Wyjdź poza cudzysłów
W numerze
W numerze
KOszaliński Jarmark W nocy i dzień - s. 8-9
Jak to jest być Mikołajem? - s. 11
Aleja Armii Krajowej otwarta
Fot: MŁ
Inwestycja W środę rano prezydent Koszalina oficjalnie otworzył wyremontowaną aleję Armii Krajowej. Inwestycja pochłonęła ponad 10 milionów złotych.
Materiał zamawiany
Na odcinku blisko 500 metrów przebudowano jezdnię i chodniki oraz utworzono nowe ścieżki rowerowe. Zmodernizowano również kanalizację deszczową oraz parking znajdujący się pomiędzy jezdniami. Pojawiło się też
nowoczesne oświetlenie i kanał technologiczny do przejścia podziemnego przy dworcu PKP. – Wygląda to na dobrze wykonaną robotę. Ulica zyskała nowy blask. Cieszę się, że drogę otwarto przed świętami. To znacznie usprawni
ruch w centrum miasta – mówił jeden z napotkanych taksówkarzy. Gruntowna przebudowa Armii Krajowej trwała osiem miesięcy. To nie jedyna zrealizowana drogowa inwestycja. – To był rok prawdziwych wyzwań w zakresie poprawy infrastruktury. Wierzę, że ten wysiłek przyczyni się do poprawy bezpieczeństwa i większego komfortu użytkowników dróg – mówił Piotr Jedliński. Prezydent Koszalina zapewnił, że jeszcze w 2018 roku ruszy modernizacja tunelu przy dworcu. Pojawić ma się tam między innymi winda dla osób niepełnosprawnych. Remont ma pochłonąć około 2 miliony złotych. Filmy ukazujące wyremontowane drogi znajdziecie na stronie www.koszalininfo.pl. MŁ
Materiał wydawcy
Materiał zamawiany
2 Fakty Tygodnik Koszaliński Na początek
www.koszalininfo.pl 22.12.2017
Śniadanie ubogich Dekoracje wprowadzą magię do domu Święta Trzy pytania Halinie Kołacz, kierowniczce Kwiaciarni „Centrum”, zadał Marek Łagocki. Czy w tym roku pojawiły się jakieś nowe elementy światecznej dekoracji?
Fot: WM
Święta Stefan Romecki nie zawiedzie potrzebujących. Mimo obowiązków w sejmie, przygotowuje śniadanie świąteczne dla osób niezamożnych, samotnych i bezdomnych. – Nie pamiętam, ile takich spotkań już było, ale najważniejsze są przecież te, które jeszcze przede mną – mówił poseł ugrupowania Kukiz’15. Spotkanie odbędzie się w poniedziałek 25
Materiał zamawiany
grudnia o godz. 11 w pubie Graal przy ulicy Marszałka Józefa Piłsudskiego 11-15. Na stołach świątecznych nie zabraknie ryb, białej kiełbasy, wędzonek i innych pyszności. Ich fundatorami są przedstawiciele koszalińskich firm oraz osoby prywatne. Poseł Romecki zapewnia, że będzie też tradycyjny gościniec na wynos, czyli paczki świąteczne z chlebem, parówkami, owocami i ciastami dla wszystkich 300 gości śniadania. WM
Nową propozycją są figurki przypominające dzieci. Sceneria w tonacji srebrno-białej z ich wykorzystaniem będzie pięknie zdobić nowoczesne mieszkania. Do takiej aranżacji bardzo polecam czerwoną gwiazdę betlejemską. Nie bójmy się kontrastu, ponieważ dodatkowo uwydatni on wystrój pomieszczeń. Jakie barwy są obecnie najmodniejsze? Popularne są takie kolory, jak złoto, miedź, czerń i biel. Te barwy goszczą w wielu polskich domach oraz można je spotkać na wystawach sklepowych.
Fot: MŁ
Jakie drzewka świąteczne są najchętniej kupowane i ozdabiane? Oczywiście najpopularniejsze są choinki. W tym roku modne jest strojenie ich na bogato, przeróżnymi ozdobami i świecidełkami. Można wykorzystać rónież inne domowe i zewnętrzne rośliny. Modne są cyprysy strojone koralikami, bombkami i lampkami.
Po drugiej stronie Fakty Tygodnik Koszaliński 3
www.koszalininfo.pl 22.12.2017
„Budżet Koszalina będzie rekordowy” Nowa Gnieźnieńska
Fot: WM
Finanse – Budżet miasta wyniesie ponad 630 milionów złotych, będzie rekordowy – zapowiedział prezydent Piotr Jedliński. Był to najważniejszy punkt obrad czwartkowej sesji Rady Miejskiej. W planach nie ma finansowania programu leczenia niepłodności metodą „in vitro”. Wprawdzie
Materiał zamawiany
uchwała została przegłosowana na listopadowej sesji rady, ale nie trafiła dotąd do Dziennika Ustaw Wojewody. Budżet zakłada 18 mln 635 tys. zł deficytu. Pretensje opozycji odnośnie do zadłużenia miasta i wprowadzania obligacji odrzucała Janina Ciesiołkiewicz. Wskaźnik zadłużenia w 2018 roku ustalony jest na poziomie 7,45%, gdy Koszalin ma 5,69%. Aby przyspieszyć
realizację inwestycji, trzeba wprowadzić emisję obligacji – przekonywa skarbnik miasta. Zaplanowano blisko 48 mln zł dochodów ze środków zewnętrznych. Najwięcej, bo ponad 42,5 mln zł, pochodzić będzie z Unii Europejskiej. Zagrożone jest za to uzyskanie 4 mln zł z budżetu państwa na modernizację dróg lokalnych. Mimo to na drogi i infrastrukturę telekomunikacyjną
miasto wyda prawie 60 mln zł. Najważniejsze inwestycje to usprawnienie krajowej „jedenastki” (6,5 mln), budowa ul. Żytniej (2,5 mln), ul. Zielonej (2,1 mln zł) i modernizacja chodników (2 mln). Lwią część budżetu pochłonie oświata i wychowanie. Koszt utrzymania bazy oświatowej to 220 mln zł. Na modernizację placówek samorząd chce wydać 5,7 mln zł. Sfera rodzinna pochłonie 90,5 mln zł, w tym 46,5 mln zł pójdzie na świadczenia wychowawcze 500+. Na gospodarkę komunalną miasto wyda 69,5 mln zł. Estetyka i komfort życia mieszkańców ma się poprawić dzięki zakupowi półpodziemnych pojemników na odpady za 3,8 mln zł. Pomoc społeczna ma zaplanowane prawie 37 mln zł, kultura i ochrona dziedzictwa narodowego prawie 28,5 mln zł, gospodarka mieszkaniowa – 5,3 mln zł, a ochrona zdrowia – 3,8 mln zł. WM
Fot: WM
Drogi W poniedziałek oficjalnie odebrana została ulica Gnieźnieńska po kompleksowej modernizacji. Położono nową nawierzchnię i zainstalowano oświetlenie. Pojawiły się też ścieżki rowerowe oraz barierki w pasie zieleni, który rozdziela kierunki jazdy. Przebudowa wylotowej drogi krajowej nr 11 została zrealizowana w rekordowo krótkim czasie. Roboty trwały od maja
do grudnia bieżącego roku. Latem ten 1,5-kilometrowy odcinek był jednak drogą przez mękę dla mieszkańców i turystów. Z powodu robót korki samochodowe powstawały w weekendy przed Boninem, Manowem, Mostowem, a nawet Bobolicami. – Dobrze, że mamy to już za sobą. Jeździ się płynnie i to cieszy – powiedział koszaliński kierowca Artur Wójcik. Inwestycja, nadzorowana przez Zarząd Dróg i Transportu, kosztowała ponad 11 mln zł. WM
4 Fakty Tygodnik Koszaliński Miasto
www.koszalininfo.pl 22.12.2017
Wieloznaczny utwór
Setne urodziny
Słuchowisko W studiu Polskiego Radia Koszalin powstała adaptacja słuchowiska „Pompinia”. Jej autorką i reżyserką jest Bogumiła Banaś, która do współpracy zaprosiła młodzież z kołobrzeskich gimnazjów.
Materiał zamawiany
Materiał zamawiany
Nagranie powstało na podstawie sztuki autorstwa niemieckiej tłumaczki i dramatopisarki młodego pokolenia Ingeborg von Zadow. „Pompinia” to utwór wieloznaczny. Traktuje o czekaniu, rozstaniu, odchodzeniu, przyjaźni i pokonywaniu strachu. Akcja sztuki dzieje się na dworcu kolejowym, gdzie grupa młodych ludzi czeka na pociąg do magicznej krainy Pompinii. Premiera sztuki odbędzie się jeszcze w tym roku na antenie koszalińskiej rozgłośni. MŁ
Fot: Jerzy Banasiak
Jubileusz W opinii współmieszkańców jest osobą optymistycznie nastawioną do życia. Mowa o Marii Maszkowskiej, pensjonariuszce Domu Pomocy Społecznej w Mielnie. W miniony piątek seniorka obchodziła setne urodziny. Gratulacje pani Marii składały przedstawicielki miejskich i powiatowych władz samorządowych oraz
Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Jubilatka jest córką Czesławy i Tadeusza Wyspiańskich. We Lwowie uzyskała świadectwo dojrzałości. Pracowała m.in. w spółdzielni rzemieślniczej fryzjerów i kancelarii adwokackiej. Wiele lat była też księgową. Pani Maria ma dwóch synów. Doczekała się dwojga wnucząt i trojga prawnucząt. Posiada zamiłowania artystyczne w dziedzinie plastyki i rękodzieła. WM
Publicystyka Fakty Tygodnik Koszaliński 5
www.koszalininfo.pl 22.12.2017
„Młode osoby uważane są za bardzo przedsiębiorcze” Marek Łagocki szczecinekinfo.pl
Biznes Rozmowa z Joanną Piotrkowską-Ciechomską. Szefowa Biura Pełnomocnika Prezydenta do spraw Inwestorów Kluczowych i Zatrudnienia opowiada, jak młodzi koszalinianie radzą sobie Jakich propozycji było w biznesie. najwięcej? Co zaskoczyło Panią Znaczna część zgłoszopodczas ostatniej III nych pomysłów dotyczyła edycji konkursu „Firma prowadzenia działalnona start”? ści usługowej w różnym Największą niespodzian- zakresie. Pojawiły się też ką był duży odsetek męż- projekty z wykorzystaczyzn wśród zgłoszonych niem nowych technologii uczestników. W poprzed- oraz pomysły z zakresu nich edycjach dominowa- produkcji. Podsumowując ły kobiety. Panie były też wszystkie trzy edycje konlaureatkami konkursów. kursu, przyznać należy, że W tym roku pomysły młodzi koszalinianie najmiały bardziej „technicz- chętniej rozpoczęliby swój ny” charakter. Zwycięzcą biznes w branży usługokonkursu też został męż- wej, wprowadzając do traczyzna, Pan Michał Kra- dycyjnych usług innowasnostawski. cyjne rozwiązania.
Materiał zamawiany
Czy pojawiają się jakieś abstrakcyjne pomysły? Coś zabawnego, co nie może się udać w Koszalinie?
wiły o swoim biznesie z wielką pasją i przekonaniem sukcesu. W ścisłej czołówce tej kategorii uplasowały się trzy osoby, wśród których członkowie Trzeba przyznać, że każdy kapituły konkursowej wyze zgłoszonych pomysłów brali zwycięzcę. biznesowych był na swój sposób wyjątkowy i cieka- Czy wszystkie firmy wy. Nie chciałabym prze- z poprzednich edycji dalej sądzać, że coś nie może się są na rynku, rozwijają się udać w Koszalinie. Zgłasza- i dobrze prosperują? ne pomysły, nawet te, któpoprzedrych realizacja wydawała Laureatkami się kapitule konkursowej nich edycji były dwie najbardziej odległa, były Panie, Aneta Szczuka odpowiedzią na zapotrze- z „Fini Form” oraz Monibowanie płynące ze strony ka Potyrało z „Pracownią rynku. Nie zawsze odbiorcą Czekolady”. Obie Panie był rynek lokalny. Niekiedy z dużym powodzeniem zasięg projektu był krajowy, uruchomiły swoje firmy. W chwili obecnej Pani a nawet globalny. Aneta ze względów osobistych zawiesiła działalCzy kapituła miała ność. Wszystkie wyroby problemy z wyborem wykonuje ona osobiście. zwycięzców? Niebawem ponownie bęWiększość biznesplanów dzie można nimi cieszyć zgłoszonych w ramach oczy. Natomiast laureatka I kategorii sporządzonych ubiegłorocznej edycji cały było naprawdę na bardzo czas rozwija swój biznes. wysokim poziomie. Po- Oferuje nowe produkty mysły były interesujące, i usługi. Nie tylko osoby, a osoby prezentujące mó- które zwyciężyły, realizują
swoje pomysły biznesowe. Jest również kilku uczestników poprzednich edycji konkursu, którzy także zdecydowali się założyć własną firmę.
Ile procent młodych ludzi decyduje się na założenie własnej firmy? Czy w naszym mieście młodzi biznesmeni stanowią duży odsetek?
Co poradziłaby Pani osobom, które marzą o własnej firmie, ale jeszcze nie do końca wiedzą, co chcieliby robić?
Z badań ogólnopolskich wynika, że aż 6 na 10 Polaków przed 25. rokiem życia chciałoby prowadzić własną firmę. Świadczy to o dużym potencjale, który tkwi w młodych ludziach. Młode osoby uważane są za bardzo przedsiębiorcze. Związane jest to z ich ambicją, kreatywnością i otwartością na to, co nowe. Nie boją się ryzyka, jakie niesie za sobą taki krok. Obserwując koszaliński rynek, tendencja jest podobna jak w całym kraju. Młodzi koszalinianie coraz częściej decydują się na swój pierwszy biznes, korzystając przy tym ze wsparcia powiatowego urzędu pracy bądź preferencyjnych pożyczek. Do udziału w konkursie „Firma na start” również z roku na rok zgłasza się coraz więcej uczestników.
Mogę śmiało powiedzieć, że sekretem udanego biznesu jest pasja i marzenia. To, co robimy, trzeba kochać i w to wierzyć. Jeśli w tym, co planujemy robić, nie ma emocji i zapału, to nic z tego nie wyjdzie. Prowadzenie własnej działalności to ogrom czasu. Żeby poświecić czemuś tyle godzin, trzeba to robić z pasją. Istotną rzeczą jest również stałe pogłębianie wiedzy z zakresu przedsiębiorczości. W mieście prężnie działają instytucje otoczenia biznesu, które w swojej ofercie mają liczne bezpłatne szkolenia, czy warsztaty właśnie z zakresu prowadzenia firmy.
6 Fakty Tygodnik Koszaliński Miasto
www.koszalininfo.pl 22.12.2017
Legia Akademicka ma odbudować rezerwy osobowe SŁużby W czwartek na Politechnice Koszalińskiej nastąpiła uroczysta inauguracja Legii Akademickiej. Ministerstwo Obrony Narodowej w porozumieniu z Ministerstwem Nauki i Szkolnictwa Wyższego rozpoczęło ochotnicze szkolenie wojskowe dla studentów.
Fot: WM
Na zajęcia zgłosiły się 92 osoby, w tym 19 kobiet z Politechniki Koszalińskiej i Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej. Program został uruchomiony w roku akademickim 2017/2018 jako projekt pilotażowy. – W przypadku zagro-
żenia wojsko zrobi dużo, lecz w działania musi się też włączyć społeczeństwo. Zgodziliśmy się więc przyjąć zaproszenie do Legii Akademickiej,
– Czyżby stan wojenny? – żartowali studenci, gdy przed gmachem PK stanęły m.in. przeciwlotnicze armaty i zestawy rakietowe, by spopularyzować służbę w Legii Akademickiej.
Materiał zamawiany
podobnie jak połowa uczelni w kraju – powiedział prof. Tadeusz Bohdal, rektor politechniki. W koszalińskiej uczelni zostanie zorgani-
zowane 30-godzinne szkolenie teoretyczne. Wykłady poprowadzą zawodowi wojskowi z Garnizonu Koszalin, oficer Centralnego Biura Śledczego Policji i wykładowcy politechniki. Pierwszy wykład wygłosił Grzegorz Matyasik, doradca MON -u i koordynator programu. – To szansa dla osób chcących zawodowo związać się z wojskiem, a także dla chętnych do pracy w Straży Granicznej i Służbie Więziennej. Zachęcamy, bo wciąż niewielu studentów ma wiedzę na temat Wojsk Obrony Terytorialnej – mówił prelegent. Legia Akademicka ma być odbudową rezerw
osobowych sił zbrojnych. Chodzi o zaangażowanie studentów w kwestię bezpieczeństwa państwa. – Zgłosiłam się z ciekawości – powiedziała Joanna, studentka II roku pedagogiki. Inni młodzi nie kryją, że akces to próba ułożenia sobie planów życiowych. – Od dziecka byłem zafascynowany wojskiem. Takich tradycji w mojej rodzinie nie ma, ale z opowieści bliskich wiem, że mój pradziadek Józef walczył w szeregach Armii Krajowej – powiedział Ziemowit Bejgrowicz, student III roku inżynierii środowiska. Lista rekrutacyjna jest nadal otwarta. Do Legii Akademickiej
może przystąpić każdy żak bez względu na kierunek studiów. Podczas przerwy wakacyjnej młodzi rozpoczną ćwiczenia wojskowe na terenie Centrum Szkolenia Sił Powietrznych w Koszalinie. 21-dniowe szkolenie podstawowe zakończy się egzaminem i złożeniem przysięgi. Zajęcia obejmą między innymi taktykę, musztrę, znajomość regulaminów i szkolenia strzeleckie. Później zaplanowane jest również 3-tygodniowe szkolenie podoficerskie, które po zdaniu egzaminu oznacza mianowanie na stopień kaprala rezerwy. WM
Materiał zamawiany
Wyjdź poza cudzysłów
Wydawca: Redpress Kamil Hońko, Kostenckiego 3c/4, 75-368 Koszalin, Redaktor Naczelny: Kamil Hońko Skład i łamanie: Kamil Hońko, kamil.honko@gmail.com Zastępca Redaktora Naczelnego: Marek Łagocki, marek.lagocki@koszalininfo.pl, Druk: Express Media Sp z o.o., Nakład: do 10000 egz.
Siedziba redakcji: Projektantów 1, 75-001 Koszalin Reklama: reklama@koszalininfo.pl, tel: 669990639 Redakcja: Wiesław Miller, Dominika Grzyb, Elżbieta Subocz, Marcin Chyła, Artur Rutkowski, Igor Matwijcio, Grafik: Wojciech Spirin www.koszalininfo.pl, http://issuu.com/tygodnikfakty
Święta Fakty Tygodnik Koszaliński 7
www.koszalininfo.pl 22.12.2017
Nikt nie powinien być sam Kampania „Kultura picia” KOściół Fundacja „SMS z Nieba” i Szkoła Nowej Ewangelizacji przystąpiły do ogólnopolskiej kampanii społecznej pod hasłem „Kultura picia”. Jej cel to zachęta Polaków do zmiany nawyków. Fot: Archiwum
Wigilia Caritas Diecezji Koszalińsko-Kołobrzeskiej i Stowarzyszenie „Dom Miłosierdzia” zapraszają na wieczerzę wigilijną dla samotnych, utrudzonych i bezdomnych.
Materiał zamawiany
Spotkanie rozpocznie się mszą świętą o godzinie 15:00 w kaplicy Domu Miłosierdzia mieszczącego się przy alei Monte Cassino 7. Przewodniczył jej będzie biskup Krzysztof Włodarczyk. Po Eucharystii odbędzie się wieczerza wigilijna.
Na stole nie zabraknie tradycyjnych polskich potraw, m.in. karpia, barszczu czerwonego i pierogów. Każdy z gości otrzyma też świąteczną paczkę żywnościową. Organizatorzy są przekonani, że w ten szczególny dzień nikt nie powinien być sam. WM
Kampania z inicjatywy ordynariusza diecezji biskupa Edwarda Dajczaka rozpoczęła się w środę, tuż przed Bożym Narodzeniem i Sylwestrem. Nieprzypadkowo... – Akcja dotyczy takiego korzystania z alkoholu, aby nie stał się on przyczyną pro-
blemów, trudności i różnego rodzaju nieszczęść. Chcemy, aby święta nie były czasem tracenia godności przez człowieka, lecz czasem dobrym i błogosławionym dla wszystkich. Kampania może wywołać emocje, ale każda sfera naszego życia powinna być przepełniona świadectwem miłości do Jezusa – mówił ks. Rafał Jarosiewicz, dyrektor Szkoły Nowej Ewangelizacji diecezji kosz a l i ńsko -ko łobr z eskiej. Organizatorzy chcą ze swoim apelem dotrzeć do abstynentów i osób mających problem z nadużywa-
niem trunków. Adresatem są też ludzie, którzy umiarkowanie piją, bo – jak podkreśla ksiądz dyrektor – Pismo Święte mówi, że korzystanie z alkoholu może być oddawaniem czci Panu Bogu. Zarówno fundacja, jak i szkoła zasłynęły z takich innowacyjnych inicjatyw, jak „Mobilny konfesjonał”, „Chrześcijańska księga rekordów”, „Ewangelia na dachach”, „Biblioteka dla zmarłych”, czy „Najdłuższy rachunek telefoniczny świata”. Wszystkie służyły upowszechnianiu wartości chrześcijańskich. WM
Materiał wydawcy
8 Fakty Tygodnik Koszaliński Fotoreportaż
Koszaliński Jarmark Bożonarodzeniowy z ro ŚWIĘTA Za białego dnia i po wcześnie zapadającym zmroku Rynek Staromiejski przez minione dni był pełen koszalinian. Tegoroczny Koszaliński Jarmark Bożonarodzeniowy obfitował w atrakcje. Najmłodsi upodobali sobie dwie karuzele, które po raz pierwszy zostały zainstalowane na placu przed ratuszem. W oba dni weekendowe urządzenia były dostępne bezpłatnie. – To dobry pomysł, choć muszę pilnować syna, bo żona z teściową poszły na stragany – powiedział spotkany przy karuzeli pan Michał. W kramach i domkach można było nabyć niekonwencjonalne prezenty i ozdoby, m.in. wyroby z drewna, ręcznie szyte zabawki, stroiki bożonarodzeniowe, ceramiczne anioły i lampiony oraz przysmaki regionalne. – Korzystając z sugestii mieszkańców, zwiększyliśmy ofertę gastronomiczną. Foodtrucki sprzedawały dania świąteczne, a także frytki belgijskie, burgery, gofry i dania z grilla – mówił Robert Grabowski, rzecznik prezydenta Koszalina. Inną niespodzianką dla zwiedzających była za-
Materiał zamawiany
Fot: MŁ
www.koszalininfo.pl 22.12.2017 Fakty Tygodnik Koszaliński 9
oku na rok coraz bardziej obfituje w atrakcje groda mikołajowych reniferów. – Pierwszy raz w życiu widzę te zwierzęta na żywo. Chyba nie ma innych przedstawicieli fauny tak bardzo kojarzących się ze świętami – powiedziała pani Ania przyglądająca się zwierzętom. Komu było mało, ten mógł odwiedzić City Box, gdzie w weekend zorganizowano dwudniowe III Targi Sztuki i Dizajnu pod hasłem „Dobry prezent to sztuka”. Z założenia miało to być miejsce spotkań nabywców, którzy swym bliskim chcą zafundować niebanalny podarunek pod choinkę. – Trzeba przyznać, że z roku na rok koszaliński jarmark jest coraz lepszy. Na początku bałem się, że na tle imprez z wielkich miast Koszalin będzie wypadał marnie, ale, jak widać, myliłem się – ocenił Paweł, uczestnik jarmarku. Impreza zakończyła się w poniedziałek. Dzień wcześniej mieszkańców czekała niespodzianka w postaci 150 choinek z nadleśnictw Karnieszewice i Manowo rozdawanych przez prezydenta za darmo. – Choinki przyjechały prosto z lasu i w błyskawicznym tempie się rozeszły. To akcja głównie dla osób, których nie zawsze stać na taką choinkę – powiedział Piotr Jedliński. WM
Materiał zamawiany
10 Fakty Tygodnik Koszaliński Publicystyka
„Najcenniejszym ze wszystkich prezent kozaki. Do tego dochodzi jeszcze broda, czapka, worek na prezenty i inne akcesoria. Mikołaj powinien również pachnieć piernikami. Na rynku nie ma takich perfum. Stosuję więc zapachy do ciast. Cały strój kosztuje ponad trzy tysiące złotych.
Święta Rozmowa z Arkadiuszem Czachertem. Wcielający się w rolę św. Mikołaja opowiada o sprawianiu radości ludziom i dobru, które wraca. Jak wyglądały Twoje początki w roli świętego Mikołaja? Zaczęło się dosyć niewinny. Kilkanaście lat temu moje koleżanki chciały, aby do przedszkola, w którym pracowały, zawitał Mikołaj z prezentami. Oczywiście się zgodziłem. Przebrany rozdawałem prezenty w czterech grupach przedszkolaków. Dziewczynom tak się ta wizyta spodobała, że jedna z nich zaproponowała, żebym w tym samym stroju przyjechał do niej do domu w Wigilię i zrobił niespodziankę jej dzieciom. Obecnie co roku od szóstego grudnia do Wigilii niemal codziennie wkładam strój Mikołaja.
Materiał zamawiany
Jak wygląda Twoja Wigilia?
Fot: Archiwum prywatne
Skąd masz ten strój? Czy łatwo się go zakłada? Ubranie się to naprawdę trudne zadanie. Jest tu wiele elementów, a sama konstrukcja stroju jest dość złożona. Obecnie mam strój profesjonalny i założenie go zajmuje pół godziny. Najpierw trzeba założyć odpowiedni podkoszulek bez ramiączek. Na to nakłada się brzuch, który jest wykonany ze specjalnej gąbki. Zachowuje się on podobnie do prawdziwego. Wciąga się go przez nogi, bo jest połączony ze spodenkami.
Dzięki odpowiedniej konstrukcji nie podchodzi pod brodę, kiedy siadam na krześle, a tak się niestety zdarza w tańszych strojach. Dalej zakłada się koszulę mikołajową, spodnie i dopiero wtedy bluzę, czyli tę część, która jest na wierzchu. Są więc trzy warstwy i jest w tym naprawdę ciepło. Mój strój jest uszyty przez krawcowe z Teatru Wielkiego w Warszawie. Są to osoby, które naprawdę znają się na rzeczy. Mikołaj musi mieć też odpowiednie buty. Moje są wykonane na zamówienie. Wyglądają trochę jak
Do godziny czternastej zajmuję się domem i przygotowaniami, a potem ruszam z prezentami i trwa to do późnego wieczora. Odwiedzam łącznie kilkanaście domów w Koszalinie i okolicach. Zmieniam głos i przychodzę również do swoich dzieci. Jak na razie się nie zorientowały, że to ja. Mają więc wciąż magiczną atmosferę na święta. Staram się tak ułożyć drogę, żeby zajechać choć na chwilę z cukierkami na szpitalny oddział ratunkowy, czy do siedziby straży pożarnej. Pracujące tam osoby nie mogą spędzić świąt
Materiał zamawiany
z rodziną, ponieważ w tym czasie czuwają nad naszym bezpieczeństwem. Bardzo ich za to cenię i myślę, że często zapominamy, jak wiele dla nas robią. Jak wygląda wizyta w domach w czasie Wigilii? W teorii trwa ona od pięciu do dwudziestu minut. Jak jestem pół godziny, to jest super. Wtedy dzieci mówią wierszyki, śpiewają kolędy. Czasem przychodzę do rodzin, które wysyłały wcześniej do mnie listy. Ja im odpisuję na specjalnym papierze. Wtedy dobrze wiem, do kogo przychodzę, a atmosfera jest jeszcze lepsza. Przed przyjściem umawiam się z rodzicami, gdzie mam odebrać prezenty. Niektórzy nawet przynoszą je bezpośrednio do mojego domu dwa dni przed Wigilią. Zestawy od poszczególnych rodzin pakuję do mikołajowych worków i pod-
pisuję je, żeby ich nie pomylić. Jest tego tak dużo, że specjalnie kupiłem samochód kombi. Na krótki czas przed przyjazdem informuję rodzinę, że już się zbliżam. Jeśli chodzi o prezenty, to zawsze pytam, czy rodzice szykują tylko coś dla dzieci, czy również dla siebie nawzajem. Jeśli nie, to proszę, żeby chociaż zapakować w ozdobną folię kilka cukierków dla mamy i taty. Dzieci są świetnymi obserwatorami. Jest im przykro, jeśli dorośli nic nie dostaną na święta. Myślą, że to dlatego, że na przykład mama była niegrzeczna. Trzeba pamiętać, że Mikołaj przychodzi do wszystkich, nie tylko do dzieci. Jakie są obecne trendy w prezentach? Co dzieci chcą dostawać? Wiele dzieci pisze do Mikołaja, prosząc o nowego smartfona, czy laptopa. Młodsze jednak pragną dostać takie wymarzone
www.koszalininfo.pl 22.12.2017 Fakty Tygodnik Koszaliński 11
tów jest uśmiech zadowolonych dzieci” zabawki, jak klocki, czy samochodziki lub jakąś specjalną lalkę. Zdarzają się nawet prośby o quady, czyli już trochę większe „zabawki”.
samochodzie na święta. Pytam więc, wskazując na auto z kokardą, czy może być taki. Kobieta aż podskoczyła, zaczęła krzyczeć i piszczeć z radości. Tak mnie ściskała, że myślałem, że mnie udusi! Wycałowała i męża, wciąż nie mogąc opanować emocji. Ja grzecznie się pożegnałem i poszedłem w swoją stronę.
Jak reagują dzieci, jeśli nie dostaną tego, o co prosiły? Zauważyłem, że zazwyczaj cieszą się z każdego prezentu niezależnie od tego, co dostały. Tylko raz zdarzyło mi się, że już trochę starsza dziewczynka dostała inny model laptopa niż ten, który sobie wymarzyła. Wściekła rzuciła nim o podłogę i wyszła z pokoju. Muszę przyznać, że byłem wtedy przerażony. Nie dałem tego po sobie odczuć, ale było mi bardzo niezręcznie. To był jednak skrajny przypadek. Najczęściej odwiedzam dzieci w wieku przedszkolnym lub trochę starsze i one się świetnie bawią przy wizycie Mikołaja. Są naprawdę szczęśliwe i cieszą się ze wszystkiego.
Materiał zamawiany
Jaki był najciekawszy prezent, który wręczyłeś?
najdroższy prezent. Był to SUV marki BMW. Nie pamiętam, jaki dokładnie to był model, ale to Trzy lata temu zdarzy- był naprawdę duży, nowy ło mi się wręczyć chyba samochód. Pewien pan największy, a na pewno poprosił mnie, żebym
dostarczył go swojej żonie. Miałem się pojawić o północy w Wigilię. Samochód został przewiązany ogromną czerwoną kokardą i schowany w myjni niedaleko domu. Podjechałem swoim samochodem, przesiadłem się do tego BMW i podjechałem pod dom. O ustalonej porze zadzwoniłem do drzwi. Otworzyła żona mocno zaskoczona widokiem Mikołaja. Jak przystało do mojej roli, zapytałem, czy była grzeczna w tym roku. Niepewnie odpowiedziała, że owszem. To ja mówię, że podobno marzyła o nowym
Materiał wydawcy
Co jest najprzyjemniejsze w byciu Mikołajem? Zdecydowanie najcenniejsza jest dla mnie radość i uśmiechy dzieci. Jeśli chodzi o wizyty w przedszkolach, cenię bardzo atmosferę, jaka tam panuje. Pracujące tam panie naprawdę przygotowują się na moje przybycie. Organizują z dziećmi różne występy, tańce i śpiewy. Żeby urozmaicić spotkanie, staram się wciągać w rozmowę dorosłych. Kiedyś babcia jednej dziewczynki robiła zdjęcia, więc
wskazałem na nią palcem i poprosiłem, żeby podeszła do Mikołaja. Mówię, że pewnie robi dobre zdjęcia, więc dostanie cukierka. Innym razem w trakcie występu dzieci, któremuś tacie zadzwonił telefon. Gdy występ się skończył, wskazałem palcem tego pana, zaprosiłem do siebie i za złe zachowanie wręczyłem rózgę. Cała sala potrafi się pokładać ze śmiechu z takich żartów. Świetne jest to, że można ludziom sprawić wiele radości. Ostatnio na przykład zostałem zaproszony na jarmark w Gościnie. Miałem półtorej godziny chodzić i rozdawać cukierki. Moja wizyta przeobraziła się jednak w czterogodzinną zabawę z Mikołajem. Grał zespół góralski. Zacząłem więc tańczyć przed sceną razem z góralką z zespołu. Ja również dobrze się bawię przy takich okazjach. Michał Markowski
12 Fakty Tygodnik Koszaliński Felietony
www.koszalininfo.pl 22.12.2017
Święta bez okrucieństwa Pluszowy Jezus i władza Teka inspektora Każdego roku w okresie Bożego Narodzenia interweniuję w sprawie karpi. Najczęściej wrażliwi klienci wskazują sklepy sieciowe, w których nie ma litości dla ryb. Często karpie są stłoczone w małych zbiornikach i wydawane w reklamówkach, które przylegają im do skóry i skrzeli. Skutkuje to powolną i nacechowaną cierpieniami śmiercią. Ryby to zwierzęta wodne. Poza tym środowiskiem umierają. Na szczęście znowelizowana Ustawa o ochronie zwierząt ma zakazać transportu ryb bez wody. W marketach można jednak zaobserwować nawet walenie karpia pałką w łeb, by ogłuszone nie miotały się w siatkach. Często odbywa się to na oczach klientów, w tym dzieci. To często pozorne, wykonane nie-
Bogumiła Tiece St. Inspektor TOZ umiejętne ogłuszanie powoduje dodatkowe cierpienie. Jak powiedziała mi jedna z pracownic: „Po 60 takich walnięciach ręka boli i siła już nie taka jak trzeba”. Kilka przepisów z Ustawy o ochronie zwierząt zabrania takiego działania. Między innymi artykuł 5 informuje, że każde zwierzę wymaga humanitarnego traktowania, a artykuł 6 mówi, że utrzymywanie zwierząt w niewłaściwych warunkach bytowania uznaje się za znęcanie nad nimi. Niestety, istnieje jakieś przyzwolenie na taki stan rzeczy. Ludzie podczas robienia zakupów w przed-
świątecznym pędzie zapominają, że karp czuje i cierpi. Ryby mają kręgosłup, serce i zamknięty układ krwionośny. Krew jest czerwona jak u ludzi. Ryby wykształciły też układ nerwowy z centrum zwanym puszką mózgową. Mają receptory odpowiedzialne za dotyk. Podobnie jak u nas znajdują się one między innymi na skórze. Niezrozumiała jest dla mnie tradycja kupowania żywego karpia. Przez chwilę pływa on w wannie, a potem nabywca ma go własnoręcznie uśmiercić. Wszystko to dzieje się w okresie Bożego Narodzenia. To święta, które powinny napawać nas dobrodusznością, miłością i troską o słabszych. Właśnie w tym czasie my, ludzie, niesiemy szereg cierpień i bólu stworzeniom, które nie są w stanie wydać głosu.
oldskulowo Maskotka do modlitwy i zabawy kosztuje aż 99 zł. Taki Jezus zastępuje dzieciom pluszowe misie, żeby nie kojarzyły się z niesławnymi „Misiewiczami”. Jednak rządzący PiS trudno posądzać o nakręcanie koniunktury kontrowersyjnej sprzedaży symbolu Chrystusa pod choinkę. Wigilia to czas spotkań rodzin, które dawno są podzielone w sprawach politycznych. Nad Dzierżęcinką trwa wróżenie z fusów przed wyborami samorządowymi, bo nowy 2018 rok blisko. Czy piastujący już siedem lat funkcję Piotr Jedliński zachowa stanowisko prezydenta Koszalina? W konsultacjach społecznych oponenci zarzucili mu, że „bawi się w PiS i sprawuje władzę boską”. Pretensje zaskakują, bo włodarzowi
Tannenbaum, czy choinka? Zasłyszane Szczycimy się, całkiem słusznie, wspaniałą, ludyczną, oprawą świąt Bożego Narodzenia. Uroczystości wigilijne, wieczerza z 12 postnymi daniami, „pierwsza gwiazdka”, prześliczne kolędy, łamanie się opłatkiem i niepowtarzalna atmosfera miłości i rodzinnego ciepła. Prawie każdy z nas kocha te zwyczaje i nawet niewierzący chętnie się im poddają. Niewiele osób jednak wie, że jest to obyczaj bardzo lokalny, prawie narodowy. Dla przygniatającej większości katolików Boże Narodzenie to po prostu 25 grudnia. Tylko w nielicznych krajach dniem wolnym od pracy jest także tzw. drugi dzień świat, czyli 26 grudnia. Obyczaje wigilijne zaś nie są znane poza Polską i może zachodnią Ukrainą. Tradycja wieczerzy wigilijnej
Jan Kuriata Rektor PWSZ nie jest znana katolikom z Włoch, Hiszpanii, Anglii, Francji, czy USA. Tak samo łamanie się opłatkiem. Warto więc pielęgnować polskie obyczaje, bo przecież nie nakazy wiary, związane z wigilią Bożego Narodzenia. Niewiele lat temu polski episkopat zezwolił swoim wiernym na spożywanie mięsa w Wigilię. Okazało się jednak, że ogromna większość i tak zachowała tradycję postnych dań. Wielu moich zagranicznych gości, którym przytrafiło się być w Polsce w okresie Bożego Narodzenia, zachwyca się naszymi kolędami, ciepłem domowym, pysznymi daniami. Mówią, że
w ich krajach są pięknie iluminacje na ulicach, ale w domach tradycja bożonarodzeniowa ginie. Przykro to pisać, ale obecne władze usiłują nam wmawiać, że do tej pory mieliśmy się wstydzić naszej polskości i nawet w kwestii tradycji „żyć na kolanach” wobec Unii Europejskiej. To wielka bzdura. Byliśmy i jesteśmy dumni z naszej tradycji, z tego, co wyróżnia nas pozytywnie, i z tego, czego inni nam zazdroszczą. Byliśmy też zawsze otwarci na innych. Wystrojone leśne drzewko przejęliśmy z południowoniemieckiej tradycji. Niemcy nazywają je „Tannenbaum”. Czy nam to przeszkadzało, że jest to najpierw obyczaj niemiecki? Wierzę głęboko, że Wigilia i święta Bożego Narodzenia znowu będą magiczne. Zwycięży tradycja, w której jest także otwartość na innych i miejsce przy stole dla zbłąkanego wędrowca.
Materiał zamawiany
Wiesław Miller Kurier Szczeciński zawsze blisko do PO, co dowiodła obecność na niedawnym spotkaniu w Koszalinie z Grzegorzem Schetyną, liderem oapozycji parlamentarnej. „Nie znajdziecie miasta w grupie stutysięczników, które byłoby lepiej zarządzane niż Koszalin” - nie ma wątpliwości Stanisław Gawłowski, szef PO w regionie. Po ustanowieniu zasady dwukadencyjności dopiero w przyszłości nikt w tej partii nie spekuluje o szansach Tomasza Sobieraja w wyborach. Za to na prawicy wysyp kandydatów. Wokół wróble ćwierkają, że Maciej Berlicki chce nadal
pozostać burmistrzem Sianowa. Krzysztof Majka oko w oko ze mną dziwi się otwarcie zadanemu pytaniu o możliwość kandydowania na urząd ratuszowy. Lokalny PiS głosem Pawła Szefernakera twierdzi, że idealny byłby człowiek niekoniecznie związany formalnie z PiS-em. Wypłynęła więc znienacka osoba Wiktora Kamieniarza, dyrektora „Bronka”, któremu w rozmowie dobrą opinię wystawił były licealista z szeregów młodzieżówki PO. Wiktor Kamieniarz przed laty jako radny SLD publicznie głosił, dlaczego kocha Marszałka Józefa Piłsudskiego. Tamto wyznanie wiary w stulecie odzyskania przez Polskę niepodległości może się opłacić, ale zależy to od liczby oddanych głosów w urnach. Nadto łaska pańska (czytaj: suwerena) na pstrym koniu jeździ.
Rozmaitości Fakty Tygodnik Koszaliński 13
www.koszalininfo.pl 22.12.2017
Tygodniowy koszaliński kalejdoskop kulturalny Dominika Grzyb
ży bilety kosztują 20 zł, Sobota, w dniu koncertu - 25 zł. 30 grudnia
dziennikarka
Lalki Barbie kilkukrotnie ze sklepowych półek wkraczały na wielkie ekrany. Podczas Kina Małego Widza w Kryterium będzie można zobaczyć kolejny odcinek ich przygód w filmie Barbie: Delfiny z Magicznej Wyspy. W tej opowieści lalka będzie starała się ochronić pięknego jaskrawozielonego delfina szlachetnego przed niebezpieczną biolożką Marlo. Początek seansu o 12. Bilety kosztują 10 zł.
KALENDARIUM Piątek, 22 grudnia
Filharmonia Koszalińska zaprasza na kolejne wydarzenie z cyklu Piątkowe Koncerty Kameralne. Na scenie zobaczymy m.in. skrzypaczkę Agnieszkę Tobik oraz Piotra Grelowskiego, który zagra na fortepianie. Usłyszymy utwory Beethovena, Mozarta i Griega. Wydarzenie roz- Niedziela, pocznie się o 18:30. Bilety 24 grudnia kosztują od 31 do 36 zł w zależności od miejsca. Tych, którym znudzi się wigilijne siedzenie przy Sobota, stole i obżarstwo, klub 23 grudnia Jazzburgercafe zaprasza na imprezę Plasterka. Zeppelinians to trójmiej- Za konsoletą staną Plaska kapela, która, jak moż- stelinowy Joe, Onkalo na się domyślić, gra utwo- i Robert Błaszczyk. Pory zespołu Led Zeppelin. czątek wydarzenia o 22. Grupa wystąpi na deskach Wstęp jest darmowy. klubu Kawałek Podłogi Obowiązuje jednak reo 20. W przedsprzeda- zerwacja miejsc.
Świąteczny Koncert Charytatywny to oferta Filharmonii Koszalińskiej. Będzie można usłyszeć Słupską Sinfoniettę pod batutą Macieja Banachowskiego. Dochód z cegiełek w cenie 25 i 40 zł przeznaczony zostanie na budowę Centrum Pielgrzymkowo-Turystycznego na Górze Chełmskiej. Wydarzenie objęte jest honorowym patronatem prezydenta Piotra Jedlińskiego oraz biskupa Edwarda Dajczaka. Początek koncertu o 18. Kino Kryterium zaprasza na ostatnią już w tym roku edycję Kina Małego Widza. Tym razem maluchy zobaczą bajkę Kumple z dżungli. Wesoła banda spotyka na swojej drodze koalę-piromana, który chce podpalić dżunglę! Początek seansu o 12. Bilety kosztują 10 zł.
Niedziela, 31 grudnia
stra pod batutą Jarosława Barowa i DJ-a. Koszt udziału w imprezie to W tym roku gwiazdą 280-320 zł od osoby. PoMiejskiego Sylwestra czątek o 18:45. jest Mrozu. To muzyk znany z takich hitów Maskarada, parada, dejak „Miliony monet”, grengolada – takie motczy „Bo jak nie my, to to przyświecać będzie kto”. Koncert rozpocz- Sylwestrowi w klubie nie się o 22:45. Chwilkę Jazzburgercafe. Rezerprzed północą na scenę wacja miejsca + lampka wkroczy prezydent Piotr szampana kosztuje 40 zł. Jedliński, aby złożyć Tego dnia kuchnia bęmieszkańcom nowo- dzie zamknięta, a cateroczne życzenia. Zabawę ring podawany będzie na na Rynku Staromiej- specjalne zamówienia. skim zakończy pokaz Początek imprezy o 20. sztucznych ogni. Sylwester w Centrali Mayday to sztuka zna- Artystycznej to bunt drogim na na całym świecie. Od przeciwko Sylwestra będzie grana i sztywnym kreacjom również w Bałtyckim oraz imprezom na saTeatrze Dramatycznym. lach balowych. Tutaj paO 21:30 uniesiona zo- nował będzie domowy stanie kurtyna. Zanim klimat. Można przynieść to jednak nastąpi, goście swoje przekąski i napoje poczęstowani zostaną wyskokowe. Kawa, herlampką szampana i prze- bata i barszcz będą na kąskami. W przerwie miejscu. O pop-rockowe spektaklu na widzów klimaty zadba DJ Vlaczekał będzie bankiet, dek. Początek imprezy a po zakończonej sztuce o 20. Wstęp 80 zł. toast noworoczny z artystami BTD. Wstęp na O Sylwestra w kluboteatralnego Sylwestra wym klimacie zadba kosztuje od 90 do 130 zł. klub Sizar. Nie potrzeba wcześniejszych rezerNa gości Włoskiej Nocy wacji, do klubu można w Teatrze Variete Muza wejść całą noc! Wstęp czekać będzie występ kosztuje 40 zł. Start o 21! w klimacie śródziemnomorskim. Serwo- Piątek, wane będą przekąski 5 stycznia w ramach szwedzkiego bufetu oraz szampan. Klub bilardowy Big One Zabawę zapewni orkie- zaprasza na koncert ra-
Materiał zamawiany
Materiał zamawiany
Materiał zamawiany
pera Tede. Będzie on promował najnowszy krążek “SKRRRT”. Start imprezy o 21. Za bilety zapłacimy 30-40 zł. Koszaliński zespół Pampeluna łączy elementy metalu, rocka, folku i rytmów latynoskich. Grupa szykuje premierę swojego nowego klipu „Buka”, który będzie można zobaczyć w Kinie Kryterium o 11. Wydarzenie połączone będzie z miniwystępem i konferencją prasową. Niedziela, 7 stycznia Lucy&Tom to duet muzyków i podróżników. Jesienią tego roku nagrali w Studio Nagraniowo-Koncertowym w Koszalinie płytę „Édith Piaf Et Ses Amis”. Koncert z utworami z tego albumu odbędzie się w Clubie 105 o 18. Po koncercie będzie można obejrzeć wystawę fotografii paryskiego street-artu autorstwa Lucy. Wstęp na koncert to 20 zł. Organizujesz jakieś wydarzenie kulturalne? Wiesz o jakimś ciekawym wydarzeniu w naszym mieście? Propozycje do tej rubryki prześlij na adres email: dominika.grzyb1989 @gmail.com
14 Fakty Tygodnik Koszaliński Materiały zamawiane
www.koszalininfo.pl 22.12.2017
Sport Fakty Tygodnik Koszaliński 15
www.koszalininfo.pl 22.12.2017
Spotkanie w dolnej części tabeli Jabłka i mleko, by lepiej grali
Fot: AR
Koszykówka AZS Koszalin w sobotę przed świętami Bożego Narodzenia zmierzy się we własnej hali z zamykającą tabelę Legią Warszawa. Gospodarze z pewnością nie mogą lekceważyć niżej notowanego rywala. Zespół ze stolicy w trwającym sezonie jeszcze nie miał powo-
Materiał zamawiany
dów do świętowania wygranej. W 12 spotkaniach warszawiacy doznali 12 porażek. Akademicy radzą sobie niewiele lepiej. W całym sezonie odnieśli zaledwie 3 zwycięstwa, a pozostałe 9 również przegrali. Najwięcej punktów dla Koszalina (148) zdobył w tym sezonie Modestas Kumpys AZS do meczu z Legią podejdzie podrażniony derbową poraż-
ką z Czarnymi Słupsk. Koszykarze zrobią wszystko, aby zatrzeć wrażenie z przegranego 81:85 pojedynku. Z drugiej strony Legia marzy o pierwszej ligowej wygranej. Warszawiacy przyjadą zatem do Koszalina podwójnie zmotywowani. Zapowiada się wyrównane spotkanie w dolnej części tabeli Polskiej Ligi Koszykówki. Początek o godzinie 18:00. AR
Fot: AR
PIŁKA NOŻNA I Mikołajkowy Turniej Piłki Nożnej „Zdrowo Jesz, Lepiej Grasz” zorganizowano w sobotę dzięki współpracy koszalińskiego oddziału Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa i Klubu Gwardia. Każdy uczestnik otrzymał polskie jabłka oraz kartonik mleka. Celem imprezy było kształtowanie zdrowych
Materiał zamawiany
nawyków żywieniowych wśród młodych sportowców, a także promocja polskich produktów żywnościowych. Gościem specjalnym imprezy był kapitan Gwardii Koszalin Daniel Wojciechowski. Zawodnik rozmawiał z młodymi sportowcami na temat prawidłowego odżywania oraz zdrowego stylu życia. Młodzi zawodnicy słuchali z zainteresowaniem i zadawali wiele pytań.
Turniej rozegrano w czterech kategoriach wiekowych. W każdej z drużyn występowali młodzi zawodnicy Gwardii. W rozgrywkach dla rocznika 2007 gościnnie wystąpił również zespół Akademii Piłkarskiej Bałtyku Koszalin. Na zakończenie imprezy rozegrany został mecz pokazowy pomiędzy drużyną złożoną z pracowników Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa i członków Gwardii a rodzicami dzieci. AR
16 Fakty Tygodnik Koszaliński Reklama
www.koszalininfo.pl 22.12.2017