Bioboer Matthijs eCoBuren de Haan Zoekt energie uit de Ondernemer van het Jaar
samenleving!
Levend landschap
Met streekeigen beplanting
#04 December 2018
Buren Magazine Magazine van de gemeente Buren Asch • Beusichem • Buren • Buurmalsen • Eck en Wiel • Erichem • Ingen Kapel-Avezaath • Kerk-Avezaath • Lienden • Maurik • Ommeren • Ravenswaaij • Rijswijk • Zoelen • Zoelmond
Mooie ontwikkeLinge!
Afval scheid e tips & tr n ucs
Inhoud
Colofon Buren magazine is een uitgave van gemeente Buren en Virtùmedia B.V. Verschijning 4 keer per jaar
10
13
Oplage 10.750 Verspreidingsgebied Huis-aan-huis in de gemeente Buren Verspreiding Reli Groep B.V. Hardinxveld-Giessendam Hoofd- & eindredactie Communicatie gemeente Buren gemeente@buren.nl
FC LIENDEN Deze keer in de rubriek ‘De Vereniging’: FC Lienden. Jong en oud, dames en heren, iedereen is welkom!
Advertenties Virtùmedia Mariska Jankovits mjankovits@virtumedia.nl 030-6920677
#LOCALHERO Marianne van Dissel begeleidt gezinnen als vrijwilliger bij Home-Start. Daarbij put ze uit haar eigen ervaringen.
20
Fotografie William Hoogteyling,Yvonne van den Hatert, FC Lienden, K3, gemeente Buren Vormgeving en realisatie Twin Media bv, Simon van Kessel, Culemborg tel.: 0345 470 500 info@twinmediabv.nl www.twinmediabv.nl Uitgever Pepijn Dobbelaer Virtùmedia B.V. pdobbelaer@virtumedia.nl Gemeente Buren Bezoeklocatie: De Wetering 1 4021 VZ Maurik Postadres: postbus 23 4020 BA Maurik tel.: 14 0344 gemeente@buren.nl www.buren.nl Aan de inhoud van dit magazine kunnen geen rechten worden ontleend. Tips, op- of aanmerkingen naar aanleiding van dit blad kunt u mailen naar gemeente@buren.nl of bel 14 0344
18 BEGROTING IN 1 OOGOPSLAG De gemeente Buren is financieel gezond. De begroting voor 2019 en de drie jaren daarna is sluitend. Dat betekent dat uitgaven en inkomsten in balans zijn.
ENERGIE BESPAREN Energie die we niet gebruiken, hoeft ook niet te worden opgewekt. Daarom moeten bedrijven energiebesparende maatregelen nemen, die ze binnen vijf jaar kunnen terug verdienen.
Voorwoord Begin november heeft de gemeenteraad de eerste begroting, en daarmee de ambities voor de komende jaren, van deze coalitie vastgesteld. De kernwoorden in ons coalitieakkoord - samen, pro actief en kerngericht - zie je hierin terug. Niet alleen in woorden, maar vooral in daden. We willen op een andere manier gaan werken. Meer samen met u! In 2019 gaan we samen met u kijken welke behoeftes er zijn in uw dorp of stad en wat u zelf kan en wil doen voor uw omgeving. We starten een proef in drie dorpen waarin de gemeente gaat werken met kernteams op locatie. En er komt in 2019 een leefbaarheidsbudget per kern waarmee inwoners initiatieven kunnen starten. Dus wat ons betreft, graag tot (spoedig) ziens! Hartelijke groet, Sietske Klein-de Jong
Buren Magazine | december 2018 |
3
Nieuws geeft een overzicht van actuele nieuwsfeiten. Deze keer onder meer nieuws uit Buren, Maurik, Beusichem en de Fruitdelta Rivierenland.
Kort nieuws Lignum naam nieuwe sporthal De nieuwe sporthal in Maurik krijgt de naam ‘Lignum’. Anita de Vree uit Ingen bedacht de naam en won daarmee de prijsvraag die de gemeente in januari uitschreef. Naar verwachting wordt de sporthal september 2019 in gebruik genomen.
Opknapbeurt Onderdreef Buren De raad heeft eind oktober 355.000 euro beschikbaar gesteld voor de herinrichting van de Onderdreef in Buren. Inwoners en ondernemers worden uitgenodigd om mee te denken over de plannen en de uitvoering.
Aanpassing Beneden Molenweg Beusichem De Beneden Molenweg in Beusichem is aan onderhoud toe. Een groep bewoners werkt samen met de gemeente aan een plan hiervoor.
4
| december 2018 | Buren Magazine
Bedankje voor Leerpunt Emmie van Neerbos stuurde onderstaand berichtje naar aanleiding van haar ervaringen bij het Leerpunt in Buren: Hallo lieve mensen, In april ben ik naar het leerpunt in de Oranjehof gegaan en heb onder leiding van Wilma Kruisselbrink gewerkt met de laptop. Ik leerde de cursus ‘Klik en tik’ en werken op de computer via de website oefenen.nl. Ik durf nu zelf ook te mailen en wat op te zoeken op internet. Bedankt voor dit gebeuren hier in het Huis van Buren bij het leerpunt appel-peerkers in Buren. Ook Wilma nog hartelijk bedankt. Groetjes, Emmie van Neerbos
Wilt u ook beter leren lezen, schrijven, rekenen of werken met de computer? Kom dan eens naar
120 kg
een van onze leerpunten. Kijk voor locaties en openingstijden op www.buren. nl/lerenvooriedereen.
30 kg
restafval per persoon per jaar
restafval per persoon per jaar
in 2017
in 2025
Nieuws
Beste cider van Nederland komt uit FruitDelta Rivierenland! De Betuwse Krenkelaar van De Fruitmotor heeft de publieksprijs ontvangen voor Beste Cider van Nederland. ‘Betuwse Krenkelaar’ is een project dat wordt gesteund door ons Regionaal Investeringsfonds. Tijdens de eerste ciderwedstrijd van Nederland in Breukelen haalden maar liefst elf verschillende appelciders de finale. Het publiek vond de appelcider uit de Fruitdelta de enige echte kampioen. Zij proefden
blind en oordeelden: de cider heeft een toegankelijke, milde appelsmaak en mooie mousse die hem uitstekend geschikt maakt als feestelijk aperitief. De Fruitmotor ontving een bijdrage uit ons Regionaal Investeringsfonds omdat zij ervoor zorgt dat fruit met een vlekje of een plekje niet verloren gaat. Regionaal investeringsfonds Iedereen die een goed idee
heeft voor Rivierenland, kan hiervoor geld aanvragen uit het Regionaal Investeringsfonds. Dit kan twee keer per jaar. Als je aan de voorwaar-
den voldoet, kun je uitzien naar geld, kennis, netwerkkracht en praktische hulp. Kijk voor meer info op www.fruitdelta.nl
Reizigers erg tevreden over Versis De reizigers van Versis zijn erg tevreden over dit aanvullende vervoer in de regio Rivierenland. Uit een klanttevredenheidsonderzoek blijkt, dat zij de kwaliteit van de algehele dienstverlening waarderen met een 8. De chauffeurs krijgen gemiddeld ook een 8 en de regiecentrale en voertuigen beide een 7,9. Versis verzorgt sinds 1 januari 2017 het aanvullende openbaar vervoer en Wmo-vervoer in de regio Rivierenland. Aanbevelingen Naast de positieve resultaten leverde het onderzoek ook waardevolle aanbevelingen op. Zo is het gemiddelde rapportcijfer voor de klachtafhandeling een 6,4, maar kan de afhandeling beter. Zo is gebleken dat reizigers niet altijd weten waar ze terecht kunnen met klachten. De klachtenlijn van Versis is bereikbaar op 0344-638565. Ook op de website versis.nl kunnen reizigers hun klachten en suggesties kwijt.
Buren Magazine | december 2018 |
5
Fysiotherapie en fysiofitness COPD-training en Dry Needling
SHOCKWAVE THERAPIE
Uitstekende resultaten bij wat langer bestaande aandoeningen zoals: hielspoor, peesaandoeningen in knie - heup - schouder en tennisarm. Behandeling met shockwave maakt deel uit van een fysiotherapie-behandeling. U hoeft voor een shockwave-behandeling niet bij te betalen. Bel nu voor een afspraak! Hoekenburg 18, 4196 AD Tricht Tel: 0345 - 572156 • dijs@fysiodijs.nl
www.fysiodijs.nl
Duurzaamheid Energietransitie
Energie uit de samenleving! Sinds kort heeft Buren een eigen energiecoöperatie: eCoBuren. Buren Magazine sprak met ondernemers Steven Hulst en Evert Obdeijn, die samen met Ludo Hulsing het initiatief namen.
“T
ijdens de helikoptercrash in november vorig jaar bleek heel duidelijk, hoe afhankelijk we zijn van stroomvoorziening: je cv-ketel, koelkast, vrieskist, mobiele telefoon- en internetverkeer. Alles valt uiteindelijk stil. Als we daarnaast in de (nabije) toekomst massaal overstappen op elektrische auto’s, elektrisch koken en warmtepompen, dan neemt ons stroomgebruik enorm toe. Hier is onze infrastructuur helemaal niet op ingericht. Om te beginnen willen we mensen hiervan bewust maken”, begint Steven hun verhaal. “Duurzame productie, opslag en toepassingen van energie, zowel warmte als elektriciteit, daar richten we ons op als coöperatie”. Evert vult aan: “Op 5 november hebben we een eerste bijeenkomst gehouden. We zijn blij verrast over de grote belangstelling van inwoners en ondernemers. Nagenoeg alle kernen waren vertegenwoordigd. Prachtig, maar het schept ook verwachtingen. Uit de enquête die we hebben gehouden hebben we sleutelwoorden opgehaald als draagvlak, stap voor stap handelen, aandacht voor educatie, gedragsverandering en ook het meenemen van minder draagkrachtigen. Nu moeten we aan de slag. Aan de
hand van concrete projecten laten zien wat je met een kleinschalige aanpak kunt bereiken. Daarbij maken we uiteraard gebruik van de kennis en ervaring van andere energiecoöperaties, zoals in Culemborg en Geldermalsen.”
“Deze opgave is te groot voor de overheid alleen” VOOR DE HELE GEMEENTE De initiatiefnemers benadrukken dat eCoBuren er niet alleen voor inwoners en ondernemers uit Burenstad is. Steven: “Een agrarisch ondernemer uit Maurik heeft al contact met ons gezocht: hij heeft 3.000 m2 loodsdak en wil die graag voorzien van zonnepanelen. Het Betuws Wijndomein in
Erichem wil graag naar een duurzame wijnproductie. Hoe pak je dat aan? Wij kunnen ze daarbij helpen, bijvoorbeeld door ze in contact te brengen met ondernemers die hier al ervaring mee hebben opgedaan.” Wethouder Daan Russchen is heel blij met dit initiatief: “Als gemeente hebben wij het Gelders Energie Akkoord (GEA) getekend, waarmee we ons verbinden aan de doelstelling om uiterlijk in 2050 energieneutraal te zijn. Dat betekent dat we net zoveel energie duurzaam opwekken als we verbruiken. De gemeenteraad heeft bij de begrotingsbehandeling in november duurzaamheid met stip op nummer 1 gezet als belangrijkste thema voor de komende jaren. Nu gaan we aan de slag met het ontwikkelen van een plan van aanpak hiervoor. Dit gaat niet alleen over deze generatie, maar ook over toekomstige generaties. Als overheid kunnen we dat niet alleen. Met eCoBuren hebben we een belangrijke partner. Wij nodigen alle inwoners van harte uit zich hierbij aan te sluiten.”
Wil je meehelpen met een verantwoorde energietransitie van Buren? Meld je dan vrijblijvend aan voor de bewoners en ondernemers coöperatie eCoBuren, via www.ecoburen.nl.
Buren Magazine | december 2018 |
7
Lingemeren steeds mooier Vivian van de Kamp (K3) en Gerard van Os (BVL)
Rondom de Lingemeren wordt volop gerecreëerd, gewoond én gewerkt. Gek genoeg wordt het gebied daar steeds mooier van. Zo mooi zelfs dat het genomineerd werd voor de Gelderse Prijs voor Ruimtelijke Kwaliteit 2018. Daar moeten we meer van weten! Tijd voor een dubbelinterview. We spreken met Vivian van de Kamp en Gerard van Os. IN WELKE ROL ZITTEN JULLIE HIER? Gerard: “Als voorzitter van de Belangenvereniging Villapark Lingemeer (BVL) vertegenwoordig ik de 400 gezinnen die daar wonen. In 2010 werd permanente bewoning hier toegestaan. Toen ging onze aandacht steeds meer naar welzijn en woongenot en richtten we onze blik
IN EEN NOTENDOP: WAT GEBEURT ER ZOAL IN DIT GEBIED?
• Zand- en grindwinning door K3 • Wonen aan de waterplas • Aanleg ‘Landgoed Lingedael’, waar bezoekers noten en fruit kunnen plukken en elk seizoen iets te beleven is
8
| december 2018 | Buren Magazine
ook op de ‘buren’, K3. We zijn elkaar echt gaan opzoeken.” Vivian: “Ik werk bij de gebiedsontwikkeling van de K3-organisatie. We werken al twintig jaar op deze plek. De zand- en grindwinning is de motor van deze gebiedsontwikkeling. Met de opbrengsten maken we het gebied mooier. Samen met de gemeenten, natuurorganisaties en de bewoners – buiten het villapark nog zo’n 20 huishoudens – werken we daaraan.”
• Aanleg drijvend eiland en zonnepanelen op het water • Besloten natuurgebied, rustgebied voor dieren • Duurzame energie met zonnepanelen en begrazing door schapen • Ecologie, landschapsontwikkeling en extensieve recreatie
Op plas 2 van de Lingemeren wordt actief zand gewonnen. De zandzuiger krijgt stroom van het zonnepark. Als het drijvende eiland met zonnepark op het water klaar is, gaat de stroom naar de installatie van K3 en mogelijk ook naar de bewoners van de wijk. Intussen wordt het landschap steeds mooier.
Landschapsontwikkeling Lingemeren
Toen dit magazine naar de drukker ging, was de uitslag nog niet bekend. Inmiddels wel! Kijk voor meer informatie op https:// maakgelderlandmooier.gelderland.nl. De winnaars van de jury-en publieksprijs ontvangen elk een bedrag van € 10.000.
HOE WERKEN JULLIE SAMEN? Gerard: “We spreken minstens 3 à 4 keer per jaar af, naast de bewonersdagen en open dagen. K3 vertelt wat de jongste ontwikkelingen zijn en wij geven feedback vanuit de wijk. We wisselen klachten en ideeën uit en daar gebeurt ook echt iets mee. Zo is er een bomenhaag om de installatie van K3 aangelegd, zodat die iets meer uit het zicht blijft. Omwonenden kunnen een visvergunning krijgen. En er worden alleen stille elektrische vaartuigen gebruikt. We geven wensen aan, zoals een strandje of meer bankjes langs de wandelpaden. Kan iets niet? Dan is K3 daar ook helder over.” Vivian: “Ontwikkelen kan je op meerdere manieren doen. Je kunt zeggen: ‘Kijk eens wat een gaaf plan, dit wordt het’. Of je legt een basisplan op tafel en kijkt er dan samen naar, om samen het plan te verrijken. Daar kiezen wij voor. We gaan uit van maatschappelijke en ecologische behoeften, nu en in de toekomst. En we durven dus ook de plannen te veranderen als de omgeving daarom vraagt.”
WAAR ZIJN JULLIE NOU HET MEEST TROTS OP? Vivian: “Het klinkt cliché, maar dat is echt het samenspel: het geheel is meer dan de som der delen. Schaapjes aaien bij het zonnepark, het uitzicht op de plas, een ijsvogel zien… er is veel te beleven. Om dat te realiseren, is nog niet zo gemakkelijk. Klopt bijvoorbeeld de natuurinrichting, voor zowel mens als natuur, boven- en onderwaterleven? Elke nieuwe ontwikkeling past in die balans.” Gerard: “Hier thuiskomen en met de familie de plas op kunnen: dat is uniek, dat heeft haast niemand! Vijftien jaar geleden was dit een kale plas met wat huizen. Nu is het hier ultiem genieten.” WAT DOEN JULLIE ALS JULLIE WINNEN? Gerard en Vivian kijken elkaar aan. “Daar hebben we eigenlijk nog niet over nagedacht! Eerst vieren natuurlijk, en dan samen met de omgeving een mooi plan bedenken,” zegt Vivian.
Het net aangelegde Landgoed Lingedael, met op de achtergrond de installatie van K3 en de plas
Buren Magazine | december 2018 |
9
FC Lienden Een in 1930 opgerichte, relatief bescheiden voetbalclub met als thuisbasis sportpark De Abdijhof en zo’n 425 leden.
F
C Lienden is een open en aantrekkelijke voetbalvereniging voor iedereen. Met als kernwaarden verbinding tussen jong en oud, balans tussen presteren en ontspanning, binding met de regio, identiteit en uit-
FC Lienden vergeet ook de “oudjes” niet. Dit jaar is er gestart met “Walking Football”. Wekelijks niet alleen een sportief, maar zeker ook een gezellig gebeuren. Deze foto is genomen van de warming-up.
10
| december 2018 | Buren Magazine
straling, gastvrijheid en betrokkenheid, stabiliteit en continuïteit. Sportiviteit, respect en normen en waarden staan hoog in het vaandel. Voor racisme en iedere vorm van discriminatie is geen plaats.
Veel voetballiefhebbers weten de weg te vinden naar sportpark “de Abdijhof” in Lienden. Zoals hier tijdens de spannende streekderby tegen TEC Tiel.
Het is genieten voor de jeugd tijdens de slotdag. De afsluiting van weer een sportief voetbalseizoen. Meer dan 100 kinderen namen deel aan deze geslaagde sportdag.
De Vereniging FC Lienden
Het zaterdag 1 elftal in actie. Dit elftal speelt al enkele jaren in de top van de 4e klasse.
De jaarlijkse perspresentatie van FC Lienden Zondag 1 voor aanvang seizoen 2018-2019. Dit elftal komt uit in de 2e divisie.
Het vrouwenelftal van FC Lienden komt op zondagmorgen in actie. Met succes, want op dit moment zijn ze koploper in de competitie!
Jaarlijks organiseert FC Lienden aan het begin van het seizoen een Open Dag met een voetbalclinic voor de jeugd. Deze wordt verzorgd door de Zondag 1 staf en selectie. Ook niet-jeugdleden van FC Lienden zijn welkom. Na de jeugdclinic kunnen er foto’s worden gemaakt en worden er handtekeningen uitgedeeld.
Buren Magazine | december 2018 |
11
#localhero Home-Start
HOME-START: PRAKTISCHE STEUN VOOR JONGE GEZINNEN
“Het gezin geeft mij ook wat” Vierendertig was ze, toen haar man na een kort ziekbed overleed en ze achterbleef met twee jonge kinderen. “Ik kan me heel goed voorstellen dat er situaties zijn waarin je met een jong gezin wat extra hulp kan gebruiken. En ik kan putten uit mijn eigen ervaringen als alleenstaande moeder”.
A
an het woord is Marianne van Dissel uit Lienden. “Drie jaar geleden, tijdens de Roparun doorgang in Lienden op tweede Pinksterdag, vroeg Gina van Buuren van Humanitas me of ik ervoor voelde om vrijwilliger te worden bij Home-Start. Om gezondheidsredenen kon ik niet werken en om alleen maar thuis te zitten is niks voor mij. Na
een kennismakingsgesprek, waarin ik meer te horen kreeg over wat er van mij werd verwacht, hoefde ik dan ook niet lang na te denken. Ik kreeg een voorbereidende cursus en toen ging ik aan de slag in mijn eerste gezin, waarvan de moeder ernstig ziek was. Tot voor kort kwam ik daar elke dinsdagmiddag, als luisterend oor, iemand die meedenkt en voor wat extra aandacht voor de
Kinderen opvoeden is al spannend genoeg zonder dat er sprake is van ziekte en overbelasting. Of zorgen om de kinderen, partner, werk of geld. Een luisterend oor of helpende hand is dan heel fijn. Home-Start is voor gezinnen met in elk geval één kind van zes jaar of jonger. Een vrijwilliger van HomeStart komt wekelijks bij je langs en biedt ondersteuning, praktische hulp, tips en vriendschappelijk contact en voorkomt dat alledaagse zaken uitgroeien tot ernstige en langdurige problemen. Wil je meer informatie, of wil je je aanmelden? Als gezin of als vrijwilliger? Bel of mail dan naar Gina van Buuren via g.vanbuuren@ humanitas.nl, of 06-51108802.
kinderen. Als de buurvrouw of familie zeg maar, die er niet kan zijn. Dat is vrij lang hoor, meestal begeleiden we gezinnen een half jaar tot een jaar. Tot de ouders zeggen: “Ik kan mijn eigen gezin weer runnen.” Onlangs heb ik kennis gemaakt met een ander gezin dat ik mogelijk ga begeleiden. Ik vind het fijn om op deze manier iets voor iemand te kunnen betekenen. En ik geef niet alleen iets voor het gezin. Het gezin geeft mij ook iets. Tijdens terugkomdagen wisselen we als vrijwilligers ervaringen met elkaar uit. Ook kunnen we via de website van Humanitas allerlei digitale cursussen volgen. Dat geldt trouwens niet alleen voor vrijwilligers: iedereen kan daar gebruik van maken. Zo leer ik er zelf ook weer van!”
Buren Magazine | december 2018 |
13
Golden Design in Buren
KokenOpHout in Asch
Bezoek genomineerden ‘Verkiezing Ondernemer van het Jaar’ Op 4 oktober organiseerden de samenwerkende ondernemersverenigingen en de gemeente voor de zesde keer de verkiezing van Ondernemer van het jaar. Het zogenaamde Business Event Buren.
E
en delegatie van de raad van Buren heeft op de dag zelf alle genomineerde bedrijven
bezocht. Het ging om de volgende bedrijven: • Modezaak Sjiek, Lienden • Golden Design, Buren
Thema’s komende jaren De gemeenteraad heeft drie thema’s benoemd waar hij zich de komende jaren op wil richten. De thema’s vormen de rode draad in de begroting en in de plannen die gemaakt worden. SAMEN AAN DE SLAG VOOR HET KLIMAAT EN DUURZAAMHEID De gemeente Buren wil bijdragen aan een aantrekkelijke, leefbare wereld. Nu en ook voor toekomstige generaties. We gaan aan de slag met duurzaamheid en klimaat. Dit doen we door schone energie uit Buren op te wekken en het besparen van energie te stimuleren. Ook willen we zorgen dat Buren klaar is voor de ver-
14
| december 2018 | Buren Magazine
anderende weersomstandigheden. Als gemeente willen we daarbij zelf het goede voorbeeld geven en we willen meer bewustzijn creëren bij onze inwoners. KERNGERICHT WERKEN (KRACHTIGE KERNEN) De gemeente Buren wil samen met inwoners werken aan de leefbaarheid in de verschillende kernen. Dat doet de
Politiek Nieuws van de raad
Ecoboerderij De Haan in Ingen
Height Technologies in Lienden
Sjiek in Lienden
• KokenOpHout, Asch • Ecoboerderij De Haan, Ingen • Height Technologies, Lienden De raadsleden hebben vijf enthousiaste ondernemers ontmoet. Alle ondernemers zijn trots op hun onderneming en wat ze tot nu toe hebben bereikt. Ze zien de
toekomst zonnig tegemoet en zijn alweer bezig met nieuwe ontwikkelingen. De delegatie van de raad kan terugzien op een zeer geslaagd werkbezoek. ’s Avonds is de uitslag van de verkiezing bekend gemaakt. Na een nek-aannek race bleek Ecoboerderij De Haan de winnaar!
gemeente al een aantal jaren en we bereiken mooie resultaten. We willen hier verder aan bouwen. Kerngericht werken vraagt om een open houding van de gemeente en om goede communicatie. De komende jaren wil de gemeente hierin verder ontwikkelen. SAMEN STERK IN DE REGIO (DE REGIONALE ECONOMIE ALS VERSNELLER) De gemeente Buren gaat uit van eigen kracht in bestuur en haar organisatie en zet in op het behoud van de eigen identiteit. Tegelijkertijd werken we samen in de regio als dit bijdraagt aan de kwaliteit van de dienstverlening en/of het verkleinen van de kwetsbaarheid. De gemeente stelt zich daarbij proactief en open op. We zijn gericht op resultaten op de langere termijn.
Ondernemers en inwoners reiken met hun (bedrijfs)activiteiten verder dan de gemeentegrens. Zij leveren een belangrijke bijdrage aan de regio. In dat licht ziet Buren de regionale economie als versneller van de eigen economie. We faciliteren de regionale speerpunten Economie & Logistiek, Agribusiness, Recreatie & Toerisme en maken zo groei, ontwikkeling en innovatie mogelijk. De gemeenteraad wil vroegtijdig inwoners, bedrijven en instellingen betrekken met informatieverstrekking en besluitvorming rond deze thema’s. Via gemeentenieuws, social media (twitter, facebook) en de website houden we u op de hoogte. Meer informatie over deze thema’s en over de begroting kunt u lezen op www.buren.nl/ begroting.
Buren Magazine | december 2018 |
15
Agenda
1
EVENEMENT OF ACTIVITEIT TE MELDEN?
NETWERKEVENT TOERISME EN RECREATIE
Organiseert u als niet-commerciële organisatie een activiteit en wilt u dat aankondigen in Buren Magazine? Stuur dan een berichtje naar gemeente@buren.nl o.v.v. magazine.
11 DECEMBER - POEDEROIJEN Op 11 december horen ondernemers in toerisme en recreatie welke ruimte voor bedrijfsontwikkeling en initiatieven bestaat in de regio Rivierenland en hoe zij daarvoor steun kunnen ontvangen uit het Regionaal Investeringsfonds.
Wilt u in het bericht de datum, het tijdstip en de locatie van de activiteit vermelden? En eventueel een telefoonnummer, e-mailadres of website waar mensen terecht kunnen voor meer informatie. Hieronder ziet u 4 uitgelichte agendapunten.
Slot Loevestein, Poederoijen ◆ 11 december ◆ gratis ◆ www.regiorivierenland.nl
2
BUREN BIJ KAARSLICHT 15 DECEMBER - BUREN
3
KERSTSFEER OP HET DOMEIN TOT EIND DECEMBER
Voor de zestiende keer gaan in Buren de straatverlichting en de lampen in de woonhuizen uit en steekt de stad duizenden kaarsen aan. Kom kijken en luisteren naar de diverse koren en een groot aantal muziekgroepen of verhalenvertelster.
Buren ◆ zaterdag 15 december ◆ gratis ◆ www.burenbijkaarslicht.nl
Proef de kerstsfeer bij Betuws Wijndomein in Erichem.
di t/m zat 10-17 uur ◆ www.betuwswijndomein.nl
4
NIEUWJAARSRECEPTIE 7 JANUARI - MAURIK Burgemeester, wethouders en raadsleden nodigen u van harte uit om gezamenlijk een toost uit te brengen op een voorspoedig 2019 tijdens de Nieuwjaarsreceptie. Ook reikt de burgemeester de vrijwilligersprijzen uit.
ma 7 januari 19-21.30 uur ◆ gemeentehuis Maurik
16
| december 2018 | Buren Magazine
Landschapontwikkeling beplantingsprojecten
Axel Messing bij de perenboomgaard: “Hier komt straks de patrijzenhaag!”
Laat het landschap maar groeien Hoe maken we het Betuwse landschap nog aantrekkelijker voor mens en dier? Onder andere door beplantingsprojecten, samen met inwoners en ondernemers. Dit najaar starten er weer twee projecten.
S
tichting Landschapsbeheer Gelderland (SLG) leidt deze projecten. En de provincie en gemeente Buren maken ze mogelijk.
ADVIES OP MAAT VOOR INWONERS Het nieuwste beplantingsproject samen met inwoners loopt in Beusichem, Zoelmond en Ravenswaaij. Eind september was de startavond. Martijn Grievink (SLG): “Aan enthousiaste bewoners hebben we van alles uitgelegd: wat biodiversiteit is en hoe je die stimuleert, wat je zelf kunt doen en hoe wij kunnen ondersteunen. Bij de mensen die zich hebben aangemeld komt één van onze adviseurs langs. Die maakt dan een beplantingsplan op maat. Deelnemers kunnen het plantgoed met korting kopen.” Begin 2019 is de feestelijke uitdeeldag. Dan krijgen alle deelnemers hun jonge planten mee mét een paar laatste tips voor de verzorging ervan. En dan gaat alles de grond in!
PADDEN, HAZEN EN PATRIJZEN Iemand die al ervaring heeft met beplantingsprojecten, is Axel Messing uit Maurik. “Een paar jaar geleden heb ik met advies van Stichting Landschapsbeheer Gelderland een paddenpoel en vogelbosje aangelegd. Dat bosje moet nog wat groeien: nu de planten nog jong zijn heb ik er gaas omheen gezet, want anders vreten de hazen het kaal in de winter. De paddenpoel doet
het heel goed. Al na een jaar zaten er ook volop salamanders in.” Axel vindt biodiversiteit erg belangrijk. “Daarvoor helpen alle beetjes. Als iedereen iets doet, bijvoorbeeld in de tuin, maakt dat echt verschil. Er komen meer dieren én het landschap wordt aantrekkelijker.” Nu is er een nieuw plan: langs de boomgaard aan de andere kant van de weg, die hij verpacht aan fruitteler Adri van den Berg, komt dit najaar een patrijzenhaag. Opnieuw met ondersteuning van SLG. “Adri vindt het zelfs goed om daarvoor een paar fruitbomen weg te halen. Dat vind ik bijzonder, want het kost hem toch wat peren… Hopelijk weten de patrijzen de haag goed te gebruiken!”
NUTTIGE HAGEN: FRUITTELERS IN ACTIE
Een ander project is ‘Nuttige Hagen’. Freek Aalbers (SLG): “Dit is een initiatief vanuit de fruitteeltsector. Veel boomgaarden zijn omzoomd met coniferenhagen. Dat was vroeger nuttig als er gespoten moest worden, maar de tijden en technieken zijn veranderd. Nu is er de wens om ze te vervangen door struweelhagen met allerlei inheemse planten. En wel op zo’n manier dat er het hele jaar iets bloeit. Dat is goed voor insecten, vogels en andere dieren. En het contact met de boomgaard komt terug als de donkere coniferen plaatsmaken voor struweelhagen.” De fruittelers hebben zelf contact gezocht met SLG. Ook zij krijgen advies en korting op pootgoed.
Buren Magazine | december 2018 |
17
BEGROTING 2019 IN ÉÉN OVERZICHT NKOMSTEN IN
20,9 +EN 32,1 UITGAV U MILJOEN
MILJOEN
Een deel krijgen we uit lokale heffingen en andere inkomstenbronnen
Waar komt het vandaan?
+ 3,7
Het grootste gedeelte krijgen we van het Rijk
13
MILJOEN
LOKALE HEFFINGEN
7,9 MILJOEN
ANDERE INKOMSTENBRONNEN
= +56,8
MILJOEN
MILJOEN
Uitkering Rijk niet-gemeentefonds
De totale inkomsten in 2019 zijn begroot op €56,8 miljoen
OZB
€
5.725.000
Rioolheffing
€
2.675.000
Afvalstoffenheffing
€
2.012.000
Belasting op kabels en leidingen
€
1.200.000
Afgeven van omgevingsvergunningen
€
925.000
Hondenbelasting
€
202.000
Toeristenbelasting
€
188.000
Onderhoudsrecht graven
€
79.000
Verhuur- en pachtopbrengsten
€
293.000
Grondverkopen
€
3.265.000
Dienstverlening andere gemeenten
€
657.000
Overige leges
€
609.000
Overig
€
3.107.000
HOEVEEL BE TAAL JE IN 2019 AA N:
***************
***************
*
Hondenbelasting
Afvalstoffen Vast tarief
€169,Per zak
€1,-
18
| december 2018 | Buren Magazine
€65,Kennel €354,-
Rioolheffing woningen
***************
***************
*
Rioolheffing niet-woningen
€225,- €450,-
-
ng gen
,-
UITGAVEN U
Waar gaat het naar toe?
RUIMTE €22.353.000
NKOMSTEN IN
22,3 MILJOEN
+
Bedrag
Per inwoner
Wegenonderhoud (inclusief bruggen, openbare verlichting en gladheidsbestrijding) € 5.003.000
€ 190
Openbaar groen en openlucht recreatie
€ 1.823.000
€ 69
Riool
€ 2.372.000
€ 90
Afvalinzameling / -verwerking
€ 1.788.000
€ 68
Veiligheid
€ 2.322.000
€ 88
Onderwijshuisvesting
€
960.000
€ 36
Wonen en bouwen
€ 2.536.000
€ 96
Ruimtelijke ordening
€ 1.062.000
€ 40
Overig
€ 4.487.000
€ 170
Bedrag
Per inwoner
Wmo
€ 3.085.000
€ 117
Jeugdwet
€ 5.065.000
€ 192
Participatiewet
€ 7.546.000
€ 286
Wijkteam Stib
€ 1.044.000
€ 40
Onderwijs
€
811.000
€ 31
Volksgezondheid
€ 1.171.000
€ 44
Overig
€ 3.179.000
€ 121
Bedrag
Per inwoner
UITGAVEN
INWONERSZAKEN € 21.901.000
21,9 MILJOEN
+
BEDRIJFSVOERING € 12.533.000
12,6 MILJOEN
= -56,8
Ondersteuning gemeentelijke organisatie € 4.977.000
€ 189
Informatievoorziening en automatisering
€ 1.861.000
€ 71
Facilitaire zaken en huisvesting
€
670.000
€ 25
Overig overhead
€ 1.482.000
€ 56
Bestuur
€ 1.666.000
€ 63
Overig
€ 1.877.000
€ 71
MILJOEN
Buren Magazine | december 2018 |
19
Duurzaamheid Energie besparen
besparen, kunnen zij daar bovendien subsidie voor krijgen.” Om ondernemers te helpen, is er veel informatie beschikbaar. Via de gemeente en omgevingsdienst, maar ook via de VNO/NCW en de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland.
Energiebesparing:
check!
Met z’n allen gaan we anders denken over energie. In plaats van olie en gas gebruiken we vaker de zon en wind als energiebron. Energie besparen is natuurlijk nóg slimmer, want wat je niet gebruikt, hoef je ook niet op te wekken. Ook bedrijven gaan energie besparen. De Omgevingsdienst Rivierenland houdt daar toezicht op.
G
emeente Buren neemt deel aan het Gelders Energieakkoord. Wij dragen ons steentje bij voor een leefbare omgeving. Een van de doelstellingen geldt voor het bedrijfsleven (midden- en grootbedrijf). We willen dat zij 1,5 procent energie besparen per jaar. In 2020 moet de totale besparing dan 7,5 procent zijn. Om dat doel te
20
| december 2018 | Buren Magazine
halen, moet er natuurlijk wel echt iets gebeuren. Daarom bezoekt de omgevingsdienst de komende drie jaar in ieder geval zo’n vijftig bedrijven in de gemeente Buren. “Het mooiste is het als bedrijven uit zichzelf al aan de slag zijn gegaan,” zegt Robin Tophoven, projectleider bij de omgevingsdienst. “Als bedrijven gezamenlijk een plan maken om energie te
WORTEL EN STOK Robin: “Het is een beetje een wortel-enstokverhaal. We stimuleren ondernemers om werk te maken van energiebesparing. Dat doen we door de regels, mogelijkheden en opbrengst duidelijk te maken. En ook door subsidie. Dat is de wortel. Dat bedrijven meewerken, is erg belangrijk om de energiedoelstelling te halen. Daarom houden we daar toezicht op, want het is een wettelijke plicht om energiebesparende maatregelen te nemen. Als het echt nodig is, gebruiken we de stok: handhaving in de vorm van dwangsommen. Natuurlijk vragen we ondernemers die nog niet aan de eisen voldoen eerst om een plan te maken waardoor ze dat wel gaan doen.” Op 1 juli 2019 moet elk bedrijf zelf melden of ze al voldoen aan de eisen (dit geldt voor midden- en grootverbruikers). IN VIJF JAAR TERUGVERDIEND Waar de bedrijven aan moeten voldoen, is precies uitgewerkt. Per branche zijn er lijsten met erkende maatregelen. Want wat zinvol is, verschilt natuurlijk per bedrijfstak: of je een autoherstelbedrijf bent of een onderwijsinstelling maakt nogal wat uit. Met deze lijst kan iedereen aan de slag. Van spouwmuurisolatie tot aanpassing van de stookinstallatie: elke maatregel die binnen vijf jaar terug te verdienen is, voert het bedrijf uit. “Dat maakt dat de investering die we vragen alleszins redelijk is. Na een aantal jaar ga je er zelfs op verdienen!” zegt Robin. “Ik vind het in elk geval heel mooi om zo een kleine bijdrage te leveren aan de energietransitie.”
Ondernemen Ondernemer van het Jaar
Bioboer in de Betuwe Matthijs de Haan is Burense Ondernemer van het Jaar 2018. Dat hoorde hij uitgerekend op 4 oktober: dierendag dus! Maak kennis met deze ecologische melkveehouder uit Ingen.
D
e Haan is zelf boerenzoon en woont en werkt al decennia in Ingen. “Mijn vader kocht de grond in 1989. In 2004 heb ik het bedrijf overgenomen.” GEWOON DOEN Waar komt zijn interesse in ecologisch boeren vandaan? “Ik heb veel gelezen en het is gewoon beter. Voor het milieu: schone bodem, lucht en water. Maar ook voor de dieren: die hebben nooit wat, ik heb nooit een dierenarts nodig. En voor de gezondheid natuurlijk. De producten zijn weer rijk aan mineralen en vol van smaak. Dan moet je het gewoon doen, vind ik.” Ecoboerderij De Haan is de eerste biologisch gecertificeerde boerderij met A2/ A2-melk. In die melk zit een eiwit dat iets meer ‘oer’ is en daarom beter verteerbaar. “Eerst maakte ik de overstap naar biologisch boeren en toen ook naar A2. Daarom heb ik nu Guernsey-koeien. Die komen van het Isle of Wight, een eiland
voor de Engelse zuidkust. Zulke veranderingen zijn steeds spannend, maar het komt altijd weer goed,” aldus Matthijs. BLIJVEN INNOVEREN Soja uit Amerika heeft Matthijs niet nodig. Hij regelt alles zoveel mogelijk regionaal en zijn koeien krijgen gewoon gras en veel gezonde kruiden. Bovendien is zijn boerderij zelfvoorzienend. Het dak ligt vol zonnepanelen en hij heeft geen aansluiting op het gasnet. Hij maakt zijn grond rijker aan mineralen door Keltisch zeezout en schelpenzand te verspreiden. Zo brengt hij de mineralen terug die door het regenwater in de loop der tijd naar zee zijn uitgespoeld. “Ik heb het allemaal zelf bedacht: wat ik doe en hoe ik dat aanpak. Ook vergeleken met andere biologische boeren probeer ik altijd net een stap verder te gaan,” zegt hij enthousiast. Matthijs verkoopt zijn producten in de regio, in bijvoorbeeld Arnhem, Nijmegen en Tiel. Maar ook in de
Randstad is zijn A2-kaas te vinden. Vier keer per week is bovendien de boerderijwinkel geopend. Daar kunnen bezoekers naast vele andere gezonde producten ook echte rauwe melk kopen. GLAZEN DRIEHOEK De verkiezing ‘Burense Ondernemer van het Jaar’ wordt georganiseerd door de gemeente Buren en Ondernemers Platform Buren. In september kon iedereen stemmen via Facebook. Op 4 oktober bezochten gemeenteraadsleden alle vijf de genomineerden. Ze eindigden hun ronde op het boerenerf. Die avond was de feestelijke uitslag in dorpshuis ‘In de Gaard’ in Ingen. “Of ik had verwacht dat ik zou winnen?” vraagt Matthijs. “Nou, dat is natuurlijk altijd afwachten. De anderen waren ook goed. Dus het kwam als een leuke verrassing!” Hij kreeg een award – “Zo’n driehoek van glas,” grapt hij nuchter – en een oorkonde. Die laatste gaf hij een mooi plekje in de boerderijwinkel.
Buren Magazine | december 2018 |
21
Uw advertentie in Buren Magazine én in West Betuwe magazine februari 2018
nr. 1
Burense kids
Gezond, veilig en kansrijk opgroeien
Doejenburg2
Nieuw onderkomen voor ondernemers
Bouwen in Buren
#04
Buren Magaz ine Een overzicht.
West Betuwee magazin
December
DRIE WORDT EEN
van gemeenten Voor inwoners n, Neerijnen Geldermalse (toekomstige en Lingewaal Betuwe) gemeente West
Ext ra dec dikke emb eruitg ave!
Samen op weg
ge naar de toekomsti Betuwe gemeente West
West » Magazine Betuwe tijdschrift voor alle inwoners Inwoner
2017
Magazine van Ingen • Kerk-A de gemeente Buren vezaath Liend en • Kapel-Av Asch • Beusichem • Buren ezaath • Mau rik • Ommere • Buurmalsen • Erichem • E n • Ravenswa aij • Rijswijk ck en Wiel • Zoelen • Zo elmond
» Samen de het schouders onder eid thema duurzaamh
» 3… 2… 1 gemeente Websites één kijk op zorg. informatie met sociale
Isabella woont
ge gemeente
in de toekomsti
Veilig vuurw erk afstek en
Verknal het niet!
West Betuwe
Boek 1.indb
1
16-11-17
Wilt u ook de 76.000 inwoners van gemeente Geldermalsen bereiken, dan bent u bij ons aan het goede adres.
14:45
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Virtumedia T 030-6920677 of info@virtumedia.nl
WEBSITES
MARKETING
DESIGN
TWINDIGITAL.NL
“Op een dag verhuis ik misschien naar zorgcentrum Oranjehof. Maar zolang ik nog veel dingen zelf kan, blijf ik lekker in mijn eigen vertrouwde huis. Dat kan dankzij de fijne hulp van Thuiszorg De Betuwe, team Buren. Zo blijf ik langer zelfstandig en hoef ik minder een beroep te doen op mijn kinderen!”
Verrassend veel meer dan wonen! Zorgcentra De Betuwe is een moderne zorgorganisatie in het rivierengebied met diverse vormen van zorg en diensten.
- Thuiszorg De Betuwe - Dagvoorzieningen - Revalidatie - Wonen met zorg (bij Oranjehof in Buren) - Behandeling en therapie - Ontmoeting en activiteiten - Ondersteuning voor mantelzorgers
WEBSHOPS
Werkgebied Regio Rivierenland: omgeving Buren, Ochten, Maurik, Lienden, Dodewaard, Culemborg en Tiel. Servicecentrum 0800 - 77 33 444 (gratis) of www.zorgcentradebetuwe.nl
www.zorgcentradebetuwe.nl | Zorgcentra De Betuwe: verrassend veel meer dan wonen!
Duurzaamheid afval scheiden
Hoe kan ik mijn afval beter scheiden? Als u uw afval goed scheidt, is het grondstof voor nieuwe producten. Vraagt u zich ook wel eens af hoe u uw afval nog beter kan scheiden? Deze tips en trucs helpen een handje. SCHEIDEN VAN GROENTE-, FRUIT EN TUINAFVAL (GFT-AFVAL) • Doe het afval zo droog mogelijk in de bak. Laat vochtige restjes eerst uitlekken. • Wikkel restjes en botjes van vlees of vis eerst in een dunne krant. • Leg lege eierdozen, stro of een dunne krant op de bodem. Zo plakt het gft-afval niet vast of bevriest het niet. • Zet de deksel een stukje open, bijvoorbeeld met een houtje. Door de verse lucht vermindert de stank in de container. • Etensresten, aardappelschillen, koffiedik en koffiefilters horen ook bij het groente-, fruit en tuinafval. • Bij vorst: Zet de container op een vorstvrije of beschutte plek. En zet de container zo laat mogelijk aan de weg, zodat de inhoud geen kans krijgt om vast te vriezen. • Maak de container regelmatig schoon met water en indien nodig met groene zeep of soda. Geen reinigingsmiddelen met chloor. Laat de bak goed drogen. SCHEIDEN VAN PLASTIC VERPAKKINGEN EN DRINKPAKKEN (PD-AFVAL) • Zorg ervoor dat verpakkingen zo schoon mogelijk de bak of zak ingaan. • Stop lege verpakkingen niet vol met plastic afval. Dit kan het recyclebedrijf niet goed van elkaar scheiden.
• Doppen en deksels mogen blijven zitten. • Drinkpakken en plastic verpakkingen mogen samen in de container. • Goed scheiden van plastic verpakkingen is soms moeilijk. Check bij twijfel de handige afvalwijzer van Avri op www.avri.nl. Zo ziet u meteen wat in welke bak of zak hoort. • Plasticfolie met een metaallaagje, zoals sommige chips-, koffie-, saus, soep of kruidenmixverpakkingen, horen bij het restafval. Het aluminiumlaagje kan niet gescheiden worden van het plastic, waardoor het plastic niet te recyclen is. • Drinkpakken met een aluminiumlaagje mogen wel bij het pd-afval omdat hierbij karton en aluminium niet zijn samengesmolten en het recyclebedrijf deze twee laagjes wel kan scheiden. STANK VAN RESTAFVAL • Wie afval goed scheidt, heeft in principe geen last van stank in de restafvalzak. Er zit namelijk niets in dat stank of maden kan veroorzaken. Goed scheiden betekent dat de volgende grondstoffen niet bij het restafval gaan: - groente-, fruit- en tuinafval inclusief etensresten - glas en blik - textiel - papier - drinkpakken en plastic verpakkingen apart.
AFVAL BESPAREN • Het is natuurlijk helemaal mooi, als u zo weinig mogelijk afval in huis haalt. • Kies producten die los beschikbaar zijn zonder verpakkingen, bijvoorbeeld groenten en fruit. • Op de markt kun je vaak ook losse kruiden kopen. En bij koffiewinkels losse koffie/thee. • Kies navulverpakkingen. • Gebruik een broodtrommel in plaats van een boterhamzakje of aluminiumfolie. • Gebruik een herbruikbare waterfles. • Gebruik een boodschappentas of vouwkrat. • Kies voor herbruikbare verpakkingen zoals statiegeldflessen voor frisdrank en bier. GEEF HET EEN TWEEDE LEVEN… • Tweedehands winkels of kopers op marktplaats willen je oude servies/ vazen misschien nog wel. Dit moet anders bij het restafval. • Oude schoenen, kleding, riemen en gordijnen kunt u inleveren op verschillende punten. Gooi dit dus niet bij het restafval! … OF BRENG HET NAAR DE MILIEUSTRAAT • Hard plastic (zoals de wasmand) kunt u gratis inleveren bij de milieustraat • Ook elektrische apparaten kunt u gratis inleveren bij de milieustraat
Buren Magazine | december 2018 |
23