DELTA. 36 09-12-2010
weekblad van de technische universiteit Delft
> 03 Examenprofielen
>06 More music
>08 Streng
>12 Bouwwalhalla
Minister Van Bijsterveldt wil meer wiskunde en exacte vakken op de havo en het vwo. Hoe hoopgevend ook, dat levert alleen wat op als het volgen van bètastudies niet wordt ontmoedigd, vinden de drie technische universiteiten.
A methanol-powered MP3 player will play considerably longer than a battery-powered one. PhD student Bas Flipsen figured out the optimal design.
Als voorzitter van de studentenraad begrijpt Caroline Streng dat een stok achter de deur belangrijk is om studievertraging tegen te gaan, maar verplichte aanwezigheid of verplichte zelftoetsen voor studenten ziet ze niet zitten. “Persoonlijk onderwijs motiveert beter dan verplicht huiswerk maken en verschoolsing.”
Met zijn explosieve urbane groei trekt China als een magneet westerse architecten en stedenbouwkundigen aan. Ook Delftse alumni zoeken er het avontuur. “Alles kan hier, maar het kapitalisme is wel heel rauw.”
01
>19 English DOK designer Indian industrial design student Aditya Pawar had a uniquely Dutch experience during his recent graduation project, working together with Delft’s DOK public library and Gemeente Delft on an innovative concept to bring the library to the people in public spaces. “During this project I also interacted with marginalised people, such as those who couldn’t speak Dutch, the homeless and elderly.”
TUDELTA.36
De dies van de Vereniging voor Technische Physica, de studievereniging van technische natuurkunde, werd vorige week donderdag opgeluisterd met de onthulling van de Galileo-thermometer. Deze levensgrote thermometer staat bij de hoofdingang van natuurkunde en is gebouwd door studenten. Een mooi staaltje ingenieurs-
kunst, dat onderdeel vormt van de technische tentoonstelling in het Mekelpark. (Foto: Sam Rentmeester/FMAX)
DELTA. 36 09-12-2010
02
nieuwsinterview
’Zonder dromen geen vernieuwing’ TUdelta.36 > Jaargang 42 Delta is het informatie- en opinieblad van de TU Delft, verzorgd door een journalistiek onafhankelijke redactie.
> Redactie Frank Nuijens, (hoofdredacteur), Katja Wijnands, Dorine van Gorp, (eindredactie), Saskia Bonger, Tomas van Dijk, Erik Huisman, Connie van Uffelen, Jos Wassink (verslaggeving). > Medewerkers Fausia Abdoel, Willemijn Dicke, Patrick van der Duin, Robbert Fokkink, Jorinde Hanse, Dap Hartmann, Auke Herrema, David McMullin, Maaike Muller, Anna Noyons, Jeroen Peters, Miranda Pieron, Daan Schuurbiers, Merel Segers, Ionica Smeets, Jimmy Tigges, Stephan Timmers, Ellen Touw, Robert Visscher, Martine Zeijlstra. > Foto‘s Sam Rentmeester/ Hans Stakelbeek (FMAX).(info@fmax.nl) > Vormgeving Kummer & Herrman, Utrecht > Lay-Out Liesbeth van Dam > Mededelingen Martin Kers (m.kers@tudelft.nl) > Redactieraad dr. B.B. Scholtens (voorzitter), G.K. Berghuijs, MSc, prof.dr. M.J. van den Hoven, mr. J.J.M. Kok, R.H.G. Meijer, T. Niks, ir. M. Persson, C.J.M. Pieters, prof. dr. B.J. Thijsse, dr.ir. C.A.J.R. Vermeeren > Redactie-adressen Universiteitsbibliotheek Kamer 0.18-0.28 Prometheusplein 1 2628 ZC Delft Postbus 139 2600 AC Delft Tel. 015-278 4848 E-mail: delta@tudelft.nl www.delta.tudelft.nl > ISSN 0169-698x > Druk Wegener Nieuwsdruk Twente, Enschede > Oplage 12.000 > Advertenties H&J uitgevers Postbus 101 2900 AC Capelle aan den IJssel Tel. 010-451 55 10 Fax 010-451 53 80 E-mail:delta@henjuitgevers.nl www.linkmagazine.nl > Abonnement Een abonnement kost 37,50 en kan elk moment ingaan. > HOP Delta werkt samen met het Hoger Onderwijs Persbureau Hein Cuppen, Bas Belleman, Marijke de Vries Tel. 071-523 6151 Fax 071-523 2138 E-mail hop@xs4all.nl > Copyright Delta Auteursrecht voorbehouden. Het is verboden zonder schriftelijke toestemming van de hoofdredacteur artikelen, schema‘s of illustraties geheel of gedeeltelijk over te nemen en/of openbaar te maken, in enigerlei vorm of wijze.
Nederland hoopt de Olympische Spelen van 2028 te mogen organiseren. De studievereniging van Civiele Techniek houdt donderdag 9 december een symposium over de civieltechnische kant ervan. Professor Michiel Haas spreekt er over duurzaamheid. xErik huisman Duurzaamheid is een breed begrip. Over welk deel gaat u het hebben? “Onder duurzaamheid wordt over het algemeen people, planet en profit verstaan. Ik zal het vooral hebben over het planet-gedeelte. Dat wil zeggen over de milieueffecten van de voorgenomen werkzaamheden en hoe we die zoveel mogelijk kunnen minimaliseren.” De Olympische Spelen duren een week of drie. Dus een korte invasie en wij blijven zitten met de schillen en de dozen, stel ik me zo voor. “Als je het zo stelt, lijkt het inderdaad per definitie een enorm milieuvervuilende bijeenkomst. Maar de geschiedenis leert ons dat bijna alle Olympische Spelen hebben geleid tot een enorme boost van de economie van het betreffende gebied. En natuurlijk is de uitdaging de gebou-
Michiel Haas: “De geschiedenis leert dat bijna alle Olympische Spelen hebben geleid tot een enorme boost van de economie van het betreffende gebied.” (Foto: Sam Rentmeester/FMAX)
wen, stadions en andere bouwwerken en infrastructuur zodanig aan te leggen dat ze een zinvolle bestemming hebben na de Spelen.” Als de Spelen hier komen, dan dus het liefst duurzaam. Wat biedt de civiele techniek op dat punt? “De uitdaging is groot, maar de mogelijkheden ook. De Olympische Spelen zijn een prestigeproject, waar we meer kunnen, mogen en moeten laten zien van wat we kunnen. We zullen vervoerssystemen bedenken die zo min mogelijk vervuiling veroorzaken, zoals wegen die energie opwekken en geleide, onbemande vervoermiddelen tussen faciliteiten en stadions. We boffen met Nederland; alles ligt dicht bij elkaar. We kunnen dus een heel efficiënt systeem ontwerpen waar
we na afloop van de Spelen blij mee zijn. Maar ook kan de uitdaging zijn om alles wat we bouwen milieuneutraal te doen, geen energieverbruik anders dan eigen duurzaam opgewekte.” U weet veel over materialen en duurzaamheid. Wat kun je daarmee als je gaat bouwen voor de Spelen? “We gaan een serieus probleem tegemoet met betrekking tot uitputting van grondstoffen. Daar moeten we een statement maken. Voor alles wat we bouwen of aanleggen zou moeten gelden: geen uitputting van grondstoffen of tenminste zo min mogelijk, maximaal recyclen, enzovoort. Ook kunnen we wat leren van het populaire cradle-to-cradleprincipe.”
Los van uw vakgebied, hoe ziet u de Olympische Spelen van 2028 in Nederland qua duurzaamheid: waar liggen de kansen? “Kansen liggen in de compactheid van ons land. Alles is vlakbij. Dus op het gebied van transport kan het met een beetje goede wil absoluut de duurzaamste Spelen ooit worden. Met onze knowhow moeten we ook op de andere gebieden als energieverbruik en materiaalgebruik ver kunnen komen op het gebied van extreme duurzaamheid. Energieneutraal kunnen we nu al, materiaalneutraal kunnen we nog niet. Sterker nog, we weten zelfs nog niet precies wat we daar onder moeten verstaan. Maar dat kunnen we over bijna twee decennia wel.” Is Nederland het ideale land om een duurzaam evenement te organiseren? “Daar heb ik geen antwoord op. Je kunt landen moeilijk naast elkaar zetten. Wíj zijn compact, maar in een ander land heb je misschien gratis energie via waterkracht of andere voordelen. Er spelen veel factoren een rol.” Praten deskundigen en bezoekers op het symposium niet over een veel te verre toekomst? “Natuurlijk praten we over een verre toekomst. Achttien jaar is een lange periode. Maar zonder ambities en dromen bestaat er geen vernieuwing.”
x www.ps.tudelft.nl/symposium
touw
Even niet weg Afgelopen donderdag vertrok ik naar Barcelona voor een congres. Nederland lag onder een dunne maar hardnekkige laag sneeuw. Maar de treinen reden en mijn vlucht leek op tijd te vertrekken. Ik had beter kunnen weten. We zaten al zeker anderhalf uur in het vliegtuig toen de purser eindelijk professioneel fluisterend via de intercom uitlegde waarom we nog steeds wortel stonden te schieten aan de gate. Het vliegtuig had een bevroren waterleiding, wat lastig was voor het plassen en de koffie. En helaas wilde de piloot zo niet weg, bang om met een waterballon te vliegen als de waterleiding zou barsten. We werden dus weer uitgeladen met koffer en al en het lange wachten begon. Vanaf de pier zag Schiphol er uit als een ijstaart. Soms werd de eindeloze witheid even onderbroken door een traag ballet van sneeuwschuivers en zoutstrooiers. Om ons scherp te houden werd nog een paar keer zonder aanwijsbare oorzaak van gate veranderd. Maar uiteindelijk kwam er een vers en opgewarmd vliegtuig dat ons bijna zes uur te laat naar Barcelona vervoerde onder het genot van (jawel!) een gratis troostsandwich. Dank u wel tante Transavia, u hoort nog van ons. De terugreis, u kunt het raden. Vrijdag gingen de Spaanse luchtverkeersleiders in staking en binnen de kortste keren waren meer dan een half miljoen reizigers gestrand op de vliegvelden. Luchthavens veranderden in noodcampings waar passagiers de nacht doorbrachten onder uitgedeelde gele dekentjes. Op de tv in mijn hotel zag ik beelden van mensen die na een doorwaakte nacht elkaar en het personeel te lijf wilden gaan met bagagekarretjes en prullenbakken. Zelf stond ik gepland om zaterdagavond te
vertrekken, maar ik had absoluut geen zin mij zonder dringende noodzaak in die kolkende massa van woedende wachtenden te begeven. Want de vliegvelden waren nog steeds vol en er vloog nog steeds niets, ondanks de noodtoestand die inmiddels door de regering was afgekondigd. Bijgestaan door de conciërge van mijn hotel, een Arie Boomsma lookalike met een accent als de gelaarsde kat in Shrek, wist ik na twee uur bellen door te dringen tot de luchtvaartmaatschappij. Die mij op het hart drukte om vooral niet naar het vliegveld te komen maar aanbood mij om te boeken naar zondagavond laat omdat het luchtverkeer dan weer op schema zou vliegen. Dank u wel tante Transavia, dat was heel fijn om te horen. En zo kwam het dat ik de nacht doorbracht in een comfortabel hotelbed in plaats van onder zo’n geel dekentje op de luchthaven en de zondag nog nuttig en aangenaam in Barcelona doorbracht met het hardop uitlachen van de lange rij wachtende toeristen bij de Sagrada Familia en het eten van inktvisringen. Want er zijn ergere plekken om te stranden, laten we eerlijk zijn. Uit het feit dat u hier mijn column en geen witte pagina aantreft mag u aannemen dat ik inmiddels zonder verdere vertragingen ben aangekomen in Nederland. Maar als u het niet erg vindt, blijf ik de komende weken toch maar even in Delft. Ellen Touw is hoofd van de dienst onderwijs- en studentzaken bij Civiele Techniek en Geowetenschappen en beleidsadviseur internationalisering.
03
DELTA. 36 09-12-2010
Nieuws
Onderwijsdebat
Beste werkgever
Files A13
Zeewind
Het hoger onderwijs zit in de knel en parlementariërs kunnen daar iets aan doen. Maar welke ambities hebben ze? De woordvoerders onderwijs Tanja Jadnanansing (PvdA), Anne-Wil Lucas-Smeerdijk (VVD) en Jasper van Dijk (SP) geven donderdag antwoord tijdens de discussie van het VSNU-Café. Daarna gaan ze met het publiek in discussie onder leiding van oud-Journaallezeres Maria Henneman. Het VSNU-Café vindt plaats in Café-Brasserie Dudok aan de Hofweg 1 in Den Haag en begint om 17.00 uur.
In hun rol van werkgever is er nog een wereld te winnen voor universiteiten en hogescholen. Die conclusie is te trekken uit de tiende editie van Intermediairs jaarlijkse werkgeversonderzoek. In de top 50 van beste werkgevers is de Rijksuniversiteit Groningen op plek 38 de hoogst scorende hoger onderwijsinstelling. Rijkswaterstaat is op plek 12 de hoogst genoteerde (semi-)overheidsinstelling. In de top 20 van werkgevers met de beste arbeidsvoorwaarden is Saxion Hogeschool op plek 20 de beste onderwijsinstelling.
Deze en volgende week registreert Bereik! op rijksweg A13 kentekens van auto’s die gebruikmaken van de op- en afritten Delft-Noord en Delft-Zuid. Doel is spitsreizigers te kunnen vragen naar hun motieven om juist dan daar te rijden en hun interesse in mogelijke reisalternatieven. In Bereik! werken Rijkswaterstaat Zuid-Holland, de provincie, stadsgewest Haaglanden, stadsregio Rotterdam en de gemeenten Den Haag en Rotterdam samen. Ze willen de files op de A13 verminderen door het aanbieden van anderereismogelijkheden.
Aan de TU kunnen veertien promovendi aan de slag met onderzoek naar grote windmolenparken op zee. De innovatiesubsidie voor ontwikkeling van grote windparken op zee (Flow) is afgelopen week door minister Verhagen (Economische Zaken, Landbouw en Innovatie) bekrachtigd. Het was een bevestiging van de maatregel die zijn voorganger Maria van der Hoeven afgelopen voorjaar in het vooruitzicht had gesteld. Het gaat om maximaal 23,5 miljoen euro - de helft van de totale projectkosten. Onderwerpen van onderzoek zijn
3TU: kijk verder dan examenprofielen Minister Van Bijsterveldt wil meer wiskunde en exacte vakken op de havo en het vwo. Hoe hoopgevend ook, dat levert alleen wat op als het volgen van bètastudies niet wordt ontmoedigd, vinden de drie technische universiteiten. xHOP/SASKIA BONGER De drie technische universiteiten vinden het prima als het voortgezet onderwijs van vier naar twee eindexamenprofielen teruggaat: een alfa- en een bètavariant. “Als het niveau en de aansluiting op de bètastudies maar gewaarborgd blijft”, zegt een woordvoerder. De minister van onderwijs wil met de deze week aangekondigde plannen het niveau van Nederlandse scholieren verbeteren. Dit heeft te maken met de ambitie om door te dringen tot de top vijf van kenniseconomieën. De TU’s waarschuwen echter dat het dan niet genoeg is om het middelbaar onderwijs te hervormen. De plannen van Van Bijsterveldt zullen alleen meer en betere bètastudenten opleveren, als dergelijke studies
Piste
aantrekkelijk blijven voor studenten. “Dan moet je geen ‘langstudeerdersregeling’ invoeren, zoals staatssecretaris Zijlstra voorstelt”, aldus de TU’s. Zijlstra wil studenten met meer dan een jaar studievertraging drieduizend euro extra collegegeld laten betalen. “Wij hopen dat er een uitzondering zal worden gemaakt voor bètastudenten”, zegt een voorlichter van de drie technische univer-
‘Deze gevolgen zullen in Nederland zorgen voor een kenniscrisis in plaats van een kenniseconomie’ siteiten. “Universiteiten hebben de taak om de studeerbaarheid van de bètaopleidingen op te krikken, maar het is ook belangrijk dat studenten niet ontmoedigd worden.” Dat zal op grote schaal gebeuren, vrezen het Interstedelijk Studenten Overleg (ISO), de Landelijke Studentenvakbond (LSVb) en de Landelijke Kamer van Verenigingen (LKvV). In een persbericht schrijven zij: ‘Deze maatregel heeft niet alleen negatieve gevolgen voor de toegankelijkheid en kwaliteit van hoger onderwijs maar ook voor de ontplooiing van de student naast zijn studie. Deze gevolgen zullen in Nederland zorgen voor een kenniscrisis in plaats van een kenniseconomie.
De winter begon vroeg dit jaar. Een goede reden om snowboards, sleeën en schaatsen van zolder te halen. Het dak van de bibliotheek was ook nu weer de ideale ondergrond voor een perfecte afdaling. (Foto: Sam Rentmeester/FMAX)
Bijna vijfduizend euro collegegeld is een bedrag dat veel studenten niet kunnen betalen.’ Van Bijsterveldt reageert met haar ‘actieplan beter presteren’ op het dinsdag verschenen onderzoek van de Oeso (Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling), waarin de leerprestaties van vijftienjarigen op het gebied van taal, wiskunde en exacte vakken internationaal worden vergeleken. Uit dit driejaarlijkse Pisa-onderzoek blijkt dat Nederlandse scholieren onderhand bij de ‘subtop’ horen en dat is niet goed genoeg, vindt ze. De Nederlandse prestaties blijven achter wat betreft wiskunde en exacte vakken. Op het gebied van wiskunde zakte Nederland van de vijfde naar de elfde plaats in de ranglijst van 65 landen. In de exacte vakken daalde Nederland van negen naar elf. Landen als Canada, Zwitserland en Japan scoren beter. De minister heeft de onderwijsraad gevraagd om een reactie op haar ‘actieplan beter presteren’. Ook moet de raad kijken of haar plan haalbaar is en op welke termijn het systeem gewijzigd kan worden. Van Bijsterveldt verwacht begin 2011 een advies. Overigens ziet ook universiteitenvereniging VSNU wel wat in het teruggaan naar twee examenprofielen. “Dat hebben we in 2007 al eens bepleit”, aldus een woordvoerder.
onder andere: funderingen, kabelnetwerken, onderhoudsstrategieën en vernieuwende ontwerpen voor windturbines. Het consortium achter het Flow-programma bestaat naast de TU uit energiebedrijven, netbeheerder Tennet, offshorebedrijven, turbinefabrikant Darwind en ECN. Vorige week liet het ministerie weten alleen groene energie te steunen in de vorm van windenergie op land, mestvergisters en verbranding van biomassa.
x
www.flowwindpark.nl
Ecolution vertraagd, niet gestopt Bij de Groningse politie zijn inmiddels dertig tips binnengekomen over de aanslag op het duurzame zeiljacht Ecolution van prof. Wubbo Ockels. In het belang van het onderzoek doet de politie geen mededelingen over de inhoud van deze tips. Ockels heeft moeite met het koele karakter van de aanslag, die het zeiljacht deed zinken. “Dit is geen vandalisme”, zegt hij. “Deze daad lijkt op een opdracht.” Ook de Groningse burgemeester Peter Rehwinkel sprak over ‘een aanval op het symbool van de duurzaamheid’. Ockels, die naar eigen zeggen nooit persoonlijke bedreigingen heeft
‘Dit is geen vandalisme. Deze daad lijkt op een opdracht’ ontvangen, wil weten wat de motivatie van de daders is geweest. Vandaar dat hij een beloning van vijfduizend euro heeft uitgeloofd. Duurzaam ondernemer Ruud Koornstra verdubbelde dat bedrag. De aanslag werd woensdag 1 december opgemerkt – het schip lag diep in het water en stond met zijn kiel op de bodem van het Groningse Reitdiep. Onderzoek wijst
uit dat afsluiters rond de schroefassen zijn verwijderd, net als een stel afsluiters voor in het schip. “Een leek zou het zo niet doen”, concludeert Erik Ploeger van jachtwerf Marvis waar het schip is gebouwd. Het water heeft in de Ecolution tot aan de waterlijn gestaan. Daardoor zijn vrijwel alle kabels, elektronica en accu’s nat geworden. Certificering van het schip vereist dat die vervangen worden. Doordat veel van de apparatuur ingebouwd is, betekent dat ook de sloop van een deel van het interieur. Experts werken momenteel aan hun taxatierapporten. Verzekeraar Interpolis heeft laten weten in overleg te treden met de betrokken partijen om tot een plan van aanpak te komen. Dat herstelplan wordt midden januari verwacht. Oorspronkelijk zou het schip in februari naar Scheveningen gaan om dan in de zomer aan een wereldreis te beginnen. Die plannen lopen naar schatting van Ockels tot een jaar vertraging op. (JW)
DELTA. 36 09-12-2010
Nieuws
Fotondoosje
Brug
Onderzoekers dr. Val Zwiller en dr.ir. Ronald Hanson zullen de komende jaren proberen om lichtdeeltjes (fotonen) op te sluiten in een minuscule kubus met ribbe van 50 nanometer. Dat moet meer duidelijkheid geven over de interactie tussen fotonen en materie. Het onderzoek naar ‘optica op nanoschaal’ wordt met drie miljoen euro voor de komende zes jaar ondersteund door de stichting voor fundementeel onderzoek naar materie FOM. De TU werkt erin samen met onderzoekers van TU Eindhoven, Universiteit Leiden en Amolf.
De gemeente Delft heeft aan de TU Delft een second opinion gevraagd over de vervanging of reconstructie van de Sint Sebastiaansbrug. De gemeente sluit nog niets uit, zo bleek vorige week tijdens een presentatie in de gemeenteraadscommissie Spoorzone, verkeer en ruimte. De provincie wil het liefst een brug die een meter hoger is dan de huidige. Maar de brug kan wat de gemeente betreft ook lager, smaller of breder worden. Ook een reconstructie van de brug is nog mogelijk. Delft trok de aanbesteding voor een hogere nieuwe brug
04
Celeb-app in juni in, toen bleek dat de bodem vervuild is en er een monumentale boom over het hoofd is gezien. Daarop besloot de gemeente het hele project opnieuw te beginnen en alle opties weer te onderzoeken. Een nieuw plan wordt medio 2011 verwacht.
Op de foto met een celebrity. Het kan, met de app ‘Celeb and Me’ van dr. Shahid Suddle, universitair docent veiligheidsgeïntegreerd ontwerpen bij Civiele Techniek en Geowetenschappen. Met de app kun je uit een bibliotheek met vierhonderd foto’s van beroemdheden je favoriet kiezen en die monteren in een foto van jezelf. Het is een hit, verzekert Suddle. De app is een vrucht uit het ‘andere’ leven van Suddle. “Ik heb ook een consultancybedrijf, SSCM, dat is gespecialiseerd in veiligheid project- en procesmanagement en innovatie. Dit
is een van de simpele innovaties.” Van Suddle staat op iTunes ook de app i-Shayri, waarmee je ‘een klein soft-romantisch gedichtje’ kunt sturen. Maar waarom een celebapp? “Als ondernemer doe je soms iets buiten je vakgebied. Zelf heb ik niks met celebs, maar iets met beroemdheden willen mensen wel hebben. En zo’n app was er nog niet.”
x itunes.apple.com/nl
’Sloop? Zo noemen we dat niet’ Ingenieurs sleutelen van alles in elkaar. Maar er zijn er ook die dingen uit elkaar halen en recyclen. Derk Jan van Heerden doet dat met vliegtuigwrakken. Deel één in een serie over slopers en recyclers. xTomas van Dijk “Kijk, dit is nou echt heel vervelend”, zegt Derk Jan van Heerden (30), wijzend naar een lange reeks roestvrij stalen schroefjes in de composieten neus van een afgedankte Cessna. “Het is geen doen om al die schroefjes eruit te halen, dat maakt het recyclen van dit type toestel lastig.” We lopen iets verder door in de hangar bij de faculteit Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek (L&R) waar voor onderwijsdoeleinden tientallen vliegtuigwrakken en onderdelen opgesteld staan. Tussen een F16 en een helikopter in, staat de cockpit van een vijfendertig jaar oude Fokker F27, het meest geproduceerde propellervliegtuig na de Tweede Wereldoorlog, weet Van Heerden. Twee jaar geleden kocht Van Heerden acht van deze toestellen van de Duitse maatschappij WDL. Ze stonden te verpieteren op de luchthaven van Keulen. Hij zaagde ze in stukken en verkocht onderdelen aan opleidingscentra in heel Europa, waaronder de TU Delft. Net als de meeste L&R-studenten begon Van Heerden zijn studie omdat hij geïnteresseerd was in vliegtuigbouw. Maar tijdens een stage bij KLM zag hij zich geconfronteerd met een heel ander aspect van de luchtvaart: vliegtuigwrakken. Voor KLM rekende hij voor dat het winstgevend is om een gestrande Boeing uit elkaar te halen en onderdelen te
hergebruiken. Het onderwerp fascineerde de ondernemer in de dop. “Wat gebeurt er met toestellen die niet meer vliegen? Niemand aan de TU had een bevredigend antwoord op deze vraag”, zegt Van Heerden. En niet alleen aan de TU ontbreekt kennis hierover, ook in de luchtvaartsector. Van Heerden ontdekte een gat in de markt. “Er staan nu in de hele wereld tweeduizend vliegtuigen van de burgerluchtvaart stil. Stel je voor dat een op de tien auto’s als wrak langs de weg staat.” Direct na zijn afstuderen in 2005 richtte hij Aircraft End of Life Solutions (Aels) op, een bedrijf dat gespecialiseerd is in de sloop van vliegtuigen. “Pardon, sloop? Nee, zo noemen we dat niet”, zegt Van Heerden, die inmiddels vijf mensen in dienst heeft en vijfentwintig toestellen onder handen heeft gehad. “Slopen heeft een negatieve connotatie. Het klinkt daardoor net alsof het heel
‘Stel je voor dat een op de tien auto’s als wrak langs de weg staat’ simpel is wat we doen, maar dat is niet zo. We doen twee dingen; we de-assembleren en we ontmantelen.” Zijn bedrijf laat op de plek waar de wrakken staan, meestal vliegvelden, zware machines aanrukken om de toestellen mee in stukken te knippen. Onderdelen, zoals de cockpit, het landingsgestel en motoren gaan vervolgens soms naar opleidingscentra. Meestal is het lucratiever om metertjes, actuatoren en andere onderdelen uit het vliegtuig te halen en te verkopen nadat ze opnieuw zijn getest en gecertificeerd. “Dat kan allemaal”, zegt Van Heerden. “Het hangt maar net af van de eisen die de verkopende of kopende partij stelt. Sommigen willen juist
Met T-rex-achtige machines worden de vliegtuigen in stukken geknipt.
Derk Jan van Heerden: “Vorig jaar hebben we voor het eerst winst gemaakt.” (Foto: Tomas van Dijk)
niet dat we apparatuur van het toestel op de markt brengen, omdat de onderdelen die zij nog op de plank hebben liggen dan minder waard worden. Dan moeten we alle metertjes door midden hakken. Dat moeten we ook doen met onderdelen die er al een maximaal aantal uren of vluchten op hebben zitten. Die moeten we vernietigen om te voorkomen dat ze als bogus parts illegaal worden doorverkocht.” Wat niet meer voor hergebruik in aanmerking komt, wordt versnipperd. “Eerst knippen we het toestel met T-rex-achtige machines in grote stukken. Het achterste deel van het toestel waar we nu in zitten, verdween als sneeuw voor de zon. Al was het bij de vleugelwortel, daar waar de vleugel aan de romp
Het ontmantelen van een Fokker F27 duurt maar vijf dagen.
vastzit iets lastiger. De staart hebben we vervolgens versnipperd in stukjes van tien bij tien centimeter. Daar eindigt ons verwerkingsproces. Het schroot verkopen we aan metaalsmelterijen die alle metalen van elkaar scheiden.” Van Heerden heeft een grote uitdaging voor de boeg. Inmiddels is hij begonnen aan het verwerken van een Boeing 747, het grootste toestel uit zijn carrière. Daar moet hij groot materiaal voor inhuren. “We moeten uitkijken dat we het asfalt niet stuktrekken met de zware knipmachines.” Het gaat de ondernemer naar eigen zeggen voor de wind. “Vorig jaar hebben we voor het eerst winst gemaakt. En dit jaar hopen we op een verdubbeling van de omzet.
Maar ik ben er nog niet. Het is allemaal toch moeilijker dan je denkt. Mijn allergrootste frustratie is dat als je de beste en de goedkoopste bent, dat je dan niet per se de opdracht krijgt. Maar in de industrie denken ze nu waarschijnlijk: hij loopt hier nog steeds rond, dan zal hij wel wat kunnen.”
‘Het is geen doen om al die schroefjes eruit te halen.’ (Foto's: Aels)
DELTA. 36 09-12-2010
Nieuws
Schreudersprijs
Acties in januari
Robert van Leeuwen, student geo-engineering bij CiTG heeft een van de jaarlijkse Schreudersstudieprijzen van de Stichting A.M. Schreuders gewonnen. In de categorie techniek won hij met een studie naar bouwputvernageling. In dezelfde categorie was er een eervolle vermelding voor Bram Beijer (CiTG) voor onderzoek naar een geïndustrialiseerde aanpak voor korte onderdoorgangen onder (spoor)wegen voor voetgangers en fietsers.
Het Interstedelijk Studenten Overleg (ISO), de Landelijke Kamer van Verenigingen (LKvV) en de Landelijke Studenten Vakbond (LSVb) slaan de handen ineen tegen ‘de kenniscrisis’. Als protest tegen de kabinetsbezuinigingen op studenten en instellingen lanceren ze de website www.kenniscrisis.nl. Ze willen zo lokale studentenorganisaties ertoe aanzetten in hun eigen stad samen te werken om studenten te informeren en op de been te brengen. Tegelijk kondigden de drie organisaties voor half januari een studentenmanifestatie in Den Haag
05
aan. De acties zijn gericht tegen de boete van drieduizend euro die studenten en instellingen moeten betalen als een student meer dan een jaar vertraging oploopt.
x www.kenniscrisis.nl
Regendruppels
Mourali
Iedereen die in een tent heeft gelegen tijdens een regenbui, weet dat je aan het geluid kunt horen hoe hard het regent. Dat principe heeft student civiele techniek Stijn de Jong toegepast in het ontwerp van een regenmeter. Hij maakte gebruik van kleine luidsprekers die in wenskaarten zitten. Deze luidsprekers meten de neerslag door te luisteren naar vallende regendruppels. De Jong is de eerste afstudeerder binnen Climate City Campus, het project waarbij studenten de campus gebruiken als proeftuin voor klimaatonderzoek.
De studiebeurs, ontwikkelingshulp, de bezuinigingen op cultuur en de individualisering van de samenleving. Al deze actuele politieke onderwerpen komen aan bod tijdens een debatavond bij Virgiel. Het debat heeft de vorm van het voormalige Vara-programma Lagerhuis. Professionals leiden elk onderwerp waarover wordt gediscussieerd in. Tv-persoonlijkheid Chazia Mourali leidt het debat.
‘Persoonlijker onderwijs alleen door goede docenten’ De studentenraad is voor persoonlijker onderwijs, mits docenten didactisch onderlegd zijn. “Bij promovendi is dat niet altijd het geval”, zegt voorzitter Caroline Streng deze week in een interview met Delta. xCONNIE VAN UFFELEN Zij reageert daarmee op plannen van de TU om langstuderen aan te pakken, zoals de vorming van klassen van dertig studenten. Streng zegt veel problemen te horen over
onderwijs door promovendi. Als voorbeeld noemt zij een promovendus die onverstaanbaar was door gebrekkig Engels. “De helft van de studenten liep weg.” Om langstuderen tegen te gaan zou de harde knip wel wat zachter mogen, vindt Streng. “Ik ken genoeg studenten die net twee punten niet hebben en nu een jaar moeten wachten op doorstroom naar de master. Je kweekt dan juist langstudeerders.” De TU denkt juist aan duidelijker voortgangsnormen om langstuderen tegen te gaan, zoals een hoger aantal studiepunten voor het bindend studieadvies (bsa) en de eis om de propedeuse in twee jaar te halen. Streng is daar geen voorstander van. Ook zet ze vraagtekens bij het plan van de VVD om bedrijven de master
van studenten te laten sponsoren. De partij opperde dit vorige week omdat het kabinet van plan is de basisbeurs voor masterstudenten af te schaffen. Volgens Streng verschilt het per studie of sponsoring mogelijk is. “Als het bijvoorbeeld gaat om bouwkunde zijn er niet genoeg architectenbureaus om alle studenten te financieren. Het is voor een architect al moeilijk om aan een baan te komen.” VVD-Kamerlid Anne-Wil Lucas zei vorige week dat bedrijven talent zouden kunnen aantrekken door hun studie te bekostigen. Als dat gebeurt, zo redeneert Streng, moeten studenten zich eerder dan nu binden aan een bedrijf. “Maar studenten weten in hun bachelor vaak nog niet wat ze willen. Die master is daar juist ideaal voor. Het is geen
goed plan om je al vroeg te binden.” Volgens Streng is het beter als bedrijven investeren in het profileringsfonds van de TU. Dat is het fonds waaruit de TU de garantiemaanden betaalt voor studenten die vertraging oplopen door bijvoorbeeld bestuurswerk. Pagina 08: ‘Studenten zien harde knip als studievertrager’
Leden vakbonden akkoord met cao Medewerkers van universiteiten krijgen deze maand een uitkering van vijfhonderd euro bruto. Onduidelijk is nog of ze volgend jaar salarisverhoging krijgen. Dat is het gevolg van de instemming van de vakbondsleden met de nieuwe cao voor het universitaire personeel. Een kleine twee weken geleden deden de universiteiten via de VSNU een nieuw eindbod. In dat voorstel werd de voorziene salarisverhoging voor het universitaire personeel geschrapt. Met de rest van het eerder afgewezen voorlopige akkoord, inclusief een uitkering van vijfhonderd euro en afspraken over werkgelegenheid en loopbaanbeleid, bleken de universiteiten te kunnen leven. Het eindbod gold voor een cao die tot 1 januari 2011 zou lopen en zou gelden met terugwerkende kracht vanaf 1 maart van dit jaar. In een eerder voorlopig akkoord stond dat het personeel in februari 2011 een salarisverhoging van een half procent zou krijgen, maar de bestuurders van universiteiten verwierpen dat compromis. Daar-
Debatavond bij Virgiel, woensdag 15 december van 19.30 tot 22.00 uur, Oude Delft 57.
delta online Studentenprotest Studenten in Amsterdam, Wageningen, Nijmegen en Utrecht protesteren vrijdag tegen de kabinetsplannen. Landelijke acties volgen in januari. Vorige week maandag protesteerden onder meer studenten uit Den Haag en Leiden in Den Haag.
Zwaargewichten Drie zwaargewichten uit het onderwijs gaan suggesties doen om de financiering van het hoger onderwijs te herstructureren. De kwaliteit en het profiel van onderwijsinstellingen moeten zwaarder gaan wegen dan studentenaantallen.
Karig bedeeld Staatssecretaris van onderwijs Halbe Zijlstra vindt dat hij moet werken met een karig budget. “Het zou leuk zijn geweest, zeg ik eerlijk, als de minister van financiën mij wat ruimer had bedeeld”, meldde hij een zaal vol universiteitsbestuurders.
Enkele reis Geert Dales, oud-bestuursvoorzitter van Inholland, heeft maandag ‘De Zwarte Piet’ in ontvangst genomen. Deze prijs werd voor de zesde keer uitgereikt en is een publieksprijs voor het schenden van ‘oeroude Hollandsche waerden’.
door was het geruime tijd niet zeker hoe het zou aflopen, nu de achterban van de vakbonden opnieuw een oordeel moest vellen. De vakbondsleden hebben met een ruime meerderheid van 72 procent ingestemd met het eindbod van de VSNU, zegt Abvakabo FNV-bestuurder Marieke van den Berg. Abvakabo FNV noemt de overeenkomst een tussenstap in de onderhandelingen. Omdat de overeenkomst al binnen een maand afloopt, moeten de vakbonden en de VSNU
Deetman In de jaren tachtig was de studiefinanciering te ruimhartig, maar de bezuinigingen zijn sindsdien veel te ver gegaan. Daar gaan we de komende decennia problemen mee krijgen, voorspelde voormalig onderwijsminister Wim Deetman maandag 6 december.
‘Personeel mag geen sluitpost van de begroting worden’ binnenkort weer om de tafel om te onderhandelen over een eventuele verhoging van de lonen in een nieuwe cao. Volgens FNV’er Van den Berg zullen de vakbonden dan meer salarisverhoging eisen dan de half procent die de universiteiten eerder hebben verworpen. “Het personeel mag geen sluitpost van de begroting worden”, zegt ze. De looninzet van de FNV-bonden voor 2011 is inmiddels twee procent. De bonden zullen met hun leden bepalen of die eis ook voor de universiteiten zal gelden. (HOP/EH)
x
Glossy
Sinterklaas
Sinterklaas maakt zich in zijn kleedkamer op voor zijn optreden in de Aula van de TU. Afgelopen zaterdag vierden medewerkers en hun (klein)kinderen hier de komst van de goedheiligman. Ook de danspieten en de pietenband waren zoals altijd van de partij bij dit door personeelsvereniging Prometheus georganiseerde evenement. (Foto: Sam Rentmeester/FMAX)
Met de eenmalige glossy ‘Roelof’ protesteren studenten van de Radboud Universiteit tegen de gang van zaken rond universiteitsblad Vox. Dat meldt Voxlog. Reden voor het uitbrengen van het zestien pagina’s tellende blad is dat Vox vanaf januari maandelijks verschijnt. Nu is dat nog tweewekelijks.
x www.delta.tudelft.nl
DELTA. 36 09-12-2010
06
science
opinion please
Mp3 player on alcohol A methanol-powered MP3 player will play considerably longer than a battery-powered one. PhD student Bas Flipsen figured out the optimal design. xJos Wassink “A methanol fuel cell is typically twice as big, twice as expensive and twice as light as a standard lithium-ion battery,” says Bas Flipsen (MSc), who is currently putting the finishing touches on his PhD thesis cover at the faculty of Industrial Design Engineering. He did not make a working prototype of an alcohol-powered MP3 player, however, as he thought it would be little too challenging now that he knew exactly what the thing would look like. The largest components are the fuel tank, the fuel pump and the battery needed to buffer the power. Fuel cells like the DMFC (Direct Methanol Fuel Cell) provide little power over longer periods of time, so a (smaller) battery is needed to supply the peak power. The fuel cell will recharge the battery. The fuel cell itself occupies only 6 percent of the available space, but it’s the most expensive component (typical costing hundreds of euros). The alcohol-powered MP3 player is
(Illustration: Auke Herrema)
merely an exercise for Flipsen. He first built up a database with the available components, and then classified all possible power sources according to their power per
Flipsen’s numerical approach is rather unique weight and per volume. A computer algorithm he developed chooses the most optimal parts from the set and packs the components in the smallest possible volume. Flipsen’s numerical approach is rather unique at the faculty of Industrial Design Engineering, he noticed. As an aeronautical engineer
(MSc in 1997), he thought of designing as calculating and optimising volume and weight. During his second Master’s degree in Advanced Industrial Design Engineering, he discovered that industrial designers mainly valued aesthetics and consumer wants. Still, aesthetics and calculation are not mutually exclusive. “Computer-optimised packaging supports designers in making aesthetic choices,” Flipsen concludes.
x S.J.F. Flipsen, ‘Metrics based study on the feasibility of Direct Methanol Fuel cell systems employed in portable electronic during the conceptual design phase’, 14 December 2010, PhD supervisors Prof. Han Brezet and Prof. Christos Spitas.
Shake, rattle & stick
Electrically charged chips can be shaken into place with micrometre precision. Dr Iwan Kurniawan developed this electrostatic self-alignment. Suppose you manufacture smartphones and want to incorporate external parts, like a gyroscope or a beamer chip. With current technology, the common way of placing the parts on exactly the right spot is to use a precise but slow pick and place robot. In his PhD research at the faculty of Mechanical, Maritime and Materials Engineering, Dr Iwan Kurniawan developed an alternative two-step micro positioning techni-
que. A quick and coarse positioning of the millimetre-sized chips onto a silicon wafer is followed by a very accurate self-positioning. Shaking the wafer for about 30 seconds suffices for the chips, driven by electrostatic attraction, to fit into their slots. Kurniawan used a silicon wafer as a base. The places where the chips should align are covered by an insulating layer of silicon dioxide (SiO2). Placed under a corona charging device, the SiO2 patches can be charged to surface potentials of hundreds of Volts. The small chips are given an opposite charge. Miniscule pegs are fabricated on the chips to prevent contact between the opposite charges as the small chips bump around on the shaking wafer. When accidentally the pegs align perfectly to the funnel-shaped slots on the wafer, the chip slips into
place like a key in a lock with micrometer precision. The success rate is 100 percent, Kurniawan says. Although the project was paid for by MicroNed, a programme aimed at developing technology for industry, manufacturers have shown little interest thus far. Kuriawan thinks the uncertainty in processing time is holding manufacturers back: “Because the alignment process is stochastic, the process duration may vary from chip to chip.” Nevertheless Kurniawan stresses that his batch processing is more appealing than the present piece-by-piece approach. (JW)
x Iwan Kurniawan, ‘Dry self-aligment for discrete components’, 3 December 2010, PhD supervisor Prof. Urs Staufer
Nasa bacteria unconvincing “When I looked at the news last week, they said Nasa had made an important discovery on ‘another form of life’,” says Professor Gijs Kuenen, emeritus professor in biotechnology at the faculty of Applied Sciences. Friday, after a week of rumours, the news finally broke. Science published the article, ‘A Bacteria that can grow by using Arsenic instead of Phosphorus’, by Dr Felisa Wolf-Simon. Dr Wolf-Simon claimed that bacteria from arsenic-containing Mono Lake in California not only tolerated the normally toxic arsenic, but also that the bacteria use it instead of phosphor in proteins and DNA. This could make sense, because arsenic and phosphorus, being in the same column in the periodic table, are chemically similar. In other organisms, it’s the similarity that causes arsenic’s toxicity. An organism readily takes up arsenic as arsenate, but the resulting bio-molecules are unstable, causing all kinds of disruptions in the cells. Not so with the bacterium called GFAJ-1, the Nasasponsored researchers claim. “The claim touches at the base of life,” says Dr Bertus Beaumont, evolutionary biologist at Applied Sciences. “All life we know uses phosphate-based DNA to encode the genetic information. If a form of life exists that uses another form of molecule to do this, then that would be a fundamentally other kind of life. That would be very interesting.” If the research paper’s conclusions hold true, the finding would however still have no direct bearing on the question of extraterrestrial life, other than making the point that phosphor may not really be essential for life to exist. But is it not? Prof. Kuenen, who has worked with similar arsenic-resistant bacteria in his lab, thinks the news has been overhyped. He, like many others, is not convinced that the GFAJ-1 bacteria have built arsenate into their DNA. “They haven’t grown the bacteria in total absence of phosphate,” he says. “There is always some phosphate in the culturing medium. With the very little phosphate available, it looks like the bacteria have partially used arsenate instead. But the main question is: has arsenate been built into the DNA? And that, they haven’t proven.” Bacteria that were grown on arsenate became 50 percent larger than normal, leading researchers to speculate the bacteria somehow have extra facilities to deal with the arsenic. Prof. Kuenen explains that functioning DNA with arsenate instead of phosphate is hard to imagine. Arsenic is more chemically active, which would lead to more methyl groups on the DNA. Methyl groups are nature’s way of punctuation; they signal where DNA sequence reading starts and stops: ‘Get it. Wrong and you. Mess up the. Message.’ Dr Beaumont thinks the researchers have been too quick to publish. Prof. Kuenen can imagine that pressure has made the researchers and editors involved less critical than otherwise. He believes last week’s hype will motivate many others to follow in the same line of research. “Within a year, we will know exactly what is going on,” Prof. Kuenen expects. His own lab will probably not enter the race however due to lack of money and manpower. (JW)
DELTA. 36 09-12-2010
07
science
come to think of it
MoonLight over Cambodia
Surgery games With the tightening of rules regarding patients safety, surgeons have less opportunity to improve their skills on the job. How should they train then? That was the question debated during the Medical Delta Café.
Delta and Delft Integraal often write about innovative ideas that offer big promises for the future. But what has happened to such ideas a couple years on? What for instance has happened to the affordable solar lamp MoonLight in Cambodia?
xTOMAS VAN DIJK “Nowadays, there is no way you can fiddle about with surgery,” says Dr Gert-Jan Kleinrensink. And while this statement may seem like kicking in an open door, matters used to be much different in the past. According to the Dr Kleinrensink, and anatomy professor at the Erasmus Medical Centre, in the old days surgeons had to perform operations that they had not yet fully mastered, simply because such operations were not commonly practiced. “In order to save lives, doctors just tried to perform it,” he says. “And people were also much more forgiving towards surgeons then.” Those days are long gone. Surgeons must now find different ways to practice. A straight forward method is through the use of training simulation systems. The question debated last Tuesday during a meeting organised by Medical Delta, a joint venture involving the universities of Leiden, Rotterdam and Delft, was how these training systems should be designed and implemented. Six years ago Dr Kleinrensink set up a Skills laboratory in the Erasmus Medical Centre. The lab contains
Stitching up ivy leaves. (Photo: Tomas van Dijk)
a Simendo, a virtual reality trainer for simulating laparoscopic surgery developed by Delft researchers, as well as a doll – named Stan - filled with sensors anaesthetists use to practice on. Is it possible, a neurologist in the audience asked, to simulate complications with these training systems? “That’s exactly what we do with Stan,” Dr Kleinrensink replied. “The supervisors undermine the proceedings of the anaesthetists. Sometimes the doll dies. You can’t imagine the impact that has on the anaesthetists. The supervisors have to offer posttraumatic counselling.” So the anaesthetists’ doll is realistic enough, to say the least, but for many other instruments, especially those used for laparoscopic (or keyhole) surgery trainings, this is not the case. “How can we better simulate tissue? That is one of the things we must investigate further,” says Professor Jenny Dankelman of the department of biomechanical engineering (Mechanical, Maritime and Materials Engineering). Another question raised is how to
make the simulations visually more realistic and playful? Medical Delta’s chairman, Ted Young, a professor in quantitative imaging (Applied Sciences), laughingly asks if there is someone from Playstation in the audience: “What we’re talking about here are games. It would be more interesting to have children play surgery games than shooting games.” Dankelman agrees: “That way you’d get more young people with good skills interested in surgery. My children for instance are great in playing the Simendo game.” At the end of the day the audience is also allowed to play in the Skills lab. With trembling hands, they stitch ivy leaves. In another room people pile up little pieces of rubber with laparoscopic instruments while watching their clumsy manoeuvres on a video screen. The handles on these types of instruments are not very practical,” Dr Kleinrensink remarks. “The handles on Nintendo or Playstation are better.”
Many families in Cambodia do not have access to electricity. They still Delft Integraal 2008-4 live in the dark when night falls or “At the Design Week event in light their homes using a can filled Eindhoven, four industrial with kerosene. “That’s very dangedesign students received the rous. If it falls it could set the often Toon van Tuijl Design Award wooden house on fire. The kerosene for their MoonLight solaris also very bad for their health,” powered lamp.” says industrial designer, Doortje van de Wouw, who currently works at Philips in Drachten. Two years ago she and three other students designed the solar lamp, MoonLight, as an alternative for the kerosene light. “We went to Cambodia to see how the people lived. We found out that they prefer to use the lamp in different rooms and even take it outside; therefore, we attached a cord to the lamp, so they could hang it on a nail in the wall and carry it around their neck.” The lamp is charged by attaching it, via a cord, from inside the home to a small solar panel on the outside of the house. “They therefore do not have to place their lamp outside, as it’s a very valuable object to them.” So far Kamworks, the company the students designed the lamp for, has sold a couple of thousand MoonLights. “We aim to sell more than 50,000,” says Jeroen Verschelling (Kamworks) on the phone from Cambodia. “By selling more we could reduce our production costs, but in order to do so we have to make the lamps cheaper. Currently the lamp costs 25 dollars, and that’s a lot of money for rural Cambodians.” Consequently, Cambodians can also rent a MoonLight. “Everyday people spend 8 cents on kerosene. We set up a program in which they pay the same amount to rent a MoonLight. I’ve heard that people use it in the most fascinating ways: to catch snails and frogs and to find cattle that ran away at night.” There’s a big market for MoonLight, Verschelling adds. “Eighty percent of the almost 15 million people living in Cambodia do not have access to electricity. Solar power is a great way for them to get energy. We have also developed a solar home kit and a home system, where people could attach lamps, a radio and/or television. After 6 p.m. it’s completely dark in rural areas. People very badly want to have a television, which gives them a window to the world. We’re currently also expanding our cooperation with a micro-finance institute, so the villagers can buy the home kit or system.” (RV)
cover The Ukrainian material scientist and engineer, Dr Tanya Atamanenko, searched the internet for an image of ‘cavitation’, and her print shop then transformed it into metallic bubbles on her cover. Cavitation is the formation of vapour bubbles in low-pressure regions within liquids. It is perhaps best known as the bubbles forming around a ship’s propeller, but it can occur in molten aluminium as well. Atamanenko used water bubbles to study fluid flow patterns during cavitation melt treatment. The influence of cavitation in aluminium melt is manifold. “When the bubbles collapse, this means high temperatures, high pressures and liquid jets on a very
local scale. These effects will influence the solidifying material.” The study of influencing solidifying metal is not new. As early as the 19th century, people shook moulds to get better castings. Fifty years ago, metallurgists in Germany and Russia experimented with ultrasound to improve their castings. “They could produce good results, but nobody understood the process,” Atamanenko says. So, who does now? “I do,” she says, “partially.”
x
Tetyana V. Atamanenko, ‘Cavitationaided grain refinement in aluminium alloys’, 7 December 2010, PhD supervisor Prof. Laurens Katgerman (Applied Sciences).
(Photo's: Jeroen Verschelling)
DELTA. 36 09-12-2010
interview
Wie is Caroline Streng Caroline Streng (1988) is een sportmens: ze houdt van hockey, tennis en snowboarden. Dat blijkt ook uit haar bestuurservaring: ze was secretaris van de Delftse Studenten Lawn Tennis Club en de Delftse Studenten Alpen Club. Ook zat ze in de muziek- en de promotiecommissie van het corps. Streng werd geboren in Venlo. Haar vader studeerde elektrotechniek en werkt bij Océ, haar moeder heeft een baan in de thuiszorg. Streng volgde na het tweetalige vwo de bachelor molecular science & technology en begon dit jaar met haar master chemical engineering. Ze is sinds september namens Oras voorzitter van de studentenraad, want: “Ik denk dat dit veel toevoegt aan mijn ontwikkeling en vind het fijn me in te zetten voor studenten.” (Foto’s: Sam Rentmeester/FMAX)
08
DELTA. 36 09-12-2010
09
interview
‘ Studenten zien harde knip als studievertrager’ Als voorzitter van de studentenraad begrijpt Caroline Streng dat een stok achter de deur belangrijk is om studievertraging tegen te gaan, maar verplichte aanwezigheid of verplichte zelftoetsen voor studenten ziet ze niet zitten. “Wat een goede oplossing zou zijn, is een zachte knip.”
Als je minder dan zestig studiepunten haalt, heb je een studieachterstand. “Dat begrijp ik, maar technische opleidingen zijn gewoon zwaar. Ik heb daar niks op tegen, want ik weet dat als ik straks afgestudeerd ben, ik een papiertje heb dat veel waard is en een hoge standaard heeft. Daar ben ik heel blij mee. Als dat dan iets meer tijd heeft gekost dan ervoor staat, vind ik dat zelf niet zo erg. Tenzij je natuurlijk die drieduizend euro per jaar moet gaan betalen. De TU wil kijken naar opleidingen die te vol zijn, prima, maar ik wil absoluut niet dat dit ten koste gaat van de kwaliteit van het onderwijs. Daar ben ik bang voor. Dat willen we absoluut niet.”
xConnie van Uffelen
De TU wil opleidingen niet gemakkelijker maken, want ‘niemand wil minder kwaliteit’. “Maar op onderdelen worden opleidingen wel minder zwaar”, zegt collegelid Paul Rullmann. “Er zijn opleidingen die te vol zijn.” “Ja, maar wat is dat dan: ‘minder zwaar’? Minder zwaar, zo zie ik het, is dat je minder van een vak hoeft te kennen voor je tentamen. Je gaat dan waarschijnlijk langzamer door de stof. Je hebt als student dan dus minder stof tot je genomen waardoor de kwaliteit omlaag gaat, want je weet minder. Nogmaals, ik vind het wel een goed punt om bepaalde vakken achter elkaar te doen of in dezelfde periode te stoppen, als het maar niet ten koste gaat van de hoeveelheid stof die je moet kennen. Als stof echt van belang is voor je opleiding moet je daar niet in gaan schrappen. Als je kijkt naar hoe je curricula indeelt, kun je daar veel mee oplossen. Een constante in plaats van een fluctuerende studiedruk is beter. Wat ook een goede oplossing zou zijn, is een zachte knip.”
Om langstuderen te voorkomen wil de TU studenten meer structuur bieden. Hebben zij dat nodig? “Allereerst vind ik dat vakken bij opleidingen niet evenwichtig verdeeld zijn over de verschillende perioden. Bij werktuigbouw bijvoorbeeld heb je in de vierde periode van het laatste jaar het bachelor-eindproject inclusief een struikelvak. Dat is iets wat de TU zou kunnen aanpakken. Ik ben erg voor persoonlijk onderwijs en de mogelijkheid voor studenten om docenten of student-assistenten aan te spreken, dat motiveert beter dan verplicht huiswerk maken en verschoolsing.” Maar als je daardoor je vakken en studiepunten haalt? “Ik vind dat bij een academische opleiding een bepaalde vrijheid hoort. Om nu studenten te gaan verplichten opdrachten te maken of aanwezig te zijn bij vakken waardoor je – als je er een keer niet bent – je vak niet haalt… Ik denk niet dat dat de oplossing is.” Bij meer structuur wordt bijvoorbeeld gedacht aan het opdelen van een lesblok in kleinere eenheden. “Als het gaat om vakken op elkaar laten aansluiten en in kleine stapjes geven, vind ik dat goed.” Een ander voorbeeld is computerondersteunde zelfstudie, waarbij studenten zelf via een toets meteen kunnen zien of ze stof beheersen. “Ook goed, als het maar niet verplicht is.” Waarom niet verplicht? Het kan toch helpen als je vroegtijdig weet dat je de stof niet beheerst? “Ik denk dat studenten op een bepaalde leeftijd zelfstandig genoeg moeten zijn en dat ze dat ook al zijn. En dan bedoel ik niet de op de bank hangende student, want daar spreek ik absoluut niet voor. Ik snap dat ze die willen aanpakken, maar er zijn ook studenten die waardevolle dingen naast hun studie doen. Stel, je bent een bedrijfje aan het opzetten en je hebt een afspraak met iemand die jou daarbij kan helpen, maar je hebt net een verplicht college. Dan word je daardoor belemmerd. “ Dan kun je die afspraak toch later plannen? “Dat zou kunnen, maar studenten moeten de vrijheid hebben zelf prioriteiten te stellen. Ik vind het goed dat ze de mogelijkheid van tussentoetsjes bieden. Ik zou er zelf gebruik van maken, maar ik vind niet dat verplichtingen oké zijn.” Gedacht wordt ook aan klasjes met dertig studenten. “Persoonlijker onderwijs is goed, mits degenen die doceren dat ook daadwerkelijk goed kunnen. Met promovendi is dat lang niet altijd het geval, toch moeten zij doceren. Ik hoor dat daar veel problemen mee zijn. Ik heb eens college gehad van een promovendus die onverstaanbaar was door gebrekkig Engels. De helft van de studenten liep weg. Promovendi zijn intelligente mensen, maar niet opgeleid om didactisch aan de slag te gaan. Het verschilt per vak wat de beste onderwijsvorm is. Vooral de beschikbaarheid van docenten vind ik belangrijk. Klaarstaan om studenten te helpen en hun vragen te beantwoorden. Docenten die genomineerd waren voor de titel ‘beste docent van de TU Delft’ waren allemaal docenten die persoonlijk onderwijs gaven, klaarstonden voor studenten en vragen rustig beantwoordden.” De TU denkt ook aan duidelijker voortgangsnormen, zoals het bindend studieadvies (bsa) en de eis om de propedeuse in twee jaar te halen.
“Met die voortgangsnormen ben ik niet zo blij.” Het is toch fijn als je weet waar je aan toe bent? “Als je die eis niet zou hebben, zou je ook weten waar je aan toe bent: namelijk dat je goed moet studeren. De norm voor het bindend studieadvies staat nu op dertig punten en is officieel een selectienorm, bedoeld om de uitval in het tweede en derde jaar naar voren te halen. Ik denk dat je eerst het bsa goed moet analyseren om te kijken of het het gewenste effect heeft. Dat kan pas na drie jaar. Als blijkt dat het bsa niet werkt en de uitval niet vermindert, moet je kijken hoe dat komt. Er zijn meer redenen waarom studenten uitvallen. Eerlijke voorlichting is ook heel belangrijk.” Die voorlichting kan beter? “De TU is er mee bezig. Toen ik zelf mijn studiekeus maakte, stond er iemand voor de klas die vertelde hoe geweldig civiel was. Ik dacht: hartstikke leuk, dat ga ik doen! Totdat ik me ging inlezen en bleek dat het helemaal niet iets voor mij was. Ik merkte dat vragen van studenten sociaal wenselijk werden beantwoord. Ik wilde namelijk heel graag een biomedische master doen. Daarvoor kun je het beste werktuigbouw of industrieel ontwerpen volgen. Gezegd werd dat je die master ook prima bij civiel kon doen, maar wat bleek: daar moet je een overstapjaar voor doen. Dat was vijf jaar geleden. Ik heb het daar met de afdeling marketing & communicatie over gehad en zij zitten er nu bovenop.” Rob Mudde, die in een werkgroep de aanpak van langstuderen onderzoekt, vindt dat de norm voor het bsa wel omhoog kan van dertig naar 45 van de zestig studiepunten. “Daar ben ik niet zo positief over. Je legt een enorme druk op studenten. Als je het eerste jaar in Delft komt, heb je te maken met een nieuwe stad en een nieuwe manier van studeren, je moet een huis en nieuwe vrienden zoeken. Als je nog op en neer reist, wordt het wel zwaar. Als je daardoor je bsa niet haalt, terwijl je wel heel gemotiveerd bent, vind ik dat echt sneu. “ Precies die argumenten zijn voor Mudde aanleiding om te zeggen dat het bsa niet naar zestig studiepunten moet worden verhoogd, maar wel naar 45. “Ik ken genoeg mensen die goed gestudeerd hebben en 42 punten hebben gehaald. Stel je haalt 42 punten in je eerste jaar, dat vind ik niet slecht, waarom moet die eis dan naar 45?”
Leg eens uit? “Het moet niet zo zijn dat je je hele bachelor gehaald moet hebben voordat je met je master door kunt gaan. Ik ken genoeg studenten die net twee punten niet hebben en nu een heel jaar lang moeten wachten op doorstroom naar de master. Dat vind ik echt niet nodig. Je kweekt dan juist langstudeerders. Een zachte knip is beter. Studenten zien de harde knip als studievertrager. Ik begrijp dat men een bepaalde stok achter de deur wil, maar die stok mag wel wat zachter zijn.” De TU onderzoekt het beste aantal contacturen. Er zijn te veel kleine vakjes en te veel uren. “Ik ben er juist wel trots op dat we niet maar zes contacturen per week hebben. Je hebt behoefte aan contacturen voor uitleg. Techniek is vooral begrijpen en niet zozeer leren. Zolang je met minder contacturen maar niet minder stof aanbiedt.” Een bestuur doen of lid worden van een vereniging, wordt met een langstudeerdersboete risicovol. “Ja, dat vind ik echt heel jammer. Door de sociale controle vanuit verenigingen ligt er druk op studenten om goed te studeren. Dat weten veel mensen niet. Ik denk dat studenten met die maatregelen minder commissiewerk gaan doen en dat het sociale leven af kan nemen. Dat vind ik heel zorgwekkend, want extracurriculaire activiteiten zijn heel waardevol voor je ontwikkeling. ” Heb je spijt van je bestuurswerk als die boete komt? “Ik had na twee maanden Oras al het gevoel dat ik veel had geleerd: vergaderen, een mening vormen, je inleven in anderen, samenwerken, overleggen met de ondernemingsraad en het college van bestuur. Daar heb ik absoluut geen spijt van. Natuurlijk baal ik als het me drieduizend euro gaat kosten, maar die ervaring is het me meer dan waard.”
DELTA. 36 09-12-2010
10
lifestyle
Liefde voor een schoen
Sport
De Braziliaanse promovenda Beatriz Russo Rodrigues denkt dat ontwerpers meer oog moeten krijgen voor de liefde die consumenten voor producten kunnen hebben. Want wie van zijn mobieltje houdt, zal hem misschien niet na een jaar weggooien. “We naderen het punt dat de bouwstoffen op zijn.” xSASKIA BONGER
Zelfs de maandagse voetbalcompetitie op kunstgras, voor en door de bikkels die doorgaans in weer en wind hun passie uitoefenen, ging deze week niet door. Niet alleen de buitensporten ondervonden hinder van de extreme weersomstandigheden. De sneeuwstorm legde zaterdag ook het zaalkorfbalprogramma behoorlijk plat. Dat merkten de korfballende studenten van Paal Centraal voor wie de thuiswedstrijd tegen Esdo uit Kockengen werd afgelast. “Wij werden redelijk kort van tevoren gebeld door de tegenstander dat ze de reis niet aandurfden”, aldus een teleurgestelde Bert Leeuwis. Dat het voor eind december vastgestelde NSK is uitgesteld naar februari heeft hele andere, organisatorische redenen. De selectie van de ploegen die namens TU Delft meedoen ligt in handen van datzelfde Paal Centraal. Belangstellende korfballers van buiten de vereniging kunnen zich aanmelden op de clubsite. De organisatie heeft grote ambities: “Het zit eraan te komen dat er misschien spelers uit de korfballeague meedoen”, aldus Leeuwis, met de nodige slagen om de arm. De formatiedansers van Double V uit Hoorn lieten zich door de winterse buien niet weerhouden van hun deelname aan het NK in Almere. Dat was maar goed ook, want het A-team haalde aldaar voor de tiende maal de landstitel binnen. Tim van Leeuwen maakte voor de zevende keer deel uit van het winnende gezelschap. Het kampioen worden is zeker nog geen sleur, zegt de TU-student: “Elke keer blijft bijzonder en deze keer speciaal omdat het de tiende op rij is voor ons team. De druk is dan extra groot.” Formatiedansen is een combinatie van sport, show en spektakel, legde hij drie jaar geleden uit aan Delta. “Met acht paren dans je een zes minuten durende show, waarin alle latindansen aan bod komen. Behalve op synchroniciteit word je beoordeeld op moeilijkheidsgraad, uitvoering van de choreografie en danstechnische kwaliteiten.” Bij het NK kortebaanzwemmen afgelopen weekend in Amsterdam werden de deelnemers vooral beoordeeld op snelheid. Wouter Smeets, student luchtvaart- en ruimtevaarttechniek, werd met zijn team van WVZ uit Zoetermeer zevende op de 4x100 en zesde op de 4x200 meter vrije slag. De zaalvoetballers van FC Tutor begonnen maandagavond het uitduel met het Leidse Lugdunum goed, maar na een 2-0 voorsprong begon het team te haperen. Nog voor de pauze liepen de Leidenaren uit naar 6-2. Na rust kwamen de Delftse studenten terug tot 6-4, waarna Lugdunum nog tweemaal scoorde. Drie dagen eerder maakte Tutor wel korte metten met Seven Stars 2 (9-1). Tot slot een tip voor studenten die een passie hebben voor traplopen. Op 16 december staat het NSK traplopen gepland in Nijmegen. Strijdperk is het trappenhuis in het Erasmusgebouw. Behalve de hoofdrace over twintig etages is er ook een sprintrace over tien etages en een estafetteloop van 4x5 etages. (JT)
x Tips? Jimmy.tigges@hetnet.nl
stephan
De zaalvoetballers van FC Tutor (gele tenues) gaan de winterstop in met een 8-4 nederlaag bij Lugdunum. (Foto: Sam Rentmeester/FMAX)
Kun je houden van een nagelknipper? Voor de meeste mensen luidt het antwoord waarschijnlijk ‘nee’. Voor de vrouw die promovenda Beatriz Russo Rodrigues het meest geïnspireerd heeft, zo schrijft ze in haar proefschrift, was het ‘ja’. Het ding bezorgde de vrouw geregeld bebloede vingertoppen, maar wat vond ze het ontwerp mooi. De nagelknipper ‘Canaglia’ van Stefano Giovannoni lijkt nog het meest op een ijsbeer die met vier boten wijd over het ijs glibbert. Met enige fantasie is de knipper zelf de bek van het beest. Hoe kan het dat deze dame toch altijd deze knipper verkiest boven een sobere, veilige variant, vroeg Russo Rodrigues zich af. Het antwoord ligt volgens haar in de liefde, die mensen voor producten kunnen voelen. Die maakt dat ze het product door een roze bril bekijken. Dan kan het om alle mogelijke producten gaan. In de titel van het proefschrift worden er al twee genoemd die Russo Rodrigues gebruikte in haar case studies: ‘Shoes, cars and other love stories. Investigating the experience of love for products’. De liefdesrelatie die mensen met een product kunnen hebben, lijkt volgens de promovenda op de liefdesrelatie tussen twee mensen. Ook hier is eerst sprake van aantrekkingskracht, dan van leren kennen, dan van uitdiepen en verzorgen, vervolgens van verval en uiteindelijk van beëindiging. De beloningen die mensen krijgen voor het aangaan
Een paar schoenen dat regelmatig wordt gepoetst en gerepareerd, kan heel lang mee. (Foto: Orin Zebest)
van een relatie omschrijft Russo Rodrigues als intimiteit, passie en verbondenheid. Al deze gevoelens kunnen mensen hebben voor producten, betoogt zij. Neem bijvoorbeeld de vrouwen uit haar schoenenstudie. Russo Rodrigues ondervroeg een groep van zestien schoenenliefhebsters tussen de 21 en de 60 jaar over hun meest geliefde paren schoenen. “Deze vrouwen houden echt van hun schoenen en weten als geen ander dat ze de liefde kunnen laten voort-
Het antwoord ligt volgens haar in de liefde, die mensen voor producten kunnen voelen duren als ze er goed voor zorgen.” Een paar schoenen dat regelmatig wordt gepoetst en gerepareerd, kan immers heel lang mee. Dat brengt Russo Rodrigues tot de kern van haar boodschap aan ontwerpers. Ervan uitgaande dat zij willen dat hun ontwerpen zo lang mogelijk meegaan, adviseert de promovenda hen goed te onderzoeken wat de doelgroep wil van een product. Als de ontwerper tegemoet kan komen aan die wensen, dan zal een paar schoenen misschien wel jaren langer meegaan. “Met het oog op duurzaamheid is dat noodzakelijk”, vertelt zij. “We naderen het
punt dat de bouwstoffen op zijn.” Terug naar vroeger dus. “Toen kochten mensen meubelen die generaties lang meegingen. Wat kapot ging, repareerden ze. Nu kopen we gewoon een nieuwe bank.” Het probleem ligt volgens de promovenda deels bij de industrie, die nieuwe spullen wil verkopen. “Ik snap dat ze geld moeten verdienen, maar dat kunnen ze ook met goede dienstverlening, met service op het moment dat er een probleem is met een product.” Want de problemen komen als in iedere liefdesrelatie altijd. Dat kan de band schaden, maar zeker ook versterken, betoogt Russo Rodrigues. Neem een haperend mobieltje. “Door negatieve ervaringen met een product gaat de gebruiker nadenken over de relatie die hij ermee heeft, en over wat hij van een product verwacht. Dan ziet hij misschien ook weer wat hij er ooit zo goed aan vond.” Ontwerpers proberen deze negatieve ervaringen volgens de promovenda uit te bannen. “Ze willen dat mensen alleen maar positieve ervaringen hebben. Maar laten we de negatieve niet negeren, accepteer dat ze er zijn. Ik hoop dat mijn onderzoek een eye-opener is voor ontwerpers.”
x
Beatriz Russo Rodrigues promoveerde woensdag 8 december op haar proefschrift ‘Shoes, cars and other love stories. Investigating the experience of love for products’.
DELTA. 36 09-12-2010
11
lifestyle
tekentafeltalenten
Vrolijk jammen op een jazzy Winterland All I want for Christmas is… een lekker knalfeest waarop je nu eens écht goed kunt dansen. Wat een mazzel: de TU houdt een gratis kerstknalfeest, met niemand minder dan Wicked Jazz Sounds als eregast. xJorinde Hanse
Marco van Leeuwen: “Bouwvakkers gaan voor elke kop koffie in hun bouwkeet zitten. Dat moest flexibeler kunnen.” (Foto: Hans Stakelbeek/FMAX)
Bakkie pleur Óf ze fluiten naar vrouwen, óf ze drinken koffie in hun bouwkeet. Vooroordelen te over als het om bouwvakkers gaat. Feit is dat er voor industrieel ontwerpers nog genoeg te verbeteren valt, ontdekte Marco van Leeuwen. Als de bouwradio nooit was ontworpen, had Van Leeuwen (23) een heel ander bachelor-eindproject gedaan bij IO. Maar nu is de bouwwereld zomaar een robuuste radio én koffiemachine rijker. Hoewel, die laatste bestaat alleen op papier – de presentatieposter van de IO’er, om precies te zijn. “Bouwvakkers luisteren naar de radio. Altijd. Ze slepen die dingen mee naar de bouwplaats, maar daar beschadigen ze natuurlijk gemakkelijk, dus bouwen ze er zelf vaak kooiconstructies omheen. Daarop bedacht Perfect Pro, het bedrijf voor wie ik mijn eindproject deze zomer deed, de bouwradio. Robuust, stoer, en eenvoudig in gebruik. Toen dacht ik: wat is behalve die radio, ook een kenmerkend product voor bouwvakkers? Koffie, dus.” Van Leeuwen dook de bouwplaats op, praatte met bouwvakkers, en ontdekte dat ze voor elk ‘bakkie pleur’ doodleuk in hun bouwkeet gaan zitten – of soms zelfs speciaal naar de benzinepomp rijden. “Ze houden veel pauze”, lacht de – inmiddels – masterstudent integrated product design. “Dat moest flexibeler kunnen, met een apparaat dat ze gewoon buiten kunnen neerzetten.” ‘Elk knopje is er voor De ‘Perfect Brew’ die van zijn tekentafel kwam, heeft een handvat, een bouwvakkers één afneembaar waterreservoir en teveel’ geen kan, maar losse koppen die in de zijkant van het apparaat zitten geklemd. Zo tap je dus gemakkelijk even gauw een los ‘bakkie’. “Bouwvakkers gaan er gezellig in een groepje omheen zitten, wat ’s zomers dus gewoon buiten kan zonder dat je met een thermoskan hoeft te slepen.” Van Leeuwen vatte zijn eindproject vooral op als een echte ontwerpopdracht, de uitgelezen kans om intensief aan het tekenen te slaan. “Het bedrijf vond het idee om iets met koffie te doen super”, zegt hij. “Maar: elk knopje is er voor bouwvakkers één teveel. Het moest dus een supersimpel no-nonsense-apparaat zijn. Het mijne was eigenlijk te ingewikkeld.” Hij sleepte er een 7,5 mee binnen, maar marktwaarde lijkt zijn product vooralsnog niet te hebben. Geen punt, want de IO’er heeft zijn roeping gevonden. “Ik volg nu het vak domestic applience. Daarvoor ontwerp ik ook huishoudelijke producten, maar meer consumentgericht. Nu wil ik iets maken dat wél goed op de markt is te zetten.” (JH)
“We hebben er zin in!” Phil Horneman, dj en voorman van Wicked Jazz Sounds, heeft met bijna dertig jaar ervaring heel wat feestjes gezien. Van grote festivals als Mysteryland, North Sea Jazz, Lowlands en Extrema Outdoor, tot zalen over de hele wereld - plus de vaste zondagavond van Wicked Jazz Sounds in de Amsterdamse Sugar Factory. Een ‘Jazzy Winterland Xmas Gala’ in het Sportcafé van de TU zou dus peanuts moeten zijn voor de muzikant. Onzin, vindt hij. “Muziek maken is áltijd een uitdaging. Het is eindeloos; grenzeloos. Zolang je je maar blijft ontwikkelen. We willen onszelf altijd opnieuw blijven uitvinden.” Bovendien: Wicked Jazz Sounds heeft dankzij zijn vaste clubavond – én het feit dat ze vijf jaar de vaste slotact waren van de introductieweek van de UvA - een flinke studentenachterban. “Dus: we maken er een feestje van!” Horneman neemt voor zijn drie uur durende optreden in het Sportcafé een zangeres, saxofonist en percussionist mee. Een samenstelling die per optreden verschilt. “De basis van onze shows is de dj, daaromheen spelen live muzikanten. We hebben een pool met dj’s en een pool met muzikanten, en we bekijken per avond wat de leukste combi is.” Een soort collectief, eigenlijk”, zegt Horneman. Met niet de minste leden, ook, onder wie bassist Lucas Dols van Room Eleven. “We improviseren veel”, zegt Hor-
Wicked Jazz Sounds heeft een flinke studentenachterban.” (Foto: Wicked Jazz Sounds)
neman. “De muzikanten weten van tevoren nooit wat de dj draait. Dat is de jazz in Wicked Jazz Sounds.” Tijdens de vaste avond in de Sugar Factory, afgelopen zondag, doken opeens vier extra vocalisten op. “Vriendinnen van onze zangeres, zo bleek. Hartstikke leuk. We
‘Muziek maken is eindeloos; grenzeloos. Zolang je je maar blijft ontwikkelen’ houden geen open jams, maar er is veel mogelijk. Vrijdag neem ik een percussionist mee, dus het zou zomaar kunnen dat ik besluit om mijn muziek vijf minuten uit te zetten. Mogen zij spelen.” En ja, natuurlijk gaat er dan weleens iets mis. “Maar dat overkomt grote jazzmuzikanten ook.” Jazz is trouwens een ruim begrip voor de band. Op het repertoire staan funk-, soul- en r&b-klassiekers van vroeger en nu, tot onbekend werk – en allemaal met een ‘touch of’ dance. “Gewoon vrolijk jammen”, volgens Horneman. Niet zo gek dus dat Wicked Jazz Sounds in bijna dertien jaar tijd is uitgegroeid tot zijn
huidige formaat. “Dat we zouden optreden in New York, of met Boris in een helikopter langs de Bevrijdingsfestivals zouden vliegen op 5 mei, hadden we nooit durven dromen”, zegt Horneman. Hij bedacht de naam Wicked Jazz Sounds, toen hij in 1998 een gelijknamige, kleinschalige radioshow begon. Samen met organisator Manne van der Zee bouwde hij het concept uit tot zijn huidige formaat. “Nou, zoiets doe je niet in je eentje hoor”, relativeert Horneman, “dat doe je samen.” Het ging hard: “Tijdens Kerstmis 2001 hadden we het idee, in mei 2002 groeide het uit tot een feestje en een halfjaar later hadden we onze vaste clubavond.” Met bijbehorende radioshows op Radio 6 en KX Radio, overigens. “Ja, natuurlijk zijn we trots”, zegt hij. “I live music. I breathe music. It’s in my vains.”
x Jazzy Winterland Xmas Gala met Wicked Jazz Sounds, op vrijdag 10 december vanaf 21.30 uur in het Sportcafé. Toegang gratis. www.wickedjazzsounds.com
time out
Voodoo met mojito’s Zo veel feestjes, zo weinig tijd. En dan staat er ook nog een heerlijk theaterweekend voor de deur; gelukkig gewoon in Delft. Met al het kerstgeweld en aanverwante party’s in aantocht is het een verademing om rustig het theater in te duiken, dit weekend. Nou ja, rustig; het is Bourgondisch toeven pal voor de Delftse planken, met veel eten, drinken, feest en humor. Dat begint in Speakers, vrijdag. Tijdens een volle avond Comedytrain zie je optredens van verschillende standup comedians, onder wie Thijs van Domburg. Een mooie plek om je weekend te beginnen; niet voor niets is het BNN-programma ‘De Lama’s’ er ooit begonnen. Theater De Veste brengt zaterdag theater van een heel andere orde, tijdens Cubaanse avond. Een totaalpakket voor wie wel van een beetje spektakel houdt: het feest
begint met een Cubaans buffet (lees: tortilla’s, mojito’s en ander lekkers – wel even apart reserveren) en loopt over in een optreden van het Creole Choir of Cuba. Klínkt niet meteen heel swingend, is het wel. ‘Cuba’s best bewaarde geheim’ voert je langs een hoop fijne muziek en langs de muzikale geschiedenis van het eiland. De zangers - afstammelingen van Haïtiaanse voorouders – zingen Creoolse, zeventiende-eeuwse Haïtiaanse protest- en voodooliederen. En het mooiste: kiezen hoeft niet! Alle evenementen lopen bijna naadloos in elkaar over en eindigen met een afterparty in De Veste. Gratis. Mooier kun je een theaterweekend toch niet besluiten? (JH)
x
Comedytrain, op vrijdag 10 december vanaf 20.30 uur in Speakers. Toegang: € 10. www.speakers.nl Cubaans theaterbuffet, op zaterdag 11 december vanaf 18.00 uur in Theater De Veste. € 22,50 p.p. Aansluitend: Creole Choir of Cuba, om 20.15 uur. Toegang: € 28,50. www.theaterdeveste.nl
DELTA. 36 09-12-2010
12
reportage
Gegijzeld in Met zijn explosieve urbane groei trekt China als een magneet westerse architecten en stedenbouwkundigen aan. Ook Delftse alumni zoeken er het avontuur. “Alles kan hier, maar het kapitalisme is wel heel rauw.” xTomas van Dijk “Ik voelde me als James Bond. Ik vloog continu het land over naar projecten in miljoenensteden ver in het binnenland. Steden waar niemand van gehoord heeft. Op zondagochtend tijdens het ontbijt kreeg ik per sms bericht waar ik op maandag moest zijn.” Na alle cowboyverhalen die Dirk Bekkering (32) had gehoord over China besloot hij in 2006 voor een architectenbureau in Shanghai te gaan werken. Veel andere Bouwkunde-alumni waren hem voorgegaan. De oprichters van architectenbureau Next bijvoorbeeld, die
‘Intellectueel eigendomsrecht bestaat hier niet zoals in het Westen’ in 2004 een bureau openden in Beijing. “Die jongens waren helden”, lacht Bekkering. “Ze waren nog maar drie jaar afgestudeerd en ze maakten al scholen en kantoren. Ze deden dingen die architecten zich in
Een bouwstop kennen ze in China niet. De komende vijftien jaar verhuizen er naar verwachting driehonderd miljoen mensen van het platteland naar de steden. (Foto’s: Tomas van Dijk)
hun stoutste dromen niet kunnen voorstellen.” Sinds China dertig jaar geleden het staatskapitalisme invoerde, schieten zakendistricten en chique woontorens voor de nieuwe middenklasse er als paddenstoelen uit de grond. Voeg daar de impuls aan toe die het land enkele jaren geleden kreeg in de aanloop naar de
Olympische Spelen in Beijing en de Wereld Expo in Shanghai en je hebt werkelijk een mekka voor architecten en stedenbouwkundigen. Bekkering geniet met volle teugen van de actie. “De slapende reus wordt wakker en claimt zijn logische plek in de wereld op. En ik sta daar middenin. Daar krijg ik energie van.”
Dirk Bekkering: “De slapende reus wordt wakker en claimt zijn logische plek in de wereld op. En ik sta daar middenin.”
Maar de alumnus heeft niet alleen maar jubelverhalen. Na een half jaar bij het Chinese architectenbureau was hij het zat. “Van je baas moet je zo hard werken als nodig is en je hebt niets in te brengen. Het is allemaal heel hiërarchisch. Dat was een heftige cultuurshock. Als ik ideeën had, werd er enthousiast op gereageerd en vervolgens niets mee gedaan. Mijn aanwezigheid moest het bedrijf een internationale sfeer te geven. Er zijn mensen die een baan hebben om buitenlandertje te spelen. Ik had soms het gevoel dat dat ook voor mij gold.” Bekkering werkte vervolgens een tijd bij het Britse architectenbureau RMJM en daarna als directeur van de Chinese vestiging van het Nederlandse architectenbureau KOW in Shanghai. Ook het werk bij deze bureaus was een ontnuchterende ervaring. “Je krijgt van projectontwikkelaars de opdracht om in twee weken tijd enorme plannen op papier uit te werken. En die plannen worden dan ook heel snel gerealiseerd. Maar de keerzijde is dat je minder controle hebt over het uiteindelijke resultaat dan je zou willen.” De projectontwikkelaars gaan naar lokale ingenieursbureaus van de overheid, zogenaamde local design institutes, om de plannen samen met hen uit te voeren, legt de Delftenaar uit. “Die instituten passen het ontwerp nog aan. En ook tijdens
de bouw wordt er veel geschaafd.” Zo kon het gebeuren dat Bekkering had meegewerkt aan het ontwerp van milieuvriendelijke gebouwen voor de Zuid-Chinese stad Guiyang die uiteindelijk, toen ze waren gebouwd, absoluut niet het predicaat duurzaam verdienden. De woontorens werden zodanig ontwerpen dat ze op heuvels gebouwd konden worden. Meestal egaliseren de projectontwikkelaars eerst alles, maar dat is niet goed voor de natuurlijke waterhuishouding. In Guiyang, een stad die zichzelf in
Chique woontorens voor de nieuwe middenklasse schieten als paddenstoelen uit de grond 2004 heeft uitgeroepen tot zogenaamde ecostad, was het niet de bedoeling om alles plat te walsen. “De Chinezen vonden ons ontwerp mooi en zouden het uitvoeren”, vertelt Bekkering. “Maar later bleek dat ze het plan alleen hadden gebruikt om een bouwvergunning te krijgen. Ze hebben die heuvels toch gewoon afgegraven.” Het architectenbureau heeft de tekeningen op verzoek aangepast. “Dat doe je dan toch maar, want anders gaan ze er gewoon mee naar iemand anders. Intellectueel eigen-
DELTA. 36 09-12-2010
13
reportage
bouwwalhalla domsrecht bestaat hier niet zoals in het Westen.” Ziet Bekkering China nog wel als een walhalla voor stedenbouwkundigen en architecten na deze ervaringen? “Het kapitalisme is hier wel heel rauw. En als architect moet je je realiseren dat je in China een andere rol hebt dan in Nederland. In Nederland werk je behalve met pro-
‘Er zijn mensen die een baan hebben om buitenlandertje te spelen’ jectontwikkelaars ook samen met de overheid. Je hebt een leidende rol in het polderproces en je houdt rekening met alle belangen. In China niet. In China ben je in dienst van projectontwikkelaars. Maar alles kan hier wel. Het duurt alleen een tijd voordat je begrijpt hoe je dingen voor elkaar moet krijgen.”
Marginale positie Architect en bouwkunde-alumnus Daan Roggeveen (34), die in 2008 naar Shanghai kwam, herkent dat beeld. “Als je hier komt, krijg je de impressie dat je binnen de kortste keren grote torens neer kunt zetten. Maar als architect heb je een marginale positie, je bent gegijzeld bent
Het zakendistrict Pudong in Shanghai is een knap staaltje Chinese stedenbouw. In rap tempo groeide hier vanaf begin jaren negentig een skyline die niet onder doet voor Manhattan.
Daan Roggeveen: “Als architect heb je een marginale positie, je bent gegijzeld door projectontwikkelaars.”
door projectontwikkelaars. Je moet hun agenda goed kunnen lezen.” Roggeveen werkte net als Bekkering na aankomst in Shanghai eerst een tijdje bij een Chinees architectenbureau. Maar vorig jaar gooide hij zijn carrière over een ander boeg. Samen met journalist Michiel Hulshof startte hij het Go West Project. De twee reizen zestien steden in het binnenland af, voornamelijk provinciehoofdsteden, die de potentie hebben om uit te groeien tot wereldsteden. In elk van deze steden, die nu nog volgens Roggeveen “totaal onbekend zijn voor de buitenwereld”, onderzoeken ze een ander thema, variërend van gettovorming, de leefstijl van de hogere middenklasse, de bouw van zakendistricten tot de wijze waarop de stad omgaat met duurzaamheid. Het project moet uitmonden in een boek over de stereotype stad in het Chinese Wilde Westen. “Het idee ontstond tijdens een feestje”, vertelt Roggeveen, die met zijn partner kantoor houdt in de trendy wijk de French Concession. “We raakten aan de praat en bleken allebei geïnteresseerd in de enorm snel groeiende miljoenensteden in het binnenland. Binnen de kortste keren zaten we in de trein naar Zhengzhou, een stad ten westen van Beijing met zeven miljoen inwoners.” In deze stad wordt een nieuw centrum gebouwd zo groot als Amsterdam. De helft staat er al: tientallen torenflats, zesmaands snelwegen,
een kunstmatig meer, theaters en villawijken. Het enige wat nog ontbreekt in deze surrealistisch ogende stad zijn de inwoners. Roggeveen: “Wat je daar ziet is groot en daarom zo betekenisvol. Er moet een miljoen mensen gaan wonen. Gaat dat gebeuren? Er heerst een enorm vertrouwen in de krachtige centraal geleide politiek en in de economie. Dat zet je op allerlei manieren aan het denken. Hoe gaat zo’n stad zich economisch en cultureel ontwikkelen en zich transformeren tot een wereldstad? En zijn
‘Ook tijdens de bouw wordt er nog veel geschaafd’ de Chinezen geen luchtbellen aan het creëren? De komende vijftien jaar verhuizen er naar verwachting driehonderd miljoen mensen van het platteland naar de steden, maar die mensen gaan niet direct in woontorens wonen. Daar zitten nog een paar stappen tussen. En je moet je als architect ook afvragen of je mee wilt werken aan zulke steden.” Iets anders waar Roggeveen zich over verwondert, is het fenomeen ecocities, steden die zich hebben gecommitteerd om minder te vervuilen en efficiënter om te gaan met energie water en voedsel. “China telt officieel zestig van zulke ecocities. Maar als je zo’n stad binnen-
komt, zie je nergens tekenen die erop wijzen dat het een ecostad is.” De twee onderzoekers gingen voor het Go West Project naar de ecostad Guiyang, de stad waar ook Bekkering groene gebouwen voor heeft getekend. Het is een stad zoals vrijwel elke Chinese stad. “Mensen staan bijna permanent in de file. Boven de stad hangt continu een grijs wolkendek. En ook de nieuwe stedelijke gebieden die ze daar uit de grond stampen, zijn helemaal op auto’s gericht.” “Gelukkig vindt er wel een paradigmashift plaats. Langzaam maar zeker ontstaat er een generatie van opdrachtgevers en politici van onze leeftijd die zich bewust is van de noodzaak van duurzame stedenbouw. De wijze waarop steden nu in China gemaakt worden, zo grootschalig en gericht op auto’s, is een dead end road.”
x Binnenkort in Delta: TBM'ers werken mee aan Chinese ecocity.
DELTA. 36 09-12-2010
14
service
Announcements Students Subsidy Living Expenses Room Tenants Are you renting a room in a student house in Delft? Chances are you are entitled to a council subsidy. Go to www.gemeentedelft.info/twk for more information and apply immediately. You can only apply until December 31st.
Erasmus Academie
International Student Chaplaincy Looking for a home away from home, trying to make new friends, interested in intercultural and interfaith activities, needing some inner peace,
searching for more than academic challenges? Check the website of the International Student Chaplaincy, www.iscnetherlands.nl, to learn about their wide range offer. Student and Career Support The student psychologists and the central student and careers councilors are located at Jaffalaan 9A. Office hours: Monday-Friday from 9.00-17.00 hrs. You can direct your inquiries or make an appointment at the Front Office or by phone: 0152788004. For an initial appointment with one of the student psychologists you should first come to one of the open office
in memoriam hours: Tuesdays and Thursdays from 11.30-12.30 hrs. The open office hours of the Student and Career counselors are on Tuesdays from 11.30-12.30 o’clock. More information on www.studentandcareersupport.nl. International Office The International Office, Jaffalaan 9a/visitor’s entrance at Mekelweg, office opening times Monday to Friday 9.00–17.00 hrs. Appointments and enquiries can be made by email: internationaloffice@tudelft.nl or by phone: 015-2788012.
Master Class Cradle to Cradle® in Higher Education by prof.dr. Michael Braungart Start: Thursday, 27th of January 2011 - Erasmus University Rotterdam
UÊ / iÊ«À V « iÃÊ vÊ Ó
UÊ ÜÊÌ Ê V Õ`iÊÌ iÊ«À V « iÃÊ vÊ Ó Ê ÊÌ iÊÃÕL iVÌÃÊ iÊÌi>V ià UÊ 7 >ÌÊ>ÀiÊÌ iÊëiV wÊVÊ« ÌÃÊ vÊ ÌiÀiÃÌÊÜ iÊÃÕ«iÀÛ Ã }Ê Ó Ê Ê >ÃÌiÀ½ÃÊÌ iÃiö
Further information and registration: ÜÜÜ°iÀ>Ã ÕÃ>V>`i i° É Ó
Tegemoetkoming Woonlasten Kamerhuurders Huur jij in Delft een kamer in een studentenhuis? Grote kans dat jij recht hebt op een tegemoetkoming van de gemeente. Zie www.gemeentedelft.info/twk voor meer informatie en vraag direct aan. Aanvragen kan tot en met 31 december. Student and Career Support Bij Student and Career Support kun je terecht voor een bezoek aan een studentendecaan, een studentenpsycholoog, het Career Centre met studiekeuzeadviseurs en loopbaanadviseurs, en het Informatiecentrum. Voor de studentenpsychologen geldt dat het eerste contact loopt via het Open Spreekuur iedere dag van 11.30-12.30 uur. De studentendecanen en de loopbaanadviseurs houden een inloopspreekuur op dinsdag van 11.30-12.30 uur en de studiekeuzeadviseur op donderdag
van 11.30-12.30 uur. Het Informatiecentrum (begane grond) is geopend van 9.00–17.00 uur. Er is documentatie beschikbaar over WO- en HBO-opleidingen, arbeidsmarkt, studie- en beroepskeuze, buitenlandse studies, enz. Bij de balie, telefonisch of via de email kun je een afspraak maken met een van de medewerkers. Bezoekadres: Jaffalaan 9a (ingang Mekelweg); tel. 0152788004. e-mail: studentand careersupport@tudelft.nl website: www.studentand careersupport.tudelft.nl
Prof. dr.ir. A. van den Bos 11 mei 1936 -29 november 2010 Aad was van 1964 tot aan zijn emeritaat in 2001 als docent en hoogleraar werkzaam aan de afdeling technische natuurkunde. Als expert in de meet- en regeltechniek heeft hij generaties studenten opgeleid in het statistisch verantwoord schatten van de parameters van fysische modellen. Na zijn emeritaat is hij als gast bij de sectie akoestiek gebleven om zijn wetenschappelijke arbeid voort te zetten, wat resulteerde in een leerboek over parameter schatten dat in 2007 het licht zag. Met dit prachtige boekwerk profiteert de huidige en nieuwe generatie studenten van zijn inzichten en didactische gaven. Een tweede leerboek waaraan hij in de afgelopen drie jaar werkte, zal helaas onvoltooid blijven. Aad was een innemend en humoristisch mens. Hij observeerde zijn werkomgeving met een
zekere mate van amusement en kon daardoor veel begrip opbrengen voor het menselijk handelen in een complexe organisatie zoals een universiteit. Als speler daarin was hij een bruggenbouwer en een bemiddelaar en werd hij gedreven door het ge-meenschappelijk belang. Wij herinneren hem als een zeer gewaardeerd collega. Ons medeleven gaat uit naar zijn vrouw Margreeth en kinderen. We wensen hen veel sterkte met het verwerken van dit verlies. Prof.dr.ir. L.J. van Vliet, voorzitter afdeling imaging science & technology
ver vooruit in duurzame technologie
Aankondigingen Studenten
Met droefheid hebben wij kennisgenomen van het overlijden van
internationaloffice@tudelft.nl of telefonisch (015-2788012) een afspraak maken. Studium Generale Het bureau Studium Generale, Jaffalaan 5, is van maandag t/m vrijdag geopend van 9.00–17.00 uur. Je kunt ook vragen stellen via www.sg.tudelft.nl of telefonisch een afspraak maken via 015-2783258.
HOE win ENERGIE `7.500,EFFICIENT BEN JIJ? Draag met je scriptie bij aan een duurzame wereld!
x Delta
Online huurprijs check Is jouw huurprijs redelijk? Check www.huurcommissie. nl voor meer informatie en om helderheid te krijgen over huren en geschillen tussen huurder en verhuurder. International Office Het International Office, Jaffalaan 9a, is op werkdagen geopend van 9.00-17.00 uur. Je kunt ook vragen stellen via
Inleveren kopij
Ben jij masterstudent aan de TU Delft en
Bijdragen van faculteiten, diensten en overigen voor de rubriek 'Aankondigingen' in Delta ontvangt de redactie graag per e-mail: delta@tudelft.nl. Bijdragen dienen zo beknopt mogelijk te zijn. De redactie behoudt zich het recht voor om in te korten. Aanleveren vóór vrijdag 14.00 uur.
heb jij een innovatief idee op het gebied van energy efficiency en duurzaamheid? Cofely geeft 1 x € 7.500,- en 2 x € 2.500,weg aan masterstudenten met de meest innovatieve oplossingen. Stuur vóór 18 december 2010 jouw project, afstudeer- of onderzoeksverslag in en maak kans! Kijk voor meer informatie op www.hoe-energie-efficient-ben-jij.nl
COLLECTANTEN GEVRAAGD! 6 T|M 12 FEBRUARI 2011 www.amnesty.nl/collecte of bel (020) 626 44 36
AMNESTY
www.hoe-energie-efficient-ben-jij.nl
INTERNATIONAL
www.delta.tudelft.nl
DELTA. 36 09-12-2010
15
Opinie/recensies
Atlas van Waterland Nederland als ‘waterland’ aanduiden is een platitude. Maar duik in de details van de gelijknamige Bosatlas en je zwemt in de onverwachte wetenswaardigheden. xJos Wassink Een atlas kent (minstens) twee gebruiken. Het eerste is de serieuze benutting als naslagwerk, het tweede is het meer recreatieve dwalen. Ik heb de indruk dat ‘De Bosatlas van Nederland Waterland’ zich voor beide leent. Zelf heb ik er zelf voornamelijk in rondgedwaald. Dat leverde verrassende zaken op. Zo laten kaartjes van de geschiedenis (hoofdstuk 1) zien dat pas honderd jaar na Christus een duinenrij ontstaat aan de
kust, waarachter zich later een veengebied vormt zodat omstreeks het jaar 800 voor het eerst de contouren van het huidige Nederland te herkennen zijn. Zo recent dus. Verder valt op dat sinds ongeveer het jaar 1500, dus sinds we de drooglegging in eigen hand hebben genomen, de zeespiegel een halve meter is gestegen en het land door inklinking tweeënhalve meter is gedaald. Dweilen met de kraan open heet dat. Rotterdam en omstreken vormen de focus bij klimaatverandering en water in de stad. De regio rond Rotterdam, zeg vanaf Dordrecht tot aan de kust, heeft zoals dat heet een ‘regio-overstijgend’ probleem met de klimaatverandering (hoofdstuk 4). Werkelijk alle narigheid komt er samen: zout dringt in de polders waardoor die verzilten, de bodem daalt, de drinkwaterkwaliteit loopt gevaar door verder oprukkende verzilting van de waterwegen. Aan de andere kant is er een toename van de afwatering vanuit de rivieren.
Dat komt allemaal samen in een regio met de Alexanderpolder op 6,2 meter onder NAP, maar eigenlijk ligt het hele gebied ten noorden van Rotterdam tussen Capelle, Zoetermeer en Delft onder zeeniveau. De consequenties van een overstroming worden keurig in kaart gebracht, met tot een half miljoen
Eigenlijk ligt het hele gebied ten noorden van Rotterdam onder zeeniveau getroffenen. Dat soort kaartjes zet aan tot denken. Laat ik tot slot het hoofdstuk Economie (hoofdstuk 3) niet vergeten. Wie dacht dat de meeste import uit China kwam, ziet hier dat de grootste import (drie maal meer tonnage) uit Rusland afkomstig is, en dat het Verenigd Koninkrijk ons grootste exportland is. Verder is Rotterdam met afstand de grootste haven van
De erfenis van Pythagoras In Kitty Fergusons biografie van Pythagoras gaat het weinig over de man zelf, maar des te meer over de invloed die hij gehad heeft op de westerse wiskunde en filosofie. In de zesde eeuw voor Christus leefden vier wijsgeren die elk op hun eigen manier harmonie predikten tussen mens, maatschappij en universum: Boeddha, Confucius, Lao-Tse en Pythagoras. Die laatste is vooral bekend vanwege zijn stelling, maar wie was hij eigenlijk en welke invloed heeft hij (gehad)? Op die vragen probeert ‘Pythagoras’ van wetenschapsjournaliste Kitty Ferguson antwoord te geven. Ze voegt zich daarmee in een traditie van 25 eeuwen, want de man was al bij leven een legende. Vast staat dat Pythagoras in de eerste plaats een religieus en politiek leider was. Zijn leer draaide, net als bij Boeddha, om reïncarnatie maar was zo geheim dat hij en zijn volgelingen hem mee het graf in namen. Politiek is alleen zeker dat hij zoveel vijanden maakte dat hij de stad Croton in Italië, waar hij zijn school gesticht had, moest ontvluchten om het vege lijf te redden. In Croton deed hij zijn beroemde ontdekking dat er een direct verband bestaat tussen de lengte van de snaren van een lier en de toonhoogte die ze produceren.
Ferguson is dan op pagina 6 van haar boek en moet bekennen dat simpelweg niet meer dan dat bekend is over het subject van haar biografie – althans, wanneer je niet als vanzelfsprekend gelooft wat er later allemaal over hem verteld is. Uit de oudheid zijn vooral fragmenten van anderen over Pythagoras bekend en de eerste biografieën dateren uit de tweede en derde eeuw na Christus. De auteurs daarvan klagen al dat er zoveel verzinsels in omloop zijn dat het lastig is Pythagoras waarheidsgetrouw te portretteren. Was hij nou wel of niet een incarnatie van de god Apollo? Het viel moeilijk te zeggen.
De Pythagoras die Ferguson onderzoekt is niet zozeer een mens als wel een idee De Pythagoras die Ferguson in haar boek onderzoekt is dan ook niet zozeer een mens als wel een idee, namelijk dat getallen ten grondslag liggen aan de harmonie van het universum. Ferguson laat zien hoe dit idee zijn weg vond in het westerse denken via Aristoteles en Plato. De Pythagoreïsche kijk op wiskunde was in Europa de norm tot de twaalfde eeuw, toen ‘De elementen’ van Euklides herontdekt werd en daarmee de axiomatische benadering die nu de norm is. Pythagoras bleef echter wiskundigen inspireren, omdat Euklides weliswaar streng en praktisch is, maar niet de ‘schoonheid’ onderbouwt
Europa, gevolgd door Hamburg, Antwerpen en Marseille. Urk, nu ver van zee, is nog immer de grootste visafslag, vooral op gebied van schol. En dat terwijl Scheveningen de grootste vloot heeft. Maar kennelijk lossen de vriestrawlers niet thuis. Economisch van betekenis is ook de grote geschiktheid van de Nederlandse bodem voor ondiepe geothermie (warmte- en koude-opslag). Voor diepe geothermie (oppompen van heet water van kilometers diepte) hebben Breda en Harlingen betere papieren dan Delft. Met de blik op het water hebben de atlasmakers een heerlijk dwaalboek gemaakt met prachtige fotografie, compacte teksten, heldere kaarten en verhelderende infographics. Wat mij betreft een ideaal decembercadeau.
x
'De Bosatlas van Nederland Waterland', Noordhoff Uitgevers Groningen, 2010, 104 pagina’s, 24,95 euro.
wubben
De vissende tijger
die veel wiskundigen in een mooie formule ontwaren. Copernicus, bijvoorbeeld, werd door Pythagoras geïnspireerd bij zijn beslissing om de aarde om de zon te laten draaien in plaats van omgekeerd. Ferguson legt deze minder bekende lijn in de geschiedenis van de wiskunde op een toegankelijke manier bloot. Een fascinerend boek met een origineel thema, maar in al zijn degelijkheid wel stevige leeskost. (CJ)
x x
Kitty Ferguson, ‘Pythagoras; his lives and the legacy of a rational universe’, Icon Books, pp. 366, 22 euro.
Smaakt dit naar meer? De besproken boeken zijn te vinden op de leestafel in de bibliotheek.
Mijn zoon Felix van tien komt mokkend uit school. Met een score van 85 is hij weer niet boven het gemiddelde uitgekomen tijdens de tempotoets rekenen. “Ik kan die sommetjes best wel, mam. Maar als het zo snel moet dan lukt het niet meer.” Een testje wijst uit dat Felix de sommetjes inderdaad kent. Hij heeft vooral last van de opgelegde tijdsdruk. Hierdoor wordt hij traag in zijn denken. Als de druk erg hoog is kan hij zelfs helemaal blokkeren. Samen verzinnen we een beeld waardoor Felix ontspannen blijft en plezier beleeft aan het rekenen. Het wordt een soepele tijger die het leuk vindt om zalmen uit een riviertje te vissen. Hiervoor hoeft hij alleen maar uit te halen met zijn poot. Natuurlijk staan de zalmen voor de sommetjes en symboliseert de rivier de tijd die doortikt. Felix vindt het een grappig plaatje. Hij ontspant zich en stelt zich het tafereel voor. De toets die we daarna doen, levert een score op van 112. Goed voor een vreugdedansje door de kamer. De dinsdag daarop krijgt hij de toets op school. Voordat hij begint denkt hij aan de vissende tijger, met als resultaat: een score van 128. Een verbetering van 49 procent ten opzichte van zijn gebruikelijke score. We zijn er allebei van onder de indruk. Deze ervaring stemt tot nadenken. Als mijn zoon zoveel beter presteert door het ontspannen van zijn geest, dan geldt dat natuurlijk ook voor mijzelf en voor wetenschappers die de hele dag met hun hoofd bezig zijn. Ergens is het logisch dat je concentratie en creativiteit verbeteren door ontspanning. Ik besluit om maar eens een kopje thee te zetten en filosofeer nog wat over studenten die voorafgaand aan hun tentamen een geleide fantasie krijgen. Hoogleraren die mediteren op een inspirerende intreerede. Promovendi die training krijgen in het ontspannen van hun geest, waardoor ze minder tijd verspillen aan vruchteloos gepieker… Misschien maar wat dichter bij huis beginnen en iedere dag een poosje uit het raam staren. Wie weet wat voor creatieve ideeën daar uit voortvloeien.
DELTA. 36 09-12-2010
service
16
Topbedrijven die naar jóu toekomen. Dat noemen wij innovatie. Academisch toptalent Studeren is vooruitzien. Dus ongetwijfeld heb jij tijdens je studie al je licht laten schijnen over potentiële eerste werkgevers. Als jij droomt van een glansrijke carrière in het bedrijfsleven of bij de overheid, blijft er eigenlijk maar één optie over: Deloitte. Op veel cv’s van de huidige topbestuurders in Nederland staat Deloitte als eerste werkgever vermeld. En dat is niet toevallig. Bij ons werk je namelijk al vanaf dag één aan innovatieve oplossingen voor en met toonaangevende organisaties. Dankzij de unieke hulp en inzet van onze Innovation BV kun je jouw ideeën daadwerkelijk transformeren naar nieuwe producten of diensten, waardoor je je creativiteit en ondernemerschap continu ontwikkelt. En je ook bij andere topwerkgevers niet lang onopgemerkt zult blijven. Zoek jij de beste start van je carrière? Begin eerst hier: werkenbijdeloitte.nl.
DELTA. 36 09-12-2010
17 17
service
Agenda Donderdag 9 december Practische Studie Het Gezelschap Practische Studie presenteert vandaag een symposium met de titel ‘Olympische Spelen 2028, Civiel draagt de vlam! Ontwikkel Nederland naar Topniveau’. Inschrijven en meer informatie op www. ps.tudelft.nl/symposium. Wetenschapsagenda • 10.00 uur – Computational Modeling of Tow-Placed Composite Laminates with Fabrication Features. Promotie van C. Fagiano, ingegneria. Promotor: prof.dr. Z. Gürdal. • 12.30 uur - Analyzing Transition Dynamics: The ActorOption Framework for Modelling Socio-Technical Systems. Promotie van G. Yücel, MSc. Promotor: prof.dr.ir. W.A.H. Thissen. • 15.00 uur - Shoes, cars and other love stories: investigating the experience of love for products. Promotie van B. Russo Rodrigues, Master in Design. Promotor: prof.dr. P.P.M. Hekkert.
Vrijdag 10 december Wetenschapsagenda • 10.00 uur – Optimal Operation of industrial batch crystallizers: A model-based control approach. Promotie van ir. A. Mesbah, MSc. Promotor: prof. dr.ir. P.M.J. van den Hof. • 12.30 uur – Real-time Railway Traffic Management:
dispatching in complex, large and busy railway networks. Promotie van F. Corman, laurea magistrale in ingegneria. Promotor: porf.dr.-ing. I.A. Hansen. • 15.00 uur – Afscheidsrede van prof.dr.ir. C. Roos, faculteit Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica. Gay Delftians 10.00 pm - Are you a gay expat or international living in Delft? Then come spend an evening with the Gay Delftians. Meet other internationals and locals in a relaxed, open atmosphere the second Friday of every month. First opportunity will be on December 10, 2010. Location: DWH, Lange Geer 22, Delft.
• 12.30 uur – Vorgefundene und Imaginierte Welten im Film [und anverwandten künsten Literatur und Photographie] Der urbane Raum in den Stadtsinfonien der 1920er Jahre. Promotie van ir .C. Dähne. Promotor: prof.dr. F. Bollerey. • 15.00 uur - Managing Product Usability. Promotie van ir. J.I. van Kuijk. Promotor: prof.ir. D.J. van Eijk. Studium Generale 20.15 uur - ’De grote dictatortour’ door Marten Blankesteijn. De tour brengt een ode aan hedendaagse dictators, maar laat ook zien hoe mensen verstrikt raken in een web van corruptie, willekeur en angst. DOK, Vesteplein 100, Delft.
Woensdag 15 december Wetenschapsagenda • 10.00 uur – Novel Topology of Saturated-core Fault Current Limiter. Promotie van dipl.ing. D. Cvoric, graduate. Promotor: prof.dr. J.A. Ferreira. • 12.30 uur - Mechanics of Ultra-sensitive Nanoelectromechanical Silicon Cantilevers: A Combined Experimental-Theoretical Approach. Promotie van. H. Sadeghian Marnani, MEng. Promotor: prof.dr.ir. A. van Keulen. • 15.00 uur – Intreerede van prof.dr.ing. S. Schaap, faculteit Techniek, Bestuur en Management.
Zondag 12 december Dinsdag 14 december International Student Church 11.30 hrs - Students of all denominations are invited to our ecumenical service every Sunday at Raamstraat 78, followed by tea/ coffee. The services are led by the chaplains Reverend W. Stroh and Father Avin, and are supported by student leaders. More information on www.iscnetherlands.nl.
Maandag 13 december Wetenschapsagenda • 10.00 uur – Wet physical separation of MSWI bottom ash. Promotie van L. Muchová, engineer. Promotor: prof.dr.ir. K. van Breugel.
Wetenschapsagenda • 10.00 uur – Regulation, transport aspects and degeneration of penicillin biosynthesis in Penicillium Chrysogenum. Promotie van ir. R.D. Douma. Promotor: prof.dr.ir. J.J. Heijnen. • 12.30 uur – Tailoring of epoxy material properties. Promotie van J.S. Nakka, MSc. Promotor: prof.dr.ir. L.J. Ernst. • 15.00 uur - Metrics based study on the feasibility of Direct Methanol Fuel cell systems employed in portable electronic during the conceptual design phase. Promotie van ir. S.F.J. Flipsen. Promo-
Minimaatjes Te Koop in Pijnacker: Ruime doorzonwoning 5 kmrs. / 12m diepe, zonnige tuin. Bij natuurgebied. Slechts 15 min. fietsen naar TU Aula. Prijs: 200.000. Zie Funda.nl / zoek op postcode: 2641 VE.
toren: prof.dr.ir. J.C. Brezet en prof.dr. C. Spitas.
Voor advertenties bel met:
H & J Uitgevers Postbus 101 2900 AC Capelle aan den IJsel T (010) 451 55 10 F (010) 451 53 80 E delta@henjuitgevers.nl
Neem contact op met Hennie de Ruyter of met Mireille van Ginkel voor nadere informatie
Donderdag 16 december Studium Generale 12.30 uur - ’Bewustzijn en Fysica’ door Prof.dr. Dick Bierman van de UvA. Professor Bierman zal uit eigen ervaring
Vrijdag 17 december DSMG Krashna Musika 20.15 uur – Studentenmuziekgezelschap Krashna Musika geeft vanavond het concert ‘Groots: Mahler en Bach’ in de Vredeskerk te Delft onder leiding van Daan Admiraal. Voorverkoop vanaf 15 november in Delft via Boekhandel Waltman, Boekhandel Huijser, in Den Haag via Boekhandel Selexyz. Zie www.bachmahler2010. nl voor meer informatie of om online kaarten te bestellen.
Zaterdag 18 december DSMG Krashna Musika 20.15 uur – Studentenmuziekgezelschap Krashna Musika geeft vanavond het concert ‘Groots: Mahler en Bach’ in de Elandstraatkerk te Den Haag onder leiding van Daan Admiraal. Voorverkoop vanaf 15 november in Delft via Boekhandel Waltman, Boekhandel Huijser, in Den Haag via Boekhandel Selexyz. Zie www.
bachmahler2010.nl voor meer informatie of om online kaarten te bestellen.
Dinsdag 28 december Jongerenontmoeting Rotterdam Van 28 december tot 1 januari vindt er een jongerenontmoeting plaats in Rotterdam. Van 28 december tot 30 december is er iedere avond om 19.00 uur een gebedsviering in Ahoy en op 31 december om 16.30 uur. Alle andere activiteiten en informatie kunt u vinden op de site www.taizeinnederland.nl. De organisatie zoekt ook gastvrije mensen die ruimte hebben om twee of meer personen een slaapplaats te bieden tijdens de ontmoeting. Aanmelden als gastgezin kan op www.taize. fr/welkom en via het telefoonnummer van de organisatie: 010-8209000.
Zaterdag 8 januari Open dag yoga en zen Op 8 januari gratis kennismaken met yoga en zenmeditatie in gebouw Delftstede, Phoenixstraat 66, Delft. Zie www.yogagezondheidscentrumdelft.nl of bel René Janssen 06-41558795.
Februari 2011 Consultition Zit jij in de laatste fase van je studie en heb je interesse in strategy consultancy? Meld je voor 15 december aan op www.
consultition.nl en maak kans op een ballonvaart. Studenten uit alle studierichtingen zijn van harte welkom. De bedrijven zullen op basis van CV en cijferlijsten vijftig studenten selecteren die zullen worden uitgenodigd voor een interview. Aan de hand van dit interview zullen de twintig meest enthousiaste, gemotiveerde en geschikte studenten worden geselecteerd voor deelname aan dit prestigieuze project.
x Delta Inleveren kopij Bijdragen van faculteiten, diensten en overigen voor de rubriek 'Agenda' in Delta ontvangt de redactie graag per e-mail: delta@ tudelft.nl. Bijdragen dienen zo beknopt mogelijk te zijn. De redactie behoudt zich het recht voor om in te korten. Aanleveren vóór vrijdag 14.00 uur. Alle promoties, intree- en afscheidsredes genoemd in deze agenda vinden, tenzij anders vermeld, plaats in de Aula van de TU, Mekelweg 5, Delft.
Eindelijk echt
gebouw Delftstede, Phoenixstraat 66. Informatie: www. johanmolenbroek.nl/yoga, 0152783086 of j.f.m.molenbroek@ tudelft.nl.
Spelregels minimaatjes. Minimaatjes zijn niet toegankelijk voor het bedrijfsleven. Voor AC-HOP de vakbond voor commerciële aanbiedingen en Universiteitspersoneel. Voor advertenties: H&J Uitgevers informatie kijk dan op www. (adres in colofon). Minimaatjes AC-HOP.nl. zijn maximaal 200 tekens lang. Inleveren vóór vrijdag 14.00 Yoga geeft je rust, leert je ontuur via e-mailadres delta@ spannen en je eigen grenzen H&J Uitgevers_2x70_zw-w 14-05-2004 14:02 tudelft.nl. zoeken in een fraai zaaltje in
Studium Generale 20.15 uur - ’Culturele diversiteit van Europa’ door Kim De Ruysscher, de Belgisch beeldend kunstenaar vertrok na zijn afstuderen aan de Hogeschool voor Wetenschap en Kunst te Gent naar Italië om zich te specialiseren. Door het genieten en analyseren van grootse meesterwerken ging hij op zoek naar zijn culturele roots. DOK, Vesteplein 100, Delft.
vertellen over de hedendaagse experimenten die onderzoek doen naar mogelijke verbanden tussen de quantumfysica en de neuropsychologie. Met andere woorden, de verbanden tussen bewustzijn en fysica, vanuit een academisch perspectief. Na afloop wordt er een gratis lunch aangeboden. Aula TU Delft, Zaal D, Mekelweg 5, Delft – toegang gratig. Uitsluitend voor studenten.
tijd
gevonden
Pagina 1
Buddy Netwerk zet zich in voor mensen met een ernstige, chronische en/of levensbedreigende ziekte, zoals kanker, MS of Hart-en Vaatziekten. De impact van de ziekte op iemands sociale en emotionele leven is groot, soms te groot. Word nu buddy en vergroot de wereld van een ander en ook die van jezelf. Simpelweg door er eens per week een paar uur voor de ander te zijn.
Word ook buddy ! www.buddynetwerk.nl of bel 070-3649500
DELTA. 36 09-12-2010
Student protest
Sunken ship
Dies natalis
Students from Amsterdam, Wageningen and Nijmegen will hit the streets this week to protest against government cuts in higher education. Last week students from Den Haag and Leiden protested in Den Haag and additional nationwide protests are planned for January. Students had earlier presented a petition to the Dutch minister of education minister, expressing their concern for the future of science and technology education in the Netherlands and the country’s stated ambition to become a top 5 global knowledge economy.
Ecolution, TU Delft Professor Wubbo Ockels’ high-tech sustainable yacht was sunk last week in Groningen. According to police, the sinking was the work of vandals, who removed the boat’s sealings, causing it to take on water and sink. The yacht, worth millions, is equipped with the latest sustainable technologies. The police are thus far clueless as to who or what organisation is behind the attack.
TU Delft celebrates its 169th Dies Natalis on Friday 7 January 2011 in the Aula. The theme of this year’s foundation day is ‘On the move’. TU Delft’s rector, Professor Karel Luyben, will open the event with speech on the subject of ‘TU Delft Keeps Moving’. He’ll be followed at the podium by Professor Serge Hoogendoorn, who will deliver the Dies Natalis Lecture, entitled ‘Order in Traffic Chaos: Si Vis Pacem, Para Bellum’, taking his audience on a journey into the world of traffic flow control. After the lecture, an honorary doctorate
http://me “At the end of my bachelor’s I spent a semester in Australia, and that’s what makes you love internet too – the wanting to keep in touch with home, but then also wanting to keep in touch with new friends when you get back. Going abroad was very influential on how I use the internet today. When I got back I bought an iPhone, and that Barbara Putman-Cramer, 24, Netherlands, changed everything, as I now MSc industrial ecology (faculty of Applied use so much more than just Sciences). (Photo: webcam) facebook. I also use a social networking app called Path to stay close and share pictures with smaller numbers of friends - a closer group. And I started using twitter more: I follow about 400 feeds; my favorites are swissmiss, fastcompany and brainpickings. I love that you can select people you find interesting and see what they share, be it articles, links, jokes… anything. There’re also some great foodies on twitter, so I use it to talk about food and share recipes. And of course to follow news: I read the Guardian on my iPhone, and nrcnext, and check nu.nl for stupid news. News just moves fastest on Twitter. I also watch the news on morning television but they take ten minutes to explain what you could just read yourself in 30 seconds. Internet is so important for my studies, too. In industrial ecology we do lots of group projects, so we use drop box or surfgroepen to share documents and stay up-to-date. And because industrial ecology is such a small group, ‘internet-enabled industrial ecology’ has become very important. For one course last year we developed an online wiki that logs eco-industrial parks around the world, and anyone can add parks or discuss selection criteria. We presented the wiki at a couple of conferences and got really good feedback. We also use a wiki and drop box to share cool or important industrial ecology news with each other, like life-cycle analysis databases, new things happening in the field or good books. The internet is so important for me; it links my international life, student life and interest in sustainability together ways that wouldn’t be possible otherwise. I’m linking people and internet all the time.” (DM)
x
My favorites: www.brainpickings.org good.com
18
Delta in English
www.realsimple.com www.treehugger.com www.swiss-miss.com
x
www.ecolutions.nl
will be conferred on Professor Sugata Mitra, a professor of educational technology at Newcastle University (UK). Prof. Mitra is renowned for his ‘hole-in-the-wall’ experiments, in which he demonstrated how through self-instruction children can learn to use computers and internet. If you’d like to attend, resister at the TU-website.
x
www.tudelft.nl
The perfect lecture(r) Last week Dr Akke Suiker was chosen as TU Delft’s ‘Best Teacher of 2010’. His secret of success: stripping the subject down to its bare essentials. xSASKIA BONGER What type of teacher are you? “I try to create clarity in my lectures, even if it’s a difficult subject. My aim is to get to the heart of the problem, using clear and concise words - nothing more, nothing less. I do however try to make it appetizing, because the subjects I teach are related to solid-particle mechanics and are rather mathematical. They’re subjects that are hard to grasp, but I try not to let them present obstacles. I do my best to help as many students get by as I can. I try to teach them to comprehend.” Do you totally plan out your lectures in advance? “No, I work based on feeling, on intuition. It comes automatically. I try something, and then later I’ll think: did I do this well, or could I do it even better the next time? I do know, generally, what I want the lecture to focus on, but then I see what transpires. I think aloud, as if the problem is also a problem for me, one which I must find a solution for.
In this way the students are helped to work out the problem both visually and verbally. I also give them a roadmap, which you must follow if you hope to solve a technical problem.” Any tips for other teachers? “You’ve got to be interested in your students and enthusiastic about the subject. You must also find enjoyment in explaining difficult material in simple and understandable ways. I enjoy seeing students understand – then I’ve done my job. I gave my first-ever lecture some 15 years ago, when I was a PhD student, a lecture
‘I work based on feeling, on intuition’ to fourth-year students on wave propagation, and I immediately felt: this is for me. My father was a primary and secondary school teacher. A few years ago he researched the Suiker family tree. Many of my relatives, dating back to the 1800s, were involved in education. So I believe something like an education-gene has been passed on.” What is your personal philosophy? “In everything you do, do it well – no half-finished jobs, regardless of whether it’s your private life, work or hobby. I always set the bar high. This is the busiest time of my life, with a family of three children, aged ten, nine and four years old, who
Akke Suiker. (Photo: Hans Stakelbeek/FMAX)
also do all kinds of things requiring my involvement and help. Moreover, I play guitar in a blues-rock band, called the ‘Wah Wah Monkeys’. And I want to teach and conduct research well. So I’m always busy, but I get so much positive energy from it. I told myself that I’d no longer put energy into negative things. There’s so much that is positive, even in these difficult times of cutbacks. This gives me strength. As you get older, you learn to separate the wheat from the chaff. There are so many things one simply has no control over, so sometimes you must just accept this fact and try to make the best of it. There’s always room for improvement, though. The perfect lecture has not yet been given.”
motsyk
Linguistic gymnastics “To all Undutchables out there, a warning: there’s an expiration date on every excuse for not learning the language of your host country properly. All of mine have expired, and I can finally proudly say: I speak Dutch. And it feels bloody fantastic. My grammar isn’t perfect, my pronunciation far from native, but who cares? I can’t do linguistic somersaults, but after years of crawling it feels good to just stand upright. I can laugh at jokes, listen to news, understand cooking instructions. I no longer avoid the book store’s Dutch literature section, answer loudly and proudly when asked for directions in the street, and always ‘press 1 for Dutch’, just because I can. But most importantly, I can now freely communicate with my Dutch colleagues and friends. Language proficiency comes in waves: you absorb the sounds until the cup overflows and you can connect sounds into separate words and words into meaningful sentences. You build up your vocabulary, and suddenly the sentences make a story. Then you build up your grammar and you can retell that story to someone else. A certain saturation level must be achieved before a new level is reached: it may seem your knowledge isn’t improving at all until suddenly, BAM!, you speak the language fairly fluently. The secret here is to shun perfection — it’s absolutely unnecessary when learning a language. I once spent an hour writing a two-sentence mail in perfect Dutch, and was incredibly proud of myself until I received a two-page reply that I couldn’t understand. First attempts at enjoying Dutch literature ended up with pages of pencil scribbles of translations, making reading such
a chore. A friend who had learned Dutch as a second language recommended an alternative approach: just read. Ignore the words you don’t understand. Just keep reading and your brain will soak up the information and make sense of it eventually. I tried and it worked. Having passed the speaking and reading hurdle, the next important skill for fresh Dutchables is faking language proficiency. If you forget a Dutch word during a conversation, just say zeg maar (the stall-phrase) followed by the word in English. You’ll sound like a local hipster who purposefully peppers the conversation with English words. Swearing is a different story. While the Dutch freely drop the F-word on daytime television, a harmless medical term such as cancer or typhus can make them recoil with disgust: Dutch swearing means literally cursing a person with a stream of diseases you wish upon them. Finally, learning Dutch in a student city like Delft has its funny sides, too. ‘Delfts’ — or local student-speak — is a dialect of its own. Thanks to my Dutch workshop mates, for the longest time I was convinced that zwarte meuk (‘black goo’) is the proper term for heat-resistant silicone, tatti-bak (gunk-container) the correct translation of ‘trash can’, and bakkie pleur (cup of murky stuff) the legitimate way of ordering coffee anywhere in the Netherlands. In Delft such phrases can be used in serious conversations, but elsewhere… be prepared for raised eyebrows and nervous laughter.” Olga Motsyk, from Ukraine, is a BSc aerospace engineering student.
DELTA. 36 09-12-2010
True knowledge Dr William Tunstall-Pedoe, a Cambridge University (UK) computer scientist and executive at a search engine project called True Knowledge, a database that indexes more than 300 million facts, has concluded that April 11, 1954 was the “the most boring day in history”. Tunstall-Pedoe explains: “It occurred to us that with over 300 million facts, a big percentage of which tie events, people and places to points in time, we could uniquely calculate an objective answer to the question: What was the most boring day in history? For fun, we
19
Delta in English
wrote a script to scan all days from the beginning of the 20th century - and set it going”. According to the Telegraph newspaper, April 11, 1954 was indeed pretty dull: “On that day a general election was held in Belgium, a Turkish academic (Professor Abduallah Atala) was born, and an Oldham Athletic footballer named Jack Shufflebotham died. Apart from that nothing much happened.”
x
Car share
Green today
Feedback
TU Delft students can now rent a car on campus for rates starting at €2.50 per hour. The initiative, called StudentCars, gives students 24/7 self-service access to one of the StudentCars on campus. StudentCars also offers special Facebook offers. Those wanting to rent a car register on the website, become members of the service, use the cars at will and then receive end of the month bills charging for rental hours and kilometres travelled.
‘Green Today’ will be held at the RAI Elicium in Amsterdam on December 8-10. The event programme presents a range of products, processes, opportunities, ideas and solutions focusing on sustainability and sustainable business. Companies including Unilever, Infinite Energy, Greenchoice and Desso will be present to demonstrate the latest in sustainable innovation. TU Delft students can purchase tickets to the event at discount rates.
If you’d like to comment on anything appearing on the English Page or on a university-related matter, or if you have a question or suggestion for us, send your emails to d.mcmullin@tudelft.nl. We welcome all feedback from our readers. Letters intended for publication should include your name and be no longer than 350 words. This edition of Delta is also available online at www.delta.tudelft. nl, where you can also access the English Page archive.
x www.trueknowledge.com
www.studentcar.nl
x
www.greentoday.nl
‘The best library in the world’ Indian industrial design student Aditya Pawar had a uniquely Dutch experience during his recent graduation project, working together with Delft’s DOK public library and Gemeente Delft on an innovative concept to bring the library to the people in public spaces. “During this project I also interacted with marginalised people, such as those who couldn’t speak Dutch, the homeless and elderly.” xGUNJAN SINGH In this age of one click information access, libraries are trying to reinvent themselves by reaching out to the general public through participatory activities and co-creation. By collaborating with different organisations and disciplines, libraries are striving to redefine their relevance to society. One of these collaborations resulted in the graduation project of Aditya Pawar (27), a recent MSc design for interaction graduate of TU Delft’s faculty of Industrial Design Engineering. His interests in working with sociocultural institutions led to him
‘I greatly admire their quest to create new ways of engaging people’ pitching a project to DOK - Delft’s award-winning public library which led to the library sponsoring his graduation project. Pawar’s idea takes the library out of its static building and into the city’s public spaces, or co-locations, through introducing a new service, which would help the library become a more prominent, local-communal institution, supporting the development of civil networks and relationships in Delft. The future Delft city hall’s (to be built by 2020) waiting room was proposed as a model co-location. The developed concept was a system that allows the public to browse through Delft-related stories while waiting for appointments. The stories con-
have a work stint in Asia, especially in India. It’s important for them to enrich themselves and become more culturally sensitive to the eastern world. There’s a real need there for designers/technologists, where their work will make a significant difference. Comparatively, the work in western countries is more or less re-inventing and recycling past developments. The key would be to encourage cross-pollination of the best of different cultures.”
sist of multimedia content - films, pictures, audio, text - about inspiring personalities, special events, ‘day in a life’ stories, and general infotainment topics related to Delft. The multimedia content was rendered accessible to the public through a Microsoft multi-touch surface (MS Surface) interface, making accessing information fun, intuitive and low threshold. Your project was quite a ‘native Dutch’ experience. How was it working with Dutch people on a uniquely Dutch project? “It was an enriching experience. I worked largely with DOK’s Innovation department, but the project also involved the Gemeente Delft municipality, the Delft Spoorzone development committee and Mecanoo Architects. This collaboration was valuable, as we wanted input from all stakeholders, such that we could implement the concept at the future Delft city hall. During this project I also interacted with marginalised people, such as those who couldn’t speak Dutch, the homeless and elderly, to understand their context and concerns.” Gemeente Delft must be one of the most prototypically Dutch institutions one could ever work with here. “Indeed, I found them very regulatory in their approach, always keeping to the rulebook, but what I really liked about them was their attention to detail.” Did you notice any differences between how municipalities function here compared to back home in India? “In Indian municipalities, democracy is of a different nature. People in India speak much more freely, are less concerned about being politically correct. And no one is judged by the quality of their feedback as much as here. To give an example: I wanted to pitch a concept of opensource democracy (like Wikipedia) to Delft municipality, in which any citizen could give them feedback, but I realised that model wouldn’t fit in a Dutch society that relies more on experts to run the show.” What makes DOK special? “DOK is all about experimentation and creating a symbolic environment. DOK can best be described as a media centre that combines Music & Film, Literature, and Art. These three components make DOK much more than an ordinary library. DOK is one of the best libraries in the world, and they’ve also won the ‘2010 Best Library of the Netherlands’ award.”
Any tips for success if they go? “Many Westerners go and try to set up their own systems and setups, but fail because the local culture is very different. One must understand the people, the cultural milieu, and adapt oneself accordingly, which they usually don’t do and consequently fail. India’s a great country for developing products, because it has an amazing range of production capabilities, from hand-made traditional to industrial. Moreover, western designers can look at the Indian context from a different perspective and come up with innovative ideas that might not occur to natives, because we take them for granted.”
Aditya Pawar: “Western people should definitely have a work stint in Asia, especially in India.” (Photo: Sam Rentmeester/FMAX)
Do libraries have a viable future in our Internet Age? “Libraries are emancipatory institutions, as they encourage the soft values in society, like freedom, equality, social cohesion and quality. Hence, they’ll never go out of business, although the technology medium will change, for example, with increased use of iPads instead of books.” And one can assume that since DOK is a publically-funded library, all had to be done on a shoestring budget? “Indeed, I greatly admired their quest to create new ways of engaging people, yet doing so without much financial support; in fact, their grants are being reduced each year. Yet at this moment in time, when everyone is questioning the library’s relevance to the society, DOK’s trying to redefine the library experience and make it more valuable to the community” Has the experience changed your cultural view? “Yes. DOK made me more sensi-
tive to issues of community participation, development and how the society works in European countries. This is very important for me as a designer, because now when I work and design I am better able to empathise with the local community.” Does India, as an emerging country, offer opportunities for Dutch and international industrial design graduates? “Industrial design in India is booming out of proportion right now. One of the world’s best design consultancies, IDEO, has just opened an office in Mumbai. Previously, design work was outsourced, but now there’s an emphasis on setting up fully functional design studios and research centres in India. I believe that in the next few years there will be more opportunities for designers in India than perhaps even in Europe.” Would you recommend that TU Delft’s industrial designers reverse your experience and head to India? “Western people should definitely
So you’re now a committed multiculturalist? “I can definitely vouch for intercultural human exchange. I came to Holland to study and understand the culture, and now there should be more people from Europe going to the other side of the world in search of enriching and life changing experiences.”
DELTA. 36 09-12-2010 achterkant
00 20
huisjongste
delftse klanken
Crispy grooves Genre-overstijgende muziek, daarnaar streven Jimmy T & The Sizzling Hot Jazz Captains. Jazz in de breedste zin van het woord. De bronnen van inspiratie zijn daarbij eindeloos voor de vier muzikale omnivoren. Bij het arrangeren van werk van artiesten als Yellowjackets, Joshua Redman of de ‘punkjazz’ van Polar Bear, voegen ze elementen van drum & bass toe. Popliedjes veranderen ze in sizzling crispy funk. “We pikken overal wat van en zorgen dat het goed bij elkaar past”, verduidelijkt frontman en saxofonist James ‘T’ Keene. Het publiek behagen doen ze door ritme een hoofdrol te geven. ‘Ieder instrument kan daar een bepalende factor in zijn, zelfs door complete verwarring te scheppen, als de groove maar in de set blijft’, aldus de promotekst. Het improvisatorische karakter van hun eigen werk verwijst naar de jazzbeginselen waarmee het kwartet begin 2009 onder de hoede van Groover begon. Keene verzorgde met pianist Koen Hermans achtergrondmuziek in restaurants en op borrels. Toen drummer Daan Quittner en bassist Hekon van Duijvendijk zich aansloten werden ze een band. De muzikale klik was er onmiddellijk. Het begon met jazzstandards en groeide uit tot een zoektocht naar een eigen stijl. Keene, die als enige niet-TU’er muziekwetenschappen studeert in Amsterdam, componeert een nummer. Dat vijlen ze op de repetitie net zo lang bij tot er een interessant arrangement ontstaat. Keene: “Onze herkenbaarheid zit ‘m in de sterke nadruk op ritme, in de diversiteit van de grooves en in het terug kunnen horen van de verschillende inspiratiebronnen. Zelf luister ik veel naar Avishai Cohen, heel bijzondere muziek gebaseerd op polyritmiek.” Als ze optreden dragen ze stijlvolle kleding. Dat is cool, jazzy. Hoogtepunt was een plek op het hoofdpodium tijdens het Jazzfestival Delft. Het komend jaar willen ze graag meer festivals doen en liefst ook een buitenlandse toernee. Op 22 december staan ze in jazzcafé Dizzy, in Rotterdam. (JT)
Jimmy T & The Sizzling Hot Jazz Captains, met vlnr James Keene, Hekon van Duijvendijk, Koen Hermans en Daan Quittner. (Foto: Sam Rentmeester/FMAX) www.myspace.com/sizzlinghotjazz
Kriep
x
Naomi Hennemaayer (eerstejaars life science & technology) woont sinds afgelopen dinsdag op de Brabantse Turfmarkt 21, een Virgielhuis met zeven mannen, vijf vrouwen en huiskat Whiskey. Ze zit eerst twee maanden in onderhuur in een ruime kamer, daarna kan ze haar intrek nemen in het HJ-hok. De HJ-taken krijgt ze deze week nog te horen, op de Huisavond. Ook wordt dan haar ‘spil’ aangewezen, een soort mentor in het huis. Navraag bij de huisoudste leert dat de taken vrij standaard zijn: vuilnis buitenzetten, telefoon opnemen, post sorteren en koffie zetten na het eten. (Foto: Sam Rentmeester/FMAX)
merel segers
Ruggengraat ‘Ik zweer sociale media voor een week af. Eens kijken hoe #verslaafd ik ben. Dag twitter, facebook, linkedin, tot volgende week.’ Met dit bericht begon mijn experiment: kan ik wegblijven van de sociale media of ben ik verslaafd? Vandaag is het vier dagen verder, tijd om de stand op te nemen. Een verhaal van verleiding, verslaving en innerlijke strijd. Verleid ben ik zeker deze week. Mijn lieve voetbalvriendinnetje Marlies vertelt mij over enthousiaste reacties op het facebookbericht dat ik geen sociale media gebruik. Alles in mij schreeuwt: dit wil ik lezen! Daarnaast ging ik naar het flatfeest. Hier sta ik vrolijk met Jan en alleman op de foto. IJdelheid is een van mijn favoriete zondes; wie weet sta ik getagged op een foto, actief scheelkijkend met donkerrode wijntanden; een bierbevlekt shirt en omhoogstekend haar. Help! Ten slotte werk ik mezelf tegen. Gisteren zag ik ‘The Social Network’. Een ex-vriendje kon geen films kijken waarin gerookt werd zonder zelf kettingrokend mee te puffen. En ja, ook ik had het moeilijk om weg te blijven van het blauwe online beest, in die anderhalf uur dat mensen enthousiast over facebook babbelen. Volgens wikipedia zijn afhankelijkheid en ontwen-
ningsverschijnselen sleutelbegrippen bij verslaving. Afhankelijkheid: check! Ik mis de nieuwtjes enorm die ik normaal via twitter binnen krijg. Ook weet ik niet hoe het gaat met mijn vriendjes aan de andere kant van de wereld. Daarnaast heb ik ernstige ontwenningsverschijnselen. Woensdagochtend werd ik wakker, startte mijn laptop en typte slaapdronken facebook in de adressenbalk. De enterknop is nog nooit zo verleidelijk geweest. Verslaafd? check! Slecht nieuws, ik zondigde tijdens het schrijven van deze column. De beginquote haalde ik van twitter. Toen bekeek ik ook maar even de laatste tweets. Hiermee verlies ik de innerlijke strijd om een week lang geen sociale media te gebruiken. In de toekomst, wanneer ruggengraat te koop is per meter, ben ik de eerste afnemer.