CHECK IN

Waarom rijst brood?

Als je een brood bakt, is het rijzen van het deeg belangrijk om een luchtig brood te krijgen. Maar wat gebeurt er dan eigenlijk precies? We testen welke reactie/stof ervoor zorgt dat brood rijst.

WAT HEB JE NODIG? balans – erlenmeyer – proefbuis – ballon – maatcilinder – één koffielepel bakpoeder – 10 ml azijn

HOE GA JE TE WERK?

1 2 3 4 5 6 7 Plaats de erlenmeyer, de proefbuis en de ballon (die je eerder al eens opblies) naast elkaar op de balans. Breng de balans op nul door te tarreren. Breng een koffielepel bakpoeder in de erlenmeyer. Breng met behulp van de maatcilinder 10 ml azijn in de proefbuis. Plaats de proefbuis in de erlenmeyer. Plaats de ballon zoals op afbeelding 47 op de erlenmeyer. Weeg het geheel en noteer de totale massa voor de reactie in de tabel, in de kolom ‘Eigen meting’.

WAT VERWACHT JE?

Schrap wat niet past. Nadat de stoffen bij elkaar zijn gebracht, zal de gemeten massa lager / gelijk / hoger zijn.

Afb. 47

WAT GEBEURT ER?

• • • • Kantel de erlenmeyer, waardoor de azijn in contact komt met het bakpoeder. Je merkt dat er een chemische reactie optreedt. Weeg het geheel en noteer de totale massa na de reactie in de tabel. Bereken het verschil in massa voor en na de reactie. Verwijder de ballon en leg hem op de balans. Noteer de massa. Verzamel gegevens van twee andere klasgenoten in de derde en vierde kolom. Wat stel je vast? Meting Eigen meting Meting klasgenoot 1 Meting klasgenoot 2 massa voor de reactie (g) massa na de reactie (g) verschil in massa voor en na de reactie (g) massa na verwijderen ballon (g) HOE ZIT DAT? Welk gas zorgt voor het rijzen van het brood? Misschien kan dit helpen: bakpoeder bevat een stof met formule NaHCO3. Welke belangrijke wet geldt tijdens een chemische reactie en heb je nu bewezen tijdens deze proef? ` Wat gebeurt er tijdens een chemische reactie? ` Welke wetten zijn geldig tijdens een chemische reactie? ` Hoe kan een chemische reactie nuttig zijn voor ons? Wanneer vormt ze een probleem? 126 THEMA 04 CHECK IN