Istanbulmagalive 1(1 29) copy by Umut Brezina

C O N T E N T S RYTHM OF ISTANBUL 04 - 11 İstanbul Hippodrome

DESIGN ISTANBUL 12 - 15 The sophisticated Ottoman Woman

İ Ç İ N D E K İ L E R İSTANBUL’UN RİTMİ 04 - 11 İstanbul Hipodromu

TASARIM İSTANBUL 12 - 15 Osmanlı'da Moda

ISTANBUL TOP NOTCH 16 - 18 World famous İstanbul Tuxedos

16 - 18 Dünyaca ünlü İstanbul Smokinleri

20 - 21 Burberry Autumn / Winter make up collection

20 - 21 Burberry Sonbahar / Kış makyaj koleksiyonu

EXPLORE ISTANBUL 22 - 29 Traces of Byzantium in İstanbul

GASTRO ISTANBUL

İSTANBUL A PLUS

KEŞİF İSTANBUL 22 - 29 İstanbul’da Bizans yolculuğu

GASTRO İSTANBUL

31 - 33 City of Tastes Gaziantep

31 - 33 Gaziantep Yemekleri

34 - 35 Our fresh and natural chill in

34 - 35 Şerbet, Geleneksel Serinliğimiz

WHEN TIRED OF ISTANBUL

İSTANBUL YORDUĞUNDA

36 - 39 Çeşme

40 - 41 Dog Training Expert

40 - 41 Köpek Eğitim Uzmanı Köpekler de okula gider.

CITY GUIDE 42 - 92 City Guide

KENT REHBERİ 42 - 92 Şehir Rehberi

I S TA N B U L A L I V E •

SEPTEMBER 2015 EYLÜL COMPLIMENTARY COPY ÜCRETSİZ

www.istanbulalive.org CITY GUIDE

RYTHM OF ISTANBUL DESIGN ISTANBUL

FROM THE EDITOR EDİTÖRDEN

ISTANBUL ALIVE SEPTEMBER/ EYLÜL 2015

ISTANBUL TOP NOTCH EXPLORE ISTANBUL GASTRO ISTANBUL WHEN TIRED OF ISTANBUL AGENDA OF EVENTS KENT REHBERi

İSTANBUL’UN RİTMİ TASARIM İSTANBUL İSTANBUL A PLUS KEŞİF İSTANBUL GASTRO İSTANBUL İSTANBUL YORDUĞUNDA

Hello, Bright sun of September warms up the city.It is the season of festivals, outdoor concerts and still enjoy the sea.

Istanbul Alive

@istanbulalivemg

ETKİNLİK TAKVİMİ

Istanbul Hippodrome Istanbul Hipodromu

Osmanlı'da Moda The sophisticated Ottoman Woman

Traces of Byzantium Istanbul Istanbul’da Bizans yolculuğu By Saffet Emre Tonguç

City of Tastes Gaziantep Gaziantep Yemekleri

Istanbul has always to give its visitors. In each season. Therefore we have included “C'est Byzance”Traces of Byzantium in our explore İstanbul files. Long before it was İstanbul or even Constantinople, the great city that is now Turkey's undisputed cultural capital was Byzantium, the city on the Bosporus founded by Megaran colonists in 637 B.C. Today traces of the Byzantine era litter Old İstanbul inside the battered old land walls waiting to be explored and enjoyed.

Eylül / September 2015 Yıl / Year: 2 Türkçe / English Ayda bir yayınlanır. Published each month.

We have an outstanding interview with a world famous musician this month, Kudsi Erguner who represents Turkish Islamic Mysticism with his music in the world.

Yayın Türü: Yerel, Süreli Publication Type: Local ISBN 978-605-89796-1-1

We have different recommendations about how to enjoy Istanbul in the month of September.

Kurucu / Founder Ercüment Çalışlar - Edip Pınarlı Grafbas Grafik Yay. adına sahibi

I hope you enjoy your stay in this marvellous city. Cheers,

Owner on behalf of Grafbas Grafik Yay.

Umut Brezina Genel Yayın Yönetmeni (Sorumlu) / Editor Chief (Responsible) Eray Çalışlar Sanat Danışmanı / Art Advisor Gülçin Ulutuna Yayın Kurulu / Publication Committee Prof. Aydın Uğurlu, Ercüment Çalışlar, Erdem Yücel, Berna Güler, Bediz Gürel, Vildan Oğuz, Doç.Dr. Hasibe Kalkan, Doç.Dr. Hasibe Kalkan, Volkan Aslaner, Timothy Oldman, Yeme-İçme Editörü / Dining Editor Sevim Gökyıldız Fotoğraflar / Photos Güngör Özsoy, Ersin Alok, Kadir Can, Ercüment Çalışlar, Murat Öztürk, Gülçin Ulutuna Çeviri /Translation Umut Brezina Yayıncı / Publishing ISTANBUL ALIVE Büyükdere Caddesi, Emlak Kredi Blokları A2 Blok Kat: 8 No:33 Levent - İSTANBUL Tel : 0212 318 32 34 Mail : info@grafbas.com Baskı / Press: Matsis Matbaa Sistemleri Tevfikbey Mahallesi Dr. Ali Demir Caddesi NO:51 34290 Sefaköy/İSTANBUL Tel: 0212 624 21 11 Fax: 0212 624 21 17 E-mail: info@matbaasistemleri.com

Yazı ve fotoğrafların tüm hakları “İstanbul Alive”a aittir. All rights of the photos and the text belongs to İstanbul Alive Yayınlanan ilanların sorumluluğu ilan sahiplerine aittir. Responsibility of the ads belongs to the owner of the adds.

02 • I S T A N B U L A L I V E

Merhaba Eylül, Aylardan Eylül. Yaz takvimlerde bitse de güneş hala şehri aydınlatmakta. Bu ay hem yazın güzelliklerini yaşarken hem de sonbaharın şehre getirdiği aktivitelerin tadını çıkarma şansı sunuyor. Bu sayımızda sizlere Eylül aktivitelerinin detaylarını hazırladık. Fransızlar görkemi ifade etmek istediklerinde "C'est Byzance", yani "Bizans gibi" derler, bizde ise bilinen Bizans'ın sadece entrika kısmıdır. Bizans tarihteki en önemli ve en uzun sürmüş imparatorluklardan biri, akla ilk getirdiği de bugün bile görkemini koruyan İstanbul. Bizler de sizler için Keşif Istanbul bölümümüzde bir Istanbul’da Bizans izlerine yolculuk dosyası hazırladık. Başarılı seyahat yazarı Saffet Emre Tonguç‘un kaleme aldığı bu dosya şehirde son derece değerli keşiflere rehberlik edecek nitelikte. Bu ay Istanbul Alive dünyaca ünlü çok değerli bir müzisyeni ağırlıyor. Yetiştiği şehrin tüm kültürel zenginliğini layıkı ile yıllardır dünyada parlak bir ayna gibi yansıtan, geleneksel Mevlevi Sufi Müziğimizin temsilcisi Kudsi Erguner. Eylül Alive‘ın Design Istanbul, Gastro Istanbul, Istanbul Yorduğunda başlıkları yine dopdolu. Yaz güneşi Istanbul’da kalbinizi ısıtması dileği ile, Keyifli bir Eylül dileği ile...

Umut Brezina Yayın Yönetmeni / Editor in Chief

umut.brezina@grafbas.com

Anadolu’da John Garstang’ın Ayak İzleri

SERGİ EXHIBITION

17 Eylül - 10 Aralık 2015

Küratör Alan M. Greaves Ziyaret Saatleri Salı - Cumartesi: 10:00 - 18:30 Pazar: 12:00 - 18:30 Giriş ücretsizdir

Koç Üniversitesi, Anadolu Medeniyetleri Araştırma Merkezi (ANAMED) İstiklal Cad. No:181 Merkez Han 34433 Beyoğlu İstanbul www.rcac.ku.edu.tr

RHYTHM OF ISTANBUL iSTANBUL’UN RiTMi

THE HIPPODROME (OF CONSTANTINOPLE), OR WHAT IS LEFT OF IT by ISTANBUL TRAILS in CITY TRIP, THINGS TO SEE & DO

The Hippodrome (At Meydanı) was a of course a horse-racing track, what’s in the name. But during the Byzantine Empire, the hippodrome was not only used for chariot races. Court ceremonies, coronations and parades also took place at the hippodrome, making it the sporting and social center of Byzantine life for over 1000 years. The reason why some refer to it as the Hippodrome of Constantinople.

The idea for the hippodrome originally came from Emperor Septimius Severus in 203. He came to Byzantium to beat down a rebellion in a Roman civil war, after which he raised the city walls, slaughtered most of the inhabitants, and introduced an arena for chariot races and other entertainment. But it wasn’t until the arrival of Emperor Constantine the Great in 324 that the hippodrome got its final shape. Besides moving the seat of the government from Rome to Byzantium, renaming the city over Nova Roma (New Rome) to Constantinople, one of his greatest accomplishments was the renovation and enlargement of the existing hippodrome. The new u-shaped track was about 450 meters long and 130 meters wide, surrounded by a stadium with a capacity of approximately 100.000. Constantine also connected the emperor’s box (kathisma) to the then nearby Byzantine Great Palace via a passage which could only be used by the emperor and his family. Political races in a magnificent hippodrome At the northern end of the racetrack,

04 • I S T A N B U L A L I V E

where now the tourist Pinformation office is located, stood the Hippodrome Boxes, containing four statues of horses in gilded copper. The southern end was occupied by the Sphendone, the hippodrome’s curved tribune, of which the lower part still survives. As a result of various emperors trying to outdo one another, the midfield (spina) was covered with numerous beautiful statues and columns. Horse racing and betting go hand in hand, and it was no different almost 2000 years ago. However, the big difference is that the four teams that initially took part in the chariot races, were financially sponsored and supported by different political parties within the Roman/Byzantine senate: the Blues (Venetii), the Greens (Prasinoi), the Reds (Rousioi) and the Whites (Leukoi). The rivalry between the Blues and the Greens often was intertwined with political and/or religious squabbles that sometimes resulted in riots and even civil wars. The most famous and severe one was undoubtedly the Nika revolt of 532.

I S TA N B U L A L I V E •

RHYTHM OF ISTANBUL iSTANBUL’UN RiTMi

Fourth Crusade marks decay and looting of hippodrome When Constantinople was sacked during the Fourth Crusade, the hippodrome was looted by the invaders. The four copper horses of the Hippodrome Boxes for instance, were taken to St Mark’s in Venice. To make things worse, the Ottomans were not at all interested in horseracing. The hippodrome was forgotten, and although it has never been build over, it fell into ruin. As civilization piled up its dust over the centuries, the level of the hippodrome’s surroundings rose. If nothing is left, why pay the hippodrome a visit? The now vanished hippodrome is currently an elongated public garden, with the road running around it following the identical

06 • I S T A N B U L A L I V E

course of the chariot racing track. Moreover, there are enough remains of the hippodrome to get an idea what it was like. Look for on the Map with Tourist Attractions in the Historical Part of Istanbul Egyptian Obelisk What is commonly referred to as the Egyptian obelisk (see picture), is actually an obelisk removed from the Temple of Karnak at Thebes (now Luxor). The obelisk was originally carved around 1500 BC in order to commemorate the great victories of Pharaoh Thutmosis III. In a self-congratulatory mood, the Emperor Theodosius had the obelisk moved to Constantinople in 390. This beautiful monument is probably only one third of its original height. It stands on a marble base, sculpted with scenes of Theodosius and his family enjoying a day at the races.

Serpentine or Spiral Column This strange column, originally called the Tripod of Plataea, seems to be coming up out of a hole in the ground. It commemorates the victory of the Greeks over the Persians in 480 BC. Constantine had the statue moved from the Temple of Apollo at Delphi, and set in the middle of the hippodrome. The golden bowl at the top, supported by three serpent heads, was stolen and/or destroyed. One detached head survived and is on display in theIstanbul Archaeology Museums. The Column of Constantine Porphyrogenitus and the Kaiser Wilhelm II fountain are the only other two structures in the hippodrome. The fountain was a gift from the German emperor to Sultan Abdül Hamit II as a token of their friendship.

Bizansın Hipodromu, Osmanlı döneminin At Meydanı yüzlerce yıl yarışlar, oyunlar, eğlence ve ayaklanmalara ev sahipliği yaparken, bugünün Sultanahmet Meydanı da çevresindeki geçmişin tanığı olan anıtlarla bir tarih panoraması sergiliyor.

1700 YILLIK TARİH SAHNESİ

İSTANBUL HİPODROMU ERDEM YÜCEL Arkeolog, Araştırmacı Yazar

Geçtiğimiz gün Sultanahmet meydanını dolaşırken; Sultanahmet Camii bahçesinde çimler arasında sessizce yatan taşları fotoğrafladım ve sizlerle bu taşlara ait bildiklerimi paylaşmak istedim. Fotoğraftaki taşlar İçerisinde gladyatör dövüşlerinin, araba yarışlarının yapıldığı, sayısız ayaklanmalara ve kanlı olaylara sahne olan ve 1700 yıl önce yapılmış ve ayakta100.000 kişinin yarışmaları izleyebildiği hipodromun oturma taşlarından günümüze ulaşabilen son örneği. Hipodrom ilk olarak Septimius Severus (193-211) tarafından 196 yılında halkı memnun etmek amacıyla yaptırılmıştır. Fakat hipodrom asıl haşmetini, canlılığını M. S. 4. yüzyılın başlarında Konstantin I (303 - 337) tarafından genişletilerek yeniden inşa edilmesiyle kazanmıştır.

Mimari yapısı Hipodromun mimarî yapısı hakkında bize en iyi bilgiyi veren kaynaklardan biri hiç şüphesiz Veronalı rahip O. Panvinio'nun eserinde yayınladığı resimdir. Bu resimde olan hipodromun kısa kenarlarından birinin yarım daire şeklinde nihayetlendiği, diğerinde de Kathismanın (İmparator locası) bulunduğu görülmektedir İlk zamanlar burada sadece vahşî hayvanlar ile gösteriler yapıldığından hayvanların halkın üzerine saldırmasını önlemek maksadıyla, oturma kademelerinin oturma kademelerinin (Gradenler) önüne oldukça derin hendekler kazılmıştı. Yarış sahasını, üzerinde bazı anıtların bulunduğu spina ikiye ayırıyordu. Bugün bunlardan sadece Thedosius I dikilitaşı, yılanlı sütun ve Konstantin VII sütunu kalmıştır. Bu sahayı kuşatan 30 ilâ 40 basamaktan ibaret oturma kademeleri 40.000 den fazla seyirciyi rahatça içine alabilecek büyüklükte idi. Kademelerin en üst basamağını bütün Hipodromu gören bir galeri çeviriyordu. Oturma kademelerinin altında bir çok oda bulunuyordu. Bu odalarda Romalılar vahşî hayvanları, Bizanslılar da at, deve ve filleri hipodrom oyunları için barındırmışlardı.

Saray gibi loca Hipodromu üç yönden kuşatan oturma kademelerinin sona erdiği kuzey tarafında, yerinin bugünkü Alman çeşmesinin bulunduğu yere rast geldiği ancak 1918 yılında anlaşılan Kathisma yer almıştı. Yeri konusunda hala tartışmaların devam eden Kathisma adeta küçük bir saray gibiydi. 24 sütun üzerine inşa edilen bu binanın içinde bir kabul salonu, bir yemek salonu ve ayrıca muhtelif odalar ile birlikte alt katta muhafızlar için ayrılmış özel bölmeler bulunuyordu. Kathisma'nın halkın oturduğu kısımla hiç bir bağlantısı olmamasına özellikle dikkat edilmişti. Çünkü burada bir çok kez imparatorlar tatsız olaylarla karşı karşıya kalmış, hakarete uğramış, hatta taş yağmuruna tutulmuşlardı. Yarışmalar esnasında halk öfkelenip kaynaşmaya başlayınca imparator bir koridordan kolayca yandaki sarayına geçebiliyordu. Konstantin I ve ondan sonraki imparatorlar hipodromu Roma'dan, Yunanistandan, Ege adalarından, Sirakuzadan getirttikleri mermer, tunç ve bakır heykeller ile süslemişlerdi. I S TA N B U L A L I V E •

RHYTHM OF ISTANBUL iSTANBUL’UN RiTMi Araba yarışlarının yapıldığı Hipodrom, Osmanlı döneminde cirit oyun alanı oldu.

Haçlılar büyük zarar verdi Fakat ne yazıktır ki bu eserlerden sadece 1204 yılında Lâtin istilâsı sırasında sökülerek Venedik St. Marc kilisesine götürülen tunç atlardan oluşan heykel gurubundan başka hiç bir şey kalmamıştır. Senato tarafından Korent şehrinden Roma'ya getirilen bu heykel gurubu Konstantin tarafından İstanbul'a getirilmiştir. Lâtin istilâsı sırasında, hipodrom en amansız zarar ve tahribatı maalesef Haçlılardan görmüş, buradaki oyunlar, yarışmalar tatil edildiği gibi üzerlerindeki madenleri eritmek için heykeller ile birlikte muhtelif abideler de tahrip edilmiştir. Bütün bu olaylardan sonra hipodrom bir daha eski canlılığını alamamış ve yıkılıp dağılma süreci Paleologların hükümranlığı sırasında da (1261 -1453) devam edip gitmiştir. Türklerin döneminde Hipodrom İstanbul fethedildiği sıralarda hipodromun o eski haşmetinden arkada sadece spina üzerinde bir kaç âbide, oturma kademelerinin bir kısmı ile Kathismanın sütunları kalmıştı. Fetihten sonra başlayan imar faaliyetlerinde burada kalan mermerler, döşeme taşları, basamaklar meydanın civarında inşa edilen binalarda kullanılmış ve kısa bir süre sonra meydan Türk sipahilerinin eğitim alanı olmuştur. Daha sonra meydanda Bizansın araba yarışlarına karşılık Türklerin millî oyunu cirit oynanmaya başlamıştır. Türkler tarafından bundan sonra çok yerinde olarak hipodroma At meydanı ismi verilmiş, en muhteşem Türk binaları da burayı görecek şekilde inşa edilmişti. Bu binaların en önemlileri İbrahim Paşanın sarayı ile Sultan Ahmet Camiidir. 08 • I S T A N B U L A L I V E

Bu âbidelerden başka hipodrom civarında inşa edilen Firuz Ağa Camii, Mimar Sinan'ın Ayasofya hamamı (Haseki hamamı) ve Ayasofya camii avlusundaki türbe ve şadırvan, Türk mimarisinin en güzel örnekleridir. Gösterişli düğün ve törenler Asırlar boyunca İstanbul'un en hareketli yerlerinden biri olan hipodromda büyük saray düğünleri, eğlenceler yapıldı.1524 de Kanunînin kardeşi Hatice Sultan ile İbrahim Paşanın o zamana kadar görülmemiş görkemli düğünü burada yapılan ilk büyük törendir.1530’da başlayan ve 52 gün devam eden Kaünuni’nin üç şehzadesinin (Mustafa, Mehmet ve Selim) sünnet düğünleri de Hipodromda yapılan debdebeli törenlerden biridir. Bu düğünler esnasında hipodromda oyunlar, eğlenceler, güreşler, ok atma yarışları ve resmi geçitler yapıldı. Günlerce devam eden eğlenceleri, Derviş Abdi, Murat III sürnameleri ile Hünernamedeki minyatürlerde görmek mümkündür. Hipodrom Bizans tarihinde olduğu gibi Türkler zamanında da kanlı olaylara sahne olmuş, yeniçeri isyanlarında burada toplanılmış, talepler burada olmuş ve buradan saray kapılarına dayanılmıştır. XVII. yüzyılda Mehmet IV’un (1648 - 1687) ilk saltanat yıllarındaki sipahiler ile yeniçerilerin kanlı mücadelesi, vaka-i vakvakiye,

tarihteki yegâne recim hâdisesi ve Yunanlıların İzmir'i işgalini protesto eden büyük miting hep burada olmuştur. Saray gibi loca Hipodromu üç yönden kuşatan oturma kademelerinin sona erdiği kuzey tarafında, yerinin bugünkü Alman çeşmesinin bulunduğu yere rast geldiği ancak 1918 yılında anlaşılan Kathisma yer almıştı. Yeri konusunda hala tartışmaların devam eden Kathisma adeta küçük bir saray gibiydi. 24 sütun üzerine inşa edilen bu binanın içinde bir kabul salonu, bir yemek salonu ve ayrıca muhtelif odalar ile birlikte alt katta muhafızlar için ayrılmış özel bölmeler bulunuyordu. Kathisma'nın halkın oturduğu kısımla hiç bir bağlantısı olmamasına özellikle dikkat edilmişti. Çünkü burada bir çok kez imparatorlar tatsız olaylarla karşı karşıya kalmış, hakarete uğramış, hatta taş yağmuruna tutulmuşlardı. Yarışmalar esnasında halk öfkelenip kaynaşmaya başlayınca imparator bir koridordan kolayca yandaki sarayına geçebiliyordu. Konstantin I ve ondan sonraki imparatorlar hipodromu Roma'dan, Yunanistandan, Ege adalarından, Sirakuzadan getirttikleri mermer, tunç ve bakır heykeller ile süslemişlerdi.

Hipodromdan bügüne kalan tek eser Quadriga oldu. Hipodromu süsleyen çok sayıdaki heykelden günümüze sadece tunç atlardan oluşan heykel gurubu (Quadriga) kalmıştır. Korent şehrinden Roma'ya taşınan, buradan da Konstantin tarafından İstanbul'a getirilen bu heykel gurubu, 1204 yılında Lâtin istilâsı sırasında yerinden sökülerek Venedik St. Marc kilisesine götürüldü.

Mozaik Müzesi, Sultanahmet Meydanında yapılan arkeolojik kazılar sonucunda kuruldu.

The Masonry Obelisk Konstantin VII (911-955) tarafından M. S. 944 yılında spina üzerine inşa edilen bu âbide, tepesinde bulunan tunç bir küre ile birlikte 32 m. yüksekliğinde idi. Sütunun üzerini kaplayan tunç levhalar 1204 yılında Latinler tarafından söküldü. The Serpent Column Birbirine sarılmış üç tunç yılanın başlan üzerinde taşıdığı antik devre ait üç ayaklı bir tütsü kazanı olan bu eseri, Konstantin I Yunanistan'ın Delfi şehrinden İstanbul'a getirmiştir. Aslı 8 m ve 29 burma olan sütun İstanbul'da ki anıtların en eskilerinden biridir. The Theodosius Obelisk İki parçadan meydana gelen 20 m. yüksekliğindeki dikili taşın kaidesi Bizans, yekpare pembe mermerden olan kendisi ise bir Mısır eseridir. M. Ö. 1500 yılında Hiyeropolis şehrinde Tutmosis'e izafeten bir zafer anıtı olarak dikilmiştir. Sultanahmet Meydanında 1918 yılında başlayan arkeolojik kazıların sonuncusu 1952 yılında tamamlandı.

Burmalı sütunun bir yılanbaşı Arkeoloji müzesinde sergileniyor.

Sultanahmet Meydanında geçmişle bugün iç içe yaşarken Hıristiyan, İslam ve pagan döneme ait yapı ve eserler bir kültür buluşması sergiler. I S TA N B U L A L I V E •

RHYTHM OF ISTANBUL iSTANBUL’UN RiTMi DAİMİ HİPODROM SERGİSİ NAKKAŞ GALERİDE

1200 YILI İSTANBUL’U GÖZLER ÖNÜNE SERİLİYOR Tayfun Öner’in bilgisayar ortamında üç boyutlu çizimleriyle gerçekleştirilen sergide bir masal mekanı gibi algılanan tarihi şehir, Hipodrom ve objeleri ile gözle görülür eller tutulur hale geldi.

Üç boyutlu İstanbul çizimlerini gerçekleştiren Tayfun Öner (solda), eserlerini ilk kez kitaplaştıran ve sergileyen Ercüment Çalışlar (soldan 2.), Nakkaş Galeri sahipleri Cengiz Kara ve Cengiz Korkmaz (soldan 3. ve 4.) ile birarada. “Daimi Hipodrom Sergisi”ni Nakkaş Galeri’de sunmaktan gurur duyan Kara ve Korkmaz; Sultanahmet’in korunması gereken bir kültür değeri olduğunu söylüyor.

10 • I S T A N B U L A L I V E

Doğu Roma ve Bizans’ın “Hipodromu”, Osmanlı döneminin “At Meydanı”.. İstanbul’a gelenlerin mutlaka ziyaret ettiği bir yer. Buraya gelen bir ziyaretçi anıtsal yapıları görür, müzeleri gezer, ancak bölgenin bugünkü yapısını da biçimlendiren Hipodrom'a ait pek bir şey göremez. Buranın park görüntüsünden farklı bir tarihi derinliği olduğunu, üstündeki sütun ve dikilitaşlara rağmen tam olarak algılayamaz. Sultanahmet bölgesinde yaşanan bu sıkıntı nihayet sona erdi. Çünkü şimdi bu hizmeti Sultanahmet’in önde gelen kuruluşlarından biri olan ve kültür merkezi özelliklerini taşıyan Nakkaş Halıcılık üstlendi. Nakkaş Halıcılık, binasında bulunan ve Nakkaş Galeri olarak çeşitli kültür etkinlerine ev sahipliği yapan Bizans sarnıcını bölge için büyük önem taşıyan bu tanıtım hizmeti için kullanmaya karar verdi.

Önümüzdeki günlerde açılışı yapılacak olan “Daimi Hipodrom Sergisi” ile bölgede bilinmeyen hiçbir şey kalmayacak. Bu sergiyi ziyaret eden biri İstanbul’un 800 yıl önceki durumunu ayrıntılarıyla görebilecek. Tayfun Öner'in üç boyutlu çizimlerinin teşhir edileceği bu sergi, Hipodrom bütün detaylarıyla gözler önüne serilirken, hakkında hertürlü bilgi yandaki metinlerden öğrenililecek şekilde tasarlandı. Sürekli bir video gösteriminin de yapılacağı sergide ayrıca, ziyaretçinin yanında götürebileceği kartpostal, poster ve heykelcikler gibi hatıra eşyaları; kitapçık, broşür gibi bilgi içeren malzemenin de yer alması düşünüldü. Sergide 1200 yılı İstanbulu tüm yapılarıyla yerinde ölçümlenerek yapılan çizimler yer alıyor. Bu çalışma, bir Roma İmparatorluğu kentinin tüm yapılarıyla bilgisayar ortamında üç boyutlu olarak yeniden çizilmiş olması bakımından da dünyada bir ilk olma özelliğini taşıyor.

Atların çıkış yeri Carceres, Roma’daki en büyük hipodrom olan Circus Maximus’la eşit. Sergiyi oluşturan çizimler 1990 yılından beri süre gelen bir emeğin ürünü. Bu çalışma ilk önce 2007 yılında “Bizans Yürüyüş Yolu” “Walking Thru Byzantium (Great Place Region)” adlı kitap olarak halkın karkşısına çıktı. 1200 yılı Bizans dönemi İstanbul'unu anlatan kitap Tayfun Öner’in çizimleri ve Çek arkeolog Jan Kostenec’ın metinleriyle hazırlandı. Ercüment Çalışlar bu kitabın İngilizce ve Türkçe olarak yayıncılığının yanısıra ilk “Daimi Hipodrom Sergisi”ni gerçekleştirdi. Şimdi, eserler ve sergi hakkında Tayfun Öner’in verdiği bilgilere kulak verelim. Neden 1200'lü yıllardaki İstanbul? Her ne kadar Bizans 6-7. yüzyıllarda sonra eski ihtişamını kaybetmiş olsa da şehre en büyük zararı 1204 yılında 4. haçlılar verdi. Pek çok yapı yıkılarak, yakılarak yok edildi, nerdeyse tüm bronz heykeller eritildi, tüm şehir yağmalandı. İşe yarar taşınabilir ne varsa Avrupa'ya götürüldü. 1200 yılı hem bu büyük yıkımın öncesine denk gelmesi, hem 12. yüzyılın son yılı olması hem de yuvarlak bir sayı olması yüzünden seçildi. İstanbul'un tamamı çizilebildi mi? Şehrin tamamı bitti, ancak yeni yayınlar, yeni buluntular, bilgisayar teknolojisinin gelişmesi, mevcut modellerin detaylandırılması nedeniyle çalışma sürekli olarak devam edecek. Tüm yapıları yerinde ölçtünüz? 2009 ayında gerek hipodroma ait kalıntıların gerekse referans amacıyla çevre binaların yüzlerce ölçümünü elde ettik. Bu çalışmalarla hipodromun kesin ölçüleri elde edildi. 1950 yılı kazılarına ait fotoğraflar da üç boyutlu bilgisayar modelinde hayati önem taşıyor.

kaynaklarla da uyum sağlayacak şekilde 30.000 olarak hesaplandı. Sergiyi gezen ziyaretçi neler öğrenecek? Sergiyi gelen ziyaretçilerin hipodromun tarihinden çok (ki bu konuda artık bol miktarda yayın var) kendisini tanımalarını, sanki hala eski ihtişamıyla yerinde duruyormuşgibi kendi gözleriyle görmelerini amaçladık.

Haritacılık ekipleriyle yerinde yüzlerce ölçüm yaptıktan sonra çizimleri bilgisayar ortamında üç boyutlu olarak gerçekleştiren Tayfun Öner, bir çok yanlışın düzeltilmesini sağladı.

Son olarak herkesin merak ettiği sorunun cevabını bir da yılanbaşı bulduk. İstanbul Burmalı sütunun hipodromunun kapasitesi tarihi Arkeoloji müzesinde sergileniyor. I S TA N B U L A L I V E •

DESIGN ISTANBUL TASARIM iSTANBUL

THE SOPHISTICATED OTTOMAN WOMAN For many centuries during the Seljuk and most of the Ottoman period, women's articles of dress were similar to those of men and carry the same name.

12 â&#x20AC;˘ I S T A N B U L A L I V E

The main items were the salvar (ankle - length trousers pronounced shal - vhaar), gömlek (under tunic - pronounced ghoem - lhekh), hirka (cardigan pronounced kher - kah), entari (gown - pronounced aehn - tah ree) which could sometimes be called a kaftan (caftan pronounced khahf - tahn) and ferace (overmantle - pronounced feh - rah - djeh) which was for wearing out of doors. Apart from the quality of the fabrics, there was little difference in style or articles of dress between rich and poor, nor between those of Muslim or non-Muslim women. Because Islam forbade women to appear unveiled before men other than their husbands and close relatives, women's outdoor clothing was subject to strict regulations. During the Anatolian Seljuk period women covered their heads, but were not veiled, as we learn from contemporary visual material. For summer they were made of silk, and for winter of wool, often lined with fur. Through the 16th and 17th centuries the style of the ferace remained unchanged. The yasmak (pronounced yhash - mahkh) consisted of two pieces of fine white muslin covering the head, the upper piece tied around the forehead and the lower piece across the mouth below the nose. Over this was a peçe (veil pronounced pech - eh). From the turn of the 18th century changes began to come about in feraces and veils. A broad collar, about a handspun in width was added to the ferace leaving the neck slightly open, and Muslim women began to wear feraces of pastel colors (referred to as "unseemly colors" in proscriptive

laws of the period) in fine fabrics. What is more, the fabric of veils, became more transparent, and with the introduction of hotoz (high cap) which added height to the headdress, veils began to be tied more loosely, and to be adorned with gold thread of various types. Far more detailed information is available about the dress of the 16th and 17th centuries, after Istanbul became the capital of the Ottoman Empire. The main items of dress for women were again ankle-length trousers, long sleeved under tunics made of seersucker gauze (bürümcük - bue - ruemdjuek) reaching down to the ankles, a cardigan and a gown, which was sometimes called a caftan, and which could have either short or long sleeves. A diversity in minor modification of detail, such as the cut of the cuff or tightness of the bodice, emerged in women's dress in the early 18th century, the period known as the Tulip Era. It was during this period that the trousers became baggier. The miniatures of Levni and Abdullah Buhari also depict the dress of the time in close detail. The headdresses worn by women in the 12th to 14 th centuries are illustrated in miniatures, tiles and stone carvings. Seljuk women usually wore their hair in braids down to their ankles. They either wore embroidered cloths on their heads or a diadem adorned with a gem in the shape of a drop in the center of the forehead. From the early 17th century onwards women's caps worn in the Capital Istanbul became lighter, tapering towards the top. As is manifested by extant examples. Towards the middle of the century hotoz (a type of cap reminiscent of the bogtag),

Image, Sadberk Hanım Müzesi

worn by the Ilkhanid period palace women, with a narrow base and broad crown came into fashion. In the Istanbul of Ahmed III, when the Ottoman Empire was relatively undisturbed by political troubles, women's headdresses began to take a diversity of exaggerated forms, quite unlike those of earlier periods. Hotoz with a one - sided brim curving over one shoulder is the most striking innovation of this period. During the reign of Mahmud I and his successors, women's headdresses were widely varied and ornate. I S TA N B U L A L I V E •

DESIGN ISTANBUL TASARIM iSTANBUL

OSMANLI MODASI Orta Asya göçebe toplumunda ve Ortaçağ Anadolu’unda zengin örnekler vermiş olan kumaş dokumacılığı 14. yy’dan 16. yy’la değin hızlı bir gelişme göstermiş ve 16. yy’da diğer sanat dallarında olduğu gibi, en değerli örneklerini üretmiştir. 14. yüzyıla ait yazılı kaynaklarda geçen moda ve kumaş tanımları Beylikler döneminde Anadolu dokumacılığının ve modanın varlığını kanıtlamaktadır. I Osman’ın mirasıyla ilgili bilgilerde, tonozlu (Denizli) bezinden söz edilmektedir. Ayrıca 1348 tarihli Orhan Mülknamesinde Hacı Paşa’ya vezirlik armağanı olarak “Kırmızı bir kemha”nın varlığından söz edilir. Bu da modanın Osmanlı’dan günümüze yansımasının varlığıdır. Özellikle kadın giyiminde kullanılan kadın kumaşlarından söz etmek istiyoruz. II. Murat surnamesi minyatürleri giysi biçimleri ve desenleri hakkında bilgi vermekle birlikte, kumaş isimleri, türleri, nerede yapıldıklarıve kullanış biçimlerini de ayrıntılarıyla aktarmaktadır. Bu dönemde kumaş ve kaftan armağanı dokumacılığın gelişmesinde önemli bir etken olmuştur. 16. yüzyılda Osmanlı toprakları içinde Bursa, Bergari, Soma, Ankara, Amasya, Mardin, Şam, Halep, Bağdat, Humus, Selanik gibi merkezlerde kumaş ve bez dokunmuştur. Ayrıca saray giyimleri için, Avrupa’dan ozellikle Venedik’ten Frenk Kadifesi adıyla tanınan kumaşlar alınmıştır. Bu dönemin kumaş türleri, kemha, Çatma gibi kadifelerin yanl sarl, serase, şahbenek, zarbaft, dibadır. Yine bu dönemde Çuha ve sof gibi yünlü kumaş dokumacılığı ile kutnu, Alaca, kırpas diye tanınan bez dokumacılığı da yapılmaktadır. Padişah kaftanlarının kumaşı genellikle Kemha’dır. 14 • I S T A N B U L A L I V E

Görsel, Sadberk Hanım Müzesi

16. Yüzyıl dokumacılığı ıle çini sanatı arasında örge ve desen anlayışı açısından büyük benzerlik, saray içinde çeşitli sanat kollarının birbiriyle ilişkilerini göstermesi açısından ilginçtir. Osmanlı döneminde; halkın giyim ve yaşam tarzından tamamen farklı konumda olan padişah, hanedan ise saray mensuplarının giyimleri içiden Özel olarak dokutulan kumaşlara “saray kumaşları” denmiştir. saraya ait kumaşlar gerek süslemeleri, gerekse kullanılan malzemenin zenginliği bakımından diğerlerinden üstün olmuştur. Padişah ile tüm saraylı giyimlerinin belli kurallara bağlı kalması nedeniyle, özellikle padişahın günlük kıyafetlerinde, tören elbiselerinde kumaş cinsine ve desenlerine büyük önem verilmesi, dokumacılığı ve saray tezgahlarının gelişmesinde önemli rol oynamıştır. İmparatorluk büyüdükçe de üretim çeşitlenmiş ve zenginleşmiştir. Osmanlılarda kullanılan Çatma, Çuha, kadife, Atlas, kemha gibi kumaşların ünü o yıllarda Macaristan, Lehistan, Fransa ve İtalya,ya kadar yayılmıştı. Osmanlı Devletinin en değer verilen kumaşı “SERASER” olmuştur. En iyi türünün İstanbul’da saraya bağlı tezgahlarda, seraserci başının nezaretinde dokunduğu ve adına da “İstanbul Seraseri” denildiği bilinmektedir. 17. Yüzyılda Moda 16. Yüzyılda en yüksek noktasına ulaşan Türk sanatı, 17. yüzyıl boyunca siyasal ve sosyal olaylarla birlikte devam ederek varlığını bir süre korumuştur. Ancak yüzyılın sonlarına doğru yavaş yavaş hızını kaybetmiştir. Özellikle tezgahta dokunan kılaptan ve ipekli kumaşları alacak kadar zengin olmayan kimselerin modaya uymak için bu

Görsel, Sadberk Hanım Müzesi

tip kumaş örneklerini taklit ederek daha ucuza üretilen giyimler elde ettikleri görülmüştür. 17. Yüzyılda iyi kumaşların yanı sıra kalitesi düşük kumaşlarda dikkat çekmektedir. II. Ahmet kumaşlarda Gümüş sarfiyatını azaltmak için gümüş ipli kullanımını yasaklamıştır. Yüzyılın sonunda kumaşların yüzeyine motiflerin düzenli aralıkta uzunlamasına dokundukları görülmüştür. 18. Yüzyıl Kumaş Özellikleri 18. Yüzyıl Osmanlı kumaşlarında renkler sadeleşmiş, desenler küçülmüştür. Milli bir renk olan parlak kırmızı soluklaşmıştır. Kalitesi duşen Türklerin yerini Avrupa kumaşları almaya başlamıştır. Türk kumaşlarında batı Barok ve Rokoko etkili çiçek ve desenler moda olmuştur. 19. yüzyılın ikinci yarısında ahenkli ve zevkli Türk kumaşlarının kalitesi tamamen unutulmuştur. Eski karekterini ve ününü kaybetmiştir. 1843 yılında hereke’de ipekli

kumaşlar dokunmuş ve sarayın döşeme işlerinde kullanılmıştır. Ancak 1936 dan sonra bu fabrikada kumaş üretimi yapılmamaktadır. Bunun yanı sıra son orta ve son dönemlerde çatma kumaşlar daha çok tercih edilmeye başlanmıştır. Çatma kumaş zemin ipek olup,desenler (çiçekler) kabartma kadifedir. Çoğu lale desenlidir. Altın telli çatma çok değerli bir kumaştır, şekilde görülen çatma kumaşın zemini güvezdir. Beyaz çerçevelerden oluşturulur. Elbise ve üzerinde tavus tüyüne benzer süslemeler yeşildir. Bunun ortasına lale şeklinde bir saptan çıkan, karanfil palmeti bir hurmaya,da benzemekte olup uzerinde bulunan lale ve karanfiller kırmızı, sapları yeşildir. 16. yüzyıla ait ve telli çatmadan olan bu traş önlüğünün zemini güvezdir. Laleler ve karanfiller sarı teldir. Kenarında beyaz tel, zemin üzerinde lale ve karanfillerden oluşan bordürie çevrelenmiştir. I S TA N B U L A L I V E •

ISTANBUL TOP NOTCH iSTANBUL A PLUS

World famous ISTANBUL TUXEDOS Kordonciyan family has been producing tuxedos for 120 years from Atatürk to Obama, Sean Connery, Robert de Niro, Russel Crowe, Brad Pitt and representing the design culture of Istanbul in the world. Kordonciyan brand has sent 140 tuxedos to the Oscar Nominations Evening in 2013. 4th generation representative of Kordonciyan family Levon Kordonciyan carrying the name of the founder of the brand who was sent to Paris by Atatürk for design education in the early 1900’s.

How does the story of this world famous İstanbul Smokings start? My great Grandfather Levon Kordonciyan immigrates from Rize (city by the blacksea) in 1800’s to Kınalıada “one of the Prince Islands”. His talent is discovered and sent to Paris for to study designing and fashion. There he learns how to design perfect frak, jacketatay, redingot and bonjour. Today we still admire Atatürk’s costumes. He is also one of the founders of Sümerbank, cloth factory that started fashion Industry in modern Turkey.When you look at the pictures taken in early 1900 at Pera in Istanbul, you can see how sophisticated gentlemen are looking. And then … As the pret a porter grew in Turkey, houte-coutre men clothing stayed in the shadows for a while. Those days we really had hard times but we resisted. People kept asking us why we did not leave Istanbul there is only one simple answer. We are in love with this city as Kordonciyan family. But we see you on the media often. When is the re-discovery of Kordonciyan tuxedos? Fifteen years ago, Nato Assembly was organized in Istanbul. There many world leaders chose our tuxedos that was our re-discovery. Another important point that made us famous again was the reference of Queen Elizabeth to our President of Republic of that time. She recommended Kordonciyan Tuxedos to Mr. President.

16 • I S T A N B U L A L I V E

Can you tell us some of the celebrities , world leaders you have worked with so far? Atatürk, Sean Connorey, Daniel Craig , Brad Pitt , Obama, Russel Crowe , Samuel Jackson, Hugh Jackman, Robert de Niro, Turkish Nobel Prize nomine Orhan Pamuk . In 2013, 140 Kordonciyan tuxedos sent to Oscar Nomination Evening. What makes Kordonciyan Tuxedos world famous? Belief and passion at first ofcourse.Then I can say the meeting of the orginal Tuxedo cloth with 120 years of houte coutre culture. We are the only team that use original tuxedo to create our costumes. Can you tell us about this special –original tuxedo cloth? When a real tuxedo cloth absorbes smoke ,any odour it gives out them as it contacts with fresh air. We use our specially produced tuxedo clothes. We hold them for a long time in special pools to make them ready for sewing. At this point it is necessary to mention about the tuxedo culture

silver colour pair of trousers and a west accompanied by a topper. The ones who listen to him should wear black trousers. Frock Coat: It was originally designed for equitation but it gradually became a formal suit. At a formal party host wears frock coat.Tuxedo has been evolved from these set of costumes. Before the formal party gentlemen used to arrive with their business costumes and wear their tuxedos in smoking rooms while discussing and chatting about the poilitical –cultural journal. As they left the smoking room with their tuxedos they were ready to dance. Special clothes of their tuxedos used to give out the smoke they absorbed as soon as they contact with fresh air.

Can you tell us briefly about it? It may be needed to start from the ancestors of Tuxedos

Dünyaca ünlü İSTANBUL SMOKİNLERİ

Bonjour: Gentlemen wear Bonjour in the morning from 8:30 to 10:30.It is composed of black jacket and white trousers. It is nosuitable to attend an invitation with a frock coat because the servant wears it. After 10:30 white trousers should be changed to a black pair.

120 yıldır Atatürk‘ten Obama‘ya, Sean Connery‘de Robert de Niro’ya, Russel Crow’a, Brad Pitt’e smokin ve frak giydiren Kordonciyan markası, İstanbul Tasarım kültürünü dünyada temsil etmekte.

Morning Coat: A leader (of a nation or a company) when adressing a crowd should wear

Ailenin 4. Kuşak torunu, Atatürk’ün terzilik eğitimi için Paris’e gönderdiği Levon Kordonciyan’ın adını taşıyor. Ailesini terzilik kültürünü damıtmış ve bugün onu layık olduğu platformlara taşıyan Levon Bey, sıcak ve mütevazi yaklaşımıyla“dünyaca ünlü İstanbul smokinini” anlattı bizlere. I S TA N B U L A L I V E •

ISTANBUL TOP NOTCH iSTANBUL A PLUS 120 yıllık” İstanbul şıklığı” nasıl başlıyor? 1800’lü yıllarda Rize Hemşin’den gelerek Kınalıada’ya yerleşen büyük dedem Levon Kordonciyan‘ın terzilikteki yeteneği keşfediliyor. Ulu önder M. Kemal Atatürk tarafından Paris’e redingot, frak, jaketatay bonjour eğitimleri almak üzere gönderiliyor. Bugün bile hayranlıkla izlediğimiz Atatürk şıklığında Kodonciyan imzası var. Dedem Levon Kordonciyan, o yılların İstanbul şıklığının yaratıcılarından. Sümerbank Fabrikasını kuran isimlerden olan Levon Usta, fötr şapka ile tamamlanan meşhur Pera şıklığının mimarlarından. Sonra…. Birçok dünya liderlerini, Hollywood ünlülerini giydiren Kordonciyan ailesi çok zor dönemler de atlattı.Hazır giyim endüstrisine direnmeye çalışırken siftahsız günü bitirdiğimiz zamanlar oluyordu. Inatla direndik. Yurt dışına gitmedik çünkü biz İstanbul aşığıyız. Sizi basında sıkça görüyor, okuyoruz.İkinci keşfediliş nasıl ve ne zaman? Bundan 15 yıl önce, İstanbul’da Nato toplantısında tekrar hatırlanıyoruz. Dolmabahçe Sarayında smokinlerimizle boy gösteren liderlerin etkisi büyük. Bir de o döneme denk gelen Cumhurbaşkanı frak giymeli mi giymemeli mi tartışmalarının etkisini de unutmamak lazım. O dönem Sayın Cumhurbaşkanımıza Kordonciyan markasını İngiltere Kraliçesi Elizabeth öneriyor.

18 • I S T A N B U L A L I V E

Peki hangi tanıdık isimleri giydirdiniz? Atatürk, Sean Connorey, Daniel Craig, Brad Pitt, Obama, Russel Crowe , Samuel Jackson, Hugh Jackman, Robert de Niro, Nobel töreninde Orhan Pamuk. Ayrıca 2013 Oscar töreninde 140 Kordonciyan smokini boy gösterdi. Peki Kordonciyan Smokinlerini dünyaca ünlü yapan nedir? İnanç ve işe aşık olmaktan sonra kullandığımız çok özel kumaşın 120 yıllık bir gelenekle buluşması diyebilirim.Gerçek bir smokinin kumaşı Tuxedo‘dur.Bu kumaşı layıkı ile kullanan bir tek biz varız. Nedir bu “tuxedo” kumaşı? Tuxedo kumaşı sigara, puro, yağ, parfüm kokusunu dahi içine çekse havayla temas ettğinde kumaşta kokudan eser kalmıyor. ”Smokin” adı da buradan geliyor. Biz de bu kumaşı dikime hazır halde getirirken şarap gibi özel havuzlarda bekletiyoruz. Bu kumaş gerçek bir smokinin olmazsa olmazı. Bunun için tabi smokin kültüründen de bahsetmek lazım. Kısaca anlatır mısınız smokin kültürünü? Önce smokinin atalarından bahsetmek yerinde olur. Bonjour: Sabah saat 8:30 -10:30 kıyafetidir. Siyah ceket ve beyaz pantolondan oluşur.Bu saatlerdeki bir davete frak ile gidemezsiniz çünkü bu davette size hizmet eden beyefendi frak giymektedir. 10:30 dan sonra beyaz pantolon siyahla yer değiştirmelidir. Jaketatay: Bir devlet adamı halka seslenirken çizgili gümüş renkte bir pantolon, yelek , fular ve silindir şapka giyer. Dinleyiciler ise siyah pantolon ve yelek giymelidir.

Frak: Binicilik kıyafeti olarak tasarlanıp yola çıkan frak zamanla bir davet kıyafetine dönüşmüştür. Davette ev sahibi frak giyer. Smokin ise Amerikalılar’ın pratikliğe ile tüm bu giyim kurallarını birleştirdikleri bir davet kıyafetidir. Davete iş kıyafetleri ile gelen davetli baylar, puro odalarında gündemin siyasi ve kültürel nabzını tutarken smokinlerini giyerlerdi. İşte bu yüzden Tuxedo kumaşlardan dikilen smokinler, odadan çıkıp davet salonuna geçene kadar puro odasının tüm izlerini üzerlerinden atar, davette edilecek danslara hazır hale gelirdi.

ISTANBUL TOP NOTCH iSTANBUL A PLUS

BURBERRY SONBAHAR/KIŞ MAKYAJ KOLEKSİYONU “PATCHWORK, PATTERNS & PRINTS” 20 • I S T A N B U L A L I V E

Burberry Makyaj Artisti Wendy Rowe ve Burberry CEO’su Christopher Bailey’nin kreatif direktörlüğü ile hazırlanan Burberry Sonbahar-Kış Makyaj Koleksiyonu Patchwork, Pattern ve Prints”, “makyajın ve dokuların karışımı” olarak Sonbahar-Kış kadın koleksiyonundaki renklerden yola çıkarak hazırlandı.

Wendy Rowe, “Patchwork, Pattern ve Prints” koleksiyonu özetlerken; toprak tonlarında far paleti ile buğulu göz makyajları öneriyor. Yüz kontürlemek içinde kullanılan yumuşak kahve tonlu allık “Light Glow in Earthy Blush’ı” elmacık kemiklerine yakın uyguluyor. Rowe, siyah göz kalemiyle alt ve üst kirpik dibine ince bir hat çekerek dumanlı bir görünüm elde ediyor.

“Patchwork, Pattern ve Prints” makyaj koleksiyonunun ilham aldığı görünüm; • Toprak tonlarında, güneş ışıltıları içeren buğulu renk paletleri • Doğal toprak tonlarından ilham alan buğulu gözler, • Mat ve nude dudaklar, • Sıcak renklerde, mat bir cilt.

YENİ Eye Colour Cream Yeni Burberry Eye Color Cream, krem göz farlar zahmetsizce aydınlık göz makyajı yapmanızı sağlıyor. Aynı bir makyaj uzmanı gibi hızlı ve mükemmel uygulamalar yapabileceğiniz Eye Color Cream’i parmak uçlarınızla bile yumuşak hareketlerle uygulayabilirsiniz. Her cilt tonuna uygun 8 aydınlık renge sahip Eye Colour Cream hafif ve yağsız bir formül içeriyor. Yumuşak dokusuyla, ikinci bir deri gibi cildinizi sarıyor. Uzun süre kalıcı özel bir formül içeriyor.

YENİ Burberry Kisses Burberry Kisses Nude Beige No:01, tek bir sürüşte yoğun nude renk veriyor. Onarıcı, nemlendirici ve hafif yapısıyla, dudaklarınızın üzerinde ikinci bir deri gibi dizayn edildi. Yeni formülüyle zengin pigmentler içerirken, dudaklara aydınlık bir renk kazandırıyor. Çay, lavanta ve kuşburnu özlerinin karışımı ile zenginleştirilen formül, dudaklara 6 saate kadar nem sağlıyor.

YENİ Oje Koleksiyonu Burberry, yeni sınırlı sayıda üretilen oje koleksiyonunu hazırlarken Sonbahar-Kış koleksiyonunun renklerinden ilham aldı. Yeni eklenen üç yeni renk, yeşil ve siyahlardan oluşuyor; Cadet Green, Khaki Green and Poppy Black. I S TA N B U L A L I V E •

EXPLORE ISTANBUL KEŞiF iŞTANBUL

By Saffet Emre Tonguç

TRACES OF BYZANTIUM IN ISTANBUL

Long before it was İstanbul or even Constantinople, the great city that is now Turkey's undisputed cultural capital was Byzantium, the city on the Bosporus founded by Megaran colonists in 637 B.C. As the Roman Empire became larger and more unwieldy, it was on this eastern city that the eyes of Emperor Constantine alighted in 330. Given his stamp of approval, it was renamed Constantinopolis and went on to become the heart of the Byzantine Empire that evolved out of the eventual collapse of the Roman Empire. Today traces of the Byzantine era litter Old İstanbul inside the battered old land walls. The most conspicuous and most visited of those traces is, of course, the great church of Hagia Sophia (Ayasofya) that bestrides Sultanahmet Square. But with many of the old buildings given new uses (specifically the churches as mosques) and with no museum devoted to the city's Byzantine history, it can be hard for the casual visitor to imagine how things once were. Click on www.byzantium1200.com to find out more about the Byzantine city, then head straight for these great sites to dream of the distant past. 22 • I S T A N B U L A L I V E

Hagia Sophia Museum (Aysofya Cami) Unmissably large, Hagia Sophia looks as if it must always have been part of the scenery. In fact, the building you see today was the third church on the site and owes its existence to a riot in 532 between the supporters of opposing chariot teams in the nearby Hippodrome that makes the more recent troubles in Gezi Park look like a storm in a teacup. By the time the dust had settled, not just the second Hagia Sophia but also two other Byzantine churches had been burnt down. The great emperor Justinian moved fast to make good the damage, commissioning Anthemius of Tralles and Isidore of Miletus to build a replacement so imposing that no one would remember what had gone before. Completed in 537, it boasted the largest dome in the world, which quickly fell victim to an earthquake in 558 and had to be rebuilt. That dome and its sturdy supporting pillars created a great sense of space that is harder to appreciate now that the scaffolding required to “restore” the building has been reinstalled in the nave. No visitor to Hagia Sophia will be able to forget the glittering mosaics dating from the ninth to the 13th centuries that are dotted about the interior. The church stands mainly, though, as a monument to the grand ambitions of an emperor who left his mark in buildings scattered all over Western Anatolia and Thrace

Chora Museum (Kariye Cami) Built on a far more petite scale than Hagia Sophia, Chora Church, out near the Land Walls at Edirnekapı, was built in the 11th century when this part of the city was still rural. Expanded in the 13th century, it was given a lavish interior decoration scheme by a wealthy statesman called Theodore Metochites whose preposterous taste in headgear was immortalized in one of its many mosaics. Today Chora is the best place to come to inspect the evidence of a Byzantine artistic renaissance that took root in the city after the Latins who occupied the city from 1204 to 1261 were finally turfed out. Visit soon since the building is scheduled to close for extensive restoration Monastery of the Pantocator (Zeyrek Cami) High on a bluff above the Golden Horn at Unkapanı, the Byzantine Monastery of the Pantocrator has been under restoration for so many years that most people have probably forgotten what it used to look like. That work looks as if it may finally be nearing its end, which means that visitors will once more be able to appreciate a basically 12th-century monastery that grew in increments to become one of the most important in the city and the burial place of some of the Komneni emperors. The monastery owed allegiance directly to the emperor rather than the patriarch and possessed a famously rich treasury until it was raided by Crusaders in 1204. Some of their booty now forms part of the altarpiece of St Mark's Basilica in Venice. I S TA N B U L A L I V E •

EXPLORE ISTANBUL KEŞiF iŞTANBUL

Church of Sts Sergius and Bacchus (Küçük Ayasofya Cami) It would be easy to assume that Hagia Sophia was the oldest surviving intact church in İstanbul, an honor that actually falls to the much smaller Church of Sts Sergius and Bacchus, on the shore of the Sea of Marmara downhill from the Arasta Bazaar. Built in 527, the interior of the church featured a two-storey octagonal colonnade embellished with wonderful capitals and lengthy inscriptions that mention Sergius but not Bacchus. Some people object to recent restoration work inside what is now a mosque; others will be too stunned by the beauty of the colonnades to complain. St Mary of the Mongols On the hilltop near what was once the vast redbrick Greek High School for Boys in Fener, St Mary of the Mongols is worth visiting not because it is the most beautiful of the city's surviving Byzantine churches, but because it was the only one that was never turned into a mosque, courtesy of Atık Sinan, the architect who worked on Fatih Cami for Sultan Mehmet the Conqueror; a copy of the decree permitting its survival hangs on the wall. The church is open on Sundays. At other times ring the doorbell for admission. Great Palace Mosaics Museum Why? A glimpse at the glory of the Byzantine Great Palace While coachloads of tourists descend on beautiful Topkapı Palace it's hard to remember that an even bigger Byzantine palace, or collection of palaces, once stood in what is now Sultanahmet/Cankurtaran. Bits of it crop up whenever new building work is carried out but the 24 • I S T A N B U L A L I V E

their latest project. The Aqueduct of Valens that straddles Atatürk Bulvarı was another piece in the same puzzle.

single most stunning reminder of what has been lost can be seen in the Great Palace Mosaics Museum, beside the Arasta Bazaar. Not only do the mosaics shown off in situ suggest the lost splendor of the palace building, but they also hint at the way of the life of the Byzantines too with men shown hunting, fishing and farming, while children dressed in the colors of the most revered chariot teams play games.

Yerebetan Sarnıcı Today it may be one of İstanbul's most atmospheric sights, but the popular Yerebatan Sarnıçı (Cistern) was once just a prosaic piece in the complex jigsaw of aqueducts and reservoirs required to bring water from the Thracian forests into the city. People may gawp in awe now at the upside-down carving of Medusa used as a column base, but its position shows that the builders saw it merely as reusable rubble for

Land Walls Coming in from Atatürk Airport visitors catch a passing glimpse of the great walls that once ringed the Byzantine city and protected it from its enemies right up until 1453 when Mehmet the Conqueror punched his way through them with the help of a Hungarian-built cannon. With time on your hands, you might like to walk the length of the walls from Mermerkule on the Sea of Marmara to the soaring towers at Ayvansaray on the Golden Horn. In doing so you will pass the renovated shell of Tekfur Sarayı, part of the lost Blachernae Palace to which the Byzantine emperors retreated after they recovered the city from the Crusaders in 1261. The walk is best done in company. Church of St John the Baptist of Studion Today only the outer walls survive in Samatya (Kocamustafapaşa) of what was once one of the most important monasteries in all of Byzantium, with a scriptorium in which monks produced some of the finest illuminated manuscripts. The church is slated for restoration. Wouldn't it be wonderful if it could be turned into a museum of Byzantine history?

Yazar: Saffet Emre Tonguç

İSTANBUL’DA BİZANS YOLCULUĞU

Fransızlar görkemi ifade etmek istediklerinde "C'est Byzance", yani "Bizans gibi" derler, bizde ise bilinen Bizans'ın sadece entrika kısmıdır. Bizans tarihteki en önemli ve en uzun sürmüş imparatorluklardan biri, akla ilk getirdiği de bugün bile görkemini koruyan İstanbul. İÖ 660 yıllarında şehrin ilk kurucusu olarak Byzas'ın adı geçiyor.

I S TA N B U L A L I V E •

EXPLORE ISTANBUL KEŞiF iŞTANBUL

Roma İmparatoru Konstantin'in kurup, kendi adını verdiği şehir Roma İmparatorluğu'nun başkenti oluyor. İS 395 yılında Roma ikiye bölününce, şehir Doğu Roma ımparatorluğu diye geçen Bizans'a başkentlik ediyor. 1453'te Fatih'in zaferinden sonra ise İstanbul'un tarihteki sayfaları Osmanlı ımparatorluğu'nun başkenti olarak süsleniyor. Aslında Bizanslılar kendilerini hep Romalı olarak görmüşler ama 1780'lerden sonra romantik Avrupalı tarihçiler yönetim şekli itibariyle klasik Roma'yla benzeşen ama din olarak Ortodoks Hıristiyanlığı, dil olarak da Yunanca'yı kullanan Doğu Roma kültür ve uygarlığını klasik dönem Roma ımparatorluğu'ndan ayırmak için "Bizans ımparatorluğu" adını kullanmaya başlamışlar. Üç imparatorluğa başkentlik etmiş, iki kıta üzerinde kurulmuş, içinden deniz geçen, geçmişi bu kadar renkli başka kaç şehir biliyorsunuz? Bu yazıda İstanbul'un inanılmaz servetinin sadece bir bölümü var. BULVAR VE MEYDANLAR Bugünkü Sultanahmet Meydanı'nın adı eskiden Augusteion'du. Bizans dünyanın merkeziydi, o yüzden dünyanın başlangıç noktası olan Milion taşı, tam bu meydandaydı. Hemen yanında da Hz. İsa'nın üzerine gerildiği, Kudüs'ten getirilmiş çarmıh vardı. Bizans'ın diğer şehirlere olan mesafesinin ölçüldüğü bu taş bugün de Yerebatan Sarayı'nın yakınında bulunuyor. şimdi tramvayın geçtiği Divanyolu eskiden ana bulvardı ve Mesa adını taşıyordu. Üzerinde Konstantin'in heykeli olan Çemberlitaş Forum (Meydan) Konstantin diye biliniyordu. O günkü adıyla Konstantinapolis'in en büyük meydanı ise Forum Tauri'ydi (Boğa) 26 • I S T A N B U L A L I V E

ve bugünkü Beyazıt Meydanı'nın yerinde bulunuyordu. Meydanda büyük bir anıtı olduğu için buraya Forum Theodosius da deniyordu. Anıttan kalanlar ise bugün ana caddenin üzerinde dağınık bir şekilde duruyorlar. Birkaç sokak aşağıda da o günkü adı Mirelaion Kilisesi olan, bugünse Bodrum Camii diye geçen yapı var. Vaktinde Aksaray şehrinden gelenler yerleştiği için bu adı alan meydan eskiden Forum Bovis'ti (Öküz Meydanı). Bakırköy tarafında ise meşhur Via (Cadde) Egnatia vardı. SARAYLAR Daphne ya da Büyük Saray Bizans döneminde çok sayıda sarayın süslediği İstanbul'daki en önemli yapılardan biri bugün yerinde Sultanahmet Camii'nin bulunduğu Daphne sarayı. Hemen önündeki Roma döneminden kalma Hipodrom ya da Osmanlıların verdiği ismiyle At Meydanı, aynı zamanda imparatorun özel tribünü Kathisma'nın da olduğu yer. 400 metre uzunluğundaki Hipodrom'un kalıntılarını halen Marmara Üniversitesi'ne ait binanın alt kısımlarında görmek mümkün. Hipodrom'da İS 390 yılında Mısır'dan getirilen 3500 yıllık granit Dikilitaş da bulunuyor. Bizans döneminden kalma bir dikilitaş olan Kıztaşı (Marcianus Sütunu) da Fatih semtinin arka sokaklarında yer alıyor. İS 450'li yıllarda yaşayan imparator için dikilen bu sütuna Kıztaşı denmesinin sebebi ise üzerinde yer alan tanrıça Nike kabartması. Daphne sarayından kalan mozaikler Arasta Çarşısı'nın yanındaki Mozaik Müzesi'nde sergileniyor. Sultanahmet'teki Adliye Sarayı'nın yanındaki parkın içinde Antiohos Sarayı'nın kalıntılarını görebiliyorsunuz. Sahilde Ahırkapı yakınlarında ise Mangana ve Bukoleon sarayları bulunuyor. Çatladıkapı'ya gelmeden

önce sahil yolunda duvarlarını ve pencerelerini görebileceğiniz Bukoleon Sarayı, Jüstinyen döneminde onarılmış, Latin işgali sırasında ciddi hasar görmüş. Magnaura sarayının kalıntıları Four Seasons otelinin biraz ilerisinde yer alıyor. İstanbul belediyesinin yanında Haşim ışcan geçidinin üzerinde ise Anikia Juliana Sarayı ve onun kilisesi olan Polieuktos'un kalıntıları bulunuyor. Tekfur Sarayı (Blaherna) Haçlıların 1204-1261 yılları arasındaki Latin İmparatorluğu döneminden sonra Bizans imparatorlarının sürekli yaşadıkları saray olan Blaherna'nın ilk yapım tarihi 6. yüzyıl. Bugün Blaherna'dan kalan yegane kısım olan Tekfur Sarayı, binayı yaptıran imparatordan dolayı Konstantin Porphyrogenitus sarayı olarak da geçiyor. Şu anda hummalı bir restorasyondan geçirilen bina, Osmanlı döneminde çini üretim merkezi olarak kullanılmış.

MANASTIR VE KİLİSELER Studius 5. yüzyıl ortalarında inşa edilen ve İstanbul'daki en eski kilise olarak kabul edilen Studius Manastırı çok önemli bir dini merkez ve öğrenim kurumuydu. İçinde Ayios ıoannis Prodromos, yani Vaftizci Yahya Kilisesi bulunan yapı, 1400'lerin sonunda camiye çevrilip ımrahor İlyas Bey adını aldı. Bizans zamanındaki adını halen muhafaza eden, Samatya'daki manastırın yer mozaiklerinin bir kısmı hálá duruyor. Atina'daki ünlü Benaki Müzesi'nde ise manastırın mozaiklerinin en güzelleri sergileniyor. Bizans zamanında da Narlıkapı olarak geçen surların arasındaki kapıyı ise vaktinde manastıra ziyarete gelen imparatorlar kullanmış. Ayasofya Dünya mimarlık tarihinin şüphesiz en önemli eserlerinden biri olan Ayasofya (Kutsal Bilgelik) arkasında bulunan diğer Bizans kilisesi Aya ırini (Kutsal Barış) ile birlikte İsa'nın özelliklerine atıfta bulunuyor. Devrin en şöhretli

mimarları Anthemius ve İsidorus'un beş yılda, 10 bin işçi ve 100 ustanın katkısıyla yaptıkları bina, her göreni büyülüyor. Atatürk döneminde müzeye çevrilen Ayasofya'nın en büyük özelliklerinden biri dinler arasındaki hoşgörüye sahne olması. Bir köşede Allah yazıyor, diğer taraftaki bir mozaikte Hz.ısa, Meryem Ana'nın kucağında oturuyor. Hıristiyanlık tarihinden ipuçları sunan mozaik ve freskler bu 7500 metrekarelik binaya apayrı bir güzellik katıyor. 537 yılında inşaatı tamamlanan ve 1453'e kadar 916 yıl patriklik kilisesi olarak kullanılan binanın kadınlara ayrılan ikinci katına çıktığınızda, Ayasofya'nın ne kadar büyük bir yapı olduğunu farkediyorsunuz. Efes'teki Artemis Tapınağı dahil çok sayıda eski yapıdan getirilen 108 sütunun üzerine oturtulmuş bina, yaklaşık bin yıl boyunca dünyanın en büyük kilisesi olmuş. Kilisenin yapım emrini veren Jüstinyen ile İstanbul'u kuran Konstantin çıkışa doğru yer alan

mozaikte size veda ederken, tarihin yapraklarında en özel sayfalara yerleşiyorlar. Chora (Kariye) Kariye Camii'nin asıl adı olan Chora, "şehir dışında" anlamına geliyor ve kilise Konstantin zamanında yapılan surların dışında kaldığı için böyle adlandırılıyor. 11. yüzyıldan kalma mevcut bina, küçük ama içindeki mozaikler ve freskler olağanüstü. 1320'lerde Theodore Metochites isimli Bizanslı bir üst düzey yönetici kiliseyi bu muhteşem eserlerle donatmış, kendi suretini de Hz. İsa'nın bir mozaiğinin yanına iliştirtmiş. Bina iki koridor, ana salon ve fresklerin bulunduğu parecclesion isimli bölümlerden oluşuyor. Meryem Ana'nın anne ve babasıyla başlayan mozaikler, Hz. İsa'nın çarmıha gerilmesine kadar olan bütün olayları anlatıyor. Ana bölümde sadece üç mozaik pano (Meryem Ana ve çocuk İsa, Her şeye kadir İsa ve Meryem Ana'nın ölüm sahnesi) bulunurken, diğer bölümler İncil'den alınma çok ilginç sahnelere şahitlik ediyorlar. Sergius ve Baküs (Küçük Ayasofya) Çatladıkapı'nın hemen yakınında bulunan ve bugün Küçük Ayasofya Camii olan bu eski kilise Jüstinyen tarafından İS 527 yılında yaptırılmış. İtalya'nın Ravenna kentinde mozaikleriyle meşhur San Vitale isimli Bizans kilisesiyle aynı plana sahip yapı, şu anda restorasyon dolayısıyla kapalı. İS 547'de bitirilen San Vitale'de Jüstinyen ve kötü bir şöhrete sahip karısı Theodora'nın muhteşem mozaikleri bulunuyor, adını iki azizden alan Sergius ve Baküs'de ise kubbeye yakın üst galeride Yunanca yazılara rastlanıyor. Theotokos Panaghiotissa Haliç'te Fener ve Balat'ın sokaklarında dolaşırken, ihmal edilmiş, keşfedilmeyi bekleyen müthiş bir zenginlikle karşıyorsunuz. Her yer I S TA N B U L A L I V E •

EXPLORE ISTANBUL KEŞiF iŞTANBUL

katmanların şaheserleri arasında kaybolup gidiyorsunuz ama çoğu bakımsız ve kaderiyle başbaşa. Mimar Sinan'ın yaptığı hamamlardan biri dükkan olarak kullanılıyor. İstanbul'un en eski hamamı olan Küçük Mustafa Paşa ise çoktan terkedilmiş, kubbelerindeki kurşunlar çalınmış. Ayia Theodosia (Gül Camii) Haliç'te Kadir Has Üniversitesi'nin yakınlarında yer alan ve Bizans zamanında adı Ayia (Azize) Theodosia Kilisesi olan yapı yüksek kubbesiyle dikkat çekiyor. Fetih öncesi azizenin isim gününde kiliseyi güllerle bezeyen kalabalık, Türkler şehirlerini almasın diye dua etmiş ama nafile. ıçeriye giren Fatih'in askerleri etrafı gül bahçesi gibi görünce binaya Gül Camii demişler. 11. yüzyıldan kalma bu yapının altında önemli insanların gömüldüğü bir kript, karşısında ise Kandilli Kız Lisesi'ni de yaptırmış olan Adile Sultan'ın hayratı bir kütüphane var. Pantokrator (Zeyrek Camii) İsa'nın sıfatlarından biri olan ve "her şeye kadir" anlamına gelen Pantacrator, Unkapanı'ndan Valens su kemerine doğru giderken, sağdaki tepenin üzerinde kalıyor. SARNIÇLAR VE SU KEMERLERİ Bazilika Sarnıcı (Yerebatan Sarayı) Ünlü Bizans ımparatoru Jüstinyen döneminin şaheserlerinden olan Bazilika Sarnıcı adeta bir saray görünümünde olduğu için "Yerebatan Sarayı" olarak adlandırılmış. 1500 yıllık yapıdaki 336 sütun, 140 x 70 metrelik bir alana yayılmış. En sondaki iki adet Medusa kabartması, 4.yüzyıldan sonra Hıristiyan olan halk, bütün pagan sembolleri ortadan kaldırmak istediğinden sarnıcın içinde muhafaza edilmiş. Osmanlılar durağan değil, akan suyu tercih ettiklerinden bu sarnıcı daha ziyade saray bahçelerini

SARNIÇLAR VE SU KEMERLERİ Bazilika Sarnıcı (Yerebatan Sarayı) Ünlü Bizans ımparatoru Jüstinyen döneminin şaheserlerinden olan Bazilika Sarnıcı adeta bir saray görünümünde olduğu için "Yerebatan Sarayı" olarak adlandırılmış. 1500 yıllık yapıdaki 336 sütun, 140 x 70 metrelik bir alana yayılmış. En sondaki iki adet Medusa kabartması, 4. yüzyıldan sonra Hıristiyan olan halk, bütün pagan sembolleri ortadan kaldırmak istediğinden sarnıcın içinde muhafaza edilmiş. Osmanlılar durağan değil, akan suyu tercih ettiklerinden bu sarnıcı daha ziyade saray bahçelerini sulamak için kullanmışlar. Yerebatan'ın biraz ilerisinde, Adliye Sarayı'nın girişinde 224 sütun üzerine oturtulmuş, Binbirdirek Sarnıcı var. Bugün turistik bir işletme olan ve Latince adı Filoksenus'u Romalı bir senatörün adından alan sarnıç, yaklaşık 15 metrelik bir yüksekliğe sahip. Yakınlardaki Eminönü Belediyesi'nin içinde ise Theodosios Sarnıcı bulunuyor. İstanbul'da Bizans döneminde yapılmış çok sayıda açık su sarnıcı da var. Karagümrük'te bugün futbol sahası olarak kullanılan ve adını eski bir Bizans valisinden alan

Aetios sarnıcıyla Çarşamba'daki Çukur Bostan (Aspar) Sarnıcı ve Bakırköy'deki Fil Damı bunlara güzel örneklerden. Valens'in su kemerleri Türkçe adıyla Bozdoğan Kemeri, İS 375 yılında Roma İmparatoru Valens tarafından yaptırılmış. Yaklaşık bir kilometrelik bir uzunluğa sahip kemer, iki katlı ve 20 metre yüksekliğinde. Belgrad ormanlarından getirdiği suyu şehzadebaşı yakınlarındaki Nymphaeum Maximum, yani Büyük Çeşme denilen havuza taşıyan kemerin bir kısmını da Süleymaniye Camii'ne giderken görebiliyorsunuz.

I S TA N B U L A L I V E •