿ÏÏÔÙ ‡ÎÔÏ· ÂÓÓÔ›ٷÈ. ∞ÛÊ·ÏÒ˜, ı· ÙÔ˘˜ ˙ËÙ‹ÛÔ˘Ì ӷ ÁÚ¿„Ô˘Ó Î·È ¤Ó· Û‡ÓÙÔÌÔ ÂÈ̇ıÈÔ ÁÈ· ÙÔ Ï‡ÎÔ Î·È ÙË ÁÚÈ¿. ∫·ÙfiÈÓ ı· ԇ̠fiÙÈ ÎÔÈÓfi ÁÓÒÚÈÛÌ· ÌÂٷ͇ ̇ıÔ˘ Î·È ·Ú·‚ÔÏ‹˜ Â›Ó·È ÙÔ ·ÏÏËÁÔÚÈÎfi ÓfiËÌ·. ∞ÊÔ‡ Ë ÔÌ¿‰· ·Ó·˙ËÙ‹ÛÂÈ ÛÙ· ËÏÂÎÙÚÔÓÈο ÏÂÍÈο ÙË ÛËÌ·Û›· Ù˘ Ϥ͢ ·ÏÏËÁÔÚ›·, ı· ÚÔÙÚ¤„Ô˘Ì ٷ ̤ÏË Ù˘ Ó· ·Ó·Ï‡ÛÔ˘Ó Û ÌÈ· ·Ú¿ÁÚ·ÊÔ ÙÔ ·ÏÏËÁÔÚÈÎfi ÓfiËÌ· ÙÔ˘ ̇ıÔ˘ ÙÔ˘ χÎÔ˘ Î·È Ù˘ ÁÚÈ¿˜. ∏ ÔÌ¿‰· ı· ÛÎÂÊÙ›, ›Û˘, Û ÔȘ ÂÚÈÙÒÛÂȘ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈԇ̠·ÏÏËÁÔÚ›· Î·È ı· ÚÔ‚ÏËÌ·ÙÈÛÙ› ·Ó Ë ·ÏÏËÁÔÚ›· ÂÓ‰¤¯ÂÙ·È Ó· ÂÌÂÚȤ¯ÂÈ „¤Ì· ‹ ‰fiÏÔ. μ’ √Ì¿‰· (2Ô Ê‡ÏÏÔ ÂÚÁ·Û›·˜) ∑ËÙ¿Ì ·fi ÙË ‚’ ÔÌ¿‰· Ó· ‰È·‚¿ÛÂÈ ÙÔ ·Ú¿ÏÏËÏÔ Î›ÌÂÓÔ Ô˘ ı· Ù˘ ‰Ôı› ÛÙÔ Ê‡ÏÏÔ ÂÚÁ·Û›·˜ (ÌÈ· ¤ÌÌÂÙÚË ‰È·Û΢‹ ÙÔ˘ ̇ıÔ˘ Û ηı·ÚÂ‡Ô˘Û·) Î·È Ó· ÂÓÙÔ›ÛÂÈ ÔÌÔÈfiÙËÙ˜ Î·È ‰È·ÊÔÚ¤˜ ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙ· ‰‡Ô ΛÌÂÓ· ˆ˜ ÚÔ˜ ÙÔ ÓfiËÌ· Î·È ˆ˜ ÚÔ˜ ÙË ÁÏÒÛÛ·. (™ÙÔ ÛËÌÂ›Ô ·˘Ùfi ı· Ú¤ÂÈ Ó· ÂÍËÁ‹ÛÔ˘Ì ÛÙËÓ ÔÌ¿‰· fiÙÈ Ë ·ÏÔ˘ÛÙÂ˘Ì¤ÓË ·˘Ù‹ ÌÔÚÊ‹ Ù˘ ÁÏÒÛÛ·˜ Ì·˜ ϤÁÂÙ·È Î·ı·ÚÂ‡Ô˘Û·, Î·È Â›Ó·È Û˘Ó¤¯ÂÈ· Ù˘ ·.Â. Î·È Û˘Ó‰ÂÙÈÎfi˜ ÎÚ›ÎÔ˜ Ì ÙË Ó.Â. ∫·Ïfi ›ӷÈ, Ì¿ÏÈÛÙ·, ÌÈ· Ù¤ÙÔÈ· Û˘˙‹ÙËÛË Ó· ¤¯ÂÈ Á›ÓÂÈ ·fi ÙËÓ ·Ú¯‹ Ù˘ ¯ÚÔÓÈ¿˜ ÂÓÒÈÔÓ fiÏ˘ Ù˘ Ù¿Í˘, Ì ·Ú·‰Â›ÁÌ·Ù·, ÒÛÙ Û ÁÂÓÈΤ˜ ÁÚ·Ì̤˜ Ó· ¤¯Ô˘Ó
ANA™TA™IA NTA§TA°IANNH
73
ηٷÓÔ‹ÛÂÈ ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ ÙȘ Ê¿ÛÂȘ ·fi ÙȘ Ôԛ˜ ¤Ú·ÛÂ Ë ÁÏÒÛÛ· Ì·˜ Î·È ÙË Û˘Ó¯fiÌÂÓË-‰È·¯ÚÔÓÈ΋ ÔÚ›· Ù˘). ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ·, Ë ÔÌ¿‰· ηٷÁÚ¿ÊÂÈ Ï¤ÍÂȘ ‹ ÊÚ¿ÛÂȘ Ì ÙËÓ ›‰È· ‹ ·ÚfiÌÔÈ· ÛËÌ·Û›· ÛÙ· ‰‡Ô ΛÌÂÓ·. Δ˘ ˙ËÙԇ̠̿ÏÈÛÙ· Ó· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ‹ÛÂÈ ÙÔ ÚfiÁÚ·ÌÌ· Wordle, Ô˘ Â›Ó·È ‹‰Ë ·ÔıËÎÂ˘Ì¤ÓÔ ÛÙËÓ ÂÈÊ¿ÓÂÈ· ÂÚÁ·Û›·˜ ÙÔ˘ ∏/À Ù˘, ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó· ÊÙÈ¿ÍÂÈ ¤Ó· Û‡ÓÓÂÊÔ Ï¤ÍÂˆÓ (tag cloud) ÁÈ· οı Î›ÌÂÓÔ (̇ıÔ Î·È ·Ú¿ÏÏËÏÔ Ô›ËÌ·) Î·È Ó· Û˘ÁÎÚ›ÓÂÈ Ù· Û˘ÓÓÂÊfiÏÂÍ· ÌÂٷ͇ ÙÔ˘˜, ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·˜ ÙȘ ϤÍÂȘ-ÎÏÂȉȿ. ∞ÊÔ‡ ÂÓÙÔ›ÛÔ˘Ó ÔÌÔÈfiÙËÙ˜ Î·È ‰È·ÊÔÚ¤˜ ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ‰‡Ô ÎÂÈ̤ӈÓ, ı· ·Ó·˙ËÙ‹ÛÔ˘Ó ÙÔ ÂÈ̇ıÈÔ, ÙÔ ÔÔ›Ô, fiˆ˜ ı· ‰È·ÈÛÙÒÛÔ˘Ó, ‚Ú›ÛÎÂÙ·È ÛÙÔ ·Ú¿ÏÏËÏÔ Î›ÌÂÓÔ, Î·È ı· ÙÔ ·Ó·Ï‡ÛÔ˘Ó. ∫·ÙfiÈÓ ı· ·Ó·Ù‡ÍÔ˘Ó ÛÙÔÓ ÂÂÍÂÚÁ·ÛÙ‹ ÎÂÈ̤ÓÔ˘ ÙÔ ÓfiËÌ· ÙÔ˘ ÂÈÌ˘ı›Ô˘, Ï·Ì‚¿ÓÔÓÙ·˜ ˘fi„Ë ÙË ÊÚ¿ÛË ÙÔ˘ ·Ú¯·›Ô˘ Û¯ÔÏÈ·ÛÙ‹: «^O ÌÜıÔ˜ Úfi˜ àÓıÚÒÔ˘˜ Ô¥ÙÈÓ˜ Ù¿ öÚÁ· ÙÔÖ˜ ÏfiÁÔȘ ÔéÎ ö¯Ô˘ÛÈÓ ¬ÌÔÈ·». ∏ ÔÌ¿‰· ı· ÚÔ‚ÏËÌ·ÙÈÛÙ› ·Ó ˘¿Ú¯Ô˘Ó «·˘ÏÈÎÔ›-ÎfiϷΘ» ÛÙȘ ̤Ú˜ Ì·˜, ‰Â‰Ô̤ÓÔ˘ fiÙÈ Ë ‚·ÛÈÏ›· ¤¯ÂÈ ÂÓ ÔÏÏÔ›˜ ÂÎÏ›„ÂÈ. £· ÙÔ˘˜ ÙÂı›, Ì¿ÏÈÛÙ·, ÙÔ ÂÚÒÙËÌ· ·Ó Î·È Ì ÔÈÔÓ ÙÚfiÔ ÂÌ›ÙÔ˘Ó Î·È ÔÈ ÔÏÈÙÈÎÔ› ÛÙËÓ Î·ÙËÁÔÚ›· ÙˆÓ ·ÓıÚÒˆÓ ·˘ÙÒÓ. £· ·Ó·˙ËÙ‹ÛÔ˘Ó ÙË ÛËÌ·Û›· ÙˆÓ Ï¤ÍˆÓ: ¯·ÌÂÚ‹˜, ıÂÛÈı‹Ú·˜ Î·È ÔÛÊ˘ÔοÌÙ˘, Û ËÏÂÎÙÚÔÓÈο ÏÂÍÈο Î·È ı· ·Ó·Ê¤ÚÔ˘Ó ·Ú·‰Â›ÁÌ·Ù· ·ÓıÚÒˆÓ Ô˘ ÁÓˆÚ›˙Ô˘Ó ·fi ÙËÓ ÈÛÙÔÚ›·-·Ú¿‰ÔÛ‹ Ì·˜ Ì ·Ó¿ÏÔÁË Û˘ÌÂÚÈÊÔÚ¿ (.¯. Ô Ã·Ù˙Ë·‚¿Ù˘). ∫·ÙfiÈÓ, Ù· ʇÏÏ· ÂÚÁ·Û›·˜ ÎÂÓÙÚ›˙Ô˘Ó ÙË Ê·ÓÙ·Û›· ÙÔ˘˜ Ì ‰È¿ÊÔÚ˜ ÂÈÎfiÓ˜ Î·È Ë Û˘˙‹ÙËÛË ÂÚÈÛÙÚ¤ÊÂÙ·È Á‡Úˆ ·fi ÙÔ˘˜ fiÚÔ˘˜: Ê·ÚÈÛ·˚ÛÌfi˜, ¯·Ì·ÈϤÔÓÙ·˜, π·Ófi˜, ˘ÔÎÚÈÙ‹˜. ŸÏ˜ ·˘Ù¤˜ ÔÈ ¤ÓÓÔȘ ¤¯Ô˘Ó ¤Ó· ÎÔÈÓfi ÁÓÒÚÈÛÌ·, ÙÔ ÔÔ›Ô Ë ÔÌ¿‰· ı· ÂÓÙÔ›ÛÂÈ. £· ·Ó·˙ËÙ‹ÛÔ˘Ó, ›Û˘, ÔÈÔÈ ÏfiÁÔÈ Ì·˜ ·ÔÙÚ¤Ô˘Ó ·fi ÙÔ Ó· ‚Ï¤Ô˘Ì Ì Ô͢‰¤ÚÎÂÈ· ÙÔ˘˜ ÎfiϷΘ- ˘ÔÎÚÈÙ¤˜ Á‡Úˆ Ì·˜. ∞ÊÔ‡ ··ÓÙ‹ÛÔ˘Ó Û' ·˘Ùfi, ı· ÙÔ˘˜ ÙÂı› ÙÔ ÂÍ‹˜ Úfi‚ÏËÌ· ÚÔ˜ Â›Ï˘ÛË - ‰›ÏËÌÌ·: «¶ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó· ÌËÓ Â›Û·È ·ÊÂÏ‹˜ Î·È Â˘ÎÔÏfiÈÛÙÔ˜, Ú¤ÂÈ Ó· ¯¿ÛÂȘ ÙËÓ ·ıˆfiÙËÙ¿ ÛÔ˘ Î·È Ó· Á›ÓÂȘ η¯‡ÔÙÔ˜; ¶ÔÈ· Â›Ó·È Ë ¯Ú˘Û‹ ÙÔÌ‹, ÙÔ Ì¤ÙÚÔ ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ‰‡Ô ¿ÎÚˆÓ;». ø˜ ÙÂÏÂ˘Ù·›· ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ· Ë ÔÌ¿‰· ı· ·Û¯ÔÏËı› Ì οÙÈ Â˘¯¿ÚÈÛÙÔ: £· ηٷÁÚ¿„ÂÈ ÙË Û˘Ó·ÈÛıËÌ·ÙÈ΋ ‰È·‰ÚÔÌ‹ ÙÔ˘ χÎÔ˘ Î·È ı· ·Ó·˙ËÙ‹ÛÂÈ
74
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
ÛÙÔ ‰È·‰›ÎÙ˘Ô ÛΛÙÛ· Ô˘ Ó· ÙËÓ ·ÓÙÈηÙÔÙÚ›˙Ô˘Ó. ∫·ÙfiÈÓ, ·ÓÔ›ÁÔÓÙ·˜ ÙÔ ÚfiÁÚ·ÌÌ· toondoo Î·È ÚÔÛı¤ÙÔÓÙ·˜ ÏfiÁÈ·, ı· ÊÙÈ¿ÍÂÈ ÙÔ ‰ÈÎfi Ù˘ ÎfiÌÈÎ Ì ÙȘ ÛΤ„ÂȘ ÙÔ˘ χÎÔ˘. ŒÙÛÈ ·Ï¿! ∂Ó·ÏÏ·ÎÙÈο, ·Ó Ë ÔÌ¿‰· ˙ËÙ¿ÂÈ Î¿ÙÈ ÈÔ ÂÚ›ÏÔÎÔ Î·È ÈÔ ÂÓÙ˘ˆÛÈ·Îfi Î·È Â›Ó·È ÂÍÔÈÎÂȈ̤ÓË ÛÙË ¯Ú‹ÛË ∏/À, ÌÔÚ› Ó· ÂÈÚ·Ì·ÙÈÛÙ› ÛÙÔ Ó· ÌÂÙ·ÙÚ¤„ÂÈ ÙÔ Ì‡ıÔ Û animation (ÎÈÓÔ‡ÌÂÓË ÂÈÎfiÓ·), ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÒÓÙ·˜ ÙÔ Î·Ù¿ÏÏËÏÔ ÚfiÁÚ·ÌÌ· ·fi ÙÔ ‰È·‰›ÎÙ˘Ô. ¶ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ÔÊı·ÏÌ·¿ÙË, Ô˘ fï˜ ı· ÙÔ˘˜ ÂÎÏ‹ÍÂÈ Â˘¯¿ÚÈÛÙ·, ÁÈ·Ù› ÌÔÈ¿˙ÂÈ Î·Ù·ÏËÎÙÈο Ì ÎÈÓÔ‡ÌÂÓ· Û¯¤‰È·! °’ √Ì¿‰· (3Ô Ê‡ÏÏÔ ÂÚÁ·Û›·˜) ∞Ó·ı¤ÙÔ˘Ì ÛÙË Á’ ÔÌ¿‰· Ó· ‰È·‚¿ÛÂÈ ÛÙÔ Ê‡ÏÏÔ ÂÚÁ·Û›·˜ ÙÔ Ô›ËÌ· ÙÔ˘ ∞ϤͷӉÚÔ˘ ƒ·Áη‚‹, Ì ٛÙÏÔ «∫fiÚ·Í Î·È ·ÏÒËÍ», ÙÔ ÔÔ›Ô Â›Ó·È Â›Û˘ ÁÚ·Ì̤ÓÔ Û ηı·ÚÂ‡Ô˘Û·. ∞ÊÔ‡ ÙÔ Û˘ÁÎÚ›ÓÂÈ Ì ÙÔ ·Ú¯ÈÎfi ΛÌÂÓÔ, ı· ·Ó·˙ËÙ‹ÛÂÈ ÙÔ ÎÔÈÓfi ÛËÌÂ›Ô ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙË Û˘ÌÂÚÈÊÔÚ¿ ÙˆÓ ËÚÒˆÓ ÙˆÓ ‰‡Ô ÎÂÈÌ¤ÓˆÓ (ÙË ‰ÈÁψÛÛ›· ÙˆÓ ÚÔÛÒˆÓ, ¿Û¯ÂÙ· Ì ÙÔ ÏfiÁÔ ÁÈ· ÙÔÓ ÔÔ›Ô ÂÓÂÚÁÔ‡Ó ÙÔÈÔ˘ÙÔÙÚfiˆ˜). £· ‰ÈÂÚ¢ӋÛÔ˘Ó, ›Û˘, Ù· ̤ÏË Ù˘ ÔÌ¿‰·˜ ÙË ¯Ú‹ÛË ÙˆÓ ÚÔÛÒˆÓ - ËÚÒˆÓ ˆ˜ Û˘Ì‚fiψÓ. £· ·Ó·˙ËÙ‹ÛÔ˘Ó Î·È ÙÈ Û˘Ì‚ÔÏ›˙ÂÈ ÙÔ Ù˘Ú›. ∞ÊÔ‡ Û˘˙ËÙ‹ÛÔ˘Ó Î·È Î·Ù·ÁÚ¿„Ô˘Ó ÙÈ ‰È‰¿¯ÙËÎ·Ó ·fi ÙÔ˘˜ ‰‡Ô ̇ıÔ˘˜, ÙÔ˘˜ ˙ËÙ¿Ì ӷ ‰ÈËÁËıÔ‡Ó ÚÔÊÔÚÈο ·Ó ‚Ú¤ıËÎ·Ó ÔÙ¤ ÛÙË ı¤ÛË ÙˆÓ ËÚÒˆÓ (‚Ȉ̷ÙÈÎfi˜ ‰È¿ÏÔÁÔ˜). ŸÛÔÈ ÙËÓ ¤·ı·Ó Û·Ó ÙÔ Ï‡ÎÔ Î·È ÙÔÓ Îfiڷη, ı· ‰ÈËÁËıÔ‡Ó ÙÔ ÂÚÈÛÙ·ÙÈÎfi, ÂÚÈÁÚ¿ÊÔÓÙ·˜ ·Ú¿ÏÏËÏ· Ù· Û˘Ó·ÈÛı‹Ì·Ù¿ ÙÔ˘˜. ŸÛÔÈ ¿ÏÈ Â¤ÏÂÍ·Ó Ó· ÂÓÂÚÁ‹ÛÔ˘Ó Û·Ó ÙË ÁÚÈ¿ ‹ ÙËÓ ·ÏÂÔ‡, ı· ÌÈÏ‹ÛÔ˘Ó ·ÓÙ›ÛÙÔȯ· ÁÈ· ÙË ‰È΋ ÙÔ˘˜ ÂÌÂÈÚ›·, ı· ÂÍËÁ‹ÛÔ˘Ó ÁÈ· ÔÈÔ ÏfiÁÔ ÙÔ ¤Î·Ó·Ó (·fi ÂÈÏÔÁ‹ ‹ ·fi Ì›ÌËÛË) Î·È ı· ÂÚÈÁÚ¿„Ô˘Ó ·Ó ÛÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ¤ÓÈˆÛ·Ó Ú·ÁÌ·ÙÈο ÙÔ ·›ÛıËÌ· Ù˘ ÈηÓÔÔ›ËÛ˘ ‹ οÙÈ ¿ÏÏÔ. ∏ Û˘˙‹ÙËÛË ı· ÙÂÏÂÈÒÛÂÈ ··ÓÙÒÓÙ·˜ ÛÙÔ ‰›ÏËÌÌ· ·Ó ÙÂÏÈο Ô ÛÎÔfi˜ ·ÁÈ¿˙ÂÈ Ù· ̤۷. ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· ˙ËÙ¿Ì ·fi ÙËÓ ÔÌ¿‰· Ó· Ê·ÓÙ·ÛÙ› ÌÈ· ÂÈÎÔÓÈ΋ ·ÓÙÈ·Ú¿ıÂÛË (¤Ó·Ó ·ÁÒÓ· ÏfiÁˆÓ - debate). ¢‡Ô ¿ÙÔÌ· ı· ·ÚÔ˘ÛÈ¿ÛÔ˘Ó Ì ÂȯÂÈÚ‹Ì·Ù·, Û ¤Ó·Ó Ê·ÓÙ·ÛÙÈÎfi ‰È¿ÏÔÁÔ, Û ÔÈ· ηÙËÁÔÚ›· ·ÓıÚÒˆÓ ÚÔÙÈÌÔ‡Ó (‹ Û˘ÌʤÚÂÈ) Ó· ·Ó‹ÎÔ˘Ó Û‹ÌÂÚ· Î·È ÁÈ·Ù› (ÛÙÔ˘˜ ¤ÓÙÈÌÔ˘˜- Û˘Ó›˜- ·Î¤Ú·ÈÔ˘˜ ¯·Ú·ÎÙ‹Ú˜ ‹ ÛÙÔ˘˜ ÎfiϷΘ-˘ÔÎÚÈÙ¤˜- ‰ÈÚfiÛˆÔ˘˜- ηÈÚÔÛÎfiÔ˘˜). ∏ ÔÌ¿‰· ı· Û˘Ó¯›ÛÂÈ ÙȘ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ¤˜ Ù˘ Ì ‰˘Ô ηÈÓÔÙfi̘ ‰Ú¿ÛÂȘ Ô˘ Û¯ÂÙ›˙ÔÓÙ·È Ì ÙËÓ „˘¯ÔÏÔÁ›·: £· Ê·ÓÙ·ÛÙÔ‡Ó fiÙÈ Ë ·ÏÂÔ‡ ÂÚÓ¿ÂÈ Ì¤-
ANA™TA™IA NTA§TA°IANNH
75
Û· ·fi ÙË ÛÙÔ¿ Ù˘ Û˘Ó›‰ËÛ˘ Î·È ·ÎÔ‡ÂÈ ‰È¿ÊÔÚ˜ ʈӤ˜. £· ·Ó··Ú·ÛÙ‹ÛÔ˘Ó ÙË ÛÎËÓ‹. Δ¤ÏÔ˜ ı· ηı›ÛÔ˘Ó ÙËÓ ·ÏÂÔ‡ ÛÙËÓ Î·˘Ù‹ ηڤÎÏ· - ·Ó·ÎÚÈÙÈ΋ ÔÏ˘ıÚfiÓ· Î·È ı· ÙËÓ ·Ó·ÎÚ›ÓÔ˘Ó, fiˆ˜ Î·È fiÛÔ ı¤ÏÔ˘Ó! ™ÙÔ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô ÛÙ¿‰ÈÔ, Ë ÔÌ¿‰· ı· ÂÈÚ·Ì·ÙÈÛÙ› ÛÙË ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÈ΋ ÁÚ·Ê‹. £· Ê·ÓÙ·ÛÙÔ‡Ó ÙÈ ı· ÁÈÓfiÙ·Ó ·Ó Ë ·ÏÂÔ‡ ‰ÂÓ Â›¯Â ηٷʤÚÂÈ Ó· ÍÂÁÂÏ¿ÛÂÈ ÙÔÓ Îfiڷη Î·È ı· ÁÚ¿„Ô˘Ó ÌÈ· ÂÓ·ÏÏ·ÎÙÈ΋ ÂΉԯ‹ ÙÔ˘ ̇ıÔ˘. ∏ ÔÌ¿‰· ÌÔÚ› Ó· ÚÔÙÈÌ‹ÛÂÈ ÌÈ· ‰È·ÊÔÚÂÙÈ΋ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ·, Ì ÙËÓ ÔÔ›· ı· ÂÍ·ÛÎËı› ÛÙÔ ÁÚ¿„ÈÌÔ Ì ÔÙÈ΋ ÁˆÓ›·: √ Îfiڷη˜ ‰ÈËÁÂ›Ù·È ÙÔ ¿ıËÌ¿ ÙÔ˘ ÛÙ· Ô˘ÏÈ¿ Î·È ‰¤¯ÂÙ·È ÙȘ Û˘Ì‚Ô˘Ï¤˜ ÙÔ˘˜ (‰È¿ÏÔÁÔ˜ ‹ ·Ú¿ÏÏËÏÔÈ ÌÔÓfiÏÔÁÔÈ). ∫·Ï‹ ¿ÛÎËÛË Â›Ó·È Î·È Ë ÂÓÛ˘Ó·›ÛıËÛË (ÙÔ Ó· Ì·›ÓÂȘ ÛÙË ı¤ÛË ÙÔ˘ ¿ÏÏÔ˘, ÚÔÛÒÔ˘ Ú·ÁÌ·ÙÈÎÔ‡ ‹ Ê·ÓÙ·ÛÙÈÎÔ‡). ∏ ÔÌ¿‰· ı· ÚÔÛ·ı‹ÛÂÈ Ó· Ê·ÓÙ·ÛÙ› ÙÈ ÛΤÊÙÂÙ·È Ë ÛÔÊ‹ μ¿ÁÈ· Ë ÎÔ˘ÎÔ˘‚¿ÁÈ· Ô˘ ÂÚÓ¿ÂÈ ·fi ÂΛ, ·ÎÔ‡ÁÔÓÙ·˜ ÙËÓ ·ÏÂÔ‡ Ó· ·ÈÓ‡ÂÈ ÙÔÓ Îfiڷη. ∫·È… ÁÈ· Ó· ÌËÓ Í¯ӿÌÂ Î·È ÙÔ˘˜ ¤Ó‰ÔÍÔ˘˜ ÚÔÁfiÓÔ˘˜ Ì·˜, ‰›ÓÔ˘Ì ÚÔ˜ ÙÔ Ù¤ÏÔ˜ Î·È Î¿ÔȘ ·Ú¯·›Â˜ ·ÚÔÈ̛˜ Ô˘ ¤¯Ô˘Ó Û¯¤ÛË Ì ÙÔ˘˜ ÎfiϷΘ Î·È ˙ËÙ¿Ì ·fi ÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜ Ì·˜ Ó· ÙȘ ÂÚÌËÓ‡ÛÔ˘Ó (.¯. «∫¿ÏÏÈÔÓ Âå˜ Îfiڷη˜ õ Âå˜ ÎfiϷη˜ âÌÂÛÂÖÓ»). ∂Âȉ‹ ÂÓ‰¤¯ÂÙ·È ÔÈ ÔÏϤ˜ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ˜ Ó· ÎÔ˘Ú¿ÛÔ˘Ó ÙË Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓË ÔÌ¿‰·, ÛÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ÂÏ·ÊÚÒÓÔ˘Ì ÙÔ Îϛ̷ Î·È ‰ËÌÈÔ˘ÚÁԇ̠ÁÈ· Ï›ÁÔ ·ÈÁÓÈÒ‰Ë ‰È¿ıÂÛË. ΔÔ˘˜ ·Ó·ı¤ÙÔ˘Ì ӷ ÌÂÏÂÙ‹ÛÔ˘Ó ÙÔ ¯·Ú·ÎÙ‹Ú· ÙÔ˘ ÎfiϷη, ̤۷ ·fi ÙÔ˘˜ «Ã·Ú·ÎÙ‹Ú˜» ÙÔ˘ ·Ú¯·›Ô˘ £ÂfiÊÚ·ÛÙÔ˘ ·fi ÙÔ ¤ÚÁÔ ÙÔ˘ ∞Ó‰Ú¤· §·ÛηڿÙÔ˘ «π‰Ô‡ Ô ¿ÓıÚˆÔ˜» Î·È ·fi ÙÔ ‚È‚Ï›Ô «°ÓáıÈ Û·éÙfiÓ» ÙÔ˘ ·Á›Ô˘ ¡ÂÎÙ·Ú›Ô˘. ∞ÊÔ‡ ÂÈϤÍÔ˘Ó ÙȘ ÈÔ ·ÛÙ›˜ Î·È ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈΤ˜ ÛÎËÓ¤˜, ÙÔ˘˜ ηÏԇ̠ӷ ÙȘ ·Ó··Ú·ÛÙ‹ÛÔ˘Ó Ì ·ÓÙƠ̷̂ ‹ ‰Ú·Ì·ÙÔÔ›ËÛË. ¢’ √Ì¿‰· (4Ô Ê‡ÏÏÔ ÂÚÁ·Û›·˜) ∏ ‰’ ÔÌ¿‰· ı· ‰È·‚¿ÛÂÈ ÛÙÔ Ê‡ÏÏÔ ÂÚÁ·Û›·˜ ÙÔ ·È‰ÈÎfi ÙÚ·ÁÔ˘‰¿ÎÈ Ì ٛÙÏÔ «§‡ÎÔ˜ Î·È ÁÚÈ¿» Î·È ı· ÂȯÂÈÚ‹ÛÂÈ Ó· ÙÔ ÚÔÛ·ÚÌfiÛÂÈ Û οÔÈ· ÁÓˆÛÙ‹ Ù˘ (·È‰È΋ ‹ fi¯È) ÌÂψ‰›· Î·È Ó· ÙÔ ÙÚ·ÁÔ˘‰‹ÛÂÈ ÂÓÒÈÔÓ Ù˘ Ù¿Í˘. ∂Ó·ÏÏ·ÎÙÈο, Ë ÔÌ¿‰· ÌÔÚ› Ó· ÊÙÈ¿ÍÂÈ ¤Ó· ‚ÈÓÙ¿ÎÈ Ì ‹¯Ô Î·È ÂÈÎfiÓ· Î·È Ó· ÙÔ ·Ó‚¿ÛÂÈ ÛÙÔ Youtube.
76
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
∫·ÙfiÈÓ ı· ·Ó·˙ËÙ‹ÛÂÈ ÛÙÔ Youtube ¿ÏÏ· ·È‰Èο ÙÚ·ÁÔ˘‰¿ÎÈ· ‚·ÛÈṲ̂ӷ Û ̇ıÔ˘˜. ∞ÊÔ‡ ηٷÁÚ¿„ÂÈ ÙÔ˘˜ ‹ÚˆÂ˜-¯·Ú·ÎÙ‹Ú˜ Î·È ÙË ıÂÌ·ÙÔÏÔÁ›· ÙÔ˘˜, ı· ÂϤÁÍÂÈ ·Ó ˘¿Ú¯Ô˘Ó ÎÔÈÓÔ› ÙfiÔÈ Î·È Â·Ó·Ï·Ì‚·ÓfiÌÂÓ· ÌÔÙ›‚· ·Ó¿ÌÂÛ¿ ÙÔ˘˜. ⁄ÛÙÂÚ· ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ ı· ·Ó·˙ËÙ‹ÛÔ˘Ó ÛÙÔ ‰È·‰›ÎÙ˘Ô Î¿ÔÈ· Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓË ËÏÂÎÙÚÔÓÈ΋ ‰È‡ı˘ÓÛË ÛÙÔ youtube, fiÔ˘ ı· ‚ÚÔ˘Ó ÙÔ Ì‡ıÔ Û ÎÈÓÔ‡ÌÂÓ· Û¯¤‰È·, Û ÌÈ· ‰È·Û΢‹ ÙÔ˘ °ÈÒÚÁÔ˘ ¶ÈÙÚÔÔÁÈ·ÓÓ¿ÎË. ∞ÊÔ‡ ·Ú·ÎÔÏÔ˘ı‹ÛÔ˘Ó ÙÔ ‚›ÓÙÂÔ, ı· Û˘˙ËÙ‹ÛÔ˘Ó ÂχıÂÚ· ·Ó ÙÔ˘˜ ÈηÓÔÔ›ËÛ ‹ fi¯È Ë ÂÍÂÈÎfiÓÈÛË ÙÔ˘ ̇ıÔ˘. ∞Ó fi¯È, ı· Ô˘Ó Ò˜ ·ÏÏÈÒ˜ ı· ÙË Ê·ÓÙ¿˙ÔÓÙ·Ó Î·È ÁÈ·Ù›. £· ÂÚˆÙËıÔ‡Ó ·Ó ÛÙÔ Î›ÌÂÓÔ ˘‹Ú¯·Ó οÔȘ ÏËÚÔÊÔڛ˜ Ô˘ ·Ú·Ï›ÊıËÎ·Ó ‹ οÔȘ ¿ÏϘ Ô˘ ÙÚÔÔÔÈ‹ıËηÓ, ·ÓÂÈÙ˘¯Ò˜, ηٿ ÙËÓ ¿Ô„‹ ÙÔ˘˜. ∫·ÙfiÈÓ, Ë ÔÌ¿‰· ÌÔÚ› Ó· Û˘˙ËÙ‹ÛÂÈ ÁÈ·Ù› ηٿ ÙË ÁÓÒÌË Ù˘ ÂÈ‚ÈÒÓÂÈ ˆ˜ ÙȘ ̤Ú˜ Ì·˜ Ô Ì‡ıÔ˜ (‰È·¯ÚÔÓÈÎfiÙËÙ·) Î·È ·Ó ·Â˘ı‡ÓÂÙ·È ÌfiÓÔ Û ÌÈÎÚ¤˜ ËÏÈ˘ Î·È ÁÈ·Ù›. ∏ ·¿ÓÙËÛË ÌÔÚ› Ó· ÁÚ·ÊÙ› Î·È ÛÙÔÓ ÂÂÍÂÚÁ·ÛÙ‹ ÎÂÈ̤ÓÔ˘. Δ¤ÏÔ˜, ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ Ù˘ ÔÌ¿‰·˜ ı· ÂȯÂÈÚ‹ÛÔ˘Ó Ó· ÁÚ¿„Ô˘Ó ÙÔ ËÌÂÚÔÏfiÁÈÔ ÙÔ˘ χÎÔ˘. £· Ê·ÓÙ·ÛÙÔ‡Ó ÙÔ Ï‡ÎÔ ÂÈÓ·Ṳ̂ÓÔ Î·È ÂÍÔ˘ıÂӈ̤ÓÔ ÛˆÌ·ÙÈο Î·È „˘¯Èο, Ó· Á˘Ú›˙ÂÈ ·ÚÁ¿ ÙÔ ‚Ú¿‰˘ ÛÙË ÊˆÏÈ¿ ÙÔ˘ Î·È Ó· ÂÚÈÁÚ¿ÊÂÈ ÛÙÔ ËÌÂÚÔÏfiÁÈfi ÙÔ˘ Ò˜ ¤Ú·Û ÙË Ì¤Ú· ÙÔ˘ Î·È Ò˜ ·ÎÚÈ‚Ò˜ ·ÈÛı¿ÓÂÙ·È ÙÒÚ·. ∂Ó·ÏÏ·ÎÙÈο, Ë (ÌÈÛ‹) ÔÌ¿‰· ÌÔÚ› Ó· ÁÚ¿„ÂÈ ÙÔ e-mail Ô˘ ÛÙ¤ÏÓÂÈ Ô Ï‡ÎÔ˜ Û ¤Ó· Ê›ÏÔ ÙÔ˘, Ô˘ ˙ÂÈ Û ¤Ó· ÁÂÈÙÔÓÈÎfi ‰¿ÛÔ˜. ∂’ √Ì¿‰· (5Ô Ê‡ÏÏÔ ÂÚÁ·Û›·˜) ∏ ÔÌ¿‰· ·˘Ù‹ ı· ·Ó·Ï¿‚ÂÈ Ó· ‰Ú·Ì·ÙÔÔÈ‹ÛÂÈ ÙÔ Ì‡ıÔ. ∂Âȉ‹ ¯ÚÂÈ¿˙ÔÓÙ·È ÌfiÓÔ ÙÚÂȘ (3) ËıÔÔÈÔ›, ÙÔ Ù¤Ù·ÚÙÔ Ì¤ÏÔ˜ ‹ ı· ·›ÍÂÈ ¤Ó·Ó ‚ÔËıËÙÈÎfi ÚfiÏÔ Ô˘ ı· ÂÈÓÔ‹ÛÂÈ Ë ÔÌ¿‰· ‹ ı· ·Ó·Ï¿‚ÂÈ Ó· οÓÂÈ ÙÔ ÛÎËÓÔı¤ÙË Î·È ÙÔÓ ˘Ô‚ÔϤ·. ∂Ó·ÏÏ·ÎÙÈο, Ô Ì·ıËÙ‹˜ ·˘Ùfi˜ ÌÔÚ› Ó· ˙ˆÁÚ·Ê›ÛÂÈ ÙÔ Ì‡ıÔ Û ·Ê›Û·, ÒÛÙ ӷ ·Ó·ÚÙËı› ÛÙËÓ ÈÛÙÔÛÂÏ›‰· ÙÔ˘ Û¯ÔÏ›Ԣ Î·È Ó· ÛÙÔÏ›ÛÂÈ Î¿ÔÈÔÓ ·fi ÙÔ˘˜ ÙÔ›¯Ô˘˜ Ù˘ Ù¿Í˘. (∞ÛÊ·ÏÒ˜ ı· ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· οÔÈÔÓ Ì·ıËÙ‹ Ì ÎÏ›ÛË ÛÙ· ηÏÏÈÙ¯ÓÈο, Ô ÔÔ›Ô˜ ı· ‰Â¯Ù› Úfiı˘Ì· Î·È Ì ¢¯·Ú›ÛÙËÛË Ó· ·Ó·Ï¿‚ÂÈ ·˘Ùfi ÙÔ ÚfiÏÔ, ‰È·ÊÔÚÂÙÈο ·˘Ù‹ Ë ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ· ÌÔÚ› Ó· ·Ú·ÏÂÈÊı› ÙÂÏ›ˆ˜). ∂Óı·ÚÚ‡ÓÔ˘Ì ÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜ Ó· ÍÂÂÚ¿ÛÔ˘Ó ÙȘ ·Ó·ÛÙÔϤ˜ ÙÔ˘˜, ÒÛÙ ӷ
ANA™TA™IA NTA§TA°IANNH
77
ÙÔÏÌ‹ÛÔ˘Ó Ó· ÂÎÙÂıÔ‡Ó ÂÓÒÈÔÓ Ù˘ Ù¿Í˘. ¶ÚÔÛ·ıԇ̠ӷ ÂÌÊ˘Û‹ÛÔ˘Ì ÛÙËÓ ÔÌ¿‰· ÂÓıÔ˘ÛÈ·ÛÌfi, ÚÔηÏÒÓÙ·˜ ÙËÓ Ó· ÂÓÂÚÁÔÔÈ‹ÛÂÈ ÙË Ê·ÓÙ·Û›· Ù˘ Û fiÏ· Ù· ›‰· (ÁÚ¿ÊÔÓÙ·˜ ‰È·ÏfiÁÔ˘˜, ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÒÓÙ·˜ ·ÓÙƠ̷̂, ÊÙÈ¿¯ÓÔÓÙ·˜ Ì¿ÛΘ, ÂÈÌÂÏÔ‡ÌÂÓË ÙË ÛÎËÓÔıÂÛ›·, Î.Ï.). ¶ÚÔÙÚ¤Ô˘Ì ÙÔ˘˜ ˘Ô„‹ÊÈÔ˘˜ ËıÔÔÈÔ‡˜ Ó· ͯ¿ÛÔ˘Ó ÁÈ· Ï›ÁÔ ÙÔ˘˜ ·˘ÙÔ‡˜ ÙÔ˘˜ Î·È Ó· «ÌÔ˘Ó» ÛÙÔ ÚfiÏÔ. ∂›Ó·È ÌÈ· ı·˘Ì¿ÛÈ· ¢ηÈÚ›· Ó· ÂÍËÁ‹ÛÔ˘Ì ÙÈ ‹Ù·Ó Ë «¤ÎÛÙ·ÛË» ÛÙÔ ·Ú¯·›Ô ı¤·ÙÚÔ Î·È ·fi Ô‡ ÚÔ¤Ú¯ÂÙ·È Ë Ï¤ÍË (ÂÍ›ÛÙ·Ì·È= ‚Á·›Óˆ ¤Íˆ ·fi ÙÔÓ Â·˘Ùfi ÌÔ˘). ΔÔÓ›˙Ô˘Ì fiÙÈ fiÏË Ë Ù¿ÍË ·Ó˘ÔÌÔÓ› Ó· ¯ÂÈÚÔÎÚÔÙ‹ÛÂÈ ÙÔ ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ·, ÂÔ̤ӈ˜ ¯ÚÂÈ¿˙ÂÙ·È Ó· ‰Â›ÍÔ˘Ó ÛÔ‚·ÚfiÙËÙ· Î·È Ó· Û˘ÓÂÚÁ·ÛÙÔ‡Ó. ∂ÍËÁԇ̠fiÙÈ ÙÔ ı¤·ÙÚÔ Â›Ó·È ÌÈ· Ôχ ‰‡ÛÎÔÏË ˘fiıÂÛË, Î·È ÁÈ' ·˘Ùfi ÙÔ ÏfiÁÔ Ë ÔÌ¿‰· ·˘Ù‹ ·Ó·Ï·Ì‚¿ÓÂÈ ÌfiÓÔ ·˘Ù‹ ÙË ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ·, ÒÛÙ ӷ ¤¯ÂÈ ·ÚÎÂÙfi ¯ÚfiÓÔ Ó· ‰Ô˘Ï¤„ÂÈ ÈηÓÔÔÈËÙÈο. ™' ·˘Ù‹ ÙËÓ ÔÌ¿‰· Ô ÚfiÏÔ˜ Ì·˜ Â›Ó·È Î˘Ú›ˆ˜ ÂÌ„˘¯ˆÙÈÎfi˜. ∂›Ì·ÛÙ Úfiı˘ÌÔÈ Ó· ÙÔ˘˜ ÚÔÛʤÚÔ˘Ì οı ‰˘Ó·Ù‹ ‚Ô‹ıÂÈ·, ·ÏÏ¿ ·ÚÈÔ˜ ÛÙfi¯Ô˜ Ì·˜ Â›Ó·È Ô ‰ÈÎfi˜ ÙÔ˘˜ ·˘ÙÔۯ‰ȷÛÌfi˜, ÒÛÙ ÂχıÂÚ· Ó· ͉ÈÏÒÛÔ˘Ó Î·È Ó· ·Ó·‰Â›ÍÔ˘Ó Ù· ÎÚ˘Ì̤ӷ ٷϤÓÙ· ÙÔ˘˜. ∏ ‰Ú·Ì·ÙÔÔ›ËÛË ·˘Ù‹ ÌÔÚ›, Ì¿ÏÈÛÙ·, Ó· ‚ÈÓÙÂÔÛÎÔËı› Î·È Ó· ·Ó¤‚ÂÈ ÛÙËÓ ÈÛÙÔÛÂÏ›‰· ÙÔ˘ Û¯ÔÏ›Ԣ. ∂Ó·ÏÏ·ÎÙÈο, ·Ó ÔÈ ·Ó·ÛÙÔϤ˜ ‰ÂÓ ÍÂÂÚ·ÛÙÔ‡Ó Î·È Ë ÔÌ¿‰· ‰ÈÛÙ¿˙ÂÈ ÙÂÏÈο Ó· ÂÎÙÂı›, ÚÔÙ›ÓÔ˘Ì ӷ ÂÙÔÈÌ¿ÛÔ˘Ó ¤Ó· ÎÔ˘ÎÏÔı¤·ÙÚÔ Ì ¤ÙÔÈ̘ ÎÔ‡ÎϘ Ô˘ ı· ʤÚÔ˘Ó ·fi Ù· Û›ÙÈ· ÙÔ˘˜ ‹ Ô˘ ÌÔÚ› Ó· ‰È·ı¤ÙÂÈ ÙÔ Û¯ÔÏÂ›Ô ‹ Ì Úfi¯ÂÈÚ˜ ÎÔ‡ÎϘ, Ô˘ ı· ηٷÛ΢¿ÛÔ˘Ó Ù· ›‰È· Ù· ·È‰È¿ Ì ¯·ÚÙÔÎÔÙÈ΋. ∏ Û˘Ó·ÈÛıËÌ·ÙÈ΋ ·ÛÊ¿ÏÂÈ· Î·È Ë ·fiÛÙ·ÛË Ô˘ ÚÔÛʤÚÂÈ Ë ¯ÚËÛÈÌÔÔ›ËÛË Ù˘ ÎÔ‡ÎÏ·˜ ı· ‚ÔËı‹ÛÂÈ ·ÎfiÌ· Î·È Ù· ÈÔ ·Ó·ÛÊ·Ï‹ Î·È ÓÙÚÔ·Ï¿ ·È‰È¿ Ó· Û˘ÌÌÂÙ¤¯Ô˘Ó ÂÓÂÚÁ¿. ¶ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘, fï˜, Ó· ÌËÓ ¿ÚÔ˘Ó ·˘Ù‹ ÙË ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ· ÂÏ·ÊÚ¿ ÙË Î·Ú‰›·, ÙÔÓ›˙Ô˘Ì fiÙÈ ÙÔ ÎÔ˘ÎÏÔı¤·ÙÚÔ, fiˆ˜ ¿ÏψÛÙÂ Î·È ÔÈ Ì‡ıÔÈ, ‰ÂÓ ·Â˘ı‡ÓÂÙ·È ÌfiÓÔ Û ÌÈÎÚ¿ ·È‰È¿. ¶ÚÔÙÚ¤Ô˘ÌÂ, ÏÔÈfiÓ, ÙËÓ ÔÌ¿‰· Ó· ÊÙÈ¿ÍÂÈ ¤ÙÛÈ ÙÔ˘˜ ‰È·ÏfiÁÔ˘˜, ÒÛÙ ÙÔ ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· Ó· ·ÊÔÚ¿ fiÏÔ˘˜ Ì·˜. ΔÂÏÂ˘Ù·›· ÚfiÙ·ÛË: ªÔÚÔ‡Ó Ó· ·Ó··Ú·ÛÙ‹ÛÔ˘Ó ÙÔ Ì‡ıÔ Î·È Ì ı¤·ÙÚÔ ÛÎÈÒÓ. ªÂ Ôχ ·Ï¿ ˘ÏÈο (¤Ó· Ï¢Îfi ‡Ê·ÛÌ· Î·È ÌÈ· Ï¿Ì·) ÛÙ‹ÓÂÙ·È ÛÙÔ ¿„ ۂ‹ÛÂ Ô ÌÂÚÓÙ¤˜ Î·È Ù· ·È‰È¿ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ‹ÛÔ˘Ó ·Ï¤˜ ÊÈÁÔ‡Ú˜ Ô˘ ı· ηٷÛ΢¿ÛÔ˘Ó ÌfiÓ· ÙÔ˘˜ ‹ Ó· ÙȘ ·Ó··Ú·ÛÙ‹ÛÔ˘Ó Ì ٷ ¯¤ÚÈ· ÙÔ˘˜ ‹ Ó· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ‹ÛÔ˘Ó Ù· ›‰È· Ù· ÛÒÌ·Ù¿ ÙÔ˘˜ ÁÈ· ÊÈÁÔ‡Ú˜.
78
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
∫·È Â‰Ò ÙÔ ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· Â›Ó·È ÙÔ ›‰ÈÔ: ∏ Û˘Ó·ÈÛıËÌ·ÙÈ΋ Î¿Ï˘„Ë, Ô˘ ÚÔÛʤÚÂÈ Ë ˘ÔÙ˘Ò‰Ë˜ ÛÎËÓ‹, ‚ÔËı¿ÂÈ È‰›ˆ˜ ÙÔ˘˜ ¯·ÌËÏÒÓ ÙfiÓˆÓ ¯·Ú·ÎÙ‹Ú˜ Ó· «Ï˘ıÔ‡Ó» Î·È Ó· ·ÔÎÙ‹ÛÔ˘Ó ·˘ÙÔÂÔ›ıËÛË. ¢’ Ê¿ÛË: ¶·ÚÔ˘Û›·ÛË ÂÚÁ·ÛÈÒÓ - ∞ÍÈÔÏfiÁËÛË (1-2 ‰È‰·ÎÙÈΤ˜ ÒÚ˜) ™ÙȘ ÂfiÌÂÓ˜ 1-2 ‰È‰·ÎÙÈΤ˜ ÒÚ˜ ÔÈ ÔÌ¿‰Â˜ ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙Ô˘Ó Ù· ·ÔÙÂϤÛÌ·Ù· ÙˆÓ ÂÚÁ·ÛÈÒÓ ÙÔ˘˜, fiÔ˘ Á›ÓÂÙ·È Û‡ÓıÂÛË ·fi„ÂˆÓ ·fi ÙÔÓ Î·ıËÁËÙ‹ Î·È ·˘ÙÔ·ÍÈÔÏfiÁËÛË ÙˆÓ ÔÌ¿‰ˆÓ ·ÏÏ¿ Î·È ÂÙÂÚÔ·ÍÈÔÏfiÁËÛ‹ ÙÔ˘˜ ·fi ÙȘ ¿ÏϘ ÔÌ¿‰Â˜. π‰È·›ÙÂÚË ¤ÌÊ·ÛË ‰›ÓÂÙ·È ÛÙËÓ ·˘ÙÔ·ÍÈÔÏfiÁËÛË ÙˆÓ Ì·ıËÙÒÓ Û ·ÙÔÌÈÎfi Î·È Î˘Ú›ˆ˜ Û ÔÌ·‰ÈÎfi ›‰Ô. ¢›ÓÔ˘Ì ÂÍ·Ú¯‹˜ ÛÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜ Ù· ÎÚÈÙ‹ÚÈ· Ì ٷ ÔÔ›· ı· ·ÍÈÔÏÔÁËı› Ë ÚÔÛ¿ıÂÈ¿ ÙÔ˘˜: ñ √ÚÁ¿ÓˆÛË ÂȯÂÈÚËÌ¿ÙˆÓ. ñ ¶ÔÈfiÙËÙ· ȉÂÒÓ. ñ ™˘ÓÔ¯‹ ÛΤ„ˆÓ. ñ ∞ÈÛıËÙÈÎfi ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ·. ñ ¶ÚˆÙÔÙ˘›·. ∂È‚Ú·‚‡ԢÌ ÙȘ ηχÙÂÚ˜ ÂÚÁ·Û›Â˜ Ì ¤Ó· ıÂÚÌfi ¯ÂÈÚÔÎÚfiÙËÌ·! ∂ã Ê¿ÛË: ∂Ì‚¿ı˘ÓÛË (6Ô Ê‡ÏÏÔ ÂÚÁ·Û›·˜ - 1 ‰È‰·ÎÙÈ΋ ÒÚ·) H ·’ Ê¿ÛË ÙÔ˘ ÛÂÓ·Ú›Ô˘ ı· ÌÔÚÔ‡Û ӷ ÙÂÏÂÈÒÛÂÈ Â‰Ò. ∞Ó, fï˜, ‰È·ÈÛÙÒÛÔ˘Ì fiÙÈ ˘¿Ú¯ÂÈ ÂӉȷʤÚÔÓ Î·È fiÚÂÍË ÛÙËÓ Ù¿ÍË ÁÈ· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ·, ÌÔÚԇ̠ӷ ÙÔ ÂÂÎÙ›ÓÔ˘Ì ˆ˜ ÂÍ‹˜: ∑ËÙ¿Ì ·fi ÙËÓ ÔÏÔ̤ÏÂÈ· Ù˘ Ù¿Í˘ Ó· ‰È·Ï¤ÍÂÈ ¤Ó·Ó ¿ÏÏÔ Ì‡ıÔ ÙÔ˘ ∞ÈÛÒÔ˘, Ô˘ Ó· ÙÔÓ ÁÓˆÚ›˙Ô˘Ó fiÏÔÈ (.¯. Ô Ï·Áfi˜ Î·È Ë ¯ÂÏÒÓ·). °È· Ó· ÙÔ˘˜ ‚ÔËı‹ÛÔ˘Ì ӷ ı˘ÌËıÔ‡Ó ÌÂÚÈÎÔ‡˜, ‰›ÓÔ˘Ì Û ʈÙÔÙ˘›· Ù· ÛΛÙÛ· οÔÈˆÓ Ì‡ıˆÓ Î·È ·Ó·ÌԯχԢÌ ÙȘ ·È‰ÈΤ˜ ÙÔ˘˜ ÌӋ̘, Ûηϛ˙ÔÓÙ·˜ ÙÔ ·ÚÂÏıfiÓ. ƒˆÙ¿Ì ·Ó ÙÔ˘˜ ı˘Ì›˙Ô˘Ó Î¿ÙÈ. ∞ÛÊ·ÏÒ˜ ı· ·ÎÔÏÔ˘ı‹ÛÂÈ ‚ÚÔ¯‹ ·fi ··ÓÙ‹ÛÂȘ. ∞ÊÔ‡ ‰È·Ï¤ÍÔ˘Ó fiÏÔÈ Ì·˙› ÙÔ Ì‡ıÔ Ô˘ ı· ÙÔ˘˜ ·Ú¤ÛÂÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ, ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ ¯ˆÚ›˙ÔÓÙ·È Û ‰‡Ô ÔÌ¿‰Â˜ Î·È ·›ÚÓÔ˘Ó ÙÔ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô ʇÏÏÔ ÂÚÁ·Û›·˜. ∏ Ì›· ÔÌ¿‰· ı· ÚÔÛ·ı‹ÛÂÈ Ó· ÌÂÙ·ÙÚ¤„ÂÈ ÙÔ Ì‡ıÔ Û ÌÔÚÊ‹ ‰È·Ïfi-
ANA™TA™IA NTA§TA°IANNH
79
ÁÔ˘-ÌÔÓÔÏfiÁÔ˘ (ÚÔÙ›ÓÂÙ·È Ë ¯Ú‹ÛË power point). H ¿ÏÏË ÔÌ¿‰· ı· ÂȯÂÈÚ‹ÛÂÈ Ó· ÁÚ¿„ÂÈ ÙÔ Ì‡ıÔ ÛÙÔÓ ÂÂÍÂÚÁ·ÛÙ‹ ÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ì ÙË ÌÔÚÊ‹ ·Ú·‰ÔÛÈ·ÎÔ‡ ÔÈ‹Ì·ÙÔ˜ (Ì ÛÙÚÔʤ˜ Î·È ÔÌÔÈÔηٷÏËÍ›·), ¯ˆÚ›˜, fï˜, Ó· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ‹ÛÂÈ ‰È¿ÏÔÁÔ (ÌfiÓÔ ·Ê‹ÁËÛË - ÂÚÈÁÚ·Ê‹). √È ÔÌ¿‰Â˜ ‰È·‚¿˙Ô˘Ó ÛÙÔ Ù¤ÏÔ˜ Ù˘ ÒÚ·˜ ÌÂÁ·ÏÔÊÒÓˆ˜ ÙȘ ÂÚÁ·Û›Â˜ ÙÔ˘˜. ∞ÍÈÔÏÔÁÔ‡Ó ÙÔ ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· Î·È Û˘˙ËÙÔ‡Ó ÔÈ· ·fi ÙȘ ·ÊËÁËÌ·ÙÈΤ˜ Ù¯ÓÈΤ˜ ¯·Ú›˙ÂÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚË ‰ÚÔÛÈ¿, ˙ˆÓÙ¿ÓÈ· Î·È ·ÌÂÛfiÙËÙ· ÛÙÔ Î›ÌÂÓÔ Î·È ÁÈ·Ù›. ¶·Ú·ÏÏËÏ›˙Ô˘Ì ÙÔ ‰È¿ÏÔÁÔ Î·È ÙËÓ ·Ê‹ÁËÛË Ì ÙËÓ ¿ÌÂÛË Î·È ¤ÌÌÂÛË ÂÈÎÔÈÓˆÓ›· ÛÙȘ ‰È·ÚÔÛˆÈΤ˜ Ì·˜ Û¯¤ÛÂȘ Î·È ÂÍËÁԇ̠ÔÈ· ÌÔÚÊ‹ ÂÈÎÔÈÓˆÓ›·˜ ÚÔÙÈÌ¿ÌÂ. ∂ÈÛËÌ·›ÓÔ˘ÌÂ, Ì¿ÏÈÛÙ·, Î·È ÙÔ˘˜ ÎÈÓ‰‡ÓÔ˘˜ Ô˘ ÂÏÏÔ¯Â‡Ô˘Ó ÛÙËÓ ÂÈÎÔÈÓˆÓ›· ̤ۈ Ù˘ ·ÚÂÌ‚ÔÏ‹˜ ÙÚ›ÙÔ˘ ÚÔÛÒÔ˘-·ÊËÁËÙ‹ (·Ú·Ô›ËÛË ÁÂÁÔÓfiÙˆÓ, ÔÙÈ΋ ÁˆÓ›·, Î.Ï.). ¶·ÚÔÌÔÈ¿˙Ô˘Ì ÙȘ Ù¤ÛÛÂÚȘ ·ÊËÁËÌ·ÙÈΤ˜ Ù¯ÓÈΤ˜ Ì ÙȘ Ù¤ÛÛÂÚȘ ÂÔ¯¤˜ Î·È ‰È·ÈÛÙÒÓÔ˘Ì ˆ˜ ηıÂÌÈ¿ ¤¯ÂÈ ÙË ¯¿ÚË Ù˘. ∫Ï›ÓÔ˘Ì ÙÔÓ›˙ÔÓÙ·˜ ÙËÓ ÔÌÔÚÊÈ¿ Ô˘ ¯·Ú›˙ÂÈ Ë ÔÈÎÈÏfiÙËÙ· Î·È ÔÈ ÂÓ·ÏÏ·Á¤˜ ÛÙË ˙ˆ‹ Ì·˜, ÎfiÓÙÚ· ÛÙË ÌÔÓÔÙÔÓ›· Ô˘ ÚÔηÏ› Ë ÚÔ˘Ù›Ó·. ÕÏÏË ÂΉԯ‹: ¢›ÓÔ˘Ì ÛÙȘ ÔÌ¿‰Â˜ ¤Ó· Û˘ÓÓÂÊfiÏÂÍÔ Ì ϛÁ˜ ϤÍÂȘ ·fi ÙÔ ·È‰ÈÎfi ÙÚ·ÁÔ˘‰¿ÎÈ ÙÔ˘ 4Ô˘ ʇÏÏÔ˘ ÂÚÁ·Û›·˜ Î·È ÙȘ ÚÔÙÚ¤Ô˘Ì ӷ ÁÚ¿„ÂÈ Î·ıÂÌÈ¿ ¤Ó·Ó ‰ÈÎfi Ù˘ ̇ıÔ, Ô˘ Ó· ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÂÈ ÙȘ ϤÍÂȘ ·˘Ù¤˜. ∞Ó Î¿ÔÈ· ÔÌ¿‰· ı¤ÏÂÈ, ÌÔÚ› Ó· ·ÚÔ˘ÛÈ¿ÛÂÈ ÙËÓ ÂÚÁ·Û›· Ù˘ ‰Ú·Ì·ÙÔÔÈË̤ÓË. ™ÙÔ Ù¤ÏÔ˜, ·ÍÈÔÏÔÁԇ̠ÙÔ ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· Î·È ÂÈ‚Ú·‚‡ԢÌ ÙËÓ ÔÌ¿‰· Ô˘ ¤ÁÚ·„ ÙÔÓ Î·Ï‡ÙÂÚÔ Ì‡ıÔ. ¶ÂÚ·ÈÙ¤Úˆ ÎÔÈÓ¤˜ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ˜ (7Ô Ê‡ÏÏÔ ÂÚÁ·Û›·˜, 1 ‰È‰·ÎÙÈ΋ ÒÚ·) ¶ÚÈÓ ÚÔ¯ˆÚ‹ÛÔ˘ÌÂ, ı˘Ì›˙Ô˘Ì fiÙÈ ·Ú¿ ÙÔ fiÙÈ ¯ˆÚÈÛًηÌ Û ÔÌ¿‰Â˜, ·Ó‹ÎÔ˘Ì fiÏÔÈ Û ÌÈ· ÌÂÁ¿ÏË ÔÌ¿‰·, ÙËÓ ÔÏÔ̤ÏÂÈ· Ù˘ Ù¿Í˘. ¶ÚÔÙÚ¤Ô˘ÌÂ, ÏÔÈfiÓ, ÙȘ ÔÌ¿‰Â˜ Ó· ÛÙ›ÏÔ˘Ó ÙȘ ÂÚÁ·Û›Â˜ ÙÔ˘˜ Ë ÌÈ· ÛÙËÓ ¿ÏÏË ÛÙÔÓ ÎÔÈÓfi ÙÔ˘˜ „ËÊÈ·Îfi Ê¿ÎÂÏÔ Ì¤Ûˆ Dropbox, ¤ÙÛÈ ÒÛÙ ӷ Á›ÓÔ˘Ó ÎÔÈÓfi ÎÙ‹Ì· fiÏˆÓ ÙÔ˘˜. ∂›Ó·È Ë Î·Ù¿ÏÏËÏË Â˘Î·ÈÚ›·, ÁÈ· Ó· ÙÔÓ›ÛÔ˘Ì ÙË ¯·Ú¿ Ù˘ Û˘ÏÏÔÁÈ΋˜ ÚÔÛ¿ıÂÈ·˜ Î·È ÙÔ˘ ÌÔÈÚ¿ÛÌ·ÙÔ˜! √ Ê¿ÎÂÏÔ˜ ·˘Ùfi˜ ı· ·ÊÔÚ¿, ·ÛÊ·ÏÒ˜, ÙË Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓË ‰È‰·ÎÙÈ΋ ÂÓfiÙËÙ·. £· ÌÔÚÔ‡ÛÂ, fï˜, ÛÙËÓ ÔÚ›· ÙÔ˘ ‰È‰·ÎÙÈÎÔ‡ ¤ÙÔ˘˜, ÂÌÏÔ˘ÙÈ˙fiÌÂÓÔ˜, Ó· ÂÍÂÏȯı› Û „ËÊÈ·Îfi ·Ú¯Â›Ô ÁÈ· ÙÔ Ì¿ıËÌ· Ù˘ ∞.∂.°. ∫·ÙfiÈÓ, ηÏÏÈÂÚÁԇ̠ÙËÓ È‰¤· ÛÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜ Ó· ÁÓˆÛÙÔÔÈ‹ÛÔ˘Ó ÙÔ ·-
80
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
ÔÙ¤ÏÂÛÌ· ÙÔ˘ ÎfiÔ˘ ÙÔ˘˜ Î·È Û ¿ÏÏÔ˘˜. ¶ÚÔÙ›ÓÔ˘Ì ӷ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ÛÔ˘Ì fiÏÔÈ Ì·˙› ÌÈ· „ËÊȷ΋ ·Ê‹ÁËÛË (digital story telling) ÙÔ˘ ̇ıÔ˘ Ì ÙÔ ÚfiÁÚ·ÌÌ· ªovie Maker, Û˘Ó‰˘¿˙ÔÓÙ·˜ ‹¯Ô Î·È ÂÈÎfiÓ· Î·È Ó· ÙËÓ ·Ó‚¿ÛÔ˘Ì ÛÙÔ Youtube. ÃÚËÛÈÌÔÔÈԇ̠ˆ˜ ΛÓËÙÚÔ-‰¤ÏÂ·Ú ÙÔ Ì·ıËÙÈÎfi ÊÂÛÙÈ‚¿Ï „ËÊȷ΋˜ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›·˜. ∂¤ÎÙ·ÛË ÙÔ˘ ÛÂÓ·Ú›Ô˘: ∞˘Ùfi ÙÔ ÛÂÓ¿ÚÈÔ ¤¯ÂÈ ÙË ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ· ÙÚÔÔÔ›ËÛ˘ Û ÂÚ¢ÓËÙÈ΋ ÂÚÁ·Û›· (project), Ô˘ ı· ÌÔÚÔ‡Û ӷ ‰È·ÚΤÛÂÈ ¤Ó· ÙÚ›ÌËÓÔ. ™Â ·˘Ù‹ ÙËÓ ÂÚ›ÙˆÛË ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ ı· ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· ÂÍÂÙ¿ÛÔ˘Ó Î·Ù¿ ÔÌ¿‰Â˜ Î·È ¿ÏÏÔ˘˜ ̇ıÔ˘˜, ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ ı· ·Ó·˙ËÙ‹ÛÔ˘Ó ÌfiÓÔÈ ÙÔ˘˜ ‹ Ì ÙË ‚Ô‹ıÂÈ· ÙË ‰È΋ Ì·˜ Î·È Ó· ÂÈÚ·Ì·ÙÈÛÙÔ‡Ó ÛÙË ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· ÔÏ˘ÙÚÔÈÎÔ‡ ÎÂÈ̤ÓÔ˘ (·Ê›Û·˜, ÔÏ˘ÌÂÛÈ΋˜ ·ÚÔ˘Û›·Û˘) Û¯ÂÙÈο Ì ÙÔ˘˜ ̇ıÔ˘˜ ÙÔ˘ ∞ÈÛÒÔ˘ Î·È ÙÔ ÂÚȯfiÌÂÓfi ÙÔ˘˜. ΔÔ ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· Ù˘ Û˘ÏÏÔÁÈ΋˜ ·˘Ù‹˜ ÂÚÁ·Û›·˜ ÌÔÚ› ÛÙÔ Ù¤ÏÔ˜ Ó· ‰ËÌÔÛÈ¢Ù› ÛÙËÓ ÈÛÙÔÛÂÏ›‰· ÙÔ˘ Û¯ÔÏ›Ԣ Î·È ÛÙÔ ‰È·‰›ÎÙ˘Ô ‹ Ó· Ï¿‚ÂÈ ÙË ÌÔÚÊ‹ ÂÓÙ‡Ô˘, ÙÔ ÔÔ›Ô ¤¯ÂÈ ¿ÓÙ· ÌÈ· ı¤ÛË ÛÙË Û¯ÔÏÈ΋ ‚È‚ÏÈÔı‹ÎË. °È· ÌÈ· Ù¤ÙÔÈ· ÚÔÛ¿ıÂÈ·, ı· ‹Ù·Ó ¯Ú‹ÛÈÌË Ë Û˘ÓÂÚÁ·Û›· Ì ÙÔ˘˜ ηıËÁËÙ¤˜ Ù˘ Δ¯ÓÔÏÔÁ›·˜, ÙˆÓ ∫·ÏÏÈÙ¯ÓÈÎÒÓ Î·È Ù˘ ¶ÏËÚÔÊÔÚÈ΋˜.
ª∂ƒ√™ μã: °Ú·ÌÌ·ÙÈ΋ Î·È ™˘ÓÙ·ÎÙÈÎfi (1 - 2 ‰È‰·ÎÙÈΤ˜ ÒÚ˜) (8Ô Ê‡ÏÏÔ ÂÚÁ·Û›·˜) ∞ÊÔ‡ ÔÏÔÎÏËÚÒÛÔ˘Ì ÙÔ ·’ ̤ÚÔ˜ ÙÔ˘ ÛÂÓ·Ú›Ô˘, ÂfiÌÂÓÔ˜ ÛÙfi¯Ô˜ Ì·˜ Â›Ó·È Ó· ÂÎÌÂÙ·ÏÏ¢Ùԇ̠ÙÔ Î›ÌÂÓÔ, ÁÈ· Ó· ‰È‰¿ÍÔ˘Ì ÙȘ ÌÂÙÔ¯¤˜ ÂÓÂÚÁËÙÈ΋˜ Î·È Ì¤Û˘ ʈӋ˜ ÙˆÓ ‚·Ú‡ÙÔÓˆÓ ÚËÌ¿ÙˆÓ. ∏ ‰È‰·Ûηϛ· Ì·˜ ı· ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÂÈ, ÂÎÙfi˜ ·fi ÙÔ Û¯ËÌ·ÙÈÛÌfi Î·È ÙËÓ ÎÏ›ÛË ÙˆÓ ÌÂÙÔ¯ÒÓ, ÙÔ ¯ˆÚÈÛÌfi ÙÔ˘˜ Û ηÙËÁÔڛ˜, ·Ó¿ÏÔÁ· Ì ÙË ÛËÌ·Û›· ÙÔ˘˜ (Û˘ÓÙ·ÎÙÈ΋ ·Ó·ÁÓÒÚÈÛË). ™ÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ÙÔ˘ Ì·ı‹Ì·ÙÔ˜ ı· Ú¤ÂÈ ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ Ó· ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ·Ó·ÁÓˆÚ›˙Ô˘Ó ÁÚ·ÌÌ·ÙÈο, ·ÏÏ¿ Î·È Ó· ¯·Ú·ÎÙËÚ›˙Ô˘Ó Û˘ÓÙ·ÎÙÈο, ÙȘ ÌÂÙÔ¯¤˜ (Ì ÙË ‚Ô‹ıÂÈ· Ù˘ ÌÂÙ¿ÊÚ·Û˘). ¶ÚÔ¸fiıÂÛË fiÏˆÓ ·˘ÙÒÓ Â›Ó·È fiÙÈ ¤¯Ô˘Ó ‹‰Ë ‰È‰·¯Ù› ÙËÓ ÔÚÈÛÙÈ΋ Î·È ÙÔ ··Ú¤ÌÊ·ÙÔ ÂÓÂÚÁËÙÈ΋˜ Î·È Ì¤Û˘ ʈӋ˜, ·ÏÏ¿ Î·È ÙȘ ÙÚÂȘ ÎÏ›ÛÂȘ ÙˆÓ Ô˘ÛÈ·ÛÙÈÎÒÓ (∞fi ÙË Á’ ÎÏ›ÛË ÌfiÓÔ fiÛ· Ô˘ÛÈ·ÛÙÈο Ì¿˜ Â›Ó·È ··Ú·›ÙËÙ·). ∞ÛÊ·ÏÒ˜, ÙÔ ÛÂÓ¿ÚÈÔ ‰ÂÓ Ú¤ÂÈ Ó· ÂÚÈÔÚÈÛÙ› ÌfiÓÔ ÛÙËÓ Ù˘È΋-·Ú·‰Ô-
ANA™TA™IA NTA§TA°IANNH
81
Ûȷ΋ ‰È‰·Ûηϛ· ÙˆÓ ÌÂÙÔ¯ÒÓ. £· ÚÔÛ·ı‹ÛÔ˘Ì ӷ ÂÓÙ¿ÍÔ˘Ì ÛÙÔ Ì¿ıËÌ¿ Ì·˜ Î·È ÙË ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÈ΋ ÁÚ·ÌÌ·ÙÈ΋. ∂Ó‰ÂÈÎÙÈο Ë ÔÚ›· Ù˘ ‰È‰·Ûηϛ·˜ Ì·˜ ı· Â›Ó·È Ë ÂÍ‹˜: ∞Ú¯Èο ÂÈÛËÌ·›ÓÔ˘Ì fiÙÈ ÌÂÙÔ¯¤˜ ¤¯Ô˘Ó ÌfiÓÔ fiÛÔÈ ¯ÚfiÓÔÈ ¤¯Ô˘Ó Î·È ··Ú¤ÌÊ·Ù·. ∂Ô̤ӈ˜ ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ ÂÚÈ̤ÓÔ˘Ó Ó· ‚ÚÔ˘Ó ÌÂÙÔ¯¤˜ ÌfiÓÔ Û ¯ÚfiÓÔ ÂÓÂÛÙÒÙ·, ̤ÏÏÔÓÙ·, ·fiÚÈÛÙÔ Î·È ·Ú·Î›ÌÂÓÔ. ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· ‰›ÓÔ˘Ì ÙȘ ηٷϋÍÂȘ ÙˆÓ ÌÂÙÔ¯ÒÓ ÂÓÂÚÁËÙÈ΋˜ Î·È Ì¤Û˘ ʈӋ˜. ∂ÓÂÛÙ. -ˆÓ, -Ô˘Û· -ÔÓ Î·È -fiÌÂÓÔ˜, -Ô̤ÓË, -fiÌÂÓÔÓ. ª¤ÏÏ. -ÛˆÓ, -ÛÔ˘Û·, -ÛÔÓ Î·È -ÛfiÌÂÓÔ˜, -ÛÔ̤ÓË, -ÛfiÌÂÓÔÓ. ∞fiÚ. -Û·˜, -Û·Û·, -Û·Ó Î·È -Û¿ÌÂÓÔ˜, -۷̤ÓË, -Û¿ÌÂÓÔÓ. ¶ÚÎ. -ÎÒ˜, -΢ַ, Îfi˜ Î·È -̤ÓÔ˜, -̤ÓË, -̤ÓÔÓ. ™¯ËÌ·Ù›˙Ô˘Ì ÛÙÔÓ ›Ó·Î·, Ì ·Ï¿ ·Ú·‰Â›ÁÌ·Ù·, ÌÂÙÔ¯¤˜ ÚËÌ¿ÙˆÓ Ô˘ ‹‰Ë ¤¯Ô˘Ó ‰È‰·¯Ù› (.¯. χˆ, Ú¿ÙÙˆ, Ê˘Ù‡ˆ, Î.Ï.). ΔÔÓ›˙Ô˘Ì ˆ˜ Ë ·‡ÍËÛË ÙˆÓ ÚËÌ¿ÙˆÓ Ì·›ÓÂÈ ÌfiÓÔ ÛÙËÓ ÔÚÈÛÙÈ΋, Ì ÂÍ·›ÚÂÛË ÙÔÓ ·Ú·Î›ÌÂÓÔ, Ô ÔÔ›Ô˜ ‰È·ÙËÚ› Û fiϘ ÙȘ ÂÁÎÏ›ÛÂȘ Î·È ÛÙÔ˘˜ ÚËÌ·ÙÈÎÔ‡˜ Ù‡Ô˘˜ (ÂÔ̤ӈ˜ Î·È ÛÙȘ ÌÙ¯.) ÙÔÓ ·Ó·‰ÈÏ·ÛÈ·ÛÌfi ‹ ÙËÓ ·‡ÍËÛ‹ ÙÔ˘. ∞ӷʤÚÔ˘Ì ˆ˜ Ë ·‡ÍËÛË ÙÔ˘ ·Ú·ÎÂÈ̤ÓÔ˘ ‰È·ÙËÚÂ›Ù·È Û ÔÚÈṲ̂Ó˜ ÂÚÈÙÒÛÂȘ ˆ˜ ÙȘ ̤Ú˜ Ì·˜ (.¯. ·ËÏÈṲ̂ÓÔ˜, ηٷÁÂÁÚ·Ì̤ÓÔ˜, Ù· ‰Â‰Ô˘ÏÂ˘Ì¤Ó·, ÙÂٷ̤ÓË (·ÙÌfiÛÊ·ÈÚ·), ÙÂıˆÚ·ÎÈṲ̂ÓÔ (fi¯ËÌ·), ‰Â‰Ô̤ÓË (ÛÙÈÁÌ‹), ‰È·ÎÂÎÔÌ̤ÓÔ˜, Úԉ‰ÈηṲ̂ÓÔ, ·Ô‰Â‰ÂÈÁ̤ÓÔ, ÎÂÎÙË̤ӷ (‰ÈηÈÒÌ·Ù·), ÙÔ ·ÔÓÂÓÔË̤ÓÔÓ, Ù· ÂÚ·Á̤ӷ, ·Ó·ÙÂıÚ·Ì̤ÓÔ˜, Û˘ÓÙÂÙ·Á̤ÓÔ˜ (ÏfiÁÔ˜), ÂÎÂÊÚ·Ṳ̂ÓË (¿Ô„Ë), ·ÓÂÈÏËÌ̤Ó˜ (˘Ô¯ÚÂÒÛÂȘ), ÚÔÂÈÏËÌ̤Ó˜ (·ÔÊ¿ÛÂȘ), ÂÁÎÂÎÚÈ̤ÓÔ (ÚfiÁÚ·ÌÌ·), ‚‚ȷṲ̂Ó˜ (ÎÈÓ‹ÛÂȘ), ÂÓÙÂÙ·Ï̤ÓË (˘ËÚÂÛ›·) ‰Â‰Ëψ̤ÓË (ÏÂÈÔ„ËÊ›·), ÚԉȷÁÂÁÚ·Ì̤ÓË (ÔÚ›·), ÙÂıÏÈÌ̤ÓË (¯‹Ú·), ‰È·‰Â‰Ô̤ÓË (·ÓÙ›ÏË„Ë), ηٷÙÂıÂÈ̤ÓÔ (ÔÛfi), ‰È·ÎÂÎÚÈ̤ÓÔ (̤ÏÔ˜), ÏÂÏÔÁÈṲ̂ÓË (¯Ú‹ÛË), ÂÁÓˆṲ̂ÓË (·Í›·), ÂÛÙ·˘ÚˆÌ¤ÓÔ˜, ËıÂÏË̤ÓÔ˜, Ëӈ̤ÓÔ˜, ÚÔËÁ̤ÓÔ˜, ‰ÈÂÛÙÚ·Ì̤ÓÔ˜, ‰ÈÂÊı·Ṳ́ÓÔ˜, Û˘ÓÙÂÙÚÈÌ̤ÓÔ˜, Û˘ÓÂÛÙ·Ï̤ÓÔ˜, ÂÁηÙÂÛ·Ṳ́ÓÔ˜, ÂÛ¢Ṳ̂ÓÔ˜, Û˘ÓËÌ̤ÓÔ˜, Î.Ï.). ∫·ÙfiÈÓ ÂÍËÁԇ̠·Ó·Ï˘ÙÈο ÙÔÓ ÙÚfiÔ ÎÏ›Û˘ ÙˆÓ ÌÂÙÔ¯ÒÓ Î·È ˙ËÙ¿Ì ÚÔÊÔÚÈο Ó· ÎÏ›ÓÔ˘Ó ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ οÔÈ· ·Ú·‰Â›ÁÌ·Ù· (ÚÔÛ¤¯ÔÓÙ·˜ ˆ˜ ÔÈ ÌÙ¯ ¤¯Ô˘Ó ›‰È· ÔÓÔÌ·ÛÙÈ΋ Î·È ÎÏËÙÈ΋). ∂›Ì·ÛÙ ϤÔÓ ¤ÙÔÈÌÔÈ Ó· ÂÚ¿ÛÔ˘Ì ÛÙÔ ™˘ÓÙ·ÎÙÈÎfi!
82
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
•Âηı·Ú›˙Ô˘Ì fiÙÈ ÔÈ ÌÂÙÔ¯¤˜ ‰ÂÓ Â›Ó·È Ô‡Ù ԢÛÈ·ÛÙÈο, Ô‡Ù ›ıÂÙ·, ·ÚfiÏÔ Ô˘ ¤¯Ô˘Ó ÙÚ›· Á¤ÓË. ∂›Ó·È ÚËÌ·ÙÈÎÔ› Ù‡ÔÈ (Ù‡ÔÈ ÙÔ˘ Ú‹Ì·ÙÔ˜), Ì ‰˘Ó·ÌÈÎfi ÚfiÏÔ Ì¤Û· ÛÙËÓ ÚfiÙ·ÛË. ã∂¯Ô˘Ó ˘ÔΛÌÂÓÔ (ÛÙÔ ›‰ÈÔ Á¤ÓÔ˜, ·ÚÈıÌfi Î·È ÙÒÛË Ì ·˘Ù¤˜) Î·È Û˘¯Ó¿ ·ÓÙÈΛÌÂÓÔ ‹ Î·È Î·ÙËÁÔÚÔ‡ÌÂÓÔ, Î·È ÌÂÙ·ÊÚ¿˙ÔÓÙ·È fi¯È Û·Ó Ú‹Ì·Ù·, ·ÏÏ¿ Û·Ó ‰Â˘ÙÂÚ‡ԢÛ˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ. ¶ÂÚÈÁÚ¿ÊÔ˘Ì Ì ·Ï¿ ÏfiÁÈ· fiÙÈ ÔÈ ÌÙ¯. Ì·˙› Ì ٷ ··Ú¤ÌÊ·Ù· Â›Ó·È ÔÈ «˘·Ú¯ËÁÔ›» Ù˘ ÚfiÙ·Û˘, ÂÓÒ «·Ú¯ËÁfi˜» Â›Ó·È ÙÔ Ú‹Ì·. ™Â οı ÚfiÙ·ÛË, ‰ËÏ·‰‹, ˘¿Ú¯ÂÈ ÈÂÚ·Ú¯›·. ¶ÚÒÙ· Û˘ÓÙ¿ÛÛÔ˘Ì ÙÔ Ú‹Ì·, ‡ÛÙÂÚ· ÙÔ ··Ú¤ÌÊ·ÙÔ (·Ó ˘¿Ú¯ÂÈ), Î·È ÙÂÏÂ˘Ù·›Â˜ ÙȘ ÌÙ¯. ∂ÈÛËÌ·›ÓÔ˘Ì fiÙÈ Ô ÚfiÏÔ˜ ÙÔ˘˜ ̤۷ ÛÙËÓ ÚfiÙ·ÛË Â›Ó·È Ôχ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÈÎfi˜, ÁÈ·Ù› ¯·Ú›˙Ô˘Ó ÂÍ·ÈÚÂÙÈ΋ ¢ÂÏÈÍ›·, ÔÈÎÔÓÔÌ›· Î·È Û˘ÓÙÔÌ›· ÛÙÔ ÏfiÁÔ. ∂Ó Û˘Ó¯›·, ‰›ÓÔ˘Ì ٷ ›‰Ë ÙˆÓ ÌÙ¯. ·Ó¿ÏÔÁ· Ì ÙË ÌÂÙ¿ÊÚ·Û‹ ÙÔ˘˜, ¯ˆÚ›˜ Ó· ˘ÂÈÛ¤ÏıÔ˘Ì Û ÂÚ·ÈÙ¤Úˆ ÏÂÙÔ̤ÚÂȘ. ∂ÈıÂÙÈ΋ (∞Ó·ÊÔÚÈ΋): Ô ÔÔ›Ô˜-·-Ô/Ô˘. ∫·ÙËÁÔÚËÌ·ÙÈ΋: Ó·, fiÙÈ, Ô˘. ÃÚÔÓÈ΋: fiÙ·Ó, ·ÊÔ‡. ∞ÈÙÈÔÏÔÁÈ΋: ÂÂȉ‹, ÁÈ·Ù›. ÀÔıÂÙÈ΋: ·Ó. ∂Ó·ÓÙȈ̷ÙÈ΋: ·Ó ηÈ, ·ÚfiÏÔ Ô˘. ΔÂÏÈ΋: ÁÈ· Ó·, Ì ÛÎÔfi Ó·. ΔÚÔÈ΋: -ÔÓÙ·˜/-ÒÓÙ·˜ ŒÂÈÙ· ¯ˆÚ›˙Ô˘Ì ÙËÓ Ù¿ÍË Û ‰‡Ô ÔÌ¿‰Â˜. ¢›ÓÔ˘ÌÂ Î·È ÛÙȘ ‰‡Ô ÔÌ¿‰Â˜ ÙÔ ›‰ÈÔ Ê‡ÏÏÔ ÂÚÁ·Û›·˜. ∏ ÚÒÙË ÔÌ¿‰· ı· ·Û¯ÔÏËı› Ì ÙÔ Ì‡ıÔ ÙÔ˘ χÎÔ˘ Î·È Ù˘ ÁÚÈ¿˜, Ô˘ ¤¯Ô˘Ì ‹‰Ë ‰ÒÛÂÈ ÂÍ·Ú¯‹˜ (ΛÌÂÓÔ ·Ó·ÊÔÚ¿˜), ÂÓÒ Ë ‰Â‡ÙÂÚË Ì ÙËÓ ¤ÌÌÂÙÚË ·Ú·ÏÏ·Á‹ ÙÔ˘. ΔÔ ÂÚÒÙËÌ· Â›Ó·È ÎÔÈÓfi: ∫¿ı ÔÌ¿‰· ı· ·Ó·˙ËÙ‹ÛÂÈ ÛÙÔ Î›ÌÂÓfi Ù˘ ÙȘ ÌÂÙÔ¯¤˜ Ô˘ ˘¿Ú¯Ô˘Ó, ı· ÙȘ ˘ÔÁÚ·ÌÌ›ÛÂÈ ¿Óˆ ÛÙÔ ËÏÂÎÙÚÔÓÈÎfi ΛÌÂÓÔ Î·È ı· ÙȘ ηٷٿÍÂÈ Û ›Ó·Î˜, ·Ó¿ÏÔÁ· Ì ÙË ÊˆÓ‹ Î·È ÙÔ ¯ÚfiÓÔ Ô˘ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È. ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ·, ÙÔ˘˜ ˙ËÙ¿Ì ӷ ¯·Ú·ÎÙËÚ›ÛÔ˘Ó Û˘ÓÙ·ÎÙÈο ÙȘ ÌÙ¯ ÙÔ˘ ÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ô˘ ÂÂÍÂÚÁ¿˙ÔÓÙ·È, Ì ÙË ‚Ô‹ıÂÈ· Ù˘ ÌÂÙ¿ÊÚ·Û˘. ∫·ÙfiÈÓ, ÚÔÙÚ¤Ô˘Ì ÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜ Ó· Â¤Ì‚Ô˘Ó ¿Óˆ ÛÙÔ ËÏÂÎÙÚÔÓÈÎfi ΛÌÂÓÔ, ·Ó·Ï‡ÔÓÙ·˜ ÙȘ ÌÙ¯. Û ‰Â˘ÙÂÚ‡ԢÛ˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ (ÛÙË Ó.Â). Δ· ·ÔÙÂϤÛÌ·Ù· Â›Ó·È ÂÓÙ˘ˆÛȷο Î·È Ù· Û˘ÌÂÚ¿ÛÌ·Ù· ÚÔÊ·Ó‹. √È ‰˘Ô ÔÌ¿‰Â˜ ı· ·Ú·ÙËÚ‹ÛÔ˘Ó, ·ÛÊ·ÏÒ˜, fiÙÈ Ô ÏfiÁÔ˜ Á›ÓÂÙ·È Ôχ ÈÔ Ì·ÎÚÔÂÚ›Ô‰Ô˜ Î·È ÎÔ˘Ú·ÛÙÈÎfi˜, ·Ó Ï›„Ô˘Ó ÔÈ ÌÙ¯., Î·È Ë ¤ÎÙ·ÛË ÙÔ˘ ÎÂÈ̤ÓÔ˘ ۯ‰fiÓ ‰ÈÏ·ÛÈ¿˙ÂÙ·È! ∂Ô̤ӈ˜, Ô ÛÙfi¯Ô˜ Ì·˜, Ë ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÈ΋ ÁÚ·ÌÌ·ÙÈ΋, ÂÂÙ‡¯ıË. ∏ Ù¿ÍË
ANA™TA™IA NTA§TA°IANNH
83
Ì·˜ ı· Ú¤ÂÈ Ó· ¤¯ÂÈ Ï¤ÔÓ Î·Ù·Ï¿‚ÂÈ fiÛË ·fi ÙË Ï·ÎˆÓÈÎfiÙËÙ· Î·È ÙË ¯¿ÚË Ù˘ ¤¯·ÛÂ Ë ÁÏÒÛÛ· Ì·˜, ηٷÚÁÒÓÙ·˜ Û˘Ó Ùˆ ¯ÚfiÓˆ ÙȘ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ˜ ÌÙ¯., Î·È ÙÈ ·ÎÚÈ‚Ò˜ Â͢ËÚÂÙÔ‡Û·Ó ÔÈ ÌÙ¯. ÛÙËÓ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ·. π‰Ô‡ Ë ÎÔÌ„fiÙ˘ Î·È Ë Ï·ÎˆÓÈÎfiÙ˘ ÙÔ˘ ·.Â. ÏfiÁÔ˘! ™ÙÔ ÛËÌÂ›Ô ·˘Ùfi ÌÔÚԇ̠ӷ ‰ÒÛÔ˘Ì ¤Ó· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ· ·fi ÙÔÓ ÎfiÛÌÔ ÙˆÓ ∏/À, Ô˘ Â›Ó·È Ôχ ÔÈΛԘ ÛÙ· ·È‰È¿. ªÔÚԇ̠ӷ ·ÚÔÌÔÈ¿ÛÔ˘Ì ÙȘ ÌÙ¯ Ì ÙÔ zip (·Ú¯Â›Ô Û˘Ì›ÂÛ˘), ÂÓÒ ÙȘ ‰Â˘ÙÂÚ‡ԢÛ˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ Ì ÙÔ ÍÂ-zip (·ÔÛ˘Ì›ÂÛË ·Ú¯Â›ˆÓ)! ãEÓ· ›Û˘ ηÏfi ·Ú¿‰ÂÈÁÌ· Â›Ó·È Ó· ·ÚÔÌÔÈ¿ÛÔ˘Ì ÙȘ ÌÙ¯. Ì ¤Ó· ÌÈÎÚfi Î·È Â˘¤ÏÈÎÙÔ ·˘ÙÔΛÓËÙÔ, ÂÓÒ ÙȘ ‰Â˘ÙÂÚ‡ԢÛ˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ Ì ÌÈ· Ì·ÎÚ˘¿ Î·È ‰‡Û¯ÚËÛÙË ÏÈÌÔ˘˙›Ó·. ¶ÔÈÔ ·fi Ù· ‰‡Ô ·ÚοÚÂÙ·È ÈÔ Â‡ÎÔÏ·; ∏ ·¿ÓÙËÛË Â›Ó·È Â˘ÓfiËÙË Î·È ÚÔÊ·Ó‹˜! ø˜ ÙÂÏÂ˘Ù·›· ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ· ‰›ÓÔ˘Ì ÛÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜ ÊÚ¿ÛÂȘ Ù˘ Ó.Â., ÛÙȘ Ôԛ˜ ÔÈ ÌÙ¯. ÂÈ‚ÈÒÓÔ˘Ó ·Ó¤·Ê˜ Î·È ·Ó·ÏÏÔ›ˆÙ˜ (.¯. àگɘ ÁÂÓÔ̤Ó˘ àfi, ʈӋ ‚ÔáÓÙÔ˜ âÓ ÙFÉ âÚ‹Ìˇˆ, Ï›ÓıÔÈ Î·› ΤڷÌÔÈ àÙ¿ÎÙˆ˜ âÚÚÈÌ̤ӷ, Âå˜ zÙ· Ì‹ àÎÔ˘fiÓÙˆÓ Î.Ï.), Î·È ÙÔ˘˜ ˙ËÙ¿ÌÂ, Ì ÙË ‚Ô‹ıÂÈ· ÏÂÍÈÎÔ‡, Ó· Û¯ËÌ·Ù›ÛÔ˘Ó ÚÔÙ¿ÛÂȘ ÛÙË Ó.Â. Ô˘ Ó· ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÔ˘Ó ÙȘ ÊÚ¿ÛÂȘ ·˘Ù¤˜. ªÔÚÔ‡Ó, Ì¿ÏÈÛÙ·, Ó· ÂÈÚ·Ì·ÙÈÛÙÔ‡Ó Î·È ÌfiÓÔÈ ÙÔ˘˜ ÛÙËÓ Â‡ÚÂÛË Ù¤ÙÔÈˆÓ ÊÚ¿ÛˆÓ. Δ· ·ÔÙÂϤÛÌ·Ù· ı· ÙÔ˘˜ ÂÎÏ‹ÍÔ˘Ó Â˘¯¿ÚÈÛÙ·! À¿Ú¯Ô˘Ó ¿Ú· ÔÏϤ˜! ∫·ÙfiÈÓ ÚÔηÏԇ̠ÙËÓ Ù¿ÍË Ó· ÚÔ‚ÏËÌ·ÙÈÛÙ› ÁÈ· ÔÈÔ ÏfiÁÔ Ë Ó.Â. ‰È·Ù‹ÚËÛ ÛÙËÓ ÂÓÂÚÁËÙÈ΋ ʈӋ ÌfiÓÔ ÙËÓ ÙÚÔÈ΋ ÌÙ¯. ÂÓÂÛÙÒÙ·. ∫¿ÓÔ˘ÌÂ Î·È Ï›ÁÔ ÙÔ ‰ÈÎËÁfiÚÔ ÙÔ˘ ‰È·‚fiÏÔ˘: ª‹ˆ˜ ı· ‹Ù·Ó ηχÙÂÚÔ Ó· ·ÓÙÈηٷÛÙ·ı› ÎÈ ·˘Ù‹ Ì ‰Â˘ÙÂÚÂ‡Ô˘Û· ÚfiÙ·ÛË; °È·Ù› ÛÙ¿ıËΠ·‰‡Ó·ÙÔ Ó· Û˘Ì‚Â› ·˘Ùfi; Δ¤ÏÔ˜ ÚÔÙÚ¤Ô˘Ì fiϘ ÙȘ ÔÌ¿‰Â˜ Ó· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ‹ÛÔ˘Ó ÙÔ ÚfiÁÚ·ÌÌ· Diagram Designer, Ô˘ Â›Ó·È ‹‰Ë ·ÔıËÎÂ˘Ì¤ÓÔ ÛÙËÓ ÂÈÊ¿ÓÂÈ· ÂÚÁ·Û›·˜ ÙÔ˘˜, ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó· ηٷÚÙ›ÛÂÈ Ë Î·ıÂÌÈ¿ ÙÔÓ ÂÓÓÔÈÔÏÔÁÈÎfi ¯¿ÚÙË ÙˆÓ ÌÂÙÔ¯ÒÓ Î·È Ù˘ ÌÂÙ¿ÊÚ·Û‹˜ ÙÔ˘˜. ∫¿ı ÔÌ¿‰· ·Ê‹ÓÂÙ·È ÂχıÂÚË Ó· ·˘ÙÔۯ‰ȿÛÂÈ, ·Ó¿ÏÔÁ· Ì ÙË Ê·ÓÙ·Û›· Ù˘ Î·È ÙȘ ‰ÂÍÈfiÙËÙ˜ ÙˆÓ Ì·ıËÙÒÓ ÛÙÔ˘˜ ∏/À. ™ÙÔ Ù¤ÏÔ˜ Û˘ÁÎÚ›ÓÔ˘Ó ÌÂٷ͇ ÙÔ˘˜ Ù· ·ÔÙÂϤÛÌ·Ù·, Ô˘ Û˘Ó‹ıˆ˜ Â›Ó·È ÂÓÙ˘ˆÛȷο: ∫¿ı ÔÌ¿‰· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ› ‰È·ÊÔÚÂÙÈÎfi ÂÓÓÔÈÔÏÔÁÈÎfi ¯¿ÚÙË, ·ÚfiÏÔ Ô˘ Ú·ÁÌ·Ù‡ÂÙ·È ÙÔ ›‰ÈÔ ·ÎÚÈ‚Ò˜ Ú¿ÁÌ· (Ù· ›‰Ë ÙˆÓ ÌÙ¯.). ∏ Ù¿ÍË ÂÈϤÁÂÈ ÛÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ÙËÓ Î·Ï‡ÙÂÚË ÂÚÁ·Û›· Î·È ÙËÓ ÂÈ‚Ú·‚‡ÂÈ, ‡ÛÙÂÚ· ·fi ‰È΋ Ì·˜ ÚÔÙÚÔ‹, Ì ¤Ó· ¯ÂÈÚÔÎÚfiÙËÌ·!
84
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
™ÙÔ ÛËÌÂ›Ô ·˘Ùfi ÙÔ ÛÂÓ¿ÚÈÔ ÔÏÔÎÏËÚÒÓÂÙ·È. ™Â ÂfiÌÂÓÔ Ì¿ıËÌ· ‹ ÛÙËÓ ÂfiÌÂÓË Ù¿ÍË (·Ó¿ÏÔÁ· Ì ÙËÓ ÎÚ›ÛË Ì·˜), ÌÔÚԇ̠ӷ ·Ó·Ï‡ÛÔ˘Ì ÙË ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›· ÙˆÓ ÌÙ¯. ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ (Û˘ÓËÌ̤Ó˜-·fiÏ˘Ù˜) Î·È Ó· ÚÔÛı¤ÛÔ˘Ì ÏÂÙÔ̤ÚÂȘ ÁÈ· ÙÔ Î¿ı ›‰Ô˜ ¯ˆÚÈÛÙ¿. ¶ÚfiÙ·ÛË ‰È·ıÂÌ·ÙÈ΋˜ ¤ÎÙ·Û˘ ÙÔ˘ ÛÂÓ·Ú›Ô˘: ™Â Û˘ÓÂÚÁ·Û›· Ì ÙÔ ıÂÔÏfiÁÔ Ù˘ Ù¿Í˘, ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ ·Ó·Ï‡Ô˘Ó ÓÔËÌ·ÙÈο ÙÔ ™‡Ì‚ÔÏÔ Ù˘ ¶›ÛÙˆ˜ (ÙÔ «¶ÈÛÙ‡ˆ»). ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ·, ÛÙÔ Û›ÙÈ ÙÔ˘˜ ÂÈÛËÌ·›ÓÔ˘Ó ÙȘ ÌÙ¯, ÙȘ ¯·Ú·ÎÙËÚ›˙Ô˘Ó Û˘ÓÙ·ÎÙÈο Î·È ÂÚ¢ÓÔ‡Ó ÙÔ ÚfiÏÔ ÙÔ˘˜ ̤۷ ÛÙÔ Î›ÌÂÓÔ. ∂ÍÂÙ¿˙Ô˘Ó fiÛÔ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ ı· ‹Ù·Ó ÙÔ «¶ÈÛÙ‡ˆ», ·Ó ÚÔÛ·ıÔ‡Û·Ó Ó· ·ÓÙÈηٷÛÙ‹ÛÔ˘Ó ÙȘ ÌÙ¯. Ì ‰Â˘ÙÂÚ‡ԢÛ˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ. £· ‰È·ÈÛÙÒÛÔ˘Ó fiÙÈ ı· ¤Ú ӷ ·ÏÏ¿ÍÂÈ Î·È Ë ÛÙ›ÍË ÙÔ˘ ÎÂÈ̤ÓÔ˘ (Ó· ÌÔ˘Ó ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ˜ ÙÂÏ›˜), ÁÈ·Ù› Ô ÏfiÁÔ˜ ı· ‹Ù·Ó ˘ÂÚ‚ÔÏÈο Ì·ÎÚÔÂÚ›Ô‰Ô˜ Î·È ÎÔ˘Ú·ÛÙÈÎfi˜ (Û·Ó ¤Ó· ÌÂÁ¿ÏÔ ·˘ÙÔΛÓËÙÔ, Ô˘ ‰ÂÓ ·ÚοÚÂÙ·È Â‡ÎÔÏ· Î·È ÔÔ˘‰‹ÔÙÂ). ¶ÚÔ¸fiıÂÛË ˘ÏÔÔ›ËÛ˘ Ù˘ ·Ú·¿Óˆ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ·˜ Â›Ó·È Ó· ·Ó·ÊÂÚıÔ‡Ó ÂÍ·Ú¯‹˜ Î·È ÔÈ Î·Ù·Ï‹ÍÂȘ ÙˆÓ ÌÙ¯ ÙÔ˘ ·ÔÚ. ‚ã (-ÒÓ-ÔÜÛ·-fiÓ) Î·È ÙÔ˘ ·ıËÙÈÎÔ‡ ·ÔÚ›ÛÙÔ˘ (›˜-ÂÖÛ·-¤Ó), ηıÒ˜ Î·È Ô ÙÚfiÔ˜ ÎÏ›Û˘ ÙÔ˘˜, ÂÍËÁÒÓÙ·˜ fiÙÈ ı· Û˘Ó·ÓÙ‹ÛÔ˘Ì ÙÔ˘˜ ¯ÚfiÓÔ˘˜ ·˘ÙÔ‡˜ Û ÂfiÌÂÓË Ù¿ÍË. ∞ÍÈÔÏfiÁËÛË: ™ÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ÙÔ˘ ÛÂÓ·Ú›Ô˘ ı· ‰È·ı¤ÛÔ˘Ì ϛÁÔ ¯ÚfiÓÔ ÁÈ· Ó· ‰ÒÛÔ˘Ì ¤Ó· ʇÏÏÔ ·ÍÈÔÏfiÁËÛ˘, ÛÙÔ ÔÔ›Ô, fï˜, ı· ··ÓÙ‹ÛÂÈ ÌfiÓÔ˜ ÙÔ˘ Ô Î¿ı ̷ıËÙ‹˜, Î·È Ì¿ÏÈÛÙ· ·ÓÒÓ˘Ì·, ¤ÙÛÈ ÒÛÙ ӷ ˘¿ÚÍÂÈ ÂÈÏÈÎÚ›ÓÂÈ· Î·È Ó· ÂÏ¢ıÂÚˆı› ·fi ÙÔ ¿Á¯Ô˜ Ù˘ ‰ËÌfiÛÈ·˜ ¤ÎıÂÛ˘ Î·È Ù˘ ÎÚÈÙÈ΋˜ ÙˆÓ ¿ÏψÓ. ªÂ ÙÔÓ ÙÚfiÔ ·˘Ùfi Ù· ·ÔÙÂϤÛÌ·Ù· Ù˘ ·ÍÈÔÏfiÁËÛ˘ ı· Â›Ó·È ÂÁ΢ÚfiÙÂÚ· Î·È ÈÔ ÎÔÓÙ¿ ÛÙËÓ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ·. ∫ÚÈÙÈ΋: √È ÔÏϤ˜ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ˜ ÂÓ‰¤¯ÂÙ·È Ó· ÎÔ˘Ú¿ÛÔ˘Ó ÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜ Î·È Ó· ÌËÓ Â·ÚΤÛÂÈ Ô ÚÔÙÂÈÓfiÌÂÓÔ˜ ¯ÚfiÓÔ˜, ÏfiÁˆ Ù˘ ›ÂÛ˘ Ù˘ ‰È‰·ÎÙ¤·˜ ‡Ï˘. √ ηıËÁËÙ‹˜ ÌÔÚ› Ó· ·˘ÍÔÌÂÈÒÛÂÈ Î¿ı ÊÔÚ¿ ÙȘ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ˜ ·Ó¿ÏÔÁ· Ì ÙÔ Â›Â‰Ô Î·È Ù· ÂӉȷʤÚÔÓÙ· ÙˆÓ Ì·ıËÙÒÓ ÙÔ˘. ΔÔ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ Ì¤ÚÔ˜ ÙÔ˘ ÛÂÓ·Ú›Ô˘ ÌÔÚ› Ó· Ú·ÁÌ·ÙÔÔÈËı› Î·È ÂÎÙfi˜ ÂÚÁ·ÛÙËÚ›Ô˘, ÛÙË Û˘Ì‚·ÙÈ΋ Û¯ÔÏÈ΋ ·›ıÔ˘Û·, ·Ú·Ï›ÔÓÙ·˜ ÙȘ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ˜ Ô˘ ··ÈÙÔ‡Ó ÙË ¯Ú‹ÛË ∏/À. ºÀ§§∞ ∂ƒ°∞™π∞™ (·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Ó): ∏ ËÏÂÎÙÚÔÓÈ΋ Û˘ÌÏ‹ÚˆÛË ÙˆÓ Ê‡ÏÏˆÓ ÂÚÁ·Û›·˜ ı· ÔÏÔÎÏËÚˆı› ηٿ ÙËÓ ÒÚ· ÙÔ˘ Ì·ı‹Ì·ÙÔ˜ Î·È ı· ·ÔÊ¢¯ı› Ë ÂÚÁ·Û›· ÛÙÔ Û›ÙÈ.
ANA™TA™IA NTA§TA°IANNH
85
μÈ‚ÏÈÔÁÚ·ÊÈΤ˜ Î·È ¢È·‰ÈÎÙ˘·Î¤˜ ËÁ¤˜ (ÙÂÏÂ˘Ù·›· ÚÔۤϷÛË 30/6/2013) ∂ÈÌfiÚʈÛË ÙˆÓ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎÒÓ ÁÈ· ÙËÓ ·ÍÈÔÔ›ËÛË Î·È ÂÊ·ÚÌÔÁ‹ ÙˆÓ Δ¶∂ ÛÙË ‰È‰·ÎÙÈ΋ Ú¿ÍË, ÂΉ. πΔÀ. ª·ÙÛ·ÁÁÔ‡Ú·˜ ∏Ï›·˜, ™ÙÚ·ÙËÁÈΤ˜ ‰È‰·Ûηϛ·˜, ∏ ÎÚÈÙÈ΋ ÛÙË ‰È‰·ÎÙÈ΋ Ú¿ÍË, ÂΉ. Gutenberg, ∞ı‹Ó· 2002. √‰ËÁ›Â˜ ÁÈ· ÙË ‰È‰·Ûηϛ· ÙˆÓ ÊÈÏÔÏÔÁÈÎÒÓ Ì·ıËÌ¿ÙˆÓ ÛÙÔ °˘ÌÓ¿ÛÈÔ, À¶¢ª£. ∞Ú¯·›· ∂ÏÏËÓÈ΋ °ÏÒÛÛ·, ∞ã °˘ÌÓ·Û›Ô˘, ÂΉ. √.∂.¢.μ., À¶∂¶£, ¶.π., ∞ı‹Ó· 2002 μÈ‚Ï›Ô ∂Î·È‰Â˘ÙÈÎÔ‡, ÂΉ. √.∂.¢.μ. À¶∂¶£, ¶.π., ∞ı‹Ó· 2002 °È¿ÓÓÔ˘ ΔÚÈ·ÓÙ·Ê˘ÏÏÈ¿, «√È Δ¶∂ ÛÙÔ Ì¿ıËÌ· ÙˆÓ ∞Ú¯·›ˆÓ ∂ÏÏËÓÈÎÒÓ», ÛÙÔ πΔÀ, ∂ÈÌfiÚʈÛË ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎÒÓ ÁÈ· ÙËÓ ·ÍÈÔÔ›ËÛË Î·È ÂÊ·ÚÌÔÁ‹ ÙˆÓ Δ¶∂ ÛÙË ‰È‰·ÎÙÈ΋ Ú¿ÍË, ÛÛ. 100-123. ¢È·ıÂÌ·ÙÈÎfi ∂ÓÈ·›Ô ¶Ï·›ÛÈÔ ™Ô˘‰ÒÓ ¶ÚÔÁÚ·ÌÌ¿ÙˆÓ ™Ô˘‰ÒÓ Î·È ∞Ó·Ï˘ÙÈο ¶ÚÔÁÚ¿ÌÌ·Ù· ™Ô˘‰ÒÓ ÁÈ· ÙËÓ ˘Ô¯ÚˆÙÈ΋ Âη›‰Â˘ÛË (º∂∫303/13-03-03 Ù. μã), À¶∂¶£, ¶.π. http://el.wikipedia.org/wiki/ http://www.greek-language.gr http://www.youtube.com/watch?v=-J9iyOr2plk.
86
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
T¿ÍË A’ °˘ÌÓ·Û›Ô˘ (ÎÔÈÓfi ʇÏÏÔ ÂÚÁ·Û›·˜) M¿ıËÌ·: AÚ¯·›· EÏÏËÓÈ΋ ÁÏÒÛÛ· ∫›ÌÂÓÔ: «√ §‡ÎÔ˜ Î·È Ë ÁÚÈ¿» (ª‡ıÔÈ ÙÔ˘ ∞ÈÛÒÔ˘)
§‡ÎÔ˜ ÏÈÌÒÙÙˆÓ ÂÚÈF‹ÂÈ ˙ËÙáÓ ÙÚÔÊ‹Ó. °ÂÓfiÌÂÓÔ˜ ‰¤ ηٿ ÙÈÓ· ÙfiÔÓ, õÎÔ˘Û ·È‰›Ô˘ ÎÏ·›ÔÓÙÔ˜ ‰Â ÁÚ·fi˜ ÏÂÁÔ‡Û˘ ·éÙˇáØ «¶·ÜÛ·È ÙÔÜ ÎÏ·›ÂÈÓØ Âå ‰¤ Ì‹, ÙFÉ œÚ÷· Ù·‡ÙFË âȉÒÛˆ Û ‰Âˇá Ï‡Îˇˆ». √åfiÌÂÓÔ˜ ‰Â ï χÎÔ˜ ¬ÙÈ àÏËı‡ÂÈ ì Áڷܘ, ¥ÛÙ·ÙÔ ÔÏÏ‹Ó âΉ¯fiÌÂÓÔ˜ œÚ·Ó. ^ø˜ ‰' ëÛ¤Ú· η٤Ϸ‚ÂÓ, àÎÔ‡ÂÈ ¿ÏÈÓ ‰Âɘ ÁÚ·fi˜ ÎÔϷ΢ԇÛ˘ Ùfi ·È‰›ÔÓ ‰Â ÏÂÁÔ‡Û˘ ·éÙˇáØ «\E¿Ó öÏıFË ï χÎÔ˜ ‰ÂÜÚÔ, ÊÔÓ‡ÛÔÌÂÓ, t Ù¤ÎÓÔÓ, ·éÙfiÓ». Δ·ÜÙ· àÎÔ‡Û·˜ ï χÎÔ˜ âÔÚ‡ÂÙÔ Ï¤ÁˆÓØ «\EÓ Ù·‡ÙFË ‰ÂFÉ â·‡ÏÂÈ ôÏÏ· Ì¤Ó Ï¤ÁÔ˘ÛÈ, ôÏÏ· ‰Â Ú¿ÙÙÔ˘ÛÈ». §ÂÍÈÏfiÁÈÔ: ÏÈÌÒÙÙˆÓ (ÏÈÌÒÙÙˆ) = Ôχ ÂÈÓ·Ṳ̂ÓÔ˜, ÏÈÌ·Ṳ̂ÓÔ˜. ÂÚÈF‹ÂÈ (ÂÚ›ÂÈÌÈ) = ÂÚÈÊÂÚfiÙ·Ó, ÙÚÈÁ˘ÚÓÔ‡ÛÂ. ÁÂÓfiÌÂÓÔ˜ (Á›ÁÓÔÌ·È) = fiÙ·Ó ¤ÊÙ·ÛÂ. ÁÚ·fi˜ (ÔÓ. Áڷܘ) = ÌÈ· ÁÚÈ¿. ÔåfiÌÂÓÔ˜ (ÔúÔÌ·È) = ÂÂȉ‹ ÓfiÌÈ˙Â. ¥ÛÙ·ÙÔ (úÛÙ·Ì·È) = ÛÙÂÎfiÙ·Ó. âΉ¯fiÌÂÓÔ˜ (âΉ¤¯ÔÌ·È) = ÂÚÈ̤ÓÔÓÙ·˜. ó˜…η٤Ϸ‚ÂÓ (ηٷϷ̂¿Óˆ) = ÎÈ fiÙ·Ó ¤ÊÙ·Û ÙÔ ‚Ú¿‰˘. ÎÔϷ΢ԇÛ˘ (ÎÔϷ·ˆ) = Ó· ηÏÔÈ¿ÓÂÈ. ‰ÂÜÚÔ = ‰Ò. âÔÚ‡ÂÙÔ (ÔÚ‡ÔÌ·È) = ÛËÎÒıËΠÎÈ ¤Ê˘ÁÂ. âÓ Ù·‡ÙFË ÙFÉ â·‡ÏÂÈ = Û' ·˘Ùfi ÙÔ ·ÁÚÔÙfiÛÈÙÔ. ¢Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ˜ 1) ∞ÓÙÏÒÓÙ·˜ ÏËÚÔÊÔڛ˜ ·fi ÙÔ Î›ÌÂÓÔ Î·È Ì ÙË ‚Ô‹ıÂÈ· ÙÔ˘ ÏÂÍÈÏÔÁ›Ô˘, ··ÓÙ‹ÛÙ ÛÙȘ ·Ú·Î¿Ùˆ ÂÚˆÙ‹ÛÂȘ, ÂÂÌ‚·›ÓÔÓÙ·˜ ‰˘Ó·ÌÈο ¿Óˆ ÛÙÔ ËÏÂÎÙÚÔÓÈÎfi ΛÌÂÓÔ (¯ÚÒÌ·, ̤ÁÂıÔ˜, ÁÚ·ÌÌ·ÙÔÛÂÈÚ¿): ñ ™Â ÙÈ Î·Ù¿ÛÙ·ÛË ‹Ù·Ó Ô Ï‡ÎÔ˜ Î·È ÙÈ ·Ó·˙ËÙÔ‡ÛÂ; ¶ÔÈÔ˘˜ Û˘Ó¿ÓÙËÛ ÛÙÔ ‰ÚfiÌÔ ÙÔ˘;
ANA™TA™IA NTA§TA°IANNH
87
ñ ΔÈ ¤ÏÂÁ ÛÙÔ ·È‰› Ë ÁÚÈ¿ ÛÙËÓ ·Ú¯‹ Î·È ÙÈ ·ÚÁfiÙÂÚ·; °È· ÔÈÔ ÏfiÁÔ ÙÔ ¤Î·Ó ·˘Ùfi; ñ ΔÈ ÓfiÌÈÛ ÛÙËÓ ·Ú¯‹ Ô Ï‡ÎÔ˜ Î·È Ò˜ ÂÓ‹ÚÁËÛÂ; ñ °È·Ù› ·ÔÁÔËÙ‡ÙËΠÙÂÏÈο Ô Ï‡ÎÔ˜; ΔÈ Û˘Ó¤‚Ë; 2) ¶ÚÔÛ·ı‹ÛÙ ӷ ·Ó·‰ÈËÁËı›Ù ÙËÓ ÈÛÙÔÚ›· ÚÔÛı¤ÙÔÓÙ·˜ Î·È ‰Èο Û·˜ ÏfiÁÈ·. ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· οÓÂÙ ÌÈ· ·fiÂÈÚ· Ó· ÌÂÙ·ÊÚ¿ÛÂÙ ÙÔ Î›ÌÂÓÔ (ÚÔÊÔÚÈο). ¶ÔȘ ‰˘ÛÎÔϛ˜ ·Ú·ÙËÚ›ÙÂ; ¶Ô‡ ÓÔÌ›˙ÂÙ fiÙÈ ÔÊ›ÏÂÙ·È ·˘Ùfi; º‡ÏÏÔ ÂÚÁ·Û›·˜ 1Ô (1Ë ÔÌ¿‰·): √ ∞›ÛˆÔ˜ 1) ∂ÈÛÎÂÊÙ›Ù ÛÙÔ ‰È·‰›ÎÙ˘Ô ÙËÓ ËÏÂÎÙÚÔÓÈ΋ ‰È‡ı˘ÓÛË: http://el.wikipedia.org/wiki/ Î·È ÂÚÈËÁËı›Ù ÛÙȘ ÏËÚÔÊÔڛ˜ Ô˘ ‰›ÓÔÓÙ·È ÁÈ· ÙË ˙ˆ‹ Î·È ÙÔ ¤ÚÁÔ ÙÔ˘ ∞ÈÛÒÔ˘. ∫·ÙfiÈÓ Û˘ÌÏËÚÒÛÙ ٷ ÎÂÓ¿ ÛÙÔ ·Ú·Î¿Ùˆ ΛÌÂÓÔ: √ ∞›ÛˆÔ˜ Â›Ó·È ·Ú¯·›Ô˜ --- Ì˘ıÔÔÈfi˜. °ÂÓÓ‹ıËΠÙÔÓ --- ·È. ÛÙË ---. ¶ÔÏϤ˜ fiÏÂȘ ÂÚ›˙Ô˘Ó ÁÈ· ÙËÓ Î·Ù·ÁˆÁ‹ ÙÔ˘, ÏfiÁˆ ÙÔ˘ fiÙÈ ‹Ù·Ó ·ıÈ·Ṳ̂ÓÔ˜ ---. √ ∞›ÛˆÔ˜ ‹Ù·Ó ---- ηٷÁˆÁ‹˜ Î·È Ú·ÁÌ·ÙÈÎfi Ù¤Ú·˜ ·Û¯‹ÌÈ·˜. ª·˘ÚȉÂÚfi˜, ---, --,---, ---, Ì ̇ÙË --- Î·È ÎÂÊ¿ÏÈ ---, ·ÏÏ¿ ‹Ù·Ó ---. √È ∞ıËÓ·›ÔÈ ÙÔ˘ ÛÙ‹Û·Ó ·Ó‰ÚÈ¿ÓÙ·, ·ÚfiÏÔ Ô˘ ‹Ù·Ó ---. ∂Λ, fï˜, ηÙËÁÔÚ‹ıËΠÁÈ· --- . ∏ Ú·ÁÌ·ÙÈ΋ ·ÈÙ›· ‹Ù·Ó fiÙÈ ÂÓԯϋıËÎ·Ó ÔÈ ÈÂÚ›˜ ÙÔ˘ ---, ÂÂȉ‹ ηÙËÁfiÚËÛ ÙËÓ --- ÙÔ˘˜. °È' ·˘Ùfi ¤ÎÚ˘„·Ó ÛÙȘ ·ÔÛ΢¤˜ ÙÔ˘ ¤Ó· ¯Ú˘Ûfi --- Î·È ÙÔÓ Î·ÙËÁfiÚËÛ·Ó ÁÈ· ÎϤÊÙË Î·È ---. ∏ ¿‰ÈÎË Î·Ù·‰›ÎË ÙÔ˘ ‹Ù·Ó Ó· ÙÔÓ ÁÎÚÂÌ›ÛÔ˘Ó ·fi ÙȘ ÎÔÚ˘Ê¤˜ ÙˆÓ ---, οÔÈ· ·fiÙÔÌ· ‚Ú¿¯È· ÛÙÔÓ ---. √ ∞fiÏψӷ˜ ÙfiÙ ÂÍÔÚÁÈṲ̂ÓÔ˜ ÙÔ˘˜ ÙÈÌÒÚËÛÂ, ÛÙ¤ÏÓÔÓÙ¿˜ ÙÔ˘˜ ÌÂÁ¿ÏË Â›Ó· Î·È ---. ¶ÚˆÙ·ÁˆÓÈÛÙ¤˜ ÙˆÓ Ì‡ıˆÓ ÙÔ˘ Â›Ó·È Û˘Ó‹ıˆ˜ ---. ™ÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ˘¿Ú¯ÂÈ Î·È ÙÔ Û˘Ì¤Ú·ÛÌ· (‰›‰·ÁÌ·), ÙÔ ÁÓˆÛÙfi ---. √ ¯·Ú·ÎÙ‹Ú·˜ ÙÔ˘ Â›Ó·È ¿ÓÙ· ---. ™˘¯Ó¿ ¤ÏÂÁ ̇ıÔ˘˜, ÁÈ· Ó· ·Ô‰Â›ÍÂÈ ÙËÓ ·ıˆfiÙËÙ¿ ÙÔ˘ ÛÙÔ ---. √ ›‰ÈÔ˜, fiˆ˜ Î·È Ô ---, ‰ÂÓ ¤ÁÚ·„ ÔÙ¤ Ù›ÔÙ·. 2) ¶ÔÈ· ‹Ù·Ó Ë ¯ÒÚ· ηٷÁˆÁ‹˜ ÙÔ˘ ∞ÈÛÒÔ˘; ÃÚËÛÈÌÔÔÈ‹ÛÙ ÙÔ Google Earth, ÁÈ· Ó· ‚Ú›Ù Û ÔÈ· ¯ÒÚ· ·ÓÙÈÛÙÔȯ› Û‹ÌÂÚ·. 3) ∞Ó·ÌÊ›‚ÔÏ· Ë Â͈ÙÂÚÈ΋ ÂÌÊ¿ÓÈÛË ÙÔ˘ ∞ÈÛÒÔ˘ ‰Â Û˘ÌʈÓÔ‡Û Ì ٷ Û‡Á¯ÚÔÓ· ÚfiÙ˘· ÔÌÔÚÊÈ¿˜. ™Ù¿ıËÎÂ, fï˜, ÙÚÔ¯Ô¤‰Ë ÛÙË ˙ˆ‹ ÙÔ˘; ΔÈ ÙËÓ ·ÓÙÈÛÙ¿ıÌÈ˙Â; Œ¯ÂÈ Î·ÌÈ¿ Û¯¤ÛË Ë Â͈ÙÂÚÈ΋ ÂÌÊ¿ÓÈÛË Ì ÙËÓ ÂÍ˘Ó¿‰·; ΔÈ ÌÔÚ›Ù ӷ ·Ú·ÙËÚ‹ÛÂÙ ÛÙ· ηÏÏÈÛÙ›·; °È·Ù› Û‹-
88
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
ÌÂÚ· Ë ÔÌÔÚÊÈ¿ ·ÔÙÂÏ› ÛËÌ·ÓÙÈÎfi ·Ú¿ÁÔÓÙ· ÁÈ· ÙËÓ Â·ÁÁÂÏÌ·ÙÈ΋ ·Ó¤ÏÈÍË Î¿ÔÈÔ˘; ΔÈ ¤¯ÂÈ ·ÏÏ¿ÍÂÈ; 4) §·Ì‚¿ÓÔÓÙ·˜ ˘fi„Ë ÙÔÓ ÙÚfiÔ ı·Ó¿ÙÔ˘ ÙÔ˘ ∞ÈÛÒÔ˘ (ÙÔÓ ÁÎÚ¤ÌÈÛ·Ó ·fi ÙÔÓ ¶·ÚÓ·ÛÛfi ÔÈ ÈÂÚ›˜ ÙÔ˘ Ì·ÓÙ›Ԣ ÙˆÓ ¢ÂÏÊÒÓ, ÁÈ·Ù› ‰ÂÓ ¿ÓÙ¯·Ó ÙËÓ ·˘ÛÙËÚ‹ ÎÚÈÙÈ΋ Ô˘ ·ÛÎÔ‡Û ÛÙË ÊÈÏ·ÚÁ˘Ú›· ÙÔ˘˜), Û˘˙ËÙ‹ÛÙÂ Î·È ··ÓÙ‹ÛÙ ÛÙÔ ÂÍ‹˜ ÂÚÒÙËÌ·: °È· ÔÈÔ ÏfiÁÔ ÓÔÌ›˙ÂÙ fiÙÈ Á›ÓÔÓÙ·È Û˘Ó‹ıˆ˜ ‰˘Û¿ÚÂÛÙÔÈ ÔÈ ¿ÓıÚˆÔÈ Ô˘ ϤÓ ·Ï‹ıÂȘ, Î·È Ì¿ÏÈÛÙ· Ì ÙÚfiÔ ‰ËÎÙÈÎfi (η˘ÛÙÈÎfi); ∞ӷʤÚÂÙ fiÛ· ·Ú·‰Â›ÁÌ·Ù· ÁÓˆÚ›˙ÂÙ ·fi ÙÔ ·ÚÂÏıfiÓ. πÛ¯‡ÂÈ ·˘Ùfi Î·È ÛÙȘ ̤Ú˜ Ì·˜; 5) °È·Ù›, ηٿ ÙË ÁÓÒÌË Û·˜, Ô ¿ÓıÚˆÔ˜ ¯ÚËÛÈÌÔÔ›ËÛ ÙÔ˘˜ ̇ıÔ˘˜ Î·È Ù· ˙Ò·, ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó· ÂÚ¿ÛÂÈ ÌËӇ̷ٷ Û¯ÂÙÈο Ì ·ÓıÚÒÈÓÔ˘˜ ¯·Ú·ÎÙ‹Ú˜ Î·È ·‰˘Ó·Ì›Â˜; ¶ÔÈ· ˙Ò· ΢ÚÈ·Ú¯Ô‡Ó ˆ˜ ‹ÚˆÂ˜ ÛÙÔ˘˜ ̇ıÔ˘˜ ÙÔ˘ ∞ÈÛÒÔ˘ Î·È ÔÈÔ˘˜ ·ÓıÚÒÈÓÔ˘˜ ¯·Ú·ÎÙ‹Ú˜ ·ÓÙÈÚÔÛˆÂ‡Ô˘Ó; 6) √ ÃÚÈÛÙfi˜ ÛÙË ‰È‰·Ûηϛ· ÙÔ˘ ÌÈÏÔ‡Û fi¯È Ì ̇ıÔ˘˜, ·ÏÏ¿ Ì ·Ú·‚ÔϤ˜. °ÓˆÚ›˙ÂÙ οÔȘ ·fi ·˘Ù¤˜; ∞Ó·˙ËÙ‹ÛÙ ÛÙ· ËÏÂÎÙÚÔÓÈο ÏÂÍÈο Ù˘ ¶‡Ï˘ Ù˘ ∂ÏÏËÓÈ΋˜ °ÏÒÛÛ·˜ (http://www.greeklanguage.gr) ÙË ÛËÌ·Û›· Ù˘ Ϥ͢ «·Ú·‚ÔÏ‹» Î·È Î·Ù·ÁÚ¿„Ù ÙË ‰È·ÊÔÚ¿ Ù˘ ·fi ÙÔ «Ì‡ıÔ». 7) ΔÔ ÂÈ̇ıÈÔ Â›Ó·È ÙÔ Û˘Ì¤Ú·ÛÌ· Ô˘ ‚Á·›ÓÂÈ ·fi οı ̇ıÔ. °Ú¿„Ù ¤Ó· Û‡ÓÙÔÌÔ ÂÈ̇ıÈÔ ÁÈ· ÙÔ Ì‡ıÔ Ô˘ ÂÂÍÂÚÁ·˙fiÌ·ÛÙÂ. 8) ŸÏÔÈ ÔÈ Ì‡ıÔÈ ¤¯Ô˘Ó ·ÏÏËÁÔÚÈÎfi ÓfiËÌ·. ∞Ó·˙ËÙ‹ÛÙ ÛÙÔ ÏÂÍÈÎfi ÙÈ ÛËÌ·›ÓÂÈ Ë Ï¤ÍË ·ÏÏËÁÔÚ›· Î·È ·Ó·Ï‡ÛÙ Û ÌÈ· ·Ú¿ÁÚ·ÊÔ ÙÔ ·ÏÏËÁÔÚÈÎfi ÓfiËÌ· ÙÔ˘ ̇ıÔ˘ ÙÔ˘ χÎÔ˘ Î·È Ù˘ ÁÚÈ¿˜. 9) ™Â ÔȘ ÂÚÈÙÒÛÂȘ ÂÈϤÁÂÈ Î·Ó›˜ Ó· ÌÈÏ‹ÛÂÈ ·ÏÏËÁÔÚÈο; Œ¯ÂÈ Î·ÌÈ¿ Û¯¤ÛË Ë ·ÏÏËÁÔÚ›· Ì ÙÔ „¤Ì·; ∂Ó‰¤¯ÂÙ·È Ó· ÂÚȤ¯ÂÈ ‰fiÏÔ; ¢ÈηÈÔÏÔÁ‹ÛÙ ÙËÓ ·¿ÓÙËÛ‹ Û·˜. *** °Ú¿„Ù ÙȘ ··ÓÙ‹ÛÂȘ Û·˜ ÛÙÔÓ ÂÂÍÂÚÁ·ÛÙ‹ ÎÂÈ̤ÓÔ˘ Î·È ÂÎÙ˘ÒÛ٠٘. º‡ÏÏÔ ÂÚÁ·Û›·˜ 2 (2Ë ÔÌ¿‰·) ¢È·‚¿ÛÙ ÚÔÛÂÎÙÈο ÙÔ ·Ú·Î¿Ùˆ ·Ú¿ÏÏËÏÔ Ô›ËÌ·, ÙÔ ÔÔ›Ô ·ÔÙÂ-
ANA™TA™IA NTA§TA°IANNH
89
Ï› ÌÈ· ÌÂÙ·ÁÂÓ¤ÛÙÂÚË ¤ÌÌÂÙÚË ·Ú·ÏÏ·Á‹ ÙÔ˘ ̇ıÔ˘, Î·È ··ÓÙ‹ÛÙ ÛÙȘ ·ÎfiÏÔ˘ı˜ ÂÚˆÙ‹ÛÂȘ:
\∞fi ÂÖÓ·Ó Ù˘Êψ̤ÓÔ˜ χÎÔ˜ ÂÚÈÂÏ·ÓÄÙÔ ·ÓÙ·¯ÔÜ ˙ËÙáÓ ÙÚÔÊ‹Ó. ∂å˜ ·éÏ‹Ó âÌ‚ÉÎÂÓ ÔúÎÔ˘, ¬ıÂÓ ÁÚ·Ö·Ó äÎÚÔÄÙÔ Ù˘ÊÏ‹Ó ±Ì· η› ΈʋÓ, ϤÁÔ˘Û·Ó Âå˜ ‚Ú¤ÊÔ˜: «∫Ï·›ÂȘ; œ! Ì‹ ÎÏ·›ÂȘ Î·È ı˘ÌÒÛˆ. ∫Ï·ÜÛ η› ·éÙ‹Ó Ù‹Ó œÚ·Ó Âå˜ ÙfiÓ Ï‡ÎÔÓ ı¿ Û¤ ‰ÒÛˆ». ™ÙÔ¯·Ûı›˜ ï χÎÔ˜ ¬ÙÈ àÏËıᘠì Áڷܘ Ï·ÏÂÖ, àÎÔÓ›˙ˆÓ ÙÔ‡˜ ç‰fiÓÙ·˜ âÎÂÖ öÌÂÈÓ Ôχ. \∞ÏÏ ó˜ qÏıÂÓ ì ëÛ¤Ú·, ÊˆÓ‹Ó õÎÔ˘Û ÌÂÁ¿ÏËÓ \∂Ó·ÓÔ‡ÚÈ˙ÂÓ ì ÁÚ·Ö· ÙÔ ÌÈÎÚfi ÎÈ âÏ¿ÏÂÈ ¿ÏÈÓ: «¡¿ÓÓÈ, Ó¿ÓÓÈ ÙÔ ÌˆÚfi ÌÔ˘. ¡¿ÓÓÈ, Ó¿ÓÓÈ ÙÔ ÌÈÎÚfi ÌÔ˘. »¡¿ÓÓÈ! Δ¿ ÁÏ˘Î¿ ÛÔ˘ Ì¿ÙÈ· ÛÊ¿ÏËÛ ӷ ÎÔÈÌËıFɘ »ò∞Ó ï χÎÔ˜ â‰á öÏıFË, Ó¿ ÙfiÓ Ûʿ͈ÌÂÓ Âéı‡˜». «¡· Ì Ûʿ͈ÛÈÓ! (ï χÎÔ˜ öÎÚ·ÍÂÓ) ô˜ Ì·ÎÚ˘ÓıáÌÂÓ. »∂å˜ ÙËÓ ö·˘ÏÈÓ ·éÙ‹Ó ÁÏáÛÛ·Ó ö¯Ô˘ÛÈ ‰ÈÙÙ‹Ó, »ôÏÏËÓ Ù‹Ó ·éÁ‹Ó η› ôÏÏËÓ Ù‹Ó ëÛ¤Ú·Ó Ì‹ àÚÁáÌÂÓ»! ______________ ∫·› ÙáÓ ·éÏÈÎáÓ ì ÁÏáÛÛ· ‰ÈÙÙ‹ ÎÈ ö¯Ô˘Û¿ ÙÈ Ó¤ÊÔ˜, ηıÒ˜ ì ÙÔÜ ÁÚ·˚‰›Ô˘ Ó·ÓÔ˘Ú›˙ÔÓÙÔ˜ Ùfi ‚Ú¤ÊÔ˜. 1) ΔÈ ‰È·ÊÔÚ¤˜ ·Ú·ÙËÚ›Ù ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔ ·Ú¯ÈÎfi ΛÌÂÓÔ (ΛÌÂÓÔ ·Ó·ÊÔÚ¿˜) Î·È ÛÙÔ ·Ú¿ÏÏËÏÔ Ô›ËÌ· Ô˘ ‰È·‚¿Û·ÙÂ, ˆ˜ ÚÔ˜ ÙË ÁÏÒÛÛ·; ¶ÔÈ· ÌÔÚÊ‹ ÁÏÒÛÛ·˜ Û·˜ Ê·›ÓÂÙ·È ·ÏÔ‡ÛÙÂÚË Î·È ÈÔ ÎÔÓÙÈÓ‹ ÛÙË ‰È΋ Ì·˜; •¤ÚÂÙ Ҙ ϤÁÂÙ·È ·˘Ù‹ Ë ÁÏÒÛÛ·; 2) ¶ÔȘ ÔÌÔÈfiÙËÙ˜-‰È·ÊÔÚ¤˜ ‚ϤÂÙ ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔ ÂÚȯfiÌÂÓÔ ÙˆÓ ‰‡Ô ÎÂÈ̤ӈÓ; ¶ÔÈÔ ·fi Ù· ‰‡Ô ÂÚȤ¯ÂÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ˜ ÏËÚÔÊÔڛ˜; ¶ÔȘ ·ÎÚÈ‚Ò˜ Â›Ó·È ·˘Ù¤˜; ™ËÌÂÈÒÛÙ ÙȘ ··ÓÙ‹ÛÂȘ Û·˜, ÂÂÌ‚·›ÓÔÓÙ·˜ ‰˘Ó·ÌÈο ¿Óˆ ÛÙÔ ËÏÂÎÙÚÔÓÈÎfi ΛÌÂÓÔ (¯ÚÒÌ·, ̤ÁÂıÔ˜, ÁÚ·ÌÌ·ÙÔÛÂÈÚ¿). 3) ¢È·‚¿ÛÙ ¿ÏÈ ÚÔÛÂÎÙÈο Ù· ‰‡Ô ΛÌÂÓ· Î·È ÚÔÛ·ı‹ÛÙ ӷ ‚Ú›Ù ÌÂٷ͇ ÙÔ˘˜ ϤÍÂȘ- ÊÚ¿ÛÂȘ Ô˘ Ó· ¤¯Ô˘Ó ÙÔ ›‰ÈÔ ‹ Û˘Ó·Ê¤˜ ÓfiËÌ·. Ãڈ̷ٛÛÙ ·˘Ù¤˜ ÙȘ ÊÚ¿ÛÂȘ Ì ÙÔ ›‰ÈÔ ¯ÚÒÌ· Î·È ÛÙ· ‰‡Ô ΛÌÂÓ·, ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÒÓÙ·˜ ηÈÓÔ‡ÚÈÔ ¯ÚÒÌ· ÁÈ· οı Ӥ· ÊÚ¿ÛË. 4) ∞ÓÔ›ÍÙ ÙÔ ÚfiÁÚ·ÌÌ· Wordle, Ô˘ Â›Ó·È ·ÔıËÎÂ˘Ì¤ÓÔ ÛÙËÓ ÂÈÊ¿ÓÂÈ· ÂÚÁ·Û›·˜ Û·˜ Î·È ÊÙÈ¿ÍÙ ¤Ó· Û˘ÓÓÂÊfiÏÂÍÔ (tag cloud) ÁÈ· οıÂ
90
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
¤Ó· ·fi Ù· ΛÌÂÓ· Ù· ÔÔ›· ÂÂÍÂÚÁ¿˙ÂÛÙÂ, Ì ·ÓÙÈÁÚ·Ê‹-ÂÈÎfiÏÏËÛË. Δ· Û˘ÓÓÂÊfiÏÂÍ· Ô˘ ı· ÚÔ·„Ô˘Ó ÂÚȤ¯Ô˘Ó ÙȘ ϤÍÂȘ ÎÏÂȉȿ οı ÎÂÈ̤ÓÔ˘. ΔÈ ·Ú·ÙËÚ›ÙÂ; ∫·Ù·ÁÚ¿„Ù ÙȘ ‰È·ÈÛÙÒÛÂȘ Û·˜. 5) ™Â ÔÈÔ ·fi Ù· ‰‡Ô ΛÌÂÓ· ‚Ú›ÛÎÂÙ·È ÙÔ ÂÈ̇ıÈÔ (‰›‰·ÁÌ·);ÀÔÁÚ·ÌÌ›ÛÙ ‹ ΢ÎÏÒÛÙ ÙÔ. ¶ÔÈ· ηÙËÁÔÚ›· ·ÓıÚÒˆÓ Î·˘ÙËÚÈ¿˙ÂÈ; 6) ™¯ÔÏÈ¿ÛÙ Û ̛· ·Ú¿ÁÚ·ÊÔ ÙÔ ÂÈ̇ıÈÔ, Ï·Ì‚¿ÓÔÓÙ·˜ ˘fi„Ë ÙË ÊÚ¿ÛË ÙÔ˘ ·Ú¯·›Ô˘ Û¯ÔÏÈ·ÛÙ‹: «^√ ÌÜıÔ˜ Úfi˜ àÓıÚÒÔ˘˜ Ô¥ÙÈÓ˜ Ù¿ öÚÁ· ÙÔÖ˜ ÏfiÁÔȘ ÔéÎ ö¯Ô˘ÛÈÓ ¬ÌÔÈ·». 7) À¿Ú¯Ô˘Ó Û‹ÌÂÚ· «·˘ÏÈÎÔ›-ÎfiϷΘ», ‰Â‰Ô̤ÓÔ˘ fiÙÈ ÔÈ ‚·ÛÈÏÈ¿‰Â˜ Û·Ó›˙Ô˘Ó; ¶Ò˜ ϤÁÔÓÙ·È Î·È Ò˜ ÂÓÂÚÁÔ‡Ó; ª‹ˆ˜ ÂÌ›ÙÔ˘Ó Î·È ÔÈ ÔÏÈÙÈÎÔ› ÛÙËÓ ›‰È· ηÙËÁÔÚ›·; ªÂ ÔÈÔÓ ÙÚfiÔ; 8) °ÓˆÚ›˙ÂÙ ÙÈ ÛËÌ·›ÓÂÈ ÔÈ Ï¤ÍÂȘ: ¯·ÌÂÚ‹˜, ıÂÛÈı‹Ú·˜, ıÒ„ Î·È ÔÛÊ˘ÔοÌÙ˘; AÓ·˙ËÙ‹ÛÙ ÙË ÛËÌ·Û›· ÙÔ˘˜ ÛÙÔ ËÏÂÎÙÚÔÓÈÎfi ÏÂÍÈÎfi ÙÔ˘ ª. ΔÚÈ·ÓÙ·Ê˘ÏÏ›‰Ë ÛÙËÓ ¶‡ÏË Ù˘ ∂ÏÏËÓÈ΋˜ °ÏÒÛÛ·˜ (http://www.greek-language.gr). ∞ӷʤÚÂÙ ·Ú·‰Â›ÁÌ·Ù· ·ÓıÚÒˆÓ Ô˘ ÁÓˆÚ›˙ÂÙ ·fi ÙËÓ ÈÛÙÔÚ›·-·Ú¿‰ÔÛ‹ Ì·˜ Ì ·Ó¿ÏÔÁË Û˘ÌÂÚÈÊÔÚ¿. ∂ÎÙÈÌ¿Ù ·˘Ù‹ ÙË Û˘ÌÂÚÈÊÔÚ¿ Î·È ÁÈ·Ù›; 9) √È ÎfiϷΘ - ˘ÔÎÚÈÙ¤˜ - ‰ÈÚfiÛˆÔÈ - ηÈÚÔÛÎfiÔÈ. °È·Ù› ¤Ó·˜ ¿ÓıÚˆÔ˜ ÂÈϤÁÂÈ Ó· ʤÚÂÙ·È ¤ÙÛÈ; ΔÈ Î›ÓËÙÚ· ÌÔÚ› Ó· ¤¯ÂÈ; 10) ΔÈ Ì·˜ ÂÌÔ‰›˙ÂÈ Û˘Ó‹ıˆ˜ Î·È ‰ÂÓ ÌÔÚԇ̠ӷ ‰È·ÎÚ›ÓÔ˘Ì Ì Ô͢‰¤ÚÎÂÈ· ÙÔ˘˜ ÎfiϷΘ - ˘ÔÎÚÈÙ¤˜ - ‰ÈÚfiÛˆÔ˘˜ ·ÓıÚÒÔ˘˜ Á‡Úˆ Ì·˜; 11) ∂›Ï˘ÛË ÚÔ‚Ï‹Ì·ÙÔ˜: ¶ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó· ÌËÓ Â›Û·È ·ÊÂÏ‹˜ Î·È Â˘ÎÔÏfiÈÛÙÔ˜, Ú¤ÂÈ Ó· ¯¿ÛÂȘ ÙËÓ «·ıˆfiÙËÙ¿ ÛÔ˘» Î·È Ó· Á›ÓÂȘ η¯‡ÔÙÔ˜; ¶ÔÈ· Â›Ó·È Ë ¯Ú˘Û‹ ÙÔÌ‹, ÙÔ Ì¤ÙÚÔ ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ‰‡Ô ¿ÎÚˆÓ; 12) ∞Ó·ÁÓˆÚ›˙ÂÙ ÙÔ Ã·Ù˙Ë·‚¿ÙË; Δ›ÓÔ˜ ÎfiϷη˜ ‹Ù·Ó; √ ∫·Ú·ÁÎÈfi˙˘ ÁÈ·Ù› ‰ÂÓ Â›¯Â ÙËÓ ›‰È· Û˘ÌÂÚÈÊÔÚ¿; 13) ∏ ˘ÔÎÚÈÛ›· ÙˆÓ º·ÚÈÛ·›ˆÓ Â›Ó·È ·ÚÔÈÌÈ҉˘! ™‹ÌÂÚ· ÙÈ ÛËÌ·›ÓÂÈ Ë Ï¤ÍË «Ê·ÚÈÛ·˚ÛÌfi˜»; (∞Ó·˙ËÙ‹ÛÙ ÙËÓ ÛÙËÓ ¶‡ÏË Ù˘ ∂ÏÏËÓÈ΋˜ °ÏÒÛÛ·˜, ÛÙÔ ÏÂÍÈÎfi ÙÔ˘ ª. ΔÚÈ·ÓÙ·Ê˘ÏÏ›‰Ë (http://www.greeklanguage.gr).
ANA™TA™IA NTA§TA°IANNH
91
14) Œ¯ÂÙ ·ÎÔ‡ÛÂÈ ÁÈ· ÙÔÓ π·Ófi, ÙÔ ıÂfi ÙˆÓ ·Ú¯·›ˆÓ ƒˆÌ·›ˆÓ Ì ٷ ‰˘Ô ÚfiÛˆ·; °È·Ù› ¿Ú·Á ϷÙÚ¢fiÙ·Ó ˆ˜ ıÂfi˜; 15) ¶fiÙ ϤÌ ¤Ó·Ó ¿ÓıÚˆÔ ¯·Ì·ÈϤÔÓÙ·; ΔÈ Â›‰Ô˘˜ Û˘ÌÂÚÈÊÔÚ¿ ¤¯ÂÈ; 16) ∞fi ÔÈ· Û˘Ó·ÈÛıËÌ·ÙÈ΋ ‰È·‰ÚÔÌ‹ ¤Ú·ÛÂ Ô Î˘Ú-χÎÔ˜; ∞Ó·˙ËÙ‹ÛÙ ÛÙÔ ‰È·‰›ÎÙ˘Ô ÛΛÙÛ· Ô˘ ·ÂÈÎÔÓ›˙Ô˘Ó ÙȘ ··ÓÙ‹ÛÂȘ Û·˜ Î·È Ì ÙË ‚Ô‹ıÂÈ· ÙÔ˘ ÚÔÁÚ¿ÌÌ·ÙÔ˜ toondo ÊÙÈ¿ÍÙ ÙÔ ‰ÈÎfi Û·˜ ÎfiÌÈÎ, ÚÔÛı¤ÙÔÓÙ·˜ ÏfiÁÈ·. ŒÙÛÈ ·Ï¿! ∂Ó·ÏÏ·ÎÙÈο… 17) £¤ÏÂÙ οÙÈ ÈÔ ÚÔ¯ˆÚË̤ÓÔ Î·È ÂÚ›ÏÔÎÔ; ∞Ó Â›ÛÙ Ôχ ÂÍÔÈÎÂȈ̤ÓÔÈ Ì ÙËÓ Ù¯ÓÔÏÔÁ›·, ÌÔÚ›Ù ӷ ÌÂÙ·ÙÚ¤„ÂÙ ÙÔ Ì‡ıÔ Û animation (ÎÈÓÔ‡ÌÂÓË ÂÈÎfiÓ·)! ∞ÊÔ‡ ·Ó·˙ËÙ‹ÛÂÙ ÛÙË Wikipedia ÏËÚÔÊÔڛ˜ ÁÈ· ÙË ÛËÌ·Û›· Î·È ÙË ¯Ú‹ÛË ÙÔ˘ fiÚÔ˘, ‚Ú›Ù ‹ ۯ‰ȿÛÙ ÂÈÎfiÓ˜ Ô˘ Ó· ·Ô‰›‰Ô˘Ó ÙËÓ ÏÔ΋ ÙÔ˘ ̇ıÔ˘. ∫·ÙfiÈÓ ÚÔ‚¿ÏÂÙ¤ Ù˜ ÁÚ‹ÁÔÚ·, ¤ÙÛÈ ÒÛÙ ӷ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÂ›Ù·È Ë „¢‰·›ÛıËÛË Ù˘ ΛÓËÛ˘, ·ÊÔ‡ ÚÒÙ· ηÙ‚¿ÛÂÙ ÙÔ Î·Ù¿ÏÏËÏÔ ÚfiÁÚ·ÌÌ· ·fi ÙÔ ‰È·‰›ÎÙ˘Ô (ÁÈ· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ· ÙÔ movie maker). ∂›Ó·È ÌÈ· ÔÙÈ΋ ÔÊı·ÏÌ·¿ÙË. ΔÔ ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· ı· Û·˜ ÂÎÏ‹ÍÂÈ! £˘Ì›˙ÂÈ Ôχ ÎÈÓÔ‡ÌÂÓ· Û¯¤‰È·! *** ΔȘ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ˜ 6, 7, 9, 10, 11 ÁÚ¿„٠٘ ÛÙÔÓ ÂÂÍÂÚÁ·ÛÙ‹ ÎÂÈ̤ÓÔ˘ Î·È ÂÎÙ˘ÒÛ٠٘. ΔȘ ˘fiÏÔÈÙ˜ Û˘˙ËÙ‹Û٠٘ ÛÙËÓ ÔÌ¿‰· Î·È ·Ó·ÎÔÈÓÒÛÙ ÛÙËÓ Ù¿ÍË Ù· Û˘ÌÂÚ¿ÛÌ·Ù¿ Û·˜. º‡ÏÏÔ ÂÚÁ·Û›·˜ 3 (3Ë ÔÌ¿‰·) ¢È·‚¿ÛÙ ·Ú·Î¿Ùˆ ÙÔ Ô›ËÌ· ÙÔ˘ ∞ϤͷӉÚÔ˘ ƒ›˙Ô˘ ƒ·Áη‚‹ Î·È ÚÔÛ·ı‹ÛÙ ӷ ··ÓÙ‹ÛÂÙ ÛÙȘ ÂÚˆÙ‹ÛÂȘ Ô˘ ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Ó: ∫fiÚ·Í Î·È àÏÒËÍ ∫fiÚ·Í Âå˜ ôÎÚ·Ó ñ„ËÏ‹Ó ÎÏ¿‰Ô˘ âοıËÙÔ âÏ·›·˜, ̤ϷÈÓ·Ó Âr¯Â Ù‹Ó ÛÙÔÏ‹Ó, η› Âå˜ Ùfi Ú¿ÌÊÔ˜ Âr¯Â ÎÚ¤·˜. ∂å˜ Ù¿ ¯·ÌfiÎÏ·‰· ÎÔÓÙ¿ àÏÒËÍ ¥ÛÙ·ÙÔ ‰ÔÏ›·, ÙÔ‡˜ ®ÒıˆÓ·˜ ·éÙɘ ÎÂÓÙ÷Ä ÙÔÜ ÎÚ¤·ÙÔ˜ ì Â鈉›·. ΔÚ¤¯ÂÈ, ÚÔÊı¿ÓÂÈ& ÂÚÈÙÙfi˜ ï ÎfiÔ˜, Ì¿ÙËÓ ä ÛÔ˘‰‹ Ù˘! Δ› ≈„Ô˜! ∫È ÂrÓ·È ÙÂÚˆÙfi˜ ï ÂéÙ˘¯‹˜ å‰ÈÔÎÙ‹Ù˘!
92
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
∫·Ù ôÏÏÔÓ ÙÚfiÔÓ ÌÂÏÂÙ÷Ä Âå˜ Ù¿ ÓÂÚ¿ Ù˘ Ó¿ ÙfiÓ Ê¤ÚFË ‚ϤÂÈ â¿Óˆ, ¯·ÈÚÂÙ÷Ä Î·› Ù·ÜÙ· ÂéÁÂÓᘠÚÔʤÚÂÈ: «∫·ÏᘠÌĘ œÚÈÛ˜ â‰á à¤Ú·, Ê›ÏÙ·ÙÂ, Ó¿ ¿ÚF˘. ΔÚÂÏ·›ÓÔÌ·È ¬Ù·Ó Û å‰á! ¶fiÛË ÎÔÌ„fiÙ˘, fiÛË ¯¿ÚȘ! Δ›˜ ö¯ÂÈ ÙfiÛËÓ Î·ÏÏÔÓ‹Ó; Δ›˜ Ù¤Ú˘Á·˜ ÔÈÎÈψ٤ڷ˜; Δ› ÎÚ›Ì, ôÓ Âr¯Â˜ η› ʈӋÓ, ı¿ qÛÔ ÙáÓ ÙËÓáÓ Ùfi Ù¤Ú·˜». «ºˆÓ‹Ó ‰¤Ó ö¯ˆ; ¡¿ ¯·ıFɘ, (âÓÙfi˜ ÙÔ˘ ÂrÂ), ı¿ Û¤ ‰Â›Íˆ! ¶ÂÚ›ÌÂÓ ӿ ÙÚÂÏÏ·ıFɘ, àÊÔÜ Ùfi ÛÙfiÌ· ÌÔ˘ àÓԛ͈». ∫·› Ï·Ù‡˜ Ê¿Ú˘ÁÍ àÓÔÈÁ›˜ ‰‡Ô ÙÚ·¯¤· Î Ú ¿! â‚Á¿˙ÂÈ Î·› ¿ Ê! Ùfi ÎÚ¤·˜ ηٿ Áɘ, η› ¯ ¿ ! ì ÔÓËÚ¿ Ù àÚ¿˙ÂÈ \∞ÎfiÌ· ÙÚ¤¯ Âå˜ Ùfi ‚Ô˘ÓfiÓ Î·› àÊÔÜ ö¯·„ ÙÔ ÎÚ¤·˜, ÁÂÏáÛ· ϤÁÂÈ ÛÙfi ÙËÓfiÓ Ù¿˜ ϤÍÂȘ Ù·‡Ù·˜ ÙÂÏÂ˘Ù·›·˜: «ª¿ıÂ, t Ê›ÏÙ·ÙÔÓ Ô˘Ï›, Ì¿ıÂ, t ôÓıÔ˜ ÙáÓ ÎÔڿΈÓ, Ò˜ ÙáÓ Âé›ÛÙˆÓ ì Ê˘Ï‹ ÙÚ¤ÊÂÈ Ùfi Á¤ÓÔ˜ ÙáÓ ÎÔϿΈӻ! 1) ™˘ÁÎÚ›ÓÂÙ ÙÔ Ô›ËÌ· Ô˘ ÌfiÏȘ ‰È·‚¿Û·ÙÂ, Ì ÙÔÓ ·Ú¯ÈÎfi ̇ıÔ ÙÔ˘ χÎÔ˘ Î·È Ù˘ ÁÚÈ¿˜ (ΛÌÂÓÔ ·Ó·ÊÔÚ¿˜). ∂ÓÙÔ›ÛÙ ÔÈÔ ÎÔÈÓfi ÛËÌÂ›Ô ¤¯ÂÈ Ë Û˘ÌÂÚÈÊÔÚ¿ Ù˘ ÁÚÈ¿˜ Ì Ù˘ ·ÏÂÔ‡˜ Î·È ÙÔ˘ χÎÔ˘ Ì ÙÔ˘ Îfiڷη ·ÓÙ›ÛÙÔȯ·. 2) ¶Ò˜ ϤÁÔÓÙ·È ÔÈ ¿ÓıÚˆÔÈ Ô˘ ·Ú¤ÛÎÔÓÙ·È ÛÙÔ Ó· ϤÓ ڿÁÌ·Ù· Ô˘ ‰ÂÓ ÈÛ¯‡Ô˘Ó Î·È Ò˜ ÂΛÓÔÈ Ô˘ ÈÛÙÂ‡Ô˘Ó ·ÓÂͤٷÛÙ· ÔÙȉ‹ÔÙ ·ÎÔ‡ÛÔ˘Ó; TÈ ÈÛÙ‡ÂÙ fiÙÈ Û˘Ì‚ÔÏ›˙ÂÈ ÙÔ Ù˘Ú›; 3) ΔÈ ‰È‰·¯ı‹Î·Ù ·fi ·˘ÙÔ‡˜ ÙÔ˘˜ ‰˘Ô ̇ıÔ˘˜; ¡ÔÌ›˙ÂÙ fiÙÈ ı· Û·˜ Ê·ÓÔ‡Ó ¯Ú‹ÛÈÌÔÈ ÛÙË ˙ˆ‹ Û·˜; ™Â ÔȘ ÂÚÈÙÒÛÂȘ; 4) ™·˜ ¤Ù˘¯Â ÔÙ¤ Ó· ¿ıÂÙ οÙÈ ·ÚfiÌÔÈÔ Ì ÙÔÓ Îfiڷη ‹ ÙÔ Ï‡ÎÔ; ™·˜ ˘ÔÛ¯¤ıËΠηÓ›˜ οÙÈ Ô˘ ‰ÂÓ Ù‹ÚËÛÂ, ‰ÈηÈÔÏÔÁÔ‡ÌÂÓÔ˜ ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· Ì ÙË ÊÚ¿ÛË «Â›·-Í›·»; ™·˜ ÂÓfi¯ÏËÛ ·˘Ù‹ Ë ·Û˘Ó¤ÂÈ·; ¶ÂÚÈÁÚ¿„Ù ÙÔ ‚›ˆÌ¿ Û·˜ ÚÔÊÔÚÈο Î·È Â›Ù Ҙ ·ÎÚÈ‚Ò˜ ·ÈÛı·Óı‹Î·ÙÂ Î·È ·Ó ‰È‰·¯ı‹Î·Ù ·fi ÙÔ ¿ıËÌ¿ Û·˜. 5) ∂ÈϤͷÙ ÔÙ¤ Ó· ÂÓÂÚÁ‹ÛÂÙ ÛÙË ˙ˆ‹ Û·˜ fiˆ˜ Ë ·ÏÂÔ‡ ‹ Ë ÁÚÈ¿; °È· ÔÈÔ ÏfiÁÔ ÙÔ Î¿Ó·ÙÂ; £ÂˆÚ‹Û·Ù fiÙÈ ·˘Ùfi˜ Â›Ó·È Ô Â˘ÎÔÏfiÙÂÚÔ˜ ÙÚfiÔ˜ ÁÈ· Ó· ÂÙ‡¯ÂÙ ÙÔ ÛÎÔfi Û·˜ ‹ ·ÏÒ˜ ÌÈÌËı‹Î·Ù οÔÈÔÓ ¿ÏÏÔÓ ·fi ÙÔ ÎÔÓÙÈÓfi Û·˜ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ; ¶ÂÚÈÁÚ¿„Ù ÙÔ ÂÚÈÛÙ·ÙÈÎfi, Ù· ÂȯÂÈÚ‹Ì·Ù· Ô˘ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ‹Û·ÙÂ Î·È Ù· Û˘Ó·ÈÛı‹Ì·Ù¿ Û·˜, fiÙ·Ó ÙÂÏÈο ÙÔ Û¯¤‰ÈÔ Ô˘ ηٷÛÙÚÒÛ·Ù ¤Ù˘¯Â.
ANA™TA™IA NTA§TA°IANNH
93
6) ™˘˙ËÙ‹ÛÙ ÛÙËÓ ÔÌ¿‰· Û·˜ ·Ó ÈÛ¯‡ÂÈ Ë ÊÚ¿ÛË «Ô ÛÎÔfi˜ ·ÁÈ¿˙ÂÈ Ù· ̤۷». ΔÂÏÈο ·Í›˙ÂÈ Ó· ÌÂÙ¤ÏıÂÈ Î·Ó›˜ fiÏ· Ù· ̤۷, ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó· ÂÙ‡¯ÂÈ; ª‹ˆ˜ ÛÙÔ ÌÂٷ͇ ¯¿ÓÂÈ ÙËÓ ·ÍÈÔÚ¤ÂÈ¿ ÙÔ˘ Î·È ÙËÓ ÂÎÙ›ÌËÛË ÙˆÓ Á‡Úˆ ÙÔ˘; 7) ¢È·Ï¤ÍÙ ‰˘Ô ¿ÙÔÌ· Ù˘ ÔÌ¿‰·˜ ÁÈ· ÌÈ· ÂÈÎÔÓÈ΋ ‰È·ÏÔÁÈ΋ ·ÓÙÈ·Ú¿ıÂÛË (·ÁÒÓ·˜ ÏfiÁˆÓ - debate). £· ·ÚÔ˘ÛÈ¿ÛÔ˘Ó ÚÔÊÔÚÈο Ì ÂȯÂÈÚ‹Ì·Ù· Û ÔÈ· ηÙËÁÔÚ›· ·ÓıÚÒˆÓ ÚÔÙÈÌÔ‡Ó-Û˘ÌʤÚÂÈ ÛÙȘ ̤Ú˜ Ì·˜ Ó· ·Ó‹ÎÔ˘Ó: ™ÙÔ˘˜ ¤ÓÙÈÌÔ˘˜, Û˘Ó›˜, ·Î¤Ú·ÈÔ˘˜ ¯·Ú·ÎÙ‹Ú˜ ‹ ÛÙÔ˘˜ ÎfiϷΘ, ˘ÔÎÚÈÙ¤˜, ‰ÈÚfiÛˆÔ˘˜ Î·È Î·ÈÚÔÛÎfiÔ˘˜; (¶ÚÈÓ ·ÚÔ˘ÛÈ¿ÛÂÙ ·˘Ù‹ ÙË ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ·, ÌÔÚ›Ù ӷ ÁÚ¿„ÂÙ ÙÔ ‰È¿ÏÔÁÔ Î·È Ù· ÂȯÂÈÚ‹Ì·Ù· ÙÔ˘ ηıÂÓfi˜ ÛÙo Word). 8) H ·ÏÂÔ‡ ‡ÛÙÂÚ· ·fi ÙËÓ ÔÓËÚ‹ Ù˘ Ú¿ÍË ÂÚÓ¿ÂÈ Ì¤Û· ·fi ÙË ÛÙÔ¿ Ù˘ Û˘Ó›‰ËÛ˘. ΔÈ ÊˆÓ¤˜ ·ÎÔ‡ÂÈ ÂΛ; ∞Ó··Ú·ÛÙ‹ÛÙ ÙË ÛÎËÓ‹! 9) Δ· ‚¿Û·Ó· Ù˘ ·ÏÂÔ‡˜ ‰ÂÓ ÙÂÏÂÈÒÓÔ˘Ó… ŒÂÛ ÛÙ· ¯¤ÚÈ· Ù˘ ·ÛÙ˘ÓÔÌ›·˜! ∫·ı›ÛÙ ÙËÓ ÛÙËÓ Î·˘Ù‹ ηڤÎÏ·-·Ó·ÎÚÈÙÈ΋ ÔÏ˘ıÚfiÓ· Î·È ÂÚ¿ÛÙ ÙËÓ ÁÂÓ¤˜ ‰Âη٤ÛÛÂÚȘ! 10) ŒÓ·˜ ÚÔ‚·ÙfiÛ¯ËÌÔ˜ χÎÔ˜… ΔÈ Û˘ÓÂÈÚÌÔ‡˜ Û·˜ ÚÔηÏ›; 11) ™·˜ ·Ú¤ÛÔ˘Ó ÔÈ ˘Ôı¤ÛÂȘ Î·È Ù· ÛÂÓ¿ÚÈ·; ΔfiÙ ÒÚ· ÁÈ· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÈ΋ ÁÚ·Ê‹! ΔÈ ı· ÁÈÓfiÙ·Ó ·Ó Ë ·ÏÂÔ‡ ‰ÂÓ Î·Ù¿ÊÂÚÓ ӷ ÍÂÁÂÏ¿ÛÂÈ ÙÔ ÎÔÚ¿ÎÈ; °Ú¿„Ù ÌÈ· ÂÓ·ÏÏ·ÎÙÈ΋ ÈÛÙÔÚ›·. 12) ∞Ó ‰ÂÓ Û·˜ ·Ú¤ÛÂÈ Ë ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓË ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ·, ÂÈϤÍÙ ÙËÓ ·Ú·Î¿Ùˆ, Ì ÙËÓ ÔÔ›· ı· ÂÍ·ÛÎËı›Ù ÛÙÔ ÁÚ¿„ÈÌÔ Ì ÔÙÈ΋ ÁˆÓ›·: √ Îfiڷη˜ ·ÊËÁÂ›Ù·È ÙÔ ¿ıËÌ¿ ÙÔ˘ ÛÙ· Ô˘ÏÈ¿ Î·È ‰¤¯ÂÙ·È ÙȘ Û˘Ì‚Ô˘Ï¤˜ ÙÔ˘˜. ªÔÚ›Ù ӷ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ‹ÛÂÙ ‰È¿ÏÔÁÔ ‹ ·Ú¿ÏÏËÏÔ˘˜ ÌÔÓÔÏfiÁÔ˘˜. 13) ΔÔ Ó· Ì·›ÓÂȘ ÛÙË ı¤ÛË ÙÔ˘ ¿ÏÏÔ˘ ϤÁÂÙ·È ÂÓÛ˘Ó·›ÛıËÛË. ¶ÚÔÛ·ı‹ÛÙ ӷ Ê·ÓÙ·ÛÙ›Ù ÙÈ ¿Ú·Á ÌÔ˘ÚÌÔ˘Ú›˙ÂÈ ÎÔ˘ÓÒÓÙ·˜ ÙÔ ÎÂÊ¿ÏÈ Ù˘ Ë μ¿ÁÈ· Ë ÎÔ˘ÎÔ˘‚¿ÁÈ· Ô˘ ÂÚÓ¿ÂÈ Ù˘¯·›· ·fi ÂΛ, ·ÎÔ‡ÁÔÓÙ·˜ ÙËÓ ·ÏÂÔ‡ Ó· ·ÈÓ‡ÂÈ ÙÔÓ Îfiڷη. 14) ¶ÚÔÛ·ı‹ÛÙ ӷ ÂÚÌËÓ‡ÛÂÙ ÙȘ ·Ú·Î¿Ùˆ ·Ú¯·›Â˜ ÊÚ¿ÛÂȘ: ·. ∫¿ÏÏÈÔÓ Âå˜ Îfiڷη˜ õ Âå˜ ÎfiϷη˜ âÌÂÛÂÖÓ (·Ú¯·›· ·ÚÔÈÌ›·). ‚. ΔÔÜÙÔ ‰È·Ê¤ÚÂÈ ï ÎfiÚ·Í ÙÔÜ ÎfiÏ·ÎÔ˜, ¬ÙÈ ï Ì¤Ó ˙áÓÙ·˜, ï ‰¤ ÓÂÎÚÔ‡˜ âÛı›ÂÈ (∞ÓÙÈÛı¤Ó˘).
94
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
Á. ΔáÓ ÎÔÏ¿ÎˆÓ ô‰ˆÚ· ‰áÚ· (·Ú¯·›· ·ÚÔÈÌ›·). ‰. ÷ÖÚ ÙÔÖ˜ âϤÁ¯Ô˘Û› Û ÌÄÏÏÔÓ õ ÙÔÖ˜ ÎÔϷ·ԢÛÈ. Â. \∂Î ÛÙfiÌ·ÙÔ˜ ÎfiÚ·ÎÔ˜ âÍÂχÛÂÙ·È «ÎÚ¿». 15) ™¯ÔÏÈ¿ÛÙ ÙÔ ÓfiËÌ· ÙˆÓ ·Ú·Î¿Ùˆ ÊÚ¿ÛˆÓ: ·. √ ÎfiϷη˜ ÎÈ Ô Îfiڷη˜ ÙÔ ›‰ÈÔ ¤¯Ô˘Ó ¯ÚÒÌ·, Ô ¤Ó·˜ ÙÔ '¯ÂÈ ÛÙËÓ „˘¯‹ ÎÈ Ô ¿ÏÏÔ˜ ÂȘ ÙÔ ÛÒÌ·. ‚. ∂ΛÓÔ˜ Ô˘ Û ·ÈÓ› ÁÈ· οÙÈ Ô˘ ‰ÂÓ ¤¯ÂȘ, ÂÈı˘Ì› Ó· ÛÔ˘ ·ÔÛÙÂÚ‹ÛÂÈ ·˘Ùfi Ô˘ ¤¯ÂȘ (¢ËÌfiÎÚÈÙÔ˜). Á. ∞fi Ù· ¿ÁÚÈ· ıËÚ›· ÙÔ ¯ÂÈÚfiÙÂÚÔ ‰¿ÁΈ̷ ÙÔ Î¿ÓÂÈ Ô Û˘ÎÔÊ¿ÓÙ˘, ·fi Ù· ‹ÌÂÚ· Ô ÎfiϷη˜ (¢ÈÔÁ¤Ó˘). 16) ∞fi fi,ÙÈ Ê·›ÓÂÙ·È, Ô ÎfiϷη˜ ›ӷȅ ·Ú¯·›Ô ÊÚÔ‡ÙÔ! √ ·Ú¯·›Ô˜ £ÂfiÊÚ·ÛÙÔ˜ ÛÙÔ˘˜ «Ã·Ú·ÎÙ‹Ú˜» ÙÔ˘, Ô ÎÂÊ·ÏÏÔÓ›Ù˘ ∞Ó‰Ú¤·˜ §·ÛηڿÙÔ˜ ÛÙÔ ¤ÚÁÔ ÙÔ˘ «π‰Ô‡ Ô ÕÓıÚˆÔ˜» ·ÏÏ¿ Î·È Ô ¿ÁÈÔ˜ ¡ÂÎÙ¿ÚÈÔ˜ ÛÙÔ ‚È‚Ï›Ô ÙÔ˘ «°ÓáıÈ Û·éÙfiÓ» ÂÚÈÁÚ¿ÊÔ˘Ó ·˘ÙfiÓ ÙÔÓ ÁÏÔÈÒ‰Ë ¯·Ú·ÎÙ‹Ú·, οÓÔÓÙ¿˜ ÙÔ˘ ‚·ıÈ¿ ·Ó·ÙÔÌ›·. ªÂÏÂÙ‹ÛÙ ÙȘ ÂÚÈÁڷʤ˜ ÙÔ˘˜ ÛÙ· ·Ú·Î¿Ùˆ ΛÌÂÓ·, ÂÈϤÍÙ ÙȘ ÈÔ ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈΤ˜ ÛÎËÓ¤˜ Î·È ·ÚÔ˘ÛÈ¿Û٠٘ Ì ·ÓÙƠ̷̂ ‹ ‰Ú·Ì·ÙÔÔ›ËÛË! √ ÎfiϷη˜ ΔËÓ ÎÔϷΛ· ÌÔÚ› ηÓ›˜ Ó· ÙË ıˆڋÛÂÈ ˆ˜ ÂÍ¢ÙÂÏÈÛÙÈ΋ Û˘Ó·Ó·ÛÙÚÔÊ‹, Ô˘ ˆÊÂÏ› ÌfiÓÔ ÙÔÓ ÎfiϷη. π‰Ô‡ ÙÈ ÏÔÁ‹˜ ¿ÓıÚˆÔ˜ Â›Ó·È ·˘Ùfi˜: ŸÙ·Ó ‚Ú›ÛÎÂÙ·È Û ÂÚ›·ÙÔ Ì ÂΛÓÔÓ Ô˘ ÎÔϷ·ÂÈ, ÙÔ˘ ϤÂÈ: «¶·Ú·ÙËÚ›˜ fiÙÈ fiÏÔ˜ Ô ÎfiÛÌÔ˜ ¤¯ÂÈ Ù· ‚ϤÌÌ·Ù¿ ÙÔ˘ ¿Óˆ ÛÔ˘; ∞˘Ùfi ÛÂ Î·Ó¤Ó·Ó ¿ÏÏÔÓ ·fi ÙÔ˘˜ Ôϛ٘ ‰Â Û˘Ì‚·›ÓÂÈ. Ãı˜ ÛÙËÓ (¶ÔÈΛÏË) ÛÙÔ¿ ¿ÎÔ˘Û· Ó· Û ·ÈÓÔ‡ÓØ ∫¿ıÔÓÙ·Ó ÂΛ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ ·fi ÙÚÈ¿ÓÙ· ¿ÓıÚˆÔÈØ fiÙ·Ó fï˜ ¿Ú¯ÈÛÂ Û˘˙‹ÙËÛË ÁÈ· ÙÔ ÔÈÔ˜ Â›Ó·È Ô Î·Ï‡ÙÂÚÔ˜ ·fi ÙÔ˘˜ Ôϛ٘, fiÏÔÈ, ·ÊÔ‡ ¤Î·Ó· ÂÁÒ ÙËÓ ·Ú¯‹, Û˘ÌÊÒÓËÛ·Ó ÛÙÔ fiÓÔÌ¿ ÛÔ˘». ∫·È ÂÓÒ Ï¤ÂÈ ·˘Ù¿, ·Ê·ÈÚ› ·fi ÙÔ ·ÓˆÊfiÚÈ ÙÔ˘ ηÌÈ¿ ÎψÛÙԇϷ ‹ Ì·˙‡ÂÈ ·fi Ù· Á¤ÓÈ· ÙÔ˘ ηӤӷ ¿¯˘ÚÔ Ô˘ ʇÛËÍ ÂΛ Ô ·¤Ú·˜ Î·È ÁÂÏÒÓÙ·˜ ϤÂÈØ «μϤÂȘ; ¢˘Ô ̤Ú˜ ‰Â ÛÂ Û˘Ó¿ÓÙËÛ· Î·È Á¤ÌÈÛ·Ó Ù· Á¤ÓÈ· ÛÔ˘ Ï¢Τ˜ ÙÚ›¯Â˜, ·Ó Î·È Û¯ÂÙÈο Ì ÙËÓ ËÏÈΛ· ÛÔ˘ ¤¯ÂȘ Ì·‡Ú· Ù· Ì·ÏÏÈ¿ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ·fi οı ¿ÏÏÔÓ». ŸÙ·Ó ÂΛÓÔ˜ (Ô ÎÔϷ΢fiÌÂÓÔ˜) ÌÈÏ¿ÂÈ, Ô ÎfiϷη˜ ÚÔÛÙ¿˙ÂÈ fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ¿ÏÏÔ˘˜ Ó· Ûˆ¿ÛÔ˘Ó. ŸÙ·Ó ÙÚ·ÁÔ˘‰¿ÂÈ, ÙÔÓ Â·ÈÓ›, Î·È Î¿ı ÊÔÚ¿ Ô˘ ı· ÛÙ·Ì·Ù‹ÛÂÈ, ÂÈÎÚÔÙ› ʈӿ˙ÔÓÙ·˜ «ÌÚ¿‚Ô!» ∞Ó Î¿ÓÂÈ Î·Ó¤Ó· ¿ÓÔÛÙÔ ¯ˆÚ·Ùfi (·ÛÙ›Ô), ÁÂÏ¿ÂÈ Î·È ÛÚÒ¯ÓÂÈ ÙÔ ÚÔ‡¯Ô ÙÔ˘ ÛÙÔ ÛÙfiÌ· ÙÔ˘, ÂÂȉ‹ Ù¿¯· ‰ÂÓ ÌÔÚ› Ó· ÎÚ·Ù‹ÛÂÈ Ù· Á¤ÏÈ·
ANA™TA™IA NTA§TA°IANNH
95
ÙÔ˘. ŸÛÔ˘˜ Û˘Ó·ÓÙ¿ÂÈ ÛÙÔ ‰ÚfiÌÔ, ÙÔ˘˜ ÚÔÛÙ¿˙ÂÈ Ó· ÛÙ·Ì·Ù‹ÛÔ˘Ó, ¤ˆ˜ fiÙÔ˘ ÂÚ¿ÛÂÈ Ô Î‡ÚÈÔ˜. ∞ÊÔ‡ ·ÁÔÚ¿ÛÂÈ Ì‹Ï· Î·È ·¯Ï¿‰È· ÁÈ· Ù· ·È‰È¿ ÙÔ˘ ÚÔÛÒÔ˘ Ô˘ ÎÔϷ·ÂÈ, Ù· ʤÚÓÂÈ ÛÙÔ Û›ÙÈ, ÙÔ˘˜ Ù· ÚÔÛʤÚÂÈ ÌÚÔÛÙ¿ ÙÔ˘ Î·È ·ÊÔ‡ Ù· ÊÈÏ‹ÛÂÈ, ϤÂÈ: «∂›ÛÙÂ Ô˘Ï¿ÎÈ· ·fi ηÏfiÓ ·Ù¤Ú·». ŸÙ·Ó ·ÁÔÚ¿˙ÂÈ Ì·˙› ÙÔ˘ ·Ô‡ÙÛÈ·, ϤÂÈ fiÙÈ ÙÔ fi‰È ÙÔ˘ Â›Ó·È Î·ÓÔÓÈÎfiÙÂÚÔ ·fi ÙÔ ·Ô‡ÙÛÈ. ŸÙ·Ó ÂΛÓÔ˜ (Ô ÎÔϷ΢fiÌÂÓÔ˜) ËÁ·›ÓÂÈ Ó· ÂÈÛÎÂÊı› οÔÈÔÓ Ê›ÏÔ ÙÔ˘, Ô ÎfiϷη˜ ÙÚ¤¯ÂÈ ÚˆÙ‡ÙÂÚ· Î·È ÙÔ˘ ϤÂÈ «ÛÙÔ Û›ÙÈ ÛÔ˘ ¤Ú¯ÂÙ·È», ¤ÂÈÙ· ÂÈÛÙÚ¤ÊÂÈ Î·È Ï¤ÂÈ ÛÙÔÓ ¿ÏÏÔÓ «ÙÔÓ ÂȉÔÔ›ËÛ·». ∂ÓÓÔÂ›Ù·È fiÙÈ Ô ÎfiϷη˜ Â›Ó·È ÈηÓfi˜ Ó· ÌÂٷʤÚÂÈ Î·È ·fi ÙË Á˘Ó·ÈΛ· ·ÁÔÚ¿ Ù· „ÒÓÈ·, ¯ˆÚ›˜ Î·Ó Ó· ¿ÚÂÈ ·Ó¿Û·. ∞fi ÙÔ˘˜ ·Ú¢ÚÈÛÎÔ̤ÓÔ˘˜ Û ¤Ó· ÙÚ·¤˙È, ÚÒÙÔ˜ ·fi fiÏÔ˘˜ ·ÈÓ› ÙÔ ÎÚ·Û› Î·È Ï¤ÂÈ ÛÙÔÓ ÎÔϷ΢fiÌÂÓÔ «fiÛÔ ·ÓfiÚÂÎÙ· ÙÚˆ˜», ·ÊÔ‡ ‰Â ¿ÚÂÈ Î¿ÙÈ ·fi Ù· ¢ÚÈÛÎfiÌÂÓ· ÛÙÔ ÙÚ·¤˙È, ÙÔ˘ ÙÔ ÚÔÛʤÚÂÈ Î·È Ï¤ÂÈ «ÎÔ›Ù·Í ÙÈ ÓfiÛÙÈÌÔ ÎÔÌÌ¿ÙÈ!» ΔÔÓ ÚˆÙ¿ÂÈ Ì‹ˆ˜ ÎÚ˘ÒÓÂÈ Î·È ·Ó ı¤ÏÂÈ Ó· ÙÔ˘ ‰ÒÛÂÈ ÙÔ ·ÓˆÊfiÚÈ ÙÔ˘, Î·È Ï¤ÁÔÓÙ·˜ ·˘Ù¿ ÙÔ ·›ÚÓÂÈ Î·È ÙÔ Ú›¯ÓÂÈ ÛÙÔ˘˜ ÒÌÔ˘˜ ÙÔ˘. ∂ÈϤÔÓ Û·‚ÂÈ Î·È „Èı˘Ú›˙ÂÈ Û˘¯Ó¿ οÙÈ ÛÙÔ ·˘Ù› ÙÔ˘. Œ¯ÂÈ ¿ÓÙÔÙ ÙÔ ‚ϤÌÌ· ÙÔ˘ ηÚʈ̤ÓÔ ¿Óˆ ÙÔ˘, ·ÎfiÌ· Î·È fiÙ·Ó ÌÈÏ¿ÂÈ ÛÙÔ˘˜ ¿ÏÏÔ˘˜. ™ÙÔ ı¤·ÙÚÔ ·›ÚÓÂÈ ·fi ÙÔ ‰Ô‡ÏÔ Ù· Ì·ÍÈÏ¿ÚÈ· Î·È Ù· ÛÙÚÒÓÂÈ Ô ›‰ÈÔ˜. °È· ÙÔ Û›ÙÈ ÙÔ˘ ·ÓıÚÒÔ˘ Ô˘ ÎÔϷ·ÂÈ Ï¤ÂÈ fiÙÈ ¤¯ÂÈ ˆÚ·›Ô ·Ú¯ÈÙÂÎÙÔÓÈÎfi Û¯¤‰ÈÔ, ÁÈ· ÙÔÓ Î‹Ô ÙÔ˘ fiÙÈ Â›Ó·È ˆÚ·›· Ê˘ÙÂ̤ÓÔ˜ Î·È ÁÈ· ÙËÓ ÂÈÎfiÓ· ÙÔ˘ fiÙÈ ÙÔ˘ ÌÔÈ¿˙ÂÈ ¿Ú· Ôχ. ∫·È ÁÂÓÈο ÌÔÚ› Ó· ‰ÂÈ Î·Ó›˜ fiÙÈ Ô ÎfiϷη˜ ϤÂÈ Î·È Î¿ÓÂÈ fiÏ· ÂΛӷ, Ì ٷ ÔÔ›· ÓÔÌ›˙ÂÈ fiÙÈ ı· Á›ÓÂÈ Â˘¯¿ÚÈÛÙÔ˜. [£ÂÔÊÚ¿ÛÙÔ˘, ÷ڷÎÙ‹Ú˜, ªÙÊÚ. ∂ÌÌ·ÓÔ˘‹Ï ¢·¸›‰, ÂΉ. πˆ¿ÓÓ˘ ¢. ∫ÔÏÏ¿ÚÔ˜ & ™π∞ ∞.∂. - μÈ‚ÏÈԈϛÔÓ Ù˘ «∂ÛÙ›·˜», ∞ı‹Ó· 1940] √ ÎfiϷη˜ √ ÎfiϷη˜ ÚÔÛˆÔÔÈ› ÛÙÔ ¿ÙÔÌÔÓ ÔÔ‡ ÎÔϷ·ÂÈ ÙÔ Û˘ÌʤÚÔÓ ÔÔ‡ ÂȉÈÒÎÂÈ. ŒÙÛÈ, ÛÙ· Ì¿ÙÈ· ÙÔ˘ Ô Î˘‚ÂÚÓ‹Ù˘ Â›Ó·È ı¤ÛË ‹ ÚÔ˘ÛʤÙÈ Ô ‰È·ı¤Ù˘, ÎÏËÚÔÓÔÌÈ¿ Ô ÏÔ‡ÛÈÔ˜, ¯Ú‹Ì·Ù· Ë ÎfiÚË, ˉÔÓ‹ Î.Ï. ™˘Ì‚·›ÓÂÈ ‰Â οÔÙ Ԣ Ô ÎfiϷη˜, ÂÓÒ ÎÔϷ·ÂÈ, ÂÈı˘Ì› Î·È ÙËÓ Î·Ù·ÛÙÚÔÊ‹Ó ÙÔ˘ ÎÔϷ΢Ô̤ÓÔ˘ ÙÔ˘. ø˜ ÙÔ‡ÙÔ Û˘¯Ó¿ ı· Û˘Ì‚·›ÓÂÈ ÛÙÔ˘˜ ÎÔϷ΢Ô̤ÓÔ˘˜ ‰È·ı¤Ù·˜. √ ‰È·ı¤Ù˘, ÂȘ Ù· Ì¿ÙÈ· ÙÔ˘ ÎÔϷ·ÔÓÙÔ˜ ÎÏËÚÔÓfiÌÔ˘, Â›Ó·È Î·Ú‡‰È, ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ Ô ÎfiϷη˜ ÂÈı˘Ì› ÙÔ ÙÛ¿ÎÈÛÌ·, ÁÈ· Ó· Ê¿Ë ÙÔ Ì·ÌÔ‡‰È. √ ÎfiϷη˜ ۯ‰ȿ˙ÂÈ ·¿ÓÔ˘ ÛÙÔÓ ÎÔϷ΢fiÌÂÓÔÓ, ηıÒ˜ ۯ‰ȿ˙ÂÈ Î·È ·¿Óˆ Û ÛÈÙfiÙÔÔ, ÁÈ· Ó· ÎÙ›ÛË Û›ÙÈ. ΔÔÓ ¤¯ÂÈ ¯·ÌÔıÂfiÓ ÙÔ˘ Î·È ÙÔÓ ÚÔÛ΢Ó›. ∂›Ó' ¤ÙÔÈÌÔ˜ Ó· ı˘ÛÈ·Ûı‹ ‰È' ·˘ÙfiÓ Î·È ÛÙËÓ ÂÚ›ÛÙ·ÛË Ú·ÁÌ·ÙÈÎÒ˜ ı˘ÛÈ¿˙ÂÙ·È, ÂÓÒ ‰ÂÓ ÙÔÓ ·Á·¿ ‰ÈfiÏÔ˘ ÂÂȉ‹ ‰ÂÓ Â›Ó·È Î·ı·˘Ùfi ‰È¿ ÙÔÓ ÎÔϷ΢fiÌÂÓÔÓ ÔÔ‡ ı˘ÛÈ¿˙ÂÙ·È, ·ÏÏ¿ ‰È¿ ÙÔ ÛÎÔÔ‡ÌÂÓÔ Ù˘ ÎÔϷΛ·˜ ÙÔ˘.
96
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
¶·Ú·ÙËÚ› Î·È ÛÔ˘‰¿˙ÂÈ Ù· ·‰‡Ó·Ù· ̤ÚË Ù˘ „˘¯‹˜ ÙÔ˘ ÎÔϷ΢Ô̤ÓÔ˘ ÙÔ˘, Ù· ¯·˚‰Â‡ÂÈ, Ù· ΢ÚȇÂÈ, Î·È ‚¿ÓÂÙ·È Ó· Ù· ÂÎÌÂÙ·ÏχÛË. ŒÙÛÈ, ÙÔÓ Â˘Ú›ÛÎÂÈ ÊÈÏ¿ÚÁ˘ÚÔÓ; °›ÓÂÙ·È Ê›ÏÔ˜ Ù˘ ÔÈÎÔÓÔÌ›·˜ ÙÔ˘ ÛÈÙÈÔ‡ ÙÔ˘ Î·È ·fi ηÈÚfi Û ηÈÚfi ÙÔ˘ οÓÂÈ Î·È ¯·ÚÈÛÌ·Ù¿ÎÈ·, Ù· ÔÔ›· ÙÔÓ ··ÏÏ¿ÙÙÔ˘Ó ·fi ÙËÓ ‰˘Û·Ú¤ÛÎÂÈ·Ó ÙÔ˘ Ó· ÂÍԉ‡ÂÈ ‰È¿ Ó· Ù· ·ÁÔÚ¿˙ÂÈ. ΔÔÓ ÂÓÓÔ› ÊÈÏfi‰ÔÍÔÓ; ¶·›ÚÓÂÈ ÙfiÙ ÙÔ ı˘ÌÈ·ÙfiÓ, Î·È Î·›ÂÈ fiÛ· ‡ÔÛÌ· Ë·›ÓÔ˘Ó ÂȘ ÙËÓ ÂÈı˘Ì›·Ó ÙÔ˘ ı˘ÌÈ·˙Ô̤ÓÔ˘ ÂȉÒÏÔ˘ ÙÔ˘. ΔÔÓ ‚ϤÂÈ ÔÈËÙ‡ÔÓÙ·; ∞ÔÛÙËı›˙ÂÈ Ï‹ıÔ˜, ÙÂÌ¿¯È· ÙˆÓ ÛÙÈ¯Ô˘ÚÁËÌ¿ÙˆÓ ÙÔ˘, Î·È Ù' ··ÁÁ¤ÏÏÂÈ ÂÌÚfi˜ ÙÔ˘ ÂÓıÔ˘ÛÈÒÓÙ·˜. √ÚΛ˙ÂÈ ‰Â fiÙÈ Ô ÔÈËÙ‹˜ ÙÔ˘ ¤¯ÂÈ ÙËÓ ·ÊıÔÓ›·Ó ÙÔ˘ √Ì‹ÚÔ˘, ÙË Ê·ÓÙ·Û›· ÙÔ˘ ∞ÚÈfiÛÙÔ˘, ÙË ‰‡Ó·ÌË ÙÔ˘ ¢¿ÓÙÔ˘, Î.Ï. ∞ÏÏ¿ ηٷ‚·›ÓÔÓÙ·˜ Î·È Û' ¿ÏÏ· Ú¿ÁÌ·Ù· ·Ú·Î·ÙÈ·Ó¿ ·Ó Ô ÎÔϷ΢fiÌÂÓÔ˜ ¤¯ÂÈ Î·Ó¤Ó· ı¤ÏËÌ·, ÂȘ ÙÔ ÔÔ›ÔÓ Ó· ÌÔÚ‹ Ô ÎfiϷη˜ Ó· ÙÔ˘ Â›Ó·È ˆÊ¤ÏÈÌÔ˜, ÂÓÓÔÂ›Ù·È fiÙÈ Â›Ó·È ¤ÙÔÈÌÔ˜ Î·È Úfiı˘ÌÔ˜. ∫·È Ù· ÁÚ¿ÌÌ·Ù¿ ÙÔ˘ Ó· ÙÔ˘ ¿Ë ÛÙÔ Ù·¯˘‰ÚÔÌ›ÔÓ... Î·È Ó· ÙÔ˘ „ˆÓ›ÛË ·fi ÂΛÓÔ ÙÔ Ì·Á·˙› Ô˘ Ô ˘ËÚ¤Ù˘ ÙÔ˘ ›Ûˆ˜ ‰Â ÁÓˆÚ›˙ÂÈ,... Î·È Ó· ΢ÙÙ¿ÍË Ó· ÙÔ˘ ‡ÚË ˘ËÚ¤ÙÚÈ·Ó,...ηÈ, ηÈ, ηÈ,... Û' fiÏ· Â›Ó·È Úfiı˘ÌÔ˜ Ó· ÙfiÓ ‰Ô˘Ï¤„Ë. ∂Âȉ‹ Ô ÎfiϷη˜ ηÏÏÈÂÚÁ‹ ÙÔ ‰¤Ó‰ÚÔ, ÁÈ· Ó· Ê¿Ë ÙÔÓ Î·Úfi ÙÔ˘. [∞Ó‰Ú¤·˜ §·ÛηڿÙÔ˜, π‰Ô‡ Ô ¿ÓıÚˆÔ˜] ¶ÂÚ› ÎÔϷΛ·˜ ∏ ÎÔϷΛ· Â›Ó·È ·ÔÎÚÔ˘ÛÙÈ΋ ηΛ·, Î·Ï˘Ì̤ÓË Ì ÙÔ ÚÔÛˆÂ›Ô Ù˘ ÊÈÏ›·˜. ∂›Ó·È „‡ÙÈÎÔ ¯¿‰È Ô˘ ÂΉËÏÒÓÂÙ·È Û·Ó ÊÈÏ›· ÌfiÓÔ ÛÙ· ÏfiÁÈ· Î·È ˆ˜ ÚÔı˘Ì›· Î·È ‚È·Û‡ÓË ÁÈ· Ú¿ÁÌ·Ù· ·Ó¿ÍÈ· ÏfiÁÔ˘. ™ÙËÓ ÎÔϷΛ·, fiˆ˜ Î·È ÛÙÔ ÌÓ‹Ì·, ÌfiÓÔ ÙÔ fiÓÔÌ· Ù˘ ÊÈÏ›·˜ Â›Ó·È ÁÚ·Ì̤ÓÔ. ∏ ÎÔϷΛ· Â›Ó·È Î·Î›· ‰ÈÂÊı·Ṳ́Ó˘ „˘¯‹˜. æ˘¯‹˜ ¿ÚÚˆÛÙ˘, Ô˘ Ù›ÔÙ· ÙÔ ˘ÁȤ˜ ‰ÂÓ ˘¿Ú¯ÂÈ Û' ·˘Ù‹Ó. ∂›Ó·È ‰fiÏÈ·, ‰›¯ˆ˜ ÈÂÚfi Î·È fiÛÈÔ. ∞Û‚‹˜, ·ÓÂÈÏÈÎÚÈÓ‹˜ Î·È ··ÙËÏ‹. ∏ ÎÔϷΛ· ‰È·Êı›ÚÂÈ ÙȘ „˘¯¤˜ Ô˘ ÙË ‰¤¯ÔÓÙ·È. ÷ڷÎÙ‹Ú·˜ ÙÔ˘ ÎfiϷη: √ ÎfiϷη˜ Â›Ó·È ¿ÓıÚˆÔ˜ ‰ÈÂÊı·Ṳ́ÓÔ˜, ¢ÙÂÏ‹˜ Î·È Ìˉ·ÌÈÓfi˜. ∫·ÏÔÈ¿ÓÂÈ ÙÔ˘˜ ·ÛıÂÓ›˜ ¯·Ú·ÎÙ‹Ú˜, Ù· ‰Â ÏfiÁÈ· ÙÔ˘ Â›Ó·È „‡ÙÈη. ªÈÏ¿ÂÈ ÁÈ· ÊÈÏ›· Î·È ÚÔÛÔÈÂ›Ù·È fiÙÈ ¤¯ÂÈ Ù¤ÏÂÈ· ·ÊÔÛ›ˆÛË. ΔË ÛÙÈÁÌ‹ Ô˘ Ë Î·Ú‰È¿ ÙÔ˘ ÌÈÛ›, ·fi ÙÔ ÛÙfiÌ· ÙÔ˘ ‚Á·›ÓÔ˘Ó ÏfiÁÈ· ÌÂÁ¿Ï˘ ·Á¿Ë˜. ∞˘ÙfiÓ Ô˘ ÎÔϷ·ÂÈ, ÙÔÓ Â·ÈÓ› ÁÈ' ·˘Ù¿ Ô˘ Â›Ó·È ¿ÍÈ· ÌÔÌÊ‹˜ (ηÙËÁÔÚ›·˜- ÂϤÁ¯Ô˘) Î·È Î·ÙËÁÔÚ› ÙȘ ·ÚÂÙ¤˜ ÙˆÓ ÂÓ¿ÚÂÙˆÓ Î·È fiÛ· Â›Ó·È ·ÓÒÙÂÚ· ·›ÓÔ˘. ∂Í·ÛıÂÓ› ÙÔ˘˜ ηÏÔ‡˜ ÏÔÁÈÛÌÔ‡˜ Ù˘ „˘¯‹˜ Î·È ‰ÂÓ Î·Ù·ÓÔ› ÙËÓ ·Ï‹ıÂÈ· ÙˆÓ Ú·ÁÌ¿ÙˆÓ. √ ÎfiϷη˜ ̷ηڛ˙ÂÈ ·˘ÙÔ‡˜ Ô˘ ˙Ô˘Ó ÏÔ‡ÛÈ· Î·È ·Ú‹ ˙ˆ‹ Î·È ı·˘Ì¿˙ÂÈ ·˘ÙÔ‡˜ Ô˘ Û·Ù·ÏÔ‡Ó ÙÔÓ ÏÔ‡ÙÔ ÙÔ˘˜ Û ·ÛˆÙ›Â˜. ∂·ÈÓ› ÙÔÓ ÙÚfiÔ Ô˘ ÛΤÙÔÓÙ·È Î·È ÂÁΈÌÈ¿˙ÂÈ Ù· ¤ÚÁ· ÙˆÓ ¯ÂÚÈÒÓ ÙÔ˘˜. ΔËÓ ¤ÏÏÂÈ„Ë ÂÁÎÚ¿ÙÂÈ·˜ ÙË Ï¤ÂÈ ·ÚÂÙ‹ Î·È ÙË ¯ÂÈÚfiÙÂÚË ·ÓÔËÛ›· ·ÔηÏ› ÂÈÛÙ‹ÌË Î·È ÛÔÊ›·. ÕÓ‰Ú· ·Ó¿ÍÈÔ ÙÔÓ Â·ÈÓ› ÁÈ· ÙÔÓ
ANA™TA™IA NTA§TA°IANNH
97
ÏÔ‡ÙÔ ÙÔ˘ Î·È ÂÈÚˆÓ‡ÂÙ·È ¿Ó‰Ú· ·Á·ıfi, ÂÂȉ‹ Ù˘¯·›ÓÂÈ Ó· Â›Ó·È ÊÙˆ¯fi˜. £·˘Ì¿˙ÂÈ ÚfiÛˆ· ¯¿ÚÈÓ ˆÊÂÏ›·˜ Î·È ÂÍÔ˘ıÂÓÒÓÂÈ ÌÚÔÛÙ¿ ÙÔ˘˜ fiÛ· Â›Ó·È ¿ÍÈ· ı·˘Ì·ÛÌÔ‡. √È ÎfiϷΘ Ì ÏfiÁÈ· ηÏÔÛ˘Ó¿Ù· ÂÍ··ÙÔ‡Ó ÙȘ ηډȤ˜ ÙˆÓ ¿Î·ÎˆÓ Î·È Î¿ÓÔ˘Ó Ù· ¿ÓÙ· ÁÈ· Ó· ÙÔ˘˜ ˘Ô‰Ô˘ÏÒÛÔ˘Ó. ΔÔ˘˜ ·Ú·Ï·ÓÔ‡Ó Ì·Î·Ú›˙ÔÓÙ¿˜ ÙÔ˘˜ Î·È ·Ó·Ù·Ú¿˙Ô˘Ó ÙÔ ‰ÚfiÌÔ Ù˘ ˙ˆ‹˜ ÙÔ˘˜. ∂›Ó·È ÈÔ ÔÓËÚÔ› ·fi ·ÏÂÔ‡ Î·È ¯ÂÈÚfiÙÂÚÔÈ ÙˆÓ ÎÔڿΈÓ, ÁÈ·Ù› Ì ‰fiÏÔ Î·È ·¿ÙË ‰È·Êı›ÚÔ˘Ó Î·È ÂÎÌÂÙ·ÏχÔÓÙ·È ÙȘ „˘¯¤˜ ÙˆÓ ·ÓfiËÙˆÓ. ÃÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡Ó ÙÚfiÔ˘˜ ÔχÏÔÎÔ˘˜ Î·È Â›Ó·È ÎÂÚ‰ÔÛÎfiÔÈ. [∞Á›Ô˘ ¡ÂÎÙ·Ú›Ô˘] *** √ ¶ÏÔ‡Ù·Ú¯Ô˜ ϤÂÈ ÁÈ· ÙÔ˘˜ ÎfiϷΘ fiÙÈ Î·Ó¤Ó· Á¤ÓÔ˜ ‰ÂÓ Â›Ó·È ÈÔ ‰ÈÂÊı·Ṳ́ÓÔ ·fi ·˘Ùfi ÙˆÓ ÎÔϿΈÓ, ÒÛÙ ӷ ÂÎÙÚԯȿ˙ÂÈ ÙË ÓÂfiÙËÙ· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ Î·È ÁÚËÁÔÚfiÙÂÚ·. √ ª¤Á·˜ μ·Û›ÏÂÈÔ˜ ϤÂÈ ÁÈ· ÙÔÓ ÎfiϷη: «√ ÎfiϷη˜, fiÛÔ ¤¯ÂÈ ÙË ÌÔ˘ÎÈ¿ ÛÙÔ ÛÙfiÌ· ÙÔ˘, ÎÔϷ·ÂÈ, ı·˘Ì¿˙ÂÈ, ¢ÏÔÁ›. ªfiÏÈ, fï˜, ÛËΈı› ·fi ÙÔ ÙÚ·¤˙È Î·È Ê‡ÁÂÈ, ÂÎÛÊÂÓ‰ÔÓ›˙ÂÈ ÙȘ ‚Ï·ÛÙ‹ÌȘ Û·Ó ÙȘ ¤ÙÚ˜ ÁÈ· 'ΛÓÔ Ô˘ Ï›ÁÔ ÚÈÓ, ¯¿ÚÈÓ ÙÔ˘ ÛÙÔÌ·¯ÈÔ‡ Î·È Ù˘ ÎÔÈÏÈ¿˜, ÚÔÛ΢ÓÔ‡Û ÙÔ £Âfi. √ ÎfiϷη˜ ·Ú¿˙ÂÈ fi,ÙÈ ·Ó‹ÎÂÈ ÛÙÔÓ ¿ÏÏÔÓ. ∂ÓÒ Â˘ÏÔÁ› ÙÔ Úˆ› Ì ÌÂÁ·ÏÔÛÙƠ̂˜ ÙÔ Ê›ÏÔ ÙÔ˘, ÙÔ ‚Ú¿‰˘ ÙÔÓ Î·Ù·ÚȤٷÈ, Î·È Ì ˆÊ¤ÏÈÌ· Î·È Î·Ï¿ ÏfiÁÈ· ÌÔÚ› Ó· ÙÔ˘ ¿ÚÂÈ, ÙÚfiÔÓ ÙÈÓ¿, Î·È Ù· ÚÔ‡¯· ÙÔ˘». √ ∞ÓÙÈÛı¤Ó˘ ¤ÏÂÁÂ: «∫·Ï‡ÙÂÚ· Ó· ‰È·Ï¤ÍÂȘ Ó· ¤ÛÂȘ Û Îfiڷη ·Ú¿ Û ÎfiϷη. ¢ÈfiÙÈ ÔÈ ÚÒÙÔÈ ÏËÁÒÓÔ˘Ó ÙÔ ÛÒÌ·, ÂÓÒ ÔÈ ‰Â‡ÙÂÚÔÈ Î·Ù·ÙÚÒÁÔ˘Ó ÙËÓ „˘¯‹». √ ª¤Á·˜ μ·Û›ÏÂÈÔ˜ ·ÚÔÌÔÈ¿˙ÂÈ ÙÔ˘˜ ÎfiϷΘ Ì ÙȘ Û·Ú·ÓÙ·Ô‰·ÚÔ‡Û˜, ϤÁÔÓÙ·˜: «Ÿˆ˜, ϤÓÂ, Ë Û·Ú·ÓÙ·Ô‰·ÚÔ‡Û· ·›ÚÓÂÈ ÙËÓ ·fi¯ÚˆÛË ÙÔ˘ ÙfiÔ˘ fiÔ˘ ‚Ú›ÛÎÂÙ·È, ¤ÙÛÈ Î·È Ô ÎfiϷη˜ ·ÏÏ¿˙ÂÈ ÙË ÛΤ„Ë ÙÔ˘, ·Ó¿ÏÔÁ· Ì ·˘ÙÔ‡˜ Ô˘ Û˘Ó·Ó·ÛÙÚ¤ÊÂÙ·È». *** ΔȘ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ˜ 3, 6, 7, 10, 11, 12, 13, 15 ÁÚ¿„٠٘ ÛÙÔÓ ÂÂÍÂÚÁ·ÛÙ‹ ÎÂÈ̤ÓÔ˘ Î·È ÂÎÙ˘ÒÛ٠٘. ΔȘ ˘fiÏÔȘ Û˘˙ËÙ‹Û٠٘ Ì ÙËÓ ÔÌ¿‰· Î·È ·ÚÔ˘ÛÈ¿ÛÙ ٷ Û˘ÌÂÚ¿ÛÌ·Ù¿ Û·˜ ÛÙËÓ Ù¿ÍË. º‡ÏÏÔ ÂÚÁ·Û›·˜ 4 (4Ë ÔÌ¿‰·) 1) ¢È·‚¿ÛÙ ÙÔ ·Ú·Î¿Ùˆ ·È‰ÈÎfi ÙÚ·ÁÔ˘‰¿ÎÈ Ì ٛÙÏÔ «§‡ÎÔ˜ Î·È ÁÚÈ¿»
98
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
Î·È ÂȯÂÈÚ‹ÛÙ ӷ ÙÔ ÚÔÛ·ÚÌfiÛÂÙ Û οÔÈ· ÁÓˆÛÙ‹ Û·˜ (·È‰È΋ ‹ fi¯È) ÌÂψ‰›· Î·È Ó· ÙÔ ÙÚ·ÁÔ˘‰‹ÛÂÙ ˆ˜ ÔÌ¿‰· ÂÓÒÈÔÓ Ù˘ Ù¿Í˘. ªÔÚ›ÙÂ, ·Ó ı¤ÏÂÙÂ, Ó· ·˘ÙÔۯ‰ȿÛÂÙÂ Î·È Ó· Û˘Óı¤ÛÂÙ ÌÈ· ÌÂψ‰›·. ∂Ó·ÏÏ·ÎÙÈο, ÚÔÛı¤ÛÙ ÛÙÔ ÙÚ·ÁÔ˘‰¿ÎÈ ÂÈÎfiÓ· Î·È ‹¯Ô Î·È ÊÙÈ¿ÍÙ ¤Ó· ‚ÈÓÙ¿ÎÈ. ŒÓ·˜ χÎÔ˜ οÔÈÔ ‚Ú¿‰˘ ¿ÎÔ˘Û ·È‰› Ó· ÎÏ·›ÂÈ, ¿ÎÔ˘ÛÂ Î·È ÙË ÁÈ·ÁÈ¿ ÙÔ˘ Ó· Ì·ÏÒÓÂÈ Î·È Ó· ϤÂÈ: «∞Ó Ù· ÎÏ¿Ì·Ù· ‰ÂÓ ¿„ÂȘ, Ó· Ô Ï‡ÎÔ˜ Ô˘ ÂÚÓ¿ÂÈ, ÛÙË ÛÙÈÁÌ‹ ı· ÙÔÓ ÊˆÓ¿Íˆ Ó· 'ÚıÂÈ Ì¤Û· Ó· Û ʿÂÈ»! ÷ڿ Ô Ï‡ÎÔ˜, ÌË ÚˆÙ¿ÙÂ, fi,ÙÈ ·ÎÔ‡ÂÈ ÙÔ ÎÔÌÔ‰¤ÓÂÈ Î·È ·' ¤Íˆ ·fi ÙËÓ fiÚÙ· οıÂÙ·È Î·È ÂÚÈ̤ÓÂÈ. ª· ÂÚÓ¿ÂÈ Î¿ÌÔÛË ÒÚ·, ·‡ÂÈ ÙÔ ·È‰› Ó· ÎÏ·›ÂÈ, ÌÂÙ·ÓÈÒÓÂÈ ÎÈ Ë ÁÈ·ÁÈ¿ ÙÔ˘, ÙÔ ·ÁηÏÈ¿˙ÂÈ Î·È ÙÔ˘ ϤÂÈ: «ªË ÊÔ‚¿Û·È, ÂÛ‡ ̈Úfi ÌÔ˘, ÁÈ· ÙÔ Ï‡ÎÔ Ì‹ˆ˜ ¤ÚıÂÈ, ÎÈ ·Ó ·˘Ùfi˜ Â‰Ò ˙˘ÁÒÛÂÈ, ÂÁÒ ÙÔ˘ Ú›¯Óˆ Â‰Ò ÛÙËÓ Ï¿ÙË». ÕÎÔ˘Û ·˘Ù¿ Ô Î˘Ú Ï‡ÎÔ˜ ÎÈ fiÔ˘ ʇÁÂÈ, ‰ÒÛã ÙÔ˘ ÙÚ¤¯ÂÈ, ¿ÓÙÂ, ϤÂÈ, Ûã·˘Ù‹ ÙË ¯ÒÚ· ¿ÏÏ· ϤÓ ÎÈ ¿ÏÏ· οÓÔ˘Ó… 2) ∞Ó·˙ËÙ‹ÛÙ ÛÙÔ youtube ¿ÏÏ· ·È‰Èο ÙÚ·ÁÔ˘‰¿ÎÈ· Ô˘ ‚·Û›˙ÔÓÙ·È Û ̇ıÔ˘˜. ∫·Ù·ÁÚ¿„Ù ÙÔ˘˜ ‹ÚˆÂ˜ Î·È ÙË ıÂÌ·ÙÔÏÔÁ›· ÙÔ˘˜. ΔÈ ·Ú·ÙËÚ›ÙÂ; À¿Ú¯Ô˘Ó ÎÔÈÓÔ› ÙfiÔÈ Î·È Â·Ó·Ï·Ì‚·ÓfiÌÂÓ· ÌÔÙ›‚·; ∫·Ù·Ù¿ÍÙ ٷ Û ηÙËÁÔڛ˜. 3) ∞Ó·˙ËÙ‹ÛÙ ÛÙÔ ‰È·‰›ÎÙ˘Ô ÙËÓ ·Ú·Î¿Ùˆ ËÏÂÎÙÚÔÓÈ΋ ‰È‡ı˘ÓÛË: http://www.youtube.com/watch?v=-J9iyOr2plk Î·È ‚Ú›Ù ÛÙÔ Àoutube ÙÔ Ì‡ıÔ ÙÔ˘ χÎÔ˘ Î·È Ù˘ ÁÚÈ¿˜ Û ÎÈÓÔ‡ÌÂÓ· Û¯¤‰È·, Û ÌÈ· ‰È·Û΢‹ ÙÔ˘ °ÈÒÚÁÔ˘ ¶ÈÙÚÔÔÁÈ·ÓÓ¿ÎË. ∫·ÙfiÈÓ ·Ú·ÎÔÏÔ˘ı‹ÛÙ ÙÔ ‚›ÓÙÂÔ Î·È Û˘˙ËÙ‹ÛÙ ÂχıÂÚ· Ù· ÂÍ‹˜: ™·˜ ÈηÓÔÔ›ËÛÂ Ë ÂÍÂÈÎfiÓÈÛË ÙÔ˘ ̇ıÔ˘; ∞Ó fi¯È, Ò˜ ·ÏÏÈÒ˜ ı· ÙË Ê·ÓÙ·˙fiÛ·ÛÙ·Ó Î·È ÁÈ·Ù›; ª‹ˆ˜ ˘‹Ú¯·Ó ÛÙÔ Î›ÌÂÓÔ Î¿ÔȘ ÛËÌ·ÓÙÈΤ˜ ÏËÚÔÊÔڛ˜, ÙȘ Ôԛ˜ Ô ‰È·Û΢·ÛÙ‹˜ ·Ú¤ÏÂÈ„Â ‹ οÔȘ ¿ÏϘ Ô˘ ÙÚÔÔÔÈ‹ıËÎ·Ó ·ÓÂÈÙ˘¯Ò˜; ∂Û›˜ ÙÈ ¿ÏϘ ·ÚÂÌ‚¿ÛÂȘ ı· οӷÙÂ; 4) °È·Ù› ηٿ ÙË ÁÓÒÌË Û·˜ ÂÈ‚ÈÒÓÂÈ ˆ˜ ÙȘ ̤Ú˜ Ì·˜ Ô Ì‡ıÔ˜; ™¯ÂÙ›˙ÂÙ·È ·˘Ùfi ÙÔ ÁÂÁÔÓfi˜ Ì ÙÔÓ fiÚÔ ‰È·¯ÚÔÓÈÎfiÙËÙ·; ¡ÔÌ›˙ÂÙ fiÙÈ Ô Ì‡ıÔ˜ ·Â˘ı‡ÓÂÙ·È ÌfiÓÔ ÛÙȘ ÌÈÎÚ¤˜ ËÏÈ˘ ‹ ¤¯ÂÈ Ó· ‰È‰¿ÍÂÈ Î¿ÔÈ· Ú¿ÁÌ·-
ANA™TA™IA NTA§TA°IANNH
99
Ù· Î·È ÙÔ˘˜ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ˘˜; ¶ÈÛÙ‡ÂÙ fiÙÈ ÙÔ ÂÚȯfiÌÂÓfi ÙÔ˘ Â›Ó·È ı¤Ì· Ô˘ ÌÔÚ› Ó· ··Û¯ÔÏ‹ÛÂÈ ·ÎfiÌ· Î·È ÌÈÎÚ¿ ·È‰È¿; ∞ӷʤÚÂÙ ÔÚÈṲ̂Ó˜ ÂÚÈÙÒÛÂȘ. 5) ∏ ÔÌ¿‰· Û·˜ ı· ÂȯÂÈÚ‹ÛÂÈ Ó· ÁÚ¿„ÂÈ ÙÔ ËÌÂÚÔÏfiÁÈÔ ÙÔ˘ χÎÔ˘. º·ÓÙ·ÛÙ›Ù ÙÔ Ï‡ÎÔ ÂÈÓ·Ṳ̂ÓÔ Î·È ÂÍÔ˘ıÂӈ̤ÓÔ ÛˆÌ·ÙÈο Î·È „˘¯Èο Ó· Á˘Ú›˙ÂÈ ·ÚÁ¿ ÙÔ ‚Ú¿‰˘ ÛÙË ÊˆÏÈ¿ ÙÔ˘ Î·È Ó· ÂÚÈÁÚ¿ÊÂÈ ÛÙÔ ËÌÂÚÔÏfiÁÈfi ÙÔ˘ Ò˜ ¤Ú·Û ÙË Ì¤Ú· ÙÔ˘ Î·È Ò˜ ·ÎÚÈ‚Ò˜ ·ÈÛı¿ÓÂÙ·È ÙÒÚ·. ∂Ó·ÏÏ·ÎÙÈο, Ë (ÌÈÛ‹) ÔÌ¿‰· ÌÔÚ› Ó· ÁÚ¿„ÂÈ ÙÔ email Ô˘ ÛÙ¤ÏÓÂÈ Ô Ï‡ÎÔ˜ Û ¤Ó· Ê›ÏÔ ÙÔ˘ Ô˘ ˙ÂÈ Û ÁÂÈÙÔÓÈÎfi ‰¿ÛÔ˜. *** ΔȘ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ˜ 3, 4, 5 Ó· ÙȘ ÁÚ¿„ÂÙ ÛÙÔÓ ÂÂÍÂÚÁ·ÛÙ‹ ÎÂÈ̤ÓÔ˘ Î·È Ó· ÙȘ ÂÎÙ˘ÒÛÂÙÂ. º‡ÏÏÔ ÂÚÁ·Û›·˜ 5 (5Ë ÔÌ¿‰·) 1) ∏ ‰È΋ Û·˜ ÔÌ¿‰· Â›Ó·È ›Ûˆ˜ Ë ÈÔ… Ù˘¯ÂÚ‹! ™Â Û·˜ ¤Ï·¯Â Ô ÎÏ‹ÚÔ˜ Ó· ‰Ú·Ì·ÙÔÔÈ‹ÛÂÙ ÙÔ Ì‡ıÔ! £· Á›ÓÂÙ ÌÈÎÚÔ› ËıÔÔÈÔ›! ªÔÈÚ¿ÛÙ ÌÂٷ͇ Û·˜ ÙÔ˘˜ ÚfiÏÔ˘˜ Î·È ÂÎÌÂÙ·ÏÏ¢Ù›Ù ÙȘ ÏËÚÔÊÔڛ˜ Ô˘ Û·˜ ·Ú¤¯ÂÈ ÙÔ Î›ÌÂÓÔ, ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó· ˙ˆÓÙ·Ó¤„ÂÙ ÙÔ Ì‡ıÔ. °Ú¿„Ù ÙÔ˘˜ ‰È·ÏfiÁÔ˘˜, ‚¿ÏÙ ÌÔÓÔÏfiÁÔ˘˜, ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ‹ÛÙ ·ÓÙƠ̷̂, ÂÓÂÚÁÔÔÈ‹ÛÙ ÙË Ê·ÓÙ·Û›· Û·˜! £˘ÌËı›ÙÂ: ¶Ú¤ÂÈ Ó· ͯ¿ÛÂÙ ÔÈÔÈ Â›ÛÙÂ Î·È Ó· ̛٠ÛÙÔ ÚfiÏÔ! (∞˘Ùfi ÛÙËÓ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ· ÏÂÁfiÙ·Ó «¤ÎÛÙ·ÛË»). ∫·ÓÔÓÈο ÔÈ ÚfiÏÔÈ Â›Ó·È ÙÚÂȘ. ∂Û›˜ ÌÔÚ›Ù ӷ ÂÈÓÔ‹ÛÂÙÂ Î·È ¤Ó·Ó ‚ÔËıËÙÈÎfi ÚfiÏÔ ‹ Ó· ·Ó·ı¤ÛÂÙ ÛÙÔÓ Ù¤Ù·ÚÙÔ Û˘ÌÌ·ıËÙ‹ Û·˜ Ó· ÛÎËÓÔıÂÙ‹ÛÂÈ ÙËÓ ·Ú¿ÛÙ·Û‹ Û·˜, οÓÔÓÙ·˜ Û˘Á¯ÚfiÓˆ˜ Î·È ÙÔÓ ˘Ô‚ÔϤ·, Û ÂÚ›ÙˆÛË Ô˘ ͯ¿ÛÂÙ ٷ ÏfiÁÈ· Û·˜. ∂Ó·ÏÏ·ÎÙÈο, ÌÔÚ›Ù ӷ ÚÔÙ›ÓÂÙ ÛÙÔÓ Ù¤Ù·ÚÙÔ Û˘ÌÌ·ıËÙ‹ Û·˜, ·Ó ¤¯ÂÈ ¤ÊÂÛË ÛÙ· ηÏÏÈÙ¯ÓÈο, Ó· ˙ˆÁÚ·Ê›ÛÂÈ ÙÔ Ì‡ıÔ Û ·Ê›Û·, ÒÛÙ ӷ ÛÙÔÏ›ÛÂÈ ˆ˜ ÂÓı‡ÌÈÔ ÙÔÓ ÙÔ›¯Ô Ù˘ Ù¿Í˘ Î·È Ó· ·Ó·ÚÙËı› ÛÙÔ ‰È·‰›ÎÙ˘Ô ÛÙËÓ ÈÛÙÔÛÂÏ›‰· ÙÔ˘ Û¯ÔÏ›Ԣ. ªË ÓÔÌ›˙ÂÙ fiÙÈ Ë ‰Ô˘ÏÂÈ¿ Û·˜ Â›Ó·È Â‡ÎÔÏË! ΔÔ ı¤·ÙÚÔ Â›Ó·È ‰‡ÛÎÔÏË ˘fiıÂÛË, ÁÈã ·˘Ùfi Î·È ‰Â Û·˜ ·Ó·ı¤ÙÔ˘Ì ¿ÏÏË ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ·. ∫·Ï‹ Û˘ÓÂÚÁ·Û›· Î·È Î·Ï‹ ÂÈÙ˘¯›·! ŸÏË Ë Ù¿ÍË ·Ó˘ÔÌÔÓ› Ó· Û·˜ ·ÔÏ·‡ÛÂÈ! (∫·È fi¯È ÌfiÓÔ Ë Ù¿ÍË… £· ‚ÈÓÙÂÔÛÎÔ‹ÛÔ˘Ì ·˘Ù‹ ÙË ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ· Î·È ı· ÙËÓ ·Ó‚¿ÛÔ˘ÌÂ Î·È ÛÙËÓ ÈÛÙÔÛÂÏ›‰· ÙÔ˘ Û¯ÔÏ›Ԣ)! ∂Ó·ÏÏ·ÎÙÈο…
100
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
2) ΔÂÏÈο ‰ÈÛÙ¿˙ÂÙ ӷ ÂÎÙÂı›ÙÂ; ∫·Ó¤Ó· Úfi‚ÏËÌ·! ∂ÙÔÈÌ¿ÛÙ ¤Ó·… ÎÔ˘ÎÏÔı¤·ÙÚÔ! ÃÚËÛÈÌÔÔÈ‹ÛÙ ¤ÙÔÈ̘ ÎÔ‡ÎϘ ·fi ÙÔ Û›ÙÈ Û·˜ ‹ ÊÙÈ¿ÍÙ ÛÙËÓ Ù¿ÍË Úfi¯ÂÈÚ˜ ÎÔ‡ÎϘ Ì ¯·ÚÙÔÎÔÙÈ΋. ™ËÌ·Û›· ¤¯Ô˘Ó ÔÈ ‰È¿ÏÔÁÔÈ Î·È Ô ·˘ÙÔۯ‰ȷÛÌfi˜ Û·˜! £˘ÌËı›ÙÂ, ÙÔ ÎÔ˘ÎÏÔı¤·ÙÚÔ, fiˆ˜ Î·È ÔÈ Ì‡ıÔÈ, ‰ÂÓ ·Â˘ı‡ÓÂÙ·È ÌfiÓÔ Û ÌÈÎÚ¿ ·È‰È¿. ∫¿ÓÙ ÙÔ ÂÛ›˜ Ó· ·ÊÔÚ¿ Î·È ÙÔ˘˜ ÌÂÁ¿ÏÔ˘˜! ΔÔ Ò˜ ı· ÙÔ ·Ó·Ï¿‚ÂÈ Ë Ê·ÓÙ·Û›· Û·˜! 3) ¶¿ÏÈ ‰ÂÓ ÂÓıÔ˘ÛÈ·ÛًηÙÂ; ΔÂÏÂ˘Ù·›· ¢ηÈÚ›·! ™·Ó ·È‰È¿, Û·˜ ¿ÚÂÛÂ Ô ∫·Ú·ÁÎÈfi˙˘; ∞Ó Ó·È, ¢ηÈÚ›· Ó· ÎϤ„Ô˘Ì ٷ Ì˘ÛÙÈο ÙÔ˘ ∂˘Á¤ÓÈÔ˘ ™·ı¿ÚË!∞Ó··Ú·ÛÙ‹ÛÙ ÙÔ Ì‡ıÔ Ì ı¤·ÙÚÔ ÛÎÈÒÓ! Δ· ˘ÏÈο Ô˘ ı· ¯ÚÂÈ·ÛÙ›ÙÂ Â›Ó·È ·ÏÔ‡Ûٷٷ: ŒÓ· ÛÂÓÙfiÓÈ, ÌÈ· Ï¿Ì· Î·È Ô ÌÂÚÓÙ¤˜ ÛÙ‹ÓÂÙ·È ÛÙÔ È Î·È ÊÈ! °È· ÊÈÁÔ‡Ú˜ ÌÔÚ›Ù ӷ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ‹ÛÂÙ ÙÔ ›‰ÈÔ Û·˜ ÙÔ ÛÒÌ· ‹ Ó· ÙȘ ·Ó··Ú·ÛÙ‹ÛÂÙ Ì ٷ ¯¤ÚÈ· Û·˜ ‹ Ó· ÙȘ ۯ‰ȿÛÂÙ Û ¯·ÚÙfiÓÈ. §ÔÈfiÓ, ·‚¿ÓÙÈ Ì·¤ÛÙÚÔ! º‡ÏÏÔ ÂÚÁ·Û›·˜ 6 (ÎÔÈÓfi ÁÈ· fiÏË ÙËÓ Ù¿ÍË-ÚÔ·ÈÚÂÙÈÎfi) 1) ¢È·Ï¤ÍÙ ¤Ó·Ó ̇ıÔ ÙÔ˘ ∞ÈÛÒÔ˘ Ô˘ Ó· ÙÔÓ ÁÓˆÚ›˙ÂÙ fiÏÔÈ (.¯. Ô Ï·Áfi˜ Î·È Ë ¯ÂÏÒÓ·). ™˘˙ËÙ‹ÛÙ ÙÔ ÂÚȯfiÌÂÓfi ÙÔ˘ Î·È ·Ó·Ê¤ÚÂÙÂ Î·È fiÛ˜ ÏÂÙÔ̤ÚÂȘ ÁÓˆÚ›˙ÂÙÂ. 2) ÈÚÈÛÙ›Ù Û ‰‡Ô ÔÌ¿‰Â˜. ∏ Ì›· ÔÌ¿‰· ı· ÚÔÛ·ı‹ÛÂÈ Ó· ÁÚ¿„ÂÈ ÙÔ Ì‡ıÔ Û ÌÔÚÊ‹ ‰È·ÏfiÁÔ˘-ÌÔÓÔÏfiÁÔ˘ (ÚÔÙ›ÓÂÙ·È Ë ¯Ú‹ÛË power point). H ¿ÏÏË ÔÌ¿‰· ı· ÂȯÂÈÚ‹ÛÂÈ Ó· ÁÚ¿„ÂÈ ÛÙÔÓ ÂÂÍÂÚÁ·ÛÙ‹ ÎÂÈ̤ÓÔ˘ ÙÔ Ì‡ıÔ Û ¤ÌÌÂÙÚË ÌÔÚÊ‹ (Ô›ËÌ·), Ì ÛÙÚÔʤ˜ Î·È ÔÌÔÈÔηٷÏËÍ›·, ‰›ÓÔÓÙ·˜ Î·È ÙÔ ÂÈ̇ıÈÔ. (¶ÚÔÛÔ¯‹! ∏ ‚ã ÔÌ¿‰· ‰Â ı· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ‹ÛÂÈ Î·ıfiÏÔ˘ ‰È¿ÏÔÁÔ, ÌfiÓÔ ·Ê‹ÁËÛË-ÂÚÈÁÚ·Ê‹)! 3) ¢È·‚¿ÛÙ ÌÂÁ·ÏÔÊÒÓˆ˜ ÙȘ ÂÚÁ·Û›Â˜ Û·˜. ΔÈ ·Ú·ÙËÚ›ÙÂ; ¶ÔÈ· ·fi ÙȘ ·ÊËÁËÌ·ÙÈΤ˜ Ù¯ÓÈΤ˜ ¯·Ú›˙ÂÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚË ‰ÚÔÛÈ¿, ˙ˆÓÙ¿ÓÈ· Î·È ·ÌÂÛfiÙËÙ· ÛÙÔ Î›ÌÂÓÔ ( ‰È¿ÏÔÁÔ˜-ÌÔÓfiÏÔÁÔ˜ ‹ ·Ê‹ÁËÛË-ÂÚÈÁÚ·Ê‹) Î·È ÁÈ·Ù›; 4) ™˘˙ËÙ‹ÛÙ ÛÙȘ ÔÌ¿‰Â˜ Û·˜ ÔÈÔÓ ÙÚfiÔ ÂÈÎÔÈÓˆÓ›·˜ ÚÔÙÈÌ¿Ù ÛÙȘ ‰È·ÚÔÛˆÈΤ˜ Û·˜ Û¯¤ÛÂȘ (ÙËÓ ¿ÌÂÛË ‹ ÙËÓ ¤ÌÌÂÛË ÂÈÎÔÈÓˆÓ›·). ¶ÚÔÙÈÌ¿Ù ӷ ÌÈÏ¿Ù ·Â˘ı›·˜ Ì ÙÔ˘˜ ¿ÏÏÔ˘˜ (¤ÛÙˆ Î·È Ì¤Ûˆ ÙËÏÂÊÒÓÔ˘ ‹ skype) ‹ ı¤ÏÂÙ ӷ ÌÂÛÔÏ·‚› οÔÈÔ ÙÚ›ÙÔ ÚfiÛˆÔ ˆ˜ ÌÂÛ¿˙ˆÓ, ÙÔ ÔÔ›Ô Ó· Û·˜ ÌÂٷʤÚÂÈ Ù· ÁÂÁÔÓfiÙ·; ¶ÔÈÔ˜ ΛӉ˘ÓÔ˜ ÂÏÏԯ‡ÂÈ, fiÙ·Ó Û˘Ì‚·›ÓÂÈ ·˘Ùfi;
ANA™TA™IA NTA§TA°IANNH
101
5) ª¤Û· ·fi fiϘ ·˘Ù¤˜ ÙȘ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ˜ Ô˘ ¤Î·ÓÂ Ë Ù¿ÍË ÛÙÔ Û‡ÓÔÏfi Ù˘, ÔÈ· ·ÊËÁËÌ·ÙÈ΋ Ù¯ÓÈ΋ Û·˜ ¿ÚÂÛ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ; √ ÌÔÓfiÏÔÁÔ˜, Ô ‰È¿ÏÔÁÔ˜, Ë ·Ê‹ÁËÛË ‹ Ë ÂÚÈÁÚ·Ê‹; °È· ÔÈÔ ÏfiÁÔ; ¢ÈηÈÔÏÔÁ‹ÛÙ ÙËÓ ·¿ÓÙËÛ‹ Û·˜. 6) ∞Ó ¤ÏÂÈ οÔÈ· ·fi ÙȘ Ù¤ÛÛÂÚȘ ÂÔ¯¤˜ ÙÔ˘ ¯ÚfiÓÔ˘, Ë ˙ˆ‹ Ì·˜ ı· ‹Ù·Ó ÈÔ ‚·ÚÂÙ‹, ÁÈ·Ù› ı· Ù˘ ¤ÏÂÈÂ Ë ÔÈÎÈÏ›· Ù˘ ·ÏÏ·Á‹˜. ŸÏ˜ ÔÈ ÂÔ¯¤˜, ·Ú' fiϘ ÙȘ ‰˘ÛÎÔϛ˜ Ô˘ ÎÚ‡‚ÂÈ Ë Î·ıÂÌÈ¿, ¤¯Ô˘Ó ÙË ¯¿ÚË ÙÔ˘˜. ª‹ˆ˜ Û˘Ì‚·›ÓÂÈ ÙÔ ›‰ÈÔ Î·È Ì ÙȘ ·ÊËÁËÌ·ÙÈΤ˜ Ù¯ÓÈΤ˜ (·Ê‹ÁËÛË, ÂÚÈÁÚ·Ê‹, ÌÔÓfiÏÔÁÔ˜, ‰È¿ÏÔÁÔ˜); ™˘˙ËÙ‹ÛÙ ÙËÓ ·Ó·ÏÔÁ›· Ì ÙȘ Ù¤ÛÛÂÚȘ ÂÔ¯¤˜ ÙÔ˘ ¯ÚfiÓÔ˘ Î·È ÁÚ¿„Ù ÙÈ ÓÔÌ›˙ÂÙ fiÙÈ ÚÔÛʤÚÂÈ Ë Î¿ı ·ÊËÁËÌ·ÙÈ΋ Ù¯ÓÈ΋ ÛÙÔ Î›ÌÂÓÔ, ·ÍÈÔÔÈÒÓÙ·˜ ÙËÓ ÂÌÂÈÚ›· Ô˘ ·ÔÎÙ‹Û·Ù ÛÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ·˘ÙÒÓ ÙˆÓ ‰È‰·ÎÙÈÎÒÓ ˆÚÒÓ. ∂Ó·ÏÏ·ÎÙÈ΋ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ·: ÈÚÈÛÙ›Ù Û ÔÌ¿‰Â˜ Î·È ÂÂÍÂÚÁ·ÛÙ›Ù ÙÔ Û˘ÓÓÂÊfiÏÂÍÔ, ÙÔ ÔÔ›Ô ÂÚȤ¯ÂÈ ÙȘ ϤÍÂȘ ÎÏÂȉȿ ÙÔ˘ ̇ıÔ˘ ÙÔ˘ χÎÔ˘ Î·È Ù˘ ÁÚÈ¿˜. ÃÚËÛÈÌÔÔÈÒÓÙ·˜ ÙȘ ϤÍÂȘ ·˘Ù¤˜ ÊÙÈ¿ÍÙ οı ÔÌ¿‰· ¤Ó·Ó ‰ÈÎfi Ù˘ ̇ıÔ (Ì ‹ ¯ˆÚ›˜ ÂÈ̇ıÈÔ) Î·È ·ÚÔ˘ÛÈ¿ÛÙ ÙÔÓ ÛÙËÓ Ù¿ÍË. ªÔÚ›ÙÂ, ·Ó ı¤ÏÂÙÂ, Ó· ÂÈϤÍÂÙ ӷ ÙÔÓ ‰Ú·Ì·ÙÔÔÈ‹ÛÂÙÂ! ∂ÓÂÚÁÔÔÈ›ÛÙ ÙË Ê·ÓÙ·Û›· Û·˜ Î·È ˘ÙÔۯ‰ȿÛÙÂ! √ ηχÙÂÚÔ˜ ̇ıÔ˜ Ó· ‚Ú·‚¢Ù› Ì ¤Ó· ıÂÚÌfi ¯ÂÈÚÔÎÚfiÙËÌ·! º‡ÏÏÔ ÂÚÁ·Û›·˜ 7 (ÎÔÈÓfi ÁÈ· fiÏË ÙËÓ Ù¿ÍË) ¶·È‰È¿, ηϋ Ë ÔÌ·‰ÔÛ˘ÓÂÚÁ·ÙÈ΋, ·˜ ÌËÓ Í¯ӿÌ fï˜ ˆ˜, ¿Óˆ ·fi fiÏ·, ›̷ÛÙ fiÏÔÈ ÌÈ· ÔÌ¿‰·! ∫·È, fiÙ·Ó ÌÔÈÚ¿˙ÂÛ·È Î¿ÙÈ, ¯·›ÚÂÛ·È ‰ÈÏ¿! ¢ÂÓ Â›Ó·È Îڛ̷, ÏÔÈfiÓ, Ó· ÎÚ·Ù‹ÛÂÙ ÙË ‰Ô˘ÏÂÈ¿ Û·˜ ÌfiÓÔ ÁÈ· ÂÛ¿˜; 1) ™Ù›ÏÙ ÙȘ ÂÚÁ·Û›Â˜ Û·˜ Î·È ÛÙȘ ¿ÏϘ ÔÌ¿‰Â˜, ·Ó‚¿˙ÔÓÙ¿˜ Ù˜ ÛÙÔÓ ÎÔÈÓfi Û·˜ „ËÊÈ·Îfi Ê¿ÎÂÏÔ ÛÙÔ Dropbox. ÷Ú›Ù ÙÔ Û˘ÏÏÔÁÈÎfi ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· ˆ˜ ÎÔÈÓfi ÎÙ‹Ì· fiÏˆÓ Û·˜! 2) ∫·È ÙÒÚ· ‰Â ı· ‹Ù·Ó Û˘Ó·Ú·ÛÙÈÎfi Ó· ‚Áԇ̠·fi Ù· fiÚÈ· Ù˘ Û¯ÔÏÈ΋˜ ·›ıÔ˘Û·˜; ∞˜ ‰Â›ÍÔ˘Ì ÙË ‰Ô˘ÏÂÈ¿ Ì·˜ Î·È Û ¿ÏÏÔ˘˜! £· ÌÂÙ·ÙÚ¤„Ô˘Ì fiÏÔÈ Ì·˙› ÙÔ Ì‡ıÔ Û „ËÊȷ΋ ·Ê‹ÁËÛË (digital story telling)! £· ÚÔÛı¤ÛÔ˘Ì Ì ÙË ‚Ô‹ıÂÈ· ÙÔ˘ ªovie Maker ÛÙÔ ·Ú¯ÈÎfi ΛÌÂÓÔ ‹¯Ô Î·È ÂÈÎfiÓ· Î·È ı· ÙÔ ·Ó‚¿ÛÔ˘Ì ÛÙÔ Youtube. ∞Ó Â›Ì·ÛÙ Ôχ ηÏÔ›, ›Ûˆ˜ ‚Ú·‚¢Ùԇ̠ÎÈfiÏ·˜!
102
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
º‡ÏÏÔ ÂÚÁ·Û›·˜ 8: °Ú·ÌÌ·ÙÈ΋-™˘ÓÙ·ÎÙÈÎfi (ÎÔÈÓfi ÁÈ· fiÏË ÙËÓ Ù¿ÍË) 1) ÈÚÈÛÙ›Ù Û ‰‡Ô ÔÌ¿‰Â˜. ∫·ıÂÌÈ¿ ı· ÂÂÍÂÚÁ·ÛÙ› ¤Ó· ΛÌÂÓÔ. ∏ ·ã ÔÌ¿‰· ı· ·Û¯ÔÏËı› Ì ÙÔ Ì‡ıÔ ÙÔ˘ χÎÔ˘ Î·È Ù˘ ÁÚÈ¿˜ (ΛÌÂÓÔ ·Ó·ÊÔÚ¿˜), ÂÓÒ Ë ‚ãÌ ÙËÓ ¤ÌÌÂÙÚË ·Ú·ÏÏ·Á‹ ÙÔ˘ ̇ıÔ˘ (·Ú¿ÏÏËÏÔ Ô›ËÌ·). ∫¿ı ÔÌ¿‰· ı· ·Ó·˙ËÙ‹ÛÂÈ ÛÙÔ Î›ÌÂÓfi Ù˘ ÙȘ ÌÂÙÔ¯¤˜ Ô˘ ˘¿Ú¯Ô˘Ó, ı· ÙȘ ˘ÔÁÚ·ÌÌ›ÛÂÈ ¿Óˆ ÛÙÔ ËÏÂÎÙÚÔÓÈÎfi ΛÌÂÓÔ Î·È ı· ÙȘ ηٷٿÍÂÈ Û ›Ó·Î˜, ·Ó¿ÏÔÁ· Ì ÙË ÊˆÓ‹ Î·È ÙÔ ¯ÚfiÓÔ Ô˘ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È. 2) ÷ڷÎÙËÚ›ÛÙÂ Î·È Û˘ÓÙ·ÎÙÈο ÙȘ ÌÂÙÔ¯¤˜ Ô˘ ‚ڋηÙ (Ì ÙË ‚Ô‹ıÂÈ· Ù˘ ÌÂÙ¿ÊÚ·Û˘). 3) ∞ӷχÛÙ ÙȘ ÌÂÙÔ¯¤˜ Ô˘ ‚ڋηÙ Û ‰Â˘ÙÂÚ‡ԢÛ˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ, ÂÂÌ‚·›ÓÔÓÙ·˜ ¿Óˆ ÛÙÔ ËÏÂÎÙÚÔÓÈÎfi ΛÌÂÓÔ. ΔÈ ·Ú·ÙËÚ›ÙÂ; ΔÔ Î›ÌÂÓÔ ·˘Í¿ÓÂÙ·È ‹ ÌÂÈÒÓÂÙ·È ·Ó ·Ó·Ï˘ıÔ‡Ó ÔÈ ÌÂÙÔ¯¤˜; ¶fiÙ ‹Ù·Ó ÈÔ Ï·ÎˆÓÈÎfi˜, ÎÔÌ„fi˜ Î·È Â˘¤ÏÈÎÙÔ˜ Ô ÏfiÁÔ˜, ÚÈÓ ‹ ÌÂÙ¿ ÙËÓ ·Ó¿Ï˘ÛË ÙˆÓ ÌÂÙÔ¯ÒÓ; 4) √È ™·ÚÙÈ¿Ù˜ ¤ÏÂÁ·Ó «Ùfi ϷΈӛ˙ÂÈÓ âÛÙ› ÊÈÏÔÛÔÊÂÖÓ». ¶ÈÛÙ‡ÂÙ fiÙÈ Ë Û˘¯Ó‹ ¯Ú‹ÛË ÌÂÙÔ¯ÒÓ ÙÔ˘˜ ‚ÔËıÔ‡Û ÚÔ˜ ·˘Ù‹ ÙËÓ Î·Ù‡ı˘ÓÛË; ªÂ ÔÈÔÓ ÙÚfiÔ; 5) ™˘˙ËÙ‹ÛÙ ÛÙȘ ÔÌ¿‰Â˜ ·Ó ÔÈ ÌÂÙÔ¯¤˜ Î·È ÔÈ ‰Â˘ÙÂÚ‡ԢÛ˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ ¤¯Ô˘Ó οÔÈ· ÔÌÔÈfiÙËÙ· Ì ÙÔ zip (·Ú¯Â›Ô Û˘Ì›ÂÛ˘) Î·È ÙÔ ÍÂ-zip (·ÔÛ˘Ì›ÂÛË ·Ú¯Â›ˆÓ), Ô˘ Û·˜ Â›Ó·È ÁÓˆÛÙ¿ ·fi ÙÔ˘˜ ∏/À. ¶ÂÚÈÁÚ¿„Ù ÙËÓ ·Ó·ÏÔÁ›·. ΔÈ ÌÔÈ¿˙ÂÈ Ì ÙÈ; ∫¿ÓÙ ÙÔ ›‰ÈÔ ÁÈ· ¤Ó· ÌÈÎÚfi Î·È Â˘¤ÏÈÎÙÔ ·˘ÙÔΛÓËÙÔ Î·È ÌÈ· Ì·ÎÚ˘¿ Î·È ‰‡Û¯ÚËÛÙË ÏÈÌÔ˘˙›Ó·. ¶ÔÈÔ ·fi Ù· ‰‡Ô ·ÚοÚÂÙ·È ÈÔ Â‡ÎÔÏ·; √È ÌÙ¯. Ì oÈÔ ·fi Ù· ‰‡Ô ÌÔÈ¿˙Ô˘Ó; 6) ªÂ ÙÔ ¤Ú·ÛÌ· ÙˆÓ ·ÈÒÓˆÓ ıˆڋıËΠÂÚÈÙÙ‹ Ë ¯Ú‹ÛË ÙˆÓ ÌÂÙÔ¯ÒÓ, ·ÊÔ‡ ˘‹Ú¯·Ó ÔÈ ‰Â˘ÙÂÚ‡ԢÛ˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ. ŒÙÛÈ, ÔÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ˜ ÌÂÙÔ¯¤˜ ηٷÚÁ‹ıËηÓ. ¶ÈÛÙ‡ÂÙ ˆ˜ ÔÈ ÚfiÁÔÓÔ› Ì·˜ ‰ÂÓ ‹ÍÂÚ·Ó ÙÈ ¤Î·Ó·Ó, Ô˘ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡Û·Ó Î·È ÙfiÛ˜ ÌÂÙÔ¯¤˜ ·Ú¿ÏÏËÏ· Ì ÙȘ ‰Â˘ÙÂÚ‡ԢÛ˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ; ™˘˙ËÙ‹ÛÙ ¿Óˆ ÛÙÔ ·Ó Ë ÁÏÒÛÛ· Ì·˜ ΤډÈÛ ÙÂÏÈο οÙÈ Ì ÙË ÛÙ·‰È·Î‹ ηٿÚÁËÛË ÙˆÓ ÌÂÙÔ¯ÒÓ ‹ ·Ó ¤ÁÈÓ ÈÔ ÊÙˆ¯‹. (™ÎÂÊÙ›ÙÂ Î·È ÙÔ ÂÍ‹˜: ¶fiÙ ÓÈÒıÔ˘Ì ÈÔ ÂχıÂÚÔÈ; ŸÙ·Ó ¤¯Ô˘Ì ÔÏϤ˜ ÂÈÏÔÁ¤˜ ÛÙË ˙ˆ‹ Ì·˜ ‹ fiÙ·Ó Ë ÂÈÏÔÁ‹ Ì·˜ ÂÚÈÔÚ›˙ÂÙ·È ÌfiÓÔ Û ̛·; ª‹ˆ˜ οÙÈ ·Ó¿ÏÔÁÔ Û˘Ó¤‚Ë Î·È Ì ÙË ÁÏÒÛÛ·); ™ÙËÚ›ÍÙ ÙËÓ ¿Ô„‹ Û·˜ Ì ٷ ηٿÏÏËÏ· ÂȯÂÈÚ‹Ì·Ù·.
ANA™TA™IA NTA§TA°IANNH
103
7) ∞ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Ó Î¿ÔȘ ÊÚ¿ÛÂȘ Ù˘ Ó.Â., ÛÙȘ Ôԛ˜ ÔÈ ·Ú¯·›Â˜ ÌÙ¯. ÂÈ‚ÈÒÓÔ˘Ó ·Ó¤·Ê˜ Î·È ·Ó·ÏÏÔ›ˆÙ˜. μÚ›Ù Ì ÙË ‚Ô‹ıÂÈ· ·ÏÔ‡ ‹ ËÏÂÎÙÚÔÓÈÎÔ‡ ÏÂÍÈÎÔ‡ ÙË ÛËÌ·Û›· ÙÔ˘˜, ηٷÁÚ¿„Ù ÙËÓ Î·È Û¯ËÌ·Ù›ÛÙ ÚÔÙ¿ÛÂȘ ÛÙË Ó.Â. Ô˘ Ó· ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÔ˘Ó ÙȘ ÊÚ¿ÛÂȘ ·˘Ù¤˜. ¢Ú˘fi˜ ÂÛÔ‡Û˘ Ę àÓ‹Ú Í˘Ï‡ÂÙ·È. - °ÏáÛÛ· Ï·Óı¿ÓÔ˘Û· ÙàÏËıÉ Ï¤ÁÂÈ. - §¿ı ‚ÈÒÛ·˜. - ^√ ÛÒ˙ˆÓ ë·˘ÙfiÓ Ûˆı‹Ùˆ. - Δ› Ù¤ÍÂÙ·È ì âÈÔÜÛ·. - Δfi Âڈ̤ÓÔÓ Ê˘ÁÂÖÓ à‰‡Ó·ÙÔÓ. - °ËÚ¿ÛΈ à› ‰È‰·ÛÎfiÌÂÓÔ˜. - ^√ ‰ÔÎáÓ âÛÙ¿Ó·È ‚Ϥو Ì‹ ¤ÛFË . - Ë ÔÈÎÔ˘Ì¤ÓË - Ë Î˘ÔÊÔÚÔ‡Û· - ·ÔψÏfi˜ Úfi‚·ÙÔ - Ù· ‰ÈÂÛÙÒÙ· - ʈӋ ‚ÔáÓÙÔ˜ âÓ ÙFÉ âÚ‹Ìˇˆ Ôé·› ÙÔÖ˜ ìÙÙË̤ÓÔȘ- ^√ ÂéÚÒÓ àÌÂÈÊı‹ÛÂÙ·È. - ^√ ÓÔáÓ ÓÔ›و. - ^√ ö¯ˆÓ tÙ· àÎÔ‡ÂÈÓ àÎÔ˘¤Ùˆ. - ¶Ï›ÓıÔÈ Î·È Î¤Ú·ÌÔÈ àÙ¿ÎÙˆ˜ âÚÚÈÌ̤ӷ - àگɘ ÁÂÓÔ̤Ó˘ àfi - ·̂·ÏÔÓ ·Ï·Ï¿˙ÔÓ - ò∂¯Â Ì ·ÚFË ÙË̤ÓÔÓ. - ^√ ÙÚÒÛ·˜ η› å¿ÛÂÙ·È. - ΔÔ˘ ¤„·Ï ÙÔÓ ·Ó·‚·ÏÏfiÌÂÓÔ. - ¢ÏÔÁË̤ÓÔ˜ Ô ÂÚ¯fiÌÂÓÔ˜ - ¬ÂÚ ÌÂıÂÚÌËÓ¢fiÌÂÓÔÓ âÛÙ› - Ô ÂÚÈ‚¿ÏÏˆÓ ¯ÒÚÔ˜, Ë ÂÚÈÚÚ¤Ô˘Û· ·ÙÌfiÛÊ·ÈÚ· - ì âÓ ÔÏÏ·Ö˜ êÌ·ÚÙ›·È˜ ÂÚÈÂÛÔÜÛ· Á˘Ó‹ - ó˜ ϤˆÓ ÜÚ Ó¤ˆÓ - ó˜ ϤˆÓ èÚ˘fiÌÂÓÔ˜, ó˜ à¤Ú· ‰¤ÚˆÓ - ^√ àÔı·ÓÒÓ ‰Â‰Èη›ˆÙ·È. -ÙfiÓ ÙÂıÓËÎfiÙ· Ì‹ ηÎÔÏÔÁÂÖÓ - ¢ηÈÚ›·˜ ‰Ôı›Û˘ - ‰È·Ú·¯ı¤Ó ¤ÁÎÏËÌ· - Ù· ηϿ Î·È Û˘ÌʤÚÔÓÙ· - Ô≈Ùˆ˜ â¯fiÓÙˆÓ ÙáÓ Ú·ÁÌ¿ÙˆÓ - ∂å Ùfi ʤÚÔÓ Û¤ ʤÚÂÈ, ʤÚ η› ʤÚÔ˘. ∂å ‰ àÁ·Ó·ÎÙ›˜, η› Û·éÙfiÓ Ï˘ÂÖ˜ η› Ùfi ʤÚÔÓ Û¤ ʤÚÂÈ.- ^√ Ì‹ âÚÁ·˙fiÌÂÓÔ˜ Ìˉ¤ âÛıȤو. ˉ¿Ó ˘¤Ú Ù· ÂÛηÌ̤ӷ - ΔáÓ ÔåÎÈáÓ ìÌáÓ âÌÈÌÚ·Ì¤ÓˆÓ ìÌÂÖ˜ ô÷ ‰ÔÌÂÓ. - ™Ù¤ÚÁÂ Ì¤Ó Ù¿ ·ÚfiÓÙ·, ˙‹ÙÂÈ ‰¤ Ù¿ ‚ÂÏÙ›ˆ. - \∂·ÈÓÔ‡ÌÂÓÔ˜, Ì‹ ¿ÓÙ· ›ÛÙ¢Â. - Ô ÚÒÙÔ˜ ‰È‰¿Í·˜, Ô Èı‡ÓˆÓ ÓÔ˘˜ - √éÎ ôÓ Ï¿‚ÔȘ ·Ú¿ ÙÔÜ Ì‹ ö¯ÔÓÙÔ˜. - ∫·Ú‰›·˜ ÂéÊÚ·ÈÓÔ̤Ó˘ Ùfi ÚfiÛˆÔÓ ı¿ÏÏÂÈ. - ^√ ÁÓÔ‡˜ ÔÏÏ¿ ‰·Ú‹ÛÂÙ·È Î·› ÔÏÏ¿˜. - ª·Î¿ÚÈÔÈ Ôî Ì‹ å‰fiÓÙ˜ Î·È ÈÛÙ‡۷ÓÙ˜ - Âͤ¯ÔÓ ÚfiÛˆÔ - ÓÂÔÂÎÏÂÁ›˜ ‰‹Ì·Ú¯Ô˜ - ÂӉ‰ÂÈÁ̤ÓË Ï‡ÛË - ηٿ Ù· ÂåˆıfiÙ· - ôÚÙÈ àÊȯı›˜ - ÎÂÎÏÂÈÛÌ¤ÓˆÓ ÙáÓ ı˘ÚáÓ - ıÂÔÜ ı¤ÏÔÓÙÔ˜, ÂÚÈÏ·ÓÒÌÂÓÔÈ \πÔ˘‰·ÖÔÈ - ï ˆÏáÓ â› ÈÛÙÒÛÂÈ Î·å ï ˆÏáÓ ÙÔÖ˜ ÌÂÙÚËÙÔÖ˜ - Ô ·ÈÙÒÓ/Ë ·ÈÙÔ‡Û· - Ô ‰ËÏÒÓ/Ë ‰ËÏÔ‡Û· - ·ÚÒÓ-Ô‡Û·-fiÓ/·ÒÓ-Ô‡Û·-fiÓ - ÂÎ ÙÔ˘ ÌË fiÓÙÔ˜ - ÔÈ ·ÔÏ˘ı¤ÓÙ˜ - Ù· ËÌ·ÚÙË̤ӷ ·ÓÈÔ‡Û·/ηÙÈÔ‡Û· ÔÚ›· - Ù· ·ÓÈfiÓÙ·/ηÙÈfiÓÙ· ÛÙÔȯ›· - ÔÈ ÂÈ˙ÒÓÙ˜ ÔÈ ÂÎÙÂÏÂÛı¤ÓÙ˜, Ë ÚˆÙÂ‡Ô˘Û· - Ï‹ÁÔ˘Û· Û˘ÏÏ·‚‹, ÁÏÒÛÛ· ηı·ÚÂ‡Ô˘Û· - ÔÈ Û˘Ó·ÁÂÏ·˙fiÌÂÓÔÈ - Âå˜ tÙ· Ì‹ àÎÔ˘fiÓÙˆÓ - ‰Â˘ÙÂÚ‡ˆÓ ÏfiÁÔ˜/‰Â˘ÙÂÚÂ‡Ô˘Û· ÚfiÙ·ÛË - o ˘ÔÊ·ÈÓfiÌÂÓÔ˜, ÔÈ ÚÔÏ·Ï‹Û·ÓÙ˜ - Ë ·Ó·ÍÈÔ·ıÔ‡Û·, ÙÂıÏÈÌ̤ÓË ¯‹Ú· - Ì ÙË ‰¤Ô˘Û·/Ú¤Ô˘Û· ÚÔÛÔ¯‹ - ‰È·‰Â‰Ô̤ÓË ·ÓÙ›ÏË„Ë - àÁ·ÏÏÔÌ¤Óˇˆ Ô‰› - ηٷÙÂıÂÈ̤ÓÔ ÔÛfi - Ù· ‰Ëψı¤ÓÙ· ÂÈÛÔ‰‹Ì·Ù· - ¤Ú·Í· Ù· ‰¤ÔÓÙ· - ηٿ ÙÔ ‰ÔÎÔ‡Ó - Ô ÎϤ„·˜ ÙÔ˘ ÎϤ„·ÓÙÔ˜ - Ë ÚÔ‚ÏËı›۷ Ù·ÈÓ›· - Ë ··¯ı›۷ Á˘Ó·›Î· - Ë Ì¤ÏÏÔ˘Û· ÌËÙ¤Ú·, Ë Î˘ÔÊÔÚÔ‡Û· - ÌÂÛÔ‡Û˘ Ù˘ Ó˘ÎÙfi˜ - ÏÂÏÔÁÈṲ̂ÓË ¯Ú‹ÛË - › ͇ÏÔ˘ ÎÚÂÌ¿ÌÂÓÔ˜ - ‰Â‰Ëψ̤ÓË ÏÂÈÔ„ËÊ›· - Ù· ϯı¤ÓÙ· - Ù· ËÌ·ÚÙË̤ӷ - ·¿‰Ô˘Û·/ Û˘Ó¿‰Ô˘Û· Û˘ÌÂÚÈÊÔÚ¿ - ÔÈ ÚÔ·¯ı¤ÓÙ˜/ÔÈ ÂÈÙ˘¯fiÓÙ˜/ÚÒÙÔ˜ ÂÈÏ·¯ÒÓ - Ô ÂÎÏÈÒÓ/Ô ÌÂÙ·ÛÙ¿˜ - ÔÈ ÚÔÛÂÏıfiÓÙ˜ - ÔÈ ‰È·Ûˆı¤ÓÙ˜- ÔÈ ·Ù˘¯‹Û·ÓÙ˜ - ·ÓÂÈÏËÌ̤Ó˜ ˘Ô¯ÚÂÒÛÂȘ/ÚÔÂÈÏËÌ̤Ó˜ ·ÔÊ¿ÛÂȘ -
104
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
Ù¤ÌÓÔ˘Û· ¢ı›·/ÙÂÌÓfiÌÂÓ˜ ¢ı›˜ - ÂÎÂÊÚ·Ṳ̂ÓË ¿Ô„Ë - ÚԉȷÁÂÁÚ·Ì̤ÓË ÔÚ›· - ·ÌÊÈÏÂÁfiÌÂÓË ÚÔÛˆÈÎfiÙËÙ· - ÛÂÛËÌ·Ṳ̂ÓÔ˜ ηÎÔÔÈfi˜, ÂÛÎÂÌ̤ÓÔ Ê¿Ô˘Ï - Û˘ÓÙÂÙ·Á̤ÓÔ˜ ÏfiÁÔ˜ - ÁˆÁÚ·ÊÈΤ˜ Û˘ÓÙÂÙ·Á̤Ó˜ - ·ÔÎÏ›ÓÔ˘Û· Û˘ÌÂÚÈÊÔÚ¿ - ÚÔËÁ̤ÓË Ù¯ÓÔÏÔÁ›·, ÚԉȷÁÂÁÚ·Ì̤ÓË ÔÚ›· - Û˘ÓËÌ̤ÓË ÌÂÙÔ¯‹/Û˘ÓËÌ̤ÓÔ ·Ú¯Â›Ô - ËıÂÏË̤ÓÔ˜, ÂÁÓˆṲ̂ÓÔ˜, ·Úˆ¯Ë̤ÓÔ˜, ÂÍÂ˙ËÙË̤ÓÔ˜ - ∏ӈ̤ÓÔ μ·Û›ÏÂÈÔ - ∏ӈ̤Ó˜ ¶ÔÏÈÙ›˜ ∞ÌÂÚÈ΋˜ (∏¶∞) - ÂÛ¢Ṳ̂ÓÔ˜, ÂÁηÙÂÛ·Ṳ́ÓÔ˜, ÂÛÙ·˘ÚˆÌ¤ÓÔ˜, Ë·ÙË̤ÓË - Û˘ÓÂÛÙ·Ï̤ÓÔ˜ - Û˘ÓÙÂÙÚÈÌ̤ÓÔ˜ - ÂÏ·Ù˘Ṳ̂ÓÔ˜ ‰ÈÂÛÙÚ·Ì̤ÓÔ˜ ‰ÈÂÊı·Ṳ́ÓÔ˜ ÂÊÈÏË̤ÓÔ˜. 8) μÚ›Ù ÎÈ ÂÛ›˜ ·Ó¿ÏÔÁ˜ ÊÚ¿ÛÂȘ Î·È ÁÚ¿„Ù ÙË ÛËÌ·Û›· ÙÔ˘˜. ªÔÚ›Ù ӷ ÙȘ ·Ó·˙ËÙ‹ÛÂÙÂ Î·È ÛÙÔ ‰È·‰›ÎÙ˘Ô Û ‰È¿ÊÔÚ˜ ÈÛÙÔÛÂÏ›‰Â˜ Ô˘ ÂÚȤ¯Ô˘Ó ·Ú¯·›Â˜ ·ÚÔÈ̛˜ Î·È ÁÓˆÌÈο. ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· ηٷٿÍ٠٘ Û ›Ó·Î˜, ·Ó¿ÏÔÁ· Ì ÙË ÊˆÓ‹ Î·È ÙÔ ¯ÚfiÓÔ Ô˘ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È. £· ÂÎÏ·Á›ÙÂ! ∂›Ó·È ÔÏϤ˜! (™˘ÌÏËÚÒÛÙ ÙȘ ÁÓÒÛÂȘ Û·˜ ÛÙÔ Û›ÙÈ, ÚˆÙÒÓÙ·˜ Î·È ÙÔ˘˜ ÁÔÓ›˜ Û·˜ ‹ ¿ÏÏÔ˘˜ ÁÓˆÛÙÔ‡˜ Û·˜ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ˘˜ Û ËÏÈΛ·). 9) ∏ ÌfiÓË ÌÙ¯ Ô˘ ‰È·Ù‹ÚËÛÂ Ë Ó.Â. ÛÙËÓ ÂÓÂÚÁ. ʈӋ Â›Ó·È Ë ÙÚÔÈ΋ ÌÙ¯. ÂÓÂÛÙÒÙ· Û -ÔÓÙ·˜/ÒÓÙ·˜ (.¯. χÓÔÓÙ·˜-ˉÒÓÙ·˜). °È· ÔÈÔ ÏfiÁÔ ÓÔÌ›˙ÂÙ fiÙÈ Û˘Ó¤‚Ë ·˘Ùfi; °È·Ù› ‰ÂÓ Î·Ù·ÚÁ‹ıËÎÂ Î·È ·˘Ù‹ Ë ÌÙ¯.; À‹Ú¯Â ÙÚfiÔ˜ Ó· ·ÓÙÈηٷÛÙ·ı› Ì ‰Â˘ÙÂÚÂ‡Ô˘Û· ÚfiÙ·ÛË, fiˆ˜ Û˘Ó¤‚Ë Ì ÙȘ ¿ÏϘ; 10) ∞ÓÔ›ÍÙ οı ÔÌ¿‰· ÙÔ ÚfiÁÚ·ÌÌ· Diagram Designer, Ô˘ Â›Ó·È ·ÔıËÎÂ˘Ì¤ÓÔ ÛÙËÓ ÂÈÊ¿ÓÂÈ· ÂÚÁ·Û›·˜ Û·˜ Î·È Î·Ù·ÚÙ›ÛÙ ÙÔ ‰ÈÎfi Û·˜ ÂÓÓÔÈÔÏÔÁÈÎfi ¯¿ÚÙË (‰È¿ÁÚ·ÌÌ·) ÙÔ˘ ›‰Ô˘˜ ÙˆÓ ÌÙ¯. Î·È Ù˘ ÌÂÙ¿ÊÚ·Û‹˜ ÙÔ˘˜. ∂ÎÌÂÙ·ÏÏ¢Ù›Ù ÙȘ ÂÈÏÔÁ¤˜ Ô˘ Û·˜ ÚÔÛʤÚÂÈ ÙÔ ÚfiÁÚ·ÌÌ· Û ¯ÚÒÌ·Ù· Î·È Û¯‹Ì·Ù· Î·È ·˘ÙÔۯ‰ȿÛÙÂ! ™ÙÔ Ù¤ÏÔ˜ Û˘ÁÎÚ›ÓÂÙ ÌÂٷ͇ Û·˜ Ù· ·ÔÙÂϤÛÌ·Ù·. ΔÈ ‰È·ÈÛÙÒÓÂÙÂ; ÛÏÈÔÈ ¿ÓıÚˆÔÈ, ¯›ÏȘ ÁÓÒ̘! ∞ÍÈÔÏÔÁ‹ÛÙ ÙȘ ÂÚÁ·Û›Â˜ Û·˜ Î·È ÂÈ‚Ú·‚‡ÛÙ ÙËÓ Î·Ï‡ÙÂÚË Ì ¤Ó· ¯ÂÈÚÔÎÚfiÙËÌ·! *** ΔȘ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ˜ 4,5,6,7,8 ÁÚ¿„٠٘ ÛÙÔÓ ÂÂÍÂÚÁ·ÛÙ‹ ÎÂÈ̤ÓÔ˘ Î·È ÂÎÙ˘ÒÛ٠٘. 11) ¢È·ıÂÌ·ÙÈ΋ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ· (ÚÔ·ÈÚÂÙÈ΋): ™Â Û˘ÓÂÚÁ·Û›· Ì ÙÔ £ÂÔÏfiÁÔ Ù˘ Ù¿Í˘ Û·˜ ‚Ú›Ù ÙÔ ™‡Ì‚ÔÏÔ Ù˘ ¶›ÛÙ˘ Ì·˜ (ÙÔ «¶ÈÛÙ‡ˆ») Î·È ·Ó·Ï‡ÛÙ ÙÔ ÓÔËÌ·ÙÈο. ∫·ÙfiÈÓ ‰Ô˘Ï¤„Ù ÔÌ·‰Èο ÛÙÔ Û›ÙÈ Î·È Â-
ANA™TA™IA NTA§TA°IANNH
105
ÓÙÔ›ÛÙ ÙȘ ÌÂÙÔ¯¤˜, ÔÈ Ôԛ˜ Â›Ó·È ·ÚÎÂÙ¤˜. ∞ÊÔ‡ ÙȘ ·Ó·ÁÓˆÚ›ÛÂÙ ÁÚ·ÌÌ·ÙÈο Î·È ÙȘ ¯·Ú·ÎÙËÚ›ÛÂÙÂ Û˘ÓÙ·ÎÙÈο, Û˘˙ËÙ‹ÛÙ ÙÔ ÚfiÏÔ ÙÔ˘˜ ̤۷ ÛÙÔ Î›ÌÂÓÔ. ¶ÚÔÛ·ı‹ÛÙ ӷ ÙȘ ÌÂÙ·ÙÚ¤„ÂÙ Û ‰Â˘ÙÂÚ‡ԢÛ˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ. ΔÈ ·Ú·ÙËÚ›ÙÂ; £· ÌÔÚÔ‡Û ӷ ‰È·ÙËÚËı› Ë ›‰È· ÛÙ›ÍË ·Ó Û˘Ó¤‚·ÈÓ ·˘Ùfi ‹ ı· ¤Ú ӷ ÚÔÛÙÂıÔ‡Ó Î¿ÔȘ ÙÂÏ›˜ Î·È ÎfiÌÌ·Ù·, ÒÛÙ ӷ ‚Á·›ÓÂÈ ÓfiËÌ·; ª‹ˆ˜ Ô ÏfiÁÔ˜ ı· ÁÈÓfiÙ·Ó ÂÍ·ÈÚÂÙÈο Ì·ÎÚÔÂÚ›Ô‰Ô˜ Î·È ÎÔ˘Ú·ÛÙÈÎfi˜ Ì fiϘ ÙȘ ÌÂÙÔ¯¤˜ ·Ó·Ï˘Ì¤Ó˜ Û ‰Â˘ÙÂÚ‡ԢÛ˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ; ™˘ÓÔ„›ÛÙ ÙȘ ‰È·ÈÛÙÒÛÂȘ Û·˜, Û˘˙ËÙÒÓÙ·˜ Î·È Î·Ù·ÁÚ¿ÊÔÓÙ·˜ ÔÈÔ˜ ·ÎÚÈ‚Ò˜ Â›Ó·È Ô ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÈÎfi˜ ÚfiÏÔ˜ ÙˆÓ ÌÂÙÔ¯ÒÓ Ì¤Û· ÛÙȘ ÚÔÙ¿ÛÂȘ. ∫Ú›ÓÂÙ ˆ˜ Â›Ó·È ÂÚÈÙÙ¤˜ Î·È Ú¤ÂÈ ¿ÓÙ· Ó· ·ÓÙÈηı›ÛÙ·ÓÙ·È Ì ‰Â˘ÙÂÚ‡ԢÛ˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ ‹ fi¯È; ª‹ˆ˜ ÙÂÏÈο ÔÈ ·Ú¯·›ÔÈ Î·ÎÒ˜ ÙȘ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡Û·Ó; ¢ÈηÈÔÏÔÁ‹ÛÙ ÙËÓ ·¿ÓÙËÛ‹ Û·˜ Î·È ÁÚ¿„Ù Û 1-2 ·Ú·ÁÚ¿ÊÔ˘˜ Ù· Û˘ÌÂÚ¿ÛÌ·Ù¿ Û·˜, ÁÈ· Ó· Ù· ·Ó·ÎÔÈÓÒÛÂÙ ÛÙËÓ Ù¿ÍË. ∫·ÙfiÈÓ Û˘ÁÎÚ›ÓÂÙ ٷ ·ÔÙÂϤÛÌ·Ù· Î·È Û˘˙ËÙ‹ÛÙ ÔÈ ÔÌ¿‰Â˜ ÙȘ ÌÂٷ͇ Û·˜ ‰È·ÊˆÓ›Â˜ (·Ó ˘¿Ú¯Ô˘Ó). ∞Ó ‰ÂÓ ˘¿Ú¯Ô˘Ó ‰È¯ÔÁӈ̛˜, ÚÔ‚ÏËÌ·ÙÈÛÙ›Ù ÁÈ· ÔÈÔ ÏfiÁÔ Û˘Ó¤‚Ë ·˘Ùfi. Δ˘¯·›· ‹ fi¯È; º‡ÏÏÔ ·ÍÈÔÏfiÁËÛ˘ (ÎÔÈÓfi ÁÈ· fiϘ ÙȘ ÔÌ¿‰Â˜) ∞¿ÓÙËÛ Ì ÂÈÏÈÎÚ›ÓÂÈ· (Î·È ·ÓÒÓ˘Ì·) ÛÙȘ ·ÎfiÏÔ˘ı˜ ÂÚˆÙ‹ÛÂȘ: 1. ΔÈ ÁÓÒÚÈ˙˜ ÚÈÓ ·fi ÙÔ ÛÂÓ¿ÚÈÔ, ÙÈ ¯ÚÂÈ¿ÛÙËΠӷ Ì¿ıÂȘ ÛÙË ‰È¿ÚÎÂÈ¿ ÙÔ˘ Î·È ÔÈ· Â›Ó·È Ë ÙÂÏÈ΋ ÛÔ˘ ÁÓÒÌË ÁÈ' ·˘Ùfi; 2. ™Â ÔÈÔ ‚·ıÌfi Û ÈηÓÔÔ›ËÛ ÙÔ Â›‰Ô˜ Î·È Ë ÔÈÎÈÏ›· ÙˆÓ ‰Ú·ÛÙËÚÈÔًوÓ; ·. ∫·ıfiÏÔ˘, ‚. ∂Ï¿¯ÈÛÙ·, Á. ª¤ÙÚÈ·, ‰. ¶Ôχ, Â. ¶¿Ú· Ôχ. 3. ™˘ÓÂÚÁ¿ÛÙËΠηϿ Ë ÔÌ¿‰· ÛÔ˘; ¶Ò˜ ‹Ù·Ó Ë ÂÈÎÔÈÓˆÓ›· Ù˘ Ì ÙȘ ¿ÏϘ ÔÌ¿‰Â˜; ΔÈ ÓÔÌ›˙ÂȘ fiÙÈ Û˘Ó¤‚·Ï ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ Û' ·˘Ùfi; 4. ™Ô˘ ¤‰ˆÛÂ Ë ÔÌ¿‰· ÛÔ˘ ÙËÓ Â˘Î·ÈÚ›· Ó· ·˘ÙÂÓÂÚÁ‹ÛÂȘ, Ó· ·Ó·Ï¿‚ÂȘ οÔÈÔ ÚfiÏÔ, Ó· Û˘ÓÂÚÁ·ÛÙ›˜, Ó· ÂȘ ÙË ÁÓÒÌË ÛÔ˘, Ó· ‰È·ÊˆÓ‹ÛÂȘ, Ó· ¯·Ú›˜ ÙÔ ‰È¿ÏÔÁÔ ‹ ¤ÓȈÛ˜ ̤۷ Û' ·˘Ù‹ ·Ú·ÁΈÓÈṲ̂ÓÔ˜; ¢ÈÂΉ›ÎËÛ˜ ÙË ı¤ÛË ÛÔ˘ ̤۷ ÛÙËÓ ÔÌ¿‰·; ¶Ò˜ ÓÈÒıÂȘ ÁÈ' ·˘Ùfi; 5. ΔÂÏÂÈÒÛ·Ù ÙȘ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ˜ ÛÙÔÓ ÚÔ‚ÏÂfiÌÂÓÔ ¯ÚfiÓÔ; ∞Ó fi¯È, ÙÈ ÓÔÌ›˙ÂȘ fiÙÈ ¤ÊÙ·ÈÍÂ;
106
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
6. ∂ÓÙfiÈÛ ÌÂÚÈο ıÂÙÈο Ù˘ ÔÌ¿‰·˜ ÛÔ˘. 7. ∫·Ù¿ÁÚ·„ ٷ ·‰‡Ó·Ù· ÛËÌ›· Ù˘ ÔÌ¿‰·˜ ÛÔ˘. 8. ¢ÒÛ ÌÂÚÈΤ˜ ˘Ô‰Â›ÍÂȘ ÛÙËÓ ÔÌ¿‰· ÛÔ˘, ÙȘ Ôԛ˜ ıˆÚ›˜ fiÙÈ Ú¤ÂÈ Ó· Ï¿‚ÂÈ ˘fi„Ë Ù˘ Û ÌÂÏÏÔÓÙÈΤ˜ ÂÚÁ·Û›Â˜. 9. ™Ô˘ ¿ÚÂÛÂ Ë ÂÌÂÈÚ›· ÙÔ˘ Û¯ÔÏÈÎÔ‡ ÂÚÁ·ÛÙËÚ›Ô˘ Î·È Ù˘ ÔÌ·‰ÔÛ˘ÓÂÚÁ·ÙÈ΋˜; ¶fiÛÔ Û˘¯Ó¿ ı· ‹ıÂϘ Ó· Á›ÓÔÓÙ·È Ù¤ÙÔȘ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ˜ ÛÙËÓ Ù¿ÍË ÛÔ˘; ΔÈ ÓÔÌ›˙ÂȘ fiÙÈ Î¤Ú‰ÈÛ˜ ·fi ÙËÓ fiÏË ‰È·‰Èηۛ·; 10. £· Û˘ÌÌÂÙ›¯Â˜ Í·Ó¿ ÛÙËÓ ›‰È· ÔÌ¿‰· ‹ ı· ÚÔÙÈÌÔ‡Û˜ Ó· ¤¯ÂÈ Î¿ı ÊÔÚ¿ Ë ÔÌ¿‰· ÛÔ˘ ‰È·ÊÔÚÂÙÈ΋ Û‡ÓıÂÛË; °È· ÔÈÔ ÏfiÁÔ; 11. ¶Ò˜ ·ÈÛı¿ÓÂÛ·È ÙÒÚ· ÁÈ· Ù· ·È‰È¿ Ì ٷ ÔÔ›· Û˘ÓÂÚÁ¿ÛÙËΘ; ∏ Û¯¤ÛË Û·˜ ‚ÂÏÙÈÒıËÎÂ, ¯ÂÈÚÔÙ¤Ú„ ‹ ·Ú¤ÌÂÈÓÂ Ë ›‰È·; 12. ¶ÈÛÙ‡ÂȘ fiÙÈ Ë ÂÌÂÈÚ›· Ô˘ ·ÔÎfiÌÈÛ˜ ı· ÛÔ˘ Ê·Ó› ¯Ú‹ÛÈÌË ÛÙË ˙ˆ‹ ÛÔ˘; ∞Ó Ó·È, Û ÔȘ ÂÚÈÙÒÛÂȘ;
EY£YMIA ™TAYPO°IANNO¶OY§OY
107
H ¢ÔÌÈ΋ ∞ÊËÁËÌ·ÙÔÏÔÁ›· ÙÔ˘ Claude Bremond. ∂Ê·ÚÌÔÁ‹ ÙÔ˘ ÌÔÓÙ¤ÏÔ˘ ÙÔ˘ ÛÙ· ∫›ÌÂÓ· ¡ÂÔÂÏÏËÓÈ΋˜ §ÔÁÔÙ¯ӛ·˜ Ù˘ ¢Â˘ÙÂÚÔ‚¿ıÌÈ·˜ ∂η›‰Â˘Û˘* ∂˘ı˘Ì›· ™Ù·˘ÚÔÁÈ·ÓÓÔÔ‡ÏÔ˘ (¶∂02, ¶∂32, ª. ∂d.) 1Ô °∂§ ¡·˘¿ÎÙÔ˘
∞’ ª∂ƒ√™. ∂π™∞°ø°π∫∞-£∂øƒ∏Δπ∫∞ π. ∂ÈÛ·ÁˆÁÈο ∏ ·ÚÔ˘Û›·Û‹ ÌÔ˘ ÛÙË ¢ÈËÌÂÚ›‰· ºÈÏÔÏfiÁˆÓ ÓÔÌÔ‡ ∞ÈÙˆÏԷηÚÓ·Ó›·˜ ·ÔÙÂÏ› ÌÈ· Û˘ÓÔÙÈ΋ ·ÚÔ˘Û›·ÛË Ù˘ ‰Èψ̷ÙÈ΋˜ ÌÔ˘ ÂÚÁ·Û›·˜ ÁÈ· ÙÔ ªÂÙ·Ù˘¯È·Îfi ¢›ÏˆÌ· ∂ȉ›Î¢Û˘ ÛÙȘ ∂ÈÛً̘ Ù˘ ∞ÁˆÁ‹˜ ÛÙÔ ¶·ÓÂÈÛÙ‹ÌÈÔ ¶·ÙÚÒÓ (Δ.∂.∂.∞.¶.∏.). ∏ ‰Èψ̷ÙÈ΋ ÌÔ˘ ÂÚÁ·Û›· ÂÈÎÂÓÙÚÒÓÂÈ ÙÔ ÂӉȷʤÚÔÓ Ù˘ ÛÙËÓ ÚÔÛ¤ÁÁÈÛË ÙˆÓ ‰ÈËÁËÌ¿ÙˆÓ Ô˘ ÂÚȤ¯ÔÓÙ·È ÛÙ· ∫›ÌÂÓ· ¡ÂÔÂÏÏËÓÈ΋˜ §ÔÁÔÙ¯ӛ·˜ Ù˘ ∞’ Ù¿Í˘ ÙÔ˘ °˘ÌÓ·Û›Ô˘. ∏ ÚÔÛ¤ÁÁÈÛË ·˘Ù‹ Á›ÓÂÙ·È Ì ‚¿ÛË ÙË «ÛÙÚÔ˘ÎÙÔ˘Ú·ÏÈÛÙÈ΋ ÂΉԯ‹» Ù˘ ∞Ó·ÁÓˆÛÙÈ΋˜ £ÂˆÚ›·˜ Î·È Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ӷ ÙË ıˆڛ· ÙÔ˘ °¿ÏÏÔ˘ ÛËÌÂÈÔÏfiÁÔ˘/·ÊËÁËÌ·ÙÔÏfiÁÔ˘ Claude Bremond. °›ÓÂÙ·È ÌÈ· ÚÔÛ¿ıÂÈ· ·Ó¿‰ÂÈ͢ Ù˘ Û‡Ó‰ÂÛ˘ ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙËÓ ∞ÊËÁËÌ·ÙÔÏÔÁ›· Î·È ÛÙËÓ ÂÚÌËÓ›· ÎÂÈÌ¤ÓˆÓ Ô˘ ‰È‰¿ÛÎÔÓÙ·È ÛÙÔ °˘ÌÓ¿ÛÈÔ. ∏ ÂÚÁ·Û›· ÔÚÁ·ÓÒÓÂÙ·È Û ‰‡Ô ̤ÚË. ™ÙÔ ÚÒÙÔ ÎÂÊ¿Ï·ÈÔ ÙÔ˘ ÚÒÙÔ˘ ̤ÚÔ˘˜ ÂÎÙ›ıÂÙ·È Ë ÚÔ‚ÏËÌ·ÙÈ΋ Ù˘ ¤Ú¢ӷ˜, ÔÈ ÛÙfi¯ÔÈ Î·È Ë Ì¤ıÔ‰Ô˜ Ô˘ ·ÎÔÏÔ˘ı›ٷÈ. ™ÙÔ ‰Â‡ÙÂÚÔ ÎÂÊ¿Ï·ÈÔ ÂÎÙ›ıÂÙ·È ÙÔ ıˆÚËÙÈÎfi ÌÔÓÙ¤ÏÔ Ô˘ ÚÔÙ›ÓÂÈ Ô Bremond ÁÈ· ÙËÓ ·Ó¿Ï˘ÛË Î¿ı ›‰Ô˘˜ ·ÊËÁËÌ·ÙÈÎÒÓ ÎÂÈ̤ӈÓ. μ·ÛÈΤ˜ ¤ÓÓÔȘ ÙÔ˘ ÌÔÓÙ¤ÏÔ˘ ÙÔ˘ Â›Ó·È ÔÈ ÚfiÏÔÈ ‰ÚÒÓÙˆÓ Î·È ·Û¯fiÓÙˆÓ ˘ÔÎÂÈÌ¤ÓˆÓ Î·È ÔÈ ‰È·‰Èηۛ˜, ÔÈ Ôԛ˜ Û˘Ó‰¤ÔÓÙ·È ÌÂٷ͇ ÙÔ˘˜ ·ÏÏ¿ Î·È Ì ÙÔ˘˜ ÚfiÏÔ˘˜. ™ÙÔ ‰Â‡ÙÂÚÔ Ì¤ÚÔ˜ Á›ÓÂÙ·È Ë ·Ó¿Ï˘ÛË ÙÔ˘ ÏÔÁÔÙ¯ÓÈÎÔ‡ ˘ÏÈÎÔ‡, ÙÔ ÔÔ›Ô ÂÚÈ* [∏ ÂÈÛ‹ÁËÛË Î·È ÙÔ power point ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È ÛÙË ‰È‡ı˘ÓÛË: http://kales-praktikesfilologoi.blogspot.gr/2013/08/claude-bremond.html]
108
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
Ï·Ì‚¿ÓÂÈ ‰¤Î· ‰ÈËÁ‹Ì·Ù·, Û‡Ìʈӷ Ì ÙÔ ıˆÚËÙÈÎfi Ì·˜ ÂÚÁ·Ï›Ô. Δ¤ÏÔ˜, Ì ·ÊÔÚÌ‹ Ù· Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ӷ ‰ÈËÁ‹Ì·Ù· Á›ÓÔÓÙ·È Î¿ÔȘ ÚÔÙ¿ÛÂȘ ÁÈ· ÙË ‰È‰·ÎÙÈ΋ ·ÍÈÔÔ›ËÛË ÙÔ˘ ÌÔÓÙ¤ÏÔ˘ ÙÔ˘ Bremond ÛÙË ¢Â˘ÙÂÚÔ‚¿ıÌÈ· ∂η›‰Â˘ÛË. 1. ¶ÚÔ‚ÏËÌ·ÙÈ΋ Ù˘ ÌÂϤÙ˘ ∏ ·ÚÔ‡Û· ÌÂϤÙË ‚·Û›˙ÂÙ·È ÛÙËÓ ·Ú·‰Ô¯‹ fiÙÈ ÔÈ ıˆڛ˜ Ù˘ §ÔÁÔÙ¯ӛ·˜ Â›Ó·È ··Ú·›ÙËÙ˜ ÛÙÔÓ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi Î·È Ù˘ ¶ÚˆÙÔ‚¿ıÌÈ·˜ Î·È Ù˘ ¢Â˘ÙÂÚÔ‚¿ıÌÈ·˜ ∂η›‰Â˘Û˘ Ô˘ ÂȉÈÒÎÂÈ Ó· ÂÚÌËÓ‡ÛÂÈ Ù· ‰È‰·ÛÎfiÌÂÓ· ÏÔÁÔÙ¯ÓÈο ΛÌÂÓ· Î·È Ó· Ô‰ËÁ‹ÛÂÈ ÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜ ÙÔ˘ Û ·ÛÊ·Ï‹ ÂÈÎÔÈÓˆÓ›· Ì ·˘Ù¿, ÒÛÙ ӷ Ù· ηٷÓÔ‹ÛÔ˘Ó Î·È Ó· Ù· ·ÔÏ·‡ÛÔ˘Ó ˆ˜ ÔÏ˘ÊˆÓÈο ·ÓÙÈΛÌÂÓ· Ô˘ ÚÔ‚¿ÏÏÔ˘Ó ·Ó·ÓıÚÒÈÓ˜ ȉ¤Â˜ Î·È ·Í›Â˜ (∫·ÙÛ›ÎË-°Î›‚·ÏÔ˘ 2005, 22). ∏ ÁÓÒÛË ÙˆÓ ıˆÚÈÒÓ Ù˘ §ÔÁÔÙ¯ӛ·˜ ·fi ÙÔÓ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi ·ÛÊ·ÏÒ˜ ‰ÂÓ Â›Ó·È ·Ó¿ÎÂÈ· Ô‡Ù ·˘ÙÔÛÎÔfi˜, ·ÏÏ¿ ·ÔÙÂÏ› ÙÔ Ì¤ÛÔ ÁÈ· ÌÈ· ÂÈÙ˘¯Ë̤ÓË ‰È‰·Ûηϛ·, Ë ÔÔ›·, fï˜, ‰ÂÓ Â›Ó·È Â‡ÎÔÏË ˘fiıÂÛË, ηıÒ˜ Ë ‰È‰·Ûηϛ· ÙÔ˘ Ì·ı‹Ì·ÙÔ˜ Ù˘ §ÔÁÔÙ¯ӛ·˜ Â›Ó·È ÌÈ· ÔÏ˘Û‡ÓıÂÙË ÂÈÎÔÈÓˆÓȷ΋ Ú¿ÍË, Ë ÔÔ›· ÌÔÈ¿˙ÂÈ Ì ı·ÙÚÈÎfi ‰ÚÒÌÂÓÔ Ô˘ ··ÈÙ› ÙË Û˘ÌÌÂÙÔ¯‹ ÙÔ˘ ·Ô‰¤ÎÙË-·Ó·ÁÓÒÛÙË Î·È ÂÈ˙ËÙ¿ Ó· ÙÔÓ ÌÂÙ·ÙÚ¤„ÂÈ Û ‰È¿ ‚›Ô˘ ÊÈÏ·Ó·ÁÓÒÛÙË Ù˘ §ÔÁÔÙ¯ӛ·˜ (∞ÚÁ˘ÚÔÔ‡ÏÔ˘ 2009, 11). «Δ· ÂÚÁ·Ï›· Ô˘ ·Ú¤¯Ô˘Ó ÔÈ ıˆڛ˜ §ÔÁÔÙ¯ӛ·˜ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ÂÊ·ÚÌÔÛÙÔ‡Ó ÚÔÛ·ÚÌÔṲ̂ӷ Î·È ÛÙËÓ ¶·È‰È΋ §ÔÁÔÙ¯ӛ·» (¶··ÓÙˆÓ¿Î˘ 2008), ΛÌÂÓ· Ù˘ ÔÔ›·˜ Û˘Ó·ÓÙԇ̠ÛÙ· Û¯ÔÏÈο ‚È‚Ï›· ÙÔ˘ ¢ËÌÔÙÈÎÔ‡ ™¯ÔÏ›Ԣ Î·È ÙˆÓ ÚÒÙˆÓ Ù¿ÍÂˆÓ ÙÔ˘ °˘ÌÓ·Û›Ô˘, Î·È Ê˘ÛÈο ÛÙË §ÔÁÔÙ¯ӛ· ÁÈ· ÂÓËÏ›ÎÔ˘˜. ∏ ÁÓÒÛË Î·È Ë ¯Ú‹ÛË ·˘ÙÒÓ ÙˆÓ ÂÚÁ·Ï›ˆÓ ÈÛÙ‡ԢÌ ˆ˜ ı· ·¿ÏÏ·ÛÛ ÙÔÓ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi ·fi ÙËÓ ·Ì˯·Ó›·, Ì ÙËÓ ÔÔ›· Û˘¯Ó¿ ·ÓÙÈÌÂÙˆ›˙ÂÈ ÙÔ Ì¿ıËÌ· Ù˘ §ÔÁÔÙ¯ӛ·˜ Î·È ÙËÓ ÔÔ›· ÚÔÛ·ı› Ó· ÍÂÂÚ¿ÛÂÈ, ηٷʇÁÔÓÙ·˜ ÛÙ· Û¯ÔÏÈο ‚ÔËı‹Ì·Ù· ÙÔ˘ ÂÌÔÚ›Ô˘, ÂÊfiÛÔÓ ÔÈ Ô‰ËÁ›Â˜ ÙÔ˘ ÀÔ˘ÚÁ›Ԣ ÙÔ‡ Ê·›ÓÔÓÙ·È ·Û·Ê›˜ Î·È ·Ó·ÚΛ˜ (∫·ÓÙ·ÚÙ˙‹˜ 2009, 2). ∫·ıÒ˜, ÏÔÈfiÓ, ÛÙËÓ ÂÏÏËÓÈ΋ ‚È‚ÏÈÔÁÚ·Ê›· ‰ÂÓ ˘¿Ú¯Ô˘Ó ÌÂϤÙ˜ ÙˆÓ ‰ÈËÁËÌ¿ÙˆÓ Ô˘ Û˘ÌÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÔÓÙ·È ÛÙÔ Û¯ÔÏÈÎfi ÂÁ¯ÂÈÚ›‰ÈÔ ∫›ÌÂÓ· ¡ÂÔÂÏÏËÓÈ΋˜ §ÔÁÔÙ¯ӛ·˜ Ù˘ ∞ã °˘ÌÓ·Û›Ô˘, ÂÎÙfi˜ ·fi ÙȘ ·Ó·Ï‡ÛÂȘ ÙˆÓ Û¯ÔÏÈÎÒÓ ‚ÔËıËÌ¿ÙˆÓ Ô˘ ‰ÂÓ ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Ó, fï˜, οÔÈ· ÂȉÈ΋ ÔÚÔÏÔÁ›· ‹ ̤ıÔ‰Ô Î·È ‰ÂÓ ·ÔÚÚ¤Ô˘Ó ·fi ÌÈ· Û˘ÛÙËÌ·ÙÈ΋ ·ÊËÁËÌ·ÙÔÏÔÁÈ΋ ·Ó¿Ï˘ÛË, ·ÔÊ·Û›Û·Ì ӷ ÂÊ·ÚÌfiÛÔ˘Ì ÌÈ· ÛÙÚÔ˘ÎÙÔ˘Ú·ÏÈÛÙÈ΋ ıˆڛ·, ·˘Ù‹ ÙÔ˘
EY£YMIA ™TAYPO°IANNO¶OY§OY
109
°¿ÏÏÔ˘ ÛËÌÂÈÔÏfiÁÔ˘/·ÊËÁËÌ·ÙÔÏfiÁÔ˘ Claude Bremond, ÛÙ· ·Ú·¿Óˆ ‰ÈËÁ‹Ì·Ù·, Û ÌÈ· ÚÔÛ¿ıÂÈ· Ó· Ù· «ÊˆÙ›ÛÔ˘Ì» ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ. Œ¯Ô˘Ì ÂÈϤÍÂÈ ·˘Ù‹ ÙË ıˆڛ·, ÂÂȉ‹ Ô Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓÔ˜ °¿ÏÏÔ˜ ÛËÌÂÈÔÏfiÁÔ˜ Âȯ›ÚËÛ ӷ ‰È·ÌÔÚÊÒÛÂÈ ¤Ó· ÌÔÓÙ¤ÏÔ ÁÂÓÈ΋˜ ÂÊ·ÚÌÔÁ‹˜, ηٿÏÏËÏÔ ÁÈ· οı ›‰Ô˘˜ ·Ê‹ÁËÌ·, ÔÏÏ¿ ÛÙÔȯ›· ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘, ηٿ ÙË ÁÓÒÌË Ì·˜, ÌÔÚ› Ó· ·ÍÈÔÔÈ‹ÛÂÈ Ì¤Û· ÛÙËÓ Ù¿ÍË Ô ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi˜ Ô˘ ηÏÂ›Ù·È Ó· ‰È‰¿ÍÂÈ ÏÔÁÔÙ¯ÓÈο ΛÌÂÓ·, ›Ù ÛÙËÓ ¶ÚˆÙÔ‚¿ıÌÈ· ›Ù ÛÙË ¢Â˘ÙÂÚÔ‚¿ıÌÈ· ∂η›‰Â˘ÛË. ∫·È Ë Rebecca Lucens ÛÙÔ ‚È‚Ï›Ô Ù˘ A Critical Handbook of Children's Literature ÚÔÙÈÌ¿ «ÙË ÛÙÚÔ˘ÎÙÔ˘Ú·ÏÈÛÙÈ΋ ÚÔÛ¤ÁÁÈÛË ÙˆÓ ÎÂÈÌ¤ÓˆÓ ÁÈ· ·È‰È¿, ıˆÚÒÓÙ·˜ fiÙÈ ÌÈ· Ù¤ÙÔÈ· ÚÔÛ¤ÁÁÈÛË ÚÔÛʤÚÂÈ ÙËÓ Î·Ù·ÓfiËÛË fiÏˆÓ ÂÎÂ›ÓˆÓ ÙˆÓ (·Ú¯ÂÙ˘ÈÎÒÓ) ÏÔÁÔÙ¯ÓÈÎÒÓ Û˘ÛÙ·ÙÈÎÒÓ Ô˘ ˘¿Ú¯Ô˘Ó Û fiÏ· Ù· ÏÔÁÔÙ¯ÓÈο ΛÌÂÓ·» (¶ÔÏ›Ù˘ 2010, 26). ∏ ıˆڛ· ÙÔ˘ Bremond ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÂ›Ù·È fi¯È ÌfiÓÔ ·fi ÌÂÏÂÙËÙ¤˜ Ù˘ ÏÔÁÔÙ¯ӛ·˜ ·ÏÏ¿ Î·È ·fi Ì˯·ÓÈÎÔ‡˜ Ô˘ ·Û¯ÔÏÔ‡ÓÙ·È Ì ÙË ‰È·‰Ú·ÛÙÈ΋ ·Ê‹ÁËÛË. «¶ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ÂÊ·ÚÌÔÁ¤˜ ˘ÔÏÔÁÈÛÙÈÎÒÓ Û˘ÛÙËÌ¿ÙˆÓ, fiÔ˘ ÔÈ ‰È·‰Ú¿ÛÂȘ ÙÔ˘ ¯Ú‹ÛÙË ¤¯Ô˘Ó Û·Ó ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· ÙË ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· ÂÓfi˜ ·ÊËÁ‹Ì·ÙÔ˜, ÛÙÔ ÔÔ›Ô Ô ¯Ú‹ÛÙ˘ Â›Ó·È Ô ÚˆÙ·ÁˆÓÈÛÙ‹˜» (¶·Ó·ÁȈٛ‰Ë˜ 2009, 1) ‹ ·ÏÏÈÒ˜ ÁÈ· «¤Ó· Ó¤Ô Â›‰Ô˜ ÏÔÁÔÙ¯ӛ·˜ Ì ÚÔÔÚÈÛÌfi Ù· ËÏÂÎÙÚÔÓÈο ̤۷ ÂÈÎÔÈÓˆÓ›·˜ Î·È Î‡ÚÈÔ ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎfi ÙËÓ ¿ÌÂÛË Î·È ÂÓÂÚÁfi Û˘ÌÌÂÙÔ¯‹ (Û οÔÈÔ ‚·ıÌfi) ÙÔ˘ “·Ó·ÁÓÒÛÙË” ÛÙË ‰È·ÌfiÚʈÛË Î·È ÙËÓ ÂͤÏÈÍË ÌÈ·˜ ÈÛÙÔÚ›·˜. ∏ ÏÔÁÈ΋ ÙÔ˘ Bremond ·Ú¤¯ÂÈ ÏÂÙÔÌÂÚ‹ ÂÚÈÁÚ·Ê‹ ÙÔ˘ Ï‹ıÔ˘˜ ÙˆÓ ÂÓÂÚÁÂÈÒÓ Ô˘ ÂÌÊ·Ó›˙ÔÓÙ·È ÛÙËÓ ·Ê‹ÁËÛË Î·È ¤ÙÛÈ Â›Ó·È ÈÔ ¿ÌÂÛ· ÂÊ·ÚÌfiÛÈÌË ÛÙÔ˘˜ ËÏÂÎÙÚÔÓÈÎÔ‡˜ ˘ÔÏÔÁÈÛÙ¤˜, Û ۇÁÎÚÈÛË Ì ÙȘ ıˆڛ˜ ÙˆÓ ¿ÏÏˆÓ ·ÊËÁËÌ·ÙÔÏfiÁˆÓ, fiˆ˜ ÙÔ˘ Algidras Greimas (Szilas 2002). π‰È·›ÙÂÚ· ¯Ú‹ÛÈÌË ·Ô‰ÂÈÎÓ‡ÂÙ·È ÛÙÔ˘˜ ÚÔÁÚ·ÌÌ·ÙÈÛÙ¤˜ Ë ı¤ÛË ÙÔ˘ Bremond fiÙÈ ¤Ó· ÁÂÁÔÓfi˜ ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙ÂÙ·È Û·Ó Èı·Ófi ‹ ÌË Èı·Ófi. ∞Ó Â›Ó·È Èı·Ófi, ÌÔÚ› Ó· Ú·ÁÌ·ÙÔÔÈËı› ‹ fi¯È, Î·È ·Ó Ú·ÁÌ·ÙÔÔÈËı›, Ó· ¤¯ÂÈ ÂÈÙ˘¯›· ‹ ·ÔÙ˘¯›· (Andersen, Holmqvist and Jensen 1993, 165). £· ÂÊ·ÚÌfiÛÔ˘ÌÂ, ÏÔÈfiÓ, ÙË ıˆڛ· ÙÔ˘ Bremond Û ‰ÈËÁ‹Ì·Ù·, Ù· ÔÔ›· ·ÊÂÓfi˜ ÌÂÓ ¤¯Ô˘Ó ‰˘ÓËÙÈο ·È‰·ÁˆÁÈ΋ ·Í›·, ·ÊÔ‡ Â›Ó·È ·ÊËÁ‹ÛÂȘ Î·È Û‡Ìʈӷ Ì ÔÚÈṲ̂ÓÔ˘˜ ÁÓˆÛÙÈÎÔ‡˜ „˘¯ÔÏfiÁÔ˘˜ Î·È ıˆÚËÙÈÎÔ‡˜ ÙÔ˘ ÔÏÈÙÈÛÌÔ‡ «Ë ·Ê‹ÁËÛË ‰È·ÊfiÚˆÓ ÈÛÙÔÚÈÒÓ ÁÈ· ÙÔ Ò˜ ¤Ó· Ú¿ÁÌ· Ô‰ËÁ› Û οÙÈ ¿ÏÏÔ Â›Ó·È ÙÔ ‚·ÛÈÎfi ̤ÛÔ Ì ÙÔ ÔÔ›Ô Î·Ù·ÓÔԇ̠ÙÔÓ ÎfiÛÌÔ, ‰›ÓÔ˘Ì ÓfiËÌ· ÛÙȘ ÂÌÂÈڛ˜ Ì·˜ Î·È ÔÚÁ·ÓÒÓÔ˘Ì ÙË ˙ˆ‹ Ì·˜» (Abrams 2010, 60), Î·È ·ÊÂÙ¤ÚÔ˘ Â›Ó·È ÔÏÔÎÏËڈ̤ӷ ¤ÚÁ· Ù¤¯Ó˘.
110
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
2. §fiÁÔÈ ÂÈÏÔÁ‹˜ ÙÔ˘ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓÔ˘ ÏÔÁÔÙ¯ÓÈÎÔ‡ ˘ÏÈÎÔ‡ ∏ ‰È‰·Ûηϛ· ‰ÈËÁËÌ¿ÙˆÓ ÛÙÔ Ï·›ÛÈÔ ÙÔ˘ Ì·ı‹Ì·ÙÔ˜ Ù˘ ¡ÂÔÂÏÏËÓÈ΋˜ §ÔÁÔÙ¯ӛ·˜ ÛÙË ¢Â˘ÙÂÚÔ‚¿ıÌÈ· ∂η›‰Â˘ÛË Î·È Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ӷ ÛÙËÓ ∞ã °˘ÌÓ·Û›Ô˘, ÙË Û¯ÔÏÈ΋ ¯ÚÔÓÈ¿ 2010-2011, Ì·˜ Ô‰‹ÁËÛ·Ó ÛÙËÓ ÚÔÛ¿ıÂÈ· ÂÊ·ÚÌÔÁ‹˜ Ù˘ ıˆڛ·˜ ÙÔ˘ Bremond ÛÙ· ‰ÈËÁ‹Ì·Ù· ·˘Ù‹˜ Ù˘ Ù¿Í˘. ΔÔ Û¯ÔÏÈÎfi ‚È‚Ï›Ô Ù˘ ∞ã °˘ÌÓ·Û›Ô˘ Â›Ó·È ¯ˆÚÈṲ̂ÓÔ Û £ÂÌ·ÙÈΤ˜ ∂ÓfiÙËÙ˜. ™Â οı ÂÓfiÙËÙ· ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÔÓÙ·È ÙÚ›· ¤ˆ˜ ÔÎÙÒ (3-8) ΛÌÂÓ·, Â˙¿ Ù· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ·. ªÂٷ͇ ÙˆÓ ¿ÏÏˆÓ ÎÂÈÌ¤ÓˆÓ ˘¿Ú¯Ô˘Ó Ù· ÂÍ‹˜ ‰ÈËÁ‹Ì·Ù·, Ù· ÔÔ›· Â›Ó·È ÔÏfiÎÏËÚ·: «√ ·Ô‡˜ Î·È ÙÔ ÂÁÁÔÓ¿ÎÈ» (43) (1) ÙÔ˘ §. ΔÔÏÛÙfiÈ (·fi ÙËÓ ÂÓfiÙËÙ· «√ÈÎÔÁÂÓÂȷΤ˜ Û¯¤ÛÂȘ»), «∏ ¤ÍÔ‰Ô» (74-75) ÙÔ˘ °È¿ÓÓË μÏ·¯ÔÁÈ¿ÓÓË Î·È «√È ÈÙÛÈÚ›ÎÔÈ» (82) ÙÔ˘ ¢ËÌ‹ÙÚË æ·ı¿ (·fi ÙËÓ ÂÓfiÙËÙ· «∂ıÓÈ΋ ˙ˆ‹»), «Δ· ÎfiÎÎÈÓ· ÏÔ˘ÛÙÚ›ÓÈ·» (160) Ù˘ ∂ÈÚ‹Ó˘ ª¿ÚÚ· Î·È «√ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ‹˜» (165) Ù˘ §›ÙÛ·˜ æ·Ú·‡ÙË (·fi ÙËÓ ÂÓfiÙËÙ· «∏ ·Á¿Ë ÁÈ· ÙÔ˘˜ Û˘Ó·ÓıÚÒÔ˘˜ Ì·˜»), «√ μ¿Óη˜» (190) ÙÔ˘ ÕÓÙÔÓ ΔÛ¤¯ˆÊ (·fi ÙËÓ ÂÓfiÙËÙ· «∏ ‚ÈÔ¿ÏË»), «ΔÔ ÌÓ‹Ì· Ù˘ Ì¿Ó·˜» (216) ÙÔ˘ ∞Ó‰Ú¤· ∫·Úη‚›ÙÛ·, «∏ ¢¿ÊÓË» (227) ÙÔ˘ ∏Ï›· μÂÓ¤˙Ë, «™ÙÚ›ÁÁÏ· Î·È Î·ÏÏÔÓ‹» (235) Ù˘ §ÈÏ‹˜ ∑ˆÁÚ¿ÊÔ˘, Î·È «∏ μ·ÁÁÂÏÈÒ-‰ÂÓ-›۷È-ÂÓÙ¿ÍÂÈ» (241) ÙÔ˘ °ÈÒÚÁÔ˘ ™Î·Ì·Ú‰ÒÓË (·fi ÙËÓ ÂÓfiÙËÙ· «√È Ê›ÏÔÈ Ì·˜ Ù· ˙Ò·»). ª¤Û· ·fi ÙË ‰È‰·Ûηϛ· ÙÔ˘ ‰ÈËÁ‹Ì·ÙÔ˜ «√ ·Ô‡˜ Î·È ÙÔ ÂÁÁÔÓ¿ÎÈ» (43) ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ ¤¯Ô˘Ó ÙËÓ Â˘Î·ÈÚ›· «Ó· Û˘ÓÂȉËÙÔÔÈ‹ÛÔ˘Ó ÙËÓ ÂÚÈÏÔÎfiÙËÙ· ÙˆÓ Û¯¤ÛÂˆÓ Ô˘ ·Ó·Ù‡ÛÛÔÓÙ·È ÛÙÔ ÂÛˆÙÂÚÈÎfi ÙÔ˘ ÔÈÎÔÁÂÓÂÈ·ÎÔ‡ ıÂÛÌÔ‡» (¢.∂.¶.¶.™. 2003, 67). μ·ÛÈÎfi˜ ÛÙfi¯Ô˜ Ù˘ ‰È‰·Ûηϛ·˜ ÙˆÓ ‰‡Ô ‰ÈËÁËÌ¿ÙˆÓ ·fi ÙËÓ ÂÓfiÙËÙ· «∂ıÓÈ΋ ˙ˆ‹» Â›Ó·È Ë «·Ó¿Ù˘ÍË ÈÛÙÔÚÈ΋˜ Û˘Ó›‰ËÛ˘» (¢.∂.¶.¶.™. 2003, 67). ª¤Û· ·fi ÙË ‰È‰·Ûηϛ· ÙˆÓ ‰‡Ô ‰ÈËÁËÌ¿ÙˆÓ ·fi ÙËÓ ÂÓfiÙËÙ· «∏ ·Á¿Ë ÁÈ· ÙÔ˘˜ Û˘Ó·ÓıÚÒÔ˘˜ Ì·˜» Î·È ÙÔ˘ ‰ÈËÁ‹Ì·ÙÔ˜ ·fi ÙËÓ ÂÓfiÙËÙ· «∏ ‚ÈÔ¿ÏË» ÂȉÈÒÎÂÙ·È Ó· ηٷÓÔ‹ÛÔ˘Ó ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ fiÙÈ Ù· ÏÔÁÔÙ¯ÓÈο ΛÌÂÓ· ·ÔηχÙÔ˘Ó «ÔÚÈṲ̂Ó˜ ıÂÌÂÏÈÒ‰ÂȘ ˘·ÚÍȷΤ˜ ‰È·ı¤ÛÂȘ ÙÔ˘ ·ÓıÚÒÔ˘, fiˆ˜ ÙÔÓ ÙÚfiÔ Ó· ‚ÈÒÓÂÈ ÙË Û¯¤ÛË Ì ÙÔ˘˜ ¿ÏÏÔ˘˜, Ó· ÂÍÂÚÂ˘Ó¿ ÙÔÓ Â·˘Ùfi ÙÔ˘», ·ÏÏ¿ Î·È «Ó· ¢·ÈÛıËÙÔÔÈËıÔ‡Ó ÛÙËÓ Ô‰‡ÓË ÙˆÓ ¿ÏÏˆÓ ·ÓıÚÒˆÓ» (¢.∂.¶.¶.™. 2003, 70) Î·È Ó· ÚÔ‚ÏËÌ·ÙÈÛÙÔ‡Ó ÁÈ· ÙÔ ÌÂÁ¿ÏÔ Úfi‚ÏËÌ· Ù˘ ÂÎÌÂÙ¿ÏÏ¢Û˘ Ù˘ ·È‰È΋˜ ÂÚÁ·Û›·˜. Δ¤ÏÔ˜, Ì ÙË ‰È‰·Ûηϛ· ÙˆÓ ‰ÈËÁËÌ¿ÙˆÓ ·fi ÙËÓ ÂÓfiÙËÙ· «√È Ê›ÏÔÈ Ì·˜ Ù· ˙Ò·» Â(1) ∏ ·Ú·ÔÌ‹ ÛÙ· ‰ÈËÁ‹Ì·Ù· ÙÔ˘ Û¯ÔÏÈÎÔ‡ ‚È‚Ï›Ô˘ ı· Á›ÓÂÙ·È ÛÙÔ ÂÍ‹˜ ÁÈ· Û˘ÓÙÔÌ›· Ì ÙË ¯Ú‹ÛË ÙÔ˘ ·ÚÈıÌÔ‡ Ù˘ ÛÂÏ›‰·˜.
EY£YMIA ™TAYPO°IANNO¶OY§OY
111
ȉÈÒÎÂÙ·È Ó· ·ÓÙÈÏËÊıÔ‡Ó ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ «ÙÔÓ ¿ÓıÚˆÔ ˆ˜ ̤ÚÔ˜ ÙÔ˘ ¢ڇÙÂÚÔ˘ ÔÈÎÔÛ˘ÛÙ‹Ì·ÙÔ˜ Î·È Ó· ·Ó·Ù‡ÍÔ˘Ó ÛÙ¿ÛË Û‚·ÛÌÔ‡ ·¤Ó·ÓÙÈ ÛÙÔ ‚ÈÔÊ˘ÛÈÎfi ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ» (¢.∂.¶.¶.™. 2003, 67). £ÂˆÚÔ‡ÌÂ, ÏÔÈfiÓ, ˆ˜ ÙÔ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓÔ ÏÔÁÔÙ¯ÓÈÎfi ˘ÏÈÎfi ¤¯ÂÈ ‰˘ÓËÙÈο ·È‰·ÁˆÁÈ΋ ·Í›·, ·Ó Â͢ËÚÂÙËıÔ‡Ó ÔÈ ‰È‰·ÎÙÈÎÔ› ÛÙfi¯ÔÈ Ô˘ ÚԷӷʤÚıËÎ·Ó Î·È ÂÊfiÛÔÓ ¯·Ú·ÎÙËÚ›˙ÔÓÙ·È ·fi Ù· ȉȷ›ÙÂÚ· ÁÓˆÚ›ÛÌ·Ù· ÙÔ˘ ›‰Ô˘˜ ÙÔ˘ ‰ÈËÁ‹Ì·ÙÔ˜. Δ· ‰ÈËÁ‹Ì·Ù·, ÁÂÓÈο, ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡Ó ÙË ÁÏÒÛÛ· Ù˘ ηıËÌÂÚÈÓ‹˜ ˙ˆ‹˜ (°Î›Î·˜ 1996, 15) Ô˘ Â›Ó·È ÈÔ ÚÔÛÈÙ‹ ÛÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜ ÙÔ˘ °˘ÌÓ·Û›Ô˘, Û ۇÁÎÚÈÛË Ì ÙË ÁÏÒÛÛ· ÙˆÓ ÔÈËÌ¿ÙˆÓ. ∂ÈϤÔÓ, ¤¯Ô˘Ó Û¯¤ÛË Ì ÙËÓ Î·ıËÌÂÚÈÓ‹ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ·, ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ·fi Ù· Ì˘ıÈÛÙÔÚ‹Ì·Ù·, Î·È ÁÈ· ·˘Ùfi Â›Ó·È ÈÔ ÂÈÛÙÈο. ∏ ÌÔÚʈÙÈ΋ ›‰Ú·Û‹ ÙÔ˘˜ ıˆÚÂ›Ù·È ÈÔ ¿ÌÂÛË Î·È ÈÔ ‰Ú·ÛÙÈ΋, Û ۇÁÎÚÈÛË Ì ٷ ΛÌÂÓ· Ô˘ ·Ó‹ÎÔ˘Ó ÛÙ· ¿ÏÏ· ›‰Ë ÙÔ˘ Â˙Ô‡ ÏfiÁÔ˘, ÏfiÁˆ Ù˘ Û˘ÓÙÔÌ›·˜ ÙÔ˘˜. √ ‰ÈËÁËÌ·ÙÔÁÚ¿ÊÔ˜ ͯˆÚ›˙ÂÈ ÙÔ ÌÔÓ·‰ÈÎfi ¯Ù˘ËÙfi ÂÚÈÛÙ·ÙÈÎfi Î·È ·fi ·˘Ùfi «ÚÔ‚¿ÏÏÂÈ ÙÔ ·ÓÙÈÚÔÛˆÂ˘ÙÈÎfi, ÙÔ ÎÔÈÓˆÓÈο Ù˘ÈÎfi, ‰ËÏ·‰‹ ÂΛÓÔ Ô˘ ‰ÂÓ Â›Ó·È ÌÈ· ·Ï‹ ·ÙÔÌÈ΋ ·Ó·ӿÏËÙË ÂÚȤÙÂÈ·, ·ÏÏ¿ ˘„ÒÓÂÙ·È Û ۇ̂ÔÏÔ» (μ·Ï¤Ù·˜ 1983, 16). ∂ÈϤÔÓ, Ù· ‰ÈËÁ‹Ì·Ù· ÙÔ˘ Û¯ÔÏÈÎÔ‡ ÂÁ¯ÂÈÚȉ›Ô˘ Â›Ó·È ÔÏÔÎÏËڈ̤ӷ ·ÊËÁ‹Ì·Ù· Î·È fi¯È Û ·ÔÛ·ÛÌ·ÙÈ΋ ÌÔÚÊ‹, fiˆ˜ Â›Ó·È Ù· ·ÔÛ¿ÛÌ·Ù· ÙˆÓ Ì˘ıÈÛÙÔÚËÌ¿ÙˆÓ, Î·È ÁÈ· ·˘Ùfi ÙÔ ÏfiÁÔ ÚÔÛʤÚÔÓÙ·È, ηٿ ÙË ÁÓÒÌË Ì·˜, ÁÈ· ·Ó¿Ï˘ÛË Û‡Ìʈӷ Ì ÙȘ ·Ú¯¤˜ Ù˘ ∞ÊËÁËÌ·ÙÔÏÔÁ›·˜ Î·È Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ӷ Û‡Ìʈӷ Ì ÙÔ ıˆÚËÙÈÎfi ÌÔÓÙ¤ÏÔ ÙÔ˘ Bremond. Δ¤ÏÔ˜, Ù· ‰ÈËÁ‹Ì·Ù· ÙÔ˘ Û¯ÔÏÈÎÔ‡ ÂÁ¯ÂÈÚȉ›Ô˘ Ù˘ ∞ã °˘ÌÓ·Û›Ô˘, Ù· ÔÔ›· ·Ó·Ï‡Ô˘Ì ÛÙËÓ ·ÚÔ‡Û· ÌÂϤÙË, ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ÂÓÙ·¯ıÔ‡Ó ÛÙȘ ‰È‰·ÎÙÈΤ˜ ÂÓfiÙËÙ˜ Ô˘ ÚÔÙ›ÓÔÓÙ·È ÛÙÔ Ó¤Ô ¶ÚfiÁÚ·ÌÌ· ™Ô˘‰ÒÓ (2011). ™˘ÁÎÂÎÚÈ̤ӷ ÛÙË ıÂÌ·ÙÈ΋ ÂÓfiÙËÙ· «º˘ÛÈÎfi Î·È ÎÔÈÓˆÓÈÎfi ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ» Ù˘ ∞ã °˘ÌÓ·Û›Ô˘ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ‰È‰·¯ıÔ‡Ó Ù· ‰ÈËÁ‹Ì·Ù· «ΔÔ ÌÓ‹Ì· Ù˘ Ì¿Ó·˜» (216), «∏ ¢¿ÊÓË» (227), «™ÙÚ›ÁÁÏ· Î·È Î·ÏÏÔÓ‹» (235) Î·È «∏ μ·ÁÁÂÏÈÒ‰ÂÓ-›۷È-ÂÓÙ¿ÍÂÈ» (241). ™ÙË ıÂÌ·ÙÈ΋ ÂÓfiÙËÙ· «¶ÔÚÙÚ¤Ù· ÂÊ‹‚ˆÓ» Ù˘ μã °˘ÌÓ·Û›Ô˘ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ‰È‰·¯ıÔ‡Ó «Δ· ÎfiÎÎÈÓ· ÏÔ˘ÛÙÚ›ÓÈ·» (160) Î·È ÛÙË ıÂÌ·ÙÈ΋ ÂÓfiÙËÙ· «∂ÙÂÚfiÙËÙ· ÛÙË §ÔÁÔÙ¯ӛ·» (›Û˘ Ù˘ μã °˘ÌÓ·Û›Ô˘) Ù· ‰ÈËÁ‹Ì·Ù· «√ ·Ô‡˜ Î·È ÙÔ ÂÁÁÔÓ¿ÎÈ» (43), «√ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ‹˜» (165) Î·È «√ μ¿Óη˜» (190). Δ¤ÏÔ˜, ÛÙË ıÂÌ·ÙÈ΋ ÂÓfiÙËÙ· «ÕÙÔÌÔ Î·È ÎÔÈÓˆÓ›·» Ù˘ °ã °˘ÌÓ·Û›Ô˘ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ‰È‰·¯ıÔ‡Ó, ·Ó ‰ÂÓ ¤¯Ô˘Ó ‰È‰·¯ı› ÛÙȘ ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓ˜ Ù¿ÍÂȘ, «√ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ‹˜» (165), «√ μ¿Óη˜» (190) Î·È «Δ· ÎfiÎÎÈÓ· ÏÔ˘-
112
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
ÛÙÚ›ÓÈ·» (160), ‰ÈËÁ‹Ì·Ù· Ô˘ ı›ÁÔ˘Ó ÙÔ Úfi‚ÏËÌ· Ù˘ ·È‰È΋˜ ÂÚÁ·Û›·˜ Î·È Ù˘ ÊÙÒ¯ÂÈ·˜. 3. ™Ùfi¯ÔÈ μ·ÛÈÎfi˜ ÛÙfi¯Ô˜ Ù˘ ·ÚÔ‡Û·˜ ÌÂϤÙ˘ Â›Ó·È Ó· ÚÔÛʤÚÔ˘Ì ÛÙÔÓ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi/ÊÈÏfiÏÔÁÔ ÙÔ˘ °˘ÌÓ·Û›Ô˘ ÌÈ· Û˘ÛÙËÌ·ÙÈ΋ ·ÊËÁËÌ·ÙÔÏÔÁÈ΋ ·Ó¿Ï˘ÛË ÁÈ· Ù· ‰¤Î· ‰ÈËÁ‹Ì·Ù· Ô˘ Û˘ÌÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÔÓÙ·È ÛÙÔ Û¯ÔÏÈÎfi ÂÁ¯ÂÈÚ›‰ÈÔ ∫›ÌÂÓ· ¡ÂÔÂÏÏËÓÈ΋˜ §ÔÁÔÙ¯ӛ·˜ Ù˘ ∞ã °˘ÌÓ·Û›Ô˘. ¶ÈÛÙ‡ԢÌ ˆ˜ ÌÈ· Ù¤ÙÔÈ· ·Ó¿Ï˘ÛË ÌÔÚ› Ó· Û˘Ì‚¿ÏÂÈ ÛÙËÓ ·Ó¿‰ÂÈÍË ÔÚÈÛÌ¤ÓˆÓ Ï¢ÚÒÓ ·˘ÙÒÓ ÙˆÓ ÎÂÈ̤ӈÓ, ÔÈ Ôԛ˜ Û˘Ó‹ıˆ˜ ̤ÓÔ˘Ó ··Ú·Ù‹ÚËÙ˜ ‹ ‰ÂÓ ÚÔ‚¿ÏÏÔÓÙ·È Ì ÙÔ˘˜ ˘¿Ú¯ÔÓÙ˜ ÙÚfiÔ˘˜ ÚÔÛ¤ÁÁÈÛ˘. ¢Â‡ÙÂÚÔ˜ ÛÙfi¯Ô˜ Ì·˜ Â›Ó·È Ó· ÂϤÁÍÔ˘Ì ÙË ‰˘Ó·ÌÈ΋ ÙÔ˘ ÌÔÓÙ¤ÏÔ˘ ÙÔ˘ Bremond Î·È Ó· ‰È·ÈÛÙÒÛÔ˘Ì ·Ó fiÓÙˆ˜ ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ¤Ó· ÌÔÓÙ¤ÏÔ Ô˘ ÌÔÚ› Ó· ÂÊ·ÚÌÔÛÙ› Û οı ·ÊËÁËÌ·ÙÈÎfi ΛÌÂÓÔ, fiˆ˜ ˘ÔÛÙËÚ›˙ÂÈ Ô ›‰ÈÔ˜ Ô °¿ÏÏÔ˜ ·ÊËÁËÌ·ÙÔÏfiÁÔ˜. ∂›Û˘, ÂÈı˘Ìԇ̠ӷ οÓÔ˘Ì ÁÓˆÛÙfi ·˘Ùfi ÙÔ ÌÔÓÙ¤ÏÔ ÛÙÔÓ ŒÏÏËÓ· ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi Ô˘ ÂÓ‰¤¯ÂÙ·È Ó· ÙÔ ‚ÚÂÈ ¯Ú‹ÛÈÌÔ Î·È Ó· ÙÔ ·ÍÈÔÔÈ‹ÛÂÈ ÛÙË ‰È‰·Ûηϛ· fi¯È ÌfiÓÔ ÙˆÓ ‰¤Î· ‰ÈËÁËÌ¿ÙˆÓ Ô˘ ·Ó·Ï‡ÔÓÙ·È ÛÙËÓ ·ÚÔ‡Û· ÌÂϤÙË ·ÏÏ¿ Î·È ÔÔÈÔ˘‰‹ÔÙ ·ÊËÁËÌ·ÙÈÎÔ‡ ÎÂÈ̤ÓÔ˘. 4. ª¤ıÔ‰Ô˜ ÌÂϤÙ˘ ™ÙËÓ ·ÚÔ‡Û· ÌÂϤÙË ÂÊ·ÚÌfi˙Ô˘Ì ÙË ıˆڛ· ÙÔ˘ Bremond, fiˆ˜ ·˘Ù‹ ÌÔÚÊÔÔÈÂ›Ù·È ·fi ÙȘ ÌÂϤÙ˜ Ô˘ ‰ËÌÔÛ›Â˘Û ÙËÓ ÂÚ›Ô‰Ô 1964-1973. √ Bremond ÎÈÓÂ›Ù·È ÛÙÔ Ï·›ÛÈÔ Ù˘ ™ËÌÂȈÙÈ΋˜, ‰ËÏ·‰‹ Ù˘ Û˘ÛÙËÌ·ÙÈ΋˜ ÌÂϤÙ˘ ÙˆÓ ÛËÌ›ˆÓ Ô˘ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÔ‡Ó Û οı ‰›Ô Ù˘ ·ÓıÚÒÈÓ˘ ÂÌÂÈÚ›·˜ (∞brams 2010, 433), ·ÏÏ¿ Î·È ÙÔ˘ ¢ÔÌÈÛÌÔ‡. ŸÛÔÓ ·ÊÔÚ¿ ÙË §ÔÁÔÙ¯ӛ·, Ô ¢ÔÌÈÛÌfi˜, fiˆ˜ Î·È Ô ºÔÚÌ·ÏÈÛÌfi˜ ‹ Ë ¡ÂÔÎÚÈÙÈ΋ ıˆڛ·, ÂÈÎÂÓÙÚÒÓÂÈ ÙÔ ÂӉȷʤÚÔÓ ÙÔ˘ ÛÙ· ÂÓ‰ÔÎÂÈÌÂÓÈο ÛÙÔȯ›·, ·Ó·˙ËÙÒÓÙ·˜ Î·È ÂÚÌËÓ‡ÔÓÙ·˜ ÙȘ ‰Ô̤˜ ÙÔ˘ ÎÂÈ̤ÓÔ˘. ™Ùfi¯Ô˜ ÙÔ˘ ¢ÔÌÈÛÌÔ‡ ÛÙË §ÔÁÔÙ¯ӛ· Â›Ó·È Ó· ‰È·Û·ÊËÓ›ÛÂÈ ÙËÓ «¿ÚÚËÙË ÁÚ·ÌÌ·ÙÈ΋», ‰ËÏ·‰‹ ÙÔ Û‡ÛÙËÌ· Έ‰›ÎˆÓ Î·È Î·ÓfiÓˆÓ Ô˘ ‰È¤ÂÈ ÙȘ ÌÔÚʤ˜ Î·È Ù· ÓÔ‹Ì·Ù· οı ÏÔÁÔÙ¯ÓÈ΋˜ ·Ú·ÁˆÁ‹˜ (∞brams 2010, 95-96). √ Bremond ÂȯÂÈÚ› Ó· ÂÚÈÁÚ¿„ÂÈ ÙÔ ‰ÔÌÈÎfi Â›Â‰Ô ÙÔ˘ ·ÊËÁ‹Ì·ÙÔ˜ Ì ηÙËÁÔڛ˜ Û˘ÓÙ·ÎÙÈΤ˜ (∫·„ˆÌ¤ÓÔ˜ 2010, 13). ∞ÊÔ‡ ·ÚÔ˘ÛÈ¿ÛÔ˘ÌÂ, ÏÔÈ-
EY£YMIA ™TAYPO°IANNO¶OY§OY
113
fiÓ, ÙË ıˆڛ· ÙÔ˘ Bremond, Ô ÔÔ›Ô˜ Â›Ó·È ÂËÚ·Ṳ̂ÓÔ˜ ·fi ÙË ıˆڛ· ÙÔ˘ ƒÒÛÔ˘ ºÔÚÌ·ÏÈÛÙ‹ Vladimir Propp, ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· ı· ÙËÓ ÂÊ·ÚÌfiÛÔ˘Ì ÛÙ· ‰ÈËÁ‹Ì·Ù· Ù˘ ∞ã °˘ÌÓ·Û›Ô˘. EÓÒ, fï˜, ÙÔ Û¯‹Ì· ÙÔ˘ Propp ‰ÂÓ Ù·ÈÚÈ¿˙ÂÈ Û ¿ÏÏÔ˘˜ Ù‡Ô˘˜ ̇ıˆÓ (Bremond 1973), ·Ú¿ ÌfiÓÔ ÛÙ· ÚˆÛÈο Ì·ÁÈο ·Ú·Ì‡ıÈ·, Ë ıˆڛ· ÙÔ˘ Bremond Â›Ó·È Î·Ù¿ÏÏËÏË ÁÈ· οı ›‰Ô˘˜ ·Ê‹ÁËÌ· (·˘Ùfi˜ ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ Â›Ó·È Ô ÛÙfi¯Ô˜ ÙÔ˘). √ Bremond, fiˆ˜ Î·È Ô Greimas, ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡Ó ÙË ıˆڛ· ÙÔ˘ Propp ˆ˜ ‚¿ÛË ÁÈ· ÈÔ ÔÏÔÎÏËڈ̤Ó˜ ıˆڛ˜ (Martin 1986, 94). μ·ÛÈΤ˜ ¤ÓÓÔȘ ÛÙË ıˆڛ· ÙÔ˘ Â›Ó·È ÔÈ ÚfiÏÔÈ Î·È ÔÈ ‰È·‰Èηۛ˜. ŸÛÔÓ ·ÊÔÚ¿ ÙÔ˘˜ ÚfiÏÔ˘˜ ˘¿Ú¯Ô˘Ó Ù· ‰ÚÒÓÙ· Î·È Ù· ¿Û¯ÔÓÙ· ˘ÔΛÌÂÓ· (Î·È ÔÈ ‰È¿ÊÔÚÔÈ Ù‡ÔÈ ÙÔ˘˜), ÂÓÒ fiÛÔÓ ·ÊÔÚ¿ ÙȘ ‰È·‰Èηۛ˜ ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙ÂÈ ÂÚ›Ô˘ ÂÓ‹ÓÙ· ·ÊËÁËÌ·ÙÈΤ˜ ‰È·‰Èηۛ˜, ÙȘ Ôԛ˜ fï˜ ÔÌ·‰ÔÔÈ›. ™˘Ó‰¤ÂÈ ÙȘ ‰È·‰Èηۛ˜ ÌÂٷ͇ ÙÔ˘˜ ÌÂ Û˘ÓÙ·ÎÙÈΤ˜ Û¯¤ÛÂȘ, ·ÏÏ¿ Î·È ÙÔ˘˜ ÚfiÏÔ˘˜ Ì ÙȘ ‰È·‰Èηۛ˜. ª¿ÏÈÛÙ· Û˘ÁÎÚ›ÓÂÈ ÙË Û¯¤ÛË ÌÂٷ͇ ÚfiÏÔ˘ Î·È ‰È·‰Èηۛ·˜ Ì ÙË Û¯¤ÛË ˘ÔÎÂÈ̤ÓÔ˘-ηÙËÁÔÚ‹Ì·ÙÔ˜. ¶ÈÛÙ‡ԢÌ ˆ˜ Ë ÂÚÈÁÚ·Ê‹ ÙÔ˘ ÏÔÁÔÙ¯ÓÈÎÔ‡ ÎÂÈ̤ÓÔ˘, Ë ÔÔ›· ÚÔ·ÙÂÈ ·fi ÌÈ· ‰ÔÌÈÛÙÈ΋ ·Ó¿Ï˘ÛË, Â›Ó·È ··Ú·›ÙËÙË ÛÙË Û¯ÔÏÈ΋ Ù¿ÍË, ÂÊfiÛÔÓ Â›Ó·È ÙÔ ÚÒÙÔ ‚‹Ì· Ô˘ ı· Ì·˜ ʤÚÂÈ ÈÔ ÎÔÓÙ¿ ÛÙËÓ ÂȉȈÎfiÌÂÓË ÂÈÎÔÈÓˆÓ›· ÙˆÓ Ì·ıËÙÒÓ Ì ÙÔ Î›ÌÂÓÔ. II. £ÂˆÚËÙÈÎfi Ï·›ÛÈÔ: ∏ ¢ÔÌÈ΋ ∞ÊËÁËÌ·ÙÔÏÔÁ›· ÙÔ˘ Claude Bremond 1. ¢ÔÌÈÛÌfi˜ √ ¢ÔÌÈÛÌfi˜ (‹ ™ÙÚÔ˘ÎÙÔ˘Ú·ÏÈÛÌfi˜) ·Ó·Ù‡¯ıËΠÛÙËÓ ∂˘ÚÒË, Î·È Î˘Ú›ˆ˜ ÛÙË °·ÏÏ›·, ÙȘ ‰ÂηÂٛ˜ ÙÔ˘ 1960 Î·È 1970. ∂ÁηÈÓÈ¿ÛÙËΠ·fi ÙÔÓ Claude Lévi-Strauss Ô˘ ÂÊ¿ÚÌÔÛ ÙÔ ÛÔÛÛ˘ÚÈ·Ófi ÁψÛÛÔÏÔÁÈÎfi ÌÔÓÙ¤ÏÔ ÛÙËÓ ·Ó¿Ï˘ÛË ÔÏÈÙÈÛÌÈÎÒÓ Ê·ÈÓÔ̤ӈÓ, fiˆ˜ Â›Ó·È Ë Ì˘ıÔÏÔÁ›·, ÔÈ Û¯¤ÛÂȘ Û˘ÁÁ¤ÓÂÈ·˜ Î·È Ë ·Ú·Û΢‹ ÙÚÔÊ‹˜. √ Á·ÏÏÈÎfi˜ ¢ÔÌÈÛÌfi˜ ¤¯ÂÈ ÙÚÂȘ ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈΤ˜ Ù¿ÛÂȘ, ÙË «¢ÔÌÈ΋ ∫ÚÈÙÈ΋», ÙË «¢ÔÌÈ΋ ∞ÊËÁËÌ·ÙÔÏÔÁ›·» Î·È ÙË «°ÏˆÛÛÔÏÔÁÈ΋-¢ÔÌÈ΋ ÂÚÈÁÚ·Ê‹ ÎÂÈ̤ÓÔ˘». ™ÙËÓ ÚÒÙË ÙÔÔıÂÙÂ›Ù·È Ë ÛΤ„Ë ÙÔ˘ RÔland Barthes Ô˘ Â›Ó·È ÂËÚ·Ṳ̂ÓÔ˜ ·fi ÙÔÓ ∞ÓıÚˆÔÏÔÁÈÎfi ¢ÔÌÈÛÌfi ÙÔ˘ Lévi-Strauss Î·È ÙË º·ÈÓÔÌÂÓÔÏÔÁ›· ÙÔ˘ Maurice ªerleau-Ponty. O Barthes, Ì ÙËÓ ÓÂ˘Ì·ÙÈ΋ ¢ڇÙËÙ· Ô˘ ‰È·ı¤ÙÂÈ, ı· ÌÔÚÔ‡Û ӷ Û˘ÌÂÚÈÏËÊı› Î·È ÛÙË ‰Â‡ÙÂÚË ÔÌ¿‰· ÙÔ˘ Á·ÏÏÈÎÔ‡ ¢ÔÌÈÛÌÔ‡, ÙË ¢ÔÌÈ΋ ∞ÊËÁËÌ·ÙÔÏÔÁ›·, Ì ÙËÓ ÔÔ›· ı· ·Û¯ÔÏËıԇ̠ÛÙËÓ ·ÚÔ‡Û· ÂÚÁ·Û›·. ™ÙË °ÏˆÛÛÔÏÔÁÈ΋-¢ÔÌÈ΋ ÂÚÈÁÚ·-
114
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
Ê‹ ÎÂÈ̤ÓÔ˘ ÚˆÙ·ÁˆÓÈÛÙÔ‡Ó Ô Roman Jakobson Ì ÙÔ Lévi-Strauss (Fokemma 1997, 101-138). ∞ÓÙÈΛÌÂÓÔ Ù˘ ∞ÊËÁËÌ·ÙÔÏÔÁ›·˜ Â›Ó·È Ë «ÁÂÓÈ΋ ıˆڛ· Î·È Ú·ÎÙÈ΋ Ù˘ ·Ê‹ÁËÛ˘ Û οı ÏÔÁÔÙ¯ÓÈ΋ ÌÔÚÊ‹» (∞brams 2010, 59). ∞Ê‹ÁËÛË Â›Ó·È «Ë ·ÎÔÏÔ˘ı›· ÂÓfi˜ ÚÈÓ Î·È ÂÓfi˜ ÌÂÙ¿, ¤Ó·˜ ÌÂÙ¤ˆÚÔ˜ Û˘Ó‰˘·ÛÌfi˜ ¯ÚÔÓÈÎfiÙËÙ·˜ Î·È ·ÈÙÈfiÙËÙ·˜» (Barthes 2005, 227). ∏ ∞ÊËÁËÌ·ÙÔÏÔÁ›· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ› ·Ó·Ï˘ÙÈΤ˜ ÌÂıfi‰Ô˘˜ Ô˘ ÚԤ΢„·Ó ·fi ÙȘ ÂÍÂÏ›ÍÂȘ ÙÔ˘ ƒˆÛÈÎÔ‡ ºÔÚÌ·ÏÈÛÌÔ‡ Î·È ÙÔ˘ °·ÏÏÈÎÔ‡ ¢ÔÌÈÛÌÔ‡ (∞brams 2010, 59). ™˘ÓÈÛÙ¿ ˘ÔÛ‡ÓÔÏÔ Ù˘ ™ËÌÂȈÙÈ΋˜, ‰ËÏ·‰‹ Ù˘ Û˘ÛÙËÌ·ÙÈ΋˜ ÌÂϤÙ˘ ÙˆÓ ÛËÌ›ˆÓ, fiˆ˜ ·˘Ù¿ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÔ‡Ó Û οı ‰›Ô Ù˘ ·ÓıÚÒÈÓ˘ ÂÌÂÈÚ›·˜ (∞brams 2010, 433). ΔÔ 1966, fiÙ·Ó Î˘ÎÏÔÊfiÚËÛ ¤Ó· ÂȉÈÎfi Ù‡¯Ô˜ ÙÔ˘ ÂÚÈÔ‰ÈÎÔ‡ Communications (·ÊÈÂڈ̤ÓÔ ÛÙË ‰ÔÌÈ΋ ·Ó¿Ï˘ÛË Ù˘ ·Ê‹ÁËÛ˘) ̠ΛÌÂÓ· ÙˆÓ ΔÔÓÙfiÚÔÊ, Bremond, Greimas, Barthes, Gerard Genette, Ë AÊËÁËÌ·ÙÔÏÔÁ›· ‹Ú ÙÔ ¯·Ú·ÎÙ‹Ú· ÂÈÛÙËÌÔÓÈÎÔ‡ ÎÏ¿‰Ô˘ (Prince 2005, 163). ∫¿ı ÏÔÁÔÙ¯ÓÈÎfi ¤ÚÁÔ, fiˆ˜ Î·È Î¿ıÂ Ì‹Ó˘Ì·, ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÂÈ ‰‡Ô ›‰·: «¤Ó· Â›Â‰Ô ¤ÎÊÚ·Û˘, ‹ Â›Â‰Ô ÛËÌ·ÈÓfiÓÙˆÓ, Î·È ¤Ó· Â›Â‰Ô ÂÚȯÔ̤ÓÔ˘, ‹ Â›Â‰Ô ÛËÌ·ÈÓÔ̤ӈӻ (Barthes 2005, 117). ¶ÔÏÏÔ› ·ÊËÁËÌ·ÙÔÏfiÁÔÈ Â¤ÏÂÍ·Ó Ó· ÂÌ‚·ı‡ÓÔ˘Ó ÛÙ· ÂÚȯfiÌÂÓ· Ù˘ ·Ê‹ÁËÛ˘ (ÂÛÙÈ¿˙Ô˘Ó ÛÙÔ Â›Â‰Ô ÙˆÓ ÛËÌ·ÈÓÔ̤ӈÓ), ·ÎÔÏÔ˘ıÒÓÙ·˜ ÙÔ ‰ÚfiÌÔ ÙÔ˘ Propp Î·È ÙÔ˘ Lévi-Strauss (ÌÂٷ͇ ·˘ÙÒÓ Â›Ó·È Î·È Ô Bremond), ÂÓÒ ¿ÏÏÔÈ ˘ÔÛÙ‹ÚÈÍ·Ó ˆ˜ Ë ·Ê‹ÁËÛË Â›Ó·È ¤Ó·˜ ÙÚfiÔ˜ ·ÚÔ˘Û›·Û˘ ÙˆÓ ÁÂÁÔÓfiÙˆÓ Î·È fiÙÈ Î·ı‹ÎÔÓ ÙÔ˘˜ Â›Ó·È Ó· ÂÍÂÙ¿ÛÔ˘Ó ÙÔ ÏfiÁÔ Ù˘ ·Ê‹ÁËÛ˘ (ÂÛÙÈ¿˙Ô˘Ó Î˘Ú›ˆ˜ ÛÙÔ ÛËÌ·›ÓÔÓ). ∂ÈÊ·Ó¤ÛÙÂÚÔ˜ ÂÎÚfiÛˆÔ˜ Ù˘ ‰Â‡ÙÂÚ˘ Ù¿Û˘ Â›Ó·È Ô Genette. 2. ∏ ∫ÏËÚÔÓÔÌÈ¿ ÙÔ˘ Vladimir Propp ·. ∏ ıˆڛ· ÙÔ˘ Vladimir Propp √ Bremond ÂËÚ¿ÛÙËΠ·fi ÙË ıˆڛ· ÙÔ˘ Propp, ƒÒÛÔ˘ ÂÎÚÔÛÒÔ˘ ÙÔ˘ ºÔÚÌ·ÏÈÛÌÔ‡. √ ºÔÚÌ·ÏÈÛÌfi˜ ÂÛÙÈ¿˙ÂÈ ÛÙ· ÌÔÚÊÈο Û¯‹Ì·Ù· Î·È ÛÙ· ÂÈÓÔËÙÈο Ù¯ӿÛÌ·Ù· Ù˘ ÏÔÁÔÙ¯ӛ·˜ (∞brams 2010, 511). O Propp ÛÙË ÌÂϤÙË ÙÔ˘ ªÔÚÊÔÏÔÁ›· ÙÔ˘ ·Ú·Ì˘ıÈÔ‡ (1987) ·Ó¤Ï˘Û ÙË ‰ÔÌ‹ ÙˆÓ ÚˆÛÈÎÒÓ Ì·ÁÈÎÒÓ ·Ú·Ì˘ıÈÒÓ. μ·ÛÈÎfi˜ ÙÔ˘ ÛÙfi¯Ô˜ ‹Ù·Ó Ó· ·Ó·Î·Ï‡„ÂÈ ÌÈ· ·Ú¯‹ Ù·ÍÈÓfiÌËÛ˘ fi¯È Û‡Ìʈӷ Ì ÙËÓ ˘fiıÂÛË Î·È Ù· ÌÔÙ›‚· ·ÏÏ¿ Ì ‚¿ÛË ÙË ‰ÔÌ‹ ÙÔ˘ ·Ú·Ì˘ıÈÔ‡. ªÂ ÙËÓ ·Ó¿Ï˘ÛË Ô˘ ÂÊ¿ÚÌÔÛ ÚÔÛ¿ıËÛ ӷ ·Ô‰Â›ÍÂÈ ˆ˜ Ë ›‰È· ÂÓ¤ÚÁÂÈ· ÌÔÚ› Ó· ÂÈÙÂÏÂÛÙ› ·fi ‰È·ÊÔÚÂÙÈο ÚfiÛˆ·.
EY£YMIA ™TAYPO°IANNO¶OY§OY
115
∞Ó ÌÈ· ÔÌ¿‰· ÂÓÂÚÁÂÈÒÓ ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙ÂÈ ÔÌÔÈfiÙËÙ˜ ˆ˜ ÚÔ˜ ÙÔ ÂÚȯfiÌÂÓÔ, ·Û¯¤Ùˆ˜ ·Ó Ù· ÚfiÛˆ· Ô˘ ÂÈÙÂÏÔ‡Ó ÙȘ ÂÓ¤ÚÁÂȘ Â›Ó·È ‰È·ÊÔÚÂÙÈο, ÔÈ ÂÓ¤ÚÁÂȘ ··ÚÙ›˙Ô˘Ó ÌÈ· ÂÓfiÙËÙ· ÙËÓ ÔÔ›· ÔÓfiÌ·Û ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›·. ø˜ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›·, ÏÔÈfiÓ, ÂÓÓÔÂ›Ù·È «Ë ÂÓ¤ÚÁÂÈ· ÂÓfi˜ ‰ÚÒÓÙÔ˜ ÚÔÛÒÔ˘ Ô˘ ÔÚ›˙ÂÙ·È ·fi ÙËÓ ¿Ô„Ë Ù˘ ÛËÌ·Û›·˜ Ù˘ ÁÈ· ÙËÓ ÔÚ›· Ù˘ ‰Ú¿Û˘». √ Propp η٤ÏËÍ ÛÙÔ Û˘Ì¤Ú·ÛÌ· fiÙÈ ˘‹Ú¯Â ¤Ó·˜ ÂÚÈÔÚÈṲ̂ÓÔ˜ ·ÚÈıÌfi˜ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÈÒÓ (Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ӷ ÂÓÙfiÈÛ ÙÚÈ¿ÓÙ· Ì›· ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›Â˜), ÂÂȉ‹ ·ÎÚÈ‚Ò˜ ηıÂÌÈ¿ ·fi ·˘Ù¤˜ ÌÔÚ› Ó· ÌÂÙ·ÎÈÓÂ›Ù·È ·fi ÚfiÛˆÔ Û ÚfiÛˆÔ Î·È ·fi ·Ú·Ì‡ıÈ Û ·Ú·Ì‡ıÈ. °È· ÙÔÓ Propp ÔÈ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›Â˜ Â›Ó·È ÔÈ ÌÔÓ¿‰Â˜ Ù˘ ‰Ú·Ì·ÙÈ΋˜ ÏÔ΋˜. ∏ ·ÎÔÏÔ˘ı›· ÙˆÓ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÈÒÓ Â›Ó·È Î·ıÔÚÈṲ̂ÓË, ·ÏÏ¿ ·˘Ùfi ‰Â ÛËÌ·›ÓÂÈ fiÙÈ Î·È ÔÈ ÙÚÈ¿ÓÙ· Ì›· ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›Â˜ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È Û οı ·Ú·Ì‡ıÈ, ·ÏÏ¿ fiÛ˜ ˘¿Ú¯Ô˘Ó ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Ó ÌÈ· ÚÔηıÔÚÈṲ̂ÓË ÛÂÈÚ¿. ‚. ∫ÚÈÙÈ΋ Ù˘ ıˆڛ·˜ ÙÔ˘ Propp ·fi ÙÔÓ Bremond √ Bremond, ÛÙËÓ ÚÒÙË ÙÔ˘ ÌÂϤÙË Ì ٛÙÏÔ «Le message narratif» («ΔÔ ·ÊËÁËÌ·ÙÈÎfi Ì‹Ó˘Ì·») (1964), Ë ÔÔ›· Û˘ÌÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÂÙ·È Î·È ÛÙÔ ‚È‚Ï›Ô ÙÔ˘ Logique du récit (§ÔÁÈ΋ ÙÔ˘ ·ÊËÁ‹Ì·ÙÔ˜) (1973), ÍÂÎÈÓ¿ÂÈ Ì ÙÔ ÂÚÒÙËÌ· ·Ó ÌÔÚ› Ó· ˘¿ÚÍÂÈ ÌÈ· ·˘ÙfiÓÔÌË ÛËÌÂÈÔÏÔÁ›· ÙÔ˘ ·ÊËÁ‹Ì·ÙÔ˜ ηÈ, ÁÈ· Ó· ··ÓÙ‹ÛÂÈ, ÂÍÂÙ¿˙ÂÈ ÙȘ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ Propp, ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ Ë ıˆڛ· ¤‰ÈÓ ÙËÓ ÂÓÙ‡ˆÛË ÛÙÔÓ Bremond fiÙÈ ÌÔÚ› Ó· ÂÂÎÙ·ı› Î·È Ó· ÂÊ·ÚÌÔÛÙ› Î·È Û ¿ÏÏ· ÏÔÁÔÙ¯ÓÈο ›‰Ë, fi¯È ÌfiÓÔ ÛÙÔ ÚˆÛÈÎfi Ì·ÁÈÎfi ·Ú·Ì‡ıÈ. O Bremond ·ÛΛ ÎÚÈÙÈ΋ ÛÙÔÓ Propp, ÂÂȉ‹ Ë ÛÂÈÚ¿ Ô˘ ÚÔÙ›ÓÂÈ ‰ÂÓ ·Ê‹ÓÂÈ ÙÔ ÂÚÈıÒÚÈÔ ÁÈ· ÂÓ·ÏÏ·ÎÙÈΤ˜ χÛÂȘ (.¯. ÁÈ· ÙÔÓ Propp Ë Ì¿¯Ë ı· Ô‰ËÁ‹ÛÂÈ ÛÙË Ó›ÎË ÙÔ˘ ‹Úˆ·). ª¿ÏÈÛÙ·, fiÙ·Ó ÂÌÊ·Ó›˙ÂÙ·È ÌÈ· Ú¿ÍË Ô˘ ÂÈÙÂÏ› ‰È·ÊÔÚÂÙÈ΋ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›·, Ô Propp ‰ÂÓ ÙË Ï·Ì‚¿ÓÂÈ ˘fi„Ë, Ì ÙË ‰ÈηÈÔÏÔÁ›· fiÙÈ ‰ÂÓ ·›˙ÂÈ ÚfiÏÔ ÛÙË ‰ÔÌ‹ ÙÔ˘ ·ÊËÁ‹Ì·ÙÔ˜, fiÙÈ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ› ÂÈ‚Ú·‰˘ÓÙÈο. ΔÔ ›‰ÈÔ ÈÛ¯˘Ú›˙ÂÙ·È Î·È ÛÙËÓ ÂÚ›ÙˆÛË ÙÔ˘ «ÙÚÈÏ·ÛÈ·ÛÌÔ‡», fiÙ·Ó Â·Ó·Ï·Ì‚¿ÓÂÙ·È ÙÚÂȘ ÊÔÚ¤˜ Ë ›‰È· ÛÂÈÚ¿ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÈÒÓ (Ì ·˘Í·ÓfiÌÂÓË ¤ÓÙ·ÛË, crescendo), fiÙ·Ó ÁÈ· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ· Ô ‹Úˆ·˜ ·ÓÙÈÌÂÙˆ›˙ÂÈ ÙÚÂȘ ‰ÔÎÈ̷ۛ˜ ‹ fiÙ·Ó ÙÚÂȘ Ó¤ÔÈ Û˘Ó·ÁˆÓ›˙ÔÓÙ·È Û οÙÈ Î·È ÂÙ˘¯·›ÓÂÈ ÌfiÓÔ Ô ÙÚ›ÙÔ˜ Ô˘ Â›Ó·È Î·È Ô ‚·ÛÈÎfi˜ ‹Úˆ·˜. ∂ÓÒ, ÏÔÈfiÓ, Ô Propp Ù¤ÙÔȘ ·ÓÙÈı¤ÛÂȘ ÙȘ ÚÔÛÂÚÓ¿, Ô Bremond ıˆÚ› fiÙÈ ·ÔÙÂÏÔ‡Ó ÛÙÔÈ¯Â›Ô ‰ÔÌ‹˜. ∂›Û˘, ÁÈ· ÙÔÓ Propp Ù· ΛÓËÙÚ· ‰ÂÓ ¤¯Ô˘Ó ÛËÌ·Û›· ÁÈ· ÙË ‰ÔÌ‹ ÙÔ˘ ·ÊËÁ‹Ì·ÙÔ˜, ÂÓÒ ÁÈ· ÙÔÓ Bremond ·›˙Ô˘Ó ÚfiÏÔ, Î·È Ë ·ÎÔÏÔ˘ı›· ÙˆÓ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÈÒÓ ÌÔÚ› Ó· ‰ËÏÒÛÂÈ ÙËÓ „˘¯ÔÏÔÁÈ΋ ‹ ËıÈ΋ ÂͤÏÈÍË ÂÓfi˜ ÚÔÛÒÔ˘. Δ¤ÏÔ˜, Ô Bremond Û˘ÌÂÚ·›ÓÂÈ ˆ˜ ˘¿Ú¯Ô˘Ó ‰‡Ô Ù‡ÔÈ Û‡Ó‰ÂÛ˘ ÙˆÓ
116
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÈÒÓ Â›Ù ۇÌʈӷ Ì ÌÈ· ·Ó·ÁηÈfiÙËÙ· ›Ù ۇÌʈӷ Ì ۯ¤ÛÂȘ ‰˘ÓËÙÈ΋˜ Û˘¯ÓfiÙËÙ·˜ Ô˘ ¤¯ÂÈ Û¯¤ÛË ÌÂ Û˘Ó‹ıÂȘ, ÙÚfiÔ˘˜ ÛΤ„˘ ‹ ·ÓÙȉڿÛÂȘ ÔÏÈÙÈÛÌÈÎÔ‡ ¯·Ú·ÎÙ‹Ú· (Bremond 1964, 4-17). «∞¤Ó·ÓÙÈ ÛÙÔ ÌÔÓÔÁÚ·ÌÌÈÎfi Û¯‹Ì· Ô˘ ÚÔÙ›ÓÂÈ Ô Propp [...], Ô Bremond ·ÓÙÈÚÔÙ›ÓÂÈ ¤Ó· Û¯‹Ì· Ô˘ ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÂÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ›‰·, ‰È·ÊÔÚÂÙÈο» (∫·„ˆÌ¤ÓÔ˜ 72010, 89). ∫·È Ô ¢ËÌ‹ÙÚ˘ Δ˙Èfi‚·˜ Û˘ÁÎÚ›ÓÔÓÙ·˜ ÙÔÓ Propp Ì ÙÔÓ Bremond, ÂÈÛËÌ·›ÓÂÈ ˆ˜: «ÂÓÒ ÛÙË ıˆڛ· ÙÔ˘ Propp ˘¿Ú¯ÂÈ ÌÈ· ÌÔÓfi‰ÚÔÌË Î·È ··Ú¤ÁÎÏÈÙË ÌÂÙ¿‚·ÛË ·fi ÙË ÌÈ· ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›· ÛÙËÓ ¿ÏÏË, Ô Bremond ÙÚÔÔÔÈ› ·˘Ù‹ ÙË ÌÔÈÚÔÏ·ÙÚÈ΋ ηٿ οÔÈÔ ÙÚfiÔ ÂͤÏÈÍË, ÂÈÛ¿ÁÔÓÙ·˜ ÙÔ ÛÙÔÈ¯Â›Ô ÙÔ˘ ÂӉ¯fiÌÂÓÔ˘ Î·È ÙÔ˘ ‰ÈÏ‹ÌÌ·ÙÔ˜. ∞˘Ùfi Â›Ó·È Î¿ÙÈ Ô˘ ¯ÚÂÈ¿˙ÂÙ·È Ó· ÙÔ ÚÔÛ¤ÍÔ˘Ì ȉȷ›ÙÂÚ·, ÁÈ·Ù› Èı·ÓÒ˜ Ó· ηıÔÚ›˙ÂÈ ÙËÓ È‰ÈÔÌÔÚÊ›· ÌÈ·˜ ·Ê‹ÁËÛ˘ Î·È Ó· Û˘Ì‚¿ÏÏÂÈ ÛÙËÓ ÂÚÌËÓ¢ÙÈ΋ Ù˘ ‰˘ÛÎÔÏ›·» (Δ˙Èfi‚·˜ 1993, 229). 3. √È Î‡ÚÈÔÈ ·ÊËÁËÌ·ÙÈÎÔ› ÚfiÏÔÈ Î·Ù¿ ÙÔÓ Bremond ∫¿ÔÈ· ·fi Ù· ‚·ÛÈο ÛËÌ›· Ù˘ ıˆڛ·˜ ÙÔ˘ Bremond Ê¿ÓËÎ·Ó ‹‰Ë ÛÙËÓ ÚÒÙË ÙÔ˘ ÌÂϤÙË, «Le message narratif» (1964), ·ÏÏ¿ ·Ó·‰ÂÈÎÓ‡ÔÓÙ·È Î·Ï‡ÙÂÚ· ÛÙË ÌÂϤÙË ÙÔ˘ «∏ ÏÔÁÈ΋ ÙˆÓ ·ÊËÁËÌ·ÙÈÎÒÓ Èı·ÓÔًوӻ (1991) Î·È Ê˘ÛÈο ·Ó·Ï‡ÔÓÙ·È ÏËÚ¤ÛÙÂÚ· ÛÙÔ ‚È‚Ï›Ô ÙÔ˘ Logique du récit (1973). ™‡Ìʈӷ, ÏÔÈfiÓ, Ì ÙÔÓ Bremond «∞Ê‹ÁËÌ· (récit) Â›Ó·È ÏfiÁÔ˜ ÂÌÂÚȤ¯ˆÓ ‰È·‰Ô¯‹ ÁÂÁÔÓfiÙˆÓ ·ÓıÚˆÔÎÂÓÙÚÈÎÒÓ Ô˘ ÂÎÙ˘Ï›ÛÛÔÓÙ·È ÛÙ· Ï·›ÛÈ· Ù˘ ›‰È·˜ ÂÓÈ·›·˜ ‰Ú¿Û˘» (Bremond 1991, 129). ΔÔ ·ÊËÁËÌ·ÙÈÎfi ÌfiÚÈÔ Â›Ó·È Ë ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›· ÛÂ Û˘Ó¿ÚÙËÛË Ì ÙȘ Ú¿ÍÂȘ Î·È Ù· ÁÂÁÔÓfiÙ·. ¢È·ÙËÚ› ÁÈ· ·˘Ù‹Ó ÙÔÓ ÔÚÈÛÌfi Ô˘ Ù˘ ¤‰ˆÛÂ Ô Propp Û·Ó ÙËÓ Ú¿ÍË ÂÓfi˜ ÚÔÛÒÔ˘ Ô˘ ÔÚ›˙ÂÙ·È ·fi ÙË ÛËÌ·Û›· Ù˘ ÁÈ· ÙËÓ ÂÎÙ‡ÏÈÍË Ù˘ ÏÔ΋˜. ªÂ ÙË Û˘Ó¤ÓˆÛË ÙÚÈÒÓ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÈÒÓ ·Ú¿ÁÂÙ·È Ë ‚·ÛÈ΋ ·ÎÔÏÔ˘ı›·. ∏ ÙÚÈ¿‰· ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÈÒÓ ·ÓÙÈÛÙÔȯ› ÛÙȘ ÙÚÂȘ ˘Ô¯ÚˆÙÈΤ˜ Ê¿ÛÂȘ οı ·ÊËÁËÌ·ÙÈ΋˜ ÔÚ›·˜/‰È·‰Èηۛ·˜: ¶Èı·ÓfiÙËÙ·/∂Ӊ¯fiÌÂÓÔ - ¶Ú·ÁÌ¿ÙˆÛË Ù˘ Èı·ÓfiÙËÙ·˜ ∞ÔÙ¤ÏÂÛÌ·. ™Â ·˘Ù‹Ó ÙËÓ ÙÚÈ¿‰· οı ÌÂÙ·ÁÂÓ¤ÛÙÂÚÔ˜ fiÚÔ˜ ÚÔ¸Ôı¤ÙÂÈ ÙÔÓ ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓÔ: ‰ÂÓ ÌÔÚ› Ó· ˘¿ÚÍÂÈ ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ·, ·Ó ‰ÂÓ ¤¯ÂÈ ˘¿ÚÍÂÈ ¤Ú·ÛÌ· ÛÙËÓ Ú¿ÍË, Î·È ‰ÂÓ ÌÔÚ› Ó· ˘¿ÚÍÂÈ ¤Ú·ÛÌ· ÛÙËÓ Ú¿ÍË, ·Ó ‰ÂÓ ¤¯ÂÈ ˘¿ÚÍÂÈ Èı·ÓfiÙËÙ·. ¶ÔÙ¤, fï˜, Ô ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓÔ˜ fiÚÔ˜ ‰Â Û˘Ó¿ÁÂÙ·È ÙÔÓ ÂfiÌÂÓÔ. ⁄ÛÙÂÚ· ·fi οı ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›·, ·ÓÔ›ÁÂÙ·È ÌÈ· ÂÓ·ÏÏ·ÎÙÈ΋ ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ·.
EY£YMIA ™TAYPO°IANNO¶OY§OY
117
∏ Èı·ÓfiÙËÙ· ÌÔÚ› Ó· ÌÂÙ·Ùڷ› Û ڿÍË ‹ Ó· ‰È·ÙËÚËı› Û·Ó Èı·ÓfiÙËÙ·. ΔÔ ¤Ú·ÛÌ· ÛÙËÓ Ú¿ÍË ÌÔÚ› Ó· ÂÙ‡¯ÂÈ ‹ fi¯È ÙÔ ÛÙfi¯Ô ÙÔ˘ (Bremond 1973, 131). ™¯ÂÙÈ΋ Â›Ó·È Î·È Ë ¿Ô„Ë ÙÔ˘ ΔÔÓÙfiÚÔÊ ˆ˜ «ÌÈ· Ú¿ÍË ÌÔÚ› Ó· Ì·˜ ·ÚÔ˘ÛÈ·ÛÙ› ÛÙËÓ ·Ú¯‹ Ù˘, ηٿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· Ù˘ ÂͤÏÈÍ‹˜ Ù˘ Î·È ˆ˜ Âڷو̤ÓË» (ΔÔÓÙfiÚÔÊ 1989, 101). √fiÙ ¤ÙÛÈ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÂ›Ù·È ÙÔ ·Ú·Î¿Ùˆ ÌÔÓÙ¤ÏÔ: i. ∂›Ù¢ÍË ÛÙfi¯Ô˘ 1. ¶Ú·ÁÌ¿ÙˆÛË Ù˘ Èı·ÓfiÙËÙ·˜ ¶Èı·ÓfiÙËÙ·
ii. ªË ›Ù¢ÍË ÛÙfi¯Ô˘ 2. ªË Ú·ÁÌ¿ÙˆÛË Ù˘ Èı·ÓfiÙËÙ·˜
∞fi ÙÔ Û˘Ó‰˘·ÛÌfi ‚·ÛÈÎÒÓ ·ÎÔÏÔ˘ıÈÒÓ ÚÔ·ÙÔ˘Ó Û‡ÓıÂÙ˜ ·ÎÔÏÔ˘ı›Â˜, ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ Ô Û˘Ó‰˘·ÛÌfi˜ Ú·ÁÌ·ÙÒÓÂÙ·È Û˘Ó‹ıˆ˜ Ì ¤Ó·Ó ·fi ÙÔ˘˜ ÙÚÂȘ ÙÚfiÔ˘˜ (Bremond 1973, 132): ·. ∞Ï˘ÛȉˆÙ‹ Û‡Ó‰ÂÛË: ÌÈ· ‰Ú¿ÛË Ô˘ Â›Ó·È Î·Ù·ÏËÎÙÈÎfi ÛËÌÂ›Ô ÌÈ·˜ ‰È·‰Èηۛ·˜ ·ÔÙÂÏ› Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓ· ·ÊÂÙËÚ›· ÌÈ·˜ ¿ÏÏ˘ ‰È·‰Èηۛ·˜. ‚. ∂ÓıÂÙÈ΋ Û‡Ó‰ÂÛË: ÌÈ· ‰È·‰Èηۛ· ÂÚÈÎÏ›ÂÈ ÌÈ· ¿ÏÏË, ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó· ÊÙ¿ÛÂÈ ÛÙËÓ ÙÂÏ›ˆÛ‹ Ù˘. Á. ™˘˙¢ÎÙÈ΋ Û‡Ó‰ÂÛË: ÙÔ ›‰ÈÔ ÁÂÁÔÓfi˜ ÂÎÏËÚÒÓÂÈ ¿ÏÏË ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›· ÁÈ· ÙÔ ∞ ˘ÔΛÌÂÓÔ Î·È ¿ÏÏË ÁÈ· ÙÔ μ. √ Bremond ÙÔÓ›˙ÂÈ, Û˘ÌÏËÚÒÓÔÓÙ·˜ ÙË ıˆڛ· ÙÔ˘ Propp, ˆ˜ Ë ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›· ÔÚ›˙ÂÙ·È fi¯È ÌfiÓÔ Û ۯ¤ÛË Ì ÙËÓ Ú¿ÍË (Ô˘ ÙËÓ ÔÓÔÌ¿˙ÂÈ ‰È·‰Èηۛ·) ·ÏÏ¿ Î·È ·fi ÙË Û¯¤ÛË ÂÓfi˜ ÚÔÛÒÔ˘-˘ÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Î·È ÌÈ·˜ ‰È·‰Èηۛ·˜Î·ÙËÁÔÚ‹Ì·ÙÔ˜. ∏ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›· ÌÈ·˜ Ú¿Í˘ ‰ÂÓ ÌÔÚ› Ó· ÔÚÈÛÙ› ·Ú¿ ÌfiÓÔ ÛÙËÓ ÚÔÔÙÈ΋ ÙˆÓ Û˘ÌÊÂÚfiÓÙˆÓ ‹ ÙˆÓ ÚˆÙÔ‚Ô˘ÏÈÒÓ ÂÓfi˜ ÚÔÛÒÔ˘ Ô˘ Â›Ó·È ÙÔ ¿Û¯ÔÓ ‹ ÙÔ ‰ÚˆÓ ˘ÔΛÌÂÓÔ. ¶ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ˜ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›Â˜ ‰Â Û˘Ó‰¤ÔÓÙ·È, ·Ú¿ ÌfiÓÔ ·Ó ˘Ôı¤ÛÔ˘Ì fiÙÈ ·ÊÔÚÔ‡Ó ÙËÓ ÈÛÙÔÚ›· ÙÔ˘ ›‰ÈÔ˘ ÚÔÛÒÔ˘ (¤ÙÛÈ Ë ¡›ÎË ‰Â ‰È·‰¤¯ÂÙ·È ¿ÓÙ· ÙË ª¿¯Ë, ·Ú¿ ÌfiÓÔ ·Ó ‰Â¯Ùԇ̠fiÙÈ ÙÔ ›‰ÈÔ ÚfiÛˆÔ Â›Ó·È ÚÒÙ· Ì·¯ËÙ‹˜ Î·È ÌÂÙ¿ ÓÈÎËÙ‹˜). °È· ÙÔÓ Bremond «Ë ‰ÔÌ‹ ÙÔ˘ ·ÊËÁ‹Ì·ÙÔ˜ ÛÙËÚ›˙ÂÙ·È fi¯È Û ÌÈ· ·ÎÔÏÔ˘ı›· Ú¿ÍÂˆÓ ·ÏÏ¿ ÛÂ
118
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
ÌÈ· ‰È¿Ù·ÍË Úfiψӻ (1973, 133). ™˘ÌÏËÚÒÓÂÈ ˆ˜ Ë ÛÂÈÚ¿ ÙˆÓ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÈÒÓ ‰ÂÓ Â›Ó·È ÁÚ·ÌÌÈ΋: οı ÂͤÏÈÍË Ù˘ ÏÔ΋˜ ÂËÚ¿˙ÂÈ Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓ· ›Ù ÙÔ ›‰ÈÔ ÚfiÛˆÔ, ·fi ‰È¿ÊÔÚ˜ ·fi„ÂȘ, ›Ù ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ÚfiÛˆ· Ô˘ Ù· ·ÊÔÚ¿ Ì ‰È·ÊÔÚÂÙÈÎfi ÙÚfiÔ. ™˘Ó‹ıˆ˜ ÛÙËÓ ·Ú¯‹ ÂÓfi˜ ·ÊËÁ‹Ì·ÙÔ˜ Û ¤Ó·Ó ‹Úˆ· ·Ô‰›‰ÔÓÙ·È ÔÚÈṲ̂Ó˜ ȉÈfiÙËÙ˜ (Û¯ÂÙÈο Ì ÙËÓ ËÏÈΛ·, ÙÔ Ê‡ÏÔ, ÙËÓ ÎÔÈÓˆÓÈ΋ ηٿÛÙ·ÛË, ÙËÓ Â͈ÙÂÚÈ΋ ÂÌÊ¿ÓÈÛË ÎÏ.). ∫¿ÔȘ ·fi ·˘Ù¤˜ Â›Ó·È ÂÚÈÁÚ·ÊÈΤ˜, ¯ˆÚ›˜ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›· ÛÙËÓ ÏÔ΋, ÂÓÒ ¿ÏϘ ‰Â ı· ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· ·Ú·ÏÂÈÊıÔ‡Ó, ηıÒ˜ Û˘Ì‚¿ÏÏÔ˘Ó ÛÙËÓ ÏÔ΋ Ì ‰˘Ô ÙÚfiÔ˘˜: ›Ù ÂËÚ¿˙ÔÓÙ·È ·fi ÙËÓ ÂͤÏÈÍË ÙˆÓ Ú·ÁÌ¿ÙˆÓ Â›Ù ÙËÓ ÂËÚ¿˙Ô˘Ó. √È È‰ÈfiÙËÙ˜ ·˘Ù¤˜, ÏÔÈfiÓ, ¯·Ú·ÎÙËÚ›˙Ô˘Ó ÙÔ˘˜ ‹ÚˆÂ˜ Î·È ÙÔ˘˜ ηıÈÛÙÔ‡Ó ÈηÓÔ‡˜ Ó· ·›ÍÔ˘Ó ÙÔ ÚfiÏÔ ÙÔ˘ ¿Û¯ÔÓÙÔ˜ ‹ ÙÔ˘ ‰ÚÒÓÙÔ˜ ˘ÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ (Bremond 1973, 137). ¢‡Ô, ÏÔÈfiÓ, Â›Ó·È ÔÈ ‚·ÛÈÎÔ› ·ÊËÁËÌ·ÙÈÎÔ› ÚfiÏÔÈ Û οı ‰È·‰Èηۛ·: ÙÔ ¿Û¯ÔÓ ˘ÔΛÌÂÓÔ (·ıËÙÈÎfi˜ ·Ô‰¤ÎÙ˘, ·ÓÙÈΛÌÂÓÔ ‹ ı‡Ì·) (patient), ÙÔ ÔÔ›Ô ÂËÚ¿˙ÂÙ·È ·fi ‰È·‰Èηۛ˜ Ô˘ ÙÚÔÔÔÈÔ‡Ó ‹ ‰È·ÙËÚÔ‡Ó ÙËÓ Î·Ù¿ÛÙ·Û‹ ÙÔ˘, Î·È ÙÔ ‰ÚˆÓ ˘ÔΛÌÂÓÔ (‹ Ú¿ÎÙÔÚ·˜) (agent), ÙÔ ÔÔ›Ô ¤¯ÂÈ ÙËÓ ÚˆÙÔ‚Ô˘Ï›· ÁÈ· ·˘Ù¤˜ ÙȘ ‰È·‰Èηۛ˜. ·. ΔÔ ¿Û¯ÔÓ ˘ÔΛÌÂÓÔ ∏ ÂͤٷÛË ÙÔ˘ ÚfiÏÔ˘ ÙÔ˘ ¿Û¯ÔÓÙÔ˜ ˘ÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ì·˜ Ô‰ËÁ› Ó· ·ÓÙÈÌÂÙˆ›ÛÔ˘Ì ‰˘Ô Ù‡Ô˘˜ ÂȉڿÛÂˆÓ Ô˘ ˘Ê›ÛٷٷÈ: ÙȘ ÂȉڿÛÂȘ Ô˘ ·ÛÎÔ‡ÓÙ·È ÛÙËÓ ˘ÔÎÂÈÌÂÓÈ΋ Û˘Ó›‰ËÛË ÙÔ˘ ¿Û¯ÔÓÙÔ˜ ˘ÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ ÁÈ· ÙËÓ Ù‡¯Ë ÙÔ˘ (Î·È ·fi ÙȘ Ôԛ˜ ÂÊԉȿ˙ÂÙ·È ‹ fi¯È Ì ÏËÚÔÊÔڛ˜, Ì ÈηÓÔÔÈ‹ÛÂȘ ‹ ÙÔ ·ÓÙ›ıÂÙfi ÙÔ˘˜, Ì ÂÏ›‰Â˜ ‹ Ì Êfi‚Ô˘˜) Î·È ÙȘ ÂȉڿÛÂȘ Ô˘ ·ÛÎÔ‡ÓÙ·È ·ÓÙÈÎÂÈÌÂÓÈο ÛÙËÓ Ù‡¯Ë ÙÔ˘ ¿Û¯ÔÓÙÔ˜ ˘ÔÎÂÈ̤ÓÔ˘, ›Ù ÁÈ· Ó· ÙËÓ ·ÏÏ¿ÍÔ˘Ó (‚ÂÏÙ›ˆÛË, ˘Ô‚¿ıÌÈÛË) ›Ù ÁÈ· Ó· ÙË ‰È·ÙËÚ‹ÛÔ˘Ó ÛÙËÓ ›‰È· ηٿÛÙ·ÛË (ÚÔÛÙ·Û›·, ÛÙ¤ÚËÛË). Δ· ΛÓËÙÚ· ÙÔ˘ ¿Û¯ÔÓÙÔ˜ ˘ÔÎÂÈ̤ÓÔ˘, ÔÈ ÂÏ›‰Â˜ ‹ ÔÈ Êfi‚ÔÈ ÙÔ˘ Â›Ó·È Ù· ›‰È· ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓˆÓ ÁÂÁÔÓfiÙˆÓ, Ù· ÔÔ›· ÂËÚ¤·Û·Ó ÙÔ ¿Û¯ÔÓ ˘ÔΛÌÂÓÔ. °È· ·˘Ù¤˜ ÙȘ ÂȉڿÛÂȘ ÌÔÚ› Ë ·Ê‹ÁËÛË Ó· ÌËÓ ·ÔηχÙÂÈ Ù›ÔÙ·, ÔfiÙÂ Ô ·Ó·ÁÓÒÛÙ˘/·ÎÚÔ·Ù‹˜/ı·ً˜ ¤¯ÂÈ ÙËÓ ÂÏ¢ıÂÚ›· Ó· οÓÂÈ ÙȘ ‰ÈΤ˜ ÙÔ˘ ˘Ôı¤ÛÂȘ. ªÔÚ›, fï˜, Ó· Û˘Ì‚Â› Î·È ÙÔ ·ÓÙ›ıÂÙÔ: Ô ·ÊËÁËÙ‹˜ Ó· ‰È¢ÎÚÈÓ›˙ÂÈ ÙȘ ÂȉڿÛÂȘ Ô˘ ÚÔËÁ‹ıËÎ·Ó ÙˆÓ ÎÈÓ‹ÙÚˆÓ. ŒÙÛÈ, ·ÔηχÙÔÓÙ·˜ ÙËÓ Â›‰Ú·ÛË, Ô ·ÊËÁËÙ‹˜ ÂÍËÁ› ÙÔ Î›ÓËÙÚÔ Î·È, ·ÔηχÙÔÓÙ·˜ ÙÔ Î›ÓËÙÚÔ, ÂÍËÁ› ÙËÓ Ú¿ÍË.
EY£YMIA ™TAYPO°IANNO¶OY§OY
119
T· ΛÓËÙÚ· ÂÓÙ¿ÛÛÔÓÙ·È Û ÙÚÂȘ ηÙËÁÔڛ˜ (ˉÔÓÈο, ËıÈο, Ú·ÏÈÛÙÈο) Î·È ˘¿Ú¯Ô˘Ó Ù¤ÛÛÂÚȘ Èı·ÓÔ› Ù‡ÔÈ Â›‰Ú·Û˘ Ô˘ ·ÛÎÔ‡ÓÙ·È Û ¤Ó· ¿Û¯ÔÓ ˘ÔΛÌÂÓÔ: 1. Ë ÚÔÙÚÂÙÈ΋ ›‰Ú·ÛË, Ë ÔÔ›· ˆı› ÙÔ ¿Û¯ÔÓ ˘ÔΛÌÂÓÔ Ó· ÂÏ›˙ÂÈ ÁÈ· ¤Ó· ÁÂÁÔÓfi˜ Î·È ÂӉ¯Ô̤ӈ˜ Ó· Á›ÓÂÈ ‰ÚˆÓ ˘ÔΛÌÂÓÔ Î·È Ó· ÂÚ¿ÛÂÈ ÛÙËÓ Ú¿ÍË, ÁÈ· Ó· ÙÔ Î¿ÓÂÈ Ó· Û˘Ì‚Â›, ›Ù ·fi ÂÈı˘Ì›· ÁÈ· ·˘Ùfi ÙÔ ÁÂÁÔÓfi˜ Ô˘ ıˆÚÂ›Ù·È Â˘¯¿ÚÈÛÙÔ ·fi ÌfiÓÔ ÙÔ˘ (ÛÙËÓ ÂÚ›ÙˆÛË ·˘Ù‹, Ë Â›‰Ú·ÛË ÔÓÔÌ¿˙ÂÙ·È ÁÔËÙ›· ·fi ÙÔ °¿ÏÏÔ ·ÊËÁËÌ·ÙÔÏfiÁÔ) ›Ù ·fi ÙË Û˘ÓÂȉËÙÔÔ›ËÛË ÌÈ·˜ ˘Ô¯Ú¤ˆÛ˘ ›Ù ·fi ÙË Û˘ÓÂȉËÙÔÔ›ËÛË ÙˆÓ ÏÂÔÓÂÎÙËÌ¿ÙˆÓ, Ù· ÔÔ›· ÙÔ ¿Û¯ÔÓ ˘ÔΛÌÂÓÔ ı· ·ÔÎÔÌ›ÛÂÈ ·fi ÙÔ Èı·Ófi ÁÂÁÔÓfi˜, 2. Ë ·ÔÙÚÂÙÈ΋ ›‰Ú·ÛË, Ë ÔÔ›· ·ÔÙÚ¤ÂÈ ÙÔ ¿Û¯ÔÓ ˘ÔΛÌÂÓÔ Ó· ÂÚ¿ÛÂÈ ÛÙËÓ Ú¿ÍË Â›Ù ·fi Êfi‚Ô ÁÈ· ¤Ó· ÁÂÁÔÓfi˜ ‰˘Û¿ÚÂÛÙÔ ·fi ÌfiÓÔ ÙÔ˘ (·ÂÈÏ‹) ›Ù ·fi ÙË Û˘ÓÂȉËÙÔÔ›ËÛË ÌÈ·˜ ··ÁfiÚ¢Û˘, Ù˘ ÔÔ›·˜ Ë ·Ú·‚›·ÛË ı· ‹Ù·Ó ·Ú¿ÙˆÌ·, ›Ù ·fi ÙË Û˘ÓÂȉËÙÔÔ›ËÛË ÙˆÓ ÌÂÈÔÓÂÎÙËÌ¿ÙˆÓ Ô˘ ı· ÚÔ¤Î˘Ù·Ó ·fi ¤Ó· ÁÂÁÔÓfi˜, ·Ó ·˘Ùfi Ú·ÁÌ·ÙÔÔÈÔ‡ÓÙ·Ó, 3. Ë ÂÍÔ˘‰ÂÙ¤ÚˆÛË, Ë ÔÔ›· οÓÂÈ ÙÔ ¿Û¯ÔÓ ˘ÔΛÌÂÓÔ Ó· ·ÓÙÈÌÂÙˆ›˙ÂÈ Ì ·‰È·ÊÔÚ›· ¤Ó· Èı·Ófi ÁÂÁÔÓfi˜, Î·È 4. Ë Â›‰Ú·ÛË, Ë ÔÔ›· ÚÔηÏ› Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓ· Î·È ÂÏ›‰· Î·È Êfi‚Ô. ŒÙÛÈ, Ô Bremond (1973, 160), ·Ú·Ï›ÔÓÙ·˜ ÙȘ ‰˘Ô ÙÂÏÂ˘Ù·›Â˜ ÂȉڿÛÂȘ, ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó· ·ÏÔÔÈ‹ÛÂÈ ÙÔ Û¯‹Ì· ÙÔ˘, ÚÔÙ›ÓÂÈ ÙÔÓ ·ÎfiÏÔ˘ıÔ ›Ó·Î· Ì ÙȘ ÈÔ ÛËÌ·ÓÙÈΤ˜ ÂȉڿÛÂȘ Ô˘ ·ÛÎÔ‡ÓÙ·È Û ¤Ó· ¿Û¯ÔÓ ˘ÔΛÌÂÓÔ Î·È ÂËÚ¿˙Ô˘Ó Ù· ΛÓËÙÚ¿ ÙÔ˘: ¶ƒ√Δƒ∂¶Δπ∫∂™ ∂¶π¢ƒ∞™∂π™:
∞¶√Δƒ∂¶Δπ∫∂™ ∂¶π¢ƒ∞™∂π™:
∏‰ÔÓÈο
°ÔËÙ›·
∂ÎÊÔ‚ÈÛÌfi˜/·ÂÈÏ‹
∏ıÈο
ÀÔ¯Ú¤ˆÛË
∞·ÁfiÚ¢ÛË
ƒÂ·ÏÈÛÙÈο
™˘Ì‚Ô˘Ï‹
∞ÔÙÚÔ‹
∫π¡∏Δƒ∞ :
™˘ÌÂÚ·ÛÌ·ÙÈο, ÙÔ ¿Û¯ÔÓ ˘ÔΛÌÂÓÔ ÌÔÚ› Ó· Â›Ó·È Â˘ÂÚÁÂÙÔ‡ÌÂÓÔ/ ˆÊÂÏÔ‡ÌÂÓÔ ˘ÔΛÌÂÓÔ ¯¿ÚË Û ÌÈ· ‰È·‰Èηۛ· ‚ÂÏÙ›ˆÛ˘ ‹ ÚÔÛÙ·Û›·˜ ‹ Ó· Â›Ó·È ı‡Ì· ÂÍ·ÈÙ›·˜ ÌÈ·˜ ‰È·‰Èηۛ·˜ ˘Ô‚¿ıÌÈÛ˘ ‹ ÛÙ¤ÚËÛ˘ (Ì ‹ ¯ˆÚ›˜ ÙËÓ ·Ú¤Ì‚·ÛË ÂÓfi˜ ‰ÚÒÓÙÔ˜ ˘ÔÎÂÈ̤ÓÔ˘, ÙÔ ÔÔ›Ô ÌÔÚ› Ó· Â›Ó·È ÙÔ ›‰ÈÔ ‹ ‰È·-
120
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
ÊÔÚÂÙÈÎfi ÚfiÛˆÔ ·fi ÙÔ ¿Û¯ÔÓ ˘ÔΛÌÂÓÔ) Î·È Ó· ¤¯ÂÈ Û˘ÓÂȉËÙÔÔÈ‹ÛÂÈ ÙÔ ›‰ÈÔ fiÙÈ ‚Ú›ÛÎÂÙ·È Û ÌÈ· ÈηÓÔÔÈËÙÈ΋ ‹ ÌË ÈηÓÔÔÈËÙÈ΋ ηٿÛÙ·ÛË ‹ Ó· ÌËÓ ÙÔ ¤¯ÂÈ Û˘ÓÂȉËÙÔÔÈ‹ÛÂÈ. ‚. ΔÔ ‰ÚˆÓ ˘ÔΛÌÂÓÔ √È ÚfiÏÔÈ ÙˆÓ ‰ÚÒÓÙˆÓ ˘ÔÎÂÈÌ¤ÓˆÓ ¤¯Ô˘Ó ÌÈÎÚfiÙÂÚË ¤ÎÙ·ÛË ·fi ÙÔ˘˜ ÚfiÏÔ˘˜ ÙˆÓ ·Û¯fiÓÙˆÓ ˘ÔÎÂÈ̤ӈÓ: οı ‰ÚˆÓ ˘ÔΛÌÂÓÔ Â›Ó·È ¤Ó· ·ÏÈfi Î·È ¤Ó· ÌÂÏÏÔÓÙÈÎfi ¿Û¯ÔÓ ˘ÔΛÌÂÓÔ, ÂÓÒ Ë Î·Ù¿ÛÙ·ÛË ÙÔ˘ ¿Û¯ÔÓÙÔ˜ ˘ÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ ÌÔÚ› Ó· Â›Ó·È ÌÈ· ·Ú¯‹ Î·È ¤Ó· Ù¤ÏÔ˜. ¶¿ÓÙˆ˜, ÌÂÙ¿ ÙÔ ÚfiÏÔ ÙÔ˘ ¿Û¯ÔÓÙÔ˜ ˘ÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ô ÚfiÏÔ˜ ÙÔ˘ ‰ÚÒÓÙÔ˜ ˘ÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Â›Ó·È Ô ÈÔ ÁÂÓÈÎfi˜ Ô˘ ÌÔÚԇ̠ӷ ·ÓÙÈÏËÊıÔ‡ÌÂ, ηıÒ˜ Û˘ÌÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÂÈ fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ÚfiÏÔ˘˜ Ô˘ Û¯ÂÙ›˙ÔÓÙ·È Ì ÙËÓ ÔÏÔÎÏ‹ÚˆÛË ÂÓfi˜ ¤ÚÁÔ˘ ‹ Ì ÌÈ· ÂÓ¤ÚÁÂÈ· Ô˘ Ù˘¯·›· Ô‰ËÁ‹ıËΠ۠¤Ó· ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ·, ÙÔ ÔÔ›Ô ‰ÂÓ Â›¯Â ÂÈÏÂÁ› ˆ˜ ÛÙfi¯Ô˜ ·˘Ù‹˜ Ù˘ ÂÓ¤ÚÁÂÈ·˜ (Bremond 1973, 175). ™ÙÔ˘˜ ÚfiÏÔ˘˜ ÙÔ˘ ¿Û¯ÔÓÙÔ˜ ˘ÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ (Ô˘ ÂËÚ¿˙ÂÙ·È, ˆÊÂÏÂ›Ù·È ‹ Â›Ó·È ı‡Ì·), ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ ·Ó·Ê¤Ú·Ì ÈÔ ¿Óˆ, ·ÓÙÈÛÙÔÈ¯Ô‡Ó ÔÈ Ù‡ÔÈ ÙÔ˘ ‰ÚÒÓÙÔ˜ ˘ÔÎÂÈ̤ÓÔ˘: ˘¿Ú¯ÂÈ ÙÔ ‰ÚˆÓ ˘ÔΛÌÂÓÔ Ô˘ Âȉڿ, ·˘Ùfi Ô˘ ‚ÂÏÙÈÒÓÂÈ, ·˘Ùfi Ô˘ ˘Ô‚·ıÌ›˙ÂÈ, ·˘Ùfi Ô˘ ÚÔÛٷهÂÈ Î·È ·˘Ùfi Ô˘ ÛÙÂÚ› (Bremond 1973, 134 Î·È 175). ∏ ·Ó¿Ï˘ÛË ÙÔ˘ ÚfiÏÔ˘ ÙÔ˘ ‰ÚÒÓÙÔ˜ ˘ÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ì·˜ Ô‰ËÁ› Û ÌÈ· ÚÒÙË ‰È¿ÎÚÈÛË ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔ ˘ÔΛÌÂÓÔ Ô˘ ‰Ú· ÂÎÔ‡ÛÈ· (¤¯ÂÈ ÙËÓ ÚˆÙÔ‚Ô˘Ï›· οÔÈˆÓ ‰È·‰ÈηÛÈÒÓ, ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó· ÂÙ‡¯ÂÈ ¤Ó· ÛÙfi¯Ô) Î·È Û ·˘Ùfi Ô˘ ‰Ú· ·ÎÔ‡ÛÈ·. ∏ ηÙËÁÔÚÈÔÔ›ËÛË ÙˆÓ ÎÈÓ‹ÙÚˆÓ Û ÙÚÂȘ ηÙËÁÔڛ˜ (ˉÔÓÈο, ËıÈο, Ú·ÏÈÛÙÈο) Ô˘ ›Û¯˘·Ó ÁÈ· ÙÔ ¿Û¯ÔÓ ˘ÔΛÌÂÓÔ ÈÛ¯‡Ô˘Ó Î·È ÁÈ· ÙÔ ‰ÚˆÓ ˘ÔΛÌÂÓÔ. ∏ Ù˘ÔÏÔÁ›· ÙˆÓ ÎÈÓ‹ÙÚˆÓ ÙÔ˘ Bremond ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙ÂÙ·È ÛÙË ÌÂϤÙË ÙÔ˘ «Le rôle de l' influenceur» («√ ÚfiÏÔ˜ ÙÔ˘ ‰ÚÒÓÙÔ˜ ÚÔÛÒÔ˘ Ô˘ ÂËÚ¿˙ÂÈ») (1970) ·ÏÏ¿ Î·È ·ÚÁfiÙÂÚ· ÛÙÔ ‚È‚Ï›Ô ÙÔ˘ (Logique du récit 1973, 187). °È· Ó· Á›ÓÂÈ ÈÔ Û·Ê‹˜ Ë ıˆڛ· ÙÔ˘ ÁÈ· Ù· ΛÓËÙÚ·, Ô Bremond ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ› ÙÚ›· ·Ú·‰Â›ÁÌ·Ù· Ì ÙÔ ™ˆÎÚ¿ÙË: 1. ™ÙÔ Â‡ı˘ÌÔ Û˘Ó‰·ÈÙ˘ÌfiÓ· ™ˆÎÚ¿ÙË ¿ÚÂÛ ӷ ›ÓÂÈ ˆ˜ ÙËÓ ·˘Á‹. 2. √ ¿ÚÚˆÛÙÔ˜ ™ˆÎÚ¿Ù˘ Û˘ÌÊÒÓËÛ ӷ ÈÂÈ ÙÔ Ê¿ÚÌ·ÎÔ, ÁÈ· Ó· Í·Ó·‚Ú› ÙËÓ ˘Á›· ÙÔ˘. 3. √ ™ˆÎÚ¿Ù˘, ηٷ‰ÈηṲ̂ÓÔ˜ ·fi ÙÔ˘˜ ‰ÈηÛÙ¤˜ Ù˘ ∞ı‹Ó·˜, ‹ıÂÏ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ Ó· ÈÂÈ ÙÔ ÎÒÓÂÈÔ ·Ú¿ Ó· ‰Ú·ÂÙ‡ÛÂÈ ÂÚÈÊÚÔÓÒÓÙ·˜ ÙÔ˘˜ ÓfiÌÔ˘˜.
EY£YMIA ™TAYPO°IANNO¶OY§OY
121
™ÙËÓ ÚÒÙË ÂÚ›ÙˆÛË, Ô ™ˆÎÚ¿Ù˘ ·ÔÊ·Û›˙ÂÈ Ó· ÈÂÈ Î·È ‰ÂÓ „¿¯ÓÂÈ ¿ÏÏË ÈηÓÔÔ›ËÛË ·fi ·˘Ù‹ Ô˘ ·›ÚÓÂÈ ·fi ÙËÓ ÔÏÔÎÏ‹ÚˆÛË ·˘Ù‹˜ Ù˘ ‰Ú¿Û˘. ∂‰Ò, ÏÔÈfiÓ, ÌÈÏ¿Ì ÁÈ· ¤Ó· ΛÓËÙÚÔ Ë‰ÔÓÈÎfi, ¤Ó· ÂÈı˘ÌËÙfi ηı‹ÎÔÓ, ¢¯¿ÚÈÛÙÔ ·fi ÌfiÓÔ ÙÔ˘. ™ÙË ‰Â‡ÙÂÚË ÂÚ›ÙˆÛË, Ô ™ˆÎÚ¿Ù˘ Î·È ¿ÏÈ ·ÔÊ·Û›˙ÂÈ Ó· ÈÂÈ, ·ÏÏ¿ Ì ·˘Ùfi ‰ÂÓ ÈηÓÔÔÈ› οÔÈ· ÂÈı˘Ì›· ÙÔ˘. ∞ÂÓ·ÓÙ›·˜, Â›Ó·È ÁÈ· ·˘ÙfiÓ Î¿ÙÈ Ô˘ ÙÔ˘ ÚÔηÏ› ‰˘Û·Ú¤ÛÎÂÈ·, fï˜ Â›Ó·È ¯Ú‹ÛÈÌÔ, ÁÈ· Ó· ‚ÚÂÈ ÙËÓ ˘Á›· ÙÔ˘. ¶ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ¤Ó· Ú·ÏÈÛÙÈÎfi ΛÓËÙÚÔ. ™ÙËÓ ÙÂÏÂ˘Ù·›· ÂÚ›ÙˆÛË, Ô ™ˆÎÚ¿Ù˘ ·ÔÊ·Û›˙ÂÈ Ó· ÈÂÈ, ÂÂȉ‹ ÔÊ›ÏÂÈ Ó· ÙÔ Î¿ÓÂÈ, ‰ÂÓ ÙÔ˘ ÚÔηÏ› ηÌÈ¿ ¢¯·Ú›ÛÙËÛË Ô‡Ù ÂÚÈ̤ÓÂÈ fiÙÈ ı· ¤¯ÂÈ Î¿ÔÈÔ ÏÂÔÓ¤ÎÙËÌ· ÛÙÔÓ ¿ÏÏÔ ÎfiÛÌÔ ‹ ÛÙË ÌÓ‹ÌË ÙˆÓ ·ÓıÚÒˆÓ. ∫¿ÓÂÈ ·˘Ùfi Ô˘ ıˆÚ› ˘Ô¯Ú¤ˆÛ‹ ÙÔ˘. ¶ÚfiÎÂÈÙ·È, ÏÔÈfiÓ, ÁÈ· ËıÈÎfi ΛÓËÙÚÔ, ÁÈ· ÌÈ· ÂÈÏÔÁ‹ Ô˘ ÙËÓ ˘ÏÔÔÈ›, ÂÂȉ‹ ¤¯ÂÈ Û˘Ó›‰ËÛË Ù˘ ˘Ô¯Ú¤ˆÛ‹˜ ÙÔ˘ (Bremond 1973, 187). √ ·ÊËÁËÙ‹˜, ‚¤‚·È·, ÌÔÚ› Ó· ÌËÓ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ Ù›ÔÙ· ÁÈ· ΛÓËÙÚ· ‹ ·ÓÙÈΛÓËÙÚ·, Ù· ÔÔ›· ÂËÚ¿˙Ô˘Ó ÙËÓ ·fiÊ·ÛË ÂÓfi˜ ˘ÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Û¯ÂÙÈο Ì ÙËÓ ·Ó¿ÏË„Ë ‹ ÌË ÂÓfi˜ ηı‹ÎÔÓÙÔ˜, ÔfiÙÂ Ë ·Ê‹ÁËÛË Â‰Ò ·Ê‹ÓÂÈ ¤Ó· “ÎÂÓfi”. ™ÙËÓ ÂÚ›ÙˆÛË ·˘Ù‹ ÂÚÈÔÚ›˙ÂÙ·È ÛÙÔ Ó· ÂÚÈÁÚ¿„ÂÈ ÙÔ ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ·, ‰ËÏ·‰‹ ÙÔ ¤Ú·ÛÌ· ÛÙËÓ Ú¿ÍË ‹ ÙËÓ ·Ô¯‹ ·fi ÙËÓ Ú¿ÍË. ªÔÚ›, fï˜, Ô ·ÊËÁËÙ‹˜ Ó· ˘Ô‰ÂÈÎÓ‡ÂÈ ÁÂÓÈο ÙËÓ ÂÏ›‰· ÈηÓÔÔ›ËÛ˘ ‹ ÙÔ Êfi‚Ô ÌË ÈηÓÔÔ›ËÛ˘. ªÔÚ›, ›Û˘, Ó· ÔÚ›ÛÂÈ ÙËÓ ·Ô˘Û›· ÎÈÓ‹ÙÚˆÓ Ô˘ Ó· ·Ó‹ÎÔ˘Ó Û ÌÈ· ·fi ÙȘ ÙÚÂȘ ηÙËÁÔڛ˜ (Bremond 1973, 188). ™˘ÓÔ„›˙ÔÓÙ·˜ Û¯ÂÙÈο Ì ÙÔ˘˜ Ù‡Ô˘˜ ÙÔ˘ ‰ÚÒÓÙÔ˜ Î·È ÙÔ˘ ¿Û¯ÔÓÙÔ˜ ˘ÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹Û·Ì ÙÔÓ ·Ú·Î¿Ùˆ ›Ó·Î·: Δ‡ÔÈ ‰ÚÒÓÙÔ˜ ˘ÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ (agents)
Δ‡ÔÈ ¿Û¯ÔÓÙÔ˜ ˘ÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ (patients)
ΔÔ ‰ÚˆÓ ˘ÔΛÌÂÓÔ Ô˘ Âȉڿ (influenceur) ñ ÛÙÔ ÁÓˆÛÙÈÎfi ÙÔ̤· ÙÔ˘ ¿Û¯ÔÓÙÔ˜ ˘ÔÎÂÈ̤ÓÔ˘: ÁÓˆÛÙÔÔÈÒÓÙ·˜ ‹ ÂȂ‚·ÈÒÓÔÓÙ·˜ ÌÈ· ÏËÚÔÊÔÚ›· (informateur) ‹ ·ÔÎÏ›ÔÓÙ·˜ ÌÈ· ÏËÚÔÊÔÚ›· (dissimulateur)
√ ˘ÔÎÂÈÌÂÓÈο ÂËÚ·˙fiÌÂÓÔ˜ ·fi: ñ ÏËÚÔÊfiÚËÛË ‹ ÌË ÏËÚÔÊfiÚËÛË
122
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
ñ ÛÙÔ Û˘Ó·ÈÛıËÌ·ÙÈÎfi ÙÔ̤·: ÂȉÚÒÓÙ·˜ (Ì ÙË ı¤ÏËÛ‹ ÙÔ˘ ‹ fi¯È) ÛÙ· ΛÓËÙÚ· ÙÔ˘ ¿Û¯ÔÓÙÔ˜ ˘ÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ (ÙÔ˘ ·˘ÙÔ‡ ÙÔ˘ ‹ ¿ÏÏÔ˘): ÚÔηÏ› ÙËÓ ÂÈı˘Ì›· ÛÙÔ ¿Û¯ÔÓ ˘ÔΛÌÂÓÔ ÁÈ· ÌÈ· ¢¯¿ÚÈÛÙË Î·Ù¿ÛÙ·ÛË (séducteur) ‹ ÚÔηÏ› ÙÔ Êfi‚Ô ÛÙÔ ¿Û¯ÔÓ ˘ÔΛÌÂÓÔ ÁÈ· ÌÈ· ‰˘Û¿ÚÂÛÙË Î·Ù¿ÛÙ·ÛË (intimidateur)
ñ ÂÏ›‰· ÁÈ· ÈηÓÔÔ›ËÛË ‹ Êfi‚Ô ÁÈ· ÌË ÈηÓÔÔ›ËÛË
ñ ÛÙȘ ·ÔÊ¿ÛÂȘ ÙÔ˘ ¿Û¯ÔÓÙÔ˜ ˘ÔÎÂÈ̤ÓÔ˘: Ì ÙÔ Ó· ÙÔ ˘Ô¯ÚÂÒÓÂÈ Ó· ÂÎÙÂϤÛÂÈ ¤Ó· ηı‹ÎÔÓ (obligateur) ‹ οÓÔÓÙ¿˜ ÙÔ Ó· Û˘ÓÂȉËÙÔÔÈ‹ÛÂÈ ÌÈ· ··ÁfiÚ¢ÛË Ô˘ Ú¤ÂÈ Ó· Û‚·ÛÙ› (interdicteur).
ñ ˘Ô¯Ú¤ˆÛË ‹ ··ÁfiÚ¢ÛË
ñ ™˘Ì‚Ô˘Ï‡ÔÓÙ·˜ ÙÔ ¿Û¯ÔÓ ˘ÔΛÌÂÓÔ Ó· ·Ó·Ï¿‚ÂÈ ¤Ó· ηı‹ÎÔÓ, ÁÈ· Ó· ·ÔÎÙ‹ÛÂÈ Î¿ÔÈ· ÏÂÔÓÂÎÙ‹Ì·Ù· (conseilleur) ‹ ·ÔÙÚ¤ÔÓÙ·˜ ÙÔ ¿Û¯ÔÓ ˘ÔΛÌÂÓÔ ·fi οÔÈÔ ¤ÚÁÔ, ÁÈ· Ó· ·ÔʇÁÂÈ Î¿ÔÈ· ÌÂÈÔÓÂÎÙ‹Ì·Ù· Ô˘ ÚÔ·ÙÔ˘Ó ·fi ÙËÓ ÂÎÙ¤ÏÂÛË ÙÔ˘ ¤ÚÁÔ˘ (déconseilleur) Ì ÂȯÂÈÚ‹Ì·Ù· (›ÎÏËÛË ÛÙË ÏÔÁÈ΋)
ñ Û˘Ì‚Ô˘Ï‹ ‹ ·ÔÙÚÔ‹
EY£YMIA ™TAYPO°IANNO¶OY§OY
ñ TÔ ‰ÚˆÓ ˘ÔΛÌÂÓÔ Ô˘ ÙÚÔÔÔÈ› 1. ·˘Ùfi Ô˘ ‚ÂÏÙÈÒÓÂÈ (améliorateur) / ·ÓÙ·Ì›‚ÂÈ
2. ·˘Ùfi Ô˘ ˘Ô‚·ıÌ›˙ÂÈ (dégradateur) / ÙÈ̈Ú›
ñ ·˘Ùfi Ô˘ ‰È·ÙËÚ› 1. ·˘Ùfi Ô˘ ÚÔÛٷهÂÈ 2. ·˘Ùfi Ô˘ ÛÙÂÚ›.
123
√ ·ÓÙÈÎÂÈÌÂÓÈο ÂËÚ·˙fiÌÂÓÔ˜ ·fi: ñ ÙÚÔÔÔ›ËÛË 1. ‚ÂÏÙ›ˆÛË, ÔfiÙÂ Â›Ó·È ÂˆÊÂÏÔ‡ÌÂÓÔ Ù˘ ‚ÂÏÙ›ˆÛ˘ ˘ÔΛÌÂÓÔ (beneficiaire d' amélioration) 2. ˘Ô‚¿ıÌÈÛË, ÔfiÙÂ Â›Ó·È ı‡Ì· ˘Ô‚¿ıÌÈÛ˘ (victime de dégradation) ñ ‰È·Ù‹ÚËÛË 1. ÚÔÛÙ·Û›· (protection) 2. ÛÙ¤ÚËÛË (frustration)
ΔÔ ‰ÚˆÓ ˘ÔΛÌÂÓÔ ÌÔÚ› Ó· ‰Ú·: ∞. ÂÎÔ‡ÛÈ· 1. ñ ñ ñ
ÛÙË Ê¿ÛË Ù˘ Èı·ÓfiÙËÙ·˜ fiÓÙ·˜ ÏËÚÔÊÔÚË̤ÓÔ ‹ ÌË ÏËÚÔÊÔÚË̤ÓÔ ÁÈ· ¤Ó· ηı‹ÎÔÓ Ì ΛÓËÙÚÔ ‹ ¯ˆÚ›˜ ΛÓËÙÚÔ Ó· ÂÎÏËÚÒÛÂÈ ÙÔ Î·ı‹ÎÔÓ ÚÔÁÚ·ÌÌ·Ù›˙ÔÓÙ·˜ ÙËÓ ÂÎÏ‹ÚˆÛË ‹ ÙË ÌË ÂÎÏ‹ÚˆÛË ÙÔ˘ ηı‹ÎÔÓÙÔ˜
2. ÛÙË Ê¿ÛË Ù˘ ÂͤÏÈ͢ Ù˘ ‰Ú¿Û˘ ñ ¤¯ÂÈ ·ıËÙÈÎfi ÚfiÏÔ ‹ ñ ¤¯ÂÈ ÂÓÂÚÁËÙÈÎfi ÚfiÏÔ 3. ÛÙË Ê¿ÛË ÙÔ˘ ·ÔÙÂϤÛÌ·ÙÔ˜ ñ ¤¯ÂÈ ÂÈÙ˘¯›· ñ ‰ÂÓ ¤¯ÂÈ ÂÈÙ˘¯›· μ. ·ÎÔ‡ÛÈ· 1. ¯·Ú·ÎÙËÚ›˙ÂÙ·È ·fi ÙȘ ·Èٛ˜ Ù˘ ¿ÁÓÔÈ¿˜ ÙÔ˘ 2. ¯·Ú·ÎÙËÚ›˙ÂÙ·È ·fi Ì›· Û¯¤ÛË ÚÔ˜ ÌÈ· ÚÔÁÚ·ÌÌ·ÙÈṲ̂ÓË ‰Ú¿ÛË.
124
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
4. ∏ Έ‰ÈÎÔÔ›ËÛË Ù˘ ·Ê‹ÁËÛ˘ √ Bremond ÔÚ›˙ÂÈ ÙËÓ ÏÔ΋ «Û·Ó ÌÈ· ·ÎÔÏÔ˘ı›· ÁÂÁÔÓfiÙˆÓ Ô˘ Û˘Ó‰¤ÔÓÙ·È ÛÙËÓ ÂÓfiÙËÙ· ÌÈ·˜ ›‰È·˜ ÈÛÙÔÚ›·˜», ÂÈÛËÌ·›ÓÔÓÙ·˜, fï˜, fiÙÈ ‰ÂÓ ˘¿Ú¯ÂÈ Û¯Â‰fiÓ Î·Ó¤Ó· ·ÊËÁËÌ·ÙÈÎfi ΛÌÂÓÔ Ô˘ Ó· ÂÚÈÔÚ›˙ÂÙ·È Û ÌÈ· Ù¤ÙÔÈ· ·ÎÔÏÔ˘ı›·. À¿Ú¯Ô˘Ó ÏËÚÔÊÔڛ˜ Ô˘ ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ÂÚÈÔÚÈÛÙÔ‡Ó ÛÙȘ ·ÊËÁËÌ·ÙÈΤ˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ, Ô˘ ‰ÂÓ ÂÎÊÚ¿˙Ô˘Ó ÁÂÁÔÓfiÙ· Î·È ÔÈ Ôԛ˜ ˆÛÙfiÛÔ ‰ÂÓ Â›Ó·È ÏÈÁfiÙÂÚÔ ÛËÌ·ÓÙÈΤ˜ ÁÈ· ÙËÓ ·ÓÙ›ÏË„Ë ÙÔ˘ ÌËӇ̷ÙÔ˜, fiˆ˜ ÔÈ ÂÚÈÁڷʤ˜ ÚÔÛÒˆÓ, ÔÈ Ï˘ÚÈΤ˜ ÂÍ¿ÚÛÂȘ, Ù· ‰È‰·ÎÙÈο ·ÔÛ¿ÛÌ·Ù·, ÔÈ ÊÈÏÔÛÔÊÈΤ˜ ÛΤ„ÂȘ. ™˘¯Ó¿ ·˘Ù¿ Â›Ó·È ÙÔ ·ÏËıÈÓfi ΛÌÂÓÔ ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ Ë ÏÔ΋ Â›Ó·È ÙÔ «ÚÔ-ΛÌÂÓÔ», ÙÔ ÚfiÛ¯ËÌ· (Bremond 1973, 322). ∂›Û˘, ÙÔÓ›˙ÂÈ fiÙÈ ‰ÂÓ ·ÌÊÈÛ‚ËÙ› ÙËÓ ÔÏ˘ÏÔÎfiÙËÙ· ÙÔ˘ ·ÊËÁËÌ·ÙÈÎÔ‡ ÎÂÈ̤ÓÔ˘, ÛÙÔ ÔÔ›Ô ÂÌϤÎÔÓÙ·È ÔÏÏÔ› ÎÒ‰ÈΘ, ¤Ó·˜ ·fi ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ Â›Ó·È Ô ÎÒ‰Èη˜ ÙˆÓ ÚfiψÓ, Ô˘ Â›Ó·È Î·È Ô ÈÔ Â‡ÎÔÏ· ·ÔΈ‰ÈÎÔÔÈ‹ÛÈÌÔ˜, Ô ÈÔ Â˘·Ó¿ÁÓˆÛÙÔ˜ ·ÏÏ¿ Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓ· Î·È Ô ÈÔ ‰ÂÛÌ¢ÙÈÎfi˜. £ÂˆÚ› ÙËÓ ·Ó¿Ï˘ÛË ·˘ÙÔ‡ ÙÔ˘ ÎÒ‰Èη ˆ˜ ÚÔ··ÈÙÔ‡ÌÂÓÔ, ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó· ÙÂı› ÌÈ· ÌÂıÔ‰È΋ ÂÚÒÙËÛË ÙˆÓ ÛËÌ·ÛÈÒÓ Ô˘ ·Ú·¯ˆÚÔ‡ÓÙ·È ·fi ÙÔ˘˜ ¿ÏÏÔ˘˜ ÎÒ‰ÈΘ Î·È Ó· Á›ÓÂÈ Ë Û‡ÓıÂÛË Ù˘ ¤ÓÓÔÈ·˜ (ÌÔÓ·‰È΋˜ ‹ ÔÏÏ·Ï‹˜) ÙÔ˘ ÎÂÈ̤ÓÔ˘. ∞ÎfiÌË, ˘ÔÛÙËÚ›˙ÂÈ ˆ˜ Ë ÚÔÙÂÈÓfiÌÂÓË ·fi ·˘ÙfiÓ Îˆ‰ÈÎÔÔ›ËÛË ÙˆÓ ÚfiÏˆÓ ÚÔÛʤÚÂÈ ¤Ó· ÔÈÎÔ˘ÌÂÓÈÎfi Ï·›ÛÈÔ ·Ó·ÊÔÚ¿˜ ÁÈ· ÙËÓ ÂÎÙ›ÌËÛË ÙÔ˘ ‚·ıÌÔ‡ ÚˆÙÔÙ˘›·˜ οı ·ÊËÁ‹Ì·ÙÔ˜. «¢ÂÓ ÈÛÙ‡ԢÌ ˆ˜ ÌÔÚ› ηÓ›˜ Ó· “ÔÏÈÔÚ΋ÛÂÈ” ÙËÓ ¤ÓÓÔÈ· ÂÓfi˜ ·ÊËÁËÌ·ÙÈÎÔ‡ ÎÂÈ̤ÓÔ˘ ¯ˆÚ›˜ Ó· ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È ÌfiÓÈÌ· Û ¤Ó· Û‡ÛÙËÌ· Úfiψӻ ϤÂÈ Ô Bremond (1973, 335) Î·È ÈÔ Î¿Ùˆ ˆ˜ «Ë ÏÔÁÈ΋ ÙˆÓ ÚfiÏˆÓ ÂÈ‚¿ÏÏÂÙ·È ·ÓÙÔ‡ Î·È ¿ÓÙ· Û·Ó ÙË ÌfiÓË ·Ú¯‹ ÌÈ·˜ Û˘ÓÂÎÙÈ΋˜ ÔÚÁ¿ÓˆÛ˘ ÙˆÓ ÁÂÁÔÓfiÙˆÓ Ì¤Û· ÛÙËÓ ÏÔ΋». ΔÔ ·Ê‹ÁËÌ· Â›Ó·È ¤Ó· Û‡ÌÏÂÁÌ· ÚfiÏˆÓ Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓˆÓ ‹ ‰È·‰Ô¯ÈÎÒÓ. ∫¿ı ÚfiÏÔ˜ ·Ó·Ï‡ÂÙ·È ÛÂ Û˘Ó‰˘·ÛÌfi Ì ÙȘ ‰È·‰Èηۛ˜. ∫¿ı ‰È·‰Èηۛ· ÌÔÚ› Ó· Á›ÓÂÈ ·ÓÙÈÏËÙ‹ ÛÙ· ÙÚ›· ÛÙ¿‰È· Ù˘ ·Ó¿Ù˘Í‹˜ Ù˘ (Èı·ÓfiÙËÙ·, ¤Ú·ÛÌ· ÛÙËÓ Ú¿ÍË, ÔÏÔÎÏ‹ÚˆÛË) Î·È ÌÔÚ› ÙÔ ·Ê‹ÁËÌ· Ó· οÓÂÈ ·Ó·ÊÔÚ¿ Û ÌÈ· ‰È·‰Èηۛ·, fi¯È ÁÈ· Ó· ÂÈÛËÌ¿ÓÂÈ ÙËÓ Èı·ÓfiÙËÙ·, ÙÔ ¤Ú·ÛÌ· ÛÙËÓ Ú¿ÍË ‹ ÙËÓ ÔÏÔÎÏ‹ÚˆÛ‹ Ù˘, ·ÏÏ¿ ÁÈ· Ó· Ù· ·ÚÓËı›. √È ‰È·‰Èηۛ˜ Ô˘ Û˘Ó‰˘¿˙ÔÓÙ·È, ÁÈ· Ó· ÔÚ›ÛÔ˘Ó ÙÔ ÚfiÏÔ, ‰È·ÙËÚÔ‡Ó ÌÂٷ͇ ÙÔ˘˜ οÔȘ Û˘ÓÙ·ÎÙÈΤ˜ Û¯¤ÛÂȘ (‰È·‰Ô¯‹, Û˘Á¯ÚÔÓ›· / ÙÔ Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓÔ, ·ÈÙÈfiÙËÙ·, Û˘Ó·ÁˆÁ‹). ∂Í¿ÏÏÔ˘ οı ‰È·‰Èηۛ· ‰È·ÙËÚ› ÌÈ· Û¯¤ÛË Î·ÙËÁÔÚÔ˘Ì¤ÓÔ˘ Ì ˘ÔΛÌÂÓÔ Ì ¤Ó· ‹ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ÚfiÛˆ· (Ô˘ ÛÙÔ ·Ê‹ÁËÌ· ¤¯Ô˘Ó ¤Ó· ·ÚÈÔ fiÓÔÌ·), Ô˘ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· Â›Ó·È ¿Û¯ÔÓÙ· ‹ ‰ÚÒÓÙ· ˘ÔΛÌÂÓ· ·˘Ù‹˜ Ù˘ ‰È·‰Èηۛ·˜. Δ·
EY£YMIA ™TAYPO°IANNO¶OY§OY
125
‰ÚÒÓÙ· ˘ÔΛÌÂÓ· Ì ÙË ÛÂÈÚ¿ ÙÔ˘˜ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ÚÔηÏÔ‡Ó Ì ÙË ı¤ÏËÛ‹ ÙÔ˘˜ ‹ fi¯È ·˘Ù‹ ÙË ‰È·‰Èηۛ· (Bremond 1973, 309). ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÒÓÙ·˜ ÙËÓ ÔÚÔÏÔÁ›· ÙÔ˘ ΔÔÓÙfiÚÔÊ, Ô Bremond ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È ÛÙË ‚·ÛÈ΋ ·ÊËÁËÌ·ÙÈ΋ ÚfiÙ·ÛË. √È ÏËÚÔÊÔڛ˜ Ô˘ ·Ó·Ê¤ÚÔÓÙ·È Û ·˘Ù‹ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ÂÓˆıÔ‡Ó ÛÙÔÓ ·Ú·Î¿Ùˆ ›Ó·Î·: Û˘ÓÙ·ÎÙÈ΋ ‰È·‰Èη- Ê¿ÛË Ù˘ Û¯¤ÛË Û›· ‰È·‰Èηۛ·˜:
‚Ô‡ÏËÛË:
ñ Èı·ÓfiÙËÙ·, ñ ÂÎÔ‡ÛÈ· ñ ¤Ú·ÛÌ· ñ ·ÎÔ‡ÛÈ· ÛÙËÓ Ú¿ÍË, ñ ÔÏÔÎÏ‹ÚˆÛË
ÚfiÏÔÈ ÚÔÛÒˆÓ ‰ÚˆÓ ˘ÔΛÌÂÓÔ
¿Û¯ÔÓ ˘ÔΛÌÂÓÔ
¶ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘, ÏÔÈfiÓ, Ó· ·Ó·Ï‡ÛÂÈ Î¿ÔÈÔ˜ ÙËÓ ÏÔ΋ Û ¤Ó· ·Ê‹ÁËÌ· Û‡Ìʈӷ Ì ÙË ıˆڛ· ÙÔ˘ Bremond, Ú¤ÂÈ Ó· ‰È¢ÎÚÈÓ›ÛÂÈ ÙȘ ‰È·‰Èηۛ˜ ‰Ú¿Û˘ Î·È Ó· Û˘Ó‰¤ÛÂÈ ·˘Ù¤˜ ÙȘ ‰È·‰Èηۛ˜ Î·È Ù· ÛÙÔȯ›· ÙÔ˘˜ ÌÂ Û˘ÓÙ·ÎÙÈΤ˜ Û¯¤ÛÂȘ. √È ÚfiÏÔÈ, ÔÈ ·ÊËÁËÌ·ÙÈΤ˜ ‰È·‰Èηۛ˜ (‹ ‰È·‰Èηۛ˜ ‰Ú¿Û˘) Î·È ÔÈ Ê¿ÛÂȘ ÙˆÓ ‰È·‰ÈηÛÈÒÓ Â›Ó·È ·ÏÏËÏÔÛ˘Ó‰ÂfiÌÂÓ· ÛÙÔȯ›·. ªÂٷ͇ ‰‡Ô ·ÊËÁËÌ·ÙÈÎÒÓ ÚÔÙ¿ÛÂˆÓ Ô˘ ·ÊÔÚÔ‡Ó ‰È·ÊÔÚÂÙÈΤ˜ ‰È·‰Èηۛ˜, ˘¿Ú¯Ô˘Ó Û¯¤ÛÂȘ ¯ÚÔÓÔÏÔÁÈ΋˜ Ù¿Í˘, Ê˘ÛÈ΋˜ ·ÈÙÈfiÙËÙ·˜ ‹ ÏÔÁÈ΋˜ Û¯¤Û˘ (Bremond 1973, 315). ¶ÈÔ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ӷ, fiÙ·Ó Ë ·Ê‹ÁËÛË ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙ÂÈ ‰‡Ô ÁÂÁÔÓfiÙ· Ù˘ ÈÛÙÔÚ›·˜, ¯ˆÚ›˜ Ó· ÂÁηıÈÛÙ¿ ÌÈ· Û¯¤ÛË ÌÂٷ͇ ÙÔ˘˜ (fiÙ·Ó ‰ËÏ·‰‹ ‰ÂÓ ÂÍ·ÚÙ¿Ù·È Ë ‡·ÚÍË ÙÔ˘ ÂÓfi˜ ·fi ÙËÓ ‡·ÚÍË ÙÔ˘ ¿ÏÏÔ˘) ¤¯Ô˘Ó ÌfiÓÔ ¯ÚÔÓÔÏÔÁÈ΋ Û¯¤ÛË: ÌÔÚ› Ó· Û˘Ì‚·›ÓÔ˘Ó Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓ· ‹ ‰È·‰Ô¯Èο. ŸÙ·Ó ÌÈ· ‰È·‰Èηۛ· ∞ ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙ÂÙ·È Û·Ó Ó· Û˘Ì‚¿ÏÏÂÈ, ÒÛÙ ÌÈ· ¿ÏÏË ‰È·‰Èηۛ· μ Ó· ÂÚ¿ÛÂÈ ÛÙËÓ Ú¿ÍË ‹ Ó· ÔÏÔÎÏËÚˆı›, ÙfiÙÂ Ë Û¯¤ÛË ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ‰‡Ô ‰È·‰ÈηÛÈÒÓ Â›Ó·È Û¯¤ÛË ·ÈÙ›Ô˘-·ÔÙÂϤÛÌ·ÙÔ˜. À¿Ú¯ÂÈ Î·È ÌÈ· ȉȷ›ÙÂÚË ÂÚ›ÙˆÛË ·ÈÙÈfiÙËÙ·˜: Ë Û¯¤ÛË Ì¤ÛÔ˘-ÛÎÔÔ‡, fiÙ·Ó ‰ËÏ·‰‹ ÌÈ· ‰È·‰Èηۛ· ∞ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ› ˆ˜ ̤ÛÔ, ÒÛÙ ӷ ÚÔ¯ˆÚ‹ÛÂÈ ‹ Ó· ÔÏÔÎÏËÚˆı› ÌÈ· ‰È·‰Èηۛ· μ. À¿Ú¯ÂÈ Î·È ÌÈ· ¿ÏÏË È‰È·›ÙÂÚË ÂÚ›ÙˆÛË ·ÈÙÈfiÙËÙ·˜: Ë Û¯¤ÛË ÂÌÔ‰›Ô˘-ÛÎÔÔ‡, fiÙ·Ó ‰ËÏ·‰‹ ÌÈ· ‰È·‰Èηۛ· ∞ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ› ˆ˜ ÂÌfi‰ÈÔ,
126
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
Ô˘ ‰ÂÓ ·Ê‹ÓÂÈ Ó· ÚÔ¯ˆÚ‹ÛÂÈ ÛÙËÓ Ú¿ÍË ‹ Ó· ÔÏÔÎÏËÚˆı› ÌÈ· ¿ÏÏË ‰È·‰Èηۛ· μ. ™‡Ìʈӷ Ì ٷ ·Ú·¿Óˆ ÔÈ Û˘ÓÙ·ÎÙÈΤ˜ Û¯¤ÛÂȘ ÙˆÓ ·ÊËÁËÌ·ÙÈÎÒÓ ÚÔÙ¿ÛÂˆÓ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ·Ú·ÛÙ·ıÔ‡Ó ˆ˜ ÂÍ‹˜ (Bremond 1973, 321): ∞ÓÂÍ¿ÚÙËÙ˜
1. Δ·˘Ùfi¯ÚÔÓ˜ 2. ¢È·‰Ô¯ÈΤ˜
∂Í·ÚÙË̤Ó˜
1) Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓ˜ ñ ÏÔÁÈΤ˜ ñ Ê˘ÛÈΤ˜ 2) ‰È·‰Ô¯ÈΤ˜ ñ ÏÔÁÈΤ˜ ñ Ê˘ÛÈΤ˜ (Ë ∞ ·ÈÙ›· Ù˘ μ) ➢ ıÂÙÈ΋ ·ÈÙ›· (Ë ∞ ̤ÛÔ ÁÈ· ÙËÓ μ) ➢ ·ÚÓËÙÈ΋ ·ÈÙ›· (Ë ∞ ÂÌfi‰ÈÔ ÁÈ· ÙËÓ μ)
∞ÎÔÏÔ˘ı› ¤Ó· Û¯ËÌ·ÙÈÎfi ‰È¿ÁÚ·ÌÌ· Ì ٷ ‚·ÛÈο ÛËÌ›· ÙÔ˘ ÌÔÓÙ¤ÏÔ˘ ÙÔ˘ μremond :
EY£YMIA ™TAYPO°IANNO¶OY§OY
™À¡Δ∞∫Δπ∫∂™ ™Ã∂™∂π™ ¢π∞¢π∫∞™πø¡ – ¯ÚfiÓÔ˘ (‰È·‰Ô¯ÈΤ˜-Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓ˜) – ·ÈÙÈfiÙËÙ·˜ - ÏÔÁÈ΋ Û¯¤ÛË
KINHTPA ñ H‰ÔÓÈο ñ HıÈο ñ P·ÏÈÛÙÈο
¢π∞¢π∫∞™π∞ μ
¢π∞¢π∫∞™π∞ ∞
º∞™∂π™ ¢π∞¢π∫∞™π∞™
ƒ√§√π
¶Èı·ÓfiÙËÙ· ¢ÚˆÓ ˘ÔΛÌÂÓÔ (ÂÎÔ‡ÛÈ· ‹ ·ÎÔ‡ÛÈ·)
¶¿Û¯ÔÓ ˘ÔΛÌÂÓÔ
– ·ÓÙ·Ì›‚ÂÈ – ÙÈ̈Ú› ÂËÚ¿˙ÂÈ: – ÏËÚÔÊÔÚÒÓÙ·˜ ‹ fi¯È/ – ÚÔηÏÒÓÙ·˜ ÂÈı˘Ì›· ‹ Êfi‚Ô/ – ˘Ô¯ÚÂÒÓÔÓÙ·˜ ‹ ··ÁÔÚ‡ÔÓÙ·˜/ – Û˘Ì‚Ô˘Ï‡ÔÓÙ·˜ ‹ ·ÔÙÚ¤ÔÓÙ·˜
ÙÚÔÔÔÈ› – ‚ÂÏÙÈÒÓÂÈ – ˘Ô‚·ıÌ›˙ÂÈ ‹ ‰È·ÙËÚ› – ÚÔÛٷهÂÈ – ÛÙÂÚ›
127
– ˆÊÂÏÔ‡ÌÂÓÔ ·ÓÙ·ÌÔÈ‚‹˜ – ı‡Ì· ÙÈ̈ڛ·˜
ÂËÚ¿˙ÂÙ·È (˘ÔÎÂÈÌÂÓÈο) – ·fi ÙË ‰Ôı›۷ ÏËÚÔÊÔÚ›· – ·fi ÚfiÎÏËÛË ÈηÓÔÔ›ËÛ˘ ‹ ‰˘Û·Ú¤ÛÎÂÈ·˜ – ·fi ÚfiÎÏËÛË ÂÏ›‰·˜ ‹ Êfi‚Ô˘
∞ÔÙ¤ÏÂÛÌ·
¶Ú·ÁÌ¿ÙˆÛË (‹ ÌË Ú·ÁÌ¿ÙˆÛË) Ù˘ Èı·ÓfiÙËÙ·˜ (¤Ú·ÛÌ· ÛÙËÓ Ú¿ÍË)
˘Ê›ÛÙ·Ù·È (›)‰Ú·ÛË (·ÓÙÈÎÂÈÌÂÓÈο) – ·fi ÙÚÔÔÔÈË̤ÓË Î·Ù¿ÛÙ·ÛË ‚ÂÏÙ›ˆÛ˘ ‹ ˘Ô‚¿ıÌÈÛ˘ – ·fi ηٿÛÙ·ÛË ‰È·Ù‹ÚËÛ˘: ÚÔÛÙ·Û›·˜ ‹ ÛÙ¤ÚËÛ˘ (Î·È ÛÙȘ ‰˘Ô ÂÚÈÙÒÛÂȘ ÙÔ ¿Û¯ÔÓ ˘ÔΛÌÂÓÔ Â›Ó·È ÂˆÊÂÏÔ‡ÌÂÓÔ ‹ ı‡Ì· )
128
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
μã ª∂ƒ√™. ∂º∞ƒª√°∏ Δ∏™ £∂øƒπ∞™ - ¶∞ƒ√À™π∞™∏ ∂Àƒ∏ª∞Δø¡ Δ∏™ ª∂§∂Δ∏™ I. ƒfiÏÔÈ Î·È ‰È·‰Èηۛ˜ ÛÙ· ‰ÈËÁ‹Ì·Ù· Ù˘ ∞ã °˘ÌÓ·Û›Ô˘ £· ‰Ô‡Ì ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· οÔÈ· ‚·ÛÈο ÛËÌ›· Ù˘ ıˆڛ·˜ ÙÔ˘ Bremond Î·È ı· ÂϤÁÍÔ˘Ì ·Ó ÂÌÊ·Ó›˙ÔÓÙ·È ÛÙ· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ·fi Ù· ‰ÈËÁ‹Ì·Ù· Ô˘ ·Ó·Ï‡Û·ÌÂ, ı· ÚÔ¯ˆÚ‹ÛÔ˘Ì ‰ËÏ·‰‹ Û ÌÈ· ÔÚÈ˙fiÓÙÈ· ·Ó·ÊÔÚ¿-Έ‰ÈÎÔÔ›ËÛË. 1. ƒfiÏÔÈ ‰ÚÒÓÙˆÓ ‹ ·Û¯fiÓÙˆÓ ˘ÔÎÂÈ̤ӈÓ: ÂÓ·ÏÏ·Á‹ ÚfiÏˆÓ ªÈ· ÚÒÙË ‚·ÛÈ΋ ı¤ÛË ÙÔ˘ Bremond Â›Ó·È Ë ‡·ÚÍË ‰‡Ô ‚·ÛÈÎÒÓ ÚfiÏˆÓ Û οı ·Ê‹ÁËÌ·: Ô ÚfiÏÔ˜ ÙÔ˘ ¿Û¯ÔÓÙÔ˜ Î·È Ô ÚfiÏÔ˜ ÙÔ˘ ‰ÚÒÓÙÔ˜ ˘ÔÎÂÈ̤ÓÔ˘. Δ· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ·fi Ù· ÚfiÛˆ· ÙÔ˘ ·ÊËÁ‹Ì·ÙÔ˜ ÂÓ·ÏÏ¿ÛÛÔÓÙ·È Û ·˘ÙÔ‡˜ ÙÔ˘˜ ÚfiÏÔ˘˜. ΔÔ ›‰ÈÔ ÚfiÛˆÔ fiÙ ·›˙ÂÈ ÙÔ ÚfiÏÔ ÙÔ˘ ¿Û¯ÔÓÙÔ˜ Î·È fiÙ ÙÔ ÚfiÏÔ ÙÔ˘ ‰ÚÒÓÙÔ˜ ˘ÔÎÂÈ̤ÓÔ˘. ∞˘Ùfi ÙÔ ‚Ï¤Ô˘Ì ۯ‰fiÓ Û fiÏ· Ù· ‰ÈËÁ‹Ì·Ù·. °È· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ· Ô Ó·Úfi˜ ÙÛ·ÁοÚ˘ Â›Ó·È ‰ÚˆÓ ˘ÔΛÌÂÓÔ, ÙÔ ÔÔ›Ô ‚ÂÏÙÈÒÓÂÈ ÙË ˙ˆ‹ ÙÔ˘ Ì ÙË ‰Ú¿ÛË ÙÔ˘, Î·È Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓ· ¿Û¯ÔÓ ˘ÔΛÌÂÓÔ, ˆÊÂÏÔ‡ÌÂÓÔ Ù˘ ‚ÂÏÙ›ˆÛ˘ Ô˘ ÙÔ ›‰ÈÔ ¤¯ÂÈ ÂÈÙ‡¯ÂÈ («Δ· ÎfiÎÎÈÓ· ÏÔ˘ÛÙÚ›ÓÈ·»). ∂›Û˘, Ô ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ‹˜ Î·È Ë Î· ¢¤ÛÔÈÓ· («√ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ‹˜»), Ô μ¿Óη˜ Î·È Ô ·Ô‡˜ (Ô ÔÔ›Ô˜ Â›Ó·È Èı·Ófi ¿Û¯ÔÓ Î·È Èı·Ófi ‰ÚˆÓ ˘ÔΛÌÂÓÔ) («√ μ¿Óη˜»), Ô Ï‡ÎÔ˜ Î·È Ë Á·˚‰Ô˘Ú›ÙÛ· («ΔÔ ÌÓ‹Ì· Ù˘ Ì¿Ó·˜»), Ë ·ÊËÁ‹ÙÚÈ· ÛÙÔ «™ÙÚ›ÁÁÏ· Î·È Î·ÏÏÔÓ‹» ·›˙Ô˘Ó Î·È ÙÔ˘˜ ‰‡Ô ÚfiÏÔ˘˜. À¿Ú¯Ô˘Ó, ‚¤‚·È·, ÚfiÏÔÈ ·Û¯fiÓÙˆÓ ˘ÔÎÂÈÌ¤ÓˆÓ Ô˘ ‰Â ÌÂÙ·ÙÚ¤ÔÓÙ·È Û ‰ÚÒÓÙ· ˘ÔΛÌÂÓ·. ªÔÚ› ¤Ó· ÚfiÛˆÔ Ó· ·Ú·Ì¤ÓÂÈ ¯ˆÚ›˜ ·ÓÙ›‰Ú·ÛË ÌÚÔÛÙ¿ Û ÁÂÁÔÓfiÙ· Ô˘ ÙÔ ÂËÚ¿˙Ô˘Ó: ›Ù ÂÂȉ‹ ‰ÂÓ Ù· Û˘ÓÂȉËÙÔÔÈ› ›Ù ÂÂȉ‹ ‰Â ÓÈÒıÂÈ Î·Ó¤Ó· ΛÓËÙÚÔ, ÁÈ· Ó· ·ÓÙȉڿÛÂÈ, ›Ù ÂÂȉ‹ ÌÈ· ·ÓÙÂÏ‹˜ ·‰˘Ó·Ì›· ÙÔ ÂÌÔ‰›˙ÂÈ (Bremond 1973, 174). ŒÓ· Ù¤ÙÔÈÔ ÚfiÛˆÔ Â›Ó·È Ô ·Ô‡˜, Ô ÔÔ›Ô˜ Ê·›ÓÂÙ·È ÂÓÙÂÏÒ˜ ·Ó‹ÌÔÚÔ˜ Ó· ·ÓÙȉڿÛÂÈ ÌÚÔÛÙ¿ ÛÙË Û˘ÌÂÚÈÊÔÚ¿ ÙÔ˘ ÁÈÔ˘ ÙÔ˘ Ô˘ ÙÔÓ ˘ÔÙÈÌ¿ («Ô ·Ô‡˜ ·Ó·ÛÙ¤Ó·Í ÌfiÓÔ Î·È ‰ÂÓ Â›Â Ù›ÔÙ·») («√ ·Ô‡˜ Î·È ÙÔ ÂÁÁÔÓ¿ÎÈ»). ∏ Ù‡¯Ë ÂÓfi˜ ÚÔÛÒÔ˘, Ô˘ ıˆÚÂ›Ù·È ¿Û¯ÔÓ ˘ÔΛÌÂÓÔ, ÂÍ·ÚÙ¿Ù·È Û ÌÂÁ¿ÏÔ ‚·ıÌfi ·fi ÙȘ ÚˆÙÔ‚Ô˘Ï›Â˜ Ô˘ ·›ÚÓÂÈ ÙÔ ›‰ÈÔ (ˆ˜ ‰ÚˆÓ ˘ÔΛÌÂÓÔ) ‹ ·ÎfiÌ· ·fi ÙȘ ÚˆÙÔ‚Ô˘Ï›Â˜ ¿ÏÏˆÓ ÚÔÛÒˆÓ Ô˘ ÙÔ ÂËÚ¿˙Ô˘Ó. ∏ Ù‡¯Ë ÙÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ‹, ÁÈ· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·, ÂÍ·ÚÙ¿Ù·È Î·È ·fi ÙȘ ‰ÈΤ˜ ÙÔ˘ Úˆ-
EY£YMIA ™TAYPO°IANNO¶OY§OY
129
ÙÔ‚Ô˘Ï›Â˜ (‰Ô˘Ï‡ÂÈ, ÁÈ· Ó· ÂÈ‚ÈÒÛÂÈ, ·Ô‰¤¯ÂÙ·È ÙËÓ ÚfiÛÎÏËÛË Ù˘ ΢ڛ·˜ ¢¤ÛÔÈÓ·˜) Î·È ·fi ÙȘ ÚˆÙÔ‚Ô˘Ï›Â˜ ¿ÏÏˆÓ ÚÔÛÒˆÓ (Ù˘ ·ÛÙ˘ÓÔÌ›·˜, ÙˆÓ Ô‰ËÁÒÓ Î·È Î˘Ú›ˆ˜ Ù˘ ΢ڛ·˜ ¢¤ÛÔÈÓ·˜) («√ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ‹˜»). ∏ Ù‡¯Ë ÙÔ˘ μ¿Óη ÂÍ·ÚÙ¿Ù·È ·fi ÙȘ ÚˆÙÔ‚Ô˘Ï›Â˜ ÙˆÓ ¿ÏψÓ: ÙÔ˘ ·ÊÂÓÙÈÎÔ‡ ÙÔ˘ (ÛÙË Ê¿ÛË Ù˘ ÔÏÔÎÏ‹ÚˆÛ˘ Ù˘ ˘Ô‚¿ıÌÈÛ˘ Ù˘ ηٿÛÙ·Û˘ ÙÔ˘ ·È‰ÈÔ‡), ÙÔ˘ ·Ô‡ ÙÔ˘ (ÛÙË Ê¿ÛË Ù˘ Èı·ÓfiÙËÙ·˜) ·ÏÏ¿ Î·È ÙÔ˘ ›‰ÈÔ˘ ÙÔ˘ μ¿Óη (ÛÙË Ê¿ÛË Ù˘ Èı·ÓfiÙËÙ·˜). ™Â ¤Ó·Ó ‹Úˆ· ·Ô‰›‰ÔÓÙ·È ÔÚÈṲ̂Ó˜ ȉÈfiÙËÙ˜ (Û¯ÂÙÈο Ì ÙËÓ ËÏÈΛ·, ÙÔ Ê‡ÏÔ, ÙËÓ ÎÔÈÓˆÓÈ΋ ηٿÛÙ·ÛË, ÙËÓ Â͈ÙÂÚÈ΋ ÂÌÊ¿ÓÈÛË ÎÏ.). ∫¿ÔȘ ·fi ·˘Ù¤˜ Â›Ó·È ÂÚÈÁÚ·ÊÈΤ˜, ¯ˆÚ›˜ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›· ÛÙËÓ ÏÔ΋, ÂÓÒ ¿ÏϘ ‰Â ı· ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· ·Ú·ÏÂÈÊıÔ‡Ó, ηıÒ˜ Û˘Ì‚¿ÏÏÔ˘Ó ÛÙËÓ ÏÔ΋ Ì ‰˘Ô ÙÚfiÔ˘˜: ›Ù ÂËÚ¿˙ÔÓÙ·È ·fi ÙËÓ ÂͤÏÈÍË ÙˆÓ Ú·ÁÌ¿ÙˆÓ Â›Ù ÙËÓ ÂËÚ¿˙Ô˘Ó. √È È‰ÈfiÙËÙ˜ ·˘Ù¤˜, ÏÔÈfiÓ, ¯·Ú·ÎÙËÚ›˙Ô˘Ó ÙÔ˘˜ ‹ÚˆÂ˜ Î·È ÙÔ˘˜ ηıÈÛÙÔ‡Ó ÈηÓÔ‡˜ Ó· ·›ÍÔ˘Ó ÙÔ ÚfiÏÔ ÙÔ˘ ¿Û¯ÔÓÙÔ˜ ‹ ÙÔ˘ ‰ÚÒÓÙÔ˜ ˘ÔÎÂÈ̤ÓÔ˘. °È· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ· Ë ¢¿ÊÓË, Ì ٷ «·Ú¿ÍÂÓ· Ú¿ÛÈÓ· Ì¿ÙÈ·» (¿Ú· ¤Ó· ÌË Û˘ÓËıÈṲ̂ÓÔ ÎÔÚ›ÙÛÈ), ÎfiÚË ÊÙˆ¯Ô‡ ηÏÏÈÙ¤¯ÓË Ô˘ «¤Ì·ı ·fi ÌÈÎÚ‹ Ó· οıÂÙ·È ÌÔÓ¿¯Ë Î·È Ó· ÔÓÂÈÚ‡ÂÙ·È» (228) Ô˘ ¿ÎÔ˘Á «ÙËÓ ·Ú¿ÍÂÓË ÊˆÓ‹ Ù˘ Á˘, ÙÔ „Èı‡ÚÈÛÌ· ÙˆÓ ‚Ú¿¯ˆÓ, ÙÔ ÊÏÔ›Û‚ÈÛÌ· ÙÔ˘ ı˘Ì·ÚÈÔ‡» (229), ¤ÁÈÓ ‰ÚˆÓ ˘ÔΛÌÂÓÔ Ì ‰Ú¿ÛË Î·ıÔÚÈÛÙÈ΋ ÁÈ· ÙËÓ Ù‡¯Ë ÙÔ˘ ·ÂÙfiÔ˘ÏÔ˘. ÀÔı¤ÙÔ˘Ì ˆ˜, ·Ó Ë ËÚˆ›‰· ‰ÂÓ Â›¯Â ·˘Ù¤˜ ÙȘ ȉÈfiÙËÙ˜, ·ÏÏ¿ ‹Ù·Ó ÏÔ‡ÛÈ·, ¯ˆÚ›˜ ·ʋ Ì ÙË Ê‡ÛË, ‰Â ı· ÌÔÚÔ‡Û ӷ ·Û¯ÔÏËı› Î·È Ó· ÛÒÛÂÈ ÙÔ ÌÈÎÚfi ·ÂÙfiÔ˘ÏÔ («∏ ¢¿ÊÓË»). 2. ∂ÎÔ‡ÛÈ· ‹ ·ÎÔ‡ÛÈ· ‰Ú¿ÛË ªÔÚÔ‡ÌÂ, ·ÎfiÌ·, Ó· οÓÔ˘Ì ‰È¿ÎÚÈÛË ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔ ‰ÚˆÓ ˘ÔΛÌÂÓÔ Ô˘ ‰Ú· ÂÎÔ‡ÛÈ· Î·È Û ·˘Ùfi Ô˘ ‰Ú· ·ÎÔ‡ÛÈ·. Δ· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ÚfiÛˆ· ‰ÚÔ˘Ó Ì ÙË ı¤ÏËÛ‹ ÙÔ˘˜ Î·È ÂȉÈÒÎÔ˘Ó Î¿ÔÈÔ ÛÙfi¯Ô. ™ÙËÓ ÂÚ›ÙˆÛË, fï˜, ÙÔ˘ ÂÁÁÔÓÔ‡ («√ ·Ô‡˜ Î·È ÙÔ ÂÁÁÔÓ¿ÎÈ») Ô ·ÊËÁËÙ‹˜ ‰Â Ì·˜ ‰›ÓÂÈ ÏËÚÔÊÔڛ˜ ÁÈ· Ù· ΛÓËÙÚ· Ù˘ ‰Ú¿Û˘ ÙÔ˘. ∞Ó ˘Ôı¤ÛÔ˘Ì fiÙÈ ÚÔÛ·ı› Ì ¤ÌÌÂÛÔ ÙÚfiÔ Ó· ‚ÂÏÙÈÒÛÂÈ ÙËÓ Î·Ù¿ÛÙ·ÛË ÙÔ˘ ·Ô‡ ÙÔ˘, ÙÔÓ ÔÔ›Ô ÔÈ ÁÔÓ›˜ ÙÔ˘ ·È‰ÈÔ‡ ¤¯Ô˘Ó ·Ú·ÁΈӛÛÂÈ, ˘Ô‰ÂÈÎÓ‡ÔÓÙ¿˜ ÙÔ˘˜, Ì ÙËÓ Î·Ù·Û΢‹ Ù˘ ͇ÏÈÓ˘ Á·‚¿ı·˜ Ô‡Ù ϛÁÔ Ô‡Ù Ôχ ˆ˜ Î·È ·˘ÙÔ› ı· ¤¯Ô˘Ó ÙËÓ ›‰È· ·ÓÙÈÌÂÙÒÈÛË ·fi ·˘Ùfi, fiÙ·Ó ÁÂÚ¿ÛÔ˘Ó, ÙfiÙ ıˆÚÂ›Ù·È ‰ÚˆÓ ˘ÔΛÌÂÓÔ Ô˘ ‰Ú· ÂÎÔ‡ÛÈ·. ∂¿Ó, fï˜, ˘Ôı¤ÛÔ˘Ì ˆ˜, ÏfiÁˆ Ù˘ ËÏÈΛ·˜ ÙÔ˘, ÙÔ ÂÁÁÔÓ¿ÎÈ ‰ÂÓ ·ÓÙÈÏ‹ÊıËΠÙËÓ ˘Ô‚¿ıÌÈÛË Ù˘ ηٿÛÙ·Û˘ ÙÔ˘ ·Ô‡ Î·È ıÂ-
130
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
ÒÚËÛ fiÙÈ ı· ¢¯·ÚÈÛÙ‹ÛÂÈ ÙÔ˘˜ ÁÔÓ›˜ ÙÔ˘, ÙfiÙ ı· ÙÔ ıˆڋÛÔ˘Ì ‰ÚˆÓ ˘ÔΛÌÂÓÔ Ô˘ ‰Ú· ·ÎÔ‡ÛÈ·, ·ÊÔ‡, ¯ˆÚ›˜ Ó· ÙÔ Î·Ù·Ï¿‚ÂÈ Î·È Ó· ÙÔ ÂȉÈÒÍÂÈ, ÚÔηÏ› ÙËÓ ·ÏÏ·Á‹ Ù˘ Û˘ÌÂÚÈÊÔÚ¿˜ ÙˆÓ ÁÔÓÈÒÓ ÙÔ˘ ÚÔ˜ fiÊÂÏÔ˜ ÙÔ˘ ·Ô‡ (¿ÏÏÔ ÛÙfi¯Ô ‰›ˆÎÂ Î·È ¿ÏÏÔÓ ¤Ù˘¯Â, Ì ÙËÓ ›‰È· ‰Ú¿ÛË). √ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ‹˜ ·Ú¿ ÙË ı¤ÏËÛ‹ ÙÔ˘ ÚÔηÏ› ‰˘Û·Ú¤ÛÎÂÈ· ÛÙÔ˘˜ Ô‰ËÁÔ‡˜ ÙˆÓ ·˘ÙÔÎÈÓ‹ÙˆÓ, ηıÒ˜ ÎÔÈÙ¿˙ÂÈ Ì ϷÈÌ·ÚÁ›· ÙȘ Û·ÎԇϘ Ì ٷ ÛÔÎÔÏ·Ù¤ÓÈ· Ï·ÁÔ˘‰¿ÎÈ·. ∂›Û˘, ¯ˆÚ›˜ Ó· ÙÔ ÂȉÈÒÎÂÈ ‚ÂÏÙÈÒÓÂÈ ÙË ˙ˆ‹ Ù˘ ΢ڛ·˜ ¢¤ÛÔÈÓ·˜, Ô˘ ·ÏÏÈÒ˜ ı· ÁÈfiÚÙ·˙ ÌfiÓË Ù˘ ÙË ÁÈÔÚÙ‹ ÙÔ˘ ¶¿Û¯· («√ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ‹˜»). ΔȘ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ˜ ÊÔÚ¤˜, fï˜, Ù· ÚfiÛˆ· ÙˆÓ ‰ÈËÁËÌ¿ÙˆÓ Ì ÙË ı¤ÏËÛ‹ ÙÔ˘˜ ۯ‰ȿ˙Ô˘Ó ‹ ÚÔηÏÔ‡Ó ÌÈ· ‰È·‰Èηۛ· ÙÚÔÔÔ›ËÛ˘ ‹ ‰È·Ù‹ÚËÛ˘. ∞˘Ùfi ÈÛ¯‡ÂÈ ÁÈ· ÙÔ˘˜ ÈÙÛÈÚ›ÎÔ˘˜ Ô˘ οÓÔ˘Ó Û·ÌÔÙ¿˙ ÛÙÔ˘˜ °ÂÚÌ·ÓÔ‡˜ («√È ÈÙÛÈÚ›ÎÔÈ»), ÙÔ ÊÙˆ¯fi ÙÛ·ÁοÚË («Δ· ÎfiÎÎÈÓ· ÏÔ˘ÛÙÚ›ÓÈ·»), ÙËÓ Î˘Ú›· ¢¤ÛÔÈÓ· («√ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ‹˜»), ÙÔ μ¿Óη, ÙÔ˘˜ χÎÔ˘˜ Ô˘ ·Ó·˙ËÙÔ‡Ó ÙÚÔÊ‹ Î·È ÙË Á·˚‰Ô˘Ú›ÙÛ· Ô˘ ÚÔÛٷهÂÈ ÙÔ Ô˘Ï·Ú¿ÎÈ Ù˘ («ΔÔ ÌÓ‹Ì· Ù˘ Ì¿Ó·˜») Î·È ÙË ¢¿ÊÓË Ô˘ ÛÒ˙ÂÈ ÙÔ ·ÂÙfiÔ˘ÏÔ («∏ ¢¿ÊÓË»). 3. ∫›ÓËÙÚ· Δ· ΛÓËÙÚ· ÙÔ˘ ¿Û¯ÔÓÙÔ˜ ˘ÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ ‹ ÙÔ˘ ‰ÚÒÓÙÔ˜ ˘ÔÎÂÈ̤ÓÔ˘, ÔÈ ÂÏ›‰Â˜ ‹ ÔÈ Êfi‚ÔÈ ÙÔ˘ Â›Ó·È ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓˆÓ ÁÂÁÔÓfiÙˆÓ Ô˘ ÂËÚ¤·Û·Ó ÙÔ ¿Û¯ÔÓ ˘ÔΛÌÂÓÔ ‹ ÙÔ ‰ÚˆÓ ˘ÔΛÌÂÓÔ. °È· ·˘Ù¤˜ ÙȘ ÂȉڿÛÂȘ ÌÔÚ› Ë ·Ê‹ÁËÛË Ó· ÌËÓ ·ÔηχÙÂÈ Ù›ÔÙ·, ÔfiÙÂ Ô ·Ó·ÁÓÒÛÙ˘/·ÎÚÔ·Ù‹˜/ı·ً˜ ¤¯ÂÈ ÙËÓ ÂÏ¢ıÂÚ›· Ó· οÓÂÈ ÙȘ ‰ÈΤ˜ ÙÔ˘ ˘Ôı¤ÛÂȘ. ªÔÚ›, fï˜, Ó· Û˘Ì‚Â› Î·È ÙÔ ·ÓÙ›ıÂÙÔ: Ô ·ÊËÁËÙ‹˜ Ó· ‰È¢ÎÚÈÓ›˙ÂÈ ÙȘ ÂȉڿÛÂȘ Ô˘ ÚÔËÁ‹ıËÎ·Ó ÙˆÓ ÎÈÓ‹ÙÚˆÓ. ŒÙÛÈ, ·ÔηχÙÔÓÙ·˜ ÙËÓ Â›‰Ú·ÛË, Ô ·ÊËÁËÙ‹˜ ÂÍËÁ› ÙÔ Î›ÓËÙÚÔ Î·È ·ÔηχÙÔÓÙ·˜ ÙÔ Î›ÓËÙÚÔ ÂÍËÁ› ÙËÓ Ú¿ÍË. ¶Ú¿ÁÌ·ÙÈ ÛÙËÓ ÂÚ›ÙˆÛË ÙÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ‹, Ô Êfi‚Ô˜ Ô˘ ‰Â›¯ÓÂÈ, fiÙ·Ó Ë Î˘Ú›· ¢¤ÛÔÈÓ· ÙÔÓ Î·Ï› ̤۷ ÛÙÔ Û›ÙÈ, ¤ÌÌÂÛ· ‰ÈηÈÔÏÔÁÂ›Ù·È ·fi ÙÔÓ ·ÊËÁËÙ‹ Ô˘ ϤÂÈ «ÙÔ ·È‰› ÙËÓ ÎÔ›Ù·Í η¯‡ÔÙ· Î·È „˘¯Ú¿, ÔÈÔ˜ ͤÚÂÈ ÙÈ Â›¯·Ó ‰ÂÈ Ù· Ì¿ÙÈ· ÙÔ˘ ÔÏËÌÂÚ›˜ ÛÙÔ ‰ÚfiÌÔ Î·È fiÛ· ›¯Â ‰È‰·¯Ù› ·fi ÙË «ÊÈÏ·ÓıÚˆ›·» ÙˆÓ ·ÓıÚÒˆÓ» (166). À·ÈÓ›ÛÛÂÙ·È, ÏÔÈfiÓ, Ô ·ÊËÁËÙ‹˜ fiÙÈ Î¿ÔÈ· ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓ· ÁÂÁÔÓfiÙ·, Ô˘ Û¯ÂÙ›˙ÔÓÙ·È Ì ÙËÓ ¤ÏÏÂÈ„Ë ÊÈÏ·ÓıÚˆ›·˜ ÙˆÓ ·ÓıÚÒˆÓ (Ë Ï¤ÍË «ÊÈÏ·ÓıÚˆ›·» ÂÓÙfi˜ ÂÈÛ·ÁˆÁÈÎÒÓ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÂ›Ù·È ÂÈÚˆÓÈο), ÂËÚ¤·Û·Ó Û˘Ó·ÈÛıËÌ·ÙÈο ÙÔÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ‹. ª¿ÏÈÛÙ· ˘¿Ú¯ÂÈ Î·È ÂÚÒÙËÛË ÛÙÔ Û¯ÔÏÈÎfi ‚È‚Ï›Ô Ô˘ ηÏ› ÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜ Ó· Ê·ÓÙ·-
EY£YMIA ™TAYPO°IANNO¶OY§OY
131
ÛÙÔ‡Ó ÔȘ ηٷÛÙ¿ÛÂȘ ¤Î·Ó·Ó ÙÔÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ‹ ÂÈÊ˘Ï·ÎÙÈÎfi ·¤Ó·ÓÙÈ ÛÙÔ˘˜ ·ÓıÚÒÔ˘˜ («√ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ‹˜»). Δ· ΛÓËÙÚ· ÙˆÓ ËÚÒˆÓ Â›Ó·È ‹ Ú·ÏÈÛÙÈο ‹ ËıÈο ‹ ˉÔÓÈο, Û‡Ìʈӷ Ì ÙÔÓ Bremond. ƒÂ·ÏÈÛÙÈÎfi Â›Ó·È ÙÔ Î›ÓËÙÚÔ Ô˘ οÓÂÈ ÙË ªÂÛÔÏÔÁÁ›ÙÈÛÛ· Ì¿Ó· Î·È fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ªÂÛÔÏÔÁÁ›Ù˜ Ó· ÂȯÂÈÚ‹ÛÔ˘Ó ÙËÓ ¤ÍÔ‰Ô: ‰ÂÓ ˘¿Ú¯ÂÈ ¿ÏÏÔ˜ ÙÚfiÔ˜ Ó· ÂÈ‚ÈÒÛÔ˘Ó (Ó· ÁÏ˘ÙÒÛÔ˘Ó ·fi ÙËÓ Â›Ó·), ¯ˆÚ›˜ Ó· ˘ÔÙ·¯ıÔ‡Ó ÛÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜. ∏ıÈÎfi Â›Ó·È ÙÔ Î›ÓËÙÚÔ Ô˘ ÙÔ˘˜ οÓÂÈ Ó· ÌËÓ ·Ú·‰ÔıÔ‡Ó ÛÙÔ˘˜ ¯ıÚÔ‡˜, fiˆ˜ ÁÓˆÚ›˙Ô˘Ì ·fi ÙËÓ ÈÛÙÔÚ›· ·ÏÏ¿ Î·È ÙË ÏÔÁÔÙ¯ӛ·, ·ÏÏ¿ ‰ÂÓ ÙÔÓ›˙ÂÙ·È ÛÙÔ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓÔ ‰È‹ÁËÌ· («∏ ¤ÍÔ‰Ô»). ΔÔ Î›ÓËÙÚÔ ÙÔ˘ Ó·ÚÔ‡ ÙÛ·ÁοÚË ·Ú¯Èο ‹Ù·Ó Ú·ÏÈÛÙÈÎfi. ¶›ÛÙ¢ fiÙÈ ı· ÎÂÚ‰›ÛÂÈ Ì ÙÔ ‰ÒÚÔ ÙÔ˘ ÙË Û˘Ì¿ıÂÈ· Ù˘ ÎfiÚ˘ ÙÔ˘ ‰·ÛοÏÔ˘ (Ë ÔÔ›· ı· ÁÈÓfiÙ·Ó ÔÊÂÈϤÙ˘). ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ·, fï˜, ·ÏÏ¿˙ÂÈ ÙÔÓ ·Ô‰¤ÎÙË ÙÔ˘ ‰ÒÚÔ˘, ·fi ËıÈÎfi ΛÓËÙÚÔ. £ÂˆÚ› ηı‹ÎÔÓ ÙÔ˘ Ó· ‰ÒÛÂÈ ¯·Ú¿ ÛÙËÓ ·‰ÂÏÊ‹ ÙÔ˘ Î·È Ì¿ÏÈÛÙ· ¯ˆÚ›˜ Ó· ÂÚÈ̤ÓÂÈ ·ÓÙ·ÏÏ¿ÁÌ·Ù·. ∏ Ú¿ÍË ÙÔ˘ ·˘Ù‹ ÙÔÓ Î¿ÓÂÈ Ó· ÓÈÒıÂÈ ÈÔ ÒÚÈÌÔ˜, ÔfiÙ ڿÁÌ·ÙÈ ÂÙ˘¯·›ÓÂÈ ÙË ‚ÂÏÙ›ˆÛË ÛÙË ˙ˆ‹ ÙÔ˘, Ì ‰È·ÊÔÚÂÙÈÎfi ÙÚfiÔ ·' fiÙÈ Â›¯Â ۯ‰ȿÛÂÈ ÛÙËÓ ·Ú¯‹. ∂›Û˘ ·ÛΛ ˉÔÓÈ΋ ›‰Ú·ÛË ÛÙËÓ ·‰ÂÏÊ‹ ÙÔ˘ Ì ÙÔ ·Ó·¿ÓÙÂ¯Ô ‰ÒÚÔ ÙÔ˘ («Δ· ÎfiÎÎÈÓ· ÏÔ˘ÛÙÚ›ÓÈ·»). Δ· ΛÓËÙÚ· Ù˘ ΢ڛ·˜ ¢¤ÛÔÈÓ·˜ ı· ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÔ‡Ó ËıÈο (‰È¿ıÂÛË ·ÓȉÈÔÙÂÏÔ‡˜ ÚÔÛÊÔÚ¿˜), ÂÊfiÛÔÓ ·ÓÔ›ÁÂÈ ÙËÓ fiÚÙ· ÛÙÔ ·È‰›, ÁÈ· Ó· ÙÔ ‚ÔËı‹ÛÂÈ, ÚÔÙÔ‡ ‰ÂÈ fiÙÈ ÌÔÈ¿˙ÂÈ Ì ÙÔÓ ÂÁÁÔÓfi Ù˘, ·ÏÏ¿ Î·È Ë‰ÔÓÈο, ÂÊfiÛÔÓ Ë ·Ú¤· ÙÔ˘ ·È‰ÈÔ‡ ·˘ÙÔ‡ Ô˘ ÌÔÈ¿˙ÂÈ Ì ÙÔÓ ÂÁÁÔÓfi Ù˘ Ê·›ÓÂÙ·È Ó· Ù˘ ÚÔηÏ› ¯·Ú¿. ŸÛÔÓ ·ÊÔÚ¿ ÙÔÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ‹ ÙÔ Êfi‚Ô Î·È ÙËÓ Î·¯˘Ô„›· ÙÔ˘ ÓÈοÂÈ Ë ÂÈı˘Ì›· ÁÈ· Ê·ÁËÙfi Î·È ˙ÂÛÙ·ÛÈ¿ (Ë ÂÏ›‰· ÌÈ·˜ ¢¯·Ú›ÛÙËÛ˘). ÕÚ· Û ·˘ÙfiÓ Î˘Úȷگ› ÙÔ Ë‰ÔÓÈÎfi ΛÓËÙÚÔ. √È Ô‰ËÁÔ› ‰›ÓÔ˘Ó ÌÈ· ÌÈÎÚ‹ ¯ÚËÌ·ÙÈ΋ ‚Ô‹ıÂÈ· ÛÙÔ ÌÈÎÚfi ‚ÈÔ·Ï·ÈÛÙ‹, ÁÈ·Ù› ÚÔÊ·ÓÒ˜ ·ÈÛı¿ÓÔÓÙ·È fiÙÈ ¤¯Ô˘Ó ˘Ô¯Ú¤ˆÛË Ó· ÙÔÓ ‚ÔËı‹ÛÔ˘Ó (¤¯Ô˘Ó ËıÈÎfi ΛÓËÙÚÔ Î·È ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÔ‡Ó ˆ˜ ¿Û¯ÔÓÙ· ˘ÔΛÌÂÓ· Ô˘ ¤¯Ô˘Ó ˘ÔÛÙ› ›‰Ú·ÛË, ÙË Û˘ÓÂȉËÙÔÔ›ËÛË ÌÈ·˜ ˘Ô¯Ú¤ˆÛ˘), ·Ó Î·È Ë Ú¿ÍË ÙÔ˘˜ ‰ÂÓ ÙÔ˘˜ ÚÔηÏ› ÈηÓÔÔ›ËÛË (·Ô˘Û›· ˉÔÓÈÎÔ‡ ÎÈÓ‹ÙÚÔ˘), Û ·ÓÙ›ıÂÛË Ì ÙËÓ Î˘Ú›· ¢¤ÛÔÈÓ· Ô˘ ·ÈÛı¿ÓÂÙ·È ÈηÓÔÔÈË̤ÓË ·fi ÙËÓ Ú¿ÍË Ù˘ («√ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ‹˜»). Δ· ΛÓËÙÚ· ÙÔ˘ μ¿Óη, fiÙ·Ó ÁÚ¿ÊÂÈ ÙÔ ÁÚ¿ÌÌ· ÛÙÔÓ ·Ô‡ ÙÔ˘, Â›Ó·È Ú·ÏÈÛÙÈο, ˘ÔÏÔÁ›˙ÂÈ fiÙÈ Ì ·˘Ùfi ı· ηٷʤÚÂÈ ÌÈ· ıÂÙÈ΋ ·ÏÏ·Á‹ ÛÙË ˙ˆ‹ ÙÔ˘. Δ· ΛÓËÙÚ· Ù˘ ‰ÂÛÔÈÓ›‰·˜ ŸÏÁ·˜, Ë ÔÔ›· ·ÊÈÏÔÎÂÚ‰Ò˜ ÙÔ˘ ¤Î·Ó ̿ıËÌ·, ı· ÌÔÚÔ‡Û·Ì ӷ ˘Ôı¤ÛÔ˘Ì fiÙÈ Â›Ó·È ËıÈο, ÂÓÒ ·˘Ù¿ ÙÔ˘ ·ÊÂÓÙÈ-
132
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
ÎÔ‡ Î·È Ù˘ Á˘Ó·›Î·˜ ÙÔ˘ Ô˘ ÙÈ̈ÚÔ‡Ó ÙÔ μ¿Óη ÁÈ· Ù· Ï¿ıË ÙÔ˘ Ì¿ÏÏÔÓ Â›Ó·È Ú·ÏÈÛÙÈο, ›Ûˆ˜ ÓÔÌ›˙Ô˘Ó ˆ˜ Ì ÙËÓ ÙÈ̈ڛ· ı· ·ÔÙÚ¤„Ô˘Ó ÙÔ μ¿Óη Ó· ·ӷϿ‚ÂÈ Ù· ›‰È· Ï¿ıË («√ μ¿Óη˜»). Δ· ΛÓËÙÚ· ÙˆÓ Ï‡ÎˆÓ Â›Ó·È Ú·ÏÈÛÙÈο: ÂÈÙ›ıÂÓÙ·È ÛÙ· ¿ÏÏ· ˙Ò·, ÂÂȉ‹ ¤ÙÛÈ ÂÍ·ÛÊ·Ï›˙Ô˘Ó ÙËÓ ÙÚÔÊ‹ ÙÔ˘˜, ·Ó Î·È ÁÓˆÚ›˙Ô˘Ó ÙÔ˘˜ ÎÈÓ‰‡ÓÔ˘˜ Ô˘ ÂÁ΢ÌÔÓ› Ë Ú¿ÍË ÙÔ˘˜ (Ô Â˘ÓÔ˚Îfi˜ ˘ÔÏÔÁÈÛÌfi˜ Ô˘ Û¯ÂÙ›˙ÂÙ·È Ì ÙËÓ Â‡ÚÂÛË Ù˘ ÙÚÔÊ‹˜ Î·È ÙËÓ ÂÈ‚›ˆÛ‹ ÙÔ˘˜ ‚·Ú·›ÓÂÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ·fi ÙËÓ Èı·Ó‹ ·ÂÈÏ‹ ·fi Ù· Û΢ÏÈ¿ Î·È ÙÔÓ ÙÛÔ¿ÓË). ƒÂ·ÏÈÛÙÈο Â›Ó·È Î·È Ù· ΛÓËÙÚ· ÙˆÓ ˙ÒˆÓ (ÙˆÓ ·ÏfiÁˆÓ Î·È ÙˆÓ ‚Ô‰ÈÒÓ) Ô˘ ·Ì‡ÓÔÓÙ·È, ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó· ·ÔÙÚ¤„Ô˘Ó ÙËÓ Â›ıÂÛË ÙÔ˘ χÎÔ˘ Î·È Ó· ÛˆıÔ‡Ó Ù· ›‰È· ·fi Ù· ‰fiÓÙÈ· ÙÔ˘, ÚÔÛٷهÔÓÙ·˜ ·Ú¿ÏÏËÏ· Ù· ÈÔ ·‰‡Ó·Ì· ·fi ·˘Ù¿. ∏ıÈο, Ì¿ÏÏÔÓ, Ú¤ÂÈ Ó· ¯·Ú·ÎÙËÚ›ÛÔ˘Ì ٷ ΛÓËÙÚ· ÙˆÓ ÛÎ‡ÏˆÓ Ô˘ ¤¯Ô˘Ó Û˘ÓÂȉËÙÔÔÈ‹ÛÂÈ ÙËÓ ˘Ô¯Ú¤ˆÛ‹ ÙÔ˘˜ Ó· ÚÔÛÙ·ÙÂ‡Ô˘Ó Ù· ¿ÏÏ· ˙Ò· ·fi ÙÔ˘˜ χÎÔ˘˜. Δ¤ÏÔ˜, fiÛÔÓ ·ÊÔÚ¿ ÙËÓ ·ÏÂÔ‡ Ô˘ ‰›ÓÂÈ ·Ú·Ï·ÓËÙÈΤ˜ ÏËÚÔÊÔڛ˜ ÛÙÔ˘˜ χÎÔ˘˜ Ì¿ÏÏÔÓ Â˘¯·ÚÈÛÙÈ¤Ù·È ÏfiÁˆ Ù˘ ʇÛ˘ Ù˘ Ó· ÍÂÁÂÏ¿ ÙÔ˘˜ ¿ÏÏÔ˘˜ (ˉÔÓÈÎfi ΛÓËÙÚÔ), ÂÊfiÛÔÓ Ô‡Ù ˘Ô¯Úˆ̤ÓË Â›Ó·È Ó· ÙÔ Î¿ÓÂÈ (ÒÛÙ ӷ ÌÈÏ‹ÛÔ˘Ì ÁÈ· ËıÈÎfi ΛÓËÙÚÔ), Ô‡Ù ʷ›ÓÂÙ·È fiÙÈ ı· ÎÂÚ‰›ÛÂÈ Î¿ÙÈ ·fi ·˘Ùfi (ÒÛÙ ӷ ÌÈÏ‹ÛÔ˘Ì ÁÈ· Ú·ÏÈÛÙÈÎfi ΛÓËÙÚÔ) («ΔÔ ÌÓ‹Ì· Ù˘ Ì¿Ó·˜»). Δ¤ÏÔ˜, Î·È Ë ¢¿ÊÓË Î·È Ô Ì·ÚÌ·-£ˆÌ¿˜ ÓÈÒıÔ˘Ó fiÙÈ Â›Ó·È ˘Ô¯Ú¤ˆÛ‹ ÙÔ˘˜ Ó· ÚÔÛٷهÛÔ˘Ó ÙÔ ·ÂÙfiÔ˘ÏÔ, ¿Ú· ÙÔ ËıÈÎfi ΛÓËÙÚÔ Â›Ó·È ·˘Ùfi Ô˘ ηıÔÚ›˙ÂÈ ÙË Û˘ÌÂÚÈÊÔÚ¿ ÙÔ˘˜ («∏ ¢¿ÊÓË»). ∞fi Ù· ·Ú·¿Óˆ Û˘ÌÂÚ·›ÓÔ˘Ì ˆ˜ ÛÙ· ‰ÈËÁ‹Ì·Ù· Ù˘ ∞ã °˘ÌÓ·Û›Ô˘ ˘ÂÚÙÂÚÔ‡Ó Ù· Ú·ÏÈÛÙÈο Î·È Ù· ËıÈο ΛÓËÙÚ· Û ۇÁÎÚÈÛË Ì ٷ ˉÔÓÈο ΛÓËÙÚ·. 4. ™˘Ó·ÈÛı‹Ì·Ù· ™Ù· Û˘Ó·ÈÛı‹Ì·Ù· Ù˘ ÂÏ›‰·˜ Î·È ÙÔ˘ Êfi‚Ô˘ ˘¿Ú¯ÂÈ ÂͤÏÈÍË: ÁÂÓÓÈÔ‡ÓÙ·È, ÂÍ·Ê·Ó›˙ÔÓÙ·È, ÌÂÁ·ÏÒÓÔ˘Ó ‹ ÌÂÈÒÓÔÓÙ·È. ∫·È ·ÛÊ·ÏÒ˜ ·ÏËı‡ÔÓÙ·È ‹ ·Î˘ÚÒÓÔÓÙ·È, fiÙ·Ó Ú·ÁÌ·ÙÔÔÈÂ›Ù·È ‹ fi¯È ÙÔ ÁÂÁÔÓfi˜ Ô˘ ·ÓÙÈÌÂÙˆÈ˙fiÙ·Ó ˆ˜ Èı·Ófi. ŒÙÛÈ, ÙÔ ¿Û¯ÔÓ ˘ÔΛÌÂÓÔ ÓÈÒıÂÈ ÈηÓÔÔ›ËÛË/·Ó·ÎÔ‡ÊÈÛË ‹ ‰˘Û·Ú¤ÛÎÂÈ·/·ÔÁÔ‹Ù¢ÛË ‹ ·Ó¿ÌÈÎÙ· Û˘Ó·ÈÛı‹Ì·Ù· ‹ Ù›ÔÙ· ·fi Ù· ‰‡Ô. ™ÙËÓ ÂÚ›ÙˆÛË ÙÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ‹ ›‰·Ì fiÙÈ ¤ÓȈÛ ٷ˘Ùfi¯ÚÔÓ· ÂÏ›‰· ·ÏÏ¿ Î·È Êfi‚Ô ·fi ÙËÓ ÚfiÛÎÏËÛË Ù˘ ΢ڛ·˜ ¢¤ÛÔÈÓ·˜. √ ÌÂÓ Êfi‚Ô˜ ÙÔ˘ ÂÍ·Ê·Ó›ÛÙËΠÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ·, ÂÓÒ Ë ÂÏ›‰· ÙÔ˘ ·ÏËı‡ÙËΠ(«√ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ‹˜»). ∏ ÂÏ›‰· Ù˘ ¢¿ÊÓ˘ ÁÈ· ÙÔ ·ÂÙfiÔ˘ÏÔ Â›Û˘ ·ÏËı‡ÙËΠ(«∏
EY£YMIA ™TAYPO°IANNO¶OY§OY
133
¢¿ÊÓË»), fiˆ˜ ·ÏËı‡ÙËÎÂ Î·È Ô Êfi‚Ô˜ ÙÔ˘ ·ÊËÁËÙ‹ ÁÈ· ÙÔ ÂÈΛӉ˘ÓÔ ·È¯Ó›‰È Ô˘ ¤·È˙Â Ë Á¿Ù· ÙÔ˘, ÙÔ ÔÔ›Ô ÙÂÏÈο Ù˘ ÛÙÔ›¯ÈÛ ÙË ˙ˆ‹ («∏ μ·ÁÁÂÏÈÒ-‰ÂÓ-›۷È-ÂÓÙ¿ÍÂÈ»). 5. ∂Ìfi‰È·, ·ÓÙ›·ÏÔÈ, Û‡ÌÌ·¯ÔÈ ªÔÚ› Ë ‰Ú¿ÛË Ô˘ ·ÔÛÎÔ› ÛÙË ‚ÂÏÙ›ˆÛË Ó· Û˘Ó·ÓÙ‹ÛÂÈ ‰È¿ÊÔÚ· ÂÌfi‰È· ‹ ·ÓÙÈ¿ÏÔ˘˜. ªÔÚ›, fï˜, Ó· Û˘Ì‚Â› Î·È ÙÔ ·ÓÙ›ıÂÙÔ Î·È Ó· ‚ÔËıËı› ·fi Û˘ÌÌ¿¯Ô˘˜. ∂Ìfi‰ÈÔ ÁÈ· ÙÔÓ ·Ô‡ Ó· ‰È·ÙËÚ‹ÛÂÈ ¤Ó· ηÏfi Â›Â‰Ô ‰È·‚›ˆÛ˘ Â›Ó·È Ë Ê˘ÛÈ΋ ·‰˘Ó·Ì›· ÙÔ˘. μÚ›ÛÎÂÈ, fï˜, Û‡ÌÌ·¯Ô Î·È ÚÔÛÙ¿ÙË ÙÔ ÂÁÁÔÓ¿ÎÈ ÙÔ˘ («√ ·Ô‡˜ Î·È ÙÔ ÂÁÁÔÓ¿ÎÈ»). ∂Ìfi‰ÈÔ ÁÈ· ÙË ªÂÛÔÏÔÁÁ›ÙÈÛÛ· Ì¿Ó· Ó· ‚ÂÏÙÈÒÛÂÈ ÙË ˙ˆ‹ Ù˘ Î·È ÙË ˙ˆ‹ Ù˘ ÎfiÚ˘ Ù˘ Â›Ó·È Ë ·‰˘Ó·Ì›· Ù˘ ÎfiÚ˘ Ô˘, ηıÒ˜ Â›Ó·È Ôχ ¿ÚÚˆÛÙË [«ÂÊÙ¿ ¯ÚÔÓÒ ÌÈÎÚԇϷ ÎÈ ¿ÚÚˆÛÙË, ÛÙ· ‚¿Û·Ó· Ì·Ṳ̂ÓË ·fi ÙËÓ Â›Ó· ·ÁÓÒÚÈÛÙË, Ê¿ÓÙ·ÛÌ· ˙ˆÓÙ·Ófi, ÎÈ ‹ÌÂÚÔ ÎÈ ÈÏ·Úfi Û·Ó ¿ÏÏÔ˘ ÎfiÛÌÔ˘ Ï¿ÛÌ·» (74)], ‰ÂÓ ÌÔÚ› Ó· ÙËÓ ·ÎÔÏÔ˘ı‹ÛÂÈ ÙËÓ ÒÚ· Ù˘ ÂÍfi‰Ô˘ Î·È Ù˘ Ì¿¯Ë˜ Ì ÙÔ˘˜ ¯ıÚÔ‡˜, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÔ‡Ó Û·Ó ·ÓÙ›·ÏÔÈ («∏ ¤ÍÔ‰Ô»). ∂Ìfi‰ÈÔ ÁÈ· ÙÔÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ‹ Ó· ‚ÂÏÙÈÒÛÂÈ ÙË ˙ˆ‹ ÙÔ˘ ı· ÌÔÚÔ‡Û ӷ Â›Ó·È Ô Êfi‚Ô˜ ÙÔ˘ ÌÚÔÛÙ¿ ÛÙËÓ ¿ÁÓˆÛÙË Á˘Ó·›Î· Ô˘ ÙÔÓ ÚÔÛηÏ› ÛÙÔ Û›ÙÈ Ù˘, ·ÏÏ¿ ÙÂÏÈο ˘ÂÚÈÛ¯‡Ô˘Ó Ù· ıÂÙÈο Û˘Ó·ÈÛı‹Ì·Ù· («√ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ‹˜»). ∏ ÚÔÛ¿ıÂÈ· ÙÔ˘ μ¿Óη Ó· ‚ÂÏÙÈÒÛÂÈ ÙË ˙ˆ‹ ÙÔ˘ ‚Ú›ÛÎÂÈ ÂÌfi‰ÈÔ ÙËÓ ¿ÁÓÔÈ¿ ÙÔ˘. £ÂˆÚ› Û‡ÌÌ·¯fi ÙÔ˘ ÙÔÓ ·Ô‡, Ô ÔÔ›Ô˜ fï˜ ÔÙ¤ ‰Â ı· Ï¿‚ÂÈ ÙÔ ÁÚ¿ÌÌ· ÙÔ˘ ÂÁÁÔÓÔ‡ ÙÔ˘, ÒÛÙ ӷ ÙÔÓ ‚ÔËı‹ÛÂÈ («√ μ¿Óη˜»). ∂›Û˘, ÛÙËÓ ÚÔÛ¿ıÂÈ· Ù˘ ¢¿ÊÓ˘ Ó· ÚÔÛٷهÛÂÈ ÙÔ ·ÂÙfiÔ˘ÏÔ ÂÌfi‰ÈÔ Â›Ó·È Ô Êfi‚Ô˜ ÙÔ˘ Ô˘ÏÈÔ‡ (¿Û¯ÔÓ ˘ÔΛÌÂÓÔ Ô˘ ‚Ú›ÛÎÂÙ·È ÛÙÔ ·Ê‡ÛÈÎÔ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ ÙÔ˘ ÎÏÔ˘‚ÈÔ‡ Ì·ÎÚÈ¿ ·fi ÙÔ˘˜ ÁÔÓ›˜ ÙÔ˘), Ô ÔÔ›Ô˜ ÙÔ Ô‰ËÁ› ÛÙËÓ ·Ô¯‹ ·fi ÙÔ Ê·ÁËÙfi. ∂›¯Â Î·È ·ÓÙÈ¿ÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ÂÏ¿Ù˜ ÙÔ˘ Ì·ÚÌ·-£ˆÌ¿ Ô˘ ›ÛÙ¢·Ó ˆ˜ ÌÂÁ·ÏÒÓÔÓÙ·˜ ÙÔ ·ÂÙfiÔ˘ÏÔ ı· ηٷۿڷ˙ ÙËÓ ¤Ú‰Èη Î·È ¤ÙÛÈ Èı·ÓÔÏÔÁԇ̠ˆ˜ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÔ‡Û·Ó ·ÌÊÈ‚ÔÏ›· ÛÙË ¢¿ÊÓË Û¯ÂÙÈο Ì ÙËÓ ·›ÛÈ· ¤Î‚·ÛË ÙÔ˘ ۯ‰›Ô˘ Ù˘. ∏ ¢¿ÊÓË ÌfiÓË Ù˘ ‰Â ı· ÌÔÚÔ‡Û ӷ ÛÒÛÂÈ ÙÔ ·ÂÙfiÔ˘ÏÔ, ·Ó ‰ÂÓ ¤‚ÚÈÛΠۇÌÌ·¯Ô ÙÔÓ Ì·ÚÌ·-£ˆÌ¿ (·ÏÏ¿ Î·È ÙËÓ ¤Ú‰Èη) («∏ ¢¿ÊÓË»). ™‡ÌÌ·¯ÔÈ ˘¿Ú¯Ô˘Ó Î·È Û ¿ÏÏ· ‰‡Ô ‰ÈËÁ‹Ì·Ù·. √ Á¿ÏÏÔ˜ Ì·Á·˙¿ÙÔÚ·˜ ı· ÌÔÚÔ‡Û ӷ ıˆÚËı› Û‡ÌÌ·¯Ô˜ ÁÈ· ÙË ÊÔÈÙ‹ÙÚÈ·, ·ÊÔ‡ Ù˘ ÂÈÙÚ¤ÂÈ Ó· ·ÁÔÚ¿ÛÂÈ ÙÔ ÎÔ˘Ù·‚¿ÎÈ Ì ÏÈÁfiÙÂÚ· ¯Ú‹Ì·Ù· ·fi ÙËÓ ·Ú¯È΋ ÙÈÌ‹ («™ÙÚ›ÁÁÏ· Î·È Î·ÏÏÔÓ‹»). Δ¤ÏÔ˜, Û‡ÌÌ·¯ÔÈ ÙˆÓ ·‰‡Ó·ÌˆÓ ÚÔ‚¿ÙˆÓ ÌÚÔÛÙ¿ ÛÙËÓ Â›ıÂÛË ÙˆÓ Ï‡ÎˆÓ Â›Ó·È ÔÈ Û·ÏÔÈ, ÂÓÒ
134
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
Û‡ÌÌ·¯ÔÈ Ù˘ Á·˚‰Ô˘Ú›ÙÛ·˜ Â›Ó·È ÔÈ Û·ÏÔÈ Î·È ÔÈ ¿ÓıÚˆÔÈ («ΔÔ ÌÓ‹Ì· Ù˘ Ì¿Ó·˜»). 6. º¿ÛÂȘ ‰È·‰ÈηÛÈÒÓ ∏ ÔÏÔÎÏ‹ÚˆÛË ÂÓfi˜ ۯ‰›Ô˘ ‰ÂÓ ÂÚÈÔÚ›˙ÂÙ·È ÛÙË ÛÙÈÁÌÈ·›· ÂÊ·ÚÌÔÁ‹ ÙÔ˘. ∂›‰·Ì ˆ˜ ÚÒÙ· Û˘ÏÏ·Ì‚¿ÓÂÙ·È Ë È‰¤· ÙÔ˘ ۯ‰›Ô˘ ÂÓfi˜ ¤ÚÁÔ˘ Î·È ˘¿Ú¯ÂÈ Û·Ó Èı·ÓfiÙËÙ·, ÌÂÙ¿ ÙÔ ‰ÚˆÓ ˘ÔΛÌÂÓÔ ÂÚÓ¿ÂÈ (‹ ‰ÂÓ ÂÚÓ¿ÂÈ) ÛÙË ‰Ú¿ÛË Î·È Ù¤ÏÔ˜ ÂÙ˘¯·›ÓÂÈ ‹ fi¯È ÙÔ ÛÙfi¯Ô ÙÔ˘ (›Ù¢ÍË ÙÔ˘ ÛÙfi¯Ô˘). ¶Ôχ ÍÂοı·Ú· Ê·›ÓÂÙ·È ·˘Ùfi ΢ڛˆ˜ ÛÙ· ‰ÈËÁ‹Ì·Ù· «Δ· ÎfiÎÎÈÓ· ÏÔ˘ÛÙÚ›ÓÈ·» Î·È «√ μ¿Óη˜». √ Ó·Úfi˜ ÙÛ·ÁοÚ˘ ·ÔÛÎÔ› Ó· οÓÂÈ ÙËÓ ÎfiÚË ÙÔ˘ ‰·ÛοÏÔ˘ Ó· ÙÔÓ Û˘Ì·ı‹ÛÂÈ, ÔfiÙ ÛΤÊÙÂÙ·È ˆ˜ Ì ¤Ó· ‰ÒÚÔ ı· ηٷʤÚÂÈ ÙÔ ÛÙfi¯Ô ÙÔ˘. ¶ÂÚÓ¿ÂÈ ÛÙËÓ Ú¿ÍË, ÂÙÔÈÌ¿˙ÂÈ Û˘ÛÙËÌ·ÙÈο Ù· ÎfiÎÎÈÓ· ÏÔ˘ÛÙÚ›ÓÈ· Ô˘ ı¤ÏÂÈ Ó· ‰ˆÚ›ÛÂÈ, ·ÏÏ¿ ÛÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ·ÏÏ¿˙ÂÈ ÁÓÒÌË Î·È ‰ÂÓ Ù· ‰ˆÚ›˙ÂÈ ÛÙËÓ ÎfiÚË ÙÔ˘ ‰·ÛοÏÔ˘ ·ÏÏ¿ ÛÙËÓ ·‰ÂÏÊ‹ ÙÔ˘. ŒÙÛÈ Ì ÙË ı¤ÏËÛ‹ ÙÔ˘ ‰ÂÓ ÂÙ˘¯·›ÓÂÈ ÙÔÓ ·Ú¯ÈÎfi ÙÔ˘ ÛÙfi¯Ô («Δ· ÎfiÎÎÈÓ· ÏÔ˘ÛÙÚ›ÓÈ·»). √ μ¿Óη˜ ı¤ÏÂÈ Ó· ‚ÂÏÙÈÒÛÂÈ ÙË ˙ˆ‹ ÙÔ˘ Î·È ÁÈ· ·˘Ùfi ÁÚ¿ÊÂÈ ¤Ó· ÁÚ¿ÌÌ· ÛÙÔÓ ·Ô‡ ÙÔ˘ Ì ÙÔ ÔÔ›Ô ÚÔÛ·ı› ·ÓÙÔÈÔÙÚfiˆ˜ Ó· ÙÔÓ Â›ÛÂÈ Ó· ¿ÂÈ ÛÙË ªfiÛ¯· Î·È Ó· ÙÔÓ ¿ÚÂÈ Ì·˙› ÙÔ˘ ›Ûˆ ÛÙÔ ¯ˆÚÈfi, ·ÁÔÚ¿˙ÂÈ ÙÔ Ê¿ÎÂÏÔ Î·È ÁÚ·ÌÌ·ÙfiÛËÌÔ, ÁÚ¿ÊÂÈ ¿Óˆ ÙÔ fiÓÔÌ· ÙÔ˘ ·Ô‡, ·ÏÏ¿ ‰ÂÓ Í¤ÚÂÈ fiÙÈ Ú¤ÂÈ Ó· ÁÚ¿„ÂÈ Î·È ÙÔ fiÓÔÌ· ÙÔ˘ ¯ˆÚÈÔ‡, ÔfiÙ ÙÂÏÈο ‰ÂÓ ˘¿Ú¯ÂÈ Â›Ù¢ÍË ÙÔ˘ ÛÙfi¯Ô˘ ÙÔ˘ («√ μ¿Óη˜»). 7. ª¤Û· ∫¿ı ÔÏÔÎÏ‹ÚˆÛË ÂÓfi˜ ¤ÚÁÔ˘ ··ÈÙ› ÙË ¯ÚËÛÈÌÔÔ›ËÛË Î¿ÔÈˆÓ Ì¤ÛˆÓ ‹, ÁÈ· Ó· ÙÔ Ô‡Ì ·ÏÏÈÒ˜, ÙËÓ ÂÎÙ¤ÏÂÛË ‰Â˘ÙÂÚ¢fiÓÙˆÓ ¤ÚÁˆÓ (··Ú·›ÙËÙˆÓ ÁÈ· ÙËÓ ÂÎÙ¤ÏÂÛË ÙÔ˘ ‚·ÛÈÎÔ‡ ¤ÚÁÔ˘) Ô˘ ÌÔÚ› Ó· ··ÈÙÔ‡Ó ÙËÓ ÂÎÙ¤ÏÂÛË ÙÚÈÙ¢fiÓÙˆÓ ¤ÚÁˆÓ ÎÏ. ŒÙÛÈ, «Ë ·Ú·ÁˆÁ‹ ÌÈ·˜ ÔÔÈ·Û‰‹ÔÙ ‰Ú¿Û˘ ÌÔÚ› Ó· ·Ó·Ï˘ı› Û ¤Ó·Ó ·ÂÚÈfiÚÈÛÙÔ ÂÁÎÈ‚ˆÙÈÛÌfi ÛÎÔÒÓ Î·È Ì¤ÛˆÓ» (Bremond 1973, 196). °È· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ· Ô ‚·ÛÈÎfi˜ ÛÙfi¯Ô˜ ÙÔ˘ μ¿Óη Â›Ó·È Ó· ‚ÂÏÙÈÒÛÂÈ ÙË ˙ˆ‹ ÙÔ˘ ‹, ÁÈ· Ó· ›̷ÛÙ ÈÔ ·ÎÚȂ›˜, Ó· ÛÙ·Ì·Ù‹ÛÂÈ ÙËÓ ˘Ô‚¿ıÌÈÛ‹ Ù˘ ÏfiÁˆ Ù˘ ηÎÔÌÂÙ·¯Â›ÚÈÛ˘ Ô˘ ˘Ê›ÛÙ·Ù·È ·fi ÙÔ ·ÊÂÓÙÈÎfi ÙÔ˘ Î·È ÙË Á˘Ó·›Î· ÙÔ˘ ·ÊÂÓÙÈÎÔ‡ (‚·ÛÈÎfi ¤ÚÁÔ-ÛÎÔfi˜). °È· Ó· Û˘Ì‚Â› ·˘Ùfi Ú¤ÂÈ Ó· ʇÁÂÈ ·fi ÙË ªfiÛ¯· (¤ÚÁÔ-̤ÛÔ1). §fiÁˆ, fï˜, Ù˘ ÌÈÎÚ‹˜ ÙÔ˘ ËÏÈΛ·˜ ‰ÂÓ ÌÔÚ› Ó· ʇÁÂÈ ÌfiÓÔ˜ ÙÔ˘. ¶Ú¤ÂÈ, ÏÔÈfiÓ, Ó· ¤ÚıÂÈ ¤Ó·˜ ‰ÈÎfi˜ ÙÔ˘ ¿ÓıÚˆÔ˜ Ó· ÙÔÓ ¿ÚÂÈ. √ ÌfiÓÔ˜ Û˘ÁÁÂÓ‹˜ ÙÔ˘ Ô˘ ˙ÂÈ Â›Ó·È Ô ·Ô‡˜ ÙÔ˘.
EY£YMIA ™TAYPO°IANNO¶OY§OY
135
∞˘ÙfiÓ, ÏÔÈfiÓ, Ú¤ÂÈ Ó· ›ÛÂÈ Ó· ¿ÂÈ Ó· ÙÔÓ ¿ÚÂÈ (¤ÚÁÔ-̤ÛÔ2 Ô˘ ı· Â͢ËÚÂÙ‹ÛÂÈ ÙÔ ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓÔ ¤ÚÁÔ-̤ÛÔ1). °È· Ó· ÙÔÓ Â›ÛÂÈ, Ú¤ÂÈ Ó· ÂÈÎÔÈÓˆÓ‹ÛÂÈ Ì·˙› ÙÔ˘ Î·È (ÂΛÓË ÙËÓ ÂÔ¯‹) ‰ÂÓ ¤¯ÂÈ ¿ÏÏÔ Ì¤ÛÔ ·fi ÙË ¯Ú‹ÛË ÙÔ˘ Ù·¯˘‰ÚÔÌ›Ԣ. °Ú¿ÊÂÈ, ÏÔÈfiÓ, ÌÈ· ÂÈÛÙÔÏ‹, fiÔ˘ ÂÚÈÁÚ¿ÊÂÈ ÙȘ Û˘Óı‹Î˜ ˙ˆ‹˜ ÙÔ˘ ÛÙË ªfiÛ¯·, ÂȯÂÈÚËÌ·ÙÔÏÔÁ› Î·È ÚÔÛ·ı› Ó· ›ÛÂÈ ÙÔÓ ·Ô‡ οÓÔÓÙ·˜ ›ÎÏËÛË Î·È ÛÙË ÏÔÁÈ΋ Î·È ÛÙÔ Û˘Ó·›ÛıËÌ· (¤ÚÁÔ̤ÛÔ3 Ô˘ ı· Â͢ËÚÂÙ‹ÛÂÈ ÙÔ ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓÔ ¤ÚÁÔ-̤ÛÔ2). ƒˆÙ¿ÂÈ Î¿ÔÈ· ·È‰È¿ Ò˜ ÌÔÚ› Ó· ÛÙ›ÏÂÈ ¤Ó· ÁÚ¿ÌÌ·, ·ÁÔÚ¿˙ÂÈ Ê¿ÎÂÏÔ Î·È ÁÚ·ÌÌ·ÙfiÛËÌÔ, ÁÚ¿ÊÂÈ ¿Óˆ ÙÔ fiÓÔÌ· ÙÔ˘ ·Ô‡ Î·È ÙÔ Ú›¯ÓÂÈ ÛÙÔ ÎÔ˘Ù› ÙÔ˘ Ù·¯˘‰ÚÔÌ›Ԣ (¤ÚÁÔ-̤ÛÔ4 Ô˘ ı· Â͢ËÚÂÙ‹ÛÂÈ ÙÔ ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓÔ ¤ÚÁÔ-̤ÛÔ3 ) («√ μ¿Óη˜»). ∏ ·ÁÔÚ¿ Ù˘ ÛÎ˘Ï›ÙÛ·˜ ·fi ÙËÓ ·ÊËÁ‹ÙÚÈ· Ô˘ ̤ÓÂÈ ÌfiÓË ÛÙÔ ¶·Ú›ÛÈ Â›Ó·È ÙÔ Ì¤ÛÔ ÁÈ· ÙË ‚ÂÏÙ›ˆÛË Ù˘ ˙ˆ‹˜ Ù˘, ·ÊÔ‡ ¤ÙÛÈ ·ÔÎÙ¿ ·Ú¤· Î·È ‰Â ÓÈÒıÂÈ È· ÌÔÓ·ÍÈ¿ («™ÙÚ›ÁÁÏ· Î·È Î·ÏÏÔÓ‹»). 8. ¢È·‰Èηۛ˜ ∏ ‰È·‰Èηۛ· Ù˘ ‚ÂÏÙ›ˆÛ˘ Î·È Ë ‰È·‰Èηۛ· Ù˘ ˘Ô‚¿ıÌÈÛ˘ Û˘Ó·ÓÙÒÓÙ·È Û fiÏ· Ù· ‰ÈËÁ‹Ì·Ù· Ù˘ ∞’ °˘ÌÓ·Û›Ô˘. ª¿ÏÈÛÙ·, οı ÂͤÏÈÍË Ù˘ ÏÔ΋˜ ÌÔÚ› Ó· ÂÈʤÚÂÈ ‚ÂÏÙ›ˆÛË ‹ ˘Ô‚¿ıÌÈÛË Û ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ÚfiÛˆ·. ∞˜ ‰Ô‡Ì οÔÈ· ·Ú·‰Â›ÁÌ·Ù·. Δ· ÎfiÎÎÈÓ· ÏÔ˘ÛÙÚ›ÓÈ· Ô˘ ¯·Ú›˙ÂÈ Ô Ó·Úfi˜ ÙÛ·ÁοÚ˘ ÛÙËÓ ·‰ÂÏÊ‹ ÙÔ˘ ı· ‰ÒÛÔ˘Ó ¯·Ú¿ Î·È ÛÙÔ ÎÔÚ›ÙÛÈ ·ÏÏ¿ Î·È ÛÙÔÓ ›‰ÈÔ, ·ÊÔ‡ ÓÈÒıÂÈ ÈηÓÔÔÈË̤ÓÔ˜ ·fi ÙËÓ Ú¿ÍË ÙÔ˘ Î·È ÈÔ ÒÚÈÌÔ˜ («Δ· ÎfiÎÎÈÓ· ÏÔ˘ÛÙÚ›ÓÈ·»). ∏ ÚfiÛÎÏËÛË (‰Ú¿ÛË-̤ÛÔ) Ô˘ ·Â˘ı‡ÓÂÈ Ë Î˘Ú›· ¢¤ÛÔÈÓ· ÛÙÔ ·È‰› ·ÏÏ¿ Î·È Ë ·Ô‰Ô¯‹ Ù˘ ÚfiÛÎÏËÛ˘ ·fi ÙÔ ·È‰› ı· ÂÈʤÚÂÈ ÙÚÔÔÔ›ËÛË Î·È Ù˘ ηٿÛÙ·Û˘ ÙÔ˘ ·È‰ÈÔ‡, ·ÏÏ¿ ı· ‚ÂÏÙÈÒÛÂÈ ÙÂÏÈο Î·È ÙË ‰È΋ Ù˘ ηٿÛÙ·ÛË («√ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ‹˜»). ∏ Á·˚‰Ô˘Ú›ÙÛ· Ô˘ ·Ì‡ÓÂÙ·È ÛÙËÓ Â›ıÂÛË ÙÔ˘ χÎÔ˘ Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓ· ÚÔÛٷهÂÈ ÙÔ ÌÈÎÚfi Ù˘ Ô˘Ï·Ú¿ÎÈ, ÂÌÔ‰›˙ÂÈ ÙÔ Ï‡ÎÔ ·fi ÙËÓ Â‡ÎÔÏË Â‡ÚÂÛË ÙÚÔÊ‹˜ (¿Ú· ·fi ÙË ‚ÂÏÙ›ˆÛË Ù˘ ηٿÛÙ·Û‹˜ ÙÔ˘), ·ÏÏ¿ Î·È ˘Ô‚·ıÌ›˙ÂÈ ÙË ‰È΋ Ù˘ ηٿÛÙ·ÛË, ·ÊÔ‡ ÏËÁÒÓÂÙ·È ı·Ó¿ÛÈÌ· ·fi ÙȘ ‰·ÁΈÓȤ˜ ÙÔ˘ χÎÔ˘ («ΔÔ ÌÓ‹Ì· Ù˘ Ì¿Ó·˜»). ∏ ·ÁÔÚ¿ ÙÔ˘ ÌÈÎÚÔ‡ Û΢ÏÈÔ‡ ·fi ÙË ÊÔÈÙ‹ÙÚÈ· ÛÙÔ ¶·Ú›ÛÈ ‚ÂÏÙÈÒÓÂÈ Î·È ÙË ‰È΋ Ù˘ ηٿÛÙ·ÛË ·ÏÏ¿ Î·È ÙËÓ Î·Ù¿ÛÙ·ÛË ÙÔ˘ Û΢ÏÈÔ‡ («™ÙÚ›ÁÁÏ· Î·È Î·ÏÏÔÓ‹»). Δ¤ÏÔ˜, ÛÙÔ ‰È‹ÁËÌ· «√È ÈÙÛÈÚ›ÎÔÈ» ·˘Ùfi Ô˘ Â›Ó·È ‰fiÏÔ˜ ÂΠ̤ÚÔ˘˜ ÙˆÓ ·È‰ÈÒÓ (‰ÚÒÓÙˆÓ ˘ÔÎÂÈ̤ӈÓ) Â›Ó·È ÂÍ·¿ÙËÛË Î·È ¿Ú· ˘Ô‚¿ıÌÈÛË ÁÈ· ÙÔÓ °ÂÚÌ·Ófi (¿Û¯ÔÓ ˘ÔΛÌÂÓÔ). ΔÔ ›‰ÈÔ ÈÛ¯‡ÂÈ Î·È ÛÙËÓ ÂÚ›ÙˆÛË ÙˆÓ Ï‡ÎˆÓ Ô˘ ÂÍ··Ù‹ıËÎ·Ó ·fi ÙËÓ ·ÏÂÔ‡ («ΔÔ ÌÓ‹Ì· Ù˘ Ì¿Ó·˜»).
136
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
ÃÚÔÓÈΤ˜ Û¯¤ÛÂȘ ‰È·‰ÈηÛÈÒÓ: ∫¿ÔȘ ‰È·‰Èηۛ˜ ‰È·‰¤¯ÔÓÙ·È Ë Ì›· ÙËÓ ¿ÏÏË Î·È ¿ÏϘ Û˘Ì‚·›ÓÔ˘Ó Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓ·. ∏ ‚ÂÏÙ›ˆÛË Ù˘ ηٿÛÙ·Û˘ ÙÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ‹ ‰È·‰¤¯ÂÙ·È ÙËÓ ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓË Î·Ù¿ÛÙ·ÛË ˘Ô‚¿ıÌÈÛ˘, ÛÙËÓ ÔÔ›· ›¯Â ÂÚȤÏıÂÈ ÌÂÙ¿ ÙËÓ ·¤Ï·ÛË ÙˆÓ ÁÔÓÈÒÓ ÙÔ˘. ΔÔ ›‰ÈÔ Î·È Ë Î·Ù¿ÛÙ·ÛË Ù˘ ΢ڛ·˜ ¢¤ÛÔÈÓ·˜ ·fi ÙËÓ ˘Ô‚¿ıÌÈÛË ÂÚÓ¿ÂÈ ÛÙË ‚ÂÏÙ›ˆÛË, ηıÒ˜ ‚ϤÂÈ ÛÙÔ ÚfiÛˆÔ ÙÔ˘ ·È‰ÈÔ‡ ÙÔÓ ÂÁÁÔÓfi Ù˘ Ô˘ ˙ÂÈ ÛÙËÓ ∞ÌÂÚÈ΋. Δ·˘Ùfi¯ÚÔÓ·, fï˜, Û˘Ì‚·›ÓÂÈ Ë ‰È·‰Èηۛ· ‚ÂÏÙ›ˆÛ˘ Î·È ÙÔ˘ ÂÓfi˜ ÚÔÛÒÔ˘ Î·È ÙÔ˘ ¿ÏÏÔ˘ («√ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ‹˜»). ∞ÈÙȷΤ˜ Û¯¤ÛÂȘ ‰È·‰ÈηÛÈÒÓ: √È ‰È·‰Èηۛ˜ ¤¯Ô˘Ó Û˘¯Ó¿ Û¯¤ÛË ·ÈÙ›Ô˘·ÔÙÂϤÛÌ·ÙÔ˜. °È· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·, Ù· Ï¿ıË ÙÔ˘ μ¿Óη ¤¯Ô˘Ó ˆ˜ ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· ÙË ÛÎÏËÚ‹ ÙÈ̈ڛ· ÙÔ˘ ·fi ÙÔ ·ÊÂÓÙÈÎfi ÙÔ˘ Î·È ÙË Á˘Ó·›Î· ÙÔ˘ ·ÊÂÓÙÈÎÔ‡ ÙÔ˘. ∂›Û˘, ÔÈ ÚÔÛ¿ıÂȤ˜ ÙÔ˘ Ó· ÂËÚ¿ÛÂÈ ÙÔÓ ·Ô‡ ÙÔ˘ (Ì οı ÙÚfiÔ) Ì ÙÔ ÁÚ¿ÌÌ· Ô˘ ÙÔ˘ ÁÚ¿ÊÂÈ ı· ›¯Â ˆ˜ ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· ÙË ‚ÂÏÙ›ˆÛË Ù˘ ˙ˆ‹˜ ÙÔ˘ («√ μ¿Óη˜»). ΔÔ ÂÈΛӉ˘ÓÔ ·È¯Ó›‰È Ù˘ Á¿Ù·˜ ÛÙÔ ‰ÚfiÌÔ ¤¯ÂÈ ˆ˜ ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· ÙËÓ ÚfiÎÏËÛË Êfi‚Ô˘ ÛÙÔÓ ·ÊËÁËÙ‹/ȉÈÔÎÙ‹ÙË Ù˘ Á¿Ù·˜ ·ÏÏ¿ Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓ· Î·È ÙËÓ ÚfiÎÏËÛË ÁÔËÙ›·˜ ÛÙÔÓ ›‰ÈÔ («∏ μ·ÁÁÂÏÈÒ-‰ÂÓ-›۷È-ÂÓÙ¿ÍÂÈ»). πI. °ÂÓÈο ™˘ÌÂÚ¿ÛÌ·Ù·-¶ÚÔÙ¿ÛÂȘ ∞fi ÙËÓ ÂÊ·ÚÌÔÁ‹ ÙˆÓ ıˆÚËÙÈÎÒÓ ·Ú¯ÒÓ ÙÔ˘ Bremond ÛÙ· ‰ÈËÁ‹Ì·Ù· Ù˘ ∞ã °˘ÌÓ·Û›Ô˘ Û˘ÌÂÚ·›ÓÔ˘Ì ˆ˜ Ô ÛÙfi¯Ô˜ ÙÔ˘ Ó· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ÛÂÈ ¤Ó· ÌÔÓÙ¤ÏÔ Î·Ù¿ÏÏËÏÔ Ó· ÂÊ·ÚÌÔÛÙ› Û οı ·Ê‹ÁËÌ· ¤¯ÂÈ ÂÎÏËÚˆı›, ÂÊfiÛÔÓ ·Ó·‰ÂÈÎÓ‡ÂÈ ÙÔ ·ÊËÁËÌ·ÙÈÎfi ÂÚȯfiÌÂÓÔ Î·È ÙˆÓ ‰¤Î· ‰ÈËÁËÌ¿ÙˆÓ Ô˘ ÌÂÏÂÙ‹Û·ÌÂ. ∂¿Ó, ÏÔÈfiÓ, ¤Ó·˜ ÌÂÏÂÙËÙ‹˜ ‹ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi˜ ÂÈı˘Ì› Ó· ÂÊ·ÚÌfiÛÂÈ ÙÔ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓÔ ıˆÚËÙÈÎfi ÌÔÓÙ¤ÏÔ Û ¤Ó· ΛÌÂÓÔ ·ÊËÁËÌ·ÙÈÎÔ‡ ¯·Ú·ÎÙ‹Ú·, ÔÊ›ÏÂÈ Ó· ÂÍÂÙ¿ÛÂÈ fiÙ ٷ ÚfiÛˆ· ÙÔ˘ ·ÊËÁ‹Ì·ÙÔ˜ ·›˙Ô˘Ó ÙÔ ÚfiÏÔ ÙÔ˘ ¿Û¯ÔÓÙÔ˜ Î·È fiÙ ÙÔ ÚfiÏÔ ÙÔ˘ ‰ÚÒÓÙÔ˜ ˘ÔÎÂÈ̤ÓÔ˘, ÔȘ ‰È·‰Èηۛ˜ Ù· ÂËÚ¿˙Ô˘Ó, ·Ó ‰ÚÔ˘Ó Ì ÙË ı¤ÏËÛ‹ ÙÔ˘˜ ‹ ·Ú¿ ÙË ı¤ÏËÛ‹ ÙÔ˘˜ Î·È ÔÈ· Â›Ó·È Ù· ΛÓËÙÚ¿ ÙÔ˘˜ (·Ó Â›Ó·È Ú·ÏÈÛÙÈο, ËıÈο ‹ ˉÔÓÈο). ∂›Û˘, ÌÔÚ› Ó· ·Ó·ÚˆÙËı› ·Ó ˘¿Ú¯ÂÈ ÂͤÏÈÍË ÛÙ· Û˘Ó·ÈÛı‹Ì·Ù· (ÂÏ›‰·˜ ‹ Êfi‚Ô˘) ÙˆÓ ÚÔÛÒˆÓ ÙÔ˘ ·ÊËÁ‹Ì·ÙÔ˜ Î·È ·Ó Ë ‰Ú¿ÛË ÙÔ˘˜ Û˘Ó·ÓÙ¿ÂÈ ‰È¿ÊÔÚ· ÂÌfi‰È· ‹ ·ÓÙÈ¿ÏÔ˘˜ ‹ ‰¤¯ÂÙ·È ‚Ô‹ıÂÈ· ·fi Û˘ÌÌ¿¯Ô˘˜. ¶Ú¤ÂÈ Ó· Â›Ó·È Û·Ê¤˜ ˆ˜ ÚÒÙ· Û˘ÏÏ·Ì‚¿ÓÂÙ·È Ë È‰¤· ÙÔ˘ ۯ‰›Ô˘ ÂÓfi˜ ¤ÚÁÔ˘ Î·È ˘¿Ú¯ÂÈ Û·Ó Èı·ÓfiÙËÙ·, ÌÂÙ¿ ÙÔ ‰ÚˆÓ ˘ÔΛÌÂÓÔ ÂÚÓ¿ÂÈ (‹ ‰ÂÓ ÂÚÓ¿ÂÈ) ÛÙË ‰Ú¿ÛË Î·È Ù¤ÏÔ˜ ÂÙ˘¯·›ÓÂÈ ‹ fi¯È ÙÔ ÛÙfi¯Ô ÙÔ˘. √ ÌÂÏÂÙËÙ‹˜, ÏÔÈfiÓ, ÔÊ›ÏÂÈ
EY£YMIA ™TAYPO°IANNO¶OY§OY
137
Ó· ‰Â›ÍÂÈ ·Ó ÔÏÔÎÏËÚÒÓÂÙ·È ‹ fi¯È οı ‰È·‰Èηۛ· Î·È ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· Ó· ‰È¢ÎÚÈÓ›ÛÂÈ Ò˜ Û˘Ó‰¤ÔÓÙ·È ÌÂٷ͇ ÙÔ˘˜ ÔÈ ‰È·‰Èηۛ˜ (Ì ¯ÚÔÓÈΤ˜ ‹ ·ÈÙȷΤ˜ Û¯¤ÛÂȘ). ¶ÈÛÙ‡ԢÌ ˆ˜ Ë ıˆڛ· ÙÔ˘ Bremond ÌÔÚ› Ó· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈËı› ÛÙË Û¯ÔÏÈ΋ Ù¿ÍË Î·È ÛÙËÓ ¶ÚˆÙÔ‚¿ıÌÈ· Î·È ÛÙË ¢Â˘ÙÂÚÔ‚¿ıÌÈ· ∂η›‰Â˘ÛË, ÁÈ· Ó· Á›ÓÂÈ ÈÔ Â‡ÏËÙË Ë ‰ÔÌ‹ ÙÔ˘ ·ÊËÁ‹Ì·ÙÔ˜. 줂·È·, Û ηÌÈ¿ ÂÚ›ÙˆÛË ‰ÂÓ ÂÍ·ÓÙÏÂ›Ù·È Ë ÂÚÌËÓ›· ÙÔ˘ ·ÊËÁ‹Ì·ÙÔ˜ Û ÌÈ· ‰ÔÌÈ΋ ·Ó¿Ï˘ÛË. ¢ÂÓ ÌÔÚÔ‡ÌÂ, ÁÈ· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·, Ó· ·Ú·‚Ϥ„Ô˘Ì ٷ ÎÔÈÓˆÓÈÔÏÔÁÈο ÛÙÔȯ›· ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ Â›Ó·È ¤ÓÙÔÓË Ë ·ÚÔ˘Û›· Û ÔÚÈṲ̂ӷ ΛÌÂÓ·. ∂›Û˘, ÛÙ· ‰‡Ô ÙÂÏÂ˘Ù·›· ‰ÈËÁ‹Ì·Ù· («™ÙÚ›ÁÁÏ· Î·È Î·ÏÏÔÓ‹» Î·È «∏ μ·ÁÁÂÏÈÒ-‰ÂÓ-›۷È-ÂÓÙ¿ÍÂÈ»), fiÔ˘ Â›Ó·È ÈÔ ¤ÓÙÔÓÔ ÙÔ ‰È‰·ÎÙÈÎfi Î·È ÙÔ Ï˘ÚÈÎfi ÛÙÔȯ›Ô, Ë ·Ó¿Ï˘Û‹ ÙÔ˘˜ Û‡Ìʈӷ Ì ÙÔ ÌÔÓÙ¤ÏÔ ÙÔ˘ Bremond ÌÔÈ¿˙ÂÈ ÂÓȯڋ, ÂÂȉ‹ ʈٛ˙ÂÈ Î¿ÔȘ Ï¢ڤ˜ ÌfiÓÔ ÙˆÓ ÎÂÈ̤ӈÓ. ∞ÎfiÌË, ‰ÂÓ Ú¤ÂÈ Ó· ·ÁÓÔ› ηÓ›˜ ÙȘ Ù¯ÓÈΤ˜ Ù˘ ·ÊËÁËÌ·ÙÈ΋˜ Ú¿Í˘, ÁÈ· ÙËÓ ·Ó¿Ï˘ÛË ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ ı· ÌÔÚÔ‡Û ӷ Ê·Ó› ¯Ú‹ÛÈÌË Ë ıˆڛ· ÂÓfi˜ ¿ÏÏÔ˘ °¿ÏÏÔ˘ ¢ÔÌÈÛÙ‹, ÙÔ˘ Genette. ¶ÈÛÙ‡ԢÌ ˆ˜ ÙÔ ıˆÚËÙÈÎfi ÌÔÓÙ¤ÏÔ ÙÔ˘ Bremond ÌÔÚ› Ó· ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ‹ÛÂÈ Û·Ó ¤Ó·˘ÛÌ· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›·˜/Û‡ÓıÂÛ˘ ·fi ÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜ ·ÚfiÌÔÈˆÓ ·ÊËÁËÌ¿ÙˆÓ, ΢ڛˆ˜ ÛÙÔ Ï·›ÛÈÔ ÙÔ˘ Ì·ı‹Ì·ÙÔ˜ Ù˘ ¡ÂÔÂÏÏËÓÈ΋˜ °ÏÒÛÛ·˜ (ÂȉÈο ÛÙËÓ ∞ã °˘ÌÓ·Û›Ô˘ Î·È ÛÙËÓ ∞ã §˘Î›Ԣ: ÛÙ· Û¯ÔÏÈο ÂÁ¯ÂÈÚ›‰È· ·˘ÙÒÓ ÙˆÓ Ù¿ÍÂˆÓ ˘¿Ú¯Ô˘Ó ÂÓfiÙËÙ˜ ÁÈ· ÙËÓ ∞Ê‹ÁËÛË). ™ÙËÓ ÂÚ›ÙˆÛË ·˘Ù‹ Ú¤ÂÈ Ó· ÙÔÓ›ÛÂÈ Ô ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi˜ ÛÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜ fiÙÈ, ÁÈ· Ó· Â›Ó·È ¤Ó· ΛÌÂÓÔ ÂӉȷʤÚÔÓ, Ú¤ÂÈ Ù· ‰ÚÒÓÙ· ÚfiÛˆ· Ó· ·ÓÙÈÌÂÙˆ›ÛÔ˘Ó Î¿ÔÈÔ/· ÂÌfi‰ÈÔ/· (ÂÛˆÙÂÚÈο ‹ Â͈ÙÂÚÈο). °È· Ó· Ù· ÍÂÂÚ¿ÛÔ˘Ó, ÂÌϤÎÔÓÙ·È Û ¤Ó· ‹ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ÂÂÈÛfi‰È·, ÌÔÚ› Ó· ¤¯Ô˘Ó οÔÈÔÓ Û‡ÌÌ·¯Ô ‹ οÔÈÔ˘˜ ·ÓÙÈ¿ÏÔ˘˜, ÂÓÒ ÛÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ‰›ÓÂÙ·È Î¿ÔÈ· χÛË. ªÔÚÔ‡ÌÂ, ›Û˘, Ó· ˙ËÙ‹ÛÔ˘Ì ·fi ÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜ Ó· ÚÔÙ›ÓÔ˘Ó ‰È·ÊÔÚÂÙÈΤ˜ ηٷϋÍÂȘ Ù˘ ÈÛÙÔÚ›·˜ Ó· Û˘ÁÎÚ›ÓÔ˘Ó ‰È·ÊÔÚÂÙÈο ·ÊËÁËÌ·ÙÈο ΛÌÂÓ· Î·È Ó· ·Ó·˙ËÙ‹ÛÔ˘Ó Ù· ÎÔÈÓ¿ ‰ÔÌÈο ÙÔ˘˜ ÛÙÔȯ›·, Ó· ·Ó·ÚˆÙËıÔ‡Ó ·Ó Ë ÏÂÈÔÓfiÙËÙ· ÙˆÓ ÈÛÙÔÚÈÒÓ ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È Û ÚÔÛ¿ıÂȘ Ô˘ ¤¯Ô˘Ó ÂÈÙ˘¯›· ‹ fi¯È, Ó· ÚÔ‚ÏËÌ·ÙÈÛÙÔ‡Ó ÁÈ· Ù· ̤۷ Ô˘ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡Ó Ù· ‰ÚÒÓÙ· ÚfiÛˆ·, ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó· ÂÙ‡¯Ô˘Ó ÙÔ˘˜ ÛÙfi¯Ô˘˜ ÙÔ˘˜, Î·È ÁÈ· Ù· ΛÓËÙÚ¿ ÙÔ˘˜ (·Ó Â›Ó·È Ú·ÏÈÛÙÈο, ËıÈο ‹ ˉÔÓÈο) Î·È Ó· Í·Ó·ÁÚ¿„Ô˘Ó ÙËÓ ÈÛÙÔÚ›·, ˘ÈÔıÂÙÒÓÙ·˜ ÙË ‰È·ÊÔÚÂÙÈ΋ ÔÙÈ΋ ÁˆÓ›· ÙˆÓ ÚÔÛÒˆÓ Ô˘ ÌÔÚ› Ó· ÌËÓ ¤¯Ô˘Ó ÂÓÂÚÁËÙÈÎfi ÚfiÏÔ.
138
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
Δ¤ÏÔ˜, ÈÛÙ‡ԢÌ ˆ˜ Ë ÂÊ·ÚÌÔÁ‹ ÙÔ˘ ıˆÚËÙÈÎÔ‡ ÌÔÓÙ¤ÏÔ˘ ÙÔ˘ Bremond ÌÔÚ› Ó· ÂÂÎÙ·ı› Î·È ÛÙ· ¿ÏÏ· ·ÊËÁËÌ·ÙÈο ΛÌÂÓ· Î·È ÙˆÓ ÙÚÈÒÓ Ù¿ÍÂˆÓ ÙÔ˘ °˘ÌÓ·Û›Ô˘ ·ÏÏ¿ Î·È ÙÔ˘ §˘Î›Ԣ. 줂·È·, Â›Ó·È ··Ú·›ÙËÙÔ Ó· ÙÔÓ›ÛÔ˘Ì ͷӿ ˆ˜ Ë ıˆڛ· ÙÔ˘ Bremond, fiˆ˜ Î·È Î¿ı ıˆڛ·, Ú¤ÂÈ Ó· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÂ›Ù·È Ì ÊÂȉÒ. ™Â ηÌÈ¿ ÂÚ›ÙˆÛË ‰ÂÓ Â›Ó·È Î·Ïfi Ó· ÂÚÈÔÚÈÛÙ› Ô ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi˜ ÛÙËÓ ÚÔÛ¤ÁÁÈÛË ÙˆÓ ÏÔÁÔÙ¯ÓÈÎÒÓ ÎÂÈÌ¤ÓˆÓ ‚¿ÛÂÈ ÂÓfi˜ ÌÔÓÙ¤ÏÔ˘ ·fi ÙÔ ¯ÒÚÔ Ù˘ ∞ÊËÁËÌ·ÙÔÏÔÁ›·˜ Î·È Ó· Ù˘ÔÔÈ‹ÛÂÈ ÙË ‰È‰·Ûηϛ· ÙÔ˘. ∞Ó, fï˜, ÙÔ ÁÓˆÚ›˙ÂÈ Â·ÚÎÒ˜, ÈÛÙ‡ԢÌ ˆ˜ ÌÔÚ› ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· Ó· ÂÈÓÔ‹ÛÂÈ ÙÚfiÔ˘˜ ÁÈ· ÙË ‰È‰·ÎÙÈ΋ ·ÍÈÔÔ›ËÛ‹ ÙÔ˘, ̤۷ ·fi ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ˜ Ô˘ ı· ·ÓÙ·ÔÎÚ›ÓÔÓÙ·È ÛÙ· ÂӉȷʤÚÔÓÙ· Î·È ÛÙÔ Â›Â‰Ô ÙˆÓ Ì·ıËÙÒÓ.
μÈ‚ÏÈÔÁÚ·Ê›· ¶ÚˆÙÔÁÂÓ›˜ ËÁ¤˜: ¶˘Ï·ÚÈÓfi˜, £ÂÔ‰fiÛ˘, ™ÔÊ›· ÷Ù˙ˉËÌËÙÚ›Ô˘ Î·È §¿ÌÚÔ˜ μ·ÚÂÏ¿˜. 22010. ∫›ÌÂÓ· ¡ÂÔÂÏÏËÓÈ΋˜ §ÔÁÔÙ¯ӛ·˜, ∞’ Δ‡¯Ô˜, ∞’ Δ¿ÍË °˘ÌÓ·Û›Ô˘. ∞ı‹Ó·: ¶·È‰·ÁˆÁÈÎfi πÓÛÙÈÓÙÔ‡ÙÔ. ¢Â˘ÙÂÚÔÁÂÓ›˜ ËÁ¤˜
∞. ∂ÏÏËÓÈ΋ μÈ‚ÏÈÔÁÚ·Ê›· I. μÈ‚Ï›· ∂ÏÏ‹ÓˆÓ Û˘ÁÁڷʤˆÓ ∞ÔÛÙÔÏ›‰Ô˘, μÂÓÂÙ›·, μÈÎÙˆÚ›· ∫·Ï¿ÓË, Î·È ∂ϤÓË ÃÔÓÙÔÏ›‰Ô˘ (ÂÈÌ.). 2004. ¢È·‚¿˙ÔÓÙ·˜ §ÔÁÔÙ¯ӛ· ÛÙÔ Û¯ÔÏ›Ô...: ÌÈ· Ó¤· ÚfiÙ·ÛË ‰È‰·Ûηϛ·˜. ∞ı‹Ó·: Δ˘ˆı‹Ùˆ, °ÈÒÚÁÔ˜ ¢·Ú‰·Ófi˜. ∞ÔÛÙÔÏ›‰Ô˘, μÂÓÂÙ›·, Î·È ∂ϤÓË ÃÔÓÙÔÏ›‰Ô˘ (ÂÈÌ.). 1999. ∞ı‹Ó·: Δ˘ˆı‹Ùˆ. ∞ÚÁ˘ÚÔÔ‡ÏÔ˘, ÃÚÈÛÙ›Ó·, ∞Ó·ÛÙ·Û›· ¶·ÙÔ‡Ó·, Î·È ∂˘·ÁÁÂÏ›· μ·Ú¤ÛË. 2009. ¶·ÓÂÏÏ·‰È΋ ¤Ú¢ӷ ÁÈ· ÙÔ Ì¿ıËÌ· Ù˘ ¡ÂÔÂÏÏËÓÈ΋˜ §ÔÁÔÙ¯ӛ·˜ ÛÙÔ °˘ÌÓ¿ÛÈÔ. ∞ı‹Ó·: ¶·È‰·ÁˆÁÈÎfi πÓÛÙÈÙÔ‡ÙÔ. μ·Ï¤Ù·˜, °ÂÒÚÁÈÔ˜. 1983. ΔÔ ∂ÏÏËÓÈÎfi ¢È‹ÁËÌ·: ∏ £ÂˆÚ›· Î·È Ë πÛÙÔÚ›· ÙÔ˘. ∞ı‹Ó·: ºÈÏÈfiÙË. °Î›Î·˜, ™ˆÎÚ¿Ù˘. 1996. £ÂˆÚ›· §ÔÁÔÙ¯ӛ·˜. ∞ı‹Ó·: ™·‚‚¿Ï·˜.
EY£YMIA ™TAYPO°IANNO¶OY§OY
139
∫·ÏÏ›Ó˘, °ÈÒÚÁÔ˜. 2005. ∂Á¯ÂÈÚ›‰ÈÔ ∞ÊËÁËÌ·ÙÔÏÔÁ›·˜. ∂ÈÛ·ÁˆÁ‹ ÛÙËÓ Ù¯ÓÈ΋ Ù˘ ·Ê‹ÁËÛ˘. ∞ı‹Ó·: ªÂÙ·›¯ÌÈÔ. ∫·ÏÔÁ‹ÚÔ˘, Δ˙›Ó·, Î·È ∫È΋ §·Ï·ÁÈ¿ÓÓË (ÂÈÌ.). 2005. ∏ §ÔÁÔÙ¯ӛ· ÛÙÔ ™¯ÔÏ›Ô. ∞ı‹Ó·: Δ˘ˆı‹Ùˆ. ∫·„ˆÌ¤ÓÔ˜, ∂Ú·ÙÔÛı¤Ó˘. 72010. ∞ÊËÁËÌ·ÙÔÏÔÁ›·. £ÂˆÚ›· Î·È Ì¤ıÔ‰ÔÈ ·Ó¿Ï˘Û˘ Ù˘ ·ÊËÁËÌ·ÙÈ΋˜ Â˙ÔÁÚ·Ê›·˜. ∞ı‹Ó·: ¶·Ù¿Î˘. ∫˘ÚΛÓË, ∞Ó·ÛÙ·Û›·, μ·Û›ÏÂÈÔ˜ ΔÛ¿ÊÔ˜, ∂ϤÓË μÏ·¯ÔÁÈ¿ÓÓË, ª·Ú›· ∫·ÏÏÈ¿‰Ô˘, Î·È ∞Ó‰Ú¤·˜ ¶··‰·ÓÙˆÓ¿Î˘. 2006. ∂ÈÌÔÚʈÙÈÎfi ˘ÏÈÎfi ÁÈ· ÙÔ ∂ȉÈÎfi ̤ÚÔ˜ ÙÔ˘ ¶ÚÔÁÚ¿ÌÌ·ÙÔ˜ ™Ô˘‰ÒÓ ∂ȉÈÎfiÙËÙ· ¶∂02. ∞ı‹Ó·: ¶·È‰·ÁˆÁÈÎfi πÓÛÙÈÓÙÔ‡ÙÔ. [<hermes.di.uoa.gr/pake/PE02.doc> (ÚÔÛ. 29/05/2011)]. ª·ÙÛ·ÁÁÔ‡Ú·˜, ∏Ï›·˜ °. 1999. ∏ Û¯ÔÏÈ΋ Ù¿ÍË. £ÂˆÚ›· Î·È Ú¿ÍË Ù˘ ‰È‰·Ûηϛ·˜: ÃÒÚÔ˜, ÔÌ¿‰·, ÂÈı·Ú¯›·, ̤ıÔ‰Ô˜. ∞ı‹Ó·: °ÚËÁfiÚ˘. ª·ÌÈÓÈÒÙ˘, °ÂÒÚÁÈÔ˜. 1986. °ÏˆÛÛÔÏÔÁ›· Î·È §ÔÁÔÙ¯ӛ·. ∞fi ÙËÓ Ù¯ÓÈ΋ ÛÙËÓ Ù¤¯ÓË ÙÔ˘ ÏfiÁÔ˘. ∞ı‹Ó·. [¶·È‰·ÁˆÁÈÎfi πÓÛÙÈÙÔ‡ÙÔ]. 2011. ¶ÚfiÁÚ·ÌÌ· ÛÔ˘‰ÒÓ ÁÈ· ÙË ‰È‰·Ûηϛ· Ù˘ §ÔÁÔÙ¯ӛ·˜ ÛÙËÓ ˘Ô¯ÚˆÙÈ΋ Âη›‰Â˘ÛË. O‰ËÁfi˜ ÁÈ· ÙÔÓ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi. (∂™¶∞ 2007-13\∂.¶. ∂&¢μª\∞.¶. 1-2-3. «¡∂√ ™Ã√§∂π√ (™¯ÔÏÂ›Ô 21Ô˘ ·ÈÒÓ·) - ¡¤Ô ¶ÚfiÁÚ·ÌÌ· ™Ô˘‰ÒÓ, √ÚÈ˙fiÓÙÈ· ¶Ú¿ÍË» MIS: 295450). ∞ı‹Ó·: ¶·È‰·ÁˆÁÈÎfi πÓÛÙÈÙÔ‡ÙÔ. [<http://www.school.gr/pdf/logotexnia.pdf> (ÚÔÛ. 10/02/2012)]. ¶·Ó·ÁȈٛ‰Ë˜, πˆÓ¿ı·Ó-°È¿ÓÓ˘. 2009. ™¯Â‰È·ÛÌfi˜ ‰È·¯ÂÈÚÈÛÙ‹ ÛÂÓ·Ú›Ô˘ ÁÈ· Û‡ÛÙËÌ· ‰È·‰Ú·ÛÙÈ΋˜ ·Ê‹ÁËÛ˘ Ì ‚¿ÛË ÙËÓ ÚÔÛ¤ÁÁÈÛË ÙˆÓ ÌÂÙ·‚ÏËÙÒÓ ÙÌËÌ¿ÙˆÓ. ¶·ÓÂÈÛÙ‹ÌÈÔ ∞ÈÁ·›Ô˘. ™‡ÚÔ˜. [<http://www.syros.aegean.gr/de/dpsd01044.pdf> (ÚÔÛ. 31/12/2010)]. Δ˙Èfi‚·˜, ¢ËÌ‹ÙÚ˘. 22003. ªÂÙ¿ ÙËÓ ∞ÈÛıËÙÈ΋: £ÂˆÚËÙÈΤ˜ ¢ÔÎÈ̤˜ Î·È ∂ÚÌËÓ¢ÙÈΤ˜ ∞Ó·ÁÓÒÛÂȘ Ù˘ ¡ÂÔÂÏÏËÓÈ΋˜ §ÔÁÔÙ¯ӛ·˜. ∞ı‹Ó·: √‰˘ÛÛ¤·˜. Δ˙Èfi‚·˜, ¢ËÌ‹ÙÚ˘. 1993. ΔÔ ·Ï›Ì„ËÛÙÔ Ù˘ ÂÏÏËÓÈ΋˜ ·Ê‹ÁËÛ˘. ∞fi ÙËÓ ∞ÊËÁËÌ·ÙÔÏÔÁ›· ÛÙË ¢È·ÏÔÁÈÎfiÙËÙ·. ∞ı‹Ó·: √‰˘ÛÛ¤·˜. Δ˙ԇ̷, ÕÓÓ·. 1997. ∂ÈÛ·ÁˆÁ‹ ÛÙËÓ ∞ÊËÁËÌ·ÙÔÏÔÁ›·. ∞ı‹Ó·: ™˘ÌÌÂÙÚ›·.
πI. μÈ‚Ï›· •¤ÓˆÓ Û˘ÁÁڷʤˆÓ (ªÂÙ·ÊÚ·Ṳ̂ӷ) ∞brams, M.H. 2010. §ÂÍÈÎfi §ÔÁÔÙ¯ÓÈÎÒÓ ŸÚˆÓ: £ÂˆÚ›·, πÛÙÔÚ›·, ∫ÚÈÙÈ΋ §ÔÁÔÙ¯ӛ·˜. ªÙÊÚ. °. ¢ÂÏË‚ÔÚÈ¿-™. ÷Ù˙ËȈ·ÓÓ›‰Ô˘. ∞ı‹Ó·: ¶·Ù¿Î˘.
140
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
Barthes, Roland. 2005. AfiÏ·˘ÛË-°Ú·Ê‹-∞Ó¿ÁÓˆÛË. ªÙÊÚ. ∞Ú¯ÔÓÙ‹ ∫fiÚη. ∞ı‹Ó·: ¶Ï¤ıÚÔÓ. Barthes, Roland. 2007. ∂ÈÎfiÓ·-ªÔ˘ÛÈ΋-∫›ÌÂÓÔ. ªÙÊÚ. °ÈÒÚÁÔ˜ ™·Ófi˜. ∞ı‹Ó·: ¶Ï¤ıÚÔÓ. Culler, Jonathan. 2003. §ÔÁÔÙ¯ÓÈ΋ ıˆڛ·: ª›· Û˘ÓÔÙÈ΋ ÂÈÛ·ÁˆÁ‹. ªÙÊÚ. ∫·›ÙË ¢È·Ì·ÓÙ¿ÎÔ˘. ∏Ú¿ÎÏÂÈÔ: ¶·ÓÂÈÛÙËÌȷΤ˜ ∂ΉfiÛÂȘ ∫Ú‹Ù˘. Fokemma, Douwe, Î·È Elroud Ibsch. 1997. £ÂˆÚ›Â˜ §ÔÁÔÙ¯ӛ·˜ ÙÔ˘ ∂ÈÎÔÛÙÔ‡ ∞ÈÒÓ·: ¢ÔÌÈÛÌfi˜, ª·ÚÍÈÛÌfi˜, ∞ÈÛıËÙÈ΋ Ù˘ ¶ÚfiÛÏ˄˘, ™ËÌÂȈÙÈ΋. ªÙÊÚ. °È¿ÓÓ˘ ¶·Ú›Û˘. ∞ı‹Ó·: ¶·Ù¿Î˘. ◊ÁÎÏÂÙÔÓ, Δ¤ÚÈ. 1996. ∂ÈÛ·ÁˆÁ‹ ÛÙË £ÂˆÚ›· Ù˘ §ÔÁÔÙ¯ӛ·˜. ªÙÊÚ. ªÈ¯¿Ï˘ ª·˘ÚˆÓ¿˜. ∂ÈÛ. ¢. Δ˙Èfi‚·˜. ∞ı‹Ó·: √‰˘ÛÛ¤·˜. Holub, Robert C. 2001. £ÂˆÚ›· Ù˘ ¶ÚfiÛÏ˄˘: ªÈ· ∫ÚÈÙÈ΋ ∂ÈÛ·ÁˆÁ‹. ªÙÊÚ. ∫ˆÓ/Ó· ΔÛ·ÎÔÔ‡ÏÔ˘. ∞ı‹Ó·: ªÂÙ·›¯ÌÈÔ. ¶ÚÔ, μÏ·ÓÙÈÌ›Ú °. 1987. ªÔÚÊÔÏÔÁ›· ÙÔ˘ ·Ú·Ì˘ıÈÔ‡. ∏ ‰È·Ì¿¯Ë Ì ÙÔÓ ∫ψÓÙ §Â‚›™ÙÚˆ˜ Î·È ¿ÏÏ· ΛÌÂÓ·. ªÙÊÚ. ∞ÚÈÛÙ¤· ¶·Ú›ÛË. ∞ı‹Ó·: ∫·Ú‰·Ì›ÙÛ·˜. Selden, Raman (ÂÈÌ). 2005. ∞fi ÙÔÓ ºÔÚÌ·ÏÈÛÌfi ÛÙÔÓ ªÂÙ·‰ÔÌÈÛÌfi. ªÙÊÚ. ª. ¶Â¯ÏÈ‚·Ó›‰Ë˜-ªÈ¯¿Ï˘ ÃÚ˘Û·ÓıfiÔ˘ÏÔ˜. £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË: πÓÛÙÈÙÔ‡ÙÔ ¡ÂÔÂÏÏËÓÈÎÒÓ ™Ô˘‰ÒÓ, ÿ‰Ú˘Ì· ª·ÓfiÏË ΔÚÈ·ÓÙ·Ê˘ÏÏ›‰Ë, ∞.¶.£. ΔÔÓÙfiÚÔÊ, ΔÛ‚ÂÙ¿Ó. 1989. ¶ÔÈËÙÈ΋. ªÙÊÚ. AÁÁ. ∫·ÛÙÚÈÓ¿ÎË. ∞ı‹Ó·: °ÓÒÛË. ΔÔÓÙfiÚÔÊ, ΔÛ‚ÂÙ¿Ó. 1991. ∂ÈÛ·ÁˆÁ‹ ÛÙË Ê·ÓÙ·ÛÙÈ΋ §ÔÁÔÙ¯ӛ·. ªÙÊÚ. AÚÈÛÙ¤· ¶·Ú›ÛË. ∞ı‹Ó·: √‰˘ÛÛ¤·˜.
πππ. ÕÚıÚ· - ªÂϤÙ˜ Bremond, Claude. 1991. «∏ ÏÔÁÈ΋ ÙˆÓ ·ÊËÁËÌ·ÙÈÎÒÓ Èı·ÓÔًوӻ. ªÙÊÚ. ∫·›ÙË ¶·Ô˘ÙÛ¿. ™ÙÔ: Bremond, Claude, Algirdas J. Greimas, Franz K. Stanzel, Jaap Lintvelt, Wallace Martin, Gerald Prince, and Seymour Chatman (ÂÈÌ.). £ÂˆÚ›· Ù˘ ·Ê‹ÁËÛ˘, ÛÛ. 125-157. ∞ı‹Ó·: ∂Í¿ÓÙ·˜. ∫·ÙÛ›ÎË-°Î›‚·ÏÔ˘, ÕÓÙ·. 2005. «∏ ı¤ÛË Ù˘ §ÔÁÔÙ¯ӛ·˜ ÛÙËÓ ¶ÚˆÙÔ‚¿ıÌÈ· ∂η›‰Â˘ÛË. ∑ËÙ‹Ì·Ù· Î·È ÚÔÔÙÈΤ˜ Ù˘ ‰È‰·ÎÙÈ΋˜ Ù˘». ™ÙÔ: Δ˙›Ó· ∫·ÏÔÁ‹ÚÔ˘ Î·È ∫È΋ §·Ï·ÁÈ¿ÓÓË (ÂÈÌ.). ∏ §ÔÁÔÙ¯ӛ· ÛÙÔ ™¯ÔÏ›Ô, ÛÛ. 11-25. ∞ı‹Ó·: Δ˘ˆı‹Ùˆ. ∫ÂΤ˜, πˆ¿ÓÓ˘, Î·È ∏ÚÒ ª˘ÏˆÓ¿ÎÔ˘-∫ÂΤ. 2002. «¢È·‰Ú·ÛÙÈΤ˜ “∞ÊËÁ‹ÛÂȘ”: ¢˘Ó·ÙfiÙËÙ˜ Î·È ∂Î·È‰Â˘ÙÈΤ˜ ¶ÚÔÂÎÙ¿ÛÂȘ Ù˘ ªÔÓÙÂÏÔÔ›ËÛ˘ ªË °Ú·ÌÌÎÒÓ ¢˘Ó·ÌÈÎÒÓ ™˘ÛÙËÌ¿ÙˆÓ ÛÙÔÓ ÀÔÏÔÁÈÛÙ‹». ™ÙÔ: ¢ËÌËÙÚ·ÎÔÔ‡ÏÔ˘, ∞ÁÁÂÏÈ΋ (ÂÈÌ.). √È Δ¶∂ ÛÙËÓ ∂η›‰Â˘ÛË, ΔfiÌÔ˜ ∞ã (¶Ú·ÎÙÈο 3Ô˘ ™˘Ó‰ڛԢ ∂Δ¶∂, 26-
EY£YMIA ™TAYPO°IANNO¶OY§OY
141
29/9/2002, ¶·ÓÂÈÛÙ‹ÌÈÔ ∞ÈÁ·›Ô˘, ƒfi‰Ô˜: 26-29/9/2002). ∞ı‹Ó·: KastaniotisInter@ctive. ªfiÎÏÔ˘ÓÙ-§·ÁÔÔ‡ÏÔ˘, ∫·ÙÚ›Ó. 1999. «¢È‰·Ûηϛ· Î·È £ÂˆÚ›· §ÔÁÔÙ¯ӛ·˜: ÔÈ ıˆÚËÙÈΤ˜ ÚÔÛÂÁÁ›ÛÂȘ ÛÙ· ∫›ÌÂÓ· ¡ÂÔÂÏÏËÓÈ΋˜ §ÔÁÔÙ¯ӛ·˜». ™ÙÔ: ∞ÔÛÙÔÏ›‰Ô˘, μÂÓÂÙ›· Î·È ∂ϤÓË ÃÔÓÙÔÏ›‰Ô˘ (ÂÈÌ.). §ÔÁÔÙ¯ӛ· Î·È Âη›‰Â˘ÛË, ÛÛ. 177-187. ∞ı‹Ó·: Δ˘ˆı‹Ùˆ. [¶·È‰·ÁˆÁÈÎfi πÓÛÙÈÙÔ‡ÙÔ]. 2003. «¢È·ıÂÌ·ÙÈÎfi ∂ÓÈ·›Ô ¶Ï·›ÛÈÔ ¶ÚÔÁÚ¿ÌÌ·ÙÔ˜ ™Ô˘‰ÒÓ ¡ÂÔÂÏÏËÓÈ΋˜ §ÔÁÔÙ¯ӛ·˜ ÁÈ· ÙÔ °˘ÌÓ¿ÛÈÔ». ™ÙÔ: ¢È·ıÂÌ·ÙÈÎfi ∂ÓÈ·›Ô ¶Ï·›ÛÈÔ ¶ÚÔÁÚ·ÌÌ¿ÙˆÓ ™Ô˘‰ÒÓ (¢.∂.¶.¶.™.), ÛÛ. 64-77. ∞ı‹Ó·: ¶·È‰·ÁˆÁÈÎfi πÓÛÙÈÙÔ‡ÙÔ. [<http://www.pischools.gr/download/programs/depps/4deppsaps_Logotexnias_G ymnasiou.pdf>]. [¶·È‰·ÁˆÁÈÎfi πÓÛÙÈÙÔ‡ÙÔ ∫‡ÚÔ˘]. 2010. «§ÔÁÔÙ¯ӛ·». ™ÙÔ: ∞Ó·Ï˘ÙÈο ¶ÚÔÁÚ¿ÌÌ·Ù· ÁÈ· Ù· ‰ËÌfiÛÈ· Û¯ÔÏ›· Ù˘ ΢Úȷ΋˜ ‰ËÌÔÎÚ·Ù›·˜, ÛÛ. 34-54. §Â˘ÎˆÛ›·: ÀÔ˘ÚÁÂ›Ô ¶·È‰Â›·˜ Î·È ¶ÔÏÈÙÈÛÌÔ‡. [ < h t t p : / / w w w. p a i d e i a . o r g . c y / u p l o a d / a n a l y t i k a _ p ro g r a m m a t a _ 2 0 1 0 / 0.siniptikaanalitikaprogrammata.pdf> (ÚÔÛ. 29/05/2011)]. ¶··ÓÙˆÓ¿Î˘, °ÂÒÚÁÈÔ˜. 2008. «¢È‰¿ÛÎÔÓÙ·˜ ¶·È‰È΋ §ÔÁÔÙ¯ӛ· ÛÙËÓ ¶ÚˆÙÔ‚¿ıÌÈ· ∂η›‰Â˘ÛË. Δ˙È¿ÓÈ ƒÔÓÙ¿ÚÈ. ¶ÂÚȤÙÂÈ· Ì ÙËÓ ÙËÏÂfiÚ·ÛË». ™ÙÔ: K›ÌÂÓ·, Δ‡¯Ô˜ 8, ¢ÂΤ̂ÚÈÔ˜ (ISSN: 1790-1782). [<http://keimena.ece.uth.gr> (ÚÔÛ. 4/10/2011)]. ¶··ÚÔ‡ÛË, ª·Ú›Ù·. 2005. «∏ ‰ÔÌ‹ Ù˘ ÏÔÁÔÙ¯ÓÈ΋˜ ·Ê‹ÁËÛ˘: ™Î¤„ÂȘ ÁÈ· ÌÈ· ‰È‰·ÎÙÈ΋ ·ÍÈÔÔ›ËÛË». ™ÙÔ: ∫›ÌÂÓ·, Δ‡¯Ô˜ 2, πÔ‡ÓÈÔ˜, ÛÛ. 1-11 (ISSN : 1790-1782). [www.keimena.ece.uth.gr/t2/arthra/tefxos2/downloads/arthro_paparousi.pdf (ÚÔÛ. 31/12/2010)]. ¶ÔÏ›Ù˘, ¢ËÌ‹ÙÚ˘. 2010. «∏ §ÔÁÔÙ¯ӛ· ÁÈ· ¶·È‰È¿ Î·È ¡¤Ô˘˜ ÛÙËÓ ¶ÚÔÔÙÈ΋ Ù˘ £ÂˆÚ›·˜: √È ∞ÍÈÒÛÂȘ Ù˘ §ÔÁÔÙ¯ÓÈ΋˜ °Ú·Ê‹˜ Î·È ÔÈ ¢˘Ó·ÙfiÙËÙ˜ £ÂÒÚËÛ‹˜ ÙÔ˘˜». ™ÙÔ: ºÚ¤Ú˘, °ÈÒÚÁÔ˜ (ÂΉ.). ¢È·-ΛÌÂÓ·. (∏ ·È‰È΋ §ÔÁÔÙ¯ӛ· Û‹ÌÂÚ·: Ù¿ÛÂȘ Î·È ÚÔÙ¿ÛÂȘ). EÙ‹ÛÈ· ¤Î‰ÔÛË EÚÁ·ÛÙËÚ›Ô˘ ™˘ÁÎÚÈÙÈ΋˜ °Ú·ÌÌ·ÙÔÏÔÁ›·˜ A.¶.£., Δ‡¯Ô˜ 12, ÛÛ. 15-27. [<http://dia-keimena.frl.auth.gr/site/images/stories/intertextes-12.pdf> (ÚÔÛ. 31/12/2010)]. Prince, Gerard. «∞ÊËÁËÌ·ÙÔÏÔÁ›·». 2005. ™ÙÔ: Selden, Raman (ÂÈÌ.). ∞fi ÙÔÓ ºÔÚÌ·ÏÈÛÌfi ÛÙÔÓ ªÂÙ·‰ÔÌÈÛÌfi, ÛÛ. 161-189. ªÙÊÚ. ª. ¶Â¯ÏÈ‚·Ó›‰Ë˜-ªÈ¯¿Ï˘ ÃÚ˘Û·ÓıfiÔ˘ÏÔ˜. £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË: πÓÛÙÈÙÔ‡ÙÔ ¡ÂÔÂÏÏËÓÈÎÒÓ ™Ô˘‰ÒÓ, ÿ‰Ú˘Ì· ª·ÓfiÏË ΔÚÈ·ÓÙ·Ê˘ÏÏ›‰Ë, ∞.¶.£.
142
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
B. •ÂÓfiÁψÛÛË μÈ‚ÏÈÔÁÚ·Ê›· I. μÈ‚Ï›· Andersen, Peter B gh, Berit Holmqvist, and Jens F. Jensen. 1993. The Computer as medium. Cambridge: Cambridge University Press. Bremond, Claude. 1973. Logique du récit. Paris: Éditions du Seuil. Desbiens, ¡ancy. 1989. L'évolution du rôle de la femme dans trois romans policiers Québécois (étude narratÔlÔgique). (Mémoire de maîtrise). Chicoutimi: Université du Québec à Chicoutimi. [<http://bibvir.uqac.ca/theses/1461688/1461688.pdf> (ÚÔÛ. 31/12/2010)]. Goldenstein, Jean-Pierre. 1999. Lire le roman. Brusseles: De μoeck Duculot. Martin, Wallace. 1986. Recent theories of narrative. Ithaca: Cornell University Press.
II. ÕÚıÚ·-ªÂϤÙ˜ Adam, Jean-Michel. 1978. «La cohésion des séquences de propositions dans la macro-structure narrative». Langue française, Vol. 38, nÆ1, ªay, pp. 101-117. (doi: 10.3406/lfr.1978.6122). [<http://www.persee.fr/web/revues/home/ prescript/article/lfr_0023-8368_1978_num_38_1_6122> (ÚÔÛ. 12/10/2011)]. Bremond, Claude. 1988. «En lisant une fable». Communications, no 47, pp. 41-62. [<http://www.persee.fr/web/revues/home/prescript/search/?p_p_action=1&> (ÚÔÛ. 31/12/2010)]. Bremond, Claude. 1966. «La logique des possibles narratives». Communications, no 8, pp. 60-76. (doi: 10.3406/comm.1966.1115). http://www.persee.fr/ web/revues/home/prescript/article/comm_0588-8018_1966_num_8_1_1115 (ÚÔÛ. 31/12/2010)]. Bremond, Claude. 1964. «Le message narrative». Communications, no 4, pp. 4-32. Bremond, Claude. 1970. «Le rôle de l'influenceur». Communications, nÔ 16, pp. 6069. Bremond, Claude. 2005. «Le texte du récit ou la narrativité du texte». Les Cahiers du Centre de Recherches Historiques, no 35 (doi: 10.4000/ccrh.3016). [<http://ccrh.revues.org/3016 > (ÚÔÛ. 27/9/2011)]. Cerquiglini, Bernard. 1974. «Claude Brémond, Logique du récit». Annales: Économies, Sociétés, Civilisations, Vol. 29, nÆ 3, pp. 757-760. [<http://www.persee.fr/ web/revues/home/prescript/article/ahess_0395-2649_1974_num_29_3_293507_ t1_0757_0000_003> (ÚÔÛ. 28/9/2011)].
EY£YMIA ™TAYPO°IANNO¶OY§OY
143
Noke, Simon Francis. 2011. «Littérature orale africaine et méthodes d'analyse textuelle occidentale: méthodes structurales formelle et génétique». ∞vril 5. [<http://whisperingsfalls.over-blog.com/article-litterature-orale-africaine-etmethodes-d-analyse-textuelle-occidentale-methodes-structurales-formelle-etgenetique-71055090.html > (ÚÔÛ. 1/10/2011)]. Rimmon-Kenan, Shlomith. 2006. «Concepts of Narrative». In: Hyvärinen, Matti, Anu Korhonen, and Juri Mykkänen (eds.). Collegium (Studies across Disciplines in the Humanities and Social Sciences), Vol. 1 («The Travelling Concept of Narrative»). Helsinki: Helsinki Collegium for Advanced Studies, pp. 10-19. [ < h t t p : / / w w w. h e l s i n k i . f i / c o l l e g i u m / e - s e r i e s / v o l u m e s / v o l u m e _ 1 / 001_03_rimmon_kenan.pdf> (ÚÔÛ. 10/10/2011)]. Schneider, Daniel K. 1983. Texte et politique 1: Prolégomènes pour l'analyse du texte narratif en science politique: un examen critique des écoles contemporaines de l'analyse et de la théorie du récit. Département de science politique, Université de Genève. [<http://tecfa.unige.ch/tecfa/publicat/schneider/story/node1.html> (ÚÔÛ. 31/12/2010)]. Szilas, Nicolas. 2002. «Structural Models for Interactive Drama». In the proceedings of the 2nd International Conference on Computational Semiotics for Games and New Media, pp. 22-27. Augsburg, Germany. [<http://www.stanford.edu/dept/HPS/154/Workshop/ SzilasStructural%20Models%20for%20Interactive%20Drama.pdf > (ÚÔÛ. 10/1/2011)].
144
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
∞ϤͷӉÚÔ˜ ¶··‰È·Ì¿ÓÙ˘ «™ÙËÓ ¶·Ó·ÁÈ¿ ÙË ™·ÏÔÓÈÎÈ¿»* ∞ÈηÙÂÚ›ÓË Δ·Ú·‚‹Ú·, ºÈÏfiÏÔÁÔ˜, 2Ô °˘ÌÓ¿ÛÈÔ ¡·˘¿ÎÙÔ˘
∞) ¢È‰·ÎÙÈÎÔ› ÛÙfi¯ÔÈ: ñ °ÓˆÚÈÌ›· Ì ÙÔÓ ¶··‰È·Ì¿ÓÙË: √È ‹Úˆ¤˜ ÙÔ˘, Ë ÎÔÛÌÔıˆڛ· ÙÔ˘, Ë È‰ÈÔÌÔÚÊ›· ÙÔ˘, Ë Ì·Á›· ÙÔ˘. ñ ∞ÓÙ›ÏË„Ë Ù˘ ›‰Ú·Û˘ ÙÔ˘ (Ê˘ÛÈÎÔ‡ ‹ ÎÔÈÓˆÓÈÎÔ‡) ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜ ÛÙË ˙ˆ‹ Î·È Ù· ‹ıË ÙˆÓ ·ÓıÚÒˆÓ. ñ ¶ÚÔ‚ÏËÌ·ÙÈÛÌfi˜ Û¯ÂÙÈο Ì ÙÔ ÚfiÏÔ Ù˘ ıÚËÛ΢ÙÈ΋˜ ›ÛÙ˘ ÛÙË ˙ˆ‹ ÙˆÓ ·ÓıÚÒˆÓ. ñ ¢ËÌÈÔ˘ÚÁÈ΋ ·ʋ Î·È Ì ¿ÏÏ· ÏÔÁÔÙ¯ÓÈο ΛÌÂÓ· (Ì ·ÊÂÙËÚ›· ÙÔ ÂÍÂÙ·˙fiÌÂÓÔ) Î·È ÂÚÌËÓ›· ÙÔ˘˜. ñ ∞ÈÛıËÙÈ΋ ·fiÏ·˘ÛË. μ) ∞ÊÔÚÌ‹ÛÂȘ: ∞ÊfiÚÌËÛË ÚÒÙË: °›ÓÂÙ·È ·Ú·Ù‹ÚËÛË Ù˘ ÂÈÎfiÓ·˜ Ù˘ °ÂÓÓ‹Ûˆ˜ ÙÔ˘ Û¯ÔÏÈÎÔ‡ ‚È‚Ï›Ô˘ (ÛÂÏ. 54) Î·È ÌÈ· ÚÒÙË Û˘˙‹ÙËÛË Û¯ÂÙÈο Ì ÙËÓ ÎÂÓÙÚÈ΋ ı¤ÛË Ô˘ ¤¯ÂÈ Ë Ï·ÙÚ›· Ù˘ ¶·Úı¤ÓÔ˘ ÛÙË ıÚËÛ΢ÙÈ΋ ›ÛÙË fi¯È ÌfiÓÔ ÙˆÓ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÒÓ: Ë ÿÛȘ ÛÙËÓ ∞›Á˘ÙÔ, Ë ¢‹ÌËÙÚ· ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·, Ë ∞ÊÚÔ‰›ÙË ÛÙË ƒÒÌË, Ë °ÎÔ˘¿Ó °ÈÓ ÛÙËÓ ∫›Ó·. ¶ÔÈ· ·ÁÎfiÛÌÈ· ·Ó¿ÁÎË Ù˘ ·ÓıÚÒÈÓ˘ „˘¯‹˜ ηχÙÔ˘Ó ÔÈ ÌËÙÚÈΤ˜ ·˘Ù¤˜ ıÂfiÙËÙ˜; ∞ÊfiÚÌËÛË ‰Â‡ÙÂÚË: ∂ÛÙÈ¿˙Ô˘Ì ÂȉÈο ÛÙËÓ ¶·Ó·Á›· Î·È ÛÙȘ ·ÂÈÎÔÓ›ÛÂȘ Ù˘ Î·È ·Ó·˙ËÙԇ̠ٷ ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο Ù˘ ÌÔÚÊ‹˜ Ù˘ (Â͈ÙÂÚÈ΋˜ Î·È ÂÛˆÙÂÚÈ΋˜): ΔÂıÏÈÌ̤ÓË ¶·Úı¤ÓÔ˜, ¶·Ó·Á›· Ù˘ £Ï›„˘, ÙˆÓ ¢·ÎÚ‡ˆÓ, Mater Dolorosa ·ÏÏ¿ Î·È ªËÙ¤Ú· Ù˘ ∂ÎÎÏËÛ›·˜, ∂ÏÂÔ‡Û·, √‰ËÁ‹ÙÚÈ·, °ÔÚÁÔ‹ÎÔÔ˜ Î·È °Ï˘ÎÔÊÈÏÔ‡Û· (Î·È °ÔÚÁfiÓ·!). * [∏ ÂÈÛ‹ÁËÛË Î·È ÙÔ power point ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È ÛÙË ‰È‡ı˘ÓÛË: http://kales-praktikesfilologoi.blogspot.gr/2013/08/blog-post_7351.html]
AIKATEPINH TAPABHPA
145
°) ∑ˆ‹ Î·È ¤ÚÁÔ ÙÔ˘ ∞Ï. ¶··‰È·Ì¿ÓÙË: ¢È·‚¿˙Ô˘Ì ÙÔ ·˘ÙÔ‚ÈÔÁÚ·ÊÈÎfi ÛËÌ›ˆÌ· ÙÔ˘ ∞Ï. ¶··‰È·Ì¿ÓÙË. ¶ÚÔÙÚ¤Ô˘Ì ٷ ·È‰È¿ Ó· ·Ó·˙ËÙ‹ÛÔ˘Ó ÙÔ ‚ÈÔÁÚ·ÊÈÎfi ÙÔ˘ ÛËÌ›ˆÌ· ÙÔ˘ ·fi ÂÁ΢ÎÏÔ·›‰ÂÈ·, ·fi ÙÔ Û¯ÔÏÈÎfi ‚È‚Ï›Ô ‹ ·fi ÙË «μÈÎÈ·›‰ÂÈ·» (‰È·‰ÈÎÙ˘·Î‹ ÂÁ΢ÎÏÔ·›‰ÂÈ·) Î·È ˙ËÙ¿ÌÂ: ñ ¡· ηٷÁÚ¿„Ô˘Ó ÙÔ˘˜ ·ÚÈÔ˘˜ ÛÙ·ıÌÔ‡˜ Ù˘ ˙ˆ‹˜ Î·È ÙÔ˘ ‚›Ô˘ ÙÔ˘. ¡· ۯ‰ȿÛÔ˘Ó, ‰ËÏ·‰‹, ÙÔ ‚ÈÔÂÚÁÔÁÚ·Ê›· ÙÔ˘ ÎÈÓÔ‡ÌÂÓÔÈ ÛÙÔÓ ¿ÍÔÓ· μ›Ô˜ -ŒÚÁÔ. ñ ¡· Û˘ÁÎÚ›ÓÔ˘Ó ÙÔ ·˘ÙÔ‚ÈÔÁÚ·ÊÈÎfi ÛËÌ›ˆÌ· Î·È ÙÔ ‚ÈÔÁÚ·ÊÈÎfi (¤ÎÙ·ÛË, ÂÚȯfiÌÂÓÔ). ΔÔ ·˘ÙÔ‚ÈÔÁÚ·ÊÈÎfi ÛËÌ›ˆÌ· ı· ÙÔ ·Ó·˙ËÙ‹ÛÂÙ ÛÙÔ ‰È·‰›ÎÙ˘Ô ‹ ı· ÙÔ ‚Ú›Ù ÛÙË ‰È‡ı˘ÓÛË: http://kales-praktikes-filologoi.blogspot.gr/2013/08/blogpost_7351.html ñ Œ¯ÔÓÙ·˜ ·Ó·ÚÙ‹ÛÂÈ ÙËÓ ÎÏ·ÛÛÈ΋ ʈÙÔÁÚ·Ê›· ÙÔ˘ ¶·‡ÏÔ˘ ¡ÈÚ‚¿Ó·, ηÏԇ̠ÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜ Ó· ‚ÚÔ˘Ó Ì ÌÈ· Ì˯·Ó‹ ·Ó·˙‹ÙËÛ˘ Î·È ¿ÏϘ ʈÙÔÁڷʛ˜ ÙÔ˘ ∞ϤͷӉÚÔ˘ ¶··‰È·Ì¿ÓÙË Î·È Ó· ÂÚÈÁÚ¿„Ô˘Ó Ù· ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο Ù˘ ÌÔÚÊ‹˜ ÙÔ˘ (Â͈ÙÂÚÈο Î·È ÂÛˆÙÂÚÈο). ñ ∑ËÙ¿Ì ӷ ‰ÈηÈÔÏÔÁ‹ÛÔ˘Ó ÙÔÓ ·˘ÙÔ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÌfi «∫ÔÛÌÔηÏfiÁÂÚÔ˜. ñ ¶ÚÔ·ÈÚÂÙÈο, fiÔÈÔ˜ ÚÔÛʤÚÂÙ·È, Û˘Óı¤ÙÂÈ ¤Ó· ¿ÓÂÏ Ì ·ÍÈÔÚfiÛÂÎÙ· ÛÙÔȯ›· ÙÔ˘ ‚›Ô˘, Ù›ÙÏÔ˘˜ ¤ÚÁˆÓ Î·È ÂÈÎfiÓ˜, Ô˘ ÙÔ ÎÚÂÌ¿Ì ÛÙÔÓ ÙÔ›¯Ô ÚÈÓ ÙÔ Ì¿ıËÌ· (ÎÔÏÏ¿˙). ñ ªÔÚԇ̠ӷ ·ÍÈÔÔÈ‹ÛÔ˘ÌÂ Î·È ÙÔ Ô›ËÌ· ·Ó·ÊÔÚ¿˜ ÛÙÔÓ ¶··‰È·Ì¿ÓÙË ÙÔ˘ √‰˘ÛÛ¤· ∂χÙË ·fi ÙÔ «ÕÍÈÔÓ ∂ÛÙ›»: «ŸÔ˘ Î·È Ó· Û·˜ ‚Ú›ÛÎÂÈ ÙÔ Î·Îfi, ·‰ÂÏÊÔ› fiÔ˘ Î·È Ó· ıÔÏÒÓÂÈ Ô ÓÔ˘˜ Û·˜ ÌÓËÌÔÓ‡ÂÙ ¢ÈÔÓ‡ÛÈÔ ™ÔψÌfi Î·È ÌÓËÌÔÓ‡ÂÙ ∞ϤͷӉÚÔ ¶··‰È·Ì¿ÓÙË». ¢) ∞Ó¿Ï˘ÛË ÙÔ˘ ÔÈ‹Ì·ÙÔ˜: ñ ∞·ÁÁ¤ÏÔ˘Ì ÙÔ Ô›ËÌ· Î·È ˙ËÙ¿Ì ·fi Ù· ·È‰È¿ Ó· Ì·˜ Ô˘Ó ·Ó ÙÔ Î›ÌÂÓÔ ÙÔ˘˜ ı˘Ì›˙ÂÈ Ô›ËÌ· Î·È ÔȘ ‰È·ÊÔÚ¤˜ ‚Ú›ÛÎÔ˘Ó Û˘ÁÎÚÈÙÈο Ì ٷ ̤¯ÚÈ ÙÒÚ· ÔÈ‹Ì·Ù· Ô˘ ¤¯Ô˘Ó ‰È·‚¿ÛÂÈ.
146
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
ñ ªÔÚԇ̠ӷ Û˘Û¯ÂÙ›ÛÔ˘Ì ÙÔ Ô›ËÌ· ÌÈ· ÊÚ¿ÛË ÙÔ˘ ›‰ÈÔ˘ ÛÙËÓ ÔÔ›· ÂÚÈÎÏ›ÂÙ·È Ë Ô˘Û›· Ù˘ Ù¤¯Ó˘ ÙÔ˘: «ΔÔ ¤' ¤ÌÔ›, ÂÓfiÛˆ ˙ˆ, Î·È ·Ó·Ó¤ˆ η› ÛˆÊÚÔÓÒ, ‰ÂÓ ı· ·‡Ûˆ Ó· ˘ÌÓÒ ÌÂÙ¿ Ï·ÙÚ›·˜ ÙÔÓ ÃÚÈÛÙfiÓ ÌÔ˘, Ó· ÂÚÈÁڿʈ ÌÂÙ' ¤ÚˆÙÔ˜ ÙËÓ Ê‡ÛÈÓ, η› Ó· ˙ˆÁÚ·ÊÒ ÌÂÙ¿ ÛÙÔÚÁ‹˜ Ù· ÁÓ‹ÛÈ· ÂÏÏËÓÈο ‹ıË». ∑ËÙ¿Ì ·fi ÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜ Ó· ‚ÚÔ˘Ó: ñ ¡fiËÌ· (ÁÂÓÈο) ÙÔ˘ ÔÈ‹Ì·ÙÔ˜: ¶ÔÈ· Â›Ó·È Ù· ıÂÌ·ÙÈο ΤÓÙÚ· Î·È Ô ÛÎÔfi˜ ÙÔ˘ ¶··‰È·Ì¿ÓÙË; ñ ¡ÔËÌ·ÙÈΤ˜ ÂÓfiÙËÙ˜ (Û‡Ìʈӷ Ì ÙËÓ ÔÚ›· Ù˘ ÂÚÈÁÚ·Ê‹˜, Ù· ÚfiÛˆ· Ô˘ ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙ÔÓÙ·È). ñ ™‡ÁÎÚÈÛË Ì ÙËÓ ·Ó¿ÏÔÁË ÔÚ›· Ù˘ ÂÚÈÁÚ·Ê‹˜ Ù˘ ÔÌËÚÈ΋˜ øÁ˘Á›·˜. ñ ¶ÔÈ· ÚËÌ·ÙÈο ÚfiÛˆ· Î·È ¯ÚfiÓÔÈ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡ÓÙ·È Î·È ÔÈ· Ë ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›· ÙÔ˘˜; ñ ¶ÔȘ Â›Ó·È ÔÈ È‰ÈÔÙ˘›Â˜ Ù˘ ÁÏÒÛÛ·˜ Î·È ÙÔ˘ ‡ÊÔ˘˜ Î·È ÔÈÔ ÙÔ ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ·; ñ ¶ÔÈ· ÂÎÊÚ·ÛÙÈο Û¯‹Ì·Ù· (ÛÙÔȯ›· Ï˘ÚÈÛÌÔ‡) ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡ÓÙ·È Î·È ÔÈ· Ë ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›· ÙÔ˘˜; ñ ¶ÔÈ· ÚfiÛˆ· ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙ÔÓÙ·È, Ì ÔÈÔÓ ÙÚfiÔ, ÛÂÈÚ¿, Î·È Ò˜ ËıÔÁÚ·ÊÔ‡ÓÙ·È; ñ ¶Ò˜ ‰È·ÁÚ¿ÊÂÙ·È Ë ÎÔÈÓˆÓ›· ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡ (Û‡ÁÎÚÈÛË Î·È Ì ÙȘ ·ÓÙÈÏ‹„ÂȘ Ù˘ ÔÌËÚÈ΋˜ ÎÔÈÓˆÓ›·˜) Î·È ÔÈÔÈ ·Ú¿ÁÔÓÙ˜ ÂȉÚÔ‡Ó ÛÙË ‰È·ÌfiÚʈۋ Ù˘; ñ ¶ÔÈ· Â›Ó·È Ë ÛÙ¿ÛË ÙÔ˘ ÔÈËÙ‹ ·¤Ó·ÓÙÈ ÛÙ· ‰È·‰Ú·Ì·ÙÈ˙fiÌÂÓ· Î·È Ì ÔÈÔ˘˜ ÂÎÊÚ·ÛÙÈÎÔ‡˜ ÙÚfiÔ˘˜ ÙÔÓ›˙ÂÙ·È; ñ ¶ÔȘ ‚Ȉ̷ÙÈÎÔ‡ ¯·Ú·ÎÙ‹Ú· ·Ó·ÊÔÚ¤˜ ÂÓÙÔ›˙ÔÓÙ·È ÛÙÔ Î›ÌÂÓÔ; ñ ¶Ò˜ ÙÂÏÈο ‰È·ÁÚ¿ÊÂÙ·È Ë ÎÔÛÌÔıˆڛ· ÙÔ˘ ¶··‰È·Ì¿ÓÙË; ñ ¶ÔÈ· ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο Ù˘ ··‰È·Ì·ÓÙÈ΋˜ ÁÚ·Ê‹˜ Û˘Ó¿ÁÔÓÙ·È ·fi ÙÔ Î›ÌÂÓÔ; ™ËÌ›ˆÛË: ∂Ó‰ÂÈÎÙÈΤ˜ ··ÓÙ‹ÛÂȘ Û οÔÈ· ·fi Ù· ·Ú·¿Óˆ ÂÚˆÙ‹Ì·-
AIKATEPINH TAPABHPA
147
Ù· ı· ‚Ú›Ù ÛÙË ‰È‡ı˘ÓÛË: http://kales-praktikes-filologoi.blogspot.gr/ 2013/08/blog-post_7351.html. ∂) ¶·Ú¿ÏÏËÏ· ΛÌÂÓ·: ∞ϤͷӉÚÔ˘ ¶··‰È·Ì¿ÓÙË «™ÙËÓ ¶·Ó·Á›ÙÛ· ÛÙÔ ¶˘ÚÁ›». ¢ËÌÔÙÈÎfi ÙÚ·ÁÔ‡‰È «ΔÔ˘ Î˘Ú μÔÚÈ¿». ∂ÚÁ·Û›Â˜ ÁÈ· ÙÔ Û›ÙÈ: 1. ¡· ÂÓÙÔ›ÛÂÙ ÔÌÔÈfiÙËÙ˜ Î·È ‰È·ÊÔÚ¤˜ (ÌÔÚÊ‹˜ Î·È ÂÚȯÔ̤ÓÔ˘) ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙ· ‰‡Ô ÔÈ‹Ì·Ù· ÙÔ˘ ¶··‰È·Ì¿ÓÙË. 2. ¡· ÌÂÏÂÙ‹ÛÂÙ ÙÔ ‰ËÌÔÙÈÎfi ÙÚ·ÁÔ‡‰È (·Ú·ÏÔÁ‹) «ΔÔ˘ Î˘Ú μÔÚÈ¿» Î·È Ó· ÂÓÙÔ›ÛÂÙ ÔÌÔÈfiÙËÙ˜ Î·È ‰È·ÊÔÚ¤˜ (ÌÔÚÊ‹˜ Î·È ÂÚȯÔ̤ÓÔ˘) Ì ٷ ‰‡Ô ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓ· ÔÈ‹Ì·Ù· ÙÔ˘ ¶··‰È·Ì¿ÓÙË. ™ËÌ›ˆÛË: ∂Ó‰ÂÈÎÙÈΤ˜ ··ÓÙ‹ÛÂȘ ÛÙ· ·Ú·¿Óˆ ÂÚˆÙ‹Ì·Ù· ı· ‚Ú›Ù ÛÙË ‰È‡ı˘ÓÛË: http://kales-praktikes-filologoi.blogspot.gr/2013/08/blogpost_7351.html. ™Δ) ¢È·ıÂÌ·ÙÈΤ˜ ÂÚÁ·Û›Â˜: ñ ¡· ·Ó·˙ËÙËıÔ‡Ó ‰ËÌÔÙÈο ÙÚ·ÁÔ‡‰È· Ô˘ ·Ó·Ê¤ÚÔÓÙ·È ÛÙȘ ‰˘ÛÎÔϛ˜ ÙˆÓ Ó·˘ÙÈÎÒÓ ‹ ÛÙÔÓ fiÓÔ ÙˆÓ Û˘ÁÁÂÓÒÓ ÙÔ˘˜ ·fi ÙÔ ¯·Ìfi ÙÔ˘˜ ÛÙ· Ó·˘¿ÁÈ·. ñ ◊ ‰ÈËÁ‹Ì·Ù· ÙÔ˘ ¶··‰È·Ì¿ÓÙË (fiˆ˜ Ë «ÀËÚ¤ÙÚ·», «ΔÔ ·ÁÓ¿ÓÙÂÌ·», «∏ Ì·˘ÚÔÌ·ÓÙËÏÔ‡», «√ÏfiÁ˘Ú· ÛÙË Ï›ÌÓË», «√ ∞ÌÂÚÈοÓÔ˜» Î.Ï.). ñ ◊ οÔÈÔ ‰È‹ÁËÌ· ÙÔ˘ ∫·Úη‚›ÙÛ· ·fi «Δ· ÏfiÁÈ· Ù˘ ÏÒÚ˘» (.¯. «£Â›ÔÓ fiÚ·Ì·») ñ ◊ οÔÈÔ Ô›ËÌ· ÙÔ˘ ¡. ∫·‚‚·‰›·. ñ ◊ ›Ó·Î˜ ˙ˆÁÚ¿ÊˆÓ Ì ı¤Ì· ÙË ı¿Ï·ÛÛ· Î·È ÙȘ ÊÔ˘ÚÙÔ‡Ó˜ Ù˘. ™˘Ó·ÓÙ¿Ù·È Û' ·˘ÙÔ‡˜ ÙÔ ıÚËÛ΢ÙÈÎfi ÛÙÔÈ¯Â›Ô ‹ Ë ·ÓÙ›ÏË„Ë Ù˘ ÙÚ·ÁÈÎfiÙËÙ·˜; ™ËÌ›ˆÛË: ∂Ó‰ÂÈÎÙÈΤ˜ ·ÂÈÎÔÓ›ÛÂȘ Ì ¤ÓÙÔÓÔ ıÚËÛ΢ÙÈÎfi ÛÙÔÈ¯Â›Ô ı· ‚Ú›Ù ÛÙË ‰È‡ı˘ÓÛË: http://kales-praktikes-filologoi.blogspot.gr/2013/08/ blog-post_7351.html.
148
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
μ˘˙·ÓÙÈÓ‹ Î·È ∂˘Úˆ·˚΋ Ù¤¯ÓË∂Ú¢ÓËÙÈ΋ ÂÚÁ·Û›·* X·Ú¿Ï·ÌÔ˜ æ·ÚÚfi˜, ºÈÏfiÏÔÁÔ˜, 2Ô °∂§ ¡·˘¿ÎÙÔ˘
™Ùfi¯ÔÈ Ù˘ ÂÚ¢ÓËÙÈ΋˜ ÂÚÁ·Û›·˜: H ÂÚ¢ÓËÙÈ΋ ÂÚÁ·Û›· ·˘Ù‹ Ú·ÁÌ·ÙÔÔÈ‹ıËΠ̠ÛÎÔfi ÙËÓ: ñ μȈ̷ÙÈ΋ Î·È ‰ÈÂÚ¢ÓËÙÈ΋ ÚÔÛ¤ÁÁÈÛË Ù˘ ÁÓÒÛ˘. ñ ™˘ÓÂÚÁ·ÙÈ΋ Ì¿ıËÛË. ñ ∞Ó¿Ù˘ÍË Î·Ï·ÈÛıËÙÈ΋˜ ¢·ÈÛıËÛ›·˜. ñ ∞‡ÍËÛË ÙÔ˘ ÂӉȷʤÚÔÓÙÔ˜ ÙˆÓ Ì·ıËÙÒÓ Î·È Ù˘ ÈηÓÔÔ›ËÛ˘ ·fi ÙË Û¯ÔÏÈ΋ ÂÚÁ·Û›·. °È· ÙËÓ Î·Ï‡ÙÂÚË ‰ÈÂÎÂÚ·›ˆÛË Ù˘ ÂÚÁ·Û›·˜ ·˘Ù‹˜ ·ÎÔÏÔ˘ı‹ıËÎÂ Ë Ì¤ıÔ‰Ô˜ Ù˘ Êı›ÓÔ˘Û·˜ ηıÔ‰‹ÁËÛ˘ ˆ˜ ηχÙÂÚÔ˜ ÙÚfiÔ˜ ·Ú·Î›ÓËÛ˘ ÙˆÓ Ì·ıËÙÒÓ. √ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi˜ ı¤ÙÂÈ ÂÚˆÙ‹Ì·Ù· Î·È ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ ÂÈϤÁÔ˘Ó Ù· ‚‹Ì·Ù· Î·È ÙȘ ‰Ú¿ÛÂȘ Ù˘ ¤Ú¢ӷ˜, ÙȘ Ôԛ˜ ÔÏÔÎÏËÚÒÓÔ˘Ó Ì ÙË Î·ıÔ‰‹ÁËÛË ÙÔ˘ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎÔ‡, fiÙ·Ó ÎÚ›ÓÂÙ·È ·Ó·Áη›Ô. ™˘ÁÎÂÎÚÈ̤ӷ Ë ÚÔ‹ ÙÔ˘ Ì·ı‹Ì·ÙÔ˜ Û˘ÓÔ„›˙ÂÙ·È ˆ˜ ÂÍ‹˜: ñ √ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi˜ ·Ú¤¯ÂÈ ÙȘ ‰Â˘ÙÂÚ‡ԢÛ˜ ÏËÚÔÊÔڛ˜ ÌÂÙ¿ ÙËÓ ·ÊfiÚÌËÛË. ñ √È Ì·ıËÙ¤˜ Û˘Û¯ÂÙ›˙Ô˘Ó ¤ÓÓÔȘ. ñ ∫·ÙËÁÔÚÈÔÔÈÔ‡Ó. ñ ∞ÍÈÔÏÔÁÔ‡Ó. ñ ™˘ÌÂÚ·›ÓÔ˘Ó.
* [∏ ÂÈÛ‹ÁËÛË Î·È ÙÔ power point ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È ÛÙË ‰È‡ı˘ÓÛË: http://kales-praktikesfilologoi.blogspot.gr/2013/08/blog-post_19.html]
XAPA§AM¶O™ æAPPO™
149
∞ã Ê¿ÛË - ·ÊfiÚÌËÛË. ∞Ú¯Èο ˙ËÙ‹ıËΠ·fi ÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜ Ó·: ñ μÚÔ˘Ó Ï¤ÍÂȘ ÔÌfiÚÚÈ˙˜ Ì ÙË Ï¤ÍË Ù¤¯ÓË Î·È Ó· ‰ÈÂÚ¢ӋÛÔ˘Ó ÙȘ ÛË̷ۛ˜ ÙÔ˘˜. ( .¯. ηÏÏÈÙ¤¯Ó˘, Ù¯ÓÔÏÔÁ›· Î.Ï.). ñ μÚÔ˘Ó ·fi ÙÔ ¢È·‰›ÎÙ˘Ô ÔÚÈÛÌÔ‡˜ ÙˆÓ ‰È¿ÊÔÚˆÓ ÌÔÚÊÒÓ Δ¤¯Ó˘ ·fi ‰È¿ÛËÌÔ˘˜ ηÏÏÈÙ¤¯Ó˜ (Ì ÛÎÔfi Ó· ·ÓÙÈÏËÊıÔ‡Ó fiÙÈ Ù¤¯ÓË ÛËÌ·›ÓÂÈ ·Ú¤Ì‚·ÛË ÙÔ˘ ·ÓıÚÒÔ˘ ÛÙÔÓ ÎfiÛÌÔ, ·Ó¿ÏÔÁ· Ì ÙËÓ ÓÂ˘Ì·ÙÈÎfiÙËÙ· Î·È ÙȘ ÂÌÂÈڛ˜ ÙÔ˘). ñ ∞ӷηϤÛÔ˘Ó Î·È ÂÚÈÁÚ¿„Ô˘Ó ÙË ÁÓˆÚÈÌ›· ÙÔ˘˜ Ì ÙËÓ Δ¤¯ÓË Ì¤Û· ·fi Ù· Û¯ÔÏÈο ‚È‚Ï›·. (.¯. Ô›ËÛË, ˙ˆÁÚ·ÊÈ΋, ı¤·ÙÚÔ). ñ ∂ÓÙÔ›ÛÔ˘Ó ÙÔ˘˜ ηÏÏÈÙ¯ÓÈÎÔ‡˜ ÙÚfiÔ˘˜ ¤ÎÊÚ·Û˘ ÂÓfi˜ ÈÛÙÔÚÈÎÔ‡ ÁÂÁÔÓfiÙÔ˜ (.¯. ∂ÏÏËÓÈ΋ ·ӿÛÙ·ÛË) Î·È Ó· οÓÔ˘Ó Û˘ÁÎÚ›ÛÂȘ ·˘ÙÒÓ (.¯. Ô ˙ˆÁÚ·ÊÈÎfi˜ ›Ó·Î·˜ ÙÔ˘ ¡ÙÂÏ·ÎÚÔ˘¿ ÁÈ· ÙËÓ Î·Ù·ÛÙÚÔÊ‹ Ù˘ Ã›Ô˘ Û˘ÁÎÚÈÙÈο Ì ÙÔ «∂ÏÏËÓfiÔ˘ÏÔ» ÙÔ˘ √˘ÁÎfi). ñ ∂ÈÎÂÓÙÚˆıÔ‡Ó ÛÙȘ ÂÈηÛÙÈΤ˜ Ù¤¯Ó˜ Î·È ÛÙË Û¯¤ÛË ÌÂٷ͇ ÙÔ˘˜. ñ ∞ӷηϤÛÔ˘Ó ÚÔÛˆÈΤ˜ ÂÌÂÈڛ˜ ·fi ÙËÓ Â·Ê‹ ÙÔ˘˜ Ì ÙË ˙ˆÁÚ·ÊÈ΋. ñ ¶ÂÚÈÁÚ¿„Ô˘Ó ¤Ó·Ó ›Ó·Î· Ô˘ ÙÔ˘˜ ÚÔοÏÂÛ ¤ÓÙÔÓ· Û˘Ó·ÈÛı‹Ì·Ù· ÂÍËÁÒÓÙ·˜ Î·È ÙÔ˘˜ ÏfiÁÔ˘˜. ñ ∫·Ù·ÁÚ¿„Ô˘Ó Ì ηٷÈÁÈÛÌfi ȉÂÒÓ Û¯ÂÙÈΤ˜ ¤ÓÓÔȘ, fiÚÔ˘˜ Î·È ÔÓfiÌ·Ù·. (.¯ „ËÊȉˆÙfi, ¯ÚÒÌ·, ÚÔÔÙÈ΋, ·Ó·Á¤ÓÓËÛË, ªÈ¯·‹Ï ÕÁÁÂÏÔ˜). ñ μÚÔ˘Ó ·fi ‰È¿ÊÔÚ˜ ËÁ¤˜ (Û¯ÔÏÈο ‚È‚Ï›·, ÂÁ΢ÎÏÔ·›‰ÂȘ, ¢È·‰›ÎÙ˘Ô) ÏËÚÔÊÔڛ˜ ÁÈ· Ù· ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓ·. ñ ∫·Ù·Û΢¿ÛÔ˘Ó ‰È·ÁÚ¿ÌÌ·Ù· ÂͤÏÈ͢ Ù˘ ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹˜ Î·È Ù˘ ∂˘Úˆ·˚΋˜ ˙ˆÁÚ·ÊÈ΋˜, ÒÛÙ ӷ Ù·˘Ù›ÛÔ˘Ó ÈÛÙÔÚÈο Î·È Î·ÏÏÈÙ¯ÓÈο ÁÂÁÔÓfiÙ·. ñ ∫·Ù·Û΢¿ÛÔ˘Ó ‚ÈÔÂÚÁÔÁڷʛ˜ ÌÂÁ¿ÏˆÓ ηÏÏÈÙ¯ÓÒÓ, Ì ÛÎÔfi Ó· ·ÓÙÈÏËÊıÔ‡Ó ÙËÓ Â›‰Ú·ÛË Ù˘ ˙ˆ‹˜ ÙÔ˘˜ ÛÙÔ ¤ÚÁÔ ÙÔ˘˜. ñ ¶ÂÚÈÁÚ¿„Ô˘Ó ÙËÓ ÎÔÈÓˆÓÈ΋ ı¤ÛË ÙÔ˘ ˙ˆÁÚ¿ÊÔ˘ ηٿ ÂÔ¯¤˜ (Ô ÚˆÙfiÁÔÓÔ˜ Ù¯ӛÙ˘, Ô Î·ÏÏÈÙ¤¯Ó˘-·˘ÏÈÎfi˜, Ô Î·ÏÏÈÙ¤¯Ó˘-‰È·ÛËÌfiÙËÙ·).
150
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
ñ ∞ÓÙÈ·Ú·‚¿ÏÔ˘Ó ÊˆÙÔÁڷʛ˜ Ì ÙËÓ ˙ˆÁÚ·ÊÈ΋ ÙÔ˘˜ ·Ó··Ú¿ÛÙ·ÛË, ÂÍËÁÒÓÙ·˜ ÙȘ ‰È·ÊÔÚ¤˜ Î·È ‰ÈÂÚÌËÓ‡ÔÓÙ·˜ ÙËÓ ÚfiıÂÛË ÙÔ˘ ηÏÏÈÙ¤¯ÓË. ñ ™˘ÁÎÚ›ÓÔ˘Ó ·˘ÙÔÚÔÛˆÔÁڷʛ˜ ÂÓfi˜ ηÏÏÈÙ¤¯ÓË ÛÙË ¯ÚÔÓÈ΋ ÙÔ˘˜ ÂͤÏÈÍË (fiÔ˘ ·ÓÙ·Ó·ÎÏ¿Ù·È Ë „˘¯È΋ Î·È ÓÂ˘Ì·ÙÈ΋ ÙÔ˘ ˆÚ›Ì·ÓÛË). ∫·ÙfiÈÓ, ÁÈ· Ó· ÂÌÏÔ˘ÙÈÛÙ› ÙÔ Ì¿ıËÌ· Î·È Ó· Á›ÓÂÈ ÈÔ ·Ú·ÛÙ·ÙÈÎfi, ·ÚÔ˘ÛÈ¿ÛÙËÎ·Ó ÛÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜ ÂÈÎfiÓ˜. ¶ÚÔÁÚ·ÌÌ·ÙÈÛÌfi˜ Ù˘ ‰Ú¿Û˘: √ ÚÔÁÚ·ÌÌ·ÙÈÛÌfi˜ Ù˘ ÚÔ‹˜ ÙÔ˘ Ì·ı‹Ì·ÙÔ˜ ÂÈÎÂÓÙÚÒıËΠÛÙ· ·Ú·Î¿Ùˆ ÙÚ›· ÛËÌ›·: ñ ∂ȉÈÎfiÙÂÚË ÂÓË̤ڈÛË ÙˆÓ Ì·ıËÙÒÓ. ñ ¢ËÌÈÔ˘ÚÁ›· ÂӉȷʤÚÔÓÙÔ˜. ñ ™˘Ó‰È·ÌfiÚʈÛË ÙˆÓ ÚÔ˜ ‰ÈÂÚ‡ÓËÛË ÂÚˆÙËÌ¿ÙˆÓ. ∫·Ù·Ï‹Í·Ì ÂÈϤÔÓ Î·È ÛÙ· ÂÍ‹˜: £¤Ì·: μ˘˙·ÓÙÈÓ‹ Î·È ∂˘Úˆ·˚΋ Ù¤¯ÓË ÀÔÂÚÒÙËÌ·: ∏ Ù¤¯ÓË Â›Ó·È Î·ıÚ¤ÊÙ˘ Ù˘ ˙ˆ‹˜ Î·È Ù˘ ÎÔÈÓˆÓ›·˜. √Ì¿‰Â˜: Δ¤¯ÓË Î·È £ÚËÛΛ·. Δ¤¯ÓË Î·È ∞Ú¯·ÈfiÙËÙ·. Δ¤¯ÓË Î·È ∫·ıËÌÂÚÈÓ‹ ˙ˆ‹. Δ¤¯ÓË Î·È ∂ÍÔ˘Û›·. Δ¤¯ÓË Î·È ¶ÚÔÛˆÔÁÚ·Ê›·. μã Ê¿ÛË - ÀÏÔÔ›ËÛË Ù˘ ‰Ú¿Û˘: ™ÙËÓ ‰È¿ÚÎÂÈ· Ù˘ Ê¿Û˘ ·˘Ù‹˜ ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ ·Ú·ÎÔÏÔ‡ıËÛ·Ó ÌÈ· ÛÂÈÚ¿ ·fi ˙ˆÁÚ·ÊÈÎÔ‡˜ ›Ó·Î˜ ·fi ÙËÓ Â˘Úˆ·˚΋ Î·È ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹ Ù¤¯ÓË Î·È ¿ÎÔ˘Û·Ó ÌÈ· ÂÚ›ÏË„Ë ÙˆÓ Î‡ÚÈˆÓ ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎÒÓ Î·È Ù˘ ÚÔ¤Ï¢Û˘ οı ÂÓfi˜ ·fi ·˘ÙÔ‡˜. ∫·ÙfiÈÓ ÂÎÏ‹ıËÛ·Ó ·˘ÙÔ› Ó· ÂÂÍÂÚÁ·ÛÙÔ‡Ó Ù· ‰Â‰Ô̤ӷ Ô˘ ÙÔ˘˜ ‰fiıËÎ·Ó ··ÓÙÒÓÙ·˜ ÛÙȘ ·Ú·Î¿Ùˆ ÂÚˆÙ‹ÛÂȘ: ñ ¶ÔÈÔ Â›Ó·È ÙÔ ı¤Ì· ÙÔ˘ ›Ó·Î·; ¶ÂÚÈÁÚ¿„Ù ÙÔÓ. ñ ¶ÔÈÔ˜ Â›Ó·È Ô Î·ÏÏÈÙ¤¯Ó˘ Î·È Ò˜ ·˘Ùfi˜ Û˘Û¯ÂÙ›˙ÂÙ·È Ì ÙÔ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓÔ ¤ÚÁÔ; ñ ¶ÔÈ· Â›Ó·È Ù· ÈÛÙÔÚÈο-ÎÔÈÓˆÓÈο Û˘ÌÊÚ·˙fiÌÂÓ· ÙÔ˘ ¤ÚÁÔ˘;
XAPA§AM¶O™ æAPPO™
151
ñ ¶ÔÈ· Â›Ó·È Ë ı¤ÛË ÙÔ˘ ÛÙËÓ ÈÛÙÔÚ›· Ù˘ Ù¤¯Ó˘; ñ ¶ÂÚÈÁÚ¿„Ù ٷ ̤۷ Ù˘ ˙ˆÁÚ·ÊÈ΋˜ ÁÏÒÛÛ·˜ (Û¯¤‰ÈÔ, Û‡ÓıÂÛË, ¯ÚÒÌ·, ÚÔÔÙÈ΋, ۇ̂ÔÏ·, ȉȷÈÙÂÚfiÙËÙ˜…). ñ ¶ÔÈ· Û˘Ó·ÈÛı‹Ì·Ù· Û·˜ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ› Î·È ÁÈ·Ù›; ∫·Ù¿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· Ù˘ ‰È·‰Èηۛ·˜ ÛÙfi¯Ô˜ ÙÔ˘ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎÔ‡ Ú¤ÂÈ Ó· ›ӷÈ: ñ ∂ÔÙ›· fiÏˆÓ ÙˆÓ Ì·ıËÙÒÓ. ñ ∂Ó‰˘Ó¿ÌˆÛË ÚÔÛˆÈÎÒÓ Â˘ı˘ÓÒÓ Î·È ‰˘Ó·ÙÔًوÓ. ñ ∞˘ÙÔ-ÂÙÂÚÔ·ÍÈÔÏfiÁËÛË. ñ ¶ÚÔÛˆÈÎfi ËÌÂÚÔÏfiÁÈÔ Ì ÚÔÙ¿ÛÂȘ Î·È ÚÔ‚ÏËÌ·ÙÈÛÌÔ‡˜. ñ ∞fiÎÙËÛË ÁÓÒÛ˘. ñ ¶·Ú·ÁˆÁ‹ Ó¤·˜ ÁÓÒÛ˘ (ÂÚÌËÓ›· Î·È ·ÈÙÈÔÏfiÁËÛË Ê·ÈÓÔ̤ӈÓ). ¶Ú¿ÁÌ·ÙÈ fiÏ· Ù· ·Ú·¿Óˆ ÂÈÙ‡¯ıËÎ·Ó ÁÚ‹ÁÔÚ·, ¯¿ÚË ÛÙËÓ ÌÂÁ¿ÏË fiÚÂÍË Î·È ÛÙÔ ÂӉȷʤÚÔÓ ÙˆÓ Ì·ıËÙÒÓ. ŒÙÛÈ, Ô‰ËÁËı‹Î·Ì ÛÙËÓ ÙÚ›ÙË Î·È ÙÂÏÂ˘Ù·›· Ê¿ÛË. °ã Ê¿ÛË - ¶·ÚÔ˘Û›·ÛË: Ÿˆ˜ ·Ó·Ê¤ÚıËÎÂ Î·È ·Ú·¿Óˆ, ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ ¯ˆÚ›ÛÙËÎ·Ó Û ÔÌ¿‰Â˜ Î·È Î·Ù¿ ÙËÓ ÙÚ›ÙË Ê¿ÛË ÂÚÁ·ÛÙ‹Î·Ó Ì ÛÙfi¯Ô: ñ ™˘ÁÁÚ·Ê‹ Ù˘ ÂÚÁ·Û›·˜ οı ÔÌ¿‰·˜. ñ ¶·ÚÔ˘Û›·ÛË ÛÙËÓ ÔÏÔ̤ÏÂÈ·. ñ ¶·ÚÔ˘Û›·ÛË ÛÙË Û¯ÔÏÈ΋ ÎÔÈÓfiÙËÙ·. ∂Ó·ÏÏ·ÎÙÈΤ˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ. ∏ ÚÔÔÙÈ΋ Î·È ÙÔ Î·ıÚ¤ÊÙÈÛÌ· ÛÙËÓ Ù¤¯ÓË. ñ ∂Ó‰˘Ì·Û›· Î·È Ìfi‰· ÛÙËÓ Ù¤¯ÓË. ñ ∂·ÁÁ¤ÏÌ·Ù· ÛÙËÓ Ù¤¯ÓË. ñ ΔÔ Á˘ÌÓfi ÛÙËÓ Ù¤¯ÓË.
152
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
ñ ∑ˆÁÚ·ÊÈ΋ Î·È ÊˆÙÔÁÚ·Ê›·. ñ ¡ÂfiÙÂÚË ÂÏÏËÓÈ΋ ˙ˆÁÚ·ÊÈ΋. ñ ∞Ú¯·›· ÂÏÏËÓÈ΋ ·ÁÁÂÈÔÁÚ·Ê›·. ñ ŒÓ· ȉ·ÓÈÎfi ÌÔ˘Û›Ô. ñ ∏ ÈÛÙÔÚ›· ̤۷ ·fi ÙËÓ Ù¤¯ÓË. ñ ∞ÊËÁËÌ·ÙÈο Î·È ÔÈËÙÈο ΛÌÂÓ· ÁÈ· ¤ÚÁ· Ù¤¯Ó˘. ™ËÌ›ˆÛË: ∂Ó‰ÂÈÎÙÈΤ˜ ÂÚÁ·Û›Â˜ ÙˆÓ Ì·ıËÙÒÓ ı· ‚Ú›Ù ÛÙË ‰È‡ı˘ÓÛË: http://kales-praktikes-filologoi.blogspot.gr/2013/08/blog-post_19.html
AIKATEPINH A™HMAKO¶OY§OY
153
ª·ıËÛȷ΋ ·ÎÔÏÔ˘ı›· Ì ÙËÓ ˘ÔÛÙ‹ÚÈÍË ÙˆÓ ÂÚÁ·Ï›ˆÓ ‰Ú·ÛÙËÚÈÔÙ‹ÙˆÓ LAMS £¤Ì· ·ÎÔÏÔ˘ı›·˜: ¢È·ı¤ÛÂȘ ÙÔ˘ Ú‹Ì·ÙÔ˜ Î·È ·ıËÙÈ΋ Û‡ÓÙ·ÍË* ∞ÈηÙÂÚ›ÓË ∞ÛËÌ·ÎÔÔ‡ÏÔ˘, ºÈÏfiÏÔÁÔ˜, °˘ÌÓ¿ÛÈÔ ∂˘ËÓÔ¯ˆÚ›Ô˘
[∏ ·Ú·Î¿Ùˆ Ì·ıËÛȷ΋ ·ÎÔÏÔ˘ı›· Â›Ó·È ·Ó·ÚÙË̤ÓË ÛÙË ‰ÈÂıÓ‹ ÎÔÈÓfiÙËÙ· ÙÔ˘ LAMS Î·È ÛÙË ‰È‡ı˘ÓÛË: http://www.lamscommunity.org/lamscentral/sequence?seq_id=1596520]
* [∏ ÂÈÛ‹ÁËÛË Î·È ÙÔ power point ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È ÛÙË ‰È‡ı˘ÓÛË: http://kales-praktikesfilologoi.blogspot.gr/2013/08/lams.html]
154
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
∏ ÂÎfiÓËÛË Ù˘ ·Ú·¿Óˆ Ì·ıËÛȷ΋˜ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ·˜ Ú·ÁÌ·ÙÔÔÈ‹ıËΠηٿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÂÈÌÔÚʈÙÈÎÔ‡ ÛÂÌÈÓ·Ú›Ô˘ eLearning- LAMS (¢ÂΤ̂ÚÈÔ˜ 2012 - ª¿ÚÙÈÔ˜ 2013), Û¯ÂÙÈο Ì ÙË ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· Î·È ·ÍÈÔÔ›ËÛË „ËÊÈ·ÎÒÓ Ì·ıËÌ¿ÙˆÓ ÛÙË ‰È‰·ÎÙÈ΋ Ú¿ÍË. ΔÔ LAMS (Learning Activity Management System) Â›Ó·È ¤Ó· Û‡ÛÙËÌ· ‰È·¯Â›ÚÈÛ˘ ‰È·‰ÈÎÙ˘·ÎÒÓ ‰Ú·ÛÙËÚÈÔÙ‹ÙˆÓ Û˘ÓÂÚÁ·ÙÈ΋˜ Ì¿ıËÛ˘ Ô˘ ˘ÔÛÙËÚ›˙ÂÈ Î·È ‰È¢ÎÔχÓÂÈ ÙËÓ ÔÚÁ¿ÓˆÛË Ù˘ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈ΋˜ ‰È·‰Èηۛ·˜ ̤ۈ ˘ÔÏÔÁÈÛÙ‹ ›Ù ÂÎ ÙÔ˘ Û‡ÓÂÁÁ˘˜ ›Ù ÂÍ ·ÔÛÙ¿Ûˆ˜. ¶ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ¤Ó· ‰˘Ó·ÌÈÎfi ÂÚÁ·ÏÂ›Ô Ô˘ ·Ú¤¯ÂÈ ÛÙÔÓ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi ÙË ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ· Ó· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ› ʇÏÏ· ÂÚÁ·Û›·˜ Î·È ÂÎ·È‰Â˘ÙÈο ÛÂÓ¿ÚÈ·, ·ÍÈÔÔÈÒÓÙ·˜ Ù· ηٿÏÏËÏ· ÂÚÁ·Ï›· Ô˘ ÙÔ˘ ÚÔÛʤÚÂÈ ¤Ó· ȉȷ›ÙÂÚ· ‰È·ÈÛıËÙÈÎfi ÔÙÈÎfi ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ, ÙÔ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ Û˘ÁÁڷʤ· ÙÔ˘ LAMS. ∏ ÂÈÛ‹ÁËÛË ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙ÂÈ ÌÈ· ‰È‰·ÎÙÈ΋ ÚfiÙ·ÛË Ô˘ ·ÊÔÚ¿ ÙÔ ÁÓˆÛÙÈÎfi ·ÓÙÈΛÌÂÓÔ ÙÔ˘ Ì·ı‹Ì·ÙÔ˜ Ù˘ ¡ÂÔÂÏÏËÓÈ΋˜ °ÏÒÛÛ·˜ Ù˘ μã °˘ÌÓ·Û›Ô˘ Î·È Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ӷ ÙËÓ 4Ë ÂÓfiÙËÙ· ÙÔ˘ Û¯ÔÏÈÎÔ‡ ‚È‚Ï›Ô˘ Î·È ·Â˘ı‡ÓÂÙ·È Û ̷ıËÙ¤˜ ËÏÈΛ·˜ 13-15 ÂÙÒÓ. ∏ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓË ÂÓfiÙËÙ· ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È Û ¤Ó· ÌÂÁ¿ÏÔ ÎÂÊ¿Ï·ÈÔ ÙÔ˘ ™˘ÓÙ·ÎÙÈÎÔ‡ Ù˘ ¡¤·˜ ∂ÏÏËÓÈ΋˜ °ÏÒÛÛ·˜ Ô˘ Û›ÁÔ˘Ú· ‰ÂÓ ÂÍ·ÓÙÏÂ›Ù·È Ì¤Û· Û ¤Ó· º‡ÏÏÔ ∂ÚÁ·Û›·˜ ‹ Û ¤Ó· ∂Î·È‰Â˘ÙÈÎfi ™ÂÓ¿ÚÈÔ. øÛÙfiÛÔ, Ë ÚÔÙÂÈÓfiÌÂÓË ·ÎÔÏÔ˘ı›· ı¤ÙÂÈ ÙÔ˘˜ ·Ú·Î¿Ùˆ ‚·ÛÈÎÔ‡˜ ÛÙfi¯Ô˘˜. ¶·È‰·ÁˆÁÈÎÔ› ÛÙfi¯ÔÈ: ñ ¡· ηٷÎÙ‹ÛÔ˘Ó ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ ÙË ÁÓÒÛË Ì fiÛÔ Á›ÓÂÙ·È ÈÔ Î·Ù·ÓÔËÙfi Î·È ÂÏ΢ÛÙÈÎfi ÙÚfiÔ. ñ ¡· ·˘ÍËı› Ô ‚·ıÌfi˜ Û˘ÌÌÂÙÔ¯‹˜ ÙˆÓ Ì·ıËÙÒÓ ÛÙË ‰È‰·ÎÙÈ΋ Ú¿ÍË Ì¤Û· ·fi ÙËÓ ÂÊ·ÚÌÔÁ‹ ÌÂıfi‰ˆÓ ‰È‰·Ûηϛ·˜ Ô˘ ·ÍÈÔÔÈÔ‡Ó ÙȘ Ӥ˜ Ù¯ÓÔÏÔÁ›Â˜. ñ ¡· ·ÔÎÙ‹ÛÔ˘Ó ‰ÂÍÈfiÙËÙ˜, ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó· ·ÍÈÔÔÈ‹ÛÔ˘Ó ÙȘ Ӥ˜ ÂÈÎÔÈÓˆÓȷΤ˜ ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ˜. ñ ¡· ÂÎÊÚ¿˙Ô˘Ó Î·È Ó· ·ÓÙ·ÏÏ¿ÛÛÔ˘Ó ÙȘ ·fi„ÂȘ ÙÔ˘˜. ñ ¡· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ÛÔ˘Ó Û¯¤ÛÂȘ Û˘ÓÂÚÁ·Û›·˜ Ì ¿ÏÏÔ˘˜ Û˘ÌÌ·ıËÙ¤˜ ÙÔ˘˜. ñ ¡· ·Ó·Ï¿‚Ô˘Ó ÚˆÙÔ‚Ô˘Ï›Â˜ Î·È Ó· ·Ó·Ù‡ÍÔ˘Ó ÈηÓfiÙËÙ˜ Ô˘ ÙÔ˘˜ ÂÈÙÚ¤Ô˘Ó Ó· ÂÚ¢ÓÔ‡Ó Î·È Ó· ·Ó·Î·Ï‡ÙÔ˘Ó ÛÙËÚÈ˙fiÌÂÓÔÈ ÛÙȘ ‰˘Ó¿ÌÂȘ ÙÔ˘˜.
AIKATEPINH A™HMAKO¶OY§OY
155
¢È‰·ÎÙÈÎÔ› ÛÙfi¯ÔÈ: ñ ¡· ÁÓˆÚ›ÛÔ˘Ó ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ ÙËÓ ¤ÓÓÔÈ· Ù˘ ‰È¿ıÂÛ˘ ÙˆÓ ÚËÌ¿ÙˆÓ Î·È ÙË ‰È¿ÎÚÈÛ‹ ÙÔ˘˜ ˆ˜ ÚÔ˜ ·˘Ù‹. ñ ¡· Û˘ÓÂȉËÙÔÔÈ‹ÛÔ˘Ó ÙÔ ÚfiÏÔ Ô˘ ¤¯ÂÈ ÙÔ ˘ÔΛÌÂÓÔ ÁÈ· ÙË ‰È¿ıÂÛË ÙÔ˘ Ú‹Ì·ÙÔ˜ Î·È Ó· ÙËÓ Í¯ˆÚ›˙Ô˘Ó ·fi ÙË ÊˆÓ‹ ÙÔ˘ (ÂÓÂÚÁËÙÈ΋ Î·È ·ıËÙÈ΋). ñ ¡· ·ÓÙÈÏËÊıÔ‡Ó ÙȘ ÌÔÚʤ˜ ÙÔ˘ ·ÓÙÈÎÂÈ̤ÓÔ˘ Î·È Ù· ›‰Ë ÙÔ˘. ñ ¡· ηٷϿ‚Ô˘Ó ÙË ÛËÌ·Û›· ÙÔ˘ ÔÈËÙÈÎÔ‡ ·ÈÙ›Ô˘ Î·È ÙË ‰È·‰Èηۛ· ÌÂÙ·ÙÚÔ‹˜ Ù˘ ÂÓÂÚÁËÙÈ΋˜ Û‡ÓÙ·Í˘ Û ·ıËÙÈ΋. ™Î¤„ÂȘ: °È· ÙËÓ ˘ÏÔÔ›ËÛË ÙˆÓ ·Ú·¿Óˆ ÛÙfi¯ˆÓ, ÙËÓ ÔÚÁ¿ÓˆÛË ÙÔ˘ ÂÚȯÔ̤ÓÔ˘ Î·È ÙË ‰È·ÌfiÚʈÛË Ù˘ ·ÎÔÏÔ˘ı›·˜, ¤Ï·‚· ˘fi„Ë ÌÔ˘ ÙÔ ÚfiÏÔ Ô˘ ηÏÂ›Ù·È Ó· ‰È·‰Ú·Ì·Ù›ÛÂÈ Ô ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi˜ ÛÙÔ Û‡Á¯ÚÔÓÔ Û¯ÔÏÂ›Ô Ù˘ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÈÎfiÙËÙ·˜, ÂΛÓÔÓ ÙÔ˘ ηıÔ‰ËÁËÙ‹ Ù˘ ·˘Ùԉȉ·Ûηϛ·˜ ÙˆÓ Ì·ıËÙÒÓ. ¶·Ú¤¯ÔÓÙ·È, ÏÔÈfiÓ, ÛÙ· ·È‰È¿ ÔÈ ·Ó·Áη›Â˜ ÏËÚÔÊÔڛ˜ Û¯ÂÙÈο Ì ٷ ı¤Ì·Ù· Ô˘ ÂÍÂÙ¿˙ÔÓÙ·È Î·È Ì ‚ÔËıËÙÈΤ˜ ˘Ô‰Â›ÍÂȘ Á›ÓÂÙ·È ÙÔ ¤Ú·ÛÌ· ÛÙË Ê¿ÛË Ù˘ Ì¿ıËÛ˘, Ù˘ ¿ÛÎËÛ˘ Î·È Ù˘ Â̤‰ˆÛ˘. Δ· ·È‰È¿ ·Ú·ÙËÚÔ‡Ó, „¿¯ÓÔ˘Ó, ·˘ÙÂÓÂÚÁÔ‡Ó, Ì·ı·›ÓÔ˘Ó Ó· ÂÚÁ¿˙ÔÓÙ·È Û ÔÌ¿‰Â˜ Î·È ÂÎÊÚ¿˙Ô˘Ó ÙȘ ÛΤ„ÂȘ ÙÔ˘˜, ηٿ fiÛÔ ‚ÔËı‹ıËÎ·Ó ·fi ÙËÓ fiÏË ÔÚ›· Ù˘ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤Ó˘ Ì·ıËÛȷ΋˜ ‰È·‰Èηۛ·˜. ¶ÚÔ‚ÏÂfiÌÂÓÔ˜ ¯ÚfiÓÔ˜ ˘ÏÔÔ›ËÛ˘ Ù˘ ‰È‰·ÎÙÈ΋˜ ÚfiÙ·Û˘: 5-6 ÒÚ˜ Û˘Ó‰˘·ÛÙÈο ÛÙÔ Û¯ÔÏÂ›Ô Î·È ÛÙÔ Û›ÙÈ. ª¤ıÔ‰Ô˜ ‰È‰·Ûηϛ·˜: ™˘ÌÌÂÙÔ¯È΋-™˘ÓÂÚÁ·ÙÈ΋, ¢ÈÂÚ¢ÓËÙÈ΋, ∫·ıÔ‰ËÁÔ‡ÌÂÓË ·˘ÙÂÓ¤ÚÁÂÈ· ™¯Â‰È·ÛÌfi˜ - ¶ÔÚ›· ‰È‰·Ûηϛ·˜: B‹Ì· 1Ô ™Â ÚÒÙË Ê¿ÛË Ì·˜ ÂӉȷʤÚÂÈ Ó· ÚÔηϤÛÔ˘Ì ÙÔ ÂӉȷʤÚÔÓ ÙˆÓ Ì·ıËÙÒÓ Î·È Ó· ‰ÈÂÁ›ÚÔ˘Ì ÙË ‰ÂÎÙÈÎfiÙËÙ¿ ÙÔ˘˜ ÁÈ· ÙÔ Ó¤Ô ·ÓÙÈΛÌÂÓÔ ‰È‰·Ûηϛ·˜. ∫·ÏÏÈÂÚÁԇ̠ıÂÙÈÎfi „˘¯ÔÏÔÁÈÎfi Îϛ̷, ‰Â›¯ÓÔÓÙ·˜ ÙȘ ÚÔı¤ÛÂȘ ÙÔ˘ ηÈÓÔ‡ÚÈÔ˘ Ì·ı‹Ì·ÙÔ˜ Î·È ÁÓˆÛÙÔÔÈÒÓÙ·˜ ÙÔ˘˜ ÛËÌ·ÓÙÈÎfiÙÂÚÔ˘˜ ÛÙfi¯Ô˘˜ ÙÔ˘. £ÂˆÚԇ̠ˆ˜ Ô ÚÔÛ·Ó·ÙÔÏÈÛÌfi˜ ÙˆÓ Ì·ıËÙÒÓ ÛÙÔ˘˜ ÛÙfi¯Ô˘˜
156
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
Ù˘ ‰È‰·Ûηϛ·˜ Â›Ó·È ÌÈ· Ô˘ÛÈ҉˘ ÏÂ˘Ú¿ Ù˘ ‰È‰·ÎÙÈ΋˜ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ·˜, ηıÒ˜ ÙÔ˘˜ ‰›ÓÂÈ ÙÔ ¤Ó·˘ÛÌ· Ó· ı¤ÙÔ˘Ó Î·È ÔÈ ›‰ÈÔÈ ÛÙfi¯Ô˘˜, ·ÍÈÔÔÈÒÓÙ·˜ ÙË Ê˘ÛÈ΋ ÙÔ˘˜ ‰È¿ıÂÛË ÁÈ· ‰ÈÂÚ‡ÓËÛË, ÁÈ· ηٷÓfiËÛË Ó¤ˆÓ Ú·ÁÌ¿ÙˆÓ Î·È ÁÈ· Ì¿ıËÛË. B‹Ì· 2Ô ¢›ÓÔÓÙ·È ÛÙ· ·È‰È¿ ¯Ú‹ÛÈÌ· ÛÙÔȯ›· ıˆڛ·˜ Û¯ÂÙÈο Ì ÙȘ ‰È·ı¤ÛÂȘ ÙÔ˘ Ú‹Ì·ÙÔ˜ Û˘Óԉ¢fiÌÂÓ· ·fi ·Ú·‰Â›ÁÌ·Ù·. °È· ÙË Û¯¤ÛË ‰È¿ıÂÛ˘ Î·È ÊˆÓ‹˜ Ë ·Ú¿ıÂÛË ÂÓfi˜ ›Ó·Î· ı· ‰È¢ÎÔχÓÂÈ ÛËÌ·ÓÙÈο ÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜, ÒÛÙ ӷ οÓÔ˘Ó ÙȘ ·Ú·ÙËÚ‹ÛÂȘ ÙÔ˘˜.
AIKATEPINH A™HMAKO¶OY§OY
∂ÓÂÚÁËÙÈ΋ ʈӋ(-ˆ ‹ -Ò)
¶·ıËÙÈ΋ ʈӋ(-Ì·È)
∂ÓÂÚÁËÙÈ΋
√ ˘ÚÔÛ‚¤ÛÙ˘ ÂϤÁ¯ÂÈ ÙÔ Û˘Ó·ÁÂÚÌfi ÙÔ˘ ÎÙÈÚ›Ô˘
√ ·ÁÈÔÁÚ¿ÊÔ˜ ÂÚÁ¿˙ÂÙ·È ÌÂ ÔÏÏ‹ ˘ÔÌÔÓ‹.
ª¤ÛË
√È ·ÛÙÚÔÓ·‡Ù˜ ÚÈÓ ·fi ÙÔ Ù·Í›‰È ÙÔ˘˜ ÛÙÔ ‰È¿ÛÙËÌ· ÂÍÂÙ¿˙Ô˘Ó ÚÔÛÂÎÙÈο ÙËÓ ˘Á›· ÙÔ˘˜.
√ ı›Ԙ ÌÔ˘ ÍÂÓÈÙ‡ÙËΠ·fi Ôχ ÌÈÎÚfi˜ ÏfiÁˆ ‰‡ÛÎÔÏˆÓ ÔÈÎÔÓÔÌÈÎÒÓ Û˘ÓıËÎÒÓ.
¶·ıËÙÈ΋
Δ· ÎÏ·‰È¿ ÙÔ˘ ‰¤ÓÙÚÔ˘ ¤Û·Û·Ó ·fi ÙÔÓ ·¤Ú·.
Δ· Â˙Ô‡ÏÈ· Î·È ÔÈ ÙÔ›¯ÔÈ ÙˆÓ ÓËÛÈÒÙÈÎˆÓ ÛÈÙÈÒÓ ·ÛÚ›˙ÔÓÙ·È Û˘¯Ó¿ ·fi ÙȘ ÓÔÈÎÔ΢ڤ˜.
√˘‰¤ÙÂÚË
∞˘Ù¤˜ ÔÈ ÊˆÙÔÁڷʛ˜ ˘¿Ú¯Ô˘Ó ·ÎfiÌË ÛÙÔ ·ÏÈfi ¿ÏÌÔ˘Ì.
⁄ÛÙÂÚ· ·fi ÌÈ· ÙfiÛÔ ÎÔÈ·ÛÙÈ΋ ̤ڷ ÎÔÈÌ‹ıËη Ôχ ‚·ıÈ¿.
¢ I A £ E ™ E I
157
™
™ËÌ›ˆÛË: ∞Ó ÙÔ Â›Â‰Ô Ù˘ Ù¿Í˘ Ì·˜ ÙÔ ÂÈÙÚ¤ÂÈ, ÌÔÚԇ̠ӷ ·Ó·ÊÂÚıÔ‡ÌÂ Î·È ÛÙȘ ÂÈ̤ÚÔ˘˜ ηÙËÁÔڛ˜ ÛÙȘ Ôԛ˜ ‰È·ÎÚ›ÓÔÓÙ·È Ù· Ú‹Ì·Ù· ̤Û˘ ‰È¿ıÂÛ˘ ·Ó¿ÏÔÁ· Ì ÙË ÛËÌ·Û›· ÙÔ˘˜: ª¤Û· ·˘ÙÔ·ı‹, fiÙ·Ó Ê·ÓÂÚÒÓÔ˘Ó ˆ˜ Ë ÂÓ¤ÚÁÂÈ· ÙÔ˘ ˘ÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Á˘Ú›˙ÂÈ ¿ÌÂÛ· ÛÙÔ ›‰ÈÔ (.¯. ∏ ·‰ÂÏÊ‹ ÌÔ˘ ÓÙ‡ÓÂÙ·È). ª¤Û· Ï¿ÁÈ·, fiÙ·Ó Ê·ÓÂÚÒÓÔ˘Ó ˆ˜ ÙÔ ˘ÔΛÌÂÓÔ ÂÓÂÚÁ› ÁÈ· ÙÔÓ Â·˘Ùfi ÙÔ˘ ¤ÌÌÂÛ·, ‰ËÏ·‰‹ ‰È¿ ̤ÛÔ˘ ¿ÏÏÔ˘ (.¯. ∏ ¢·Ó¿Ë ¯ÙÂÓ›˙ÂÙ·È ÛÙÔ ÎÔÌً̈ÚÈÔ). ª¤Û· ·ÏÏËÏÔ·ı‹, fiÙ·Ó Ê·ÓÂÚÒÓÔ˘Ó ˆ˜ Ë ›‰È· ÂÓ¤ÚÁÂÈ· ‰‡Ô ‹ ÔÏÏÒÓ ˘ÔÎÂÈÌ¤ÓˆÓ ËÁ·›ÓÂÈ ·fi ÙÔ ¤Ó· ÛÙÔ ¿ÏÏÔ (.¯. √ ∫ÒÛÙ·˜ Î·È Ô °È¿ÓÓ˘ ÙÛ·ÎÒÓÔÓÙ·È). μ‹Ì· 3Ô ∞ÍÈÔÔÈÒÓÙ·˜ ¤Ó· ·fi Ù· ÂÚÁ·Ï›· ·Ó·ÙÚÔÊÔ‰fiÙËÛ˘ «∂ÚˆÙ‹ÛÂȘ Î·È ∞·ÓÙ‹ÛÂȘ» ‰›ÓÔ˘Ì ÛÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜ Ì·˜ ‰È·ÁÓˆÛÙÈΤ˜ ÂÚˆÙ‹ÛÂȘ, ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó· ‰Ô‡Ì ÙÈ Û˘ÁÎÚ¿ÙËÛ·Ó ·fi ÙȘ ÏËÚÔÊÔڛ˜ Ô˘ ÙÔ˘˜ ‰fiıËÎ·Ó Ì¤¯ÚÈ ÛÙÈÁÌ‹˜ Î·È Ó· ·ÓȯÓ‡ÛÔ˘Ì ÙÈ ¿ÏÏÔ ÁÓˆÚ›˙Ô˘Ó Û ۯ¤ÛË Ì ÙÔ «Ú‹Ì·» ηÈ
158
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
ÙË ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›· ÙÔ˘. ™Â ·˘Ù‹ ÙË ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ· οı ̷ıËÙ‹˜ ··ÓÙ¿ ÛÙȘ ÂÚˆÙ‹ÛÂȘ Î·È ‚ϤÂÈ ÙȘ ··ÓÙ‹ÛÂȘ ÙˆÓ ¿ÏÏˆÓ Û˘ÌÌ·ıËÙÒÓ ÙÔ˘ ÛÙËÓ ÂfiÌÂÓË ÛÂÏ›‰·. ªÔÚÔ‡ÌÂ, ·ÎfiÌË, Ó· ‰ÒÛÔ˘Ì ÛÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜ Ì·˜ ÙË ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ· Ó· Ï¿‚Ô˘Ó ˆ˜ ·Ó·ÙÚÔÊÔ‰fiÙËÛË ÙË ÛˆÛÙ‹ ·¿ÓÙËÛË, ·ÊÔ‡ ‰ÒÛÔ˘Ó ÚÒÙ· ÙȘ ‰ÈΤ˜ ÙÔ˘˜ ··ÓÙ‹ÛÂȘ. ∂Ó‰ÂÈÎÙÈΤ˜ ‰È·ÁÓˆÛÙÈΤ˜ ÂÚˆÙ‹ÛÂȘ:
μ‹Ì· 4Ô: ªÂÙ·‚·ÙÈÎfi ÛÙ¿‰ÈÔ (∏ Á¤Ê˘Ú· ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙȘ ‰È·ı¤ÛÂȘ ÙÔ˘ Ú‹Ì·ÙÔ˜ Î·È ÙËÓ ·ıËÙÈ΋ Û‡ÓÙ·ÍË) ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· ·Ó·ÊÂÚfiÌ·ÛÙ ÛÙ· ÌÂÙ·‚·ÙÈο Î·È ·ÌÂÙ¿‚·Ù· Ú‹Ì·Ù·, ‰Ô˘Ï‡ԢÌ ¿Óˆ ÛÙÔ ·ÓÙÈΛÌÂÓÔ ÙˆÓ ÚËÌ¿ÙˆÓ ÂÛÙÈ¿˙ÔÓÙ·˜ ÙËÓ ÚÔÛÔ¯‹ Ì·˜ ÛÙȘ ÌÔÚʤ˜ ÙÔ˘, Ì·ı·›ÓÔ˘Ì ÁÈ· Ù· ÌÔÓfiوٷ Î·È ‰›ÙˆÙ· Ú‹Ì·Ù· Î·È ‰È¢ڇÓÔ˘Ì ÙȘ ÁÓÒÛÂȘ Ì·˜ ÁÈ· ÙÔ ¿ÌÂÛÔ Î·È ¤ÌÌÂÛÔ ·ÓÙÈΛÌÂÓÔ. ™ÙÔ ÛËÌÂ›Ô ·˘Ùfi ¯Ú‹ÛÈÌÔ Â›Ó·È Ó· ÂÈÛËÌ¿ÓÔ˘Ì ÙË ‰È·ÊÔÚ¿ Ô˘ ˘¿Ú¯ÂÈ ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔ ·ÓÙÈΛÌÂÓÔ Û ÙÒÛË ÁÂÓÈ΋ Î·È ÛÙË ÁÂÓÈ΋ ÚÔÛˆÈ΋. ªÂ ·Ú·‰Â›ÁÌ·Ù· ÂÍËÁԇ̠fiÛ· ‰›ÓÔ˘Ì ÚÔËÁÔ˘Ì¤Óˆ˜ ˆ˜ ıˆڛ·. μ‹Ì· 5Ô ÃÚËÛÈÌÔÔÈÒÓÙ·˜ ÙÔ ÂÚÁ·ÏÂ›Ô «¯¿ÚÙ˘ ȉÂÒÓ» ·ÈÛıËÙÔÔÈԇ̠ÙËÓ ÎÂÓÙÚÈ΋ ¤ÓÓÔÈ· «‰È·ı¤ÛÂȘ ÙÔ˘ Ú‹Ì·ÙÔ˜», ÂÈÛ¿ÁÔÓÙ·˜ ÂÚȯfiÌÂÓÔ Ì ÌÔÚÊ‹ ÂÚˆÙ‹ÛÂˆÓ Û ÎfiÌ‚Ô˘˜. √È Ì·ıËÙ¤˜ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· Û˘ÌÏËÚÒÛÔ˘Ó ÙÔ ÓÔËÙÈÎfi ¯¿ÚÙË ··ÓÙÒÓÙ·˜ ÛÙȘ ÂÚˆÙ‹ÛÂȘ ‹ ·ÎfiÌË Î·È Ó· ÚÔÛı¤ÛÔ˘Ó ÎfiÌ‚Ô˘˜ ÁÚ¿ÊÔÓÙ·˜ fi,ÙÈ ¿ÏÏÔ ¤Ú¯ÂÙ·È ÛÙÔ ÓÔ˘ ÙÔ˘˜ Á‡Úˆ ·fi ÙËÓ ÎÂÓÙÚÈ΋ ¤ÓÓÔÈ·.
AIKATEPINH A™HMAKO¶OY§OY
159
μ‹Ì· 6Ô: ¢È·ÌÔ›Ú·ÛË fiÚˆÓ Î·È Û˘˙‹ÙËÛË ∞. ¶ÚÔÙÚ¤Ô˘Ì ÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜ Ì·˜ Ó· ‰Ô˘Ó ÙȘ ‰È·Ê¿ÓÂȘ ÌÈ·˜ ·ÚÔ˘Û›·Û˘ ÁÈ· ÙËÓ ÂÓÂÚÁËÙÈ΋ Î·È ·ıËÙÈ΋ Û‡ÓÙ·ÍË. ΔÔ ÂÚȯfiÌÂÓÔ Ù˘ ·ÚÔ˘Û›·Û˘ ÌÔÚ› Ó· ı›ÁÂÈ Ù· ·Ú·Î¿Ùˆ ı¤Ì·Ù·: ΔÈ ÂÓÓÔԇ̠fiÙ·Ó Ï¤Ì «ÂÓÂÚÁËÙÈ΋» Î·È «·ıËÙÈ΋ Û‡ÓÙ·ÍË»; ΔÈ ÙÔÓ›˙ÂÙ·È ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ Û οı ÂÚ›ÙˆÛË; ΔÈ Â›Ó·È ÙÔ ÔÈËÙÈÎfi ·›ÙÈÔ; ¶Ò˜ ÂÎʤÚÂÙ·È; ¶fiÙ ·Ú·Ï›ÂÙ·È; ¶ÔÈ· ‚‹Ì·Ù· ·ÎÔÏÔ˘ıԇ̠ÁÈ· Ó· ÌÂÙ·ÙÚ¤„Ô˘Ì ÙËÓ ÂÓÂÚÁËÙÈ΋ Û‡ÓÙ·ÍË Û ·ıËÙÈ΋; ΔÈ Û˘Ì‚·›ÓÂÈ Ì ٷ ÂÓÂÚÁËÙÈο ÌÂÙ·‚·ÙÈο Ú‹Ì·Ù· Ô˘ Ï‹ÁÔ˘Ó Û -Ì·È Î·È ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈËıÔ‡Ó Ù· ›‰È· Î·È ˆ˜ Ú‹Ì·Ù· ·ıËÙÈ΋˜ ‰È¿ıÂÛ˘; μ. ¶ÚÔÙ›ÓÔ˘Ì ÛÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜ Ì·˜ Ì›· ÈÛÙÔÛÂÏ›‰· Ì ÏÔ‡ÛÈÔ ˘ÏÈÎfi Á‡Úˆ ·fi ÙËÓ ÂÓfiÙËÙ· Ô˘ ÂÍÂÙ¿˙Ô˘ÌÂ. °È· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·: http://users.sch.gr/ipap/Ellinikos%20Politismos/Yliko/Theoria%20Nea/d iathesi-rim-NE.htm). ∏ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓË ÛÂÏ›‰· ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÂÈ ‰È·‰Ú·ÛÙÈΤ˜ ·Û΋ÛÂȘ HOT POTATOES ÔÈ Ôԛ˜ ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙Ô˘Ó È‰È·›ÙÂÚÔ ÂӉȷʤÚÔÓ Î·È Â›Ó·È Ú·ÁÌ·ÙÈο ¢¯¿ÚÈÛÙ˜, ηıÒ˜ Û˘Ì‚¿ÏÏÔ˘Ó ÛÙËÓ ÚfiÛÏË„Ë Ù˘ ÁÓÒÛ˘ Ì ·ÈÁÓÈÒ‰Ë ÙÚfiÔ. √È Ì·ıËÙ¤˜ ¤¯Ô˘Ó ÙË ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ· Ó· ÂÈϤÍÔ˘Ó fiÔÈ· ¿ÛÎËÛË ı¤ÏÔ˘Ó Î·È ÂÍ·ÛÎÔ‡ÓÙ·È ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ·fi ÌfiÓÔÈ ÙÔ˘˜ Û ¤Ó· ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ ÊÈÏÈÎfi ÁÈ' ·˘ÙÔ‡˜.
160
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
™Â Û˘Ó¤¯ÂÈ· Ù˘ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ·˜ «¢È·ÌÔ›Ú·ÛË ¶fiÚˆÓ» ηÏԇ̠ÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜ Ó· Û˘˙ËÙ‹ÛÔ˘Ó ÌÂٷ͇ ÙÔ˘˜ ·ÏÏ¿ Î·È Ì ÙÔÓ ‰È‰¿ÛÎÔÓÙ· Î·È Ó· ‰È·Ù˘ÒÛÔ˘Ó ÙȘ ·Ôڛ˜ Ô˘ Èı·ÓfiÓ ¤¯Ô˘Ó ÁÈ· fi,ÙÈ Û¯ÂÙ›˙ÂÙ·È Ì ٷ Ú‹Ì·Ù· (ʈӤ˜, ‰È·ı¤ÛÂȘ, ·ÓÙÈΛÌÂÓÔ, ÂÓÂÚÁËÙÈ΋ Î·È ·ıËÙÈ΋ Û‡ÓÙ·ÍË, Î.Ï.) μ∏ª∞ 7o: ∞ÍÈÔÏfiÁËÛË ÙˆÓ ÂÎ·È‰Â˘fiÌÂÓˆÓ - ¢È·ÎÏ¿‰ˆÛË ¶ÂÚÓ¿Ì ÛÙÔ ÛÙ¿‰ÈÔ Ù˘ ÁÚ·Ù‹˜ ·ÍÈÔÏfiÁËÛ˘ ÙˆÓ Ì·ıËÙÒÓ Î·È Ì·ıËÙÚÈÒÓ Ì·˜. ∂ÙÔÈÌ¿˙Ô˘Ì ¤Ó· ÎÚÈÙ‹ÚÈÔ ·ÍÈÔÏfiÁËÛ˘ ÂÈϤÁÔÓÙ·˜ ‰È¿ÊÔÚÔ˘ Ù‡Ô˘ ÂÚˆÙ‹ÛÂȘ (ÔÏÏ·Ï‹˜ ÂÈÏÔÁ‹˜, ÛˆÛÙÔ‡-Ï¿ıÔ˘˜, ·ÓÙÈÛÙÔ›¯ÈÛ˘ Î.¿) ÙȘ Ôԛ˜ ·ÓÙÏԇ̠·fi ÌÈ· ÙÚ¿Â˙· ıÂÌ¿ÙˆÓ, Ô˘ ¤¯Ô˘Ì ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ÛÂÈ Î·È Â›Ó·È ÛÙË ‰È¿ıÂÛ‹ Ì·˜. ªÔÚÔ‡ÌÂ, ·Ó ı¤ÏÔ˘Ì ӷ ÎÚ·Ù‹ÛÔ˘Ì Û ÂÁÚ‹ÁÔÚÛË ÙÔ˘˜ ÂÎ·È‰Â˘fiÌÂÓÔ˘˜ Î·È Ó· ÎÂÓÙÚ›ÛÔ˘Ì ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ÙÔ ÂӉȷʤÚÔÓ ÙÔ˘˜, Ó· ı¤ÛÔ˘ÌÂ Î·È ¯ÚÔÓÈÎfi ÂÚÈÔÚÈÛÌfi (.¯. 5ã).
AIKATEPINH A™HMAKO¶OY§OY
161
Δ· ·ÔÙÂϤÛÌ·Ù· Ô˘ ı· ʤÚÂÈ ÛÙÔ ÙÂÛ٠οı ̷ıËÙ‹˜ Â›Ó·È ÙÔ ÎÚÈÙ‹ÚÈÔ ÁÈ· ÙËÓ ÂfiÌÂÓË ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ· Ì ÙËÓ ÔÔ›· ı· ·Û¯ÔÏËı›. ∞˘Ùfi ÚÔ¸Ôı¤ÙÂÈ fiÙÈ ¤¯Ô˘Ì ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ÛÂÈ ÂÓ·ÏÏ·ÎÙÈΤ˜ Ì·ıËÛȷΤ˜ ‰È·‰ÚÔ̤˜. ™ÙËÓ ÚÔÎÂÈ̤ÓË ÂÚ›ÙˆÛË ÔÚ›Û·Ì ÙÚÂȘ ‰È·ÊÔÚÂÙÈÎÔ‡˜ ÎÏ¿‰Ô˘˜ ÂÎ·È‰Â˘Ô̤ӈÓ: (fiÛÔ˘˜ Ù· ‹Á·Ó Ôχ ηϿ, ηϿ Î·È Ì¤ÙÚÈ·), ¿Ú· Î·È ‰È·ÊÔÚÂÙÈΤ˜ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ˜ Î·È ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi ˘ÏÈÎfi ÁÈ· οı ÎÏ¿‰Ô. ŒÙÛÈ, οı ̷ıËÙ‹˜ ηÏÂ›Ù·È Ó· Û˘ÁÁÚ¿„ÂÈ ÙËÓ ÂÚÁ·Û›· Ô˘ ÙÔ˘ ·Ó·Ù›ıÂÙ·È Î·È Ó· ÙËÓ ˘Ô‚¿ÏÂÈ Û ·Ú¯Â›Ô Word, ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó· ÙËÓ ·ÍÈÔÏÔÁ‹ÛÔ˘ÌÂ. ™ÙÔ ÛËÌÂ›Ô ·˘Ùfi ÎÚ›ÓÂÙ·È ··Ú·›ÙËÙÔ Ó· ‰ÒÛÔ˘Ì ÛÙ· ·È‰È¿ ÙȘ ηٿÏÏËϘ Ô‰ËÁ›Â˜, ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó· Ù· ‚ÔËı‹ÛÔ˘Ì ӷ ˘Ô‚¿ÏÔ˘Ó ÙËÓ ÂÚÁ·Û›· ÙÔ˘˜. ¶ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ· ÌÂÚÈÎÒ˜ ÂÍ·ÙÔÌÈÎÂ˘Ì¤ÓË, ηıÒ˜ fiÏÔÈ ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ Ô˘ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È ÛÙÔ ›‰ÈÔ Â›Â‰Ô Î¿ÓÔ˘Ó ÙËÓ ›‰È· ÂÚÁ·Û›·, Ô Î·ı¤Ó·˜ ÌfiÓÔ˜ ÙÔ˘.
162
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
ª¤Û· ·fi ·˘Ù‹ ÙË ‰È·‰Èηۛ· ÂÊ·ÚÌfi˙Ô˘Ì ԢÛÈ·ÛÙÈο Ì›· ÌÔÚÊ‹ ¢È·ÊÔÚÔÔÈË̤Ó˘ ¢È‰·Ûηϛ·˜, ‰›ÓÔÓÙ·˜ ¤ÙÛÈ ÙË ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ· Û fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜ Ó· Û˘ÌÌÂÙ¤¯Ô˘Ó ÂÓÂÚÁ¿ Î·È ·ÓÙÈÌÂÙˆ›˙ÔÓÙ·˜ ·Ú¿ÏÏËÏ· ÙȘ fiÔȘ Ì·ıËÛȷΤ˜ ·Ó¿ÁΘ ‹ ‰˘ÛÎÔϛ˜ ˘¿Ú¯Ô˘Ó.
AIKATEPINH A™HMAKO¶OY§OY
¶ÂÚȯfiÌÂÓÔ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ·˜ ‰È·ÎÏ¿‰ˆÛ˘ ¢È·ÊÔÚÂÙÈÎfi ÌÔÓÔ¿ÙÈ ÁÈ· οı ÎÏ¿‰Ô ∞. °È· Ì·ıËÙ¤˜ Ì Ôχ ηϋ ›‰ÔÛË:
μ. °È· Ì·ıËÙ¤˜ Ì ηϋ ›‰ÔÛË:
163
164
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
°. °È· Ì·ıËÙ¤˜ Ì ̤ÙÚÈ· ›‰ÔÛË: °È· Ù· ·È‰È¿ Ô˘ ‰ÂÓ ·ÓÙ·ÔÎÚ›ıËÎ·Ó ÛÙÔ ÎÚÈÙ‹ÚÈÔ ·ÍÈÔÏfiÁËÛ˘, fiˆ˜ ı· ı¤Ï·ÌÂ, ÌÔÚԇ̠ӷ Âۈ̷ÙÒÛÔ˘Ì ÛÙȘ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ˜ Ì ÙȘ Ôԛ˜ ı· ·Û¯ÔÏËıÔ‡Ó ¤Ó· ‚›ÓÙÂÔ Û¯ÂÙÈÎfi Ì ٷ Ú‹Ì·Ù·. ŒÙÛÈ, ¢ÂÏÈÛÙԇ̠ˆ˜ ı· ÙÚ·‚‹ÍÔ˘Ì ÙËÓ ÚÔÛÔ¯‹ ÙÔ˘˜ Î·È ı· ÂÙ‡¯Ô˘Ì ӷ ÙÔ˘˜ ÌÂÙ·‰ÒÛÔ˘Ì ‚·ÛÈΤ˜ ÁÓÒÛÂȘ Ì ‡ÏËÙÔ Î·È „˘¯·ÁˆÁÈÎfi ÙÚfiÔ. ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· ÙÔ˘˜ ·Ó·ı¤ÙÔ˘Ì ÌÈ· ÈÔ Â‡ÎÔÏË ÂÚÁ·Û›· Û ۯ¤ÛË Ì ·˘Ù¤˜ ÙˆÓ ¿ÏÏˆÓ ÎÏ¿‰ˆÓ. ∂Ó‰ÂÈÎÙÈο: ¡· Û¯ËÌ·Ù›ÛÂÙ ÚÔÙ¿ÛÂȘ Ì ٷ ·Ú·Î¿Ùˆ Ú‹Ì·Ù· Î·È Ó· ·Ó·ÁÓˆÚ›ÛÂÙ ÙË ‰È¿ıÂÛË ÙÔ˘ Ú‹Ì·ÙÔ˜ Û οı ÂÚ›ÙˆÛË: ÂÎÌÂÙ·ÏχÔÌ·È, ÎÔÈÌ¿Ì·È, Û˘Ó·Ó·ÛÙÚ¤ÊÔÌ·È, ÂÚÈʤÚÔÌ·È, ηٷ‰Èο˙ÔÌ·È, ÏÈÒÓˆ. μ∏ª∞ 8Ô ÃÚËÛÈÌÔÔÈÒÓÙ·˜ ÙÔ ÂÚÁ·ÏÂ›Ô «æËÊÔÊÔÚ›·» ‰›ÓÔ˘Ì ÙË ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ· ÛÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜ Ì·˜ Ó· ˘Ô‚¿ÏÔ˘Ó ÙËÓ „‹ÊÔ ÙÔ˘˜, Û¯ÂÙÈο Ì ÙÔ Ì¿ıËÌ· Ô˘ ·Ú·ÎÔÏÔ‡ıËÛ·Ó Î·È ÙÔ ‚·ıÌfi ÛÙÔÓ ÔÔ›Ô ¤ÁÈÓ ηٷÓÔËÙ‹ Ë ÛËÌ·Û›· Î·È Ë ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›· ÙÔ˘ Ú‹Ì·ÙÔ˜ ÛÙË ÁÏÒÛÛ· Ì·˜.
AIKATEPINH A™HMAKO¶OY§OY
165
∏ ‰È‰·ÎÙÈ΋ ÚfiÙ·ÛË ˘ÏÔÔÈ‹ıËΠ‰ÔÎÈÌ·ÛÙÈο Û ÙÌ‹Ì· Ù˘ μã Ù¿Í˘ ÙÔ˘ °˘ÌÓ·Û›Ô˘ ∂˘ËÓÔ¯ˆÚ›Ô˘. ªÂÙ¿ ÙËÓ ÔÏÔÎÏ‹ÚˆÛË ÙÔ˘ Ì·ı‹Ì·ÙÔ˜ ÌÔÈÚ¿ÛÙËΠÛÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜ «∂ÚˆÙËÌ·ÙÔÏfiÁÈÔ» ÁÈ· ·ÍÈÔÏfiÁËÛË Ù˘ Ì·ıËÛȷ΋˜ ·ÎÔÏÔ˘ı›·˜ Î·È ‰È·Ù‡ˆÛË ÙˆÓ ·fi„ÂÒÓ ÙÔ˘˜ Û¯ÂÙÈο Ì ÙÔÓ ÂÓ·ÏÏ·ÎÙÈÎfi ÙÚfiÔ ‰È‰·Ûηϛ·˜ Ô˘ ·Ú·ÎÔÏÔ‡ıËÛ·Ó. ∂ÚˆÙËÌ·ÙÔÏfiÁÈÔ ∞. ∂›ÛÙ ÈηÓÔÔÈË̤ÓÔÈ ·fi ÙÔÓ ÂÓ·ÏÏ·ÎÙÈÎfi ÙÚfiÔ ‰È‰·Ûηϛ·˜ Ô˘ ·Ú·ÎÔÏÔ˘ı‹Û·ÙÂ; ∞fi ÙÔ˘˜ 21 Ì·ıËÙ¤˜ 12 ·¿ÓÙËÛ·Ó «¿Ú· Ôχ», ÔÛÔÛÙfi 57%, 8 ·¿ÓÙËÛ·Ó «Ôχ», ÔÛÔÛÙfi 38% Î·È 1 «Ì¤ÙÚÈ·», ÔÛÔÛÙfi 5%.
μ. ¶fiÛÔ ÂӉȷʤÚÔ˘Û· ÎÚ›Ó·Ù ÙËÓ ÔÚ›· Ô˘ ·ÎÔÏÔ˘ı‹ıËΠηٿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· Ù˘ ‰È‰·Ûηϛ·˜; ∞fi ÙÔ˘˜ 21 Ì·ıËÙ¤˜, 5 ·¿ÓÙËÛ·Ó «¿Ú· Ôχ», ÔÛÔÛÙfi 24%, 15 «Ôχ», ÔÛÔÛÙfi 71% Î·È 1 «Ì¤ÙÚÈ·», ÔÛÔÛÙfi 5%.
166
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
°. √È ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ˜ ÛÙȘ Ôԛ˜ Û˘ÌÌÂÙ›¯·Ù ۷˜ ‚Ô‹ıËÛ·Ó Ó· ẨÒÛÂÙ ÙÔ ÂÚȯfiÌÂÓÔ Ù˘ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤Ó˘ ÂÓfiÙËÙ·˜; ∞fi ÙÔ˘˜ 21 Ì·ıËÙ¤˜ 13 ·¿ÓÙËÛ·Ó «¿Ú· Ôχ», ÔÛÔÛÙfi 62%, 7 «Ôχ», ÔÛÔÛÙfi 33% Î·È 1 «Ì¤ÙÚÈ·», ÔÛÔÛÙfi 5%.
AIKATEPINH A™HMAKO¶OY§OY
167
¢. ΔÈ Û·˜ ¿ÚÂÛ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ·fi ÙËÓ fiÏË Ì·ıËÛȷ΋ ‰È·‰Èηۛ·; ΔÔ Û‡ÓÔÏÔ ÙˆÓ Ì·ıËÙÒÓ ¤ÁÚ·„ ıÂÙÈο Û¯fiÏÈ·. ¶·Ú·Î¿Ùˆ ηٷÁÚ¿ÊÔ˘Ì ÂÓ‰ÂÈÎÙÈο ÌÂÚÈΤ˜ ·fi ÙȘ ··ÓÙ‹ÛÂȘ ÙÔ˘˜: 1. «ŸÏÔ˜ Ô ÙÚfiÔ˜ Ù˘ Ì·ıËÛȷ΋˜ ‰È·‰Èηۛ·˜ ‹Ù·Ó Ôχ ηÏfi˜». 2. «∏ Û˘ÌÌÂÙÔ¯‹ fiÏˆÓ ÙˆÓ Ì·ıËÙÒÓ». 3. «ΔÔ fiÙÈ ÙÔ Ì¿ıËÌ· ‹Ù·Ó ÈÔ Â˘¯¿ÚÈÛÙÔ». 4. «√ ÙÚfiÔ˜ Ì ÙÔÓ ÔÔ›Ô Ë Î·ıËÁ‹ÙÚÈ· Ì·˜ Ù· ÂÍËÁÔ‡Û». 5. «∏ Ù·¯‡ÙËÙ· Ù˘ Ì·ıËÛȷ΋˜ ·ÎÔÏÔ˘ı›·˜». 6. «ªÔ˘ ¿ÚÂÛ Ԣ ÌÔÚ¤Û·ÌÂ Î·È Î¿Ó·Ì ÙÔ Ì¿ıËÌ· Ì ¤Ó·Ó ‰È·ÊÔÚÂÙÈÎfi ÙÚfiÔ. ΔÔ Î·Ù·Ï¿‚·Ì Ôχ ηχÙÂÚ·, ‰ÈfiÙÈ ÂÍ·ÛÎËı‹Î·Ì ›Û˘». 7. «ªÔ˘ ¿ÚÂÛ ÙÔ power point Î·È Ô ÓÔËÙÈÎfi˜ ¯¿ÚÙ˘, ÁÈ·Ù› Ì ‚Ô‹ıËÛ·Ó Ó· ηٷϿ‚ˆ ηχÙÂÚ· ÙȘ ‰È·ı¤ÛÂȘ ÙÔ˘ Ú‹Ì·ÙÔ˜». 8. «ªÔ˘ ¿ÚÂÛÂ Ô ÙÚfiÔ˜ ‰È‰·Ûηϛ·˜. ¶·Ú·ÎÔÏÔ˘ı‹Û·Ì ¤Ó· ‰È·‰Ú·ÛÙÈÎfi Ì¿ıËÌ· Î·È ÙÔ Î·Ù·Ï¿‚·Ì ηχÙÂÚ· ̤۷ ·fi ·Ú·‰Â›ÁÌ·Ù· Î·È ·Û΋ÛÂȘ». 9. «∞˘Ùfi Ô˘ ÌÔ˘ ¿ÚÂÛ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ·fi ÙËÓ fiÏË ‰È·‰Èηۛ· ‹Ù·Ó ÔÈ ÂӉȷʤÚÔ˘Û˜ ÂÚˆÙ‹ÛÂȘ ηıÒ˜ Î·È ÙÔ fiÙÈ ·Ó Ë ·¿ÓÙËÛ‹ ÛÔ˘ ‹Ù·Ó Ï·Óı·Ṳ̂ÓË ÛÔ˘ ·ÔÎ¿Ï˘Ù ÙË ÛˆÛÙ‹ ·¿ÓÙËÛË. ŒÙÛÈ Ì·ı·›ÓÂȘ Î·È ·ÔÌÓËÌÔÓ‡ÂȘ ηχÙÂÚ· Î·È Ù· Ôχ ‰‡ÛÎÔÏ· Ì·ı‹Ì·Ù·». 10. «ªÔ˘ ¿ÚÂÛ fiÙ·Ó Û˘ÓÂÚÁ·˙fiÌ·ÛÙ·Ó». 11. «ªÔ˘ ¿ÚÂÛ Ԣ ÙÔ Ì¿ıËÌ¿ Ì·˜ ¤ÁÈÓ ÛÙÔÓ ˘ÔÏÔÁÈÛÙ‹ Î·È Ì·˜ ¤¯ÂÈ Ì›ÓÂÈ ÛÙÔ Ì˘·Ïfi ηχÙÂÚ·». 12. «ŸÏ· ÌÔ˘ ¿ÚÂÛ·Ó ·ÏÏ¿ ÈÔ Ôχ fi,ÙÈ ·Ó·ÊÂÚfiÙ·Ó ÛÙȘ ‰È·ı¤ÛÂȘ ÙÔ˘ Ú‹Ì·ÙÔ˜». 13. «ΔÔ fiÙÈ Ì·ı·›ÓÔ˘Ì Ì ÙÔÓ ÙÚfiÔ ·˘Ùfi ÈÔ Â‡ÎÔÏ·». 14. «ΔÔ fiÙÈ Û˘ÌÌÂÙ›¯·Ó fiÏÔÈ ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜». ∂. £· ı¤Ï·Ù ӷ Û˘ÌÌÂÙ¿Û¯ÂÙ ¿ÏÏË ÊÔÚ¿ Û ‰È·‰ÈÎÙ˘·Îfi Ì¿ıËÌ·; ¢ÈηÈÔÏÔÁ‹ÛÙ Û οı ÂÚ›ÙˆÛË ÙËÓ ·¿ÓÙËÛ‹ Û·˜. ΔÔ Û‡ÓÔÏÔ ÙˆÓ Ì·ıËÙÒÓ ·¿ÓÙËÛ «¡∞π».
168
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
∞fi„ÂȘ Ì·ıËÙÒÓ Ô˘ ‰ÈηÈÔÏÔÁÔ‡Ó ÙËÓ ·Ú·¿Óˆ ·¿ÓÙËÛË. ∂Ó‰ÂÈÎÙÈο: 1. «°È·Ù› ÈÛÙ‡ˆ fiÙÈ Ì ·˘ÙfiÓ ÙÔÓ ÙÚfiÔ Ô Î·ı¤Ó·˜ Ì·˜ ı· ÌÔÚ› Ó· Û˘ÌÌÂÙ¿Û¯ÂÈ ÂÓÂÚÁ¿ Î·È Ó· ηٷϿ‚ÂÈ ÙÔ Ì¿ıËÌ· ηχÙÂÚ·». 2. «¡·È, ÁÈ·Ù› Ì' ·˘ÙfiÓ ÙÔÓ ÙÚfiÔ Ì·ı·›ÓÔ˘Ì ӷ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈԇ̠ÙÔ Internet ÛˆÛÙ¿». 3. «¡·È, ÁÈ·Ù› ÌÔ˘ ‰fiıËÎÂ Ë Â˘Î·ÈÚ›· Ó· οӈ ¤Ó· ‰È·ÊÔÚÂÙÈÎfi Ì¿ıËÌ· Î·È Ó· ÙÔ Î·Ù·ÓÔ‹Ûˆ ηχÙÂÚ·». 4. «∞˘Ùfi˜ Ô ÙÚfiÔ˜ ‰È‰·Ûηϛ·˜ Â›Ó·È ‰È·ÊÔÚÂÙÈÎfi˜ Î·È «ÎÂÓÙÚ›˙ÂÈ»ã ÙÔ ÂӉȷʤÚÔÓ ÁÈ· Ì¿ıËÛË». 5. «°È·Ù› ÈÛÙ‡ˆ fiÙÈ ¤ÙÛÈ Á›ÓÂÙ·È ÈÔ Â‡ÎÔÏÔ ÙÔ Ì¿ıËÌ·». 6. «¡·È, ÎÈ ·˘Ùfi ÂÂȉ‹ Â›Ó·È Î¿ÙÈ ÚˆÙfiÙ˘Ô Î·È Ì·˜ ‚ÔËı¿ Ó· ηٷÓÔ‹ÛÔ˘Ì ηχÙÂÚ· Ôχ ÛËÌ·ÓÙÈο Ú¿ÁÌ·Ù·». 7. «¡·È, ÂÂȉ‹ ‹Ù·Ó Ôχ ÂӉȷʤÚÔ˘Û˜ ÔÈ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ˜». 8. «¡·È, ÁÈ·Ù› ‚ϤÂȘ, ·ÎÔ‡˜, ηٷϷ‚·›ÓÂȘ ηχÙÂÚ· Î·È fiÏÔÈ Û˘ÌÌÂÙ¤¯Ô˘Ó». ™˘Ì¤Ú·ÛÌ· - ∂›ÏÔÁÔ˜ Δ· ·È‰È¿ ÂÓıÔ˘ÛÈ¿ÛÙËÎ·Ó ·fi ÙÔÓ ÂÓ·ÏÏ·ÎÙÈÎfi ÙÚfiÔ ‰È‰·Ûηϛ·˜ Ô˘ ·Ú·ÎÔÏÔ‡ıËÛ·Ó. øÛÙfiÛÔ, Ë ˘ÏÔÔ›ËÛË ÙÔ˘ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓÔ˘ ‰È‰·ÎÙÈÎÔ‡ ÛÂÓ·Ú›Ô˘ ÚÔ¸Ôı¤ÙÂÈ Î¿ÔÈ· ÂÍÔÈΛˆÛË ÙˆÓ ·È‰ÈÒÓ Ì ÙȘ Ӥ˜ Ù¯ÓÔÏÔÁ›Â˜ Î·È ÂÍ·ÛÊ¿ÏÈÛË Ù˘ ηٿÏÏËÏ˘ ˘ÏÈÎÔÙ¯ÓÈ΋˜ ˘Ô‰ÔÌ‹˜. £ÂˆÚԇ̠fiÙÈ ÛÙÔ ‚·ıÌfi Ô˘ ÂÈÙ‡¯ıËÎÂ Ë ÔÚÁ¿ÓˆÛË ÙÔ˘ ·Ú·¿Óˆ ÛÂÓ·Ú›Ô˘, Ù· ÔʤÏË ÁÈ· Ù· ·È‰È¿ ‹Ù·Ó ÛËÌ·ÓÙÈο. ™›ÁÔ˘Ú· ˘¿Ú¯Ô˘Ó ÔÏÏÔ› ‰È‰·ÎÙÈÎÔ› ÙÚfiÔÈ Î·È Ù¯ÓÈΤ˜ ÁÈ· Ó· ‰ÒÛÔ˘Ì ˆ˜ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎÔ› ÙË ‰˘Ó·ÌÈ΋ Ô˘ ı¤ÏÔ˘Ì ÛÙÔ ÂÚȯfiÌÂÓÔ Ù˘ ‰È‰·Ûηϛ·˜ ÙÔ˘ ÁÓˆÛÙÈÎÔ‡ ·ÓÙÈÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ô˘ ηÏԇ̷ÛÙ ӷ ‰È‰¿ÍÔ˘ÌÂ. ∏ ·Ú·¿Óˆ ‰È‰·ÎÙÈ΋ ÚfiÙ·ÛË ÂÏ›˙Ô˘Ì ӷ ÂÓı·ÚÚ‡ÓÂÈ ÙËÓ ÚÔÛ¿ıÂÈ· ÁÈ· Âȉ›ˆÍË ÂÓfi˜ ÙÚfiÔ˘ ‰È‰·Ûηϛ·˜ Ô˘ ÂÈÎÂÓÙÚÒÓÂÙ·È ÛÙȘ Ì·ıËÛȷΤ˜ Î·È ÂÈÎÔÈÓˆÓȷΤ˜ ·Ó¿ÁΘ ÙÔ˘ Ì·ıËÙ‹, ηıÈÛÙÒÓÙ·˜ ÙÔÓ ÂÓÂÚÁfi Û˘Ì̤ÙÔ¯Ô Î·È fi¯È ·ıËÙÈÎfi ·ÎÚÔ·Ù‹. ™ÙÔ ÛËÌÂ›Ô ·˘Ùfi ÔÊ›ÏÔ˘Ì ӷ ÙÔÓ›ÛÔ˘Ì fiÙÈ ÙÔ Û¯ÔÏÈÎfi ‚È‚Ï›Ô ‰ÂÓ ·Ú·ÁΈӛ˙ÂÙ·È, ·ÏÏ¿ ·ÔÙÂÏ› ÙË ‚¿ÛË Î·È ÛËÌ·ÓÙÈÎfi ·-
AIKATEPINH A™HMAKO¶OY§OY
169
ÚˆÁfi ÛÙËÓ fiÏË ÂÎ·È‰Â˘ÙÈ΋ ‰È·‰Èηۛ·. ΔÔ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓÔ ‰È‰·ÎÙÈÎfi ÛÂÓ¿ÚÈÔ ‰›ÓÂÈ ÙËÓ ÂÏ¢ıÂÚ›· ÛÙÔ ‰È‰¿ÛÎÔÓÙ· Ó· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ› ÙÔ Û¯ÔÏÈÎfi ÂÁ¯ÂÈÚ›‰ÈÔ ·Ú¿ÏÏËÏ· Ì ÙȘ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ˜ Ô˘ ÚÔÙ›ÓÔÓÙ·È ÛÙË Ì·ıËÛȷ΋ ·ÎÔÏÔ˘ı›·. Δ¤ÏÔ˜, ıˆÚԇ̠fiÙÈ Ô Û˘Ó‰˘·ÛÌfi˜ ·Ï·ÈfiÙÂÚˆÓ Î·È Û‡Á¯ÚÔÓˆÓ ÌÂıfi‰ˆÓ ‰È‰·Ûηϛ·˜ ÌÔÚ› Ó· ‰È¢ÎÔχÓÂÈ ÛËÌ·ÓÙÈο ÙÔ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi Ì·˜ ¤ÚÁÔ. ∏ ¢ı‡ÓË ·¤Ó·ÓÙÈ ÛÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜ Ì·˜ Â›Ó·È Ôχ ÌÂÁ¿ÏË. ∞Í›˙ÂÈ Ó· ÚÔÛ·ıԇ̠ÁÈ· ÙÔ Î·Ï‡ÙÂÚÔ.
μÈ‚ÏÈÔÁÚ·Ê›· °È·ÓÓÔ‡Ï˘ ¡ÈÎfiÏ·Ô˜ π., ¢È‰·ÎÙÈ΋ ªÂıÔ‰ÔÏÔÁ›· (æ˘¯ÔÏÔÁÈ΋ ıÂÌÂÏ›ˆÛË Ù˘ ‰È‰·Ûηϛ·˜ Î·È ‰È·ÌfiÚʈÛË Ù˘ ‰È‰·ÎÙÈ΋˜ ıˆڛ·˜ ÛÙÔ Ï·›ÛÈÔ Ù˘ Û¯ÔÏÈ΋˜ Ú¿Í˘), ∞ı‹Ó· 1993. ¡ÂÔÂÏÏËÓÈ΋ °ÏÒÛÛ· ÁÈ· ÙÔ °˘ÌÓ¿ÛÈÔ. °ÏˆÛÛÈΤ˜ ∞Û΋ÛÂȘ, À¶∂¶£ - ¶·È‰·ÁˆÁÈÎfi πÓÛÙÈÙÔ‡ÙÔ, √∂¢μ, ∞ı‹Ó· 2002. ¡ÂÔÂÏÏËÓÈ΋ °ÏÒÛÛ· μ’ °˘ÌÓ·Û›Ô˘, μÈ‚Ï›Ô ∂Î·È‰Â˘ÙÈÎÔ‡, À¶∂¶£ - ¶·È‰·ÁˆÁÈÎfi πÓÛÙÈÙÔ‡ÙÔ, √∂¢μ, ∞ı‹Ó· ¯.¯. √‰ËÁ›Â˜ ÁÈ· ÙË ‰È‰·Ûηϛ· ÙˆÓ ÊÈÏÔÏÔÁÈÎÒÓ Ì·ıËÌ¿ÙˆÓ ÛÙÔ Á˘ÌÓ¿ÛÈÔ, À¶∂¶£ - ¶·È‰·ÁˆÁÈÎfi πÓÛÙÈÙÔ‡ÙÔ, √∂¢μ, ∞ı‹Ó· 2004. ¶ÂÚÈÔ‰ÈÎfi ¡¤· ¶·È‰Â›·. ∫›ÌÂÓ· ¶·È‰Â˘ÙÈÎÔ‡ ¶ÚÔ‚ÏËÌ·ÙÈÛÌÔ‡, ∞ı‹Ó·, ÃÂÈÌÒÓ·˜ 1980. ™˘ÓÙ·ÎÙÈÎfi Ù˘ ¡¤·˜ ∂ÏÏËÓÈ΋˜ ∞ã, μã Î·È °ã, √∂¢μ, ∞ı‹Ó· 2005. ñ æËÊÈ·ÎÔ› fiÚÔÈ http://users.sch.gr/ipap/Ellinikos%20Politismos/Yliko/Theoria%20Nea/diathesirim-NE.htm http://www.edutv.gr/protobathmia/to-loyna-park-tis-glossas-rimata
170
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
¶Ôχ¯ÚËÛÔ˜ ª˘Î‹ÓË. ªÈ· ÚfiÙ·ÛË ÁÈ· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÈ΋ Î·È ‰ÈÂÚ¢ÓËÙÈ΋ ÚÔÛ¤ÁÁÈÛË* ™˘ÚȉԇϷ ∞ÛËÌ·ÎÔÔ‡ÏÔ˘, ºÈÏfiÏÔÁÔ˜, ¢Ú. πÛÙÔÚ›·˜, §‡ÎÂÈÔ ∂˘ËÓÔ¯ˆÚ›Ô˘
∏ «¶Ôχ¯Ú˘ÛÔ˜ ª˘Î‹ÓË». ªÈ· ÚfiÙ·ÛË ÁÈ· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÈ΋ Î·È ‰ÈÂÚ¢ÓËÙÈ΋ ÚÔÛ¤ÁÁÈÛË, ·ÊÔÚ¿ ‰È‰·ÎÙÈΤ˜ Ú·ÎÙÈΤ˜ ÛÙÔ Ì¿ıËÌ· Ù˘ πÛÙÔÚ›·˜ Ù˘ ∞ã §˘Î›Ԣ Î·È Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ӷ ÛÙÔ ÎÂÊ¿Ï·ÈÔ Ô˘ Û¯ÂÙ›˙ÂÙ·È Ì ÙÔ ª˘ÎËÓ·˚Îfi ÔÏÈÙÈÛÌfi, Ì ·ÓÙÈÎÂÈÌÂÓÈÎfi ÛÎÔfi ÙËÓ ÈÛÙÔÚÈ΋ ¤Ú¢ӷ. H ¯ÚÔÓÈ΋ ‰È¿ÚÎÂÈ· ÂÊ·ÚÌÔÁ‹˜ ÙÔ˘ ÚÔÁÚ¿ÌÌ·ÙÔ˜ ·˘ÙÔ‡ Â›Ó·È 5-6 ‰È‰·ÎÙÈΤ˜ ÒÚ˜. ∞Ú¯Èο, ÚÈÓ ÙËÓ ÂÊ·ÚÌÔÁ‹ ÛÙËÓ Ù¿ÍË ÙˆÓ ‰È‰·ÎÙÈÎÒÓ Ú·ÎÙÈÎÒÓ Ô˘ ·Ú·Ù›ıÂÓÙ·È, ı· Ú¤ÂÈ Ó· Á›ÓÂÈ ÁÓˆÛÙfi˜ ÛÙ· ·È‰È¿ Ô ÏfiÁÔ˜ ÁÈ· ÙÔÓ ÔÔ›Ô ‰È‰¿ÛÎÂÙ·È ÛÙÔ Û¯ÔÏÂ›Ô Ë πÛÙÔÚ›·. £ÂˆÚÂ›Ù·È ··Ú·›ÙËÙÔ, ÛÙËÓ ·Ú¯‹ Ù˘ ¯ÚÔÓÈ¿˜, Ó· ¤¯Ô˘Ó ·ÊÈÂÚˆı› 1-2 ‰È‰·ÎÙÈΤ˜ ÒÚ˜ ÛÙȘ Ôԛ˜ ı· ÁÓˆÚ›ÛÔ˘Ì ÛÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜ Ì·˜ ÙÔ˘˜ ÛÎÔÔ‡˜ ‰È‰·Ûηϛ·˜ ÙÔ˘ Ì·ı‹Ì·ÙÔ˜ Ù˘ πÛÙÔÚ›·˜ Î·È ı· ÙÔ˘˜ ÂÍÔÈÎÂÈÒÛÔ˘Ì Ì οÔÈÔ˘˜ ÈÛÙÔÚÈÎÔ‡˜ fiÚÔ˘˜ .¯. ÈÛÙÔÚÈ΋ ÛΤ„Ë, ÈÛÙÔÚÈ΋ Û˘Ó›‰ËÛË, ·›ÙÈÔ Î·È ·ÈÙÈ·Ùfi, ·›ÙÈ· Î·È ·ÊÔṲ́˜. ΔÔ ÂÈÛ·ÁˆÁÈÎfi ·˘Ùfi Ì¿ıËÌ· Â›Ó·È ··Ú·›ÙËÙÔ ÁÈ· Ó· ··ÓÙËıÔ‡Ó ÂÚˆÙ‹Ì·Ù·, fiˆ˜ «°È·Ù› Ó· Ì¿ıˆ ÈÛÙÔÚ›·;», «ΔÈ ÌÔ˘ ¯ÚÂÈ¿˙ÂÙ·È Ë ÈÛÙÔÚ›·;», Ù· ÔÔ›· Û˘Ó‹ıˆ˜ ‰È·Ù˘ÒÓÔ˘Ó ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜. ∏ ̇ËÛË ÛÙÔ Ì¿ıËÌ· Ù˘ πÛÙÔÚ›·˜ ı· Á›ÓÂÈ: ñ Ì ÙË ÌÔÚÊ‹ ÛÙÔ¯Â˘Ì¤ÓˆÓ ÂÚˆÙ‹ÛˆÓ. ñ Ì ÙËÓ Ù¯ÓÈ΋ ÙÔ˘ ηٷÈÁÈÛÌÔ‡ ȉÂÒÓ (brain storming). °È· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·, ı· ˙ËÙ‹ÛÔ˘Ì ·fi Ù· ·È‰È¿ Ó· Ì·˜ Ô˘Ó Ì ̛· ϤÍË ÙÈ ÙÔ˘˜ ·Ó·Î·Ï› Û˘ÓÂÈÚÌÈο Ô fiÚÔ˜ «ÈÛÙÔÚ›·». °Ú¿ÊÔÓÙ·˜ ÛÙÔÓ ›Ó·Î· ÙȘ ϤÍÂȘÎÏÂȉȿ ı· ÙȘ ÔÌ·‰ÔÔÈ‹ÛÔ˘ÌÂ, ÚÔÛ·ıÒÓÙ·˜ Ó· ·ÓȯÓ‡ÛÔ˘Ì ÙË Û¯¤ÛË ÙˆÓ Ì·ıËÙÒÓ Ì·˜ Ì ÙÔ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓÔ Ì¿ıËÌ·. ñ ¢ÂÓ ·ÔÎÏ›ÂÙ·È Î·È Ë ‰È¿ÏÂÍË, ˆ˜ Ì›· ÌÔÚÊ‹ ÌÂÙˆÈ΋˜ ‰È‰·Ûηϛ·˜, fiÔ˘ ‰È·ÈÛÙÒÓÔ˘Ì fiÙÈ Ù· ·È‰È¿ ·‰˘Ó·ÙÔ‡Ó Ó· ·ÓÙ·ÔÎÚÈıÔ‡Ó ÛÙÔ ÂÚÒÙËÌ¿ Ì·˜. * [∏ ÂÈÛ‹ÁËÛË Î·È ÙÔ power point ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È ÛÙË ‰È‡ı˘ÓÛË: http://kales-praktikesfilologoi.blogspot.gr/2013/08/blog-post_4792.html]
™¶YPI¢OY§A A™HMAKO¶OY§OY
171
∞. °ÂÓÈÎÔ› ÛÙfi¯ÔÈ ø˜ ÁÂÓÈÎÔ› ÛÙfi¯ÔÈ ‰È‰·Ûηϛ·˜ ÙÔ˘ Ì·ı‹Ì·ÙÔ˜ Ù›ıÂÓÙ·È ÔÈ ÂÍ‹˜: ñ ∏ ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ· ‰ÈÂÚ‡ÓËÛ˘ Î·È ·ÍÈÔÏfiÁËÛ˘ ÈÛÙÔÚÈÎÒÓ ÏËÚÔÊÔÚÈÒÓ Î·È Ë ·ÔÊ˘Á‹ Ù˘ οıÂÙ˘ ·Ú¿ıÂÛ˘ ÙˆÓ ÁÂÁÔÓfiÙˆÓ. ñ ∏ ÂÍÔÈΛˆÛË Ì ÙËÓ ÂÈÎfiÓ· ˆ˜ ËÁ‹ ÏËÚÔÊÔÚÈÒÓ. ñ ∏ ¿ÓÙÏËÛË ÏËÚÔÊÔÚÈÒÓ ·fi ÚˆÙÔÁÂÓ¤˜ ÈÛÙÔÚÈÎfi ˘ÏÈÎfi ÁÈ· ÙËÓ ÂÚÌËÓ›· ÈÛÙÔÚÈÎÒÓ ÁÂÁÔÓfiÙˆ.Ó ñ H ¿ÛÎËÛË ÛÙËÓ ·Ú·ÁˆÁ‹ ÙÂÎÌËÚȈ̤ÓÔ˘ ÈÛÙÔÚÈÎÔ‡ ÏfiÁÔ˘. μ. ∂ȉÈÎÔ› ÛÙfi¯ÔÈ ñ ∏ ÚÔÛÊÔÚ¿ ÙÔ˘ Ì˘ÎËÓ·˚ÎÔ‡ ÎfiÛÌÔ˘ ÛÙÔÓ ÂÏÏËÓÈÎfi ÔÏÈÙÈÛÌfi Ì ‚¿ÛË ÚˆÙÔÁÂÓ›˜ ËÁ¤˜. ñ ∏ ÂͤÏÈÍË ÙÔ˘ ª˘ÎËÓ·˚ÎÔ‡ ÔÏÈÙÈÛÌÔ‡ Ì ‚¿ÛË ÙÔ ÔÈÎÔÓÔÌÈÎÔÎÔÈÓˆÓÈÎfi ÙÔ˘ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ. °. ¶·È‰·ÁˆÁÈÎÔ› ÛÙfi¯ÔÈ ñ ∫·ÏÏȤÚÁÂÈ· Ù˘ ·Ó·Ï˘ÙÈ΋˜ Î·È Û˘ÓıÂÙÈ΋˜ ÈηÓfiÙËÙ·˜. ñ √Ì·‰ÔÛ˘ÓÂÚÁ·ÙÈ΋ Ì¿ıËÛË. ñ ∞Ó·˙‹ÙËÛË ÛÙÔ ‰È·‰›ÎÙ˘Ô Î·È ÙÔ ÏÔÁÈÛÌÈÎfi ̤ۈ ÎÚÈÙÈ΋˜ ÈηÓfiÙËÙ·˜. ¢. Δ¯ÓÔÏÔÁÈÎÔ› ÛÙfi¯ÔÈ ∂ȉÈÒÎÂÙ·È ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜: ñ ¡· ηÏÏÈÂÚÁ‹ÛÔ˘Ó ‰ÂÍÈfiÙËÙ˜ ¯Ú‹Û˘ ÙÔ˘ ÏÔÁÈÛÌÈÎÔ‡ ·ÚÔ˘Û›·Û˘ Î·È ÙÔ˘ ÂÂÍÂÚÁ·ÛÙ‹ ÎÂÈ̤ÓÔ˘. ñ ¡· ·ÛÎËıÔ‡Ó ÛÙËÓ ·ÍÈÔÏfiÁËÛË ÙˆÓ ÏËÚÔÊÔÚÈÒÓ Ô˘ ÚÔ¤Ú¯ÔÓÙ·È ·fi ËÏÂÎÙÚÔÓÈ΋ ‚È‚ÏÈÔÁÚ·Ê›· Î·È ÛÙËÓ ÂÈÏÔÁ‹ ÙˆÓ Î·Ù¿ÏÏËÏˆÓ ÁÈ· ÙË Û‡ÓıÂÛË ÙÂÎÌËÚȈ̤ÓÔ˘ „ËÊÈ·ÎÔ‡ ÎÂÈ̤ÓÔ˘. °ÂÓÈΤ˜ Ô‰ËÁ›Â˜ ∫·Ù¿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· Ù˘ ‰È‰·Ûηϛ·˜ Â›Ó·È ··Ú·›ÙËÙË Ë ¯Ú‹ÛË ¯¿ÚÙË ·Ó·ÚÙË̤ÓÔ˘ ÛÙÔ Û¯ÔÏÈÎfi ›Ó·Î· ‹ ÙÔ ‰È·‰›ÎÙ˘Ô, ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó· ÂÓÙ¿ÍÔ˘Ì ÙÔÓ ÔÏÈÙÈÛÌfi ÙˆÓ ª˘ÎËÓ·›ˆÓ ÛÙÔ ¯ÒÚÔ. ¶.¯. ÌÔÚԇ̠ӷ ·ÓÙÏ‹ÛÔ˘Ì ¤Ó·
172
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
‰È·‰ÈÎÙ˘·Îfi ¯¿ÚÙË ·fi ÙË ‰È‡ı˘ÓÛË: http://users.sch.gr/filologos/aafiles/ net/mykinaikos/index.htm ¶ÚÈÓ ÙË ¯Ú‹ÛË ÙÔ˘ Û¯ÔÏÈÎÔ‡ ÂÁ¯ÂÈÚȉ›Ô˘, Â›Ó·È ‰fiÎÈÌË Ë ·Ú·ÔÌ‹ Û ‰È·‰ÈÎÙ˘·ÎÔ‡˜ ÙfiÔ˘˜ fiÔ˘ Á›ÓÂÙ·È ·Ó·ÊÔÚ¿ ÛÙÔ Ì˘ÎËÓ·˚Îfi ÔÏÈÙÈÛÌfi ‹ ÚÔÙÚÔ‹ ÙˆÓ Ì·ıËÙÒÓ Ó· Û˘Ó¿ÁÔ˘Ó ÏËÚÔÊÔڛ˜ ÁÈ· ÙÔ ‰Â‰Ô̤ÓÔ ı¤Ì· ̤ۈ ‰È·‰ÈÎÙ‡Ô˘. ŒÙÛÈ ÂÈÙ˘Á¯¿ÓÂÙ·È Ì›· ÂÈÛ·ÁˆÁÈ΋ ÚÔÛ¤ÁÁÈÛË ÙÔ˘ Ì˘ÎËÓ·˚ÎÔ‡ ÎfiÛÌÔ˘. (¶.¯.http://historypages.blogspot.gr/2012/03/blogpost_29.html.) ¶·Ú¿ÏÏËÏ·, ÂÈÛ¿ÁÔ˘Ì ¤Ó· Ù‡Ô Û¯Â‰È·ÁÚ¿ÌÌ·ÙÔ˜, ¤ÙÛÈ ÒÛÙ ӷ Â›Ó·È ÂÊÈÎÙ‹ Ë ·Ô‰ÔÙÈÎfiÙÂÚË ·ÊÔÌÔ›ˆÛË ÙˆÓ ÈÛÙÔÚÈÎÒÓ ÁÓÒÛˆÓ. ¶·›ÚÓÔÓÙ·˜ ·ÊÔÚÌ‹ ·fi ‰‡Ô ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο ÙˆÓ ª˘ÎËÓ·›ˆÓ ÙÔ ÂÌfiÚÈÔ Î·È ÙË Ó·˘ÙÈÏ›·, ÂÍÂÙ¿˙ÂÙ·È Ë Â¤ÎÙ·ÛË/ÂͿψۋ ÙÔ˘˜ Î·È Û˘Ó¿ÁÔÓÙ·È Ù· ÚÒÙ· Û˘ÌÂÚ¿ÛÌ·Ù· ÁÈ· ÙËÓ ÂÓ·Û¯fiÏËÛ‹ ÙÔ˘˜ Ì ÙÔ˘˜ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓÔ˘˜ ÔÈÎÔÓÔÌÈÎÔ‡˜ ¿ÍÔÓ˜. (.¯.http://www.anistor.gr/greek/grback/Myc_civ.pdf) ¶·Ú·ÙËÚÒÓÙ·˜ ÙÔÓ ¯¿ÚÙË, ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ ··ÓÙÔ‡Ó Û ÂÓ‰ÂÈÎÙÈο ÂÚˆÙ‹Ì·Ù· Ô˘ ÙÔ˘˜ ÂÈÙÚ¤Ô˘Ó Ó· ÁÓˆÚ›ÛÔ˘Ó: ñ ÙȘ ÂÚÈÔ¯¤˜ ÂͿψÛ˘, ñ ÙÔÓ ˘Ú‹Ó· ‰Ú¿Û˘ Î·È ÔÏÈÙÈÛÙÈ΋˜ ›‰Ú·Û˘ ÙˆÓ ª˘ÎËÓ·›ˆÓ, ñ ÙÔÓ ÏfiÁÔ ÂÈÏÔÁ‹˜ ·˘ÙÒÓ ÙˆÓ ÁˆÁÚ·ÊÈÎÒÓ ÎfiÌ‚ˆÓ, ÒÛÙ ӷ ·Ó·‰ÂȯÙÔ‡Ó ‰‡Ô ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο ÙÔ˘˜: ¤ÌÔÚÔÈ Î·È ı·Ï·ÛÛÔÎÚ¿Ù˜. ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ·, ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ ¯ˆÚ›˙ÔÓÙ·È Û ÔÌ¿‰Â˜ Î·È ·Ó·Ù›ıÂÙ·È ÛÙËÓ Î¿ı ÔÌ¿‰· ·fi ¤Ó· ·ÓÙÈΛÌÂÓÔ ¤Ú¢ӷ˜/ÌÂϤÙ˘. ∂Ó‰‡Ô˘ÌÂ, ‰ËÏ·‰‹, ÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜ Ì ÂÈÛÙËÌÔÓÈÎÔ‡˜ ÚfiÏÔ˘˜. ŒÙÛÈ: √Ì¿‰· 1Ë: √È ÎÔÈÓˆÓÈÔÏfiÁÔÈ. √Ì¿‰· 2Ë: √È ÔÈÎÔÓÔÌÔÏfiÁÔÈ. √Ì¿‰· 3Ë: √È Î·ÏÏÈÙ¤¯Ó˜ (·Ú¯ÈÙÂÎÙÔÓÈ΋, ˙ˆÁÚ·ÊÈ΋, ÌÂÙ·ÏÏÔÙ¯ӛ·, ÎÂÚ·ÌÈ΋). √Ì¿‰· 4Ë: √È ıÚËÛÎÂÈÔÏfiÁÔÈ. √Ì¿‰· 5Ë: √È °Ú·Ê›˜. √È ÔÌ¿‰Â˜ ·›ÚÓÔ˘Ó ÙȘ ı¤ÛÂȘ ÙÔ˘˜ Î·È ·Ú·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Ó ¤Ó· ‚›ÓÙÂÔ. ∏ οı ÔÌ¿‰· ÎÚ·Ù¿ Û‡ÓÙÔ̘ ÛËÌÂÈÒÛÂȘ, Û¯ÂÙÈο Ì ÙË ıÂÌ·ÙÈ΋ Ì ÙËÓ ÔÔ›·
™¶YPI¢OY§A A™HMAKO¶OY§OY
173
ı· ·Û¯ÔÏËı›. ™¯ÂÙÈÎfi ‚›ÓÙÂÔ ‰È¿ÚÎÂÈ·˜ ¤ˆ˜ 30 ÏÂÙÒÓ ÌÔÚԇ̠ӷ ÂÈϤÍÔ˘Ì ·fi ÙȘ ÂÍ‹˜ ËÁ¤˜: https://www.youtube.com/, http://www.ertarchives.gr., http://www.youtube.com/watch?v=NQqVJEQFdqs) ŒÂÈÙ·, ‰›ÓÔ˘Ì ʇÏÏ· ÂÚÁ·Û›·˜ Û fiϘ ÙȘ ÔÌ¿‰Â˜. °È· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·, fiÛÔÓ ·ÊÔÚ¿ ÙËÓ ÔÌ¿‰· ÙˆÓ Î·ÏÏÈÙ¯ÓÒÓ, ÌÔÚԇ̠ӷ ‰ÒÛÔ˘Ì ÙÔ ·Ú·Î¿Ùˆ ‰È·‰ÈÎÙ˘·Îfi ʇÏÏÔ ÂÚÁ·Û›·˜. ∞fi ÙËÓ ÈÛÙÔÛÂÏ›‰· Ô˘ ¤¯ÂÙ ÌÚÔÛÙ¿ Û·˜ «ª˘ÎËÓ·˚Îfi˜ ÔÏÈÙÈÛÌfi» ÛÙË ‰È‡ı˘ÓÛË: http://users.ach.sch.gr/pchaloul/epokhi-halkou/mykenai/mykenai.htm. ∫¿ÓÙ ''ÎÏÈÎ" ÛÙȘ «Ô¯˘ÚÒÛÂȘ»: ¶ÔÈÔ Â›Ó·È ÙÔ Î‡ÚÈÔ ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎfi ÙˆÓ Ì˘ÎËÓ·˚ÎÒÓ ÙÂȯÒÓ; - ¶Ò˜ ÔÓÔÌ¿˙ÂÙ·È ÙÔ ÙÚÈÁˆÓÈÎfi ¿ÓÔÈÁÌ· ¿Óˆ ·fi ÙÔ ˘¤Úı˘ÚÔ Ù˘ ‡Ï˘ Î·È Û ÙÈ ¯ÚËÛÈ̇ÂÈ; ÕÏϘ ÚÔÙ¿ÛÂȘ: 1. ∏ ‰È·ıÂÌ·ÙÈÎfiÙËÙ· ÙˆÓ ·ÓÙÈÎÂÈÌ¤ÓˆÓ Â›Ó·È ··Ú·›ÙËÙË. °È· ÙÔ ÏfiÁÔ ·˘Ùfi ÌÔÚԇ̠ӷ Û˘Ó‰¤ÛÔ˘Ì ÙËÓ ÈÛÙÔÚ›· Ì ÙËÓ ·Ú¯·›· ÂÏÏËÓÈ΋ ÁÏÒÛÛ· ·Ú·ı¤ÙÔÓÙ·˜ ÈÛÙÔÚÈΤ˜ ËÁ¤˜, fiˆ˜ ÙÔ ¶ÚÔ›ÌÈÔ Ù˘ πÛÙÔÚ›·˜ ÙÔ˘ £Ô˘Î˘‰›‰Ë. 2. ∞ÎfiÌË Â›Ó·È ‰fiÎÈÌË Ë ÂÈÏÔÁ‹ Ì›·˜ ı·ÙÚÈ΋˜ ·Ú¿ÛÙ·Û˘ - ÂÓfi˜ Û‡ÓÙÔÌÔ˘ ı·ÙÚÈÎÔ‡ ¤ÚÁÔ˘ Ô˘ ı· ·Ó‚¿ÛÔ˘Ó ÔÈ ›‰ÈÔÈ ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜. ŒÙÛÈ ı· ÂÈÙ¢¯ı› Ì›· ‰È·ıÂÌ·ÙÈ΋ ÂÚÁ·Û›· ÛÙ· Ï·›ÛÈ· Ù˘ ı·ÙÚÈ΋˜ Ú·ÎÙÈ΋˜ ÙËÓ ÔÔ›· ¤¯Ô˘Ó ‰È‰·¯ı› ÛÙÔ ·ÓÙÈΛÌÂÓÔ ÙˆÓ ÎÂÈÌ¤ÓˆÓ Ù˘ ÓÂÔÂÏÏËÓÈ΋˜ ÏÔÁÔÙ¯ӛ·˜. 3. ¶·Ú¿ÏÏËÏ·, Â›Ó·È ‰˘Ó·Ù‹ Ë Û˘ÁÁÚ·Ê‹ ÂÓfi˜ ̇ıÔ˘, Ì›·˜ ÈÛÙÔÚÈ΋˜ ‰È‹ÁËÛ˘ Ô˘ Ó· ·ÊÔÚ¿ ÙÔ ‚›Ô ÙˆÓ ª˘ÎËÓ·›ˆÓ, ̤۷ ÛÙ· Ï·›ÛÈ· Ù˘ ·Ú·ÁˆÁ‹˜ ÏfiÁÔ˘, ¤ÙÛÈ ÒÛÙ ӷ Ì·ıËÙ¤˜ Ó· ÂÍÔÈÎÂȈıÔ‡Ó Î·È ÛÙË Û˘ÁÁÚ·Ê‹ ÂÓfi˜ ÈÛÙÔÚÈÎÔ‡, ‰ÔÎÈÌÈ·ÎÔ‡ ¤ÚÁÔ˘. 4. ªÂ ÂχıÂÚË ·Ó·˙‹ÙËÛË ÛÙÔ ‰È·‰›ÎÙ˘Ô (ÁÈ· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·: Ó· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ‹ÛÂÙ ÙË Ì˯·Ó‹ ·Ó·˙‹ÙËÛ˘ ÙÔ˘ https://www.google.gr/), ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ·ÚÔ˘ÛÈ¿ÛÔ˘Ó Ì ÚÔۯ‰ȷṲ̂ÓÔ ÚÔÊÔÚÈÎfi ÏfiÁÔ ÙÔ ÂÚȯfiÌÂÓÔ Î¿ÔÈÔ˘ ̇ıÔ˘, Ô˘ Û˘Ó‰¤ÂÙ·È Ì ÙÔÓ ÔÏÈÙÈÛÌfi ÙˆÓ ª˘ÎËÓ·›ˆÓ, fiˆ˜ ÂÎÂ›ÓˆÓ ÙÔ˘ ¢·›‰·ÏÔ˘ Î·È ÙÔ˘ ÿηÚÔ˘, ÙÔ˘ ÃÚ˘ÛfiÌ·ÏÏÔ˘ ‰¤Ú·ÙÔ˜, Ù˘ ∞ÚÁÔÓ·˘ÙÈ΋˜ ÂÎÛÙÚ·Ù›·˜, Î·È Ù¤ÏÔ˜ ÙÔ˘ ΔÚˆÈÎÔ‡ ÔϤÌÔ˘. ∂ÈϤÔÓ, ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ÂÓÙÔ›ÛÔ˘Ó ÛÙÔ ¯¿ÚÙË ÙȘ ÂÚÈÔ¯¤˜ fiÔ˘ ÂÍÂÏ›¯ıËÎÂ Ë ÏÔ΋ ·˘ÙÒÓ ÙˆÓ Ì‡ıˆÓ Î·È Ó· ÂÓÙÔ›ÛÔ˘Ó ·Ó ÔÈ ÂÚÈÔ¯¤˜ ·˘Ù¤˜ ·Ó‹ÎÔ˘Ó ÛÙȘ ÛÊ·›Ú˜ ÂÈÚÚÔ‹˜ ÙˆÓ ª˘ÎËÓ·›ˆÓ.
174
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
5. ∂ÈÚfiÛıÂÙ·, ¤¯Ô˘Ì ÙË ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ· Ó· ηϤÛÔ˘Ì ÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜ Ó· ·˘ÙÂÓÂÚÁ‹ÛÔ˘Ó, ÂÌÏÔ˘Ù›˙ÔÓÙ·˜ ÙȘ ÁÓÒÛÂȘ ÙÔ˘˜ ·fi ÙËÓ ÂÏÏËÓÈ΋ Î·È ÙËÓ ÍÂÓfiÁψÛÛË ‚È‚ÏÈÔÁÚ·Ê›· ÂÍÂÙ¿˙ÔÓÙ¿˜ ÙÔ˘˜ ·ÔÎÏÂÈÛÙÈο ·fi ·˘Ù‹, ‰Ú·ÂÙ‡ÔÓÙ·˜, Ï›ÁÔ, ·fi Ù· ÛÙÂÓ¿ fiÚÈ· ÙÔ˘ Û¯ÔÏÈÎÔ‡ ÂÁ¯ÂÈÚȉ›Ô˘ . ªÂ ÙÔÓ ÙÚfiÔ ·˘Ùfi ÂÓÈÛ¯‡Ô˘Ì ÙËÓ ·˘ÙÔÂÔ›ıËÛ‹ ÙÔ˘˜, ‰Â‰Ô̤ÓÔ˘ fiÙÈ Ô ÙÚfiÔ˜ ·˘Ùfi˜ Â›Ó·È ‰fiÎÈÌÔ˜ ÛÙËÓ ÙÚÈÙÔ‚¿ıÌÈ· Âη›‰Â˘ÛË. ŒÙÛÈ ÚÔÁ‡ÔÓÙ·È ÙËÓ È‰ÈfiÙËÙ· ÙÔ˘ ÊÔÈÙËÙ‹ Î·È ÂÓÈÛ¯‡ÂÙ·È Ë ÎÈÓËÙÈÎfiÙËÙ¿ ÙÔ˘˜ ÛÙË Ì·ıËÛȷ΋ ‰È·‰Èηۛ·. 6. ∏ ÚÔ‚ÔÏ‹ ÂÓfi˜ video ı· ÂÓÈÛ¯‡ÛÂÈ ÙËÓ ·ÊÔÌÔ›ˆÛË ÙˆÓ fiÛˆÓ ·Ó·Ê¤ÚıËÎ·Ó ÁÈ· ÙÔ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓÔ ı¤Ì· Û fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ÙÔÌ›˜ ÙÔ˘ ‚›Ô˘ ÙˆÓ ª˘ÎËÓ·›ˆÓ. °È· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·, ÛÙË ‰È‡ı˘ÓÛË: https://www.youtube.com/ watch?v=gIBVKUQBzek 7. §fiÁˆ Ù˘ ÁÂÈÙÓ›·Û˘, ¯ˆÚÔ¯ÚÔÓÈο, ÙÔ˘ Ì˘ÎËÓ·˚ÎÔ‡ ÔÏÈÙÈÛÌÔ‡ Ì ÙÔÓ ÔÌËÚÈÎfi ÎfiÛÌÔ, Â›Ó·È ÂÊÈÎÙ‹ Ë ÂÈÛ·ÁˆÁÈ΋ Û˘ÁÎÚÈÙÈ΋ ÌÂϤÙË ÙˆÓ ‰‡Ô ÔÏÈÙÈÛÌÒÓ, ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó· ‰Ôı› ¤Ó·˘ÛÌ· ÁÈ· ÙËÓ ÂfiÌÂÓË ÈÛÙÔÚÈ΋ ¤Ú¢ӷ Ë ÔÔ›· ı· ¤¯ÂÈ ÙËÓ ›‰È· ÂÚ›Ô˘ ‰ÔÌ‹ Ì ÙËÓ ·ÚÔ‡Û·. ªÂ ÙÔÓ ÙÚfiÔ ·˘Ùfi ı· ÂÓÈÛ¯˘ıÔ‡Ó Ë ÎÚÈÙÈ΋ ÛΤ„Ë Î·È ·ÓÙ›ÏË„Ë ÙˆÓ Ì·ıËÙÒÓ-ÙÚÈÒÓ Î·È ı· ÂÈÙ¢¯ı› Ë ÚÔÛ¤ÁÁÈÛË ÙÔ˘ ÈÛÙÔÚÈÎÔ‡ Á›ÁÓÂÛı·È Ì ÂÓÂÚÁËÙÈÎfi ÎÈ fi¯È ·ıËÙÈÎfi Ó‡̷. ™˘ÌÂÚ¿ÛÌ·Ù·: ΔÔ Û¯¤‰ÈÔ ‰È‰·Ûηϛ·˜ Ô˘ ·ÚÔ˘ÛÈ¿ÛÙËÎÂ: ñ ı· ÂÓÈÛ¯‡ÛÂÈ ÙÔ ÂӉȷʤÚÔÓ ÙˆÓ Ì·ıËÙÒÓ ÁÈ· ÙËÓ ÈÛÙÔÚÈ΋ ÌÂϤÙË Î·È ı· ηÏÏÈÂÚÁ‹ÛÂÈ ÙËÓ ÎÚÈÙÈ΋ ÙÔ˘˜ ÈηÓfiÙËÙ·. ñ ı· ‰ÒÛÂÈ ÙÔ Î›ÓËÙÚÔ ÛÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜ Ó· ÂÂÍÂÚÁ¿˙ÔÓÙ·È ÚˆÙÔÁÂÓ¤˜ ÈÛÙÔÚÈÎfi ˘ÏÈÎfi Î·È Ó· Û˘Óı¤ÙÔ˘Ó ÂÈÛÙËÌÔÓÈο ÔÚ›ÛÌ·Ù· ‚¿ÛÂÈ ·˘ÙÔ‡. ñ ı· ÂÍÔÈÎÂȈıÔ‡Ó Ì ÙË ‰È·‰ÈÎÙ˘·Î‹- Ù¯ÓÔÏÔÁÈ΋ ¯Ú‹ÛË. ñ ı· Û˘Óı¤ÙÔ˘Ó ¤Ó· ‰ÔÌË̤ÓÔ Î·È ÂÈÛÙËÌÔÓÈο ÙÂÎÌËÚȈ̤ÓÔ Î›ÌÂÓÔ. ñ ı· ηÏÏÈÂÚÁ‹ÛÔ˘Ó ÙÔ ÔÌ·‰ÈÎfi- Û˘ÓÂÚÁ·ÙÈÎfi ·›ÛıËÌ·.
μÈ‚ÏÈÔÁÚ·Ê›· ∞Ú·‚·ÓÙÈÓÔ‡, μ., ΔÔ ∞Ú¯·ÈÔÏÔÁÈÎfi ªÔ˘ÛÂ›Ô £Ë‚ÒÓ, ÿ‰Ú˘Ì· π. §¿ÙÛË, ∞ı‹Ó· 2010 http://www.latsis-foundation.org/megazine/publish/ebook.php?book= 62&preloader=1
™¶YPI¢OY§A A™HMAKO¶OY§OY
175
μ·ÛÈÏÈÎÔ‡ ¡Ù., ª˘ÎËÓ·˚Îfi˜ ÔÏÈÙÈÛÌfi˜, ∞ı‹Ó· 1995. μÏ·¯fiÔ˘ÏÔ˘ °. ∞. (ÂÈÌ.), ∞Ú¯·ÈÔÏÔÁ›· - ¡ËÛÈ¿ ÙÔ˘ ∞ÈÁ·›Ô˘ (∞ı‹Ó· 2006), ∞Ú¯·ÈÔÏÔÁ›· - ∂‡‚ÔÈ· Î·È ™ÙÂÚ¿ ∂ÏÏ¿‰· (∞ı‹Ó· 2008), ∞Ú¯·ÈÔÏÔÁ›· - ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ˜ (∞ı‹Ó· 2012). ¢ËÌ·ÎÔÔ‡ÏÔ˘ ∫. (ÂÈÌ.), √ ª˘ÎËÓ·˚Îfi˜ ∫fiÛÌÔ˜. ¶¤ÓÙ ·ÈÒÓ˜ ÚÒÈÌÔ˘ ∂ÏÏËÓÈÎÔ‡ ÔÏÈÙÈÛÌÔ‡ 1600-110 .Ã., ∞ı‹Ó· 1988. ¢ËÌÔÔ‡ÏÔ˘ - ƒÂıÂÌȈٿÎË, ¡. ΔÔ ∞Ú¯·ÈÔÏÔÁÈÎfi ªÔ˘ÛÂ›Ô ∏Ú·ÎÏ›Ԣ, ÿ‰Ú˘Ì· π. §¿ÙÛË, ∞ı‹Ó· 2005. http://www.latsis foundation.org/megazine/publish/ebook.php?book= 8&preloader=1 Dickinson O. T. P. K., ∏ ÚԤϢÛË ÙÔ˘ ª˘ÎËÓ·˚ÎÔ‡ ÔÏÈÙÈÛÌÔ‡, ∞ı‹Ó· 1992. ∫·ÏÙÛ¿, ¡. ΔÔ ∂ıÓÈÎfi ∞Ú¯·ÈÔÏÔÁÈÎfi ªÔ˘Û›Ô, ÿ‰Ú˘Ì· π. §¿ÙÛË, ∞ı‹Ó· 2007 http://www.latsis-foundation.org/megazine/publish/ebook.php?book= 31&preloader=1 Marinatos, S. - Hirmer, M. Kreta, Thera und das mykenische Hellas, Muenchen 1976
176
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
∫ÔÛÌ¿˜ ¶ÔÏ›Ù˘, «Δ· ÙÛÂÚΤÓÈ·». ¢È‰·ÎÙÈÎfi ÛÂÓ¿ÚÈÔ* £ÂÔ‰ÒÚ· ∫ÔÙÚÔÏÔ‡, ºÈÏfiÏÔÁÔ˜, °˘ÌÓ¿ÛÈÔ ∫·ÙÔ¯‹˜
°ÓˆÛÙÈÎfi ·ÓÙÈΛÌÂÓÔ: ∫›ÌÂÓ· ¡ÂÔÂÏÏËÓÈ΋˜ §ÔÁÔÙ¯ӛ·˜. Δ¿ÍË: ∞ã °˘ÌÓ·Û›Ô˘. ¢È‰·ÎÙÈ΋ ÂÓfiÙËÙ·: §·ÔÁÚ·ÊÈο. ∫›ÌÂÓÔ: «Δ· ÙÛÂÚΤÓÈ·», ∫ÔÛÌ¿˜ ¶ÔÏ›Ù˘ (μÈ‚Ï›Ô Ì·ıËÙ‹). ∂È‚Ï¤Ô˘Û· ηıËÁ‹ÙÚÈ·: ∫ÔÙÚÔÏÔ‡ £ÂÔ‰ÒÚ·. £¤Ì·: ΔÔ ·fiÛ·ÛÌ· ·˘Ùfi ·fi ÙÔ Ì˘ıÈÛÙfiÚËÌ· ÙÔ˘ ∫ÔÛÌ¿ ¶ÔÏ›ÙË «™ÙÔ˘ ÷Ù˙ËÊÚ¿ÁÎÔ˘» ÂÚÈÁÚ¿ÊÂÈ ·Ó·Ï˘ÙÈο ¤Ó· Ï·˚Îfi ¤ıÈÌÔ Ù˘ ™Ì‡ÚÓ˘ ÛÙȘ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ ÂÚ·Ṳ̂ÓÔ˘ ·ÈÒÓÔ˜: ÙÔ ¤Ù·ÁÌ· ÙÔ˘ ¯·ÚÙ·ÂÙÔ‡, Ô˘ ÂΛ ·ÔηÏÔ‡ÓÙ·Ó ÙÛÂÚΤÓÈ. ∂ÈÛ·ÁˆÁ‹: ªÂ ÙÔ ÛÂÓ¿ÚÈÔ ·˘Ùfi ÂȯÂÈÚÂ›Ù·È Ë ÚÔÛ¤ÁÁÈÛË ÙÔ˘ ·ÔÛ¿ÛÌ·ÙÔ˜ ÙÔ˘ ∫ÔÛÌ¿ ¶ÔÏ›ÙË Ì ÙË ‚Ô‹ıÂÈ· ÙˆÓ Ó¤ˆÓ Ù¯ÓÔÏÔÁÈÒÓ. ÃÚËÛÈÌÔÔÈÂ›Ù·È ÙÔ Î›ÌÂÓÔ, Ô ÁÚ·Ùfi˜ ÏfiÁÔ˜, Ô ‰È·‰Ú·ÛÙÈÎfi˜ ›Ó·Î·˜ Î·È ÔÈ ÈÛÙÔÛÂÏ›‰Â˜ Û¯ÂÙÈΤ˜ Ì ÙÔ Î›ÌÂÓÔ. ™‡Ó‰ÂÛË Ì ÙÔ ·Ó·Ï˘ÙÈÎfi ÚfiÁÚ·ÌÌ·: ΔÔ ·fiÛ·ÛÌ· ·ÔÙÂÏ› ‰È‰·ÎÙ¤· ‡ÏË ÙÔ˘ Û¯ÔÏÈÎÔ‡ ‚È‚Ï›Ô˘ ∫ÂÈÌ¤ÓˆÓ ¡ÂÔÂÏÏËÓÈ΋˜ §ÔÁÔÙ¯ӛ·˜ Ù˘ ∞ã °˘ÌÓ·Û›Ô˘ (ÛÂÏ. 31-34). ΔÔ ·ÚfiÓ ÛÂÓ¿ÚÈÔ ·ÓÙ·ÔÎÚ›ÓÂÙ·È ÛÙÔ ·Ó·Ï˘ÙÈÎfi ÚfiÁÚ·ÌÌ· ÛÔ˘‰ÒÓ. °ÓˆÛÙÈÎÔ› ÛÙfi¯ÔÈ: ñ ¡· ÁÓˆÚ›ÛÔ˘Ó ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ ÙÔ Ï·˚Îfi ¤ıÈÌÔ ÙÔ˘ ÂÙ¿ÁÌ·ÙÔ˜ ÙÔ˘ ¯·ÚÙ·ÂÙÔ‡, fiˆ˜ ÙÔ ÙËÚÔ‡Û·Ó ÔÈ ŒÏÏËÓ˜ Ù˘ ™Ì‡ÚÓ˘ Î·È Ó· ÙÔ Û˘Ó‰¤ÛÔ˘Ó Ì ÙȘ ‰ÈΤ˜ ÙÔ˘˜ ÛËÌÂÚÈÓ¤˜ ÂÌÂÈڛ˜. * [∏ ÂÈÛ‹ÁËÛË Î·È ÙÔ power point ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È ÛÙË ‰È‡ı˘ÓÛË: http://kales-praktikesfilologoi.blogspot.gr/2013/08/blog-post_9978.html]
£EO¢øPA KOTPO§OY
177
ñ ¡· ÁÓˆÚ›ÛÔ˘Ó fiÏË ÙË ‰È·‰Èηۛ· ηٷÛ΢‹˜ ÂÓfi˜ ÙÛÂÚÎÂÓÈÔ‡ Î·È Ù· ÛÙ¿‰È· Ù¤ÏÂÛ˘ ÙÔ˘ Âı›ÌÔ˘, Ó· Ù· Û˘ÁÎÚ›ÓÔ˘Ó Ì ÙË ÛËÌÂÚÈÓ‹ ÂÔ¯‹ Î·È Ó· ÂÌÓ¢ÛÙÔ‡Ó Î·È ÔÈ ›‰ÈÔÈ ÁÈ· ÙËÓ Î·Ù·Û΢‹ ÂÓfi˜ ¯·ÚÙ·ÂÙÔ‡. ñ ¡· ·ÓÙÈÏËÊıÔ‡Ó ÙË ‚·ıÈ¿ Û¯¤ÛË Ù˘ ÊÈÏ›·˜ ÙˆÓ ·È‰ÈÒÓ Ì¤Ûˆ ÙˆÓ ·˘ÙÔÛ¯¤‰ÈˆÓ ·È¯ÓȉÈÒÓ Ì ÙÔ˘˜ ¯·ÚÙ·ÂÙÔ‡˜ Î·È Ó· Û˘ÁÎÚ›ÓÔ˘Ó ·ÚfiÌÔÈ· ·È¯Ó›‰È· Î·È ¤ıÈÌ· Ì ¿ÏϘ ¯ÒÚ˜ Î·È ÔÏÈÙÈÛÌÔ‡˜. ñ ¡· ÂÓÙ¿ÍÔ˘Ó ÙÔ ¤ıÈÌÔ ÛÙËÓ ÂÚ›Ô‰Ô Ù˘ ∞ÔÎÚÈ¿˜ Î·È Ù˘ ™·Ú·ÎÔÛÙ‹˜ Î·È Ó· ÁÓˆÚ›ÛÔ˘Ó ¤ıÈÌ· Ù˘ ∫·ı·Ú¿˜ ¢Â˘Ù¤Ú·˜ Î·È ·fi ¿ÏϘ ÂÚÈÔ¯¤˜ Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜ ÛÙȘ ̤Ú˜ Ì·˜. ñ ¡· ¢·ÈÛıËÙÔÔÈËıÔ‡Ó ¿Óˆ Û ϷÔÁÚ·ÊÈο ¤ıÈÌ· Î·È ·Ú·‰fiÛÂȘ Ô˘ ·ÓÙÈηÙÔÙÚ›˙Ô˘Ó Î·È ˘Ô‰ËÏÒÓÔ˘Ó ÙÔÓ ÔÏÈÙÈÛÌfi ÂÓfi˜ ¤ıÓÔ˘˜ Î·È Ê·ÓÂÚÒÓÔ˘Ó ÙÔ Û˘ÓÂÎÙÈÎfi ‰ÂÛÌfi Î·È ÙËÓ ÈÛÙÔÚÈ΋ Û˘Ó¤¯ÂÈ· Ì ٷ ‹ıË ÙÔ˘ ·ÚÂÏıfiÓÙÔ˜. ¶·È‰·ÁˆÁÈÎÔ› ÛÙfi¯ÔÈ: ñ ¡· Û˘ÓÂÚÁ·ÛÙÔ‡Ó ÁÈ· ÙËÓ ·Ú·ÁˆÁ‹ ÏfiÁÔ˘. ñ ¡· ·Ó·‰Â›ÍÔ˘Ó ÙȘ ÎÏ›ÛÂȘ Î·È ÙȘ ‰ÂÍÈfiÙËÙ¤˜ ÙÔ˘˜. ñ ¡· ÂÎÙÈÌ‹ÛÔ˘Ó ÙË ‰È·‰Èηۛ· Ù˘ Û˘ÓÂÚÁ·ÙÈ΋˜ Ì¿ıËÛ˘. ñ ¡· „˘¯·ÁˆÁËıÔ‡Ó. Δ¯ÓÔÏÔÁÈÎÔ› ÛÙfi¯ÔÈ: ñ ¡· ÂÍÔÈÎÂȈıÔ‡Ó Ì ÂÚÁ·Ï›· Δ.¶.∂. ñ ¡· ·Ó·˙ËÙ‹ÛÔ˘Ó, Ó· ·ÍÈÔÏÔÁ‹ÛÔ˘Ó Î·È Ó· ÂÈϤÍÔ˘Ó ÏËÚÔÊÔڛ˜ ·fi ÙÔ ‰È·‰›ÎÙ˘Ô. ™ÙÔȯ›· ÛÂÓ·Ú›Ô˘: ™¯ÔÏ›Ô: ∂ÛÂÚÈÓfi °˘ÌÓ¿ÛÈÔ ªÂÛÔÏÔÁÁ›Ô˘. Δ¿ÍË: ∞ã °˘ÌÓ·Û›Ô˘. °ÓˆÛÙÈÎfi ·ÓÙÈΛÌÂÓÔ: ¡ÂÔÂÏÏËÓÈ΋ °Ú·ÌÌ·Ù›·. ¢È‰·ÎÙÈ΋ ÂÓfiÙËÙ·: §·ÔÁÚ·ÊÈο.
178
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
∫›ÌÂÓÔ: «Δ· ΔÛÂÚΤÓÈ·», ∫ÔÛÌ¿˜ ¶ÔÏ›Ù˘. ΔfiÔ˜ ‰ÈÂÍ·ÁˆÁ‹˜ ÛÂÓ·Ú›Ô˘ ‰È‰·Ûηϛ·˜: ∂ÚÁ·ÛÙ‹ÚÈÔ ¶ÏËÚÔÊÔÚÈ΋˜ 1Ô˘ °˘ÌÓ·Û›Ô˘ ªÂÛÔÏÔÁÁ›Ô˘ (ΔÔ ∂ÛÂÚÈÓfi ÊÈÏÔÍÂÓÂ›Ù·È ÛÙÔ 1Ô °˘ÌÓ¿ÛÈÔ). ∞ÚÈıÌfi˜ Ì·ıËÙÒÓ: ÂÙ¿ (7). ¶ÚÔ‚ÏÂfiÌÂÓÔ˜ ¯ÚfiÓÔ˜: 4 ÒÚ˜. ∂ÚÁ·Ï›·: ¢È·‰Ú·ÛÙÈÎfi˜ ›Ó·Î·˜ ¢È·‰›ÎÙ˘Ô: ∞گ›· ÎÂÈÌ¤ÓˆÓ Î·È ÂÈÎfiÓˆÓ, ‚›ÓÙÂÔ, πηÓfi˜ ·ÚÈıÌfi˜ ∏ÏÂÎÙÚÔÓÈÎÒÓ ÀÔÏÔÁÈÛÙÒÓ. ¶ÚÔÛ‰ÔÎÒÌÂÓË ‰È·‰Èηۛ· Ì¿ıËÛ˘: ∞ӷ̤ÓÂÙ·È ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ Ó' ·ÔÎÔÌ›ÛÔ˘Ó ÙË Ó¤· ÁÓÒÛË Ì ÙËÓ Î·ıÔ‰‹ÁËÛË ÙÔ˘ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎÔ‡. £· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈËı› Ë ÔÌ·‰ÔÛ˘ÓÂÚÁ·ÙÈ΋ ̤ıÔ‰Ô˜ ‰È‰·Ûηϛ·˜. ªÂ ¿ÍÔÓ· ÙȘ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ˜ Ô˘ ÔÚ›˙ÔÓÙ·È ÛÙ· ʇÏÏ· ÂÚÁ·ÛÈÒÓ Î·È Ì ‚¿ÛË ÙȘ ÚÔ¸¿Ú¯Ô˘Û˜ ÁÓÒÛÂȘ ÙÔ˘˜, ı· ÚÔÛÂÁÁ›ÛÔ˘Ó ÙÔ ÏÔÁÔÙ¯ÓÈÎfi ·fiÛ·ÛÌ· ÂÚÌËÓ¢ÙÈο Î·È ‰È·ıÂÌ·ÙÈο Î·È ı· ··ÓÙ‹ÛÔ˘Ó ÛÙ· ÂÚˆÙ‹Ì·Ù·. Δ¤ÏÔ˜ ı· ÂÎÙÈÌ‹ÛÔ˘Ó ÙË ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ· ¯Ú‹Û˘ ÙÔ˘ ‰È·‰ÈÎÙ‡Ô˘, fi¯È ÌfiÓÔ ÁÈ· ÙË ‰È·ÛΤ‰·Û‹ ÙÔ˘˜, ·ÏÏ¿ Î·È ˆ˜ ÔχÙÈÌÔ ÂÚÁ·ÏÂ›Ô ÁÈ· ÙȘ Ì·ıËÙÈΤ˜ ÙÔ˘˜ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ˜. ¢È‰·ÎÙÈ΋ ‰È·‰Èηۛ·- ∂Ê·ÚÌÔÁ‹ ÛÙË Û¯ÔÏÈ΋ ÌÔÓ¿‰·: ÃÒÚÔ˜: ∂ÚÁ·ÛÙ‹ÚÈÔ ¶ÏËÚÔÊÔÚÈ΋˜. ÃÚfiÓÔ˜: ΔÔ ·ÚfiÓ ÛÂÓ¿ÚÈÔ ÂÊ·ÚÌfiÛÙËΠÛÙËÓ Ú¿ÍË ÛÙ· Ù¤ÏË ºÂ‚ÚÔ˘·Ú›Ô˘, fiÔ˘ Û˘Ó¤ÂÛÂ Î·È Ì ÙËÓ ÂÚ›Ô‰Ô Ù˘ ∞ÔÎÚÈ¿˜. ¢ÈÂÍ‹¯ıË Û ¤ÓÙ (5) ‰È‰·ÎÙÈΤ˜ ÒÚ˜ ·ÓÙ› Ù¤ÛÛÂÚȘ (4) Ô˘ ›¯· ۯ‰ȿÛÂÈ ÏfiÁˆ Ù˘ ‰˘ÛÎÔÏ›·˜ ηٷÓfiËÛ˘ Ù˘ ‰È·‰Èηۛ·˜ Î·È ÙˆÓ ÂÚˆÙËÌ¿ÙˆÓ ÂÍ·ÈÙ›·˜ ÙÔ˘ ¯·ÌËÏÔ‡ ÂȤ‰Ô˘ ÁÓÒÛÂˆÓ ÙˆÓ Ì·ıËÙÒÓ ÙÔ˘ ∂ÛÂÚÈÓÔ‡. √ÚÁ¿ÓˆÛË Ù˘ Ù¿Í˘: Œ¯ÂÈ Á›ÓÂÈ Û ̛· ‰È‰·ÎÙÈ΋ ÒÚ· ÂÂÍÂÚÁ·Û›· ÙÔ˘ ÎÂÈ̤ÓÔ˘ Î·È ÙˆÓ ‚·ÛÈÎÒÓ ıÂÌ¿ÙˆÓ ÙÔ˘ ÛÙËÓ Û¯ÔÏÈ΋ Ù¿ÍË, fiÔ˘ ÛÙ· ‰¤Î· ÙÂÏÂ˘Ù·›· ÏÂÙ¿ ‰›ÓÔÓÙ·È Ô‰ËÁ›Â˜ ÁÈ· ÙË ‰È‰·Ûηϛ· ÛÙÔ ÂÚÁ·ÛÙ‹ÚÈÔ Ì ¯Ú‹ÛË Δ¶∂ Î·È ¯ˆÚ›˙ÔÓÙ·È ÔÈ ÔÌ¿‰Â˜. √È 7 Ì·ıËÙ¤˜ ¯ˆÚ›˙ÔÓÙ·È Û 3 ÔÌ¿‰Â˜ (2 ÙˆÓ ‰‡Ô ·ÙfiÌˆÓ Î·È 1 ÙˆÓ ÙÚÈÒÓ) Ì ÎÚÈÙ‹ÚÈÔ ÙËÓ ÈηÓfiÙËÙ· ÂÂÍÂÚÁ·Û›·˜ ÂÓfi˜ ÏÔÁÔÙ¯ÓÈÎÔ‡ ÎÂÈ̤ÓÔ˘ Î·È ÙË ¯Ú‹ÛË ÙˆÓ ∏/À. ∫¿ı ʇÏÏÔ ÂÚÁ·Û›·˜ ‰›ÓÂÙ·È Û ¤ÓÙ˘Ë Î·È ËÏÂÎÙÚÔÓÈ΋ ÌÔÚÊ‹ Û fiϘ ÙȘ ÔÌ¿‰Â˜. ∫¿ı ÔÌ¿‰· ÔÚ›˙ÂÈ ÙÔ ÚfiÏÔ Ô˘ ı· ·Ó·Ï¿‚ÂÈ Î¿ı ̤ÏÔ˜ Ù˘. ŸÏ· Ù· ʇÏÏ· ÂÚÁ·Û›·˜ Â›Ó·È ÎÔÈÓ¿.
£EO¢øPA KOTPO§OY
179
¶ÂÚÈÁÚ·Ê‹ ÂÍÂÏÈÎÙÈÎÒÓ ÛÙ·‰›ˆÓ: ∞ã º¿ÛË: (1Ë ¢È‰·ÎÙÈ΋ ÒÚ· ÛÙÔ ÂÚÁ·ÛÙ‹ÚÈÔ) √È Ì·ıËÙ¤˜ ÏËÚÔÊÔÚÔ‡ÓÙ·È ÁÈ· ÙË ˙ˆ‹ ÙÔ˘ Û˘ÁÁڷʤ· Î·È Û˘ÌÏËÚÒÓÔ˘Ó Ù· ÛÙÔȯ›· Ô˘ ÏÂ›Ô˘Ó ÁÈ· ÙË ˙ˆ‹ Î·È ÙÔ ¤ÚÁÔ ÙÔ˘. ∂›Û˘, ‰È·ÈÛÙÒÓÔ˘Ó Ì¤Û· ·fi ÙÔ Î›ÌÂÓÔ ÙÔ Ï·˚Îfi ¤ıÈÌÔ ÙÔ˘ ÂÙ¿ÁÌ·ÙÔ˜ ÙÔ˘ ¯·ÚÙ·ÂÙÔ‡ ηıÒ˜ Î·È Ì ÌÈ· ‰È·ıÂÌ·ÙÈ΋ ÂÚÒÙËÛË ÌÂÏÂÙÔ‡Ó ÙȘ ÔÓÔ̷ۛ˜ ÙˆÓ ¯·ÚÙ·ÂÙÒÓ Û ‰È¿ÊÔÚ· ̤ÚË Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜. (1Ô º‡ÏÏÔ ∂ÚÁ·Û›·˜). μã º¿ÛË: (2Ë ¢È‰·ÎÙÈ΋ ÒÚ· ÛÙÔ ÂÚÁ·ÛÙ‹ÚÈÔ) ∫·Ù¿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ·˘Ù‹˜ Ù˘ Ê¿Û˘ ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ ÂÂÍÂÚÁ¿˙ÔÓÙ·È ÙÔ 2Ô º‡ÏÏÔ ÂÚÁ·Û›·˜, fiÔ˘ ·ÔÏ·Ì‚¿ÓÔ˘Ó ¤Ó· ‚›ÓÙÂÔ Ì ·Ú·‰ÔÛȷο ÙÚ·ÁÔ‡‰È· Î·È ÂÈÎfiÓ˜ ·fi ÙË ™Ì‡ÚÓË Î·È Ù· ÂÚ›¯ˆÚ· Ù˘ ÛÙȘ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ 20Ô˘ ·ÈÒÓ·. ∂ÈÚÔÛı¤Ùˆ˜, ÌÂÏÂÙÔ‡Ó Ù· ·˘ÙÔÛ¯¤‰È· ·È¯Ó›‰È· ÙˆÓ ·È‰ÈÒÓ ÙÔ˘ ÎÂÈ̤ÓÔ˘ Î·È Ù· ÂÚÈÁÚ¿ÊÔ˘Ó, ·ÓÙÈÏ·Ì‚¿ÓÔÓÙ·È ÙËÓ ÈηÓfiÙËÙ· ÙˆÓ ·È‰ÈÒÓ Ó· ÂÈÓÔÔ‡Ó ·È¯Ó›‰È· Ì οı ·ÊÔÚÌ‹ Î·È Ó· ·Ó·Ù‡ÛÛÔ˘Ó ¤ÓÙÔÓÔ˘˜ ‰ÂÛÌÔ‡˜ ÊÈÏ›·˜ ÌÂٷ͇ ÙÔ˘˜. ¢È·ÈÛÙÒÓÔ˘Ó ¤ÙÛÈ Î·È ·ÓÙ›ÛÙÔȯ˜ ÚÔÛˆÈΤ˜ ÙÔ˘˜ ÂÌÂÈڛ˜ Î·È ‚ÈÒÌ·Ù·. ∞ÎfiÌË, ‚Ï¤Ô˘Ó ¤Ó· ‚›ÓÙÂÔ ·fi ÙËÓ ∫·ÌÔ‡Ï, ÛÙÔ ÔÔ›Ô Û‹ÌÂÚ· ·›˙ÂÙ·È ÙÔ ›‰ÈÔ ·ÎÚÈ‚Ò˜ ·È¯Ó›‰È Ì ¯·ÚÙ·ÂÙÔ‡˜, fiˆ˜ ·Ó·Ï‡ÂÙ·È ÛÙÔ Î›ÌÂÓfi Ì·˜. ∂ÈϤÔÓ, Ì ‚¿ÛË ÙÔ ÂÚȯfiÌÂÓÔ ÙÔ˘ ·ÔÛ¿ÛÌ·ÙÔ˜ ‰ÈÂÚ¢ÓÔ‡Ó ÙË Û¯¤ÛË Ù˘ ‰È·ÎfiÛÌËÛ˘ ÙˆÓ ÙÛÂÚÎÂÓÈÒÓ Ì ٷ ÔÏÈÙÈÛÙÈο ·ÏÏ¿ Î·È Ù· ÔÏÈÙÈο ÛÙÔȯ›· ÛÙË ™Ì‡ÚÓË Î·È ÂÓÙÔ›˙Ô˘Ó ÙËÓ ÔÏ˘ÔÏÈÙÈÌÈÎfiÙËÙ¿ Ù˘ ÙËÓ ÂÚ›Ô‰Ô ÂΛÓË. Δ¤ÏÔ˜, ‰È·ıÂÌ·ÙÈο ·Ú·ÙËÚÔ‡Ó ÙË ‰È·ÎfiÛÌËÛË ÙˆÓ ¯·ÚÙ·ÂÙÒÓ ÛÙȘ ̤Ú˜ Ì·˜ Î·È Î·Ù·ÓÔÔ‡Ó Ì¤Ûˆ ÂÓfi˜ ‚›ÓÙÂÔ Ì ÁÈÁ¿ÓÙÈÔ˘˜ ¯·ÚÙ·ÂÙÔ‡˜ ÛÙË °Ô˘·ÙÂÌ¿Ï· ÙË ‰È·ÊÔÚÂÙÈÎfiÙËÙ· ÛÙ· ÔÏÈÙÈÛÙÈο Î·È Ï·ÔÁÚ·ÊÈο ÛÙÔȯ›· ¿ÏÏˆÓ ¯ˆÚÒÓ. °ã º¿ÛË: (3Ë ¢È‰·ÎÙÈ΋ ÒÚ· ÛÙÔ ÂÚÁ·ÛÙ‹ÚÈÔ) ™' ·˘Ù‹ ÙË Ê¿ÛË ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ ·Û¯ÔÏÔ‡ÓÙ·È Ì ‰È·ıÂÌ·ÙÈΤ˜ ÂÚˆÙ‹ÛÂȘ Î·È ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ˜, ·ÊÔ‡ ÛÙÔ 3Ô º‡ÏÏÔ ÂÚÁ·Û›·˜ ÂÍÂÙ¿˙Ô˘Ó ÂÚˆÙ‹Ì·Ù· Û¯ÂÙÈο Ì ÙËÓ ÂÚ›Ô‰Ô Ù˘ ∞ÔÎÚÈ¿˜, ÙÔ˘ ΔÚȈ‰›Ô˘ ·ÏÏ¿ Î·È ·Ó·Î·Ï‡ÙÔ˘Ó ‰ÚÒÌÂÓ· Ù˘ ∫·ı·Ú¿˜ ¢Â˘Ù¤Ú·˜ ·fi ÔÏÏ¿ ̤ÚË Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜. ∂›Û˘, Û˘ÓÂȉËÙÔÔÈÔ‡Ó Ù· ̤ÚË ÂÓfi˜ ¯·ÚÙ·ÂÙÔ‡, ‰È·‚¿˙Ô˘Ó Ô‰ËÁ›Â˜ ÁÈ· ÙËÓ Î·Ù·Û΢‹ ÙÔ˘ Î·È ‚Ï¤Ô˘Ó ¤Ó· ‚›ÓÙÂÔ ÛÙËÓ Ú¿ÍË ÁÈ· ÙÔ Ò˜ ηٷÛ΢¿˙ÂÙ·È ‚‹Ì· ‚‹Ì· ¤Ó·˜ ¯·ÚÙ·ÂÙfi˜. ¶ÚÔÙÚ¤ÔÓÙ·È Î·È ÁÈ· ‰È΋ ÙÔ˘˜ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›·!! ¢ã º¿ÛË: (4Ë ¢È‰·ÎÙÈ΋ ÒÚ· ÛÙÔ ÂÚÁ·ÛÙ‹ÚÈÔ) ™ÙË ÙÂÏÂ˘Ù·›· Ê¿ÛË ÙÔ˘ ÛÂÓ·Ú›Ô˘ ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ ·Û¯ÔÏÔ‡ÓÙ·È Ì ÙÔ 4Ô º‡Ï-
180
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
ÏÔ ÂÚÁ·Û›·˜, fiÔ˘ ¿ÏÈ Ì ÙËÓ ·Ú¯‹ Ù˘ ‰È·ıÂÌ·ÙÈÎfiÙËÙ·˜ ‰ÈÂÚ¢ÓÔ‡Ó ÙËÓ ÚԤϢÛË Î·È ÙËÓ ÈÛÙÔÚ›· ÙˆÓ ¯·ÚÙ·ÂÙÒÓ. ¶·Ú¿ÏÏËÏ·, ÚÔÙ›ÓÔÓÙ·È Î·È ‰‡Ô ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ˜. ∏ ÚÒÙË Ó· ‰È·‚¿ÛÔ˘Ó ÔÏfiÎÏËÚÔ ÙÔ ·fiÛ·ÛÌ· Ù˘ ¶·Úfi‰Ô˘ ÙÔ˘ ∫ÔÛÌ¿ ¶ÔÏ›ÙË, fiÔ˘ ·ÊËÁÂ›Ù·È ÌÂ Û˘ÁÎÏÔÓÈÛÙÈÎfi ÙÚfiÔ ÙËÓ Î·Ù·ÛÙÚÔÊ‹ Ù˘ ™Ì‡ÚÓ˘ ÙÔ 1922. ∏ ‰Â‡ÙÂÚË ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ· ·ÊÔÚ¿ ÛÙËÓ ·Ó¿ÁÓˆÛË ÂÓfi˜ Ì˘ıÈÛÙÔÚ‹Ì·ÙÔ˜ Ì ٛÙÏÔ «Ã·ÚÙ·ÂÙÔ› ¿Óˆ ·fi ÙËÓ fiÏË» ‹ ÛÙËÓ ·Ú·ÎÔÏÔ‡ıËÛË Ù˘ ÔÌÒÓ˘Ì˘ Ù·ÈÓ›·˜. ∞ÍÈÔÏfiÁËÛË: ªÂ ÙËÓ ÔÏÔÎÏ‹ÚˆÛË Ù˘ ‰È‰·ÎÙÈ΋˜ ‰È·‰Èηۛ·˜, ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ ı· Ú¤ÂÈ : ñ Ó· ··ÓÙ‹ÛÔ˘Ó ÈηÓÔÔÈËÙÈο ÛÙ· ÂÚˆÙ‹Ì·Ù· ÙˆÓ Ê‡ÏÏˆÓ ÂÚÁ·Û›·˜ ñ Ó· ·ÓÙÈÏ·Ì‚¿ÓÔÓÙ·È ÙË ÛÔ˘‰·ÈfiÙËÙ· Ù˘ ‰È·Ù‹ÚËÛ˘ ÂÓfi˜ ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎÔ‡ Ï·˚ÎÔ‡ Âı›ÌÔ˘, ÙÔ˘ ÂÙ¿ÁÌ·ÙÔ˜ ÙÔ˘ ¯·ÚÙ·ÂÙÔ‡. ñ Ó· ‰È·ÈÛÙÒÓÔ˘Ó fiÙÈ Ë Ï·ÔÁÚ·ÊÈ΋ Î·È ÔÏÈÙÈÛÙÈ΋ ÎÏËÚÔÓÔÌÈ¿ ¯·Ú·ÎÙËÚ›˙ÂÈ ÙË ÌÔÓ·‰ÈÎfiÙËÙ· ÂÓfi˜ ¤ıÓÔ˘˜ Î·È Ó· ÙË Û˘ÁÎÚ›ÓÔ˘Ó Ì ¿ÏÏÔ˘˜ ÔÏÈÙÈÛÌÔ‡˜. ñ Ó· Û˘ÓÂȉËÙÔÔÈ‹ÛÔ˘Ó ÙË ‰‡Ó·ÌË Ù˘ ·È‰È΋˜ ÊÈÏ›·˜, Ù˘ ·ÏÏËÏÂÁÁ‡Ë˜ Î·È Ù˘ ÈÛfiÙËÙ·˜ ̤ۈ ÙˆÓ ·È‰ÈÎÒÓ ·˘ÙÔÛ¯¤‰ÈˆÓ ·È¯ÓȉÈÒÓ. ñ Ó· ÁÓˆÚ›ÛÔ˘Ó Ù˘¯¤˜ ·fi ÙË ˙ˆ‹ ÛÙË ™Ì‡ÚÓË Á‡Úˆ ÛÙÔ 1900 Î·È Ó· ‚ÈÒÛÔ˘Ó ÙÔ ÓÔÛÙ·ÏÁÈÎfi- Û˘ÁÎÈÓËÙÈÎfi ÙfiÓÔ Ô˘ Û˘Ó¤¯ÂÈ fiÏË ÙËÓ ·Ê‹ÁËÛË. ñ Ó· ·Ó·‰Â›ÍÔ˘Ó ÙȘ ηÏÏÈÙ¯ÓÈΤ˜ ÙÔ˘˜ ÈηÓfiÙËÙ˜ ηٷÛ΢¿˙ÔÓÙ·˜ ÔÈ ›‰ÈÔÈ ¤Ó·Ó ¯·ÚÙ·ÂÙfi. º‡ÏÏÔ ÂÚÁ·Û›·˜ 1Ô Δ· «ΔÛÂÚΤÓÈ·» Â›Ó·È ·fiÛ·ÛÌ· ·fi ÙÔ Ì˘ıÈÛÙfiÚËÌ· «™ÙÔ˘ ÷Ù˙ËÊÚ¿ÁÎÔ˘» ÙÔ˘ ∫ÔÛÌ¿ ¶ÔÏ›ÙË. ∂ÚÒÙËÛË 1Ë: ∞ÊÔ‡ ‰Â›Ù ÏËÚÔÊÔڛ˜ ÁÈ· ÙÔÓ ∫ÔÛÌ¿ ¶ÔÏ›ÙË ÛÙË ‰È‡ı˘ÓÛË: (http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CE%BF%CF%83%CE%BC% CE%AC%CF%82_%CE%A0%CE%BF%CE%BB%CE%AF%CF%84%CE% B7%CF%82) Ó· Û˘ÌÏËÚÒÛÂÙ ٷ ·Ú·Î¿Ùˆ ÛÙÔȯ›· ÁÈ· ÙÔ Û˘ÁÁڷʤ·:
£EO¢øPA KOTPO§OY
181
√ ∫ÔÛÌ¿˜ ¶ÔÏ›Ù˘ (1888-1974) ‹Ù·Ó ¤Ó·˜ ·' ÙÔ˘˜ ÛËÌ·ÓÙÈÎfiÙÂÚÔ˘˜ … Ù˘ ÁÂÓÈ¿˜ ÙÔ˘ '30. ΔÔ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfi ÙÔ˘ fiÓÔÌ· ‹Ù·Ó … Δ· ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎfiÙÂÚ· ¤ÚÁ· ÙÔ˘ Â›Ó·È Ù· Ì˘ıÈÛÙÔÚ‹Ì·Ù· … (1938) ηȅ (1962). °ÂÓÓ‹ıËΠÛÙȘ 16 ª·ÚÙ›Ô˘ 1888 ÛÙËÓ … √ ·Ù¤Ú·˜ ÙÔ˘, §ÂˆÓ›‰·˜, ηٷÁfiÙ·Ó ·fi ÙËÓ ª˘ÙÈÏ‹ÓË Î·È Ë ÌËÙ¤Ú· ÙÔ˘, ∫·ÏÏÈfiË Ã·Ù˙ËÌ¿ÚÎÔ˘, ·fi ÙÔ… ∏ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ¿ ÙÔ˘ ÂÁηٷÛÙ¿ıËΠÛÙË ™Ì‡ÚÓË ÙÔ 1890, ¤ÂÈÙ· ·fi ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋ ηٷÛÙÚÔÊ‹. ºÔ›ÙËÛ ÛÙËÓ ∂˘·ÁÁÂÏÈ΋ ™¯ÔÏ‹ (1900-1904) Î·È ÛÙÔ ∞ÌÂÚÈοÓÈÎÔ ∫ÔϤÁÈÔ Ù˘ ™Ì‡ÚÓ˘ (1904-1905). ™Ù· ÁÚ¿ÌÌ·Ù· ÂÌÊ·Ó›ÛÙËΠ·ÈÊÓ›‰È·, ÙÔ 1930, Û ËÏÈΛ· 42 ÂÙÒÓ, ÂÓÒ ‹‰Ë ›¯Â ·ÍÈfiÏÔÁË Â·ÁÁÂÏÌ·ÙÈ΋ ÛÙ·‰ÈÔ‰ÚÔÌ›·, Ì ÙÔ Ì˘ıÈÛÙfiÚËÌ· … ∏ ÂÈÙ˘¯›· ÙÔ˘ ¤ÚÁÔ˘ ‹Ù·Ó ÌÂÁ¿ÏË Î·È ÚÔηÏ› ȉȷ›ÙÂÚË ÂÓÙ‡ˆÛË ÙÔ ÁÂÁÔÓfi˜ fiÙÈ Ô ›‰ÈÔ˜ ‰ÂÓ ¤Î·Ó η̛· ÂÓ¤ÚÁÂÈ· ÁÈ· Ó· ÚÔ‚ÏËı›. Δ· ÙÚ›· ÚÒÙ· Ì˘ıÈÛÙÔÚ‹Ì·Ù· ÙÔ˘ ¶ÔÏ›ÙË… ¤¯Ô˘Ó ¯·Ú·ÎÙ‹Ú· ÎÔÛÌÔÔÏ›ÙÈÎÔ. ∞fi ÙÔ Ì˘ıÈÛÙfiÚËÌ· ΔÔ °˘Ú› (1944), ·Ú¿ÏÏËÏ· Ì ÙËÓ È‰ÂÔÏÔÁÈ΋ ÌÂÙ·ÛÙÚÔÊ‹ ÙÔ˘ Û˘ÁÁڷʤ·, ÛËÌÂÈÒÓÂÙ·È ıÂÌ·ÙÈ΋ ÌÂÙ·‚ÔÏ‹ Î·È ÛÙËÓ Â˙ÔÁÚ·Ê›· ÙÔ˘: ÙÔ ÂӉȷʤÚÔÓ ÙÔ˘ ÌÂÙ·ÙÔ›˙ÂÙ·È Ï¤ÔÓ ÛÙȘ ¯·ÌËÏfiÙÂÚ˜ ÎÔÈÓˆÓÈΤ˜ Ù¿ÍÂȘ Î·È ÙÔ˘˜ Ï·˚ÎÔ‡˜ ·ÓıÚÒÔ˘˜ Î·È ÂÛÙÈ¿˙ÂÈ ÛÙÔ Î·ıËÌÂÚÈÓfi Î·È ÙÔ Û˘ÓËıÈṲ̂ÓÔ ·ÓÙ› ÁÈ· ÙÔ ·fiÏ˘ÙÔ Î·È ÙÔ È‰·ÓÈÎfi. ∞fi ÙËÓ ›‰È· ÔÙÈ΋ ÁˆÓ›· ÂÚÈÁÚ¿ÊÂÈ Î·È ÙËÓ ™Ì‡ÚÓË ÛÙÔ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô ÙÔ˘ ÔÏÔÎÏËڈ̤ÓÔ Ì˘ıÈÛÙfiÚËÌ·, ™ÙÔ˘ ÷Ù˙ËÊÚ¿ÁÎÔ˘ (1962). ¶ÚˆÙ·ÁˆÓ›ÛÙÚÈ· ÙÔ˘ ¤ÚÁÔ˘ Â›Ó·È Ë ›‰È· Ë ™Ì‡ÚÓË, Î·È Ë Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ӷ Ë Ï·˚΋ Û˘ÓÔÈΛ· ÷Ù˙ËÊÚ¿ÁÎÔ˘. ŸÏÔ ÙÔ ¤ÚÁÔ ‰È·‰Ú·Ì·Ù›˙ÂÙ·È ÛÙ· 1902, Ì ÂÍ·›ÚÂÛË ¤Ó· ÂÌ‚fiÏÈÌÔ ÙÌ‹Ì· ÛÙÔ Ì¤ÛÔÓ ÙÔ˘ ‚È‚Ï›Ô˘, ÙËÓ "¶¿ÚÔ‰Ô", fiÔ˘ ¤Ó· ·fi Ù· ·È‰È¿ Ù˘ Ï·˚΋˜ Û˘ÓÔÈΛ·˜ Î·È ÚfiÛÊ˘Á·˜ È· ÛÙËÓ ∞ı‹Ó· ÙÔ˘ 1962 ·ÊËÁÂ›Ù·È ÙËÓ Î·Ù·ÛÙÚÔÊ‹ Ù˘ fiÏ˘ ÙÔ 1922. ∏ «¶¿ÚÔ‰Ô˜» Â›Ó·È ¤Ó· ·fi Ù· ÈÔ Û˘ÁÎÏÔÓÈÛÙÈο ΛÌÂÓ· Ô˘ ¤¯Ô˘Ó ÁÚ·ÊÙ› ÁÈ· ÙËÓ ªÈÎÚ·ÛÈ·ÙÈ΋ ∫·Ù·ÛÙÚÔÊ‹. «≠O,ÙÈ ÌfiÚÂÛ· Ó’ àÔ¯Ù‹Ûˆ ÌÈa ˙ˆ‹ àfi Ú¿ÍÂȘ ïÚ·Ù¤˜ ÁÈa ¬ÏÔ˘˜, ëÔ̤ӈ˜ Óa ÎÂÚ‰›Ûˆ ÙcÓ ú‰È· ÌÔ˘ ‰È·Ê¿ÓÂÈ·, Ùa ¯ÚˆÛÙá Û\ ≤Ó· Âr‰Ô˜ Âå‰ÈÎÔÜ ı¿ÚÚÔ˘˜ Ôf ÌÔÜ ö‰ˆÎÂÓ ì ¶Ô›ËÛË: Óa Á›ÓÔÌ·È ôÓÂÌÔ˜ ÁÈa Ùe ¯·ÚÙ·ÂÙe ηd ¯·ÚÙ·ÂÙe˜ ÁÈa ÙeÓ ôÓÂÌÔ, àÎfiÌË Î·d ¬Ù·Ó ÔéÚ·Óe˜ ‰bÓ ñ¿Ú¯ÂÈ….» (√. ∂χÙ˘, «ªÈÎÚfi˜ ¡·˘Ù›ÏÔ˜») ∂ÚÒÙËÛË 2Ë: ΔÔ Î›ÌÂÓÔ (‰Â›Ù ۯÔÏÈÎfi ‚È‚Ï›Ô Ì·ıËÙ‹ ÛÂÏ›‰· 31-34) ÂÚÈÁÚ¿ÊÂÈ ¤Ó· ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎfi Ï·˚Îfi ¤ıÈÌÔ Û ÌÈ· ÁÂÈÙÔÓÈ¿ Ù˘ ™Ì‡ÚÓ˘ ÙˆÓ ·Ú¯ÒÓ ÙÔ˘ 20Ô˘ ·ÈÒÓ·. ¡· ·Ó·Ê¤ÚÂÙ ÔÈÔ Â›Ó·È ·˘Ùfi. ∂ÚÒÙËÛË 3Ë: ∞ÊÔ‡ ‰È·‚¿ÛÂÙ ÙȘ ÏËÚÔÊÔڛ˜ ÁÈ· ÔÓfiÌ·Ù· ¯·ÚÙ·ÂÙÒÓ, Ó· ÁÚ¿„ÂÙ Ҙ ÔÓfiÌ·˙·Ó ÙÔ˘˜ ¯·ÚÙ·ÂÙÔ‡˜ ÛÙȘ ‰È¿ÊÔÚ˜ ÂÚÈÔ¯¤˜. ¡· ·Ó·ÙÚ¤-
182
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
ÍÂÙ ÛÙȘ ‰È¢ı‡ÓÛÂȘ:http://educandus.forumotion.com/t2167-topic http://www.istorikathemata.com/2011/03/blog-post_07.html
∫¿ÙÔÈÎÔÈ
√ÓfiÌ·Ù· ¯·ÚÙ·ÂÙÒÓ
™Ì˘ÚÓÈÔ› ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ˘Ôϛ٘ ¶fiÓÙÈÔÈ £Ú·ÎÈÒÙ˜ ∂ÏÏ·‰ÈÎÔ› ∂Ù·Ó‹ÛÈÔÈ
º‡ÏÏÔ ÂÚÁ·Û›·˜ 2Ô ∂ÚÒÙËÛË 1Ë: ™ÙÔ Î›ÌÂÓÔ ÂÚÈÁÚ¿ÊÂÙ·È ÌÈ· Ï·˚΋ Û˘ÓÔÈΛ· Ù˘ ™Ì‡ÚÓ˘, Ë ÁÂÈÙÔÓÈ¿ ÙÔ˘ ÷Ù˙ËÊÚ¿ÁÎÔ˘. ¢Â›Ù ¤Ó· ‚›ÓÙÂÔ Ì ÂÈÎfiÓ˜ ·fi ÙË ™Ì‡ÚÓË Î·È Ù· ÂÚ›¯ˆÚ¿ Ù˘ ‰Ò: http://www.youtube.com/watch?v=OcaRFehEDVs. ∂ÚÒÙËÛË 2Ë: «ŸÔÈÔ˜ ‰ÂÓ ¤·ÈÍ ÔÙ¤ ÙÔ˘ Ì ¯·ÚÙ·ÂÙfi, ‰ÂÓ ÎÔ›Ù·Í fiÛÔ ¯ÚÂÈ¿˙ÂÙ·È „ËÏ¿. ŸÔÈÔ˜ ‰ÂÓ ¤ÓȈÛ ÙËÓ ·ÓÙ›ÛÙ·ÛË ÙÔ˘ ÌÂÁ¿ÏÔ˘ Û¿ÁÁÔ˘, ‰ÂÓ ÂηٿϷ‚ ÙË ‰‡Ó·ÌË ÙÔ˘ ·¤Ú·. ∫È fiÔÈÔ˜ ‰ÂÓ ÂÊÒÓ·Í Ì ÙËÓ Â˘ı‡ÓË Î·È ÙËÓ ÚˆÙÔ‚Ô˘Ï›· ÙÔ˘ ·È‰ÈÔ‡ Ô˘ ‚ϤÂÈ Ó· ÎÈÓ‰˘Ó‡ÂÈ ÛÙÔ „ËÏfi ÌÂÙÂÒÚÈÛÌ¿ ÙÔ˘ Ô ·ÂÙfi˜, ‰ÂÓ ¤ÓȈÛ ÙË ¯·Ú¿ ÙÔ˘ Ó· Ù· ‚Á¿˙ÂȘ ¤Ú· ÌfiÓÔ˜ ÛÔ˘ Ì ÙË º‡ÛË.[...]». ¢ËÌ‹ÙÚÈÔ˜ §Ô˘Î¿ÙÔ˜, ¶·Û¯·ÏÈÓ¿ Î·È Ù˘ ÕÓÔÈ͢. ¶ÔÈ· ‹Ù·Ó Ù· ‰‡Ô ·È¯Ó›‰È· Ô˘ ¤·È˙·Ó Ô ·ÊËÁËÙ‹˜ Î·È Ë ·Ú¤· ÙÔ˘ Ì ÙÔ ¤Ù·ÁÌ· ÙˆÓ ¯·ÚÙ·ÂÙÒÓ; ¶ÂÚÈÁÚ¿„Ù ٷ Û ϛÁ˜ ÛÂÈÚ¤˜. (¢Â›Ù ÙÔ Î›ÌÂÓÔ ÛÙȘ ÛÂÏ›‰Â˜ 31-34) Î·È ¤Ó· Û¯ÂÙÈÎfi ‚›ÓÙÂÔ ·fi ÙËÓ ∫·ÌÔ‡Ï Ì ·ÚfiÌÔÈÔ ·È¯Ó›‰È. ¶·È¯Ó›‰È Ì ¯·ÚÙ·ÂÙfi, ÛÙË ‰È‡ı˘ÓÛË: http://mavropinakas2010.blogspot.gr/2010/02/blog-post.html ∂ÚÒÙËÛË 3Ë: √ ·ÊËÁËÙ‹˜ ÂÚÈÁÚ¿ÊÂÈ ÌÈ· ÔÈÎÈÏ›· ÛÙË ‰È·ÎfiÛÌËÛË ÙˆÓ ÙÛÂÚÎÂÓÈÒÓ Ì¤Û· ÛÙÔ Î›ÌÂÓÔ Û¯ÂÙ›˙ÔÓÙ·˜ ÙËÓ ÔÏÈÙÈÛÙÈο Î·È ÔÏÈÙÈο Î·È Ì ÙÔ˘˜ ·ÓıÚÒÔ˘˜ ·fi ‰È¿ÊÔÚ˜ ÂıÓÈÎfiÙËÙ˜. ¡· Û˘ÌÏËÚÒÛÂÙ ÙÔÓ ›Ó·Î·, Ì ‚¿ÛË Ù· ÛÙÔȯ›· ÙÔ˘ ÎÂÈ̤ÓÔ˘.
£EO¢øPA KOTPO§OY
ΔÛÂÚΤÓÈ
183
¢È·ÎfiÛÌËÛË-Ãڈ̷ÙÈÛÌÔ›
ΔÔ‡ÚÎÔ˜ ºÚ·ÓÙÛ¤˙Ô˜ (°¿ÏÏÔ˜) ŒÏÏËÓ·˜ ∞ÌÂÚÈοÓÔ˜ ª·ÎÏ·‚Ô˘‰ˆÙfi √˘Ú·Ófi˜ Ì Ùã¿ÛÙÚ· ∂ÚÒÙËÛË 4Ë: ¢Â›Ù ÂÈÎfiÓ˜ Ì ¯·ÚÙ·ÂÙÔ‡˜, ÂÈϤÍÙ ÙÚÂȘ Ô˘ Û·˜ ¿ÚÂÛ·Ó ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ Î·È ·ÓÙÈÁÚ¿„٠٘ Â‰Ò (·ÓÙÈÁÚ·Ê‹ - ÂÈÎfiÏÏËÛË). ™ÙË ‰È‡ı˘ÓÛË: https://www.google.gr/search?q=%CF%87%CE%B1%CF%81%CF%84 %CE%B1%CE%B5%CF%84%CE%BF%CE%B9&hl=el&rlz=1T4RNQN_elG R466GR467&tbm=isch&prmd=imvns&source=lnms&ei=UCEbT42OGcrE8Q OI0qHFCw&sa=X&oi=mode_link&ct=mode&cd=2&ved=0CCkQ_AUoAQ&bi w=1366&bih=532 ∂ÚÒÙËÛË 5Ë: √ ·ÊËÁËÙ‹˜ ÛÙÔ Î›ÌÂÓÔ Û˘Ó‰¤ÂÈ ÙÔ ¤Ù·ÁÌ· ÙˆÓ ÙÛÂÚÎÂÓÈÒÓ Ì ‰È¿ÊÔÚ˜ ıÚËÛ΢ÙÈΤ˜ ÂÈÎfiÓ˜. ¢Â›Ù ÛÙÔȯ›· ÁÈ· ÙÔ ¤ıÈÌÔ ÙÔ˘ ÂÙ¿ÁÌ·ÙÔ˜ Î·È ·ÓÙÈÏ‹„ÂȘ Û ¿ÏÏË ¯ÒÚ· Î·È Û˘ÌÏËÚÒÛÙ ÙÔÓ ›Ó·Î·, ÛÙË ‰È‡ı˘ÓÛË: http://siteseeing.gr/2010/11/%CF%84%CE%BF%CF%86%CE%B5%CF %83%CF%84%CE%B9%CE%B2%CE%AC%CE%BB%CF%84%CE%BF% CF%85%CE%B3%CE%B9%CE%B3%CE%AC%CE%BD%CF%84%CE%B 9%CE%BF%CF%85%CF%87%CE%B1%CF%81%CF%84%CE%B1%CE% B5%CF%84%CE%BF%CF%8D/ ™Â ÔÈ· ¯ÒÚ· ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È; ΔÈ ÁÈÔÚÙ¿˙Ô˘Ó Î·È fiÙÂ; ∞fi ÙÈ ˘ÏÈÎfi Â›Ó·È ÊÙÈ·Á̤ÓÔÈ ÔÈ ÁÈÁ¿ÓÙÈÔÈ ¯·ÚÙ·ÂÙÔ›; ΔÈ ıÂÌ·ÙÔÏÔÁ›· ¤¯Ô˘Ó;
184
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
º‡ÏÏÔ ÂÚÁ·Û›·˜ 3Ô ∂ÚÒÙËÛË 1Ë: ∞ÊÔ‡ ‰Â›Ù ÏËÚÔÊÔڛ˜ ÁÈ· ÙËÓ ÂÚ›Ô‰Ô Ù˘ ∞ÔÎÚÈ¿˜ (∫·ı·Ú¿ ¢Â˘Ù¤Ú·) ÛÙȘ ÂÍ‹˜ ‰È¢ı‡ÓÛÂȘ: http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CE%B1%CE%B8%CE%B1%CF %81%CE%AC_%CE%94%CE%B5%CF%85%CF%84%CE%AD%CF%81 %CE%B1 Î·È http://eortologion.blogspot.gr/p/blog-page_25.html Ó· ··ÓÙ‹ÛÂÙ ÛÙ· ÂÚˆÙ‹Ì·Ù·: ñ ¶ÔÈ· ÂÚ›Ô‰Ô ÁÈÓfiÙ·Ó ÙÔ ¤Ù·ÁÌ· ÙˆÓ ¯·ÚÙ·ÂÙÒÓ, fiˆ˜ ÂÚÈÁÚ¿ÊÂÙ·È ÛÙo ΛÌÂÓÔ; ¶ÔÈ· ÂÚ›Ô‰Ô˜ ÍÂÎÈÓ¿ Ì ÙËÓ ∫·ı·Ú¿ ¢Â˘Ù¤Ú·; ñ ΔÈ Â›Ó·È Ù· ÎÔ‡ÏÔ˘Ì·; ñ ΔÈ Â›Ó·È ÙÔ ÙÚÈÒ‰ÈÔ; ñ ¶ÔȘ Â›Ó·È ÔÈ ÙÚÂȘ ∫˘ÚȷΤ˜ ÙÔ˘ ΔÚȈ‰›Ô˘; ñ ΔÈ ÛËÌ·›ÓÂÈ Ë Ï¤ÍË ∞ÔÎÚÈ¿; ∂ÚÒÙËÛË 2Ë: ª¤Û· ÛÙ· ¤ıÈÌ· Ù˘ ∫·ı·Ú¿˜ ¢Â˘Ù¤Ú·˜ ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÔÓÙ·È Î·È ·ÚÎÂÙ¿ ‰ÚÒÌÂÓ· Ô˘ Á›ÓÔÓÙ·È Û ‰È¿ÊÔÚ˜ ÂÚÈÔ¯¤˜ Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜. ¡· ÂÚÈÁÚ¿„ÂÙ ÌÂÚÈο, ·ÊÔ‡ ‰Â›Ù ÙËÓ ÈÛÙÔÛÂÏ›‰·: http://www.kentrolaografias.gr/default.asp?V_DOC_ID=2381 Î·È http://www.istorikathemata.com/2012/02/blog-post_27.html °È· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·, ÛÙȘ ÂÍ‹˜ ÂÚÈÔ¯¤˜: £Ú¿ÎË, ∑¿Î˘ÓıÔ˜, ™Î‡ÚÔ˜, °·Ï·Í›‰È, £‹‚·, ™¤ÚÚ˜, πˆ¿ÓÓÈÓ·, ÛԘ. ∂ÚÒÙËÛË 3Ë: √ £ÂÔ‰ˆÚ¿Î˘ ¤ÁÚ·„ ÙÔ ÙÚ·ÁÔ‡‰È «Ã·ÚÙ·ÂÙÔ›». ∞ÎÔ‡ÛÙ ÙÔ ÛÙË ‰È‡ı˘ÓÛË: http://www.youtube.com/watch?v=pSujHbm-rG8 ŒÂÈÙ· Ó· ·Ó·Ê¤ÚÂÙ ٷ ‚·ÛÈο ̤ÚË ÙÔ˘ ¯·ÚÙ·ÂÙÔ‡: http://www.tovima.gr/relatedarticles/article/?aid=96719 ∂›Û˘, ‰Â›Ù ÏËÚÔÊÔڛ˜ ÁÈ· ÙËÓ Î·Ù·Û΢‹ ÙÔ˘ ¯·ÚÙ·ÂÙÔ‡ ÛÙË ‰È‡ı˘ÓÛË: http://soulouposeto.blogspot.gr/2011/01/blog-post_16.html, ·ÏÏ¿ Î·È ÛÙËÓ Ú¿ÍË ¤Ó· ‚›ÓÙÂÔ ÛÙË ‰È‡ı˘ÓÛË: http://www.youtube.com/ watch?v=-Glrekm3whc Î·È ÚÔÛ·ı‹ÛÙ ӷ ÊÙÈ¿ÍÂÙÂ Î·È ÂÛ›˜ ¤Ó·Ó ¯·ÚÙ·ÂÙfi Ì ÙË ‚Ô‹ıÂÈ· ÙÔ˘ ηıËÁËÙ‹ Ù˘ Ù¯ÓÔÏÔÁ›·˜ Î·È ÙˆÓ ÂÈηÛÙÈÎÒÓ. ∫·Ï‹ ÂÈÙ˘¯›·!!!
£EO¢øPA KOTPO§OY
185
ÕÏϘ ¯Ú‹ÛÈ̘ ÈÛÙÔÛÂÏ›‰Â˜ ÁÈ· ÙËÓ Î·Ù·Û΢‹ ÙÔ˘ ·ÂÙÔ‡ ›ӷÈ: http://www.tovima.gr/relatedarticles/article/?aid=96719 http://www.matia.gr/5/52/52_1_4.html www.youtube.com/watch?v=gjDF0thw2Uo º‡ÏÏÔ ÂÚÁ·Û›·˜ 4Ô ∂ÚÒÙËÛË 1Ë: ΔÔ ¤ıÈÌÔ ÙÔ˘ ÂÙ¿ÁÌ·ÙÔ˜ ÙˆÓ ¯·ÚÙ·ÂÙÒÓ ‰È·ÙËÚÂ›Ù·È Î·È ÛÙËÓ ÂÔ¯‹ Ì·˜. ∞fi Ô‡ ÚÔ‹Ïı ÙÔ ¤ıÈÌÔ ÙÔ˘ ÂÙ¿ÁÌ·ÙÔ˜ ÙÔ˘ ¯·ÚÙ·ÂÙÔ‡ Î·È ÔȘ ¯ÒÚ˜ ÂËÚ¤·ÛÂ; ¢Â›Ù ÙË ‰È‡ı˘ÓÛË: http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A7%CE%B1%CF%81%CF%84%CE %B1%CE%B5%CF%84%CF%8C%CF%82 ). °Ú¿„Ù ϛÁ· ÏfiÁÈ· ÁÈ· ÙËÓ ÈÛÙÔÚ›· ÙˆÓ ¯·ÚÙ·ÂÙÒÓ, ·›ÚÓÔÓÙ·˜ ÏËÚÔÊÔڛ˜ Î·È ·fi ÙË ‰È‡ı˘ÓÛË: http://www.istorikathemata.com/2011/03/blogpost_07.html. ¢Â›ÙÂ Î·È ÙÔ ‚›ÓÙÂÔ, ÛÙË ‰È‡ı˘ÓÛË: http://www.youtube.com/watch?v=NMKL9HKKV68&feature=related ¢Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ· 1Ë ∞fi ÙÔ ™Ô˘‰·ÛÙ‹ÚÈÔ ¡¤Ô˘ ∂ÏÏËÓÈÛÌÔ‡ Î·È ÛÙË ‰È‡ı˘ÓÛË: http://www.snhell.gr/anthology/content.asp?id=135&author_id=38, Ó· ‰È·‚¿ÛÂÙ ÔÏfiÎÏËÚÔ ÙÔ ·fiÛ·ÛÌ· Ù˘ «¶·Úfi‰Ô˘» Ô˘ ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È ÛÙË ™Ì‡ÚÓË. (ŸÏÔ ÙÔ ¤ÚÁÔ ‰È·‰Ú·Ì·Ù›˙ÂÙ·È ÛÙ· 1902, Ì ÂÍ·›ÚÂÛË ¤Ó· ÂÌ‚fiÏÈÌÔ ÙÌ‹Ì· ÛÙÔ Ì¤ÛÔÓ ÙÔ˘ ‚È‚Ï›Ô˘, ÙËÓ «¶¿ÚÔ‰Ô», fiÔ˘ ¤Ó· ·fi Ù· ·È‰È¿ Ù˘ Ï·˚΋˜ Û˘ÓÔÈΛ·˜ Î·È ÚfiÛÊ˘Á·˜ È· ÛÙËÓ ∞ı‹Ó· ÙÔ˘ 1962 ·ÊËÁÂ›Ù·È ÙËÓ Î·Ù·ÛÙÚÔÊ‹ Ù˘ fiÏ˘ ÙÔ 1922. ∏ «¶¿ÚÔ‰Ô˜» Â›Ó·È ¤Ó· ·fi Ù· ÈÔ Û˘ÁÎÏÔÓÈÛÙÈο ΛÌÂÓ· Ô˘ ¤¯Ô˘Ó ÁÚ·ÊÙ› ÁÈ· ÙËÓ ªÈÎÚ·ÛÈ·ÙÈ΋ ∫·Ù·ÛÙÚÔÊ‹). ¢Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ· 2Ë ¢È·‚¿ÛÙ ÙÔ Ì˘ıÈÛÙfiÚËÌ· ÙÔ˘ ∫·ÏÂÓÙ ÃÔÛÂ˚ÓÈ «Ã·ÚÙ·ÂÙÔ› ¿Óˆ ·fi ÙËÓ fiÏË» ‹ ‰Â›Ù ÙËÓ Ù·ÈÓ›·. ¶·Ú·Ù›ıÂÙ·È Ë ˘fiıÂÛË: «√ Ó·Úfi˜ ∞Ì›Ú ˙ÂÈ ÛÙËÓ ∫·ÌÔ‡Ï Ì ÙÔÓ ÛÙÔÚÁÈÎfi ·ÏÏ¿ ·˘ÛÙËÚfi ·Ù¤Ú· ÙÔ˘. ∞ÔÊ·ÛÈṲ̂ÓÔ˜ Ó· ÙÔ˘ ·Ô‰Â›ÍÂÈ ÙËÓ ·Í›· ÙÔ˘, ·›ÚÓÂÈ Ì¤ÚÔ˜ Û' ¤Ó·Ó ·Ú·‰ÔÛÈ·Îfi ·ÁÒÓ· ÌÂ
186
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
¯·ÚÙ·ÂÙÔ‡˜. √ ÷ۿÓ, ÈÛÙfi˜ Ê›ÏÔ˜ Î·È ˘ËÚ¤Ù˘ ÙÔ˘, Â›Ó·È Úfiı˘ÌÔ˜, fiˆ˜ ¿ÓÙ·, Ó· ÙÔÓ ‚ÔËı‹ÛÂÈ. ∫·Ó¤Ó· ·' Ù· ‰˘Ô ·ÁfiÚÈ· fï˜ ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û ӷ ÚԂϤ„ÂÈ fiÙÈ ·˘Ùfi Ô˘ ı· Û˘Ó¤‚·ÈÓ ÛÙÔÓ Ã·Û¿Ó ÂΛÓÔ ÙÔ ·fiÁÂ˘Ì· ÙÔ˘ ·ÁÒÓ· ı· ¿ÏÏ·˙ ÁÈ· ¿ÓÙ· ÙË ˙ˆ‹ ÙÔ˘˜. ªÂÙ¿ ÙËÓ ÂÈÛ‚ÔÏ‹ ÙˆÓ ƒÒÛˆÓ Î·È ÙË Ê˘Á‹ ÙÔ˘ ∞Ì›Ú ÛÙËÓ ∞ÌÂÚÈ΋, Ô Ó·Úfi˜ ∞ÊÁ·Ófi˜ ı· Û˘ÓÂȉËÙÔÔÈ‹ÛÂÈ fiÙÈ Î¿ÔÈ· ̤ڷ ı· ·Ó·ÁηÛÙ› Ó· ÂÈÛÙÚ¤„ÂÈ ÛÙËÓ ·ÙÚ›‰· ÙÔ˘ ÌfiÓÔ Î·È ÌfiÓÔ ÁÈ· Ó· ‚ÚÂÈ ·˘Ùfi Ô˘ ‰ÂÓ ÌÔÚ› Ó· ÙÔ˘ ¯·Ú›ÛÂÈ Ô Î·ÈÓÔ‡ÚÁÈÔ˜ ÎfiÛÌÔ˜ ÙÔ˘: ÙË Ï‡ÙÚˆÛË. ªÈ· ÈÛÙÔÚ›· ı˘Û›·˜, ÚÔ‰ÔÛ›·˜ Î·È ·ÓıÚˆ›ÓˆÓ Û¯¤ÛÂˆÓ Ì ÊfiÓÙÔ ÙËÓ πÛÙÔÚ›· ÙÔ˘ ∞ÊÁ·ÓÈÛÙ¿Ó. ΔÔ ·ÁÎfiÛÌÈÔ ÌÂÛÙ Û¤ÏÂÚ, Ô˘ ΢ÎÏÔÊÔÚ› Û 43 ÁÏÒÛÛ˜ Î·È ¤¯ÂÈ Ô˘Ï‹ÛÂÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ·fi ÂÙ¿ ÂηÙÔÌ̇ÚÈ· ·ÓÙ›Ù˘·, ÙÒÚ· Î·È Û ÎÈÓËÌ·ÙÔÁÚ·ÊÈ΋ Ù·ÈÓ›· ·fi ÙËÓ UIP».
¢ÈÎÙ˘ÔÁÚ·Ê›· http://soulouposeto.blogspot.gr/2011/01/blog-post_16.html (ηٷÛ΢¤˜). http://mavropinakas2010.blogspot.com/2010/02/blog-post.html («Δ· ÙÛÂÚΤÓÈ·»). http://www.youtube.com/watch?v=TIdK4Ccsjko (√. ∂χÙË, «√ ªÈÎÚfi˜ ¡·˘Ù›ÏÔ˜») http://www.youtube.com/watch?v=pSujHbm-rG8 (ª. £ÂÔ‰ˆÚ¿Î˘, «√È ¯·ÚÙ·ÂÙÔ›»). h t t p : / / w w w. g o o g l e . g r / s e a r c h ? q = % C F % 8 7 % C E % B 1 % C F % 8 1 % C F % 84%CE%B1%CE%B5%CF%84%CE%BF%CE%B9&hl=el&rlz=1T4RNQN_elGR466 GR467&tbm=isch&prmd=imvns&source=lnms&ei=UCEbT42OGcrE8QOI0qHFCw&s a=X&oi=mode_link&ct=mode&cd=2&ved=0CCkQ_AUoAQ&biw=1366&bih=532 (ÂÈÎfiÓ˜ ¯·ÚÙ·ÂÙÒÓ). http://siteseeing.gr/2010/11/%CF%84%CE%BF-%CF%86% CE%B5%CF%83%CF%84%CE%B9%CE%B2%CE%AC%CE%BB%CF%84%CE%BF%CF%85 %CE%B3%CE%B9%CE%B3%CE% AC%CE%BD%CF%84%CE%B9%CE%BF%CF%85-%CF% 87%CE%B1%CF%81%CF%84%CE%B1%CE%B5%CF%84%CE%BF%CF%8D/ (ÊÂÛÙÈ‚¿Ï ¯·ÚÙ·ÂÙÔ‡). http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A7%CE%B1%CF%81%CF%84% CE%B1%CE%B5%CF%84%CF%8C%CF%82 (¯·ÚÙ·ÂÙfi˜ μÈÎÈ·›‰ÂÈ·). h t t p : / / w w w. y o u t u b e . c o m / w a t c h ? v = N M K L 9 H K K V 6 8 & f e a t u r e = related (¯ÂÈÚÔÔ›ËÙÔÈ ¯·ÚÙ·ÂÙÔ›).
£EO¢øPA KOTPO§OY
187
http://www.tovima.gr/relatedarticles/article/?aid=96719 (ηٷÛ΢‹ ¯·ÚÙ·ÂÙÒÓ). http://www.youtube.com/watch?v=-Glrekm3whc (ηٷÛ΢‹ ¯·ÚÙ·ÂÙÒÓ). http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CE%B1%CE%B8%CE% B1%CF%81%CE%AC_%CE%94%CE%B5%CF%85%CF%84%CE%AD%CF%81 %CE%B1 (∫·ı·Ú¿ ¢Â˘Ù¤Ú·) http://www.kentrolaografias.gr/default.asp?V_DOC_ID=2381 (¤ıÈÌ· ∞ÔÎÚÈ¿˜). http://www.youtube.com/watch?v=mw3UVFEZrQA (Á·˚Ù·Ó¿ÎÈ). http://educandus.forumotion.com/t2167-topic ( ∏ ̤ڷ ÙˆÓ ¯·ÚÙ·ÂÙÒÓ). http://www.snhell.gr/anthology/content.asp?id=135&author_id=38 http://www.matia.gr/5/52/52_1_4.html (ηٷÛ΢‹ ¯·ÚÙ·ÂÙÒÓ).
188
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
ÃÈÔ‡ÌÔÚ Î·È Û¿ÙÈÚ· ÛÙË §ÔÁÔÙ¯ӛ· - £¤·ÙÚÔ. «√ ÿÛ˘» Î·È Ô «¢ÔÓ ∫ȯÒÙ˘»* ™ÔÊ›· ª·Î‹, ºÈÏfiÏÔÁÔ˜, 1Ô ∂¶∞§ ªÂÛÔÏÔÁÁ›Ô˘
ΔÔ ¯ÈÔ‡ÌÔÚ ÛÙË ‰È‰·Ûηϛ· Î·È ÛÙËÓ Ù¿ÍË Â›Ó·È ¤Ó· Û¯ÂÙÈο ¿ÁÓˆÛÙÔ ı¤Ì· ÛÙËÓ ÂÏÏËÓÈ΋ ‰È‰·Ûηϛ·. «∂›Ó·È ·Ï‹ıÂÈ· fiÙÈ ·ÎfiÌ· Î·È Û‹ÌÂÚ· ÔÏÏÔ› ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎÔ› ·ÔʇÁÔ˘Ó ÙÔ ¯ÈÔ‡ÌÔÚ ÂÂȉ‹ ıˆÚÔ‡Ó ÙË ‰È‰·Ûηϛ· ˆ˜ “ÛÔ‚·Ú‹ ˘fiıÂÛË” ‹ ÂÂȉ‹ ÊÔ‚Ô‡ÓÙ·È fiÙÈ ı· ¯¿ÛÔ˘Ó ÙÔÓ ¤ÏÂÁ¯Ô Ù˘ Ù¿Í˘ ‹ ·ÎfiÌ· ÂÂȉ‹ ‰ÂÓ ¤¯Ô˘Ó Û˘ÓÂȉËÙÔÔÈ‹ÛÂÈ ÙËÓ ·Í›· Î·È ÙË ÛËÌ·Û›· ÙÔ˘»(1), ·Ú·ÙËÚ› o I. ∂. ¶˘ÚÁȈٿ΢. ŸÛÔÓ ·ÊÔÚ¿ Ù· ÂÏÏËÓÈο ‰Â‰Ô̤ӷ, ÙÔ ›‰ÈÔ ÙÔ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi Û‡ÛÙËÌ· ÂÍÔ‚ÂÏ›˙ÂÈ Ì ÏÈÁfiÙÂÚÔ ‹ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ Û·Ê‹ ÙÚfiÔ ÙÔ ¯ÈÔ‡ÌÔÚ ·fi ÙË ÁψÛÛÈ΋ ‰È‰·Ûηϛ·. ∞ÔÙÂÏ› ÎÔÈÓ‹ ‰È·›ÛÙˆÛË ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎÒÓ (¢·Ì¿Û¯Ë-ªÈÎÚÔ‡ 2004, °ÈÔ‡Ú˘ 2005) fiÙÈ ÁÈ· ÙË ‰È‰·Ûηϛ· Ù˘ ÁÏÒÛÛ·˜ (Î·È Ù˘ ÏÔÁÔÙ¯ӛ·˜) ÂÈϤÁÔÓÙ·È Î·Ù¿ ·ÚÈÔ ÏfiÁÔ ÛÔ‚·Ú¿ ΛÌÂÓ·: ÌÔÏÔÓfiÙÈ ÙÔ ¯ÈÔ‡ÌÔÚ «Î·Ù¤¯ÂÈ ÛËÌ·ÓÙÈ΋ ı¤ÛË ÛÙË ˙ˆ‹ ÙˆÓ ÂÊ‹‚ˆÓ Î·È ·ÔÙÂÏ› ·Ó·fiÛ·ÛÙÔ Ì¤ÚÔ˜ ÙÔ˘ ÙÚfiÔ˘ ÙÔ˘˜ Ó· ·ÓÙÈÏ·Ì‚¿ÓÔÓÙ·È ÙÔÓ ÎfiÛÌÔ» (°ÈÔ‡Ú˘ 2005: 65), ÛÙ· Û¯ÔÏÈο ÂÁ¯ÂÈÚ›‰È· ÂÚȤ¯ÔÓÙ·È Î·ÙÂÍÔ¯‹Ó ΛÌÂÓ· Ì ÛÔ‚·Ú¿ (¤ˆ˜ ÙÚ·ÁÈο) ı¤Ì·Ù· ‹ ·fi ÙË ‰È‰·ÎÙ¤· ‡ÏË ·Ê·ÈÚÔ‡ÓÙ·È ¯ÈÔ˘ÌÔÚÈÛÙÈο ·ÔÛ¿ÛÌ·Ù· (¢·Ì¿Û¯Ë-ªÈÎÚÔ‡ 2004: 8Ø ‚Ï. ›Û˘ ÷ÓȈٿ΢ 2010: 105-108). 1Ô ª∂ƒ√™ √È ∑·Î˘ÓıÈÓ¤˜ ÔÌÈϛ˜ ŒÓ· Ï·˚Îfi ı·ÙÚÈÎfi ›‰Ô˜ Ù·˘ÙÈṲ̂ÓÔ Ì ÙËÓ ÂÚ›Ô‰Ô Ù˘ ·ÔÎÚÈ¿˜, Ì ·-
* [∏ ÂÈÛ‹ÁËÛË Î·È ÙÔ power point ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È ÛÙË ‰È‡ı˘ÓÛË: http://kales-praktikesfilologoi.blogspot.gr/2013/09/blog-post.html] (1) ¡›ÎÔ˜ π. ÷ÓȈٿ΢, ΔÔ ¯ÈÔ‡ÌÔÚ ÛÙË ‰È‰·Ûηϛ·, ¶ÚfiÏÔÁÔ˜ ÙÔ˘ ·ÚfiÓÙÔ˜ ‚È‚Ï›Ô˘, ÂΉ. ∂ÏÏËÓÈο °Ú¿ÌÌ·Ù·, ∞ı‹Ó· 2010.
™OºIA M¶AKH
189
‰È¿ÏÂÈÙË ˙ˆÓÙ·Ó‹ ·ÚÔ˘Û›· ÙÂÙÚ·ÎÔÛ›ˆÓ ÂÙÒÓ, Â›Ó·È ÔÈ ∑·Î˘ÓıÈÓ¤˜ ÔÌÈϛ˜. ∞˘Ù¤˜ ‹Ù·Ó ÌÈÎÚ¿ ı·ÙÚÈο ¤ÚÁ· Ì ı¤Ì·Ù· ·Ṳ́ӷ ·fi ÙËÓ Î·ıËÌÂÚÈÓfiÙËÙ· ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡. ∂ÚˆÙÈο, ÎÔÈÓˆÓÈο, ÈÛÙÔÚÈο, ¿ÓÙ· Ì ‰È¿ıÂÛË ÂÚÈ·ÈÎÙÈ΋. √È ·Ú·ÛÙ¿ÛÂȘ ‰›ÓÔÓÙ·Ó ·fi ÂÚ·ÛÈÙ¤¯Ó˜ ËıÔÔÈÔ‡˜ ÙˆÓ ¯ˆÚÈÒÓ ‹ ÙˆÓ Û˘ÓÔÈÎÈÒÓ Ù˘ fiÏ˘. £›·ÛÔÈ Ô˘ ÛÙÂϯÒÓÔ˘Ó ÌfiÓÔÓ ¿Ó‰Ú˜, Ô˘ ¤·È˙·Ó Î·È ÙÔ˘˜ Á˘Ó·ÈΛԢ˜ ÚfiÏÔ˘˜, ·Ú¿ÛÙ·ÈÓ·Ó Û ϷÙ›˜ Î·È Î·ÓÙÔ‡ÓÈ·. Δ· ÎÔÛÙÔ‡ÌÈ· ‡ÎÔÏÔ Ó· ‚ÚÂıÔ‡Ó (Ù· ηıËÌÂÚÈÓ¿ ÙÔ˘˜ ۯ‰fiÓ) Î·È ÙË ÛÎËÓÔÁÚ·Ê›· ›¯Â ·Ó·Ï¿‚ÂÈ Ë ·Ú¯ÈÙÂÎÙÔÓÈ΋ Ù˘ ∑·Î‡ÓıÔ˘. √È ∑·Î˘ÓıÈÓ¤˜ ÔÌÈϛ˜ ÂËÚ¿ÛÙËÎ·Ó ÙfiÛÔ ·fi ÙËÓ ∫ÚËÙÈ΋ ÁÚ·ÌÌ·Ù›· fiÛÔ Î·È ·fi ÙËÓ πÙ·ÏÈ΋ ı·ÙÚÈ΋ ·Ú¿‰ÔÛË ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡. √È ∫ÚËÙÈÎÔ› ÚfiÛÊ˘Á˜, Ô˘ ‹Úı·Ó Î·È ÛÙË ∑¿Î˘ÓıÔ ÙÔ ¤ÙÔ˜ 1669, ÌÂÙ¿ ÙËÓ ÙÒÛË ÙÔ˘ ÿӉ·Î· ·fi ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜, ¤ÊÂÚ·Ó Ì·˙› ÙÔ˘˜ - ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ¿ÏÏˆÓ - Î·È Ù· ¤ÚÁ· ÙÔ˘ ÎÚËÙÈÎÔ‡ ı¿ÙÚÔ˘. ∞˘Ù,¿ ‰È·Û΢·Ṳ̂ӷ ¿ÓÙÔÙ ηٿÏÏËÏ· ÛÙÔ ˙·Î˘ÓıÈÓfi ÁψÛÛÈÎfi ȉ›ˆÌ·, ‰›‰ÔÓÙ·Ó ÛÙȘ ˘·›ıÚȘ Ï·˚Τ˜ ·Ú·ÛÙ¿ÛÂȘ. √ ηÏÔ‰Ô˘ÏÂ̤ÓÔ˜ ‰ÂηÂÓÙ·Û‡ÏÏ·‚Ô˜ ÛÙ›¯Ô˜ ÙˆÓ ÌÂÁ¿ÏˆÓ ∫ÚËÙÈÎÒÓ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÒÓ, fiˆ˜ ÙÔ˘ μÈÙÛ¤ÓÙ˙Ô˘ ∫ÔÚÓ¿ÚÔ˘, ÙÔ˘ °ÂˆÚÁ›Ô˘ ÃÔÚÙ¿Ù˙Ë, Î.Ï. ı· ‚ÔËı‹ÛÂÈ Î·È ı· ÂÌÓ‡ÛÂÈ Ôχ ÙÔ˘˜ Ï·˚ÎÔ‡˜ ÔÈËÙ¿‰Â˜ ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡ Ù˘ ∑·Î‡ÓıÔ˘. ◊Ù·Ó Û·ÊÒ˜ ÂËÚ·Ṳ̂ÓÔÈ Î·È ·fi ÙËÓ ÈÙ·ÏÈ΋ commedia dell'arte (£¤·ÙÚÔ ÙÔ˘ ‰ÚfiÌÔ˘). ŸÙ·Ó ÔÈ ‚ÂÓÂÙÛÈ¿ÓÔÈ Î·Ù¤ÎÙËÛ·Ó ÙÔ ÓËÛ›, ¤ÊÂÚ·Ó Ì·˙› Î·È ÙȘ Û˘Ó‹ıÂȤ˜ ÙÔ˘˜. √È Â˘ÁÂÓ›˜ ‰È·ÛΤ‰·˙·Ó ÛÙ· ·Ï¿ÙÈ· ÙÔ˘˜ Ì ÙËÓ ÔÚÁ¿ÓˆÛË ı·ÙÚÈÎÒÓ ·Ú·ÛÙ¿ÛˆÓ. Δ·˘Ùfi¯ÚÔÓ· fï˜ Ô ·Ïfi˜ Ï·fi˜, ¤¯ÔÓÙ·˜ ÙËÓ ‰È¿ıÂÛË ÁÈ· ÂÎÙfiÓˆÛË Î·È ‰È·ÛΤ‰·ÛË, ÔÚÁ¿ÓˆÓ ÙȘ ‰ÈΤ˜ ÙÔ˘. £· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ÛÂÈ ÏÔÈfiÓ, ÙÔ §·˚Îfi ∑·Î˘ÓıÈÓfi £¤·ÙÚÔ, ÙË ˙·Î˘ÓıÈÓ‹ √ÌÈÏ›·. ¶ÂÚȯfiÌÂÓÔ ÙˆÓ √ÌÈÏÈÒÓ ‹Ù·Ó Î·È Â›Ó·È Û‡Á¯ÚÔÓ· ÎÔÈÓˆÓÈο ÂÚÈÛÙ·ÙÈο, ‰È·ÓıÈṲ̂ӷ ¿ÓÙÔÙ Ì Ôχ ¯ÈÔ‡ÌÔÚ Î·È ÙÔÔıÂÙË̤ӷ ÛÙȘ ·ÓÙÈÏ‹„ÂȘ ÙÔ˘ Ï·Ô‡. ∞›ı·Ó· ÔÓfiÌ·Ù· ·ÊÔÚÔ‡Û·Ó ÚfiÛˆ· Ù˘ √ÌÈÏ›·˜. ™·ÓÈfiÙÂÚ· ÙÔ ÂÚȯfiÌÂÓÔ ÙˆÓ √ÌÈÏÈÒÓ ‹Ù·Ó ËÚˆÈÎfi ‹ ‰Ú·Ì·ÙÈÎfi, ÚÔÊ·ÓÒ˜ ÏfiÁˆ Ù˘ ͤÓ˘ ‹ ÏfiÁÈ·˜ ·Ú¿‰ÔÛ˘ ‹ ÙˆÓ ÂοÛÙÔÙÂ, ηٿ ηÈÚÔ‡˜, ηٷÛÙ¿ÛÂˆÓ Î·È ··ÈÙ‹ÛˆÓ. √ ÛÎÔfi˜ Ù˘ √ÌÈÏ›·˜ Ô˘ ‰È·ÎÚÈÓfiÙ·Ó, fiˆ˜ ›·ÌÂ, ÁÈ· ÙÔ ËÁ·›Ô Û·Ù˘ÚÈÎfi Ù˘ ÛÙÔȯ›Ô, ‹Ù·Ó ÙȘ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ˜ ÊÔÚ¤˜, ÂÎÙfi˜ ·fi ‰È·ÛΉ·ÛÙÈÎfi˜, Î·È ‰È‰·ÎÙÈÎfi˜. ∏ √ÌÈÏ›· ·ÎfiÌ· ‹Ù·Ó Ì›· ¢ηÈÚ›· ÂÙ‹ÛÈ·˜ ÎÔÈÓˆÓÈ΋˜ ÎÚÈÙÈ΋˜, Ô˘ ‰ÈÓfiÙ·Ó Û·Ó ¤Ó· ‰Èη›ˆÌ· ÛÙÔ Ï·fi ηٿ ÙËÓ ÂÚ›Ô‰Ô ÙÔ˘ ηÚÓ·‚·ÏÈÔ‡, ·fi ÙËÓ ÂοÛÙÔÙ ÂÍÔ˘Û›·(2). (2) ∑‹ÛÈÌÔ˜ Ã. ™˘ÓÔ‰ÈÓfi˜, √ ÔÈËÙ‹˜ ¢ËÌ‹ÙÚÈÔ˜ ¢. °Ô˘˙¤Ï˘, √ ÿÛ˘ (ΔÔ Ù˙¿ÎˆÌ· Î·È ÙÔ ÊÙÈ¿ÛÈÌÔÓ), ∫ÚÈÙÈ΋ ¤Î‰ÔÛË, ÂΉ. øηӛ‰·, ∞ı‹Ó· 1997, ÛÛ. 21-41.
190
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
™ÙȘ √ÌÈϛ˜, fiˆ˜ ÚԷӷʤڷÌÂ, ¤·È˙·Ó ¿ÓÙ· ÂÚ·ÛÈÙ¤¯Ó˜ ËıÔÔÈÔ› ÚÔÂÚ¯fiÌÂÓÔÈ ·fi Ù· Ï·˚ο ÛÙÚÒÌ·Ù·, fiˆ˜ ÁˆÚÁÔ›, ¤ÌÔÚÔÈ Î·È Ù¯ӛÙ˜. √È ÚÔÂÙÔÈ̷ۛ˜ Î·È ÔÈ Úfi‚˜ ÁÈ· ÙȘ √ÌÈϛ˜ ÍÂÎÈÓÔ‡Û·Ó Ôχ ÂÓˆÚ›˜. √È Ï·˚ÎÔ› ı·ÙÚ›ÓÔÈ Ì·˙‡ÔÓÙ·Ó Û ٷ‚¤ÚÓ˜, Û ̷Á·˙È¿ Î·È Û ̷Á¤ÚÈη Î·È ÌÔ›Ú·˙·Ó ÙÔ˘˜ ÚfiÏÔ˘˜. TȘ ÈÔ ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ Ë ‰Ô˘ÏÂÈ¿ ‹Ù·Ó Û˘ÏÏÔÁÈ΋ Î·È Ô Î·ı¤Ó·˜ ÊÚfiÓÙÈ˙ ÁÈ· ÙÔ ‰ÈÎfi ÙÔ˘ ÚfiÏÔ. À‹Ú¯·Ó fï˜ Î·È ÌÂÚÈÎÔ› Ô˘ ›¯·Ó ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË Â›Ú· Î·È ‰ÈfiÚıˆÓ·Ó ÙÔ˘˜ ¿ÏÏÔ˘˜, ·Ó Î·È Î¿ÙÈ Ù¤ÙÔÈÔ ‹Ù·Ó ÂÚÈÙÙfi, ÌÈ· Î·È ÔÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ ∑·Î˘ÓıÈÓÔ› ÁÓÒÚÈ˙·Ó ·ã ¤Íˆ Ù· ΛÌÂÓ· ÙˆÓ √ÌÈÏÈÒÓ ·fi ÙȘ ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ Ô˘ ÙȘ ›¯·Ó ·ÎÔ‡ÛÂÈ(3). ™ÙȘ ·Ú·ÛÙ¿ÛÂȘ -ÙÔ ·Ó·Ê¤Ú·Ì ‹‰Ë- ¤·ÈÚÓ·Ó Ì¤ÚÔ˜ ÌfiÓÔ ¿ÓÙÚ˜, Ô˘ ˘Ô‰‡ÔÓÙ·Ó Î·È ÙÔ˘˜ Á˘Ó·ÈΛԢ˜ ÚfiÏÔ˘˜, fiˆ˜ ÁÈÓfiÙ·Ó Û fiÏË ÙËÓ ∂˘ÚÒË ˆ˜ ÙȘ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ 17Ô˘ ·ÈÒÓ·. °È· ÙÔ˘˜ ÚfiÏÔ˘˜ ‰È¿ÏÂÁ·Ó Ó¤Ô˘˜ Û˘Ó‹ıˆ˜ Ì οˆ˜ „ÈÏfiÙÂÚË ÊˆÓ‹ Î·È Ô˘ ›¯·Ó ÙË ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ· Ó· οÓÔ˘Ó Î·È ÙȘ ··Ú·›ÙËÙ˜ Á˘Ó·ÈΛ˜ ÎÈÓ‹ÛÂȘ, Ô˘ ÙÔ ı·ÙÚÈÎfi ¤ÚÁÔ ··ÈÙÔ‡ÛÂ. √ ÿÛ˘ ÙÔ˘ ¢ËÌ‹ÙÚË °Ô˘˙¤ÏË Â›Ó·È ·fi Ù· ηχÙÂÚ· ¤ÚÁ· ÙÔ˘ ˙·Î˘ÓıÈÓÔ‡ Ï·˚ÎÔ‡ ı¿ÙÚÔ˘ ÛÙËÓ ÚÒÙË ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÈ΋ ÙÔ˘ ÂÚ›Ô‰Ô. μÈÔÁÚ·ÊÈÎfi ÛËÌ›ˆÌ· ÙÔ˘ ¢ËÌËÙÚ›Ô˘ °Ô˘˙¤ÏË √ ¢ËÌ‹ÙÚÈÔ˜ °Ô˘˙¤Ï˘ ÁÂÓÓ‹ıËΠÙÔ 1774 ÛÙË ∑¿Î˘ÓıÔ. ∂ÓıÔ˘ÛÈ҉˜ Î·È ·Ó‹Û˘¯Ô Ó‡̷, ÙÔ 1793 ¤ÁÈÓ ̤ÏÔ˜ Ù˘ §¤Û¯Ë˜ ∫·ÚÌ·ÓÈfiψÓ, Ô˘ ›‰Ú˘ÛÂ Ô ÙfiÙ °¿ÏÏÔ˜ ÚfiÍÂÓÔ˜ ÛÙË ∑¿Î˘ÓıÔ Constantine - Hyacinte Guys. ªÂÙ¿ ÙËÓ ÙÒÛË ÙÔ˘ ¡·ÔϤÔÓÙ· ¤Ê˘Á ÛÙË μÂÓÂÙ›· Î·È ·fi ÂΛ ÛÙËÓ ΔÂÚÁ¤ÛÙË, fiÔ˘ ·Û¯ÔÏ‹ıËΠ̠ÊÈÏÔÏÔÁÈΤ˜ ÌÂϤÙ˜ Î·È ÌÂÙ·ÊÚ¿ÛÂȘ Î·È ÂÚÁ¿ÛÙËΠˆ˜ ‰¿ÛηÏÔ˜ ÛÙÔ Û¯ÔÏÂ›Ô Ù˘ ÂÏÏËÓÈ΋˜ ·ÚÔÈΛ·˜, Û ۛÙÈ· ÂÏÏ‹ÓˆÓ ÂÌfiÚˆÓ Î·È ÛÙË Û¯ÔÏ‹ Scuole Reali. ΔÔ 1819 Ì˘‹ıËΠÛÙËÓ ºÈÏÈ΋ ∂Ù·ÈÚ›· Î·È Ì ÙËÓ ¤Ó·ÚÍË Ù˘ ÂÏÏËÓÈ΋˜ ·ӿÛÙ·Û˘ ÛÙ¿ÏıËΠ·Ú¯Èο ÛÙË ∑¿Î˘ÓıÔ, fiÔ˘ ÛÙÚ·ÙÔÏfiÁËÛÂ Û˘Ì·ÙÚÈÒÙ˜ ÙÔ˘ Î·È ¤Ú·Û ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ. ◊Ù·Ó ÊÏÔÁÂÚfi˜ ·ÙÚÈÒÙ˘ Ì ÏÔ‡ÛÈ· ‰Ú¿ÛË ÛÙÔÓ ∞ÁÒÓ· Ù˘ ∞ÓÂÍ·ÚÙËÛ›·˜. ªÂÙ¿ ÙË ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· ÙÔ˘ ÚÒÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ ÎÚ¿ÙÔ˘˜, ·Ó¤Ï·‚ ‰ÈηÛÙÈο ·ÍÈÒÌ·Ù· Î·È Û˘ÌÌÂÙ›¯Â ÂÓÂÚÁ¿ ÛÙȘ ÔÏÈÙÈΤ˜ ÂÍÂÏ›ÍÂȘ, ·Ú·ÈÙ‹ıËÎÂ, ˆÛÙfiÛÔ, ÌÂÙ¿ ·fi ·Ú·¯ÒÚËÛË Á·ÈÒÓ ÛÙÔ fiÓÔÌ¿ ÙÔ˘ ÛÙÔÓ ¶‡ÚÁÔ ∏Ï›·˜ ·fi (3) ¡Ù›ÓÔ˜ ∫ÔÓfiÌÔ˜, «ΔÔ Ï·˚Îfi ı¤·ÙÚÔ ÛÙË ∑¿Î˘ÓıÔ», ∂Ù·ÓËÛȷο ʇÏÏ·, Ê˘Ï. 4, ∑¿Î˘ÓıÔ˜, ¡Ô¤Ì‚ÚÈÔ˜ 1946, ÛÛ. 71-73.
™OºIA M¶AKH
191
ÙËÓ Â·Ó·ÛÙ·ÙÈ΋ ΢‚¤ÚÓËÛË, ˆ˜ ¤Ó‰ÂÈÍË ·Ó·ÁÓÒÚÈÛ˘ Ù˘ ÚÔÛÊÔÚ¿˜ ÙÔ˘ ÛÙÔÓ ∞ÁÒÓ·. ∂Λ ·ÔÛ‡ÚıËΠˆ˜ ÙÔ ı¿Ó·Ùfi ÙÔ˘, ÙÔ 1843(4). √ ÿÛ˘, ÚˆÙÔ΢ÎÏÔÊfiÚËÛ ÙÔ 1790 Î·È Û ‰Â‡ÙÂÚË, ·Ó·ıˆÚË̤ÓË Î·È Û˘ÌÏËڈ̤ÓË ÌÔÚÊ‹, ÙÔ 1795, fiÙ·Ó Ô °Ô˘˙¤Ï˘ ‹Ù·Ó ÌfiÏȘ ‰ÂηԯÙÒ ¯ÚfiÓˆÓ. £ÂˆÚÂ›Ù·È ˆ˜ ¤Ó· ·fi Ù· ÈÔ ÛËÌ·ÓÙÈο ¤ÚÁ· ÙÔ˘ ÓÂÔÂÏÏËÓÈÎÔ‡ ı¿ÙÚÔ˘. ∫˘Ú›ˆ˜ ÂӉȷʤÚÂÈ ÁÈ· ÙË ÁÏÒÛÛ· ÙÔ˘, Ë ÔÔ›· ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙ÂÈ ¤ÓÙÔÓ· ÙÔ ÛÙÔÈ¯Â›Ô ÙÔ˘ ÂÙ·ÓËÛÈ·ÎÔ‡ ȉÈÒÌ·ÙÔ˜, ÙÔ˘˜ Ù‡Ô˘˜ ÙˆÓ ËÚÒˆÓ, ÙË Û·ÙÈÚÈ΋ ÙÔ˘ ‰È¿ıÂÛË Î·È ÙË ÛÙÈ¯Ô˘ÚÁ›· ÙÔ˘. ∂ȉÈÎfiÙÂÚ· ÙÔÔıÂÙÂ›Ù·È ·Ê' ÂÓfi˜ ÛÙÔ Ù¤ÏÔ˜ Ù˘ ÎÚËÙÔÂÙ·ÓËÛȷ΋˜ ·Ú¿‰ÔÛ˘ ÛÙÔ ¯ÒÚÔ Ù˘ Έ̈‰›·˜ Î·È ·Ê' ÂÙ¤ÚÔ˘ ˆ˜ ··Ú¯‹ Ù˘ ËıÔÁÚ·ÊÈ΋˜ ÂÏÏËÓÈ΋˜ Έ̈‰›·˜ ÙÔ˘ 19Ô˘ ·ÈÒÓ·. ¶ÏËÚÔÊÔڛ˜ ·Ó·Ê¤ÚÔ˘Ó ˆ˜ ·Ú·ÛÙ¿ıËΠÁÈ· ÚÒÙË ÊÔÚ¿ ÙÔ 1800 ÛÙË ∑¿Î˘ÓıÔ Î·Ù¿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· Ù˘ ∞ÔÎÚÈ¿˜, ÂÓÒ ‹‰Ë ·fi ÙÔ 1795 ÛÎËÓ¤˜ ÙÔ˘ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ‹ıËÎ·Ó ˆ˜ «ÔÌÈϛ˜» Û ·ÔÎÚÈ¿ÙÈΘ ÁÈÔÚÙ¤˜ ·fi ÂÚ·ÛÈÙ¤¯Ó˜ ËıÔÔÈÔ‡˜. ∂›ÛËÌ· Î·È Ì ÙËÓ ÙÂÏÈ΋ ÌÔÚÊ‹ ÙÔ˘, ÙÔ ¤ÚÁÔ ·Ú·ÛÙ¿ıËΠÛÙÔ ı¤·ÙÚÔ ∞‰¿Ì Ù˘ ∑·Î‡ÓıÔ˘, Á‡Úˆ ÛÙÔ 1826. ÕÏÏ· ¤ÚÁ· ÙÔ˘ °Ô˘˙¤ÏË, Ù· ÔÔ›·, ˆÛÙfiÛÔ, ‰ÂÓ ÚÔοÏÂÛ·Ó ·Ó¿ÏÔÁË ÙÔ˘ ÿÛË ·›ÛıËÛË, ›ӷÈ: ΔÔ ÔÏÂÌÈÛÙ‹ÚÈÔÓ Û¿ÏÈÛÌ· (1827), Δ· ηٿ ÙÔ˘˜ ŒÏÏËÓ·˜ (1833), ∏ ÌÂÁ·ÏÔÊÈÏ›· ÙÔ˘ ºÈÓÙ›Ô˘ Î·È ÙÔ˘ ¢¿ÌˆÓÔ˜ (·ÙÚȈÙÈÎfi ‰Ú¿Ì· 1835), °ÓˆÌÈο ‰È¿ÊÔÚ· ÂÓ‰fiÍˆÓ ·Ó‰ÚÒÓ ÂÏÏ‹ÓˆÓ Î·È ·ÏÏÔÁÂÓÒÓ, ¤ÙÈ ‰Â Î·È ·ÈÓ›ÁÌ·Ù· Î·È ¤ÙÂÚ· ÙÈÓ¿ (1836), Î.·.(5) ¢ÔÌ‹ Î·È ı¤Ì· ÙÔ˘ ÿÛË (ΔÔ Ù˙¿ÎˆÌ· Î·È ÙÔ ÊÙÈ¿ÛÈÌÔÓ). ™¯ÔÏÈ·ÛÌfi˜ Î·È ÂȉڿÛÂȘ ÙÔ˘: ø˜ ı¤Ì· Ù˘ ¤¯ÂÈ ‰È¿ÊÔÚ· ÂÂÈÛfi‰È· Ù˘ ηıËÌÂÚÈÓ‹˜ ˙ˆ‹˜ ÙÔ˘ Δ˙¿ÓÙ ÙÔ˘ ‡ÛÙÂÚÔ˘ 18Ô˘ ·ÈÒÓ·, Ì ÎÂÓÙÚÈÎfi ‹Úˆ· οÔÈÔ ˘·ÚÎÙfi ÚfiÛˆÔ, Û˘ÓÙÔ›ÙË ÙÔ˘ ÔÈËÙ‹, ÙÔÓ £Ô‰ˆÚ‹ ∫·Ù·fi‰Ë (1734-1807), ¤Ó·Ó ¿ÛËÌÔ ¯ˆÚ·˝ÙË ·Ô˘ÙÛ‹, Ê·ÊÏ·Ù¿, ÌÔ˘ÚÏÔ¸ÂÚ‹Ê·ÓÔ «·ÏÏËοÚÈ Ù˘ ʷ΋˜», Ô˘ ÂÚÓÈfiÙ·Ó ÁÈ· ÛÔ˘‰·›Ô˜ Î·È Â›¯Â ÙÔ ·Ú·ÙÛÔ‡ÎÏÈ «Ã¿Û˘». ¢›(4) ∑‹ÛÈÌÔ˜ Ã. ™˘ÓÔ‰ÈÓfi˜, √ ÔÈËÙ‹˜ ¢ËÌ‹ÙÚÈÔ˜ ¢. °Ô˘˙¤Ï˘, √ ÿÛ˘ (ΔÔ Ù˙¿ÎˆÌ· Î·È ÙÔ ÊÙÈ¿ÛÈÌÔÓ), ∫ÚÈÙÈ΋ ¤Î‰ÔÛË, ÂΉ. øηӛ‰·, ∞ı‹Ó· 1997, ÛÛ.21-41 Î·È ‚Ï. ·Ú¿ÚÙËÌ· «∂ÊËÌÂÚ›‰· Ù˘ ∫˘‚ÂÚÓ‹Ûˆ˜». (5) Δ· ÛÙÔȯ›· ·ÓÙÏ‹ıËÎ·Ó ·fi Ù· Ï‹ÌÌ·Ù· ™¿ı˘ ¢ËÌ‹ÙÚ˘, «°Ô˘˙¤Ï˘ ¢ËÌ‹ÙÚÈÔ˜», ¶·ÁÎfiÛÌÈÔ μÈÔÁÚ·ÊÈÎfi §ÂÍÈÎfi, ∂ΉÔÙÈ΋ ∞ıËÓÒÓ, ∞ı‹Ó· 1985 Î·È ∑‹ÛÈÌÔ˜ Ã. ™˘ÓÔ‰ÈÓfi˜, ¢. °Ô˘˙¤ÏË, √ ÿÛ˘ (ΔÔ Ù˙¿ÎˆÌ· Î·È ÙÔ ÊÙÈ¿ÛÈÌÔÓ), ∫ÚÈÙÈ΋ ¤Î‰ÔÛË, ÂΉ. øηӛ‰·, ∞ı‹Ó· 1997, ÛÛ. 2141.
192
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
Ï· ÛÙÔÓ ÚˆÙ·ÁˆÓÈÛÙ‹ ÂÌÊ·Ó›˙ÔÓÙ·È -ÛÙȘ ‰È¿ÊÔÚ˜ ÛÎËÓ¤˜ Ô˘ ÂÍÂÏ›ÛÛÔÓÙ·È ÛÙÔ Û›ÙÈ ÙÔ˘ ∫·Ù·fi‰Ë, ÛÙÔ Ì·Á·˙› ÙÔ˘, ÛÙË ÁÂÈÙÔÓÈ¿ ‹ ÙËÓ Ù·‚¤ÚÓ·- Ù· ¿ÏÏ· ÚfiÛˆ· Ù˘ Έ̈‰›·˜, Ú·ÁÌ·ÙÈο ÎÈ ·˘Ù¿: Ù· ̤ÏË Ù˘ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ·˜ ÙÔ˘ (Ë Î·ÎfiÌÔÈÚË Á˘Ó·›Î· ÙÔ˘ ∫·ÙÂÚ›Ó·, Ô ·¯·˝Ú¢ÙÔ˜ ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ °ÂÚfiÏ˘ÌÔ˜, ¤Ó· ÂÁÁfiÓÈ ÙÔ˘), οÔÈÔÈ Ê›ÏÔÈ (Ô Û˘ÓÂÙ·›ÚÔ˜ ÙÔ˘ ¶·Ô˘ÙÛ‹˜, £. °ÈˆÚÁfiÔ˘ÏÔ˜, Ô ¿Ú¯ÔÓÙ·˜ ∞ÓÙÒÓÈÔ˜ ª·Ú˙fi˜ [μ·Ú˙fi˜], Ë ÂÏ·ÊÚÒÓ ËıÒÓ Ó·ڋ ·Á·ËÙÈÎÈ¿ ÙÔ˘ £Ô‰ˆÚ‹, Ë ∞ÁÁ¤Ïˆ (ÎԤϷ fï˜ Û˘Á¯ÚfiÓˆ˜ Î·È ÙÔ˘ ÁÈÔ˘ ÙÔ˘), Î·È ÌÂÚÈÎÔ› Á›ÙÔÓ˜ ‹ ÂÏ¿Ù˜ ÙÔ˘ Ì·Á·˙ÈÔ‡ (™Ù¿ı˘ ¶ÔÓÙ‹ÏÈÔ˜, πˆ¿ÓÓ˘ ™ÎÔ˘Ú‰Ô‡Ï˘, ª·Ú›ÓÔ˜ ∫·Ù‚¿Ù˘, μÂÓÂÙÔ› ÛÙÚ·ÙÈÒÙ˜ Î.¿.). ŸÏÔÈ ·˘ÙÔ› Û˘Ó·ÓÙÒÓÙ·È, ÎÔ˘ÙÛÔÌÔχԢÓ, Û˘Ó·ÏÏ¿ÛÛÔÓÙ·È, οÔÙ ·ÚÂÍËÁÔ‡ÓÙ·È, ‚Ú›˙ÔÓÙ·È ‹ ¤Ú¯ÔÓÙ·È ÛÙ· ¯¤ÚÈ·, ÌÔÓÔÈ¿˙Ô˘Ó, ‰È·ÛΉ¿˙Ô˘Ó. ∏ Έ̈‰›· ·ÓÔ›ÁÂÈ Ì ڈÈÓÔ‡˜ ÔÈÎÔÁÂÓÂÈ·ÎÔ‡˜ η‚Á¿‰Â˜, Û˘Ó¯›˙ÂÙ·È Ì ÌÈÎÚÔ·ÚÂÍËÁ‹ÛÂȘ, ·ÓÙÈ·Ú·ı¤ÛÂȘ, Ê¿ÚÛ˜, ÙÚÈ‚¤˜, ¿ÏÏÔ˘˜ η‚Á¿‰Â˜, Ê·ÁÔfiÙÈ·, ¯ˆÚ·Ù¿ Î·È ÊÈÏÈÒÌ·Ù·. ∂ÈÎfiÓ˜ Ï›ÁÔ-Ôχ ·ӷϷ̂·ÓfiÌÂÓ˜ Û' ¤Ó· ¤ÚÁÔ ÛÙÔ ÔÔ›Ô Ï›ÂÈ ÂÓÙÂÏÒ˜ Ë ÂÓÈ·›· ÏÔ΋, Ë ·fiÏ˘ÙË ÂÓfiÙËÙ· ‰È·‰Ô¯‹˜ ÙˆÓ ÛÎËÓÒÓ ÛÙÔ ¯ÚfiÓÔ Î·È ÙÔ ¯ÒÚÔ. ∫·Ù·ÁÚ¿ÊÂÈ ÂÂÈÛfi‰È· Ù˘ ˙ˆ‹˜ ÙˆÓ Ï·˚ÎÒÓ ·ÓıÚÒˆÓ Ì ۷ÙÈÚÈ΋ ˘ÂÚ‚ÔÏ‹. Ÿˆ˜ ¿ÏψÛÙ ÛËÌÂÈÒÓÂÈ Î·È Ô ›‰ÈÔ˜ Ô °Ô˘˙¤Ï˘, ¤ÁÚ·„ ·˘Ù‹ ÙËÓ ÎˆÌˆ‰›· «ÚÔ˜ ÍÂÊ¿ÓÙˆÛÈÓ ÙˆÓ Ê›ÏˆÓ». Èڛ˙ÂÙ·È Û ٤ÛÛÂÚ· ·˘ÙfiÓÔÌ· ‰Ú·Ì·ÙÈο ÂÂÈÛfi‰È· Ì ÛÔÓ‰˘ÏˆÙ‹ ‰ÔÌ‹. ∏ Û‡Ó‰ÂÛË ÙˆÓ ÂÂÈÛÔ‰›ˆÓ Â›Ó·È ¯·Ï·Ú‹ Î·È ·Ú·Ù·ÎÙÈ΋. ¢‡Ó·Ù·È Ë ·ÌÔÈ‚·›· ·ÓÙÈηٿÛÙ·ÛË ÂÂÈÛÔ‰›ˆÓ, ¯ˆÚ›˜ ‰È·ÊÔÚÔÔ›ËÛË ‹ ·Ó·ÙÚÔ‹ ÛÙËÓ ˘fiıÂÛË, ·ÊÔ‡ Â›Ó·È ·Ó‡·ÚÎÙÔ˜ Ô ı·ÙÚÈÎfi˜ ̇ıÔ˜. √ ÿÛ˘, ‹, fiˆ˜ ÙÔ ‹ıÂÏÂ Ô ›‰ÈÔ˜ Ô ‰ËÌÈÔ˘ÚÁfi˜ ÙÔ˘, ΔÔ Ù˙¿ÎˆÌ· Î·È ÙÔ ÊÙÈ¿ÛÈÌÔÓ (‰ËÏ·‰‹ «√ Ù۷ΈÌfi˜ Î·È Ë Û˘ÌÊÈÏ›ˆÛË»), ÁÚ¿ÊÙËΠÛÙË ∑¿Î˘ÓıÔ ·fi ÙÔ ‰ÂηÂÊÙ¿¯ÚÔÓÔ ¢ËÌ‹ÙÚÈÔ °Ô˘˙¤ÏË ÙÔ 1790. §›Á· ¯ÚfiÓÈ· ·ÚÁfiÙÂÚ·, ÙÔ 1795, Ô °Ô˘˙¤Ï˘ ÚfiÛıÂÛ ÎÈ ¿ÏÏ· ΈÌÈο ÂÂÈÛfi‰È·, ÒÛÙ ÙÔ ¤ÚÁÔ Ó' ·ÔÎÙ‹ÛÂÈ ÌÈ· ÈÔ ÔÏÔÎÏËڈ̤ÓË ı·ÙÚÈ΋ ÌÔÚÊ‹. ŒÙÛÈ ‰È·ÌÔÚÊÒıËÎÂ Ë ÙÂÙÚ¿Ú·ÎÙË ¤ÌÌÂÙÚË ÎˆÌˆ‰›· Ô˘ ÁÓˆÚ›˙Ô˘Ì ۋÌÂÚ· ·fi ÙȘ Ûˆ˙fiÌÂÓ˜ ËÁ¤˜. ∞fi ÙÔ ‰ÚÔÛÂÚfi, ÔÈËÙÈÎfi, ·ı˘ÚfiÛÙÔÌÔ Î›ÌÂÓÔ ÙÔ˘ ¢. °Ô˘˙¤ÏË, ÁÚ·Ì̤ÓÔ ÛÙË ˙ˆÓÙ·Ó‹ ÓÙÔÈÔÏ·ÏÈ¿ Ù˘ ÂÔ¯‹˜, ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ Ì ÙË ÌÔÚÊ‹ ÔχڷÎÙ˘ ˙·Î˘ÓıÈÓ‹˜ «ÔÌÈÏ›·˜» ·Ú¿ Û·Ó ÔÏÔÎÏËڈ̤ÓË ÎˆÌˆ‰›·, ·Ó·‰‡ÂÙ·È Ë Ù˙·ÓÙÈÒÙÈÎË, ·ÛÙÈ΋ ΢ڛˆ˜, ÎÔÈÓˆÓ›· Ù˘ ‡ÛÙ·Ù˘ μÂÓÂÙÔÎÚ·Ù›·˜. ªÂ ‡ı˘Ì·, ÁÏ·Ê˘Ú¿ ¯ÚÒÌ·Ù· ·ÔÙ˘ÒÓÂÙ·È ÙÔ ÂÚ›ÁÚ·ÌÌ· ÙÔ˘ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓÔ˘ ÓËÛÈÒÙÈÎÔ˘ ÌÈÎÚfiÎÔÛÌÔ˘: ÎÔÈÓˆÓÈÎfi ÙÔ›Ô, ·ÓıÚˆÔÏÔÁÈο ¯·Ú·-
™OºIA M¶AKH
193
ÎÙËÚÈÛÙÈο, ÔÏÈÙÈÛÌÈο ÛÙÔȯ›·, ‹ıË, ıÂÛÌÔ›, ·Í›Â˜, Û˘ÌÂÚÈÊÔÚ¤˜ Î·È ÓÔÔÙÚԛ˜. √ ÿÛ˘, ·ÔÙÂÏ› ÌÈ· «Û˘ÓÔÙÈ΋ „˘¯ÔÁÚ·Ê›· ÙÔ˘ ∑·Î˘ÓıÈÓÔ‡». ª·˜ ‰›ÓÂÈ, fï˜, ÌÈ· ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈ΋ ÂÈÎfiÓ· Ù˘ ηٿÓÙÈ·˜ οÔÈˆÓ ÓÂfiÏÔ˘ÙˆÓ ·ÛÙÒÓ Î·È ÔÔÏ¿ÚˆÓ. ¢È·ÎˆÌˆ‰Â› Ì ̷ÂÛÙÚ›· ÙËÓ ·Ì¿ıÂÈ·, ÙË ÌˆÚ›·, Ù· ÌÂÁ·ÏÔÈ¿ÛÌ·Ù¿ ÙÔ˘˜, ÙËÓ ·Ï·˙ÔÓ›· ÙÔ˘˜. ªÔÚ›, ‚‚·›ˆ˜, ÛÙÔ ¤ÚÁÔ Ó· ‰ÈÔÁÎÒÓÔÓÙ·È Ù· ÂÏ·ÙÙÒÌ·Ù·, Ó· ·Ó·‰ÂÈÎÓ‡ÔÓÙ·È, Û˘Ó‹ıˆ˜, ÔÈ ÛÎÔÙÂÈÓ¤˜ Ï¢ڤ˜ ÙÔ˘ ¯·Ú·ÎÙ‹Ú· ÙˆÓ ÚˆÙ·ÁˆÓÈÛÙÒÓ. ∞ÏÏ¿ Ì‹ˆ˜ ·˘Ùfi˜ ‰ÂÓ Â›Ó·È Î·È Ô ‚·ÛÈÎfi˜ ÛÙfi¯Ô˜ ÙÔ˘ Û·ÙÈÚÈÎÔ‡ ÏfiÁÔ˘; ∂Îı¤ÙÔÓÙ·˜ ·ÚÓËÙÈο ·Ú·‰Â›ÁÌ·Ù·, Ó· Ù·Ú·ÎÔ˘Ó‹ÛÂÈ, Ó· ÚÔ‚ÏËÌ·Ù›ÛÂÈ, Ó· Û˘ÓÂÙ›ÛÂÈ ÙÔÓ ÎfiÛÌÔ; ªÂÁ·ÏÔÔÈÒÓÙ·˜, ·Ú·ÌÔÚÊÒÓÔÓÙ·˜, ÁÂÏÔÈÔÔÈÒÓÙ·˜ ÚfiÛˆ·, ȉ¤Â˜, Û˘ÌÂÚÈÊÔÚ¤˜, ÂÍÔ˘Û›Â˜, Á›ÓÂÙ·È ÏfiÁÔ˜ ËıÈÎfi˜, Ì· Î·È ‚·ıÈ¿ ÔÏÈÙÈÎfi˜ Û˘Á¯ÚfiÓˆ˜, Ì ÙËÓ Ï‹ÚË ÛËÌ·Û›· ÙÔ˘ fiÚÔ˘. ∫·È Ô Ó·Úfi˜ ÔÈËÙ‹˜, Û·ÚηÛÙ‹˜ Î·È Â›ÚˆÓ, Ô͇˜ ·Ú·ÙËÚËÙ‹˜ ÙÔ˘ ηÈÚÔ‡ ÙÔ˘, Ó‡̷ Ì·¯ËÙÈÎfi Î·È ·Ó‹Û˘¯Ô, fiˆ˜ ·¤‰ÂÈÍ ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ·, ¤¯ÂÈ Û›ÁÔ˘Ú· ÛÙÚ¤„ÂÈ Ù· ÙÛÔ˘¯ÙÂÚ¿ ÙÔ˘ ‚¤ÏË ÛÙ· ÛÙÚ·‚¿ Î·È Â˘ÙÚ¿ÂÏ· Ù˘ ÎÔÈÓˆÓ›·˜ Ù˘ ÂÔ¯‹˜ ÙÔ˘(6). √ ÿÛ˘ ·ÔÙÂÏ› ÙÔÓ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô ÛÙ·ıÌfi ·˘Ù‹˜ Ù˘ ·fi ÔÏÏÔ‡˜ ‰ÚfiÌÔ˘˜ ÌÂÙ¿‚·Û˘: «ËıÔÁÚ·ÊÈÎfi˜» Î·È Û·ÙÈÚÈÎfi˜ ·ÎÔÏÔ˘ı›, ˆÛÙfiÛÔ, Ô Ó·Úfi˜ °Ô˘˙¤Ï˘ Ù· ›¯ÓË Ù˘ ÈÙ·ÏÈ΋˜ ΈÌÈ΋˜ ·Ú¿‰ÔÛ˘ Ì ÙȘ ÛÙÂÚÂfiÙ˘Â˜ ÊÈÁÔ‡Ú˜ ÙË˜Ø ·Ú' fiÏÔ Ô˘ ÈÛ¯˘Ú›˙ÂÙ·È ˆ˜ Ô £fi‰ˆÚÔ˜ ∫·Ù·fi‰Ë˜ Â›Ó·È ÚÔÛˆÈÎfiÙËÙ· ˘·ÚÎÙ‹, ·ÎÔÏÔ˘ı› ÈÛÙ¿ ÙȘ ÏÔÁÔÙ¯ÓÈΤ˜ ÚԉȷÁڷʤ˜ ÙÔ˘ ÌÚ¿‚Ô˘ (ÔÈ Î·˘¯ËÛÈÔÏÔÁ›Â˜ ÙÔ˘ ‰ÂÓ ‰È·Ê¤ÚÔ˘Ó Û ٛÔÙ ·fi ÙȘ ·Ó¿ÏÔÁ˜ Ù˘ ÎÚËÙÈ΋˜ Έ̈‰›·˜). ΔÔ ¤ÚÁÔ ‰È·Ó¤ÂÙ·È ÁÂÓÈο ·fi ÙËÓ ·ÓÙ›ÏË„Ë ÙÔ˘ ¢È·ÊˆÙÈÛÌÔ‡ ÁÈ· ÙËÓ ·Ó·ÌÔÚʈÙÈ΋ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›· ÙÔ˘ ΈÌÈÎÔ‡ (·˘Ùfi Ô˘ Ô D. Diderot ·ÔηÏ› «‰È·ÛΤ‰·ÛË Î·È ‰È‰·¯‹» Î·È Ô˘ Û˘Ì˘ÎÓÒÓÂÈ Ë Ï·ÙÈÓÈ΋ Ú‹ÛË castigat ridendo mores). ™ÙË ÌÂÙ·‚·ÙÈ΋ ·˘Ù‹ ı¤ÛË ÌÂٷ͇ commedia dell' arte Î·È ÎˆÌˆ‰›·˜ ¯·Ú·ÎÙ‹ÚˆÓ, Ô Ó·Úfi˜ °Ô˘˙¤Ï˘ ·ÓÙÈÛÙÔȯ› ÂÚ›Ô˘ ÛÙÔÓ ÚÒÈÌÔ Goldoni. √ ÿÛ˘ ¤¯ÂÈ Î¿ˆ˜ ÙË ı¤ÛË Î·È ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›· ÂÓfi˜ π·ÓÔ‡ ÛÙËÓ ÈÛÙÔÚ›· Ù˘ ÓÂÔÂÏÏËÓÈ΋˜ Έ̈‰›·˜: ∂›Ó·È Úfi‰ÚÔÌÔ˜ Ù˘ Û·ÙÈÚÈ΋˜ ËıÔÁÚ·Ê›·˜, ·ÏÏ¿, Û˘Á¯ÚfiÓˆ˜, Î·È ÛÙÚ·Ì̤ÓÔ˜ ÚÔ˜ Ù· ›Ûˆ, ÙÂÏÂ˘Ù·›· ·fiÏËÍË Ù˘ ÂÏÏËÓÈ΋˜ ΈÌÈ΋˜ ·Ú¿‰ÔÛ˘, Ô˘ ÍÂΛÓËÛ Ì ÙÔÓ ∫·Ù˙Ô‡ÚÌÔ, ÚÈÓ (6) ∑‹ÛÈÌÔ˜ Ã. ™˘ÓÔ‰ÈÓfi˜, ¢. °Ô˘˙¤Ï˘ (1774-1843), √ ÿÛ˘ (ΔÔ Ù˙¿ÎˆÌ· Î·È ÙÔ ÊÙÈ¿ÛÈÌÔÓ), ∫ÚÈÙÈ΋ ¤Î‰ÔÛË, ÂΉ. øηӛ‰·, ∞ı‹Ó· 1997, ÛÛ. 17-18.
194
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
·fi 200 ¯ÚfiÓÈ· Î·È Ï¤ÔÓ, ÙÔ 1581, Î·È ÙÚ¤ÊÂÙ·È ·fi ÙËÓ ÈÙ·ÏÈ΋ ΈÌÈ΋ ·Ú¿‰ÔÛË, ·fi ÙËÓ ·Ó·ÁÂÓÓËÛȷ΋ commedia erudita ˆ˜ ÙËÓ fi„ÈÌË commedia dell' arte ÙÔ˘ Gozzi Î·È ÙÔ˘ ÚÒÈÌÔ˘ Goldoni (‰ÂÓ Ú¤ÂÈ Ó· ıˆÚËı› Ù˘¯·›Ô fiÙÈ ÂΛÓË ÙË ‰ÂηÂÙ›· ÌÂÙ·ÊÚ¿˙ÔÓÙ·È ¿Óˆ ·fi ‰¤Î· Έ̈‰›Â˜ ÙÔ˘ πÙ·ÏÔ‡ ÌÂÙ·ÚÚ˘ıÌÈÛÙ‹ Ù˘ Έ̈‰›·˜ ÛÙ· ÂÏÏËÓÈο). ∏ ı·ÙÚÈ΋ ÙÔ˘ ÛÙ·‰ÈÔ‰ÚÔÌ›·, Ì ¯ÂÈÚfiÁÚ·Ê·, ‰È·Û΢¤˜ Î·È ÂΉfiÛÂȘ, ÙÔÓ Î·ıÈÛÙÔ‡Ó Î¿ÙÈ Û·Ó ÙÔÓ «·Ù¤Ú· Ù˘ ÂÏÏËÓÈ΋˜ Έ̈‰›·˜», ·Ó Î·È ·˘Ùfi ·ÊÔÚ¿ ÙËÓ ÂÈÊ·ÓÂȷ΋ ÚfiÛÏË„Ë Î·È fi¯È ÙËÓ Â›‰Ú·ÛË Û ‚¿ıÔ˜»(7). ΔÔ ı·ÙÚÈÎfi ı· ‚Ú›Ù ÛÙË ‰È‡ı˘ÓÛË: http://www.potheg.gr/ProjectDetails.aspx?lan=1&id=232. 2Ô ª∂ƒ√™ ¢ÔÓ ∫ȯÒÙ˘ ÙÔ˘ £ÂÚ‚¿ÓÙ˜ ŒÓ· ÌÈÎÚfi ·fiÛ·ÛÌ·… […] - ¢ÂÓ ı· ÛËΈıÒ ÔÙ¤ ·fi ‰Ò, ÁÂÓÓ·›Â ÈfiÙË, ÚÔÙÔ‡ ÌÔ˘ οÓÂÈ Ë Â˘Á¤ÓÂÈ¿ Û·˜ ÌÈ· ¢ÂÚÁÂÛ›· Ô˘ ı¤Ïˆ Ó· Ù˘ ˙ËÙ‹Ûˆ! √ ·Ó‰Ô¯¤·˜, ‚ϤÔÓÙ·˜ ÙÔÓ ÊÈÏÔÍÂÓÔ‡ÌÂÓfi ÙÔ˘ ÛÙ· ÁfiÓ·Ù·, Ù· '¯·ÛÂ Î·È ‰ÂÓ ‹ÍÂÚ ÙÈ Ó· ÂÈ Î·È ÙÈ Ó· οÓÂÈ. ∂¤ÌÂÈÓ ӷ ÙÔÓ Â›ÛÂÈ Ó· ÛËΈı›, ̤¯ÚÈ Ô˘ ·Ó·ÁοÛÙËΠӷ ÙÔ˘ ÂÈ ˆ˜ ı· ÙÔ˘ ¤Î·Ó ÙËÓ Â˘ÂÚÁÂÛ›· Ô˘ ÙÔ˘ ˙ËÙÔ‡ÛÂ. – Δ›ÔÙ· ÏÈÁfiÙÂÚÔ ‰ÂÓ ÂÚ›ÌÂÓ· ·fi ÙËÓ ÌÂÁ·ÏÔÚ¤ÂÈ¿ Û·˜, ·ÚȤ ÌÔ˘, ·ÔÎÚ›ıËÎÂ Ô ¢ÔÓ ∫ȯÒÙ˘, Î·È Â˘ı‡˜ Û·˜ Ϥˆ fiÙÈ Ë Â˘ÂÚÁÂÛ›· Ô˘ ˙ËÙÒ Ó· ÌÔ˘ οÓÂÙ ›ӷÈ, ·‡ÚÈÔ Ó· Ì ¯Ú›ÛÂÙ ÈfiÙË. ∞fi„Â, ÛÙÔ ·ÚÂÎÎÏ‹ÛÈ ÙÔ˘ ‡ÚÁÔ˘ Û·˜ ı· οӈ ·ÁÚ˘Ó›· Ù· fiÏ· […](8). μÈÔÁÚ·ÊÈÎfi ÛËÌ›ˆÌ· ÙÔ˘ £ÂÚ‚¿ÓÙ˜. ™¯ÔÏÈ·ÛÌfi˜ Î·È ÂȉڿÛÂȘ ÙÔ˘: √ ¢ÔÓ ∫ȯÒÙ˘ (Don Quixote de la Mancha - ¢ÔÓ ∫ȯfiÙ ‰Â Ï· ª¿ÓÙÛ·), Ì ϋÚË Ù›ÙÏÔ El ingenioso hidalgo Don Quijote de la Mancha («√ Â˘Ê¿ÓÙ·ÛÙÔ˜ ¢·ÙÚ›‰Ë˜ ¢ÔÓ ∫ȯÒÙ˘ Ù˘ ª¿ÓÙÛ·˜») Â›Ó·È ÎÏ·ÛÈÎfi ¤ÚÁÔ ÏÔÁÔÙ¯ӛ·˜ ÙÔ˘ πÛ·ÓÔ‡ Û˘ÁÁڷʤ· ªÈÁÎ¤Ï ÓÙ £ÂÚ‚¿ÓÙ˜ ™··‚¤‰Ú· (Miguel de Cervantes Saavedra)(9). (7) μ¿ÏÙÂÚ ¶Ô‡¯ÓÂÚ, ¢Ú·Ì·ÙÔ˘ÚÁÈΤ˜ ·Ó·˙ËÙ‹ÛÂȘ, ÂΉ. ∫·ÛÙ·ÓÈÒÙ˘, ∞ı‹Ó· 1995. (8) ªÂÙ¿ÊÚ·ÛË ·fi Ù· πÛ·ÓÈο: ∫ˆÓ/ÓÔ˜ º·Ú›‰Ë˜. ª¤Û· ÛÙÔ Û¯ÔÏÈÎfi ÂÁ¯ÂÈÚ›‰ÈÔ Ù˘ ∞ã §˘Î›Ԣ, ∫›ÌÂÓ· ÓÂÔÂÏÏËÓÈ΋˜ §ÔÁÔÙ¯ӛ·˜, ˘¿Ú¯ÂÈ ·fiÛ·ÛÌ· (21Ô ÎÂÊ¿Ï·ÈÔ). (9) http://www.potheg.gr/ProjectDetails.aspx?lan=1&id=232
™OºIA M¶AKH
195
∂ΉfiıËΠ۠‰˘Ô ̤ÚË, ÙÔ 1605 Î·È ÙÔ 1615 Î·È Â›Ó·È ¤Ó· ·fi Ù· Ì˘ıÈÛÙÔÚ‹Ì·Ù· Ô˘ ÂËÚ¤·Û·Ó ÛËÌ·ÓÙÈο ÙËÓ ÈÛ·ÓÈ΋ ÏÔÁÔÙ¯ӛ·. ∂›Ó·È ¤Ó· ·fi Ù· ÈÔ ÂÌÓ¢Ṳ̂ӷ ¤ÚÁ· Ù˘ ÓÂfiÙÂÚ˘ ‰˘ÙÈ΋˜ ÏÔÁÔÙ¯ӛ·˜. ΔÔ ¤ÚÁÔ ÂÚÈÁÚ¿ÊÂÈ ÙȘ ÂÚȤÙÂȘ ÙÔ˘ ÚˆÙ·ÁˆÓÈÛÙ‹ ∞ÏfiÓÛÔ ∫ȯ¿ÓÔ, ÂÓfi˜ ·ÏÔ‡ ·ÁÚfiÙË, Ô ÔÔ›Ô˜, ¤¯ÔÓÙ·˜ ‰È·‚¿ÛÂÈ ÔÏÏ¿ ‚È‚Ï›· ÁÈ· ÙÔÓ ÈÔÙÈÛÌfi, ÈÛÙ‡ÂÈ fiÙÈ Â›Ó·È ÈfiÙ˘ Î·È ·›ÚÓÂÈ ÙÔ fiÓÔÌ· ¢ÔÓ ∫ȯÒÙ˘. ™Ù· ‚È‚Ï›· ‰ÂÓ ·Ó·ÁÚ¿ÊÂÙ·È Â·ÎÚÈ‚Ò˜ Ë ÙÔÔıÂÛ›· Ù˘ ηÙÔÈΛ·˜ ÙÔ˘, ·ÏÏ¿ Ì·˜ ϤÂÈ ˆ˜ ˙ÂÈ Ì·˙› Ì ÙËÓ ·ÓÈ„È¿ ÙÔ˘ Î·È ÙËÓ ÔÈÎÔÓfiÌÔ ÙÔ˘ ÛÈÙÈÔ‡ ÙÔ˘. •ÂÎÈÓ¿ÂÈ Ù· Ù·Í›‰È· Î·È ÙȘ ÂÚȤÙÂȤ˜ ÙÔ˘ ÌfiÓÔ˜, Ì·˙› Ì ÙÔ ÎÔηÏÈ¿ÚÈÎÔ ¿ÏÔÁfi ÙÔ˘, Ô˘ ÙÔ ÔÓÔÌ¿˙ÂÈ ƒÔÛÈÓ¿ÓÙ ÊÔÚÒÓÙ·˜ ÌÈ· ·ÏÈ¿ ÌÂÙ·ÏÏÈ΋ ÔÏÂÌÈ΋ ÛÙÔÏ‹ Ô˘ ‚Ú‹ÎÂ. ∫·Ù¿ ÙËÓ ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙˆÓ ÂÚÈÂÙÂÈÒÓ ÙÔ˘, ÙÚ·˘Ì·Ù›˙ÂÙ·È Î·È ÙÔÓ ÌÂٷʤÚÔ˘Ó ¿ÏÈ ›Ûˆ ÛÙÔ Û›ÙÈ ÙÔ˘, fiÔ˘ ÙÔÓ ÊÚÔÓÙ›˙Ô˘Ó Ë ·ÓÈ„È¿ Î·È Ë ÔÈÎÔÓfiÌÔ˜ ÙÔ˘. ΔÔ˘ ϤÓ ˆ˜ Ë ÛÙÔÏ‹ ÂÍ·Ê·Ó›ÛÙËΠ·fi Ì·Á›·˜. §›ÁÔ Î·ÈÚfi ·ÚÁfiÙÂÚ· ‚Ú›ÛÎÂÈ ÙÔÓ Á›ÙÔÓ· ÙÔ˘ ™¿ÓÙÛÔ ¶¿ÓÙÛ· Î·È ÙÔÓ Â›ıÂÈ Ó· ÙÔÓ ·ÎÔÏÔ˘ı‹ÛÂÈ, Ì ÙÔ ·ÓÙ¿ÏÏ·ÁÌ· ˆ˜ ı· ÙÔ˘ ‰ÒÛÂÈ ÌÂÚ›‰ÈÔ Û ¤Ó· ÓËÛ›. √ ¢ÔÓ ∫ȯÒÙ˘ Â›Ó·È ÂÚˆÙÂ˘Ì¤ÓÔ˜ Ì ÌÈ· Ó·ڋ ÁÂÈÙfiÓÈÛÛ¿ ÙÔ˘, Ô˘, ·fi ÌfiÓÔ˜ ÙÔ˘, ÙËÓ ÔÓÔÌ¿˙ÂÈ «¢Ô˘ÏÙÛÈÓ¤·» Î·È ÚÔÛ·ı› Ó· ÙËÓ ÛÒÛÂÈ, ÁÈ·Ù› ¤¯ÂÈ Â›ÛÂÈ ÙÔÓ Â·˘Ùfi ÙÔ˘ fiÙÈ ‚Ú›ÛÎÂÙ·È Î¿Ùˆ ·fi ÙËÓ Â‹ÚÂÈ· Ì·ÁÈÎÒÓ. μ‚·›ˆ˜, Ë ¢Ô˘ÏÙÛÈÓ¤· ‰ÂÓ ÁÓˆÚ›˙ÂÈ Ù›ÔÙ· ·fi fiÏ· ·˘Ù¿ Î·È ‰ÂÓ ÂÌÊ·Ó›˙ÂÙ·È ÔÙ¤ Û ηӤӷ ·fi Ù· ‚È‚Ï›·. Δ· Ù·Í›‰È· ÙÔ˘ ¢ÔÓ Ì·˙› Ì ÙÔÓ ÈÛÙfi Û‡ÓÙÚÔÊfi ÙÔ˘ ÍÂÎÈÓ¿ÓÂ Î·È ÙȘ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ˜ ÊÔÚ¤˜ ‰ÂÓ ¤¯Ô˘Ó ηϋ ηٿÏËÍË. ™˘Ó‹ıˆ˜ Á›ÓÔÓÙ·È ·ÓÙÈΛÌÂÓ· ¯Ï¢·ÛÌÔ‡ Î·È Á¤ÏÈÔ˘, ΢ڛˆ˜ Ô Û‡ÓÙÚÔÊÔ˜ ™¿ÓÙÛÔ ¶¿ÓÙÛ·. ¶ÚÔ˜ ÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ÙÔ˘ ‰Â‡ÙÂÚÔ˘ ‚È‚Ï›Ô˘ ‚Ï¤Ô˘Ì ˆ˜ Ô ¢ÔÓ ∫ȯÒÙ˘, ηٿ οÔÈÔ ÙÚfiÔ, ‚Ú›ÛÎÂÈ Ù· ÏÔÁÈο ÙÔ˘ Î·È ÂÈÛÙÚ¤ÊÂÈ Ì·˙› Ì ÙÔÓ Ê›ÏÔ Î·È Û˘ÓÙ·ÍȉÈÒÙË ÙÔ˘ ›Ûˆ ÛÙÔ Û›ÙÈ ÙÔ˘˜. Δ· ‚È‚Ï›· Â›Ó·È ÁÚ·Ì̤ӷ Û ÂÂÈÛfi‰È· Î·È Ë ÈÛÙÔÚ›· ÙÔ˘ ¢ÔÓ ∫ȯÒÙË ¤¯ÂÈ ÁÚ·ÊÙ› ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ Î·È Û ·Ú·Ì‡ıÈ· ÁÈ· ·È‰È¿. ™ÙÔÓ ÚfiÏÔÁÔ ÙÔ˘ ÚÒÙÔ˘ ̤ÚÔ˘˜, Ô £ÂÚ‚¿ÓÙ˜ ÛËÌÂÈÒÓÂÈ ˆ˜ Û˘Ó¤Ï·‚ ÙËÓ È‰¤· ÁÈ· ÙÔ Ì˘ıÈÛÙfiÚËÌ· ÛÙË Ê˘Ï·Î‹, Èı·ÓÒ˜ ·Ó·ÊÂÚfiÌÂÓÔ˜ ÛÙȘ ÂÚÈfi‰Ô˘˜ Ô˘ ¤Ú·Û ÛÙË Ê˘Ï·Î‹ ÙÔ˘ ∫¿ÛÙÚÔ ÓÙÂÏ ƒ›Ô (1592) ‹ Ù˘ ™Â‚›ÏÏ˘ (1597-8). ŒÓ·˜ ÙÔÈÎfi˜ ıÚ‡ÏÔ˜ ˘ÔÛÙËÚ›˙ÂÈ ˆ˜ ÁÚ¿ÊÙËΠÛÂ Ê˘Ï·Î‹ Ù˘ fiÏ˘ ª¿ÓÙÛÂÁÎ·Ó (Manchegan), ÙËÓ ÂÚ›Ô‰Ô 1601-3, ˆÛÙfiÛÔ Ë ÌÂϤÙË Ù˘ ‚ÈÔÁÚ·Ê›·˜ ÙÔ˘ £ÂÚ‚¿ÓÙ˜ ‰ÂÓ ÂȂ‚·ÈÒÓÂÈ Ê˘Ï¿ÎÈÛ‹ ÙÔ˘ ÂΛ. ™‡Ìʈӷ Ì ¿ÏÏË Èı·Ó‹ ÂΉԯ‹, Ô £ÂÚ‚¿ÓÙ˜ ÂÌÓ‡ÛÙËΠηٿ ÙËÓ ÂÚ›Ô‰Ô Ô˘ ‹Ù·Ó ·È¯Ì¿ÏˆÙÔ˜ ÛÙÔ ∞ÏÁ¤ÚÈ (1575-80). ∏ ˘fiıÂÛË ·˘Ù‹ ÛÙËÚ›˙ÂÙ·È ÛÙÔ ÁÂÁÔÓfi˜
196
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
ˆ˜ ˆ˜ Ê·ÓÙ·ÛÙÈÎfi˜ Û˘ÁÁڷʤ·˜ ÙÔ˘ ¤ÚÁÔ˘ ÂÌÊ·Ó›˙ÂÙ·È ÛÙÔ Î›ÌÂÓÔ Ô ÌÔ˘ÛÔ˘ÏÌ¿ÓÔ˜ ÈÛÙÔÚÈÎfi˜ Cide Hamete Benengeli, ÙÔ ÔÔ›Ô Û˘Ó‰¤ÂÙ·È Ì Èı·Ó‹ ·ʋ ÙÔ˘ £ÂÚ‚¿ÓÙ˜, ÛÙÔ ∞ÏÁ¤ÚÈ, Ì ÕÚ·‚˜ Î·È ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜ ·ÊËÁËÙ¤˜(10). ∏ ÌÂÁ¿ÏË ·Í›· ÙÔ˘ ¢ÔÓ ∫ȯÒÙË ‰ÂÓ ÔÊ›ÏÂÙ·È ÛÙË ÏÔÁÔÙ¯ÓÈ΋ ÛÙ¿ÛË ÙÔ˘ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÔ‡ ÙÔ˘, ·ÏÏ¿ ÛÙËÓ, ۯ‰fiÓ ·˘ı‡·ÚÎÙË ı· ϤÁ·ÌÂ, ÚÔÛˆÈÎfiÙËÙ· ÙÔ˘ ·ÏÏfiÎÔÙÔ˘ ÚˆÙ·ÁˆÓÈÛÙ‹. √ ¢ÔÓ ∫ȯÒÙ˘, ˆ˜ Ì˘ıÈÛÙÔÚËÌ·ÙÈ΋ ‡·ÚÍË, Û˘ÁÎÂÓÙÚÒÓÂÈ ÛÙÔȯ›· Ô˘ ÙÔÓ Î·ıÈÛÙÔ‡Ó È‰È·›ÙÂÚ· ÔχÏÔÎÔ ÎÈ ˆ˜ ÂÎ ÙÔ‡ÙÔ˘ ·ÓÙÈÊ·ÙÈÎfi. ∞fi ÙË ÌÈ· Â›Ó·È ·ÊÂÏ‹˜ ÎÈ ÔÓÂÈÚÔfiÏÔ˜ Û ‚·ıÌfi Ó· Ê·ÓÙ¿˙ÂÙ·È ·Ó‡·ÚÎÙÔ˘˜ ÎÈÓ‰‡ÓÔ˘˜ Î·È ÂÚȤÙÂȘ (Ì ‰˘Ô ÏfiÁÈ· ıÂfiÙÚÂÏÔ˜) ÎÈ ·fi ÙËÓ ¿ÏÏË ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙ÂÈ ¤Ó·Ó ·˘Ùfi Ô˘ ‰Â›¯ÓÂÈ Ó· ·Ù¿ Ì ٷ ‰˘Ô fi‰È· ÛÙËÓ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ· Î·È Ó· ‰ÈÂΉÈΛ ÛÔÊ›·. √È Û˘Ì‚Ô˘Ï¤˜ Ô˘ ‰›ÓÂÈ ÛÙÔÓ ™¿ÓÙÛÔ ¶¿ÓÙÛ·, fiÙ·Ó ËÁ·›ÓÂÈ Ó· ·Ó·Ï¿‚ÂÈ Ù· ηı‹ÎÔÓÙ· ÙÔ˘ ΢‚ÂÚÓ‹ÙË, Ê·ÓÂÚÒÓÔ˘Ó ÛˆÊÚÔÛ‡ÓË, Ô˘ ÊÙ¿ÓÂÈ ÛÙ· fiÚÈ· Ù˘ Û˘ÁΛÓËÛ˘. Δ·˘Ùfi¯ÚÔÓ·, ÔÈ ·Ú·ÏËÚËÌ·ÙÈΤ˜ ÔÓÂÈÚÔÊ·Óٷۛ˜, Ô˘ ‚ÈÒÓÂÈ ÛÙË ÛËÏÈ¿ ÙÔ˘ ªÔÓÙÂÛ›ÓÔ˘, Ï·ÈÛÈÒÓÔ˘Ó ¤Ó·Ó ¯·Ú·ÎÙ‹Ú· Ô˘ Â›Ó·È ÁÈ· ‰¤ÛÈÌÔ. ∞˘Ù‹ Ë ·ÓÙÈÎÚÔ˘fiÌÂÓË ·Ú·˙¿ÏË Á›ÓÂÙ·È Ê·ÓÂÚ‹ Û fiÏÔ ÙÔ ¤ÚÁÔ Î·È ·Ê‹ÓÂÈ Î·Ù¿ÏËÎÙÔ˘˜ fiÏÔ˘˜ fiÛÔ˘˜ ÙÔÓ Û˘Ó·ÓÙÔ‡Ó, ·ÊÔ‡ ·fi ÙË ÌÈ· ‰È·ÈÛÙÒÓÔ˘Ó ÌÈ· ηٷʷӋ ÂÚ›ÙˆÛË ÎÏÈÓÈ΋˜ „˘¯Ô·ıÔÏÔÁ›·˜ ÎÈ ·fi ÙËÓ ¿ÏÏË ¤ÊÙÔ˘Ó ¿Óˆ Û ÌÈ· ·‰È·Ù¿Ú·¯ÙË ÈÛÔÚÚÔ›·, Ô˘ ÌÔÚ› Ó· ‰È¢ıÂÙ‹ÛÂÈ Î¿ı ˙‹ÙËÌ· Ì ·ÊÔÏÈÛÙÈ΋ ·ÏfiÙËÙ·, Ô˘ ÎÈÓÂ›Ù·È ·ÔÎÏÂÈÛÙÈο ÛÙ· Ï·›ÛÈ· Ù˘ ‰ÈηÈÔÛ‡Ó˘ (Ì ÙËÓ ¤ÓÓÔÈ· ÙÔ˘ ¿ÁÚ·ÊÔ˘ ÓfiÌÔ˘ Î·È fi¯È Ù˘ ÁÚ·ÊÂÈÔÎÚ·ÙÈ΋˜ ‰ÈÂÎÂÚ·›ˆÛ˘), Ù˘ ËıÈ΋˜ ·ÔηٿÛÙ·Û˘ Î·È Ù˘ Û‡ÓÂÛ˘, Ì ‰˘Ô ÏfiÁÈ· ÙÔ˘ ·ÓıÚˆÈÛÌÔ‡. √È ËıÈÎÔ› ÎÒ‰ÈΘ Ô˘ ÂÓÛ·ÚÎÒÓÂÈ ÎÈÓÔ‡ÓÙ·È ÛÙÔ ·˘ÙÔÓfiËÙÔ, Ô˘, fï˜, Ô ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ˜ ÎfiÛÌÔ˜ ·‰˘Ó·Ù› Ó· ÏËÛÈ¿ÛÂÈ. ªÈÏ¿Ì ÁÈ· ÌÈ· ¿ÎÚˆ˜ ȉÈfiÚÚ˘ıÌË Ê˘ÛÈÔÁӈ̛·, Ô˘ ηٷÓÔ› ÙÔ ‚·ı‡ÙÂÚÔ ËıÈÎfi Á›ÁÓÂÛı·È Î·È ·Ú¿ÏÏËÏ· ·‰˘Ó·Ù› Ó· Û˘ÏÏ¿‚ÂÈ ÙËÓ ·˘ÙÔÓfiËÙË ÁÈ· ÙÔ˘˜ ¿ÏÏÔ˘˜ ÂÈÊ·ÓÂȷ΋ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ·. ªÈÏ¿ÌÂ, ‰ËÏ·‰‹, ÁÈ· ÙËÓ È‰ÈÔÊ˘›· Ù˘ ÙڤϷ˜, Ô˘ ‚˘ı›˙ÂÙ·È ÛÙÔÓ ˘ı̤ӷ ÌÈ·˜ Ï·ÛÙ‹˜ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ·˜ Î·È Ê¤ÚÓÂÈ ÛÙÔ Êˆ˜ ·Ï‹ıÂȘ Ô˘ ·ÊÔÚÔ‡Ó ÙÔÓ ˘·ÚÎÙfi ÎfiÛÌÔ. ∂›Ó·È Ë ÂÓÛ¿ÚΈÛË ÙÔ˘ Û˘ÁÎÚÔ˘ÛÈ·ÎÔ‡, Ô˘ ‰ÂÓ ·ÊÔÚ¿ ÌfiÓÔ ÙÔ ¯¿ÛÌ· Ô˘ ÙÔÓ ¯ˆÚ›˙ÂÈ ·fi ÙÔ˘˜ ˘fiÏÔÈÔ˘˜ ·ÓıÚÒÔ˘˜, ·ÏÏ¿ ÙËÓ ›‰È· ÙË ‰ÔÌ‹ ·˘ÙÔ‡ ÙÔ˘ ÎfiÛÌÔ˘, Ô˘ ‰È·¯ˆÚ›˙ÂÙ·È ·ÌÂ(10) Mancing, Howard. Cervantes' Don Quixote: a reference guide, Greenwood Press, 2006, ÛÛ. 41-42.
™OºIA M¶AKH
197
Ù¿ÎÏËÙ· Û ‰‡Ô ‹ Î·È ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ˜ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ˜, ·Ó¿ÏÔÁ· Ì ÙËÓ ÔÙÈ΋ Ô˘ ı¤ÏÂÈ Ó· ÂÛÙÈ¿ÛÂÈ Î·Ó›˜. ∞fi ¤Ó· ÛËÌÂ›Ô Î·È ÌÂÙ¿, Ë Ï·ÛÙ‹ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ· ÙÔ˘ ¢ÔÓ ∫ȯÒÙË ÌϤÎÂÙ·È ÙfiÛÔ Ôχ Ì ÙËÓ ·ÓÙÈÎÂÈÌÂÓÈ΋ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ· ÙˆÓ ˘ÔÏÔ›ˆÓ Ô˘ Ë ·Ï‹ıÂÈ· Á›ÓÂÙ·È Î¿ÙÈ ‰˘Û‰È¿ÎÚÈÙÔ. √ ¢ÔÓ ∫ȯÒÙ˘ Â›Ó·È Ë ·ÌÂÙ·ÓfiËÙË ·È‰È΋ ÔÓÂÈÚÔÊ·ÓÙ·Û›· Ô˘ ÙÂÏÈο ·Ô‰ÂÈÎÓ‡ÂÙ·È ÛÔÊfiÙÂÚË ·ÊÔ‡ Â›Ó·È ·Ófiı¢ÙË ËıÈο. ∂›Ó·È, ‰ËÏ·‰‹, ·Û˘Ì‚›‚·ÛÙË(11) . £ÂÌ·ÙÈÎÔ› ¿ÍÔÓ˜ ñ §ÔÁÔÙ¯ӛ· Î·È º·ÓÙ·Û›·. ñ §ÔÁÔÙ¯ÓÈÎfi ¶·È¯Ó›‰È Ì ÔÌ¿‰Â˜ Ì·ıËÙÒÓ. ñ §ÔÁÔÙ¯ӛ· Î·È ÙÔ £¤·ÙÚÔ. ñ ™‡Ó‰ÂÛË Ì ÙËÓ ∫ÔÈÓˆÓ›·. ∂ȉÈÎÔ› ¢È‰·ÎÙÈÎÔ› ÛÙfi¯ÔÈ ¡· ‰Ôı› ¤ÌÊ·ÛË ÛÙ· ÁÓˆÚ›ÛÌ·Ù·: ñ Δ˘ Û¿ÙÈÚ·˜ (¯ÈÔ‡ÌÔÚ Î·È ÎÚÈÙÈÎfi˜ ¤ÏÂÁ¯Ô˜ Ì ÔÍ›· ·ÏÏ¿ ÂÔÈÎÔ‰ÔÌËÙÈ΋ ÚfiıÂÛË, ÛÙÔȯ›· Ô˘ ÙËÓ Î·ıÈÛÙÔ‡Ó Î·ÙÂÍÔ¯‹Ó ›‰Ô˜ «ÎÔÈÓˆÓÈ΋˜ ÎÚÈÙÈ΋˜»). ñ ΔÔ˘˜ ÂÎÊÚ·ÛÙÈÎÔ‡˜ ÙÚfiÔ˘˜ Ô˘ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡ÓÙ·È ÛÙ· ΛÌÂÓ· (·ӷϋ„ÂȘ, ·Ú˯‹ÛÂȘ, ‰ÈÊÔÚÔ‡ÌÂÓ· ÓÔ‹Ì·Ù·, ÏÔÁÔ·›ÁÓÈ· Î.¿.). ñ Δ˘ ηٷÓfiËÛ˘ ÙÔ˘ ΈÌÈÎÔ‡ ÛÙÔÈ¯Â›Ô˘ Û·Ó Ì¤ÛÔ -ÂÓ ‰˘Ó¿ÌÂÈ- ·Ó·ÙÚÔ‹˜ Ù˘ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ·˜, ˘ÔÓfiÌ¢ÛË Ù˘ Û˘Ì‚·ÙÈ΋˜ ηٿÛÙ·Û˘. ΔȘ ÁψÛÛÔ¸ÊÔÏÔÁÈΤ˜ ÂÈÏÔÁ¤˜ Ô˘ Û˘ÓÙ›ÓÔ˘Ó ÛÙË ‰Ú·ÛÙÈÎfiÙËÙ· ÂÓfi˜ Û·ÙÈÚÈÎÔ‡ ÎÂÈ̤ÓÔ˘: ¯Ú‹ÛË ÌË «ÎÔÈÓÒÓ» ‹ «·ÓÙÈÛ˘Ì‚·ÙÈÎÒÓ» ÌÔÚÊÒÓ Ù˘ ÁÏÒÛÛ·˜ (Ï.¯. Ù˘ ‰È·Ï¤ÎÙÔ˘ ‹ Ù˘ ηı·ÚÂ‡Ô˘Û·˜, «Ì›ÍË ÁψÛÛÒÓ» - ÁψÛÛÈÎfi pastiche Î·È fiÌÔÈ·).
(11) °Ú¿ÊÂÈ Ô £·Ó¿Û˘ ª·ÓÙ¤˜ ÁÈ· ÙËÓ ÈÛÙÔÛÂÏ›‰· «∂Ú·ÓÈÛÙ‹˜» Î·È ÛÙË ‰È‡ı˘ÓÛË: http://eranistis.net/wordpress/2013/04/02/%CE%BF-%CE%B4%CE%BF%CE%BD%CE%BA%CE%B9%CF%87%CF%8E%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%B7%CF%84%CF%81%CE%AD%CE%BB%CE%B1-%CE%BA%CE%B1%CE%B9%CE%BF%CE%B9-%CF%80%CF%81%CE%B1%CE%B3%CE%BC%CE%B1% CF%84%CE%B9%CE%BA%CF%8C/
198
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
ñ ΔËÓ ‰È·ıÂÌ·ÙÈ΋ Û‡Ó‰ÂÛË Ì ÙÔ ı¤·ÙÚÔ, ÌÔ˘ÛÈ΋ Î.Ï. ¢È‰·ÎÙÈ΋ ªÂıÔ‰ÔÏÔÁ›· ¢›ÓÂÙ·È ¤ÌÊ·ÛË: ñ ÛÙË Û‡ÁÎÚÈÛË ÙˆÓ ‰‡Ô ÎÂÈÌ¤ÓˆÓ Ì ÁÓÒÌÔÓ· ÙÔ Û¯‹Ì·, ÒÛÙ ӷ ηٷ‰Âȯı› Ë ÈÛÙÔÚÈÎfiÙËÙ· Î·È Ë ‰È·¯ÚÔÓÈ΋ ÂͤÏÈÍË ÙˆÓ ıÂÌ¿ÙˆÓ Î·È ÙˆÓ ÙÚfiˆÓ Ù˘ ÏÔÁÔÙ¯ÓÈ΋˜ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›·˜, ·ÏÏ¿ Î·È Ë ‰È·ÏÔÁÈ΋ Û¯¤ÛË Ô˘ ·Ó·Ù‡ÛÛÔ˘Ó Ù· ΛÌÂÓ· Á‡Úˆ ·fi ÙÔÓ ›‰ÈÔ ıÂÌ·ÙÈÎfi ¿ÍÔÓ·. ñ ÛÙÔ ¿ÓÔÈÁÌ· Ù˘ ‰È‰·Ûηϛ·˜ ۠ΛÌÂÓ· Ô˘ ·Ó‹ÎÔ˘Ó fi¯È ÛÙÂÓ¿ ÛÙËÓ ÂÏÏËÓÈ΋ ·Ú¿‰ÔÛË, ·ÏÏ¿ ÛÙËÓ Â˘Ú‡ÙÂÚË ÓÂ˘Ì·ÙÈ΋ ·Ú¿‰ÔÛË Ù˘ ÔÔ›·˜ Ë ÂÏÏËÓÈ΋ ·ÔÙÂÏ› ·Ó·fiÛ·ÛÙÔ Ì¤ÏÔ˜ ÛÙË Û˘ÓÔÏÈÎfiÙÂÚË Â˘Úˆ·˚΋ Î·È ÙËÓ ·ÁÎfiÛÌÈ·. °È· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ· ÙÔ ¤Ó· Ó· Â›Ó·È ı·ÙÚÈÎfi ΛÌÂÓÔ (ÿÛ˘, 1795) Î·È ÙÔ ¿ÏÏÔ ‰È‹ÁËÌ· (¢ÔÓ ∫ȯÒÙ˘, 1605 Î·È ÙÔ 1615). ñ ÛÙËÓ ÂÈηÈÚÔÔ›ËÛË ÙˆÓ ıÂÌ¿ÙˆÓ: Ë ÛÎÔÈ¿ Ô˘ ÂÈϤÁÂÙ·È, Ë ·Ú¯‹ Î·È Ë ·fiÏËÍË ÙÔ˘ ÚÔ‚ÏËÌ·ÙÈÛÌÔ‡. ∏ Û‡Á¯ÚÔÓË ÂÔ¯‹ Î·È Ò˜ ·˘Ù‹ Á›ÓÂÙ·È ·ÓÙÈÏËÙ‹ ̤۷ ·fi ÙȘ ηٷÛÙ¿ÛÂȘ Ô˘ ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙ÔÓÙ·È ÛÙ· ‰ÔṲ̂ӷ ΛÌÂÓ·. ŒÙÛÈ Á›ÓÂÙ·È ÈÔ ÔÈΛ· Î·È ÂӉȷʤÚÂÈ ÈÔ ¿ÌÂÛ· ÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜ (‰ÔÓÎȯˆÙÈÛÌfi˜). ñ √È Ì·ıËÙ¤˜ Î·È ÔÈ Ì·ı‹ÙÚȘ Ú¤ÂÈ Ó· Â›Ó·È Û ı¤ÛË: ¡· ·ÓÙÈÏ·Ì‚¿ÓÔÓÙ·È fiÙÈ ›Ûˆ ·fi ÙÔ˘˜ ·ÓÙÈÛ˘Ì‚·ÙÈÎÔ‡˜ ÙÚfiÔ˘˜ / ÎÒ‰ÈΘ ·Ó·ÙÚÔ‹˜ (fiˆ˜ Ë ·ÏÏËÁÔÚ›·, Ë ·Úˆ‰›·, Ë Û¿ÙÈÚ·) ÎÚ‡‚ÂÙ·È Ë ÚfiıÂÛË ÁÈ· ÎÔÈÓˆÓÈ΋ ÎÚÈÙÈ΋, ηıÒ˜ Î·È Ó· ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ·ÍÈÔÏÔÁÔ‡Ó ÙÔÓ ‚·ıÌfi ·Ó·ÙÚÂÙÈÎfiÙËÙ·˜ ÙˆÓ ÏÔÁÔÙ¯ÓÈÎÒÓ ÎÂÈÌ¤ÓˆÓ Ô˘ ÂÍÂÙ¿˙Ô˘Ó. √ÚÁ¿ÓˆÛË ÔÌ¿‰ˆÓ Ì·ıËÙÒÓ ñ √È Ì·ıËÙ¤˜ Ù˘ Ù¿Í˘ ¯ˆÚ›˙ÔÓÙ·È Û (ÌÈÎÚ¤˜) ÔÌ¿‰Â˜ Î·È ·Ó·Ï·Ì‚¿ÓÔ˘Ó Ó· ·Û¯ÔÏËıÔ‡Ó Ì ÙÔ Î›ÌÂÓÔ Ô˘ ÂÌ›ÙÂÈ ÛÙËÓ ÔÌ¿‰· ÙÔ˘˜. ¢›ÓÔÓÙ·È Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤Ó˜ ÂÚˆÙ‹ÛÂȘ - ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ˜. ∞ÊÈÂÚÒÓÂÙ·È ÈηÓfi˜ ¯ÚfiÓÔ˜ ÛÙËÓ ÔÌ·‰ÔÛ˘ÓÂÚÁ·ÙÈ΋ ÌÂϤÙË ÙˆÓ ÎÂÈÌ¤ÓˆÓ Î·È ·ÎÔÏÔ˘ı› Û˘˙‹ÙËÛË ÛÙËÓ ÔÏÔ̤ÏÂÈ· ¿Óˆ ÛÙ· Û˘ÓÂÍÂÙ·˙fiÌÂÓ· ΛÌÂÓ· οı ÔÌ¿‰·˜.
™OºIA M¶AKH
199
ñ ™ÙË Û˘˙‹ÙËÛË ·˘Ù‹ Ô ÚfiÏÔ˜ ÙÔ˘ ˘Â‡ı˘ÓÔ˘ ηıËÁËÙ‹ Â›Ó·È Î·ıÔ‰ËÁËÙÈÎfi˜ Î·È ÂÂÍËÁËÌ·ÙÈÎfi˜, fiÔ˘ ÎÚ›ÓÂÙ·È ·Ó·Áη›Ô, ÁÈ· ÙË ‰È·Û¿ÊËÛË ÔÚÈÛÌ¤ÓˆÓ ÂÓÓÔÈÒÓ ‚·ÛÈÎÒÓ ÁÈ· ÙÔÓ ÏÔÁÔÙ¯ÓÈÎfi ÁÚ·ÌÌ·ÙÈÛÌfi (Ï.¯. Ë ¤ÓÓÔÈ· Ù˘ «·Úˆ‰›·˜»). ª¤Ûˆ Ù˘ ·Ó¿Ï˘Û˘ ÙˆÓ ÎÂÈ̤ӈÓ, ·Ó·‰ÂÈÎÓ‡ÂÙ·È Ë ÎÚ›ÛÈÌË Û¯¤ÛË Ù˘ ÏÔÁÔÙ¯ӛ·˜ «ÙÔ˘ ΈÌÈÎÔ‡» Ì ÙËÓ ÎÔÈÓˆÓÈ΋ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ· Î·È ÙËÓ ÈÛÙÔÚÈ΋ Û˘Á΢ڛ·, Ô˘ ηıÈÛÙ¿ ÙÔ Ê·ÈÓÔÌÂÓÈο «ÂÏ·ÊÚfi» ‰ÂÈÓfi ÙÂÏÈο ÂÚÁ·Ï›Ô, ÙÔ ÔÔ›Ô ¯ÒÓÂÙ·È ‚·ıÈ¿ ÛÙÔ ÎÔÈÓˆÓÈÎfi ÛÒÌ· Î·È ÍÂÛο˙ÂÈ ÙË ÁÂÏÔÈfiÙËÙ· Ù˘ ηÙÂÛÙË̤Ó˘ ηٿÛÙ·Û˘, ÚÔηÏÒÓÙ·˜ ÙËÓ ÂÊËÛ˘¯·Ṳ̂ÓË Û˘Ó›‰ËÛË ÙÔ˘ ·Ó·ÁÓÒÛÙË (·ÍÈ·Îfi ÂÚȯfiÌÂÓÔ). ñ √ Û¯ÔÏÈ·ÛÌfi˜ ÂÚÈÛÙÚ¤ÊÂÙ·È Â›Û˘, Î·È Û ÁψÛÛÈο ̤۷ -ÙȘ ˘ÊÔÁψÛÛÔÏÔÁÈΤ˜, ·ÎÚÈ‚¤ÛÙÂÚ·, ÂÈÏÔÁ¤˜- ÙˆÓ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÒÓ, ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó· ÂÈÙ‡¯Ô˘Ó ÙÔÓ ÎˆÌÈÎfi / ÎÚÈÙÈÎfi ÛÙfi¯Ô ÙÔ˘˜. ñ °›ÓÂÙ·È, ›Û˘, ·Ó·ÊÔÚ¿ ÛÙË ‰‡Ó·ÌË Ù˘ ÂÈÎfiÓ·˜, ηχÙÂÚ· ·ÎfiÌË ÛÙËÓ ÚÔÛÙÈı¤ÌÂÓË ‰‡Ó·ÌË Ô˘ ·ÔÎÙ¿ Ô ÏfiÁÔ˜ fiÙ·Ó ÂÓÈÛ¯‡ÂÙ·È ÎÈ ·fi ÙËÓ ÂÈÎfiÓ·, Ï.¯. ÛÙ· ÛΛÙÛ· ÙˆÓ ÁÂÏÔÈÔÁڿʈÓ, ‹ ÛÙË «˙ˆÓÙ·Ó‹» ·Ó··Ú¿ÛÙ·ÛË (ÛÙÔ ı¤·ÙÚÔ, ÛÙÔÓ ÎÈÓËÌ·ÙÔÁÚ¿ÊÔ, ÛÙËÓ ÙËÏÂfiÚ·ÛË). ŒÙÛÈ, ÚÔÙÚ¤ÔÓÙ·È ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ Ó· ·Ó·˙ËÙ‹ÛÔ˘Ó Ù· ÛÙÔȯ›· ·˘Ù¿. °È· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·, Ó· ·Ó·˙ËÙ‹ÛÔ˘Ó ÎÈÓÔ‡ÌÂÓ· Û¯¤‰È· ÙÔ˘ ¢ÔÓ ∫ȯÒÙË! À¿Ú¯ÂÈ ‰È·‰ÈÎÙ˘·Îfi ˘ÏÈÎfi ¿ÌÂÛ˘ ÚÔ‚ÔÏ‹˜ Î·È «ÂÎÌÂÙ¿ÏÏ¢Û˘» ·fi ÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜. ¶Ï‹ıÔ˜ ÛΛÙÛˆÓ Ì ÂӉȷʤÚÔÓ ÂÈηÛÙÈÎfi Î·È Â˘Î·ÈÚ›· Û¯ÔÏÈ·ÛÌÔ‡ ÙˆÓ ÚÂ˘Ì¿ÙˆÓ ˙ˆÁÚ·ÊÈ΋˜ ·fi‰ÔÛ˘ ÙÔ˘ ‹Úˆ·! ñ ÃÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡Ó ÙÔ ‰È·‰›ÎÙ˘Ô ‹ ¿ÏϘ ËÁ¤˜, ÁÈ· Ó· ·Ó·Î·Ï‡„Ô˘Ó ¿ÏÏÔ˘˜ ‹ÚˆÂ˜ ÏÔÁÔÙ¯ÓÈÎÒÓ ÎÂÈÌ¤ÓˆÓ Ô˘ Ó· Û˘ÌÂÚÈʤÚÔÓÙ·È Î·Ù¿ ·ÚfiÌÔÈÔ ÙÚfiÔ (¿ÁÓÔÈ· Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ·˜) Ì ÙÔ˘˜ ÚˆÙ·ÁˆÓÈÛÙ¤˜ ÙˆÓ ÎÂÈÌ¤ÓˆÓ Ù˘ ÂÓfiÙËÙ·˜. ñ Èڛ˙ÔÓÙ·È Û ÔÌ¿‰Â˜ Î·È ÊÙÈ¿¯ÓÔ˘Ó ›Ó·Î˜ ˙ˆÁÚ·ÊÈ΋˜ ÁÈ· ÙȘ ÛÎËÓ¤˜ Ô˘ ˘¿Ú¯Ô˘Ó ÛÙ· ΛÌÂÓ· Ù˘ ÂÓfiÙËÙ·˜. ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ·, ÌÂÙ·ÙÚ¤Ô˘Ó ÙÔ˘ ›Ó·Î˜ Û „ËÊȷ΋ ÌÔÚÊ‹ Î·È ÊÙÈ¿¯ÓÔ˘Ó ÌÈ· ·ÚÔ˘Û›·ÛË Ì ÙËÓ ÔÏÔÎÏËڈ̤ÓË ÈÛÙÔÚ›·. ªÔÚÔ‡Ó Ó· ÂÈÛ¿ÁÔ˘Ó Î›ÌÂÓÔ, ηٿÏÏËÏË ÌÔ˘ÛÈ΋ ˘fiÎÚÔ˘ÛË Î·È ·Ó¿ÁÓˆÛË. ªÔÚ› Ó· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈËıÔ‡Ó Ù· ÏÔÁÈÛÌÈο Microsoft PowerPoint, Microsoft Photo Story 3, Microsoft Movie Maker.
200
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
∂ÚˆÙ‹ÛÂȘ -¢Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ˜ 1. ∫¿ı ̤ÏÔ˜ Ù˘ ÔÌ¿‰·˜ Ó· ÂÈϤÍÂÈ ÌÈ· ÛÂÈÚ¿ ·fi ÙȘ ʈÙÔÁڷʛ˜ Ô˘ ı· ‰ÔıÔ‡Ó Î·È ı· ÂÓÙÔ›ÛÂÈ ÙÈ ÚÔηÏ› ÙÔ Á¤ÏÈÔ, ÙÔ ·ÛÙÂ›Ô (·. ÙÔ ÏÔÁÔ·›ÁÓÈÔ!, ‚. ΢ÚÈÔÏÂÍ›· ‹ ÌÂÙ·ÊÔÚ¿, Á. ·È¯Ó›‰È ÂÈÎÔÈÓˆÓÈ·ÎÔ‡ Ï·ÈÛ›Ô˘/ ÂÚ›ÛÙ·Û˘!). 2. ¡· Û˘ÁÎÚ›ÓÔ˘Ó Ù· ΛÌÂÓ· ÙÔ˘ °Ô˘˙¤ÏË Î·È ÙÔ˘ £ÂÚ‚¿ÓÙ˜: ÙÈ ÚÔηÏ› ΈÌÈÎfi ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· Û' ·˘Ù¿; 3. ¡· „¿ÍÔ˘Ó Ó· ‚ÚÔ˘Ó ÛÙÔ ‰È·‰›ÎÙ˘Ô: ʈÙÔÁڷʛ˜, ˯ËÙÈο ·ÔÛ¿ÛÌ·Ù·, ·Ú·ÛÙ¿ÛÂȘ, Ù·Èӛ˜, ÎÈÓÔ‡ÌÂÓ· Û¯¤‰È· Ì ۯÂÙÈÎfi ı¤Ì·. ¡· ‰Ô˘Ó ̤۷ ·fi ·˘Ù¿ ÙËÓ Â›‰Ú·ÛË Ô˘ ¤¯Ô˘Ó Î·È ÙËÓ ‰È·ÊÔÚÂÙÈ΋ ÚÔÛ¤ÁÁÈÛË ÙˆÓ ·ÓÈÌÂ˚ÙÂÚ, ÛÎËÓÔıÂÙÒÓ… 4. ¡· ÚÔÛ·ı‹ÛÔ˘Ó Ó· ÂÓ‰˘ıÔ‡Ó ÙÔ˘˜ ÚˆÙ·ÁˆÓÈÛÙÈÎÔ‡˜ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓÔ˘˜ ÚfiÏÔ˘˜ ·ÔÛ·ÛÌ·ÙÈο ̤۷ ÛÙËÓ Ù¿ÍË, Ì ÙËÓ ·ÚfiÙÚ˘ÓÛË ÙÔ˘ ‰È‰¿ÛÎÔÓÙÔ˜ ηıËÁËÙ‹. 5. ªÂÙ¿ ÙËÓ ‚Ȉ̷ÙÈ΋ ÂÚÁ·Û›· Ô Î·ıËÁËÙ‹˜ Ó· ·ÚÔÙÚ‡ÓÂÈ ÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜ Ó· ÂÚÈÁÚ¿„Ô˘Ó Ù· Û˘Ó·ÈÛı‹Ì·Ù· Ô˘ Í‹‰ËÛ·Ó ·fi ÙËÓ ÌÈÎÚ‹ ·˘Ù‹ ‰Ú·Ì·ÙÔÔ›ËÛË. 6. ¡· ÂÓÙÔ›ÛÔ˘Ó Ù· «ÂÈηÈÚÈο» ÛÙÔȯ›· ÙˆÓ ÎÂÈÌ¤ÓˆÓ Ô˘ ‰›ÓÔÓÙ·È ÁÈ· ÙËÓ ÂÔ¯‹ Î·È ÙÔÓ ÙfiÔ fiÔ˘ ÁÚ¿ÊÔÓÙ·È (ÛÙÔȯ›· ÓÔÔÙÚÔ›·˜, ‰È·ÔÏÈÙÈÛÌÈÎfiÙËÙ·, ÎÔÈÓˆÓÈο ı¤Ì·Ù· Î·È ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù·, ÁÔ‡ÛÙ·, ¯fiÌ˘, Û¯¤ÛÂȘ ÂÍÔ˘Û›·˜ Î.Ï.).
μÈ‚ÏÈÔÁÚ·Ê›· - ¢ÈÎÙ˘ÔÁÚ·Ê›· Mancing, Howard. Cervantes' Don Quixote: a reference guide, Greenwood Press, 2006. μ·ÁÂÓ¿˜, ¡¿ÛÔ˜, ∏ ÂÈÚˆÓÈ΋ ÁÏÒÛÛ·, ÂΉ. ™ÙÈÁÌ‹, ∞ı‹Ó· 1994, ȉ›ˆ˜ ÛÛ. 91-104 (ÁÈ· ÙËÓ ÂÈÚˆÓÈ΋ ÁÏÒÛÛ· ÙÔ˘ ∫·‚¿ÊË - Ú‚. Î·È ÛÛ. 105-124). ∫·Ó·ÙÛÔ‡ÏË, ª¤ÓË, √ ÌÂÁ¿ÏÔ˜ ÂÚ›·ÙÔ˜ ÙÔ˘ Á¤ÏÈÔ˘, ÂΉ. ŒÎÊÚ·ÛË, ∞ı‹Ó· 1993. ∫·Ú˙‹˜, £fi‰ˆÚÔ˜, ∏ Û¿ÙÈÚ· Î·È Ë ·ÁÎfiÛÌÈ· ÈÛÙÔÚ›· Ù˘. ∞fi ÙÔ˘˜ ÚÔÁfiÓÔ˘˜ ÙÔ˘ ∞ÚÈÛÙÔÊ¿ÓË Ì¤¯ÚÈ ÙÔ˘˜ ·ÔÁfiÓÔ˘˜ ÙÔ˘ ™Ô˘Ú‹, ÂΉ. ∫·ÛÙ·ÓÈÒÙË, ∞ı‹Ó· 2005.
™OºIA M¶AKH
201
∫ÔÓfiÌÔ˜, ¡Ù›ÓÔ˜ «ΔÔ Ï·˚Îfi ı¤·ÙÚÔ ÛÙË ∑¿Î˘ÓıÔ», ∂Ù·ÓËÛȷο ʇÏÏ·, Ê˘Ï. 4, ∑¿Î˘ÓıÔ˜, ¡Ô¤Ì‚ÚÈÔ˜ 1946. ∫ˆÛÙ›Ô˘, ∫·ÙÂÚ›Ó·, ∏ ÔÈËÙÈ΋ Ù˘ ·Ó·ÙÚÔ‹˜. ™¿ÙÈÚ·, ÂÈÚˆÓ›·, ·Úˆ‰›·, ¯ÈÔ‡ÌÔÚ, ÂΉ. ¡ÂʤÏË, ∞ı‹Ó· 2005. ª›ÛÈÔ˘ ª·ÚÈ¿ÓÓ·, Δ· ÎfiÌÈΘ ·fi ÙÔ ÂÚ›ÙÂÚÔ ÛÙË Û¯ÔÏÈ΋ Ù¿ÍË… ÍÂÊ˘ÏÏ›˙ÔÓÙ·˜ ÙÔÓ °ÎÔÛÈÓ›. £ÂˆÚËÙÈΤ˜, ÂÚÌËÓ¢ÙÈΤ˜ Î·È ‰È‰·ÎÙÈΤ˜ ‰È·ÛÙ¿ÛÂȘ, ÂΉ. ∫æª, ∞ı‹Ó· 2010. ªÂÚÍfiÓ, ∞ÓÚ› (Henri Bergson), ΔÔ Á¤ÏÈÔ. ¢ÔΛÌÈÔ ÁÈ· ÙË ÛËÌ·Û›· ÙÔ˘ ΈÌÈÎÔ‡, ÌÙÊÚ. μ·Û›Ï˘ ΔÔÌ·Ó¿˜, ÂΉ. ∂Í¿ÓÙ·˜, ∞ı‹Ó· 1998. ªˆÓÙÏ·›Ú, ™·ÚÏ (Charles Beaudelaire), ¶ÂÚ› Ù˘ Ô˘Û›·˜ ÙÔ˘ Á¤ÏÈÔ˘ Î·È ÁÂÓÈο ÂÚ› ÙÔ˘ ΈÌÈÎÔ‡ ÛÙȘ Ï·ÛÙÈΤ˜ Ù¤¯Ó˜, ÌÙÊÚ. §›˙˘ ΔÛÈÚÈÌÒÎÔ˘, ÂΉ. ÕÁÚ·, ∞ı‹Ó· 2000. ¶Ô‡¯ÓÂÚ, μ¿ÏÙÂÚ, ¢Ú·Ì·ÙÔ˘ÚÁÈΤ˜ ·Ó·˙ËÙ‹ÛÂȘ, ÂΉ. ∫·ÛÙ·ÓÈÒÙ˘, ∞ı‹Ó·, 1995. ƒÔÓÙ¿ÚÈ, Δ˙¿ÓÈ [Gianni Rontari], °Ú·ÌÌ·ÙÈ΋ Ù˘ Ê·ÓÙ·Û›·˜. ∂ÈÛ·ÁˆÁ‹ ÛÙËÓ Ù¤¯ÓË Ó· ÂÈÓÔ›˜ ÈÛÙÔڛ˜, ÌÙÊÚ. °ÈÒÚÁÔ˜ ∫·Û·›‰Ë˜, ÂΉ. ªÂÙ·›¯ÌÈÔ, ∞ı‹Ó· 2003. ™˘ÓÔ‰ÈÓfi˜, ∑‹ÛÈÌÔ˜ Ã., ¢. °Ô˘˙¤Ï˘ (1774-1843), √ ÿÛ˘ (ΔÔ Ù˙¿ÎˆÌ· Î·È ÙÔ ÊÙÈ¿ÛÈÌÔÓ), ∫ÚÈÙÈ΋ ¤Î‰ÔÛË, ÂΉ. øηӛ‰·, ∞ı‹Ó· 1997. Δ˙·ÊÂÚÔÔ‡ÏÔ˘, ª·Ú›·-ª¿Á‰·, ΔÔ ¯ÈÔ‡ÌÔÚ ÛÙËÓ ÂÏÏËÓÈ΋ ·È‰È΋ ÏÔÁÔÙ¯ӛ· (Â˙ÔÁÚ·Ê›· 1970-1990), ·Ó¤Î‰. ‰È‰. ‰È·ÙÚÈ‚‹, ¶·Ó/ÌÈÔ ∫Ú‹Ù˘: ¶.Δ.¢.∂., 1995. ºÚfi˘ÓÙ, ™›ÁÎÌÔ˘ÓÙ (Sigmund Freud), ΔÔ Â˘Ê˘ÔÏfiÁËÌ· Î·È Ë Û¯¤ÛË ÙÔ˘ Ì ÙÔ ·Û˘Ó›‰ËÙÔ. ΔÔ ¯ÈÔ‡ÌÔÚ, ÂΉ. ¶Ï¤ıÚÔÓ, ∞ı‹Ó· 2009. ÷ÓȈٿ΢, ¡›ÎÔ˜ π., ΔÔ ¯ÈÔ‡ÌÔÚ ÛÙË ‰È‰·Ûηϛ·, ÂΉ. ∂ÏÏËÓÈο °Ú¿ÌÌ·Ù·, ∞ı‹Ó· 2010.
∂ÍÒÊ˘ÏÏ· ‚È‚Ï›ˆÓ √ ηÏfi˜ ÛÙÚ·ÙÈÒÙ˘ ™‚¤ÈÎ, ª›Óˆ·˜ (ËÁ‹: http://www.minoas.gr). √ ¢ÔÓ ∫ȯÒÙ˘, ∂ÛÙ›· (ËÁ‹: http://www.forums.gr). ¢ÔÓ ∫ȯÒÙ˘, ¶··‰ÔÔ˘ÏÔ˜ (ËÁ‹: http://www.picturebooks.gr). ¢ÔÓ ∫ȯÒÙ˘, ¢È¿Ï·ÛË (ËÁ‹: http://www.diaplasibooks.gr). ¢ÔÓ ∫ȯÒÙ˘, ¶··‰fiÔ˘ÏÔ˜ (ËÁ‹: http://www.picturebooks.gr).
ΔÚ·ÁÔ‡‰È· ÿÚ˘ Î·È ¶¿ÓÔ˜ ∫·ÙÛÈÌ›¯·˜: «∏ Û˘Ó¤Ï¢ÛË ÙˆÓ ÔÓÙÈÎÒÓ». http://www.youtube.com/watch?v=3gkqNvx-RwQ
202
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
ºÈÏÌ¿ÎÈ· Don Quixote (1934) http://www.youtube.com/watch?v=5tNFiBjJ-1o √ ¢ÔÓ ∫ȯÒÙ˘ (ÎÈÓÔ‡ÌÂÓ· Û¯¤‰È· ÌÂÙ·ÁψÙÙÈṲ̂ӷ) http://www.youtube.com/watch?v=nvtYqITo7XI Tom & Jerry Show - Cue Ball Cat http://www.youtube.com/watch?v=fCNvfWhB9NE
√ ηÏfi˜ ÛÙÚ·ÙÈÒÙ˘ ™‚¤ÈÎ - ª¤ÚÔ˜ 1Ô (1956) http://www.youtube.com/watch?v=LlxRgp_qxXY h t t p : / / w w w. e r t . g r / w e b t v / e t 1 / i t e m / 9 0 0 8 - D o n - K i c h w t h s - 0 1 - 1 2 2 0 1 2 # . UWGIUGdXgfU http://www.potheg.gr/ProjectDetails.aspx?lan=1&id=232 http://fineartamerica.com http://uploads7.wikipaintings.org) http://www.artfinder.com http://biblioklept.org
¶APA™KEYH M¶AP§A
203
ªÈ· ‰È‰·ÎÙÈ΋ ÚfiÙ·ÛË ÁÈ· ÙÔ Ì¿ıËÌ· ÙˆÓ ∞Ú¯·›ˆÓ ∂ÏÏËÓÈÎÒÓ ∞ã °˘ÌÓ·Û›Ô˘ ∂ÓfiÙËÙ· 12Ë: «∞ı‹Ó· Î·È ∞ÙÏ·ÓÙ›‰·» §ÂÍÈÏÔÁÈ΋ ÂÂÍÂÚÁ·Û›· ÙÔ˘ Ú‹Ì·ÙÔ˜ «ÎÚ·ÙÒ» Ì ÙË ‚Ô‹ıÂÈ· ÙÔ˘ Lams* ¶·Ú·Û΢‹ ª¿ÚÏ·, ºÈÏfiÏÔÁÔ˜, °˘ÌÓ¿ÛÈÔ ∂˘ËÓÔ¯ˆÚ›Ô˘
[∏ ·Ú·Î¿Ùˆ Ì·ıËÛȷ΋ ·ÎÔÏÔ˘ı›· Â›Ó·È ·Ó·ÚÙË̤ÓË ÛÙË ‰ÈÂıÓ‹ ÎÔÈÓfiÙËÙ· ÙÔ˘ LAMS Î·È ÛÙË ‰È‡ı˘ÓÛË: http://lamscommunity.org/lamscentral/sequence?seq_id=1594090] ™ÎÔfi˜: ¡· ηٷ‰Âȯı› Ë ›ÛÙË Ù˘ ∞ıËÓ·˚΋˜ ÔÏÈÙ›·˜ ÛÙËÓ ∂Ï¢ıÂÚ›· Î·È ÛÙË ¢ËÌÔÎÚ·Ù›·. ™Ùfi¯ÔÈ ªÂ ÙË ‰È‰·Ûηϛ· ÙˆÓ ·ÓˆÙ¤Úˆ ÂȉÈÒÎÂÙ·È : ñ Ó· ÁÓˆÚ›ÛÔ˘Ó ÂÓ Ù¿¯ÂÈ ¤Ó·Ó ÌÂÁ¿ÏÔ ÊÈÏfiÛÔÊÔ Ù˘ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ·˜, ÙÔÓ ¶Ï¿ÙˆÓ·. ñ Ó· ¤ÚıÔ˘Ó Û ·ʋ Ì ÙÔ Ï·ÙˆÓÈÎfi ΛÌÂÓÔ, ÙÔ ÔÔ›Ô ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È Û ¤Ó· ·fi Ù· ÈÔ ÂӉȷʤÚÔÓÙ· «Ì˘ÛÙ‹ÚÈ·» Ì˘ıÈÎÒÓ ÙfiˆÓ, ÙËÓ ∞ÙÏ·ÓÙ›‰·. ñ Ó· Û˘Ó‰¤ÛÔ˘Ó ·˘Ùfi ÙÔ Î›ÌÂÓÔ, Ô˘ ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È ÛÙËÓ ÚÔ˚ÛÙÔÚ›· Ù˘ ∞ı‹Ó·˜, Ì ٷ ΛÌÂÓ· ÙˆÓ ∂ÓÔÙ‹ÙˆÓ 3 & 5 ÙÔ˘ Û¯ÔÏÈÎÔ‡ ÂÁ¯ÂÈÚȉ›Ô˘, Ô˘ ·Ó·Ê¤ÚÔÓÙ·È ÛÙËÓ ∞ı‹Ó· Î·È ÛÙ· ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο ÙˆÓ ∞ıËÓ·›ˆÓ. ñ ŸÛÔÓ ·ÊÔÚ¿ ÙËÓ ÂÂÍÂÚÁ·Û›· ÙÔ˘ ÏÂÍÈÏÔÁÈÎÔ‡ ›Ó·Î·, ÛÙfi¯Ô˜ Â›Ó·È * [∏ ÂÈÛ‹ÁËÛË Î·È ÙÔ power point ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È ÛÙË ‰È‡ı˘ÓÛË: http://kales-praktikesfilologoi.blogspot.gr/2013/08/blog-post_7548.html]
204
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
Ô ÂÌÏÔ˘ÙÈÛÌfi˜ ÙÔ˘ ÏÂÍÈÏÔÁ›Ô˘ ÙˆÓ Ì·ıËÙÒÓ Î·È Ë Â·Ê‹ ÙÔ˘˜ Ì ٷ ÔÌfiÚÚÈ˙· ÙÔ˘ Ú‹Ì·ÙÔ˜ «ÎÚ·Ù¤ˆ, ÎÚ·Ùˆ», ÙfiÛÔ ÛÙËÓ ·Ú¯·›· ÂÏÏËÓÈ΋ fiÛÔ Î·È ÛÙË Ó¤· ÂÏÏËÓÈ΋. ñ Ó· ÂÍÔÈÎÂȈıÔ‡Ó Ì ÙËÓ Ù¯ÓÔÏÔÁ›· Î·È ÙȘ ÂÊ·ÚÌÔÁ¤˜ ÏÔÁÈÛÌÈÎÔ‡. ñ Ó· ÏÔËÁËıÔ‡Ó ÛÙÔ ¢È·‰›ÎÙ˘Ô Î·È Ó· Ì¿ıÔ˘Ó Ó· ÙÔ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡Ó ÛÙË ‰È·‰Èηۛ· Ù˘ Ì¿ıËÛ˘. ª¤ıÔ‰Ô˜ ‰È‰·Ûηϛ·˜: ∫ÂÈÌÂÓÔÎÂÓÙÚÈ΋ - ÂÚÌËÓ¢ÙÈ΋ ñ ∂ȉÈÒÎÂÙ·È Ô Ì·ıËÙ‹˜ Ó· ηٷÓÔ‹ÛÂÈ ÙÔ ÂÚȯfiÌÂÓÔ ÙÔ˘ ÎÂÈ̤ÓÔ˘, ÚÔÛÙÚ¤¯ÔÓÙ·˜ Û ÏÂÍÈÏÔÁÈΤ˜ ‹ ÌÔÚÊÔÏÔÁÈΤ˜ ‰È¢ÎÚÈÓ‹ÛÂȘ, ÁÚ·ÌÌ·ÙÈ΋ Î·È Û˘ÓÙ·ÎÙÈ΋ ÂÂÍÂÚÁ·Û›·, ¿ÛÎËÛË ÛÙËÓ ¿ÌÂÛË Î·È ‚Ȉ̷ÙÈ΋ ηٷÓfiËÛË ÙÔ˘ ·Ú¯·›Ô˘ ÎÂÈ̤ÓÔ˘, ·ÔʇÁÔÓÙ·˜ ÙËÓ ÈÛÙ‹ ÌÂÙ¿ÊÚ·ÛË. ñ °›ÓÂÙ·È ‰È·Ú΋˜ Û˘Û¯ÂÙÈÛÌfi˜ ÙÔ˘ ·ÏÈÔ‡ Ì ÙÔ Ó¤Ô, Ô˘ ÂȉÈÒÎÂÈ Ó· Û˘ÓÂȉËÙÔÔÈ‹ÛÔ˘Ó ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ Ù· ÎÔÈÓ¿ ‰ÔÌÈο ÛÙÔȯ›· ·Ú¯·›·˜ Î·È Ó¤·˜ ÂÏÏËÓÈ΋˜ ·ÏÏ¿ Î·È ÙȘ ‰È·ÊÔÚ¤˜ ÙÔ˘˜, Ó· ÂÈÛËÌ¿ÓÔ˘Ó ÙËÓ ÂͤÏÈÍË Î·È ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· ÙˆÓ ·Ú¯·›ˆÓ ÂÏÏËÓÈÎÒÓ. ¶ÔÚ›· ‰È‰·Ûηϛ·˜: ™˘ÓÔÏÈ΋ ıÂÒÚËÛË - ∞Ó¿Ï˘ÛË - ™‡ÓıÂÛË. ¶ÚÔ¸Ôı¤ÛÂȘ ÁÈ· ÙËÓ ÔÚÁ¿ÓˆÛË Î·È ÌÂıfi‰Â˘ÛË Ù˘ ‰È‰·Ûηϛ·˜ ñ μȈ̷ÙÈ΋ ̤ıÔ‰Ô˜. ñ ¢È¿ÏÔÁÔ˜. ñ √Ì·‰ÔÛ˘ÓÂÚÁ·ÙÈ΋ ̤ıÔ‰Ô˜. ñ ŒÓÙ·ÍË ÛÙÔ ÔÏÈÙÈÎfi- ÎÔÈÓˆÓÈÎfi Ï·›ÛÈÔ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›·˜. ñ ŒÓÙ·ÍË ÛÙÔ ÔÏÈÙÈÛÙÈÎfi Ï·›ÛÈÔ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›·˜ ÙÔ˘ . ¶ÔÚ›· - ™¯¤‰ÈÔ ‰È‰·Ûηϛ·˜ ñ ¶·ÚÔ˘Û›·ÛË ÙÔ˘ Ó¤Ô˘ ÎÂÈ̤ÓÔ˘ (∞ÊfiÚÌËÛË). ñ ∞ÍÈÔÔ›ËÛË ÙÔ˘ ÂÈÛ·ÁˆÁÈÎÔ‡ ÛËÌÂÈÒÌ·ÙÔ˜ - ÚÒÙË ÛÙ‹ÚÈÍË ÙÔ˘ Ì·ı‹Ì·ÙÔ˜ ÛÙ· fiÛ· ÁÓˆÚ›˙Ô˘Ó ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜. ñ ∞Ó¿ÁÓˆÛË ÙÔ˘ ÎÂÈ̤ÓÔ˘ ·fi ÙÔÓ ‰È‰¿ÛÎÔÓÙ· «Î·Ù' ‹ıÔ˜».
¶APA™KEYH M¶AP§A
205
¶ÚˆÙÔ‚¿ıÌÈ· ÂÂÍÂÚÁ·Û›· ÙÔ˘ ÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ì ·ÒÙÂÚÔ ÛÙfi¯Ô ÙË Û˘ÓÔÏÈ΋ ÙÔ˘ ηٷÓfiËÛË ∞˘Ùfi ÂÈÙ˘Á¯¿ÓÂÙ·È Ì ÂÚˆÙ‹ÛÂȘ, Ô˘ ÌÔÚ› Ó· ÙÂıÔ‡Ó, fiˆ˜: ñ ¶ÔȘ ÏËÚÔÊÔڛ˜ ·ÓÙÏԇ̠·fi ÙÔ Î›ÌÂÓÔ ÁÈ· ÙË ‰‡Ó·ÌË Ù˘ ∞ÙÏ·ÓÙ›‰·˜; ñ ªÂ ÔÈ· ÌÂÁ¿ÏË ‰‡Ó·ÌË Ù˘ ÂÔ¯‹˜ Û˘ÁÎÚÔ‡ÛÙËÎÂ; ñ ΔÈ ¤Î·Ó ÙËÓ ∞ı‹Ó· Ó· ͯˆÚ›ÛÂÈ ·fi ÙȘ ¿ÏϘ fiÏÂȘ ÂΛÓË ÙËÓ ÂÚ›Ô‰Ô; ñ ¶Ò˜ ηٷÛÙÚ¿ÊËÎÂ Ë ∞ÙÏ·ÓÙ›‰·, Û‡Ìʈӷ Ì ÙÔ Î›ÌÂÓÔ; ∞Ó·Ï˘ÙÈ΋ ÚÔÛ¤ÁÁÈÛË ÙÔ˘ ÎÂÈ̤ÓÔ˘ ñ ™Ù·‰È·Î¿, Ì ÙË ‚Ô‹ıÂÈ· ÙÔ˘ ÏÂÍÈÏÔÁ›Ô˘ Ì·˜ Î·È Ì ÙȘ ηٿÏÏËϘ ÂÚˆÙ‹ÛÂȘ, ÚÔÛ·ıԇ̠Ó' ·ÔÛ¿ÛÔ˘Ì ·fi ÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜ ··ÓÙ‹ÛÂȘ ‚·ÛÈṲ̂Ó˜ Û ·ÓÙ›ÛÙÔȯ˜ ϤÍÂȘ ‹ ÊÚ¿ÛÂȘ. ñ ∞fi‰ÔÛË ÙÔ˘ ÓÔ‹Ì·ÙÔ˜ ·fi ÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜. ñ ŒÓ· ·È‰› ‰È·‚¿˙ÂÈ ÙÔ Î›ÌÂÓÔ (Ì' ·˘Ùfi ηٷϷ‚·›ÓÔ˘Ì ·Ó ÙÔ ¤¯ÂÈ Î·Ù·ÓÔ‹ÛÂÈ ‹ fi¯È). ñ ∞ÍÈÔÏfiÁËÛË Ù˘ ‰È‰·Ûηϛ·˜ Ì ʇÏÏÔ ÂÚÁ·Û›·˜ ÁÈ· ÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜. ñ °È·Ù› Ì·˜ ·ÊÔÚ¿ Ë fiÏË ÚÔÛ¿ıÂÈ·; ñ ∞ÏÏ·Á‹ ÙÚfiÔ˘ Ì¿ıËÛ˘ ÙˆÓ ·È‰ÈÒÓ…. ̤ۈ ÔÏ˘ÌÂÛÈÎÒÓ ËÁÒÓ ·ÓÙ› ÙˆÓ ·Ú·‰ÔÛÈ·ÎÒÓ. ΔÈ Â›Ó·È ÙÔ LAMS? (Learning Activity Management System) ºÈÏÈÎfi-«ÔÙÈÎfi» ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ Û¯Â‰›·Û˘, ‰È·¯Â›ÚÈÛ˘, ·ÚÔ¯‹˜, «ÂÎÙ¤ÏÂ-
206
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
Û˘», ÂÔÙ›·˜, ˘ÔÛÙ‹ÚÈ͢ Î·È ·ÍÈÔÏfiÁËÛ˘ ·ÎÔÏÔ˘ıÈÒÓ Ì·ıËÛÈ·ÎÒÓ ‰Ú·ÛÙËÚÈÔًوÓ. ñ ΔÔ ÈÔ ‰ËÌÔÊÈϤ˜ ÏÔÁÈÛÌÈÎfi ÁÈ· ‰È‰·ÎÙÈÎfi Î·È Ì·ıËÛÈ·Îfi ۯ‰ȷÛÌfi. ñ ∞ÏÔÔÈ› ÙË Û˘ÁÁÚ·Ê‹ ۯ‰›ˆÓ Ì·ıËÌ¿ÙˆÓ. ñ ¢È¢ÎÔχÓÂÈ ÙËÓ ·Ó¿Ù˘ÍË Î·È ‰È·ÌÔ›Ú·ÛË ·ÎÔÏÔ˘ıÈÒÓ Ì·ıËÛÈ·ÎÒÓ ‰Ú·ÛÙËÚÈÔًوÓ. ñ ¶·Ú¤¯ÂÈ ÙË ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ· ÂÔÙ›·˜, ·ÙÔÌÈÎÒÓ, Û˘ÓÂÚÁ·ÙÈÎÒÓ ÂÍ ·ÔÛÙ¿Ûˆ˜ Ì·ıËÛÈ·ÎÒÓ ‰Ú·ÛÙËÚÈÔÙ‹ÙˆÓ ∫·Ï‹ ·Ú¯‹, ÏÔÈfiÓ, ÛÙÔ Ù·Í›‰È Ù˘ Ì¿ıËÛ˘.... ∞ÊfiÚÌËÛË: ñ ∞Ó¿ÁÓˆÛË ÂÈÛ·ÁˆÁÈÎÔ‡ ÛËÌÂÈÒÌ·ÙÔ˜. ™˘ÌÏËڈ̷ÙÈÎfi ˘ÏÈÎfi ÁÈ· ÙÔ Û˘ÁÁڷʤ· Î·È ÙÔ ¤ÚÁÔ ÙÔ˘. ñ ∑ËÙÂ›Ù·È ·fi ÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜ Ó· ı˘ÌËıÔ‡Ó fi, ÙÈ ÁÓˆÚ›˙Ô˘Ó ÁÈ· ÙËÓ ∞ÙÏ·ÓÙ›‰· ·fi ÎÈÓËÌ·ÙÔÁÚ·ÊÈΤ˜ Ù·Èӛ˜, ÎfiÌÈΘ Î·È ‚È‚Ï›·. ñ ∂Ó·ÏÏ·ÎÙÈο, ¿ÎÔ˘ÛÌ· ·fi ÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜ ÙÔ˘ ÙÚ·ÁÔ˘‰ÈÔ‡ ÙÔ˘ ¶·ÓÙÂÏ‹ £·Ï·ÛÛÈÓÔ‡ « ∏ ¯·Ì¤ÓË ∞ÙÏ·ÓÙ›‰·».
μ‹Ì· 1Ô: °ÓˆÚÈÌ›· Ì ÙÔÓ ¶Ï¿ÙˆÓ· Î·È ÙÔ ¤ÚÁÔ ÙÔ˘ ¢fiıËΠÛÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜ ˘ÏÈÎfi ÌÂϤÙ˘ ÁÈ· ÙË ˙ˆ‹ Î·È ÙÔ ¤ÚÁÔ ÙÔ˘ ÌÂÁ¿ÏÔ˘ ÊÈÏÔÛfiÊÔ˘ Ù˘ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ·˜
¶APA™KEYH M¶AP§A
207
∞˜ ÁÓˆÚ›ÛÔ˘Ì ÙÔÓ ¶Ï¿ÙˆÓ·... ∂Âȉ‹ ÌÈ· ÂÈÎfiÓ· ·Í›˙ÂÈ fiÛÔ ¯›ÏȘ ϤÍÂȘ, Ì ÙÔ ÂÚÁ·ÏÂ›Ô ÏËÚÔÊfiÚËÛ˘ ÙÔ˘ Lams Image Gallery (¯ÒÚÔ˜ ¤ÎıÂÛ˘ ÂÈÎfiÓˆÓ), ÙÔÔıÂÙ‹Û·Ì ÂÈÎfiÓ˜ Ô˘ Û¯ÂÙ›˙ÔÓÙ·È Ì ÙË ˙ˆ‹ Î·È ÙÔ Û˘ÁÁÚ·ÊÈÎfi ¤ÚÁÔ ÙÔ˘ ¶Ï¿ÙˆÓ·.
208
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
Δ¤ÏÔ˜, ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ‹ıËΠÙÔ ÂÚÁ·ÏÂ›Ô ·Ó·ÙÚÔÊÔ‰fiÙËÛ˘ ÓÔËÙÈÎfi˜ ¯¿ÚÙ˘, ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó· ÂÏÂÁ¯ı› Ë Â̤‰ˆÛË Ù˘ ÁÓÒÛ˘.
μ‹Ì· 2Ô: ¶·ÚÔ˘Û›·ÛË ÙÔ˘ ÎÂÈ̤ÓÔ˘ ¢›ÓÂÙ·È ÛÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜ ÙÔ ·Ú¯·›Ô ΛÌÂÓÔ, ÙÔ ÔÔ›Ô Û˘Óԉ‡ÂÙ·È ·fi ¤Ó· ‚›ÓÙÂÔ Ô˘ ‚ÔËı¿ÂÈ ÛÙËÓ Â‡ÎÔÏË Î·Ù·ÓfiËÛË ÙÔ˘ ·ÔÛ¿ÛÌ·ÙÔ˜ ÙÔ˘ ¶Ï¿ÙˆÓ·.
∂Ó Û˘Ó¯›·, ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ ηÏÔ‡ÓÙ·È Ó· ·Ú·ÎÔÏÔ˘ı‹ÛÔ˘Ó ÛÙÔ ‰È·‰›ÎÙ˘Ô ÌÈ· ÌÈÎÚ‹ ·ÚÔ˘Û›·ÛË Ô˘ ÂÚÌËÓ‡ÂÈ ÙÔ Î›ÌÂÓÔ. ∫·È...
¶APA™KEYH M¶AP§A
209
∂Âȉ‹ ÛÙÔ ÏÂÍÈÏÔÁÈÎfi ›Ó·Î· ÚˆÙ·ÁˆÓÈÛÙ› ÙÔ Ú‹Ì· «ÎÚ·Ùˆ», ·Ú·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Ó ¤Ó· ‚›ÓÙÂÔ Ô˘ ·Ô‰ÂÈÎÓ‡ÂÈ Ì ‡ÏËÙÔ ÙÚfiÔ ÙË ‰È·¯ÚÔÓÈÎfiÙËÙ· Ù˘ Ϥ͢.
∞ÍÈÔÏfiÁËÛË: √È Ì·ıËÙ¤˜ ··ÓÙÔ‡Ó Û ÌÈ· ÔÏÈÁfiÏÂÙË ‰ÔÎÈÌ·Û›·, Ô˘ ·ÔÙÂÏÂ›Ù·È ·fi ¤ÓÙ ÂÚˆÙ‹ÛÂȘ ∞ÓÙÈÛÙÔ›¯ÈÛ˘, ™ˆÛÙÔ‡-§¿ıÔ˘˜, ™˘ÌÏ‹ÚˆÛ˘ ÎÂÓÒÓ, ∂ÈÏÔÁ‹˜ Î·È ÛÙËÓ ÔÔ›· ˘¿Ú¯ÂÈ ¯ÚÔÓÈÎfi˜ ÂÚÈÔÚÈÛÌfi˜ (5 ÏÂÙ¿).
ΔÔ ÈÔ ‰˘Ó·Ùfi ÛËÌÂ›Ô ÙÔ˘ Lams ıˆÚÂ›Ù·È ÙÔ ÂÚÁ·ÏÂ›Ô «¢È·ÎÏ¿‰ˆÛË». ª' ·˘Ùfi ÌÔÚԇ̠ӷ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ÛÔ˘Ì ‰È·ÊÔÚÂÙÈο ÌÔÓÔ¿ÙÈ· (pathways) Û ÌÈ· ·ÎÔÏÔ˘ı›·, Ì ‚¿ÛË Ù· ·ÔÙÂϤÛÌ·Ù· ·fi ÙËÓ ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓË ÔÏÈÁfiÏÂÙË ‰ÔÎÈÌ·Û›·.
210
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
ª·ıËÙ¤˜ Ì ¿ÚÈÛÙË Â›‰ÔÛË
¶APA™KEYH M¶AP§A
211
212
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
ª·ıËÙ¤˜ Ì ̤ÙÚÈ· ›‰ÔÛË
¶APA™KEYH M¶AP§A
ª·ıËÙ¤˜ Ì Ôχ ¯·ÌËÏ‹ ›‰ÔÛË
213
214
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
ñ ¡· ·Ô‰ÒÛÂÙ Ì ‰Èο Û·˜ ÏfiÁÈ· ÙÔ ÂÚȯfiÌÂÓÔ ÙÔ˘ ÎÂÈ̤ÓÔ˘, ·ÊÔ‡ ÚÒÙ· ‰Â›Ù ÙËÓ ·ÚÔ˘Û›·ÛË. ñ ¡· Û¯ËÌ·Ù›ÛÂÙ ÚÔÙ¿ÛÂȘ Ì ÙȘ ϤÍÂȘ: «ÎÚ¿ÙÔ˜», «·Ó‰ÚÔÎÚ·Ù›·». ñ ΔÈ ÛËÌ·›ÓÂÈ Ë ÊÚ¿ÛË: «ÎÚ·ÙÒ ÙÔ ÏfiÁÔ ÌÔ˘»; ∂Ú¢ÓËÙÈ΋ ÂÚÁ·Û›·: ¶ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ Ó· ÚÔÛ·ı‹ÛÔ˘Ó Ó· ÂÍËÁ‹ÛÔ˘Ó Û ÙÈ ÔÊ›ÏÂÙ·È Ë ‰È·¯ÚÔÓÈ΋ ·‹¯ËÛË Ì‡ıˆÓ Î·È ·ÊËÁ‹ÛÂˆÓ ÁÈ· ¿ÁÓˆÛÙÔ˘˜ ‹ ¯·Ì¤ÓÔ˘˜ ÔÏÈÙÈÛÌÔ‡˜, ÙÔ˘˜ ‰›ÓÂÙ·È ˘ÏÈÎfi ÌÂϤÙ˘ Û¯ÂÙÈÎfi Ì ÙÔ ı¤Ì·. ∂Ó‰ÂÈÎÙÈο ÙÔ˘˜ ‰›ÓÔÓÙ·È ·Ú·Î¿Ùˆ οÔÈÔÈ ÈÛÙfiÙÔÔÈ Ì ˘ÏÈÎfi ÏËÚÔÊfiÚËÛ˘: ñ ÁÈ· ÙÔÓ ÔÏÈÙÈÛÌfi ÙˆÓ ª¿ÁÈ·, ñ ÙÔ ÙÚ›ÁˆÓÔ ÙˆÓ μÂÚÌÔ‡‰ˆÓ, ñ Î·È ÙÔ Ù¤Ú·˜ ÙÔ˘ §Ô¯-Ó˜.
¶APA™KEYH M¶AP§A
215
ªÂÙ¿ ÙË ÌÂϤÙË ˙ËÙÂ›Ù·È ·fi ÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜ Ó· ˘Ô‚¿ÏÏÔ˘Ó ¤Ó· ·Ú¯Â›Ô ÁÈ· ‚·ıÌÔÏfiÁËÛË ÛÙÔ ÔÔ›Ô ı· ··ÓÙÔ‡Ó ÛÙÔ ÂÚÒÙËÌ·: «™Â ÙÈ ÔÊ›ÏÂÙ·È, ηٿ ÙË ÁÓÒÌË Û·˜, Ë ‰È·¯ÚÔÓÈ΋ ·‹¯ËÛË Ì‡ıˆÓ Î·È ·ÊËÁ‹ÛÂˆÓ ÁÈ· ¿ÁÓˆÛÙÔ˘˜ ‹ ¯·Ì¤ÓÔ˘˜ ÔÏÈÙÈÛÌÔ‡˜;».
216
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
æËÊÔÊÔÚ›· Δ¤ÏÔ˜, ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÒÓÙ·˜ ÙÔ ÂÚÁ·ÏÂ›Ô „ËÊÔÊÔÚ›· ÚÔÛʤÚÂÙ·È Ë ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ· ÂÌÊ¿ÓÈÛ˘ Û˘ÓÔÏÈÎÒÓ ·ÔÙÂÏÂÛÌ¿ÙˆÓ Î·È ÛÙ·ÙÈÛÙÈÎÒÓ ÛÙÔȯ›ˆÓ. ™ÙËÓ ÂÚ›ÙˆÛ‹ Ì·˜ Ù¤ıËΠÛÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜ Ë ·Ú·Î¿Ùˆ ÂÚÒÙËÛË: «ªÂÙ¿ ·fi ÙËÓ ÂÚÈ‹ÁËÛ‹ Û·˜ ÛÙÔÓ ÎfiÛÌÔ Ù˘ ∞ÙÏ·ÓÙ›‰·˜ ıˆÚ›Ù fiÙÈ ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ÌÈ· fiÏË Ô˘ ˘‹ÚÍ ڷÁÌ·ÙÈο ‹ Ì‹ˆ˜ Â›Ó·È Á¤ÓÓËÌ· Ù˘ Ê·ÓÙ·Û›·˜ ÙÔ˘ ¶Ï¿ÙˆÓ·;».
¶APA™KEYH M¶AP§A
Δ¤ÏÔ˜: ∂È‚Ú¿‚¢ÛË ÙˆÓ Ì·ıËÙÒÓ ÁÈ· ÙËÓ ÚÔÛ¿ıÂÈ¿ ÙÔ˘˜.
217
218
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
∏ Ì·ıËÛȷ΋ ·ÎÔÏÔ˘ı›· fiˆ˜ ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙ÂÙ·È ÛÙÔ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ ÙÔ˘ Û˘ÁÁڷʤ· ÙÔ˘ Lams ÀÏÔÔ›ËÛË ·ÎÔÏÔ˘ı›·˜: ∏ ·Ú·¿Óˆ Ì·ıËÛȷ΋ ·ÎÔÏÔ˘ı›· ˘ÏÔÔÈ‹ıËΠÛÙËÓ Ù¿ÍË. Δ· ·ÔÙÂϤÛÌ·Ù¿ Ù˘; ñ ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ Û˘ÌÌÂÙ›¯·Ó ÂÓÂÚÁ¿ ηı' fiÏË ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· Ù˘ Ì·ıËÛȷ΋˜ ‰È·‰Èηۛ·˜ ñ ∫·ÙÂÓıÔ˘ÛÈ¿ÛÙËηÓ! ñ ∫·È ÙÔ ÈÔ ÛËÌ·ÓÙÈÎfi Â›Ó·È fiÙÈ ‰ÂÓ ¤ÌÂÈÓ·Ó ·Ì¤ÙÔ¯ÔÈ Î·È ··ı›˜ ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ Ì Ôχ ¯·ÌËÏ‹ ›‰ÔÛË. ∏ ÚfiÙ·Û‹ Ì·˜: ∫·ıÒ˜ Â›Ó·È ‰Â‰Ô̤ÓÔ fiÙÈ Ì ÙÔ ¤Ú·ÛÌ· ÙÔ˘ ¯ÚfiÓÔ˘ ·˘Í¿ÓÂÙ·È ÙÔ ÂӉȷʤÚÔÓ ÙˆÓ Ì·ıËÙÒÓ ÁÈ· ÙË ¯Ú‹ÛË ÙÔ˘ ¢È·‰ÈÎÙ‡Ô˘ Î·È ÙˆÓ Ù¯ÓÔÏÔÁÈÒÓ ÙÔ˘ ·ÁÎfiÛÌÈÔ˘ ÈÛÙÔ‡, ÈÛÙ‡ԢÌ fiÙÈ Ú¤ÂÈ Ó· ÂÈϤÁÂÙ·È ˆ˜ ÚÔÙÈÌfiÙÂÚË Ë Ï‡ÛË Ù˘ ÌÂÈÎÙ‹˜ Ì¿ıËÛ˘ (blended learning), ‰ËÏ·‰‹ ÙÔ˘ Û˘Ó‰˘·ÛÌÔ‡ ËÏÂÎÙÚÔÓÈ΋˜ (online) Î·È ·Ú·‰ÔÛȷ΋˜ (in-class) Ì¿ıËÛ˘.
¶APA™KEYH M¶AP§A
219
∂Ó‰ÂÈÎÙÈ΋ μÈ‚ÏÈÔÁÚ·Ê›· Archer - Hind, R.D., The Timaeus of Plato, Arno Press, New York, 1973. Gill,C., Plato: he Atlantis story, Timaeus 17-27, Critias, Bristol,1980. Kraut,R., The Cambridge Companion to Plato, Cambridge,1993. Scheffel,W., Aspekte der platonische Kosmologie, Leiden,1976. ∞Ú¯·›· ∂ÏÏËÓÈ΋ °ÏÒÛÛ· ∞ã °˘ÌÓ·Û›Ô˘, μÈ‚Ï›Ô ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎÔ‡, √∂¢μ, 2006 ∫¿ÏÊ·˜, μ., Δ›Ì·ÈÔ˜/¶Ï¿ÙˆÓ, ¶fiÏȘ, ∞ı‹Ó·,1995. ∫Ô˘Ù¿ÏÔ˜, ¢.Ã., ∏ ÂÚ› ÎfiÛÌÔ˘ ıˆڛ· ÙÔ˘ ¶Ï¿ÙˆÓÔ˜, ª˘ÙÈÏ‹ÓË, 1970. ¶·Ó¤Ú˘, π. ƒ., ∏ ÎÔÛÌÔÏÔÁ›· ÙÔ˘ ¶Ï¿ÙˆÓ· Û ۯ¤ÛË Ì ÙËÓ ·ÙÔÌÈ΋ ıˆڛ· ÙÔ˘ ¢ËÌfiÎÚÈÙÔ˘, •¿ÓıË, 1984. ¶··‰¿Î˘, ™. Ã., ÷Ù˙ˤÚ˘, ¡. £., μ·ÛÈΤ˜ ¢ÂÍÈfiÙËÙ˜ ÛÙȘ Δ¯ÓÔÏÔÁ›Â˜ Ù˘ ¶ÏËÚÔÊÔÚ›·˜ Î·È Ù˘ ∂ÈÎÔÈÓˆÓ›·˜, °ã ∫¶™, ∞ı‹Ó· 2005. ƒÂ‚¿ÓÔÁÏÔ˘, ∞ÈηÙÂÚ›ÓË ª., «¢È‰·ÎÙÈ΋ ÙˆÓ ∞Ú¯·›ˆÓ ∂ÏÏËÓÈÎÒÓ», ∂ÈÛ·ÁˆÁÈ΋ ∂ÈÌfiÚʈÛË ¶∂∫ ∫Ô˙¿Ó˘, ¯.¯. ™˘ÚfiÔ˘ÏÔ˜, ∏. ™., ¶Ï¿ÙˆÓÔ˜ ª‡ıÔÈ, ∑‹ÙÚÔ˜, £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË, 2003. ΔÛÈÓ¿ÎÔ˜, ∞‡ÁÔ˘ÛÙÔ˜, «∞ÓÔȯÙfi §ÔÁÈÛÌÈÎfi Î·È ∂Î·È‰Â˘ÙÈ΋ ‰È·‰Èηۛ·.¡¤ÔÈ ÙÚfiÔÈ ¢È‰·Ûηϛ·˜-ª¿ıËÛ˘, ∏ÌÂÚ›‰·, 16 ª·˝Ô˘ 2010.
220
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
™¯¤‰ÈÔ Ì·ı‹Ì·ÙÔ˜ B’ °˘ÌÓ·Û›Ô˘: «¶·Ú·ÎÔÏÔ˘ıÒ, ÂÓËÌÂÚÒÓÔÌ·È Î·È „˘¯·ÁˆÁÔ‡Ì·È ·fi ‰È¿ÊÔÚ˜ ËÁ¤˜ (ª.ª.∂., ¢È·‰›ÎÙ˘Ô Î.Ï.)* KˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ¶··ÙÛ›ÚÔ˜, ºÈÏfiÏÔÁÔ˜, °˘ÌÓ¿ÛÈÔ ∂˘ËÓÔ¯ˆÚ›Ô˘
∂ÈÛ·ÁˆÁ‹: ΔÔ ·ÚfiÓ Û¯¤‰ÈÔ Ì·ı‹Ì·ÙÔ˜ ·ÊÔÚ¿ ÙÔ Ì¿ıËÌ· Ù˘ ¡ÂÔÂÏÏËÓÈ΋˜ °ÏÒÛÛ·˜ Ù˘ μã Ù¿Í˘ ÙÔ˘ °˘ÌÓ·Û›Ô˘, 6Ë ÂÓfiÙËÙ·. ¢È¿ÚÎÂÈ· ‰È‰·Ûηϛ·˜: 5-6 ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ flÚ˜ (Û‡Ìʈӷ Ì ÙÔ ·Ó·Ï˘ÙÈÎfi ÚfiÁÚ·ÌÌ·) ª¤ıÔ‰Ô˜ ‰È‰·Ûηϛ·˜: ∂·ÁˆÁÈ΋ Î·È ¢ÈÂÚ¢ÓËÙÈ΋ ª¤ıÔ‰Ô˜ (¢ÔÌË̤Ó˜ ∂ÚˆÙ‹ÛÂȘ) ª¤Û· ‰È‰·Ûηϛ·˜: ¶›Ó·Î·˜, ºˆÙÔÙ˘Ë̤Ó˜ ·Û΋ÛÂȘ, ÂÚˆÙ‹ÛÂȘ. ¢È‰·ÎÙÈÎÔ› ÛÙfi¯ÔÈ: ∞’ ¶ÚÔ‚ÏËÌ·ÙÈÛÌfi˜ ·Ó·ÊÔÚÈο Ì ÙËÓ ÂÓË̤ڈÛË Î·È ÙËÓ „˘¯·ÁˆÁ›· ·fi ª.ª.∂., ¢È·‰›ÎÙ˘Ô (ȉȷ›ÙÂÚË ·Ó·ÊÔÚ¿ ÛÙËÓ ÙËÏÂfiÚ·ÛË). μ’ ∏ ¯ÚËÛÈÌfiÙËÙ· ÙˆÓ ·ÓÙˆÓ˘ÌÈÒÓ. ªÂÁ¿ÏÔ ‚¿ÚÔ˜ ı· ‰Ôı› ÛÙËÓ ÂÓ·Û¯fiÏËÛË Ì ÙÔ˘˜ Ù‡Ô˘˜ Ù˘ ¶ÚÔÛˆÈ΋˜ ·ÓÙˆÓ˘Ì›·˜ (¢˘Ó·ÙÔ› - ∞‰‡Ó·ÙÔÈ Ù‡ÔÈ, fiÙ ÂÈϤÁÔÓÙ·È ÔÈ ÌÂÓ Î·È ÔÈ ‰Â). °È· ÙËÓ Î·Ï‡ÙÂÚË ·ÊÔÌÔ›ˆÛË ÙÔ˘ ÛËÌ·ÓÙÈÎÔ‡ ÚfiÏÔ˘ ÙˆÓ ·ÓÙˆÓ˘ÌÈÒÓ ÛÙË ÁÏÒÛÛ· (·˘Ùfi ÙÔ ·Ô‰ÂÈÎÓ‡ÂÈ Ë Û˘¯Ó‹ ¯Ú‹ÛË ÙÔ˘˜) ÎÚ›ÓÂÙ·È ÂÈÙ·ÎÙÈ΋ Ë ¿ÛÎËÛË ÙˆÓ Ì·ıËÙÒÓ ÛÙËÓ ÁÚ·ÌÌ·ÙÈ΋ Î·È Û˘ÓÙ·ÎÙÈ΋ ·Ó·ÁÓÒÚÈÛ‹ ÙÔ˘˜ (΢ڛˆ˜ ÙˆÓ ÚÔÛˆÈÎÒÓ) ̤۷ ·fi ·Ú·‰Â›ÁÌ·Ù·. ∞Ó·Áη›· ›Û˘ Â›Ó·È Ë ·Ó·ÊÔÚ¿ ÛÙËÓ ‰È¿ÎÚÈÛË ·fiÚÈÛÙ˘ ·ÓÙˆÓ˘Ì›·˜, ·ÔÚ›ÛÙÔ˘ ¿ÚıÚÔ˘ Î·È ·ÚÈıÌËÙÈÎÔ‡. °’ ∫·Ù·ÓfiËÛË ÙˆÓ ‰‡Ô ÙÚfiˆÓ Ô˘ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡ÓÙ·È ÛÙË °ÏÒÛÛ· (¶·* [∏ ÂÈÛ‹ÁËÛË ‚Ú›ÛÎÂÙ·È ÛÙË ‰È‡ı˘ÓÛË: http://kales-praktikes-filologoi.blogspot.gr/ 2013/10/blog-post.html
KøN™TANTINO™ ¶A¶AT™IPO™
221
Ú·ÁˆÁ‹ - ™‡ÓıÂÛË) ÁÈ· Ó· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÔ‡ÓÙ·È Î·ÈÓÔ‡ÚÁȘ ϤÍÂȘ, ÙˆÓ ÎÚÈÙËÚ›ˆÓ ‚¿ÛÂÈ ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ ÔÚÁ·ÓÒÓÔÓÙ·È Û ÂÙ˘ÌÔÏÔÁÈΤ˜ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂȘ (ÎÔÈÓ‹ Ú›˙·, ÌÔÈÚ¿˙ÔÓÙ·È ÙÔ ·' ‹ ÙÔ ‚' Û˘ÓıÂÙÈÎfi ‹ fiÙÈ Û¯ËÌ·Ù›˙ÔÓÙ·È Ì ÙËÓ ›‰È· ·Ú·ÁˆÁÈ΋ ηٿÏËÍË - ·Ú·‰Â›ÁÌ·Ù·). ¢’ ÕÛÎËÛË ÛÙËÓ ·ÚÔ˘Û›·ÛË ÛÙ·ÙÈÛÙÈÎÒÓ ÈÓ¿ÎˆÓ Î·È ÛÙËÓ ÏËÚÔÊfiÚËÛË Û˘ÁÎÂÎÚÈÌ¤ÓˆÓ ·Ô‰ÂÎÙÒÓ ÁÈ· ÙÔ ÂÚȯfiÌÂÓÔ ÂÓfi˜ ÂÓËÌÂÚˆÙÈÎÔ‡ ‰È·‰ÈÎÙ˘·ÎÔ‡ ÙfiÔ˘ (Àԉ›ÁÌ·Ù· ÛÙ·ÙÈÛÙÈÎÒÓ ÈӿΈÓ). ∂’ ÕÛÎËÛË ÛÙËÓ Û‡ÓÙ·ÍË Â˘Ú‡ÙÂÚˆÓ ÎÂÈÌ¤ÓˆÓ Ì ÙË ÌÔÚÊ‹ ÂÈÛÙÔÏ‹˜ ‰È·Ì·ÚÙ˘Ú›·˜ ‹ Û‡ÓÙÔÌÔ˘ ¿ÚıÚÔ˘ (Àfi‰ÂÈÁÌ·). ™ËÌ›ˆÛË: √ ¯ÚfiÓÔ˜ ˘ÏÔÔ›ËÛ˘ οı ‰È‰·ÎÙÈ΋˜ Ê¿Û˘ (ÛÙfi¯Ô˘) ·˘ÍÔÌÂÈÒÓÂÙ·È Ì ‚¿ÛË ÙȘ ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ˜, ‰ÂÍÈfiÙËÙ˜, Ù˘ ÏÂÈÔ„ËÊ›·˜ ÙˆÓ Ì·ıËÙÒÓ ÙÔ˘ ÙÌ‹Ì·ÙÔ˜. ¢È·‰Èηۛ· ›Ù¢Í˘ ‰È‰·ÎÙÈÎÒÓ ÛÙfi¯ˆÓ ∞’ ™Ùfi¯Ô˜: ªÂ ÙË ‰È·Ù‡ˆÛË ÙˆÓ ÂÚˆÙËÌ¿ÙˆÓ Ô˘ ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Ó, ÂȯÂÈÚÂ›Ù·È Ë Î·Ï‡ÙÂÚË ‰ÈÂÚ‡ÓËÛË ÙÔ˘ ı¤Ì·ÙÔ˜, Ë ‚·ı‡ÙÂÚË ·Ó¿Ï˘Û‹ ÙÔ˘ Î·È Ë Â·ÚΤÛÙÂÚË Î¿Ï˘„Ë ÙˆÓ Ù˘¯ÒÓ ÙÔ˘. ∞ÎfiÌË Î·È fiÏ· ·Ó ‰ÂÓ ··ÓÙËıÔ‡Ó Â·ÚÎÒ˜ (ÏfiÁˆ ¤ÏÏÂȄ˘ ¯ÚfiÓÔ˘), ·ÚΛ οÔÙÂ Î·È ÙÔ ¿ÎÔ˘ÛÌ· ÌÂÚÈÎÒÓ ÁÈ· Ó· ·ÔÙÂϤÛÔ˘Ó Î›ÓËÙÚÔ ÚÔ‚ÏËÌ·ÙÈÛÌÔ‡ Î·È Î·Ù' ¤ÎÙ·ÛË, ÂΉ‹ÏˆÛ˘ ¢·ÈÛıËÛ›·˜ ÁÈ· fiÛ· ÂÈÒıËÎ·Ó ·ÎfiÌË Î·È ·ÎÚÔıÈÁÒ˜. ñ ∏ ÙËÏÂfiÚ·ÛË „˘¯·ÁˆÁ› Î·È Ò˜; (∞ÊÔÚÌÒÌÂÓÔÈ ·fi ÙÔ ÂÚÒÙËÌ· ‰È·Ù˘ÒÓÔ˘Ì ÙË ÛËÌ·ÛÈÔÏÔÁÈ΋ ‰È·ÊÔÚ¿ ·Ó¿ÌÂÛ· Û „˘¯·ÁˆÁ›· Î·È ‰È·ÛΤ‰·ÛË). ¶ÔÈÔ‡˜ ¿ÏÏÔ˘˜ ÙÚfiÔ˘˜ „˘¯·ÁˆÁ›·˜ ÁÓˆÚ›˙ÂÙÂ; ñ ∂ÓË̤ڈÛË ‹ ‰È·ÛÙÚ¤‚ψÛË Ù˘ ·Ï‹ıÂÈ·˜ ·fi ÔÚÈṲ̂ӷ ª.ª.∂.; ¶ÔÈÔ‡˜ ÛÎÔÔ‡˜ ÌÔÚ› Ó· Â͢ËÚÂÙ› Ë ÙÂÏÂ˘Ù·›·, ÙÔ „¤Ì·; (∞Ó·ÊÔÚ¿ ÛÙËÓ ÚÔ·Á¿Ó‰· ÙˆÓ ÔÏÔÎÏËÚˆÙÈÎÒÓ Î·ıÂÛÙÒÙˆÓ). ñ Δ· ª.ª.∂. ¯·Ú·ÎÙËÚ›˙ÔÓÙ·È «Ù¤Ù·ÚÙË» ÂÍÔ˘Û›·. °È·Ù› οÔÈÔÈ ·fi ÙÔ˘˜ ΢‚ÂÚÓÒÓÙ˜, ÙÔ˘˜ ÔÏÈÙÈÎÔ‡˜ Â›Ó·È ÂÍ·ÚÙË̤ÓÔÈ ·fi ‰ËÌÔÛÈÔÁÚ¿ÊÔ˘˜, ηӷϿگ˜; ¶Ò˜ ‰ËÏÒÓÂÙ·È Ë ÂÍ¿ÚÙËÛË, Ò˜ ÙÔ˘˜ ÂÍ·ÚÙÔ‡Ó ÔÈ ÙÂÏÂ˘Ù·›ÔÈ; (∞Ó·ÊÔÚ¿ ÛÙÔÓ fiÚÔ «‰È·ÏÔ΋» Ô˘ ·ÎÔ‡Ó Î·È ‰È·‚¿˙Ô˘Ó.) ñ ¶ÔȤ˜ ÔÈ ÚÔ¸Ôı¤ÛÂȘ ·ÓÙÈÎÂÈÌÂÓÈ΋˜, ÔχÏ¢Ú˘, ÏËÚ¤ÛÙÂÚ˘ ÂÓË̤ڈÛ˘;
222
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
ñ ∏ ‰È·Ê‹ÌÈÛË ˆÊÂÏ› ‹ ‚Ï¿ÙÂÈ; ¶Ò˜; ¶fiÙÂ; ñ ¶ÔÈ¿ ÚfiÙ˘· ÚÔ‚¿ÏÂÈ Ë ÙËÏÂfiÚ·ÛË; °È·Ù› ·fi οÔÈÔ˘˜ ¯·Ú·ÎÙËÚ›˙ÔÓÙ·È ·ÓÙÈÚfiÙ˘·; ¶Ò˜ ˙ËÌÈÒÓÂÙ·È Î¿ÔÈÔ˜ ·Ó ÚÔÛ·ı‹ÛÂÈ Ó· ÌÈÌËı› ÙÔÓ ÙÚfiÔ ˙ˆ‹˜ ‹ ÔÚÈṲ̂Ó˜ Ù˘¯¤˜ ·˘ÙÒÓ ÙˆÓ ÙËÏÂÔÙÈÎÒÓ ÂȉÒψÓ; ñ ¶ÔÈ¿ Â›Ó·È Ù· ÛÙÔȯ›· ÂΛӷ Ô˘ Û˘Óı¤ÙÔ˘Ó ÙËÓ ÚÔÛˆÈÎfiÙËÙ· ÙÔ˘ ȉ·ÓÈÎÔ‡ ÚÔÙ‡Ô˘ Î·È ÁÈ·Ù› ηٿ ÙË ÁÓÒÌË Û·˜; ñ ΔÈ ÁÓˆÚ›˙ÂÙ ÁÈ· ÙË ¯ÚËÛÈÌfiÙËÙ· ÙÔ˘ ¢È·‰ÈÎÙ‡Ô˘; ¶ÔÈÔ› ÔÈ Î›Ó‰˘ÓÔÈ Ô˘ ÂÏÏÔ¯Â‡Ô˘Ó Û ·˘Ùfi; μã ™Ùfi¯Ô˜: ∞Û΋ÛÂȘ ¡· ‰ËÏÒÛÂÙ ·Ó ÔÈ ˘ÔÁÚ·ÌÌÈṲ̂ÓÔÈ Ù‡ÔÈ ·ÔÙÂÏÔ‡Ó ÚÔÛˆÈ΋ ‹ ‰ÂÈÎÙÈ΋ ·ÓÙˆÓ˘Ì›·. ñ ¡· ʇÁÔ˘Ó ·˘ÙÔ›, fi¯È ÂÛ›˜. ñ ∞˘ÙfiÓ ı¤Ïˆ. ñ ∞˘Ùfi˜ Ô Î‡ÚÈÔ˜ Â›Ó·È Á›ÙÔÓ¿˜ Ì·˜. ñ £· ¤ÚıÂÈ ·˘Ù¤˜ ÙȘ ̤Ú˜. ñ ™ÙÔÓ ·Ú·Î¿Ùˆ ‰È¿ÏÔÁÔ Ó· ˘ÔÁÚ·ÌÌ›ÛÂÙ ÙÔ˘˜ ‰˘Ó·ÙÔ‡˜ Ù‡Ô˘˜ ÚÔÛˆÈ΋˜ ·ÓÙˆÓ˘Ì›·˜ Î·È ÛËÌÂÈÒÛÙ ‰›Ï· Û οı ÚfiÙ·ÛË ÁÈ·Ù› ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ‹ıËÎÂ Ô ‰˘Ó·Ùfi˜ Ù‡Ô˜ Ù˘ ÚÔÛˆÈ΋˜ ·ÓÙˆÓ˘Ì›·˜. ñ ¶ÔÈfi˜ ÛÔ˘ ÙÔ Â›Â; ∞˘Ùfi˜. ñ ∫·È ÂÛ‡ ÙÔ ›ÛÙ„˜; ΔÔ ÂÍ·ÎÚ›‚ˆÛ˜; ñ ∞fi Â‰Ò Î·È ÛÙÔ ÂÍ‹˜, ·˘Ùfi˜ Î·È ÂÛ›˜ ‰ÂÓ ı· Í·Ó·Û˘ÓÂÚÁ·ÛÙ›Ù Ì ̤ӷ. ñ ™Ù· ·Ú·Î¿Ùˆ ·Ú·‰Â›ÁÌ·Ù· Ó· ‰ËÏÒÛÂÙ ÙËÓ ·fiÚÈÛÙË ·ÓÙˆÓ˘Ì›·. ŸÔ˘ ·˘Ù‹ ‰ÂÓ ˘¿Ú¯ÂÈ, ÂÍËÁ›ÛÙ ÁÈ·Ù›; ñ ◊Úı ¤Ó·˜ ÁÓˆÛÙfi˜ ÌÔ˘. ñ √ ¤Ó·˜ ·Ú·Ê‡Ï·ÁÂ Î·È Ô ¿ÏÏÔ˜ ¤ÎÏ‚Â. ñ ∞ÁfiÚ·Û· ¤Ó· ÎÈÏfi Ì‹Ï·.
KøN™TANTINO™ ¶A¶AT™IPO™
223
¡· Á›ÓÂÈ ÁÚ·ÌÌ·ÙÈ΋ Î·È Û˘ÓÙ·ÎÙÈ΋ ·Ó·ÁÓÒÚÈÛË ÙˆÓ ·ÓÙˆÓ˘ÌÈÒÓ Ô˘ ˘¿Ú¯Ô˘Ó ÛÙȘ ·Ú·Î¿Ùˆ ÚÔÙ¿ÛÂȘ: ñ «∂ÁÒ °Ú·ÈÎfi˜ ÁÂÓÓ‹ıËη, °Ú·ÈÎfi˜ ı ӷ Âı¿Óˆ.» ñ «ΔÔ ¢È¿ÎÔ ÙfiÓ ·›ÚÓÔ˘ÓÂ Î·È ÛÙÔ ÛÔ˘‚Ï› ÙÔÓ ‚¿˙Ô˘Ó, ÔÏfiÚıÔ ÙÔÓ ÂÛÙ‹Û·Ó ÎÈ ·˘Ùfi˜ ¯·ÌÔÁÂÏÔ‡ÛÂ.» ñ ™ÙÂÚÓ‹ ÌÔ˘ ÁÓÒÛË Ó· Û ›¯· ÚÒÙ·. ñ √È ¿ÓıÚˆÔÈ Ì ·ÚÓ‹ıËÎ·Ó Î·Ó›˜ ‰Â Ì ÛÈÌÒÓÂÈ. ñ ¢Ô‡Ï„ ÛÙ· ÓÈ¿Ù· ÛÔ˘, Ó· '¯ÂȘ ÛÙ· ÁÂÚ·ÙÂÈ¿ ÛÔ˘. °ã ™Ùfi¯Ô˜: ¶·Ú·ÁˆÁ‹ ¤¯Ô˘Ì fiÙ·Ó ·fi ÌÈ· ϤÍË Û¯ËÌ·Ù›˙Ô˘Ì ÌÈ· ¿ÏÏË Ì ÙË ‚Ô‹ıÂÈ· ÌÈ·˜ ηٿÏË͢ (·Ú·ÁˆÁÈ΋ ηٿÏËÍË). ¶.¯. ·ÁÁ¤Ïψ - ·ÁÁÂÏ›·, ÛÙÔÏ›˙ˆ - ÛÙÔÏ›‰È, ÛÔ˘‰¿˙ˆ - ÛÔ˘‰·ÛÙ‹ÚÈÔ, ÌÈÏÒ - ÌÈÏÈ¿, ÔÌÈÏÒ - ÔÌÈÏ›·, ηÏÏÈÂÚÁÒ - ηÏÏȤÚÁÂÈ·, ·ÌÂÏÒ - ·Ì¤ÏÂÈ·, ‰Ô˘Ï‡ˆ - ‰Ô˘ÏÂÈ¿, Ï·ÙÚ‡ˆ - Ï·ÙÚ›·. ™ËÌ›ˆÛË: À¿Ú¯ÂÈ Î·È Ë ÎÏÈÙÈ΋ ηٿÏËÍË ÛÙ· ÎÏÈÙ¿ ̤ÚË ÙÔ˘ ÏfiÁÔ˘. ∏ ·Ú·ÁˆÁÈ΋ ηٿÏËÍË ¤¯ÂÈ Ì›· ‹ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ˜ Û˘ÏÏ·‚¤˜. ¶¯ Ì‹Ï-Ô, ηÚÊ-›, ·ÁfiÚ-È, ÌËÏ-È¿, ηÚÊ-ÒÓˆ, ·ÁÔÚ-›ÛÙÈÎÔ˜. ™‡ÓıÂÛË: √È Ï¤ÍÂȘ ¯ˆÚ›˙ÔÓÙ·È Û ·Ï¤˜ Î·È Û‡ÓıÂÙ˜. √È Û‡ÓıÂÙ˜ ϤÍÂȘ Û¯ËÌ·Ù›˙ÔÓÙ·È Ì ‰‡Ô ÙÚfiÔ˘˜: ñ ªÈ· ·Ï‹ ϤÍË ·›ÚÓÂÈ ÛÙËÓ ·Ú¯‹ Ù˘ ¤Ó· ·¯ÒÚÈÛÙÔ ÌfiÚÈÔ: ÍÂ-,·-,(·Ó), ·Ó·- (.¯. ÎÔ˘Ú¿ÛÙËη - ÍÂÎÔ˘Ú¿ÛÙËη, ÁÓˆÛÙfi˜ - ¿ÁÓˆÛÙÔ˜). ñ ¢‡Ô ‹ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ˜ ϤÍÂȘ ÂÓÒÓÔÓÙ·È Û ̛· (.¯. ËÁ·›Óˆ + ¤Ú¯ÔÌ·È ËÁ·ÈÓÔ¤Ú¯ÔÌ·È, ·È‰› + ÙfiÔ˜ - ·È‰fiÙÔÔ˜, ÚÔ + ·Ú¿ + Ï‹ÁÔ˘Û· - ÚÔ·Ú·Ï‹ÁÔ˘Û·, Û˘Ó + ÂÓ + ÓfiËÛË - Û˘ÓÂÓÓfiËÛË ™ËÌ›ˆÛË: ∂ÎÙfi˜ ·fi ·˘Ù¿ Ù· ·¯ÒÚÈÛÙ· ÌfiÚÈ· Ù˘ ‰ËÌÔÙÈ΋˜, ˘¿Ú¯Ô˘Ó Î·È Ù· ÏfiÁÈ· ·¯ÒÚÈÛÙ· ÌfiÚÈ·, Ô˘ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È ÛÙË ÛËÌÂÚÈÓ‹ ÁÏÒÛÛ· ÌfiÓÔ ˆ˜ ÚÒÙ· Û˘ÓıÂÙÈο. (.¯. ·ÌÊÈ-ı¤·ÙÚÔ, ËÌ›-ıÂÔ˜) ¢’ ™Ùfi¯Ô˜: ™Ù·ÙÈÛÙÈÎÔ› ¶›Ó·Î˜ 1) «ΔÔ ¯¿ÛÌ· ÛÙË ¯Ú‹ÛË ÙÔ˘ ÿÓÙÂÚÓÂÙ ·Ó¿ÌÂÛ· Û ∞ÙÙÈ΋ - ÙÔ˘ÚÈÛÙÈΤ˜ ÂÚÈÔ¯¤˜ Î·È ÂÚÈʤÚÂÈ·».
224
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
ÃÚ‹ÛË πÓÙÂÚÓ¤Ù ¶ÂÚÈÔ¯‹
2005
2008
∞ΔΔπ∫∏
34%
56%
¡√Δπ√ ∞π°∞π√
23%
44%
μ√ƒ∂π√ ∞π°∞π√
18%
39%
∫ƒ∏Δ∏
22%
38%
∫∂¡Δƒπ∫∏ ª∞∫∂¢√¡π∞
22%
37%
¡∏™π∞ π√¡π√À
19%
35%
™Δ∂ƒ∂∞ ∂§§∞¢∞
16%
32%
¢ÀΔπ∫∏ ∂§§∞¢∞
17%
31%
¶∂§√¶√¡¡∏™√™
15%
30%
∞¡. ª∞∫-£ƒ∞∫∏
18%
30%
∏¶∂πƒ√™
20%
26%
£∂™™∞§π∞
18%
25%
¢ÀΔπ∫∏ ª∞∫∂¢√¡π∞
20%
22%
¶Ò˜ ÂÚÌËÓ‡ÂÙ·È ·˘Ùfi ÙÔ ¯¿ÛÌ·; ¶·ÚfiÙÈ Ë Û˘¯ÓfiÙËÙ· ¯Ú‹Û˘ ÙÔ˘ ¢È·‰ÈÎÙ‡Ô˘ ·˘Í¿ÓÂÙ·È, Ë Û‡ÁÎÏÈÛË Ì ÙȘ ¿ÏϘ Â˘Úˆ·˚Τ˜ ¯ÒÚ˜ Á›ÓÂÙ·È Ì ·ÚÁfi Ú˘ıÌfi. °È·Ù›; (∞˜ ¤¯ÂÙ ˘fi„Ë ÁÈ· ÙË ¯ÒÚ· Ì·˜, ÙË ÌË ÂÍÔÈΛˆÛË Ì ÙȘ Ӥ˜ Ù¯ÓÔÏÔÁ›Â˜ Ù˘ ËÏÈÎȷ΋˜ ÔÌ¿‰·˜ ÙˆÓ 35 ¤ˆ˜ 54 ¯ÚfiÓˆÓ, ÙÔ „ËÊÈ·Îfi ¯¿ÛÌ· Ô˘ ¯ˆÚ›˙ÂÈ ÙËÓ ÂÏÏËÓÈ΋ ÂÚÈʤÚÂÈ· ·fi ÙËÓ ∞ÙÙÈ΋ Î·È ÙËÓ ÌÂÁ¿ÏË ˘ÛÙ¤ÚËÛË ˘ÈÔı¤ÙËÛ˘ ÙˆÓ Ó¤ˆÓ Ù¯ÓÔÏÔÁÈÒÓ ·fi ÙȘ ÌÈÎÚÔÌÂÛ·›Â˜ ÂȯÂÈÚ‹ÛÂȘ.) 2) «Ã·ÌËÏfi, ÙÔ ÔÛÔÛÙfi ÙˆÓ ÂıÂÏÔÓÙÒÓ ·ÈÌÔ‰ÔÙÒÓ ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·» ™‡ÓÔÏÔ ∞ÈÌÔ‰ÔÙÒÓ ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·
5%
ªfiÚʈÛË: ∞ÓÒÙÂÚË
72,3%
ª¤ÛË
41%
∫·ÙÒÙÂÚË
19%
KøN™TANTINO™ ¶A¶AT™IPO™
225
ªÂ ‚¿ÛË ÙÔÓ ·Ú·¿Óˆ ›Ó·Î·, Ô˘‡ ÔÊ›ÏÂÙ·È ÙÔ ¯·ÌËÏfi ÔÛÔÛÙfi ·ÈÌÔ‰ÔÙÒÓ ÛÙË ¯ÒÚ· Ì·˜; ∏ ·ÈÌÔ‰ÔÛ›· ÔÈ¿ ÔʤÏË ÂÈʤÚÂÈ ÙfiÛÔ ÁÈ· ÙÔ˘˜ ·ÈÌÔ‰fiÙ˜ fiÛÔ ÁÈ· ÙÔ ÎÔÈÓˆÓÈÎfi Û‡ÓÔÏÔ; ∂’ ™Ùfi¯Ô˜: ™˘ÌÌÂÙ¤¯ÂÙ Û ̛· Û˘˙‹ÙËÛË ÛÙËÓ ÔÔ›· ÂÛ›˜ Î·È ÔÈ Û˘ÌÌ·ıËÙ¤˜ Û·˜, ηÙËÁÔÚ›Ù ÙȘ ÙÔÈΤ˜ ·Ú¯¤˜, ÙËÓ ÂÏÏËÓÈ΋ ÔÏÈÙ›· ÂÂȉ‹ ΈÊÂ‡Ô˘Ó ·¤Ó·ÙÈ ÛÙÔ˘˜ ηٷ·ÙËÙ¤˜ ÙȘ ‰ËÌfiÛÈ·˜ Á˘ Î·È ‰ÂÓ ÙÔ˘˜ ÙÈ̈ÚÔ‡Ó ·Ú·‰ÂÈÁÌ·ÙÈο Ì ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· ·˘Ù‹ Ë ·Ú·ÓÔÌ›· Ó· Û˘Ó¯›˙ÂÙ·È. ¡· Û˘ÓÙ¿ÍÂÙ ÌÈ· ÂÈÛÙÔÏ‹ ‰È·Ì·ÚÙ˘Ú›·˜ ÚÔ˜ ÙÔ˘˜ ˘Â‡ı˘ÓÔ˘˜ ÙËÓ ÔÔ›· ı· ‰ËÌÔÛȇÛÂÙÂ Î·È ÛÙÔÓ Ù‡Ô. ªÔÚÊ‹ ∂ÈÛÙÔÏ‹˜: ¶ÚfiÏÔÁÔ˜
- ¶ÚÔÛÊÒÓËÛË - ∞Ó·ÊÔÚ¿ ÙÔ˘ ÚÔ‚Ï‹Ì·ÙÔ˜
∫‡ÚÈÔ ı¤Ì·
- ∫·Ù·ÁÚ·Ê‹ ‚Ï·ÙÈÎÒÓ Û˘ÓÂÂÈÒÓ ÁÈ· ÙÔ ÔÈÎÔÛ‡ÛÙËÌ· (¯ÏˆÚ›‰· ·Ó›‰·), ÙÔ Â˘Ú‡ÙÂÚÔ ÎÔÈÓˆÓÈÎfi Û‡ÓÔÏÔ
∂›ÏÔÁÔ˜
- ¶ÚÔÙ¿ÛÂȘ ÁÈ· ÙËÓ ÂÈÛÙÚÔÊ‹ Ù˘ ηٷ·ÙË̤Ó˘ Á˘ ÛÙÔ ¢ËÌfiÛÈÔ. - ∂ÈÊÒÓËÛË
226
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
ΔÔ Û‡Á¯ÚÔÓÔ Û¯ÔÏ›Ô, ÂÚÁ·ÛÙ‹ÚÈÔ Ù˘ ˙ˆ‹˜, Ù˘ ¯·Ú¿˜: ŒÓ· ÂÊÈÎÙfi fiÚ·Ì·, Ì›· ÂÊÈÎÙ‹ Ô˘ÙÔ›·* ŒÏÂÓ· ™›ÓÔ˘Ï·-∑·‚ÈÙÛ·Ó¿ÎË, ºÈÏfiÏÔÁÔ˜, 1Ô ∂¶∞§ ªÂÛÔÏÔÁÁ›Ô˘
∞fi ÙËÓ ÚÔÛ¯ÔÏÈ΋ ËÏÈΛ· ı˘Ì¿Ì·È, fiÙ·Ó Ì ڈÙÔ‡Û·Ó ÙÈ ı· Á›Óˆ fiÙ·Ó ÌÂÁ·ÏÒÛˆ, ··ÓÙÔ‡Û· ·Ì¤Ûˆ˜ ηıËÁ‹ÙÚÈ· Î·È ÙÔ ÌfiÓÈÌÔ ·È¯Ó›‰È ÌÔ˘ ‹Ù·Ó Ó· οӈ ÙË ‰·ÛοϷ, Û›ÁÔ˘Ú· ¤ÓÙÔÓ· ÂËÚ·Ṳ̂ÓË ·fi ÙȘ ÔÏϤ˜ ÒÚ˜ Ô˘ ÂÚÓÔ‡Û· ÛÙÔ ÊÚÔÓÙÈÛÙ‹ÚÈÔ ∞ÁÁÏÈÎÒÓ ÙÔ˘ ·Ù¤Ú· ÌÔ˘, ·Ú·ÎÔÏÔ˘ıÒÓÙ·˜ ÙÔÓ Ó· ‰È‰¿ÛÎÂÈ. Èڛ˜ Ó· ÙÔ Û˘ÓÂȉËÙÔÔÈ‹Ûˆ, ÏÔÈfiÓ, ÙÔ Â¿ÁÁÂÏÌ· ·˘Ùfi ÌÔ˘ ·ÛÎÔ‡Û ¤ÓÙÔÓË ÁÔËÙ›·, ›Ûˆ˜ ÁÈ·Ù› ÙÔ ¤ÓȈı· Û·Ó ÌÈ· Ê˘ÛÈ΋ Û˘Ó¤¯ÂÈ· ÌÂÙ¿ ÙÔÓ ·Ù¤Ú· ÌÔ˘, ÙÔ ·Á¿ËÛ· ÛÈÁ¿ - ÛÈÁ¿ Î·È Û˘ÓÂȉËÙ¿ ¤ÏÂÍ· ÙË ºÈÏÔÛÔÊÈ΋ ™¯ÔÏ‹ (∞Ú¯·ÈÔÏÔÁÈÎfi ÙÌ‹Ì·) Û·Ó ÚÒÙË ÌÔ˘ ÂÈÏÔÁ‹, Û˘ÌÏËÚÒÓÔÓÙ·˜ ÌÂÙ¿ ÙȘ ¶·ÓÂÏÏ‹ÓȘ ÙÔ Ì˯·ÓÔÁÚ·ÊÈÎfi ÌÔ˘ ‰ÂÏÙ›Ô (1979 - 80). ŸÙ·Ó ÏÔÈfiÓ ‰È¿‚·Û· ÙËÓ ÚfiÛÎÏËÛË ÂΉ‹ÏˆÛ˘ ÂӉȷʤÚÔÓÙÔ˜ ÁÈ· ÙË ÛËÌÂÚÈÓ‹ ËÌÂÚ›‰· ·fi ÙË ™¯ÔÏÈ΋ Ì·˜ ™‡Ì‚Ô˘ÏÔ Î· ª·ÓÈοÚÔ˘, ÙËÓ ÂͤϷ‚· Û·Ó ÚfiÎÏËÛË ·ÔÏÔÁÈÛÌÔ‡ ÙˆÓ 26 Û˘Ó¯ÒÓ ¯ÚfiÓˆÓ ‰È‰·Ûηϛ·˜ ÌÔ˘ (5 ¯ÚfiÓÈ· Û ∂ÓÓÈ·›Ô §‡ÎÂÈÔ Î·È 21 Û ∂¶∞§). •ÂΛÓËÛ· ÙË ÛÙ·‰ÈÔ‰ÚÔÌ›· ÌÔ˘, ÈÛÙ‡ÔÓÙ·˜ Û' ¤Ó· Û¯ÔÏÂ›Ô ¯·ÚÔ‡ÌÂÓÔ, ‹ÚÂÌÔ, ·ÛʷϤ˜, ÚÔԉ¢ÙÈÎfi, ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÈÎfi, ¤Ó· Û¯ÔÏÂ›Ô ÛÙÔ ÔÔ›Ô ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ Î·È ÔÈ Ì·ı‹ÙÚȘ ¯·›ÚÔÓÙ·È Ó· ÊÔÈÙÔ‡Ó, Ô˘ ‰›ÓÂÈ ÙË ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ· ÛÙ· ·È‰È¿ Ó· ·Ó·Ù‡ÍÔ˘Ó Ù· ٷϤÓÙ·, ÙȘ ÈηÓfiÙËÙ¤˜ ÙÔ˘˜ Î·È ÙËÓ ÎÚÈÙÈ΋ ÙÔ˘˜ ÛΤ„Ë, Ô˘ ‰›ÓÂÈ ¯ÚfiÓÔ ÁÈ· ·Ó·ÛÙÔ¯·ÛÌfi, Ô˘ ‰Â›¯ÓÂÈ Î·Ù·ÓfiËÛË Î·È ·Á¿Ë ÁÈ· fiÏ· Ù· ·È‰È¿ ·ÓÂÍ¿ÚÙËÙ· ·fi ÙËÓ Â›‰ÔÛ‹ ÙÔ˘˜ ÛÙ· Ì·ı‹Ì·Ù·, ¤Ó· Û¯ÔÏÂ›Ô ÂÚÁ·ÛÙ‹ÚÈ Ù˘ ˙ˆ‹˜, Ù˘ ¯·Ú¿˜ Î·È ÚÔÛ·ıÔ‡Û· Î·È ÚÔÛ·ıÒ, fiˆ˜ fiÏÔÈ Ì·˜, ¿ÓÙ· ÚÔ˜ ·˘Ù‹ ÙËÓ Î·Ù‡ı˘ÓÛË. * [∏ ÂÈÛ‹ÁËÛË Î·È ÙÔ power point ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È ÛÙË ‰È‡ı˘ÓÛË: http://kales-praktikesfilologoi.blogspot.gr/2013/08/blog-post_3542.html]
E§ENA ™¶INOY§A-ZABIT™ANAKH
227
°ÓˆÚ›˙Ô˘Ì fï˜ Ôχ ηϿ fiÙÈ Û‹ÌÂÚ· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ·fi οı ¿ÏÏË ÂÔ¯‹ Â›Ó·È ‰‡ÛÎÔÏÔÈ Î·ÈÚÔ› ÁÈ· Ì·ıËÙ¤˜, ÂÍ·ÈÙ›·˜ Ù˘ ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋˜ Î·È ÁÂÓÈÎfiÙÂÚ˘ ÎÚ›Û˘ Ô˘ ÂÈÎÚ·Ù›. ΔÔ Û¯ÔÏÂ›Ô ¤¯ÂÈ Ù·˘ÙÈÛÙ› Ì ÙÔ ¿Á¯Ô˜, ÙËÓ ÎÔ‡Ú·ÛË, ÙËÓ Î·Ù·›ÂÛË, ÙÔ ÛÎÏËÚfi ‰È¿‚·ÛÌ· ÁÈ· ¤Ó· ̤ÏÏÔÓ ·‚¤‚·ÈÔ Î·È ¯ˆÚ›˜ Û›ÁÔ˘ÚË ·ÔηٿÛÙ·ÛË. ¶ÈÛÙ‡ˆ, fï˜, ·ÎÚ¿‰·ÓÙ· fiÙÈ ·ÎfiÌË Î·È ÛÙȘ ÛËÌÂÚÈÓ¤˜ ‰‡ÛÎÔϘ Û˘ÁÎ˘Ú›Â˜ ÙÔ Û¯ÔÏÂ›Ô Ô˘ ÔÚ·Ì·ÙÈ˙fiÌÔ˘Ó ÛÙÔ ÍÂΛÓËÌ· Ù˘ ÛÙ·‰ÈÔ‰ÚÔÌ›·˜ ÌÔ˘, ÌÔÚ› Ó· ˘¿ÚÍÂÈ, Â›Ó·È ¤Ó· ÂÊÈÎÙfi fiÚ·Ì·, ÌÈ· ÂÊÈÎÙ‹ «Ô˘ÙÔ›·» ·ÚΛ Ô Î·ı¤Ó·˜ ·fi ÂÌ¿˜ ÛÙÔ Ì¤ÚÔ˜ Ô˘ Ì·˜ ·Ó·ÏÔÁ› ‚¤‚·È·, Ó· ‚¿ÏÂÈ ÙȘ ‰ÈΤ˜ ÙÔ˘ ÈÓÂÏȤ˜ ÛÙÔÓ «Î·Ì‚¿ Ù˘ Âη›‰Â˘Û˘». ŸÏ· ·˘Ù¿ Ù· ¯ÚfiÓÈ· ÏÔÈfiÓ, ÚÔÛ¿ıËÛ· Ó· ·ÍÈÔÔÈ‹Ûˆ οı ¢ηÈÚ›· ÁÈ· ÂÓÂÚÁËÙÈ΋˜ ÌÔÚÊ‹˜ ‰È‰·ÎÙÈΤ˜ ÚÔÛÂÁÁ›ÛÂȘ, ÁÈ· ηϤ˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜, Ô˘ Ô‰ËÁÔ‡Ó ÙÔ ·È‰› ÛÙË Ì¿ıËÛË, ÛÙËÓ Î·ÏÏȤÚÁÂÈ·, ÛÙËÓ ·Ó¿Ù˘ÍË ÙˆÓ ‰ÂÍÈÔÙ‹ÙˆÓ Î·È ÈηÓÔÙ‹ÙˆÓ ÙÔ˘ ÁÈ· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÈ΋ Î·È ÎÚÈÙÈ΋ ÛΤ„Ë. £ÂˆÚÒ ÏÔÈfiÓ ··Ú·›ÙËÙ˜ ÙȘ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈΤ˜ ÂÈÛΤ„ÂȘ Û ÌÔ˘Û›·, ÂÎı¤ÛÂȘ ηıÒ˜ Î·È ÙȘ ÔÏ˘‹ÌÂÚ˜ ÂΉÚÔ̤˜ ÂÓÙfi˜ ·ÏÏ¿ Î·È ÂÎÙfi˜ ∂ÏÏ¿‰·˜ ÁÈ· fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜, ȉȷ›ÙÂÚ· fï˜ ÁÈ· ÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜ ÙˆÓ ∂¶∞§, Ô˘ ÔÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ Â›Ó·È ·È‰È¿ ·ÁÚÔÙÈÎÒÓ ÔÈÎÔÁÂÓÂÈÒÓ Î·ıÒ˜ Î·È ÌÂÙ·Ó·ÛÙÒÓ, ÔfiÙ ‰ÂÓ ¤¯Ô˘Ó ÙȘ ›‰È˜ ¢ηÈڛ˜ ÁÈ· «Ì·ı‹Ì·Ù· ˙ˆ‹˜» ÂÎÙfi˜ Ù˘ Û¯ÔÏÈ΋˜ ·›ıÔ˘Û·˜. Δ· ÔʤÏË ·fi Ù· ÚÔ·Ó·ÊÂÚı¤ÓÙ·, fiˆ˜ ͤÚÔ˘Ì ÔÏÏ¿: ∞fiÎÙËÛË Ó¤ˆÓ ÚÔÔÙÈÎÒÓ ÁÈ· ÙÔÓ ÎfiÛÌÔ, ¿ÌÂÛË Â·Ê‹ Ì ¤Ó· ‰È·ÊÔÚÂÙÈÎfi ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ, ·ÎfiÌ· Î·È Ì ̛· Ó¤· ÎÔ˘ÏÙÔ‡Ú· ‹ ÁÏÒÛÛ·, ηٷÓfiËÛË ¿ÏÏˆÓ ÔÏÈÙÈÛÌÒÓ, ·Ô‰Ô¯‹ Ù˘ ‰È·ÊÔÚÂÙÈÎfiÙËÙ·˜ ÙˆÓ ¿ÏψÓ, ÂÈı˘Ì›· Û˘ÌÌÂÙÔ¯‹˜ ÛÙ· ÎÔÈÓ¿, ·Ó¿Ù˘ÍË ‰ËÌÔÎÚ·ÙÈ΋˜ Û˘Ó›‰ËÛ˘. ∞ÓÔ›ÁÔÓÙ·È Î·ÈÓÔ‡ÚÁÈÔÈ ‰ÚfiÌÔÈ Ú·ÁÌ·ÙÈο ¿ÁÓˆÛÙÔÈ Û' ·˘Ù¿ Ù· ·È‰È¿, Ô˘ ÙÔ˘˜ ¯·Ú›˙Ô˘Ó ÂÎÙfi˜ Ù˘ ÂÌÂÈÚ›·˜ ÙÔ˘ ÔÌ·‰ÈÎÔ‡ Ù·ÍȉÈÔ‡, ÙË ‚›ˆÛË Ù˘ ÎÔÈÓˆÓÈÎÔÔ›ËÛ˘ Î·È ÙÔ˘˜ ‰È‰¿ÛÎÔ˘Ó Ó· Û¤‚ÔÓÙ·È Ù· ̤ÚË Ô˘ ÂÈÛΤÙÔÓÙ·È ¤¯ÔÓÙ·˜ ÙËÓ Î·Ù¿ÏÏËÏË Û˘ÌÂÚÈÊÔÚ¿. √È ‰È‰·ÎÙÈΤ˜ ÂÈÛΤ„ÂȘ Î·È Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓ· Ë ÍÂÓ¿ÁËÛË Û ÈÛÙÔÚÈÎÔ‡˜, ·Ú¯·ÈÔÏÔÁÈÎÔ‡˜ ¯ÒÚÔ˘˜ ÙÔ˘ ªÂÛÔÏÔÁÁ›Ô˘ Î·È Ù˘ ¢ڇÙÂÚ˘ ÂÚÈÔ¯‹˜ ÙÔ˘ Î·È fi¯È ÌfiÓÔ, ηıÒ˜ Î·È Û ‰È¿ÊÔÚ˜ ÂÚÈÔ‰ÈΤ˜ ÂÎı¤ÛÂȘ, Ô˘ ı· ·Ó·Ê¤Úˆ ÈÔ Î¿Ùˆ, ›¯·Ó Û· ÛÙfi¯Ô ÙË ÛÙ·‰È·Î‹ ̇ËÛË ÙˆÓ Ì·ıËÙÒÓ ÛÙÔ ¯ÒÚÔ Ù˘ Ù¤¯Ó˘ Î·È ÙÔ˘ ÔÏÈÙÈÛÌÔ‡ ÁÂÓÈÎfiÙÂÚ· Î·È Û ̛· ‰˘Ó·ÌÈ΋ ÙÔ˘˜ ·Ú¤Ì‚·ÛË ÛÙÔ ÔÏÈÙÈÛÌÈÎfi Á›ÁÓÂÛı·È, Ì ÙËÓ ÂÊ·ÚÌÔÁ‹ ÂÓfi˜ ÔÏÔÎÏËڈ̤ÓÔ˘ ÚÔÁÚ¿ÌÌ·ÙÔ˜ ÓÂ˘Ì·ÙÈ΋˜, ÓÔËÙÈ΋˜ Î·È ÔÏÈÙÈÛÌÈ΋˜ ‚Ȉ̷ÙÈ΋˜ ÂÌ‚¿ı˘ÓÛ˘.
228
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
∏ Û˘ÌÌÂÙÔ¯‹ Î·È Ë Û˘Ó¤ÚÁÂÈ· ÌÂٷ͇ ‰È‰·ÛÎfiÓÙˆÓ Î·È ‰È‰·ÛÎÔÌ¤ÓˆÓ Ô˘ ÂÈÙ˘Á¯¿ÓÂÙ·È Ì¤Û· ·fi ÙȘ ÚÔ·Ó·ÊÂÚı›Û˜ ÂÓÂÚÁËÙÈ΋˜ ÌÔÚÊ‹˜ ‰È‰·ÎÙÈΤ˜ ÚÔÛÂÁÁ›ÛÂȘ, ·›ÚÓÂÈ Û¿Úη Î·È ÔÛÙ¿, ·ÊÔ‡ ÌÂÙ·ÙÚ¤ÂÙ·È Ë ÂÎ·È‰Â˘ÙÈ΋ ›ÛÎÂ„Ë Û ÊÔÚËÙ‹ ·›ıÔ˘Û· ‰È‰·Ûηϛ·˜ Î·È ·Ú¤¯ÔÓÙ·È ÔχÙÈ̤˜ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈΤ˜ ¢ηÈڛ˜ Ì·ÎÚÈ¿ ·fi ÙËÓ Ù¿ÍË, ¯ˆÚ›˜ ÙË ¯Ú‹ÛË ‚È‚Ï›ˆÓ Î·È ¿ÏÏˆÓ «ÂÚÁ·Ï›ˆÓ», Ô˘ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡ÓÙ·È Û' ¤Ó· ηÓÔÓÈÎfi Û¯ÔÏÈÎfi ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ. √È Ì·ıËÙ¤˜ Ì·ı·›ÓÔ˘Ó ÈÔ Â‡ÎÔÏ·, ÂÓÒ ·Ú¿ÏÏËÏ· ÚÔÛÂÁÁ›˙Ô˘Ó ÙËÓ „˘¯·ÁˆÁ›· Û' ¤Ó· ÈÔ ·Ó›ÛËÌÔ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ. ∞˜ οÓÔ˘Ì ÏÔÈfiÓ ÌÈ· Û‡ÓÙÔÌË Î·È ÂÓ‰ÂÈÎÙÈ΋ ·Ó·ÊÔÚ¿, ÌÈ· ·Ó·‰ÚÔÌ‹ ÛÙȘ ÌÂıfi‰Ô˘˜ Ô˘ ·ÎÔÏÔ‡ıËÛ· ‹ ÚÔÛ¿ıËÛ· Ó· ·ÎÔÏÔ˘ı‹Ûˆ fiÏ· ·˘Ù¿ Ù· ¯ÚfiÓÈ·, Ì ÛÙfi¯Ô ÙË ‰È‰·Ûηϛ· ¯ˆÚ›˜…Û‡ÓÔÚ· Î·È ÙȘ ηϤ˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ «Ì ÏÔÁÈÛÌfi Î·È Ì' fiÓÂÈÚÔ». 1. ™˘ÌÌÂÙÔ¯‹ ÛÙȘ ¶ÔÏ˘ÌÂÚ›˜ ™¯ÔÏÈΤ˜ ™˘ÌÚ¿ÍÂȘ (MPS), ÚfiÁÚ·ÌÌ· Lingua ÙÔ 1994-95, ÛÂ Û˘ÓÂÚÁ·Û›· Ì ÙÔ «Bachilerato Comezsal» Azuaga Ù˘ πÛ·Ó›·˜. ºÈÏÔÍÂÓ‹Û·Ì ÛÙÔ ªÂÛÔÏfiÁÁÈ ÔÌ¿‰· 15 πÛ·ÓÒÓ Ì·ıËÙÒÓ ÁÈ· 10 Ë̤Ú˜, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ·Ú·ÎÔÏÔ‡ıËÛ·Ó ÚfiÁÚ·ÌÌ· Ô˘ ›¯·Ì ÚÔÂÙÔÈÌ¿ÛÂÈ Ì ÙËÓ ÔÌ¿‰· Ì·ıËÙÒÓ ÙÔ˘ ™¯ÔÏ›Ԣ ÌÔ˘ Î·È ÙÔ ÔÔ›Ô ÂÚÈÏ¿Ì‚·Ó ÍÂÓ¿ÁËÛË ÛÙ· ªÔ˘Û›· Î·È ÙÔ˘˜ ∞Ú¯·ÈÔÏÔÁÈÎÔ‡˜ ¯ÒÚÔ˘˜ Ù˘ ∞Ú¯·›·˜ √Ï˘Ì›·˜, ¢ÂÏÊÒÓ, ÙÔ˘ ªÂÛÔÏÔÁÁ›Ô˘ Î·È Ù˘ ¢ڇÙÂÚ˘ ÂÚÈÔ¯‹˜ ÙÔ˘ (∫·Ï˘‰ÒÓ·, ¶Ï¢ÚÒÓ·, √ÈÓÈ¿‰Â˜ Î.Ï.), ‰È‰·Ûηϛ· Ì·ıËÌ¿ÙˆÓ ∂ÏÏËÓÈ΋˜ ÁÏÒÛÛ·˜ Î·È ∂ÏÏËÓÈÎÒÓ ¯ÔÚÒÓ. ∞ÓÙ›ÛÙÔȯ· ·ÎÔÏÔ‡ıËÛ ٷ͛‰È Ù˘ ‰È΋˜ Ì·˜ ÔÌ¿‰·˜ ÛÙËÓ πÛ·Ó›· Ì ·Ó¿ÏÔÁÔ ÚfiÁÚ·ÌÌ· Ô˘ Ú·ÁÌ·ÙÔÔÈ‹ıËΠ·fi ÙÔ˘˜ πÛ·ÓÔ‡˜ Ì·ıËÙ¤˜. 2. ¶Ú·ÁÌ·ÙÔÔ›ËÛË ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎÔ‡ Ù·ÍȉÈÔ‡ ÛÙÔ ™ÙÚ·Û‚Ô‡ÚÁÔ (1996), ÛÙÔ ∂˘Úˆ·˚Îfi ∫ÔÈÓÔ‚Ô‡ÏÈÔ, ÛÙ· Ï·›ÛÈ· ÙÔ˘ ÚÔÁÚ¿ÌÌ·ÙÔ˜ EUROSCOLA, ÔÌ¿‰·˜ 32 Ì·ıËÙÒÓ ·fi Ù· §‡ÎÂÈ· ªÂÛÔÏÔÁÁ›Ô˘, ¡·˘¿ÎÙÔ˘, ∂˘ËÓÔ¯ˆÚ›Ô˘. √È Ì·ıËÙ¤˜ Û˘ÌÌÂÙ›¯·Ó Û ËÌÂÚ›‰· Ì ̷ıËÙ¤˜ ·fi ÙȘ 12 ÙfiÙ ¯ÒÚ˜ Ù˘ ∂˘Úˆ·˚΋˜ ŒÓˆÛ˘, Û˘˙‹ÙËÛ·Ó Î·È ·ÓÙ¿ÏÏ·Í·Ó ·fi„ÂȘ ¿Óˆ Û ›ηÈÚ· ∂˘Úˆ·˚ο ı¤Ì·Ù·. ∞ÓÙ›ÛÙÔÈ¯Ë Û˘Ó¿ÓÙËÛË Â›¯·Ó Î·È ÔÈ Û˘ÓÔ‰Ô› ηıËÁËÙ¤˜ ÙˆÓ Û˘ÌÌÂÙ¯fiÓÙˆÓ Û¯ÔÏ›ˆÓ. ΔȘ ÂfiÌÂÓ˜ ̤Ú˜ ÂÈÛÎÂÊًηÌ ÙÔ ªÔ˘ÛÂ›Ô ∞ÏÛ·ÙÈ΋˜ Δ¤¯Ó˘, ÙÔ ªÔ˘ÛÂ›Ô ∫·ÏÒÓ Δ¯ÓÒÓ, ÙÔ ∞Ú¯·ÈÔÏÔÁÈÎfi ªÔ˘Û›Ô, ÙË ªËÙÚfiÔÏË °ÔÙıÈÎÔ‡ ƒ˘ıÌÔ‡, ÙË ÁÚ·ÊÈ΋ Û˘ÓÔÈΛ· «PETITTE ERANCE» ÙÔ ·Ú¯ÔÓÙÈÎfi KAMMERZELL ·ÏÏ¿ Î·È ÙȘ ÂÚ›ÊË̘ ∞ÏÛ·ÙÈΤ˜ ÎÚ·ÛÔÙ·‚¤ÚÓ˜… ∞ÎfiÌË Î·È ÙÒÚ· fiÙ·Ó Û˘Ó·ÓÙÒ ·˘Ù¿ Ù· ·È‰È¿ Ô˘ Û˘ÌÌÂÙ›¯·Ó Û' ·˘Ùfi ÙÔ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi Ù·Í›‰È, Ë Û˘ÁΛÓËÛË ÁÈ· ·˘Ù¿ ·ÏÏ¿ Î·È ÁÈ· ̤ӷ Â›Ó·È ÌÂÁ¿ÏË. 3. ΔÔ 1996 Ú·ÁÌ·ÙÔÔ›ËÛ· ÛÙ· Ï·›ÛÈ· ÔÏÈÙÈÛÙÈÎÔ‡ ÚÔÁÚ¿ÌÌ·ÙÔ˜ ÌÂ
E§ENA ™¶INOY§A-ZABIT™ANAKH
229
ÔÌ¿‰· Ì·ıËÙÒÓ ÙÔ˘ ™¯ÔÏ›Ԣ ÌÔ˘ ›ÛÎÂ„Ë Î·È ÍÂÓ¿ÁËÛË ÛÙÔÓ πÂÚfi μÚ¿¯Ô Î·È ÛÙÔ ·Ï·Èfi ªÔ˘ÛÂ›Ô Ù˘ ∞ÎÚfiÔÏ˘. ∏ ›ÛÎÂ„Ë ·˘Ù‹ ›¯Â ÚÔÂÙÔÈÌ·ÛÙ› ηٿÏÏËÏ· ·fi ÙËÓ ÔÌ¿‰· ÙˆÓ ·È‰ÈÒÓ Ô˘ Û˘ÌÌÂÙ›¯·Ó ÛÙÔ ÚfiÁÚ·ÌÌ· Î·È ·fi Â̤ӷ, Ôχ ηÈÚfi ÚÈÓ Ú·ÁÌ·ÙÔÔÈËı›. 4. ∞fi ÙÔ 1999 ¤ˆ˜ ÙÔ 2001, Û·Ó Û‡Ó‰ÂÛÌÔ˜ ηıËÁ‹ÙÚÈ· ÙÔ˘ ™¯ÔÏ›Ԣ Ì·˜, Û˘ÌÌÂÙ›¯· Ì ‰È·ÊÔÚÂÙÈ΋ ÔÌ¿‰· ·È‰ÈÒÓ Î¿ı ¯ÚfiÓÔ, ÛÙÔ ÚfiÁÚ·ÌÌ· «μÔ˘Ï‹ ÙˆÓ ∂Ê‹‚ˆÓ» Ù˘ μÔ˘Ï‹˜ ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ. ¶Ú·ÁÌ·ÙÔÔÈ‹Û·Ì ÂÈÛΤ„ÂȘ ÛÙÔ ∂ÏÏËÓÈÎfi ∫ÔÈÓÔ‚Ô‡ÏÈÔ Î·ıÒ˜ ›Û˘ Î·È ÛÙȘ ·›ıÔ˘Û˜ ÙˆÓ ÌÔÓ›ÌˆÓ ÂÎı¤ÛÂˆÓ Ù˘ μÔ˘Ï‹˜. Δ· ·È‰È¿ ̤۷ ·fi ÙËÓ ÂÌÂÈÚ›· Ô˘ ·¤ÎÙËÛ·Ó ÛÙ· Ï·›ÛÈ· ·˘ÙÔ‡ ÙÔ˘ ÚÔÁÚ¿ÌÌ·ÙÔ˜, Û˘ÓÂȉËÙÔÔ›ËÛ·Ó ÙËÓ ·Ó¿ÁÎË Ó· Û˘ÌÌÂÙ¤¯Ô˘Ó ÂÓÂÚÁ¿ ÛÙËÓ Â›Ï˘ÛË ÙˆÓ ÎÔÈÓˆÓÈÎÒÓ ÚÔ‚ÏËÌ¿ÙˆÓ, ·ÔÎÙÒÓÙ·˜ ¤ÙÛÈ ÎÔÈÓˆÓÈ΋ Û˘Ó›‰ËÛË. 5. ΔÔ 2007 Ú·ÁÌ·ÙÔÔ›ËÛ· ›ÛÎÂ„Ë Î·È ÍÂÓ¿ÁËÛË ÔÌ¿‰·˜ 30 Ì·ıËÙÒÓ ·fi ÙÔ Û¯ÔÏÂ›Ô ÌÔ˘ ÛÙÔ Ó¤Ô ªÔ˘ÛÂ›Ô Ù˘ ∞ÎÚfiÔÏ˘. ∏ ·ÓÙ·ÌÔÈ‚‹ ÌÔ˘; •ÂÓ·ÁÔ‡Û· Ù· ·È‰È¿ ·˘Ù¿ Ô˘ ÛÙËÓ ÏÂÈÔ„ËÊ›· ÙÔ˘˜ Â›Ó·È ·‰È¿ÊÔÚ· ̤۷ ÛÙËÓ Ù¿ÍË ÁÈ· ÙÔ Ì¿ıËÌ· Ù˘ πÛÙÔÚ›·˜, › ÙÚÂȘ ÒÚ˜ ¯ˆÚ›˜ Ó· ÙÔ Î·Ù·Ï¿‚ˆ fiÙÈ Â›¯Â ÂÚ¿ÛÂÈ ÙfiÛË ÒÚ·, ÁÈ·Ù› fi¯È ÌfiÓÔ Î·Ó¤Ó· ÙÔ˘˜ ‰Â ‰È·Ì·ÚÙ˘Ú‹ıËÎÂ, ·ÏÏ¿ ·ÓÙ›ıÂÙ· Ì ·ÚfiÙÚ˘Ó·Ó Ó· Û˘Ó¯›Ûˆ. 6. ™ÙÔ ¯ÒÚÔ ÙÔ˘ Û¯ÔÏ›Ԣ Î·È ÂȉÈÎfiÙÂÚ· ÛÙÔÓ fiÌÔÚÊ· ‰È·ÌÔÚʈ̤ÓÔ ¯ÒÚÔ Ù˘ ‚È‚ÏÈÔı‹Î˘ Ô˘ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÔ‡Û ̤¯ÚÈ ÙÔ 2011, ÁÈ· ÂÙ¿ ¯ÚfiÓÈ· ·fi ÙÔ 2004, ·ÎÔ‡Á·ÌÂ Î·È ÙÚ·ÁÔ˘‰Ô‡Û·Ì ÌÂÏÔÔÈË̤ÓË Ô›ËÛË, Ì ·ÊÔÚÌ‹ ÔÈ‹Ì·Ù· Ô˘ ›¯·Ì ‰È‰·¯ı› ·fi ÙÔ ‚È‚Ï›Ô ÙˆÓ ∫ÂÈÌ¤ÓˆÓ Ù˘ ¡ÂÔÂÏÏËÓÈ΋˜ §ÔÁÔÙ¯ӛ·˜ Î·È fi¯È ÌfiÓÔ. ∞ÓÙȉڿÛÂȘ ÙˆÓ Ì·ıËÙÒÓ; ™ÙËÓ ·Ú¯‹ ÁÂÏÔ‡Û·Ó Î·È ‹Ù·Ó Ôχ Û˘ÁÎÚ·ÙË̤ÓÔÈ. ™ÈÁ¿ ú ÛÈÁ¿ Û˘Ó‹ıÈ˙·Ó Î·È ÌÂÙ¿ ·fi ‰‡Ô ú ÙÚÂȘ ÂÈÛΤ„ÂȘ ÛÙË ‚È‚ÏÈÔı‹ÎË ÙÂÏÈο ·ÔÏ¿Ì‚·Ó·Ó Ù· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ·˘Ù‹ ÙËÓ ÂÌÂÈÚ›· Î·È ÙÚ·ÁÔ˘‰Ô‡Û·Ì fiÏÔÈ Ì·˙›. ¶ÈÛÙ‡ˆ fiÙÈ Â›Ó·È ÌÈ· Ôχ ηϋ ̤ıÔ‰Ô˜ ÁÈ· Ó· ÚÔÛÂÁÁ›˙Ô˘Ó ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ ÙÔ ‰‡ÛÎÔÏÔ ÁÈ' ·˘Ù¿ ¯ÒÚÔ Ù˘ Ô›ËÛ˘. £· Û·˜ ·Ó·Ê¤Úˆ ÂÓ‰ÂÈÎÙÈο ÙÔ ÂÍ‹˜: Û οÔÈÔ ‰È¿ÏÂÈÌÌ· ÌÈ· Ì·ı‹ÙÚÈ· Ì ÏËÛÈ¿˙ÂÈ Î·È ÌÔ˘ ϤÂÈ: «∫˘Ú›·, ¯ı˜ ‹Á· Ó· Îfi„ˆ ÙȘ ÊϤ‚˜ ÌÔ˘». ™·ÛÙÈṲ̂ÓË ÂÁÒ ·fi ÙËÓ ·ÚÁÎfi ¤ÎÊÚ·ÛË Î·È ÚÈÓ ÚÔÏ¿‚ˆ Ó· ·ÓÙȉڿۈ, Û˘Ó¤¯ÈÛ Ì ÙÔÓ ›‰ÈÔ ÂÓıÔ˘ÛÈ·ÛÌfi Ó· ϤÂÈ: «Ãı˜ ‹Á· ÛÙÔ ΔÚÈÎÔ‡ÂÈÔ Î·È ¿ÎÔ˘Û· Ó· ÙÚ·ÁÔ˘‰Ô‡Ó ÙÔ ÙÚ·ÁÔ‡‰È Ô˘ ·ÎÔ‡Á·Ì ÛÙË μÈ‚ÏÈÔı‹ÎË, Ô˘ ̛ϷÁ ÁÈ· ÙËÓ ¶ÂÚÛÂÊfiÓË». ∂ÓÓÔÔ‡Û ÙÔ Ô›ËÌ· «∞ı·Ó·Û›·» ÙÔ˘ ¡›ÎÔ˘ °Î¿ÙÛÔ˘, ÙÔ ÌÂÏÔÔÈË̤ÓÔ ·fi ÙÔÓ ª¿ÓÔ Ã·Ù˙ˉ¿ÎË. ΔfiÙ ÂΛÓÔ ÙÔ «Ãı˜ ‹Á· Ó· Îfi„ˆ ÙȘ ÊϤ‚˜ ÌÔ˘» ‰Â Ì ÂÓÔ¯ÏÔ‡Û ȷ ÙfiÛÔ, ·ÓÙ›ıÂÙ·
230
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
ÌÔÚÒ Ó· ˆ Ì Á¤ÌÈÛ ¯·Ú¿, ÁÈ·Ù› Ô ·˘ıÔÚÌËÙÈÛÌfi˜ Ù˘ Î·È Ë ¯·Ú¿ Ù˘, ÌÔ˘ ¤‰ÂÈÍ·Ó fiÙÈ ¤Ù˘¯· ÙÔ ÛÙfi¯Ô ÌÔ˘. ∫·Ù¿ÊÂÚ· Ó· ÙËÓ ÚÔÛÂÁÁ›Ûˆ Î·È Ó· ÙËÓ Î¿Óˆ Ó· ÁÓˆÚ›ÛÂÈ ÙÔ ÌÂÁ·ÏÂ›Ô Ù˘ Ô›ËÛ˘. 7. ™Ù· Ï·›ÛÈ· ÙˆÓ ÔÏÈÙÈÛÙÈÎÒÓ ‰Ú·ÛÙËÚÈÔÙ‹ÙˆÓ Ú·ÁÌ·ÙÔÔÈ‹Û·Ì ÚÔÁÚ¿ÌÌ·Ù· Ì ı¤Ì·Ù·: ∞. «ƒˆÌ·˚Τ˜ ı¤Ú̘ ∞Á›Ô˘ £ˆÌ¿ ªÂÛÔÏÔÁÁ›Ô˘» (2007) μ. «∞Ú¯·›Ô ı¤·ÙÚÔ √ÈÓÈ·‰ÒÓ Î·È ¿ÏÏ· ·Ú¯·›· ı¤·ÙÚ· Ù˘ ÂÚÈÔ¯‹˜» (2008) °. «∞ÈÙˆÏÈ΋ ™˘ÌÔÏÈÙ›· - ∞Ú¯·ÈÔÏÔÁÈÎÔ› ¯ÒÚÔÈ ¶Ï¢ÚÒÓ·˜, ∫·Ï˘‰ÒÓ·˜» (2009) ¢. «ΔÔ ·Ú¯·›Ô £¤ÚÌÔ Î·È Ô Ó·fi˜ ÙÔ˘ £ÂÚÌ›Ô˘ ∞fiÏψÓÔ˜» (2010). ∫·ÙfiÈÓ ÚÔÂÙÔÈÌ·Û›·˜ ÙˆÓ ıÂÌ¿ÙˆÓ ·˘ÙÒÓ Î·È Û ¿ÌÂÛË Û‡Ó‰ÂÛ‹ ÙÔ˘˜ Ì ÙÔ ‚È‚Ï›Ô Ù˘ πÛÙÔÚ›·˜, ÂÈÛÎÂÊı‹Î·Ì ÙÔ˘˜ ·ÓÙ›ÛÙÔÈ¯Ô˘˜ ∞Ú¯·ÈÔÏÔÁÈÎÔ‡˜ ¯ÒÚÔ˘˜, fiÔ˘ Á›ÓÔÓÙ·Ó ÍÂÓ¿ÁËÛË 8. •ÂÓ·ÁÒ Û˘Ó¯Ҙ ÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜ ÌÔ˘ Î·È ÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜ ¿ÏÏˆÓ Û¯ÔÏ›ˆÓ ·’ fiÏË ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·, ÛÂ Û˘ÓÂÚÁ·Û›· Ì ÙÔ ∫¶∂ ªÂÛÔÏÔÁÁ›Ô˘ Î·È £¤ÚÌÔ˘ ÛÙ· ‰È¿ÊÔÚ· ÈÛÙÔÚÈο ÌÓËÌ›· Ù˘ fiÏ˘ Ì·˜ (∫‹Ô˜ ÙˆÓ ∏ÚÒˆÓ, ∫·„·Ï·›Èη, ¢ËÌÔÙÈ΋ ¶ÈÓ·ÎÔı‹ÎË).∂›Û˘ οı ¯ÚfiÓÔ ÍÂÓ·ÁÒ ÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜ ÌÔ˘ Î·È Û¯ÔÏ›· ·fi ÙËÓ ˘fiÏÔÈË ∂ÏÏ¿‰·, ÛÙȘ ÌfiÓÈ̘ ÂÎı¤ÛÂȘ Ô˘ ‰È·ı¤ÙÂÈ Ë μ˘ÚˆÓÈ΋ ∂Ù·ÈÚ›· ªÂÛÔÏÔÁÁ›Ô˘ ÛÂ Û˘ÓÂÚÁ·Û›· Ì ÙËÓ ∂ıÓÈ΋ πÛÙÔÚÈ΋ ∂Ù·ÈÚ›· ∂ÏÏ¿‰Ô˜ Ì ı¤Ì·Ù·: ∞. «∂ÏÏËÓÈ΋ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË Î·È ∂˘Úˆ·˚Îfi˜ ºÈÏÂÏÏËÓÈÛÌfi˜». μ. «ΔÔ Ó·˘ÙÈÎfi ÛÙËÓ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË ÙÔ˘ 1821». °. «§fiÚ‰Ô˜ μ‡ÚˆÓ: ∞˘Ùfi˜ Ô ÌÂÁ¿ÏÔ˜ ÔÈËÙ‹˜, ·˘Ùfi˜ Ô ÌÂÁ¿ÏÔ˜ ºÈϤÏÏËÓ·˜», ηıÒ˜ ›Û˘ Î·È Û ÂÚÈÔ‰ÈΤ˜ ÂÎı¤ÛÂȘ fiˆ˜ «∏ ÌÈÎÚ·ÛÈ·ÙÈ΋ ηٷÛÙÚÔÊ‹» (2012). π‰È·›ÙÂÚË ·Ó·ÊÔÚ¿ Ú¤ÂÈ Ó· οӈ Û ÌÈ· ¤ÎıÂÛË Ô˘ ÂÓıÔ˘Û›·Û Ôχ Ù· ·È‰È¿. ◊Ù·Ó Ë ¤ÎıÂÛË Ì ٷ ÔÚÙÚ·›Ù· º·ÁÈÔ‡Ì. ªÂÙ¿ ÙËÓ ÚÔÂÙÔÈÌ·Û›· Ô˘ ›¯·Ì οÓÂÈ ÛÙÔ Û¯ÔÏÂ›Ô Î·È ÙËÓ ÍÂÓ¿ÁËÛË ÛÙËÓ ¤ÎıÂÛË, Ì›ÏËÛ ÛÙ· ·È‰È¿ ÁÈ· ÙËÓ «ÂÁη˘ÛÙÈ΋ ̤ıÔ‰Ô», ÙÚfiÔ Î·Ù·Û΢‹˜ ÙˆÓ ÔÚÙÚ·›ÙˆÓ º·ÁÈÔ‡Ì, ¤Ó·˜ Û‡Á¯ÚÔÓÔ˜ ˙ˆÁÚ¿ÊÔ˜ ·fi ÙÔ˘˜ Ï›ÁÔ˘˜ È· Ô˘ ÊÙÈ¿¯ÓÂÈ ÔÚÙÚ·›Ù· Ì’ ·˘Ù‹ ÙËÓ ·ÙÚÔ·Ú¿‰ÔÙË Ì¤ıÔ‰Ô Î·È Â›Ó·È ·fi ÙÔ˘˜ ÌfiÓÈÌÔ˘˜ Û˘ÓÂÚ-
E§ENA ™¶INOY§A-ZABIT™ANAKH
231
Á¿Ù˜ ÙÔ˘ ªÔ˘Û›Ԣ ªÂÓ¿ÎË. ŸÙ·Ó ÙÂÏ›ˆÛ ӷ ÙÔ˘˜ ÌÈÏ¿, ÙÔÓ Î·Ù¤ÎÏ˘Û·Ó ÌÂ Û˘Ó¯›˜ ÂÚˆÙ‹ÛÂȘ. ÕÏÏË ¤ÎıÂÛË Â›Û˘ ÁÈ· ÙËÓ ÔÔ›· ¤‰ÂÈÍ·Ó ÌÂÁ¿ÏÔ ÂӉȷʤÚÔÓ Î·È ·fi ÙËÓ ÔÔ›· ·¤ÎÙËÛ·Ó ÔχÙÈ̘ ÈÛÙÔÚÈΤ˜ ÁÓÒÛÂȘ, ‹Ù·Ó Ë ¤ÎıÂÛË Ô˘ ¤ÁÈÓ ÛÙÔ ΔÚÈÎÔ‡ÂÈÔ ¶ÔÏÈÙÈÛÙÈÎfi ∫¤ÓÙÚÔ ªÂÛÔÏÔÁÁ›Ô˘ ÙÔ 2010 Ì ı¤Ì·: «∏ ηٷÛÙÚÔÊ‹ Î·È Ë Û‡ÏËÛË ÙÔ˘ ¶ÔÏÈÙÈÛÌÔ‡ ÙˆÓ Î·Ù¯fiÌÂÓˆÓ ÂÚÈÔ¯ÒÓ Ù˘ ∫‡ÚÔ˘». Δ¤ÏÔ˜, ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ ÍÂÓ·ÁÒ ÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜ ÌÔ˘ ÛÙË ÌfiÓÈÌË ¤ÎıÂÛË ÙÔ˘ ∫¤ÓÙÚÔ˘ §fiÁÔ˘ Î·È Δ¤¯Ó˘ «¢È¤ÍÔ‰Ô˜», Ì ÂÎı¤Ì·Ù· ·fi ÙËÓ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ· ̤¯ÚÈ Î·È ÙËÓ ∏ÚˆÈ΋ ŒÍÔ‰Ô ÙˆÓ ¶ÚÔÌ¿¯ˆÓ ÙÔ˘ ªÂÛÔÏÔÁÁ›Ô˘ ηıÒ˜ Î·È Û ¿ÏϘ ÂÚÈÔ‰ÈΤ˜ ÂÎı¤ÛÂȘ Ô˘ Á›ÓÔÓÙ·È ÛÙÔ ¯ÒÚÔ ·˘Ùfi.(μ˘˙·ÓÙÈÓ¿ ÌÓËÌ›· ÂÚÈÔ¯‹˜ 2008, ÂÎı¤ÛÂȘ ˙ˆÁÚ·ÊÈ΋˜, „ËÊȉˆÙÔ‡, ·ÁÈÔÁÚ·Ê›·˜ 2012 Î.¿) 9. ™Â Û˘ÓÂÚÁ·Û›· Ì ÙË «¢ÈÂıÓ‹ ·‰ÂÏÊfiÙËÙ· ·ÔÁfiÓˆÓ ·ÁˆÓÈÛÙÒÓ ¶ÔÏÈÔÚÎÈÒÓ Î·È Ù˘ ∂Ífi‰Ô˘ ÙÔ˘ ªÂÛÔÏÔÁÁ›Ô˘», Ú·ÁÌ·ÙÔÔ›ËÛ· ·fi ÙÔ 2005 - 2009 ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi ÚfiÁÚ·ÌÌ· Ì ٛÙÏÔ «¶¿ÌÂ…. πÛÙÔÚ›·;» Ô˘ ·Â˘ı˘ÓfiÙ·Ó ÛÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜ ÙÔ˘ ªÂÛÔÏÔÁÁ›Ô˘ Ì ÛÎÔfi ÙË ‰È‰·¯‹ Ù˘ ÈÛÙÔÚ›·˜ ÙÔ˘ ªÂÛÔÏÔÁÁ›Ô˘ ̤۷ ·fi ÙÔ˘˜ ˙ˆÁÚ·ÊÈÎÔ‡˜ ›Ó·Î˜, ·fi Ù· ¯·Ú·ÎÙÈο ÙˆÓ ºÈÏÂÏÏ‹ÓˆÓ Î·È ·fi ÙȘ ÁÚ·Ù¤˜ ËÁ¤˜ Ù˘ ÂÔ¯‹˜ Ù˘ ∂ÏÏËÓÈ΋˜ ∂·Ó¿ÛÙ·Û˘. ªÂ ÙȘ ·Ú·¿Óˆ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ˜ ıˆÚÒ fiÙÈ Ù· ·È‰È¿ ÚÔÛÂÁÁ›˙Ô˘Ó Î·Ï‡ÙÂÚ· ÙÔ «‚·ÚÂÙfi» ÁÈ· ·˘Ù¿ Ì¿ıËÌ· Ù˘ πÛÙÔÚ›·˜. 10. ™·Ó ˘Â‡ı˘ÓË ÙˆÓ ‚È‚ÏÈÔıËÎÒÓ ÙÔ˘ ‰ÈÂ˘Ú˘Ì¤ÓÔ˘ ¢‹ÌÔ˘ ªÂÛÔÏÔÁÁ›Ô˘, ËÁ·›Óˆ Ì ÔÌ¿‰Â˜ Ì·ıËÙÒÓ ÌÔ˘ Û˘ÛÙËÌ·ÙÈο ÛÙË μ¿Ï‚ÂÈÔ μÈ‚ÏÈÔı‹ÎË Î·È ÛÙËÓ ·›ıÔ˘Û· ÙˆÓ ¢ˆÚÂÒÓ, fiÔ˘ ˘¿Ú¯ÂÈ Ë ÌÔÓ·‰È΋ Û ∂˘Úˆ·˚Îfi ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ Â›Â‰Ô ÂÎÙ˘ˆÙÈ΋ Ì˯·Ó‹ ÙÔ˘ 1864 Î·È Ì›· ÌÔÓ·‰È΋ Û˘ÏÏÔÁ‹ ·Ï·ÈÒÓ ‚È‚ÏÈÔ‰ÂÙËÌ¤ÓˆÓ Ì ÂÚÁ·ÌËÓ‹ ‚È‚Ï›ˆÓ (ÙÔ ·Ï·ÈfiÙÂÚÔ ·fi ÙÔ 1750, ‰›ÁψÛÛÔ), οÓÔ˘Ì ̿ıËÌ· Û¯ÂÙÈÎfi Ì ÙËÓ Ù¤¯ÓË Ù˘ ‚È‚ÏÈÔ‰ÂÛ›·˜ ·fi ÙÔ μ˘˙¿ÓÙÈÔ ¤ˆ˜ ÙȘ ̤Ú˜ Ì·˜ Î·È Ì ÙËÓ ÂͤÏÈÍË Ù˘ ÌÂıfi‰Ô˘ ÂÎÙ‡ˆÛ˘ ÂÓfi˜ ‚È‚Ï›Ô˘. 11. ªÂÙ¿ ÙËÓ ·Ú·ÎÔÏÔ‡ıËÛË ÙÔ˘ ÂÈÌÔÚʈÙÈÎÔ‡ ÚÔÁÚ¿ÌÌ·ÙÔ˜ Ô˘ ‰ÈÔÚÁ¿ÓˆÛ ÙÔ √∂¶∂∫, ÛÙÔ Ì¿ıËÌ· Ù˘ ÂÚ¢ÓËÙÈ΋˜ ÂÚÁ·Û›·˜, Ú·ÁÌ·ÙÔÔ›ËÛ· Ì ÔÌ¿‰Â˜ Ì·ıËÙÒÓ Ù· ·ÎfiÏÔ˘ı· project: ∞. «∏ ÏÈÌÓÔı¿Ï·ÛÛ· ÙÔ˘ ªÂÛÔÏÔÁÁ›Ô˘; ¶ËÁ‹ ˙ˆ‹˜, ¶ËÁ‹ ¤ÌÓ¢Û˘». μ. «∏ ·ÂÈÊfiÚÔ˜ ·Ó¿Ù˘ÍË Î·È Ù· ÂÚÈ‚·ÏÏÔÓÙÈο ÔʤÏË Ô˘ ·ÔÚÚ¤Ô˘Ó ·fi ÙË ¯Ú‹ÛË ·Ó·ÓÂÒÛÈÌˆÓ ËÁÒÓ ÂÓ¤ÚÁÂÈ·˜». °. «∂Î·È‰Â˘ÙÈ΋ ÚÔÌÔÙÈ΋: ¶Ú¿ÛÈÓË fiÏË».
232
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
¢. «¶ÔÏ›Ù˘ Î·È ËÏÂÎÙÚÔÓÈ΋ æËÊÔÊÔÚ›·: ™˘ÌÌÂÙÔ¯‹ ÛÙËÓ ËÏÂÎÙÚÔÓÈ΋ ¢ËÌÔÎÚ·Ù›·». 12. ∂›Û˘, Ú¤ÂÈ Ó· ·Ó·Ê¤Úˆ ÙËÓ ·Ú·ÎÔÏÔ‡ıËÛË Ù˘ ı·ÙÚÈ΋˜ ·Ú¿ÛÙ·Û˘ ÙÔ˘ ¢∏¶∂£∂ ∞ÁÚÈÓ›Ô˘ «√ ∫·Ïfi˜ ¿ÓıÚˆÔ˜ ÙÔ˘ ™ÂÙÛÔ˘¿Ó», Ô˘ ÂÓıÔ˘Û›·Û ٷ ·È‰È¿, ηıÒ˜ Î·È Ù˘ ·ÓÙÈÔÏÂÌÈ΋˜ Ù·ÈÓ›·˜ «∏ ˙ˆ‹ Â›Ó·È ˆÚ·›·» Ì ÙÔÓ ƒÔ̤ÚÙÔ ªÂÓ›ÓÈ ÙÔ 2003, Ô˘ ¤ÁÈÓ ·ÊÔÚÌ‹, ̤۷ ·fi ÙȘ Û˘˙ËÙ‹ÛÂȘ Ô˘ ·ÎÔÏÔ‡ıËÛ·Ó ÙȘ ÂfiÌÂÓ˜ ̤Ú˜ ÛÙËÓ Ù¿ÍË, Ó· Ì¿ıÔ˘Ó ÔÏÏ¿ ÁÈ· ÙÔ μã ¶·ÁÎfiÛÌÈÔ ¶fiÏÂÌÔ, fiÛ· ‰ÂÓ Â›¯·Ó ÊÚÔÓÙ›ÛÂÈ Ó· Ì¿ıÔ˘Ó ·fi ÙÔ ‚È‚Ï›Ô Ù˘ πÛÙÔÚ›·˜ ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ Ù˘ μã §˘Î›Ԣ. ΔËÓ Ù·ÈÓ›· ·˘Ù‹, ‚ϤÔÓÙ·˜ ÙËÓ ıÂÙÈ΋ ›‰Ú·ÛË Ô˘ ¿ÛÎËÛ ÛÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜, ÙËÓ ÚÔÌËı‡ÙËη Î·È ·fi ÙfiÙ ÙËÓ ÚÔ‚¿ÏÏÔ˘Ì ٷÎÙÈο ÛÙÔ Û¯ÔÏ›Ô. ∂›Û˘ fiÙ·Ó ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÔ‡Û ÛÙÔ ™¯ÔÏÂ›Ô Ì·˜ Ë μÈ‚ÏÈÔı‹ÎË, ¤‰Âȯӷ ÛÙ· ·È‰È¿ « ‚›ÓÙÂÔ», Û¯ÂÙÈο Ì ٷ ÎÂÊ¿Ï·È· Ù˘ πÛÙÔÚ›·˜ Ô˘ ‰È‰¿ÛÎÔÓÙ·È .¯. ÛÙÔ ÎÂÊ¿Ï·ÈÔ ÙÔ Û¯ÂÙÈÎfi Ì ÙȘ ηıËÌÂÚÈÓ¤˜ Î·È ¿ÏϘ Û˘Ó‹ıÂȘ ÙˆÓ ∞Ú¯·›ˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ ·fi ÙÔ ‚È‚Ï›Ô Ù˘ πÛÙÔÚ›·˜ Ù˘ ∞ã §˘Î›Ԣ, ‚Ϥ·Ì ÙÔ˘˜ Û˘Ó‹ıÂȘ ÙÚfiÔ˘˜ Ù·Ê‹˜ ηıÒ˜ Î·È ·Ó··Ú¿ÛÙ·ÛË Î·‡Û˘ ÓÂÎÚÔ‡ ·fi ÙËÓ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ· ·fi ÙÔÓ ∫·ıËÁËÙ‹ ∞Ú¯·ÈÔÏÔÁ›·˜ ™Ù·ÌÔÏ›‰Ë Î·È ÙÔ˘˜ ÊÔÈÙËÙ¤˜ ÙÔ˘. ¶ÔÏϤ˜ ÂÚˆÙ‹ÛÂȘ ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Û·Ó Û˘Ó‹ıˆ˜ ÙȘ ÚÔ‚ÔϤ˜ ·˘Ù¤˜. 13. ΔÔ 2011 ÔÚÁ¿ÓˆÛ· ÂÎ·È‰Â˘ÙÈ΋ ›ÛÎÂ„Ë ÔÌ¿‰·˜ 17 Ì·ıËÙÒÓ ÛÙȘ μڢͤÏϘ ÛÙËÓ ¤‰Ú· ÙÔ˘ ∂˘Úˆ·˚ÎÔ‡ ∫ÔÈÓÔ‚Ô˘Ï›Ô˘. ºÔ‚ÂÚ‹ ÂÌÂÈÚ›· ÁÈ· Ù· ·È‰È¿ Ô˘ Ù· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ‰ÂÓ ¤¯Ô˘Ó Ù·Íȉ¤„ÂÈ ÂÎÙfi˜ ∂ÏÏ¿‰·˜. 14. ΔÔ 2013 ›¯·Ì ÚÔÁÚ·ÌÌ·Ù›ÛÂÈ Ì ÔÌ¿‰· Ì·ıËÙÒÓ Ì¤Û· ÛÙ· Ï·›ÛÈ· ÚÔÁÚ¿ÌÌ·ÙÔ˜ ÔÏÈÙÈÛÙÈÎÒÓ ‰Ú·ÛÙËÚÈÔÙ‹ÙˆÓ Ó· ÂÈÛÎÂÊÙԇ̠ÙËÓ ÂÚÈÔ‰È΋ ¤ÎıÂÛË ÙÔ˘ ∂ıÓÈÎÔ‡ ∞Ú¯·ÈÔÏÔÁÈÎÔ‡ ªÔ˘Û›Ԣ ∞ıËÓÒÓ Ì ٛÙÏÔ «ΔÔ Ó·˘¿ÁÈÔ ÙˆÓ ∞ÓÙÈ΢ı‹ÚˆÓ». ¢˘ÛÙ˘¯Ò˜ fï˜ Î·È ÂÓÒ Â›¯·Ì ÚÔÂÙÔÈÌ¿ÛÂÈ Î·Ù¿ÏÏËÏ· ÙËÓ Â›ÛÎÂ„Ë ·˘Ù‹, ÌÂÛÔÏ¿‚ËÛÂ Ë Î·Ù¿ÏË„Ë Î·È ¤ÙÛÈ Ì·Ù·ÈÒıËÎÂ, ÂÍ·ÈÙ›·˜ Ù˘ ·Ó·Ï‹ÚˆÛ˘ ‰È‰·ÎÙÈÎÒÓ ˆÚÒÓ Ô˘ ¯¿ıËηÓ. ΔÂÏÂÈÒÓˆ ÂÏ›˙ÔÓÙ·˜ Ó· ÌË Û·˜ ÎÔ‡Ú·Û· Î·È Ï¤ÁÔÓÙ·˜ fiÙÈ ÂÂȉ‹ Ë ‰È‰·Ûηϛ· Â›Ó·È ÌÂÚ¿ÎÈ Î·È ·Á¿Ë, Ô˘ ·Ó·ÌÊ›‚ÔÏ· fiÏÔÈ ÔÈ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎÔ› ‰È·ı¤ÙÔ˘ÌÂ, ÈÛÙ‡ˆ fiÙÈ Ô ‰¿ÛηÏÔ˜ ·Ú¿ ÙȘ ‰˘ÛÎÔϛ˜ ¿ÓÙ· ı· ‚Ú›ÛÎÂÈ ÙÚfiÔ˘˜, ÒÛÙ ӷ ÂÓÙ¿ÛÛÂÈ ÂÓÂÚÁ¿ ÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜ ÙÔ˘ ÛÙË Ì·ıËÛȷ΋ ‰È‰·Ûηϛ· Î·È ÙfiÙ ڿÁÌ·ÙÈ Ë ÔÌÔÚÊÈ¿ ı· Â›Ó·È Ì¤Û· ÛÙÔ Û¯ÔÏÂ›Ô Î·È ÙÔ Û¯ÔÏÂ›Ô ı· Â›Ó·È ¤Ó·˜ ˘Ú‹Ó·˜ Û˘Û›ڈÛ˘, ·Ó¿ÌÂÈ͢ Û¯¤ÛÂˆÓ Î·È ÈÛ¯˘ÚÒÓ ‰ÂÛÌÒÓ, fiˆ˜ Ë ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ·..
BIO°PAºIKA EI™H°HTøN
233
μÈÔÁÚ·ÊÈο ÂÈÛËÁËÙÒÓ (ηÙ' ·ÏÊ·‚ËÙÈ΋ ÛÂÈÚ¿)
∞‰·ÌÔÔ‡ÏÔ˘ ∂ϤÓË ∏ ∂ϤÓË ∞‰·ÌÔÔ‡ÏÔ˘ Â›Ó·È ·fiÊÔÈÙÔ˜ Ù˘ ºÈÏÔÛÔÊÈ΋˜ ™¯ÔÏ‹˜ ÙÔ˘ ∂ıÓÈÎÔ‡ Î·È ∫·Ô‰ÈÛÙÚÈ·ÎÔ‡ ¶·ÓÂÈÛÙËÌ›Ô˘ ∞ıËÓÒÓ (ÙÌ‹Ì· ∫Ï·ÛÈ΋˜ ºÈÏÔÏÔÁ›·˜) (1987). Œ¯ÂÈ ·Ú·ÎÔÏÔ˘ı‹ÛÂÈ ÙÚ›ÌËÓË ÂÈÛ·ÁˆÁÈ΋ ÂÈÌfiÚʈÛË ÛÙÔ ¶ÂÚÈÊÂÚÂÈ·Îfi ∂ÈÌÔÚʈÙÈÎfi ∫¤ÓÙÚÔ (¶∂∫), (1993) Œ¯ÂÈ ‰È‰¿ÍÂÈ ÙÚ›· ¯ÚfiÓÈ· Û ÊÚÔÓÙÈÛÙ‹ÚÈÔ Ì¤Û˘ Âη›‰Â˘Û˘ (1988-1991) Î·È Â›ÎÔÛÈ ‰‡Ô Û ‰ËÌfiÛÈ· Û¯ÔÏ›· (°˘ÌÓ¿ÛÈ·-§‡ÎÂÈ· ÓÔÌÒÓ ºˆÎ›‰·˜, ∏Ï›·˜, ∞ÈÙˆÏԷηÚÓ·ÓÈ·˜), ·fi ÙÔ 1991 ¤ˆ˜ Û‹ÌÂÚ·. ™‹ÌÂÚ· ˘ËÚÂÙ› ÛÙÔ 3Ô °˘ÌÓ¿ÛÈÔ ¡·˘¿ÎÙÔ˘. Œ¯ÂÈ ·Ú·ÎÔÏÔ˘ı‹ÛÂÈ Û˘Ó¤‰ÚÈ·, ËÌÂÚ›‰Â˜, ÛÂÌÈÓ¿ÚÈ·, ÚÔÁÚ¿ÌÌ·Ù· ÁÈ· ÙË ‰È‰·Ûηϛ· ÙˆÓ ÊÈÏÔÏÔÁÈÎÒÓ Ì·ıËÌ¿ÙˆÓ, ÙË ı·ÙÚÈ΋ ·È‰Â›·, ÙȘ Ì·ıËÛȷΤ˜ ‰˘ÛÎÔϛ˜ Î·È ÙË ¯Ú‹ÛË ÙˆÓ Δ¶∂. Œ¯ÂÈ ÈÛÙÔÔ›ËÛË ∞ã ÂȤ‰Ô˘ ÛÙȘ Δ¶∂ Î·È ·Ú·ÎÔÏÔ˘ı› ÙËÓ ∂ã ∂ÈÌÔÚʈÙÈ΋ ÂÚ›Ô‰Ô ÁÈ· ÙȘ Δ¶∂ μã ÂȤ‰Ô˘ (ºÂ‚ÚÔ˘¿ÚÈÔ˜-√ÎÙÒ‚ÚÈÔ˜. ™˘ÌÌÂÙ¤¯ÂÈ ÛÙÔ ÂÓ ÂÍÂÏ›ÍÂÈ ÛÂÌÈÓ¿ÚÈÔ Ù˘ ËÏÂÎÙÚÔÓÈ΋˜ Ï·ÙÊfiÚÌ·˜ moodle, Î·È ¤¯ÂÈ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ÛÂÈ ÙÔ ÚÔÛˆÈÎfi Ù˘ ÈÛÙÔÏfiÁÈÔ (http://glykymalon4.blogspot.gr). ™˘ÓÙÔÓ›˙ÂÈ ·ÏÏ¿ Î·È Û˘ÌÌÂÙ¤¯ÂÈ Û ÚÔÁÚ¿ÌÌ·Ù· Û¯ÔÏÈÎÒÓ ‰Ú·ÛÙËÚÈÔÙ‹ÙˆÓ (ÔÏÈÙÈÛÙÈο -ÂÚÈ‚·ÏÏÔÓÙÈο). Œ¯ÂÈ Ì¤ÙÚÈ· ÁÓÒÛË Ù˘ ·ÁÁÏÈ΋˜ ÁÏÒÛÛ·˜. ∂›Ó·È È‰Ú˘ÙÈÎfi ̤ÏÔ˜ «™˘Ó‰¤ÛÌÔ˘ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ ¡·˘·ÎÙ›·˜» Î·È Ì¤ÏÔ˜ ÙÔ˘ ¢.™. ÙÔ˘. ∂›Ó·È, ›Û˘, È‰Ú˘ÙÈÎfi ̤ÏÔ˜ Ù˘ ı·ÙÚÈ΋˜ ÔÌ¿‰·˜ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎÒÓ ¡·˘¿ÎÙÔ˘ «∏ ∞˘Ï·›·» Î·È Ì¤ÏÔ˜ Ù˘ «∂Ù·ÈÚ›·˜ ¡·˘·ÎÙÈ·ÎÒÓ ªÂÏÂÙÒÓ». ¢È·Ì¤ÓÂÈ ÌfiÓÈÌ· ÛÙË ¡·‡·ÎÙÔ Ù· ÙÂÏÂ˘Ù·›· 27 ¯ÚfiÓÈ· Î·È Â›Ó·È ·ÓÙÚÂ̤ÓË Ì ÙÔÓ ∞. ¢Ú›‚·, Ì ÙÔÓ ÔÔ›Ô ¤¯ÂÈ ·ÔÎÙ‹ÛÂÈ Ù¤ÛÛÂÚ· Ù¤ÎÓ·.
∞ÏÂÍÔÔ‡ÏÔ˘ ∂˘·ÁÁÂÏ›· ∏ ∂˘·ÁÁÂÏ›· ∞ÏÂÍÔÔ‡ÏÔ˘ ÁÂÓÓ‹ıËΠÛÙÔ ∞ÁÚ›ÓÈÔ ·ÏÏ¿ ÌÂÁ¿ÏˆÛ ÛÙË ¡·‡·ÎÙÔ fiÔ˘ Î·È ÔÏÔÎÏ‹ÚˆÛ ÙȘ ÂÁ·ÎÏȘ ÛÔ˘‰¤˜ Ù˘. ™Ô‡‰·Û ÊÈÏÔÏÔÁ›· ÛÙË ºÈÏÔÛÔÊÈ΋ Û¯ÔÏ‹ ÙÔ˘ ¶·ÓÂÈÛÙËÌ›Ô˘ ∞ıËÓÒÓ, ÛÙÔ ÙÌ‹Ì· ¡ÂÔÂÏÏËÓÈÎÒÓ Î·È ªÂ۷ȈÓÈÎÒÓ ÛÔ˘‰ÒÓ. ªÂÙ¿ ÙËÓ ·ÔÊÔ›ÙËÛ‹ Ù˘ ÂÚÁ¿ÛÙËΠˆ˜ ÊÈÏfiÏÔÁÔ˜ Û ÊÚÔÓÙÈÛÙ‹ÚÈÔ ¯ˆÚ›˜ ‰È·ÎÔ‹ ÁÈ· 17 ¯ÚfiÓÈ·. Δ· ÙÚ›· ÙÂÏÂ˘Ù·›· ¯ÚfiÓÈ· ÂÚÁ¿˙ÂÙ·È ˆ˜ ÊÈÏfiÏÔÁÔ˜ ÛÙÔ È‰ÈˆÙÈÎfi °˘ÌÓ¿ÛÈÔ Î·È §‡ÎÂÈÔ ÙˆÓ ∂Î·È‰Â˘ÙËÚ›ˆÓ ¶¿ÓÔ˘ ÛÙË ¡·‡·ÎÙÔ.
234
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
∞ÛËÌ·ÎÔÔ‡ÏÔ˘ ∞ÈηÙÂÚ›ÓË ∏ ∞ÈηÙÂÚ›ÓË ∞ÛËÌ·ÎÔÔ‡ÏÔ˘ ÙÔ˘ ∫ˆÓ/ÓÔ˘ ÁÂÓÓ‹ıËΠÛÙËÓ ∫·Ï·Ì¿Ù· ªÂÛÛËÓ›·˜,Ì ÙfiÔ Î·Ù·ÁˆÁ‹˜ ÙË ¡·‡·ÎÙÔ. Δ· ·È‰Èο Ù˘ ¯ÚfiÓÈ· Ù· ¤˙ËÛ ÛÙËÓ ∞ı‹Ó· Î·È ÙÔ 1987 ÂÁηٷÛÙ¿ıËΠ̠ÙÔ˘˜ ÁÔÓ›˜ Ù˘ Î·È ÙȘ ‰‡Ô ·‰ÂÏʤ˜ Ù˘ ÛÙÔ ªÂÛÔÏfiÁÁÈ. ∂›Ó·È Ù˘¯ÈÔ‡¯Ô˜ Ù˘ ºÈÏÔÛÔÊÈ΋˜ ™¯ÔÏ‹˜ ÙÔ˘ ΔÌ‹Ì·ÙÔ˜ ∫Ï·ÛÈ΋˜ ºÈÏÔÏÔÁ›·˜ ÙÔ˘ ¶·ÓÂÈÛÙËÌ›Ô˘ πˆ·ÓÓ›ÓˆÓ. ™ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙˆÓ ™Ô˘‰ÒÓ Ù˘ ‰È·ÎÚ›ıËΠ̠˘ÔÙÚÔÊ›· ›‰ÔÛ˘ ·fi ÙÔ ÿ‰Ú˘Ì· ∫Ú·ÙÈÎÒÓ ÀÔÙÚÔÊÈÒÓ (π.∫.À). ΔÔ ¤ÙÔ˜ 2003 ÂÚÁ¿ÛÙËΠˆ˜ ÂÈÌÔÚÊÒÙÚÈ· ÛÙË ¡.∂.§.∂ ∞ÈÙˆÏԷηÚÓ·Ó›·˜ Û ÚfiÁÚ·ÌÌ· ·ÏÊ·‚ËÙÈÛÌÔ‡ ÙˆÓ ·ı›ÁÁ·ÓˆÓ. ¢ÈÔÚ›ÛÙËΠÙÔ 2004 ˆ˜ ÌfiÓÈÌË ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi˜ ÌÂÙ¿ ·fi ÂÈÙ˘¯‹ Û˘ÌÌÂÙÔ¯‹ Ù˘ ÛÙȘ ÁÚ·Ù¤˜ ÂÍÂÙ¿ÛÂȘ ÙˆÓ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎÒÓ (∞™∂¶). Œ¯ÂÈ ˘ËÚÂÙ‹ÛÂÈ Û ۯÔÏ›· Ù˘ ª¤Û˘ ∂η›‰Â˘Û˘ ηıÒ˜ Î·È ÛÙÔ ÁÚ·ÊÂ›Ô Ù˘ ¢. ¢. ∂η›‰Â˘Û˘ ÙÔ˘ ÓÔÌÔ‡ ∞ÈÙˆÏԷηÚÓ·Ó›·˜ ˆ˜ ·Ó·ÏËÚÒÙÚÈ· ÁÚ·ÌÌ·Ù¤·˜ ÙÔ˘ ¶À™¢∂. Œ¯ÂÈ ÈÛÙÔÔÈË̤ÓË ÂÈÌfiÚʈÛË ÛÙȘ Ӥ˜ Ù¯ÓÔÏÔÁ›Â˜ (¶ÈÛÙÔÔ›ËÛË ∞ã ∂Ȥ‰Ô˘) Î·È Û˘ÌÌÂÙ¤¯ÂÈ ˆ˜ ÂÈÌÔÚÊÔ‡ÌÂÓË Û ÚfiÁÚ·ÌÌ· ÁÈ· ÙËÓ ÈÛÙÔÔ›ËÛË μã ∂Ȥ‰Ô˘. Œ¯ÂÈ ·Ú·ÎÔÏÔ˘ı‹ÛÂÈ ÂÚÁ·ÛÙËÚȷο - ‚Ȉ̷ÙÈο ÛÂÌÈÓ¿ÚÈ· ÌÈÎÙ‹˜ Ì¿ıËÛ˘ ÁÈ· ÙËÓ ·ÍÈÔÔ›ËÛË ÙˆÓ Δ¶∂ ÛÙË ‰È‰·ÎÙÈ΋ Ú¿ÍË (MOODLE, LAMS) ηıÒ˜ Î·È ÛÙË ‰È‰·ÎÙÈ΋ ÙˆÓ ÊÈÏÔÏÔÁÈÎÒÓ Ì·ıËÌ¿ÙˆÓ, ÛÂÌÈÓ¿ÚÈ· ¢È‰·Ûηϛ·˜ Ù˘ §ÔÁÔÙ¯ӛ·˜, £Â·ÙÚÈ΋˜ ¶·È‰Â›·˜ Î·È ∂ȉÈ΋˜ ∞ÁˆÁ‹˜. ∂›Û˘ ¤¯ÂÈ Û˘ÌÌÂÙ¿Û¯ÂÈ Ì ÂÈÛ‹ÁËÛ‹ Ù˘ ÛÙËÓ ∏ÌÂÚ›‰· ºÈÏÔÏÔÁÈÎÒÓ ª·ıËÌ¿ÙˆÓ «°È· ÌÈ· ‰È‰·Ûηϛ· ¯ˆÚ›˜… Û‡ÓÔÚ·. ∫·Ï¤˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ “Ì ÏÔÁÈÛÌfi Î·È Ì' fiÓÂÈÚÔ”». ¢Ú·ÛÙËÚÈÔÔÈ›ٷÈ, Û˘ÌÌÂÙ¤¯ÔÓÙ·˜ Û ¶ÔÏÈÙÈÛÙÈο ¶ÚÔÁÚ¿ÌÌ·Ù· Î·È ¶ÚÔÁÚ¿ÌÌ·Ù· ∞ÁˆÁ‹˜ ÀÁ›·˜ ÛÙ· Ï·›ÛÈ· ‰Ú·ÛÙËÚÈÔÙ‹ÙˆÓ Ù˘ Û¯ÔÏÈ΋˜ ˙ˆ‹˜. ∂›Ó·È οÙÔ¯Ô˜ ∂˘Úˆ·˚ÎÔ‡ ¢ÈÏÒÌ·ÙÔ˜ ¶ÚÒÙˆÓ μÔËıÂÈÒÓ Î·È ÁÓˆÚ›˙ÂÈ Ôχ ηϿ ÙËÓ ∞ÁÁÏÈ΋ °ÏÒÛÛ·. ∂›Ó·È ÌfiÓÈÌË Î¿ÙÔÈÎÔ˜ ªÂÛÔÏÔÁÁ›Ô˘ Î·È ˘ËÚÂÙ› ˆ˜ ηıËÁ‹ÙÚÈ· ÊÈÏfiÏÔÁÔ˜ ÛÙÔ °ÂÓÈÎfi §‡ÎÂÈÔ ∂˘ËÓÔ¯ˆÚ›Ô˘. ∂›Ó·È ·ÓÙÚÂ̤ÓË Ì ÙÔ ¢ËÌ‹ÙÚÈÔ ™ÙÂÚÁÈ¿ÓÓË Î·È ÌËÙ¤Ú· ÂÓfi˜ ·È‰ÈÔ‡.
∞ÛËÌ·ÎÔÔ‡ÏÔ˘ ™˘ÚȉԇϷ ∏ ∞ÛËÌ·ÎÔÔ‡ÏÔ˘ ™˘ÚȉԇϷ ÙÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘ ÁÂÓÓ‹ıËΠÛÙËÓ ∞ı‹Ó·, fiÔ˘ Î·È ¤˙ËÛ ٷ ·È‰Èο Ù˘ ¯ÚfiÓÈ·. ΔÔ 1987 ÂÁηٷÛÙ¿ıËΠÛÙÔ ªÂÛÔÏfiÁÁÈ, fiÔ˘ ÔÏÔÎÏ‹ÚˆÛ ÙȘ ÛÔ˘‰¤˜ Ù˘ ÛÙËÓ ÚˆÙÔ‚¿ıÌÈ· Î·È ‰Â˘ÙÂÚÔ‚¿ıÌÈ· Âη›‰Â˘ÛË. ΔÔ 1996, ÂÈÛ‹¯ıË ÛÙË ºÈÏÔÛÔÊÈ΋ ™¯ÔÏ‹ ÙÔ˘ ¶·ÓÂÈÛÙËÌ›Ô˘ πˆ·ÓÓ›ÓˆÓ, ÛÙÔ ÙÌ‹Ì·
BIO°PAºIKA EI™H°HTøN
235
πÛÙÔÚ›·˜ Î·È ∞Ú¯·ÈÔÏÔÁ›·˜ Î·È ·ÔÊÔ›ÙËÛ ÙÔ 2000. ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ·, ÂÎfiÓËÛ ÙË ‰È‰·ÎÙÔÚÈ΋ Ù˘ ‰È·ÙÚÈ‚‹ ÛÙÔÓ ÙÔ̤· Ù˘ ¡ÂfiÙÂÚ˘ ∂ÏÏËÓÈ΋˜ πÛÙÔÚ›·˜ ÙËÓ ÔÔ›· Î·È ÔÏÔÎÏ‹ÚˆÛ ÙÔ 2010. ∂›Ó·È οÙÔ¯Ô˜ Ù˘¯›Ô˘ ∞ÁÁÏÈ΋˜ °ÏÒÛÛ·˜ (F.C.E) Î·È ÈÛÙÔÔ›ËÛ˘ ∞' ÂȤ‰Ô˘, fiÛÔÓ ·ÊÔÚ¿ ÙËÓ ÂÈÌfiÚʈÛË ÙˆÓ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎÒÓ ÁÈ· ÙËÓ ·ÍÈÔÔ›ËÛË Î·È ÂÊ·ÚÌÔÁ‹ ÙˆÓ Δ¶∂ ÛÙË ‰È‰·ÎÙÈ΋ Ú¿ÍË. Œ¯ÂÈ Û˘ÌÌÂÙ¿Û¯ÂÈ Û ÛÂÌÈÓ¿ÚÈ· Î·È ÚÔÁÚ¿ÌÌ·Ù· Ô˘ Û¯ÂÙ›˙ÔÓÙ·È Ì ÙË ¯Ú‹ÛË Ù˘ ¶ÏËÚÔÊÔÚÈ΋˜ ·fi ÙÔ πÓÛÙÈÙÔ‡ÙÔ ¢È·ÚÎÔ‡˜ ∂η›‰Â˘Û˘ ∂ÓËϛΈÓ. Œ¯ÂÈ ·Ú·ÎÔÏÔ˘ı‹ÛÂÈ ÛÂÌÈÓ¿ÚÈ· Ô˘ ·ÊÔÚÔ‡Ó ÙË ‰È‰·ÎÙÈ΋ ÙˆÓ ÊÈÏÔÏÔÁÈÎÒÓ Ì·ıËÌ¿ÙˆÓ °˘ÌÓ·Û›Ô˘-§˘Î›Ԣ Î·È ËÌÂÚ›‰Â˜ Ì ÂÎ·È‰Â˘ÙÈΤ˜ Ú·ÎÙÈΤ˜ ÛÙËÓ ÂȉÈ΋ ·ÁˆÁ‹, ηıÒ˜ ›Û˘ Î·È Û ı¤Ì·Ù· Ô˘ ·ÊÔÚÔ‡Ó ÙËÓ πÛÙÔÚ›· Î·È ÙËÓ ∞Ú¯·ÈÔÏÔÁ›·. ∞ÎfiÌË ¤Ï·‚ ̤ÚÔ˜ Ì ÂÈÛ‹ÁËÛ‹ Ù˘ ÛÙËÓ ∏ÌÂÚ›‰· ºÈÏÔÏÔÁÈÎÒÓ Ì·ıËÌ¿ÙˆÓ «∫·Ï¤˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ, Ì ÏÔÁÈÛÌfi Î·È Ì' fiÓÂÈÚÔ», Ì ı¤Ì·: «¶Ôχ¯Ú˘ÛÔ˜ ª˘Î‹ÓË. ª›· ÚfiÙ·ÛË ÁÈ· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÈ΋ Î·È ‰ÈÂÚ¢ÓËÙÈ΋ ÚÔÛ¤ÁÁÈÛË», Ô˘ ‰ÈÔÚÁ·ÓÒıËΠ·fi ÙË ™¯ÔÏÈ΋ ™‡Ì‚Ô˘ÏÔ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ, Î. ªÂÙ·ÍԇϷ ª·ÓÈοÚÔ˘. Œ¯ÂÈ ˘ËÚÂÙ‹ÛÂÈ ˆ˜ ˆÚÔÌ›ÛıÈ· Âηȉ‡ÙÚÈ· ÛÙÔ ÚfiÁÚ·ÌÌ· √‰˘ÛÛ¤·˜ «∂η›‰Â˘ÛË ÙˆÓ ÌÂÙ·Ó·ÛÙÒÓ ÛÙËÓ ÂÏÏËÓÈ΋ ÁÏÒÛÛ·, ÙËÓ ÂÏÏËÓÈ΋ ÈÛÙÔÚ›· Î·È ÙÔÓ ÂÏÏËÓÈÎfi ÔÏÈÙÈÛÌfi», ÙÔ˘ πÓÛÙÈÙÔ‡ÙÔ˘ ¢È·ÚÎÔ‡˜ ∂η›‰Â˘Û˘ ∂ÓËϛΈÓ. ∞fi ÙÔ 2011 ˘ËÚÂÙ› ÛÙË ¢Â˘ÙÂÚÔ‚¿ıÌÈ· ∂η›‰Â˘ÛË. ∂›Ó·È ·ÓÙÚÂ̤ÓË, ÚÂÛ‚˘Ù¤Ú· Î·È ¤¯ÂÈ Ù¤ÛÛÂÚ· ·È‰È¿.
£ÂÔ‰ˆÚÔÔ‡ÏÔ˘ ¶·Ú·Û΢‹-Δ·ÙÈ¿Ó· ∏ ¶·Ú·Û΢‹-Δ·ÙÈ¿Ó· £ÂÔ‰ˆÚÔÔ‡ÏÔ˘ ÁÂÓÓ‹ıËΠÛÙËÓ ∞ı‹Ó·. ΔÂÏ›ˆÛ ÙÔ 2Ô §‡ÎÂÈÔ ¡·˘¿ÎÙÔ˘ Î·È ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· ÙÂÏ›ˆÛ ÙÔ ÙÌ‹Ì· ºÈÏÔÏÔÁ›·˜ Ù˘ ºÈÏÔÛÔÊÈ΋˜ ™¯ÔÏ‹˜ ∞ıËÓÒÓ, ÙÔÓ ÙÔ̤· Ù˘ °ÏˆÛÛÔÏÔÁ›·˜. ∂ÚÁ¿ÛÙËΠÁÈ· ÂÚ›Ô˘ ‰¤Î· ¯ÚfiÓÈ· ÛÙËÓ È‰ÈˆÙÈ΋ Âη›‰Â˘ÛË, ̤¯ÚÈ ÙÔ 2007, fiÙ·Ó ‰ÈÔÚ›ÛÙËΠÚÒÙË ÊÔÚ¿ ˆ˜ ·Ó·ÏËÚÒÙÚÈ· ÛÙË ‰ËÌfiÛÈ· Âη›‰Â˘ÛË. ΔÔ 2010 ‰ÈÔÚ›ÛÙËΠˆ˜ ÌfiÓÈÌË ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi˜ ÛÙË ‰ËÌfiÛÈ· Âη›‰Â˘ÛË. Œ¯ÂÈ ˘ËÚÂÙ‹ÛÂÈ Û ·ÚÎÂÙ¿ Û¯ÔÏ›· Ù˘ ∞ÈÙˆÏԷηÚÓ·Ó›·˜. ∂›Ó·È οÙÔ¯Ô˜ ÙÔ˘ Proficiency ÛÙËÓ ·ÁÁÏÈ΋ ÁÏÒÛÛ· Î·È ¤¯ÂÈ ÈÛÙÔÔ›ËÛË ∞ã ÂȤ‰Ô˘ ÛÙÔ˘˜ ˘ÔÏÔÁÈÛÙ¤˜. Œ¯ÂÈ ·Ú·ÎÔÏÔ˘ı‹ÛÂÈ ·ÚÎÂÙ¿ ÛÂÌÈÓ¿ÚÈ· ÛÙÔ Ï·›ÛÈÔ Ù˘ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈ΋˜ ÂÈÌfiÚʈÛ˘ Ì ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô ÙÔ ÛÂÌÈÓ¿ÚÈÔ μã ÂȤ‰Ô˘ ÛÙÔ˘˜ ˘ÔÏÔÁÈÛÙ¤˜. ∂›Ó·È ÁÂÓÈÎfi˜ ÁÚ·ÌÌ·Ù¤·˜ ÙÔ˘ «™˘Ó‰¤ÛÌÔ˘ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ ¡·˘·ÎÙ›·˜». ™ÙÔÓ ÂχıÂÚÔ ¯ÚfiÓÔ Ù˘ ·Û¯ÔÏÂ›Ù·È Ì ÙË ÏÔÁÔÙ¯ӛ·, ÙÔ ÛοÎÈ Î·È ÙË Á˘ÌÓ·ÛÙÈ΋. ∂›Ó·È ·ÓÙÚÂ̤ÓË Î·È ¤¯ÂÈ ¤Ó· ÎÔÚÈÙÛ¿ÎÈ.
236
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
∫ÔÙÚÔÏÔ‡ £ÂÔ‰ÒÚ· ∏ £ÂÔ‰ÒÚ· ∫ÔÙÚÔÏÔ‡ ηٿÁÂÙ·È ·fi ÙË °·‚·ÏÔ‡ -ª·ÎÚ˘Ó›·˜ Î·È ¤¯ÂÈ ¿ÏÏ· ‰‡Ô ·‰¤ÚÊÈ·. ∂›Ì·È Ù˘¯ÈÔ‡¯Ô˜ Ù˘ ºÈÏÔÛÔÊÈ΋˜ ™¯ÔÏ‹˜ ÙÔ˘ ∫·Ô‰ÈÛÙÚÈ·ÎÔ‡ ¶·ÓÂÈÛÙËÌ›Ô˘ ∞ıËÓÒÓ ÙÔ˘ ÙÌ‹Ì·ÙÔ˜ ÎÏ·ÛÈ΋˜ ÊÈÏÔÏÔÁ›·˜. ∞fi ÙÔ 2001-2006 ÂÚÁ¿ÛÙËΠˆ˜ ˆÚÔÌ›ÛıÈ· ÊÈÏfiÏÔÁÔ˜ ÛÙË ¢Â˘ÙÂÚÔ‚¿ıÌÈ· ∂η›‰Â˘ÛË ÙÔ˘ ÓÔÌÔ‡ ∞¯·˝·˜. ΔÔ 2007 ˘ËÚ¤ÙËÛ ˆ˜ ·Ó·ÏËÚÒÙÚÈ· ÛÙ· ¢ˆ‰ÂοÓËÛ· Î·È ÙÔ 2008 ‰ÈÔÚ›ÛÙËΠÌfiÓÈÌË ÛÙË ¢Â˘ÙÂÚÔ‚¿ıÌÈ· ∂η›‰Â˘ÛË ÙÔ˘ ÓÔÌÔ‡ Ã›Ô˘. ΔÔ 2011-2012 ˘ËÚ¤ÙËÛ ÛÙÔ ªÂÛÔÏfiÁÁÈ Î·È ÛÙËÓ ∫·ÙÔ¯‹ Î·È Û‹ÌÂÚ· ˘ËÚÂÙ› ÛÙÔ °˘ÌÓ¿ÛÈÔ ª·Ù·Ú¿Áη˜.
∫Ô˘ÊÔ‡ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›Ó·-∂ÈÚ‹ÓË ∏ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›Ó· ∂ÈÚ‹ÓË ∫Ô˘ÊÔ‡ ˘ËÚÂÙ› ÔÚÁ·ÓÈο ˆ˜ ºÈÏfiÏÔÁÔ˜ ÛÙÔ 3Ô °˘ÌÓ¿ÛÈÔ ¡·˘¿ÎÙÔ˘ ‡ÛÙÂÚ· ·fi ÂÈÙ˘¯‹ Û˘ÌÌÂÙÔ¯‹ Û ‰È·ÁˆÓÈÛÌfi ÙÔ˘ ∞.™.∂.¶. ∂›Ó·È ˘Ô„‹ÊÈ· ‰È‰¿ÎÙˆÚ ÙÔ˘ ¶.Δ.¶.∂. ÙÔ˘ ¶·ÓÂÈÛÙËÌ›Ô˘ ∫Ú‹Ù˘ Î·È ÚÔÙ˘¯È·Î‹ ÊÔÈÙ‹ÙÚÈ· ÙÔ˘ ÙÌ‹Ì·ÙÔ˜ ™Ô˘‰¤˜ ÛÙÔÓ ∂ÏÏËÓÈÎfi ¶ÔÏÈÙÈÛÌfi ÙÔ˘ ∂.∞.¶.. ∞ÔÊÔ›ÙËÛ Ì ¿ÚÈÛÙ· ·Ú¯Èο ·fi ÙÔ ÙÌ‹Ì· ºÈÏÔÏÔÁ›·˜ ÙÔ˘ ∂.∫.¶.∞. Ì Âȉ›Î¢ÛË ∫Ï·ÛÈ΋˜ ºÈÏÔÏÔÁ›·˜ Î·È ¤ÂÈÙ· ·fi ÙÔ ªÂÙ·Ù˘¯È·Îfi ¶ÚfiÁÚ·ÌÌ· ™Ô˘‰ÒÓ ÛÙË ™˘ÁÎÚÈÙÈ΋ °ÏˆÛÛÔÏÔÁ›· ÙÔ˘ ÙÌ‹Ì·ÙÔ˜ ºÈÏÔÏÔÁ›·˜ ÙÔ˘ ¶·ÓÂÈÛÙËÌ›Ô˘ ¶·ÙÚÒÓ Ì ˘ÔÙÚÔÊ›· ÁÈ· ÙȘ ·Î·‰ËÌ·˚Τ˜ Ù˘ ÂȉfiÛÂȘ. ∂ȉÈ·ÂÙ·È ÛÙȘ Δ.¶.∂., ¤¯ÔÓÙ·˜ Û˘ÌÌÂÙ¿Û¯ÂÈ ÂÈÙ˘¯Ò˜ Û ÔÈΛϷ ÚÔÁÚ¿ÌÌ·Ù· fiˆ˜ ÂÓ‰ÂÈÎÙÈο Ë ÂÈÌfiÚʈÛË μ ∂Ȥ‰Ô˘, ÂÈÌfiÚʈÛË ÛÙÔ˘˜ ¢È·‰Ú·ÛÙÈÎÔ‡˜ ¶›Ó·Î˜, ÛÙËÓ ª·ıËÛȷ΋ ·ÍÈÔÔ›ËÛË ÙˆÓ ∫ÔÈÓˆÓÈÎÒÓ ¢ÈÎÙ‡ˆÓ, ÛÙȘ ™˘ÌÌÂÙÔ¯ÈΤ˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ Î.¿.. Œ¯ÂÈ Û˘ÌÌÂÙ¿Û¯ÂÈ Û ·ÚÎÂÙ¿ Û˘Ó¤‰ÚÈ· ˆ˜ ÂÈÛËÁ‹ÙÚÈ· Î·È Ù· ·ÓÙ›ÛÙÔȯ· ¿ÚıÚ· Â›Ó·È ‰ËÌÔÛÈÂ˘Ì¤Ó· ηÙfiÈÓ ÎÚ›Û˘ ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· Î·È ÙÔ Â͈ÙÂÚÈÎfi. ∂›Ó·È ‰È·¯ÂÈÚ›ÛÙÚÈ· ÙˆÓ ÂÍ‹˜ ÈÛÙÔÏÔÁ›ˆÓ Ì ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi ˘ÏÈÎfi ÁÈ· Ù· ·ÓÙ›ÛÙÔȯ· ÁÓˆÛÙÈο ·ÓÙÈΛÌÂÓ· ÙÔ˘ Á˘ÌÓ·Û›Ô˘: ñ http://gym3naf.blogspot.gr/ (ÁÂÓÈÎÔ‡ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎÔ‡ ÂӉȷʤÚÔÓÙÔ˜) ñ http://istofilologein.blogspot.gr/ (ÁÈ· ÙË ÓÂÔÂÏÏËÓÈ΋ ÁÏÒÛÛ·) ñ http://istofilologein2.blogspot.gr/ (ÁÈ· ÙË ÓÂÔÂÏÏËÓÈ΋ ÏÔÁÔÙ¯ӛ·) ñ http://istofilologein3.blogspot.gr/ (ÁÈ· ÙËÓ ÈÛÙÔÚ›·). ∂ÎfiÓËÛ ÛÙÔ Ï·›ÛÈÔ ÔÌ¿‰·˜ ηıËÁËÙÒÓ Ù· ÔÏÈÙÈÛÙÈο ÚÔÁÚ¿ÌÌ·Ù·: «∂ÊË‚È΋ ºÈÏ·Ó·ÁÓˆÛ›·» (http://bibliofilies.blogspot.gr/) Î·È «¶ÂÚ›_‰È@‚@_∑ø ÙË ¡·‡·ÎÙÔ, ∞Á·Ò Î·È ¶ÚÔ‚¿Ïψ ÙÔÓ ΔfiÔ ÌÔ˘» (http://peridiavazw. blogspot.gr/) ÁÈ· Ù· Û¯ÔÏÈο ¤ÙË 2011-2012 Î·È 2012-2013 ·ÓÙ›ÛÙÔȯ·, ÂÓÒ, Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓ·, Â›Ó·È Î·È Ë ‰È·¯ÂÈÚ›ÛÙÚÈ· ÙˆÓ Û¯ÂÙÈÎÒÓ ÈÛÙÔÏÔÁ›ˆÓ.
BIO°PAºIKA EI™H°HTøN
237
ª·ÓÈοÚÔ˘ ªÂÙ·ÍԇϷ ™¯ÔÏÈ΋ ™‡Ì‚Ô˘ÏÔ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ, ¢È‰¿ÎÙˆÚ ¡ÂÔÂÏÏËÓÈ΋˜ ºÈÏÔÏÔÁ›·˜, ∂ÈÌÔÚÊÒÙÚÈ· ∂Î·È‰Â˘ÙÈÎÒÓ, ÎÏ¿‰Ô˘ ¶∂02 (ºÈÏÔÏfiÁˆÓ), ÛÙȘ ¡¤Â˜ Δ¯ÓÔÏÔÁ›Â˜ ∏ ªÂÙ·ÍԇϷ ª·ÓÈοÚÔ˘ ÁÂÓÓ‹ıËΠÛÙËÓ ∞ÏÂÍ¿Ó‰ÚÂÈ· Ù˘ ∞ÈÁ‡ÙÔ˘. Œ˙ËÛÂ Î·È ÌÂÁ¿ÏˆÛ ÛÙËÓ ∞ı‹Ó·, fiÔ˘ ÔÏÔÎÏ‹ÚˆÛ ÙȘ ÂÁ·ÎÏȘ ÛÔ˘‰¤˜ Ù˘. ™Ô‡‰·Û ∂ÏÏËÓÈ΋ ºÈÏÔÏÔÁ›· ÛÙÔ ¶·ÓÂÈÛÙ‹ÌÈÔ ∞ıËÓÒÓ. ∑ÂÈ Î·È ÂÚÁ¿˙ÂÙ·È ÛÙÔ ∞ÁÚ›ÓÈÔ, fiÔ˘ ˘ËÚ¤ÙËÛÂ, ˆ˜ ηıËÁ‹ÙÚÈ· ÊÈÏfiÏÔÁÔ˜, Û ۯÔÏ›· Ù˘ ¢Â˘ÙÂÚÔ‚¿ıÌÈ·˜ ∂η›‰Â˘Û˘ ÙÔ˘ ÓÔÌÔ‡ ∞ÈÙˆÏԷηÚÓ·Ó›·˜. ™‹ÌÂÚ· Â›Ó·È ™¯ÔÏÈ΋ ™‡Ì‚Ô˘ÏÔ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ. ∂›Ó·È ‰È‰¿ÎÙˆÚ Ù˘ ¡ÂÔÂÏÏËÓÈ΋˜ ºÈÏÔÏÔÁ›·˜ ÙÔ˘ ¶·ÓÂÈÛÙËÌ›Ô˘ πˆ·ÓÓ›ÓˆÓ. ªÂÙÂηȉ‡ÙËΠÛÙÔ ¶·È‰·ÁˆÁÈÎfi ΔÌ‹Ì· ¢ËÌÔÙÈ΋˜ ∂η›‰Â˘Û˘ ÙˆÓ ∂ÈÛÙËÌÒÓ ∞ÁˆÁ‹˜ ÙÔ˘ ¶·ÓÂÈÛÙËÌ›Ô˘ πˆ·ÓÓ›ÓˆÓ. ∂›Ó·È ∂ÈÌÔÚÊÒÙÚÈ· ∂Î·È‰Â˘ÙÈÎÒÓ, ÎÏ¿‰Ô˘ ¶∂02 (ºÈÏÔÏfiÁˆÓ), ÛÙȘ ¡¤Â˜ Δ¯ÓÔÏÔÁ›Â˜ (μ ã ∂›Â‰Ô). ∂›Ó·È ÚÔÙ˘¯È·Î‹ ÊÔÈÙ‹ÙÚÈ· ÙÔ˘ ÙÌ‹Ì·ÙÔ˜ «™Ô˘‰¤˜ ÛÙÔÓ ∂ÏÏËÓÈÎfi ¶ÔÏÈÙÈÛÌfi» ÙÔ˘ ∂.∞.¶. ™˘ÌÌÂÙ¤¯ÂÈ ˆ˜ ÔÌÈÏ‹ÙÚÈ· Û ÂÈÛÙËÌÔÓÈο Û˘Ó¤‰ÚÈ·, ÛÂÌÈÓ¿ÚÈ·, ÂÈÛÙËÌÔÓÈΤ˜ ËÌÂÚ›‰Â˜, Û ·ÚÔ˘ÛÈ¿ÛÂȘ ‚È‚Ï›ˆÓ Î·È Â›Ó·È Ì¤ÏÔ˜ Ù˘ ÂÈÛÙËÌÔÓÈ΋˜ ÔÌ¿‰·˜ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎÒÓ ÚÔÁÚ·ÌÌ¿ÙˆÓ. Œ¯ÂÈ ˘ÏÔÔÈ‹ÛÂÈ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈο ÚÔÁÚ¿ÌÌ·Ù· Î·È ¤¯ÂÈ ÂÊ·ÚÌfiÛÂÈ Î·ÈÓÔÙƠ̂˜ Û¯ÂÙÈο Ì ÙËÓ Âη›‰Â˘ÛË (¶ÔÏÈÙÈÛÙÈο ÚÔÁÚ¿ÌÌ·Ù· Î·È ÚÔÁÚ¿ÌÌ·Ù· ∞ÁˆÁ‹˜ ÀÁ›·˜), ÂΉ›‰ÔÓÙ·˜ ËÌÂÚÔÏfiÁÈ· Î·È ¿ÏÏ· ¤ÓÙ˘·. ∂›Ó·È ‰È·¯ÂÈÚ›ÛÙÚÈ· ÙÚÈÒÓ ÚÔÛˆÈÎÒÓ ÈÛÙÔÏÔÁ›ˆÓ: ñ πÛÙÔÏfiÁÈÔ ÁÈ· ÊÈÏÔÏfiÁÔ˘˜ (http://hellanionfaos.blogspot.gr/), fiÔ˘ ·Ó·ÚÙ¿ ÊÈÏÔÏÔÁÈο ı¤Ì·Ù· Î·È ˘ÏÈÎfi ÁÈ· ÙȘ ¡¤Â˜ Δ¯ÓÔÏÔÁ›Â˜. ñ πÛÙÔÏfiÁÈÔ ÁÈ· ÙȘ ∂Ú¢ÓËÙÈΤ˜ ∂ÚÁ·Û›Â˜ (http://projectlyk.blogspot.gr/), fiÔ˘ ·Ó·ÚÙ¿ ˘ÏÈÎfi ÁÈ· ÙȘ ÂÚ¢ÓËÙÈΤ˜ ÂÚÁ·Û›Â˜ §˘Î›Ԣ Î·È °˘ÌÓ·Û›Ô˘. ñ πÛÙÔÏfiÁÈÔ ÁÈ· ∫·Ï¤˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ, http://kales-praktikes-filologoi. blogspot.gr/, fiÔ˘ ·Ó·ÚÙ¿ ∫·Ï¤˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ ÙˆÓ Û¯ÔÏ›ˆÓ ¢ı‡Ó˘ Ù˘. ™ÙÔ Û˘ÁÁÚ·ÊÈÎfi Ù˘ ¤ÚÁÔ Û˘ÁηٷϤÁÔÓÙ·È ‚È‚Ï›·, ¿ÚıÚ· Î·È ÌÂϤÙ˜, Û ÂÚÈÔ‰Èο Î·È ÂÊËÌÂÚ›‰Â˜, ‚È‚ÏÈÔÎÚÈۛ˜, ·Ó·ÎÔÈÓÒÛÂȘ Û ÂÈÛÙËÌÔÓÈο Û˘Ó¤‰ÚÈ· Î·È ËÌÂÚ›‰Â˜ Ì ı¤Ì·Ù· ÔÈΛÏÔ˘ ÂÚȯÔ̤ÓÔ˘ (ÈÛÙÔÚÈο, ÏÔÁÔÙ¯ÓÈο, ÊÈÏÔÏÔÁÈο, ·È‰·ÁˆÁÈο, ¯Ú‹ÛË ÙˆÓ ¡¤ˆÓ Δ¯ÓÔÏÔÁÈÒÓ). μÈ‚Ï›· Î·È ÌÂϤÙ˜ Ù˘ Ô˘ Û¯ÂÙ›˙ÔÓÙ·È Ì ÙËÓ Âη›‰Â˘ÛË (ÂÓ‰ÂÈÎÙÈ΋ ·Ó·ÊÔÚ¿): ñ ∞ÈÙˆÏԷηÚÓ·Ó›·: ∞Ú¯·›· £¤·ÙÚ·, ª‡ıÔÈ - £ÂÔ› - ◊ڈ˜, [∞ã ̤ÚÔ˜: ™Ù¤Ê·ÓÔ˜ ™·Ï¿·˜, «ΔÔ ∞Ú¯·›Ô £¤·ÙÚÔ Î·È ÔÈ ÙÚÂȘ ÌÂÁ¿ÏÔÈ Ì‡ÛÙ˜ Ù˘ ΔÚ·Áˆ‰›·˜», ÛÂÏ. 7-39. μã ̤ÚÔ˜: ªÂÙ·ÍԇϷ ª·ÓÈοÚÔ˘, «∞Ú¯·›· £¤·ÙÚ· ∞ÈÙˆÏԷηÚÓ·Ó›·˜ …ı¤·˜ ¿ÍÈ·» Î·È «ª‡ıÔÈ, £ÂÔ›, ◊ڈ˜ Ù˘ ∞Ú¯·›·˜ ∞Èوϛ·˜», ÛÂÏ. 41-187],
238
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ ÂΉfiÛÂȘ ÿÊÈÙÔ˜, ∞ÁÚ›ÓÈÔ 1999 [ΔÔÈ΋ πÛÙÔÚ›·]. ΔÔ ‚È‚Ï›Ô ¤¯ÂÈ Û˘ÌÂÚÈÏËÊı› Û ™¯ÔÏÈΤ˜ μÈ‚ÏÈÔı‹Î˜ ¶ÚˆÙÔ‚¿ıÌÈ·˜ Î·È ¢Â˘ÙÂÚÔ‚¿ıÌÈ·˜ ∂η›‰Â˘Û˘ ÙÔ˘ ÓÔÌÔ‡ ∞ÈÙˆÏԷηÚÓ·Ó›·˜. ¶ÔÏÏ¿ ·ÓÙ›Ù˘· ·ÁÔÚ¿ÛÙËÎ·Ó ·fi ÙÔ ¢‹ÌÔ ∞ÁÚÈÓ›Ô˘ Î·È ÙË ¡ÔÌ·Ú¯›· ∞ÈÙˆÏԷηÚÓ·Ó›·˜, ˆ˜ ¤ÚÁÔ ÚÔ‚ÔÏ‹˜ ÙÔ˘ ÓÔÌÔ‡. μÚ·‚‡ÙËΠ·fi ÙËÓ ¶·Ó·ÈÙˆÏԷηÚÓ·ÓÈ΋ ™˘ÓÔÌÔÛÔÓ‰›· / ¶∞¡.™À., ÛÙȘ 28 °ÂÓ¿ÚË ÙÔ˘ 2001.
ñ ∞ÁÚ›ÓÈÔ: ¢‹Ì·Ú¯ÔÈ Î·È ¢ËÌ·Ú¯›Â˜ 1833-2007. ªÂ ·ÓıÔÏÔÁË̤ӷ ΛÌÂÓ· ÙÔÈ΋˜ ÈÛÙÔÚ›·˜, (ÛÂ Û˘ÓÂÚÁ·Û›· Ì ÙË ÃÚ˘ÛԇϷ ™˘Ú¤ÏË), ÂΉfiÛÂȘ ¢‹ÌÔ˘ ∞ÁÚÈÓ›Ô˘ Î·È ΔÔ ¢fiÓÙÈ, ¶¿ÙÚ· 2009, ÛÂÏ. 384. [ΔÔÈ΋ πÛÙÔÚ›·] ñ ∂Ó·ÏÏ·ÎÙÈΤ˜ ÌÔÚʤ˜ ·ÍÈÔÏfiÁËÛ˘ ÙÔ˘ Ì·ıËÙ‹. ªÈ· ÚfiÎÏËÛË ÛÙËÓ Âη›‰Â˘ÛË. ∞Ó¿Ù˘Ô ·fi ÙÔ ÂÚÈÔ‰ÈÎfi «¶·È‰·ÁˆÁÈÎfi π‰ÂÔ‰ÚfiÌÈÔ» Ù˘ ŒÓˆÛ˘ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ ¶·È‰·ÁˆÁÒÓ, Ù‡¯Ô˜ 3, ∞ı‹Ó· 2012, ÛÂÏ. 63-94. ñ £ÂˆÚËÙÈΤ˜ ¶ÚÔÛÂÁÁ›ÛÂȘ Î·È ªÂıÔ‰ÔÏÔÁÈΤ˜ ∞Ú¯¤˜ ÁÈ· ÙË ¢È‰·ÎÙÈ΋ ÙÔ˘ ª·ı‹Ì·ÙÔ˜ Ù˘ ¡ÂÔÂÏÏËÓÈ΋˜ °ÏÒÛÛ·˜ ÛÙË ¢Â˘ÙÂÚÔ‚¿ıÌÈ· ∂η›‰Â˘ÛË. √ ¶·È‰·ÁˆÁÈÎfi˜ ÙÔ˘˜ ∞ÓÙ›ÎÙ˘Ô˜ ·fi ÙËÓ ∂Ê·ÚÌÔÁ‹ ÙÔ˘˜ ÛÙÔÓ ª·ıËÙ‹. ∞Ó¿Ù˘Ô ·fi ÙÔ ÂÚÈÔ‰ÈÎfi «¶·È‰·ÁˆÁÈÎfi π‰ÂÔ‰ÚfiÌÈÔ» Ù˘ ŒÓˆÛ˘ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ ¶·È‰·ÁˆÁÒÓ, Ù‡¯Ô˜ 5, ∞ı‹Ó· 2013, ÛÂÏ. 103-156. ñ ∏ °ÏÒÛÛ· Ì·˜ ∞ã §˘Î›Ԣ. ¶·Ú·ÁˆÁ‹ Û˘ÌÏËڈ̷ÙÈÎÔ‡-‚ÔËıËÙÈÎÔ‡ ˘ÏÈÎÔ‡ ÁÈ· Ù· Û¯ÔÏ›· Ù˘ ÂÏÏËÓÈ΋˜ ÌÂÈÔÓfiÙËÙ·˜ Ù˘ ∞Ï‚·Ó›·˜, πˆ¿ÓÓÈÓ· 2013, ÛÂÏ. 185. ñ ∏ °ÏÒÛÛ· Ì·˜ μã §˘Î›Ԣ. ¶·Ú·ÁˆÁ‹ Û˘ÌÏËڈ̷ÙÈÎÔ‡-‚ÔËıËÙÈÎÔ‡ ˘ÏÈÎÔ‡ ÁÈ· Ù· Û¯ÔÏ›· Ù˘ ÂÏÏËÓÈ΋˜ ÌÂÈÔÓfiÙËÙ·˜ Ù˘ ∞Ï‚·Ó›·˜ (ÛÂ Û˘ÓÂÚÁ·Û›· Ì ÙË ¢‹ÌËÙÚ· Δ˙ËÌ·ÁÈÒÚÁË), πˆ¿ÓÓÈÓ· 2013, ÛÂÏ. 208. ñ ∏ °ÏÒÛÛ· Ì·˜ °ã §˘Î›Ԣ. ¶·Ú·ÁˆÁ‹ Û˘ÌÏËڈ̷ÙÈÎÔ‡-‚ÔËıËÙÈÎÔ‡ ˘ÏÈÎÔ‡ ÁÈ· Ù· Û¯ÔÏ›· Ù˘ ÂÏÏËÓÈ΋˜ ÌÂÈÔÓfiÙËÙ·˜ Ù˘ ∞Ï‚·Ó›·˜, πˆ¿ÓÓÈÓ· 2013, ÛÂÏ. 181. ñ ∏ °ÏÒÛÛ· Ì·˜ ∞ã, μã, °ã §˘Î›Ԣ. μÈ‚Ï›Ô ∫·ıËÁËÙ‹. ¶·Ú·ÁˆÁ‹ Û˘ÌÏËڈ̷ÙÈÎÔ‡‚ÔËıËÙÈÎÔ‡ ˘ÏÈÎÔ‡ ÁÈ· Ù· Û¯ÔÏ›· Ù˘ ÂÏÏËÓÈ΋˜ ÌÂÈÔÓfiÙËÙ·˜ Ù˘ ∞Ï‚·Ó›·˜, πˆ¿ÓÓÈÓ· 2013, ÛÂÏ. 248. ñ °˘Ó·›Î˜ Û˘ÁÁÚ·Ê›˜ ÛÙ· ∫›ÌÂÓ· ¡ÂÔÂÏÏËÓÈ΋˜ §ÔÁÔÙ¯ӛ·˜ ∞ã °˘ÌÓ·Û›Ô˘. ∏ ÎÔÈÓˆÓÈ΋ ·Ó··Ú¿ÛÙ·ÛË ÙÔ˘ ʇÏÔ˘ ÙÔ˘˜ Î·È Ô È‰ÂÔÏÔÁÈÎfi˜ ÙÔ˘˜ ÏfiÁÔ˜ (˘fi ¤Î‰ÔÛË). ñ ∞fi ÙÔÓ ∂ÈıˆÚËÙ‹ ÛÙÔÓ ™¯ÔÏÈÎfi ™‡Ì‚Ô˘ÏÔ: ΔÔ ÂÈıˆÚËÙÈÎfi, ÂÔÙÈÎfi, ·ÍÈÔÏÔÁÈÎfi ÙÔ˘˜ ¤ÚÁÔ Î·È Ô ·ÓÙ›ÎÙ˘fi˜ ÙÔ˘ ÛÙÔÓ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi (˘fi ¤Î‰ÔÛË).
ª·ÚÈÂÙÙ‹ ™Ù·Ì·Ù›· ∏ ™Ù·Ì·Ù›· ª·ÚÈÂÙÙ‹, ηٿÁÂÙ·È ·fi ÙË ƒfi‰Ô, ˙ÂÈ ÛÙËÓ ¶¿ÙÚ· Î·È ÂÚÁ¿˙ÂÙ·È ˆ˜ ºÈÏfiÏÔÁÔ˜ ÛÙÔ 1Ô °˘ÌÓ¿ÛÈÔ ¡·˘¿ÎÙÔ˘. ∞fiÊÔÈÙÔ˜ ÙÔ˘ ÙÌ‹Ì·ÙÔ˜ ºÈÏÔÏÔÁ›·˜ ¶·ÙÚÒÓ
BIO°PAºIKA EI™H°HTøN
239
Î·È Î¿ÙÔ¯Ô˜ ÙÔ˘ Proficiency ÛÙ· ∞ÁÁÏÈο. Œ¯ÂÈ ÂÈÌÔÚʈı› ÛÙËÓ ·ÍÈÔÔ›ËÛË Î·È ÂÊ·ÚÌÔÁ‹ ÙˆÓ Δ¶∂ ÛÙË ‰È‰·Ûηϛ· (ÈÛÙÔÔ›ËÛË ·ã ÂȤ‰Ô˘, ·Ú·ÎÔÏÔ‡ıËÛË ÚÔÁÚ¿ÌÌ·ÙÔ˜ ÂÈÌfiÚʈÛ˘ ÊÈÏÔÏfiÁˆÓ ‚ã ÂȤ‰Ô˘, «μȈ̷ÙÈÎfi - ÂÚÁ·ÛÙËÚÈ·Îfi ÛÂÌÈÓ¿ÚÈÔ ÁÈ· ÙËÓ ·ÍÈÔÔ›ËÛË ÙˆÓ Δ¶∂ ÛÙË ‰È‰·ÎÙÈ΋ ÙˆÓ ÊÈÏÔÏÔÁÈÎÒÓ Ì·ıËÌ¿ÙˆÓ» (‰È¿ÚÎÂÈ·˜ 60 ˆÚÒÓ), ‰È·ÌÔÚʈÙÈ΋ ·ÍÈÔÏfiÁËÛË Ì ÙË ¯Ú‹ÛË ÙÔ˘ LAMS, ¯Ú‹ÛË ‰È·‰Ú·ÛÙÈÎÔ‡ ›Ó·Î·) Î·È Û˘ÌÌÂÙ›¯Â ˆ˜ ÂÈÛËÁ‹ÙÚÈ· ÛÙËÓ ∏ÌÂÚ›‰· ºÈÏÔÏÔÁÈÎÒÓ ª·ıËÌ¿ÙˆÓ Ì ٛÙÏÔ «°È· ÌÈ· ‰È‰·Ûηϛ· ¯ˆÚ›˜ Û‡ÓÔÚ· ….∫·Ï¤˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ 'Ì ÏÔÁÈÛÌfi Î·È Ì' fiÓÂÈÚÔ'» Ô˘ ‰ÈÔÚÁ·ÓÒıËΠ·fi ÙË Û¯ÔÏÈ΋ ™‡Ì‚Ô˘ÏÔ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ Î. ªÂÙ·ÍԇϷ ª·ÓÈοÚÔ˘ Ù˘ ¶ÂÚÈÊÂÚÂȷ΋˜ ∂ÓfiÙËÙ·˜ ∞ÈÙˆÏԷηÚÓ·Ó›·˜. ¶·Ú·ÎÔÏÔ‡ıËÛ ÛÂÌÈÓ¿ÚÈÔ ÂÈÌfiÚʈÛ˘ Î·È ÂÍÂȉ›Î¢Û˘ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎÒÓ Ù˘ ‰Â˘ÙÂÚÔ‚¿ıÌÈ·˜ Âη›‰Â˘Û˘ ÛÙȘ «¢˘ÛÎÔϛ˜ Ù˘ ª¿ıËÛ˘» (‰È¿ÚÎÂÈ·˜ 30 ˆÚÒÓ), ÛÂÌÈÓ¿ÚÈ· Î·È ËÌÂÚ›‰Â˜ ÁÈ· ÙË «¢È·¯Â›ÚÈÛË ÚÔ‚ÏËÌ¿ÙˆÓ Ù˘ Û¯ÔÏÈ΋˜ Ù¿Í˘», ÙË «æ˘¯Ô·ıÔÏÔÁ›· ÙÔ˘ ÂÊ‹‚Ô˘», ÙËÓ «∫ÔÈÓˆÓÈÎÔÔ›ËÛË Î·È ˘Á›· ÙÔ˘ ·È‰ÈÔ‡ Î·È ÙÔ˘ ÂÊ‹‚Ô˘», Û˘Ó¤‰ÚÈ· ÁÈ· ÙË ¢È·ÔÏÈÙÈÛÌÈ΋ Âη›‰Â˘ÛË («∂η›‰Â˘ÛË ÛÙËÓ ÔÏ˘ÔÏÈÙÈÛÌÈ΋ ÎÔÈÓˆÓ›·», «¢È·ÔÏÈÙÈÛÌÈ΋ Âη›‰Â˘ÛË - ∂ÏÏËÓÈο ˆ˜ ‰Â‡ÙÂÚË ‹ ͤÓË ÁÏÒÛÛ·») Î·È ÙËÓ ∂ÏÏËÓÈ΋ °ÏÒÛÛ·. ¶·Ú·ÎÔÏÔ‡ıËÛ ÙÔ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi ÚfiÁÚ·ÌÌ· «£Â·ÙÚÈ΋ ¶·È‰Â›·» (40ˆÚÒÓ), ÛÂÌÈÓ¿ÚÈ· Î·È ËÌÂÚ›‰Â˜ «£Â·ÙÚÈ΋˜ ¶·È‰Â›·˜» Î·È «ŒÚ¢ӷ˜ ÛÙÔ ¯ÒÚÔ Ù˘ ∂η›‰Â˘Û˘ Î·È Ù˘ ¶·È‰·ÁˆÁÈ΋˜». ÀÏÔÔ›ËÛ ٷ ÔÏÈÙÈÛÙÈο ÚÔÁÚ¿ÌÌ·Ù· «Youth oh the trail of world heritage», Unesco, ƒfi‰Ô˜ fiÏË ·ÁÎfiÛÌÈ·˜ ÎÏËÚÔÓÔÌÈ¿˜» Î·È «∑ˆÓÙ·Ó‡ÔÓÙ·˜ ÙË §ÔÁÔÙ¯ӛ·» (‰Ú·Ì·ÙÔÔ›ËÛË ÏÔÁÔÙ¯ÓÈÎÒÓ ÎÂÈ̤ӈÓ). ∂ӉȷʤÚÂÙ·È ÁÈ· ˙ËÙ‹Ì·Ù· ‰È‰·ÎÙÈ΋˜ ÙˆÓ ÊÈÏÔÏÔÁÈÎÒÓ Ì·ıËÌ¿ÙˆÓ, ÁÈ· ÙËÓ ¤ÓÙ·ÍË ÙˆÓ Ó¤ˆÓ Ù¯ÓÔÏÔÁÈÒÓ ÛÙËÓ Âη›‰Â˘ÛË Î·È ÁÈ· ÔÏÈÙÈÛÙÈο ÚÔÁÚ¿ÌÌ·Ù· ÂÓÙfi˜ Î·È ÂÎÙfi˜ Û¯ÔÏ›Ԣ. ∏ ™Ù·Ì·Ù›· ª·ÚÈÂÙÙ‹ ¤¯ÂÈ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ÛÂÈ ÚÔÛˆÈÎfi ÈÛÙÔÏfiÁÈÔ (http://epiprostheta.blogspot.gr/) ÙÔ ÔÔ›Ô ·ÍÈÔÔÈ› ÛÙË ‰È‰·ÎÙÈ΋ Ú¿ÍË .
ª·Î‹ ™ÔÊ›· ∏ ™ÔÊ›· ª·Î‹ ÁÂÓÓ‹ıËΠÛÙËÓ ¶¿ÙÚ· ·fi ªÂÛÔÏÔÁÁ›Ù˜ ÁÔÓ›˜, ·ÏÏ¿ ÌÂÁ¿ÏˆÛÂ Î·È ÙÂÏ›ˆÛ ÙȘ Ï˘ÎÂȷΤ˜ Ù˘ ÛÔ˘‰¤˜ ÛÙÔ ªÂÛÔÏfiÁÁÈ. ™Ô‡‰·Û ÛÙËÓ πÙ·Ï›· Î·È ÔÏÔÎÏ‹ÚˆÛ ÙȘ ÛÔ˘‰¤˜ Ù˘ ÛÙÔ ºÈÏÔÏÔÁÈÎfi ÙÌ‹Ì· Ù˘ ºÈÏÔÛÔÊÈ΋˜ Û¯ÔÏ‹˜ ÙÔ˘ ∫·Ô‰ÈÛÙÚÈ·ÎÔ‡ ¶·ÓÂÈÛÙËÌ›Ô˘ ∞ıËÓÒÓ. ¢ÈÔÚ›ÛÙËΠÙÔ 2001 ˆ˜ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi˜ Δ∂01.13 ¶ÏËÚÔÊÔÚÈ΋˜ ¤ˆ˜ ÙÔ 2008, ÔfiÙÂ Î·È ÌÂٷٿ¯ıËΠÛÙËÓ ÂȉÈÎfiÙËÙ· ÙÔ˘ ÊÈÏÔÏfiÁÔ˘. ª¤Û· ÛÙÔ 2013 ÂÚ¿ÙˆÛ ÙȘ ÌÂÙ·Ù˘¯È·Î¤˜ Ù˘ ÛÔ˘‰¤˜ ÛÙÔ ÙÌ‹Ì· πÙ·ÏÈ΋˜ ºÈÏÔÏÔÁ›·˜ ÙÔ˘ ¶·ÓÂÈÛÙËÌ›Ô˘ ∞ıËÓÒÓ. °ÓˆÚ›˙ÂÈ ¿ÚÈÛÙ· πÙ·ÏÈο Î·È Î·Ï¿ ·ÁÁÏÈο. Œ¯ÂÈ ÌÂÙ¿Û¯ÂÈ Û ÔÏÏ¿ ÂÈÌÔÚʈÙÈο ÛÂÌÈÓ¿ÚÈ· ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎÔ‡ ÂÚȯÔ̤ÓÔ˘ ηıÒ˜ ›Û˘ Â›Ó·È ÂÓÂÚÁfi ̤ÏÔ˜ ÙÔ˘ ªÔÚʈÙÈÎÔ‡ ÂÎÔÏÈÙÈÛÙÈÎÔ‡ Û˘ÏÏfiÁÔ˘ Á˘-
240
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
Ó·ÈÎÒÓ Â·Ú¯›·˜ ªÂÛÔÏÔÁÁ›Ô˘ «∏ £˘Û›·», fiÔ˘ Û ÔÏϤ˜ ÂΉËÏÒÛÂȘ ÙÔ˘ ·ÓˆÙ¤Úˆ Û˘ÏÏfiÁÔ˘ ˘‹ÚÍ ÔÌÈÏ‹ÙÚÈ·. ∑ÂÈ ÛÙÔ ªÂÛÔÏfiÁÁÈ, Â›Ó·È ·ÓÙÚÂ̤ÓË, ¤¯ÂÈ ‰‡Ô ·È‰È¿ Î·È Ë ÔÚÁ·ÓÈ΋ Ù˘ ı¤ÛË Â›Ó·È ÛÙÔ 1Ô ∂¶∞§ ªÂÛÔÏÔÁÁ›Ô˘.
ª¿ÚÏ· ¶·Ú·Û΢‹ ∏ ¶·Ú·Û΢‹ ¶·Ó. ª¿ÚÏ· ÁÂÓÓ‹ıËΠÛÙÔ ¢·ÊÓÈ¿ ∞ÈÙˆÏ/Ó›·˜ Î·È Â›Ó·È ÙÔ ÙÚ›ÙÔ Ì¤ÏÔ˜ ÙÂÙÚ·ÌÂÏÔ‡˜ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ·˜. ™Ô‡‰·Û ÛÙÔ ∂ıÓÈÎfi Î·È ∫·Ô‰ÈÛÙÚÈ·Îfi ¶·ÓÂÈÛÙ‹ÌÈÔ ∞ıËÓÒÓ ÎÏ·ÛÛÈ΋ ÊÈÏÔÏÔÁ›· Î·È ·ÔÊÔ›ÙËÛ Ì ¿ÚÈÛÙ·. ∫·Ù¿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙˆÓ ÛÔ˘‰ÒÓ Ù˘ ÂÈ‚Ú·‚‡ÙËΠ̠ÙÈÌËÙÈ΋ ˘ÔÙÚÔÊ›· ·fi ÙÔ π.∫.À Î·È ¤Ï·‚ ÙÈÌËÙÈ΋ ‰È¿ÎÚÈÛË ·fi ÙÔÓ ¶Úfi‰ÚÔ Ù˘ ¢ËÌÔÎÚ·Ù›·˜ ∫ˆÛÙ‹ ™ÙÂÊ·ÓfiÔ˘ÏÔ. ΔÔ 2001 ‰ÈÔÚ›ÛÙËΠ̠ÙÔ ıÂÛÌfi ÙÔ˘ ∞™∂¶ (ÛÂÈÚ¿ 74) ÛÙË ¢ËÌfiÛÈ· Âη›‰Â˘ÛË. ™‹ÌÂÚ· ÂÚÁ¿˙ÂÙ·È ÛÙÔ °/ÛÈÔ ∂˘ËÓÔ¯ˆÚ›Ô˘. °ÓˆÚ›˙ÂÈ Ôχ ηϿ ∏/À (ÂÈÌfiÚʈÛË ∞ ÂȤ‰Ô˘, moodle, lams, joomla) Î·È ¤¯ÂÈ ÁÓÒÛË Ù˘ ·ÁÁÏÈ΋˜ ÁÏÒÛÛ·˜. ™˘ÌÌÂÙ›¯Â ÛÂ Û˘Ó¤‰ÚÈ·, ËÌÂÚ›‰Â˜ Î·È ÛÂÌÈÓ¿ÚÈ· Ì ÂÈÛËÁ‹ÛÂȘ. Œ¯ÂÈ Û˘ÁÁÚ¿„ÂÈ ÙÔ ı·ÙÚÈÎfi ¤ÚÁÔ «√È °ÂÏÂÎÙÛ‹‰Â˜», Ô˘ ·›¯ıËΠ̠ÂÈÙ˘¯›· ÛÙÔ ΔÚÈÎÔ‡ÂÈÔ ¶ÔÏÈÙÈÛÙÈÎfi ∫¤ÓÙÚÔ ªÂÛÔÏÔÁÁ›Ô˘, ÙÔ 2013 (·ã & ‚㠤ΉÔÛË ‚ÂÏÙȈ̤ÓË), ηıÒ˜ Î·È ÙÔ ·Ó¤Î‰ÔÙÔ ¤ÚÁÔ «∫ˆÛÙ‹˜ ¶·Ï·Ì¿˜ Î·È ªÂÛÔÏfiÁÁÈ». ∂›Ó·È ̤ÏÔ˜ ÙÔ˘ §·ÔÁÚ·ÊÈÎÔ‡ ¶ÔÏÈÙÈÛÙÈÎÔ‡ ™˘ÏÏfiÁÔ˘ π. ¶. ªÂÛÔÏÔÁÁ›Ô˘ Î·È ÙÔ˘ ÂÚÈÔ‰ÈÎÔ‡ «∞ÈÙˆÏÈο». ∂›Ó·È ·ÓÙÚÂ̤ÓË Ì ÙÔÓ °ÂÒÚÁÈÔ ¶··‰fiÔ˘ÏÔ, ÁÈ·ÙÚfi Î·È ¤¯ÂÈ ‰˘Ô ·È‰È¿.
¡Ù·ÏÙ·ÁÈ¿ÓÓË ∞Ó·ÛÙ·Û›· H ∞Ó·ÛÙ·Û›· ¡Ù·ÏÙ·ÁÈ¿ÓÓË ÁÂÓÓ‹ıËΠÛÙËÓ ¶¿ÙÚ·, ·ÏÏ¿ ˙ÂÈ ÛÙË ¡·‡·ÎÙÔ Î·È ÂÚÁ¿˙ÂÙ·È ÛÙÔ 1Ô °˘ÌÓ¿ÛÈÔ. AÔÊÔ›ÙËÛ ·fi ÙÔ ∞¶£ (ºÈÏÔÛÔÊÈ΋, TÌ‹Ì· KÏ·ÛÈ΋˜ ºÈÏÔÏÔÁ›·˜) ÙÔ 1996. ¢Ô‡Ï„ ÁÈ· ÙÚ›· ¯ÚfiÓÈ· Û ȉȈÙÈÎfi ÊÚÔÓÙÈÛÙ‹ÚÈÔ Î·È ÙÔ 2000 ‰ÈÔÚ›ÛÙËΠ̠ÂÍÂÙ¿ÛÂȘ ∞™∂¶ ÛÙË ¢Â˘ÙÂÚÔ‚¿ıÌÈ· ∂η›‰Â˘ÛË. ÀËÚ¤ÙËÛ ÁÈ· ¤Ó· ¯ÚfiÓÔ (2005-6) Ì ·fiÛ·ÛË ÛÙËÓ «¶··¯·Ú·Ï¿ÌÂÈÔ ¢ËÌfiÛÈ· ∫ÂÓÙÚÈ΋ μÈ‚ÏÈÔı‹ÎË» ¡·˘¿ÎÙÔ˘, fiÔ˘ ·Û¯ÔÏ‹ıËΠ̠ÙËÓ Ù·ÍÈÓfiÌËÛË Î·È ·Ú¯ÂÈÔı¤ÙËÛË ÙˆÓ ‚È‚Ï›ˆÓ Ù˘ Û˘ÏÏÔÁ‹˜ ÙÔ˘ °È¿ÓÓË μÏ·¯ÔÁÈ¿ÓÓË. ΔËÓ ›‰È· ¯ÚÔÓÈ¿ ·Ó¤Ï·‚Â Î·È ÙË ÊÈÏÔÏÔÁÈ΋ ÂÈ̤ÏÂÈ· ÙÔ˘ ‚È‚Ï›Ô˘ «Ã¿ÚË ™Ù·Ì·Ù›Ô˘ ‰ÈËÁ‹Ì·Ù·», ¤Î‰ÔÛ˘ Ù˘ μÈ‚ÏÈÔı‹Î˘. ∞fi ÙfiÙ ¤¯ÂÈ ·Û¯ÔÏËı› Ì ÙË ÊÈÏÔÏÔÁÈ΋ ÂÈ̤ÏÂÈ· οÔÈˆÓ ‚È‚Ï›ˆÓ ÓÙfiÈˆÓ Û˘ÁÁڷʤˆÓ (.¯. «∏ ‰·ÛοϷ √˘Ú·Ó›·» ÙÔ˘ °È¿ÓÓË ∏ÏÈfiÔ˘ÏÔ˘, «™ÎÈÙÛ¿ÚÔÓÙ·˜ ÙËÓ Ô›ËÛ‹ ÌÔ˘» ÙÔ˘ °È¿ÓÓË ∞ÚÙÈÓfiÔ˘ÏÔ˘). ΔÔ 2007 ¤ÁÚ·„ ÙËÓ ÂÚÁÔÁÚ·Ê›·-‚È‚ÏÈÔÁÚ·Ê›· ÙÔ˘ ¡·˘¿ÎÙÈÔ˘ Û˘ÁÁڷʤ· £ÂÌÈÛÙÔÎÏ‹ ∞ı·Ó·ÛÈ¿‰Ë ¡fi‚·, Ô˘ ‰ËÌÔÛȇÙËΠÛÙÔ ÂÚÈÔ‰ÈÎfi «¡·˘·ÎÙȷο». Œ¯ÂÈ ·Ú·ÎÔÏÔ˘ı‹ÛÂÈ ÙËÓ ÂÈÛ·ÁˆÁÈ΋ ÂÈÌfiÚʈÛË ¿Óˆ ÛÙȘ ¡¤Â˜ Δ¯ÓÔÏÔÁ›Â˜
BIO°PAºIKA EI™H°HTøN
241
Î·È ÙÔ ÛÂÌÈÓ¿ÚÈÔ ‚ã ÂȤ‰Ô˘ ÁÈ· ÙËÓ ·ÍÈÔÔ›ËÛË ÙˆÓ Δ¶∂ ÛÙË Û¯ÔÏÈ΋ Ù¿ÍË. ∂ӉȷʤÚÂÙ·È ÁÂÓÈÎfiÙÂÚ· ÁÈ· ÙȘ Ӥ˜ Ù¯ÓÔÏÔÁ›Â˜ ÛÙËÓ Âη›‰Â˘ÛË Î·È ÁÈ· ÙȘ Ӥ˜ ‰È‰·ÎÙÈΤ˜ Ú·ÎÙÈΤ˜ Ô˘ ·ÊÔÚÔ‡Ó Ù· ÊÈÏÔÏÔÁÈο Ì·ı‹Ì·Ù·, ¿Óˆ ÛÙ· ÔÔ›· ¤¯ÂÈ ·Ú·ÎÔÏÔ˘ı‹ÛÂÈ ·ÚÎÂÙ¤˜ ËÌÂÚ›‰Â˜- ÛÂÌÈÓ¿ÚÈ· (.¯. ÃÚ‹ÛË ‰È·‰Ú·ÛÙÈÎÒÓ ÈӿΈÓ, Δ· Ó¤· Ù¯ÓÔÏÔÁÈο ÂÚÁ·Ï›· ÙÔ˘ Web 2 ÛÙËÓ Âη›‰Â˘ÛË (60 ÒÚ˜), √ ÚfiÏÔ˜ ÙÔ˘ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎÔ‡ ÛÙÔ Û‡Á¯ÚÔÓÔ Â˘Úˆ·˚Îfi Û¯ÔÏ›Ô). ∂Í›ÛÔ˘ ÂӉȷʤÚÔÓ ‰Â›¯ÓÂÈ Î·È ÁÈ· Ù· ÛÂÌÈÓ¿ÚÈ· Ô˘ ·ÊÔÚÔ‡Ó ÙËÓ ÂÚÈ‚·ÏÏÔÓÙÈ΋ Âη›‰Â˘ÛË Î·È Ù· ÔÏÈÙÈÛÙÈο ÚÔÁÚ¿ÌÌ·Ù· (¯. ∂ÓÂÚÁfi˜ ÔÏ›Ù˘ - ∫¶∂ ∫fiÓÈÙÛ·˜, °ÂˆÌ˘ıÔÏÔÁÈο ÌÔÓÔ¿ÙÈ· - ∫¶∂ ∫ÚÂÛÙ¤ÓˆÓ, μÈÒÛÈÌË ·Ó¿Ù˘ÍË ÙˆÓ ÙÔÈÎÒÓ ÎÔÈÓˆÓÈÒÓ, °ÂˆÚÁ›·, ‰È·ÙÚÔÊ‹ Î·È ÔÈfiÙËÙ· ˙ˆ‹˜, ¶ÂÚÈ‚·ÏÏÔÓÙÈο ÚÔÁÚ¿ÌÌ·Ù· ÛÙÔ Û¯ÔÏÂ›Ô Î·È ÛÙÔ ∫¶∂ - ∫¶∂ ∞ÎÚ¿Ù·˜, ™¯ÔÏÈÎfi˜ ÂÎÊÔ‚ÈÛÌfi˜, ÌÔÚʤ˜ ‚›·˜ (¶·ÓÂÏÏ‹ÓÈÔ ¢›ÎÙ˘Ô ÁÈ· ÙÔ £¤·ÙÚÔ ÛÙËÓ ∂η›‰Â˘ÛË). ∫·Ù¿ ÙËÓ ÙÚ¤¯Ô˘Û· ¯ÚÔÓÈ¿ ÂÎÔÓ› ÛÙÔ Û¯ÔÏÂ›Ô Ù˘ ÔÏÈÙÈÛÙÈÎfi-ı·ÙÚÈÎfi ÚfiÁÚ·ÌÌ· Ì ٛÙÏÔ «∑ˆÓÙ·Ó‡ÔÓÙ·˜ ÙË ÏÔÁÔÙ¯ӛ·». ¶·Ú¿ÏÏËÏ· ·Ú·ÎÔÏÔ˘ı› ÛÂÌÈÓ¿ÚÈÔ LAMS Î·È Â›Ó·È ˘Ô„‹ÊÈ· ÌÂÙ·Ù˘¯È·ÎÔ‡ ‰ÈÏÒÌ·ÙÔ˜ ÛÙÔ ∂∞¶. ∂ӉȷʤÚÂÙ·È, ›Û˘, ÁÈ· ÂÈÌÔÚÊÒÛÂȘ Ô˘ ·ÊÔÚÔ‡Ó Ù· ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù· ‚›·˜ ÛÙÔ Û¯ÔÏÈÎfi ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ (¶ÚfiÏË„Ë Ù˘ ‚›·˜ ÛÙÔ Û¯ÔÏÂ›Ô - ∏ ‰È·ÌÂÛÔÏ¿‚ËÛË ÙˆÓ Û˘ÓÔÌËϛΈÓ), Ì·ıËÛÈ·ÎÒÓ ‰˘ÛÎÔÏÈÒÓ Î·È „˘¯È΋˜ ˘Á›·˜ (M·ıËÛȷΤ˜ ‰˘ÛÎÔϛ˜ Î·È Ë ·ÓÙÈÌÂÙÒÈÛ‹ ÙÔ˘˜, ™¯ÔÏÈ΋ ÎÔÈÓfiÙËÙ· Î·È „˘¯È΋ ˘Á›·). ™˘ÌÌÂÙ¤¯ÂÈ, Ì¿ÏÈÛÙ·, ÙË ÊÂÙÈÓ‹ Û¯ÔÏÈ΋ ¯ÚÔÓÈ¿ Û ÛÂÌÈÓ¿ÚÈÔ Ô˘ ÔÚÁ·ÓÒÓÂÈ ÙÔ ∫¤ÓÙÚÔ ¶ÚfiÏ˄˘ «√¢À™™∂∞™» Ì ı¤Ì· «¢È·¯Â›ÚÈÛË ÚÔ‚ÏËÌ¿ÙˆÓ Û¯ÔÏÈ΋˜ Ù¿Í˘». ΔËÓ ÂӉȷʤÚÂÈ È‰È·›ÙÂÚ· Ó· ηÏÏÈÂÚÁ‹ÛÂÈ ÙË ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÈ΋ ÁÚ·Ê‹ ÙˆÓ Ì·ıËÙÒÓ Ù˘. °È· ÙÔ ÏfiÁÔ ·˘Ùfi ·Ú·ÎÔÏÔ‡ıËÛ ÛÂÌÈÓ¿ÚÈÔ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÈ΋˜ ÁÚ·Ê‹˜ 35 ˆÚÒÓ ÁÈ· ÙË Û˘ÁÁÚ·Ê‹ ÓÔ˘‚¤Ï·˜, Ì˘ıÈÛÙÔÚ‹Ì·ÙÔ˜ Î·È ·Ú·Ì˘ıÈÔ‡ ÛÙËÓ ¶··¯·Ú·Ï¿ÌÂÈÔ μÈ‚ÏÈÔı‹ÎË ¡·˘¿ÎÙÔ˘ Ì ÙË Û˘ÁÁڷʤ· ∑Ô¤Ï §ÔÈÓfi. ∏ ∞Ó·ÛÙ·Û›· ¡Ù·ÏÙ·ÁÈ¿ÓÓË ‰È·ÙËÚ› Î·È ÚÔÛˆÈÎfi ÈÛÙÔÏfiÁÈÔ (http://musaisharisithue.blogspot.gr/) ÁÈ· ÙËÓ Î·Ï‡ÙÂÚË Û˘ÓÂÚÁ·Û›· Î·È ÂÈÎÔÈÓˆÓ›· Ì ÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜ Ù˘, fiÔ˘ ‰ËÌÔÛȇÂÈ ÙȘ ÔÌ·‰ÈΤ˜ ÙÔ˘˜ ÂÚÁ·Û›Â˜ (¯. «ΔÔ ÁÂʇÚÈ Ù˘ ÕÚÙ·˜», ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÈ΋ ÁÚ·Ê‹, ·Ú·ÏÏ·Á¤˜ Ì·ıËÙÒÓ), ηıÒ˜ Î·È ˘ÏÈÎfi ÌÂϤÙ˘. ∂›Ó·È οÙÔ¯Ô˜ Â˘Úˆ·˚ÎÔ‡ ‰ÈÏÒÌ·ÙÔ˜ ¶ÚÒÙˆÓ μÔËıÂÈÒÓ Î·È First Certificate of Cambridge. ∫·Ù¿ ÙËÓ ÂÚ›Ô‰Ô 2007-2010 ‰ÈÂÙ¤ÏÂÛ ̤ÏÔ˜ ÙÔ˘ ¶ÓÂ˘Ì·ÙÈÎÔ‡ ∫¤ÓÙÚÔ˘ ÙÔ˘ ¢‹ÌÔ˘ ¡·˘¿ÎÙÔ˘.
•¿ÓıË °ÂˆÚÁ›· ∏ °ÂˆÚÁ›· •¿ÓıË ˙ÂÈ Î·È ÂÚÁ¿˙ÂÙ·È ÛÙË ¡·‡·ÎÙÔ. ∂›Ó·È ·fiÊÔÈÙÔ˜ ÙÔ˘ ΔÌ‹Ì·ÙÔ˜ πÛÙÔÚ›·˜ ÙÔ˘ πfiÓÈÔ˘ ¶·ÓÂÈÛÙËÌ›Ô˘ Î·È ¤¯ÂÈ ÂÚÁ·ÛÙ› › ÙÚÈÂÙ›· ÛÙËÓ È‰ÈˆÙÈ΋ Âη›‰Â˘ÛË, ÂÓÒ ˘ËÚÂÙ› › ‰ÂηÂÓÙ·ÂÙ›· ÛÙË ‰ËÌfiÛÈ· Âη›‰Â˘ÛË. ∂ÚÁ¿˙ÂÙ·È ÛÙÔ 1Ô
242
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
°˘ÌÓ¿ÛÈÔ ¡·˘¿ÎÙÔ˘ fiÔ˘ ·Û¯ÔÏÂ›Ù·È Ì ÔÏÈÙÈÛÙÈο ÚÔÁÚ¿ÌÌ·Ù·. ∂›Ó·È ÁÓÒÛÙ˘ Ù˘ ∞ÁÁÏÈ΋˜ ÁÏÒÛÛ·˜ Î·È ¤¯ÂÈ ·Ú·ÎÔÏÔ˘ı‹ÛÂÈ Ù· ÚÔÁÚ¿ÌÌ·Ù· ÂÈÌfiÚʈÛ˘ ËÏÂÎÙÚÔÓÈÎÒÓ ˘ÔÏÔÁÈÛÙÒÓ. ΔÔÓ πÔ‡ÓÈÔ ÙÔ˘ 2013 Û˘ÌÌÂÙ›¯Â ÛÙËÓ ËÌÂÚ›‰· Ô˘ Ú·ÁÌ·ÙÔÔÈ‹ıËΠ̠ڈÙÔ‚Ô˘Ï›· Ù˘ η˜ ª·ÓÈοÚÔ˘ ªÂÙ·ÍԇϷ˜, ™¯ÔÏÈ΋˜ ™˘Ì‚Ô‡ÏÔ˘ ¶∂02, Û¯ÂÙÈο Ì ÙË ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· ÛÂÓ·Ú›ˆÓ ‰È‰·Ûηϛ·˜.
¶··ÙÛ›ÚÔ˜ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ∞fiÊÔÈÙÔ˜ Ù˘ ∫Ï·ÛÈ΋˜ ºÈÏÔÏÔÁ›·˜ ÙÔ˘ ¶·ÓÂÈÛÙËÌ›Ô˘ πˆ·ÓÓ›ÓˆÓ. ªÂÙ¿ ÙËÓ ÙÂÙ·ÚÙÔÂÙ‹ ÊÔ›ÙËÛË (1984-1988) Î·È ÙËÓ ÂÎÏ‹ÚˆÛË Ù˘ ÛÙÚ·ÙȈÙÈ΋˜ ıËÙ›·˜ ÙÔ˘ ·fi ÙÔÓ √ÎÙÒ‚ÚÈÔ ÙÔ˘ 1990 ‰È‰¿ÛÎÂÈ ·ÓÂÏÏÈÒ˜ ˆ˜ ·Ó·ÏËÚˆÙ‹˜ ηıËÁËÙ‹˜ ÛÙÔ ‰ËÌfiÛÈÔ Û¯ÔÏÂ›Ô (∞ÈÙˆÏԷηÚÓ·Ó›·, ∞ı‹Ó·). ¶·Ú·ÎÔÏÔ˘ı› Ì·ı‹Ì·Ù· ÛÙËÓ ∂ıÓÈ΋ ¢Ú·Ì·ÙÈ΋ ™¯ÔÏ‹, ·ÏÏ¿ ·ÛÙ¿ıÌËÙÔÈ ·Ú¿ÁÔÓÙ˜ ‰ÂÓ ı· ÂÈÙÚ¤„Ô˘Ó ÙËÓ ·ÔÊÔ›ÙËÛ‹ ÙÔ˘. ∞fi ÊÔÈÙËÙ‹˜ ¤Ú· ·fi ÙËÓ ÚÔ·Ú·Û΢‹ Ì·ıËÙÒÓ ÁÈ· ÙȘ ¶·ÓÂÏÏ·‰ÈΤ˜ ÂÍÂÙ¿ÛÂȘ ÛÙÔ Ì¿ıËÌ· Ù˘ ¡ÂÔÂÏÏËÓÈ΋˜ ÁÏÒÛÛ·˜, Û˘ÁÁÚ¿ÊÂÈ ¿ÚıÚ· ÎÔÈÓˆÓÈÎÔ‡, ÏÔÁÔÙ¯ÓÈÎÔ‡ ÂÚȯÔ̤ÓÔ˘ fi¯È ÌfiÓÔ ÛÙÔÓ ËÌÂÚ‹ÛÈÔ ÙÔÈÎfi ·ÏÏ¿ Î·È ÛÙÔÓ ∞ıËÓ·˚Îfi Ù‡Ô, ηıÒ˜ Î·È Û ÏÔÁÔÙ¯ÓÈο ¤ÓÙ˘·. ∞ÔÙ¤ÏÂÛ ÁÈ· ¯ÚfiÓÈ· ̤ÏÔ˜ Ù˘ 5ÌÂÏÔ‡˜ ÓÂ˘Ì·ÙÈ΋˜ ÂÈÙÚÔ‹˜ ÙÔ˘ ¢‹ÌÔ˘ ªÂÛÔÏÔÁÁ›Ô˘ ÁÈ· ÙËÓ ·ÔÓÔÌ‹ ÏÔÁÔÙ¯ÓÈÎÒÓ ‚Ú·‚›ˆÓ. ΔÔ ¤ÙÔ˜ 2000 ÂΉ›‰ÂÈ ÙÔ ‚È‚Ï›Ô Ì ٛÙÏÔ «¶Ú·ÎÙÈ΋ ªÂıÔ‰ÔÏÔÁ›· Ù˘ ŒÎıÂÛ˘» ÁÈ· ÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜ §˘Î›Ԣ (ÙÔ ÔÛÔÛÙfi ÙˆÓ ÂÛfi‰ˆÓ ÙÔ˘, 20%, ·fi ÙËÓ ÒÏËÛË ÙÔ˘ ‚È‚Ï›Ô˘, ‰È·Ù›ıÂÙ·È ÁÈ· ÊÈÏ·ÓıÚˆÈÎÔ‡˜ ÛÎÔÔ‡˜). ™˘ÌÌÂÙ¤¯ÂÈ Û ÛÂÌÈÓ¿ÚÈ· ÊÈÏÔÏÔÁÈÎÔ‡ ÂÚȯÔ̤ÓÔ˘ ηıÒ˜ Î·È ˆ˜ ÂÈÛËÁËÙ‹˜ Û ÔÏϤ˜ ‰ÂÈÁÌ·ÙÈΤ˜ ‰È‰·Ûηϛ˜ Û ۯÔÏ›· Ù˘ ∞ÈÙˆÏԷηÚÓ·Ó›·˜ Î·È Ù˘ ∞ı‹Ó·˜, ‡ÛÙÂÚ· ·fi ÚÔÛÎÏ‹ÛÂȘ Û¯ÔÏÈÎÒÓ Û˘Ì‚Ô‡ÏˆÓ. (ΔËÓ ··Ú·›ÙËÙË ‚‚·›ˆÛË ·fi ¶∂∫ ¶ÂÈÚ·È¿, ··Ú·›ÙËÙË ÁÈ· ÙÔ ÌfiÓÈÌÔ ‰ÈÔÚÈÛÌfi ÙÔ˘ ÙË Ï·Ì‚¿ÓÂÈ ÌÂÙ¿ ·fi ‰ÂÈÁÌ·ÙÈΤ˜ ‰È‰·Ûηϛ˜ Û ÚfiÙ˘· ‰ËÌfiÛÈ· Û¯ÔÏ›· ÙÔ˘ ¶ÂÈÚ·È¿ - πˆÓ›‰ÈÔ˜ Û¯ÔÏ‹ ‡ÛÙÂÚ· ·fi ·ÚfiÙÚ˘ÓÛË ÙˆÓ ÂÈÌÔÚʈÙÒÓ ÙÔ˘). ∞fi ÙÔ 1996 ˘ËÚÂÙ› ˆ˜ ÌfiÓÈÌÔ˜ ηıËÁËÙ‹˜ Û ‰È¿ÊÔÚ· Û¯ÔÏ›· ∞ı‹Ó·˜ Î·È Û‹ÌÂÚ· ıËÙ‡ÂÈ ÛÙË ÁÂÓ¤ÙÂÈÚ¿ ÙÔ˘, ÙÔ ∂˘ËÓÔ¯ÒÚÈ ªÂÛÔÏÔÁÁ›Ô˘, ÛÙÔ °˘ÌÓ¿ÛÈÔ.
¶ÈÙÛÈ¿Îη˜ ¶¤ÙÚÔ˜ √ ¶¤ÙÚÔ˜ ¶ÈÙÛÈ¿Îη˜ ÁÂÓÓ‹ıËΠÛÙËÓ ∫‡ÚÔ. ™Ô‡‰·Û ÛÙË ºÈÏÔÛÔÊÈ΋ ™¯ÔÏ‹ ÙÔ˘ ¶·ÓÂÈÛÙËÌ›Ô˘ πˆ·ÓÓ›ÓˆÓ. ∞fi ÙÔ 1982 ˘ËÚÂÙ› ÛÙË ¢Â˘ÙÂÚÔ‚¿ıÌÈ· ∂η›‰Â˘ÛË ˆ˜ ÌfiÓÈÌÔ˜ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi˜, ˆ˜ ˘Ô‰È¢ı˘ÓÙ‹˜ Î·È ·fi ÙÔ 2007 ˆ˜ ¢È¢ı˘ÓÙ‹˜ ÛÙÔ 3Ô °˘ÌÓ¿ÛÈÔ ¡·˘¿ÎÙÔ˘.
BIO°PAºIKA EI™H°HTøN
243
Œ¯ÂÈ ÈÛÙÔÔÈË̤ÓË ÂÈÌfiÚʈÛË ÛÙȘ ¡¤Â˜ Δ¯ÓÔÏÔÁ›Â˜. ¢ÈÂÙ¤ÏÂÛ ̤ÏÔ˜ ÂÈÙÚÔ‹˜ ÁÈ· ÙËÓ Îˆ‰ÈÎÔÔ›ËÛË Ù˘ ÓÔÌÔıÂÛ›·˜ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎÒÓ ıÂÌ¿ÙˆÓ Δ∂∂. ™˘ÌÌÂÙ›¯Â, Ì ÙËÓ È‰ÈfiÙËÙ· ÙÔ˘ ¶ÚÔ¤‰ÚÔ˘, ÙÔ˘ °Ú·ÌÌ·Ù¤· ‹ ÙÔ˘ ª¤ÏÔ˘˜, Û ÂÈÙÚÔ¤˜ ·ÓÂÏÏËÓ›ˆÓ ÂÍÂÙ¿ÛÂˆÓ (§˘ÎÂȷ΋, μ·ıÌÔÏÔÁÈÎfi ∫¤ÓÙÚÔ). ΔËÓ ÂÚ›Ô‰Ô 2005-2006 Î·È 2009-2010 ‹Ù·Ó ·Ó·ÏËڈ̷ÙÈÎfi ·ÈÚÂÙfi ̤ÏÔ˜ ÙÔ˘ ¶À™¢∂ ∞ÈÙ/Ó›·˜. °È· ÙË ‰ÈÂÙ›· 2013-2015 Â›Ó·È Ù·ÎÙÈÎfi ̤ÏÔ˜ ÛÙË ¢ËÌÔÙÈ΋ ∂ÈÙÚÔ‹ ¶·È‰Â›·˜ ÙÔ˘ ¢‹ÌÔ˘ ¡·˘·ÎÙ›·˜ Î·È ·fi ÙÔÓ ∞Ú›ÏÈÔ ÙÔ˘ 2013 ̤ÏÔ˜ ÙÔ˘ ∂ÊÔÚ¢ÙÈÎÔ‡ ™˘Ì‚Ô˘Ï›Ô˘ Ù˘ «¶··¯·Ú·Ï·Ì›Ԣ ¢ËÌfiÛÈ·˜ ∫ÂÓÙÚÈ΋˜ μÈ‚ÏÈÔı‹Î˘» ¡·˘¿ÎÙÔ˘. Œ¯ÂÈ ‰ËÌÔÛȇÛÂÈ ¿ÚıÚ· Û ÂÚÈÔ‰Èο Î·È ÛÙÔÓ Ù‡Ô, ·ÓÂÏÏ‹ÓÈÔ Î·È ÙÔÈÎfi. ŒÏ·‚ ̤ÚÔ˜ Û ÔÏÏ¿ Û˘Ó¤‰ÚÈ·, ËÌÂÚ›‰Â˜, ÂÛÂÚ›‰Â˜, ÊÈÏÔÛÔÊÈο Î·È ÏÔÁÔÙ¯ÓÈο Û˘ÌfiÛÈ· ˆ˜ ̤ÏÔ˜, ÁÚ·ÌÌ·Ù¤·˜ Î·È ÂÈÛËÁËÙ‹˜. ™˘ÌÌÂÙ›¯Â Û ‰È¿ÊÔÚ· ÔÏÈÙÈÛÙÈο Î·È ¿ÏÏ· ÚÔÁÚ¿ÌÌ·Ù· ÙˆÓ Û¯ÔÏ›ˆÓ ÛÙ· ÔÔ›· ˘ËÚ¤ÙËÛÂ Î·È ˘ËÚÂÙ›. Œ¯ÂÈ Û˘ÁÁÚ¿„ÂÈ Ù· ‚È‚Ï›· «∏ ∂ÏÏËÓÈ΋ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛË ÙÔ˘ 1821 Î·È Ë ∫‡ÚÔ˜» (2001) Î·È «∂ÌÚfi˜ Ì ∞ÓÙ›ÏÔÁÔ» (2011). ∂›Ó·È ·ÓÙÚÂ̤ÓÔ˜ Î·È ¤¯ÂÈ ¤Ó· ÁÈÔ.
™›ÓÔ˘Ï·-∑·‚ÈÙÛ·Ó¿ÎË ŒÏÂÓ· ∏ ŒÏÂÓ· ™›ÓÔ˘Ï·-∑·‚ÈÙÛ·Ó¿ÎË ÁÂÓÓ‹ıËΠÛÙËÓ ∫¤Ú΢ڷ. ΔÂÏ›ˆÛ ÙÔ ∞Ú¯·ÈÔÏÔÁÈÎfi ΔÌ‹Ì· Ù˘ ºÈÏÔÛÔÊÈ΋˜ ™¯ÔÏ‹˜ ÙˆÓ πˆ·ÓÓ›ÓˆÓ. ÀËÚÂÙ› ˆ˜ ηıËÁ‹ÙÚÈ· ÊÈÏfiÏÔÁÔ˜ ÛÙÔ 1Ô ∂¶∞§ ªÂÛÔÏÔÁÁ›Ô˘. ¢ÈÂÙ¤ÏÂÛ °Ú·ÌÌ·Ù¤·˜ ¡Ô̷گȷ΋˜ ∂ÈÙÚÔ‹˜ ¶·È‰Â›·˜ ¡. ∞ÈÙˆÏԷηÚÓ·Ó›·˜ (1997-2010), ¶ÚÔˆı‹ÙÚÈ· ÙÔ˘ ∫ÔÈÓÔÙÈÎÔ‡ ¶ÚÔÁÚ¿ÌÌ·ÙÔ˜ «™ˆÎÚ¿Ù˘» ÛÙÔ ¡. ∞ÈÙˆÏԷηÚÓ·Ó›·˜ (1988-1993), ∂ÈÛÙËÌÔÓÈÎfi˜ ™˘ÓÂÚÁ¿Ù˘ ¶ÓÂ˘Ì·ÙÈÎÔ‡ ∫¤ÓÙÚÔ˘ π.¶. ªÂÛÔÏÔÁÁ›Ô˘ (2004 ¤ˆ˜ Û‹ÌÂÚ·), ¶Úfi‰ÚÔ˜ «μ·Ï‚›Ԣ» ¢ËÌÔÙÈ΋˜ μÈ‚ÏÈÔı‹Î˘ π.¶. ªÂÛÔÏÔÁÁ›Ô˘ (2008 ¤ˆ˜ Û‹ÌÂÚ·) ηıÒ˜ Î·È À‡ı˘ÓË μÈ‚ÏÈÔıËÎÒÓ ¢ÈÂ˘Ú˘Ì¤ÓÔ˘ ¢‹ÌÔ˘ π.¶. ªÂÛÔÏÔÁÁ›Ô˘ (2004 ¤ˆ˜ Û‹ÌÂÚ·), ª¤ÏÔ˜ ¢ÈÔÈÎËÙÈÎÔ‡ ™˘Ì‚Ô˘Ï›Ô˘ «∞Ú¯·ÈÔÏÔÁÈ΋˜ πÛÙÔÚÈ΋˜ ∂Ù·ÈÚ›·˜» π.¶. ªÂÛÔÏÔÁÁ›Ô˘, °ÂÓÈ΋ °Ú·ÌÌ·Ù¤·˜ Ù˘ «μ˘ÚˆÓÈ΋˜ ∂Ù·ÈÚ›·˜» π.¶. ªÂÛÔÏÔÁÁ›Ô˘, ™‡Ó‰ÂÛÌÔ˜ ηıËÁËÙ‹˜ ÙÔ˘ ÚÔÁÚ¿ÌÌ·ÙÔ˜ «μÔ˘Ï‹ ÙˆÓ ∂Ê‹‚ˆÓ» (1994-2011). ¶·Ú·ÎÔÏÔ‡ıËÛ ÙÔ ÚfiÁÚ·ÌÌ· «∂ÈÌfiÚʈÛË ∂Î·È‰Â˘ÙÈÎÒÓ §˘Î›Ԣ ÛÙÔ Ì¿ıËÌ· ÂÚ¢ÓËÙÈ΋ ÂÚÁ·Û›·» Ô˘ ‰ÈÔÚÁ¿ÓˆÛÂ Ô √.∂¶.∂∫. ™˘ÌÌÂÙ›¯Â Ì ·Ó·ÎÔ›ÓˆÛË ÛÙÔ ∞ã ¢ÈÂıÓ¤˜ ∞Ú¯·ÈÔÏÔÁÈÎfi ™˘Ó¤‰ÚÈÔ ÁÈ· ÙËÓ ∞ÈÙˆÏԷηÚÓ·Ó›· (2001) ηıÒ˜ Î·È ÛÙÔ ¢ÈÂıÓ¤˜ ∂ÈÛÙËÌÔÓÈÎfi ™˘Ó¤‰ÚÈÔ ÁÈ· ÙËÓ ¤ÓÙ·ÍË Ù˘ π. ¶. ªÂÛÔÏÔÁÁ›Ô˘ ÛÙ· ÌÓËÌ›· Ù˘ ¶·ÁÎfiÛÌÈ·˜ ¶ÔÏÈÙÈÛÙÈ΋˜ ∫ÏËÚÔÓÔÌÈ¿˜ Ù˘ «UNESCO» (2013), ÛÙȘ ¶ÔÏ˘ÌÂÚ›˜ ™¯ÔÏÈΤ˜ ™˘ÌÚ¿ÍÂȘ ÙÔ˘ À¶∂¶£ (1995), ÛÙÔ ÚfiÁÚ·ÌÌ· «EUROSCOLA» ÙÔ˘ ∂˘Úˆ·˚ÎÔ‡ ∫ÔÈÓÔ‚Ô˘Ï›Ô˘ (™ÙÚ·Û‚Ô‡ÚÁÔ 1996).
244
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
™Â Û˘ÓÂÚÁ·Û›· Ì ÙÔ «∫¤ÓÙÚÔ ¶ÂÚÈ‚·ÏÏÔÓÙÈ΋˜ ∂η›‰Â˘Û˘» ªÂÛÔÏÔÁÁ›Ô˘ (∫¶∂), ÍÂÓ·Á› Û¯ÔÏ›· ·' fiÏË ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· ÛÙÔ˘˜ ·Ú¯·ÈÔÏÔÁÈÎÔ‡˜ ¯ÒÚÔ˘˜ Ù˘ ÂÚÈÔ¯‹˜.
™Ù·˘ÚÔÁÈ·ÓÓÔÔ‡ÏÔ˘ ∂˘ı˘Ì›· ∏ ™Ù·˘ÚÔÁÈ·ÓÓÔÔ‡ÏÔ˘ ∂˘ı˘Ì›· Â›Ó·È ºÈÏfiÏÔÁÔ˜ (¶∂02) Î·È £Â·ÙÚÔÏfiÁÔ˜ (¶∂32). ™Ô‡‰·Û ÛÙÔ ΔÌ‹Ì· ºÈÏÔÛÔÊ›·˜, ¶·È‰·ÁˆÁÈ΋˜ Î·È æ˘¯ÔÏÔÁ›·˜ (ºÈÏÔÛÔÊÈ΋ ™¯ÔÏ‹ ∞ıËÓÒÓ) Î·È ÛÙÔ ΔÌ‹Ì· £Â·ÙÚÈÎÒÓ ÛÔ˘‰ÒÓ (¶·Ó. ¶·ÙÚÒÓ). ŒÎ·Ó ªÂÙ·Ù˘¯È·Î¤˜ ÛÔ˘‰¤˜ ÛÙÔ Δ∂∂∞¶∏ (¶·Ó. ¶·ÙÚÒÓ) ÛÙËÓ ÂȉÈÎfiÙËÙ· «§fiÁÔ˜, Δ¤¯ÓË Î·È ¶ÔÏÈÙÈÛÌfi˜ ÛÙËÓ ∂η›‰Â˘ÛË». ∏ ¢Èψ̷ÙÈ΋ Ù˘ ÂÚÁ·Û›· ·ÊÔÚ¿ ÙË £ÂˆÚ›· Ù˘ §ÔÁÔÙ¯ӛ·˜. ∂›Ó·È ÀÔ„‹ÊÈ· ¢È‰¿ÎÙÔÚ·˜ ÛÙÔ ›‰ÈÔ ÙÌ‹Ì·. Œ¯ÂÈ ÂÚÁ·ÛÙ› ÛÙË ÊÚÔÓÙÈÛÙËÚȷ΋ Âη›‰Â˘ÛË (1990 - 2008) Î·È ¤¯ÂÈ ‰È‰¿ÍÂÈ ˆ˜ ÊÈÏfiÏÔÁÔ˜ ÛÙË ¢Â˘ÙÂÚÔ‚¿ıÌÈ· ∂η›‰Â˘ÛË ÛÙ· Û¯ÔÏ›· Ù˘ ¡·˘¿ÎÙÔ˘ (20082013), fiÔ˘ ¤¯ÂÈ ˘ÏÔÔÈ‹ÛÂÈ Ù¤ÛÛÂÚ· ¶ÔÏÈÙÈÛÙÈο ¶ÚÔÁÚ¿ÌÌ·Ù· (∞ÓıÚÒÈÓ· ‰ÈηÈÒÌ·Ù·, ¶·Ú¿ÛÙ·ÛË ∫·Ú·ÁÎÈfi˙Ë, £Â·ÙÚÈÎfi ∞Ó·ÏfiÁÈÔ, ¢ËÌÈÔ˘ÚÁÈ΋ °Ú·Ê‹) Î·È Ù¤ÛÛÂÚȘ ∂Ú¢ÓËÙÈΤ˜ ∂ÚÁ·Û›Â˜. ◊Ù·Ó ‰ÈÔÚıÒÙÚÈ· ¡ÂÔÂÏÏËÓÈ΋˜ °ÏÒÛÛ·˜ ÛÙȘ ¶·ÓÂÏÏ‹ÓȘ 2013. ∞fi ÙÔÓ √ÎÙÒ‚ÚÈÔ ÙÔ˘ 2013 ÂÚÁ¿˙ÂÙ·È ˆ˜ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi˜ £Â·ÙÚÈ΋˜ ∞ÁˆÁ‹˜ ÛÙËÓ ¶ÚˆÙÔ‚¿ıÌÈ· ∂η›‰Â˘ÛË. ∂›Ó·È ¤ÁÁ·ÌË Î·È ÌËÙ¤Ú· 3 ·È‰ÈÒÓ.
Δ·Ú·‚‹Ú· ∞ÈηÙÂÚ›ÓË ∏ ∞ÈηÙÂÚÈÓË Δ·Ú·‚‹Ú· ÁÂÓÓ‹ıËΠÛÙËÓ ∞ı‹Ó· ™Ô‡‰·Û ºÈÏÔÏÔÁ›· ÛÙÔ ¶·ÓÂÈÛÙ‹ÌÈÔ ∞ıËÓÒÓ (1983 -1987) Î·È ·ÔÊÔ›ÙËÛ Ì «§›·Ó ∫·ÏÒ˜». ∞fi ÙÔ 1987 ˘ËÚÂÙ› ÛÙË ª¤ÛË ∂η›‰Â˘ÛË ˆ˜ ηıËÁ‹ÙÚÈ· Î·È ·fi ÙÔ 2005 ÂÚÁ¿˙ÂÙ·È ÛÙÔ 2Ô °˘ÌÓ¿ÛÈÔ ¡·˘¿ÎÙÔ˘. Œ¯ÂÈ ÁÓÒÛÂȘ ∏ÏÂÎÙÚÔÓÈÎÒÓ ÀÔÏÔÁÈÛÙÒÓ, Û˘ÌÌÂÙ›¯Â Û ‰È¿ÊÔÚ· ÂÈÌÔÚʈÙÈο ÛÂÌÈÓ¿ÚÈ· Î·È ¤¯ÂÈ ·Ó·Ï¿‚ÂÈ ÚÔÁÚ¿ÌÌ·Ù· ¶ÂÚÈ‚·ÏÏÔÓÙÈ΋˜ Î·È ¶ÔÏÈÙÈÛÙÈ΋˜ ∂η›‰Â˘Û˘. ∑ÂÈ ÛÙË ¡·‡·ÎÙÔ, Â›Ó·È ¤ÁÁ·ÌË ÎÈ ¤¯ÂÈ ‰‡Ô ·È‰È¿.
æ·ÚÚfi˜ ÷ڿϷÌÔ˜ √ ÷ڿϷÌÔ˜ æ·ÚÚfi˜ ÁÂÓÓ‹ıËΠÛÙËÓ ∞ı‹Ó·. ™Ô‡‰·Û ºÈÏÔÏÔÁ›· ÛÙÔ ¶·ÓÂÈÛÙ‹ÌÈÔ ∞ıËÓÒÓ (1983 -1987) Î·È ·ÔÊÔ›ÙËÛ Ì «§›·Ó ∫·ÏÒ˜». ∞fi ÙÔ 1989 ˘ËÚÂÙ› ÛÙË ª¤ÛË ∂η›‰Â˘ÛË ˆ˜ ηıËÁËÙ‹˜ Î·È ·fi ÙÔ 2004 ÂÚÁ¿˙ÂÙ·È ÛÙÔ 2Ô °∂§ ¡·˘¿ÎÙÔ˘. Œ¯ÂÈ ÁÓÒÛÂȘ ∞ÁÁÏÈ΋˜ ÁÏÒÛÛ·˜, ∏ÏÂÎÙÚÔÓÈÎÒÓ ÀÔÏÔÁÈÛÙÒÓ, Û˘ÌÌÂÙ›¯Â Û ‰È¿ÊÔÚ· ÂÈÌÔÚʈÙÈο ÛÂÌÈÓ¿ÚÈ· Î·È ¤¯ÂÈ ·Ó·Ï¿‚ÂÈ ÚÔÁÚ¿ÌÌ·Ù· ¶ÂÚÈ‚·ÏÏÔÓÙÈ΋˜ Î·È ¶ÔÏÈÙÈÛÙÈ΋˜ ∂η›‰Â˘Û˘. ∑ÂÈ ÛÙË ¡·‡·ÎÙÔ, Â›Ó·È ¤ÁÁ·ÌÔ˜ ÎÈ ¤¯ÂÈ ‰‡Ô ·È‰È¿.
¢IHMEPI¢A ºI§O§O°IKøN MA£HMATøN
245
246
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
¢IHMEPI¢A ºI§O§O°IKøN MA£HMATøN
247
248
∫·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ
ÂÌÂÈڛ˜, ηϤ˜ Ú·ÎÙÈΤ˜, ηÈÓÔÙfi̘ ‰Ú¿ÛÂȘ, ÚÔÎÏ‹ÛÂȘ Î·È ÚÔÔÙÈΤ˜. ñ °È· Ó· Í·Ó·˙ˆÓÙ·Ó¤„Ô˘Ì ÙÔÓ ÊÈÏÔÏÔÁÈÎfi ‰È¿ÏÔÁÔ, ÙË ÁfiÓÈÌË ·Ó·˙‹ÙËÛË, ÙÔÓ ÚÔ‚ÏËÌ·ÙÈÛÌfi Î·È ÙÔÓ ·Ó·ÛÙÔ¯·ÛÌfi. ñ ŒÓ·˜ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÈÎfi˜ ›ÏÔÁÔ˜ Ù˘ Û¯ÔÏÈ΋˜ ¯ÚÔÓÈ¿˜ 2012-2013 Ì ̿¯ÈÌÔ˘˜ Î·È Ì·¯ËÙÈÎÔ‡˜ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎÔ‡˜.
ISBN: 978-960-93-5840-8
META•OY§A MANIKAPOY (EÈ̤ÏÂÈ·)
ñ ∏ ÊÈÏÔÏÔÁ›· ÂÓÙfi˜ Î·È ÂÎÙfi˜ ÙÔ˘ Û¯ÔÏÈÎÔ‡ ¯ÒÚÔ˘:
°È· ÌÈ· ¢È‰·Ûηϛ· ¯ˆÚ›˜... Û‡ÓÔÚ·
EJOFYLLO KALES PRAKTIKES 13-03-14 13:02 ™ÂÏ›‰·2
META•OY§A MANIKAPOY (EÈ̤ÏÂÈ·)
°È· ÌÈ· ¢È‰·Ûηϛ· ¯ˆÚ›˜... Û‡ÓÔÚ· K·Ï¤˜ ¢È‰·ÎÙÈΤ˜ ¶Ú·ÎÙÈΤ˜ ºÈÏÔÏfiÁˆÓ «Ì ÏÔÁÈÛÌfi Î·È Ì’ fiÓÂÈÚÔ»
¶Ú·ÎÙÈο ¢ÈËÌÂÚ›‰·˜ Û N·‡·ÎÙÔ Î·È MÂÛÔÏfiÁÁÈ 27-28/6/2013 A£HNA 2014