TU/e Innovation Lab | Incubation

“Where science meets business”

Technology Transfer • Entrepreneurship • Partnerships • Incubation • Financing • Recruitment • Valorization Academy • Housing

www.tue.nl/innovation

TU/e Innovation Lab

Kennisvalorisatie staat voorop

Op de TU/e worden niet alleen techneuten opgeleid. Het is een bruisende kennisinstelling voor onderwijs en onderzoek waar studenten en medewerkers worden gestimuleerd om met hun kennis te ondernemen. Jaarlijks ontstaan hierdoor nieuwe (TU/e gerelateerde) technologie bedrijfjes.

TU/e Innovation Lab begeleidt studenten, promovendi en medewerkers die willen ondernemen. Hoe zet je kennis om naar een product of dienst waarmee je geld kunt verdienen? Verder helpt TU/e Innovation Lab bij praktische zaken, zoals het beschermen van kennis, het schrijven van een businessplan en het realiseren van financiering.

Steef Blok Directeur

Kennis toepassen in producten en diensten, geld maken van kennis die wordt ontwikkeld op de TU/e. Kort samengevat de opdracht van TU/e Innovation Lab. Makkelijk gezegd, maar niet zomaar gedaan. “Om te beginnen moeten we onze studenten enthousiasmeren voor het ondernemerschap”, stelt Steef Blok, directeur van TU/e Innovation Lab. “Vanuit ons TU/e Center for Entrepreneurship worden allerlei initiatieven genomen om de studenten kennis te laten maken met het ondernemerschap.”

Van bescherming tot oprichting

Toekomst Inmiddels zijn er heel wat TU/e spin-offs in de regio te vinden.

Samen zijn zij goed voor meer dan tweehonderd fulltime arbeidsplaatsen. Deze bedrijven geven een impuls aan de Brainport regio.

En daarmee is TU/e Innovation Lab een succesverhaal.

Maar uit is het boek zeker nog niet. “Wij blijven onszelf ontwikkelen om het regionale bedrijfsleven nóg beter te kunnen ondersteunen.”

Wanneer studenten, professoren of medewerkers van de TU/e besluiten om een onderneming te starten, kunnen zij terugvallen op TU/e Innovation Lab. De business developers van TU/e Innovation Lab begeleiden het gehele voortraject.

Van bescherming van het idee tot de oprichting van een bedrijf. “Maar ook bij het leggen van contacten met externe bedrijven bieden wij de helpende hand, bijvoorbeeld bij het vinden van financiering. Ook op het gebied van subsidies/funding, Intellectual Property, support en juridische zaken staat TU/e Innovation Lab voor ze klaar.”

TU/e SURE Innovation Voor het maken van een afgewogen keuze voor het ondernemerschap, is voor studenten praktijkervaring van levensbelang. Voor excellente TU/e studenten die al in een vroeg stadium kennis willen maken met het bedrijfsleven is TU/e SURE Innovation opgericht. Een volledige dochter van TU/e Innovation Lab. Studenten krijgen de kans om al tijdens hun opleiding relevante werkervaring op te doen in het bedrijfsleven.

De deelnemende bedrijven profiteren vervolgens van gemotiveerde werknemers van topniveau. “Onze studenten komen er zo achter of het bedrijfsleven bij ze past.”

Successen Blok is blij met de successen die in de loop der jaren zijn behaald. “Er is de TU/e veel aan gelegen dat onze spin-offs succesvol zijn. Niet alleen is de universiteit vaak aandeelhouder van deze bedrijven, tevens zijn succesverhalen belangrijk om studenten te motiveren om in de toekomst ook voor zichzelf te beginnen. En ook voor investeerders zijn deze successen van levensbelang.”

Contact TU/e Innovation Lab

innovationlab@tue.nl

Horsten 1, 5612 AX Eindhoven, The Netherlands Tel +31 40 247 4822 www.tue.nl/innovation

“Where science meets business”

Incubation Bedrijf: B-Invented BV Product: B-Smart - Funderingstechniek Oprichter(s): Joost Huijgen Gijs Schalwijk Gestart in: 2009 FTE: 25 Octrooien en/of patenten: Ja Spin-off van de faculteit: Bouwkunde

www.b-invented.com

B-invented BV

Vernieuwende funderingstechniek De winst wordt met name behaald door de productie van de balk. Dat gebeurt al in de fabriek. Alleen het beton ontbreekt nog. Dat wordt pas op de bouwplaats in de bekisting gegoten. Deze manier van werken kent volgens Huijgen veel voordelen.

“We kunnen de bouwtijd met 75 procent verkorten. Daarnaast kunnen de bouwkosten omlaag. Je bent niet meer afhankelijk van verschillende partijen. Ons bedrijf zorgt voor het totale traject. Het laatste voordeel zit ‘m in de duurzaamheid. Zo heeft onze constructie tot 40 procent minder beton nodig.”

Gijs Schalwijk - Joost Huijgen

De TU/e spin-off B-invented heeft een manier bedacht om efficiënter, effectiever en goedkoper te bouwen.

Joost Huijgen en Gijs Schalkwijk staan aan de basis van het bedrijf dat inmiddels 25 fte telt.

Samen met universitair hoofddocent Faas Moonen ontwikkelde het duo een techniek die de aanleg van funderingen sneller en goedkoper maakt: B-smart.

“De totale bouwtijd kan daarmee flink worden ingekort.”

Perfecte balk Het ondernemende zat er al tijdens hun opleiding Bouwkunde in. “Het idee is van universitair hoofddocent Faas Moonen. Wij zijn dat idee gaan toetsen aan de markt.

Is het praktisch wel haalbaar? Waar lopen we tegenaan? Zo zijn we gekomen tot de perfecte balk.”

Inmiddels is B-invented een gerenommeerd bedrijf met tientallen werknemers. “Ons bedrijf bestaat uit drie onderdelen: Engineering, Productie en Realisatie.”

Huijgen legt uit: “Onze engineers berekenen en tekenen, met door ons ontwikkelde software, de complete onderbouw.

In onze fabriek laten we de constructieve elementen produceren.

Vervolgens zorgt ons plaatsingsteam ervoor dat de fundering staat als een huis. Zo houden we alles in eigen hand.

Dat is niet alleen veel efficiënter, maar ook de kans op fouten neemt af.”

Contact TU/e Innovation Lab Incubator Robert Feelders: r.p.feelders@tue.nl

Horsten 1, 5612 AX Eindhoven, The Netherlands Tel +31 40 247 4822 www.tue.nl/innovation

“Where science meets business”

Incubation Bedrijf: EFFECT Photonics BV Producten: Optische chips Oprichter(s): Boudewijn Docter Tim Koene Gestart in: 2010 FTE: 7 personen Octrooien en/of patenten: Ja Spin-off van de faculteit: Electrical Engineering

www.effectphotonics.nl

EFFECT Photonics

Ons team

Het is EFFECT Photonics, een spin-off van de TU/e, gelukt om op een chip ter grootte van een rijstkorrel meerdere optische functies te combineren.

Op deze zogenaamde geïntegreerde optische chip zitten naast lasers ook detectoren, switches en multiplexers.

De toekomst van geïntegreerde fotonica

De gezichten achter EFFECT Photonics zijn Boudewijn Docter en Tim Koene.

Beide heren studeerden Elektrotechniek aan de TU/e. “Professor Meint Smit heeft ervoor gezorgd dat wij door wilden gaan in de geïntegreerde fotonica.

Zijn enthousiasme werkte aanstekelijk.

We zijn ervan overtuigd dat de geïntegreerde fotonica de toekomst heeft”, aldus Docter. Daarom besloot het duo in december 2010 voor zichzelf te beginnen.

“We zijn begonnen als ontwerpstudio. In opdracht van klanten ontwerpen we optische chips die we elders laten produceren. Ons uiteindelijke doel is echter om onze eigen technologie verder uit te werken.” Daar is echter veel geld voor nodig. Met de recente lening van Bright Move kan in ieder geval een stap in de goede richting worden gezet.

“Het geld wordt ingezet om de optische chips in te bouwen in een demonstratiesysteem, waarvoor zich inmiddels verschillende potentiële klanten gemeld hebben.

Diverse partijen willen de prototypes in hun netwerken testen. Naar verwachting kan de nieuwe chip begin 2015 in productie worden genomen.”

Met deze technologie kan EFFECT Photonics producten ontwikkelen voor glasvezelnetwerken van de toekomst.

Bij de oprichting van de BV hebben de twee heren hulp gehad van TU/e Innovation Lab. En ook nu nog is er regelmatig contact. “Zo hebben we via TU/e Innovation Lab een Prove of Conceptlening kunnen afsluiten. Ook helpen ze ons momenteel bij het vinden van investeerders. Voor de verdere ontwikkeling van ons product is het belangrijk dat we investeerders aan boord halen.”

Waar EFFECT Photonics over vijf jaar staat? “Dan zijn we hoogst waarschijnlijk opgekocht.

Maar voor het zover is, moet er nog veel gebeuren.”

Contact TU/e Innovation Lab Incubator Robert Feelders: r.p.feelders@tue.nl

Horsten 1, 5612 AX Eindhoven, The Netherlands Tel +31 40 247 4822 www.tue.nl/innovation

“Where science meets business”

Incubation Bedrijf: EmulTech BV Producten: Ontwikkelen van medicijnafgiftesystemen Oprichter(s): Fränk de Jong Robin de Bruijn Gestart in: 2009 FTE: 7,6 Octrooien en/of patenten: Ja Spin-off van de faculteit: Scheikundige Technologie

www.emultech.nl

EmulTech

Robin de Bruijn & Fränk de Jong

Voor het verbeteren van het productieproces van medicijnafgiftesystemen heeft EmulTech, de TU/e spin-off van Robin de Bruijn en Fränk de Jong, een belangrijke investering binnengehaald.

Klantgericht te werk gaan Medicijnafgiftesystemen geven gecontroleerd medicijnen af. Voor de productie van deze systemen heeft EmulTech een proces ontwikkeld: druppelvorming in microkanalen. De Bruijn: “Met onze methode heb je veel meer controle op het eindproduct (druppels). De grootte van die druppels is enorm belangrijk.

Alle druppels die afwijken van de vooraf vastgestelde grootte en verhouding zijn niet bruikbaar, want dan zou de patiënt te veel of te weinig van het medicijn binnen kunnen krijgen. Daarom wordt nu ongeveer veertig procent van de totale hoeveelheid weggegooid. Met de technologie van EmulTech worden de grootte en inhoud van de druppels heel nauwkeurig bepaald, waardoor je minder kostbare ingrediënten nodig hebt.”

Contact met klanten De techniek om te komen tot uniforme druppels ontwikkelde De Bruijn in zijn laatste jaar van de studie aan de faculteit Scheikundige Technologie. “Ik wist al vrij snel dat ik deze techniek wilde toepassen in de praktijk. TU/e Innovation Lab heeft mij geholpen met het opzetten van een bedrijf. Ze stelden de juiste kritische vragen, dwongen me te focussen.” Ook werd De Bruijn aangeraden al in een vroeg stadium in contact te treden met potentiële klanten. Omdat zij weten wat de methode toe zou kunnen voegen aan het huidige productieproces. “Niet alleen kon ik zo mijn methode verbeteren, ik kon ook al een band opbouwen met mijn mogelijke klanten.”

Dat is een goede keuze geweest. “Op projectbasis ben ik gestart bij een aantal bedrijven. Zo werd meteen duidelijk wat nog verbeterd kon worden aan mijn product.

Een klant moet namelijk bereid zijn geld uit te trekken voor je advies en daardoor is hij of zij altijd 100 procent eerlijk. Daar heb je als ondernemer wat aan.”

Fotografie: Bas van Spankeren

Merknaam Voor TU/e Innovation Lab heeft hij nog wel een tip. “Ik zou het mooi vinden als er een soort gezamenlijke merknaam zou ontstaan, waardoor investeerders en klanten eerder serieus geïnteresseerd zijn. Als kleine ondernemer moet je hard werken om te laten zien wat je in huis hebt. Een voorbeeld is Silicon Valley, als je daar onderneemt, kijken mensen direct anders naar je. Zonder investeerders is het als tech-startup bijna onmogelijk om het hoofd boven water te houden.”

Inmiddels bestaat het bedrijf zo’n vijf jaar. “We moesten onze methode toepasbaar maken, je wil uiteindelijk dat je technologie overgenomen wordt door de markt.

Ik heb in 2009 geroepen dat het ons in tien jaar zou lukken. Met de investering die we nu binnen hebben, verwacht ik dat het ons gaat lukken!”

Contact TU/e Innovation Lab Incubator Robert Feelders: r.p.feelders@tue.nl

Horsten 1, 5612 AX Eindhoven, The Netherlands Tel +31 40 247 4822 www.tue.nl/innovation

“Where science meets business”

Incubation Bedrijf: Fistuca BV Product: Innovatieve Funderingstechniek Oprichter: Jasper Winkes Gestart in: 2008 FTE: 4 Octrooien en/of patenten: Ja Spin-off van de faculteit: Werktuigbouwkunde

www.fistuca.com

Fistuca BV

Innovatieve funderingstechniek “De huidige manier van het heien van palen op zee heeft grote nadelen. Tijdens het heien op zee is de overlast voor het zeeleven groot, zeedieren en vissen hebben hier tot op kilometers afstand hinder van. Daardoor moeten bedrijven dure maatregelen nemen om deze hinder te verminderen. Ook treedt er tijdens het heien vermoeiing op in de heipaal.

Jasper Winkes - Bart Genuit

De TU/e spin-off Fistuca heeft een innovatieve funderingstechniek ontwikkeld waardoor het mogelijk is om op zee te heien zonder daar de onderwaterwereld onnodig mee te belasten.

Eigenaar Jasper Winkes is begonnen met Fistuca BV tijdens zijn studie Werktuigbouwkunde aan de TU/e.

Winkes bedacht een nieuwe, innovatieve techniek die water gebruikt om heikracht op te wekken.

Hij legt uit: “Een buis wordt van onderaf afgesloten door een stalen plaat. Bovenop de plaat bevindt zich een verbrandingskamer. De buis wordt gevuld met water en de verbrandingskamer met een brandbaar gasmengsel dat wordt ontstoken. Hierdoor neemt de druk in de buis toe. Die druk duwt het water omhoog en de paal omlaag. Vervolgens valt het water terug. Dat geeft een tweede klap op de heipaal. De opbouw is robuust en kosteneffectief en de hei-eigenschappen zijn zeer goed. Tijdens geluidsmetingen in het water is de geluidsoverlast slechts een fractie van conventionele heimachines.”

Met name dat laatste is van groot belang. “Door deze nieuwe manier van heien kunnen we voldoen aan de strenge geluidseisen en mogelijk vervallen heirestricties, zoals die nu in veel landen gelden.” Op dit moment wordt de techniek op grote schaal getest en wordt gewerkt aan de bouw van een testmachine voor offshore palen.

Winkes verwacht in 2015 een eerste heimachine voor full-scale monopiles op te kunnen leveren.

Sparringpartner

De oud TU/e-student heeft in de opstartfase van zijn bedrijf hulp gehad van TU/e Innovation Lab. Onder meer bij het vastleggen van octrooien, maar ook voor de financiering. Zo sloot hij een Proof -of -Conceptlening af bij Bright Move.

“Daarnaast krijgt Fistuca BV ondersteuning van Van Oord, een zee-aannemer.”

Altijd innoveren

Een blik op de toekomst? “Over vijf jaar hoop ik dat we een aantal machines hebben gebouwd, die we vervolgens kunnen verhuren. Binnen Europa, maar misschien ook in groeimarkten als China en Taiwan.

Nu zijn we met vier fte, dan hoop ik enkele tientallen mensen in dienst te hebben.”

Wordt het bedrijf van Winkes in dat geval niet meer een verhuurbedrijf?

“Zeker niet! Ik zal altijd innovatief bezig blijven. Dat zit in mijn bloed.”

Contact TU/e Innovation Lab Incubator Robert Feelders: r.p.feelders@tue.nl

Horsten 1, 5612 AX Eindhoven, The Netherlands Tel +31 40 247 4822 www.tue.nl/innovation

“Where science meets business”

Incubation Bedrijf: Flowid BV

Oprichter(s): Wouter Stam Jeoffrey van den Berg Wessel Hengeveld Gestart in: 2009 FTE: 6,5 Octrooien en/of patenten: Ja Spin-off van de faculteit: Scheikundige Technologie

Fotografie: Bart van Overbeeke

Product: Continue reactoren

www.flowid.nl

Flowid BV

Continue reactoren Wouter Stam is één van de drie oprichters van Flowid. “Wij richten ons op continue reactoren. Deze reactoren zorgen voor een proces dat controleerbaar, flexibel en veilig is.” De ambities van de spin-off liegen er niet om. “Wij willen de technologische industrie op zijn kop zetten.” Want, zo stelden de heren eind 2007 vast, de toepassing van microreactortechnologie bleef een beetje hangen op laboratoriumschaal. “Terwijl er volop mogelijkheden zijn op industriële productieschaal. Wij zien een groeimarkt.”

Wessel Hengeveld

Chemische reacties veilig, flexibel en efficiënt laten plaatsvinden, zowel qua gebruik van grondstoffen als energiegebruik, in een continu proces. Dat is wat de TU/e spin-off Flowid beoogt.

Prof. Jaap Schouten (TU/e) was een inspiratiebron voor het drietal. Hij heeft al heel wat baanbrekend werk verricht op dit gebied. “We hebben een start gemaakt met voornamelijk eigen middelen en daarnaast de STW Valorization Grant gekregen.

Eén van onze eerste projecten: een batchproject vertalen naar een continu proces. Meteen een voorbeeld van een proces dat veel veiliger kon. Bij het batchproject kwam veel warmte vrij, waardoor de veiligheid in het geding kwam. In een continue reactor konden we die warmte afvoeren. Ook hebben we inmiddels aangetoond dat dit proces opschaalbaar is.”

Bekendheid Om die chemische wereld op zijn kop te krijgen, is bekendheid nodig. “Daar werken we aan”, zegt Stam.

“Wij zien volop mogelijkheden, maar de markt moet die mogelijkheden ook zien.

We kunnen alleen overtuigen, door de voordelen van onze toepassingen aan te tonen.

Ik zie kansen voor de farmaceutische, chemische en voedingsmiddelen industrie.”

Een aantal praktijkvoorbeelden is er al en daarnaast is er een laboratorium en pilothal waar de industrie kennis kan maken en experimenten kan uitvoeren met deze technologie van morgen. “De reacties zijn enthousiast, maar het is geen broodje dat je koopt bij de bakker, het gaat om een verandering van gedachtegoed.”

De opdrachten komen nu binnen, zowel op lab als pilotschaal. “De voordelen zijn gewoon heel groot. Je kunt een proces beter controleren, werkt efficiënter, bespaart zo geld en je bent veiliger en milieuvriendelijker bezig. Daarnaast is ons product ook ‘sexy’, het ziet er gelikt uit en het levert daarnaast ook ontzettend veel op!”

Contact TU/e Innovation Lab Incubator Robert Feelders: r.p.feelders@tue.nl

Horsten 1, 5612 AX Eindhoven, The Netherlands Tel +31 40 247 4822 www.tue.nl/innovation

“Where science meets business�

Incubation Bedrijf: Fonckel Product: Innovatieve leeslamp Oprichters: Philip Ross, Kamiel de Leur, Hans Filippini Gestart in: 2011 Opgeheven/faillisement aangevraagd: Eind 2013 FTE: Octrooien en/of patenten: Ja Spin-off van de faculteit: Industrial Design

kamieldeleur@gmail.com

Fonckel

Innovatieve leeslamp “Faillissementen vinden elke dag plaats, ook bij spin-offs. Natuurlijk, fijn is anders.

Maar spijt? Geen seconde!” Ondanks een zwaar jaar zijn De Leur en zijn compagnon Philip Ross het plezier in het ondernemen niet kwijtgeraakt. “We hebben ontzettend veel mooie en leerzame momenten meegemaakt.”

Voormalig team

De wereld veroveren met een innovatieve, aaibare lamp.

Dat was kort samengevat de doelstelling van de TU/e spin-off Fonckel. Ondanks alle positieve (media)aandacht en een snelle lancering, lukte het niet om uit te groeien tot een succesvolle onderneming.

Daarom besloot de directie eind 2013 de stekker eruit te trekken: het faillissement werd aangevraagd. Kamiel de Leur over een leerzame periode en de zin in het ondernemen. “Niet alleen het verhaal van succesvolle spin-offs moet verteld worden”, vindt De Leur.

De lancering van de leeslamp van Fonckel ging razendsnel. Studievrienden Kamiel de Leur (studeerde aan de TU Delft) en Philip Ross (die op dat moment promoveerde aan de TU/e) besloten samen aan het avontuur te beginnen. Commerciële man Hans Filippini sloot als derde founder aan. Het idee: een bijzonder vormgegeven, innovatieve leeslamp die met touch bewegingen eenvoudig te bedienen is.

Vliegende start Het begin van het verhaal klinkt als een sprookje. Volop media-aandacht en een snelle lancering die mede mogelijk werd gemaakt door investeerders. In 2011 werd de BV opgericht. Aan het einde van dat jaar stonden de eerste distributeurs al onder contract.

Binnen vier jaar werd de alom bejubelde lamp op de markt gebracht. Een vliegende start dus. “Als ik daar nu op terug kijk, zou je kunnen zeggen dat het misschien wel té snel ging allemaal.”

Want het ging mis. De verkoopcijfers vielen tegen.

De reden? “Prijs, tijd? Het is moeilijk om daar een goed antwoord op te geven. Ik wil in ieder geval niet de crisis de schuld geven. Wij hebben zelf alle beslissingen genomen.” Een reorganisatie volgde, een pijnlijke tijd. Van zeven naar vier man. Ook Filippini stapte uit het bedrijf. Een licentieovereenkomst met een Amerikaanse partij leek uitkomst te bieden. Maar uiteindelijk besloten Ross en De Leur toch dat stoppen beter was. “We wilden niet afwachten tot iemand anders ons faillissement zou aanvragen, maar bewust zelf die keuze maken. We hebben super hard gewerkt, maar het is niet gelukt.”

Nieuwe energie De Leur gaat verder: “Ja, het was een heftige tijd. We hebben in drie tot vier jaar tijd de volledige cyclus van een start-up doorgemaakt met hoge pieken en diepe dalen.

Nee, ik ben niet ‘genezen’ van het ondernemen. Ik ben er juist nog lang niet klaar mee en zoek nieuwe uitdagingen. We hebben veel ervaring opgedaan, dat is heel wat waard. Philip is een eigen designstudio opgestart en ook ik ben aan de slag met iets nieuws. We staan niet stil. Natuurlijk is iedere startende ondernemer bang voor dit scenario, maar het heeft ons niet ontmoedigd, integendeel. Het heeft ook veel hernieuwde energie gebracht.”

Contact TU/e Innovation Lab Incubator Robert Feelders: r.p.feelders@tue.nl

Horsten 1, 5612 AX Eindhoven, The Netherlands Tel +31 40 247 4822 www.tue.nl/innovation

“Where science meets business�

Incubation Bedrijf: Hybrid Catalysis BV Product: Chemische Katalysator Oprichter: Erik Abbenhuis Gestart in: 2005 FTE: 5 Octrooien en/of patenten: Ja

Spin-off van de faculteit: Scheikundige Technologie

www.hybridcatalysis.com

Hybrid Catalysis BV

Ontwikkeling chemische katalysatoren

Het brein achter Hybrid Catalysis is Erik Abbenhuis. Na jarenlang op verschillende Europese universiteiten (waaronder de TU/e) onderzoek te hebben gedaan naar katalyse en organometaalchemie, besloot hij in 2005 voor zichzelf te beginnen.

“In eerste instantie werkte ik veel in opdracht van bedrijven, later ben ik ook zelf katalysatoren gaan ontwikkelen.” Abbenhuis werkt ook nu nog nauw samen met de faculteit Scheikundige Technologie.

Om een chemische reactie op gang te brengen is een zogenaamde katalysator nodig.

Voor iedere reactie is dat een andere katalysator.

De TU/e spin-off Hybrid Catalysis is het gelukt om bestaande katalysatoren te verbeteren of te vervangen door in eigen beheer ontwikkelde exemplaren.

Voor de ontwikkeling van nieuwe katalysatoren wordt een nieuwe grondstof gebruikt.

“Zodat je selectievere en efficiëntere katalysatoren kunt maken.” Inmiddels heeft Hybrid Catalysis meerdere octrooien op zijn naam staan. Onder meer voor het maken van polyurethaan, een belangrijke polymerenfamilie.

“We hopen dat over een aantal jaar onze katalysator, die uniek is door het gebruik van titanium in plaats van tin, wereldwijd wordt gebruikt voor de productie van onder meer schoenzolen, purschuim en PET-flessen.”

Een spannende tijd breekt aan. “Voordat je een katalysator op grote schaal mag produceren, moet je eerst door een administratieve molen. Daar gaan vaak jaren overheen. Je hebt te maken met wetgeving, soms moet je even een stapje terug doen, om er vervolgens twee vooruit te kunnen zetten. Maar dat we er komen, daar ben ik van overtuigd.”

Contact TU/e Innovation Lab Incubator Robert Feelders: r.p.feelders@tue.nl

Horsten 1, 5612 AX Eindhoven, The Netherlands Tel +31 40 247 4822 www.tue.nl/innovation

“Where science meets business”

Incubation Bedrijf: Inviso BV Product: Precieze meettechniek Oprichter: Frans Kanters Gestart in: 2005 FTE: 1 Octrooien en/of patenten: Ja

Spin-off van de faculteit: Biomedische Technologie

www.in-viso.nl

Inviso BV

Precieze meettechniek “Ik heb altijd interesse gehad in beelden: in video’s, in foto’s.” Dat de vinding van Kanters zaken inzichtelijk maakt, is dan ook geen verrassing. Zijn afstudeerproject van de studie Electrical Engineering werd uitgevoerd bij Biomedische Technologie waar Kanters ook promoveerde. Daarmee toonde de student al aan dat hij lef had.

“Nee, gebruikelijk was het niet, om bij een andere faculteit af te studeren en te promoveren”, lacht hij.

Frans Kanters

Zijn eerste stappen in ondernemersland zette hij tijdens zijn stage bij een granietfabrikant. Het lukte Kanters om een systeem te ontwikkelen, dat het menselijk oog vervangt. “Het aandeel restmateriaal, is door mijn vinding aanzienlijk teruggedrongen.”

“Het ondernemerschap zit in mijn bloed, ik kom uit een echt ondernemersgezin”, zegt Frans Kanters. Zijn doel dan ook: wetenschap en ondernemerschap combineren. Zijn vinding: een uitermate precieze meettechniek, die zaken inzichtelijk maakt, die normaal gesproken verborgen blijven.

Incatec

Wat dat concreet kan opleveren?

Bijvoorbeeld meten of er scheurtjes in graniet zitten.

Dat gebeurde voorheen op ’t oog, waardoor haarscheurtjes vaak onopgemerkt bleven.

Inmiddels werkt Kanters met een compagnon aan een systeem, dat sport en statistiek slim combineert.

Thomas Berger bleek de versterking, die Kanters nodig had. “Hij richt zich op het commerciële aspect. We hebben een investeerder gevonden en zijn een nieuw bedrijf begonnen met de naam Incatec. Dit staat voor Intelligent Camera Technology.

Concreet: slimme beeldverwerking op chips.”

Omdat zijn vinding in goede aarde viel, richtte hij in 2005 Inviso op.

“Mijn insteek? Via consultancy en contract research komen tot producten, maar dat bleek heel lastig. Je hebt aan de ene kant de taak om geld binnen te halen en daarnaast moet je aan productontwikkeling doen. Dat is in je eentje een pittige taak.”

De focus ligt nu op sport. “We maken het spel inzichtelijk, brengen spelers en de bal in beeld. Door dit te combineren met statistische gegevens, heb je waardevolle informatie.” Het idee blijkt een schot in de roos, want bij voetbalclub Ajax wordt inmiddels met het systeem geëxperimenteerd. De statistiek software wordt door een andere partij verzorgd. “Schoenmaker blijf bij je leest, we willen onze aandacht richten op waar wij goed in zijn.”

Klaar voor de start Na de testfase bij Ajax, volgt in 2014 het échte werk: de stap naar de markt.

Vijf mensen werken inmiddels voor Incatec. Niet alleen is er interesse van voetbalclubs, maar ook partijen binnen andere sporten (b.v. hockey en volleybal) volgen de ontwikkelingen van Incatec op de voet. “Ik merk dat het balletje voor ons nu echt gaat rollen. Ik vind het heel leuk om bezig te zijn met onderzoek, maar het is ook heel prettig als het concreet wordt. Ik doe nu, wat ik het liefst doe, ondernemen!”

Contact TU/e Innovation Lab Incubator Robert Feelders: r.p.feelders@tue.nl

Horsten 1, 5612 AX Eindhoven, The Netherlands Tel +31 40 247 4822 www.tue.nl/innovation

“Where science meets business”

Incubation Bedrijf: IME Technologies BV Product: Electrospinning machine Oprichter(s): Jan van Helvoirt Ramon Solberg Gestart in: 2008 FTE: 8 Octrooien en/of patenten: Ja Spin-off van de faculteit: Werktuigbouwkunde

www.imetechnologies.nl

IME Technologies BV

Electrospinning machine

In 2002 rondde Van Helvoirt zijn studie Werktuigbouwkunde af. Hij volgde een promotietraject, op zoek naar verdieping, en kwam op het idee om méér met zijn kennis te doen.

En dus richtte hij samen met zijn compagnon Ramon Solberg een bedrijf op. In 2008 zag IME Technologies het levenslicht als 100 procent dochter van de TU/e Holding B.V.

Waardevolle kennis Ramon Solberg - Jan van Helvoirt

Een kunststofvezel die vijfhonderd tot duizend keer dunner is dan een haar.

Het vormt de basis van een zeer waardevol product met diverse toepassingen. Wat te denken van een biologisch afbreekbare mal om een menselijke hartklep te kweken. Jan van Helvoirt en Ramon Solberg van IME Technologies hebben de techniek van electrospinning verder doorontwikkeld en behoren nu tot de grootste electrospinningmachineproducenten van Europa.

Het idee: pak de commerciële opdrachten voor de faculteit Werktuigbouwkunde en zet ze om in geld. Zo wordt kennis waardevol gemaakt. Maar IME Technologies deed meer. Zo hield het bedrijf zich vanaf het begin al bezig met de (door)ontwikkeling van machines. Een meetmachine om het krimpgedrag van kunststof te karakteriseren en bovenal electrospinning machines, het onderwerp waar Solberg zich op had gericht tijdens zijn afstudeeronderzoek.

Na vier woelige jaren blijkt met name de electrospinning machine aan te slaan. Van Helvoirt en Solberg besluiten dan ook om zich volledig te focussen op de verdere ontwikkeling van deze veelbelovende technologie.

Electrospinning Electrospinning is een techniek om van kunststof heel dunne draden te ‘spinnen’. Deze draden samen vormen een membraan met heel specifieke eigenschappen. “Het biedt mogelijkheden in verschillende markten. Toepassingen in de textiel, voor energieopslag, in de cosmeticabranche, maar vooral ook in de biomedische industrie. Wij werken samen met bedrijven over de hele wereld. Ze zijn zeer geïnteresseerd in onze machines voor verder onderzoek en productontwikkeling. Maar er worden ook al medische implantaten en menselijke luchtpijpen mee gemaakt.”

Focus IME Technologies is de enige bouwer in Nederland van dit soort machines. 2011 was dan ook het jaar waarin kansen gegrepen werden. Van Helvoirt en Solberg namen samen met een medewerker van het eerste uur het bedrijf over van de TU/e Holding B.V. Vervolgens lukte het om twee investeerders aan het bedrijf te binden. “We hebben grote stappen gemaakt. We staan nu financieel gezien los van de TU/e, maar de band blijft. Zo hebben we nog steeds een goede samenwerking met de faculteit Werktuigbouwkunde.

Daar zijn wij uiteraard erg blij mee. Het is voor ons van belang om onze kennis en kunde te onderhouden, om op die manier de beste machines te blijven ontwikkelen.”

Het is een successtory. Het voorbeeld van kennis vertalen in een commercieel aantrekkelijk product. De machines worden wereldwijd verkocht. Van Brazilië tot Australië en van India tot Amerika. “Ons bedrijf telt nu acht mensen, volgend jaar groeien we denk ik uit tot tien man personeel. De zaken gaan goed, en daar zijn we trots op.”

Contact TU/e Innovation Lab Incubator Robert Feelders: r.p.feelders@tue.nl

Horsten 1, 5612 AX Eindhoven, The Netherlands Tel +31 40 247 4822 www.tue.nl/innovation

“Where science meets business”

Incubation Bedrijf: Level Acoustics BV Product: Laboratorium voor akoestiek Oprichter: Renz van Luxemburg Gestart in: 2006 FTE: 4,5 Octrooien en/of patenten: Nee

Spin-off van de faculteit: Bouwkunde

www.levelacoustics.nl

Level Acoustics BV Akoestiek, daar draait het om bij de TU/e spin-off Level Acoustics.

Hoe dring je geluidsoverlast of -trillingen terug? En hoe zorg je voor de perfecte akoestiek?

Level Acoustics heeft het antwoord. De klanten van de spin-off vind je overal ter wereld.

Van bibliotheken tot concertgebouwen en musea.

Laboratorium voor akoestiek

Renz van Luxemburg is de grondlegger van het bedrijf. Hij had als hoogleraar Architectural Acoustics aan de TU/e de kennis in huis.

Zijn droom, een eigen onderneming starten, kwam uit. Inmiddels is Van Luxemburg overleden en staat Susanne Bron aan het roer.

“Onze kennis in akoestiek, zetten we op diverse manieren in”, vertelt Bron.

“Zo doen we in samenwerking met de TU/e en TNO onderzoek. We bekijken hoe we trillingen en geluidsoverlast terug kunnen dringen, maar ook hoe we juist voor optimaal geluid kunnen zorgen in bijvoorbeeld een concertzaal.”

Een tweede taak: het consultancywerk. “We zijn er trots op dat we wereldwijd bij prestigieuze projecten betrokken zijn.” De namen en steden die Bron benoemt spreken tot de verbeelding. “In Milaan hebben we bijvoorbeeld rechtstreeks voor Prada gewerkt. We nemen ons werk heel serieus en zijn goed in wat we doen, dat wordt opgemerkt. Zo werken we ook samen met grote adviesbureaus zoals Royal Haskoning DHV.”

De betrokkenheid met de TU/e is er nog volop. “We hebben ons kantoor op de campus en delen kennis met de faculteit en andere spin-offs. Dat houdt ons scherp. En alleen dan kun je voorop blijven lopen.”

Contact TU/e Innovation Lab Incubator Robert Feelders: r.p.feelders@tue.nl

Horsten 1, 5612 AX Eindhoven, The Netherlands Tel +31 40 247 4822 www.tue.nl/innovation

Fotografie: Bart van Overbeeke

Tot slot wil Level Acoustics de opgedane kennis graag delen, door middel van masterclasses en workshops. Maar ook door samen te werken met andere (TU/e) spin-offs. “Wij vinden het heel belangrijk om die samenwerking op te zoeken.”

“Where science meets business”

Incubation Bedrijf: LifeTec Group Product: Engineering solutions for Healthcare R&D

Gestart in: 2004 - Hemolab 2012 - LifeTec Group FTE: 13 Octrooien en/of patenten: Nee Spin-off van de faculteit: Biomedische Technologie

Fotografie: Angeline Swinkels

Oprichter: Jurgen de Hart

www.lifetecgroup.com

LifeTec Group

Vlnr: Marco Stijnen - Jurgen de Hart Lars Mulder

De TU/e spin-off LifeTec Group houdt zich bezig met innovatieve R&D in healthcare.

Het bedrijf slaat een brug tussen de klinische wereld en de technische wereld.

Innovatieve R&D in healthcare Jurgen de Hart deed promotieonderzoek naar stromingen in hartkleppen. Vervolgens ging hij aan de slag op de afdeling Cardio Thoracale Chirurgie in het AMC Amsterdam.

“Mijn taak? De vertaling maken tussen de klinische en de technische wereld.

Ik merkte daar al snel, dat er vanuit de industrie behoefte was aan een onafhankelijke partij die die link tussen diverse partijen legt. Het waren toen nog eilandjes, terwijl er zo veel kansen en mogelijkheden lagen. Een kliniek, de biomedische industrie en kennisinstellingen hebben veel kennis in huis, maar die delen dat nog te weinig.”

Een intermediair? “Niet helemaal, ik wilde zelf ook bezig zijn met onderzoek en ontwikkeling.”

Hemolab Samen met Bas de Mol en Frans van de Vosse zet De Hart een contract R&D-organisatie op, genaamd Hemolab. “We waren 100 procent dochter van de TU/e en maakte gebruik van laboratoria, korte lijnen en de kennis die aanwezig was op de universiteit.” Klinkt als een succesformule, maar Hemolab koos toch voor een andere koers. Reden?

Het ondernemen, dat schoot erbij in.

“Terwijl daar juist mijn passie ligt.

We wilden meer vrijheid hebben, om onze R&D kennis en kunde ten gelde te maken.”

Schot in de roos

Fotografie: Fieke van Tuijl

In 2012 ziet de LifeTec Group het levenslicht. Deze sprong in het diepe blijkt meteen een schot in de roos.

“De LifeTec Group is nu ruim een jaar onderweg, en we bestaan al uit 13 fte.”

Dat succes zit ‘m in unieke kennis en opstellingen waar het bedrijfsleven gebruik van kan maken. “Zo bieden we als enige in de wereld een onderzoeksfaciliteit waarmee je voor een langere periode de afgifte van medicijnen kunt onderzoeken in de aderen. Dit doen we door gebruik te maken van een speciale bioreactor.”

En zo zijn er diverse onderzoeksplatforms. “Wij zien relatief snel of een product het waard is om in te investeren. Dat willen onze klanten graag van ons weten.”

De gedroomde koppeling tussen bedrijfsleven en onderzoek, is dus werkelijkheid geworden. “Wij hebben een tak van sport gekozen, die heel boeiend is. Constant in beweging. En uiteindelijk, kunnen we hier mensenlevens mee redden.”

Contact TU/e Innovation Lab Incubator Robert Feelders: r.p.feelders@tue.nl

Horsten 1, 5612 AX Eindhoven, The Netherlands Tel +31 40 247 4822 www.tue.nl/innovation

“Where science meets business”

Incubation Bedrijf: MagnaView BV Product: Software tool voor data-analyse Oprichter(s): Erik-Jan van der Linden Jack van Wijk Roel Vliegen Gestart in: 2005 FTE: 12 Octrooien en/of patenten: Nee Spin-off van de faculteit: Wiskunde & Informatica

www.magnaview.nl

MagnaView BV

Visualisatie van data “Grote hoeveelheden data visualiseren, helderheid in één oogopslag en daarmee je organisatie verbeteren: dat is het idee.” Aan het woord is Erik-Jan van der Linden, medeoprichter van MagnaView. Samen met Jack van Wijk, hoogleraar Visualisatie aan de TU/e richtte hij in 2005 het bedrijf op.

Vlnr: Erik-Jan van der Linden Jack van Wijk - Roel Vliegen

Gegevens snel en makkelijk analyseren zodat je in één oogopslag een duidelijk overzicht hebt van complexe data. Dat is het idee achter MagnaView BV. Deze TU/e spin-off biedt een tool die kan worden toegepast in diverse branches. Van overheid en onderwijs tot bedrijfsleven.

“Jack is een internationale autoriteit op het gebied van visualisatie. Zo ontwikkelde hij de populaire app SequoiaView, die inmiddels meer dan een miljoen keer is gedownload. SequoiaView maakt het mogelijk om de inhoud van je harde schijf inzichtelijk te maken. Samen hebben wij zijn vinding vertaald naar producten die organisaties kunnen gebruiken om hun organisatie te verbeteren.”

MagnaView Want in veel branches is de inmiddels bekende ‘Big Data’ aanwezig. “Grote maar ook kleine hoeveelheden data kunnen met MagnaView visueel gemaakt worden. En op zo’n manier, dat de gebruiker er interactief in kan navigeren.”

Succesverhaal MagnaView is een succesverhaal. Klanten zijn inmiddels over de hele wereld te vinden.

Van onderwijsinstellingen tot laboratoria. “We gebruiken onze software voor producten voor verschillende sectoren.” Voor ziekenhuizen heeft MagnaView bijvoorbeeld Pathos, Microlab en Promus ontwikkeld. “In ziekenhuissystemen staat heel veel informatie. Ziekenhuizen willen inzicht in die data om de zorg te verbeteren.

Dat inzicht geven onze producten.”

Samenwerking met TU/e MagnaView werkt ook nu nog nauw samen met de faculteit Wiskunde & Informatica van de TU/e. “De ontwikkelingen in informatietechnologie gaan razendsnel.

Samen met de TU/e voeren we onderzoeksprojecten uit waarin we gezamenlijk nieuwe grenzen verkennen.”

Contact TU/e Innovation Lab Incubator Robert Feelders: r.p.feelders@tue.nl

Horsten 1, 5612 AX Eindhoven, The Netherlands Tel +31 40 247 4822 www.tue.nl/innovation

“Where science meets business�

Incubation Bedrijf: Medical Robotic Technologies BV Product: Preceyes Oprichter(s): Gerrit Naus, Thijs Meenink, Maarten Beelen Gestart in: 2011 FTE: 3 personen Octrooien en/of patenten: Nee Spin-off van de faculteit: Werktuigbouwkunde

www.medicalrobotictechnologies.nl

Medical Robotic Technologies BV

Oogchirurgie

Vanuit de faculteit Werktuigbouwkunde is in 2011 Medical Robotics Technologies BV opgericht. Deze zogenaamde incubator BV is in het leven geroepen om onderzoeksresultaten uit medische roboticaprojecten in onder te brengen. Die projecten moeten uiteindelijk leiden tot nieuwe spin-offs. Preceyes, het systeem voor vitreoretinale oogchirurgie, is het eerste project.

Precisie en zorg Vlnr: Gerrit Naus - Maarten Beelen Thijs Meenink

De TU/e spin-off Medical Robotic Technologies ontwikkelt een medisch systeem dat assisteert bij vitreoretinale oogchirurgie (ingrepen binnen het oog).

Met het systeem wordt de precisie van de chirurg 10 tot 20 keer vergroot. Hierdoor kunnen patiënten geholpen worden die op dit moment, zonder assistentie, niet behandeld kunnen worden.

Het verhaal begint bij Gerrit Naus. Hij promoveerde in 2010 aan de TU/e en ging op zoek naar de juiste applicatie voor de ontwikkelde medische robotica technologie. “Eigenlijk was de keuze voor oogchirurgie logisch. Onze regio staat bekend om de kennis over hoge precisie. Denk aan een bedrijf als ASML dat op nanoschaal werkt. Maar ook op het gebied van zorg excelleren we met een bedrijf als Philips Healthcare. Als er een chirurgisch gebied is waar je nauwkeurig moet werken, dan is het wel het oog.”

Thijs Meenink, die aan het promoveren was op oogrobotica, haakte aan bij Naus, net als Maarten Beelen, die afstudeerde op haptische feedback. “Samen zijn we Preceyes gestart.”

De focus lag vanaf het eerste begin op de binnenkant van het oog, de zogenaamde vitreoretinale chirurgie. “Denk aan aandoeningen als netvliesloslating, maar ook de verstopping van haarvaatjes in het oog. Op dit moment worden in dat laatste geval de gevolgen behandeld, maar het probleem kan niet worden aangepakt. Een goede chirurg kan tot op 0,1 millimeter nauwkeurig werken, maar deze vaatjes zijn nog tien keer zo klein. Assistentie van ons systeem maakt zo’n operatie wél mogelijk.”

Enthousiaste reacties Met een goed idee, ben je er nog niet. Hoe weet je dat je iets goeds in handen hebt?

Door continu je product te spiegelen aan de markt. “We vliegen regelmatig topchirurgen in om te werken met ons systeem. Wat werkt goed? Wat moet beter?

De reacties zijn heel positief. Op dit moment voeren we met ons prototype systeem voor verschillende bedrijven contractonderzoek uit, om nieuwe procedures te onderzoeken.” Naus verwacht dat de financiering voor een productontwikkeling halverwege 2014 rond is. Het eerste systeem kan dan in 2017 in de OK staan.

Contact TU/e Innovation Lab Incubator Robert Feelders: r.p.feelders@tue.nl

Horsten 1, 5612 AX Eindhoven, The Netherlands Tel +31 40 247 4822 www.tue.nl/innovation

“Where science meets business”

Incubation Bedrijf: Nemo Healthcare BV Product: PUREtrace Oprichter(s): Bas Lemmens Chris Peters Rik Vullings Gestart in: 2010 FTE: 4 Octrooien en/of patenten: Ja Spin-off van de faculteit: Electrical Engineering

www.nemohealthcare.com

Nemo Healthcare BV

Zwangerschapsbewaking

“Onze vinding draagt bij aan het terugdringen van de twee belangrijkste oorzaken van perinatale sterfte: zuurstofgebrek voor of tijdens de bevalling en vroeggeboorte.

In Nederland komen deze complicaties jaarlijks in zo’n 12.000 gevallen voor.”

Aan het woord is Bas Lemmens, CEO en medeoprichter van Nemo Healthcare.

De TU/e spin-off komt voort uit een wetenschappelijke samenwerking met het Máxima Medisch Centrum Veldhoven.

Vlnr: Bas Lemmens - Ralph Vroegop Aron Wierts

Een betere bewaking van moeder en kind voor en tijdens de bevalling. De TU/e spin-off Nemo Healthcare heeft een product ontwikkeld dat zorgt voor betere zwangerschapsbewaking.

Met PUREtrace is het mogelijk om uitwendig én betrouwbaar weeën te meten en een hartfilmpje te maken van het ongeboren kind.

Uit onderzoek dat is uitgevoerd door de TU/e en het MMC, is gebleken dat bij een klinische bevalling in het ziekenhuis, bewaking van de weeën via een eenvoudig aan te brengen elektrodepleister op de buik even goed of zelfs beter werkt dan bewaking met bestaande sensoren. Traditionele meetsystemen geven nu onvoldoende informatie door over de weeënactiviteit.

Het tijdig waarnemen van weeënactiviteit is doorslaggevend voor de overlevingskansen van het nog ongeboren kind. Als de weeën niet worden opgemerkt dreigt de baby in de baarmoeder in de verdrukking te raken. “De belangrijkste winst is dan ook dat je een kind gewoon meer kans biedt’’, stelt Lemmens. ‘’Een nauwkeuriger weeënregistratie biedt de behandelend arts de ruimte om tijdig in te grijpen.’’ Daarnaast is de nieuwe technologie heel makkelijk toepasbaar. ‘’In tegenstelling tot andere systemen kun je PUREtrace zonder problemen aansluiten op de bestaande bewakingsmonitoren.”

Razend enthousiast Met behulp van TU/e Innovation Lab konden in 2008 en 2009 subsidies worden binnengehaald. “Dat was voor ons het startsein om Nemo Healthcare op te richten.”

In 2013 was het zover: PUREtrace was daar, inclusief CE markering. “De eerste order kwam uiteraard van het MMC. Mooi om die betrokkenheid bij het project te zien.

Na jarenlang onderzoek doen, gaat PUREtrace nu echt gebruikt worden, dat is fijn.

De resultaten zijn goed, sterker nog: er wordt razend enthousiast op deze vinding gereageerd. Iets om trots op te zijn.”

Maatschappelijk relevant De volgende stap: het product op de markt zetten. Daarbij denkt Lemmens in eerste instantie aan de Benelux, maar ook de VS lonken. Gelijktijdig ontwikkelt Nemo Healthcare een tweede product, dat de hartactiviteit van het ongeboren kind meet. “Daarvoor hebben we investeerders nodig, maar ik heb er vertrouwen in dat het gaat lukken.

Het is ook fijn dat we de samenwerking in de regio kunnen opzoeken, we werken samen met lokale partners, bevinden ons middenin de Brainportregio. Ik geloof heilig in ons product. Een maatschappelijk relevant product, dat goed is voor heel Nederland.”

Contact TU/e Innovation Lab Incubator Robert Feelders: r.p.feelders@tue.nl

Horsten 1, 5612 AX Eindhoven, The Netherlands Tel +31 40 247 4822 www.tue.nl/innovation

“Where science meets business”

Incubation Bedrijf: Peer+ BV Product: Smart Energy Glass Oprichter(s): Teun Wagenaar Casper van Oosten Gestart in: 2008 FTE: 9 Octrooien en/of patenten: Ja Spin-off van de faculteit: Scheikundige Technologie

www.peerplus.nl

Peer+ BV

Casper van Oosten - Teun Wagenaar

De TU/e spin-off Peer+ heeft glas ontwikkeld dat energie kan opwekken. Het is mogelijk om te schakelen tussen een lichte en een donkere ruit.

Bij de donkere stand wordt het licht dat invalt, gebruikt om energie op te wekken.

Die opgewekte energie wordt direct gebruikt voor de bediening van de ruit. Tevens dient het donkere glas als zonwering. Zo bespaar je energie.

Energie opwekkend glas Vrienden Teun Wagenaar en Casper van Oosten zijn de oprichters van Peer+. “We hebben allebei gestudeerd aan de TU Delft”, vertelt Wagenaar. “Tijdens zijn promotie kwam Casper in contact met een technologie waardoor glas kan schakelen en tegelijk energie opwekken.

Het was enkel een concept dat dus nog niet in de praktijk was bewezen.

Wij zijn er samen mee aan de slag gegaan. In november 2008 is Peer+ opgericht.”

Smart energy glass Na een aantal subsidies en leningen binnen te hebben gehaald, is het het duo gelukt de theorie te vertalen naar een product, het smart energy glass. “We produceren nu op kleine schaal. Sinds 2012 hebben we een eigen productielijn. Die geeft ons de mogelijkheid ons product en het productieproces te finetunen.” Het smart energy glass is nu terug te vinden in een aantal testopstellingen, onder meer op het TU/e-terrein, Schiphol en op de High Tech Campus Eindhoven. “De reacties zijn tot nu toe heel positief.”

Band met TU/e Peer+ heeft een partner gevonden die de productie op grote schaal op zich gaat nemen. “Wij willen ons blijven richten op innovatie. Wij zien nog zoveel mogelijkheden.” Voor de verdere ontwikkeling heeft Peer+ contact met de TU/e. “De relatie is uitstekend te noemen. Zo werken we nauw samen met de faculteit Bouwkunde.

Verder huren we nog een ruimte op de TU/e-campus.”

Wagenaar verwacht dat het smart energy glass over twee tot drie jaar op grote schaal te koop is. “Het zal in eerste instantie vooral gebruikt worden voor grote oppervlakten.

Denk aan kantoorgebouwen en fabrieken. De hoeveelheid energie die bespaard kan worden door het smart energy glass in een gebouw, is enorm. Bovendien kan elektriciteit opgewekt worden. Met deze toepassing dringen we de CO2-uitstoot terug.”

Contact TU/e Innovation Lab Incubator Robert Feelders: r.p.feelders@tue.nl

Horsten 1, 5612 AX Eindhoven, The Netherlands Tel +31 40 247 4822 www.tue.nl/innovation

“Where science meets business�

Incubation Bedrijf: Polymer Technology Group BV Product: Onderzoek kunststoftechnologie

Gestart in: 2004 FTE: 20 Octrooien en/of patenten: Nee Spin-off van de faculteit: Scheikundige Technologie

Fotografie: Bart van Overbeeke

Oprichter(s): Prof. Piet J. Lemstra Dr. Laurent Nelissen

www.ptgeindhoven.nl

Polymer Technology Group BV

Jan van den Oever

Polymer Technology Group Eindhoven (PTG/e) is een onafhankelijk onderzoeksinstituut dat multinationals en mkb-ers helpt met korte en middellange termijn onderzoeksvragen op het gebied van polymere, hybride en biobased materialen.

De kernactiviteit is toegepast onderzoek; het leveren van een proof-of-concept. PTG/e is ontstaan uit de kunststoftechnologie vakgroep van de faculteit Scheikundige Technologie en is sinds de start een 100 procent dochter van de TU/e Holding B.V.

Onderzoeksinstituut

Professor Piet Lemstra staat aan de basis van PTG/e. “De kunststoftechnologie vakgroep van de TU/e krijgt vaak vragen vanuit het bedrijfsleven op het gebied van polymere materialen,” stelt Jan van den Oever, manager operations van PTG/e.

“Niet al die vragen zijn interessant voor de vakgroep t.g.v. onderzoeksduur, kernactiviteit leerstoel, type onderzoeker, publicaties & IPR. Lemstra stelde dan ook voor om een onderzoeksinstituut op te richten dat tussen de faculteit en het bedrijfsleven in staat. Het instituut kan de aanvragen verwerken, vraagstukken zelf aanpakken en waar nodig doorverwijzen. Dit verloopt uitstekend mede dankzij de ‘Chain-of-Knowledge’-aanpak. Inmiddels werken er twintig mensen bij ons bedrijf met een breed spectrum aan opleidingsniveau en achtergrond (chemici-fysicimateriaaldeskundigen-werktuigbouwkundigen). Hoewel we nog steeds een honderd procent dochter van de TU/e Holding B.V. zijn, staan we volledig op eigen benen; we beschikken over een eigen infrastructuur, lab en kantoren.”

PTG/e helpt bedrijven dus met hun polymeer/ materiaalvraagstukken; van molecuul tot eindproduct. “We hebben kennis van synthese (van monomeer tot polymeer), verwerking (van granulaat tot eindproduct) en karakterisering (chemisch en fysisch). Door intensieve win-win samenwerking met m.n. de faculteit Scheikundige Technologie kan PTG/e gebruik maken van ‘state of the art’ apparatuur en een breed netwerk van specialisten; kennisvalorisatie avant-la-lettre.

“Hierdoor zijn we continu op de hoogte van de laatste ontwikkelingen op het gebied van kunststoffen/materialen. En dat wordt zeer gewaardeerd door onze klanten.”

PTG/e voert onderzoeken uit die enkele weken duren, maar ook onderzoeken die tot twee jaar in beslag nemen. “We worden echt gezien als verlengstuk van een R&D-afdeling. We hebben een goed team, met academisch geschoolde medewerkers die ieder hun eigen specialisme hebben. En als we er onderling niet uitkomen, beschikken we nog over een netwerk van (internationale) experts. Zo ontstaat een keten aan kennis waardoor we bijna ieder (in)direct vraagstuk kunnen oplossen.”

Toekomstdromen Steeds meer bedrijven (nationaal en internationaal) weten PTG/e te vinden. Op dit moment werken er twintig mensen voor het onderzoeksinstituut. Toekomstdromen, die zijn er zeker. Van den Oever: “Uitgroeien tot zo’n 35 fte. Dat geeft ons de mogelijkheid om ook zelf onderzoek te doen en te publiceren en derhalve eigen Expertise Gebieden op te zetten. Daardoor kunnen we andere klanten en nóg grotere opdrachten naar ons toetrekken.”

Contact TU/e Innovation Lab Incubator Robert Feelders: r.p.feelders@tue.nl

Horsten 1, 5612 AX Eindhoven, The Netherlands Tel +31 40 247 4822 www.tue.nl/innovation

“Where science meets business”

Incubation Bedrijf: Progression Industry

Oprichter(s): Trudo Arts Michael Boot Gestart in: 2009 FTE: 5 Octrooien en/of patenten: Ja Spin-off van de faculteit: Werktuigbouwkunde

Fotografie: Angeline Swinkels

Producten: WEDACS / CyclOx / PFAMEN-injector

www.progression-industry.com

Progression Industry

Groene technologieën voor automotive industrie

Een leuk idee is mooi. Maar hoe kom je vervolgens binnen bij de juiste partijen? In de automotive wereld is dat niet makkelijk, stelt Trudo Arts. “Je moet zien op te vallen.”

Dus kocht hij samen met medeoprichter Michael Boot een Maserati. Het verhaal van Trudo Arts en Michael Boot leest als een jongensboek. Met veel lef, een mooie auto én natuurlijk een prima product, kom je heel ver.

Michael Boot - Trudo Arts

Groene technologieën voor de automotive industrie, dat heeft de toekomst. Daar gelooft Progression Industry in.

Deze succesvolle TU/e spin-off werkt aan de technologie van morgen.

De door Progression Industry bedachte WEDACS technologie voor benzinemotoren, dringt het brandstofgebruik terug en vergroot het motorkoppel, door middel van een inlaatturbine. Bij dieselmotoren zorgt de PFAMEN (Porous Fuel Air Mixing Enhancing Nozzle) brandstofverstuiver van Progression Industry voor een afname van de roetuitstoot, waardoor roetfilters op termijn overbodig worden. En momenteel werkt het bedrijf aan de nieuwe generatie biodiesel, CyclOx. Een brandstof op basis van afvalhout. Op de TU/e is een tankstation te vinden, waar testrijders al gebruik kunnen maken van deze brandstof van de toekomst.

“We gaan de komende jaren tegen grote problemen aanlopen. Steeds meer mensen rijden een auto. Dat is slecht voor het milieu. Wij willen die vraagstukken graag oplossen, waarbij duurzaamheid een belangrijk thema is.” Dat Arts en Boot samen ondernemen, is voor velen geen verassing. Op de TU/e werden de twee vrienden, regelmatig kwamen ze bij elkaar over de vloer.

Toen Boot met het idee kwam voor een brandstof die voor minder roetuitstoot zorgt, was Arts direct enthousiast. “Ik was bij de presentatie en zag meteen mogelijkheden.”

Al snel liep het duo tegen het eerste probleem aan. Hoe vermarkt je een goed idee?

“Het gaat meteen om grote spelers waar je bij aan tafel moet zitten. Hoe kom je daar als klein bedrijf binnen? Het is lastig om daar grip op te krijgen.”

Het duo besloot het idee een tijdje in de kast te leggen en verder te kijken naar andere oplossingen. “Zo kwamen we op het idee van een roterende gasklep, die benzinemotoren tot 25 procent zuiniger maakt.” De STW Valorization Grant, fase 1 werd aangevraagd, met succes. Later volgde fase II. “We hebben een vliegende start kunnen maken, waardoor in 2009 Progression Industry daar was.”

Fotografie: Bart van Overbeeke

Wat doe je, als je je eerste slag geslagen hebt? Een Maserati kopen, luidt het antwoord van Arts. “Het klinkt gek”, lacht hij. “Maar het was een heel goede manier om de aandacht te trekken. Vanaf toen, mochten we overal komen praten. Via een Nederlands agentschap kwamen we zelfs in contact met een internationale partner.”

Er gaan dus deuren open voor Progression Industry, maar het bedrijf is er nog niet.

“Je moet in deze tak van sport, een lange adem hebben. We liggen goed op schema en krijgen ondersteuning vanuit de TU/e. We zijn ervan overtuigd dat we gaan slagen in onze missie. Naar dit soort oplossingen is veel vraag. We hebben dan ook vertrouwen in de toekomst.”

Contact TU/e Innovation Lab Incubator Robert Feelders: r.p.feelders@tue.nl

Horsten 1, 5612 AX Eindhoven, The Netherlands Tel +31 40 247 4822 www.tue.nl/innovation

“Where science meets business”

Incubation Bedrijf: Rose BV Product: Teleoperated - Service - Robot Oprichter(s): Kees van Hee Henk Zeegers Michiel van Osch Gestart in: 2012 FTE: 7 personen, 4 fte Octrooien en/of patenten: Nee Spin-off van de faculteit: Wiskunde & Informatica

www.robot-rose.nl

Rose

Henk Zeegers & Kees van Hee

Een robot die ouderen kan helpen bij het uitvoeren van alledaagse huishoudelijke taken.

Rose is voortgekomen uit een research project naar een idee van Kees van Hee, hoogleraar Architectuur en Informatiesystemen van de faculteit Wiskunde & Informatica.

De resultaten van dat project hebben geleid tot de oprichting van Rose BV in 2012. Met het binnenhalen van CbusineZ (onderdeel van zorgverzekeraar CZ) medio 2013, hoopt Rose BV de robot binnen drie jaar naar de markt brengen.

Teleoperated-Service-Robot Het idee voor Rose is zo’n vier jaar geleden ontstaan. “Kees had het idee dat er met tele-operated (op afstand bestuurbare) robots veel mogelijk zou zijn.

Samen met Kees heb ik gezocht naar een markt voor zo’n soort robot.

We hebben toen gekozen voor de zorg”, vertelt Henk Zeegers, inmiddels samen met Kees van Hee directeur van Rose BV. Robot Rose werd in een kleine drie jaar ontwikkeld binnen het ‘pieken in de delta project TSR: Teleoperated-Service-Robot’.

Dit project werd gesubsidieerd door het Ministerie van Economische Zaken en de provincie Noord-Brabant.

“Lopende het TSR project hebben we geconcludeerd dat er absoluut een markt is voor een zorgrobot als Rose. We hebben toen ook de beslissing genomen om door te zetten. Maar dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Voordat Rose naar de markt kan, moet er nog flink ontwikkeld worden. En daar is geld voor nodig. We zijn dan ook erg blij met het vertrouwen van CZ.” Rose wordt bestuurd door operators vanuit een zorgcentrale of de cliënt zelf. De zorgrobot kan de thuiszorgmedewerker op die manier ontlasten, waardoor er meer aandacht is voor de daadwerkelijke zorg.

“We vinden het belangrijk om Rose te ‘testen’ bij en met gebruikers.

Daarom hebben we onze robot in het voorjaar van 2012 bij Zuidzorg getest.

Alleen door op deze manier te experimenteren kom je erachter wat nog ontbreekt en verbeterd kan worden.”

Inmiddels is dus duidelijk wat nog veranderd moet worden om van Rose een bruikbare zorgrobot te maken. CZ investeert 500.000 euro in Rose BV, in ruil voor 43 procent van de aandelen. De TU/e bezit nog 25 procent van de aandelen. Het restant is gelijkelijk verdeeld onder Van Hee, mededirecteur Henk Zeegers en CTO Michiel van Osch. Als postdoc was Van Osch van 2009 tot eind 2012 technisch projectcoördinator van Rose. Zeegers is blij met de hulp die ze bij het stichten van het bedrijf en het toetreden van CZ hebben gehad van TU/e Innovation Lab: “Met name bij het opstellen van de contracten, konden wij wel wat ondersteuning gebruiken. Daar is expertise voor nodig en er gaat ontzettend veel tijd in zitten. Tijd die wij beter kunnen besteden aan de verdere ontwikkeling van ons product.”

Op dit moment zijn Van Hee en Zeegers op zoek naar meer investeerders die willen instappen. “We willen Rose de komende drie jaar verder doorontwikkelen. Daar hebben we ongeveer 1,5 miljoen euro voor nodig.

Ik hoop dat naast CZ nog meer bedrijven het aandurven om te investeren in ons project.” Van Hee tracht ook via subsidieregelingen geld binnen te halen en volgens hem zijn er ook bedrijven die al hebben aangegeven in natura te willen bijdragen aan de verdere ontwikkeling van Rose.

Contact TU/e Innovation Lab Incubator Robert Feelders: r.p.feelders@tue.nl

Horsten 1, 5612 AX Eindhoven, The Netherlands Tel +31 40 247 4822 www.tue.nl/innovation

“Where science meets business”

Incubation Bedrijf: SNOCOM BV Product: Snowcuber Oprichter(s): Henk Arntz Theo Arntz Gestart in: 2013 FTE: 2 PTE: 3 Octrooien en/of patenten: Ja Spin-off van de faculteit: Werktuigbouwkunde

www.snocom.com

SNOCOM BV

Vlnr: Bas Bolk - Thomas Haartsen Matthijs Brands - Henk Arntz

Sneeuwruimen op een vliegveld of platform is een immense operatie. Dat moet anders kunnen, vond de toenmalige TU/e-student Henk Arntz.

En dus ging hij aan de slag met het idee om sneeuw op te zuigen en te comprimeren in plaats van weg te schuiven.

De eerste sneeuwstofzuiger is inmiddels in de maak.

Sneeuwstofzuiger Waar een stevige sneeuwbui goed voor kan zijn. Henk Arntz zat in 2010 vast in de trein, vanwege hevige sneeuwval. Daar ontstond het idee, heel simpel gezegd een sneeuwstofzuiger. Vanaf toen ging de TU/e-student heel doelgericht te werk. Hij nam contact op met Schiphol en weidde zijn afstudeerproject aan de techniek. De Snowcuber van Arntz kan drie kuub sneeuw comprimeren tot één kuub. Die sneeuw wordt direct opgeslagen in een container voor een eenvoudige afvoer. “In eerste instantie richtte ik me op de landingsbaan, maar dat heb ik nu bijgesteld. Ik focus me eerst op de platformen. Zo kan ik eerder omzet boeken.”

Sneltreinvaart Er volgde een prototype op schaal, een patentaanvraag, financiering, een prototype en een testfase. Dat alles in nog geen twee jaar tijd.

Een spannende periode breekt nu aan: het op de markt zetten van het product.

“In Noord Finland rijdt er voor het eerst een rond, om te testen. Dit doe ik samen met mijn collega Thomas Haartsen. Daarna is het tijd voor de echte verkoop.”

Het gaat om een fikse investering, die niet mogelijk was geweest zonder ondersteuning van de TU/e. “Het is heel prettig dat ik gebruik heb kunnen maken van de faciliteiten van de faculteit. Het is anders onbetaalbaar.”

Ambities De ambities van Arntz liegen er niet om. Over vijf jaar wil hij dat SNOCOM BV de grootste marktspeler is. “Er is een tiental partijen actief op deze markt. Wat SNOCOM BV uniek maakt, is het product, totaal iets anders dan wat de concurrentie heeft.”

Arntz richt zich vooralsnog voornamelijk op vliegvelden, maar ook havens en centra van steden zijn mogelijke klanten. “Alle interessante markten zijn logistieke knooppunten waar sneeuw valt.”

Die markt eens flink verstoren, dat ziet de 25-jarige ondernemer wel zitten. “Het ondernemen bevalt me heel goed, dit heb ik altijd gewild. Je moet heel wat stappen zetten, het zakelijke aspect ligt me. Zelf iets verzinnen en vermarkten, dat is een droom die werkelijkheid wordt.”

Contact TU/e Innovation Lab Incubator Robert Feelders: r.p.feelders@tue.nl

Horsten 1, 5612 AX Eindhoven, The Netherlands Tel +31 40 247 4822 www.tue.nl/innovation

“Where science meets business�

Incubation Bedrijf: SmartGoals BV Product: Interactieve goals

Gestart in: 2011 FTE: 4 Octrooien en/of patenten: Ja Spin-off van de faculteit: Industrial Design

Fotografie: Bart van Overbeeke

Oprichter(s): Chris Heger, Sjef Fransen, Mark de Graaf en Mark Gerritsen

www.smartgoals.nl

SmartGoals BV

Interactieve goals Die vraag stelde Heger zichzelf ook. Hij ging met de technologie aan de slag, en besloot deze te testen in een menselijke omgeving. Sport, dat moest het worden.

Simpelweg omdat er een duidelijk kader is; het spel waarin de sporters acteren.

De regels staan vast.

Voetbal

Sjef Fransen - Mark de Gaaf

Van kastjes die met elkaar communiceren, tot goaltjes die onder meer worden gebruikt door Frank de Boer om ‘het eerste’ van Ajax te trainen. Het verhaal van de TU/e spin-off SmartGoals in een notendop.

Het begon in 2009, Chris Heger studeerde af. Mark de Graaf, één van de oprichters van de faculteit Industrial Design, bedacht een technologie om diverse units met elkaar te laten communiceren. De kastjes hebben onderling contact met elkaar en bepalen welke unit wanneer welke actie uitvoert.

Een mooie technologie, maar… wat kun je ermee?

Het werd voetbal. Een tak van sport die populair is. Er zijn veel clubs, zowel nationaal als internationaal, en daardoor is het een commercieel aantrekkelijke branche. Heger bedacht dat met elkaar communicerende goals, kansen bieden voor de training. De sporters spelen in op de steeds veranderende situaties, en worden zo optimaal getraind voor het echte werk. De amateurvoetballer en voetbalfan ontwikkelde goals met een lampje. Zodra het lampje brandt, moet de sporter op die goal schieten. Na een score gaat dat goaltje uit en springt een willekeurig ander goaltje meteen aan. De situatie verandert dus constant.

Het idee werd opgepikt op de Demodag van de faculteit. De vinding werd vervolgens gepresenteerd bij de Dutch Design Week. Enthousiaste reacties: maar wat nu? Hoofd jeugdopleiding bij PSV, Wiljan Vloet, wilde wel feedback geven. Zo ontstond langzaamaan een bruikbaar product.

“De goals zorgen voor spelvariatie en plezier, voor meer dynamiek. Het is voor elke voetballer een uitdaging, van de F’jes tot de Champions league.” VDL zag ook mogelijkheden en investeerde.

Klaar voor de start Het klinkt als één grote successtory, maar toch was er ook een periode waarin het maar niet van de grond kwam. Hoge kosten, te weinig ontwikkeling. Het product is één, maar dat product naar de markt brengen is een tweede. Ondernemer Jan de Ruiter bracht Heger op een idee. “We zijn in zee gegaan met de Grote Clubactie. Vanaf september 2014 kunnen verenigingen door deel te nemen aan de actie, sparen voor goaltjes van SmartGoals. Dat heeft het proces echt in beweging gezet en VDL overtuigd te investeren. De eerste honderd goals zijn inmiddels in productie en worden in april verwacht. Nu wacht het proces van aanpassen, langzaam uitbreiden, de markt veroveren. Naast voetbal zal er ook gekeken worden naar allerlei andere sporten als hockey, fitness en de gymles. ”

Contact TU/e Innovation Lab Incubator Robert Feelders: r.p.feelders@tue.nl

Horsten 1, 5612 AX Eindhoven, The Netherlands Tel +31 40 247 4822 www.tue.nl/innovation

“Where science meets business”

Incubation Bedrijf: SMART Photonics BV Producten: Ontwikkelen productiemethode voor optische chips Oprichter: Richard Visser

FTE: 6 Octrooien en/of patenten: Nee Spin-off van de faculteit: Electrical Engineering

Fotografie: Petra Appelhof

Gestart in: 2012

www.smartphotonics.nl

SMART Photonics

Steeds vaker gaat datatransport niet meer via elektrische kabels, maar door glasvezel.

De hoeveelheid data die verstuurd kan worden, ligt daardoor vele malen hoger. Fotonica heeft dan ook de toekomst.

SMART Photonics, een start-up van een aantal zeer ervaren fotonische experts, gaat samen met de TU/e nog een stap verder.

Het zet in op de op de TU/e ontwikkelde geïntegreerde fotonica. Met het verkrijgen van een lening van 232.000 euro van Bright Move kan deze technologie de komende tijd verder ontwikkeld worden.

Optische chips kunnen meer informatie, over een grotere afstand verplaatsen en verwerken met minder energie. Dit in vergelijking met de reguliere elektronische chips.

“Optische chips gaan de elektrische chips niet vervangen, maar vooral in de combinatie van die twee zit de toekomst. Deze technologie gaat de huidige technologie verder helpen en maakt nieuwe functionaliteiten mogelijk”, vertelt Richard Visser, eigenaar van SMART Photonics. “Met deze chips kun je wel duizend keer nauwkeuriger meten”, verduidelijkt hij. “En door de nauwkeurigheid van de laser kunnen er nieuwe scan- of behandeltechnieken worden ontwikkeld voor bijvoorbeeld medische toepassingen.

Dit is maar het topje van de ijsberg. Wij verwachten dat deze nieuwe technologie net zo veel invloed gaat hebben als de introductie van de elektronische chip!”

Voor datacommunicatie worden nu al fotonische componenten gebruikt. Met de technologie van SMART Photonics, die is ontwikkeld op de TU/e, is het straks mogelijk om al die componenten samen te brengen op één chip. Dat wordt geïntegreerde fotonica genoemd.

SMART Photonics produceert deze nieuwe, optische chips in opdracht van anderen. “We bieden onze kennis aan derden aan. Het is geweldig om actief te zijn in een pioniersmarkt. Het is een spannende tak van sport die constant in beweging is.”

Fotografie: Joyce van Belkom

Richard Visser

Er ligt een gigantische markt

Wat voor veranderingen dat in de toekomst teweeg gaat brengen? “Het is al gelukt om 50 hd-films in één seconde over vijftig kilometer glasvezelkabel te versturen.

Ik verwacht dan ook dat over tien jaar alle computers fotonisch gekoppeld zijn.

Een gigantische markt ligt voor ons.”

Toch verkeert SMART Photonics nu nog in een startfase. “Ook wij lopen tegen het verschijnsel ‘valley of death’ aan. Er gaat veel tijd zitten in de ontwikkeling en het finetunen van je product. Die tijd moet je zien te overbruggen. Pas daarna kun je écht omzet draaien. Je hebt dus investeerders nodig. Wij zijn dan ook erg blij met de lening van Bright Move. Het brengt ons weer een stapje dichter bij ons einddoel.”

Maar SMART Photonics heeft meer kapitaal nodig. Bij het vinden van de juiste investeerders biedt TU/e Innovation Lab de helpende hand. “Natuurlijk moet je het uiteindelijk zelf doen, maar een goede sparringpartner is erg belangrijk. Iemand die met een frisse blik naar je businessplan kijkt en je dwingt om te focussen, om keuzes te maken. Wij zijn er in ieder geval van overtuigd dat dit de techniek van de toekomst is, daar geloven wij heilig in. Met de hulp van TU/e Innovation Lab gaan wij de toekomst veranderen.”

Contact TU/e Innovation Lab Incubator Robert Feelders: r.p.feelders@tue.nl

Horsten 1, 5612 AX Eindhoven, The Netherlands Tel +31 40 247 4822 www.tue.nl/innovation

“Where science meets business”

Incubation Bedrijf: Sorama BV Producten: Sorama Portal Sorama Cam Oprichter(s): Rick Scholte Vincent Locht Gestart in: 2009 FTE: 15 Octrooien en/of patenten: Ja Spin-off van de faculteit: Werktuigbouwkunde

www.sorama.nl

Sorama

Rick Scholte

De wereld een klein beetje stiller maken. Met dat doel startte Rick Scholte in 2009 zijn bedrijf Sorama.

Tijdens zijn promotieonderzoek aan de faculteit Werktuigbouwkunde van de TU/e ontwikkelde hij een methode om geluid en trillingen te visualiseren.

Op basis van die informatie kunnen producten stiller worden gemaakt. Na een kleine dip in 2011, maakt Sorama nu grote stappen.

Luisteren naar de markt Geluid in beeld brengen, hoe doe je dat? “Wij hebben een camera ontwikkeld die is voorzien van 1024 kleine microfoontjes. Met die camera scannen we als het ware een product. Zo wordt heel nauwkeurig in beeld gebracht welk onderdeel van het product geluid produceert. Dat kan een motortje zijn, maar ook een behuizing die meetrilt. Op basis van onze informatie kan een producent zijn product stiller maken.”

Al tijdens zijn onderzoek werd Rick Scholte benaderd door verschillende partijen die interesse hadden in zijn methode. Dat was voor mij de bevestiging om voor mezelf te beginnen. Scholte benaderde TU/e Innovation Lab. “Ik heb onder andere enkele valorisatieworkshops gevolgd. Ze hebben me écht op weg geholpen.”

Inmiddels ziet hij TU/e Innovation Lab vooral als klankbord. “En ik geef ook graag feedback, ze hebben ook iets aan de kennis die ik als startende ondernemer opdoe.

Zo deel ik bijvoorbeeld niet het idee om een ‘techneut’ altijd aan een compagnon te koppelen. Het is écht niet zo dat techneuten per definitie niet kunnen ondernemen.

Een goede match is heel belangrijk.”

Bij Scholte liep het dan ook mis tussen hem en zijn compagnon.

“In 2011 ben ik alleen verder gegaan. Voor mijn gevoel moest ik toen helemaal opnieuw beginnen, maar uiteindelijk is het goed geweest. Ons bedrijf maakt nu een flinke groei door. Er zijn nu tien prototypes van de nieuwe, draagbare camera verkocht. Die camera’s zijn aangeboden aan tien toonaangevende Nederlandse bedrijven. We staan continu in contact met onze klanten. Wat kan er beter? Wat mis je? Het is belangrijk dat je je markt kent. Veel techstarters staren zich blind op het vinden van een financier, maar vergeet je markt niet. Daar doe je het uiteindelijk voor.” Een andere manier om aan die feedback te komen is om aan wedstrijden zoals New Venture mee te doen. “Je komt op die manier ook in contact met andere ondernemers. En wat ook mooi meegenomen is: we hebben 25.000 euro gewonnen.”

Inmiddels zijn er vijftien mensen werkzaam bij Sorama. Wat de toekomst gaat brengen? “Eind dit jaar willen we een ‘batch’ van vijftien camera’s verkopen aan vaste klanten. Pas als we er helemaal van overtuigd zijn dat ons product af is, gaan we de internationale markt op. Dan kunnen we écht stappen gaan zetten. Veel omzet draaien of winst behalen is geen doel op zich, het is een gevolg van onze visie, doelstellingen en strategie. Dát is wat telt voor ons.”

Contact TU/e Innovation Lab Incubator Robert Feelders: r.p.feelders@tue.nl

Horsten 1, 5612 AX Eindhoven, The Netherlands Tel +31 40 247 4822 www.tue.nl/innovation

“Where science meets business�

Incubation Bedrijf: SOWISO BV Producten: Oprichting van het SOWISO Platform Ontwikkelen e-learning technologie

Gestart in: 2009 FTE: 3 Octrooien en/of patenten: Nee Spin-off van de faculteit: Wiskunde & Informatica

Fotografie: Petra Appelhof

Oprichter(s): Marc Habbema Max Cohen

www.sowiso.nl

SOWISO

Marc Habbema

Tablets die schoolboeken vervangen, proefwerken die op de computer worden afgenomen en leren door middel van games. De tijd dat scholen argwanend naar technologische ontwikkelingen keken, is voorbij.

Volop kansen dus voor ondernemers die feilloos aanvoelen wat studenten, scholieren en docenten nodig hebben.

WoodWing investeert in TU/e spin-off SOWISO Ze studeerden niet aan de TU/e, komen uit Amsterdam én zijn economen. Toch zijn Habbema en Cohen eigenaar van de TU/e spin-off SOWISO. “Max en ik zijn al jarenlang goede vrienden. Het idee om ooit voor onszelf te beginnen speelde al jaren. Toen we via-via hoorden van de e-learning software van de faculteit Wiskunde & Informatica van de TU/e, hebben we de knoop doorgehakt.” Het duo zag volop mogelijkheden.

“De e-learning software stak technisch goed in elkaar, maar bijvoorbeeld qua gebruiksvriendelijkheid liet het in onze ogen nog te wensen over. Wij hebben er een verkoopbaar product van gemaakt.”

Door middel van de webbased software van SOWISO kunnen uitgeverijen, universiteiten en hogescholen nu zelf intelligente e-learningoplossingen ontwikkelen die voldoen aan de eisen van het huidige digitale tijdperk. Zo is het mogelijk om studenten met verschillende niveaus en didactische voorkeuren een voor hen zo optimaal mogelijk leertraject aan te bieden. De software is innovatief omdat ze in staat is open antwoorden, zoals berekeningen en wiskundige expressies, te interpreteren en te analyseren.

Vervolgens wordt er feedback gegeven op de antwoorden. Daarbij ziet de software van SOWISO niet alleen dat er een fout gemaakt wordt, maar ook wat die fout is.

Andere e-learningoplossingen zijn beperkt tot multiple-choicevragen en eenvoudige goed/fout feedback.

Marc Habbema richtte samen met Max Cohen SOWISO op, een spin-off van de faculteit Wiskunde & Informatica van de TU/e.

Het bedrijf ontwikkelt e-learning technologie voor de exacte wetenschappen.

Eind juni 2013 ontvingen zij het goede nieuws dat softwarebedrijf WoodWing wilde investeren in hun bedrijf.

In tegenstelling tot veel startups draaide SOWISO al vanaf het eerste moment omzet.

Toch liep ook de TU/e spin-off vast. “Om een échte groei door te maken heb je kapitaal nodig. Kapitaal om door te ontwikkelen en om de marketing en sales verder uit te bouwen.” Eind juni 2013 kwam het verlossende woord. WoodWing, ook actief in de markt van ‘digital publishing’ uit Zaandam, wilde de samenwerking aangaan en investeerde in SOWISO. “Nu kunnen we écht stappen zetten.” Nieuwe ideeën zijn er genoeg. “We denken bijvoorbeeld aan een basiscursus voor eerstejaars studenten.”

Maar ook het buitenland lonkt. “Onze droom is om uitgeverijen en universiteiten over de hele wereld te helpen met onze software.”

Contact TU/e Innovation Lab Incubator Robert Feelders: r.p.feelders@tue.nl

Horsten 1, 5612 AX Eindhoven, The Netherlands Tel +31 40 247 4822 www.tue.nl/innovation

“Where science meets business”

Incubation Bedrijf: Vabrema Biosystems BV Product: Mitoplicator

Gestart in: 2009 FTE: 3 Octrooien en/of patenten: Ja Spin-off van de faculteit: Electrical Engineering en Biomedische Technologie

Fotografie: Bart van Overbeeke

Oprichter(s): Joffrey Maltha Jan-Willem van Bree

www.vabrema.com

Vabrema Biosystems BV

Versnellen celdeling

Joffry Maltha en Jan-Willem van Bree staan aan de wieg van Vabrema. “Het promotieonderzoek van Jan-Willem leverde mooie resultaten op. Daar wilden we graag de markt mee op.”

Zo gezegd, zo gedaan. De resultaten werden gepatenteerd, er volgde een valorisatietraject en er werd een bv opgericht.

Er volgde een prototype en een testfase.

Vlnr: Joffry Maltha - Annemie Koonen Reemst - Jan-Willem van Bree

Wanneer je biologische cellen heel kort blootstelt aan elektrische velden met zeer hoge vermogens, gaan ze sneller delen.

Dat bleek uit onderzoek van de TU/e-faculteiten Electrical Engineering en Biomedische Technologie. Uit dat onderzoek is de TU/e spin-off Vabrema BV ontstaan.

De Mitoplicator is inmiddels daar. Een apparaat waarin cellen kort met een elektrisch veld worden behandeld, waarna ze worden uitgezet in een kweekreactor. “Een interessante vinding voor de farmaceutische industrie”, stelt Maltha.

“Veel medicijnen worden tegenwoordig geproduceerd met behulp van celkweek en dat is ontzettend prijzig. Biologische cellen zijn gewoon heel traag, een cel deelt zichzelf ongeveer eens per dag. Als je die cellen een behandeling geeft met een elektrisch veld, delen ze zichzelf veel sneller. Daar is dus veel winst te behalen.”

Wereldwijd Vabrema mikt op een halvering van de productietijd. Ook streeft de TU/e spin-off ernaar het apparaat op termijn te integreren met kweekreactors. Klanten zijn momenteel vooral de laboratoria van biofarmaceutische bedrijven.

Uiteindelijk hoopt het bedrijf ook universiteiten en ziekenhuislabs wereldwijd te kunnen bedienen.

Sparren Vabrema werkt samen met de Radboud Universiteit en met het VUMC. “Verder is TU/e Innovation Lab voor ons een goede sparringpartner.

Hier kunnen we terecht voor feedback en advies. Ook voor financieringsadvies hebben we aangeklopt bij TU/e Innovation Lab. Het is prettig om af en toe te kunnen sparren. Dat houdt je scherp.”

Contact TU/e Innovation Lab Incubator Robert Feelders: r.p.feelders@tue.nl

Horsten 1, 5612 AX Eindhoven, The Netherlands Tel +31 40 247 4822 www.tue.nl/innovation

“Where science meets business”

Incubation Bedrijf: Ventinova BV en Afira BV Voorheen: Dolphys Medical BV Producten: PolyPulse, Ventrain, Cricath Oprichter(s): Dirk van Asseldonk Jos Keurentjes Gestart in: 2004/2006 FTE: Ventinova 5,5 Afira 1,5 Octrooien en/of patenten: Ja Spin-off van de faculteit: Scheikundige Technologie

www.dolphys.com

Afira en Ventinova

Dirk van Asseldonk

Het ondernemerschap kent pieken en dalen, dat heeft Dirk van Asseldonk ervaren.

En toch had hij de eerste jaren, waarin hij soms vertwijfeld in een onderzoeksruimte stond, niet kunnen en willen missen.

Het maakt hem tot een ondernemer met lef, doorzettingsvermogen en kennis van zaken. Dat heeft uiteindelijk geresulteerd in twee goedlopende TU/e spin-offs, Afira en Ventinova.

Ondernemen met lef

De afgestudeerde TU/e-student Scheikundige Technologie maakte in 2000 een vliegende start bij Unilever. Hij schopte het tot brandmanager bij Unox.

“De combinatie van techniek en marketing paste goed bij me, maar daarnaast wilde ik graag ondernemen. Ik ben op zoek gegaan naar een business opportunity waarin ik mijn passies kon combineren: ondernemerschap, techniek, economie en medicijnen.” Van Asseldonk komt uit bij professor Jos Keurentjes die een veelbelovend product op de markt wil brengen: een medicijnafgiftesysteem.

Over zijn taak: “Met alleen een idee, product of systeem ben je er nog niet.

De vertaalslag naar de markt, naar een product of dienst waar behoefte aan is, dat is een enorme uitdaging.”

En in dit geval bleek die slag moeilijk te maken. 2005 noemt Van Asseldonk dan ook een ‘frustratieperiode’. “Het was niet alleen lastig het product naar de markt te brengen, maar ik voelde me ook niet de ondernemer die ik wilde zijn. In de praktijk was ik alsnog onderzoeksleider, terwijl ik juist zo bewust had gekozen voor het ondernemerschap.”

Doorzetten Van Asseldonk ging niet bij de pakken neerzitten, in tegendeel. Hij start Afira op. Hij maakt gebruik van de kennis die hij heeft opgedaan in zijn eerste jaren en past die toe in een nieuw product dat water kan ontharden zonder onthardingszout te gebruiken.

In 2007 loopt Van Asseldonk professor Dietmar van Enk tegen het lijf, een arts uit het Academisch ziekenhuis in Maastricht. “Hij had een beademingssysteem ontwikkeld dat toegepast kan worden als de luchtweg geblokkeerd is. Een risicovolle, grote incisie maken is dan niet meer nodig. Door middel van een klein ‘rietje’ vindt de beademing plaats.” “De Ventrain, zoals het product is gedoopt, naar de markt brengen was weer een nieuwe uitdaging voor mij. Dat is goed gelukt, inmiddels is de Ventrain in 23 landen verkrijgbaar.”

Investering Overigens ging dat niet zonder slag of stoot. “Een geweldige vinding, is niet genoeg.

Om een product op de markt te brengen is geld nodig. Voor onderzoek, voor het concreet maken van het product, voor de vertaalslag naar de markt.” Veel goede ideeën eindigen door dat gebrek aan geld in de ‘death valley’, zoals de impasse door spin-offs wordt genoemd. “Doordat Holland Venture en de Brabantse Ontwikkelings Maatschappij 2 miljoen euro hebben geïnvesteerd, is het ons gelukt om tot een verkoopbaar product te komen. De volgende uitdaging? Deze techniek toepassen op standaard beademingssystemen.”

Contact TU/e Innovation Lab Incubator Robert Feelders: r.p.feelders@tue.nl

Horsten 1, 5612 AX Eindhoven, The Netherlands Tel +31 40 247 4822 www.tue.nl/innovation

“Where science meets business�

Incubation Bedrijf: Xpress Precision Engineering BV Product: Taster meetmachine Oprichter(s): Edwin Bos Ernst Treffers Gestart in: 2007 FTE: 7 4 studenten Octrooien en/of patenten: Ja Spin-off van de faculteit: Werktuigbouwkunde

www.xpresspe.com

Xpress Precision Engineering BV

3D meten

Doorpakken

Ernst Treffers - Edwin Bos

Tegenwoordig zijn er verschillende meetmethoden om te controleren of een product overeenkomt met de vooraf gemaakte CAD tekening.

De methoden die nu worden gebruikt, kennen echter ook nadelen.

Optische meetmethoden hebben moeite met echt 3D meten (bijvoorbeeld de zijkant van een gat) en tactiele meetmethoden missen nauwkeurigheid.

Daarnaast kan laatstgenoemde voor beschadigingen zorgen.

In branches waar letterlijk elke micrometer afwijking drastische gevolgen heeft, is dus vraag naar een manier van 3D meten die op nanometers nauwkeurig is. De TU/e spin-off Xpress komt met de oplossing.

Edwin Bos koos er bij zijn promotieonderzoek aan de TU/e voor om een verfijnde meettechniek, die was ontwikkeld op de faculteit verder door te ontwikkelen.

Eind 2007 sloot Ernst Treffers aan. De twee studenten sloegen de handen ineen.

“We zijn tijdens een entrepreneurship programma aan elkaar gekoppeld.

We hebben ieder onze eigen expertises en versterken elkaar. Waar Edwin zich richt op de technische aspecten, het doorontwikkelen van de producten, focus ik me op de zakelijke kant.”

Waar veel spin-offs aanlopen tegen gebrek aan financiering, verliep het bij Xpress voorspoedig. Na hun afstuderen en promoveren hadden de heren al een behoorlijk bedrag op zak, door toekenning van een STW Valorisatie Grant. Daarnaast wonnen ze de finale van New Venture (een nationale ondernemingsplanwedstrijd), wat nog een extra financiële impuls gaf. Zo werd een variant op de taster gemaakt, die een factor 50 tot 100 nauwkeuriger meet dan de huidige tasters. Het component wordt gekoppeld aan bestaande meetmachines, waardoor ook de verkoop snel van start ging.

Zoals het echte ondernemers betaamd, werd er voortdurend gekeken naar nieuwe mogelijkheden. “Potentiële klanten gaven aan, dat ze onze technologie graag wilden kopen. De machines waar onze tasters op zitten, hebben echter vaak een te hoge prijs.

Zeker als het om het meten van kleine objecten gaat, denk aan de horloge-industrie of onderdelen uit medische implantaten.

Daardoor kregen we het idee om zelf een machine te bouwen waarin we one taster verwerkt hebben. Op die manier kunnen we eindgebruikers binnen deze niche direct een oplossing aanbieden, zonder met huidige klanten te concurreren.”

Is die niche markt dan niet te klein? “Kijk om je heen: alles wordt kleiner en nauwkeuriger gemaakt: onze markt groeit de komende jaren gigantisch. We zien dan ook veel mogelijkheden voor onze machine.”

“Ja, een investering, dat was het zeker. Zowel financieel als qua tijd. Maar we waren overtuigd van ons product. We hebben de afgelopen jaren keihard gewerkt om te komen tot die machine, die we voor ogen hadden.

We hopen eind dit jaar het eerste exemplaar op te leveren. We kunnen niet wachten!”

Contact TU/e Innovation Lab Incubator Robert Feelders: r.p.feelders@tue.nl

Horsten 1, 5612 AX Eindhoven, The Netherlands Tel +31 40 247 4822 www.tue.nl/innovation

“Where science meets business”

Incubation Bedrijf: TSI Product: Kansen zien, vermarkten en doorontwikkelen Oprichter: TU/e

FTE: 1 Octrooien en/of patenten: Nee

Fotografie: Petra Appelhof

Opgericht in: 2013

kamieldeleur@gmail.com

Technology Science and Innovation BV (TSI) Waar sommigen de stap naar het ondernemerschap wagen, besluiten anderen het product te laten voor wat het is. In dat geval kan TSI uitkomst bieden. Middels deze TU/e spin-off zien producten alsnog het levenslicht, die anders nooit buiten de muren van de TU/e waren gekomen.

Op de TU/e ontstaan veel goede ideeën. Die ideeën worden in de meeste gevallen gevaloriseerd tot een prototype of product.

Maar de stap om met dat product de markt op te gaan, blijkt lastig.

Voorwaarde: er moet een behoefte zijn aan het product. Marktonderzoek is dus essentieel. Blijkt die behoefte aanwezig, dan kan TSI ervoor zorgen dat het product in de markt wordt gezet en dat het ook daadwerkelijk verkocht gaat worden. Laurens Schwiebert, directeur van TSI legt uit: “Wij gaan met producten aan de slag die kans van slagen hebben, omdat we het zo jammer vinden dat ze anders op de plank blijven liggen. Er zit vaak een heel goed idee achter, maar de tweede stap, het komen tot een verkoopbaar product, dat blijkt gewoon lastig.”

Maar TSI doet meer dan het vermarkten van gevaloriseerde producten. Blijkt er bijvoorbeeld vraag te zijn naar een verbeterde versie van een product dat TSI op de markt heeft gezet, dan neemt de TU/e spin-off contact op met de verantwoordelijke faculteit. “Zij kunnen ons helpen bij de verdere doorontwikkeling.”

Er is vanuit TSI veel overleg met TU/e Innovation Lab. “Voor ons is het heel belangrijk om te weten wat er binnen de TU/e speelt, want zelfs binnen de muren van de universiteit blijven goede ideeën nog weleens onderbelicht. Daar willen wij iets aan veranderen.”

Inmiddels is het eerste product daar, een innovatieve woning voor het Rode Kruis.

De woningen worden gebruikt in vluchtelingenkampen.

“We zijn heel blij met dit eerste tastbare resultaat, maar we kunnen niet wachten tot het volgende succes. Als je al die mooie ideeën ziet, dan gaan je handen jeuken.

We willen aanpakken en doorpakken.”

Contact TU/e Innovation Lab Incubator Robert Feelders: r.p.feelders@tue.nl

Horsten 1, 5612 AX Eindhoven, The Netherlands Tel +31 40 247 4822 www.tue.nl/innovation

“Where science meets business�

Incubation Bedrijf: Microsure

Oprichter(s): Raimondo Cau, Carmen van Vilsteren, Tom van Mulken, Atul Sinha, Maarten Steinbuch, Rene van der Hulst Gestart in: 2016 FTE: 3 personen Octrooien en/of patenten: Ja Spin-off van de faculteit: Werktuigbouwkunde

Fotografie: Bart van Overbeeke

Product: MSR, een hulpmiddel voor microchirurgie

www.microsure.nl

Fotografie: Bart van Overbeeke

Microsure

TU/e spin-off Microsure zorgt voor revolutie binnen plastische chirurgie.

Het hechten van bloedvaatjes met een doorsnede van enkele millimeters. Microsure, een gezamenlijke spin-off van de TU/e en het Maastricht UMC+, ontwikkelt een medisch hulpmiddel dat het mogelijk maakt om hersteloperaties uit te voeren die met mensenhanden niet of amper mogelijk zijn. Over twee jaar moet het apparaat, ’s werelds eerste in zijn soort, klaar zijn om gebruikt te worden in operatiekamers.

MSR, 5x nauwkeuriger dan een mensenhand Een zeer vaste hand en een hoge mate van concentratie: bij precieze handelingen voor bijvoorbeeld het herstellen van bloedvaten en zenuwbanen komt veel kijken. Het vraagt zelfs zoveel van een chirurg, dat er in Nederland slechts een aantal specialisten is die deze operaties regelmatig uitvoert.

En zelfs dan is er een limiet aan wat mogelijk is. Werktuigbouwkundige Raimondo Cau komt met een oplossing. Hij ontwikkelde de MSR, een hulpmiddel speciaal voor microchirurgie. ‘Met de MSR kunnen chirurgen trillingsvrij én vijf keer preciezer opereren dan met de hand. Zo kunnen operaties uitgevoerd worden die met de hand onmogelijk zijn.’

Cau ontwikkelde het medisch hulpmiddel in opdracht van professor René van der Hulst, plastisch chirurg in het Maastricht UMC+. Cau: ‘Bij reconstructieve chirurgie wordt weefsel ergens in het lichaam weggehaald om op een andere plek vorm en functie te herstellen. Dit gebeurt bijvoorbeeld bij een borstreconstructie, bij kinderen met een aangeboren afwijking of bij slachtoffers van ernstige ongelukken. De operaties die nodig zijn om bloedvaten en zenuwbanen te herstellen zijn zo precies, dat slechts een klein deel van de chirurgen deze operaties kan uitvoeren. Microchirurgen hebben behoefte aan een klein en efficiënt hulpmiddel dat kan assisteren tijdens hele precieze operaties.’

Uitdaging Cau ging de uitdaging aan. Na veelvuldig meekijken bij operaties en het voeren van gesprekken met microchirurgen, bouwde hij een werkend prototype. Het apparaat komt op een goed moment op de markt. ‘De behoefte aan zeer precieze hersteloperaties neemt snel toe.’

Beweging verkleinen Inmiddels is de eerste generatie daar. Cau legt uit hoe de MSR werkt: ‘De chirurg bedient het apparaat via een joystick. De bewegingen worden ‘geschaald’ naar de armen van de MSR. Deze armen bevatten de gereedschappen die van belang zijn voor de operatie. Met een voetpedaal kan de chirurg bepalen in welke mate de menselijke bewegingen afgeschaald worden. Daarnaast filtert de MSR trillingen van de handen en geven de joysticks een reactie als de armen van de MSR iets aanraken (‘force feedback’).’

Na een aantal jaar onder de vleugels van TU/e spin-off MRT (Medical Robotic Technologies) te hebben gewerkt, staat Microsure sinds maart 2016 op eigen benen. In januari kreeg de spin-off een lening van een kwart miljoen euro van technologiestichting STW voor de opstart van de onderneming.

Cau heeft er vertrouwen in dat de MSR over een aantal jaar daadwerkelijk gebruikt gaat worden.

‘We krijgen zoveel enthousiaste reacties vanuit het werkveld.’ Ook Van der Hulst is lyrisch: ‘Het verder ontwikkelen van deze techniek kan revolutionaire gevolgen hebben voor de plastische chirurgie.’

Naar verwachting wordt de eerste operatierobot in 2018 geplaatst in een operatiekamer.

Aanpak lymfoedeem en meer Microsure richt zich met de MSR in eerste instantie op het aanpakken van lymfoedeem, een aandoening waar relatief veel borstkankerpatiënten mee te maken krijgen. Doordat het lymfestelsel is aangetast, kan lymfevocht zich ophopen in bijvoorbeeld armen en benen. ‘Nu worden vaak alleen de symptomen bestreden, maar met de MSR kunnen we de natuurlijke afvoer van lymfevocht herstellen.

Daarmee pak je de oorzaak van het probleem aan’, aldus Cau. ‘En er zijn nog veel meer operaties mogelijk met dit medisch hulpmiddel, bijvoorbeeld op gebied van urologie, vaatchirurgie, plastische chirurgie en neurologie.’

Contact TU/e Innovation Lab Incubator Frank van de Ven f.m.v.d.ven@tue.nl

Horsten 1, 5612 AX Eindhoven, The Netherlands Tel +31 40 247 4822 www.tue.nl/innovation

“Where science meets business�

Recruitment Bedrijf: Preceyes Product: Oogchirurgierobot

Gestart in: 2015 FTE: 4-5 personen Octrooien en/of patenten: Ja Spin-off van de faculteit: Werktuigbouwkunde

Fotografie: Rob Stork

Oprichter(s): Gerrit Naus, Thijs Meenink, Maarten Beelen, Marc de Smet, Atul Sinha, Maarten Steinbuch, Chris Mol

www.preceyes.nl

Preceyes B.V.

Eerste exemplaar oogchirurgierobot naar Oxford Gerrit Naus stond in 2010 aan de wieg van de TU/e spin-off Preceyes. De toenmalige postdoc voerde een marktanalyse uit naar de mogelijkheden om de op de TU/e ontwikkelde technologie op het gebied van medische robotica te commercialiseren. ‘Op basis van dat onderzoek heb ik microchirurgie en meer specifiek oogchirurgie gekozen als eerste applicatiegebied. Er liep al een project waarin een aantal PhD’ers actief was. Samen hebben we dit project van de TU/e overgenomen.’

De komende jaren verdubbelt het aantal blinden en slechtzienden naar een schrikbarend aantal van 600 miljoen wereldwijd.

De TU/e spin-off Preceyes BV wil daar verandering in brengen.

‘We zetten in op een halvering in plaats van een verdubbeling.’

Dat alles heeft geleid tot een robot die chirurgen helpt bij vitreoretinale chirurgie. ‘Het betreft ingrepen aan het netvlies en het glasvocht, de vloeistof waarmee het oog gevuld is. Denk aan aandoeningen als netvliesloslating, maar ook de verstopping van haarvaatjes in het oog. Een goede chirurg kan tot op 0,1 millimeter nauwkeurig werken, maar deze vaatjes zijn nog tien keer zo klein. Assistentie van ons systeem maakt zo’n operatie wél mogelijk.’

Samenwerken in klinische fase Inmiddels zijn we een aantal jaren verder en is Preceyes een volwassen bedrijf. ‘De afgelopen jaren is de robot verder ontwikkeld, in nauw overleg met diverse medisch specialisten. We richten ons zowel op bestaande medische ingrepen als op nieuwe mogelijkheden. We zien de markt voor nieuwe procedures als primary target market met de farmaceutische industrie die deze procedures ontwikkelt als primary target customer. De bestaande procedures en ontwikkeling daarvan bij academische en algemene ziekenhuizen volgen daar direct op.’

In februari 2016 is een samenwerkingsovereenkomst getekend met het Engelse biotechnologiebedrijf NightstaRx. Dit bedrijf, dat de eerste oogrobot van Preceyes koopt, ontwikkelt gentherapie voor een aantal erfelijke netvliesaandoeningen. Daarbij is hogeprecisietechnologie de doorslaggevende factor voor succes. Onze oogchirurgierobot kan daarbij helpen. Ook is onlangs een samenwerkingsovereenkomst getekend met University of Oxford. Hoogleraar Robert MacLaren gaat met een team onderzoeken uitvoeren, waarbij de klinische toepasbaarheid van de robot onder de loep genomen wordt. Naus: ‘De samenwerkingen met NightstaRx en University of Oxford zijn een grote erkenning voor de unieke waarde van onze technologie en de toepasbaarheid voor aandoeningen waar nog geen behandeling voor bestaat.’

Eindproduct De samenwerking brengt Naus en zijn team weer een stap dichter bij het einddoel. Het eerste systeem wordt halverwege 2016 in gebruik genomen in Oxford. ‘In 2018 willen we ons eerste product op de markt brengen voor algemene ziekenhuizen.’ Daarvoor moet nog een aantal stappen gezet worden. En daar zijn forse investeringen voor nodig. ‘Met name de CE- (EU) en FDA- (USA) certificeringen kosten veel geld. Ik heb er echter alle vertrouwen in dat dat gaat lukken. Zeker nu we ons hebben verbonden aan een prachtig bedrijf aan een van de meest prestigieuze universiteiten van de wereld.’

Het team van Preceyes is onlangs uitgebreid. Perry van Rijsingen (chief executive officer) en Peter Michiels (quality assurance and regulatory affairs manager) zijn aan het team toegevoegd.

‘Ik ben ervan overtuigd dat we met dit team de markt op kunnen met onze oogchirurgierobot.’

Contact TU/e Innovation Lab Incubator Frank van de Ven f.m.v.d.ven@tue.nl

Horsten 1, 5612 AX Eindhoven, The Netherlands Tel +31 40 247 4822 www.tue.nl/innovation