“Where science meets business”
Technology Transfer • Entrepreneurship • Partnerships • Incubation • Financing • Recruitment • Valorization Academy • Housing
www.tue.nl/innovation
TU/e Innovation Lab
Kennisvalorisatie staat voorop
Op de TU/e worden niet alleen techneuten opgeleid. Het is een bruisende kennisinstelling voor onderwijs en onderzoek waar studenten en medewerkers worden gestimuleerd om met hun kennis te ondernemen. Jaarlijks ontstaan hierdoor nieuwe (TU/e gerelateerde) technologie bedrijfjes. TU/e Innovation Lab begeleidt studenten, promovendi en medewerkers die willen ondernemen. Hoe zet je kennis om naar een product of dienst waarmee je geld kunt verdienen? Verder helpt TU/e Innovation Lab bij praktische zaken, zoals het beschermen van kennis, het schrijven van een businessplan en het realiseren van financiering.
Steef Blok Directeur
Kennis toepassen in producten en diensten, geld maken van kennis die wordt ontwikkeld op de TU/e. Kort samengevat de opdracht van TU/e Innovation Lab. Makkelijk gezegd, maar niet zomaar gedaan. “Om te beginnen moeten we onze studenten enthousiasmeren voor het ondernemerschap”, stelt Steef Blok, directeur van TU/e Innovation Lab. “Vanuit ons TU/e Center for Entrepreneurship worden allerlei initiatieven genomen om de studenten kennis te laten maken met het ondernemerschap.”
Van bescherming tot oprichting
Toekomst Inmiddels zijn er heel wat TU/e spin-offs in de regio te vinden. Samen zijn zij goed voor meer dan tweehonderd fulltime arbeidsplaatsen. Deze bedrijven geven een impuls aan de Brainport regio. En daarmee is TU/e Innovation Lab een succesverhaal. Maar uit is het boek zeker nog niet. “Wij blijven onszelf ontwikkelen om het regionale bedrijfsleven nóg beter te kunnen ondersteunen.”
Wanneer studenten, professoren of medewerkers van de TU/e besluiten om een onderneming te starten, kunnen zij terugvallen op TU/e Innovation Lab. De business developers van TU/e Innovation Lab begeleiden het gehele voortraject. Van bescherming van het idee tot de oprichting van een bedrijf. “Maar ook bij het leggen van contacten met externe bedrijven bieden wij de helpende hand, bijvoorbeeld bij het vinden van financiering. Ook op het gebied van subsidies/funding, Intellectual Property, support en juridische zaken staat TU/e Innovation Lab voor ze klaar.”
TU/e SURE Innovation Voor het maken van een afgewogen keuze voor het ondernemerschap, is voor studenten praktijkervaring van levensbelang. Voor excellente TU/e studenten die al in een vroeg stadium kennis willen maken met het bedrijfsleven is TU/e SURE Innovation opgericht. Een volledige dochter van TU/e Innovation Lab. Studenten krijgen de kans om al tijdens hun opleiding relevante werkervaring op te doen in het bedrijfsleven. De deelnemende bedrijven profiteren vervolgens van gemotiveerde werknemers van topniveau. “Onze studenten komen er zo achter of het bedrijfsleven bij ze past.”
Successen Blok is blij met de successen die in de loop der jaren zijn behaald. “Er is de TU/e veel aan gelegen dat onze spin-offs succesvol zijn. Niet alleen is de universiteit vaak aandeelhouder van deze bedrijven, tevens zijn succesverhalen belangrijk om studenten te motiveren om in de toekomst ook voor zichzelf te beginnen. En ook voor investeerders zijn deze successen van levensbelang.”
Contact TU/e Innovation Lab
innovationlab@tue.nl
Horsten 1, 5612 AX Eindhoven, The Netherlands Tel +31 40 247 4822 www.tue.nl/innovation
“Where science meets business”
Recruitment “Geen standaard uitzendbureau”
“De duurzame samenwerking tussen bedrijven, excellente masterstudenten en de TU/e staat centraal.”
“Samen investeren in de toekomst”
www.tue.nl/sure-innovation
Fotografie: Bart van Overbeeke
TU/e SURE Innovation
Hans van Dinteren Projectleider TU/e SURE Innovation
Samen investeren in de toekomst
Excellente TU/e masterstudenten koppelen aan techbedrijven, dat is in een notendop wat TU/e SURE Innovation doet. De toppers onder de masterstudenten krijgen de kans om tijdens hun opleiding relevante werkervaring op te doen. Techbedrijven profiteren van gemotiveerde studenten met actuele kennis. Tijdens een technische opleiding rijst voor veel TU/e studenten de vraag: welke baan past bij mij en welke niet? Wat voor mogelijkheden zijn er met mijn studie? Om al vóór het eind van de opleiding een goed beeld te hebben van de mogelijkheden, kunnen studenten hun theoretische kennis in de praktijk brengen. Projectleider Hans van Dinteren: “Het is een win-win situatie. Studenten doen ervaring op in de arbeidsmarkt. Bedrijven krijgen werknemers van topniveau.” De projectleider benadrukt dat TU/e SURE Innovation geen standaard uitzendbureau is: “Centraal staat de duurzame samenwerking tussen bedrijven, studenten en de TU/e.” Werken voor TU/e SURE Innovation is niet voor iedere student weggelegd. Van Dinteren: “Wij zoeken doorlopend naar échte high potentials, de beste studenten van de TU/e.” Deze studenten moeten voldoen aan kwaliteitscriteria, die getoetst worden door een externe adviescommissie. En dan gaat het niet alleen om kennis, maar ook om persoonlijke aspecten. “Onze high potentials moeten in een team kunnen werken, loyaal zijn en zich voor de volle honderd procent inzetten.” Volgens Van Dinteren kan het bedrijfsleven hier van profiteren. “Je haalt studenten in huis die niet alleen werk uit handen nemen, maar ook over de meest actuele kennis beschikken. Zij kunnen terugvallen op de kennis en kunde die aanwezig is op de TU/e. Denk aan kennisbanken en data, maar ook aan hoogleraren die - waar nodig - mee kunnen denken.” Maar er zijn meer voordelen. “Door een samenwerking aan te gaan met TU/e SURE Innovation heb je als bedrijf de kans om toekomstige werknemers te scouten. Een ander voordeel is dat we ook kijken of de opdrachtgever in aanmerking komt voor project subsidies.” Zodra zich een opdracht aandient, gaat de student op sollicitatiegesprek bij de opdrachtgever. Daar is altijd iemand van TU/e SURE Innovation bij aanwezig. De opdracht wordt toegelicht en de student gaat vervolgens aan de slag met een activiteitenplan en een begroting. Hierna volgt een projectmatig dienstverband. Van Dinteren: “We werken transparant en kennen elkaars verwachtingen. De lat ligt wat ons betreft altijd hoog. Alle partijen halen het beste in elkaar naar boven.”
Contact TU/e Innovation Lab TU/e SURE Innovation Hans van Dinteren j.v.dinteren@tue.nl
Horsten 1, 5612 AX Eindhoven, The Netherlands Tel +31 40 247 4822 www.tue.nl/sure-innovation
“Where science meets business”
Recruitment Student: Maarten van Rossum Bedrijf: TU/e
Vervolg: “Nog steeds nauw betrokken bij project maar nu als projectleider!” Outplacement via: Electrical Engineering en Werktuigbouwkunde
Fotografie: Petra Appelhof
Project: Studieproject 2e jaars t.b.v. Automotive
Werkervaring opgedaan bij
TU/e
Waardevolle periode “Mijn studie staat op één”, vertelt Van Rossum. “Maar ik vind het wel belangrijk om naast het opdoen van kennis, ook bedrijfservaring op te doen. Na mijn studie wacht een hele andere wereld, ik wil dan een goed onderbouwde keuze maken. Waar wil ik werken? Wat past bij mij?”
“Mijn studie staat op één” Maarten van Rossum Master Electrical Engineering
Hij kwam in contact met TU/e SURE Innovation tijdens een voorlichtingsavond, eind 2011. “Ik vond het concept meteen interessant. Je kunt je kennis toepassen en doet meteen ervaring op. Super!”
Automotive In eerste instantie lonkte een kans bij ASML, maar die baan liet van Rossum aan zich voorbij gaan. Zoals gezegd: school gaat voor. Het aanbod waarmee TU/e SURE Innovation vervolgens kwam, was echter wel te combineren met zijn studie. Samen met drie andere studenten kon hij iets betekenen voor de kersverse Automotiveopleiding van de TU/e. Als denktank ging het viertal aan de slag. De opdracht? Voor de tweedejaars Automotive studenten moest een project komen waarbij een elektronisch differentieel een grote rol speelde. “Er was een fikse tijdsdruk. We moesten het in een paar maanden voor elkaar boksen. Dat bleek uiteindelijk niet haalbaar.” Niet zo vreemd, want het project van de studenten is behoorlijk ambitieus. Je kunt namelijk wel de theorie over bandengedrag oplepelen, maar ervaring zegt soms meer. Daarvoor was een testauto nodig met een elektronisch differentieel. “We hebben veel overlegd en écht onze theoretische kennis toe kunnen passen in de praktijk. Het is toch geweldig dat ‘onze’ auto nu daadwerkelijk bij de TU/e wordt ingezet? Uiteindelijk levert onze vinding ook veel meer op. Je kunt veel meer meten dan oorspronkelijk de bedoeling was.”
Frisse blik Trots, is Van Rossum dus. Maar, geeft hij eerlijk toe, het hele proces ging niet zonder slag of stoot. “Ik heb ook een frustratieperiode gekend, natuurlijk zat het wel eens tegen. Maar het mooie is dat je werkt als team. Je overlegt met anderen, krijgt nieuwe inzichten en weer een frisse blik. Ik heb veel nieuwe inzichten gekregen én praktische ervaring opgedaan. Dat is heel waardevol!”
Contact TU/e Innovation Lab TU/e SURE Innovation Hans van Dinteren j.v.dinteren@tue.nl
Horsten 1, 5612 AX Eindhoven, The Netherlands Tel +31 40 247 4822 www.tue.nl/sure-innovation
“Where science meets business”
Recruitment Student: Lulu Chan Bedrijf: ASML Project: Interface Refactoring Vervolg: TU/e SURE innovation “Op basis van studiebeurs gewerkt bij NXP. Alleen voor de besten weggelegd!” Outplacement via: Electrical Engineering
Werkervaring opgedaan bij
ASML
Project: Interface refactoring “Zeg, werkervaring opdoen bij ASML, is dat niets voor jou?” Zo moet het telefoongesprek ongeveer zijn gegaan tussen Lulu Chan en haar studiegenoot Maarten van Rossum. De masterstudente kreeg deze unieke mogelijkheid bijna in de schoot geworpen. “Ik had een hectisch jaar achter de rug en verheugde me op de zomervakantie”, lacht Chan. En nu was daar ineens de kans om drie tot vier weken ervaring op te doen bij ASML. … Ze twijfelde geen moment.
‘Ik hoor thuis in het bedrijfsleven’
Ze is naar eigen zeggen graag resultaatgericht bezig. “Ik heb het altijd jammer gevonden dat we geen bedrijfsstage konden doen tijdens de bachelorfase van onze studie. Dit was dus een mooie gelegenheid om toch ervaring op te kunnen doen!”
Lulu Chan Master Electrical Engineering
Doorzetter Ze offerde haar zomervakantie ervoor op, gedreven door ambitie. De opdracht? Interface Refactoring. Het optimaliseren van software interfaces. “Het leek mij meteen een interessante opdracht. Ik ben geïnteresseerd in software en daarnaast leek het me leerzaam om op systeemniveau bezig te zijn.” Die werkervaring bleek zo waardevol als ze had gehoopt. “Ik vond het een heel prettige omgeving om te werken. Je merkt dat er in het bedrijfsleven een andere werksfeer hangt. Ik vond het heel fijn, die structuur.” Wat ze in die vier weken heeft geleerd? Eigenlijk te veel om op te noemen. “Ten eerste: communiceren met collega’s. Je opdracht zo verwerken dat je collega’s ermee verder kunnen. Ook moest ik duidelijk structuur aanbrengen, analyseren en verwerken. Ik heb de opdracht met een goed gevoel afgerond.” En dat geldt voor beide partijen. “ASML wilde graag dat ik nog wat langer zou blijven om de opdracht uit te breiden, helaas viel dat niet te combineren met mijn studierooster omdat je op locatie moet werken. Ik sta dan ook volledig achter het idee van TU/e SURE Innovation: werkervaring mag nooit ten koste gaan van je studie.”
Toelatingscommissie Een vervolg bij ASML kwam er dus niet, maar wél bij TU/e SURE Innovation zelf. “Ik ben gevraagd voor de toelatingscommissie, een eer! Dit is goed te combineren met mijn studie. Door mijn ervaring kan ik me nu zowel inleven in de student, als in de opdrachtgevers.” Al met al is Chan erg te spreken over TU/e SURE Innovation. “Dit is goed voor je cv, bevorderlijk voor je persoonlijke ontwikkeling en een unieke kans om te kijken of het bedrijfsleven iets voor je is. Ik heb mezelf echt beter leren kennen.” En: gaat ze kiezen voor het bedrijfsleven? “Ik denk zeker dat ik in het bedrijfsleven thuishoor, ik kies straks bij voorkeur voor een groot bedrijf zoals ASML.”
Contact TU/e Innovation Lab TU/e SURE Innovation Hans van Dinteren j.v.dinteren@tue.nl
Horsten 1, 5612 AX Eindhoven, The Netherlands Tel +31 40 247 4822 www.tue.nl/sure-innovation
“Where science meets business”
Recruitment Studenten: Luuk Verbakel Ian van Eenennaam Bedrijf: Stichting Kien
Vervolg: “Vinding gepresenteerd aan o.a. kennisinstituten, overheden en branchevereniging Uneto-VNI. Overal laaiend enthousiaste reacties!” Outplacement via Innovation Management
Fotografie: Petra Appelhof
Project: Blueprint voor digitale helpdesk
Werkervaring opgedaan bij
Stichting Kien
Project: Blueprint voor digitale helpdesk Luuk Verbakel en Ian van Eenennaam zijn voor TU/e SURE Innovation aan de slag gegaan voor Stichting Kien. Hun opdracht? De vragen van installateurs over ‘O-energieomgeving’ via een goedlopend proces beantwoorden. “Ik heb een zogenaamde blueprint gemaakt. Met behulp van deze blueprint kunnen studenten de vragen van installateurs straks op een gestructureerde, effectieve en efficiënte manier beantwoorden.”
‘Een leerzame ervaring’ Ian van Eenennaam Master Innovation Management
O- energieomgeving staat voor een leefomgeving die energieneutraal functioneert. Een mooi streven, maar het roept ook veel vragen op bij installateurs. Via het door Verbakel en van Eenennaam gecreëerde digitale systeem is er nu een omgeving waarmee deze vragen beantwoord kunnen worden. “Deze helpdesk is opgedeeld in drie hoofdthema’s”, legt Verbakel uit. “Het gaat om opwekking, opslag en distributie. In eerste instantie wordt de vraag onder één van deze thema’s ondergebracht, waarna een verdere onderverdeling plaatsvindt. Een vraag over zonne-energie kan bijvoorbeeld beantwoord worden met behulp van de universiteitsbibliotheek, waar tientallen artikelen te vinden zijn over dit onderwerp. Deze bibliotheek is gekoppeld aan het systeem.” Bij vragen kan ook doorgeschakeld worden naar een professor of medewerker van de TU/e die kan helpen met het beantwoorden van de vraag.
0-energie omgeving Opslag
Opwekking
Behr./onderh.
Zonne-energie
Bio-energie
Buurt Buffers Behr./onderh.
Adviseren
Adviseren
Mobiel
Adviseren
Behr./onderh.
Behr./onderh.
Installatie
Adviseren
Adviseren
Installatie
Installatie
Installatie
Adviseren Installatie
Installatie
Behr./onderh.
Macro
Adviseren Installatie
Behr./onderh.
Behr./onderh.
Installatie
Waterkracht (ondergronds)
Behr./onderh.
Behr./onderh.
Behr./onderh.
Behr./onderh.
Adviseren
Adviseren
Adviseren
Adviseren
Installatie
Installatie
Installatie
Installatie
Adviseren
Behr./onderh.
Micro Behr./onderh.
Vast
Behr./onderh.
Wind-energie
Electrisch
Adviseren Installatie
Waterkracht-energie
Waterstof opslag
Distributie
Lucht compressie
Thermisch
Meso
Adviseren Installatie
Behr./onderh.
Geothermische-energie
Adviseren Installatie
Low
Power Quality
High
Het systeem is enthousiast ontvangen door Stichting Kien. “Nu zijn we bezig met de volgende stap. De professoren van Bouwkunde, Sustainable Energy Technology en Electrical Engineering warm maken voor deelname aan de helpdesk.” “Ik vond het een leerzame ervaring”, vertelt Verbakel. “Ik heb ook een bijbaan in een steenfabriek, maar nu kan ik ook echt wat met mijn kennis. Die theoretische kennis in de praktijk toepassen, dat vond ik heel prettig. En daarbij werk ik ook nog aan mijn cv. Voor studenten is dit een uitgelezen kans om het bedrijfsleven te ontdekken.”
Contact TU/e Innovation Lab TU/e SURE Innovation Hans van Dinteren j.v.dinteren@tue.nl
Horsten 1, 5612 AX Eindhoven, The Netherlands Tel +31 40 247 4822 www.tue.nl/sure-innovation
“Where science meets business”
Recruitment Student: Leon van Barschot Bedrijven: Nemo Healthcare Texis Projecten: Kostenanalyse Koperdiefstal detectie Vervolg: “Gevraagd om na mijn studie samen met opdrachtgever nieuw bedrijf op te richten!” Outplacement via: Electric Engineering
Werkervaring opgedaan bij
Nemo Healthcare en Texis
Project: Koperdiefstal terugdringen
Hij is de eerste student die de master Electrical Engineering combineert met een master Automotive Technology. Simpelweg omdat hij niet kan kiezen tussen die twee. Het schoolvoorbeeld van een high potential.
‘Anderen helpen met mijn kennis’ Leon van Barschot Master Electrical Engineering / Automotive Technology
“Ik stond aan de wieg van TU/e SURE Innovation”, vertelt Van Barschot trots. “Samen met twee vrienden heb ik in opdracht van de decaan van de faculteit Electrical Engineering, Ton Backx, een businessplan geschreven.” Uiteindelijk heeft TU/e Innovation Lab handen en voeten gegeven aan wat nu TU/e SURE Innovation is. Van Barschot was één van de eerste medewerkers. Al snel na de oprichting van TU/e SURE Innovation kon Van Barschot aan de slag voor Nemo Healthcare. Een bedrijf dat een verbeterde weeënactiviteitmeter had ontwikkeld. De vraag van de opdrachtgever: hebben ziekenhuizen geld over voor dit nieuwe apparaat? Na 2,5 maand had Van Barschot de kostenanalyse afgerond.
Koperdiefstal terugdringen De opdracht die volgde voor Van Barschot sprak nóg meer tot de verbeelding. Het bedrijf Texis diende samen met Stichting Kien een vraag in bij TU/e SURE Innovation. De partijen wilden koperdiefstal aanpakken. Zeker op industrieterreinen kan een ‘onschuldige’ diefstal, grote gevolgen hebben. Een fabriek kan door het ontbreken van koperkabels zomaar een dag stilliggen. Kom maar met een oplossing! Dat was simpel gezegd de opdracht. “Het ontbrak de opdrachtgever aan kennis en tijd. We hebben bekeken wat er al op de markt was, uiteindelijk zijn we uitgekomen bij Wireless Sensor Nodes, kleine sensoren die bijvoorbeeld warmte of beweging detecteren en die informatie draadloos aan elkaar doorgeven. Het signaal wordt zó snel doorgegeven, dat het heel lastig wordt om nog koper te stelen. Deze technologie wordt al in Australië toegepast voor het snel detecteren van bosbranden. Het biedt ook mogelijkheden voor bijvoorbeeld de beveiliging van bouwplaatsen.”
Toegevoegde waarde Inmiddels is er een prototype gemaakt en is het wachten op investeerders. “Ik heb het gevoel dat ik écht van toegevoegde waarde kon zijn. Daarbij is deze ervaring goed voor mijn cv. Wat me verraste, was het enthousiasme van de klant. Leuk om te zien dat je een bijdrage kan leveren.” Het staat voor hem nu wel vast, Van Barschot wil na zijn studie het bedrijfsleven in. “Ik vind het fijn om iets met mijn kennis te doen.” Hij raadt het andere studenten zeker aan, nu al te ‘snuffelen’ aan het bedrijfsleven.“Het is fijn om je kennis toe te passen en om met collega’s te werken. Je komt praktische problemen tegen, die je in de boeken niet terug vindt. Je moet creatief zijn, oplossingen vinden. Daarnaast merkte ik dat ik zekerder werd van mijn kennis, dat die kennis ook echt veel waard is en dat ik er anderen mee kan helpen. Ook dát is een waardevolle ervaring.”
Contact TU/e Innovation Lab TU/e SURE Innovation Hans van Dinteren j.v.dinteren@tue.nl
Horsten 1, 5612 AX Eindhoven, The Netherlands Tel +31 40 247 4822 www.tue.nl/sure-innovation
“Where science meets business”
Recruitment Student: Jurre Hanema Bedrijven: Cohere Shell Nederland
Vervolg: “Begeleid door twee doctors, beoordeeld met een 9!” Het chemische proces wordt door Shell gebruikt! Outplacement via: Electrical Engineering
Fotografie: Petra Appelhof
Projecten: Energy Overview Tool Control System Real time connection Chemical Process
Werkervaring opgedaan bij
Cohere en Shell
Opdracht: Ontwerp Energie Overview Tool “Ik had een bijbaantje, bouwde websites”, vertelt Hanema. Maar toch had hij oren naar de kansen die TU/e SURE Innovation bood. “Het mooie is dat je alles wat je tijdens je studie leert, kunt toepassen in je werk.”
‘Dit geeft een kick’ Jurre Hanema Master Electrical Engeneering, specialisatie Control Systems
In december 2012 leverde Hanema zijn eerste opdracht op. Een zogenaamd Energy Overview Tool, in opdracht van het bedrijf Cohere. Meerdere studenten namen de uitdaging aan, maar Hanema was de enige die de eindstreep haalde. De vinding meet binnenkomende energie van zonnepanelen en brengt deze gegevens in kaart. Hetzelfde gebeurt met de laadpalen op het TU/e terrein. Hoeveel energie verbruiken ze? De gegevens worden verwerkt door het Energie Overview tool, zodat zichtbaar wordt hoeveel zonne-energie nodig is om elektrische auto’s op te laden. De TU/e is de eerste gebruiker, er volgen meer bedrijven en instellingen.
De tweede opdracht waar Hanema aan werkte, was een bijzondere. Een vraag vanuit de markt is de aanleiding om met studenten van de TU/e, de TU Delft, KTH uit Zweden en enkele professoren aan de slag te gaan. “De procesindustrie wil graag real time inzicht hebben in chemische processen. Op die manier kun je op tijd ingrijpen en aanpassingen doorvoeren. Het is echter heel lastig om grip te krijgen op dat soort complexe chemische processen”, legt Hanema uit. “Ik heb geholpen met software, waarmee gegevens worden uitgelezen die gebruikt worden voor de procesbesturing. Dit sloot perfect aan bij mijn vorige werkervaring: je haalt informatie binnen en verwerkt die vervolgens. Ook zijn er duidelijke raakvlakken met mijn specialisatie Control Systems.” De opdracht werpt nu al zijn vruchten af. “Onze vinding is gebruikt voor onderzoek bij een grote petrochemische fabriek in Secunda, Zuid-Afrika. Dat geeft een kick! We kunnen echt iets betekenen voor deze bedrijven.” Hanema kijkt met een glimlach terug op zijn opgedane werkervaring. “Ben je een student met ambitie? Dan raad ik het je zeker aan om je aan te melden bij TU/e SURE Innovation. Het opdoen van werkervaring voegt namelijk écht iets toe aan je studie. Zo heb ik geleerd om contact te onderhouden met meerdere partijen: van masterstudenten tot professoren en het bedrijfsleven. Daar heb ik erg veel van geleerd.”
Contact TU/e Innovation Lab TU/e SURE Innovation Hans van Dinteren j.v.dinteren@tue.nl
Horsten 1, 5612 AX Eindhoven, The Netherlands Tel +31 40 247 4822 www.tue.nl/sure-innovation
“Where science meets business”
Recruitment Studenten: BenoÎt Balmaekers Leon van Barschot Niels Blaauwbroek Geert Verhaeg Bedrijf: TEXIS Project: Koperdiefstal detectie Vervolg: “Doorontwikkeling concept en fieldtest”
Outplacement via: Electrical Engineering/ Automotive Technology/ Wiskunde & Informatica
Maakte gebruik van: 4 studenten van TU/e SURE Innovation
Texis
Resultaat: Doorontwikkeling product en fieldtest “TU/e masterstudenten hebben een brede en verfrissende blik op de wereld en komen met creatieve oplossingen.” Aan het woord is Twan Jochijms van het bedrijf Texis. Samen met Stichting Kien legde hij een vraag neer bij TU/e SURE Innovation. Hij zocht een oplossing om koperdiefstal tegen te gaan. En die oplossing, die is er gekomen. Twan Jochijms is niet onbekend met innovaties. Zijn bedrijf, Texis, is dan ook geen standaard installatiebedrijf, maar een onderneming gespecialiseerd in innovatieve beveiligings-, telematica- en energietechniekoplossingen. “Ik denk dat het belangrijk is dat je als ondernemer open staat voor innovatie, dat je snapt hoe het werkt.
Twan Jochijms TEXIS
Je kunt niet zeggen: ik wil binnen tien uur een kant en klare oplossing, zo werkt het niet. Daarbij is het belangrijk om een duidelijke vraag te formuleren.” Jochijms kreeg drie jaar geleden de vraag van een klant om iets aan koperdiefstal te doen. Zelf had hij een idee, gebaseerd op een dertig jaar oude techniek. Hij klopte aan bij Stichting Kien, een stichting die MKB’ers ondersteuning biedt bij innovaties. Die verwezen hem door naar TU/e SURE Innovation. “De studenten kwamen met twee alternatieven om koperdiefstal terug te dringen. En één van die oplossingen bleek de betere keuze. Daar zijn we dan ook mee verder gegaan.” De studenten stelden een eigentijdse technologie voor die aansloot op de vraag. “Hiermee zijn we er nog niet”, vertelt Jochijms. “Het is een eerste stap. Ik ben nu bezig met een doorontwikkeling.” Het systeem is operationeel en een fieldtest staat op het programma. “Alleen op die manier kunnen we klanten overtuigen, door te laten zien wat dit product kan en doet. Ik geloof in dit product en daarmee ook in de kracht van TU/e SURE Innovation. Zonder deze vier toppers was het me niet gelukt.”
Contact TU/e Innovation Lab TU/e SURE Innovation Hans van Dinteren j.v.dinteren@tue.nl
Horsten 1, 5612 AX Eindhoven, The Netherlands Tel +31 40 247 4822 www.tue.nl/sure-innovation
“Where science meets business”
Recruitment Studenten: Jurre Hanema Eric Backx Niels Blauwbroek Begeleiders: Leyla Ozkan Jobert Ludlage Opdrachtgevers: TU/e, enkele andere Europese technische universiteiten én bedrijfsleven Project: Auto Profit Outplacement via: TU/e SURE Innovation
Maakte gebruik van: 3 studenten van TU/e SURE Innovation
Europees R&D project
Fotografie: Bart van Overbeeke
Leyla Ozkan - Jobert Ludlage
“Wij hebben studenten van TU/e SURE Innovation ingezet voor ons project.
Autonome regelsystemen
Jobert Ludlage en Leyla Ozkan zijn bezig met een project dat zich focust op onderhoud van modelgebaseerde regelsystemen. Het is een Europees R&D-project waar naast de TU/e ook de universiteiten van Delft, Aken (RWTH) en Stockholm (KTH) aan meewerken, evenals enkele bedrijven uit Zweden en Zuid-Afrika. Doel is om samen te komen tot een systeem dat realtime de kwaliteit van modelgebaseerde applicaties bewaakt, zonder tussenkomst van de mens. Als het nodig is kan dit systeem autonoom overgaan tot onderhoud aan zowel de modellen als de applicaties zelf.
TU/e SURE Innovation als prima oplossing “In totaal zijn drie PHD-studenten betrokken bij ons project”, vertelt Ozkan. “Om onderzoek te kunnen doen aan regelsystemen, heb je eerst een goed meetsysteem nodig. Dat meetsysteem ontwikkelen, dat kost veel tijd, maar het voegt niet direct iets toe aan ons onderzoek. Samenwerken met studenten van TU/e SURE Innovation was dus een prima oplossing voor ons.”
Ze hebben alle drie in relatief korte tijd, heel goed werk geleverd. Sterker nog: als ze niet mee hadden gewerkt aan het meetsysteem, dan had ons hele onderzoek stilgelegen. Je kunt dus stellen dat de TU/e studenten ons project mede mogelijk hebben gemaakt.”
Tevreden over het resultaat Over het resultaat is het tweetal erg te spreken. “Door open te communiceren en door tussentijdse evaluaties en demonstraties, is het de studenten gelukt om de deadline te halen.” De twee denken dat ook de studenten er veel van hebben geleerd. Ludlage: “Door de tijdsdruk, was een planmatige aanpak noodzakelijk. Daar zijn ze goed mee omgegaan. Maar ook het werken in teamverband en het proactief meedenken ging de studenten goed af. Tot slot was ook hun kennis - niet geheel onbelangrijk toereikend.”
Trots “We zijn trots op onze studentmedewerkers. Ze waren enthousiast, dachten mee en toonden hun meerwaarde. Zo konden wij ons focussen op onze werkzaamheden.”
Contact TU/e Innovation Lab TU/e SURE Innovation Hans van Dinteren j.v.dinteren@tue.nl
Horsten 1, 5612 AX Eindhoven, The Netherlands Tel +31 40 247 4822 www.tue.nl/sure-innovation
“Where science meets business”
Recruitment Studentmedewerkers: Ioannis Bligiannis, Martijn Lammers, Roel Offermans, Niels Kleemans, Luc Wijffels, Cas Hariri Bedrijf: Teleena Labs
Vervolg: “Ontwikkeling langdurige samenwerking met TU/e SURE Innovation” Outplacement via: Electrical Engineering Industrial Design IE&IS (Industrial Engineering & Innovation Sciences) Wiskunde & Informatica Werktuigbouwkunde
Fotografie: Petra Appelhof
Project: Innovatieve telecomoplossingen
Maakt gebruik van: studentmedewerkers van TU/e SURE Innovation
Teleena Labs
Meer innovatieve ideeën, producten en diensten Teleena werkt aan innovatieve diensten op het gebied van mobiele telecommunicatie. Het bedrijf bedenkt, bouwt en beheert telecomoplossingen voor klanten die nationaal en internationaal actief zijn. “Via Teleena Labs willen we studenten een aantal maanden laten werken aan innovatieve opdrachten”, zegt manager HR Lieseloes de Graaf. “De focus van de opdrachten ligt op Social, Mobile, Analytical en Cloud.”
Ideale partner
Lieseloes de Graaf
Een nieuwe afdeling binnen je bedrijf optuigen, om zo (technische) studenten de kans te bieden werkervaring op te doen.
Het begon met het idee om studenten de ruimte te bieden om werkervaring op te doen. “Vanuit die gedachte zijn we bij TU/e SURE Innovation terecht gekomen. Dat blijkt voor ons de ideale partner om ons doel te bereiken. Via TU/e SURE Innovation kunnen we in aanraking komen met high potentials uit verschillende studierichtingen. We merken dat deze studenten de drive en motivatie hebben om ingewikkelde opdrachten uit te voeren.”
Dat doen niet veel bedrijven Teleena na. Het bedrijf, dat zich richt op innovatieve diensten op het gebied van telecommunicatie, toont zo haar maatschappelijke betrokkenheid en vertrouwen in de werknemers van de toekomst. Win-Win “Wij zien deze samenwerking als een win-winsituatie”, zegt De Graaf. “De studenten doen ervaring op in onze groeiende organisatie en werken daarnaast aan verschillende innovatieve projecten. Wij krijgen door de komst van de studenten meer ruimte om te werken aan innovatieve projecten, waar we normaal niet aan toe komen. Studenten bedenken innovatieve en creatieve ideeën voor nieuwe producten en diensten, of werken reeds bestaande ideeën uit en daar profiteren wij vervolgens van.”
Langdurige samenwerking De samenwerking met TU/e SURE Innovation is de start van een langdurige samenwerking als het aan De Graaf ligt. “De studenten houden ons scherp. We merken dat de dynamiek binnen ons bedrijf verandert, dat is mooi om te zien. De studenten inspireren ons, brengen nieuwe ideeën binnen. Op die manier kunnen we ons portfolio vergroten, meer producten op de markt brengen en in de toekomst meer eigen patenten ontwikkelen.”
Contact TU/e Innovation Lab TU/e SURE Innovation Hans van Dinteren j.v.dinteren@tue.nl
Horsten 1, 5612 AX Eindhoven, The Netherlands Tel +31 40 247 4822 www.tue.nl/sure-innovation
“Where science meets business�
Recruitment Studentmedewerkers: Joost de Vries, Esther van Vliet Bedrijf: Slimmer leven
Outplacement via: Electrical Engineering IE&IS (Industrial Engineering & Innovation Sciences)
Fotografie: Rob Stork
Project: Slimmer Leven Challenge
Maakt gebruik van: studentmedewerkers van TU/e SURE Innovation
Slimmer leven
Meer zorginnovaties naar de markt De Slimmer Leven Challenge is een initiatief van Slimmer Leven 2020. Een collectief van zo’n zeventig organisaties uit het woon-, zorg- en welzijnsdomein én enkele kennisinstellingen. Zij hebben zich ten doel gesteld om meer zorginnovaties naar de markt te brengen. De Slimmer Leven Challenge moet daar een bijdrage aan gaan leveren.
Marieke van Beurden
Met de hoeveelheid technologische ontwikkelingen in de zorg zit het wel goed. Implementatie blijkt echter een probleem. Om die reden is de Slimmer Leven Challenge in het leven geroepen. De eerste editie was een groot succes, mede door de hulp van twee TU/e SURE Innovation studenten.
Tijdens de Slimmer Leven Challenge worden studenten van het mbo, hbo en wo uitgedaagd om te komen met innovatieve zorgideeën. Het doel is om die ideeën uiteindelijk, met behulp van het bedrijfsleven naar de markt te brengen. “De eerste editie was een zeer groot succes”, vertelt Marieke van Beurden, program manager bij Slimmer Leven en lid van de stuurgroep die de Slimmer Leven Challenge organiseert. “Verschillende innovatieve ideeën zijn door de studenten ontwikkeld. Bijzonder is dat er in gemengde teams wordt samengewerkt. Dus studenten van Summa, samen met studenten van Fontys en de TU/e.” Van Beurden gaat verder: “We willen met deze wedstrijd bijzondere zorginnovaties naar de markt brengen. Er is namelijk geen gebrek aan goede ideeën en mooie initiatieven, maar de stap naar de markt blijkt vaak nog een brug te ver. De werelden ‘zorg’ en ‘hightech’ en ‘ICT”, liggen nog ver uit elkaar. Wij willen die werelden met elkaar verbinden.” Bij het opzetten van de Slimmer Leven Challenge, heeft de stuurgroep de hulp ingeroepen van Joost de Vries en Esther van Vliet. Deze twee studenten van TU/e SURE Innovation hebben eerst onderzoek gedaan naar zorginnovaties die de markt niet halen. “Ze hebben geweldig werk geleverd”, stelt Van Beurden. “De input uit dat onderzoek hebben wij gebruikt bij de ontwikkeling van de Challenge. Waar gaat het nu vaak mis? Wat kunnen we daar aan doen?” Vervolgens is het duo betrokken geweest bij de organisatie van de eerste editie van de Slimmer Leven Challenge. “Ook dat was erg waardevol.” Joost de Vries kijkt met een goed gevoel terug op de samenwerking. “Al toen ik hoorde over de Slimmer Leven Challenge, was ik enthousiast. Ik zag meteen de toegevoegde waarde. Het probleem van vergrijzing en de daarmee gemoeide intensivering van de zorg is actueel en urgent. Daarbij brengt de Challenge de verschillende onderwijslagen bij elkaar en zorgt zo voor een optimale combinatie van theorie en relevante vragen uit de praktijk.” Het onderzoek was volgens de student heel waardevol. “Die input hebben we kunnen gebruiken bij de verdere uitrol van de eerste editie van de Slimmer Leven Challenge.” Want ook daarin was het duo nauw betrokken. “Na afloop van alle evenementen hebben Esther en ik nog een draaiboek en evaluatie geschreven. Op die manier kan de groep die momenteel bezig is met de organisatie van de tweede editie, leren van onze verbeterpunten en de Challenge naar een hoger plan tillen.” Wat heeft hij zelf geleerd van de ervaring? “Naast dat ik extra organisatorische ervaring heb opgedaan, heb ik ook geleerd om samen te werken met studenten van het mbo en hbo. Het is erg leerzaam om te zien hoe anderen problemen benaderen en aanpakken.”
Contact TU/e Innovation Lab TU/e SURE Innovation Hans van Dinteren j.v.dinteren@tue.nl
Horsten 1, 5612 AX Eindhoven, The Netherlands Tel +31 40 247 4822 www.sureinnovation.nl
“Where science meets business�
Recruitment Student: Cas Hariri Bedrijf: GTE Engineering Project: Vegatar oogstrobot Vervolg: Projecten uitgevoerd bij Het Solly Systeem BV, Teleena en Cofely
Outplacement via: Wiskunde & Informatica
Werkervaring opgedaan bij
GTE Engineering
Opdracht: Vegatar oogstrobot Cas Hariri (24) geniet van zijn studie, maar kijkt vooral vooruit. En hij vindt het heel belangrijk om alvast bezig te zijn met de materie en de toegepaste waarde.
‘Ik wil mijn kennis breed inzetten’ Cas Hariri Master Business Information Systems, Wiskunde & Informatica
“Informatica en wiskunde staan aan de basis van de exacte wetenschappen; de fundamentele kennis is toepasbaar in vrijwel elke sector. De ironie is echter dat binnen de informatica zelf voor mij de uitdagingen niet liggen. Juist op het snijvlak met andere vakgebieden wordt er waarde gecreëerd. Het is hierbij cruciaal om vanuit het perspectief van de business te kunnen denken en de juiste soft-skills te ontwikkelen om de interdisciplinaire onderhandelingen aan te gaan. Vandaar mijn keuze voor de masteropleiding Business Information Systems. Hoewel ik echt geniet van mijn studie, ben ik vroeg begonnen met de toepasbaarheid ervan. Het is echt een eye-opener geweest, in de zin dat het richting heeft gegeven aan mijn carrière ambities. Bij veel studenten wordt dit pas na hun studie duidelijk. Aan het eind van mijn bachelor ben ik met TU/e SURE Innovation in contact gekomen. TU/e SURE Innovation geeft excellente studenten de mogelijkheid een blik te werpen in de keuken van grote bedrijven. Een bijzondere mix van het bedrijfsleven en de academische wereld. Het product dat je uiteindelijk aflevert kan voor lange termijn gebruikt worden binnen een organisatie. Je wilt dan dus ook dat het staat als een huis. In het begin is deze grote verantwoordelijkheid spannend, maar binnen het bedrijf en TU/e SURE Innovation is voldoende expertise om je hierin te begeleiden. Je wordt dus niet zomaar in het diepe gegooid. Mijn eerste opdracht? Dat weet ik nog goed. Ik mocht aan de slag bij het engineersbedrijf GTE Engineering. Ze waren op zoek naar een robot die seizoensproducten van het land kon ‘plukken’. Voor de seizoensarbeiders moest deze robot makkelijk op afstand bedienbaar kunnen zijn. De informatica erachter was slechts een klein onderdeel van het gehele project. Ik heb veel mogen overleggen met ervaringsdeskundigen waardoor het project een andere wending heeft gekregen. Die open blik behouden, open staan voor andere ideeën en oplossingen. Daar word je creatief van. Out of the box denken, de samenwerking tussen de theorie en praktijk van verschillende vakgebieden aangaan, daar gaat het mij om. TU/e SURE Innovation geeft je als student een belangrijk steuntje in de rug. Ik kan het iedereen aanraden om zich op deze manier te ontwikkelen.”
Contact TU/e Innovation Lab TU/e SURE Innovation Hans van Dinteren sure@tue.nl
Horsten 1, 5612 AX Eindhoven, The Netherlands Tel +31 40 247 4822 www.sureinnovation.nl
“Where science meets business”
Recruitment Studentmedewerkers: Jesse Weerink Cas Hariri Bedrijf: ENGIE Project: Energy Navigator Vervolg: “Ontwikkeling langdurige samenwerking met TU/e SURE Innovation” Outplacement via: Bouwkunde/ Wiskunde & Informatica
Maakt gebruik van: studentmedewerkers van TU/e SURE Innovation
ENGIE
Het energielabel. Elke woning en elk gebouw in Nederland heeft er inmiddels één. Het label geeft een indicatie van hoe energiezuinig een gebouw is. Maar het label geeft niet aan hoe het staat met het werkelijke energieverbruik. De tool van Energy Navigator, maakt in één oogopslag inzichtelijk wat het ‘operationele label’ van het pand is. De tool is mede tot stand gekomen door ondersteuning van TU/e SURE Innovation.
Nieuwe inzichten verwerven ENGIE is een wereldwijd opererende energieleverancier met een omzet van tientallen miljarden euro’s. Energy Navigator is één van de vijftien ‘bedrijfjes’ binnen ENGIE, die zich richt op het verbeteren van de energieprestatie van gebouwen in het commercieel vastgoed. Het maakt de kloof tussen het toegekende energielabel en het werkelijke verbruik inzichtelijk en weet op basis van data efficiencyverbeteringen te lokaliseren zonder het pand te bezoeken of hardware te installeren.
Inspirerende omgeving Oprichter van de Energy Navigator Giel van Giersbergen heeft bewust gekozen voor de vestiging op het terrein van de TU/e. ‘Dit is een andere, vernieuwende en inspirerende omgeving. Zo’n omgeving heb je nodig, om dit initiatief tot een succes te maken. Hier is de kennis aanwezig, je kunt sparren met anderen en je merkt dat er een positieve energie heerst. Dit is een locatie waar innovaties de orde van de dag zijn. Dat werkt motiverend.’
TU/e SURE Innovation Van Giersbergen maakt al vanaf dag één gebruik van TU/e SURE Innovation. ‘Ik ben zeer te spreken over dit initiatief. De studenten hebben geholpen aan zowel de inhoudelijke kant van de tool als aan de business kant. Door de inspiratie die we gekregen
hebben van studenten zijn we in staat om nóg beter op de marktvraag in te spelen. De TU/e SURE Innovation studenten hebben simpelweg nieuwe inzichten geboden. Ze denken heel makkelijk out of the box en hun technische kennis is hoog.’ Maar niet alleen de ondernemer zelf plukt de vruchten van deze samenwerking. Voor de studenten is het ook een goed leerproces. Ik durf te zeggen dat deze studenten een belangrijke bijdrage hebben geleverd aan de ontwikkeling van deze tool. TU/e SURE Innovation is dan ook een echte aanwinst. Ik zou het iedere ondernemer aanraden om eens met ze in gesprek te gaan.’
Contact TU/e Innovation Lab TU/e SURE Innovation Hans van Dinteren sure@tue.nl
Horsten 1, 5612 AX Eindhoven, The Netherlands Tel +31 40 247 4822 www.sureinnovation.nl
“Where science meets business”
Recruitment Studentmedewerkers: Willian Bens Jan van Vlerken Bedrijf: Fishion BV Project: Keniaanse visproductie naar hoger plan tillen “De studenten van TU/e SURE Innovation waren de missing link” Outplacement via: Werktuigbouwkunde / Bouwkunde
Maakt gebruik van: studentmedewerkers van TU/e SURE Innovation
Fishion BV
Visproductie naar hoger plan tillen De Helmondse ondernemer Jan van Rijsingen werd in 2011 benaderd om gezamenlijk een studie te doen naar de mogelijkheden van aquacultuur in Kenia in opdracht van de Nederlandse ambassade aldaar. ‘Samen zijn we de uitdaging aangegaan om de Keniaanse visproductie naar een hoger plan te tillen. Fishion heeft zich daarbij met name gericht op de waterkwaliteit. Het water in de vijvers bevat veel algen en weinig zuurstof. Daarnaast bleek de gemiddelde watertemperatuur 4-5 graden te laag, 27 graden is de optimale temperatuur. Daar bleek dus veel winst te behalen.’
De gemiddelde Keniaan eet zo’n 5 kilo vis per jaar. De aanbevolen hoeveelheid ligt echter een factor drie hoger. Het probleem is niet dat de Kenianen geen vis willen eten, maar dat de opbrengst van de lokale visserij tegenvalt. De Keniaanse regering investeerde daarom de afgelopen jaren flink, maar toch was de visopbrengst tegenvallend te noemen. De bedrijven Fishion, Holland Aqua en Viqon komen nu met een oplossing, mede mogelijk gemaakt door studenten van TU/e SURE Innovation.
Temperatuurschommelingen Het verhogen van het zuurstofgehalte is relatief makkelijk aan te pakken, evenals het verhogen van de waterkwaliteit. De grootste winst is echter te behalen in het verhogen van de watertemperatuur. ‘We wilden geen dure systemen installeren, daar heeft de gemiddelde Keniaanse visboer geen geld voor. Er moest een simpele, goedkope, maar vooral doeltreffende oplossing komen om de gemiddelde temperatuur 4 graden te laten stijgen. Daarnaast moesten de temperatuurschommelingen eruit worden gehaald. Overdag loopt het kwik in Kenia enorm op en ’s nachts koelt het er flink af.’ Voor dat vraagstuk werd de hulp ingeroepen van twee student medewerkers van TU/e SURE Innovation. Willian Bens (Werktuigbouwkunde) en Jan van Vlerken (Bouwkunde), begeleidt door business developer Mark Cox, kwamen met een simpele, maar zeer effectieve én goedkope oplossing: een pvc-doek. ‘Dit doek span je over de vijver. Het houdt overdag het directe zonlicht tegen, waardoor de temperatuur niet te ver oploopt. In de nacht blijft de warmte juist hangen onder het doek, waardoor de temperatuur niet te ver afneemt’, legt Jan van Vlerken uit. Na onderzoek bleek dat een combinatie met een makuti helemaal ideaal is. Deze Keniaanse hut wordt over de vijver met pvc doek geplaatst. ‘Zo ontstaat er als het ware een spouw tussen doek en hut. Daardoor bereik je een nóg constantere temperatuur.’
Opschalen Op dit moment worden de eerste visvijvers uitgerust met de constructie. ‘We willen nu op kleine schaal aantonen dat de simulaties van Jan en Willian ook overeenkomen met de praktijk. Als dat zo is, kunnen we gaan opschalen’, zegt Van Rijsingen. ‘De bedoeling is dat het lokale bedrijfsleven uiteindelijk kan profiteren van deze aanpak. Lokale aannemers kunnen het pvc-doek leveren en timmerlui kunnen de makuti’s bouwen.’ Volgens Van Rijsingen kan met deze simpele, effectieve oplossing de opbrengst per vijver met een factor vier omhoog. ‘En de investering is al binnen een jaar terugverdiend.’ Hij is dan ook heel blij met de input van de TU/e studenten. ‘Zij waren de missing link. Jan en Willian hebben de kennis die binnen onze organisatie niet aanwezig is. Daarnaast werkte hun enthousiasme en doorzettingsvermogen aanstekelijk. Mede door de hulp van deze twee heren kunnen Kenianen straks betere vis tegen een betere prijs krijgen.’
Contact TU/e Innovation Lab TU/e SURE Innovation Hans van Dinteren sure@tue.nl
Horsten 1, 5612 AX Eindhoven, The Netherlands Tel +31 40 247 4822 www.sureinnovation.nl