TRVTubantia19-04-10

Twentse Roeivereniging

Tubantia Twentse Roeivereniging

Tubantia

01 2 5 3 9 1

J

01 2 5 193

J

0

A

A

R

A

R

0

A

Altijd in beweging Layout.indd 1

19-04-2010 10:02:19

3

stuurman De twijfel van een beginnend

De oudste wedstrijd

1715

De eerste roeiwedstrijd werd in 1715 gehouden.

De Ier Thomas Doggett organiseerde de Doggett Coat and Badge Race om de kwaliteit van het roeien van de professionele veermannen van de Thames te verbeteren. Met de eerste race bracht de veermannen ook hulde aan Koning George 1 die op dat moment een jaar koningschap achter de rug had. Voor zover bekend is de Doggett Coat en Badge Race de oudste roeiwedstrijd uit de geschiedenis die tot op de dag vandaag nog steeds wordt gevaren.

De oudste club 1818

Foto: Carlo ter Ellen, Twentsche Courant Tubantia

Leanderclub in Henley on Thames bestaat sinds 1818. In Muiden werd in 1848 de eerste roeiclub van Nederland opgericht: De Koninklijke Nederlandse Zeil- en Roeivereniging.

Andere zeer oude verenigingen zijn De Hoop Amsterdam(1848), De Koninklijke Dortsche Roeien Zeilvereniging (1851) en De Maas Rotterdam (1851) De Twentse Roeivereniging Tubantia is wat het voorgaande betreft een jonkie. Dit jaar bestaat de Hengelose club ‘pas’75 jaar. Dat kan ook niet anders want pas in 1935 kreeg Hengelo de beschikking over roeiwater in de vorm van het Twenthe kanaal.

Colofon Uitgave:

Jubileumcommissie Twentse Roeivereniging Tubantia

Teksten:

Rens Weustink, Geertje van der Sluijs Veer, Henk ten Harkel

Foto’s:

Jeugdbestuur, archief TRV Tubantia, Rens Weustink, Geertje van der Sluijs Veer Carlo ter Ellen, Twentsche Courant Tubantia

Coordinatie:

Henk ten Harkel

Vormgeving:

Uitgeverij Het Twentsche Land Jeffrey Kerkdijk

Realisatie:

Uitgeverij Het Twentsche Land www.TwenteJournaal.nl

Tien mille 26 april

1935

Des avonds om acht uur kwam in de foyer van 6et Concertgebouw een indrukwekkend gezelschap bij elkaar die vast van plan was die avond een roeivereniging op te richten. De bijeenkomst stond onder leiding van chirurg P.C. Borst. Meegedeeld werd dat ongeveer 10.000 gulden nodig was voor de aanschaf van boten en de bouw van een botenhuis. Dat geld kwam bij elkaar door de uitgifte van obligaties en oprichtersbewijzen. De lidmaatschapscontributie werd vastgesteld op 25 gulden per jaar. Er traden direct 39 leden als lid toe.

Je krijgt niets voor niets. Leren roeien is zoiets als leren lopen, praten, autorijden.

Het verschil zit’m in de commando’s.

Nooit een rij-instructeur gezien die mij hartgrondig ‘remmen nu’ in het gezicht slingerde. Mijn moeder heeft, denk ik, ook nooit na het eerste wankele pasje met een gemeen lachje ‘slippen en liggen’ geroepen.

Het overkomt me bij het roeionderricht.

Ik leer, nadat ik door een legertje deskundigen positief werd beoordeeld op mijn roeicapaciteiten, sturen. Drie maanden drilwerk in de winterkou. Een instructeur die een duivels genoegen schept om precies te doen wat ik zeg. Op zich is dat nog niet zo erg, maar omdat de commando’s die moeten leiden tot een veilige overtocht en dito aankomst nog niet helemaal zitten, blijft hij doorgaan terwijl ik wil dat hij stopt.

‘Slag klaarmaken, slag klaar, af’ en ‘rondmaken over bakboord, beginnen met strijken over bakboord, nu’ of ‘laat lopen, bedankt’: het zijn evenzovele commando’s waarvan ik het bestaan een jaar geleden nog niet wist.

Eind april doe ik weer examen, terwijl ik dacht er na 32 jaar arbeidzaam leven af te zijn. Ik gruw, want stel je voor dat je bij het aanleggen, op het moment supreme, het houten vlot midscheeps ramt. Of erger nog: het vlot mist zodat je net buiten handbereik langs vaart en de landing opnieuw moet inzetten. Het kan je zomaar gebeuren. Ik zie de smalende lachjes, hoor het hoongelach. Weer zo’n landrot die zonodig in de boot genomen wil worden.

Foto: Rens Weustink, Twentejournaal.nl

Samenscholingsverbod 1943 De club verleent onderdak aan evacuees in het botenhuis. De familie Overbeek neemt al gauw de helft van de loods en de dameskleedkamer in bezit. De familie vestigt zich langs het kanaal inclusief een koe, konijnen, een radio, vrolijke baby en luidruchtige hond. De dames verkleden zich in de herenkleedkamer en de heren trekken hun sportkleding in de toren aan. Op 2 mei kondigt de bezetter een samenscholingsverbod af. Ze zien scherp toe. Het verbod houdt in dat er zonder stuurman in de Pinksterbruid geroeid moet worden.

Varkensstal

1974

De botenloods is aan vernieuwing toe. Bio Europa NV, gespecialiseerd in de bouw van varkensstallen, want zo ziet de buitenkant van de botenloods er uit, levert de nieuwbouw op. De jongeren werken in de herfstvakantie hard aan de inrichting en vervolmaking van het botenhuis.

De euforie van de perfecte haal Eerst was er het kanaal. Toen kwamen de roeiers. De notabelen van Hengelo zagen 75 jaar geleden hun kans schoon en stichtten een roeivereniging. De Twentsche Roeivereniging Tubantia heette de boreling.

En kijk eens: 75 jaar later bloeit en groeit de club.

Er roeien bijna 200 leden, is de jeugdafdeling een belangrijk onderdeel van Tubantia, bestaat de vloot uit 45 boten, wordt de instapplek gemoderniseerd en de botenloods vernieuwd.

De verstilde plek langs het kanaal bleef altijd dezelfde. Helaas werden de vrachtschepen groter en wordt het drukker en drukker op het water waardoor veiligheidsaspecten en stuurmanskunst een steeds grotere rol gaan spelen in de roeiopleiding.

Een ander opvallende verandering: de emancipatie van de roeisport. Op de oude foto’s zijn het de notabelen die aan het roer staan en de riemen door het water slaan. Anno 2010 is de activiteit voor een breder publiek toegankelijk, zonder overigens een echte volkssport te worden.

Acht wat boeit het dat houten boten veranderen in vaartuigen van kunststof met dito riemen, wat maakt het uit dat zelfs roeiers hun katoenen kloffie inruilen voor hightech sportkleding. De roeibeweging, de beleving en zelfs die houten boten zijn gebleven evenals het roeiwater dat nog steeds in rechte lijn tot de sluis van Wiene een afstand van 5,5 km meet.

Eigenlijk moet je niet over roeien praten of schrijven. Gewoon doen en op zoek gaan naar de per-

“Anno 2010 is de activiteit voor een breder publiek toegankelijk”

fecte haal en naar de euforie die ontstaat als de boot in perfecte balans moeiteloos over het water scheert. Roeien is kunst. Moderne kunst, want zoveel stelt 75 jaar nou ook weer niet voor.

Foto: Carlo ter Ellen, Twentsche Courant Tubantia

Ach, wellicht valt het wel mee. Roep ik de commando’s zonder een spoor twijfel, tol ik achteloos strijkend drie keer om m’n eigen as en vlei ik de C-4 tegen het vlot zoals ik me vroeger vleide tegen de moederborst.

Roeien is doorgaan, niet verzaken, hoog in de beweging blijven, zoals PSV-trainer Fred Rutter elke keer weer zegt. Rutten kan ’t weten. Hij heeft de boot gemist. Ik niet: mijn roeimaatjes Leo Leijendekker, Meike de Jong en ik zitten in ’t zelfde schuitje.

Uitstappen kan niet meer.

Henk ten Harkel

Grote foto voorpagina: Carlo ter Ellen, Twentsche Courant Tubantia overige foto’s: archief TRV Tubantia

Layout.indd 2-3

19-04-2010 10:04:56

Twentse Roeivereniging

Tubantia Twentse Roeivereniging

Tubantia

Fotopagina.indd 8-9

193

01 5 - 2

J

193

01 5 - 2

J

0

A

A

R

A

R

0

A

19-04-2010 11:31:19

6

7

Voorzitter Jan van der Heijden:

“Ik roei tot de dood erop volgt”

De jeugd Kijk eens naar het grafiekje en verbaas je. De jeugdafdeling van de Twentse Roeivereniging Tubantia groeit tegen de verdrukking in. Er komen meer jongeren dan er gaan en dat is een verheugende ontwikkeling.

De jeugdafdeling van de club bestaat momenteel uit een gezellige groep van liefst 31 jeugdroeiers van 11 tot en met 18 jaar. De afgelopen jaren en op dit moment is het niet anders nemen de jonge roeiers deel aan wedstrijden op regionaal ! niveau. Daar blijft het overigens niet bij, denkt het jeugdbestuur. De ambitie is groot. Dus wordt gehoopt op roeien op het hoogste niveau. “We hopen in de toekomst landelijke wedstrijden te roeien”, stelt het bestuur.

Maar er is meer dan trainen en aan wedstrijden deelnemen. Bijna elke maand is wel iets te doen op de Roei of elders.

Hij praat het liefst over de Roei. Daarmee bedoelt Jan van der Heijden de plek langs het kanaal waar hij op z’n veertiende begon te roeien, z’n vrouw Maud ontmoette en een hecht vriendenteam smeedde. Nu is hij 65 en vijf jaar voorzitter van de club waar het allemaal begon.

Er zijn jaarlijkse activiteiten als het jeugdkamp, de dropping en het kerstdiner. Eens in de maand wordt ‘ploeggegeten’en als ’t enigszins kan worden daar andere activiteiten aan toegevoegd.

Het jeugdbestuur is de aanstichter van al het moois waarmee alle jeugdleden van Tubantia worden vermaakt. De bedoeling van de activiteiten is natuurlijk om het zo gezellig mogelijk te maken en daarmee te zorgen voor een goede sfeer binnen de jeugdgroep.

Even leek het er in 2005 op dat zijn roeivereniging haar 75e verjaardag niet zou halen. Rijkswaterstaat wilde geen houten aanlegvlot meer in het kanaal en op dat moment was geen zicht op een oplossing. “Zonder aanlegplaats, geen roeiclub”, aldus de preses die dit jaar zijn finest hour beleeft als de nieuwe aanlegsteiger in gebruik wordt genomen. Die kwam er niet zonder slag of stoot.

“We moesten duidelijk maken dat we moesten blijven bestaan. Dat is gelukt.” Cor Schreuder tekende, rekende en ontwierp. De autoriteiten deden hun werk.

Het jeugdbestuur bestaat uit:

Rommy Bos (Voorzitter) Nora Höppener (Secretaris) Rens Weustink (Penningmeester) Marijke Mulder Janiev Damhuis Jorn Hof De begeleidster is Geertje Van der Sluijs Veer.

Sponsoractie Het 75-jarig bestaan van Tubantia is een mooie gelegenheid om de vloot uit te bouwen. Er wordt van alles in het werk gesteld om een lustrumboot aan te schaffen.

Het liefst een nieuwe dubbel twee.

Het jeugdbestuur pakte de handschoen op en zette samen met de jongeren een ludieke sponsoractie op poten. Het denkwerk en de voorbereiding duurden langer dan de actie, maar het resultaat was geweldig.

foto: Geertje van der Sluijs Veer

foto: Geertje van der Sluijs Veer

De mensen thuis hadden de mogelijkheid om via een webpagina de vorderingen van de deelnemers te volgen.

Jan Willem Lokin stelde 50 euro in het vooruitzicht als er meer dan 320 kilometer zou worden geroeid.

Als voorzitter hoor je dan de autoriteiten te bedanken voor de geboden hulp. “Dat meen ik ook.

De gesprekken waren constructief. Zonder Rijkswaterstaat en de gemeente Hengelo was ’t domweg niet gelukt.”

“We moesten duidelijk maken dat we moesten blijven bestaan.

Dat is gelukt.”

Al dat gepraat leidde er eveneens toe dat Van der Heijden er niet aan ontkwam de veiligheid op het kanaal aan de orde te stellen en daarvoor in samenspraak met de buren van de Twentse Watersport Vereniging, Rijkswaterstaat en schippersvereniging Schuttevaer beleid te ontwikkelen. “Het kanaal krijgt een andere status. Het wordt drukker. Dat hoeft geen probleem te zijn mits de binnenvaartschippers niet harder varen.” Er werd een heus convenant gesloten met de gebruikers van het kanaal waarin een aantal bindende afspraken werd opgenomen. De schippers varen niet hard

“Het kanaal krijgt een andere status. Het wordt drukker. Dat hoeft geen probleem te zijn mits de binnenvaartschippers niet harder varen.” en de roeiers en kanoers houden zich aan andere veiligheidsregels. “Bij de mannen hangen de regels boven het urinoir, bij de vrouwen op de deur van het toilet.” Volgens hem hoort bij het veiligheidsbeleid ook het bezit van een vaarbewijs. Ik vind dat onze roeiers dat papiertje moeten hebben. Daar pleit ik voor. Ik heb ‘m.”

Zijn roeicarrière begon 51 jaar geleden bij Tubantia, werd een paar jaar onderbroken door z’n me-

De sponsoractie hield in dat zoveel mogelijk jeugdleden één ergometer 24 uur lang aan de praat zouden houden en dat daarmee geld zou worden verdiend. De jeugdleden kregen sponsorlijsten en konden daarmee hun eigen sponsors strikken voor hun totaal geroeide afstand. Uiteraard konden sponsors ook kiezen om eenmalig een vast bedrag uit te keren.

Om binnen die 24 uur een zo groot mogelijke afstand te halen op de ergometer kregen de deelnemers een schema voor de kiezen waarin iedereen in blokken van twee keer 5 minuten moest ergometeren.

Uiteindelijk werd een afstand van 329,639 kilometer gehaald waarmee een mooi bedrag voor de lustrumboot kan worden overhandigd. Het eindbedrag wordt op 29 mei aangeboden aan het bestuur.

En het bestuurswerk natuurlijk. Zo nu en dan met bezwaard gemoed, maar altijd met het doel de structuur van de vereniging te verbeteren, bijt hij zich door vergaderingen, memo’s en tientallen wekelijkse mailtjes. “Het gaat om continuïteit in het ledenbestand. We hebben er nu 190, maar we willen groeien naar 250. We doen erg ons best om te stijgen.”

De voorzitter wijst op het vorig jaar geïnstalleerde jeugdbestuur en de activiteiten die worden ontplooid. “We willen graag jeugd. Deze sport is voor ietwat individueel gestelde kinderen ideaal.

En we hebben geen rook-, drugs en alcoholprobleem”, voegt hij eraan toe. Van der Heijden beseft als geen ander dat de jeugd niet in Hengelo blijft hangen waardoor het opzetten van een bloeiende wedstrijdafdeling een moeizame bezigheid blijft.

“Het is niet anders. Ze gaan elders studeren. Dat is niet erg. Laat ze in godsnaam zichzelf elders ontplooien. Op den duur komen ze wel terug.”

Hij heeft zijn blik ook begerig op de groep van dertig- tot zestigjarigen laten vallen. Ook in die leeftijdsgroep is volgens hem nog een wereld te winnen. “We gaan gaan het varen in de C-boten propageren en zijn in het District Overijssel bezig met een competitie voor die boten.

Foto: Carlo ter Ellen, Twentsche Courant Tubantia

“We willen graag jeugd.

Deze sport is voor ietwat individueel gestelde kinderen ideaal. En we hebben geen rook-, drugs en alcoholprobleem”

Hij ging nog verder door voor elke kilometer meer 5 euro neer te leggen tot 330 kilometer. In totaal kon de bonus dus oplopen tot 100 euro!

Goede vrijdag om acht uur ’s morgens werd de marathon gestart. Het eindschot viel precies 24 uur later. Na een uur was al 13,25 kilometer geroeid. Na acht uur stond er 100 kilometer op de teller en in het vijftiende uur gingen de jongeren over de 200 kilometergrens. Er was toen nog voldoende puf om te twitteren: “Vijftien uur op weg, al 204 km gehad! Groeti aan alle papa’s en mama’s van Rommy!”

dische studie, waarna hij in 1974 de draad weer monter oppakte. Nu zijn het vooral de zaterdagse luide bijeenkomsten in de ‘acht’ waarin de oudere mannen de riemen door het water slaan en de Head of the River in Amsterdam die hem in vervoering brengen.

Voorzitter Jan van der Heijden (tweede van achteren) en zijn maten

“Roeien is een heerlijke sport die je tot op hoge leeftijd kunt blijven doen. Zeker tot je 80e. Je ontmoet gelijkgestemden. Zelfs ik word geaccepteerd.

M’n vader heeft hier geroeid. Mijn hele familie.

Wedstrijden, lange tochten. Alles kan. Sinds 1974 roei ik met een man of dertien inclusief Maud. De laatste tien jaar varen we in de ‘acht’. Mooi, ik ga hiermee verder tot de dood erop volgt.

foto’s pagina 4 en 5: archief TRV Tubantia, Geertje van der Sluijs Veer, Rens Weustink, Jan van Laarhoven

Layout.indd 6-7

19-04-2010 10:06:18

Agenda

Jubileumactiviteiten Markerichtertocht

24 April

De Markerichtertocht stamt uit 1936. Op 23 augustus werd het eerste uitstapje gemaakt naar het heidelandje van de familie De Monchy voorbij de Wienersluis. Daar werd gepicknickt en gezwommen en ’s avonds werd de terugtocht aanvaard.

Zaterdag 24 april staat de eerste tocht van het nieuwe roeiseizoen weer op het programma. Alle boten gaan het water in en gezamenlijk vertrekken de roeiers richting Wienersluis. Aangelegd wordt al lang niet meer bij het heideveldje. Al in 1939 bezochten de Tubantianen een andere pleisterplaats. De boten meren nu nog steeds af bij een terrein aan het zijkanaal naar Almelo op steenworp afstand van cafe De Markenrichter. Vandaar de naam van de tocht.

Vlootschouw

Aanlegsteiger en botenloods op groei gebouwd De Twentse Roeivereniging Tubantia heeft grootse plannen. Als ’t een beetje meezit wordt een der komende maanden een ambitieus project afgerond.

Hierdoor worden de vermaledijde, maar tegelijk nostalgisch houten aanlegvlotten vervangen door een super de luxe steiger met een lengte van 50 meter. Cor Schreuders wikte en woog en ontwierp de nieuwe en in hoogte aflopende aan- en afmeerstek zodat de roeiers bij hoog- en laagwater, het verschil is ongeveer dertig centimeter met de boot makkelijk bij het water kunnen.

Verder vond hij dat de wherry’s een eigen tewaterlatingshelling bij de loods verdienden. Alzo geschiedde.

onderhoudsvrij. We leggen planken op het beton.

Er komen een paar bankjes. Kun je nog leuk kijken ook.” Schreuders verwacht een bouwtijd van drie maanden vanaf het moment dat de ankers in de damwanden zijn bevestigd.

Zo snel mogelijk wordt begonnen met de uitbreiding van de botenloods die door het grote bezit aan boten wat krap bemeten is. De bouwvergunning is binnen, het geld ook, zodat de aannemer vlot kan beginnen. Het gebouw wordt aan de achterzijde verlengd met een oppervlak van twaalf bij twaalf meter. Ook die voorbereiding werd door eigen mensen (een architect, tekenaar en en constructeur) van de club gedaan. Door de uitbreiding ontstaat ruimte voor zeker nog eens tien bo-

29 Mei

Zelden hield Tubantia een vlootschouw.

Op 29 mei van 10.00 tot 13.00 uur komt die activiteit er wel. Burgemeester Frank Kerckhaert neemt de schouw af. De laatste keer dat bijna alle boten op het water waren was ter gelegenheid van de viering van de 90e verjaardag van de inmiddels overleden Lodewijk Bonebakker op 11 juli 1997.

Het blijft op deze feestdag niet bij de optocht der boten. Het bestuur receptieert om 13.00 uur, Om 14.00 uur wordt een begin gemaakt met wedstrijden, een uurtje later vermaakt de jeugd zich met een handicaprace en de dag wordt om 17.30 uur afgesloten met een barbecue.

Feestavond

18 Sept

Het programma is nog niet bekend, maar de datum wel. Op 18 september wordt het jubileum afgesloten met een feestmiddag en –avond op Buitenplaats De Houtmaat.

Tekening: Egbert Kroese

De bouw van de nieuwe steiger gebeurt niet geheel vrijwillig. Rijkswaterstaat achtte jaren geleden de houten vlotten in het kanaal een stain-de-weg. Door de vlotten wordt de vaarweg versmald en dat kan niet door de beugel in het kanaal waar de binnenvaartschepen steeds veelvuldiger opduiken. Daarom wordt het complete bouwwerk ook op de wal gebouwd. “Hij wordt

ten. En dat is hard nodig als de club wil groeien naar 250 leden.

De gemeente Hengelo stelde 10.000 euro beschikbaar voor uitbouw van de loods. De club huurt een aannemer in om de zaak voor elkaar te maken. “Maar de inrichting doen we zelf. Dat kunnen we wel.”

Foto: Rens Weustink, Twentejournaal.nl

Layout.indd 8

19-04-2010 10:14:16