13 Tweewekelijks blad van de Technische Universiteit Eindhoven Voor nieuws: www.cursor.tue.nl en volg tuecursor op enmm
7 maart 2013 | jaargang 55
8 | De studie én het meisje 3 Is te weinig slapen echt zo slecht?
12 De Nassau in race voor ‘Studentenhuis van het jaar’
15 Mag ik van jou van de universiteits hoogleraren ...
Flip for English
2 | Vooraf
7 maart 2013
Koekjesfabriek
Colofon Hoofdredacteur Han Konings
Eindredacteur Brigit Span
Redactie Judith van Gaal Tom Jeltes | Wetenschap Odette Knappers (stagiaire) Frits van Otterdijk Norbine Schalij Monique van de Ven Berry Zwets (stagiair)
Medewerkers Nicole Testerink Gerard Verhoogt
Fotografie Bart van Overbeeke
Coverbeeld Bart van Overbeeke
Opmaak Natasha Franc
Aangesloten bij Hoger Onderwijs Persbureau
Redactieraad prof.dr. Cees Midden (voorzitter) prof.dr. Hans Niemantsverdriet Angela Stevens- van Gennip Thomas Reijnaerts (studentlid) Arold Roestenburg Anneliese Vermeulen-Adolfs (secretaris)
Redactieadres TU/e, Laplace 0.35 5600 MB Eindhoven tel. 040 - 2474020 e-mail: cursor@tue.nl
Cursor online www.cursor.tue.nl
Maandagmiddag 4 maart. In de Dorgelozaal kabbelt de vergadering van de universiteitsraad voort naar zes uur. Wat passeert er de revue? Een jaarverslag over wetenschappelijke integriteit en een over rechtenbescherming voor studenten. Dat worden hamerstukken, want hier bedonderen we de kluit niet en met onze klagende studenten komen we altijd wel tot een vergelijk. De evaluatie van drie jaar bindend studieadvies laat zien dat het helpt, maar dat er nog best wat te winnen is aan rendement. Dan volgt een tussentijdse evaluatie van het Bachelor College door dean Lex Lemmens. Verwachtingen over het keuzegedrag, over de uitval en over de rendementen lijken uit te komen. Lemmens toont zich een tevreden mens. Als dit agendapunt lijkt te zijn afgerond, spreekt rector Hans van Duijn zijn rechterbuurman Wessel Prins, fractielid bij Groep-één, plots aan op zijn column in Cursor. Het ging over het niveau van het eerstejaars tentamen voor Toegepaste Natuurwetenschappen. Te licht, betoogde Prins in zijn stuk, en dat wellicht als schrikreactie op het matig gemaakte tentamen Calculus.
Rewwwind www.cursor.tue.nl Han Koning s
Van Duijn vindt het te kort door de bocht en vreest voor het imago van de TU/e. Op de tegenwerpingen van Prins en zijn fractievoorzitter Lars Beke reageert hij nauwelijks. Maar wat is er bedreigend aan kritische studenten die graag willen meedenken over de kwaliteit van het onderwijs? Laat dat juist zien aan de buitenwacht. Aan de VU in Amsterdam riep men het vorig jaar al: we zijn geen koekjesfabriek, maar een academische instelling, waar van alle partijen verwacht mag worden dat ze hart voor de instelling hebben. Dat Van Duijn dat heeft, staat als een paal boven water, maar hij heeft er niet het alleenrecht op.
Voor alles een eerste keer In de laatste week van mijn stage heb ik nog een nieuwe ervaring opgedaan. Ik ben naar een studentenhuis geweest dat bewoond wordt door Audumla, een dispuut van het E.S.C. Vrij snel na mijn binnenkomst zat ik met mijn schrijfblok in mijn ene hand en een biertje in de andere op de bank. Nooit gedacht dat ik op mijn verjaardag in zo’n mannenbolwerk zou bivakkeren. Het is een mooi verhaal om een enorm toffe en gave stage mee af te sluiten.
Vier nieuwe universiteitshoogleraren voor TU/e 6 maart - Het College van Bestuur heeft op 5 maart vier nieuwe universiteits hoogleraren benoemd. Het gaat om prof.dr.ir. Maarten Steinbuch (W), prof. dr.ir. Wil van der Aalst (W&I), prof.dr.ir. Anthonie Meijers (IE&IS) en prof.dr.ir. René Janssen (ST en TN). De kersverse
universiteitshoogleraren worden gezien als ambassadeurs van de universiteit en treden in de voetsporen van prof.dr. Bert Meijer (ST, BMT en ICMS), die al in 2004 werd benoemd tot universiteitshoogleraar.
Effecten bindend studieadvies “behoorlijk positief” 5 maart - De effecten van het bindend studieadvies (BSA), dat de TU/e in september 2009 invoerde, zijn volgens hoogleraar Ton van Leeuwen, voorzitter van de Centrale Commissie Kwaliteits zorg Onderwijs (CCKO), “behoorlijk positief”. In drie jaar is het percentage
positieve studieadviezen gestegen en ligt aan het eind van het tweede studiejaar zo’n driekwart van de studenten op koers om de bachelor binnen vier jaar te halen. Mogelijk wordt de norm verhoogd.
Eindhoven krijgt nieuwe studenteneenheden 28 februari - Tot het jaar 2020 worden er in Eindhoven 1.500 studenteneenheden ge-/verbouwd. Eenheden die betaalbaar moeten zijn en die aansluiten op de vraag naar kwalitatieve huisves
Odette Kn appers
Druk Janssen/Pers, Gennep
Advertenties Bureau Van Vliet BV tel. 023 - 5714745
In Rewwwind ‘spoelen’ we kort terug naar de afgelopen weken. Welk nieuws is na het verschijnen van de laatste papieren Cursor op de Cursor-site verschenen?
© 2013. Auteursrechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden gereproduceerd zonder voorafgaande toestemming van de hoofdredacteur. De redactie behoudt zich het recht voor om aangeboden artikelen te wijzigen.
ting. Deze uitgangspunten staan in een convenant dat de TU/e op 26 februari op de campus ondertekende met nog zeven partijen. Er komen 850 eenheden bij, en er worden 650 vervangen.
MetaForum heeft eigen oplaadpunt ov-kaart 26 februari - MetaForum beschikt sinds kort over een oplaadpunt voor de ovchipkaart. Naast geld op de pas zetten, is het ook mogelijk om na te gaan of je nog voldoende saldo hebt. Het oplaadpunt kun je vinden naast de receptie
van MetaForum. Volgens de gebouwbeheerder is het een ideale plek omdat er veel personen samenkomen en het gebouw de langste openingstijden heeft.
De mens achter het nieuws Alette Janssen: “Als student tegenover huisbaas met veel geld is lastig” Een handtekening van onder anderen Alette Janssen maakte het convenant officieel: tot 2020 komen er 850 nieuwe studenteneenheden bij in Eindhoven en worden er 650 vervangen. Als vertegenwoordiger van studenten zet ze zich in voor de huisvesting in de Lichtstad. Aan onze universiteit studeert Janssen Bouwkunde, in Nijmegen volgt ze de studie Planologie. “De werkgroep zet zich nu een jaar in voor studentenhuisvesting. TU/e-student Martijn van Damme en ik kregen destijds van de betrokken partijen te horen: ‘We willen niet alleen over studenten praten, maar ook mét studenten.’ Ze wilden meer input over
Alette Janssen. Foto | Bart van Overbeeke
wat er echt speelt onder de studenten. Als TU/e-studenten voelden Martijn en ik ons geroepen. Ik vind het altijd heel interessant om te zien waar mensen wonen en vraag me af wat goede huisvesting is. Het duurde even voordat ik terechtkwam in de woonsituatie waarin ik nu zit. Ik heb meerdere kamers gehad. Bij één van die kamers bleef de huur maar stijgen, de huisbaas deed bijna niets aan onderhoud en door noodgangen moest ik naar boven toe. Als student tegenover zo’n huisbaas staan die ontzettend veel geld heeft en kan dreigen, heb je het redelijk lastig. Ik koos ervoor om te verhuizen,
de makkelijke weg dus. Nu ben ik tevreden met mijn woonsituatie. Wat het convenant betreft: we zijn als vertegenwoordigers blij dat we er invloed op hebben gehad. Er is landelijk onderzoek gedaan naar hoeveel eenheden er in totaal nodig zijn. Daar kwam het aantal 1.500 uit, dus het lijkt me voldoende. Je moet naar een situatie toe waar vraag en aanbod gelijk liggen. Particuliere verhuurders zijn echter niet meegenomen in het convenant. Mochten zij onverwachts veel gaan verhuren, dan is 1.500 mogelijk te veel. Maar aan de andere kant hebben studenten dan weer een lagere huurprijs.” (BZ)
Vooraf | 3
Kijk voor nieuws op www.cursor.tue.nl
Vox Academici Dr. Maarten Merkx, UHD Chemical Biology, faculteit BMT
Hoe slecht is een week weinig slapen? Een week lang weinig slaap -zes uur of minder- kan je lichaam al flink verstoren, zo kopte het wetenschappelijke tijdschrift PNAS afgelopen week. Engelse onderzoekers toonden aan dat slaapgebrek de regulatie van zo’n zevenhonderd genen kan beïnvloeden. Al eerder was bekend dat mensen die weinig slapen een hogere kans hebben op onder meer infecties, concentratiestoornissen en hart- en vaatziekten. Slecht nieuws voor de feestende student of nachtbrakende promovendus. Maar hoe kan vermindering van slaap je lichaam verstoren, en is een veranderde genexpressie terug te draaien?
“Ik moet zeggen dat ik gisteravond na het lezen van dit artikel wel iets eerder naar bed ben gegaan”, geeft Maarten Merkx, universitair hoofddocent Chemical Biology aan de faculteit BMT, toe. “Maar eigenlijk is wat ze vinden niet onverwacht. Uit epidemiologische studies is al langer bekend dat weinig
Dr. Maarten Merkx. Archieffoto | Bart van Overbeeke
slaap op de lange termijn ernstige gevolgen kan hebben, zoals diabetes. En dat het immuunsysteem verstoord raakt door slaapgebrek. Iedereen weet uit eigen ervaring dat je je na een aantal nachten slecht slapen ‘anders voelt’ en vatbaarder bent voor een verkoudheid. Het kan dus niet anders dan dat daar een veranderde genregulatie achter zit; ik had het pas vreemd gevonden als ze géén verschillen waren tegengekomen. En dat het om zevenhonderd genen gaat, dat klinkt natuurlijk veel, maar of dat nu reden moet zijn om je zorgen te maken... De resultaten uit de eerdere studies -diabetes, hart- en vaatziektes- lijken me al zorgelijk genoeg.” “Je hoopt natuurlijk ook dat je genen anders gereguleerd worden, je lichaam probeert zich namelijk aan te passen aan een nieuwe situatie - met weinig slaap. Maar wat zijn nu belangrijke verande ringen? Wat ze vinden is dat bij ‘normale mensen’ overdag een groep genen die betrokken is bij het immuunsysteem actiever is dan ’s nachts; dan zijn juist genen voor celopbouw actiever. Bij de groep met weinig slaap blijkt de genregulatie door de biologische klok verstoord.” “De vraag is hoe slecht een paar nachten feesten of aantal weken tot ’s avonds laat aan een paper werken nu daadwerkelijk op de lange termijn is. Is de verandering in je genexpressie omkeerbaar? Het was daarom mooi
geweest als de onderzoekers ook een bloedmonster van de weinig-slapenden hadden genomen na weer een week gewoon slapen.” “Een ander punt is dat we steeds meer weten over hoe omgevingsfactoren genen voor langere tijd kunnen aan- of uitschakelen, de epigenetica. Het zou heel interessant zijn om te bekijken of een heel lange periode van slaapgebrek leidt tot dergelijke epigenetische veranderingen. Maar zoiets is een stuk lastiger te onderzoeken.” “Iedereen reageert anders op slaaptekort; iedereen heeft ook een verschillende slaapbehoefte. Er zijn mensen die zeggen dat ze aan vier uur slaap voldoende hebben, dat lijkt me grootspraak. In dit kader is de nieuwe biochemische ‘routekaart’ van de mens nog wel aardig om te noemen, gisteren gepubliceerd in Nature Biotechnology. De tamtam in de media, waarbij ze spreken over ‘een van de grootste wetenschappelijke doorbraken aller tijden’ vind ik nogal overtrokken. Wel hebben we meer dan ooit inzicht gekregen in de menselijke metabole processen. Mogelijk kan in de toekomst dus aan de hand van persoonlijke genetica gekeken worden hoe iemands metabolisme werkt en reageert op bepaalde situaties, zoals slaapgebrek. Maar vooralsnog zou ik gewoon de klok in de gaten houden en geldt voor iedereen: toch maar op tijd naar bed.” (NT)
The New Machine Era De New Machine Era staat op de STRP Biënnale op Strijp-S, dat
ue.nl ursor.t www.c
s Lee r e i h er: me
in het openingsweekend zo’n
6.000 bezoekers trok.
Het duurt tot 10 maart. De gehele Rube-Goldbergmachine is gebouwd door zo’n
40
personen. Een ploeg van de TU/e is verantwoordelijk voor het deel op de foto van meter en
4 bij 4
1.80 meter hoog.
De totale machine is ruim
150 vierkante meter groot.
Vanaf half februari werkte het TU/e-team ruim
3 weken door.
In totaal kostte het project zo’n
85 uur werk. Het produceert
uiteindelijk een rol papier met alle namen en deelnemende partijen. (GV)
Foto | Bart van Overbeeke
4 | Gelinkt
7 maart 2013
“We zijn nog niet De TU/e: dagelijks het tweede thuis van zo’n tienduizend studenten en medewerkers. Een relatief kleine gemeenschap, met ontelbare banden tussen de leden - zakelijk en/of privé. In ‘Gelinkt’ laten we steeds twee van hen aan het woord over hun relatie met elkaar en de universiteit.
Sagitta Peters en Heidi Prevoo stonden ruim twee jaar geleden aan de wieg van FuTUre, het ‘Young Professionals Network’ van de TU/e. Het netwerk is bedoeld voor jonge, ambitieuze medewerkers, zowel wetenschappelijk als ondersteunend personeel. FuTUre organiseert regelmatig workshops, rondleidingen en (lunch-) bijeenkomsten waar een lid iets vertelt over zijn of haar eigen vakgebied. Een gesprek met twee bruggenbouwers.
Heidi Prevoo (28, rechts op de foto) is beleidsmedewerker instellingsbeleid. Ze schrijft onder meer de jaarverslagen van de universiteit en is betrokken bij de ontwikkeling en de uitvoering van het beleid van de TU/e. Sinds afgelopen december werkt ze daarnaast twee dagen voor het Communicatie Expertise Centrum, waar ze helpt het TU/e-beleid ook te laten ‘landen’ in de organisatie. Ze studeerde International Business in Maastricht. Sagitta Peters (32) studeerde Scheikundige Technologie aan de TU/e en was vanaf de oprichting business manager van het Instituut voor Complexe Moleculaire Systemen (ICMS). In 2012 is ze opgeklommen tot managing director van het ICMS. Daarnaast is ze per 1 februari ook managing director van het Intelligent Lighting Institute (ILI). Prevoo en Peters hebben elkaar enkele jaren geleden leren kennen toen ze er onafhankelijk van elkaar achter kwamen dat het netwerk voor ambitieuze jongeren dat ze hier aan de TU/e zochten nog helemaal niet bestond. Prevoo: “Mijn vriend was secretaris van
het Young Professional Network van zijn organisatie. Ik ging er vanuit dat er aan de TU/e ook wel zo’n netwerk zou zijn, maar dat bleek niet het geval. Ik hoorde toen van DPO (Dienst Personeel en Organisatie, red.) dat Sagitta niet lang daarvoor met een soortgelijke vraag langs was geweest.” Peters: “Ik kreeg de behoefte om ideeën uit te wisselen met gelijkgestemden buiten mijn directe werkomgeving. WISE (Women in Science, red.) leek mij nog even een optie, maar dat is alleen voor wetenschappers. Toen heb ik bij DPO aangeklopt. Die hebben uiteindelijk gesuggereerd dat we zelf een netwerk zouden opzetten. En dat hebben we gedaan.” De doortastende dames zijn samen om tafel gaan zitten, met FuTUre als resultaat. “We hebben elkaar niet dóór FuTUre leren kennen, maar vóór FuTUre”, lachen de twee in koor. Aan het netwerk zijn nu zo’n honderd werknemers verbonden, waarvan bijna de helft van niet-Nederlandse origine. Alle bijeenkomsten zijn dan ook in het Engels. Het lidmaatschap is gratis; de bijeenkomsten worden bekostigd met een bescheiden financiële ondersteu ning van DPO. Prevoo: “Als we een wat duurder evenement willen organiseren, bijvoorbeeld met diner, dan vragen we een bijdrage van de deelnemers. Dat werkt heel goed.” Regelmatig vertellen FuTUre-leden over hun eigen expertise. “‘FuTUre presents’ noemen we dat”, zegt Prevoo. Lid worden kan door een mailtje te sturen naar future@tue.nl. “Dan schrijven we je in als lid en word je op de hoogte gehouden van de activiteiten. We houden wel bij wie er daadwerkelijk naar bijeenkomsten komt, we willen
Gelinkt | 5
Kijk voor nieuws op www.cursor.tue.nl
klaar met FuTUre” namelijk een actief ledenbestand houden. We hebben nu een mooie mix van mannen en vrouwen, wetenschappers en ondersteunend personeel, maar we willen best nog groeien.” Peters is het daarmee eens: “Hoe meer mensen we kunnen verbinden, hoe beter.”
“Hoe meer mensen we kunnen verbinden, hoe beter” De afgelopen twee jaar hebben Prevoo en Peters, samen met medebestuursleden Peter Pasmans (promovendus bij Technische Natuurkunde), Theo Hofman (UD bij Werktuigbouwkunde) en Ward Derix (projectleider bij Dienst Huisvesting) jaarlijks vijf bijeenkomsten georganiseerd, die gemiddeld door 25 tot 30 man worden bezocht. Ze willen het aantal opvoeren tot acht per jaar. Peters: “Onze leden hebben het vaak erg druk en we hebben gemerkt dat ze moeilijk tijd vrij kunnen maken voor langere bijeenkomsten. We kiezen daarom voor wat meer en wat kortere bijeenkomsten. We plannen de bijeenkomsten ook vaak al rond een lunch. Food for thought noemen we dat.” Beide vrouwen zijn zichtbaar enthousiast over de effecten van ‘hun’ netwerk. Er worden duidelijk bruggen gebouwd, bijvoorbeeld tussen wetenschappers en ondersteunend personeel, tussen faculteiten en diensten. Peters: “FuTUre is goed voor je persoonlijke ontwikkeling, maar in veel functies is het ook heel
nuttig om beter te weten wat anderen doen. En je kweekt een spirit van vernieuwing en inspiratie die ook voor de universiteit als geheel belangrijk is. Mensen komen in het algemeen weinig buiten hun eigen dienst of faculteit, vaak alleen voor een heel gericht probleem. Iemand van Dienst Huisvesting vertelde dat hij pas na contact met iemand die in het lab werkt echt begreep waarom er altijd zoveel geprotesteerd wordt tegen bouwwerkzaamheden. En andersom krijgen wetenschappers bijvoorbeeld inzicht in hoe complex de financiële kant van de TU/e in elkaar steekt.” “Voor mij persoonlijk is het heel fijn dat ik iets leer over de achtergrond van de dingen waarover ik in jaarverslagen schrijf”, vult Prevoo aan. “De weten schap is voor mij nog vaak een ver-van-mijn-bed-show. Laatst hadden we voor FuTUre een lezing over polymeermechanica. Dan gaat zo’n term toch meer leven voor je.” Peters: “Omdat ik Scheikundige Technologie heb gestudeerd, denk ik makkelijker mee met de onderzoekers. Ik weet hoe ze werken en wat belangrijk voor ze is.” Prevoo reageert: “Ik heb geen techniek gestudeerd, maar ik ben wel enthousiast over wat hier gebeurt. Er worden hier heel gave dingen gedaan.” Peters: “Je hebt hart voor de zaak, dat is heel duidelijk. Dat zie aan je ogen: die gaan sprankelen als je ergens over vertelt.” Dan verder: “Heidi is enthousiast, vrolijk en eigenzinnig. Ze pakt de dingen echt op haar manier aan. Ze weet dingen uit hun dagelijkse gang van zaken te trekken.” Prevoo kijkt een beetje tegen Peters op, vertelt ze. “Sagitta is 32 en al directeur van een groot instituut. Als bedrijfs kundige weet ik wat daar bij komt kijken.
Ze zit vol creatieve ideeën. Het klinkt te negatief om te zeggen dat ze overal haar stempel op drukt, maar haar voorstellen zijn vaak zo goed dat het moeilijk is om ze niet ook uit te voeren. En ze is kritisch. Na afloop van een bijeenkomst weet ze altijd iets te noemen wat beter had gekund.” “Wat dat kritische betreft zitten we overigens vaak op een lijn”, zegt Peters. Prevoo: “Nee, we zijn nog niet klaar met FuTUre.” Interview | Tom Jeltes Foto | Bart van Overbeeke
Op donderdag 14 maart is er om 12.00 uur voor alle jonge (tot 36 jaar) en ambitieuze medewerkers van de TU/e een bijeenkomst van FuTUre over medezeggenschap. Tijdens de gratis lunchmeeting ‘A say @ TU/e’ vertelt FuTUre-lid Rianne van Eerd, voorzitter van de PUR (de personeelsfractie in de universiteitsraad) over haar werk. Aanmelden kan via future@tue.nl.
6 | Onderzoek
7 maart 2013
Sturing van stuurgedrag Wie met dr.ir Igo Besselink van Werktuigbouwkunde praat, spreekt een enthousiast onderzoeker. Zijn vakgebied, de voertuigdynamica, is volop in beweging en onlangs subsidieerde STW een onderzoek van de TU/e en de TU Delft met een half miljoen euro in het kader van de topsector hightechsystemen en -materialen. Doel binnen dit project is om het stuursysteem van een truck beter te begrijpen en hoe je de bestuurder via het stuurwiel kunt beïnvloeden. De TU Delft doet de Human Machine Interface (HMI) van het onderzoek. In een nieuwe vracht wagensimulator wordt een haptische besturing bestudeerd. Daarbij krijgt de chauffeur feedback via het stuurwiel over de rijomstandigheden of het moet de bestuurder corrigeren als hij in een gevaarlijke situatie terechtkomt. Eerder werd door de TU Delft al een studie gedaan naar een haptische gaspedaal. Maar er is een verschil tussen een simulator en een echte vrachtwagen. Besselink: “De bevindingen uit de simulator zijn gedeeltelijk bruikbaar, maar je moet áltijd rijden met zo’n ding. Dan krijg je echt te maken met trillingen en andere zaken die het rijgedrag beïnvloeden.” De voertuigdynamica bestudeert onder meer het band-weg-contact, het moduleren van de vrachtwagen als geheel en hoe de krachten van de band doorwerken naar het stuur. Het meest in het oog springende onderdeel van het project is het ondersteunen van de chauffeur bij het invoegen van vrachtwagens. Besselink nuanceert: “Dat is maar één onderdeel van het onderzoek. We kijken naar het stuurgedrag van de vrachtwagen in bredere zin”.
Als Besselink iets duidelijk maakt in het gesprek, is het wel dat er veel onderdelen van invloed zijn op het gedrag van een vrachtauto. Zo is een vrachtwagen een flexibele, lichtgewicht constructie en de cabine staat op veren. Wat voelt een chauffeur precies als een cabine meehelt in de bocht? En een volle vrachtwagen gedraagt zich weer heel anders dan een lege. Dit project borduurt voort op eerder onderzoek bij de TU/e en de TU Delft. Besselink heeft met DAF al veel onderzoek gedaan naar de modellering van een voertuig: “We hebben een model waarmee we de globale beweging van het voertuig goed kunnen voorspellen, bijvoorbeeld hoe de cabine reageert bij oneffenheden. De vraag is wat er gebeurt als je dat onderzoek uitbreidt naar het stuursysteem. Het gaat hierbij om een hele keten van systemen en onderdelen die het stuurgedrag beïnvloeden. De grote lijn kennen we, de vraag is wat de bijdrage van de individuele onderdelen is, variërend van wrijvingen in lagers, stuurbekrachtiging en bandkarakteristieken, in combinatie met het wegdek.”
Dr.ir. lgo Besselink. Foto | Bart van Overbeeke
4 brandende vragen
Vlado Menkovski (EE) Zelflerende multimediatechniek
(Onder redactie van Tom Jeltes)
1 2 3 4
efschrift?
Wat zien we op de cover van je pro
Hoe leg je op feestjes uit waar je onderzoek over gaat?
2 | feestjes
Het was mijn bedoeling om een abstract beeld te creëren voor de omslag van mijn proefschrift, en het aan de verbeelding van anderen over te laten om te bepalen wat ze erin zien. Tot dusverre hebben mensen treinen gezien, een koepelvormig gebouw en zelfs een robot.
Door de technologische vooruitgang worden systemen erg complex, zodat het steeds lastiger wordt om ze te beheren. Maar in plaats van zelf complexe mecha nismen te ontwerpen en vervolgens aan te passen, kunnen we ook systemen bouwen die kunnen leren om zichzelf te beheren. Mijn promotie gaat over het toepassen van ‘machinaal leren’ op netwerk diensten en de perceptie van de kwaliteit van video beelden.
3 | onmisbaar
at is Welke persoon, techniek of appara oek? onmisbaar geweest voor je onderz
Wat heeft de samenleving aan
1 | cover
jouw werk?
Een multidisciplinaire aanpak bleek nodig voor het inschatten van de kwaliteit van videobeelden. We hebben ons blikveld daarom uitgebreid vanuit de multimediatechnologie naar machinaal leren en psychometrie. Dat was essentieel voor het slagen van dit onderzoek.
4 | samenleving Een van de belangrijkste doelen van mijn onderzoek was om het probleem van complexiteit in technologie aan te pakken. Door deze complexiteit transparant te maken voor de gebruiker en de technologie voorzien van een eenvoudige interface, kun je de voordelen beter benutten. Dat is goed voor de gebruiker en dus voor de maatschappij.
Onderzoek | 7
Kijk voor nieuws op www.cursor.tue.nl
Tegenwoordig kan er veel gemeten worden aan voertuigen; de rekenkracht is er, camera’s en sensoren zijn goedkoop. Besselink vertelt dat NXP een nieuwe vinding heeft, waarmee ze goedkoop radarsensoren kunnen produceren om metingen aan een truck te doen. Besselink: “Maar wat gaan we daar vervolgens mee doen? Als je veel sensoren gebruikt, moet je al die informatie samenvoegen tot een goed wereldbeeld. Zodat je weet ‘Ik ben aan het invoegen, er zit iemand achter mij, ik moet nog even wachten’. En het moet onder alle omstandigheden werken, ook ’s winters, ook als het mistig is. Veel camera’s hebben moeite met veel licht, een radar heeft weer andere problemen, zoals reflecties. Hoe breng je dat goed en betrouwbaar samen, hoe geef je de goede feedback zodat een voertuig veiliger wordt? Bij het Human Machine Interface-gedeelte is het vooral de vraag: hoe reageert de mens op bepaalde dingen, hoe goed snap je die mens? Eigenlijk staat dit onderzoek nog grotendeels in de beginfase.”
“Je moet áltijd rijden met zo’n ding” Partners van de TU/e en de TU Delft in dit project zijn DAF, NXP, SKF (lagers) en TNO. Het onderzoek moet over vier jaar afgerond zijn. Momenteel worden promovendi gezocht, een bij de TU/e en een bij de TUD, waar ook een postdoc wordt aangesteld. (GV)
Woensdag 13 maart 16:00 uur CZ4 Promotie J.T. Soares Ribeiro MSc (IE&IS) Promotor(en): prof.dr.ir. P.W.P.J. Grefen Voorzitter: prof.dr. A.G.L. Romme Titel proefschrift: “Multidimensional Process Discovery”
Promoties
Donderdag 14 maart 14:00 uur CZ4 Promotie ir. Y. Zhang (IE&IS) Promotor(en): prof.dr. G.M. Duysters en prof.dr. X. (Xielin) Liu Voorzitter: prof.dr. A.G.L. Romme Titel proefschrift: “Entrepreneurship Development in China: A Multilevel Approach”
Maandag 11 maart 16:00 uur CZ4 Promotie O. Matveichuk MSc (W&I) Promotor(en): prof.dr. J.J.M. Slot Voorzitter: prof.dr. A.M. Cohen Titel proefschrift: “Constitutive modeling of concentrated solutions of main-chain liquid crystalline polymers”
Donderdag 14 maart 16:00 uur CZ4 Promotie ir. M. de Smet (BMT) Promotor(en): prof.dr. H. Grüll Voorzitter: prof.dr. P.A.J. Hilbers Titel proefschrift: “MR-HIFU mediated local drug delivery using temperaturesensitive liposomes”
Dinsdag 12 maart 16:00 uur CZ4 Promotie ir. J.J.B. Biemond (W) Promotor(en): prof.dr. H. Nijmeijer Voorzitter: prof.dr. L.P.H. de Goey Titel proefschrift: “Nonsmooth dynamical systems on stability of hybrid trajectories and bifurcations of discontinuous systems”
Donderdag 14 maart 16:00 uur CZ5 Promotie S.A. Muntean MSc (TN) Promotor(en): prof.dr. M.A.J. Michels en prof.dr.ir. M.W.J. Prins Voorzitter: prof.dr.ir. G.M.W. Kroesen Titel proefschrift: “Molecular-dynamics simulations of polymeric surfaces for biomolecular applications”
Woensdag 13 maart 16:00 uur CZ5 Promotie ir. B.J. Frenk (W&I) Promotor(en): prof.dr. A.M. Cohen Voorzitter: prof.dr. R.W. van der Hofstad Titel proefschrift: “Tropical varieties, maps and gossip”
Donderdag 14 maart 14:00 uur CZ5 Promotie Dipl.-Ing.(FH) A.A. Pufall MBA (IE&IS) Promotor(en): prof.dr.ir. J.C. Fransoo en prof.dr. A.G. de Kok Voorzitter: prof.dr.ir. J.W.M. Bertrand Titel proefschrift: “Ramp-up Performance in Consumer Electronics”
Dinsdag 19 maart 16:00 uur CZ4 Promotie ir. B. Sanderse (W&I) Promotor(en): prof.dr.ir. B. Koren Voorzitter: prof.dr. E.H.L. Aarts Titel proefschrift: “Energy-conserving discretization methods for the incompressible Navier-Stokes equations Application to the simulation of wind-turbine wakes”
Dinsdag 19 maart 16:00 uur CZ5 Promotie E.A.D. Carbone MSc (TN) Promotor(en): prof.dr.ir. G.M.W. Kroesen Voorzitter: prof.dr.ir. K. Kopinga Titel proefschrift: “Laser diagnostics and modelling of microwave plasmas”
Woensdag 20 maart 16:00 uur CZ5 Promotie M. Kirkus MSc (ST) Promotor(en): prof.dr.ir. R.A.J. Janssen Voorzitter: prof.dr. D.J. Broer Titel proefschrift: “Diketopyrrolopyrrole based molecular materials: synthesis, optical characterization, and application in photovoltaics”
Donderdag 21 maart 16:00 uur CZ4 Promotie ir. J.W. Haverkort (W&I) Promotor(en): prof.dr.ir. B. Koren Voorzitter: prof.dr.ir. O.J. Boxma Titel proefschrift: “Magnetohydrodynamic Waves and Instabilities in Rotating Tokamak Plasmas”
Mariska de Smet (BMT) Tumoren te lijf met ultrageluid en chemo
Hans Rovers (EE) Zwevende motor voor goedkopere chips
1 | cover
2 | feestjes
1 | cover
2 | feestjes
Op de voorkant is een temperatuurgevoelig liposoom te zien; dit liposoom (vetbolletje) bevat een medicijn (chemo) en een MRI-contrastmiddel die beide vrijkomen tijdens verwarmen. Linksonder staat een plaatje van deze liposomen, gemaakt met een elektronenmicroscoop. Op de achterkant staan afbeeldingen van verschillende resultaten van mijn onderzoek; MRI-scans, een SPECT/CT-scan en fluorescentiemicroscopieplaatjes.
Door middel van gefocusseerd ultrageluid kunnen we tumoren lokaal verwarmen. Tegelijkertijd worden de temperatuurgevoelige liposomen toegediend. Deze zijn stabiel bij lichaamstemperatuur, maar het medicijn wordt vrijgelaten bij temperaturen boven 40 graden Celsius. Zodra de vetbolletjes de verwarmde tumor bereiken, wordt hier ter plekke het medicijn afgegeven. Op deze manier is de behande ling effectiever en zijn er minder bijwerkingen in vergelijking met gewone chemotherapie. Boven dien is de behandeling, door het toevoegen van het MRI-contrastmiddel, live te volgen op de MRIscanner.
Ik heb onderzoek gedaan naar magnetisch geleviteerde planaire motoren. Deze motor bestaat uit een platform met magneten, dat magnetisch boven een set spoelen zweeft en in het horizontale vlak kan bewegen. De (negen) gekleurde vlakken boven en onder stellen de spoelen voor, het donkerrode vlak links van het midden is de magneetplaat, en de foto rechts is van watergekoelde titaniumplaten, die de koeling van de spoelen verzorgen.
In het productieproces van computerchips wordt een siliciumschijf onder een lichtbron doorbewogen. Deze beweging moet nauwkeurig en snel gebeuren, om efficiënter chips te kunnen produceren. Ik heb onderzoek gedaan naar een nieuw type motor, de magnetisch geleviteerde planaire motor, die hiervoor gebruikt zou kunnen worden. Het grootste voordeel van deze methode is dat de massa en complexiteit van het bewegend deel significant lager is. De gewenste nauwkeurigheid van de positionering is de uitdaging.
3 | onmisbaar Met behulp van ‘Magnetic Resonance-guided High Intensity Focused Ultrasound’ (MR-HIFU) is het mogelijk om heel nauwkeurig tumoren te verwarmen. We kunnen de MRI-scanner gebruiken om de tumor te detecteren en tijdens het verwarmen de tempe ratuur te meten. Op deze manier kunnen we met gefocusseerd ultrageluid de tumor lokaal verwarmen tot de gewenste temperatuur.
4 | samenleving Hopelijk kan deze nieuwe methode ooit in het zieken huis gebruikt worden om bepaalde soorten kanker te genezen met zo min mogelijk bijwerkingen voor de patiënt.
3 | onmisbaar De levitatie en voortstuwing van het platform komt tot stand door de interactie tussen de magneten op het platform en de stroom door de spoelen. Deze interactie is complex, en dit maakt de pc een onmisbaar hulpmiddel voor het berekenen van het elektromagnetisch, mechanisch, en thermisch gedrag van de planaire motor.
4 | samenleving Wanneer de onderzochte planaire motor gebruikt zou kunnen worden in de productie van computerchips, zou het proces efficiënter worden, waardoor de kostprijs van de chips omlaag zou gaan.
8 | Uitgelicht
7 maart 2013
Prestatiedruk: het zevenkoppige Prestatiedruk | Odette Knappers Foto’s | Bart van Overbeeke De prestatiedruk op twintigers is hoog. Je moet in één keer de studie kiezen die bij je past, goede scores halen, sporten, een zelfstandig individu zijn, een vol en druk sociaal leven hebben, gelukkig zijn. En dat alles ondertussen ook nog delen met de rest van de wereld via social media. De mogelijke gevolgen? Gebrek aan eigenwaarde, gevoelens van eenzaamheid en relatieproblemen.
“Studenten zitten niet lekker in hun vel, ze voelen zich niet gelukkig, hebben moeite met het aangaan van relaties of hebben juist te veel relaties, ze zijn onzeker over zichzelf of kampen met rouwproblematiek. Met allerlei zaken komen ze hier aan. Je kunt het zo gek niet bedenken of het komt voor in het leven van jonge mensen”, zegt André Rozendaal, studentpsycholoog bij het Onderwijs en Studenten Service Centrum. Zijn collega Judith Beenhakker vult hem aan: “Studenten van nu ervaren vaak een hogere prestatiedruk dan voorgaande generaties. Dat heeft te maken met het continu moeten overtoppen van de vorige generatie. Kinderen moeten het altijd beter hebben en beter doen dan hun ouders. Maar is dat wel altijd het beste?”
“We kunnen niet allemaal presidentdirecteur van Philips worden” “Als iedereen voor het hoogst haalbare gaat, komen er steeds meer studenten op de universiteit. Daar vormt zich dan een massa, terwijl studenten er bovenuit willen steken. Ze moeten nóg meer uit de kast trekken om bij de top te horen of blijven horen. Denk aan nevenactiviteiten als een bestuursjaar bij een vereniging, wat hen onderscheidt van medestudenten”, licht Beenhakker toe. Rozendaal: “Van die eeuwige concurrentiestrijd wordt niemand gelukkig. Jezelf uitdagen is prima, maar de lat komt steeds hoger en hoger te liggen.
Moet je daar als individu achteraan blijven rennen? Er is altijd wel iemand om de concurrentie mee aan te gaan, maar we kunnen niet allemaal presidentdirecteur van Philips worden.” “Doe iets omdat je het graag wilt doen, niet omdat je er beter in wilt zijn dan anderen. Denk goed na over keuzes, maar twijfel niet te lang over of je iets wel of niet moet doen, begin gewoon”, luidt het advies van Rozendaal. Beenhakker: “Het kan een opluchting geven om dat streven om bij de beste 0,1 procent te horen los te laten.” “Die prestatiedruk komt deels ook voort uit de invloed van sociale media”, kaart Rozendaal aan. “Iedereen laat daar mooie plaatjes zien en vertelt de positieve verhalen. Je gaat jezelf vergelijken met anderen en dan krijg je makkelijk de indruk ‘ik ben een minkukel’. Sociale media scheppen een irreëel beeld van wat normaal is. De werkelijkheid wordt vertekend, ook in de hoofden van mensen.” Beenhakker merkt op dat je gemakkelijk vergeet wat er achter een profielpagina schuilgaat, wat mensen er níet op zetten. Jongeren hebben volgens Beenhakker ook het idee dat ze in één keer de juiste beslissing moeten maken. Rozendaal zegt hierover: “Wij proberen te relativeren. Van het maken van een ‘verkeerde’ keuze kun je veel leren. Verkeerde keuzes bestaan dus niet. Zo’n beslissing zorgt er vaak juist voor dat je inzicht krijgt in wat dan wél bij je past.” De term ‘quarterlifecrisis’ -de midlife crisis voor jongeren tussen de 20 en 30- duikt steeds vaker op om de problemen van jongeren te duiden. Als je hierop googlet, kom je zaken tegen als de toegenomen prestatiedruk en de keuzestress. Daarnaast is omgaan
Studentenpsychologen André Rozendaal & Judith Beenhakker.
met sociale media veelbesproken. Rozendaal heeft echter niet de indruk dat dit nieuwe struikelblokken zijn. “Dit zijn zaken waar alle jongeren rond deze leeftijd mee zitten, ongeacht de tijd waarin ze opgroeien. Ik heb het idee dat het recentelijk gewoon weer een nieuw labeltje heeft gekregen.” Hij voegt eraan toe dat een aantal zaken voor deze generatie wel anders is, zoals de druk die vanuit de sociale media komt.
Beenhakker en Rozendaal helpen studenten met problemen die ze zelf niet allemaal ervaren hebben. Zij zijn immers niet opgegroeid met Facebook. Hoe kunnen ze, ondanks de verschillen, de studenten toch helpen? Rozendaal: “Door het vele contact met de studenten groei je mee met hun belevingswereld. Je blijft op de hoogte van wat er leeft en wat er speelt in hun levens. De studenten zijn zelf een belangrijke bron.” Beenhakker heeft advies voor studenten
die ergens mee zitten: “Het beste kun je terugvallen op je eigen netwerk, op vrienden en familie. Praat met leeftijdsgenoten over waar je mee zit. Je bent niet de enige die met dit soort dingen worstelt. Dat besef kan een gevoel van opluchting geven. Mocht je er niet uitkomen, aarzel dan niet en kom naar het STU voor een afspraak.” Ze sluit af met een laatste tip: “En laat los dat alles moet, dan sta je vrijer in de zee van keuzes.”
“Sociale media scheppen een irreëel beeld van wat normaal is” Hoe iemand omgaat met tegenslagen ligt volgens Beenhakker aan het verleden, aan ervaringen die eerder opgedaan zijn. “Als je op jongere leeftijd bijvoorbeeld een keer bent blijven zitten, zijn de gereedschappen om met een tegenslag om te gaan al in huis. Net als het vertrouwen om zo’n tegenslag aan te pakken. Je hebt al eerder met dat bijltje gehakt.” Rozendaal: “Een eerste tegenslag kan je aan het wankelen brengen.”
ue.nl rsor.t u c . w ww
u Docntaire ” me BV ik “De
De weg naar oplossingen Mr.drs. André Rozendaal en drs. Judith Beenhakker werken beiden acht jaar zowel als student adviseur als studentpsycholoog bij het Onderwijs en Studenten Service Centrum (STU). Ongeveer een derde van hun werkzaamheden bestaat uit het voeren van een-op-een gesprekken met studenten. In 2012 zijn er bij STU rond de 1.600 gesprekken gevoerd. De helft daarvan had betrekking op persoonlijke problematiek. De andere helft gaat over zaken als loopbaan begeleiding en studiekeuze. In tien jaar tijd is het totaal aantal gesprekken meer dan vervijfvoudigd. Er zijn meer gesprekken aangevraagd vanwege functiebeperking of persoonlijke problemen, maar ook problemen met studiekeuze en studievertraging nemen toe. “Studenten kloppen nu waarschijnlijk eerder aan met problemen dan tien jaar geleden. En studenten kunnen zich het verlies van studietijd
minder goed permitteren”, verklaart Rozendaal de toename van het aantal gesprekken. “Studenten kloppen bij ons aan als ze vastzitten. Onze taak is hen te helpen om daarmee om te gaan”, vat Beenhakker de werkzaamheden van studentpsychologen samen. Rozendaal: “We werken oplossingsgericht. Dat betekent dat we studenten binnen ongeveer vijf gesprekken terug op de rails willen hebben, zodat ze zaken weer zelf kunnen aanpakken. We kijken waar hun kracht ligt, in plaats van dat we uitdiepen wat niet goed gaat. Hoewel dat laatste in sommige gevallen natuurlijk wel nodig is, maar dan verwijzen we studenten door naar bijvoorbeeld de GGZ.”
Uitgelicht | 9
Kijk voor nieuws op www.cursor.tue.nl
monster voor de jongere van nu Jeroen van der Velden (23), derdejaars Werktuigbouwkunde:
“Ik was 70 uur per week bezig met mijn studie” “Keuzestress heb ik niet gehad, ik wist vrij snel dat dit mijn studie zou worden. Toen ik hier eenmaal zat, heb ik wel veel moeite gehad met de studiedruk vanuit de universiteit. Je moet van half 9 tot 6 uur aanwezig zijn, en daarnaast heb je nog zelfstudie. Het eerste jaar was ik ongeveer 70 uur per week bezig met mijn studie. Ik wist dat het pittig zou worden, maar de enorme hoeveelheid werk kwam toch wel een beetje als een verrassing.” “Uiteindelijk heb ik 48 van de 60 studiepunten gehaald in het eerste jaar. Ik was niet de enige die problemen had: van de 220 eerstejaars is ongeveer de helft afgevallen. De meeste afvallers die ik ken vonden de studie te moeilijk of te veel werk.” “Ik heb ook getwijfeld of ik hier moest blijven, of ik niet beter kon overstappen naar het hbo. Maar ik heb altijd bij de eerste tegenslag direct opgegeven, nu dacht ik ‘laat ik eens een keertje doorzetten’. Waar dat vandaan kwam? Geen idee.” “Ik ben naar de studieadviseur en naar mijn mentor gegaan. Die hebben me vooral gerustgesteld. Zij zeiden dat ik vooral plezier moest hebben met de opleiding. Samen met hen heb ik het plan opgesteld om mezelf meer ruimte te geven: ik doe een jaar langer over mijn bachelor. Dat geeft me ruimte in mijn studie en in mijn sociale leven.” “Als het nu een keer tegenzit, denk ik ‘morgen is er weer een dag’. Dat heeft dan geen ingrijpende gevolgen voor mijn studieplanning. En ik hou nog tijd over voor andere zaken. Behalve studeren moet je ook boodschappen doen en koken. Mensen vergeten wel eens hoeveel tijd dat kost. Daarnaast speel ik al zes jaar piano en ben ik sinds een jaar lid van de wielrenvereniging Squadra Veloce. En ik heb tijd voor mijn vriendin Marley, dat is natuurlijk ook belangrijk.” “Van regeringsmaatregelen trek ik me niet echt iets aan. Van de langstudeerboete had ik geen last gehad als ik gewoon binnen die vier jaar zou blijven, maar die regeling is weer van tafel. Mijn master gaat duurder worden dan gepland, omdat daar nu een lening voor geldt in plaats van studiefinanciering. Ik ga er vanuit dat ik dat geld terug ga verdienen, dus daar laat ik me niet door tegenhouden.” “Ik streef ernaar om met een 8 af te studeren, niet met een 6. Een zesje geeft aan dat je iets een beetje kan, als je een 8 haalt, ben je er goed in. Dan weet je tenminste een jaar later
ook nog hoe het zat. Met minder dan een 8 ben ik niet echt tevreden.” “In het begin wilde ik graag nominaal lopen. Dat andere studenten dat lukte, was een stimulans in dat streven. Uiteindelijk doe ik toch liever wat langer over mijn studie, zodat ik betere cijfers haal. Studeren doe je toch voor jezelf. De grootste succesfactor is voor mij: heel veel zelfdiscipline. Je doet graag iets waar je goed in bent. En je werkt
ergens naartoe. Dat motiveert mij.” “Het is jammer dat andere studenten soms minder gemotiveerd zijn. Dan ben je samen bezig met een project, en zie je ze afdwalen naar Facebook of Twitter. Ik vind dat erg irritant, want je bent bezig met groepswerk. Zelf heb ik niet de behoefte om alles wat ik doe te delen op Facebook. Ik zit er één, soms twee keer op een dag even op. Soms zie je wel eens foto’s en dan denk je
‘jammer dat ik daar niet bij was’. Maar je hebt je eigen momenten. Zo heb ik mijn foto’s van een weekendje weg in de vakantie niet eens op Facebook staan. Die heb ik voor mezelf en dat is voldoende voor me.” “Als je veel wilt feesten en daarom niet nominaal loopt, raad ik dat jaar speling niet aan. Als je een serieuze student bent, maar je haalt het nominaal nét niet; dan wel. Het is erg
persoonsgebonden wat voor wie het beste werkt. Dit werkt voor mij in ieder geval erg goed.”
10 | Mens & Mening
7 maart 2013
In memoriam
In memoriam
Okko Bosgra
Jo Kantelberg
Het droevige bericht heeft ons bereikt dat op donderdag 21 februari 2013 professor Okko Bosgra is overleden in zijn woonplaats Waddinxveen. Hij was emeritus-deeltijdhoogleraar regeltechniek bij de TU/e-faculteiten Werktuigbouwkunde en Electrical Engineering en emeritus-voltijdshoogleraar aan de TU Delft.
Jo Kantelberg was vóór Frans de bootsman van E.S.R. Thêta; al in de tijd van Tachos en Telamon onderhield hij onze vloot en de vereniging bloeide daaronder. De gouden handjes van Jo hebben ervoor gezorgd dat we op dit moment maar liefst veertien boten in onze vloot hebben die zijn afgebouwd door Jo. Dat viel niet alleen op bij de Thêtanen - het was overal bekend dat Thêta de best onderhouden vloot van Nederland had. Even schoonmaken, schuren en lakken en weer in elkaar zetten, dan is menig zaakje het dubbele waard geworden.
Okko Bosgra begon zijn loopbaan in 1968 als wetenschappelijk medewerker aan de faculteit Werktuigbouwkunde van de TU Delft. Na zijn hoogleraarbenoeming in 1985 werkte hij met grote inzet aan de opbouw van een academische school op het gebied van de systeem- en regeltechniek. Op nationaal gebied was hij een van de grondleggers van de KNAW-erkende onderzoeksschool DISC. Van 2003 tot 2012 was hij ook deeltijdhoogleraar aan de faculteit Werktuigbouwkunde van de TU/e, in de groep van professor Maarten Steinbuch, zijn eerste officiële promovendus in 1989. Van 2005 tot aan zijn pensionering in 2009 was hij daarnaast deeltijdhoogleraar aan de faculteit Electrical Engineering, in de Control Systems groep van professor Paul van den Bosch. De TU Delft en TU/e verliezen met hem een inspirerend wetenschapper, strategisch denker en motiverend mentor en wij zijn uiterst dankbaar voor de rol die hij voor onze universiteit gedurende een groot aantal jaren heeft mogen vervullen. Onze gedachten zijn bij zijn vrouw Anna, hun zonen Marko en Michiel, schoondochters Céline en Inge en hun kleinkinderen Lotte en Sam.
Vierendertig jaar lang was Jo onze bootsman. In die vierendertig jaar is Jo een vast klankbord geweest voor vragen van besturen en leden. ‘Vraag het Jo, hij weet dat wel’ was een uitspraak die vaak gedaan werd. Ook na zijn afscheid als bootsman kwam hij nog elke dinsdag vliegvissen en bakkies drinken. Voor een bakkie kon je bij Jo namelijk altijd terecht. Helaas kwam Jo niet zo vaak meer langs dit jaar. Hij was al geruime tijd ziek, maar het ging steeds slechter. Na de jaarwisseling sprak ik Jo nog aan de telefoon, gelukkig ging het beter met hem en hij zou binnenkort weer een bakkie komen doen. Helaas hebben we hem sindsdien niet meer gesproken of gezien. We zullen Jo altijd blijven herinneren als Erelid der E.S.R. Thêta. Jo, rust zacht en bedankt voor alles! Namens E.S.R. Thêta, Bregje de Wildt, voorzitter van het bestuur
Prof.dr.ir. Maarten Steinbuch Prof.dr.ir. Paul Van den Hof Prof.dr.ir. Ton Backx
In memoriam
UR-podium De ‘oplossing’ voor de gevolgen van het sociaal leenstelsel
Loes van den Bosch Woensdag 20 februari 2013 overleed geheel onverwacht Loes van den Bosch, medewerker reisadministratie bij de Dienst Financiële en Economische Zaken. Bijna veertien jaar geleden startte Loes bij de TU/e. Ondanks dat ze weinig ervaring had met administratieve werkzaamheden, heeft ze zich snel ontwikkeld tot een prima administratief medewerkster. Ze heeft diverse functies uitgevoerd bij de afdeling factuurverwerking, maar ook als troubleshooter bij enkele faculteiten. De laatste jaren heeft Loes zich gespecialiseerd in de reisadministratie. In deze functie was ze uitgegroeid tot een deskundige, betrouwbare collega. Ze was de spil bij de reisadministratie en vooral ook binnen de werkgroep die de processen moest gaan verbeteren. Met haar praktische ervaring en instelling leverde zij een heel belangrijke bijdrage. We zullen Loes herinneren als een oprecht geïnteresseerde collega, voor wie iedereen gelijk was. Ze was recht door zee en altijd bereid om een ander te helpen. Loes is 58 jaar geworden. Wij wensen haar echtgenoot, kinderen en kleinkinderen veel kracht en sterkte bij het verwerken van dit verlies. Namens de Dienst Financiële en Economische Zaken, Ruud van de Donk, directeur.
Deze week verscheen een artikel in de krant dat er per jaar 10.700 studenten minder zullen gaan studeren door de invoering van het sociaal leenstelsel. Hiervan zouden 7.700 studenten een hbo-studie gaan volgen en 3.000 studenten een universitaire studie. Schrikbarende cijfers! Over de voor- en (vooral) nadelen van het sociaal leenstelsel is al veel gezegd. Dat ergens geld vandaan gehaald moet worden, begrijp ik volledig. Maar kan het de bedoeling zijn om mensen af te schrikken om te gaan studeren? Met het sociaal leenstelsel hangt er een behoorlijk prijskaartje aan een studie en de vraag of en wanneer je die na je studie kunt gaan afbetalen is tegenwoordig moeilijk te beantwoorden. De werkloosheidscijfers zijn weer gestegen en vooral de werkloosheid onder de jeugd -die de keus moet gaan maken om te studeren met dat hoge prijskaartje- is het hardst gestegen. Onder studenten zullen altijd verschillen zijn. Degenen wiens ouders tot de hogere inkomensgroepen behoren, zullen nog de mogelijkheid kunnen hebben om zonder lening te studeren. Degenen wiens ouders niet tot deze hogere inkomensgroep behoren en alleen kunnen studeren met behulp van een lening, zullen zich nog wel een keer achter de oren krabben. Je moet natuurlijk een weloverwogen keuze maken en je bewust zijn van de eventuele kosten, maar deze zouden niet de doorslag moeten geven. We leven in een maatschappij waarin innovatie en kennis erg belangrijk zijn en deze kennis zit niet in de financiële mogelijkheden van studenten, maar in de student zelf. De negatieve gevolgen van het afstoten van potentiële (intelligente) studenten zouden enorm kunnen zijn en zouden Nederland zeker niet helpen. Minister van Onderwijs Jet Bussemaker doet een opvallende uitspraak hierover. Zij zegt dat het geen probleem is als er minder mensen gaan studeren. Mbo’ers kunnen ervoor kiezen om als vakmensen aan de slag te gaan in plaats van dat ze een hbo-opleiding gaan volgen. Opvallend. Vakmensen zijn nodig. Ja. Maar hoeveel? Begrijp me niet verkeerd, vakmensen zijn op z’n minst net zo belangrijk als wo-afgestudeerden en ik begrijp ook dat de overheid geen geldboom in de tuin heeft staan. Maar is het niet vreemd dat, in een maatschappij waarin kennis en innovatie zó belangrijk zijn, op deze manier wordt gestimuleerd om vooral níet hoger te gaan studeren? Volgens míj zou er een klimaat moeten heersen waarin mensen gestimuleerd worden om het maximale uit zichzelf Debby Hui skes | Eind hovense St te halen en het hoogst haalbare na te streven. udente
nraad
Mens & Mening | 11
Kijk voor nieuws op www.cursor.tue.nl
TUssen de oren Psychologie wordt steeds belangrijker aan de TU/e. Technische systemen en artefacten, of het nu games, auto’s, robots, lichtsystemen of gebouwen betreft, zijn uiteindelijk bedoeld voor een menselijke eindgebruiker. Kennis over hoe die gebruiker waarneemt, denkt, voelt en handelt is onontbeerlijk. De nieuwe mensgerichte opleiding Psychology & Technology beschouwt elk technisch ontwerp in dat psychologisch perspectief. In Cursor worden iedere twee weken studenten, docenten, labs, technische artefacten, de werkomgeving, het wetenschappelijk bedrijf, de campus, het onderwijs en websites onder een psychologische loep gelegd.
Knowledge Shared is
Knowledge Squared Dat de titel van deze column een slogan uit een reclamefolder van Microsoft Sharepoint is, maakt de uitspraak niet minder relevant voor wetenschappers. Als wetenschappers open zijn over wat ze doen, komt dat de wetenschap ten goede. Wetenschappelijke artikelen zijn de meest beperkte manier om kennis te nemen van de uitkomsten van wetenschappelijk onderzoek. Toen wetenschappers hun kennis nog moesten delen via kleitabletten en inkt die op papier gedrukt werd, kon het niet anders. Maar nu wordt het tijd dat wetenschappers met hun tijd meegaan. In wetenschappelijke tijdschriften vatten onderzoekers samen wat ze gedaan en ontdekt hebben. Die verslagen zijn verre van volledig. Zo schrijven wetenschappers vrijwel alleen over onderzoek dat gelukt is, terwijl ze met het delen van niet-gelukt onderzoek kunnen voorkomen dat anderen hun tijd eraan verspillen. Door ruimtegebrek kan niet alles in detail beschreven worden, terwijl details soms veel uit kunnen maken.
“Het wordt tijd dat wetenschap pers met hun tijd meegaan”
Daniel Lake
ns, un
iversitair do Het is tegenwoordig veel cent Toegep bij de afde ling Human aste Cogn itieve Psyc Technology makkelijker om als wetenschapper hologie Interaction, faculteit IE &IS volledige openheid te geven over wat je doet. Het Open Science Framework (www.openscienceframework.org) biedt onderzoekers een digitale omgeving om alle aspecten van hun werk, van de eerste hypothese tot de laatste analyse, online te zetten. Dat kan gedeeld worden in besloten kring, maar ook publiekelijk gemaakt worden. Behalve dat je zo nooit meer iets kwijt raakt (als je computer kapot gaat, of als de student die het materiaal van het onderzoek gemaakt heeft afgestudeerd is), is het ook heel makkelijk om te delen wat je weet.
Het vereist wel de bereidwilligheid om open te zijn over je werk. Psychologisch onderzoek laat zien dat hoe competitiever wetenschap wordt, des te minder wetenschappers willen delen met andere collega’s. Aan de andere kant leidt meer openheid tot meer samenwerking en betere kwaliteit. Dus probeer het eens uit. Laten we samen aan een meer open wetenschap werken.
CURTOON
En ik vind Kan het wat positiever? Ik dacht de afgelopen tijd vaak dat nieuwsberichten negatief waren. Sociaal leenstelsel, begrotingstekort, werkloosheidcijfers, economische groei et cetera. Maar de afgelopen tijd valt het me steeds vaker op dat studenten er ook wat van kunnen. Wanneer er groepspresentaties zijn tijdens colleges en een andere groep ‘kritiek’ moet geven, kan die snoeihard zijn. De reactie van de groep die de kritiek ontvangt, is redelijk vanzelfsprekend. Wanneer de kritiekgroep haar voorstel moet presenteren, slaat de eerste groep terug door dat plan op haar beurt af te zeiken. Is het leveren van snoeiharde kritiek dan slecht? Nee, maar vermeld ook wat je juist góed vond aan de presentaties. Vaak zijn de problemen dusdanig complex dat er geen rechttoe rechtaan oplossing is en maken beide partijen goede punten die het probleem kunnen oplossen. Geen enkele oplossing is dus heilig. Het leveren van positieve punten bij kritiek is belangrijk omdat het de insteek van je kritiek enorm aanpast. In plaats van dat de ontvanger te horen krijgt: “Jouw idee is dramatisch slecht en dat van ons is veruit superieur”, wordt het een evaluatie van wat goed ging en wat minder goed was. In plaats van een ideeënstrijd ontstaat er meer een uitruil van ideeën en kan het uiteindelijke resultaat ‘the best of both worlds’ bevatten. Laat ik vooral niet doen alsof ik heilig ben. Ik betrap mezelf er ook vaak genoeg op harde kritiek te geven, wat een vurige discussie oplevert, het is immers gemakkelijk. En iedere keer denk ik achteraf: “Ze hadden best redelijke elementen in hun verhaal, ik had het misschien anders moeten aanpakken”. Jeroen Dasbach | masterstudent Innovation Management
ue.nl ursor.t .c w w w
t s he Lee ikel: art
12 | Focus
7 maart 2013
Tekst | Odette Knappers Foto’s | Bart van Overbeeke De Studentenhuis van het Jaar-verkiezing is weer in volle gang. Residentie de Nassau aan de Eindhovense Nassaustraat is in de running voor deze eretitel, evenals Het Kamphuis aan de Schootsestraat. Het studentenhuis aan de Nassaustraat wordt bewoond door dispuut Audumla van het Eindhovens Studenten Corps (E.S.C.). Cursor borrelde mee tijdens de wekelijkse dinsdagmiddagtraditie van dit mannenbolwerk.
“We doen vak voor een leuke
Legenda Octo Donny Harkoo WJ Junior Twat Ted Mono Achie Mauam Butters Baco
Marcus Hoogelander (TU/e, Bouwkunde) Pieter Roos (Fontys, Fiscaal Recht) Nick Laarhoven (Fontys, Bedrijfskunde) Wouter Witkamp (TU/e, Bouwkunde) Lucas Hoogelander, broertje van Octo (TU/e, Bouwkunde) Sander Kusters (Fontys, Bedrijfskunde) Jitze de Groote (TU/e, Technische Bedrijfskunde) Koen van Bentum (TU/e, Technische Bedrijfskunde) Wout Gubbels (TU/e, Werktuigbouwkunde) Maurice Holten (TU/e, Technische Bedrijfskunde) Bas Groen (TU/e, Biomedische Technologie) (Academy of Dogs Marketing)
Bijnamen | Iedereen die in het huis komt wonen, krijgt een bijnaam. Meestal is daar wel een aanleiding voor en meestal is het slachtoffer in eerste instantie niet zo enthousiast over de naam. Dat is volgens Butters ook de sport. Twat: “Ik heb een keer een mail gestuurd met heel veel hashtags en at-vermeldingen, het is een beetje afgeleid van Twitter dus.” Octo: “Heel Eindhoven neemt die bijnamen ook over. Hij wordt bijna vaker gebruikt dan je eigen naam.” Nick Laarhoven geeft er een typisch voorbeeld van: “Een jaargenoot van Mono kwam een keer naar me toe en ze vroeg: ‘Hey Harkoo, heb jij eigenlijk ook een bijnaam?’” De koe | De koe is hét symbool voor het dispuut en komt overal terug.
Koffie | ’s Ochtends vanaf acht uur loop je als bewoner van Residentie de Nassau het risico uit je bed te worden getrommeld. Octo: “Als iemand na acht uur koffie zet, mag hij de rest van het huis uit bed schoppen. Je moet dan ook uit je bed komen.” Twat, met leedvermaak: “Dat is vooral leuk als mensen brak zijn.” Mono springt in: “Dat is nooit de bedoeling ervan geweest, het is vooral gezellig als iedereen wakker is.”
Hockey | Ieder jaar organiseert het dispuut een hockeytoernooi, het AIPHT (Audumla Inter-Provinciaal HockeyToernooi). W.J.: “Dat doen we al 37 jaar. Destijds zaten er veel hockeyers bij het dispuut, nu niet zoveel meer. Maar omdat het organiseren van het toernooi een traditie is geworden, zitten we eraan vast.” De editie van 2013 vindt plaats op 9 mei. Ze verwachten dit jaar maar liefst veertig teams, van gemiddeld twintig personen.
De naam Audumla komt uit de Scandinavische mythologie. Audumla was een koe en de moeder van alle goden. Zij likte de goden uit het ijs en is daarmee symbool voor het creërend vermogen in de mens. Leden van het dispuut worden ‘koeien’ genoemd, zegt Octo. Ze proberen de koe of koeienkop van het logo bij zoveel mogelijk activiteiten te laten zien. “We hebben ook een grote levensechte koe die we meenemen naar afstudeerborrels en activiteiten met reünisten zoals een Heerendiner.”
ue.nl www.cursor.t
aar Ga n ookb Face a i g pa n : Baco
De hond | WJ: “Onze Baco (Barend-Constantijn van Nassau), een boerenfox, is nu bijna drie jaar oud. Ons huis heeft al meer dan veertig jaar een hond, het is een van onze tradities.” In de woonkamer is een galerij met de foto’s van de vorige honden, allemaal van hetzelfde ras. Octo: “Deze hond is gelukkiger dan normaal. Er is altijd wel iemand thuis, hij krijgt altijd aandacht en hij mag doen wat hij wil. Hij heeft zelfs een eigen Facebookpagina.”
Focus | 13
Kijk voor nieuws op www.cursor.tue.nl
kkundig ons best studententijd” Bier | Geen studentenhuis zonder een bierkoelkast. Tegen de zijkant hangt een streeplijst voor wie een krat ‘doet’ (de rest trakteren op de inhoud van een krat bier). Je ‘doet’ een krat als je ergens blij mee bent. Deze avond begon Achie met een krat omdat hij zijn rijbewijs gehaald heeft én al zijn vakken van het eerste half jaar met een voldoende heeft afgesloten.
Fonds | Binnen het dispuut is een fonds, ASSF (Audumla Silveren Seepaerd Foundation), een initiatief van de oprichters van het dispuut. Het is bedoeld om dispuutleden te stimuleren om tijdens hun stage of studie in het buitenland iets meer te doen dan de gemiddelde toerist. De tegenprestatie is het geven van een presentatie waarin de deelnemers hun ervaringen delen. De deelnemer mag een vlaggetje met zijn naam en bestemming in de wereldbol steken. Het Silveren Seepaerd was een bekend Eindhovens hotel aan het Stationsplein, dat in 1971 compleet afbrandde. Het dispuut werd hier drie jaar eerder opgericht.
Verkiezing | “Wie heeft ons daarvoor opgegeven?” Een aantal beschuldigende vingers wordt gewezen onder luid geroep: “Mono!” “Waarom!?” “Het was een formu liertje invullen met wat vragen over je huis en wat foto’s uploaden. En dan maak je kans op een of andere prijs en dat leek me wel grappig. Maar ik was alweer vergeten dat ik ons daarvoor had opgegeven.” Harkoo merkt op: “Als we winnen, is dat wel een mooie promotie voor het toernooi.” Ter promotie is het huis van plan om de Facebookpagina van Baco in te zetten. Octo: “We verwachten niet dan de andere huizen zo hecht zijn als wij, maar we vinden het moeilijk om onze kansen in te schatten.”
ue.nl rsor.t u c . w ww
nfo er i Me s : hui umla d u A
Huishouden | Ieder studentenhuis heeft zijn eigen tradities, zo ook Residentie de Nassau. Van maandag tot en met donderdag koken twee personen, twee anderen wassen af. Wie dit zijn, wordt bepaald aan de hand van ‘Steen, papier, schaar’. De andere dagen wordt er niet gezamenlijk gekookt en dus ook niet gezamenlijk afgewassen. Wie op zondag de keuken moet schoonmaken -een taakje van al gauw twee uur- wordt bepaald door het schoonmaakrooster. Daarnaast geldt de regel dat als je met eten gooit, je twee dagen moet afwassen. Butters licht toe: “Iets is pas eten als het wordt gegeten. Als je dus met een stokje van een ijsje gooit en iemand eet daar een heel klein stukje van op, dan moet je twee dagen afwassen.”
Pikorde | In het huis is plaats voor elf bewoners, momenteel wonen ze er met zijn negenen. Je begint op de begane grond; naarmate je langer in het huis woont, schuif je door naar hogere verdiepingen. En als je helemaal bovenin zit, schuif je door naar een huis vijftig meter verderop in de straat. Dit om plaats te maken voor nieuwe eerstejaars die bij het dispuut willen komen. In het andere huis wonen vier dispuutleden.
Tot 2 april 23.59 uur kunnen huizen zich inschrijven voor de competitie. Daarna kan gestemd worden.
e.nl www.cursor.tu
Hier en: stemm
14 | Universiteitsberichten
Algemeen College van Bestuur | Voordrachten Koninklijke Onderscheidingen Elk jaar kunnen medewerkers van de TU/e voorgedragen worden voor een Koninklijke Onderscheiding die ter gelegenheid van Koninginnedag wordt uitgereikt (Lintjesregen). Aanvragen vanuit de TU/e verlopen via het College van Bestuur en moeten dit jaar voor 1 mei as. bij het College van Bestuur zijn ingediend. Wanneer u iemand wilt voordragen wordt u verzocht om eerst contact op te nemen met mevrouw Nicole Ummelen, secretaris van de universiteit (m.m.n.ummelen@tue.nl). DPO / TEACH: Teaching Support for TU/e staff | Training ‘Subjective Assessment’ How to assess a presentation, a case study or a portfolio? This training addresses instruments to assess skills and attitude by means of rubrics. Attention is paid to the development of assessment criteria and indicators as well as methods to increase students’ insight in the assessment demands. The course will take place on 4 April 2013 Information can be obtained from Carry van Weert (phone 5690; email c.j.w.v.weert@tue.nl).
7 maart 2013
Workshop ‘Course Design’ Engineers are familiar with the stepwise and iterative process of designing. Designers work in a systematic way within inevitable boundary conditions toward the envisaged end result. Creativity and divergent thinking are essential. In this workshop you will learn to use this approach in education. The course will take place on 23 April and 7 May 2013. More information can be obtained from Harry van de Wouw (phone 3126; email h.m.w.j.v.d.wouw@ tue.nl). Course ‘Teaching across cultures’ Learn about the different expectations about education and about interacting in class that teachers and students from different cultures may have. Get insight in your own expectations. And see what you can do to accommodate your education for a culturally mixed group of students. The course will take place on 13 May 2013. More information can be obtained from Willem van Hoorn (phone 4327; email w.g.v.hoorn@tue.nl). For all DPO/ Teach training More information at the website DPO ‘Career and Development’. Registration is possible at tue.inschrijfportal.nl. Participation by teaching staff of the TU/e is free of charge.
OOTI | Symposium ‘ICT for Smart Mobility’ On the occasion of her 25th Anniversary, the Software Technology programme (a.k.a. OOTI) organizes the symposium ‘ICT for Smart Mobility’ on April 17, 2013, at the TU/e. Speakers from industry, government and TU/e will highlight the central theme from three different angles: the current state, the technology and the future. For the final programme and more information visit wwwooti.win.tue. nl/25Year/. Registration by email to: ooti@tue.nl. The ST programme is part of the department of Mathematics and Informatics at TU/e and 3TU.Stan Ackermans Institute.
Vokollage | Lenteconcert Om helemaal in de sfeer te komen, geeft gemengd koor Vokollage op 10 maart 2013 een lenteconcert. Vokollage, onder leiding van Ruud Huijbregts, zingt dan het romantische ‘Stabat Mater’ van Rheinberger. Solisten en ensembles spelen pianosonate nr. 10 van Mozart, drie preludes van Gershwin en diverse delen uit Opus 20 ‘Septet der Kaiserin Maria Theresia gewidmet’ van Beethoven. Tot slot laat het koor zich van een modernere kant zien met ‘A Little Jazz
Hét traineeprogramma voor bedrijfsleven én onderwijs!
Wat bieden we? • • • • • •
UNIVERSITEITSBERICHTEN
STUDENT
Advertentie
•
Mass’ van Chilcott, begeleid op orgel, slagwerk en contrabas. Het concert vindt plaats in de Antonius van Paduakerk op Fazantlaan 17 te Eindhoven en begint om 16.00 uur. Kaarten zijn op de dag van het concert aan de deur te koop voor 7,50 euro (normaaltarief) en 2,50 euro (studenten/scholieren/CJP). Mail voor meer informatie naar secretaris@esmgquadrivium.nl
Een uitdagend tweejarig traineeprogramma in onderwijs en bedrijfsleven Direct een baan in het voortgezet onderwijs Een intensieve opleiding tot docent Een hoogwaardig leiderschapsprogramma aangeboden door topbedrijven Training gericht op talentontwikkeling en brede oriëntatie Een uitstekende start voor een carrière in onderwijs en/of bedrijfsleven Goede arbeidsvoorwaarden
Asterix | Dommelloop Op donderdag 28 maart houdt de Eindhovense studenten atleltiekvereni ging Asterix haar jaarlijkse Sportplein Eindhoven Dommelloop. Deze toeganke lijke hardloopwedstrijd zal plaatsvinden op de TU/e-campus. Er kan gekozen worden uit twee afstanden: de 5km en 10km. Deze wedstrijd is de laatste onofficiële kwalificatie voor het TU/e/Fontys-‘Bata’-team. Verder kun je deze wedstrijd zien als voorbereiding/ test voor jouw Batavierenteam of als individu een peiling hoeveel je nog moet gaan trainen voor de Batavierenrace, de wedstrijd is namelijk een maand ervoor. Meer info: http://www.asterixatletiek. nl/2011/?q=wedstrijden/dommelloop.
Faculteit Technische Natuurkunde | Afscheid Rina Boom-van der Velde Met ingang van 1 april 2013 gaat Rina Boom-van der Velde genieten van haar vrije tijd, om per 1 november 2013 na een dienstverband van ruim twintig jaar de faculteit te verlaten. Namens het Bestuur van de faculteit Technische Natuurkunde nodig ik u hierbij uit om onder het genot van een hapje en een drankje afscheid van haar te nemen op woensdag 27 maart 2013 van 16.00 - 19.00 uur. De receptie zal plaatsvinden in het Multi Media Paviljoen.
NRG Battle | Subscribe Get ready to meet, compete and innovate in the NRG Battle on Friday 22nd of March at the Design Academy Eindhoven. Gain work experience by working on real time cases for renowned companies from the energy sector. Present your idea in a 3-minute pitch to an expert jury and become one of the finalists of the NRG Battle - Europe Edition 2013. Win the NRG Battle - Europe Edition and win around the world tickets for you and your team. Sign up before the 11th of March. The NRG Battle is a fun day, free of charge including food, drinks and accommodation. For more information check www. nrgbattle.nl.
Vredescentrum | Symposium ‘Bewapening en Ontwapening’ Op donderdag 21 maart houdt het Vredescentrum het symposium ‘Bewapening en Ontwapening’. Dit gebeurt in het Auditorium, zaal 4. Het symposium, medegeorganiseerd door de TU/e-commissie Technologie voor Ontwikkeling, is het laatste in de reeks van drie, waarin wereldproblemen worden uitgelicht die leiden tot oorlog en conflict. Sprekers zijn deze keer Miriam Struyk van IKV Pax Christi en Tomas Baum, directeur Vlaams Vredesinstituut en lid van het Vlaams parlement. Miriam Struyk is teamleider voor Veiligheid en Ontwapening van IKV Pax Christi. Haar stelling is: ‘Daar waar wapens burgers niet kunnen beschermen, moet het gebruik en de productie ervan internationaal verboden worden.’ Dat zou het geval zijn als ze niet proportioneel zijn, zoals kernwapens. Tomas Baum stelt de handel in militair materiaal aan de orde. “De handel in deze goederen vormt een reëel veiligheidsrisico”, zo waarschuwt hij. Vooral als het gaat om massavernietigingswapens. Strenge controle bepleit hij daarom. Vooral techniekstudenten van tegenwoordig kunnen later met deze zaken te maken krijgen. Er zal ruimschoots gelegenheid zijn voor discussie. De aanvang van het symposium is om 14.00 uur en het duurt tot ca 17.30 uur. Toegang vrij.
MENSEN
Naar wie zijn we op zoek? Excellente bijna/recent afgestudeerde academici, die de uitdaging van onderwijs en bedrijfsleven willen aangaan en de competenties van leraar en leider willen ontwikkelen.
Durf jij de uitdaging aan? Solliciteer vóór 31 maart 2013
www.eerstdeklas.nl
Farewell prof. Dr.-Ing Leon Kaufmann Arrived in the Autumn of his life After more than 40 years of working in different (international) positions contributing to scientific research, development and education, of which more than 12 years of being the Head of the TU/e Research Chair Electronic Devices (EEA) at Department Electrical Engineering, and more than 14 years of being the Director of the post-Master TU/e Stan Ackermans Institute Designer Program on Information and Communication Technology, Leon is starting a new era in his life and will leave TU/e. On the occasion of this farewell, the department offers a reception on Friday, March 22, 2013, from 16.00 hours, in the Senaatszaal, at the Auditorium. You are cordially invited to commemorate and to look forward to the future together with Leon, his family, colleagues and friends.
Electrical Engineering | Afscheid prof. Dr.-Ing. Leon Kaufmann Aangekomen in de herfst van zijn leven Na meer dan 40 jaren in verschillende functies (internationaal) werkzaam te zijn geweest in wetenschappelijk onderzoek, ontwikkeling en onderwijs, waarvan meer dan 12 jaar als leerstoelhouder Elektronische Bouwstenen (EEA) bij de faculteit Electrical Engineering en ruim 14 jaar als opleidingsdirecteur van de na-doctorale ontwerpersopleiding Informatie- en Communicatietechnologie van het TU/e Stan Ackermans Instituut, begint Leon aan een nieuwe fase in zijn leven en neemt hij afscheid van de TU/e. Ter gelegenheid van dit afscheid biedt de faculteit een receptie aan op vrijdag 22 maart 2013, vanaf 16.00 uur in de Senaatszaal van het Auditorium. Iedereen is van harte welkom om samen met Leon, zijn familie, collega’s en vrienden herinneringen op te halen en vooruit te kijken naar de toekomst.
DIVERSEN
Ook een bericht plaatsen op deze pagina? Mail het bericht (maximaal 100 woorden) dan naar universiteitsberichten@tue.nl.
Uitgelicht | 15
Kijk voor nieuws op www.cursor.tue.nl
Een kwartet universiteitshoogleraren De TU/e heeft sinds deze week vier nieuwe universiteitshoogleraren: prof.dr.ir. Maarten Steinbuch, prof.dr.ir. Wil van der Aalst, prof.dr.ir. Anthonie Meijers en prof.dr.ir. René Janssen. Zij voegen zich bij prof.dr. Bert Meijer, die sinds 2004 universiteitshoogleraar is. Van universiteitshoogleraren wordt verwacht dat ze de komende vijf jaar optreden als ambassadeurs van de universiteit. Ze zijn gekozen op basis van hun excellentie als onderzoeker en hun inzet voor de TU/e, zowel intern als naar de buitenwereld. Een nadere, puntsgewijze kennismaking met het nieuwe kwartet, dat tijdens de Dies op 25 april wordt gepresenteerd.
buch
in Maarten Ste
Aalst Wil van der en René Janss
ijers Anthonie Me
inbuch Maarten Ste
Wil van der
1960 Geboortejaar: uigbouwkunde kt er W it: lte Facu chnology rol Systems Te eerde Leerstoel: Cont (TUD), promov uigbouwkunde kt er W g: in id Ople het jaar in Delft dig docent van taties: meervou es pr g/ in nn Erke wkunde it Werktuigbou en van de faculte eraar, blogger : Fervent twitt en ed rh de g on Bijz ter bevorderin Formula E-team d Li r. ke niek er ch tw ne ter Stichting Te rijden, voorzit h sc tri rsor. ek el Cu n va r redactieraad malig voorzitte or Vo . ie ot om pr
René Jansse
n
Wil van der
Aalst
René Janss
en
Anthonie M
eijers
Maarten Ste
inbuch
Foto’s | Bart van Overbeeke
Geboortejaar: 1959 Faculteit: Sche ikundige Tech nologie en Tech Natuurkunde nische Leerstoel: Fysi sche organisc he chemie Opleiding: Sche ikundige Tech nologie (TU/e) promoveerde , ook aan de TU /e Erkenning/pres taties: Pionierp rijs van NWO-CW René Decartes (1999), Prize Europese Commissie (200 Speurwerkprij 0), s KIVI NIRIA (2 010). Lid KNAW Bijzonderheden sinds 2011. : Vice-decaan faculteit ST. Ex gebied van orga pert op het nische (‘plastic ’) zonnecellen.
Wil van der
Aalst
Aalst
Geboortejaar: 1966 Faculteit: Wisku nde & Informat ica Leerstoel: Info rmatiesystem en (met nadruk en coördinatie op procesaspecten) Opleiding: Info rmatica (TU/e) , promoveerde wiskunde aan in de de TU/e Erkenning/pres taties: hoogst e citatiescore van alle Nederla (H-index) ndse informat ici Bijzonderheden : Auteur eerste boek over Process Minin g (2011)
René Janss
en
Anthonie M
eijers
Maarten Ste
inbuch
ers
Meij e i n o h t n A
Wil van
t
der Aals nssen
René Ja
Anthonie Maarten
Meijers h
Steinbuc
ences aar: 1953 ovation Sci Geboortej ring & Inn ee in g En l a Industri chniek Faculteit: k van de Te e (UU), e en Ethie fi so lo Fi en Filosofi : ) Leerstoel nde (TUD ku w u o b ig : Werktu en Opleiding , soof in Leid tie TU Delft de als filo er tudeerscrip fs promove a te r es eu B ct a s: d ie re /prestat Berkeley, Erkenning n Searle in h g Jo n f ri o ee so n filo nd Engin assistent va chnology a sophy of Te o il h P ek o handb , nauw lteit IE&IS Sciences ecaan facu d eic en V : eden tegie 2020 Bijzonderh llege, Stra o C r o el ch bij Ba betrokken enerale. G m Studiu
16 | Student
Clmn
7 maart 2013
Activiteitenkalender Woensdag 13 maart ,11.45-13.00 uur, Blauwe Zaal | Lezing: Stuiterdrankjes; Wat cafeïne met je doet
Woensdag 13 maart, 20.30 uur, Gaslab | Cabaret: Micha Wertheim improviseert
Een nachtje doorhalen vanwege een deadline of een dipje na het sporten? Dan grijp je toch gewoon naar een energiedrankje.
Micha Wertheim grossiert in slimme grappen en aarzelt niet zijn publiek met dubbele bodems in verwarring te brengen. Als je van intelligent cabaret en schurende theateravonden houdt, niet bang bent om op het verkeerde been te worden gezet, ben je deze avond in het Gaslab op het goede adres.
De cafeïne en de suiker houden je op de been. Recent onderzoek suggereert echter dat het drinken ervan niet zonder risico is.
Bor de Kock Student Softw are Science & Web Science
Imagoschade Ik heb nog nooit een Cursor-artikel zo snel viral zien gaan binnen onze faculteit als dinsdag het stukje over rector Hans van Duijn die zijn wijzende vinger op Wessel Prins van de universiteitsraad richtte. In mijn ogen een rare actie. Waar het onderwerp van gesprek had kúnnen zijn dat de rector de zorgen van de UR deelde en voor actie ging zorgen op het gebied van het tentamenniveau, hoera voor de rector, is het tegenovergestelde het geval en is de toon spottend: Wat denkt die Van Duijn wel ? Prins mag toch zeggen wat hij wil? De rector creëert door zijn reprimande richting de UR een wij-zij-gevoel op hoog niveau. Waar het CvB en de UR zouden moeten samenwerken aan beter onderwijs, bestrijden de twee kampen elkaar nu en lijkt Van Duijn zich op een podium te plaatsen, ver verheven boven de kritische student. Waar ik mij bij de uitspraken van de rector nog het meest aan stoor, is dat hij de opmerking weg lijkt te wuiven: volgens Van Duijn is de zorg van de UR gebaseerd op de mening van één student, daarmee voorbij gaand aan het feit dat de UR de vertegenwoordiging van álle studenten is. Daarvoor gaan zij jaarlijks in groten getale -de opkomstcijfers aan de TU/e zijn het hoogste in Nederlandnaar de stembus, waarmee de studenten laten zien dat ze medezeggenschap belangrijk vinden. Rector, wuif de mening van de UR niet weg, maar doe er daadwerkelijk iets mee. Kom in actie en laat de studentenvertegenwoordiging hier niet tegen een muur schreeuwen!
Woensdag 13 maart, 11.45-13.00 uur, Senaatszaal | Lezing: Beethoven
Maandag 18 maart, 17.30-22.00 uur, De Zwarte Doos | Ladies Career Night
Beethoven: the man, the myth, the Music. Laat je meeslepen door muziekmeesterverteller Frank de Munnik die vertelt over een van de meest sublieme componisten ter wereld. Het verhaal achter een van de groten in de wereld der Kunsten. Of, zoals Beethoven zelf zei: “Art! Who comprehends her? With whom can one
KIVI NIRIA Students Eindhoven en Studium Generale presenteren de Ladies Career Night. Studentes en promovenda krijgen de kans aan tafel te gaan met succesvolle bètavrouwen (deels TU/e-alumnae). Ze vertellen over het verloop van hun loopbaan en geven de tips die ze zelf graag hadden gekregen.
consult concerning this great goddess?”
Wat is de meest bijzondere gebeurtenis sinds je in Eindhoven studeert? Tijdens de introductie van de opleiding praatte ik voor het eerst met een jongen. Een halfjaar later sprak ik hem wederom op het huisfeest van een vriendin. Toen sloeg de vonk over en nu zijn we al bijna drie jaar samen.
TU es
Beste gewoonte? Ergens helemaal voor gaan en me er dan in vastbijten. Op wie of wat ben je het meest trots? Dat ik mijn bachelorproject met een 8,5 afsloot. Ik zag het totaal niet aankomen. Wat heb je afgelopen week geleerd? Als je hard werkt, levert het resultaat op. Wat ontbreekt er aan de universiteit? Er ontbreekt niet echt iets, maar wat meer printers in de gebouwen zou wel handig zijn. Als je één dag zou kunnen ruilen met iemand, met wie dan en waarom? Lastige vraag, ik wil met meerdere mensen ruilen. Ik kies voor Doutzen Kroes. Het lijkt me leuk om eens een dag het leven van een model mee te maken. Maar dan wel echt één dag.
En overigens, over het natuurkundetentamen: ik heb persoonlijk niet één, tien of twintig, maar minimaal dertig studenten horen roepen hoe makkelijk ze hem “erin knalden”, en ik heb hem zelf ook even gemaakt: na de middelbare school heb ik me geen seconde meer met natuurkunde beziggehouden, en ik had een ruime voldoende. Oeps.
Ultieme kijk-, lees-, web-, luister-, of doe-ervaring? Ik heb het nog nooit gedaan, maar het lijkt me fantastisch om in m’n eentje naar een onbekende locatie te gaan en te kijken wat er gebeurt. Waar heb je je afgelopen week ontzettend aan geërgerd? Het lawaai van mijn huisgenoten. Ze maakten er een gezellige avond van, ik wilde graag meefeesten, maar moest een presentatie voorbreiden.
Eline Sybesma (1991) Op www.cursor.tue.nl vind je meer columns. De volgens de redactie beste column plaatsen we hier.
Vierdejaars Biomedische Technologie. Junior researcher aan het Spinoza Instituut en actief voor het studentenvoorlichtingsteam.
Foto | Bart van Overbeeke
Waar hecht je het meeste waarde aan? Een cliché, maar het is waar: vrienden en familie. Het gaat erom dat je mensen hebt die je steunen. (BZ)
Voor de v olgende kandidaa schrapt E t line de vra ag: ‘Wat ontb reekt er a an de universit eit?’ - die vindt ze e moeilijk. rg De verva nger word ‘Wat is he t: t spanne ndste da je ooit he t bt gedaa n?’
Student | 17
Kijk voor nieuws op www.cursor.tue.nl
In the picture
‘Het Leuke Dispuut’ (HLD) Drôle mag nog zo lollig en vrij blijvend klinken - een versterking van de gelederen blijkt een uiterst serieuze aangelegenheid. Maar liefst achttien opdrachten moeten aspirant-leden Jasper Borreman (alias Siem, want Drôle beschikte al over een Jasper), Claudia van Kempen en Mathijs van Liemt (alias Frans) vervullen om erbij te mogen horen. En zo kan het gebeuren dat je op een zaterdag tegen middernacht -bepaald niet met gierende banden, maar wel gierend van de lach- tegen de praatpaal van McDonald’s Best schreeuwt vanuit je zelfgeknutselde kartonnen automobiel, volgens Siem geïnspireerd op de lelijkste tekenfilmauto denkbaar: de rode bus van Pieter Post. Ook het personeel moest volgens Siem erg lachen om het bezoek van de drie TU/e’ers: “Dit zien ze niet elke dag”. De student heeft er geen moeite mee om zich uit te sloven voor het dispuutslidmaatschap: “Zo werkt het nu eenmaal”. Sommige opdrachten kosten weliswaar behoorlijk wat tijd, “maar de meeste zijn gewoon grappig om te doen. Zoiets als in de McDrive zou je anders niet gauw gedaan hebben.” Van de resterende zes opdrachten die de kandidaatsleden binnen drie weken moeten vervullen, baart ‘in de media komen’ Siem misschien nog wel de grootste zorgen. Maar ook die last kan, met het verschijnen van deze Cursor, van de schouders worden geschud. (MvdV)
Gierend door de McDrive
? Volgende keer jouw foto op deze plek l ue.n or@t Mail ‘m naar curs
En hoe is het in Waterloo, Canada?
Studenten van de TU/e gaan steeds vaker voor hun studie naar het het buitenland. Voor stage of voor het verrichten van onderzoek, omdat weken twee iedere kunnen ers Cursorlez verplicht is of omdat ze het leuk vinden. n. meekijke d buitenlan het in dent TU/e-stu over de schouder van een
Het is inmiddels alweer drie maanden geleden dat ik naar Canada vertrok voor mijn buitenlandse stage. Ik zal hier nog een maand vertoeven, alvorens ik weer terugkeer naar Nederland. De eerste indruk van Waterloo was niet zo goed: toen ik aankwam was het weer grauw en grijs en de universiteit kwam niet spraakmakend op me over. De geluiden die je links en rechts wel eens hoort over het feestgehalte op Noord-Amerikaanse universiteiten leken hier ook niet bevestigd te gaan worden. Nadat er in de eerste maand ook nog eens sprake was van een geleidelijke leegloop van studenten die huiswaarts keerden voor de kerstvakantie, ging ik in de kerstvakantie zelf voor het eerst op reis in Canada. Dit was wel een mooie
ervaring. Met een huurauto deden we enkele van de grootste Canadese steden aan: Montreal, Quebec City en Ottawa. Met name Ottawa, de hoofdstad van Canada, was erg interessant. Via onze couchsurfing-host maakten we kennis met één van de medewerkers van het parlement, die ons gratis en voor niks het hele parlement liet zien en uitgebreid vertelde over alle symboliek die in het gebouw verwerkt zit. Het mooiste deel van de trip was echter het Jacques-Cartier National Park. Canada huisvest vele nationale en provinciale parken en dit park was erg mooi. Door een temperatuur van -17 graden Celsius, die je de rare gewaarwording van bevroren neusharen bezorgt, was het park zowel letterlijk als figuurlijk adembenemend: een zon
die overtuigend schijnt, wintergroene sparren en dennenbomen, heuvels en rivieren, die allemaal bedekt zijn met een pak sneeuw van een meter, bezorgen je het echte Canada-gevoel. In het park huur je een set sneeuw schoenen en besteed je je middag aan het lopen over paadjes, het springen/ glijden van hellingen en het bewandelen van bevroren rivieren.
ik, nu ik hier gesetteld ben en ieder weekend genoeg leuke dingen kan doen, een positiever beeld van Waterloo heb. Hoewel ik graag naar Nederland terugkeer om in een uitbarsting van ultiem genot een boterham met kaas te eten, ga ik de open instelling van dit multiculturele universiteitsstadje toch wel missen.
Terug van de reis begon ik langzaam de Canadese cultuur te ervaren. Een rasechte Canadees bedekt of mengt al zijn voedsel met Maple-syrup, raakt in vervoering van twaalf belachelijk overmatig ingepakte mannen met sticks op ijs die elkaar met enige regelmaat helemaal kapotslaan, staat gerust in een T-shirtje met -10 buiten een kroeg te roken en zegt sorry als je per ongeluk tegen hem aanloopt. Bovendien wil de Canadees niet als Amerikaan gezien worden: de rode maple leaf siert dan ook niet alleen vlaggen, maar ook jassen, rugzakken, gebouwen en zelfs shampooflessen. Buiten het maken van andere stedentrips (Chicago, New York en Boston heb ik ook even gecheckt), wordt er natuurlijk gewerkt aan de stageopdracht (helaas doet het schrijven van dit stuk me beseffen dat ik hier nog even hard aan moet gaan trekken). Ik kan zeggen dat
Erik Roebroek, student Werktuigbouwkunde
Vind jij het ook leuk om een bijdrage te leveren aan deze rubriek en ben jij dit voorjaar en/of zomer in het buitenland? Stuur dan een mailtje naar cursor@tue.nl.
Lees alle buitenlandervaringen online op www.cursor.tue.nl
18 | Advertenties
7 maart 2013
IRS RESEARCH zoekt vrijwilligers Wij zoeken deelnemers voor een ontharingsonderzoek in Eindhoven
• in de leeftijd van 18 tot 60 jaar • huidskleur licht tot bruin • met lichtbruin tot zwart baardhaar (geen grijs/blond/rood baardhaar)
Onderzoek naar de tijdelijke ontharing van de baard onder de kaaklijn door middel van een innovatieve techniek met behulp van licht. Het onderzoek bestaat uit 16 bezoeken van een half uur op locatie in Eindhoven.
Vergoeding voor deelname aan dit onderzoek is € 256,Als u interesse heeft, ga naar: http://ontharen.irsresearch.nl of scan de QR code
cursor-brs 130228.indd 1
04-03-13 14:00
How do you make a lithography system that goes to the limit of what is physically possible? At ASML we bring together the most creative minds in science and technology to develop lithography machines that are key to producing cheaper, faster, more energy-efficient microchips. Our machines need to image billions of structures in a few seconds with an accuracy of a few silicon atoms. So if you’re a team player who enjoys the company of brilliant minds, who is passionate about solving complex technological problems, you’ll find working at ASML a highly rewarding experience. Per employee we’re Europe’s second largest private investor in R&D, giving you the freedom to experiment and a culture that will let you get things done. Join ASML’s expanding multidisciplinary teams and help us to continue pushing the boundaries of what’s possible.
www.asml.com/careers /ASML
@ASMLcompany
Mens | 19
Kijk voor nieuws op www.cursor.tue.nl
Pascal Haazen | “ De top halen, liefst zo snel mogelijk”
Economische crisis? Jeugdwerkeloos heid? Ze boezemen de werkloze Pascal Haazen geen angst in. Geen wonder. De TU/e-alumnus studeerde in september 2012 af aan de faculteit Technische Natuurkunde met een tien. Nog nooit vertoond. Bedrijven en universiteiten vechten nu als hongerige wolven om zijn gunsten. “Dat ik nog geen baan heb, is voor een deel luiheid.” Het is bekend fenomeen, meent Pascal Haazen. Hoe meer mogelijkheden, hoe lastiger de keuze. Sollicitatiegesprekken met het Trinity College Dublin, Spin Tech Grenoble, IBM Zürich en twee universi teiten in Parijs. O ja, en het fameuze Massachusetts Institute of Technology (MIT). De Amerikanen willen hem ook graag inlijven nadat hij daar een 9,5 verdiende voor zijn stage. Donkere ogen glimmen. Jeugdig elan, energie en enthousiasme ballen zich samen in deze universitaire Messi. En de rij potentiële ‘vrijers’ neemt toe. Zeker na een recente publicatie van zijn afstudeerwerk in het vooraanstaande journal Nature Materials. De bevindingen van Haazen gaan -kort door de bochtover het voortduwen van magnetische bits in nanodraden. Belangrijk voor het ontwikkelen van een revolutionair soort computergeheugen. De 26-jarige Master of Science voelt zich vereerd, maar blijft kritisch. “De keuze wordt alleen breder, niet beter. Mijn onderzoek is een soort kindje van me geworden, maar zeker niet iets waar ik per se verder mee moet. De aanbiedingen
zijn toch meer van hetzelfde. Als ik een promotietraject zou inslaan, wil ik nieuwe dingen leren en mezelf ontwikkelen. En het sneller doen dan de gebruikelijke vier jaar. Want anders ben ik de dertig gepasseerd als ik klaar ben.” Haazen heeft affiniteit met techniek maar hecht niet zo aan titels. Hij slaat graag nieuwe wegen in. Overweegt nu een loopbaan als consultant of manager bij een onderneming. Advieswerk bij reorganisaties of herkapitalisatie. “Er zitten meer parallellen in met mijn onderzoekswerk dan je op het eerste oog zou denken. Het is een andere wereld, maar je moet nog steeds problemen oplossen met getalletjes. Wiskunde creatief gebruiken en je analytisch denk- en rekenvermogen aanspreken. En je moet jezelf tegelijkertijd kunnen verkopen. Mensen overtuigen en leiderschap tonen. Voor mij is dat een interessante combinatie.” Wie in deze barre economische tijden zeker wil zijn van werk, kan het beste natuurkunde studeren. Haazen durft die aanbeveling wel aan. In zijn omgeving heeft niemand een probleem om een baan te vinden. Sterker nog: natuurkundigen ervaren juist keuzestress door de grote vraag op de arbeidsmarkt. “Dat ik zelf nog geen baan heb, is voor een deel luiheid”, bekent hij met een grijns. “Een beetje vakantie na een periode hard werken. Hoewel. Ik heb flink wat tijd gestopt in mijn publicatie. Het laatste half jaar zie ik vooral als een sabbatical om me te oriënteren op de
toekomst. De volgende stap gaat toch de rest van mijn leven bepalen. Half maart hak ik de knoop door.” Met het afstudeercijfer 10 is Haazen zelf verworden tot een zonderling natuurverschijnsel. “Haha. Ja, ik denk dat ik een stuk talent heb, maar dat is zeker niet genoeg. Je moet ook hard werken en veel uren in onderzoek steken. Dat is nodig om resultaten te forceren. Ik noem een experiment geen loterij, maar er is altijd kans dat je faalt. Dus als je drie keer zoveel proeven doet, heb je ook drie keer zoveel kans op succes. Ik ben vaak genoeg om elf uur ’s avonds, sluitingstijd, door de beveiliging uit het laboratorium geplukt.”
“Liever halver wege omdraaien dan bij voorbaat opgeven” Dat harde werken heeft hij overigens wél moeten leren. Hij doorliep fluitend de middelbare school in Weert. Zijn eerste jaar als bachelorstudent was het niet veel anders. Gouden bergen lonkten. Maar in het tweede en derde jaar begon de machine te sputteren. “Motivatie problemen”, verduidelijkt Haazen. “Ik twijfelde over mijn studiekeuze en bleef vaak weg. Door de gaten in mijn kennis snapte ik de materie moeilijk. Dat frustreert. Al die zaken versterken elkaar.”
Hij liet een analyse op zichzelf los en kwam tot inkeer. Haazen nam drie maanden voor zichzelf, herhaalde de vakken die hij eerder had gevolgd om ze écht goed te begrijpen. “De motivatie haalde ik uit het feit dat het niet meer goed ging. Ik heb een drang om me te bewijzen. Het is blijkbaar een periode geweest die ik nodig had, maar ik vind het achteraf wel zonde.” Een ijzeren zelfdiscipline wil hij het niet noemen. Het is eerder een doel voor ogen hebben en daar vervolgens zo snel en efficiënt mogelijk op af gaan. Zijn verhaal over de Mont Blanc heeft dan ook verdacht veel weg van een klassieke parabel. De beklimming van de Franse Alpenreus vergde een lange fysieke voorbereiding. Haazen verloor tien kilo lichaamsgewicht door vrijwel dagelijks intensief te trainen. Negen maanden hardlopen, zwemmen, fietsen, boksen en krachtsport. In de nazomer van 2011 stond hij, samen met een vriend en berggids, aan de voet van de berg. De omstandigheden waren slecht, maar het voorstel om een andere berg te kiezen was geen optie: “Liever halverwege omdraaien dan bij voorbaat opgeven. Ik barstte van de energie. Het liefste was ik in één dag naar de top gegaan. We hadden in Italië geoefend met een touwgroep. Dan zit je vast aan elkaar en bepaalt de zwakste schakel het tempo. In Frankrijk konden we eindelijk vrij en voluit klimmen.” Omdat de laatste hut op de route dicht was, was de laatste etappe extra lang.
‘Maximaal kapot en opgelucht’ stond hij te genieten op de top. De Mont Blanc als icoon voor een levensstijl? “Ja, dat denk ik wel. Veel geven, uitdagingen zoeken en de top willen halen, liefst zo snel mogelijk. Sneller zijn dan de rest. Dat competitieve zit er zeker in.” Bespeuren we onder het pantser van charisma een heuse streber? “Misschien weet ik dat goed te verbergen. In zekere zin ben ik dat natuurlijk wel als je bekijkt hoe ik in het leven sta. Maar ik heb geen hoog stressniveau bij de dingen die ik doe. Ik voel het ook niet als een last, anders ga je volgens mij de top niet halen.” Na de Mont Blanc doemt in de verte alweer een andere berg op. Hij zal hoger en moeilijker worden. Of het daadwerkelijk een rotsmassief zal zijn, weet Haazen niet. Het zou ook zomaar een loodzware Iron Man kunnen zijn. Zolang het maar extreme krachten in hem bovenhaalt. En dan is er toch weer even die calculerende analyticus die op de rem trapt. “Ik zal nooit de Mount Everest beklimmen omdat ik de statistieken ken en weet hoeveel mensen daarbij overlijden. Volgens mij ben je gewoon dom als je dat probeert. Zeker, ik wil mijn grenzen verleggen, maar weet wel wanneer ik moet stoppen. Voordat dapperheid verandert in dwaasheid.”
Interview I Frits van Otterdijk Foto I Bart van Overbeeke