Delta TU Delft

DELTA. 15 22-04-2010

weekblad van de technische universiteit Delft

>04 Besparingsplannen

>07 Delft tunnel

>08 Zwaardstudent

>12 Implantaten 2.0

Decanen kregen eind vorig jaar van het college van bestuur de vraag wat ze zouden doen als ze tien procent minder geld direct van het rijk zouden krijgen. Het cvb komt 8 juni met een besluit, maar volgt deze plannen in hoge mate.

The work on the new Delft railway line is the most challenging tunnelling project ever for Peter Gossink, director of the contractors’ consortium Crommelijn. He isn’t worried about potentially subsiding houses: “In Amsterdam they’re digging to a depth of 32 meters, whereas here in Delft we’re only going down to a depth of 12 meters.”

IO-student Maarten Kamphuis studeert vrijdag 23 april af op een zelf ontworpen stalen zwaard. “Ik dacht altijd dat men in Europa maar wat lomp liep te hakken en dat ze in Japan een hoogwaardiger systeem hadden. Dat is niet zo.”

Een onderzoeksgroep van de TU werkt, als enige in Nederland, aan een veelbelovende nieuwe generatie metalen implantaten. Daarmee wordt het veel gemakkelijker om gecompliceerde botbreuken te genezen.

01

>19 English Guardian bikers On a large, sprawling campus like TU Delft’s, students and staff need to feel safe everywhere they go. To this end, the university is now being patrolled by teams of mountain bike riding security guards who can respond to emergencies and incidents just as fast as their legs will take them.

TUDELTA.15

Terwijl de narcissen uitbundig bloeien en de woerden over de hele campus de vrouwtjeseenden najagen, ontluiken ook nieuwe mensenliefdes en worden – zoals hier – oude bestendigd. (Foto: Sam Rentmeester/FMAX)

DELTA. 15 22-04-2010

TUdelta.15 > Jaargang 42 Delta is het informatie- en opinieblad van de TU Delft, verzorgd door een journalistiek onafhankelijke redactie.

> Redactie Frank Nuijens, (hoofdredacteur), Katja Wijnands, Dorine van Gorp, (eindredactie), Saskia Bonger, Tomas van Dijk, Erik Huisman, Connie van Uffelen, Jos Wassink (verslaggeving). > Medewerkers Willemijn Dicke, Robbert Fokkink, Jorinde Hanse, Dap Hartmann, Auke Herrema, Richard van 't Hof, Christian Jongeneel, David McMullin, Anna Noyons, Edgar van Os, Daan Schuurbiers, Jimmy Tigges, Stephan Timmers, Ellen Touw, Robert Visscher, Pascale Warners, Martine Zeijlstra. > Foto‘s Sam Rentmeester/ Hans Stakelbeek (FMAX).(info@fmax.nl) > Vormgeving Kummer & Herrman, Utrecht > Lay-Out Liesbeth van Dam > Mededelingen Martin Kers (m.kers@tudelft.nl) > Redactieraad Ir. S. Rozendaal (voorzitter), prof.dr Jeroen van den Hoven, prof.dr.ir. F.W. Jansen, J. Op Den Kelder, mr. J.J. M.Kok, R.H.G. Meijer, T. Niks, prof.dr.B.J. Thijsse, ir. M. Persson, dr.ir.

C. Vermeeren > Redactie-adressen Universiteitsbibliotheek Kamer 0.18-0.28 Prometheusplein 1 2628 ZC Delft Postbus 139 2600 AC Delft Tel. 015-278 4848 E-mail: delta@tudelft.nl www.delta.tudelft.nl

‘ Zorg dat de treinmachinist vooruit kan kijken’ Railonderzoeker Jaap van den Top denkt dat vertragingen op het spoor en botsingen met treinen deels te voorkomen zijn door een betere ondersteuning van verkeersleiders en machinisten. Maandag 19 april promoveerde hij.

> Oplage 12.000 > Advertenties H&J uitgevers Postbus 101 2900 AC Capelle aan den IJssel Tel. 010-451 55 10 Fax 010-451 53 80 E-mail:delta@henjuitgevers.nl www.linkmagazine.nl > Abonnement Een abonnement kost 37,50 en kan elk moment ingaan. > HOP Delta werkt samen met het Hoger Onderwijs Persbureau Hein Cuppen, Bas Belleman, Thijs den Otter Tel. 071-523 6151 Fax 071-523 2138 E-mail hop@xs4all.nl > Copyright Delta Auteursrecht voorbehouden. Het is verboden zonder schriftelijke toestemming van de hoofdredacteur artikelen, schema‘s of illustraties geheel of gedeeltelijk over te nemen en/of openbaar te maken, in enigerlei vorm of wijze.

netwerk intensiever te benutten.

Maar hoe zorg je er dan voor dat treinen kunnen doorrijden op zulke drukke sporen?”

xSASKIA BONGER

Jaap van den Top: “Als je een machinist vervangt door een computer, sla je in mijn ogen wel een stap over.” (Foto: Sam Rentmeester/FMAX)

Aan wat voor ondersteuning voor verkeersleiders en machinisten denkt u?

“Iedere treinbeweging is gepland in plaats en tijd. Rijdt elke trein op tijd, dan zouden ze allemaal door moeten kunnen rijden en alleen hoeven stoppen op hun stations.

Maar zijn er vertragingen, of zelfs maar vertraginkjes van één of twee minuten, dan gaan treinen elkaar in de weg zitten. Dat zou weer andere vertragingen en in zeer incidentele gevallen zelfs botsingen tot gevolg kunnen hebben. Als we voor de verkeersleiders zichtbaar kunnen maken wanneer welke trein welk stuk spoor nodig zal hebben, dan kunnen zij de machinisten instrueren.”

Doen ze dat al niet?

“Ja, maar ze kunnen nu niet zo goed vooruit kijken. Als ze dat wel kunnen, kunnen ze tegen machinisten zeggen: rij een beetje door, of juist een beetje langzamer. Zodat ze voorkomen dat ze voor een rood sein helemaal stil komen te staan.

Ik ben bij verkeersleiders en machinisten gaan kijken en heb met ze gesproken. Sommigen zeggen hieraan wel behoefte te hebben. Anderen zeggen weer van niet, maar als ik ze dan uitleg wat de mogelijkheden zijn, zien sommigen daar toch wel de voordelen van in.”

de concrete invulling valt buiten mijn onderzoek. Ik heb op een functioneel niveau gekeken: welk type informatie is nodig en wat is beschikbaar?”

Hoe ziet u de ondersteuning concreet voor zich? Is dat software?

“Dat lijkt wel het handigste, maar

Wat was daarbij de achtergrond?

“Ik ben begonnen in 2005. Toen was net het idee ontstaan om het spoor-

Maar hoe gaat het nu dan verder met uw aanbevelingen? Gaat u het nog uitzoeken?

“Ik heb al een andere baan, maar Prorail heeft bij mijn promotie gezegd het nuttige kennis te vinden.

Er zijn inmiddels ook al ontwikkelingen die de kant van mijn aanbevelingen opgaan. Mijn promotie werd ondersteund door Prorail.”

Zou het niet beter zijn als treinen computergestuurd zouden rijden?

Hoe kunnen mensen het overzicht houden over zo’n intensieve dienstregeling als in Nederland?

“Dat vragen mensen mij vaak, en er wordt bij de faculteit Civiele Techniek en Geowetenschappen bijvoorbeeld onderzoek gedaan naar meer automatisering van treinen, maar dat ligt buiten mijn vakgebied.

Als je een machinist vervangt door een computer, sla je in mijn ogen wel een stap over. Zorg nu eerst dat die machinist alle informatie krijgt van de verkeersleiding, dan kan hij daarop inspelen. Een computer zul je die informatie immers ook moeten geven. De huidige machinist vergelijken met een computer is dus een oneerlijke vergelijking.

Misschien zou het wel kunnen om het van A naar B rijden te automatiseren, maar lukt dat ook met de ingewikkeldere, verstoorde situaties? Voor computers is het moeilijker om daarop in te spelen.”

Reist u zelf vaak met de trein?

“Altijd. Ik heb wel een rijbewijs, maar geen auto.”

touw

> ISSN 0169-698x > Druk Wegener Nieuwsdruk Twente, Enschede

02

nieuwsinterview

Siberië Ruim een week geleden zijn de beleidsmedewerkers van de directie instellingsbeleid vanuit het gebouw van civiele techniek verhuisd naar een zijgangetje bij werktuigbouwkunde. De verhuizing is ongetwijfeld ingegeven door de wens om ze wat dichter bij het college van bestuur, hun directe opdrachtgevers, te positioneren. Maar of dit echt een gelukkige move is geweest, valt te bezien.

Ik heb de situatie nog niet ter plekke kunnen bekijken maar uit ooggetuigenverslagen rijst een beeld op van verbanning en isolement. De nieuwe locatie lijkt het Siberië van instellingsbeleid. Onvindbaar voor bezoekers, zonder informele contacten bij de koffieautomaat en zelfs met een verbod op ziektekiemenverspreidende planten, zoals Kasja Weenink in Delta 13 meldde. Hutje mutje huizen ze op een rij in een gangetje, met uitzicht op de plomp.

Ik heb het gevoel dat de beleidsmedewerkers daar niet gelukkig worden omdat ze hun werk niet goed kunnen doen zo. Want juist het dagelijkse contact met studenten en wetenschappers en collega’s van andere diensten helpt een mens te beseffen dat beleid niet alleen bedacht, maar ook uitgevoerd moet kunnen worden. En het is goed voor je relativeringsvermogen als jouw weldoordachte beleidsidee door iemand uit een andere discipline wordt ontvangen met een ‘Welnee mens, hoe kom je daar nou bij?’ of ‘Maar dat is helemaal het probleem niet’. Ontnuchterend, maar het komt de kwaliteit van je werk ten goede. Mits je ook de gelegenheid hebt sparringpartners van buiten je dienst te ontmoeten.

Het eilandje met beleidsmedewerkers, weggefrommeld bij 3mE, dreigt een nieuwe versie van het ‘Hoofdgebouw’ te worden. Wie lang genoeg bij de TU werkt weet dat het hoofdgebouw (ook bekend als de ‘Julianalaan’) voor veel medewerkers een soort black box was waar het allemaal werd beklonken, want daar zetelde het college van bestuur en daar zaten de beleidsmedewerkers het beleid te maken. Het was de hoogste punt van de bavianenrots, en je kon indruk maken door te roepen: ‘Ik ga even naar de Julianalaan’. (Niet te verwarren met: ‘Ik ga even langs de Julianalaan’, want dat betekende dat je langs het hoofdgebouw de stad in fietste om, bijvoorkeur nog in de baas zijn tijd, een pilsje te vatten op een terras aan de Beestenmarkt. Maar ik dwaal af.)

Om met beide benen op de grond te blijven staan moet je contact hebben met je doelgroepen, je collega’s en je critici. En juist door de locatie loopt dat versgeverfde gangetje het gevaar een horizontale ivoren toren worden.

Een toren waarin het uitzicht op de wereld vertroebeld raakt door nevel, door vulkaanas of door het stof dat de herijking nu al heeft doen opdwarrelen. Het isoleren van beleidsmakers kan leiden tot corporate brain disorder, waarbij de beleidsmakers en de rest van de club niet meer op een lijn zitten. Want zoals de grote Chinese wijsgeer Tao Ailun eens zei: ‘If man has head in clouds, he no have feet on ground. Unless very very big man of course.’

Ellen Touw is hoofd van de dienst onderwijs- en studentzaken bij Civiele Techniek en Geowetenschappen en beleidsadviseur internationalisering.

DELTA. 15 22-04-2010

Reorganisatie (1) Het is nog te vroeg om de ‘herijking’ te bestempelen als één grote reorganisatie. Dat zei Dirk Jan van den Berg, voorzitter van het college van bestuur (cvb), afgelopen donderdag tegen de ondernemingsraad (or).

Die wil dat juist wel, omdat ze bang is anders het overzicht te verliezen over alle plannen die de faculteiten en de diensten nu maken. Als de ‘herijking’ inderdaad een reorganisatie wordt zoals de or dat wil, dan moeten alle plannen eerst door de or worden bekeken. Gebeurt dat niet, dat bestaat de vrees dat decanen hun onderdeelcommis-

sies informeren over hun plannen en vervolgens aan het werk gaan.

De or denkt dat er dan dingen gebeuren die niet meer zijn terug te draaien. Volgens het cvb zal dat zo niet gaan, maar Van den Berg zei ervoor terug te deinzen alle maatregelen in één pakket te stoppen.

Reorganisatie (2)

Promotievolgsysteem

Volgens de ondernemingsraad (or) bestaat er onder medewerkers een grote behoefte aan informatie over de besparingen die eraan komen.

Daarom heeft de raad het college van bestuur (cvb) gevraagd om een hoorzitting te houden in het auditorium. Medewerkers zouden daar hun vragen aan het cvb kunnen stellen. Collegevoorzitter Dirk Jan van den Berg zei dat afgelopen donderdag een ‘prima idee’ te vinden.

“Maar pas als alles helder is.” Dat zal waarschijnlijk in juni zijn.

Het vorig jaar ingevoerde promotievolgsysteem ‘loopt nog niet zo soepel als we hadden gehoopt’, zei rector Karel Luyben vorige week tegen de ondernemingsraad. Het pvs is destijds ingevoerd om meer zicht te krijgen op promotietrajecten en om te weten wanneer een promovendus extra aandacht nodig heeft. De TU had voor die tijd geen goed overzicht van de aantallen promovendi aan de universiteit.

Het is niet duidelijk of het overzicht dat het promotievolgsysteem oplevert, wel volledig is. Projectleider Ingrid Emmerik: “Op de faculteiten

Oproep tot openheid over Bouwkunde Studenten en medewerkers van Bouwkunde zijn het gebrek aan informatie over hun faculteit zat. Met een petitie roepen zij het managementteam op tot openheid. xConnie van Uffelen ‘Jaren geleden werd in onze faculteit de democratie afgeschaft. Paradoxaal genoeg kunnen we de leiding van ‘BK City’ slechts aanspreken via een petitie – een genre uit feodale tijden.’

Met deze inleidende woorden roept een petitie bij Bouwkunde het managementteam op tot meer informatie over beleidsmaatregelen. Initiatiefnemer van de petitie is docent geschiedenis Hans van Dijk.

Andere medewerkers en de voorzitters van de facultaire studentenraad (fsr) en studievereniging Stylos ondersteunen de petitie.

Zij zijn het gebrek aan communicatie zat en willen het managementteam ‘hulp bieden’ door vijf maatregelen voor te stellen. Zo moet het managementteam (MT) zijn besluiten onmiddellijk nadat deze zijn genomen op de website zet-

Drijvend debatteren

03

Nieuws

ten. Hetzelfde geldt voor personele zaken, begrotingen, jaarrekeningen en financiële vooruitzichten.

Verder moet het MT de vrijheid van meningsuiting binnen het faculteitsgebouw garanderen, waardoor er vrijheid is om toespraken te houden, pamfletten te verspreiden en bijeenkomsten te organiseren.

De decaan moet jaarlijks in september een toespraak houden over ‘de toestand van de faculteit’, waarin hij

‘Wij willen de geest terug van de dag na de brand’ onder meer zijn langetermijnvisie en de belangrijkste beleidsmaatregelen behandelt.

Na die toespraak zou de faculteitsgemeenschap het MT ter verantwoording moeten kunnen roepen en kritiek kunnen uiten of suggesties kunnen doen. Dit alles via openbare vergaderingen.

Tijdens een door Stylos georganiseerd debat op dinsdag 20 april zei decaan Wytze Patijn de jaarlijkse toespraken een goed idee te vinden. Hij zei hieruit te begrijpen dat zijn overleg met de fsr, de onderdeelcommissie (odc) en de opleidingscommissie ‘niet voldoende is’.

“Binnenkort kom ik met de visie ‘My living factory’.”

Geen nood. Mocht door klimaatverandering het land onder water lopen, kan uw congres toch doorgaan. Binnenkort wordt dit drijvend paviljoen in gebruik genomen in de Rijnhaven in Rotterdam als congrescentrum en expositieruimte. Het ontwerp is van het Delftse technostartersbedrijf Deltasync en Public Domain Architecten. (Foto: Deltasync)

Financiële informatie wil Patijn echter niet openbaar maken omdat het om bedrijfsgevoelige informatie zou gaan. Bovendien zouden cijfers zonder toelichting weinig zeggen. Informatie die gedeeld is met de fsr en odc kan iedereen volgens Patijn daar opvragen. Hans van Dijk reageerde fel: “Meteen op het web!

Alles openbaar!” Patijn zei na enige verdere discussie het commentaar serieus te nemen. “Iedereen die de begroting wil inzien: neem contact op met mij.”

Aanleiding voor de petitie was volgens Van Dijk de inbeslagname van pamfletten van de ‘Bouwkunde Action Group’ tijdens de inaugurele rede van Winy Maas. “Dat mag nooit meer gebeuren”, zei Van Dijk tijdens het debat. Patijn zei daarop dat die actie anoniem was en dus onvergelijkbaar met nu. Met naam eronder kan volgens hem ‘iedereen alles ophangen’.

Een tweede aanleiding voor Van Dijk was apathie onder medewerkers.

Het resulteerde in petitieteksten als: ‘Wij willen het MT bevrijden van zijn autisme en het uit de achterkamers lokken’ en: ‘In deze slechte tijden weigeren we ons te onderwerpen aan een beperkend topdown regime. Wij willen de geest terug van 14 mei 2008, de dag na de brand.’

zijn mensen aangesteld die de gegevens van promovendi moeten invoeren. Zij gaan bij de afdelingen langs om informatie op te vragen.”

Informatie voor het promotievolgsysteem komt van verschillende kanten, van faculteiten, vanuit personeel en organisatie, maar ook van pedellen.

3TU-wiskundigen samen in AMI Het 3TU Applied Mathematics Institute (AMI) moet wiskunde binnen de universiteiten beter zichtbaar maken en voor het bedrijfsleven beter toegankelijk.

De dreigende bezuinigingen vormen niet het beste gesternte om een nieuw instituut te beginnen, maar de prof.dr.ir. Kees Vuik (faculteit Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica) ziet voordelen in het afgelopen donderdag geopende instituut. “Als groepjes wiskundigen op de verschillende TU’s zijn we nauwelijks zichtbaar. Samengevoegd onder de paraplu van het AMI staan we op wereldschaal in grootte op de negende plaats.”

De wiskundigen van de 3TU zien het Berlijnse wiskunde-instituut Matheon als model. Directeur Volker Mehrmann vertelt hoe het instituut in 2000 opgericht is door drie Berlijnse universiteiten, en hoe het daarna in 2002 een forse financiële stimulans kreeg uit de gelden van de UMTS-veiling. Nu staat het interuniversitaire instituut gemiddeld twee keer per week in de krant, het heeft een budget van meer dan twaalf miljoen euro en is het een vraagbaak voor tal van journalisten die achtergrondinformatie zoeken

over tsunami’s, aardbevingen of voetbalinterlands.

Een van de lessen uit Berlijn betreft het zichtbaar maken van wiskunde.

“Wiskunde is er overal en altijd, maar we hebben moeite om dat over te brengen”, constateert KNAWvoorzitter prof. Robbert Dijkgraaf.

Het Matheon heeft dat opgelost door te communiceren in toepassingsgebieden zoals levenswetenschappen, netwerken, productietechnieken, elektronica, e-banking en visualisering.

Vuik stelt zich voor dat het AMI een loket vormt voor alle vragen van

‘Wiskunde is er altijd en overal’ de buitenwereld, ook die uit het bedrijfsleven. Deskundigen binnen het instituut sturen aanvragen door naar een van de groepen binnen de TU’s. Ook kan het AMI zelf onderzoeksprogramma’s indienen bij NWO of bij de EU. Om het instituut goed op de rails te zetten is vijf tot tien miljoen euro aangevraagd voor de komende vijf jaar. Daar is nog geen toezegging op ontvangen.

(JW)

x ami.3tu.nl

DELTA. 15 22-04-2010

04

Nieuws

Liters

Dinsdag presenteerde minister Jan Kees de Jager (financiën) de brandstofbesparende zijvleugels van TU-technostarter Ephicas. Metingen wijzen een besparing uit van vijf tot acht procent, of een tot twee liter per honderd kilometer. Hessel Jongebreur (directeur Ephicas) denkt in oktober commercieel te kunnen leveren en wacht op stijgende dieselprijzen.

(Foto: Ephicas)

Zeespiegelstijging

Kwartet

Het tweede Elsevier technologiedebat gaat 26 april over de zeespiegelstijging. Komt Amersfoort aan zee te liggen? Gespreksleider Simon Rozendaal vraagt het aan hoogleraar waterbeheer Han Vrijling (CiTG) en PvdA-kamerlid Diederik Samsom. Vrijling vindt dat de zeespiegelstijging eerst maar eens gemeten moet worden. Een van zijn promovendi voorspelt voorlopig eerst nog een daling.

Het politiebureau aan de Rotterdamse Veilingweg is sinds vorige week uitgerust met vier kleine windmolens op de hoeken van het gebouw. Het betreft een proef waarbij veertien partijen betrokken zijn, waaronder het Rotterdams Klimaatinitiatief, de turbineproducent DonQi en de TU. Afstudeerder ir. Paul ten Hoopen testte de miniturbine in de Delftse windtunnel, studenten Bastiaan van Wijk en Fikirte Yemer (sustainable energy technology, TU Eindhoven) deden windmetingen ter plekke en vergeleken die met KNMI-meetpunten

x

Campus Den Haag, Lange Houtstraat 5, 4e etage, 16.00-18.30 uur. Aanmelden: info@campusdenhaag.nl

in de buurt. Hun medestudent Paul van Dorst tot slot werkt aan verbetering van de turbinebladen.

Volgens hoogleraar windenergie prof.dr. Gerard van Bussel zijn de turbines ‘niet slecht’. Er mag volgens hem een kleine 5.000 kWh elektriciteit per jaar van het kwartet verwacht worden, dat is twee procent van het gebruik.

Faculteiten en hun besparingsplannen Decanen werd eind vorig jaar door het college van bestuur (cvb) gevraagd wat ze zouden doen als ze tien procent minder geld aan rijksbijdragen (eerste geldstroom) krijgen. Hiernaast een beknopt overzicht van de plannen die zij hebben voorgesteld. Het cvb komt 8 juni met een zogeheten koersbesluit, maar volgt deze plannen in hoge mate. xSASKIA BONGER/CONNIE VAN UFFELEN

Techniek, Bestuur en Management (TBM)

Industrieel Ontwerpen (IO)

• Anderhalf miljoen besparen • Met een kleinere faculteit meer onderzoek doen • Dienstverlenend onderwijs afstoten • Onderwijs zoveel mogelijk koppelen aan onderzoek • Minder student-assistenten • Entrepeneurship wordt belangrijker door toevoegen onderzoek • Reorganiseren afdelingen die alleen onderwijs geven • Studenten laten betalen voor taalonderwijs • Meer profileren naar buiten, vooral in Europa • Meer zichtbaar op gebied van zorg • Meer onderwijs inkopen • Minoren schrappen • Inhuur van derden tegen het licht houden • Nieuwe groepen maken, oude afschuiven • Meer bundelen in graduate schools

• Half miljoen besparen op ruimte door de grote machinehal terug te geven aan de afdeling vastgoed. Het practicum modelbouw bewerkingen anders organiseren en mechatronica hieraan koppelen.

Tevens het product-evaluatielab koppelen aan het ergonomielab.

• Kritisch kijken naar keuzevakken en sommige gezamenlijk aanbieden met TBM • Samenwerking onderzoek: met EWI laboratoria gezamenlijk inrichten (bijvoorbeeld informatica en perceptieonderzoek) • Visualisatie (handtekenen, maquettes maken) efficiënter inrichten met andere faculteiten die ook visualiseren

Civiele Techniek & Geowetenschappen (CiTG)

Door de slechte financiële situatie bij CiTG werd vorig jaar een vernieuwingsplan gemaakt om 9,5 miljoen euro te kunnen ombuigen. Dit plan moet leiden tot een nulbegroting, via de volgende maatregelen: • Schrappen van 18 fte (21 functies) en een natuurlijk verloop van 15 fte (deels al gerealiseerd) • 1,4 Miljoen euro bezuinigen op laboratoria: het bouwlab (Stevin II) Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek (L&R) wordt een macromechanisch lab samen met TNO en Bouwkunde.

• Efficiënter werken (anderhalf miljoen) Halvering van het waterlab (Stevin III) voor de afdeling waterbouw.

• Een half miljoen euro bezuinigen op faciliteiten De andere helft gaat naar de afdeling watermanagement en een • Acht ton euro besparen door een vacaturestop klein deel naar de faculteit TNW. • Nieuw curriculum instellen voor het masteronderwijs • Half miljoen besparen door inleveren van twee halve verdiepingen • Meer multidisciplinaire samenwerking • Half miljoen besparen op algemene kosten (overhead) • Meer focus op de afdeling air transport and operations • Extra inkomsten verwerven via de sector: momenteel al dertien mil• Versterken van de kennis van voortstuwing en vliegtuigprestaties joen euro Daarnaast tien procent ‘flexibiliseren’ door samenwerking met andere faculteiten en eventueel extra krimp op onderdelen. Decaan Louis de Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica (EWI) Onderstaande plannen leveren een besparing op van 1,7 tot 2 miljoen Quelerij: “Uitgangspunt is natuurlijk verloop.” euro.

• De sectie elektromagnetisme opheffen Werktuigbouwkunde, Maritieme Techniek en Techni• Het International Research Centre for Telecommunications and sche Materiaalwetenschappen (3mE) Radar (IRCTR) opheffen en integreren met de afdeling telecommu• Practicum modelbouw bewerken anders invullen en meer postdocs nicatie en promovendi inzetten in het onderwijs (0,6 miljoen euro) • De hoogspanningshal opheffen of een nieuwe bestemming geven • Reorganisatie materiaalkunde (1,1 miljoen euro) • De sectie computer graphics formeel opheffen en omzetten naar • De onderwijs- en examenregeling versimpelen, kost minder tijd stueen sectie interactieve visualisatie dieadviseurs • Samenvoegen van twee bestaande secties binnen wiskunde tot risi• Structurele steun industrie en tariefsverhoging projecten (1 milcoanalyse en stochastiek • De Veemhal een andere bestemming geven (mogelijk practica elek- joen) • Huisvesting: flexwerken en mogelijk stoppen met de zalenpool (0,4 trotechniek en informatica) miljoen) • Ondersteunende diensten verkleinen via natuurlijk verloop • Het maatschappelijk en economisch belang van groepen analyseren • Masters schrappen (0,6 – 0,7 miljoen) • Ict als dienstverlening versterken • Een strenger vacature- en projectbeleid

Technische Natuurwetenschappen (TNW) Bouwkunde (BK)

Deze faculteit wil pas in mei haar plannen bekendmaken.

• Numerus fixus vanaf collegejaar 2012-2013 met een toelatingsexamen. Met 400 studenten minder dan de huidige 3200 zijn er minder docenten nodig, dat bespaart bijna 2 miljoen euro • Een miljoen euro snijden in algemene kosten (overhead)

Samenwerking tussen faculteiten Het cvb heeft de decanen opdracht gegeven om de volgende plannen verder uit te werken.

• CiTG, OTB, TBM en 3mE onderzoeken of ze hun activiteiten op het gebied van transport kunnen bundelen en inhoudelijk kunnen versterken.

• Wiskunde onderbrengen bij de faculteit TNW, dus weg van EWI. • Stromingsleer en delen van procestechnologie duidelijker op de kaart zetten en inrichten van Institute for Sustainable Procestechnology.

• De afdelingen bouw en bouwtechnologie krijgen een nieuwe focus, in aanvulling op de lopende reorganisatie bij CiTG. • De afdeling design context and conceptualisation (IO) gaat samenwerken met de sectie mediastudies (BK). Daardoor efficiënter en innovatiever onderwijs.

• OTB gaat naar Bouwkunde • Reorganiseren van de afdeling materials science and engineering en versterken van het Delft Centre for Materials (3mE) • Ontwikkelen van een Climate Change Institute Delft en de L&R-afdeling remote sensing of environment elders onderbrengen (CiTG, L&R, EWI en TNW).

x Wilt u reageren? Mail naar delta@tudelft.nl

05

DELTA. 15 22-04-2010

Nieuws

Formule-1

Infuus

NK schermen

Innovatieprijs

Alcohol

Niet duurzaam, wel leuk: een werkstage bij het Renault Formule-1 team. Consultancy-bedrijf Altran biedt twee stages aan laatstejaars of net afgestudeerde technologiestudenten in samenwerking met ingenieursvereniging KiviNiria.

De stages van zes maanden vinden plaats in Enstone (Groot-Brittannïe) en Parijs. In een lunchlezing op donderdag 22 april in Delft geeft de organisatie meer details. Inschrijven kan tot 28 mei.

TU-student molecular science & technology Jelmer Vellema heeft in het Haagse Haga-ziekenhuis een oplossing gevonden voor een hardnekkig probleem met infusen. Op de intensive care-afdeling slipten infuusslangen regelmatig dicht bij de aanvoer van het slaapmiddel Lorazepam. Vellema zocht voor zijn bacheloropdracht uit hoe dat kwam. Zijn verrassende conclusie: verdun het middel minder en het stroomt beter door. De ziekenhuisapotheek volgt Vellema’s recept en biedt het ook aan andere ziekenhuizen aan.

In samenwerking met de Nederlandse schermbond, de KNAS, organiseren sv Prometheus en studentenschermvereniging Delft Fencing Club zaterdag het NK schermen individueel in Delft. Er wordt geschermd op degen, sabel en floret, zowel door heren als door dames. Het kampioenschap zal plaatsvinden in de oude sporthal van De Buitenhof aan de Martinus Nijhofflaan. De wedstrijden duren van 11.00 tot 17.00 uur.

Het Delftse Daisy team, bestaand uit ir. Elsbeth Geukers en student werktuigbouwkunde Nicole Bakker (beiden 3mE) won vorige week donderdag de Philips Innovation Award (vijftienduizend euro). Het team ontwikkelde het Delft Assessment Instrument for Strabismus in Young children (Daisy) om de mate van scheelzien bij kinderen te kunnen meten. De huidige procedure leidt tot veel (twintig tot vijftig procent) heroperaties. Daisy meet sneller en nauwkeuriger.

De Delftse studentenwereld maakt zich weinig zorgen over de wijzigingen in de Drank- en Horecawet die de regering wil doorvoeren.

Een aanpassing in de wet moet het gemeenten gemakkelijker maken studentenverenigingen voor te schrijven wanneer zij alcohol schenken en aan wie. Studentenpartij Stip, die zitting heeft in het nieuwe college van burgemeester en wethouders in Delft, heeft nog geen mening over de kwestie, aldus fractielid Mark Bikkers. Volgens hem is er voorlopig weinig aan de hand.

x

www.altran-academy.com

x

www.nahouw.net

x

www.phia.nl

Studenten boven winkels Het nieuwe Delftse gemeentebestuur wil nu echt werk maken van studentenhuisvesting boven winkels in de binnenstad.

Wonen boven winkels is al mogelijk, maar het gebeurt lang niet altijd.

En dat terwijl ‘te veel’ eerste etages boven winkels in Delft leeg staan, signaleert ook de aanstaande Stipwethouder Pieter Guldemond. Hij heeft onder meer studentenhuisvesting in zijn portefeuille.

In het coalitieakkoord van D66, PvdA, CDA, GroenLinks en Stip, dat woensdag 21 april werd gepresenteerd, staat dat het nieuwe college van burgemeester en wethouders bestaande plannen voor studentenhuisvesting wil versnellen en nieuwe bouwlocaties wil zoeken. Te denken valt onder meer aan het ombouwen van andersoortige nieuwbouw die door de financiële crisis minder gewild is. Verder geldt voor het college het principe ‘wonen waar het

delta online Docentencorps

kan’, dus ook boven winkels.

In Delft gebeurt dat lang niet genoeg. Heel anders is het volgens Guldemond in Maastricht. “Daar gebeurt het grootschalig. We willen daar eens gaan kijken hoe ze dat doen. Wat zij kunnen, moeten wij ook kunnen.”

Want met zeggen dat wonen boven winkels mogelijk moet zijn, ben je er niet. Winkeliers zitten vaak niet

Het college van bestuur wil geen ‘heel apart docentencorps’ hebben, zei voorzitter Dirk Jan van den Berg donderdag tegen de ondernemingsraad. Die laatste is bang dat docenten zich hierdoor ‘geschoffeerd zullen voelen’.

Peperduur Het volgen van een tweede studie wordt aan sommige universiteiten veel duurder dan aan andere. Zo is het verschil tussen een tweede masteropleiding aan de Universiteit Leiden en aan de Vrije Universiteit van Amsterdam bijna 16 duizend euro.

Wonen waar het kan te wachten op studenten boven hun zaak. Willen ze hun pand verkopen, dan moeten ze de studenten meeverkopen. En het geschikt maken van een bovenverdieping voor bewoning voor studenten kan duur uitpakken, omdat er bijvoorbeeld een aparte opgang moet worden gebouwd. Guldemond wil onderzoeken wat verdere overwegingen zijn van winkeliers om hun bovenetages leeg te laten staan. (SB)

Rauw ei Spoorzone

Negen groepjes bouwkundestudenten presenteerden tijdens het symposium ‘Delft Bouw aan je Toekomst’, georganiseerd door Werkplaats Spoorzone Delft, ideeën om de Spoorzone levendiger te maken. Erik Wolsky en Joeri van Ommeren wonnen vijfhonderd euro met hun plan voor een verplaatsbare uitkijktoren in de vorm van een boom die volledig van sloophout is gebouwd (onderste artist’s impression). Met hun plan ‘Green Point of View’ wonnen Roland Reen en Koen Kegel een aanmoedigingsprijs. Zij stellen voor om containers, die toch al rondzwerven op het terrein, blauw te verven en op te stapelen tot uitkijktorens. En ze willen overal klimop tegenaan laten groeien.

(Illustraties: www.smartchitecture.nl en Roland Reen en Koen Kegel)

xBAREND BUUTFELD Verkiezingen zonder keuze dus, op 26 en 27 mei. Met één lijst, met één

Oras de laatste jaren in de gelegenheid één tot twee personen van de fractie praktisch fulltime beschikbaar te stellen voor het opbouwen van een netwerk en het voeren van een goede campagne.

Voor een kleine fractie als AAG, of het jaar daarvoor Het Principe, is het hierdoor een verloren strijd als er ook nog inhoudelijk werk moet gebeuren. Met weinig zetels en mankracht, verlies je verkiezingen: het is een negatieve spiraal.

Het opvullen van de lijst van acht naar tien fulltime kandidaten is ongeveer de enige stap die Oras heeft gezet de laatste weken. Dit is niet bepaald bevorderend voor de situatie. Er is geen enkel initiatief geweest om van buitenaf een collega-fractie te stimuleren, om eventueel te kijken naar twee Orassubfracties, of een procedurele verandering of herstructurering van de raad.

Ik denk dat deze denkwijze erg vervelend kan uitpakken. Ook voor Oras zelf. Het geeft het college van

Over tien jaar moet één op de vijf hoogleraren vrouw zijn, zeggen wetenschappers Wim van Saarloos en Els Goulmy in NRC Handelsblad.

Studievertraging? Het moet gek lopen wil een Britse student dat overkomen. Een driejarige opleiding maak je in drie jaar af, ook al heb je een bijbaan of een sociaal leven. Zo gaat dat aan de andere kant van de Noordzee.

Yes! Tien zetels! partij. Het feit dat deze ‘overwinning’ überhaupt wordt gevierd door Oras vind ik erg raar. Een studentenraad met één partij verliest haar zelfkritiek, heeft een eenzijdige visie en vertegenwoordigt simpelweg niet de studentenpopulatie van de TU Delft. De studentenraad is met deze stap feitelijk niet meer representatief.

Hypocriet vind ik de houding en starheid van de fractie. Waar Oras traditioneel heeft volgehouden niet te kunnen en ook niet te willen werken in een studentenraad met maar één partij, is er ook niets ondernomen om hun collega te onderhouden.

Sterker nog, toen twee jaar terug hetzelfde gebeurde, maar de fractie ‘Het Principe’ zichzelf op het laatste moment nog aanmeldde voor de studentenraad, waren de reacties van Oras zelfs verontwaardigd.

Het is natuurlijk goed voor te stellen dat het niet leuk is een comfortabele positie van een ‘verdiende’ viervijfde meerderheid aan te tasten. Maar met acht fulltime bestuurders was

Extra vrouwen

Geen studievertraging

opinie

“Gefeliciteerd! Tien zetels!” Woensdag 14 april trok de Oras-fractie bij de sluiting van de inschrijvingsdeadline voor de studentenraad de champagne open.

Reden voor het feestje was dat er zich na het terugtrekken van collega-fractie AAG geen aanmelding was voor een tweede partij. Dat betekent automatisch alle zetels voor Oras.

Een student heeft woensdag 20 april een rauw ei kapotgeslagen op het hoofd van demissionair minister Jan Kees de Jager (CDA, onderwijs).

bestuur alle reden om de rechtsgeldigheid van de studentenraad te betwijfelen. Een twijfel die mogelijk zelfs zou kunnen uitlopen tot ontbinding van de raad zoals deze nu is: op dit moment in niemands voordeel.

Dit is het probleem waar de TU mee zit, ook de studenten. Verkiezingen zonder keuze dus. Als je gaat stemmen is er dus geen keuze, maar als je niet gaat stemmen stelt de studentenraad helemaal niets voor, zonder draagvlak. Hopelijk zien alle partijen zo snel mogelijk het belang van actie in en loopt de situatie niet uit de hand.

Blanco stemmen dan maar?

Barend Buutfeld is student luchtvaart- en ruimtevaarttechniek.

EK robotvoetbal Een team van vijf robots van de TU Eindhoven won zondag in het Duitse Magdeburg de Robocup German Open. In de finale versloegen de Eindhovense robots het team van de universiteit van Aveiro met 5-1.

Innovatieplatform Nederland moet meer investeren in onderwijs, onderzoek en ondernemerschap. Daarop hamert het Innovatieplatform jaar in, jaar uit. Ook in haar allerlaatste rapport.

Overvallers De politie heeft op zaterdagmorgen 17 april drie overvallers uit Delft aangehouden in de TU-bibliotheek aan het Prometheusplein.

x www.delta.tudelft.nl

DELTA. 15 22-04-2010

06

science

opinion please

Exploring graphene PhD student Jeroen Oostinga has published leading scientific papers on the bizarre behaviour of electrons in single-atom layered carbon sheets, known as graphene. But his group has now left for Geneva. “A loss for Delft”, says his PhD supervisor. xJos Wassink Carbon exists in many forms. Despite their obvious differences, both coal and diamond have a threedimensional crystal structure. But in the early years of the 21st century other forms were revealed as well, such as the one-dimensional carbon tubes and ‘buckyballs’ (football-like molecules containing sixty carbon atoms). It was therefore rather logical to assume that two-dimensional carbon would also exist, although others had predicted that a freestanding atomic sheet could never be stable.

In 2004, dr. Andre Geim and physicists from the University of Manchester isolated the first flat atomic sheet of carbon, known as graphene. The way these researchers managed to produce the world’s first graphene became known as the Scotch tape method. Knowing that drawing with a pencil produces tiny fragments of graphene, the researchers repeatedly split graphite fragments into ever-thinner pieces using Scotch tape, until the carbon specks became transparent. They then deposited the Scotch taped flakes onto a silicon wafer, thus proving the existence of graphene, which has the structure of chickenwire with regular hexagonal holes.

Each node consists of a carbonatom connected to three others

in the same plane (at a distance of 0.142 nanometres), and each atom has one free electron that can move across the remarkably regular atomic plane.

In 2006, Jeroen Oostinga (MSc) started his research of the electronic properties of graphene at the Kavli Institute of Nanoscience (faculty of Applied Sciences), under the supervision of professor Alberto Morpurgo. Two years later Oostinga published an article in Nature Materials on the world’s first graphenebased transistor with a tunable bandgap.

It turned out that electrons in an atomic plane behave much differently compared to three-dimensional conductors or semi-conductors.

Mathematically, electrons in graphene behave very much like massless neutrinos; however, the much lower speed of the electrons offers

Graphene became the physicists’ new playground physicists unique possibilities to verify certain quantum mechanical predictions, which cannot be easily measured for neutrinos. Graphene became the physicists’ new playground, filled with exciting new phenomena.

“The flat crystal structure is very strong and stable”, Oostinga says over the phone from Geneva. “It means that there are very few defects in the crystal, which in turns results in a large mobility of electrons. This is very promising in terms of low electrical resistance and fast electronics, which is why IBM is interested.” Another consequence of the strong and regular lattice is the relative low disturbance of crystal vibrations onto the electrons, which is an interesting property for quantum transport applications, a subject of research in the group led by professor Lieven Vandersypen, also based at the Kavli Institute of Nanoscience.

Oostinga discovered a new phenomenon when measuring the electrical conductivity over two-layered graphene (and later three-layered as well). It turned out that doublelayered graphene can be persuaded to display transistor-like properties. Oostinga explains: “Normally graphene acts like a conductor, also when it consists of two layers.

But when you apply an electric field perpendicular to the graphene, you disturb the symmetry and create a bandgap, just as a semiconductor has.” Macroscopically this results in a lower conductivity, which can be externally controlled by varying an electric field, just like in a transistor.

The range over which the conductivity changes is still limited (factor 30-100) compared to typical silicon characteristics.

All was going well with Delft graphene research until 2008, when prof.

Morpurgo accepted an offer from the University of Geneva to set up a new quantum electronics group. To add insult to injury, three TU Delft PhD students (jocularly known the as the ‘Three Musketeers’: Jeroen Oostinga, Ignacio Gutiérrez Lezama and Hangxing Xie) followed him there, along with the professor’s research equipment. “This gave rise to huge conflicts with TU Delft, which made it an extremely unpleasant period for everyone involved”, Oostinga recalls.

Professor Huub Salemink, who at the time was vice-president of the Nanoned research programme and chairman of the Kavli Institute, then stepped in as the TU Delft PhD supervisor to limit the damage.

“PhD students shouldn’t suffer the consequences”, he explains.

Next week Oostinga, the second of these displaced PhD students, will defend his thesis. TU Delft has suffered a serious loss, Salemink admits, but at least graphene research on quantum transport continues under professor Vandersypen.

x

Graphene flakes of varying thicknesses. (Photo: University of Manchester)

Jeroen Oostinga, ‘Quantum transport in graphene’, thesis defense on 27 April 2010. PhD supervisors professor Alberto Morpurgo and professor Huub Salemink.

Peering inside the volcano It’s not clear how long the volcanic eruption on Iceland will last. Dr. Andy Hooper, of the faculty of Aerospace Engineering’s remote sensing department, is now trying to figure this out. He’s currently processing the data of the activity inside the volcano.

Two weeks ago, during the first phase of the eruption, dr. Andy Hooper was actually standing on the Eyjafjallajökull gletsjer. He watched the eruption.

Hooper has been using radar data to monitor this volcano for a long time and was in Iceland to help his colleagues collect more data.

Hooper is now processing the data from the volcano as it comes in: “The eruption’s first phase occurred away from the icecap and the magma dispersed. The second phase however broke through the ice. Because of this, water was involved in the eruption, and this caused the explosions and ash cloud.”

Hopper is surprised by what the data shows. “Every eruption is different, but what’s happening inside this volcano is strange”, he says. “We expected that the magma would come out of a shallow magma chamber, but instead the magma came straight up from deep inside the volcano. That’s unusual, and it makes it hard to predict how long the eruption will last. Normally I’d think it would last until the magma chamber is empty. But now I don’t think the eruption is going to end soon.”

This eruption could trigger an eruption of the much bigger, neighboring volcano, Katla. “If a source of magma goes sideways, it could affect a magma chamber inside the Katla”, Hopper warns. “And the eruption of Katla would be ten times as large, propelling ash higher inside the atmosphere and having an even bigger impact on Europe.”

The plume of ash poses a potential disaster for aircraft engines, says professor of gas turbines, propulsion and energy conversion, Jos van Buijtenen (Aerospace Engineering): “Aircraft engines take in enormous amounts of air.

If this air contains ash particles, this can cause a number of disastrous problems. For instance, the particles being pulvarised - rock and glass measuring less than two millimetres - have an eroding effect on the compressor.

Because of this, there is less pressure in the engine. A second effect occurs in the combustion chamber, where the temperature is very high and the particles melt and become liquid. When they leave this chamber they meet the cooler turbine blades and solidify again, which causes them to form a glass layer on those blades. This influences the straight flow of air. A lot of high pressure is then needed from the compressor, but the compressor is not able to deliver it because of the ash that’s already inside it. In fact the engine becomes ‘chocked’ and subsequently stops functioning.” And those are not even all the problems the ash can cause. “Therefore it’s the right decision not to fly,” prof. Van Buijtenen concludes. (RV)

DELTA. 15 22-04-2010

07

science

halfway

Making way for the tunnels The work on the new Delft railway line is the most challenging tunnelling project ever for Peter Gossink, director of the contractors’ consortium Crommelijn.

Tomas van Dijk “This tunnel tops everything”, chief of construction and TU Delft alumnus Peter Gossink light-heartedly told his audience during the recent ‘Delft bouw aan je toekomst’ symposium. “I’ve worked on the Barendrecht railway tunnel, a highway tunnel near Utrecht and the tunnel of the A73.” Referencing the latter project results in peels of laughter from the audience, since completion of the A73 tunnel project was notoriously delayed.

The symposium was organized by ‘Werkplaats Spoorzone Delft’, an organization set up by Delft residents who want to encourage dialogue between the contractors, Prorail and the municipality on the one side, and residents, artists, entrepreneurs and TU Delft on the other.

The challenge he faces, Gossink states, is mostly logistical. For the next decade at least, a long stretch of the city along the railway line will be nothing more than a string of construction sites. Ultimately, however, approximately two kilometres of railway line will be underground, and the rail capacity will be doubled through the addition of two extra sets of tracks. Aboveground a new neighbourhood will be built, consisting of an expansive park, a huge, new, futuristic-looking railway station and city hall combined in

one building, 1,500 new homes and 50,000 square meters of offices and shops. But until then, trains, buses, trams, cars, bicycles, pedestrians and even some cruise boats must be able to pass as smoothly as possible through this artery of the city.

During the symposium, the problem of subsiding houses caused by the construction of the North-South metro line in Amsterdam was also raised. When will things go similarly wrong in Delft, was one of the inevitable questions.

Gossink however isn’t worried about potentially subsiding houses: “In Amsterdam they’re digging to a depth of 32 meters, whereas here

Approximately two kilometres of railway line will be underground in Delft we’re only going down to a depth of 12 meters. And the soil in Delft is different.”

JanGeert van der Post, one of Delft city council’s project managers for the railway project and also a TU alumnus, elaborates.

“People strolling along the Phoenixstraat will notice workers digging very close to the houses”, he explains. “What the work crews are doing is transferring electricity cables and water pipes from the middle of road to just half a meter from the house facades. They have to make way for the tunnel, since one of the tunnel’s outer walls will be at a distance of just three meters from these homes.

“Digging a tunnel that close to the houses could be dangerous. To minimise the risks, the contractors are using a technique involving so-

After having moved the electricity cables on the Phoenixstraat this week, a worker pours oil into the cable. The oil functions as insulation. (Photo: Tomas van Dijk)

called slurry walls.”

The contractors dig trenches up to 24 meters deep, which is where the first underground sand layer is situated. While digging these trenches, workers continually fill the trenches with bentonite (a mixture of water and a specific type of clay) to prevent collapse. Once a trench is finished, reinforcements are lowered in, and the trench is filled with concrete to replace the slurry.

When both tunnel walls are finished, a concrete roof is built on top of it. Traffic can then, theoretically, pass along on top of this construction, while the contractors excavate the tunnel. Once one of the tunnels is completely finished - scheduled for 2013 - train traffic will run underground and the viaduct will be demolished in order to make way for the second tunnel.

But what if things go wrong? If, like in Amsterdam, the grooves between the concrete walls are not perfectly sealed off, water can leak through and take sediment along with it. Gossink: “In Amsterdam the retaining walls reached the second sand layer. The houses rest on a shallower sand layer. Sand from this latter layer leaked through the grooves, causing problems. But it’s impossible for this to happen in Delft, because the tunnel walls do not reach deeper than the first sand layer.”

Still, subsiding homes is not something to be taken lightly, which is why, Van der Post says, Prorail decided to take out an insurance policy to cover such problems should they occur: “In all four agencies, including the insurance company and the municipality, are supervising the construction in order to prevent homes from subsiding”

x www.spoorzonedelft.nl

Olga di Ruggero. (Photo: Tomas van Dijk)

More complex, but also clearer Name: Olga di Ruggero (29) Nationality: Italian Supervisor: Assistant professor Alexander de Haan (TPM) Subject: Public acceptance of hydrogen as a future energy carrier Thesis defense: In two years “Hydrogen, like other biofuels, is not an energy carrier that exists in nature.

Instead, we must produce, store, distribute and use hydrogen, which can be done in all kinds of different ways. To mention a few examples: hydrogen can be produced using fossil fuels, renewable sources or nuclear energy. It can then be stored as a gas, a liquid or in solid form, and it can be distributed with trucks or pipelines or be produced at the same place we use it, such as, for example, in planes, houses or mobile phones. If you think about it, hydrogen is not only a technology; it is also a lot of possible futures. I’ve explored all these possible options and created future scenarios.

When you ask a person what he/she thinks about a particular scenario, that person will always like and dislike a certain part of it, depending on what he/she thinks is important. In other words, their opinion will be based on whether the scenario will help to solve certain problems concerning energy and sustainability. But if you ask five people what these problems with energy are, they will come up with five different answers, varying from global warming to air pollution to a lack of fossil fuels.

All these different views on what the problem is can be reasons for people to change to new technologies, like hydrogen. However, acceptance problems will arise if you want to realize a future that does not address and solve the problems a person thinks are important. On the other hand, people with contrasting views about problems can agree on the same hydrogen future.

I’m interested in who likes what future and why; therefore, I’m looking for parties and coalitions within the public. In particular I’m curious how lay people, people from the street, agree with experts on hydrogen.

More generally, you can think that hydrogen will be accepted because of environmental reasons or rejected because of safety issues, but this picture of reality is far too generic and the public is not a one-headed entity with one opinion. Because we all have different values, beliefs and norms, I am therefore making the discussion about public acceptance more complex and clearer at the same time.

Personally, I don’t know whether or not there will be a hydrogen economy, although this research has certainly changed my opinion on sustainability.

We’re now focusing too much on climate change by trying to reduce CO2, but the way we’re doing this is not always sustainable. Sustainability is more than climate change; it’s also about whether our natural resources, like forests, will be available for future generations or not. Sustainability has to do with the way we live.

During my years studying psychology in Italy, I had always wanted to do a PhD. But it would not have been possible to do this in Italy, because the people there are not so open to this kind of research. Besides, my country of birth is much more hierarchical. At the faculty of Technology, Policy and Management, they treat me as a colleague and encourage me to discuss my ideas with others. People here are so amazingly interested!” (DH)

DELTA. 15 22-04-2010

interview

08

Wie is Maarten Kamphuis?

Maarten Kamphuis werd op 15 april 1982 geboren in Heemstede. Op zijn zesde verhuisde het gezin Kamphuis naar Twente. En hoewel de opleiding industrieel ontwerpen in 2001 net in Twente begon, koos Kamphuis toch voor Delft. “Hier zag ik een degelijke opleiding, in Twente stond hij nog in de kinderschoenen.” Hij koos voor de master integrated product design en wierp zich voor zijn afstuderen op zijn grote fascinatie: Europees zwaardvechten. “Het leuke aan zwaardvechten is dat het strategie en lichamelijk bezig zijn combineert met een stalen wapen dat een mystiek aura heeft.” Hij ontwierp een stalen zwaard dat naar eigen zeggen veiliger is dan huidige zwaarden. Dat spaart zijn handen: hij speelt immers ook flamencogitaar.

(Foto’s: Sam Rentmeester/FMAX)

DELTA. 15 22-04-2010

09

interview

‘ Zwaarden spreken tot de verbeelding’ Maarten Kamphuis studeert vrijdag 23 april af op een zelf ontworpen stalen zwaard. “Mijn handen zitten vol krasjes door het maken van ontwerpmodellen.” xConnie van Uffelen Je hebt Europees zwaardvechten getraind?

“Het is echt een vechtsport. Het grappige is dat mensen bij martial arts meteen aan Aziatische vechtsporten denken, maar de naam martial komt van Mars, de god van de oorlog. Het is eigenlijk een Europese benaming. Ook in Europa was dit een vechtsysteem met meesters die lesgaven. Vooral in de Renaissance zijn die zwaarden in privécollecties geraakt. Dit in tegenstelling tot Japan waar in de Tweede Wereldoorlog een aantal soldaten met een Katana liep, een samoeraizwaard. Mag ik jou een vraag stellen? (Kamphuis pakt zijn zelf ontworpen stalen zwaard.) Wat denk je dat de massa is van een Europees zwaard uit 1450 van deze lengte?”

Pffft. Een kilootje of twee?

“O, nette schatting. Ik hoor mensen vaak tussen de twaalf en twintig kilo schatten. Het antwoord is: 1,3 kilo. Pas sinds de jaren tachtig lezen mensen manuscripten over dit onderwerp, bekijken ze technieken en trainen ze zelf. Ik kwam erachter dat het Europees zwaardvechten een goed vechtsysteem was. Het komt uit de periode tussen 1350 en 1570.”

Vanwaar jouw fascinatie voor zwaardvechten?

“Die heb ik altijd al gehad. Zwaarden spreken tot de verbeelding. Veel mensen weten niet dat Europees zwaardvechten bestaat. Ik dacht zelf ook altijd dat men in Europa maar wat lomp liep te hakken en dat ze in Japan een hoogwaardiger systeem hadden. Als je de Europese zwaardvechttechnieken echt traint, voel je dat het goed in elkaar zit. Een andere hobby van me is gitaar, flamenco. Ik wil daarom niet dat mijn vingers beschadigd raken door die zwaarden. Je wilt geen tik op je vingers waardoor je niet meer kunt oefenen. Verder goochel ik.”

Ben je een soort Hans Klok?

“Nee, ik doe meer close up zoals dat heet. Bij recepties ga ik langs tafels met een programmaatje. Ik doe veel met speelkaarten. Het lijkt me leuk om dingen te combineren: een show met elementen van zwaardvechten en muziek. De toegevoegde waarde ligt vaak in combinaties.”

Hoe kwam je op het idee om af te studeren op een zwaard?

“Ik wou een onderwerp dat me genoeg zou weten te motiveren en dat mij zou stimuleren er het beste uit te halen. Ik heb jarenlang zelf getraind. Trainen doe je met stalen zwaarden die weliswaar bot zijn, maar toch gevaarlijk. Je kunt een bot breken. Alternatieve wapens wijken erg af. De kern van Europees zwaardvechten is dat je vanuit bladcontact (het contact van het ene met het andere zwaardblad, red.) een nieuwe aanval initieert. Dat lukt niet met de huidige zwaarden die tijdens contact stuiteren of glijden en ook nog eens veel te licht zijn, zoals de shinai (zwaarden gemaakt van bamboe, red.) uit de Japanse vechtsport Kendo. Het is bijna alsof je probeert te golfen met een tennisracket: het is er gewoon niet voor bedoeld. Ik wilde een beter zwaard ontwerpen dat veilig en realistisch is. Die twee lijken elkaar uit te sluiten want een zwaard hoort natuurlijk van oorsprong niet veilig te zijn.”

Hoe definieer jij veiligheid in dit verband?

“Dat is een moeilijke vraag. Je hebt de kans op een wond en je hebt de ernst van een wond. Ik heb in kaart gebracht wat mogelijke blessures zijn: botbreuken, steekwonden en een soort whiplash-effect. Je kunt een steek op je schermmasker krijgen waardoor je hoofd naar achteren slaat en je nekklachten krijgt. Ik twijfelde of ik zou afstuderen op bescherming of op het wapen, maar het wapen is nu de meest beperkende factor om realistisch te kunnen sparren. Je kunt een betere bescherming ontwerpen maar als die wapens nog steeds niet realistisch zijn, gaat het geen beter zwaardgevecht worden.”

En wat is realistisch?

“Dat heb ik uitgebreid geanalyseerd en dan kom je op zaken als

stijfheid, massa en massatraagheid of massaverdeling. Stel ik heb een lange stang met halters aan de uiteinden. Als ik die stang in het midden beetpak en probeer te draaien, is dat lastig omdat er veel gewicht aan de uiteinden hangt. Als ik die halters iets naar binnen zou schuiven, draai ik die stang veel sneller.

Dat is die massatraagheid. Het is eigenlijk de traagheid van draaien door massa die op een bepaalde afstand van je draaipunt ligt. Er is uitgebreid onderzoek gedaan naar de massa en massaverdeling van een zwaard: de punt van het zwaard blijft stilhangen als je de cross-guard (het gedeelte dat haaks op het heft staat, red.) beweegt. Ik ben daarvoor in de mechanica gedoken.”

Waarom moet die punt stil hangen?

“Je hebt dan vanaf alle posities controle over die punt, om te steken. De eerste modellen die ik maakte waren latten van hout met stukken metaal erop. Het viel me bij die massaverdeling op dat het zwaard tijdens een slag uit zichzelf naar voren leek te willen vallen. Terwijl je hem anderzijds snel van richting kunt verwisselen omdat hij heel licht is. Hoe het materiaal zich gedraagt tijdens het slaan, bestudeerde ik met een high speed-camera die duizend beeldjes per seconde maakt. Het zwaard buigt alsof het een rietje is. Dat is nu net een van de belangrijke eigenschappen van staal: omdat het zo meebuigt, heeft het zwaard een relatief lang contactmoment met het andere zwaard. Staal slaat de energie op als een veer. Het zorgt ervoor dat je de energie van de aanvaller kunt gebruiken voor de tegenaanval. Nylon – de nieuwe trend – heeft als nadeel dat het ontzettend wil glijden. Het buigt meer dan staal. Je lijkt niet om staal heen te kunnen voor een goed zwaard.”

En wat deed je vervolgens?

“Om te controleren of mijn ontwerp veilig was, heb ik een arts bij het Erasmus Medisch Centrum gevraagd om goed referentiemateriaal voor botbreuken. Hij zei dat ik varkenspoten kon gebruiken, omdat die dezelfde opbouw hebben als een mensenarm. Als ik op varkenspoten zou slaan, zou ik met röntgenapparatuur kunnen zien of er een beschadiging of breuk optreedt. Je wordt bijna altijd geslagen met de buitenste veertig centimeter van het zwaard. Een van de manieren om het ontwerp veilig te maken is: het uiteinde van rubber maken.

Ook heb ik ervoor gekozen om het blad tien centimeter in het handvat te laten schuiven bij een steek. Daardoor voorkom je ook dat whiplash-effect. Ik ben bij tien zwaardvechtclubs geweest om te kijken wat gebruikers belangrijk vinden. De lengte van het handvat is meestal krap twee handen, maar als je beschermende handschoenen aandoet is het weer net niet lang genoeg. Daarom heb ik ervoor gekozen het handvat iets

langer te maken. Dan krijg je wel weer een iets andere massaverdeling en daarom maak ik het uiteinde van het handvat –de pommel – hol.”

Hoe gingen die testen met varkenspoten?

“Eerst heb ik de hoeksnelheden van een zwaardinslag gemeten. Vervolgens maakte ik een opstelling waarin ik een massa van twaalf kilo – die vastzat aan het handvat – liet vallen voor een goede hoeksnelheid. Ik heb zes varkenspoten bij de slager besteld en per poot een aantal slagen gemaakt. We hebben daar erg veel lol mee gehad.”

Beetje luguber hoor.

“Ja, dat ben ik met je eens. We hebben een stalen zwaard met het laatste stuk laten slaan. Zowel met als zonder het rubberen gedeelte. Het staal liet kleine krasjes op het bot na: niet direct een breuk maar toch een lichte beschadiging. Met rubber om het uiteinde gaf het totaal geen spoor. Het middenstuk is eventueel nog wat onveilig, maar door de afstand tussen de beoefenaars worden zij hiermee bijna nooit geraakt. Het lijkt dus veilig te zijn. Het grappige is: dit zwaard is zwaarder dan een shinai, maar de slag wordt minder pijnlijk gevonden.

Instructeurs waren ontzettend enthousiast. Ze konden met mijn zwaard tijdens het sparren technieken gebruiken die ze nog nooit hadden gebruikt.”

En nu?

“Ik heb onlangs mijn eigen bedrijf opgericht: Mblades. Met de m van Maarten, medieval, metal en medio: tussen veilig en realistisch in. De productie ga ik uitbesteden. Wereldwijd schat ik de markt op zo’n tienduizend. Bij het testen van prototypes heb ik gekeken naar de harding van het staal. Er overlijden tijdens het schermen wel eens mensen door het breken van degens en het ontstaan van scherpe randen. Dat wil ik bij mijn zwaard absoluut vermijden. Het kan zo ver buigen dat het niet breekt.

In mei ga ik naar een evenement in Dijon om het zwaard te demonstreren.”

Kijken mensen wel eens raar op als ze je met je zwaard zien?

“Constant. Het leuke is: het opent echt deuren, leidt meteen tot gesprekken. Niemand is bekend met Europees zwaardvechten. Ik hoop dat dit product daar verandering in brengt.

Schermen is een olympische sport, zwaardvechten heeft die potentie ook.”

DELTA. 15 22-04-2010

10

lifestyle

De verende stad Met gestapelde, zwarte schotels en blauwe tenten met gaten maakt kunstenares Karin van Dam opzienbarende bouwwerken. Voor haar steden in de ruimte liet ze zich inspireren door wereldstad Tokyo. xRobert Visscher

De rugbyers van Thor willen graag terug naar de derde klasse, maar verloren zondag in de promotie/degradatiepoule van de Elephants uit Eindhoven. (Foto: Sam Rentmeester/ FMAX)

De heren van Thor beleefden zondag op het sportcentrum een teleurstellende middag. Na de winst op de Dragons uit Hengelo (37-7) in het openingsduel van de nacompetitie, een week eerder, zou een zege van de rugbyers op eigen terrein tegen ESRC Elephants voldoende zijn om te promoveren naar de derde klasse. Met een tussenstand van 8-8 leek de wedstrijd halverwege nog alle kanten op te kunnen. “Na de rust speelden de Elephants een stuk beter”, verklaarde captain Francis Ndonga de uiteindelijk hoog uitgevallen nederlaag (44-15). Wat de promotiekansen betreft zijn de Delftse studenten nu afhankelijk van de slotwedstrijd uit deze promotie/degradatiepoule tussen de Dragons en de Elephants, komende zondag.

Elders op het sportcentrum wikkelden de lacrossers van Delft Barons hun zesde competitiewedstrijd af. Voor hen is promotie nog volop in zicht.

Lacrosse is een teamsport waarbij de bal met een netje aan een lange stick opgevangen en weggeschoten kan worden. Na vijf eerdere zeges uit evenzoveel wedstrijden, klopten de Delftenaren zondag het tweede team van Den Haag Lacrosse met 11-0. “Wij hadden veel meer snelheid”, verklaarde keeper Hao Dinh de ruime marge. De meeste doelpunten kwamen op naam van Lex Janssen en Remco Wiggers. Met nog vier speelronden te gaan lijkt deelname aan de play-offs voor promotie naar de eerste divisie, het hoogste landelijke podium, reeds verzekerd. Dat de TU-ploeg zo goed presteert ligt volgens Dinh onder meer aan de selectieprocedure van het Nederlands team, waaraan twee Delftse spelers een jaar lang – met succes - meededen.

Dinh: “Ze hebben daar enorm veel ervaring opgedaan. Daar pluk je als ploeg de vruchten van.” De twee internationals, Lex Janssen en Philip Heykoop, gaan in juli met de nationale selectie naar het WK in Manchester.

In een andere eveneens hier minder bekende sport, floorball (een soort ijshockey in de zaal), traden de Blue Falcons zaterdag aan tegen de FB Agents 2 uit Amsterdam. Het fluitsignaal voor de afslag had nog maar nauwelijks geklonken of de Delftenaren keken al tegen een 1-0 achterstand aan. Na de tweede periode leidden de bezoekers met 3-5. Die marge maakte de Delftse thuisploeg in de laatste periode goed, zodat de wedstrijd in 5-5 eindigde. De Blue Falcons zijn met dit resultaat op zak nog altijd in de race voor promotie naar de eerste divisie. Op 8 mei wordt er wederom een competitieronde op het sportcentrum afgewerkt.

Wielrenster Lianne Wagtho (studente luchtvaart- en ruimtevaarttechniek) zat zaterdag tijdens de Ronde van Gelderland bij de voorsten in de massasprint naar de finish. De eliterijdster, die uitkomt voor de ploeg leontien. nl van ex-wereldkampioene Leontien van Moorsel, kwam in Apeldoorn als twaalfde binnen. De winst in deze 140 kilometer lange tocht ging naar Kirsten Wild van Cervelo Test Team. (JT)

x Tips? Jimmy.tigges@hetnet.nl

‘Mijn creaties hoeven niet daadwerkelijk te bestaan’ 38cc. “Hoe mijn tentoonstellingen er precies uitzien, weet ik nooit van te voren. Dat hangt van de ruimte af. Ik neem altijd vooraf gemaakte bouwstenen mee en bepaal in de ruimte wat ik er mee doe.”

Verspreid door de ruimte liggen al die bouwstenen. Ze pakt twee zwarte schotels. “Deze zijn normaal oranje en worden gebruikt om een veldje mee af te zetten, bijvoorbeeld bij het voetballen. Ik heb er twee aan elkaar vastgemaakt en er gaten in geknipt. Door ze te stapelen ontstaat een soort harmonica die goed past bij de verende stad”, zegt Van Dam. Met zwarte wol maakte ze de schotels af. “Ik gebruik

stephan

Sport

Al een paar weken probeerde Karin van Dam Tokyo te doorgronden, maar dat lukte niet. Tot ze er in een wetenschapsmuseum een apparaat zag dat aardtrillingen weergaf. “Het leek op zo’n ding dat ze in het ziekenhuis gebruiken om de hartslag weer te geven. Het toonde dat er altijd trillingen zijn, zelfs als we die niet voelen”, zegt Van Dam. Niet lang daarna hoorde ze dat de nieuwste wolkenkrabbers in Tokyo op spiralen worden gebouwd. “Zo maken ze gebouwen aardbevingbestendig. Dat idee ging met me aan de haal. Ik zag de hele stad bewegen, gebouwen veerden op en neer.

Dat wilde ik in een tentoonstelling vangen.”

Haar ervaringen in Tokyo leverde ‘Verende Stad’ op, een expositie die vanaf 25 april in Delft te zien is bij

Karin van Dam maakt bij haar expositie veel gebruik van blauwe tenten.

(Foto: Karin van Dam)

graag zwart, omdat het absorbeert.”

In de grote zaal staan ook veel blauwe tenten. In het doek maakte ze gaten. Andere bouwstenen zijn vijfhonderd rubberen torentjes, die vroeger werden gebruikt als omhulsel van een versnellingspook in een auto.

Ze noemt haar kunstwerken vaak steden en de onderdelen ervan bouwstenen. Haar werk heeft wel wat weg van dat van architecten, beaamt ze. “Maar bij mij overheerst uiteindelijk de fantasie. Mijn creaties hoeven niet daadwerkelijk te bestaan of een functie te hebben.

Dat is een groot verschil.” Ter inspiratie gebruikt ze veel architectuurboeken.

Van Dam struint door de expositieruimte van het statige pand.

“Die lampen moeten weg”, beslist ze resoluut. Ze vindt ze te veel op

haar eigen werk lijken en dat leidt af. Twee mannen klimmen op ladders om ze te verwijderen maar ze zitten met elektriciteitsnoeren vast aan het plafond. “Ze moeten hoe dan ook weg”, glimlacht Van Dam. “Desnoods knippen ze de draden maar door.”

Ze keurt de foto’s die ze in Japan heeft gemaakt. Of ze die zal ophangen, weet ze nog niet. Op een ervan staan zes verschillende putten. De een vierkant en bruin, een ander klein, blauw en rond. “Onder de grond zit een enorm netwerk van stromingen. Wat gebeurt daar allemaal? Het is haast een stad op zich, die alle huizen met elkaar verbindt.

Dat houdt me heel erg bezig.”

x

‘Verende Stad’, 38cc, Hooikade 13 in Delft. Woe t/m za 13-17 uur, entree gratis. Te zien vanaf 25 april t/m 30 mei. www.38cc.nl

DELTA. 15 22-04-2010

11

lifestyle

hoe overleef ik...

… platzak?

Naast studie en vereniging heb je nauwelijks tijd voor een bijbaan en de stufi is niet meer wat ‘ie is geweest. Na het zoveelste ‘maximum bereikt’ kun je er niet meer omheen: tijd voor een spoedcursus beknibbelen.

Wees eerlijk: weet jij precies wat er per maand inkomt en hoeveel eruit gaat? Terrasje hier, paar nieuwe sokken daar en kijk, de buurtsuper heeft een zak geweldige chocola in de aanbieding. Ongemerkt glipt het geld je portemonnee uit. Houd voor de gein eens een huishoudboekje bij en… schrik niet.

Recycle ‘Tuurlijk, een H&M’etje is leuk en heel betaalbaar. Maar heb je er ooit wel eens aan gedacht om tweedehands te kopen? Echt, de kringloop wordt onderschat. Je vindt er de geweldigste spullen voor je kamer en bij sommige vestigingen fantastische (merk)kleding. Hetzelfde geldt voor Marktplaats, waar je de duurste merken voor een prikkie op de kop tikt. Dit alles doe je natuurlijk pas nadat je eerst grondig de schuren en zolders van oma’s, ouders en andere bekenden hebt doorgespit.

Ruilen voorkomt huilen Voor een gratis nieuwe garderobe hoef je niet te bedelen bij je ouders of een rijke vent of vrouw aan de haak te slaan. Wissel van kleding met een huisgenoot of vrienden. Bespaart je de dankbaarheid en het levert combinaties op die je zelf nooit had kunnen bedenken.

Geen cent teveel hoor Er is een reden dat heel Nederland op zaterdag boodschappen doet. Het is even plannen, maar eens per week shoppen is een stuk goedkoper dan elke dag iets halen. Je komt minder vaak in de verleiding om meer te kopen dan je nodig hebt, en kookt gemakkelijker vooruit. En dat scheelt. Wist je trouwens dat een ontbijtje thuis je gemiddeld € 0,50 kost, lunch € 1,30, een warme maaltijd € 2,44 en een tussendoortje € 1,86? Voor vrouwen ligt dat nog net een paar cent lager. Hoezo, ik kom niet uit met mijn studiefinanciering?

Beste bijbaantjes Als academicus heb je geen tijd om dertig uur per week bij te klussen. Dus doe het efficiënt: word hostess. Vakantie vieren tot het je neus uitkomt en je wordt er nog voor betaald ook. Werkt op kleinere schaal ook goed: ga flyeren op concerten – kun je meteen gratis naar binnen. Nu.nl schrijft trouwens dat bijles geven ook bijzonder lucratief kan zijn. Ouders hebben wat over voor de scholing van hun kroost, en tellen zo tien tot dertig euro per uur neer.

Doe jij nog eens iets nuttigs met je kennis. Dat het met zwart werken in de horeca ook lekker cashen is, kun je zelf wel bedenken. Maar het rijkst word je als buschauffeur, schrijft Punt, het blad van hogeschool Avans. Moet je wel eerst je groot rijbewijs halen…

Net als Cameron Diaz ‘The Holiday’ gezien? Laat je inspireren! Ruil van huis met een student in een ander land. Kost je alleen een ticket en het levert je behalve een supergoedkope vakantie, misschien wel de liefde van je leven op. woningruil.startpagina.nl

De beleving van koffie Koffie komt het beste tot zijn recht in een cafetière of door ouderwets met de hand te filteren, beweerde een ambachtelijk koffiebrander zaterdag in Trouw. Toch blijven ontwerpers maar nieuwe koffieapparaten bedenken. xSASKIA BONGER

Een beetje koffieliefhebber weet niet meer wat het is om losse koffie in een filterzakje te scheppen en daar heet water overheen te gieten. (Foto: Sam Rentmeester/FMAX)

Blinkende espressomachines, koffiezetapparaten met cupjes of pads.

Een beetje koffieliefhebber weet niet meer wat het is om losse koffie in een filterzakje te scheppen en daar heet water overheen te gieten.

Toch beweert een ambachtelijk koffiebrander in dagblad Trouw van zaterdag 17 april dat dat laatste de koffie het meeste recht doet.

Maar ja, wie wil daar anno 2010 nog aan? Het oog en het oor willen ook wat en de buurman heeft ook zo’n mooie espressomachine staan. Geld speelt blijkbaar geen doorslaggevende rol en ach, wat kan het schelen dat de plastic afvalberg verder groeit van die paar cupjes? Om van de grondstoffen die bij de productie van al die apparaten en toebehoren nodig zijn nog maar te zwijgen.

Moet dat niet anders? Kunnen de beoogde ontwerpers van nog een nieuwe machine niet zeggen: we werken niet meer mee aan de verkwisting als ze wordt gevraagd een product te ontwerpen dat niets wezenlijks meer toevoegt aan de wereld?

Professor product innovation management (Industrieel Ontwerpen) Jan Buijs neemt het op voor de ontwerper. “Veel mensen denken dat het de ontwerper is die besluiten neemt over het wel of niet ontwikkelen van nieuwe producten.

Ook denken ze dat de ontwerper primair verantwoordelijk is voor de duurzaamheid van het nieuwe product. In werkelijkheid zijn het de ‘bazen’ van de ontwerper die dit

soort beslissingen nemen.”

Buijs doelt op product managers, brand managers of soms de directeur van het bedrijf dat de ontwerper de opdracht geeft een bepaald product te ontwerpen, ‘een opdracht inclusief de eisen waaraan dat product moet voldoen’. “Is de ontwerper in dienst van een onafhankelijk ont-

‘Niet de ontwerper, maar zijn baas besluit dat er een nieuw apparaat moet komen’ werpbureau, dan geeft de externe opdrachtgever de ontwerper de opdracht om dat bepaalde product, met die specifieke kenmerken, te ontwerpen.”

Natuurlijk is de ontwerper in beide gevallen geen uitvoerende slaaf, voegt Buijs toe. “Zij of hij zal zeker aan de bazen en opdrachtgevers weerwoord moeten geven, maar uiteindelijk is het toch die baas of opdrachtgever die de beslissing neemt. In het uiterste geval kan de ontwerper weigeren de opdracht uit te voeren.” Maar de consequenties zijn dan voor de ontwerper. “Bij een ontwerpbureau gaat de opdracht dan naar een concurrerend bureau, bij een bedrijfsgebonden ontwerper kan hem of haar dat de baan kosten.”

Overigens vraagt Buijs zich af of het waar is dat koffie het beste tot

time out

Op zoek naar jezelf Na alle quantumdots toe aan spirituele groei? Het Zinder Festival in Den Haag helpt, en schaaft meteen je culturele kantjes bij.

Bezuinig op je ex Is jouw kamerhuur exclusief gas, licht en water? Dan kun je enorm besparen op wassen (koud en op nachtstroom), douchen (kort) en verwarming (zo min mogelijk). www.nibud.nl

Op de bon Een dagje naar de sauna, een attractiepark of gewoon een middag shoppen.

Voor werkelijk álles kun je kortingsbonnen downloaden. Ga dus nooit op pad zonder gesurft te hebben. Dat je dit alles nóóit betaalt met creditcards of leningen hoeven we er natuurlijk niet bij te zeggen. Toch? (JH)

zijn recht komt als het met de hand is gezet. “Ik denk dat als je een Italiaanse barista zou vragen naar de kwaliteit van koffie, hij erg zou afgeven op handmatig gefilterde koffie zoals we die in Nederland zetten.

Italiaanse espresso moet uit een mooi opgepoetst, glimmend apparaat komen, waarbij de geluiden die die machine maakt ook een rol spelen bij de beleving van de kwaliteit van het kopje koffie.”

Juist bij zoiets als koffie is de culturele context van essentieel belang, denkt Buijs. Hij vindt het dan ook niet gek dat een producent aan de behoefte van consumenten aan blinkende apparaten wil voldoen.

De verantwoordelijkheid voor het verminderen van verkwisting ligt volgens Buijs voor een groot deel bij diezelfde consument. “Misschien moeten we de consument eens opvoeden tot consuminderen. Maar gezien de commotie die is ontstaan naar aanleiding van de opmerkingen van de Partij voor de Dieren dat een ‘vegetariër in een Hummer milieuvriendelijker is dan een vleeseter in een Toyota Prius’ denk ik dat het lang kan duren voordat de consument anders gaat denken over het eigen consumptiepatroon.”

Dus zullen de nieuw ontworpen koffieapparaten ons om de oren blijven vliegen. En eerlijk is eerlijk: je weet nooit of daar niet eens eentje tussen zit die ouderwets opgegoten koffie zal doen verbleken.

’Wie je bent, kun je alleen weten door jezelf met anderen te vergelijken. Jij bent alles waarin je verschilt van anderen.’ Tenminste, dat vindt schrijver/bioloog Midas Dekkers. Nou, daar valt nog wel een boom over op te zetten. Of een cultureel festival, in het geval van theatergroep Stella Den Haag. Haar Zinder Festival staat dit jaar in het teken van identiteit. Wel zo actueel, in een hectische tijd waarin zo’n beetje iedereen op zoek lijkt naar zichzelf.

Opvallend is het grote aantal installaties op het festival. In ‘(Ge)Obserserveerd’, meteen bij het entree van het Stella Theater, spelen observeren en geobserveerd worden de hoofdrol. Als je door de stad loopt, voel je je

dan ooit bekeken? Nee? Waarom dan nu wel? Die eerste vertwijfeling zet de toon voor de rest van het festival.

Gelukkig speelt niet elk onderdeel het op de persoon.

‘De jongen die in de tafel verdween’ is een theaterstuk waarbij je anoniem kunt aanschuiven. Best lekker, na een paar ervaringssessies, al is ook hier de lichtvoetigheid ver te zoeken. Want wat doe je als je binnenkant niet meer klopt met je buitenkant? Als je er vrolijk uitziet, maar van binnen verdrietig bent? ‘Een duet in je eentje’, zo omschrijft Stella het stuk. ‘Totdat het niet meer knarst, en binnen en buiten hetzelfde zijn.’

Om stil van te worden. Maar dan is er altijd nog ‘FruitPower’, waarin de makers het elektrische gedrag van fruit analyseren en zo letterlijk muziek persen uit een sinaasappel. En dan sta je als TU-student toch opeens weer héél dichtbij jezelf. (JH)

x

Zinder Festival, tot en met 6 mei in het Stella Theater Den Haag. Aanvang van de twee uur durende ‘kunstverwenreis’: 15.00 uur. www.stella.nl

DELTA. 15 22-04-2010

12

reportage

Implantaten Een onderzoeksgroep van de TU werkt, als enige in Nederland, aan een veelbelovende nieuwe generatie metalen implantaten.

Daarmee wordt het veel gemakkelijker om gecompliceerde botbreuken te genezen. xNadine Böke Implantaten die gebroken of versleten botten moeten repareren, zijn relatief saai. Artsen kunnen er niet veel meer mee doen dan ze in het lichaam plaatsen, wachten tot het bot hersteld is en ze dan weer verwijderen. Onderzoekers bij de biomaterials technology group van de faculteit Werktuigbouwkunde, Maritieme Techniek en Technische Materiaalwetenschappen (3mE) werken aan een nieuwe generatie implantaten die veel meer kunnen.

Implantaten bijvoorbeeld die vanzelf verdwijnen als ze hun werk hebben gedaan. “Elke operatie brengt het risico op infecties mee”, zegt dr.ir.

Jurek Duszczyk, hoofd van de groep.

“Infecties die heel ernstig kunnen zijn, soms zelfs levensbedreigend.

Chirurg Evert van Langelaan voert een heupoperatie uit in het Rijnland Ziekenhuis in Leiderdorp. (Foto’s: Sam Rentmeester/FMAX)

Als je de implantaten niet meer hoeft te verwijderen, verminder je het aantal operaties met de helft.”

Er wordt daarom onderzoek gedaan naar implantaten die langzaam oplossen in het lichaam. De meeste zijn gemaakt van biologisch oplosbare plastics. Maar Duszczyk en zijn team kiezen voor een heel ander type materiaal: oplosbare metalen die van nature in het menselijk lichaam voorkomen, zoals magnesium en ijzer.

Het gebruik hiervan heeft volgens Duszczyk twee voordelen. Ten eerste komen de gekozen metalen - in tegenstelling tot plastics - van nature in het lichaam voor. Daarnaast kunnen met metalen sterkere implantaten worden gemaakt dan met plastics. “We kunnen legeringen maken met dezelfde mechanische eigenschappen als menselijk bot”, aldus Duszczyk.

Menukaart

Dr.ir. Jurek Duszczyk: “We kunnen legeringen maken met dezelfde mechanische eigenschappen als menselijk bot.”

Om de oplosbare metalen implantaten te kunnen maken, beschikt de onderzoeksgroep in Delft over een uitgebreid laboratorium. Behalve prototypes van schroeven, plaatjes en andere typen implantaten om beschadigde botten te herstellen, kunnen zij hier ook stents produceren. Dit zijn flexibele buisjes die veel worden gebruikt in de cardiovasculaire chirurgie. De onderzoekers fabriceren de implantaten op een bijzondere manier. De basis is los metaalpoeder. Met een ingewik-

kelde reeks stappen mixen ze de verschillende poeders van een legering, maken er een solide massa van en trekken en duwen deze vervolgens in de juiste vorm.

“We werken met poeders omdat we dan controle hebben over de porositeit van de implantaten”, vertelt dr.

Jie Zhou, die zich binnen de groep bezig houdt met het maken van legeringen en prototypes. Door poriën aan te brengen, kun je de mechanische eigenschappen van de implan-

Het aanbrengen van bioactieve coatings lijkt heel aardig te werken taten variëren. Maar ook kunnen dankzij die poriën bot en ander weefsel het implantaat ingroeien. Terwijl het implantaat oplost, nemen bot en weefsel de ruimte in. “Reguliere metalen implantaten worden gegoten. Je kunt hier nauwelijks poriën in aanbrengen. Je kunt er achteraf wel gaten in boren maar het effect is niet hetzelfde”, lacht Zhou.

Zhou focust op het ontwerp van implantaten met verschillende mechanische eigenschappen en degradeersnelheden. Hij doet dit onder meer door te kijken naar de eigenschappen van diverse soorten legeringen. Hij legt uit: “We werken vooral met magnesium, ijzer en titanium. Magnesium en ijzer

lossen allebei op in het menselijk lichaam, maar met andere snelheden. Magnesium lost heel snel op, dus is het de kunst om er een legering mee te maken die langzamer oplost. Terwijl ijzer juist langzaam oplost, hetgeen je een beetje wilt versnellen. Titanium ten slotte is geschikt voor permanente implantaten. Ons doel is om meer inzicht en controle te krijgen over de snelheid waarmee de implantaten oplossen. Zodat we uiteindelijk een soort menukaart kunnen aanbieden van verscheidene legeringen met ieder een eigen degradatiesnelheid, die geschikt zijn voor uiteenlopende medische situaties.”

Medicijnen De ambities van de groep gaan verder dan alleen implantaten met een degradatiesnelheid op maat maken.

Aan de poreuze, van metaalpoeders gemaakte implantaten kunnen bioactieve stoffen worden toegevoegd: stoffen die de botgroei bevorderen, maar ook pijnstillers of medicijnen die ontstekingen tegengaan. Door medicinale stoffen in het implantaat te mengen, kunnen deze langzaam over de tijd vrijkomen. En precies op de goede plek.

Stoffen die snel na het implanteren vrij moeten komen, worden in een coatinglaag verwerkt. Dr.ir. Iulian Apachitei brengt dan een laag van minuscule putjes aan op de implantaten, veel kleiner dan de andere poriën in het implantaat. Hierin kan

DELTA. 15 22-04-2010

13

reportage

2.0 hij bijvoorbeeld nanodeeltjes met antibacteriële eigenschappen stoppen. Door de grootte van de putjes te variëren, kan hij meerdere soorten coatings aanbrengen. Ook kan hij zo de snelheid waarmee de stoffen uit de coating vrijkomen, beheersen.

Welke bioactieve stoffen er aan de implantaten worden toegevoegd, onderzoekt dr. ir. Lidy Fratila-Apachitei. “We onderhouden nauwe contacten met artsen van verschillende ziekenhuizen”, zegt ze. “Zij weten welke complicaties en ziektes optreden na implantatie. Ik ontwerp de drug delivery pathway, de beste manier waarop de medicinale stoffen kunnen vrijkomen.”

Natuurlijk wordt ook het effect van het toevoegen van bioactieve stoffen getest. Fratila-Apachitei, die

Oplosbare metalen als magnesium en ijzer komen, in tegenstelling tot plastics, van nature in het lichaam voor als enige lid van de groep een biomedische achtergrond heeft, coördineert die tests. “Voor een deel voeren we ze zelf uit”, vertelt ze. “In ons lab kunnen we allerlei in vitro tests doen om bijvoorbeeld te kijken hoe snel de stoffen vrijkomen en hoe snel een implantaat verzwakt.

We stellen de implantaten daarbij bloot aan vloeistof die de condities in het menselijke lichaam nabootst, zogenoemde simulated body fluids.

Verder werken we samen met laboratoria van het Erasmus Medisch Centrum en het AMC in Amsterdam.

Daar testen ze het effect van de implantaten en coatings met behulp van menselijke cellen.”

Het werk van de groep is veelbelovend. Het lukt al goed om de oplos-

Implantaten zijn er in alle soorten en maten.

Dr.ir Lidy Fratila-Apachitei: “Ik gok dat het nog vijf jaar duurt voor de eerste klinische trials zullen plaatsvinden.”

snelheid van de implantaten te manipuleren. En ook het aanbrengen van bioactieve coatings werkt aardig.

Hun publicatie in Acta Biomaterialia toont aan dat het aanbrengen van nanodeeltjes van zilver, dat bekend staat op zijn antibacteriële eigenschappen, goed werkt tegen de beruchte ziekenhuisbacterie MSRA. Bij een titaniumimplantaat waarop de minuscule zilverdeeltjes waren aangebracht gingen, in het lab, alle

aanwezige MSRA bacteriën binnen 24 uur dood. Terwijl bij een controleimplantaat zonder zilverdeeltjes het aantal bacteriën in dezelfde tijdsperiode duizend keer zo groot werd.

China en Rusland Toch duurt het nog even voor de zelfoplosbare en medicijnbevattende implantaten ook echt in ziekenhuizen gebruikt worden. “Ik gok dat de eerste klinische trials over zo’n vijf jaar zullen plaatsvinden”, zegt Fratila-Apachitei. “Eerst moeten we de effecten van de implantaten op cellen weefsels uitvoerig bestuderen.

Zowel in vitro, in het lab, als in vivo, met dierproeven.” Duszczyk voegt toe: “De Amerikaanse Food and Drug Administration en het Europese Geneesmiddelen Agentschap, die gaan over het toelaten van nieuwe producten op de medische markt, hanteren een hele strenge regelgeving. Voorlopig is een van onze belangrijkste doelen daarom: zo veel mogelijk statistische data verzamelen.”

Hoewel de samenwerking met de Nederlandse ziekenhuizen erg belangrijk is voor de onderzoeksgroep, zoeken ze ook contact met instituten in het buitenland. Een belangrijk samenwerkingsverband werd een jaar geleden gelegd met het Shanghai Institute of Ceramics, onderdeel van de Chinese Academy of Sciences. Duszczyk: “Voormalig rector Jacob Fokkema heeft gezorgd voor een memorandum of

understanding op het gebied van biomateriaaltechnologie tussen het Shanghai Institute of Ceramics en de TU. Mensen denken soms laatdunkend over China. Maar ze hebben daar tegenwoordig laboratoria die zich kunnen meten met de beste ter wereld.”

Terwijl de biomaterials groep van de TU sterk is op het vlak van metallurgie, bezit het Shanghai Institute uitgebreide labs voor in vitro en in vivo tests. Als onderdeel van de samen-

‘We willen uiteindelijk een menukaart aanbieden van verscheidene legeringen die geschikt zijn voor uiteenlopende medische situaties’ werking is een onderzoeker van het Shanghai Institute naar Delft gekomen, waar hij nu werkt aan de ontwikkeling van magnesium implantaten. Nieuw ontwikkelde implantaten worden vervolgens naar Shanghai gestuurd om er tests mee te doen.

“Deze samenwerking en uitwisseling van kennis heeft in een jaar tijd al tot drie wetenschappelijke publicaties geleid”, vertelt Duszczyk. Inmiddels zijn er soortgelijke contacten met Engineering Medical Center van MATI Russian State Technology University in Moskou.

De groep wil graag meer onderzoek doen naar het effect van de nieuwe implantaten in het lichaam om de toelating tot de markt te versnellen. Ook hopen ze meer studenten te krijgen die bij de groep onderzoek willen doen. Daarnaast hopen ze op een eigen bio-lab willen waarin met levend celmateriaal mag worden gewerkt. Duszczyk: “Sander Leeflang, die verantwoordelijk is voor onze laboratoria, is op dit moment druk bezig zo’n lab op te bouwen.

Er zijn nogal wat regels als je met levend materiaal wilt werken.” De groep wil niet alleen met levende cellen willen werken, maar ook met proefdieren. Fratila-Apachitei heeft voorgesteld om kleine poederdeeltjes van de implantaten in zebravissen te bestuderen, een bekend modeldier uit de biologie. Zelf doet ze bescheiden over dit projectvoorstel, en merkt op dat het nog onzeker is of het wordt gehonoreerd. “Vast wel!” roept Duszczyk. “Iedereen die het voorstel tot nu toe gelezen heeft reageerde enthousiast.”

DELTA. 15 22-04-2010

H&J Uitgevers_2x70_zw-w 14

service

Aankondigingen Algemeen Projectvoorstellen wetenschappers gezocht Stichting Imagine Life Sciences is voor de scholierenwedstrijd (4/5 havo en 4/5/6 vwo) van 2010-2011 op zoek naar wetenschappers die ons kunnen steunen en hun enthousiasme voor hun vak willen uitdragen door het indienen van een projectvoorstel. Voor meer informatie kijk op www.foundationimagine.org of mail naar info@ foundation-imagine.org.

Studenten Morgen Morgen, de landelijke studentenorganisatie die zich inzet voor duurzame ontwikkeling in je studie, je studentenleven en natuurlijk ook na je studie, zoekt vier nieuwe talenten voor het bestuur van Morgen, voor het bestuur van 2010/2011 (0,6 fte = 400 euro p/m). Stuur een motivatiebrief samen met je CV naar vacature@studentenvoormorgen.nl. Deadline is op 1 mei.

Zie www.watdoejijvoormorgen. nl voor meer informatie.

Nationale Denktank De werving voor de Nationale Denktank 2010 is gestart. Het thema van 2010 is ‘Vertrouwen in een veranderende samenleving’. De Nationale Denktank zoekt ‘maatschappelijke ingenieurs’ uit alle studierichtingen die creatieve antwoorden hebben op de vraag hoe de overheid interactie met burgers beter kan vormgeven. De deadline voor inschrijving is 16 mei. Zie www.nationale-denktank.nl voor meer informatie.

Student Research Conference Tijdens de Student Research Conference op 14 en 15 oktober op de Universiteit Leiden krijgen alle Nederlandse en Vlaamse bachelorstudenten de kans om hun onderzoek voor een breed publiek te presenteren. Dien je onderzoeksbeschrijving in tot 1 mei via www.vsnu.nl/SRC. Nationale Jeugdraad De NJR zoekt een nieuw bestuur voor 2010/2011. NJR zoekt zeven jonge, gemotiveerde en enthousiaste bestuursleden.

Solliciteer vóór 10 mei naar sollicitatiecommissie@njr.nl of kijk op www.njr.nl.

James Dyson Award De James Dyson Award is een internationale design award die de nieuwe generatie van design ingenieurs huldigt, aanmoedigt en inspireert. De award wordt uitgereikt aan een student, wiens ontwerp het beste aantoont dat hij in staat is anders te denken en een product kan ontwikkelen, dat meer gewild is en beter werkt. De winnaar ontvangt 10000 pond en de deadline is 1 juli. Zie www.jamesdysonaward.org voor meer informatie.

Groninger Studenten Cabaret Het 24ste Groninger Studenten Cabaret Festival zoekt deelnemers. Ken jij iemand die klaar is voor deze uitdaging of zie je jezelf wel op het podium staan?

Trek jij volle zalen? Twijfel niet en meld je voor 17 mei aan voor de selecties via www.gscf.nl.

Innovatie Challenge De Club van Maarssen nodigt studenten en young professionals uit om met innovaties

14-05-2004

14:02

Voor advertenties bel met:

te komen voor Deltametropool Nederland tijdens het Olympisch jaar 2028. Een prijs van 10.000 euro wordt uitgereikt op het World Congress on Information Technology op 25-27 mei.

Zie www.clubvanmaarssen.nl/ innovatiechallenge voor meer informatie.

DeltaCompetition Royal Haskoning, de Delta Alliance en Rotterdam nodigen studenten over de hele wereld uit om creatieve oplossingen te bedenken om de deltasteden van de wereld aan te passen aan de gevolgen van klimaatverandering. Studenten hebben tot 15 juni de tijd om hun oplossingen in te sturen. Drie winnaars ontvangen 3000 US dollar en mogen hun oplossing presenteren tijdens de Deltas in Times of Climate Change conferentie 2010 in Rotterdam. Zie www. deltacompetition.com voor meer informatie.

James Dyson Award De James Dyson Award is een internationale design award die de nieuwe generatie van design ingenieurs huldigt, aanmoedigt en inspireert. De award wordt uitgereikt aan een student, wiens ontwerp het beste aantoont dat hij in staat is anders te denken en een product kan ontwikkelen, dat meer gewild is en beter werkt. De winnaar ontvangt 10000 pond en de deadline is 1 juli. Zie www.jamesdysonaward.org voor meer informatie.

Camaretten De inschrijving voor het cabaretfestival Camaretten is weer geopend. Zie www.cameretten.nl voor meer informatie.

Inschrijven kan tot en met 1 augustus.

Student and Career Support Informatie Bij Student and Career Support kun je terecht voor een bezoek aan een studentendecaan, een studentenpsycholoog, het Career Centre met studiekeuzeadviseurs en loopbaanadviseurs, en het Informatiecentrum.

Voor de studentenpsychologen geldt dat het eerste contact loopt via het Open Spreekuur op dinsdag- of donderdagochtend van 11.30-12.30 uur.

De studentendecanen en de loopbaanadviseurs houden een inloopspreekuur op dinsdag van 11.30-12.30 uur en de studiekeuzeadviseur op donderdag van 11.30-12.30 uur. Het Informatiecentrum (begane grond) is geopend van 9.00–17.00 uur.

Er is documentatie beschikbaar over WO- en HBO-opleidingen, arbeidsmarkt, studie- en beroepskeuze, buitenlandse studies, enz. Bij de balie, telefonisch of via de email kun je een afspraak maken met een van de medewerkers.

Bezoekadres: Jaffalaan 9a (ingang Mekelweg); tel. 0152788004. e-mail: studentandcareersupport@tudelft.nl website: www.studentandcareersupport.tudelft.nl Sociale Vaardigheden Leer voor jezelf op te komen, meer ontspannen gesprekken te voeren en effectiever met

anderen om te gaan in de training Sociale Vaardigheden. Aanmelden en meer informatie op www.smartstudie.tudelft.nl.

Online huurprijs check Is jouw huurprijs redelijk?

Check www.huurcommissie. nl voor meer informatie en om helderheid te krijgen over huren en geschillen tussen huurder en verhuurder.

International Office Het International Office, Jaffalaan 9a, is op werkdagen geopend van 9.00-17.00 uur.

Je kunt ook vragen stellen via internationaloffice@tudelft.nl of telefonisch (015-2788012) een afspraak maken.

Neem contact op met Hennie de Ruyter of met Mireille van Ginkel voor nadere informatie

GRATIS HYPOTHEEKGESPREK BIJ U THUIS (OOK IN DE AVOND) • Voor starters die inzicht willen in alle subsidiemogelijkheden • Voor doorstromers op de woningmarkt • Voor mensen die willen oversluiten Kortom bel ons: 015 215 78 00 voor een goede uitleg en deskundig advies!

Oosteinde 25 • 2611 VA Delft • info@vwadviseurs.nl • www.vwadviseurs.nl

x Delta Inleveren kopij Bijdragen van faculteiten, diensten en overigen voor de rubriek “Aankondigingen” in Delta ontvangt de redactie graag per e-mail: delta@tudelft.nl. Bijdragen dienen zo beknopt mogelijk te zijn. De redactie behoudt zich het recht voor om in te korten.

Aanleveren vóór vrijdag 14.00 uur.

MSc in

Supply Chain Management 11-12 May 2010 Master Orientation Days

Announcements Students SIFE Delft Looking for something new?

Students in Free Enterprise Delft offers you the opportunity to combine social entrepreneurship with your academic knowledge. With the support of companies like Unilever, Heineken, HSBC, KPMG, Schiphol and Philips we create projects to help people all around the world. Do you also have a head for business and a heart for the world? We are looking for new participants now! Check www. sifedelft.nl or mail your motivation to info@sifedelft.nl.

Student and Career Support Information The student psychologists and the central student and careers councilors are located

at Jaffalaan 9A. Office hours: Monday-Friday from 9.00-17.00 hrs. You can direct your inquiries or make an appointment at the Front Office or by phone: 0152788004. For an initial appointment with one of the student psychologists you should first come to one of the open office hours: Tuesdays and Thursdays from 11.30-12.30 hrs. The open office hours of the Student and Career counselors are on Tuesdays from 11.30-12.30 o’clock.

More information on www.studentandcareersupport.nl.

International Office The International Office, Jaffalaan 9a/visitor’s entrance at Mekelweg, office opening times Monday to Friday 9.00–17.00 hrs. Appointments and enquiries can be made by email: internationaloffice@tudelft.nl or by phone: 015-2788012.

Minimaatjes • Obtain a supply chain management degree in one year • No business bachelor required

SIGN UP: www.rsm.nl/studysupplychain

T (010) 451 55 10 F (010) 451 53 80 E delta@henjuitgevers.nl

WorkNtravel WorkNtravel is een jong bureau dat bemiddelt tussen vrijwilligers/stagiair(e)s en bedrijven.

WorkNtravel is op zoek naar Nederlandse stagiair(e)s die stage willen lopen in Suriname.

Meer informatie via info@ bluefrogtravel.net.

ROTTERDAM SCHOOL OF MANAGEMENT ERASMUS UNIVERSITY

Sign up for a Supply Chain Management info session

H & J Uitgevers Postbus 101 2900 AC Capelle aan den IJsel

Een wetenschappelijk probleem waarin je bent vastgelopen?

Nieuwsgierig genoeg om een experiment aan te gaan? Voor een gratis workshop waarin een methode uit de gedragswetenschappen wordt onderzocht: j.schenkel@tudelft.nl.

Studiebeurzen van € 5.000,voor ’n aanvullend studiejaar filosofie, ethiek of theologie.

Aanvragen vóór 30 april 2010.

Zie: www.thomasmore.nl.

AC-HOP de vakbond voor Universiteitspersoneel. Voor informatie kijk dan op www.

AC-HOP.nl.

Yoga geeft je rust, leert je ontspannen en je eigen grenzen zoeken in een fraai zaaltje in gebouw Delftstede, Phoenixstraat 66. Informatie: www.

johanmolenbroek.nl/yoga, 0152783086 of j.f.m.molenbroek@ tudelft.nl.

Spelregels minimaatjes.

Minimaatjes zijn niet toegankelijk voor het bedrijfsleven. Voor commerciële aanbiedingen en advertenties: H&J Uitgevers (adres in colofon). Minimaatjes zijn maximaal 200 tekens lang.

Inleveren vóór vrijdag 14.00 uur via e-mailadres delta@ tudelft.nl.

Pag

DELTA. 15 22-04-2010

15

service

Agenda Donderdag 22 april Lorre Vanavond Lorre XL met onder andere Skitzofrenix en DJ Gila feat. MC D-MC. Zie www.lorre.nl voor meer informatie.

Vrijdag 23 april Wetenschapsagenda • The Application of Nitrite Hydralases in Organic Synthesis. Promotie van ir. S. van Pelt. Promotor: prof.dr. R.A. Sheldon. 10.00 uur.

• Application of TiO2 semiconductor photocatalysis for organic synthesis: from photons to the process. Promotie van J.T. Leite Pimenta Carneiro, Licenciatura. Promotoren: prof.dr.

J.A. Moulijn en prof.dr. G. Mul. 12.30 uur.

• Intreerede prof.dr. H.J.J. Jonker, faculteit Technische Natuurwetenschappen. 15.00 uur.

Sustainability Event Op vrijdag 23 april wordt het Sustainability Event op passende wijze afgesloten met een lunchlezing door Salomon Kroonenberg. De lezing vindt plaats in collegezaal E van de faculteit Civiele Techniek en Geowetenschappen om 12.45 uur. Zie www.sustainability-event.nl voor meer informatie.

Zondag 25 april International Student Church Students of all denominations are invited to our ecumenical service every Sunday at Raamstraat 78, 11.30 hrs followed by tea/coffee. The services are led by the chaplains Reverend W. Stroh and Father Avin, and are supported by student leaders. More information on www.iscnetherlands.nl.

in memoriam schap onder de loep; waarom bestaat de wetenschap eigenlijk? Het Prinsenhof, ingang Oude Delft 183, Delft - toegang gratis.

Sportcentrum Vanaf 17.00 uur zal er een avondvullend programma verzorgd worden in het Sportcentrum van de TU Delft met verschillende dansworkshops en -optredens. Zie www.snc. tudelft.nl voor meer informatie.

Poetry Slam Op 26 april, 10 mei en 17 mei vinden van 20.30-23.00 uur de eerste drie rondes van Poetry Slam Delft plaats in café De PeliCaan, Verwersdijk 47. De finale vindt plaats op 7 juni. Toegang is gratis. Zie www.dichterbijdebar.nl voor meer informatie.

Dinsdag 27 april Wetenschapsagenda • Quantum Transport in Graphene. Promotie van ir.J.B. Oostinga. Promotoren: prof. dr. H.W.M. Salemink en prof.dr.

A.F. Morpurgo. 10.00 uur.

• An in vitro approach to evaluate and develop potential 117m Sn-based bone-seeking radiopharmaceuticals. Promotie van D.R. Jansen, MSc. Promotoren: prof.dr. H.T. Wolterbeek en prof.dr. J.R. Zeevaart. 12.30 uur.

• Low-voltage, Low-power Feedforward-compensated Active Mixers with Improved Linearity. Promotie van S.T. Lim, MSc. Promotor: prof.dr.

J.R. Long. 15.00 uur.

Maandag 26 april

Studium Generale 20.15 uur ’20 jaar na de val van de muur’ door Hans Renner. Wat was de aanleiding, wat is er in Europa veranderd en hoe valt die verandering te waarderen?

Het Meisjeshuis, Oude Delft 112, Delft - toegang gratis.

Studium Generale 20.15 uur - ’Ontsluiert natuurwetenschap het mysterie van het bestaan?’ Natuurkundige dr.

Ger Vertogen neemt de weten-

WISV Christiaan Huygens Op 27 april organiseert Wiskunde en Informatica Studievereniging 'Christiaan Huygens' een symposium met als titel

'Cloud your Identity, Distribute your Life'. Op dit symposium worden de nieuwe ontwikkelingen van peer-2-peer samenwerking, gedistribueerde systemen, cryptologie en vooral de privacygevolgen en wetgevingsprocessen hiervan behandeld.

Meer informatie is te vinden op http://symposium2010.nl.

Woensdag 28 april Studium Generale 20.15 uur - Debat ‘Weg met de democratie’ met o.a. Frank Kasten, voorzitter stg. Meervrijheid.

Verdere info volgt. Zie www. sg.tudelft.nl. DOK, Vesteplein 100, Delft - toegang gratis.

Hidde Nijland Symposium Op 28 april vindt het Hidde Nijland symposium over ‘Elektrisch Vervoer’ plaats op de TU Delft. Inschrijven kan via de website www.hiddenijlandsymposium.nl. De kosten voor academisch personeel bedragen 85 euro en voor studenten 10 euro.

Contact Improvisation Today, the first session of the CI-course for TU Delft students starts. Contact-Improvisation physical contact forms possibilities for dancing. CI-teacher Kees Lemmens organizes a CI student-group. No experience needed. If you take an interest, mail: Kees.Lemmens@live.nl.

x Delta inleveren kopij

Ir. Karel (K.F.) Drenth (10 oktober 1945 - 10 april 2010) We hadden het zo graag anders gedaan. Omstreeks deze tijd wilden we de afscheidsbijeenkomst in verband met zijn vervroegde pensionering houden. Het mocht niet zo zijn. Op zaterdag 10 april is na een kortstondige ziekte onze collega Karel Drenth overleden.

Al vanaf 1971 was Karel verbonden aan de TU Delft. Hij hield zich al die tijd actief bezig met het bijbrengen van de ontwerpkennis in de werktuigbouw.

Aanvankelijk was dat in de voertuigtechniek maar later werd dat verder verbreed naar de gehele transportsector.

Van asfalteermachine tot ondergrondse automatisch gestuurde voertuigen, de DTM ofwel de Delft Tunnel Mover, van multi-trailer voor containertransport tot werktuigen voor gesloten opslag van stortgoed.

Karel was vele jaren organisator en stimulator van de jaarlijkse ontwerpwedstrijd met tientallen teams eerstejaars studenten, die in een paar maanden tijd zelf ontworpen machientjes demonstreerden. Dit was een jaarlijks spektakel waar de nationale pers op af kwam.

We denken aan de befaamde Mono-as, de Dart-machine, de mechanische golfer en de penalty-machine.

Tijdens diverse buitenlandreizen en bezoeken aan de Formulastudent-evenementen bleef Karel de coach met veel aandacht voor de ontwikkeling van de technische student.

Niet alleen studenten wisten de weg naar Karel te vinden. Ook het bedrijfsleven kreeg middels afstudeeropdrachten menig goed toepasbaar idee toegespeeld. Dat heeft geleid tot allerlei praktische toepassingen, waarbij op sommige ideeën patent werd verleend. Wij zullen Karel missen als een vriendelijke deskundige collega en wensen zijn echtgenote, kinderen, kleinkinderen en verdere familie veel sterkte bij het verwerken van dit onverwachte verlies.

Joan Rijsenbrij, namens de collega’s van de afdeling maritime and transport technology van de faculteit Werktuigbouwkunde, Maritieme Techniek en Technische Materiaalwetenschappen.

Bijdragen van faculteiten, diensten en overigen voor de rubriek “Agenda” in Delta ontvangt de redactie graag per e-mail: delta@ tudelft.nl. Bijdragen dienen zo beknopt mogelijk te zijn. De redactie behoudt zich het recht voor om in te korten. Aanleveren vóór vrijdag 14.00 uur.

Alle promoties, intree- en afscheidsredes genoemd in deze agenda vinden, tenzij anders vermeld, plaats in de Aula van de TU, Mekelweg 5, Delft.

Phd and Post doc positions in a Dutch national research programme (NeuroSipe) aimed to develop diagnostic tools for neurological disorders.

Gezocht:

Leden redactieraad Delta en Delft Integraal/Outlook Delta is het onafhankelijke weekblad van de TU Delft, Delft Integraal/Outlook is het wetenschappelijk magazine van de TU Delft dat naar alumni en externe relaties wordt verzonden.

De redactieraad van Delta en Delft Integraal/Outlook controleert het redactionele en journalistieke beleid van beide uitgaven, is een klankbord voor de redactie en bespreekt de uitgekomen nummers. De redactieraad vergadert vier keer per jaar.

De raad heeft negen leden. Per 1 september 2010 zijn er drie vacante plaatsen in de redactieraad, twee voor studenten en een voor ondersteunend en beheerspersoneel (OBP). Journalistieke interesse is

wenselijk. Meer informatie is te vinden in het redactiestatuut*, in het bijzonder artikel 5. De zittingstermijn voor studentleden is twee jaar, voor overige leden vier jaar.

Internationale studenten en medewerkers zijn van harte welkom om te reageren, maar een goed begrip van het Nederlands is noodzakelijk. *www.delta.tudelft.nl/nl/contact/ redactiestatuut

Technology Foundation STW aims to realise knowledge transfer between the technical sciences and technology users. STW realises this by promoting excellent scientific and technical research and by bringing together users and researchers at an early stage in each project.

The NeuroSipe Programme is a sustainable

the NeuroSipe programme will bring together

community and cooperation among Dutch

technical and medical specialists from different

Universities, university medical centers, and

fields and application domains, which will enhance

companies, which aims to develop diagnostic tools

cross-fertilization required for the necessary

for neurological disorders. The primary focus of

breakthroughs in neurophysiological assessment.

NeuroSipe will be on the neuromuscular system,

Within the programme eight projects have been

the autonomous cardiovascular system, the

funded by the Dutch Technology foundation

thermoregulation system and the pain regulating

STW. For these projects we are looking for well

system. The socio-economic impact of neurological

qualified and enthusiastic technical/ clinical

disorders on society is huge, given the high

oriented PhD-students and post docs. For more

incidence and prevalence. NeuroSipe is unique in

information about the positions contact dr.ir. Anke

the sense that it focuses on a systems identification

Stekelenburg (Program Officer STW; 030 600 13 14,

approach and not on a specific neurological

a.stekelenburg@stw.nl ).

disease or subsystem. This approach used across

x

More information on positions, projects and the NeuroSipe programme: www.neurosipe.nl Aanmeldingen en informatie voor maandag 31 mei 2010 bij de voorzitter van de redactieraad, ir. S. Rozendaal, Simon.Rozendaal@elsevier.nl.

B B67:B$'9B'(/7$B'() LQGG

DELTA. 15 22-04-2010

loopbaan

16

Naam: Noëlle Huijgen (32) Woonplaats: Rotterdam Verliefd/verloofd/getrouwd: Verliefd Studie: Bouwkunde Afstudeerrichting: Architectuur Afstudeerjaar: 2003 Loopbaan: Noëlle Huijgen was tijdens haar studie bouwkunde al breed georiënteerd. Ze nam deel aan een stedenbouwkundig project in El Salvador en ging drie maanden naar Chili voor een woningbouwproject. Ook was ze actief binnen studentenvereniging Virgiel en liep ze stage bij een architectenbureau in Amsterdam. Tijdens haar afstudeeronderzoek richtte ze zich op de inrichting van de openbare ruimte binnen stadhuizen. Na haar afstuderen in 2003 startte ze als zelfstandig ondernemer. Vanaf 2005 werkte ze anderhalf jaar bij EGM Architecten in Dordrecht waar ze zich concentreerde op woningbouw.

Sinds 2006 werkt ze bij Fokkema & Partners in Delft. Hier was ze ondermeer betrokken bij de inrichting van het nieuwe bouwkundegebouw.

(Foto’s: Hans Stakelbeek/FMAX)

DELTA. 15 22-04-2010

17

loopbaan

Architect met psychologische trekjes Toen het faculteitsgebouw van Bouwkunde op 13 mei 2008 in vlammen opging, was Noëlle Huijgen net als veel andere (oud)-bouwkundestudenten in eerste instantie ontzet. Met de brand verdween er een stuk historie.

“Daar waren veel kleine kamertjes waar men achter gesloten deuren werkte. Het nieuwe gebouw kenmerkt zich door openheid en flexwerkplekken. We keken naar de structuur van het gebouw en bepaalden wat opengebroken kon worden. Vanwege de snelheid van het proces volgden we niet altijd officiële wegen. Keuzes moeten op een bepaald moment vastliggen. Voor het slopen van de tussenwanden kwam dat moment nog voordat de tekeningen gereed waren. Zodoende vertelden we de bouwvakkers ter plekke op de werkplaats welke muren eruit moesten. Zij gingen er diezelfde middag mee aan de slag.

Twee dagen later was de klus geklaard.”

xPascale Warners

Jong en dynamisch

“Het oude, logge bouwkundegebouw dateerde uit de jaren zeventig en was ook voor mij nostalgie”, vertelt Huijgen. “Ik vond het bijzonder om te zien dat iets waar je zo bang voor kunt zijn om het te verliezen, plaats kan maken voor een spin off aan nieuwe kansen en ideeën.” Tijdens haar studie bouwkunde volgde ze niet altijd colleges. Wel benutte ze haar studententijd optimaal met onder meer projecten in het buitenland, deelname aan commissies binnen studentenvereniging Virgiel en een stage in Amsterdam.

Als kind was Noëlle Huijgen al sociaal, creatief en andersdenkend. Eigenschappen die later goed van pas zouden komen tijdens haar studie en haar uiteindelijke werk als architect.

Toch was de keuze voor bouwkunde niet vanzelfsprekend.

Toneelspeler, psycholoog of fotograaf waren wat haar betreft ook opties. Was ze destijds niet gezakt voor haar examen, dan zou de keuze op psychologie gevallen zijn. Maar de tijd bracht haar nieuwe inzichten. Toen Huijgen een jaar later alsnog haar diploma behaalde, besloot ze bouwkunde te gaan studeren.

Een keuze waar ze tot op de dag van vandaag geen spijt van heeft. “Het vak is heel breed. Het is interessant om echt iets te creëren en naar een concreet resultaat toe te werken.”

Kenmerkend voor het interieur van het nieuwe bouwkundegebouw is volgens Huijgen de gekleurde vloerbedekking in contrast met de ruwe plafonds en de witte muren. “Iedere verdieping heeft een eigen herkenbare kleur vloerbedekking, zodat steeds duidelijk is waar je je bevindt.” Naast de vele open ruimtes zijn er knusse zitjes of vergaderruimtes gecreëerd rondom de koffieapparaten. “Iedere plek is net even anders.

Behalve die variëteit vonden we het belangrijk dat het gebouw inspireert en past bij de identiteit van bouwkunde. Het moest een jonge, dynamische uitstraling hebben. Daarnaast moeten studenten en personeelsleden er hun weg kunnen vinden.”

Voor Huijgen vormde de verhuizing van bouwkunde een uit-

‘Door een ruimte zo open mogelijk te maken wek je minder snel agressie op’

Psychologie Haar voorliefde voor psychologie verdween nooit helemaal. Zo volgde Huijgen tijdens haar studie het keuzevak omgevingspsychologie aan de Universiteit van Amsterdam. Hier leerde ze hoe ze bij het ontwerpen rekening kan houden met het gedrag van mensen. Ze deed er kennis op over de psychologische invloed van onder meer kleuren, vormen, materialen en licht. Kennis die ze tijdens haar afstudeerproject dankbaar toepaste. “Ik studeerde af op de inrichting van open ruimtes binnen gemeentehuizen. Zo onderzocht ik hoe mensen zich binnen deze ruimtes bewegen. Het blijkt dat ze over het algemeen naar het licht toe trekken. Een gegeven waar je bij de inrichting dankbaar gebruik van kunt maken. Ook bestudeerde

‘Het bouwkundegebouw was ook voor mij nostalgie’ ik hoe je deze ruimtes duurzaam kunt inrichten, zodat je ze niet om de paar jaar hoeft te veranderen.” Huijgen verdiepte zich in de interactie tussen het gebouw, de burgers die het gemeentehuis bezoeken en de medewerkers aan het loket. “Openheid en transparantie zijn erg belangrijk. Door de ruimte zo open mogelijk te maken en bijvoorbeeld geen glasplaten tussen de klanten en de medewerkers te plaatsen, wek je minder snel agressie op. De veiligheid van medewerkers speelt een belangrijke rol bij de inrichting. Het werkt bijvoorbeeld intimiderend als zij veel hoger zitten dan de klanten aan het loket.

Voor hun eigen veiligheid is het beter als de medewerkers net iets hoger zitten. Andere bepalende factoren bij de inrichting zijn de kleurstelling en de toepassing van planten in een ruimte. Groen stemt bijvoorbeeld rustig en leent zich daarom goed voor een wachtruimte waar klanten soms langere tijd verblijven. Tijdens mijn onderzoek werd me pas goed duidelijk hoe psychologie en architectuur met elkaar samengaan.”

Uniek Haar afstuderen in 2003 kreeg zoveel publiciteit dat diverse gemeenten Huijgen benaderden met vragen over de inrichting van hun gemeentehuis. Een half jaar lang werkte ze met veel plezier als zelfstandige. Daarna koos ze ervoor om praktijkervaring op te doen binnen architectenbureaus. Nadat ze anderhalf jaar bij EGM Architecten in Dordrecht werkte, kwam ze in

2006 bij Fokkema & Partners Architecten in Delft terecht. Dit is een jong, informeel bureau dat net als zijzelf breed georiënteerd is. Hier richt ze zich op interieurarchitectuur en maakt ze weer dankbaar gebruik van haar kennis over omgevingspsychologie.

Ze had er al diverse kleinere projecten voor haar rekening genomen, toen er een verzoek van de faculteit Bouwkunde kwam om de huisvesting te herzien. “Dat was vlak voor de brand. Een wijziging van didactiek naar het atelieronderwijs, waarbij studenten in groepen moesten samenwerken, zou de student weer terugbrengen naar de faculteit. Hierdoor ontstond de vraag naar aanpassing van de huisvesting aan de Berlageweg.”

Nog voordat het project was afgerond, maakte de brand korte metten met de plannen. Er moest snel geschakeld worden, omdat er niets meer van het oude pand over was.

Vanaf het begin was Huijgen betrokken bij de zoektocht naar nieuwe huisvesting. “Samen met Diederik Fokkema zat ik in het team dat de beslissing nam over waar de nieuwe huisvesting van de faculteit zou komen. Vanuit een studie kwam de keuze op de Julianalaan. Later mochten wij samen met vijf andere architectenbureaus een plan opstellen voor de inrichting van het nieuwe pand. Het was een uniek traject omdat het snel gerealiseerd moest worden, het duurzaam moest zijn en we toen nog rekening hielden met een tijdelijke huisvesting voor vijf jaar.”

Openheid De inrichting van het nieuwe – 36 duizend vierkante meter grote - bouwkundegebouw was een complex proces dat wonderlijk soepel verliep. “Het was mooi om te zien hoe iedereen zijn eigen ideeën inbracht en we uiteindelijk tot goede besluiten kwamen. We benutten ieders sterke kanten en kwamen tot een natuurlijke verdeling van wie wat voor zijn rekening zou nemen.” Ieder architectenbureau bracht zijn eigen specialisme in.

Voor Fokkema & Partners was dat de kennis van interieurontwerp en werkplekconcepten en de ervaring met grote projecten. Omdat Huijgen alle functies in het oude bouwkundegebouw zeer goed kende, was het gemakkelijk voor haar om die te verwerken in een programma van eisen. Het uiteindelijke interieurontwerp was compleet anders dan de inrichting van het oude bouwkundegebouw.

gelezen kans om met een groot team van diverse architecten samen te werken binnen zo’n omvangrijk project. Vooral de krappe planning tussen de brand in mei en de opening in september, vormde daarbij een grote uitdaging. Als bouwkundealumna fascineert het haar bovendien dat het nieuwe gebouw zo’n positief effect heeft op studenten. “Het oude gebouw leende zich er niet voor om ter plekke te studeren. Door de open inrichting van de nieuwe locatie is de faculteit nu voor grote groepen studenten echt een werkplek geworden.”

DELTA. 15 22-04-2010

18

Delta in English

YesDelft anniversary YesDelft is celebrating its five-year anniversary of actively encouraging new business start-ups. To date, YesDelft has helped launch 72 companies, of which 80 percent of them have created a total of some 400 direct and 900 indirect jobs. Moreover, these companies have combined to produce a total turnover of €13 million and attract over €28 million in capital investments from private investors, subsidies and award schemes. Marco Waas, a YesDelft board member, is proud of what has been achieved over the past five years: “Over 100

new companies knock on YesDelft’s door each year. After a stringent selection process, only between 12 and 15 are accepted. Our high-tech start-ups develop technologies that have high potential, actually deliver products and also generate jobs.”

Hans Huygens, director of YesDelft, adds that most high-tech startups are not suffering as a result of the worldwide economic crisis: “In 2009, external parties invested over 10.5 million euro in our companies.”

Robot football

More space

A team of five robots built by TU Eindhoven has won the Robocup German Open, held last week.

In the championship match, TU Eindhoven’s robots beat a team of robots from the University of Aveiro (Portugal) by the score of 5-1. The TU Eindhoven team, named ‘Tech United’ dominated the tournament.

In eight matches Tech United scored 79 goals, while only allowing four goals. Tech United is backed by a team of 20 undergraduate and graduate students and researchers.

TU Delft’s architecture students are demanding more floor space in their faculty building. The students say that unless they get more working space, the quality of their education “is in serious danger”.

The faculty’s student council (fsr) has therefore called for Dean Wytze Patijn and the TU’s Executive Board to ensure that more working spaces are added to the faculty. The fsr recently sent an ‘urgent letter’ to TU President, Dirk Jan van den Berg, raising this issue of ‘acute shortages of working space’.

Everyday design: water Many things are designed for everyday use.

Some you fall in love with, others drive you up the wall. xMARK BAKKER What in the world is there to design about water? Drinking water is nothing more than H20 with a few salts and minerals mixed in. But we need plenty of water to stay alive. So much, actually, that it has become popular to carry around bottles of the good stuff and even bring them to class.

In a classroom with some 400 students, I recently counted upwards of 40 bottles of water. As this happened to be a class on hydrology, I asked the class what they thought a liter of tap water costs. We were using one of those new systems, where students enter their answers with clickers, and after a few seconds a histogram with the answers popped up on the screen.

It turned out that the majority of first-year students thought the price of tap water was significantly higher than the actual price, which is in fact less than 1.50 euros per cubic meter. Most, if not all, of the students who had brought a bottle of

water to class had paid significantly more money by buying bottled water in a store.

There are three major reasons why buying bottled water is a bad idea.

First, bottled water is a lot more expensive. The price of a 0.33L bottle of water is somewhere around one euro (a bit more expensive at train or gas stations, and less so at your local supermarket). For the same euro you can refill your empty bottle 2,000 times from the tap. That is, a refill a day for more than five years!

Bottled water is no better than tap water If this isn’t convincing enough that bottled water is a bad idea, let’s go to reason two.

The second reason is that bottled water is no better than tap water.

Although this may not be true in all countries, it certainly is here.

In Holland we can be very proud that we don’t put chlorine in our tap water (we use ozone instead), so our tap water tastes excellent and doesn’t have the chlorine taste that you find in many places abroad.

There is no good reason not to drink Dutch tap water unless you absolutely need bubbles. And if that’s the case, you may as well buy a fermented beverage made with grains and

hops and really enjoy yourself!

The third and probably most important reason why buying bottled water is a bad idea is that every time you buy water, you also buy a plastic bottle. And what happens with the plastic bottle when you’re finished?

Sure, sure, you always recycle, but most people throw it in the trash.

Accurate statistics on the number of single-use water bottles used daily are difficult to find, but numbers vary from ten bottles per person per year in Holland to 100 bottles per person per year in the USA. Either way, that’s an immense amount of bottles. Using the Dutch statistic, we arrive at half a million plastic bottles daily in Holland alone. And these bottles, which are often simply filled with tap water, need to be transported on trucks to your local store. What a waste for getting pretty much the same water!

There is of course a simple solution: buy one bottle and reuse it. You can buy a six-pack at the supermarket and keep refilling your bottles over and over. Or you can buy a special bottle for carrying around water.

The project Neau sells empty water bottles (eau means water in French, and ‘neau’ is pronounced as ‘no’), which have the Neau label on the bottle. Neau’s proceeds go towards clean drinking water projects in developing countries. Alternatively, you can wait till this summer,

(Photo: Mark Bakker)

when you can buy the Dopper bottle, which has a cool design and is easy to clean. And especially for geeks like us, Dopper has an iPhone app that guides you to the closest point where you can get free tap water to

fill your bottle when you’re not at home.

Mark Bakker is an associate professor at the faculty of Civil Engineering & Geosciences

Ndonga

Of spring and hybrid mosquitoes “As has become custom, my love-hate relationship with the pigeons on my windowsill continues; they love to irritate me to within an inch of my sanity and I hate them for trying to befriend me, though it feels more like they’re actually terrorising me. The united voice choir of pigeons is at it again, and this time they’ve recruited a tap-dancing, screeching raven that is as tone-deaf as a drunken Delft student staggering home from a beer party.

I awake to the cacophony of poorly coordinated, discordant cooing of pigeons accompanied by the inexplicable tap-dance of the choir’s newest recruit. The cawing of that infernal creature I cannot stand, and thus every morning I proceed to wage war upon these birds. The elephant slippers that lay at the foot of my bed are first to be lobbed at my winged opponents. This tends to scare them off for a bit, but they then retaliate with pecking and wild flapping, leading me to launch a water bottle at them. It becomes rather obvious that they’re taunting me now with their frantic screeching and cawing. As a last ditch effort my pillow is hurled with little success, as the racket merely hits fever pitch. Having run out of objects to throw, the battle is lost again and I surrender to their ‘music’, kissing my slumber away.

Spring is a wonderful time. It’s the season of life and love: trees awaken from months of slumber, flowers bloom, bees spread pollen from flower to flower and even the fowls seem much happier with the warmer temperatures as they splash around in ponds and canals. For all these creatures of the earth I have nothing but joy and envy, save for one: the damn mosquito. I know mosquitoes. Flying around, darting in and out, biting here and there and moving on. Mosquitoes and I go way back; they’ve kept me up, hummed all sorts of tunes in an attempt to lull me to sleep and then feast on my blood. Of all the mosquitoes I’ve encountered over the years, I’ve always known them to stick to basic mosquito etiquette: sweep in, hum a bit, bite, suck some blood. The

most adventurous thing they’d engage in would be the attempted sneak attack in broad daylight.

But now a new breed of Dutch mosquitoes that I’ve never encountered before seems to have found me.

Like a coordinated band of warriors from a hostile, non-terrestrial empire, they circle around buzzing a strangely hypnotic tune. And if this weren’t enough, they seem to have turned hybrid, too. Hybrid? Indeed. They have clearly developed certain skills that are best described as uncharacteristic to creatures without opposable thumbs. They are highly organised, fearless and ruthless, and work in teams, with some seemingly lifting the blankets and sheets covering my head for the others to attack the top of my head. I swear I’ve seen them do this: I once woke up in a start only to find my blanket hovering strangely above my head, yet dismissed this as a confused dream and drifted back to sleep. Come the next morning however and there was a new string of bites running across my forehead. Indeed, hybrid they’ve become but quashed they must be!”

Francis Ndonga, from Kenya, is a second-year BSc student studying aerospace engineering. He can be contacted at: fdude85@gmail.com

DELTA. 15 22-04-2010

Robbers arrested On Saturday, 17 April, Delft police arrested three alleged thieves in the TU Delft library on the Prometheusplein. The three thieves (aged 17 and 18 years old) had robbed a wine shop on the Frederik Hendrikstraat at around 9:30, during which the shop’s owner was assaulted.

The thieves then fled the scene on scooters. Immediately following this incident, the police initiated the so-called ‘Burgernetactie’ (Citizens’ Network Action), which involves the police spreading information about an incident or crime via a telephone network of Delft

19

Delta in English

residents and employees of local companies. The system worked.

The thieves – described as wearing dark clothes and black helmets and driving black scooters – were spotted by a Burgernet informant on the Simonsstraat, heading towards the Julianalaan. The three men were then spotted in the TU Delft library on the Prometheusplein. One thief was arrested when he exited the library, while the other two were apprehended inside the library.

Egghead

Resigned

Feedback

On Wednesday, 20 April, a student broke a raw egg on the head of Jan Kees de Jager (CDA), a former minister of finance, during an election debate on higher education held in Amsterdam. The student had yelled something incomprehensible into a microphone and then rushed the stage, armed with an egg. Following the attack, De Jager twittered that he was shocked but unhurt. The police arrested the attacker. De Jager put on a clean tie and the debate continued.

Armand Heijnen, editor-in-chief of Utrecht University’s digital newspaper, Ublad (DUB), has resigned. The reason was said to be the contentious debates surrounding the decision to terminate the print version of Ublad earlier this year. Heijnen had come in for heavy criticism from the university council and his own editorial staff, following this decision. Heijnen will remain employed by the university’s marketing and communications department, where he will now concentrate on setting up an internal, university-wide news service.

If you’d like to comment on anything appearing on the English Page or on a university-related matter, or if you have a question or suggestion for us, send your emails to d.mcmullin@tudelft.nl.

We welcome all feedback from our readers. Letters intended for publication should include your name and be no longer than 350 words.

This edition of Delta is also available online at www.delta.tudelft. nl, where you can also access the English Page archive.

On the road with bike patrols On a large, sprawling campus like TU Delft’s, students and staff need to feel safe everywhere they go. To this end, the university is now being patrolled by teams of mountain bike riding security guards who can respond to emergencies and incidents just as fast as their legs will take them. xHARISH KARAKAT Security patrolling by bicycle has become common practice for many police forces around the world. Compared to car or foot patrols, bikes offer an exceedingly effective and efficient way for police and security details to manoeuvre around and gain access to sprawling or heavily built-up environments. Following on from this successful concept, G4S, the private security company charged with safeguarding TU Delft, started a pilot security bike patrol project on the TU campus about a year ago. “This is one of the first times a security company has done this”, says Jan Wijker, one of G4S’s security team leaders for TU Delft.

Campus security bike patrols have subsequently proved effective for many reasons. “By using bikes, the security teams are able to reach a

location within five to ten minutes, so they’re fast and provide quick and easy access to the entire site”, Wijker explains. “It’s often the case that there are outsiders - especially local teenagers - just hanging around on the TU campus and intimidating some of the female students. Our bike security guards are especially vigilant regarding such people.

And in other emergency situations, such as, for example, people who’ve suffered heart attacks while on the campus, our security bikers have come to the rescue.”

Joey Franz, Ansari van Leeuwaarden and Amit Diepa are three members of G4S’s current team of cycling security guards. “We also help in case there are accidents on roads or traffic is blocked for some reason”, Franz says. “But sometimes it’s as simple as people asking us for directions.”

‘Security guard bikers are conspicuous on campus these days’ TU Delft’s security guard bikers are rather conspicuous on campus these days, cycling around on their mountain bikes wearing fluorescent jackets and helmets emblazoned with the G4S security company logo.

The G4S security bike team members have undergone special training from the police department for carrying out their duties. TU Delft’s security bikers usually bike around in teams of two, covering the entire campus in randomly chosen routes.

TU Delft’s guardian bikers. (Photo: Sam Rentmeester/FMAX)

During any week day, two teams of security bikers patrol the campus from six in the morning to half past eight at night. Usually the same teams also patrol some of the TU’s buildings during the day. At night and on weekends, G4S carries out its security patrols by car.

For the security bikers themselves, life on the job is first and foremost an outdoor one. When Franz is asked how much he enjoys his job on those typically cold, windy and rainy Dutch days, he laughingly says: “I just think of the most beautiful woman and suddenly it feels warm.” But

on a more serious note, he adds, “It’s my job! We’re well-equipped to handle the weather. Actually, I like being outside much more than my previous security job inside buildings.”

To demonstrate their acquired skills, the security bikers are keen to show this reporter a couple of tricks on their bikes. After a year of bike security patrolling, the experiment has been deemed a success.

Wijker: “TU Delft was satisfied with the pilot and therefore we are continuing with this service.” And that’s good news for students. Should they

run into any real trouble on campus, don’t hesitate to call G4S security. A bike security guard will then arrive on the scene in a hurry.

x The campus security phone number is (015) 278 2777. In case of emergencies requiring the police, ambulance or fire departments, the Netherlands’ main national emergency hotline number is 112.

'Working class academia must work harder' Academics in the Netherlands who originally come from working class backgrounds feel that they must work harder and had less natural affinity for their professions than their colleagues who were of the same generation but were from ‘better’ social circles.

It was as if they were stuck in the outside lane, says a PhD researcher at Utrecht University.

It requires more effort and energy

to make a career in academia if you were not raised on the culture of the higher classes from birth.

This was the tone of the discussions that researcher Mick Matthys had with 32 academics during the course of his PhD research. Matthys will receive his PhD from Utrecht University based on his research of those who came from working class roots but made their careers in academia. “They had to keep fighting and transcend their backgrounds”, says Matthys, who also comes from a working class family.

Do the children of lawyers have an easier life than the children of plumbers? This is not something Matthys studied, but one thing that did emerge in the course of his research: nearly all his respondents – aged between 44 and 65 years old – stated that they had run into pro-

blems due to their working class origins. What type of study should they pursue? What languages must they learn? Which jokes were appropriate to make? And because they came from working class families, they had no one to ask for help in

It was not self-evident that they should want to climb higher answering such questions.

“I studied how these people formed their identities, and this was strongly related to their social backgrounds”, Matthys explains.

“One of my respondents became a surgeon and recounts how he and his wife had once been invited out to a dinner, only for it to transpire

that he was actually being tested to see whether he also knowledgeable about wine. They were looking to see if he really belonged. He did not grow up in a home where such knowledge was deemed important and he had no experience of these social codes.”

The people Matthys interviewed during his research all had a ‘professional identity’: they primarily identified themselves with their profession and did not aspire to management positions. They felt that they had planned their careers less strictly than others and that they had left more to chance. It was not self-evident that they should want to climb higher. “And that feeling went back to their childhoods and was something they had to contend with.”

Matthys’ research revealed that

teachers had played crucial roles in the lives of professionals who originally came from working class backgrounds. “Virtually all of them had a teacher who saw what they were capable of and encouraged them.” Matthys therefore advocates that today’s teachers be given enough flexibility to also play such roles in the lives of working class children of immigrants to Holland, for example.

Matthys himself comes from a working class family: “For a long time I could not imagine that I would receive my doctorate. It was already a huge achievement that I had a steady job and enjoyed the work I was doing.” (HOP)

DELTA. 15 22-04-2010 achterkant

00 20

dream teams Naam: Nick Appelman (26, WB) Dreamteam: NovaBike (novabike. nl) Functie: Coureur ‘en soldeerfeut’ “Deze voorvork heeft meer kilometers gemaakt dan hij ooit op onze motorfiets zal maken”, lacht Nick Appelman. “In de VS bestelden we een voorvork. Per vrachtschip werd hij naar Delft verstuurd, dat zou een maandje duren. We zaten er om te springen, want we konden niet verder met bouwen.” Na weken wachten werd de pakketdienst gebeld waar het pakket toch bleef. ‘Dat pakketje is gisteren afgeleverd in Delft, maar is door jullie geweigerd. Het wordt nu weer teruggestuurd naar de VS’, aldus de dame van TNT. “Wat bleek? De TU-portier had het pakket geweigerd in plaats van ons te bellen. Woest waren we. We zijn nog in de auto gesprongen en hebben aangeklopt bij het distributiecentrum, om het pakketje te onderscheppen.

Maar het was al te laat, het ding zat alweer in het vrachtschip naar de VS. Nadat het een maand later weer in de VS was aangekomen, hebben we het maar laten overvliegen naar Delft, we hadden al te veel vertraging. Dat vliegen was bijna net zo duur als de voorvork zelf. Maar dat heeft de TU vergoed. Wel zo netjes.”

(EvO)

as in olde times

The Zumba song The Thor rugby players who score their first-ever try (placing the ball on the ground behind the end-line) must quickly get undressed when the match ends and run a lap around the field dressed only in their socks and rugby cleats. Meanwhile, the other players on the team are eager to help should the player in question hesitate getting undressed. They then run behind their teammate while singing the Zumba song: ‘I kama zimba, zimba zimba / I kama zimba, zimba zee’, which is in fact an old white South African song dating from the time of Boer War and was sung to humiliate the vanquished Zulus. The song was later transformed into a children’s song.

‘Take ‘em down, zumba/zulu warrior’, goes the line sung as the Thor rugby player is taking his pants off. “The correct lyrics aren’t so important to us; it’s more about the ranting”, says Thor player, Fanny Ruter. “The tradition is especially common among student teams, but the details vary. Although you can be sure that beer is drunk during this and guys run around naked.

Rugbyers are often known to go to parties wearing kilts with no underwear.”

There are also clubs where toilet paper is stuck between a guy’s buttocks and lit on fire. Or his ass is spanked until a blue bruise appears. “But at Thor we’re a bit tamer than that. Our women’s teams don’t partake in this tradition, although there are some who would like to.”

Student rugby players do love to sing though, and Thor is no different. Each new member of the Thor team gets a book of song lyrics to memorize. The crudity level of these lyrics can be quite high. “The cruder the better. But unfortunately some women also sing along. There are some lyrics in there that really make you blush with shame.” (JT/DM)

Nick Appelman: “De voorvork zat alweer in het schip naar de VS.” (Foto: Richard van ’t Hof)

merel segers

Soggen

Kriep

Thor: beer, buttocks and bawdy songs. (Photo: Hans Stakelbeek/FMAX)

De laatste weken heb ik plakkerige dadeltaart gebakken, mijn kamer rook continu citroentjesfris en ik heb eindelijk mijn tweede én derde fiets gemaakt. Niet moeilijk te raden wat voor tijd het was: tentamentijd.

Wist je dat wanneer je een verschijnsel een naam geeft, je je er ook naar gaat gedragen? Dit principe heet sociale constructie. Mijn Italiaanse vriend vertelde me dat er in het Italiaans geen woord voor kater bestaat. Hierdoor worden Italianen, na een avond heftig feesten, naar wakker, maar - hier komt het grote verschil met Nederland - ze gaan toch gewoon werken. Ik calculeer mijn kater vaak al in voordat ik hem krijg. De volgende dag werken? No way! Daar ben ik dan waarschijnlijk veel te ziek voor.

Hetzelfde zie ik bij soggen. Als eerstejaars kreeg ik binnen no time een nieuwe vocabulaire aangeleerd, inclusief de uiterst nuttige term ‘studie ontwijkend gedrag’. Andere mooie woorden waren klemmen, kaal zijn en brokken. Deze heerlijke nieuwe woorden moesten natuurlijk meteen worden uitgeprobeerd. Het

resultaat? Tentamenweek 1, nul tentamens gehaald.

Dit geeft mij te denken. Wat als de Delftse vocabulaire uit studie motiverende woorden zou bestaan? De betekenis van soggen, klemmen en kaal zijn zouden respectievelijk ‘studie opzoekend gedrag’, ‘je vastklemmen aan een probleem totdat het opgelost is’ en ‘letterlijk haaruitval door het harde nadenken’ worden.

Ten slotte het woord brokken (dat betekent overgeven en is mijn minst favoriete woord), dat moeten we maar van de aardbodem laten verdwijnen.

Delft wordt wel verschrikkelijk saai als we dit soort braaf studiegedrag aanleren. Niet meer aangehouden worden op straat tijdens de tentamenweek door een kale gast die zijn schijnbaar naakte vriend kwijt is. En pas op, dadelijk studeren TU-studenten wel netjes binnen vijf jaar af. Nee hoor, ik ga gewoon even lekker door met soggen. Deze column schrijf ik de dag voor mijn laatste tentamen.