Veiligheid bereikt men niet door muren te bouwen, maar door deuren te openen. (U. Kekkonen)
Thema 5:
Veiligheid op straat Wat ga je leren? Omcirkel na de les wat je kunt.
• een proces-verbaal lezen en de woorden begrijpen • je mening geven over het proces-verbaal • het plusquamperfectum gebruiken in twee betekenissen • een mailtje naar de politie schrijven over iets wat je overkomen is • de tekst over Slachtofferhulp lezen en begrijpen
1
Een inbraak in de nachtwinkel Betreft:
diefstal uit nachtwinkel Tandoori Rose, Kortrijksestraat 45 Veurne ten nadele van: de heer Booso Rachman getuige: de heer Peeleman Frans agente van dienst: Sabrina Elkris
---------------------------------------------------------------------------Om 5.30 u. in de ochtend van 6 maart meldde de getuige, Frans Peeleman, dat het raam van bovenvermelde winkel ingeslagen was. De agente van dienst kwam ter plaatse en stelde samen met de getuige vast dat ook het slot van de voordeur geforceerd was. De deur stond open en de inboedel van de winkel was overhoop gehaald. De eigenaar, Boosa Rachman, werd opgebeld en er werd een lijst gemaakt van de stukken die gestolen waren. De dief of dieven hadden niet alleen sigaretten meegenomen, maar ze hadden ook flessen wodka stukgeslagen en ze hadden de toonkasten omgegooid. De inboedel van de winkel hadden ze zwaar beschadigd. Er werd een onderzoek gestart. De dader of daders hadden de camera van de muur gerukt. Hun identiteit kon niet vastgesteld worden, maar gezien de ernst van de vernielingen denkt de eigenaar dat het om een afrekening gaat. Enkele buurtbewoners werden ondervraagd, maar ze hadden niets speciaals opgemerkt. De agente van dienst, Sabrina Elkris, kwam pas een halfuur na de noodoproep ter plaatse. Als Sabrina Elkris sneller ter plaatse was gekomen, hadden we de dader kunnen betrappen. Na een gesprek met Sabrina Elkris bleek dat haar dienstwagen pech had. Als haar wagen geen pech had gehad, was zij zeker sneller ter plaatse gekomen. Ondertekend:
s
man J.Gore
Jef Goremans, commissaris
Wat is dit? Het is een proces-verbaal. Wat is er gebeurd? Er is een inbraak met diefstal gebeurd. Wie heeft nadeel bij de diefstal? de eigenaar van de winkel
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
55
Hoe staat het in de tekst? Zet het juiste nummer erbij, zoals in het voorbeeld. iets laten weten aan de politie ( 4 )
1
iets forceren
iemand die een misdaad gezien heeft ( 2 )
2
de getuige
3
ter plaatse
met geweld openmaken ( 1 )
4
iets melden
de kasten en producten in een winkel ( 12 )
5
de toonkast
door elkaar gooien ( 10 )
6
de identiteit
7
de dader
iemand die iets doet ( 7 )
8
iemand betrappen
wie iemand is ( 6 )
9
de afrekening
bijna zeker weten ( 11 )
10 iets overhoop halen
op die plaats (
3 )
de kast waarin je de producten ziet (
5 )
9 )
een misdaad om het slachtoffer te straffen (
11 iets vermoeden
iets speciaals zien ( 13 )
12 de inboedel 8 )
zien dat iemand iets doet wat niet mag (
TA A LTA A K
Het proces-verbaal
ROL
13 iets opmerken
Administrator
Lees de tekst nog een keer. Geef jouw mening. Wie heeft nadeel bij de diefstal? de nachtwinkeleigenaar / de buurtbewoners / de politie / de verzekering Is de getuige een eerlijke man is? Waarom? ja / nee omdat: Gaat het om een afrekening gaat? ja / nee Wie moet betalen voor de financiĂŤle schade? de eigenaar / de verzekering / de politie Heeft de eigenaar recht op een schadevergoeding omdat de politie te laat was? ja / nee Vergelijk jouw antwoorden met die van je klasgenoten.
56
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
Wat gebeurde er voor de politie kwam? 1
Het raam van de winkel was ingeslagen.
2
Het slot van de voordeur was geforceerd.
3
De inboedel van de winkel was overhoop gehaald.
4
Er waren stukken gestolen.
5
De dieven hadden sigaretten meegenomen.
6
De dieven hadden flessen wodka stukgeslagen.
7
Ze hadden de toonkasten omgegooid.
8
Ze hadden de inboedel zwaar beschadigd.
9
Ze hadden de camera van de muur gerukt.
10 De buurtbewoners hadden niets speciaals opgemerkt.
Waarvoor gebruik je het plusquamperfectum in deze zinnen? Het plusquamperfectum wordt hier gebruikt voor iets wat gebeurde VOOR een tijdstip in het verleden.
Lees de laatste paragraaf. Waarvoor gebruik je het plusquamperfectum in deze zinnen? In de NB-opmerkingen gebruik je het plusquamperfectum voor iets wat had kunnen gebeuren, maar wat niet gebeurde. Dit noemt men de irrealis.
2
In de krant TA A LTA A K
Een inbraak in de nachtwinkel
ROL
werknemer
Je bent journalist. Schrijf een kort artikeltje over de inbraak, op basis van je notities hieronder. Kijk niet naar de tekst in je boek. • Wanneer? 6 maart, 17.30 uur • Getuige? Frans Peeleman • Agente van dienst? Sabrina Elkris • Eigenaar van de nachtwinkel? Boosa Rachman Vaststellingen: slot geforceerd, inboedel overhoop Acties: eigenaar opgebeld, lijst van gestolen stukken, flessen stukgeslagen, toonkasten omgegooid, winkel beschadigd Onderzoek: camera van de muur, afrekening, buurtbewoners ondervraagd Opmerking:
1
agente een half uur na de noodoproep te plaatse dader kunnen betrappen / dienstwagen pech
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
57
Een inbraak in de nachtwinkel
EXTRA
Een veilig huis Wat kun je doen om te zorgen dat jouw bezittingen veilig zijn? Noteer één tip op een post-it. voorbeeld: Doe de deur altijd op slot. Kleef jouw tip op het bord. Ga daarna naar het bord en lees de tips van je klasgenoten. Kies één tip die je goed vindt. Lees de tip voor en zeg waarom je hem gekozen hebt.
3
Een mailtje naar de politie De politie krijgt deze mailtjes binnen. Aangifte fietsdiefstal
Van: Saray Gimenez Onderwerp: Aangifte fietsdiefstal Aan: Politie Geachte,
Gisteren wilde ik met de fiets naar het werk vertrekken. Ik merkte echter dat mijn fiets verdwenen was. Hoe kan ik een aangifte doen? Bedankt voor de informatie.
Saray Gimenez
58
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
Informatievraag
Van: Olga Mazurok Onderwerp: Informatievraag Aan: Politie Geachte Heer of Mevrouw, Mag ik u vragen: wanneer komt er in onze straat een bewakingscamera? Dat is dringend nodig. In onze straat zijn immers al tien inbraken geweest.. Ik kijk uit naar uw antwoord. Olga Mazurok
Boete
Van: Mbome Aissa Onderwerp: Boete Aan: Politie Beste, Gisteren kreeg ik een boete omdat ik zonder fietslicht reed. Ik wist niet eens dat mijn licht kapot was en bovendien was het nog niet donker. Als ik geweten had dat mijn licht kapot was, dan was ik te voet gegaan. Die boete kan ik niet betalen.. Wat raadt u mij aan?
Mbome Aissa
Kijk eerst even: welke zinnen met een plusquamperfectum lees je? Wat is de betekenis: tijd of irrealis?
Onderstreep in de mail de aansprekingen. Markeer de eindzinnen.
Dit zijn enkele formele woorden uit de mails. Hoe klinken ze eenvoudiger? Trek een streep. echter • immers • bovendien •
• want • en • maar
Schrijf zelf een mailtje naar de politie op basis van de informatie. Gebruik het plusquamperfectum om te schrijven: • wat voor iets anders gebeurde; • wat had kunnen gebeuren, maar niet gebeurde.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
59
Ik / vorige week / laat thuiskomen Ik / zien / iemand / het raam / inslaan Ik / onmiddellijk / bellen / naar de politie De politie / ter plaatse komen / een uur later Als: de politie / vroeger komen / de dief / kunnen betrappen Ik / willen / een klacht indienen Geachte,
Vorige week kwam ik laat thuis. Ik zag dat iemand het raam ingeslagen had. Ik belde onmiddellijk naar de politie. De politie kwam een uur later ter plaatse.
Als de politie vroeger was gekomen, dan had zij de dief kunnen betrappen.
Daarom zou ik een klacht willen indienen. Wat raadt u mij aan?
Bedankt voor uw antwoord.
Toen / ik / gisteren / thuiskomen / ik / merken / portefeuille / verdwijnen Ik / met de tram / naar huis gaan / en / ik / niets merken Als: niet met de tram gaan / portefeuille / misschien niet / stelen Ik / graag willen / een nieuwe identiteitskaart aanvragen Beste,
Toen ik gisteren thuiskwam, merkte ik dat mijn portefeuille verdwenen was. Ik was met de tram naar huis gegaan en had niets gemerkt. Als ik niet met de tram naar huis was gegaan, dan was mijn portefeuille misschien niet gestolen.
Ik wil graag een nieuwe identiteitskaart aanvragen. Wat moet ik doen?
Bedankt voor uw informatie.
60
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
TA A LTA A K
Een mailtje naar de politie
ROL
administrator
Schrijf nu zelf een mailtje naar de politie over iets wat jou overkomen is. Schrijf een mooie aanspreking en eindzin. Vergeet ook niet het onderwerp en je naam te noteren.
Van: Onderwerp: Aan: Politie
KIES EEN ANDERE ROL
Ondernemer Er is ingebroken in jouw zaak. Schrijf een mail naar de verzekeringsmaatschappij. Schrijf wat er gebeurd is.
SCHRIJFTIP
Lees een belangrijke mail goed na. Schrijf de tekst eerst in een tekstverwerker (Word, Writer). Gebruik de spellingcorrector. Plak de tekst dan in je mail.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
61
4
Slachtofferhulp
Slachtoffer van een misdrijf ? Inbraak, aanranding, diefstal, verkrachting, bedreiging, slagen en verwondingen, hold-up, car/home-jacking, stalking, moord en ook verkeersongevallen en zelfdoding. Wanneer u of iemand uit uw familie of kennissenkring hiermee geconfronteerd wordt, dan kan u terecht bij Slachtofferhulp.
■ Bemiddelen met uw advocaat en uw verzekering. ■ U de weg wijzen naar andere mensen of diensten. Per gerechtelijk arrondissement is er één Centrum voor Algemeen Welzijnswerk verantwoordelijk voor Slachtofferhulp. Deze centra zijn erkend door de Vlaamse Gemeenschap. ■ De hulp is gratis. ■ Slachtofferhulp werkt zowel met professionele als vrijwillige medewerkers. ■ Een gesprek kan bij u thuis of op de dienst. ■ Slachtofferhulp werkt onafhankelijk. ■ Wat u vertelt, is vertrouwelijk. ■ Slachtofferhulp werkt zowel individueel als in groep. ■ Slachtofferhulp werkt zowel met kinderen als met volwassenen.
Slachtoffer zijn van een misdrijf is een ingrijpende gebeurtenis. U blijft met heel wat vragen en gevoelens zitten. ■ Wat zijn uw rechten? ■ Wat gebeurt er met uw klacht? ■ Hoe krijgt u schadevergoeding? Maar ook: ■ Welke zijn mogelijke reacties? ■ Hoe krijgt u alles verwerkt? ■ Wie of wat kan u daarbij helpen?
De adressen van de erkende diensten voor Slachtofferhulp vindt u op onze website. Voor meer informatie kan u terecht bij het Steunpunt Algemeen Welzijnswerk: Steunpunt Algemeen Welzijnswerk vzw Diksmuidelaan 50 2600 Berchem 03 366 15 40
Wat doet Slachtofferhulp: ■ Praten over wat u overkomen is. ■ Informatie en advies geven. ■ Meegaan naar de politie, naar een arts, naar de rechtbank.
TA A LTA A K
Slachtofferhulp
ROL
administrator
Lees de brochure van Slachtofferhulp op www.caw.be/slachtofferhulp. Geef een antwoord op de vragen. Kun je terecht bij Slachtofferhulp in deze gevallen: 1
Je zoon wordt op school gepest.
ja / nee
2
Je auto is gevandaliseerd.
ja / nee
3
Je wordt door iemand geslagen.
ja / nee
4
Je gsm is gestolen.
ja / nee
5
Je bent betrokken in een verkeersongeval.
ja / nee
erhulp? Wil je meer informatie over Slachtoff e/ ren.b nde Surf dan naar www.wvc.vlaa welzijnenjustitie/slachtofferhulp
62
1
2
3
4
5
Slachtofferhulp 6
7
8
9
10
11
12
Zijn deze uitspraken correct?
5
1
Bij Slachtofferhulp zit een psychiater klaar om met jou te praten.
ja / nee
2
Wie slachtoffer is van een misdaad krijgt altijd een schadevergoeding.
ja / nee
3
Slachtofferhulp helpt je om je gevoelens te verwerken.
ja / nee
4
Slachtofferhulp betaalt je advocaat.
ja / nee
5
Slachtofferhulp geeft je alle informatie over hulporganisaties.
ja / nee
6
In elke stad is er een dienst Slachtofferhulp.
ja / nee
7
Bij Slachtofferhulp werken alleen vrijwilligers.
ja / nee
8
Heel je familie wordt ingelicht over het probleem.
ja / nee de informatie is vertrouwelijk / alleen als het slachtoffer dat wil, worden anderen betrokken
Woordenschat / Grammatica het proces-verbaal de dader het slachtoffer de getuige iets vermoeden iets opmerken
een mail naar de politie
de misdaad melden de noodoproep de politie komt ter plaatse iemand betrappen de afrekening aangifte doen van iets
formele woorden
Geachte / Geachte heer, mevrouw / Beste Bedankt voor de informatie. Ik kijk uit naar uw antwoord. Wat raadt u mij aan?
echter immers bovendien
wat doen de daders iets forceren iets stukslaan iets overhoop halen iets beschadigen de inboedel de toonkast
Het plusquamperfectum was / waren + participium had / hadden + participium Je zegt wat voor een moment vroeger gebeurde. voorbeeld: Toen de politie kwam, waren de dieven al vertrokken. Toen de politie kwam, hadden de dieven alles meegenomen. Je zegt wat had kunnen gebeuren, maar niet gebeurde. voorbeeld: Als de politie vroeger was gekomen, had ze de dief kunnen betrappen.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
63
TO E M A AT J E
HET ONVEILIGHEIDSGEVOEL ZIT DIEP BRUSSEL ‘Het onveiligheidsgevoel zit diep.’ Een recent onderzoek geeft aan dat 60 % van de jonge volwassenen angst heeft om ‘s avonds buiten te komen. 40 % vindt dat de politie hen niet voldoende kan beschermen en 27 % heeft schrik voor een gewapende overval. De ondervraagden gaven de criminaliteit als de belangrijkste reden voor hun onveiligheidsgevoel. De media brengen de criminaliteit te vaak in beeld, precies omdat het de mensen beroert. Dit zorgt er wel voor dat mensen willen dat er hard opgetreden wordt tegen kleine criminaliteit, en dat ze op zoek gaan naar zondebokken of vatbaar worden voor extremisme. Volgens sommigen bestaat er een verband tussen criminaliteit en het gevoel van onveiligheid. Mensen die kwetsbaar zijn voelen zich hulpeloos. Maar ook andere factoren zijn belangrijk. Ouder worden, economische onzekerheid, nieuws en fictie over criminaliteit bevorderen allemaal dat gevoel van onveiligheid. Dit zegt Mark Elchardus, een leraar sociologie aan de Vrije Universiteit van Brussel. ‘Criminaliteit en de slachtoffers ervan hebben een klein maar geen duurzaam effect op het onveiligheidsgevoel. Andere zaken hebben een veel grotere impact: media, werkzekerheid, de buurt, onbeschoftheid (die ook voor overlast zorgt).’ Elchardus beseft dat dit een vervelende vaststelling is. Mensen die zich onveilig voelen, denken al snel dat ze niet serieus genomen worden.
Bron: Indymedia.be
64
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12