TUDELTA.33
DELTA. 33 24-11-2011
Deze week week Deze in Delta Delta in
weekblad van de technische universiteit Delft
Improving armored materials
De ideeënfabriek van Pim Evers
SCIENCE: 05
NIEUWS: 03
01
loopbaan: 10 INTERNATIONAL: 07
‘Bieb vaker langer open’
REPORTAGE: 12
Scholarship makes dream-come-true
Verkiezing beste docent van het jaar
Zelfstandige kamers stimuleren ‘bizar’ Studentenorganisaties vinden het Landelijk Actieplan Studentenhuisvesting een goede eerste stap, maar missen daarin een stimulans om ook onzelfstandige studentenkamers te bouwen. Connie van Uffelen Met het actieplan is de komende vier jaar de bouw van zestienduizend extra studentenwoningen mogelijk. Dat komt doordat voortaan kleinere kamers kunnen worden gebouwd, het ombouwen van leegstaande panden gemakkelijker wordt en tijdelijke studentenwoningen langer kunnen worden verhuurd. Daarnaast hoeven er voortaan minder parkeerplaatsen te komen bij studentenwoningen en gaat een ‘verhuurdersheffing’ van 250 euro per woning niet voor onzelfstandige eenheden gelden. Volgens de landelijke studentenvakbond LSVb creëert het actieplan veel ruimte om de kamernood aan te pakken, maar zou ook de afgeschafte huurtoeslag voor onzelfstandige kamers opnieuw kunnen worden ingevoerd. Het actieplan stimuleert nu zelfstandige woonruimte, vindt de Delftse studentenvakbond VSSD. “Een bizar punt”, zegt voorzitter Mariska Heidema. “Het tegenovergestelde moet juist gebeuren: onzelfstandige woonruimte stimuleren. Dit is bij de politiek al langer bekend.” Door ‘perverse prikkels’ daarentegen worden volgens de VSSD nu ten opzichte van studentenhuizen onevenredig veel zelfstandige kamers gebouwd. De huurtoeslag op zelfstandige woningen zou woningcorporaties aansporen duurdere woningen neer te zetten. Hoewel het wat betreft kosten voor de student weinig uitmaakt (juist door die huurtoeslag), worden er minder woningen voor hetzelfde geld gebouwd, meent de VSSD. Dat de verhuurdersheffing niet voor onzelfstandige woningen zal gelden,
doet daar volgens de studentenbonden niets aan af. “Woningcorporaties moeten die verhuurdersheffing betalen, dus kunnen ze minder investeren en komen er minder woningen”, zegt Heidema. Met het instellen van zogeheten lokale aanjaagteams om studenten bij de huisvesting te betrekken is de VSSD zeer tevreden. In Delft werken gemeente, TU en de Delftse corporaties al samen aan een lokale taskforce studentenhuisvesting. Hoeveel extra woningen het landelijke actieplan voor Delft kan opleveren, heeft directeur Jan Benschop van huisvester Duwo nog niet becijferd. Nu heeft Duwo er zo’n 2000 in de planning: 1100 in het gebied TU-midden, 600 in de spoorzone en een paar losse projecten waarover nog wordt onderhandeld. “Het zou me niet verbazen als we tegen de TU kunnen zeggen: er komen er nog duizend bij”, zegt Benschop. “Maar het moet natuurlijk in het bestemmingsplan passen.” Omdat de kamers voortaan kleiner mogen worden dan de huidige 28 vierkante meter, zegt Benschop beter in staat te zijn om te bouwen voor de buitenlandse student. “Voor buitenlandse studenten die hier vier jaar zijn, is 28 vierkante meter mooi. Maar als je een half jaar komt en je wilt lage lasten, dan heb je voor een gemeubileerde kamer met een goed bureau en een bed geen 28 vierkante meter nodig.” Het college van burgemeester en wethouders verwacht in de periode 2010 tot 2014 2200 extra studentenkamers op te leveren. De ambitie is om vijfduizend nieuwe studentenwoningen te hebben gerealiseerd in 2023. “Elke student moet kunnen wonen waar hij studeert”, zegt wethouder Pieter Guldemond.
Het Landelijk Actieplan Studentenhuisvesting werd donderdag 17 november in de TU Delft Library ondertekend door minister Piet Hein Donner van Binnenlandse Zaken, huisvesters, landelijke studentenvakbond LSVb, kennissteden, hoger onderwijsinstellingen en Vastgoed Belang.
De accuboormachine verbeteren, dat was de opdracht van eerstejaars studenten werktuigbouw. De elf groepen met de beste website voor dit project, streden vrijdag in een eindbattle om de prijzen. Ze kregen precies een minuut om hun ontwerp te pitchen. Groep 16 werd met zijn hand aangedreven iScrew boor uitgeroepen tot de beste, groep 37 won met zijn Torqu-O-Matic de prijs voor originaliteit. (Foto: Sam Rentmeester/FMAX)
TU beschermt laptops tegen diefstal Studenten en medewerkers van de TU kunnen voortaan gratis hun laptop beschermen tegen diefstal. De universiteit heeft hiervoor een softwarelicentie gekocht van de Delftse technostarter VirtuaLock. Met The VirtuaLock Community bewaken gebruikers automatisch elkaars laptops. Het enige wat medewerkers en studenten hoeven te doen, is vanaf eduroam of het TU Delft netwerk het softwareprogramma installeren via www.tudelft.nl/virtualock. Via die website kunnen ze hun VirtuaLockaccount aanmaken en hun mailadres en mobiele telefoonnummer invullen. Als zij na installatie hun computer even alleen laten, moeten ze die ‘op slot zetten’ via de toetsencombinatie control-alt-delete om de applicatie op scherp te zetten. Dat gebeurt ook als
de screensaver vanzelf aanslaat. Wanneer iemand probeert de laptop te stelen, gaat er direct een luid alarm af, ontvangt iedere VirtuaLock-gebruiker binnen vijftig meter een waarschuwing op zijn scherm en krijgt de eigenaar een gratis sms-bericht. Het alarm klinkt zodra het apparaat van het netwerk verdwijnt, de laptop wordt dichtgeklapt, of de stekker of
De kracht zit in het groepsverband usb-aansluiting eruit wordt getrokken. “Het programma is vooral handig op plaatsen waar mensen flexibel werken”, zegt Jasper Schuurmans van VirtuaLock. “Als je het eenmaal hebt, werkt het overal. Het maakt niet uit of je nu op de TU zit of in je favoriete eethuis.” Het is dan natuurlijk wel handig als anderen ook VirtuaLock gebruiken. De kracht zit immers in het groepsverband. “We hebben al pogingen tot diefstal gehad waarbij het alarm
afging en mensen gingen kijken wat er aan de hand was”, zegt Schuurmans. Het idee van de TU-alumni Jasper Schuurmans en Sander Schutte ontstond ‘uit pure frustratie’. “Sander en ik werkten op 3mE toen er in een maand tijd een paar computers werden gestolen. Je bent in de buurt, zit er met je rug naar toe en hoort iemand vloeken. Je moet dan toch iets slimmers kunnen bedenken dan kabelslotjes.” Hun afdeling en de faculteit bleken geïnteresseerd in het idee voor VirtuaLock. “We zijn toen meteen een bedrijf begonnen”, zegt Schuurmans. Hij en Schutte werken nu fulltime in hun bedrijf dat gevestigd is in het YesDelft gebouw. VirtuaLock kent nu alleen een versie voor Windows. Er wordt aan een Macversie gewerkt. Het programma draait zowel op laptops als desktops, maar is volgens Schuurmans vooral bedoeld voor laptops. “We herkennen welke gebruikers er naast elkaar zitten, omdat we via draadloos internet werken.” (CvU)
DELTA. 33 24-11-2011
nieuws/column
02
Fractiewissel www.delta.tudelft.nl @tudelta delta@tudelft.nl www.facebook.com/ tudelta
delta online Bierproeverij Bekijk een filmpje van Campus TV over een bierproeverij in De Klomp, het oudste bierlokaal van Delft (sinds 1651) aan de Binnenwatersloot. Vijf bieren werden geproefd onder het motto ‘van gerst tot bier’. www.delta.tudelft.nl/in-beeld
Studentenpartij Stip heeft twee nieuwe fractieleden aangesteld in de Delftse gemeenteraad: student technische bestuurskunde Maarten Buskermolen en studente elektrotechniek Annemieke Pannekoek. Zij nemen de plaatsen in van Ferrie Förster en Willem-Jozef van Goethem. Förster zat sinds maart 2010 in de raad en wil nu verder met studeren. Hij blijft wel commissielid. Van Goethem zat sinds november 2010 in de raad, maar was al vanaf 2008 actief voor de partij. Hij stopt nu helemaal met Stip om te gaan afstuderen. Het is voor Stippers
gebruikelijk dat ze een jaar in de raad zitten. In die periode zetten ze hun studie stop. Daarna pakken ze de draad weer op. Dat deed bijvoorbeeld ook Pieter Guldemond. Hij werd later wethouder voor Stip.
Cultureel professor
Opstappen
Ter afronding van zijn aanstelling als ‘Cultural Professor’ houdt fotograaf Vincent Mentzel op vrijdag 25 november om 20.00 uur zijn afscheidsrede in de aula. De afgelopen maanden begeleidde Mentzel 25 studenten met het maken van fotoreportages over de vraag ‘Wat is de plaats van het individu in de wereld?’ Tijdens zijn rede presenteert hij de resultaten van deze masterclass. Toegangskaarten zijn gratis voor TU-medewerkers en studenten, overige bezoekers betalen vijf euro. Aanmelding is verplicht en kan via m.a.schrijvershof-vink@ tudelft.nl
Studentenvakbond VSSD stelt dat de raad van toezicht (rvt) van de TU beter kan opstappen als hij te bang is om verantwoording af te leggen. ‘Als een raad van toezicht wordt aangesteld door de maatschappij, zoals bij universiteiten gebeurt, dan dient dat orgaan verantwoording af te leggen aan diezelfde maatschappij’, schrijft voorzitter Mariska Heidema in een ingezonden brief. Zij reageert op de opmerking ‘Moet alles uitgelegd worden?’ van rvt-voorzitter Gert Jan Kramer in Delta 31. Pagina 15: ingezonden brief
‘Je moet eigenwijs durven zijn’ Pas na 3,5 jaar decanaat van de faculteit Techniek, Bestuur en Management (TBM) hield Theo Toonen afgelopen vrijdag zijn intreerede. Dat hij dat zo laat doet, is het gevolg van zijn filosofie van bottom-up besturen.
overal van op de hoogte te zijn. Zoals je niet van een sterrenkundige kunt verwachten dat hij tien jaar na zijn promoveren nog helemaal up-to-date is. Je moet vooral eigenwijs durven zijn. Soms moet je het lef hebben om tegen een wetenschapper te zijn: so what? Ik merk dat de toppers sowieso wel over hun grenzen heen praten. De subtoppers denken zich te moeten verschansen achter gevestigde patronen. Dat is overal zo. Daar moet je niet van geïmponeerd raken.”
SASKIA BONGER
Inchecken In het nieuwe jaar moeten studenten altijd in- en uitchecken met hun ovchipkaart. De NS gaat dan ook controleren of studenten wel zijn ingecheckt in de periode dat ze gratis mogen reizen. Er zullen niet meteen boetes worden uitgedeeld. www.delta.tudelft.nl/24129
Berispt Professor Roos Vonk heeft onzorgvuldig gehandeld bij het beruchte vleeseters-zijn-hufters-onderzoek dat ze samen met fraudeur Diederik Stapel deed. Maar fraude heeft ze niet gepleegd volgens de Radboud Universiteit Nijmegen. www.delta.tudelft.nl/24130
Bezuiniging Subsidies voor allochtone onderzoekers verdwijnen en er komt minder geld beschikbaar voor vrouwen in de wetenschap: onderzoeksfinancier NWO moet miljoenen bezuinigen. www.delta.tudelft.nl/24128
Pepperspray De twee politieagenten die vorige week vrijdag in het Amerikaanse Davis demonstrerende studenten met pepperspray in het gezicht spoten, zijn door de universiteit geschorst. www.delta.tudelft.nl/24127
Nieuwe kamers Er mogen weer iets kleinere studentenkamers worden gebouwd. Echt krap worden ze niet. Met achttien vierkante meter zijn ze net zo groot als de gemiddelde studentenkamer nu. www.delta.tudelft.nl/24126
Wetenschapsfraude Het Erasmus Medisch Centrum in Rotterdam heeft een vooraanstaand hoogleraar ontslag aangezegd. Hij zou onderzoeksdata hebben verzonnen en het vertrouwen van patiënten hebben geschaad. www.delta.tudelft.nl/24125
U wilde de tijd nemen voordat u uw faculteit zou vertellen hoe volgens u de toekomst eruit ziet. “Ik ben bottom-upper van nature. Lang is gedacht dat als je iets afspreekt de uitvoering als vanzelf volgt. De Europese Unie is daaraan kapot gegaan.” Zou de EU niet juist een baas kunnen gebruiken? “Als je macht centraliseert, wil dat niet zeggen dat je het voor het zeggen hebt. Ik heb vijftien jaar lang college gegeven over de EU en weet: ze hadden het systeem van de grond af moeten opbouwen. Negentig procent van de inhoudelijke problematiek verdwijnt dan. De laatste tien procent is voor een bestuurder op te lossen. Dan ben je niet meer een baas, maar een sluitstuk; degene die de laatste knopen doorhakt.”
Theo Toonen: “TBM’ers moeten zich zelfbewuster opstellen. We hebben aan de TU Delft alles in huis om daar de beste te zijn in serious gaming, maar iedereen kijkt naar Utrecht. (Foto: Sam Rentmeester/FMAX)
Waar blijft dan de visie? Waar moet TBM bijvoorbeeld staan aan het einde van uw decanaat? “Natuurlijk heb je visie nodig om een keuze te maken uit al die ideeën die van onderaf naar boven komen. Je moet doorhebben wat er leeft. Maar ik denk nooit in termen van eindplaatjes. Er moet wel nog een hoop gebeuren om echt de geïntegreerde wetenschap te bedrijven die ik in mijn oratie beschreef. In een interne evaluatie van de Delft Research Initiatives bleek TBM bijvoorbeeld node te missen. Die
terughoudendheid komt vanuit het verleden. Toen werd je op je vingers getikt als je je ergens mee bemoeide. TBM’ers moeten zich zelfbewuster opstellen. Kijk naar serious gaming. We hebben aan de TU Delft alles in huis om daar de beste in te zijn, maar iedereen kijkt naar Utrecht.”
Aan het einde van uw rede sprak u uw geliefde toe. Dat wat haar was overkomen een disgrace is voor de Rijksdienst, maar dat er gelukkig een kentering op komst is. Waar doelt u op? “Daar wil ik niet over uitweiden. Het was een persoonlijke noot. Er zitten een heleboel boodschappen in mijn verhaal, die niet voor iedereen bestemd zijn of door iedereen begrepen worden. Ik zeg altijd: smart is stupid. Soms hebben mensen aan een half woord genoeg.”
Kunt u als gammawetenschapper de hardcore techniek een beetje volgen? “Het is goed dat er hier mensen worden opgeleid die een laagje dieper kunnen kijken. Je kunt van mij niet vragen
van der duin
Waarschuwing Ik schrijf mijn Delta-columns altijd op zondag. De dag waarop een (steeds kleiner) deel van onze bevolking wordt bang gemaakt voor bovennatuurlijke zaken. In lijn daarvan moet u deze column beschouwen als een waarschuwing, maar dan voor aardse aangelegenheden. Allereerst waarschuw ik u voor vaak gebruikte woorden en delen van zinnen die het tegenovergestelde bedoelen van wat ze letterlijk zeggen. Dus als iemand een zin begint met ‘Met alle respect’, dan kunt u er vergif op innemen dat u de volle laag krijgt en dat er een poging tot karaktermoord zal worden gedaan. Als iemand zegt dat hij of zij ‘In principe iets niet (wel) doet’, dan is het bijna zeker dat diegene dat altijd wel (niet) doet. Dat geldt ook voor het begrip ‘normaliter’ dat altijd verwijst naar een abnormale situatie. De bijna heilige tweeeenheid ‘Ja, maar’ moet vertaald worden als ‘Nee’. En tot slot, met de veelgehoorde opmerking ‘Emoties zijn goed’ wordt bedoeld dat iedereen die emoties heeft knettergek is en geen besluiten mag nemen. Hoed u ook voor managers. U weet wel, die beroepsgroep die overschat wordt (daaraan doen ze vooral zelf) en zichzelf daarom overbetaalt. Over managers valt veel te zeggen maar hier voldoet een enkele zin uit het lied ‘Onze Jan is manager geworden’ van Joop Visser: ‘Werken lukte nooit zo goed, maar nu vertelt-ie hoe het moet, onze Jan is manager geworden’. Ook het begrip leiderschap en zijn beoefenaren moet in de gaten worden gehouden. Zij zijn meesters in een perverse vorm van reverse psychology’ als iedereen zegt dat A het
juist antwoord is, dan is het volgens hen juist B. Denk aan de eurocrisis die de oorzaak is van het binnenhalen van landen die niet binnen Europa passen. Wat is de reactie van de leiders? Juist, meer Europa! Juist door een exotisch standpunt in te nemen hoopt men bewondering te kweken: ‘Kijk onze leider eens tegen de stroom inroeien! Nou als hij zo sterk in zijn opvattingen gelooft, dan moet ie wel gelijk hebben!’ De echte leider is ook te herkennen aan stellingen dat geen enkel individu belangrijker is dan de organisatie. Behalve hijzelf natuurlijk. Zij weten wat goed voor ons is, daar ben je immers leider voor. Wat managers en leiders delen is hun afgunst voor inhoud. Zij vinden het proces het allerbelangrijkste wat er is. Sterker nog, ik ken managers en leiders die vinden dat des te minder ze weten van de inhoud, des te beter ze op het proces kunnen sturen. Het zijn droevige tijden waarin onkunde een deugd is geworden. Nou vooruit, nog een keer Joop Visser: ‘Hij vergadert met plezier, en regelt op papier hele dagen halve zaken, waar ie geen verstand van heeft, onze Jan is manager geworden’. Maar pas ook op voor wetenschappers. Het zijn net dieven, met dat verschil dat ze elkaar vertellen waar ze de boel gestolen hebben. Hoewel er tegenwoordig ook wetenschappers opduiken die hun eigen data en citaten bij elkaar verzinnen. U bent dus gewaarschuwd. Patrick van der Duin is toekomstonderzoeker bij de sectie technology, strategy and entrepeneurship van de faculteit Techniek, Bestuur en Management.
DELTA. 33 24-11-2011
nieuws
Salon
Intreerede
Prijs de prijs
Masterchef
Heb je een ‘idea worth spreading’? Wil je dat delen voor een publiek van studenten tijdens een lunchpauze in februari? Via een verhaal en een filmpje van in totaal twaalf minuten? Stuur dan een mailtje naar studium generale: sg@tudelft.nl. Dat zal namelijk een TEDxDelftSalon organiseren, dat is een soort mini TEDxDelft- conferentie zoals die onlangs aan de TU werd gehouden en waarbij sprekers in maximaal achttien minuten een origineel idee verkondigden op het gebied van technologie, entertainment en design (TED).
Decaan Bouwkunde Karin Laglas houdt op vrijdag 25 november om 15.00 uur haar inaugurele rede in de aula van de TU Delft. De titel van haar rede luidt: ‘Wie heeft hier de leiding’. Ze zal daarbij onder meer ingaan op leiderschap bij het tot stand brengen van de gebouwde omgeving en in het ontwerpproces. Laglas is sinds 1 januari 2011 decaan van de faculteit Bouwkunde. Daarvoor werkte ze 25 jaar in de praktijk van de gebouwde omgeving.
Het ontwerpbureau Studio Ninaber van professor industrieel ontwerpen Bruno Ninaber van Eyben won deze week de prijs, jawel, voor de mooist vormgegeven cultuurprijs van de Beroepsvereniging Nederlandse Ontwerpers. Drie andere ontwerpen vielen ook in de prijzen. Studio Ninaber won met de architectuurplaquette, een permanent informatiebord voor op een gebouw dat weergeeft wie de architect, opdrachtgever en bouwer waren. Studio Ninaber produceert de plaquettes zelf.
De kans dat vierdejaars student civiele techniek en amateurkok Job Hogewoning Masterchef 2011 is geworden is groot. Bij het ter perse gaan van deze Delta stond hij in de finale van het tv-programma Masterchef 2011 en hoefde hij alleen nog maar beter te koken dan zijn laatste tegenstandster: Sascha. Zij moesten allebei in drie opdrachten laten zien dat zij de titel masterchef waard zijn. Na een smaaktest en het bereiden van een voor- en een hoofdgerecht kwam alles neer op het dessert. Of Hogewoning heeft gewonnen was woensdag 23 november te zien bij Net 5.
03
www.delta.tudelft.nl/23713
‘Er is geen bewijs dat prestatiebekostiging werkt’ Hogescholen en universiteiten belonen voor goede prestaties? Politici denken dat ze het hoger onderwijs met geld kunnen sturen, maar ze vergissen zich, vindt onderwijsjurist Peter Kwikkers. marijke de vries (HOP) Staatssecretaris Zijlstra wil zeven procent van de totale rijksbijdrage aan hogescholen en universiteiten verdelen op basis van hun prestaties: hoe beter de resultaten, hoe meer geld. Op termijn zou zelfs twintig procent van het budget op deze manier moeten worden toegekend. “Maar er is geen enkel bewijs dat prestatiebekostiging werkt”, zegt Peter Kwikkers, specialist in geldstromen in het hoger onderwijs. “ Je moet alert zijn op de gehanteerde criteria en letten op wie ze bedenkt, meet en beoordeelt.” Kun je instellingen met prestatiebekostiging tot beter onderwijs aanzetten? “Hoe doe je dat dan? Je kunt afspreken dat opleidingen meer geld krijgen als ze per week twintig uur onderwijs geven, maar dat zegt niets over hun kwaliteit. Meer onderwijs is niet per se beter onderwijs. Aanwezigheidsplicht is ook geen betrouwbaar crite-
Vuilnisschatten
rium. Je kunt beter in de bibliotheek studeren dan zitten snurken in de collegebanken. Beleidsmakers doen geloven dat ze de kwaliteit van het onderwijs verbeteren met selectie aan de poort, excellentieprogramma’s en vermindering van het aantal herkansingen. Anderen roepen dat het bindend studieadvies strenger moet, of dat er meer collegegeld moet worden gevraagd. Maar dat heeft allemaal niks met goed onderwijs te maken. Alsof docenten beter college gaan geven wanneer studenten meer betalen.” VVD-kamerlid Anne-Wil Lucas wil het geld verdelen aan de hand van de oordelen van onderwijskeurmeester NVAO: een opleiding die een ‘goed’ scoort moet per student meer geld krijgen dan een die een ‘voldoende’ haalt. “Zou kunnen. Maar het probleem is dat zulke visitatiecommissies maar eens in de zes jaar langskomen en dat ze dan wel erg veel macht krijgen. Ze beslissen dan niet alleen meer over de vraag of een opleiding ‘aan de maat’ is, maar ook over de hoogte van de overheidssubsidie.” Gaan universiteiten beter presteren als ze een worst wordt voorgehouden? “We moeten af van die focus op ‘top’opleidingen en ‘excellente’ studenten. Die redden zichzelf wel. Nederland heeft geen instellingen als Harvard, maar hogescholen en universiteiten die door de bank genomen goed onderwijs leveren. Tegenover Harvard staan
tientallen Amerikaanse universiteiten die slecht onderwijs geven. Dat moeten we hier helemaal niet willen.” Zijlstra zegt: als je studenten niet beboet studeren ze niet snel genoeg en als je met instellingen geen harde afspraken maakt, komt er niets terecht van beter onderwijs. “Hij heeft geen idee. Universiteiten en hogescholen worden echt niet per definitie geleid door zakkenvullers. Je moet ze de faciliteiten geven om te doen wat ze leuk vinden en ze moeten elkaar in de gaten houden.” Hoe moet het hoger onderwijs dan wel bekostigd worden? “Je moet het zo simpel mogelijk houden. De invoering van allerlei kwaliteits- of prestatiecriteria maakt het onnodig ingewikkeld en de kans bestaat dat uitkomsten gemanipuleerd worden. Het model dat sinds dit jaar geldt, was eindelijk een versimpeling: instellingen krijgen een vast bedrag, een bedrag per student en een deel op basis van het aantal diploma’s. Waarom zouden we dat weer ingewikkelder maken?” Lees het volledige interview op www. delta.tudelft.nl/24131 Jaarcongres van de Nederlandse Vereniging voor Onderwijsrecht (NVOR), vrijdag 25 november in Utrecht. Peter Kwikkers houdt daar een lezing. nvor.nl/2011/jaarlijks-symposium
Iets moois maken van afval. Het minisymposium ‘Trash into Treasure’ stond maandag geheel in het teken van hergebruik en het bedenken van producten uit industriële restmaterialen. Students4Sustainability inspireerde met voorbeelden uit de hele wereld, VerdraaidGoed! presenteerde een tafel gemaakt van oude postbuskasten van PostNL en studenten konden in een workshop zelf aan de slag met restmaterialen uit gedemonteerde computerkasten. (Foto: Sam Rentmeester/FMAX)
Laserlustrum
Met een spectaculaire lasershow onthulde roeivereniging Proteus-Eretes dinsdagavond het thema van haar lustrum: Delft integraal. De roeivereniging viert dit academische jaar haar 65ste verjaardag. Natuurlijk is er feest, maar ook sport en educatie zullen dit jaar extra aandacht krijgen. Zo organiseert Proteus-Eretes in 2012 de landelijke slotwedstrijden en realiseren leden een onderwijsproject in Ghana. (Foto: Sam Rentmeester/FMAX)
Library wil vaker langer open De proef van de TU Delft Library met extra lange openingstijden tijdens de afgelopen tentamenperiode was ‘een groot succes’. Om half één uur ’s nachts zaten er gemiddeld meer dan honderd studenten in de bibliotheek. Dat blijkt uit tellingen die in de tweede week van de tentamenperiode, van 31 oktober tot en met 6 november, ieder uur zijn gehouden. Kees Schouten, manager customer services van de TU Delft Library, spreekt daarom van een groot succes. Tijdens de tentamenperiode ging de bieb iedere dag een uur eerder open en twee uur later dicht. Dat betekende dat studenten er doordeweeks tussen 8.00 uur en 2.00 uur en in de weekeinden tussen 9.00 en 24.00 uur terecht konden. Tijdens die extra uren was de hele bieb open en waren er twee student-medewerkers en één bewaker aanwezig voor hulp en toezicht. Het goedkoopste scenario – alleen langer open tijdens tentamenperiodes – kost 150 duizend euro per jaar. Een ander en duurder scenario is om altijd om 8.00 uur te openen en drie
sluitingstijden te hanteren. Maar het liefst zouden de library-medewerkers kiezen voor de meest uitgebreide optie: ruimere openingstijden en dat op alle dagen van het jaar. Dat laatste scenario kost jaarlijks 300 duizend euro. “Sowieso hebben we geen geld, dus we moeten in overleg met het college van bestuur”, vertelt Schouten. Hij denkt dat er wellicht geld kan komen uit het verkorten van de openingstijden van bepaalde faculteitsgebouwen. De medewerkers moeten dan wel in de TU Library kunnen zitten. De bibliotheek zit in de tentamenperiodes niet helemaal vol, maar veel scheelt het niet op de piekmomenten tussen 14.30 en 16.30 uur. Dan zijn er meer dan zevenhonderd studenten binnen. Officieel zijn er negenhonderd werkplekken, maar Schouten zegt erbij dat het onprettig zou werken als die allemaal bezet zouden zijn. Een vergelijking tussen bezoekersaantallen in de tentamenperiode van juni en die van oktober/november blijkt dat de library beter bezocht wordt. Die stijgende lijn is volgens Schouten al zichtbaar vanaf het moment dat de bibliotheek officieel een learning centre werd. In januari komt er nog een pilot. (SB)
DELTA. 33 24-11-2011
science
opinion please
Unilever awards bioplastics research
04
Bioprocess engineer Leonie Marang receives the Unilever research prize today for her Master’s thesis on plastic-producing bacteria that thrive on waste streams. Jos Wassink
German solar plant in Morocco Next year will see the construction of the first European solar power plant in Africa, reports the Süddeutsche Zeitung. The 500-megawatt solar power tower is the first concrete step taken by the Desertec consortium – a German industrial alliance that aims to develop largescale solar power installations in North-Africa, which will provide 15 percent of Europe’s power needs by 2050. The total investment is estimated at 400 billion euros. The first step, a 500 MW solar plant in Morocco, cost 2 billion euros. The Suddeutsche Zeitung bases its information on an interview it had with Ernst Reich, a project manager at Munich Re, one of the founders of Desertec. News about the intended construction is still missing from the official Desertec website, however. “I think it’s very positive that they want to start next year,” says Professor Ad van Wijk (future energy systems, Applied Sciences faculty). “Projects as big as Desertec risk getting stuck in the planning stage. It’s always difficult to get it moving.” “It’s a serious amount of power,” says Professor Lou van der Sluis (electrical power systems, Electrical Engineering, Mathematics and Computer Science faculty). “It equals the power of a unit in a coal-fired plant.” Both professors agree on the technology used: concentrated solar power, which works by rows upon rows of rotating mirrors reflecting the sunlight onto a central ‘power’ tower, where the heat is stored and converted into pressurised steam that drives a turbine and a coupled generator. If a cloud temporarily blocks the sunlight, one would hardly notice it in the power output, adds Van der Sluis. Van Wijk even thinks the solar plant might produce power at night. He explains that the solar heat is stored in the form of molten salt, and research literature states that a mixture of 60% sodium nitrate and 40% potassium nitrate has been used for this purpose. The hot molten salt generates steam for continuous power production, which has the additional advantage of making optimal use of the power cables connecting to the European grid. Currently there is a 1400 MW alternating current cable running across the Strait of Gibraltar, which Prof. Van der Sluis confirms is mainly used for transporting power (900 MW on average) from Spain to Morocco. Desertec however prefers a HVDC connection (high voltage direct current). A 500 MW HVDC cable is comparable to the NorNed cable running between the Netherlands and Norway, Van der Sluis says. Van Wijk believes the 2 billion euros budget will include a cable to Europe: “Currently, the standard for solar power is about 2 euros per Watt peak. So a 500 MW plant should cost 1 billion euros. I think the other half of the amount is for the cable and the converter stations.” With Germany, France and Spain in the consortium, is there any room for Dutch participation? “We can of course invest,” says Van der Sluis, jokingly. “And the CEO, Paul van Son, is Dutch.” Van Wijk: “Desertec is an industrial consortium of big firms like Siemens and RWE. The Netherlands no longer has any big electro-technical industries that could join in. The Dutch are better in offshore and wind energy. That’s what we should develop. In addition to the 15 percent solar power in 2050, there is plenty of need for other sustainable energy sources.” Van der Sluis adds: “Over the past ten years, Germany has invested in solar energy systems, while we just talked and held meetings.” (JW)
Only the fat ones survive in Leonie Marang’s reactors at the laboratory of Environmental Biotechnology (Applied Sciences). The bacteria here, which come from activated sludge, live under feast and famine conditions. They are fed acetate and lactate (typical ingredients of an industrial waste stream) for 15 minutes, after which the supply stops and the bacteria are left starving for about half a day. Only those bacteria that are very efficient in converting the food stream into storage polymers - visible inside their bodies as white granules - survive this regime. The result is a bacterial population that is incredibly efficient (up to 90 percent of their body weight) in making and storing polymers, generally known as polyhydroxyalkanoates (PHAs) or more popularly as degradable bio-plastic. In a recent article, Marang sketches the market and environmental potential of such bioplastics. The total amount of plastic produced in 2008 amounted to 245 million tones, around 38 percent of which was used for packaging and discarded shortly after manufacture. ‘Bioplastic, plastic-like materials that are biodegradable and produced from renewable sources, could be a sustainable alternative to the dura-
Leonie Marang: ‘Bioplastics are a sustainable alternative’. (Photo: Tomas van Dijk)
ble synthetic polymers currently used for these short-term applications,” Marang wrote. Her research involved continuing the work started by Dr Katja Johnson (PhD in February 2010), who showed mixed cultures in non-sterile reactors thrive very well on acetate feeds. Marang has
The functionality of the cultures remains much the same added lactate to the feed stream and shown that, although the composition of the bacterial community may change, the functionality of the cultures remains much the same. “Obviously, Marang is a very good student,” says her supervisor, Professor Mark van Loosdrecht, “or we wouldn’t have kept her here for her PhD-project.” He nominated her for
the Unilever research prize. Prof. van Loosdrecht praises her communication skills and the fact that as a student she had already contributed to three publications. In her PhD project, Marang will try to scale up the plastic-producing bacteria from the lab reactors towards a larger scale, and she will switch over to actual industrial waste as feed streams. In doing so, numerous practical problems will have to be conquered to keep the bacteria happily producing. Eventually she envisions an industrial on-site reactor in which bacteria convert waste streams into bioplastics.
Leonie Marang, ‘Substrate influences on the production of polyhydroxybutyrate by aerobic mixed culture fermentation’, MSc thesis supervisor, Professor Mark van Loosdrecht (AS), 7 October 2010.
Urgenda prize for battery model translated it into an electro-technical model. He had to simplify processes to obtain a formula that could be handled and also had to contend with nonlinear behaviour. “There are a lot of fables about batteries,” Bauer adds. “People say you have to charge and discharge batteries to the maximum. We have shown that this is not true.” This used to be true for Nickel-cadmium batteries, but
‘There are a lot of fables about batteries (Photo: Tomas van Dijk)
Batteries represent half of the value of electric cars. Yet, until recently, no one could clearly assess a battery’s state of health. Long Lam (MSc) won the best thesis prize for e-mobility, awarded by Urgenda, a sustainability organisation, on 11 November - Sustainability Day. Jury president Auke Hoekstra (MSc) appreciates the clarity that Lam brought to the condition of batteries, and hopes that Lam’s battery model will now remove much of the uncertainty that is presently holding lease companies back from including electric vehicles in their fleets.
“In his Master’s thesis, Lam created a simple battery model that we can use for electro-technical modelling of electric vehicles,” says his supervisor, Dr Pavol Bauer (EEMCS). “It’s unique. No one had done that before.” The model describes a battery’s state of health, its voltage, capacity and resistance, as a function of its history. Lam tested his model against an actual Li-ion battery in interrupted charging and discharging sessions lasting more than one hour. The two lines - theory and practice - coincided beautifully. The maximum deviation was only 14 millivolts. “There are chemical battery models, electro-technical and mathematical,” says Lam, who extracted the knowledge from the chemical models and
the wisdom has lingered. Li-ion batteries in fact thrive best when used between 30 and 60 percent of their maximum charge. Charging frequently, and in small doses, is best for the batteries. Coincidence or not, it’s also what contactless power transfer (CPT), as developed by Lam’s former fellow student Swagat Chopra (MSc), offers. Chopra’s thesis was also nominated for the e-mobility thesis prize. The jury apparently appreciates Bauer’s Delft e-mobility programme. As part of his prize, Lam will be allowed to drive an electric Tesla sports car for a weekend. He says he’ll wait until spring to make the most of it: accelerating, speeding and driving down the batteries. Why are fun things always detrimental? (JW)
DELTA. 33 24-11-2011
science
05
short news science Navigation prize
Double magnetic
Breathing mask
Gelatin
Every user knows gps devices generally do not perform too well in city centres (where you need them most). High rise buildings block the navigation signals. Peter Buist (MSc aerospace engineering) wants to upgrade navigation devices by adding magnetic and gyro sensor inputs just like what happens in spacecraft. The idea won him the European Satellite Navigation Competition (ESNC 2011). He can now proceed to build a prototype with sponsoring companies Logica and Lencon.
Weak and strong magnetism can coexist in subsequent atomic layers of lattices. So said TU Delft professor, Ekkes Brück, and co-researchers from Nijmegen, last week in the journal Advanced Energy Materials. By combing both types of magnetism, researchers can amplify the magnetocaloric effect (heating by magnetising) and manipulate the working temperature. The materials are ready for application in efficient cooling or power generation.
Dr Johan Molenbroek of the department of applied ergonomics and design (Industrial Design Engineering) has recently been awarded a project subsidy by the Princess Beatrix Fund for further developing a breathing mask for children. The idea for the project came from the Michel Holper’s Bachelor’s thesis project in 2008. One of the components of new project involves creating 3D scans of children’s heads, so that a better fitting breathing mask can be developed for children in the two to six year age range. At present, children are often fitted with masks designed for adults.
Waiting for the water level in sluices to go rise or fall should be a thing of the past, according to Jarit de Gijt of the CEG faculty. Together with students from the Hogeschool Rotterdam, Gijt, who also works at the Gemeentewerken Rotterdam (Rotterdam’s municipal engineering department), designed a lock in which the barriers consist of heaps of gelatin instead of doors. Ships should be pulled through this barrier of gelatin.
AEM, Vol.1, Issue 6, p. 1215-1219.
Improving armored materials
Béate Heru Utomo: “I didn’t want to become a soldier but I wanted to do something for the military.” (Photo: Tomas van Dijk)
Ballistic vests and other stuff made of fiber reinforced armor materials can be made stronger if one truly understands what happens inside the material during impact. Dr Béate Heru Utomo used a high speed camera to study just that.
proposition
Tomas van Dijk
Her grandfather was in the military, and this prompted Béate Heru Utomo to also do something for the armed forces. “But I didn’t want to be a soldier,” she says. Instead, she sought an alternative, and, after graduating from the faculty of Aerospace Engineering, decided to do a PhD on armored materials. From her car she pulls out an armored vest made of a fiber reinforced material called, Dynema, which she is about to return to TNO, the research institute with which she collaborated. “These vests are very heavy,” she sighs. “With more insight into the processes that occur within the material during an impact event,
it will become easier to make them stronger and lighter.” Heru Utomo, who defended her thesis this week at the MMME faculty, shot small projectiles (a kind of bullets) at Dyname fibres, studying the effects with high speed cameras. “One of my important findings is that the filaments slide alongside one another when a bullet perforates the material,” she explains. “They turn out to have more freedom of movement than was previously thought. And the fibers also seem to be stiffer and stronger than is assumed in current models. When you pull slowly on the material it has a stiffness of 120 gigapascal, but when you shoot a bullet at it with a velocity of 500 metres per second, the stiffness is much higher, namely 200 gigapascal. Previously it was thought that it had a stiffness of 160 gigapascal.” Heru Utomo also looked at the edges of the bullet holes to see whether these showed marks of scorching. She hardly found any marks, thus concluding that the material doesn’t heat up very much when hit, and that this also doesn’t weaken it. She used the insights she gained from these experiments to develop new numerical models.
Electronic dance music is tragically underestimated, usually by elderly people. ‘The use of aromatic selenides as oxidation catalysts’, PhD-thesis by John van der Toorn. (Applied Sciences) (Illustration: Auke Herrema)
bit.ly/gellock
Mock up of the sluice. (Photo: Gemeentewerken Rotterdam)
the Graduate
Anne Streef with a mock-up of her tulip. (Photo: Tine Bernts)
Standing out with simplicity Helping people find their way around in a city or at an exhibition involves more than just placing sign posts. Or so says Anne Streef, who recently defended her graduation thesis: ‘Breathing Signposting’, about a wayfinding system for Dutch Design Week. A confusing jungle of design: this is what Dutch Design Week (DDW) must have been like for many visitors over the years. “No one had ever developed a good way-finding system for DDW,” says Anne Streef, of the week-long design expo held every October in Eindhoven, attracting more than 150,000 visitors. “Survey analyses concluded that most problems were the result of inconsistent and missing signage products. It was chaos.” Design enthusiasts who visited this year’s DDW most likely had fewer difficulties finding their way around the approximately 400 activities, as Streef had developed completely new maps, information points, signs, location indicators, etc. The designer had spent six months developing her way-finding system and conducting research, in which she was also forced to consider the different types of visitors: day trippers, professionals, representatives of the media, and so on. “One of the challenges was to make sure that my system would be recognizable everywhere,” Streef says. The exhibition locations vary greatly in environment characteristics, with narrow streets and tall buildings alternating with open spaces, greenery and industrial areas. To ensure her system would form one clear, recognizable entity, Streef gave all her signs and information points a recognizable green allure; for instance, to mark the way she used a lot of green graffiti – a method to create temporary images on walls or streets by removing dirt with a pressure washer – while the information points consisted of big, abstract statues depicting tulips. Meanwhile, the signs in each exhibition area were given their own distinct colours. Streef also made a layer app. When aiming your Smartphone at the tulip, one would see the tulip (on your phone screen) fill up with pictures of all the events that were taking place at that specific location. Simplicity is the adage for designers of way-finding systems. Streef: “This leads to an internal conflict. Designers want their creations to be beautiful and attract attention, but when developing a way-finding system the most important thing is that it functions. Schiphol is a good example. It’s very easy to find your way around the airport because the information is fed gradually to travelers, from very general information at the start to more specific as you go along. Travelers are following the signs, but they’re doing so unconsciously.” (TvD)
DELTA. 33 24-11-2011
international students
06
‘The name matters a lot’ How would the proposed Delft-Leiden-Rotterdam university merger impact international students? Some international students weigh in. RAGHUVEER RAMESH A simple recent poll on Facebook, asking, ‘Should TU Delft merge with the universities of Leiden and Rotterdam’, resulted in staggering 90% of ‘No’ votes among the 1850 students who answered. With no concrete information from the university about the merger, Dutch and international students are starting to speculate and form their own opinions, including a host of conspiracy theories, ranging from purely financial motives being behind the merger to the merged university ultimately being named ‘Leiden University’ because powerful government ministers and officials are graduates of that university. How would a merger affect international students? The high added cost of commuting between the three cities for classes would be financially crippling for many internationals. ‘And
what about my sense of pride?’ asked Karthikeyan Ganeshan, a TU Delft MSC student from India. ‘I chose this university not just for its highly recommended academic program, but also for its status as one of the best universities for studying bio-medical engineering. The name matters a lot. I don’t think the academic program will be affected much, but with a different name, I’m not sure if the university will still remain popular back home.’ Status is thought to be one of the most important reasons for the merger: a rise in university world rankings as a result of a higher number of collective research publications that the merger of the three universities would trigger. Still, many other international students are not happy about a proposed name change. Laertis Antonios Vassiliou, a building technology student from Greece, suggests that ‘the new name should either include and refer to all former names of universities, something like ‘DLR University’, the Delft-Leiden-Rotterdam combining to create an MIT-like catchy name, or be a totally new and neutral name.’ Other international students were skeptical about the management of such a large university. The bigger a university gets, the tougher it is pro-
perly manage. ‘On the one hand, the merger of the three universities is going to worsen the already sluggish and quite bureaucratic administration, and on the other it will make the education even more impersonal than it is at the moment,’ says Lubomir Dragomirov, an architecture MSc student from Bulgaria. ‘I think it’s the wrong thing to do, or at least each university should be as autonomous as possible.’ Some students however do see the merger more opportunistically. The interdisciplinary collaborations stemming from a merger would, for example, take students several steps closer to Da Vinci’s ‘Homo Universalis’ model, as Vassiliou noted: ‘In architecture, regular-standard designs are no longer a ‘top-of-the-pop’ product. Marrying architecture with other sciences, like real estate and financial and administrative studies at Rotterdam University, or formal study programs, like hyperbody, with proper biomimetics, at Leiden’s faculty of Biology, could really enhance our engineering science.’ Dragomirov agrees: ‘A variety of different studies would become available to students, offering the possibility to approach any problem from a much broader perspective.’
http://me
(Photo: Bennett Cohen)
Name:Verena Zelger (Eramus: industrial ecology) Brand: Unknown Price: €70.00 Striking feature: Takes forever to fold and unfold! “I’m originally from Graz, Austria, where I studied environmental system sciences. One day I learned about an opportunity to study industrial ecology for one year at TU Delft and Leiden University through Erasmus Mundus, and the next thing I knew I was living in Holland! I really like it here, though I do miss the mountains and skiing in Austria. The first order of business in Holland is, of course, to purchase a bike. I originally bought a fold up bike for €70.00 at a secondhand shop in Leiden. I thought I would take it on the train with me from Leiden to Delft. However, I only actually did this twice, because it’s an incredibly annoying experience. The bike is too big to allow me to sit with it in a normal seat, so I have to lock it up in the entrance to the train car, which really annoys everyone when the train is crowded. The wheels are also at different levels when the bike is folded, so the bike won’t stand up straight. And, with as much time as it took me to fold up and unfold the bike, I figured I might as well just park and lock one bike in Leiden and then get a second bike for Delft. So, I went online to the Delft housing Facebook group and found a nice guy willing to sell his bike for just €35.00. Actually, I like this bike a lot more than the more expensive foldable bike I originally bought. It has bigger wheels, handbrakes (as opposed to footbrakes), has working lights, and is a much nicer ride. It’s not so fancy and has some parts sticking out, but still, I like it. Biking in Holland is generally really fun. It’s so flat and the path network is amazing. It’s also incredible to see how skilled the Dutch are at riding bikes; for example, I’ve seen people riding two bikes at once! I tried to do this when I bought my second bike, but it was impossible. The only time I don’t enjoy riding my bike is during the downpours!” (BC)
It’s that time of year again, when Sint-Nicolaas and his Zwarte Piet (Black Pete) comes to town to help the Dutch celebrate Sinterklaas, a festivity dating back to the Middle Ages. Originally, the Sinterklaas feast celebrates the name day (6 December) of Saint Nicholas (280–342), patron saint of children. On 3 December, Prometheus will host TU Delft’s ’Big Sinterklaas Party’ at the Aula, starting at 13:00. This year there will be live music, games, a Professor Piet, dancing Piets, musical Piets and two mischievous Piets named Antonio and Juanito. Tickets cost 6.00 euros per person and can be purchased at Prometheus office in the Aula. On 26 November, between 12:30-15:30, join hundreds of happy little Dutch kids at the Delft’s Markt for the city’s annual Sinterklaas party. (Photo: Sam Rentmeester/FMAX)
news below sea level This week’s roundup of what’s been making news in the Netherlands begins with continuing saga of what some are calling the biggest case of academic fraud in history. Dutch professor of social-psychology, Diederik Stapel, published 30 articles in prestigious scientific journals based on faked research data. The New York Times dubbed Stapel ‘The Lying Dutchman’, and the universities of Tilburg and Groningen are pressing charges against Stapel, who would meticulously prepare studies with collaborating junior researchers, but then insist on conducting the surveys alone. Stapel would then present his findings, but without supporting questionnaires or raw data, as he had simply made up his findings. Stapel’s now infamous sociological studies had revealed that people who eat meat are more selfish than vegetarians and that people are more likely to discriminate against minorities in environments strewn with trash. The Egyptian authorities refused to grant a visa to Dutch MP, Raymond de Roon, of the Freedom Party (PVV), because he recently acccused the Egyptian government of “ethnic cleansing” after 27 Coptic Christians were murdered. Meanwhile, Freedom Party MP, Richard De Mos, called on the
government to expel Greenpeace from the Netherlands, because Greenpeace is “damaging the country’s image”. Labour Party (PvdA) politicians said the tough talk of conservative VVD policitians encourages people to take the law into their own hands, after a burglar who broke into an Amsterdam sports centre was beaten into a coma by four sports centre employees. Air FranceKLM reported an operating loss of 150 million euros in the first nine months of 2011. A VVD thinktank called for the introduction of a separate currency, called the ‘neuro’, arguing that the only way to save the euro is for weak, southern economies to exit the single currency and for northern European countries to keep the euro (or ‘neuro’) for themselves. A Bureau for Economic Policy Analysis (CPB) report however warned that dismantling the euro would severely hamper prosperity in the Netherlands, as threequarters of all Dutch exports go to other EU member countries. An annual Dutch consumer confidence survey found that only 45 percent of respondents were confident they’d still be employed next year, while just one in three said they trusted their employers. Dutch Interior Minister Piet Hein Donner wants to increase
the number of available student rooms by 16,000. Cycling in the Netherlands is becoming more dangerous: 25 percent of all traffic fatalities, and 50 percent of all serious injuries, involved cyclists. The Netherlands meanwhile exported a record number of bicycles: 1,456,876 bicycles in 2010, or 22% more than in 2009. Germany imported the most Dutch bikes, followed by France and Belgium. Education Minister Maria van Bijsterveldt said she will soon require Dutch schools to teach students about lesbian, gay, bisexual and transgender people. Dutch football legend and Ajax football club board member, Johan Cruyff, is accused of making racist and sexist remarks about two fellow Ajax supervisory board members, Edgar Davids and Marjan Olfers. And finally, ’Wildbreien’ (wild knitting) is the most beautiful new word for 2011, according to the Dutch Institute of Lexicology. Wild knitting, a popular fade in the Netherlands, is done by ‘wild knitters’ who gather at night to knit sweaters, scarves and cardigans for statues, trees and lampposts. (DM)
DELTA. 33 24-11-2011
international students
07
‘Delft’s a long way from home’ From designing gourmet hot dog restaurants in Kansas to exploring vertical urban farming in a skyscraper in Amsterdam, Rebekah Wagoner’s is certainly following a design road less traveled that has now led her to Delft, thanks to a scholarship from the Delft Research Initiative.
Longer hours The pilot project conducted during the last examination period in which the TU Delft Library offered extended opening hours was deemed “a huge success”. At 00:30 in the morning an average of some 100 students were still present in the library. During the second week of the exam period, from October 31 until November 6, library staff counted all visitors every hour. A second pilot project will take place next January.
Longer life Another reason to remain here after graduation: the life expectancy of babies born between 2000 and 2010 in the Netherlands has increased substantially, according Statistics Netherlands. Life expectancy for Dutch males has risen from 75.5 to 78.8 years old, and for females from 80.6 to 82.7 years. Moreover, a third of all 65 year old women are expected to reach 90 years old. The probability that a 60 year-old Dutch person will live to 80 years old increased to 63 percent, compared to 52 percent in 2000. Approximately three- quarters of Dutch women are expected to live to 80 years old. For comparison purposes, in 2010 the average life expectancy in Russia was 63.03 years for men and 74.87 women. Or in Uganda, where the current average life expectancy is 52.17 years for men, and 54.33 for females.
BENNETT COHEN Rebekah Wagoner’s big, brown eyes seem to take everything in. As we talked over coffee at the TU Delft’s Aula, it was easy to see that Wagoner is constantly inspired by the world that surrounds her, and that she takes nothing for granted. For this interviewer, it was refreshing to see Wagoner’s gratitude for her life and the opportunity to study at TU Delft, thanks in part to a generous scholarship from the Delft Research Initiative. Tell me a little bit about your background. “Well, I’m originally from Colorado Springs—a city of around 400,000 people located some 100 km from Denver, and just east of the towering American Rocky Mountains. So, Delft is a long way from home for me, but this is not the first time that my passion for architecture has drawn me away from Colorado.” What got you interested in architecture in the first place? “I was drawn to architecture because of the combination of engineering and the arts. There are a lot of engineers in my family and I really enjoyed some art courses I took when I was younger, like drafting. After high school, I attended Kansas State University (KSU), which has a really good reputation in the architecture world. At the beginning, my decision to focus on architecture was a bit last minute, but I’ve never regretted it. KSU’s architecture program lasts for five years and ends with a Master’s degree, which is a bit uncommon. I don’t actually have a Bachelor’s degree, even though I already have a Master’s, which is sometimes hard to explain. It’s also a bit confusing because I’m now studying for another Master’s degree here at TU Delft.” Did you take some time off after completing your first Master’s degree? “Yes. For two years my husband, Adam, and I started our own architecture firm in Wichita—the largest city in Kansas. The firm is called RAW (Rebekah and Adam Wagoner) Design. Over the course of two years we worked on five different projects. The most interesting project was definitely a gourmet hot dog restaurant. We had complete freedom on the design, which is very rare for someone just out of school. It was exciting but it also felt like we were thrown right into the deep end of the pool. Other than the hot dog stand, we worked on a lot of ‘revitalization’ projects—there are a lot of empty office buildings in downtown Wichita that are being turned into mixed-use projects.” Does RAW Design still exist now that you’re back in school? “Yes. Adam is still running the firm.
news in brief
Bottom-up approach After having served as the dean of the faculty of Technology, Policy and Management for past three and half years, Professor Theo Toonen finally delivered his inaugural lecture last Friday. In an interview in Delta, Toonen says he is a proponent of the bottom-up approach and that is why he waited for so long. “Centralizing power doesn’t necessarily mean that you are in power,” the professor philosophizes. “With a bottom-up approach, 90 percent of all problems disappear.”
Sleeping beauty
Rebekah Wagoner: “I’m really enjoying Holland. I love the density, the ability to bike or train everywhere and never need a car.” (Photo: Sam Rentmeester/FMAX)
We’re still involved with a few projects in Wichita, and at the moment Adam is in Liberia working on a complex that includes a school and a hospital. It will be expanded to include an amphitheater, among other additions.” So how did you two decide that you should pick up and move to Delft? “Well, we had both lived in Italy during our undergraduate studies and absolutely loved Europe, so despite so much opportunity in Kansas, we were looking for a chance to come back. Delft stood out because of its very good reputation in architecture, and specifically because the architecture faculty has a research-based design focus. In the US architecture world, it’s very easy to get 100% focused on client-driven work and lose a greater sense of sustainability or larger concepts within the world of architecture. Here there is so much creative and important architectural research happening. For example, I’m very interested in ‘vertical’ urban farming, and the TU is working on a project to convert an old skyscraper in Amsterdam into a vertical farm. But, if it hadn’t been for the Delft Research Initiative scholarship, it might not have been possible. With tuition, housing, and some living expenses covered, it’s really a dreamcome-true to be here.” How are you enjoying TU Delft’s architecture program so far? “I love it! It’s so nice to be back in the academic world after two years of working, and Delft’s faculty is such an amazing resource - there’s just so much happening at the department all the time. And I also really enjoy the outside lecturers. The students are also inspiring to work with. In my studio, about two thirds of us are international students, so it’s really interesting to see what people from very different
backgrounds bring to the table.” And how do you like Holland? “I’m really enjoying Holland. I love the density, the ability to bike or train everywhere and never need a car. I don’t miss my car back in Kansas at all! And, I’ve found that the Dutch people are very warm and welcoming. In Italy, locals would sometimes be rude once they discovered I did not speak the local language. Here, I haven’t had that experience at all. The only disappointment has been Dutch food, which is a bit dull.”
Dutch and British researchers have uncovered networks of potential colon cancer genes with the aid of gene technology known as ‘Sleeping Beauty’ (Sleeping Beauty Transposon System), which identifies genes that may play a role in the occurrence of cancer. This may provide insights into the future prevention, diagnosis and treatment of the disease. Bioinformatics scientists at TU Delft supplied computer algorithms and statistical methods for the comparative analyses. The research was published in Nature Genetics.
VirtuaLock TU Delft students and employees can now protect their laptops against theft, as the university has purchased a software license from TU Delft technostarter, VirtuaLock. After installing software via www.tudelft.nl/virtualock, users can make a free virtualock-account, with which users watch over each other’s laptops. When leaving their computers, users should lock them with the controlalt-delete buttons. When somebody tries to steal the laptop an alarm goes off, warning other VirtuaLock-users within 50 meters of the attempted theft, while the laptop’s owner receives an sms.
Duwo I
What are your plans for after you finish your degree? “No idea! I’m not sure whether Adam and I will stay in Europe or move back to the States. I do miss my family, but we have had so many visitors from home that mostly we’re just enjoying our time here.”
Student organizations say the ‘National Student Housing Action Plan’ is a good first step, but the plan does not encourage the construction of non-independent student rooms. The action plan calls for the creations of 16,000 extra student rooms over the next four years, owing to smaller rooms being converted, empty buildings being renovated, and temporary student residences having their rental terms extended. Because regulations have now been changed, allowing rooms to be smaller than the current 28 m2, Jan Benschop, of Duwo, says they are now better able to convert rooms for international students. “For international students here for four years, the 28 m2 rooms are fine,” Benschop says. “But for those students who are here for half a year and want lower costs, you don’t need 28 m2 for a furnished room with a good desk and bed.”
Duwo II The quote by Duwo’s head, Jan Benschop, in the previous news item, raises questions, given that TU Delft international MSc students in fact study at the university for two years (not for four). International exchange students are indeed in Delft for “half a year”, but Benshop’s confusing “four year” reference in his quote - “For international students here for four years, the 28 m2 rooms are fine” - begs the question: who is he referring to? Or by “four years” did he actually mean to say “two years”, and hence MSc students here for two years can expect to be given rooms measuring no less than 28 m2?
DELTA. 33 24-11-2011
lifestyle
08
Waterpolo voor leiders De Olympische Spelen van 2008. Het waterpolotoernooi bij de dames is een thriller en Nederland wint onverwacht goud. De coach van toen, Robin van Galen, vertelt dinsdag bij de unit sport & cultuur onder meer hoe hij dat voor elkaar kreeg. Erik Huisman Even terug naar die prachtige periode drie jaar geleden. Nederland is ambitieus vertrokken naar Peking. De verwachting is dat de olympische vertegenwoordigers in de top tien van het medailleklassement zullen eindigen. Sportminnend Nederland weet waar we eremetaal gaan oogsten: bij het zwemmen, bij judo en hockey, en misschien bij atletiek en zeilen. Nu is het mooie van sport dat het niet te programmeren is. Altijd verrassingen. Want wie rekende op goud voor lange afstandszwemmer Maarten van der Weijden? Wie gaf Van Galen en zijn waterpolomeiden een schijn van kans? Insiders misschien, maar gemiddeld Nederland niet. Zo gaat dat bij relatief kleine sporten die nauwelijks de tv halen. En dus zagen we in de zomer van 2008 ronde na ronde een
fanatieke, aimabele coach die intens genoot en er blijk van gaf dat het succes hem een beetje overkwam. Nederland genoot mee; ons overkwam het ook. Op de homepage van zijn website heeft Van Galen dat verhaal samengevat in drie beelden. Als coach in kletsnatte kleding op de rand van een zwembad. Gebalde vuisten, ogen dicht. Van Galen die zijn dames, deels in het water en deels op de kant, instrueert. En een gouden medaille op een hand. Zijn
Netjes is het pak, maar tot zijn knieën in het bassin hand. Tussen die drie beelden staat een vierde foto: Van Galen in een net pak, maar wel tot zijn knieën in het bassin. Die Robin van Galen spreekt dinsdag de TU toe over teambuilding. Na Peking 2008, de met goud bezegelde afsluiting van zeven jaar als bondscoach, trainde hij nog even door en nam toen een sabbatical. Sinds die periode van bijtanken verdeelt hij zijn tijd tussen het Utrechtse UZSC, waar hij trainer en technisch directeur is, en het geven van lezingen. Twee keer per week trekt de voormalig docent economie het land in met als directe bron zijn olympische ervaringen in Peking en zijn functie als (bonds)coach.
Het Olympische verhaal van Robin van Galen in vier foto’s op zijn site. (Foto’s: Robin van Galen)
Het wordt zeker geen saaie lezing, belooft Van Galen op voorhand. “Met foto’s, filmpjes en verhalen probeer ik te inspireren. Ik heb vijf verschillende presentaties, maar geen standaardinvulling. Er is veel ruimte voor vragen en situaties vanuit het publiek.” Van Galen hoopt op interactie. Het onderwerp is volgens de unit sport & cultuur teambuilding, maar dat moet je volgens Van Galen breed zien. “Ik heb het over motivatie, ambities, doelen, tegenslagen, mentale zaken. Allemaal dingen die je kunt scharen onder teambuilding.” De vraag wat toehoorders van de TU aan zijn ervaringen in het bad heeft, is een intikkertje. “Ik probeer vanuit de sport de link met het bedrijfsleven te leggen. Als coach in de sport heb je te maken met facetten van leidinggeven die je ook tegenkomt in het bedrijfsleven. Vanuit mijn ervaring als trainer en coach kan ik vertellen over communicatie, hoe je elkaar aanspreekt op bijvoorbeeld gedrag, hoe ik zaken in het coachen en begeleiden van mijn sporters goed heb gedaan en ook fout.” Die insteek is precies wat sport & cultuur wenste. “We zochten een lezing op het denkniveau van studenten en medewerkers en tevens een link met sport. We zijn tenslotte sport & cultuur”, zegt manager dynamiek Minke Eringa. Het lezingencircuit kent twee geschikte kandidaten: Marc Lammers, ex-bondscoach hockey, en Robin van Galen. Omdat Lammers onlangs bij Industrieel Ontwerpen was, werd gekozen voor Van Galen. “Wij wilden heel graag een coach van een teamsport. Dat is interessant voor onze studenten. In het onderwijs wordt werken in groepen steeds belangrijker en ook als het gaat om de persoonlijke ontwikkeling van studenten en medewerkers is een teamcoach uit de sport natuurlijk ideaal.”
Dinsdag 29 november, theaterzaal bij unit cultuur, Mekelweg 10, van 18.45 - 20.30 uur. Toegang gratis.
time out
Van twee walletjes eten Broeierige sekstunes, een Japanse bondageact en pulserende beats. Wie wil genieten eet van twee walletjes: het Haagse Festival of Desires én het nieuwe Rotterdamse technofestival Space Between. Wonen in Delft betekent per definitie eten van twee walletjes. Precies tussen Den Haag en Rotterdam in heeft de studentenstad nu eenmaal the best of both worlds. En soms is the best gewoon te mooi om waar te zijn. Het Festival of Desires, bijvoorbeeld. Het POW Ensemble (met onder anderen Hans Dagelet en Gilius van Bergeijk) wijdt in het Haagse Korzo twee dagen aan Eros en zijn relatie met muziek. Liefde, erotiek en verlangen in al zijn muzikale vormen. En meer dan dat, want je ziet er ook erotische beelden en een Japanse bondageact. Dat gaat op z’n POW’s, dus niks brave klassieke muziek (wat je toch snel verwacht bij de titel ensemble), maar balanceren op grenzen tussen elektronische en akoestische muziek, kunst en populaire muziek, tussen muziek en theater. én tussen poëtisch en vulgair, tussen porno en erotica, tussen kunst en kitsch. Dat allemaal met
behulp van computers en elektronica, en zelfgeschreven software die de instrumenten met elkaar verbindt. Dat moet wel lekker zijn. En als je dan toch helemaal in elektronische (hogere) sferen bent, is het nieuwe Rotterdamse festival Space Between er één om niet te missen. Dat brengt twee dagen ‘electronic soul’, film en lichtkunst. ‘Die gaan in de blender met een eclectische en zeer dansbare cocktail als resultaat’, belooft de organisatie. Al opent het festival rustig met de documentaire ‘High Tech Soul: The Creation of Techno Music’, over de ontstaansgeschiedenis van techno. Daarbij brengt Magic Mountain High (JuJu & Jordash en Move D) live house met jazz- en electronica-invloeden, en ter afsluiting is er een dj-set van Rick Wilhite. Dat geeft de term ‘een heerlijk avondje’ opeens een heel andere betekenis. Nu maar hopen dat de Sint zoveel hedonistisch genot nog wel een cadeautje waard vindt. (JH) Festival of Desires, op vrijdag 25 en zaterdag 26 november vanaf 21.00 uur in Korzo, Den Haag. Toegang: € 6,- voor studenten. www.korzo.nl Space Between, op vrijdag 2 en zaterdag 3 december vanaf 20.30 uur in Bird, Rotterdam. Toegang: € 9,tot 11,- www.bird-rotterdam.nl
sport
Ali Mousivand (helemaal rechts) scoorde de openingstreffer voor Ariston’80 tegen VV Marine. Hier bekijkt hij een actie van ploeggenoot Joeri Frederik. (Foto: Sam Rentmeester/FMAX)
Studentenvoetbalclub Ariston’80 richt zich ook dit seizoen weer op een plaats in de nacompetitie. De vierdeklasser haalt de play-offs vrijwel jaarlijks, om dan alsnog – en meestal in de laatste fase - uitgeschakeld te worden. “We willen toch weer dat doel voor ogen houden”, verklaarde vice-aanvoerder Thijs van Campen, die blijft geloven in mogelijke promotie naar de derde klasse: “We staan maar drie punten achter op nummer drie en we hebben nu een van de sterkste selecties van de afgelopen jaren.” Dat dat laatste niet helemaal aan de stand is af te lezen erkent Van Campen. In de eerste negen competitieduels werd toch vier keer verloren. “Dat is eigenlijk gek. Van elke nederlaag begrijp ik niet goed waarom we die wedstrijd niet wonnen, omdat we best goed speelden.” Afgelopen zaterdag werd het laag geplaatste vv Marine in Delft vakkundig opzij gezet, al kwam de eerste treffer van Ali Mousivand wat gelukkig tot stand. Na de rust werd de voorsprong door Bart Noordstrand uitgebouwd tot 3-0. Een verdiende zege in de ogen van Van Campen: “Marine heeft geen enkele volledige kans gehad.” Dat de mist die zich een dag later voordeed zo zijn voordelen kan hebben, ondervonden de hockeyers van DSHC. Omdat de onderlinge strijd tussen de twee concurrenten Cartouche en Zwart-Wit werd gestaakt vanwege het slechte zicht, nestelden de Delftse studenten zich aan kop van de eerste klasse B. Blijkbaar was de mist in Delft minder dik dan elders, want het thuisduel met HDS werd helemaal uitgespeeld en met 4-2 gewonnen. Het duurt naar verwachting nog even, tot juni 2012, maar dan zal de al jaren gewenste, nieuwe Olympische roeibaan bij Zevenhuizen in gebruik worden genomen. Het moet de thuisbasis worden van het Rowing Talent Center Zuid-Holland. Een Engelse naam voor een instantie die talentvolle Nederlandse roeiers met Olympische aspiraties, van onder meer Laga en Proteus, de mogelijkheid gaat bieden om onder begeleiding van topcoaches te trainen en opgeleid te worden. ‘Doel is om de meest succesvolle regio van Nederland te worden in de roeisport en internationaal - het liefst Olympisch – te scoren’, aldus het persbericht. Onder de vlag van RTC slaan de genoemde Delftse en twee Rotterdamse roeiverenigingen de handen ineen met de Stichting Rotterdam Topsport, de nationale roeibond en de TU Delft. Op 2 december houdt RTC Zuid-Holland een zogeheten kick-off in het Sportcafé van de TU, met interessante sprekers. (JT)
Tips? Jimmy.tigges@hetnet.nl
Stephan
DELTA. 33 24-11-2011
lifestyle
09
Nooit meer bijslapen
apps
Knikkebollend boven je avondeten. Heeft anno 2011 nou nog niemand iets kunnen uitvinden tegen een jetlag? Ja hoor. Drie TU-studenten zelfs. Vorige week wonnen ze een ondernemerswedstrijd met hun FlyLight.
Verslavend tijdverdrijf Snuffelen, klikken, gluren… verslávend! En voor je het weet heb je weer een hele avond met je telefoon of tablet gespeeld.
Jorinde Hanse ‘I want to be a part of it – New York!’ Ja ja. Sinatra kon het alleen maar zo stralend zingen omdat híj er niet rondliep met een gigantische jetlag. Luchtvaartmaatschappijen begrijpen het probleem als geen ander en stellen de biologische klok van hun passagiers al zo veel mogelijk bij aan het begin van een lange vlucht. Avondeten om vier uur ´s middags, gordijntjes dicht, lichten uit… - over op de tijd van aankomst. “Maar daarmee verzet je je biologische klok maximaal een uur”, weet Rutger Koning (22). Samen met studiegenoten Lars de Backker (24) en Xander Goudriaan (23), allemaal vijfdejaars luchtvaart- en ruimtevaarttechniek, bedacht hij FlyLight, een ingenieus apparaatje dat het biologisch ritme tot wel vier uur verlegt. Er zijn mensen die het Nobelprijswaardig zouden vinden. Liof, een organisatie die het bedrijfsleven in Maastricht een boost wil geven, gunde het in elk geval de winst van de eerste voorronde van ondernemerswedstrijd LiofYeah. Prijs: tien keer duizend euro in natura, in de vorm van accountancyhulp, rechtsbijstand, huur van een bedrijfs(“eh, flex-”)ruimte in Maastricht en zo nog wat praktische zaken. Lekker, aldus Koning, al had hij van begin af aan alle vertrouwen in zijn eigen product. “Aan het eind van het vorige collegejaar volgden we het vak aerospace business engineering. Daarin kregen we de opdracht iets te verbeteren in de luchtvaartsector. Bijna elke L&R’er kijkt dan naar efficiënt vliegen – zaken die met vliegtuigen te maken hebben in elk geval. Wíj dachten: wat hebben mensen nou eigenlijk nodig? Zo kwamen we op het onderwerp jetlag.” Daar hebben
L&R-student en uitvinder Rutger Koning: “Bijna elke L&R’er kijkt dan naar efficiënt vliegen – zaken die met vliegtuigen te maken hebben in elk geval. Wíj dachten: wat hebben mensen nou eigenlijk nodig?” (Foto: Sam Rentmeester/FMAX)
ze bij L&R geen verstand van, merkt Koning droogjes op, dus was het puur een hunch dat lichttherapie daarbij zou kunnen helpen. Na een berg literatuurstudie met de FlyLight én een eindcijfer 8 tot gevolg, liet het drietal de vinding een zomer rusten. “Toen kwamen we tot de conclusie: dit is zó goed, hier laten we onze studies even voor rusten om er mee verder te gaan.” Ze volgden het vak ‘ready to startup’ bij YesDelft, om een en ander
Werkt misschien ook wel bij een nacht stevig doorhalen te leren over het schrijven van een businessplan, hoe het zit met intellectueel eigendom en financiën. En voor ze het wisten vloog het eerste prototype van FlyLight van Amsterdam naar New York en weer terug. Maar wat maakt nou dat de FlyLight, die er trouwens niet veel anders uitziet dan een iPod, werkt? Het antwoord klínkt heel simpel. “De mens heeft drie receptoren in zijn oog: twee voor de algemene visie, en één fotoreceptor die je met een speciaal blauw licht zo kunt beïnvloeden, dat je er je biologische klok mee kunt verzetten. FlyLight stel je in door je reguliere wektijd, bedtijd en plaats van
bestemming in te voeren – de werking is dus heel persoonlijk. Vervolgens berekent hij de optimale behandeling en beschijnt die derde receptor met dat blauwe licht. Je hangt hem gewoon aan de stoel voor je of plaatst hem op je tafeltje, en ondertussen kun je gewoon film kijken of een boekje lezen. Na ongeveer een kwartiertje is de behandeling klaar en de jetlag voorkomen.” Er mogen nog wel wat puntjes op de i. Zo willen de studenten de kleinschalige tests van nu graag opschalen en een slaapdeskundige betrekken bij FlyLight. “Voor de geloofwaardigheid.” Half 2013 zou hij dan in de winkel moeten liggen. Het klinkt bijna te mooi om waar te zijn; hij móet wel onbetaalbaar zijn? “250 Euro als je hem aanschaft”, lacht Koning, “of 25 euro huur voor een retourvlucht.” Dat is een uitgeslapen gevoel de meesten waarschijnlijk wel waard. Enne, experimentje: misschien werkt hij ook wel bij een nacht stevig doorhalen.
Oké, het ís misschien een beetje een vrouwending, in folders snuffelen. Bij oestrogenen hoort nu eenmaal shopdrift en wat hébben ze weer een leuke spulletjes in de aanbieding! Maar geef toe: ook de gemiddelde TU-student wordt warm van gadgets voor stuntprijzen. De bergen folders die wekelijks op de mat vallen zijn natuurlijk al jaren not done. Het duurzame antwoord daarop: de app Folders.nl! Nog maar net een week uit en nu al bovenaan de download-top 10. Niet zo gek, want in plaats van dat je bergen papier moet doorspitten op zoek naar dat ene item, kun je hier gewoon
Spotzi Atlas Leuk Handig Bediening Prijs Platform Ontwikkelaar
***** ***** ***** gratis Android, iPhone, iPod Touch, tablet en iPad D-Base
op item zoeken. Tenminste, dat is de bedoeling, want optimaal werkt dat nog niet, waardoor je uiteindelijk toch weer handmatig alles van A tot Z doorpluist. Wel leuk: je kunt aanbiedingen uitknippen, aan een wishlist toevoegen en delen. Overigens kijkt de app wel het lekkerst op tablet of iPad, dat voorkomt eindeloos inzoomen op de pagina’s. Datzelfde geldt voor de Spotzi Atlas: de bosatlas in een app, die gebruikmaakt van gegevens van Nasa, de Wereldbank en de Europese Commissie. Zo stel je themakaarten samen waarop je de meest uiteenlopende geografische informatie kunt zien. Waar de meeste aardbevingen plaatsvinden bijvoorbeeld, of waar de meeste studenten wonen en hoe dat zich in de loop der jaren heeft ontwikkeld. Om uren zoet mee te zijn. Al is het maar om te beseffen dat je in je rijke studentenstad waar folderaanbiedingen kijken niet alleen maar dromen is, helemaal zo slecht niet zit. (JH)
Folders.nl Leuk ***** Handig ***** Bediening ***** Prijs gratis Platform Android, iPhone, iPod Touch, tablet en iPad Ontwikkelaar Nakko
Een zeecontainer die je kunt uitklappen tot een schooltje, als semipermanente oplossing voor secundaire behoeftes in vluchtelingenkampen. Over vijf jaar hopen de twee bedenkers er vijfhonderd te hebben verkocht. Voor zijn bachelor eindproject maakte IO’er Frenk Stokman, in opdracht van een staalbedrijf, een marktgericht ontwerp. “Ik was net drie maanden in Kenia geweest. Voor een minor deed ik er onderzoek naar gebruik van zonne-energie op het platteland.” Zonder begeleiding reisde hij door het hele land. “Dan kom je alles tegen. Krottenwijken, maar ook heel luxe gebieden aan de kust. Dat maakte veel indruk.” Hij zag er ook tentenkampen. “Mij viel op dat primaire behoeftes als onderdak en voedsel vrij snel geregeld worden door hulporganisaties, maar aan secondaire behoeftes als scholing, sporten en werk wordt minder snel gedacht. Dat kan veel beter vond ik. Daarom bedacht ik een semi-permanente oplossing voor die secundaire behoeftes.” Waarom niet een container uitbouwen tot school, dacht Stokman. “Die containers gaan toch al naar die kampen. De schooltenten die naar die gebieden gaan zijn na een jaar volledig verwoest, terwijl ze heel duur zijn. Kinderen voe-
”We willen verkopen aan grote bedrijven die hun naam willen verbinden aan maatschappelijk verantwoorde projecten.” (Foto: Sam Rentmeester/FMAX)
len zich er niet veilig tussen die klapperende zeilen. Een belangrijk aspect was ook dat ze daar zelf het casco kunnen uitbouwen en afwerken, met lokaal aanwezige materialen. Het ontwerp krijgt meerwaarde als het ook van jezelf is.” Voor de eindpresentatie werkte hij het ontwerp uit in 3D. Een container van 40 foot op semi-permanente basis die verplaatst kan worden en die ook kan dienen als ziekenhuisje of kantoor. Met IO-masterstudent Sander Korten wilde hij er vervolgens een bedrijf in opzetten, EduconN, maar contacten met orga-
nisaties als het Rode Kruis en Unicef leverden vooralsnog weinig op. “Toen kwam YesDelft op ons pad. Het vak ready to start up helpt ons met het opstarten van onze onderneming.” Bij het verder ontwikkelen van het oorspronkelijke ontwerp kozen ze vanwege de functionaliteit voor aluminium en hout, dat duurzamer is dan staal. Ze willen ook de mogelijkheden onderzoeken van containers met andere standaard lengtes. Via hun netwerk hopen ze steeds hoger door te dringen bij instanties en bedrijven, om zo een startinvestering te genereren. “We willen bouwen en verkopen. Aan hulpinstanties of grote bedrijven die hun naam willen verbinden aan maatschappelijk verantwoorde projecten. Ons doel is om in vijf jaar vijfhonderd containers te verkopen, zodat per dag 25 duizend kinderen les kunnen krijgen. De precieze vraag is onbekend, maar de markt is er. Er zijn wereldwijd miljoenen mensen in nood. In Kenia is een vluchtelingenkamp vlakbij Somalië waar meer dan 750 duizend mensen zitten, onder erbarmelijke omstandigheden.” Korten: “Iedereen die we spreken zegt dat het potentie heeft, maar we moeten wel met de voeten op de grond blijven staan. Eerst een goed businessplan schrijven. En we hopen zo snel mogelijk een prototype klaar te hebben dat we kunnen laten zien.” (JT)
Klaar voor de start
Uitklapbare schoollokalen
DELTA. 33 24-11-2011
loopbaan
10
DELTA. 33 24-11-2011
loopbaan
11
‘Ik moet dicht bij mijn passies blijven’ Ooit was het een verzamelplaats voor hoeren en zwervers en vonden er duistere drugstransacties plaats, nu is Dijksgracht nummer 4 vlakbij Amsterdam Centraal Station een verzamelplaats voor hippe, jonge mensen. Met dank aan drie voormalige TU-studenten, onder wie Pim Evers. SASKIA BONGER Vergeten stukjes land zijn overal te vinden. Verloederd en leeg, toevluchtsoord voor zwervers, hoeren en drugsdealers. Ook in het centrum van Amsterdam. Daar is deze zomer op een lege plek naast de klimhal aan het spoor, met uitzicht op science center Nemo en openbare bibliotheek OBA, slow food restaurant Hannekes Boom geopend. Opgetrokken uit sloophout, een interieur met zo veel mogelijk gebruikte materialen, doet het pand nog het meest denken aan een hippiekolonie. Voormalig TU-student Pim Evers (38) en zijn kompanen bouwden de horecagelegenheid in een eindeloze reeks klusweekenden met vrienden en bekenden met hun eigen handen op. Ook de huidige leden van het oude dispuut uit Delft hielpen: ze bouwden een grote steigerconstructie en stortten beton. Sindsdien is er altijd wel iets dat moet worden opgelapt. Dit najaar is Hannekes Boom zes weken dicht om het vermolmde dak te vervangen, een kachel te bouwen en de versleten vloer te vernieuwen. Die heeft het zwaar gehad. “Het begon met Ajax dat won. Van blijdschap zakten we door de vloer.” Gezeten aan een tafeltje in Hannekes Boom wijst Evers naar barsten in de ramen. “Het kan hier zo hard waaien, dat de ramen het niet houden.” Als er apparatuur kapot gaat, haalt hij eerst zelf zijn gereedschap tevoorschijn, soms tot afschuw van de monteur. “Ik duik nog steeds graag diep in de techniek. Ondanks dat alles tweedehands is, is het wel veilig. Regelgeving is de basis.” Hannekes Boom is meer dan een restaurant alleen. De gemeente heeft het omgedoopt tot een culturele hotspot, al houdt Evers zelf niet van die term. “Het is hier gewoon normaal en laagdrempelig en we houden de prijzen laag.” Er zijn dansavonden, feesten, theater, activiteiten voor kinderen, exposities en er is een groot terras aan het water. Hannekes Boom is vanaf de opening een populaire pleisterplaats voor naar vernieuwing hongerende Amsterdammers. De kaart wisselt vrijwel dagelijks, de ingrediënten zijn duurzaam, de mogelijkheden eindeloos. Voor de komende vijf jaar dan. Daarna moet het gebouwtje plaats maken voor woningbouw.
Open houding
Met het idee voor Hannekes Boom deden de studenten mee aan een prijsvraag om het niemandsland naast de klimhal tijdelijk te ontwikkelen. “Toen we hoorden dat we hadden gewonnen, was het bijna Sail. We hebben toen snel een klein infostandje gebouwd en zijn gaan borrelen met de bewoners van de woonboten verderop. We zeiden tegen hen: laat Hannekes Boom een platform zijn, ook voor jullie. Met hen hebben we in augustus het Ramses Shaffyfestival georganiseerd, en we werken veel samen met bandjes van omwonenden.” Misschien door deze open houding werd het project in korte tijd ‘één van de best lopende tenten van Amsterdam’, zoals Evers het zegt. “Horecagoeroes komen naar ons toe om te kijken hoe wij het doen.” Het geheim van Evers en zijn partners? “Zodra we met elkaar aan een tafel zitten, krijgen we ideeën.” Het is niet voor het eerst dat Evers zoiets meemaakt. “Ik ben altijd bezig geweest met ondernemen met groepen mensen met wie het klikt.” Dat terwijl hij als scholier een weliswaar moeilijk te bereiken, maar toch eenvoudige droom had: piloot worden. Even leek het erop dat hij zou worden toegelaten op de opleiding, maar in de één na
’Horecagoeroes komen naar ons toe om te kijken hoe wij het doen’ laatste test werd hij afgewezen. Zijn verleden als zweefvlieger was de oorzaak. “Ik had niet het goede vliegtuiggevoel. Ze raadden me aan een technische studie te gaan doen en me een jaar later weer aan te melden”, vertelt Evers. Hij koos in 1993 voor elektrotechniek aan de TU Delft en vergat de pilotenopleiding. Maar na twee jaar bleek dat hij rekenen niet leuk genoeg vond om ermee door te gaan. “Toen heb ik mijn pad verlegd naar technische bedrijfskunde aan de Haagse Hogeschool. Ik bleek goed in projecten verkopen.” Evers bleef nog een hele tijd ingeschreven staan bij elektrotechniek en ging er af en toe nog wel eens kijken. “Maar ik kreeg er helemaal geen voldoening uit.”
Internetbubble
Zijn afstudeeropdracht bij het toenmalige Formule-1 tijdwaarnemingsbedrijf AMB i.t. (nu Mylaps) werd een succes. Hij kreeg een er 9 voor. Hij ontwierp een systeem voor tijdwaarneming in de
een nautische kaart met allerlei aanvullende informatie over bijvoorbeeld horeca aan het water, routes en gevaarlijke bochten. Naam: Pim Evers (38) Woonplaats: Amsterdam Studie: Twee jaar elektrotechniek, daarna technische bedrijfskunde aan de Haagse Hogeschool Afstudeeronderzoek: Herontwerp van het Formule 1-systeem voor tijdwaarneming voor de paardenraces en de marktimplementatie daarvan. Afstudeerjaar: 1999 (cum laude) Loopbaan: Medeoprichter van Nieuw Amsterdam IT Groep (NAIT, 1999-2001), medeoprichter en eigenaar van PRO-XS Consultancy (2001-2004), oprichter en eigenaar van communicatieadviesbureau Indysign (2004-heden), oprichter en eigenaar van de stichting Amsterdam Waterstad (vanaf 2008), medeoprichter en eigenaar van de stichting Hannekes Boom (vanaf 2010). (Foto’s: Sam Rentmeester/FMAX)
paardenraces, dat het bedrijf verder wilde ontwikkelen om daarna te verkopen. “Ik mocht niet meer bij ze weg.” Maar Evers twijfelde zo dat hij anderhalve maand de tijd nam om als skileraar in de Alpen zijn hoofd leeg te maken. “Ik besloot toen een internetbedrijfje op te zetten, samen met vijf vrienden die XS4all hadden opgericht, Nieuw Amsterdam IT-Groep (NAIT Media Ventures). Ik heb wel nog een opvolger ingewerkt bij AMB i.t. Die is mijn plan gaan uitrollen.” Met NAIT zette Evers een eigen netwerk op om thuis video te kijken. “In twee jaar groeiden we van 6 naar 86 medewerkers. Maar in de internetbubble knapten ook wij. We waren te snel gegroeid en hadden te weinig oog gehad voor de techniek en de financiën.” Evers voelt zich nog steeds schuldig. “Ik heb 86 man werkloos gemaakt. Ik heb er wel onwijs veel van geleerd. Maar ik snap niet dat er nog steeds geen knop op de tv zit waarmee je films kunt kopen.” Daarna zette Evers een internetconsultancybedrijfje op met twee vrienden uit Delft: PRO-XS Consultancy; een bedrijf dat goed liep. Op de site van Evers huidige communicatieadviesbureau Indysign staat een reeks grote spelers die de oud-Delftenaren bedienden, zoals Fortis, Nuon en de gemeente Amsterdam. In 2004 kregen Evers en zijn partners echter een verschil van mening over de toekomst van het bedrijf. “Ik wilde speciale projecten gaan doen, zij wilden standaardiseren. Ik ben toen verdergegaan met Indysign.” Tegelijkertijd deed Evers ook andere dingen. Hij gaf verschillende ondernemers advies over hun bedrijfsplannen. En in 1999 richtte hij op het Java-eiland in Amsterdam een woongroep op voor Delftenaren, waar hij zelf in 2002 vertrok. Sinds 2004 heeft Evers zijn eigen communicatieadviesbureau Indysign. Met zijn passie voor waterrecreatie ontwerpt hij onder meer websites en huisstijlen voor ‘nautische projecten’, bijvoorbeeld voor de Trekschuit Delft Leiden. Daarnaast heeft hij de stichting Amsterdam Waterstad opgericht, ter bevordering van waterrecreatie. Evers beheert daarvoor een website: AmsterdamBootHuren.nl, waarop de prijzen van zeventig rederijen worden vergeleken. Ook werkt hij momenteel aan een nieuwe waterkaart van Amsterdam,
Zenuwbeschadiging
In 2010 kwamen daar de plannen voor Hannekes Boom bij. Voor een gezond iemand is dat al veel, maar voor Evers helemaal. Eind 2006 werd hij aangereden, terwijl hij in een auto zat die voor het rode stoplicht op de Erasmusbrug in Rotterdam stond. “Ik zat naast de bestuurder. Hij zag het aankomen dat er een auto van achteren hard kwam aanrijden, ik niet. Daardoor zijn mijn klachten langduriger gebleken. Ik heb een zenuwbeschadiging tussen mijn nekwervels. In het begin was ik megaduizelig. Het eerste halve jaar viel ik om als ik probeerde te gaan staan. Ik heb ermee om leren gaan, maar ik kan nog steeds maximaal een halve week werken.” Voor een ondernemer als Evers is maat houden extra lastig. “Ik moet erg uitkijken wat ik wel en niet doe. Ik heb soms moeite om deadlines te halen en daar moet ik heel duidelijk over zijn. Doe ik te veel, dan kan ik er zomaar een week of een maand uit zijn.” Maar Evers blijft positief. “Ik heb geleerd dat ik dichtbij mijn passies moet blijven: varen, sporten en mensen inspireren. Ik vind
’Mijn ideeënfabriek doet het weer’ het belangrijk om vanuit mijn eigen denken iets toe te voegen, niet omdat het moet van een baas. Dat gaat gelukkig goed. Mijn ideeënfabriek doet het weer.” Dat blijkt maar al te waar. Evers wil er nog niet te veel over loslaten, maar hij kan het niet laten enthousiast te vertellen over zijn nieuwste idee: Hannekes Boot. “Die moet helemaal cradle to cradle worden en zal iets heel bijzonders aan boord krijgen. Hij moet hier bij Hannekes Boom komen te liggen.” Evers speelt samen met een clubje mensen ook serieus met het idee om een nachtcafé te openen in hartje Amsterdam, dat tot vijf uur ’s nachts open mag blijven. De voormalige TU-student is duidelijk niet bang voor een uitdaging, ook niet als die hem financieel kan nekken. “In Hannekes Boom hebben we zo’n twee ton eigen geld zitten en in de bouw zit vijf manjaren werk. Tijdens het draaien stoppen we er ook veel uren in die niet op de loonlijst staan. Maar het project heeft de potentie om geld te genereren, dat komt echt wel.”
www.hannekesboom.nl www.indysign.nl
DELTA. 33 24-11-2011
reportage
12
TU’s next top teacher Bij alle faculteiten hebben studenten een docent genomineerd voor de verkiezing tot beste docent van de TU Delft 2011. Gaat de prijs naar degene met de geniale praktijkvoorbeelden? De man met het bezielende karakter? De docent met de beste houtje-touwtje-constructies? Donderdagmiddag 24 november weten we het. Saskia Bonger/Connie van Uffelen
Peter Naaijen: ‘Voorbeelden die blijven hangen’
Tomas Klos: ‘Gebruikt blackboard als informatie-walhalla’
Harry van den Akker: ‘Bezielend karakter’
Teaches ship & offshore hydromechanics, researches deterministic ocean wave prediction, studies jazz drums Rotterdam conservatory, Bach, Beatles, Brian Blade!, thorough understanding and real satisfaction require serious effort, in all fields of life
UD Technische Informatica Delft, gedreven docent (formele logica, empirische evaluatie van algoritmen) en wetenschapper, vader van twee dochters, La Piovraan, roeier
Prof. procestechnoloog in hart en nieren, transportverschijnselen zijn tof, stromingsleer hoort erbij, experimenten, computersimulaties, leermeester, mensenmens, muziek: dirigent-organist
Met een slagingspercentage van 40 procent is het eerstejaarsvak redeneren en logica (EWI) een waar struikelvak. Dat maakt het een prestatie op zich dat de docent van dat vak, dr. Tomas Klos (41), al sinds zijn aanstelling in 2008 hoog scoort in de docent van het jaar-verkiezing op zijn faculteit. Tweemaal werd hij tweede, dit jaar won hij. De studenten schrijven dat Klos ‘een zeer heldere uitleg van de toch lastige stof geeft en dat hij bijzonder goed doorheeft of studenten de stof begrijpen’. ‘Als hij het idee heeft dat studenten de stof niet helemaal begrijpen maakt hij een extra som zodat de materie helder is voordat studenten het practicum gaan maken.’ Uit de voordracht komt Klos naar voren als iemand die open staat voor vragen en die allerlei middelen inzet om studenten het leven gemakkelijker te maken. Klos is daar verguld mee, bekent hij. “Ik probeer studenten tegemoet te komen en te helpen. Want meteen in het eerste kwartaal is dit een zeer abstract vak, vol met vreemde notatie. Dat is heel anders dan ze gewend waren.” Daarom ook schreef hij in de loop der jaren diverse hand-outs die het collegedictaat in gewone taal verduidelijken. Zijn studenten zijn erg blij met ‘de handige lijstjes’ en de ‘extra uitleg van vaak nog onbekende terminologie en symbolen’. En dat gaat verder op blackboard. Dat gebruikt Klos volgens de studenten ‘als een waar informatiewalhalla voor iedereen die daar behoefte aan heeft, zonder dat het onoverzichtelijk wordt’. De docent denkt dat het helpt om tijdens college veel interactie te hebben met zijn studenten. Hij introduceerde het audience response systeem TurningPoint op de TU, en laat studenten tijdens hoorcolleges veel vragen beantwoorden en opdrachten doen. “Want ik geloof niet in werkcolleges. Te weinig mensen komen daarvoor opdraven.” Klos laat zijn studenten iedere derde rij in de collegezaal vrijhouden, zodat hij door de zaal kan lopen om mensen te helpen. Laptops blijven tijdens college dicht. “Want studenten die op een rij achter een laptop zitten, hebben daar last van.” Ondanks alle energie die Klos in het vak steekt, blijft de stof voor studenten ingewikkeld. De studenten zijn er daarom blij mee dat hun docent de tentamens achteraf op blackboard zet, met daarbij uitwerkingen en opmerkingen waar veel studenten de fout ingingen.
‘Hij weet zelfs FTV simpel te laten lijken’, schrijft een student over prof.dr.ir. Harry van den Akker (61) en zijn vak fysische transportverschijnselen. Die zin vat heel kort samen waarom de studenten van de faculteit Technische Natuurwetenschappen (TNW) de docent tot beste van 2011 hebben gekozen. Fysische transportverschijnselen is weliswaar een struikelvak, maar met simpele voorbeelden en humor weet Van den Akker de studenten enthousiast te krijgen. De professor kijkt heel goed naar zijn studenten, vertelt hij. “Hoe zitten ze erbij? Heb ik de indruk dat ze het niet snappen, dan leg ik het nog een keer uit.” Hij zou nooit tweemaal hetzelfde verhaal afdraaien. “Dat is misschien gemakkelijker en veiliger, maar ik kijk liever naar de zaal. Daar stem ik mijn verhaal en tempo op af. Ik maak graag woordspelingen en probeer aan te sluiten bij de actualiteit.” Fysische transportverschijnselen en actualiteit, wat hebben die twee met elkaar te maken? “Als ik moet uitleggen wat verblijftijdspreiding is, dan vertel ik dat het goed zou zijn als ook Tweede Kamerleden wisten wat dat is. Namelijk dat er een tijd zit tussen iets in het systeem stoppen en het resultaat ervan er weer uit zien komen. Het duurt jaren bijvoorbeeld voordat je veranderingen in het onderwijssysteem terug ziet komen op de arbeidsmarkt.” Van den Akker zweert bij het krijtjesbord. Powerpoint hoeft niet voor hem. “Juist omdat ik niet telkens hetzelfde verhaal wil afdraaien. Ook omdat er veel meer op zo’n krijtjesbord past. En omdat ik langzamer praat als ik moet schrijven. Zo kunnen studenten het beter bijhouden.” De docent doet er alles aan om het slagingspercentage van het vak op te krikken, want hij zegt nog steeds blij te zijn als vijftig procent slaagt. “We proberen studenten te verleiden om te werken en tijd in het vak te stoppen. We hebben een huiswerksysteem en begeleide zelfstudie met student-assistenten. Niet academisch? Daar ben ik het niet mee eens. In België gaat het ook zo en daar komen prima academici vandaan.” Zijn studenten zijn alleen maar blij met alle hulp. ‘Ondanks het feit dat prof. Van den Akker het erg druk heeft, probeert hij altijd vrij te maken voor studenten die extra uitleg behoeven.’
Van ir. Peter Naaijen (35) zul je geen droge Powerpoint-presentaties krijgen om bewegingen van een schip duidelijk te maken. Nee, liever gebruikt de docent hydromechanica van de faculteit 3mE een modelbootje waaraan hij ijzerdraadjes heeft vastgemaakt. IJzerdraadjes die het assenstelsel verbeelden zodat je de gevolgen van golven met eigen ogen kunt zien. Kortom: moeilijke theorie terugbrengen tot simpele voorbeelden die blijven hangen. Dat is een van de sterke punten van Peter Naaijen, vinden zijn studenten. Hij wil ook in zo simpel mogelijke bewoordingen de fysische betekenis achter ‘de formules’ uitleggen en de grote lijnen zichtbaar maken. Belangrijk vindt hij dat studenten zelf berekeningen goed kunnen uitvoeren. Daarom verstrekt hij wekelijks vrijwillige huiswerkopgaven met details waarvoor in colleges geen tijd is. “Met die oefenopgaven hoop ik ze zelf tegen de lamp te laten lopen. Dan kan ik er daarna op in gaan.” Hoorcolleges vindt Naaijen namelijk hopeloos inefficiënt als studenten de stof niet bijhouden. “Tachtig procent kunnen ze prima zelf bestuderen.” Als ze de verschillende aspecten van de stof maar in de juiste volgorde krijgen, want dat is volgens de docent cruciaal. Huiswerk- en tentamenopgaven probeert hij zo te maken dat het geen kwestie is van een trucje aanleren. “Het mag geen intelligentietest worden, maar je moet op een wetenschappelijke opleiding wel toetsen of opgedane kennis in nieuwe problemen toegepast kan worden.” Naaijen is op een natuurlijke manier laagdrempelig. Studenten durven bij hem aan te kloppen en binnen te lopen voor vragen. Hij is niet bang voor kritiek. Hij wil zijn dictaat juist elk jaar verbeteren door een flesje traditionele oorlam uit te loven voor de student die de meeste fouten uit zijn dictaat haalt. Zelf won hij daar ooit een fles whisky mee. “Ik werd er heel fanatiek van.” Het enige wat Naaijen voor zijn onderwijs aan ict gebruikt is blackboard. “Het minste en simpelste wat je als docent kunt doen is zorgen voor toegankelijke en up-to-date informatie. Daar is blackboard ideaal voor.”
Alfred Kleinknecht: ‘Om je pauze voor te laten schieten’ Hoofd van onderzoeksgroep innovation systems (TBM), opgeleid aan de Freie Universität Berlin, belezen, up to date, uitgesproken en toch genuanceerd Prof.dr. Alfred Kleinknecht (60) is econoom, geen ingenieur. Jarenlang heeft hij gezocht naar het antwoord op de vraag wat hij Delftse studenten moest leren. “Lange tijd was ik niet echt tevreden. Nu is het eindelijk zover dat studenten zo tevreden zijn dat ik docent van het jaar ben geworden.” Kleinknecht plaatst wel meteen een kanttekening. Zijn waardering door de studenten was altijd al hoog. “Vorig jaar had ik een 8,8, nu een 9,1.” Kleinknecht kwam er in Delft achter dat ingenieurs willen weten waarvoor ze iets moeten leren en waar het goed voor is. “De manier van economie geven in Delft verschilt erg van die in Rotterdam. Voor mijn benoeming in Delft werd economie uit Rotterdam ingehuurd en dat liep niet naar tevredenheid. De Rotterdammers stuurden uiteraard ook niet hun sterkste vaklieden naar Delft. Maar je kunt in Delft economie niet zo onderwijzen als op een economische faculteit. Er moet een veel strengere selectie worden gemaakt uit de grote hoeveelheid kennis.” Die strenge selectie houdt volgens Kleinknecht in: heel weinig publieke sector economie en zuinig met internationale economie. Micro-economie en innovatie economie moeten juist weer wat uitgebreider. Zijn studenten schrijven dat ze bij Kleinknecht vaak van begin tot eind op het puntje van hun stoel zitten en dat ze voor hem hun pauze graag laten schieten. Niet verwonderlijk als je een college begint met een uitspraak als: ‘Ze moeten in Amsterdam nog af en toe een fiets kunnen stelen of bij een oude dame een handtasje afrukken. Anders
zijn we niet goed bezig. Een beetje ‘restcriminaliteit’ is immers economisch efficiënt. Reductie van criminaliteit naar nul is verspilling van belastinggeld’. “Zo begrijpen studenten meteen het belang van het ‘marginale kosten’ versus ‘marginale opbrengsten’ principe.” Kleinknecht publiceert veel, reist stad en land af voor lezingen en is veel in de media. In 2010 was hij zelfs de meest geïnterviewde TU’er. Zijn studenten zijn daar trots op en schrijven dat de professor desondanks bij hen betrok(Foto’s: Sam Rentmeester/FMAX) ken blijft. “We moeten het beste maken van het massaonderwijs dat we moeten geven”, reageert Kleinknecht. “Het onderwijs is dermate structureel onder gefinancierd dat je werken in kleine groepen helemaal kunt vergeten. We moeten met IT gebruik het beste maken van massaonderwijs.” Kleinknecht zet daarvoor de middelen in die hij tot zijn beschikking heeft: een loopmicrofoon, powerpoint, powerpaint en websites met oefeningen. “Dan maakt het niet uit hoeveel studenten in de zaal zitten.”
DELTA. 33 24-11-2011
reportage
13
Gerrie Hobbelman: ‘De beste houtje-touwtje-constructies’
Bill Rossen: ‘Geniale praktijkvoorbeelden’
Jacco Hoekstra: ‘Vriend van de student’
Al 40 jaar docent mechanica voor bouwkunde, veel modellen, media en voorbeelden uit de bouwpraktijk, humor en contact met de zaal
Researcher, teacher, bubbles my thing, would-be stand-up comic, Janice’s husband, fan of Shakespeare, Winnie the Pooh, Hitchhiker’s Guide to Galaxy, dogs
Dean Aerospace Engineering TU Delft, loves science & engineering, curiosity & creativity, France and nearly all sports which involve water (liquid or solid)
Bakstenen, snoeren, piepschuim modelletjes en een klauwhamer. Ir. Gerrie Hobbelman (63) sleept naar elk college een karretje vol spullen mee om de werking van krachten te visualiseren. Hij geeft toegepaste mechanica en dat is het meest technische vak in de bachelor voor studenten bouwkunde. Die studenten vinden zijn aanpak geweldig, getuige hun opmerkingen in het nominatierapport: ‘Professor Hobbelman zorgt voor de beste houtje-touwtje-constructies om dingen te visualiseren, hierdoor snappen wij atechnische bouko’s ook nog eens wat van mechanica.’ En: ‘Hij en zijn karretje met piepschuimconstructies zorgen er voor dat ik iedere keer weer naar college kom.’ Hobbelman vindt niets te gek om zijn vak te visualiseren en is dan ook een groot fan van Walter Lewin die proefjes doet met de zaal. Om ‘actie = reactie’ uit te leggen, klimt Hobbelman op zijn tafel. “Wat krijgen we nou, zie je dan door de zaal gaan”, zegt de mechanicadocent. Hij vindt het prachtig. “De zaal is daarna echt overtuigd.” Zijn studenten zijn ook onder de indruk van zijn manier van orde houden. ‘In tegenstelling tot bij de meeste andere docenten is het bij hem bijna altijd meteen stil’, meldt een student. Hobbelman besteedt daar dan ook bewust aandacht aan. “Sissen is de beste methode.” Het werkt: ‘Hij geeft je het gevoel alsof je in een klas van dertig man zit in plaats van driehonderd of meer. Heel erg knap. Een docent op wie we zuinig moeten zijn.’ Hobbelman wordt zelf een beetje stil van al die lof. Studenten waarderen zijn handigheid met het ‘pentablet’. Dat is een tablet waarop hij opgaven uitschrijft die ‘live’ worden geprojecteerd. ‘In tegenstelling tot veel andere, jongere docenten heeft hij wel verstand van de laatste snufjes’, meldt een studente. Hobbelman laat studenten opgaven maken via computer ondersteunende zelfstudie en experimenteert met een online spreekuur. Tijdens zijn colleges maakt Hobbelman soms bewust foutjes om te kijken of studenten de lesstof doorhebben. Hij helpt zelfs studenten die hem niet als docent hebben. Humor vindt hij heel belangrijk. “Mijn privétheorie is dat als iemand lacht, hij even diep ademhaalt. Dat geeft nieuwe energie.”
Met grote flair de ingewikkelde fysische principes van ondergrondse stroming uitleggen aan studenten? Prof. Bill Rossen (57) draait er zijn hand niet voor om. De hoogleraar petroleumwinning van CiTG gebruikt volgens een van zijn studenten ‘geniale praktijkvoorbeelden’. Hoe leg je bijvoorbeeld uit dat er vloeistoffen zijn met de eigenschappen van een vaste stof, die zich onder een bepaalde druk weer gedragen als vloeistof? Precies: je spuit een dot scheerschuim op je handen, wrijft daar wat over en voilà. Of je zet een pot mayonaise ondersteboven. De smurrie stroomt niet naar beneden, maar smeert met een mes juist weer heel goed uit. Dat studenten zijn lessen erg duidelijk vinden en spreken over interessante voorbeelden is dus niet zo verbazingwekkend. Rossen stimuleert ze over dit soort fenomenen na te denken en zelf met alledaagse voorbeelden te komen. Hij geeft ze vervolgens de kans die uit te werken als opdracht. Een van de sterke punten van Rossen is een goede voorbereiding van zijn colleges, zo vinden studenten. Aan het begin van zijn lessen geeft hij ze een lijst met onderwerpen die hij gaat behandelen. Zo weten ze precies waar ze op welk moment aan toe zijn en kunnen ze zich van tevoren inlezen. Ook deelt hij voor ieder college een tekst uit met extra open ruimtes voor aanvullingen uit het college. Studenten maken hierdoor als het ware hun eigen ‘boek’ waardoor ze goed blijven opletten, vinden ze. Bovendien heeft dit als voordeel dat precies duidelijk is welke stof studenten moeten beheersen voor het tentamen. Rossen maakt veelvuldig en zeer goed gebruik van blackboard. Vrijwel dagelijks laat hij daar op weten wat die dag het programma is en wat het doel daarvan is. Studenten typeren Rossen als ‘een inspirerende en enthousiaste docent met oneindig geduld’. Er is altijd ruimte voor vragen. Als het na het beantwoorden van de vraag nog niet duidelijk is legt hij het met plezier nog een keer uit. Daarnaast is hij erg begaan met studenten en bezoekt hij regelmatig de bijeenkomsten van masterstudenten en alumni in het sociëteit-café Het Noorden van de Mijnbouwkundige Vereeniging. Studenten waarderen dat. Op zijn beurt waardeert Rossen het dat hij – van origine Amerikaan – zijn lessen in het Engels kan geven en dat studenten die ‘nog leuk vinden ook’.
Prof.dr.ir. Jacco Hoekstra (44) is niet alleen decaan van de faculteit Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek, maar doceert ook het vak introduction to aerospace engineering. Volgens studenten haalt hij hierbij ieder jaar een leuke truc uit om eerstejaars te motiveren: hij maakt het eerste college extra moeilijk. Daardoor schrikken studenten zo van de snelheid en het niveau dat ze van begin af aan hun best gaan doen. In dat eerste college berekent Hoekstra de draagkracht van een tros heliumballonnen met daaraan een fles water. “Ik maak het niet extra moeilijk, hoop ik. Ik wil dat mijn colleges aantrekkelijk ogen en gebruik daarvoor Youtube-filmpjes, ik doe ter plekke proefjes en haal studenten naar voren als proefpersoon.” Studenten mogen op een gegeven moment zelfs papieren vliegtuigjes vouwen en gooien. “Instabiele vliegtuigjes pak ik eruit en we kijken naar het effect als we het zwaartepunt veranderen.” Typisch iets wat studenten leuk vinden en bijblijft. Daarom vinden ze dat Hoekstra zijn vakgebied op een aansprekende en effectieve wijze presenteert. Hoekstra is al snel bekend onder nieuwe studenten. Niet alleen vanwege het eerstejaarsvak, maar ook omdat hij ze welkom heet bij het eerstejaarsweekend en speecht bij de opening van het academisch jaar. ‘Onder studenten staat hij eigenlijk beter bekend als Jacco’, schrijven studenten in Hoekstra’s nominatierapport. Ze noemen hem daarin ‘vriend van de student’ en ‘een van de populairste figuren op de faculteit’. Ze waarderen zijn nieuwe initiatieven zoals zijn vak introduction to programming & scientific computing with Python. Het betreft een proef met de programmeertaal Python. Ook heeft hij studievereniging VSV Leonardo da Vinci een collegevrije middag beloofd, in te richten naar eigen inzicht. Ze koos voor het organiseren van een voor studenten gratis toegankelijk symposium. Als decaan is Hoekstra erg betrokken bij studenten. Het is zelfs traditie dat hij het bestuur van de studievereniging eens per jaar bij hem thuis ontvangt en daarna met ze gaat eten. De facultaire studentenraad kan gewoon een afspraak met hem maken zonder eerst een officiële brief te hoeven sturen.
Yu Song: ‘Door hem is techniek zowaar leuk’ Afgestudeerd aan de Shanghai Jiaotong University, gepromoveerd aan The University of Hong Kong, vakcoördinator modelleren, betrokken, teamspeler Voordat Yu Song (39) twee jaar geleden vakcoördinator werd van het bachelorvak modelleren was het slagingspercentage schrikbarend laag. Slechts één op de vijf studenten haalde een voldoende. Nu haalt 85 procent de eindstreep. Reden genoeg dus dat Song voor de tweede maal op rij docent van het jaar van de faculteit Industrieel Ontwerpen is. Song zelf zou echter wel de laatste zijn om met de eer te gaan strijken. “Het is een team effort”, zegt hij. “Er zijn genoeg docenten die nog veel meer doen dan ik.” Toch wordt juist hij telkens genoemd door studenten. Het zit volgens hen in zijn ‘toewijding, behulpzaamheid en persoonlijke betrokkenheid’. ‘Hij zal ’s nachts een vraag nog per e-mail beantwoorden en loopt voor de belangrijke deadlines door de faculteit om studenten bij de laatste loodjes aan te moedigen’, schrijven ze. En die aanmoediging kunnen de studenten nog steeds gebruiken, want bij ‘een dergelijk technisch en verplicht vak’ als modelleren komt de motivatie niet vanzelf, schrijven ze zelf. Mechanica, vloeistofmechanica en ergonomische vraagstukken zijn binnen modelleren verenigd. Het helpt de studenten naar eigen zeggen een hoop dat door toedoen van Song de stof veel minder droog is dan voorheen, door speelse voorbeelden met pizzadozen en biertaps. ‘Ik begin techniek in de bachelor zowaar leuk te vinden’, schrijft een student. Ook zien de studenten dat Song ‘uitzonderlijk veel waarde’ hecht aan vakevaluaties en de uitkomsten
meeneemt in verbeteringen van zijn vak. Song zelf benadrukt ook het belang van die evaluaties in het grote geheel. De studenten zijn zeer te spreken over de duidelijke structuur van het vak. Ze weten precies waar ze aan toe zijn. ‘Hij heeft een uitgebreide studiegids gemaakt voor de studenten en publiceert schema’s en roosters om de achterliggende gedachte van en de onderliggende verbanden binnen het vak zichtbaar te maken’, schrijven ze. Volgens Song zelf ligt een goed systeem aan de basis van vele successen. “Alles draait om de student. Door het systeem goed in te richten, kun je studenten stimuleren”, legt hij uit. “Een goede planning van het onderwijs is een must.” Hoort dat nachtelijke e-mailen ook bij een goede planning? Song lacht. “Je moet soms extra energie in mensen steken en dan moet je daar iets voor opofferen. Maar er zijn ook dagen dat ik om zeven uur ’s avonds slaap.”
mededelingen
DELTA. 33 24-11-2011
TUdelta.33 > Jaargang 43 Delta is het informatie- en opinieblad van de TU Delft, verzorgd door een journalistiek onafhankelijke redactie.
> Redactie Frank Nuijens - @FrankNu, (hoofdredacteur) Katja Wijnands - @kwijnands, Dorine van Gorp - @dorinevangorp, (eindredactie) Saskia Bonger - @sbonger Tomas van Dijk - @tomasvd Connie van Uffelen - @ConnievanU Jos Wassink - @joswashere (verslaggeving) > Medewerkers
Bennett Cohen, Willemijn Dicke, Patrick van der Duin, Chandra Elango, Robbert Fokkink, Jorinde Hanse, Dap Hartmann, Auke Herrema, Desiree Hoving, Erik Huisman, Devin Malone, David McMullin, Olga Motsyk, Merel Segers, Ionica Smeets, Jimmy Tigges, Stephan Timmers, Ellen Touw, Vikrant Venkataraman, Robert Visscher, Rutger Woolthuis
> Foto‘s Sam Rentmeester/ Hans Stakelbeek (FMAX).(info@fmax.nl) > Vormgeving & Lay-Out Liesbeth van Dam > Mededelingen Martin Kers (m.kers@tudelft.nl) > Redactieraad dr. B.B. Scholtens (voorzitter), G.K. Berghuijs, MSc, prof.dr. M.J. van den Hoven, mr. J.J.M. Kok, R.H.G. Meijer, T. Niks, ir. M. Persson, prof. dr. B.J. Thijsse, dr.ir. C.A.J.R. Vermeeren > Redactie-adressen
Universiteitsbibliotheek Kamer 0.18-0.28 Prometheusplein 1 2628 ZC Delft Postbus 139 2600 AC Delft Tel. 015-278 4848 E-mail: delta@tudelft.nl www.delta.tudelft.nl
> ISSN 0169-698x > Druk Wegener Nieuwsdruk Twente, Enschede > Oplage 12.000 > Advertenties
H&J uitgevers Postbus 101 2900 AC Capelle aan den IJssel Tel. 010-451 55 10 Fax 010-451 53 80 E-mail:delta@henjuitgevers.nl www.linkmagazine.nl
> Abonnement Een abonnement kost 37,50 en kan elk moment ingaan. > HOP Delta werkt samen met het Hoger Onderwijs Persbureau Hein Cuppen, Bas Belleman, Marijke de Vries Tel. 071-523 6151 Fax 071-523 2138 E-mail hop@xs4all.nl > Copyright Delta Auteursrecht voorbehouden. Het is verboden zonder schriftelijke toestemming van de hoofdredacteur artikelen, schema‘s of illustraties geheel of gedeeltelijk over te nemen en/of openbaar te maken, in enigerlei vorm of wijze.
14
Agenda Donderdag 24 november SG William Froude 21.00-4.00 uur – Vannacht vindt het Dies Feest van Froude plaats in de Koornbeurs. Kaarten in de voorverkoop zijn 4 euro, aan de deur 6 euro.
Vrijdag 25 november
denominations are invited to our ecumenical service every Sunday at Raamstraat 78, followed by tea/coffee. The services are led by the chaplains Reverend W. Stroh and Father Avin, and are supported by student leaders. More information on www.iscnetherlands.nl.
Maandag 28 november
Wetenschapsagenda • 10.00 uur - Supply chain integration in construction: the emergence of integrated and repetitive strategies in a fragmented and projectdriven industry. Promotie van ir. R. Vrijhoef. Promotoren: prof.dr.ir. H.A.J. de Ridder, prof.ir. H. de Jonge en prof. dr.ir. B.A.G. Bossink. • 12.30 uur - Prediction of Propeller-induced Hull-pressure Fluctuations. Promotie van ir. H.C.J. van Wijngaarden. Promotoren: prof.dr.ir. T.J.C. van Terwisga en prof.dr.ir. H.W.M. Hoeijmakers. • 15.00 uur – Intreerede prof. ir. K. Laglas, faculteit Bouwkunde.
Zondag 27 november International Student Church 11.30 hrs - Students of all
Wetenschapsagenda • 10.00 uur - Cost Overruns in Large-scale Transport Infrastructure Projects A theoretical and empirical exploration for the Netherlands and worldwide. Promotie van ir. C.C. Cantarelli. Promotoren: prof.dr. G.P. van Wee en prof. dr. B. Flyvbjerg. • 12.30 uur - 2D Modeling and Classification of Extended Objects in a network of HRR Radars. Promotie van A. Faroula, diploma engineering. Promotoren: prof.ir. P. van Genderen en prof.dr.ir. L.P. Ligthart. Studium Generale 20.15 uur – ‘Geschiedenis van de Adel II: De Republiek’ door Coen Schimmelpenninck van der Oije. In deze serie van vier zal hij ingaan op de historische
ontwikkeling en betekenis van de adel en ridderschappen ten tijde van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden. Het Prinsenhof, Oude Delft 183B – toegang gratis.
Dinsdag 29 november Wetenschapsagenda • 10.00 uur - Device realization, characterization and modeling for linear RF applications. Promotie van ir. K. Buisman. Promotor: prof.dr. J.N. Burghartz. • 12.30 uur - Accurate sorption measurements on coal and activated carbon using accurate equations of state. Promotie van E. Battistutta, laurea di ingengneria. Promotor: prof.dr. J. Bruining. • 15.00 uur - Towards Use-Case Driven Self-Management of Distributed Systems. Promotie van drs. A.R. Haydarlou. Promotor: prof.dr. F.M. Brazier. Studium Generale 17.00 hrs – ‘China's New Megacities’ by Michiel Hulshof. A lecture on one of the most fascinating developments of our times: the rise of the Chinese megalopolis and its conse-
Aankondigingen Studenten Tegemoetkoming Woonlasten Kamerhuurders Huur jij in Delft een kamer in een studentenhuis? Grote kans dat jij recht hebt op een tegemoetkoming van de gemeente. Meer weten over deze Tegemoetkoming Woonlasten Kamerhuurders (TWK)? Kijk www.delft.nl. Je kunt ook tussen 8.00-17.00 uur bellen met de gemeente Delft, tel. 14015 (geen 015) óf tussen 8.3017.00 uur langskomen op Werkplein Delft, Westlandseweg 40, Delft. Aanvragen kan t/m 31 december 2011. Student and Career Support Student and Career Support is een onderdeel van de dienst Onderwijs en Studentenzaken. Het omvat de diensten van de studentendecanen, de studentenpsychologen, en het Career Centre met studiekeuzeadviseurs en loopbaanadviseurs en het informatiecentrum. Het informatiecentrum in de hal op de begane grond is geopend op werkdagen van 9.00–17.00 uur. Er is documentatie beschikbaar over onder andere WO- en HBOopleidingen, arbeidsmarkt, studie- en beroepskeuze, buitenlandse studies, en promoveren.
Ook is er een vacaturewand. Bij de balie of telefonisch kun je afspraken maken met een van de medewerkers. Voor de psychologen geldt dat je je als student of promovendus online kunt aanmelden op studentenpsychologen.tudelft. nl. Een eerste contact kan ook via het inloopspreekuur op dinsdagen van 11.30-12.30. De studentendecanen houden een inloopspreekuur op dinsdag van 11.30-12.30 uur, de loopbaanadviseurs en de studiekeuzeadviseur houden een inloopspreekuur op dinsdag en donderdag van 11.30-12.30 uur. Zie voor het aanbod aan workshops en trainingen van Student & Career Support zie smartstudie.tudelft.nl. Bezoekadres: Jaffalaan 9a (gebouw 30A); tel. 0152788004. E-mail: studentandcareersupport@tudelft.nl; careercentre@tudelft.nl; studiekeuzevragen@tudelft.nl. Website: www.studentandcareersupport.tudelft.nl; careercentre.tudelft.nl. Online huurprijs check Is jouw huurprijs redelijk? Check www.huurcommissie. nl voor meer informatie en om helderheid te krijgen over
Grimbergen. • 15.00 uur – Intreerede prof. mr. R.A. Fitch, faculteit Industrieel Ontwerpen.
C.S.V. Johannes Calvijn 19.45 uur - Christelijke studentenvereniging Johannes Calvijn, dispuut van de C.S.F.R. in Delft, organiseert de derde lezing over de bevindelijkgereformeerden. Dr. ir. J. van der Graaf bespreekt vanavond in het Huis van Bewaring (Achterom 28) Van Rulers artikel ‘Ultra-gereformeerd en vrijzinnig’, waarin schaduwzijden van de bevindelijke stroming aan de kaak worden gesteld. Welkom!
Donderdag 1 december
Woensdag 30 november Wetenschapsagenda • 10.00 uur - A Declarative Approach to Procedural Generation of Virtual Worlds. Promotie van R.M. Smelik, MSc. Promotor: prof.dr.ir. F.W. Jansen. • 12.30 uur - Statistical modeling of the shape and motion of the wrist. Promotie van ir. M. van de Giessen. Promotoren: prof.dr.ir. L.J. van Vliet en prof.dr.ir. C.A.
Studium Generale • 19.45–20.15 uur - Korte lezing over de muziek van Stravinsky, wiens Mass net als Studium Generale 65 jaar geleden het licht zag. Het Prinsenhof, Oude Delft 183B – studenten/medewerkers/ alumni 8 euro, anderen 15 euro. • 20.30 uur – Lustrumconcert ‘Stravinksy en Bruckner’ door Cappella Ex Occasione uit Breda. Op het programma staan de Mis in E-moll van Anton Bruckner en de Mass van Igor Stravinsky. Het Prinsenhof, Oude Delft 183B – studenten/medewerkers/ alumni 8 euro, anderen 15 euro.
Donderdag 8 december WijWonen Delft 20.30 uur - De Algemene Leden Vergadering van WijWonen zal plaatsvinden in Delftstede, Phoenixstraat 66. Voor de
agenda zie www.wijwonendelft. nl.
Zaterdag 17 december WTOS De Delfste studenten wielervereniging WTOS organsieert de Regiocross. Het evenement zal plaatsvinden bij het Vrederustpad in Delft, het bos achter de Ikea. Voor deelname en verdere informatie kun je terecht op www.wtos.nl/regiocross.
Delta Inleveren kopij Bijdragen van faculteiten, diensten en overigen voor de rubriek 'Agenda' in Delta ontvangt de redactie graag per e-mail: delta@tudelft. nl. Bijdragen dienen zo beknopt mogelijk te zijn. De redactie behoudt zich het recht voor om in te korten. Aanleveren vóór vrijdag 14.00 uur.
Alle promoties, intree- en afscheidsredes genoemd in deze agenda vinden, tenzij anders vermeld, plaats in de Aula van de TU, Mekelweg 5, Delft.
Announcements huren en geschillen tussen huurder en verhuurder. International Office Het International Office, Jaffalaan 9a, is op werkdagen geopend van 9.00-17.00 uur. Je kunt ook vragen stellen via internationaloffice@tudelft.nl of telefonisch (015-2788012) een afspraak maken. Studium Generale Het bureau Studium Generale, Jaffalaan 5, is van maandag t/m donderdag geopend van 9.00–17.00 uur. Je kunt ook vragen stellen via studiumgenerale@tudelft.nl of telefonisch een afspraak maken via 015-2783258.
Delta Inleveren kopij Bijdragen van faculteiten, diensten en overigen voor de rubriek 'Agenda' in Delta ontvangt de redactie graag per e-mail: delta@tudelft. nl. Bijdragen dienen zo beknopt mogelijk te zijn. De redactie behoudt zich het recht voor om in te korten. Aanleveren vóór vrijdag 14.00 uur.
Voorrang voor
General TU Delft App Competition Do you have a brilliant app idea? Send us your concept and win one of the 5 iPads! The EEMCS Faculty (EWI) & Appsterdam are organising an app competition together for all students and staff of Delft University of Technology. Write down your mind-blowing idea in no more than 300 words and include 1 screenshot or sketch. For full details and conditions go to www.app.tudelft. nl. Submit your idea before November 30.
Students International Student Chaplaincy Looking for a home away from home, trying to make new friends, interested in intercultural and interfaith activities, needing some inner peace,
searching for more than academic challenges? Check the website of the International Student Chaplaincy, www. iscnetherlands.nl, to learn about their wide range offer. Student and Career Support The psychologists and the central student and careers counselors are located at Jaffalaan 9A (building 30A). There is some English career information and a vacancy wall in the information centre. Office hours: Monday-Friday from 9.00-17.00 hrs. You can direct your inquiries or make an appointment at the Front Office or by phone: 0152788004. Students and PhD candidates can make an initial appointment with one of the psychologists at studentenpsychologen.tudelft.nl or by sending an email to studentenpsychologen@tudelft.nl. You can also come by at the open office
H&J Uitgevers_2x70_zw-w
hour every Tuesday at 11.3012.30 hrs. Open office hours of the student counselors are on Tuesdays from 11.30-12.30 hrs and the career counselors are on Tuesdays and Thursdays from 11.30-12.30 hrs. More information on www.studentandcareersupport.tudelft.nl or careercentre.tudelft.nl. For a list of workshops and trainings offered by Student & Career Support please visit smartstudie.tudelft.nl. International Office The International Office, Jaffalaan 9a/visitor’s entrance at Mekelweg, office opening times Monday to Friday 9.00–17.00 hrs. Appointments and enquiries can be made by email: internationaloffice@tudelft.nl or by phone: 015-2788012.
14-05-2004
Voor advertenties bel met:
darmkankerpatiënten Wil je weten hoe? voorrangskaart
Blijf niet rondlopen met uw vragen over kanker
quences for China and the rest of the world. Faculty Technology, Policy and Management, Hall A, Jaffalaan 5 – entrance free.
Dhr. J. A. van der Veldhuijzen 2011/2012
Voor advertenties bel met: H & J Uitgevers Postbus 101 H & J Uitgevers 2900 AC Capelle aan den IJssel Postbus 101
2900 AC T (010) 451 55 10 CapelleF (010) aan 451 den53IJsel 80
E delta@henjuitgevers.nl
Bel de KWF Kanker Infolijn: 0800-022 66 22 (gratis)
Ga naar
DarmkankerNederland.nl
T (010) 451 55 10 contact451 op met53 Hennie F Neem (010) 80de Ruyter of Mireille van Ginkel voor nadere informatie. E delta@henjuitgevers.nl
DELTA. 33 24-11-2011
mededelingen/opinie
15
Wie houdt toezicht op de toezichthouders? Eye Care Foundation werkt aan het voorkomen en bestrijden van oogaandoeningen in ontwikkelingslanden
giro
5 25 25
0800-8003 www.eyecarefoundation.nl Eye Care Foundation works at preventing and fighting eye diseases in developing countries
Lees het laatste nieuws op www.delta.tudelft.nl
Een raad van toezicht is aangesteld door de maatschappij en moet dus ook verantwoording afleggen aan diezelfde maatschappij. Kan deze raad dit niet, dan kan ze beter opstappen, betoogt Mariska Heidema. Rond 400 voor Christus filosofeerde Plato over hoe corruptie door machthebbers kon worden voorkomen. Vijfhonderd jaar later schreef Juvenalis in ‘Satire VI’ quis custodiet ipsos custodes? wat in het Nederlands ‘Wie houdt toezicht op de toezichthouders?’ betekent. Een antwoord op deze vraag is heden ten dage nog niet gevonden, dat zien we door het handelen van de raad van toezicht van onze TU. De taken van een raad van toezicht
bestaan onder andere uit het controleren van de maatschappelijke effecten van beslissingen die worden genomen en de integriteit binnen de organisatie. Als een raad van toezicht wordt aangesteld door de maatschappij, zoals bij universiteiten gebeurt, dan dient dat orgaan verantwoording af te leggen aan diezelfde maatschappij. Zeker als in die maatschappij vragen leven over het functioneren van zowel de organisatie als het controlerende orgaan zelf. Gert Jan Kramer, voorzitter van de raad van toezicht van de TU Delft, denkt er heel anders over. “Moet alles uitgelegd worden?” antwoordt hij in een interview (Delta 31) op de vraag over het appartement dat voor Paul Rullmann wordt betaald. Over de nevenactiviteiten van Karel Luyben zegt Kramer: “Als Luyben zegt dat het mondeling is afgehandeld dan is dat zo.” Kramer zegt zelfs ‘niet te kunnen vertellen’ vanaf wanneer hij in de raad van toezicht zit.
Project1:Opmaak 1 22-11-11 11:48 Pagina 1
Maak je wereld een stukje groter! Kinderfiets: mogelijk gemaak door An t go
Ango (Algemene Nederlandse Gehandicapten Organisatie) komt op voor de rechten van mensen met een handicap. Recht op bijvoorbeeld woningaanpassingen, hulpmiddelen, thuiszorg, vervoer, aangepast werk en belastingteruggave. Ango zorgt dat je krijgt waar je recht op hebt.
Kom op voor je belangen. Word ook lid van Ango! Meer informatie: www.ango.nl of Postbus 850, 3800 AW Amersfoort
Uiteraard dient de raad van toezicht formeel alleen aan de minister verantwoording af te leggen. Maar met die rigide denkwijze, die ook de heer Kramer hanteert, vergeet hij dat hij is aangesteld door de maatschappij en verliest hij de context van zijn functie uit het oog. Een raad van toezicht, die maatschappelijk toezicht dient te houden en te bang is om die verantwoording af te leggen aan diezelfde maatschappij, kan beter opstappen. Het is hoog tijd dat de maatschappij, en in het bijzonder de Tweede Kamer, duidelijk maakt wie de toezichthouders controleert. Dat zijn wij: de maatschappij. Mariska Heidema is voorzitter van de Vereniging voor Studie- & Studentenbelangen te Delft(VSSD)
DELTA. 33 24-11-2011
lifestyle
16
fietsenmakers
Koffie met schuurpapier Star Wars een ver-van-je-bed-show? Alles behalve; de techniek staat voor niets. Dat keramieken koffiekopje waar je nu uit drinkt, zit morgen misschien in de motor van een straalvliegtuig.
de Huisjongste
De twaalf bewoonsters van Oude Delft 26 beschikken over drie toiletten, op iedere verdieping één. De toiletbril van de wc op de begane grond is geschonken door bewoners van Oude Delft 223. In het deksel staat het logo van OD26. Het is een echt damestoilet met een verjaardagskalender en een wc-boek. Er wordt volgens bewoonster Lotje vooral in geschreven wanneer men dronken uit Lorre komt. Nadeel voor de bewoonsters van de benedenverdieping is dat dit toilet de eerste stop is na een avondje stevig doordrinken. Elke week wordt er wel een keer in gekotst. (Foto: Hans Stakelbeek/FMAX)
de Pot op
willemijn dicke
Knoeiprofessoren Een paar jaar geleden rondden mijn collega’s en ik een onderzoek af. We stopten de resultaten in een rapport, er was een Nederlands en een buitenlands wetenschappelijk artikel. Ik geloof dat er nog een krantenbericht verscheen en er werd zelfs nog een symposiumpje aan dit onderwerp besteed. We konden tevreden zijn en dat waren we ook. Zo. Publicaties afgerond, op naar het volgende onderwerp. De leden van ons tijdelijke team waaierden weer uit. Vandaag ontving ik een verzoek. De coördinator van een parlementair onderzoek had onze publicatie van drie jaar geleden gezien en vond dat heel interessant. Mocht zij de ruwe data hebben? Ik schrok me lam. Ik wilde zeggen: ‘mevrouw, dat is drie jaar geleden! Toen had ik nog rood haar!’ Maar ik zei: ‘natuurlijk, komt eraan.’ Ik moest die ruwe data kunnen produceren. Ik zocht tussen mijn bestanden. Mijn computer was sindsdien al een keer of wat gecrasht en er was een ict-migratie geweest waarbij mijn totale e-mailcorrespondentie is verdwenen… Ik kon het bestand in ieder geval niet meer traceren. Gelukkig is mijn collega vele malen zorgvuldiger dan ik en
Weleens een keramieken mok met chocomel in de magnetron gezet? Dan heb je er vast ook weleens je vingers aan gebrand. Keramiek kan namelijk goed tegen hoge temperaturen, maar is wel bros. En al was die kop chocomel geen directe aanleiding voor Tomas Verhallen (22), Maarten Griffioen (24), Riemer Veenstra (22) en Lele Zhao (22) van 3mE om keramiek in straalmotoren te onderzoeken; er moest toch iets mee kunnen, dachten ze. Meer dan er nu mee gedaan wordt tenminste, want keramieken motoren op zich zijn niet nieuw. Alleen, dat zogenoemde silicaporcelein (mulliet) wordt vermengd met nikkel. Dat kan niet tegen extreme hitte én het is niet duurzaam. Net zo min als het staal en aluminium waarvan vliegtuigmotoren ook vaak gemaakt zijn trouwens. In de opdracht voor hun bachelor-eindproject was ruimte voor interpretatie: ‘Next generation jet engine material’. Na de glare-hype een uitdaging die je je ergste rivaal niet toewenst, maar Verhallen en consorten zagen de lol er wel van in – zelfs al hadden ze geen kaas gegeten van het onderwerp. Verhallen: “We vonden het leuk dat we zoveel vrijheid kregen bij dit project. Na jarenlang tentamens maken, konden we eindelijk eens testen!” Maar wát moesten ze dan testen? Dat was vrij snel duidelijk. Want mulliet gebruiken in een straalmotor is dus logisch, maar waar combineer je het nou mee als je wilt dat die motor nog heter kan worden, zodat het vliegtuig nóg sneller kan? De oplossing: schuurpapier. Of tenminste, in de onverwerkte versie, als het nog gewoon siliciumcarbide heet. Eén probleem: die twee materialen hechten erg slecht aan elkaar. Daarvoor bedachten de studenten een bindlaag, waarvoor ze aluminium lieten opdampen en oxideren (alumina). “Daaraan hechtte het mulliet opeens een stuk beter”, aldus Verhallen. Bij KLM mocht het viertal het mulliet in poedervorm op de siliciumcarbide spuiten. “Proefondervindelijk. Dat deden we natuurlijk eerst helemaal verkeerd, we vergaten bijvoorbeeld het poeder eerst te drogen.” Maar wat bleek: op het preparaat met aluminalaagje bleef het mulliet opmerkelijk goed zitten. “Zo werd ons bachelor-eindproject opeens heel materiaalkundig. Leuk, want daar was bij werktuigbouwkunde tot nu toe heel weinig aandacht aan besteed.” “We konden niet meer onderzoeken waardoor het komt dat deze hechting wel werkt. We hebben nu iets dat lijkt te werken, maar waarvan de achterliggende theorie ons nooit duidelijk is geworden.” Het is niet zijn zorg. “Onze begeleider gaat verder met het onderzoek. Voor ons is die ene stap al de grote overwinning.” (JH)
hij wist het bestand binnen een dag boven water te krijgen. Pfew. Gered. Het was net op tijd: over een maand zal hij elders werken en zal hij vast ook niet alle bestanden netjes kopiëren en meenemen. Op dat moment dacht ik aan de Diederik Stapels en de Don Poldermansen met hun wetenschapsfraude. Die sterprofessoren zijn totaal uit de bocht gevlogen. Maar ook ik heb de boel kennelijk niet helemaal op orde en ik vraag me af welke onderzoekers wel glansrijk door de iso-certificering van data-opslag zouden komen. Ik heb zo’n vermoeden dat we met de twee knoeiprofessoren pas een topje van een kolossale ijsberg hebben gezien.
Tomas Verhallen: “Zo werd ons werktuigbouwkundeonderzoek opeens heel materiaalkundig.” (Foto: Sam Rentmeester/FMAX) Onderzoek: ‘Next generation jet engine material’ Eindcijfer: 8
kriep