Inhoud
Inleiding
8
Achtergronden 9 Geografie 9 Klimaat en weer 12 Landschap 13 Fauna 14 Flora 15 Geschiedenis 16 West-Indische Compagnie 16 Handel en wit goud 16 Slavenhandel 16 Saba 17 Van piratenvolk tot ambtenaar 17 Surviving the Saba landing 17 Directe relaties met Nederland en gek op Oranje 18 Sint-Eustatius 19 Het vlagincident 19 Historical Gem 20 Sint-Maarten 20 Zoute tranen, zoet fruit 20 Amusement 22 Fun Island 22 Politiek zelfstandig 22 Het volkslied 24 BES-eilanden 25 Godfather Claude Wathey 26 Nauwelijks meer Nederlands 27 Swingende kunst en cultuur 29 Muziek 29 Carnaval 29 Parades 29 Calypsonians 30 Schilders 30 Schrijvers en dichters 30 Eten en drinken 31 Nationale gerechten 31 Fruit 31 Rumpunch en cocktails 32
CS4 WW Sint Maarten 01.indd 5
Praktische informatie Accommodatie Alarmnummers Ambassades Auto huren/rijden Boot aanleggen Casino‘s Criminaliteit Douanebepalingen Elektriciteit Feestdagen Geld- en bankzaken Internet Media Ontspannen Openingstijden Orkanen, slecht weer Postkantoor Prijzen Reisdocumenten Reizen naar andere eilanden Restaurants en vermaak Souvenirs Taal Taxi Telefoneren Tijdsverschil en jetlag Timeshare Toeristische informatie Touroperators Trouwen Verzekeringen Veerboten Vliegen Vertrekbelasting Vluchten tussen de Bovenwindse Eilanden Ziekte Zon en zee
33 33 34 34 35 35 36 36 36 36 37 37 38 39 39 39 40 41 41 41 41 41 41 42 42 43 44 44 44 45 45 46 46 46 47 47 47 48
11-3-09 10:20
6
Bovenwindse eila n d e n
Bezienswaardigheden Sint-Maarten Toeristische highlights Bezienswaardigheden Philipsburg Court House Frontstreet Dierentuin Restaurants Op de Boardwalk Forten Plantages Emilio Wilson park Stranden Tussen de berg en de brug Cole Bay Simpson Bay Heineken Regatta Zeezeilen Motorboten en sportvissen Bioscoop Minigolf Restaurants voor de brug Pelican Van de brug tot de airport Vliegtuigen spotten Maho Mullet Bay Cupecoy Spa’s Oyster Pond Guana Bay en Dawn Beach Duiken
49 49 49 49 52 52 52 56 56 57 59 59 59 60
Saint-Martin Bezienswaardigheden Dagtrip met de auto Stranden Baie Longue en Baie aux Prunes Baie Rouge De nationale eilanddag Nettle Baie Marigot Fort William
73 73 73 74
CS4 WW Sint Maarten 01.indd 6
61 61 62 62 63 63 64 64 65 66 66 67 68 68 69 70 70 71
74 74 74 75 75 77
Van Marigot naar Grand Case Friar’s Baie Pic Paradis Gourmet Capital Grand Case De Boulevard Glasbodemboot Îlet Pinel Plantation Mont Vernon Obeah! La Baie Orientale Le Gallion Butterfly Farm Quartier d’Orléans Praktische Informatie
78 78 78 80 80 81 81 81 82 82 83 83 84 85
Saba Toeristische highlights Windwardside Harry L. Johnson museum The Bottom Sabaanse muur Kantwerken Mêlee Wandelen Mount Scenery Goede wandelmanieren Veilig wandelen Harbour Fort Bay Duiken Praktische Informatie
90 90 90 96 96 97 98 98 99 99 101 101 102 102 105
Sint-Eustatius Toeristische highlights Bezienswaardigheden Oranjestad Simon Doncker Museum Het baaipad Synagoge Honem Dalim Fort Oranje Miriam C. Schmidt Botanical Garden Stranden Zeelandiastrand Wandelen The Quill Duiken Praktische Informatie
110 110 110 110 114 114 115 115 116 116 116 118 118 120 123
11-3-09 10:20
INHO UD
Eilandhoppen in de West Indies
127
Saint-Barths 128 Chicken en ribs en Johnny cakes 129 Dagroute op Saint-Barths 132 Gustavia 132 Shell Beach 132 Lorient en Marigot 132 Cul de Sac 134 Anse a Toiny en Anse de Grand Fond 134 Anse de Grande Saline 134 Saint-Jean 134 Corrosol 136 Anse du Grand Colombier 136 Anse des Flamands 136 Praktische Informatie 137 Anguilla Dagroute Blowing Point Harbour Sandy Ground The Valley Shoal Bay East Island Harbour, Captain’s Bay OPGENOMEN KAARTEN Caribisch gebied Sint-Maarten Philipsburg Marigot Saba Windwardside
CS4 WW Sint Maarten 01.indd 7
141 144 144 144 144 145
7
Rendezvous Bay Cove Bay Meads Bay Prickley Pear Cay en Sandy Island Praktische Informatie
145 145 146 146 147
Saint-Kitts Dagroute Basseterre Looking like a Caribbean lady Romney Manor Bloody point Brimstone Hill Groene apen Rawlins plantage Ottleys plantage Zuidelijke stranden Nevis Praktische Informatie
149 152 152 153 154 154 154 154 155 155 156 156 157
Literatuurlijst
159
Over de auteur
160
Register
161
145
10-11 50-51 54-55 76 92-93 94
Sint-Eustatius Oranjestad Saint-Barths Anguilla Saint-Kitts
112-113 114 130-131 142-143 150-151
11-3-09 10:20
9
Achtergronden
Geografie De Bovenwindse Eilanden Saba, St.-Eustatius en St.-Maarten maken deel uit van de Nederlandse Antillen. Tezamen met Aruba, Curaçao, Bonaire en Nederland vormen zij het Koninkrijk der Nederlanden. Ze worden ook wel de drie S-eilanden genoemd, naar de beginletters van de eilandnamen. De Bovenwindse Eilanden liggen 900 km ten noordoosten van de Benedenwindse Eilanden, de zogenaamde ABC-eilanden: Aruba, Bonaire en Curaçao. De Bovenwindse Eilanden zijn vele malen groener dan de Benedenwindse Eilanden. Deze Bovenwindse Eilanden liggen in het noordoostelijke Caribisch gebied, in de bocht van de Caribische archipel, en worden ook wel de Dutch West-Indies (D.W.I.) genoemd. Ze liggen tussen 17 en 18 graden noorderbreedte en rond de 63 graden westerlengte. (St.-Eustatius 17.29N 62.59W, Saba 17.37N – 63.15W, St.-Maarten 18.00N 63.03W.)
Saba Deze rots (13 km2) die uit de zee oprijst, is 4 km in doorsnede. Saba is een slapende vulkaan, die flink naar de hemel reikt. Naast het bekende hoogste punt van het Nederlands Koninkrijk (Mount Scenery, 877 m), zijn er de toppen Booby Hill (447 m) en Great Hill (422 m). Een stijgings- en
Regenwoud op de top van Mount Scenery op Saba
CS4 WW Sint Maarten 01.indd 9
11-3-09 10:20
33
Praktische informatie
Accommodatie Ga je eco, budget of luxe? Dat is de vraag. Op de websites van de toeristenbureaus van Saba en St.-Eustatius staan links naar alle accommodaties. Pakketreizen zijn te boeken via touroperators, zie pagina 45. Op de eilanden geldt een service- en energietoeslag (servicecharge) van 10 à 15% en een belastingtoeslag (government tax) van 7% op de kamerprijs. Accommodatie is ingedeeld in de volgende prijs-kwaliteitscategorieën: $ US$ 0-50 per nacht per persoon, budgetaccommodatie $$ US$ 50-100, middenklasseaccommodatie $$$ US$ 100-150, luxe-accommodatie
CS4 WW Sint Maarten 02.indd 33
$$$$ US$ 150-200, top endaccommodatie $$$$$ US$ 200 en hoger. Top endaccommodatie plus faciliteiten. Deze categorieën geven slechts een indicatie. Afhankelijk van het seizoen en de mogelijkheid van een package-deal (vlucht/hotel/duikcursus) variëren de prijzen. Het is soms mogelijk een cottage, villa of appartement te huren. Je kunt dit navragen bij het toeristenbureau en soms biedt een duikschool uitkomst. Op de Antillen geldt niet het sterrensysteem voor hotels zoals dat in Europa bestaat. Dus een 3-sterrenhotel heeft zichzelf dat label toegeëigend en kan best een ster minder hebben in de praktijk.
10-3-09 11:12
PRAKTISCHE INFORM AT I E
34
Alarmnummers Sint-Eustatius • Politie 9911 • Brandweer 9912 • Ziekenhuis 9913
Saba • Ambulance 94163289 • Brandweer 94162210 (bij vliegveld, Flat Point) 94163710/3711/3712 (The Bottom) 94162410 • Ziekenhuis (A. M. Edwards Medical Centre) 94163288 of 94163289 • Politie 9111 of 94163237 • Immigratie 94163214 of 94162223 • Redding op zee 94163237
Sint-Maarten • • • •
Ambulance 9912 of 95421111 Brandweer 9919 of 95426001 Ziekenhuis 95431111 (extension 1) Politie, Philipsburg 95422222, Simpson Bay 95455500
• Redding op zee – coast guard Netherlands Antilles and Aruba 9113 • Alarmdienst (emergency) 9911 • Hotline 9108
Ambassades www.minbzk.nl, informatie van ministerie van Binnenlandse Zaken. De vertegenwoordiging van Nederland in de Nederlandse Antillen vertegenwoordigt alle Nederlandse ministeries, behalve Defensie en Buitenlandse Zaken, die Koninkrijkstaken hebben. Zij verlenen onder andere bijstand in noodsituaties; zorgen dat Nederlanders mee kunnen doen aan de Tweede Kamerverkiezingen, Europese verkiezingen en verlenen bijstand aan gedetineerden. De vertegenwoordiging van Nederland bevindt zich op Frontstreet 26 (1e verdieping), Philipsburg, St.-Maarten (954 30140 of 95430141).
Kali’s Beach Bar in rastakleuren groen-geel-rood bij Friar’s Baie
CS4 WW Sint Maarten 02.indd 34
10-3-09 11:12
bezienswaardigh e d e n
50
N ▲
N N
Anguilla
▲ St. Martin
Fish Spot
●
Sint Maarten
Roch
➤ ➤
Rondrit eiland
St. Barths (Saint Barthélemy)
Saba
Sec de
●
Baie d
St. Eustatius
CARIBISCHE ZEE
St. Kitts (Saint Christopher) 0
Happy Bay Friar's Bay
Nevis
50 km
Étang Guichard
Friar's Bay Banc Médée
●
➤
Ferry Anguilla
L
● La Renée
Fort Louis
Baie Rouge Baie aux Prunes
●
Marigot
Terres Basses
Baie Nettlé
●
Museum
Sandy Ground Brug ...
●
Long Bay Reef
147 m ▲
Sucrerie St-Jean
●
Simpson Bay Lagoon
Baie Longue Crazy Horse Cend's Ramble
9
●
Cupecoy Bay
●
● Fuh Sheng
Little Key
Low Lands
● Gregory
Mullet Beach
∞Golf
●
●
Brug
● Tug Anny Simpson Bay
Maho Bay
Porpoise
Burgeux Bay
● No Limits
S
St. Peter's Hil ▲ 316 m
Grensmonument
¤
Maho Beach
▲ Mt Diamant 273 m Mt des Accords ▲
Mount Fortune ▲
Princess Juliana International Airport
Mullet Bay
● Mehares
Great Key
●
Cole Bay
●
Cole Bay Hill ▲ 190 m
Pelican Key Samson's Reef
● Charlie's Schoal
● Isabella Pastaga Deep
●
●
●
Lay Bay
●
The Sister
Cay Bay Hill
● French
Cay Bay
●
Reef
●
Cay Bay Re
● Carib-Gho ●
Hvalp-Wre
Saba
➤
➤
10-3-09 12:15
Prosely
Sint Eust
➤
Ferry Saba en St. Barth
CS4 WW Sint Maarten 03.indd 50
●
Dom's Reef
Moon Scape
CARIBISCHE ZEE
Cole Bay
D.B. Reef
●
Sentry Hi 341 m ▲
S int-Maarten
51
AT L A N T I S C H E O C E A A N Baie de Petites Cayes
Ilet Requin Crowl Rock Rocher Créole
Bell Hill ▲ 209 m
●
Baie de Grand Case
Grand
√
Salt Pond
Pigeon Pea Hill ▲
Pea Tree Hill ▲ Aeroport de l'Esperance
Îlet Pinel Petite Clef
Cul de Sac
Baie Orientale La Savane
Mont O'Reilly ▲ 401 m
Friar's Bay
Mont Careta 401 m ▲
Lottery Farm
Pic P a r a d i s
●
▲
424 Colombier
Étang Chevrise Mont Vernon ▲ 184 m Griselle Hope Hill Parc de ▲ la Baie Orientale 292 m 402 m Orient ▲ Ferme des Papillons Salt Pond
Arawak Pottery 214 m ● m ▲ Pétroglyphe Source Moho ●
Moho
Orleans Quarter
Flagstaff ▲ 391 m
●
147 m ▲
Le Galion
French Quarter
nt le Bay
ole Bay
French Reef
Lower Prince's Quarter
▲
264 m
Saunders
Madame Estate
●
●
Sucker Garden
Great Salt Pond
▲
●
9
Cay Bay Hill Cay Bay
Little Bay Cay Bay Reef
●
●
● Carib-Ghost ●
296 m ▲
Guana Bay
Fort Hill Fort
● William
●
Great Bay
Shark Hotel The Maze
●
● Museum ●
●
Cable Reef
Pointe Blanche
●
●
Pelican Rock
●
Guana Key of Pelican Molly Beday
● Molly Beday Pointe Blanche Bay
St. Barth
Hen & Chicks nord
●
➤
Hen & Chicks sud
Explorers ● Time Tunel Reef ● ● The Alleys Fish Bowl ●
➤
Proselyte ● Sint Eustatius
AT L A N T I S C H E OCEAAN
Vineyard ● House
Philipsburg 9 Saba,Ferry St. Barth
Fort Amsterdam
Hvalp-Wreck
➤
Ferry St. Barth
Zoo Salt Factory
●
●
grens
●
● Cole Bay Hill ▲ 190 m
Dawn Beach
Middle Region
Mary's Fancy
➤
y t. Barth
Sentry Hill 341 m ▲
●
Williams Hill Cul de Sac
Baie Lucas
Oyster Pond
South Reward St Peters
●
Baie de l'Embouchure Castle Rock
▲ Mt Diamant 273 m Mt des Accords ▲
St. Peter's Hill ▲ 316 m
Caye Verte
●
Étang aux Poissons
●
●
●
➤
Red Rock ▲ 265 m
First Stick Hill ▲ 224 m
Grand Case Happy Bay
Étang Guichard
Île Tintamarre
Anse Marcel
●
Sec de Grand-Case
Friar's Bay
Petites Cayes
●
0
1
2
3 km
●
Sint-Maarten
CS4 WW Sint Maarten 03.indd 51
10-3-09 12:15
bezienswaardigh e d e n
102
Harbour Fort Bay De haven bestaat eigenlijk uit twee pieren die de golven breken. Behalve wat boten, waarmee duikers de zee opgaan, en kleine vissersboten is er niet veel te zien of te beleven. Je kunt er de enige benzinepomp op het eiland vinden, een enkele gemoedelijke eetgelegenheid en de plaatselijke elektriciteitsmaatschappij. De laatste heeft lawaaierige machines en zes lelijke schoorstenen. De duikscholen vertrekken hier met hun eigen boten. Het is tevens de enige plaats waar schepen laden en lossen. Op vaste tijden in de morgen en middag zijn toeristen en duikinstructeurs in de weer. Soms zwemmen er mensen bij de bootafrit, maar meestal ligt die er verlaten bij.
Duiken Het Saba Marine Park biedt maar liefst zesendertig verschillende duiklocaties, die alle vanuit de haven van Fort Bay in ongeveer 5 tot 20 minuten te bereiken zijn. Daarnaast zijn er drie goede snorkellocaties. Tachtig procent van de toeristen op Saba komt om te duiken! Wanneer je denkt aan duiken op Saba dan zie je pinakels (pieken) die vanaf de zeebodem oprijzen. De grote steile punten steken van de zeebodem omhoog en herbergen alle vissen die je je in een aquarium kunt voorstellen, alleen, ze zijn zoveel mooier als de zon op hun kleurige schubben schijnt. De meeste duikers die naar Saba gaan, hebben al ervaring met duiken en brengen hun eigen duikuitrusting mee. Op andere Caribische eilanden is het duiken soms door overbevissing of slechte regulering minder aantrek-
Engelvissen
CS4 WW Sint Maarten 03.indd 102
10-3-09 12:16
SABA
103
kelijk, dat geldt niet voor dit eiland. Op Saba beschermt men het eigen natuurpark heel zorgvuldig. De Stichting Nationale Parken Nederlandse Antillen (Stenapa) controleert zorgvuldig wat er onder water gebeurt. De variatie in duikplekken is groot, variërend van koraalriffen, schitterende steile met koraal begroeide muren, oude en nieuwe wrakken tot vulkanische lavastromen. De volgende zes duikgebieden zijn heel bijzonder: de pinakels in het westen, van Torrens Point tot Diamond Rock in het noordwesten, rondom Ladder Bay, rondom Tent Reef, het zuiden en het oosten en noorden. Zie kaart op pagina 92-93.
De pinakels in het westen De Third Encounter is gelegen aan het oosten van de hoefijzervormige zeemonding. Deze duik kan zowel op de top van het plateau gemaakt worden, als richting het diepe blauwe water van de ‘Eye of the needle’, die opdoemt uit een diepte van 27 meter. Op deze locatie worden veelvuldig zwartpunthaaien en geelstaartsnappers gesignaleerd, omdat het water rijk is aan plankton en rifvissen. In de Twilight Zone (de schemerzone) zijn de ontelbare oranje olifantsoren bepaald fotogeniek. Ontmoet de gele baarzen en rifhaaien. In het noordoosten bij de duiklocatie Outer Limits kun je spectaculaire afdalingen maken. De kleine geïsoleerde pinakel bij Shark Shoals bevindt zich ongeveer een halve mijl ten oosten van de grote pinakel in Well’s Bay. Aan de grote pinakel grenst een tweede serie aders, die opdoemt uit een zeebed op 90 meter diepte. Bekijk de schitterende sponzen om je heen.
Van Wells Bay Point tot Diamond Rock in het noordwesten Diamond Rock is een beroemd herkenningspunt dat rust op een zanderige bodem op 24 meter diepte. Op de bodem kun je pijlstaartroggen en vliegende ponen in het zand zien. Een trip door het ravijn in het noordoosten is mogelijk, kijkend naar haaien. Net ten oosten van Diamond Rock ligt een steile rotsstructuur bij de locatie Man Of War Shoals op een zandbodem met Twin Peaks (tweelingpieken) die oprijzen tot 5 en 6 meter van de oppervlakte. De beschermde en rustige duiklocatie Torrens Point is een favoriete snorkelplek. Op minder dan 8 meter diepte zijn al grotten te ontdekken. Houd je ogen open voor de gevlekte riddervissen, slangalen en inktvissen... dag en nacht! Het gebied bij Wells Bay Point bestaat uit zand met vulkanische stenen afgewisseld met harde koralen, zachte koralen, de gewone zeewaaier, grote sponzen en kachelpijpen en groepen pilaarkoraal. Op ondiepe rotsblokken groeien mooi gevormde hoornkoralen. Geen spectaculaire vissen maar voldoende afwisseling in soorten om ervan te kunnen genieten.
Rondom Ladder Bay Ten westen van Saba, bij Custom’s House, leven naast barracuda’s, mahagony snappers, grijze snappers, een paar geelpuntsnappers op dit rif. Grote stenen die zich in de loop der tijd hebben ontwikkeld in een rifstructuur met zanderige oppervlakten karakteriseren de duiklocatie Porites Point. Grote velden met club finger koraal vormen een schuilplaats voor spink-
CS4 WW Sint Maarten 03.indd 103
10-3-09 12:16