Tulpia nr. 2, Augustus 2006 by Tulpia

Nederlands-Turks business- & cultuurmagazine • mei - augustus 2006 € 3,95

Twee werelden één blad

Istanbul: de hoofdstad van moskeeën

Crisisberaad Turkse reisorganisaties Topconferentie Hotiad: Turkije nieuw investeringsparadijs

Historische band tussen Keukenhof, tulpen en Turken

Turken kiezen hun raadsleden

Word abonnee

50 gratis Lebara Mobile simkaarten • Nieuwe vacatures

Turkije Hypotheek Genieten zonder zorgen

Als eerste in Nederland heeft DHB Bank de Turkije Hypotheek ontwikkeld. Een hypotheek speciaal voor de ﬁnanciering van een onroerende zaak in Turkije. Waarom is kopen in Turkije zo aantrekkelijk? • Hoog rendement en laag risico. • Zeer gunstige prijzen van huizen. • Middellandse-Zeeklimaat met minimaal 300 dagen zon per jaar. • Mooie natuur en vele bezienswaardigheden. • Dagelijks meerdere vluchten naar Turkije, maximaal 3,5 uur vliegen. Bel voor informatie 0800 888 9 888 of surf naar www.dhbbank.nl

Inhoud pag. 18

businessNederlands-Turks

& cultuurmagazine

• februari/maart

2006 € 3.95

TWEE WERELDEN

Word abonnee van Tulpia voor slechts € 35 per jaar

ÉÉN BLAD

In de ban van Istanbul Kulsan marcheert voor cultuur

Doruk Akın voor Tulpia

n Deloitte en KOBI traine rs Turkse onderneme Handel tussen Nederland en Turkije groeit

Vul de coupon op pagina 79 in

Nederlands-Turk s business& cultuurm agazine • mei

- augustus

2006 € 3,95

BUREAUS TURKSE UITZENDST POLEN TWEE WEREL FAILLIET DOOR KOM DEN ÉÉN BLAD Istanbul: de hoofdstad moskeeën van

Crisisberaad Turkse reisorganisatie s Topconfere Turkije nieuntie Hotiad: investeringsw paradijs

Historische band tus sen Keu hof , tulpen enken Turken

TURKEN KI EZEN HUN RAAD SLEDEN 50 GRATIS LEBAR A MOBILE SIMKA

WORD ABONNEE

ARTEN • NIEUW E VACATURES

Griekse bank neemt TurkseFinansbank over

Een korte toelichting op de stand van zaken

Crisisberaad Turkse reisorganisaties om uit het dal te geraken Osman Çelik licht de achtergronden toe

Istanbul: de hoofstad van moskeeën

Hotiad organiseert topconferentie:

Vacatures

Schooluitval onder allochtonen dramatisch hoog

pag. 32

Twee religies onder één koepel?

Turkije het nieuwe investeringsparadijs

Een overzicht van interessante banen

Een deskundige licht de oorzaken toe

pag. 66

Turken kiezen hun raadsleden.

Historische band tussen Keukenhof, tulpen en Turken

Aantal Turkse raadsleden stijgt met 15%

Een reportage pag. 76

TULPIA mei- aug 2006

HALAL

Kısa Kısa

Een nieuwe Nederlands-Turkse komedie

Actuele ontwikkelingen in Nederland en Turkije

twee werelden ÉÉn blad

Nederlands-Turks business- & cultuurmagazine • mei - augustus 2006 € 3,95

TWEE WERELDEN ÉÉN BLAD

Enthousiasme

Istanbul: de hoofdstad van moskeeën

Crisisberaad Turkse reisorganisaties Topconferentie Hotiad: Turkije nieuw investeringsparadijs

Historische band tussen Keukenhof, tulpen en Turken

TURKEN KIEZEN HUN RAADSLEDEN

WORD ABONNEE

50 GRATIS LEBARA MOBILE SIMKAARTEN • NIEUWE VACATURES

Colofon Hoofdredactie Tuncay Çinibulak, MA Redactie Nadja van Albada, Tomas van Dijk, John de Graaff, Erhan Gürer, Sonja Havermans, Jorn Hövels, Charles van Hutten, Merel Ligtelijn, Rogier Slop, Ellen de Vries Fotoredactie Amber Beckers, Event-Jan Daniëls, Sabri Varan, Uygar Özel (chef) Columns Ilhan Yücel, Sadık Yemni Eindredactie John de Graaff, Mahir Karamanlis Design & Grafische Vormgeving Mustafa Özbek, Iris Mediadesign Vertegenwoordiging Turkije Yusuf Deniz Çinibulak (Istanbul) Correspondentie Turkije Cüneyt Arikan (Izmir) Yavuz Başeskioğlu (Istanbul) Yavuz Meyveci (Istanbul) Cindy van Vliet (Alanya) Correspondentie-adres Postbus 56822 1040 AV AMSTERDAM E-mail: info@tulpia.nl Bezoekadres TULPIA Tijnmuiden 40 1046 AL AMSTERDAM Tel: 020-2221982/020-2224801 Fax: 020-4866377 Uitgever Uitgeverij Sohbet

www.tulpia.nl e-mail: info@tulpia.nl © Tulpia 2006 Coverfoto: Uygar Özel

Het eerste nummer van TULPIA is met groot enthousiasme en veel waardering ontvangen door een brede lezerskring. Dat blijkt niet alleen uit het aantal mondelinge en schriftelijke reacties en steunbetuigingen (waarover u in de rubriek Reacties kunt lezen), maar ook uit de nieuwe abonnees en adverteerders. Ons openingsartikel met als titel “Turkse uitzendbureaus failliet door komst Polen” werd snel opgepikt door andere Nederlandse en Turkse media. Ieder medium bracht dit nieuws geheel op eigen wijze en de discussie wordt nog tot op heden zowel in de media als in de Tweede Kamer of bij de vakcentrales gevoerd. Dat verheugt mij, maar graag zou ik de naam van TULPIA bij deze discussies willen horen of in de berichten willen zien. Ik hoop dat de media ook ons tweede nummer met belangstelling volgen. Dit tweede nummer van TULPIA is tevens de zomereditie. Hierin staan de volgende onderwerpen centraal: een terugblik op de gemeenteraadsverkiezingen van afgelopen maart, de historische band tussen Keukenhof, tulpen en Turken, de aankomende conferentie van de Nederlands-Turkse Ondernemersvereniging Hotiad en het crisisberaad van de Turkse reisorganisaties. Een schokkend stuk is dat over de dramatische schooluitval onder Turkse jongeren in Nederland. In onze vaste rubriek Ara bul in Istanbul (“Zoek & vind in Istanbul”) is er speciale aandacht voor de moskeeën en in onze nieuwe rubriek Oranjerood belichten we de Nederlands-Turkse cultuurverschillen en overeenkomsten in gemengde huwelijken. De doorstart van het tweede nummer heeft iets langer geduurd dan verwacht. Maar intussen hebben wij onze redactie kunnen versterken met enkele nieuwe medewerkers en hebben wij talloze vruchtbare gesprekken met onze lezers gevoerd. Ook is er veel moeite besteed om de lay-out van TULPIA te vernieuwen en is het aantal pagina’s van 84 naar 92 gestegen. Ten slotte hebben wij een grote verhuizing meegemaakt. Met dit nummer wens ik u veel leesplezier toe en ik hoop op een positieve waardering ervoor. Uw kritiek, suggesties en tips blijven altijd welkom. Het volgende nummer van TULPIA zal medio september verschijnen. Graag tot dan. Tuncay Çinibulak, MA Hoofdredacteur

Nederlands-Turks business- & cultuurmagazine • februari/maart 2006 € 3.95

Reacties TWEE WERELDEN ÉÉN BLAD

over de komst van de Poolse gastarbeiders gaf mij een gevoel van herhaling in de geschiedenis. Gesettelden (Turken) versus nieuwe groepen, wat goed uit het artikel duidelijk wordt. Kortom: een goed begin. Ga zo door. Atie Schoonbeek Onderwijskundige, Amsterdam R. Verdonk

Geachte mijnheer Çinibulak, Met genoegen heb ik kennisgenomen van het eerste nummer van het Nederlands-Turkse business- & cultuurmagazine TULPIA. Twee werelden één blad, een mooi initiatief! Het is een goede combinatie van beide culturen vanuit een positief oogpunt. Momenteel wordt hier veel aandacht aan besteed in de &-campagne. Deze campagne heeft als doel om 1001 goede voorbeelden van positieve integratie tussen verschillende culturen uit te lichten. Graag wil ik u tevens veel succes toewensen in de toekomst met mooie, inspirerende artikelen. Hoogachtend, R. Verdonk Minister voor Vreemdelingenzaken en Integratie. Van harte gefeliciteerd met je blad TULPIA. Het ziet er goed uit en het doet me deugd er bekende namen in tegen te komen zoals die van Rogier Slop. Ik denk dat je een interessante markt hebt aangeboord, op de kruising van twee culturen. Als je de trots, ondernemingszin en dynamiek van de Turkse gemeenschap weet vast te leggen, kun je volgens mij een aansprekend blad maken. Peter ter Horst Hoofdredacteur Intermediair Haarlem Proficiat! Het eerste nummer van TULPIA ziet er schitterend uit. Ik ben er het hele weekend mee bezig geweest. De artikelen hebben een hoog realiteitsgehalte en geven veel inzicht in problematieken die zich onttrekken aan mijn lekenoog. Ik vind de foto’s en reportages heel interessant. De reportage over Istanbul boeide mij. Ik wil er zelf ook heen gaan. Ook het stuk over Didyma vond ik interessant. Het artikel

TULPIA mei- aug 2006

Van harte gefeliciteerd met de geboorte van uw nieuwe blad. Het ziet er verzorgd en professioneel uit. De fotografie en opmaak spreken erg aan en de economische items passen goed in het format. Veel succes en hoge oplages toegewenst. Fred van Duijvenbode Communicatieadviseur Kamer van Koophandel, Rotterdam

mr. Coşkun Çörüz

Veel sterkte en succes met TULPIA (leuk gevonden trouwens die naam). Ik heb het met plezier gelezen. Eén tip: kijk uit dat het niet een blad wordt met teveel reclame. Veel succes verder. Mr. Coşkun Çörüz Lid Tweede Kamerfractie CDA Ik ben erg ontroerd door uw welkomstwoord. U zegt daarin dat u met TULPIA een monument heeft opgericht voor uw vader, dat u ons Nederlanders bedankt voor de geboden kansen aan uw vader en vele andere Turken die deze kansen goed benut hebben. Wat een prachtige tekst en een positieve benadering! Ik verzoek u dit welkomstwoord in het tweede nummer nogmaals te plaatsen, zodat mensen die het misschien niet gelezen hebben er ook kennis van kunnen nemen. Met uw prachtige blad TULPIA

In de ban van Istanbul Kulsan marcheert voor cultuur Deloitte en KOBI trainen Turkse ondernemers

Doruk Akın voor Tulpia

Handel tussen Nederland en Turkije groeit

TURKSE UITZENDBUREAUS FAILLIET DOOR KOMST POLEN

bewijst u dat integratie ook anders kan. Geen Haags gezeur en verdachtmakingen over en weer, maar een positieve benadering en daadkracht. U probeert twee werelden bij elkaar te brengen. Dat is een nobel doel dat door velen in dit land als voorbeeld genomen mag worden. Ik hoop dat u inderdaad een bloemlezing uit de beide culturen in uw blad weergeeft en wens u veel succes. Adriaan van Gelderen Zakenman, Den Haag Wat een mooi, uitnodigend nieuw blad! Ook voor mij als blanke medeburger leuk om te lezen en zo een inkijkje te krijgen in het Turkse ondernemen. Bijzonder interessant vond ik uw artikel over de Turkse en Marokkaanse uitzendbureaus die failliet dreigen te gaan door de komst van de Polen. Misschien mag daarbij nog wel wat meer de hand in eigen boezem worden gestoken: zijn ‘onze’ Turken misschien te duur? Of werken ‘wij’ wel hard en secuur genoeg? Want dat is de vraag die naar voren komt als zoveel uitzendbureaus er de brui aan geven. Klaasjan Baas Journalist EO, Hilversum Proficiat met uw goede initiatief TULPIA. Toen ik het blad zag, dacht ik: ‘O, weer zo’n goedkoop Turkenblad of een blad als vele andere. Maar toen ik het begon te lezen, merkte ik dat het inderdaad een bijzonder en uniek kwaliteitsmagazine is dat veel nuttige informatie bevat. Een mooie samenstelling van diverse onderwerpen. Ik

vond de reportage over Istanbul het mooist. En natuurlijk uw bemoedigende welkomstwoord. Kunt u dat niet beter op de website plaatsen, want dat miste ik daar. Eén pagina aan agenda vond ik een beetje te weinig. Dat mogen er wat mij betreft drie worden. Ook iets meer artikelen graag over de kansen op de arbeidsmarkt. Ik ben benieuwd naar het tweede nummer. Yasemin Yıldırım Studente Economie en Bestuurskunde, Amsterdam “Ik ben erg blij met de geboorte van TULPIA. Ik hoop dat dit blad daadwerkelijk een brug slaat tussen twee culturen en dat het een goed beeld geeft van alle aspecten van het moderne Turkije, de ontwikkelingen binnen de Turkse gemeenschap hier en alle andere interessante ontwikkelingen in Nederland. Ik wens TULPIA dan ook een lange en glansrijke toekomst toe.” Tacan İldem, ambassadeur van Turkije in Nederland Proficiat met je nieuwe blad! Een prachtige glossy met veel lezenswaardige artikelen. Ik zie TULPIA als een opsteker voor jonge Nederlanders (al of niet van Turkse origine) die succesvol zijn in hun leven, en als een uitdaging voor hen die dit succes willen nastreven. Voorwaar, een ambitieus blad! Ik wens jou en je redactie veel succes.

De ambassadeur van Turkije in Nederland, Tacan İldem, bladert door TULPIA

Hopelijk krijgen de volgende nummers van TULPIA net zo’n mooie covergirl als Doruk Akın; wát een visitekaartje! Drs. Michaël Bal Kunsthistoricus, Utrecht

richten op Amsterdam en Istanbul. Ik wens u veel succes met de volgende edities. M. Behsat Üvez Muzikant, Groningen www.barana.nl

Ik feliciteer u uit de grond van mijn hart met uw blad TULPIA. Ik ben blij dat u een kwaliteitsmagazine heeft gelanceerd dat het niveau van de eerste generatie overstijgt. Wij van de jongere generaties hebben daadwerkelijk behoefte aan zulke bladen. Ik hoop dat u zich niet voornamelijk gaat

Zo stond Tulpia in De Journalist van 3 maart 2006 TULPIA mei - aug 2006

De opmars van

Lebara Tekst: Merel Ligtelijn Foto’s: Uygar Özel

TULPIA mei- aug 2006

Yurt Doğan (26) is marketing executive bij Lebara Mobile. Had ze De Boer geheten, dan was ze anderhalf jaar geleden vast nooit aangenomen bij de succesvolle aanbieder van mobiele telefonie. Lebara, dat zich profileert met een simkaart voor goedkoop bellen naar het buitenland, richt zich vooral op de allochtone markt. Het bedrijf zocht iemand met een etnische achtergrond die aansloot bij de doelgroep ‘internationale mobiele beller’. “Ik paste precies in dat plaatje,” zegt Doğan, die als 4-jarige met haar moeder naar Zaandam verhuisde. Haar vader achterna, een deegmaker bij een chocoladefabriek. Lebara Mobile is een jong, snelgroeiend Engels bedrijf, opgezet door drie Sri Lankanen, met vestigingen in Nederland, Denemarken, Noorwegen

Communicatie ara-bellers vrijkaartjes konden winnen. “We sponsoren alles waarmee we onze doelgroep kunnen bereiken en direct contact krijgen met de klant.” De 350.000 leden tellende Turkse gemeenschap vormt een interessante doelgroep. “Hoe minder geïntegreerd men is, hoe vaker er met Turkije wordt gebeld. Denk vooral aan de eerste en tweede generatie. Mijn moeder is een trouwe klant, vanaf de eerste dag dat ik haar die simkaart voor haar mobieltje gaf, was ze me zó dankbaar. De jongeren, natuurlijk dol op mobiele producten, kun je eigenlijk wel vergeten, al onderhoudt een deel van hen nog wel het contact met Turkije. Maar degenen die daar nog familie hebben of vrienden hebben opgedaan in de zomervakantie zijn ook leuke gebruikers. Onze beste klanten zijn mensen die net Nederland zijn binnengekomen, die net zijn getrouwd.”

is? Doğan wil het niet zeggen. “Wij waren er het eerst, zij kopieerden ons concept. Maar wij zorgen er wel voor dat niemand onze tarieven verslaat.”

Seconde Ook autochtonen schijnen veel gebruik te maken van Lebara, waarvan het pakket met simkaart met nieuw telefoonnummer al voor € 9,95 (incl. € 7,50 beltegoed) in de winkel ligt. Het nationale tarief is hetzelfde als bij alle overige aanbieders, dus daar koop je hem niet voor. Bellen naar welk buitenland dan ook, daar gaat het om, en je wordt per seconde afgerekend –ook geen onbelangrijk detail. Voor 11 cent per minuut telefoneer je al naar China en ook veel Polen, in Nederland om een paar maanden te klussen, hebben zich al een Lebara aangemeten. “Je kunt met onze simkaart natuurlijk ook vanuit een land als Frankrijk bellen, maar

“Turken zijn sceptisch en wantrouwend als het om nieuwe producten gaat. Ze hebben vaak hun vingers gebrand, terwijl de voordelen van Lebara onweerstaanbaar zijn.” Post-pay

en binnenkort ook Zwitserland en België. De Lebara-islamobiel haalde oktober vorig jaar breeduit het nieuws: uitgerust met de elektronische editie van de Koran, een GSP-systeem dat de locatie aangeeft van Mekka en een wekker die rinkelt wanneer het tijd is om te bidden of te stoppen met vasten. Een groot succes, naar verluidt, in Maleisië en het Midden-Oosten, maar in Nederland is de moslimmobiel niet van de grond gekomen. De voormalige verkoopadviseuse bij ABN AMRO, ingezet voor de Turkse doelgroep, richt zich bij Lebara vooral op business-to-business – de retailers en verkooppunten. Daarnaast organiseert zij advertentiecampagnes, acties en sponsoring van evenementen, zoals van een optreden van de Turkse popdiva Sezen Aksu, waarvoor Leb-

Over het aantal Turkse klanten laat Doğan zich niet uit, maar die groep is zeker groeiende. “We doen het toch ergens goed. Het is een lastige doelgroep. Turkse mensen zijn sceptisch en wantrouwend als het om nieuwe producten gaat. Er zijn zo veel producten op de markt waaraan ze hun vingers hebben gebrand, zoals met het aantal beloofde minuten op een belkaart, dat ze niet gauw bereid zijn een ander product uit te proberen, terwijl de voordelen van Lebara onweerstaanbaar zijn: een goed netwerk en overal en wanneer je wilt, bel je voor zeer concurrerende tarieven (naar Turkije: 18 cent p.m., sms/mms/gprs 12 cent p.m., tegen 35 p.m. binnen Nederland) met vaste lijnen en met de in Turkije nog steeds zo populaire belhuizen.” Lebara mobiel is een prepaid systeem, met de mogelijkheid om op te waarderen. In het verschiet ligt een post-pay-product. Lebara gaat dan ook werken met abonnementen en toestellen aanbieden. Er is een geduchte concurrent op de Nederlandse markt, maar welke dat

dat gaat wel handen vol geld kosten,” weet Doğan. “Daar gelden roamingtarieven: je betaalt dubbel, voor twee netwerken. Gebruik Lebara dus binnen Nederland, als extra simkaart om mee naar het buitenland te bellen. Iedereen heeft tegenwoordig wel een mobieltje of in veel gevallen zelfs twee, want in Nederland zijn er veel meer mobiele telefoons dan mensen.” Met Lebara bellen? Het lijkt écht aantrekkelijk. Op het Surinaamse Kwakoe Festival kreeg een manager het aan de stok met een wantrouwende klant, die dacht dat het bedrijf daar de zaak stond te bedonderen. “Hij was ervan overtuigd dat we een truc uithaalden en wilde die simkaart per se in zijn eigen toestel hebben, voordat hij ons geloofde,” vertelt Doğan. “Hij kon het gewoon niet geloven. Ach, mensen moeten er gewoon nog aan wennen dat je zo goedkoop over de grens kunt bellen.” ◊ Meer informatie is te vinden op: www.lebara.com www.lebara-mobile.nl

TULPIA mei - aug 2006

Tulpia Actueel

Griekse bank neemt Turkse Finansbank over Tekst: Tuncay Çinibulak Foto’s: Uygar Özel

AMSTERDAM - Finansbank Turkije met een totale waarde van 4,5 miljard euro is overgenomen door de grootste Griekse Bank NBG (National Bank of Greece). 46 Procent van de Finansbank-aandelen is voor 2,3 miljard euro aan NBG verkocht. “FIBA Holding behoudt 9,68% van de aandelen. De overige 44,32% van de Finansbank-aandelen is in handen van nationale en internationale beleggers,” legt Filiz Derecik uit, manager PR & Communications, van Finansbank (Holland) N.V. op de Amsterdamse vestiging die tevens als Europees hoofdkantoor fungeert. Finansbank (Holland) N.V. opereert sinds 1994 op de Nederlandse financiële markt en telt 160 medewerkers. Finansbank is de op vijf na grootste bank van Turkije met meer dan tweehonderd filialen. “Wij hebben ook vestigingen in België, Duitsland, Zwitserland, Rusland en Roemenië, waar 140 mensen werken. Binnenkort opent Finansbank (Holland) N.V. ook een bank in Oekraïne en een vertegenwoordiging in Shanghai,” Aldus Derecik, die zes jaar bij de bank werkt. Finansbank heeft een notering aan de effectenbeurs in Istanbul. Vorig jaar maakte hij een nettowinst van 288 miljoen euro. Finansbank met een geconsolideerde balans van 12 miljard euro heeft 11.300 medewerkers. Naast corporate banking en consumer bankingactiviteiten biedt de bank ook private banking en investment banking. In de overeenkomst zijn naast Finansbank ook Finans Invest, Finans Leasing en Finans Asset Management, IBTech en Finansbank Malta opgenomen. “Finansbank (Holland) N.V. en de overige buitenlandse vestigingen van Finansbank zullen worden overgenomen door de FIBA Holding zelf,” aldus de bankmedewerkster. “De overname door de National Bank of Greece heeft op dit moment dus weinig effect op onze werkzaamheden hier, die staat er

TULPIA mei- aug 2006

Filiz Derecik

namelijk helemaal los van.” Na de strijd om Finansbank verklaarde de huidige eigenaar en voorzitter van de FIBA Holding Hüsnü Özyeğin dat de beslissing ten gunste van NBG niet alleen is beïnvloed door een hoger financieel bod, maar dat het ook zeer belangrijk is dat het vernieuwende, ondernemende en dynamische karakter

van de bank in de toekomst gehandhaafd blijft. Özyeğin: “Onze nieuwe partner zal met name door haar positie op de Balkan zowel voor ons land als voor partners en klanten van Finansbank belangrijke deuren openen”. Takis Arapoglou, voorzitter van NBG, is zeer positief over de toekomst van Turkije. “Wij streven ernaar om samen met Finansbank de grootste bank van Zuidoost-Europa te worden. We zijn ervan overtuigd dat Finansbank zowel in Turkije als in deze regio en binnen onze groep een belangrijke strategische positie zal innemen. Deze samenwerking zal ook een sterke economische brug tussen Turkije en Griekenland gaan vormen.” NBG (opgericht in 1841) is de oudste en grootste bank van Griekenland. Sinds 1880 worden haar aandelen verhandeld op de beurs van Athene en sinds 1999 ook op de beurs van New York. De waarde van NBG is ongeveer 13 miljard euro en de bank heeft 590 kantoren in Griekenland. Behalve in Griekenland is de bank ook actief in 12 andere landen waar zij leiding geeft aan 7 banken en 19 financiële instellingen, waardoor zij een belangrijke speler is op de financiële markt in het zuidoosten van Europa en het MiddellandseZeegebied. 74,4 Procent van de aandelen van NBG is in handen van nationale en internationale beleggers. De overige aandelen zijn in handen van pensioenfondsen, overheidsinstellingen en verschillende dochterondernemingen. Eerder werden twee andere Turkse banken aan Nederlandse banken verkocht. Zo werd 36,5% van de aandelen van Şekerbank opgekocht door de Rabobank, waarvoor 78 miljoen euro is betaald. In een later stadium verkoopt Şekerbank tot 51% van zijn aandelen aan de Rabobank. De Dışbank werd voor 93,3% door Fortisbank gekocht. Ook ABN Amro is bezig om de Garantibank over te nemen. ◊

Crisisberaad Turkse reisorganisaties om uit het dal te geraken Tekst: Tuncay Çinibulak Foto’s: Uygar Özel

AMSTERDAM – De belangrijkste Turkse reisorganisaties in Nederland en de Turkse cultureel attaché voor het toerisme zijn onlangs bijeengekomen om de dramatische terugval (45 procent) van het aantal boekingen naar Turkije te bespreken. Ook is er inmiddels een brandbrief geschreven aan de Turkse premier Tayyip Erdoğan. Tijdens de bijeenkomst is er vooral de hand in eigen boezem gestoken, maar ook een nuchtere analyse van de situatie gemaakt. “De service in de Turkse hotels is verslechterd,” is de stellige mening van Şadan-Meltem Şat van reisorganisatie Paşa Tours. “Tachtig procent van het personeel levert slecht werk en in de winkels zijn er torenhoge prijzen gevraagd aan de toeristen. Wij hebben de naam van de spreekwoordelijke Turkse gastvrijheid oneer aangedaan en veel toeristen onheus behandeld of zelfs fysiek lastig gevallen.” Ten einde de terugval enigszins op te vangen heeft Paşa Tours een aantal diensten en services verlegd naar nieuwe

bestemmingen, zoals Mersin, Adana en Antakya in Zuid-Turkije. “Wij doen nu veel aan cultuurreizen en brengen toeristen bijvoorbeeld in Antakya in aanraking met de christelijke erfenis.” Bovendien gelooft Şat heilig dat er een complot bestaat tegen de Turkse vliegtuigmaatschappij Onur Air. “Het probleem is dat het toerisme in Turkije te snel is gegroeid. Het is dan ook niet verwonderlijk dat de groei ook tot een val leidt,” aldus Tahir Görgülü van reisorganisatie DTİ Travel. “Wij moeten in Turkije vooral de infrastructuur drastisch verbeteren, maar ook belastingtechnisch dient er het een en ander nodig verbeterd worden. In Egypte betaal je tien jaar lang geen belasting en krijg je zelfs een bonus voor iedere toerist die je naar het land brengt. Wij hebben vorig jaar vijf miljoen euro aan reclame uitgegeven. Geen cent hiervan is door de Turkse overheid gecompenseerd. De reclameaffiches die de Nederlanders naar Turkije zouden moeten lokken, zijn be-

droevend slecht en ronduit onaantrekkelijk. Wij moeten een gezamenlijke strategie bepalen waar het gaat om de reclame van Turkije.” Ook de eigenaar van reisorganisatie Komfor Tours, Komfly en Reiscompas, Osman Çelik, woonde de bijeenkomst bij. Hij is wel te spreken over het spoedberaad. Wat heeft volgens hem de val veroorzaakt en wat vindt hij van het toerisme naar Turkije? “Het toerisme in Turkije groeit elk jaar. Dat is niet alleen voor mij als zakenman, maar ook voor ons vaderland verheugend. Wel moet ik bekennen dat de zaken sinds de invoering van de euro minder goed gaan. Alles is gewoon duurder geworden. Ook de komst van de nieuwe touroperators zorgt voor hevige concurrentie en inkomstendaling. Deze nieuwkomers bieden vaak via het internet goedkope vluchten aan en drukken zo de prijzen. Desondanks verkopen wij evenveel tickets als voorheen. Maar wij hebben onze winstmarges naar beneden moeTULPIA mei - aug 2006

Osman Çelik op zijn kantoor in Amsterdam.

ten bijstellen om de concurrentie de baas te blijven.” De kern van het gesprek is de afname van het aantal boekingen dit jaar. Çelik noemt enkele oorzaken: “Het beschadigde imago van luchtvaartmaatschappij Onur Air is volgens mij een van de belangrijkste zaken, maar ook de vogelgriep is een negatieve factor. In de media is de vogelgriep onnodig overdreven en mensen zijn daardoor geschrokken, wat achteraf overigens een storm in een glas water bleek. Wat ook niet bevorderlijk voor het imago van de Turkse touroperators was, is het faillissement van een aantal Turkse reisorganisaties.” Çelik noemt daarnaast de omstreden cartoons over de profeet Mohammed, de overmatige aandacht van de media voor de rechtszaak van de Turkse schrijver Orhan Pamuk even belangrijke factoren. Ook de overgang van de concurrende landen op het allinsysteem en het omhoogschieten van de prijzen in de toeristische gebieden in Stijging Nederlands toerisme naar Turkije met 5,3 procent Vorig jaar bedroeg het aantal Nederlandse toeristen naar Turkije 1.254.209. Dat is een stijging van 5,3% ten opzichte van 2004 toen er 1.191.382 Nederlanders naar dat land op vakantie gingen. Wereldwijd bezochten het afgelopen jaar ruim 21 miljoen toeristen Turkije: daarmee plust het land 20,6 procent ten opzichte van 2004 toen het totaal aantal bezoekers meer dan 17,5 miljoen bedroeg. Istanbul ontving over het hele jaar 2005 197.747 toeristen uit Nederland, een toename van 52

TULPIA mei- aug 2006

Turkije heeft de Nederlandse toeristen afgeschrikt, meent Çelik. “Daar kost een flesje water 3 à 4 euro. Bovendien dringen de lokale bevolking en de winkeliers te veel aan om iets te kopen.” In Çeliks visie kan de infrastructuur in Turkije het groeiend aantal toeristen niet aan en is het Turkse toerisme nogal eenzijdig en slechts geconcentreerd aan de badplaatsen. Cultuurtoerisme biedt volgens de zakenman een uitweg om uit deze impasse te geraken. “Ik bespeur vooral een lastercampagne in de Nederlandse media om de concurrentie met de Turkse touroperators te winnen.” Er zijn behalve Turkse luchtvaartmaatschappijen ook Nederlandse en Duitse touroperators die meedingen om de gunst van de Nederlandse reizigers en vakantiegangers naar Turkije. “Wij doen al jaren zaken met Onur Air die een zeer betrouwbare partner gebleken is. Ondanks het negatieve imago was Onur Air wel de enige maatschappij die tusprocent ten opzichte van 2004. Dit blijkt uit gepubliceerde cijfers van het Turkse Ministerie van Toerisme en Cultuur. Nederland op vijfde plaats Vanuit de Europese markt gezien neemt Nederland na Duitsland en Groot-Brittannië de derde plaats in. Mondiaal prijkt Nederland op de vijfde plaats in de rangorde van inkomend toerisme. Duitsland staat met 4.243.602 toeristen op een onbetwiste eerste plaats, gevolgd door Rusland (1.864.603), GrootBrittannië (1.758.072) en Bulgarije (1.621.916).

sen november 2005 en april 2006 op Turkije vloog. Dan vraag ik me toch af waarom men met Onur Air blijft vliegen als het daadwerkelijk zo onveilig zou zijn. Wij zullen in ieder geval met Onur Air blijven vliegen.” Wat zijn de verwachtingen van hem voor dit jaar? “De tamtam over Onur Air die vorig jaar mei begon, had ons aanvankelijk angst ingeboezemd. Ik dacht: ‘Dit wordt een slecht jaar voor ons en voor de hele sector’. Maar door de inspanningen van Onur Air en zijn partners hebben wij vorig jaar gelukkig toch een gunstig boekjaar gehad.” Onur Air is een van de belangrijkste vervoersmaatschappijen die tussen Nederland en Turkije vliegen. Deze maatschappij mocht vorig jaar een tijdje geen gebruik maken van de Nederlandse luchthavens. “Ook dit seizoen zal het Turkse toerisme uit het dal terugkrabbelen en naar ik hoop ook dit jaar positief afsluiten.”

Osman Çelik: een carrière van theehuisbediende naar touroperator Osman Çelik is in 1973 geboren in Enschede. Op jonge leeftijd werd hij met zijn broer naar het Turkse Kayseri gestuurd om daar de middelbare school te doorlopen en zijn moedertaal en cultuur beter te leren kennen en zich zo voor te bereiden op een carrière in Tur-

kije. Maar het pakte anders uit. “Mijn vader wilde naar Turkije terugkeren, maar hij stelde dat voortdurend uit, waardoor wij weer terugkeerden naar Nederland. Ik was toen bijna 18 jaar.” Çelik begon zijn studie informatica aan de Hogeschool Holland in Diemen. Deze maakte hij echter niet af, omdat zijn ambities in de business lagen. “Toen ik terugkeerde uit Turkije, maakte ik flink werk van voetbal. Van 1991 tot 1994 voetbalde ik bij de amateurclub Türkiyem Spor in Amsterdam en daarna twee jaar bij Türkspor in Zaanstad. Toen de zaken meer tijd en inzet van mij vergden, moest ik het voetbal helaas eraan geven. Maar Türkiyem Spor heeft altijd een aparte plek in mijn hart behouden. Ik sponsor ze dan ook al jaren.” Zijn carrièreverhaal is tekenend voor veel Turkse ondernemers, maar verschilt qua omvang en lijn van hen. Hij begon in 1994 een Turks theehuis en later een eigen supermarkt. Twee jaar later werd hij door zijn vader aangespoord om bij een Turks reisbureau te gaan werken. Hij verkocht daar tickets aan klanten. Een jaar later begon hij als boekhouder bij een andere reisorganisatie, Air Alfa. “Daar heb ik tot 2000 verschillende functies bekleed. Ik begon als boekhouder, maar werd officemanager en directeur van de

Nederlandse tak van Air Alfa.” Çelik zag het faillissement van Air Alfa aankomen en gebruikte al zijn kennissen en contacten om voor zichzelf te beginnen. In maart 2001 richtte hij zijn reisorganisatie Komfor Tours op. Aanvankelijk verkocht hij vluchten van Air Holland, maar later ook voor Transavia, Martinair, Eurosun, Free Bird, MNG Airlines, Inter Airlines en Onur Air. Momenteel heeft Komfor Tours 98 verkooppunten en werkt het met 16 Turkse en Nederlandse touroperators. In Nederland heeft Komfor Tours 17, en in Turkije 60 mensen in dienst. Jaarlijks vervoert Komfor Tours ongeveer 120.000 reizigers naar Turkije, waarvan er 70.000 Turkse werknemers en 50.000 Nederlandse en Turkse toeristen zijn. “Terugblikkend kan ik zeggen dat ik een gelukkig mens ben, maar ik ben er nog lang niet. Ik wil nog veel aan de weg timmeren en in mijn branche verder groeien. Per slot van rekening doe ik alles voor mijn gezin en voor landen en culturen waar ik deel van uitmaak. Wij zijn een luchtbrug tussen Turkije en Nederland. Die brugfunctie wil ik nog jaren blijven vervullen.” ◊ Voor meer informatie: www.komfortours.nl/ www.komfly.com

Turks Verkeersbureau introduceert Nederlandstalige website DEN HAAG - Nederlandstalige informatie over het vakantieland Turkije is nu ook te vinden op de nieuwe website www.welkominturkije.nl van het Turks Verkeersbureau in Den Haag. Op de site zijn er beschrijvingen van de verschillende Turkse provincies, een landkaart, info over actieve vakanties, de Turkse keuken, een overzicht van evenementen, praktische tips, visuminfo, aanbevolen routes en antwoorden op veelgestelde vragen te vinden. Via de button ‘Brochure aanvraag’ kan men online talloze brochures aanvragen. Ook geeft de website een groot overzicht van touroperators en reisorganisaties die vakanties in Turkije aanbieden. Regio’s en activiteiten Onder de button ‘Bestemmingen’ worden naast Istanbul en Marmara ook de regio’s Egeïsche kust, Middellandse-Zeekust, Centraal-Anatolië, de Zwarte-Zeekust, Oost-Anatolië en Zuidoost-Anatolië beschreven. Informatie over onder meer golf, wintersport, wellness, natuurparken, zeilen en trekking vindt men onder de button ‘Activiteiten’. Recepten voor enkele traditionele Turkse gerechten en Turkse koffie staan onder de button ‘Turkse keuken’. Praktische informatie De button ‘Praktische informatie’ gaat in op zaken als geld, telefoon, feestdagen, Turkse woordenschat, afstanden, douanevoorschriften, huisdieren meenemen, biedt een overzicht van plaatselijke VVV-kantoren en toont adressen van ambassades en consulaten. Touroperators die vakanties in Turkije aanbieden en aangesloten zijn bij de brancheorganisatie ANVR zijn te vinden onder de button ‘Touroperator’. Doorkliklinks naar relevante onderwerpen en organisaties als accommodatie, ministeries, het weer, bestemmingen, campings en het klimaat zijn ook beschikbaar. Verkeersbureau Uiteraard kan men ook nog steeds informatie en brochures blijven opvragen via het Turks Verkeersbureau, Hofweg 1c, 2511 AA Den Haag, tel: 070 – 346 99 98. www.welkominturkije.nl TULPIA mei - aug 2006

*Uit het zicht te plaatsen ACOUSTIMASS module niet afgebeeld

Het plezier van een persoonlijke Disc Jockey

ic, s u M ief u Inclus telligente ons in vesysteem a , weerg 0 uur cd-muziek op ™

0 slaat 2 oorkeuren ic s u M u wv leert u u wilt. lt wat e e p s en

Nieuw!

De ultieme belevenis van home cinema uit slechts twee luidsprekers

We introduceren met trots het nieuwe model in onze 3·2·1 DVD home entertainmentserie: het BOSE 3·2·1 GSX-systeem. ®

Het intelligente weergavesysteem uMusic

™

Het nieuwe 3·2·1 GSX-systeem is uitgerust met Plaats een dvd en u zult uw oren niet geloven: een ware bioscoopervaring zonder het gebruik van achter- en centerluidsprekers. Met behulp van psychoakoestiek en de verbeterde TrueSpace

technologie voor digitale surroundverwerking lijkt het geluid uit het niets te komen.

uMusic, een innovatie van Bose die uw muziek™

beleving nog aangenamer maakt. U hoort de unieke voordelen van uMusic al wanneer u het eerste nummer van uw opgeslagen cd-verzameling kiest. smaak, houdt rekening met uw voorkeuren voor bepaalde tijden en stemmingen, en ‘begrijpt’ u steeds beter naarmate u meer muziek afspeelt.

De installatie duurt maar 15 minuten. En het volledige systeem bestaat uit slechts drie componenten: Twee compacte GEMSTONE

™

luidspreker-arrays en het innovatieve media center met geïntegreerde cd/dvd-speler en AM/FMtuner met RDS. De ACOUSTIMASS module ®

drie kabels

uMusic luistert naar en onthoudt uw muzikale

uMusic ontwikkelt de vaardigheid om muziek uit te

twee luidsprekers

zoeken waarvan u het meest geniet. Het systeem reageert direct en subtiel op uw stemming. Geen gezoek meer naar de juiste cd. Geen menu’s of afspeellijsten meer nodig. uMusic is voortaan uw persoonlijke Disc Jockey.

is eenvoudig uit het zicht te plaatsen. Met slechts drie kabels, twee bijzondere luidsprekers en één compact systeem vormt het 3·2·1 GSX DVDsysteem de nieuwe norm voor home entertainment.

Luister en kijk. Ga naar een geautoriseerde Bose-dealer en vraag om een demonstratie. Voor dealer-adressen, bel +31 (0)299 390111, email consumenteninfo@bose.com of bezoek www.bose321.nl

één compact systeem

Istanbul: de hoofdstad v Twee godsdiensten op een kussen, daar slaapt tolerantie tussen Tekst: Yusuf-Deniz Ă&#x2021;inibulak Fotoâ&#x20AC;&#x2122;s: Yavuz Meyveci.

TULPIA mei- aug 2006

van moskeeën

Ara bul in Istanbul In elke aflevering van onze vaste rubriek Ara bul in Istanbul (“Zoek & vind in Istanbul”) gaan we op zoek naar een interessant thema in de stad. In het vorige nummer van TULPIA hadden we Istanbul in vogelvlucht bekeken. In deze aflevering staan we stil bij een aantal unieke moskeeën van Istanbul.

TULPIA mei - aug 2006

Ayasofya (Hagia Sophia)

Istanbul staat natuurlijk bekend om zijn moskeeën. Zij worden nog altijd als gebedsruimtes gebruikt, maar veel meer aanloop trekken ze van de honderdduizenden toeristen die de stad van de zeven heuvels bezoeken. Een aantal van deze architectonische hoogstandjes van Istanbul is uniek. In veel landen zijn moskeeën afgebroken of herbouwd tot kerken. In West-Europa, en natuurlijk in Nederland, is er een omgekeerde ontwikkeling gaande. Veel kerken en synagogen krijgen een nieuwe bestemming als moskee. Maar in Istanbul zijn enkele kerken deels intact gebleven, met onder dezelfde koepel ook een moskeegedeelte daaraan toegevoegd. In dit opzicht staat de Aya Sofya bekend, maar minder bekend is de Kariye Camii, die even mooi bewaard is gebleven. Deze historische moskeekerken worden door de Turkse staat beschermd en goed verzorgd. Hoewel

TULPIA mei- aug 2006

elders in de wereld godsdiensten een twistpunt zijn voor oorlogen die soms decennialang duren, leiden ze in Istanbul tot verbroedering. Nergens in de wereld staan er zoveel moskeeën, kerken en synagogen zo dicht bij elkaar als in Istanbul. Het gedicht van een Turkse dichter in Nederland geeft precies de achterliggende gedachte van deze tolerantie weer: Toen ik mijn gezicht Tot de godheid gewend had Hoorde ik Uw stem in de moskee Mijn Heer, Jezus Christus. Ik legde mij op de schoot van Moeder Natuur te rusten En hoorde U weer. U gaf een vioolconcertje Samen met uw collega-profeten Mozart, Bach, Albinoni, Kruidvat. Hieronder wordt een aantal moskeeën, die met recht en reden de trots van Istanbul genoemd kunnen worden, in

de schijnwerpers gezet. Wij pogen hier een beschrijving van deze historische bezienswaardigheden te geven, maar u moet ze met eigen ogen gaan zien...

Ayasofya Van de vele in de Byzantijnse tijd gebouwde kerken is de Hagia Sophia de bekendste. De bouw van de eerste kerk op deze plaats werd door Constantijn de Grote begonnen in 325 en door zijn zoon Constantius (337-361) in 360 voltooid. Als de grootste kerk in de stad werd zij Megalo Ekklesia (grote kerk) genoemd. Pas in de 5e eeuw kreeg zij de naam Hagia Sophia (heilige wijsheid). De vroegste kerk was vermoedelijk een basiliek met stenen muren en een houten dak, die op 15 oktober 360 met veel ceremonie tot kerk gewijd werd. Tijdens een volksopstand op 20 juni 404 brandde de kerk volledig af. De tweede Hagia Sophia werd ge-

aardbevingen. In 558 was de koepel al voor de helft ingestort en moest Isidorus bij de restauratie de koepel 6,25 meter verhogen, zodat de kerk in 562 weer opengesteld kon worden. Latere renovaties waren niet in staat de oude stabiliteit van het gebouw terug te halen en vele aardbevingen veroorzaakten schade. Daarnaast werd grote schade aangericht door de kruisvaarders van de 4e kruistocht, die de kerk in 1204 plunderden en vernielden alsof het een heidense tempel betrof. Zij namen alle waardevolle zaken, als de gouden en zilveren kruisen en panelen met zich mee. Ook de aanwezige priesters hadden hun aandeel in de plunderingen, door het verzamelen van de aanwezige heilige relikwieën. In feite werd hierdoor de grootste schade aangericht in de geschiedenis van de kerk.

bouwd door de architect Roufinos in opdracht van Theodosius II (408-450) en deze basiliek werd op 8 oktober 415 ingewijd. Ook deze was geen lange leven beschoren, want brandde op 13 januari 532 volledig af tijdens de Nikaopstand. Justinianus gaf de opdracht tot het bouwen van een kerk die zijn gelijke in grootte en pracht niet kende. Hij stelde daartoe de twee beroemdste architecten uit die tijd aan: Anthemius van Tralles en Isidorus van Milete. Al na 39 dagen na de brand begon men aan de bouw. Men had geleerd uit het verleden het dak niet van hout te maken. Marmer werd aangevoerd vanuit alle uithoeken van het Rijk. Het vijf jaar durende werk werd uitgevoerd door 1000 handwerkslieden en 10.000 bouwvakkers. De huidige Aya Sofya heeft al vele veranderingen ondergaan, voornamelijk als gevolg van beschadigingen door

In 1261 werd de stad heroverd door de Paleologen en hun keizer Michael VIII (1261-1282) gaf opdracht tot het herstellen van de kerk door de priester Ruchas. De veroveraar van Constantinopel, Sultan Mehmet II, trof in 1453 de kerk als een ruïne aan. Hij voerde het vrijdaggebed hier uit en beval de kerk te veranderen in een moskee. Al snel werd in de apsis een mihrab (gebedsnis) in de richting van Mekka toegevoegd. Op een van de kleinere westelijke koepels werd tevens een houten minaret opgericht. De oorspronkelijke bouw en in eerste instantie ook de mozaïeken werden ongemoeid gelaten. Later, onder Süleyman de Schitterende, werden de mozaïeken met een pleisterlaag bedekt. Nog onder Mehmet II werd een bakstenen minaret gebouwd op de zuidoostelijke hoek, samen met een steunmuur

Grote schade aangericht door de kruisvaarders van de 4e kruistocht, die de kerk in 1204 plunderden en vernielden alsof het een heidense tempel betrof.

TULPIA mei - aug 2006

aan de oostkant. De slanke minaret in het noordoosten werd door Beyazit II (1481-1512) opgericht en de andere twee minaretten zijn van de hand van de architect Mimar Sinan (1489-1588), in opdracht van Selim II (1566-1574). Onder Mahmut I werd een bibliotheek gebouwd, aan de zuidzijde, die prachtig versierd is met tegels uit İznik en plaats biedt aan 30.000 boeken. Een fraai voorbeeld van Turkse bouwkunst is de reinigingsfontein in de voorhof, uit dezelfde periode als de school en de kamer voor de tijdsbewaker van het gebed, onder Mahmut I. De omvangrijkste restauratie vond plaats onder Abdülmecit (1874). De mozaïeken werden blootgelegd, zonodig gerepareerd en de afbeeldingen van kruis en mensen werden door een nieuwe pleisterlaag bedekt. Ook de sultansloge werd door Fossati hersteld. In deze tijd werden de grote (7,5 m doorsnede) schilden met Arabisch schrift opgehangen. Zij zijn het werk van de kalligraaf İzzet Efendi, die ook verantwoordelijk is voor de decoratie van de koepel met verzen uit de Koran. Ten slotte werd het gebouw op 24 oktober 1934 door Mustafa Kemal Atatürk uitgeroepen tot museum en tot op heden vindt van tijd tot tijd een grondige renovatie plaats.

TULPIA mei- aug 2006

Sultanahmet Camii (De blauwe moskee) Sultanahmet Camii De Sultan Ahmet-moskee werd tussen 1609-1616 gebouwd door de architect Sedefkar Mehmet Ağa in opdracht van Sultan Ahmet I. Uniek is het zestal minaretten. Via één van de vijf poorten komt de bezoeker in de voorhof die aan drie zijden een overdekte, gewelfde galerij heeft en met de vierde zijde op de moskee aansluit. Deze galerij bezit 30 koepels, die door 26 marmeren zuilen met stalagtietenversiering aan de bovenkant gedragen worden. In het centrum staat een reinigingsfontein. De moskee zelf heeft drie toegangsdeuren, waarvan de grootste, als hoofdingang gebruikt, aansluit op de voorhof. Het oppervlak van de moskee is vrijwel vierkant en word overwelfd door een grote centrale koepel. Deze grote koepel (23 m in doorsnede) wordt gedragen door vier bogen en vier imponerende

marmeren zuilen. Aan alle zijden wordt de hoofdkoepel geflankeerd door halfkoepels, die op hun beurt weer door halfkoepels omgeven zijn. De buitengewone grootte van de koepel geeft ruimte voor het extra grote aantal ramen in de moskee (260 in totaal), zodat een warm licht op de schilderingen en prachtige blauwe tegels valt. De kostbaarheid van deze faiencetegels valt af te leiden uit documenten waarin gesproken wordt van een waarde van 18 zilveren munten per tegel, waarvan er 21.043 aanwezig zijn. In de linkerhoek van de moskee bevindt zicht de loge van de Sultan. Bijzonder zijn de met groene tegels en mozaïeken versierde mihrab (gebedsnis), de met paarlemoer ingelegde houten deuren, de vergulde tegels en de zeer fijn bewerkte balustraden van marmer. Het stralende blauw van de

ontelbare tegels gaven de moskee haar naam: Blauwe Moskee. Vooral de faience van de galerijen zijn meesterwerken van tegelkunst. De kleuren van de schilderingen in de koepel, met onder andere de namen van de kaliefs, zijn afgestemd op de blauwgroene tint van de tegels beneden, wat een bijzonder effect geeft. Vanaf de witmarmeren mimbar (preekstoel) verklaarde Mahmut II in 1826 de keurtroepen van de sultan, de Janitsaren, ontbonden. De mihrab, ook van wit marmer, is versierd met edelstenen en een stukje van de heilige zwarte steen uit Mekka (Kaäba). Het graf van de opdrachtgever, Ahmet I, ligt noordoostelijk van de moskee. In dit mausoleum (praalgraf) zijn tevens de sultans Osman II en Murat IV bijgezet. Tot in de 19e eeuw werd de Blauwe Moskee gebruikt als beginpunt van de jaarlijkse pelgrimstocht naar Mekka. TULPIA mei - aug 2006

Süleymaniye Camii Deze moskee en haar bijgebouwen vormen één van de mooiste voorbeelden van de Islamitische bouwkunst. Het gehele complex (külliye) omvat, naast de moskee, 6 medressen (theologische scholen), een armenhuis, een gaarkeuken, een karavanserai (herberg), een ziekenhuis, een hamam (badhuis), een lagere school, winkels en opbergruimtes en de graftombes van Süleyman en zijn vrouw Hürrem (Roxelane). De beroemde architect Sinan (1489 – 1588) bouwde het complex tussen 1550 en 1557 in opdracht van Süleyman. De moskee heeft vier minaretten, waarvan twee met twee galerijen en twee met drie galerijen. Volgens de overlevering symboliseren zij de 10 jaren van heerschappij door Süleyman. De moskee beslaat een oppervlakte van 69 m x 63 m met een grote koepel van 53 m hoog en 27,25 m in doorsnee. In de voet van de koepel zijn 32 ramen aangebracht; deze wordt gedragen door vier bogen, rustend op vier enorme zuilen, gemaakt uit één stuk porfier (purpersteen). De hoofdkoepels in het oosten en westen en vijf kleinere koepels van verschillende grootte overdekken de zijbreuken en de galerijen. De mihrab en de mimbar, van wit marmer, zijn zeer opvallend. De fraaie gebrandschilderde ramen boven de mihrab, zijn originele vensters uit de 16e eeuw. Bijzondere kunstwerken vormen de faiencetegels rond de mihrab, die de mooiste uit die tijd zijn, en de met parelmoer en ivoor ingelegde houten deuren. De versieringen in de moskee getuigen van ingetogenheid en evenwicht, zonder enige drukte en overdrijving. De voorhof van de moskee wordt omgeven door een overkoepelde zuilengang, waarin 24 zuilen van wit marmer en rood porfier, afkomstig van de Hippodroom (paardenrenbaan), zijn verwerkt. De zuilen dragen 28 koepels en in het midden van de hof staat een rechthoekige reinigingsfontein. In een nis, in de linker zijbeuk, afgeschermd door een bronzen traliewerk, bevond zich voordien de bibliotheek. Nu zijn de boeken naar elders gebracht. Het bouwmateriaal voor het complex liet men gedeeltelijk uit verre landen komen en gedeeltelijk gebruikte men oudere gebouwen in de stad zelf. Zo stamt één van de steunpilaren in de moskee uit Baalbek (Libanon), een an-

TULPIA mei- aug 2006

dere uit Alexandrië (Egypte), de derde uit de zuilengang van het oude paleis en de vierde uit het stadsdeel Fatih. Ten oosten van de moskee staan de graftombes van Süleyman en zijn geliefde vrouw Roxelane. Ook de prachtige tombe van Süleyman is van de hand van Sinan. Deze heeft een achthoekig grondplan, met een koepel gedragen door 8 porfieren zuilen. Kleurige tegels en ramen versieren de tombe. In 1959 kwam men toevallig tot de ontdekking

dat enkele stenen in het overhangende dak afkomstig zijn van de Hagia Sophia en een inscriptie dragen met een verordening van keizer Manuël I uit 1166. Vlakbij de moskee staat ook de tombe van Sinan zelf: een onopvallend bouwwerk voor de architect die zovele meesterwerken op zijn naam heeft staan. Het kleine marmeren bouwwerk is als de bescheiden handtekening van de meester onder zijn werk, zoals een Turkse schrijver het ooit uitdrukte.

Süleymaniye Camii

Kariye Camii

(Kerk van de verlosser van het Charoklooster)

Kariye Camii Het is bekend dat al in de vierde eeuw een kerk met deze naam, als onderdeel van een klooster, buiten de stadsmuur stond; ‘chora’ is Grieks voor ‘buiten de stad’. Later, bij de bouw van de nieuwe stadsmuren door Theodosius II (408450), werd het complex onderdeel van de binnenstad. Een hevige aardbeving in 558 bracht veel schade toe, zodat Justinianus (527-565) de kerk herbouwde, waarbij deze haar originele naam behield. In de 9e en 10e eeuw, ten tijde van het iconoclasme (de beeldenstorm), werden grote delen van de kerk opnieuw verwoest. Het huidige bouwwerk, met een koepel rustend op 4 zuilen, werd in opdracht van Maria Dukania, de schoonmoeder van Alexius Comnenus (1081-1118) herbouwd. Latere veranderingen en toegevoegingen gaven het complex zijn huidige aanzien.

Deze man, een zeer geleerde humanist, stak zijn volledige vermogen in deze restauratie. De kerk voorkwam bezetting en vernieling door kruisvaarders van de 4e kruistocht in 1204, omdat zij in handen was van orthodoxe monniken. Theodorus Metochites, de Groot Logothetes (Kanselier van de Schatkamer) van keizer Andronicus II (1282-1328), woonde in de buurt van de kerk en liet haar grondig restaureren. Deze man, een zeer geleerde humanist, stak zijn volledige vermogen in deze restauratie. Hij voegde onder meer een zijkapel (parekklesion) toe en liet de binnenwanden versieren met de nu beroemde mozaïeken en fresco’s. Deze afbeeldingen dateren uit de tijd van 1305 tot 1320. Na de verovering van Istanbul bleef de kerk nog enige tijd in haar functie voortbestaan, tot zij onder Beyazit (1481-1512) als moskee in gebruik genomen werd. Vanwege de waardevolle mozaïeken en fresco’s is het gebouw nu een museum. Het Amerikaans Byzantijnse Instituut heeft de mozaïeken schoongemaakt en gerestaureerd. Het museum bestaat momenteel uit de kerk, geflankeerd door een exonarthex en narthex (voorhal) in het westen, een grafkapel in het zuiden en een galerij in het noorden. ◊ TULPIA mei - aug 2006

Historisch

Grieken in Anatolië De oorsprong van Yunanistan Tekst: Charles van Hutten

Het is niet te hopen dat het je overkomt, maar stel dat je van de straat wordt opgeraapt in een stad als Bombay (India) en je komt terecht in een beetje goed geoutilleerd ziekenhuis, dan word je als patiënt bij de intake gescreend of je gedirigeerd wordt naar de afdeling Classical Indian Medicine, of Ayurvedic Medicine, of Classical Chinese, of Tibetan, of Korean, of Yunani Medicine. Wat is dit laatste? In alle Zuidoost-Aziatische landen plus op de Filippijnen en in Indonesië is dit nog heden ten dage de term waarmee de westerse geneeskunde aangeduid wordt, zoals wij die kennen over de hele wereld, en die gedoceerd wordt in Leiden en Maastricht, om slechts twee bekende medische faculteiten van Nederland te noemen. In het Verre Oosten heet dit geen westerse, geen Griekse, geen Europese, maar Ionische geneeskunde! In het Bahasa Indonesia, de officiële taal van Indonesië, heet Griekenland nog steeds Yunanistan (land van de Ioniërs), en is een orang Yunan (Ionisch mens) een Griek! Ook in het Turks heet Griekenland Yunanistan. Ionië, gelegen aan de westkust van Anatolië (land van de rijzende zon) tussen Eolis in het noorden en Carië in het zuiden, beslaat nu de Turkse provincie Aydın. De hoofdstad Milete heeft een inspirerende uitstraling gehad. Grote na-

Hoe hebben de Ioniërs hun naam zo vroeg en zo ver in de Oriënt kunnen vestigen? men van filosofen en technische wetenschappers als Thales, Anaximander, Anaximenes, allen geboren tussen 620 en 480 voor Christus, worden door de Griekse schrijver van een reisgids uit de tweede eeuw na Christus Pausanias vermeld. Zij staan allen op het conto van klassieke Griekenland bijgeschreven, maar zijn wel allen uit Ionië geboortig – zeg maar overzees Griekenland. Uit vroeg-christelijke tijden dateert de Miletische architect Isidorus, de ontwerper van de Hagia Sofia-kerk (537 n.Chr.) in Byzantium, dat nu Istanbul heet. Wat er anno 2005 nog in situ van Milete staat – overigens allang niet meer aan zee gelegen: dat deel van de kust is sedert de oudheid dichtgeslibd – heeft geen overweldigende resten van bouwwerken meer te bieden. Aardbevingen, grote branden, piraten, Seltsjoeken, Mongolen… Milete is weinig historisch ongemak bespaard gebleven. Alles en iedereen heeft er zijn destructieve sporen nagelaten.

TULPIA mei- aug 2006

griekenland

Anatolië İzmir Aydın

Antalya Alanya

Middellandse Zee Hoe hebben de Ioniërs hun naam zo vroeg en zo ver in de Oriënt kunnen vestigen? Voor zover bekend is hierover geen of nauwelijks documentatie bewaard gebleven. Maar wij kunnen ons voorstellen dat de Ionische zeevaarders de Middellandse Zee overgestoken zijn en de delta van de Nijl bereikt hebben. En toen? De Egyptische havenstad Suez was er nog lang niet, evenmin als het Suezkanaal (1869). Dat betekent dat zij hun schepen over land richting Rode Zee hebben moeten slepen. En vandaar de Indische Oceaan over. Anders is het niet te verklaren dat hun naam en hun wetenschappelijke reputatie tot in onze dagen bewaard is gebleven. Waar zouden zij geland zijn? In wat nu India heet, of nog verder oostelijk? Of was er toch sprake van een route over land? ◊

Thuis in Turkije

Hollandse teksten aan de Turkse kust

Steeds sneller ontwikkelt de omgeving van Alanya zich tot ‘kolonie’ van Nederlanders, Britten, Duitsers en Scandinaviërs. Je rijk voelen met een tweede huis in een goedkope omgeving waar de zon haast altijd schijnt. Journaliste Cindy van Vliet (29) uit Den Haag zag er brood in en verhuisde ook naar de Turkse Rivièra. Om er een magazine te beginnen met informatie en vermaak voor al die nieuwe inwoners: Hello Alanya. Tekst en foto’s : Victor Schildkamp

Mahmutlar, een dorpje op zo’n tien kilometer afstand van de bekende badplaats Alanya, is eigenlijk een raar verschijnsel. De appartementencomplexen schieten hier ogenschijnlijk zonder enige coördinatie uit de grond. Het is een merkwaardig gezicht als je er ’s avonds doorheen loopt. Het stikt er van de gebouwen van al gauw zo’n tien verdiepingen hoog, donkere ‘skeletten’ van flatcomplexen nog slechts, die echter in no time zullen worden afgebouwd. In de al voltooide gebouwen brandt hier en daar licht. Daar wonen nieuwe West- of Noord-Europeanen die een tweede huis voor een - voor Nederlandse begrippen - lachwekkend bedrag van veertig- of vijftigduizend euro hebben gekocht. De wereldburger uithangen voor niet al te veel geld. “Het zijn veelal wat oudere, heel gewone mensen die hun hele leven hard hebben gewerkt en hier al hun spaargeld insteken,” zegt Van Vliet. “En je ziet ook steeds meer mensen die gewoon genoeg hebben van Nederland, jonge veertiTULPIA mei - aug 2006

gers en zo, die hier een onderneming beginnen. De prijzen van appartementen zijn het laatste jaar ook flink gestegen. Gemiddeld kosten die nu zo’n tachtigduizend euro.” We lopen over het centrale kruispunt van Mahmutlar. De straten zijn strak geplaveid, er komen steeds meer winkeltjes en de eerste horecazaken maken contact met potentiële stamgasten. Loop je weg van het plein, dan worden de straten al gauw weer slordige grintpaden - alles is in opbouw in Mahmutlar waar de lokale bevolking amper kan bevatten wat er de laatste jaren allemaal gebeurt. Zo was het een boerendorp waar bananen werden gekweekt, en hup, zo ontdekten al die West-Europeanen Alanya en omgeving als het nieuwe, goedkopere Benidorm en stampten projectontwikkelaars de appartementen uit de grond. Vaak zonder te weten hoe ze die allemaal gaan verkopen. Maar de stroom buitenlanders richting Alanya en Mahmutlar is ontegenzeglijk op gang gekomen.

Kringetje Van Vliet zag er ook wel wat in, gesterkt door het feit dat zij tijdens een halfjaar sabbatical in Alanya haar Turkse vriend Tolga Olcan tegenkwam. “Al die Nederlanders hier, eigenlijk alle buitenlanders die in Mahmutlar en Alanya een tweede huis kopen, hebben een paar dingen gemeen. Ze houden van Turkije, maar hun kennis van het land is beperkt. Hoe het hier werkt, hoe het nou precies zit met moslims, met de lokale bevolking. Ze willen het allemaal wel weten, maar ze weten niet hoe en blijven daardoor allemaal in hetzelfde kringetje rondlopen. Gaan naar dezelfde restaurants, komen in dezelfde winkels, trekken met dezelfde mensen op en krijgen allemaal met dezelfde probleempjes te maken.”

“Al die Nederlanders hier houden van Turkije, maar hun kennis van het land is beperkt.” Informatie, dat is wat die nieuwe inwoners van Alanya en Mahmutlar nodig hebben. Vandaar Hello Alanya. “En ook voor vermaak,” zegt ze. “Je weet gewoon niet altijd wat er om je heen gebeurt. Zo is het hier de gewoonte dat als je in een bruidsstoet de wagen van de bruidegom aanhoudt, je dan een envelop met geld krijgt. Cadeautje. Daar zit dan één lira in of zo, maar het is een traditie. Dat is toch leuk om te weten?!” Cindy van Vliet werkte in Nederland jarenlang voor de Haagsche Courant. Toen die krant opging in het Algemeen Dagblad koos ze voor de vertrekpremie van haar oude werkgever en een avontuur in Alanya. De eerste twee nummers van haar magazine zijn inmiddels verschenen, maar het viel niet altijd mee. “De Turkse overheid is niet rijk, en het land is groot, er is weinig geld om er bijvoorbeeld voor te zorgen dat de organisatie bij lokale overheden in uithoeken als Alanya en Mahmutlar goed geregeld is. Voor één vergunning, of zelfs maar een handtekening, moet je soms de hele stad door. Met een enorme portie doorzettingsvermogen, optimisme en de praktische steun van haar vriend Tolga Olcan verscheen in februari Hello Alanya 1 - terend op advertenties van vooral die lokale bedrijven die geld hopen te ver-

TULPIA mei- aug 2006

dienen aan hun nieuwe landgenoten, van meubelzaken tot makelaars. De oplage is drieduizend stuks, gratis te verkrijgen in cafés, restaurants, hotels en bij ondernemingen. In het Nederlands en in het Engels. Niet te ingewikkeld, praktisch en informatief. Hoe zit het met de ‘Tapu’ (het eigendomsbewijs van huis en grond waar elke buitenlander mee te maken krijgen), een gesprekje met de burgemeester, met de procureur-generaal, een coverstory over de totale zonsverduistering van 29 maart, dan weer een verhaaltje over een Nederlandse boekwinkel, een eetrubriek natuurlijk en als tearjerker: een verhaal over de zwerfhonden van Alanya.

Positief “Het hoeft niet ál te ingewikkeld,” vertelt Van vliet, nu in haar

Uitzicht op Alanya

mooie kantoor langs de snelweg aan de kust van Mahmutlar waar net – een week te laat, maar toch – de nieuwe lampen worden opgehangen. “De doelgroep is erg breed. Dus mijn magazine is wel inhoudelijk, maar ook weer niet al te diepgaand. Je kunt hier ook niet al te kritisch zijn, want dan red je het niet. Maar dat hóeft ook niet, want ik ben geen opinieblad. Hello Alanya is voor elke buitenlander hier, of ze hier nou wonen of hier zijn als toerist. Gewoon antwoord geven op vragen waarmee iedereen hier rondloopt en iets meer over Turkije en Alanya vertellen dan men al weet. In het volgende nummer komen we bijvoorbeeld met een verhaal over Atatürk. Iedereen ziet hier overal wel zijn beeltenis en de meeste mensen weten ook wel dat hij het moderne Turkije heeft vormgegeven, maar verder niets. En de mensen

willen het best graag weten, maar er is niks voor ze.” Nou ja, niks. Vlak voor Hello Alanya dook er een soortgelijk magazine op: Dutchtalk. Zoals het al klinkt: in één taal, Nederlands. “Hello Alanya is, denk ik, journalistieker,” zegt Van Vliet. Omdat men verwacht dat het wat dat betreft komend seizoen minder zal gaan. Waarom? “Omdat, zo is zijn theorie, Turkije in de discussie zit over toetreding tot de EU. En dan wordt Turkije meer gezien als buurman dan als vakantieland en dat heeft weer negatieve gevolgen voor het toerisme. En daar draait het hier om. En ja, het is met Hello Alanya ook wel de bedoeling Turkije eerlijk, maar ook een beetje positief neer te zetten.” ◊

TULPIA mei - aug 2006

Maak nu kennis met hĂŠt kleurrijkste tijdschrift van Nederland!

Colorfull Magazine is hĂŠt tijdschrift dat oprecht interesse heeft in mensen en bericht vanuit de multiculturele samenleving: objectief en onpartijdig.

Colorfull Magazine voor slechts

Meer weten? Bel:

023-5511227 30

TULPIA mei- aug 2006

TULPIA mei - aug 2006

Hotiad organiseert topconferentie: Turkije het nieuwe investeringsparadijs Tekst Tuncay Çinibulak Foto’s Uygar Özel

TULPIA mei- aug 2006

ROTTERDAM - De Nederlands-Turkse Ondernemersvereniging Hotiad organiseert op 13 juni in Den Haag een topconferentie over de investeringskansen in Turkije: “Turkije het nieuwe investeringsparadijs”. Aan de conferentie nemen sprekers op hoog niveau deel uit Turkije, Duitsland en Nederland. Het primaire doel van de conferentie is om de Nederlandse investeerders te informeren over de kansrijke investeringsmogelijkheden in Turkije. Turkije met 70 miljoen inwoners is een goede afzetmarkt en een van de snelst groeiende economieën in de regio. Hotiad wil dat niet alleen de investeringsreuzen als Duitsland, Italië en Frankrijk hun plaats innemen in dit kandidaat-lid van de EU, maar ook Nederland. De Nederlandse consul in Ankara wees reeds op

Ondernemerschap

Turkse ondernemers tijdens de Turks-Europese conferentie in Maastricht december 2005. Vlnr: Kemal Sahin (2de), Mehmet Soytürk en Mehmet Hasançebi van Sultan Reizen

de groei van de handel tussen Turkije en Nederland en de investeringen in Turkije, maar hij benadrukte tevens dat deze groei minder hard gaat als andere landen, waarover u in de rubriek Kısa Kısa kunt lezen. Op de gastenlijst staan gewichtige namen. Naast de Nederlandse minister Laurens Jan Brinkhorst van Economische Zaken, komen ook de vice-premier Abdullatif Şener en parlementariër Haşim Oral. Ook op zakelijk niveau wordt de conferentie goed bemand. De vereniging van de Turkse industriëlen en ondernemers TUSIAD wordt vertegenwoordigd door voorzitter Ömer Sabanci. Hij licht de investeringsmogelijkheden in Turkije toe.Namens de vereniging van Turkse kamers van Koophandel en Beurzen, de TOBB, spreekt Rifat Hisarcıklıoğlu over de werking van de Turkse wetten op het gebied van de investeringen. C.W.M.H. Schoenmakers (VNO-NCW West) gaat in op zijn ervaring met investeringen in Turkije. Een andere topper is de multimiljar-

dair Kemal Şahin van de Duits-Turkse Kamer van Koophandel, uit Duitsland die de Duits-Turkse samenwerking toelicht. Een vertegenwoordiger van de Fortisbank staat tijdens de conferentie stil bij de overname en de investeringen in Turkije. Fortisbank heeft met succes de Turkse Dışbank overgenomen. Een andere spreker op de conferentie is Hotiad-voorzitter Mehmet Soytürk die zich buigt over de economische potentie van de Turkse ondernemers in Nederland. Na afloop van de conferentie is er de gelegenheid om onder het genot van hapjes en drankjes te netwerken. De conferentie “Turkije het nieuwe investeringsparadijs” vindt plaats in het VNO-NCW-gebouw Malietoren te Den Haag en is tussen 15.00 – 19.00 uur. ◊

Meer informatie: www.hotiad.nl

Turkse ondernemers uit verschillende Europese landen wonen de conferentie bij.

TULPIA mei - aug 2006

Hotiad een profiel Hij is een gedreven, flexibel, een geduldige bestuurder en tevens een succesvolle zakenman. Velen waarderen hem om zijn sympathieke en openhartige manier van communiceren en het vertrouwen die hij uitstraalt. Mehmet Soytürk (1957), geboren in Trabzon (Noord-Turkije) is een bruggenbouwer die de goede voorbeelden uit het Nederlands en de Turkse (zaken)cultuur met elkaar verenigt. Hij is de eigenaar van Finma B.V., het bedrijf dat een van de grootste leveranciers is geworden van hazelnoot en hazelnootproducten op de Europese markt. Met een gemiddeld afzet van 2,5 miljoen kg per jaar aan producten haalt Finma B.V. een omzet tussen 15 en 20 miljoen euro. Op het kantoor van zijn bedrijf Finma aan de Rotterdamse Spaanse Polder, hangen portretten van koningin Juliana, prinses Maxima en prins Willem Alexander en van Atatürk. “Er zijn veel Turkse ondernemers in Nederland”, vertelt Soytürk. “Maar echte managers en professionals zijn ze in mijn ogen nog niet. Wij willen ons juist inzetten om hun professionalisering een zetje te geven.” Hotiad is drie jaar geleden opgericht door ondernemers in het midden en grootbedrijf en telt momenteel 25 aangesloten bedrijven. “Hotiad dient

TULPIA mei- aug 2006

de belangen van zijn leden te behartigen, maar wij zijn uiteraard ook om een goede voorbeeldfunctie te vervullen voor de Turkse ondernemers die groeipotentie hebben.” Hotiad heeft een aantal doelstellingen die het bestaansrecht van de vereniging rechtvaardigt: Deze ondernbemersvereniging zet zich in om de ondernemersgeest binnen de Turkse gemeenschap te bevorderen, de vorming van eenheid en sociale engagement te vergroten, het stimuleren en ondersteunen van (nieuwe) jonge ondernemers en het opleiden van professionele ondernemers. Een ander te realiseren doel is bijvoorbeeld het aanmoedigen van jongeren om door te stromen naar beroeps- en hogeronderwijs en het op een solide basis de betrekkingen en dialoog tussen Turkse ondernemers en de Nederlandse overheid te bevorderen. De voorzitter licht de achtergronden van de oprichting van Hotiad als volgt: “De in verschillende Europese landen levende Turkse gemeenschap maakt al een halve eeuw deel uit van de Europese Unie en is al decennialang vertegenwoordigd op alle niveaus en in alle lagen van de Europese samenlevingen. Deze gemeenschap is vooral sterk aanwezig op het economische

vlak: tienduizenden ondernemers, honderdduizenden werknemers en miljoenen consumenten zijn te vinden in meer dan honderd sectoren in de verschillende Europese landen. De gezamenlijke omzet van al deze entrepreneurs bedraagt jaarlijks een paar miljard euro en vormt een wezenlijk aandeel van de totale Europese economie. Ook ons vaderland Turkije speelt een belangrijke rol voor de Unie. Turkije is inmiddels gestegen naar de zevende plaats van de belangrijkste importeurs van de Europese Unie. Deze groei krijgt een extra impuls nu Turkije officieel toegelaten is tot de onderhandelingen voor het volwaardige lidmaatschap van de Unie. Vanuit Nederland zien wij ook veel kansen om het ondernemersschap hier te stimuleren en het zakelijk verkeer met Turkije te bevorderen.” Sinds haar oprichting heeft Soy-

türk succesvol leiding gegeven aan Hotiad. Tijdens het eerste congres vorig jaar december is hij opnieuw met een overweldigende meerderheid van de stemmen gekozen tot voorzitter. De vereniging heeft een aantal succesvolle activiteiten ontplooit, waaronder een Turks-Europese conferentie van Turkse ondernemers in Maastricht. De voorzitter wil dat de Turkse werkgevers die over het algemeen in Europa en in het bijzonder in Nederland hun organisatiestructuur reeds hebben voltooid, hun marktaandeel voortdurend vergroten, innovatief en progressief zijn en die nieuwe markten aanboren, hun sociale en politieke kracht onder de paraplu van Hotiad verenigen en zodoende een machtige eenheid te vormen. “Hotiad werkt collectief, heeft respect voor ethische waarden en heeft oog voor maatschappelijke eenheid. Ik ver-

wacht van onze leden en aspirant leden dat zij zich dan ook inzetten voor deze missie en dat zij bijdragen aan de realisatie van onze toekomstige strategische doelstellingen.” Hotiad is politiek ongebonden en legt zich toe op de institutionalisering van Turkse ondernemers in Nederland en in Europa. “Een van onze doelstellingen is dan ook de verbetering van het imago van Turken en Turkse ondernemers in Nederland. De aanstaande conferentie laat nogmaals zien dat wij niet alleen staan voor onze leden, maar ons ook inzetten voor gemeenschappelijke belangen. Dit is het belang van Nederland en Turkije, het belang van Turkse en Nederlandse ondernemers in Nederland en in Turkije. Wij hopen dat de conferentie daadwerelijk bijdraagt aan onze doelstellingen en in die zin deze bijeenkomt vruchtbaar wordt.” ◊ TULPIA mei - aug 2006

Signalen

TULPIA mei- aug 2006

Arbeidsmarkt

van een sterke vrouw De wereld van het uitzendbureau is niet langer voorbehouden aan enkel mannen. Dat bewijst wel Elif Mutlu met haar gelijknamige onderneming. Nu nog alleen in Amsterdam, maar straks wellicht te bewonderen in alle grote steden van ons land. Tekst: Nadja van Albada Foto’s: Uygar Özel

Tapijtjes, posters en een saz hangen gemoedelijk aan de muur. Op een laag tafeltje staat een traditioneel koperen theestel. Het geheel ademt de sfeer van een huiskamer, met als energiek middelpunt de 26-jarige Elif Mutlu. Vanachter haar bureau aan de Ernest Staesstraat in Amsterdam bemiddelt de directrice van Mutlu Uitzendbureau afwisselend in het Turks en het Nederlands tussen werkgevers en werknemers. Al zes jaar staat ze helemaal op eigen benen. Via haar uitzendbureau heeft ze momenteel vijftien mensen aan het werk, bij diverse bedrijven. Haar opdrachtgevers zitten in sectoren als de bouw en schoonmaak. Maar ze overweegt ook postsorteerders te

gaan uitzenden, inpakkers en mensen voor de recyclingsector. Die ambities hebben er alles mee te maken dat de economie weer aan het aantrekken is en haar bedrijf ook meer aanvragen krijgt. Elif Mutlu werd in 1979 in de Turkse stad Aksaray (Midden-Turkije) geboren. Toen ze elf was, verhuisde ze met haar ouders naar Nederland. “Een ingrijpende verandering. Ik kwam hier halverwege groep 7 terecht in een heel ander land, ik moest een nieuwe taal leren. Dat is niet niks als je zo’n beetje tussen servet en tafellaken zit.” Maar tegen de tijd dat de middelbare school in zicht kwam, had ze haar draai wel gevonden. “Ik was van kleins af aan al technisch en wilde eigenlijk motortechniek gaan doen. Maar mijn vader was ertegen. ‘Hoe kun je als klein meisje nou motorblokken gaan tillen?’ zei hij. Hij zag me liever in een echt vrouwenvak, zoals mode ontwerpen. “Het werd lts-elektrotechniek aan het Montessori College Oost, een compromis,” lacht de Amsterdamse.

Ook andere trends merkt ze snel op. “Veel Turkse uitzendbureaus hebben last van de vele Poolse arbeidskrachten in de tuinbouw, waarover jullie in de vorige editie van TULPIA al berichtten. Ik niet. Ten eerste doe ik niet mee in die sector en ten tweede zend ik ook Polen uit. Afkomst speelt bij mij geen rol. Mijn opdrachtgevers kijken ook niet naar iemands afkomst. Als hij zijn werk maar goed doet!” De zaken lopen zo voorspoedig dat Mutlu in februari, samen met compagnon Karaman, een tweede uitzendbureau heeft opgezet: Capacity. Via dit bureau werken er inmiddels zes mensen. Nog even en Elif Mutlu heeft haar doel bereikt om te bewijzen dat Turkse vrouwen net zo goed, of zelfs beter zijn in het runnen van een uitzendbureau dan mannen. “Mijn droom is om vestigingen te hebben in alle grote steden. En dat anderen straks het werk voor me doen. Ik blijf natuurlijk wel werken, maar niet zo hard als nu. Gelukkig ben ik niet getrouwd. Het werk gaat 24 uur per dag door. Stel je voor dat je getrouwd bent met een Turkse man en dat je dan om 4 uur ’s nachts op moet staan. Dat begrijpt hij niet. Nee, ik heb lekker een Nederlandse vriend, die ook in het vak zit. Ik ben een beetje ‘verkaasd’.” ◊

“Veel Turkse uitzendbureaus hebben last van de vele Poolse arbeidskrachten. Ik niet.”

Eigenzinnig Toen ze nog drie maanden te gaan had, stopte de eigenzinnige tiener met haar opleiding, om fulltime te gaan werken. Via Turkse uitzendbureaus ging ze aan de slag als schoonmaakster, werkte ze in een pizzakantine en in de bloemenveiling. Ze was toen rond de twintig. “Op een gegeven moment zag ik in dat de mannen die de baas waren bij zo’n uitzendbureau niet eens Nederlands spraken. En ze hadden toch een eigen bedrijf! Dat kan ik ook, dacht ik. Maar dan beter.”

Meer informatie: www.mutlu-uitzendbureau.nl

TULPIA mei - aug 2006

&YQFSUJTF FO CFUSPVXCBBSIFJE [JKO PO[F JOTUSVNFOUFO ADA ACCOUNTANCY is een groeiend en dynamisch bedrijf dat zijn expertise inzet om de ﬁnanciële administratie van uw bedrijf tiptop in orde te maken en zo te houden. Onze ﬁnanciële adviseurs bieden uw onderneming hiervoor advies op maat. Zij kunnen bijvoorbeeld de omzet en winst van uw bedrijf snel voor u berekenen en overzichtelijk presenteren. ADA ACCOUNTANCY biedt u verschillende diensten tegen concurrerende prijzen en verzorgt uw gehele administratie tegen een all-intarief, zoals:             

Bijhouden van de ﬁnanciële administratie (sorteren en coderen van de boekstukken, inboeken in boekhoudsysteem, controles, crediteuren, etc.) Debiteurenbeheer Opstellen van de jaarrekening Exploitatie-overzicht (omzet-, kosten- en winstoverzicht) Verzorgen aangifte omzet- en loonbelasting Begeleiding van startende ondernemers Verzorgen van uw salarisadministratie Verzorgen van uw belastingaangifte Snelle en effectieve uitvoering van notariële zaken Bv’s oprichten Eenmanszaken omzetten naar B.V. Taxeren/waarde bepalen van bedrijven Lid maken van brancheorganisaties zoals: ABU, NBBU, SVU, VRO

Ada Accountancy T.T. Melissaweg 38 - 40 1033 SR Amsterdam

Vestiging in Arnhem Broekstraat 32 6828 PZ Arnhem

Telefoon: 020-694 6600 Telefoon: 026-3895377 Fax: 020-694 1800 Fax: 026-4437152 www.ada-accountancy.nl E-mail: info@ada-accountancy.nl

Vestiging in Den Haag Hoefkade 875 2525 HC Den Haag Telefoon: 070-4274357 Fax: 070-3638097

MacPower: “Bedrijfsvoering via ctrl is prima initiatief van Deloitte” Patrick van der Lingen is eigenaar van MacPower. Dit bedrijf, gevestigd te Wormerveer, is gespecialiseerd in mobiele weegsystemen, waaronder wegende handpalletwagens en wegende heftruckvorken. MacPower is gericht op de Nederlandse markt en is hier onder andere alleenvertegenwoordiger van het merk Bruss. Naast mobiele weegsystemen houdt MacPower zich bezig als service- en onderhoudsbedrijf en is tevens het verkooppunt van accumulatoren. Mobiele weegsystemen verbeteren de magazijnefficiency. Dit in tegenstelling tot stationaire weegplatformen die niet alleen plaats in beslag nemen, maar waarbij het ook tijd kost om de goederen van en naar dit weegplatform te brengen. De mobiele weegapparatuur is dáár waar het nodig is. Ook maken de mobiele weegsystemen het werk voor de medewerkers lichter en geven de ondernemer een beter inzicht in de goederenstroom en daarmee in de voorraadgegevens. Van der Lingen heeft zijn omzet sinds 2001 dan ook flink zien toenemen. Van der Lingen is primair een ondernemer. Hij onderkent daarbij het belang van een goede financiële administratie. Deze gaf hij daarom in de beginfase in handen van een plaatselijk accountants- en advieskantoor. Dit is hem echter niet goed bevallen. De informatievoorziening, waar Van der Lingen veel waarde aan hecht, was onvoldoende en niet tijdig. Toch had Van der Lingen niet eerder gedacht hiervoor een organisatie als Deloitte in te schakelen. Van der Lingen: “Ik had bij Deloitte toch het gevoel van te groot en te duur. Van dat gevoel klopt echter niets.” Dus maakt hij, naar volle tevredenheid, al twee jaar gebruik van de dienstverlening van Deloitte.

Romeo van der Werff, zijn relatiebeheerder bij Deloitte, maakte hem attent op ctrl, een nieuwe vorm van dienstverlening. Ctrl is een vorm van on-line dienstverlening, waar via één portal de belangrijkste informatiebehoeften van een ondernemer vervuld kunnen worden. Ctrl combineert onder andere on-line boekhouden, branche-informatie en bedrijfsadvies. Van der Lingen: “Het voordeel van ctrl is dat mijn adviseur continue on-line toezicht heeft op mijn financiële administratie en zonodig kan bijsturen en pro-actief kan adviseren. De administratieve handelingen worden verricht door een administratief medewerker en Deloitte houdt hier toezicht op, een prima combinatie. Mijn cijfers zijn dus altijd betrouwbaar en ik heb inzicht in de voor mij belangrijkste financiële gegevens, zoals de brutomarges.” Inmiddels heeft Van der Lingen de on-line boekhoudapplicatie aangevuld met de voorraadmodule, zodat ook zijn voorraadbeheer voor hem inzichtelijk is. De komst van ctrl betekent dat ondernemers zich niet langer het hoofd hoeven te breken over softwarelicenties, onderhoudscontracten en allerlei updates. Met slechts enkele drukken op de knop hebben ondernemers inzicht in hun financiële administratie, contact met hun persoonlijk adviseur en zien ze relevante nieuwsberichten uit de landelijke media en uit de Deloitte-organisatie. Daarnaast heeft de ondernemer de beschikking over een eigen elektronisch dossier. De basismodule van ctrl is voor cliënten van Deloitte gratis te gebruiken. Voor de overige diensten zoals on line boekhouden, salaris- en personeelsadministratie, dataports en on-line adviesfuncties betaalt de ondernemer abonnementskosten.

Meer weten over ctrl ? Kijk op www.ctrl.nl of bel met Romeo van der Werff (072-5184191) Meer weten over MacPower? Kijk op www.macpower.nl of bel Patrick van der Lingen (075-6404836)

Hoge kwaliteit, traditionele smaak Eind jaren zeventig, begin jaren tachtig trekken de broers Gürcüoğlu de stoute schoenen aan en gaan naar Nederland. Sindsdien staat hun leven in het teken van vlees en worst. Gek? Neen hoor. Althans niet als je bedenkt dat in Turkije vader, ooms en de opa’s van beide kanten in het slagersvak zitten of hebben gezeten. Hoe worstelt deze Nederlandse exporteur van de Turkse worst met de worstreuzen in Duitsland? Tekst: John de Graaff Foto’s: Uygar Özel

TULPIA mei- aug 2006

Als jonge twintiger is Hikmet Gürcüoğlu in de ban van techniek, als midden veertiger is hij succesvol in de worst. Hoe raar kan het lopen. De 46-jarige mededirecteur moet er zelf ook een beetje om lachen, in zijn sober ingerichte kantoor van Koç Vleeswaren in Zoeterwoude. Hij kwam in 1980 naar Nederland, in navolging van twee van zijn broers, om zijn ideaal te verwezenlijken: een baan als petroleum engineer. De jonge Hikmet trok bij zijn familieleden in en werd student aan de TU Delft. Zijn broers hadden heel andere zorgen: zij hadden in 1978 een slagerij overgeno-

Groothandel benodigde aantal droogkamers kon worden gerealiseerd. Sinds twee jaar is de Produktieweg in Zoeterwoude de nieuwe thuisbasis: ook Zoetermeer bood nog onvoldoende. Het pand in de groeistad is trouwens wel in de familiesfeer gebleven: broer Şeref en diens zoon maken er nu op ambachtelijke wijze döner kebab.

Toerisme Als Gürcüoğlu een rondleiding door het bedrijfspand in Zoeterwoude geeft, valt pas op wat erbij komt kijken om maandelijks tientallen tonnen worst te produceren. Her en der ligt vlees te drogen, hangen honderden worsten aan rekken en glimmen de deuren van de tientallen droogkasten je tegemoet. Koç is een grote speler op de Europese worstmarkt. Oké, Duitsland kent nog enkele grotere, maar Koç Vleeswaren doet in veel gevallen al niet voor de oosterburen onder. Geen geringe prestatie met slechts elf personeelsleden, de beide directieleden meegerekend. En de toekomst is volgens Gürcüoğlu rooskleurig voor zijn gefermenteerde worst (gerijpt en gedroogd; een proces van een volle week). Toeristen willen die in Turkije ontdekte lekkernij ook wel eens thuis eten, en dus exporteert Koç inmiddels driekwart van de productie naar diverse landen in Europa. Vooral waar er veel Turken wonen, bijvoorbeeld Duitsland. De rest blijft lekker in Nederland. Koç werkt met eigen merken, waaronder Sancak, die naar de groothandel of als privé-label. Tijdens de wandeling vertelt Gürcüoğlu dat de traditionele Turkse worst terrein wint, maar ook de concurrent van de Duits/Turkse worst is men in de Haagse Van der Vennestraat en daar in het hartje van de Haagse Schilderswijk een goedlopende slagerij annex worstmakerij van gemaakt. Hikmet mocht nog geen ir. voor zijn naam zetten of hij zat in het vlees. “Ik ben gewoon het bedrijf ingezogen.” En dat bedrijf bleef almaar meer vragen. Twaalf jaar later, in 2000, trad hij toe tot de directie van Koç en kwam hij naast zijn broer Fatih (53) te staan. Den Haag was trouwens al snel te klein voor het bedrijf van de Turkse broers. Medio jaren tachtig werd er verhuisd naar het Zoetermeerse bedrijventerrein Lansinghage, waar wel het TULPIA mei - aug 2006

Fatih (links) en Hikmet Gürcüoğlu in hun fabriek in Zoeterwoude

vaker gewild. Op dat product heeft Gürcüoğlu het echter niet zo: “Die wordt meer fabrieksmatig, minder ambachtelijk gemaakt.”

Halal Een andere verandering is niet zozeer economisch, als wel demografisch bepaald. “De klanten van pakweg twintig jaar geleden waren allemaal in Turkije

geboren, maar hun aantal neemt af. Er komt nu een heel andere groep klanten op ons af, daarom maken we nu ook kookworst. Ook wij moeten inspelen op veranderingen.” Zelf weigert hij concessies te doen: bij hem is de Turkse worst nog altijd favoriet. “Waarom? De smaak van vroeger, het ambachtelijke, de betere kwaliteit van nu.” Om die ook voor zijn klanten in bin-

nen- en buitenland te kunnen waarborgen, komt het benodigde basisproduct (rundvlees, lam en kip) vooral uit Nederland. Als een moslimproducent hecht het bedrijf veel waarde aan halal (letterlijk: geoorloofd). Vlees van bepaalde dieren geslacht volgens islamitische regels wordt pas als halal beschouwd. Dit staat hoog in het vaandel bij Koç Vleeswaren. ◊

PASPOORT Ir. Hikmet Gürcüoğlu (46), geboren in Sivas (Midden-Turkije) In september 1980 naar Nederland gekomen, in navolging van twee van zijn broers. Studie techniek aan de TU Delft afgerond, om zijn ideaal te verwezenlijken: een baan als petroleum engineer. Uiteindelijk in 1988 ‘in het familiebedrijf gezogen’. Twaalf jaar later werd hij mededirecteur van Koç Vleeswaren in Zoeterwoude. Hikmet Gürcüoğlu woont met zijn vrouw en twee kinderen in Den Haag. Hij leidt het bedrijf samen met zijn broer Fatih (53). Een kwart eeuw van zijn leven is hij verbonden aan Koç, wat in het Turks ‘ram’, het symbool voor eerlijkheid betekent. “En voor mannelijkheid,” vult ir. Hikmet Gürcüoğlu aan, met een innemende lach. Niet voor niets is Koç in Turkije zo’n gewilde familienaam.” Fatih Gürcüoglu (53), eveneens geboren in Sivas. In 1977 naar Nederland gekomen. Werkt vanaf het begin in het vleeswarenbedrijf. Fatih is getrouwd en heeft een zoon van 25 jaar die in bedrijf meewerkt. De wens van beide vennoten is dat Tayfun Gürcüoğlu later in de leiding van Koç Vleeswaren komt.

TULPIA mei- aug 2006

Handwerk

constantinopel

Mini Grandbazaar in Amsterdam Belgin Genco (1970), eigenaresse van de Turkse decoratie/designwinkel Constantinopel in Amsterdam, voelt zich in Nederland steeds minder thuis. Ze wil ‘terug’; terug naar Turkije, het land van herkomst van haar familie. Met haar man en hun twee kinderen. Haar diepste verlangen is om beide landen met elkaar te ‘verbinden’. Tekst: Merel Ligtelijn Foto’s: Uygar Özel

Belgin Genco, telg uit een beroemde Amsterdamse immigrantenfamilie, lijkt het behoud van de eigen cultuur en tradities als vanzelf te koppelen aan een Hollandse koopmansgeest. Natuurlijk, ze had thuis het goede voorbeeld van een werkende moeder en vrouw: haar ouders legden de basis voor de succesvolle Genco-supermarkten en werkten elke dag de klok rond, zeven dagen per week. “Je diploma,” drukte moederlief haar dochters steevast op het hart, “is je tweede man.” TULPIA mei - aug 2006

Genco koos voor de hbo-opleiding culturele en maatschappelijke vorming. Die voerde haar eerst naar de kinderopvang en later naar het stadsdeel Zeeburg, als coördinatrice van voorscholen en peuterspeelzalen. Een interessante baan, leiding geven aan dertig mensen, maar na een halfjaar nam ze ontslag. “Het was het toch niet,” erkent ze. “Juist in die periode kwam in de Van Woustraat de schoenenzaak van de familie vrij. ,,Ik ging op mijn gevoel af, op mijn instinct - dat spreekt altijd de waarheid. Eerst dacht ik aan een goed Turks restaurant, maar kinderen en horeca zijn moeilijk te combineren.” Al is de opvang inmiddels goed geregeld - haar moeder zorgt twee dagen voor de kinderen, terwijl haar man zijn werk als kinderarts op twee door-

TULPIA mei- aug 2006

deweekse dagen thuis doet, toch kiest Genco voor een heel andere tak van ondernemen.

Plusje In 2003 opende ze de decoratie/design winkel Constantinopel, de enige in zijn soort in Amsterdam. “Ik ben begonnen zonder ondernemingsplan, gewoon proefondervindelijk. Eerst met een kleine collectie: zilveren sieraden, houtwerk. Inmiddels is hier voor alle budgetten een cadeautje te vinden. Het assortiment strekt zich uit van tegels, schalen, kruiken en stoffen, tot serviezen, meubels, schaakspelen of lampen. Alles ambachtelijk gemaakt, en meestal gekocht bij de bron.” Genco heeft zich mettertijd verdiept in zaken als de historie van het Turkse ambacht

en gebruikte aardewerkmotieven en kan, al bladerend in de boeken in haar winkel, uren vertellen over de pottenbakkers van de sultan in İznik of die van het volk in Kütahya. “Ik verkoop met een plusje.” Tussen de schalen en bekers in staan foto’s van de makers en hun werkplaatsen. Elk motief, elk stuk heeft een eigen verhaal. “Bij de pottenbakkers, die het toch al niet breed hebben, moet je rekening houden met hun creativiteit. Hun emotie zit erin, de gevoelens van die dag. Wie een reproductie wil hebben van een bepaalde vaas of een patroon, moet daar gewoon extra voor betalen.” Op haar speurtochten naar ‘mooie spullen’ voelt Genco zich in steden als Istanbul of Ankara vertrouwd, in het oosten en zuiden ech-

ter, tegen Syrië aan, is een vrouw alleen nog niet echt welkom. “Meestal legt mijn man in die gebieden de basis. Soms ga ik mee.” Per slot van rekening mogen ze ook daar best weten wie de directeur is. “Het meeste werk voor de winkel doe ik alleen, maar mijn man steunt me mentaal, financieel en praktisch. Hij houdt de grote lijnen in het oog, het opzetten van de groothandel was ook zijn idee.” Nu al is aansluiting gevonden bij de groothandels HDC Vianen, TON Tradecenter en TICA Aalsmeer.

Droom Constantinopel ligt in de voor haar vertrouwde in wijk De Pijp, op een steenworp afstand van de supermarkten van haar familie. Toch overweegt ze te verhuizen naar Amsterdam-Centrum/ Zuid; drukker qua klandizie, rustiger als het gaat om dealers en hangjongeren. Tot die tijd zit Genco niet bij de pakken neer. Ze wil actief lid worden van de Ondernemersvereniging Van Woustraat in oprichting, om alle ‘neu-

zetten we de groothandel voort. Mijn ideaal is om de kennis en faciliteiten van de Nederlandse kinderopvang over te dragen aan vrouwen in Turkije.” Genco is niet in Turkije geboren en heeft er nooit gewoond, haar man ook slechts enkele peuterjaren – toch willen zij er binnen tien jaar gaan wonen. Dat beiden zich Nederlander voelen doet hieraan niets af. Aanleiding zijn de sociale en economische veranderingen, in Nederland en Turkije. “We denken niet dat de Nederlandse blik op de moslim, op de allochtoon de komende jaren verbetert. Persoonlijk heb ik geen moeilijkheden ondervonden maar ik zie en hoor wat er met anderen gebeurt. Je wordt steeds meer ‘anders’. We willen hier niet oud worden. Vroeger was een Turk gewoon een Turk, nu ben je opeens een moslim. Het gevoel dat we meer thuis zijn in Turkije wordt door dergelijke ontwikkelingen gevoed. Los daarvan groeit de Turkse economie steeds sneller, het vestigingsklimaat verbetert. Het is onze droom om te vertrekken. Besluiten de

“Ik ben begonnen zonder ondernemingsplan. Eerst met een kleine collectie: zilveren sieraden, houtwerk, maar nu is er hier voor alle budgetten een cadeautje te vinden.” zen één richting op te krijgen. “Zolang het goed gaat blijf ik doorgaan met de winkel. Vertrekken we voorgoed, dan

kinderen hier te willen blijven, mét ons, dan moeten we de plannen herzien. Zíj gaan voor.” ◊

Meer informatie: www.constantinopel.nl

TULPIA mei - aug 2006

oog voor uw onderneming

iris mediadesign grafisch design van: magazines nieuwsbrieven advertenties folders & flyers affiches

identity - logo en huisstijl website - ontwerp en beheer teksten - speciale opdrachten

Het adres voor al uw graﬁsche ontwerpen e-mail: irismediadesign@yahoo.com

telefoon: 020-2224801

Neem een jaarabonnement (10 nummers) op Tulpia voor € 35,-

business- & Nederlands-Turks

TWEE WERELDEN

Kulsan marcheert voor cultuur

Stuur uw gegevens naar:

TULPIA Postbus 56822, 1040 AV AMSTERDAM Per e-mail naar: abonnementen@tulpia.nl Naam: Adres: Telefoon: E-mail:

Doruk Akın voor Tulpia

nen Deloitte en KOBI trai Turkse ondernemers Nederland

Nederland € 22,- € 35,- € 25,-

België € 25,- € 42,- € 30,-

ÉÉN BLAD

In de ban van Istanbul

Abonneren Halfjaar (6 nummers) Jaarabonnement (10 nummers) Studentenabonnement (10 nummers)

2006 € 3.95 • februari/maart cultuurmagazine

Turkije € 25,€ 45,€ 25,-

Handel tussen Nederland en Turkije groeit

s-Turks busi ness- & cultu urmagazine • mei -

augustus 2006 €

3,95

BUREAUS TURKSE UITZEND T POLEN MS KO OR DO TWEE WEREL FAILLIET DEN ÉÉN Istanbul: de hoofdstad moskeeën van

Crisisberaad Turkse reisorganisa ties Topconfere Turkije nieuntie Hotiad: investeringsw paradijs

Histor he band tuisc en Keukenss tulpen en Tu hof, rken

TURKEN KIE ZE HUN RA ADSLEN DEN 50 GRATIS LEB ARA MOBILE

SIMKAARTEN •

WORD ABONNEE NIEUWE VAC ATURES

BLAD

&--" &--" ,PN OBBS ,

4VNFMB 5BWFSOB * Ottomaanse sfeer * Mediterrane gerechten * Griekse en Turkse muziek * Laat scherven geluk brengen

'SBOT )BMTTUSBBU #1 " NTUFSEB N UFM JO IBSUKF QJKQ

EBHFO QFS XFFL PQFO LFVLFO PQFO WBO VVS VVS

X X X T V N F M B U B W F S O B O M

TULPIA mei - aug 2006

Vacatures

Bank

Voor een grote bank zijn wij op zoek naar kandidaten voor de functies van : Adviseur Bedrijven, Intern Accountmanager Zakelijke relaties en een Teamleider Cliënten Advies.

Profielen:

Als Adviseur Bedrijven regel je de verkoop en adviseer je zelfstandig een basispakket van financiële diensten aan klanten in de kleinzakelijke markt. De Intern Accountmanager ondersteunt de accountmanager en is verantwoordelijk voor het voorbereiden en afhandelen van verkopen voor klanten in de klantgroep Zakelijke relaties. De Teamleider Cliënten advies geeft leiding aan een aantal aankomend adviseurs Particulieren.

Eisen:

Voor bovenstaande functies, met uitzondering van de Teamleider Cliënten Advies, voldoe je aan het volgende profiel: een afgeronde HBO opleiding in een financiële of bedrijfskundige richting, aangevuld met relevante werkervaring, bij voorkeur binnen een financiële instelling. Je bent servicegericht, klantvriendelijk en commercieel. Het behalen van verkoopdoelstellingen is voor jou een persoonlijke uitdaging. Verder beschik je over goede adviesvaardigheden. Voor de Teamleider advies wordt een pro-actieve MBO’er gezocht met enige jaren ervaring als adviseur Particulieren.

Interesse?

Ben je geïnteresseerd en voldoe je aan het profiel? Graag ontvangen wij je motivatiebrief en cv. Voor meer informatie kun je contact opnemen met Sylvia Negrijn op 023-5689243. Mailen kan naar: s.negrijn@colourfulpeople.nl

Facility Manager Locatie:

Apeldoorn

Bedrijfsprofiel:

Onze opdrachtgever Centrum voor Interne Dienstverlening is het shared service center van de Nederlandse Politie academie. Voor deze organisatie, bestaande uit 240 medewerkers zijn wij op zoek naar ervaren Facility Manager die als “Hoofd” direct onder de directeur van het CID zal resorteren. Het “Hoofd” zal belast worden met de portefeuilles projectbureau Huisvesting en Facilitaire Services en leidinggeven aan een team van 100 medewerkers.

Functieprofiel:

Gezocht wordt naar een ervaren Facility Manager met ongeveer 10 jaar aantoonbare ervaring op het gebied van huisvesting en facilitaire zaken.met minimaal 5 jaar leidinggevende ervaring aan zowel projecten als aan medewerkers (minimaal aan een organisatie van 25 personen). De geschikte kandidaat heeft een WO werk en denkniveau.

Competenties:

Integriteit, Moedig, Creatief, Ondernemend, Sociabel, Politiek-bestuurlijk gevoelig, Resultaatgericht, Empatisch en Maatschappelijk georienteerd.

Aanvullende info:

Om te komen tot een evenwichtige samenstelling van het management van het CID wordt er gestreefd om een vrouw aan te stellen als hoofd in deze functie. Gezien het diversiteitsbeleid welke door de Politieacademie voor 2006 is vastgesteld wordt er gezocht naar een persoon in de allochtone doelgroep.

Wat wordt er geboden?

Een boeiende leidinggevende functie in een dynamische werkomgeving. U kunt rekening op goede arbeidsvoorwaarden, minimale inschaling schaal 13.

Interesse?

Indien u geïnteresseerd bent in deze functie, wordt u verzocht een sollicitatiebrief, voorzien van een actueel cv, te zenden aan mevrouw S. Negrijn, s.negrijn @colourfulpeople.nl. Voor meer informatie kunt u ons ook telefonisch benaderen op 023-5689245.

HR adviseur

Met grote regelmaat zoekt Colourful People, voor uiteenlopende opdrachtgevers, naar ervaren HR adviseurs.

Functie:

• Het gevraagd en ongevraagd adviseren van het lijnmanagement met betrekking tot HR vraagstukken • Toepassen van arbeidsvoorwaarden conform de diverse rechtsposities • Beleidsvoorbereiding en formulering inzake het te voeren HR beleid • Implementatie integraal personeelsmanagement.

Profiel:

• Een afgeronde HBO opleiding op het gebied van personeel en arbeid • 5 tot 10 jaar aantoonbare werkervaring als HRM-adviseur • Een resultaat gerichte instelling, zonder de juiste voortgang van het proces uit het oog te verliezen • Een sterke persoonlijkheid met voldoende overtuigingskracht • Commerciële instelling

Interesse?

Ben je geïnteresseerd in deze functie en voldoe je aan het profiel? Graag ontvangen wij je motivatiebrief en cv. Mocht je meer informatie willen dan kun je conctact opnemen met dhr. Kadir Karatas, 023-5689129. Mailen kan naar: kkaratas@colourfulpeople.nl

TULPIA mei- aug 2006

Werving & Selectie Consultants Voor verschillende organisaties is Colourful People op zoek naar gedreven Werving & Selectie Consultants. Verantwoordelijkheden :

• Relatiebeheer; • Selecties nieuwe kandidaten; • De matching van vraag & aanbod.

Wat zoeken wij ?

Wij zijn op zoek naar mensen met commerciële ervaring, minimaal HBO niveau. Verder heb je 2 tot 4 jaar werkervaring, bijvoorbeeld als intercedent bij een uitzendbureau of als consultant bij een werving & selectiebureau. Bovendien beschik je over de volgende competenties: passie, gedrevenheid, klantfocus, resultaatgerichtheid, overtuigingskracht, luisteren, commerciële gerichtheid, plannen en organiseren. Gezien de samenstelling van het team worden kandidaten van allochtone afkomst uitdrukkelijk verzocht te solliciteren.

Interesse ?

Ben je geïnteresseerd in deze functie en voldoe je aan het profiel? Graag ontvangen wij jouw motivatiebrief en cv. Mocht je meer informatie willen dan kun je contact opnemen met Sylvia Negrijn op 023-5689245. Mailen kan naar: s.negrijn@colourfulpeople.nl

Intercedent

Politie

Voor een toonaangevende uitzendorganisatie zijn wij voor de vestigingen in Amsterdam, Rotterdam, Utrecht en Den Haag op zoek naar intercedenten van allochtone afkomst.

Locatie:

De functie-elementen betreffen:

Allround politiemedewerker

Planning & Control • Uitvoeren van en bijdrage leveren aan de kwantitatieve en kwalitatieve jaarplanning (met betrekking tot acquisitie, relatiebeheer, commerciële acties, aantal uitzenduren, werving flexwerkers)

Bedrijven

• Verzamelen en interpreteren van informatie over de markt (flexwerkers, bedrijven, concurrenten en influentials) • Bezoeken van actieve en inactieve bedrijven / instellingen en prospects om aanvragen te genereren en de dienstverlening te evalueren teneinde een langdurige relatie op te bouwen (opbouwen en beheren relatienetwerk) • Verwerken / vastleggen van bedrijfsinformatie

Flexwerkers

• Werven van flexwerkers • Voeren van intakegesprek met flexwerker, inclusief verwerken informatie • Voeren van begeleidings-, opleidings-, functionerings- en beoordelingsgesprekken met als doel een langdurige werkrelatie op te bouwen • Voorkomen en beheersen van ziekteverzuim van flexwerkers en het begeleiden van flexwerkers tijdens ziekte • Voorkomen van leegloop en verloop

Match

• Matchen vraag en aanbod (inventariseren wensen, adviseren over invulling aanvraag en invullen aanvraagformulier, selecteren flexwerker, voeren van een op de functie gericht gesprek met flexwerker, aanbieden van flexwerker aan inleners en prospects) • Vaststellen van beloning flexwerker en bedrijfstarief binnen de geldende richtlijnen

Administratie / Nazorg

• Afhandelen van de administratie (opstellen contracten, verwerken urendeclaraties, ziekmeldingen, flexwerkersarchief, bestandsbeheer, tarieven berekenen conform richtlijnen, informeren flexwerker en inlener, bijhouden personeelsdossier)

Interesse?

Ben je geïnteresseerd in deze functie en voldoe je aan het profiel? Graag ontvangen wij je motivatiebrief en cv. Mocht je meer informatie willen dan kun je conctact opnemen met Sylvia Negrijn, 023-5689243. Mailen kan naar: s.negrijn@colourfulpeople.nl

Rotterdam

Functie:

Als allround politiemedewerker voer je in grote lijnen hetzelfde werk uit als de politiemedewerker, maar je zoekt naar de gemeenschappelijke achtergronden van vergelijkbare situaties. Met die analyse werk je een effectieve en samenhangende aanpak van de problemen uit. Na regelmatige klachten over rondhangende jeugd in de buurt, ga je kijken en organiseer je een bijeenkomst tussen jeugd en klagers. Voor een opsporingsonderzoek naar zakkenrollers zet je een paar politiemedewerkers en assistent politiemedewerkers in. Samen met collega’s en de GG en GD zorg je dat een bejaarde bewoner van een flat, die de boel kort en klein aan het slaan is, uit de woning wordt gehaald en wordt opgevangen in een verpleeghuis. Je bemiddelt tussen deelnemers en tegenstanders van een straatfeest op een mooie zomeravond. Maar je schrijft ook zonodig bekeuringen uit en maakt na afloop van een actie proces-verbaal op.

Vereisten:

Voor deze functie heb je een MAVO-diploma (alle vakken op Dniveau) Diploma VMBO Gemengde Leerweg of Theoretische Leerweg, een Havo- Diploma of een MBO- Diploma niveau 3, van die studierichtingen die toegang geven tot een HBO-opleiding nodig. Voor alle fucties, met uitzondering van niveau 5 (bachelor) dien je te beschikken over minimaal 1 jaar fulltime werkervaring!

Politiekundige - bachelor Functie:

Als politiekundige bachelor ga je problemen oplossen door situaties te analyseren en vervolgens plannen op te stellen. Dat kan zijn ter preventie van geweld onder groepen jongeren, om milieuoverlast tegen te gaan of om een groot publieksevenement soepel te laten verlopen. Een heel afwisselende baan, waarin je het ene moment op sociaal vlak bezig bent en het volgende moment een beleidsplan opstelt.

Vereisten:

Voor de opleiding tot politiekundige bachelor moet je bij de start van de opleiding een afgeronde HBO/ WO of (examenjaar) hebben. Bij begin van de sollicitatie dien je over de Nederlandse nationaliteit te beschikken.

Interesse?

Ben je geïnteresseerd in deze functie en voldoe je aan het profiel? Graag ontvangen wij je motivatiebrief en cv. Mocht je meer informatie willen dan kun je conctact opnemen met dhr. Kadir Karatas, 0235689129, kkaratas@colourfulpeople.nl of met mevr. Sevim Cankilic, 023-5689155, s.cankilic@colourfulpeople.nl

TULPIA mei - aug 2006

Oranjerood

Een oude schoolagenda ‘Daer kan niet wesen groter Cruys/ Als twee geloven in een Huys’. Het oude spreekwoord slaat maar al te vaak op het gemengde huwelijk. In deze rubriek praten de partners uitgebreid over de plussen en minnen. Deze keer: İpek Faydalı – customerservicemanager bij Equant Peter van Dartel – freelancecommunicatietrainer en managementconsultant Tekst: John de Graaff Foto’s: Plantain Photography

TULPIA mei- aug 2006

1965, twee baby’s. Zij in Bursa, hij in Haarlem. Vier jaar later komt het meisje met haar moeder en broers naar Amsterdam, waar vader als kleermaker werkt. Ook de jongen kiest voor de hoofdstad, nog onwetend van het feit dat hij daar zijn latere vrouw zal ontmoeten. Peter: “In 1982 zaten we in de parallelklas 4-vwo van het Ir. Lely Lyceum aan de Keizersgracht. In die periode hebben we kort verkering gekregen. Een jaar later opnieuw en toen is het drie jaar uit geweest. Daarna was het weer ‘liefde op het eerste gezicht’. Het begon met een werkweek in Frankrijk. Daar kregen we een relatie die we een beetje in het geheim wilden voortzetten.” Maar na een maand was het al over. Peter: “Ik heb het toen uitgemaakt. Er was een enorme sociale druk. Niet aan de ouders voorstellen, hand in hand over straat gaan was moeilijk.” Een nieuwe poging, een jaar later.

Peter: “Op de verjaardag van een gemeenschappelijke vriendin gingen we, twee meisjes en twee jongens, zeilen in Vinkeveen. Toen kregen we voor de tweede keer verkering.” Maar opnieuw scheidden hun wegen zich al snel. İpek: “Ik heb heel leuke ouders, liberaal ook. Ik mocht naar tennisles, ik mocht mee op schoolreis. Maar ik wilde ze niet teleurstellen met misschien in hun ogen losbandig gedrag.” Later werd ze verliefd op een jongen in Turkije, met wie ze zou gaan trouwen. İpek: “Maar al vrij snel merkte ik cultuurverschillen. Ik wilde medicijnen gaan studeren, hij had alleen basisschool. Dat was het probleem natuurlijk niet, maar ook qua opvattingen liepen onze ideeën sterk uiteen. Hij zag een vrouw als iemand die kookt en kinderen verzorgt. Tegen die houding was ik thuis ook al in opstand gekomen: waarom zou ik moeten afwassen

en niet één van mijn drie broers?” We spreken inmiddels van 1986: het jaar waarin haar ouders naar Turkije terugkeerden. Het jaar erop zou ze gaan trouwen, verloofd was ze inmiddels al. Peter: “Ik had op dat moment al drie jaar verkering met een Nederlands meisje. Maar ook daar was sprake van ‘standsverschil’, je krijgt natuurlijk ook de familie erbij. Via een uitzendbureau zat ik in Diemen bij een filiaal van de NMB-bank. Daar werkte een Turkse jongen, uit gegoede familie, wiens zus ging trouwen. Ik was er ook en zag vooral veel erudiete Turkse vrouwen! Ik dacht: ‘Wow, zo’n vriendin heb ik ook gehad!’” We gaan naar december 1986, een beslissende periode. Peter: “De dag voor kerst ben ik jarig. Omdat ik op 7 januari 1987 in dienst moest, heb ik mijn oude schoolagenda gepakt en veel mensen een kerstkaart gestuurd. Ook İpek.”

İpek: “’Love and kisses, Peter’ stond erop, plus ‘Morgen ben ik jarig’. Het ging direct bij me kriebelen, al was ik natuurlijk nog steeds verloofd. Ik ben toch naar Peters verjaardag gegaan.” En 24 december 1986 was de dag. Peter: “Driemaal is scheepsrecht. Vanuit Ermelo, waar ik was gelegerd, kwam ik geregeld terug naar Amsterdam. Om bij elkaar te kunnen zijn.” İpek: “In het begin hield ik het een beetje af. Ja, misschien uit wraak. Hij had het per slot van rekening twee keer uitgemaakt. Ik heb toen mijn ouders en verloofde ingeseind, onder meer dat de verlovingsgeschenken moesten worden teruggegeven. Mijn moeder vroeg direct: ‘Is er een ander?’ Maar dat durfde ik op dat moment niet te bevestigen.” In 1987 is zij eerst alleen naar Turkije gegaan, om haar ouders in te lichten. Peter: “Je moet bepaalde tradities niet onmiddellijk willen doorbreken. Alles moet tijd krijgen, anders krenk je elkaar.” İpek: “Mijn moeder vond het eerst jammer dat ze een Nederlandse schoonzoon kreeg. ‘Maar misschien is een Nederlander ook wel weer beter, gezien je feministische denkbeelden’, zei ze. Mijn vader stond er heel anders tegenover: ‘Meid, de man van wie jij houdt, dat is mijn schoonzoon’.” In de zomer van ’87 volgde een gezamenlijke reis naar Turkije; zijn eerste naar dat land. Peter: “Vooropgesteld: ik ben tegen religieuze dwang. Aan het ontbijt zat İpek ineens met een hoofddoekje op, omdat haar moeder dat zo graag wilde. Daar had ik erg veel moeite mee; op die manier was ze weer ‘het meisje’ in plaats van mijn aanstaande vrouw. Geen varkensvlees, geen kreeft, geen garnalen? Alleen omdat het in Het Boek staat? Dat is voor mij niet voldoende. Regels oké, maar ik wil wel weten waarom. Dat heb ik haar ouders ook uitgelegd.” Peter: “Tot voor een paar jaar geleden kreeg ik van mijn schoonmoeder zelfs nooit een knuffel. İpek heeft dat eens met haar besproken en sinds haar moeder zich dat realiseerde, ontvangt ze me nu ook met een omhelzing. En sindsdien is de sfeer en relatie alleen maar beter geworden. Dat vind ik belangrijk.” İpek: “Hoe ik er zelf tegenover sta? Ik

ben gewoon Turkse. Daarvoor hoef je geen hoofddoek te dragen.” In Turkije zijn ze wel voor de islamitische wet getrouwd. Peter: “Werken aan een synthese, daar moet je wel toe bereid zijn. Wederzijds respect is het sleutelwoord.” İpek: “Op 21 juni 1988 zijn we ook in Nederland getrouwd.” Bij thuiskomst wachtte hen nog een verrassing. Peter: “Ik had haar juist de drempel overgedragen of ik kwam erachter dat de schoonfamilie was samengekomen om het huwelijk nog eens over te doen. Daar was ik niet echt van gediend. Vanaf dat moment heb ik besloten me niet meer te laten dwingen.” İpek: “Veel Nederlanders noemen me vernederlandst, maar zo zie ik dat niet. Ik ben Turkse en met de ramadan ga ik gewoon naar de moskee. Dat hoort bij mij, mijn cultuur en mijn geloof. Peter laat mij daar volledig vrij in.” Vijf jaar geleden werd zoon Mikail geboren. İpek: “Hij wilde nooit kinderen, maar ik dacht: ‘Dat slijt wel’. Die opvatting heeft, na zeven jaar, wel voor een flinke dip in ons huwelijk gezorgd. Maar de liefde heeft gewonnen.” Peter: “Ik ben sterk internationaal georiënteerd, ik heb me altijd een wereldburger gevoeld.” İpek: “Vertrouwen over en weer, dat is het succes van onze relatie. Als hij voor een periode naar de VS of Spanje wilde, dan kon dat. Ik ben drie keer naar vrienden in Brazilië geweest; met het ‘standaardtype Turk’ zou dat niet zijn gelukt.” Peter: “Nu hebben we er een zoon bij. De bijbehorende verantwoordelijkheden delen we ook.” İpek: “Ik ben thuis bevallen. Mijn moeder was erbij: dat schiep een enorme band.” Peter: “We hadden net deze stolpboerderij in Noordbeemster gekocht. In Bos en Lommer zaten we driehoog in een appartement.” İpek: “Hier voel ik me ook een beetje in Turkije. De rust, de ruimte. Eigenlijk is het hier elke dag vakantie.” ◊

TULPIA mei - aug 2006

Schooluitval onder allochtonen dramatisch hoog De Nederlandse overheid haalt haar doelstelling niet om het aantal voortijdige schoolverlaters te halveren, waarschuwt het Centraal Planbureau. Vooral veel Turkse en Marokkaanse jongeren ronden hun middelbare schoolopleiding nog altijd niet af. “De onderwijsinstellingen moeten wezenlijk veranderen.” Tekst: Jorn Hovels Foto’s: Uygar Özel

TULPIA mei- aug 2006

Onderwijs procent van de autochtone bevolking heeft geen startkwalificatie. De overheid investeert sinds de jaren ‘90 jaarlijks tachtig miljoen euro om het aantal voortijdige schoolverlaters terug te dringen. Die groep loopt namelijk een grotere kans afhankelijk te worden van een uitkering of in het criminele circuit terecht te komen.

Taalachterstand

In geen enkel Europees land is de schoolachterstand van allochtone jongeren zo groot als in Nederland, zo becijferde vorig jaar de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO). In 2004 verlieten zo’n 64.000 jongeren in ons land hun opleiding zonder diploma, allochtoon én autochtoon. Zij beschikken dan niet over de zogenoemde startkwalificatie: een afgeronde opleiding op havo-, vwo- of mbo-niveau die wordt gezien als minimumvereiste voor het kansrijk betreden van de arbeidsmarkt. Uit de jongste gegevens (2003) blijkt dat 40 procent van de Turken en 45 procent van de Marokkanen geen opleiding heeft of alleen het basisonderwijs heeft voltooid. Ter vergelijking: 18 procent van de Surinamers, 16 procent van de Antillianen en 8

De hoge uitval bij Turken en Marokkanen heeft vooral te maken met hun taalachterstand. Die is aanzienlijk, vooral onder Turkse leerlingen. Omgerekend in leerjaren hebben die in groep acht van de basisschool gemiddeld een achterstand van bijna tweeëneenhalf jaar op autochtone leerlingen, zo blijkt uit het Jaarrapport Integratie 2005 van het Sociaal en Cultureel Planbureau. Marokkaanse leerlingen lopen gemiddeld twee jaar achter. Een van de redenen is volgens het CPB dat Turken en Marokkanen, vaker dan andere etnische minderheden, hun opleiding in het thuisland hebben gevolgd. Onder de tweede generatie Turken speelt het probleem al veel minder. Onderwijsspecialist Ton Eimers, directeur van het Kenniscentrum Beroepsonderwijs en Arbeidsmarkt in Nijmegen, zegt hierover: “De taalachterstand achtervolgt hen vaak hun hele leven, wat voor het kabinet een reden was om het allochtonen moeilijker te maken een vrouw uit hun thuisland te trouwen. Want die spreken doorgaans geen Nederlands, maar voeden wel de kinderen op, waardoor ook die zich de Nederlandse taal niet eigen maken.” Ook sociale klasse en cultuur spelen volgens hem een rol. “Allochtone gezinnen zijn vaker van lage sociale komaf en die kinderen doen het nu eenmaal slechter op school. Daarnaast sluit de cultuur van de familie vaak niet goed aan op de schoolcultuur en vinden allochtone jongeren het moeilijk zich aan te passen.” Groot-Brittannië kampt met hetzelfde probleem. De Britse regering heeft daarom landelijk ingevoerd dat leerlingen tussen de 16 en 18 jaar, van wie de ouders een inkomen hebben lager dan 44.000 euro, wekelijks 44 tot 55 euro krijgen wanneer ze in de schoolbanken verschijnen. Een school in Manchester werkt met een puntensysteem: aanwezige leerlingen sparen

punten die ze kunnen inwisselen voor privileges, waarmee ze bijvoorbeeld hun wachttijd bij de kantine kunnen afkopen of kunnen sparen voor een computer, boeken en rijlessen. De prestatiebonussen hebben de schooldeelname in Groot-Brittannië met 6,4 procent doen toenemen. Onderwijsspecialisten twijfelen echter aan de werking van de Britse bonus op de lange termijn. Eimers: “Dat het in Manchester werkt, heeft vooral te maken met bewustwording. Als je een probleem aanpakt, desnoods met de verkeerde middelen, dan gaan mensen dat probleem vanzelf erkennen. De directeur van de school stuurt extra aan, er is lerarenoverleg en leerlingen wordt vaker op het probleem gewezen. Maar de wortels liggen dieper: de redenen die jongeren hebben om niet naar school te gaan, lopen enorm uiteen. Sommigen hebben een sociaal probleem, anderen verkeren in een moeilijke thuissituatie en weer anderen hebben een ADHD-afwijking.” Zo’n bonussysteem werkt hier dan ook niet, aldus Eimers. “Het probleem is vergelijkbaar met andere problemen waar we al jaren mee worstelen, zoals armoede of ongelijkheid tussen mannen en vrouwen. Jongeren met serieuze problemen komen niet alleen naar school voor een paar tientjes zakgeld of om hun aanwezigheidspunten in te wisselen voor een potje biljart. Dat is even leuk, daarna niet meer. Een bonussysteem is alleen zinvol als jongeren om financiële redenen niet naar school komen.”

Persoonlijk Nederland moet het probleem anders aanpakken, vindt Eimers. Volgens hem moet het onderwijs persoonlijker worden, gericht op competenties. “Het moet aansluiten bij wat de individuele leerling wil en nodig heeft. De meeste leerlingen kunnen niet lang op hun stoel zitten, ze willen aan de slag. Als zij hun kennis mogen toetsen aan de beroepspraktijk maak je het voor hen veel interessanter. Neem kappersopleidingen: als oefening knippen de leerlingen echte klanten met wie zij een praatje maken en ook zelf afrekenen. Dit ‘duale leren’ (theorie in praktijk) kom je hier nog te weinig tegen, in Duitsland zie je dat bijvoorbeeld al veel meer.” TULPIA mei - aug 2006

“De hoge uitval bij Turken en Marokkanen heeft vooral te maken met hun taalachterstand.”

TULPIA mei- aug 2006

In aansluiting op deze behoefte heeft Amsterdam onlangs veertien jongerenwerkplaatsen opgericht. Voortijdige schoolverlaters volgen er een werkervaringstraject, zodat hun kansen op werk groter worden. Marion Neeskens is projectleidster van jongerenwerkplaats Young1, onderdeel van welzijnsorganisatie Impuls: “De meeste jongeren zijn rond de twintig en hebben hun vmbo niet afgemaakt. Ze werken hier 24 uur per week, in een van de vier specialisaties: IT, administratie, horeca of techniek.” Net als Eimers benadrukt ook Neeskens het belang van een individuele benadering: “Door de schaalvergroting in het middelbaar onderwijs zijn leerlingen tegenwoordig een nummer. Hier krijgen ze persoonlijke aandacht, trainen we hun taalvaardigheid en houden we in de gaten of ze het begrijpen en zich in hun werk thuis voelen.”

Eimers denkt dat het terugdringen van het aantal voortijdige schoolverlaters een volledige omslag van het systeem vergt: “Onderwijsinstellingen moeten wezenlijk veranderen. Een voorbeeld. Gisteren zei een schooldirecteur tegen mij: ‘Tegenwoordig klagen ze erover dat slechts 40 procent van onze leerlingen een diploma haalt, terwijl dat vroeger onze trots was. Wij leverden alleen de beste leerlingen af.’ Scholen moeten het als een uitdaging gaan zien om iedereen dat diploma te laten halen. En we moeten af van het heersende idee dat jongeren het tussen hun twaalfde en achttiende moeten doen; zij moeten de gelegenheid krijgen om hun beroepsopleiding in gedeelten, op verschillende momenten in hun leven te volgen.” ◊

Neem voor meer informatie over deze cursus contact op met de Stichting Helpdesk Allochtonen Zaanstreek: tel. 075-6531000; e-mail: info@helpdesk-allochtonen.nl of kijk op www.diversopvoeden.nl www.helpdesk-allochtonen.nl

Portret

Turkse taal bindt

TULPIA mei- aug 2006

twee culturen Turkoloog Gerjan van Schaaik is weer terug in Nederland waar hij Dick Koopman opvolgt. Na een avontuur in Turkije en de Verenigde Staten doceert hij nu Turks aan de Universiteit Leiden. Maar ook niet-studenten zullen zijn naam wel kennen: als de schrijver van de meest gebruikte cursusboeken Turks. Een monoloog.

E Tekst: Erhan Gürer Foto’s: Uygar Özel

Een werkkamer met uitzicht op de Witte Singel in Leiden. Op de vergadertafel stapels collegematerialen, artikelen en dossiers. Tegen de muur een gezellig zitbankje. Sinds februari vorig jaar is hij docent Turks aan de Universiteit Leiden. Daarvoor doceerde hij eerst zes jaar algemene taalkunde aan de Boğaziçi Universitesi in Istanbul, daarna twee jaar Turks in de VS. Zijn liefde voor het Turks begon in 1984 met een zomercursus Turks in Turkije. “We zaten toen in het Belediye Oteli (gemeentehotel) in Erdek, een authentiek Turks stadje aan de zuidkant van de Zee van Marmara. Op een verdwaalde rugzaktoerist na kwamen daar vrijwel geen buitenlandse toeristen. Van de hotelbaas Mustafa Demir (hij runt het hotel nog steeds) mochten we in het hotel les geven – een paar

grotere kamers werden ontruimd en als leslokaal gebruikt. De winter erna zijn we gestart met wintercursussen in Amsterdam en het jaar daarop kwam het eerste boekje uit. De formule van zomer- en wintercursussen hebben we jaren volgehouden.” “Ik ben altijd in taal geïnteresseerd geweest. Ik kon vroeger bijvoorbeeld heel goed dialecten nadoen – plat Utrechts – ik ben geboren in Baarn - en wegens familiebanden ook Gronings en Twents. Ik hield wel van dat soort gekkigheid. Tijdens mijn technische opleiding heb ik in de vakantie heel Oost-Europa doorgereisd. Ik volgde mijn gevoel, had interessante gesprekken met mensen en als ik het ergens naar mijn zin had, bleef ik daar. Overal waar ik kwam, verdiepte ik me in de taal, muziek en manier van leven van TULPIA mei - aug 2006

“Mijn grootste passie is natuurlijk de taalkunde van het Turks.”

de mensen. Zo kwam ik ook eens in Turkije en dat vond ik werkelijk sprookjesachtig. Ik was direct geboeid door de mensenmassa’s op straat, de geuren, het licht tegen de avond, en ook de verkeers- en uithangborden met de mysterieuze puntjes op de klinkers en kringeltjes aan de medeklinkers. Istanbul vond ik de heerlijkste stad waar ik ooit geweest was en waar ik later jaren heb gewoond. Ik ruik nog steeds de heerlijke geur van kebap op houtskool en voel de dynamiek van de stad als ik daaraan terugdenk. Het swingt daar wel, de ritmes van het leven zijn daar op vele punten anders dan in het westen. Soms is het leven daar een stuk harder, maar soms ook veel gemoedelijker dan in het westen.”

Voordeel “Vanwege mijn reizen in Oost-Europa begon ik met de studie Slavistiek aan de Universiteit van Amsterdam. Als ik op mijn reizen door het Oostblok mensen benaderde met de vraag ‘Do you speak English, Sprechen Sie Deutsch,

TULPIA mei- aug 2006

Parlez-vous Français?’ kreeg ik in veel gevallen te horen: ‘Roeski, Roeski’. Een mooi motief om dat ook eens te leren, maar de ontgoocheling kwam, toen ik zelf een jaartje Russisch had geleerd en erachter kwam dat de meesten helemaal geen Russisch spraken. Toch was het wel een dankbare aangelegenheid; je kon boeken en kranten lezen en er op andere manieren je voordeel mee doen.” “Inmiddels was ik al met Turks begonnen en ging zelfs met mijn docent Marc Vandamme een Russisch boek doorwerken om allerlei, toen nog slecht beschreven en veelal onbegrepen zinsconstructies te analyseren. Maar ook al voordat ik met Vandamme was begonnnen, deed ik al een soort ‘veldwerk’ met een Turkse kennis van de markt. Hüseyin Ateş hielp me indertijd aan ongeveer alles wat ik weten wilde en omgekeerd hielp ik hem met z’n Nederlands.” Op de vraag hoe het met zijn inburgering in Nederland gaat, moet hij hardop lachen.

“Je merkt misschien niet dat ik niet zo ingeburgerd ben, want ik spreek de taal hier redelijk goed; daarom valt het denk ik allemaal niet zo op. Ik houd me daar ook niet zo mee bezig. Ik heb geen tv in huis - geen tijd -, want er is nog zoveel anders te doen. Ik houd me ook een beetje van de domme. Ik kijk liever naar BBC-documentaires op mijn laptop over, zeg maar geologie, ruimteonderzoek of wat er zo op de wereld als geheel gaande is. Ter leering ende vermaeck, als het ware.” Wat hem direct raakt, zijn de veranderingen in het academische onderwijs. “De studie Turks aan de Universiteit Utrecht wordt opgeheven. Ik vrees dat er uiteindelijk hier te lande minder studenten Turks zullen zijn dan vóór de opheffing, nu alles in Leiden geconcentreerd wordt. Bestuurders zien kennelijk de maatschappelijke relevantie van een studie als het Turks niet echt in. Ze meten alles aan de hand van studentenaantallen. Nu is Chinees ineens in de mode, vanwege de berichten in het nieuws. Maar dat kan best wel

weer veranderen. Er wonen meer dan driehonderdduizend Turken in Nederland. Turkije is een belangrijk vakantieland en straks wordt dat ook een van de belangrijkste handelspartners van Nederland – daar moet je toch in alle breedheid op anticiperen? Daarnaast zijn er lokaal gesproken heel interessante ontwikkelingen aan de gang. Het taalverlies onder Turkse jongeren in Nederland bijvoorbeeld. Je zou deze processen van dichtbij kunnen volgen, maar dan moet je wel goed opgeleide mensen hebben met een onderzoekstijd in hun baan die dat in kaart kunnen brengen. Zulke zaken zijn helaas allemaal afgeschaft. Dat zijn gewoon allemaal zwaar gemiste kansen. En zeker internationaal gezien.” “Mijn grootste passie is natuurlijk de taalkunde van het Turks. Sinds begin jaren negentig woon ik jaarlijks het congres over de Turkse linguïstiek bij. Ik lever ook altijd een bijdrage. Ik vind het leuk en belangrijk om de ontwikkelingen op mijn vakgebied te volgen. Zo heb ik in het eerste jaar dat ik in Amerika verbleef een nieuw grammaticaboek geschreven, later gevolgd door een oefeningenboek. Ik heb eens een nieuwe aanpak geprobeerd en in het begin van het boek de nadruk gelegd op naamwoordelijke groepen. Niet alleen omdat Turks ook heel veel zinnen heeft waarin geen werkwoorden voorkomen, maar ook omdat je bij het maken van een Turkse zin eerst meestal alle in naamwoordelijke groepen vervatte informatie presenteert en dan pas met een werkwoord afsluit. Het spreken in zulke brokstukken staat daardoor ook dichter bij het gesproken Turks. Deze benadering zou je ook in cursussen kunnen gebruiken.’’ “Ik woon nog te kort in Nederland om een ‘visie op alles’ te ontvouwen. Maar er is wel een aantal velden waarin ik - wat het vakgebied ‘grammatica’ betreft - enige vernieuwing kan brengen. Bijvoorbeeld nauwere samenwerking met andere docenten, studenten en wellicht ook andere vakgroepen hier en in het buitenland. Wat mij betreft zouden werkgroepen een voornamere plaats moeten krijgen in de studie. Door studenten bij alles te betrekken leer je ze kritischer nadenken over alles. Daar gaat het uiteindelijk om bij een universitaire studie. Ik wil graag veel tijd kunnen besteden aan onder-

zoek op het gebied van taalkunde van het moderne Turks – daar is nog een heleboel te doen, al zou je denken dat het meeste wel een uitgemaakte zaak is. Het leuke is ook dat je de resultaten van zulk onderzoek direct kunt terugkoppelen naar de onderwijsmethode die je hanteert. Dat is natuurlijk iets dat voortdurend in ontwikkeling is met de bedoeling studenten snel en effectief Turks te laten leren. Ook wil ik ze uiteraard een beetje van de liefhebbe-

rij bijbrengen die ik bij mijn voorganger Dick Koopman heb gezien en die ik ook zelf altijd sterk heb gehad. Het Turks heeft niet alleen een fascinerende structuur en daardoor ook een zeer charmerende literatuur, maar het kan zich tegenwoordig ook op een uiterst grote maatschappelijke relevantie beroepen.” ◊

Publicaties van Gerjan van Schaaik

• Studies in Turkish Grammar (Harrassowitz) • The Bosporus Papers (Boğaziçi University Press) • The Noun in Turkish (Harrassowitz) • Basiscursus Turks (Coutinho) • Conversatieboek Turks (Coutinho) • Klein Woordenboek Turks (Coutinho) • Standaardgrammatica Turks (Coutinho) • Oefeningenboek Turks (Coutinho) • artikelen in boeken en tijdschriften, o.m. Turkic Languages, Dilbilim Araştırmaları TULPIA mei - aug 2006

Politiek

De veerkracht van de allochtone stem

Aantal Turkse raadsleden stijgt met 15% Ongekend groot was de opkomst van allochtone kiezers bij de gemeenteraadsverkiezingen van 7 maart. En die stemden massaal op links. In alle grote steden is - na soms zware onderhandelingen - inmiddels een linksgeoriënteerd college aan de macht gekomen. En dat gaat grote gevolgen hebben voor het bestuur en het beleid in die steden. Nederlanders van Turkse afkomst spelen een sleutelrol in een interessante politieke ontwikkeling. Tekst: Rogier Slop Foto’s: Uygar Özel

DEN HAAG – Nee, de grote woorden van vlak na de gemeenteraadsverkiezingen van maart 2002 (Pim Fortuyn was toen nog niet dood, en zeker in Rotterdam zeer in zijn nopjes) zijn nu nog niet gebruikt als het gaat over de uitslagen van 7 maart 2006. Toen hadden de media het al snel over ‘een politieke aardbeving’ en een ‘kiezersrevolte’. Zo bombastisch was het deze keer niet. Maar iets opvallends gebeurde er zeker en alle media en alle analisten doken er onmiddellijk bovenop. De opkomst van de allochtone kiezer, die in dat sombere jaar 2002 plotseling was ingeklapt, kwam versterkt weer terug. Vooral de Partij van de Arbeid en GroenLinks profiteerden ervan, maar ook, zij het in veel mindere mate, zelfs de SP, het CDA en de VVD. Het aantal raadsleden met

TULPIA mei- aug 2006

bijvoorbeeld een Turkse achtergrond steeg drastisch. Her en der worden er al Turkse wethouders beëdigd. Sinds 1986, toen allochtonen voor het eerst actief en passief stemrecht bij de gemeenteraadsverkiezingen kregen, gingen opkomst en kandidaatstelling fors omhoog. En dat was goed voor de integratie. “Voor het uitoefenen van dit kiesrecht is immers enige integratie nodig, je oriënteren op de lokale samenleving en op de aanwezige politieke partijen bijvoorbeeld,” schrijft het Instituut voor Multiculturele Ontwikkeling FORUM in de vorig jaar uitgegeven brochure ‘Op lokale maat’. Maar in 2002 knakte de opgaande lijn plotseling. Veel allochtonen keerden zich af van de hitsige toon van ‘Pim en de zijnen’. Twee kabinettenBalkenende verder, waarin veel van die

hitsige toon regeringsbeleid is geworden, zie je juist het omgekeerde beeld. Het is een vreemd spiegelbeeld, een aparte slingerbeweging. In 2002 doken veel allochtone kiezers onder voor de Fortuyn-storm. Nu, in 2006, komen ze juist massaal naar buiten. Verder wegkruipen en nog meer klappen krijgen heeft geen zin. We zijn hier en we zijn hier om te blijven, is de boodschap. Dat de keuze - ook al ging het slechts om gemeenteraadsverkiezingen - zelden viel op de partijen die in Balkenende-II zijn vertegenwoordigd, valt in dat opzicht goed te begrijpen. De allochtone stem gaat vooral linksom. Vonden CDA en later ook VVD in het schatkistje van Fortuyn de verwaarloosde autochtone kiezer, zo vinden nu, vier jaar later, PvdA en GroenLinks de verwaarloosde allochtone kiezer.

Turken In deze slingerbeweging hebben Nederlanders met een Turkse achtergrond - gemakshalve verder maar even Turken te noemen - een grote rol gespeeld. Allereerst vormden zij de groep waarbij de dip van 2002 een geringe rol speelde. “Hoewel zij in opleidingsniveau en leeftijdsopbouw vergelijkbaar zijn met andere allochtone groepen is de opkomst van Turken bij verkiezingen gelijk aan, of hoger dan het autochtone percentage,” aldus het FORUM-rapport. En nu, in 2006, is het weer een stapje verder gekomen. Dat weet Yücel Aydemir, PvdA-gemeenteraadslid in Utrecht, als geen ander. Samen met enkele andere lokale collega-politici van Turkse afkomst, beheert hij al een tijdje een website over politiek en Turken in Nederland - www.siyaset.nl. Eerst even wat cijfers. Vóór 7 maart telden Nederlandse gemeenteraden 145 raadsleden van Turkse afkomst. Nu zijn dat er 171. En daarnaast zijn er nog enkele gevallen die net twee of achttien stemmen tekort kwamen voor een raadszetel. Bovendien komen er vier Turkse wethouders. Allen van PvdA: Hatice Can Engin (Gilze-Rijen), Seyit Yeyden (Helmond), Yeter Tan (Amstelveen) en Ayhan Yalın (Amsterdam Bos en Lommer). Aydemir snapt wel een beetje waarom de Turken zo´n sleutelrol spelen. “Wij Turken zijn goede, individuele ondernemers, we werken daar keiTULPIA mei - aug 2006

“De meeste Turken stemmen hier links en in Turkije rechts. In Nederland hebben zij het gevoel dat de linkse partijen, vooral de PvdA, vriendelijk voor buitenlanders is.” hard voor. Maar tegelijkertijd willen we ons altijd organiseren. Niet alleen hier, hoor, als je in Istanbul komt, struikel je ook over de verenigingen van mensen die uit andere steden en dorpen naar Istanbul zijn gekomen. Lekker onder elkaar. Turken voelen zich niet helemaal veilig als ze niet georganiseerd zijn.” “Zo is het in Nederland ook een beetje. De eerste moskeeën en de eerste koffiehuizen zijn door Turken gesticht, juist omdat we zo goed georganiseerd zijn. Anderzijds is het zo, dat we geen klaagcultuur hebben, zoals veel andere autochtonen. Als wij te vaak bij een disco worden geweigerd, beginnen we er gewoon zelf eentje.”

Partijen Die organisatiegraad helpt ook in de politiek, hoewel ook daar iedereen zijn eigen gang kan gaan. “Natuurlijk stemmen de meesten links,” zegt Aydemir overtuigd. Dit is op zich heel opvallend, want de overgrote meerderheid van de Turken in Nederland stemmen in Turkije rechts. In Nederland hebben zij het gevoel dat de linkse partijen, vooral de PvdA, vriendelijk voor buitenlanders is. Daarbij is er het zogenoemde Den Uyleffect van belang. Maar het stemgedrag van de huidige allochtone kiezer

TULPIA mei- aug 2006

heeft met het huidige regeringsbeleid te maken. Aydemir: “Zij hebben het wel gehad met al dat gedoe over moslims en terreur, en merken toch vaak een nauwelijks verhulde discriminatie. En natuurlijk is er veel aan te merken op het huidige sociaal-economische beleid. Dat heeft toch geleid tot de gedachte dat we onze stem moeten laten horen,” aldus de 36-jarige Aydemir, die bij de vorige ronde als groentje wel in de Utrechtse raad kwam en inmiddels voor de partij de portefeuille sport, gezondheidszorg, welzijn, jongeren, vluchtelingen, migranten en ouderen torst. Ook de manier waarop de opkomst tot stand kwam stemt tot tevredenheid. Want de allochtone stemmen zijn toch grotendeels terechtgekomen bij de gevestigde partijen. De vele islamitische of etnische partijtjes hebben het vaak niet gered; in de grote steden kreeg alleen in Den Haag Oscar Gül van de Islam Democraten een zetel. Een teken van politieke volwassenheid, vindt Aydemir al analyserend. “De mensen zitten echt niet te wachten op dat soort kleine partijtjes. Ze weten dat je veranderingen alleen door kunt voeren als je op een grote partij stemt. Tactisch stemmen, zou je misschien kunnen zeggen, maar ook met besef van de Nederlandse politieke verhoudingen.” En tactisch stemmen, dat doen autochtonen ten slotte ook. Maar toch. Voor buitenstaanders blijft het gek dat Turkse moslims stemmen op, en kandidaat staan voor een christelijke partij als het CDA. “Nee hoor, dat is helemaal niet zo vreemd. Het is mijn partij niet, maar ze winnen op zaken als het gezin als de hoeksteen van de maatschappij, dat is voor veel Turken belangrijk. En ze kiezen een harde lijn tegenover drugs, prostitutie en gokken. En sommige jonge Turkse ondernemers zien meer in de VVD. Allemaal prima, als ze maar meedoen.”

Belangenbehartiging PvdA-voorman Wouter Bos zorgde vlak na de verkiezingen nog even voor een klein relletje door zich af te vragen of raadsleden die met grote aantallen voorkeurstemmen waren gekozen boven mensen op de lijst ook wel ‘de juiste kwalificaties’ zouden hebben voor het zware raadswerk – want zwaar is het. Veel allochtone kiezers waren daar nogal kribbig over, omdat vooral

zij met voorkeurstemmen werden gekozen. Wat Bos onderhuids bedoelde, ging echter nog wat dieper. Allochtone raadsleden, ook van de PvdA, hebben zich in het verleden nogal eens gedragen als belangenbehartigers van alleen hun eigen achterban. Zelfs als het tegen de partijlijn inging. De 36-jarige Aydemir ziet dat als een verdwijnend verschijnsel. Op de website betoogt hij dat in het verleden vooral de eerste en de tweede generatie vertegenwoordigd waren, die zich inderdaad sterk concentreerden op hun eigen kiezers. Maar de nieuwe generatie - hoogopgeleid, hoog op de kieslijsten - wil constructieve politiek, zonder cliëntelisme, zonder dat benauwde. “Natuurlijk voeren Turkse politici, zeker plaatselijke, meer directe, meer persoonlijke campagnes. Je kent de mensen, en je moet ze helpen. Maar niet meer in ruil voor een stem. Bij de nieuwe generatie is het echt niet meer zo dat ze op je stemmen omdat je toevallig ook Turk bent. Die jongeren - ik zie het al bij mijn eigen kinderen – kijken je kritisch aan en zeggen: “We hoeven niet sowieso op een Turk te stemmen - overtuig me maar eens waarom ik eigenlijk op de Partij van de Arbeid zou moeten stemmen.” ◊

Een bewuste stem

Huri Şahin (31) gaat op voor haar tweede periode als PvdA-raadslid in Zoetermeer. De jonge politica bekijkt de jongste gemeenteraadsverkiezingen door een Turks-Nederlandse bril. “Bestuurders van Turkse afkomst zijn een factor van belang.” Tekst: John de Graaff Foto’s: Uygar Özel

De euforie van 7 maart is er nog altijd, maar de vreugde van de verkiezingswinst wordt wel getemperd door de opgelaaide allochtonendiscussie binnen de PvdA. “De angst voor het feit dat er zoveel allochtone raadsleden zijn gekozen, is ongegrond. Het zijn vaak ondernemers, studenten en hoogopgeleiden die in sommige gevallen al doorstoten naar wethoudersposten. Ik vind dat juist een goede ontwikkeling. Mijn advies zou zijn: houd het hoofd koel en ga verder met datgene waarmee je bezig bent. Juist nu moet je de partij niet afvallen, want dan hebben de krachten gewonnen die garen spinnen bij zo’n discussie. Toon aan dat je geen stemvee bent!” We treffen elkaar aan het eind van de middag in een trendy lokaal in het oude centrum van Zoetermeer, de TULPIA mei - aug 2006

groeistad die inmiddels het volwassen aantal van 117.000 inwoners heeft. Het is precies twee weken na de verkiezingen; het land is al een beetje gewend aan de linkse lente, het echte voorjaar staat voor de deur. Logisch eigenlijk dat Şahin glundert. Ze is herkozen in de Zoetermeerse raad, haar partij is met tien zetels (was zes) de grootste geworden en ze maakt sinds kort deel uit van de eerste PvdA-talentenacademie, een initiatief van het landelijke partijbestuur. Niet gek voor iemand die zich pas na de gebeurtenissen van 11

september 2001 geroepen voelde om de politiek in te gaan.

Ruimdenkend Ze is net terug uit de Tweede Kamer waar ze in het kader van de PvdA-opleiding een fractievergadering heeft bijgewoond. Waarschijnlijk is ook daar de ruk naar links de revue gepasseerd. Wij willen het gerichter bekijken: hoe ziet een jonge vrouw, in 1975 in Deventer geboren uit Turkse ouders, de resultaten? “Heel positief, als ik naar de Turken kijk. Ze zijn veel bewuster naar

“Mijn keuze voor de PvdA was beïnvloed door mijn vader die het altijd over Joop den Uyl en diens inzet voor arbeiders had.”

de stembus gegaan. Velen zijn volgens mij gaan stemmen, omdat ze zich in Nederland minder welkom voelen. En de keuze was ook veel principiëler: er is echt gekozen voor een partij, niet voor personen. Natuurlijk, ook het kabinet is door de kiezers afgerekend.” Die opvattingen leven volgens haar ook in het netwerk voor Turkse raadsleden waarvan ze lid is. “Daarin zitten mensen, ongeacht hun politieke voorkeur. Een goede ontwikkeling.” In haar ogen kan een raadslid van Turkse komaf de gemeenteraad een impuls geven. “Zo iemand kan een helikopterblik hebben, omdat hij of zij uit een ander land naar Nederland is gekomen. Hij of zij ziet wellicht heel goed hoe een land overeind moet worden gehouden, bijvoorbeeld sociaal-economisch. Iemand met twee culturen kan vaak ook ruimdenkender zijn. Ja, zo voel ik me, al weiger ik om dat steeds maar weer uit te leggen. Ik ben overtuigd moslima, maar ik bid niet vijf keer per dag. Tot mijn vijftiende voelde ik me alleen Turkse, daarna ook Nederlandse. Pas na 11 september ben ik gaan denken: wat ben ik eigenlijk, Turk of moslim?” zegt Şahin, die hoopt dat veel Turkse wethouders de kans krijgen te laten zien wat ze voor de Nederlandse gemeenschap kunnen betekenen.

Tweedeling

Huri Şahin tijdens haar verkiezingscampagne

TULPIA mei- aug 2006

Şahin, in het dagelijks leven beleidsmedewerker in de gemeente Capelle aan den IJssel op het terrein van integratie en volwasseneneducatie, voelt zich al lang PvdA’er. “Dat kwam door mijn vader die het altijd over Joop den Uyl en diens inzet voor arbeiders had.” Als ze de kans zou krijgen, zou ze ooit voor de partij in de Tweede Kamer willen zitten. Wat ze dan zou willen bereiken? “Dat we normaler met elkaar omgaan. De tweedeling proberen weg te werken. Op dit moment wordt armoede geaccepteerd, dat kan ik niet aanzien!” Şahin is als raadslid ook actief over de grens. Ze is met anderen bezig een project op te zetten in een deelgemeente van Istanbul op het gebied van dienstverlening. Het geld hiervoor komt uit een potje voor EU-kandidaten zoals Turkije. “Het doet me goed om ook iets voor Turkije te doen, al peins ik er niet over om daar te gaan wonen.” ◊

İlhan Yücel • Schrijver Column

Het vege lijf Irrationele gedachten, onredelijke verwachtingen spoken door een dronken hoofd. Word je in nuchtere omstandigheden nog in toom gehouden door enig realiteitsbesef, in een dronken bui gaan alle remmen los. Op dit moment heb ik volgens mijn geliefde te veel Franse bocht achter de kiezen, dus u bent gewaarschuwd. Uit de geluidsboxen van de computer weerklinkt uren achter elkaar hetzelfde liedje. Elke keer als het liedje is afgelopen, begint het opnieuw. Normaliter laat ik me erg moeilijk vangen door songs, maar dit is anders. De tekst is van Kazak Abdal, een Turkse troubadour uit de zeventiende eeuw, geboren in Roemenië, destijds nog een deel van het Ottomaanse Rijk. De song wordt gezongen door Kirac, een immens populaire rockster. Ik heb voor zijn versie gekozen, omdat Kıraç als geen ander de woede die Kazak Abdal gevoeld moet hebben, weet te vertolken. Hij brult uit volle borst. De tekst van het lied is ongehoord hard en zelfs onbeschoft. Zou je de zinnen tegen een willekeurige Turk op een willekeurige straat in een willekeurige Turkse stad (of Amsterdam-West) zeggen, dan wordt geheid de eer van je voltallige familie geschonden, en het is nog maar de vraag of je ledematen zo’n confrontatie overleven. In de veiligheid van de huiselijke woonkamer brul ik mee. Ik heb de ramen wel dichtgedaan – je weet maar nooit wie zich heden ten dage aangesproken voelt. Münkir münafıkın huyu, Yıktı harap etti köyü Mezarına bir tas suyu, Dökenin de anasını Zo, dat lucht op. De tekst verhaalt van een huichelaar die uit eigenbelang het hele dorp naar de ondergang heeft geholpen. En nu deze egoïstische ellendeling gelukkig zijn laatste adem heeft uitgeblazen, waarschuwt Kazak Abdal de dorpelingen dat ze zijn lichaam niet eerbiedig moeten behandelen, met het risico dat hij – de troubadour - hun moeder… Vult u maar zelf in. Wat een woede moet hij gevoeld hebben,

als je bedenkt dat de moederschoot fungeert als een kluis van de familie-eer. De moederschoot is voor een Turk vaak nog heiliger dan de graal van Jezus voor christenen én de Kaäba voor moslims bij elkaar. Als een simpele dorpshuichelaar een troubadour zo ontstemd kon maken, welke woorden zouden zijn moderne collega’s dan niet hanteren voor hypocriete ‘gelovigen’, populistische politici (dood of levend) en nog meer van dergelijke beroepsegoïsten die bevolkingsgroepen tegen elkaar opzetten, alleen al om eigen idealen te verwezenlijken? Niet veel dus. Integendeel. Hyprocrieten als Kazak Abdal zijn nu de helden, vertolkers van het volksgevoel. Poldercabaretiers, -dichters en -columnisten kraken tegenwoordig nauwelijks kritische noten over huichelaars die een massa achter zich aanslepen. Ze gaan gebukt onder de dictatuur van de massa, en je hoort ze niet eens klagen. Als je ze al kritische geluiden hoort uiten, dan schoppen ze tegen andermans heilige huisjes. Lekker veilig. Ik stel me het leven van de troubadour voor. Die trok niet van theaterzaal naar theaterzaal om zijn kas te spekken met veilige, amusante teksten. Hij schreef geen lucratieve stukjes in massakranten, trad niet op voor een groot (televisie-) publiek. Hij hoefde het niemand naar de zin te maken om zich te verzekeren van verdere tournees, opdrachten en dus ook inkomsten. Maar hij had ook geen hoge hypotheek, geen gas- en kroegrekening te vereffenen aan het eind van de maand. Nogal wiedes om dan te durven zeggen wat je wilt, als je slechts het vege lijf te verliezen hebt! Ik giet mijn glas nog eens vol en ik ga nog luider meezingen. Derince kazın kuyusun, İnim inim inlesin Kefenin diken iğnesin, Dikenin de anasını “Graaf zijn graf zo diep mogelijk,” schreeuw ik met Kıraç mee. “Laat hem lekker creperen. En wee degene die zijn lijkwade naait. Die naaier z’n moeder…’’ TULPIA mei - aug 2006

Cover

De historische band tussen Keukenhof, tulpen en Turken

Tekst: Tuncay Çinibulak Foto’s: Uygar Özel

TULPIA mei- aug 2006

In elk Turks familiefotoalbum lachen ze je hartelijk toe. Hele gezinnen, poserend tussen de tulpen in Keukenhof. Mijn ouders, zussen en broers â&#x20AC;&#x201C; toen nog jong â&#x20AC;&#x201C; kijken met stralende ogen naar de objectieven. Turken en Keukenhof hebben een bijzondere band met elkaar, weet ik nu. Vroeger kon ik maar niet begrijpen waarom mijn landgenoten per se een dagje naar deze

megatuin gingen alsof het een heilig oord was. Pas later begon ik hun liefde en nieuwsgierigheid voor Keukenhof te begrijpen. De tulp is vier eeuwen geleden uit Turkije naar Nederland gebracht. Intussen hebben bollenkwekers hier met zorg vele soorten en kleuren gekweekt. En dat maakt de Turk elk jaar opnieuw nieuwsgierig. Vorige week bezocht ik dus met

mijn vrouw, dochtertje en andere familieleden de Keukenhof. Ook wij lieten ons tussen de tulpen vereeuwigen en liepen urenlang langs de tulpenbedden. Wij waren vooral benieuwd naar de nieuwe aanwas: de Rembrandt van Rijn-tulp. Er is al een tulp genoemd naar de grote meester. Maar ter ere van de 400ste verjaardag van deze schilder is er een nieuwe tulp naar hem TULPIA mei - aug 2006

genoemd. “De 400ste verjaardag van Rembrandt vieren we ook, omdat deze grootste Nederlandse schilder uit deze buurt komt en omdat Keukenhof zich graag profileert op het raakvlak van natuur en cultuur,” vertelt Annemarie Gerards, manager Marketing & Communicatie bij Keukenhof. “De gedoopte tulp is gewonnen door de bekende veredelaar Jan Ligthart uit Breezand,” vervolgt zij trots. De firma en de familie Ligthart hebben onlangs ook het boek Tulpengoud op de markt gebracht. Een beetje ongeduldig lopen wij richting de nieuwe tulpen. Deze staan in bloei in een groot portret van de schilder. Onze nieuwsgierigheid wordt beloond, want deze tulpensoort overtreft alle klassieke tulpen. De Rembrandt van Rijn is een laatbloeier en heeft een ronde bloem. Als pottulp wordt hij 15 cm hoog en als snijbloem 40 cm. Hij heeft een scherpe knop met een brede gele rand. Wij nemen vele foto’s van het tulpenrijke portret en lopen verder. “Per jaar worden er in Keukenhof zeven miljoen tulpen en andere prachtbloemen allemaal met de hand geplant,” vertelt Gerards trots. “Keuken-

hof trekt jaarlijks 700.000 bezoekers uit binnenen buitenland. Inmiddels is het aantal deelnemende bollenbedrijven van 10 naar ruim 90 gegroeid. Elk jaar worden de allerbeste en allermooiste bolbloemen van Nederland in Keukenhof tentoongesteld. Keukenhof is uitgegroeid tot een van de bekendste plekken van Nederland en een van de meest gefotografeerde bezienswaardigheden ter wereld,” aldus Gerards De hele dag hebben wij doorgebracht in deze kleurrijke tuin. We konden onze ogen maar niet afhouden van de prachtige tulpen die in alle soorten en kleuren hun vroegere landgenoten begroetten. En wij voelden ons één met hen, want als er een plek in Nederland is die de kenmerken van de Turkse en de Nederlandse cultuur met elkaar verenigt, die synoniem is voor dit tijdschrift TULPIA, dan is dat zeker Keukenhof wel. ◊

Meer informatie: www.keukenhof.nl Keukenhof is geopend t/m 21 mei.

Keukenhof in vogelvlucht 68

TULPIA mei- aug 2006

In 1949 nam de toenmalige burgemeester van Lisse, mr. W.J.H. Lambooy, samen met een tiental vooraanstaande bloembollenkwekers het initiatief voor een jaarlijks terugkerende bloemententoonstelling in de openlucht. Al snel lieten ze hun oog vallen op Landgoed Keukenhof. De gemeenteraad van Lisse steunde het initiatief financieel. Ook vanuit diverse vakorganisaties werd instemming betuigd en onder leiding van tuinarchitect W. van der Lee gingen honderden arbeiders aan de slag om de Engelse tuin van Zocher te veranderen. Keukenhof is niet altijd het prach-

Mensen uit de hele wereld laten zich graag fotograferen in Keukenhof. Een Hindoestaans bruidspaar laat zich vereeuwigen bij de tulpen.

tige landgoed geweest zoals we het nu kennen. In de 15e eeuw maakten de 32 hectare van het huidige park onderdeel uit van het enorme landgoed van Slot Teylingen. Van 1401 tot 1436 zwaaide de Gravin van Holland, Jacoba van Beieren, hier de scepter. Een deel van haar landgoed liet ze gebruiken als kruiden- en groentetuin. Elke dag verzamelde de gravin hier hoogstpersoonlijk de verse ingrediënten voor in de keuken. Hieraan dankt het huidige Landgoed Keukenhof haar naam. In 1857 kregen de bekende tuin- en landschapsarchitecten ‘Zocher & Zn’ de

opdracht een park te ontwikkelen. Beide heren hadden eerder in Amsterdam een vergelijkbare taak uitgevoerd waar zij het Vondelpark ontwierpen. Wie nu op Keukenhof komt herkent hun hand in het gebied rondom de Beukenlaan. De majestueuze bomen en de vijver stammen uit die tijd. In de jaren daarna is Landgoed Keukenhof steeds verder ontwikkeld tot het huidige, 32 hectare grote park. In het eerste jaar bezochten meteen 236.000 mensen de tentoonstelling. Een bewijs dat burgemeester Lambooy en de kwekers een juiste inschatting

hadden gemaakt. Naarmate de jaren vorderden, groeide Keukenhof door naar een bezoekersaantal van 600.000 tot 700.000 mensen per jaar, met uitschieters naar ruim 900.000. Onder hen vele ‘Groten der Aarde’, zoals de Amerikaanse presidenten Eisenhower en Clinton en de Engelse koningin Elizabeth. Ook viel Keukenhof de eer te beurt het decor te zijn van het eerste publieke optreden van Prinses Máxima, destijds nog de verloofde van Kroonprins Willem-Alexander.

TULPIA mei - aug 2006

TULP TULPOMANIE

TULPIA

In Nederland groeiden er oorspronkelijk niet veel bloembollen. En zeker onze bekendste Nederlandse bloem, de tulp, kwam hier niet voor. Bloembollen leerde men pas goed in Nederland kennen in de 16e eeuw.

De eerste bloembol die echt de aandacht trok was de tulp en die groeide in Turkije. De ambassadeur van Oostenrijk in Turkije kreeg een paar tulpenbollen van de Ottomaanse sultan cadeau. Deze gaf de bollen aan de Leidse hoogleraar Carolus Clusius [1526-1609], de grondlegger van de Hortus Botanicus in Leiden. Juist tijdens het leven van deze Vlaming (die eigenlijk Charles de lâ&#x20AC;&#x2122;Ă&#x2030;cluse of Karel van der Kluis heette) ontwikkelde de botanie zich tot een gespecialiseerde wetenschap. Clusius kreeg de tulpenbollen omdat hij heel veel onderzoek naar bloemen en kruiden deed. De tuin waarin Clusius proeven met tulpenbollen deed, bestaat overigens nog steeds. Deze heet de Clusiushof en hoort bij de hortus van Leiden. Overigens wilde Clusius zijn tulpen niet verkopen; hij wilde er alleen maar proeven mee doen. Maar op een keer werden al zijn bollen gestolen uit de hof. De bol-

TULPIA mei- aug 2006

len waren namelijk heel veel waard en Er was zelfs iemand die zo graag een dat trok natuurlijk volk aan dat alleen bol wilde hebben dat hij één bol ruilde maar snel rijk wilde worden! tegen: twee ladingen graan, twee laAlleen de puissant rijken konden dingen rogge, vier vette ossen, twaalf bloembollen kopen. Deze werden in vette schapen, 5000 liter wijn, 35 liter de 17e eeuw enkel door apothekers bier, 1500 kilo boter, 500 kilo kaas, een verkocht, omdat men meende dat ze zilveren beker en een pak lakense stof. geneeskrachtig waren. Enkele jaren later, begin 1637, kwam er Rond de belangrijkste steden, zoals een bruusk einde aan heel deze dwaze rond Amsterdam, windhandel. SomTULPIA ontstond in waren landgoedemigen waren heel ren waar de rijken uit 2006 als eerbetoon aan rijk geworden, maar de 17e en 18e eeuw deze prachtige Turks- anderen waren tohun zomerverblijf taal verarmd, want Nederlandse bloem hadden en graag failliet gegaan. wilden opscheppen met hun dure tulDe bloembollen worden pen. Veel van die oude landgoederen goedkoper zijn inmiddels verdwenen. Een paar namen van bekende landgoederen zijn: In de 18e eeuw raakte Nederland beHuys Ter Spekke, Huys te Manpad en kend als bollenland. De bol bleef alleen Huis Sandvliet. In het park dat bij Huis betaalbaar voor de rijken in binnenen Sandvliet hoorde werd voor het eerst buitenland. In de 19e eeuw ging men in 1949 de bekende bloembollenten- steeds meer bollen kweken, waartoonstelling De Keukenhof ingericht. door de bollen goedkoper werden. Omdat gewone mensen ook steeds Tulpomanie meer gingen verdienen, konden er Rond 1634 wilden steeds meer rij- steeds meer bollen verkocht worden. ken tulpenbollen kopen. Er begon Vanaf die tijd heeft de bollenhandel toen een dwaze handel in tulpenbol- zich steeds verder uitgebreid. De kwelen. Niet alleen bollenliefhebbers wa- kers hebben methoden gevonden om ren bezig met bollenkweken en met veel bollen van goede kwaliteit te kwede bollenhandel, ook allerlei lieden ken. Tegenwoordig worden bloemboldie niets van bollen wisten, maar allen nog steeds heel mooi gevonden. leen snel rijk wilden worden, stortten Kijk maar eens hoeveel toeristen er zich op de bollen. Dit werd ‘tulpoma- komen als de bloemenvelden in bloei nie’ of tulpenwoede genoemd. Men staan. En dan hebben we het nog niet verkocht een bol, die men niet eens eens over de Keukenhof of over een bezat, aan een ander die hem weer bloemencorso! door wilde verkopen en die eigenlijk In 2006 ontstond ons blad TULgeen geld had. Dit soort handel wordt PIA als eerbetoon aan deze prachtige gewoonlijk windhandel genoemd. Turks-Nederlandse bloem. ◊ Voor één bol werden krankzinnige bedragen, wel tot 2.200 euro betaald. Met dank aan Museum De Zwarte Vaak kregen de kopers alleen een stuk Tulp (www.museumdezwartetulp.nl) papier waarop stond dat ze de eigenaar waren van een bol: de bollen zelf zagen ze meestal niet eens (en soms bestond zo’n bol ook helemaal niet!)

TULPIA mei - aug 2006

Rear Window Sadık Yemni • Schrijver

Het stempel op mijn pols De bergruimte waar we onze herinneringen in opslaan, doet mij vaak aan een dierentuin denken. Een melodie, een vergeelde foto of een woord dat fungeert als een sleutel die de deur van deze ruimte wijd openzet. De herinneringen zijn op een of andere manier organisch van aard. Ze willen graag gevoed, gestreeld en bemind worden. Anders worden ze gekwetst en verkleuren ze. Ons geheugen, dat op een zeef lijkt, vindt het soms te moeilijk om aan al deze wensen tegemoet te komen. Laten we de deur van een van de kooien openen en teruggaan naar de zomer van 1977. De plaats is Amsterdam. Ik sta in de rij voor de deur van de wereldberoemde theaterzaal Melkweg. Meer dan de helft van de wachtenden is toerist. Met leeftijdgenoten, die merendeels Engelsen of Amerikanen zijn, wacht ik geduldig in de rij. We halen de kaartjes en krijgen op onze polsen een stempel dat de hele nacht ongewild je metgezel wordt. In de bovenzaal is er een voorstelling van Django Edwards, livemuziek en dans. Om negen uur een Russische film die Solaris heet en van regisseur Tarkovski is. Beneden in de grote zaal die omgetoverd is tot oosterse markt staan een paar kraampjes. Kraaltjes, kettinkjes, tijdelijke tatoeages, verschillende soorten hasj, boeken over het zenboeddhisme, geurtjes, tabaks- en hasjpijpen, kleine nargilehs. Een mengsel van kleuren en geuren. Door de geur van wierook en van joints doen mijn frisse longen, die daar niet aan gewend zijn, nieuwe ervaringen op. Op deze plaats kom ik twee bekende figuren tegen. Eén van hen is iemand met de bijnaam ‘de dorpeling’. Hij is ergens tussen de 45 en 50, een sympathieke en goedlachse man, die altijd

TULPIA mei- aug 2006

een pet op heeft en een van de mascottes van de Melkweg is. Hij is in staat met een woordenschat van vijftig Engelse en Nederlandse woorden lange gesprekken te voeren. Ik had hem leren kennen via een vriend, Ahmet de marktkoopman. Ahmet de marktkoopman had zijn bijnaam gekregen, omdat hij op de Albert Cuypmarkt een kraam had. Hij gebruikte deze bijnaam, zodat er geen verwarring zou ontstaan tussen twee Ahmets. Hij had lang, kastanjebruin haar en blauwe ogen. In het centrum van de stad, op een van de grachten had hij een woonboot, wat toen onder Turken heel bijzonder was. Naast zijn knappe uiterlijk en makkelijke omgang met mensen was ook dit woonboot een factor die zijn aantrekkingskracht verhoogde. Altijd had hij Amerikaanse meisjes bij zich. Zijn paleis dat in oosterse stijl ingericht was en dat heel zachtjes op het water deinde, was een harem, geplukt uit de Melkweg. Het programma van Django Edwards gaat om half elf beginnen. De dorpeling is met mensen om zich heen in de gebarentaal van Tarzan aan het babbelen. De marktkoopman is nergens te bekennen. Ook andere kennissen zijn er niet. Nadat ik beneden naar de wc geweest ben, waar het sterk naar ammoniak ruikt en waar de muren beschimmeld zijn, beslis ik boven naar de bioscoop te gaan. De zaal is voor één derde vol. De film is in het Russisch. Voor mijn toenmalige taalkennis gaat de ondertiteling veel te snel, maar toch zit ik aan mijn stoel gekluisterd. Ik voel intuïtief dat de oceaan een onbegrijpelijke intelligentie is. Aan het eind van de film zijn de dromerige uitdrukkingen op de gezichten van de toeschouwers allemaal identiek, zoals de stempels op onze polsen. Doordat ik gegrepen was door de magie van de film heb ik het begin van het programma van Django helaas gemist. Met een paar mensen samen doen wij de deur van de zaal open en sluipen we naar binnen. Ergens achterin gaan we op onze hurken zitten. De zaal is propvol. Je ziet een scène van een vliegtuigkaping. Django laat ieder van de figuranten-passagiers iets ruiken waarvan hij meent dat het lachgas is. Wanneer de passagiers beginnen te lachen, worden wij ook aangestoken. Algauw laat ik achter mij wat de planeet Solaris bij mij opgewekt had en barst ik ook in lachen uit. We ademen met ons hele lijf The festival of fools. Beneden in de zaal is er een dansvoorstelling. Een jonge vrouw met lang, zwart haar, die niets meer draagt dan een lange plissérok danst op de melodie van Pink Floyds “Set the controls for the heart of the sun”. De avond is om. Ik laat het stempel op mijn pols achter en doe de deur dicht. Dertig jaar geleden waren de dagen toch mooier, denk ik als ik mijn hoofd op het kussen van de nostalgie leg. Laten wij allemaal dit van tot tijd tot tijd doen en uit die tijd optimisme en welwillendheid importeren naar de huidige tijden.

Kunst om cultuur

Tussen of boven twee culturen? Acteur en scenarioschrijver Vefa Öcal over zijn passie: toneel Tekst: Ellen de Vries Foto’s: Uygar Özel

Rondom het knetterende vuur staat een groepje mannen in het donker. In hun midden Doğan Uslu, groot en imposant in zijn lange, leren jas. Nonchalant slijpt hij zijn mes. Rechercheur Altan Uslu staat er wat bedremmeld bij. Verstijfd van schrik als Doğan naar voren stapt. Maar Doğan loopt naar de wagen en laadt een tegenstribbelend schaap uit. De mannen lachen. Altan ook. Opgelucht. In de dertiendelige politieserie Van Speijk speelde acteur Vefa Öcal (44) de rol van slechterik die neef agent een loer draait. “Maar wel een aardige slechterik,” vindt hij. Aanvankelijk zou hij in de dertiende aflevering het loodje leggen, maar regisseur Pollo de Pimentel vond zijn personage zo interessant TULPIA mei - aug 2006

dat hij mocht blijven leven. De serie is net afgelopen, maar een opvolger is in de maak en zal in november te zien zijn op de commerciële tv-zender Talpa. Schurken spelen? Geen probleem als de rol maar interessant is. “Maar als een castingbureau me belt met de vraag: ‘We hebben een Turk nodig’, dan roep ik: ‘Ga maar naar de Albert Cuyp’.” En krom praten in tv-series vertikt hij ook. “Dan denken ze dat ík slecht Nederlands spreek en dom ben.” Maar voor de rol van Hollandse huisvader zal hij niet snel gevraagd worden. “Of dat erg is? Nee, want ik ben geen Hollander.” Zijn etnische achtergrond ziet hij vooral als voordeel. Olijk: “Nu concurreer ik slechts met vijf Turkse acteurs, anders met 2000 Nederlandse!” Bij toneel speelt achtergrond veel minder een rol dan bij film of tv, vindt hij. “In mijn eerste tv-filmpje speelde ik een Griek en in De koopman van Venetië Shylock: de jood die het hart van de koopman in onderpand vraagt. Leuke rollen, omdat ze ver van me afstaan. Toneel is magie. In het toneelstuk Mirad speelde ik als 35-jarige een jongen van 14 jaar. Als ik Roodkapje moet spe-

len dan bén ik Roodkapje.” Zijn hart ligt bij toneel. Waarom? “Het vergt meer voorbereiding dan tv of film. Ik hou van zwoegen.” Öcal speelde drie jaar bij Toneelgroep Amsterdam, wel leuk, maar hij werd het reizen moe. “Je vertrekt ‘s middags om twee uur en komt ‘s nachts om twee uur pas weer thuis als je in de provincie speelt.” Als jongetje op de lagere school op zijn achtste was Öcal in het kader van gezinshereniging naar Zaandam gekomen - hield hij al van toneelspelen en luisterde hij feestjes op met zijn sketches. Op de mavo tapte hij elke vrijdagmiddag moppen. Ook Turkenmoppen. “Ja, ik dacht: laat ik ze zelf maar vertellen.” Op de christelijke mavo was hij de enige Turk. “Ik was al van alle andere mavo’s weggestuurd. Ik was behoorlijk lastig. Op mijn veertiende ben ik weer naar Turkije gegaan, omdat ik me in Nederland niet thuis voelde. Ook de Turken hier vond ik niets.” Die vertelden hem over hun heilige geloof, maar het praktiseren: ho maar! In het Turkse Adana (Zuid-Turkije) maakte Öcal zijn middelbare school af. Adana viel ook tegen. “Ik wist niet hoe snel

Biografie Vefa Öcal werd geboren op 20 juni 1961 in het Turkse Gemerek (Centraal-Turkije). In 1969 verhuisde hij met andere gezinsleden naar Zaanstad. Öcal studeerde Cultureel Werk aan de Hogeschool van Amsterdam, werkte als cultureel werker in Amsterdam-West en speelde daarnaast toneel. Hij begon bij het Öngören Theater. Sinds 1994 wijdt hij zich volledig aan toneel. Enkele toneelstukken, films en tv-series waarin Öcal speelde: One for the road van Harold Pinter in de regie van Saban Ol en Meral Taygun (1987); Het mes van mr. A. Moszkowicz in de regie van Paul Kramer (1991); Vuurspuwer, eigen bewerking van Sartres Herostratos uit De muur in de regie van Wim Meeuwissen (1994); Titelrol in Mirad van Ad de Bont in de regie van Allan Zipson (1994); Een soort Hades van Lars Noren in de regie van Gerardjan Rijnders (1994); De koopman van Venetië van William Shakespeare in de regie van Lucienne van Amelsfoort (1998); dertiendelige politieserie Van Speijk in de regie van Pollo de Pimentel (2006).

TULPIA mei- aug 2006

ik terug moest komen.” Hij studeerde vervolgens Cultureel Werk aan de Hogeschool van Amsterdam. “Nee, ik heb geen toneelopleiding gedaan. Wel overwogen, maar ik begon naast mijn studie in 1983 bij toneelgroep Öngören. Een jaar later was ik er assistentdocent drama en daarna speelde ik al de titelrol in Nasreddin Hoca van Ufuk Kobaş in de regie van Şaban Ol, een oude rot in het vak. Toen ik zag dat mijn vrienden na de toneelschool geen vast werk hadden, was ik blij dat ík een parttimebaan had.” Want ondertussen werkte hij in Amsterdam-West bij welzijnsorganisatie Matrix. Maar in 1994 besloot hij louter en alleen nog maar te spelen. Sindsdien acteerde hij in veel toneelstukken, series en films. Of hij al doorgebroken is? Tja. “Wat is dat: doorgebroken?” Maar misschien komt de doorbraak met zijn film Bloedbroeders die in november moet verschijnen, oppert hij. Bloedbroeders gaat over twee Turkse mannen die een homo-schijnhuwe-

lijk aangaan. Öcal speelt de Nederlandse Turk. Als hij niet speelt, schrijft hij in Cultureel Centrum De Balie aan het scenario voor een film over de dood, waarin hijzelf de rol speelt van zijn ster-

“Als een castingbureau me belt met de vraag: ‘We hebben een Turk nodig’, dan roep ik: ‘Ga maar naar de Albert Cuyp’.” vende vader. “Mijn vader is al zeven jaar aan het doodgaan. Het gekke is: ik schrok en wist niet hoe ik met de dood moest omgaan. Ik woon al 37 jaar hier, ver van tantes en ooms die doodgaan in Turkije. Tijdens de vakantie hoor je: tante is overleden. Dat neem je dan aan. ‘t Zal wel. Maar je hebt het niet meegemaakt. Nu moet ik het lijden, het sterven van mijn vader vertolken. Dat is een intense gevoel...” ◊ TULPIA mei - aug 2006

Een nieuwe Nederlands-Turkse komedie

HALAL Tekst: Sonja Havermans Foto’s: Uygar Özel

TULPIA mei- aug 2006

De Turkse slager ontmoet voor het eerst de Nederlandse geliefde Kevin van zijn dochter Ayşe. De man ziet zijn toekomstdromen over zijn dochter in duigen vallen. Hij is absoluut niet blij met haar keuze en laat dat duidelijk merken. De geliefde draait letterlijk om de dochter heen. “Raak haar niet aan,” zegt de slager dreigend. Hij aarzelt voortdurend over wat volgens zijn referentiekader toegestaan is en wat niet. Dit is het nieuwe toneelstuk van de drie acteurs Quirine Melssen, Maarten Vonk en Tamer Avkapan. Hoe het stuk, dat zich geheel afspeelt in een slagerij, afloopt wil ze niet verklappen. Melssen vertelt wel dat dochter Ayşe niet van plan is om haar liefde zomaar op te geven. Ze houdt oprecht van Kevin, en hij van haar. Door de donderpreken van haar

Theater HALAL gaat over liefde en vlees, verschillen en overeenkomsten, kiezen en delen, eenzaamheid en verlangen vader gaat Ayşe toch aan haar liefde voor hem twijfelen. HALAL (Arabisch voor: ‘rein, toegestaan’) gaat over liefde en vlees, verschillen en overeenkomsten. Over kiezen en delen, over eenzaamheid en verlangen. Thema’s waarin ook Melssen zich herkent. Vooral als kind voelde ze zich eerder buitenlands dan Nederlands vanwege haar deels Italiaanse afkomst. “Dat er zo’n voorstelling ontstaat, heeft te maken met toeval, met wat me bezighoudt en dan: ik heb iets met vrouw-zijn. Bovendien had ik al vaker Turkse liederen gezongen,” motiveert Melssen haar enthousiasme voor het onderwerp. Niet alleen Melssen is enthousiast, maar ook de andere acteurs beamen: “Het is een uniek stuk en we werken samen met een ontzettend leuke en aan elkaar gewaagde groep mensen.” Melssen die de muzikale rol van dochter vertolkt, werd opgeleid als actrice en studeerde vervolgens klassieke zang aan het conservatorium. Als zangeres heeft Melssen een voorkeur voor volksmuziek en ze brengt graag klassieke muziek in een theatrale humoristische setting. Ze ontwikkelde en speelde in verschillende voorstellingen als Donna Giovanna en Donna Capric-

ciosa. Tijdens festiviteiten vorig jaar bij het tweeduizendjarige bestaan van Nijmegen droeg de actrice/zangeres een gedicht voor over een bekende Nijmeegse Turkse slager. “Hier wil ik een voorstelling van maken,” dacht ze toen. Ze werkte haar ideeën uit en zocht naar acteurs. Melssen schrijft nu samen met haar medespelers Maarten Vonk en Tamer Avkapan verder aan HALAL. Melssen: “Hoewel het een cabaretesk geheel is, zingen we ook serieuze, veelal bestaande Turkse liederen.” Drie professionele Turkse muzikanten met de bekende gitarist Alper Keke, Remi Gani en Tuncer Önder spelen klarinet, saz, gitaar en percussie. “Zij begeleiden ons niet alleen, ze geven ook commentaar en reageren met hun instrumenten en muziek op wat wij zeggen,” vult Melssen aan. HALAL gaat op 11 juni tijdens het festival Turkije-Express in première. Op die dag zijn er voorstellingen om 13.00 en 15.00 uur in Rasa in Utrecht. Daarna zal HALAL op verschillende plekken in het land te zien zijn. ◊

Meer informatie: www.quirinemelssen.nl

TULPIA mei - aug 2006

Elk weekend authentieke live Turkse muziek en dans in restaurant Kilim

Amsterdam’da Cuma ve Cumartesi geceleri...

Aile ortam›nda

FASIL GECELER‹N‹N Sweetness Travel verzorgt pakketreizen naar vele bestemmingen in Turkije al vanaf € 199,in het hoogseizoen. Osdorpplein 818 1068 TD Amsterdam tel: 020- 667 27 56 fax: 020- 667 27 58

YEN‹ ADRES‹

K‹L‹M’

BULUﬁALIM...

K‹L‹M RESTAURANT’ Ceintuurbaan 246 1072 GG Amsterdam Rezervasyon için :

Tel: 020-6762421 www.kilim.nl U krijgt 15 % korting als u deze advertentie meeneemt. Maar u kunt ook de groeten van TULPIA doen.

Nieuwe Azerische CD De nieuwe cd “Azeri Türküleri 1” [Azerbeidzjaanse liederen nr. 1] van de Turks-Azerische zanger Kamil Orman is uit. De zanger brengt geheel in zijn eigen stijl zeven favoriete Azerbeidzjaanse liedjes ten gehore. De in Den Haag wonende zanger komt uit het Turkse stadje Tuzluca (provincie Iğdır in Noordoost-Turkije). Inmiddels heeft hij een aantal cd’s op zijn naam staan. De zanger is een vertolker van de authentieke Azerbeidzjaanse en Turkse volksmuziek. Hij is geregeld te horen bij speciale festiviteiten. “Azeri Türküleri 1” is onder andere verkrijgbaar op de volgende adressen: • Yunus Emre Import & Export: Koningstraat 1-G, Den Haag • Soner Film & Müzik: Hoefkade 1296, Den Haag. Telefoon: 070 – 384 14 92 maar kan ook via TULPIA besteld worden. “Azeri Türküleri 1” is een cd die niet mag ontbreken in uw muziekcollectie.

Neem een jaarabonnement (10 nummers) op Tulpia voor € 35,-

business- & Nederlands-Turks

TWEE WERELDEN

Kulsan marcheert voor cultuur

Stuur uw gegevens naar:

TULPIA Postbus 56822, 1040 AV AMSTERDAM Per e-mail naar: abonnementen@tulpia.nl Naam: Adres: Telefoon: E-mail:

Doruk Akın voor Tulpia

nen Deloitte en KOBI trai Turkse ondernemers Nederland

Nederland € 22,- € 35,- € 25,-

België € 25,- € 42,- € 30,-

ÉÉN BLAD

In de ban van Istanbul

Abonneren Halfjaar (6 nummers) Jaarabonnement (10 nummers) Studentenabonnement (10 nummers)

2006 € 3.95 • februari/maart cultuurmagazine

Turkije € 25,€ 45,€ 25,-

Handel tussen Nederland en Turkije groeit

s-Turks busi ness- & cultu urmagazine • mei -

augustus 2006 €

3,95

BUREAUS TURKSE UITZEND T POLEN MS KO OR DO TWEE WEREL FAILLIET DEN ÉÉN Istanbul: de hoofdstad moskeeën van

Crisisberaad Turkse reisorganisa ties Topconfere Turkije nieuntie Hotiad: investeringsw paradijs

Histor he band tuisc en Keukenss tulpen en Tu hof, rken

TURKEN KIE ZE HUN RA ADSLEN DEN 50 GRATIS LEB ARA MOBILE

SIMKAARTEN •

WORD ABONNEE NIEUWE VAC ATURES

BLAD

Turkije zakelijk

Turkije investeert in vervoer en logistiek Wegen

Veruit het meeste transport in Turkije vindt over de weg plaats. Dit geldt zowel voor personen- als goederenvervoer. Het Turkse nationale en provinciale wegennet heeft een lengte van ruim 60.000 kilometer. Sinds begin jaren negentig is er weinig uitbreiding geweest. Wel werd er vooruitgang geboekt met het aantal kilometers weg dat is verhard en zijn er wegen verbreed. De staat van onderhoud is over het algemeen zeer matig als gevolg van het ontbreken van de nodige overheidsfondsen. Andere problemen zijn het hoge aantal verkeersdoden en filevorming in de steden. Het aantal motorvoertuigen in Turkije is de laatste vijftien jaar explosief toegenomen. In 1991 was dit (exclusief motorfietsen) 2,7 miljoen en in 2003 maar liefst 6,6 miljoen. De tolweg tussen Ankara en Istanbul is eind jaren negentig gereed gekomen. Deze maakt onderdeel uit van de E5-verbinding tussen Europa en het Midden-Oosten. Projecten die nog wachten op financiering zijn: een weg over de Golf van Izmit om de reistijd

TULPIA mei- aug 2006

tussen Istanbul en het EgeĂŻsche gebied te verkorten en een brug over de Dardanellen (zeestraat in het noordwesten van Turkije die de verbinding vormt tussen de Middellandse en Zwarte Zee).

Spoorwegen Slechts 5 procent van het transport over land gaat via het spoor. Het Turkse spoorwegnet biedt dan ook nauwelijks een alternatief voor het vervoer van vracht en personen over de weg. Het is sterk verouderd en opereert weinig ef-

ficiĂŤnt. Alleen enkele treinverbindingen in de grote voorsteden zijn commercieel rendabel te noemen. De staatsspoorwegmaatschappij (TCDD) is het grootste verliesgevende staatsbedrijf in Turkije. De overheid heeft plannen om het railvervoer te verbeteren. Het management van TCDD moet daartoe worden verbeterd. Verder is men al lange tijd van plan de spoorverbinding tussen Ankara en Istanbul te moderniseren en geschikt te maken voor hogesnelheidsvervoer. Tegelijkertijd heb-

binnen Turkije luchtvaartactiviteiten te ontplooien. Dit betreft zowel chartervervoer als lijndiensten. Voor de afhandeling van luchtvaartpassagiers heeft Turkije de beschikking over zo’n zestig vliegvelden, die alle in handen van de staat zijn. Als gevolg van het sterk stijgende aantal passagiers worden er op een groot aantal luchthavens uitbreidingsprojecten uitgevoerd en is er zelfs in een aantal nieuwbouwprojecten voorzien. De belangrijkste hiervan vinden rond Istanbul plaats, waar het bestaande vliegveld Atatürk Airport met een nieuwe internationale terminal uitgebreid is. Verder zal aan de andere kant van de Bosporus een compleet nieuw vliegveld worden aangelegd (Pendik Kürtköy). Andere luchthavens die zullen worden uitgebreid of zojuist zijn aangelegd, zijn: Bodrum-Milas, Antalya, Samsun en Şanlıurfa. Op wat langere termijn worden omvangrijke nieuwbouw- en verbouwactiviteiten verwacht voor de luchthavens Ankara/Esenboğa, Adnan Menderes en Marmaris. ben veel Turkse gemeenten het vervoer over het spoor herontdekt. Er worden veel metrosystemen gebouwd. In Istanbul is het Marmaray-project, een spoorwegtunnel onder de Bosporus, weer opgepakt.

Luchtvaart Het luchtverkeer naar en vanuit Turkije is de laatste jaren in een stroomversnelling terechtgekomen als gevolg van de (internationale) economische ontwikkeling van het land en vooral vanwege het sterk toegenomen aantal toeristen. Turkish Airlines (THY), de nationale luchtvaartmaatschappij, vervoert per jaar ruim 10 miljoen passagiers naar meer dan honderd bestemmingen. Ook het luchtvrachtvervoer mag zich in een stijgende belangstelling verheugen, alhoewel deze activiteit pas van recente datum is. THY is verreweg de belangrijkste luchtvaartmaatschappij in Turkije. THY beschikt over 65 vliegtuigen en heeft in 2003 rond de 11 miljoen passagiers vervoerd. Het bedrijf staat op de planning om te worden geprivatiseerd. De afgelopen jaren heeft ook een aantal particuliere maatschappijen toestemming gekregen om

Zeevaart Transport over zee is belangrijk voor zowel de binnenlandse als de buitenlandse handel. Drie belangrijke industriële conglomeraten (Istanbul-Izmit, Izmir en Adana-Mersin) liggen aan de kust. In de afgelopen jaren is de inefficiëntie van de havens iets verbeterd. Daarnaast is de overbezetting afgenomen. Dit komt doordat er in de havens steeds meer privé-initiatieven ontstaan. Het aandeel van Turkse schepen in de import en export is in 2003 tot onder de 30 procent gezakt. De scheepvaart wordt gedomineerd door de private sector.

Ontwikkelingen in de Turkse rail-infrasector in kaart gebracht ANKARA - Railinfrastructuur is in Turkije een van de belangrijkste bestemmingen van publieke en private investeringen. Er vinden momenteel heel wat ontwikkelingen plaats, verspreid over het gehele land. De Nederlandse ambassade in Ankara heeft onlangs deze ontwikkelingen en investeringen overzichtelijk weergegeven in een rapport over de Turkse rail-infrasector. In het rapport wordt aandacht geschonken aan lopende en geplande projecten, de fasen waarin deze zich bevinden en de financiering ervan (publiek en/of privaat). Daarbij komen zowel nationale als lokale projecten aan bod. Ook kan er in het rapport informatie gevonden worden over de geschiedenis en de organisatorische structuur van de sector in Turkije. Turkije: mogelijke tenders voor spoorwegprojecten rondom Istanbul DEN HAAG - De Metropolitan Istanbul Municipality heeft het voornemen om in 2006 en 2007 tenders uit te schrijven voor spoorwegprojecten rondom Istanbul. Het gaat hier om investeringen in twaalf spoorwegprojecten. De voorgenomen investeringen in spoorwegprojecten vormen onderdeel van het concept-investeringsprogramma 2006-2010 van de Metropolitan Istanbul Municipality. Voor 2006 alleen al zou een bedrag voorzien zijn van 5,5 miljard Turkse lira (zo’n 3,4 miljard euro) waarvan een groot gedeelte voor projecten in de transportsector bestemd is.

TULPIA mei - aug 2006

Onroerend goed in Turkije lucratiever Een jaar na de liberalisering van de Turkse vastgoedmarkt in juni 2003 hebben ongeveer 5.000 buitenlanders grond aangekocht voor de ontwikkeling van woon- of bedrijfscomplexen. Volgens cijfers van juni 2004 zijn meer dan 40.000 onroerende goederen in 70 Turkse steden eigendom van buitenlanders uit 64 landen.

Marktontwikkeling Ontwikkelingen in de vastgoedsector lopen momenteel evenwijdig met die in de bouw. Deze relatie was in Turkije voorheen minder zichtbaar als gevolg van achterblijvende ontwikkelingen in de vastgoedsector. Zowel de binnenlandse als de buitenlandse investeringen in die sector bleven lange tijd laag. De voornaamste oorzaken daarvoor waren gebrek aan stabiliteit, de structuur van de economie (een vrij omvangrijke schaduweconomie en een gebrek aan consumentenfinanciering), de aardbeving van 1999 en economische crises. Sinds 2002 is de economische groei flink aangetrokken en is er

in de vastgoedsector een verdieping en verbreding van bemiddelingsdiensten naar meer integrale vastgoedprojecten op gang gekomen. Daarnaast heeft de vorming van vastgoedbeleggingsmaatschappijen (Real Estate Investment Companies – REIC’s) eind jaren negentig van de vorige eeuw een positief effect gehad op de professionalisering van de vastgoedsector. In een poging de schaduweconomie aan banden te leggen, nam de regering samen met de Capital Market Board (de onafhankelijke markttoezichthouder) in 1997 het initiatief tot de vorming van deze vastgoedbeleggingsmaatschappijen. REIC’s zijn ondernemingen die portefeuilles hebben opgebouwd om te beleggen in vastgoed en/of vastgoedgebonden effecten. Deze vastgoedbeleggingsmaatschappijen zijn vrijgesteld van vennootschaps- en inkomstenbelasting en moeten minimaal 49 procent van de aandelen openbaar emitteren. REIC’s zijn meestal aangesloten bij grote, gevestigde financiële instellingen.

• Turkije is een potentieel interessante en aantrekkelijke markt voor beleggers door een te verwachten sterke consumentenvraag. Deze vraag hangt nauw samen met: • een grote bevolking (70 miljoen inwoners) met een gemiddelde bevolkingsgroei van 1,5 procent (voor de periode 2000-2025 wordt een bevolkingsgroei van 22 procent en een groei van de populatie volwassenen met 40 procent verwacht); • een urbanisatietoename van 2,7 procent (het aandeel van de stedelijke bevolking ten opzichte van de totale bevolking is toegenomen van 51 procent in 1990 naar 61 procent in 2003). • een behoefte aan goede woningen als gevolg van de aardbeving in 1999. • informatie uit peilingen dat vastgoed voor de Turkse bevolking de meest populaire beleggingsvorm is. Daarnaast leiden dalende rentetarieven, stijgende huren in de grote steden, de beslissing van de EU om toetredingsonderhandelingen met Turkije te beginnen, de introductie van langlopende woningleningen (de rente daalde naar 1,34 à 1,55 procent ten opzichte van 7,2 tot 7,9 procent in 2001 en de looptijd nam toe tot 180 maanden ten opzichte van 60 maanden in 2001) en voorbereidingen voor de invoering van een hypotheekmarkt ook tot toenemende belangstelling van buitenlandse investeerders in de Turkse vastgoedsector.

Import Diverse vastgoedondernemingen van buitenlandse oorsprong en hun Turkse tegenhangers bieden momenteel zowel advies- als makelaarsdiensten in Turkije aan. Het dienstenpakket van deze ondernemingen omvat onder meer marktonderzoek, haalbaarheidsen beleggingsanalyses, taxaties, advies met betrekking tot projectontwikkeling en beheer van vastgoedportefeuilles.

TULPIA mei- aug 2006

Aandachtspunten voor beleggers Het beleid van de meeste buitenlandse institutionele beleggers is om te investeren in vastgoed met een vaste opbrengst. Dat wil zeggen dat deze beleggers bij voorkeur kantoor-, winkel- en bedrijfspanden kopen met langlopende huurcontracten en betrouwbare huurders. De huuropbrengsten liggen hierbij rond de 8 procent. Analisten wijzen erop dat hoogwaardige kantoorgebouwen schaars zijn. Investeerders zullen zich dus op nieuwbouw moeten oriënteren voor hun investeringen in hoogwaardige kantoren. Daarnaast adviseren deskundigen nieuwkomende Nederlandse instituTurkse zomerhuizen doen het goed bij Nederlanders UTRECHT - Spanje en Frankrijk kunnen wel inpakken: Turkije is het land van de onbegrensde mogelijkheden als het gaat om de aankoop van een tweede huis. “De Turkse markt is gigantisch in opkomst, vooral vanwege de zeer betaalbare prijzen van het vastgoed,” weet beursdirecteur F. Pijlman van Second Home International. “Drie jaar geleden hadden we nog maar drie Turkije-stands.’’ Na Turkije mogen ook nieuwe EU-landen als Tsjechië, Polen, Hongarije en Kroatië zich in een warme belangstelling verheugen. Exotischer gebieden (Brazilië, Dubai, Costa Rica, Bali) dingen eveneens mee naar de Hollandse euro’s. De meeste belangstelling gaat echter toch naar Turkije uit. “Je bent er zo met het vliegtuig en een huis met zwembad heb je er al vanaf 80.000 euro,” zegt Pijlman. “Een vergelijkbaar huis zou in Spanje 350.000 en in Frankrijk 500.000 euro kosten. Evolutie op komst in de vastgoedmarkt: economie profiteert straks mee ANKARA - Turkije maakt zich op voor grote veranderingen in de vastgoedmarkt. Een nieuwe wet die de totstandkoming van hypotheken mogelijk moet maken is op komst. Hierdoor zullen Turken straks voor het eerst in

tionele beleggers om in de woningmarkt in Istanbul en niet zozeer in de retailmarkt te investeren, aangezien verwacht wordt dat de prijzen in de retailmarkt in bepaalde delen van Istanbul gaan dalen als gevolg van overaanbod, met name in Şişli. Niet alleen voor Istanbul zijn de vooruitzichten voor investeringen in de woningbouw gunstig, dit geldt ook voor andere ge-

deelten van het land. Dit hangt nauw samen met de verwachte komst van een hypotheekmarkt. Voor wat betreft investeringen in de retailsector (inclusief outlet centers) zijn er nog diverse delen van Istanbul die nog altijd goede kansen bieden. Met betrekking tot retailprojecten worden ook Ankara, İzmir en Eskişehir aangeraden.

de geschiedenis hypotheken kunnen afsluiten. Analisten verwachten dat er als gevolg hiervan een golf aan investeringen zal losbarsten. De meeste Turken leven momenteel namelijk in woningen die zijzelf of hun familie in bezit hebben. Als deze woningen straks verhypothekeerd kunnen worden, zullen er omvangrijke kredieten vrijkomen. Tegelijkertijd zal de vastgoedsector, die al booming is, nog verder groeien. Tot nu toe zijn langetermijnleningen tegen relatief lage rentepercentages altijd een droom geweest voor Turkije. Door de hoge inflatie en een instabiele politiek en het economische klimaat bestond er lange tijd zelfs grote onzekerheid over kortetermijn- investeringen. De risico’s waren destijds te groot. Nu de economie al enkele jaren zeer goed presteert en de inflatie het afgelopen jaar onder de 8 procent bleef, lijkt de weg vrij te zijn voor het introduceren van hypotheken op de Turkse markt. De verwachting is dat de wet vóór eind juni 2006 definitief in werking kan treden. In januari van dit jaar is de wet al door de ministerraad behandeld en door minister-president Recip Tayyip Erdoğan ondertekend.

kopen. Het Turkse parlement heeft op 28 december 2005 een nieuw wetsontwerp, de Law on Foreign Property Ownership, aangenomen dat regels stelt waaronder buitenlanders onroerend goed in Turkije kunnen bezitten. De aankoop van onroerend goed door buitenlanders is gelimiteerd tot 2,5 hectare en is alleen mogelijk op basis van wederkerigheid. Dit houdt in dat alleen investeerders uit landen waar ook Turkse investeerders vastgoed kunnen kopen hiervoor in aanmerking komen. Als hiervoor goedkeuring van het Turkse kabinet verkregen wordt, is het mogelijk om het grondbezit uit te breiden tot 30 hectare. Het grondoppervlak dat aan buitenlanders wordt verkocht mag niet meer dan 5 procent van het provinciale grondoppervlak zijn. Buitenlands grondbezit is alleen mogelijk voor commerciële doeleinden. De nieuwe wet staat de aanschaf van Turkse grond door buitenlandse stichtingen, verenigingen en coöperaties niet toe. Voor sommige gebieden blijven beperkingen van kracht. Dit geldt met name voor gebieden die volgens de Turkse overheid van strategisch belang zijn, zoals militaire gebieden, land van culturele of religieuze betekenis en grond in de buurt van belangrijke energie- of landbouwinstallaties. Het Turkse ministerie van Defensie stelt binnenkort een lijst met gebieden die van strategisch belang zijn op.

Aanschaf onroerend goed door buitenlanders kan weer DEN HAAG - Na tijdelijke beperkingen is het voor buitenlanders weer mogelijk om onroerend goed in Turkije te

TULPIA mei - aug 2006

Kısa Kısa In het kort en Oost-Europese database. Dat heeft het softwareconcern, dat onder meer navigatiedata aan Microsoft levert, onlangs bekendgemaakt. De nieuwe, digitale routekaart van Turkije is volgens AND het eerste resultaat van de uitbreiding van de productiefaciliteit in India. AND richt zich onder meer op de snelgroeiende markten van in car navigation en personal navigation.

Europarlement: B-lidmaatschap voor EU BRUSSEL - Nieuwe landen die aan de poort van de Europese Unie kloppen, kunnen wellicht geen volwaardig lid meer worden. Het Europese Parlement pleitte onlangs voor invoering van een B-lidmaatschap. Het idee kwam van de Duitse christendemocraat Brok. Hij wil een tussenvorm tussen volledig lidmaatschap en helemaal niets. “Voor sommige landen is dat een tussenstap, voor andere een alternatief voor volledig lidmaatschap,” zei hij. Voor socialisten en groenen is het Blidmaatschap alleen acceptabel voor landen die nog geen enkele belofte op zak hebben. “Voor Oekraïne of voor Moldavië kan het een alternatief zijn,” vindt PvdA’er Wiersma. Hij benadrukte dat de landen op de Balkan en Turkije die al toezeggingen hebben gekregen gewoon lid kunnen worden. Wel vindt het Europarlement dat verdere uitbreidingen nauwelijks mogelijk zijn zolang de Unie intern niet hervormd is. Deze verbouwing van de EU is echter in het slop geraakt doordat Nederland en Frankrijk in een referendum nee hebben gezegd tegen de Europese grondwet. Een meerderheid van het parlement wil pas nieuwe landen toelaten als Europa er klaar voor is. De Turkse minister Abdullah Gül van Buitenlandse Zaken wil niets van zo’n Bstatus weten en zei in een reactie op de Turkse staatstelevisie TRT INT dat Turkije alleen het volledige lidmaatschap van de Europese Unie accepteert. AND levert kaarten van Turkije AMSTERDAM - AND heeft Turkije toegevoegd aan zijn Centraal-

TULPIA mei- aug 2006

10 Procent btw-verlaging voor textielsector ANKARA - Om de Turkse textielsector te stimuleren heeft de Turkse regering de btw op textiel, confectiekleding en lederen goederen verlaagd van 18 naar 8 procent. De belastingverlaging is noodzakelijk voor de textielindustrie om na het vervallen van het Multivezelakkoord (begin 2005) te kunnen concurreren met goedkopere producenten uit voornamelijk China en India. Met een aandeel van ongeveer 20 procent in de totale Turkse export vormt de textielsector een van de belangrijkste industrieën van het land. Het is essentieel dat Turkse producenten ook zelf maatregelen nemen. Op dit moment maakt de Turkse textielsector nog te veel gebruik van arbeidsintensieve productiemethoden. Turkse producenten zullen moeten investeren in geavanceerde technologieën en het verhogen van de productiviteit om te kunnen concurreren met Aziatische producenten. Dit biedt kansen voor Nederlandse leveranciers van technologie. Nederlandse export groeit wel, maar blijft achter bij andere landen ANKARA - Nederland verliest marktaandeel in Turkije. Dit blijkt uit een rapport dat de Nederlandse ambassade in Ankara heeft opgesteld. Het rapport analyseert de ontwikkelingen in de bilaterale handel tussen Nederland en Turkije. Daarbij gaat het dieper in op de Nederlandse ontwikkelingen in vergelijking met die van vier benchmark-landen (Duitsland, Italië, Spanje en Rusland). De export naar Turkije van al deze landen is de afgelopen jaren enorm gestegen. De Nederlandse export groeide echter het minst hard, met als gevolg dat inmiddels landen zoals Roemenië, Zuid-Korea, Iran, Zwitserland en België Nederland voorbijgestreefd zijn als be-

langrijke handelspartner voor Turkije. De Nederlandse ambassade in Ankara geeft in haar rapport aan dat het trekken van eindconclusies over de prestaties van Nederland lastig is. Zo moet er rekening gehouden worden met de invloed van externe factoren. Daarnaast geldt dat in sommige groeiende sectoren in Turkije Nederland van oudsher moeilijk een vuist kan maken tegen andere exporterende landen. Al met al kan gezegd worden dat Nederland gemiddeld presteert en dat er ruimte voor verbetering is.

Een straat in Izmir

Izmir lonkt naar ondernemers ROTTERDAM - Groente- en bloementelers, boerenbedrijven, scheepsbouwers, megajachtbouwers, ondernemers die geen opvolgers voor hun bedrijf kunnen vinden of die gewoon niet meer uit de voeten kunnen in Nederland, allemaal zijn ze van harte welkom in het Turkse Izmir. Een delegatie van de Kamer van Koophandel van Izmir en de Egeïsche vrijhandelszone in Rotterdam beijveren zich om investeerders naar Turkije te lokken. De regio rond Izmir, met 3,5 miljoen inwoners de derde stad van Turkije, ontwikkelt zich razendsnel. Vooral sinds Turkije in 2004 officieel als kandidaat is aangemerkt voor het lidmaatschap van de EU groeit ook de belangstelling vanuit Nederland. Directeur Erol Poyraz van het Trade & Investment Center Turkey (TIC Turkey) in Rotterdam heeft sinds de oprichting op 1 november 2004 al driehonderd Nederlandse bedrijven begeleid bij het opzetten van vestigingen in Turkije. Poyraz verwacht dat het voor Nederlandse ondernemers aanzienlijk makkelijker is geworden een bedrijf in

Turkije op te zetten nu zowel Fortis als Rabobank zich daar hebben gevestigd. Als speciaal lokkertje heeft Izmir een vrijhandelszone waar al 335 bedrijven zitten met 13.000 medewerkers. Waaronder tal van grote Europese en Amerikaanse bedrijven als Akzo Nobel, Volvo en Hugo Boss. Minister Brinkhorst leidt handelsmissie naar Turkije DEN HAAG – Van 18 tot en met 22 juni leidt minister Brinkhorst van Economische Zaken een handelsdelegatie naar diverse Turkse steden. Het doel van deze reis is het leggen van nieuwe zakelijke contacten en het intensiveren van reeds bestaande contacten. Geïnteresseerde bedrijven geven het profiel aan van de partners die zij in Turkije zoeken en vervolgens worden er afspraken gearrangeerd via één-op-één matchmaking, zakelijke diners en netwerkevenementen. Daarnaast kunnen bedrijven profiteren van de kennis en ervaring die bij de andere deelnemers aanwezig is. Verder kunnen de deelnemende bedrijven en instanties in gesprekken met de lokale overheid hun problemen, maar ook hun kansen voor samenwerking aan de orde stellen. Inlichtingen bij: EVD, Désirée Tans. Telefoon: (070) 77 88 322. E-mail: matchmaking@info.evd.nl Turkije geeft prioriteit aan kernenergie, Iran is geïnteresseerd ANKARA - Turkije heeft concrete plannen voor de bouw van nieuwe kerncentrales. Volgens de Turkse minister van Energie Hilmi Güler hebben zij zelfs de “hoogste prioriteit.” Tot de deadline van het gehele project in 2020 zullen er drie tot vijf centrales op verschillende plaatsen worden gebouwd. De totale kosten bedragen maar liefst 108 miljard euro. Buurland Iran kijkt met interesse toe. Na mislukte energiebesprekingen met de EU en Rusland zou Iran graag een deel van zijn omstreden nucleaire activiteiten naar Turkije verplaatsen. Iran hoopt hiermee de vrees van de internationale gemeenschap dat er aan nucleaire wapens wordt gewerkt weg te nemen. Op dit moment is Turkije voor energie grotendeels afhankelijk van gas dat per pijpleiding uit Rusland en Iran komt.

De eerste kerncentrale uit het nieuwe plan zal in 2012 operationeel zijn. Zodra alle geplande centrales in gebruik zijn, haalt Turkije tien procent van zijn energiebehoefte uit kernsplitsing.

Speeltuin Linnaeushof geopend BENNEBROEK - Europa’s grootste speeltuin Linnaeushof in Bennebroek (Noord-Holland) is op 26 april 2006 feestelijk geopend. Linnaeushof heeft meer dan 350 speeltoestellen en attracties; het is dagelijks van 10.00 tot 18.00 uur te bezoeken en tot en met 1 oktober 2006 geopend. TULPIA raadt groot en klein aan om zich een dag uit te gaan leven in deze grootse speeltuin. Rijksstraatweg 4, 2121 AE Bennebroek Telefoon: 023 – 584 76 24 Info: www.linnaeushof.nl

in Nederland. Doe mee en stuur hét voorbeeld uit je eigen omgeving in. Alle genomineerde voorbeelden worden op http://www. en.nl/gepubliceerd en dingen mee naar verschillende prijzen, waaronder de hoofdprijs: een cheque van 2500 euro! Meer info: http://www.en.nl Meld u aan voor de Diversity Award 2006 Eind dit jaar wordt hij voor de vierde keer uitgereikt: de VNO-NCW Diversity Award. Een prijs bedoeld voor bedrijven die werk maken van diversiteitsbeleid en daarmee een voorbeeld zijn voor anderen. Voor de Diversity Award komen alle bedrijven in aanmerking die zich sterk maken voor diversiteit, en vooral voor het doorstromen van vrouwen naar hogere en besluitvormende posities. Aanmeldingen kunnen tot uiterlijk 15 september 2006 gericht worden aan: Diversity Award Vereniging VNO-NCW t.a.v. Guusje Dolsma Postbus 93002, 2509 AA Den Haag of per email: diversity-award@vno-ncw.nl

Imagine IC lanceert verhalen Turkse vrouwen AMSTERDAM - Tijdens het Turks Cultureel Festival in Deventer op donderdag 25 mei lanceert Imagine IC een serie levensverhalen van Turkse vrouwen in Nederland. Voor meer info: www. imagineic.nl/xpats/ Contactpersoon: Bibi Panhuysen. Tel: 020 489 48 66 Stuur je goede voorbeelden naar &-campagne Minister Verdonk van Vreemdelingenzaken en Integratie heeft de &-campagne gelanceerd om mensen de gelegenheid te geven goede ideeën voor een beter Nederland op te sturen. Deze campagne wil de meerwaarde van samenwerking tussen mensen van verschillende culturen uitdragen. & staat voor positieve interactie tussen mensen van verschillende culturen. Om dat te bewijzen, verzamelt de campagne het komende anderhalf jaar 1001 goede voorbeelden van interactie tussen allochtonen en autochtonen

Eerste tennistoernooi tussen Turkse banken Amsterdam – In september 2006 zal er in het Sportcentrum Amstelpark te Amsterdam een tennistoernooi tussen de in Nederland gevestigde Turkse banken plaatsvinden. De deelnemende banken zijn: Finansbank, Koçbank en DHB Bank. Na afloop is er een prijsuitreiking en cocktail. Dit sportevenement wordt gesponsord door Kaynar Holding bv. Voor de precieze datum en verdere informatie: Emre Pehlivan: 06 38192324 emre.pehlivan@hva.nl TULPIA mei - aug 2006

Uygar Ă&#x2013;zel

fotopia

Het had de hele dag geregend en ik zat opgesloten in huis de druppels te tellen. Na een paar fotoâ&#x20AC;&#x2122;s van de regen hield ik op. Ineens wilde ik naar de Noordzee gaan. Die had ik nog nooit gezien. Bovendien hoopte ik zo mijn verlangen naar Izmir enigszins te stillen.

Ik reed langs de kust en kwam uiteindelijk bij Zandvoort terecht. Je kon niet verder kijken dan enkele kilometers, toch voelde ik mij zo vrij om in de buurt van de zee te zijn.

TULPIA mei- aug 2006

Verlangen naar de zee

Het was nogal fris, maar de wandeling bracht mij naar een warmere plek.

Een paviljoen, in de warme Cubaanse stijl ingericht. Daar heb ik tot middernacht mijn gedachten laten gaan over een reis naar verre landen en mijn tijd in Izmir.

TULPIA mei - aug 2006

Agenda mei

muziek

Turkse en Iraanse muziek ontmoeten elkaar in Mesopotamië i.s.m. Stichting Parnian Het aloude Mesopotamië strekt zich uit over het huidige Turkije en Iran. In dit concert wordt de diepe historische verbondenheid tussen de twee landen tot uitdrukking gebracht in vertolkingen van de alevitische volksmuziek door de Turkse en Iraanse musici Erdal Erzincan, Kayhan Kalhor, Ulaş Özdemir en Ali Akbar Moradi. 13 mei Apeldoorn Orpheus 0900 - 123 01 23 14 mei Tilburg Concertzaal 013 - 543 22 20 16 mei Gent De Centrale 0032-9-265 98 28 18 mei Antwerpen Zuiderpershuis 0032-3-248 01 00 19 mei Amsterdam Tropentheater 020 - 568 85 00 20 mei Rotterdam De Doelen 0100 - 217 1717 21 mei middag Utrecht Rasa 030 - 231 60 40 21 mei avond Den Haag Korzo 070 - 363 75 40

Film

Turkse filmdagen in Amsterdam 26 mei - 4 juni In de tweede editie van ‘Turkse Filmdagen Amsterdam 2006’ brengt Kulsan met het Tropentheater opnieuw een boeiende selectie van speelfilms, documentaires en korte films uit Turkije, genomineerde en bekroonde films, films van bekende regisseurs en opvallende nieuwkomers, en films uit de Turkse diaspora. Ondertiteling is over het algemeen Engels. Als special wederom enkele Nederlandse speelfilms met Turkse ondertiteling.

TULPIA mei- aug 2006

theater Istanbul theater festival 18mei - 4 juni Het 15e Internationale Istanbul Theater Festival wordt dit jaar tegelijkertijd georganiseerd met het 4e International Theatre Olympics. Tijdens deze periode zullen er vele theatervoorstellingen plaatsvinden, verspreid over de stad. Het festival wordt georganiseerd door de Istanbul Foundation for Culture and Arts in samenwerking met het International Committee of Theatre Olympics. Het voorheen jaarlijks terugkerende festival werd voor het eerst georganiseerd in 1989. Behalve de optredens van theatergroepen werden er ook workshops, exposities en conferenties georganiseerd. Pas vanaf 2002 besloot de organisatie om het festival eens per twee jaren te laten plaatsvinden. In 2004 heeft de organisatie ook besloten om de ontwikkeling van talent te stimuleren. Met als gevolg dat een achttal theatergroepen debuteerden tijdens dit festival. Dit festival biedt het theaterpubliek een unieke kans om theatergroepen te aanschouwen die vanuit alle windstreken van de wereld naar deze metropool komen om hun optredens te verzorgen. De producties vinden zowel binnen als buiten het theater plaats. Naast de internationale producties is er ook aandacht voor Turkse theatergroepen, die op deze manier de kans krijgen om hun kunsten te vertonen op een internationaal festival en zo ervaring op te doen en zich te manifesteren voor een breed publiek. Ook jong aanstormend talent krijgt de mogelijkheid om op te treden voor een breed georiënteerd publiek. Tijdens het festival zal er ook een ‘Honorary Award’ worden uitgereikt aan die artiest die een uitzonderlijke bijdrage heeft geleverd aan het ‘theater’.

juni Wereld kinderfestival in Nederland en België 20 mei - 21 juni Het Wereld Kinderfestival is een uniek evenement voor, door en met kinderen uit binnenen buitenland. Dankzij de combinatie van podiumoptredens en het schoolproject bereikt het festival vele duizenden Nederlandse en Belgische schoolkinderen en andere geïnteresseerden in bijzondere jeugdproducties uit nietwesterse landen. Het Wereld Kinderfestival 2006 staat geheel in het teken van kunst en cultuur van Turkije en vindt in het voorjaar plaats in verschillende steden in Nederland en België. Op dit moment vinden in samenwerking met Stichting Kulsan de voorbereidingen plaats, waaronder de vorming van speciale jeugdproducties in Turkije. www.wereldkinderfestival.nl Turkije Express in Utrecht 11 juni Tijdens Turkije Express maak je kennis met de grote rijkdom van de Turkse kunst en cultuur. Meer dan 40 Utrechtse culturele en maatschappelijke instellingen presenteren samen een divers programma. In één dag kun je ervaren hoe de trots, emotie, melancholie, sierlijkheid en levenslust in de Turkse cultuur ons kan verrijken. Laat je inspireren! In Muziekcentrum Vredenburg kun je de hele dag terecht, daar is een doorlopend (gratis) programma met veel concerten, workshops, film, eten, lezingen, Turkse Bazaar en nog veel meer. In de Stadsschouwburg is een modeshow. Met optredens van: Kivircik Ali, populaire volkszanger. Hij verzorgt de opening van Turkije Express. Klassieke volksliederen: Esin Özsan Tombaz Ensemble Turkse Tango uit de jaren twintig Turqumstances, nomaden in muziek www.culturelezondagen.nl

juli

muziek

Istanbul Jazzfestival 5 - 6 juli Het 13e Internationale Istanbul Jazz Festival zal georganiseerd worden door de Istanbul Foundation for Culture and Arts. Dit festival staat bekend als het best georganiseerde jazzfestival in Europa. Vele artiesten, variërend van Miles Davis tot Lou Reed, van Bobby McFerrin tot Randy Crawford, hebben hun kunsten al vertoond op dit festival. Naast de genoemde jazziconen zullen er ook optredens zijn van jong talent, dat de mogelijkheid krijgt om optredens te verzorgen voor een breed publiek. Optredens vinden plaats op diverse podia verspreid over de stad. Een van de meest trendy locaties waar het afgelopen jaar optredens hebben plaatsgevonden is de ‘La Rue Française’. Artiesten die het afgelopen jaar optredens hebben verzorgd zijn o.a. Elvis Costello and the Imposters, Charlie Haden, Steps Ahead en Dianne Reeves. Musical Rembrandt in Carré 15 juli 2006 Het productiebedrijf Stardust van Henk van der Meyden en en Monica Strottman brengt de musical Rembrandt op de planken in theater Carré. Rembrandt De Musical wordt van juli 2006 tot en met februari in Carré gebracht. Er zullen ongeveer honderd personen meewerken aan deze groots gemonteerde musical die een budget heeft van zeven miljoen euro.

augustus

sport

Formule 1 in Istanbul 25 - 27 augustus Het topevenement in de autosport is ongetwijfeld de formule 1 en ieder jaar wordt er door de FIA een aantal wedstrijden georganiseerd in verschillende landen waarbij de deelnemers punten kunnen winnen voor het wereldkampioenschap. Vorig jaar voor het eerst in Istanbul en nu dus opgenomen in de reeks van landen; voortaan ieder jaar genieten van de spanning van de race in Istanbul. Een formule 1-wedstrijd wordt gereden over een afstand van minimaal 305 kilometer of maximaal 2 uur. Gemiddeld duurt een race anderhalf uur. Het nieuwe circuit van Istanbul is ontworpen door de beroemde architect Hermann Tilke, de man die ook de circuits van Sepang, Bahrein en Shanghai heeft ontworpen. Een prestigieus circuit met rijden tegen de klok in, het derde circuit in de wereld (na het circuit van Brazilië en San Marino), met in totaal 14 bochten waarvan 6 rechtsom en 8 linksom op 4 verschillende grondniveaus. Charlie Whiting, directeur van de FIA, heeft het circuit omschreven als “Uiterst veilig voor zowel de coureurs als het publiek en een van de beste circuits van de wereld.” Vorig jaar werd de race in Istanbul gewonnen door Kimi Räikkönen in een fantastische tijd van 1:24:34.454, rijdend voor het McLaren –Mercedesteam. De Nederlanders Christijan Albers en Robert Doornbos, rijdend voor het Minardi-Cosworthteam, waren ook van de partij. Dankzij de aanwezigheid van een goede infrastructuur is het circuit zeer goed te bereiken. TULPIA mei - aug 2006

HERVUL CENTER OFFICE 4 ALL ,AAT UW CARTRIDGES NU NOG VOORDELIGER HERVULLEN IN ONS (ERVUL #ENTER

!,,% -%2+%.

/&&)#% !,,

0OSTJESWEG !MSTERDAM 4EL

Woord van dank Graag willen wij de volgende bedrijven en instellingen bedanken voor hun onmisbare steun bij het lanceren van het tweede nummer van Tulpia: Ada Accountancy, Bose, Constantinopel, Colorfull Magazine, Colourful People, Deloitte, DHB Bank, Grup Otantik, Helpdesk Allochtonen, Hotiad, Iris Mediadesign, Keukenhof, KoĂ§ Vleeswaren, KomforTours, Lebara Mobile, Linnaeushof Speeltuin, Mutlu Uitzendbureau, Office 4 All, Restaurant Kilim, Restaurant Nazar, Restaurant Sumela, Stichting Kulsan, Sweetness Travel en WebiĹ&#x;rehberi. Ook zijn wij speciale dank verschuldigd aan: YĂźcel Aydemir, Enver BaĹ&#x;, Osman Ă&#x2021;elik, Yurt DoÄ&#x;an, Tom Eimers, Nelly, Kamil Orman, Vefa Ă&#x2013;cal, Gerjan van Schaaik, Victor Schildkamp, Mehmet SoytĂźrk, Huri Ĺ&#x17E;ahin, Romeo van der Werff, Ä°lhan YĂźcel, het trio Quirine Melssen, Maarten Vonk en Tamer Avkapan. Zonder hun steun zou Tulpia slechts een droom gebleven zijn. Last but not least danken wij alle redactieleden en medewerkers van Tulpia voor hun inzet.

WWW OFl CE ALL NL INFO OFl CE ALL NL

TWEE WERELDEN ÉÉN BLAD Nederlands-Turks business- & cultuurmagazine i/maart magazine • februar business- & cultuur Nederlands-Turks

2006 € 3.95

TULPIA is een actueel journalistiek kwaliteitsblad dat zonder

TWEE WERELDEN

ÉÉN BLAD

enige religieuze of politieke binding – onafhankelijk en objectief. Dit rijkelijk geïllustreerde magazine is geheel Nederlandstalig en komt zes maal per jaar uit. TULPIA wil een brug slaan tussen landen en culturen. TULPIA focust primair op de volgende onderwerpen: Economie & financiën: de arbeidsmarkt, bedrijfsnieuws, handel

In de ban van Istanbul Kulsan marcheert voor cultuur

Handel tussen Nederland en Turkije groeit

tussen Nederland en Turkije; Toerisme & reizen: cultuurhistorische bezienswaardigheden in

Doruk Akın voor Tulpia

en Deloitte en KOBI train Turkse ondernemers

UREAUS TURKSE UITZENDBT POLEN MS FAILLIET DOOR KO

Nederla nds-Turks business& cultuur magazin e • mei

- augustu s 2006 €

3,95

Turkije en Nederland; Onderwijs: veel aandacht voor onderwijs; Kunst & cultuur: actuele evenementen en cultuurgebonden genres komen aan bod. Adverteren: “Adverteren kost veel geld, maar niet adverteren kost meer” TULPIA is een zeer geschikt medium paginagroot en voordelig te adverteren om uw huidige en nieuwe doelgroepen te bereiken.

TWEE WE RELDEN ÉÉN BLA

Istanbul hoofdst : de moskeeëad van n

Crisisbe ad Turk reisorgara nisaties se Topconfe Turkije ni rentie Hotiad: investerineuw gsparadi js

Histo sch e band turiss eukenhoen tulpenKen f, Turken

TURK N KIEZEN HUN REA ADSLE DEN 50 GRAT IS LEBAR A MOBIL E SIMKA

WORD ABONNEE

ARTEN • NIEUWE VACATURE S

Uw advertenties bereiken 15.000 lezers en worden gelezen door: • • • • • •

Ondernemers, aankomende zakenlieden en consumenten; Onderwijspersoneel en studenten; Overheidsambtenaren, bestuurders en politici; Nederlandse vakantiegangers naar Turkije; Geïnteresseerden in kunst en cultuur en Leden van de 350.000 zielen tellende Turkse gemeenschap.

Abonneren: Neem een voordelig jaarabonnement op TULPIA zodat u niets hoeft te missen.

Kijk voor meer informatie op onze website: www.tulpia.nl of bel ons voor al uw vragen onder telefoonnummer: 020 – 222 19 82 / 020 – 222 48 01.