Spiegel juni 2017

Spiegel Driemaandelijks tijdschrift van vzw UilenSpiegel 20e jaargang - juni - juli - augustus 2017

In In dit dit nummer: nummer:

• Het grote psychiatrierapport • Het trauma van de isoleercel • Schuilt er een dichter in jou?

UilenSpiegel • Patiëntenvereniging Geestelijke Gezondheidszorg 1

Colofon

UilenSpiegel

Hoofdredactie: Nadia Mahjoub

is een pluralistische vereniging van en voor mensen met een psychische kwetsbaarheid. Sterk in patiëntenvertegenwoordiging, vorming, herstel, ervaringsdeskundigheid, lotgenotencontact, informeren en beeldvorming.

Eindredactie:

Ann Van de Vloet & Nadia Mahjoub

Redactie:

Eva Bratanata, Catja Crijns, Bruno A.M.A. De Clerck, Els Draeck, Pieter Gouvart, Tom Hellemans, Erik Tassyns en Liesbet Van Dessel

Werkten ook mee aan dit nummer: Jan Delvaux, Jan Goderis, Ingrid Jongeneelen, Geert Kestens, Liliane Melis, Thomas Pips en Thomas Roose Schilderij kaft:

Luka Vandeghinste

Vormgeving:

Collectief De Wrikker cvba

De verantwoordelijkheid voor de gepubliceerde teksten berust bij de auteurs. Niets uit dit blad mag worden overgenomen zonder de toestemming van de redactie en/of de auteurs. Op verzoek van sommige auteurs werd hun naam vervangen door een pseudoniem. Naam en adres zijn steeds bekend bij de redactie. De redactie kan teksten weigeren, inkorten of redigeren.

Verantwoordelijke uitgever: Ingrid Jongeneelen, Weebroekweg 8A/19, 3071 Erps-Kwerps Spiegel verschijnt 4 x per jaar.

Contact:

Telefoonpermanentie: UilenSpiegel is telefonisch bereikbaar op 02 410 19 99 op dinsdagvoormiddag tussen 10 en 12u en op vrijdagnamiddag tussen 14 en 16u.

Aanbod Psyche Aanbod abonnement “Psyche”, tijdschrift van de Vlaamse Vereniging voor Geestelijke Gezondheid: Leden van UilenSpiegel (enkel individuele leden, geen organisaties) kunnen een abonnement op de “Psyche” nemen aan gereduceerd tarief nl.

7 euro per jaar. Ben je geïnteresseerd of wil je je abonnement verlengen, stort dan 7 euro op volgend rekeningnummer met vermelding “abonnement Psyche” BE34 0015 1222 9390.

Word lid Word lid van UilenSpiegel voor 5 euro per kalenderjaar: >>> >>> >>> >>>

Doe mee Heb je een tekst geschreven die bruikbaar is voor de Spiegel (getuigenis, …)?

Heb je een vlotte pen en zin om af en toe een artikel voor de Spiegel te schrijven?

Heb je een foto, tekening of cartoon gemaakt die niet zou misstaan in ons tijdschrift?

Heb je suggesties om de Spiegel te verbeteren?

Contacteer de redactie: spiegel@uilenspiegel.net UilenSpiegel vzw Spiegel Redactie Hovenierstraat 45 1080 Brussel 2

uilenspiegel@uilenspiegel.net UilenSpiegel vzw Hovenierstraat 45 1080 Brussel

>>> >>>

je ontvangt 4 maal per jaar het tijdschrift Spiegel je kan lotgenoten ontmoeten, ervaringen uitwisselen en samen ontspannen je stem wordt gehoord samen met die van de andere leden je maakt deel uit van een groep (ex-)patiënten die opkomen voor hun rechten je kan deelnemen aan interessante gespreksgroepen, congressen, ... je kan genieten van kortingen op bepaalde activiteiten (UilenSpiegel-weekend, …)

Individueel lidmaatschap: 5 euro per kalenderjaar (Opgelet! Nederland: 15 euro/jaar).

Wie zich lid maakt na 1 oktober, is automatisch lid voor het gehele daaropvolgende kalenderjaar.

Lidmaatschap organisatie: 25 euro per kalenderjaar, 4 maal 5 tijdschriften per jaar.

Enkel abonnement op ons tijdschrift: Een vereniging of een persoon die graag uitsluitend onze informatie wil ontvangen, maar geen lid wil zijn, vermeldt dit uitdrukkelijk op de overschrijving (“enkel abonnement, geen lid”).

De betaling gebeurt op het rekeningnummer van vzw UilenSpiegel BE34 0015 1222 9390 met vermelding “lidm.+ naam en adres + emailadres”.

Giften zijn natuurlijk ook zeer welkom!

Vooraf Gezocht: een redder We zijn met velen om een vinger op de wonden van de geestelijke gezondheidszorg (GGZ) te leggen. Veel vingers, want er is veel etter.

Toen ik startte als patiëntenvertegenwoordiger was het opwindend om mee te bouwen aan de netwerken, die door het vernieuwende artikel 107 van de Ziekenhuiswet werden opgebouwd. We zaten rond de tekentafel van de mobiele teams, waren getuige van de start en de eerste kinderziektes en we zagen dat het goed was. Teamleden verdienen lof om hun inzet en professionaliteit.

In tegenstelling tot het buitenland rekenen onze overheden vooral op de vrijwillige deelname van de instellingen, hun creativiteit en een duwtje in de rug om de vernieuwing door te voeren. Vanaf de vloer opbouwen was de bedoeling. Patiënten en familie, kortom burgerparticipanten, verwierven zitjes in de verschillende constructiefases. Ook dat was een revolutie in het denken.

Omdat geestelijke gezondheid zowat de gehele maatschappij aangaat, bestaan de netwerken uit vele partners van diverse pluimage. De ene al wat meer betrokken dan de andere, maar er is veel goede wil om samen te bouwen aan een betere GGZ. Om redenen die ik hier niet zal aanhalen wegens te divers, zijn er ook onwilligen. Het ergst vind ik dat er instellingen zijn die obstinaat weigeren om ook maar iets te doen voor een GGZ-netwerk. Liever een eilandje zonder pottenkijkers, dan mee te doen met iets wat nochtans, zo zeggen de wetenschappers, zijn strepen heeft verdiend. “We doen dit al zolang op een manier die ons bevalt en daarmee basta”.

Als de instellingen zich niet vrijwillig willen inzetten, zou de overheid meer dwingend kunnen optreden. In andere domeinen beschikt de overheid over een volle trukendoos om de burger tot meer volgzaamheid aan te zetten. Kan dat in onze sector ook?

Als het dan toch over de politiek gaat: de verdeling van de bevoegdheden tussen de verschillende overheidsniveaus werkt verlammend. De gewenste samenwerking tussen de eerste-, tweede- en derdelijnszorg wordt ronduit tegengewerkt door de huidige verdeling van de politieke bevoegdheden.

Wat behoort tot het domein van de Vlaamse Overheid, wat tot de Federale Overheid? En wat hoort bij welk departement? Ook hier is verandering nodig.

Jan Delvaux Voorzitter

3

06 Bijna nergens ter wereld belanden zoveel psychiatrische patiënten in een ziekenhuisbed als in België.

De Morgen maakte een analyse.

14 08

21

“Snel dringt het tot mij door dat ze me komen halen voor isolatie. Ik smeek dat het niet hoeft, dat het echt niet nodig is. Tevergeefs…”

Schuilt er een dichter in jou?

Neem dan deel aan de Kronkelprijs 2017.

Info op de achterflap.

Met slechts zes procent van het budget, is de geestelijke gezondheidszorg hopeloos ondergefinancierd.

(Het grote psychiatrierapport, p.6)

12 24 “De moeilijkste uitdaging voor mij was om controle te krijgen over de stemmen in plaats van door hen gecontroleerd te zijn.” (Stemmen horen, p.12) 4

Inhoud

10

06

Het grote psychiatrierapport Een samenvatting van het onderzoek van De Morgen

08

Het trauma van de isoleercel Geert Kestens over de hel van de eenzame opsluiting

10

Daar zit muziek in There is love – Fort Atlantic

10

Gedicht “Gaatjes”, door Liliane Melis

Liliane Melis was een stille puber met veel fantasie. Schrijven zit haar in het bloed.

11

Column: Thomas Pips Een ervaringswerker aan het woord

12

Stemmen horen Een nieuwe zelfhulpgroep in Brugge

13

Jubileum geschrapt, maar budget behouden!

UilenSpiegel vreesde even voor haar subsidies

14

KAOS vzw Door de ogen van haar coördinator

08

Geert Kestens getuigt: “Het trauma van de isoleercel zindert nog na”

18

17

UilenSpiegel was er ook bij Initiatieven waaraan UilenSpiegel deelnam

17

Uiltjes gezocht ... ... voor de Warmste Week 2017

18

Het herstelverhaal van Pieter Hij staat vandaag minder angstig in het leven

21

Vormingen Ervaringsdeskundigheid en –werk.

Van bos, bomen en ... nagels

24

Iedereen ervaringsdeskundige?

Mogelijk takenpakket, valkuilen en tips

Pieter Gouvart : “muziek en poëzie maken mijn melancholische realiteit draaglijker”

26

Activiteitenkalender

29

Uitnodiging: september in de Ardennen 5

Het grote psychiatrierapport Samenvatting: Nadia Mahjoub – Logo: De Morgen

Bijna nergens ter wereld belanden zoveel psychiatrische patiënten in een ziekenhuisbed als in België. De Morgen onderzocht meer dan honderd psychiatrische instellingen. In februari publiceerde de krant gedurende een week de resultaten van het maandenlange onderzoek door twee journalisten.

Het feit dat De Morgen voor het eerst álle verslagen van de Vlaamse Zorginspectie analyseerde, maakte heel wat instellingen nerveus. De psychiatrie is geen gesloten wereld meer. Tenminste, dat beweren de ziekenhuizen zelf. Waarom stuit de eenvoudige vraag of patiënten er goed geholpen worden, dan op zoveel weerstand?

Er zijn de voorbije jaren genoeg verontrustende signalen geweest. Patiënten die klagen omdat ze dagenlang in een isolatiecel blijven liggen, minderjarigen die bij gebrek aan plaats tussen volwassen verslaafden moeten slapen of ziekenhuizen die met zwarte lijsten weerbarstige patiënten weigeren. Ook hulpverleners luiden regelmatig de alarmbel: over de hoge werkdruk of de vele dwangmaatregelen. En van alweer alarmerende cijfers over medicatiegebruik en suïcide schrikt amper nog iemand op.

Hier volgt een samenvatting van de knelpunten die worden aangehaald in het rapport.

Gebrek aan cijfers

Niemand weet of patiënten gebaat zijn met een opname in Vlaamse instellingen.

Niemand weet of de behandelingen die ze aangeboden krijgen wetenschappelijk onderbouwd zijn. Kan iemand na een op6

name in de psychiatrie weer aan de slag of zelfstandig wonen? Is de patiënt tevreden over de behandeling? Hoe evalueert de familie het verblijf? Pertinente vragen, maar niemand heeft er een antwoord op.

Uit de analyse van De Morgen blijkt dat amper een op de zes psychiatrische instellingen bijhoudt wat het effect is van de behandelingen. In driekwart van de ziekenhuizen is het zelfs helemaal onduidelijk of ze uitkomsten meten of dat van plan zijn. Ook of ziekenhuizen wetenschappelijke behandelingen aanbieden, is in vijfenzeventig procent van de gevallen onduidelijk.

“Te veel behandelingen die vandaag in de psychiatrie worden gegeven, zijn onvoldoende wetenschappelijk onderbouwd.

Wat aangeboden wordt, is vaak het resultaat van oude en persoonlijke debatten over welke therapie of psychiatrische stroming de beste is.” (klinisch psycholoog Koen Lowet)

Te veel dwang

Het grote pijnpunt dat regelmatig aangehaald wordt, is de vrijheidsberoving (isolatie en vastbinden). Hoewel iedereen het erover eens is dat dwangmaatregelen noch therapeutisch, noch humaan zijn, blijven ze tot op heden een probleem.

Maandenlang onderzoek van De Morgen leert dat de Vlaamse Zorginspectie het merendeel van 105 psychiatrische instellingen op de vingers tikt voor hun isolatieen fixatiebeleid. Ook is de infrastructuur van isolatiecellen in twee op de drie gevallen niet veilig of voor verbetering vatbaar.

“De hedendaagse psychiatrie is grotendeels geënt op een biomedisch model dat problemen isoleert van de rest van de persoon en er dan specifieke oplossingen voor zoekt. De onmacht die hulpverleners voelen als deze oplossingen niet duidelijk zijn of niet werken, kan zich dan vertalen in een poging om te bemeesteren of te controleren, bijvoorbeeld door isolaties.”

(Ethicus en medisch filosoof Ignaas Devisch ) “Vrijheidsbeperking moet het allerlaatste redmiddel zijn, iets dat maximaal vermeden moet worden. Dat is nu nog niet het geval. Er wordt nog te veel gedwongen opgenomen, gefixeerd en afgezonderd. (…)

Sowieso laat je iemand in crisis niet alleen.

Zorg speelt zich in de eerste plaats af van mens tot mens.” (Professor en psychiater Joris Vandenberghe)

Dat psychiatrie ook zonder isoleercellen kan functioneren bewijst de Nederlandse psychiatrische instelling GGz Breburg in Breda “Ik weet het uit eigen ervaring, maar ik hoor het ook bij lotgenoten: tijdens weekends en avonden worden psychiatrische patiënten op veel plekken op bijna automatische piloot geïsoleerd en gefixeerd.

De bestaffing is dan beperkt. Maar dat mag geen excuus zijn. Er is geen enkel wetenschappelijk bewijs dat dit soort van dwang helpt om iemand beter te maken.

Wat we wel weten: het is traumatiserend.” (ervaringsdeskundige Brenda Froyen) Dat psychiatrie ook zonder isoleercellen kan functioneren bewijst de Nederlandse psychiatrische instelling GGz Breburg in Breda: “Niet alleen patiënten zijn enthousiast, ook hulpverleners. Eerst waren ze sceptisch. Maar veel agressie wordt net uitgelokt door de aanwezigheid van de isolatiecel. Die zorgt voor tweespalt en spanning.”

Gebrek aan inspraak en betrokkenheid familie

“Het betrekken van familie zou veel beter kunnen. De nabijheid van een partner, kind of ouder kan net een grote hulp zijn tijdens het herstel. Te vaak blijft hun aanwezigheid beperkt tot het bezoekuur. Ook wie afgezonderd is, mag nauwelijks familie zien, ook al is die zelf wel bereid om er zelf bij te blijven.” (Brenda Froyen) “Nu ik ‘hersteld’ ben, wordt er naar mij geluisterd, maar dat was niet het geval toen ik patiënt was. Het probleem is dat je dan niet ernstig wordt genomen. Ik was het niet eens met mijn gedwongen opname, maar kon dat nergens aankaarten. Ook binnen de psychiatrische ziekenhuizen worden veel patiënten monddood gemaakt: hun klachten of opmerkingen worden er vaak als een deel van hun pathologie gezien.”

(Brenda Froyen) “Er zijn heel veel mensen van goede wil in de psychiatrie, maar we zien bij sommigen van hen toch nog te vaak een paternalistische houding. Dat maakt dat de patiënt niet altijd aan het woord komt. Er is nog een grote shift in het denken nodig, willen we echte gelijkwaardigheid in het herstelproces. Sowieso moet ook de naasten veel meer betrokken worden: dat gebeurt

nu weinig of niet, en zeker niet accuraat.”

(Ria Van Den Heuvel, Familieplatform Geestelijke Gezondheidszorg)

Gebrek aan middelen

“Met slechts zes procent van het budget, is de geestelijke gezondheidszorg hopeloos ondergefinancierd. Dat leidt tot gevaarlijke situaties. In sommige ziekenhuizen zijn afdelingen onderbemand en grijpen hulpverleners daardoor vaker naar vrijheidsberovende maatregelen.” (klinisch psycholoog Koen Lowet) “Van elke honderd euro die in België uitgegeven wordt aan gezondheidszorg, gaat slechts zes euro naar geestelijke gezondheidszorg. Dat is opvallend weinig als je weet dat één op drie Belgen in de loop van zijn leven met een psychiatrische aandoening kampt en dat meer dan een derde van de invaliditeit veroorzaakt wordt door psychische problemen. In onze buurlanden varieert het aandeel dat naar geestelijke gezondheidszorg gaat rond de tien procent. De zes procent die er in België is, gaat voor een deel ook naar de verkeerde zaken. Er zijn nog steeds te veel psychiatrische bedden, en dus ook te hoge 'hotelkosten'.” (Professor en psychiater Joris Vandenberghe) “Iedereen spreekt over een triade: de patiënt, diens omgeving en hulpverlener.

Zij moeten samen werken naar herstel.

Maar de verdeling van middelen is niet navenant. Patiëntenverenigingen en familieorganisaties krijgen 'peanuts'.” (Ria Van Den Heuvel)

Omgekeerde piramide

Meer dan tachtig procent van alle middelen voor geestelijke gezondheidszorg (GGZ) gaat naar psychiatrische ziekenhuizen en minder dan vijf procent naar eerstelijns- en gespecialiseerde ambulante

zorg. Dat is onhoudbaar. Het GGZ-zorglandschap laat zich samenvatten in een omgekeerde piramide: basiszorg beperkt gefinancierd; gespecialiseerde, vooral dure residentiële zorg, overgefinancierd.

Dit is alvast volledig in strijd met de aanbevelingen van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). Een eerste wezenlijke stap naar een betere GGZ is dan ook de kanteling van die foutieve, omgekeerde (financierings)piramide.

Systeemfout

“Patiënten komen te weinig aan het woord, tijdens hun behandeling of opname, maar ook daarna. Ervaringsdeskundigen beginnen stilaan hun plaats op te eisen, maar ze worden nog steeds niet structureel betrokken.” (Ignaas Devisch) “Een week lang verschenen er artikels in deze krant waarin onder meer wantoestanden in de psychiatrie worden aangeklaagd. Terecht overigens. Het systeem lijkt uitgewoond, voorbijgestreefd.

Mensen worden nog al te vaak opgesloten en geïsoleerd. We moeten durven spreken over de systeemfout die doorheen het hele systeem van de psychiatrie loopt.

Hoe kunnen we van hulpverleners verwachten dat ze beter werk gaan doen als ze moeten werken binnen dit systeem.

Hulpverleners zullen pas beter werken als ze alternatieven krijgen aangeboden, als ze merken dat het ook anders kan.” (Peter Dierinck, psycholoog) Indien de ministers effectief de nodige veranderingen in de GGZ willen doorvoeren, moeten ze dringend een versnelling hoger schakelen. ‘Het grote psychiatrierapport’ heeft alvast dàt meer dan duidelijk gemaakt.

Lees meer op www.demorgen.be/dossier/ het-grote-psychiatrierapport/

Met slechts zes procent van het budget, is de geestelijke gezondheidszorg hopeloos ondergefinancierd.

7

Het trauma van de isoleercel Tekst: Geert Kestens, ervaringswerker - Foto’s: Ann De Rouck; ggznieuws.nl

Machteloos Uit het niets dagen plots een zevental verplegers op voor de deur van mijn kamer.

Wat gebeurt er? Snel dringt het tot mij door dat ze me komen halen voor isolatie.

Ik smeek dat het niet hoeft, dat het echt niet nodig is. Maar tevergeefs, al wat ik zeg, is voor dovemansoren bestemd. Het proces is in gang gezet, de beslissing is genomen. Er is geen weg terug. Protest en verontwaardiging zullen dit niet veranderen.

De overmacht aan personeel maakt elk verweer zinloos en ik besef maar al te goed dat opstandigheid de zaak niet ten goede zal keren. Ik onderga de situatie willoos en word overmand door een gevoel van machteloosheid.

Dan volgt het onvermijdelijke ritueel: kleren uit, bril af, horloge uit, ring uit en tenslotte wordt er een wit kleed over me heen gedrapeerd. Ik roep nog of die bril en horloge echt uit moeten. Het mag niet baten, ik ben de grip over de situatie volledig kwijt. Procedure is procedure. Deur op slot.

Na enige tijd gaat de deur open. De verpleging komt de spuiten toedienen. Ik wil ze niet. Niets te protocollen. Kleed omhoog, eerste spuit in linkerbil, tweede in rechterbil.

Meestal kon ik vrij rondlopen in de cel, maar ik heb het ook geweten dat ik gefixeerd werd. In isolatie word je geconfronteerd met je eigen gedachten. Ze tollen tegen hoge snelheid door je hoofd heen. Gedachten, herinneringen, beelden, gewaarwordingen, stemmen vloeien vliegensvlug door elkaar.

De beeldenstroom zwelt aan en valt niet te stoppen.

Ha, er is een krijtbord. Ik begin te schrijven.

Verdomd, waar is mijn bril? De letters die ik opteken kan ik maar wazig van elkaar onderscheiden zonder mijn bril. Ik voel me wat ontheemd en zielig zonder mijn bril.

Achteraf beschouwd is zo'n bord wel een goed idee voor mensen die een psychose doormaken.

Plots merk ik een klein klokje op aan de buitenkant van het versterkt buitenglasraam.

Ik kan het echter niet goed lezen zonder mijn bril, maar als ik mijn ogen samenknijp kunnen mijn lenzen zich focussen op het 8

Geert Kestens

Hier geraak ik nooit meer uit, denk ik in totale uitzichtloosheid. uur. Toch nog iets structurerend gevonden in deze kille, klinische ruimte.

Verdrinken in betekenis Alles wat binnenkomt wordt in een alles betekenend schema opgetekend op het bord. Ik bevind me in een magische en oceanische wereld. Ik verdrink in een veelheid aan betekenissen. Begrippen als

liefde, rechtvaardigheid, barmhartigheid, waarheid, standvastigheid, discipline, geloof worden gepositioneerd naar west, zuid, oost, en noord in mijn kleurencirkel. De wereld samengebald in een cirkel. Op dat moment is dat de enige en heilige waarheid voor mij. Maar ik voel dat ik geen meester meer ben over mijn eigen gedachten Alsof ik een speelbal ben van externe krachten die mijn leven totaal overnemen. Mijn vrije wil uitge-

De tijd tikt verder.

Wanneer komt er iemand?

Komt er wel iemand?

schakeld, overgeleverd aan een onbekende kracht. Geen beslissingsmacht.

de vrije natuur waar ik al stappend de drukte in mijn hoofd zou kunnen ventileren.

Ik voel een druk in mijn hoofd alsof ze er informatie willen in stoppen terwijl mijn harde schijf in mijn hoofd het niet kan verwerken.

Daarnaast heb het gevoel dat ik me enkele centimeters boven mijn lichaam bevind. Ik voel me groter dan ik in wezen ben.

De tijd tikt verder. Wanneer komt er iemand?

Komt er wel iemand? Wanneer brengen ze drank? Hoelang moet ik hier nog zitten?

Vooral het totaal overgeleverd zijn aan de goodwill van derden, die totale afhankelijkheid, hulpeloosheid en machteloosheid vallen me zwaar. Weten ze dat ik hier aan het afzien ben? Waar blijft de verpleging?

Wanneer gaat die deur open? Hoor ik iets?

Nee, toch niet. Die onzekerheid en onvoorspelbaarheid, ik word er gek van. Ik voel me radeloos, verlaten en onbegrepen, alsof ik niet meer besta. De vertrouwensband met de verpleging is nu volledig opgeblazen.

Door de medicatie heb ik doorlopend een droge mond. Op de bel drukken heeft geen enkele zin. Uit wanhoop vul ik mijn bekertje met water na het toilet doorgespoeld te hebben.

Mijn hoofd staat op springen. Mijn mond spert open. Dit gebeurt verscheidene malen.

Ik krijg het niet gestopt. Wat gebeurt er toch met mij? Hoe krijg ik dit onder controle? Ik moet hier weg. Uit totale wanhoop begin ik te bidden in alle richtingen. Elk uur volgens een vast stramien naar de verschillende windrichtingen... Ik heb het gevoel dat ik word afgerekend door God. Het lijkt wel of de balans van mijn leven wordt opgemaakt.

Het vonnis is geveld: totale krankzinnigheid.

Onrust in mijn hoofd, alsof er een poort in mijn hoofd open staat die niet meer te sluiten valt. Welke macht neemt het hier van mij over?

Radeloos Hier geraak ik nooit meer uit, denk ik in totale uitzichtloosheid. Het besef dat ik hier alleen ben, het feit dat ik hier alleen moet worstelen met mijn gedachten en angsten maakt me radeloos. Dit is de hel.

Mijn leefruimte is beperkt tot enkele akelige vierkante meter. De muren komen op me af.

Gezelligheid is hier ver zoek. Ik wens me in

Ik wil een sigaret. Normaal rook ik erg veel tijdens een opname. Het is een manier om de drukte in mijn hoofd te baas te kunnen en de blokkering van dopamine door medicatie te compenseren. Die afkick, dat gevoel van gemis, die knagende drang naar nicotine is ondraaglijk. Het is om de muren van op te lopen. Ik word er niet rustiger op.

Het trauma zindert na Er komt iemand binnen. Het is ochtend.

Eindelijk, er komt iemand binnen. Ik vraag

of ik eruit mag. Ze antwoordt niet, alsof ze geen oor heeft voor mijn benarde situatie.

Ik weet wel dat dit zaken zijn die besproken worden op de teamvergadering. Net zo zoals ik me in mijn lot moet berusten, kan zij niet eigenhandig beslissen wat er moet gebeuren. Maar een antwoord, een teken van communicatie, had aangenaam geweest. Ik dreig niet meer te eten maar besef dat dit de situatie niet zal veranderen. Ze brengen het eten binnen. Geen tafeltje voorzien. Ik voel me als een hond die ze zijn plastiek bordje in zijn hok binnenbrengen. Plastiek bestek, plastiek bordje. Het is toch even wennen.

Na de maaltijd een sigaretje in de gang tussen beide cellen. Na urenlang afkicken is dit een verademing. Dit is het moment waar ik al zo lang naar snak. Heerlijk. Na enkele dagen mag ik uit de cel. Dan volgt het uittredingsritueel. Een verplichte douche in de tussengang van de twee cellen. De hoofddeur is nog vast, maar er is dat zalig vooruitzicht van de vrijheid. Straks gaat die deur onverbiddelijk open. Onder het oog van twee verpleegsters moet ik douchen. Ik voel me wat onwennig en bekeken en, als ik eerlijk mag zijn, wat vernederd. Een van de verpleegsters gaat ondergoed voor me halen in de kamer. Om de een of andere reden blijkt mijn horloge zoek. Waarschijnlijk in alle tumult meegenomen door een andere patiĂŤnt. Ik weet het niet. En dan uiteindelijk het verlossend moment. De deur gaat open, de vrijheid lonkt. Maar het trauma zal nog lang nazinderen.

9

Daar zit muziek in:

Tekst: Pieter Gouvart – Illustratie: www.whisper.sh

“There is love” van Fort Atlantic

Een spreuk die enorm op mij van toepassing is : “When you're happy, you enjoy the music but when you're sad you understand the lyrics”.

Ik leerde dit lied kennen terwijl ik in dagtherapie was en het wat minder met mij ging. Ik vond de boodschap heel positief en zo sprekend dat ze me wat opkrikte, waardoor ik me beter voelde.

De tekst vertelt hoe je het leven door een andere bril kunt bekijken. Eentje gekleurd door liefde in plaats van door het negatieve. De zanger verwijst naar een rooskleuriger toekomst voor de persoon waarvoor hij het liedje zingt. De zinnen in de liedjestekst starten vaak met een negatieve kijk op het leven, maar de zanger geeft ze telkens een positieve wending.

Het leven is gewoon hoe je ernaar kijkt en hij zegt dat het allemaal wel zal beteren.

De muziek van dit lied spreekt me ook enorm aan, gezien ik van kalme, intieme muziek houd. Het is een rustig lied met een mooie, simpele pianopartij en een lichte ondersteuning van gitaar, bas en drum.

Ik heb er altijd van gehouden om met muziek een boodschap over te brengen aan vrienden of geliefden, liedjes waarin ik me grotendeels herken. Dit lied heb ik naar enkele mensen gestuurd toen ze zich minder voelden. Het was mijn manier

Schrijven zit Liliane Melis (° 1957) blijkbaar in het bloed. Ze ontdekte de liefde voor het geschreven woord in de Humaniora. Ze was een stille puber met veel fantasie, zo vertelt ze. Die leefde ze uit in haar verhalen en gedichten. Ze schrijft ook aforismen.

Liliane Melis

Een treffend aforisme is: “Een mens heeft geen vleugels nodig om er eens in te vliegen.”

Al meermaals nam ze deel aan onze poëziewedstrijd Kronkelprijs. In 2013 eindigde ze op de tweede plaats.

In de marge uit 2016 is haar derde dichtbundel.

Een gedicht uit In de marge is het volgende:

10

Een persoon naar wie ik het gestuurd heb, denkt nu ook telkens aan mij als ze het beluistert en dit is voor mij het mooiste geschenk dat ik kon verwachten.

Ik zal eindigen met een paar zinnen van de tekst die me het meest aanspreken: "Don't let the sadness grow You're beautiful don't you know?

It's easy to dive into doubt But harder to climb back out So come hearts that are scared and alone Let love give you warmth in the cold Let faith and hope lead you on Let joy be the theme of your song"

Naar muziek luisteren kan een zalvende of versterkende invloed op je stemming hebben. Soms kan een liedje ook heel veel bij je oproepen. Welk nummer spreekt jou aan en waarom?

Laat het ons weten op spiegel@uilenspiegel.net

Gedicht

Spreekt dit gedicht je aan of wil je de bundel aankopen, dan kan je Liliane zelf contacteren via lilianemelis47@gmail.com.

om hen te zeggen dat het verdriet en het ongeluk tijdelijk zijn en dat het met de tijd wel zal beteren.

Gaatjes zoals een boom zijn bladeren verliest zij vijftig lentes tijd krast kraaienpootjes in haar huid voeten dragen iedere dag meer haar jongen krijgen vleugels zij likt de hare niets wijst op datgene waarover ze zwijgt, wat nadert en niet stoppen kan eindeloze herhaling van hetzelfde het zinloze bewegen tot vol zin, het zomaar vullen van gaatjes

Thomas Pips*,

een ervaringswerker aan het woord.

Hallo, ik ben Anna. Wie ben jij? Ben je ook patiënt?

* Thomas Pips is een pseudoniem. De man achter het pseudoniem is een echte ervaringswerker en zijn verhaal is gebaseerd op echte ervaringen in de ggz.

Dag Anna. Ik ben Thomas. Ik werk hier als ervaringsdeskundige.

Dus jij bent ex-patiënt en jij werkt hier? Kan dat wel?

Ja, dat kan zeker. Het inzetten van ervaringsdeskundigen in de psychiatrie staat nog in de kinderschoenen, maar zit sinds enkele jaren serieus in de lift. Het past helemaal binnen de herstelvisie.

Dus jij bent ook opgenomen geweest? Wat was jouw diagnose dan? Ik ben bipolair.

Onze diagnose is op zich niet van belang, maar als je het echt wil weten: ik ben meerdere malen opgenomen geweest omwille van psychosegevoeligheid. Ondertussen ben ik al een aantal jaren stabiel en nu ben ik hier dus aan de slag als ervaringswerker.

Wat doe jij dan? Hoe help jij dan?

Wel, ik noem mezelf soms hoopverlener tussen de hulpverleners. Ik ben op zich een lotgenoot, dus ik weet hoe het is om opgenomen te zijn. Ik ben hier om hoop en steun te bieden, om te tonen dat het echt mogelijk is om uit een schijnbaar uitzichtloze situatie te groeien.

Dat is geniaal, dat wil ik ook! Kan ik hier ook werken?

Jij bent nu al een steun voor je medepatiënten net zoals zij dat voor jou zijn. De verpleging biedt hulp en heeft veel begrip voor ons, maar sommige zaken gaan hun petje te boven. Onderling begrijpen we mekaar echt, we zitten in hetzelfde schuitje. Allemaal proberen we ons leven weer op de rails te krijgen.

Maar ik kan hier ook komen werken dus? Weet je, ik heb telepathische gaven en iedereen komt me steeds om raad vragen. Heb jij dat niet dat je telepathisch kan communiceren met mensen?

Daar ben ik lange tijd van overtuigd geweest, zeker tijdens psychotische episodes, maar op den duur kon ik nergens nog kop of staart aan krijgen. Op een gegeven moment ben ik die gedachten gaan afblokken. Communiceren is zo al ingewikkeld genoeg.

Ho, maar ik communiceer al jaren via telepathie met mijn kinderen. Zij zijn werkelijk de hart en ziel van mijn leven. Heb jij kinderen? De band die je met je kinderen hebt is het mooiste wat er is in het leven, wist je dat?

Ik heb kinderen ja, zij zijn werkelijk het mooiste wat me ooit overkomen is.

Maar denk je echt dat ik hier zou kunnen werken?

Om professioneel aan de slag te gaan wordt van je verwacht dat je gevorderd bent in je persoonlijk herstelproces en dat je voldoende afstand kan nemen van je eigen situatie. Ook is enige studie haast niet meer weg te denken. Zelf heb ik een opleiding bij UilenSpiegel gevolgd en sinds 2 jaar volg ik een opleiding in de Sociale School in Heverlee.

Echt? Dat wil ik ook doen. Kan je mij informatie bezorgen over die opleidingen?

Dat zal ik zeker doen Anna.

Fijn! Ik wil ook ervaringsdeskundige zijn.

11

Nieuwe zelfhulpgroep rond stemmen horen in Brugge Tekst: Jan Goderis - Foto: een vriendelijke voorbijganger

Netwerk “Stemmen horen” vzw REV-Belgium, opgericht in België in 2014, maakt deel uit van een internationale associatieve beweging die dateert uit de jaren ’90.

Binnen het netwerk van mensen die stemmen horen, sympathisanten maar ook professionals in de gezondheidszorg, worden de stemmen niet gereduceerd tot symptomen van geestesziekte die moeten bestreden worden, maar beschouwd als een ervaring die niet noodzakelijk een probleem vormt. Sterker nog, veel mensen die stemmen horen komen niet in aanraking met de psychiatrie. Maar deze ervaringen, vaak gestigmatiseerd, kunnen erg stressvol zijn en veroorzaken angst en eenzaamheid.

Jan Goderis en Lucie Guyaux

Lucie Guyaux, Jan Goderis en Fréderique Paeye zijn al een tijdje bezig met vergaderen om een zelfhulpproject op touw te zetten.

Het gaat over een bescheiden initiatief, in samenwerking met het Netwerk “Stemmen horen” vzw REV-Belgium en de filosofie van Working to Recovery als leidraad. Het doel is om mensen die stemmen horen, visuele beelden ervaren, lichamelijke sensaties hebben, uit te nodigen om te verkennen wat deze ervaringen betekenen voor hen, en samen te werken om hieromtrent betekenis te vinden.

Over stemmen horen

• Stemmen horen is een normaal fenomeen maar ongebruikelijk, en een variant van de menselijk belevenis.

• Het probleem zit niet in het horen van stemmen, maar de moeilijkheid van het beleven van deze ervaring.

• Stemmen horen heeft betekenis, het staat direct in verbinding met de ervaringen in het leven van de persoon.

• Zij die stemmen horen kunnen leren om de stemmen te aanvaarden en hen het hoofd te bieden.

• Een positieve ingesteldheid van de

12

maatschappij naar de personen die stemmen horen, zal hen helpen om hun stemmen te aanvaarden. De discriminatie en verstoting moeten stoppen.

Over de zelfhulpgroep

De zelfhulpgroep werd opgericht om samen naar elkanders beleven van deze ervaring te luisteren. Ze volgen hierbij de ethische code van het Netwerk “Stemmen horen” vzw REV-Belgium.

1. De groepen zijn geen therapiegroepen of psychotherapie of psychoeducatie.

2. Elke groep word georganiseerd en gefaciliteerd door ten minste één ‘facilitator’ gevormd door REV België, goedgekeurd op gebied van animatie en het leiden van groepen. De ontmoetingsplaats is best neutraal.

3. De vergaderingen worden regelmatig gehouden, maar overgelaten aan het oordeel van elke groep. Een groep voldoet aan minimaal drie participanten.

4. De begeleider zorgt ervoor dat iedereen aan het woord kan komen en vergemakkelijkt de uitwisseling.

5.

6.

7.

8.

9.

Hij/zij respecteert het woord van ieder en herhaalt wanneer nodig wat er gezegd wordt door een participant en vult eventueel aan met zijn/haar persoonlijk verhaal. Hetgeen verteld wordt mag niet veralgemeend worden. In ieder geval is de begeleider geen deskundige of geen professioneel.

De participant is de belangrijkste expert van zijn/haar ervaring. Hij/zij wordt gerespecteerd, naar hem/haar wordt geluisterd en hij/zij wordt niet onderbroken door anderen. Niemand geeft een oordeel over of bespot de andere. Wat in de groep wordt gezegd, wordt niet buiten de groep herhaald.

Het zwijgen van diegenen die niet spreken wordt gerespecteerd.

Het respect voor anderen en jezelf is fundamenteel.

Elkeen onthoudt zich ervan te vertellen wat de ander ‘moet’ doen.

Iedereen spreekt in de ik-vorm vanuit zijn/haar ervaring, uit zijn tips om zijn/haar stem te beheren. Iedereen is er zich van bewust dat wat werkt

Een quote van de Nederlandse psychiater Marius Romme: “Stemmen horen, is op zich geen symptoom van een geestelijke kwetsbaarheid maar eerder een fenomeen met betekenis voor de betrokken personen en omwille van deze reden, is het aangewezen rekening te houden met de stem.” en resultaat geeft voor de ene, niet noodzakelijk voor de andere effectief is.

10. Elke deelnemer in een groep is gelijk aan de andere, ook de facilitator. De organisatie is een horizontale groep, begeleiders zijn er alleen om het goede verloop van de vergaderingen te verzekeren.

11. De leden van de groep zijn vrij om de vergaderingen van de groep bij te wonen.

12. Er wordt gevraagd op tijd aan te komen voor comfort en respect voor allen (en begeleiders of deelnemers te verwittigen in het geval van vertragingen of belemmering).

Een getuigenis van een stemmenhorende

"Er zijn waarnemingen in onze westerse samenlevingen die niet als echt geaccepteerd worden. Ik heb daar veel onder geleden, en het kostte me een paar jaar om mijn plaats te vinden en te accepteren dat er extra-zintuiglijke waarnemingen zijn.

Ik werd gediagnosticeerd als schizofreen en ik dacht de hele tijd dat ik "ziek" was, omdat

ik stemmen hoorde. Dit etiket en de eenzaamheid hebben me zeker niet geholpen ...

Ik voelde me niet begrepen en leefde in de marge van de samenleving.

De eerste stap op weg naar de bevrijding was het aanvaarden van de stemmen en geloven dat ze voor mij echt zijn, zelfs als anderen ze niet hoorden. Verklaringen vinden voor de stemmen is niet zo belangrijk, maar eerder er iets constructief van maken.

De moeilijkste uitdaging voor mij was om controle te krijgen over de stemmen in plaats van door hen gecontroleerd te zijn.

In de REV-België groep kun je in alle vrijheid ervaringen uitwisselen en adviezen bespreken.

Je kunt echt geholpen worden door kleine tips, aangepast aan het dagelijkse leven.”

C., 40, Brussel

Wie is Wie :

Lucie Guyaux, kinesitherapeute, 64 jaar oud is aan het einde van een lange loopbaan in de geestelijke gezondheidssector.

Zij heeft in Frankrijk een opleiding gevolgd als facilitator om een zelfhulpgroep voor stemmenhorenden te faciliteren. Zij is lid van de vzw REV-Belgium.

Jan Goderis heeft zelf ook ongewone percepties ervaren en heeft net een recovery training gevolgd. Hij is lid van de vzw REV-Belgium.

Frederick Paeye heeft ook ongewone percepties ervaren en gelooft in de kracht van de zelfhulpgroep om uit het isolement te raken.

Praktisch:

Wanneer: De zelfhulpgroep vindt in 2017 een keer per maand plaats op donderdag van 9u30 tot 12u. Welkom vanaf 9u.

Volgende data: 22 juni, 7 september, 12 oktober, 16 november en 21 december.

Plaats: CM Hof van Watervliet, Oude Burg 27 Zaal 3, 8000 Brugge Contact: Lucie Guyaux: 0495 90 83 50 lucie9111000@hotmail.com of Jan Goderis Tel: 0472 95 48 50 - goderisjan81@gmail. com

Aanvullende informatie: www.rev-belgium.org/ www.workingtorecovery.co.uk/

Jubileum geschrapt, maar budget behouden!

Op 13 februari laatstleden overviel ons slecht nieuws. De helft van onze subsidie zou mogelijks wegvallen vanaf 1 januari 2018.

Dit nieuws sloeg in als een bom…

Omdat we vanaf dan in onzeker financieel vaarwater zaten, schrapten we ons twintigjarig jubileumfeest van 16 september 2017.

We waren absoluut niet meer in feeststemming.

Sinds die 13de februari is er door en samen met verschillende partners druk overleg gepleegd met de Federale Overheidsdienst Sociale Zaken en Volksgezondheid. Vanuit verschillende hoeken kregen we de bevestiging dat we goed bezig zijn.

Op 19 april kwam het verlossende bericht dat er weliswaar een herschikking van de financiële middelen door de overheid zal dienen te gebeuren, maar dat onze subsidie niet verlaagd of afgebouwd wordt.

Ons jubileumfeest blijft geschrapt (daarvoor hadden we al een aantal onomkeerbare stappen gezet), maar… UilenSpiegel kan verder werken, ook na 1 januari 2018!

13

KAOS vzw door de ogen van haar coördinator

Interview & foto’s: Bruno A.M.A. De Clerck-Pieters

Dat idealisme bestaat, toont coördinator Mike Michiels aan. Deze knappe man uit SintPieters-Leeuw werkt al 6 jaar onbezoldigd voor vzw KAOS (KunstAtelier OpperStraat), die vooral outsiderkunst promoot zonder daar echter de nadruk op te leggen. Daarnaast is Mike halftijds begeleider in Beschut Wonen (BW) Elsene. Ik ontving Mike in een Cambio huurwagen. Tijdens een gemoedelijke rit met pitstops door het langwerpige Elsene hield hij een bevlogen betoog. Moge Mikes radde tong, amper bedwingbaar voor zelfs een 7,5 thematische structuur als de mijne, uw honger naar meer alleen maar aanwakkeren!

1. Mike nam gedecideerd het stuur in handen; prompt werd ik omgedoopt tot bijrijder:

Wat is de rit die Mike tot nu toe heeft afgelegd?

Ik ben psychiatrisch verpleegkundige en meester in de beeldende kunsten met optie fotografie. Toen ik aan die vierjarige masteropleiding begon heb ik één jaar halftijds gewerkt als verpleegkundige in Stuivenberg, Antwerpen. Pittig. Nog voor het einde van de eerste kandidatuur – ik was er gelukkig door – besloot ik wijselijk enkel nog interimjobs te doen en in de zomer te werken. Als zelfstandig student had ik immers recht op een studiebeurs.

Na mijn opleiding heb ik geprobeerd een praktijk als kunstenaar uit te bouwen, niet evident. Ik was te jong om te weten 14

hoe zoiets in elkaar zit. Dat weet je niet als je pas van de academie komt. Ik ben opnieuw in de zorgsector beginnen werken. Wel organiseerde ik zelf tentoonstellingen en richtte ik met Krijn, mijn levenspartner, een eigen vzw op, Plankton Hotel. Vandaag is Krijn het artistieke brein en doe ik administratie en productie. We maken theatervoorstellingen en zetten andere sociaal-artistieke projecten op, geen grote tournees of producties. Laatst een kindervoorstelling.

Vóór BW-Elsene ben ik twee maanden twee dagen per week persoonlijk assistent geweest met het PAB (Persoonlijk Assistentiebudget) van een meisje met een mentale en fysieke handicap. Ouders krijgen dat budget om de zorg thuis te kunnen blijven verstrekken. Dat was intensief, maar na twee maanden kon dat meisje naar een schooltje met weinig plaatsen. Ik

stond achter die beslissing. Vandaag hoor ik nog van haar, ondertussen een stevige puber. Dat is leuk.

Daarna had ik een nieuwe job nodig, we spreken december 2008. Toevallig zag ik een vacature voor BW-Elsene, dat ik niet kende, maar dat achteraf de perfecte plek bleek. Bovendien had men daar ook een traditie van kunstprojecten en kunstenaars ‘in residence’, vooral onder impuls van hoofdgeneesheer Erik Thys. Een kunstenaar ‘in residence’ wordt uitgenodigd om tijdelijk te wonen en te werken op een plek die hij/zij niet kent. Hij/zij laat zich daar inspireren. Na een jaar stelde ik zelf een fotoproject voor: Blik-Regard. Een zevental mensen volgden bij mij enkele maanden een traject. We hebben de tentoonstelling gekoppeld aan een voorstelling. Dat project namen we met Plankton Hotel op, want KAOS bestond nog niet. Die voorstel-

ling liep in het Psycho-Sociaal Centrum Sint-Alexius Elsene (PSC-Elsene) in Geel, Roeselare, alsook in Nederland op een groot theaterfestival. Dat was tof.

Hoe is KAOS ontstaan?

Een jaar later startte Plankton Hotel in Elsene een nieuw project op, Poëtisch Landschap, met schrijfworkshops. Ook op andere plekken gingen die workshops door. Omdat ik voelde dat hier meer mogelijk was, alsook doordat we met Plankton Hotel niet louter ggz-projecten wilden organiseren én er in de gebouwen van BW-Elsene een mooie, grote, toen pas gerenoveerde, vaak ongebruikte achterbouw was, ontstond de idee KAOS op te richten samen met Erik Thys en PSC-directrice Veronique Vercruyssen. Ook juriste en sociaal-assistente Marie-Louise Reedijk en één van onze drie activiteitsverantwoordelijken Fabienne Dragonetti werken mee.

Erik en ik zijn de trekkers.

En KAOS was geboren!

In mei 2011. KAOS doet alle projecten die buiten de vaste activiteiten van PSCElsene vallen: Binnenskamers-concerten i.s.m. het Koninklijk Conservatorium, het Artiestenparcours, tentoonstellingen en artiesten ‘in residence’. Recent kwam illustratrice en dichteres Lieve Van Gasse workshops geven in samenwerking met de gemeentelijke bib.

2. Ik toonde Mike de weg naar Ter Kamerenbos; richtingaanwijzer spelen, meer deed ik niet:

KAOS bestaat 6 jaar, de kleuterklas is voorbij.

Ja, we zitten in een overgangsfase. Tot nu toe namen we projecten aan die men ons voorstelde. Nu netwerken we, praten met mensen en andere organisaties, soms via via, maar ook met de cultuuradviesraad van de gemeente en met de overheid voor subsidies. We professionaliseren en daarvoor hebben we mensen nodig en financiële middelen. Ook organiseren we meer projecten buiten PSC.

Wat streeft KAOS na?

We werken aan destigmatisering via kunst en kunstprojecten, creëren ontmoetingen waardoor we positieve beeldvorming genereren. Als homo voel ik mij verwant met stigma, maar ik leer ook gewoon veel met KAOS.

Wat heb je geleerd?

Ik leer alles van cultuurmanagement vanuit de praktijk. Wat mij opvalt, is dat nogal wat buitenstaanders geestelijke gezondheidszorg bedreigend vinden. Zelf, door er te werken, ben ik vertrouwd met die wereld, vind ik haar normaal. Door KAOS zie ik hoe buitenstaanders reageren. Zo merk ik hoeveel werk er nog verzet dient te worden.

Los daarvan heb ik een grote omslag gemaakt van artistiek werk naar creatief werk. Artistiek werk is zelf creëren, creatief werk is meer projecten uitwerken, overleggen, mee bouwen aan mooie dingen. Dat is een grote verandering. Plus... ik word zekerder van mezelf als ik merk dat wat ik doe positieve gevolgen heeft. Wij hebben interessante dingen aan te bieden.

Wat wil je anders zien?

Dat de professionalisering verder vorm krijgt, al zijn het slechte tijden qua subsidie en mentaliteit, terwijl organisaties als KAOS erg nodig zijn. Praktisch zou ik het coördinatiewerk niet langer tussen de soep en de patatten willen doen. Vandaar

hebben we vorig jaar een subsidiedossier ingediend bij het Kunstendecreet Vlaanderen, een bewuste keuze om het niet bij de FOD Volksgezondheid te doen.

Die subsidie is ondertussen op jaarbasis toegezegd. Het is anders denken dan ervoor, toen we dachten in termen van een kwartaal. Dit is een plan voor drie jaar met zeven projecten, verpakt in één overkoepelend project, AREAS: Artist Residence Encounter Against Stigma.

Dat klinkt chic. (We lachen.)

Hoe trek je kunstenaars aan?

Sommigen via via, Erik en ik kennen zelf veel kunstenaars en we kijken over de landgrenzen heen. Zo trekken we kunstenaars ‘in residence’ aan. De meerwaarde voor de kunstenaar is tweeledig. Enerzijds heeft hij/zij dan geen huishouden, werk, les of ruis, zodat er ruimte is om te werken. Anderzijds, uit je vertrouwde ruimte geplukt worden, confronteert je met stukken van jezelf, mensen en een wereld die je niet kent. Door op een andere plek te gaan wonen kom je in een wereld waar je anders nooit mee te maken krijgt, ga je anders kijken, denken. Die kunstenaars nemen dat achteraf mee, praten erover in hun thuisomgeving.

3. In het Ter Kamerenbos vonden w’een rustig plekje. Het moment om even een plasje te doen: 15

Wat is fijn aan je werk bij KAOS?

Als vrijwilliger bevind ik me in een schemerzone. Door de subsidies is het de bedoeling mij officieel aan te werven en liefst full time, want het is echt een job geworden, een onbetaalde. Het neemt veel tijd in beslag, ’s avonds en in het weekend, vaak op café met mijn hoofdtelefoon op.

Maar het is werk met een doel. Het grote voordeel bij KAOS is dat ik mijn werk grotendeels zelf invul, het is geen nine to five job. Daarbij hoort echter dat ik de uren niet zo tel.

Ik scheid het werk voor KAOS zoveel mogelijk van mijn werk als begeleider bij BW-Elsene. Doordat beide jobs soms flou door elkaar lopen voelt dat raar aan, voor mij zowel als voor mijn collega’s en anderen, vermoed ik. Toch ben ik niet méér dan mijn collega’s.

Betekent betaald werken voor KAOS meer erkenning?

Ja, maar dan vooral naar de buitenwereld toe. Het komt wat knullig over om een halftijdse vrijwillige coördinator te zijn. En ja, ik ben ondertussen veertig, er mag eens wat meer geld in het laatje komen.

In BW is er bijscholing. Geldt dat ook bij KAOS?

In BW is dat wettelijk verplicht. Voor KAOS ga ik naar studiedagen, maar dat is buiten mijn uren. Eén keer ging het over Europese subsidies, interessant, omdat je veel informatie krijgt en dan kunt netwerken.

4. Na de plaspauze leidde ik Mike naar de befaamde abdij Ter Kameren:

Welke zelfzorg hanteer jij om in vorm te blijven?

Ik probeer twee keer per week een avond te fitnessen om mijn hoofd leeg te maken, daar bekijk ik dan ook domme tvprogramma’s. Ik hou ook van goed eten en af en toe eens op stap gaan. Ik ben geen wandelaar, maar doe bijna alles te voet of met het openbaar vervoer. Hierdoor beweeg ik veel. Niks doen, daar heb ik het moeilijk mee. Maar… daarvoor ga ik regelmatig naar de sauna.

5. Ik toonde Mike het mooie en vredige abdijdomein:

16

Ben jij gelovig?

Ik geloof niet in een Hoger Wezen of het hiernamaals. Volgens mij zijn we hier en nu en moeten het hiermee doen. We proberen ons steentje bij te dragen op onze manier. Ik respecteer mensen die wel geloven. Mijn ouders gaan nog altijd naar de mis.

Heb jij een motto of mantra voor goede en kwade dagen?

Het belangrijkste is respect, ik naar anderen en anderen naar mij. Dat lukt niet altijd, maar het gebrek eraan leidt tot veel onbegrip en problemen. Het ggz-stigmaverhaal hangt daaraan vast. Mensen moeten beseffen dat er bij iedereen wel ‘een hoek af’ is.

6. Mikes tijd was beperkt. Dus tuften we langs de vijvers van Elsene richting Fernand Cocqplein.

De toekomst is aan daadkrachtige dromers. Wat verlang jij nog van het leven?

abdij van de Broeders Alexianen, nvdr) met honderdtwintig mensen toont aan dat de grens tussen personeel en cliënten flou is, al wordt dat persoonlijk en individueel ingevuld, door zowel de cliënt als elk personeelslid. Zelfs mensen die elders uit de boot vallen, krijgen hier nog een kans.

Daarnaast zorgt de grote collegialiteit en vele vriendschappen tussen personeelsleden voor een grote samenhang. Voeg daarbij in BW een zeer goede baas, Suzy Maes. Met haar heb je niet het gevoel dat ze je baas is. Ze is een voorbeeld voor mijn werk als coördinator van KAOS. En als iemand hier begint te werken heb je snel door: dat is iemand die gaat blijven of niet. De mensen die hier komen werken, doen dat met hun hart. Uiteindelijk zijn er hier weinig doorgroeimogelijkheden en al worden we goed betaald, verder hebben we slechts recht op een abonnement en pensioenverzekering, geen hospitalisatieverzekering, maaltijd- en ecocheques.

De plek doet het hem en de sfeer, waar bewust aan wordt gewerkt.

Ik had tien jaar geleden niet verwacht dat ik zou staan waar ik nu sta. Dus wie weet waar ik over tien jaar zal staan.

7,5. Onze Ruby werd opgediend door de bevallige Soline, elegant, mysterieus en immer in ‘t zwart:

En het ouder worden?

Stigma is een plaag.

Dat valt tegen. (We lachen hartelijk.)

Sommige jonge mensen met wie ik omga, durven spreken van ‘die oude man van veertig’. Ja, ik ga om met een heterogeen publiek, zowel twintig jaar oudere mensen als jongere.

Kan jij voldoende genieten?

Ja, als ik met dingen bezig ben die ik als zinvol ervaar en deels mijn eigen keuzes kan maken.

7. Op het F. Cocqplein wist ik Mike verrassend te verschalken voor een Leffe Ruby in café Le Coq.

Wat vind je van de ggzwereld?

Goh, ik werk ondertussen al zolang in PSC-Elsene en BW-Elsene. Je kan die bijzondere instellingen en hun unieke aanpak niet vergelijken met de rest van de ggz.

Dat is altijd zo geweest. Daarom ben ik zo blij dat ik hier terechtgekomen ben. Alleen al ons groot jaarlijks kerstfeest in de ruime kapel (PSC-Elsene huist in een voormalige

Vanuit mijn homo zijn, waar ik pas op mijn negentiende mee naar buiten kwam, heb ik persoonlijk voeling met stigma. Mensen met een psychische kwetsbaarheid gaan net als ik door een proces: bewust worden, accepteren, ermee leren omgaan, hoe richt ik mijn leven verder in. Maar je hebt nog altijd mensen die uit hun familie gezet worden. En ik hou Krijns hand niet meer vast op straat; het is gewoon niet veilig.

Wat heeft PSC-Elsene te leren aan andere ggz-instellingen?

Ook hier geldt de regel van respect.

Respect voor de cliënten, hen als mensen behandelen, individueel en niet als een nummer, geval of diagnose. De diagnose speelt hier bijna alleen bij de intake, gezien ons doelpubliek: psychosegevoeligheid. We beschouwen cliënten als partners, respecteren ieders vrijheid, laten hen zoveel mogelijk zelf beslissen. We dwingen mensen liever niet, grijpen ook niet te snel in bij crisissen, kiezen zoveel mogelijk voor dialoog, ondersteuning, hulp waar nodig. Maar dat is moeilijk en intens.

Mike, dank voor je tijd en inzet.

UilenSpiegel was er ook bij! een greep uit de initiatieven waaraan UilenSpiegel deelnam ens de Algemene 18 maart 2017: tijd t Vlaams PatiënVergadering van he e e UilenSpiegel me tenplatform stemd jaarrekeningen. over onder meer de alde bovendien Eén bestuurder ha een ludieke, de tweede plaats in afsluitende quiz.

6 mei 2017 eerste dag van de actieve ervaringswerker: De vrijwillige of betaalde inzet van ervaringsdeskundigen in de sector neemt stilaan een hoge vlucht. Het was dus tijd voor een dag vol inspiratie en gericht op onderlinge verbinding.

Op 18 april 2017 ging de opening door van een tentoonstelling voor de campagne Te Gek!? Psychose Ontwikkeld. De kunstwerken werden geveild op 18 mei 2017 door het internationale veilinghuis Christie’s.

6 april 2017: UilenSpiegel was goed

vertegenwoordigd tijdens de Alge-

mene Vergadering van de Vlaamse

Vereniging Geestelijke Gezondheid.

Drie van onze bestuurders waren

stemgerechtigd aanwezig.

On tour doorheen de

sector welzijn en geestelijke gezondhe id in Vlaanderen: verschillende leden wo onden een Te Gek!? voorstelling Ko rtsluiting in mijn hoofd bij. Brenda Fro yen brengt een monoloog over haar behandeling in de psychiatrie van nu . Stefaan Baeten brengt een monoloog over de behandelingen in de psychiatrie van vroeger.

Of is het een dialoog, tussen patiënt en hulpverlener? Twee verhalen, één voorstelling, verbond en door muziek.

Samenstelling: Ann Van de Vloet

EXPO en VEILING Ik Trap Gewoon Door Op 18 april 2017 ging de officiële opening door van een expo Ik Trap Gewoon Door te Leuven, Antwerpen en Gent. Deze kadert in de jaarcampagne Te Gek!? Psychose Ontwikkeld.

Psychische kwetsbaarheid en creativiteit liggen soms heel dicht bij elkaar. Conceptueel kunstenaar Sven unik-ID kwam op het idee om bekende kunstenaars te engageren om in dialoog te gaan met mensen met psychosegevoeligheid. Uit deze ontmoetingen ontstond telkens een kunstwerk dat het verhaal van de persoon met psychosegevoeligheid vertelt en dat ervoor zorgt dat de samenleving zich een beeld kan vormen van psychose.

De kunstwerken werden geveild in het Museum Dr. Guislain te Gent op 18 mei 2017 door het internationale veilinghuis Christie’s.

Oproep: Uiltjes gezocht voor de Warmste Week 2017!

Voor de Warmste Week van 2017 willen we vroeg starten met voorbereidingen.

De bedoeling is dat we dit jaar zoveel mogelijk creatieve uitspattingen op basis van uilen maken en verzamelen die we dan tegen het einde van het jaar, tijdens de Warmste Week, kunnen verkopen ten voordele van onze vereniging.

Alles kan en mag, maar bedenk wel dat het aantrekkelijk om te verkopen moet zijn. Als we onze mensen op pad willen sturen, dan moet het vooral klein en handig zijn om mee te nemen, denk aan sleutelhangers, broches, kettingen, kaartjes, oorbellen, telefoonhoesjes...

Dit kan in alle vormen en soorten: stof, vilt, gehaakt, gebreid, leer, hout, fimoklei, keramiek, glas, macramé, kraaltjes, metaal, materiaalherbruik...

Je hoeft niet meteen veel geld uit te geven om dingen te maken, met hergebruik of dingen die je nog had liggen, kun je ook al een heel eind komen.

Denk aan restjes stof, oude gordijnen, shirts, sokken, oude kussens voor vulling, oude stropdassen, als jij niets hebt liggen, misschien iemand anders in je omgeving wel.

Tijd om aan het werk te gaan, de creatievelingen in je omgeving aan het werk te zetten, een knutselmiddag te houden met de lokale afdeling of praatgroep, de creatieve therapie te kapen, iedereen aan de uiltjes!

Facebook-groep: UilenSpiegel Creatief Pinterest-bord met ideeën: www.mutant-art.com/uil

17

Het herstelverhaal van Pieter

Pieter Gouvart, nieuw redactiemedewerker van dit tijdschrift, brengt hieronder zijn herstelverhaal.

18

Muziek als uitlaatklep

Mijn naam is Pieter Gouvart, een man van vijfendertig die gepassioneerd is door muziek en poëzie. Ze zijn mijn grote uitlaatkleppen om mijn meestal melancholische realiteit draaglijker te maken.

Ik ben geboren als oudste van drie kinderen. Tijdens mijn kinderjaren beleefde ik veel plezier door samen met mijn vrienden buiten te spelen. Toen ik elf jaar was, begon ik met notenleer en op twaalfjarige leeftijd startte ik met klassieke gitaar. Momenteel studeer ik nog pop en jazz-zang.

Ik was op school een kind dat goede punten behaalde, maar mijn bedoeling was niet tot de eersten van de klas te behoren. Mijn ouders zeiden altijd dat ze blij waren als ik geslaagd was en dit heb ik heel letterlijk genomen. Na het secundair probeerde ik twee maal om voor vertaler te studeren. In het begin was ik telkens heel gemotiveerd, maar na een paar maanden lukte het me niet meer.

Manie, depressie en psychose

Toen ik twintig jaar oud was, kwam er veel geld op mijn rekening te staan. Ik speelde al dit geld in vier maanden op en waande me een superman. Rond april 2002 kwam ik in een grootheidswaan terecht en een manische episode. Ik sliep vier à vijf uur per nacht, rookte veel marihuana en dronk heel veel. Ik snak nu soms nog terug naar deze manische periode, omdat ik zo een boost aan zelfvertrouwen kreeg en eindelijk sterk in mijn schoenen stond.

Na deze manische periode volgde een depressie met psychotische en paranoïde symptomen. Ik dacht dat ik toen het slachtoffer uithing om zo geen werk te moeten zoeken. Ik sliep veertien uur per dag. Van joints roken werd ik nog meer paranoïde, dus bleef ik heel veel thuis en durfde nog amper buiten te komen. Op een dag heb ik in mijn arm gesneden. Daarmee joeg ik mijn moeder zoveel schrik aan dat ze me voorstelde me te laten opnemen.

Ik was heel blij met de keuze van mijn moeder, want ik dacht dat ik door deze opname een andere persoon zou worden. Ik liet me opnemen op een PAAZ-afdeling in Brussel, maar toen ik daar toekwam, was ik zo angstig dat ik begon te huilen, omdat ik daar niet durfde te blijven. Ik kreeg een gesprek met de psychiater en die besloot me even op de afdeling te houden. In het

begin bleef ik heel veel in mijn bed liggen en keerde ik mijn kamergenoot steeds de rug toe. Ik probeerde wat te lezen en wat te schrijven, maar vond heel weinig inspiratie.

Mijn ouders bezochten me heel regelmatig. Om me wat vertrouwen te doen winnen om onder de mensen te komen, gingen we steeds in de leefruimte zitten.

Daardoor deed ik dat later in mijn eentje, maar zonder al te veel tegen de mensen te zeggen. Tijdens zijn laatste avond (na twee weken) had ik leuke gesprekken met mijn kamergenoot, waarmee ik daarvoor niet sprak. We speelden toen ook wat op mijn gitaar. Het was net alsof ik niets te verliezen had, omdat ik wist dat hij de dag erna zou vertrekken en ik me dus niet meer hoefde te bewijzen.

Inzicht krijgen in mijn ziekte

De gesprekken met de psychiater en psycholoog ervaarde ik als aangenaam, omdat ik daarin meer inzicht kreeg in mijn ziekte. Ze diagnosticeerden me als bipolair met vatbaarheid voor psychoses.

Mijn medicatie bestond uit een antidepressivum, een stemmingsstabilisator en een antipsychoticum. Ik heb veel gelezen over psychoses en bipolariteit om een beter ziekte-inzicht te krijgen. Ik herkende heel veel van de grootheidswaanzin tijdens mijn manische fase.

Ook tijdens de groepsgesprekken te Kortenberg kreeg ik meer informatie over mijn ziekte. Er was ook creatieve therapie, kooktherapie, muziektherapie en wat sport. Het best kon ik mij uiten in de muziektherapie en de sport. De andere ervaarde ik al snel als bezigheidstherapieën.

De afdeling was opgesplitst in vier groepen en ik kwam terecht in een vrij jeugdige groep waar ik goede contacten had. We hadden een eigen leefruimte waar we gitaar speelden en leuke gesprekken hadden.

Ik denk niet dat ik tijdens mijn verblijf in Kortenberg al klaar was voor therapie, want ik rookte nog veel marihuana en kocht soms alcohol in de winkels. Die dronken we dan op in de cafetaria of in de tuin samen met frisdrank. De begeleiders hebben me hiervoor uiteindelijk definitief ontslagen. Nadat ik ontslagen werd, zette ik mijn herstel verder bij een psychiater die mijn familie en verhaal goed kende. Ik

had een heel goede band met deze dokter omdat hij me soms een duw in de rug kon geven, al was het niet altijd op de meest psychologisch verantwoorde manier… Hij kon nogal ruw zijn met mij. Aangezien ik zo opgevoed was, kon ik deze stijl best appreciëren. Je moest altijd minstens een uur wachten in zijn wachtkamer, omdat hij tijd maakte voor zijn patiënten. In het begin vond ik dit heel irriterend, maar na verloop van tijd wende dit en nam ik mijn gitaar mee om wat te oefenen of een lied te schrijven.

Eerste baan

Ik ging ook aan het werk. Mijn eerste bediendenbaan heeft me heel veel geholpen om weer onder de mensen te komen en vertrouwen te winnen op sociaal vlak. In het begin was ik heel verlegen en teruggetrokken, maar door de jaren heen was ik me beter beginnen voelen onder de leuke collega's. Ze hebben heel veel betekend voor mijn herstel.

In februari 2012 werd ik opnieuw opgenomen op een Brusselse psychiatrische afdeling. De afdeling organiseerde niet veel therapieën en mijn eerste weken bestonden dan ook vooral uit sigaretten roken, lezen en wat poëzie schrijven. Ik deelde mijn kamer met een patiënt met wie ik een heel goede band had. Hij was ook een artiest en heel gevoelig, dus het klikte tussen ons.

Ik werd er gevolgd door een psychiater waarmee ik na verloop van tijd ook een goede band kreeg. Ze kenden me ook een verpleger toe die ik niet zoveel zag, maar waar ik het goed mee kon vinden. Ze veranderden mijn antidepressivum. In het begin kreeg ik er één waarvan ik steeds nachtmerries had. Daarna kreeg ik een andere en deze bleek goed te werken zonder teveel bijwerkingen. Ik nam ook Temesta om mijn negatieve gedachten te sussen, maar ik werd er heel slaperig van en heb dan ook gevraagd dat stop te zetten.

De psychiater die me ambulant verzorgde, kwam toen eens op bezoek en dat bezoek heeft me enorm geraakt. Ik voelde me door hem ondersteund en ik was hem er heel dankbaar voor. Na twee weken mocht ik de afdeling af en toe verlaten en dan genoot ik er enorm van om in een café van het ziekenhuis een koffie te gaan drinken en gedichten te schrijven. Ik ging soms ook een boek of een geschenk kopen voor mijn kamergenoot, die ik nu nog steeds 19

zie. Na ongeveer een maand mocht ik naar huis vertrekken. Ik bezocht wel nog om de twee weken de psychiater van het ziekenhuis zodat hij mijn evolutie kon volgen.

Ik ben toen terug op zoek gegaan naar werk. Het werk dat ik vond, is het werk dat ik tot op de dag van vandaag nog uitoefen. Het is een job als secretaris in een openbare instelling. Ik deed dit werk in het begin heel graag, maar na enige jaren verveelde ik me soms enorm. Ik miste stimulansen en uitdagingen en ik had periodes waarin er amper werk was, vooral tijdens de zomervakanties.

Bore-out en depressie

In januari 2016 belandde ik in een bore-out en depressie. Ik had veel angsten om weer onder de mensen te komen. Ik sloot me thuis op en sliep veel. Tijdens deze periode werd ik gevolgd door een CGG aangezien mijn vorige psychiater met pensioen was gegaan. Om de twee weken bezocht ik een psycholoog en om de maand een psychiater van het centrum. Ze stelden me dagtherapie voor, aangezien hele dagen thuisblijven niet veel aan mijn situatie zou veranderen.

20

Ik ging toen op intake op de afdeling Zeno van het Psychiatrisch Ziekenhuis Sint-Alexius te Grimbergen. Ik vond het leuk om weer onder de mensen te komen en kwam terecht in een groep waar de leeftijden schommelden tussen twintig en veertig jaar. Ik vond me meer in de patiënten terug dan in mensen in de maatschappij aangezien mijn medegenoten gevoeliger waren dan de doorsnee mens in de maatschappij. Deze herkenning deed me veel goed voor mijn herstel en ik vond het gesprek tijdens de pauzes heel aangenaam. Mijn stemming in Zeno schommelde af en toe, ik had er periodes waarin ik me goed voelde en periodes waarin het minder ging.

Perron 70

Rond augustus 2016 vertelde men me dat ze niet veel meer voor mij konden doen en raadde men mij het Psychosociaal Revalidatiecentrum Perron 70 te Asse aan. Het concept van Perron 70 leek me interessant. Er wordt gewerkt rond de vaardigheden van mensen en hun zelfstandigheid om in het leven te staan.

Ze spreken er niet over therapieën maar over modules.

In Perron 70 heb ik mijn waarde “creativiteit” uitgewerkt en ben ik op zoek gegaan naar een uitgever om een poëziebundel uit te brengen. Ik kwam ook in contact met UilenSpiegel waar ik momenteel redactielid ben. Ik leer nog steeds huishoudelijke taken bij. Zo heb ik ondertussen al leren strijken en een wasmachine leren gebruiken. Ik volg deze module nog steeds om wat creatiever te leren worden in de keuken. Momenteel volg ik ook een cursus “assertiviteit” om op tijd mijn gevoelens te uiten in plaats van te lang te wachten waardoor ze er verkeerd uitkomen.

Daarnaast neem ik ook deel aan de module “structuur en planning”. Dat leert me om een weekplanning op te stellen en me daaraan te houden. Dit in plaats van op mijn stemming af te gaan en meer bij de pakken te blijven zitten.

Voor de Dag van de Zorg in maart 2017 organiseerden we een project waarin we ons centrum voorstelden met een film, schilderijen, gedichten van deelnemers en een presentatie van de modules. Dit project heeft me al een beetje meer doen uitkijken naar opnieuw op de werkvloer staan.

Ik hoop na mijn ontslag in Perron 70 het werk te kunnen hervatten en stabiel door het leven te gaan. Ik weet ook wel dat dat met vallen en opstaan zal gaan. Ik heb dit momenteel beter in de hand door op tijd naar bed te gaan en aan zelfzorg te doen.

Momenteel voel ik me stabiel en sta ik minder angstig in het leven. Ik ben blij dat ik de laatste twee jaar tijd heb genomen om te herstellen doordat ik klaar was voor therapie. Ik ben de mensen die me in mijn herstel geholpen hebben, zowel verplegend personeel als alle medepatiënten -of “collega's” zoals ik ze zelf noem-, heel dankbaar.

Vormingen Ervaringsdeskundigheid en – werk. Van bos, bomen en … nagels Tekst: Els Draeck – Foto’s: Flickr.com: Kevin Huber & Diane Naegel

In de Spiegel van december verscheen een overzicht van de verschillende vormingen die je kan volgen als je je wat meer wil verdiepen in het inzetten van je ervaringsdeskundigheid. De weken daarna werd ik daar meerdere keren op aangesproken en die gesprekken verliepen vaak als volgt: X: Ikke: X: Ikke: X: Ikke:

X:

Ikke:

X: Ikke: X: Ikke:

Bij de Infopunten van OP WEGG1, is iedereen welkom die informatie of advies wil omtrent ‘de ggz’ zoals o.a. herstel, de herstelvisie, herstelondersteunende zorg en uiteraard ook iedereen die op zoek is naar manieren om ‘iets te gaan doen’ met de persoonlijke ervaringen binnen diezelfde ggz. Gesprekjes zoals hierboven – over de huidige vormingen – voeren we daar dan ook regelmatig. Zo regelmatig dat ik toch nog eens wil proberen om een mogelijk onderscheid te schetsen, vooral toegespitst op wat je met je ervaringsdeskundigheid wil gaan doen.

Dankjewel voor ’t overzicht, Els! Graag gedaan, denk ik. Welk overzicht bedoel je eigenlijk?

Awel, dat van die vormingen voor ervaringsdeskundige en ervaringswerker.

Oh dat… Had je er wat aan?

Wel, ik heb het eens goed bekeken en al zijn het er maar een paar, toch zie ik door ’t bos de bomen niet.

Hoe bedoel je? Het zijn er (nog) maar een paar, he. Je kan ze met elkaar vergelijken qua vorm, tijdsbesteding, belasting voor je draagkracht, kostprijs, enz. en aan de hand daarvan die formule kiezen die ’t beste bij jou past, niet?

Wel, om eerlijk te zijn, zie ik bij elk traject voor- en nadelen. Binnen het modulair systeem kan ik adempauzes inlassen, maar Heverlee is voor mij echt te ver. Die van UilenSpiegel kosten me niks, maar Thomas More is dan weer veel dichter bij de deur.

Sorry X, alleen jij kan de afweging maken van wat jij als voor- of nadeel ziet.

Daar kan iemand anders je niet echt bij helpen. Het huidige aanbod is zo divers dat je écht zelf kan (en moet) kiezen voor die vorming die ’t beste past bij jou en jouw dromen.

Awel, en daar ben je me kwijt. Ze zijn inderdaad heel verschillend, dus hoe kan je dan zeggen dat ze allemaal evenwaardig zijn?

Aha… Begrijp ik je goed als ik denk dat je me nu vraagt welke dan ‘de beste’ is?

Euh,… goh, tja… euh … misschien… ??

Wel, er is géén algemene ‘beste’, daar zit ‘t ‘m nu net. Er is alleen maar de beste voor jou! Willen we er samen eens naar kijken?

Bij voorbaat alvast mijn excuses aan alle mannelijke lezers. Hopelijk kunnen jullie één en ander in de volgende analogie vervangen door iets wat nét iets dichter bij jullie leefwereld ligt want ’t volgende ligt nogal dicht bij mezelf.

Iedereen die me wat beter kent, weet dat ik me niet zo bezig houd met de laatste mode en make-up, maar dat ik wél regelmatig een ander kleurtje op mijn nagels heb.

Zorgen voor jezelf

Toen ik afstudeerde, schaamde ik me voor mijn handen en stak ik ze zoveel mogelijk weg: in lange mouwen, onder tafel en indien nodig ging ik er op zitten.

Door mijn voortdurende geknabbel, waren ze zo broos geworden dat ze er, zelfs met nagellak, altijd onverzorgd uit zagen; mijn nagels scheurden en splitsten steeds weer. Niet echt de professionele uitstraling die je wil hebben als je gaat solliciteren.

1 “Ontmoeting Participatie Werkgroep Ervaringsdeskundigheid Geestelijk Gezondheid” , initiatief van OGGPA (Overlegplatform Geestelijke Gezondheidszorg Provincie Antwerpen) 21

Krista, een kennis van een kennis, wilde me wel uit de brand helpen. In een workshop had ze geleerd om bij zichzelf ‘gel-nagels te zetten’. In plaats van gewone nagellak, breng je laagjes gekleurde gel aan, die je dan laat uitharden onder een speciale lamp. Met een minimale investering had ze nu altijd mooi verzorgde nagels, die daarbij ook nog eens een pak steviger waren. Dat wilde ze voor mij ook wel doen.

Deze kleine ‘ingreep’ gaf me zelfvertrouwen, ik spaarde er tijd mee uit én ik kreeg er een vriendin bij. Om de zoveel weken ging ik bij haar langs en terwijl mijn nagels een nieuw kleurtje kregen, babbelden wij over van-alles-en-nog-wat. Ik was er blij mee, Krista amuseerde zich en stilaan groeide haar aantal ‘klantjes’. Tot steeds vaker een afspraak afgezegd werd en ze me op een dag toevertrouwde dat het haar eigenlijk allemaal teveel werd. Ze had die ene workshop immers voor zichzelf gevolgd. ’t Was wel fijn om ook met anderen bezig te zijn, maar daar was ze niet echt op voorbereid en ze sprak toch liever af om gezellig samen iets leuks te gaan doen.

22

Zorgen voor anderen (en jezelf)

Een vriendin van ons beiden had het voorbije jaar een cursus tot nagelstyliste gevolgd en Krista verwees ons voor onze nagels graag naar haar door. Inge wilde haar vrije tijd invullen met iets wat ze graag deed, maar waarmee ze ook iets kon bijverdienen.

In het speciaal ingerichte hoekje van haar woonkamer genoot ik met een tasje koffie van de me-time. Al kon ik daar nu maar een uurtje van genieten i.p.v. de twee uur die ik vroeger met Krista zat te kletsen.

Inge was er blijkbaar – waarschijnlijk door wat meer training – toch bedrevener in.

Gedurende een éénjarige opleiding had Inge niet alleen het gelgedoe geleerd, maar o.a. ook de moeilijkere techniek om ‘hars’ te leggen. Het effect was net zo mooi en door het combineren van de beide technieken kon ze ook eens ‘een specialleke’ doen: een versierinkje hier en een speciaal effectje daar. ‘k Heb geen idee meer hoe lang ik bij Inge ben gegaan, want het werd een vaste prik in mijn agenda. Ook met haar werd er wat afgekletst en had ik fijne gesprekken. Toen ik op een keer weer eens ventileerde over mijn werk, mijn zorgen, mijn gezondheid… en vooral over hoe dat allemaal niet echt

liep zoals ik ’t wilde, raadde ze me aan om er met mijn huisarts over te praten.

Na meerdere visites droeg die me op om toch meer tijd voor mezelf te nemen. “Laat niet alleen je nagels doen, Els, maar zoek iets waar je je eens echt kan ontspannen en tot jezelf kan komen,” zei hij. “Vrouwen laten zich toch graag eens verwennen, niet?” Hoe graag Inge ook wilde helpen, zij kende alleen dat wat ze over gel- en harsnagels had geleerd. Daarnaast had ze ook haar gewone baan nog én was zij er helemaal niet op ingesteld, laat staan voor uitgerust om iets anders aan te bieden.

Professioneel zorgen voor anderen

Via mijn zus maakte ik kennis met Ieke, een schoonheidsspecialiste met eigen zaak waar je niet alleen gel- of harsnagels kon laten zetten. Bij haar kan ik terecht voor zowel manicure als pedicure, gelaatsverzorging en permanente make-up en verschillende massagevormen. Voldoende keuze dus.

Uiteraard babbelen wij ook wat af en zo vertelde ze me dat ze eigenlijk al heel snel wist wat ze met haar leven wilde doen.

Haar studiekeuze was daar meteen op afgestemd. Met mensen bezig zijn en hen ontspannen en zelfzeker buiten zien gaan, daar geniet ze nog steeds elke dag van.

Ieke werkt keihard en gedreven voor haar klanten, maar ze neemt ook regelmatig vrij om haar batterijen op te laden én regelt haar agenda rond haar gezin. Toen ik daar eens iets over zei (mij lukt dat namelijk niet altijd zo goed), vertelde ze me dat er tijdens haar opleiding vaak op gehamerd was. “Je kan je cliënten enkel laten ontspannen met een deugddoende verzorging, wanneer je zelf ook ontspannen bent.”

Voor ieder een andere insteek

In de verschillende fasen van mijn leven had ik andere noden. Noden waar door zowel Krista, Inge als Ieke – elk op hun eigen manier – aan tegemoet gekomen werd. In elke periode had ik niet meer nodig dan wat zij me konden bieden, maar ook niet minder.

En zij? Zij hebben ook die weg gekozen die bij hen paste. Krista leerde in een workshop iets voor zichzelf. Een vast engagement om dit te doen voor anderen, was niet echt aan haar besteed. Zij koos ervoor om enkel nog gel te leggen bij anderen, wanneer ze er zelf zin in had, en ging vooral voor de fijne babbels.

Inge wilde naast haar vaste baan (van al enkele jaren), wat bijverdienen als nagelstyliste, en koos er voor om een cursus te volgen. Daar leerde ze goede basistechnieken en de nodige vaardigheden om een mooi aanbod te kunnen bieden in gel- en harsnagels: moderne kleuren, glitter, detailafwerking en verschillende stijlen. Daarnaast investeerde ze in net dat materiaal dat ze nodig had om kost- en tijdefficiënt te kunnen werken binnen de enkele uren per week die ze hieraan wilde besteden. De dingen die ze in haar huiskamer hoorde, bleven daar ook. Soms vertelde ze wel eens wat van andere klanten, maar nooit zo dat ik er uit kon opmaken over wie ’t ging. Uit sommige van die verhalen haalde ik tips voor mezelf, andere maakten me aan ’t lachen en soms lieten we samen een traan.

Ieke tenslotte, wist al heel snel wat zij wilde doen met haar leven. Prullen aan mensen zodat die er goed uit zouden zien. Met hen bezig zijn en er voor zorgen dat ze zich beter zouden voelen, dat was haar drijfveer. Het was dan ook snel duidelijk dat ze een beroepsopleiding zou volgen tot schoonheidsspecialiste.

Binnen die opleiding verwierf ze de nodige competenties om als zelfstandige aan de slag te mogen gaan. Met haar diploma op

zak startte ze haar eigen zaak, bepaalt ze zelf wanneer ze werkt, wat ze wel of niet aanbiedt, welke werkvormen ze hanteert en bewaakt ze de balans met haar gezinsleven. Vanuit haar kennis en praktijkervaring kan ze haar klanten adviseren en bijvoorbeeld wegwijs maken in het gamma van schoonheidsproducten dat er op de markt bestaat. Ze gaat samenwerkingsverbanden aan met collega’s (bv. voor het opvangen van haar zwangerschapsverlof) en kan (en mag) haar stem laten gelden t.a.v. haar middenstand-collega’s.

Is het écht iets voor jou?

Of je al dan niet een vorming gaat volgen, is jouw keuze.

Welke vorming dat dan zou kunnen zijn, is o.a. afhankelijk van wát je met de opgedane kennis wil gaan doen. Wat wil je ermee bereiken? Wanneer ik enkel mooie nagels wil, heb ik echt geen behoefte aan lessen biologie en bedrijfsmanagement. Als ik er mijn job van wil maken, dan zal ik me er echter wél verder in moeten verdiepen en scholen.

Hou in je keuze rekening met jezelf, met jouw draagkracht en persoonlijkheid, dus leg de lat niet meteen te hoog. Men zegt wel eens: “Als je de lat hoog genoeg legt, kan je er onderdoor wandelen”, maar

bij ervaringsdeskundigheid en/of ervaringswerk, gaat dat niet op. Het is net die balans, het evenwicht tussen draagkracht en draaglast, die we moeten vinden én bewaken om op een gezonde manier met onze ervaringen aan de slag te gaan.

Weet ook dat ‘je inzetten als ervaringsdeskundige of ervaringswerker’ (what’s in a name) noch een therapeutisch onderdeel, noch een automatisch vervolg of streefdoel is van/in je herstelproces. Het inzetten van je eigen ervaringen voor anderen is iets dat je doet omdat je er goesting in hebt, omdat je er graag iets mee wil doen en waar je zo van overtuigd bent dat je eigenlijk gewoon niet anders kan.

Voor de mannen

Voor de mannen onder jullie: wanneer je de setting verandert, kan de analogie misschien ook voor jullie wel op gaan. Stel je voor dat ’t over iemand gaat die zelf wat aan z’n wagen wil knutselen en uiteindelijk ook aan die van z’n maten rommelt.

Een vriend die wat wil bijverdienen door tweedehandswagens op te kopen en te verkopen en de buurman die zijn jongensdroom waarmaakte en een eigen garage uitbaat.

Véél succes met welke weg je ook inslaat!!

En een kleine rechtzetting

Stukjes van mijn verhaal zijn wat uit de context getrokken (of er net in gezet), om de dingen iets duidelijker te kunnen stellen. Inge en Krista zijn (fictieve) stukjes van Ieke, bij wie ik al zo’n 20 jaar over de vloer kom. Zij is er tijdens onze afspraken altijd helemaal voor mij. Elke behandeling is immers individueel en de tijd die ik in haar ‘salon’ doorbreng, is complete me-time. Door de jaren heen, hebben we al heel wat met elkaar gedeeld en intussen weet zij net zoveel (of meer) over mij als mijn arts, mijn therapeut en psychiater. Onze afspraken maken deel uit van mijn WRAP, van mijn zelf-zorg-plan en zij is één van mijn grootste supporters in wat ik nu doe, voor mijn keuze om het roer om te gooien en iets volledig anders te gaan doen. Waarvoor dank, lieve Ieke !!

23

Iedereen ervaringsdeskundige?

Tekst: Grace Verween – Foto: vakerkenningen.nl

In de geestelijke gezondheidszorg (GGZ) waait in Vlaanderen sinds een aantal jaren een nieuwe wind: de ‘herstelgedachte’ vindt aarzelend maar zeker haar weg naar een

(Shepard, 2010) zouden we kunnen stellen dat niet iedereen met een psychische kwetsbaarheid een goede ervaringswerker is.

Daarnaast is er nood aan begripsverduidelijking: wat is ervaring, ervaringskennis, deskundigheid en wie is ervaringswerker.

• Ervaring: elk mens doet ervaring op.

Veel ervaring cumuleert in levenservaring en mogelijks in ‘levenswijsheid’.

• Ervaringskennis: ervaring kan via het reflecteren over en het delen van ervaringen met anderen leiden tot ervaringskennis en doorgroeien naar ervaringsdeskundigheid • Deskundigheid: een specifieke expertise op een bepaald gebied

publiek van hulpverleners, cliënten en management. In een Wie is dan de ervaringsdeskundige (ED) in de GGZ? publicatie van Droës in 2011 wordt al een duidelijke stelErvaringsdeskundigen zijn mensen met ling ingenomen: ‘het inzetten van ervaringsdeskundigen is onontbeerlijk voor het duurzaam implementeren en borgen van de herstelvisie in de GGZ-organisaties.’

Werken vanuit de herstelgedachte impliceert meteen ook dat er een nieuw beroep ontstaat, nl. ‘de ervaringswerker.’ Dat nieuwe beroep vereist precies hetzelfde als elke andere beroepsgroep: een opleiding en een beroepscompetentieprofiel, waar het trainen van vaardigheden en het verwerven van kennis voorop staan.

Momenteel leeft er in het werkveld heel wat verwarring: ‘Wie is ervaringsdeskundige? Mag iedereen zich ervaringswerker noemen? Wat is het takenpakket van de ervaringswerker? Een ervaringsdeskundige mag toch geen professional worden en moet kunnen blijven werken vanuit zijn/ haar expertise? Hoe divers is het aanbod opleidingen voor ervaringsdeskundigen?

Wie kan welk opleidingstraject volgen?’

Sommige organisaties nemen gewoon een ervaringsdeskundige in dienst en gaan ervan uit dat het takenpakket en functieprofiel zich gaandeweg wel zullen ontwikkelen …

Is hiervoor een betere weg?

Een duidelijker kader? Een éénduidige visie?

24

Vanuit mijn ervaringen als hulpverlener in de GGZ en coördinator van de hbo5opleiding ‘Ervaringswerker in de GGZ en verslavingszorg’ aan CVO Sociale School Heverlee wil ik een poging doen om wat duidelijkheid te scheppen.

Misschien moeten we dit ontwikkelingsproces in de sector even vergelijken met ‘een herstelproces’. In een herstelproces zijn een viertal fasen te herkennen: overweldigd worden door de kwetsbaarheid, worstelen met, leren leven met en leven voorbij de aandoening.

Naar mijn gevoel zitten we ergens tussen ‘overweldigd worden door’ en ‘worstelen met’ de ontwikkeling van een nieuwe beroepsgroep. We kunnen ons de vraag stellen: ‘Wat heeft de GGZ nodig om hierin te kunnen doorgroeien en het beroep als ervaringswerker te kunnen erkennen als een volwaardige, gelijkwaardige discipline in een multidisciplinair zorgteam?’

In eerste instantie is er een duidelijk kader en een bereidheid tot samenwerking over de grenzen van de organisaties heen nodig.

Naar analogie met de redenering: niet elke psycholoog is een goede clinicus

een psychische kwetsbaarheid die in staat zijn om hun eigen ervaringen au sérieux te nemen, die ervaringen voor zichzelf te verwerken en erover te reflecteren.

Daarnaast is de ED in staat om te leren van ervaringen van anderen en dus breder te kijken dan zijn of haar eigen kwetsbaarheid.

Een ervaringsdeskundige in de gezondheidszorg kan bijgevolg deskundig omgaan met: • Zijn/haar eigen lichaam, geest, gedrag, manier van doen, eigen leven en eigen herstelproces • Hulpverleners (multidisciplinair samenwerken) • Maatschappelijke reacties (stigma, discriminatie, …)

• Lotgenoten Wie ben ik om te bepalen wie deskundig is en wie niet? En toch ga ik een poging doen om dit duidelijker af te bakenen; de sector en de ervaringsdeskundigen hebben hier nood aan. In principe is ieder mens ervaringsdeskundig wanneer die leert van zijn ervaringen. Via opleiding en vorming kun je die deskundigheid verhogen en praktijkkennis verbeteren.

Wie is dan ervaringswerker (EW) in de GGZ?

Laten we ernaar streven dat niet iedereen zich zomaar ervaringswerker mag noemen, net zoals niet iedereen zichzelf kan diplomeren tot verpleegkundige,

psycholoog, ergotherapeut, psychiater, …

Vanuit de Sociale School Heverlee wordt er, in samenwerking met Zorgnet-Icuro, gestreefd naar een erkenning van de opleiding en de beroepstitel, want er is nood aan een eenvormig statuut, kader en verloningsbeleid voor ervaringswerkers.

Willen we hiermee ervaringsdeskundigen uitsluiten en discrimineren? Neen, er mag een variatie blijven in het opleidingsaanbod, afgestemd op elkaar en afgestemd op de verschillende niveaus waarop ervaringsdeskundigen kunnen ingezet worden. Ervaringsdeskundigen moeten op verschillende manieren inzetbaar blijven, maar er is wel degelijk een verschil tussen een ervaringsdeskundige en een ervaringswerker.

Een ervaringswerker zal op termijn een diploma of certificaat kunnen behalen.

Daarmee kan hij terecht in een bepaalde professionele context met een duidelijke functieomschrijving, beroepsprofiel en arbeidsvoorwaarden.

Hoe ziet het takenpakket van een ervaringswerker eruit?

Gebaseerd op het beroepscompetentieprofiel ‘ervaringsdeskundigheid’ van onder andere het Nederlandse Trimbos instituut heeft een ervaringsdeskundige drie kerntaken: • Cliëntgebonden taken • Organisatiegebonden taken • Beroepsgebonden taken In samenwerking met diverse partners uit het werkveld hebben we vanuit de Sociale School twee jaar ervaring met de beroepspraktijk van ervaringswerkers (EW), waardoor ook het takenpakket verder vorm krijgt. Dit takenpakket is zoals bij elke ‘beroepsgroep’ niet volledig af, is geen statisch afgebakend keurslijf. Het biedt een kader waarbinnen ruimte is voor eigen invulling en creativiteit vanuit de kwaliteiten van de ervaringswerker.

Gouden raad voor alle organisaties die aan de slag willen met een ervaringswerker Ga niet zomaar iemand aannemen …

Zorg voor een duidelijk kader met de nodige ruimte voor verdere invulling en creativiteit. In samenwerking met het werkveld werd nagedacht over de randvoorwaarden, veranderingen en

acties die nodig zijn om de functie van ervaringswerker te introduceren in het werkveld Graag wil ik ook verwijzen naar de visietekst (opgesteld en aanvaard door actoren uit het brede werkveld van de GGZ) ‘Het inzetten van ervaringswerkers in de geestelijke gezondheidszorg en verslavingszorg.’ (http://www.cvo-ssh.be/ opleidingen/ervaringswerker-ggz/ ) Hierbij een stappenplan voor het implementeren van een EW in je team: • Begin vanop afstand: verzamel informatie en literatuur, overleg met beleid, personeel en cliënten, wat zijn hun vragen, verwachtingen,… Ga op verkenning.

• Maak een kader met onder andere aandacht voor: een visie en denkkader waarbinnen de EW functioneert, een takenpakket van de EW en afstemming met andere disciplines. Een basiskader met ruimte voor aanvullingen en verbreding.

• Ga op zoek naar de EW die past in jouw organisatie/team: o Focus op inhoud: wat is het takenpakket van onze EW, laat de EW ervaring opdoen, deelnemen aan teamvergaderingen, kennis maken met cliënten, vakliteratuur doornemen. o Focus op inbreng: na een duidelijk afgebakende inloopperiode het takenpakket van de EW verder optimaliseren. Gebruik hiervoor alle bestaande forums; teamvergaderingen, briefings, reflecties op eigen werk, observaties,… o Focus op bruggen bouwen: in samenwerking met andere teamleden complementair en multidisciplinair het herstelproces van cliënten ondersteunen. o Focus op emancipatie: vanuit geïnteresseerde opvolging van de startende EW naar opvolging van interesse

Valkuilen bij het inzetten van EW:

• Maak het takenpakket niet te eclectisch, een EW is niet het manusje-vanalles • Draag zorg voor je EW zoals je een ‘zorgbeleid’ moet hebben voor alle medewerkers in de GGZ (draagkracht/ draaglast). Maar… de werkgever is daarom nog niet de therapeut van de EW • Zet hem/haar niet in bij alle ‘moeilijke cliënten’; een EW is ook geen superman/vrouw

Gouden raad voor organisaties die aan de slag willen met ervaringswerkers 1.

Stel ervaringsdeskundigheid centraal

2.

Zorg voor een draagvlak bij collega’s, directie en bestuur

3.

Zorg voor geld en menskracht om de inschakeling te organiseren

4.

Zorg voor een duidelijke taakomschrijving van de ervaringswerker

5.

Zorg dat er een goede match is tussen ervaringswerker en cliënt

6.

Maak afspraken over hoe de ervaringswerker meedraait in de organisatie

7.

Zorg dat ervaringswerkers geschoold zijn in de inzet van hun ervaringskennis

8.

Bied de ervaringswerker ondersteuning op de werkplek

9.

Maak goede afspraken over de (financiële) beloning

10.

Vier de successen

Bron: Handreiking ervaringswerk in revalidatiecentra en bij organisaties voor mensen met een verstandelijke beperking, Vakvereniging voor ervaringswerkers, 2015, www. ervaringswerkers.org.

Grace Verween is Sociaal Verpleegkundige, SRH Coach, Docent en Coördinator hbo5opleiding ‘Ervaringswerker in de GGZ en verslavingszorg’.

25

Activiteitenkalender

Hou de website en facebook in het oog voor eventuele nieuwe activiteiten!

Inschrijven verplicht, tenzij anders vermeld.

Opgelet: vanaf 1 september 2017 zullen de activiteiten betalend worden voor niet-leden. De inkom is dan € 2,tenzij een andere prijs wordt vermeld. Lid worden van vzw UilenSpiegel kost € 5,- per jaar.

26

Dag

Datum

Omschrijving

Afdeling

Vrij

02/06/2017

Lotgenotengroep seksueel misbruik

Hasselt/Seksueel misbruik

Zat

10/06/2017

Minigolf

Afdeling Kortrijk

Zat

10/06/2017

Lotgenotengroep depressie

Leuven/Depressiegroep

Don

15/06/2017

Infoavond: “Herstel”

Afdeling Turnhout

Don

15/06/2017

De kracht van zelfhulp en lotgenotencontact

Midden W-Vl/Roeselare

Zat

17/06/2017

Gespreksbijeenkomst: “Onze gevoeligheid en wat ze ons bijgebracht heeft”

Hasselt/Praatgroep Limburg

Din

20/06/2017

Bijeenkomst Lotgenotencontact UilenSpiegel Gent

Gent/LUS

Don

22/06/2017

Praatgroep Turnhout: “Herstel” in aanvulling op de infoavond.

Afdeling Turnhout

Vrij

23/06/2017

Gespreksbijeenkomst: “De vakantie staat voor de deur”

Afdeling Veurne

Din

27/06/2017

Gespreksgroep Ontmoetend Herstellen

Geel/Ontmoetend Herstellen

Don

29/06/2017

Praatgroep angst en dwang

Leuven/Praatgroep angst en dwang

Zat

01/07/2017

Infosessie: “Hoe ga je om met alcoholmisbruik, als verslaafde en buitenstaander?”

Antwerpen-stad

Zat

15/07/2017

Fruitwandeling

Praatgroep Limburg

Zon

16/07/2017

Vierseizoenswandeling

Afdeling Leuven

Don

20/07/2017

Praatgroep angst en dwang

Leuven/Praatgroep angst en dwang

Zat

22/07/2017

Zoet-Water-Zorgwandeling: Rolstoelpad en Konikpaarden

Afdeling Leuven

Din

25/07/2017

Gespreksgroep Ontmoetend Herstellen

Geel/Ontmoetend Herstellen

Zat

29/07/2017

Filmnamiddag

Leuven/Psychosegroep

Zat

29/07/2017

Uitstap naar Oostende met zomerbraderie en Japanse tuin

Afdeling Kortrijk/Afdeling Veurne

Zat

19/08/2017

Zoet-water-zorgwandeling: Libellentocht Doode Beemde

Afdeling Leuven

Don

24/08/2017

Praatgroep Turnhout: ”Vakantie”

Afdeling Turnhout

Zat

26/08/2017

Wandeling in natuurgebied De Maten

Hasselt/Praatgroep Limburg

Zon

27/08/2017

Wandeling in de Damvallei

Gent/LUS

Zon

27/08/2017

Daguitstap naar zee: Wandeling in Oostende

Afdeling Halle/Vilvoorde

Din

29/08/2017

Gespreksgroep Ontmoetend Herstellen

Geel/Ontmoetend Herstellen

Don

31/08/2017

Praatgroep angst en dwang

Leuven/Praatgroep angst en dwang

Ma

04/09/2017

Kennismaking + groepsgesprek rond vakantie

Midden W-Vl/Roeselare

Vrij-Ma 08-11/09/2017

Weekend in Vielsalm

Afdeling Kortrijk/Afdeling Veurne

Vrij

08/09/2017

Lotgenotengroep seksueel misbruik

Hasselt/Seksueel misbruik

Zat

09/09/2017

Gespreksbijeenkomst: “ ’t is weer voorbij, die mooie zomer”

Antwerpen-stad

Zat

09/09/2017

Lotgenotengroep Borderline

Leuven/Borderlinegroep

Din

19/09/2017

Bijeenkomst Lotgenotencontact UilenSpiegel Gent

Gent/LUS

Vrij

22/09/2017

Infoavond: “Depressie, het zwarte beest dat je kan temmen”

Afdeling Veurne

Vrij

22/09/2017

Infoavond: “Terug aan het werk na invaliditeit”

Hasselt/Praatgroep Limburg

Zat

23/09/2017

Wandeling in het Hallerbos

Afdeling Halle/Vilvoorde

Zat

23/09/2017

Lotgenotengroep depressie

Leuven/Depressiegroep

Zat

23/09/2017

“ ’t is weer voorbij, die mooie zomer”

Blankenberge/Psychosegroep

Din

26/09/2017

Gespreksgroep Ontmoetend Herstellen

Geel/Ontmoetend Herstellen

Don

28/09/2017

Praatgroep angst en dwang

Leuven/Praatgroep angst en dwang

Zat

30/09/2017

“Medicatie, vriend of vijand?

Leuven/Psychosegroep

Ma

02/10/2017

Infoavond: “Vrije tijd”

Midden W-Vl/Roeselare

Vrij

06/10/2017

Lotgenotengroep seksueel misbruik

Hasselt/Seksueel misbruik

Din

10/10/2017

Infoavond: “Behandelmethodiek voor persoonlijkheidsproblemen”

Afdeling Halle/Vilvoorde

Zat

14/10/2017

Infoavond: ”Depressie, het zwarte beest dat je kan temmen”

Afdeling Kortrijk

Zat

14/10/2017

Zoet-Water-Zorgwandeling

Afdeling Leuven

Zon

15/10/2017

Vierseizoenswandeling

Afdeling Leuven

Din

17/10/2017

Bezoek aan Psychiatrisch Centrum Rekem

Genk/Praatgroep Limburg

Vrij

20/10/2017

Infoavond: ”Je hebt een psychische kwetsbaarheid en je wil werken, hoe zit dat?”

Afdeling Veurne

Zat

21/10/2017

“De impact van psychose op jouw leven”

Blankenberge/Psychosegroep

Zon

22/10/2017

Wandeling in de Blaarmeersen

Gent/LUS

Din

24/10/2017

Gespreksgroep Ontmoetend Herstellen

Geel/Ontmoetend Herstellen

Din

24/10/2017

Praatgroep angst en dwang

Leuven/Praatgroep angst en dwang

Vrij

03/11/2017

Lotgenotengroep seksueel misbruik

Hasselt/Seksueel misbruik

Zat

04/11/2017

Gespreksbijeenkomst: “Een psychische kwetsbaarheid en dakloos (geweest)”

Antwerpen-stad

Zat

04/11/2017

Lotgenotengroep depressie

Leuven/Depressiegroep

Ma

06/11/2017

Gespreksbijeenkomst, thema nog nader te bepalen

Midden W-Vl/Roeselare

Zat

18/11/2017

Cinema-bezoek

Midden W-Vl/Roeselare

Zat

18/11/2017

“Herstel en communicatie”

Hasselt/Praatgroep Limburg

Zat

18/11/2017

Lotgenotengroep Borderline

Leuven/Borderlinegroep

Din

21/11/2017

Bijeenkomst Lotgenotencontact UilenSpiegel Gent

Gent/LUS

Zat

25/11/2017

“Hoe stress verminderen, rust vinden…”

Blankenberge/Psychosegroep

Zat

25/11/2017

“Feestdagen of vreesdagen?”

Leuven/Psychosegroep

Din

28/11/2017

Gespreksgroep Ontmoetend Herstellen

Geel/Ontmoetend Herstellen

Din

28/11/2017

Praatgroep angst en dwang

Leuven/Praatgroep angst en dwang

Vrij

08/12/2017

Lotgenotengroep seksueel misbruik

Hasselt/Seksueel misbruik

Don

14/12/207

Praatgroep angst en dwang

Leuven/Praatgroep angst en dwang

Zat

16/12/2017

Zoet-Water-Zorgwandeling

Afdeling Leuven

Zat

16/12/2017

Gespreksbijeenkomst: “Zelfzorg”

Hasselt/Praatgroep Limburg

Zat

16/12/2017

“Medicatie, hoe sta je ertegenover?”

Blankenberge/Psychosegroep

Vrij

19/01/2018

Lotgenotengroep seksueel misbruik

Hasselt/Seksueel misbruik

Lotgenotencontact rond specifieke kwetsbaarheden • Lotgenotengroep seksueel misbruik Hasselt

Praatgroep voor lotgenoten begeleid door Mimi Cuyvers en Sylvia Van der Veken Ben je slachtoffer geweest van seksueel misbruik en wil je graag lotgenoten ontmoeten, dan is deze praatgroep misschien een uitnodiging voor jou?

Inschrijven en meer info: Mimi: cuyvers.mimi1@gmail.com of tel. 0472 78 19 98 Sylvia: sylvia.van.der.veken@telenet.be of tel. 0473 28 76 77 Let op! Het aantal plaatsen is beperkt en er wordt enkel ingeschreven vóór de eerste sessie. Eén reeks bestaat uit 5 sessies die telkens doorgaan op vrijdag. In september 2017 start een nieuwe reeks waar vervolgens opnieuw voor kan ingeschreven worden. Inschrijvingen zijn beperkt tot 9 personen.

Huidige reeks: 2 juni Volgende reeks: 8 september, 6 oktober, 3 november, 8 december en 19 januari 2018 Hoe laat? 18.30u - 20.30u Waar? Jeugdherberg Hasselt, Spoorwegstraat 80, 3500 Hasselt (achterkant station Hasselt nieuwbouw)

• Psychosegroep Leuven

Praatgroep voor lotgenoten begeleid door ervaringsdeskundigen Lin en Sven.

Inschrijven en meer info: psychosegroepleuven@gmail.com of 0484 63 13 13 (Lin) tijdens de kantooruren • Zaterdag 29 juli: Filmnamiddag • Zaterdag 30 september: “Medicatie: vriend of vijand?”

• Zaterdag 25 november: “Feestdagen of vreesdagen?”

Hoe laat? 14.30u - 16.30u, informeel onthaal vanaf 14.15u Waar? Jeugdherberg De Blauwput Kleine Zaal, Martelarenlaan 11 A, 3010 Kessel-Lo (achterkant Leuven Station)

• Psychosegroep Brugge/Oostkust

Praatgroep voor lotgenoten begeleid door ervaringsdeskundigen Marianne Pillen en Els Vermote.

Inschrijven en meer info: Marianne Pillen: marianne.pillen@gmail.com of 0498 47 92 86 of Els Vermote: vermoteels@gmail.com of 0473 71 22 03 • Zaterdag 23 september: “’t Is weer voorbij, die mooie zomer” • Zaterdag 21 oktober: “De impact van jouw psychose op je leven” • Zaterdag 25 november: “Hoe stress verminderen, rust vinden…”

• Zaterdag 16 december: “Medicatie, hoe sta je ertegenover?”

Hoe laat? 14.00u - 16.00u (deuren open om 13u30) Waar? Zaal De Kerkewegel (eerste verdieping), Ruiterstraat 5, 8370 Blankenberge (Uitkerke) De zaal ligt in de straat aan de achterzijde van de kerk van Uitkerke. Parking in de omgeving.

Met het openbaar vervoer: er is een bus vanuit Brugge (halte kerk Uitkerke). Met tram en trein: halte Station Blankenberge en daarna 15 min wandelen tot aan de kerk van Uitkerke

• Lotgenotengroep borderline Leuven

Praatgroep voor lotgenoten begeleid door ervaringsdeskundigen Carolien en An. Inschrijven en meer info: borderline.uilenspiegel@outlook.com of 02 410 19 99 Zaterdagen 9 september en 18 november Hoe laat? 14.00u - 16.00u Waar? Jeugdherberg De Blauwput Kleine Zaal, Martelarenlaan 11 A, 3010 Kessel-Lo (achterkant Leuven Station)

• Lotgenotengroep depressie Leuven

Praatgroep voor lotgenoten begeleid door ervaringsdeskundigen Mimi Cuyvers en Heidi Bertels.

Inschrijving en meer info: depressiegroep.leuven.us@gmail.com of 0472 78 19 98 (Mimi) tussen 9.00u - 17.00u 27

Zaterdagen 10 juni, 23 september, 4 november Hoe laat? 14.00u - 16.00 Waar? Jeugdherberg De Blauwput Kleine Zaal, Martelarenlaan 11 A, 3010 Kessel-Lo (achterkant Leuven Station)

• Praatgroep ‘angst en dwang’ Leuven

Heb je langdurige of buitensporige angsten of pieker je vaak? Heb je steeds terugkerende dwanggedachten en/ of -handelingen? Kom vrijblijvend naar onze maandelijkse praatgroep “angst en dwang” en maak kennis met andere lotgenoten.

Inschrijven en meer info: Sarina Antioco: jtobback@hotmail.com of 0473 65 61 37 • Donderdagen 29 juni, 20 juli, 31 augustus, 28 september • Dinsdagen 24 oktober, 28 november Hoe laat? 19.00u - 21.30u Waar? Jeugdherberg De Blauwput, Kleine Zaal, Martelarenlaan 11A, 3010 Kessel-Lo. Op 20 juli, 24 oktober en 28 november in de grote zaal De jeugdherberg ligt aan de achterkant van het NMBSstation, je wandelt de tunnel door tot voorbij het laatste spoor, als je dan naar links kijkt zal je de ingang van de jeugdherberg zien. Als je het moeilijk hebt, kan iemand jou opwachten in het station.

ANTWERPEN

Afdeling Antwerpen Stad Inschrijven en meer info: Geert Kestens: geert.kestens1@telenet.be of 0497 83 92 15 Sven Roovers: sven_roovers@hotmail.com of 0484 40 45 18 Hoe laat? 14.00u - 16.00u Waar? Permeke bibliotheek, de Coninckplein 25 te 2060 Antwerpen, zaal Taunus, blok B (ingang de Coninckplein via het terras tussen de bibliotheek en cafetaria Kubus) op 1 juli. Zaal nog nader te bepalen voor 9 september en 4 november.

• Zaterdag 1 juli: Infosessie: “Hoe ga je om met alcoholmisbruik, als verslaafde en als buitenstaander” Nathalie vertelt haar ervaringsverhaal en samen met Leo heeft ze het over wat een alcoholverslaving is, wat het met zich meebrengt en over hoe je als buitenstaander met alcoholmisbruik kan omgaan. Gastsprekers: Nathalie Van Tichelen (http://elcaminoalcoholcoach.weebly.com/) en Leo Wolfs • Zaterdag 9 september: Gespreksbijeenkomst: “ ’t Is weer voorbij, die (mooie) zomer…”

Heb je de zomermaanden anders aangepakt dan andere jaren? Wat heeft je deugd gedaan? Wat heb je gemist?

• Zaterdag 4 november: Gespreksbijeenkomst: “Een psychische kwetsbaarheid en dakloos (geweest)?”

Getuigenis over hoe je psychische gezondheid invloed heeft op je huisvesting en hoe dakloosheid een invloed heeft op je psychische gezondheid. Daarna gesprek met het publiek aan de hand van stellingen. Met gastsprekers Johny Verelst en Leo Wolfs.

ANTWERPEN Afdeling Geel

• Herstelgroep UilenSpiegel Kempen

Herstelgroep UilenSpiegel Kempen is een werkgroep waarin de deelnemers werken aan hun herstel op eigen tempo. We leren van elkaar door het delen van ervaringen, al dan niet gekaderd binnen een thema. De thema’s worden in samenspraak met de groep gekozen.

De groep bestaat uit maximum 8 deelnemers en wordt begeleid door enkele ervaringsdeskundigen.

De deelnemers bevinden zich in een verschillend stadium van herstel.

We werken met een gesloten groep in gelijkwaardigheid, zelfrespect en respect voor onze medemens.

Inschrijven verplicht. Schrijf nu al in voor september als je er bij wil zijn!

Inschrijven en meer info: herstelgroepuilenspiegelkempen@gmail.com of 0497 57 52 27 (Wouter) Let op: Start 2 keer per jaar (september en februari), de frequentie is 2-wekelijks (8 keer).

Hoe laat? 13.30u - 16.00u Waar? ’t Vooruitzicht aan campus OPZ, Stelenseweg 19, 2440 Geel

• Ontmoetend Herstellen

Ontmoetend herstellen is een initiatief van twee ervaringsdeskundigen in de Kempen.

Tijdens de maandelijkse bijeenkomsten kan je in contact komen met anderen, praten over wat je zoal tegenkomt, samen iets doen, werken rond thema’s… Zo kan je op een laagdrempelige manier stappen zetten in je herstel.

In het begin leggen we de focus vooral op het ontmoeten om zo geleidelijk aan een programma uit te werken op basis van de aanwezigen.

Het is een open groep voor zij die ontmoetend willen herstellen.

Iedere laatste dinsdag van de maand: 27 juni, 25 juli, 29 augustus, 26 september, 24 oktober, 28 november Inschrijven en meer info: ontmoetendherstellen@gmail.com, inschrijven verplicht!

Hoe laat? 18.30u - 21.00u Waar? ’t Vooruitzicht aan campus OPZ, Stelenseweg 19, 2440 Geel

ANTWERPEN

Afdeling Turnhout Catja, Mario, Rita, Ruud en Vera hebben zich geëngageerd om een ontmoetingsplek voor personen met een psychische kwetsbaarheid te creëren. De bijeenkomsten vinden 1 keer per maand plaats op donderdag.

Inschrijven en meer info: Catja: catja@uilenspiegel.net of 0468 33 71 55 Extra donderdag 15 juni: Infoavond: “Herstel” met gastspreker Bart Buyens. Open voor iedereen!

Praatgroep op donderdagen 22 juni (thema aanvullend op de infoavond: “Herstel”) en 24 augustus (thema: “Vakantie”).

Hoe laat? 19.00u - 21.00u Waar? Lokaal van T’ANtWOORD vzw, Otterstraat 114, 2300 Turnhout

28

VLAAMS-BRABANT Afdeling Leuven

• Zoet-Water-Zorgwandelingen: rustige wandelingen met natuurbelevingsmomenten in Heverleebos/Meerdaalwoud/Sint-Joris-Weert

Rustgevende wandelingen en natuurbelevingsmomenten met natuurgids Heidi.

Stevige stapschoenen en bij regenweer laarzen en waterdichte kledij, buggy’s of rolstoelen niet mogelijk tenzij anders vermeld, honden aangelijnd. Mogelijkheid om achteraf de dorst te lessen en bij te babbelen in plaatselijke horeca Inschrijven en meer info: Heidi Bertels: 0487 99 35 82 (Inschrijven niet verplicht en de wandelingen zijn gratis.)

• Zaterdag 22 juli: Rolstoelpad en Konikpaarden Buggy’s en rolstoelen welkom. Enkel manuele rolstoelen , geen elektrische! Je kan een rolstoel reserveren via Heidi (0487 99 35 82).

Hoe laat? 10.00u - 12.30u Waar? Met de auto: Parking Speelberg, Hollestraat, SintJoris-Weert. Je kan gratis parkeren. Openbaar vervoer: bus 337 vanuit Leuven tot aan de kerk van Sint-JorisWeert, dan Hollestraat te voet naar boven. Afspreken met Heidi indien je wilt opgehaald worden.

• Zaterdag 19 augustus: Libellentocht Doode Bemde Hoe laat? 10.00u - 12.30u Waar? Parking einde Reigerstraat te Sint-Joris-Weert. Je kan er gratis parkeren. Met het openbaar vervoer: bus 337 vanuit Leuven, halte Heide • Zaterdagen 14 oktober en 16 december: Zoet-WaterZorgwandelingen

Hoe laat? Vertrek om 14.00 uur aan de bushalte Zoet Water (richting Leuven), Waversebaan, Oud-Heverlee.

Terug om 16.00 uur aan bushalte Zoet Water Bereikbaarheid: Bus 337 vanuit Station Leuven - halte Zoet Water.

Met de auto via Waversebaan vanuit Leuven of via E40 afrit Blanden/Haasrode. Niet-betalend parkeren mogelijk in de onmiddellijke omgeving.

• Vierseizoenswandeling 2017 in samenwerking met de “Vrienden van Heverleebos en Meerdaalwoud (VHM)” De Vierseizoenswandeling van 2017 vindt plaats in de Doode Bemde met natuurgidsen Germaine Heeren en Heidi Bertels. (Hou er rekening mee dat de afstand iets verder is en het tempo iets hoger ligt dan bij de ZoetWaterZorgwandelingen). Wandelingen van de VHM kosten één euro.

“We wandelen vier maal door de Doode Bemde of de vallei van “het verloren land” ten zuiden van Leuven. Het is een natuurreservaat van ongeveer 240ha groot en het pad leidt ons langs schilderachtige landschappen en bijzondere natuurwaarden. Zorg voor goede waterdichte stapschoenen, bij regenweer laarzen en aangepaste kledij. Niet toegankelijk voor rolstoelen of buggy’s.” Info: www.vhm.be of Heidi Bertels tel 0487 99 35 82 Zondagen 16 juli en 15 oktober Hoe laat? 14.00u -17.00u Waar? Vertrek op de parking op het einde van de Reigerstraat Sint-Joris-Weert, afstand +/- 6 km, openbaar vervoer vanuit Leuven: bus 337 halte Heide.

Uitnodiging: september in de Ardennen Vorig jaar waren we al eens in Vielsalm in de late herfst met de groep Kortrijk en het was er zo goed dat we terug willen met een iets grotere groep. Deze keer verblijven we er van vrijdag 8 tot en met maandag 11 september.

We logeren in Les Doyards, een vakantiedomein aan het meer van Vielsalm. Dit betekent dat we zelf instaan voor de maaltijden en boodschappen. Indien mogelijk heeft ieder een eigen slaapkamer, anders zal je met iemand de kamer delen. De prijs zal ongeveer 90€ bedragen. Als je een kamer deelt, heb je recht op een korting van 15€. In de prijs zit het verblijf en alle maaltijden. Het vervoer betaal je apart. Behalve water, thee, melk en koffie zorg je zelf voor drank. Het aantal deelnemers is beperkt tot 12.

Er is geen vastgelegd programma,

we bekijken ’s ochtends het weer en beslissen wat we doen. Wil je een dagje genieten aan het meer of een uitstap maken: niets moet. Er zijn mogelijkheden zat in de streek: Coo, de burcht van Reinhardstein, een abdij, een leisteenmijn, bossen, heuvels, watervallen en zelfs een pretpark. Er zijn gemakkelijke en minder gemakkelijke wandelingen.

Als je er zin in hebt en meer praktische info wilt, schrijf dan naar jan@ uilenspiegel.net. Kort daarna ontvang je praktische info over de trip en hoe je kan inschrijven.

29

VLAAMS-BRABANT

Afdeling Halle-Vilvoorde Inschrijven en meer info: Geert Van Isterdael: geert.van.isterdael@skynet.be of 0477 63 51 83 • Zaterdag 23 september: Wandeling in het Hallerbos Hoe laat en waar? We komen bijeen aan de loketten van het treinstation te Halle (midden van de Vandenpeereboomstraat te Halle) om 14.00u. Vandaar rijden we met een aantal wagens naar het Hallerbos, waar we een gezonde wandeling inzetten. Hopelijk rest er tijd om nog wat gezellig na te keuvelen bij een drankje.

• Dinsdag 10 oktober: Infoavond: “Behandelmethodiek voor persoonlijkheidsproblemen” Gastspreker: Johan Vandervorst (psycholoog en cognitief gedragstherapeut).

Hoe laat? 19.00u Waar? PZ Sint-Alexius Grimbergen, zaal Hannah Arendt, Grimbergsesteenweg 40, 1850 Grimbergen ArtEco ArtEco, een creatief atelier in een oud arbeidershuisje met tuintje in Vilvoorde werkt nu onder de vleugels van De Raster vzw.

Inschrijven en meer info: Kunstenares Kaarin Poppe (http://kaarinpoppe.wix.com/ federo) kan je inspireren en helpen, als je dat wenst. Als je wil langskomen, bel je best even met haar (0478 20 53 60) of stuur je een mailtje naar kaarin.poppe@gmail.com.

Je betaalt 15 euro per semester.

Op maandag en donderdag van 10 tot 17 uur kan je er vrij beeldend komen werken.

Waar? Groenstraat 215, 1800 Vilvoorde

LIMBURG

Praatgroep Limburg Praatgroep Limburg

Inschrijven en meer info: praatgroep.limburg.us@gmail.com (Let op: nieuw emailadres!) of 0495 71 18 54 (Luc) Hoe Laat? 14.00u - 16.00u (tenzij anders vermeld!)

Waar? Zaal 1, Cultureel Centrum, Kunstlaan 5, 3500 Hasselt (tenzij anders vermeld) • Zaterdag 17 juni: Gespreksbijeenkomst: “Onze ‘gevoeligheid’ en wat zij ons bijgebracht heeft” Wie ervoor open staat kan op deze namiddag zijn/haar ervaringen vertellen rond dit thema en eventueel hoe je hiermee bent omgegaan en wat je hieruit hebt kunnen leren (uitdagingen, mogelijkheden...).

• Zaterdag 15 juli: Fruitwandeling Wandeling in en om Sint-Truiden, te midden van het fruit.

Er is ook een verfrissing voorzien.

Hoe laat? 14.00u - 17.00u Waar? Samenkomst in de loketzaal van het NMBS-station van Sint-Truiden om 13.45u • Zaterdag 26 augustus: Wandeling in natuurgebied De Maten De Maten tussen Genk en Hasselt is een van de merkwaardigste natuurgebieden van Vlaanderen. Je kan hier wandelen tussen een bonte verzameling landschappen die ontstaan zijn tussen de vele vijvers.

Hoe laat? 14.00u - 16.30u Waar? Vertrek van de wandeling aan de Putvennestraat

30

112, 3500 Hasselt. Als je met de bus komt neem dan bus 23 op perron 7 vanuit Hasselt. Voor de echte wandelaars is het natuurgebied ook bereikbaar vanuit het NMBSstation van Kiewit.

• Vrijdag 22 september: Info-middag: “Terug aan het werk na invaliditeit” Adviserend geneesheer dokter Disirron komt spreken over de regelgeving rond werkhervatting. Daarna is er mogelijkheid tot het stellen van vragen.

• Dinsdag 17 oktober: Bezoek aan Psychiatrisch Centrum Rekem Rondleiding in het ziekenhuis met uitleg rond patiëntenbegeleiding en de veranderingen van de laatste jaren. Er is nadien mogelijkheid tot het stellen van vragen. Om 13.30u wordt een broodje voorzien.

Hoe laat? 12.30u -17.00u Waar? Afspraak om 12.00 aan loket 1 in de lokettenzaal van het NMBS-station van Genk. Je wordt daar gratis opgehaald. Als je met de wagen gaat: Psychiatrisch Centrum Rekem, Daalbroekstraat 106, 3621 Rekem • Zaterdag 18 november: “Herstel en communicatie” Geert Van Isterdael, medeoprichter van de herstelacademie en bestuurslid bij vzw UilenSpiegel brengt de module “Herstel en communicatie’ uit de herstelcursus van de herstelacademie.

• Zaterdag 16 december: Gespreksbijeenkomst: “Zelfzorg” Hoe bevorder je je herstel en verminder je het risico op herval? Luc geeft tekst en uitleg. Na de theorie is er tijd om na te praten.

WEST-VLAANDEREN Afdeling Kortrijk

Inschrijven en meer info: Jan Delvaux: jan.delvaux@uilenspiegel.net of 0493 08 86 69 • Zaterdag 10 juni: Minigolf in het Astridpark Toegangsprijs: € 3. De winnaar mag rekenen op een leuke verrassing Hoe laat? 14.00u - 17.00u Waar? Astridpark, Graaf de Smet de Naeyerlaan, 8500 Kortrijk • Zaterdag 29 juli: Uitstap naar Oostende met zomerbraderie en Japanse tuin Gezamenlijke activiteit met afdeling Veurne. Vergeet je lunchpakket niet. Inschrijven verplicht.

Hoe laat? 8.40u - 18.00u Waar? Verzamelen in de lokettenzaal van het NMBS-station van Kortrijk om 8.40u. We nemen de trein van 08.58u naar Oostende, aankomst om 10.17u.

• Vrijdag 8 september tot en met maandag 11 september: Weekend in Vielsalm Details vind je in deze `Spiegel´. Inschrijven verplicht!

• Zaterdag 14 oktober: Info-middag: “Depressie, het zwarte beest dat je kan temmen” Lezing door een specialist en discussie achteraf. Er is een lekker stukje gebak voorzien.

Hoe laat? 14.00u - 16.00u Waar? De MaRe, Condédreef 59, 8500 Kortrijk

WEST-VLAANDEREN Afdeling Roeselare

Let op: Vanaf september neemt een nieuwe ploeg de praatgroep over. Matthias en An vervangen Geert. De bijeenkomsten zullen vanaf dan plaatsvinden op de eerste maandag van de maand. De bijeenkomsten zullen dan

ook niet langer doorgaan in De Spil, maar in het Huis in de Stad, Onze-Lieve-Vrouwemarkt 20-22, 8800 Roeselare, van 18.00u tot 20.00u Inschrijven en meer info: uilenspiegel.middenwvl@gmail.com • Donderdag 15 juni: “De kracht van zelfhulp en lotgenotencontact” Hoe laat? 19.00u - 21.30u (met pauze) Waar? CC De Spil, de oranje zaal, Hippoliet Spilleboutdreef 1, 8800 Roeselare • Maandag 4 september: Kennismaking groepsgesprek rond vakantie • Maandag 2 oktober: Infoavond: “Vrije tijd” • Maandag 6 november: Gespreksbijeenkomst, thema nog nader te bepalen Hoe laat? 18.00u - 20.00u Waar? Huis in de Stad, Onze-Lieve-Vrouwemarkt 20-22, 8800 Roeselare • Zaterdag 18 november: Cinema-bezoek Hoe laat? 13.45u - 16.00 Waar? Cityscoop, Gasstraat 25, 8800 Roeselare

WEST-VLAANDEREN Afdeling Veurne

Inschrijven en meer info: Jan Delvaux: jan.delvaux@uilenspiegel.net of 0493 08 86 69 Hoe laat? 19.30u - 21.30u (tenzij anders vermeld) Waar? Activiteitencentrum ’t Ander, Pannestraat 64, 8630 Veurne (tenzij anders vermeld) • Vrijdag 23 juni: Gespreksbijeenkomst: “De vakantie staat voor de deur” Wat zijn de mogelijkheden, hoe kan het voor ons? Info- en discussieavond.

• Zaterdag 29 juli: Uitstap naar Oostende met zomerbraderie en Japanse tuin Gezamenlijke activiteit met afdeling Kortrijk. Vergeet je lunchpakket niet! Inschrijven verplicht!

Hoe laat? 9.00u - 17.50u Waar? Verzamelen in de lokettenzaal van het NMBSstation van Veurne om 09.00u. We nemen de trein van 09.15u naar Oostende, aankomst om 10.33u. Terugreis met de bus van 16.23u, aankomst in Veurne om 17.50u • Vrijdag 8 september tot en met maandag 11 september: Weekend in Vielsalm Details vind je in deze `Spiegel´ op blz 29. Inschrijven verplicht!

• Vrijdag 22 september: Infoavond: “Depressie, het zwarte beest dat je kan temmen” Lezing door een specialist en discussie achteraf. We voorzien een broodmaaltijd (3€).

• Vrijdag 20 oktober: Infoavond: “Je hebt een psychische kwetsbaarheid en je wil werken, hoe zit dat?”

Gesprek met een arbeidsspecialist.

OOST-VLAANDEREN Lotgenotencontact UilenSpiegel Gent

Deze praatgroep wordt begeleid door Femke en MarieSuzanne. In de praatgroep is er plaats voor ontmoeten, gehoord worden en het uitwisselen van ervaringen met andere lotgenoten. De groep staat open voor iedereen die onderweg is met zijn of haar psychische kwets-

baarheid, los van (een) diagnose/s en die zin hebben in lotgenotencontact.

Inschrijven en meer info: lusgent@gmail.com of 0472 52 17 12 (Femke) Dinsdagen 20 Juni, 19 September en 21 november Hoe laat? 19.00u - 21.00u, verwelkoming vanaf 18.45u Waar? Het Vredeshuis, in de kleine vergaderzaal op de eerste verdieping, de eerste trap rechts naar boven, SintMargrietstraat 9, 9000 Gent (Centrum) Bereikbaarheid: Met tram 4 (afstappen halte Lange Steenstraat) of tram 1 (afstappen halte Gravensteen).

Met de auto: parkeren kan op de vrijdagsmarkt Wandelingen “Wandelen is het beste medicijn” - Hippocrates. Wie zijn wij om Hippocrates tegen te spreken? We nodigen jullie dus graag uit om elkaar te ontmoeten tijdens een rustige wandeling. De wandelingen zijn telkens 6 km in één van de natuurgebieden in en rond Gent.

• Zondag 27 augustus: Damvallei Hoe laat? 14.00u - 16.00u Waar? Verzamelen om 13.45u aan de bibliotheek van Destelbergen, Dendermondsesteenweg 420, 9070 Destelbergen • Zondag 22 oktober: Blaarmeersen Hoe laat? 14.00u - 16.00u Waar? Verzamelen om 13.45u aan het strandgebouw, einde van de strandlaan op het domein van de Blaarmeersen Inschrijven en meer info: lusgent@gmail.com of 0472 52 17 12 (Femke)

Noodnummers Centraal Noodnummer (politie, brandweer, ambulance) Tel: 112 Awel (hulplijn voor kinderen en jongeren) Tel: 102 www.awel.be De Druglijn (alle antwoorden over drank, drugs, pillen en gokken) Tel: 078 15 10 20 www.druglijn.be Meldpunt geweld en seksueel misbruik Tel: 1712 www.1712.be Tele-onthaal (voor levensmoeilijkheden) Tel: 106 www.tele-onthaal.be Zelfmoordpreventie Tel: 1813 www.zelfmoord1813.be

31

Schuilt er een dichter in jou?

Telefoonpermanentie: Heb je een vraag of heb je behoefte aan een luisterend oor?

Op dinsdag van 10.00u tot 12.00u en op vrijdag van 14.00u tot 16.00u

kan je bellen naar het secretariaat op volgend nummer:

02 410 19 99

Doe dan mee aan de Kronkelprijs 2017, de elfde editie van onze poëziewedstrijd.

Deze aankondiging is een persoonlijke uitnodiging voor ieder met een psychische kwetsbaarheid en / of voor wie onze doelgroep een warm hart toedraagt!

Aan de voorzieningen / centra vragen we de wedstrijd te helpen bekend maken bij cliënten en medewerkers.

Reglement 1. Het thema is “Op weg naar……”

2. Zowel leden als niet-leden van UilenSpiegel mogen deelnemen .

3. Deelnemers mogen slechts één gedicht insturen (lengte maximaal één bladzijde A4).

4. Enkel getypte teksten worden aanvaard. Toegestane tekstformaten: .txt, .doc, .docx, of openoffice doc., (scans worden niet toegestaan) 5. Het gedicht mag nog niet eerder gepubliceerd zijn.

6. Uiterste inzenddatum: 31 augustus 2017.

Het gedicht, samen met je contactgegevens sturen naar uilenspiegel@ uilenspiegel.net. Gelieve als onderwerp “Poëziewedstrijd 2017” te vermelden.

Proclamatie: Hersteldagen 5 of 6 december 2017 in “de Vooruit” te Gent

Prijzen De winnaar/winnares van de wedstrijd ontvangt de Kronkelprijs 2017.

Ook de genomineerden voor plaatsen 2 t.e.m. 10 ontvangen elk een prijs.

Voor meer informatie over de wedstrijd: secretariaat UilenSpiegel, tel. 02 410 19 99.

32

Ombudsdiensten in je regio Heb je vragen over je rechten als patiënt of wil je een klacht indienen?

Surf naar www.ombudsfunctieggz.be

sen Oproep getuigenis

anggedachten en Heb je last van dw n wil je graag (al da of -handelingen en s rhaal brengen in on niet anoniem) je ve je n een mailtje met tijdschrift, stuur da piear spiegel@uilens telefoonnummer na op. en contact met je m ne e w en et l.n ge

Bezoek onze website: www.uilenspiegel.net

Vind ons op Facebook:

www.facebook.com/uilenspiegel