BEDRIJFSPROFIEL Verbaasd over de uitbundige straatverlichting op momenten dat er vrijwel niemand op straat is, bedacht Chintan Shah van lvilight een intelligente oplossing.
WIMVERHOOG
STRAATLICHT WORDT REISGEZEL I I I
z
N
<(
l9 <(
~
:::J I I I I
Als ingenieur, werkzaam op het gebied van getijdenenergie, vloog Chintan Shah veelvuldig over Europa. Wat hem opviel was de nachtelijke staatverlichting. Ook op plekken - dat zag je als je laag overvloog- waar niemand te bekennen was. "Een vreemd contrast met mijn oma, die me altijd leerde het licht uit te doen als ik mijn kamer verliet. Uit nieuwsgierigheid dook ik in mijn vrije tijd in de cijfers: jaarlijks geven we in Europa tien miljard euro uit aan straatverlichting. De 124 miljoen straatlichten kosten ons exclusief onderhoud 27 miljoen per nacht. Ik begon te denken over een slim besparingssysteem. In het dimmen van alle lampen tijdens de rustige nachtelijke uren zag ik niets, want dan doe je te grote concessies op het gebied van veiligheid. Ik kwam op het idee van sensorgestuurde verlichting, waarbij lampen meer licht gaan geven als je ze nadert. Je creĂŤert voor de verkeersdeelnemer zo een meereizende lichtcirkel:' Hoe kom je van idee tot ontwikkeling? "Ik deed mee aan de Delft Campus Energy Challenge en won die. Het leverde me een eerste bescheiden Junding op en nog belangrijker: een groepje studenten om mee samen te werken, toegang tot de testlabs en een testlocatie met zo'n tien lampen op het campusterrein. Uiteraard volgde een heel ontwikkelingsproces. Zo moest het systeem van sensoren ook op de snelheid van de verkeersdeelnemers reageren, en artefacten als vogels, zwiepende boomtakken of konijnen eruit kunnen filteren. Daarnaast was er de uitdaging om een stabiel en veilig draadloos communicatiesysteem te ontwikkelen, waarin alle lantarenpalen zijn opgenomen. Maar was dit in 2010 nog een hobby; nu hebben we succesvolle tests op de campus achter de rug en onder meer in Assen en Nuenen projecten in de openbare ruimte uitgevoerd:' Met welke lampen kan dit en wat is de winst? "De enige eis is dat de lampen dimbaar zijn, dus het kan bijvoorbeeld met zowel PLL-, SON- als LED-verlichting. Ons systeem bespaart tot 80% op de energieen tot 50% op onderhoudskosten. Dat laatste telt flink mee. Neem bijvoorbeeld onze gemeente, Groningen: 36 MILIEUMAGAZINE I NR
BI SEPTEMBER 2013
daar worden alle 24.000 lampen twee keer per jaar op defecten gecontroleerd, terwijl in ons systeem een lantaarnpaal zelf een signaal geeft als de lamp op uitvallen staat. Met de besparingen op energie en onderhoud komt de terugverdientijd uit op vier tot zes jaar:' Het lijkt me dat juist het schakelen van de lampen hinderlijk kan zijn voor omwonenden ... "Om te beginnen dim je het licht nooit helemaal. Het basisniveau stel je bijvoorbeeld in op 20% van de capaciteit. Bovendien kun je dat per lantaarnpaal regelen. Bij woningen kun je zo ook plaatselijk kiezen voor minimaal50% en maximaal80%. Onze ervaring is overigens dat deze manier van verlichten op veel draagvlak onder de bevolking kan rekenen:' Waar staan jullie over een jaar? "Er starten nieuwe projecten in onder andere Hoogkerk en Almelo, en in Ierland. Een verdere uitrol wordt mogelijk nu we een grote investeerder hebben gevonden. Waar onze projecten momenteel de schaal van een industrieterrein of straat hebben, hoop ik over een jaar complete stadsdelen met het systeem uit te rusten. Projecten met duizenden in plaats van honderden lampen tegelijk:'
Nog meer mogeliik Om pieken in de vraag op het elektriciteitsnet op te vangen, zou je de lampen ook eenvoudig tijdelijk een aantal procenten kunnen dimmen, zegt Shah. Ook meldt hij interesse van de politie, omdat dit systeem eventueel ongebruikelijk nachtelijk verkeer zichtbaar kan maken. "Er is meer mogelijk, maar het uiteindelijke management van het systeem ligt natuurlijk altijd in handen van de overheid." Website: www.tvilight.com Video op: vimeo.com/68833939