Biuletyn Jakosci 1/2012 by TÜV Rheinland

Magazyn Klientów TÜV Rheinland Polska

1/2012

Certyfikat GOST-R dla towarów eksportowanych do Rosji Perspektywy rozwoju PPP w Polsce

Z wiatrem i pod wiatr

Wyzwania dla polskiej energetyki wiatrowej.

Wstęp

Spis treści Z wiatrem i pod wiatr. Wyzwania dla polskiej energetyki wiatrowej....................... 4 Rocznie korozja pochłania nawet 25 milionów ton stali................................................... 6 Eksperci TÜV Rheinland Polska na budowie krakowskiego Parku Life Science ......................................... 8 MAKRO Cash and Carry Polska z certyfikatem ISO 22 000....................................................... 9 Nowe zasady certyfikowania producentów żywności................................................................................. 10 Certyfikat GOST-R dla towarów eksportowanych do Rosji .................................................... 12 Nowe standardy pralnicze.................................................. 14 „Pralnia Luboń” z certyfikatem TÜV Rheinland Polska...... 15 Partnerstwo publiczno – prywatne zawsze w cenie..................................................................... 16 Inżynierowie bez granic........................................................ 18 TRP zmienia polski przemysł.................................................. 19 Klub Liderów Jakości w nowej odsłonie............................. 21 Szkolenia TÜV Akademia Polska – rok 2012 . ................... 22

Wydawca: Redakcja:

TÜV Rheinland Polska Sp. z o.o. ul. Wolności 327, 41-800 Zabrze tel.: 032/ 271 64 89 w. 106 fax: 032/ 271 64 88 www.tuv.pl Agata Tynka email: agata.tynka@pl.tuv.com

Wykaz zdjęć: Stephan Leyk: okładka; TÜV Rheinland: s.7, TÜV Rheinland Polska: s.8, s.9; PTWP: s.19, s.20; Ingenieure ohne Grenzen: s.18; sxc.hu: s.5, s.6, s.12, s.13,s.14; iStock: s.10; dreamstime: s.11, s.17.

Rok 2012 to dla Polski data kluczowa, z którą kojarzony jest rozwój infrastruktury, zarówno drogowej, jak i turystycznej. To także rok, w którym rozpoczynają się poważne inwestycje w polskiej energetyce, konwencjonalnej, jak i tej z odnawialnych źródeł. O wyzwaniach dla energetyki i zaangażowaniu ekspertów TÜV Rheinland w powstanie gigantycznego parku wiatrowego na Morzu Północnym, przeczytacie Państwo w artykule otwierającym to wydanie Biuletynu Jakości. TÜV Rheinland Polska w kolejnych latach planuje wykorzystać potencjał i doświadczenie koncernu przy wspieraniu polskich inwestorów. Spółka rok 2012 rozpoczęła udziałem w dyskusji na Forum Zmieniamy Polski Przemysł – konferencji dla wiodących branż przemysłu. Poza tematami związanymi z inwestycjami w energetyce na Forum nie zabrakło także podsumowań przebiegu inwestycji, realizowanych ze środków publicznych. Partnerstwo publiczno-prywatne w tym kontekście to ciągle trudny temat, zarówno dla wykonawców, jak i samorządów. TÜV Rheinland Polska wspierając ideę zrównoważonego rozwoju, wspólnie z Kancelarią Doradztwa Gospodarczego Cieślak & Kordasiewicz wprowadza nową usługę – certyfikację systemu PPP. Więcej na ten temat znajdą Państwo w rozmowie redakcyjnej z przedstawicielami trzech zainteresowanych stron. Rok 2012 to oczywiście także Mistrzostwa Europy w piłce nożnej, co sprawia, że w każdym z nas budzi się kibic i wszyscy liczymy na widoczny skok jakościowy gry naszej drużyny narodowej. Euro to również okazja dla polskich producentów do pokazania się z najlepszej strony. TÜV Rheinland Polska od lat kibicuje wszystkim firmom, które na liście swoich priorytetów wysoko stawiają jakość. W tym numerze piszemy o trzech takich firmach: Mostostalu Warszawa SA, Makro Cach and Carry Polska SA, a także Pralni Luboń, która jako pierwsza pralnia przemysłowa uzyskała certyfikat systemu RABC. Na koniec mamy dla Państwa propozycję dołączenia do Klubu Liderów Jakości, który regularnie organizuje spotkania warsztatowe dla naszych obecnych i potencjalnych klientów. Zapraszam i życzę miłej lektury

Janusz Grabka Prezes Zarządu TÜV Rheinland Polska

Energetyka wiatrowa

Z wiatrem i pod wiatr. Wyzwania dla polskiej energetyki wiatrowej. Wiatr od zawsze był dla człowieka błogosławieństwem i przekleństwem jednocześnie. W przeszłości wprawiał on w ruch statki i napędzał młyny, a dziś stanowi obiecujące i przyszłościowe źródło energii. Udział siły wiatru w światowej strukturze produkcji energii elektrycznej gwałtownie wzrasta, o czym świadczy zainterasowanie budową dużych farm wiatrowych np. budowanych na morzach. Eksperci TÜV Rheinland wspierają RWE Innogy przy realizacji farmy wiatrowej Nordsee-Ost, w której skład wchodzi 48 turbin o mocy wytwórczej 6,15 MW każda. Roczna produkcja energii na poziomie 1,1 miliona MWh umożliwi dostarczenie energii do 300 000 gospodarstw domowych. W Polsce udział OZE w wytwarzaniu energii jest wciąż niewielki, a sytuację może jeszcze pogorszyć ustawa, której projekt trafił w grudniu 2011 do konsultacji społecznych. Przetaczająca się przez świat debata na temat energii, a także zwiększona świadomość opinii publicznej w kwestiach zmian klimatycznych, sprawiają, że energetyka wiatrowa staje się coraz popularniejsza. Turbiny można instalować na lądzie i na morzu oraz we wszystkich strefach klimatycznych. Według organizacji Greenpeace, potencjał energetyki wiatrowej jest tak duży, że wytwarzany przy jej pomocy prąd byłby w stanie do połowy bieżącego stulecia zaspokoić 1/3 światowego zapotrzebowania na energię, co w znaczący sposób zmniejszyłoby emisję CO2. Polskie problemy z OZE Polska ustawa o odnawialnych źródłach energii powinna wprowadzać zapisy dyrektywy 2009/28/ WE o promocji energii z OZE. Projekt ustawy przedstawiony 22 grudnia 2011 roku, jest już mocno opóźniony w stosunku do unijnych założeń. Wygląda jednak na to, że krytyka jaką wywołały zapisy ustawy dotyczące m.in. farm wiatrowych opóźni wprowadzenie w życie przepisów o kolejne miesiące. – Organizacje zrzeszające rynek energii odnawialnej zgłosiły około 150 poprawek do projektu ustawy. Rzecz w tym, że proponowane zapisy znoszą obowiązek zakupu energii odnawialnej od dużych producentów, jakimi są farmy wiatrowe – tłumaczy Jacek Mszyca, Rzeczoznawca w Branży Ochrony Środowiska i Energetyki TÜV Rheinland Polska. – Aby

sektor OZE mógł się rozwijać musi być wspierany przez państwo, jeśli to wsparcie zostanie ograniczone, to samo stanie się z inwestycjami. Obecny system wsparcia dla OZE opiera się przede wszystkim na świadectwach pochodzenia tzw. zielonych certyfikatach, do których uzyskania zobowiązani są wytwórcy zajmujący się obrotem i sprzedażą energii odbiorcom końcowym. Wszystko wskazuje na to, że system ten obowiązywać będzie do końca 2017 roku. Tymczasem prywatni inwestorzy, którzy postawili dotychczas farmy wiatrowe o łącznej mocy przekraczającej 1400 MW, obawiają się, że gdyby ustawa w obecnej formie przeszła do dalszego procesu legislacyjnego ich interesy byłyby zagrożone – produkcja prądu na sprzedaż nie byłaby dla nich opłacalna, cena przewidziana w projekcie ustawy nie pokryłaby kosztów wytwarzania. – Należy pamiętać, że dyrektywa 2009/28/WE nakazuje preferencyjne traktowanie OZE w dostępie do sieci energetycznej. Dlatego też wiele zapisów projektu będzie musiało zostać zmienionych, w przeciwnym razie może zaprotestować Komisja Europejska. Warto zwrócić także uwagę na fakt, iż wszystkie państwowe grupy energetyczne ogłosiły plany rozwoju energetyki wiatrowej. PGE rozbuduje swe moce wiatrowe w ciągu 4 lat z obecnych 130 do 1000 MW, Tauron w 2020 roku planuje mieć 800 MW, Energa do 2015 roku uruchomi 250 MW, a Enea powiększy swoje moce o 300 MW do 2020 roku – podsumowuje Jacek Mszyca. Jak powstają elektrownie wiatrowe? Ambitne plany rozwoju energetyki wiatrowej istnieją na całym świecie. Wykorzystując siłę wiatru, Unia Europejska byłaby w stanie do 2020 roku zaspokoić 14 procent swojego zapotrzebowania na energię. Europejskie Stowarzyszenie Energetyki Wiatrowej (European Wind Energy Association) przewiduje, że do roku 2030 wartość ta mogłaby wzrosnąć do 28 procent. TÜV Rheinland wspiera globalne projekty niemal wszystkich głównych producentów, m.in. RWE. Park wiatrowy Nordsee-Ost (NSO), będący inwestycją RWE Innogy to gigantyczne przedsięwzięcie, w którego realizację zaangażowani zostali nasi eksperci. TÜV Rheinland nadzoruje produkcję

Biuletyn Jakości nr 1/2012 TÜV Rheinland Polska Sp. z o.o.

poszczególnych podzespołów wykorzystywanych w ramach tego projektu. Pojedyncze segmenty wieży, każdy o długości 34 metrów, są montowane w miejscowości Cuxhaven. – Układanie tych klocków to robota dla olbrzymów – mówi Johann Grapengiesser, szef projektu w TÜV Rheinland. Jego zespół odpowiedzialny jest za nadzorowanie produkcji podzespołów, które staną się częścią farmy wiatrowej NSO w pobliżu wyspy Helgoland. Korpusy gondoli i aparatura są łączone w Niemczech oraz w Czechach przez firmę Excon. Przekładnie produkowane są w Voerde, małym niemieckim miasteczku położonym tuż przy granicy z Holandią. Z kolei łopaty wirników dostarczane są z Lunderskov przez duńską spółkę LM Wind Power lub z Bremerhaven, przez spółkę Powerblades. Te 62-metrowe łopaty powstają z laminatów wykonanych z włókna szklanego, a poprawność ich wykonania jest kontrolowana według ściśle ustalonej procedury.

RWE Innogy zatrudniła ekspertów TÜV Rheinland, aby jako przedstawiciele niezależnego podmiotu nadzorowali etap testowania. – Jesteśmy oczami i uszami firmy RWE na etapie produkcji. Mój zespół zajmuje się wspieraniem procesów, wykrywaniem usterek, proponowaniem poprawek oraz identyfikowaniem błędów produkcyjnych – podsumowuje Johann Grapengiesser. Jako pośrednicy pomiędzy klientem a dostawcami, kształtują oni wzajemne relacje i zapewniają, że określone w kontraktach warunki specyfikacji zostaną dotrzymane. Stosując tak surową kontrolę jakości na etapie produkcji, RWE Innogy pragnie uniknąć przeprowadzania działań naprawczych na morzu. Wykony-

Energetyka wiatrowa wanie prac tego typu w ciężkich warunkach pogodowych jest wielokrotnie bardziej skomplikowane i kosztowne niż bezpośrednio w zakładach produkujących poszczególne podzespoły. Instalacja turbin na morzu stawia ogromne wymagania stalowym częściom wieży i gondoli, gdyż spawy oraz elementy ochrony antykorozyjnej muszą przetrwać dziesięciolecia. Po szlifowaniu i piaskowaniu każdy spaw jest badany przy pomocy metod nieniszczących. W szczególności stal, która jest podatna na działanie korozji musi zostać zabezpieczona powłoką cynkową lub specjalnym tworzywem na bazie żywicy. Pozwala to na jej wieloletnią ochronę przed żrącym działaniem soli morskiej. Perspektywy rozwoju Naukowcy z Uniwersytetu Harvarda doszli do wniosku, że energetyka wiatrowa nie tylko całkowicie zaspokoi globalne zapotrzebowanie na elektryczność, ale umożliwi także wyprodukowanie takiej ilości energii, która przekroczy je aż 40-krotnie. Niemniej jednak wciąż brakuje rozwiązań technicznych, które pozwalałyby na magazynowanie nadwyżek energii na dużą skalę. W 2009 r. Fraunhofer Institute for Wind Energy (IWES) zaprezentował technologię przekształcania prądu elektrycznego w gaz ziemny. Pierwszym krokiem byłaby zamiana prądu na wodór w procesie elektrolizy. Otrzymany gaz byłby następnie przekształcany w metan, główny składnik gazu ziemnego, dzięki zastosowaniu CO2. Uzyskany w ten sposób produkt mógłby zostać wprowadzony do już istniejącej infrastruktury gazowej, wykorzystany bezpośrednio do napełniania samochodów zasilanych gazem ziemnym, lub przetworzony do postaci benzyny lub oleju napędowego. Perspektywa rozwoju rynku farm wiatrowych stwarza wyzwanie dla zakładów przemysłowych. – To, co obserwujemy dziś na całym świecie w odniesieniu do operatorów oraz producentów można porównać z sytuacją przemysłu motoryzacyjnego w latach 80 ubiegłego wieku – ocenia Frank Witte koordynujący projekty związane z energetyką wiatrową w TÜV Rheinland. – Produkcja przemysłowa na masową skalę posuwa się naprzód. Niemniej jednak, nie osiągnęła ona jeszcze poziomu wytwarzania silników konwencjonalnych. Jeżeli mówimy o produkcji seryjnej i kontroli jakości w odniesieniu do obszarów morskich, to wciąż jest jeszcze dużo do zrobienia, szczególnie w zakresie ochrony przed korozją – podsumowuje Witte.

Konstrukcje stalowe Artur Świątczak

Kierownik Sekcji Certyfikacji i Odbiorów TÜV Rheinland Polska Sp. z o.o. e-mail: artur.swiatczak@pl.tuv.com

Rocznie korozja pochłania nawet 25 milionów ton stali Mosty, wiadukty, rurociągi, pręty i zbrojenia, hale produkcyjne i sportowe, a także turbiny elektrowni wiatrowych to przykłady konstrukcji stalowych szczególnie narażonych na korozje. Z danych szacunkowych wynika, że w ciągu roku korozja na całym świecie pochłania do 25 milionów ton stali. Globalny koszt związany z tym zjawiskiem Światowa Organizacja Korozji określiła na 1,8 bilionów dolarów rocznie. Kwestia odpowiedniego zabezpieczania konstrukcji stalowych przed korozją jest problemem dotyczącym nie tylko wytwórców, ale także inwestorów, projektantów, firm wykonujących powłoki antykorozyjne oraz dostawców sprzętu wykorzystywanego do tych prac. Istnieją, bowiem różne techniki aplikacji powłok ochronnych, zależne

od warunków, w jakich konstrukcja ma funkcjonować. Nadzór certyfikowanych inspektorów W krajach uprzemysłowionych nadzór nad pracami antykorozyjnymi na dużych kontraktach sprawują certyfikowani inspektorzy powłok antykorozyjnych, z uprawnieniami wydanymi przez takie organizacje jak FROSIO, AQPA czy NACE. W Polsce nie ma przepisów prawnych regulujących kwestie zabezpieczeń antykorozyjnych stosowanych w budownictwie. Istnieją jednak normy, zawierające zestaw dobrych praktyk, które pozwalają ograniczyć negatywny wpływ korozji na gospodarkę i bezpieczeństwo publiczne. Są to normy EN 1090 regulujące kwestie związane z wykonaniem konstrukcji sta-

Biuletyn Jakości nr 1/2012 TÜV Rheinland Polska Sp. z o.o.

lowych i aluminiowych oraz EN ISO12944 w zakresie nanoszenia powłok antykorozyjnych.

Konstrukcje stalowe

Koszty Biorąc pod uwagę, że proces nanoszenia powłok antykorozyjnych zwiększa koszty produkcji wiele firm szukając oszczędności nie decyduje się na używanie nowoczesnych rozwiązań. Tymczasem, jak pokazują badania miliony ton stali są niszczone przez korozje tylko, dlatego że przez lata najczęściej stosowanym był najprymitywniejszy środek przeciwdziałania jej skutkom, polegający na częściowym poświęceniu materiału konstrukcyjnego.

– Firmy wykonujące powłoki antykorozyjne mają możliwość potwierdzenia jakości świadczonych usług poprzez przeprowadzenie przez jednostkę certyfikującą uznania procesów na zgodność z wybranym standardem. Dzięki temu wytwórcy mogą nadzorować proces nanoszenia powłok antykorozyjnych w sposób systemowy, opierając się na wiedzy, doświadczeniu oraz obiektywnej ocenie ekspertów niezależnej, zewnętrznej jednostki – radzi Świątczak.

Skala zjawiska

Polska stal

Problem korozji dotyczy całego świata stąd uznano za konieczne powołanie specjalnych organizacji, których działania skupiają na popularyzowaniu rozwiązań antykorozyjnych i edukacji rynku. Niewiedza oraz brak jednoznacznego określenia technologii wykonywania prac w specyfikacjach i programie zapewnienia jakości, lub w ogóle brak tych dokumentów, pozwala na żądania niemożliwego przyspieszania prac (nieprzestrzeganie czasu nakładania kolejnych warstw, transport z wytwórni elementów z nieutwardzonymi powłokami itd.), czy prowadzenia prac w warunkach, w których nie mogą utworzyć się pełnowartościowe powłoki – ostrzega Polskie Stowarzyszenie Korozyjne.

Stal pozostaje materiałem niezastąpionym w realizacji wielu projektów z zakresu budownictwa, energetyki i infrastruktury. Polska w 2010 roku znalazła się na 19 miejscu listy 50 krajów o największej produkcji stali, opracowanej przez World Steel Associaton. W ciągu roku produkujemy około 8 milionów ton stali surowej i blisko 10 milionów ton gotowych produktów. Oznacza to, że jakość naszych konstrukcji stalowych może mieć spory wpływ na ograniczenie strat spowodowanych korozją na świecie.

Jakość przede wszystkim W ostatnich latach na zmiany postaw wytwórców wpływ miało zarówno szerzenie wiedzy na temat globalnych skutków korozji, jak i kryzys, który stał się swoistym katalizatorem. W konsekwencji decyzji o zmniejszeniu ilości produkcji zadbano o poprawę jakości, w myśl zasady quality-not-quantity. Artur Świątczak z TÜV Rheinland Polska przekonuje, że coraz więcej firm zwraca uwagę na jakość procesów prowadzonych prac związanych z zabezpieczeniem antykorozyjnym konstrukcji stalowych. Dotyczy to również nadzoru nad pracami zlecanymi przez wytwórców na zewnątrz. W planach zapewnienia jakości procesu wytwarzania i montażu konstrukcji stalowych do zastosowań budowlanych i przemysłowych zaczynają pojawiać się wymagania dotyczące personelu nadzorującego oraz weryfikującego wyżej wspomniane procesy.

Certyfikacja w praktyce

Eksperci TÜV Rheinland Polska na budowie krakowskiego Parku Life Science Dwa budynki o łącznej powierzchni 15200 m kw. powstają właśnie na terenie Krakowskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej przy ulicy Bobrzyńskiego. Inwestycja warta 64 mln złotych realizowana jest przez konsorcjum firm Mostostal Warszawa SA i Acciona Infraestructuras S.A, jej zakończenie przewidziano na koniec 2012 roku. Na zlecenie generalnego wykonawcy nad jakością prac budowlanych czuwają eksperci TÜV Rheinland Polska Sp. z o.o. Jagielloński Park i Inkubator Technologii w Krakowie to nowoczesny kompleks, w którym miejsce znajdą międzynarodowe przedsiębiorstwa typu Life Science. W powstających budynkach przewidziano przestrzeń przeznaczoną na laboratoria oraz wysokiej klasy biura. Projekt inwestycji zakłada oddanie do użytku komfortowego i bezpiecznego obiektu, który spełni międzynarodowe standardy.

W celu potwierdzenia wysokiej jakości budynków już w dokumentach przetargowych inwestor – Jagiellońskie Centrum Innowacji Sp. z o.o. – przewidział udział w procesie budowlanym przedstawicieli strony trzeciej. Raporty z inspekcji dostarczane regularnie zleceniodawcy mają na celu wyeliminowanie możliwych usterek – tłumaczy Gabriel Ligęska, Kierownik Sekcji Energetyki i Budownictwa TÜV Rheinland Polska Sp. z o.o. Wizyty ekspertów niezależnej jednostki certyfikującej na placu budowy oraz bieżące kontrole dokumentacji rozpoczęły się w lipcu 2011 roku, a zakończą wraz z oddaniem obiektu do użytku. Pozytywna ocena w raporcie końcowym będzie podstawą do wydania Międzynarodowego Certyfikatu Jakości dla budynku, zgodnego ze standardem BQS. Certyfikat BQS przyznawany jest dla konkretnej inwestycji i może być używany jedynie w bezpośrednim związku z danym obiektem budowlanym, objętym certyfikacją.

Biuletyn Jakości nr 1/2012 TÜV Rheinland Polska Sp. z o.o.

Certyfikacja w praktyce

MAKRO Cash and Carry Polska z certyfikatem ISO 22 000 czych poprzez wytwórców opakowań po firmy transportowe i dystrybucyjne. Standard został opracowany przy współpracy ekspertów z organizacji międzynarodowych takich jak Codex Alimentarius Commission, International Hotel and Restaurant Association, dzięki czemu uznawany jest na całym świecie. Uzyskanie certyfikatu ISO 22000 ułatwia firmom uczestnictwo w handlu międzynarodowym.

Firma MAKRO Cash and Carry Polska S. A. na początku lutego br. otrzymała certyfikat zarządzania jakością ISO 22000 dla 29 hal i 4 Makro Punktów oraz centrali sieci. Certyfikat wydany przez TÜV Rheinland Polska potwierdza dbałość Makro o bezpieczeństwo oferowanych klientom produktów żywnościowych. 3 lutego 2012 roku w Centrum Olimpijskim w Warszawie Grzegorz Grabka, Dyrektor Jednostki Certyfikującej TÜV Rheinland Polska przekazał na ręce Sylweriusza Farugi, Prezesa Makro oraz Marianny Janickiej, Menedżera Działu Zarządzania Jakością certyfikat ISO 22000. Sieć Makro od lat prowadzi świadomą politykę w zakresie utrzymania jakości i bezpieczeństwa produktów żywnościowych, certyfikat ISO 22000 jest potwierdzeniem spełnienia globalnych standardów w tym zakresie. – Jakość i bezpieczeństwo produktów ma dla Makro znaczenie kluczowe, gdyż w sposób bezpośredni przekłada się na zadowolenie i zaufanie klientów – podkreślił Sylweriusz Faruga. Norma ISO 22000 jest skierowana do wszystkich organizacji uczestniczących w łańcuchu dostaw żywności, od producentów produktów spożyw-

Jakość żywności Małgorzata Kręcka

Kierownik Sekcji Systemów Zarządzania w Przemyśle Spożywczym TÜV Rheinland Polska Sp. z o.o. e-mail: malgorzata.krecka@pl.tuv.com

Nowe zasady certyfikowania producentów żywności Początek roku 2012 przyniósł zmiany w standardach dla rynku spożywczego. Nowe wersje norm wynikają przede wszystkim ze wzrostu świadomości zagrożeń dla bezpieczeństwa żywności. – W najstarszych systemach zapewnienia bezpieczeństwa żywności nie opisywano, tak szczegółowo, zagrożeń związanych z zanieczyszczeniem wyrobu alergenami oraz produktami z GMO, nie przywiązywano też tak wielkiej wagi do informacji umieszczanych na etykiecie – tłumaczy Małgorzata Kręcka, kierownik sekcji systemów zarządzania w przemyśle spożywczym TÜV Rheinland Polska. Jakie są najbardziej popularne systemy zarządzania jakością w branży spożywczej? Liczba wydanych i utrzymanych certyfikatów przez TÜV Rheinland Polska w 2011 roku dla podmiotów branży spożywczej, wskazuje, że wciąż najwięcej firm poddaje certyfikacji system zarządzania bezpieczeństwem żywności wg ISO 22000. Niemniej jednak, ponownie w minionym roku największy przyrost certyfikacji obserwujemy wśród standardów wymaganych przez sieci handlowe, czyli IFS, BRC oraz GLOBALG.A.P. Jakie są najważniejsze różnice pomiędzy nowymi wersjami standardów dla rynku producentów żywności? Wersja 6 BRC Global Standard For Food Safety, która weszła w życie z początkiem 2012 roku, ma na celu przede wszystkim udoskonalenie procesu przeprowadzania audytów. Postanowienia normy mówią przede wszystkim o trzech sprawach. Po pierwsze – o lepszym rozplanowaniu czasu audytu, pomiędzy wizytowaniem zakładu a przeglądem dokumentacji, z naciskiem na audytowanie

dobrych praktyk produkcyjnych. Tutaj już jasno jest powiedziane, że audytor więcej czasu ma poświęcić na sprawdzenie takich aspektów jak: wdrożenie procedur w zakładzie, nadzór nad szkoleniami pracowników, stosowane praktyki w pracy, warunki pracy i higieny, niż na przegląd dokumentacji. Po drugie wyniki audytów mają być spójne, tak, aby przyznane oceny rzeczywiście odzwierciedlały standardy zakładów. Po trzecie mowa jest o wartościowym, konkretnym raportowaniu wyników audytu.

Biuletyn Jakości nr 1/2012 TÜV Rheinland Polska Sp. z o.o.

Wymienione przez Panią zmiany w wymaganiach dotyczą jednostki certyfikującej. Proszę powiedzieć, co zmieni się w odniesieniu do producentów żywności? Dotychczas mało przedsiębiorstw korzystało z dobrowolnej opcji poddania się audytowi całkowicie niezapowiedzianemu, w nowym wydaniu standardu wprowadzono dodatkową możliwość wyboru audytu niezapowiedzianego przeprowadzanego w dwóch etapach. Pierwsza część niezapowiedziana obejmuje operacje zakładowe i dobrą praktykę produkcyjną, druga część natomiast część stanowi audyt zaplanowany, obejmujący ocenę dokumentacji systemowej. Firmy, które pomyślnie przejdą audyt niezapowiedziany zostaną wyróżnione oceną A+, B+, C+ w zależności od stopnia spełnienia wymagań. Jeśli chodzi o same wymagania dla certyfikowanych organizacji, podczas ich przeglądu skupiono się raczej na ich wyjaśnieniu i uproszczeniu, a nie na zmienianiu. Generalnie ilość wymagań została zredukowana, ale poszerzone zostały sekcje standardu dotyczące nadzoru nad ciałami obcymi, utrzymania czystości i higieny oraz alergenów.

Jakość żywności identyfikacji przedsiębiorstw wdrażających najlepsze praktyki; po drugie – więcej wymagań dotyczących zapewnienia jakości produktu, nie tylko bezpieczeństwa (np. analiza wartości odżywczych, nowe wymagania dot. kontroli masy oraz jakości informacji o jakości/ ilości podawanej na etykiecie, itp.); po trzecie – włączenie wymagań dotyczących zabezpieczenia produktu w sytuacjach kryzysowych; i po czwarte – audytorzy IFS mają być powoływani zgodnie z określonymi kategoriami produktów i stosowanych technologii produkcji. Czy można spodziewać się zmian w innych standardach i normach jakościowych? Oczywiście – zmiana to jedyna pewna rzecz. W bieżącym roku wchodzą w życie nowe wydania standardów GLOBALG.A.P. oraz IFS Logistic. Jestem przekonana, że również inne normy i standardy będą podlegały w przyszłości rewizji i doskonaleniu.

A jak wygląda sprawa popularnego systemu HACCP? Czy tutaj także coś się zmieniło? Wymagania dotyczące systemu zarządzania bezpieczeństwem żywności – HACCP w zasadzie nie zostały zmienione. Dodano tylko wymaganie dokumentowania i weryfikowania programów wstępnych. W kwestii audytów wewnętrznych włączono konieczność audytowania procesów i środowiska. Większą uwagę zwrócono także na monitorowania dostawców surowców i ocenę samych surowców. W samym procesie certyfikacji większy nacisk będzie kładziony na identyfikację i eliminowanie źródłowej przyczyny niezgodności wykrytej podczas audytu, a nie tylko na skorygowaniu odkrytego błędu. W przypadku działań korygujących i reklamacji należy określić źródłową przyczynę niezgodności. Od lipca tego roku w życie ma wejść także nowa wersja standardu IFS. Czy może Pani krótko opowiedzieć co zostało zmodyfikowane? Główne zmiany w wersji 6 IFS Food to: po pierwsze – zmodyfikowany system oceny w celu lepszej

Certyfikacja wyrobów Tomasz Opaszowski

Kierownik Sekcji Bezpieczeństwa i Jakości Wyrobów TÜV Rheinland Polska Sp. z o.o. e-mail: tomasz.opaszowski@ pl.tuv.com

Certyfikat GOST-R dla towarów eksportowanych do Rosji Zgodnie z wymaganiami Federacji Rosyjskiej większość towarów, które będą wprowadzane do obrotu na terenie Rosji muszą zostać poddane certyfikacji GOST R. Obowiązek ten dotyczy producentów wyrobów konsumenckich, takich jak żywność, tekstylia, kosmetyki i zabawki. Także firmy oferujące przedmioty mechaniczne i elektryczne będą musiały spełnić wymogi bezpieczeństwa, ochrony zdrowia oraz ochrony środowiska. TÜV Rheinland wychodząc naprzeciw oczekiwaniom klientów poszerzył swoją ofertę, skierowaną do firm eksportujących swoje towary, o certyfikację GOST R. Wszystkie towary eksportowane na rynek Federacji Rosyjskiej w zależności od charakteru produktu są poddawane obligatoryjnej lub dobrowolnej certyfikacji. Certyfikacja jest prowadzona przez jednostki posiadające stosowną akredytację, a certyfikat uzyskany w tym procesie jest podstawą wprowa-

dzenia do obrotu oraz dokumentem niezbędnym przy odprawie celnej. Obowiązkowa certyfikacja GOST R Certyfikat zgodności GOST R – to jeden z podstawowych dokumentów, który jest wymagany między innymi przez rosyjskie służby celne przy eksporcie towarów na terytorium FR. Certyfikat ten potwierdza zgodność produkcji z obowiązującymi normami GOST. W oparciu o normy GOST przeprowadzane są stosowne badania, których celem jest potwierdzenie jakości i bezpieczeństwa badanego produktu na zgodność z ustanowionymi dla niego standardami i przepisami. Certyfikat GOST R może dotyczyć wysyłki pojedynczej lub produkcji seryjnej w zależności od rocznej wielkości eksportu. Dla wysyłki pojedynczej Certyfikat Zgodności partii jest dokumentem handlowym

Biuletyn Jakości nr 1/2012 TÜV Rheinland Polska Sp. z o.o.

ważnym dla jednej partii wysyłki, np. dla określonej ilości jednego typu produktu. Ten rodzaj certyfikatu zalecany jest przy sporadycznym eksporcie do Rosji. Może on być wykorzystywany jedynie wtedy, kiedy można udowodnić, kto będzie odbiorcą / importerem w Rosji na podstawie kontraktu lub faktury. Dla producentów regularnie wysyłających swoje produkty do Rosji wydawany jest certyfikat zgodności produkcji seryjnej o ważności od 12 miesięcy do 3 lat, w zależności od rodzaju produktów. Taki dokument pozwala na eksport nieograniczonej ilości i wielkości towarów podczas danego okresu ważności. Ten rodzaj certyfikatu GOST R jest szczególnie przydatny dla firm, które prowadzą regularną działalność eksportową i eksportują szeroki wachlarz towarów. Ten rodzaj certyfikacji wymaga prowadzenia nadzoru miejsca produkcji, regularnych przeglądów dokumentacji oraz, w niektórych przypadkach, okresowych badań kontrolnych. Wyroby, które przeszły pozytywnie proces certyfikacji muszą być oznaczone symbolem graficznym GOST z numerem akredytacji jednostki odpowiedzialnej za certyfikację. Dodatkowo przy odprawie celnej niezbędne jest posiadanie oryginału lub poświadczonej kopii certyfikatu. Dobrowolna certyfikacja GOST R Certyfikat dobrowolny jest wydawany na prośbę zamawiającego w celu potwierdzenia zgodności produktu z wymaganiami i normami Federacji Rosyjskiej. Posiadanie dobrowolnego certyfikatu potwierdza wysoką jakość towaru i bezpieczne warunki produkcji oraz pozwala uzyskać większą konkurencyjność. Dobrowolny certyfikat jest wymagany przez hurtowych odbiorców w Rosji, dużych sieci sklepów. Deklaracja zgodności to rodzaj dokumentu, w którym wnioskodawca oświadcza, że zadeklarowane produkty są zgodne z wymogami bezpieczeństwa w Rosji. Od 15 lutego 2010 roku Deklaracja zgodności zastępuje Certyfikat zgodności GOST-R dla niektórych kategorii produktów (woda, cukier, sól, pieczywo, warzywa, konserwy rybne, koncentraty spożywcze, aromaty i inne). Proces uzyskania Deklaracji zgodności GOST-R jest bardzo podobny do procesu uzyskania Certyfikatu zgodności GOSTR. Proces rozpoczyna się od przedłożenia wszystkich niezbędnych dokumentów i zarejestrowanie Deklaracji zgodności GOST-R w akredytowanej jednostce certyfikującej.

Certyfikacja wyrobów Certyfikat TR Certyfikat TR to dokument potwierdzający zgodność produktów z Regulacjami Technicznymi. Jest rodzajem certyfikacji obligatoryjnej obejmującej produkty zaliczone do kategorii 3. TR certyfikat to dokument stwierdzający zgodność badanego materiału z normami technicznymi ogólnie przyjętymi w dziedzinie nauki i techniki. Regulacje techniczne pojawiły się w Rosji w ramach reformy przepisów technicznych, która trwa od 2003 r., kiedy w życie weszła ustawa „O przepisach technicznych”. W regulacjach technicznych są zawarte obowiązkowe wymagania dotyczące produkowanych towarów, co ma na celu ochronę zdrowia i życia obywateli rosyjskich. Certyfikat może być wystawiony na okres do pięciu lat i w ramach jego ważności jednostka odpowiedzialna za certyfikację sprawuje nad nim nadzór poprzez okresowe inspekcje miejsca produkcji lub badania weryfikujące. Pełny wykaz wyrobów podlegających obowiązkowej certyfikacji jest zawarty w Вводится в действие Постановлением Госстандарта России от 30 июля 2002 г. N 64

Certyfikacja pralni Anna Kwaśny

Zastępca Kierownika Sekcji Systemów Zarządzania Jakością TÜV Rheinland Polska Sp. z o.o. e-mail: anna.kwasny@pl.tuv.com

Nowe standardy pralnicze Zmniejszona odporność na zachorowania staje się coraz poważniejszym problemem dla znacznej części populacji. Obawiamy się zarazków, przez co używamy coraz większej ilości środków dezynfekujących, zarówno do mycia, jak i sprzątania. Nie możemy jednak zapominać, jak ważnym czynnikiem ryzyka jest przenoszenie mikroorganizmów przez zabrudzone tekstylia, dotyczy to nie tylko odzieży, ale także ręczników oraz pościeli. Dlatego właśnie wobec pralni świadczących usługi dla jednostek służby zdrowia, hoteli oraz przemysłu spożywczego i farmaceutycznego stosuje się podwyższone wymagania dotyczące jakości i higieny. Branża pralnicza rozwija się niezwykle dynamicznie. Konsumenci często nie zdają sobie sprawy

z zaawansowanych technologii i udoskonaleń stosowanych w pralniach. Kluczowy aspekt stanowią nowe techniki kontroli procesów pralniczych, które gwarantują pralni oraz odbiorcy usługi osiągnięcie wymaganego poziomu jakości mikrobiologicznej. W celu określenia i unormowania tych technik opracowana została norma PN-EN 14065 „Tekstylia. Tekstylia poddawane obróbce w pralni. System kontroli skażenia mikrobiologicznego.” Opiera się ona na zasadach systemu RABC (Risc Analysis Biocontamination Control), czyli systemu Analizy Ryzyka i Kontroli Skażenia Biologicznego. System ten w wielu aspektach opiera się na systemie HACCP i współdziała z innymi systemami zarządzania jakością, przy czym główny nacisk kładzie się na analizę ryzyka wystąpienia mikrobiologicznego skażenia pranych

Biuletyn Jakości nr 1/2012 TÜV Rheinland Polska Sp. z o.o.

wyrobów. Ma to szczególne znaczenie w odniesieniu do odzieży i tekstyliów stosowanych np. w branży medycznej, kosmetycznej lub spożywczej. Przepisy regulujące procesy pralnicze różnią się znacznie w poszczególnych krajach. W Polsce wytycznymi w tym zakresie są zalecenia Państwowego Zakładu Higieny, które określają czas prania w zakresie 15-20 min w temperaturze 60-65°C oraz specyfikują środki do dezynfekcji. W celu dostosowania normy PN-EN 14065 do warunków różnych krajów nie zostały w niej określone jednolite procesy technologiczne prania i dezynfekcji, limity skażeń wody itp. ani żadne mikrobiologiczne wartości graniczne. Norma pozostawia możliwość działania wg wewnętrznych zasad, standardów i procedur oraz dopasowania się do indywidualnych życzeń klienta. Przed wprowadzeniem systemu RABC w pralni należy się dobrze do tego przygotować. Tak, jak w przypadku większości systemów zarządzania, najważniejsze jest zaangażowanie kierownictwa, które musi podjąć decyzję o wdrożeniu systemu, a następnie zapewnić wszystkie niezbędne do tego środki, umożliwiać szkolenie pracowników, a następnie stale doskonalić system. Należy także powołać zespół RABC, który będzie odpowiedzialny za wdrożenie i zarządzanie systemem. Zespół ten musi także określić, co będzie potrzebne do kontroli ewentualnego skażenia, powinien opracować schemat technologiczny pralni i określić przeznaczenie pranych wyrobów (na podstawie wymagań określonych przez klienta – np. odzież na blok operacyjny). Wiąże się to także z wyborem konkretnego procesu prania, który może także zależeć od stopnia zabrudzenia odzieży.

Certyfikacja pralni System RABC oparty jest na 7 zasadach: 1. Wykaz mikrobiologicznych zagrożeń i środków zapobiegawczych 2. Wyznaczenie punktów kontrolnych 3. Ustalenie planowanych poziomów i dopuszczalnych odchyleń 4. Ustalenie systemu nadzorowania 5. Ustalenie działań korygujących 6. Ustalenie procedury sprawdzania systemu 7. Ustalenie systemu dokumentacji Po zakończeniu procesu wdrożenia nadchodzi czas na certyfikację systemu RABC przez niezależną jednostkę certyfikującą. W TÜV Rheinland Polska schemat certyfikacji na zgodność z wymaganiami normy PN-EN 14065 jest taki sam, jak w przypadku normy ISO 9001. Procedura rozpoczyna się audytem certyfikującym, a następnie w kolejnych dwóch latach odbywają się audyty nadzorujące, a po trzech latach – audyt wznawiający. Do przeprowadzenia audytów wyznaczamy fachowych i bezstronnych audytorów, którzy posiadają wysokie kompetencje i doświadczenie. Po zakończeniu audytu w pralni opracowywana jest dokumentacja poaudytowa. Na jej podstawie w jednostce certyfikującej podejmowana jest decyzja o wystawieniu certyfikatu dla klienta. Certyfikat jest ważny przez 3 lata, pod warunkiem regularnego przeprowadzania audytów nadzorujących.

„Pralnia Luboń” z certyfikatem TÜV Rheinland Polska Pralnia Luboń jako pierwsza uzyskała certyfikat TÜV Rheinland Polska, potwierdzający jej funkcjonowanie zgodnie z wymogami normy PN-EN 14065. Firma, chcąc spełnić rosnące wymagania klientów, wdrożyła system pozwalający na bieżące analizowanie ryzyka i kontrolowanie skażenia biologicznego. Audyt zakładu, przeprowadzony przez ekspertów TÜV Rheinland Polska, zakończył się wynikiem pozytywnym. Pralnia Zofii Siąkowskiej działa na rynku pralniczym od ponad 20 lat. W tym czasie wiele zmieniło się w standardach jakości, zarówno w hotelach, jak i szpitalach oraz placówkach medycznych, które są głównymi klientami zakładu.

Wprowadzenie systemu RABC było kolejnym krokiem w procesie ciągłego doskonalenia systemu zarządzania jakością. Pralnia Luboń jest przykładem firmy, w której modernizacje nie dotyczą wyłącznie sprzętu i technologii, ale także najnowszych standardów funkcjonowania. Zakład posiada barierę antyseptyczną, która oddziela odzież brudną od odzieży już wypranej. Dodatkowo w pralni stosuje się specjalny proces finiszujący dla odzieży ochronnej, w trakcie którego z tekstyliów wydmuchiwane są pyłki, co gwarantuje bezpieczeństwo ich użycia podczas operacji i zabiegów. Pralnia Zofii Siąkowskiej jest pierwszą firmą, która otrzymała certyfikat PN-EN 14065, wydany przez TÜV Rheinland Polska.

Społeczna odpowiedzialność biznesu

Partnerstwo publiczno – prywatne zawsze w cenie Idea partnerstwa publiczno-prywatnego, promowana szczególnie przez ONZ i Komisję Europejską, rozwija się także w Polsce. Okres przygotowań do wstąpienia do Unii Europejskiej i pierwsze lata członkostwa wiązały się z licznymi programami modernizacyjnymi i inwestycyjnymi. Koniec dotacji unijnych oznacza w wielu przypadkach koniec budowy nowych dróg, boisk, oczyszczalni – ogólnie mówiąc infrastruktury koniecznej mieszkańcom do pracy i życia w nowoczesnym kraju. Wejście w życie ustawy o partnerstwie publiczno-prywatnym oraz ustawy o koncesji na roboty budowlane lub usługi stworzyło nowe możliwości współpracy sektorów prywatnego i publicznego. TÜV Rheinland Polska w dążeniu do wspierania idei zrównoważonego rozwoju wraz z Kancelarią Doradztwa Gospodarczego Cieślak & Kordasiewicz wprowadza nową usługę, której celem jest promocja partnerstwa publiczno-prywatnego w Polsce. Do rozmowy na ten temat zaprosiliśmy dr. Rafała Cieślaka, radcę prawnego – wspólnika zarządzającego w KDG, Władysława Dariusz Łokietka, burmistrza Miasta i Gminy Karczew oraz Danutę Kędzierską, specjalistę ds. rozwoju i integracji usług TÜV Rheinland Polska. Czym jest opracowany przez KDG „system PPP” ? dr R. Cieślak: System PPP ma na celu umożliwienie wdrażania projektów PPP w jednostkach samorządu terytorialnego, zapewnienie bezpieczeństwa prawnego, realizowanych procedur oraz zminimalizowanie ryzyka błędów popełnianych w trakcie wyboru inwestorów prywatnych. System PPP zakłada długofalową współpracę pomiędzy naszą kancelarią a klientem, która rozpoczyna się od analizy dokumentów strategicznych i planów inwestycyjnych, rozwija dzięki selekcji potencjalnych projektów PPP i przygotowaniu procedur wyłonienia prywatnych inwestorów, a kończy na monitorowaniu prawidłowości wykonywania umów PPP. System zakłada też szereg innych działań,

takich jak szkolenia pracowników klienta, udział przedstawicieli kancelarii w negocjacjach z partnerami prywatnymi, opracowanie analiz prawnofinansowych etc. Jest to pierwsza w Polsce tego typu usługa. Dzięki nawiązanej współpracy z TÜV Rheinland możliwa jest obecnie certyfikacja Systemu PPP poprzedzona wnikliwym audytem wdrożonych procedur. Jak według Pana wyglądają perspektywy rozwoju PPP w Polsce ? dr R. Cieślak: Uważam, że PPP staje się coraz bardziej popularne. Świadczy o tym nie tylko 150 postępowań o wybór inwestora prywatnego prowadzonych w ostatnich trzech latach, ale przede wszystkim ogromna liczba przygotowywanych projektów publiczno-prywatnych. Przedstawiciele samorządu terytorialnego zaczęli traktować PPP jako poważną alternatywę realizacji zadań publicznych. Pierwsze realizowane kontrakty PPP przełamują opór przed angażowaniem się w takie przedsięwzięcia. W czasach kryzysu i wyczerpujących się zasobów funduszy UE partnerstwo publiczno-prywatne postrzegane jest jako atrakcyjna dla obu sektorów forma realizacji wspólnych projektów. Oceniam, że rynek PPP w Polsce będzie systematycznie wzrastał, obejmując wciąż nowe obszary działalności podmiotów publicznych. A jak model PPP sprawdza się zagranicą? dr R. Cieślak: Zagranicą realizowane są różnorodne modele współpracy publiczno-prywatnej. Wspólny mianownik tych projektów stanowi jednak finansowanie (przynajmniej częściowe) inwestycji przez partnera prywatnego oraz jego aktywność na etapie eksploatacji infrastruktury. Sektor prywatny w ramach PPP może ograniczyć się do zapewnienia dostępności określonych usług, może także zarządzać usługami publicznymi. Formuła PPP jest niezwykle elastyczna, pozwala na dopasowanie konkretnego modelu prawno-finansowego do potrzeb i możliwości obu stron umowy PPP. Z tego powodu partnerstwo wykorzystywane jest chętnie w wielu sektorach

Biuletyn Jakości nr 1/2012 TÜV Rheinland Polska Sp. z o.o.

gospodarki, takich jak np. infrastruktura transportowa, ochrona środowiska, edukacja, zdrowie, sport. Najwięcej takich projektów realizuje się na terytorium Unii Europejskiej, zatem dobre wzorce możemy czerpać bezpośrednio od naszych sąsiadów. Warto dodać, że Komisja Europejska kładzie coraz większy nacisk na PPP, również w kontekście nadchodzącej perspektywy finansowej 2014-2020. Do kogo skierowana jest usługa? D.Kędzierska: Usługa skierowana jest do urzędów miast i gmin nastawionych na rozwój i poszukiwanie możliwości współpracy z partnerami prywatnymi. Pierwszą pozytywną opinię systemu PPP TÜV Rheinland Polska wydała pod koniec 2011 roku dla Urzędu Miejskiego w Karczewie, co potwierdza, że system jest dedykowany również mniejszym ośrodkom, które są otwarte na nowe pomysły w walce o realizację inwestycji.

Społeczna odpowiedzialność biznesu D.Kędzierska: Główną korzyścią dla certyfikowanych urzędów jest wzrost przejrzystości działań, a co za tym idzie wzmocnienie zaufania ze strony partnerów biznesowych. Większa wiarygodność zmniejsza zagrożenie korupcją, a to z kolei prowadzi do zwiększenie szans na realizację projektów w ramach PPP. Ścisła współpraca między Kancelarią Doradztwa Gospodarczego Cieślak & Kordasiewicz, liderem w dziedzinie doradztwa PPP i TÜV Rheinland Polska Sp. z o.o. otwiera dla urzędów możliwości w dotarciu do najnowszej wiedzy, dobrych praktyk i potencjalnych klientów

Dlaczego burmistrz Miasta i Gminy Karczew zdecydował się na wdrożenie i certyfikację systemu PPP? W. D. Łokietek: Certyfikacja systemu PPP w Urzędzie Miejskim w Karczewie bez wątpienia jest dla nas wyróżnieniem. Płynąca z tego faktu promocja naszej gminy, daje naszym potencjalnym partnerom pewność, iż system PPP jest nam dobrze znany. W tym celu powołałem zespół współpracowników, którzy zostali przeszkoleni i którzy posiadają odpowiednią wiedzę w temacie. Ponadto realizacja przedsięwzięć w systemie PPP może być alternatywnym sposobem realizacji inwestycji, szczególnie w odniesieniu do wprowadzanych przez Ministerstwo Finansów ograniczeń przy realizacji i finansowaniu zadań. Jakie korzyści odniesie miasto z pracy w systemie PPP? W. D. Łokietek: W najbliższych latach w partnerstwie prywatno-publicznym zamierzamy zrealizować termomodernizację większości obiektów gminnych mn. szkół, przedszkoli, ośrodka zdrowia itp. Dzięki temu, zmniejszeniu ulegną koszty bieżące (mn. koszty ogrzewania), które przeznaczamy na utrzymanie ww. obiektów. Ponadto budynki zyskają nowe technologie, a także poprawią się ich walory estetyczne. Realizacja zadań inwestycyjnych w formule PPP daje szansę na zmniejszenie zadłużenia gminy. Jakie inne korzyści z wdrożenia i certyfikacji systemu PPP może odnieść urząd miasta lub gminy?

Społeczna odpowiedzialność biznesu Danuta Kędzierska

Pełnomocnik ds. CSR TÜV Rheinland Polska Sp. z o.o. e-mail: danuta.kedzierska@pl.tuv.com

Inżynierowie bez granic 140 lat ciągłego rozwoju TÜV Rheinland doprowadziło do sytuacji, w której spółki koncernu są obecne nieomal w każdym zakątku globu. Funkcjonowanie na płaszczyźnie międzynarodowej sprawia, że koncern z uwagą śledzi wiadomości z całego świata. Szczególnie poruszające są dla nas doniesienia nt. katastrof naturalnych, takich jak trzęsienie ziemi w Japonii. Kiedy tylko możemy wspieramy organizacje pomocowe, zarówno wiedzą naszych ekspertów, jak i środkami finansowymi. Zaangażowanie TÜV Rheinland w niesienie pomocy społecznościom, wśród których pracujemy, wykracza poza doraźne akcje. Na bieżąco współpracujemy z fundacjami i organizacjami dobroczynnymi. Tradycją staje się przekazywanie przez poszczególne spółki budżetów, zwyczajowo przeznaczonych na upominki świąteczne dla kontrahentów, na rzecz potrzebujących. Na szczególną uwagę zasługuje współpraca z organizacją „Inżynierowie bez granic”, która działa na podobieństwo znanych „Lekarzy bez granic”.

W skład organizacji wchodzą inżynierowie z różnych dziedzin, zarówno czynni zawodowo jak i studenci, a także sympatycy i sponsorzy. Do głównych zadań inżynierów bez granic należy wsparcie techniczne oraz szkolenie inżynierów i wykonawców. Działalność organizacji skupia się na wspieraniu potrzebujących społeczności przez transfer wiedzy fachowej oraz wsparcie techniczne projektów. Największa ilość projektów, wspieranych przez tę organizację, dotyczy zapewnienia dostępu do czystej wody oraz zbudowania podstawowej infrastruktury takiej jak drogi czy mosty. Wśród wielu projektów realizowanych do tej pory przez „Inżynierów bez granic” przy wsparciu TÜV Rheinland wspomnieć należy o dwóch szczególnie ważnych. Pierwszy z nich dotyczy budowy mostów w Rwandzie. Zadaniem inżynierów było wsparcie lokalnej społeczności w budowie mostów, a właściwie kładek na terenach wiejskich, które pozwolą mieszkańcom na szybsze i bezpieczniejsze poruszanie się. Projekt rozpoczęto od wykładów dla studentów w stolicy kraju – Kigalii, podczas których zaprezentowano podstawowe zasady budowy takich konstrukcji. W następnym etapie zbudowano jedną kładkę. W dalszej części projektu inżynierowie przekazali wiedzę nt. sposobów utrzymania i naprawy tych obiektów. W ramach projektu wyznaczono także miejsca do budowy kolejnych kładek. Drugi projekt, w który zaangażowali się inżynierowie TÜV Rheinland dotyczył zapewnienia stałych dostaw wody dla uczennic i nauczycieli szkoły dla dziewcząt w Baramba w Tanzanii. Zadaniem inżynierów, we współpracy z lokalną organizacją Marafika wa Africa Tanzania, była budowa studni, które pozwolą na zaspokojenie codziennych potrzeb szkoły – około 5000 litrów. Ponadto przyłączenie szkoły do wodociągu sprawiło, że dziewczęta uzyskały dostęp do czystej wody, co przełożyło się na polepszenie komfortu ich życia. Projekt dostarczenia wody do szkoły w Baramba był częścią większego projektu, nagrodzonego w ramach inicjatywy “Germany – Land of Ideas”.

Biuletyn Jakości nr 1/2012 TÜV Rheinland Polska Sp. z o.o.

Relacja

TÜV Rheinland Polska zmienia polski przemysł 10 lutego 2012 w hotelu Sheraton w Warszawie odbyło się Forum Zmieniamy Polski Przemysł – konferencja dla wiodących branż przemysłu, organizowana przez Grupę PTWP. W tym roku udział w sesji tematycznej, poświęconej budownictwu obok największych polskich firm budowlanych wzięła także TÜV Rheinland Polska. Tegoroczne Forum zdominowały dyskusje związane z inwestycjami w energetyce. Gorącym tematem był pakiet klimatyczny i polskie regulacje prawne związane z rynkiem energii. Dla wszystkich jasnym jest, że polska energetyka nie może opierać się tylko na węglu, jednocześnie powinny być rozwijane także OZE i energetyka jądrowa. Obecnie realizowanych jest 7 przetargów na duże bloki węglowe oraz 4 przetargi na duże jednostki na gaz ziemny. Biorąc pod uwagę, że do końca 2012 oddane zostaną największe inwestycje drogowe, większość firm budowlanych liczy na zlecenia z rynku energetycznego. Problemy z jakością inwestycji publicznych Prezesi firm, takich jak Polimex-Mostostal, Budimex i Mostostal Zabrze, a także Ulma, Awbud i Stalprofil oceniali szanse i zagrożenia dla branży po roku 2012, kiedy zakończy się większość dużych inwestycji infrastrukturalnych. Wskazywali na problemy związane z realizacją inwestycji publicznych, rozstrzyganych na drodze przetargów, w których decydującym elementem jest cena. Artur Miszczak, Dyrektor Sprzedaży i Marketingu TÜV Rheinland Polska zapytany o wpływ zaniżanych cen na jakość wykonania, powiedział: W Polsce z jakością wciąż mamy problem, gdyż zarówno inwestor jak i generalny wykonawca stają się niewolnikami ceny. Sprawa Covecu i niedokończonych odcinków A2, którą wszyscy znamy, pokazuje jak szybko takie sytuacje elektryzują opinię publiczną. Problemy dla wykonawców zaczynają się w momencie, gdy w czasie realizacji, poza rosnącymi kosztami materiałów czy usług, dochodzą także zmiany wprowadzane przez zamawiającego. Nieporozumienia na linii wykonawca – zamawiający

mogą powodować późniejsze, wieloletnie spory sądowe. – Dlatego właśnie kontrole jakości przy tak poważnych inwestycjach prowadzone powinny być przez stronę trzecią – niezależnych ekspertów, którzy na miejscu oceniają przebieg procesu budowlany. Nikogo dzisiaj nie stać na to, aby zrealizować inwestycję z wadami, które i tak wcześniej czy później wyjdą na jaw – podsumował Miszczak. Przedstawiciel TÜV Rheinland Polska podkreślał także, iż zmiany w podejściu do tematu jakości widać już w budownictwie mieszkaniowym i komercyjnym, gdzie developerzy na czasy kryzysu przyjęli zasadę „quality not quantity”. Powstające biurowce i apartamentowce to przede wszystkim nowoczesność, bezpieczeństwo i energooszczędność. W najbliższym czasie coraz więcej będziemy słyszeć

Relacja o certyfikatach jakości budynku BQS oraz o certyfikatach LEED dla inteligentnych biurowców. Inwestycje w energetyce – szanse i zagrożenia Liczba ogłoszonych przetargów na inwestycje w nowe bloki energetyczne oraz wartość tych kontraktów sprawia, że wiele firm jest zainteresowanych tworzeniem konsorcjów przy ich realizacji. Biorąc pod uwagę opóźnienia w decyzjach inwestycyjnych oraz fakt, że czas realizacji budowy bloku o mocy 1000 MW to okres około 60 miesięcy od podpisania kontraktu, należy spodziewać się, że w kolejnych latach kilka jednostek będzie realizowanych jednocześnie. Taki stan rzeczy budzi nadzieje, ale i obawy u przedstawicieli branży budowlanej. – Skala projektu, zarówno pod kątem organizacyjnym, jak i technicznym sprawia, że przy realizacji tego typu inwestycji konieczne jest zaangażowanie doświadczonej instytucji, która pełniąc obowiązki inżyniera kontraktu nadzoruje przebieg inwestycji – mówił Artur Miszczak. – Zapewnienie jakości (quality assurance) i bezpieczeństwa w tak dużym projekcie wymaga od firmy doświadczenia i posiadania odpowiednich zasobów. Obecność strony trzeciej w całym projekcie poprawia komunikację między stronami inwestorem a generalnym wykonawcą. TÜV Rheinland posiada doświadczenie przy nad-

zorowaniu inwestycji w Niemczech, Holandii oraz Finlandii (elektrownia jądrowa) na łączną kwotę przekraczającą 13 mld euro – dodał. O ile przy wadliwie wybudowanej autostradzie możemy narzekać na konieczność remontów i wolniejszy przejazd to przy inwestycjach w nowe moce wytwórcze sprawa się komplikuje. W przypadku usterek przy budowie bloków energetycznych problem dotyczy nie tylko jakości, ale przede wszystkim bezpieczeństwa. W dyskusji pojawiły się także głosy mówiące o zagrożeniach związanych z możliwościami finansowymi banków krajowych, które takie inwestycje miałyby kredytować. Niepewność w strefie euro budzi dodatkowe wątpliwości, co do możliwości zaciągnięcia kredytów z rynków zagranicznych. Polskie firmy, które będą szukały zewnętrznego finansowania dla swoich inwestycji będą musiały odpowiadać instytucjom finansowym na pytania dotyczące otoczenia regulacyjnego, a to ciągle nie zostało do końca określone. W podsumowaniu odpowiedzi na pytanie o perspektywy, jakie przed TÜV Rheinland Polska otwiera rynek energetyczny Artur Miszczak podał konkretne przykłady usług: – podkreślił, że firma ma zaplecze i doświadczenie w realizacji nadzorów na budowach elektrowni i chciałaby to doświadczenie przenieść na rynek polski. Obszarem zainteresowań firmy jest również rynek odnawialnych źródeł energii (biogazownie, farmy wiatrowe) w tym też opinie dotyczące kogeneracji.

Biuletyn Jakości nr 1/2012 TÜV Rheinland Polska Sp. z o.o.

Seminaria

Klub Liderów Jakości w nowej odsłonie

Pierwsze w tym roku spotkanie Klubu Liderów Jakości odbyło się 19 stycznia w Hotelu Dębowa Góra w Łącku. Seminarium zorganizowano pod hasłem „Bezpieczeństwo Informacji to bezpieczeństwo biznesu”. W jego trakcie eksperci jednostki certyfikującej zapoznali uczestników z wymaganiami normy ISO 27001. Spotkania KLJ organizowane są regularnie, a ich tematyka wynika z obserwacji potrzeb rynku. Do udziału zapraszani są zarówno obecni, jak i potencjalni klienci TÜV Rheinland Polska, zainteresowani tematyką zarządzania jakością. Styczniowe seminarium zgromadziło przedstawicieli firm, takich jak: Orlen Administracja, COMPE czy Polski Bank Komórek Macierzystych. Było więc okazją do wymiany doświadczeń nie tylko z ekspertami jednostki certyfikującej, ale również osobami, które w codziennej działalności zmagają się z ryzykami związanymi z zarządzaniem bezpieczeństwem informacji. – Klub Liderów Jakości powstał aby gromadzić osoby zainteresowane, szeroko rozumianym tematem jakości bezpieczeństwa – mówi Artur Miszczak, Dyrektor Sprzedaży i Marketingu TÜV Rheinland Polska – Jako firma ekspercka chcemy dzielić się naszą wiedzą i doświadczeniem oraz wspólnie z Państwem kreować ten rynek. Spotkania organizowane są w różnych miastach Polski. Osoby zainteresowane zgłębieniem zagadnień poruszanych na spotkaniach KLJ mogą skorzystać ze szkoleń organizowanych przez TÜV Akademia Polska – dodaje.

Harmonogram spotkań Klubu Liderów Jakości dostępny jest na stronie www.tuv.pl, o zbliżających się terminach informujemy także w newsletterze, wysyłanym raz w miesiącu do osób z bazy naszych subskrybentów. Formularz zapisu na newsletter znajduje się na prawym pasku strony głównej TÜV Rheinland Polska. Marcowe seminaria KLJ: 6.03.2012 – Spotkanie producentów Instalacji Gazów Medycznych, analiza i dyskusja nad regulacjami w tym obszarze 7.03.2012 – Systemy certyfikacji produkcji biomasy i biopaliw ISCC/REDcert: doświadczenia ostatniego roku i kierunki rozwoju na przyszłość 15.03.2012 – Rola i zadania Służby BHP wynikające z Rozporządzenia ws. służby bezpieczeństwa i higieny pracy w kontekście wdrożenia w przedsiębiorstwie Systemu Zarządzania BHP 15.03.2012 – Zarządzanie usługami IT w oparciu o standard ISO 20000 20.03.2012 – Dobra praktyka higieniczna i bezpieczeństwo użytkowników w ośrodkach Spa & Wellness 22.03.2012 – Analiza FMEA jako podstawowe narzędzie jakościowe w rozwiązywaniu potencjalnych problemów 22.03.2012 – Przestrzeganie praw człowieka i praw pracownika w miejscu pracy – norma SA 8000 jako narzędzie wspomagające pracodawcę w respektowaniu tych praw 27.03.2012 – Produkty Kosmetyczne – nowe regulacje prawne oraz wymagania GMP według normy EN ISO 22716

TÜV Akademia Polska SZKOLENIA OTWARTE NA 2012 ROK Szkolenie

Termin szkolenia

Miejsce szkolenia

Cena szkolenia netto

19.03.2012

Poznań

600

20.03.2012 16.04-17.04.2012 21.03.2012

Poznań Warszawa Poznań

600 1200 600

22.03.2012

Poznań

600

12.04-13.04.2012

Kraków

1200

ISO 9001:2008 moduł 1 – System zarządzania jakością – podstawy ISO 9001 moduł 2 – Dokumentowanie systemu zarządzania jakością ISO 9001 moduł 3 – Auditor wewnętrzny systemu zarządzania jakością ISO 9001 Wdrożenie systemu zarządzania jakością ISO 9001 Audit u dostawcy jako narzędzie skutecznego nadzoru Warsztaty doskonalące dla auditorów wewnętrznych ISO 9001– audit najwyższego kierownictwa Warsztaty doskonalące dla auditorów wewnętrznych ISO 9001– komunikacja wewnętrzna i etyka w pracy auditora Pełnomocnik Jakości TÜV Warsztaty doskonalące dla Pełnomocników Jakości Auditor Jakości TÜV ISO 14001:2004 moduł 1 – System zarządzania środowiskowego – podstawy ISO 14001 moduł 2 – Dokumentowanie systemu zarządzania środowiskowego ISO 14001 moduł 3 – Auditor wewnętrzny systemu zarządzania środowiskowego ISO 14001 Warsztaty doskonalące dla auditorów wewnętrznych ISO 14001 Pełnomocnik systemu zarządzania środowiskowego Pełnomocnik i Auditor systemu zarządzania środowiskowego TÜV EMAS – podstawowe wymagania związane z systemem oraz opracowanie i wdrożenie ISO/TS 16949:2009 moduł 1 – System zarządzania jakością w przemyśle motoryzacyjnym – podstawy ISO/TS 16949 moduł 2 – Auditor wewnętrzny systemu zarządzania jakością w przemyśle motoryzacyjnym ISO/TS 16949 Ocena i audit dostawcy w przemyśle motoryzacyjnym Warsztaty doskonalące dla auditorów wewnętrznych ISO/TS 16949 Audit procesu produkcyjnego wg wymagań specyfikacji VDA 6.3 Audit wyrobu wg wymagań specyfikacji VDA 6.5 Pełnomocnik systemu zarządzania jakością w przemyśle motoryzacyjnym ISO/TS 16949 Zintegrowane systemy zarządzania (ISO 9001, ISO 14001, PN-N-18001) Auditor wewnętrzny zintegrowanych systemów zarządzania Warsztaty doskonalące dla auditorów wewnętrznych zintegrowanych systemów zarządzania Pełnomocnik zintegrowanych systemów zarządzania Warsztaty doskonalące dla pełnomocników zintegrowanych systemów zarządzania ISO 50001:2011/EN 16001:2009 System zarządzania energią – podstawy ISO 50001 Dokumentowanie systemu zarządzania energią ISO 50001 Auditor wewnętrzny systemu zarządzania energią ISO 50001 Doskonalenie systemów zarządzania Problem Solving – Rozwiązywanie problemów Metodologia SPC i MSA APQP – Zaawansowane planowanie jakości, PPAP – Proces zatwierdzenia części do produkcji FMEA – Analiza przyczyn i skutków potencjalnych wad Six Sigma Techniki doskonalenia jakości Lean Manufacturing Badanie zadowolenia Klienta (w oparciu o Specyfikację Techniczną ISO/TS 10004:2010) NOWOŚĆ! IRIS – International Railway Industry Standard IRIS – Nowy standard jakości w branży kolejowej Standard IRIS – Warsztaty z budowania dokumentacji systemowej Innowacyjność Samodzielne wytwarzanie energii czyli wysokosprawna kogeneracja w teorii i praktyce SCC/VCA – Certyfikat bezpieczeństwa dla podwykonawców SCC – Certyfikat bezpieczeństwa dla podwykonawców. Szkolenia dla pracowników operacyjnych

14.05-15.05.2012

Poznań

1200

21.05-26.05.2012 19.03-20.03.2012 31.05-01.06.2012 23.04-27.04.2012

Korbielów Poznań Kraków ok. Warszawy

3600

02.04.2012 23.04.2012 03.04.2012 24.04.2012 14.05-15.05.2012 26.03-27.03.2012 30.05-31.05.2012 28.05-30.05.2012 28.05-01.06.2012 29.03-30.03.2012

Warszawa Zabrze Warszawa Zabrze Kraków Warszawa Kraków ok. Łodzi ok. Łodzi Warszawa

11.04.2012 08.05.2012

Warszawa Wrocław

600

10.05-11.05.2012

Warszawa

1200

18.04-19.04.2012 28.05-29.05.2012 29.03-30.03.2012 16.05-17.05.2012 12.04-13.04.2012 28.05-29.05.2012 30.05-01.06.2012

Kraków Warszawa Kraków Poznań Poznań Kraków ok. Łodzi

1200 1200

2000

14.05-17.05.2012

ok. Warszawy

2000

09.05-10.05.2012

Warszawa

1200

19.03-23.03.2012 28.05-01.06.2012 27.03-28.03.2012 21.05-22.05.2012

Rytro Wronki Kraków Poznań

14.05.2012 15.05.2012 30.05-31.05.2012

Wrocław Wrocław Wrocław

600 600 1200

14.05.2012 10.05-11.05.2012

Warszawa Wrocław

600 1200

24.05-25.05.2012

Poznań

1200

24.04-25.04.2012 16.04-17.04.2012 09.05-11.05.2012 21.05-23.05.2012 11.04.2012 16.05.2012

Warszawa Wrocław Kraków Poznań Wrocław Warszawa

1200 1200 1600 1600

16.04.2012 14.05-15.05.2012

Kraków Kraków

600 1200

19.03-20.03.2012 30.05-31.05.2012

Poznań Kraków

1200

terminy ustalane na bieżąco

Zabrze

1180

1200 3800 600 600 1200 1200 1600 4000 1200

1200 1200

4000 1200

600

Biuletyn Jakości nr 1/2012 TÜV Rheinland Polska Sp. z o.o.

TÜV Akademia Polska Szkolenie

Miejsce szkolenia

Cena szkolenia netto

Zabrze

1380

21.03.2012 22.03.2012

Zabrze Zabrze

490 490

10.04.2012

Zabrze

490

11.04.2012

Zabrze

490

25.04.2012

Zabrze

490

26.04.2012

Zabrze

490

28.05-29.05.2012 19.04-20.04.2012 20.03-21.03.2012

Zabrze Zabrze Zabrze

1100 1100 1200

17.04-18.04.2012 21.03-23.03.2012 16.04-18.04.2012 08.05.2012 06.03-07.03.2012 13.03-14.03.2012 03.04-04.04.2012 24.04-25.04.2012

Zabrze Zabrze Korbielów Zabrze Warszawa Warszawa Warszawa Zabrze

1300 990 1600 550 1850 1850 1850 1100

Termin szkolenia

SCC – Certyfikat bezpieczeństwa dla podwykonawców. Szkolenia dla kadry terminy ustalane na kierowniczej bieżąco Obowiązki podmiotów gospodarczych wynikające z aktualnie obowiązujących przepisów ochrony środowiska moduł 1 – Gospodarka odpadami NOWOŚĆ! moduł 2 – Opłaty za gospodarcze korzystanie ze środowiska NOWOŚĆ! moduł 3 – Obowiązki przedsiębiorców w zakresie ponoszenia opłat produktowych i depozytowych – Gospodarka opakowaniami NOWOŚĆ! moduł 4 – Ochrona powietrza atmosferycznego. Ochrona środowiska przed hałasem NOWOŚĆ! moduł 5 – Gospodarka wodno-ściekowa. Korzystanie z urządzeń wodnych w zakresie gospodarki wodno-ściekowej. Uprawnienia instytucji kontrolnych, ochrona przyrody NOWOŚĆ! moduł 6 – Baterie i akumulatory. Sprzęt elektryczny i elektroniczny NOWOŚĆ! Szkolenia techniczne Dyrektywa maszynowa 2006/42/WE Dyrektywa 97/23/WE (PED) Norma EN 1090 Szkolenia biznesowe Zarządzanie ryzykiem NOWOŚĆ! Akademia Lidera – moduł interpersonalny NOWOŚĆ! Akademia Lidera – moduł menadżerski NOWOŚĆ! Efektywna rekrutacja personelu NOWOŚĆ! Metodyka zarządzania projektami NOWOŚĆ! Metodyka budowy strategii NOWOŚĆ! Zawód Menedżer NOWOŚĆ! Prezentacja i wystąpienia publiczne NOWOŚĆ! 1. 2.

Ceny w PLN. Do podanych cen należy doliczyć 23% podatku VAT. Szczegóły dotyczące każdego szkolenia (program, co zwiera cena, warunki i terminy płatności, warunki rezygnacji z udziału w szkoleniu) zawarte są w jego opisie na stronie www.akademia.tuv.pl.

SZKOLENIA Z ZAKRESU BADAŃ NIENISZCZĄCYCH – ROK 2012 Szkolenie

Symbol

1. stopień kwalifikacji wg EN 473 Badania radiograficzne

RT 1

Badania ultradźwiękowe

UT 1

Badania prądami wirowymi

ET 1

2. stopień kwalifikacji wg EN 473 Badania wizualne

VT (1+2)

Badania magnetyczno-proszkowe

MT (1+2)

Badania penetracyjne

PT (1+2)

Badania radiograficzne

RT 2

Ocena zdjęć radiograficznych Badania ultradźwiękowe Badania prądami wirowymi 3. stopień kwalifikacji wg EN 4733 Kurs podstawowy

RT 2 (FAS) UT 2 ET (1+2) BASIC

Badania wizualne

VT 3

Badania magnetyczno-proszkowe

MT 3

Badania penetracyjne

PT 3

Badania radiograficzne Badania ultradźwiękowe Badania prądami wirowymi

RT 3 UT 3 ET 3

Zajęcia odbywają się również w sobotę. Szkolenie organizowane w ośrodku zewnętrznym w Szczecinie. Od kandydatów na szkolenia 3. stopnia w danej metodzie (oprócz Szkolenia podstawowego BASIC) wymaga się posiadania certyfikatu 2. stopnia.

Termin szkolenia 21.05-30.05.2012 03.09-12.09.20121 11.06-21.06.2012 05.11-15.11.2012 21.05-26.05.20121 26.11-01.12.20121 07.05-11.05.2012 27.08-31.08.2012 05.11-09.11.2012 26.03-30.03.2012 11.06-15.06.2012 17.09-21.09.2012 16.04-20.04.2012 25.06-29.06.2012 01.10-05.10.2012 16.04-26.04.20121 01.10-11.10.20121 19.04-26.04.2012 04.10-11.10.2012 07.05-18.05.2012 17.09-28.09.2012 19.11-30.11.2012 21.05-31.05.20121 26.11-06.12.20121 04.09-14.09.20121 11.04-13.04.2012 25.09-27.09.2012 19.03-22.03.2012 08.10-11.10.2012 15.05-17.05.2012 20.11-22.11.2012 27.03-02.04.20121 29.05-04.06.20121 25.06-29.06.2012

Czas trwania (godz.)

Cena szkolenia netto*

3175

3575

3850

2650

3950

2700

44004/48005

4900

100

58006

43506

44506

43506

60 60 40

65006 70006 67506

Cena szkolenia z wykorzystaniem własnego sprzętu. Cena szkolenia z wykorzystaniem sprzętu TÜV Akademia Polska Sp. z o.o. Cena obejmuje zakwaterowanie i pełne wyżywienie. * Ceny w PLN. Do podanych cen należy doliczyć 23% podatku VAT.

/TUVRheinlandPolska

Znajdz ` nas

Jakość pod nadzorem ekspertów

Z wiedzy i doświadczenia naszych ekspertów korzystają Klienci niemal wszystkich branż. Pomagamy w prowadzeniu bezpiecznego biznesu. Dzielimy się wiedzą. Nie boimy się nowych wyzwań i indywidualnych rozwiązań, a współpracę traktujemy po partnersku. Działamy w obszarach: certyﬁkacji wyrobów, certyﬁkacji systemów zarządzania, a także w obszarze usług dla przemysłu.