U Centraal 2e kwartaalrapportage 2019

U Centraal 2e kwartaalrapportage 2019

IPagina

Inhoudsopgave

Inleiding ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 3 Informele Zorg| SMU ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ 5 Informele Zorg| Vrijwillige Inzet ---------------------------------------------------------------------------------------------------------- 9 Informele Zorg I Ambassadeurs en activiteiten NIZU ---------------------------------------------------------------------------- 12 Informatievoorziening| stedelijke– en wijkinfo ------------------------------------------------------------------------------------ 14 Advies| Sociaal raadsliedenwerk ------------------------------------------------------------------------------------------------------- 16 Onafhankelijke CliÍntondersteuning -------------------------------------------------------------------------------------------------- 18 Schuldhulpverlening ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 20 Levensgebeurtenissen --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 23 Groepsgerichte activiteiten -------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 26 Wonen| Woonoverlast ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 28 Wonen| Buurtbemiddeling -------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 29 Wonen| Ernstig overlastgevende gezinnen ----------------------------------------------------------------------------------------- 31 Maaltijdservice ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ 32 SROI| Social Return ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ 34 Bijlagen ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 35

2IPagina

U Centraal in beweging U ziet hier het halfjaarrapport 2019 van U Centraal.

U Centraal is een lerende organisatie: medewerkers leren van elkaar onder meer via masterclasses, uitwisseling en een ruim scholingsaanbod, waaronder pitching en storytelling. De organisatie stimuleert een leerklimaat.

We hopen dat de eerste vruchten daarvan al in deze rapportage zichtbaar zijn !

Dit jaar is een vliegende start gemaakt met onze nieuwe opdracht 2019-2024 Informatie, Advies, Onafhankelijke Clientondersteuning en Schuldhulpverlening. Centraal hierbij staat onze bijdrage aan het voorkomen en oplossen van problematische schulden. We droegen dan ook zeer actief bij aan de Actieagenda “Utrecht schuldenvrij”. De workshops Levensgebeurtenissen, de Geldzaak, voorlichtingen, invulspreekuren, de brede keur aan financiële groepen, maar ook de reguliere ondersteuning door onze sociaal raadslieden, vrijwilligers en stagiairs aan tal van cliënten: dit alles zetten wij in om de Utrechtse burger zoveel mogelijk zelfredzaam en schuldenvrij te maken of houden.

Ook maakte U Centraal een spurt rondom de Wijkinformatievoorziening.

We maakten kennis met -zowel prille als al langer bestaande- bewonersinitiatieven en boden onze diensten aan. We gaan er voor zorgen dat U Centraal op herkenbare wijze de spil is in de informatiestromen van stedelijk naar wijk en van wijk naar stedelijk. Ook gaan we de afspraken rondom informatieverstrekking, werving bewoners/vrijwilligers en deskundigheidsbevordering in samenwerkingsovereenkomsten met buurtinitiatieven vastleggen.

Onze afdeling Informele Zorg is volop in beweging. Zowel de vrijwillige inzet als de ondersteuning van Mantelzorg zijn we meer wijkgericht gaan aanbieden. Er kwamen van uit U Centraal contactpersonen per wijk, waar de samenwerkingspartners erg blij mee zijn ! We zetten in op een betere opbrengst door -daar waar mogelijk- vraag en aanbod via buurtnetwerken te matchen: wat is er immers beter dan door iemand uit je eigen buurtje geholpen te worden en er misschien nog een kennis, chauffeur of vriend (in) aan over te houden. Onze contactpersonen werkten uiteraard nauw samen met de NIZU ambassadeurs. U Centraal zet een deel van haar reguliere capaciteit in ten behoeve van gezamenlijke activiteiten in NIZU verband, waaronder de coördinatie van de ambassadeurs.

Praktische ondersteuning en eenzaamheid zijn de belangrijkste thema’s waarop de 3IPagina

ruim 700 zorgvrijwilligers van U Centraal actief zijn.

Hulp bij dementie is een duidelijk specialisme waarop we ons nog meer zijn gaan profileren.

Mantelzorgers in de wijken bereiken we steeds meer en beter: de ondersteuning is – met scholing van U Centraal- ondergebracht bij de buurtteams. Wij zorgen voor een groepsaanbod, de Dag van de Mantelzorg, het MantelMaggezien, veel informatiebijeenkomsten, Respijtzorg en Waardering. Ook doen we -samen met veel van onze partners- bijzondere projecten waaronder Miracles of Music. Door scholing en begeleiding maken we Utrechtse beroepskrachten in zorg en welzijn Mantelzorgbewust, zodat ook zij de mantelzorgers adequaat kunnen ondersteunen.

De groepsgewijze activiteiten van U Centraal vroegen afgelopen periode om flexibiliteit en dat kunnen wij dan ook bieden. Zorgorganisaties vroegen ons hun personeel te trainen op het gebied van signaleren en omgaan met grenzen. Om aan deze vraag tegemoet te komen hebben we het reguliere aanbod wat moeten inkrimpen. Ook op het gezondheidsterrein kwamen nieuwe vragen op ons af. De gemeente en Healthy Society vroegen onze expertise om cursussen zelfmanagement gezondheid op te zetten.

Beweging was er ook bij onze activiteiten op het gebied van Wonen: Extreme Woonoverlast is geruime tijd samen met de gemeente, de corporaties en de andere samenwerkingspartners aan de slag geweest met de invoering van de AVG en het daarom nodige nieuwe convenant. Dat betekent een andere manier van werken, ook in afstemming met corporaties en buurtteams.

Het aantal buurtbemiddelingen is nog steeds groeiend. Tijdelijk hebben we daarom met uren geschoven van Extreme Woonoverlast ten gunste van Buurtbemiddeling.

Rondom de Maaltijdservice willen we meer focus op de toegang tot de voorziening en verbinding met andere voorzieningen in de informele zorg, zoals sociale eettafels of projecten om eenzaamheid tegen te gaan. U Centraal heeft voorstel in voorbereiding waarbij de voorziening integraal bekeken wordt.

We hebben de eerste helft van 2019 onze samenwerking met DOCK en de beide buurtteams uitgebreid met een strategisch overleg. Informatievoorziening, schulden, het collectieve aanbod, eenzaamheid zijn de gekozen thema’s waarop we met elkaar hebben ingezet. Het overleg en de afstemming gaan goed en worden met enthousiasme vervolgd !

Augustus 2019, Irene Witjens en Truusje van der Linden 4IPagina

Informele Zorg / SMU

De speerpunten van Steunpunt Mantelzorg Utrecht voor 2019 zijn afgeleid van de gemeentelijke doelstellingen: • • • • • • •

Bijdrage aan Inzet Ambassadeurs Informele Zorg en andere NIZU activiteiten (zie hiervoor het aparte onderdeel in het halfjaarsverslag) Bijdrage aan Wijkcontactpersonen (ism Vrijwillige Inzet van U Centraal) Groepsactiviteiten en informatie voor mantelzorgers Samenwerking met organisaties in projecten die (tijdelijk) worden gesubsidieerd door de gemeente Stedelijke aandacht en groepsactiviteiten voor jonge mantelzorgers Trainingen, informatie en advies voor en met beroepskrachten Signalering

Verhalende weergave van inzet en resultaten die bijdragen aan doelen/effect: wat is bereikt

Focus/speerpunten/ ontwikkelingen eerste halfjaar Mantelzorgers zijn in staat zijn hun zorgtaken uit te voeren op een voor hen passende wijze, rekening houdend met de individuele situatie en met erkenning van het feit dat er ook grenzen zijn aan wat mantelzorgers kunnen bieden. Dit is uitgewerkt in de volgende doelstellingen: • •

• •

Mantelzorgers kunnen informatie over voor hen relevante vragen rond het bie den van zorg/ondersteuning makkelijk vinden; Professionele zorg- en hulpverleners die met mantelzorgers te maken hebben, erkennen en waarderen de mantelzorger in zijn/haar positie, zijn sensitief voor signalen van te grote belasting en bieden ondersteuning bij het verminderen van deze belasting (denk aan bespreekbaar maken van de eigen rol, versterken van het eigen netwerk, verwijzen naar respijtzorg etc.); In die situaties waarin mantelzorgers ondersteuning nodig hebben buiten het eigen sociale netwerk, is daarvoor een aanbod aan voorzieningen beschikbaar; Ook voor jonge mantelzorgers is een samenhangend ondersteuningsaanbod beschikbaar.

Wijkcontactpersonen De wijkcontactpersonen hebben contacten gelegd en onderhouden met de belangrijkste netwerkpartners in de wijken, waaronder de buurtteams, Dock, JoU, Reinaerde, Axion Continu, Stichting de Rijnhoven, Careyn, huisartsen, fysiotherapeuten en buurtinitiatieven waaronder Oostvoorelkaar, Lunetten Wil Wel en Wishing Well.

De wijkcontactpersonen en de Ambassadeurs IZ van NIZU stemmen af wie bij welke activiteit (oa netwerkoverleggen) aansluit en wisselen informatie uit. In het algemeen zijn de wijkcontactpersonen aanwezig tijdens laagdrempelige activiteiten in de wijken, zoals de (informatie)markten voor bewoners. Om op laagdrempelige wijze informatie te geven, vragen te beantwoorden en signalen op te halen.

Enkele voorbeelden van de rol van de Wijkcontactpersoon in de wijken: In VDMLR deelname aan de werkgroep met verschillenden organisaties en vrijwilligers en de avonden van het Alzheimer Café in de wijk. In West-NW ism DOCK 2x het Reizend Alzheimer Theehuis georganiseerd voor Marokkaanse vrouwen

Groepsactiviteiten en informatie voor (jonge) mantelzorgers AMWAHT: In de wekelijkse bijeenkomsten van de elf lotgenotengroepen Alle Mantelzorgers Werken Aan Hun Toekomst, gesitueerd in de buurten Zuilen, Overvecht, Hoograven en Kanaleneiland, empoweren veelal Marokkaanse, Turkse en enkele Syrische mantelzorgers elkaar onder begeleiding van een door ons getrainde vrijwilligster die zelf ook mantelzorger is (geweest). Tijdens deze bijeenkomsten wordt ook gebruik gemaakt van het lesmateriaal Gezonde Taal van Taal Doet Meer, om gezamenlijk het spreken van de Nederlandse taal verder te ontwikkelen. Alle groepen worden twee 5IPagina

keer per jaar in het zonnetje gezet met een uitje, variërend van een dagje Hammam tot ergens samen uit eten gaan.

Hoogtepunt was de het gezamenlijke uitje op 16 juni in de Medinazaal aan de Vleutenseweg. Er waren 160 AMWAHT vrouwen aanwezig, die onder het genot van heerlijk eten, muziek en een presentatie van Miracles of Music een gezellige en leerzame dag hebben gehad. Ook waren er een aantal professionals aanwezig die betrokken zijn (geweest) bij (de oprichting van) AMWAHT. Resultaten: • In een veilige omgeving empoweren Marokkaanse, Turkse en Syrische mantelzorgers elkaar door het uitwisselen van ervaringen op het gebied van mantelzorg.

• Mantelzorgers ontwikkelen op een speelse manier de Nederlandse taal.

• Mantelzorgers ontdekken waar ze moeten zijn voor ondersteuning in de buurt waarin zij woonachtig zijn.

• De AMWAHT lotgenotengroepen werken taboedoorbrekend: onderwerpen als seksualiteit, ziekten en intensieve zorg worden in een vertrouwde omgeving besproken.

• Kennis rondom mantelzorg worden ook in het netwerk van de desbetreffende mantelzorger gedeeld.

• Een aantal vrouwen uit de groep zijn vrijwilligerswerk gaan doen.

• Door informatie en ervaringsverhalen over LHBTI durven vrouwen hier meer over met elkaar te praten.

Vergroot je Veerkracht Middels deze training verbinden, verlichten en versterken we mantelzorgers bij hun taken. Mantelzorgers “Vinden” is soms hierbij ook van toepassing, doordat mantelzorgers die over de training horen en deel willen nemen zich eerst bij ons laten registreren. De training is alweer 2 keer van start gegaan en een derde staat op stapel. Nieuw dit jaar was een training voor enkel Marokkaanse vrouwen voor en bij Inayazorg. Dit is een aangepaste training geworden, toegespitst op deze doelgroep.

Resultaten: (zowel mondeling als schriftelijk door mantelzorgers benoemd) • Mantelzorgers weten beter waar en hoe ze hulp kunnen krijgen en maken daar ook gebruik van na de training. Zo zijn deelnemers dagbesteding gaan regelen i.s.m het buurtteam).

• Mantelzorgers gaan inzien dat het essentieel is dat ze beter voor zichzelf gaan zorgen en weten beter hóe ze dit kunnen doen.

• Mantelzorgers voelen zich gesterkt en gesteund door het delen van ervaringen met andere mantelzorgers.

• De samenwerking met het buurtteam zorgt ervoor dat deelnemers ook ná de training in beeld blijven

•

Buurtteammedewerkers die de training mede geven hebben mantelzorgers en hun diverse problematiek veel meer in beeld en kunnen daardoor adequater hulp verlenen aan mantelzorgers.

Waarderingsdagen De Waarderingsdag in mei in Fort aan de Klop was een bijzondere omdat deze keer zowel mantelzorgers als degenen voor wie zij zorgen welkom waren. Inhoudelijke invulling werd gegeven door Happy Motions, in het kader van ons gezamenlijke project Miracles of Music in Utrecht. De groep splitste zich in de ochtend op: de mantelzorgers kregen een educatief programma van een muziektherapeut over de werking van muziek bij de verzorging van iemand die ziek is. De ‘verzorgden’ werden vermaakt door een zangeres. Na de lunchpauze kon iedereen genieten van ‘De Zuiderzeeballade, via Elvis Presley tot Marco Borsato: voor ieder wat wils.

Resultaten: De deelnemers werden geraakt en sommigen hebben heerlijk gedanst. Iedereen heeft de positieve werking van muziek ervaren op deze dag en goede tips meegenomen naar huis.

6IPagina

Jonge mantelzorgers (JMZ’ers) In nauw overleg met de gemeente en in samenwerking met Jellinek en Handjehelpen heeft SMU op 6 juni een stedelijke themadag georganiseerd met en voor Jonge Mantelzorgers. Voorafgaand is een Survey Monkey uitgezet om te inventariseren welke organisaties al wat doen voor JMZ’ers. De bijeenkomst vond plaats in de landelijke Week van de Jonge Mantelzorger. In deze week hebben jonge mantelzorgers een Waarderingsdag aangeboden gekregen in Galgenwaard ism FC Utrecht en deels in een bowlingcentrum. Verder heeft een consulent informatie gegeven aan kinderen en hun ouders bij de voorlichtingsbus van St. JoU in Hoograven.

Resultaten: Het vooraf gestelde doel voor de stedelijke bijeenkomst van de werkgroep is behaald: Een start en verkenning rond het thema Jonge Mantelzorgers: Meer aandacht voor jonge mantelzorgers, stedelijke afstemming en vervolgafspraken tussen organisaties voor voldoende signalering, ondersteunings- en ontspanningsmogelijkheden. Commitment om dit gezamenlijk te bereiken. De leerpunten uit de evaluaties en de vervolgacties pakken we op in de komende periode. Bijkomend resultaat is dat naast de uitvoerende organisaties ook de wethouder en politieke partijen het onderwerp in beeld hebben en het belang van verdere activiteiten hebben benoemd.

Voorlichtingsbijeenkomsten 10 april was de voorlichting over WMO-regelingen in samenwerking met Hans Schut.

Resultaat: De informatie bleek zeer belangrijk voor de aanwezige mantelzorgers. Reacties van twee buurtteammedewerkers: ‘’De informatie is nuttig, omdat ik tijdens mijn werk veel vragen krijg over de WMO.’’ ‘’Ik gebruik alle informatie voor mijn werk.’’

Reactie mantelzorgers: ‘’Vooral de informatie over vervoer en huishoudelijke hulp is belangrijk.’’

In samenwerking met verschillende organisaties (o.a. politie, Al Amal, U Centraal, buurteams, Dock) is er op 30 juni een bijeenkomst over huiselijk geweld georganiseerd voor vrouwen van Marokkaanse afkomst.

Resultaat: vrouwen durfden daarna te praten over mishandeling in de thuissituatie en wisten waar ze hulp moeten halen.

Overig informatieverstrekking Mantelzorgutrecht.nl: Om beter aan de wensen van de betrokken mantelzorgers te voldoen krijgt de website mantelzorgutrecht.nl een nieuwe homepage. Dit is in voorbereiding.

Resultaat: In kwartaal 2 werd mantelzorgutrecht.nl 1.337 keer bezocht door 1.138 mensen.

Website-teksten van U Centraal / SMU en cursusportal zijn actueel gehouden, evenals de informatieve Facebookpagina van Steunpunt Mantelzorg Utrecht.

Op werkdagen is SMU dagelijks bereikbaar via telefoon en mail.

Samenwerking met organisaties in projecten SMU werkt samen met verschillende organisaties in projecten die door de gemeente worden gesubsidieerd en besteedt hier wisselend, maar minimaal een aantal uren vanuit de reguliere jaarsubsidie per week aan, zodat de projectdoelen met soms beperkte middelen behaald kunnen worden. Het gaat om de projecten Mantelzorgondersteuning bij LVB met Inayazorg in Kanaleneiland en Overvecht, Miracles of Music met Happy Motion, DemenTalent Lunetten, Mandelzorgmaatje met Handjehelpen en Kunstkoppelaars in West-NW. Inhoudelijke en financiële verantwoording gebeurt in aparte projectrapportages.

Trainingen, informatie en advies voor en met beroepskrachten Na de training aan Lokalis in Kanaleneiland hopen we in het najaar verder te kunnen gaan in Overvecht. Ook worden voorbereidingen getroffen voor verdiepende werksessies en een nieuwe basistraining voor sociale buurtteams en zorgaanbieders Careyn en Axion Continu.

Afgelopen maanden zijn alle organisaties in de Respijtwijzer benaderd voor het meest actuele aanbod, zodat in het najaar een nieuwe versie verspreid kan worden onder de beroepskrachten, met name de buurtteams.

7IPagina

Trends en ontwikkelingen, leren en bijsturen: ambitie Signalering en ideeën •

•

•

•

De situatie rond beschikbare respijtzorg – kortdurend verblijf – is nog steeds niet goed. Buurtteammedewerkers vragen of meegedacht kan worden bij specifieke casuïstiek en hopen ook op een structurele oplossing in de stad.

Bij de zorgaanbieders is hier ook behoefte aan. Een centraal overzicht met zoek- en aanmeldsysteem zou van grote meerwaarde zijn. En bovenal is de behoefte aan voldoende (crisis)bedden. SMU wil dit najaar graag in nauwe samenwerking met de gemeente de partijen bijeen brengen met als doel tot goede afspraken te komen, waaronder ook Zilveren Kruis, zodat dit knelpunt niet nog veel langer voortduurt.

SMU ontvangt vragen voor een (vrijwillige) tolk bij bezoeken aan huisarts en ziekenhuis. Er is elders in het land een goed lopend project met dergelijke vrijwilligers. Plan is om hierover verder informatie in te winnen en de gemeente daarbij te betrekken.

Betrokkenheid bij het thema Jonge mantelzorgers van sommige organisaties is nog matig. SMU ziet het als haar taak deze organisaties en contacten te betrekken en te enthousiasmeren; een inzet van de gemeente hierbij als opdrachtgever kan helpend zijn om dit wat te bespoedigen.

Turkse moeders die mantelzorger zijn voor hun volwassen inwonende zonen vragen met klem om hulp. Deze mantelzorgers hebben de weg (nog) niet gevonden naar het buurtteam of andere hulpverlening. Vaak zijn deze zonen verslaafd, hebben geen werk of hebben een beperking. Ze zijn gewelddadig naar hun ouders. In samenwerking met Movisie hebben we een vooronderzoek gedaan. Uitkomsten daarvan delen we graag met de gemeente, om te bekijken of en hoe hier extra aandacht voor kan komen.

8IPagina

•

verbinding met andere organisaties en initiatieven in de wijk om dit doel te bereiken.

Cliëntvraag centraal: we gaan uit van de hulpvraag van de cliënt in plaats van een project of aanbod waar de client in dient te passen. We zoeken naar een vrijwilliger die aan de vraag van de cliënt voldoet.

Verhalende weergave van inzet en resultaten die bijdragen aan doelen/ effect: wat is bereikt

Informele Zorg / Vrijwillige Inzet Focus/speerpunten/ ontwikkelingen eerste halfjaar Vrijwillige Inzet van U Centraal richt zich op de kwetsbare burgers van Utrecht, overeenkomstig de visie van de gemeente; de vrijwillige hulp draagt bij aan het vergroten of behouden van de zelfredzaamheid en participatiemogelijkheden van de hulpvrager.

De activiteiten van Vrijwillige Inzet van U Centraal passen onder 2 van de 4 prioriteiten die de gemeente Utrecht heeft geformuleerd: • Voorkomen van sociaal isolement en eenzaamheid • Praktische ondersteuning Mede vanuit de ontwikkelopgaven hebben we onze eigen ambities en focuspunten. In het algemeen willen we de kwetsbare burgers van Utrecht ondersteunen die worstelen met eenzaamheid en/of met beperkingen waardoor zij praktische zaken niet meer zelfstandig kunnen doen.

Voorkomen en verminderen van eenzaamheid en sociaal isolement Cliënten krijgen altijd een kennismakingsgesprek, waarin we op maat kijken naar waar iemand baat bij heeft. Dat kan een bezoekvrijwilliger zijn, een vrijwillige coach die helpt het sociale netwerk uit te breiden of iemand die emotionele ondersteuning geeft zodat iemand ervaringen kan delen. Het helpen van iemand bij het leren van de Nederlandse taal bevordert participatie en kan eenzaamheid voorkomen. Ook bij het uitvoeren van praktische klusjes is er altijd een sociale component, bijvoorbeeld bij het samen doen van boodschappen.

Daarnaast organiseert U Centraal ontmoetingsbijeenkomsten- en uitstapjes waar men ‘lotgenoten’ kan ontmoeten en waar vriendschappen kunnen ontstaan.

Zwaan kleef aan Een vrijwilliger bezocht twee verschillende cliënten en bedacht dat ze haar cliënten wel bij elkaar kon brengen. En het klikt tussen beide vrouwen. “Het is hartstikke gezellig en ze praten honderduit” aldus de vrijwilliger. De vrijwilliger haalt inmiddels de dames wekelijks op voor een uitstapje met de auto. De vrijwilliger is van origine niet Nederlands en haar (groot)ouders wonen niet in Nederland. Maar haar cliënten noemt ze ‘haar oma’s’.

Domstad Plusbus De Domstad PlusBus heeft deze zomer haar tienjarig jubileum gevierd! In het extra dikke en kleurrijke jubileumboekje konden de deelnemers terugkijken op tien jaar uitstapjes met veel foto’s en anekdotes. Burgemeester Van Zanen sloot aan bij feestelijke boodschappenrit en sprak een mooi woordje over hoe vervoer eenzaamheid kan doorbreken. Een quote van een deelnemer aanwezig op deze rit: “De PlusBus is meer dan een vervoersmiddel. De ritjes zijn altijd heel gezellig. Ieder is aardig, ik geniet er echt van”.

Focuspunten: • Wijkgericht werken: door dichter op de burgers van Utrecht te staan, willen we de hulpvragen van de bewoners waar mogelijk in de wijk oplossen. We zoeken 9IPagina

Eenzaamheid onder vrijwilligers Niet alleen onze cliënten, ook sommige vrijwilligers voelen zich veel alleen en ontmoeten tijdens hun vrijwilligerswerk bij U Centraal anderen en raken hierdoor minder geïsoleerd. Het opbouwen van nieuwe contacten, maar ook het ondervinden van een doel in het dagelijks leven en wellicht weer uitzicht op betaald werk, draagt bij aan kwaliteit van leven. Zoals een kantoorvrijwilliger verwoordde: “U Centraal is mijn sociale netwerk. Als ik naar buiten loop is dat netwerk er niet. Daarom is het voor mij heel fijn om hier te zijn. Als ik er ben fleur ik helemaal op.”

Zo lang mogelijk zelfstandig wonen door praktische hulp Vrijwilligers helpen cliënten met klussen in huis of tuin, doen boodschappen, gaan mee naar het ziekenhuis of andere afspraak of geven computerhulp. In het eerste contact met de client wordt goed gekeken waar de client het beste mee geholpen is. Dat kan U Centraal zijn, maar ook een initiatief in de wijk of ander project of organisatie in de stad. We vinden het belangrijk dat de client hier zelf regie over houdt en zelf keuzes kan maken.

Een aparte tuinhulpvraag Een client afkomstig uit Afrika is enthousiast om zijn tuin aan te pakken maar hij heeft geen idee hoe dat moet. Bij de buren ziet hij een gazon, mooie struiken en bloemen, maar begin er maar eens aan.

Meneer is op zoek naar een vrijwilliger met kennis van tuinen die hem kan helpen. Meneer wil het dolgraag leren zodat hij het zelf kan gaan bijhouden. Inmiddels is er een enthousiaste vrijwilliger gevonden die samen met meneer de tuin gaat inrichten. En volgend jaar kan meneer zijn eigen tuin doen!

Wijkgericht werken en de verbinding met andere initiatieven op wijkniveau •

•

De wijkcontactpersonen van het team Informele Zorg zijn aanspreekpersoon voor vragen uit de wijk over inzet van vrijwilligers en ondersteuning van mantelzorgers, specifiek voor U Centraal. We horen terug uit het veld dat het erg gewaardeerd wordt dat er één aanspreekpunt is. Er vindt continue afstemming plaats met de NIZU ambassadeurs Informele Zorg (zie ook tekst hierover bij Steunpunt Mantelzorg).

Er is contact met diverse partijen in de wijk en waar mogelijk wordt samengewerkt om hulpvragen wijkgericht op te lossen of gezamenlijk waarderingsdagen te organiseren in de wijk. Zo wordt het bewonersinitiatief ‘WIL in je buurt’ ondersteund door U Centraal om de actieve buurtbewoners bij te staan in de dagelijkse werkzaamheden van de burenhulpdiensten en hen te adviseren bij beleidszaken en het ontwikkelen van hun visie.

•

In het najaar start een pilot om vriendschapsbemiddeling op wijkniveau te organiseren. Ook wordt actie genomen om kleine klusvragen in de wijk op te lossen, i.s.m. onder andere bewonersinitiatieven.

Uitgaan van de hulpvraag van de cliënt De vraag van de cliënt staat voor ons centraal. We spreken steeds meer van expertises in plaats van projecten, omdat cliënten niet meer allemaal in een hokje van een project passen. Op basis van de vraag gaan we op zoek naar één passende vrijwilliger.

Lukt dat niet, proberen we meerdere vrijwilligers in te zetten om aan de hulpvraag te voldoen.

Aan de achterdeur zal enige vorm van beschotting nodig blijven om ons werk goed te kunnen doen. En ook om de aanbodkant van de vrijwilligers niet te vergeten: sommigen kiezen specifiek voor een bepaalde doelgroep (zoals migratie achtergrond) of een bepaalde methode (bijvoorbeeld coachend). Specialismen blijven dus ook behouden, zoals op het gebied van mantelzorg en dementie, zodat de kwaliteit hoog blijft.

10 I P a g i n a

In de praktijk: uitgaan van de hulpvraag van de client:

Trends en ontwikkelingen

Omdat we in de praktijk merkten dat mensen met levensbedreigende ziekten niet allemaal een lang traject met een vrijwilliger willen, bieden we sinds kort ook kortdurende coaching voor mensen die graag hulp willen bij het ordenen van hun gedachten; de gids-buddy. ‘Een verademing dat iemand even met me mee denkt!’

Beoogd 2019

Kwartaal 1

200

71 (23 nieuw)

Tm Kwartaal 2 141

50

34 (8 nieuw)

38

40

28 (5 nieuw)

32

Cliënten gekoppeld aan dementievrijwilliger Cliënten gekoppeld aan een netwerkcoach

30

14 (3 nieuw)

21

Cliënten gekoppeld aan een buddy

400

67

132

720

214

364

Cliënten gekoppeld aan elkaar voor gezelligheid en contact Totaal

Zoveel meer dan alleen de taal…

Veel taalcliënten zouden dolgraag hun sociale netwerk willen uitbreiden. We hebben enkele taalkoppels die naast het oefenen met het Nederlands ook bezig zijn om een netwerk op te bouwen.

Een taalvrijwilliger heeft haar taalcliënt mee genomen naar de bibliotheek; vanaf die tijd neemt de moeder elke week haar kinderen mee naar de bibliotheek om boekjes uit te zoeken en luisterboeken op de computer te luisteren. Nu is het taalkoppel bezig met leren fietsen!

Cijfers / aantallen Er zijn t/m het 2e kwartaal 1558 cliënten geholpen met een praktische klus of vervoer.

Daar vallen ook de busuitstapjes in een groep onder. En 364 cliënten zijn gekoppeld aan een vrijwilliger ter voorkoming van eenzaamheid en het bevorderen van participatie.

Momenteel zijn er 730 vrijwilligers ingeschreven binnen Vrijwillige Inzet (peildatum 19 juli. Het streven voor 2019 is tenminste 790).

✓ Op het gebied van dementie zal vanaf september een breed aanbod gepresenteerd worden onder de noemer ‘Hulp bij dementie’. Een hulpvraag kan van een client en/of mantelzorger komen en we gaan op maat kijken wat nodig en passend is voor het hele systeem. Vrijwilligers worden breder geschoold en kunnen tegelijkertijd voor client en mantelzorger worden ingezet.

✓

Het is belangrijk dat we voortdurend aandacht hebben voor de werving van nieuwe vrijwilligers. Eén van de mogelijkheden zou de zogenaamde ‘Parallelle arbeidsmarkt’ zijn; mogelijkheden onderzoeken met andere partijen om mensen in een uitkeringssituatie te stimuleren vrijwilligerswerk te doen met behoud van uitkering.

✓

Eén van de groepen waar eenzaamheid veel voorkomt is de LHBTI groep. We hebben plannen om ontmoetingsmomenten organiseren voor mensen uit deze doelgroep te gaan organiseren. Daarbij zou U Centraal dan een ondersteunende rol nemen en het initiatief laten dragen door burgers zelf.

Wat betreft het groepsgericht werken zijn er tm het tweede kwartaal bij Rechtstreeks vier contactbijeenkomsten met 77 deelnemers.

Er zijn bij Vriendschap in Utrecht (gezamenlijk met cliënten van Netwerkcoaching) vier contactbijeenkomsten geweest met 56 deelnemers.

Praktische klussen en vervoer Voorkomen van sociaal isolement en eenzaamheid Beoogd 2019 850

Kwartaal 1

250 2600

30 516

99 1113

Begeleid boodschappen doen in groep Deelnames aan uitstapjes in groep

3700

757

1558

Totaal

211 (131 nieuw)

Tm Kwartaal 2 346

Cliënten gekoppeld aan bezoekvrijwilliger

Matches met VW voor praktische klus, inclusief taalhulpvragen

11 I P a g i n a

Infopunt Informele Zorg Het Informatiepunt Informele Zorg is één telefoonnummer en één email adres voor de hele stad om vragen te stellen over het inzetten van vrijwilligers of over vrijwilligerswerk.

Het Informatiepunt Informele Zorg is ondergebracht bij U Centraal maar groeit steeds meer uit tot een instrument van de Ambassadeurs Informele Zorg.

Website NIZU De NIZU website is 16 juli officieel gelanceerd! Vele formele- en informele zorgpartijen hebben een mail ontvangen met daarin de link naar de website en een promotiefilmpje.

Buurtteamedewerker: ‘De website is mooi geworden en is handig!’

Informele Zorg / Ambassadeurs en activiteiten NIZU Focus/speerpunten/ ontwikkelingen eerste halfjaar Ambassadeurs Informele Zorg De ambassadeurs informele zorg is een traject waar het NIZU eindverantwoordelijk voor is.

Het doel van het ambassadeurstraject is een wijkgerichte en laagdrempelige vorm van promotie en kennisoverdracht rondom informele zorg (vrijwillige inzet én mantelzorgondersteuning) om er voor te zorgen dat zoveel mogelijk (hulp)vragen in het zogenaamde ‘voorveld’ worden opgelost, door een goede samenwerking tussen bewoners, bewonersinitiatieven, de ambassadeurs, de informele en formele zorg.

Er is op de website ook aandacht besteed aan informatie over de werking van de website en hoe informele zorgpartijen hun aanbod kunnen laten zien.

Via een contactformulier kunnen bezoekers van de NIZU website vragen stellen. Maar ook de ambassadeurs Informele Zorg en het Infopunt worden als mogelijke informatiebronnen gepresenteerd.

Analyse Informele Zorg Utrecht Samenwerkend binnen het NIZU is in het tweede kwartaal een analyse Informele Zorg Utrecht uitgevoerd. De omvang van de respons en de respons per informatiebron geven aan dat we een steekproef hebben gehouden over de stand van zaken van de informele zorg in Utrecht.

Overige activiteiten NIZU U Centraal is actief binnen het Netwerk Informele Zorg Utrecht. De bestuurder zit in de kerngroep. Daarnaast levert U Centraal formatie aan het NIZU om haar gezamenlijke trajecten goed vorm te kunnen geven. Onder meer een coordinator voor het team ambassadeurs informele zorg en daarnaast heeft U Centraal in het 2e kwartaal ook een projectleider geleverd voor de realisatie van de Analyse Informele Zorg Utrecht.

4 van de 8 ambassadeurs die in de 10 wijken werken, behoren tot de formatie van U Centraal. U Centraal vertegenwoordigt de NIZU partijen in 5 van de 10 wijken. 4 ambassadeurs komen uit de formatie van andere NIZU partners.

12 I P a g i n a

Verhalende weergave van inzet en resultaten die bijdragen aan doelen/ effect: wat is bereikt Ambassadeurs Informele Zorg In alle wijken hebben de ambassadeurs een goed netwerk opgebouwd dat bijdraagt aan de doelstelling. Daarnaast geven zij voorlichtingen, houden spreekuren, leveren een bijdrage aan casuïstiek besprekingen en nemen deel aan multidisciplinair overleg, dit alles in de wijk. Dit leverde in de eerste helft van het jaar tal van doorverwijzingen op.

Infopunt Informele Zorg Het aantal keren dat het Infopunt Informele Zorg wordt benaderd, blijft achter bij de verwachtingen.

Mogelijk is de (technische) constructie daar de oorzaak van.

Website NIZU Het is nog te vroeg om kwalitatieve resultaten van de website te kunnen formuleren.

Analyse Informele Zorg Utrecht Als we de uitkomsten van de steekproef naast de beleidsregels informele zorg van de gemeente Utrecht leggen dan zien we dat deze aansluiten op de daarin genoemde thema’s: voorkomen van sociaal isolement en eenzaamheid, praktische ondersteuning, ondersteuning van gezinnen (bij opvoeding). Bijzonder is dat het thema ‘hulp bij financiën en administratie’ in de enquête niet als leemte benoemd wordt, dus dat is positief !

Cijfers/aantallen Ambassadeurs Informele Zorg De Ambassadeurs bereiden op dit moment een evaluatie voor die op 10 september 2019 gaat plaatsvinden met partners in de wijk. De kwalitatieve en kwantitatieve evaluatie is bijna gereed. Omdat dit traject onder de verantwoordelijkheid van het NIZU valt, willen we de resultaten/cijfers dan graag presenteren.

Infopunt Informele Zorg Telefoontjes, mails en voicemails 90 hulpvragen op die we op de juiste plaats hebben gebracht.

Analyse Informele Zorg Utrecht Niet van toepassing

Trends en ontwikkelingen, Leren en bijsturen: ambitie Ambassadeurs Informele Zorg We zien uit naar de evaluatie van 10 september en hopen op waardevolle input van onze samenwerkingspartners die kan bijdragen aan een optimale inzet van de ambassadeurs.

Infopunt Informele Zorg In het derde kwartaal zullen we kijken of de (technische) constructie van het infopunt anders kan.

Het doorschakelen naar de ambassadeurs gebeurt nu via een extern bedrijf, mogelijk kan het met de nieuwe digicentrale van U Centraal wat eenvoudiger. We denken ook na over hoe we de telefoontjes/mails direct bij de ambassadeur van de wijk kunnen krijgen, waar de vraag vandaan komt.

Steekproef Informele Zorg Utrecht

Website NIZU Het is nog te vroeg om kwantitatieve resultaten van de website te kunnen formuleren.

Een afvaardiging vanuit de kerngroep van het NIZU gaat begin september 2019 in gesprek met de gemeente Utrecht over de conclusies en aanbevelingen van de steekproef.

13 I P a g i n a

Ook de bewonersinitiatieven zijn opgenomen in de U Gids. We ondersteunen de vragen van bewonersinitiatieven over het delen van de stedelijke- en wijkinformatie.

We hebben onze bestaande producten geëvalueerd vanuit de vraag of deze nog aansluiten bij de opdracht om informatievoorziening breed aan te bieden. We bieden informatievoorziening voor bewoners, vrijwilligers en beroepskrachten die zeer wordt gewaardeerd. Uit de evaluatie blijkt dat U Gids beter kan aansluiten bij de wijken door de huidige informatie beknopter en anders aan te bieden. We gaan de komende periode verder met het maken van toegankelijke, leesbare teksten.

Informatievoorziening stedelijke- en wijkinfo

Een inloopspreekuur bij De Geldzaak, wat levert het op? Een meneer brengt een bezoek omdat zijn vrouw haar vaste baan dreigt te verliezen. Dat is hem zelf vele jaren eerder ook al overkomen. Een aantal zzp-jaren hebben niet tot een nieuwe loopbaan geleid. Het pensioen laat nog enkele jaren op zich wachten en daar komt nu de onzekere toekomst van zijn vrouw bij. Het echtpaar maakt zich grote zorgen. We zetten de feitelijke situatie op een rijtje en dan blijkt er toch licht aan het einde van de tunnel…..

Meneer heeft in het verleden een volledige WW-uitkering doorlopen en daarna van zijn schamele zzp-inkomen geleefd. Dat inkomen is nu nihil. Vanwege zijn doorlopen WW-recht én de leeftijd waarop hij werkloos werd is het alsnog mogelijk om IOAW aan te vragen. Meneer is gerustgesteld nu hij een uitkering kan aanvragen.

Focus/speerpunten/ontwikkelingen eerste halfjaar • •

Versterking wijkgerichte inzet van informatievoorziening.

Stedelijke en wijkgerichte informatievoorziening realiseren en onderhouden voor iedereen die woont, werkt of zorgt in Utrecht. D.m.v. betrouwbare en actuele informatie inwoners, vrijwilligers en professionals op weg helpen.

Bevorderen dat mensen met de juiste informatie en een persoonlijk advies beter in staat zijn keuzes te maken en problemen voor te zijn of op te lossen.

Wijkinformatievoorziening Het projectteam Wijkinformatie heeft in de eerste twee kwartalen actief contact gezocht en gehad met door de gemeente Utrecht gesubsidieerde bewonersinitiatieven en de daarbij betrokken sociaal makelaars. Samen met de bewonersinitiatieven is gesproken over hun doelstellingen en hoe U Centraal daar een bijdrage aan levert.

Hierbij is eigenaarschap van het bewonersinitiatief een belangrijk uitgangspunt.

Verhalende weergave van inzet en resultaten die bijdragen aan doelen/ effect: wat is bereikt

We gaan door met het leggen van verbindingen met belanghebbenden op het gebied van wijkinformatie. Samen met deze belanghebbenden maken we per wijk een plan voor de verdere ontwikkeling van Wijkinformatie en proberen daarover zoveel mogelijk schriftelijke afspraken te maken. Hierbij houden we rekening met de bestaande situatie, de ambities en de wensen van wijkbewoners en -initiatieven.

Stedelijke Informatievoorziening We volgen ontwikkelingen op het gebied van regelingen en voorzieningen en zijn alert op signalen: zo houden we de informatiebronnen voor onze doelgroepen actueel. Dat gebeurt met name in U Gids.

Met de lancering van de NIZU website – die gebruik maakt van informatie van U Gids -en wijkgerichte sites- vinden en benaderen ook vrijwilligersorganisaties ons met aanvullingen en wijzigingen op voor hen belangrijke informatie.

Ook gaan we bij voldoende animo -samen met bewoners- komend half jaar wijkinfopunten opzetten in wijken waar nu nog niets is.

U Centraal, DOCK en de Buurtteamorganisaties hebben overstijgende samenwerkingsafspraken gemaakt. De kern hiervan is dat we per wijk zo goed mogelijk de samenwerking opzoeken en op maat afstemmen.

14 I P a g i n a

Cijfers/aantallen De Geldzaak: 31 klanten 7x chat + 50 keer informatie en advies gegeven via verschillende communicatiemiddelen 80 - 100 bezoekers (U Centraal-vrijwilligers, mantelzorgers, ASR-vrijwilligers) aan informatiebijeenkomsten op gebied van voorzieningen, kwijtschelding van gemeentebelastingen, belastingen en toeslagen.

Trends en ontwikkelingen, leren en bijsturen: Profileringswensen bewonersinitiatieven Uit gesprekken met deelnemers aan de bewonersinitiatieven blijkt dat deze bewonersinitiatieven zichzelf graag willen profileren via een eigen of bestaande website.

U Centraal is in gesprek over de mogelijkheden om informatie wederzijds uit te wisselen en deze informatie op een goede en herkenbare manier aan te bieden.

Eigenaarschap bewonersinitiatieven met formele organisaties Tijdens het in kaart brengen en nadenken over versteviging van wijkinformatievoorziening in Utrecht is het eigenaarschap een belangrijk onderwerp van gesprek. Het uitgangspunt is dat eigenaarschap van een wijkinitiatief zoveel mogelijk bij de bewoners ligt. Daarnaast kan het nastreven van organisatiedoelstellingen soms wrijving opleveren. We proberen deze twee zaken zoveel mogelijk te harmoniseren maar dit blijft een uitdaging. We voorzien dat dit thema vragen blijft opleveren in de toekomst. Dit vraagt om een gezamenlijke visie van GU, DOCK en BTO en UC.

15 I P a g i n a

•

• • •

•

Advies sociaal raadsliedenwerk

•

• Focus/speerpunten/ ontwikkelingen eerste halfjaar De I&A teams en specifiek de sociaal raadslieden bieden inwoners in hun buurt praktische ondersteuning zodat zij maximaal kunnen meedoen op basis van hun eigen voorkeuren. De sociaal raadslieden helpen, samen met hun vrijwilligers en stagiairs, de inwoners van de stad optimaal gebruik te maken van regelingen en voorzieningen en mogelijkheden die voor hen van toepassing zijn. De doelgroep bestaat uit die inwoners, die hulp nodig hebben bij een onafhankelijk sociaaljuridisch advies. Dit vraagt een nauwe samenwerking met de buurtteams, maar ook met andere partijen in de wijken.

Verhalende weergave van inzet en resultaten die bijdragen aan doelen/effect: wat is bereikt

•

•

•

Rechtbank: eens per maand spreken 2 sociaal raadslieden en stagiair(s) inwoners van Utrecht e.o. met betalingsachterstanden op zorgverzekering. Na het gesprek op de Rechtbank kunnen zij zo nodig direct een afspraak inplannen bij het buurtteam of I&A; Geldzorgen bespreekbaar maken bij bewoners en via collega’s van het buurtteam en op alle ontmoetingsplekken; ‘Dokter Rondkomen’ in Gezondheidscentrum Overvecht: week inloopspreekuren bemenst met helaas een hele kleine opkomst (6 personen); De Geldzaak in de Centrale Bibliotheek en on tour langs meerdere bibliotheken; spreekuren met financieel thema. Ontwikkelt richting voorlichting met aansluitend hulp bij aanvragen (bv minimaregelingen); Jongeren: Follow your Money evenement georganiseerd tijdens week van het geld, waarbij we JoU, Back UP, Buurtteam Sociaal, Levensgebeurtenissen, Stadsgeldbeheer en U-2BHeard! hebben betrokken. Helaas maar weinig jongeren aanwezig, die komen niet zomaar naar een evenement met informatie over geld, ondanks leuke activiteiten; Huishoudboekje: de sociaal raadslieden kunnen de inwoners van de stad die geen begeleiding vanuit een buurtteam krijgen zo nodig steunen bij de start met het huishoudboekje en helpen bij vragen; Kanteling schulddienstverlening: I&A heeft een stevige positie in de keten van schulddienstverlening met sociaal raadslieden en vrijwilligers; Incidentele acties als BghU in Place2BU en jaarlijkse Belastingaangiften en kwijtschelding BghU bijvoorbeeld. Wanneer meer gelijksoortige vragen in een specifieke buurt/gemeenschap leven, gaan de sociaal raadslieden daar op af. Ook naar bewonersinitiatieven of een buurtinitiatief en zo mogelijk samen met studenten SJD, stagiairs en vrijwilligers.

Ondersteuning bewonersinitiatieven; in enkele wijken ondersteunen de sociaal raadslieden de bewonersinitiatieven/wijkinformatiepunten, waar bewoners elkaar verder helpen. Soms is daarbij de expertise van de I&A teams nodig en kan I&A ook buiten het buurtteam opereren.

Aanbesteding nieuw klantregistratiesysteem. Bij de gemeente Utrecht is een nieuw registratiesysteem ingekocht: Wizportaal. Komende halfjaar wordt gewerkt aan een goede inrichting van dit registratiesysteem zodat samenwerking en cijfermatige verantwoording een goede plaats heeft.

Afgelopen half jaar hebben de sociaal raadslieden extra ingezet op zichtbaarheid, profilering en versterking van hun positie door bv. actief bij te dragen aan de belangrijke uitvoeringsactiviteiten van de actieagenda Utrecht schuldenvrij.

16 I P a g i n a

Knelpunten: • Sociaal raadslieden werken vaak als enige expert op locatie van twee buurteams, dit maakt de continue beschikbaarheid soms kwetsbaar tijdens piektijden of verlof. Inzet van ervaren stagiairs en vrijwilligers is onmisbaar. De sociaal raadslieden ondersteunen op hun expertisegebied een flink aantal collega’s (generalisten/gezinswerkers) en bewoners. Hierdoor is het soms een grote uitdaging alle vragen direct op te kunnen pakken. Dit verhoogt de beleving van werkdruk .

• KTSD is niet ingericht voor de werkzaamheden van sociaal raadslieden, laat staan van de U Centraal vrijwilligers. Hierdoor is geen zicht op de aantallen vragen/bewoners, instroom, doorstroom en uitstroom of het soort vragen (per wijk). Vanaf februari 2020 komt een nieuw registratiesysteem, waarin deze tekortkoming gerepareerd wordt.

• Profilering als experts voor de bewoners en collega’s van het buurtteam is sinds 2018 steeds duidelijker door de meer onafhankelijke positie, Dit werkt beter voor beide buurtteams, die daar tevreden over zijn. Ook de medewerkers van de teams Jeugd en Gezin maken gemakkelijker gebruik van de sociaal raadslieden.

Ambities: • Na de zomer wordt onderzocht hoe de klanttevredenheid over de sociaal raadslieden gemeten kan worden en wordt hierop ook actie ondernomen. De resultaten van de klanttevredenheid nemen we mee in de rapportage van kwartaal 4.

• Profilering en PR krijgen meer aandacht, zodat bewoners en bewonersinitiatieven een heel lage drempel ervaren en goed geholpen worden.

• De sociaal raadslieden hebben dit jaar het doel om meer van elkaar te leren. In clusterverband werkt men nauwer samen en vanuit de leiding en P&O hebben inmiddels 2 van de geplande 4 team/cluster bijeenkomsten plaatsgevonden over goede teamsamenwerking en omgaan met werkdruk. Daarnaast volgen de raadslieden ook organisatie brede scholingen zoals: huiselijk geweld, onderlinge masterclasses en pitching/storytelling.

• De samenwerking met zowel de sociale basis als vrijwilligers en bewonersinitiatieven krijgt steeds meer vorm.

• De inzet van ervaringsdeskundigen als aanvulling van de teams I&A (Advies door sociaal raadslieden) in de wijken is door 2 studenten onderzocht en leverde praktische inzichten en tips op. We gaan daar hopelijk vanaf september mee starten door Edasu stagiairs aan te nemen.

•

•

Een student SJD gaat stage lopen bij de sociaal raadslieden, maar tevens bij stichting JoU mee met een Intern Begeleider om specifiek jongeren verder te helpen met hun geldvragen.

De tweede helft van dit jaar zal er veel aandacht zijn voor de inrichting van het registratiesysteem dat de buurtteams gebruiken, specifiek aangesloten bij de werkwijze van de sociaal raadslieden. We nemen de gewenste cijfers dan uiteraard daarin mee.

Cijfers /aantallen Door een omissie in het huidige KTSD kunnen de vragen van de klanten niet geteld worden. Aantallen klanten zeggen niks over het Sociaal Raadsliedenwerk, zonder te weten wat de vraag is. Meerdere afspraken per klant kan heel verschillende oorzaken hebben. Ook een afspraak kan gemiddeld 1 uur duren, maar om klanten niet te lang te laten wachten plannen de sociaal raadslieden vaak ook korte afspraken tussendoor om te bepalen wat speelt en eerst nodig is.

Meest voorkomende onderwerpen: • Inkomen: uitkeringen, moeilijke contacten met uitkeringsinstanties, werk in combinatie met een uitkering; vooral W en I maar ook UWV • toeslagen (terugvorderingen en verrekeningen) en financiële voorzieningen (bijzondere bijstand, individuele inkomenstoeslag, RTZ etc) • (inkomsten)belastingen • schulden, beslaglegging inkomen (beslagvrije voet), schuldenoverzicht, voorzieningencheck, inkomstenplaatje, actielijst van W en I, werkboek • vreemdelingenrecht Trends en ontwikkelingen, leren en bijsturen De werkdruk is hoog en daardoor hebben de clusters van samenwerkende sociaal raadslieden onvoldoende de tijd om goed te bedenken hoe het werk anders uit te voeren en daarmee te experimenteren. Niet alle vragen voor I&A hoeven perse door hen te worden uitgevoerd, zij zijn ook niet overal verantwoordelijk voor. Generalisten en gezinswerkers kunnen meer zelf doen, de inzet van vrijwilligers kan meer opleveren, bewoners in groepen ondersteunen e.d.

In de bijeenkomsten gericht op samenwerking en werkdrukverlaging zal hier expliciet aandacht voor zijn. Zo kunnen de sociaal raadslieden ook van elkaar leren.

17 I P a g i n a

In het tweede kwartaal is een structureel overleg gestart met BTO Sociaal teneinde signalen te bespreken, kennis te nemen van beleidsveranderingen en aandacht te vragen voor de samenwerking. Daarnaast is met buurtteammedewerkers uit De Meern gebrainstormd over manieren om beter te wijzen op de mogelijkheid van Onafhankelijke Cliëntondersteuning en hiernaar te verwijzen.

Onafhankelijke Cliënt Ondersteuning Focus/speerpunten/ ontwikkelingen eerste halfjaar • • • •

Het vergroten van de bekendheid van cliëntondersteuning Verbreding van het werkterrein van onafhankelijke cliëntondersteuning.

Samenwerking met cliëntenorganisaties, buurtinitiatieven en zorgaanbieders.

Bijdragen aan aanscherping van processen en beleid rondom zorg en ondersteuning in Utrecht

Verhalende weergave van inzet en resultaten die bijdragen aan doelen/ effect: wat is bereikt

Voorbeeldcasus: Mevrouw van 47 jaar met diverse lichamelijke beperkingen belt half mei in paniek naar de Onafhankelijke Cliëntondersteuner. Zij heeft contact met het BT wegens herindicatie HBH en IBG (incl. het doen van boodschappen) in PGB vorm. Deze indicaties heeft zij 15 jaar. De zorg wordt geleverd door drie vaste zorgverleners die mevrouw goed kent en vertrouwt. Mevrouw wordt door het BT verwezen naar medisch onderzoeksbureau Treve om meer duidelijkheid te krijgen over haar beperkingen. Mevrouw en haar twee zussen hebben diverse vragen over dit onderzoekstraject; zo willen zij meer weten over de rechten & plichten gedurende het onderzoek. De Klantondersteuner beantwoordt deze vragen. Het BT is voornemens het uur BGI voor boodschappen te laten vervallen.

Dit op advies van Treve met als motivatie dat BGI een te dure begeleidingsvorm is voor het doen van boodschappen.

Het BT schrijft in haar ondersteuningsplan niets over de reden(en) om dit uur te laten vervallen. Het hele traject levert mevrouw heel veel paniek en stress op.

Haar vertrouwen in het BT was al niet groot maar lijkt nu helemaal verdwenen. De Klantondersteuner neemt contact op met het BT om de situatie te bespreken. Het BT geeft aan dat de PGB commissie van het BT beoordeeld heeft dat het uur voor het doen van boodschappen niet onder BGI valt. De Klantondersteuner geeft aan dat deze beoordeling motivatie mist en dat een bezwaar hierop onvermijdelijk lijkt. Het BT geeft aan nogmaals in overleg te gaan met de PGB commissie. Na een paar dagen belt het BT met de cliënt om te laten weten dat de bestaande uren opnieuw zullen worden toegekend. Uiteindelijk heeft het hele traject van aanvraag tot toekenning PGB 7 maanden geduurd (van december 2018 tot juli 2019).

Mevrouw voelde zich gesteund door de inzet, informatie, het advies en de interventies van de Klantondersteuner. Mevrouw keek aanvankelijk op tegen verder contact met het buurtteam maar ziet de evaluatie en verlenging nu met vertrouwen tegemoet.

In de eerste helft van 2019 is aan het vergroten van de bekendheid gewerkt door aan te sluiten bij de wijkinformatiemiddag waar wijkinitiatieven, zorgaanbieders en cliëntenorganisaties naar hun informatiebehoefte gevraagd is. Daarnaast is aangesloten bij raadsinformatiebijeenkomsten, bijeenkomsten van Maatschappelijk Netwerk Utrecht.

Tenslotte worden gedurende het jaar PR-activiteiten ingezet en presentaties bij verwijzers verzorgd.

18 I P a g i n a

Trends en ontwikkelingen, leren en bijsturen Halverwege 2019 is het totale aantal cliĂŤnten verdubbeld ten opzichte van het totaal dat in 2018 geholpen is. De verwachting is dat deze stijging dit jaar door zal zetten aangezien later dit jaar meer PR-activiteiten worden ingezet om de bekendheid van onafhankelijke cliĂŤntondersteuning verder te vergroten. Er wordt dit jaar dan ook meer samenwerking en taakafstemming met de primaire cliĂŤntondersteuning van het buurtteam gezocht.

Cijfers/aantallen 2018 Advies

Kwartaal 1 Kwartaal 1 t/m 2 Kwartaal 1 t/m 3 Kwartaal 1 t/m 4

2 17 34 57

Begeleiding bij klachten/bezwaar 14 26 40 55

2019 Advies

57 105

Begeleiding bij klachten/bezwaar 15 36

19 I P a g i n a

Schuldhulpverlening FIA inclusief Levensgebeurtenissen en Onderaannemerschap Tussenvoorziening

U Centraal) uit de stad Utrecht. Dagelijks werken we nauw samen om onze vrijwilligers zo goed mogelijk te faciliteren, coachen, begeleiden voor een kwalitatief goede dienstverlening met als doel: een schuldenvrij Utrecht. De afgelopen periode hebben deze Utrechtse organisaties afspraken gemaakt om onze werkzaamheden nog beter op elkaar af te stemmen en elkaar in ambities te kunnen versterken. Daaruit is de 'Alliantie Utrechtse organisaties vrijwillige schuldhulpverlening en schuldenpreventie' gekomen.

De Alliantie heeft gezamenlijk een verklaring opgesteld met afspraken voor de komende jaren. Op 20 juni jl. is de Alliantie ondertekend door de samenwerkende partijen, onder toeziend oog van wethouder Linda Voortman. Uiteraard is de actieagenda 'Utrecht Schuldenvrij' een agenda om met al onze vrijwilligers een belangrijke bijdrage te leveren aan een schuldenvrij Utrecht. Namens het Platform Financieel Vrijwilligers Utrecht nemen we deel aan de focusgroep actieagenda ‘Utrechters schuldenvrij’.

Om ervoor te zorgen dat ook in de toekomst de kennis en vaardigheden van de vrijwilligers op het gebied van schulden op peil blijven, wordt vanuit het Platform een stedelijke Budgetvaardig training voor vrijwilligers ontwikkeld.

Vroegsignalering door middel van individuele en groepsgewijze ondersteuning Tijdens de ondersteuning door vrijwilligers van U Centraal, vervullen de vrijwilligers een signalerende rol. Zij zijn alert op signalen van geldproblemen. Het ondersteuningsaanbod (zowel groepsgericht als individueel) is laagdrempelig en toegankelijk voor alle inwoners van Utrecht.

Focus/speerpunten/ ontwikkelingen eerste halfjaar

Doorontwikkeling en innovatie van het aanbod schuldhulpverlening in de stad en de wijken en aansluiten op de kanteling schulddienstverlening en Actieagenda Schuldenvrij

• • •

Aansluitend op de ontwikkelopgaven levert schuldhulpverleing (FIA) net zoals voorgaande jaren vrijwillige ondersteuning aan Utrechters met vragen op het gebied van geld en administratie. Deze ondersteuning richt zich op het vergroten van de financiële zelfredzaamheid.

Eerste helft 2019 zijn er weer veel gespecialiseerde vrijwilligers ingezet. Dit doen we niet alleen door inzet van financiële thuishulpmaatjes (250) maar ook in de Buurtteams zetten we jaarlijks meer dan 100 vrijwilligers in om met ondersteuning van de Sociaal Raadslieden, bewoners op weg te helpen binnen de Sorteergroepen, Grip groepen, Voor ’t zelfde geld groepen financiële spreekuren, digitale spreekuren enz.

Daarin werken we uiteraard nauw samen volgens het beleid van de Kanteling Schulddienstverlening.

Ook de U map werd weer uitgegeven.

Samenwerking informele zorg op stedelijk niveau Vroegsignalering door middel van individuele en groepsgewijze ondersteuning Doorontwikkeling en innovatie van het aanbod schuldhulpverlening in de stad en de wijken en aansluiten op de kanteling schulddienstverlening en Actieagenda Schuldenvrij

Verhalende weergave van inzet en resultaten die bijdragen aan doelen/ effect: wat is bereikt Samenwerking informele partijen op stedelijk niveau (Platform Financieel Vrijwilligers Utrecht) Het Platform Financieel Vrijwilligers Utrecht bestaat uit organisaties (Tussenvoorziening, Humanitas, Schuldhulpmaatje, Leger des Heils, Al Amal en U Centraal) die zich dagelijks inzetten om bewoners te helpen bij hun (dreigende) schulden.

Dit realiseren we met de inzet van meer dan 450 vrijwilligers (waarvan 250 van

De eerste twee kwartalen stonden ook in het teken van aansluiten op de Actieagenda.

Veel vrijwilligers en alle consulenten van FIA hebben de aangeboden workshops bijge20 I P a g i n a

woond. Daarnaast hebben consulenten van FIA netwerkorganisaties getraind op het gebied van vrijwillige inzet.

Cijfers/aantallen De instroom en uitstroom van FIA cliënten in kwartaal 1 en 2

Gedurende een ondersteuning doen de cliënt en de vrijwilliger allebei inzichten op die hen verder helpen in de toekomst

“

We hebben allebei wat geleerd

”

FIA Vrijwilliger Jaap

Gedurende een ondersteuning doen de cliënt en de vrijwilliger allebei inzichten op die hen verder helpen in de toekomst Tussenvoorziening Financieel vrijwilligers thuis Bij de FVT zien we een normaal aantal unieke cliënten maar het aantal vrijwilligers daalt. Huidige vrijwilligers doen dus meer trajecten dan eerder. Veel vrijwilligers sluiten koppelingen af en willen graag gelijk weer starten met een nieuwe koppeling.

De verdeling van cliënten die thuis ondersteuning krijgen van FIA vrijwilligers

Financieel Vrijwilligers Thuis – Het verhaal van Ron Ron raakte alles kwijt, hij kwam met veel schulden op straat te staan. Hij werd opgevangen door de Tussenvoorziening. Na 11 jaar bij Stadsgeldbeheer pakte het stel de administratie weer zelf op. Een financieel vrijwilliger ging hen hier bij helpen, zo ontmoetten zij Bas. Ron: “Bas grijpt in als het fout gaat. Hij geeft ook frisse ideeën: je kan het zo doen, je kan het zus doen. Ik heb er echt baat bij.” We gaan straks met een goed gevoel het helemaal zelfstandig doen”.

SJD Wegwijs Bij de SJD zien we steeds meer contactmomenten maar steeds minder unieke cliënten.

Houdt dus in dat we onze cliënten vaker terugzien met ingewikkelder kwesties over het algemeen (goed voorbeeld is Raymond).

Raymond kwam via Stadsteam Herstel bij de SJD. Vanuit Suriname is hij naar Nederland teruggekeerd. In Nederland aangekomen had hij geen onderdak en geen inkomen.

SJD pakte direct een aantal zaken met hem op, als eerste werd er een dak- en thuislozenuitkering aangevraagd.

Inmiddels heeft Raymond een eigen woning. Hij is daar heel blij mee. De vrijwilliger helpt Raymond nu met het aanvragen van de juiste toeslagen. Hij wil zelf zijn administratie gaan beheren. Maar hij beseft dat hij hierbij hulp nodig heeft. Daarom regelt SJD een Financieel Vrijwilliger Thuis voor hem.

21 I P a g i n a

De verdeling van vrijwilligers over de buurtteams, op 1 juli 2019

Trends en ontwikkelingen, Leren en bijsturen: ambitie De introductie van de Actieagenda Utrecht Schuldenvrij heeft gezorgd voor een toenemende interesse van vrijwilligers in schulden. Om daarbij aan te sluiten bieden we onze vrijwilligers speciale trainingen op het gebied van schulden. Hierin trekken we samen op met de organisaties die zich hebben verenigd in het Platform Financieel Vrijwilligers Utrecht. Om het taboe te doorbreken en te praten over financiĂŤle problemen hebben we nog een weg te gaan

22 I P a g i n a

•

•

•

•

Levensgebeurtenissen

•

Focus/speerpunten/ ontwikkelingen eerste halfjaar

•

• • •

•

Op toegankelijke en laagdrempelige wijze inwoners leren omgaan met geld, administratie en eventuele schulden Dit aanbod wordt georganiseerd en vormgegeven o.b.v. de behoefte van inwoners en in nauwe samenwerking met andere partijen in de stad Vroeg signalering door zowel groepsgewijze als individuele ondersteuning We werken stress-sensitief, bieden perspectief en doen wat nodig is (maatwerk voor ieder)

Mensen die recent een levensgebeurtenis hebben meegemaakt hebben een verhoogd risico op het ontstaan van armoede en schulden. Door de levensgebeurtenis en de financiële gevolgen daarvan, hebben zij tijdelijk minder geestelijk en financiële ruimte om aan een oplossing te werken. Door informatie op maat aan te bieden aan mensen die een levensgebeurtenis meemaken verlagen we het risico op armoede en schulden.

Inwoners hebben de regie en verantwoordelijkheid voor hun financiële situatie en realistisch beeld van de mogelijke oplossingen. Zij hebben weer overzicht op hun administratie. De mogelijke voorzieningen/ regelingen worden maximaal benut door uitleg in begrijpelijke taal.

Het taboe op het hebben van geldzorgen terugbrengen. Een stresssensitieve benadering toepassen (behapbaar maken, complimenteren op behaalde resultaten, perspectief bieden) Het aanbod is laagdrempelig. Vroeg signalering brengt inwoners (ook jongeren) met geldzorgen zo vroeg mogelijk bij verschillende passende ondersteuningsvormen. Het tijdig ingrijpen voorkomt dat financiële problemen groeien, andere problematiek escaleert en de inwoner in een vicieuze cirkel terecht komt.

Collectieve ondersteuning waar het kan en individuele ondersteuning (op maat) waar dat gewenst is. We activeren mensen door aan te sluiten bij hun individuele mogelijkheden en behoeften in het nazorgtraject.

Bieden van bijeenkomsten in samenwerking met andere partijen in de stad (incl. Gemeente Utrecht, W&I) en inzet van ervaringsdeskundigen die aansluiten op relevante thema’s Met als extra focus vanuit de actieagenda Schuldenvrij vroeg signalering bij: - Jongeren - Werkende armen - Voorkomen van schulden in de bijstand

Verhalende weergave van inzet en resultaten die bijdragen aan doelen/ effect: wat is bereikt Bereikte resultaat deelnemers Deelnemers komen n.a.v. de bijeenkomst in actie. Ze gaan bijvoorbeeld uitgaven bijstellen, toeslagen aanvragen en een overzicht van de inkomsten- en uitgaven maken.

Hierdoor krijgen ze grip op de veranderende (financiële) situatie.

Het was een leuke middag. Ik heb veel nieuwe informatie gekregen. Ook kijk ik nu anders aan tegen werk vinden. Mijn werkmatcher en ik hebben mijn cv verbeterd en hij helpt me met werk vinden. De administratiemap die we meegekregen is top! Daarmee heb ik nu een goed overzicht van mijn inkomsten en uitgaven.’

Man, 52 jaar, bijeenkomst na de bijstand

23 I P a g i n a

(Telefonische) nazorg Nazorg biedt mogelijkheid om op maat ondersteuning te bieden. We sluiten aan op de voorgenomen eigen acties en stimuleren in actie komen en blijven. We zoeken uit of de deelnemer zichzelf redt of dat externe hulp benodigd is en welke dan meest passend is b.v. buurtteam, geldzaak of een financiële cursus. Intensiteit van de nazorg wordt afgestemd op de behoefte van de deelnemer. Bij een workshop als echtscheiding is er bijvoorbeeld vaker contact, o.a. om stress weg te nemen en mensen praktisch op weg te helpen. We richten ons hierbij op principes van stress-sensitieve dienstverlening.

‘De begeleider van de workshop was er voor mij. Het motiveerde mij om in actie te blijven, ook als ik het even niet meer zag zitten. Zo ben ik toch zelf zorgtoeslag gaan aanvragen waar ik al veel langer recht op had. Dit scheelde mij enorm veel geld, 700 euro.

De begeleider wees mij erop dat er ook een financiële cursus bestaat waarin je al dit soort dingen leert. Hier ga ik binnenkort aan beginnen.’

Vrouw, 42 jaar, bijeenkomst na scheiding Inspelen op behoefte en signalen • Er is behoefte aan bijeenkomsten nabij Leidsche rijn, hier zijn nu een aantal bijeenkomsten georganiseerd i.s.m. buurtteam Leidsche Rijn.

• Tijdens bijeenkomsten bleek er ook specifieke behoefte te zijn aan informatie over het ziek zijn bij een werkgever. Hier hebben we een apart thema voor opgestart.

• Er is behoefte aan educatieve scholing aan jongeren. Hier zijn we op ingegaan door (verdere) samenwerking met scholen en andere partners in de stad zoals het STUT theater en ULU moskee.

• Door tijdig inspelen op de inkomensdaling bij instroom in de bijstand wordt voorkomen dat financiële problemen ontstaan of groeien. Hiertoe hebben we in samenwerking met de gemeente de bijeenkomst ‘Financiën in de bijstand’ opgezet.

•

Deelnemers zijn positief over het aanbod in de bijeenkomst, toepasbaarheid, duidelijke overzicht en lotgenotencontact. Score ‘goed t/m uitstekend’ na afloop van de bijeenkomst (voorziet in behoefte):

•

We zorgen ervoor dat de 9 verschillende thema’s elk maandelijks (tot 6 weken) ingepland worden en daarmee voldoende voor deelnemers beschikbaar zijn. Potentiële deelnemers kunnen zich ten allen tijde (online) aanmelden voor de volgende, geplande bijeenkomst. Wachttijd is er (bijna) niet en wordt alleen beïnvloed door het moment van aanmelden door de deelnemer zelf.

•

145 deelnemers aan de bijeenkomsten ‘Financiën bij verandering in het leven’ hebben inmiddels nazorg ontvangen (bij scholen vindt er geen nazorg plaats).

Cijfers/aantallen •

•

We hebben voor dit jaar de doelstelling om 60 bijeenkomsten te realiseren. We verwachten in totaal zo’n 500 deelnemers te bereiken. Tot nu toe zijn 38 bijeenkomsten ‘Financiën bij verandering in het leven’ georganiseerd voor 294 deelnemers, verdeeld over 9 verschillende thema’s.

Aanvullend hebben we 7 bijeenkomsten ’18 jaar? Word Geldwijzer’ gehouden op school (84 leerlingen). Dit sluit aan bij de educatieve scholing aan jongeren uit de Actie-agenda Schuldenvrij.

24 I P a g i n a

Trends en ontwikkelingen, Leren en bijsturen: ambitie • •

Aansluiten op de actie-agenda schuldenvrij. Zie punt 1b.

Er is meer doorverwijzing vanuit de buurtteams en ‘via via’. Er lijkt een langzaam grotere bekendheid in de stad te komen.

25 I P a g i n a

werkpartners en weten verantwoord gebruik te maken van de inzet van vrijwilligers.

Het onderhouden van onze relaties is voor ons belangrijk. Dat vereist een open en heldere communicatie, waardoor onze relaties weten wie wij zijn en wat zij van ons kunnen verwachten. Netwerkpartners, (o.a. Dock en BTO, Gezonde Wijk Overvecht etc.), burgerinitiatieven, burgers moeten ons kunnen vinden en aanspreken en het is belangrijk dat zij duidelijkheid hebben omtrent onze kennis en werkwijze.

Verhalende weergave van inzet en resultaten die bijdragen aan doelen/ effect: wat is bereikt

Groepsgerichte activiteiten Focus/speerpunten/ ontwikkelingen eerste halfjaar Groepsgerichte activiteiten betreft het collectief aanbieden van groepen. Het collectief aanbieden van informatie en cursussen zorgt voor wederzijdse herkenning en erkenning van deelnemers en bevordert de opbouw van sociale netwerken. Ons aanbod is gericht op het vergroten van zelfredzaamheid en behoud van controle over het eigen leven. Er is een regulier aanbod op het gebied van persoonlijke ontwikkeling en multiculturele groepen dat terug te vinden is op onze website en in ons groepenboekje.

Voor cijfers verwijzen we naar de bijlage.

Groepsgewijze activiteiten richt zich niet alleen op een specifieke doelgroep, maar luistert naar de vraag die leeft in de samenleving, bij burgers en netwerkpartners.

Groepsgewijze activiteiten zoekt een oplossing voor de vraag, in de vorm van cursussen, trainingen of éénmalige bijeenkomsten. Vragen worden gehonoreerd als een collectieve aanpak op zijn plaats is.

Om snel en daadkrachtig in te kunnen spelen op aanvragen is flexibiliteit van groot belang. De professionals van Groepsgewijze Activiteiten zijn allrounders, die op vele vragen een aanbod kunnen formuleren. Zij staan open voor samenwerking met net-

Wij werken vanuit bovenstaande principes aan goede resultaten, getuige de volgende praktijkvoorbeelden: • Een greep uit het reguliere aanbod: Sociale vaardigheden voor volwassenen, Herwin je zelfvertrouwen, Help, ik kom tijd tekort, Stress ontspannen kun je leren, Hier & Nu, Lessen in Geluk, Assertiviteitstraining, Met meer zelfvertrouwen solliciteren.

• Een greep uit het reguliere aanbod voor multiculturele groepen: Informatie Nederlandse Gezondheidszorg, Wetten, Regels en voorzieningen in zorg en welzijn, Opvoedingsondersteuning voor ouders van kinderen met een beperking, Hulp bij de zorg voor een kind met een beperking, Voorlichting diabetes, Omgaan met stress en depressieve klachten, Gezondheid en bewegen.

• De Bibliotheek Utrecht heeft gevraagd mee te denken en samen te werken aan een aanbod voor ouderen. Wij bevinden ons in de explorerende fase aangaande de vraag en zoeken samen naar een passende werkvorm hiervoor. Planning en werkwijze volgen.

• Healthy Society ontwikkelde een programma: “Sterker in je leven staan met een chronische ziekte” en heeft ons gevraagd het programma in Utrecht uit te voeren. Inmiddels heeft er een cursus plaatsgevonden en zijn er twee nieuwe gepland in het najaar, waarbij ook de multiculturele groepen uitgenodigd worden om deel te nemen.

• Wij hebben een training ontwikkeld op de vraag van thuiszorgorganisaties en de Utrechtse huisartsen (de HUS) naar scholing voor hulpen bij huishouding m.b.t. grenzen en signaleren. We hebben een groot aantal trainingen mogen verzorgen op de verschillende locaties van de thuiszorgorganisaties. Daarbij is het aansluiten bij de vraag van groot belang geweest. Wij zijn daarin geslaagd.

We hebben gewerkt aan het opbouwen van een goede relatie met deze organisaties. Mede daardoor ontvingen we een nieuwe opdracht om introductiebijeenkomsten te geven voor nieuwe deelnemers.

• In samenwerking met Adviseurs Volksgezondheid van de gemeente Utrecht en Diabetesvereniging Nederland worden gezondheidsdagen georganiseerd in Buurthuizen en revalidatiecentra. Deze worden heel goed bezocht. Ook 26 I P a g i n a

•

mensen met een andere culturele achtergrond dan de Nederlandse.

U Centraal heeft een beroepskracht die zich richt op multiculturele groe pen. Zij weet welke benadering de beste is voor mensen uit een andere cultuur.

Langdurige ziekte of het verliezen van werk heeft ingrijpende financiële gevolgen. Collega’s van de afdeling Financiën & Administratie leren mensen hoe zij om kunnen gaan met de financiële gevolgen. Zij signaleren dat het voor mensen die langdurig ziek zijn, afhankelijk zijn van een werkloosheidsuitkering of in de bijstand terechtkomen, lastig is om om te gaan met bedrijfsarts, klantmanager van het UWV of de bijstandsconsulent. In samenwerking met SOLGU formuleerden we een aanbod dat voorziet in informatie met betrekking tot de do’s en dont’s tijdens deze gesprekken.

Cijfers/aantallen Zie bijlage pagina 35 en 36.

Trends en ontwikkelingen, leren en bijsturen: ambitie •

• • • •

Wij denken na over een aanbod voor studenten nu duidelijk is dat zij overbelast zijn en daardoor uitvallen. Wellicht kunnen we in samenwerking met studentenverenigingen, Universiteit of HBO-instelling de vraag ophalen en een antwoord in de vorm van een bijeenkomst of cursus uitwerken.

Wij denken na over mogelijkheden aangaande schuldhulp/Actie agenda Utrecht Schuldenvrij. Bijvoorbeeld in de vorm van budgetgroepen.

Wij volgen de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt op de voet. Het aantal vacatures neemt weer af. Onze sollicitatiecursus wordt up-to-date gemaakt.

Samenwerking met nieuwe partner DOCK wordt uitgebouwd.

Voor multiculturele groepen onderzoeken wij samen met basisonderwijs mogelijkheden om obesitas te verminderen.

27 I P a g i n a

Verhalende weergave van inzet en resultaten die bijdragen aan doelen/ effect: wat is bereikt De afgelopen periode heeft in het teken gestaan van het implementeren van de nieuwe wet en regelgeving AVG en privacy . Dit heeft geresulteerd in een nieuwe manier van registeren en werkwijze. Dit is in samenwerking met de verschillende netwerkpartners gebeurd.

Cijfers/aantallen Opvallend in de eerste twee kwartalen van 2019 is het aantal aanmeldingen van extreme woonoverlast veroorzaakt uit eigen woningen en particulier verhuur ĂŠn een terugloop van aanmeldingen van extreme woonoverlast vanuit corporatiewoningen.

Dit betekent voor de casemanager extreme woonoverlast een andere manier van werken. Om tal van redenen kunnen we in casussen niet altijd met een netwerkpartners optrekken, waardoor we een beroep moeten doen op een collega casemanager.

Dit vergt extra tijd en inzet van het team.

Wonen / Woonoverlast

Focus/speerpunten/ ontwikkelingen eerste halfjaar Samen met alle convenant partners is er gewerkt aan een nieuw samenwerkingsconvenant en aan de door ontwikkeling van de bestrijding van Woonoverlast. Met name door de verscherpte privacywetgeving en AVG, moest een belangrijk deel van de werkwijze herzien worden.

Workshop verscherpte privacywetgeving en AVG Sinds 25 mei 2018 is de AVG van kracht en is het team Woonoverlast in samenwerking met een jurist van de gemeente druk doende geweest deze in te passen in de werkwijze van de aanpak extreme woonoverlast. Het convenant moest herzien worden, de registratie moest op de schop en we hebben een workshop georganiseerd voor woonconsulenten van deelnemende woningcorporaties.

Deze workshops zijn op verzoek van het STUW door de casemanagers extreme woonoverlast ontwikkeld en gegeven. Ook had het STUW Tomlow advocaten gevraagd de wet nader toe te lichten en uit te diepen. Dit is goed ontvangen en werd als nuttig ervaren.

Trends en ontwikkelingen, leren en bijsturen: ambitie Looptijd In principe is de afspraak dat we streven naar een looptijd van 6 maanden voor een woonoverlasttraject. In praktijk blijkt dat deze looptijd vaak te kort is (door diverse omstandigheden). De veranderende looptijd is meer onder de aandacht en onderwerp van gesprek met de netwerkpartners. Gezamenlijk onderzoeken wij of deze looptijd realistisch is voor het behalen van de gestelde doelen.

28 I P a g i n a

Verhalende weergave van inzet en resultaten die bijdragen aan doelen/ effect: wat is bereikt Buurtbemiddeling wordt in een vroegtijdig stadium van een burenconflict ingeschakeld. Het werkt preventief en voorkomt verdere escalatie. Mensen doen daardoor minder snel een beroep op instanties, zoals politie, buurtteams of wijkbureau. Oorzaken van de conflicten zijn in het overgrote deel van de gevallen geluidsoverlast. Daarnaast worden erfafscheiding, pesten / treiteren en stankoverlast vaak genoemd als oorzaken van het conflict.

Buurtbemiddeling is beschikbaar voor alle inwoners van de gemeente Utrecht. Het doel is het herstel van communicatie tussen de buren. Daarom is het van belang dat men een gelijkwaardig gesprek kan voeren. Als dit niet kan doordat er op de achtergrond meer speelt (bijv psychische problematiek, verslaving etc), is buurtbemiddeling niet geschikt.

Wonen / Buurtbemiddeling

Buurtbemiddeling heeft begin 2019 een gastcollege bij de Hogeschool Utrecht gegeven aan 120 studenten. De komende maanden wordt verder ingezet op de deskundigheidsbevordering en de preventieve functies zoals hierboven beschreven.

Cijfers/aantallen

Focus/speerpunten/ ontwikkelingen eerste halfjaar Ontwikkelopgaven: • Uitbreiding Buurtbemiddeling Utrecht. Doel: Binnen 5 jaar een verdubbeling aantal aanmeldingen van 300 naar 600.

• Deskundigheidsbevordering d.m.v. scholing, ondersteuning, advisering/coaching aan bewonersgroepen, wijkraden, VVE’s etc.

• Preventieve rol in aanpak overlast in de woonomgeving, studentenoverlast en omzettings- en splitsingsbeleid (samenwerking Wijkbureaus).

Speerpunten: • 300 meldingen buurtbemiddelingen (waarvan 30 meer partijen en 8 > 20 personen) • 70% buren zijn tevreden • 140 buurtbemiddelaars

Aantal aanmeldingen buurtbemiddeling In Q1 en Q2 zijn in totaal 170 aanmeldingen bij buurtbemiddeling binnen gekomen, waarvan 6 meerpartijen-zaken* en 3 groepsbemiddelingen* van meer dan 20 personen. De meeste aanmeldingen waren afkomstig uit Noordoost en Overvecht. Uit Leidsche Rijn kwamen de minste aanmeldingen. * Bij meerpartijen-zaken gaat het om bemiddelingen waarbij meerdere buren betrokken zijn met ieder een eigen standpunt en belang (normaal gaat het om een bemiddeling tussen een buur A en buur B; bij meerpartijen-bemiddelingen zijn daarnaast een buur C, buur D, enz betrokken). * Groepsbemiddelingen zijn bemiddelingen met 20 personen of meer; denk hierbij aan conflicten met bijvoorbeeld een sportclub, scouting en waar meerdere buren aangeven overlast te hebben.

Verdeling huur- en koopwoningen Van de gevallen waarbij een intakegesprek heeft plaatsgevonden, woonde 59% van de melders in een huurwoning van een woningcorporatie, en 21% van de melders in een koopwoning. In een klein aantal aanmeldingen (7%) ging het om een woning van particuliere verhuur. Er is geen informatie beschikbaar over de redenen van het relatief 29 I P a g i n a

hoge aandeel van koopwoningen. Redenen hiervoor kunnen op vele terreinen liggen, die ook zeer subjectief kunnen zijn, en zijn daarom moeilijk inzichtelijk te maken.

Herkomst aanmeldingen buurtbemiddeling In verreweg het grootste deel van de aanmeldingen neemt de melder zelf contact op met buurtbemiddeling, al dan niet op aanraden van de politie of woningcorporatie.

Regelmatig komen buren via het buurtteam bij buurtbemiddeling terecht. Het gaat hier echter om een klein deel van de aanmeldingen. Het komt vaker voor dat vanuit buurtbemiddeling naar het buurtteam wordt verwezen, omdat er een hulpvraag blijkt te zijn. Buurtbemiddeling heeft immers een dienstverlenende en adviserende rol heeft en geen hulpverlenende. Evengoed kan het nuttig zijn te onderzoeken in hoeverre men bij buurtteams op de hoogte is van buurtbemiddeling, en of de bekendheid wellicht vergroot kan worden.

Trends en ontwikkelingen, leren en bijsturen: ambitie Er worden meer zaken bij buurtbemiddeling aangemeld waarbij studentenhuizen betrokken zijn. Hierbij speelt mee dat studentenhuizen regelmatig wisselen qua bewoners, waardoor buur A opnieuw een gesprek aanvraagt.

Daarnaast wordt buurtbemiddeling vaker ingeschakeld bij bemiddelingen met grotere groepen, zoals sportclubs en VVE’s. Dit vraagt om andere competenties van de bemiddelaars. Bij buurtbemiddeling proberen we daarop in te spelen door verdiepingstrainingen over groepsbemiddelingen aan te bieden aan de bemiddelaars.

30 I P a g i n a

Verhalende weergave van inzet en resultaten die bijdragen aan doelen/ effect: wat is bereikt Hoewel elk dossier verschilt en maatwerk vergt, zijn de impact en de resultaten van de aanpak altijd positief: steeds zien wij dat het effect van de aanpak is, dat gezinnen, gezinsleden, daadwerkelijk verandergedrag gaan vertonen en dat reguliere hulp een werkbare ingang houdt. Daarnaast kunnen de drang & dwang-maatregelen afgebouwd worden en daalt het aantal politie- en justitiecontacten tot verwaarloosbaar of nihil.

De woonoverlast stopt.

Het oormerk ‘EOG-gezin’ is iets dat feitelijk niet start vanaf de aanpak: deze gezinnen hebben een lange historie van ‘vervreemding’ van de samenleving: hun gedrag is vaak al (te) lang overlastgevend en criminaliteit speelt vaak al veel langer een leidende rol in het handelingsperspectief. De aanpak start vaak als reguliere pogingen geen gewenst resultaat hebben behaald en de betrokkenheid van (een veelheid aan) instanties niet tot verbetering heeft geleid, sterker, dat het reguliere aanbod alleen strategisch gebruikt wordt ten eigen voordele of ter verhulling van voortgaand wangedrag/ criminaliteit. Die situatie wordt door de EOG-aanpak getracht te veranderen.

Wonen / Ernstig overlastgevende gezinnen Focus/speerpunten/ ontwikkelingen eerste halfjaar Leidende principes/hoofddoel van het project EOG is, om intrinsieke gedragsverandering te bewerkstelligen bij gezinnen waarvan meerdere gezinsleden overlast veroorzaken voor de woonomgeving en daarnaast actief betrokken zijn bij het plegen van criminele feiten. Jeugdigen van deze gezinnen moeten weer kans krijgen op een stabiele ontwikkeling. Ouders dienen versterkt te worden om dit te kunnen bieden.

Vanuit de aanpak wordt regie gevoerd met dwang & drang en ondersteuning om deze doelen te bewerkstelligen.

De aanpak die volgt is onderdeel van de PGA, de persoonsgerichte aanpak van het VHU. De ambitie waarmee de opdracht wordt uitgevoerd ligt in het streven om mensen terug te brengen in hun eigen kracht, in het nemen van de regie over hun keuzes en om de middelen die we daartoe inzetten (dwang en drang, ondersteuning) aan te laten sluiten op de mogelijkheden van de gezinsleden. Centraal staat daarnaast het uitgangspunt van ‘een gezin, een plan’: integrale regie op de systemische aanpak.

Cijfers/aantallen De doelstelling van 2019 is om wederom 5 nieuwe aanmeldingen voor de EOG-aanpak te starten. Voor aanmeldingen is de aanpak afhankelijk van wat de EOG-partners aan de gemeente/VHU aanbieden. In dit kalenderjaar is een 4-tal vooraanmeldingen binnen het partneroverleg besproken. Daarvan zijn 2 nieuwe dossiers opgestart. Een daarvan staat op dit moment ‘on hold’: reguliere aanbieders van drang & dwang en ondersteuning doen een laatste poging om zonder EOG-regie tot resultaat te komen.

Het aantal dossiers dat nu actief gevoerd wordt is 5. Daarnaast is er nog sprake van nazorg van reeds afgesloten dossiers.

De EOG-aanpak is stedelijk/stadsbreed. Op dit moment zijn er actieve dossiers in Kanaleneiland (1), Zuilen (2), Rivieren/Dichterswijk (1) en Overvecht (1).

Trends en ontwikkelingen, leren en bijsturen: ambitie Er is constant overleg met de opdrachtgever over de ontwikkelingen en over het krijgen van nieuwe aanmeldingen. Binnen de netwerken wordt ook geattendeerd op de mogelijkheid om dossiers aan te brengen.Er is (sinds lang) grote tevredenheid voor de EOG-aanpak en de naamsbekendheid is nog steeds groeiende, ook bijvoorbeeld binnen de BTO’s die op hun beurt ook intensiever betrokken worden bij het bieden van effectieve ondersteuning in EOG-systemen.

31 I P a g i n a

zorgt ondervoeding voor een verhoogde mortaliteit. Oorzaken van ondervoeding bij ouderen zijn bijvoorbeeld: • mentaal: afhankelijkheid, eenzaamheid of depressie, en/of • lichamelijk: weinig ‘dorst/hongergevoel’, herstel van fracturen, chronische ziekte/aandoening of operaties, kauw- en slikproblemen, (bijwerkingen van) medicijngebruik, problemen met het gebit, lastige dieetregels, snel een ‘vol’ gevoel hebben en verminderde reuk en smaak.

Iemand die last heeft van een of meer van deze oorzaken kan maaltijden gaan overslaan of kleinere porties gaan eten. Om deze reden is het van groot belang dat de warme maaltijd eenvoudig te verkrijgen is en aansluit bij de wensen en de eventuele diëten.

Maaltijdservice Focus/speerpunten/ ontwikkelingen eerste halfjaar Leidende principes: alle leidende principes staan centraal bij de Maaltijdservice: • Leefwereld centraal • Uitgaan van mogelijkheden • Zo nabij mogelijk • Doen wat nodig is • Eenvoud

Verhalende weergave van inzet en resultaten die bijdragen aan doelen/ effect: wat is bereikt De warme maaltijd is een belangrijk moment op de dag en cruciaal voor het welbevinden en de gezondheid van mensen (op leeftijd of met een beperking). 15-25% van de ouderen of mensen met een beperking die nog thuis wonen, loopt het risico op ondervoeding. Bij ondervoeding daalt de weerstand, heeft men een verhoogde kans op complicaties bij ziektes, raakt men verminderd zelfredzaam, ervaart men een verminderde kwaliteit van leven en stijgt de noodzaak tot opname in een instelling. Uiteindelijk

Onze Maaltijdservice bezorgt maaltijden bij die inwoners van Utrecht, die zelf niet (meer) in staat zijn om te koken en minder mogelijkheden hebben om via hun netwerk of in hun omgeving maaltijden te halen of deel te nemen aan eettafels in de buurt.

Maaltijden met aandacht.

De vaste chauffeurs signaleren mogelijke knelpunten bij hun klanten, bespreken deze en lossen waar mogelijk kleine zaken op. Waar nodig nemen zij met collega’s op het bureau actie tot inzet van meer ondersteuning. Zij doen dus wat nodig is, bij de klanten thuis en aansluitend bij hun leefwereld en mogelijkheden.

Samen eten nodigt uit tot beter eten, maar dat moet maar wel kunnen of men moet dat wel willen. Beperkingen als mobiliteit of een lastig dieet maakt dat een alternatief voor de Maaltijdservice soms lastig is. Maar ook niet iedereen heeft iemand in de omgeving die voor dagelijkse maaltijden kan zorgen, ook een eettafel in de buurt is soms maar een enkele keer per maand open. Eerder heeft U Centraal een tijdje gezorgd voor vrijwilligers die met een klant van de Maaltijdservice samen gingen eten.

Destijds waren daar slechts enkele klanten voor te vinden.

Bij ongeveer de helft van de klanten bezorgt de Maaltijdservice 2 of 3 maal per week maaltijden. Soms wil de klant 3 x omdat men aanneemt dat de maaltijden slechts 3 dagen houdbaar zijn. Vaak zijn de klanten verward of zelfs flink dementerend. Ook de familie is dan gerust dat er 3 x per week maaltijden gebracht worden door een bekende die een oogje in het zeil houdt.

De chauffeur plaatst de maaltijden in de koelkast en kijkt meteen of de vorige maaltijden opgegeten zijn, dan wel nog houdbaar zijn. Samen wordt het bestelformulier ingevuld en regelmatig een praatje gemaakt om na te gaan of het dagelijks leven evt. met thuishulp lukt. Zo niet dan is dat een signalering en belt een bureaumedewerker met de contactpersoon als de klant toestemming daarvoor geeft.

32 I P a g i n a

Soms is een eenvoudig praatje al ingewikkeld en vertelt de chauffeur steeds opnieuw welke dag het is en legt uit waarom en wanneer we weer komen. Deze klanten vragen veel tijd, maar zijn echt geholpen met de aandacht waardoor zij zich even minder eenzaam voelen.

Het komt regelmatig voor dat een klant de voordeur nog op slot heeft, wanneer de chauffeur aanbelt. En kan dan vervolgens de sleutel niet vinden of in het slot krijgen.

Bij deze mensen is het goed om regelmatig langs te gaan om te zien of iemand het wel alleen redt.

Cijfers/aantallen Demografische gegevens of cijfers: vanaf januari gaat de Maaltijdservice een nieuw systeem inrichten zodat de gewenste gegevens over klanten er makkelijk uitrollen!

Trends en ontwikkelingen, leren en bijsturen: ambitie Leren en bijsturen •

•

•

Met de wensen van onze klanten als uitgangspunt is in het tweede kwartaal een nieuwe leverancier voor de maaltijden via de aanbestedingsprocedure geselecteerd. Vanaf 1 januari 2020 zal Foodconnect de maaltijden leveren voor 3 jaar met de optie op nog eens 2 x 1 jaar.

De tweede helft van 2019 zal in het teken staan van een soepele overgang van alle klanten, processen en het aansluiten van de systemen op elkaar. En zal ook gericht zijn op heldere communicatie met de klanten over de aanstaande verandering van maaltijdleverancier.

Met name bij de aanmelding zal met elke klant gekeken worden naar de mogelijkheden van eettafels en andere buurtinitiatieven om met anderen samen te eten. Als dat lukt is het wellicht niet nodig elke dag maaltijden via de Maaltijdservice te betrekken.

33 I P a g i n a

Realisatie SROI (Social Return)

U Centraal moet SROI op een nieuwe manier verantwoorden.

De volgende inzet is gerealiseerd.

• • • •

1 medewerker valt binnen de doelgroepen banenafspraak. Hij heeft een vast contract voor 32 uur per week.

Inzet in team Sociaal Raadsman/vrouw.

1 medewerker begeleidt gemiddeld 20 kantoorvrijwilligers en besteedt daar 15 uur per week aan. Uren inzet voor maatschappelijke activiteit. Team vrijwillige inzet.

1 medewerker 50+ en ww-uitkering bij in dienst treden in 2018. Nu een vast dienstverband voor 25 uur per week.

Inzet in team Sociaal Raadsman/vrouw.

1 medewerker 50+ en ww- uitkering bij in dienst treden in juli 2015. Nu een vast dienstverband voor 20 uur. Inzet in team Informatie & Advies.

34 I P a g i n a

Bijlage U Centraal 2e kwartaalrapportage 2019

35 I P a g i n a

Cijfers/aantallen Kwantitatieve gegevens tot en met 2e kwartaal 2019 SMU Activiteit

Aantal mantelzorgers / deelnemers

Ingeschreven d.d. 30 juni 2019

1570 mantelzorgers

Uitbrengen Mantelmaggezien voorjaar 2019

Alle ingeschreven mantelzorgers + netwerk beroepskrachten

Tafelgesprek met Wethouder n.a.v. video boodschappen over en weer Waarderingsdagen SMU Fort aan de Klop + Boerderij de Weistaar Activiteit voor JMZ’ers 7 juni

5 mantelzorgers

Stedelijke themadag JMZ 6 juni

30 professionals, waaronder 6 gemeenteraadsleden + 4 jonge mantelzorgers

Training MZ Vriendelijk Utrecht Lokalis KE

24 professionals

AMWAHT

11 wekelijkse lotgenotengroepen met vrijwilligers en 160 deelnemers

AMWAHT miracle of Music uitje 16 juni

160 mantelzorgers + beroepskrachten netwerk

Vergroot je Veerkracht

2 trainingen met elk 4 bijeenkomsten, 17 mantelzorgers

Voorlichtingsbijeenkomst WMO 10 april

14 mantelzorgers en 4 buurtteammedewerkers

Voorlichtingsbijeenkomst Wet & Regelgeving 12 maart in Kanaleneiland Voorlichtingsbijeenkomst Huiselijk geweld 30 juni

20 mantelzorgers + buurtteammedewerkers

Voorlichting NAH voor mantelzorgers inclusief Miracles of Music meeting in samenwerking met Happy Motion en Boogh Alzheimer Theehuis 12 maart voor een Marokkaanse groep in Overvecht en 14 maart voor een Turkse ism Al Amal Reizend Alzheimer Theehuis 2x in Lombok

20 deelnemers

2 bijeenkomsten met oud-mantelzorgers

5 deelnemers

2 waarderingsdagen met totaal 57 mantelzorgers 19 JMZ’ers

150 vrouwen / mantelzorgers van Marokkaanse afkomst

34 deelnemers totaal

12 mantelzorgers

Mede-organisatie Gezondheidsdag op 18 maart met verschillende organisaties in Kanaleneiland.

Gastles HU ins & outs rond mantelzorg 36 I P a g i n a

Bijlage groepsgerichte activiteiten Periode Titel Bijeenkomst of cursus 2e kwart 2019 Groepsactiviteiten 1 Masterclass Groepswerkk Cursus: Omgaan met Chronische ziekte Healthy Society Cursus: Hier en Nu

Aantal bijeenkomsten

Deelnemers

1 6 8

18 6 9

Cursus: Assertiviteit opkomen voor jezelf Cursus: Assertiviteit opkomen voor jezelf Cursus: In 5 stappen naar meer sociale contacten en plezier 12 Introductiebijeenkomsten HBH

9 9 5 12

8 6 5 110

Multiculturele groepen: Cursus: gezond eten en bewegen en je lichaam kennen Voorlichting: gezond eten en bewegen en je lichaam kennen Cursus: Omgaan met stress en depressie Cursus: Omgaan met stress en depressie Voorlichting: Omgaan stress en depressie Cursus: diabetes Voorlichting: diabetes Cursus: Wetten, regels, voorzieningen zorg en welzijn Voorlichting: Wetten, regels, voorzieningen zorg en welzijn Voorlichting: Wetten, regels, voorzieningen zorg en welzijn Mantelzorg Gezondheidscontroledagen Voorlichting: Zorg in Nederland Voorlichting: Hulp voor kind met beperking voor Mantelzorgers Voorlichting: Mantelzorgdag multicultureel Informatiemarkt: Netwerken Utrecht Welzijn Stedelijk evenement: netwerken , ontmoeting Utrecht

3 4 3 3 4 3 3 3 3 1 4 2 4 1 1 1

14 40 15 15 60 10 45 15 60 15 295 30 60 80 60 40

37 I P a g i n a

1e kwart 2019 Groepsactiviteiten Cursus: Sociale Vaardigheid voor Volwassenen Cursus: Met meer zelfvertrouwen solliciteren? Het kan!

Cursus: Assertiviteit opkomen voor jezelf Cursus: Assertiviteit opkomen voor jezelf Cursus: Hier en Nu Cursus: Van geluk tot geweld 13 bijeenkomsten HBH, Signaleren en Grenzen Multiculturele groepen: Voorlichting: Gezondheid en bewegen, je lichaam kennen Cursus: Omgaan stress en depressie Voorlichting: Omgaan stress en depressie Cursus: Diabetes Voorlichting: Diabetes Voorlichting: Diabetes voor mantelzorgers Cursus: wetten, regels en voorzieningen welzijn Voorlichting: wetten, regels en voorzieningen welzijn Voorlichting; wetten, regels en voorzieningen welzijn mantelzorgers Gezondheidscontroledagen Gezondheidscontroledagen Voorlichting: Zorg in Nederland Presentatie U centraal Voorlichting: Zorg in Nederland Presentatie U centraal Voorlichting: Hulp bij kind met beperking voor mantelzorgers Voorlichting: Hulp bij kind met beperking voor mantelzorgers

6 3 9 9 8 12 13

8 6 8 8 9 8 120

1 3 1 3 3 1 3 3 1 1 1 1 1 1 1 178

20 15 20 36 51 20 60 60 22 46 51 10 10 10 10 1624

38 I P a g i n a