Cursor 5 - jaargang 55

5 Tweewekelijks blad van de Technische Universiteit Eindhoven Voor nieuws: www.cursor.tue.nl en volg tuecursor op Twitter en Facebook

1 november 2012 | jaargang 55

12 | Ka-chow!

4 Bier en Tieten

6 Foetus in nood

14 Karen Ali over zichzelf

Flip for English

2 | Vooraf

1 november 2012 s uw Nie het r ove ere g e d: l r e.n oor sor.tu r u k .c a k w

ww

Er weer ingetuind

Colofon Hoofdredacteur Han Konings

Eindredacteur Brigit Span

Redactie Judith van Gaal Tom Jeltes | Wetenschap Frits van Otterdijk Norbine Schalij Monique van de Ven

Medewerkers Nicole Testerink Gerard Verhoogt

Fotografie Rien Meulman Bart van Overbeeke

Coverbeeld

In 1978 sprak sportverslaggever Herman Kuiphof de befaamde woorden “zijn we er toch weer ingetuind”, nadat Nederland in de WK-finale met 2-1 was geklopt door West-Duitsland. Later is die uitspraak gemeengoed geworden voor situaties waarbij je gepakt wordt, terwijl je er voortdurend van op de hoogte bent dat het gaat gebeuren. Ook bij het kersverse regeerakkoord van Rutte en Samsom moet bij studenten zo’n gevoel zijn ontstaan.

Achteraf zullen studenten en hun belangenverenigingen denken: hadden we die vervloekte langstudeerboete destijds maar hartstochtelijk omarmd, dan had dat het sociaal leenstelsel wellicht nog enkele jaren buiten de deur gehouden. Halbe Zijlstra zou van een baarlijke duivel met terugwerkende kracht alsnog de grote studentenvriend zijn geworden. Maar toen de langstudeerboete begon te wankelen, begon ook het proces van erin tuinen.

Sandor Paulus

Opmaak Natasha Franc

Aangesloten bij Hoger Onderwijs Persbureau

Redactieraad prof.dr. Cees Midden (voorzitter) prof.dr. Hans Niemantsverdriet Angela Stevens- van Gennip Thomas Reijnaerts (studentlid) Arold Roestenburg Anneliese Vermeulen-Adolfs (secretaris)

Redactieadres TU/e, Laplace 0.40 5600 MB Eindhoven tel. 040 - 2474020 e-mail: cursor@tue.nl

Cursor online www.cursor.tue.nl

Druk Janssen/Pers, Gennep

Advertenties Bureau Van Vliet BV tel. 023 - 5714745

In de Volkskrant van woensdag schilderde men het profiel van ‘de nieuwe student’.

Volgens het dagblad ontstaan er straks twee typen studenten: grootleners en drempelvrezers. Die laatste groep heeft

Nieuwsgierig Mail je voor een artikel vragen aan een medewerker bij STU, dan volgt vrijwel zeker een reactie van diensthoofd Karen Ali. Waarom, vroeg ik me af? Zou ze haar werknemers soms niet vertrouwen?

En: komt er als directeur van STU niet enorm veel op je af? Heb je dan nog wel een privéleven? Het mooie van het beroep van journalist is dat je alles kunt vragen wat je wilt weten. En dat heb ik dan ook gedaan. En daar hoef je eigenlijk niet eens journalist voor te zijn.

Het is sowieso goed om eens in gesprek te gaan met studenten en medewerkers en niet alleen met je directe collega’s of medestudenten. Behalve dat het je nieuwsgierigheid bevredigt, levert het ook een hoop inzichten op over hoe

Rewwwind www.cursor.tue.nl In Rewwwind ‘spoelen’ we kort terug naar de afgelopen weken.

Welk nieuws is na het verschijnen van de laatste papieren Cursor op de Cursor-site verschenen?

Han Koning s

Kinderuniversiteit weer van start minder draagkrachtige ouders en wil eigenlijk niet lenen, dat wordt een karig bestaan. De grootleners storten zich makkelijker in de schulden, mede omdat paps en mams er warmer bijzitten. Wat met de schuld gebeurt, is van later zorg.

Feit is dat studeren een kostbare zaak gaat worden en dat je met de langstudeerboete een stuk goedkoper uit was geweest. En wordt het geld dat de invoering van het leenstelsel gaat opleveren teruggepompt in het hoger onderwijs? Koepelorganisatie VSNU concludeert dat het zeker niet specifiek daar terecht gaat komen.

Dus tuinen we er rustig verder in.

mensen in elkaar steken en waarom ze op een bepaalde manier handelen.

Lees het interview met Karen Ali op de pagina’s 14 en 15

31 oktober 2012 - ‘Hoe kun je stroom maken met de zon en is er genoeg zonnestroom voor iedereen?’

Die vragen beantwoordde prof.dr.ir.

David Smeulders woensdagmiddag

voor tientallen enthousiaste basis­ schoolleerlingen. Het college van de hoogleraar Energy Technology was het eerste TU/e-college in het kader van de Kinderuniversiteit van dit schooljaar.

TU/e scherpt haar promotiereglement aan 23 oktober 2012 - De fraudekwestie met de Tilburgse hoogleraar Diederik Stapel heeft er mede toe bijgedragen dat de TU/e het toezicht op de kwaliteit van haar proefschriften gaat aanscherpen.

Beginnende promovendi moeten met ingang van 2013 een tweede begeleider

hebben naast de eerste promotor.

Ook moet elk lid van de promotie­ commissie een schriftelijke beoordeling opstellen. Nu doen alleen de leden van de kleinere kerncommissie dat.

STW-subsidie voor ‘proof-of-concept’ 23 oktober 2012 - Technologiestichting STW komt met een nieuwe subsidie: Demonstrator. Onder deze naam gaat STW praktische demonstratiemodellen financieren die de commerciële mogelijkheden moeten laten zien

van een nieuwe technologie.

Voor een Demonstrator-project kan maximaal 150.000 euro worden aangevraagd. De eerste indienronde start op 3 december.

Problemen OASE: aanmeldtermijn tentamens verlengd

Judith van

Gaal

22 oktober 2012 - De digitale leer- en werkomgeving van de TU/e, OASE, is in het weekend van 20-21 oktober door technische problemen lange tijd niet of nauwelijks bereikbaar geweest. Omdat de deadline voor aanmelding van de tentamens van het eerste kwartiel op zondag lag, is besloten de aanmeld-

termijn met twee dagen te verlengen.

Dienst ICT en STU hebben naar aanleiding van het incident de procedures aangescherpt om ervoor te zorgen dat storingen in het weekend sneller opgepakt worden.

De mens achter het nieuws

David Smeulders: “Kinderen maken zich echt zorgen” Hoogleraar Energy Technology David Smeulders verzorgde woensdagmiddag twee colleges voor de Kinderuniversiteit, een initiatief van sCoolscience, Tilburg University en de TU/e. Aan bijna vierhonderd basisschoolleerlingen mocht Smeulders uitleggen hoe je stroom kunt maken met de zon.

Hoe bereid je een college voor kinderen voor?

“Het is natuurlijk wel anders dan een normaal college. Ik heb eerdere colleges van de Kinderuniversiteit online bekeken, zo krijg je een goed idee van het niveau.

Mijn eigen kinderen zijn net iets ouder

dan de doelgroep, dus daar heb ik ook wat dingen op uitgeprobeerd. En bij het inschrijven wordt de kinderen gevraagd om vragen, opmerkingen en tekeningen per post op te sturen. Ik heb een dikke envelop gekregen van sCoolscience.”

Wat wilden de kinderen weten?

“Wanneer is de olie op? Hebben we dan nog wel genoeg energie, of moeten we alle bossen kappen en gaan dan alle dieren dood? En hoe werkt een zonnecel nu precies? Aan het beantwoorden van die laatste vraag besteed ik een groot deel van het college. De kinderen hadden zich goed in het onderwerp verdiept.

David Smeulders demonstreert de molen op zonne-energie tijdens de Kinderuniversiteit.

Foto | Bart van Overbeeke

Ze maken zich dan ook echt zorgen, onder meer door de alarmerende rapportages in het journaal.”

Is een kindercollege van David Smeulders een spektakel?

“Ik voer geen show op, dat past ook niet bij me. En kinderen willen graag op niveau aangesproken worden. Mijn vrouw en ik hebben thuis een molen op zonne-energie in elkaar geknutseld, zodat ik kan laten zien dat het echt werkt. Je hoeft geen bolleboos in de theoretische fysica te zijn om iets voor elkaar te krijgen in de wetenschap, dat wil ik daarmee duidelijk maken.” (TJ)

Vooraf | 3

Kijk voor nieuws op www.cursor.tue.nl

Vox Academici

Prof.mr.dr. Jan Smits, hoogleraar Recht en Techniek, faculteit IE&IS

Moeten wetenschappers zich juridisch indekken?

Zes Italiaanse wetenschappers zijn afgelopen week veroordeeld tot een forse gevangenisstraf na het geven van ‘foutief advies’. In 2009 zouden zij de risico’s op een aardbeving in het Italiaanse l’Aquila niet goed hebben ingeschat. Inwoners werden niet gewaarschuwd maar gerustgesteld; de gemeten kleine aardschokken waren geen voorbode van een grote beving.

De allesverwoestende aardbeving die toch kwam, kostte ruim driehonderd mensen het leven. Kunnen weten­ schappers hiervoor verantwoordelijk worden gesteld? En leidt een dergelijke veroordeling tot beter gefundeerde uitspraken, of werkt het averechts en gaan wetenschappers voortaan aan de veilige kant zitten met risicoanalyses?

“In één week zowel de wetenschap als Berlusconi veroordeeld. De tegenstelling had niet groter kunnen zijn”, vindt Jan Smits, hoogleraar Recht en Techniek aan TU/e-faculteit IE&IS. “Het is absolute waanzin dat die wetenschappers zijn aangeklaagd. Nog los van het feit of ze überhaupt veroordeeld hadden mogen worden. Want er zit iets vreemds aan deze zaak: tegenstrijdigheden, feiten die niet boven tafel komen. Waarom zijn bijvoorbeeld alleen de wetenschappers veroordeeld, en niet de overige leden van die risicocommissie? En hoe zit het met het exacte tijdstip van de beruchte

persconferentie? Er wordt wel gezegd dat het geen aanklacht is tegen de wetenschap zelf, maar de manier van communiceren rondom wetenschap, maar zo blijft dat niet hangen. Het is toch de wetenschap die het nu gedaan zou hebben. Ik heb de gevolgen van de aardbeving van nabij meegemaakt, één van onze medewerkers komt uit l’Aquila. t s he Lee el rtik l a r: r.tue.n hie w.curso

ww

En ik kan je vertellen, de boeven zitten heel ergens anders. Nu, drie jaar later, is de hele stad nog één grote puinhoop.

Tja, als je als wetenschapper voor dit soort zaken verantwoordelijk kunt worden gehouden, kun je maar beter een andere baan gaan zoeken.”

“Er wordt heel wat afgewaarschuwd, kijk maar naar al die weeralarmen. Ik denk dat het werkelijke probleem anders ligt: we kunnen tegenwoordig alles ‘weten’.

Een jaar eerder zat ik thuis voor de tv en voelde een schok. Ik stuurde een tweet uit: ‘Hee, dat leek wel een aardbeving.’

En dan gaat het hard. Ook journalisten komen via de sociale media aan hun

nieuws. Maar oneliners worden steeds vaker de wereld ingestuurd voordat de harde feiten bekend gecheckt zijn.

Over deze manier van communiceren moeten we maar eens goed gaan nadenken. Het lijkt erop dat we de oneliners tot kunst aan het verheffen zijn, terwijl we weer terug moeten naar de nuancering.”

“Geen oneliners, maar nuancering” “In het doorbreken van de onelinerhype ligt er met name een taak voor de communicatiemedewerkers en journalisten; is het missen van een scoop belangrijker dan het checken van de feiten? Maar ook als wetenschapper moeten we onze verantwoordelijkheid nemen en op de agenda zetten hoe we met dit soort zaken moeten omgaan.

Want ook voor ons worden in het huidige tijdperk van publish or perish die oneliners steeds belangrijker. Laten we de nuance weer gaan opzoeken.

Doen we dat niet, dan vrees ik voor de toekomst. ‘Eerst tekenen, pas dan geef ik als onderzoeker advies.’

Geen Amerikaanse, maar Italiaanse toestanden.” (NT)

Jan Smits. Archieffoto | Bart van Overbeeke

Nat pak voor Werktuigbouwers De Dommelwip is al minstens

3 decennia onlosmakelijk

verbonden met de constructie­ wedstrijd voor de eerstejaars Werktuigbouwkunde.

24 oktober, bij een temperatuur van 11,8 graden, ging een kleine 200 Op

studenten (waaronder circa

10 dames) de strijd

met elkaar aan.

Groep

12 won de competitie.

Hun constructie begaf het pas bij een trekkracht van

5000 Newton.

2 slechtste groepjes gingen bij 400 Newton De

al te water. (TJ)

Foto | Rien Meulman

4 | Gelinkt

1 november 2012

Altijd feest met De TU/e: dagelijks het tweede thuis van zo’n tienduizend studenten en medewerkers. Een relatief kleine gemeenschap, met ontelbare banden tussen de leden - zakelijk en/of privé. In ‘Gelinkt’ laten we steeds twee van hen aan het woord over hun relatie met elkaar en de universiteit.

...

Even voorstellen: Baron Diego Asturias Bièrra en Tsarina Minka Svetlana Tietenova. Alias: Bier en Tieten. Twee mannelijke parkieten die iedere werkdag vrolijk rondvliegen door de borrelruimte van GEWIS. De vogeltjes liften bij de studievereniging van Wiskunde & Informatica op ieders schouder mee. De voorkeur gaat uit naar mensen met een capuchon of lang haar. Die lijken toch het meest op een vogelnestje.

Op een zonnige nazomerdag, wanneer Cursor de nieuwe borrelruimte van GEWIS verkent, valt het opmerkelijke tafereel pas na enige tijd op. Vier studenten zitten geconcentreerd aan een hoge ronde biertafel. Ze kaarten.

Op zich niks bijzonders, totdat er plots op de schouder van Wout de Ruiter een kleine windvlaag ontstaat. Fffffffffrt, klappen de kleine vleugeltjes van Bier.

Of is het Tieten, die bij Rien de Böck aan zijn oor knabbelt?

“Bier is die gele, Tieten is die blauwe.

Waarom? Bier is geel, hé?” zegt Rien lachend. Welke associatie blauw met borsten heeft, blijft in het midden.

Is ook niet belangrijk. GEWIS heeft de studentikoze knipoog niet verloren tijdens de verhuizing naar de nieuwe borrelruimte in MetaForum. Rien: “We noemen ons lokaal Het Dakterras.

Vinden we wel toepasselijk.”

Dit zijn ‘studiedieren’ En een beetje misleidend. Want het eigenlijke dakterras bevindt zich een trap hoger. In de open lucht, op het dak van de borrelruimte. Niettemin heeft ook GEWIS een prachtig uitzicht, zij het achter gesloten ramen. En die blijven op werkdagen meestal dicht. Om te voorkomen dat Bier en Tieten de vrije wereld intrekken.

Rien de Böck, vierdejaars student Wiskunde: “Toen we hier naartoe verhuisden, hebben we hun vleugels gekortwiekt. Dan kunnen ze niet zomaar wegvliegen. Na die ingreep zijn ze een stuk tammer geworden.”

Rien de Böck met Tieten.

Gelinkt | 5

Kijk voor nieuws op www.cursor.tue.nl

Bier en Tieten Wout de Ruiter, eerstejaars student Informatica: “Rien kan ze heel gemakkelijk op zijn vinger zetten. Weet precies hoe ver hij van de kooi af moet lopen zodat ze niet meteen terugvliegen.

Bij andere mensen willen ze een stuk minder graag op de schouder zitten.”

Rien: “Je merkt dat Bier en Tieten wennen aan bepaalde mensen. Als ze bij iemand op de schouder meeliften, vliegen ze uiteindelijk toch naar degene bij wie ze het liefste zitten.”

Wout: “Ze zitten graag bij Rien. En bij mensen met een capuchon. Daar gaan ze graag in zitten. Dat is lekker warm.”

Rien: “En bij mensen met lang haar.

Daar kruipen ze ook in.”

Rien, afkomstig uit Goes en sinds zijn studie op kamers in Eindhoven, is onderwijscommissaris van GEWIS. “Ik heb drie jaar lang bijna nominaal gestudeerd en bewust wat studiepunten overgelaten voor mijn bestuursjaar.

Als eerstejaars keek ik heel erg op tegen het bestuur. Zij regelden alles, gingen naar leuke feestjes. Dat wilde ik ook wel.

En de functie van onderwijscommissaris trok omdat ik al eerder in de opleidings­ commissie en faculteitsraad heb gezeten.

Tegenwoordig ben ik ook studentmentor.”

Wout is voorzitter van de eerstejaars­ commissie van GEWIS. Hij komt uit Oss en heeft daar voor de zomer zijn vwo-diploma gehaald. Helemaal los van Oss is hij niet. “Ik sta daar twaalf uur per week als ‘medewerker verkoop’ in de Albert Heijn. Voor alles wat gesneden wordt, ben ik verantwoordelijk; vleeswaren, kaas en brood. De winkel is tot tien uur ‘s avonds open. Bijverdienen is noodzakelijk. Als je ook nog leuke dingen wilt doen, heb je een baantje zeker nodig. Anders moet je fors gaan

bijlenen en daar heb ik echt geen zin in.

Ik wil nog op kamers in Eindhoven en dan wordt het helemaal duur.”

Het bestuur van GEWIS bezit officieel geen huisdieren. Die worden niet toegestaan door Dienst Huisvesting.

Bij de studievereniging spreken ze daarom over ‘studiedieren’. Belangrijk om even te vermelden.

“Wil je Bier?”

Rien: “Bij Protagoras (studievereniging Biomedische Technologie, red.) hebben ze een slang, dus ik denk dat het met die parkieten wel meevalt. Drie besturen geleden, vlak voor de zomer van 2010, zijn de vogels cadeau gedaan tijdens de bestuursoverdracht. Om het nieuwe bestuur een beetje te pesten. Zo van; als ze doodgaan, kunnen we op jullie zeiken. Maar Bier en Tieten hebben het wonderbaarlijk genoeg overleefd.”

Wout: “Eerst was het uitzoeken wie ze eten zou geven en wanneer. Daar gaan we nu een stuk beter mee om.”

Rien: “In de oude ruimte hadden we een apart commissiehok dat we konden afsluiten. Daar konden ze vrij rondvliegen.

Nu staan ze gewoon in de open borrel­ ruimte in een kooitje in de hoek. Maar overdag gaat het deurtje wel open.”

Wout: “Ze vliegen er zelf niet uit.

Ze worden vaak door bezoekers meegenomen op een vinger of schouder.

Pas dan vliegen ze heen en weer.

Als eerstejaars kan ik ze op mijn schouder zetten. Dat is het probleem niet. Maar ze vliegen wel snel door naar iemand die ze beter kennen.

Als iemand weg moet, worden de parkieten doorgegeven. ‘Wil je Bier?’

Wouter de Ruiter met Bier.

of ‘Heb je Tieten?’. Dat horen we bij GEWIS wel vaker. Deze vogels hebben een beter leven dan normale parkieten.

Bij andere mensen zitten ze alleen maar in een kooitje. Hier mogen ze vrij rondvliegen.”

Rien: “Meestal blijven ze op hun kooi zitten, maar we doen wel altijd de ramen dicht voordat we ze vrijlaten.

Daar letten we goed op.”

Wout: “Het zijn gelukkig niet zo’n geweldige vliegers, maar het blijft natuurlijk altijd een risico.”

Rien: “Ze zijn erg tam. Maar stel, Bier of Tieten zit op je schouder en schrikt van een onverwachte beweging, dan kan hij in paniek overal naar toe vliegen.”

Wout: “Meestal tegen de muur. Door de geknipte vleugels vliegen ze rechtdoor.

Dat is vaker gebeurd.”

Rien: “Ja raar, nooit tegen een raam.”

Wout: “Als ik moest kiezen tussen deze Bier en Tieten en het echte werk?

Goede vraag, haha. Nou, we zouden onze Bier en Tieten in ieder geval niet

kwijt willen. Wat je er dan wel tegenover zou moet zetten, is een heel moeilijke vraag.”

Rien: “Tijdens de wekelijkse borrel blijft het kooitje dicht. Je weet nooit wat er kan gebeuren met dronken mensen, of met Bier en Tieten.”

Wout: “Nee, dronken parkieten hebben we nog niet gehad. Dat zou een behoorlijke ramp zijn.”

Interview | Frits van Otterdijk Foto | Bart van Overbeeke

6 | Onderzoek

1 november 2012

Judith van Laar. Foto | Bart van Overbeeke

Onderzoek | 7

Kijk voor nieuws op www.cursor.tue.nl

Foetus in nood Ze was al dokter, maar ze is nu ook doctor. Dr. Judith van Laar onderzocht hoe je tijdens de zwangerschap aan de hartslag van een ongeboren kindje kunt zien of het in nood verkeert.

Op 31 oktober promoveerde de gynaecologe in opleiding bij de faculteit Electrical Engineering.

Als een baby het in de baarmoeder moeilijk heeft, wordt soms besloten de bevalling vervroegd in te leiden of het kind zelfs ‘te halen’ via een keizersnede.

Zo’n interventie kan het leven van de baby redden, maar in veel gevallen blijkt de ingreep achteraf overbodig. En dat is een probleem, want ‘baat het niet, schaadt het niet’ gaat in dit geval niet op - zeker niet als het kind ruim voor de uitgerekende datum ter wereld komt.

Vroeggeboorte is een van de belangrijkste oorzaken van ziekte en sterfte bij pasgeborenen.

En zo’n traumatisch levensbegin werkt vaak lang door. Zeker als het gepaard gaat met zuurstoftekort zijn de prognoses soms slecht, aldus Van Laar.

Een keizer­snede is bovendien voor de moeder ook niet zonder risico, vult ze aan. “Het is toch een buikoperatie met kans op bloedingen, infecties of orgaanschade. Bovendien ontstaat er een litteken in de baarmoeder dat kan scheuren bij een eventuele volgende zwangerschap.”

Zo’n traumatisch levensbegin werkt vaak lang door Voorkomen dat een kind zuurstoftekort krijgt of onnodig te vroeg geboren wordt, dat is dus de voornaamste drijfveer achter het onderzoek dat Van Laar uitvoerde op de afdeling van arts en TU/e-deeltijdhoogleraar prof.dr. Guid Oei in het Máxima Medisch Centrum, waar ze gynaecologe in opleiding is.

Om te zien of het nog wel goed gaat met een kindje tijdens de zwangerschap wordt een zogeheten cardiotocogram gebruikt, waarmee zowel de hartslag van het kind als de contracties van de baarmoeder worden gemonitord.

Dat kan van buitenaf met ultrageluid -net als de bekende ‘echo’-, maar voor een nauwkeurige, langdurige meting van de hartslag van de baby moet je een elektrode op het lichaam van het kind plaatsen en dat kan eigenlijk alleen als de bevalling al is begonnen.

“Het cardiotocogram wordt alom

gebruikt, maar blijkt een beperkte diagnostische waarde te hebben”, zegt Van Laar. Er is volgens haar een aanvullende meettechniek nodig om in geval van twijfel te kunnen bepalen of ingrijpen daadwerkelijk nodig is.

Van Laars onderzoek (met Oei als promotor) bouwt voort op het werk van twee andere TU/e-promovendi, dr.ir.

Rik Vullings en dr.ir. Chris Peters. Deze ingenieurs ontwikkelden respectievelijk een manier om de hartslag van de foetus met plakelektrodes op de moederbuik te meten en software www.cursor.tue.nl om deze signalen mee te analyseren.

Van Laar onderzocht hoe je aan de hand van de hartslag kunt zien of de foetus in de problemen is. Dat gaat vaak gepaard met zuurstofgebrek bij de baby, iets wat je tijdens de bevalling kunt vaststellen door voorzichtig een druppel bloed af te nemen door een sneetje in de hoofdhuid te maken. Ze vergeleek de hartslag tijdens de bevalling van tien baby’s die met zuurstofgebrek ter wereld kwamen met die van tien gezonde baby’s.

De onderzoekster concludeert dat het mogelijk is om aan de hand van de variaties in de frequentie van de hartslag -hoe het hartritme in de loop van de tijd sneller en langzamer wordtte bepalen of het kind daadwerkelijk in nood is.

“De gedachte hierachter is dat je aan de variaties in de hartslag kunt zien welk deel van het zenuwstelsel, het actieve of passieve deel, de overhand heeft in de foetus. Als er relatief veel langzame variaties zijn, dan betekent dit dat het actieve stelsel dominant is en de baby dus gestrest.” Of dat het gewoon lekker aan het bewegen is - want ook dan neemt het actieve zenuwstelsel de overhand. “Als je naar het hart van een marathonloper kijkt, lijkt die ook gestrest. Je moet dus wel nagaan of het actieve zenuwstelsel om een niet-medische reden de overhand heeft.

Gelukkig heeft een foetus in nood de neiging om juist stil te gaan liggen en zijn er ook nog andere manieren om een actief kind te onderscheiden van een baby in nood. Maar daar moet je wel

Florian, het zoontje van Judith van Laar, gestrest en in rust met bijbehorende hartslag. Foto’s | Angelique Lemmens

dit Lees l k i art e hier:

degelijk rekening mee houden.”

Bij volwassenen is al veel bekend over de relatie tussen variaties in de hartslag en bijvoorbeeld hart- en vaatziekten, maar voor ongeboren baby’s was er nog maar een handvol studies bekend.

Het blijkt ook niet eenvoudig om aan het hartsignaal de relevante parameters te ontfutselen. Daarvoor moet je van het meetsignaal, dat je kunt weergeven als de bekende ritmisch op en neer gaande lijn die iedereen op z’n minst zal kennen uit een van de talloze ziekenhuisseries op tv, eerst een zogeheten spectraal­ analyse maken. Dat maakt zichtbaar welke frequentiecomponenten er in de hartslag aanwezig zijn (zie figuur hieronder).

Als de frequentie van de hartslag relatief langzaam varieert, komt dat tot uitdrukking in een piek in het linker deel van de grafiek. Een grote laagfrequente piek duidt op een gestreste baby, zo blijkt.

Maar dat wordt pas zichtbaar als je de meetwaarden corrigeert voor de gemiddelde hartslag, vertelt Van Laar.

“Dat is heel belangrijk gebleken. Omdat bij een hogere hartslag de variatie in de frequentie automatisch afneemt, loop je het risico dat relatieve veranderingen hierdoor worden gemaskeerd.”

Een ingewikkeld verhaal, dat erop neerkomt dat alleen aan de hand van zogeheten genormaliseerde spectraalwaarden zinnige voorspellingen kunnen worden gedaan over de toestand van de baby. En de waarden waarbij ingrijpen gewenst is, zijn ook nog eens afhanke­ lijk van hoe ver de foetus al in zijn ontwikkeling is. “Er is ook een periode in de zwangerschap, zo tussen 30 en 34

Een voorbeeld van een ‘power spectrum’ van de hartslag van een volwassene, waarin het vermogen van het meetsignaal is uitgezet tegen de frequentie. Een verhoogde linkerpiek (veel lage frequenties, LF) duidt bij ongeboren kinderen op stress.

weken, waarin we nog geen toereikende metingen kunnen verkrijgen. Dat komt door de elektrisch isolerende huidsmeer die de foetus rond die tijd ontwikkelt.”

Een grote laagfrequente piek duidt op een gestreste baby Al met al is er dus nog veel onderzoek nodig voordat spectraalanalyse van de hartslag, van ‘buitenaf’ verkregen met elektrodes op de moederbuik, standaard praktijk zal zijn. Toch is er al veel vooruitgang geboekt, zegt Van Laar. “Ten tijde van mijn metingen was nog maar drie procent van onze niet-invasieve foetale elektrocardiogrammen geschikt voor analyse. Het signaal van de baby viel nog grotendeels weg tegen de hartslag, spiersamentrekking en baarmoeder van de moeder. Op dit moment is dat percentage al geklommen tot 44 procent.“ Die verbetering kan het verschil zijn tussen een niet-werkbare methode en iets wat praktisch toepasbaar is, beaamt ze.

“De afgelopen jaren zijn er wereldwijd nauwelijks publicaties over dit onderwerp bijgekomen. Dat komt volgens mij doordat je voor dit soort onderzoek echt een team nodig hebt met zowel ingenieurs als artsen. Het is heel lastig onderzoek. Een arts kan dit niet alleen, maar een ingenieur ook niet.

De samenwerking tussen ziekenhuis en universiteit werkt hier gewoon heel goed. Dat is, denk ik, redelijk uniek.” (TJ)

8 | Onderzoek

1 november 2012

In de rubriek Sluitstuk vertellen

Sluitstuk

afstudeerders over hun afstudeeronderzoek.

Respect voor de Grote Kerk van Breda Wie goed in de Grote Kerk in Breda rondkijkt, ziet her en der meetapparatuur staan die temperatuur en luchtvochtigheid registreert. Dat is het werk van Marije Dorman, master­studente Bouwfysica van Monumenten. Ze bestudeert het effect van klimaatveranderingen op ons erfgoed.

Kunst bezitten is één ding, het behouden een totaal ander verhaal.

In het kader van het Europese Climate for Culture-project wordt gekeken hoe de te verwachten grotere klimaatwisse­ lingen -zware neerslag, toenemende

buitentemperaturen- van invloed zijn op monumentale gebouwen en kostbare interieuren. Het onderzoek van Marije Dorman is een onderdeel van dit project.

Geregeld is ze te vinden in de Grote Kerk, waar het drieluik ‘De vinding van het ware kruis’ van Jan van Scorel hangt.

“Naast het werk in Breda doe ik ook metingen in de Sint Baafskathedraal in Gent. Daar bevindt zich het drieluik ‘De aanbidding van het Lam Gods’ van de gebroeders Van Eyck. Vergelijkbare kerken, vergelijkbaar buitenklimaat en een vergelijkbaar kostbaar schilderij.

Groot verschil is dat er in Breda aan de hand van metingen een optimale plaats voor het drieluik is gekozen en er extra maatregelen getroffen zijn, zoals het uitschakelen van de vloerverwarming.

In Gent is juist gekozen om het paneel in een vitrine te zetten, zodat een microklimaat ontstaat. Elke dag kunnen we de temperatuur en luchtvochtigheid rondom het kunststuk uitlezen. Aan de hand van deze gegevens maken we een model, dat we kunnen extrapoleren naar de toekomst. Het is geen glazen bol, maar we hopen zo wel een realistische voorspelling te kunnen geven van het toekomstige binnenklimaat zodat de kunstwerken optimaal behouden kunnen worden.”

Hoewel ze het liefste door zou gaan tot er een daadwerkelijk behoudsadvies klaar ligt, weet Marije dat haar project te kort is om dit helemaal voor elkaar te krijgen. Een teleurstelling, toch tempert het haar enthousiasme niet.

“Deze kunststukken bepalen de identiteit van onze cultuur. Ik vind dat we daar met respect mee moeten omgaan en draag daar graag een steentje aan bij. Daarnaast vind ik het geweldig dat ik mijn grote interesses -architectuur en kunstgeschiedenis- zo mooi kan combineren. Je komt op plekken waar je normaal niet wordt toegelaten.

Kunst behóuden - daar draait het om Wie mag er nu heerlijk neuzen in het archief van de Grote Kerk, hoog in de nok? Je leert zo’n kerk van binnen en buiten kennen. Familie en vrienden roepen al: Marije studeert straks af op de Grote Kerk van Breda!” (NT)

www.climateforculture.eu/

Marije Dorman. Fotomontage | Rien Meulman

4 brandende vragen

Paul Verbunt (ST) Verzamelen van licht

(Onder redactie van Tom Jeltes)

1 2 3 4

efschrift?

Wat zien we op de cover van je pro

Hoe leg je op feestjes uit waar je onderzoek over gaat?

2 | feestjes

Op de cover van mijn proefschrift zien we een stapel fluorescente lichtgeleiders. De foto is bewerkt zodat alleen de delen waar licht geconcentreerd is zichtbaar zijn. Zoals je kunt zien, is dat alleen aan de randen het geval.

Fluorescente lichtgeleiders zijn bedacht als concept om zonne-energie goedkoper te maken.

Ze helpen ook bij de integratie van energieopwekking in gebouwen. De efficiëntie is echter nog niet hoog genoeg, waardoor de prijs van de opgewekte energie te hoog is. Met behulp van technologie bekend uit LCD’s probeer ik de efficiëntie van deze systemen te verhogen.

3 | onmisbaar

at is Welke persoon, techniek of appara oek? onmisbaar geweest voor je onderz

Wat heeft de samenleving aan

1 | cover

jouw werk?

Onmisbaar was voor mij dr. Dick de Boer van Philips Research. Hij heeft me geweldig geholpen om de theoretische achtergrond van mijn project te begrijpen en uit te diepen. Hij heeft me de schoonheid van het theoretisch onderzoek laten inzien. Ik was voorheen vooral experimenteel ingesteld.

4 | samenleving Een van mijn stellingen bij het proefschrift luidt ‘In het gebouw geïntegreerde energieopwekking kan de voornaamste toepassing zijn waarmee ‘Luminescent Solar Concentrators’ een deel van de oplossing van de energiepuzzel zou kunnen zijn’.

Ik denk dat deze stelling goed beschrijft wat de samenleving aan mijn onderzoek heeft.

Onderzoek | 9

Kijk voor nieuws op www.cursor.tue.nl

Promoties

Donderdag 1 november 16:00 uur CZ4 Promotie ir. P.P.C. Verbunt (ST) Promotor(en): prof.dr. D.J. Broer Titel proefschrift: “Light management in luminescent solar concentrators Aligned organic dyes and organic wavelength selective reflectors”

Maandag 5 november 16:00 uur CZ4 Promotie C.F. Mourao Vilela (ST) Promotor(en): prof.dr. H.J. Veringa Titel proefschrift: “Primary Methods in Biomass Gasification for Gas Conditioning and Cleaning”

Maandag 5 november 16:00 uur CZ5 Promotie A.L. Ferreira Soares MSc (BMT) Promotor(en): prof.dr.ir. F.P.T. Baaijens Titel proefschrift: “Modeling collagen remodeling in tissue engineered cardiovascular tissues”

Dinsdag 6 november 16:00 uur CZ4 Promotie Dipl.-Ing. D.K.N. Sinz (TN) Promotor(en): prof.dr. A.A. Darhuber Titel proefschrift: “Surfactant induced flows in thin liquid films - An experimental study”

Donderdag 8 november 16:00 uur CZ4 Promotie ir. F.P.M. Stappers (W&I) Promotor(en): prof.dr.ir. J.F. Groote en prof.dr. M.G.J. van den Brand Titel proefschrift: “Bridging Formal Models An Engineering Perspective”

Dinsdag 6 november 16:00 uur CZ5 Promotie I. Kokal MSc (ST) Promotor(en): prof.dr. P.H.L. Notten Titel proefschrift: “Solid State Electrolytes for All Solid State 3D Lithium-ion Batteries”

Maandag 12 november 16:00 uur CZ4 Promotie ir. C. Bekdemir (W) Promotor(en): prof.dr. L.P.H. de Goey Titel proefschrift: “Tabulated Chemical Kinetics for Efficient and Detailed Simulations of Diesel Engine Combustion”

Woensdag 7 november 14:00 uur CZ4 Promotie ir. J.E. Boom (TN) Promotor(en): prof.dr. A.J.H. Donné Titel proefschrift: “Characterization of edge localized modes in tokamak plasmas”

Woensdag 7 november 16:00 uur CZ4 Promotie Dipl.-Ing.(FH) C. Struck (B) Promotor(en): prof.dr.ir. J.L.M. Hensen en prof.ir. P.G.S. Rutten Titel proefschrift: “Uncertainty propagation and sensitivity analysis techniques in building performance simulation to support conceptual building and system design”

Dinsdag 13 november 16.00 uur CZ4 Promotie N.A. Ronald MSc (B) Promotor(en): prof.dr. H.J.P. Timmermans Titel proefschrift: “Modelling the effects of social networks on activity and travel behaviour”

Dinsdag 13 november 16:00 uur CZ5 Promotie drs. N.A.C. Smeets (EE) Promotor(en): prof.dr. S.G. Oei en prof.dr.ir. P.F.F. Wijn Titel proefschrift: “Fetal volume measurements in the first trimester of pregnancy with three-dimensional ultrasound”

Woensdag 14 november 16:00 uur CZ4 Promotie S. Vadake Kulangara MSc (ST) Promotor(en): prof.dr. C.E. Koning en prof.dr. S. Gambarotta Titel proefschrift: “Novel catalysts for ethylene polymerisation and oligomerisation”

Woensdag 14 november 16:00 uur CZ5 Promotie ir. R.W. van Gils (W) Promotor(en): prof.dr. H. Nijmeijer en prof.dr. H.J. Zwart Titel proefschrift: “Feedback stabili­ sation of pool-boiling systems For application in thermal management schemes”

Onder hoogleraren

Vrijdag 2 november 16.00 uur BZ Intreerede prof.dr.ir. O.J. Luiten (TN) - hl Voorzitter: prof.dr.ir. C.J. van Duijn Titel: “Atomen in actie”

Donderdag 15 november 16:00 uur CZ4 Promotie ing. R.M. Snoeren (EE) Promotor(en): prof.dr.ir. P.H.N. de With Titel proefschrift: “Physics-Based Optimization of Image Quality in 3D X-ray Flat-Panel Cone-Beam Imaging”

Donderdag 15 november 16:00 uur CZ5 Promotie K. Starkov MSc (W) Promotor(en): prof.dr.ir. J.E. Rooda en prof.dr.ir. I.J.B.F. Adan Titel proefschrift: “Performance analysis of manufacturing networks: surplus-based control”

Woensdag 7 november 16:00 uur CZ5 Promotie A.C. Lassise MSc (TN) Promotor(en): prof.dr.ir. O.J. Luiten Titel proefschrift: “Miniaturized RF Technology for Femtosecond Electron Microscopy”

Martijn Froeling (BMT) Spiervezels in beeld

Carlos Vilela (W) Hernieuwbare energie uit biomassa

1 | cover

2 | feestjes

1 | cover

Op de kaft zien we rechtsonder de diffusie van inkt in water waaruit lijnen tevoorschijn komen die de spiervezelreconstructie voorstellen.

Mijn onderzoek was het in beeld brengen van de diffusie van water binnen spieren. Verstoring van de diffusie kan een indicatie zijn voor spierschade.

Verder kan de richtingsafhankelijkheid van de diffusie gebruikt worden om 3D-reconstructies te maken van de spiervezelarchitectuur.

Mijn onderzoek draait om het omzetten van biomassa in een alternatief voor aardgas. De koeien representeren mijn reactoren (vergassers). Ze eten biomassa en scheiden methaan uit - het voornaamste bestanddeel van aardas. Een aangepaste input voor de reactor levert de

3 | onmisbaar Alle data voor mijn onderzoeken is gescand op de 3T MRI-scanner van het Academisch Medisch Centrum in Amsterdam.

4 | samenleving In Nederland lijden ruim 200.000 mensen aan een van meer dan zeshonderd verschillende spierziekten. Over het exacte proces van veel van deze aandoeningen is nog weinig bekend. Hopelijk kunnen we met deze techniek een beter inzicht krijgen in waar en hoe het precies mis gaat.

gewenste output op. Daarom eten de koeien van verschillende kleuren gras en nemen ze de kleur van de weide aan. De drie wolven symboliseren de fossiele brandstoffen. De witte is aardgas, de zwarte olie en de grijze staat voor steenkool.

2 | feestjes Ik bestudeer de omzetting van biomassa -zoals bomen of landbouwafval- naar een brandstof in een proces dat plaatsvindt bij hoge temperaturen, rond 800 graden Celsius. Het is dus onderzoek naar hernieuwbare energie.

3 | onmisbaar Mijn promotor Hubert Veringa was beslist onmisbaar. Hij kwam pas een jaar nadat ik begonnen was in onze groep. In het eerste jaar was ik verloren, maar toen kwam Veringa en schiep orde in de chaos.

Hij heeft me gemotiveerd en begeleid en dankzij hem heb ik mijn proefschrift kunnen voltooien.

4 | samenleving

nl

www.cursor.tue.

Meer info:

Mijn onderzoek kan bijdragen aan de invoering van biomassavergassing als een waardevol proces om op een duurzame manier brandstoffen te maken. Mijn werk is een bescheiden bijdrage aan de energievoorziening in een duurzame wereld.

10 | Mens & Mening

Algemeen School of Innovation Sciences | Hulp bij onderzoek naar robots Onderzoek aan de TU/e richt zich op hoe mensen met robots omgaan. Om deze omgang zo prettig mogelijk te maken, hebben we informatie nodig. Hierbij kunt u ons helpen. Wilt u graag uw mening over robots geven? Ga dan naar http://onderzoek.ieis.tue.nl/robots. html of scan de QR-code! Het invullen van de vragen duurt hooguit vijf minuten.

Alvast hartelijk dank voor uw deelname!

Peter Ruijten, promovendus.

DPO / TEACH: Teaching Support for TU/e staff | Course ‘Supervising master students’ The course is aimed to improve and systemize the way in which supervisors guide their students during their graduation projects. The course consists of short introductions, exercises and discussions. Participants will have an active role during the course. The course will take place on 10 and 13 December 2012. More information can be obtained from Esther Vinken (phone 3117; email e.vinken@tue.nl).

Training ‘Written Examinations’ Does my exam really assess what I want to assess? This training addresses assessment through written examination. Attention is paid to the link between the exam and the learning objectives (validity), the reliability of the question and the level of difficulty of an exam.

The demands for developing an appropriate test will be discussed as well as your analysis of the exam results.

The course will take place on 21 November and 6 December 2012. Information: Carry van Weert (phone 5690; email c.j.w.v.weert@tue.nl).

Training ‘Voice training’ (Dutch version) Do you have a sore throat or a hoarse voice after giving a lecture or presen­ tation? Would you like to improve your audibility in the lecture hall? In that case you might want to participate in the workshop ‘Voice training’. The workshop will take place on 14 November and 5 December 2012. Information can be obtained from Esther Vinken (phone 3117; email e.vinken@tue.nl).

Workshop ‘Supervising students in independent learning’ The workshop aims to systemize the way in which you help students in independent learning situations, also known as instructions or tutorials.

The training addresses the systematic problem approach, giving feedback and critical situations. This course will take place on 20 November 2012.

1 november 2012

In memoriam More information can be obtained from Esther Vinken (phone 3117; email e.vinken@tue.nl ).

For all DPO/ Teach training More information and registration at OASE: Education.tue.nl [select Education or training of employees at tab Activities] Participation by teaching staff of the TU/e is free of charge.

DPO / PROOF: PROviding Opportunities For PhD students | Training ‘Intercultural Communication & Cooperation’ This training is especially for PhD students in their first year, ideally just after the start of your research. The objectives are to help you communicate and work successfully across national and cultural borders in a Dutch academic environment.

Various activities including simulations, presentations and group discussions run through the whole day and make the workshop very interactive. The course will take place on 6 December, 2012. More information: Vincent Merk (phone 2319; email v.merk@tue.nl).

Ook een bericht plaatsen op deze pagina? Mail het bericht (maximaal 100 woorden) dan naar universiteitsberichten@tue.nl.

Advertentie

How do you make a lithography system that goes to the limit of what is physically possible?

At ASML we bring together the most creative minds in science and technology to develop lithography machines that are key to producing cheaper, faster, more energy-efficient microchips. Our machines need to image billions of structures in a few seconds with an accuracy of a few silicon atoms.

So if you’re a team player who enjoys the company of brilliant minds, who is passionate about solving complex technological problems, you’ll find working at ASML a highly rewarding experience.

Per employee we’re Europe’s largest private investor in R&D, giving you the freedom to experiment and a culture that will let you get things done.

Join ASML’s expanding multidisciplinary teams and help us to continue pushing the boundaries of what’s possible.

www.asml.com/careers

Met leedwezen namen wij kennis dat na een moedig gedragen ziekte is overleden, onze zeer gewaardeerde collega

Prof.dr.ir. Frans Gerritsen in de leeftijd van 59 jaar.

Frans was acht jaar deeltijdhoogleraar in onze faculteit. Scherp en analyserend, onconventioneel en gedreven: hij heeft een belangrijke rol gespeeld in onze relatie met Philips, en voor de medische beeldverwerking in Nederland en internationaal. Zijn doorzettingsvermogen en groot vakmanschap zullen altijd in onze herinnering blijven.

Wij wensen zijn familie veel kracht en sterkte toe in deze moeilijke tijd.

Namens bestuur, hoogleraren en medewerkers van de faculteit Biomedische Technologie Prof.dr. Peter Hilbers, decaan.

Mens & Mening | 11

Kijk voor nieuws op www.cursor.tue.nl

TUssen de oren Psychologie wordt steeds belangrijker aan de TU/e. Technische systemen en artefacten, of het nu games, auto’s, robots, lichtsystemen of gebouwen betreft, zijn uiteindelijk bedoeld voor een menselijke eindgebruiker. Kennis over hoe die gebruiker waarneemt, denkt, voelt en handelt is onontbeerlijk. De nieuwe mensgerichte opleiding Psychology & Technology beschouwt elk technisch ontwerp in dat psychologisch perspectief. In Cursor worden iedere twee weken studenten, docenten, labs, technische artefacten, de werkomgeving, het wetenschappelijk bedrijf, de campus, het onderwijs en websites onder een psychologische loep gelegd.

Wintertijd -

onze hoop in donkere dagen

Dit weekeinde mocht de klok een uur terug. We kunnen nu ’s morgens nog even in daglicht naar de universiteit en hoeven naar ons gevoel wat minder vroeg uit bed.

Dat gevoel is terecht: in de winter loopt ons interne ritme beter gelijk met de sociale kloktijd en gedragen we ons meer in lijn met het opkomen en ondergaan van de zon.

Nu doet het dus even niet zo’n pijn om al voor negenen wetenschap bij te moeten brengen aan zalen vol jonge mensen. Jonge mensen die zelf sowieso niet voor tienen in de collegebank horen te zitten. In de adole­ scentie verschuift de interne klok naar een later ritme, zodat we juist rond ons twintigste het meest extreem een avondmens zijn.

We doen het interne ritme van studenten dan ook geweld aan met ochtendcolleges waarvoor ze middenin hun biologische nacht al uit bed moeten.

Met name voor hen is de wintertijd dan ook een cadeautje: een uurtje extra slaap én de klok die meer gelijk loopt met hun interne klok. Kijkend naar mijn collega’s -en mezelf- komt dat extra uurtje slaap overigens niet alleen de studenten goed uit. De meesten van ons schakelen dan ook razendsnel om naar wintertijd - de ‘echte’ tijd immers.

Studenten niet te vroeg in de collegebank zetten

CURTOON

Yvonne de Kort, univer sitair hoof bij de afde ddocent O ling Human mgevingsp Technology sychologie Interaction, faculteit IE &IS

De pijn zit ‘m in het verzetten van de klok in de lente. De Duitse chronobioloog Kantermann liet in 2007 met Groningse collega’s zien dat die omschakeling ons veel meer tijd kost en dat extreme avondmensen er soms de hele zomer niet aan wennen.

De tijd na het ingaan van de zomertijd gaat dan ook gepaard met veel chagrijn, veel stress, meer auto-ongelukken en zo’n vijf procent meer hartinfarcten. En dit alles om een nooit aangetoonde en sterk betwiste energiewinst te behalen.

Het goede nieuws: het aantal hartinfarcten lijkt na de herfstomschakeling juist even licht te dalen. We slapen gemiddeld ook twintig minuten per nacht langer dan tijdens de zomer. Er is dus hoop in donkere dagen: meer slapen, later uit bed; alles komt goed - al is het maar voor even.

UR-podium OBP@TU/e Career Event Op 23 oktober bezocht ik, samen met honderdvijftig collega’s van de TU/e, het door Dienst Personeel en Organisatie gehouden OBP@TU/e Career Event. Ik heb begrepen dat bij de sessie van 1 november een even grote opkomst wordt verwacht.

Dit betekent dat ongeveer een kwart van het ondersteunend en beheer personeel (OBP) het evenement dan bezocht heeft. Getuige deze opkomst is één van de doelstellingen -‘krijg de OBP’ers in beweging’- al een beetje bereikt.

Vanaf 2008, toen het Beleidsplan Wetenschappelijk Personeel werd vastgesteld, heeft de universiteitsraad regelmatig gevraagd naar een beleidsplan voor OBP. Dit plan is recentelijk afgekomen en zal nu onder leiding van Nicole van der Wolk, de directeur van DPO, handen en voeten moeten krijgen.

DPO-medewerker Willem van Hoorn bracht de aanwezigen niet alleen op speelse wijze in beweging, maar liet ze ook nadenken over hoe je tot nu toe met je carrière bezig bent.

Op de informatiemarkt in de tweede helft van de bijeenkomst kon je bekijken hoe je je carrière een wending kunt geven.

Het merendeel van de aanwezige OBP’ers reageerde positief op de vraag ‘ben je nieuwsgierig naar een

andere functie?’. Het begin van de beweging is gemaakt. Nu is het aan al mijn collega’s en mezelf om het wiel in beweging te houden.

Uiteraard zijn er straks allerlei belemmeringen; te weinig geld, onmisbaarheid van bepaalde personen, onwetendheid naar andere functies. De personeelsfractie van de universiteitsraad helpt graag mee om hindernissen uit de weg te helpen.

Laat van je horen op www.cursor.tue.nl/opinie/ clmn-universiteitsraad/

Annelies Ja

cobs | lid PU

R

12 | Focus

1 november 2012

Tekst | Monique van de Ven Illustratie | Sandor Paulus

Autorijden 2.0

Al bijna een decennium timmert University Racing Eindhoven aan de weg met haar -elektrische- raceauto’s.

Maar inmiddels zijn ook volop andere TU/e-studententeams in touw met hun wagens van de toekomst. Op deze pagina’s zetten we vier van deze studententeams en hun bolides op een rij. Ka-chow!

A car is

Naam Solar Team Eindhoven Sinds Juni 2012 Wie 22 Studenten van Werktuigbouwkunde, Electrical Engineering, Technische Bedrijfskunde, Industrial Design, Technische Informatica en Bouwkunde Thuisbasis Faculteit Electrical Engineering Competitie De Cruiser-klasse van de World Solar Challenge Doel Winnen van de World Solar Challenge en het bouwen van de auto van de toekomst Naam auto Wordt bepaald door de hoofdsponsor Wat kan ie? De auto is ‘een huwelijk tussen de zonneauto en de elektrische auto van nu - maar dan beter’, aldus het team, goed voor een range van 750 kilometer en met ruimte voor vier personen om comfortabel te zitten. Topsnelheid 120 km/uur, van 0 naar 100 in 20 seconden, 380 kilo zwaar, goed voor 56 pk en 1,6 kWh vermogen bij 70 km/uur (‘minder dan een stofzuiger’). Met Solar Team Eindhoven stappen we volgens het team over op ‘autorijden 2.0’.

Grootste duurzaamheidsfactoR Weinig tot geen CO2-uitstoot. Wanneer de auto voor het huis of bij het kantoor wordt geparkeerd, kan de auto worden bijgeladen, waardoor volledig op zonne-energie rijden mogelijk wordt.

Grootste (technische) uitdaging voor het team De auto als geheel efficiënt, aerodynamisch en licht maken. Niet elke component op zich optimaliseren, maar de héle auto en daarbij altijd blijven letten op tegengestelde belangen.

Bij elke ontwerpkeuze opnieuw nadenken over het gewicht.

Online solarteameindhoven.nl • twitter.com/solarEHV facebook.com/solarteameindhoven

Schoon en autonoom Naam InMotion Sinds Maart 2012 Wie Master(stage)studenten en afstudeerders van diverse faculteiten, maar het team wil ook gaan werken met promovendi en hbo-stagiairs Thuisbasis InMotion is een spin-off bedrijf onder het TU/e Innovation Lab, gevestigd in het Multimediapaviljoen.

Competitie Geen Doel Het neerzetten van een innovatieplatform (‘living car lab’) en een media-/ pr-showcase Naam auto IM01 Wat kan ie? De auto van InMotion wordt volgens het team de meest innovatieve en snelste circuitauto ter wereld. De auto moet een topsnelheid van 360 km/uur gaan bereiken, gaat van 0 naar 100 in 1,8 seconden, is goed voor 1 Megawatt

(= ongeveer 1250 pk) en kan de 24 uur van Le Mans uitrijden. De IM01 heeft geen zitplaatsen; het is een autonome auto. De autonome besturing is eventueel wel in te wisselen voor een zitplaats. Verdere ‘specs’: actieve aerodynamica, autonoom rijden en een range extender met 70% efficiëntie (tegenover de 30% die in huidige verbrandingsmotoren effectief wordt gebruikt om voort te bewegen).

Grootste duurzaamheidsfactor Integratie van de meest innovatieve onderzoeken op alle gebieden in één showcase. ‘Wij ontwikkelen de technologie voor in de auto van over tien jaar’, stelt het team.

Grootste (technische) uitdaging voor het team ‘Het denkproces niet laten beperken door regeltjes en bestaande conventies’ Online inmotion.tue.nl • inmotion@tue.nl • twitter.com/tueinmotion facebook.com/tueinmotion • linkedin.com/company/tueinmotion

Focus | 13

born

Less is more

Kijk voor nieuws op www.cursor.tue.nl

Naam TU/ecomotive Sinds September 2012 Wie 7 Bachelorstudenten Automotive Thuisbasis Faculteit Electrical Engineering Competitie Shell Eco Marathon Doel Een kleine elektrische auto bouwen die deelneemt aan de Urban Concept-klasse voor stadsauto’s van de Shell Eco Marathon.

Ambitie: plek in de top tien. Daarnaast: kunnen concurreren in de markt voor gelegenheidsvervoer (denk aan de Renault Twizy).

Rijdt 50 kilometer op 1 kWh, vergelijkbaar met 1 op 500 voor benzineauto’s Naam auto EM01, ‘bijnaam nog niet bekend’ Wat kan ie? Topsnelheid 45 km/uur, range 24 km (competitie) tot 150 km (op wegaccu), gewicht circa 160 kilo, maximaal 130 cm hoog, modulaire accupakketten, achterwielaandrijving, twee zitplaatsen, productiekosten onder de 9.000 euro Grootste duurzaamheidsfactor Less is more. Gewicht en daarmee de rolweerstand van de auto moeten zo laag mogelijk blijven, evenals de luchtweerstand door goede aerodynamica en een klein frontaal oppervlak.

Grootste technische uitdaging voor het team Winst boeken op de aerodynamica, vooral ten opzichte van de Renault Twizy Online tuecomotive.nl • twitter.com/tuecomotive facebook.com/tuecomotive • info@tuecomotive.nl

Dynamisch design Naam University Racing Eindhoven Sinds 2003 Wie Meer dan vijftig studenten van bijna alle TU/e-faculteiten, waaronder Werktuigbouwkunde, Electrical Engineering, Technische Bedrijfskunde en Automotive Technology Thuisbasis Faculteit Werktuigbouwkunde Competitie Formula Student-competities wereldwijd, afgelopen jaar onder meer op het Engelse Silverstone en de Duitse Hockenheimring Doel Praktische ervaring bieden aan studenten buiten hun opleiding om; hen de gelegenheid geven zich verder te ontwikkelen en ervaring op te doen met het bedrijfsleven. ‘Daarnaast willen we de nummer 1 van de wereld zijn.’

Naam auto Meest recente bestaande auto is de URE07 (te zien in de illustratie), maar het team werkt intussen aan de URE08 (achter de QR-code schuilt een eerste impressie) Wat kan ie? Dit jaar bouwt het team zijn vierde elektrische raceauto, die in de competitie tevens wordt beoordeeld op zijn dynamische prestaties, design, kosten en businessmodel. De auto heeft een topsnelheid van 155 km/uur, bereikt de 100 kilometer per uur in minder dan 3 seconden en heeft een range van 22 km (bij intensief racen). De auto heeft één zitplaats en een streefgewicht lager dan 180 kilo Grootste duurzaamheidsfactor ‘De aandrijflijn van de auto bestaat uit een batterij en een elektromotor.

Het elektrisch rijden is de toekomst en deze raceauto geeft de gelegenheid tot promotie van de elektrische automotive-industrie.’

Grootste (technische) uitdaging voor het team Elk jaar een compleet nieuwe en betere raceauto bouwen. Aangezien ssie Impre8 deze op verschillende onderdelen wordt beoordeeld, moet elk aspect 0 nl URE tot in de puntjes worden uitgewerkt. www.cursor.tue.

Online universityracing.nl • universityracing@tue.nl • twitter.com/Uracing

facebook.com - universityracing

14 | Mens

1 november 2012

Karen Ali. Foto | Bart van Overbeeke

Mens | 15

Kijk voor nieuws op www.cursor.tue.nl

Karen Ali | De vrouw van duizend-

en-een dingen op één dag

Een tot aan het laatste gaatje toe gevulde agenda, tegengestelde belangen, leidinggeven aan zeventig medewerkers. Dr. Karen Ali, directeur Onderwijs en Studenten Service Centrum en Internationalisering (STU), houdt wel van uitdagingen. “Ik zou niet zonder kunnen.”

De deur gaat open, een medewerker zet snel een doos op haar bureau: “De eclairs waren in de aanbieding”.

Een glimlach op het gezicht van Ali en, als hij weg is: “Die moet ik vaak op het eind van de dag naar huis sturen”.

Haar medewerkers kunnen op haar rekenen als ze stapels werk hebben en door de bomen het bos niet meer zien.

“We hebben onlangs met partners een vestiging in Brussel geopend en enkele personen opperden om werkgroepen te starten. Maar daar ga ik dan voor liggen, dat kan nu écht niet!”

Ali waakt voor teveel werk op het bordje van haar medewerkers, aan de andere kant is hard werken wél de norm.

“Ze moeten niet zeuren, gewoon doen wat nodig is. Ik vind het niet meer dan normaal dat er thuis een uurtje extra wordt gewerkt. Ik besef dat ik de lat zelf erg hoog leg, maar ik wil het goede voorbeeld geven.” Hoe hoog die lat ligt, kan de directeur van STU moeilijk in uren uitdrukken -‘de scheidslijn tussen wel of niet werken is soms dun’-, maar het is eerder regel dan uitzondering dat ze ’s avonds thuis nog even achter haar computer kruipt. In het weekend “soms een paar uurtjes, soms de hele dag”.

Donkere ogen die even kort heen en weer flitsen als ze nadenkt. Soms spreekt ze rap, vaak bedachtzaam. Geen aarzelingen in haar stem. Korte, ferme stapjes als ze naar haar bureau loopt. Voordat Karen Ali (56) in 1991 haar loopbaan aan de TU/e startte, voltooide ze een opleiding psychologie (specialisatie onderwijs­ psychologie) in Tilburg, werkte ze als docent onderwijskunde, promoveerde ze en was ze accountmanager en consultant bij een productie- en adviesbureau. Die laatste functie vond ze “te operationeel. Ik wilde meer adviseren en meedenken.”

Daar kreeg ze de kans toe bij de TU/e waar ze achtereenvolgens werkte als stafmedewerker bij het College van Bestuur en directeur van het Liaison­ bureau - voorloper van het Innovation Lab. De beslissing om de overstap te maken naar leidinggevende van het Studenten Service Centrum in 1997 was niet gemakkelijk. “Ik had enige schroom”, blikt ze terug. “Ik was het bedrijfsleven gewend, vreesde dat het Studenten Service Centrum te erg naar binnen was gericht en twijfelde of de functie dynamisch genoeg zou zijn.” ‘Jij brengt met je karakter zelf de dynamiek wel binnen’, zei een bekende haar. Jack van Lint, die daarvoor rector was van de TU/e, trok haar uiteindelijk over de streep. “Dat was een fantastische man, hij stond geheel achter me. Hij liet me weten dat hij het leuk zou vinden als ik de baan accepteerde en ik vond zijn mening erg belangrijk.”

“Ik ben streng, maar rechtvaardig, no-nonsense” Tegen de verwachting in zat de dynamiek wél in de functie. “In het begin vooral nog negatieve dynamiek. Het waren allemaal koninkrijkjes die hun eigen expertise hadden, maar het ontbrak aan lef en creativiteit om daar meer mee te doen. Het was een forse klus er een geheel van te maken.”

Met de toevoegingen van de tak internationalisering en het Onderwijscentrum groeit het aantal mensen aan wie ze leiding geeft van dertig naar zeventig mensen en verandert de naam in Onderwijs en Studenten Service Centrum. “Ik weet dat het beeld van mij bestaat dat ik alles wil hebben.

Maar dat is niet zo, het is ook geen hang naar macht. Ik blijf gewoon uitdagingen zoeken. Ik vind het prettig mee te mogen denken over de richting die de TU/e ingaat. Zonder uitdagingen zou ik

minder goed functioneren. Vooruitgang is mijn drijfveer, stilstand vind ik verschrikkelijk. Mensen die vastgeroest zitten, kan ik maar moeilijk begrijpen.

Ik vind het leuk om veel ballen in de lucht te houden, houd van complexe processen en problemen oplossen.

Steeds die spanning of je het redt.

Ik schrik niet snel ergens van.” Zelfs van het Bachelor College niet, want qua hoeveelheid werk “werd er een bom binnengereden”, maar de onderwijs­ vernieuwing was meer dan welkom.

“Ik vond het fantastisch dat er eindelijk naar werd gekeken. Dat de rendementen en instroomcijfers omhoog moesten, wisten we natuurlijk al langer, maar blijkbaar moesten de geesten er rijp voor zijn.”

Op de vraag wat voor type leidinggevende ze is, volgt een kort lachje. “Streng, maar rechtvaardig. No-nonsense. Maar waar nodig kan ik mijn empathisch vermogen goed inzetten; ik kan goed luisteren, laat me voeden. Dat wil niet zeggen dat ik er ook naar handel, maar soms stel ik mijn mening bij.” Ali heeft zoveel mogelijk één-op-ééncontact met haar medewerkers en weet prima wie er hard en minder hard werkt. “Ja, ik wil controle houden. Als het fout gaat, word ik erop aangesproken - wat terecht is, maar ik wil het wél kunnen voorkomen.

De uitstraling van de TU/e is belangrijk en daarom mogen medewerkers ook niet zomaar met de pers praten. Ze beseffen niet altijd wat voor bijeffect het heeft als ze er iets uitflappen. Ik wil met ze meedenken.”

Dennis Raijmakers, oud-medewerker bij STU, bestempelt Ali als een perfectionist.

“Ze is erg resultaatgericht en heeft een enorme dossierkennis. Ze staat open voor innovaties en stimuleert proactief gedrag. Karen heeft enorm veel gevoel voor politieke verhoudingen en weet hierin goed te manoeuvreren. Valkuil van haar enorme dossierkennis en perfectionisme is dat ze het soms lastig vindt zaken los te laten en te focussen.”

Een beeld waarin Ali zich herkent.

“Tegenwoordig kan ik wel beter loslaten.

Ik heb simpelweg geen tijd om alles tot in detail na te gaan.” Later komt ze op

het onderwerp terug: “Ik zei wel streng, maar het is vooral dat ik denk dat mensen me zo ervaren. Een medewerker noemde me onlangs bevlogen, betrokken en zorgzaam. Waarom ik dat dan niet noem?

Misschien heb ik er ook wel moeite mee goede eigenschappen van mezelf te benoemen, mezelf te complimenteren.

Ik ben niet snel tevreden.”

“Ik weet dat het beeld van mij bestaat dat ik alles wil hebben” Karen Ali groeide op in Paramaribo, Suriname. “Het is een voorrecht om in Suriname geboren te zijn”, verklaart ze.

“Verschillende etnische groepen wonen er samen en er zijn nauwelijks conflicten. Ik heb er geleerd goed met verschillende culturen om te gaan.”

Door die invloed van verschillende culturen voelt ze zich inmiddels een ‘wereldburger’. Op haar negentiende kwam ze, net als veel Surinamers in die tijd, naar Nederland om te studeren.

Het land Suriname mist ze niet, familie en vrienden wel. “Het voelt als een

warme deken als ik hen weer zie.”

Op haar cv prijken drie hobby’s: lezen, sporten en reizen. Vijf keer per week is de directeur STU in de sportschool te vinden voor zumba, step aerobics, gewichtheffen, crosstraining of lopen.

Met haar man en twee zonen van 20 en 22 maakt ze in ieder geval eens per jaar een reis. “Een goede thuisbasis is belangrijk.” De iPad gaat dan mee, om Nicci French op te lezen, of Esther Verhoef. “Ik heb er helaas weinig tijd voor, maar een goed boek lezen is als het eten van een lekker gebakje.”

Op vakantie wordt de mail dagelijks gecheckt. “Daar voel ik me goed bij, anders kijk ik meteen tegen een achterstand aan als ik weer begin.”

Ondanks de drukte gaat ze niet onder stress gebukt. “Natuurlijk uit ik wel mijn frustratie. Dan word ik kwaad, sla ik even met een deur, en is het er weer uit.”

“Hoe ik alles combineer? Het blijft schipperen tussen thuis en het werk, maar ik regel en plan graag. Kijk altijd wat een must have is en wat een nice to have en herprioteer voortdurend.

Mijn dienstreizen staan in een jaaragenda.

En ik heb het geluk dat ik van nature enorm veel energie heb.”

Interview | Judith van Gaal Foto | Bart van Overbeeke

Cv Karen Ali 2006 - heden Directeur van Onderwijs en Studenten Service Centrum en Internationalisering 2002 - 2006

Directeur Studenten Service Centrum/International Office

1997 - 2002

Directeur Studenten Service Centrum

1995 - 1997

Directeur Liaisonbureau

1991 - 1995

Stafmedewerker College van Bestuur

1991

Accountmanager en consultant bedrijfsleven

1986 - 1990

Promovendus Katholieke Universiteit Brabant

1989 en 1986 Docent Onderwijskunde 1985 - 1990

Studie psychologie, Katholieke Universiteit Brabant

16 | Student

Clmn

1 november 2012

Activiteitenkalender 2 t/m 30 november | Expositie Ik denk, dus ik ben Auditorium, Hoofdgebouw, MetaForum

Thomas Prevoo Student Technis che Bedrijfsku nde

De Colina’s van de TU/e Het zijn weer tentamenweken! Twee weken lang isoleren we ons van de buitenwereld opdat de studiestof voldoende eigen gemaakt wordt en alle tentamens weer succesvol worden afgelegd. In dat opzicht zie ik de tentamenperiode zelf altijd een beetje als een voetbalkampioenschap.

Elk tentamen is weer een felle strijd tegen jezelf, de opgaven én de klok, zoals elke voetbalwedstrijd een strijd is tegen jezelf, de tegenstander en de klok. Gelukkig hanteert de TU/e (nog?) geen knock-outsysteem en kan een verloren strijd nog worden herkanst, anders was ik allang van het speelveld verdwenen en kon ik de Master-of-Sciencetrofee op mijn buik schrijven.

Een voetbalkampioenschap kan natuurlijk niet zonder scheidsrechters en ook onze eigen tentamenperiode heeft een ploeg van strenge surveillanten die erop toeziet dat elke wedstrijd volgens de regels wordt gespeeld. Ik vind surveillanten de meest fascinerende mensen die onze universiteit rijk is. Ik kan me niet voorstellen dat ik de enige ben die zich afvraagt waarom het surveil­ lantenkorps aan de TU/e alleen maar bestaat uit mensen die de zestig al ruim zijn gepasseerd.

Het lijkt er sterk op dat er voor de functie alleen gerekruteerd wordt op de bingoavond in Aalst en de kegelmiddag in Mierlo. Voorafgaand aan en ook tijdens een tentamen word ik altijd gegrepen door de kundigheid en quasi-nonchalance waarmee de dames en heren surveillanten de tentamenopgaven uitdelen en de inschrijfbriefjes controleren en verzamelen. Terwijl er bij studenten vaak een gebrek is aan een gevoel van ernst van een tentamen, nemen de surveillanten hun job bloedserieus.

Wat beweegt hen om deze moeilijke doch belangrijke taak op zich te nemen? Wat doen zij in de tussenliggende tentamenloze weken?

Het blijft een van de grootste mysteries op de campus.

Ik wil alle surveillanten, maar natuurlijk ook alle studenten, dan ook veel succes toewensen deze tentamenperiode. Prettige wedstrijd!

Op 14 november kun je van 11.45 tot 13.00 uur deelnemen aan een rondleiding en krijg je meer te

Ze zijn er niet meer en toch leven hun gedachten nog steeds voort.

Socrates, Voltaire, Friedrich Nietzsche, wie kent ze niet?

Zij en nog vele anderen zijn op verrassende wijze uitgebeeld en te zien in de hal van het Hoofd­ gebouw. Voor de bezoeker ongetwijfeld een (hernieuwde) kennismaking met deze belangrijke heren. Waar stonden deze denkers voor en hoe actueel is hun gedachtegoed? De Groningse kunstenares Eveline van Duyl maakte een kleine twintig meer dan levensgrote bustes, en plaatste ze allemaal op een eigen strijkplank. Zij verdiepte zich in elk van de beroemde denkers en kwam niet alleen hun kracht en originaliteit op het spoor, maar ook hun twijfels en zwaktes.

Al die eigenschappen komen in de gevarieerde en vaak geestige kunstwerken tot uiting.

Bij elk werk zijn allerlei details te ontdekken die verwijzen naar ideeën en eigenschappen.

Een intellectuele en artistieke zoektocht.

horen over de ideeën van o.a.

Schopenhauer en Heidegger.

Aanmelden via www.tue.nl/sg.

Maandag 12, 19, 26 november en 3 december | Workshop Debatteren voor beginners Kijk je ook vol bewondering naar de pittige oneliners van politici?

Scherp debatteren is te leren.

Na deze workshop sta je nooit meer met de mond vol tanden en durf je vol zelfvertrouwen je punt voor een groep te maken.

Gerenommeerd trainer Imre Vegh (debat.nl) leert je niet alleen een argument, mening, drogreden of rattenstreek te herkennen, maar ook scherpe vragen te stellen en slim te reageren op zwakke plekken in een betoog.

Aanmelden via www.tue.nl/sg.

Wat is de meest bijzondere gebeurtenis sinds je in Eindhoven studeert?

Heel vet was de UPS Challenge, die ik met medestudenten Gijs Houdijk en Koen de Greef heb gewonnen. Het betreft een duurzame verpakkingstechniek, die UPS heeft uitgewerkt; vijf dagen geleden werd het product gepresenteerd.

De beloning was een reis naar Chicago.

TU es

Slechtste gewoonte?

Soms blijf ik iets te lang in het Auditorium koffie drinken en praten.

Op wie of wat ben je het meest trots?

We zijn inmiddels een eigen bedrijfje begonnen, ‘Van Alles Wat ontwerp’, waarmee we op de DDW stonden.

Wat heb je afgelopen week geleerd?

Wat erbij komt kijken als je iets voor jezelf wil beginnen. We zullen ook moeten leren omgaan met het feit dat er drie kapiteins op één schip zitten, dat zal niet meevallen.

Wat ontbreekt er aan de universiteit?

Dat sluit aan op de vorige vraag: dat de transitie van universiteit naar de praktijk wat geleidelijker wordt.

Wat wil je worden als je groot bent?

Ik wil mooie dingen ontwerpen en hoop dat we een gezond en mooi leven hebben.

Laatste whatsapp?

Zie je zo bij het Auditorium Ultieme kijk-, lees-, web-, luister-, of doe-of laat-tip?

De documentaire ‘Being in the world’ (2010) van Tao Ruspoli, over filosofie en fenomenologie; daarin zie ik veel parallellen in hoe ik over dingen denk.

Frits Stam, 23 jaar is masterstudent Industrial Design, zit in zijn laatste jaar.

Op www.cursor.tue.nl vind je meer columns.

De volgens de redactie beste column plaatsen we hier.

Rondleidingen

Foto | Bart van Overbeeke

Hoe of waar zie jij jezelf over tien jaar?

Dan zal ik wel klaar zijn met mijn studie en zit ik ergens in een gebouwtje met mijn twee collega’s te werken. Het zou wel fijn zijn als het kleinschalig blijft. (GV)

Voor de v olgende kandidaa in deze ru t briek sch rapt Frits de vraag ‘Hoe of w aar zie jij jezelf ove r tien jaa r? ’ In plaats daarvan wil hij gra ag weten ‘Hoe of w : aar zie jij jezelf ove één jaar? r ’

Student | 17

Kijk voor nieuws op www.cursor.tue.nl

In the picture

Bevrijdend licht studeren, toen ik van“De foto is gemaakt na een lange dag Zo met de warme zon uit MetaForum richting mijn fiets liep. bevrijdend”, schreef erg en de lange schaduwen, voelde het hij een fotoshoot had dag Die Bram Berkien aan Cursor.

De masterstudent me. opna deze hij kte aan de TU/e en maa zijn stage in maart 2013 Technische Bedrijfskunde hoopt na passie, waarvoor grote af te studeren. Fotograferen is zijn rde. Berkien obee uitpr zelf hij cursussen volgde en veel orbeeld in de bijvo s, serie e oend aand maakt ook filmisch ifieke nabewerkingen om stijl van de film ‘Amélie’, met spec s vindt hij ook pure de juiste sfeer te scheppen. Anderzijd zwart-witportretten een berkien.nl. (GV) uitdaging, zie zijn website www.bram

?

Volgende keer jouw foto op deze plek l. ue.n or@t curs naar ‘m Mail

En hoe is het in Singapore?

Studenten van de TU/e gaan steeds vaker voor hun studie naar het het buitenland. Voor stage of voor het verrichten van onderzoek, omdat weken twee iedere kunnen ers Cursorlez verplicht is of omdat ze het leuk vinden. n. meekijke d buitenlan het in dent TU/e-stu over de schouder van een

Drie keer per dag rijst, 24/7 aan het studeren en slapen in de bieb. Alle vooroordelen die ik had over Aziaten bleken te worden bevestigd toen ik aankwam in Singapore.

Loop een willekeurige studieruimte in en je zult het merken: slapen kan hier altijd en overal en zelfs snurken in de bieb is sociaal geaccepteerd. De ultramoderne studiefaciliteiten zijn bijna allemaal 24/7 geopend (en worden ook 24/7 gebruikt), dus zo’n powernapje op zijn tijd is zo gek nog niet.

Daar kon ik nog wel in komen, maar ik werd pas echt ingewijd in de Aziatische cultuur toen ik begon samen te werken met locals in projectgroepen.

De activiteit van de whatsapp-groep is gemiddeld om twee uur ‘s nachts op zijn

hoogtepunt, en ook de ’slang’ wordt je vanzelf bijgebracht. Zo kan het woord ‘Lah’ achter elke willekeurige zin geplakt worden, en dus ook elke willekeurige betekenis hebben. De Chinese afkorting ‘jia you guys’ wordt gebruikt om elkaar aan te moedigen en betekent zoiets als ‘oil/fuel it’ (of, met andere woorden, ga aan de slag jij luie exchange student).

Daarnaast wordt er natuurlijk de hele dag door rijst gegeten en kan de gemiddelde Singaporees niet tegen alcohol. Na een paar drankjes gaat het licht al uit en vallen ze in slaap in de kroeg of gewoon op straat.

Een kroegentocht op Stratumseind zullen ze waarschijnlijk ternauwernood overleven. Waar ze overigens wel goed in zijn, is het in stand houden van een

multiculturele samenleving. Moskeeën staan vlak naast tempels en elke religie heeft een paar nationale feestdagen gekregen om haar feesten te kunnen vieren. Voor het Islamitische Suikerfeest, het Hindoestaanse Deepavali, Chinees Nieuwjaar en zelfs voor Kerst krijgt iedereen vrij (hoewel dat hier nauwelijks gevierd wordt).

Over Singapore wordt ook wel eens gezegd dat het land is waar je zo snel mogelijk weer weg wilt. De prijzen zijn hoog, de regering is streng en er valt niks te beleven. Hoewel Singapore meer te bieden heeft dan je op het eerste gezicht misschien zou denken, is dit toch wel een beetje waar. Door de centrale ligging in Zuidoost-Azië zijn een hoop andere landen binnen handbereik.

Een weekendje niks te doen? Dan ga je gewoon duiken in Maleisië, tempels bezoeken in Thailand, orang-oetans spotten op Sumatra of luieren op een willekeurig paradijselijk eilandje in de buurt.

Je hoort het al, het leven van een exchange student gaat niet altijd over rozen, maar ondanks die leuke maffe Aziaten beleef ik hier een geweldige tijd.

Twijfel je nog of je eens naar het buitenland wil? Go for it, lah!

Tessa Brand, studente Operations Management & Logistics

Vind jij het ook leuk om een bijdrage te leveren aan deze rubriek en ben jij dit najaar of komende winter in het buitenland?

Stuur dan een mailtje naar cursor@tue.nl.

Lees alle buitenlandervaringen online op www.cursor.tue.nl