ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΑ ΕΠΕΙΓΟΝ Αθήνα, 30 Αυγούστου 2019
Βασιλική-Θάνου Χριστοφίλου Έκπτωτη Πρόεδρος της Ελληνικής Επιτροπής Ανταγωνισμού email: christofilou@gmail.com
Προς: την Επίτροπο Ανταγωνισμού Μαργκρέτε Βεστάγκερ
Αξιότιμη κυρία Επίτροπε,
Σε συνέχεια των προηγούμενων επιστολών μου (τελευταία η από 22-8-2019), θα πρέπει να σας ενημερώσω για την περαιτέρω ένταση της αρνητικής κατάστασης, που έχει δημιουργηθεί στην Ελληνική Επιτροπή Ανταγωνισμού, η οποία έχει παύσει να λειτουργεί. Αυτό συνέβη , όπως ήδη έχω αναφέρει, εξ αιτίας της ψηφισθείσας διάταξης του άρθ. 101 Ν4623/2019, η οποία προβλέπει ότι τα μέλη της Επιτροπής Ανταγωνισμού (και μόνο σε σχέση με όλες τις άλλες, σύνολο 22, Ανεξάρτητες Αρχές-φωτογραφική διάταξη), τα οποία εμπίπτουν στο ασυμβίβαστο, που προβλέπει η εν λόγω διάταξη- εάν δηλαδή έχουν υπηρετήσει , με οποιαδήποτε σχέση, σε γραφεία Υπουργών, σε βάθος χρόνου 5 ετώνεκπίπτουν αυτοδίκαια από τη θέση τους, χωρίς να προστεθεί και μεταβατική διάταξη, η οποία να προβλέπει την ολοκλήρωση της θητείας των νυν υπηρετούντων μελών, όπως έχει κρίνει σε όμοια περίπτωση, το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ad hoc C-288/2012 σκέψη 54-55 παρ. 61). Η Κυβέρνηση, όπως, επίσης, ήδη σας έχω αναφέρει, προχώρησε με ταχύτατες διαδικασίες, μέσα στις θερινές διακοπές του Αυγούστου, στην αποπομπή μας, εκδίδοντας σε χρόνο ρεκόρ τη σχετική Υπουργική απόφαση, την οποία εμείς προσβάλαμε αμέσως, ως παράνομη και άκυρη, ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας. Και ενώ την Παρασκευή 30 Αυγούστου 2019, εκδικάζεται η αίτησή μας, για την αναστολή εκτέλεσης της Υπουργικής απόφασης, η Κυβέρνηση έσπευσε να εκκινήσει και να ολοκληρώσει τη διαδικασία διορισμού των νέων μελών της Επιτροπής Ανταγωνισμού (Πρόεδρο, Αντιπρόεδρο και 2 μέλη), θέλοντας έτσι να προλάβει και να επηρεάσει την κρίση των Δικαστών του Συμβουλίου της Επικρατείας. Είναι αυτονόητο, ότι εμείς θα προσβάλλουμε αμέσως τους
νέους διορισμούς, ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας, ως παράνομους και άκυρους. Έτσι, η βιασύνη της Κυβέρνησης να διορίσει νέα Διοίκηση, όχι μόνον δεν επιλύει το πρόβλημα της Επιτροπής Ανταγωνισμού, αλλά αντίθετα το επιτείνει, αφού θα τεθεί αμέσως υπό αμφισβήτηση η νομιμότητα των νέων διορισμών. Πρέπει να επισημανθεί ότι κατά την προχθεσινή συνεδρίαση της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής, για την έκφραση γνώμης, σχετικά με τον διορισμό των νέων προσώπων στην Επιτροπή Ανταγωνισμού, θετική ψήφο έδωσε μόνο το Κυβερνών Κόμμα, και κανένα από τα πέντε (5) κόμματα της Αντιπολίτευσης. Όλη αυτή η μεγάλη αναστάτωση και η παύση λειτουργίας της Επιτροπής Ανταγωνισμού θα είχε αποφευχθεί, εάν η Κυβέρνηση είχε θελήσει να τηρήσει τη νομιμότητα, προσθέτοντας στο νέο νόμο, μεταβατική διάταξη, που θα προέβλεπε ότι τα νυν υπηρετούντα μέλη παραμένουν μέχρι τη λήξη της θητείας τους, όπως συνέβη σε όμοια περίπτωση, κατά το παρελθόν (Ν4364/2016, άρθ. 282 παρ. 1β). Όλα τα μέλη της Ελληνικής Επιτροπής Ανταγωνισμού, εκφράζουν την έντονη αντίρρησή τους στη θέση που διατυπώνεται στην αιτιολογική έκθεση της επίμαχης διάταξης νόμου, ότι δηλαδή προκύπτει αμάχητο τεκμήριο ότι ένα πρόσωπο στερείται αμεροληψίας από το γεγονός και μόνον ότι για κάποιο χρονικό διάστημα στο παρελθόν, σε βάθος πέντε χρόνων, παρείχε, τις επιστημονικές υπηρεσίες του, ως νομικός ή οικονομικός σύμβουλος σε Κυβερνητικό Γραφείο. Κατά τη διάρκεια της μέχρι σήμερα θητείας μας, στην Επιτροπή Ανταγωνισμού, ουδέποτε αμφισβητήθηκε η αμεροληψία και η αντικειμενικότητά μας και ουδέποτε υποβλήθηκε σε βάρος μας αίτηση εξαίρεσης, για όσες υποθέσεις έχουμε χειρισθεί. Επισημαίνεται, ότι η Κυβέρνηση, προ τριών ημερών, απέρριψε την πρόταση ενός εκ των κομμάτων της Αντιπολίτευσης, για να επεκταθεί το ασυμβίβαστο αυτό και στις λοιπές Ανεξάρτητες Αρχές. Επισημαίνεται, επίσης, ότι εξακολουθεί να είναι Πρόεδρος άλλης Ανεξάρτητης Αρχής (της Προστασίας του Καταναλωτή) πρόσωπο το οποίο μέχρι το διορισμό του στην εν λόγω Αρχή, κατείχε υψηλή κομματική θέση επί μακρά σειρά ετών, στο νυν Κυβερνών κόμμα. Όλα αυτά καθιστούν εμφανές ότι η επίμαχη διάταξη είναι «φωτογραφική» και ότι είχε σαν «στόχο» αποκλειστικά και μόνον τα πρόσωπα του Προεδρείου της Ελληνικής Επιτροπής Ανταγωνισμού. Και σε κάθε περίπτωση, όπως ήδη σας έχω προαναφέρει, η επίμαχη διάταξη είναι καταφανώς αντίθετη προς το Ενωσιακό Δίκαιο και προς τη νομολογία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τα οποία επιβάλλουν όπως, σε περίπτωση νομοθετικής αλλαγής, τα πρόσωπα του Προεδρείου των Ανεξάρτητων Αρχών παραμένουν στη θέση τους, μέχρι τη λήξη της θητείας τους, ώστε να διασφαλίζεται η ανεξαρτησία των Ανεξάρτητων Αρχών (ad hoc απόφαση C-288/12 σκέψη 54-55 παρ. 61-Οδηγία 1/2019, άρθ. 4- καθώς και πάγια νομολογία για το ότι τα Κράτη-μέλη και κατά τη διάρκεια της προθεσμίας μεταφοράς της Οδηγίας στο εθνικό δίκαιο, πρέπει να απέχουν από τη θέσπιση μέτρων, που θέτουν σε κίνδυνο, την υλοποίηση των σκοπών που αυτή (εν προκειμένω η 1/2019 άρθ. 4) επιδιώκειαποφάσεις C-439/16 σκέψη 31-32, C-14/02 σκέψη 58, C-129/96 σκέψη 50). Κατόπιν όλων αυτών, δικαιούμαι να εκφράσω την απορία μου για τη «σιωπή» των αρμοδίων Οργάνων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, παρά το γεγονός ότι η παραβίαση των κανόνων του Ενωσιακού Δικαίου και των αποφάσεων του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής
Ένωσης είναι καταφανής και παρά το γεγονός ότι έχω ήδη απευθυνθεί προς εσάς και με προηγούμενες επιστολές μου (η πρώτη από 5-8-2019 προς την Ευρωπαία Επίτροπο). Και η απορία μου καθίσταται ακόμη εντονώτερη, διότι είναι γνωστό ότι σε όμοιες περιπτώσεις, κατά το παρελθόν (2016) υπήρξε άμεση παρέμβαση της Ευρωπαίας Επιτρόπου, για την τήρηση της νομιμότητας. Συγκεκριμένα, επειδή η νομοθετική μεταβολή, με το Ν4364/2016 άρθ. 282, προέβλεπε όριο ηλικίας των 73 ετών, το οποίο κατελάμβανε τον τότε Πρόεδρο της Επιτροπής Ανταγωνισμού, προστέθηκε και μεταβατική διάταξη, η οποία προέβλεπε ότι τα νυν υπηρετούντα μέλη παραμένουν μέχρι τη λήξη της θητείας τους. Όσον αφορά τον τότε Αντιπρόεδρο, τον οποίον κατελάμβανε το θεσμοτηθέν με τον ίδιο νόμο (4364/2016) ασυμβίβαστο, λόγω της ιδιότητάς του, ως συζύγου βουλευτή, μετά από παρέμβαση-σύσταση της Ευρωπαίας Επιτρόπου Ανταγωνισμού προς τον αρμόδιο Υπουργό (η σύσταση αυτή αναγράφεται και στην Έκθεση του ΟΟΣΑ του 2018), ο Υπουργός δεν εξέδωσε τη σχετική διαπιστωτική πράξη (όπως, αντίθετα, με ιδιαίτερη βιασύνη έγινε στη δική μας περίπτωση από τον αρμόδιο Υπουργό) και έτσι ο τότε Πρόεδρος και Αντιπρόεδρος παρέμειναν στις θέσεις τους μέχρι τη λήξη της θητείας τους. H «σιωπή» αυτή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, στη δική μας περίπτωση, έδωσε το περιθώριο στην Ελληνική Κυβέρνηση να δημιουργήσει γεγονότα, τα οποία για πρώτη φορά συμβαίνουν στο δημοκρατικό πολιτικό βίο της Ελλάδας (βίαιη και άμεση διακοπή της θητείας των μελών Ανεξάρτητης Αρχής). Επανέρχομαι ζητώντας την άμεση παρέμβασή σας, με σύσταση προς την Ελληνική Κυβέρνηση, για την προσθήκη μεταβατικής διάταξης, η οποία θα προβλέπει ότι τα νυν υπηρετούντα μέλη της Επιτροπής Ανταγωνισμού παραμένουν μέχρι τη λήξη της θητείας τους, όπως επιβάλλεται από το Ενωσιακό Δίκαιο και από το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Με εκτίμηση,
Βασιλική Θάνου-Χριστοφίλου Έκπτωτη Πρόεδρος της Επιτροπής Ανταγωνισμού επίτ. Πρόεδρος του Αρείου Πάγου