34/ 4 2007
(2007)
PLANOWANIE AUDITÓW
LABORATORIUM MECHANICZNE
Kogeneracja
Szanowni Państwo, Kolejne wydanie Biuletynu Jakości niesie ze sobą kilka interesujących artykułów z różnych sektorów działalności TÜV Rheinland Polska Sp. z o.o.
TÜV Rheinland Polska Sp. z o.o.
Tematem przewodnim tego wydania będzie kogeneracja – nowa usługa w TÜV Rheinland Polska Sp. z o.o. Dowiemy się m.in. jak wykorzystać potencjał kogeneracji, czyli w jaki sposób zmniejszyć emisję gazów cieplarnianych oraz racjonalnie wykorzystywać energię.
Zarząd: Janusz Grabka – Prezes Zarządu Marek Mucha – Wiceprezes Zarządu Siedziba: 02-146 Warszawa ul. 17 Stycznia 56 tel.: 022/ 846 79 99 tel.: 022/ 846 51 63 fax: 022/ 868 37 42 Oddziały: 41-800 Zabrze ul. Wolności 327 tel.: 032/ 271 64 89 tel.: 032/ 271 06 23 fax: 032/ 271 64 88
Ponadto w numerze zaprezentujemy działanie laboratorium meblowego w Poznaniu, zapoczątkowując tym samym cykl artykułów związanych z przemysłem meblarskim. Zobaczymy także jak skutecznie zaplanować i zorganizować audit zgodnie z obowiązującymi wymaganiami.
60-950 Poznań ul. Łukaszewicza 43 tel./fax: 061/ 867 81 87 tel./fax: 061/ 864 22 58 tel./fax: 061/ 864 31 34 10-434 Olsztyn ul. Kołobrzeska 50 tel.: 089/ 533 14 80 tel./fax: 089/ 533 15 39 tel. kom.: 0609 579 433 20-950 Lublin ul. Czechowska 4 tel./fax: 081/ 532 86 68 tel./fax: 081/ 532 86 87
Na koniec przedstawimy krótką relację z organizowanej corocznie biesiady piwnej OKTOBERFEST 2007 oraz sprawozdanie z udziału na targach TRAKO i INTERWELDING.
42-200 Częstochowa ul. Kucelińska 22 tel./fax: 034/ 323 50 54 tel. kom.: 0603 784 817 77-100 Bytów ul. Lęborska 24 tel./fax: 059/ 822 79 53 tel. kom.: 0695 888 838
Życzymy przyjemnej lektury Zespół redakcyjny
85-130 Bydgoszcz ul. Grudziądzka 27-29 tel./fax: 052/ 345 80 80 tel./fax: 052/ 373 97 05 tel. kom.: 0609 371 661 35- 103 Rzeszów ul. Handlowa 4 tel./fax: 017/ 850 41 59 tel. kom.: 0603 784 813
Spis treści: 1. Wstęp........................................................................................................................2
32-020 Wieliczka Park Kingi 1 tel./fax: 012/ 288 30 90 tel./fax: 012/ 278 75 40 tel./fax: 012/ 278 75 41
2. TUVdotCOM .............................................................................................................. 3 3. Aspekty planowania – podejście praktyczne w auditowanych organizacjach odnośnie planowania ..........................................4
43-300 Bielsko-Biała ul. I Dywizji Pancernej 45 tel. 033 810 42 65 tel. kom.: 0609 440 910
4. Kluczowe aspekty zarządzania jakością w przedsiębiorstwach branży spedycyjnej i transportowej (część II) ........................................................7
70-033 Szczecin ul. Zapadła 10 tel. kom.: 0603 781 358
5. Działalność sekcji wyrobów meblowych ............................................................... 9 6. Ciekawostki z branży meblowej ............................................................................ 9
Redakcja: Oliwia Wiśniewska tel.: 032/ 271 64 89 w. 105 oliwia.wisniewska@pl.tuv.com
7. Kogeneracja ...........................................................................................................10 8. Zarządzanie Bezpieczenstwem Informacji ............................................................ 13
post@pl.tuv.com
8. Wydarzenia .............................................................................................................15
www.tuv.pl
9. Szkolenia ................................................................................................................ 18 10. Różności ................................................................................................................. 20 2
TUVdotCOM
Nazwa
Adres
Kod
Miasto
TUVdotCOM ID
Ośrodek Badawczo - Szkoleniowy SPAW - Test Sp. z o.o.
ul. Śnieżna 1
80-554
Gdańsk
9105028667
Ośrodek Badawczo - Rozwojowy Przemysłu Rafineryjnego S.A.
ul. Chemików 5
09-411
Płock
9105018388
Ośrodek Leczenia Schorzeń Cywilizacyjnych - Zespół Poradni Specjalistycznych
Al. Pokoju 4
31-548
Kraków
9105034479
Ośrodek Rehabilitacyjno - Wczasowy „Sofra” Sp. z o.o.
ul. Chełmońskiego 2
76-032
Mielno
9105019010
Ośrodek Szkolenia PAS Piotr Lewandowski
ul. Browarna 5
65-823
Zielona Góra
9105032485
PACK SERVICE Zakład Pracy Chronionej
ul. Lipowa 45
64-610
Rogoźno
9105026191
PACKPROFIL Sp. z o.o.
ul. Zakładowa 3
47-110
Kolonowskie
9105018385
Parker Hannifin Sp. z o.o.
ul. Równoległa 8
02-235
Warszawa
9105018370
PAS Katowice Sp.z o.o.
ul. Roździeńskiego 188 b
40-203
Katowice
9105017748
PASMO P.P.H. W.Grymulski Sp.J
ul. Bursaki 16 a
20-150
Lublin
9105021754
PASS-POL Sp. z o.o.
ul. Reymonta 19
38-500
Sanok
9105026536
Pack Druk Poligrafia Uszok & Uszok S.A.
ul. Gen. J. Dwernickiego 52-62
87-100
Toruń
9105022297
Pałuckie Centrum Zdrowia Sp. z o.o. NZOZ w Żninie
ul. Szpitalna 30
88-400
Żnin
9105043545
PC Factory S.A.
Lubieszyn 8
72-002
Dołuje
9105017743
PCC Rokita S.A.
ul. Sienkiewicza 4
56-120
Brzeg Dolny
9105039704
Pekum Sp. z o.o.
ul. Hanasiewicza 17 a
35-103
Rzeszów
9105018373
PETRO Mechanika Sp. z o.o.
ul. Chemików 7
09-411
Płock
9105028653
PHU ATLANTIS S.C. Andrzej Jaworski, Tomasz Jaworski
ul. Kozanowska 42
54-152
Wrocław
9105032731
PHU Proeuro Sp. z o.o.
ul. Konwalii 3
80-410
Gdańsk
9105021765
PHU Pronar
ul. Grzybowska 6
26-600
Radom
9105032862
PHU Sim Sp.J
ul. K. Miarki 38
58-500
Jelenia Góra
9105025710
Philips Lighting Poland S.A. Branch Pabianice IPSC Automotive
ul. Partyzancka 66/72
95-200
Pabianice
9105019492
Philips Lighting Poland S.A. Oddział w Pabianicach
ul. Partyzancka 66/72
95-200
Pabianice
0091049285
PiS Nowoczesne Techniki Grzewcze Benon Minczyński
Al. Wojska Polskiego 9
65-077
Zielona Góra
9105035935
Pile Elbud Kraków Sp. z o.o.
ul. Wadowicka 12
30-415
Kraków
9105022575
PKP Linia Hutnicza Szerokotorowa Sp. z o.o.
ul. Szczebrzeska 11
22-400
Zamość
9105031432
PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. Zakład Maszyn Torowych
ul. Spławy 2a
31-987
Kraków
9105033172
Plasma System S.A.
ul. Józefowska 6
40-144
Katowice
9105026165
Plasmet Jan Czechowicz
Widzino, ul. Krzywa 8
76-251
Kobylnica
1101002155
PLASPOL Sp. z o.o.
ul. Jagiellońska 85/87
42-200
Częstochowa
9105030032
PLASTFARM
ul. Buczka 24
62-031
Luboń
9105022100
PLASTPUR Sp. z o.o.
Osiedle Rzemieślnicze 48
85-758
Bydgoszcz
9105018375
POLGAZTELEKOM S.A.
Al. Stanów Zjednoczonych 61
04-028
Warszawa
9105021161
POLIPLAST Sp. z o.o.
ul. Energetyczna 6
56-400
Oleśnica
9105018407
POLNA ŚLĄSK Sp. z o.o.
ul. Kościuszki 227
40-600
Katowice
9105039630
POLPLAST POLSKA Sp. z o.o.
ul. Słowackiego 98
32-400
Myślenice
9105018446
www.tuvdotcom.com
Prezentujemy numery ID naszych Klientów, które posłużą Państwu do sprawdzenia i uzyskania interesujących Was informacji odnośnie produktów i samych producentów.
Planowanie auditów Aspekty planowania – podejście praktyczne w auditowanych organizacjach odnośnie planowania auditów
Andrzej Załęcki Kierownik Sekcji Systemów Zarządzania Jakością TÜV Rheinland Polska Sp. z o.o. andrzej.zalecki@pl.tuv.com
Mówiąc zarządzanie, mamy na myśli planowanie, organizowanie, motywowanie i kontrolę. Zarządzanie jakością jest więc planowaniem, organizowaniem, motywowaniem i kontrolą wszystkich obszarów i działań dotyczących jakości. Przecież od fazy planowania rozpoczyna się wiele przedsięwzięć, a doświadczenia auditowe wskazują, że jakość planowania może być różna. W normie ISO 9001:2000 w kilku punktach występuje odwołanie do pojęcia planowania, ale w praktyce widzimy, że jest ono rozumiane rozmaicie. Spróbujmy ograniczyć się do obszaru planowania auditów wewnętrznych. Można zaplanować audit skupiając się na procedurach i teoretycznej zgodności z wymaganiami, ale można też dokonać oceny jakości używając takich pojęć jak wyniki działań, perfekcja wykonania, doskonalenie procesów, spełnienie potrzeb i oczekiwań klientów. W każdym systemie widzimy, że organizacje wypracowują z biegiem czasu swoiste metody auditowania, ale każdą z nich można sprowadzić do jednego z czterech typów: 1. Planowanie według punktów normy 2. Planowanie według procedur 3. Planowanie według komórek organizacyjnych 4. Planowanie według procesów Przyjrzyjmy się kolejno każdemu z nich.
1. Planowanie według punktów normy Postępowanie przy planowaniu auditów według tej metody sprowadza się do wyróżnienia w planie auditów organizacji kolejnych wymagań normy ISO 9001:2000 (uwzględniając wyłączenia) i przypisaniu do nich komórek organizacyjnych, najczęściej jednej do pojedynczego elementu. Audit wewnętrzny polega wtedy na zbadaniu zgodności z wymaganiami wymienionymi w danym elemencie, a najczęściej sprawdzane jest spełnienie wymagań w dokumentacji najbardziej charakterystycznej dla badanej komórki. Jako narzędzie autowe używana jest lista pytań kontrolnych, która przy tym podejściu zawiera wymagania normy zamienione na pytania. Zwykle nie jest ona zbyt długa i co więcej oparta na standardzie, który jako pozornie „uniwersalny” w istocie nie jest zbyt użyteczny, bowiem nie odnosi się do rezultatów poprzedniego auditu, zmian w SZJ , bądź spraw bieżących. Auditor wewnętrzny prowadzący audit szuka
4
dowodów zgodności z wymaganiami normy i kiedy znajdzie pojedynczy dowód formułuje ocene końcową o stanie systemu w auditowanej komórce. Ewentualne działania korygujące prowadzą najczęściej do poprawienia albo skomplikowania istniejącej lub do uzupełnienia dokumentacji. Zalety planowania opartego na tej metodzie to: 1. Prosty i zrozumiały plan auditów wewnętrznych. 2. Brak konieczności znajomości organizacji i jej procesów. 3. Akceptacja przez jednostki certyfikujące, której auditorzy mają z powyższych powodów również „ułatwione” zadanie. 4. Łatwość weryfikacji raportu z auditu i prostota zapisów, odwołujących się do konkretnego wymagania. Wady takiego planowania to: 1. Efektywność systemu i rezultaty, jakich dostarcza system są na marginesie badania auditowego. 2. Współpraca między komórkami oraz komunikacja wewnętrzna nie są auditowane. 3. Istnieje zagrożenie, że sprawdzanie nie jest zgodne z rzeczywistą sekwencją czynności składających się na proces, w którym uczestniczy komórka organizacyjna. 4. Na podstawie zgodności z wymaganiami wyciąga się wnioski, ze wszystko przebiega w warunkach nadzorowanych. 5. Wyroby i procesy badane są w stopniu ograniczonym do zakresu komórki i wymagania normy. 6. Waga znalezionych dowodów jest mało zróżnicowana. 7. Częstotliwość występowania niezgodności jest nieokreślona. 8. Brak możliwości sprawdzenia, czy wykryte problemy występują w innych obszarach. 9. Nie ma podstaw do przypuszczeń, że usunięcie niezgodności poprawi efektywność całej organizacji, w tym SZJ, przy uwzględnieniu skutków dla klienta.
2. Planowanie według procedur W tym przypadku auditowana jest procedura lub główne zadanie przypisane komórce organizacyjnej. Lista pytań koncentruje się na poszczególnych czynnościach opisanych w procedurze, przypisanych do jednej komórki lub stanowiska. Zalety planowania opartego na tej metodzie to: 1. Sprawdzenie, czy procedura jest poprawnie wdrożona i czy wyczerpuje wymagania normy.
Planowanie auditów 2. Sprawdzenie, czy sporządzane są właściwe zapisy. 3. Sprawdzenie zgodności od początku do końca realizowanego zadania. 4. Częściowe sprawdzenie powiązań i wymiany informacji między komórkami. 5. Skoncentrowanie się na procesach i wynikach działalności komórki. 6. Wskazanie problemów związanych z pracownikami, wyposażeniem, stosowana dokumentacją i zapisami. Wady takiego planowania to: 1. Efektywność i oddziaływanie systemu na produkt organizacji nie są badane. 2. Przydatność procesów nie jest badana. 3. Audit wewnętrzny nie odnosi się w ogóle do skutków dla klienta lub odnosi się w stopniu ograniczonym. 4. Brakuje sposobności do oceny i wagi niezgodności ani analizy ich przyczyn. 5. Nie ma gwarancji, że działania korygujące poprawią efektywność SZJ. 6. Auditor wewnętrzny powinien znać badany obszar pod kątem fachowym.
3. Planowanie według komórek organizacyjnych Planowanie auditów przy tym podejściu stanowi odbicie schematu organizacyjnego i powiązań komórek z wymaganiami mających zastosowanie wymagań normy. Audit wewnętrzny uwzględnia sprawdzenie wszystkich procedur obowiązujących w komórce i czasami procedur ogólnosystemowych. Auditor angażuje kierowników komórek, pyta o różne wymagania , ograniczone jednak do obszaru jednej komórki. Zalety planowania opartego na tej metodzie to: 1. Sprawdzenie zgodności obszarów organizacji w których dane wymagania normy i procedur mają zastosowanie 2. Sprawdzenie zgodności z określonym przebiegiem procesu pracy. 3. Koncentrowanie się na zasobach, procesach i efekcie pracy komórki. Wady: 1. Sprawdzenie koncentruje się na zgodności, a nie na efektywności. 2. Współpraca między komórkami oraz komunikacja wewnętrzna nie są badane. 3. Brak niezgodności prowadzi do uogólnienia, że wszystko jest pod kontrolą. 4. Brak danych do określenia rzeczywistych przyczyn niezgodności oraz ich wpływu na satysfakcję klienta. 5. Auditor potrzebuje większego zasobu wiedzy co do specyfiki działania organizacji.
4. Planowanie według procesów W tym przypadku audit skupia się na ocenie, czy badany proces , a więc i jego efekty są racjonalnie zarządzane, tak, aby ich rezultatem był założony produkt wyjściowy i aby następowała poprawa realizacji. Planowanie obejmuje procesy, które pozwalają organizacji osiągać założone cele. Auditor wewnętrzny musi wiedzieć, które procesy są główne, a które wspomagające dla osiągania tych celów. Istota planowania jest ścieżka realizacji misji organizacji albo jej powinności ustawowych, ścieżka przechodząca przez komórki organizacji. Takie podejście nie wymaga szczegółowej listy pytań, a główne pytania są podobne dla wszystkich procesów. Audit rozpoczyna się od najwyższego kierownictwa i sprawdza zarządzanie istotnymi obszarami prowadzonej działalności. Daje to podstawę do oceny, czy procesy są zarządzane efektywnie. Audit bada dostępność zasobów , komunikacje wewnętrzną , zaś auditor szuka dowodów zgodności. Na pierwszym planie są stawiane kwestie efektywności procesów przez ocenę jak ustanowione jest monitorowanie procesu i czy przyjęte wskaźniki są osiągane. Auditor musi dobrze znać i rozumieć wymagania normy. Jeżeli zostaną przedstawione dowody, że organizacja satysfakcjonuje swoich klientów oraz inne strony zainteresowane, to prawdopodobieństwo znalezienia niezgodności jest niewielkie.. Z drugiej strony, jeżeli organizacja nie zdefiniowała celów i wskaźników zgodności procesów, nie monitoruje i nie mierzy ich realizacji, a tym bardziej nie doskonali ich przebiegów, to istnieją podstawy do wystąpienia poważnych niezgodności. Zalety planowania auditów według procesów, to: 1. Skupienie uwagi auditora na wynikach , a nie na procedurach. 2. Efektywność planowania może być poddane łatwej weryfikacji . 3. Wyniki auditu dostarczają informacji na temat efektywności systemu, jego silnych i słabych stron. 4. Rezultaty auditu wskazują potencjały do doskonalenia. 5. Monitorowanie i pomiary procesów i wyrobów jest „naturalną” stroną badania auditowego. 6. Łatwość sprawdzenia powiązań, przepływów i komunikacji wewnętrznej. 7. Ułatwienia oceny wymiany danych oraz wagi niezgodności i ich rzeczywistych przyczyn. Dokończenie na stronie 14
5
Zarządzanie jakością Kluczowe aspekty zarządzania jakością w przedsiębiorstwach branży spedycyjnej i transportowej cz. 2 Konwencja CMR
Halina Maślanka Pełnomocnik ds. Systemu Zarządzania Jakością Auditor wiodący TÜV CERT TÜV Rheinland Polska Sp. Z o.o. halina.maslanka@pl.tuv.com
W transporcie samochodowym bardzo istotnym aktem prawnym umożliwiającym wykonywanie międzynarodowego transportu drogowego jest umowa o międzynarodowym przewozie drogowym towarów (CMR) - Konwencja o umowie międzynarodowego przewozu drogowego towarów (CMR) i Protokół podpisania, sporządzone w Genewie dnia 19 maja 1956 r (Dz.U. 1962 nr 49 poz. 238). Konwencja CMR wprowadza i ujednolica: warunki umowy o przewóz drogowy towarów, dokumentację przewozową, odpowiedzialność przewoźnika, tryb skarg i reklamacji, roszczenia wynikające z przewozu, przewozy wykonywane kolejno przez kilku przewoźników. Konwencja CMR wprowadza jednolity dokument zawarcia umowy przewozu, jakim jest list przewozowy CMR. Podczas przyjęcia towaru do przewozu konwencja nakłada na przewoźnika obowiązki związane ze: sprawdzeniem poprawności danych listu przewozowego z ilością sztuk, jak również ich cech i numerów; stwierdzeniem widocznego stanu towaru i jego opakowania. W przypadku wszelkich niezgodności przewoźnik zobowiązany jest dokonać odpowiedniego wpisu do listu przewozowego. Konwencja CMR reguluje również: obowiązki i odpowiedzialność nadawcy wobec przewoźnika, obowiązki przewoźnika za dokumentację lub jej niewłaściwe użycie, prawa nadawcy do rozporządzania towarem, prawa rozporządzania towarem przysługujące odbiorcy, warunki wydania towaru odbiorcy, możliwość odmowy przyjęcia ładunku przez odbiorcę, postępowanie przewoźnika z ładunkiem nieodebranym, odpowiedzialność przewoźnika za ładunek oraz wyjątki zwalniające go, reklamacje i roszczenia wynikające z przewozu, tryb i ich przedawnienie, wykonywanie przewozów kolejno przez kilku przewoźników.
Konwencja TIR W przedsiębiorstwach realizujących międzynarodowe przewozy drogowe poza obszar Wspólnoty Europejskiej mają zastosowanie postanowienia konwencji TIR - Konwencja celna dotycząca międzynarodowego przewozu towarów z zastosowaniem karnetów TIR (Konwencja TIR) sporządzona w Genewie dnia 14 listopada 1975 r (Dz.U. 1984 nr 17 poz. 76). Konwencję TIR stosuje się do przewozu towarów bez przeładunku przez jedną lub kilka granic, od wyjściowego urzędu celnego jednej Umawiającej się Strony do docelowego
6
urzędu celnego innej Umawiającej się Strony lub tej samej Umawiającej się Strony, w pojazdach drogowych, zespołach pojazdów lub w kontenerach, jeżeli jakaś część przewozu między rozpoczęciem i zakończeniem operacji TIR jest wykonywana przez transport drogowy. Konwencja TIR zwalnia ładunek od odprawy celnej w punktach granicznych pod następującymi warunkami: przejazd musi się odbywać tylko określoną lub zaakceptowaną przez władze celne trasą; pojazd musi posiadać świadectwo zdolności technicznej dopuszczające do międzynarodowego przewozu drogowego pod zamknięciem celnym, władze celne kraju wysyłki muszą zaopatrzyć skrzynię ładowną samochodu w plomby celne, które są sprawdzane przez władze celne na granicy; zaplombowany ładunek traktowany jest jako tzw. przesyłka celna, tj. nie może wejść do obrotu w kraju, do którego nie jest przeznaczony.
Konwencja ATP Przedsiębiorstwa zajmujące się transportem towarów szybko psujących się zobowiązane są do stosowania Konwencji ATP dotyczącej przewozu szybko psujących się towarów – Oświadczenie Rządowe z dnia 24 września 1984 r. w sprawie przystąpienia Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej do Umowy o międzynarodowych przewozach szybko psujących się artykułów żywnościowych i o specjalnych środkach transportu przeznaczonych do tych przewozów (ATP), sporządzonej w Genewie dnia 1 września 1970 r (Dz.U. 1984 nr 49 poz. 254). Postanowienia umowy stosuje się do: - każdego przewozu wykonywanego na rzecz osób trzecich lub na własny rachunek wyłącznie, transportem kolejowym lub samochodowym lub obydwoma tymi rodzajami transportu. - do przewozów morskich na odległość mniejszą niż 150 km, pod warunkiem że ładunki dostarczane są bez przeładunku środkami transportu używanymi do przewozu lądowego lub przewozów lądowych i pod warunkiem że przewozy te poprzedza lub następuje po nich jeden lub kilka przewozów lądowych, albo są one wykonywane między dwoma takimi przewozami lądowymi. Pojazdy wykorzystywane do przewozów szybko psujących się artykułów żywnościowych takie jak przyczepy, naczepy i kontenery muszą spełniać określone w załączniku do umowy normy, które są określone dla poszczególnych kategorii: izolowany cieplnie środek transportu (środek transportu
Zarządzanie jakością z izolacją normalną, środek transportu z izolacją wzmocnioną), środek, którego nadwozie wykonane jest z izolowanych termicznie ścian ograniczających wymianę ciepła z otoczeniem; środek transportu chłodzony w sposób inny niż mechaniczny przy wykorzystaniu źródła zimna w postaci lodu naturalnego, płyt eutektycznych, suchego lodu lub gazów skroplonych pozwala obniżyć temperaturę wewnątrz nadwozia dla klas od A do D; środek transportu chłodzony mechanicznie (agregat sprężarkowy, urządzenie absorbcyjne) pozwalający przy średniej temperaturze zewnętrznej +30oC obniżać temperaturę wewnątrz próżnego nadwozia, a następnie utrzymywać ją zgodnie z normami dla określonej klasy od A do F; ogrzewany środek transportu wyposażony w urządzenie grzewcze pozwalający przy średniej temperaturze zewnętrznej utrzymywać temperaturę wewnątrz próżnego nadwozia przez 12 godzin, a następnie utrzymywać ją zgodnie z normami dla określonej klasy A lub B. Umowa ATP zawiera również postanowienia dotyczące: kontroli zgodności z normami środków transportu izolowanych cieplnie, chłodzonych niemechanicznie, chłodzonych mechanicznie i ogrzewanych; metod i procedury pomiarów oraz kontroli jakości izolacji cieplnej i skuteczności urządzeń chłodniczych lub grzewczych; doboru wyposażenia i warunków temperaturowych stosowanych przy przewozie mrożonych i głęboko mrożonych artykułów żywnościowych; kontroli temperatury otoczenia przy przewozie; procedury badania częściowego i pomiaru temperatur przy przewozach schłodzonych, mrożonych i głęboko mrożonych artykułów żywnościowych; temperatur przy przewozach niektórych artykułów żywnościowych, które nie są mrożone i głęboko mrożone.
AETR Duże znaczenie odgrywa Umowa Europejska dotycząca pracy załóg pojazdów wykonujących międzynarodowe przewozy drogowe zwana AETR. Została ona sporządzona przez Europejską Komisję Gospodarczą ONZ w Genewie, złożono do podpisu 1 lipca 1970r., weszła w życie 5 stycznia 1976r. Procedura ratyfikacyjna w Polsce miała miejsce w październiku 1992r. Umowa AETR określa wiek kierowcy, czas prowadzenia pojazdu, przerwy, czas odpoczynku kierowcy, obowiązek montowania i używania urządzenia kontrolnego, obowiązek homologacji i kontroli urządzenia kontrolnego itd. Sprawy czasu pracy kierowców zostały obecnie uregulowane w prawodawstwie polskim i przepisach prawnych Unii Europejskiej. W praktyce organizacji firm przewozowych i ocenie ich zgodności działań należy stosować bezpośrednio te przepisy - Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o czasie pracy kierowców (Dz.U. 2004 nr 92 poz. 879).
Karnet ATA Karnet ATA jest specjalnym międzynarodowym dokumentem celnym, który umożliwia i usprawnia czasową odprawę celną towarów, wywożonych w celach akwizycyjnych i wystawienniczych, a także wyposażenia zawodowego -Konwencja celna w sprawie karnetu A.T.A. dla odprawy warunkowej towarów (Konwencja A.T.A.), sporządzona w Brukseli dnia 6 grudnia 1961 r (Dz.U. 1969 nr 30 poz. 242). Karnet ATA upoważnia do przewożenia towarów przez tereny państw zrzeszonych w łańcuchu gwarancyjnym ATA. Konwencja ATA przewiduje następujące kategorie towarów, które mogą być przewożone z zastosowaniem karnetu ATA: próbki i wzory handlowe: wywożone za granicę w celach akwizycji, rozpoznania rynku, zademonstrowania wzorów przed zawarciem kontraktu handlowego; towary przeznaczone na targi i wystawy: wszelkiego rodzaju eksponaty, obudowy stoisk, wystrój stoisk itp.; wyposażenie zawodowe: sprzęt filmowy i telewizyjny, rekwizyty teatralne, instrumenty muzyczne, sprzęt sportowy, aparatura badawcza, narzędzia itp. karnet ATA nie jest wymagany do przewozu towarów w ramach Unii.
ADR Zasady bezpiecznego przewozu drogowego materiałów niebezpiecznych w ruchu krajowym i międzynarodowym są uregulowane umową europejską, dotyczącą przewozu drogowego towarów niebezpiecznych, określoną skrótem ADR - Oświadczenie Rządowe z dnia 29 stycznia 1999 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu Umowy europejskiej dotyczącej międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych (ADR), sporządzonej w Genewie dnia 30 września 1957 r., wraz ze znowelizowanymi tekstami załączników A i B do tej umowy (Dz.U. 1999 nr 30 poz. 287). Wszystkie przedmioty lub substancje posiadające cechy materiałów niebezpiecznych muszą być identyfikowane, klasyfikowane i nazwane unikatowymi standardowymi nazwami używanymi w przepisach ADR. Przepisy ADR określają obowiązki głównych uczestników przewozu: nadawcy, przewoźnika, odbiorcy, załadowcy, pakującego, napełniającego, operatora kontenera-cysterny/cysterny przenośnej. Kierowcy pojazdów, przewożących towary niebezpieczne, powinni posiadać zaświadczenie wydane przez właściwą władzę lub organizację upoważnioną przez tę władzę, stwierdzające, że przeszli oni szkolenie kursowe i zdali egzamin z zakresu szczegółowych wymagań, które powinny być spełnione podczas przewozu towarów niebezpiecznych. Szkolenie kierowców, w zależności od przewożonych materiałów obejmuje: szkolenie podstawowe, specjalistyczne szkolenie kursowe.
7
Zarządzanie jakością Raz na pięć lat kierowca powinien wykazać, że w ciągu roku poprzedzającego termin ważności zaświadczenia ukończył kurs doskonalący i zdał wymagane egzaminy, co powinno być potwierdzone odpowiednim wpisem do jego zaświadczenia, dokonanym przez właściwą władzę lub organizację upoważnioną przez tę władzę. Każde przedsiębiorstwo, którego działalność obejmuje przewóz towarów niebezpiecznych albo związane z nim pakowanie, załadunek, napełnianie lub rozładunek, powinno wyznaczyć jednego lub więcej doradców do spraw bezpieczeństwa w transporcie towarów niebezpiecznych, odpowiedzialnego za wspieranie działań zapobiegających zagrożeniom dla osób, mienia i środowiska, związanych z taką działalnością.
Inne uregulowania Wymagania w zakresie transportu są też często regulowane w przepisach szczegółowych dotyczących różnych dziedzin działalności. Transport produktów leczniczych zgodnie z ustawą z dnia 6 września 2001 r. Prawo farmaceutyczne (Dz. U. z dnia 31 października 2001 r.) odbywa się na podstawie pozwolenia na dopuszczenie do obrotu, które musi zawierać wymagania dotyczące przechowywania i transportu. Transport produktów leczniczych powinien się odbywać zgodnie z Dobrą Praktyką Dystrybucyjną, która gwarantuje bezpieczne przyjmowanie, transportowanie, przechowywanie i wydawanie produktów leczniczych. Transport środków żywnościowych, zgodnie z ustawą z dnia 28 października 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. nr 171 poz. 1225) powinien odbywać się z zachowaniem dobrej praktyki higienicznej (GHP) i wdrożeniem systemu
8
analizy zagrożeń i krytycznych punktów kontroli (HACCP). Zgodnie z ustawą z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz.U. 2001 Nr 62 poz. 628; z późniejszymi zmianami), transport odpadów niebezpiecznych z miejsc ich powstawania do miejsc odzysku lub unieszkodliwiania odpadów odbywa się z zachowaniem przepisów obowiązujących przy transporcie towarów niebezpiecznych. Prowadzenie działalności w zakresie transportu odpadów wymaga uzyskania zezwolenia wydanego przez starostę. Dla przedsiębiorstw transportowych zajmujących się transportem pasz może mieć zastosowanie standard GMP+, którego celem jest zagwarantowanie, aby poprzednio transportowane pasze, mieszanki paszowe, premiksy oraz towary innego typu, nie powodowały naruszenia maksymalnych poziomów zanieczyszczeń krzyżowych. Zasady GMP+ swoim zasięgiem obejmują całokształt spraw i zagadnień związanych z transportem, a w szczególności dotyczą: zapewnienia właściwego taboru, szkoleń personelu, praktyk postępowania w sytuacjach awaryjnych, nadzoru nad stanem technicznym naczep, procesów mycia i dezynfekcji. Wypracowane przez lata międzynarodowe ustalenia w zakresie organizacji transportu zostały utrwalone i rozwinięte w ustawodawstwie i dyrektywach Unii Europejskiej i w ślad za tym w ustawodawstwie polskim. Systemy zarządzania jakością w przedsiębiorstwach spedycyjnych i transportowych muszą uwzględniać liczne wymagania prawne. Jednocześnie uregulowania w tej dziedzinie ułatwiają komunikowanie się w łańcuchu usług spedycyjno – transportowych.
Laboratoria TÜV Rheinland Działalność sekcji wyrobów meblowych Chcąc odnosić sukcesy w staraniach o klienta na rynkach unijnych a także rodzimych, polscy producenci wyrobów meblowych muszą spełniać wysokie wymagania jakościowe, bezpieczeństwa użytkowania oraz bezpieczeństwa ekologicznego człowieka i środowiska. Dobrowolna certyfikacja umożliwia sprawdzenie i potwierdzenie tych cech wyrobu oraz kontrolę i nadzór miejsca wytwarzania produktu co daje tzw. gwarancję powtarzalności jakości.
W Laboratorium Meblowym firmy TÜV Rheinland Polska wysoko wykwalifikowani eksperci prowadzą badania oraz certyfikację mebli, podzespołów meblowych, komponentów, dodatków oraz elementów wyposażenia wnętrz, jak również zajmują się niezależną oceną kontroli i nadzoru nad jakością i bezpieczeństwem wyrobu.
• Ocena własności użytkowych • Testy porównawcze • Ocena poprawności rozwiązań konstrukcyjnych • Badania sensoryczne • Badania ekologiczne i higieniczne dla wyrobów i komponentów (komfort/ jakość, zawartość substancji szkodliwych) • Badania i testy dla elementów składowych (np. okuć, tkanin) • Badania starzeniowe (zmęczeniowe) • Testy powierzchni • Międzynarodowe dopuszczenia wyrobów • Organizowanie seminariów i kursów dla naszych Klientów • Współuczestniczenie podczas prac projektowych - doradztwo, badania weryfikacyjne • Kontrole w trakcie produkcji DUPRO • Inspekcje końcowe produktu wg wymagań AQL (tzw. Final Random Inspection)
Tomasz Mańczak Kierownik Sekcji Wyrobów Meblowych TÜV Rheinland Polska Sp. z o.o. tomasz.manczak@pl.tuv.com
Partnerzy sekcji z Grupy TÜV Rheinland: • TÜV Rheinland Product Safety • TÜV Produkt und Umwelt • TÜV Industrie Service • TÜV Kraftfahrt • LGA Qualitest
Nasze laboratorium przystosowane jest do wymogów EN ISO 17025 a badania prowadzone są zgodnie z aktualnymi i międzynarodowymi standardami: PN, PN-EN, DIN, wytycznymi EU, BS, ANSI/BIFMA, GOST, itp. oraz w oparciu o własną metodykę badawczą i przy użyciu wysokiej klasy sprzętu pomiarowego i aparatury. Usługi dla producentów wyrobów meblowych i pochodnych: • Techniczne badania mebli (wytrzymałość dynamiczna i statyczna, trwałość, wymiary, stabilność) • Certyfikacje, weryfikacje oceny zgodności (np.: znaki TEST, MONITORING, GS, TOXPROOF, ERGONOMIE, Komfort und Qualität) • Mechaniczne badania bezpieczeństwa • Badania funkcjonalności i ergonomii
9
Laboratoria TÜV Rheinland To i owo – czyli ciekawostki z branży meblowej Przemysł meblarski należy do tej części gospodarki, która podlega bardzo dynamicznym zmianom. Spowodowane są one nie tylko przez rozwój technologii czy obowiązującą modę, lecz także, a może przede wszystkim ze względu na wymagania rynku. Meble to nie tylko design, funkcjonalność czy wygoda, to przede wszystkim bezpieczeństwo użytkowania. Dla poszczególnych grup, rodzajów i zastosowań mebli istnieją specyficzne normy, wymagania i przepisy warunkujące domniemanie wspomnianego bezpieczeństwa. Poniższy tekst otwiera cykl artykułów poświęconych wybranym zagadnieniom i ciekawostkom branży meblowej.
Meble / meble biurowe / stoły i biurka / drgania wahliwe. Kwestia ograniczenia drgań występujących w biurkach i biurowych stołach pracowniczych odgrywa istotną rolę ze względów ergonomicznych. Rytmiczny ruch ręki podczas pisania czy podczas wykonywania innych czynności biurowych może spowodować wprawienie stelaża biurka (przy zrównaniu się obydwóch częstotliwości ) w wahania, negatywnie odbierane przez użytkownika. Możliwością oceny i określenia zakresu tego zjawiska jest wykonanie pomiaru maksymalnego wychylenia stołu wywołanego uderzeniem z góry określoną energią. Wymagania oraz sposób przeprowadzenia badania zostały ujęte w niemieckiej normie DIN Fachbericht 147 stanowiącej zamiennik nieobowiązującej już normy DIN 4554. Konstrukcja stołu pracowniczego powinna zapewnić odpowiednie tłumienie drgań nie przekraczające wartości podanych w poniższej tabeli.
stół z 2 szafkami stół z jedną szafką stół bez szafki
wychylenie mierzone dla wysokości 720 mm 720 mm 720 mm
stoły do pracy na siedząco - stojąco
720 mm 1120 mm
wykonanie stołu - biurka
dopuszczalne wychylenie Sdop b 2,5 mm b 3,5 mm b 5,0 mm b 5,0 mm b 8,0 mm
Przekroczenie w/w wartości jest dopuszczalne w przypadku wykazania przez biurko relatywnie szybkiego tłumienia drgań (wahnięć). Do tego celu obliczany jest tzw. współczynnik tłumienia stanowiący iloraz maksymalnej wartości wychylenia pierwszego do drugiego S1/S2. W przypadku gdy
10
współczynnik ten jest r 2, wtenczas wartość skorygowanego wychylenia oblicza się ze wzoru: Skor = K x S1 gdzie K = 2 x (S2/S1)1/4 i porównuje z wartościami wykazanymi w tabeli. Po przeprowadzonym teście oczywiście nie mogą powstać żadne trwałe odkształcenia biurka. Najogólniej mówiąc test polega na uderzeniu młotem o określonej wadze z określoną energią w boczną krawędź odpowiednio umocowanego i obciążonego biurka oraz pomiarze wychylenia za pomocą czujnika zamontowanego na jego końcu (patrz zdjęcie). Wyniki testu oprócz danych wartości granicznych można przy pomocy prostych narzędzi zilustrować graficznie. Przykładowy wykres przedstawiono poniżej.
Podobne wymagania zostały również ujęte w normie dotyczącej ergonomicznych wymagań dla stołów biurowych NEN 2449:2006 z tą różnicą, że dopuszczalne pierwsze wychylenie konstrukcji stołu wynosi 20mm (± 0,2 mm) przy większej energii uderzeniowej, a całkowity zanik drgań musi nastąpić po 3 sekundach. Przedstawione w niniejszym artykule specyficzne zagadnienie stanowi wymaganie obowiązujące w szczególności na rynku niemieckim. Normy europejskie EN 527 oraz EN 14074 dotyczące biurek i stołów pracowniczych nie poruszają tego tematu.
Kogeneracja Kogeneracja Protokół z Kioto jest uzupełnieniem Ramowej Konwencji Narodów Zjednoczonych dotyczącej Zmian Klimatycznych i jednocześnie międzynarodowym porozumieniem dotyczącym globalnego ocieplenia. Został on wynegocjowany na konferencji w Kioto w grudniu 1997. Traktat wszedł w życie 16 lutego 2005 roku, trzy miesiące po ratyfikowaniu go przez Rosję 18 listopada 2004. Przystąpiło do niego ponad 150 państwa czyli ok. 90% ludności świata.
Podczas negocjacji w sprawie Protokołu z Kioto, 15 krajów, które tworzyły wówczas UE, postawiły sobie szczególnie ambitny cel: do roku 2012 zmniejszyć swoją łączną emisję gazów cieplarnianych o 8% poniżej poziomu z 1990 roku. Większości z 10 krajów, które przystąpiły do UE w 2004 roku, wyznaczono indywidualne cele związane z Protokołem, z wyjątkiem Cypru i Malty, dla których nie określono żadnych pułapów. Najbardziej znanym przykładem programu ograniczającego emisję gazów cieplarnianych jest wdrożenie od 1 stycznia 2005 r Europejskiego Systemu Handlu Emisjami. TÜV Rheinland Polska otrzymał akredytację PCA na przeprowadzanie weryfikacji rocznych raportów emisji CO2 i od 2006 roku świadczy usługi w tym zakresie. Unia Europejska systematycznie wdraża kolejne programy prowadzące do dalszego ograniczenia emisji CO2 poprzez m.in. efektywniejsze wykorzystanie paliwa. Ważna jest również zasada zrównoważonego rozwoju, pozwalająca korzystać z zasobów naturalnych ziemi następnym pokoleniom. Technologią pozwalającą na znaczne oszczędności paliwa podczas procesu wytwarzania energii elektrycznej jest kogeneracja (używa się również nazwy skojarzenie). Kogeneracja jest procesem wytwarzania energii elektrycznej wspólnie z wytwarzaniem ciepła użytkowego. Podczas wytwarzania energii elektrycznej w typowej kondensacyjnej elektrowni znaczne ilości ciepła są odprowadzane do otoczenia poprzez chłodnie kominowe. Ciepło to ma „niską jakość” (energetycy posługują się tu rachunkiem egzergetycznym), które praktycznie
nie można wykorzystać. Przy kogeneracji kosztem zmniejszenia ilości produkowanej energii elektrycznej możemy otrzymać ciepło „lepszej jakości” do wykorzystania użytkowego. Całkowita sprawność takiego układu jest wyższa od sumy sprawności wytwarzania osobno ciepła i energii elektrycznej, co w praktycznie oznacza zmniejszenie ilości spalonego paliwa i mniejsza emisja zanieczyszczeń.. W technice spotyka się wiele technologii wytwarzania w skojarzeniu z czego najbardziej popularne to turbiny parowe upustowo-kondensacyjne, turbiny parowe przeciwprężne, turbiny gazowe z odzyskiem ciepła, silniki spalinowe oraz hybrydy tych układów. Coraz popularniejsze w ostatnim czasie stało się wykorzystanie jednostek kogeneracyjnych opartych na tłokowych silnikach spalinowych. W układach tych powszechnie znany silnik spalinowy współpracuje z generatorem prądu. Ciepło z chłodzenia płaszcza silnika oraz odzyskiwane z chłodnic oleju i z gazów wylotowych wykorzystywane jest do ogrzewania, przygotowania ciepłej wody użytkowej oraz procesów technologicznych. Ciepło w okresie letnim może być również wykorzystywane do wytwarzania chłodu używanego w klimatyzacji. W tym ostatnim przypadku mówimy wtedy o jednostkach trigeneracyjnych. Paliwem są gazy pozyskiwane na miejscu (np. gaz koksowniczy, gaz z odmetanowania kopalń, biogaz z fermentacji) lub paliwa płynne możliwe do spalenia w takich silnikach. Moc takich urządzeń wynosi od kilkudziesięciu kilowat do kilku megawat.
Jacek Gołąb Specjalista ds. Przemysłu Energetycznego TÜV Rheinland Polska Sp. Z o.o. jacek.golob@pl.tuv.com
Ze względu na lokalne zaopatrywanie w ciepło jednostki kogeneracyjne tworzą tzw. generację rozproszoną zwiększającą bezpieczeństwo systemu elektroenergetycznego oraz zmniejszające straty sieciowe przesyłu energii elektrycznej. W lutym 2004 roku wydano dyrektywę 2004/8/ WE w sprawie wspierania kogeneracji w oparciu o zapotrzebowanie na ciepło użytkowe na rynku wewnętrznym energii. Parlament Europejski dostrzegł zbyt małe wykorzystanie potencjału kogeneracji jako metody oszczędności paliwa oraz możliwości wypełnienia postanowień protokołu z Kioto. W celu zapewnienia przejrzystości przyjęto zharmonizowane podstawowe definicje kogeneracji oraz metodykę obliczeniową pozwalającą na uznanie energii elektrycznej jako wyprodukowaną w wysokosprawnej kogeneracji. Podstawowym warunkiem uznania wytworzonej energii za
11
Kogeneracja wyprodukowaną w wysokosprawnej kogeneracji jest oszczędność energii pierwotnej (paliwa) PES większa od 10%, a dla przypadku jednostek o sumarycznej mocy elektrycznej zainstalowanej do 1 MW jakakolwiek oszczędność energii pierwotnej. Oszczędność energii pierwotnej jest obliczana w stosunku do referencyjnych wartość wytwarzania rozdzielonego ciepła i energii elektrycznej opublikowanych w decyzji Komisji Europejskiej. Państwa członkowskie same określają sposób wsparcia dla technologii wysokosprawnej kogeneracji. W Polsce przy zaimplementowaniu dyrektywy do Ustawy Prawo Energetyczne (styczeń 2007 r.) przyjęto system wydawania świadectw pochodzenia oraz obowiązku ich posiadania i przedstawiania do umorzenia Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki. Świadectwa pochodzenia mogą otrzymać przedsiębiorstwa wytwarzające energię w kogeneracji, ale wystąpienie o nie jest dobrowolne. Świadectwa pochodzenia są prawem majątkowym sprzedawanym poprzez Towarową Giełdę Energii (TGE) wszystkim zainteresowanym. Obowiązek ich posiadania i przedstawienia do umorzenia mają przedsiębiorstwa sprzedające energię elektryczną do odbiorcy końcowego (najczęściej spółki dystrybucyjne np. STOEN, Vattenfall) w ilości określonej w aktach wykonawczych. Przedsiębiorstwa na które nałożone obowiązek posiadania świadectw pochodzenia mogą uiścić opłatę zastępczą zamiast zakupić i przedstawić do umorzenia świadectwa pochodzenia. Aby ograniczyć takie zachowania i przedsiębiorstwa do taryfy na energię elektryczną mogą wliczyć tylko 80 % kosztów opłaty zastępczej, o ile opłata zastępcza będzie uiszczona w ilości przewyższającej 10% obowiązku . Wobec powyższego faktu należy się spodziewać że cena jednego świadectwa będzie wynosić: - ok. 117 zł/MWh dla energii wytworzonej w jednostkach o łącznej mocy do 1MW lub produkujących energię z paliw gazowych - ok. 17-18 zł/MWh dla energii z pozostałych jednostek Przedsiębiorstwa występujące do URE z wnioskiem o wydanie pierwszych świadectw pochodzenia będą musiały dołączyć do niego opinię potwierdzającą dane dotyczące możliwej do uzyskania ilości energii elektrycznej z wysokosprawnej kogeneracji wydaną przez akredytowaną przez PCA jednostkę.
12
Zgodnie z Ustawą PE przedsiębiorstwa energetyczne składają roczne sprawozdania określające dane dotyczące kogeneracji za poprzedni rok kalendarzowy. Do sprawozdania muszą dołączyć opinię akredytowanej przez PCA jednostki potwierdzającą dane zawarte w sprawozdaniu oraz zasadność występowania o świadectwa pochodzenia. Polskie Centrum Akredytacji wydało już „Program akredytacji jednostek badających i opiniujących sprawozdania przedsiębiorstw energetycznych występujących o uzyskanie świadectw pochodzenia z kogeneracji DAC-16” TÜV Rheinland Polska jako pierwsza jednostka w Polsce 14 listopada otrzymała akredytację nr AC 141 na opiniowanie wysokosprawnej kogeneracji. Na chwilę obecną posiadamy również najliczniejszą grupę uprawnionych weryfikatorów z tego zakresu. TÜV Rheinland na bieżąco śledzi działania Unii Europejskiej w obszarze szeroko rozumianej energetyki i ochrony środowiska. Na Szczycie Rady Europejskiej 8-9 marca 2007 r. przyjęto Plan Działań integrujący politykę klimatyczną i energetyczną Wspólnoty, aby ograniczyć wzrost średniej globalnej temperatury o więcej niż 2 st. C powyżej poziomu sprzed okresu uprzemysłowienia oraz zmniejszyć zagrożenie wzrostem cen i ograniczoną dostępnością ropy i gazu. Wdrażane będą działania mające na celu: - zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych do 2020 r. co najmniej o 20 % w porównaniu do 1990 r. - racjonalizacja wykorzystania energii i w konsekwencji ograniczenie jej zużycia o 20 % - zwiększenie udziału energii produkowanej ze OZE do 20 % całkowitego zużycia energii średnio w UE w 2020 r. - osiągniecie co najmniej 10 % udziału biopaliw w sprzedaży paliw transportowych w 2020 r. - inne np. poprawa wydajności energetycznej nowych budynków, zmniejszenie zużycia benzyny w nowych samochodach W tych wszystkich obszarach działania TÜV Rheinland będzie wspomagał rząd, przedsiębiorców i instytucje swoją wiedzą i doświadczeniem. Będziemy oferować usługi w zakresie wydawania certyfikatów energetycznych budynków, weryfikowaniu wielkości emisji oraz produkcji energii w wysokosprawnej kogeneracji, redukcji zużycia energii oraz spełnienia wymogów polskiego i unijnego prawodawstwa.
Bezpieczeństwo informacji SYSTEM ZARZĄDZANIA BEZPIECZEŃSTWEM INFORMACJI – FUNDAMENTALNA POTRZEBA FIRMY CZY ZBĘDNY NAKŁAD ŚRODKÓW? Rozwój nowoczesnych technik zarządzania w każdej dziedzinie przedsiębiorczości w obecnej dobie jest nieunikniony. Rozwijają się zarówno technologie informatyczne jak i systemy zarządzania zasobami ludzkimi czy też technologie przemysłowe. Aby być firmą nowoczesną nie wystarczy już dziś abyśmy spełniali wymogi prawa lokalnego, lecz powinniśmy także sprostać wymogom Unii Europejskiej oraz spełniać standardy światowe w dziedzinie zarządzania.
być przekazywane w formie rozmowy, czy wykładu, przesyłane poczta elektroniczną, SMS’em czy też w innej formie. Stosowanie międzynarodowej normy ISO 27001 zapewnia, że są one zawsze chronione adekwatnie do określonych ryzyk, bowiem zarządzanie ryzykiem jest nieodzownym elementem stosowania tej normy. Małgorzata Szelest
Ponieważ w Trener TÜV Akademia Polska dzisiejszych czasach informacja należy do najistotniejszych wartości dla W chwili obecnej szczególnie kładziony jest większości organizacji, zapewnienie jej poufności, nacisk na zabezpieczanie zasobów firmy, integralności i dostępności jest podstawowym zadaniem bowiem to one są największą wartością każdej osób odpowiedzialnych za osiąganie dochodu z prowadzoorganizacji. Z przeprowadzonych badań nej działalności. Aby firma mogła zachować płynność finansową wynika, iż to właśnie nasze aktywa były i są potrzebne są narzędzia nowoczesnych technik zarządzania dla kadry najbardziej narażone na ryzyko pozyskania kierowniczej, do których nie wszyscy pracownicy powinni mieć dostęp. ich przez osoby nieuprawnione. Z raportu Dzięki ciężkiej pracy zespołu odpowiedzialnego za wykreowanie pozytywza rok 2006 wynika, że zarządy firm nego wizerunku marketingowego firmy na rynku możemy osiągnąć większe w ponad 13% nie są informowane o zyski, lecz nie wszyscy pracownicy powinni znać szczegółowo plany incydentach z zakresu naruszenia działania takiej akcji marketingowej. Dlatego też międzynarodowa norma bezpieczeństwa, które miały miejsce w ISO 27001 pozwala między innymi osiągnąć te właśnie cele. Z punktu danej firmie w 57% są informowane tylko widzenia firmy stosującej konkurencyjne metody zarządzania nie do raz w roku. Zarząd firmy podejmując strate- przyjęcia jest fakt, np., że nasze przejściowe trudności finansowe giczne decyzje uwzględnia ryzyka mające poznaje konkurencja lub nasi klienci, że plan marketingowy w wpływ na wykonanie zadań, jeśli nie otrzytrakcie jego tworzenia jest dostępny na stronach internetomuje systematycznie pełnych informacji, może wych. Bardzo często, bowiem utrata chociażby tylko podejmować błędne decyzje. części danych finansowych może doprowadzić firmę do upadku. Aby lepiej zabezpieczyć nasze zasoby powinniśmy zastosować jeden z najnowocześniejszych Wdrażając normę ISO 27001 zarząd firmy modeli zarządzania - międzynarodową normę jest pewien, że utrzymuje pełną kontrolę nad ISO 27001. Norma ta wyraźnie określa wymagaaktywami, nie zwiększa niepotrzebnie kosztów nia związane z ustanowieniem, wdrożeniem, działalności, informacje zarówno dostawców jak eksploatacją, monitorowaniem, przeglądem, utrzyi klientów przechowywane są w firmie w sposób maniem oraz doskonaleniem Systemu Zarządzabezpieczny. Zarząd wie, kto i kiedy dodał, nia Bezpieczeństwem Informacji. Ogromną zaletą zmodyfikował, usunął dane z bazy danych, stosowania tego standardu jest to, iż może on być potrafi trafnie podjąć decyzje, czyli ma pełną zastosowany praktycznie w każdej firmie, niezakontrolę nad zasobami swojej firmy. Po wdrożeleżnie od branży, którą się zajmuje. Proponowany niu normy ISO 27001 będziemy mieli opracostandard ISO 27001 możemy stosować nie tylko do waną politykę bezpieczeństwa, procedury informacji przetwarzanych w systemach komputez zakresu organizacji i zarządzania bezpieczeńrowych, ale także można go wdrażać we wszystkich stwem informacji, zarządzania systemami i sieciami, działach firmy, gdzie mamy dostęp do informacji zarządzania zasobami ludzkimi, zarządzania pisanej, bowiem odnosi się on do bezpieczeństwa incydentami związanymi z bezpieczeństwem inforinformacji i zarządzania tym bezpieczeństwem, macji, zarządzania ciągłością działania a także niezależnie od formy ich przechowywania. Inforzarządzania kontrolą dostępu. macje mogą być przechowywane na papierze, na dyskach komputerowych, na przenośnych nośniOgromną zaletą normy ISO 27001 jest to, iż kach danych, na stronach internetowych, mogą prezentuje kompleksowe podejście do bezpie-
13
Bezpieczeństwo informacji oraz ISO / IEC 17799) - praktyczne zasady zarządzania bezpieczeństwem informacji,
czeństwa informacji. Norma porusza obszary bezpieczeństwa fizycznego, osobowego, teleinformatycznego oraz prawnego. Kolejną zaletą normy jest to, iż nie określa szczegółowych technicznych wymagań, lecz tylko wskazuje na obszary, które należy uregulować.
ISO /IEC 27003 - porady i wskazówki dotyczące implementacji systemu zarządzania bezpieczeństwem informacji (ISMS),
Z rodziny norm ISO 27xxx będą kolejno wdrażane na naszym rynku następujące normy:
ISO / IEC 27004 - System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji. Wskaźniki i pomiar
ISO / IEC 27000 - słownictwo i terminologia,
ISO / IEC 27005 (obecnie BS 7799-3) - zarządzanie ryzykiem bezpieczeństwa informacji
ISO /IEC 27002 (obecnie znane jako BS 7799-1 Małgorzata Szelest – Trener TÜV Akademia Polska, pierwsza kobieta w Polsce posiadająca Certyfikat CISM Certify Information Security Manager w ISACA w USA, uprawniający do przeprowadzania audytów w firmach na całym świecie; Audytor ds. zgodności systemów i procesów; Starszy inspektor w Biurze Bezpieczeństwa Systemów Informatycznych; Kierownik Zespołu Informatyki w Regionie Warszawskim; Ekspert w komisji Polskiego Komitetu Normalizacyjnego - Komitetu Technicznego nr 182 ds. Ochrony Informacji w Systemach Teleinformatycznych; Ekspert w podkomisji - Komitetu Technicznego nr 182 ds. Ochrony ISMS (Information Security Management Systems). Dokończenie ze strony 5
Trudno wskazać wady tej metody planowania auditów, bo przecież wyższe wymagania co do dyscypliny, kompetencji i konsekwencji auditorów są tylko potwierdzeniem na lepsze przygotowanie do auditu, skutkujące perfekcyjnym jego przebiegiem i bogatym materiałem oceniającym sytuację oraz cenną wartością dodana. Wydaje się zupełnie oczywistym , że niezależnie od sposobu planowania auditów , system zarządzania jakością w organizacji powinien spełniać wymagania normy w każdym obszarze zgodnym z zakresem systemu. Ciągłe koncentrowanie się auditorów na ocenie zgodności dokumentacji i zapisów z regulacjami nie może stanowić głównego celu auditu. Wszelkie koncepcje budowy systemu i zasady jego doskonalenia powinny być opracowane i przetestowane w czasie wdrażania systemu, przed jego certyfikacją. Jest również oczywistym, że kolejne audity wewnętrzne służą do doskonalenia systemu, co dotyczy również zasad zarządzania dokumentacją, ale jej modyfikacje powinny wynikać z praktycznych potrzeb, a nie odwoływać się do poważnych błędów koncepcyjnych. Sam plan auditu ma również głębsze znaczenie niż tylko jednorazowe ustalenie z organizacją przebiegu auditu w czasie i miejscu, przypisania zadań i doboru auditorów oraz wskazanie odpowie-
14
dzialnych osób uczestniczących po stronie organizacji. Plan , w powiązaniu z raportem z auditu oraz z protokołem, bądź z lista pytań kontrolnych stanowi podstawę do oceny rzetelności i skuteczności pracy audytorów , a ta ocena pozwala wytyczać ścieżki ich dalszego rozwoju. Literatura: 1. Systemy zarządzania jakością - Wymagania, ISO 9001:2000 2. Systemy zarządzania jakością- Wytyczne do doskonalenia funkcjonowania, ISO 9004:2000 3. A.Kleniewski -PJ
Wydarzenia Targi TRAKO - relacja Blisko 350 wystawców z 17 krajów wzięło udział w odbywających się w dniach 10-12 października w Gdańsku 7. Międzynarodowych Targach Kolejowych TRAKO 2007. To największe i najbardziej prestiżowe w Polsce oraz jedno z największych w Europie spotkanie branży transportu szynowego. Targi TRAKO odbywają się w cyklu dwuletnim już od dwunastu lat. Wśród zagranicznych wystawców najliczniejszą grupę stanowią firmy z Czech, Niemiec i Wielkiej Brytanii. TRAKO to doskonała okazja do promowania transportu szynowego, spedycji i logistyki kolejowej, prezentacji najnowszych technologii oraz spotkania w środowisku branżowym. Na tegorocznej wystawie swoje stoisko miała również nasza firma. Tradycyjnie imprezie towarzyszył bogaty program m.in. debata, liczne seminaria, prezentacje firm. Po raz pierwszy na targach zaprezentowały się nowe sektory: tramwaje oraz spedycja i logistyka kolejowa. Najnowszy tabor kolejowy polski i zagraniczny, prezentowały firmy Bombardier, General Electric, Siemens, Newag, PESA, PKP Przewozy Regionalne, PKP Intercity, Koleje Czeskie i Koleje Mazowieckie. Targi TRAKO powstają przy ścisłej współpracy Polskich Kolei Państwowych S.A. Współorganizatorami targów są firmy Bombardier, Medcom, Siemens oraz Thales. Patronat honorowy nad targami sprawują: Minister Transportu – Jerzy Polaczek, Prezes Zarządu, Dyrektor Generalny PKP S.A. - Andrzej Wach, Prezes Urzędu Transportu Kolejowego - mgr inż. Wiesław Jaroszewicz, Przewodniczący OSŻD - Tadeusz Szozda, Prezes SEP - prof. dr inż. Stanisław Bolkowski, Prezes SITK - Antoni Szydło.
Targi INTERWELDING - relacja W dniach 16-18 października na terenach wystawienniczych Międzynarodowych Targów Katowickich odbyła się XII. edycja Międzynarodowych Targów Spawalniczych Interwelding 2007. Targom towarzyszyło branżowe wydarzenie roku jakim była światowa premiera najnowszego produktu firmy Drahtzug Stein wire & welding GmbH & Co.KG: STEIN-MEGAFIL® 690 R , jest to mikrostopowy rutylowy drut proszkowy z szybko krzepnącym żużlem do spawania wysokowytrzymałych drobnoziarnistych stali konstrukcyjnych z granicą plastyczności do 690 N/mm2 w osłonie M21. Targi Interwelding na stałe wpisały się w kalendarz imprez wystawienniczych Międzynarodowych Targów Katowickich i uznane zostały za największą i najbardziej profesjonalną ekspozycję technik spawalniczych w Polsce. Zajmują również wysoką pozycję na europejskim rynku wystawienniczym. Przez jedenaście lat w Katowicach gościły kluczowe firmy z branży spawalniczej, prezentujące najnowocześniejsze technologie, urządzenia i materiały spawalnicze. W tym roku po raz dwunasty wystawcy branży spawalniczej mieli okazję do wymiany doświadczeń i poglądów, do bezpośredniego spotkania z tzw. specjalistycznym odbiorcom. Na tegorocznej wystawie nie zabrakło także naszej firmy. W targach udział brało około 40 firm z Czech, Słowacji, Chin, Niemiec i Polski. Patronat honorowy objął Minister Gospodarki, od strony medialnej targami opiekowały się: internetowy portal branżowy spawalnictwo.com.pl, Służby Utrzymania Ruchu, Inżynieria i Utrzymanie Ruchu Zakładów Przemysłowych, Eurofirma.
Akredytacja AC 141 - Kogeneracja Miło nam poinformować, iż jako pierwsza jednostka certyfikująca w Polsce firma TÜV Rheinland Polska Sp. z o.o. otrzymała kolejną akredytację Nr AC 141 ! Jest to AKREDYTACJA DLA JEDNOSTEK BADAJĄCYCH I OPINIUJĄCYCH DANE DO ŚWIADECTW POCHODZENIA Z KOGENERACJI. Wydawanie opinii następować będzie zgodnie z Ustawą Prawo Energetyczne oraz Rozporządzeniem Ministra Gospodarki w sprawie sposobu obliczania danych podanych we wniosku o wydanie świadectwa pochodzenia z kogeneracji oraz szczegółowego zakresu obowiązku uzyskania i przedstawienia do umorzenia tych świadectw, uiszczania opłaty zastępczej i obowiązku potwierdzania danych dotyczących ilości energii elektrycznej wytworzonej w wysokosprawnej kogeneracji (Dz. U. z 2007 r. Nr 185, poz. 131).
15
Wydarzenia
Oktoberfest 2007 Tradycyjnie już w październiku odbył się kolejny Oktoberfest organizowany przez firmę TÜV Rheinland Polska Sp. z o.o. Po raz kolejny zapraszając naszych Klientów do wspólnego stołu biesiadnego, chcieliśmy podziękować za kolejny rok owocnej współpracy. Tegoroczna zabawa odbyła się 26 października, w Hali MOSiR w Zabrzu. Uśmiech na twarzach gości podtrzymywały gwiazdy śląskiej sceny kabaretowej, opowiadając niezliczone ilości kawałów i zagrzewając biesiadników do wspólnych śpiewów i zabaw konkursowych. Fundatorami nagród w konkursach byli: - TÜV Rheinland Polska Sp. z o.o. wraz z TÜV Akademia Sp. z o.o.
- oraz Zakład Walcowniczy PROFIL S.A.
Nad bezpieczeństwem i spokojem tegorocznej zabawy czuwała Spółdzielnia DOMENA.
Tradycyjnie także rozdaliśmy wyróżnienia dla firm, które szczególnie wyróżniły się w tym roku dbałością o jakość swoich usług. Zaszczytne statuetki GRABKOMUCHY podczas Oktoberfest 2007 otrzymały następujące firmy: - Skanska S.A., w imieniu której nagrodę odebrał pan Marek Marszałek - ISD Huta Stali Częstochowa Sp. z o.o., której przedstawicielem był pan Maciej Prószyński - Herbapol-Lublin S.A., statuetkę odebrał pan Piotr Grzesiak. Wyróżnionym firmom serdecznie gratulujemy!
16
Wydarzenia
Laureaci GRABKOMUCH. Wyróżnionym firmom serdecznie gratulujemy! Szczególnym punktem programu imprezy jest losowanie nagrody w tzw. TUVTOMBOLI. Tegoroczna nagroda to ufundowany przez TÜV Rheinland Polska Sp. z o.o. Voucher o wartości 5000zł, który upoważnia do wykupu dowolnej wycieczki w AIR CLUB Travel Center. Szczęśliwa ręka losującego wyłoniła zwycięzcę, którym został: Pan Roman Szuleko, z firmy Huta Szkła „Jedlice”. Panu Romanowi gratulujemy serdecznie i życzymy wielu ciekawych i niezapomnianych wrażeń. W imieniu całej jednostki TÜV Rheinland Polska pragniemy podziękować wszystkim uczestnikom OKTOBERFEST 2007 za dobry humor i wspólną zabawę. Dziękujemy również Sponsorom oraz Fundatorom Nagród. Serdecznie zapraszamy na Oktoberfest w przyszłym roku!
Pan Roman Szuleko 7 grudnia 2007 r. w Sali Kongresowej PKiN w Warszawie odbyła się gala finałowa X jubileuszowej edycji programu „Przedsiębiorstwo Fair Play”. Jak co roku spotkali się na niej Laureaci tegorocznej edycji oraz znakomici przedstawiciele życia gospodarczego i politycznego. TÜV Rheinland Polska Sp. z o.o. otrzymała Złotą Statuetkę „Przedsiębiorstwa Fair Play” zaliczając się tym samym do elity „Przedsiębiorstw Fair Play”. Należą do niej przedsiębiorstwa, które pięciokrotnie w kolejnych edycjach przeszły pozytywną weryfikację i uzyskały certyfikat „Przedsiębiorstwo Fair Play” oraz Laury „Przedsiębiorstwo Fair Play”. To dowód na to, iż TÜV Rheinland Polska prowadzi działalność zgodnie z zasadami fair play przynoszącymi wymierne korzyści zarówno dla klientów jak i pracowników.
17
Szkolenia SZKOLENIA TÜV AKADEMIA POLSKA – ROK 2007 INFORMACJE OGÓLNE
Wyroby medyczne
Branża spożywcza
PN-N 18001 ISO/TS 16949:2002
ISO 14001:2004
ISO 9001:2000
SZKOLENIA OTWARTE Szkolenia otwarte są kierowane zarówno do pracowników różnych firm i organizacji, jak i osób prywatnych, pragnących zdobyć nowe kwalifikacje. Miejsce realizacji szkoleń ustalane jest na podstawie zróżnicowania geograficznego zgłoszonych uczestników w jednym ze współpracujących z nami ośrodków szkoleniowych. Uczestnicy w cenie szkolenia otrzymują: profesjonalny trening umiejętności, zaświadczenie/ Certyfikat TÜV o nabytych kompetencjach, materiały szkoleniowe, materiały piśmiennicze, zakwaterowanie w pokojach jednoosobowych, wyżywienie, opiekę rezydenta TÜV Akademia Polska SZKOLENIA ZAMKNIĘTE Organizujemy także szkolenia tzw.: „szyte na miarę” tzn. dostosowane do specyfiki firmy oraz potrzeb i oczekiwań uczestników szkolenia. Ceny szkoleń zamkniętych są ustalane indywidualnie dla każdej firmy. TRENERZY Wszystkie zajęcia są prowadzone nowoczesnymi metodami aktywizującymi przez doświadczonych specjalistów: auditorów, trenerów i konsultantów TÜV Rheinland Group. Uzyskali oni akredytację Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości do realizacji Programów PHARE 2000 – SSG RZL oraz PHARE 2001 – PZ RZL. Docenieniem kompetencji i profesjonalizmu merytorycznego i organizacyjnego TÜV Akademia Polska Sp. z o. o. jest przyznanie tytułu oraz certyfikatu „Przedsiębiorstwo Fair Play 2004”, „Przedsiębiorstwo Fair Play 2005” oraz „Przedsiębiorstwo Fair Play 2006” przez Krajową Izbę Gospodarczą oraz Instytut Badań nad Demokracją i Przedsiębiorstwem Prywatnym.
18
Nazwa szkolenia
Cena szkolenia (PLN)
Termin szkolenia II półrocze
Moduł 1 – Wstęp do systemu zarządzania jakością (ISO 9001:2000)
1200
05.11 - 06.11.2007
Moduł 2 – Auditor wewnętrzny systemu zarządzania jakością (ISO 9001:2000)
1600
12.12 - 14.12.2007
Moduł 3– Warsztaty doskonalące dla auditorów wewnętrznych
1600
28.11 - 30-11.2007
Pełnomocnik Jakości TÜV
3600
17.09 - 23.09.2007
Warsztaty doskonalące dla Pełnomocników Jakości TÜV
1600
21.11 - 23.11.2007
Auditor Jakości TÜV
3800
15.10 - 19.10.2007
Badanie satysfakcji klienta pod względem wymagań normy ISO 9001:2000
1200
25.10 - 26.10.2007
Moduł 1 – Wstęp do systemu zarządzania środowiskowego (ISO 14001:2004
1200
29.10 - 30.10.2007
Moduł 2 – Auditor Wewnętrzny systemu zarządzania środowiskowego (ISO 14001:2004
1600
14.11 - 16.11.2007
Moduł 3– Warsztaty doskonalące dla auditorów wewnętrznych
1600
22.10 - 24.10.2007
Pełnomocnik i Auditor systemu zarządzania środowiskowego TÜV
4000
19.11 - 23.11.2007
Moduł 1 – Wstęp do systemu zarządzania jakością w przemyśle motoryzacyjnym (ISO/TS 16949:2002)
1200
03.12 - 04.12.2007
Moduł 2 – Auditor wewnętrzny systemu zarządzania jakością w przemyśle motoryzacyjnym (ISO/TS 16949:2002)
1600
19.11 - 21.11.2007
Pełnomocnik jakości w przemyśle motoryzacyjnym (ISO/TS 16949:2002)
4200
26.11 - 30.11.2007
Moduł 1 - Wstęp do systemu zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy wg PN-N 18001
1200
20.11 - 21.11.2007
Moduł 2 – Auditor wewnętrzny systemu zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy wg PN-N 18001
1600
14.11 - 16.11.2007
Moduł 1 – Wstęp do systemu HACCP
1200
04.10 - 05.10.2007
Moduł 2 – Auditor wewnętrzny systemu HACCP
1600
03.12 - 05.12.2007
Auditor Wewnętrzny Zintegrowanych Systemów Zarządzania (ISO 9001 i HACCP)
2000
22.10 - 25.10.2007
Auditor Wewnętrzny Systemy Zarządzania Bezpieczeństwem Żywności wg ISO 22000:2005
1600
10.12 - 12.12.2007
Wyroby medyczne - wymagania Dyrektyw MDD/IVDD/AIMD, Technical Files. Zarządzanie ryzykiem wg EN ISO 14971
600
01.10.2007
Pełnomocnik systemu Zarządzania Jakością wytwórców wyrobów medycznych
2400
22.10 - 25.10.2007
Szkolenia 24.09 - 28.09.2007
Auditor Wewnętrzny Zintegrowanych Systemów Zarządzania (ISO 9001, ISO 14001, PN-N 18001)
2000
05.11 - 08.11.2007
Moduł 1 – Polityka zarządzania bezpieczeństwem informacji
600
26.11.2007
Moduł 2 – Wstęp do zarządzania bezpieczeństwem informacji wg ISO 27001:2005
1600
15.10 - 17.10.2007
Moduł 3– Auditor wewnętrzny systemu zarządzania bezpieczeństwem informacji
1600
05.11 - 7.11.2007
Six Sigma
1600
04.12 - 06.12.2007
Lean Management
1600
05.11 - 07.11.2007
Techniki doskonalenia jakości
1600
21.11 - 23.11.2007
FMEA – Analiza przyczyn i skutków potencjalnych wad
1200
22.11 - 23.11.2007
Problem Solving – Rozwiązywanie problemów
750
30.11.2007
Metodologia SPC i MSA
1200
08.10 - 09.10.2007
APQP – Zaawansowane planowanie jakości PPAP – Proces zatwierdzenia części do produkcji
1200
23.10 - 24.10.2007
Doskonalenie systemów zarządzania
4000
Zintegrowane Systemy Zarządzania (ISO 9001, ISO 14001, PN-N 18001 ISO/IEC 27001
Pełnomocnik Zintegrowanych Systemów Zarządzania (ISO 9001, ISO 14001, PN-N 18001)
SZKOLENIA Z ZAKRESU BADAŃ NIENISZCZĄCYCH – ROK 2007 Cena szkolenia
Cena egzaminu wraz z certyfikatem
Badania radiograficzne
RT 1
24.09 - 02.10.2007
60
2 950
1 750
Badania ultradźwiękowe
UT 1
27.08 – 06.09.2007 03.12 – 13.12.2007
72
3 500
1 750
Badania prądami wirowymi
ET 1
20.08 - 27.08.20074
60
(*)
1 850
PT (1+2)
24.09 – 28.09.2007
40
2 550
1 550 1 750
Nazwa szkolenia
Badania penetracyjne
UT 2
08.10 – 19.10.2007
80
4 3501/ 4 7502
Badania wizualne
VT (1+2)
05.11 – 09.11.2007
40
2 550
1 550
Badania magnetyczno-proszkowe
MT (1+2)
10.09 – 14.09.2007
40
2 550
1 550
Ocena zdjęć radiograficznych
RT 2*(FAS)
19.11 – 23.11.2007
60/401
2 5503
1 650
Badania radiograficzne - wykonanie (kurs uzupełniający)
RT 2 FER5
12.11 – 16.11.20076
50
2 775
1 750
RT 2
12.11 - 23.11.2007
80
3 900
1 750
ET (1+2)
08.10 - 18.10.20074
80
(*)
1 850
Badania ultradźwiękowe
Badania radiograficzne Badania prądami wirowymi
2 stopień kwalifikacji wg EN 473:2000
Czas trwania (godz.)
1 stopień kwalifikacji wg EN 473:2000
Symbol
Termin szkolenia II półrocze
1. Cena szkolenia z wykorzystaniem własnego sprzętu. 2. Cena szkolenia z wykorzystaniem sprzętu TÜV Akademia Polska Sp. z o. o. 3. Czas trwania i cena szkolenia dotyczy osób posiadających kierunkowe wykształcenie wyższe lub potwierdzone uczestnictwo w szkoleniu z zakresu radiografii 4. Zajęcia odbywają się również w sobotę 5. Kurs uzupełniający do pełnego zakresu RT 2, przeznaczony dla osób posiadających uprawnienia RT 2 FAS 6. Egzamin odbędzie się w dniu 23.11.2007
19
Różności
PODRÓŻE HUMOR: AUSTRIA
Kontynuując nasze wędrówki po siedzibach TÜV Rheinland Group na świecie zatrzymujemy się w Austrii, a dokładnie w Wiedniu. To kulturalne i polityczne centrum kraju, miasto z historią, które przyciąga swoim pięknem. Z historią spotykamy się na każdym kroku. Istotnym elementem, który widać z każdej strony jest cesarskie godło, sprawiające wrażenie ciągle istniejącej monarchii. Zewsząd patrzą na nas postacie Franciszka Józefa, Sissi i Karola Habsburga. Zapraszamy zatem do przechadzki śladami dawnej monarchii Habsburgów, do odwiedzenia wspaniałych pałaców barokowych Schönbrunn, Belvedere i Hofburg, w którym przez ponad siedem stuleci znajdowała się sterownia imperium Habsburgów. Większość godnych uwagi zabytków i muzeów Wiednia skupia się w historycznym centrum, którym jest starówka, Innere Stadt, powstała na terenie ograniczonym z jednej strony dzisiejszym kanałem Dunaju a z trzech pozostałych murami obronnymi, na których miejscu w XIX w. wytyczono reprezentacyjną arterię miasta, Ringstrasse. Wewnątrz Ringu zachowało się wiele wspaniałych zabytków, świadczących o burzliwej historii miasta od czasów rzymskich po dzień dzisiejszy, a w licznych muzeach przechowywane są cenne pamiątki dokumentujące bogatą przeszłość kraju. Ta część Wiednia to ulubione miejsce spacerów i spotkań. Tutaj, w pierwszej dzielnicy, znajdują się najbardziej eleganckie kawiarnie, restauracje i najdroższe sklepy. Nie można opuścić Wiednia, nie zwiedziwszy Schönbrunn, dawnej letniej rezydencji cesarzowej Sisi, będącym jednym z najpiękniejszych pałaców barokowych w Europie, z takimi atrakcjami jak czarujący krajobraz parkowy, Palmiarnia, Glorietta i ogród zoologiczny. Jest jednym z głównych zabytków Wiednia i dziedzictwem kultury UNESCO. Podczas spaceru wzdłuż wspaniałego bulwaru wiedeńskiego warto zatrzymać się na dłużej przy katedrze Św. Szczepana, która od 800 lat jest symbolem Wiednia i najważniejszą budowlą gotycką w Austrii. Katedra, zniszczona w czasie II wojny światowej, została odbudowana w dawnym kształcie wysiłkiem całego narodu. W podziemnej krypcie pod głównym ołtarzem znajdują się urny ze szczątkami Habsburgów. Warto wspomnieć o najwspanialszym europejskim parku rozrywki, jakim jest Prater, uważany za najstarszy park rozrywkowy na świecie. Do jego najsłynniejszych obiektów należy zbudowane w 1896 r. wielkie koło diabelskie, Riesenrad, jeden z symboli miasta. Dzisiaj Prater to także ogromny teren rekreacyjny i park sportowy. W pobliżu wesołego miasteczka znajdują się pawilony i wielkie tereny targowe, gdzie odbywają się doroczne Targi Wiedeńskie i liczne ekspozycje czasowe. Oprócz historycznych zabytków Wiednia warto również wspomnieć o kulinarnych specjałach. W wiedeńskich kawiarniach czeka nie tylko wyśmienita kawa i wiedeńskie ciasta, ale także międzynarodowa prasa i różne gry, od szachów po bilard. Do najsłynniejszych przysmaków należy tort Sachera i Wiener Melange, czyli czarna kawa z lekko ubitym mleczkiem, bardzo zbliżona do włoskiego capuccino. Do jej parzenia używa się ziaren niezbyt mocnej kawy, a najczęściej są one kandyzowane. Wiedeń to cudowne miasto, w którym nawet najbardziej wybredny turysta znajdzie coś dla siebie. Każdy, kto tu przyjedzie poczuje specyficzny dla tego miejsca klimat i zapewne zapragnie do niego powrócić.
HUMOR
Po dłuższej jeździe pasażer, chcąc taksówkarzowi coś wytłumaczyć, leciutko stuknął go w ramię. A tu taksiarz zaczyna wrzeszczeć, panikować, kręcić kierownicą w prawo, w lewo i w końcu uderzyli w pobliskie drzewo. Pasażer się wygramolił z wraku obok niego staje roztrzęsiony taryfiarz. Pasażer: - Panie, coś Pan taki strachliwy? Taksówkarz: - Człowieku, ja pierwszy dzień na taksówce. Wcześniej 20 lat robiłem za kierowcę w zakładzie pogrzebowym! Spotykają się dwie sąsiadki: - A co to sąsiadka tak dziś na czarno? - A no, bo to mąż mój nie żyje. - O mój Boże. A jak to się stało? Przecież jeszcze wczoraj go widziałam jak kopał w ogródku. - A kopał, kopał. A potem poszliśmy do sklepu kupić mu nowe buty. No i mierzy jedną parę, drugą, trzecią... dziesiątą... Mówię mu „Nie śpiesz się Stefan, przymierzaj dokładnie żeby na pewno dobre były.” W końcu po paru godzinach wróciliśmy do domu, on zakłada te nowe buty i mówi, że ciasne. NO NIE ZABIŁABY PANI? Jedzie nawalony baca wozem i zatrzymuje go policjant: - Nooo baco - przegięliście! Kartę woźnicy! - Ni mom... - No to dowód osobisty. - Ni mom... - No to paszport, legitymację - cokolwiek! - Ni mom... - Echhh baco...adres podajcie. - www.baca.pl Wchodzi do domu mąż o trzeciej nad ranem, a tu stoi w przedpokoju żona i zaczyna: - No wiesz, pijany i o trzeciej nad ranem wracasz do domu... On jej przerywa i mówi: - A kto powiedział o wracaniu?, po gitarę przyszedłem.