Mantel Maggezien
Gratis tijdschrift voor Utrechtse mantelzorger • voorjaar 2018
FinanciĂŤle regelingen: er kan meer dan je denkt
Neemt de zorg voor je kind je leven over?
Brieven aan mijn zus
Met nieuws, achtergronden en activiteiten voor Utrechtse mantelzorgers
Steunpunt Mantelzorg Utrecht De plek waar mantelzorgers, vrijwilligers, beroepskrachten en beleidsmakers elkaar ontmoeten. We verbinden en versterken, zodat mantelzorgers beter worden gehoord en beter worden ondersteund. Als mantelzorger kunt u zich gratis inschrijven bij het Steunpunt. Zo blijft u op de hoogte van relevante ontwikkelingen en krijgt u uitnodigingen voor activiteiten en lotgenotengroepen. Heeft u een vraag? Steunpunt Mantelzorg Utrecht is telefonisch bereikbaar op werkdagen tussen 10 en 13 uur: 030-236 17 40. De Buurtteams zijn het eerste aanspreekpunt voor u in uw wijk. Wij werken nauw met hen samen. De adressen vindt u op www.buurtteamsutrecht.nl
Contactpersonen Mantelzorg/informele zorg per wijk: Binnenstad, Oost, Noordoost Pia Putman 06 10 78 00 19 p.putman@u-centraal.nl Vleuten, De Meern, Leidsche Rijn Yasmina Karroum 06 23 36 41 17 y.karroum@u-centraal.nl Kanaleneiland Habiba Chrifi 06 10 37 11 55 h.chrifi@u-centraal.nl Overvecht Gonny Bruggenkamp 06 10 77 84 46 g.bruggenkamp@u-centraal.nl Hoograven, Lunetten, Rivierenwijk, Dichterswijk Ans van den Berg 06 55 84 23 57 a.vdberg@u-centraal.nl West en Noordwest Esther van Bokhorst 06 23 33 20 44 e.vanbokhorst@u-centraal.nl 2
MantelMaggezien
Yasmina
Fatos
Esther
Habiba Margriet Ans
Pia
Steunpunt Mantelzorg Utrecht Pia Putman “Ik ben vanuit het Steunpunt contactpersoon voor De Binnenstad, Oost en Noordoost. Samen met de buurtteams verzorg ik de training voor mantelzorgers ‘Vergroot je veerkracht’. Het doel is je dagelijks leven als mantelzorger te verlichten. Waar heb je wél invloed op? Hoe krijg je meer energie? Welke hulp is mogelijk en waar krijg je die? Zie www.u-centraal/veerkracht voor alle data en locaties.” Ans van den Berg: “Samen met Yasmina en Esther bedenk ik het programma van onze waarderingsdagen. Dit jaar organiseren we ook dagen voor speciale, kleinere groepen. Bijvoorbeeld: de dag voor mensen wiens partner gebruikmaakt van de dagopvang. Deze dag is op 16 mei.’’ Habiba Chrifi: Als mantelzorgondersteuner coördineer ik verschillende projecten waaronder het Alzheimer Theehuis en het AMWAHT project (Alle Mantelzorgers Werken Aan Hun Toekomst). Omdat ik zelf mijn leven lang al mantelzorger ben, weet ik als geen ander hoe zwaar het kan zijn om voor een ander te zorgen.” Yasmina Karroum: “Als jonge mantelzorgconsulent houd ik mij graag bezig met de jonge mantelzorgers. Een op de vier jongeren is een mantelzorger. Het is een uitdaging voor mij om deze doelgroep te mogen ondersteunen de komende tijd. Met waarderingsdagen of gespreksgroepen en workshops. Dit doen we graag samen met de buurtteams en andere betrokken organisaties in de stad.” Esther van Bokhorst: “Ik vind het belangrijk dat mantelzorgers meedenken en hun mening geven bij de beleidsvorming en uitvoering ten aanzien van mantelzorg in Utrecht. Wilt u ook een bijdrage leveren? Neem gerust contact met mij op!“
Fatos Genc-Canbolat “Ik verzorg samen met mijn collega Margriet, het traject Op weg naar een mantelzorgvriendelijk Utrecht. Als mantelzorger komt u met allerlei beroepskrachten in contact, zoals buurtteammedewerkers, huisartsen, wijkverpleegkundigen. Samen met deze beroepskrachten werken we eraan dat zij mantelzorgers herkennen en ondersteunen. Zo zorgen we er met elkaar voor dat Utrecht mantelzorgvriendelijk wordt.” Margriet Tiemersma “Iedereen krijgt wel eens te maken met intensieve zorg voor een naaste of voor jezelf. En ieder heeft een eigen achtergrond, vragen en ideeën. Daarom werken we samen met veel diverse organisaties en Utrechters aan een steeds betere ondersteuning van de mantelzorgers. In een gezamenlijke verantwoordelijkheid voor het mantelzorgvriendelijk maken van Utrecht.” Souad Boultam (niet op de foto) “Als stagiaire bij Steunpunt Mantelzorg ondersteun ik de consulenten bij de projecten die nu lopen. Voornamelijk bij het AMWAHT project ondersteun ik Habiba Chrifi. Het mooiste aan deze stage vind ik dat ik met verschillende mantelzorgers in contact sta. De mensen verschillen van elkaar in achtergrond, levensverhaal en talenten. Maar ze zijn allemaal mantelzorger.” Andrea Lehr: (niet op de foto) “Als consulent bij de Bezoekdienst voor mensen met dementie werk ik nauw samen met het Steunpunt. Zo coördineer ik samen met Handjehelpen het project MantelzorgMaatje. We zoeken oud-mantelzorgers van mensen met dementie om maatje te zijn voor iemand die nu voor een naaste met dementie zorgt. Meer weten? Andrea: 06 11 58 16 40 of a.lehr@u-centraal.nl ”
Inhoud Kort nieuws 4 Column 12 Tips 13 Thuisafgehaald 16 MantelzorgMaaatje 17 Activiteiten 18
Colofon
6
In de prijzen Een dag na elkaar vielen ze in de prijzen. Malika won de Wij Maken Utrecht Trofee in de categorie Vrijwilligers. Habiba werd genomineerd als Sociaal werker van het jaar. Habiba: “Ze
Steunpunt Mantelzorg Utrecht Kromme Nieuwegracht 50 3512 HK Utrecht 030 - 236 17 40 mantelzorg@u-centraal.nl www.u-centraal.nl/mantelzorg MantelMaggezien is een uitgave van Steunpunt Mantelzorg Utrecht, onderdeel van U Centraal. Het verschijnt tweemaal per jaar en is gratis voor alle mantelzorgers in de gemeente Utrecht.
feliciteerden me, maar ik zei: dat
8
kan niet. Dat was gisteren, dat was Malika!”
Zorgen voor je kind Je bent moeder, echtgenote, werknemer, vriendin en mantelzorger. Voor
Jaargang 14, voorjaar 2018 Oplage 3000 Steunpunt Mantelzorg Utrecht wordt gesubsidieerd door de gemeente Utrecht.
veel mantelzorgers zijn dat te veel ballen om in de lucht te houden. Stoppen met werken dan maar? “Het is goed om over de gevolgen na te
Tekst Eva-Maria den Balvert,
denken. Want die werken je leven lang door.”
Ans van den Berg,
10
Ontwerp en lay-out Puck Communicatie www.puckpuckpuck.com
BRIEVEN
AAN MIJN ZUS
Vanaf het moment dat zijn zus Christa ziek werd,
Drukwerk Drukwerkconsultancy Foto’s
schreef Harry Poelman haar 350 brieven.
Dolinda Dupont (foto Habiba en
Ze keek altijd uit naar de postbode.
Malika), Harry Poelman (Brieven
De broers Harry en Jos Poelman hebben
aan mijn zus), Arnaud Mooij /
de brieven nu gebundeld in een boek.
Echt Mooij fotografie (MantelzorgMaatje), iStockphoto
Voorjaar 2018 3 2014 3
NIEUWS
Kort nieuws AANVRAGEN ID-BEWIJS VOOR IEMAND ANDERS Voor iedereen geldt de identificatieplicht. In sommige situaties kan het echter lastig zijn om een nieuw identiteitsbewijs aan te vragen op het Stadskantoor. Als er gezondheidsredenen zijn die een aanvraag belemmeren, zijn er mogelijkheden om het anders te doen. Het handigst is het om een ID-kaart aan te vragen, omdat de procedure voor een paspoort meer handelingen vereist. Een ID-kaart kan door iemand anders, bijvoorbeeld een mantelzorger, worden aangevraagd op het Stadskantoor. Vervolgens maakt een ambtenaar van burgerzaken een afspraak om thuis de nieuwe kaart te overhandigen en de identiteit te controleren. Een andere oplossing kan zijn om niet op het Stadskantoor, maar bij het Wijkservicecentrum in Vleuten-De Meern het ID-bewijs aan te vragen en op te halen. Daar is parkeren voor de deur mogelijk en het is er minder druk. Overleg wel vooraf met Burgerzaken van de gemeente Utrecht (tel. 14 030).
Utrechtse Rekenkamer:
LANGER THUIS WONEN vraag om betere informatievoorziening Mensen met een ernstige beperking willen zo lang mogelijk zelfstandig thuis blijven wonen. De gemeente Utrecht biedt veel ondersteuning en voorzieningen die dit mogelijk maken, maar het aanbod is nog niet toereikend. Dat concludeert de rekenkamer Utrecht. Er wordt een te groot beroep gedaan op de eigen kracht en zelfredzaamheid. Bovendien voelen veel mantelzorgers zich (te) zwaar belast. Uit onderzoek blijkt dat vooral informatievoorziening aan inwoners met een ernstige beperking, ondersteuning van mantelzorgers en de toegankelijkheid van bestaande wegen en gebouwen voor mensen met een lichamelijke beperking nog onvoldoende zijn. In Utrecht wonen 30.000 mensen met een ernstige beperking. Door bevolkingsgroei en vergrijzing zal dit aantal fors stijgen. Gemeente, zorgverzekeraars en het zorgkantoor zijn verantwoordelijk voor een deel van de zorg en ondersteuning die door verschillende organisaties worden geleverd. Een kwart van de Utrechtse inwoners met een ernstige beperking en hun mantelzorgers weet daardoor niet goed waar zij terecht kunnen voor hulp. Meer dan de helft van de mantelzorgers heeft behoefte aan meer informatie over voorzieningen. Ook is behoefte aan meer informatie over de ondersteuning die mantelzorgers kunnen krijgen. Meer informatie over dit onderzoek vindt u op www.utrecht.nl/bestuur-en-organisatie/rekenkamer-utrecht/publicaties/publicaties-2017-2020/
NIEUWE CIJFERS OVER MANTELZORG IN NEDERLAND
Het Sociaal Cultureel Planbureau heeft in december in het rapport ‘Voor elkaar?’ nieuwe cijfers gepresenteerd over de omvang van mantelzorg en informele hulp in Nederland. Die cijfers gaan over 2016 en zijn gebaseerd op onderzoek onder ruim 7.000 mensen in Nederland. 32% van alle Nederlanders (16 jaar en ouder) geeft mantelzorg. 36% van alle Nederlanders (16 jaar en ouder) is mantelzorger of vrijwilliger in de zorg. Dat zijn 5 miljoen mensen. 18% bijna een op de vijf mantelzorgers vindt zelf dat hij/zij kennis mist om de hulp te geven die nodig is 8% van de mantelzorgers voelt zichzelf niet kundig genoeg om te kunnen helpen. 9% van de mantelzorgers ervaart een ernstige belasting. Gemiddeld geven mantelzorgers ruim zeven uur per week hulp gedurende vijf jaar. 4
MantelMaggezien
ONDERZOEK - MANTELZORGERS HEBBEN VOORAL BEHOEFTE AAN
INDIVIDUELE ONDERSTEUNING
Roos Verheggen in haar aanbevelingen: “Als meest wezenlijke punt kwam de grote behoefte van mantelzorgers aan individuele ondersteuning en hulp bij regelzaken naar voren. Momenteel is deze vorm van ondersteuning niet of nauwelijks beschikbaar. Ik heb daarom geadviseerd prioriteit te geven aan het organiseren van individuele ondersteuning, waarmee de gemeente een grote bijdrage kan leveren aan het voorkomen van overbelasting van mantelzorgers. Ik acht het raadzaam dat de gemeente dit verbindt met andere activiteiten op het gebied van preventie van overbelasting, zoals respijt, sociale-netwerkversterking en het vroegtijdig koppelen van maatjes aan mantelzorgers. En dat zij expliciet aandacht heeft voor de ondersteuning van jonge mantelzorgers, om hen te versterken en daarmee te voorkomen dat zij in een latere fase van hun leven hulp of zorg nodig hebben.”
Regelmatig schrijven mantelzorgers over hun eigen leven. De Amsterdamse SP-wethouder Laurens Ivens is samen met zijn vrouw Dessie een blog begonnen over zijn doodzieke zoontje Sam. Het weblog is te volgen op https://lievesam.weebly.com/ Willem Vissers, sportjournalist bij de Volkskrant, begon in januari 2017 een blog over de gebeurtenissen in zijn gezin. Middelpunt is tienerzoon Samuel, die een ernstige meervoudige beperking heeft. Een jaar later zijn de stukjes gebundeld in het boek ‘Samuel. Kroniek van een ongewoon gezin’.
MEER AANDACHT VOOR
BRUSSEN
IN EN OM HET ZIEKENHUIS Hoe kun je als kind omgaan met je eigen wensen en emoties als je broertje of zusje in het ziekenhuis ligt? 690.000 kinderen leven in Nederland en Vlaanderen met een chronische ziekte. Broers en zussen zijn betrokken bij de zieke maar hebben het zelf ook moeilijk. De ziekte heeft vaak een enorme impact op hun leven. Broers en zussen willen gezien worden, maar durven veelal niet veel voor zichzelf te vragen. Om hun ouders niet verder te belasten stoppen ze hun gevoelens vaak weg. Daarom besteedt de stichting Kind en Ziekenhuis extra aandacht aan broers en zussen. Onlangs maakte de stichting een ‘praat, klets en doe-boek’ voor broers en zussen in en om het ziekenhuis. De verschijning van dit boek vormt de start voor het Brussen Boost Project. Door onder meer bijscholing van professionals wil Stichting Kind en Ziekenhuis dat brussen meer aandacht krijgen. Meer weten? www.kindenziekenhuis.nl Voorjaar 2018 5
NIEUWS
In opdracht van de gemeente Utrecht heeft Roos Verheggen, onafhankelijk onderzoeker in het sociaal domein, onderzoek gedaan naar mantelzorgondersteuning in Utrecht. In de periode juli-september 2017 heeft zij gesprekken gevoerd met 24 mantelzorgers, 24 zorgprofessionals van 18 organisaties en 4 beleidsadviseurs van 3 gemeenten. Vervolgens heeft zij aan de gemeente acht aanbevelingen gedaan over onder andere waardering, preventie van overbelasting en het ontwikkelen van een visie op mantelzorgbeleid.
BLOGGENDE MANTELZORGERS
THEMA
Allebei in de prijzen
Malika
De moeder is de pilaar van het huis: Als zij valt, stort het hele huis in elkaar
Een dag na elkaar vielen ze allebei in de prijzen. Op 7 december 2017 won Malika Moussaoui-Sadki de Wij Maken Utrecht Trofee in de categorie Vrijwilligers. Een dag later werd Habiba Chrifi-Hammoudi genomineerd als Sociaal werker van het jaar 2018. Een dubbelinterview. Hoe hoorde je dat je in de prijzen was gevallen? Malika: “Ik verwachtte het niet. Ik doe mijn vrijwilligerswerk met plezier. Ik begeleid lotgenotengroepen voor mantelzorgers bij Steunpunt GGZ en in het verleden ook bij Steunpunt Mantelzorg. Ineens kreeg ik een telefoontje van een meneer die mij feliciteerde omdat ik één van de drie genomineerden was. Tot mijn verbazing belde hij me twee dagen later om een afspraak te maken. De jury wilde graag komen kijken en mij interviewen over wat ik doe. Met mijn zoon en Habiba ging ik naar de uitreiking. En toen bleek dat ik de hoofdprijs had gewonnen! Heel leuk.” Wat betekent die prijs voor jou? Malika: “Mensen voelen wat je doet. Ik voel me gezien, erkend en gewaardeerd.” Habiba vult aan: ‘Malika doet dit ook nog allemaal naast haar zware zorgsituatie thuis.’ Malika zorgt voor haar dochter, die door een 6
MantelMaggezien
zeldzame ziekte een ernstige meervoudige beperking heeft gekregen. Hoe vind je het om op deze manier een voorbeeld te zijn? Malika: “Ik probeer vooral aan andere mantelzorgers te vertellen dat het leven meer is dan alleen de mantelzorg. Ook als je een gehandicapt kind hebt, dan gaat je leven gewoon door. Ik heb ook nog een man, twee gezonde kinderen en familie. Zij verdienen ook aandacht. Je moet voorkomen dat je zelf ziek wordt en je de andere kinderen te weinig aandacht geeft. Ik zeg altijd: de moeder is de pilaar van het huis. Als die pilaar valt, dan valt het hele huis. Dus je moet altijd proberen om ook goed voor jezelf te zorgen. Pas dan kun je ook zorgen voor iemand anders.” Wat zou je het liefst willen veranderen in de situatie van mantelzorgers? Malika: “Er zou nog veel meer laagdrempelige voorlichting moeten zijn.
“Mantelzorgers doen heel veel en besparen de samenleving daarmee veel geld” Laatst kwam ik iemand tegen die ik al heel lang ken. Ze vertelde dat ze een kind met een beperking heeft, die al 23 is. Ik schrok ervan. Ik ken haar al jaren en dat heb ik nooit geweten. Daar is nooit over gepraat! Ik zou ook graag willen dat mantelzorgers meer steun krijgen van de overheid. Mantelzorgers doen heel veel en besparen de samenleving daarmee heel veel geld.”
“Het leven is meer dan alleen de mantelzorg. Ook als je een gehandicapt kind hebt, gaat je leven gewoon door”
THEMA
Habiba
Ik strijd hier al mijn hele leven voor en ineens wordt het gezien
Hoe hoorde je dat je in de prijzen was gevallen? Habiba: “Toevallig was Malika er toen ik het hoorde.” Malika vult aan: ’Ik was bij Habiba om wat advies te vragen, toen mensen kwamen om Habiba te feliciteren. Nee, zei Habiba, dat was gisteren! Dat was Malika!‘ Habiba: “Nee, we komen niet voor Malika, zeiden ze. We komen voor jou! Hè…? Toen lieten ze een video zien, waaruit bleek dat ik als één van de drie in heel Nederland was genomineerd als Sociaal werker van het jaar. Ik kon het bijna niet geloven. Mijn collega’s hebben de voorbereidingen wel een maand geheim gehouden. En ik dacht altijd dat ik ze goed doorhad… Ellen Visser van Taal Doet Meer bleek me te hebben voorgedragen.”
Misschien komen er dan meer projecten zoals AMWAHT in Nederland.”
Wat betekent de nominatie voor jou? Habiba: “Het betekent erkenning en waardering voor je werk. Ik vind het heel goed dat migranten mantelzorgers op deze manier ook aandacht krijgen. Ik strijd hier al mijn hele leven voor. En ineens wordt het gezien. Dertien jaar geleden waren we als mantelzorgers bezig met stichting BMP om een opleiding op te zetten voor migranten mantelzorgers, zodat we meer mantelzorgers met een migratieachtergrond kunnen bereiken. Al sinds mijn elfde ben ik zelf mantelzorger. Ik ben blij dat het project nu aandacht krijgt.
“Ik denk dat er veel meer mét de mantelzorgers gepraat moet worden in plaats van óver hen”
Wat betekent het voor jou om een voorbeeld te zijn? Habiba: “In het begin moest ik er heel erg aan wennen en voelde ik me wat schuldig. Mijn collega’s doen ook heel goed werk en verdienen ook een prijs. Toch ben ik ook heel blij. Door deze nominatie kan ik dit werk en hoe je deze doelgroep kunt bereiken, verspreiden. Er wordt nu naar mij geluisterd. Ik kan mijn missie landelijk verspreiden, ook als ik niet nummer 1 word. Ik ben al heel blij dat ik tot de drie genomineerden behoor.”
Wat zou je willen veranderen als het gaat om de positie van mantelzorgers? Habiba: “Ik denk dat er veel meer mét de mantelzorgers gepraat moet worden in plaats van óver hen. Ik zou graag willen dat er meer aandacht komt voor werkende mantelzorgers. Ook voor jonge mantelzorgers. Zij worden nu soms dubbel gestraft als ze te laat op school komen of een toets niet kunnen maken. Eigenlijk verdienen ze een beloning: wat goed, je bent jonge mantelzorger en je zit op school! Binnen de migranten gemeenschap zou nog meer voorlichting gegeven moeten worden over regelingen en het opzetten van lotgenotengroepen. En de mannen natuurlijk. Die zijn als mantelzorger nog veel te veel onderbelicht.”
Voetnoot Op 14 maart 2018 blijkt of Habiba echt wordt gekozen als Sociaal werker van het jaar. Dit MantelMaggezien ligt dan al bij de drukker. Wil je weten of Habiba heeft gewonnen? Kijk dan op www.u-centraal.nl/habiba
Voorjaar 2018 7
THEMA Hoe combineer je de zorg voor je kind met je werk, je sociale leven? Het antwoord op die vraag is er in de afgelopen jaren niet gemakkelijker op geworden. “In mijn omgeving zie ik mensen stoppen met werken,” zegt Astrid van der Kooij, expert sociaal domein bij kenniscentrum Movisie en moeder van een zorgintensief kind. “Dat kan een oplossing zijn, maar heeft ook grote gevolgen voor je financiële situatie gedurende de rest van je leven.” Gedoe In de afgelopen jaren hebben ouders van kinderen met een chronische ziekte of beperking heel wat voor de kiezen gekregen. Veranderde wetgeving en wachtlijsten voor jeugdhulp brachten stress in huis, vertelt Astrid van der Kooij op basis van wat zij ziet, hoort en leest. “In eerste instantie was er heel veel gedoe rond veranderingen in de wetgeving en de uitvoering van het persoonsgebonden budget (pgb). Dat leverde veel regelwerk en stress op. Gaat de zorg nog wel door? Daar kwam bij dat veel kinderen voor hun begeleiding onder de WMO kwamen te vallen, terwijl die wet daar niet goed op was toegerust. Inmiddels vallen deze kinderen onder de Jeugdwet. Zodoende was er dus die eerste twee jaar veel regelstress en zorgen om de hulp.” Bezuinigingen Ook de bezuinigingen op de zorg 8
MantelMaggezien
hebben invloed op de druk van mantelzorgers. Astrid van der Kooij: “Minder hulp betekent meer taken voor de mantelzorger(s). In keukentafelgesprekken wordt gekeken wat je zelf kunt doen en of het netwerk meer ingezet kan worden. Dat is belangrijk, net als voldoende en goede hulp. Als die hulp er niet of onvoldoende is neemt de druk op mantelzorgers toe.” De weg vinden Dit staat ook te lezen in de recente evaluatie van de jeugdwet (januari 2018). Minister Hugo de Jonge van Volksgezondheid schrijft aan de Tweede Kamer: “Ouders zijn over het algemeen positiever over de ontvangen jeugdhulp dan over de weg er naartoe. Vooral de gezinnen die de hulp het hardste nodig hebben – bijvoorbeeld eenoudergezinnen en gezinnen met een laag inkomen – hebben grote moeite om hun weg te vinden in de jeugdhulp. Ouders in het onderzoek constateren een toenemend beroep op eigen kracht.” Zorgen en werken Wat Astrid in haar omgeving ziet, wordt ondersteund door de cijfers van Werk & Mantelzorg. In 2012 was nog 95 procent van de mantelzorgers positief over de combinatie arbeid en werk. In 2016 is dat gedaald tot 82 procent. Het percentage mantelzorgers dat de combinatie van werk en mantelzorg heel slecht kan combineren, is tussen 2012 en 2016 gestegen van 4 naar 15 procent. Werk & Mantelzorg
concludeert dat de toenemende zorgdruk hier de oorzaak van kan zijn. Overigens gaan de cijfers van Werk & Mantelzorg over alle werkende mantelzorgers en niet alleen over ouders van kinderen met een beperking. Het Nederlands Jeugdinstituut heeft in 2014 op een rij gezet wat de zorg voor een kind met een beperking betekent voor een gezin. 78 procent van de ouders gaat minder werken, 60 procent krijgt een burn out of raakt overwerkt. Pensioen Ook als je minder gaat werken, dan merk je dat jaren later nog in je portemonnee. Immers, minder uren werken betekent minder inkomen, minder pensioen, een lagere werkloosheidsuitkering als je ontslagen wordt. Astrid van der Kooij van kenniscentrum Movisie: “Het is heel erg de moeite waard om hier aandacht aan te besteden. Is minder gaan werken of stoppen met werken de beste oplossing? Werk is ook afleiding. Het maakt je wereld groter. Als je stopt met werken, dan merk je dat doordat je minder inkomsten hebt, maar buiten je gezin merkt niemand daar iets van. De gemeente krijgt er pas mee te maken als bijvoorbeeld de relatie stukloopt en een mantelzorger een bijstandsuitkering aanvraagt.” Terwijl de mantelzorger minder inkomsten heeft en in de toekomst minder kansen op de arbeidsmarkt, minder pensioen of een lagere uitkering bij werkloosheid. “Ik ken ook situaties
THEMA
waar mantelzorgers zijn gestopt met werken om zich helemaal aan de zorg te kunnen wijden en waar mensen heel tevreden zijn. Maar het is wel goed om van tevoren goed over de consequenties na te denken. Dit geldt zowel voor de mantelzorgers, als voor degenen die verantwoordelijk zijn voor de inrichting van de Jeugdwet.” Steun collega’s en leidinggevenden neemt af • Was in 2012 nog 83% van de mantelzorgers positief over de bereidheid tot maatregelen, meedenken over oplossingen en begrip van hun leidinggevende, nu is dat nog maar 70%. • Over het meedenken over oplossingen zijn mantelzorgers zelfs 18% negatiever: was 79% in 2012 nog positief over steun van leidinggevenden, nu is dat nog maar 61%.
Meer feiten en cijfers vindt u op de website www.werkenmantelzorg.nl
‘Het was gewoon niet meer te combineren’ Malika zorgt voor haar dochter, die door een ziekte een ernstige meervoudige beperking heeft gekregen. Zeven jaar geleden zegde ze haar baan op om voor haar dochter te zorgen. “Het was gewoon niet meer te combineren. Het was te zwaar. Als zij een epileptische aanval heeft, dan moet ik thuisblijven. Je kunt niet elk moment tegen je werkgever zeggen: ik ben er niet want mijn dochter is ziek.” Ze is zich bewust van de gevolgen van die keuze. “Ik krijg betaald uit het persoonsgebonden budget. Ik bouw geen pensioen op, wordt niet doorbetaald bij ziekte. Als mijn dochter overlijdt, heb ik niks voor de toekomst. Het zal moeilijk zijn om tegen die tijd weer werk te vinden omdat ik ook ouder word. Ik hoop op nieuwe regels, zodat je als mantelzorger wel rechten hebt.” Een van de manieren waarop Malika haar wereld groter houdt dan de muren van het huis, is vrijwilligerswerk doen. Afgelopen december kreeg ze daarvoor de Wij Maken Utrecht Trofee, een Utrechtse prijs voor vrijwilligers. Lees meer in het dubbelinterview met Malika en Habiba op pagina 6 en 7. Najaar 2017 9
Verlangen naar de volgende brief Vanaf het moment dat zijn zus Christa ziek werd, schreef Harry Poelman haar circa 350 brieven.Dagelijks keek ze uit naar de postbode. Elk schrijven beurde haar op. Een selectie van de brieven is nu in boekvorm verschenen. Brieven aan mijn zus Harry Poelman. Uitgeverij Pharos, 280 blz. â‚Ź 22,50
10 10
MantelMaggezien MantelMaggezien
Wat zou u schrijv en aan uw zieke kind , partner, broer, zu s, vader, moeder? Misschien raakt u geĂŻnspireerd door het voorbeeld va man. Mocht u he n Harry Poelt ook fijn vinden om uw gedachte tekeningen te de n, brieven of len met een bred er publiek, dan bi vanuit Steunpun eden we daar t Mantelzorg Utre cht graag een po Stuur het gerust op dium voor. , dan bekijken we samen met u of en u het zou willen de zo ja hoe len.
Voorjaar Najaar 2017 11 2018 11
Mantelzorg is een mooi ding COLUMN
Maar wie zorgt er voor de mantelzorger?
Mantelzorgen doe je niet zomaar; het overkomt je. Je helpt je zieke familielid of buurvrouw omdat je betrokken bent. Je gaat op bezoek, neemt een bloemetje mee en doet een boodschapje. Omdat er niemand is die tijd heeft, neem je een wasje mee om thuis te draaien; je moet toch al de was doen dus dit beetje kan er nog wel bij… Je gaat eens mee naar een doktersafspraak omdat er anders geen vervoer is. Je gaat eens een keertje extra kijken als er een slechte dag is. Langzamerhand ontstaat er een patroon waarin je wekelijks de was doet en bij het terugbrengen van de gevouwen kleding neem je meteen de broodaanbieding mee. Je houdt je telefoon wat vaker in je buurt, want je kunt gebeld worden. Je bent immers de enige op wie ze kunnen bouwen. En je wordt gebeld. Als luisterend oor, als schouder om op te huilen, als regelneef voor de volgende doktersafspraak. Het voelt goed om iets voor een ander te doen. Het voelt goed om een blij gezicht te zien. Wat geeft het dat je moe bent? Wat geeft het dat je meer betrokken raakt en je zorgen gaat maken over de situatie? Het is toch niet erg dat je altijd klaar staat voor de ander? Iedereen begrijpt het dat je geen wijntje neemt op een feestje omdat je misschien gebeld kunt worden als je nodig bent. Want jij bent bereid om meteen in de auto te stappen. Je bent moe, dus je gebruikt je vrije dagen om bij te tanken. Gedeeltelijk dan, want je eigen klussen in huis moeten ook gedaan. Je huisgenoten geven aan dat je zo weinig tijd hebt; wanneer gaan we weer eens lekker winkelen of een film kijken? Mam, kom je kijken bij de wedstrijd? En langzaamaan kom je in een situatie terecht waarin je jezelf voorbij rent om anderen te helpen.
Mensen om je heen zeggen dat je tijd voor jezelf moet nemen. Hoe doe je dat als je nog zoveel stappen achterloopt? En hoe kun je degene voor wie je zorgt alleen laten omdat jij zo nodig moet uitrusten? Je bent de sterke kracht achter de zieke of gehandicapte. Maar bij wie kun jij terecht om uit te huilen? Je werkgever begint te klagen dat je je werk niet af hebt en dat je je alweer ziek hebt gemeld. De gedreven werknemer heeft een andere prioriteit. En dat valt op. De opdrachten die je vroeger kreeg omdat je zo goed was gaan voelbaar aan je neus voorbij. En het kan je niet eens wat schelen. Want je bent bezig het hoofd boven water te houden. Jij bent gelukkig niet ziek. Wanneer je mantelzorger bent heb je dus naast de zorg voor de zieke ook het verdriet om de situatie, de zorg voor familieleden van de zieke die er op hun eigen manier mee omgaan, de druk vanuit je privé leven omdat je altijd oproepbaar bent, wil zijn, moet zijn. Je wordt gezien als een krachtig persoon maar ondertussen lever je te veel in aan energie omdat je continu in een achtbaan zit die alleen maar harder en harder gaat. Je wilt niet klagen. Want jij bent gelukkig niet ziek. Wie kijkt er naar je om als je aan het eind van je krachten raakt? Wie pakt je op en neemt het over? Je zit thuis en alles is te veel. Je kunt alleen nog maar huilen en durft de straat niet meer op. Dan komt er iemand langs met een bloemetje. Iemand die betrokken is. En die persoon doet meteen een boodschapje en draait een wasje. En de volgende mantelzorger is geboren….. COLUMN VAN MANDY VAN DEN AKKER, MANTELZORGER
Wilt u ook een column, een gedicht of een verhaal publiceren in MantelMaggezien? Mail uw bijdrage naar: mantelzorg@u-centraal.nl. 12
MantelMaggezien
Tips TIPS
om beter uit te komen met uw inkomen Als u zorgt voor een zieke naaste, dan krijgt u te maken met extra kosten. Ook heeft u soms minder inkomen, doordat u voor een ander zorgt en minder werkt. Er zijn regelingen waarvan u gebruik kunt maken, zodat u financieel beter uitkomt. Consulent Ans van den Berg doorzocht de wet- en regelgeving en maakte twaalf tips die het leven een beetje gemakkelijker kunnen maken.
Tip 1 Reiskostenvergoeding voor ritjes naar de zorginstelling Stel, uw zoon woont in een instelling in Boxtel en u bezoekt hem regelmatig. Of u brengt uw zus elke paar weken voor behandeling naar het ziekenhuis in Rotterdam. Dan bent u heel wat geld kwijt aan benzine of treinkaartjes. Als u inkomen lager is dan 110 procent van het bijstandsniveau en de reisafstand groter is dan 30 kilometer (enkele reis), dan kunt u bijzondere bijstand aanvragen om deze kosten te dekken. Voor ziekenbezoek krijgt u vergoeding voor maximaal 3 bezoeken per week, met een maximum bedrag van € 226 per jaar. Meer weten? Gemeente Utrecht Werk en Inkomen: Telefoon 030 – 286 52 11 Tips 2 Hulp bij het huishouden, met korting Bent u mantelzorger en woont u in Utrecht? Dan kunt u via de gemeente Utrecht huishoudelijke hulp voordelig inkopen. U regelt de inkoop van deze hulp zelf. Een afspraak met de gemeente is daarvoor niet nodig. U beslist zelf voor hoeveel uur de hulp is. U kunt maximaal 3 uur per week huishoudelijke hulp inkopen. U betaalt een bedrag tussen €9,00 en €10,50 per uur. U kunt kiezen uit een van de organisaties waar de gemeente afspraken mee heeft gemaakt. Meer weten? Bel het WMO-loket van de gemeente Utrecht 030-286 95 00.
Tip 3 Gratis mee in bus, trein, tram en metro Kan degene voor wie u zorgt door een handicap niet zelfstandig reizen met het openbaar vervoer? Dan kan hij of zij voor u een gratis OV-begeleiderskaart aanvragen bij Argonaut. U reist dan als begeleider gratis mee. De OV-begeleiderskaart is geldig in treinen, metro’s, trams, bussen en Regiotaxi. Lees meer over de kaart op de website www.ovbegeleiderskaart.nl.
Tip 5 Uw horloge te lang onder water gehouden. Wat nu? Stel, u heeft uw vader geholpen met douchen en daarbij is uw dure horloge in het badwater gevallen. Als Utrechtse mantelzorger bent u daarvoor verzekerd. Het is dezelfde verzekering die ook voor vrijwilligers geldt, de Domstadpolis. Als uw eigen verzekering niet uitkeert, dan bent u via de Domstadpolis verzekerd voor schade door ongevallen tijdens de mantelzorg en voor schade aan eigendommen als gevolg van mantelzorg. Voorwaarde is wel dat u minimaal 8 uur per week mantelzorg geeft. Meer weten? Moyra Haaxma van de Vrijwilligerscentrale Utrecht, 06-226 494 59, www.vcutrecht.nl/domstadpolis
Tip 4 Met korting parkeren in Utrecht Betaalt u zich altijd blauw bij de parkeerautomaat, als u bij uw zieke moeder op bezoek gaat? Daar is iets aan te doen. Iedereen die in een wijk met betaald parkeren woont, kan namelijk voor een vaste bezoeker Bewonerskorting aanvragen. Die vaste bezoeker kan dan elke drie maanden 70 uur met korting parkeren. Bent u mantelzorger, dan kan de bewoner een extra tegemoetkoming aanvragen bij het WMO-loket, zodat u elke drie maanden 100 uur met korting kunt parkeren. Meer info: WMO 030-286 95 00 Voorjaar 2018 13
TIPS
Tips om beter uit te komen met uw inkomen
Tip 6: intensieve zorg voor uw kind? Dan dubbele kinderbijslag Als uw kind ernstig ziek of gehandicapt is, bent u extra geld kwijt aan de opvoeding en verzorging. Daarom komt u als ouder of verzorger van een kind met een CIZ-indicatie in aanmerking voor dubbele kinderbijslag. Het bedrag is bedoeld als bijdrage in de kosten van de opvoeding en verzorging. U vraagt deze kinderbijslag aan bij de Sociale verzekeringsbank (SVB). Vroeger heette deze regeling de TOG-regeling (Tegemoetkoming voor Ouders van Gehandicapte kinderen). Tip 7: Uw zorgverzekering ziet u staan Zorgverzekeraars hebben steeds meer oog voor mantelzorgers. Zo bieden ze via de aanvullende verzekering steeds meer speciale diensten aan. Denk bijvoorbeeld aan een vergoeding voor vervangende zorg of hulp bij regeltaken door een mantelzorgmakelaar. Woont u in Utrecht en hebt u een U-pas? Dan kunt u gebruikmaken van de U-polis, dat is de zorgverzekering voor Utrechters met een laag inkomen. U krijgt korting op de premie en extra vergoedingen. De eigen bijdrage die u aan het CAK moet betalen kan hierbij ook worden vergoed als u voldoet aan bepaalde voorwaarden. Belt u hiervoor de afdeling Werk en Inkomen van de Gemeente Utrecht: 030-286 52 11.
14
MantelMaggezien
Tip 8: Steun voor jezelf, vanuit de basisverzekering Heeft u rugklachten omdat u uw partner of kind altijd de trap op sjouwt? Of ligt u ’s nachts regelmatig wakker met een hoofd vol zorgen? Kijk dan eens naar de vergoedingen in de zorgverzekering (de verplichte basisverzekering). Grote kans dat u vergoedingen kunt krijgen voor ergotherapie of psychologische hulp. Een ergotherapeut kan helpen om problemen of beperkingen in huis weg te nemen door bijvoorbeeld tips, aanpassingen in huis of hulpmiddelen. De aanvullende verzekering biedt soms extra uren voor instructies aan mantelzorgers. Om slapeloze nachten aan te pakken, kunt u bijvoorbeeld gesprekken voeren met een praktijkondersteuner bij de huisarts of met een psycholoog.
Tip 9: De blauwe envelop Het is weer tijd voor de Belastingaangifte. Als u zorgkosten heeft, mag u bepaalde kosten aftrekken. Dit worden specifieke zorgkosten genoemd. Soms mag u ook de kosten aftrekken die u voor anderen maakt. Voorbeelden van kosten die aftrekbaar kunnen zijn: kosten voor vervoer, medicijnen, extra kleding of beddengoed, dieetkosten, extra gezinshulp. U mag het deel van de kosten aftrekken dat uitkomt boven een bepaald bedrag, het drempelbedrag. En u mag deze kosten niet aftrekken als die onder het verplicht en/ of vrijwillig eigen risico vallen. Meer weten? Kijk in het Overzicht zorgkosten 2015 – 2017 van de Belastingdienst.
TIPS
Tip 10: Kies uw eigen zorgverlener, bijvoorbeeld u zelf! Als degene voor wie u zorgt een indicatie van het CIZ (Centrum Indicatiestelling Zorg) krijgt voor verpleging, verzorging of huishoudelijke hulp, kunt u ervoor kiezen om het geld voor deze zorg voor te ontvangen en hiermee zèlf de hulpverleners te regelen die u in wilt zetten. Dit heet een PersoonsGebonden Budget (pgb). Houd er wel rekening mee dat er nogal wat administratie bij komt kijken. Nadere informatie bij de belangenvereniging Per Saldo: www.pgb.nl Tip 11: Het financieel zakboekje van Mezzo Het financiële zakboekje van Mezzo biedt u als mantelzorger een overzicht van regelingen die van invloed zijn op uw financiële situatie als mantelzorger. Van Wmo, PersoonsGebonden Budget, tot aftrek van parkeerkosten en belastingvrije schenkingen. Met dit zakboekje kunt u met meer kennis uw belastingaangifte (laten) doen of uw vragen stellen bij (gemeentelijke) instanties. Te bestellen bij bij Mezzo (030 6592222). Mezzo Mantelzorglijn, 0900-20 20 496 (9.00 – 16.00 uur)
komingen zijn er niet alleen voor mensen met een bijstandsuitkering! Voorzieningen vallen vaak onder verschillende wetgeving. De overheidswebsite www.regelhulp.nl biedt uitleg over de verschillende wetten, regelingen en voorzieningen. Woont u in Utrecht en heeft u een laag inkomen? Maak dan gebruik van de collectieve zorgverzekering via de gemeente Utrecht. U betaalt zo minder premie voor hetzelfde pakket.
Nadere informatie over landelijke regelingen vindt u op: www.mezzo.nl, Hulp nodig? Ga dan naar het buurtteam in uw wijk. De adressen vind u op www.buurtteamsutrecht.nl Informatie via de telefoon: Steunpunt Mantelzorg Utrecht, 030-236 17 40 (10.00 – 13.00 uur)
Meer informatie over mantelzorg en over financiën in Utrecht: www.mantelzorgutrecht.nl, www.ugids.nl en op www.armoedecoalitie-utrecht.nl.
Tip 12: Handige websites met uitleg en rekenhulpen Via www.berekenuwrecht.nl kunt u zelf nagaan of u recht hebt op landelijke en/of gemeentelijke regelingen om uw inkomen aan te vullen. TegemoetNajaar 2017 15
IN BEELD
Thuisafgehaald
Thuisafgehaald is een website waarop mensen uit de buurt hun favoriete maaltijden met elkaar delen. Thuiskoks koken extra maaltijden. Mensen in de buurt die geen zin of tijd hebben om te koken, kopen die maaltijden tegen kostprijs bij de thuiskok. Zo brengt eten mensen in de buurt dichter bij elkaar. Dat is de gewone Thuisafgehaald. In Nederland doen zo’n 11.000 thuiskoks en 85.0000 afhalers mee aan het platform. De meeste thuiskoks vragen 4 of 5 euro per maaltijd. Kok voor extra hulp De formule is ook heel geschikt voor mensen die (tijdelijk) in een kwetsbare situatie zitten en daarom niet zelf kunnen koken. Daarom heeft het platform ook de variant Kok voor extra hulp. Dat richt zich op mensen die in een bijzondere situatie zitten en behoefte hebben aan extra ondersteuning bij de avondmaaltijd. Zo is Kok voor extra hulp bijvoorbeeld voor mensen die door ouderdom, ziekte of een beperking niet zelf kunnen koken. Ook mensen die een speciaal dieet volgen of geen maaltijden via internet kunnen bestellen, kunnen gebruikmaken van Kok voor extra hulp. Als mantelzorger kunt u op zoek gaan naar een thuiskok in de buurt en het eerste contact leggen. Vervolgens kunt u afspreken dat de Kok voor extra hulp de maaltijd komt brengen en meteen kijkt hoe het met uw verzorgde gaat. 16
MantelMaggezien
Stefan uit Utrecht is zo’n thuiskok. Op de website van Thuisafgehaald vertelt hij over zijn motivatie en ervaringen als thuiskok. “Koken is de weg naar lekker eten. Dat allereerst. En eten is verbinding. Zelfs als je elkaar niet zou kunnen verstaan, eten (en muziek) verbindt. Zeker als dit lekker is :-) meestal ben ik bij het opstaan al bezig om te bedenken wat ik ‘s avonds wil koken (en eten).” Stefans topgerecht is Rendang daging. “Die is vaak in een uurtje uitverkocht en wordt ook regelmatig op verzoek gemaakt. In de combinatie met rijst, babi ketjap, boontjes en telor kerrie (kerrie ei), een van mijn lievelingsgerechten. “ Stefan brengt al een tijdje via Kok voor extra hulp een paar keer per week een bordje eten naar een senior die zelf niet meer kan koken.
“Dat voelt ook erg goed. Het is leuk om haar steeds zo blij te maken.” Meer weten over Kok voor extra hulp: www.thuisafgehaald.nl info@thuisafgehaald.nl of 06-8344 7191.
Andere mogelijkheden voor wie niet zelf kan koken: Maaltijdservice Utrecht, U Centraal: koelverse maaltijden, maximaal drie keer week aan huis bezorgd. Telefoon 030-236 17 91, www.u-centraal.nl/maaltijdservice Apetito, vriesverse maaltijden, wekelijks aan huis bezorgd. Telefoon 0800-023 29 75 www.apetito.nl Maaltijdservice RAZ: koelverse of vriesverse maaltijden, wekelijks bezorgd. Telefoon 0888-10 10 10 of www.raz.uwmaaltijd.nl Eettafels In alle wijken worden ook eettafels georganiseerd. Daar kunt u tegen een gering bedrag aanschuiven in een buurthuis, zorgcentrum of ander wijkgebouw. Alle adressen vindt u op ugids.nl. Vul in het zoekveld in: eettafels.
MantelzorgMaatje
“Bij jou lucht ik mijn hart en dan kan ik er weer tegen” Als mantelzorgmaatje Eleonore Klok bij mantelzorgster Riet van der Rijst op bezoek komt gaan ze samen op stap om bij te praten en een frisse neus te halen.
Mensen die voor een maatje met dementie hebben gezorgd, kunnen veel betekenen voor mantelzorgers die nu in die situatie zitten. Daarom zijn U Centraal en vrijwilligersorganisatie Handjehelpen voor hun project MantelzorgMaatje in de stad Utrecht op zoek naar vrijwilligers die ervaring hebben met het (mantel)zorgen voor mensen met dementie. Hun ervaring biedt steun en dankzij een MantelzorgMaatje kunnen mantelzorgers het zorgen beter volhouden en degene met dementie kan langer thuis wonen. Projectleiders Andrea Lehr van U Centraal en Angelique Heerdink van Handjehelpen: “De ervaring leert dat voormalig mantelzorgers heel goede MantelzorgMaatjes zijn omdat ze precies begrijpen wat een mantelzorger van iemand met dementie meemaakt. Zij weten wat een luisterend oor kan betekenen. Zij weten hoe waardevol het is om hulp te krijgen voor kleine dingen.” Juriste Eleonore Klok is sinds de zomer MantelzorgMaatje voor Riet van der Rijst. Riet zorgt sinds anderhalf jaar voor haar man die Alzheimer heeft en verheugt zich altijd op de komst van haar maatje. “In het begin heb ik heel veel gespuid bij Eleonore, ze kan echt heel goed luisteren. Na haar bezoekje kan ik er weer beter tegen. Ook is het
heel erg fijn om samen met haar naar buiten te gaan en even niet over ziekte te praten. ’s Zomers zijn we te vinden in het Griftpark, we gaan nog naar het Volksbuurtmuseum, en we hebben samen het nieuwe Hoog Catharijne bekeken”, aldus Riet. Echt wat voor iemand betekenen Eleonore kwam met mantelzorg in aanraking omdat haar inmiddels overleden vriendin Alzheimer had en zij veel met haar en haar man optrok en zoveel mogelijk steun bood. Het MantelzorgMaatje: “Het geeft een goed gevoel om veel voor iemand te kunnen betekenen die in een lastige situatie zit. Ik vind het ook fijn om te steunen omdat ik Marius, de man van Riet, heel erg aardig vind. Ik heb veel met hem gepraat en ik vond hem open en eerlijk. Toen ik hem vroeg wat hij nog leuk vond zei hij ‘niets’. Hij liet wel weten dat hij het fijn voor Riet vond dat ik er voor haar ben, dat is echt heel erg lief.” Goede tip Behalve het fijne onderlinge contact kan een MantelzorgMaatje ook op een afstandje naar de situatie kijken. Eleonore suggereerde Riet om op de momenten dat Marius overdag slaapt, zich terug te trekken in een andere ruimte, waar ze even helemaal zichzelf kan zijn. Ze zou daar wat kunnen lezen, iemand bellen of zomaar zitten. Een
leuk boeketje daar zou kunnen bijdragen aan een prettige sfeer. Dat vond Riet een goed plan. Het zorgt voor een klein ontspanningsmomentje tijdens de langdurige en zware zorg voor haar partner. Riet: “Ik zou iedereen een MantelzorgMaatje aanraden. Het is zo fijn dat daarover is nagedacht. Eleonore steunt Riet in ieder geval een heel jaar, daar heeft ze voor getekend bij U Centraal. “En reken er op dat je geen contractbreuk pleegt”, grapt Riet. Uw ervaring inzetten als maatje, gastdocent of voor onderzoek Wilt u uw ervaring delen met anderen, om zo de situatie voor andere mantelzorgers te verbeteren? Steunpunt Mantelzorg Utrecht gaat graag met u in gesprek over wat u zou willen doen. Het hoeft niet altijd langdurig te zijn, zoals het MantelzorgMaatje. Regelmatig zoeken we mantelzorgers die bijvoorbeeld willen meewerken aan voorlichtingen of gastlessen voor studenten van zorgopleidingen. Ook doen we regelmatig onderzoek naar de situatie van mantelzorgers, zodat we de gemeente goed kunnen adviseren over beleid. Of als u zelf andere ideeën heeft hoe u uw ervaring als mantelzorger in kan zetten, neemt u dan ook contact met ons op! Dat kan via 030 236 1740 (10.00 -13.00 uur) of mantelzorg@u-centraal.nl Voorjaar 2018 17
AGENDA
Activiteiten Gratis dagje uit met Steunpunt Mantelzorg Utrecht Als blijk van waardering aan mantelzorgers organiseert het Steunpunt dit jaar weer een aantal waarderingsdagen. Deze dagen zijn voor mantelzorgers die in Utrecht wonen of die zorgen voor iemand die in Utrecht woont. Op zo’n dag gaat u op stap met andere mantelzorgers. De dagen die in 2018 plaatsvinden zijn: De Boerinn (20 april), Kasteel Doorwerth 24 mei), Betuwe (2 juli). Er zijn ook dagen voor speciale groepen mantelzorgers: verwendag voor wie zijn/haar verzorgde naar de dagopvang gaat (16 mei), verwendag samen met je verzorgde (18 juni), een dag voor jonge mantelzorgers (7 september) en een dag voor ouders en kinderen met een beperking (8 september). Meer informatie: www.u-centraal.nl/waarderingsdagen of 030-236 17 40
Cursus Wetten, regels en voorzieningen in zorg en welzijn Collega Hacer Gunes van U Centraal verzorgt dit jaar weer een aantal cursussen over wetten, regels en voorzieningen. De gratis cursus van vijf lessen is bedoeld voor mensen met een lichamelijke en/of verstandelijke beperking, chronisch zieken en hun ouders/verzorgers. Wat is er de laatste jaren veranderd in zorg en welzijn? Welke organisaties zijn er bij u in de buurt? Waar kunt u ondersteuning vinden? Wie kan u daarbij helpen? Wat voor ondersteuning kunt u van de gemeente, zorgverzekeraar en andere instellingen krijgen? Ook nodigen we ervaringsdeskundigen en/ of specialisten uit de wijk uit om met elkaar kennis te maken. Informatie en aanmelden: Hacer Gunes, 06 - 1139 1914 h.gunes@u-centraal.nl 18
MantelMaggezien
Alzheimer Cafés Alzheimer Nederland organiseert op diverse plekken bijeenkomsten voor mensen met dementie en hun naasten. In Utrecht zijn twee locaties: het Bartholomeus Gasthuis aan de Lange Smeestraat 40 en in De Schakel in Vleuten. Op beide locaties begint de avond om 19.30 uur. De eerstvolgende bijeenkomsten in het Gasthuis zijn: 6 juni (Dementie en hoe thuis verder?), 5 september (De invloed van muziek op dementie) en 7 november (Levenseinde bij dementie). In Vleuten staat gepland: 14 mei (Domotica, wat is er wanneer mogelijk) en 11 juni (Het tafelkleedgesprek).
Training Vergroot je Veerkracht Hoe kun je als mantelzorger ook goed voor jezelf zorgen en zonder schuldgevoel tijd voor jezelf maken? Daarover gaat de training Vergroot je veerkracht. Hoe kun je grenzen stellen? Hoe kun je je ontspannen? Oftewel: waar heb je wél invloed op en hoe kun je je invloed gebruiken? Samen met andere mantelzorgers ga je in de training hiermee aan de slag. Je zult veel herkennen én krijgt veel praktische tips die je meteen kunt toepassen. Deze training wordt in samenwerking met de buurtteams georganiseerd. Actuele data en tijden vindt u op www.u-centraal.nl/veerkracht
Workshop Levensgebeurtenissen: financiën na overlijden partner Als u uw partner heeft verloren, kan het moeilijk zijn om tijd en aandacht vrij te maken voor de financiële zaken. Waar moet u op letten, wat moet er allemaal geregeld worden en hoe voorkomt u financiële problemen? U Centraal biedt u een gratis, praktische workshop aan over de financiële gevolgen van een overlijden. U krijgt tips van een advocaat en advies over hoe u uw financiële situatie kunt bijstellen. De workshop wordt een paar keer per maand gegeven, in de binnenstad of soms elders in de stad. Meer informatie: www.u-centraal.nl/levensgebeurtenissen, 06-2333 5893.
Andere groepen en cursussen bij U Centraal Samen aan een oplossing werken is beter dan alleen. Daarom organiseert U Centraal voorlichtingsbijeenkomsten, cursussen en gespreksgroepen over diverse thema’s. Denk aan persoonlijke ontwikkeling, omgaan met geld en de zorg voor uw naaste. Het overzicht van alle activiteiten staat op www.u-centraal.nl/groepen. U kunt ook het groepenboekje opvragen via telefoonnummer 030-236 17 70 of door te mailen naar groepen@u-centraal.nl.
Mantelzorger? Lid worden! Schrijf u in bij Steunpunt Mantelzorg Utrecht Bent u mantelzorger? En heeft u dit MantelMaggezien niet automatisch thuisgestuurd gekregen? Schrijf u dan in als mantelzorger bij Steunpunt Mantelzorg Utrecht. Waarom? • U blijft op de hoogte van actuele ontwikkelingen en activiteiten voor mantelzorgers via uitnodigingen en MantelMaggezien. • U kunt als mantelzorger steun hebben aan ervaringen van anderen. • Andere mantelzorgers kunnen steun hebben aan uw ervaringen en talenten. • Uw tips en ervaringen kunnen de gemeente Utrecht helpen bij het ontwikkelen van mantelzorgbeleid. • De inschrijving bij Steunpunt Mantelzorg Utrecht is gratis en vrijblijvend. • U komt in aanmerking voor korting op hulp bij het huishouden. Voorwaarden zijn: u woont in de gemeente Utrecht, degene voor wie u zorgt woont ook in de gemeente Utrecht; u koopt hulp bij het huishouden bij een partij waar de gemeente Utrecht een contract mee heeft gesloten. Heeft u een computer? Dan kunt u het inschrijfformulier ook via internet invullen op www.u-centraal.nl/mantelzorg
✄ Ja,ik schrijf me gratis in bij Steunpunt Mantelzorg Utrecht Stuur deze bon naar: Steunpunt Mantelzorg Utrecht, Kromme Nieuwegracht 50, 3512 HK Utrecht. Dit zijn mijn gegevens: De heer / mevrouw (omcirkelen wat van toepassing is) Voornaam, achternaam: ………………………………………………………………………………………………… Straat, huisnummer:
…………………………………………………………………………………………………
Postcode, plaats:
…………………………………………………………………………………………………
Telefoon:
…………………………………………………………………………………………………
E-mail: ………………………………………………………………………………………………… Ik zorg voor mijn:
…………………………………………………………………………………………………
(vul in: moeder, vader, kind, partner, buurtgenoot, vriend, vriendin, anders) Deze persoon heeft de volgende aandoening: ………………………………………………………………………… Het aantal uur per week dat ik mantelzorg is ongeveer: …………………………………………………………….. Ik zorg voor hem/haar sinds (maand/jaar) …………………………………………………………………………… Hij/zij woont in de plaats: ……………………………………………………………………………………………… Ruimte voor opmerkingen/wensen: …………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………
U Centraal wijst de weg Steunpunt Mantelzorg Utrecht is onderdeel van welzijnsorganisatie U Centraal. Graag helpen we u verder met vragen waar u als mantelzorger mee te maken heeft. Voor een aantal diensten kunt u bij ons terecht, voor andere verwijzen we u naar andere organisaties in de stad. Zelf informatie zoeken Wat voor verlofregelingen zijn er voor werkende mantelzorgers? Hoe kom ik in aanmerking voor een aangepaste woning? Wat is er aan ondersteuning voor mensen met niet-aangeboren hersenletsel? Het antwoord op deze en andere vragen vindt u op de digitale wegwijzer U Gids. En komt u er niet uit, dan kunt u met het Stadsteam Informatie en Advies van U Centraal bellen, Whatsappen of chatten. Ook kunt u de papieren Plusgids gratis afhalen in de bibliotheek, bij het buurtteam of bij U Centraal. www.ugids.nl, 030 - 236 17 70 (Lotgenoten)contact Vaak is het fijn om ervaringen te delen met mensen die in een soortgelijke situatie zitten. U Centraal biedt een aantal contactgroepen voor mantelzorgers aan. Als u op U Gids zoekt naar ‘lotgenoten’, komt u ook groepen en online fora van andere organisaties tegen. Bent u gewoon op zoek naar gezelligheid, meld u dan gratis aan bij Rechtstreeks (50+) of Vriendschap in Utrecht (50-) www.u-centraal.nl/groepen, 030 - 236 17 70, www.ugids.nl, www.u-centraal.nl/rechtstreeks, www.vriendschapinutrecht.nl Individuele hulpverlening Heeft u een vraag over uw situatie? Dat kan gaan over mantelzorg, financiën, opvoeding, wonen, gezondheid, noem maar op. Het Buurtteam in uw wijk kijkt samen met u wat eraan gedaan kan worden. De buurtteams werken nauw samen met veel andere organisaties rond zorg en welzijn in Utrecht. www.buurtteamsutrecht.nl
Cursussen en voorlichtingen Opkomen voor jezelf, beter omgaan met lastige situaties, orde in de administratie…. Veel mensen zijn op zoek naar die vaardigheden. U Centraal biedt een aantal cursussen aan rondom deze thema’s, gratis of tegen een kleine bijdrage. Op de website Je Kunt Meer vindt u ook veel cursussen en trainingen in Utrecht voor mensen met een beperking en een kleine portemonnee. www.u-centraal.nl/groepen, 030 - 236 17 70, www.jekuntmeer.nl. Hulp door vrijwilligers Een vrijwilliger is er voor iemand, gewoon als mens. Dat is de kracht van een vrijwilliger. Een vrijwilliger kan u ondersteunen met tijd en aandacht, begeleiding naar het ziekenhuis, praktische klussen, taalhulp, bezoek aan iemand met dementie, uw sociaal netwerk uitbreiden, et cetera. U Centraal heeft zo’n 1200 vrijwilligers, maar werkt ook samen met andere organisaties zoals Handjehelpen en Al-Amal. www.u-centraal.nl/vrijwilligernodig, 030 - 236 17 45 Klantondersteuning Iedereen die hulp krijgt van een buurtteam, of een individuele voorziening aanvraagt via de WMO, heeft recht op Klantondersteuning. Zo staat u er niet alleen voor in het gesprek met instanties. De Klantondersteuner kijkt met u mee, denkt met u mee en kijkt of het proces goed en volgens de regels verloopt. Klantondersteuning is gratis en onafhankelijk. www.u-centraal.nl/klantondersteuner, 030 - 236 17 60.
Voor wie zorg jij? En wie zorgt er voor jou?
MANTELZORGUTRECHT.NL