5. Gaia
ANIMALIA ORNOGABEAK
Txemi L贸pez
ANIMALIA ORNOGABEAK SAILKAPENA
EZAUGARRIAK Gorputzaren forma
Anelidoak
Gorputzaren babesa
Moluskuak
Elikadura
Artropodoak
Arnasketa
Knidarioak
Odolaren zirkulazioa
Ekinodermatuak
Ugalketa Inguruanekiko erlazioa
Animalia ornogabeek ez daukate barne-
eskeletorik.
Moluskuak
Anelidoak Anelidoak
Artropodoak
SAILKAPENA Knidarioak
Ekinodermatuak
ANELIDOAK Harrak eta zizareak dira. Gorputza biguna eta luzanga dute, segmentutan banatuta. Batzuk lehorrean bizi dira (zizarea) eta beste batzuk uretan (nereisa, izaina, poliketoak). Kontuz, har guztiak ez dira anelidoak.
Zizarea
Nereisa
Gehiago jakiteko: Wikipedia - Anélidos
Izaina (sanguijuela)
Itsasoko poliketoak
MOLUSKUAK Gorputza biguna dute. Askok maskorra dute, kanpotik edo barrutik. Forma askoz desberdinak daukate. Gehienak uretan bizi dira. Gutxi batzuk lehorrean (barraskiloak).
Gehiago jakiteko: Wikipedia - Moluscos
MOLUSKUAK Gasteropodoak •Maskor bat. •75.000 espezie. •Barraskiloa •Barea •Lapa •Itsas kurkuilua
Bibalboak •Bi maskor. •13.000 espezie. •Ostra •Txirla •Muskuilua
Zefalopodoak •Barruko maskorra. •Tentakuluak burutik. •800 espezie. •Olagarroa •Txokoa •Txipiroia
ARTROPODOAK Animalien espezien artean %80 artropodoak dira. Kanpo-eskeletoa dute babesteko. Buruan antenak, begiak eta baraila. Lau talde nagusitan sailkatzen dira: •Intsektuak •Araknidoak •Krustazeoak •Miriapodoak Gehiago jakiteko: Wikipedia - Artrópodos
ARTROPODOAK Intsektuak •Burua, toraxa eta abdomena daukate. •Bi antena, sei hanka eta bi pare hego (batzutan hegorik ez). •Begi konposatuak dituzte. •950.000 espezie inguru (haien artean 300.000 espezie kakalardo badaude). (Estimatzen da badaudela 200 milioi insektu gizaki bakoitzetik.)
Kakalardo errinozeroa Beldarra
Begi konposatuak
Tximeleta
Gehiago jakiteko: Wikipedia - Insectos
Termita
ARTROPODOAK Araknidoak •Burua eta toraxa lotuta (zefalotoraxa) eta abdomena. •Ahoan kelizeroak dauzkate. •Ez daukate antenarik. •Begi pare bat edo gehiago, ez konposatuak. •8 hanka. •Armiarmak, eskorpioiak eta akaroak.
Begiak
Kelizeroak
Armiarma - Tarantula
Gehiago jakiteko: Wikipedia - Arácnidos
Eskorpioia
Akaroak
ARTROPODOAK Krustazeoak •Burua eta toraxa lotuta (zefalotoraxa) eta abdomena. •Uretan bizi dira, kukurutxak (cochinilla de la humedad) ezik. •Gorputza segmentutan banatuta. •10 hanka nagusi.
Kukurutxa Txangurroa
(Cochinilla)
(Centollo)
Otarraina (Langosta)
Gehiago jakiteko: Wikipedia - Crustáceos
Abakandoa (Bogavante)
Krilla Lanpernak (Percebes)
ARTROPODOAK Miriapodoak •Burua eta enborra segmentutan banatuta. •Ehunzangoak (hanka pare bat segmento bakoitzean) eta milazangoak (bi pare hanka segmento bakoitzean).
Ehunzangoa arrautzak babesten Ehunzangoaren burua
Milazangoa
Gehiago jakiteko: Wikipedia - Miriápodos
Milazangoa
KNIDARIOAK Anemonak, marmokak eta koralak dira. Garro ilara bat daukate ahoaren inguruan. Itsasoetan bizi dira. Anemonek zaku-forma eta haitzei itsatsita bizi dira. Marmokek euritako-itxura dute eta igeri bizi dira. Koralek kanpoko karekizko eskeletoa dute eta kolonia handiak osatzen dute. Gehiago jakiteko: Wikipedia - Cnidarios
Anemonak
Marmokak
Koralak
EKINODERMATUAK Kareazko plakaz eratutako eskeletoa dute. Plaketatik arantzak irteten dira, eta oin anbulakralak. Itsas hondoko harean edo haitzetan bizi dira. Itsas izarrak, ofiurak, itsak trikuak eta holoturiak dira.
Itsas izarra Ofiura
Itsas trikua (Pepino de mar)
Itsas trikuen eskeletoa
Gehiago jakiteko: Wikipedia - Equinodermos
Oin anbulakralak