Omslag-opa.qxd:Omslag-Opa
17-10-2013
14:58
Pagina 1
‘Ik ben nu een kwartier grootvader.
En ik zit over jouw
dat niet gedaan heb toen ik vader werd.
Dat wijst dus op een behoorlijk verschil tussen vader worden of grootvader.’
Dolf is een doorgewinterde grootvader; met zijn vrouw en kleinkinderen kan hij een compleet voetbalteam vormen. Ik wil geen opa heten! is een verzameling columns waarin Dolf zijn leven met kleinkinderen uitvoerig onder de loep neemt. Zijn turbulente avonturen als opa weet hij met veel zelfspot en ontroering te beschrijven. Zeer herkenbaar voor bestaande grootouders en een perfecte introductie voor nieuwe opa’s en oma’s! Dolf de Vries is een bekend acteur en heeft gespeeld in o.a. Soldaat van Oranje en Zwartboek. Daarnaast is hij een succesvol schrijver van meer dan 15 (reis)boeken. Van zijn titels zijn ruim 250.000 exemplaren verkocht.
IK WIL GEEN OPA HETEN!
geboorte te piekeren zoals ik
Op onnavolgbare wijze beschrijft de bekende acteur en schrijver Dolf de Vries het plezier en de beslommeringen van het opa-zijn.
Dolf de Vries
IK WIL GEEN OPA HETEN!
I S B N 978-90-389-2388-8
9
789038 923888
ELMAR
Acteur en schrijver DOLF DE VRIES
Opa-boek.qxd:Dolfs boek
17-10-2013
12:14
Pagina 5
INHOUD
Het begin Logeren Verwachtingen Naar Madurodam Een wandeling Nog Schattie Grapje Grenzen Naar de paardjes Mijn mening Hockey Drift Opscheppers Talenten Naar Artis Bemoeien Eigenwijs Verrassing Sprookje Peddelen‌ Grote vader Brief
7 12 13 15 21 25 30 32 34 42 46 52 55 59 64 69 75 81 82 88 95 102 107
5
Opa-boek.qxd:Dolfs boek
17-10-2013
12:14
Pagina 6
In deVolkskrant van 16-17 februari 2013 schrijft hoogleraar Klinische Psychologie Jan Derksen o.m het volgende: ‘Als je alle angst uit de opvoeding weghaalt, kweek je kinderen zonder zelkritiek en zonder ambitie.’ En: ‘Als je altijd wordt geprezen bij alles wat je doet, gaat je egoideaal samenvallen met je zelfgevoel. Je vindt jezelf geweldig. Er is niets meer om naar te streven. Het andere uiterste is dat je ego-ideaal op onbereikbare afstand wordt geplaatst. Dan kun je het nooit goed genoeg doen. Dan kweek je kinderen zonder zelfvertrouwen.’ En: ‘Op facebook worden de identiteiten opgeplust en mooier gemaakt. Maar het echte contact is verdwenen, want er zit altijd een apparaat tussen en dat heeft vergaande consequenties. Je krijgt geen directe reacties meer. Je ziet niet of je iemand plezier doet of kwetst.’
Opa-boek.qxd:Dolfs boek
17-10-2013
12:14
Pagina 7
Het begin
Ik ben alleen thuis. De krant ligt voor me op tafel, daarnaast staat een kop koffie. De telefoon gaat. Uit gewoonte kijk ik op de klok, boven op de kast. Kwart voor twaalf. Een mooie, zonnige morgen. Het is 5 mei. Ik noem mijn naam. En dan gebeurt het: ‘Je bent grootvader geworden van een kleindochter.’ De stem van mijn schoonzoon. elemaal uit Brazilië. Het eerste wat ik denk is: ‘Wat klinkt ie dichtbij.’ Ik moet nu iets zeggen, in ieder geval iets vragen maar verder dan ‘Gefeliciteerd, wat geweldig, alles goed?’ kom ik niet. Mijn vrouw zou juichen, gillen, opspringen van blijdschap en ze zou de ene vraag na de andere stellen. Maar mijn vrouw is in Brazilië, bij onze dochter. Bij de baby. Wacht even, kleindochter! ‘Hoe heet de baby?’ ‘Jildau.’ Waar komt dat vandaan? Wie noemt een kind Jildau? Wat een rot naam. Bijna had ik het hardop gezegd. Ik vraag of ze naar iemand vernoemd is. ‘Nee, naar niemand, we vonden het een leuke naam.’ Hoe kom je er op. ‘Alles goed met moeder en dochter?’ Soms kan ik erg spontaan uit de hoek komen. Beiden maken het goed. Geen gemakkelijke geboorte maar dochter zeer dapper.
7
Opa-boek.qxd:Dolfs boek
17-10-2013
12:14
Pagina 8
Jildau weegt‌dat versta ik niet. Maar schoonzoon klinkt opgewekt dus het zal voldoende zijn. Mijn vrouw was aanwezig bij de geboorte, althans in het ziekenhuis. Zit nu bij moeder en kind. Ik zit in m’n eentje thuis. Grootvader. Het zegt me niets. Ik schenk een glas wijn in. Smaakt naar niks. Maar ik moet toch iets doen? Hardop zeg ik groot-vader. Ik pak een vel papier.
Lieve Jildau, Zojuist belde je vader dat je geboren bent! Jij bent dus nu mens en ik je grootvader. Ik zit met een glas wijn voor me in een plotseling erg leeg huis. De vrouw voor het raam aan de overkant weet niet dat ik grootvader ben geworden. Ik zou naar buiten kunnen lopen om het haar te vertellen. Dat ik op dit uur met een glas wijn voor me zit vind ik al spontaan genoeg. De wijn smaakt me niet maar ik zal het glas leegdrinken. Uiteraard wist ik dat je in aantocht was maar nu ik, toch nog onverwacht, te horen kreeg dat je er werkelijk bent, moet ik dat rustig verwerken. Omdat mijn vrouw, jouw grootmoeder dus, op dit moment bij jou logeert, ben ik alleen thuis. Ik had net een kop koffie op, toen rinkelde de telefoon. Je vader met de
8
Opa-boek.qxd:Dolfs boek
17-10-2013
12:14
Pagina 9
blijde boodschap. Ik kijk nu naar buiten en zie dat de vuilnisman mijn bak leegt. Ook hij heeft er geen idee van dat mijn leven veranderd is. Die vuilnisman heeft geen idee maar ik ook niet. Minstens een kwartier zit ik al voor me uit te kijken. Het enige dat ik bedacht heb is: dan kom ik weer eens in een dierentuin. Daar ben ik in geen dertig jaar geweest en ik was niet van plan er ooit nog te komen, maar met jou ligt dat anders.Want dat doen grootvaders geloof ik, die doen leuke dingen met hun kleinkind. Die wijn smaakt me nog steeds niet maar ik drink dapper door. Er valt me niet nogal wat te vieren. Laat ik beginnen met je hartelijk welkom te heten. Ik hoorde niet precies hoeveel je weegt, ik verstond je vader niet, maar hij klonk niet ongerust dus het zal voldoende zijn. Je hebt blond haar, waarom ik dat denk weet ik niet. En je kwam vast schreeuwend ter wereld. Dat laatste beschouw ik als een goed teken: direct laten zien dat je er bent. Je moeder schreeuwde de hele afdeling wakker, de zuster zei dat het een goed teken was, vandaar dat ik dat weet. Misschien schreeuw je wel omdat je niet gevraagd hebt er te zijn. Merkwaardig is dat eigenlijk, dat je niets te zeggen hebt over je eigen leven, van het begin af aan. Maar ja, stel dat iemand je van te voren een paar foto’s of ‘een documentaire’ had laten zien en je na vertoning gevraagd was ‘Wat wil je, hier blijven of naar die wereld toe?’ En jij zou geantwoord hebben ‘Ik lig hier goed, laat mij maar met rust’, dat zou toch… ik moet geen wijn meer drinken.Wat ik bedoel te zeggen is dat het soms wel prettig is als anderen een beslissing voor je nemen. Het moment waarop je zelf zult moeten beslissen komt eerder dan je denkt. En stel dat je je ouders zou mogen uitkiezen? ‘Alsjeblieft, hier
9
Opa-boek.qxd:Dolfs boek
17-10-2013
12:14
Pagina 10
heb je een aantal foto’s, bekijk ze goed en bepaal je keus.’ Waar geen mens aan denkt, en ik tot nu toe ook niet, is dat je met je ouders ook je grootouders krijgt! Soms wel vier! Laat me je dan nu direct vertellen dat grootouders in ieder geval niets over je te zeggen hebben. Die hebben hun kans gehad. Ik zal proberen me nooit met je opvoeding te bemoeien. Daar mag je me aan houden. Ik blijf nog even door het raam naar buiten denken. Stel nu eens dat je, nog in de buik van je moeder, een film over de wereld te zien zou krijgen, wat voor beelden zou je dan moeten verwerken? Wat hebben wij, oudere mensen dus, die al een tijd op aarde zijn, van die wereld gemaakt? Je zou beelden te zien krijgen van prachtig besneeuwde bergtoppen, groene grasvelden met lieve bloempjes, een hertje drinkend uit een meer, een zeilschip op de oceaan. Maar als wij ouderen je een eerlijk beeld zouden geven, zouden we ook kinderen met een van honger opgezwollen buik moeten filmen, wegen zwart van de benzinestank, huizen waar eens natuur was, van woede vertrokken gezichten in een stadion. Stenen gooiende studenten, politie met schilden en knuppels, een baby olifantje huilend bij zijn neergeschoten moeder. Zoveel moois hebben we er niet van gemaakt. Denken wij ouderen er ooit aan dat jij niet gevráágd hebt om met deze wereld kennis te maken? Aan jouw vader en moeder de taak je een weg te wijzen tussen de duizenden beelden die van nu af aan op je netvlies zullen neerstrijken. Ik ben nu een kwartier grootvader. En ik zit over jouw geboorte te piekeren zoals ik dat niet gedaan heb toen ik vader werd. Ben je gek. Dat wijst dus op een behoorlijk verschil tussen vader worden of grootvader.
10
Opa-boek.qxd:Dolfs boek
17-10-2013
12:14
Pagina 11
Ik mag alleen maar van je genieten. De telefoon gaat! Wedden dat het over jou gaat? Of jij geboren bent? Tien minuten later. Het was je tante, of te wel de zuster van je moeder.Voor het eerst heb ik het gezegd: ‘Het is een meisje en ze weegt…’
11