DELTA. 19 03-06-2010
weekblad van de technische universiteit Delft
>03 Sportkaart duurder
>06 Farming by satellite
>08 Sijbolt Noorda
>12 Inhaalslag vrouwen
Een duurdere sportkaart, minder investeringen in ict in het onderwijs en een stop op nieuwbouw. Voorbeelden van maatregelen die de universiteitsdienst neemt om de komende jaren 11,2 miljoen euro te besparen. De besparingen bij de UD zullen ongeveer vijftig arbeidsplaatsen kosten.
Remote sensing can be used to determine how much water is needed to grow a kilo of wheat, rice, maize or cotton. Dr. Sander Zwart developed a satellite application to make agriculture deal more efficiently with water.
Beter laat dan nooit. Het probleem van de grote aantallen studenten is te lang vooruitgeschoven, maar nu zal er eindelijk iets aan gebeuren, gelooft Sijbolt Noorda van universiteitenvereniging VSNU. “Het onderwijs kan het nauwelijks nog aan en het budget per student wordt steeds lager.”
Vrouwen zijn op alle Nederlandse universiteiten ondervertegenwoordigd in hoge wetenschappelijke posities. De landelijke politiek, de universiteiten en het bedrijfsleven stimuleren vrouwelijke wetenschappers om een inhaalslag te maken.
01
>19 English Life after Delft Joyce Tan, a 1986 industrial design engineering graduate, was born in Indonesia but moved to the Netherlands with her family when she was thirteen years old. Today she lives in Mobile, Alabama, where she works as a project and technical leader for Airbus North America.
TUDELTA.19
Het evenement ‘Op volle kracht, vlieg ‘m in de gracht’ op de Hooikade kende zondagmiddag een abrupt einde. Deelnemers moesten van een acht meter hoge schans afvliegen met zelfgebouwde ‘vliegtuigjes’. Harde regen, wind, onweer en hagel zorgden ervoor dat de laatste deelnemers niet meer mee konden doen. Wel haalde het
evenement, georganiseerd in verband met het lustrum van studievereniging Leonardo da Vinci van Luchtvaarten Ruimtevaarttechniek ’s avonds de uitzending van het tv-programma ‘Hart van Nederland’. (Foto: Hans Stakelbeek/FMAX)
DELTA. 19 03-06-2010
02
nieuwsinterview
‘Heerlijk om kwetsbaar te zijn’ TUdelta.19 > Jaargang 42 Delta is het informatie- en opinieblad van de TU Delft, verzorgd door een journalistiek onafhankelijke redactie.
> Redactie Frank Nuijens, (hoofdredacteur), Katja Wijnands, Dorine van Gorp, (eindredactie), Saskia Bonger, Tomas van Dijk, Erik Huisman, Connie van Uffelen, Jos Wassink (verslaggeving). > Medewerkers Willemijn Dicke, Robbert Fokkink, Jorinde Hanse, Dap Hartmann, Auke Herrema, Richard van 't Hof, Christian Jongeneel, David McMullin, Anna Noyons, Edgar van Os, Arjanna van der Plas, Daan Schuurbiers, Jimmy Tigges, Stephan Timmers, Ellen Touw, Robert Visscher, Pascale Warners, Martine Zeijlstra. > Foto‘s
Sam Rentmeester/ Hans Stakelbeek (FMAX).(info@fmax.nl)
> Vormgeving Kummer & Herrman, Utrecht > Lay-Out
Liesbeth van Dam
> Mededelingen Martin Kers (m.kers@tudelft.nl) > Redactieraad Ir. S. Rozendaal (voorzitter), prof.dr Jeroen van den Hoven, prof.dr.ir. F.W. Jansen, J. Op Den Kelder, mr. J.J. M.Kok, R.H.G. Meijer, T. Niks, prof.dr.B.J. Thijsse, ir. M. Persson, dr.ir. C. Vermeeren > Redactie-adressen Universiteitsbibliotheek Kamer 0.18-0.28 Prometheusplein 1 2628 ZC Delft Postbus 139 2600 AC Delft Tel. 015-278 4848 E-mail: delta@tudelft.nl www.delta.tudelft.nl > ISSN 0169-698x > Druk Wegener Nieuwsdruk Twente, Enschede > Oplage 12.000 > Advertenties H&J uitgevers Postbus 101 2900 AC Capelle aan den IJssel Tel. 010-451 55 10 Fax 010-451 53 80 E-mail:delta@henjuitgevers.nl www.linkmagazine.nl > Abonnement Een abonnement kost 37,50 en kan elk moment ingaan. > HOP Delta werkt samen met het Hoger Onderwijs Persbureau Hein Cuppen, Bas Belleman, Thijs den Otter Tel. 071-523 6151 Fax 071-523 2138 E-mail hop@xs4all.nl > Copyright Delta Auteursrecht voorbehouden. Het is verboden zonder schriftelijke toestemming van de hoofdredacteur artikelen, schema‘s of illustraties geheel of gedeeltelijk over te nemen en/of openbaar te maken, in enigerlei vorm of wijze.
Bauke Steenhuisen, universitair docent bij TBM, staat maandag 7 juni in de finale van het Delfts Slampodium. Eerder won hij een van de voorrondes voor optredende dichters.
voeringen omhelsd door vrouwen met de leeftijd van mijn moeder. Ik heb het gevoel dat we een bepaald gevoel van zachtheid delen in de manier waarop we naar de wereld kijken. Ze staan open voor de meer kwetsbare performance, wat een gedicht is. En ik vind het heerlijk om me kwetsbaar op te stellen. Volgens mij is dat wat er gebeurt.”
xJos Wassink Hoe bereid je je voor op de finale? “Ik woon in Rotterdam en fiets naar huis. Ik laat die gedichten tijdens het fietsen langskomen totdat ik ze uit mijn hoofd ken. Maar ondertussen ga ik schuiven en schaven. Die gedichten bewegen nog steeds. Dan volgt er een hopeloze stuwing naar het moment van het optreden waarbij de performance steeds een andere timing vergt omdat er tien versies tegelijk door mijn hoofd zweven. Uiteindelijk komt het toch goed.” Je hebt een voorronde gewonnen. Hoe was dat? “Ik ging er vooral heen om een leuke avond te hebben, en dat had ik ook. Ik begon in m’n eentje aan de bar en gaandeweg stroomden de dichters binnen. Een uit Vlaanderen, een uit Utrecht en verder uit het land. Je kletst met elkaar, je leert elkaars karakter kennen onder spanning. Vervolgens komt het moment van je optreden steeds naderbij. Maar je zit
Bauke Steenhuisen: “Ik word regelmatig omhelsd door vrouwen met de leeftijd van mijn moeder.” (Foto:Hans Stakelbeek/FMAX)
te genieten van wat je nieuwe vrienden in de poëzie staan te doen.” Wil je me een deel van je optreden laten horen? “De kolk en het water, naar een bekend gedichtje van Nijhof:
Daar lijkt me moed voor nodig om je zo kwetsbaar op te stellen in het openbaar. ”Ik ben daar een beetje onverschillig voor. We zien wel en dit is wat ik leuk vind. Ik voel me heerlijk als ik kwetsbaar ben. ’t Is net als naar de tandarts gaan: als je er naartoe gaat vind je het niet leuk, maar als je er vandaan komt, denk je: hèhè, lekker.”
eenzaamheid. Laat ik daar midden uit de oneindigheid een spiegel zwenkend op mij af zien ronken
Ik fietste Delft uit om de lucht te zien Ik zag de lege nacht tot aan de overzijde weerspiegeld in het water dat in tijden niet zo vol leek van zichzelf. Ik kon zien
’t Was een schip. De Margareta voer met een zwak licht op een gestutte paal. Er welde helwit water op vanachter het roer dat zong als plukte er een bas in Mahler ’s Adagietto. O moeder! Ik bezwoer: Geen God verdrijft de nachtelijke dwaler.”
dat ik daar stond: moe en dronken van gedachten, van de kolk en
Mooi. “Ik word nogal regelmatig bij uit-
x Finale Poetry Slams 2010 op 7 juni, Café Pelicaan, Verwersdijk 47, Delft. Aanvang 20.00 uur, toegang gratis.
schuurbiers
Manuscript Nou, dat is hem dan: welgeteld 168 pagina’s zorgvuldig beargumenteerde tekst, compleet met vraagstelling, resultaten, conclusie, en een lange, lange reeks referenties. Een proefschrift. Verslag van een kleine vijf jaar onderzoek naar maatschappelijke verantwoordelijkheid in de wetenschap. Ik zou dolblij moeten zijn: hoe vaak heb ik niet naar dit moment uitgekeken? Na jaren van peinzen, piekeren en ploeteren, van schrijven, schrappen en herschrijven, was daar eindelijk het verlossende woord: het is goed zo. Stuur maar op naar de leescommissie. Je kunt weer verder met je leven. Toch smaakt de overwinning minder zoet dan verwacht, want gedurende het promotietraject heeft er een vrijwel onmerkbare maar onomkeerbare transformatie plaatsgevonden. De wilde ideeën van weleer zijn langzaam verwelkt, verdord, verworden tot belegen concepten. Om aan de strenge wetenschappelijke normen van zorgvuldigheid, betrouwbaarheid en reproduceerbaarheid te voldoen, is elke vorm van frivoliteit, en alles wat riekt naar speculatie of giswerk, uitgebannen. Wat overbleef, is precies wat ik bij aanvang hoopte dat mijn proefschrift niet zou worden: droge, ontoegankelijke kost. De paar originele ideeën die de toets der kritiek hebben doorstaan, gaan verscholen achter lange passages met verregaande precisering, specificering en contextualisering. Dat is de keerzijde van deze proeve van bekwaamheid: naarmate het schrijfproces vordert, krijgt datgene wat je in een proefschrift moet zeggen de overhand, waarbij het allengs moeilijker wordt om vast te houden aan wat je eigenlijk wil zeggen. Voor zover ik weet, ervaren vrijwel alle collega-promovendi diezelfde
teleurstelling: ik ken er geen een die zijn of haar proefschrift met plezier terugleest. De meesten zouden de hele uitgave het liefst ritueel verbranden. Niet dat dat veel zou uitmaken, want op een enkele overijverige promotor na is er vrijwel niemand zo gek het hele boekwerk door te worstelen. Een vluchtige blik in de inleiding, even kijken of je naam in het dankwoord staat, en dat is het dan wel zo’n beetje. Dat besef maakt het voor de promovendus overigens niet makkelijker: je hele ziel en zaligheid in een boekwerk stoppen waarvan je weet dat het door hooguit een handjevol mensen vluchtig doorgebladerd wordt. Na de zomer volgt een laatste kastijding door mijn hooggeleerde opponenten, waarbij het hele bouwwerk nog een keer tot de grond toe wordt afgebroken, een laatste les in bescheidenheid. De beloning: toetreding tot de orde der academici. Wie weet, misschien begrijp ik het nut van de hele lijdensweg beter als ik straks aan de andere kant van die streep sta. In ieder geval kijk ik er nu al ontzettend naar uit om het mijn toekomstige aio’s verschrikkelijk moeilijk te gaan maken, want we gaan die doctorstitel natuurlijk niet cadeau geven - quod erat demonstrandum. Daan Schuurbiers reflecteert op het universitaire leven vanaf zijn nieuwe werkplek aan de Universiteit Utrecht.
DELTA. 19 03-06-2010
Nieuws
Nanoscoop
Betere studiekeuze
Het Nederlands Centrum voor Nanoscopie heeft van NWO 6,1 miljoen euro ontvangen voor de aanschaf van de nieuwste en sterkste elektronenmicroscoop. Daarmee kunnen moleculaire bouwstenen van cellen bestudeerd worden. Het apparaat komt in het celobservatorium van het LUMC in Leiden. Delftse onderzoekers van het Kavli-instituut krijgen ook toegang, net als onderzoekers van acht andere universiteiten en instituten.
De TU Delft gaat eerstejaarsvakken online zetten voor potentiële studenten. Dat schrijven rector Luyben en hoofd onderwijs- en studentenzaken Anka Mulder op ScienceGuide. Doel is aankomende studenten de juiste studiekeuze te laten doen. Via de zogenaamde open course ware (ocw) moet studenten een reëel beeld krijgen van de inhoud en het niveau van de te kiezen studie. De huidige voorlichting in het Nederlands hoger onderwijs blijkt daarvoor nog onvoldoende, met veel uitval tot gevolg. De TU Delft begon er in 2007/2008 mee
x
www.necen.nl
03
Windonderzoek en was daarmee een van de eerste Europese universiteiten die open course ware aanbood. De TU ziet er ook mogelijkheden in om ‘een leven lang leren’ te stimuleren. Volgens de commissie-Veerman leeft dat in Nederland onvoldoende, wat onder meer blijkt uit het afgenomen aantal deelnemers bij de Open Universiteit. Uit eerste ervaringen van de TU blijkt dat bijscholende werknemers via open course ware wel kunnen worden bereikt.
x
www.scienceguide.nl
Sportkaart duurder, minder ict in onderwijs Een duurdere sportkaart, minder investeringen in ict in het onderwijs en een stop op nieuwbouw. Het zijn drie voorbeelden van maatregelen die de universiteitsdienst neemt om de komende jaren 11,2 miljoen euro te besparen. xSASKIA BONGER De universiteitsdienst (UD) bestaat uit twaalf afzonderlijke grotere en kleinere diensten als de universiteitsbibliotheek, facilitair management en vastgoed en ict. Allemaal leveren zij ongeveer tien procent in van hun budget. De plannen van de UD zijn onderdeel van de 45 miljoen euro die de universiteit de komende twee of drie jaar als geheel wil besparen. Ze vallen uiteen in drie categorieën: interne bezuinigingen, samenwerking met andere diensten en gedetacheerde dienstverlening. De universiteitsbibliotheek (die in totaal 1,7 miljoen euro moet inleveren) wil onder meer geld besparen door voorzichtiger om te gaan met de omvang van de collectie en door de dienstverlening aan studenten
DUT10
en TU-medewerkers te versoberen. Facilitair management en vastgoed (fmvg, min 2 miljoen) heeft een stop gezet op investeringen in nieuwbouw. Ook wil deze dienst de huur van onderwijsruimte in het voormalige KPN-gebouw aan de Rotterdamseweg 380 opzeggen en contracten voor onderhoud van gebouwen en energie opnieuw tegen het licht houden. Ook moet fmvg een antwoord vinden op de vraag hoe om te gaan met ruimteoverschot. Verschillende faculteiten hebben immers laten
Half september moeten de plannen van de ondersteunende diensten verder uitgewerkt zijn weten ruimte te willen afstoten, maar dat levert de universiteit geen besparing op als die niet opnieuw wordt gebruikt. De afdeling ict (min 2,5 miljoen) wil korten op inhuur van externe krachten, wat bijvoorbeeld betekent dat vernieuwing van ict-systemen wordt uitgesteld. Ook investeringen in ict in het onderwijs worden teruggeschroefd. Onderwijs en studentenzaken (O&S, min 1,2 miljoen euro) is van plan de prijs van de sportkaart met tien euro te verhogen. Ook de bespa-
Meer vermogen en nog zuiniger. De nieuwste auto die het DUT Racing Team dinsdag op de Markt onthulde, gaat hoge ogen gooien bij de ontwerp- en racewedstrijd Formula Student. Meer dan vijfhonderd studententeams van over de hele wereld strijden in juli om de titel op het circuit van Silverstone. De Delftse studenten die een jaar aan de racewagen hebben gewerkt, verwachten veel van hun op bio-ethanol rijdende bolide. Ook rector Luyben, hier op de foto in de cockpit, lijkt het wel te zien zitten. (Foto: Sam Rentmeester/FMAX)
ring op garantiemaanden voor studenten, waarover al langere tijd wordt gesproken, is onderdeel van de plannen van O&S. Verder wil de dienst alleen nog digitaal met studenten communiceren en ze dus geen brieven meer sturen. Marketing en communicatie (min 0,9 miljoen) gaat minder investeren in de werving van bachelorstudenten. Verder staat bij deze dienst het gastschrijverschap ter discussie. Moet dat doorgaan zoals nu, dus gefinancierd door de universiteit, is er een fonds te vinden dat geld wil bijleggen of moet het helemaal worden opgeheven? Ook samenwerking tussen de diensten zou geld moeten opleveren. Zo moet er één career centre komen, één international office voor buitenlandse medewerkers en studenten, één multimedia service en één collegezalenpool om efficiënter te roosteren. De UD omvat 750 fte centrale medewerkers en 350 fte medewerkers die bij de faculteiten zijn gedetacheerd. Of op die laatste categorie veel te bezuinigen valt, is de vraag. Volgens college van bestuurlid Paul Rullmann is het aantal gedetacheerden al minimaal. De faculteiten en de diensten onderhandelen momenteel over deze groep. De besparingen bij de UD zullen ongeveer vijftig arbeidsplaatsen kosten. Half september moeten de plannen van de ondersteunende diensten verder uitgewerkt zijn.
Het onderzoek bij Duwind kan van start nu het kabinet als onderdeel van 67 miljoen euro voor de energieagenda, 19,5 miljoen beschikbaar heeft gesteld voor onderzoek naar windparken op zee. In programma Far and Large Offshore Wind (Flow) werkt het Delftse instituut voor windenergie Duwind samen met onder meer energieproducent RWE, onderzoeksinstituut ECN en een aantal industriële partners aan de ontwikkeling van grootschalige windenergie op zee. De toekenning van bijna 20 miljoen euro betekent voor Duwind dat er
op verschillende faculteiten van de TU in totaal zestien promovendi kunnen worden aangesteld, licht prof.dr. Gerard van Bussel toe. Er zal onderzoek plaatsvinden naar andere windturbines, nieuwe funderingstechnieken, onderhoudsstrategieën en installatietechnieken die geschikt zijn voor windparken ver op zee. Ook de inpassing van de stroom in een dynamisch elektriciteitsnet op Europese schaal wordt onderzocht.
x
www.flow-windpark.nl
Dwarslaesie na val uit raam Een 24-jarige student werktuigbouwkunde heeft vrijdagochtend een dwarslaesie opgelopen door een val uit een raam van zijn woning aan de Professor Evertslaan. De politie concludeert uit onderzoek dat er sprake is van een noodlottig ongeval. De vader van de student zegt dat zijn zoon voorafgaand aan het incident een vergadering en een feestje had gehad. “Hij was ’s ochtends om ongeveer vijf uur thuisgekomen. Hij is naar de eerste verdieping gegaan en heeft zijn sleutels op zijn kamer gelegd. Daarna is hij waarschijnlijk nog wat gaan eten of drinken in de keuken van zijn studentenflat.” Daarna, zo vertelt zijn vader, is hij waarschijnlijk misselijk of onwel geworden en heeft hij gedacht om even het raam open te zetten. “Waarschijnlijk is hij daarbij voorover gevallen en slecht terecht gekomen.” De student belde daarna zelf een huisgenoot uit bed met de mededeling dat hij hulp nodig had. “Ik ben beneden voor de deur”, hoorde de huisgenoot hem zeggen. “De student wist niet wat er gebeurd was.” De huisgenoot dacht in eerste instantie dat de student van zijn fiets was gevallen of was flauwgevallen. Al gauw bleek dat hij pijn had
en niet kon opstaan. Omdat hij het koud had, haalden huisgenoten een dekentje en een kussen voor hem. Een ambulancebroeder zag volgens een huisgenoot het raam van hun gezamenlijke ruimte openstaan, waarna de politie een onderzoek instelde. Volgens de huisgenoot staat dat raam echter bijna altijd open. Huisgenoten begrijpen niet hoe dit heeft kunnen gebeuren en ontkennen wilde verhalen op internet. “Niemand heeft gezegd dat hij oneindig dronken was”, zegt een huisgenoot. “Ook nuchtere mensen vallen uit een raam.” Eenmaal in het ziekenhuis bleek dat
‘Ook nuchtere mensen vallen uit een raam’ de student drie ribben en twee rugwervels had gebroken. “We moesten er ernstig rekening mee houden dat er sprake zou zijn van een complete dwarslaesie”, vertelt zijn vader. Sinds zondagochtend ligt de student niet meer op de intensive care. Er is maar drie tot vier procent kans dat hij ooit weer kan lopen. Toch is hij volgens zijn vader ‘erg positief en wilskrachtig met een goed gevoel voor humor’. “Maar het is vreselijk sneu als er eerst een hele wereld voor je openstaat en dit ongeval je nu overkomt.” (CvU)
x
www.delta.tudelft.nl/21322
DELTA. 19 03-06-2010
Nieuws
Stedenbouw
Maastoren
Verkiezingen
“Stedenbouwkundig ontwerpen is in essentie geen vak, geen discipline, laat staan een wetenschap.” Dat stelt hoogleraar Wouter Vanstiphout die 9 juni (de dag van de verkiezingen) zijn intreerede ‘Ontwerp is politiek’ geeft bij Bouwkunde. Stedenbouw is volgens de professor de arena waar gevochten en onderhandeld wordt over de belangen en overtuigingen die leidend moeten zijn in de inrichting van onze steden.
De nieuwe kantoortoren op de Rotterdamse Kop van Zuid dat afgelopen vrijdag is geopend, wordt verwarmd en gekoeld met water uit de Maas. De installatie is verzorgd door Techniplan Adviseurs die daar in 2007 al de Vernuftelingprijs voor hebben gekregen. In de winter is koude uit het Maaswater gewonnen voor koeling in de zomer. ’s Zomers wordt juist de warmte onttrokken en opgeslagen. Het oppervlaktewater als zonnecollector lijkt breed toepasbaar.
39,7 Procent van de studenten heeft vorige week gestemd voor de studentenraad (sr). Dat is een hogere opkomst dan in 2009, toen 37 procent zijn stem uitbracht. Dat is opmerkelijk, want er viel weinig te kiezen. Oras was de enige partij die meedeed, nadat AAG zich door een gebrek aan mankracht had teruggetrokken. Oras-voorzitter Michael van Lith had niet verwacht dat de opkomst dit jaar hoger zou zijn dan ooit. “Dat was een leuke verrassing.” 18,5 Procent stemde blanco, drie keer zoveel als een jaar eerder. Van Lith leest daaruit
04
Nobelprijswinnaars dat deze mensen het of niet eens zijn met de standpunten van Oras of dat ze principieel meer dan één partij in de sr willen. Hij hoopt dat er bij de volgende verkiezingen wel weer een concurrerende partij zal zijn. Van Lith heeft ‘via, via, via’ gehoord dat er studenten zijn die dat initiatief willen nemen. Naast de lijsttrekker kregen dit jaar voor het eerst twee andere kandidaten voorkeursstemmen: Caroline Streng en Milou Foole, de nummers twee en vier van de kieslijst.
Twee Delftenaren zijn uitgenodigd om deel te nemen aan de Lindauconferentie die tussen 27 juni en 2 juli plaatsvindt aan de Bodensee. Marijn van Loenhout en Katja Nowack (beiden van Technische Natuurwetenschappen) komen daar met zevenhonderd jonge wetenschappers uit de hele wereld (twaalf uit Nederland) samen met ongeveer zestig Nobelprijswinnaars.
x www.lindau.de
technostarters
Schuddende vliegtuigrobots en 3D tetris Luchthaven Heathrow heeft hem sinds anderhalve maand in gebruik; de Bagcheck. Deze uitvinding van Quintech pikt koffers en tassen met uitstulpingen van de lopende band om opstoppingen te voorkomen. “Het is fascinerend om te zien hoe bagage op de juiste plek aankomt.”
Universiteiten moeten valoriseren en de TU laat zich niet onbetuigd. Dat levert technostarters op als Senz (stormparaplu), Ampelmann (overstapplatform) en Ephicas (SideWings). Maar er is veel meer. Een korte serie over TUstarters.Deze keer Quintech.
xTomas van Dijk “Laatst was ik voor mijn werk in Venetië en daarvoor in Zürich. Mooi dat je op zoveel plekken komt, zeggen vrienden dan.” Roel Reijnen, een van de oprichters van het technostartersbedrijf Quintech, moet lachen. Hij vliegt heel wat af, maar iets anders dan vliegvelden ziet hij niet. “Het zijn geen romantische reizen.” Met vier compagnons en nog eens vijf extra medewerkers geeft Reijnen advies aan vliegvelden over efficiëntere bagageafhandeling en ontwikkelt hij producten waarmee luchthavens de enorme stromen bagage letterlijk beter in banen kunnen leiden. Handig. Hoe vaak gebeurt het dat je tevergeefs bij de lopende band staat om je bagage op te pikken na je vlucht. Je probeert zover mogelijk in die ietwat mysterieuze mond te kijken die koffer na koffer uitspuugt. Maar je koffer ligt nog bij de ene grote hub waar je moest overstappen. Reijnen klopt af. “Ik heb dat gelukkig nog nooit meegemaakt.” Maar hij kan er wel over meepraten. Hij kent de cijfers. “Anderhalf à twee procent van de bagage komt na een vlucht met een overstap niet meteen aan. Een van de oorzaken is dat de boel vastloopt doordat sommige bagagestukken ergens achter blijven haken of van de band af rollen.” Het door zijn bedrijf ontworpen apparaat, Bagcheck, is een soort poort vlak achter de incheckbalie waar alle bagage doorheen gaat. Enkele camera’s fotograferen de tassen en koffers en sturen de plaatjes door naar een computer die de vormen analyseert. Als er zaken uitsteken die problemen
Roel Reijnen: ”Anderhalf à twee procent van de bagage komt na een vlucht met een overstap niet meteen aan.” (Foto: Tomas van Dijk)
kunnen veroorzaken, dan pikt Bagcheck ze eruit. Ook bij koffers met wieltjes of bij ronde tassen gaat het sein wel eens op rood. Die spullen maken kans van de band af te vallen en op die manier opstoppingen te veroorzaken. Medewerkers moeten die tassen dan in een speciaal bakje doen zodat ze niet gaan rollen. Quintech bestaat sinds 2006 en is gehuisvest in de Delftse incubator
‘Het is fascinerend om te zien wat er allemaal gebeurt om bagage op de goede plek te krijgen’ YesDelft. Met tien man in dienst en een omzet van ongeveer een half miljoen euro (omzet in 2009) is het bedrijf nu niet bepaald een grote speler in de luchtvaartindustrie. Maar Reijnen heeft goede hoop dat zijn bedrijf binnenkort van de grond komt. Hun eerste Bagcheck, die ze samen met het bedrijf Vanderlande Industries hebben ontwikkeld, staat sinds anderhalve maand koffers te inspecteren op Heathrow. Die luchthaven wilde het apparaat tes-
ten. “Heathrow is een fantastisch uithangbord voor ons.” De TU-alumnus en twee medeoprichters kwamen op het idee om een eigen bedrijf te starten toen ze een vak volgden tijdens hun eerste masterjaar bij Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek. Ze kregen de opdracht om een businesscase te ontwikkelen voor een product of dienst waarmee ze zouden inspelen op de komst van de A380. “In plaats van vliegtuigen met maximaal vierhonderd passagiers komen er nu opeens toestellen met achthonderd reizigers tegelijk aan op een vliegveld”, zegt Reijnen. “Veel studenten waren gefocust op de passagiers. Wij keken naar wat deze ontwikkeling betekent voor de bagage.” Het drietal liep stage op Schiphol om met eigen ogen te zien hoe het er precies aan toe gaat. “We werkten mee met de mannen die de bagage afhandelen. Je weet niet wat je ziet. Kilometers lang zijn die lopende banden. Het is fascinerend om te zien wat er allemaal gebeurt om bagage op de goede plek te krijgen.” “Gesloopt kwamen we thuis. Mensen vinden het altijd belachelijk als er met hun tassen wordt gegooid. Maar als je allemaal tassen en koffers van vijfentwintig kilo uit een
vliegtuig moet halen dan ga je die niet voorzichtig neerleggen. Dat is veel te zwaar. Ik heb zelf ook gegooid.” In eerste instantie hadden de studenten voor het mastervak een machine bedacht die bagage zo efficiënt mogelijk in containers kon schuiven. “Een soort 3D tetrismachine”, zegt Reijnen. “Nog steeds zouden we zo’n machine graag ontwikkelen.” Dat blijkt ook wel uit de berg afgedankte tassen en koffers in de werkruimte van Quintech. Een student die stage liep bij het bedrijf experimenteerde onlangs nog met een dergelijk systeem. “Maar voor nu is het nog te ingewikkeld”, vervolgt Reijnen. “Een luchthaven heeft daar een heel nieuwe infrastructuur voor nodig.” Tijdens hun stage ontdekten de technostarters dat het probleem
van de bagageopstoppingen vrij gemakkelijk te verhelpen is. Bagcheck is het eerste concrete product van Quintech. Ze ontwikkelen ook een nieuw soort container voor in de buik van het vliegtuig. Die containers hebben nu een klein schotje dat zorgt voor extra stevigheid. Het nadeel is dat de container daardoor niet helemaal open kan, waardoor robots (die steeds meer tilwerk overnemen) niet goed bij alle bagage kunnen als de containers geleegd moeten worden. Quintech maakt een container zonder schotje. “Het klinkt vrij banaal”, lacht Reijnen. “Maar”, vervolgt hij op serieuzere toon, “er komt wel meer bij kijken. We moeten ervoor zorgen dat de container zonder dat schotje sterk genoeg is. We experimenteren daarvoor met andere materialen.” Met pretoogjes: “In de toekomst kunnen robots zulke containers gewoon leegschudden.” Tetris spelende robots die vliegtuigcontainers vullen en leegschudden. Wie weet gaat het die kant op. Met de alsmaar strenger wordende arboregels en passagiers die steeds hogere eisen stellen moet er volgens Quintech in ieder geval de komende jaren behoorlijk wat geïnnoveerd worden.
Naam bedrijf: Quintech Startjaar: 2006 Oprichters: Roel Reijnen, Bart Houlleberghs, Leander Ross, Jorick Naber en Reinout vander Meûlen Product/dienst: Advies aan luchthavens over bagagetransport en apparatuur voor efficiëntere bagageafhandeling Omzet: Ongeveer een half miljoen euro per jaar Aantal personeelsleden: Tien
05
DELTA. 19 03-06-2010
Nieuws
Engelenbak wint
Rio
Club dNA
Klachtenloket
De 28 bewoners van studentenhuis De Engelenbak hadden er op voorhand alle vertrouwen in. En terecht, zo bleek. Op 20 mei pakten ze in Club Air in Amsterdam de titel ‘Studentenhuis 2010’, een wedstrijd georganiseerd door Studenten.net. De bekendmaking had plaats tijdens een finalefeest in Amsterdam, waar ook de Student van het jaar werd gekozen en de Sloggi Studentenbillenaward werd uitgereikt.
Het studententeam Greenchoice Forze rijdt deze week met zijn waterstofkart door Rio de Janeiro. De studenten zijn er voor het door Michelin georganiseerde Challenge Bibendum – een manifestatie voor de meest duurzame auto’s. Op 3 juni vindt er een grote parade plaats door de stad. Terug in Nederland bouwen de studenten verder aan hun derde waterstofkart die op 19 augustus deelneemt aan het WK in Den Haag.
Het nieuwe ontwerp van Club dNA (de Nieuwe Academie) wordt donderdag om 17.00 uur gepresenteerd in hal C van de Schiehallen aan de Schieweg. Momenteel worden deze hallen voornamelijk door bedrijven gebruikt voor opslag. Maar deze gaan verdwijnen en er komt ruimte voor onder meer kunstenaars en andere creatievelingen, studie- en sportverenigingen en TU-afgestudeerden, clubs en urban speelplaatsen.
Studenten met klachten over de TU kunnen vanaf 1 september terecht bij een digitaal klachtenloket. Studentendecanen sturen klachten vervolgens door naar de juiste persoon. Het instellen van één klachtenloket is verplicht volgens de nieuwe Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek. Zo’n loket maakt het voor studenten gemakkelijker om met klachten te komen, omdat zij nu niet eerst hoeven uitzoeken bij wie ze precies moeten zijn. Onderdeel van het klachtenbureau is de ombudsman voor stu-
x
x www.studenten.net/lifestyle
www.greenchoice-forze.nl
x Aanmelden kan via aanmelder. nl/18087
denten. Die werd vorig jaar op nonactief gesteld. De functie wordt teruggebracht van 1,0 fte naar 0,2 fte. De nieuwe ombudsman begint binnenkort.
Camera’s na inbraken in flats Studentenhuisvester Duwo neemt maatregelen om de inbraakveiligheid van de appartementen aan de Roland Holstlaan te verbeteren. Het is een reactie op klachten van internationale studenten. xERIK HUISMAN Duwo laat sinds afgelopen zaterdag extra surveilleren door een beveiligingsbedrijf. Ook onderzoekt Duwo de mogelijkheid om camera’s te installeren en pakt de huisvester de galerijtoegangen aan. Bij internationale studenten is de laatste tijd een gevoel van onveiligheid ontstaan door inbraken en kapotte sloten op onder meer galerijdeuren. Dat leidde onder meer
tot een kleine demonstratie bij het international office, mails aan Duwo en Delta en een Facebookpagina ‘Boycott Duwo’ met ongeveer 170 leden. Volgens student Ilias Ariston uit de Verenigde Staten zijn recent enkele tientallen inbraken gepleegd. “Dat is wat ik weet via mijn kennissenkring.” Bij de inbraken zijn vooral laptops, camera’s en geld gestolen. Hij vindt dat Duwo en de TU eerder in actie hadden moeten komen, omdat volgens politiecijfers het aantal inbraken tussen 2006 en 2009 opliep van 9 naar 29. Algemeen directeur Jan Benschop van Duwo denkt dat er onnodig een gevoel van onveiligheid is ontstaan. “Lastig bij internationale studenten is dat ze wel bij de TU klagen, maar niet bij ons.” Daardoor wist Duwo relatief laat van het kennelijke golfje aan inbraken en kapotte voorzieningen. “Zo gauw we in korte tijd enkele inbraakmeldingen krijgen, ondernemen we actie. Kijken wat er aan de hand is, beheerders vaker rond
laten lopen, contact met de politie, mogelijk cameratoezicht.” Hij vindt dat de internationale studenten zelf een beetje meer ‘streetwise’ mogen worden. Niettemin vindt Benschop het zinnig de studenten bij aankomst nadrukkelijker te informeren over veiligheid en inbraakpreventie. Volgens Ariston kunnen studenten schade claimen bij Duwo op grond van de huurcontracten en de tekort-
’Ze klagen wel bij de TU, maar niet bij ons’ komingen in de beveiliging, maar hij stelt dat zijn groep daar niet op uit is. “Wij willen dat komende lichtingen internationale studenten beter beschermd worden. Betere woningen of informatie over de inbraakgevoeligheid, zodat je weet waaraan je toe bent en je eventueel kunt bijverzekeren.” De studenten hebben vorige week
ook een gesprek met het international office gehad. Coördinator internationale relaties Judith Hofstra meent ook dat nieuwe internationale studenten beter geïnformeerd kunnen worden over de (veiligheids) situatie. Ze stelt dat studenten erg fel hebben gereageerd op de vermeende onveiligheid, laat naar het international office zijn gekomen en onredelijke kritiek hebben op Duwo. “Er gaat best wat fout, maar Duwo is geen slechte huisbaas en neemt de klachten serieus.” Ze heeft voorgesteld een bewonersorganisatie op te zetten, maar daar waren de studenten niet happig op. Met Ariston vindt Hofstra dat het voor de TU belangrijk is dat het beeld van onveiligheid verdwijnt. Omdat dat de TU minder aantrekkelijk maakt voor internationale studenten. Ariston: “Ook lijdt bij een inbraak niet alleen de student schade. Op de laptops staat vaak ook werk van de TU dat verloren gaat.”
Als de olie dan toch bij elkaar is, kan men het beter opruimen, dan in brand steken.” Dat opruimen kan volgens Koops het allerbeste met veegarmen, waar Nederland in gespecialiseerd is. Die armen passen op elk schip met een grote opslagcapaciteit. Zowel het publiek als de experts keken met afschuw en fascinatie naar de (falende) techniek rond de enorme milieuramp die zich vanaf 20 april in de Golf van Mexico voltrekt. Het was een gouden greep van Studium Generale om dit hete hangijzer door experts te laten
duiden. Koops viel op door zijn uitgesproken mening over de omvang van de ramp. “Het is lariekoek dat dit de grootste olieramp ooit is”, zei hij. Er is volgens hem slechts een ‘marginale hoeveelheid’ olie gelekt in vergelijking met andere rampen, zoals de Exxon Valdez vlakbij Alaska (1989) en Ixtoc I in de Golf van Mexico (1979). Er was er ook aandacht voor de falende techniek van het boren. TUhoogleraar offshore prof.ir. Kees Willemse, gaf aan dat er waarschijnlijk tijdens het boren al problemen met de druk waren.
Hema-prijs TU-studente Annet Bruil heeft de derde prijs gewonnen in de Hema ontwerpwedstrijd 2010. Ze ontwierp drinkpakjes waar kinderen mee kunnen spelen als ze leeg zijn.
Proeffabriek Nu de eerste dertig miljoen euro zijn toegezegd, kan een begin gemaakt worden met een proeffabriek voor verwerking van groene grondstoffen tot biobrandstoffen en basischemicaliën.
Ontslagen Het aantal voltijdsbanen (fte) dat per faculteit verdwijnt, kan aanzienlijk uiteenlopen. Vooral faculteiten met weinig apparatuur of laboratoria zullen in het personeelsbestand moeten snijden. Er verdwijnen aan de TU Delft zo’n 250 fte.
Numerus fixus
Falende techniek bij olielek Amerika koos de afgelopen weken voor de verkeerde aanpak om de olie in de Golf van Mexico op te ruimen. Dat concludeerde dr. Wierd Koops, expert calamiteitenbestrijding aan de Hogeschool Leeuwarden, afgelopen maandag tijdens een debat van Studium Generale in Het Prinsenhof. “Het is belachelijk dat er kleine systemen worden ingezet”, zei hij. Koops noemde onder meer het bestrijden met dispergeermiddelen (olie-oplossende middelen) en het verbranden van olie. “De olie verbrandt slechts gedeeltelijk.
delta online
Hij sprak ook over oplossingen. De enige mogelijkheid met grote kans van slagen lijkt de relief well. Dit zijn twee pijpen die vanaf de zijkant in de oude schacht boren op 5480 meter diepte. Naar verwachting bereiken ze pas in augustus de oude schacht. Dat is een weinig hoopvolle boodschap: de omvang van de ramp zal intussen alleen maar toenemen. Robert Visscher
De studentenraad en studentenvakbond VSSD zien in dat de TU voor de drie grote opleidingen wel numerus fixus moet invoeren. In selecteren op alleen eindexamencijfers zien ze weinig.
Veerdienst Een speciale veerdienst zou de geplaagde forensenroute naar het station kunnen ontlasten. Dat stelde dr.ir. Rutger de Graaf (Deltasync) tijdens een presentatie bij YesDelft.
Dertig miljoen Vijftien miljoen euro bezuinigen, dertig miljoen vrijmaken voor nieuwe investeringen. Dat is wat het college van bestuur wil. Maar waar gaat die dertig miljoen heen? “Bepaalde gebieden hebben een boost nodig.”
Kosten Wie wil reorganiseren, maakt kosten. De TU berekent op dit moment hoeveel het structureel vrijmaken van 45 miljoen euro kost. Het bedrag zal tussen de 20 en 27 miljoen liggen.
Zonneboot
Het lijkt wel een speedboot. De Delftse zonneboot, die vorige week woensdag in Amsterdam werd gedoopt door Alexander Pechtold van D66, is voorzien van draagvleugels waardoor hij over het water scheert. In juli doet de boot officiële naam Delta Lloyd Solar Boat - mee aan de Frisian Solar Challenge, een tweejaarlijkse Elfstedentocht voor zonneboten. Het team hoopt de topsnelheid van twintig kilometer per uur, die het in 2008 behaalde tijdens de race, te verbeteren. (Foto: Tomas van Dijk)
x www.delta.tudelft.nl
DELTA. 19 03-06-2010
06
science
opinion please
Farming by satellite Remote sensing can be used to determine how much water is needed to grow a kilo of wheat, rice, maize or cotton. Dr. Sander Zwart developed a satellite application to make agriculture deal more efficiently with water. xJos Wassink The Food and Agriculture Organisation (FAO) has unofficially endorsed dr. Sander Zwarts’ model, called Watpro, by ordering that the same worldwide benchmarking Zwart has made for wheat should also be used for calculating rice and maize. As Zwart is currently in Benin, a colleague of his will handle this new assignment. After eight years work on his PhD research, which he conducted alongside his regular job at WaterWatch remote sensing services in Wageningen, dr. Zwart (who has double MSc titles in both irrigation and remote sensing) is on his way to Africa to put his theoretical work on satellite-augmented agriculture into practice at the Africa Rice Center in Cotonou. “Chinese and Libyans are constructing large irrigated rice fields in Mali”, Zwart says. “They use water from the Niger to irrigate thousands of hectares of new rice fields.” Strangely enough, the Africans import their rice from Thailand, and no one is really sure to whom the Chinese will sell their
African rice. The situation illustrates a globalised food market under stress. “In Asia, every small plot of land is in use and every drop of water is needed”, Zwart explains. “Africa has plenty of unused land and untapped water reserves. That’s what attracts China to Africa.” The amount of water needed to produce a kilogram of crop is not only high but also quite variable. The water productivity - as the amount of crop per cubic meters of water per kilogram is called - varies from 1.52 kilograms of wheat per cubic meter in the Nile delta, to 1.39 kg/ m3 in the Netherlands and only 0.54 kg/m3 in Pakistan. The production per unit of water must be increased, Zwart argues, because the world population is rapidly growing. Besides, agriculture faces increasing competition for water from industry and domes-
‘Africa has plenty of unused land and untapped water reserves’ tic usage. On top of that, changing diets (increased meat consumption) accelerate the demand for food even more. To face that challenge, Zwart aims to establish benchmarks for the water productivity of important food crops and cotton. Such figures would enable local optimisation of agricultural water consumption. By applying cunning algorithms, the water production value can be derived from satellite data, Zwart explains. Professor of Water Resources, Wim Bastiaanssen (Civil
Engineering and Geosciences), developed the application Sebal (Surface Energy Balance Algorithm for Land) 25 years ago. He was Zwarts’ PhD supervisor. The near infrared sensors measure the greenness of the crop. A sequence of measurements over the course of the season provides information about the biomass produced and thus of the harvest. The far infrared is a measure for the surface temperature from which the model derives the evaporated amount of water. But actually it gets much more complicated, since land use and weather data are also involved in the calculations. However, ultimately, the Sebal model presents for each pixel in the satellite image values for the biomass production and water use, from which the water production values can be calculated. This makes it easy to spot poorly performing plots where local improvement efforts should be focused. As clever and powerful as Sebal may be for local applications, Zwart says it is just too complicated for making worldwide scans. He has therefore developed a simpler version, called WATPRO, which is based on Sebal and which immediately calculates the water productivity from remote sensing data for large production fields (minimum size: one by one kilometre) all over the world. This enables Zwart to establish worldwide benchmarks for water production. His map shows that wheat grown in France for example needs only half the water of that in Russia. Comparisons with other methods of estimating water productivity show considerable differences among them (plus or minus fifty percent). Zwart argues that the accuracy of his Watpro method is comparable to that of Sebal (five percent over the course of a season). Other methods use different assumptions, leading to deviating values. Ultimately worldwide measurements are needed to calibrate the model, as indeed was done for Sebal.
x
India is the world’s second largest wheat producer. (Photo: Flickr/Girl in the Rain)
S.J. Zwart, ‘Benchmarking water productivity in agriculture and the scope for improvement – remote sensing modelling from field to global scale’, PhD supervisor professor Wim Bastiaanssen, 26 May 2010.
Artificial life Bringing extinct species back to life and creating new life forms are perhaps things that will one day be possible, thanks to a technique developed by the renowned American biologist Craig Venter. Scientists were quoted making these seemingly fantastic claims in an editorial article in Nature. So what created all the fuss? In the May 20th issue of Science, researchers at the J. Craig Venter Institute reported that they had created a synthetic copy of a bacterial genome and used it to commandeer the cell of a closely related species. Or, as Venter put it himself in New Scientist: ‘We did not create life from scratch: we transformed existing life into new life. […] it’s proof that it is possible to …create a cell with no biological ancestor.’ Nature reported that the American researchers started off with a highly accurate genome sequence they had copied from the bacterium Mycoplasma mycoides. Using this as a template, they ordered a set of short DNA strands, each about 1,000 base pairs long, from a DNA-sequencing company, and then inserted these strands into a yeast cell, where the yeast’s own genetic machinery strung them together into a copy of the natural M. mycoides genome. They transplanted this genome into a cell of a closely related bacterial species, which subsequently took on the characteristics of M. mycoides. Synthetic biology’s ultimate goal is to design life forms, much like engineers design computers or cars. Professor Cees Dekker, head of the faculty of Applied Sciences’ department of bionanoscience, believes this breakthrough fuels the discussion about whether this is possible. “It’s an intriguing concept to think about building life using loose building blocks.” Dekker however doesn’t agree with Venter when he says that he made a cell with no biological ancestors, with the culprit being that Venter still used an existing cell. Around the world people are also trying to make synthetic protocells. In Dekker’s department, for instance, dr. Christophe Danelon tries to build cell membranes with ion channels and all sorts of other proteins required for cellular processes. His very ambitious aim is to make an artificial protocell equipped with a synthetic genome that can provide itself with energy, reproduce and evolve. “I’ve thought this over for a long time”, Dekker says. “From basic principles I cannot rule out that it is possible to assemble a living object out of components. It might even happen during my lifetime.” Will it also be possible to bring extinct species back to life? That’s a whole other ball game, according to Dekker: “Image that we could obtain the complete DNA sequence of a Neanderthal. We would then still need to place it in a suitable cell. And that would be a eukaryotic cell, which makes it all much more complicated.” In Venter’s project a prokaryotic cell was used, Dekker explains. Only bacteria and microorganisms belonging to the kingdom of Archae have these kinds of simple cells. They lack many cellular structures that are present in eukaryotic cells, the cells that all other forms of life are made of (except viruses). Jurassic Park is still a long way off. (TvD)
DELTA. 19 03-06-2010
07
science
come to think of it
Biophotonics to cure bones and brains Dr. Eduardo Margallo Balbás’ thesis contains enough material for at least three PhD dissertations. One of his most promising inventions is an implant that uses light to fight brain tumors.
Delta and Delft Integraal/Outlook often write about innovative ideas that offer big promises for the future. But what has happened to such ideas a couple years on? What for instance has happened to project ‘super village’?
xTomas van Dijk “I wasn’t told to do anything, so I worked on many different things, looking for opportunities”, says dr. Eduardo Margallo Balbás, whose PhD program was aimed ‘simply’ at finding new research lines related to optical techniques for medical applications. It resulted in his thesis, ‘Optical techniques for the study of living tissue’, which he defended in May. When Balbás started off four years ago, one idea led to another: a dentist drill with a built-in camera; an instrument that analyses bone structures without x-rays; and a spinal cage used to graft vertebra and cure some cases of degenerative spinal disorders. This is merely a selection of some of the instruments he developed. The last thing Balbás worked on, which also happens to be one of the most promising technologies, is an implant for the brain that emits light pulses. He developed this device together with researchers at the Erasmus Medical Centre. The implant should help to better eradicate brain tumors by the use of socalled ‘photodynamic therapy’. With photodynamic therapy, photosensitive drugs inside the body, which are normally inactive, are activated by light. Using this method to treat internal organs is quite problematic, however. Such treatments are sometimes done with endoscopes and fibre optic catheters serving to deliver light. An implant would allow the patients to easily administer the light themselves at the appropriate times, simply by using a remote control. Balbás’ instrument has generated lots of interest: the Medical Delta, a joint venture involving the universities of Leiden, Rotterdam, and Delft, recently applied for a grant to further develop this implant. The same cannot be said for some of his earlier inventions, sophisticated as they may be. Take for instance the dentist drill with a built-in camera in the tip of the drill. Balbás smiles: “With this device, dentists can see through the bone a millimeter ahead while drilling. This should
Super village
Photodynamic therapy using fiber optics. (Photo: Wikimedia commons)
help them to avoid drilling through arteries or other delicate structures. But we’re told that for this feature dentists would only be willing to pay half the price of what the drill would cost.” The drill uses optical coherence tomography (OCT), an interferometric technique used to create threedimensional images from biological
‘I wasn’t told to do anything, so I worked on many different things’ tissues. The technique is much used by ophthamologists to create images of the retina. OCT-machines are normally very big because they contain mirrors, which are necessary to delay light beams. As this is hardly the thing one could put in a millimetre-sized drill tip, the Delft researcher has therefore developed a silicon chip that heats up to a 100° and then cools down again at a rate of 10,000 times per second. Balbás: “When it’s hot the light moves slower. I managed to
delay the light by three picoseconds (0.000 000 000 003 seconds). Not many people thought it was possible to delay light that much.” During his bone research, Balbás also fine-tuned a technique that might one day enable doctors to analyze bone structures with near infrared light instead of x-ray. “Bone often consists of honeycomb hollow structures filled with marrow”, Balbás explains. “By shooting light pulses through the bone and measuring the scattering and absorption properties, you can get an idea of the amount of bone mineral and thus the strength of the bone.” This is useful for predicting osteoporosis. Currently x-rays are used for this purpose, but these rays are harmful, so they can’t be used too often. If you want to monitor people, light might be a better option, Balbás believes.
The climate campus - the recently Delft Outlook: June 2007 started open air laboratory for cli“I’m not saying that we can mate research on TU Delft’s campus solve the problems they have, - pales in comparison to the propobut at least we can help, and sed ‘super village’ in Tanzania. In the research opportunities are 2007, professor Huub Savenije, of fantastic.” the department Water Management (Civil Engineering and Geosciences), wanted to start transforming the village of Makanya, in Northern Tanzania, into a testing ground for Delft research projects in the fields of sustainable accommodation, agriculture and energy. For some years the village had been the jumping-off point for a team of predominantly TU Delft researchers who were mapping the water streams in the surrounding hills in order to determine how local farmers could use the water - of which there was precious little - more efficiently. A memorandum of understanding was signed with the Energy company, Eneco. The objective of the partnership was to build up scientific and practical expertise on the sustainable production of bio fuels from the plant Jatropha, which is a plant that needs relatively little water and, according to prof. Savenije, could be cultivated by farmers on the poorer quality parts of their land. The plant would therefore (most likely) not compete with food crops. Eneco was to pay the salaries of two or three PhD researchers. This partnership was the cork on which the whole super village project was floating. But the project never got started. An Eneco spokesperson said in 2009 that Eneco had put the project on hold because of the financial crisis. Prof. Savenije, who is very disappointed in Eneco – “we signed a memorandum of understanding” - doesn’t believe that this is the reason why Eneco quit the project. “They were working together with a Jatropha plantation in the south of the country,” he explains, “but this collaboration turned out to be a fiasco, and since then Jatropha is taboo at Eneco. We didn’t have anything to do with this plantation.” Prof. Savenije thinks that, ultimately, Eneco is no longer interested in the decentralized collection of Jatropha from small farmers. The Eneco spokesperson, who was the talking head for this energy project in 2007, refused to reveal any details about whether or not Eneco is interested in getting Jatropha from small farmers. “But,” the spokesperson added, “Jatropha is certainly not taboo at Eneco. We’re doing research on our own now. The reason we stopped all collaborations is of a tactical nature. I can’t say more about it than that.” Insiders at Eneco say the company is now talking with NGO’s ICCO and Max Havelaar about a project that could lead to a certification of Tanzanian oil made from Jatropha. (TvD)
Delft researchers near the Tanzanian village of Makanya in 2007. (Photo: Tomas van Dijk)
DELTA. 19 03-06-2010
interview
WIE IS SIJBOLT NOORDA? Sijbolt Jan Noorda (Westeremden, 1945) studeerde theologie aan de Vrije Universiteit (VU) in Amsterdam en aan de Union Theological Seminary / Columbia University in New York. Hij promoveerde in 1989 aan de Universiteit Utrecht. Hij werkte bij de VU als wetenschappelijk medewerker bij de faculteit der Godgeleerdheid en was van 1984 tot 1988 lid van het college van bestuur. Later werd hij docent culturele geschiedenis van religie en bijbel aan de Universiteit van Amsterdam (UvA). In 1991 trad Noorda toe tot het college van bestuur van de UvA. Van 1999 tot 2007 was hij hier bestuursvoorzitter. Zijn voorzitterschap werd in 2003 uitgebreid met dat van de Hogeschool van Amsterdam. Bij zijn afscheid kreeg Noorda door burgemeester Cohen van Amsterdam de zilveren medaille van de stad uitgereikt. Sinds december 2006 is Noorda voorzitter van de Vereniging van Universiteiten. Hij zit namens Nederland in de Council van de European University Association. Noorda was onder andere bestuurslid van de NOS, de Ikon en andere instellingen in de publieke, universitaire en culturele sector. (Foto’s: Hans Stakelbeek/FMAX)
08
DELTA. 19 03-06-2010
09
interview
‘ We gaan niet steggelen over kleinigheden’ Beter laat dan nooit. Het probleem van de grote aantallen studenten is te lang vooruitgeschoven, maar nu zal er eindelijk iets aan gebeuren, gelooft Sijbolt Noorda van universiteitenvereniging VSNU.
de geneeskundeopleidingen: vroeger kreeg je in Maastricht en Groningen eerder onderwijs in klinische vaardigheden dan elders. Dat is allemaal gelijkgetrokken, en met succes. Misschien dat zoiets voor klinische psychologie ook moet gebeuren.” Maar zulke samenwerking is toch juist het tegendeel van een eigen profiel scheppen? “Nee, samenwerken hoort erbij. Je vangt elkaar geen vliegen af. Ik stel me zo voor dat de onderwijsinstellingen in pakweg Zuid-Holland eens rond de tafel gaan zitten en samen afspreken wie welke opleiding gaat aanbieden, zodat er een mooi complementair aanbod ontstaat. En als het helpt, moeten ze hun krachten bundelen.”
xBas Belleman Hoe zal het hoger onderwijs er over tien jaar uitzien? Zelden was het zo moeilijk te voorspellen. Zal de politiek straks werkelijk in onderwijs en wetenschap investeren? En gaat het hoger onderwijs inderdaad op de schop om de grote studentenaantallen in goede banen te leiden? Het kan niet anders, zegt VSNU-voorzitter Sijbolt Noorda.
Wat verwacht u van het komende kabinet? “Dat het advies van Veerman in het regeerakkoord wordt opgenomen. De nieuwe minister van OCW moet vanaf de eerste dag beseffen: ‘Ik ben de regisseur van deze beweging.’ En natuurlijk moet het nieuwe kabinet ook investeren in het hoger onderwijs. De helft van alle jongeren gaat naar hbo of universiteit. Dat verdient alle aandacht.”
Waarom zijn de groeiende aantallen studenten een probleem? “Vergelijk het met het mooie Marokkaanse kustplaatsje Agadir, waar steeds meer toeristen naartoe wilden. Dat werd zo populair, dat ze er grote gebouwen langs de kust gingen bouwen. Van de charme bleef weinig meer over. Als je nu met het vliegtuig uit Düsseldorf aankomt, denk je: waarom wilde ik hier ook alweer naartoe? Zo is het ook met het Nederlandse hoger onderwijs. De deelname van jongeren behoort hier tot de hoogste ter wereld, maar het onderwijs kan het nauwelijks nog aan en het budget per student wordt steeds lager.” Universiteiten en hogescholen moeten elkaar geen vliegen afvangen, maar samenwerken en zich profileren, zegt de commissie van Cees Veerman. Bent u nog altijd blij met het advies? “Jazeker. Al jarenlang hadden we behoefte aan een visie op de massaliteit en kwaliteit van het hoger onderwijs en nu hebben we dit rapport. Beter laat dan nooit. We hebben de kwestie te lang voor ons uitgeschoven. We hebben te lang toegejuicht dat het aantal studenten groeide en niet voldoende onderkend dat dit met kwaliteitsverlies gepaard ging. We deden aan symptoombestrijding. Is er een probleem met studiekeuze? Laten we een paar brede bachelors lanceren. Werken studenten niet hard genoeg? Misschien moeten we de studies eens verzwaren. Maar dat is niet goed. We moeten niet zeggen: we draaien een schroefje aan, we stutten een plankje, we trekken aan een gashandel en ja hoor, het systeem doet het weer even. We moeten een andere benadering kiezen.” Die nieuwe benadering betreft ook de bekostiging. Die moet minder van studentenaantallen afhangen. “Nu volgt het geld de student en dan krijg je dat opleidingen toch zoveel mogelijk studenten gaan werven, ook als sommigen beter naar een andere opleiding verwezen kunnen worden of eigenlijk in het hbo thuishoren. In het nieuwe plan gaan universiteiten zich meer op hun missie richten, hun profiel. En ze zullen eerder kleiner dan groter worden. Dat zal ook effect hebben op het studiesucces, aangezien studenten dan sneller de juiste opleiding vinden. Wij hebben wel eens uitgerekend wat het aan belastinggeld oplevert als één lichting studenten een jaar eerder zijn diploma zou halen: daarmee betaal je met gemak alle maatregelen die voor zo’n verbetering kunnen zorgen. En dan tellen we de economische winst niet eens mee.” Universiteiten hadden toch allang onderling kunnen afspreken om zich minder sterk op het werven van studenten te werpen? “In theorie kun je kartelafspraken maken en het systeem veranderen door je collectief anders te gedragen, als het ware tegen de stroom in. Maar in de praktijk blijkt de prikkel te sterk. Daar moet je niet naïef in zijn. Ik herinner mij de Universiteit Maastricht, die eind jaren tachtig te weinig studenten dreigde te trekken en wier bestaansrecht op het spel stond. Die ging reclame maken. Toen hebben we nog tegen elkaar gezegd: eigenlijk moeten we er niet aan beginnen, anders doen we het straks allemaal. Maar dat is toch gebeurd. Daarom is het van belang die prikkel te verminderen.” Als u minder studenten wilt, gaan er straks meer studenten naar het hbo. “En daar moet ook het een en ander veranderen. Meer diver-
siteit in het onderwijsaanbod, toegesneden op de diverse studenten. Er komen niet alleen mbo’ers en havisten, maar ook vwo’ers naar het hbo. Misschien kunnen die laatsten beter een driejarige hbo-bacheloropleiding volgen of hebben ze andersoortig onderwijs nodig. Er moeten betere docenten komen en sommige hbo-opleidingen kunnen meer nadruk leggen op toegepast onderzoek. Maar bij het plan hoort ook een kieskeuriger universiteit, waar minder studenten heen gaan. Zo interpreteer ik Veerman.” En als ze afstuderen, krijgen hbo’ers straks dezelfde titel als wo’ers. Daar waren de universiteiten toch altijd tegen? “Dat klopt, maar het rapport van de commissie-Veerman is geen winkel van Sinkel waarin je kunt zeggen: doet u mij maar de kralen en laat het wasmiddel maar staan. Nee, samen met de studentenbonden en de HBO-raad heeft de VSNU besloten het rapport geheel te omarmen. We gaan niet steggelen over kleinigheden. De commissie heeft een Angelsaksische benadering gekozen, waarin studenten van hogeschool en universiteit uiteindelijk allemaal dezelfde titel krijgen, plus de toevoeging van hun onderwijsinstelling. Dus dan ben je een afgestudeerde bachelor van de Erasmus Universiteit Rotterdam of de Haagse Hogeschool. Het wordt vanzelf duidelijk wat voor opleiding daarbij hoort.” Hoe kan het dan dat de universiteiten aanvankelijk zo dwars lagen met die titels? “Sommige dingen hebben tijd nodig. Ik bedoel, we hebben sinds het begin van de jaren tachtig eindeloos lopen tobben over de tweede fase en de studieduur van exacte opleidingen, maar toen minister Hermans halverwege de jaren negentig voorstelde om de bachelor-masterstructuur in te voeren, was het opeens in twee jaar gebeurd. Zoiets is nu ook aan de hand. Er is al veel gediscussieerd en nu is de kurk van de fles geschoten.” Hoe zal het profileren in zijn werk gaan? Worden alleen de bordjes verhangen? “Als je wilt weten of instellingen kunnen veranderen, moet je kijken of ze zich al in die richting hebben bewogen. En dat is zo. Weinig mensen beseffen het, maar we hebben tegenwoordig één landelijke masteropleiding wiskunde. Ook in de onderzoeksscholen werken universiteiten samen. Of neem
Is het makkelijker om geld te krijgen, nu de miljarden voor de banken en Griekenland in het rond vliegen? We raken gewend aan grote bedragen. Een miljard meer of minder… “Dat geloof ik niet. De miljarden rollen in Den Haag niet zomaar over tafel. Er zijn trouwens wel miljarden die we uitgeven zonder het in de gaten te hebben. Zo had niemand zich gerealiseerd hoe duur de kinderopvang zou worden en ook in de medische zorg rijzen de kosten snel. Maar eigenlijk hoort het hoger onderwijs helemaal niet in dat rijtje thuis. Je moet het niet zien als bekostigen, maar als investeren. Nederland heeft niets anders dan onderwijs en onderzoek om in de toekomst de welvaart mee binnen te halen. Denemarken heeft het onderzoeksbudget verdubbeld. In Duitsland en Frankrijk komen er vele miljarden bij. China doet het al tien jaar. Singapore, Maleisië, Japan…” Maar zoals Jan Jacob van Dijk van het CDA zegt: geld is niet hetzelfde als kwaliteit. “En hij heeft gelijk. De prestatiecultuur is ook belangrijk: hebben mensen zin om uit te blinken? Kijk maar naar de university colleges, waar geen slimmere studenten naartoe gaan, maar waar ze wel hard willen studeren. Daarom praten we net als Veerman eerst over de vorm en de inhoud, en dan pas over het geld. Maar dat neemt niet weg dat we momenteel per student steeds minder geld kunnen besteden en dat je dat uiteindelijk merkt.” (HOP)
DELTA. 19 03-06-2010
10
lifestyle
Briljante uitvindingen
Sport
Meedenken over de canon van Delft, swingen op folk-‘n-roll en bijkomen met een industriële picknick op het dak van een DAF-truck. Het is allemaal mogelijk op de Mooi Weer Spelen, het gratis straatkunstenfestival dat op 5 en 6 juni plaatsvindt in de binnenstad van Delft. xARJANNA VAN DER PLAS
Het voor afgelopen zaterdag groots aangekondigde All-American Sports Event werd afgelast vanwege te weinig inschrijvingen. Commissielid Sander Lustenhouwer vermoedt dat er vooral onder de op zich enthousiaste basketballers sprake was van ‘toernooimoeheid’: “Die hadden net hun eigen internationale toernooi gehad en kort daarvoor het sporttoernooi van de Idea League.” Het evenement was opgezet door de drie TU-verenigingen voor basketball, honkbal en lacrosse. Lustenhouwer: “We gaan het sowieso opnieuw proberen. Eerst gaan we inventariseren wat er goed en fout is gegaan, daarna gaan we op zoek naar een nieuwe datum.” De surfers van Plankenkoorts hadden hun geschikte datum zondag eindelijk gevonden. Zij zaten met hun collega’s van de Groningse surfvereniging Surface al vanaf half april klaar aan de boorden van het IJsselmeer, in afwachting van gunstige weersomstandigheden voor de geplande IJsselmeer crossing. Zondag waren die omstandigheden, met een perfecte constante windrichting, kracht zes à zeven, eindelijk ideaal. Zo’n 45 Delftse en Groningse surfers maakten op hun plank de overtocht van het NoordHollandse Enkhuizen naar het Friese Stavoren. “De eerste was al na een kwartier binnen”, aldus woordvoerder Jules Rombouts. Er waren er overigens ook die een uur over de twintig kilometer deden. “Halverwege het meer waren de golven zo’n anderhalf à twee meter hoog, heel kort op elkaar. Je vliegt als het ware constant door de lucht. Als je niet heel technisch vaart crash je.” Er deden zich niettemin geen ongelukken voor. Ongelukken gebeurden er evenmin in de sportief verlopen promotie/degradatiewedstrijd van de floorballers van de Blue Falcons tegen het Haagse HDM. De Delftse studentenploeg had vooral in de eerste twee periodes de overhand, hetgeen resulteerde in een riante 7-1 voorsprong. In het laatste wedstrijddeel sputterden de Hagenaars nog even tegen, maar verder dan 10-3 kwamen zij niet. Door dit resultaat promoveerde Blue Falcons naar de eerste divisie. Promotiekansen waren er ook voor het hoogste herenteam van Tenniphil. In de laatste speelronde van de voorjaarscompetitie hadden de Delftse tennissers nog een theoretische kans op de titel in de vierde klasse zondag. De Virgilianen zouden dan wel alle zes partijen moeten winnen tegen uitgerekend de koploper uit de poule, Thor/De Bataaf. IJdele hoop, want de lijstaanvoerder won op het sportcentrum met 5-1. “Het klasseverschil was te groot”, luidde de conclusie van Ruben Dalderop, die in de dubbel met Andreas van Braam-Houckgeest voor het enige Delftse punt zorgde. Tenniphil eindigde voor de derde achtereenvolgende maal als tweede en hoopt ‘op aanvraag’ alsnog te promoveren. Het hoogste gemengde Obvius-team dat in de zaterdagcompetitie uitkomt in de regionale eredivisie zag zijn titelkansen in rook opgaan door een 3-2 nederlaag tegen Dash’35. “Eigenlijk is het vorige week misgegaan, tegen Plaswijck”, vertelt Mark Versteegh. “Toen moesten we vier van de vijf partijen vroegtijdig opgeven vanwege blessures, waardoor we met 4-1 verloren.” (JT)
x Tips? Jimmy.tigges@hetnet.nl
stephan
Met zijn racket in de aanslag wacht Andreas van Braam-Houckgeest de service van zijn tegenstander af. Met het herenteam van Tenniphil verloor de tennisser met 5-1 van Thor/ De Bataaf 2. (Foto: Hans Stakelbeek/FMAX)
Het thema van het festival is dit jaar techniek en mechaniek in een historisch decor. Ruim vijftig acts geven op geheel eigen wijze invulling aan dit thema. Zo zal theatergroep A few naked people that I knew from being dressed de persoonlijke verhalen achter briljante uitvindingen onthullen. Duplo presenteert een dupliceermachine, waarin de bezoeker zich kan laten klonen. De dj’s van Swoolish zoeken het in de nabije muziekhistorie en trakteren het publiek vanuit hun boudoir muziek uit vervlogen romantische tijden. Ook vanuit de TU Delft wordt een bijdrage geleverd aan de Mooi Weer Spelen. Theatergroep Babylon, een groep van internationale studenten, speelt ‘Accidental Death of an Anarchist’. Onder leiding van regisseuse Claudia Nagaro maakten de studenten een eigen interpretatie van dit wonderlijke werk van Nobelprijswinnaar Dario Fo. Het toneelstuk is gebaseerd op het waargebeurde verhaal van een verdachte die tijdens zijn verhoor sterft na een val van de vierde verdieping van het politiebureau. Babylon zal drie scènes spelen, die misschien wel, misschien niet voortkomen uit het tragische ongeval van de verdachte. Voor de twaalfde keer maakt het Blikopener Festival deel uit van de Mooi Weer Spelen. Dit festivalonderdeel biedt een platform voor beginnende theaterartiesten en experimentele multimedia-installaties en muziekoptredens. Een van de deelnemers is TAS, een collectief van jonge bouwkunde-alumni.
Theatergroep Babylon, een groep van internationale studenten, speelt ‘Accidental Death of an Anarchist’. (Foto: Mooi Weer Spelen)
De groep maakte de Tasgram, een levensgrote driedimensionale puzzel. “Onze installatie bestaat uit een aantal panelen waarmee de openbare ruimte door artiesten en bezoekers zelf in te delen is. Door de gelijkenis met de Chinese tangrampuzzel, waarmee op basis van een aantal vaste vormen een oneindig aantal figuren te leggen is, hebben we ons project de naam
Een van de deelnemers is TAS, een collectief van jonge bouwkundealumni Tasgram gegeven”, vertelt TAS’er Siebe Voogt. Tasgram is nog maar het begin voor TAS, dat in het leven is geroepen om jonge creatieven te inspireren om ondanks de schrale arbeidsmarkt op een kritische manier met hun discipline bezig te zijn. “Jonge architecten nemen nu vaak een reguliere baan aan tegen stagevergoeding. Wij bieden ze een alternatief”, aldus mede-TAS’er Marcello Fantuz.
Een van de hoogtepunten van de Mooi Weer Spelen is traditioneel de zaterdagavond. Dit jaar zal het Argentijns-Spaanse gezelschap Grupo Puja voor een dynamische afsluiting van de eerste festivaldag zorgen. De groep combineert in de show K@osmos onder meer theater, engineering, multimedia en acrobatiek. Onder begeleiding van livemuziek zal een kraanmachine een enorme stalen bol naar vijftig meter hoogte hijsen. De bol is het decor van de acht artiesten van Grupo Puja, die met hun voorstelling de energie en de betekenissen van de ruimte willen visualiseren. De meeste voorstellingen op de Mooi Weer Spelen worden meerdere malen per dag op verschillende locaties gespeeld, of zijn doorlopend op een locatie te bekijken. De Markt is het hart van het festivalterrein, vanwaar alle locaties te voet kunnen worden bereikt.
x www.mooiweerspelen.nl www.blikopener.net tasgram.net
DELTA. 19 03-06-2010
11
lifestyle
hoe overleef ik...
… mijn jachtige bestaan? Tentamen voor de boeg, vakantie voorbereiden, feestje van de jaarclub en – o ja – even de kroeg in met die vriend die je al zo lang niet hebt gesproken. Tussen al het plannen door, zou je bijna vergeten te genieten. En dus ben je moe, moe, moe. Tijd voor een spoedcursus mindfulness! Eh, ik heb toch al een mind vol? Ja, precies. Met dingen uit het verleden en de toekomst, maar meestal weinig zaken uit het nu. En dat terwijl de realiteit van dít moment vaak het grootste genot geeft, want je gebruikt er al je zintuigen voor: ruiken, zien, proeven, voelen… Genieten van kleine, alledaagse dingen en je dáár bewust van zijn. Kleine kinderen doen niet anders. En als volwassene kun je het nog steeds, er zitten alleen zoveel hersenspinsels tussen. Dat de realiteit nu een flinke portie tentamenstress is, vergeten we maar even, want feitelijk is dat natuurlijk ook een toekomstkwestie. Mindfulness zorgt ervoor dat je stopt met piekeren, minder stress ervaart, effectiever werkt en lekkerder in je vel zit. Neem een slok warme koffie, próef hem, en chill!
Stress out Weet je waarom stress zo slecht is? Je lichaam is er niet voor gebouwd. Oké, stress is een natuurlijke reactie, die je klaarmaakt om te overleven in een acuut bedreigende situatie. Maar dat was in het stenen tijdperk, en die stresssituaties duurden maar kort. Niet zo realistisch in je studentenleven, waarin je continu moet presteren, afspraken moet nakomen – en natuurlijk veel te veel feest waardoor je nóg moeier wordt. Resultaat: chronische stress. En daardoor heb je minder plezier, ben je minder creatief en minder productief.
Hoera voor Boeddha Het boeddhisme draait om mindfulness. Je vindt het terug in allerlei stromingen, van yoga tot tai chi. Doe eens gek en volg een cursus! www.yogapraktijklotus.nl www.yogagezondheidscentrumdelft.nl www.yogaplaza.nl
Surfspektakel op biogas Zon op je bol, surfplank onder je kont en een portie vers gekookt eten van een bioplastic bordje, terwijl de bands lekker knallen. Zo mooi kan het leven van een TU-student zijn, tijdens het ultra-Delftse, driedaagse surffestival MadNes op Ameland. xJorinde Hanse
Eerst instructies, dan met knallende muziek het water op. (Foto: MadNes Festival)
Het kost wat studievertraging en een flinke dosis spierpijn, maar dan zet je wel iets geweldigs neer. IOstudent Ritsert Mans sleepte vorig weekend nog een gigantische zak mest naar het schoonste strand van Nederland, om zijn MadNes Festival een beetje duurzaam te houden. Hij wil het festivalterrein ermee verlichten, door er een vuurtoren op aan te sluiten. “We kregen die zak van een lokale boer, maar de stront was niet oud genoeg. Dus hielp ir. Jelmer Tamis, onderzoeker bij de vakgroep environmental biotechnology, ons door een zak oude mest te halen bij een waterzuivering in Wolvega. Daar hebben we het mee gemengd, plus nog twee colaatjes voor het suikergehalte. Nu maar hopen dat we er een paar kuub gas uit winnen.” En zo staat het Amelandse festival bol van duurzame Delftse vindingen. Het drijvende podium, waarop bandoptredens en jamsessies worden gehouden, heeft Mans zelf met medeorganisatoren Geert Jan Kap (werktuigbouwkunde), Peter Mooij (life science and technology), nietTU’ers Steven Leeuwerink en Floris Oud ontworpen én gebouwd – met de hulp van een groep Delftse vrijwilligers. Van de opbrengst van een feestje in Speakers, afgelopen februari, bouwden ze zelf decors. “We rekenden vijf euro óf oude surfspullen entree. Na afloop konden we een vrachtwagen vol oude surfplanken naar Ameland rijden om
decors van te bouwen.” Oud-TU’er ir. Piet-Willem Chevalier komt in het kader van zijn project ‘Windmolens voor Mali’ zelfs live twee windmolens bouwen. Mans: “Uiteindelijk moeten dat oplaadpunten worden voor mobiele telefoons.” MadNes is trouwens geen duurzaamheidsfestival, benadrukt de IO’er. “Maar het leek me wel zo leuk, en gewoon noodzakelijk, om de milieu-impact van een festival op het strand zo laag mogelijk te houden.” Het festival werd geboren uit liefde voor dat strand. “Geert Jan,
‘Het leek ons leuk om de milieu-impact van het festival zo laag mogelijk te houden’ Peter en ik werkten vanuit studentensurfvereniging Plankenkoorts als strandwacht op Ameland. Tijdens een biertje bij zonsondergang zeiden we tegen onze ‘baas’ Floris dat een feest op deze locatie toch wel ultiem zou zijn.” In de zomer van 2008 was de eerste editie een feit, met vijfhonderd bezoekers. Komend weekend verwachten ze er duizend. En zeker niet alleen uit Delft, want na twee succesvolle eerdere edities, gaat de mond-tot-mondreclame snel. “Bezoekers komen uit alle windstreken. Het zijn voornamelijk studenten, maar het festival is bedoeld voor iedereen.”
Het surfen mag namelijk best een beetje gepromoot worden, vindt Mans. “Tijdens het festival kunnen bezoekers gratis lessen volgen.” Natuurlijk is er nog veel meer te doen op MadNes. Naast veel live muziek (waaronder dj’s op een rijdend podium), zijn er theaterclinics, tentoonstellingen, vers gekookt eten en natuurlijk vooral veel tijd om in het water te liggen. Campingverblijf, eten, boottocht, busvervoer en vervoer van je surfspullen zijn bij het kaartje inbegrepen; werkelijk aan alles hebben de studenten gedacht. “Alleen je drankjes moet je zelf betalen.” Klinkt als een project waar de TU graag haar naam aan zou verbinden. “Nou, tot nu toe doen we het helemaal op eigen kracht”, lacht Mans. “Al is het met het nieuwe bachelorprogramma eigenlijk niet meer te combineren. Dat vereist dat we dagelijks van negen tot vijf op de universiteit zitten en dat lukt met het organiseren van zo’n enorm evenement gewoon niet.” Toch versterkt het één nog steeds het ander: “We hebben plezier in onze studies en pakken graag grote projecten aan, en dat levert tot nu toe geweldige vondsten op."
x
MadNes Festival. Op vrijdag 4, zaterdag 5 en zondag 6 juni op strand Nes op Ameland. Kaartje € 80. www.madnesfestival.nl
Keiharde bèta Geloof het of niet: het was een keiharde bètawetenschapper die mindfulness bedacht. De Amerikaan en moleculair bioloog Jon Kabat-Zinn werkte in het academisch ziekenhuis in Massachusetts, waar hij zag dat chronisch zieke, uitbehandelde patiënten vaak te horen kregen dat ze maar moesten leren leven met hun klachten. Met ingrediënten uit meditatie en yoga ontwikkelde hij een training waarin die patiënten leerden om zelf iets aan de beleving van hun gezondheid te doen. Je raadt het al: door mindfulness. Hij opende er zelfs een heuse kliniek voor, bij datzelfde ziekenhuis. Dat was in 1979. Ondertussen hebben duizenden mensen de training gevolgd.
Duur geintje ’Ja, hallo, ik ga toch geen geld betalen om te leren genieten van een tjilpend musje?’ We horen het je denken. Maar uit onderzoek van TNO blijkt dat jaarlijks 150 duizend tot 300 duizend werknemers zich ziekmelden wegens stress. Dat kost de economie zes miljard euro per jaar. Tel uit de winst van een mindfulnesslesje.
Doe-het-zelf Cursus of niet: gooi gewoon eens die knop in je hoofd om. Even geen stress, lekker bijtanken en… ja, genieten van het nu dus. • Drink een glas water en vóel hoe koud het is. • Stap naar buiten en ruik de lente. • Duik fris gedoucht tussen de schone lakens. Om helemaal opgeladen aan een nieuwe dosis stress te beginnen. (JH)
x www.opmerkzaamheid.nl www.mindfulness-rotterdam.nl www.psychologiemagazine.nl/web/Artikelpagina/Mindfulness.htm
time out
Swingen met een strikje Within Temptation treedt op met het Metropole Orkest, Caro Emerald haalt nummer 1 in de hitlijsten – dus ja, natuurlijk heeft de Delftse Groover BigBand succes. Al vijf jaar, en dat wordt vrijdag 4 juni groots gevierd in het Flora Theater. Je kunt er een lang verhaal van maken, maar eigenlijk zijn de leden van de Delftse studentenjazzvereniging Groover gewoon gek op een feestje. Lid zijn betekent weekends vol jamsessies, tripjes naar concerten, muzikale workshops en vooral: zelf concerten geven. De twintig musici van de bigbandsectie maken daar in smoking met roze strik een extra theatraal spektakel van, met zangeres Suzan Heykoop als swingend boegbeeld. “Deze band doet zijn naam eer aan, it really grooves!”,
riep Henk Meutgeert, dirigent van het jazzorkest van het Concertgebouw al eens. Tijdens het lustrumconcert speelt de bigband een speciaal repertoire, vol latin, swing en pop. Ook spelen de bandleden een paar nummers met jazzkoor Vocallz van Groover. “Het is één van de eerste concerten die we echt zelf organiseren en waarbij de bigband centraal staat”, zegt bassist en vijfdejaars elektro Wyger Brink (23) trots. En dat terwijl ze al vaak optraden. Tijdens de Owee bijvoorbeeld, de huldiging van het Nuna-zonneraceteam en de Varsity. “Vorige maand stonden we nog op het Just Jazz-feest in Speakers. De grote zaal stond helemaal vol en iedereen genoot. De impuls die je als band dán krijgt, is echt geweldig.” Om over het publiek maar niet te spreken. Want één garantie krijg je aanstaande vrijdag: de voeten gaan van de vloer. Big time. (JH)
x
Lustrumconcert Groover Bigband. Vrijdag 4 juni om 20.30 uur in het Flora Theater. Entree: € 10, inclusief twee drankjes. Kaartjes bestellen via bigband@grooverjazz.nl
DELTA. 19 03-06-2010
12
reportage
Te weinig Vrouwen zijn op alle Nederlandse universiteiten ondervertegenwoordigd in hoge wetenschappelijke posities. De landelijke politiek, de universiteiten en het bedrijfsleven stimuleren vrouwelijke wetenschappers om een inhaalslag te maken. xPascale Warners Gemiddeld is nu elf tot twaalf procent van alle hoogleraren in Nederland vrouw. Dat is minder dan in de rest van Europa, terwijl daar het percentage vrouwen aan de wetenschappelijke top ook al aan de lage kant is. In 2000 legde de Europese Unie het Lissabon Akkoord vast. Daarin staat dat het aantal vrouwelijke hoogleraren in 2010 in alle EUlanden 25 procent moet zijn. In 2005 formuleerde het ministerie van onderwijs, cultuur en wetenschap (OCW) een eigen streefpercentage van vijftien procent vrouwelijke hoogleraren in 2010. Als de groei zich op dezelfde manier blijft ontwikkelen als de afgelopen zes jaar, wordt pas in 2014 de OCWdoelstelling bereikt en pas in 2030 die van Lissabon. De landelijke politiek, de universiteiten en het bedrijfsleven ontplooien allerlei initiatieven om vrouwen in de wetenschap een duwtje in de rug te geven. Zo voerde onder-
zoeksfinancier NWO in 2005 de Aspasia-premie in. Universiteiten krijgen honderdduizend euro als ze een vrouwelijke wetenschapper met een beurs uit het NWO-talentenprogramma tot hoogleraar of hoofddocent benoemen. In april 2010 kondigde NWO een stap aan die zelfs nog verdergaat. Universiteiten die vrouwelijke ‘bijna-winnaars’ van de Vidi- of Vici-beurzen bevorderen tot hoofddocent of hoogleraar, krijgen voortaan een premie van 200 duizend euro. Hester Bijl is hoogleraar bij de faculteit Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek. Zij benutte het Aspasia-programma om door te groeien van universitair docent (UD) naar
‘Wees goed in je werk en laat zien wat je kunt’ universitair hoofddocent (UHD). Ze ziet twee kanten aan stimuleringsprogramma’s voor vrouwen. Dat vrouwen meer kansen krijgen, vindt ze een goede zaak. Maar er mag niet de schijn worden gewekt dat ze hun positie alleen aan het vrouw-zijn ontlenen. “Positieve stimulering mag nooit ten koste gaan van de kwaliteit. Binnen het Aspasia-programma is die balans goed, omdat er een flinke competitie is en de kwaliteit gewaarborgd blijft. Ik kreeg nooit scheve gezichten van mannelijke collega’s.” Voor vrouwen die willen doorgroeien in de wetenschap heeft Bijl twee tips. “Wees goed in je werk en laat zien wat je kunt. Sla niet minder op de trommel dan je mannelijke collega’s.” De TU Delft ondertekende op 15
Catholijn Jonker: “Vrouwen zijn anders dan mannen en die verschillen hebben een belangrijke toegevoegde waarde.”
“Positieve stimulering mag nooit ten koste gaan van de kwaliteit." (Foto: Sam Rentmeester/FMAX)
oktober 2008 als eerste Nederlandse universiteit het convenant van de Taskforce Talent to the Top. Het doel hiervan is grotere toestroom en doorstroom en het behoud van vooral vrouwelijk talent in topfuncties. Organisaties die dit convenant ondertekenen, leggen zich vast op meetbare doelstellingen. Louis de Quelerij spant zich als decaan bij Civiele Techniek en Geowetenschappen (CiTG) al een jaar of vier in om de doorstroom van vrouwen binnen zijn faculteit te bevorderen. “Gemiddeld dertien tot vijftien procent van onze studenten is vrouw. Het aantal vrouwelijke promovendi ligt met 25 tot 30 pro-
cent relatief aan de hoge kant. Toch stroomt maar een gering deel door in de wetenschap. Het percentage binnen het wetenschappelijk personeel van onze faculteit is slechts drie procent. Ondanks de vele inspanningen hebben we tot mijn spijt nog steeds geen vrouwelijke hoogleraar.” Voor de Charter Talent to the Top brengt De Quelerij samen met collega’s van Werktuigbouwkunde, Maritieme Techniek en Technische Materiaalwetenschappen (3mE) in kaart welke factoren bepalend zijn voor het carrièreverloop van vrouwen binnen de universiteit. Binnenkort presenteren ze hun aanbeve-
Martine Poolman: “We moeten oppassen dat we niet in de slachtofferrol terechtkomen.”
lingen. Ook is hij ambassadeur van Gaia, een netwerk voor vrouwen in de aardwetenschappen. Daar wisselt hij ervaringen en tips uit met andere universiteiten en afgevaardigden van organisaties als Fugro, Shell, Grontmij, TNO, Deltares en het KNMI. Op advies van Shell organiseerde hij zogenaamde Mentoring Circles. Hij nodigde verschillende vrouwelijke universitair docenten uit en vroeg hen waar zij in hun carrière tegenaan lopen en hoe hij hen kan ondersteunen. “Ze gaven aan dat ze niets voelen voor beleid dat specifiek gericht is op vrouwen. Ze willen hun positie ontlenen aan de kwaliteit van hun werk, en niet
Hester Bijl: “Positieve stimulering mag nooit ten koste gaan van de kwaliteit.” (Foto's: Hans Stakelbeek/FMAX)
DELTA. 19 03-06-2010
13
reportage
vrouwen aan de top aan hun vrouwzijn. Wel hebben ze behoefte aan een mensgericht personeelsbeleid. Ook geven ze aan dat ze behoefte hebben aan zekerheid en duidelijkheid over hun carrièreverloop en hun aanstelling.” Astrid Blom, universitair docent binnen CiTG, ondervindt zelf geen nadeel van haar vrouwzijn. Wel merkt ze dat het niet gemakkelijk is carrière te maken binnen de wetenschap. “De in- en doorstroom is te beperkt om het percentage vrouwen omhoog te krijgen. Daarom ontkomen we niet aan stimulerende maatregelen, mits de kwaliteit gewaarborgd blijft. Vrouwen hebben bijvoorbeeld behoefte aan
‘Ondanks de vele inspanningen hebben we tot mijn spijt nog steeds geen vrouwelijke hoogleraar’ ondersteuning bij het schrijven van onderzoeksvoorstellen. We moeten leren hoe we ons hierin goed kunnen neerzetten en profileren. Over het algemeen zijn we veel te bescheiden.” Volgens promovenda Martine Poolman (CiTG) is het ambitieniveau bepalender voor het carrièreverloop dan het geslacht. “Ik groeide op in de Verenigde Staten en leerde daar dat je kunt bereiken wat je wilt, als je maar hard je best doet. We moeten oppassen dat we niet in de slachtofferrol terecht komen. Het ambitieniveau van vrouwen mag wat meer gestimuleerd worden. Ik merk dat mannen over het algemeen een wat grotere mond hebben. Als vrouw in een mannengroep, moet je net wat steviger in je schoenen staan.” Catholijn Jonker, hoogleraar bij Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica (EWI) zit in het bestuur van Stichting Landelijk Netwerk Vrouwelijke Hoogleraren (LNVH) en van Delft Women in Science (Dewis). Zij is blij met de roep om grotere diversiteit in organisaties. “Vrouwen zijn anders dan mannen en die verschillen hebben een belangrijke
toegevoegde waarde. Het Financieele Dagblad schreef onlangs dat veel topvrouwen bij ING weggaan uit onvrede over de kille cultuur en de gebrekkige steun van de leiding. De ambitie is er wel, maar vrouwen passen er uiteindelijk voor.” Alleen met stimulerende maatregelen kan het percentage vrouwen in hogere wetenschappelijke posities volgens haar omhoog worden gebracht. De vrouwen zelf adviseert ze om effectiever te netwerken en hun ambities op tafel te leggen. Binnen HR Talent houdt Astrid van de Graaf zich bezig met diversiteit en Dewis-activiteiten. Zij deelt de mening van Jonker en voegt daaraan toe dat het zonde is dat talenten van vrouwen onbenut blijven. “We moeten een beleid opstellen dat het voor vrouwen makkelijker maakt om door te stromen in de wetenschap. Als organisatie kunnen we hierop inspelen door faciliteiten te bieden als opvang, flexibele werktijden en verlofregelingen.” Binnen EWI is in 2009 een belevingsonderzoek gehouden onder vrouwelijk wetenschappelijk personeel (WP) en vrouwelijke studenten. Daaruit bleek dat ze zich over het algemeen niet belemmerd voelen door hun vrouwzijn. Geerlinge Pessers, secretaris van EWI: “Ze willen geen positieve discriminatie en voelen zich goed thuis binnen de faculteit. Wel hebben ze behoefte aan meer onderling contact en zijn ze bereid erin te investeren. Ze voelen bijvoorbeeld wat voor intervisiesystemen en een deel heeft interesse in individuele coaching. Verder is er een duidelijke behoefte aan flexibele werktijden en parttime werken.”
Benoeming
voornamelijk mannen in de benoemingscommissies zitten, lijken vrouwen dus minder kans te maken. Marieke van den Brink onderzocht welke criteria meespelen bij de benoeming van hoogleraren. “Er is niet echt een meetlat voor kwaliteit, omdat kandidaten moeilijk te vergelijken zijn. Criteria die een rol spelen, zijn bijvoorbeeld het aantal publicaties, onderwijservaring, persoonlijkheid en het vermogen om geld te kunnen binnenhalen. Het is een zoektocht naar het schaap met de vijf poten. In de praktijk zie je dan dat mannen met twee of drie poten worden aangenomen, met het idee dat ze zich nog verder kunnen ontwikkelen. Als vrouwen één poot missen, zijn ze niet goed genoeg. Zij moeten aan alle standaarden voldoen om vooral niet de schijn te
‘Als vrouwen één poot missen, zijn ze niet goed genoeg’ wekken dat ze worden voorgetrokken.” Van den Brink raadt aan om voorzitters van wervingscommissies te trainen in het herkennen van stereotype denkbeelden. Ook helpt het om vrouwelijks scouts in te zetten bij de zoektocht naar talentvolle medewerkers. Verder is ze een voorstander van stimuleringsmaatregelen, omdat de scheve verhouding tussen mannen en vrouwen niet op een natuurlijke manier kan worden rechtgetrokken. “Het mannelijke supportnetwerk is onzichtbaar. Zij helpen elkaar constant en al eeuwen lang. Nu zijn de vrouwen aan zet.”
Marieke van den Brink: “Mannen helpen elkaar al eeuwen lang, nu zijn de vrouwen aan zet.” (Foto: Suzie Geenen)
Dat vrouwen ondervertegenwoordigd blijven in hogere functies, komt onder meer door de manier waarop nieuwe hoogleraren worden geworven. Dat gebeurt meestal via een gesloten procedure. Sollicitatie- en benoemingscommissies bestaan voornamelijk uit mannen. Zij zoeken vaak in een door mannen gedomineerd netwerk. Ook blijkt dat mensen de voorkeur geven aan een kandidaat die op hen lijkt. Zolang er
TU Delft stimuleert vrouwen • Als mede-ondertekenaar van de Charter ‘Talent naar de Top’ spant de TU zich in om meer vrouwen in de top te krijgen. Uit onderzoek van McKinsey & Company blijkt dat het organisatiebelang hiermee is gediend. Een gemengde top leidt volgens McKinsey aantoonbaar tot betere prestaties op groei, creativiteit en innovatie, besluitvorming en financieel resultaat. • Er komen tijdelijk extra plaatsen voor vrouwen binnen functiegroepen waarin zij zijn ondervertegenwoordigd. • Bij interne en externe talent scouting wordt structureel aandacht besteed aan vrouwelijk talent, bijvoorbeeld door de eis om ook vrouwelijke kandidaten op de shortlist te hebben. • Bij de beoordeling van de kwaliteit van selectieprocedures voor topfuncties, is aandacht voor genderdiversiteit een belangrijk criterium. In iedere selectie- en loopbaancommissie heeft tenminste één vrouw zitting. • De arbeidsvoorwaarden worden beter afgestemd op de behoeften van vrouwen. • HR werkt samen met Dewis, het netwerk voor vrouwelijke wetenschappers van de TU Delft. Astrid Blom:“Over het algemeen zijn wij veel te bescheiden.”
DELTA. 19 03-06-2010
14
service
Agenda Donderdag 3 juni Studium Generale 20.15 uur - ‘Hugo de Groot: sleutelfiguur in de Westerse geschiedenis’ door Henk Nellen. In deze lezing zal worden betoogd dat Hugo de Groot veel baanbrekende ideeën ontwikkelde die al snel op Europees niveau ingang vonden: o.a. de noodzaak van godsdienstige verdraagzaamheid, het van nature gegeven individuele recht op leven en al die middelen die daarvoor nodig zijn. Donogoo Tonka Op donderdag 3 juni zal het Delftsche Studenten Tooneel Gezelschap van het Delftsch Studenten Corps vanaf 20.30 uur het toneelstuk Donogoo Tonka opvoeren in Lijm & Cultuur. Het stuk is deel van de manifestatie ‘De Groep van Delft’. Kaarten zijn verkrijgbaar via http://tooneel.corps.nl. S.G. William Froude Op donderdag 3 juni zal vanaf 22.00 uur Froudelicious ‘Drinking ‘till the Ship is Sinking’ plaatsvinden in de societeit van de Delftsche Studenten Bond, Oude Delft 123. Kaarten zijn 4 euro in de voorverkoop en 6 euro aan de deur. Zie www.froudelicious.nl voor meer informatie.
Vrijdag 4 juni Wetenschapsagenda (Beide promoties vinden plaats
in de Kronigzaal, faculteit TNW) • The 1996 Zambia National Housing Policy. Promotie van P.L.K. Makassa, MArch. Promotor: prof.ing. A.F. Thomsen. 10.00 uur. • Unequal networks. Spatial segregation, relationships and inequality in the city. Promotie van drs. G. van Eijk. Promotoren: prof.dr. P.J. Boelhouwer en prof.dr. T.V. Blokland. 15.00 uur. DSJV Groover Op 4 juni zal de Groover Big Band in verband met haar eerste lustrum een lustrumconcert verzorgen vanaf 20.30 uur in het Floratheather, Verwersdijk 1 te Delft. Kaarten kosten 10 euro inclusief 2 consumpties. Zie www.grooverjazz.nl voor meer informatie. Donogoo Tonka Op vrijdag 4 juni zal het Delftsche Studenten Tooneel Gezelschap van het Delftsch Studenten Corps vanaf 20.30 uur het toneelstuk Donogoo Tonka opvoeren in Lijm & Cultuur. Het stuk is deel van de manifestatie ‘De Groep van Delft’. Kaarten zijn verkrijgbaar via http:// tooneel.corps.nl. Check out, Check in Say goodbye to your fellow international friends, teachers and TU Delft in this goodbye event for international students. Keep in touch with friends, make some good pictures and write
your signature on campus. Friday 4th of June, 15.00 hrs at the TU Library.
Zaterdag 5 juni Mooi Weer Spelen Op 5 en 6 juni vinden de Mooi Weer Spelen plaats in Delft. Zie www.mooiweerspelen.nl. Dansvoorstelling input Tijdens de Mooi Weer Spelen creëert de Delftse experimentele groep Dattah een bijzondere dansvoorstelling getiteld inPut. Kostuum-ontwerpster Ine Keitz ontwierp twee van de kostuums, ingegeven door die uit D.16.M.M., het vooruitstrevende openluchtspel dat in 1928 opgevoerd werd ter gelegenheid van het zestiende lustrum van het Delftsch Studenten Corps. Ine Keitz raakte geïnspireerd door de kostuums van Piet Donk en maakte een herinterpretatie. In de voorstelling van Dattah zijn twee van de kostuums te zien. www.mooiweerspelen.nl
DeltaCompetition Royal Haskoning, de Delta Alliance en Rotterdam nodigen studenten over de hele wereld uit om creatieve oplossingen te bedenken om de deltasteden van de wereld aan te passen aan de gevolgen van klimaatverandering. Studenten hebben tot 15 juni de tijd om hun oplossingen in te sturen. Drie winnaars ontvangen 3000 US dollar en mogen hun oplossing presenteren tijdens de Deltas in Times of Climate Change conferentie 2010 in Rotterdam. Zie www. deltacompetition.com voor meer informatie. James Dyson Award De James Dyson Award is een internationale design award die de nieuwe generatie van design ingenieurs huldigt, aanmoedigt en inspireert. De award wordt uitgereikt aan een student, wiens ontwerp het beste aantoont dat hij in staat is anders te denken en een product kan ontwikkelen, dat meer gewild is en beter werkt. De winnaar ontvangt 10000 pond en de deadline is 1 juli. Zie www.jamesdysonaward.org voor meer informatie. Camaretten De inschrijving voor het cabaretfestival Camaretten is weer geopend. Zie www.cameretten.nl voor meer informatie. Inschrijven kan tot en met 1 augustus. Eurekafoon! Volgend schooljaar organiseert de TU Delft in samenwerking met Verstegen & Stigter culturele projecten, het Fonds voor cultuurparticipatie, SNS Reaal
Fonds en het Nieuw Ensemble een prijsvraag voor scholieren. In 2010/2011 luidt de prijsvraag: Ontwerp een nieuw muziekinstrument dat een natuurgeluid produceert. Zie www.verstigt.nl voor meer informatie.
Student and Career Support Informatie Bij Student and Career Support kun je terecht voor een bezoek aan een studentendecaan, een studentenpsycholoog, het Career Centre met studiekeuzeadviseurs en loopbaanadviseurs, en het Informatiecentrum. Voor de studentenpsychologen geldt dat het eerste contact loopt via het Open Spreekuur op dinsdag- of donderdagochtend van 11.30-12.30 uur. De studentendecanen en de loopbaanadviseurs houden een inloopspreekuur op dinsdag van 11.30-12.30 uur en de studiekeuzeadviseur op donderdag van 11.30-12.30 uur. Het Informatiecentrum (begane grond) is geopend van 9.00–17.00 uur. Er is documentatie beschikbaar over WO- en HBO-opleidingen, arbeidsmarkt, studie- en beroepskeuze, buitenlandse studies, enz. Bij de balie, telefonisch of via de email kun je een afspraak maken met een van de medewerkers. Bezoekadres: Jaffalaan 9a (ingang Mekelweg); tel. 0152788004. e-mail: studentandcareersupport@tudelft.nl website: www.studentandcareersupport.tudelft.nl Online huurprijs check Is jouw huurprijs redelijk? Check www.huurcommissie.
Maandag 7 juni Wetenschapsagenda De volgende drie promoties vinden plaats in het Auditorium van de Aula. • Curved Amphipathic Oligothiophenes: Curvature directed S.A. with applications in energy transfer systems and membrane curvature detection in living cells. Promotie van drs. P. van Rijn. Promotor: prof.dr. J.H. van Esch. 10.00 uur. • Efficient uncertainty quantification in computational fluid dynamics. Promotie van ir. G.J.A. Loeven. Promotor: prof. dr.ir.drs. H. Bijl. 12.30 uur. • Application-Oriented Scheduling in Multicluster Grids. Promotie van ir. O.O. Sonmez. Promotor: prof.dr.ir. H.J. Sips. 15.00 uur.
Zondag 6 juni International Student Church Students of all denominations are invited to our ecumenical service every Sunday at Raamstraat 78, 11.30 hrs followed by tea/coffee. The services are led by the chaplains Reverend W. Stroh and Father Avin, and are supported by student leaders. More information on www.iscnetherlands.nl.
Aankondigingen Studenten
Studium Generale 9.30 tot 17.00 uur - World Ocean Day in Diergaarde Blijdorp, Rotterdam. Voor meer informatie zie www.mare-nostrum.nl.
nl voor meer informatie en om helderheid te krijgen over huren en geschillen tussen huurder en verhuurder. WorkNtravel WorkNtravel is een jong bureau dat bemiddelt tussen vrijwilligers/stagiair(e)s en bedrijven. WorkNtravel is op zoek naar Nederlandse stagiair(e)s die stage willen lopen in Suriname. Meer informatie via info@ bluefrogtravel.net.
International Office Informatie Het International Office, Jaffalaan 9a, is op werkdagen geopend van 9.00-17.00 uur. Je kunt ook vragen stellen via internationaloffice@tudelft.nl of telefonisch (015-2788012) een afspraak maken.
x Delta Inleveren kopij Bijdragen van faculteiten, diensten en overigen voor de rubriek 'Aankondigingen' in Delta ontvangt de redactie graag per e-mail: delta@tudelft.nl. Bijdragen dienen zo beknopt mogelijk te zijn. De redactie behoudt zich het recht voor om in te korten. Aanleveren vóór vrijdag 14.00 uur.
De volgende drie promoties vinden plaats in de Senaatszaal van de Aula. • Molecular simulations in microporous materials: adsorption and separation. Promotie van J.M. Castillo Sánchez, licenciado en ciencias fisicas. Promotoren: prof. dr. S. Calero en prof.dr.-ing. J. Gross. 10.00 uur. • Designing Generic and Effi-
cient Negotiation Strategies. Promotie van D. Tykhonov, MSc. Promotor: prof.dr. C.M. Jonker. 12.30 uur. • A Generic Software Framework for Data Assimilation and Model Calibration. Promotie van drs. C. van Velzen. Promotor: prof.dr.ir. A.W. Heemink. 15.00 uur. Studium Generale 20.15 uur - Actualiteitslezing/ debat met Wierd Koops over de olieramp in de golf van Mexico. Het Prinsenhof, ingang Oude Delft 183, Delft - toegang gratis.
Dinsdag 8 juni Wetenschapsagenda • Reactions and Separations in Green Solvents. Promotie van drs. J. van Spronsen. Promotoren: prof.dr. G.J. Witkamp en prof.dr. R. Verpoorte. 10.00 uur. • Large Footprint, Full Waveform Analysis in Laser Scanning Data and Applications. Promotie van V.H. Duong, MEng. Promotoren: prof.dr.ir. P.J.G. Teunissen en prof.dr.ir. M.G. Vosselman. 12.30 uur. • Eddy covariance observations of methane and nitrous oxide emissions. Towards more accurate estimates from ecosystems. Promotie van ir. P.S. Kroon. Promotor: prof.dr. H.J.J. Jonker. 15.00 uur. Studium Generale 20.15 uur - ’Brein en leren’, lezing door Jules Pieters. Leren
begint met nadoen, imiteren. Ons spiegelsysteem is essentieel voor sociaal gedrag. Het Meisjeshuis, Oude Delft 112, Delft - toegang gratis.
Woensdag 9 juni Wetenschapsagenda • Protein-Metal Hybrids as Catalysts for Selective Oxidations. Promotie van ir. S. Kanbak-Aksu, MChem. Promotoren: prof.dr. R.A. Sheldon en prof.dr. I.W.C.E. Arends. 10.00 uur. • Medium Access Control and Network Layer Design for 60 GHz Wireless Personal Area Networks. Promotie van ir X. An. Promotor: prof.dr.ir. I.G.M.M. Niemegeers. 12.30 uur. • Intreerede van prof.dr. W.A. Vanstiphout, faculteit Bouwkunde. 15.00 uur. Studium Generale 20.15 uur - Echt, echter, …? Is dat wat wij weten wel waar? Een interactieve en onderhoudende zoektocht door natuurkundige Kees van Overveld en goochelaar Emiel Lensen. DOK, Vesteplein 100, Delft - toegang gratis.
Donderdag 10 juni Virgiel Theater Op donderdag 10 juni en vrijdag 11 juni zal studentenvereniging Virgiel het toneelstuk Jesus Inc. opvoeren in Theater de Veste. Zie www.virgieltheater.nl voor
meer informatie.
Dinsdag 15 juni OTB-studiedag Op dinsdag 15 juni vindt de OTBstudiedag ‘Hervorming van de woningmarkt?’ plaats in het Aula Congrescentrum van de TU Delft. Voor meer informatie zie www.otb.tudelft.nl.
x Delta inleveren kopij Bijdragen van faculteiten, diensten en overigen voor de rubriek 'Agenda' in Delta ontvangt de redactie graag per e-mail: delta@ tudelft.nl. Bijdragen dienen zo beknopt mogelijk te zijn. De redactie behoudt zich het recht voor om in te korten. Aanleveren vóór vrijdag 14.00 uur. Alle promoties, intree- en afscheidsredes genoemd in deze agenda vinden, tenzij anders vermeld, plaats in de Aula van de TU, Mekelweg 5, Delft.
DELTA. 19 03-06-2010
15
Opinie/recensie
Hoe veilig is Bouko over borderline online betalen? Bouwkundestudent Thijs de Boer debuteerde in april met de verhalenbundel ‘Vogels die vlees eten’. Van deze jongen gaan we meer horen. xJos Wassink
Michel van Eeten: “Sommige mensen zijn door fraude met internetbankieren al hun spaargeld van bijvoorbeeld 20 duizend euro kwijtgeraakt. (Foto: Eric Philippa)
Ethical hacker Gijs Hollestelle demonstreerde tijdens het Elsevier Technologiedebat hoe gemakkelijk het is om een computer te hacken en tot welke gegevens (wachtwoorden, bankgegevens) die hacker vervolgens toegang heeft. xWillemijn Dicke Hij klikte op emails die zeer geloofwaardig leken en liet zien wat er, onzichtbaar voor de gebruiker, mogelijk was voor een hacker. De zaal begon ongemakkelijk op de stoelen te schuiven. Vervolgens kwam Michel van Eeten, hoogleraar bestuurskunde bij de faculteit Techniek, Bestuur en Management, met duizelingwekkende getallen. Minstens honderdvijftig miljoen computers over de hele wereld zijn gehackt. Van die privécomputers, die van u en van mij zouden kunnen zijn, wordt bijvoorbeeld spam verstuurd. U leest het goed: uw computer kan gebruikt worden, onzichtbaar voor u, om spam te versturen. Dan merkt u bijvoorbeeld dat de computer wat trager is dan normaal. De zaal begon zich nu ook hoorbaar te roeren, helemaal toen Van Eeten zei dat die firewalls misschien 30 tot 40 procent van de aanvallen kunnen afweren. Maar het helpt niet echt, zo’n virusprogramma. Wat zijn specifiek de gevaren bij internetbankieren? Hackers kunnen op slinkse wijze bedragen afschrijven. Van Eeten: “Terwijl u de acceptgiro van het energiebedrijf aan het intoetsen bent, kan de hacker het moment gebruiken om een groot
bedrag van uw rekening af te schrijven. Deze afschrijving wordt niet vermeld in de reguliere staatjes, dat wordt gefilterd. U ziet er niets van. Tot u opeens merkt dat drieduizend euro is overgemaakt naar een rekening in de Bijlmer.” De Nederlandse Vereniging van Banken heeft tot nu toe geen inzicht willen geven in de cijfers over de omvang van internetfraude. Dit najaar komen ze met cijfers. Hoewel er wel eens wat gebeurt, vindt Van Eeten internetbankieren relatief veilig. Bij creditcards bijvoorbeeld is het fraudebedrag vijf cent op iedere honderd euro. Dat noemt hij een aanvaardbaar risico. Het is hem een doorn in het oog dat de banken de geleden schade niet willen vergoeden. Creditcardmaatschappijen doen dat wel. “Sommige mensen zijn door fraude met internetbankieren al hun spaargeld van bijvoorbeeld 20 duizend euro kwijtgeraakt. Banken moeten dat vergoeden.” In Amerika is dat al sinds 1979 zo geregeld. Waarom kan dat dan niet in Nederland? Michael Samson van de Nederlandse Vereniging van Banken verweerde zich door te zeggen dat banken in de praktijk vrijwel altijd de schade vergoeden, maar dat ze dit recht niet garanderen. Dankzij Elsevierjournalist Simon Rozendaal brandde dit technologiedebat minstens zo hevig als het Carré-debat. Een mooie middag.
x De volgende Elsevier-technologiedebatten zijn op: 27 september: ‘De elektrische auto’ met Cees de Bont; 25 oktober: ‘De magie van nano’ met Cees Dekker en 29 november: ‘Bestrijding van terrorisme’ met Ben Ale.
Ik heb het niet zo op verhalenbundels. Geef mij maar een boek met lange adem waar ik keer op keer in terug kan keren. Een verhalenbundel is me te vluchtig. Bij het derde verhaal ben ik het eerste kwijt. En toch, na het lezen van Thijs de Boers debuut ‘Vogels die vlees eten’ was ik verpletterd door het geheel. Misschien omdat alle verhalen in de ikvorm geschreven zijn, en omdat ze allemaal een mate van krankzinnigheid bevatten, rijgen ze zich aaneen tot een zwartkomisch absurd avontuur waaraan niet te ontsnappen valt. Daar komt bij: De Boer schrijft fantastisch. Vaak korte rake zinnetjes, of die een wereld aan vragen oproepen. Ik heb er veel aangestreept en citeer er een paar. Uit ‘Loopdrang’: ‘De gangen in dit gebouw beginnen alweer nog voordat ze zijn geëindigd. Het zijn cirkels.’ Zo beschrijft De Boer een kliniek die eens vergeetachtige bejaarden onderdak bood en nu psychiatrische patiënten die het
liefst alles willen vergeten. De cirkel is rond. Uit ‘Sylvia’: ‘Ik bel Anne en laat berichten achter. Ze reageert niet. Sylvia belt me en laat berichten achter. Ik reageer niet.’ Nooit zag ik de eenzaamheid hermetischer verwoord. Een paar bladzijden verder: ‘Ik kom Charis tegen en zeg: ‘Mijn leven is alleen maar een opeenvolging van allemaal nutteloze gebeurtenissen, et cetera, et cetera.’ Ze zegt: ‘Dat komt omdat we met onze ogen knipperen.’ Pardon?! In ‘Ketamine’ doemt het besef op: ‘Dat dit niet onze vakantie was die we aan het verkloten waren, maar gewoon, ons hele leven.’ En even later: ‘En dan zegt mijn broer: ‘Ik heb het graf van mama verloren met kaarten.’ Veel gekker moet het niet worden. En toch, in ‘Schoon’ mengt een jongen de meisjes waarmee hij de nacht heeft doorgebracht uit voorzorg een morningafterpil door het ontbijt. ‘En in elk doosje zit slechts één pil. Eén morningafterpil. En ik denk dat het misschien beter is voor het milieu als je ze ook in een familiepak kunt kopen.’ Geniale woordkeus: familiepak. Zo kan ik nog wel even doorgaan. 144 Bladzijden lang om precies te zijn. De nuchtere toon en de heldere beelden vormen een intrigerend contrast met de gekte die nooit ver weg is, net zo min als de drugs, drank en seks. En dan weer een ontroerende liefdesbrief in het verhaal ‘(geen titel)’, die eindigt met de zin ‘Maar misschien moet ik eerst even
iemand bellen om naar mijn ballen te laten kijken.’ Ik bedoel maar. Thijs de Boer begint naam te maken, en dat geheel verdiend. Hij was een van de winnaars bij de schrijfprijs DuizendWoorden (VPRO De Avonden), hij won de Hollands Maandblad Schrijfbeurs en hij werd onlangs door Chris Bajema bij Kunststof de hemel in geprezen. Ik zou zeggen: mis hem niet.
x x
Thijs de Boer, Vogels die vlees eten, Uitgeverij Nieuw Amsterdam, 2010, paperback 144 blz., € 16,50. www.thijsdeboer.com
Smaakt dit naar meer? Het besproken boek is te vinden op de leestafel in de TU-bibliotheek.
apps
Uitzending Gemist ‘s Morgens uitslapen, overdag studeren en ‘s avonds stappen, met als gevolg: geen tijd om voor de tv te hangen, terwijl dat ook wel eens lekker is. Met de Uitzending Gemistapp is het mogelijk om televisiepro-
gramma’s van de publieke omroep op je Android/iPhone terug te zien. Het archief gaat zelfs tot acht dagen terug. De app heeft een handige zoekfunctie om snel het programma te vinden dat je terug wilt zien. En bij de publieke omroep is meer te zien dan het NOS-Journaal, Nova en Netwerk; ook Pauw & Witteman en De Wereld Draait Door zijn terug te vinden. Zin om te lachen? Ook geen probleem, want Raymann is Laat en Bananasplit staan ook in de lijst. Bij elk programma staat hoe lang het duurt. Heb je een lange reis voor de boeg of een saaie pauze? Zelfs films zijn terug te zien. Buiten het kleine ongemak dat de kwaliteit van de uitzendingen iets slechter is over de 3G-verbinding dan wanneer via een wifi-verbinding wordt gekeken, is de app vermakelijk en functioneel als je van tv houdt. De nieuwste programma’s verschijnen al binnen een uur na de uitzending
Leuk Handig Bediening Prijs
**** *** ***** Gratis
Platform iPhone/Android op tv in het menu ‘Nieuw’. Voor de meest bekeken programma’s kun je terecht in de lijst ‘Populair’ en daarnaast is het mogelijk om alles op titel te sorteren. De bediening is erg gemakkelijk en de app ziet er mooi uit, mede door de afbeeldingen die naast de programmatitels in de lijst worden weergegeven. En dat allemaal helemaal gratis. (MP)
x In deze nieuwe rubriek beoordeelt Miranda Pieron ‘apps’ (applicaties) voor mobiele telefoons.
16
service
Announcements Students SIFE Delft Looking for something new? Students in Free Enterprise Delft offers you the opportunity to combine social entrepreneurship with your academic knowledge. With the support of companies like Unilever, Heineken, HSBC, KPMG, Schiphol and Philips we create projects to help people all around the world. Do you also have a head for business and a heart for the world? We are looking for new
participants now! Check www. sifedelft.nl or mail your motivation to info@sifedelft.nl.
Student and Career Support Information The student psychologists and the central student and careers councilors are located at Jaffalaan 9A. Office hours: Monday-Friday from 9.00-17.00 hrs. You can direct your inquiries or make an appointment at the Front Office or by phone: 015-
Minimaatjes Een wetenschappelijk probleem waarin je bent vastgelopen? Nieuwsgierig genoeg om een experiment aan te gaan? Voor een gratis workshop waarin een methode uit de gedragswetenschappen wordt onderzocht: j.schenkel@ tudelft.nl. AC-HOP de vakbond voor Universiteitspersoneel. Voor informatie kijk dan op www. AC-HOP.nl.
kinderen van 8-14 jaar. www. natuurwacht.nl, 015-2783086 of j.f.m.molenbroek@tudelft.nl. Spelregels minimaatjes. Minimaatjes zijn niet toegankelijk voor het bedrijfsleven. Voor commerciële aanbiedingen en advertenties: H&J Uitgevers (adres in colofon). Minimaatjes zijn maximaal 200 tekens lang. Inleveren vóór vrijdag 14.00 uur via e-mailadres delta@ tudelft.nl.
Webspace nodig? 2788004. For an initial appointment with one of the student psychologists you should first come to one of the open office hours: Tuesdays and Thursdays from 11.30-12.30 hrs. The open office hours of the Student and Career counselors are on Tuesdays from 11.30-12.30 o’clock. More information on www.studentandcareersupport.nl.
Monday to Friday 9.00–17.00 hrs. Appointments and enquiries can be made by email: internationaloffice@tudelft.nl or by phone: 015-2788012.
International Office The International Office, Jaffalaan 9a/visitor’s entrance at Mekelweg, office opening times
Gratis Windows Server 2008 web hosting en .nl domeinnaam Ga naar: http://www.gratiswindowshosting.nl H&J Uitgevers_2x70_zw-w
14-05-2004
14:02
P
Voor advertenties bel met:
Eindelijk echt
tijd
gevonden
H & J Uitgevers Postbus 101 2900 AC Capelle aan den IJsel T (010) 451 55 10 F (010) 451 53 80 E delta@henjuitgevers.nl
Neem contact op met Hennie de Ruyter of met Mireille van Ginkel voor nadere informatie
Stichting Delftse Natuurwacht zoekt vrijwilligers voor het begeleiden van activiteiten met
Delta19_Adv_Stagiaire_v1:Opmaak 1 01-06-10 12:59 Pagina
Wij zoeken Buddy Netwerk zet zich in voor mensen met een ernstige, chronische en/of levensbedreigende ziekte, zoals kanker, MS of Hart-en Vaatziekten. De impact van de ziekte op iemands sociale en emotionele leven is groot, soms te groot.
Word nu buddy en vergroot de wereld van een ander en ook die van jezelf. Simpelweg door er eens per week een paar uur voor de ander te zijn.
Word ook buddy ! www.buddynetwerk.nl of bel 070-3649500
een stagiair(e) Vastgoedontwikkeling O.a. uitwerken project de URBAN CACTUS en het maken van een ‘minimale plattegrond’ Voor meer informatie: www.ouderenhuisvesting.nl
Ik ben Duchenne-patiënt Geef kinderen met een levensbedreiGende ziekte de kracht om kind te zijn. doe een Wens stichtinG nederland, bankrekeninG 36.60.21.222.
gratis advertentie
DELTA. 19 03-06-2010
DELTA. 19 03-06-2010
17
loopbaan
Stampende machines en vonkend aluminium Als sales manager begeleidt Robert Hermans het ontwikkelproces van aluminiumplaat tot brandstoftank voor grote trucks. En ‘s avonds meet hij mannen de maat en strijkt hij overhemden.
voorbeeld sensoren in die het geluid van brekend glas herkenden, waardoor het alarm geactiveerd en de start van de auto wordt onderbroken.” Een team technische experts werkte aan prototypes. Hermans zorgde ervoor dat de planning goed verliep. “Daarvoor was mijn technische achtergrond erg handig, want je begrijpt daardoor goed waar al die specialisten mee bezig zijn. Daardoor kon ik de klant simpel uitleggen, waar de specialisten aan werkten.” Vaak werkte Hermans tot laat door. “Soms zelfs tot de bewaker met een zaklamp zijn ronde deed. De prototypes voor het lock- en alarmsysteem waren af en toe vertraagd, maar gelukkig kende ik de juiste mensen in de Volvo-fabriek, waardoor ik precies wist wanneer welk onderdeel klaar was. Dan liet ik dat prototype uit Japan overvliegen. Mijn logistieke collega’s kenden de juiste mensen bij de douane, zodat alle papieren snel afgehandeld werden, en ik stapte dan meteen in de taxi voor een dolle rit om zo snel mogelijk bij de klant te zijn. Superheftig, maar mijn doorzettingsvermogen werd erg gewaardeerd door de hardwerkende Japanners.” Toch vond de industrieel ontwerper het niet snel genoeg gaan met zijn carrière. Hij wilde promotie, maar had niet het geduld om daar op te wachten. Hij solliciteerde bij Siemens. Daar werd hij teammanager, maar het werk beviel hem niet. “Ik had helemaal niets met de frequentieregelaars die ik verkocht. Het product maakte geen ontwikkeling door. Ik kon alleen kortingen en cadeautjes geven, er viel niets over nieuwe technische ontwikkelingen te vertellen. Het was alsof ik kraaltjes en spiegeltjes verkocht.”
xMARTINE ZEIJLSTRA Aan de muren van het kantoor van Robert Hermans hangen foto’s en kalenders van grote, gele vrachtwagens. Bakbeesten waar zelfs de grootste basketballer klein bij lijkt. Buiten zijn kantoor in Katwijk waait de zeewind, binnen de geur van zware machines. Achter zijn kantoor wordt metaal met stampende machines diepgetrokken. Hoge magazijnstellingen staan vol glanzende brandstoftanks, klaar voor montage in bussen en vrachtwagens. Salesmanager Hermans weet precies hoe het product dat hij aan de man brengt, gemaakt wordt. “Hier begint het mee”, zegt hij enthousiast, terwijl hij even over een grote stapel aluminium platen in de fabriekshal wrijft. Ook belandt hij bij een groot apparaat met grijparmen en een bak vol water. “Hier testen we of de brandstoftanks lekdicht zijn”, legt hij uit. “Deze machine werkt precies als bij een lekke fietsband. De tank wordt op overdruk gebracht en onder water geduwd om te zien of er ergens nog lucht uitborrelt. Net als bij een fietsband. Alleen hierbij heb je sterke grijparmen nodig, die duizend kilo
’Ik wil er als eerste bij zijn’
'Veel kerels houden niet van winkelen, dus ik denk dat ik wel in een behoefte voorzie' naar beneden kunnen drukken en daarbij ook nog onder water kunnen draaien, zonder deze te beschadigen. Er komt heel wat bij kijken om een goede brandstoftank te maken.” Hermans weet niet alleen precies hoe alle apparaten werken, hij zit ook bovenop de laatste technische ontwikkelingen in zijn vakgebied. Zoals toen AdBlue werd geïntroduceerd. Dat goedje moet ervoor zorgen dat er minder stikstofoxides in de uitlaatgassen terecht komen. “Iedere truck heeft een chemisch fabriekje met AdBlue aan boord. AdBlue zet schadelijke stikstofoxides om in het onschadelijke stikstof en water”, legt Hermans uit. Onderzoekers van DAF en Alutech zaten lang om de tafel om over de uitvoering van dit milieubesparende AdBluesysteem te praten. Hermans was dicht bij een lucratieve miljoenendeal met het bedrijf. “We moesten uiteindelijk de serieproductie van onze aluminium AdBluetanks staken omdat aluminium heel licht corrodeert als het met de vloeistof in aanraking komt, en dat ergens anders in het systeem tot een technisch risico leidde. Dat kan natuurlijk niet.” “Ik denk dat het niet lang meer duurt voordat er een techniek komt waardoor aluminium niet langer meer een beperking
Naam: Robert Hermans (41) Woonplaats: Dordrecht Verliefd/verloofd/getrouwd: Getrouwd Studie: Industrieel ontwerpen Afstudeerrichting: Bedrijfskunde Afstudeerjaar: 1994 Loopbaan: In 1996 ging Robert Hermans als sales engineer aan de slag bij het Japanse automotive bedrijf Denso Europe. In 2001 werd hij team manager verkoop bij Siemens Nederland. Sinds 2003 werkt hij als sales manager en MT-lid bij Alutech Nederland. (Foto: Hans Stakelbeek/FMAX)
vormt in combinatie met AdBlue. Dan wil ik er als eerste bij zijn.” De liefde voor auto’s, trucks en de automotive-industrie werd de industrieel ontwerper niet met de paplepel ingegoten. Zijn opa was fietsenmaker, en toen Hermans industrieel ontwerpen ging doen, wilde hij graag zijn ontwerpkennis inzetten voor het maken van fietsen. “Eind jaren tachtig, toen ik op de middelbare school zat, werden er al een miljoen fietsen per jaar in Nederland geproduceerd. Ik dacht toen: wat nu als ik een fiets zo weet te verbeteren, dat ik op elke fiets een gulden bespaar. Dan ben ik rijk.” Tijdens zijn opleiding verlegde hij zijn interesse voor de fiets
'Ik heb een jaar moeten solliciteren voordat ik beet had' naar de auto. “Ik ging op excursie naar Barcelona, naar de fabriek van Seat. Daar snoof ik de geur van olie op en zag ik de vonken van de auto’s afspatten. Die techniek die erachter stak vond ik stoer. Ook gaven ze een gelikte presentatie. Ik was verkocht. De fietsenwereld, dat is Spielerei vergeleken met de bedragen die in de auto-industrie omgaan.” De ontwerper was geen ‘gelikte designer’ die het ene na het andere prachtige ontwerp uit zijn potlood toverde. Een goede, gedreven verkoper met een grote voorliefde voor technische producten was hij wel. Toch kostte het hem moeite om aan een baan te komen. “Toen ik afstudeerde zaten we middenin de Aziëcrisis. Ik heb een jaar moeten solliciteren voordat ik beet had”, zegt Hermans. Hij ging aan de slag bij het Japanse bedrijf Denso, als sales engineer. “Ik werkte er nog maar een paar dagen toen ze me vroegen of ik mee wilde voor besprekingen met Volvo, in Göteborg. Dat was een grote overgang, want ik woonde toen nog antikraak in Den Haag om kosten te besparen.” Hij leerde meteen hoe belangrijk het is om goed contact met klanten te houden. Zo was hij niet lang daarna de projectleider voor een nieuw lock- en alarmsysteem, voor de Volvo V70. “We ontwikkelden een zendertje waarmee je de auto sluit. Maar waarmee ook de alarmsystemen waren geregeld. Er zaten bij-
Dus ging hij terug, de automotive-industrie in. Bij Alutech is hij weer op zijn plaats. En hij startte zijn eigen bedrijf, HermansvanNymegen, waarmee hij overhemden op maat verkoopt. “Ik was als student op stage in Bangkok en daar heb ik toen mijn nette pak laten maken voor mijn afstuderen”, zegt hij. “Ik ben 1,92 meter en weeg 84 kilo, waardoor geen enkel confectieoverhemd mij past. Ze flubberen, of de mouwen zijn te lang of te kort. Daarom wilde ik dit bedrijf beginnen. Niet alle lange mensen zijn dik en ik wil mooie overhemden, die niet al te duur zijn.” Het ondernemersbloed van zijn familie kruipt waar het niet gaan kan. “Mijn stamvader Ludovicus Hermans was wolspinner. Ik stam uit een geslacht handwerkslieden. Mijn opa was fietsenmaker, mijn vader heeft zich voor het eerst aan die middenstand ontworsteld door te gaan studeren.” Zijn kennis die hij opdeed bij de TU Delft gebruikt hij dagelijks bij Alutech, en in zijn vrije tijd gaat hij met een koffer vol stalen op pad. “Ik verdien er niet veel mee, maar ik vind het leuk om te doen”, zegt hij. “Veel kerels houden niet van winkelen, dus ik denk dat ik wel in een behoefte voorzie.” Hermans heeft veel respect voor het vakmanschap van zijn opa. “Hij verdiende zijn geld met concrete producten en door heel hard te werken. Het was een echte vakman. Toen hij overleed, wilde ik mijn waardering voor hem uitspreken. Mijn overhemden zijn dus naar hem, en de stad waarin hij werkte, vernoemd.” Het liefste wil hij in beide banen doorgroeien. “Ik wil graag commercieel directeur worden bij een bedrijf met een technische achtergrond. En ik zou het fantastisch vinden als HermansvanNymegen groter wordt. Maar dan houd ik wel op met het zelf strijken.”
DELTA. 19 03-06-2010
18
Delta in English
Juice cartons
Knowledge migrants
TU Delft student Annet Bruil has won thrid prize in a design contest held by Hema, the Dutch retail store chain. Bruil designed juice cartons that children can play with when empty. Her design concept, called ‘Sap op stap’, involved carton juice packets which can be folded into the shape of a bus, boat or airplane and then played with outdoors as toys.
The wealth of original ideas and fine reputations of its universities makes the Netherlands an attractive place for internationals students and researchers, according to a recent SEO economic research study. Compared to ten other Oeso countries, only the United States and Switzerland are more popular destinations for knowledge migrants than the Netherlands. Knowledge migrants – defined as those who hold polytechnic and/ or university degrees – come to the Netherlands for various reasons, including entrepreneurial oppor-
the bike of...
Pooja Mahapatra: "The Netherlands is bike heaven". (Photo/text: Aarabi Kumar)
Name: Pooja Mahapatra (24, India, PhD aerospace engineering) Brand: Giant Centro Price: € 400 Striking feature: Gives brag value: “I ride a Giant!” Pooja recently bought her bike, and says: “The Netherlands is bike heaven. I could choose among many bikes that fit my requirements, budget constraints and aesthetic sense. And the process was quick: it took me only 15 minutes between walking into the shop and riding out on my brand new Giant.” As an initiation rite, she went on a 70km long bike ride last weekend. Happy as she is with her new bike, Pooja is now considering adding a rearview mirror or a GPS unit to it, and she also proudly claims to be quite ‘Dutchified’ with bikes: not only has she ridden a bike for 10km in the rain with an umbrella in one hand and a heavy wind against her, but she was also able to answer phone calls with her other hand as well. She’s also been initiated in that Dutch ritual of ‘passenger on the back rack’ biking, although as the passenger, and after multiple late-night bar hops, she ended up falling off the rack on the Rotterdamsweg. Still, like the hearty natives, this didn’t stop her from getting up and doing it again.
Computing superpower tunities and higher salaries for engineers. Students meanwhile often come to the Netherlands via exchange programmes or on scholarships. The educational quality and reputation of the universities also play a major role in their decisions to come here. Foreign researchers especially value the wealth of original ideas pursued here, as expressed in the number of patent applications and publications in scientific journals.
China is now a world supercomputing superpower. China’s Nebulae machine, situated in Shenzhen, is ranked second on the biannual Top 500 supercomputer list. This is also the first time China has two supercomputers (also the NUDT TH-1, ranked 7th) in the top ten. The US however still dominates the list, claiming seven of the top ten fastest computers, including the world’s fastest, the Cray XT5, whose top speed is 1.75 petaflops. One petaflop equals 1,000 trillion calculations per second.
African film night Tudasa, the TU Delft African Student Association, will host a special ‘African Cultural Movie Evening & Debate’ on June 3 at TU Delft’s Cultural Centre. Tudasa, whose seventy members are university students from some thirteen countries across Africa, was recently founded with the aim of fostering friendship, sharing cultures and generating greater understanding between the university’s African, Dutch and other international student communities. Following the African cultural movie, a debate will be held focusing on some of the key issues facing Africa today. “The goal of this evening is to help African students integrate with Dutch students and show those in attendance something of the African film industry, while also helping to raise awareness of some of the challenges in Africa today”, says Jean Charles Nyabusore, Tudasa’s public relations spokesman. This intriguing cultural evening begins at 18:30 with drinks and the chance to socialize before the featured film begins at 19:00. After the film ends, more drinks and the debate will follow, with all those in attendance invited to participate. The entry fee is 3 euros per person, which includes a free drink and snacks. This cultural evening and debate is expected to end around midnight. (DM)
ndonga
Chronicles of a timewaster “Gary Lightbody of the band Snow Patrol hit the nail on the head when he sang “...let’s waste time, chasing cars, around our heads…”. And while he’ll always gain acclaim for that lyric, we surely long beat him to the punch on the embodiment of that phrase. ‘We’ here being the operative term used to describe an organization so secret it puts the secret police to shame, so vast it must turn the pope green with envy. Yes, membership in the student association of couchpotatoes, malingerers, posers and layabouts is the reason we arrived at that conclusion way before Lightbody ever set pen to lyrics. As a member of that all-inclusive, hidden-in-plain-sight association, chasing cars is but one of the many ways we layabouts earn our stripes as bona-fide members. Delft student associations are of course notoriously exclusive, so to become a new member I had to learn to live like a member, and for a (former) busy-body like myself, this was a tall order, much like Sir Edmund Hillary’s ascent of Mt. Everest, only less daunting and not so cold and probably hardly comparable but, well never mind. Sacrifices had to be made for the association’s greater good! So first to go was the sunrise: despite its fame as one of the most beautiful sights on earth and the new promises it offers to all and sundry, the sunrise was dropped, for how could I dare lay claim to be a loyal association member if I awakened as early as the birds and worms? Yes, bizarre it would be, so the sunrise and I parted ways. Of course I also always loved an early breakfast, but the word ‘early’ also had to be deleted from my vocabulary, and thus this meal was pushed back deeper into the day, which was already well
into its development, having run right past adolescence and on to adulthood. Brunch, yes, brunch, a concept surely invented by one of our associations’ founding members, is the basic order of the day, as I head to the kitchen to cook and honour the dictates of our association: ‘Sleep and eat then sleep some more’! Whatever that is in Latin should be the student associations’ motto! Brunch and the midday nap now done, time to sit on the balcony and get down to malingering perfection, wasting time, chasing cars, looking around. And then I spotted him, an amazing, awesome sight of sheer elegance and remarkable time-wasting capacity, a poser chameleon who clearly grasped the true spirit of our association of couch-potatoes and layabouts, as he very, very slowly attempted to cross the balcony. ‘Good day, friend,’ I said. ‘Crossing my balcony I see’, I added after a time. Our association’s newest member wasn’t much for conversation, but his great crossing took a long, long time to complete, and by then the day had happily crossed mid-life and was fasttracking toward old age. A good time to go back to sleep.” Francis Ndonga, from Kenya, is a second-year BSc student studying aerospace engineering. He can be contacted at: fdude85@gmail.com
DELTA. 19 03-06-2010
Delta in English
iTunes U
Numerus clausus
“How many hours of lectures are available on Collegerama for iTunes U?” That was the question students were asked to answer in the iPod Touch competition. Victor Westerwoudt, a fourth-year applied sciences student, guessed the closest to the right answer of 7,000 hours. Westerwoudt has long been a fan of iTunes U: “I’ve been using it for ages, to watch MIT physics lectures for example. I’m glad that TU Delft is now on iTunes U as well.”
Starting as of the 2011-2012 academic year, TU Delft will introduce a numerus clausus for its first-year BSc programmes in Architecture, Industrial Design Engineering and Aerospace Engineering. This measure will limit the number of new students that can be enrolled in each programme. The aim is to ensure the university’s educational standards remain high as government funding for education decreases. “In the past few years the university has been confronted with dwindling funding from the government and our future income
19
is uncertain”, says Paul Rullmann, vice-president of the Executive Board. “At the same time the number of students entering our degree programmes has increased by a third. This results in problems with capacity. We must take measures for these three large programmes to prevent that student numbers affect educational quality.”
Cybersave yourself
Feedback
TU Delft recently launched a new campaign designed to raise awareness about the safe use of digital information, computers and networks at home and at the university. The campaign, called ‘Cybersave Yourself’, warns of the dangers of posting digital information and gives some simple tips about protection at the website: www.cybersaveyourself.nl. The site provides information about the safe use of social media, about protecting information on your mobile phone, protecting data and dealing with phishing e-mails.
If you’d like to comment on anything appearing on the English Page or on a university-related matter, or if you have a question or suggestion for us, send your emails to d.mcmullin@tudelft.nl. We welcome all feedback from our readers. Letters intended for publication should include your name and be no longer than 350 words. This edition of Delta is also available online at www.delta.tudelft. nl, where you can also access the English Page archive.
Life after Delft: Airbus in Alabama Joyce Tan, a 1986 industrial design engineering graduate, was born in Indonesia but moved to the Netherlands with her family when she was thirteen years old. Today she lives in Mobile, Alabama, where she works as a project and technical leader for Airbus North America. xDAVID MCMULLIN “My life after Delft was definitely initially affected by my father passing away just a few months before I was set to graduate. Because I was needed to help my mother with her business, after graduating from TU Delft I spent two years running my family’s import-export business. But I always knew I wanted to go back in the marketplace to do what I had studied for. My graduation project was about finding other industrial applications for a new composite material that was developed for aircraft cabin interiors. “I didn’t really set a certain direction, because industrial design graduates have so many possibilities. My dream was to work abroad in an international, multi-cultural environment. When I was finally able to leave the family business, I had to actively search hard for a job. It was a difficult time finding a job in those years. All companies wanted young but experienced people, so there weren’t many chances for recent graduates to find jobs. When I saw the job position from Fokker Aircraft for a cabin design engineer, it was a perfect fit for me. I was fortunate to get the job, and I’d also say my graduation project helped me get my first job at Fokker, where I subsequently worked for nearly seven years. “After Fokker went bankrupt, I struggled, as an industrial designer, to find good positions in other branches outside the aviation industry. At interviews they’d tell me that my work experience as an aircraft cabin design engineer was ‘too specific’, so they could only hire me as a junior design engineer. “In contrast to this, soon after Fokker’s bankruptcy, an American head-hunter agency hired by Boeing came to the Netherlands to interview ex-Fokker engineers. Many received offers, including myself, but ultimately I decided to work for
Joyce Tan:”One big difference is that you’re more noticeable than men.” (Photo: courtesy of Joyce Tan)
a Dutch company founded by exFokker managers, and they sent me to work for de Havilland, an aircraft manufacture, in Toronto. This was followed by working at Fairchild Dornier, near Munich, where I worked for about five years before joining Airbus in Hamburg, Germany.” “Today I work for Airbus North America in Mobile, Alabama. The company is linked to Airbus in Hamburg, where I’d worked for the previous six years. Airbus designs and manufactures commercial aircraft. “In my current position, I’m developing a new galley system for the aviation industry, called ‘Spice’ (SPace Innovative Catering Equipment), which started as a research and technology project but is now in the transition phase to enter industrialization. I was the Project Leader for the past two years in Hamburg, and since moving to the US I’ve become the Technical Lead for Spice Product Development. “I’m also responsible for the project management of other new cabin product development projects. My work is a mix of project management and leading a design engineering team. With Spice, I’m also involved in defining the strategy for how best to enter the market with a new system that will change today’s worldwide standard. “My daily duties involve lots of emai-
ling, telephoning, meetings as well as preparing internal presentations and reports and reviewing technical documents. In short, all that’s necessary to push the projects forward. “My job’s very dynamic, which I like. I’m always in contact with people, with new product designs, and challenged within the project goals. I don’t like the bureaucracy that comes with large companies, though, the slow decision-making processes and too much paperwork. In that respect I miss the agility of a small company.”
in a large organization means you must take the initiative. “Although I didn’t really take any special steps while still studying at TU Delft to land a job after graduation, during my career at Airbus I’ve seen many interns who, after their internships ended, were able to relatively easily get jobs within the company. It’s such an effective system. Interns get to know the
Destiny
‘One important lesson I learned at TU Delft was that you’re responsible for your own destiny’
“Looking back I’d say that my TU Delft experience definitely helped me professionally. My degree opened the door for me to get my first job at Fokker, where many TU Delft graduates held management positions. Because they already knew the quality of Delft’s education, you didn’t need to prove yourself: your TU Delft diploma ‘spoke’ for you. “One important lesson I learned at TU Delft was that you’re responsible for your own destiny: nobody tells you off for not going to class; it’s all up to you. You must learn to manage yourself from the very start. I found that quite hard back then, but now I’m grateful for this approach, because living abroad and working
company from the inside. They get to know if it’s the right company for them, and vice versa for the company. “As for my future outlook, I’ll spend the next three years at Airbus North America. Long-term, as I enjoy living in the US, I’m considering settling here. I also want to finish my MBA degree - if not to further my career, then simply for my own satisfaction and growth. “My motivation in pursuing an MBA was to learn the academic background of business management. While doing management work with my technical background, I wanted
to understand management perspectives from a different angle. It’s fascinating how different the outcome of an approach or management style can be when driven from a technical academic or business academic background. A healthy combination of both is best. “As a design engineer working in the male-dominated aviation sector, surprisingly, I’ve never experienced extra difficulties being a woman. One big difference though for a woman is that you’re more noticeable than men. This can work extra positively or negatively, depending on if you deliver a good job. When I first started taking a leading position in projects, then yes, I felt I had to deliver extra good results to convince my environment and win their trust in my abilities. Perhaps that’s also partly why I want an MBA qualification. It’s much more ‘crowded’ at management level; you must fight to earn your place, just like any man. “I’m happy with my life after Delft. But I consider that only a small part of my success has come from my effort: the rest is just a blessing. Ora et Labora. Pray and work.”
x www.airbus.com/en/corporate/innovation/spice
DELTA. 19 03-06-2010 achterkant
00 20
dream teams Naam: Jacco Boersen (23, IO) Dreamteam: Nuon Solar Team (nuonsolarteam.nl) Functie: Production Nuna5
delftse klanken
Opzwepend of ingetogen ‘Messed up is een zevenkoppige formatie, compleet met blazerssectie en lieftallige zangeres’, meldt de site van deze oude funk, soul ‘en andere leuke muziek’ spelende coverband. ‘Ideaal voor gala’s, feestjes en recepties.’ De setmogelijkheden variëren van opzwepend tot iets meer ingetogen. Het in mei 2008 uit jazzvereniging Groover voortgekomen combo kende een vrij lange opbouwperiode. “Omdat we nogal kritisch op onze muziekkeuze waren”, zegt basgitarist Nikita Mostovoy. “We willen bijvoorbeeld geen nummers van Guus Meeuwis spelen, hoewel die altijd aanslaan. Het duurde een jaar voordat we repertoire hadden voor een show van anderhalf uur.” Kwestie van veel radio luisteren en titels noteren, volgens drummer Jorn Duwel. “Youtube is natuurlijk een prachtige bron. Via een handig scoresysteem maken we met zijn zevenen de uiteindelijke keuze.” Als eerste werd ‘Mess Around’, een jaren-vijftighit van Ray Charles, ingestudeerd. Materiaal van bekende en minder bekende artiesten als Maceo Parker, The Young Senators en The Champs volgde. Verdere uitbreiding van het repertoire moet de mogelijkheden vergroten. Duwel: “Wij worden veel gevraagd voor gala’s. Daarbij hoort een opbouw van rustig naar swingend. In de toekomst willen we graag meer op feestjes spelen waar je iedereen anderhalf uur kan laten dansen.” Podiumuitstraling is een ander aandachtspunt. Duwel: “We begonnen met allemaal dezelfde kleding te dragen. Daar kwam een dansje bij. Elk optreden werd beter en uitbundiger.” Met een knipoog naar George Clinton en zijn P-Funk Allstars zouden ze eigenlijk graag glitterpakken, zonnebrillen en hoedjes willen dragen. Op gala’s wordt echter een bepaalde netheid verwacht. Het winnen van de bandcontest van studentenvereniging Sint Jansbrug leverde een optreden op het Aangeschoten Wildfestival op, in mei werd het DSC-gala opgeluisterd en in juni staat het IO-festival op de agenda. Duwel: “Het komt allemaal op ons af. Wij genieten alleen maar.”
“Het komt allemaal op ons af. Wij genieten alleen maar.” (Foto: Sam Rentmeester/FMAX)
x
Kriep
www.messedupmusic.nl
Jacco Boersen: ”De Ovlov heeft 70 pk, maar de Nuna is met ongeveer zeven pk toch veel sneller.” (Foto: Richard van ’t Hof)
“Eind juli gaan we racen met de Nuna5, op circuit Suzuka in Japan”, vertelt teamlid Jacco Boersen. “Vorige maand hebben we testritten op Zandvoort gereden en dat ging er al behoorlijk hard aan toe. Ik reed zelf niet in de Nuna maar in de volgauto, de Ovlov.” De Ovlov? “Ja, zo noemen we de Volvo 440 die we van het vorige team hebben overgenomen. Die naam hebben we ook overgenomen van ze, niemand weet eigenlijk waar dat vandaan komt.” Tijdens de test op Zandvoort reed de Ovlov met vier inzittenden dicht achter de Nuna. “Ik moest er vlak achter blijven om de wifiverbinding met de Nuna in stand te houden. Dat was nog knap lastig met vier man aan boord. Ik moest de bochten afsnijden met piepende banden om de Nuna bij te houden. En dan te bedenken dat de Ovlov 70 pk heeft, en de Nuna met ongeveer maar zeven pk toch veel sneller is. Aan de andere kant, die Ovlov kostte honderd euro en de Nuna zit eerder op een miljoen euro. Misschien dat dat het verschil ook enigszins verklaart?” (EvO)
kasja weenink
Yammer Honderdvijftig vrienden; dat is zo ongeveer het maximum aantal contacten dat je op communities als Facebook, Hyves en LinkedIn echt kunt onderhouden. Als je meer contacten hebt, kun je beter ‘ontvrienden’, want echt veel aandacht kun je volgens Britse onderzoekers dan niet meer aan deze vriendschappen besteden. Het aantal ‘digitale’ vrienden schijnt hierbij overigens gelijk op te gaan met het aantal vrienden in de werkelijke wereld. Nu heb ik er niet zoveel, maar ik verwacht dit jaar wel de honderdvijftig te kunnen halen met mijn werkgerelateerde contacten op Linkedin. Een nieuwe werkgever wil daar ook wel bij helpen: sinds mijn vertrek van de TU naar Stichting Kennisnet vorige maand heb ik er al zo’n tien ‘volgers’ bij gekregen. En eigenlijk verwacht ik wel dat alle honderdvijftig (!) werknemers van Kennisnet op de diverse netwerksites te vinden zijn; het is namelijk een organisatie die het gebruik van ict in het onderwijs ondersteunt. Waar het een en ander wordt uitgeprobeerd in de onderlinge communicatie. Soms mislukt dat. De dienst Yammer, waarmee collega’s informatie kunnen delen, bleek toch niet te doen wat er van werd verwacht. En een vergadering waarbij je tegen laptops en iPhones aankijkt is best irritant.
Maar er wordt wel naar middelen gezocht om het communicatieproces te versterken. En het moet gezegd; het digitale communicatieproces ondersteunt de persoonlijke interactie. Ik heb in de maand die ik bij Kennisnet rondloop sterker het gevoel dat ik bij een gemeenschap hoor dan in de twee jaar dat ik op de TU Delft rondliep. Natuurlijk is het makkelijker om een corporate community te onderhouden met honderdvijftig werknemers, dan een met ruim vijftienduizend studenten en 4500 werknemers wiens loyaliteit meer bij hun vakgenoten ligt dan bij de universiteit. En toch, zeker in deze lastige tijden met minder prettige maatregelen kan een persoonlijke en goed geplaatste weblog wonderen doen. Waar blijft ‘The World according to Dirk Jan’, of Luyben? Eet de rector eigenlijk nog met buitenlandse studenten? En waarom staan die buitenlandse recepten (en die van Fokkema) nog niet in het Delft Digital Cookbook? Het web wordt nu vooral gebruikt om te zenden, niet om te bloggen of voor de menselijke interactie. En dat is Yammer. Dit is de laatste column van Kasja Weenink.