Delta TU Delft by Delta en Delft Integraal/Delft Outlook

DELTA. 35 02-12-2010

weekblad van de technische universiteit Delft

> 03 Langstuderen

>06 Watchmaker’s dream

>08 Levenslessen

>12 Groene stad

Een werkgroep komt in januari met voorstellen om langstuderen tegen te gaan. De groep onderzoekt onder meer de norm voor het bindend studieadvies, de propedeuse in twee jaar en de studeerbaarheid van opleidingen.

A haptic robot copies the movements of your hand. Force feedback can make you feel what the robot is doing. A Swiss watchmaker follows the developments with interest.

Dr.ir. Akke Suiker (41) is vorige week verkozen tot beste docent van de TU Delft in 2010. Zijn recept: hij kleedt de lesstof uit tot de essentie. En als er tijd over is, schrikt hij er niet voor terug zijn studenten een paar levenslessen mee te geven. “Ik heb mezelf voorgenomen dat ik geen energie meer ga steken in negatieve zaken. Er is zoveel positiefs, ook in deze moeilijke tijd van bezuinigingen.”

Ze hebben misschien niet zoveel bomen om te omhelzen, maar stadsmensen leiden een milieuvriendelijker leven dan hun collega’s op het platteland. Uit recent onderzoek blijkt dat steden dé perfecte oplossing zijn voor dreigende milieurampen. Sommigen beweren zelfs dat steden de beste manier zijn om armoede te verminderen en de bevolkingsgroei te remmen.

>19 English Delft diamonds Lacrosse is a sport rapidly gaining in popularity around the world and also here at TU Delft, offering international students a new and exotic game to play on the fields of Delft. The university’s women’s team, named the Delft Diamonds, is a new team now competing in the Netherlands Lacrosse League’s second division.

TUDELTA.35

Studenten protesteerden maandag in Den Haag tegen de kabinetsplannen. In totaal 1800 Delftse studenten – herkenbaar aan blauwe vuilniszakken – gaven het Plein een ander aanzien.

De ME kwam kort in actie toen studenten naar Mark Rutte’s torentje wilden. (Foto: Sam Rentmeester/FMAX)

DELTA. 35 02-12-2010

nieuwsinterview

‘Witte raaf gevonden voor Bouwkunde’ TUdelta.35 > Jaargang 42 Delta is het informatie- en opinieblad van de TU Delft, verzorgd door een journalistiek onafhankelijke redactie.

> Redactie Frank Nuijens, (hoofdredacteur), Katja Wijnands, Dorine van Gorp, (eindredactie), Saskia Bonger, Tomas van Dijk, Erik Huisman, Connie van Uffelen, Jos Wassink (verslaggeving). > Medewerkers

Fausia Abdoel, Willemijn Dicke, Patrick van der Duin, Robbert Fokkink, Jorinde Hanse, Dap Hartmann, Auke Herrema, David McMullin, Maaike Muller, Anna Noyons, Jeroen Peters, Miranda Pieron, Daan Schuurbiers, Merel Segers, Ionica Smeets, Jimmy Tigges, Stephan Timmers, Ellen Touw, Robert Visscher, Martine Zeijlstra.

> Foto‘s Sam Rentmeester/ Hans Stakelbeek (FMAX).(info@fmax.nl) > Vormgeving Kummer & Herrman, Utrecht > Lay-Out Liesbeth van Dam > Mededelingen Martin Kers (m.kers@tudelft.nl) > Redactieraad dr. B.B. Scholtens (voorzitter), G.K. Berghuijs, MSc, prof.dr. M.J. van den Hoven, mr. J.J.M. Kok, R.H.G. Meijer, T. Niks, ir. M. Persson, C.J.M. Pieters, prof. dr. B.J. Thijsse, dr.ir. C.A.J.R. Vermeeren > Redactie-adressen Universiteitsbibliotheek Kamer 0.18-0.28 Prometheusplein 1 2628 ZC Delft Postbus 139 2600 AC Delft Tel. 015-278 4848 E-mail: delta@tudelft.nl www.delta.tudelft.nl

Karin Laglas twijfelde of ze civiele techniek of bouwkunde zou studeren. Ze koos voor civiel, maar wordt per 1 januari de nieuwe decaan bij Bouwkunde.

banen kan schelen. “Het college van bestuur wil het grootste deel al in de begroting van 2011 gerealiseerd hebben”, zei Patijn. “Het is een bijna onmogelijke taak om in zo’n korte tijd zoveel te bezuinigen.” Schrikt dat af? “Nee, maar daarmee is niet gezegd dat het een gemakkelijke opgave is. Natuurlijk heb ik er kennis van genomen, maar nog niet van alle details. Eerst wil ik met iedereen op Bouwkunde praten. Dit soort problemen los je absoluut niet in je eentje op.”

xConnie van Uffelen Gefeliciteerd met uw benoeming. U bent de eerste vrouwelijke decaan bij de TU. “Inderdaad. Prima. Ik moet overigens zeggen dat ik het gevoel heb dat ik gekozen ben vanwege mijn kennis en kunde. En mijn match met het profiel. En ja, ik ben ook een vrouw. Als je kijkt naar de top van de TU, dan zijn dat veel mannen. Een beetje diversiteit kan geen kwaad.” Uit wat voor nest komt u? “Ik kom uit een middenstandsgezin: mijn moeder had een viswinkel en mijn vader had een administratieve baan.” Vanwaar uw fascinatie voor bouwkunde? “Geen idee. Ik was op school vrij goed in exacte vakken. Wij woonden in een polder ten noorden van Rotterdam. Mijn vader vertelde me over de geschiedenis daarvan en dat die polder echt mensenwerk was. Dat vond ik fascinerend, maar of dat doorslaggevend is geweest, weet ik niet. Ik ben enig kind en mijn ouders hebben me alle kansen gegeven om

Karin Laglas: “Ook moeilijke dingen kun je met elkaar op een prettige manier doen.” (Foto: Hans Stakelbeek/FMAX)

me te ontplooien. Het kan best zijn dat die fascinatie bij civiele techniek gegroeid is.” Want u bent bij de TU civiele techniek gaan studeren. Waarom geen bouwkunde? “Daar heb ik toen ook wel over getwijfeld. Ik was en ben nogal van het rekenen. Ik houd van cijfers en dat vond ik toch meer terug bij civiel. Daarnaast vroeg ik mij af of ik de meer kunstzinnige kant van het ontwerpen wel in me had.” Maar uiteindelijk belandde u in de architectuur. “Grappig hè. Ik heb natuurlijk niet voor niks zitten twijfelen. Dus ik heb me altijd aangetrokken gevoeld tot de wereld van de gebouwde omge-

ving. Mijn afstudeerwerk leunde sterk tegen vormgeving aan. Ik heb ook veel vakken bij bouwkunde gedaan. Bij mijn eerste baan bij Twynstra Gudde ben ik gaan werken in het vormgeven aan de gebouwde omgeving. Eerst meer vanuit projectmanagement. Daarna ben ik opgeschoven naar bedrijfsmanagement. Dat werken aan die gebouwde omgeving past erg goed bij me en vind ik interessant. Ik heb veel samengewerkt met ruimtelijk ontwerpers, architecten en stedenbouwkundige. Zo is het gekomen.”

De voorzitter van de onderdeelcommissie - Gerrie Hobbelman – zei tijdens de zoektocht naar een decaan: “Binnen de faculteit heeft denk ik op dit moment niemand zin in deze klus.” (Lacht) “Nou: witte raaf gevonden! Ik zie het absoluut niet als gemakkelijk, maar ik zit er positief in. Ook moeilijke dingen kun je met elkaar op een prettige manier doen.”

En nu bent u terug in Delft. Uw voorganger Wytze Patijn zei in september dat Bouwkunde in 2014 vijf miljoen euro minder zal krijgen en dat dit dertig tot veertig fulltime

schuurbiers

> ISSN 0169-698x > Druk Wegener Nieuwsdruk Twente, Enschede > Oplage 12.000 > Advertenties H&J uitgevers Postbus 101 2900 AC Capelle aan den IJssel Tel. 010-451 55 10 Fax 010-451 53 80 E-mail:delta@henjuitgevers.nl www.linkmagazine.nl > Abonnement Een abonnement kost 37,50 en kan elk moment ingaan. > HOP Delta werkt samen met het Hoger Onderwijs Persbureau Hein Cuppen, Bas Belleman, Marijke de Vries Tel. 071-523 6151 Fax 071-523 2138 E-mail hop@xs4all.nl > Copyright Delta Auteursrecht voorbehouden. Het is verboden zonder schriftelijke toestemming van de hoofdredacteur artikelen, schema‘s of illustraties geheel of gedeeltelijk over te nemen en/of openbaar te maken, in enigerlei vorm of wijze.

Het laatste woord Dit is de allerlaatste Schuurbiers-column voor de Delta. Tijd voor mij om u een geheimpje te verklappen: de Schuurbiers die u op deze plek heeft leren kennen, die vier jaar lang lief en leed op de universiteit met u deelde, heeft in feite nooit bestaan. Welnee. Schuurbiers was slechts een schuilnaam, een van de vele verzinsels waarmee ik mijn ware identiteit verborgen houdt. Mensen schrikken namelijk nogal als ze erachter komen wie ik werkelijk ben. Ze hebben dan de neiging om alles te geloven wat ik zeg, alsof ik de absolute waarheid in pacht zou hebben. Wat natuurlijk ook zo is, maar het is lastig opiniestukken schrijven als men er heilig van overtuigd is dat je geen ongelijk kunt hebben. Dus neem ik de laatste paar eeuwen noodgedwongen een schuilnaam aan als ik zin heb om mijn mening kenbaar te maken. Klinkt achteraf ook wel een beetje gekunsteld, niet? Schuurbiers. Je zult maar zo heten. Oorspronkelijk was het Daan Zuur, maar dat vond ik al gauw te direct, te weinig fantasievol. Dus werd het Daan Bezuurt, en weer later heb ik het verder verbasterd tot Bierschuur, Spuugbiers, Naad Schuurbips, en uiteindelijk dus Schuurbiers. Ik geef toe, het is wat ver gezocht allemaal, maar ik sta erom bekend dat mijn wegen ondoorgrondelijk zijn. In het verleden heb ik nog veel gekkere pseudoniemen verzonnen. Met sommige ben ik tamelijk succesvol geweest, al zeg ik het zelf. Battus deed het de laatste decennia heel aardig. En lang daarvoor heb ik geschitterd met overigens niet minder dubieuze namen. Rene Descartes (Van de

Kaart, vat u ‘m?), was ik ook. En Eugene de Balzac (flauwe naam natuurlijk, maar inspiratie komt helaas niet op afroep). In feite heb ik niet meer onder mijn eigen naam geschreven sinds mijn debuutroman, nu alweer ruim tweeduizend jaar geleden. In mijn jeugdige enthousiasme schreef ik een lijvig werk waarin ik de wereld wilde verklaren vanaf het allereerste begin tot het einde der tijden. Achteraf nogal hoogdravend, maar geheel tegen mijn eigen verwachting in werd het een doorslaand succes. Zelfs vandaag de dag is het wereldwijd het meest gelezen boek. Toch zie ik het achteraf niet als mijn beste werk. Het verhaal is uitermate complex en langdradig. Er lopen allerlei verhaallijnen door elkaar waardoor de essentiële boodschap verloren gaat. Het is bij vlagen belachelijk voorspelbaar en op andere momenten veel te onwaarschijnlijk, en het zit vol met platte karakters. Maar dat is blijkbaar toch wat het grote publiek wil. Om aan de druk te ontsnappen die zo’n succesvol debuut op je schouders legt, ben ik met al die rare namen begonnen. Maar nu ik alle overpeinzingen, bespiegelingen, observaties en frustraties over het universitaire leven met jullie gedeeld heb, zit de tijd van Schuurbiers erop. Hoe zegt men dat ook alweer op de universiteit? Oh ja: hora est! Daan Schuurbiers promoveerde op 15 november. Dit was zijn laatste column.

DELTA. 35 02-12-2010

Nieuws

Studierendement

Nanogaatje

Altijd al gewild dat je genoom voor een prikkie werd uitgelezen? Dankzij nieuwe robuuste nanogaatjes kan die droom werkelijkheid worden. Dit stelt prof.dr. Cees Dekker van de afdeling bionanosciene (Technische Natuurwetenschappen) vrij vertaald in een persbericht. Zijn postdoc Adam Hall beschrijft deze week in Nature Nanotechnology hoe hij een nieuw, veel robuuster type nanogaatje maakte in een siliciumchip waar enkelstrengs DNA door getrokken kan worden om uitgelezen te worden. De onderzoeker wist speciale porievormende eiwitten in een membraam van siliciumnitride te plaatsen. (Artist's impression: Cees Dekker Lab TU Delft / Tremani)

Welke factoren doen er echt toe als het gaat om studierendement? En in welke mate zijn die factoren te beïnvloeden door de TU? Dat zijn zeer actuele vragen in het promotieonderzoek dat Maartje van den Boogaard vorig jaar begon in opdracht van de dienst onderwijs & studentenzaken. Duidelijk is al wel dat als studenten eenmaal vertraging oplopen het lastig is dit in te halen, omdat vakken voortborduren op eerdere kennis. Omdat studenten vaker en sneller de eindstreep halen na een goede start, houdt de promovenda enquêtes onder alle

Beroepsprocedure eerste- en tweedejaars over hun ervaringen in het eerste jaar. Wat is hun vooropleiding, woonsituatie, reistijd, studiekeuze, perceptie van de kwaliteit van het onderwijs en de TU, studiegedrag en –strategie?

www.surveymonkey.com/s/studiesucces www.surveymonkey.com/s/studiesucces2

Alleen een beroepsprocedure kan nog voorkomen dat de TU 25 miljoen euro voor het nieuwe onderkomen van de faculteit Bouwkunde moet terug betalen aan het Rijk. De universiteit had gehoopt dat de Tweede Kamer haar zou steunen tijdens de behandeling van de hoger onderwijsbegroting afgelopen maandag in Den Haag. Dat deed de Kamer niet. Zij nam het voornemen van staatssecretaris van onderwijs Halbe Zijlstra het geld terug te vorderen voor kennisgeving aan.

Onderzoek naar aanpak langstuderen Een werkgroep aan de TU komt in januari met voorstellen om langstuderen tegen te gaan. De groep onderzoekt onder meer de norm voor het bindend studieadvies, de propedeuse in twee jaar en de studeerbaarheid van opleidingen. xConnie van Uffelen Studenten, opleidingen en het studentenleven buiten de opleiding. Volgens collegelid Paul Rullmann en directeur onderwijs & studentenzaken Anka Mulder zal er op deze drie fronten iets moeten gebeuren. Want langstudeerders gaan de TU straks 10,2 miljoen euro per jaar kosten nu de Tweede Kamer de aanpak van langstudeerders steunt. De werkgroep - onder leiding van Jenny Brakels en bestaande uit hoofd onderwijs Frank Sanders en directeuren onderwijs Rob Mudde en Theo van Drunen – heeft de opdracht alle mogelijke maatregelen te onderzoeken. Zo moeten studenten meer structuur krijgen. Rullmann geeft als voorbeelden het opdelen van een lesblok in kleinere eenheden, de studio classroom bij Technische Natuurwetenschappen en Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek (L&R) of de computer ondersteunde zelfstudie bij de opleiding civiele techniek, waarbij studenten

Blokje om

zelf meteen kunnen zien of ze stof begrijpen. Mulder wil dat ook de vorming van klassen van dertig studenten wordt bestudeerd, of duidelijke voortgangsnormen. “Nu is de norm voor het bindend studieadvies de helft van de zestig studiepunten. Als je dat normaal vindt, leidt dat tot een studieduur van tien jaar.” De werkgroep bekijkt ook de verplichting om de propedeuse in twee jaar te halen. Wat betreft de opleidingen onderzoekt de werkgroep studeerbaarheid. “Als maar 18 procent van de studenten zijn propedeuse in één jaar haalt en 65 procent van de studenten de helft of meer van het aan-

‘De truc is dat je opschoont’ tal studiepunten, hoe studeerbaar is dan je eerste jaar?”, zegt Mulder. Ze benadrukt dat de TU opleidingen niet gemakkelijker maakt, want ‘niemand wil minder kwaliteit’. “Maar op onderdelen worden ze wel minder zwaar”, zegt Rullmann. “Er zijn opleidingen die te vol zijn. De truc is dat je opschoont. Dat is niet de kwaliteit verlagen. Het gaat om de essentialia.” Ook wil Rullmann weten wat het beste aantal contacturen is. “Vaak zijn er te veel kleine vakjes. Te veel uren. Door minder vakjes is er meer tijd voor extracurriculaire dingen. Bij L&R en Industrieel Ontwerpen is al een overstap gemaakt naar meer samenhangende grote blokken.” Daarmee roert Rullmann het leven

Studenten die zich aangemeld hadden voor het twitteraccount van ontwerpbureau Spark konden een rondritje winnen in de Carver. Spark heeft meegewerkt aan het ontwerp van de Nederlandse driewieler. “Vooral de bochten zijn leuk”, vertelt IO-alumnus ir. Wichert Put. “Een erg leuke ervaring”, vond IO-student Robert Tinke. “Het rijden zit tussen auto en motor in, maar wel heel stabiel.” In totaal stonden er vijftig bedrijven op de IO Business Fair, waar bedrijven in contact komen met stagiaires en afstudeerders. Spark heeft er een kleine twintig volgers bij gekregen. (Foto: Hans Stakelbeek/FMAX)

buiten de opleiding aan. “Zijn er bijvoorbeeld extracurriculaire dingen die in een opleiding zijn op te nemen? Projecten als de Nuna zijn heel leerzaam. Kunnen die bijvoorbeeld via een minor worden opgepakt?” Mulder verwacht dat de maatregelen tegen langstudeerders grote effecten hebben op studentenverenigingen. “Lid zijn en een bestuur doen zal risicovol worden. Het ledenbestand zal mogelijk krimpen. Onze studenten lopen vertraging op in het begin van hun studie. We gaan met verenigingen overleggen hoe we ervoor gaan zorgen dat dit niet gebeurt.” Onderliggende gedachte van deze exercitie is volgens Rullmann dat er echt iets moet gebeuren. “Never waste a good crisis. Ik stel op prijs dat de overheid ons stimuleert, maar niet met de hakbijl.” De studentenraad kon nog niet reageren.

Een aanwezigheidsplicht voor eerstejaars, de eis om elk jaar ten minste driekwart van het aantal studiepunten te halen en minimumeisen in plaats van automatische doorstroom naar de master. Die voorstellen lanceert Rob Mudde - directeur onderwijs bij Technische Natuurwetenschappen - in een opiniestuk van woensdag 30 november in NRC Handelsblad als alternatief voor de dreigende boete voor langstudeerders. Mudde zit in de werkgroep die nu maatregelen tegen langstuderen aan de TU onderzoekt en zegt desgevraagd dat hij deze varianten in die werkgroep zal inbrengen. “Maar het gros van deze maatregelen mag wettelijk gezien niet. Je mag geen studievoortgang eisen. Waarom eigenlijk niet? Heel raar.” Mudde vindt dat universiteiten zelf de bevoegdheid moeten krijgen langstuderen tegen te gaan. “Het is nu mogelijk om tien jaar lang in de bachelor aan te rommelen zonder een goed verhaal. Studenten met allemaal zes-minnetjes willen we eigenlijk niet in de master. Een master is een topopleiding, daar moet je topstudent voor zijn. Eigenlijk zou je een soort sollicitatiegesprek moeten houden als je er lang over doet.” De directeur onderwijs ziet ook

wel wat in een aanwezigheidsplicht voor eerstejaars bachelors. “Veel studenten zullen dan toch wat doen, maar je moet wel je onderwijs er op afstemmen. Je moet ze aan het werk zetten. Zo’n plicht is wettelijk gezien moeizaam.” Mudde stoort zich aan de sfeer van vrijblijvendheid onder studenten. “Academische vrijheid is onderzoeken wat je wilt en daaruit concluderen wat je wilt. Niet: ’s ochtends in bed, ’s middags de krant lezen en ’s avonds naar de kroeg. Ik zeg niet dat studenten dat allemaal doen, maar het helemaal omdraaien doen ze zeker niet. Eerst je vakken halen!” Wat wettelijk wel kan en waar Mudde ook wel aan denkt, is de norm van het bindend studieadvies verhogen naar 45 studiepunten. Andere opties zijn volgens hem: kleinschaliger onderwijs en een langer doorlopend studentenmentoraat, waarbij studenten hun hele bachelor lang een aanspreekpunt hebben. Tot slot ziet Mudde mogelijkheden voor communityvorming door de campus te verbeteren. “Zijn er plekken waar je gezellig koffie kunt drinken en uren met je laptop wireless bezig kunt zijn? Ze jagen je hier de stad in. Het is goed als mensen elkaar hier tegenkomen.” (CvU)

DELTA. 35 02-12-2010

Filestudie Timing kan haar niet ontzegd worden. In de week van de langste avondfile ooit promoveerde dr. Maaike Snelder (Civiele techniek en Geowetenschappen) op haar onderzoek naar meer robuuste wegennetwerken. De huidige snelwegen worden maximaal benut, maar zijn daardoor erg gevoelig voor verstoringen als aanrijdingen (2000 per jaar) en weersomstandigheden. Verder is er teveel menging tussen lokaal en doorgaand verkeer. Er is kortom een te grote focus op de doorgaande snelwegen. In een studie van de regio Den Haag

Nieuws

- Rotterdam beveelt Snelder aan het netwerk van lokale wegen (80 km/uur) uit te breiden en een alternatieve route aan te leggen voor het doorgaand verkeer rond Rotterdam. Ook zouden bufferzones moeten worden aangelegd waar files ‘in de breedte’ kunnen staan waardoor ze het verkeer op andere wegen minder verstoren. In een Youtubelezing (zoek op ‘wegennetwerk’) legt ze het allemaal uit.

Maaike Snelder, Designing Robust Road Networks, promotor prof.dr. Henk van Zuylen.

Asfalt anders

Promovendi

Bruggen

Bij het TEDx evenement draait het om ideeën die het waard zijn verspreid te worden. Deze week vond op 30 november de tweede editie plaats van TEDx Amsterdam. Volgende week, op 7 december, treedt dr. Niki Kringos (Civiele Techniek en Geowetenschappen) op bij de damesversie van het ideeënfestival. Als liefhebster van asfalt wil ze de zaal zover krijgen op een andere manier over asfalt te gaan denken.

Promoveren is een lastige klus maar het loont. Uit onderzoek van de Universiteit Utrecht en de Erasmus Universiteit Rotterdam blijkt dat 86 procent van de promovendi al bij het ‘Hora Est!’ een baan heeft. Twee derde van hen gaat aan de slag als onderzoeker. Daarbij geldt wel dat de helft gaat werken op basis van een tijdelijk contract. Onder promovendi zijn vrouwen in opkomst. Nu was 47 procent van de ondervraagden vrouw. Bij een eerder onderzoek in 196 was dat 22 procent.

Goed nieuws voor de schatkist: bruggen en andere civieltechnische constructies hebben een verborgen capaciteit. Ze kunnen de toegenomen verkeersbelasting beter dragen en hoeven daardoor minder snel dan gedacht te worden vervangen of versterkt. Die conclusie trekt prof.dr.ir. Joost Walraven, hoogleraar betonconstructies bij CiTG. Met zijn medewerkers combineerde hij proeven met geavanceerde mechanica-analyses. De bevinding van Walraven betekent een meevaller van rond de 300 miljoen euro in de komende vijf jaar.

x www.tedxamsterdamwomen.nl

Land van ‘dat mag eigenlijk niet’ Stel, er rijdt een Italiaanse trein op het Nederlandse spoor, waarvan de bestuurders elkaars taal niet spreken. Stel ook dat er langs het spoor nog maar één bord staat dat het stootblok even verderop aankondigt. Voeg daarbij dat de bestuurders dat bord niet zien, omdat ze er met honderd kilometer per uur voorbij razen terwijl ze zijn verwikkeld in een spraakverwarring. En o ja, vergeet niet dat de automatische treinbeïnvloeding (ATB) uit staat, omdat het Italiaanse systeem niet past op het Nederlandse. Wat gebeurt er dan? Juist, de trein knalt door het stootblok heen, neemt daarna een tankwagen op zijn horens en rijdt daarmee dwars door de lokale vishandel in Stavoren. Welkom in 2010, de tijd waarin veiligheid voor alles moet gaan en we beter dan ooit zouden moeten weten hoe we dat moeten bereiken. Hoe kan het dan toch zo mis gaan? Dat wilde gespreksleider en wetenschapsjournalist Simon Roozendaal weten van veiligheidshoogleraar ‘en cabaretier’ Ben Ale op het Elsevier Technologiedebat maandag 29 november. Ale, die zojuist op laconieke toon tal van voorbeelden als hierboven had gegeven: “We denken dat er nooit

Suriname 35 jaar

vijf, zes of zeven dingen tegelijk mis kunnen gaan. Maar bij grote ongelukken gebeurt dat nou juist wel.” Het ergste is daarbij volgens hem wel dat werknemers ‘de neiging hebben de baas niet lastig te vallen. Ze fiksen wel snel even iets’. En dus rijdt de Nederlandse machinist maar door, terwijl hij eigenlijk had moeten blijven stil staan. Want

En dus rijdt de Nederlandse machinist maar door de regels zijn wel degelijk helder. Alleen een minpuntje, aldus Ale: “We zijn een land van ‘dat mag eigenlijk niet’. We hebben ontzettend veel regels die we in de kast zetten in de verwachting dat ze zichzelf uitvoeren. Maar dat doen regels nooit.” De hoofdvraag van het technologiedebat luidde: ‘Zijn we klaar voor de chaos?’. Een echt debat wilde daarover niet losbarsten. De drie panelleden die naast Ale waren uitgenodigd, kwamen maar kort aan het woord. Zij vulden Ale hier en daar wat aan. Zoals de Leidse

Dansacts, gedichten en speciaal Surinaams bier en frisdrank. Suriname werd op 25 november 1975 onafhankelijk en dat was reden voor een feestje afgelopen vrijdag in het sporten cultuurcentrum. Twee Surinaamse studenten van de TU hadden het multicultureel feestje georganiseerd. Er waren lezingen, dansjes en gedichten van Javanen, Creolen, Hindoestanen en Chinezen. (Foto: Hans Stakelbeek/FMAX)

hoogleraar terrorisme en contraterrorisme Edwin Bakker. Hij zei zich zorgen te maken over de weerbaarheid van Nederlanders. “Als er een ongeluk of een ramp gebeurt, reageren we meteen heel verontwaardigd.” Ale ging daar later op door: “We moeten leren improviseren. De herintroductie van lowtech helpt daarbij. Schaf het boek niet af, of pen en papier. Of denk aan de ouderwetse knijpkat. Daarmee heb je altijd licht, ook als het elektriciteitsnet uitvalt, de ultieme ramp.” Maar ook hightech is niet altijd weg als de stroom uitvalt. “In Frankrijk hebben ze om die reden heel veel zonnepanelen op de huizen. Die blijven het gewoon doen. Zo blijft het licht aan en blijft communicatie mogelijk. Als de storingen overzichtelijk zijn, zijn we niet zo hulpeloos als we denken.” Saskia Bonger

Studentenverenigingen slaan alcoholdag over Virgiel, het corps en de christelijke vereniging CSR waren afwezig op de jaarlijkse Alcoholbeleidsdag. Wel was er een afgezant van Sint Jansbrug.

Volgens voorzitter Bram Kool van Virgiel omdat zijn vereniging ‘alles al op orde’ heeft. “We hebben veel ervaring en als bestuur de Instructie Verantwoord Alcoholgebruik (IVA, red.) gevolgd. Twee bestuursleden hebben een opleiding sociale hygiëne gevolgd en we hebben een eigen alcoholbestuursreglement. Maar zo’n dag is een goed initiatief.”

Tim Meskers, commissaris van sociëteit Verticaal, was aanwezig namens Sint Jansbrug. Hij merkte op dat zijn vereniging een alcoholbestuursreglement heeft dat erg lijkt op het sjabloon van de Landelijke Kamer van Verenigingen (LKvV), samen met de Stichting Verantwoord Alcoholgebruik initiatiefnemer van de dag. ‘Heel nuttig’ vond hij de discussies. “Bijvoorbeeld sterke drank aan zeventienjarigen. Dat is lastig te controleren. Wij kennen hier alle leden en de barmannen en -vrouwen letten hierop, maar een enkele keer slipt er een door. Op een andere vereniging zetten ze de leeftijd op de lidmaatschapskaart. Dat vond ik nuttig om te horen.” Verder hoorde hij weinig nieuws. “We waren al flink op weg met huisregels. Die sloten goed aan bij de presentatie van de LKvV.” Virgiel, het Delftsch Studenten Corps en CSR Delft gingen niet.

’Wij zijn een christelijke vereniging, bij ons gaat het nogal rustig’ Bij het corps hebben vier besturen en commissies plus het hoofd barco volgens archivaris Joris Stolk ook de IVA-instructie gevolgd. Veel was al bekend. “Als je in een bestuur komt, loop je hier al een tijd rond en weet je hoe het werkt en herken je situaties.” Hij vond vooral de aandacht voor langetermijneffecten nuttig. CSR Delft vond de LKvV-dag niet zo ‘relevant’. “Wij hebben onze eigen instructie en een harde kern van mensen in de barcommissie die het nieuwe barpersoneel instrueren”, zegt secretaris Werner van Westering. “En wij zijn een christelijke vereniging. Bij ons gaat het nogal rustig.” (EH)

DELTA. 35 02-12-2010

Sinterklaas Sinterklaas rijdt ook dit jaar weer niet aan de TU voorbij. Zaterdag 4 december geeft hij tussen 14.00 uur en 16.15 uur een feestje in de aula voor medewerkers en hun kinderen en kleinkinderen. De Si Sa Sinterklaasshow met in de hoofdrol Maud Mulder van het televisieprogramma Idols zorgt voor muziek. Maar ook de Pietenband en de danspieten zijn erbij. De kleintjes kunnen zich laten schminken of ze kunnen een glittertattoo laten zetten. Verder zijn er verschillende kermisattracties, zodat niemand zich hoeft te vervelen. En de Sint zou de Sint niet zijn

Nieuws

Kibera-boek als niet alle kinderen een cadeautje mee naar huis zouden krijgen. Kaarten zijn te koop bij het secretariaat van personeelsvereniging Prometheus in de aula. Ze kosten zes euro per persoon.

x www.prometheus.tudelft.nl

IO-student Bastiaan Tolhuijs heeft met het boekje ‘Kibera an anonymous life’ een gevoelige snaar geraakt. Hij bundelde in het boek verhalen van Christopher ‘Kiki’Makau, een 24-jarige bewoner van Kibera, een sloppenwijk bij Nairobi. Hij ontmoette Chris tijdens het project met de afbreekbare poepzak Peepoo. Met de opbrengst van het boekje moet Kiki weer naar school kunnen. Ruim twee maanden geleden lanceerde Tolhuijs de bundel in een oplage van duizend stuks. “Ik moet er nog veel energie in stoppen”, meldde hij begin oktober

Researchprijs vol twijfel over de verkoop. Maar deze liep voorspoedig. Er komt een tweede druk van duizend stuks. Weer gaat de volledige verkoopprijs van zeven euro naar Kiki. “Met het geld kan Chris wellicht na zijn school naar de universiteit en/of hij gaat zijn eigen bedrijf opstarten en dit geld zal dan dienen als startkapitaal”, vertelt Tolhuijs.

www.delta.tudelft.nl/21867 kiberablog.wordpress.com

Florian Wasser heeft vorige week een Unilever Researchprijs 2010 gekregen. De prijs bestaat uit een geldbedrag van 2500 euro en een glazen sculptuur. Er werden dit jaar dertien van deze prijzen uitgereikt. De Unilever Researchprijzen wordt sinds 1957 jaarlijks toegekend. Unilever wil op die manier uitzonderlijke prestaties op het gebied van wetenschappelijk onderzoek van studenten in de tweede fase erkennen en de belangstelling voor wetenschappelijk onderzoek stimuleren.

’Meer kun je niet bereiken als docent’ Dr.ir. Akke Suiker van de faculteit Luchtvaarten Ruimtevaarttechniek is uitgeroepen tot ‘Beste docent van de TU Delft’ in het collegejaar 2009-2010. Beste afstudeerder werd Maarten Kamphuis van Industrieel Ontwerpen. xCONNIE VAN UFFELEN Suiker ging er vooraf niet vanuit dat hij de beste docent van de TU kon worden. “Je weet dat je collega’s ook hun sporen verdiend hebben”, zei hij na de prijsuitreiking. “Ik ben enorm verheugd. Die enorme blij-

heid is een beetje onwerkelijk. Het is al geweldig dat studenten je kiezen als beste docent van de faculteit. Dat je dan ook nog tot beste docent van de TU wordt verkozen, is het ultieme dat je kunt bereiken als docent.” Vakken die Suiker doceert zijn onder meer statica, trillingen en dynamica & stabiliteit. De jury koos Suiker als beste docent onder meer omdat hij heel benaderbaar is voor studenten en graag hun vragen beantwoordt. Hij weet op een leuke manier college te geven door grapjes en goede voorbeelden en weet studenten te inspireren”, zei jurylid Caroline Streng, tevens voorzitter van de studentenraad. Suiker kreeg een prijs van zevenduizend euro, waarvan vijfduizend bedoeld is voor verbetering van het onderwijs. Zijn concurrenten waren: Emiel van Elderen van Elektrotech-

niek, Wiskunde & Informatica (EWI), Hans Welleman van Civiele Techniek & Geowetenschappen (CiTG), Yu Song van Industrieel Ontwerpen (IO), Miriam Blaauboer van Technische Natuurwetenschappen (TNW), Robert Babuska van Werktuigbouwkunde, Maritieme Techniek & Technische Materiaalwetenschappen (3mE) en Pieter Bots van Techniek, Bestuur en Management (TBM). Beste afstudeerder Maarten Kamphuis kreeg de UfD-Mecanoo prijs van tweeduizend euro en een laptop voor zijn ontwerp van een veilig stalen zwaard met rubberen stootranden. Hij deed daarvoor een historische analyse van middeleeuwse zwaarden en maakte gebruik van veldwerk, een hogesnelheidsvideo, röntgenfoto’s, trekproeven, slagproeven op varkenspoten, computerberekeningen en prototypebouw. Kamphuis zei na de prijsuitreiking

dat hij steeds de vraag kreeg wat er aan een zwaard valt te ontwerpen. “Nou: heel veel. Veiligheid en realisme lijken elkaar uit te sluiten als het om zwaarden gaat.” De afstudeerder, fanatiek beoefenaar van de sport Europees zwaardvechten, won met zijn ontwerp vorige week ook al de Nationale Sport Innovatie Prijs. De beste afstudeerders die de andere faculteiten hadden voorgedragen waren: Shirin Jaffri (Bouwkunde), Tim van Oijen (3mE), Harmen van der Laan (CiTG), Bart de Keijzer (EWI), Anneleen Oyen (L&R), Hadi Asghari (TBM) en Diego Ristè (TNW). Pagina 08: ‘Het ideale college is nog nooit gegeven’

Van Kuijk won zowel de publieksals de juryprijs en werd zo de onbetwiste winnaar van het cabaretfestival. Volgens de jury heeft Van Kuijk ‘een prettige podiumpresence’. “Hij

hoort duidelijk thuis op het podium”, aldus het juryrapport. Het programma ’t Kan nie op’ waarmee de promovendus bij Industrieel Ontwerpen zijn prijzen in de wacht sleepte, is volgens de jury ‘een spannend en geloofwaardig pleidooi tegen versimpeling en animatie’. Rode draad in het stuk is Van Kuijks huisarrest dat hem ertoe dwingt de wereld te beschouwen aan de hand van televisiebeelden. Die zet hij in de ogen van de jury om in ‘een eerlijke waarachtige verontwaardiging’. “Zijn programma vol schrijnende humor zit goed in elkaar. Zijn opsluiting vormt een mooie rode draad en zijn actuele bespiegelingen getuigen van sterk persoonlijk en maatschappelijk engagement.”

De jury noemt de thematiek in Van Kuijks programma ijzersterk, overtuigend en intelligent. Jasper van Kuijk zelf is een paar dagen na de finale nog niet hele-

‘Ik ga het theater in, want dit is een grote kans’ maal van de schrik bekomen. “Het begint langzaam in te dalen dat ik heb gewonnen. Het was zo onwerkelijk, ik klapte helemaal dicht.” De IO-promovendus had er bewust geen rekening mee gehouden dat hij zou kunnen winnen. “Mijn motto was, er is geen finale.”

Cao universiteiten De universiteiten hebben een nieuw eindbod gedaan voor een cao. De voorziene salarisverhoging voor het personeel sneuvelt. Met de rest van het eerder afgewezen onderhandelingsakkoord kunnen de universiteiten leven.

Transseksueel De Universiteit van Amsterdam maakt verboden onderscheid op grond van geslacht door een transseksueel geen nieuwe bul te verschaffen met daarop zijn nieuwe, mannelijke voornamen. Dat heeft de Commissie Gelijke Behandeling bepaald.

Grafeen bakken Nobelprijswinnaar prof.dr. Andre Geim won grafeen met plakbandjes uit een potloodstreep. Tegenwoordig wordt de koolstofmonolaag vaak opgedampt. Het kan ook gebakken worden uit een dunne film, schrijven onderzoekers in Nature.

IO-promovendus wint Cameretten TU-promovendus Jasper van Kuijk heeft zaterdag het Cameretten cabaretfestival gewonnen. Hij plaatst zich daarmee in een illuster rijtje cabaretiers als Theo Maassen en Hans Teeuwen.

delta online

Half december promoveert hij, daarna zou hij verder gaan als postdoc. Komt dat plan nu te vervallen? “Ik ga het theater in, want dit is een grote kans. Maar het rijtje met grote cabaretiers waar ik nu in geplaatst wordt, zegt niks. Cameretten winnen is geen garantie. Er gaan wat meer deuren open nu, maar ik moet ze open houden. Hoe dan ook kun je niet 24 uur per dag met cabaret bezig zijn. Ik blijf gewoon bij de TU, ik wil niet weglopen van mijn project.” (SB)

De finalisten van Cameretten toeren de komende maanden door Nederland. Meer info op www.cabagenda.nl, zoekterm Cameretten.

Dames winnen Lizet Bloo (masterstudente bij de faculteit TBM), Nadine van Minderhout (masterstudente bij de faculteit CiTG) en Rianne Langenberg (bachelorstudente bij de faculteit EWI) hebben vorige week de Delftse voorronde van ‘The Battle of the Best Bèta’ gewonnen.

Studiesponsor Nu de studiekosten gaan stijgen, lijkt het de VVD een goed plan als studenten een sponsor voor hun opleiding te zoeken. Bedrijven zouden talent kunnen aantrekken door hun studie te bekostigen.

Stadsbouwmeester Wytze Patijn, de bijna vertrekkende decaan van de faculteit bouwkunde, wordt razendsnel gestrikt voor nieuwe bezigheden. Vorige week liet de TU al weten dat Patijn ‘supervisor TU-campus’ wordt. Kort erna benoemde Delft hem als stadsbouwmeester.

Desastreus

Brassen

Wie wint heeft gelijk. Dat is het uitgangspunt bij het brassen – de manier waarop leden van studentenverenigingen hun geschillen beslechten. Dinsdag konden eerstejaars zich bij de Delftsche Studenten Bond bekwamen in het duwen en trekken aan elkaars revers. Voor de sfeer had de DSB een soort kooien ingericht waaromheen het publiek zich kon scharen. Van de acht teams wonnen de ‘qnullen’ bestaand uit Cengiz Callender, Rutger van den Berg en Philip Tegelberg. (Foto: Hans Stakelbeek/FMAX)

De korting voor langstudeerders, die het kabinet de instellingen wil opleggen, is desastreus voor het hoger onderwijs, vinden VSNU en HBO-raad. Als dat doorgaat, moet het collegegeld verder omhoog, stellen ze. De studentenbonden zijn er niet blij mee.

www.delta.tudelft.nl

DELTA. 35 02-12-2010

science

opinion please

A watchmaker’s dream

Patric Lambert (left) and Pablo Estevez demonstrate the patented remote control. (Photo: Hans Stakelbeek/FMAX)

A haptic robot copies the movements of your hand. Force feedback can make you feel what the robot is doing. A Swiss watchmaker follows the developments with interest.

platform supported by five, hinged limbs, each of which is coupled to an electromotor via a coupled encoder. The platform itself can be turned 45 degrees in either direction and can be squeezed. These motions, together with the platform’s three-dimensional position, are encoded in the positions of five electro-engines situated at the base of the master unit. Lambert under-

xJos Wassink

‘Just like an amplifier driving your speaker’

“Haptic robots are used in cases where there is a separation between the actor and the object,” explains Pablo Estevez (MSc), a PhD student at the faculty of Mechanical, Maritime and Materials Engineering, in his fast, staccato English. “This can be in handling nuclear stuff, in working in a hot oven, under water or when the scale factor doesn’t match. Or if you want to move very large or very tiny things.” This last application – to move “very tiny things” - is what the team, under the supervision of Professor Rob Munnig Schmidt, is working on. Estevez and fellow PhD-students Patrice Lambert (MSc) and Ilhan Polat (MSc) are developing a ‘Teleoperated Microassembly Device’. Lambert constructed a remote control (the master unit), Estevez the actuator (slave unit), and Polat ensures both units communicate. There a five wires communicating the master’s position to the slave a thousand times per second, and five wires communicating the forces from the slave back to the master unit. In addition, a video camera provides visual feedback. The operator will be able to manipulate microscopic objects with macroscopic ease. No more trembling tweezers under the microscope – a remoteoperated micro assembly device will simply scale down the operator’s movements by a factor of 500 and scale up the feedback forces by the same amount. It would be the ideal tool for micro manufacturing, such as manual watch making. The remote control consists of a

slave unit that Estevez has been constructing: the force sensors. The movements of the engines in the master device will be converted into the currents through the actuator’s three sets of paired coils. Meanwhile, a clever contraption made of coils uses three tiny flat magnets to support an aluminium disk situated where the coils are positioned. The vertical coils lift the platform by Lorentz force, and the horizontal coils within the vertical coils rotate the platform over a small angle. “Just like an amplifier driving your speaker,” Estevez explains. In this way, the platform can be moved 0.2 millimetres in any direction and can be turned about one degree. For larger movements, a courser system should position the slave unit at more or less the correct position, after which the fine system can take over control. A commercially available demo unit is already capable of making a virtual ball feel like rubber, steel or sand. Estevez hopes for the same result with his newly designed piezo force sensor. Physical contact with the probe will change the values of the built-in piezo resistors, translating into forces on the hand of the operator. Hence, a doctor injecting a living cell will actually feel what he is doing.

lines the importance of having the largest part of the unit’s mass concentrated in the device’s immobile base. The movable part should be as light and as stiff as possible. Lambert’s remote control has since been patented as PentaG, with the G standing for ‘grip’. “Ah! Watch out for the box,” Estevez shouts to a colleague. The large, nearly empty plastic box contains a pivotal and sensitive part of the

The slave device works by magnetic levitation: currents through the coils will carry and steady the platform. (Image: Pablo Estevez)

New millennium bug ahead In about three months the internet will run out of addresses, the national newspaper De Volkskrant reported this week. The current internet address scheme allows some 4 billion host machines to be addressed. This may have seemed like a lot in the 1980s when there were some 200 users per (mainframe) computer, but it’s a ridiculously small number for what is to come. “Within the coming decade we will move towards a ratio in the order of 200 devices per person,” says Dr Jos Vrancken, an internet protocol expert at the faculty of Technology, Policy and Management. “Not only mobile phones, PDAs and desktop PCs but virtually any appliance will contain computing and (wireless) communication devices: from cars, vacuum cleaners, to refrigerators and clothes. All of these will need an identification.” Luckily there is a solution at hand: IPv6, which was designed as early as 1994 by the Internet Engineering Task Force (IETF) to succeed its predecessor IPv4. Version 6 uses a 128-bit address, whereas IPv4 uses only 32 bits. The new system supports a mind boggling 2128 addresses. Vrancken: “It allows you to give every grain of sand on earth its own IP address.” According to Vrancken, the IETF has been trying in vain for years to persuade countries and big companies to migrate to IPv6. “These people are nerds; they thought they could just agree on a moment in time at which everyone would change system simultaneously, thus avoiding any compatibility problems.” For individual citizens, moving from one system to the other may not be a big deal - routers are now being adapted worldwide to work with both systems – but when companies shift from IPv4 to IPv6 they have to adapt all their proprietary applications that communicate over the internet to the new system. “For this reason companies like banks which use thousands of programs to manage bank accounts, are not eager to use IPv6,” says Vrancken. He compares the problem they face to that of the year 2000 problem, also known as the Y2K or millennium bug. Companies have therefore been looking for alternatives. “The main alternative is a network address translation (NAT) that allows the internet to grow a thousand times bigger. With that technique we can continue using IPv4 for the next two to three decades.” The trick is in essence very simple: behind a so-called NAT-router you can link thousands of computers with private IP addresses, which together form a local area network, to a single public IP-address. In spite of this alternative, some countries, like China and India, have started shifting to IPv6. And in de Volkskrant, Erik Huizer, the chairman of the Dutch Taskforce IPv6, says that telecom company KPN is planning to adapt all of its customers’ modems. According to Vrancken however, the end of IPv4 isn’t near. “I think both systems will coexist for a long time. And during this coexistence companies that use many internet applications might be confronted with quite some bugs and communication problems.” (TvD)

DELTA. 35 02-12-2010

science

halfway

The riddle of the ice Estimates of the current loss of land ice in Greenland vary between 130 and 230 cubic kilometres of water per year. The controversy rages even within the TU’s faculty of Aerospace Engineering. xJos Wassink “The present day climate is too hot for Greenland,” says Dr Ernst Schrama, a remote sensing veteran with a track record at Nasa who recently gave a lecture at the faculty of Civil Engineering Geosciences. Schrama showed results of the Grace satellites orbiting the Earth, mapping variations in gravity and thus in mass. The data required advanced filtering techniques and educated interpretation, but ultimately Schrama presented a mass loss of 200 gigatonnes per year for Greenland. And worse: the ice loss accelerates by 10 percent each year. Together with colleagues from the University of Utrecht and the Royal Netherlands Meteorological Institute, Schrama published these results last year November in Science. His colleague, Dr Bert Vermeersen (AE), however presented a much lower estimate in a recent article in Nature Geoscience (September 2010). Vermeersen explains that he and Schrama agree on the total mass loss of about 230 gigatonnes per year for the region, but they disagree in their estimate of what

During West-Greenland summers, icebergs up to 200 metres high float into the sea while glaciers speed up to 30 metres per day. (Photo: WikiCommons)

share of the total mass loss comes from the present day melting land ice. “In West-Greenland you can see churches standing in the water,” says Vermeersen, which illustrates the postglacial rebound (PGR), also known as glacial isostatic adjustment (GIA). As the land ice over

’In West-Greenland you can see churches standing in the water’ Canada disappeared after the last ice age, the ground there, liberated from the heavy load, has been rising by about a centimetre per year. And like with an air mattress, if you push down at one point, a bump will appear elsewhere. The postglacial isostatic uplifting in Canada therefore coincides with a sinking in Greenland. Vermeersen and colleagues, including Frank Wu from Nasa/JPL, have developed a new model describing the uplift. This

new model yields a land ice loss of ‘only’ 130 gigatonnes per year. Schrama however thinks that ice loss dominates the figure and that the effect of rebound is relatively small for Greenland. Schrama adds that mass loss is seen to move to the northwest of Greenland, which corresponds well with increased local run-off and other remote sensing data, but the pattern is harder to explain with glacial isostatic adjustment. How to tease these contributions apart? GPS measurements are used to monitor the movement of the bedrock, but only at the perimeter. A perhaps futuristic approach could be to deploy GPS receivers on top of 3-kilometre long poles resting on the rock under the ice. Odd as it may sound, these pole-rigged GPS receivers might actually be installed, since the Greenland mass loss, with all its implications for the climate debate, is a hot topic at conferences.

cover “I’m not a designer, but I work in a designer’s community,” Dr Anna Fenko (Moscow, 1967) says. She has just finished her PhD at the faculty of Industrial Design Engineering. “So, the challenge was to get a design for my cover that I wouldn’t feel ashamed of.” The final result shows the collective effort of at least three people. A former colleague, Evgeniy Ignatyev, who now works for a magazine, made the first draft depicting the five senses: sight, touch, hearing, smell and taste. Fenko remade the last photograph herself and asked another friend, Erwin van Deutekom, to improve the quality of the pictures. Another

friend, Cha Joong Kim, adjusted the final layout. “The thesis is about how different senses contribute to the impression of a product,” Fenko explains of her PhD project. “Sometimes the senses work simultaneously, sometimes they compete, and one of the senses wins. It’s a difficult topic. It took me four years and still I cannot summarise the results in one sentence.”

Anna Fenko, ‘Sensory dominance in product experience’, 2 December 2010, PhD supervisor Professor Paul Hekkert.

Rafael Carmona Benitez. (Photo: Tomas van Dijk)

The turnaround trick Name: Rafael Carmona Benitez (30) Nationality: Mexican Supervisor: Professor Gabriel Lodewijks (faculty of Mechanical, Maritime and Materials Engineering) Subject: Optimal routes for air transport systems Thesis defense: In 15 months “Maybe my thesis will inspire airline companies to drop prices so I can fly cheaply from Amsterdam to my home town of Mexico City,” Benitez says, laughing. The Mexican researcher is trying to figure out if low-cost airlines can offer low fare flights for not only short but also long distances. To do this he is developing a mathematical model. Low-cost airlines, like Ryanair, have optimised their turnaround time, which means that very rapidly after landing the airplane is ready for take-off again. They manage to do this, among other ways, by letting people sit wherever they want, as long as they do it quickly. And they don’t have to load on a lot of meals and luggage, since these are services passengers have to pay for. On long distance flights low-cost airlines gain less advantage from this optimised turnaround time, since the airplanes are in the air for most of the time anyway. This makes it difficult for them to compete with the other airlines. Yet there are other factors I take into account in my model, like the fees charged by the airports, the number of companies competing on a certain line, and the potential in certain areas to tap into new travellers who until then hardly travelled by plane. For my model I use data from the American market. I am analysing 18,000 routes via 320 airports, some of which might prove interesting. Take for example the route from Miami to New Orleans, which is now very expensive. We can get into that market, offer cheaper flights and still make a profit. Do I sound as if I want to start my own company? Haha..no. There are strong low-cost airlines that show good profits, but as a whole the airline industry is the worst business there is to invest in. Just about everything affects it, from volcanoes to union strikes. Airplanes are a passion of mine, though. My uncles, cousins, and many of my friends in Mexico are pilots. I wanted to be a pilot as well, but when I was 18 I was rejected because I wear contact lenses. With my model I will also try to find out if the new Dreamliner 787 and the Airbus 350 will change things in aviation. Since they can transport more passengers, perhaps the prices can go down. And I’ll also estimate the reductions in oil consumption and emissions with these new aircraft. There are some low-cost airlines in Asia that already fly long distances, and although some have gone bankrupt recently, others seem to manage. I don’t know how they do it. My model might provide an answer.” (TvD)

DELTA. 35 02-12-2010

interview

WIE IS AKKE SUIKER? Akke Suiker (41) studeerde civiele techniek in Delft en begon zijn promotie aan de faculteit Civiele Techniek en Geowetenschappen. In 1999 stapte hij samen met zijn promotor over naar de faculteit Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek (L&R). Tijdens zijn promotie is hij een jaar in Amerika geweest en een jaar in Engeland. “Nu ik de veertig ben gepasseerd, zie ik pas goed hoe waardevol deze ervaringen zijn geweest voor mijn verdere loopbaan. Dat probeer ik ook aan mijn studenten mee te geven. Richt je eerst op de ontwikkeling van jezelf.” Suiker hecht weinig waarde aan materiële zaken, vertelt hij. “Het verzamelen van geld heeft me nooit geboeid. Ik heb een oude, roestige auto. Mijn vrienden lachen me uit, maar ik hecht me er juist aan. Het geluk zit in kleine, dagelijkse dingen. Dat wil ik mijn studenten meegeven: leer een focus aan te brengen, je te richten op positieve zaken.” In 2001 werd Suiker universitair docent bij L&R en in 2008 universitair hoofddocent. Hij doceert onder meer vakken als statica, trillingen en dynamica & stabiliteit. (Foto: Hans Stakelbeek/FMAX)

DELTA. 35 02-12-2010

interview

‘ Het ideale college is nog nooit gegeven’ Dr.ir. Akke Suiker is vorige week verkozen tot beste docent van de TU Delft in 2010. Zijn recept: hij kleedt de lesstof uit tot de essentie. En als er tijd over is, schrikt hij er niet voor terug zijn studenten een paar levenslessen mee te geven.

best voor jullie, ik verwacht dat jullie je rust bewaren en opletten. Dat vind ik wel het minste dat ze kunnen doen.” Zijn er trucs voor om ze zover te krijgen? “Al mijn vakken hebben tweehonderd studenten of meer. Het helpt om rustmomenten in te bouwen met kleine anekdotes waar iedereen om kan lachen. Je laat het even gaan, om studenten daarna weer tot de orde te roepen.” Het kabinet wil dat studenten sneller gaan studeren. Komt die actualiteit uw collegezaal in? “Ik stip dat wel aan, om studenten te motiveren hard te studeren en snel door de studie heen te gaan. Uiteindelijk is afstuderen hier nog altijd de eerste prioriteit. Zelfontplooiing op andere vlakken moet je dan maar verwezenlijken op het moment dat er ruimte voor is. Dit is voor studenten de kans van hun leven om zich intellectueel te verrijken. Later hebben ze geen tijd meer om in de studiebanken kennis op te doen, waar ze de rest van hun leven profijt van hebben. Ik probeer ze ook dat soort lessen mee te geven als ik in colleges wat tijd over heb.”

xSASKIA BONGER Gefeliciteerd met uw titel. Trots? “Ik vind het een enorme eer, had niet verwacht dat het me zoveel vreugde zou geven. De dag van de prijsuitreiking was heel bijzonder. Toen ik op voorhand in de gaten kreeg dat het wel eens een grote ceremonie zou kunnen worden, heb ik gelukkig ook mijn ouders en mijn vrouw en kinderen uitgenodigd.” Wat zou u zichzelf voor cijfer geven als docent? De studenten gaven u een 8,47. “Dat vind ik een mooi cijfer. De waardering doet me goed. Het geeft me de motivatie om met veel toewijding verder te gaan.” Wat voor docent bent u? “Ik probeer helderheid te creëren in colleges, ook als het onderwerp moeilijk is. Ik wil in duidelijke, korte bewoordingen komen tot de essentie van het probleem, niets meer en niets minder. Ik probeer het wel een beetje smeuïg te verkopen, want de vakken die ik doceer zijn gerelateerd aan de vaste-stof mechanica en zijn behoorlijk wiskundig. Het zijn vakken die moeilijk worden gevonden, maar ik probeer ze geen struikelvakken te laten zijn. Ik doe mijn uiterste best er zoveel mogelijk studenten doorheen te helpen. Ik probeer ze het inzicht aan te leren.” Denkt u een college van tevoren helemaal uit? “Nee, ik doe het op gevoel, op intuïtie. Het gaat automatisch. Ik probeer iets en denk later, heb ik het nou goed gedaan of kan ik het de volgende keer nog beter doen? Ik weet in grote lijnen waar ik het tijdens een college over ga hebben en dan zie ik wel. Ik denk hardop, alsof een vraagstuk voor mezelf ook een probleem is dat ik ter plekke moet oplossen. Dan krijgen de studenten de uitwerking zowel visueel als in woord toegediend. Ik geef ze ook een stappenplan mee, waar je doorheen moet als je een technisch probleem oplost. ” Hoe ziet dat stappenplan eruit? “Het bestaat uit vier stappen. De eerste is het praktische probleem vertalen naar het model. Dan stel je voor dat model de wiskundige vergelijking op. Daarna zoek je de oplossing van die vergelijking. Als laatste moet je de oplossing gebruiken om technische problemen mee te analyseren en te berekenen. In een college doe ik altijd eerst een stuk theorie. Aan de hand van duidelijke, aansprekende voorbeelden probeer ik die theorie daarna om te zetten naar de praktijk.” Is de stof voor u niet teveel gesneden koek? “Meestal wel, al moet ik er voor een ouderejaars vak soms even voor gaan zitten. Ik heb jarenlang behoorlijk wat onderzoek gedaan op het gebied van de vaste-stof mechanica. Dat helpt me om mijn vakken in hun essentie te begrijpen. Je moet je daarbij kunnen inleven in de student, in wat hij weet en kan. Ik houd rekening met het instapniveau. Als ik twijfel of ze iets al gehad hebben, dan check ik het even. Ik weet van mezelf nog wel wat ik op school heb geleerd, maar het wis- en natuurkundeonderwijs is sindsdien kariger geworden. Daarbij komt dat er heel veel afleidingen afkomen op studenten met al die moderne communicatiemiddelen. Het vereist meer discipline om echt goed in de stof te duiken. Daar moeten ze tijd in investeren, en ze moeten dat leuk gaan vinden. Vroeger kreeg ik bij sommen altijd een soort Sinterklaasgevoel. Dat je een pakje uitpakt en niet weet wat erin zit. Ik hoop studenten mee te geven dat je er veel voldoening uit kunt halen als je een moeilijk probleem kunt tackelen.” Heeft u tips voor andere docenten? “Je moet interesse hebben in studenten en enthousiasme voor het vak. Je moet het ook leuk vinden om moeilijke stof een-

voudig en begrijpbaar uit te leggen. Ik vind het plezierig om te zien als studenten het begrijpen, dan heb ik echt eer van mijn werk. Mijn eerste college gaf ik als promovendus vijftien jaar terug, een vierdejaars college golfvoortplanting. Ik voelde gelijk: dit ligt me. Mijn vader heeft op een lagere en een middelbare school les gegeven. Hij kwam twee jaar terug met een stamboom van de familie Suiker aanzetten. Heel veel familieleden tot het jaar 1800 toe zaten in het onderwijs. Ik geloof dat er zoiets als een onderwijs-gen is doorgegeven.” Wat ligt u beter: onderwijs of onderzoek? “Jarenlang heeft voor mij het zwaartepunt in onderzoek gelegen. Nu ligt de nadruk weer wat meer op het onderwijs. Ik geloof dat de verhouding fiftyfifty moet zijn als je terugkijkt op je carrière. Ik ben er stellig van overtuigd dat ik goed onderwijs kan geven, omdat ik vroeger veel onderzoek heb gedaan. Ik sta flink boven de stof. Dat is zeker voor dit soort fundamentele vakken belangrijk. Als je jonger bent, dan ben je heel erg met jezelf en je eigen carrière bezig. Maar ik zit nu op een leeftijd dat ik het enorm leuk vind om andere mensen verder te helpen. Ik heb kansen om mezelf te ontwikkelen gehad en gegrepen. Ik vind nu dat ik mijn kennis moet overdragen op anderen.” Wat is uw filosofie? “Doe alles wat je doet goed, doe geen half werk. Of het nou privé is, of qua werk of hobby. Ik leg de lat altijd hoog. Dit is de drukste periode van mijn leven, met een gezin met drie kinderen van tien, negen en vier jaar oud. Zij doen ook van alles waar ik bij moet zijn en bij moet helpen. Daarbij speel ik nog gitaar in het bluesrockbandje Wah Wah Monkey. En ik wil onderwijs en onderzoek goed doen. Zo ben ik altijd bezig, maar daar haal ik zoveel positieve energie uit. Ik heb mezelf voorgenomen dat ik geen energie meer ga steken in negatieve zaken. Er is zoveel positiefs, ook in deze moeilijke tijd van bezuinigingen. Dat geeft me kracht. Op latere leeftijd leer je het kaf van het koren te scheiden. Op veel dingen heb je geen invloed. Soms moet je dat gewoon accepteren en dan toch proberen iets optimaals te bereiken. Er is altijd ruimte voor verbetering. Het ideale college is nog nooit gegeven.” Ook niet door de beste docent van de TU? “Kijk, dat moet je leven lang het streven zijn. Dat alles klopt. Soms denk ik na een college, dit ging wel erg goed. Maar het college waarbij alles honderd procent klopt, heb ik nog niet meegemaakt.” Aan wie is het moeilijker lesgeven: eerstejaars of ouderejaars studenten? “Bij ouderejaars heb je vaak een hele groep die echt geïnteresseerd is. Terwijl er in het eerste jaar nog een redelijk percentage studenten is dat af gaat vallen. Dan is ordehandhaving een belangrijk aspect. Soms moet je stevig ingrijpen. Want als je je grenzen niet duidelijk aangeeft, dan gaan ze er overheen. Ik heb niet zoveel zin om politieagentje te spelen, maar soms is het wel noodzakelijk. Ik zeg tegen mijn studenten: ik doe mijn

Wat zou u als docent van het jaar willen meegeven aan de universiteit? “Ik vind dat het krijtbord moet blijven. Ik gebruik het vaak in combinatie met slides. Daarop staan de essentiële stappen. De uitwerking schrijf ik uit op het krijtbord. Dan is het tempo goed, je denkt hardop en je beweegt voor het bord. Dat is voor studenten leuker om naar te kijken dan naar een uitgewerkte powerpointpresentatie die ik statisch sta door te klikken. Op een krijtbord wis je snel iets uit, en je kunt snel anticiperen op vragen uit de zaal. Collega’s die meer theoretische vakken geven, zweren allemaal bij het krijtbord en dat zijn er nogal wat op de TU.” Er zijn toch ook digitale krijtborden? “Ik heb dat één college gebruikt en toen was ik er helemaal klaar mee. Je kunt op een slide maar drie formules kwijt, wat het onmogelijk maakt een lange uitwerking te maken. Je raakt het overzicht kwijt. En als je de pen per ongeluk verkeerd vastpakt, slaat de slide om. Je moet altijd kritisch staan tegenover onderwijsvernieuwingen. De verantwoordelijken daarvoor moeten goed bij docenten polsen of het iets voor ze is. Vernieuwingen moeten eerst een tijdje kleinschalig worden uitgeprobeerd voordat ze grootschalig worden geïnstalleerd. En als het niet werkt, moet het gewoon worden losgelaten. In het onderwijs moeten de randvoorwaarden in orde zijn. Je moet goede college- en tentamenzalen hebben, er moet bruikbaar materiaal aanwezig zijn. Houd geen brandoefening tijdens een tentamen, wat ik ook wel eens heb meegemaakt. Of je krijgt voor een tentamen van driehonderd man acht kleine zalen toegewezen. Dat is niet zo handig. Ik snap dat het soms niet anders kan, maar het moet wel een uitzondering zijn. Als ik gebreken constateer, dan rapporteer ik dat vrijwel altijd. Het is belangrijk dat signalen van docenten goed opgepikt worden. Daar is nog wel wat verbetering haalbaar.”

DELTA. 35 02-12-2010

lifestyle

‘ Het Delfts kwartiertje? Dat ken ik niet’

De gecombineerde handbalploeg (geel tenue) van EDH en studentenclub Torius had geen kind aan DES’72 dat met 29-14 van de vloer werd geveegd. (Foto: Hans Stakelbeek/FMAX)

Voor sommige sportliefhebbers kwam afgelopen weekend het koude winterweer exact op tijd. Te denken valt daarbij aan de deelnemers aan de Hel van het Noorden, de jaarlijkse roeiwedstrijd over zes kilometer op het Groningse Eemskanaal. Het is (achteraf) immers altijd goed snoeven op de verschrikkelijke ontberingen die zijn doorstaan. De voorspelde sneeuw en hagelbuien bleven weliswaar uit, maar de dag begon wel met temperaturen onder nul. ‘Bevroren roeren en hobbelen over het ijs in de slidings was voor de meeste roeiers een nieuwe ervaring en sommigen hadden het ook moeilijk met de koude lucht in de luchtwegen’, meldt de site nlroei. De enige Delftse podiumplaats werd veroverd door Arnoud Greidanus. In de lichte herenskiff werkte de Proteus-roeier zich van de vijfde plaats op naar de derde in een eindtijd van 23,26.57. Dat was ruim dertien seconden achter winnaar Joris Pijs van het Groningse Gyas. Greidanus is net als onder anderen Pijs een van de gegadigden voor de nationale lichte dubbeltwee. WK-gangers verschenen er overigens bijna niet op het Groningse water. Ook veel schaatsliefhebbers juichten de ingetreden vorst van harte toe. Wie hierdoor aangemoedigd last heeft van oplopende schaatskoorts krijgt maandag 6 december de kans om aan een proeftraining mee te doen van studentenschaatsvereniging ELS. De echte bikkels kunnen vanuit Delft meefietsen naar De Uithof in Den Haag, en weer terug natuurlijk. Binnenshuis had men uiteraard weinig last van het winterweer. Dat gold bijvoorbeeld voor de gecombineerde handbalploeg van burgerclub EDH en studentenvereniging Torius. In sporthal Kerkpolder werd DES’72 met 29-14 van het veld geveegd. “Het ging gewoon lekker”, lichtte gelegenheidscoach Jimmy Kimman de hoge uitslag nuchter toe. “De bal kwam steeds goed aan en ging er dan in, waardoor DES steeds gefrustreerder ging spelen.” EDH/ Torius staat na zes speelronden derde in de tweede klasse. In de zaalkorfbalcompetitie kregen de TU-studenten van Paal Centraal er zaterdag in Hoogvliet flink van langs bij Nikantes (18-7). “Vooral in de tweede helft was de tegenstander een stuk scherper dan wij”, verklaarde woordvoerder Bert Leeuwis de oorwassing. Het was de eerste nederlaag, na een eerdere remise en zege. “Komende zaterdag spelen we thuis tegen ESDO 1. Die ploeg heeft zijn twee eerste wedstrijden gewonnen met één en twee punten verschil, alle kansen dus om de twee punten te pakken.” In de korfbalsport zijn ze al lang zo ver, maar in de voetbalwereld schrijdt de vrouwenemancipatie nog immer voort. Dankzij een initiatief van onder meer Martin Neeleman, coach van het hoogste damesteam van Ariston’80, komt er na jaren voor het eerst een damesversie van het toernooi om de Stad Delft Bokaal. Op 21 mei zullen op het sportcentrum behalve Ariston’80 ook de vrouwen van Taurus (‘Taura’), Delfia, Full Speed, SEP en Vitesse Delft strijden om het officieuze kampioenschap van Delft. (JT)

x www.effelekkerschaatsen.com

x Tips? Jimmy.tigges@hetnet.nl

xJimmy Tigges Ergens aan het eind van zijn lezing refereerde Gerbrands aan het ‘Delfts kwartiertje’ waarmee inleidster Annet Soleman zich eerder verontschuldigde voor het enkele minuten verlate begin van de avond. “Delfts kwartiertje? Ik weet niet wat dat is. Denkt u dat ze bij Louis van Gaal te laat komen?” Het is Gerbrands ten voeten uit. Het leveren van een topprestatie begint met het stellen van normen. “Als iemand te laat binnenkomt tijdens de lezing, gebruik ik dat in mijn verhaal”, zei hij al voor aanvang. “Er gebeurt altijd wel iets waarop ik inhaken kan. Een laatkomer, of een telefoon die afgaat.” Van beide was dinsdagavond geen sprake. Het publiek luisterde een uur lang bijna ademloos naar zijn heldere en gedegen verhaal. ‘Toon Gerbrands vertelt op inspirerende wijze over samenwerking, vertrouwen, passie, discipline, scherpte en de voorwaarden om dat allemaal te kunnen bereiken’, beloofde de aankondiging. De algemeen directeur van AZ en oud-bondscoach van het Nederlands volleybalteam putte daarbij regelmatig uit eigen ervaring. Met vragen zette hij het publiek aan het denken. Moet een coach altijd eerlijk zijn tegen zijn spelers? Wie is de beste coach en waarom? Bezoekers suggereerden namen als Hiddink, Cruyff, Michels, Van Gaal, Ton Boot, Vera Pauw. Niemand noemde Kovacs, de Ajax-coach die in 1971 Michels opvolgde en in zijn tweejarig dienstverband twee Europa Cups, twee landstitels en een beker won. Niemand van voor-

stephan

Sport

Een lezing over coaching en het samen neerzetten van een succesvolle prestatie. Bruikbaar voor zowel sport- als bedrijfsleven. AZ-directeur Toon Gerbrands boeide er dinsdag een uur lang zijn publiek mee.

AZ-directeur en oud-bondscoach van het Nederlands volleybalteam Toon Gerbrands: “Visie, actie en passie zijn drie essentiële elementen om tot een topprestatie te komen.” (Foto: Hans Stakelbeek/FMAX)

noemde coaches had cijfermatig zo’n succes, maar hij werd ontslagen omdat hij ‘te aardig’ was. Het valt niet mee om algemene criteria op te stellen die bepalen of iemand een topcoach is of niet. Het moeten in elk geval ‘authentieke’ personen zijn. Visie, actie en passie: de drie essentiële elementen om tot een topprestatie te komen, volgens Gerbrands. Een visie moet leiden tot het doel. Het pad ernaartoe verloopt kronkelig. Onderweg moeten keuzes worden gemaakt, maar het is belangrijk om rustig te blijven en het pad te

‘Denkt u dat ze bij Louis van Gaal te laat komen?’ blijven volgen. Actie is niets anders dan hard werken. Passie is het mooiste woord, vindt Gerbrands. “Een bekende autocoureur werd ooit gevraagd of hij zijn auto onder controle had. ‘Nee’, antwoordde de coureur, ‘want dan zou ik niet zo hard kunnen rijden.’ In die uitspraak zit het begrip passie verwerkt.” Het ging over de vier hoofdmotieven van een coach, en over het talent (‘krijg je bij je geboorte mee’) en karakter (‘kan soms enigszins worden bijgesteld’) van een sporter. Het belangrijkste is samenwerken.

Met basketbalcoach Ton Boot zocht Gerbrands tijdens een lunch naar de pijlers daarvan. Resultaat: vertrouwen, als de essentie van teambuilding, en positieve intentie. Inspirerende lezing? “Jazeker!”, aldus een stellige Lisenka te Lindert. Gerbrands komst was het gevolg van een door haar aangewakkerd initiatief van de vrouwenafdeling van voetbalclub Ariston’80. Tijdens het dameslustrum vorig jaar werd geld ingezameld voor Score, een Afrikaanse organisatie die sporten spelactiviteiten inzet ‘als middel voor ontwikkeling van individuen en gemeenschappen’. In ruil hiervoor kwam Gerbrands als ambassadeur van Score geheel belangeloos naar het cultuurcentrum. Mario Hummeling, scheidsrechter en oud-voetballer van Ariston’80, was net zo enthousiast: “Ik ben sinds kort docent wiskunde. Gerbrands vertelde dingen die ik kan gebruiken in de les. Een individu in de groep aanspreken in plaats van apart nemen, dat deed ik al. Ik zie daar nu een bevestiging in. Als scheidsrechter heb je er ook wat aan. Duidelijk zijn, zoals Gerbrands zegt. Dat ze weten wat ze van je kunnen verwachten.” Met ruim zestig bezoekers was de zaal aardig gevuld, maar iets meer publiek had de lezing wel verdiend.

DELTA. 35 02-12-2010

lifestyle

tekentafeltalenten

Paaltjesvoetbal met een hoepel Kinderen in pyjama spelen fanatiek paaltjesvoetbal op de verpleegafdeling. Onder een beamer, met elk een hoepel om. Of ze zoeken met hun hoepel de uitgang van een doolhof. Het zou vanaf pakweg 2012 of 2013 zo maar kunnen. Het concept is er al. xERIK HUISMAN

Rado Dukalski: “Mijn mobiele beachbar draagt vooral een gevoel uit.” (Foto: Hans Stakelbeek/FMAX)

Zandkasteel met bier Doe je ogen dicht, en droom. Een warm strand, brandende zon en… een ijskoud biertje in je hand waar je nog geen drie stappen voor hoeft te lopen. Die droom had Rado Dukalski ook – en hij maakte hem waar. Een win-win-winsituatie, zou voetballer Van Persie zeggen. Klinkt de mobiele zandkasteelbar van Dukalski (22) als een droom voor elke student; voor bierbrouwers is het ontwerp al even aanlokkelijk. En dan komt er nog een derde geluksvogel bij kijken: Tchai International, voor wie Dukalski zijn bachelor-eindproject bij IO ontwierp. “Zij ontwikkelen productdisplays voor in winkels. Maar ik heb de ontwerpopdracht ruim opgevat: ben gaan denken vanuit het concept ‘shop-inside-shop’ – zoals je vaak ziet in warenhuizen. Daar hebben bepaalde merken een eigen hoekje. Ik dacht: wat gebeurt er als je vanuit een ‘shop-outside-shop’ denkt? Als je een merk buíten de winkel uitdraagt? Van ‘food en drinks’ belandde ik al snel bij Heineken, voor mij een lifestylemerk bij uitstek. Door hun ‘Heineken Experience’ in gedachten te nemen, kwam ik op de mobiele beachbar ‘Sand Castle’.” Kortom: iedereen blij. Kon ook niet anders, want Dukalski dacht voor zijn ontwerp vanuit alle betrokkenen. Van de bezorger van zijn Sand Castle tot de bierverkoper en de consument. Daar maakt hij tot de week voor zijn eindpresentatie bijna een cruciale fout, denkt hij zelf. “De bar was namelijk eerst breder. Maar daardoor kon hij nauwelijks vervoerd worden!” Het was niet de eerste aanpassing die hij maakte. “Aanvankelijk zag ‘Neem het leven niet te mijn bar er helemaal niet uit als een zandkasteel. Maar toen ik me verserieus’ diepte in het gevoel van Heineken, dacht ik maar één ding: don’t take life too seriously. I’m growing old, but I don’t want to grow up – dat gevoel. Ik dacht bijvoorbeeld aan vaders op het strand, die zandkastelen bouwen met hun kinderen, maar óók van dat biertje genieten. Bovendien: een zandkasteel valt op het strand een beetje weg tegen zijn omgeving, en zo stoot je mensen die niks met bier te maken willen hebben, niet onnodig voor het hoofd. Nee, nódig is ‘ie natuurlijk niet, die mobiele beachbar, vindt Dukalski. De gemiddelde strandtent ligt zelden verder dan een paar stappen lopen. “Ik wilde ook niet tegemoet komen aan nood, maar meer de ‘Heineken Experience’ overbrengen; denken vanuit de aanbieder in plaats van de consument.” Toch is over het in productie nemen van zijn Sand Castle niet gesproken. “Maar ach, het is een tijdloos ontwerp, dus wat niet is, kan nog komen.” Eindcijfer: 8,5. (JH)

IO-alumni Maaike Gorter (29), Thijs de Vries (28) en Inge van Bruinessen (27) willen hun idee voor het interactieve ziekenhuisspel ‘Join the Game’ op de markt krijgen. Voor henzelf, maar vooral voor chronisch zieke kinderen die langdurig in ziekenhuizen verblijven. “Zij bewegen vaak weinig, maar veel van hen hoeven niet in bed te liggen en hebben ook geen of weinig bewegingsbeperking”, vertelt Maaike Gorter. Om die groep over de drempel te helpen, klopte het Radboud Ziekenhuis in Nijmegen aan bij Industrieel Ontwerpen voor een spel. Gorter, destijds studente medisign bij integrated product design, leverde als afstudeeropdracht een prototype af en een uitwerking op papier. “Je hebt een projectie van het spel op de grond. De kinderen staan er omheen en elk kind heeft een hoepel om met bewegingssensoren waarmee ze het spel besturen”, schetst Gorter. Dat spel kan paaltjesvoetbal zijn. “De projectie laat dan een veld, een bal, paaltjes en voetjes in de kleur van de hoepel zien. Met de hoepel kan een voetje tegen de bal schoppen”, vertelt Thijs de Vries, die afstudeerde bij design for interaction en nu een bedrijf heeft in serious gaming. Zo kun je ook kinderen door een geprojecteerd doolhof

sturen. “Of Ren je rot door de regio, met een parcours dat voert langs landmarks in de regio waar je bent”, oppert Gorter. “Het zijn allemaal spellen waarbij kinderen samen kunnen spelen en bewegen. Je kunt altijd mee blijven doen, tussentijds instappen of het spel verlaten”, legt Gorter uit. De keuze voor hoepels sluit daarbij aan. “Voor de besturing hoeven de kinderen alleen hun bovenlijf maar te bewegen. Veel kinderen kunnen dus meedoen”, aldus Gorter. “En”, voegt De Vries toe, “de hoepel geeft een symbolische geborgenheid.” Laagdrempelig is het spel zeker, bleek uit Gorters testen. Kinderen vinden het leuk, doen graag mee en begrijpen het snel. “Het bleek ook voor veel leeftijden geschikt. We deden testen met acht tot tienjarigen, maar er deden ook kinderen van zes en twaalf mee en de dag erna kwamen ze vragen of ze weer mochten.” Gorter kreeg ook positieve reacties van docenten, andere ziekenhuizen

Een hoepel geeft symbolische geborgenheid en revalidatiecentra. Je zou zeggen: appeltje eitje. Dat viel tegen. Een subsidie ging niet door en er was geen eigen geld. Toch besloten de IO’ers door te gaan. Inge van Bruinessen die net als Gorter afstudeerde in de richting medisign, stapte in. “We kwamen uit bij Izovator, een netwerkorganisatie met kennis van financiering en subsidies”, schetst Gorter. “Zij tipten ons om mee te doen aan de Izovator Award, een jaarlijkse prijs voor het meest innovatieve idee in de zorg.” Ze werden derde en zagen drieduizend euro aan hun neus voorbij gaan. Het ontmoedigde het IO-trio allerminst. “We hebben veel leuke reacties gehad, vooral marktpartijen die serieus willen praten”, ver-

“Zieke kinderen bewegen vaak weinig, maar veel van hen hoeven niet in bed te liggen”, aldus IO alumna Maaike Gorter. (Foto: Hans Stakelbeek/FMAX)

telt De Vries. “Als straks blijkt dat er veel belangstelling is, dan kunnen we op financiers afstappen om het spel verder te ontwikkelen.” Ze popelen. “Het levert een product op dat ons een goed gevoel geeft; het is van grote maatschappelijke waarde”, stelt Gorter. En ze kunnen hun creatieve ei kwijt. “Er is nog zo veel te verzinnen. Het ontwerp van de spellen, andere spellen, de ophanging van de beamer, het ontwerp van de hoepels”, sommen ze op. “Een hele klus, maar echt niet saai.”

time out

Experimenteel dansje Gek op muziek maar ook zo’n zin in gewoon eens iets nieuws; iets ánders? Op naar State-X New Forms dan! In ‘Popstad nummer 1’, zoals Den Haag zich graag profileert, valt op muzikaal gebied altijd wel iets nieuws te beleven. Zelfs voor experimentele muziek is ruimte zat. Toch doet State-X New Forms daar nog een schepje bovenop. Het ‘festival of cutting-edge electronics, avant-garde rock and nu-art’ zet volgend weekend een indrukwekkend rijtje klinkende namen neer. Huoratron bijvoorbeeld, het soloproject van de Finse muzikant Aku Raski. Hij begon zijn carrière toen hij in 2002 met twee Gameboy-consoles experimentele electro ging produceren. Inclusief video’s trouwens, ook te zien tijdens het festival. Volcano The Bear stond al lang op het verlanglijstje van State-X. Lekker voor wie van een stevig potje noise

houdt, want de band laat avontuurlijke, experimentele rock horen met noise- en improvisatie-invloeden. Maar ja, wie een béétje wil stappen, moet natuurlijk wel een dansje kunnen doen. Daar heeft State-X dit jaar extra goed aan gedacht, met acts als Lee ‘Scratch’ Perry ft. Adrian Sherwood, James Blake, Mount Kimbie, Joker, Girl Unit, Pixelord en Darkstar. Klínkt allemaal heel gedurfd en alternatief, maar in de praktijk is het gelukkig toegankelijk voor een groot publiek. En je kunt je altijd nog vasthouden aan een herkenbare rots in de programmering: het Rotterdams Symfonisch Blaasorkest. Dat belooft een superfeestje te worden. (JH)

State-X New Forms, op vrijdag 10 en zaterdag 11 december in en rondom het Paard van Troje in Den Haag. Toegang: vanaf € 15,-, of € 7,50 voor alleen het dansprogramma na middernacht. www.state-xnewforms.nl www.paard.nl

DELTA. 35 02-12-2010

reportage

Stad versus platteland:

Betonnen

Ze hebben misschien niet zoveel bomen om te omhelzen, maar stadsmensen leiden een milieuvriendelijker leven dan hun collega’s op het platteland. xShanta Barley Herders op de Ordos-vlakte, in het noorden van centraal-China, kunnen zich nog herinneren dat het gras ooit hoog genoeg was om een paard te verbergen. Nu niet meer. Het gras is zo kort en schaars dat zelfs een konijn geen dekking meer kan vinden. Om dit verlies aan natuurlijke leefomgeving tegen te gaan, heeft de overheid boeren en herders betaald om te verhuizen naar de hoofdstad, Ordos City. Als gevolg daarvan hebben zo’n 435 duizend inwoners - bijna de helft van het totaal – de regio verlaten. “Wat de Chinese regering voor elkaar heeft gekregen, is dat deze mensen het milieu minder schade toebrengen als ze in de hoge dichtheid van een stad leven, dan wanneer ze verspreid wonen op het platteland,” zegt Gordon McGranahan, stedelijk econoom bij het Internationaal Instituut voor Milieu en Ontwikkeling (IIED) in Londen. Vorig jaar bracht hij een bezoek aan Ordos. Het fenomeen wint buiten China snel aan gewicht. Dit komt door een golf van recent onderzoek waaruit blijkt dat steden dé perfecte oplossing zijn voor dreigende milieurampen. Sommigen beweren zelfs dat steden de beste manier zijn om armoede te verminderen, evenals de bevolkingsgroei te remmen.

Milieuschurken Het is nogal tegennatuurlijk om steden als groene utopieën te beschouwen. Volgens het oude stereotype zijn steden immers milieuschurken: vies en met smog gevuld produceren ze enorme hoeveelheden luchtvervuiling en afval. Dit beeld wordt versterkt door bewegingen als het Clinton Climate Initiative uit de Verenigde Staten. Volgens deze groepering is tachtig procent van alle door de mens uitgestoten broeikasgassen afkomstig uit steden. Toch houdt dit stereotype geen stand. “Ik wist dat het niet klopte, omdat ontbossing en ander grondgebruik goed zijn voor dertig procent van de uitstoot”, aldus David Satterthwaite. Hij doet onderzoek bij het IIED naar armoedebestrijding en aanpassingen aan de klimaatverandering. Er zijn inderdaad allerlei redenen om aan te nemen dat steden de CO2-voetafdruk van elk individu echt kunnen verminderen. Deze zijn allemaal gebaseerd rondom

In China zijn boeren en herders betaald om te verhuizen naar de stad. Het fenomeen wint buiten China snel aan gewicht. Dit komt door een golf van recent onderzoek waaruit blijkt dat steden dé perfecte oplossing zijn voor dreigende milieurampen. (Foto: Erik van ’t Woud/ANP)

het gegeven dat mensen in steden nu eenmaal dicht op elkaar wonen in plaats van verspreid te zijn over het landschap. Recente rapporten van de Verenigde Naties laten zien dat in 2008 zo’n vijftig procent van de wereldbevolking in verstedelijkt gebied woonde. Dit gebied besloeg slechts drie procent van het landoppervlak van de aarde. Door de massale uittocht van het

Sommigen beweren dat steden de beste manier zijn om armoede te verminderen platteland zou de intensieve landbouw gereduceerd worden, waardoor de bossen weer terugkeren. Daarnaast zou het, door de hoge concentratie van woningen en bedrijven in steden, voor lokale overheden makkelijker moeten zijn om een energie-efficiënte infrastructuur te creëren voor sanitaire voorzieningen, stromend water en elektriciteit. “Een fatsoenlijke riolering in het midden (van een straat) maken en iedereen aansluiten, is

eigenlijk heel goedkoop en haalbaar in vergelijking met de situatie waarin bewoners ver van elkaar leven”, zegt Satterthwaite. Verstedelijking vermindert ook het gebruik van de auto: mensen in de stad hoeven niet elke dag zo ver te reizen als plattelandsbewoners. Bovendien hebben ze meer mogelijkheden om van het openbaar vervoer gebruik te maken. “Hoe dichter mensen op elkaar wonen in de stad, des te minder mensen met de auto rijden,” zegt Jeff Kenworthy, onderzoeker duurzaam vervoer aan Curtin Universiteit in Perth, Australië.

Voetafdruk Met deze factoren in het achterhoofd, besloot Satterthwaite om de berekeningen van de stedelijke en landelijke CO2-voetafdruk opnieuw onder de loep te nemen. In 2008 publiceerde hij een studie waaruit blijkt dat steden slechts 30 tot 40 procent van de emissies produceren – niet in de buurt van de eerder geraamde hoeveelheid van 80 procent. In hetzelfde jaar meldde het Brookings Institution in Washington DC dat de CO2-voetafdruk van de gemiddelde Amerikaanse stedeling veertien procent kleiner is dan het

gemiddelde van landen stadsbewoners samen. Als de gesmeerde bliksem publiceerde David Dodman van de IIED in 2009 een studie naar de ecologische voetafdruk van afzonderlijke steden over de hele wereld. De gemiddelde Londenaar, aldus het rapport, produceert ongeveer 50 procent van de uitstoot van de gemiddelde Brit, terwijl elke New Yorker slechts 30 procent van de uitstoot van de gemiddelde Amerikaanse ingezetene produceert. Burgers van São Paolo, Brazilië, zijn verantwoordelijk voor slechts 18 procent van het gemiddelde voor hun land. Deze cijfers hebben eigenlijk wat meer onderbouwing nodig voordat we stevige conclusies kunnen trekken over de milieuvoordelen van het leven in de stad. Na verloop van tijd kan verstedelijking de economie stimuleren en tot een verhoging van de welvaart leiden. Omdat rijkere mensen de neiging hebben om meer energie te verbruiken, kan dit negatieve gevolgen hebben voor de efficiëntie van leven in de stad.

Baby’s Toch is het belangrijk om te onthouden dat steden de ideale plek kun-

nen zijn voor toekomstige groene initiatieven. Zo is de Amerikaanse stad Seattle bijvoorbeeld al begonnen met het aftappen van door ontbindend afval geproduceerd methaan en het gebruik daarvan voor brandstof. Dat zou niet mogelijk zijn als dezelfde hoeveelheid inwoners verspreid woonde in boerderijen en dorpjes. “Je moet op een bepaalde schaalgrootte afval produceren voordat het afvangen van methaan efficiënt en zuinig is”, zegt David Lee, die de verwijdering van afvalstoffen onderzoekt aan de Senseable City Laboratory van het Massachusetts Institute of Technology. “Steden bieden ook meer geschoolde arbeidskrachten, wat helpt om dergelijke innovatieve projecten mogelijk te maken, zegt Lee. De grootte van iedere individuele CO2-voetafdruk is natuurlijk slechts een deel van de dreigende ecologische crisis. Net zo belangrijk is het toenemende aantal bewoners in de wereld. Elk jaar worden ongeveer 130 miljoen baby’s geboren, van wie de meesten opgroeien, daarbij water en land nodig hebben en allemaal hun eigen hoeveelheid CO2 produceren.

DELTA. 35 02-12-2010

reportage

oerwoud is groener Het lijkt erop dat de verstedelijking ook kan helpen om deze tikkende tijdbom onschadelijk te maken. Vrouwen in steden hebben gemiddeld namelijk minder kinderen dan hun gelijken op het platteland. Dat komt deels omdat kinderen simpelweg niet erg nuttig zijn voor gezinnen in de stad, volgens Douglas Massey van Princeton University. Op boerderijen daarentegen zijn kinderen een bron van goedkope arbeid. In

‘Hoe dichter mensen op elkaar wonen, des te minder mensen met de auto rijden’ steden wordt van hen verwacht dat ze naar school gaan in plaats van te werken. Dit heeft wel als gevolg dat hun ouders geen grotere gezinnen kunnen onderhouden. Stadsvrouwen hebben bovendien betere mogelijkheden tot gezinsplanning en geboortebeperking, en vaak grotere carrièrekansen. “Vrouwen in steden blijven langer op school, hebben een betere toegang tot anticonceptiemiddelen, trouwen later en krijgen hun eerste kind later”, zegt Jocelyn Finlay van het Harvard Center for Population and Development Studies. Deze gewoonten van stedelingen blijven zelfs gehandhaafd als ze verhuizen naar het platteland. Dit blijkt uit een recente enquête onder

drieduizend Chinese vrouwen die vanuit de stad naar hun dorp waren teruggekeerd. De kans dat de geënquêteerden anticonceptie gebruikten en minder kinderen wilden, was groter dan bij de vrouwen die hun dorp nooit hadden verlaten. Bovendien zorgde de aanwezigheid van de stedelingen in het dorp ervoor dat hun buren waarschijnlijk vergelijkbare keuzes zouden maken.

Beerputten De vraag is of al deze voordelen niet met een hoge prijs komen voor de mensen die naar de steden zijn gemigreerd. Zo zijn de misdaadcijfers hoger in steden dan op het platteland en is de luchtvervuiling ongetwijfeld ongezond. En dan hebben we het nog niet eens over de slechte leefkwaliteit in sloppenwijken. Die lijken, schreef Stewart Brand in 2009 in zijn boek ‘Whole Earth Discipline: An Ecopragmatist Manifesto’, typisch op menselijke beerputten ‘en ruiken bovendien net zo’. Ondanks deze bezwaren is Brand van mening dat sloppenwijken misschien wel de beste manier zijn om armoede stevig aan te pakken – mits regeringen ervoor zorgen dat de bewoners een redelijke levensstandaard hebben. Om te beginnen bieden steden betere banen die mensen helpen om zichzelf uit de armoedeval te trekken. Ook maakt de hoge concentratie mensen het sneller en goedkoper om voor diensten als onderwijs, sanitaire voorzieningen en elektriciteit te zorgen.

Een VN-rapport uit 2003 concludeerde dat ‘de enige realistische strategie voor armoedebestrijding is zo veel mogelijk mensen naar de stad te laten verhuizen’. Kinderen drummen op gerecycled materiaal in de sloppenwijk Ilha do Maruin in de Braziliaanse stad Olinda. (Foto: George Mollering/ANP)

Om deze reden concludeerde een VN-rapport uit 2003 dat ‘de enige realistische strategie voor armoedebestrijding is zo veel mogelijk mensen naar de stad te laten verhuizen’. Satterthwaite heeft hiervan het

bewijs uit eerste hand gezien. Hij werkt met zogenaamde vrouwenspaargroepen – de facto banken die arme vrouwen de mogelijkheid bieden een dagelijks schijntje op te slaan - in 22 landen. “Deze ‘banken’ bestaan in dorpen, maar in de

stad overleggen ze met elkaar en vormen ze bondgenootschappen, zegt hij. Sommige leden kopen zelfs grond samen. “Steden zijn de plaatsen waar sociale hervormingen altijd hebben plaatsgevonden, en dat gaat niet veranderen”, voegt hij eraan toe. Al deze voordelen zijn duidelijk in Ordos. Veel van de boeren en herders, die hun gewassen en kuddes achterlieten om banen als beveiliger en ober in Ordos City te nemen, zijn beter af dan ze waren. Wat betreft de veranderingen voor het milieu, komt het lange gras langzaam terug op de verlaten velden, aldus de eerste prognoses. Misschien is dit niet voldoende om te wedijveren met de gloriedagen van de Ordosvlakte. Wel is het een betrouwbaar teken dat de woestijn zich eindelijk terugtrekt.

x File maandagavond 29 november op de A9 bij Amstelveen. “Hoe dichter mensen op elkaar wonen in de stad, des te minder mensen met de auto rijden.” (Foto: Marcel Antonisse/ANP)

Uit New Scientist, 18 november 2010: ‘City vs country: The concrete jungle is greener’. Vertaling Desiree Hoving.

DELTA. 35 02-12-2010

service

Aankondigingen Studenten Tegemoetkoming Woonlasten Kamerhuurders Huur jij in Delft een kamer in een studentenhuis? Grote kans dat jij recht hebt op een tegemoetkoming van de gemeente. Zie www.gemeentedelft.info/twk voor meer informatie en vraag direct aan. Aanvragen kan tot en met 31 december. Student and Career Support Bij Student and Career Support kun je terecht voor een bezoek aan een studentendecaan, een studentenpsycholoog, het Career Centre met studiekeuzeadviseurs en loopbaanadviseurs, en het Informatiecentrum. Voor de studentenpsychologen geldt dat het eerste contact loopt via het Open Spreekuur iedere dag van 11.30-12.30 uur. De studentendecanen en de loopbaanadviseurs houden een inloopspreekuur op dinsdag van 11.30-12.30 uur en de studiekeuzeadviseur op donderdag van 11.30-12.30 uur. Het Informatiecentrum (begane grond) is geopend van 9.00–17.00 uur. Er is documentatie beschikbaar

over WO- en HBO-opleidingen, arbeidsmarkt, studie- en beroepskeuze, buitenlandse studies, enz. Bij de balie, telefonisch of via de email kun je een afspraak maken met een van de medewerkers. Bezoekadres: Jaffalaan 9a (ingang Mekelweg); tel. 0152788004. e-mail: studentandcareersupport@tudelft.nl website: www.studentandcareersupport.tudelft.nl Online huurprijs check Is jouw huurprijs redelijk? Check www.huurcommissie. nl voor meer informatie en om helderheid te krijgen over huren en geschillen tussen huurder en verhuurder. WorkNtravel WorkNtravel is een jong bureau dat bemiddelt tussen vrijwilligers/stagiair(e)s en bedrijven. WorkNtravel is op zoek naar Nederlandse stagiair(e)s die stage willen lopen in Suriname. Meer informatie via info@ bluefrogtravel.net. International Office Het International Office, Jaf-

Announcements falaan 9a, is op werkdagen geopend van 9.00-17.00 uur. Je kunt ook vragen stellen via internationaloffice@tudelft.nl of telefonisch (015-2788012) een afspraak maken. Studium Generale Het bureau Studium Generale, Jaffalaan 5, is van maandag t/m vrijdag geopend van 9.00–17.00 uur. Je kunt ook vragen stellen via www.sg.tudelft.nl of telefonisch een afspraak maken via 015-2783258.

Students Subsidy Living Expenses Room Tenants Are you renting a room in a student house in Delft? Chances are you are entitled to a council subsidy. Go to www.gemeentedelft.info/twk for more information and apply immediately. You can only apply until December 31st. International Student Chaplaincy Looking for a home away from

home, trying to make new friends, interested in intercultural and interfaith activities, needing some inner peace, searching for more than academic challenges? Check the website of the International Student Chaplaincy, www.iscnetherlands.nl, to learn about their wide range offer. Student and Career Support The student psychologists and the central student and careers councilors are located at Jaffalaan 9A. Office hours:

Monday-Friday from 9.00-17.00 hrs. You can direct your inquiries or make an appointment at the Front Office or by phone: 0152788004. For an initial appointment with one of the student psychologists you should first come to one of the open office hours: Tuesdays and Thursdays from 11.30-12.30 hrs. The open office hours of the Student and Career counselors are on Tuesdays from 11.30-12.30 o’clock. More information on www.studentandcareersupport.nl.

International Office The International Office, Jaffalaan 9a/visitor’s entrance at Mekelweg, office opening times Monday to Friday 9.00–17.00 hrs. Appointments and enquiries can be made by email: internationaloffice@tudelft.nl or by phone: 015-2788012.

UfD-EBN Geo Energy Master Award

Delta Inleveren kopij Bijdragen van faculteiten, diensten en overigen voor de rubriek 'Aankondigingen' in Delta ontvangt de redactie graag per e-mail: delta@tudelft.nl. Bijdragen dienen zo beknopt mogelijk te zijn. De redactie behoudt zich het recht voor om in te korten. Aanleveren vóór vrijdag 14.00 uur.

RD A W E R

0 0 5 6 g 00 ize e 40 r p d n 00 seco ize e 20 third pr

High hopes on your deepest thoughts... ... written in the best thesis on proﬁtable exploration & exploitation of the Dutch deep subsurface. Voor die twaalf miljoen andere varkens. Zij zitten op elkaar gepropt in donkere, krappe stallen.

Are you a Master student at the TU Delft? Do you think you can win this award? Go to http://award.ebn.nl for more information and to register.

EBN TUDelft adv fc 149x210.indd 1

NA EEN BEROERTE BEN JE NIET MEER WIE JE WAS, TERWIJL JE NOG WEL HETZELFDE LIJKT. Vraag de folder ‘Leven na een beroerte’ aan op hersenstichting.nl

Gratis advertentie

Giro 860

25-11-2010 13:06:48

DELTA. 35 02-12-2010

Opinie/recensies

Een uitstervend ras Teunis Schuurman reageert op het Deltaartikel ‘Kabinetsbeleid heeft perverse effecten' van 23 november. Studenten zullen volgens hem gedwongen worden om niet van de aangeboden paden af te wijken. Eigenlijk is het nieuwe kabinetsbeleid een zegen voor mijn carrièreperspectief. Ik word één van de begeerde pre-2011 ingenieurs, van het jaar waarop er nog wel kwalitatief goed onderwijs werd gegeven en kwalitatief sterke kennis gevraagd kon worden aan de student. De generatie waarin de

student ook de mogelijkheid had om zichzelf te ontwikkelen tot een ingenieur die meer kan dan voorgekauwde tentamenvraagstukken oplossen. Ik studeer werktuigbouwkunde aan de TU Delft, een studie waar gemiddeld 7,5 jaar over gedaan wordt over een programma van vijf jaar. Een zwaar programma, al helemaal als je jezelf tot een goede ingenieur wilt ontwikkelen, in plaats van de stof eenmalig tijdens het tentamen te reproduceren. Buiten de gebaande paden treden betekent per definitie vertraging, je komt op terrein dat niet door onderwijsinstellingen geasfalteerd is; een stage in het buitenland, een afstudeeropdracht bij dat ene uitdagende bedrijf (net als in het echte leven, gezien alle ex-Kamerleden die op dit moment wachtgeld ontvangen). Ik ben zo’n student die zich buiten de gebaande paden begeeft. Ik ben

geen genie maar wel een gemotiveerde werker. Studeren kost mij moeite, want ik wil de stof echt beheersen, niet alleen het tentamen halen. Daarom, en wegens een chronische ziekte, deed ik drieënhalf jaar over mijn P. In mijn vrije tijd sloot ik me aan bij

‘Veel schadelijker is het voorstel om ook de onderwijsinstellingen zelf te sanctioneren’ een studentenproject dat in vier jaar uitgroeide tot een autoriteit op het gebied van duurzame racetechnologie. Zowel Rutte als Opstelten claimden enthousiasme en bewondering voor het getoonde initiatief van Greenchoice Forze. De voorgestelde maatregelen zullen derge-

De staat van het klimaat De aarde warmt op, daar is iedereen het wel over eens. Maar hoeveel en of dat door de mens komt is een kwestie van interpretatie, vinden klimaatsceptici als journalist Marcel Crok. xChristian Jongeneel Misschien leidt de CO2-uitstoot vanwege fossiele brandstoffen tot een broeikaseffect, misschien ook niet. Sterker nog, misschien is die uitstoot wel noodzakelijk om de komst van een nieuwe ijstijd uit te stellen. Het klimaat is een niet goed begrepen systeem met talloze parameters. Wiskundigen weten het dan al wel: het kan net zo goed extreem stabiel zijn als bij een kleine fluctuatie ineens ontzettend uit de hand lopen. Bij gebrek aan mathematische zekerheid moeten we het doen met de consensus van wetenschappers die er verstand van hebben. Die consensus is dat de aarde opwarmt door menselijk toedoen. Of wacht, consensus? Een kleine groep tegendraadse wetenschappers verzet zich tegen die conclusie en tamboereert luidruchtig op fouten in de IPCC-rapporten (IPCC: Intergovernemental panel on climate change) die de tendens van het internationale onderzoek samenvatten. Als er één journalist in Nederland recht van spreken heeft op dit terrein is het Marcel Crok. Hij heeft zich jaren vastgebeten in het onderwerp, met een reeks van artikelen

in het tijdschrift Natuurwetenschap & Techniek. Zijn boek, ‘De staat van het klimaat’, is dan ook een doorwrocht betoog over methodologische fouten in de IPCC-rapporten. Twee dingen staan daarbij centraal.

De boosheid spat van de pagina’s Ten eerste de zogenoemde hockeystick, een grafiek die aan de hand van boomringen zou aantonen dat de temperatuur op aarde na honderden stabiele jaren de laatste eeuw plotseling sterk gestegen is, maar waar sceptici de nodige gaten in geschoten hebben. Ten tweede ‘climategate’, een reeks gelekte e-mails waaruit blijkt dat klimaatonderzoekers niet alleen duwen en trekken aan de data om die binnen het model te krijgen, maar ook een hekel hebben aan mensen die hen bekritiseren. Daarnaast blijkt

regelmatig dat wetenschappers die geloven in een bepaalde hypothese (de aarde warmt op) een neiging hebben om onderzoek te verrichten dat zich specifiek richt op het bevestigen van die hypothese. Het lukt Crok aardig om twijfel te zaaien over de de IPCC-rapporten. Helaas vereenzelvigt hij zich zo met de klimaatsceptici dat de neutrale lezer zich gaat afvragen of Crok niet zelf in de val getrapt is die hij zijn tegenstanders verwijt: selectief focussen op bewijsmateriaal dat de eigen positie onderbouwt. De vergelijking dringt zich bijvoorbeeld op tussen de hockeystickzaak en de affaire Hendrik Jan Schön, de nanotechnoloog die jaren lang kon knoeien met zijn data, omdat de resultaten voldeden aan de hypotheses van de vakgenoten die zijn artikelen moesten beoordelen. Dat mengsel van dubieus onderzoek en systematische fouten in het systeem van beoordeling eromheen is nooit aangegrepen om de complete nanotechnologie in twijfel te trekken. Al met al is ‘De staat van het klimaat’ een oerdegelijke weergave van de klimaatsceptische argumenten, maar de boosheid spat her en der zo van de pagina’s dat de overtuigingskracht buiten de eigen parochie beperkt zal zijn.

x Marcel Crok, ‘De staat van het klimaat’, Paradigma, pp. 333, 19,95 euro.

Smaakt dit naar meer? De besproken boeken zijn te vinden op de leestafel in de bibliotheek.

lijke mogelijkheden tot persoonlijke groei zeer moeilijk maken. Dat studenten geconfronteerd worden met hogere collegegelden of boetes is nog tot daar aan toe. Studenten kunnen namelijk zelf beslissen of ze deze hindernissen willen nemen om zichzelf tot een beter ingenieur ontwikkelen. Veel schadelijker is het voorstel om ook de onderwijsinstellingen zelf te sanctioneren. Studenten zullen (zachtjes?) gedwongen worden om niet van de aangeboden paden af te wijken. Moeilijkere vakken die een beroep doen op het doorzettingsvermogen van de student zullen gestroomlijnd worden, zodat deze met minder kennis, moeite en inzet behaald kunnen worden. Een snellere doorstroom. Maar is het product dan ook in staat om met de echte complexe, turbulente wereld om te gaan? Initiatieven als Nuna en dergelijke zullen

ontmoedigd worden omdat zulke verbindingen met de turbulente buitenwereld het geconditioneerde leerproces te veel verstoren. Na een bacheloropleiding van 3,5 jaar, 1 jaar master, 2,5 jaar parttime lid van Greenchoice Forze en 1 jaar fulltime chief engineer van de Greenchoice Forze II te zijn geweest, zal ik in april 2011 (hopelijk cum laude) afstuderen. Ik wil bij dezen Mark Rutte uitnodigen om mijn afstudeerpraatje bij te wonen. Ik word namelijk één van de laatste pre-2011 ingenieurs: een uitstervend ras. Teunis Schuurman studeert precision and microsystems engineering aan de faculteit Werktuigbouwkunde, Maritieme Techniek en Technische Materiaalwetenschappen.

apps

NS Reisplanner Xtra

Nu de sneeuw weer rijkelijk op het spoor valt, moet je oppassen voor vertragingen. De nieuwe NS Reisplanner app voor Android komt dan ook precies op tijd. De NS wil Android als ‘koploper’ gaan gebruiken om nieuwe functionaliteit te testen. Bij het opstarten verschijnt een overzichtelijk scherm met negen iconen. Allereerst is er de reisplanner. De vertreklocatie kun je geven op basis van GPS, een adres, een ingevoerd station of een nuttige plaats via iLocal. Vervolgens kies je of je lopend, met de fiets of met de auto naar het station reist. Dit doe je ook voor je bestemming. Een druk op de knop later krijg je de reis en vijf alternatieve opties rond het gekozen moment. Tik een optie aan en je ziet de

reisdetails. Via de menuknop in Android kun je prijsinformatie vinden, de terugreis plannen en de reis opslaan. Een opgeslagen reis is te vinden via ‘mijn reizen’ op het hoofdscherm. Vanuit het hoofdscherm zijn ook de vertrektijden te vinden van elk station. Je ziet hier hetzelfde als op de informatieborden in een stationshal. ‘Storingen & werkzaamheden’ op het hoofdscherm laat zien wat er aan de hand is, wanneer het verholpen is, eventuele vertragingen en alternatieve routes. ‘Eropuit’ en ‘iLocal’ zijn handig om een dagje met de trein te plannen. De NS heeft duidelijk moeite gedaan om een goede app neer te zetten voor Android. Via Twitter (twitter. com/ns_online) biedt de spoorvervoerder snelle ondersteuning. Voor veel treinreizigers zal de app een verademing zijn. (JP)

Leuk ***** Handig ***** Bediening ***** Prijs gratis Platform Android

DELTA. 35 02-12-2010

service

Agenda Donderdag 2 december Wetenschapsagenda • 10.00 uur - Pilot projects in water management Practicing change and changing practice. Promotie van H.S.I. Vreugdenhil. Promotor: prof.dr.ir. W.A.H. Thissen. • 12.30 uur - Sensory dominance in product experience. Promotie van A.B. Fenko. Promotor: prof.dr. P.P.M. Hekkert. • 15.00 uur - Intermodal Freight Transport on the right track? Environmental and Economic Performances and their Trade-off. Promotie van N.S. Kim, MSc. Promotor: prof.dr. G.P. van Wee. Electrotechnische Vereeniging 12.45-13.30 uur – Lunchlezing verzorgt door TenneT over nieuwe hoogspanningsmasten. Collegezaal C van de faculteit Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica, Mekelweg 4, Delft. www.etv.tudelft.nl Studium Generale 17.00–19.00 uur - ‘Studeren in het buitenland. Omdat het (niet?) kan’. Debat met o.a. drs. Paul Rullmann, Vice-President van de TU Delft, en ORAS, VSSD, en AEGEE. Foyer van de Aula TU Delft Mekelweg 5, Delft. Gratis borrel en uitsluitend voor studenten.

menical service every Sunday at Raamstraat 78, followed by tea/ coffee. The services are led by the chaplains Reverend W. Stroh and Father Avin, and are supported by student leaders. More information on www.iscnetherlands.nl.

van deze republiek heeft opgesteld – heeft de laatste jaren bij verschillende gelegenheden laten doorschemeren de Islamisering van de Turkse politiek niet te zullen accepteren. DOK, Vesteplein 100, Delft - toegang gratis.

Maandag 6 december

Woensdag 8 december

Wetenschapsagenda • 10.00 uur - Intelligent Belt Conveyor Monitoring and Control. Promotie van Y. Pang, MEng. Promotor: prof.dr.ir. G. Lodewijks. • 12.30 uur - Personalised Access to Social Media. Promotie van ir. M. Clements. Promotoren: prof.dr.ir. M.J.T. Reinders en prof.dr. A.P. de Vries. • 15.00 uur - The Treatment of Uncertainty in Airport Strategic Planning. Promotie van ir. J.H. Kwakkel. Promotoren: prof.dr. W.E. Walker en prof.dr. G.P. van Wee.

Wetenschapsagenda • 10.00 uur - Linear-Variable Optical Filters for microspectrometer applications. Promotie van A. Emadi, MSc. Promotor: prof.dr.ir. G.C.M. Meijer. • 12.30 uur – The COS method: An efficient fourier method for pricing financial derivatives. Promotie van F. Fang, MSc. Promotor: prof.dr.ir. C.W. Oosterlee. • 15.00 uur – Intreerede van prof.dr.ir. P.M. Herder, faculteit Techniek, Bestuur en Management.

Nota Bene Van 6 december tot en met 9 januari organiseert Nota Bene de DSW Schaatsbaan op de Beestenmarkt. Met nieuwe schaatshulpen, een overdekt gedeelte en een nieuwe energieleverancier wordt het weer een sfeervol schaatsjaar.

Dinsdag 7 december

Vrijdag 3 december Wetenschapsagenda • 10.00 uur - Optical metrology techniques for dimensional stability measurements. Promotie van J.D. Ellis, MSc. Promotor: prof.ir. R.H. Munnig Schmidt. • 12.30 uur - Dry self-alignment for small discrete components - Exploiting combinations of electrostatic fields and mechanical features. Promotie van ir. I. Kurniawan. Promotor: prof.dr. U. Staufer. • 15.00 uur - Secondary industrial minerals from coal fly ash and aluminium anodising waste solutions. Promotie van drs. H.W. Nugteren. Promotoren: prof.dr. G.J. Witkamp en prof.dr.ir. M.T. Kreutzer.

Zondag 5 december International Student Church 11.30 hrs - Students of all denominations are invited to our ecu-

Wetenschapsagenda • 10.00 uur - On the effective Parallel Programming of Multi-Core Processors. Promotie van A.L. Varbanescu, Diploma de studii Aprofundate. Promotor: prof.dr.ir. H.J. Sips. • 12.30 uur - A Sustainable, TwoEnzyme, One-Pot Procedure for the Synthesis of Enantiomerically Pure a-Hydroxyacids. Promotie van A. Chmura, Magister Inzyniera. Promotor: prof.dr. R.A. Sheldon. • 15.00 uur - Cavitation-aided Grain Refinement in Aluminium Alloys. Promotie van T.V. Atamanenko, DiplomIngenieurin. Promotor: prof.ir. L. Katgerman. Studium Generale 20.15 uur - ‘Turkije: Klaar voor Europa?’ door Eelko Hooijmaaijers. De Turkse legerleiding – die zich vanaf 1960 via een reeks staatsgrepen als beschermer

Minimaatjes AC-HOP de vakbond voor Universiteitspersoneel. Voor informatie kijk dan op www. AC-HOP.nl. Stichting Delftse Natuurwacht zoekt vrijwilligers voor het begeleiden van activiteiten met kinderen van 8-14 jaar. www. natuurwacht.nl, 015-2783086 of j.f.m.molenbroek@tudelft.nl.

Spelregels minimaatjes. Minimaatjes zijn niet toegankelijk voor het bedrijfsleven. Voor commerciële aanbiedingen en advertenties: H&J Uitgevers (adres in colofon). Minimaatjes zijn maximaal 200 tekens lang. Inleveren vóór vrijdag 14.00 uur via e-mailadres delta@ tudelft.nl.

Studium Generale • 17.45 uur - 'Bach: Een verborgen verhaal’ door Wim Thijs. Johann Sebastian Bach schiep onsterfelijk mooie muziek. Deze muziek bevat naast de klinkende schoonheid verschillende diepere lagen: constructies, codes en geheime symbolieken. Cultureel Centrum Mekelweg 10, Delft - toegang gratis. • 20.00 uur - Veritas forum: 'Limiteert carrière jouw geluk?' met Ben Tiggelaar. Faculteit IO, Landbergstraat 15, Delft, Joost van der Grintenzaal - toegang gratis. • 20.15 uur - 'Iran: Op naar een nieuwe revolutie?' door Eelko Hooijmaaijers. De omstreden verkiezingsoverwinning van de Iraanse president Ahmadinejad heeft fel verzet opgeroepen bij zijn tegenstanders. Tien jaar na de stichting van de Islamitische Republiek Iran lijkt het bewind van de ayatollahs te wankelen. DOK, Vesteplein 100, Delft - toegang gratis.

Donderdag 9 december Practische Studie Het Gezelschap “Practische Studie” presenteert vandaag een symposium met de titel ‘Olympische Spelen 2028, Civiel draagt de vlam! Ontwikkel Nederland naar Topniveau’. Inschrijven en meer informatie

op www.ps.tudelft.nl/symposium. Wetenschapsagenda • 10.00 uur – Computational Modeling of Tow-Placed Composite Laminates with Fabrication Features. Promotie van C. Fagiano, ingegneria. Promotor: prof.dr. Z. Gürdal. • 12.30 uur - Analyzing Transition Dynamics: The ActorOption Framework for Modelling Socio-Technical Systems. Promotie van G. Yücel, MSc. Promotor: prof.dr.ir. W.A.H. Thissen. • 15.00 uur - Shoes, cars and other love stories: investigating the experience of love for products. Promotie van B. Russo Rodrigues, Master in Design. Promotor: prof.dr. P.P.M. Hekkert.

“Mijn vriendje Daan is ziek.

hij ligt al lang in het ziekenhuis. Gelukkig logeren zijn ouders in het Ronald McDonald Huis en zijn ze altijd dichtbij. Dat vindt Daan heel fijn!”

Voor €5,- per maand brengt u zieke kinderen en hun ouders dicht bij elkaar. Word nu donateur van het Ronald McDonald Kinderfonds.

www.kinderfondsknuffels.nl

Februari 2011 Consultition Zit jij in de laatste fase van je studie en heb je interesse in strategy consultancy? Meld je voor 15 december aan op www. consultition.nl en maak kans op een ballonvaart. Studenten uit alle studierichtingen zijn van harte welkom. De bedrijven zullen op basis van CV en cijferlijsten vijftig studenten selecteren die zullen worden uitgenodigd voor een interview. Aan de hand van dit interview zullen de twintig meest enthousiaste, gemotiveerde en geschikte studenten worden geselecteerd voor deelname aan dit prestigieuze project.

Slikklachten

Knobbeltje

Plasklachten

6 3

Plekje op de huid

Gewichtsverlies

Onrustige moedervlekken

Blijvende heesheid of hoest

Stoelgangklachten Zaadbalklachten

Raadpleeg bij deze aanhoudende signalen uw huisarts. Hoe eerder kanker wordt ontdekt, hoe beter. Kijk voor meer informatie op www.kwfklachtadvies.nl of bel de KWF Kanker Infolijn: 0800 - 022 66 22 (gratis).

x Delta Inleveren kopij Bijdragen van faculteiten, diensten en overigen voor de rubriek 'Agenda' in Delta ontvangt de redactie graag per e-mail: delta@ tudelft.nl. Bijdragen dienen zo beknopt mogelijk te zijn. De redactie behoudt zich het recht voor om in te korten. Aanleveren vóór vrijdag 14.00 uur. Alle promoties, intree- en afscheidsredes genoemd in deze agenda vinden, tenzij anders vermeld, plaats in de Aula van de TU, Mekelweg 5, Delft.

H&J Uitgevers_2x70_zw-w

14-05-2004

14:02

Pagina 1

Voor advertenties bel met:

H & J Uitgevers Postbus 101 2900 AC Capelle aan den IJsel T (010) 451 55 10 F (010) 451 53 80 E delta@henjuitgevers.nl

Neem contact op met Hennie de Ruyter of met Mireille van Ginkel voor nadere informatie

www.delta.tudelft.nl

DELTA. 35 02-12-2010

loopbaan

Wachten op een strenge winter Voor wie met de auto naar zijn werk gaat, is het krabben van de ruiten weer begonnen. En wie met de trein gaat, kan alleen maar hopen dat de maatregelen van ir. Berend de Graaf en zijn vele NS-collega’s helpen. Zijn de spoorwegen klaar voor de winter?

Dus de treinen waren kapot, maar de onderhoudsbedrijven leeg.” “Het was een samenloop van omstandigheden”, meent De Graaf, “maar je zou kunnen zeggen dat we ook niet goed voorbereid waren.” Een aantal evaluaties en flink wat actieplannen later is de NS dat wel. Dat verklaart ze samen met ProRail in haar tijdschrift Spoor. Er zijn nu meer onderdelen op voorraad, veel wissels worden verwarmd, er is een dienstregeling voor noodgevallen en bijna de helft van de treinen is aangepast.

Man en macht Tijdens zijn reactie op de vraag of hij in zijn evaluatie ook iets goed zag gaan, veert De Graaf op. De betrokkenheid van de medewerkers was maximaal, vertelt hij. “Iedereen was met man en macht bezig. Ze draaiden shifts van tien of twaalf uur, alles om te zorgen dat zoveel mogelijk treinen gerepareerd werden.” Die bedrijfscultuur spreekt De Graaf erg aan. “Ze hadden ook kunnen denken: ‘het is kerst, ik heb vakantie en dit is niet mijn probleem’, maar dat deden ze niet.” Na zijn evaluatie was het ook tijd om in actie te komen. Terwijl de winter alweer met één voet op de drempel staat, vertelt De Graaf over de maatregelen die NedTrain heeft genomen om de ‘vloot’ klaar te maken voor vorst en sneeuw. “We hebben ons gericht op het winterklaar maken van de drie series die het meest last hadden van het weer”, vertelt hij. De oudere dubbeldekker intercity’s en de Sprinters kregen onder andere nieuwe onderdelen. En de Koploper, een enkeldeks intercity, werd op vijftig punten aangepast.

xMAAIKE MULLER Stiekem hoopt hij een beetje dat het winterweer doorzet. “Ik ben denk ik een van de weinige mensen die wil dat het weer een strenge winter wordt”, lacht ir. Berend de Graaf. Hij is managementtrainee bij de NS. “Als er nu niets gebeurt, dan hebben we toch al die acties uitgezet. Het zou jammer zijn het effect ervan niet meteen te zien.” ‘Al die acties’ moeten ervoor zorgen dat bij een zelfde soort winter als vorig jaar zestig procent minder treinen uitvallen. “Je kunt nooit garanderen dat er geen treinen uit zullen vallen”, licht De Graaf toe. “Als het zo koud is, heeft het hele land daar veel last van. Ook de NS. Je hebt gewoon beperkte treinen die niet gemaakt zijn voor bepaalde winters.” Dat bleek ook vorig jaar, toen rond de jaarwisseling een groot deel van Nederland onder een dik pak sneeuw verstopt werd. Door alle sneeuw kwam het schaatsen er maar amper van, maar de slee kon weer uit de schuur en de witte laag zorgde voor idyllische plaatjes. Maar de sneeuw zorgde vlak voor kerst ook voor geglibber op de wegen, veldbedden op Schiphol en chaos op het spoor. Wie niet per se ergens heen hoefde, bleef liever thuis. De Spoorwegen adviseerde mensen niet met de trein te gaan, omdat dan niet zeker was of de reiziger zijn bestemming zou bereiken. Reizigersorganisatie Rover en de politiek stonden al snel klaar met hun kritiek. Maar over een ding waren zij en de NS en ProRail het direct eens: zoveel uitvallende treinen en vertragingen door winterweer mag nooit meer gebeuren.

Allereerste werkdag Rond de kerstdagen van 2009 was De Graaf vooral blij dat hij zelf nergens heen hoefde. “Ik dacht toen nog alleen vanuit de reiziger”, vertelt hij. Maar begin januari moest hij, op zijn allereerste werkdag, van zijn woonplaats Rotterdam naar het kantoor van NS-dochter NedTrain op Utrecht Centraal. “Ik was te

Naam: Ir. Berend de Graaf (27) Woonplaats: Rotterdam Verliefd/verloofd/getrouwd: Verliefd Studie: Werktuigbouwkunde Afstudeerrichting: Systems and control Afstudeerjaar: 2009 Loopbaan: Nog geen jaar geleden begon de loopbaan van ir. Berend de Graaf. Hij begon, met zijn bul van werktuigbouwkunde op zak, aan een traineeship bij de Nederlandse Spoorwegen (NS). Hij kwam te laat op zijn eerste dag, omdat door de winter de treinen niet op tijd reden. Niet veel later evalueerde hij bij NS-dochter NedTrain hoe de winter de NS zo dwars had kunnen zitten rond de jaarwisseling 2009 - 2010. In zijn tweejarige traineeprogramma wordt De Graaf klaargestoomd tot manager. Dat het leidinggeven hem bevalt, weet hij al uit zijn studententijd. Toen was hij een jaar voorzitter van de studievereniging Gezelschap Leeghwater. De Graaf fietst in zijn vrije tijd: “Sinds kort heb ik een racefiets. Maar als het sneeuwt, dan ga ik niet.” en heeft een vriendin. (Foto: Hans Stakelbeek/FMAX)

‘Ik moet beter leren om af en toe echt op te treden’

laat, omdat de treinen vanwege de sneeuw niet op tijd reden.” Hoe dat kwam, mocht hij meteen onderzoeken. NedTrain is het onderhoudsbedrijf van de NS. “We zorgen voor het rollend materieel”, licht De Graaf toe. “Als een soort KwikFit zorgen we voor regulier onderhoud. Maar ook voor reparaties als er een trein kapot is en voor reiniging van de binnen- en buitenkant van de treinen.” Zijn eerste traineeopdracht was om te evalueren wat er binnen NedTrain was gebeurd tijdens de barre winter waar hij toen nog middenin zat. Zijn project, dat hij inmiddels heeft afgerond, was ‘superleerzaam’. Voor De Graaf zelf: “In de eerste maanden kon ik het hele bedrijf interviewen, van directeurs tot monteurs. Zo kon ik het bedrijf goed leren kennen.” Maar hij hoorde ook wat er die winter allemaal mis was gegaan. “Het was een opeenstapeling van probleempjes.”

’Ik kom hier niet speciaal voor de treinen’ Het grootste probleem was de onderdelenvoorziening, zegt De Graaf. Door de sneeuw gingen veel meer onderdelen als relais en spoelen kapot. “Een trein is tegenwoordig een computer op wielen.” Normaal houdt een filtersysteem het vocht weg bij de cruciale elektrische componenten. De Graaf: “Maar sneeuwvlokken kunnen veel verder het systeem inkomen dan bijvoorbeeld regen. En als er vocht binnenkomt, kan er kortsluiting ontstaan en veel kapot gaan.” De onderdelen waren op een gegeven moment niet meer aan te slepen. “In heel Europa niet. Want vergeet niet dat alle Europese landen toen problemen hadden”, vertelt De Graaf. “Bovendien was het kerst, dus waren veel leveranciers gesloten.” Door de lange levertijden, konden kapotte treinen niet gerepareerd worden. Bovendien konden veel treinen op een van de winterse dagen niet bij de onderhoudsbedrijven komen. Omdat de wissels vastvroren en zo problemen gaven, werd besloten een aantal wissels helemaal vast te zetten. Het voordeel was dat de reizigers zo toch thuisgebracht konden worden. “Maar de kapotte treinen konden niet meer naar het onderhoudsbedrijf komen.

Vijftig punten? Was de Koploper vóór de verbetering dan wel betrouwbaar? “Ja hoor”, verzekert De Graaf. “We hebben vijftig punten verbeterd, maar daar waren ook kleinere acties bij.” Zoals het plaatsen van schotjes voor de kabels die onder de trein doorlopen. Die schotjes moeten voorkomen dat ijsbrokken die onder de trein door stuiteren de kabels kapot maken. “Toch was het een enorm project”, vertelt De Graaf. “Er zijn 137 Koplopers. Het is heel wat dat we die, als het goed is, deze week allemaal verbeterd hebben.” Na een jaar weet De Graaf – in een vergaderzaaltje met uitzicht op een brede rij sporen die Utrecht Centraal binnen lopen veel te vertellen over alle treinen en types. Maar op de vraag of hij een treinfanaat is, is het antwoord een snel en resoluut nee. “Ik kom hier niet speciaal voor de treinen. Ik kom voor het werk zelf, het management traineeship”, zegt De Graaf. Bij een bedrijf als Ahold of Unilever had hij ook kunnen werken, zegt hij met enige twijfel. “Maar ik vind het wel mooi om nog een beetje met techniek bezig te zijn.” Het traineeship bevalt hem goed. Rollenspellen, cursussen, maar ook strategieopdrachten moeten ervoor zorgen dat de trainees zichzelf beter leren kennen en zich kunnen ontwikkelen tot goede managers. “Ik moet beter leren om af en toe echt op te treden”, noemt De Graaf zijn verbeterpunt. Als 27-jarige optreden tegen oudere werknemers, vindt hij soms lastig. “Ik ben altijd heel positief en denk dat alles wel goed komt. Maar soms moet ik gewoon zeggen: dit is niet oké.”

x Berend de Graaf is ambassadeur van het management traineeship van de NS. Hij is te volgen op de blog van de NS-trainees (nstrainees. posterous.com) of op twitter (@Berend_NS)

DELTA. 35 02-12-2010

Delta in English

Most entrepreneurial

City architect

Beta’s battle

Professor Freek Beekman has won TU Delft’s ‘Most Entrepreneurial Scientist Award’. Prof. Beekman researches and develops medical research and diagnostics equipment, while ensuring that this equipment is also commercially viable. The Most Entrepreneurial Awards are organized by YESDelft and TU Delft’s Valorisation Centre. Dr Dap Hartmann was also honoured as the ‘most important motivator for entrepreneurial students’.

The dean of TU Delft’s faculty of Architecture, Wytze Patijn, who is resigning at the end of this year, has been appointed Delft’s ‘City Architect’. In this position he will be responsible for mediating between private companies, governmental organisations and the city council, while also helping to ensure the architecture and buildings in Delft are of a consistently high quality.

Lizet Bloo (MSc at faculty of TPM), Nadine van Minderhout (MSc at CEG) and Rianne Langenberg (BSc at EEMCS) have won the first round of the ‘The Battle of the Best Bèta’, in which 15 teams of Delft students are challenged to think of sustainable solutions for Plan Netherlands, an organisation that helps to improve the living conditions of children in developing countries. Plan Netherlands’ regional office in Zambia is facing major problems, which the TU students have been challenged to help solve. The contest is run by Accenture, a private

consultancy firm. The winning TU Delft team books a place in the national finals, to be held in February 2011. The winning team will also receives 1,500 euros, which is then given to the student association, S.T.V.B. Curius, to be spent on either making a strategic investment or donated to a worthy cause.

Lacrosse wants you

bike of Name: Gunjan Singh (MSc Industrial Design Engineering) Brand: Union Price: 60 euros Striking Feature: Handlebars that have a mind of their own “Gunjan didn’t have a tough time trying to choose a bike. “When I reached Kringloop Winkel secondhand shop there was just one bike left, and I badly wanted a bike to survive here,” she says, adding that biking is a much more pleasurable way of getting exercise than jogging. “While jogging, you might occasionally slow down and then start walking, but while you’re on a bike you only stop when you’ve reached your desti(Photo/text: Chandralekha Elango) nation.” And what Gunjan thinks is the worst feature of her bike also happens to be a great feature, she says: “My bike’s seat has no cushion, making it a little uncomfortable to ride, but the seat never really gets wet either, so I don’t complain.” Her bike has been faithful in getting her safely all the way to Rotterdam once, and also for a shopping trip to Den Haag, despite her ever-reluctant handle bars, which refused to be controlled. And her bike lights that work on the dynamo also stop working every time it rains. “I now have two LEDs that look like mice, just in case my dynamo lights stop working in front of a cop!” she says, smiling. While some may buy a U-lock to attach the frame of the bike to something solid, others prefer to paint their bikes as garishly as possible to keep thieves away. Wary as she naturally is, Gunjan has two locks for her bike and always makes sure she parks her bike properly in the bike stalls.

The newest game in town for women is also the fastest sport on two feet – not football or field hockey but lacrosse. Delft Diamonds will start as a new team in the Netherlands Lacrosse League’s second division. xLAURA STERNA By now many students have probably seen guys and girls around campus playing with sticks that look like butterfly-nets, but if they’re not paying any attention to any butterflies flying around then for sure they’re playing lacrosse. Lacrosse, considered the oldest North American sport, dating from as early as the 5th century, was a game that Native American Indians played for fun but also as a means of resolving conflicts, healing the sick and developing strong, virile men. At that time, a lacrosse ‘team’ consisted of hundreds, or even thousands of players, with goals often set miles apart and one game lasting for as long as three days. Since then lacrosse has undergone many modifications, with the first written rules appearing in the mid-19th century, yet nevertheless the main object of the game has

remained unchanged: the player needs to shoot a rubber ball into the opponent’s goal. Today several variations of lacrosse are played around the world, including men’s and women’s field lacrosse, box lacrosse (played indoors), polocrosse (played on horseback) and beach lacrosse (3 against 3 players played on the beach). Field lacrosse, the most common variation, is played outdoors on a football-sized field (100 x 55 m), with 10 players per team: a goalkeeper, three defenders, three mid-

The Delft Barons compete at the highest level in the Netherlands fielders and three attackers. Each player carries a lacrosse stick and wears protective equipment – helmet, gloves, elbow and chest pads. Up until the 1930s, all lacrosse was played on large fields outdoors; however, the owners of Canadian hockey arenas invented a compact, indoor version of the game, called box lacrosse, which meant that despite the severe winters in some lacrosse-playing countries the game could go on throughout the winter The women’s game differs from men’s lacrosse in several ways, however. The most significant difference from the men’s game is the

absence of body contact and protective equipment. Moreover, women’s lacrosse sticks are of a slightly different design, making it harder to catch a pass and run with the ball when it’s inside the stick’s pocket. Traditionally, lacrosse has largely been played in Canada and the US, but recently the game has begun flourishing at the internatioanal level in many other parts of the world, particularly in Europe and east Asia, and including in the Netherlands as well, which now has a semi-professional ‘Netherlands Lacrosse League’. The sport is also growing in popularity at TU Delft, which has both men’s and women’s teams - the Delft Barons and Delft Diamonds. The Delft Barons compete at the highest level in the Netherlands and Delft Diamonds will start as a new team in the Netherlands Lacrosse League’s second division. Both clubs welcome new members.

x www.delftlacrosse.com. www.nllax.nl

x If you’re interested in joining a lacrosse team at TU Delft or would just to see what this game is all about, both the Delft Barons and Delft Diamonds practice twice weekly - on Mondays (21:00-23:00) and Wednesdays (20:0022:00) - on the fields of the TU Delft Sports Center.

malone

Considering industrial ecology “Picking a Master’s program is serious business. I mean, you’ve got to be pretty committed to the subject, because your choice will probably determine what you do for work – meaning it’ll influence the rest of your life. That said, an interdisciplinary program like industrial ecology (IE) offers lots of freedom. (Full disclosure: it’s what I study, so I’m probably biased). But what is industrial ecology? Ok, plenty of people have never heard of it. The science is only about 15 years old and can be tricky to describe. Officially, it’s the study of material and energy flows in built systems (like factories or buildings) but most of us talk about it as the science to save the world – or our own asses. I could bore you talking about lifecycle analysis, but maybe the easiest thing is to give an example: you’re going to build some houses, and you want them to be the greenest, most comfortable houses possible. First, you’ll need a team, because you must understand the science behind what makes a house green and comfortable, the engineering behind saving and generating your own energy in the house, and how to design a house that people actually want to live in and can afford. To do all this, you must talk to people who might live there, to the people who will sell you the materials, and to those who’ve built green homes in the past. And then you must fit all these pieces together. This same process applies to other systems, whether a factory, product chain (like for a computer), or a city, and it’s the kind of project we do in IE all the time, with each student specializing in different parts of the process.

One core principle of industrial ecology is that collaboration between disciplines creates synergy, or solutions, that are superior to any conceived in just one discipline. This has been valuable in my education, because, let’s face it, whether an engineer or product designer, disciplines tend to see the world with one set of glasses. But by working together, you can combine the best of all worlds. The IE program won’t make an engineer out of a social scientist, or vice versa, but it will teach them to work together and understand each other. The joint TU Delft/Leiden University MSc degree in industrial ecology is one of the few programmes in the world devoted solely to industrial ecology, enrolling about 20 students a year from almost every academic background, and one of the cool things about being in a small club is that everyone knows each other and is very helpful. I’ve met with several IE graduates this year to talk about theses and internships, not that we’ve got much to worry about – virtually all IE graduates are either employed in the field or pursuing PhD studies. I’ll be interning at DSM, modeling networked value chains. Other options vary from large engineering firms like Royal Haskoning to governmental policymaking. So, if you’re looking for an emerging, exciting field to call your own, IE is a great place to call home.” (ie.leidendelft.nl or iesashift.nl) Devin Malone, a second-year MSc student of industrial ecology, is from Anchorage, Alaska. He has lived, worked, and traveled in 21 countries on four continents.

DELTA. 35 02-12-2010

Delta in English

TEDxAmsterdam TU Delft’s Dr Niki Kringos will be a guest speaker at the international TEDxAmsterdamWomen event, which will be held on 7 December 2010 in Amsterdam. The TEDxWomen programme focuses on exploring how women think and work, communicate and collaborate, learn and lead, by inviting leading women in their respective professions to come together and share ideas, while focusing attention on the knowledge, awareness and vitality that inspires new ideas. In her TEDx talk, Dr Kringos will attempt to turn her audience into

Honours class asphalt lovers. “I was honoured to have been invited to speak,” Kringos, an asphalt expert, said. “I enjoy the challenge of making a more general audience enthusiastic about the complexity of asphalt.” A TEDWomen event offering a platform for 500 international and progressive speakers from around the world will also be in Washington DC.

Feedback courses from which students may pick and choose to construct their own cohesive programme of study, although there is one required course: Critical Reflection on Technology. The Honours Class gives students the chance to study their own specific areas of interest even more intensively, and the honour students are also expected to form a community, allowing them to build up networks with other outstanding students, scientists and leading figures from the business community.

If you’d like to comment on anything appearing on the English Page or on a university-related matter, or if you have a question or suggestion for us, send your emails to d.mcmullin@tudelft.nl. We welcome all feedback from our readers. Letters intended for publication should include your name and be no longer than 350 words. This edition of Delta is also available online at www.delta.tudelft. nl, where you can also access the English Page archive.

Dr Akke Suiker of the faculty of Aerospace Engineering has been named ‘The Best Teacher of TU Delft’ for the 2009-10 academic year. The ‘Best Graduate of TU Delft’ award was won by Maarten Kamphuis of the faculty of Industrial Design Engineering.

award, Dr Suiker receives a 7,000 euro cash prize, of which 5,000 euro is intended to be used for improving education. His competitors – and also the best teachers from their respective faculties - were: Emiel van Elderen of the faculty of Electrical Engineering, Mathematics & Computer Science (EEMCS), Hans Welleman of Civil Engineering & Geosciences (CEG), Yu Song of Industrial Design Engineering (IDE), Miriam Blaauboer of Applied Sciences (AS), Robert Babuska of Mechanical, Maritime & Materials Engineering (3mE) and Pieter Bots of Technology, Policy and Management (TPM).

he is still often asked what there is new to design on a sword: “Well, a lot. Safety and realism seem to exclude each other when it comes to swords.” Unlike other training swords, his is largely made of steel, which gives the sword a more authentic feel. “You’re almost always struck with the inner 40 centimetres of the sword blade,” he explains. “A rubber tip makes the sword safer. I also made it so the blade can retract

xCONNIE VAN UFFELEN

Best graduate

x www.TEDxAmsterdamWomen.nl

The Dutch Ministry of Education has awarded TU Delft a € 720,000 grant for the purpose of developing a Delft Honours Class for high-achieving MSc students. The Delft Honours Class is specially designed to give excellent students an extra challenge, beyond that of the standard MSc programme course work. The programme is open to students who graduated cum laude from their BSc programmes. The Honours Class study load is comparable to a half year of full-time study (30 credits), and offers a number of ‘blocks’ of

The best of the best

Prior to the award ceremony, Dr Akke Suiker could not imagine that he would actually be chosen as TU Delft’s ‘Best Teacher”. “You’re aware of course that your colleagues have also earned their stripes,” he remarked following the award ceremony. “Needless to say, I’m absolutely delighted. Such great Dr Akke Suiker. (Photo: Sam Rentmeester/FMAX)

‘He really knows how to inspire his students’ happiness is actually a bit unreal. It’s wonderful to have been chosen by the students as best teacher of the faculty, but then to be chosen as

the best teacher of all TU Delft really is the ultimate one can achieve as a teacher.” Dr Suiker teaches statics, vibrations and dynamics & stability at the faculty of Aerospace Engineering. The jury noted that students find Dr Suiker extremely approachable

and that he is always happy to answer their questions. “He has a great lecturing style, involving humour and showing good examples, and he really knows how to inspire his students,” said jury member, Caroline Streng, who is also head of the student council. In winning this

Industrial design engineer Maarten Kamphuis won the UfD-Mecanoo Award given to TU Delft’s ‘Best Graduate’ for the 2009-10 academic year. He won the award for his innovative design of a safe, steel training sword replete with rubber bumpers. In winning the award, Kamphuis also received 2,000 euros and a computer. Kamphuis’ research included an historical analysis of swords dating from the Middles Ages, as well as field research, high-speed videos, radiographs, tensile tests conducted on pigs’ feet, computer calculations and built prototypes. Following the award ceremony, Kamphuis, who graduated in April and is a fanatic practitioner of European sword fighting, remarked that

‘A rubber tip makes the sword safer’ 10 centimetres into the handle when it strikes, which is safer.” Kamphuis also recently won the National Sport Innovation Award for his design, and has started his own company, M_blades, to produce the swords. The runners-up for the ‘Best Graduate of TU Delft’ were: Shirin Jaffri (Architecture), Tim van Oijen (3mE), Harmen van der Laan (CEG), Bart de Keijzer (EEMCS), Anneleen Oyen (AE), and Hadi Asghari (TPM).

news below sea level This week’s roundup of what’s been making news in the Netherlands lately starts with headlinegrabbing Geert Wilders and his populist PVV Freedom Party. Recent background checks of PVV MPs are turning up their unseemly pasts. PVV MP Joram van Klaveren had been arrested for drunk driving; MP Marcial Hernandez was detained for head-butting somebody during a drunken bar fight; PVV party spokesman, Hero Brinkman, was cited for punching a bartender when drunk and speeding through police drunk-driving checkpoint; MP Jhim van Bemmel admitted to falsifying documents; MP James Sharpe was forced to resign his Parliamentary seat because his company, which ran a Hungarian internet dating website, was fined for misleading clients by featuring photos of models instead of the real women interested in finding dates; and finally, MP Eric Lucassen, while serving in the Dutch military, was convicted of having sexual relations with two 17 year-old female soldiers, and later, in civilian life, was repeatedly cited for threatening his neighbours, including throwing a bucket of water on a 72 year-old man, damaging the man’s hearing aid, and urinating in a neighbour’s mailbox. Elsewhere, the government continued to wield its budgetary knife, with the Dutch Ministry of Defence announcing major job cuts: 10,000 jobs will be cut from the military sector, which currently employs 48,000 soldiers and 21,000 civil servants. The government also announced it would abolish the 1.3 percent tax break offered to investment funds that invest in environmentally-friendly ‘green’ projects. Meanwhile, the PVV Freedom Party, no friend of the nation’s cultural institutions, is demanding the VAT rate on theatre tickets be raised from 6 to 19 percent. Rightwing Wilders calls theatre-going a “leftwing hobby”. Researchers at the University Medical Centre St. Radboud have discovered a common genetic defect in mentally disabled people whose parents are otherwise healthy. The defect, which affects brain development, is thought to occur in the father’s sperm when DNA is copied. In other news, two sailors were lost at sea when their tug boat capsized in Hoek van Holland harbour. The heavy rains that fell a few weekends ago have been measured: 90 litres of rain fell per square

metre from Friday to Sunday. Recently released Dutch crime figures show a shocking increase in robberies and decrease in the likelihood of the thieves being caught and convicted. Some 3000 robberies are committed in the Netherlands annually. A recent national report on patient safety found that the deaths of some 2000 patients per year in Dutch hospitals could be avoided. Similarly, research at Amsterdam’s Academic Medical Centre found that if doctors use a systematic checklist prior to operations the number of deaths fell from 1.5 percent to 0.7 percent, thus saving 3500 patient lives per year. Questions on this checklist include: “Is this the right patient here on the operating table?” Squatters in Holland rejoiced after a court ruling found that a new Dutch anti-squatting law violates the European Treaty on Human Rights. And finally, Saint Nicolas arrived in the Netherlands last week ahead of the biggest Dutch holiday celebration, Sinterklaas, on 5 December. But this wouldn’t be Holland without order, and hence the Netherlands Standards Authority issued guidelines aimed at “a proper and orderly” celebration of Sinterklaas, including the proviso that the candies St Nicolas’ helpers throw to passersby should be “thrown in an arc and from safe distances to avoid injuring children.” (DM)

DELTA. 35 02-12-2010 achterkant

00 20

huisjongste

delftse klanken

Ambachtelijk repertoire Toen drummer Joppe Osté drie jaar geleden in Delft kwam studeren, ontmoette hij in toetsenist Mathieu Feij een oude bekende uit Vlissingen. Met gitarist Leon van Kouwen en bassist René Schumbera begonnen zij een band. Een zanger kwam en ging. “Toen dook Katja Kruit ineens op”, vertelt Feij. “Zij werd onze zangeres. We hebben ons repertoire aan haar aangepast. Je leunt toch op de zang.” Volgens de site brengt Green Onions ‘funk, reggae, soul, blues én de nummers waar niemand op stil kan blijven staan’. Denk aan covers van Stevie Wonder, Aretha Franklin, Beatles, Jamie Lidell, Etta James, Randy Crawford. Veel oude muziek, erkent Osté: “Dat is nou eenmaal onze smaak.” Feij: “De muziek van vroeger is ambachtelijk en leunt op heel goede ideeën. Elk nummer heeft wel iets dat dat nummer maakt. Tegenwoordig bestaan nummers uit zoveel lagen. Daar walst de computer dan nog eens overheen.” Het begint met naspelen van de partijen. Feij: “Dat evolueert gaandeweg tot een eigen geluid. In de oefenruimte proberen we ideetjes uit.” Regelmatig worden nieuwe nummers ingestudeerd. “Zo maak je er geen sleur van”, vindt Osté. “Samen muziek maken in de oefenruimte is ook onze lol.” Vijftig nummers zitten er nu in, genoeg voor een avondvullend programma. Soms doen ze bij optredens een akoestisch setje tussendoor, met alleen piano, zang en gitaar, ‘om het fris te houden’. Behalve in cafés (maandelijks in de Ruif) en op studentenfeesten verschijnen ze ook steeds vaker op huwelijks- en personeelsfeesten. Feij: “Mensen bevelen je aan, zo rol je van het een in het ander. We hebben zelfs een keer over de grens gespeeld, in Oostende. Dat was eigenlijk een vergissing. In België blijkt ook een coverband te zijn met dezelfde naam. Ze dachten dat ze die geboekt hadden. Achteraf waren ze dolblij met ons.”

Green Onions, vlnr: René Schumbera (bas), Katja Kruit (zang), Mathieu Feij (toetsen), Joppe Osté (drums). Gitarist Leon van Kouwen ontbreekt op de foto. (Foto: Sam Rentmeester/FMAX)

www.greenonionsband.nl

Kriep

Bart Lammers woont in Solheim, op de Ruys de Beerenbrouckstraat. Hij is in augustus natuurkunde gaan studeren, lid geworden bij DSC, en in dit corpshuis komen wonen. De drie HJ’s delen samen deze studeerkamer en twee slaapkamers. Bart slaapt bij een andere HJ op een kamertje van twee bij drie, in een stapelbed. De studeerkamer maakt veel goed, die is ongeveer zes bij acht meter. De HJ’s horen twee keer per dag thee te zetten, vuilnis en glasbak bij te houden en de deur open te doen. In de winter ze moeten ze sneeuwruimen en bladeren scheppen, ‘s zomers het gras maaien. De maaier is elektrisch, maar de tuin is zo groot dat je daar toch snel twee uur mee zoet bent. (Foto: Sam Rentmeester/FMAX)

willemijn dicke

InHolland- verleiding Studenten demonstreren tegen de voorgenomen bezuinigingen in het hoger onderwijs. En terecht. Want de bezuiniging is te lomp en zet de kwaliteit van het onderwijs serieus onder druk. Ten eerste zal het schoolser worden, want universiteiten worden harder dan nu afgerekend op langstudeerders. Dat willen wij, docenten, niet. Dus helpen we een handje met de planning van de studenten. En als dat nog niet lukt, nemen we ze aan de leiband. Weg zelfstandigheid. Maar serieuzer is de tweede consequentie: de InHollandverleiding zal steeds groter worden: het goedkeuren van ondermaatse leerprestaties. ‘Ach nee, dat gebeurt ons niet. Wij hebben onze academische maatstaven en daar gaan wij nooit onder zitten’, zeggen docenten misschien. ‘De wetenschappelijke criteria zitten ons in de genen.’ Maar is dat zo? Stel. Een student, die volgens het nieuwe bezuinigingsvoorstel haar eigen master moet betalen, komt bij een docent. Ze doet haar best. Ze werkt hard. Ze heeft alle vakken binnen, behalve dat vak van jou. Nog een extra herkansing dan. En een mondeling. Eigenlijk is het tentamenresultaat nog steeds van onvoldoende kwaliteit. Maar ja. De vakgroep wordt keihard afgerekend

als ze er te lang over doet. En het kost haar ook weer drieduizend euro. Voor dat ene vak. Vooruit dan maar, ik geef je een 6-. Voor deze keer. Is dit scenario echt zo ondenkbaar? Prima dat er financiële prikkels zijn, maar kunnen die minder eenduidig op de InHolland-verleiding spelen, en kan er een andere prikkel worden ingebouwd die onderwijskwaliteit beloont? En zijn er ook prikkels die onderwijsprestaties op de lange termijn borgen? Wat overigens wel goed is aan de bezuiniging is dat studenten niet langer vanzelfsprekend studiefinanciering krijgen. Dat is subsidie van de staat aan mensen die, dankzij hun genoten onderwijs, het later goed gaan doen op de arbeidsmarkt. Als die onderwijsinvestering zich inderdaad uitbetaalt in een vette baan, is een lening rechtvaardiger dan een gift. De lening betalen ze, naar rato van hun salaris, over een lange periode terug. Als we snel diploma’s willen, is het een prima bezuiniging. Als we een investering in de kenniseconomie willen, is het een armoedig voorstel.