DELTA. 20 10-06-2010 weekblad van de technische universiteit Delft
01
>03 Decaan EWI vertrekt
>06 Hydropower
>08 Snelzwemmer
>12 Kamerjacht
Daan Lenstra wil zijn contract als decaan bij Elektrotechniek, Wiskunde & Informatica (EWI) niet verlengen. “Door de financiële problemen van de TU is de nadruk meer komen liggen op financieel management en dat is niet mijn ding.”
Despite its limited natural resources, The Netherlands should build innovative hydropower systems, says an expert in the field, Hans van Duivendijk. Such expertise is in worldwide demand.
Sinds hij masterstudent is heeft Wouter Smeets de aandacht verlegd van zijn zwemtrainingen naar zijn studie. Op medailles rekent hij dit keer niet, maar finaleplaatsen tijdens het komende NK langebaan in Eindhoven moeten zonder meer haalbaar zijn. “Het is heel motiverend om naast Pieter van den Hoogenband in de baan te liggen.”
Een leuke, niet al te vieze, goedkope kamer in een gezellig studentenhuis. Elke eerstejaars hoopt daarop. Maar eenvoudig is het niet om een kamer te krijgen als je instemmingen loopt met nog zestig wanhopig zoekenden. “Kom niet strontlazarus bij een bezichtiging aan.”
>19 English Iranian students This week marks the one-year anniversary of Iran’s disputed elections on June 12, 2009 and the Islamic government’s violent crackdown on the crowds of peaceful protesters. For TU Delft’s Iranian community, protesting and even going on hunger strikes in support of those being persecuted at home is now a fact of their daily lives at TU Delft.
TUDELTA.20
et
DELTA. 20 10-06-2010
02
nieuwsinterview
‘Elk onderzoek moet openbaar zijn’ TUdelta.20 > Jaargang 42 Delta is het informatie- en opinieblad van de TU Delft, verzorgd door een journalistiek onafhankelijke redactie.
> Redactie Frank Nuijens, (hoofdredacteur), Katja Wijnands, Dorine van Gorp, (eindredactie), Saskia Bonger, Tomas van Dijk, Erik Huisman, Connie van Uffelen, Jos Wassink (verslaggeving). > Medewerkers Willemijn Dicke, Robbert Fokkink, Jorinde Hanse, Dap Hartmann, Auke Herrema, Richard van 't Hof, Christian Jongeneel, David McMullin, Anna Noyons, Edgar van Os, Arjanna van der Plas, Daan Schuurbiers, Jimmy Tigges, Stephan Timmers, Ellen Touw, Robert Visscher, Pascale Warners, Martine Zeijlstra. > Foto‘s Sam Rentmeester/ Hans Stakelbeek (FMAX).(info@fmax.nl) > Vormgeving Kummer & Herrman, Utrecht > Lay-Out Liesbeth van Dam > Mededelingen Martin Kers (m.kers@tudelft.nl) > Redactieraad Ir. S. Rozendaal (voorzitter), prof.dr Jeroen van den Hoven, prof.dr.ir. F.W. Jansen, J. Op Den Kelder, mr. J.J. M.Kok, R.H.G. Meijer, T. Niks, prof.dr.B.J. Thijsse, ir. M. Persson, dr.ir. C. Vermeeren > Redactie-adressen Universiteitsbibliotheek Kamer 0.18-0.28 Prometheusplein 1 2628 ZC Delft Postbus 139 2600 AC Delft Tel. 015-278 4848 E-mail: delta@tudelft.nl www.delta.tudelft.nl > ISSN 0169-698x > Druk
Het ministerie van verkeer en waterstaat heeft onwelgevallige onderzoeksresultaten over de gevolgen van de groei van Schiphol herhaaldelijk ‘voorkomen, selectief herschreven of selectief gebruikt’, blijkt uit onderzoek van Menno Huys en Jan Anne Annema.
Universiteiten zijn steeds afhankelijker van contractonderzoek. “Je moet een percentage onderzoekers binnen de universiteit hebben die los van welke financier en los van de waan van de dag onderzoek doet. Je moet uitkijken voor de gekte dat alles toepasbaar moet zijn. Dat mag wel, maar dat geldt niet voor al het onderzoek. Een mooie mix lijkt me prima. Misschien bevrucht het elkaar. Ik zie hier aan de TU dat mensen volstrekt onafhankelijk durven analyseren wat ze willen.”
Jan Anne Annema: “Als je in alle oprechtheid iets hebt geanalyseerd, moet je dat kunnen opschrijven.” (Foto: Hans Stakelbeek/FMAX)
xConnie van Uffelen Vanwaar dit onderzoek naar politieke besluitvorming rondom Schiphol? Jan Anne Annema: “Het is het promotieonderzoek van Menno Huys naar hoe beleid omgaat met onderzoek. Hij koos Schiphol omdat het een langdurig en controversieel onderwerp is waarbij veel partijen zijn betrokken.” Wat kwamen jullie zoal tegen? “Verkeer en Waterstaat gebruikte onderzoek om het hoofddoel – groei van Schiphol – mogelijk te maken. Dat gebeurde met meerdere strategieën: je gebruikt onderzoek selectief, alles wat kritisch is wordt niet doorgegeven aan de Tweede Kamer,
je zet onderzoekers onder druk om meetresultaten en titels aan te passen, je stelt bepaalde vragen niet. Groei was primair en geluid secundair.” Schrok u hiervan? “Nee, het is heel logisch. Het gebeurt heel veel. Het is een grijs gebied. Onderzoek is vaak niet zeker: er is ruimte in je conclusies en data. Ik heb zelf ook wel eens conclusies aangepast en verwaterd: het is natuurlijk ook zo dat je soms andere conclusies kunt trekken. Wel zagen we bijvoorbeeld: ‘je krijgt geen onderzoeksgeld’ of ‘zeg maar wat ik wil horen, anders heb je een probleem’.”
Deden onderzoekers dat? “Dat kunnen we niet zien, maar wel het volgende: stel een rapport heeft twee conclusies. De minister zegt dan: ‘laat die tweede maar even zitten en werk die over drie maanden uit’, maar dan is het Kamerdebat al geweest. Men zegt niet: ‘doe maar niet’, maar: ‘doe maar later’. Heel subtiel. Het is een illusie om te denken dat je het beter kunt maken door nog onafhankelijker onderzoek.” Hoe betrouwbaar is onderzoek nog? “Ik denk dat er nog steeds heel betrouwbaar wetenschappelijk onderzoek is. Je hebt weliswaar reviews en dergelijke, maar dit gebeurt. It’s a fact of life.”
Hoe kunnen onderzoekers zich wapenen? “Ontzettend eigenwijs zijn. Als je in alle oprechtheid iets hebt geanalyseerd, moet je dat kunnen opschrijven. Of het wordt gebruikt doet er niet toe, als je het maar kunt opschrijven. Als het maar aanwezig is en voor iedereen beschikbaar.” Wat kan de Tweede Kamer doen? “Die geluidsnormering is onvoorstelbaar ingewikkeld. Het dossier Schiphol begon met goede bedoelingen, maar is bijna niet meer te volgen. Eigenlijk zou je alles moeten weggooien en opnieuw beginnen. Als je als Nederland een goede luchthaven wilt, moet je wat accepteren en het eerlijk zeggen. Nu krijg je van die etterige onderzoekers van de TU die zeggen dat je de boel manipuleert, dat roep je over jezelf af.”
touw
Yoko Deluxe
Wegener Nieuwsdruk Twente, Enschede
> Oplage 12.000 > Advertenties H&J uitgevers Postbus 101 2900 AC Capelle aan den IJssel Tel. 010-451 55 10 Fax 010-451 53 80 E-mail:delta@henjuitgevers.nl www.linkmagazine.nl > Abonnement Een abonnement kost 37,50 en kan elk moment ingaan. > HOP Delta werkt samen met het Hoger Onderwijs Persbureau Hein Cuppen, Bas Belleman, Thijs den Otter Tel. 071-523 6151 Fax 071-523 2138 E-mail hop@xs4all.nl > Copyright Delta Auteursrecht voorbehouden. Het is verboden zonder schriftelijke toestemming van de hoofdredacteur artikelen, schema‘s of illustraties geheel of gedeeltelijk over te nemen en/of openbaar te maken, in enigerlei vorm of wijze.
Ergens op zolder stond nog een draagbare tv. Het was een stokoud model van vaag Aziatische makelij, met een antenne bovenop. Omdat ik tijdelijk een toestel nodig had, besloot ik het ding uit zijn winterslaap te wekken. Allereerst maar eens de stroom aansluiten om te zien of hij het überhaupt nog deed. In de handleiding vond ik hierover het volgende: ‘Gebruiking krachtoorsprong Yoko Deluxe Portable TV Tot huisstroming operatie: beschiet de kleine ronde einde van de opbrengstkoord van AC krachtbewerker in de DC krik achter in het toestel. Zet de tweevork plug van de gegevene AC kracht bewerker in elke standaard huisstroming muuruitgang. Tot autobatterij werking: gebruik maar autobatterij koord voor 12V autobatterij, negatieve grond systemen maar. Tot opnieuw ladenbare batterij werking: zet de ten laste komende batterijen in de batterijafdeling.’ Hier kon ik geen chocola van maken. Na veel gewroet in de snoerenspaghetti achter de kast lukte het mij inderdaad het toestel aan te sluiten aan stroom en kabel. Het beeld, dat tergend langzaam te voorschijn kwam, zag er echter bijzonder raar uit. Wellicht dat de handleiding hiervoor een oplossing kon bieden? Ik sloeg de betreffende pagina op en las: ‘Schilderijregeling Bevredigende uitkomst wordt gewoonlijk door de regelaar op de centrale stelling gekregen. Als elke regelingen nodig zijn, regel de nodige regelaren volgens schilderij condities. Terugkaatsing uit nabije bergen of gebouwen vaak brengt deze probleem van doppel beelden of sprook. Een arme kleurschilderij mag uit magnetische invloed voortvloeien, die door uw toestel te bewegen of door electrische toepassing, dat bij uw toestel opereert, wordt gemaakt. Om de schilderijtube onmagnetisch te maken, druk de DEGAUSS schakelaarknop achter het toestel ongeveer 5 seconden neer.’
Verbijstering sloeg toe. Ik kon noch de DEGAUSS schakelaarknop noch de schilderijtube vinden, en bergen konden zeker niet de oorzaak van het slechte beeld zijn, in elk geval niet in Delft-Zuid. Ik besloot op zoek te gaan naar iets van problemen en oplossingen, een onmisbaar onderdeel van een gebruiksaanwiizing en vaak de laatste strohalm voor een ontechnische kruk als ik. En inderdaad bevatte de laatste pagina een aantal aanwijzingen voor de vertwijfelde gebruiker onder de titel: ‘Zichzelf het toestel te schaak geven Door lichte slechtregeling van de rechtmatige regelaren of andere enkelvoudige oorzaak, mogen vele slechte functies veroorzaakt worden. Als u in het operatie van het toestel moeite hebt, geef schaak eerst door de geillustreerde lijst van symptomen en correcties. Als de moeite volhardt, schakel uit en breng uw uitdeler in contact.’ Omdat de moeite inderdaad volhardde bracht ik niet mijn uitdeler in contact maar belde een bevriende TU’er en legde hem mijn probleem voor. Toen hij klaar was met hinderlijk hinnikend lachen bood hij mij een oude tv aan die werkeloos bij hem in de kast stond. “Maar”, zo zei hij, “in ruil daarvoor wil ik dan wel jouw Yoko Deluxe TV plus die fantastische gebruiksaanwijzing, want zoiets moet ik hebben voor mijn verzameling.” Om daarna schaterlachend de verbinding te verbreken, de vervelende brilsmurf! Ellen Touw is hoofd van de dienst onderwijs- en studentzaken bij Civiele Techniek en Geowetenschappen en beleidsadviseur internationalisering.
DELTA. 20 10-06-2010
Nieuws
Kansarm
Bezuinigingen
Overheden streven naar zoveel mogelijk gemengde buurten, bijvoorbeeld door goedkope huurwoningen te vervangen door duurdere koopwoningen. Kansarme mensen kunnen door de netwerken die ze dan opbouwen makkelijker hogerop komen, zo is het idee. Maar voor zowel vermeende negatieve als gewenste positieve verbanden tussen buurtsamenstelling en relaties tussen bewoners, vindt criminologe dr. Gwen van Eijk geen enkele onderbouwing. Van Eijk promoveerde vorige week bij Bouwkunde.
'Bekende geluiden', reageert Gerben Dijkstra, voorzitter van de onderdeelcommissie (odc) van de universiteitsdienst, op de eerste bezuinigingsplannen voor de ondersteunende diensten die vorige week bekend werden. “Nu de herijkingsagenda klaar is, zijn we niet zoveel verder. We moeten eerst iets concreets op ons bord krijgen. Onze input zal over de inhoud gaan, niet over de voornemens die er nu liggen. Want hoe behaal je winst op betere samenwerking tussen diensten? Dat moet eerst worden uitgewerkt.” Dijkstra
wil niet de indruk wekken dat hij passief afwacht tot de directeuren hun plannen hebben uitgewerkt. “We hebben een open dialoog met Paul Rullmann, de beheerder van de universiteitsdienst. En ik hoop dat we snel om tafel kunnen met de directeuren.” Dijkstra wil er vooral voor waken dat het dagelijkse reilen en zeilen op de universiteit niet in gevaar komt door de bezuinigingen.
Decaan Lenstra stopt met ‘te zware klus’ Daan Lenstra wil zijn contract als decaan bij Elektrotechniek, Wiskunde & Informatica (EWI) niet verlengen. “De TU is niet meer de universiteit waar ik vier jaar geleden ja tegen zei.” xConnie van Uffelen Het contract van prof.dr. Lenstra loopt op 1 november af, maar een verlenging van twee jaar (tot aan zijn pensioen) ziet hij niet zitten. Het werk als decaan is hem een ‘te zware klus’ geworden. Lenstra is onlangs ziek geweest. “Ik heb een behoorlijke inzinking gehad. De herijking heeft er wellicht iets mee te maken, maar het is niet de hoofdreden. Door de financiële problemen van de TU is de nadruk meer komen liggen op financieel management en dat is niet mijn ding.” De decaan zegt bedenkingen te hebben bij de koers die de universiteit
Finale
vaart. “Er wordt een beroep gedaan op kwaliteiten van mij waarvan ik het gevoel heb dat ik die niet heb. Ik ben een wetenschapper. Daar ben ik goed in en daar heb ik mijn sporen mee verdiend.” Voordat Lenstra als decaan begon had hij een dubbele baan: aan de TU Eindhoven was hij hoogleraar ultrasnelle fotonica en opto-electronic devices, aan de Vrije Universiteit was hij hoogleraar theoretische natuurkunde en hoofd van de onderzoeksgroep quantumelektronicatheorie.
’Een vrouw als opvolger lijkt me hartstikke goed’ Hij had toen al meer dan driehonderd publicaties in internationale wetenschappelijke tijdschriften op zijn naam staan. In een interview dat Lenstra na zijn aantreden gaf in deze krant, zei hij dat het zijn missie was om in 2011 driehonderd eerstejaars te hebben. “Als ik op de vooraanmeldingen afga, heb ik zo’n dertig procent meer instroom. Vorig jaar hadden we er 240 dus dan kom ik boven de driehonderd. Dat zou ik heel erg
Met exposities, theatervoorstellingen, dansuitvoeringen en muziekshows lieten cursisten dinsdag zien wat ze opgestoken hadden van de cursussen op het cultuurcentrum. Op de foto de eindpresentatie van de cursus moderne dans. (Foto: Hans Stakelbeek/FMAX)
leuk vinden, want ik heb gezegd dat ik daar op was af te rekenen.” Lenstra stelde zich vier jaar geleden ook ten doel de rol van het onderwijs sterker zichtbaar te maken. “Ik vind onderwijs net zo belangrijk – ook in beoordelingsgesprekken – als onderzoek, terwijl de mentaliteit in mijn faculteit was: je onderzoek moet optimaal zijn en onderwijs doe je erbij. Nu is er een trend om je in onderwijs te profileren en liefst ook internationaal. In die zin ga ik tevreden weg.” Toch zal hij de TU ‘enorm missen’. “Ik ben best in voor een wat eenvoudiger taak. Een wat minder verantwoordelijke baan die ik halftijds kan doen. Hoogleraar? Dan moet ik weer onderzoek doen en daar ben ik helemaal uit. Dat lijkt me een beetje te veel. Iets in het onderwijs of de graduate school misschien?” Voor zijn opvolging is Lenstra gevraagd namen te noemen van ‘goede mensen’ in zijn faculteit. “Ik heb gehoord – maar misschien zijn het geruchten – dat men er erg aan hecht om zowel voor mijn faculteit als voor Technische Natuurwetenschappen uit te komen op een vrouw. Dat lijkt me hartstikke goed.”
03
Toezicht
Onderhandelingen
Hoogleraar aerodynamica prof. dr.ir. Hester Bijl komt in de raad van toezicht (rvt) van Energieonderzoek Centrum Nederland (ECN). De rvt houdt toezicht op het beleid van de directie en adviseert deze. Bijl is voor een termijn van vier jaar benoemd. In een bericht op de website van de faculteit L&R zegt zij: 'Door ontwikkeling van nieuwe technologie, analyses en formulering van slim energiebeleid brengt ECN in samenwerking met partners de wereld en stukje verder. Daar wil ik graag een bijdrage aan leveren.'
Voor 1 juli een nieuw kabinet? Professor Catholijn Jonker (Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica) heeft wel een suggestie voor de Haagse politici. Afgelopen week promoveerde dr. Dmytro Tykhonov bij haar op geautomatiseerde onderhandelingsstrategieën. Zijn onderzoek toont aan dat de computer in onderhandelingen een beter resultaat bereikt dan mensen. Als er meer dan twee partijen bij betrokken zijn, is een uitbreiding nodig. Dat staat voor komende jaren op de planning, aldus Jonker.
Aanleg tramlijn weer vertraagd De aanleg van tramlijn 19 van het station naar de TU-campus is weer vertraagd, omdat de Sint Sebastiaansbrug voorlopig niet vervangen kan worden. De TU is ‘niet blij’.
netische strooivelden creëren die meetapparatuur in de war zou brengen. Maar er kwamen oplossingen en dus omarmde de universiteit de tramlijn, om vervolgens keer op keer teleurgesteld te worden. Hans Krul, secretaris van het college van bestuur, is ‘niet blij’ met de nieuwe vertraging. “Ik vind het een raar verhaal dat genoemde onzekerheden nu pas bekend zijn geworden.
Even leek het erop dat tramlijn 19 er binnen afzienbare tijd zou komen. De plannen liggen er al zes jaar, het is al vier jaar bekend dat de Sebastiaansbrug te zwak is voor een tram en de voorbereidingen voor de aanleg van de tram zijn al in volle gang. Toch kwamen er onlangs weer nieuwe onzekerheden aan het licht. Bij een controle werd bodemvervuiling met koper, lood en zink ontdekt. En dan is er het probleem van de kapvergunningen. Een monumentale boom zou moeten wijken voor het project en dat kan niet zomaar. Daarom trok de gemeente vorige week voor de tweede maal de aanbesteding voor de vervanging van de brug in. De TU Delft was ooit helemaal niet zo happig op de tramlijn die het Mekelpark zou ‘doorklieven’. Bovendien zou de tram elektromag-
‘De bereikbaarheid van de TU en Technopolis lijdt hieronder’ Dat verdient geen schoonheidsprijs. De bereikbaarheid van de TU en Technopolis lijdt hieronder.” Krul wil nu in gesprek met gemeente, stadsgewest en provincie ‘om te kijken wat dit precies voor de universiteit gaat betekenen’. Hij is van plan om ‘van een nood een deugd te maken’. “We dringen al langer aan op het gebruik van een zo duurzaam mogelijke, nieuwe generatie trams op batterijen. Die hebben geen bovenleidingen, waardoor er geen lelijke palen in het Mekelpark hoeven te komen.”(SB)
DELTA. 20 10-06-2010
Nieuws
Bij de tijd
Sterk spul
De klok op de noordgevel van het gebouw van EWI heeft weer wijzers en loopt weer. Jan van der Pol van de afdeling facilitair management en vastgoed (FMVG): “De aannemer deed er bijna niets aan. In februari is een andere aannemer ingeschakeld.” Die zorgde dat de klok aan de zuidkant weer de juiste tijd aangaf. “Maar voor het uurwerk van de noordkant hebben we in Duitsland een compleet nieuw binnenwerk moeten laten maken en dat duurde even.”
Het Nationaal Lucht- en Ruimtevaartlaboratorium (NLR) heeft samen met de TU een patent aangevraagd op een composiet materiaal dat beter bestand is tegen inslagen. Dat is goed nieuws voor de vliegtuigindustrie, die steeds vaker aluminium vervangt door kunststof om lager gewicht en lagere CO2-uitstoot te bereiken. Maar botsingen tegen een kunststofromp kunnen ertoe leiden de composiet aan de binnenzijde loslaat (‘delamineert’). Het door promovendus ir. Martin Hagelsmit (Luchtvaart- en Ruimtevaarttech-
04
Minors niek) ontwikkelde patroon voor de in kunsthars gedrenkte vezels maakt de kans daarop een stuk kleiner. De eerste testresultaten zijn bemoedigend en het materiaal kan tien procent lichter worden dan bij traditionele laagopbouw.
De TU heeft sinds vorige week een toetsingscommissie minors die het college van bestuur gaat adviseren over onder meer de inhoud en de kwaliteitszorg van minors. De universiteit voerde drie jaar geleden minors in met als doel studenten voornamelijk verbredende vakken te bieden. De commissie, onder leiding van onderwijsdirecteur Aldert Kamp van de faculteit Luchtvaarten Ruimtevaarttechniek, moet nu voorkomen dat er overlap is tussen de verschillende minors. Ook moeten minors meer aansluiten bij de Delft Research Initiatives,
ofwel de TU-speerpunten energie, infrastructuur, leefomgeving en gezondheid. De commissie beoordeelt de kwaliteit van de minors en zal het college adviseren over het totaal aantal minors en het minimum of maximum aantal deelnemers per minor.
technostarters
Robot wikkelt gewapend rubber De slang voor een turbomotor is een goed voorbeeld van wat Taniq levert: een rubber verbinding tussen de trillende motor en de intercooler die bij hoge temperatuur en veel beweging de vier bar werkdruk goed kan weerstaan. Gewapend rubber, door de robot vervaardigd.
Universiteiten moeten valoriseren en de TU laat zich niet onbetuigd. Dat levert technostarters op als Senz (stormparaplu), Ampelmann (overstapplatform) en Ephicas (SideWings). Maar er is veel meer. Een korte serie over TUstarters.Deze keer Taniq.
lening aan kan bieden: niet alleen meer de productontwikkeling en de licenties, maar ook de aanschaf van de robot met randapparatuur, software en afterservice. “Als ze voor het hele traject bij één partij terecht kunnen, geeft dat de klant een zekerder gevoel”, weet Nooij. In de toekomst wil Taniq ook met andere materialen werken zoals polyurethaan. Daarnaast willen ze onderzoeken of hun wapenings-
xJos Wassink De werkplaats van Taniq aan de Rotterdamseweg wordt gedomineerd door een reusachtige robot. Daarnaast staat een rek met sterke vezels als aramide, nylon en polyester op spoelen. In de vrieskist liggen rubber strips. Algemeen directeur ir. Siebe Nooij (civiele techniek) legt uit hoe de productie van gewapende rubbervormen in zijn werk gaat: “We beginnen met een gekromd oppervlak. Daar brengen we rubber strips op aan. Dan volgen de vezels voor de versteviging en een rubberlaag aan de buitenkant. Vervolgens gaat het hele ding de oven in om het af te bakken. Als een broodje.” De oven vulkaniseert de rubber waardoor de strips versmelten tot een homogene laag. “De rubber zorgt voor afsluiting, de vezels vangen de kracht op in hun rekrichting.” Zoals Nooij het vertelt, klinkt het productieproces vrij eenvoudig.
V.l.n.r.: Søren Blomaard, Siebe Nooij en Coen ten Herkel rond de robot: “Productie met robot is superieur.” (Foto's: Tomas van Dijk)
Maar de kennis ligt in de optimale wikkeling van de versterkingsvezels, ook bij moeilijkere, zogenaamde ‘gebalgde’ vormen. “We verwerken de vezels op de meest
‘Onze producten zijn goedkoper, lichter, flexibeler en kunnen meer druk aan' efficiënte wijze. Daardoor kost het ontwerp minder materiaal”, stelt Nooij. “Dat maakt het product goedkoper en lichter, het wordt flexibeler of het kan een hogere druk aan.”
In de toekomst wil Taniq met andere materialen werken dan alleen rubber.
Het alternatief is de meer ambachtelijke productie van gewapende rubbervormen zoals die voornamelijk in China plaatsvindt. Hier maken mensen gewapende slangen uit de rubberstrips en versterkingsvezels met de hand. Nooij benadrukt dat productie met robot superieur is. Niet alleen omdat de kwaliteit constant is, maar ook omdat de configuratie van de vezels optimaal is. Het patent waar Taniq mee begonnen is, beschrijft de optimale configuratie van versterkingsvezels. In 2005 volgden de oprichters van het bedrijf het vak ‘turning technology into business’. Daar hoorden ze over het patent dat de optimale wikkeling van versterkingsvezels bij ingewikkelde oppervlakten beschreef. De opdracht was om daar een commerciële toepassing bij te verzinnen. Oorspronkelijk dachten ze aan vezelversterkte kolommen voor gebouwen, maar daar zat niemand op te wachten. Ook toen de oprichters de toepassing in rubber hadden bedacht, duurde het nog een tijd voordat er een product uitkwam waar behoefte aan was. Of beter: waar het patent zou helpen om een beter product te maken waar mensen ook meer voor willen betalen. Siebe Nooij herinnert zich: “Ons eerste idee was een soort luchtvering te maken voor auto’s. Daar bestond weinig interesse voor. In plaats daarvan kwam men met de suggestie van turboslangen.
Daarbij was onze techniek wel van waarde.” Het begin was het moeilijkst. “Eerst moesten we zelf naar klanten en toepassingen op zoek, nu worden we ook gevonden”, zegt Nooij. “Het netwerk aan klanten groeit vanuit Europa naar de Verenigde Staten en Zuid-Amerika.” Een andere manier om hun techniek onder de aandacht te brengen zijn de vakbladen in de rubberindustrie. Een goed geschreven artikel over een nieuwe ontwikkeling wordt vaak geplaatst. In de ervaring van Taniq werkt zo’n artikel beter dan een advertentie. “In het begin was er vaak wel een stukje naïviteit”, constateert Nooij. Aanvankelijk namen ze wel eens projecten aan die ze onderschat hadden. “Daar leer je van. Soms betekende dat langere dagen maken om waar te maken wat we hadden aangeboden.” Tegenwoordig gaat dat beter, en zien de ondernemers al in de offertefase of een klus te ingewikkeld of te duur wordt. Sinds ongeveer een jaar is Taniq zo ver dat het een complete dienstver-
‘Eerst moesten we zelf naar klanten en toepassingen op zoek, nu worden we ook gevonden’ technieken toepasbaar zijn bij stijve composieten om complexe vormen mee te maken. Het bedrijf bestaat nu vier jaar. Over de volgende vier jaar hoopt Nooij dat 'een hoop van onze robots over de hele wereld staan te produceren.' Verder kijkt hij uit naar een product dat ze niet in licentie laten produceren, maar zelf maken. Wat voor iets dat zou moeten zijn, kan Nooij niet aangeven. “Het moet een uniek product zijn. We wachten op een kans.”
x Taniq is op zoek naar drie stagiairs, x
bij voorkeur van de studierichtingen werktuigbouwkunde, industrieel ontwerpen of luchtvaart- en ruimtevaarttechniek.
www.taniq.com
Naam bedrijf: Taniq Startjaar: 2006 Oprichters: Siebe Nooij (algemeen directeur), Coen ten Herkel (technisch directeur), Søren Blomaard (operationeel directeur) Product/dienst: Service aan elastomeer producenten bij het ontwerp en maken van vezelversterkte producten Omzet: Niet vrijgegeven Aantal personeelsleden: Acht
DELTA. 20 10-06-2010
Onderwijszalen Veel onderwijszalen op de TU zijn bouwkundig in slechte staat. Daarom start de universiteit met een grondige renovatie, die tot 2013 zal duren. In totaal worden vijftig grotere en kleinere zalen onder handen genomen. De faculteit Werktuigbouwkunde, Maritieme Techniek en Technische Materiaalwetenschappen (3mE) is het eerst aan de beurt. Bij de renovatie wordt gelet op ergonomie, klimaat, akoestiek, verlichting en presentatiemogelijkheden. Ook wordt met het oog op stijgende studentenaantallen de capaciteit van de
05
Nieuws
Geen recordpoging zalen vergroot. Verder krijgen alle zitplaatsen een plug-in voor laptops en verdwijnen de ouderwetse schoolborden. Daarvoor in de plaats komen grote glazen panels met vier beamers erachter, die zijn ontworpen door oud-studenten van de TU. Voor docenten komen er ‘cockpits’, bedieningspanelen voor alle techniek in de zalen.
De wereldrecordpoging van studievereniging VSV ‘Leonardo da Vinci’ is dinsdag 8 juni afgelast. De studenten luchtvaart- en ruimtevaarttechniek zouden ter ere van hun dertiende lustrum op de Markt in Delft de grootste Mona Lisa ooit schilderen, maar zagen daar vanwege de slechte weersvoorspellingen vanaf. Het was de bedoeling dat vrijwilligers het doek in negen uur zouden naschilderen, op een oppervlakte van twintig bij dertig meter, verdeeld in kleine stukjes. Die stukjes moesten in teams van twee personen beschilderd wor-
Koch den, aan de hand van een voorbeeld op een A4-tje. De studievereniging is van plan om een nieuwe datum te prikken voor de recordpoging.
De Vermeerlezing wordt donderdagavond verzorgd door gastschrijver Herman Koch. Het is een herkansing voor wie het succesvolle openingscollege op 16 april gemist heeft. Donderdag houdt Koch zijn lezing ‘Eureka’. Daarnaast presenteert resultaten van zijn masterclassstudenten. De lezing begint donderdag 8 juni om 20.00 uur in de Aula. Toegang 5 euro, studenten betalen de helft.
x
Delftse kamernood blijft hoog Duwo zit naar eigen zeggen in een spagaat. De kamernood is aanhoudend hoog, maar het was voor de studentenhuisvester nog nooit zo moeilijk om studentenwoningen te bouwen. xSaskia Bonger Duwo schetst dit weinig rooskleurige beeld in het vorige week verschenen boekje ‘Vijf jaar adviesraad studentenhuisvesting’. Daaruit blijkt dat het steeds moeilijker wordt om nieuwbouwprojecten gefinancierd te krijgen. Daarom
onderzoekt de studentenhuisvester nieuwe financieringsarrangementen, samenwerking met andere woningcorporaties en het aantrekken van institutionele beleggers. Ook bekijkt Duwo of het mogelijk is om onderwijsvastgoed en studentenhuisvesting samen met onderwijsinstellingen te ontwikkelen. De moeilijkheden waarin Duwo verkeert, zijn goed zichtbaar in het Delftse straatbeeld. De grootschalige ver- en nieuwbouw in TU-Noord hadden in 2009 en 2010 klaar moeten zijn. Maar de projecten liggen al jaren stil. De financieel slechte tijden worden volgens Duwo veroorzaakt door zowel de crisis, de vennootschapsbelasting en de Vogelaarheffing, die woningcorporaties verplicht mee te betalen aan het opknappen van achterstandswijken. De Delftse kamernood blijft dus
hoog. Dat constateert ook het ministerie van Vrom na een onderzoek. Ondanks de realisatie van veel nieuwe studentenkamers is het gat tussen vraag en aanbod niet gedicht. Landelijk kwamen er tussen 2002 en 2010 negentienduizend studentenkamers bij, maar in diezelfde periode steeg het aantal studenten
De grootschalige nieuwbouwprojecten liggen al jaren stil met 120 duizend. Bovendien steeg het percentage uitwonende hbo’ers van 46 naar 48 procent. Daarom blijft de Delftse kamermarkt net als in Amsterdam en Leiden ‘zeer gespannen’. En dat terwijl ‘de (tijdige) beschikbaarheid van woonruimte van
invloed is op het studierendement’, aldus de adviesraad van Duwo. Daarin zitten onder meer de TU Delft en de Delftse studentenvakbond VSSD. De raad is van mening dat studenten pas sneller kunnen gaan studeren, als ze hun tijd niet hoeven te verspillen aan het zoeken naar een kamer. Om de zoektijd zoveel mogelijk in te perken, waren er afgelopen week de KamerZoekDagen voor aankomende TU-studenten. Een paar tips die de aankomend eerstejaars in de schoot geworpen kregen om succesvol instemmingen te lopen: wees assertief, maar pak niet uit jezelf eten en drinken. Wees jezelf. Informeer naar huisregels. En kom niet dronken bij een bezichtiging aan. Pagina 12: Kamerjagen
Studenten op kamers bij ouderen Duizenden eenzame ouderen wonen in grote, lege huizen; duizenden studenten zijn op zoek naar een betaalbare kamer. De stichting Solink wil ze aan elkaar koppelen.
‘Feestbeesten kiezen hier niet voor’
Solink denkt dat vooral eerste- en tweedejaars studenten geïnteresseerd zijn in een kamer bij een oudere in huis. Volgens vrijwilliger Philip van Eijsden hebben sommige van hen er behoefte aan om hun
contract. Niet met elkaar, maar met de stichting. Daarin staat ook welke klusjes ze voor elkaar doen. “De student doet af en toe een boodschapje en de oudere verzorgt bijvoorbeeld wekelijks een maaltijd”,
start in het studentenleven te maken in een beschermde omgeving. Zowel ouderen als studenten kunnen zich melden bij Solink. Is er een match, dan volgt een gesprek met een consulent. Als het klikt, ondertekenen de nieuwe huisgenoten een
zegt Solink-voorzitter Frans van Maanen, in het dagelijks leven huisarts. “Het contract loopt af als de student afstudeert, maar kan ook worden ontbonden als het onverhoopt niet meer klikt. Een consulent van de stichting houdt in de gaten of alles nog goed gaat.” De huurprijs voor de kamer valt nooit hoger uit dan het puntensysteem voorschrijft. Met een deel van de huur wordt de stichting bekostigd. Solink ging in april van start in Dordrecht, maar bemiddelt landelijk. Tot nog toe hebben zich meer ouderen dan studenten aangemeld en zijn er vijf matches. “Dat is minder dan gedacht, maar we willen zorg-
delta online Geen rente Het afschaffen van de studiebeurs zal islamitische jongeren hard treffen, menen de studentenbonden. Want veel van hen mogen vanwege hun geloof geen rente betalen of ontvangen. Een bizar argument, zeggen drie critici.
Duurzaam platform Ook het hoger onderwijs houdt zich steeds meer met duurzaamheid bezig. Wie wil aanhaken, kan vanaf vandaag terecht op het platform plado.nl.
Bleek Leiden won dit jaar maar liefst drie Spinoza-premies en komt op een totaal van vijftien. De meeste andere universiteiten, inclusief de TU Delft, steken daar bleekjes bij af.
Tevreden vuldig te werk gaan”, aldus Van Maanen. Problemen verwacht hij niet. “De meeste studenten die zich tot nog toe hebben aangemeld, zijn zorgzaam ingesteld. Ze volgen vaak een sociale of medische opleiding of hebben wel eens vrijwilligerswerk voor ouderen gedaan. De bekende feestbeesten kiezen hier niet voor. Het selecteert zich vanzelf uit.” In Delft zoekt Solink een oudere voor een student die in september wil gaan studeren. Hij wilde niet meewerken aan dit artikel. (HOP/ SB)
x
www.solink.nl
Studenten waren vorig jaar erg tevreden over de dienstverlening van de Informatie Beheer Groep. Voor het eerst sinds 2005 gaven ze die gemiddeld een zeven.
Dieren Een opvallend interview deze week met twee medewerkers van de Landelijke Studenten Vakbond. De een verkiest dieren boven studenten en de ander maalt niet om de basisbeurs.
Premie Eén Utrechtse en drie Leidse wetenschappers winnen dit jaar de grootste wetenschappelijke prijs van Nederland: de Spinoza-premie. Het zijn twee bèta’s, een classica en een sociaal-psycholoog.
Skistokken Studenten kijken wat raar op en het is ook even wennen, zo’n groep TUmedewerkers die met skistokken voorbij sjokt. Maar daar lieten deze nordic walkers zich donderdag 3 juni niet door afschrikken.
Taraa!
Voor het Haagse Congresgebouw bouwen studenten civiele techniek aan een tien meter hoge trompet van bierkratjes. Volgens Wessel van der Zee, lid van de stuntcommissie van studievereniging Het Gezelschap ‘Practische Studie’, is de trompet een complex bouwsel dat verzwaring, wapening en tuien nodig heeft. De plek van ieder van de tweeduizend halve kratjes is met een computer berekend. Het vijfduizend kilo zware gevaarte is naar verwachting donderdagmiddag gereed. Het siert dan het The Hague Jazz-festival dat van 9 tot en met 12 juni plaatsvindt. (Foto: Hans Stakelbeek/FMAX)
x www.delta.tudelft.nl
DELTA. 20 10-06-2010
06
science
opinion please
Flatland hydropower Despite its limited natural resources, The Netherlands should build innovative hydropower systems, says an expert in the field, Hans van Duivendijk. Such expertise is in worldwide demand. xJos Wassink Soaring to a maximum of a measly 322 meters above sea level (in Vaalserberg), the Dutch heights are limited at best. Our rivers move slowly through the flat, wide landscape. The waves on our shores are puny and the tide amounts to three meters at most. Still, Dutch engineers have been involved in hydropower projects all over the world. The author of ‘Water Power Systems’, Hans van Duivendijk, says Dutch engineers are in demand because of their broad education and analytical thinking. “Thus far”, he adds, on a cautionary note. Van Duivendijk should know. His curriculum vitae reads like an adventure novel, as a Dutch transport minister once remarked. As a student, Van Duivendijk worked on hydropower projects in Austria (1956) and Canada (1957). As an engineer, he supervised the building of a dam in Nigeria, tidal closures in Ghana, flood control studies in Morocco, and the Feni closure dam in Bangladesh (1985). Since 1986, Van Duivendijk has taught Water Power Systems at the faculty of Civil Engineering and Geosciences – a subject he took over from professor Glerum. For four days a week
he remained employed by the consultancy firm Royal Haskoning. Last week Thursday, Van Duivendijk (75) retired after more than 20 years at TU Delft and 50 years at Royal Haskoning. His farewell symposium however was extremely future-orientated, featuring a number of daring water energy projects for the Netherlands and stressing a commitment to generating or storing sustainable energy. Van Duivendijk would like to see all of these projects realised: “It gives you a nice introduction at large hydropower projects abroad.” Projects proposed at the symposium featured power storage: a prerequisite for sustainable energy. Wind, wave or tidal power is variable and generally will not correspond to the daily rhythms of power
Two and a half million cubic meters of water rush down a pipe measuring seven metres in diameter usage. Power storage is needed to buffer the imbalance between supply and demand on the power market. It can store windpower as well as excess production from nuclear or coal plants. Pumped hydro (operating a hydro power installation in reverse) is a proven method for such storage, with an efficiency of about 80 percent. In England, for instance, a 1,700 megawatt pumped hydro installation is used to stabilise the grid when the nation, en masse, ‘puts the kettle on’ at the end of a popular TV-series. The amount of energy stored is proportional to the product of the height difference and the water quantity involved.
The inlet of a hydropower plant at full power. (Photo: no credit)
Waldo Molendijk (MSc), from Lievense, a consultancy firm, presented a large-quantity, low-height storage variant, called the ‘energy island’. The artificial island consists of a dike constructed around a deep well. Seawater gushing into the well through a set of turbines delivers 1,500 megawatt of electricity. Excess power is needed to pump the water back into the surrounding sea. The plan places the island west of Zeeland province, because there the dense clay at a depth of about 30 meters is expected to provide a watertight bottom to the well. The underground storage system presented by Royal Haskoning works the other way: relatively little water, but at a relatively great height of 1,400 meters. A storage lake (measuring 500 x 600 meters) can be drained to an enormous underground cistern, powering seven, 200 megawatt high-pressure turbines. Two and a half million cubic meters of water rush down a pipe measuring seven metres in diameter. The unit can deliver maximum power for just under six hours and needs only 30 seconds to get online. Building it will take seven years, but it could last for a century. “Build them”, said Duivendijk, “and then get invited by other countries to do the same over there.” The same applies to the plans for the tidal energy plant at the Brouwersdam. Opening up the dam to the Grevelingen Lake would partially restore the tide there (up to 0.7 metres). According to Leslie Moyaart (Royal Haskoning), the dam could deliver 60 megawatts, which is sufficient for providing energy to 60,000 homes. It’s no surprise that Van Duivendijk supervised Moyaart’s MSc thesis.
Wild goose chase Schiphol wants to monitor geese with radar. The airport made this announcement after an airplane was forced to make an emergency landing last Sunday after a goose flew into one of its engines. Birds are a real pest for Amsterdam Airport Schiphol. The airport fights the animals in every way it can, including by sending falcons and hordes of barking border collies into the surrounding fields to chase off geese, seagulls, starlings and pewits. Bird watchmen also shoot at the birds with blanks, and the airport has even stationed inflatable scarecrows in the fields. Geese especially are a problem, since they’re hard to scare. Radar is now the latest weapon the airport is using against the birds. TU Delft alumnus, Addy Borst, of the research institute TNO, is one of the leading researchers in this new project. “With radar equipment we can see geese at ten kilometres distance”, he says. “Until recently one of the major challenges however was to be able to process the huge amount of reflection data obtained from flocks of birds.” Computers simply were not powerful enough to process all the data in real time, according to Borst. No longer. Borst intends to map the birds’ most frequently used flight paths. This knowledge should enable the airport and the government to take more appropriate measures, such as, for instance, making the birds’ most popular sites less attractive to them. “And we can also use the radar to warn airplanes that are still on the ground if we see a flock of birds coming their way. The planes would then wait for 20 seconds or so until the birds have passed. Birds are particularly dangerous for airplanes that are taking off, since at that moment the planes need maximum power.” Maurizio Porfiri, a researcher at New York University, might one day present a completely different solution, however. He recently revealed to the world a robotic fish that can lead schools of fish. Porfiri says fish decide on whether to school or not based on what they see and the flow they feel. Fish leaders beat their tails faster, mill about, accelerate to gain attention, gather a school, and then lead it. Porfiri’s robotic fish mimics that behaviour. The American researcher hopes that someday bird robots could also lead flocking birds to new grounds. But dr. David Lentink, who works as a biologist at Wageningen University, and as an airplane engineer at the faculty of Aerospace Engineering, believes this is nonsense. He developed a robot bird himself a few years ago that looks like a swift. He wants to use it to study bird behaviour, among other tasks. “Birds are much cleverer than fish”, Lentink says. “Saying you will develop a robot bird that leads flocks is engineering talk.” Creating robot birds that would chase away other birds is another option. Schiphol experimented with a robot hawk a few years ago, but one of the reasons the airport stopped deploying this hawk was that it was very labourintensive to continuously steer the bird by remote control. And another problem: the finicky geese eventually got bored of this flybot. (TvD)
DELTA. 20 10-06-2010
07
science
halfway
Nitrous oxide: no laughing matter Methane and nitrous oxide are both potent greenhouse gasses. But the quantities in which they are being emitted are still not well known. Dr. Petra Kroon-van Loon developed a new way to measure these intangible molecules. xTomas van Dijk Methane is thought to be 23 to 25 times more effective in trapping heat than carbon dioxide, while the warming potential of nitrous oxide - commonly known as laughing gas - is even 298 times higher than that of carbon dioxide. Although the warming potential of these molecules is fairly well documented, the contributions they make to climate change are not. This may well change however thanks to a technique dr. Petra Kroon-van Loon has developed to accurately measure such emissions. She defended her PhD dissertation on this subject last Tuesday at the faculty of Applied Sciences. Methane and laughing gas molecules are chemically less stable than carbon dioxide and are also present in much lower concentrations in the atmosphere. This makes it difficult to study them, and explains why they are an important X-factor in climate models. A much-used technique to measure the emissions straight from one of
the net amount of gas that moves up from the ground towards the atmosphere. Yet what they measure is molecules that move up at one moment and down at another. Consequently, they had to use an extra trick: prior to each concentration measurement, Kroon-van Loon used an anemometer to measure the three-dimensional wind flow at the same spot. An anemometer measures wind speed based on the time of flight of sonic pulses between pairs of transducers. Based on her work and that of colleagues from Wageningen University, Kroon-van Loon, who was unable to comment before Delta went to press, concludes that the standard numbers for emissions of methane and nitrous oxide from different ecosystems that are currently employed for policymaking are underestimated. This is one of her PhD propositions. Her PhD supervisor, prof. Jonker, believes however that it is still too early to say whether emissions have thus far been underestimated: “We have a technique now that works for a whole pasture. We have to find out if it works for agricultural land in general. The work is now really getting started.” The professor sees great potential for this kind of research. “If you know more about the processes that give rise to methane and nitrous oxide, you can do a lot to prevent emissions”, he says. “It is known, for instance, that if it rains shortly after manure has been put on the land, this results in an enormous production of laughing gas. Perhaps it’s possible to prevent these emissions by fertilizing underground, although this is not my field of expertise. But surely there must be possible solutions. In the end, what you want to do is to monitor the effects of such actions accurately.”
the important sources, namely pasture lands, involves placing boxes on the pasture land, covering about half a square meter. Within these little chambers the increase of the gasses is measured over a certain period of time. The problem with this technique is that the variation within a particular field is often much too high to allow for representative sampling. “It sounds trivial, but simply the fact that if cattle pooped somewhere or not can lead to variations in concentrations of up to a factor 100”, says Kroon-van Loon’s PhD supervisor, climate researcher professor Harm Jonker. Kroon-van Loon, who works for the Dutch energy research institute ECN, used a completely different
'Simply the fact that if cattle pooped somewhere or not can lead to variations in concentrations of up to a factor 100' approach to measure the emissions. She used a technique known as spectrometry to measure the concentration of the gasses in the air three meters above the pasture land. Owing to wind and turbulence, a measurement taken from this position is much more representative of the entire field. But the fact that the wind causes the gas molecules to move continuously also has a disadvantage. The researchers want to determine
x Pooping cattle lead to huge variations in nitrous oxide and methane concentrations. (Photo: Docman)
Petra S. Kroon-van Loon, ‘Eddy covariance observations of methane and nitrous oxide emissions’, 8 June 2010, PhD supervisor Professor Harm Jonker
Gutierrez Alcaraz: “Water gives me the feeling of complete freedom.” (Photo: Tomas van Dijk)
‘I triple checked all the equations’ Name: Juan Marcelo Gutierrez Alcaraz Nationality: Bolivian Supervisor: Professor Bram Ferreira (faculty of Electrical Engineering, Mathematics and Computer Science) Subject: The GenPowerBox Thesis defense: In about a year “I develop power generation systems for yachts. Electronics is my passion and I enjoy being close to water. It gives me the feeling of complete freedom. Yachts now have big boxes situated all over the ship with converters inside that change the fluctuating output from a diesel generator into a line output of 230 volts, which allows people to use, for instance, a stereo, washing machine and other electronic equipment on board. But these boxes take up lots of space, so I’m trying to integrate them all into one. Normally a single box would require massive cooling, but that is because the converters are cooled with fans. I’m developing a cooling system that uses seawater, which requires me to design a completely new heat exchanger for this purpose. One of the challenges I face is that I must prevent oceanic microorganisms from colonizing the channels inside the heat exchanger. I also want the power generation system to be less noisy. Currently, the generator runs at a fixed rotational velocity of 3500 rounds per minute, but in many cases people don’t need a lot of power. If you’re only recharging your cell phone battery, for instance, you only need about 40 watts. The generator should therefore be able to run at lower speed and make less noise. My research is being paid for by a company called Mastervolt. My objective is to develop the integrated power generation system, which is a very practical aim, yet at the same time render my research ‘PhD-worthy’. What is scientific about my research? At the university, the focus is on the theoretical part of system integration. When you only work for a company, the work is more empirical. You solve problems as they come, whereas with the scientific approach you try to foresee the problems. I still have one year to go. This summer I’ll assemble all the parts I have designed and subsequently ordered from manufacturers. This will be the most exciting time of my research. And I’m pretty sure it will all work. I have triple checked all my equations. I’m not sure what I’ll do after I’ve finished. Maybe I’ll start a company here, specialized in power management. I feel more like an entrepreneur than a scientist. In my home country, Bolivia, I already own a company that does business in electronics. And now, together with two MSc students and another PhD student, I’m trying to start up a company here that develops equipment to measure power use in large buildings. Take for example the energy consumption for this faculty building: the total consumption is known, yet it’s not clear how much energy is being used by each floor, department or group. This is interesting information to know if you want to reduce energy consumption.” (TvD)
DELTA. 20 10-06-2010
interview
WIE IS WOUTER SMEETS ? Wouter Smeets (25) werd geboren in Geleen, maar woont sinds zijn tweede in Zoetermeer. Bij de lokale zwemvereniging WVZ specialiseerde hij zich in de vrije slag. De in de zwemwereld bekende Karin van Straaten en de aan WVZ verbonden Arthur van Striem beschouwt hij als zijn beste trainers. Van zijn regionale records in zowel zijn senioren- als juniorentijd staat er nog een flink aantal overeind. Zijn persoonlijke records staan op 51.04 (100 meter), 1.50.5 (200 meter) en 3.59.1 (400 meter). In zijn topjaar 2006 zwom Smeets op het NK kortebaan (25-meterbad) naar twee zilveren medailles op de 200 en 400 meter vrije slag. Op de 4x100 en 4x200 meter estafette haalde hij tijdens verschillende NK’s eveneens diverse medailles binnen. In 2005 was die van de 4x200 kortebaan zelfs goudkleurig. In die estafetteploeg zat onder anderen steeds ook zijn oudere broer Martijn, afgestudeerd technisch informaticus aan de TU. Ook zijn tweelingbroer Sander, afgestudeerd in de luchtvaarttechnologie op InHolland, maakte een enkele keer deel uit van het WVZ-team. Komend weekeinde start de zevendejaars student luchtvaart- en ruimtevaarttechniek op het NK langebaan (50-meterbad) in het Pieter van den Hoogenband-stadion in Eindhoven op de 100 en 200 meter vrije slag en in drie verschillende estafetteraces. (Foto’s: Hans Stakelbeek/FMAX)
08
DELTA. 20 10-06-2010
09
interview
‘ Op mijn vijfde werd ik in een badje gemieterd’ Sinds hij masterstudent is heeft Wouter Smeets de aandacht enigszins verlegd van zijn zwemtrainingen naar zijn studie. Op medailles rekent hij dit keer niet, maar finaleplaatsen tijdens het komende NK langebaan in Eindhoven moeten zonder meer haalbaar zijn.
ook geen sportieve prestaties leveren. Naar studentenfeestjes gaan en veel bier drinken is een stuk lastiger, maar dat heeft mij eigenlijk nooit gestoord.” Op welke afstanden start je komend weekend en wanneer ben je tevreden? “Alleen op de 100 en 200, plus in drie estafettes. Ik heb expres voor een wat rustiger programma gekozen dit jaar, zodat ik alle energie kan stoppen in de afstanden die ik zwem. Ik moet realistisch zijn. Mijn medaillekansen liggen niet hoog, omdat ik afgelopen jaar minder getraind heb. Maar ik wil wel finaleplaatsen halen.”
xJimmy Tigges
Hoe is het om in het Pieter van den Hoogenband stadion te zwemmen? Snel water? “De golfslag wordt goed gebroken door de lijnen, maar uiteindelijk blijft vijftig meter toch altijd vijftig meter. Er is wel veel ruimte om je goed voor te bereiden. En je kunt er trainen met gebruik van onderwatercamera’s. Je slag onder water is zoveel belangrijker dan wat je boven water doet. Je kunt de beeldjes stilzetten zodat je slag voor slag kunt zien hoe je beweegt. Zo kun je goed zien of je druk op het water zet, dat is heel erg belangrijk. Zo hard mogelijk zwemmen is zo min mogelijk weerstand genereren. Je moet je slag zo lang mogelijk maken, jezelf kaarsrecht maken en zoveel mogelijk druk op het water zetten met een goede beenslag als basis.”
Hoe ben jij aan het zwemmen verknocht geraakt? “Mijn ouders wilden dat wij aan sport gingen doen. Goed voor de sociale ontwikkeling en de lichamelijke gezondheid. Met mijn tweelingbroer Sander werd ik op mijn vijfde in een badje gemieterd. We deden de eerste vlinderslagoefeningen door kikkersprongen te maken vanaf de bodem. Ik vond het heel erg leuk. En ik vond ook de mensen leuk bij WVZ, de zwemvereniging waarvan ik lid werd gemaakt. Ik ben nu 25, zit daar al bijna twintig jaar. Spelenderwijs hebben we leren zwemmen. Dat ik het leuk vond kwam ook omdat ik op vroege leeftijd al goed bleek te kunnen zwemmen.” Kwam je al snel in de wedstrijdsport terecht? “Vanaf mijn negende heb ik meegedaan aan jeugdkampioenschappen. In die jongste jaren werd ik vijfmaal Nederlands kampioen in mijn leeftijdsklasse. Ik miste op een haar na het Nederlands record van Maarten van der Weijden, die later in Peking Olympisch goud zou halen op de zwemmarathon. Dat was op de 400 meter vrije slag. Die slag heeft mij altijd het beste gelegen. Lichamelijk bleek ik aanleg voor de borstcrawl te hebben, waar de vrije slag natuurlijk op neerkomt.” Onder anderen met je broer Martijn haalde je op diverse NK’s medailles op de 4x 100 en 4x 200 meter. Zelfs een keer goud. Soms deed je andere broer ook mee. Hoe is het om met je broers in één ploeg te zitten? “Ah, de Smeets-estafette. Het is hartstikke gaaf om met je broers te zwemmen. Dan zet je toch een extra tandje bij. Meestal word ik als startzwemmer ingezet. Mijn overnames zijn niet zo vreselijk goed, maar ik kan wel heel goed meteen een gaatje slaan. Ik val heel goed in het startschot en ben dan razendsnel weg.” Geeft het winnen van een medaille met meerdere personen net zoveel bevrediging als een individueel behaalde medaille? “De gouden medaille met de estafetteploeg was natuurlijk een heel mooie. Toch ben ik het meest trots op de twee zilveren medailles die ik individueel haalde, in 2006. Omdat ik het toch maar had klaar gebokst in mijn eentje, na allerlei tegenslag, zoals de ziekte van Pfeiffer waar ik een jaar last van had. Uiteindelijk is zwemmen een individuele sport. Zelfs in een estafette zwem je na elkaar.” Hoe verhouden je prestaties zich momenteel tot die van de nationale top? “Ik denk dat ik als goede subtopper omschreven kan worden. Alleen zit ik nu even niet in de top-3. Ik ben 25, doe het al een jaartje wat rustiger aan omdat ik in september aan mijn master ben begonnen. Ik ben nu zevendejaars luchtvaart- en ruimtevaarttechniek. Die studie is voor je verdere leven ongelofelijk belangrijk, die kan ik niet verder uitstellen. Vijfentwintig uur trainen per week en daarnaast aan de TU studeren is niet te doen in deze fase. Als ik aan mijn afstuderen begin hoop ik weer meer tijd te hebben.” Hoe waren de wedstrijden met Pieter van den Hoogenband? “Ik heb een paar keer met hem samen gezwommen. Soms ook als Studio Sport erbij was. Als je weet dat ik meedoe kun je mij ergens zien zwemmen, maar de focus ligt natuurlijk op Pieter. Het is heel motiverend om naast zo’n grootheid in de baan te liggen, dat werkt stimulerend. Zeker als er veel enthousiast publiek zit en er overal tv-camera’s zijn.” Nooit een EK of WK gehaald? “Op de 200 meter vrije slag heb ik er ooit één seconde vanaf
Je bent nu 25, wat zijn je ambities nog? “Je kunt twee dingen zeggen. Eén: ik wil het EK halen, of twee: ik wil mijzelf verbeteren. Ik doe het laatste. Het is belangrijk om een race niet te benaderen vanuit de tijd die je wilt zwemmen, maar vanuit hoe je ‘m wilt zwemmen. Je moet een goed raceplan hebben. Als je dat hebt krijg je een goede tijd. Niet andersom redeneren. Er zijn er genoeg die dat wel doen. Die hun slag compleet loslaten en als een kip zonder kop door het water gaan en daardoor niet de tijd halen die ze willen halen.” gezeten. Maar het niveau ligt zo hoog in Nederland, dat dat heel moeilijk is. Met de invoering van die supersnelle pakken ging het ineens een stuk sneller. Zelf heb ik nooit in zo’n hydrodynamisch pak gezwommen. Ten eerste kosten ze vijf-, zeshonderd euro. Ik ging mijzelf niet voor de gek houden, het was duidelijk dat ze verboden zouden worden. Ik wilde mijn tijden niet kunstmatig opschroeven. Ik wil wel hard gaan, maar niet door zo’n pak.” Waar ligt het aan dat je het internationale niveau niet hebt gehaald? “Aan wil heeft het nooit ontbroken, maar ik ben een paar keer overbelast geweest omdat ik te hard trainde. Daar kwam ook nog eens die Pfeiffer overheen.” Wat is je sterkste afstand? “De 200 meter vrij. Dan gebruik je alle energiesystemen in je lijf. Het is de discipline waar alles samenkomt. Van daaruit kun je uitstapjes naar de 100 en de 400 maken. Bij de 400 heb je meer duurkracht en uithoudingsvermogen nodig, bij de 100 meter moet je in korte tijd heel veel energie kwijt kunnen.” Je hebt nooit een officiële topsportstatus gehad, waardoor je langer over je studie zou kunnen doen. Hoe heb je je sport kunnen combineren met je studie? “Het eerste jaar ging heel goed, haalde ik bijna in één keer mijn propedeuse. In het tweede jaar werd het lastiger, ook omdat ik toen ziek werd. Tot afgelopen studiejaar heeft het zwemmen altijd prioriteit gehad, wel met in mijn achterhoofd dat de studie ook heel belangrijk was.” Hoe ziet jouw dag eruit in een volle trainingsperiode? “Dan sta ik om vijf uur op en lig om zes uur in het water. Als ik om half acht klaar ben met trainen ga ik wat eten. Daarna besteed ik de hele dag aan mijn studie. Daarna weer anderhalf uur trainen en dan wat eten. Uiteraard eet ik tussendoor ook nog.” Weinig tijd voor een sociaal leven dus. “Ik heb een heel sociaal leven op de zwemvereniging. Dat moet ook. Als je sociale leven niet in orde is, ben je ook niet gelukkig. En als je niet gelukkig bent zit je niet goed in je vel en dan kun je
Wat is een ‘goed raceplan’? “Honderd keer van tevoren de race door je hoofd afspelen. Je sluit je af van alles en iedereen om je heen en visualiseert hoe je op het startblok staat, hoe je op het startschot wacht, hoe je de start uitvoert. Als je eenmaal in je slag zit, visualiseer je met welke frequentie en met welke slaglengte je dat doet. Als je dat honderd keer in je hoofd hebt gedaan, hoef je tijdens de race alles nog maar één keer uit te voeren zonder na denken. Hoe ik dat geleerd heb? Ik ben door schade en schande wijs geworden. En ik heb een tijdje een mental coach gehad. In plaats van zelfanalyse taakanalyse: je richten op de taak die je moet uitvoeren in plaats van op hoe je je voelt. Ik vind dat er in het algemeen in de sport veel te weinig wordt getraind op mentale vaardigheden.”
DELTA. 20 10-06-2010
10
lifestyle
‘Afdalen kost ook inspanning’ Maarten Stok besteeg vorige week viermaal de Alpe d’Huez. Andere TU-studenten gaan in juli het complete traject van de Tour de France afleggen. Alles in de strijd tegen kanker. xJimmy Tigges
Zeven zeilboten vochten zondag middels matchraces op de Kolk de Slag om Delft uit. Het beste Delftse team was dat van Thijs Moens, dat als derde eindigde. (Foto: Hans Stakelbeek/FMAX)
Lagaaier Olivier Siegelaar kon in het weekeinde een blinkende gouden medaille aan zijn prijzenkast toevoegen. De in de Verenigde Staten verblijvende roeier zat op slag in de herenacht van de universiteit van Berkeley, Californië. Het octet won tijdens de IRA National Championship het prestigieuze hoofdnummer Varsity Eight. Met een eindtijd van 5:23,9 was de boot net even sneller dan die van de universiteit van Washington. Dat was een stuk rapper dan de 5:37,3 waarin de Holland Acht tezelfdertijd op de Amstelveense Bosbaan de winnende twee kilometerrace tijdens de NK afsloot. Bij de vrouwen legde de eveneens zegevierende damesacht, met Proteus-coryfeeën Chantal Achterberg en Sytske de Groot aan boord, hetzelfde traject af in 6:08,92. Op het Delftse water, om precies te zijn in de bocht van het Rijn-Schiekanaal ook bekend als de Kolk, vochten zondag zeven zeilboten in diverse matchraces (één tegen één) met elkaar de Slag om Delft uit. Net als vorig jaar won het trio van aanvoerder Jeroen den Boer. De strijd om de derde plek ging tussen de Delftse teams van Thijs Moens en Sanne Crum. Eerstgenoemde won in een best of three met 2-1. De wedstrijden vonden tijdelijk hinder van regen en onweer. Ultimate frisbee, een soort mix van korfbal, rugby en handbal, wordt nog steeds beoefend op het sportcentrum. De tweededivisieploeg van Force Elektro deed het hele seizoen al verwoede pogingen om te promoveren, maar tot op heden zonder succes. Tijdens de laatste competitiedag afgelopen zondag in Amsterdam kwam het toch zover. Tot eigen verbazing, omdat het team vanwege diverse blessures zonder wisselspelers naar de hoofdstad was vertrokken. Dankzij de grote inzet, aldus woordvoerder Hildo Bijl, werden de drie wedstrijden tegen Crunch, WAF en Ultimus Prime ruim gewonnen (14-8, 15-7, 15-7). Hierdoor komen de Delftenaren volgend seizoen uit in de eerste divisie. Komend weekend wordt het seizoen afgesloten tijdens de Windmill Windup, een internationaal toernooi in Amsterdam. Intussen streden op de campus van de Universiteit Twente in Enschede honderden studenten uit twaalf universiteitssteden in twaalf verschillende sporten om het Groot Nederlands studentenkampioenschap (GNSK). De TU Delft was bij zes van die teamsporten vertegenwoordigd. De beste prestaties werden geleverd door de tennissers en judoka’s die in beide gevallen als tweede eindigden. Het Delftse judoteam werd in de finale nipt met 4-3 geklopt door het team uit Groningen. De winstpartijen werden behaald door Leon van der Wal (gewichtsklasse tot 66 kilo), Olle Overbosch (-90) en Karin van Dijk (-78). De eindstrijd werd bereikt door in de halve finale Nijmegen te verslaan. In het totale eindklassement was Delft terug te vinden op de zevende plaats, de TU Eindhoven bleek overall het beste gescoord te hebben. Woordvoerster Fleur Kessels van SSD (stichting studentensport Delft) sprak van een groot succes. (JT)
x Tips? Jimmy.tigges@hetnet.nl
De volledige Tour de France fietsen. Dezelfde etappes, dezelfde afstanden. Niet zo snel als de profs, maar wel in hetzelfde aantal dagen. Sjoerd Algera is een van de vijftien TU-gelieerde wielerfanaten die deze uitdaging aangaan. “Gekkenwerk”, erkent de masterstudent werktuigbouwkunde, “maar het is een prachtige uitdaging. Frankrijk is leuk om doorheen te fietsen. Des te mooier als je de Tour uitfietst.” Sinds oktober is het gezelschap in training, onder leiding van een professionele inspanningsfysioloog. Via sponsoring, donaties en acties hoopt het vijftiental minstens honderdduizend euro te kunnen doneren aan de stichting Kika, die streeft naar een betere behandeling en genezing van kinderkanker. Om zoveel mogelijk aandacht te genereren wordt de publiciteit opgezocht. Dat lukt ze aardig. Onder meer RTL 7, SBS en het NOS-journaal toonden al belangstelling. Het afleggen van het traject, steeds een dag voor de werkelijke etappe, gebeurt op niet-afgezette wegen. Om de route met pijlen aan te geven rijdt er iemand in een busje voor de renners uit. “We proberen zoveel mogelijk de officiële route te volgen, maar waar de echte Tour over de snelweg gaat, zoeken wij de b-wegen op.” Het wordt een enorme opgave, weet Algera, die als voormalig marathonschaatser ervaring heeft met het afleggen van lange afstanden. “We zijn er allemaal van overtuigd dat we het gaan halen. Wij fietsen natuurlijk in een veel rustiger tempo dan de echte coureurs. Het gaat er niet
stephan
Sport
Joost Meppelink (rechts) van de Tour for Kika-ploeg wijst Tim Bloemhof de weg tijdens een hoogtestage in de Alpen. (Foto: Kika)
om om de snelste te zijn, maar om de Tour uit te rijden. We doen acht tot tien uur over zo’n etappe.” Een van de liefhebbers die gebruikmaakt van de mogelijkheid om tegen betaling de eerste etappe vanuit Rotterdam mee te fietsen is Patrick Pieters, die zich met twee jaargenoten van studentenvereniging Virgiel opgaf. Of het de volle 225 kilometer tot aan Brussel wordt of de variant van honderd kilometer
Fietsen voor een goed doel is in naar Goes hangt van de komende weken af. Sinds hij twee jaar geleden stopte met mountainbiken is Pieters niet geoefend. Via via heeft hij een goede racefiets geregeld, met het plan twee tot drie keer per week te trainen. Dat hij bij toeval een maand lang geen alcohol mag drinken komt daarbij goed van pas. “Het is een mooie uitdaging en dat het voor een goed doel is, is super. Ik ga mij er vol voor inzetten.” Fietsen voor een goed doel is in. Maarten Stok was vorige week donderdag een van de 2700 deelnemers aan de Alpe d’HuZes. Een meervoudige beklimming van de Alpe d’Huez om geld bijeen te fietsen voor het Nederlands Kanker Fonds. Met zijn team haalde Stok tienduizend euro
binnen. Stoks streven was driemaal, maar uiteindelijk lukte het hem om de berg viermaal te bedwingen. “Ik merkte trouwens dat ook het afdalen nog een hele uitdaging is. Dat gaat zeker niet inspanningsloos. Het is gevaarlijk, maar het geeft wel een grote kick om hard naar beneden te rijden.” Stok, die een studie life science & technology volgt in Leiden en Delft, had een dubbele drijfveer om zich aan te melden. “Ik zie via mijn studie dagelijks het belang van sponsoring van medisch/wetenschappelijk onderzoek. Daarnaast ervaar ik, zoals ieder mens in een westerse samenleving, de gevolgen van die ziekte in mijn kennissenkring.” De student ervoer het evenement als ‘een bijna levensveranderende ervaring’. “De saamhorigheid van al die deelnemers en de mensen langs de kant die je naar boven schreeuwen, het meeleven, dat is een heel bijzondere belevenis. Ik ben gezond, fiets die berg op. Dat doe je niet zomaar, daar moet je een motivatie voor hebben. Je beseft dan hoe het is voor iemand om tegen zijn ziekte te moeten vechten, net zoals jij die berg moet overwinnen.”
x www.tourforkika.org www.opgevenisgeenoptie.nl
DELTA. 20 10-06-2010
11
lifestyle
hoe overleef ik...
3D-animaties gat in markt Veel studenten hebben een weinig origineel bijbaantje. Maurits Kroese pakte het anders aan. De vierdejaars student technische bestuurskunde heeft een bedrijfje in 3D-animaties. xSASKIA BONGER
… als beach boy/babe? Hoera, zomer! Of… toch niet? T-shirt uit, dijen bloot – o jee. Hoe kom je in sneltreintempo toch een beetje spannend voor de dag? Nou, zo!
Een bruine huid is de beste camouflage. Een bleke blubberbuik en melkflessen onder je rokje kunnen écht niet, en zijn zelfs met de meest blanke huid niet nodig. De truc? Smeren! Koop een fles zelfbruiner of zelfbruinende bodylotion en smeer je elke dag na het douchen – gelijkmatig! – in. Wel even goed laten opdrogen voordat je je aankleedt of tussen de dekens duikt. Binnen drie dagen ben je een gebronsde god en vallen die bierkussentjes opeens niet meer zo op. Stukken goedkoper, sneller én gezonder dan de zonnebank, ook. Vergeet eenmaal op het strand trouwens niet jezelf toch goed in te smeren met zonnebrandcrème, want verbranden kun je nog steeds. Niet sexy!
Rocky on the beach Goede zin gekregen? Dan zorg je ervoor dat je helemaal geen bierkussentjes hebt. Nee, natuurlijk ga je niet lijnen. En elke dag uren in de sportschool hangen is voor opscheppers: spieren kweek je zonder al te veel moeite. Ja, jij ook! Doe meteen na het wakker worden (en bed opmaken: 80 calorieën) drie sets sit-ups en push-ups, stofzuig je kamer (105 calorieën), trap een versnelling zwaarder en wat sneller naar de campus en laat de patat en shoarma na acht uur ’s avonds voor wat ze zijn. Zo kom je al een eind. O, en met een half uurtje seks verbrand je ook al snel 150 calorieën: net zoveel als een glas wijn en een koekje. Hoeveel spieren je daarmee kweekt hangt uiteraard af van je eigen creativiteit. Waar wacht je op? Hoog tijd om aan de slag te gaan.
Easy does it Behalve de vrouwen, dan. Die trekken gewoon een tankini aan. Woest aantrekkelijk en geen buik te bespeuren.
Wax on, wax off Een beetje man harst zijn borsthaar. Of tenminste, het overschot daaraan. Geen vrouw wordt warm van een aap op het strand, maar jij des te meer. Weg ermee dus. Niet zeuren, de helft van de wereldbevolking doet niet anders. En op een stuk pijnlijker plekken dan die borst alleen…
Pimp je pimples Na maanden van dikke truien heeft bijna iedereen wel wat puistjes op zijn rug en andere lelijke plekjes hier en daar. Een portie zon doet al wonderen, maar door te scrubben help je de natuur een handje. Gedoe? Welnee! Scrub is gewoon als douchegel en facewash te koop. En een keer wat grondiger schrobben mocht ook wel eens gebeuren, of niet?
Nog even dit Bruin, gespierd en goddelijk glad: nu haal je het natuurlijk niet in je hoofd om in je Speedo uit de branding te stappen. Koop in ‘s hemelsnaam een oversized bermuda, met een paar hippe slippers om het af te maken. Want badslippers onder dit onweerstaanbare plaatje zijn nét een beetje jammer. Zo, je bent er klaar voor: laat die zomer maar komen. Have fun! (JH)
Bijna nonchalant vertelt hij erover, alsof het de normaalste zaak van de wereld is. Vier jaar heeft TBMstudent Maurits Kroese (22) nu zijn eigen bedrijfje in computeranimaties. Het begon met de TU-wedstrijd ‘Future Design’ voor scholieren van 6 vwo. De opdracht was om het voertuig van de toekomst te ontwerpen. Kroese bedacht een magneettrein en toonde zijn concept met een eigengemaakte animatie. De jury vond dat zo mooi dat Kroese de wedstrijd won. Niet veel later schreef hij zich in bij de Kamer van Koophandel. De naam van het bedrijfje dat toen het levenslicht zag: Ixion Animations. Kroese maakte zijn eerste 3D-animaties toen hij vijftien was. Het werd een hobby, die nu is uitgegroeid tot werk. “Na de TU-wedstrijd kwam er een journalist naar me toe die zei dat hij animaties kon gebruiken. Maar dan moest ik wel een bedrijfje oprichten. Uiteindelijk deed ik mijn eerste opdracht voor Novem, dat zich met duurzame energie bezighield. Ik maakte een animatie van een duurzaam huis, met ondergrondse CO2-opslag.” Inmiddels heeft de student voor allerlei opdrachtgevers gewerkt, zoals vastgoedinvesteerders, de TU en aanverwante bedrijfjes als de DreamTeams. Op zijn website staan voorbeelden van gemaakt werk, en op zijn in de Verenigde Staten gekochte iPad laat hij een gelikt promofilmpje zien. We zwenken door de kamers van een luxe mediterrane villa, via een middeleeuws kasteel naar een auto die transformeert tot een robot en zien de Delftse Stratos-raket de ruimte in gaan. Dramatische filmmuziek maakt het geheel af.
In zijn vrije uurtjes maakte Maurits Kroese een animatie waarin zijn eigen auto verandert in een robot. (Illustratie: Ixion Animations)
“Mensen hebben vaak geen idee hoeveel tijd het kost om zoiets te maken”, vertelt Kroese. “Met het animatiefilmpje dat ik van een vakantiehuis op Mallorca maakte, ben ik vijf maanden bezig geweest. Want zoiets moet heel gedetailleerd, tot de lepeltjes op de schoteltjes van de koffie.” Kroese werkt vanuit huis. Op één computer maakt hij de animaties, de andere computer staat soms weken achtereen te rekenen om de ontwerpen er zo echt mogelijk uit
‘Mensen hebben geen idee hoeveel tijd het kost om zoiets te maken’ te laten zien. Hij verdient er aardig mee, heeft een auto en verruilde zijn studentenkamer voor een studio. “Mijn winst is ongeveer tienduizend euro per jaar. Ik wil onder de norm van de studiefinanciering blijven, want als ik die kwijtraak moet ik opeens heel veel meer verdienen om het verlies goed te maken.” Lonkt het grote geld dat in de animatiewereld omgaat? Kroese lijkt er niet om te malen. “Sommige bedrijven vragen voor een technische animatie zestigduizend euro.
Daarmee kan ik als 22-jarige student toch niet aankomen? Mensen die in dit vak afstuderen zijn heel duur. Die gaan werken voor Pixar en maken vooral poppetjes die ze leuke dingen laten zeggen. Dat is niets voor mij.” “Bovendien, er zijn niet zo veel mensen die technische animaties maken, het is een beetje een gat in de markt.” Zolang het werk zich aandient en hij nog studeert, is Kroese van plan door te gaan met Ixion Animations. Het gaat goed samen met zijn studie, vindt hij, ook al loopt hij niet nominaal. “Het gaat met pieken en dan is het echt aanpoten. Gemiddeld kost het me zo’n twintig uur in de week.” Als hij zijn diploma over een paar jaar binnen heeft, wil de student iets anders gaan doen. “Er is dan zoveel mogelijk.” Maar er is één vak waarvoor de student nu al alles uit zijn handen zou laten vallen; dat van piloot. Hij kwam vorig jaar met succes door de selectie en staat nu op een lange lijst kandidaten voor de opleiding. “Helaas moet eerst de economische crisis voorbij gaan, voordat er weer nieuwe piloten nodig zijn.”
x www.ixion-animations.nl
time out
Wolpop Je hebt van die festivals waarbij het niet uitmaakt wat de programmering is. De sfeer is er altijd goed en iedereen heeft gewoon een relaxte avond. Wolpop, bijvoorbeeld. De flyer ziet er indrukwekkend uit. Twee podia met optredens van dertien bands, ruimte voor dans, kunst en dj’s en een heuse filmzaal. Na vier edities weten de leden van studentenvereniging Wolbodo hoe ze een feestje moeten organiseren. Maar heb jij ooit gehoord van Rats on Rafts, Bloedkop en Happy Accident? Kleine kans, want Wolpop blinkt uit in het programmeren van nieuw talent en experimentele acts. En dat is wel zo verfrissend, tussen de talloze evenementen met wéér Guus Meeuwis, Boris en Ali B.
Wolpop heeft iets kneuterigs, iets typisch Delfts, en dat komt natuurlijk vooral door de studentikoze achtergrond. Het is precies wat de sfeer zo lekker maakt. Het festival staat dit jaar weer op het vertrouwde terrein van Lijm & Cultuur, nadat de vorige editie op drie locaties in de binnenstad was gehouden. Lekker overzichtelijk, en dat komt mooi uit, want zo hoef je zo min mogelijk van het diverse programma te missen. Een paar tips: emotronicband Fourteen Twentysix (met over twee weken een verrassend, nieuw remixalbum op de planning!), de Argentijnse garagerock van Petit Mort en de schilderijen van Judith Haan. Biertje in je hand en rustig rondwandelen is het credo. Zo houd je meteen de meeste energie over voor de afterparty, vanaf 02.00 uur bij Wolbodo. (JH)
x
Wolpop, zaterdag 12 juni bij Lijm en Cultuur. Aanvang: 17.00 uur, tot 2.00 uur. Toegang: € 7,50 aan de deur, € 6,- in de voorverkoop. www.wolpop.org
DELTA. 20 10-06-2010
12
reportage
Kamerjagen
Op het schoonmaakrooster ontdek je of je als huisjongste veel rotklusjes moet opknappen. (Foto’s: Hans Stakelbeek/FMAX)
Een leuke, niet al te vieze, goedkope kamer in een gezellig studentenhuis. Elke eerstejaars hoopt daarop. Maar eenvoudig is het niet om een kamer te krijgen als je instemmingen loopt met nog zestig wanhopig zoekenden. De TU Delft, de Bolk, VSSD en Duwo bieden schoolverlaters hulp en tips tijdens de KamerZoekDagen. xMartine Zeijlstra Drie jaar geleden belandde Biem Wibbens (20) in ‘de hel op aarde die kamerjacht in Delft heet’. Het was midden augustus. Zijn studie luchtvaart- en ruimtevaarttechniek stond op het punt om te beginnen, maar Wibbens had nog steeds geen kamer. Zijn ouders woonden in de provincie Groningen, dus acht uur reizen op een dag was voor hem geen doen. Hij moest een kamer vinden. “Maar zie maar eens dat je dat lukt. Eind augustus loop je instemmingen met zestig man of meer. In een minuut moest ik me van mijn zonnigste kant laten zien. En veel meer dan ‘ik ben Biem, ik studeer L&R, hou van hockey en tennis’ kreeg ik er in een minuut niet uit. Het is lastig om in korte tijd te laten zien wie je bent.”
Om het de aankomende TU-studenten iets gemakkelijker te maken zijn er de KamerZoekDagen, waarbij studenten in spe tips krijgen van tweede, derde en vierdejaarsstudenten die bedreven zijn in het jagen naar kamers. De eerste tip van Wibbens krijgen de schoolverlaters gratis en voor niets: “Begin op tijd met zoeken”, zegt hij tegen een jongen aan de bar van studentenvereniging de Bolk. “Eind augustus ben je met zoveel mensen, dan lukt het bijna niet. Ik heb tien instemmingen gelopen en had pas in oktober een kamer. Ik bivakkeerde bij mijn broer
‘Kom niet strontlazarus bij een bezichtiging aan’ in Amsterdam. Dat was fijn, maar het is niet leuk om steeds vroeg weg te moeten bij je nieuwe vrienden om de trein te halen.” Wie na de examentijd direct begint met instemmingen lopen en kamers bekijken, heeft minder concurrentie. “Maar houd er wel rekening mee dat heel veel studenten ook op vakantie gaan.” De aankomende studenten worden in de gezamenlijke ruimte van studentenvereniging de Bolk routineus van tips voorzien van de do’s en don’t’s van het kamerjagen. “Laat je ouders thuis”, schalt een Bolklid door de microfoon. “Stel jezelf aan iedereen voor. Geef ze allemaal een hand en praat met elke bewoner. Dat levert meer stemmen op. Kom op tijd en ga op tijd weg. Wees assertief, maar pak niet uit jezelf eten en drinken. Wees jezelf. Informeer naar huisregels. En kom niet strontlazarus
bij een bezichtiging aan. Dat doe je thuis ook niet. Twee of drie biertjes drinken voordat je binnenstapt is gezellig, maar meer niet.” Die laatste zin wordt met instemmend geroezemoes ontvangen door de schoolverlaters. Ze praten druk over de regels en tips na als ze een rondleiding krijgen door het studentenhuis van Biem Wibbens, het Bolkhuisch op de Buitenwatersloot. “We hebben niet opgeruimd”, zegt Wibbens tegen de schoolverlaters. “Zo ziet een studentenhuis eruit na hard studeren en een feestje.” De jongens lopen langs de fietsen op de gang, langs keukens vol vieze kopjes op het aanrechtblad. In het trapgat hangt was te drogen. “Hier zien jullie een student in zijn natuurlijke habitat”, zegt Wibbens. Zijn kamergenoot zit achter zijn
computer met een biertje in zijn hand en een studieboek op schoot. De bezoekers grinniken. Jaap Regelink (18) gniffelt als hij de relatielijst aan de muur ziet hangen. Op de lijst is te zien wie de scharrels, one-night stands en vaste vrienden en vriendinnen zijn van de huisbewoners. Samen met schoolvrienden Hidde, Marthijn, Steven, Dennis en Sytze bezoekt hij de KamerZoekDagen. Geamuseerd kijken ze om zich heen en loeren ze in de vele studentenkamers. Vriend Dennis Bezema (17) is niet verbaasd over troep, wandschilderingen vol dansende studenten met afro-pruik, rondslingerende sokken, en kletsnatte douches. Ondanks dat het Bolkhuisch het eerste Delfste studentenhuis is dat hij bezoekt. “Zo had ik me een studentenhuis voorgesteld”, zegt
Duwo geeft handige tips over hoe de huurprijs berekend wordt.
hij. “Het valt nog wel mee met de ranzigheid.” Als ze langs de kamers lopen, reageren de vrienden blij verrast. Vooral van de hoge plafonds en de split-levels met bed zijn ze onder de
‘Zo had ik me een studentenhuis precies voorgesteld’ indruk. “Ik heb ook in Twente naar studentenhuizen gekeken, maar deze kamers zijn veel praktischer”, zegt Bezema. “De kamer in Twente was 24 vierkante meter en deze 14 vierkante meter. Toch lijkt deze groter, omdat je bed op grote hoogte zit. Het is net een klein woonkamertje
DELTA. 20 10-06-2010
reportage
beneden.” Het tweetal informeert naar samen eten en koffie drinken in studentenhuizen. Wibbens vertelt dat ze een grote koperen bel hebben waar hard aan geklingeld wordt als het koffietijd is. De koffie drinken ze samen in een van de grotere kamers bij gebrek aan een gezamenlijke ruimte. Eten doen ze zoveel mogelijk samen en voor schoonmaken zijn er lijstjes. “Wie zich er niet aan houdt, wordt een keer vergeven, de tweede keer moet er een krat bier worden geregeld, de derde keer moet er een diner voor de verdieping komen, de vierde keer voor het hele huis en bij de vijfde keer word je uitgestemd”, zegt Wibbens. “Maar zo ver
studentenhuis kan verwachten.” Bezema en Regelink weten nu hoe een studentenhuis reilt en zeilt. Daarnaast krijgen ze bij Duwo en de VSSD handige tips over hoe de huurprijs berekend wordt met behulp van het puntensysteem en regels waar huisbazen aan gebonden zijn. “Handig om te weten”, zegt Regelink. De informatie is vooral een geheugensteuntje, zegt het zestal. Veel informatie hadden ze zelf al vergaard. “We hadden op internet veel gelezen en handige, praktische tips uit boekjes gehaald”, zegt Bezema. “En de do’s en don’t’s tijdens instemmingen vond ik ook vrij logisch. Ik ga niet zomaar bij iemand anders eten of iets te drinken pakken en dronken vragen beantwoorden. Met iedereen een praatje maken vond ik wel een goede tip.” “De meeste aankomend studenten halen hun informatie alleen virtueel van de Duwo-site”, zegt een medewerker van Duwo tegen de schoolverlaters. “Je wilt toch graag zien hoe een kamer er uitziet. Als je een kamer in Delft zoekt, moet je slim zijn. Ga op de camping in het Delftse Hout staan, of in een Stayokay hostel en loop zoveel mogelijk instemmingen af. Dan maak je de meeste kans op een kamer.” Regelink en Bezema vinden dat een nuttige tip. “Je weet beter waar je op moet letten als je hier in Delft bent. Sommige kamers van particulieren die via kamernet op internet worden aangeboden zijn heel duur. Als je hier bent, snap je meer van de huurmarkt”, zegt Bezema. Eind augustus met honderden anderen instemmingen aflopen is voor het zestal geen keuze. Ze wonen in Overijssel en doen er twee en een half tot drie uur over om in Delft te komen. “We moeten gewoon een kamer vinden”, zegt Bezema. “Het liefste met zes man in een huis.” “Maar dat lukt vast niet”, zegt Regelink. “Ik denk dat we al blij mogen zijn als we een kamer vinden in Delft.” De jacht is begonnen. De vrienden worden tijdelijk ook concurrent van elkaar. “Misschien moeten we straks met ons zessen naar een instemming”, zegt Bezema. “Dat is jammer, maar we kunnen elkaar tips geven over waar goede kamers zijn. We studeren bijna allemaal wat anders en leren dus veel nieuwe mensen kennen.” Regelink knikt. “Zodra ik mijn eindexamenresultaten heb, ga ik een kamer zoeken. Ik kan bij een kennis die hier studeert blijven slapen.” “Ho, ho”, zegt Bezema. “We gaan eerst nog een week samen vakantie vieren. Dan pas gaan we kamers jagen.”
‘Ik wil mezelf niet vernederen en allerlei ranzige dingen doen om maar aan een kamer te komen’ is het nog nooit gekomen, want een krat bier betalen vinden de meeste bewoners wel straf genoeg.” Regelink informeert ook nog even naar de regels voor de huisjongste. “Ik vind het schoonmaakrooster erg meevallen. Ik moet thuis ook iedere dag koken en schoonmaken, dus hier zijn ze soepeler. Ik vind het niet erg om als huisjongste iets vaker het huisvuil buiten te zetten. Maar ik wil mezelf ook niet vernederen en allerlei ranzige dingen doen om maar aan een kamer te komen”, zegt Regelink. “Het is goed om naar dat soort zaken te informeren”, zegt Wibbens. “Je weet pas of je in een studentenhuis past als je naar dat soort praktijkvoorbeelden vraagt.” Smerige karweitjes voor de huisjongsten in het Bolkhuisch zijn er bijvoorbeeld niet. De gezelligheid regeert. Vooral op het immense dakterras met een oude barbecue vol aangebrande spareribs van de vorige avond. De twee vrienden trekken een biertje open. “Ik vind het een leuk, gezellig huis”, zegt Regelink. “Het is hier niet al te ranzig en de huurprijzen vallen mee.” Dat laatste is belangrijk, omdat hij zijn kamerhuur zelf moet betalen. Delft is het helemaal voor de vrienden. Ook Hidde, Marthijn, Steven en Sytze zijn om. “Delft is gezellig en een leuke studentenstad”, zegt Regelink. “We zouden hier graag een villa voor ons zessen krijgen”, zegt Bezema. Hij had er al een op het oog. “Maar die reageerden niet op mijn mailtje. Ze hadden vast geen zin in studenten. Wel jammer, hoor”, grijnst hij. Ook tijdens de KamerZoekDagen wordt hem geen luxe studentenvilla in de schoot geworpen, maar hij en zijn vrienden hebben wel veel aan de tips, zegt hij. “Eerder keek ik voornamelijk op de Duwo-site naar huizen. Nu weet ik wat ik van een
13
Om te weten hoe een kamer er echt uitziet, moet je een studentenhuis bezoeken.
De schoolverlaters zijn niet verbaasd over de wandversiering in studentenhuizen.
x www.kamerzoekdagen.nl
In het Bolkhuisch regeert de gezelligheid.
DELTA. 20 10-06-2010
14
service
Agenda
in memoriam
Donderdag 10 juni
Louis Borsboom Op 2 juni is Louis Borsboom, medewerker van Demo en werkzaam in de inloopwerkplaats bij 3mE, overleden. Louis was al lange tijd ziek. Hij is 59 jaar geworden. Louis werkte vanaf 1969 bij de TU Delft in diverse functies. Vele jaren heeft Louis bij materiaalkunde aan de Rotterdamseweg in de instrumentmakerij en in de gieterij gewerkt. Sinds de verhuizing van materiaalkunde naar 3mE werkte hij voor materiaalkunde via Demo in de inloopwerkplaats. Daar maakte Louis proefstukken voor het materiaalkundig practicum. Vele jaargangen studenten werktuigbouwkunde hebben via de proefstukken van Louis in de praktijk kennisgemaakt met materiaalkunde. Zelfs tijdens de laatste periode, waarin zijn lichamelijke conditie hem meer thuis hield dan hem lief was, zorgde hij ervoor dat de voorraad proefstaafjes op orde was. Louis hield van gezelligheid, en zette een stapje extra als dat nodig was. Hij hield een oogje in het zeil als de dagelijks beheerder er even niet was, en voelde zich verantwoordelijk voor het materiaal en het gereedschap. Zijn zorg voor het gereedschap ging zelfs zo ver, dat de meest kwetsbare materialen achter slot en grendel in een kastje gingen, waarvan alleen Louis de sleutel had.
In de afgelopen jaren werd Louis steeds zieker. Zijn hart functioneerde nog maar voor een kwart. Louis bleef halve dagen werken, met veel plezier. Over zijn eigen situatie was Louis optimistisch, en hij relativeerde zijn toestand. Hij vertelde vol humor verhalen over zijn arts en de verpleging. Hij kende iedereen, en iedereen kende hem. Als het moest, kwam hij met zijn ‘oldtimer’ naar de TU: een Ford Escort. Als hij kon, kwam hij met de motor, waar hij heel trots op was. De laatste maanden ging het steeds slechter met Louis, waardoor hij niet meer kon werken. Hij bleef contact houden, en twee weken geleden, toen het eigenlijk niet meer ging, heeft hij toch nog de kracht gevonden om bij zijn collega’s langs te komen. In de inloopwerkplaats, waar Louis zich thuis voelde, ligt een condoleanceregister. De inloopwerkplaats (5A-0-23), bevindt zich links van de gang naar hal 5 (3mE, Mekelweg 2). Wij wensen de familie, vrienden en vele collega’s heel veel sterkte. Marco Waas, decaan faculteit 3mE Gerrit Kahlman, directeur Demo
Aankondigingen Studenten DeltaCompetition Royal Haskoning, de Delta Alliance en Rotterdam nodigen studenten over de hele wereld uit om creatieve oplossingen te bedenken om de deltasteden van de wereld aan te passen aan de gevolgen van klimaatverandering. Studenten hebben tot 15 juni de tijd om hun oplossingen in te sturen. Drie winnaars ontvangen 3000 US dollar en mogen hun oplossing presenteren tijdens de Deltas in Times of Climate Change conferentie 2010 in Rotterdam. Zie www. deltacompetition.com voor meer informatie. James Dyson Award De James Dyson Award is een internationale design award die de nieuwe generatie van design ingenieurs huldigt, aanmoedigt en inspireert. De award wordt uitgereikt aan een student, wiens ontwerp het beste aantoont dat hij in staat is anders te denken en een product kan ontwikkelen, dat meer gewild is en beter werkt. De winnaar ontvangt 10000 pond en de deadline is 1 juli. Zie www.jamesdysonaward.org voor meer informatie. Camaretten De inschrijving voor het cabaretfestival Camaretten is weer geopend. Zie www.cameretten.nl voor meer informatie.
Inschrijven kan tot en met 1 augustus. Eurekafoon! Volgend schooljaar organiseert de TU Delft in samenwerking met Verstegen & Stigter culturele projecten, het Fonds voor cultuurparticipatie, SNS Reaal Fonds en het Nieuw Ensemble een prijsvraag voor scholieren. In 2010/2011 luidt de prijsvraag: Ontwerp een nieuw muziekinstrument dat een natuurgeluid produceert. Zie www.verstigt.nl voor meer informatie. Your succes starts today On the 17th of June, three entrepreneurial courses will combine their final event, a formal event by DCE and HOPE. All of them challenge their participants to be the best. This is a unique chance to become inspired and meet new interesting people. We hope to see you at our drinks and award ceremony! Datum: 17 Juni 17:00 - 19:00 Locatie: Berlage 2 at the Faculty of Architecture
Student and Career Support Informatie Bij Student and Career Support kun je terecht voor een bezoek aan een studentendecaan, een studentenpsycholoog, het Career Centre met studiekeuzeadviseurs en loopbaanadvi-
seurs, en het Informatiecentrum. Voor de studentenpsychologen geldt dat het eerste contact loopt via het Open Spreekuur op dinsdag- of donderdagochtend van 11.30-12.30 uur. De studentendecanen en de loopbaanadviseurs houden een inloopspreekuur op dinsdag van 11.30-12.30 uur en de studiekeuzeadviseur op donderdag van 11.30-12.30 uur. Het Informatiecentrum (begane grond) is geopend van 9.00–17.00 uur. Er is documentatie beschikbaar over WO- en HBO-opleidingen, arbeidsmarkt, studie- en beroepskeuze, buitenlandse studies, enz. Bij de balie, telefonisch of via de email kun je een afspraak maken met een van de medewerkers. Bezoekadres: Jaffalaan 9a (ingang Mekelweg); tel. 0152788004. e-mail: studentandcareersupport@tudelft.nl website: www.studentandcareersupport.tudelft.nl Online huurprijs check Is jouw huurprijs redelijk? Check www.huurcommissie. nl voor meer informatie en om helderheid te krijgen over huren en geschillen tussen huurder en verhuurder. WorkNtravel WorkNtravel is een jong bureau dat bemiddelt tussen vrijwilligers/stagiair(e)s en bedrijven.
WorkNtravel is op zoek naar Nederlandse stagiair(e)s die stage willen lopen in Suriname. Meer informatie via info@ bluefrogtravel.net. International Office Het International Office, Jaffalaan 9a, is op werkdagen geopend van 9.00-17.00 uur. Je kunt ook vragen stellen via internationaloffice@tudelft.nl of telefonisch (015-2788012) een afspraak maken.
Virgiel Theater Op donderdag 10 juni en vrijdag 11 juni zal studentenvereniging Virgiel het toneelstuk Jesus Inc. opvoeren in Theater de Veste. Zie www.virgieltheater.nl voor meer informatie.
Wetenschapsagenda • 10.00 uur - A Low-Cost Universal Integrated Interface for Capacitive Sensors. Promotie van A. Heidari, MSc. Promotor: prof.dr.ir. G.C.M. Meijer. • 12.30 uur - Automated rock mass characterisation using 3-D terrestrial laser scanning. Promotie van ir. S. Slob. Promotoren: prof.dr. A.K. Turner en prof.dr. J. Bruining. • 15.00 uur – Afscheidsrede van prof.ir. L. Katgerman, faculteit Werktuigbouwkunde, Maritieme Techniek & Technische Materiaalwetenschappen.
De volgende drie promoties vinden plaats in de Senaatszaal van de Aula, TU Delft. • 10.00 uur - Physical Aspects in Upscaling of Fractured Reservoirs and Improved Oil Recovery Prediction. Promotie van H. Salimi, MSc. Promotoren: prof.dr. J. Bruining en prof.dr. W.R. Rossen. • 12.30 uur - Bouw- en Voorraadeconomie 1960-2025. Promotie van drs.ing. J.P. Soeter. Promotoren: prof.ir. H. De Jonge en prof.dr. A.C. Hordijk. • 15.00 uur - Model Structure Analysis for Model-based Operation of Petroleum Reservoirs. Promotie van ir. J.F.M. van Doren. Promotoren: prof. dr.ir. P.M.J. van den Hof en prof. dr.ir. J.D. Jansen.
Zaterdag 12 juni
Dinsdag 15 juni
Blue Gayparty Op zaterdag 12 juni vindt er vanaf 22.00 uur in Speakers een danceparty plaats. De gay sportvereniging het Roze Blok en Outsite, de jongerenorganisatie van de DWH nodigen iedereen uit die van een feestje houdt. Het feest is tevens afterparty van het zevende Gay & Lesbian Badmintontoernooi van Roze Blok Delft. Het thema van feest is ‘Blue’. Kaarten kosten 12,50 euro aan de deur en 10 euro in de voorverkoop. www.rozeblok.nl/blue
OTB-studiedag Op dinsdag 15 juni vindt de OTBstudiedag ‘Hervorming van de woningmarkt?’ plaats in het Aula Congrescentrum van de TU Delft. Voor meer informatie zie www.otb.tudelft.nl.
Vrijdag 11 juni
Zondag 13 juni International Student Church Students of all denominations are invited to our ecumenical service every Sunday at Raamstraat 78, 11.30 hrs followed by tea/coffee. The services are led by the chaplains Reverend W. Stroh and Father Avin, and are supported by student leaders. More information on www.iscnetherlands.nl.
Maandag 14 juni Wetenschapsagenda De volgende twee promoties vinden plaats in de Kronigzaal, faculteit Technische Natuurwetenschappen. • 10.00 uur - Improved atomicscale simulations of silicon. Promotie van M. Timonova, MPhys. Promotor: prof.dr. B.j. Thijsse.
x Delta Inleveren kopij Bijdragen van faculteiten, diensten en overigen voor de rubriek 'Aankondigingen' in Delta ontvangt de redactie graag per e-mail: delta@tudelft.nl. Bijdragen dienen zo beknopt mogelijk te zijn. De redactie behoudt zich het recht voor om in te korten. Aanleveren vóór vrijdag 14.00 uur.
• 14.00 uur - From Penser la Ville to Faire la Ville: Brussels' and Architecture's Engagement with the Real. Promotie van I.H.L. Doucet. Promotor: prof.dr. A.D. Graafland.
Precast2010 Symposium Op dinsdag 15 juni vindt op de faculteit Civiele Techniek en Geowetenschappen vanaf 9 uur het symposium ‘Het Nieuwe Bouwen in Prefab Beton’ plaats. Deelname is 200 euro, voor studenten een speciaal tarief van 25 euro. Zie www.aanmelder.nl/ precast voor meer informatie. Wetenschapsagenda De volgende twee promoties vinden plaats in de Kronigzaal, faculteit Technische Natuurwetenschappen. • 10.00 uur – Architectural production in state offices: An inquiry into the professionalization of architecture in early republican Turkey. Promotie van B. Imamoglu, MA. Promotor: prof.dr. F. Bollerey. • 14.00 uur - Visualizing Cumulus Clouds in Virtual Reality. Promotie van E.J. Griffith, MSc. Promotor: prof.dr.ir. F.W. Jansen.
Woensdag 16 juni CleanEra Op woensdag 16 juni vindt op de faculteit Luchtvaart- en Ruim-
tevaarttechniek vanaf 10.00 uur een symposium plaats in zaal A over de stand van zaken rondom het CleanEra project over het ‘duurzame vliegen van de toekomst’. Zie www.lr.tudelft.nl voor meer informatie.
Donderdag 17 juni Entrepreneurial event On 17th of June from 17.0019.00 hrs, three entrepreneurial courses will combine their final event: a formal event by DCE and HOPE. This is a unique chance to become inspired and meet new interesting people. We hope to see you at our drinks and award ceremony. Location: Berlage 2, Faculty of Architecture, TU Delft.
Vrijdag 18 juni IO-festival Op vrijdag 18 juni vindt vanaf 22.00 uur het IO-festival ‘Cardboard Strikes Back’ plaats op de faculteit Industrieel Ontwerpen. Kaarten zijn te koop op de faculteit Industrieel Ontwerpen. Zie www.iofestival.com voor meer informatie.
Zondag 20 juni Studium Generale 11.30 uur - De Hippolytuslezing Ik & de professor door prof. Jeroen van der Hoven, hoogleraar filosofie van de Faculteit TBM. DOK, Vesteplein 100, Delft - toegang gratis. World Art Delft On Sunday the 20th of June at 11.00 hrs the exhibition ‘Where am I now’ from poet Wolfgang Brenner and philosopher Sarantis Gagas will be opened at Rotterdamseweg 205, Delft. See www.worldartdelft.nl for more information.
x Delta inleveren kopij Bijdragen van faculteiten, diensten en overigen voor de rubriek 'Agenda' in Delta ontvangt de redactie graag per e-mail: delta@ tudelft.nl. Bijdragen dienen zo beknopt mogelijk te zijn. De redactie behoudt zich het recht voor om in te korten. Aanleveren vóór vrijdag 14.00 uur. Alle promoties, intree- en afscheidsredes genoemd in deze agenda vinden, tenzij anders vermeld, plaats in de Aula van de TU, Mekelweg 5, Delft.
Minimaatjes AC-HOP de vakbond voor Universiteitspersoneel. Voor informatie kijk dan op www. AC-HOP.nl.
straat 66. Informatie: www. johanmolenbroek.nl/yoga, 0152783086 of j.f.m.molenbroek@ tudelft.nl.
Yoga geeft je rust, leert je ontspannen en je eigen grenzen zoeken in een fraai zaaltje in gebouw Delftstede, Phoenix-
Spelregels minimaatjes. Minimaatjes zijn niet toegankelijk voor het bedrijfsleven. Voor commerciële aanbiedingen en
advertenties: H&J Uitgevers (adres in colofon). Minimaatjes zijn maximaal 200 tekens lang. Inleveren vóór vrijdag 14.00 uur via e-mailadres delta@ tudelft.nl.
DELTA. 20 10-06-2010
Lacks is een mens en geen roze vloeistof Daar staat ze dan eindelijk op de cover: Henrietta Lacks (19201951). Haar kankercellen vormen al sinds haar dood de beroemde HeLa-cellijn, een aantal gekloonde cellen die uit een enkele cel zijn gekweekt. xMaarten van der Sanden Deze cellijn, opgezet door dr. George Gey, draagt tot op de dag van vandaag bij aan belangrijke medischwetenschappelijke inzichten. Mijn beeld van de HeLa-cellijn heb ik overgehouden aan mijn studie biologie eind jaren tachtig. Een klein bakje met roze vloeistof. Dat eenmaal onder de microscoop de cellen van het kankergezwel van haar baarmoederhals toonde. Henrietta Lacks werd ooit geïnfecteerd, zo bleek veel later, met verschillende varianten van het kankerverwekkende HPV-18 virus. Dit is een variant van het virus dat overigens weer actueel is door de recente discussies rond de zin en onzin van HPVvaccinaties voor jonge meisjes.
Lacks familie hoorde pas twintig jaar na haar dood over het bestaan van de cellijn De gevierde Amerikaanse wetenschapsjournalist Rebecca Skloot neemt in haar ontroerende en spannende boek de lezer mee op een historische reis door het treurige leven van Henrietta Lacks, het parallelle universum van medisch onderzoek en de publieke perceptie ervan. Het is een indrukwekkend journalistiek onderzoek, dat Skloot vele jaren en frustraties heeft gekost. Al was het maar om de moeite die zij heeft moeten doen om het vertrouwen van Lacks familie te winnen. In het bijzonder van Deborah Lacks, een van de dochters van Henrietta. Met in hun achterhoofd de mediaverhalen over medisch misbruik van Afro-Amerikanen in de jaren vijftig, hoorde Lacks familie pas twintig jaar na de dood van Henrietta over het bestaan van de cellijn. Geen wonder dat Deborah en de rest van de familie een muur van wantrouwen, complot denken en mythes
15
Opinie/recensie
optrokken. Het is dan ook Skloots verdienste dat ze Deborah Lacks en een van haar broers kon overtuigen om de cellen van haar moeder in het echt te bekijken. Om hen een beeld te geven van wat het nu echt is. Het is een van de vele ontroerende en confronterende momenten in de zoektocht naar waarheid van de Lacks familie. Vertrouwen, erkenning, het serieus nemen van mensen, het bespreekbaar maken van vooroordelen en ethische dilemma’s, zijn de elementen van het betrekken van publiek bij medisch onderzoek. Kennis en feiten zijn lang niet voldoende. ‘The Immortal Life of Henrietta Lacks’ maakt dat weer eens helder. Juist daarom is het jammer dat Skloot in haar nawoord dit hele punt en haar eigen rol als journalist buiten beschouwing laat en vooral ingaat op de ethische en juridische aspecten van humaan weefselgebruik. Maar dit is klein ongemak. Rebecca Skloot verdient een groot compliment. Hela is een mens en geen roze vloeistof.
x
Rebecca Skloot, ‘The Immortal Life of Henrietta Lacks’, New York: Crown Publishers, 369 pagina’s. 2010, ISBN: 978-1-4000-5217-2
x Smaakt dit naar meer? Het besproken boek is te vinden op de leestafel in de bibliotheek.
Bedreigde huisgenoten De overheid is failliet en een christelijke organisatie ontfermt zich over een babe, een aspirantpoliticus en een wereldvreemde jongen, die in een loods wonen. Over hun beslommeringen gaat het toneelstuk ‘Donogoo Tonka’, van het Delftsche Studenten Tooneel Gezelschap. Als de christelijke organisatie hun handen van de inwoners aftrekt, staan ze er alleen voor. De wanhoop slaat toe. “Moeten we dan werken?”, vraagt de blonde babe vertwijfeld. “Ik heb nog nooit gewerkt!” Plannetjes, zoals het opzetten van catering, passeren de revue maar worden even snel weer afgeschoten. Uiteindelijk barricaderen ze de deur, zodat ze de loods niet uitgezet kunnen worden. De wanhoop is het interessante uitgangspunt van ‘Donogoo Tonka’, dat van 2 tot en met 4 juni werd opgevoerd bij Lijm & Cultuur. Al snel nemen de irritaties tussen de inwoners toe. Vooral de babe krijgt het aan de stok met een tuttige oudere medebewoonster. In harde oneliners maken ze elkaar het leven zuur. ‘Donogoo Tonka’ werd geschreven door regisseur Lennart Kalkman, die zich liet inspireren door een gelijknamig filmscenario van Jules Romains en gesprekken met
voormalig bouwkundedocent Jan Molema. Kalkman schreef een stuk vol confronterende, geestige dialogen. Zijn rol als regisseur is duidelijk te zien in het stuk. De dreigende buitenwereld komt minder goed uit de verf. Kalkman besteedt daar bijna geen aandacht aan, terwijl hij daar juist zijn voordeel mee had kunnen doen. Daar-
Kalkman schreef een stuk vol confronterende, geestige dialogen. Zijn rol als regisseur is duidelijk te zien in het stuk
komisch talent te hebben. Vooral de scènes met de wereldvreemde huisgenoot zijn hoogtepunten. Zijn surrealistische redeneertrant is hilarisch. Steeds praat hij over vogels. Allemaal moeten ze zich vermommen als gevederde vrienden en dan komt het wel goed. Op een gegeven moment heeft hij zijn gezicht wit geschminkt en vleugels met veren aangedaan. Als hij wil vliegen vangen zijn vrienden hem op. Veren vliegen in het rond. De symboliek, de koddigheid en de verbondenheid van de huisgenoten wordt zo in een geestig en aandoenlijk beeld gevangen. Robert Visscher
door mist het stuk een noodzaak en vooral spanning. Een ander groot minpunt is een lange monoloog van de politicus. Hij houdt een rede tegen gehandicapten. Ze dragen niets bij aan de maatschappij en kosten alleen maar geld. Dat is op zich een geniaal idee, maar het werd al eerder gedaan door cabaretier Micha Wertheim. Jammer, omdat de acteurs en de regisseur wel degelijk bewijzen
apps
OnsOranje Voetbal is niet mijn ‘ding’. Verre van zelfs. Maar onder sommige dingen kom ik toch niet uit, zoals het WK. Het is namelijk overal: beesies en gogo’s in de supermarkt, oranjemuziek op de radio, vlaggetjes in de straten, voetbalvrouwen in Afrika op tv en de voetballers zelf in het
nieuws (‘Arjen Robben geblesseerd: ramp voor Nederland!’). Om in zulke ‘oranje tijden’ nieuwe vrienden te maken zul je hoogstwaarschijnlijk deze app aan moeten schaffen: OnsOranje. Met een klik op de knop mis je geen enkel nieuwsbericht meer: wanneer is ons nationale elftal waar? Wie sms’t naar wie? Hoe is de sfeer? Hoe was de dag in Zuid-Afrika vandaag voor Oranje? Je kunt zelfs instellen dat je een pushbericht krijgt als er een ‘echt’ belangrijk nieuwsbericht (‘Arjen Robben geblesseerd!’) wordt gepost, zodat je geen enkele moeite hoeft te doen om de eerste te zijn met alle sappige oranje roddels. De echte voetbalfans, en degenen die (net als ik) ondertussen zo zijn doodgegooid met oranje-info dat ze denken dat ze echte voetbalfans worden, kunnen ook hun lol op met deze app. Naast nieuwsberichten zijn de biografieën en statistieken van alle Nederlandse spelers te vinden. Natuurlijk is er een overzicht van alle groepen inbe-
Leuk Handig Bediening Prijs
***** ***** ***** Gratis
Platform
iPhone
grepen, met een samenvatting van alle punten die zijn behaald, en er is een uitgebreid wedstrijdschema beschikbaar. Voor degenen die nog meer willen weten maakt het overzicht van alle stadions en coaches het uiteindelijk helemaal compleet. Het spannendste is het menuonderdeel ‘Live’, waar pas iets te zien tijdens de wedstrijden.
x In deze rubriek beoordeelt Miranda Pieron ‘apps’ (applicaties) voor mobiele telefoons.
DELTA. 20 10-06-2010
16
service
Wij zoeken jou! 0HGHZHUNHUV 7XVVHQVFKRROVH 2SYDQJ ELM YHUVFKLOOHQGH EDVLVVFKROHQ LQ 'HOIW %HQ MH JHwQWHUHVVHHUG" 5HDJHHU GDQ VQHO GH NLQGHUHQ NLMNHQ QDDU MH XLW -H NXQW MH EULHI YRRU]LHQ YDQ F Y VWXUHQ QDDU 2FWRSXV .LQGHURSYDQJ E Y 7 D Y DIGHOLQJ 3HUVRQHHOV]DNHQ 3RVWEXV $5 'HOIW -H NXQW RRN SHU H PDLO UHDJHUHQ SHUVRQHHOV]DNHQ#RFWRSXVNLQGHURSYDQJ QO 9RRU PHHU LQIRUPDWLH NXQ MH WHUHFKW ELM GH DIGHOLQJ SHUVRQHHOV]DNHQ WHOHIRRQ RI RS RQ]H ZHEVLWH ZZZ RFWRSXVNLQGHURSYDQJ QO
Announcements Students Isocarp conference Master students of Delft University of Technology’s Architecture, Civil Engineering and Geosciences and Technology, Policy and Management faculties are cordially invited by the dr.ir. Marc Jacobs Foundation to apply for a grant to the international Isocarp conference ‘Sustainable Planning, Developing World’ in Nairobi, Kenya from 19-23 September. Applications must be submitted by noon July 3rd at latest. See www. marcjacobsfoundation.eu for more information.
Students in Free Enterprise Delft offers you the opportunity to combine social entrepreneurship with your academic knowledge. With the support of companies like Unilever, Heineken, HSBC, KPMG, Schiphol and Philips we create projects to help people all around the world. Do you also have a head for business and a heart for the world? We are looking for new participants now! Check www. sifedelft.nl or mail your motivation to info@sifedelft.nl.
International Student Chaplaincy Looking for a home away from home, trying to make new friends, interested in interculSIFE Delft tural and interfaith activities, Looking for something new? H&J Uitgevers_2x70_zw-w 14-05-2004 14:02
needing some inner peace, searching for more than academic challenges? Check the website of the International Student Chaplaincy, www.iscnetherlands.nl, to learn about their wide range offer.
Student and Career Support Information The student psychologists and the central student and careers councilors are located at Jaffalaan 9A. Office hours: Monday-Friday from 9.00-17.00 hrs. You can direct your inquiries or make an appointment at the Front Office or by phone: 0152788004. For an initial appointment with one1 of the student Pagina
psychologists you should first come to one of the open office hours: Tuesdays and Thursdays from 11.30-12.30 hrs. The open office hours of the Student and Career counselors are on Tuesdays from 11.30-12.30 o’clock. More information on www.studentandcareersupport.nl. International Office The International Office, Jaffalaan 9a/visitor’s entrance at Mekelweg, office opening times Monday to Friday 9.00–17.00 hrs. Appointments and enquiries can be made by email: internationaloffice@tudelft.nl or by phone: 015-2788012.
Voor advertenties bel met:
GEEF YASMIN EEN ‘BLIND DATE’
H & J Uitgevers Postbus 101 2900 AC Capelle aan den IJsel T (010) 451 55 10 F (010) 451 53 80 E delta@henjuitgevers.nl
Neem contact op met Hennie de Ruyter of met Mireille van Ginkel voor nadere informatie
Yasmin (17) uit Nepal heeft staar en is bijna blind. Zij kan niet naar school en niet werken; zij is afhankelijk van haar familie. Een ‘Blind Date’ in de met Nederlandse donaties opgezette oogkliniek is het mooiste wat haar kan overkomen. Nederlandse oogartsen en andere vrijwilligers leiden lokaal personeel op en helpen, waar nodig, met opereren. Na haar staaroperatie heeft Yasmin weer een toekomst. Voor â‚Ź 35,geeft u al een staaroperatie. Voor â‚Ź 10,een bril. Steun de actie van Eye Care Foundation in samenwerking met Nederlandse oogartsen.
Giro 5 25 25 www.geefeenlens.nl
GEEF EEN LENS AAN EEN MEDEMENS
Lekker weertje, niet
?
Ik zou het niet weten. SteedS meer koeien komen nooit meer buiten. word wakker! www.wakkerdier.nl
DELTA. 20 10-06-2010
17
loopbaan
‘Ik wilde mijn hersenen laten kraken’
‘Mijn huisgenootjes in Amsterdam vonden me echt bizar’
Krakende hersens en rosé Frankrijk, Chili, Singapore. IO-alumnus Mieke De Schepper komt voor carrière en plezier over de hele wereld. Ze is nog lang niet klaar om terug naar Nederland te gaan. “Dan begint het al snel weer te kriebelen.” xMAAIKE MULLER Lekker fel en wit. Zo willen Aziaten hun licht. En dat is heel anders dan de led-verlichting die Philips introduceerde in Europa. “Europeanen willen licht in warme kleuren en met een laag wattage”, vertelt ir. Mieke de Schepper. Ze werkt in Singapore als hoofd marketing en sales voor consumentenverlichting in heel Azië. “Van India tot Australië en van China tot Nieuw-Zeeland.” Een van haar taken is bedenken hoe ze die gezellige led-lichtjes toch succesvol op de Aziatische markt brengt. Na onderzoek gooit De Schepper het over de boeg van ambiance lighting, voor de rijkere mensen die met hun huis willen pronken. Een pilot in China, Korea en Singapore moet uitwijzen of de lampen verkopen in landen waar één felle lamp aan het plafond de standaard is. “We hebben een stagiaire uit Delft die daar nu aan werkt”, vertelt De Schepper. “In september weten we of de proef geslaagd is en gaan we verder in andere landen.” Toen De Schepper haar IO-diploma haalde, wist ze zeker dat ze niet bij een bedrijf als Philips wilde werken. “Ik had stage gelopen bij Unilever en was afgestudeerd bij Philips. Als ik bij zo’n bedrijf zou werken, zou ik onderaan moeten beginnen en geen overzicht hebben over het geheel, dacht ik.” Een andere stage in Londen wekte haar interesse voor consultancy. “Ik wilde mijn hersenen laten kraken.”
Arrogante ballen Bij strategieconsultant McKinsey werkten alleen arrogante ballen, dacht De Schepper. Toch is ze jaren later erg enthousiast over haar tijd bij het bedrijf. “Er werken allemaal slimme en interessante mensen”, vertelt ze. “Iemand die op het eerste gezicht een beetje een nerd leek, blijkt in zijn vrije tijd een bedrijf te hebben dat gezelschapsspellen maakt. Iedereen heeft een passie voor iets.” Ook het werk beviel haar goed. “Je komt net van de universiteit en mag overal in de top van een bedrijf meekijken.” De Schep-
Naam: Mieke De Schepper (34) Woonplaats: Singapore Verliefd/verloofd/getrouwd: Verliefd en zwanger van haar eerste kind Studie: Industrieel ontwerpen Afstudeerrichting: Productontwikkeling onderzoek Afstudeerjaar: 2001 Loopbaan: Net afgestudeerd als industrieel ontwerper, wilde ir. Mieke De Schepper MBA één ding niet: producten ontwerpen. Ze ging aan de slag bij stategieconsultant McKinsey en begon, zoals gebruikelijk in het bedrijf, na twee jaar aan een MBA (Master of Business Administration). Een deel van de opleiding was in Singapore, waar ze bleef hangen. Ze kwam terug bij het bedrijf waar ze afstudeerde en eerder niet wilde werken: Philips. Daar werd ze verantwoordelijk voor de groei van de home cinema business. Nu is ze hoofd marketing en sales voor consumentenverlichting in heel Azië. Waar ze na volgend jaar woont, weet ze nog niet. “Ik ben nog niet klaar met het buitenland. Misschien Zuid-Amerika. Of ergens anders in Azië. Maar het kan ook Zuid-Afrika zijn.” (Foto: Maaike Muller)
per deed veel projecten bij bedrijven die consumentengoederen maken. “Ik heb daar ontdekt dat ik het belangrijk vind te werken met een product waar ik iets mee heb”, vertelt De Schepper. “Ze hebben me ook wel eens bij een levensverzekering gezet. Daar heb ik niet mijn beste werk afgeleverd.” De Schepper vloog voor werk bij McKinsey op maandagochtend naar het buitenland, kwam op donderdag terug en werkte vrijdag op het kantoor in Amsterdam. “Het werd altijd laat, soms tot midden in de nacht en ook wel eens nachten door. Maar ik had er ontzettend veel plezier in.” Ze heeft nog steeds veel aan haar tijd daar. “Het niveau van coaching is echt uniek. Wat ik geleerd heb in twee jaar is ongelofelijk.” Samen met haar opleiding tot industrieel ontwerper was het een goede basis voor de baan bij Philips, waaraan ze vijf jaar geleden in Singapore begon. “Ik moest de wereldwijde
'Dat klinkt misschien vreemd, nee zeggen tegen Harvard' home cinema business van Philips weer op de kaart zetten.” De strategie bepalen leerde ze bij McKinsey, bij IO hoe je dat uitvoert in producten. Een succesvol product dat ze lanceerde was de sound bar, een geluidssysteem dat je onder een flatscreen-televisie kunt hangen. “We hadden de sound bar binnen anderhalf jaar op de markt. In Europa is dat onmogelijk snel, in Azië kan het.” Volgens De Schepper is die snelheid te halen, omdat er in Singapore minder discussie is. “Een Nederlander moet eerst begrijpen wat hij doet. Een Singaporees vertel je welke kant hij op moet en hij doet het.” Die houding heeft ook een nadeel. “Als iemand niet verder kan, zegt hij dat niet en zoekt ook niet naar een oplossing. Daar moet je mee leren omgaan.”
Plakken Veel Singaporese vrienden hebben De Schepper en haar man - een Nederlander die voor Philips werkt - niet gemaakt. “Het is altijd moeilijk ‘lokale’ vrienden te maken, ook voor buitenlanders in Nederland.” Ze gaat vooral om met andere Nederlanders en met de internationale vriendengroep die ze kreeg tijdens haar MBA (Master of Business Administration) in Singapore. Bij McKinsey is het gebruikelijk na twee jaar een MBA-opleiding te doen. De Schepper deed de hare bij Insead; acht maanden in Frankrijk en twee maanden in Singapore. “Als je aan die opleiding begint, stap je in een soort capsule waar je tien maanden niet uitkomt”, beschrijft ze. “Het studeren, maar ook
het feesten gaat heel intens. Het was leuk om de inhoud te leren, maar ik heb er vooral veel interessante mensen ontmoet voor mijn persoonlijke en zakelijke netwerk.” Ze had naar Harvard willen gaan voor haar MBA, maar tijdens het kennismakingsweekend besloot ze anders. “Dat klinkt misschien vreemd, nee zeggen tegen Harvard. Maar het was misschien wel mijn meest ellendige weekend ooit”, vertelt De Schepper. Ze voelde zich niet op haar plek tussen de andere studenten. “Iedereen was alleen maar gericht op zijn carrière. En het was zo niet-internationaal. De meesten waren Amerikaan of woonden en werkten er al lang.”
Rosé Voor ze aan haar Insead-MBA begon, wilde De Schepper nog wat ervaring opdoen en pakte haar koffers weer in. Deze keer om een half jaar naar een wijnhuis in Chili te gaan. Daar analyseerde ze de Europese wijnmarkt en adviseerde ze welke producten het wijnhuis moest maken. “Vooral veel rosé, want dat was toen in opkomst.” Ook gebruikte ze de tijd om Spaans te leren en na te denken wat ze wilde na haar MBA. En dat was niet het traject ingaan om partner te worden bij McKinsey. “Ik wilde niet alleen plannen bedenken, maar ze ook uitvoeren.” Het juiste moment diende zich meteen na de MBA aan. Verrassend genoeg bij Philips, waar ze meteen na haar afstuderen niet wilde werken en ook nu in eerste instantie niet enthousiast voor was. Maar toen anderen haar meenamen naar een presentatie, werd ze dat wel en solliciteerde. Met succes. “Eerst boden ze me een baan aan in Nederland, maar dat wilde ik echt niet. Gelukkig kon ik terug naar Singapore.” Daar was De Schepper blij mee. Niet alleen om niet naar Nederland te hoeven, maar ook omdat het leven in Singapore ‘extreem makkelijk’ is. “Het is altijd lekker weer en het eten is heerlijk. We wonen in een heel fijn koloniaal huis met een grote tuin erom”, somt De Schepper op. “En we hebben iemand in huis die het hele huishouden verzorgt.” Ook carrière combineren met een kind is in Singapore een stuk makkelijker dan in Nederland, zegt De Schepper, die zwanger is van haar eerste kind. “Ik zie vriendinnen in Nederland om zes uur naar de crèche rennen of minder werken. Dat wil ik niet. Ik wil allebei: een kind en een carrière”, zegt ze. “Hier kan dat. Iemand anders doet het huishouden, dus als je niet werkt, ben je ook echt vrij.” Waar ze volgend jaar woont, weet ze niet. “Maar we hebben besloten dat het in een land is waar je met kleine kinderen zo kunt leven als hier.”
DELTA. 20 10-06-2010
18
Delta in English
Lindau conference
Engelenbak wins
Vermeer lecture
Future aircraft
Two TU Delft researchers have been invited to participate in the Lindau Conference in Germany from June 27 to July 2, 2010. Marijn van Loenhout and Katja Nowack (both from the faculty of Applied Sciences) will be two of the 12 Dutch researchers joining 700 other young researchers from the across the world at this prestigious conference. Some 60 former Nobel Prize winners will also attend the conference.
The 28 residents of Delft’s student house, De Engelenbak, have won the title of ‘Student House of the Year 2010’. This national student house competition was organized by studenten.net. The awarding of this title was part of an end of the year party held at Club Air in Amsterdam, where the ‘Student of the year’ and the Sloggi ‘Best Student Butt’ awards were also handed out.
On Thursday, June 10, Herman Koch, TU Delft’s guest writer, will present his Vermeer Lecture, entitled ‘Eureka’, on which occasion his masterclass students’ results will also be presented. The Vermeer Lecture, which is open to the public, will be delivered in the TU Delft Aula building (Auditorium/ third floor) and will start at 20:00. Entry tickets cost €2.50 for TU Delft students and staff and can be purchased at the i-TU counter in the Aula.
On Wednesday, 16 June, students and staff can learn about the technology and development of the aircraft of the future in lecture room A of the faculty of Aerospace Engineering (AE). No prior registration is required. AE researchers will discuss their recent work on the ‘sustainable aircraft of the future’. The result is a futuristic concept in which the wings, cabin and engines are merged into a single shaped ‘blended wing body’. The presentation is from 10:00 to 11:50.
Uprising at Roland Holstlaan Duwo, the student housing corporation, is taking steps to improve the security at the Roland Holstlaan (RH) apartments following a spate of robberies and complaints by RH’s international student residents. These burglaries however have also sparked an international student movement among RH residents that seemingly extends beyond issues with Duwo alone. xErik huisman/david mcmullin The recent break-ins and broken locks on entry doors at Roland Holstlaan have left some of the international students living there feeling angry and insecure. The robberies compelled a group of RH student residents to stage a small
protest at TU Delft’s International Office, send emails to Duwo and Delta, and also start a facebook page called ‘Boycott Duwo’, which now has some 180 members. According to Ilias Ariston, an RH international student resident from the United States, there have been multiple break-ins recently, in which laptops, cameras and money were stolen. Ariston says Duwo and TU Delft should have acted sooner, especially since from 2006 to 2009 the number of break-ins at RH had jumped from 9 to 29, according to police figures. Jan Benschop, Duwo’s managing director, says this feeling of insecurity among the residents is unnecessary: “The difficulty is that the internationals students complained to the TU but not to us.” And this is why Duwo reacted relatively late to the apparent wave of break-ins. Benschop: “As soon as we received reports of robberies occurring over a short time period, we took action.” Last week Duwo deployed a security firm to provide extra surveillance and is considering installing permanent security cameras. Benschop says the international students themselves also need to be a bit more ‘streetwise’. Nevertheless, he believes it is fruitful for new students arriving at TU Delft to receive
more information about safety and burglary prevention. Two weeks ago the RH student group also met with the TU’s International Office. Judith Hofstra, coordinator of international relations, also agrees that incoming international students could be better informed about the (security) situation. “Indeed mistakes were made,” she says“, but Duwo is not a bad land-
‘Duwo has been negligent in their management of the RH property’ lord and takes the complaints seriously.” On their ‘Boycott Duwo’ facebook page, RH’s international students state their demands: “What do we want? Safe, livable, affordable housing, for current and future international students at the TU Delft. We believe that Duwo has been negligent in their management of the RH property and have violated the terms of the housing contract. They must be held liable for the property losses incurred by students, who have been the victims of the burglaries. Additionally contracts must be
redrafted to protect students more effectively.” As reported in Delta over the years, some international students have regularly expressed dissatisfaction with Duwo and the terms of Duwo’s rental contracts, including in a Delta archive article cited on the ‘Boycott Duwo’ wall. Last Monday, Elco Van Noort, head of the TU’s International Office (IO), invited the RH students to a onehour lunchtime meeting with Duwo to discuss these issues. Posting ahead of this meeting, Mohammad Reza Karimi, an RH student representative, wrote: “We expect tomorrow to be the day for us, time to ask for everything we think we deserve to get as international students of TU Delft.” According to Karimi, the meeting was unsatisfactory: “For 45 minutes Elco van Noort from IO talked about Duwo, very generally. Then it was our turn. There was hardly any time to speak and lots of questions were asked. The questions were more about safety and the things Duwo has to do in order to assure safety and about new contracts. In the end, there was no time for all the questions to be raised. Another meeting is to be scheduled.” Posting on the facebook wall, Cristian Nita added: “The Duwo & IO
meeting from yesterday was a true disappointment and the international students again have to deal with Duwo by themselves. No postponement of the final date to sign the second contracts, nor a two months braking [sic] clause at the beginning of the second renting contract, were able to pass in the discussion.” The RH international students have also involved Oras, the TU‘s student political party, in the action. Of the scheduled meeting with Oras, Nita’s post also reveals that the international students’ grievances go beyond just problems with Duwo: “In the meeting will be addressed the international students’ problems, like internship opportunities, working permit for students, Dutch fraternities and others.”
Everyday Design: keyboards Many things are designed for everyday use. Some you fall in love with, others drive you up the wall. xMark Bakker When I started my first job as an engineer, my boss told me: “If you want to work for me, you must learn how to touch-type.” Touch-typing is typing with all fingers without looking at the keyboard. So – as this was the pre-Internet era - I got myself a touch-typing book and spent an hour a day typing ‘ffff’, ‘gfde’…until, after a month, I could touch-type pretty well. My boss was indeed right to demand I obtain such a simple skill. Today I’m a much faster typist and, more importantly, can type without dividing my attention between keyboard and screen. Unfortunately, touch-typing is a bit more difficult than it should be. The way the keys are laid out on the keyboard is purposely clumsy, reportedly an artifact from the days of the
mechanical typewriter. The QWERTY layout – standard on most keyboards in Holland - was designed to slow typists down and hence reduce the number of times the typewriter arms got tangled. The QWERTY keyboard designers organized the keys such that common letter sequences require the use of the same hand or even the same finger. As those who’ve visited internet cafes abroad know, there are some varieties of the QWERTY keyboard. The French favor AZERTY keyboards, where the Q and W have traded places with the A and Z. In Germany and Central Europe, the Y and Z swap places on QWERTZ keyboards. Other language specific keys are prevalent abroad as well. A German office mate of mine always complained whenever he had to type on a keyboard without an umlaut. Spanish keyboards meanwhile feature the letter ‘n’ with the little wave above it for typing ‘mañana’, while Scandinavian keyboards feature letters with little circles above them. Now that tangled typewriter arms are no longer an issue, new keyboard layouts have been proposed. Dvorak is perhaps the most popu-
lar. Fans of the Dvorak layout also claim that it reduces RSI - repetitive stress injuries. At first glance the Dvorak layout looks weird: the letter A is still in its ‘normal’ place, but is then followed by all the other vowels: AOEUI. For those who’d like to give Dvorak a shot, both Macs and PCs allow for Dvorak keyboard configurations. Somewhat surprisingly, most TU students and staff still use the embarrassing two-finger typing style. Suggestions that they learn touch-typing are usually met with hostile responses - “I am very good typist!” - a reply that recalls the autistic Raymond in the movie ‘Rain Man’, who incessantly claimed, “I am a very good driver”. The first step in solving a problem is admitting you have one, yet that is beyond most two-finger typists. It would of course make lots of sense to make touch-typing part of the basic skills set taught in schools. Elementary school kids spend years learning to write legibly with a pen, and rightly so, yet nowadays most writing is done with a keyboard, not a pen. Teaching everyone to touchtype should now become a standard
(Photo: Mark Bakker)
part of the school curriculum. Hopefully the two-finger typists reading this will now be inspired to learn touch-typing on their own. There are many free courses available on the internet. Start now, and within a month your fingers will be doing the typing for you.
Mark Bakker is an associate professor at the faculty of Civil Engineering & Geosciences
x www.typeonline.co.uk
DELTA. 20 10-06-2010
Design politics Are urban planners, architects and politicians to blame for poverty, societal unrest and urban violence? This is a relevant question following the recent Dutch elections. “After 9 June, the Netherlands will be ready for a new design: politicians, urban planners and architects will need to work together on this challenge,” stated Wouter Vanstiphout in his inaugural address as Professor of Design as Politics at TU Delft’s faculty of Architecture. In his inaugural speech, he proposed that design does not exist adjacent to politics, nor that design is ‘part of’
19
Delta in English
politics: design is politics. In light of the recent election, momentous decisions must be made about the economy, housing, integration and segregation, and the environment. According to Vanstiphout, the Netherlands has reached a turning point where the traditional consensus model can no longer be relied upon to produce workable results: “The economy is forcing us to make cuts, and these cuts are forcing us to make choices, spatial choices, too. Whether we like it or not, the Netherlands will have to be redesigned.”
Grassroots
Lectures rooms
Feedback
An informative event has been organized to round off the Grassroots projects for 2009-2010. This special lunchtime event for all teaching staff will be held on Thursday, 17 June, from 12:0014:00, at TPM’s A-wing, 1st floor. The teaching staff who participated in the Grassroots project will show how they have used ICT in their teaching over the past year. During the event, presentations will be given on clickers, Wimba and the new Blackboard 9.
Many of TU Delft’s lecture rooms will be renovated between 2010 and 2013. Most buildings on the campus were built in the 1960s and the lecture rooms are now in a poor condition. The improvements will relate to health, safety and environmental requirements, ergonomics, climate, acoustics, lighting and presentation facilities (sound, ICT). Work will start this summer on the lecture rooms in the EEMCS and 3mE faculties. In total, work will be carried out on around 50 lecture rooms, including a few smaller ones.
If you’d like to comment on anything appearing on the English Page or on a university-related matter, or if you have a question or suggestion for us, send your emails to d.mcmullin@tudelft.nl. We welcome all feedback from our readers. Letters intended for publication should include your name and be no longer than 350 words. This edition of Delta is also available online at www.delta.tudelft. nl, where you can also access the English Page archive.
The patriots’ undefeated souls This week marks the one-year anniversary of Iran’s disputed elections on June 12, 2009 and the Islamic government’s violent crackdown on the crowds of peaceful protesters. For TU Delft’s Iranian community, protesting and even going on hunger strikes in support of those being persecuted at home is now a fact of their daily lives at TU Delft. xSHAHRZAD HOSSEINI On the May 29-30, TU Delft’s Iranian students and other expat Iranians held a hunger strike to protest the treatment of political prisoners currently being detained in Iran. For two days the students gathered in front of the Dutch parliament in Den Haag, waging a green solidarity campaign (green being the color of Iran’s new movement). Posters of detained student activists were handed out, and despite the heavy rains during the second day, the protest went on. A former TU Delft MSc architecture student, Lida Hosseini Nejad, was one of those who protested in front of the Dutch Parliament. “The two main purposes of this hunger strike were to support the students activists in our country and condemn the government’s executions”, Hosseini Nejad says. “People passing by Den Haag noticed the green color we had spread everywhere and often stopped to ask for more information about our hunger strike. This gave us a chance to share our country’s story and create awareness of the urgency for supporting our people.” Hosseini Nejad’s boyfriend, Kouhyar Goodarzi, is one of the political prisoners currently being held captive in Tehran’s notorious Evin prison. Goodarzi, a 24-year-old aerospace engineering student at Tehran’s Sharif University, is also executive director of Iran’s Committee of Human Rights reporters, which primarily fights against the Islamic government’s policy of executing underage children. He was arrested and incarcerated in Evin prison on December 20, 2009. “While being held in an isolation cell, Kouhyar was treated badly and one day received a serious head
injury, which we don’t yet know the cause of”, Hosseini Nejad recounts. “Later, when his mother was visiting, he told her he had bumped his head against a sharp windowsill, but from the appalling conditions he is in, I believe there was more behind this incident. Despite this, Kouhyar has remained strong and started a hunger strike along with two other student activists, and soon Iranians from all over the world followed in solidarity.”
Freedom One of the three people joining Kouhyar on the hunger strike was Majid Tavakoli, a prominent student leader at Tehran’s Amir Kabir University of Technology who was arrested after his speech on Students’ Day on December 7, 2009. Well aware of the likely consequences, Tavakoli (22) nevertheless gave an encouraging speech about freedom to his fellow students. He was arrested and placed in Evin prison’s solitary confinement until April 20, with no access to a lawyer. Shortly after his transfer to Evin’s public ward, in May he was again
Students are the main victims of the dictatorship’s repression and violence’ put back in solitary confinement. Tavakoli – sentenced to eight years imprisonment - objected, declaring he would go on a dry hunger strike until he was returned to the prison’s general ward. Tavakoli’s voice was heard and Iranian students worldwide and inside Evin prison again started a hunger strike in solidarity. During his long imprisonment Tavakoli has gained many friends from the prison’s wards and also lost some to death. On May 9, 2010, Farzad Kamangar, an Iranian teacher from Kurdistan, was executed in Evin’s ward, along with four other political prisoners. In a letter from prison, Tavakoli honored Kamangar: “Farzad and his innocent friends are gone, but their memories will live on forever. He was someone who represented all of Iran’s children. I learned from him the ABC’s of resistance against the worst form of torture, deceit and false accusations against people. He taught me that this pressure may defeat your body, but never your soul.” For Iranians students at TU Delft and around the world, words of support cross the web daily, as they encourage each other to not give up
Iran’s human rights activists: (clockwise) Majid Tavakoli, dr. Mohammad Maleki, Bahareh Hedayat; and Kouhyar Goodarzi. In solidarity, Iranian students worldwide use this green-framed photo for their online profile pictures and screensavers. (Photo: no credit)
until their country and people are free. Bahareh Hedayat (29), another prominent student leader, recently sent a video message to the European Students Union, recounting the present situation and appealing for support: “Because students are one of the pillars of the democracy movement, they are also the main victims of the dictatorship’s repression and violence. We still do not know exactly how many of our student friends died during recent protests, don’t know how many are in prison and under torture. What we do know is that we have chosen to travel this road to democracy.”
Solidarity Oppression of Iran’s student movement is not a new phenomenon, having first started shortly after the Islamic revolution in 1979. University professors are also regular victims of the government’s violent oppression. The father of Ammar Maleki, an
Iranian MSc student at TU Delft, is the former chancellor of Tehran University. Dr. Mohammad Maleki was one of those who first criticized the new regime’s so-called ‘cultural revolution’ back in 1979. Dr. Maleki was subsequently arrested and imprisoned for five years, during which time he was severely tortured. Following the 2009 presidential elections, dr. Maleki was again arrested, on August 22. “My father, who is now 76 years old, was held in prison for 191 days, and often prevented from taking the essential medications he needs for fighting his cancer”, his son says. On March 2, Dr. Maleki was finally released on bail. Although Iran is geographically far from Delft, emotionally the connection to TU Delft’s Iranian students remains very strong. The families and friends of TU Delft’s Iranian students face these dangers and threats every day in Iran, without our fellow Dutch and international
students being aware of this situation. A hunger strike in front of the Dutch parliament, a demonstration in front of the Aula, or wearing a green ribbon - Delft’s Iranian students are doing their best to support their persecuted families and fellow students back home, while forever striving to share our story with the world. Our clarion call is for our fellow TU Delft students to stand with us in solidarity. Shahrzad Hosseini is a Dutch-Iranian BSc student studying aerospace engineering
DELTA. 20 10-06-2010 achterkant
00 20
dream teams Naam: Edgar van Os (25, WB) Dreamteam: Greenchoice Forze (www.formulazero.tudelft.nl) Functie: Oprichter en voormalig teammanager “Als teammanager was ik eigenlijk nooit zelf aan het sleutelen aan de waterstofkart. Maar op een dag was een van mijn teamgenoten ziek, op het moment dat hij een cursus zou krijgen over hoe je waterstofleidingen, die tweehonderd bar aan moeten kunnen, moet aanleggen. Toen ben ik als vervanger naar die cursus gegaan. Uiteindelijk heb ik ook de waterstofleidingen in de kart gemaakt. Na de montage kwam een bedrijf de kart controleren op lekkages. Het testapparaat mat geen enkele lekkage, helemaal niets. En dat terwijl het kleine element waterstof de neiging heeft altijd wel enkele parts per million te lekken, dat is heel normaal. De man van het testbedrijf had dit nog niet eerder meegemaakt en dacht dat zijn meetapparaat stuk was. Ter controle blies hij erin en het apparaat begon te piepen. Complimenten, zei hij, een mens ademt nog meer waterstofdeeltjes uit dan jullie kart lekt!” (EvO)
delftse klanken
Rockers uit alle windstreken Delftones, dat is niet de meest spectaculaire naam, erkent gitarist Wouter Berghuijs. “We werden ineens gevraagd voor een optreden, dus moesten we snel iets verzinnen.” Het zou het enige optreden blijven van deze internationale rockband die bij toeval ontstond. “Een huisgenoot was tijdens de laatste Owee mentor van een groepje buitenlandse studenten. Een van hen, Jordi Salvador uit Spanje, bleef een week logeren.” Jordi was zanger. “Toen we samen op pad waren kwamen we een Tsjechische jongen tegen, Jirka Bures, die bas bleek te spelen. Die Tsjech had dezelfde avond een Zweedse drummer ontmoet, Oscar Karlson.” Tijdens een gezamenlijke eetafspraak bleken de vier dezelfde muzieksmaak te delen. “We begonnen bij het cultuurcentrum te repeteren, studeerden nummers in van artiesten als Radiohead, The Hives, Lenny Kravitz. Het leek ons leuk als we een optreden hadden waar we naartoe konden werken, toen we ineens die uitnodiging kregen van een andere internationale band, The Windmill Killers. Of we met hen een avondvullend programma wilden verzorgen. Dat was in december, bij het cultuurcentrum. De zaal zat vol, er hing een heel goede sfeer. Voor mij was het mijn eerste optreden van meer dan drie nummers, de anderen hadden al in bandjes gezeten.” De avond was geslaagd, maar bij gebrek aan tijd om samen te oefenen bleef het daarbij. Karlson keerde terug naar Zweden en werd vervangen door Allard van der Knijff. Een nieuw doel kwam er niet. Tot overmaat van ramp keren ook Salvador en Bures binnenkort terug naar hun vaderland. “Dat was van tevoren bekend, maar ik vind het toch een gemis.” Berghuijs wil graag met Van der Knijff doorgaan als band, maar vertrekt binnenkort ook voor een tijd naar het buitenland. “Dat maakt het er inderdaad niet makkelijker op.” (JT)
Kriep
Een nieuw doel kwam er niet.(Foto: Sam Rentmeester/FMAX)
x “Is het meetapparaat stuk?” (Foto: Richard van ’t Hof)
De schrijver van deze rubriek vertelt dit keer zelf een anekdote over ‘zijn’ Dream Team.
willemijn dicke
Was will das Weib? Tijd voor het R&O-gesprek, dat vroeger beoordelingsgesprek heette. Het invullen van het standaardformulier brengt mij altijd in verwarring. Het is een moment van bezinning, niet voor de eerste maal leidend tot existentiële vragen. Hoe doen al die andere mensen dat? Denken die niet na, zijn die voldaan over hun huidige werk of doen die gewoon maar wat en waarom doe ik dat dan niet? Want al dat getwijfel kost zoveel energie en het levert lang niet altijd iets op. Als mijn oriëntaties zich zouden beperken tot een taakje erbij of eraf binnen mijn huidige baan, was het wel te behappen. Maar nee, aangespoord door Marsmans ‘Brief aan een vriend’: ‘het roer kan nog zesmaal om!’, laat ik regelmatig opties de revue passeren waarin ik succesvolle internetwinkels begin; in Azië woon en werk; of een luxe bejaardenhuis run. Ideeën genoeg, maar ze passen niet in de standaardvakjes van het R&O-formulier. Volgende vraag. Wat zijn mijn ambities voor komend
jaar? Ik wil leniger worden, ik wil eindelijk eens af van die sluimerende rsi, ik wil volgend jaar in galop door de duinen kunnen crossen – sprak ik na drie paardrijlessen. En ik wil de borstcrawl onder de knie krijgen. Mijn lijstje van voornemens is nog veel langer, maar ik kan u verzekeren dat er geen directe overlap is met de categorieën van ‘te verwerven competenties’ en ‘vervolgstappen in de carrière’ binnen het R&O-format. Ik vul het formulier naar vermogen in en heb vervolgens het leukste R&O-gesprek van alle negen jaren die ik bij de TU Delft werk. Maar beslist heb ik nog niets. Dat gebeurt als ik aansluitend mijn zwemspullen pak om verder te oefenen op mijn borstcrawl. Tijdens het baantjestrekken is er geen tijd voor beschouwingen en afwegingen. Insteken, S-maken, ademhalen in de oksel - dat is het geheim!- en swoesj, weet ik opeens dat ik minstens nog negen jaren bij de TU wil blijven werken. Ik besluit om aan dit idee vast te houden - in ieder geval tot aan mijn volgende R&O-gesprek.