LANDAREEN ATALAK “LANDAREEN MORFOLOGIA”ri buruzko aurkezpena. Lehen Hezkuntzako 3. Ziklorako 2001
Txemi López – Salesianos Deusto
SUSTRAIA HOSTOAK Aukeratu nahi duzun atala
LOREAK
ZURTOINA
FRUITUAK
SUSTRAIA
Lurpean hazten da. Landarea finkatzen du lurrean. Lurreko ura eta gatz mineralak xurgatzen ditu.
Lurreko hutsarteetatik hazten da.
Sustraiaren atalak Sustrai sekundarioak
Sustrai nagusia
Ile xurgatzaileak Sustraitxanoa
... eta barrutik ikusita...
Sustrai-motak
Mitxoleta
Axonomorfa
Apioa
Sustrai nagusi lodia eta zenbait sekundario meharragoak.
Faszikulatua Tamaina bereko sustrai asko.
Letxuga Errefaua
Napiformea Landarearentzako elikagaia pilatzen duen sustrai oso lodi bat.
Garia
Erremolatxa
ZURTOINA
Lurretik kanpo dago normalean. Hostoen, loreen eta fruituen euskarria da. Adarrak edukitzen dituzte.
Atalak Ernamuinak
Adarrak
Adabegia
Adabegitartea
Adabegia
Zurtoin-motak Lurpekoak
Belarkarak
Samurrak eta bizitza laburrekoak
Herrestaria
Airekoak
Horizontalki hazten dira.
Gorakaria
Gorantz korapilatzen dira.
Kalamoa
Belarra adabegirik gabekoa
Kainabera
Zurkarak
Adabegi nabarmen eta adabegitarte hutsekin.
Zurezkoak. Urtebete baino gehiago bizi dira.
Zuhaixka
Zurezkoa baina altuera gutxikoa
Enborra
Zurezkoa eta adarrekin
Estipea
Zurezkoa baina adarrik gabe.
Zurtoin-motak Airekoak
Erreboila
Hosto haragitsuko zurtoin laburrak Narkisoa
Lurpekoak
Tuberkulua
Substantzia elikagarriak gordetzen dituzten loditutako zurtoinak Patataria
Errizoma
Lur azpian horizontalki hazten diren zurtoinak Kainabera
HOSTOAK
Zurtoinetik eta adarretatik sortzen dira. Berdeak izan ohi dira. Landarearen elikagaia fabrikatzen dute fotosintesia dela medio.
Eguzkiaren argia eta karbono dioxidoa hartzen dute izerdi gordina landu bihurtzeko. Prozesu horretan oxigenoa botatzen dute atmosferara.
Hostoaren atalak Gainaldea
Linboa Azpialdea Ernamuinak
Adarra
Pezioloa
Nerbioak
Hosto-motak Konplexutasunagatik: • Bakuna • Konposatua
Itxuragatik: • Bihotza • Lantza • Gezia • Orratza • Triangelua • Palmatua • Obalatua • Orbikularra
Bakuna
U R K I A
Triangelua Horztuna
Ertzagatik: • Laua • Horztuna • Gingildua • Zatitua • Arantzatsua
Nerbioengatik: • Nerbiobakarrekoa • Pinatua • Paralelinerbioa • Palma
Pinatua
G O R O S T I A
Bakuna Arantzatsua Pinatua
Hosto-motak
Bakuna
Konplexutasunagatik: • Bakuna • Konposatua
Itxuragatik: • Bihotza • Lantza • Gezia • Orratza • Triangelua • Palmatua • Obalatua • Orbikularra
Ertzagatik: • Laua • Horztuna • Gingildua • Zatitua • Arantzatsua
Nerbioengatik: • Nerbiobakarrekoa • Pinatua • Paralelinerbioa • Palma
Orratza
PINUA
Laua Nerbiobakarrekoa
H A R I T Z A
Bakuna Gingildua Pinatua
Hosto-motak Konplexutasunagatik: • Bakuna • Konposatua
Itxuragatik: • Bihotza • Lantza • Gezia • Orratza • Triangelua • Palmatua • Obalatua • Orbikularra
Ertzagatik: • Laua • Horztuna • Gingildua • Zatitua • Arantzatsua
Nerbioengatik: • Nerbiobakarrekoa • Pinatua • Paralelinerbioa • Palma
Bakuna A R T O A
Lantza
Laua Paralelinerbioa O L I B O N D O A
Bakuna Lantza Laua Pinatua
Hosto-motak Konplexutasunagatik: • Bakuna • Konposatua
Itxuragatik: • Bihotza • Lantza • Gezia • Orratza • Triangelua • Palmatua • Obalatua • Orbikularra
Konposatua Obalatua Laua
Pinatua
Ertzagatik: • Laua • Horztuna • Gingildua • Zatitua • Arantzatsua
Nerbioengatik: • Nerbiobakarrekoa • Pinatua • Paralelinerbioa • Palma
A R K A Z I A
A L B O A
Bakuna Palmatua
Zatitua Palma
LOREAK ď Ž
ď Ž
Kolore biziak eta forma anitz izaten dituzte. Landarearen ugalketaz arduratzen dira.
Lorearen atalak
Antera
Korola
Estigma Estiloa
(Petaloak)
Obulutegia Harizpia
Kaliza
Obuluak
Pistiloa
(Sepaloak) Pedunkulua
Lorezilak edo estamineak
Landarearen ugalketa Estigma
Estiloa
Polen-alea
Polen-alea
Polen-tutua
Obulutegia
Polen-tutua
Obulua
Pistiloa
FRUITUAK
Lorearen obulutegiaren transformaziotik dator. Haziak dauzka barruan. Lurrera erortzean barruko haziak askatzen dituzte.
Haziak lurrean
hezetasun, tenperatura eta haize egokia aurkitzen dituenean, landare berria sortzen du. Hau ERNATZEA da.
Haziaren ernatzea Landarea hazi batetik jaiotzen da.
Hazitik sustraia sortzen da.
Landarea gehiago hazten da eta loreak sortzen dira, gero fruituak eta, bere barnean, hazi berriak.
Gero zurtoina eta lehen hostoak sortzen dira.
Informazio gehiago interneten:
Las plantas (video YouTube): 56 horas en minuto y medio (video YouTube) Fotosíntesis (video YouTube) (oso ona) La fotosíntesis (video YouTube)