EKOSİSTEM ? Ekosistem, yalnızca canlıların mikro-organizmalar ve cansız çevreleri ile olan etkileșimlerini değil, aynı zamanda birbirleri ile olan etkileșimlerini de kapsayan ve bu biyotik yapı içerisindeki canlı ve cansız bileșenler arasında gerçekleșen düzenli bir madde döngüsünü barındıran birim olarak tanımlanmaktadır. EKOSİSTEM YAKLAȘIMI? Ekosistem yaklașımı; bir ekosistemin yönetimi, diğer bir ifade ile o ekosistemin canlı ve cansız bileșenlerinin korunması, kullanılması ve bozulan kısımlarının onarılarak geliștirilmesi ile ilgili sürecin belirlenmesinde ve alınan kararların uygulanmasında kullanılabilecek bir strateji olarak değerlendirilebilir.
Koruma Sürdürülebilir Kullanım Faydaların Eșit Dağılımı Etkileșim Eșik Üretim Farklılașma Adaptasyon Esneklik Modifikasyon- Mutasyon Çoğalma
not 1 Katılımcı Kooperatif İș Bölümü Gönüllülük Kollektif
Özyönetim - Otonom Yapı
not 2
Su ve Topografya Tarih - Tarihi süreç - Endüstri / Kültür Vadisi Kent mekanı / Algı Bölgeler / Dokular, Kenarlar / Sınırlar / Yollar,Odak Noktaları,İșaret Noktaları Simgeler , Donatılar Kıyı Șeridi ve Su , Su ulașımı Tanımsız Yeșil Alanlar ve Kent Mekanı olarak Kamusal İnsan - Çevre - Mekan Etkileșimi - Duyular Siluet - Bakıș Noktaları Eylem - Mekan - Algı
not 3 Yapay olarak üretilen ,Central Park içinden seçilen bitki ve yapı materyalleriyle tasarlanan ada (ekosistem) suyla bulușarak , doğduğu yerden koparılmıș ve kentin silüetine katılmıștır. Suyun üzerinde yer değiștiren bir yeșil ?
BP 15 - Haliç Kooperatif İTÜMIM
SANTRAL İSTANBUL
14
12
KAĞITHANE
KIYI TESİLERİ
MİNİATÜRK
13
ȘİȘLİ HALİÇ KÜLTÜR VE KONGRE MERKEZİ
EYÜP İSKELESİ
EYÜP
SÜTLÜCE İSKELESİ FESHANE RAHMİKOÇ MÜZESİ
AYVANSARAY İSKELESİ
10
HASKÖY İSKELESİ
9 BEYOĞLU
HASTANE KASIMPAȘA TESİSLERİ
8 FENER İSKELESİ
7
6
KASIMPAȘA İSKELESİ
5
MİMARSİNANM.
1 KADİRHAS U
GALATASALT
4
ÜSKÜDAR İSKELESİ
KADIKÖY İSKELESİ
3 İSTANBUL T. U.
FATİH
EMİNÖNÜ HALİÇ HATTI
KADIKÖY İSKELESİ
EMİNÖNÜ
2 HAREM İSKELESİ
İSTANBULMODERN
İnsanın çevre ile olan ilișkisi dinamik bir ilișkidir. Bozulmamıș bir ekosistemden feyz alınacak olan șey ise, kendi kendine yeterliliği ve devamını sağlaması bizim bu zamanlarda ‘sürdürülebilirlik’ adı altında yaptığımız tartıșmalara tekabül eder. Proje, sürdürülebilir olanı, kendi içinde ve çevresiyle bir bütünlük kurarak, dil birliği içinde; kendi içinde sürdürülebilir bir anlayıș benimserken, dıșıyla olan ilișkisinde hiyerarșik olmayan bir bağlılık kurarak, birbirine ihtiyaç duyan ve beraber gelișen/devam eden bir yöntem olarak kurgular. Ekolojik mekânsal tartıșmalarında ziraat, permakültür pratikleri ve ekolojik kültür birikimi içinde yeniden düșündüğümüz, Bookchin gibi tartıșmaları yönlendiren insanların hiyerarșik yapıyı bozumlayacak güç olarak gördükleri birlikte çalıșma mantığı, kollektif üretim, kullanıcı ve ürün ilișkilerinin yeniden ve insan-merkezci olmaksızın düșünülmesi, insan biyolojisinin de yapıtașlarından olan hücrenin çalıșma mantığında da gözlenebilir. Hücrenin küçük ölçeğinde gözlemlenebilen ve kurgulanmıș kooperasyon; organellerin birarada çalıșma mantığı, hücrenin devamlılığı için herhangi bir organelin çıktı ürününün bir diğerine girdi olarak çalıșması ve birbirlerine devamlılık ve varolma için mutualist bir çalıșma mantığı, bu projede mekânsal kurgulamanın ana çizgisini olușturur. Haliç’in endüstriyel alanlar artakalanlarının miras olarak saklanması ve kültür alanları dahil edilerek ıslah(!) ve yeniden șekillendirilmesi sırasında, etrafı değiștireceği beklenen ama asıl yerlisinden uzak olan ve yukarıdan inmiș projeler alanla ilișki kuramazken, bunlar arasında kalan alanlar ise boș, yeșillendirilerek terk edilmiș ve kurgusuz yerler olarak bırakılmıștır. Bu alanların yerleșimci için potansiyellerinin yeniden kurgulanması ve kullanılabilmesi için yoğunlașmayacak ve sadece tüketime odaklanmayan, üretim ve ișbirliği ile devamlılığının sağlandığı bir kurgu olușturulmaya çalıșılmıștır.
4
Co-operation- birlikte çalıșma mantığının mimari tasarıma ve mekanlara yansımasında, mimaride farklılașma yaratılarak bir dil birliği içerisinde mekanların gruplașarak ( A-B-C) farklı fonksiyonların bir arada karșılanması sağlanmıștır. Mimarinin ișleyiși, yönetimi ve sürekliliği bu gruplar arasındaki sirkülasyon düzenlenerek, görsel dil birliği olan ve değișik fonksiyonlar için tasarlanmıș alanların birbirine girdi ve çıktılar aracılığıyla bağlanması, aynı hücredeki organeller gibi fonksiyonların birlikteliği ve ișbirliğinin (mekânsal) projeye yansıtılması ile sürdürebilir bir sistem önerir. Kullanıcılarının paylașacağı yarı-özel ve kamusal alanlar ile, mekânsal kurgu sosyal bir sürdürülebilir durum olușturur. Kullanıcıların deneyimi ve çalıșması, yer alması ile üretilen ve yeniden sürdürülebilir olması ile münkündür. Bu mekanlar, genel olarak üretime katılma, izleyici-deneyimci olma- araștırma yayınlama - permakültür- mutfak denemeleri gibi fonksiyonlara yer sağlar.
6
(bilgi) Üniversite öğrencileri mekanlarda çalıșma ve mekanları çalıștırma, dıșarıdan permakültür, agriculture deneyimi ve araștırması için bilgi ve deneyim merkezi, farklı așamalarında bilgi ve bitki üretimine seyirci olmak, katılmak, gelișim ve tasarım süreçlerinin ve bilgisinin üretilmesi, araștırılması, haliçle ilișkisinin kurulması ve mümkünse arșivlenmesi ve yayınlanması gibi fonksiyonlar bu sistemi kullanıcı ve üretim çerçevesinde mekanla birarada ve sürdürülebilir kılar. Kent sakinleri için, üretim atölyesi , üretimde istihdam edilenler için ișyeri , ilgilenen ve üreten tasarımcılar için atölyeler olmak üzere değișik sosyo-ekonomik gruplar da biraraya gelmektedir. Haliç için ihtiyaç tanımlaması: rekreasyon, fonksiyon ekleme; üretici, yaratıcı ve geçici olmayan, zamana yayılan ve güne yayılan bir kullanım șeması düșünülmüștür. Haliç’in diğer kıyılarına da tașınabilen parçalar olan ‘kamusal yüzeyler’ üretimi, transferi ve kullanımı , kıyı ile kurduğu ilișki kara-deniz arakesitinde yeni bir tanımlanmıș alanlar olarak fonksiyonlandırılmıștır. 1 Murray bookchin
A 1 - Haliç Bostan / Fidanlık 2 - Bostan Atölyesi 3 - Sosyal Mutfak 4 - Ortak Banyo ve Tuvalet 5 - Hostel - Ortak Sosyal Alan 6 - Barınma Üniteleri
3
4
1 3
5
2
2
1
1 2
B
1 - Sergi Kütüphane -Arșiv Kollektif Araștırma - Yayın Toplantı Terası 2 - Kollektif Tasarım Atölyesi
C
1 - Kamusal Yüzey Fabrikası 2 - Metal- Ahșap Atölyesi 3 - Kollektif Depo
Haliç Kıyı Kesit Tipolojileri
2
1 Yol-Kaldırım-Su
Kamusal Yüzey
Kentsel Donatı// Müze Hastane Üniversite İskele ...
Kamusal Yüzey
3
4 Meydan
Yeșil Alan
Kamusal Yüzey
Kamusal Yüzey
5 Endüstriyel Alan
Özel Mülk Girilemez Alan
Kamusal Yüzey
Kamusal Denemeler
Kamusal Yüzey
Haliç Kıyı Plan Tipolojileri
6
1
2
3
4
5
6
BP 15 - Haliç Kooperatif İTÜMIM
Genel Görünüș Proje Alanı
BP 15 - Haliç Kooperatif İTÜMIM
b-b’
Yassıada NE ANLATIYOR?
QR CODE
INFO
Yassıada , tarih katmanlarını ve kișileri açığa çıkartır. Adada ki bu günki deneyimin bileșenlerinden biri bu bilginin okumasıdır. Bu bilgiye nasıl ulașırız? QRcode info boxları ada’nın okumalarına dijital erișim sağlamaktadır. Terkedilișe tanık olan izleyici , terkeden olur.
KU
KO
Yassı ada projesi , deneyimlendikçe yeni bellek üretmeye bașlar, bu bellek dijitaledir ve çoğalmak için sosyal medya araçlarını kullanır. Deneyimin yeniden üretilmesine olanak sağlayan bu araçlar , adanın sosyal sürdürülebilirliliğine katkı sağlar.
BP 15 - Yasssıada ne anlatıyor? İTÜPEM
TA T
DE NE M Yİ AR
TAS LA MA
ND
LU
ME
R ZO
N
N
NA
Ü ȘT RÜ
A ATK
AD
POL
TIH FA
AN
HAS
ERMENİ GATOĞİGOSU I. NERSES
IVYY
ER
KIZIK
LI M
ETR
OPO
A
*
IL
ON INIO
TIS
RL YT
ELIT
UL WE
SM
NR YB
STA NT
EO
DO
S
YAPIS AL ONARIM VE EKOLOJ İK
RO
S
S
YY
TAS A
RLA
E
RM
GÖ
EK
LL
BE DOKUN
MA
TEKNO
LOJİ
YÜZEY
OHİO
ASSİNO
KON
TH
MFİL
* OS
INO
HE
LI A
İN MN KO EL
SIR
LI
NU
OS THAL
TANTİN
M
AS
MA
H
PA TR
L. KONS
ISIR
I IDIV
A ISM
*
Ș PA
KAMUSAL
ARINDIRMA
IGNATIOS *
DIK*
İL VAS
LİK
ÜLEBİLİR
ÜRDÜR
S SOSYAL
SA AMIRAL
XV
XIXYY
XIXYY
ES
ERİȘİM
ULAȘIM
A
DUYM
İ
BİLG
MA
renkli beton
7 beton ana omurga
6
süpürülmüș beton
seyir terası serbest çayır dokusu corten
renkli beton
corten
süpürülmüș beton
beton ana omurga tuğla setler
beton silindir 240-160
atık toplama
su toplama alanı atık toplama
5
beton süpürülmüș beton
beton ahșap ahșap
beton ana omurga atık toplama
sıkıștırılmıș toprak
su toplama aygıtı
renkli beton döșeme askeri koridor
atık toplama
4 BP 15 - Yasssıada ne anlatıyor? İTÜPEM
BELLEK //
1
beton ana omurga
KİȘİLER
İNZİVA
SÜRGÜN
TERK ETMEK
TERK EDİLMEK
ERMENİ GATOĞİGOSU I. NERSES IGNATIOS * KIZIKLI METROPOLI AMFİLOHİOS PATRASLI THEODOROS LOGOFET KONSTANTİNOS THALASSİNOS
renkl beton döșeme
MANUEL KOMNİNOS*
atık toplama
KONSTANTINOS MELITINIOTIS SIR HENRY BULWER LYTON * MISIR HIDIVI ISMAIL PAȘA VASİL* AMIRAL SADIK* beton döșeme
ADNAN MENDERES iskele strüktürü
atık toplama
karșılașma alanı
beton boru oturma elemanı
crack renkli beton döșeme
beton ana omurga
rampa
atık toplama
FATIH RÜȘTÜ ZORLU HASAN POLATKAN
2
Yassıada Terk edilen bir kent parçası veyahut șehri terkedenler için bir kaçıș noktası olarak okunur tarihte, bu durum yüzyıllar boyunca tekrar eden bir döngüdür. Kișiler üzerinden incelendiğinde belleğin kalıntıları adanın her noktasında bir hayal bırakır. Kimi zaman ölüm getirir ada , bazen de yeni bi hayat ın temellerinin atıldığı yerdir. Bu dilemma nın izleri adanın her köșesinde okunur. Bu proje , bu durumların eklemlendiği bir kent rotası hayal eder. Kent rotasını olușturacak elemanların ölçekleri ve mekansal senaryoları adanın durumlarından bağımsız yeni bir yașam modeli sunarken , adanın belleği korunur , katmanlașır ve izlenebilir.
YASSIADA //
Yassıada projesi, belleğin mekanla kurduğu ilișkiyi tarih bilgisinde arar. Bilginin seyreltilmesiyle , terketmek ve terkedilmek açığa çıkar. Ada, kimi zaman tekil ve çoklu deneyimlerin öznesi , kimi zaman da nesnesi olarak deneyimlenir. Kamusal yüzeyler kișilerle yașanmıș belleğe sızar. Bellek katman katman çoğalır, dijitalleșir. Proje bu katmanları açığa çıkararak ,bir yüzeyleme projesi üretir, insan ölçeğini anlamaya çalıșır, ve kamusal mekan hangi ölçekte kullanıcıyla duyusal temas kurar, sorgular. Görme , dokunma, ișitme, tatma, koklama...Üretim moduler ve dayanıklı olmalıdır, ada ulașması ve ulaștırması (transportation) zor bir ekolojidir. Bu nedenle promenadın omurgası olarak beton borular seçilir. İșlenen borular, farklı kamusal ölçeklerde mekanın araçlarına dönüșür... Terkediș ve terkediliș , öznesi ve nesnesi olan deneyimler. Ada (özne) ,terkediliși izlenir kılarken, ada deneyimi (adaya kaçmak) deneyimleyenin (özne) terkediși olarak okunabilir.
TOPLANMA //
brüt beton teraslar
sıkıștırılmıș toprak ișlenmiș ahșap
3
REFRESH //
MANZARA DENIZ SEYIR YENILENME HUZUR DENEYIM TEKIL ÇOĞUL DUYULAR DUYGULAR ÇEȘITLENME SOYUTLANMA DEĞIȘIM BAKIȘ
Toplanma alanı 1 yassıada istanbul’un en karanlık adası. Adada elektrik yok .Gece karanlığında gökyüzünü izlemek için önerilen kamp alanı. Toplanma alanı 2 yassıada’da satılan bir ürün yoktur. Beslenme ihtiyacı kentten sağlanır. Piknik alanları kullanıcısına su ve kent elemanlarını sağlar. Toplanma alanı 3 denize girilebilicek yüzeyler.
BP 15 - Yasssıada ne anlatıyor? İTÜPEM
A-A’
B’
A’
B
B-B’
A-A’
A
A’
A-A’ 1/10
BP 15 - Yasssıada ne anlatıyor? İTÜPEM