Nestor 8/9 by Unie KBO

WILLEKE ALBERTI 66, ZANGERES EN ACTRICE:

Zonder gevoel wordt het niks Magazine van de Unie KBO nummer 8/9, augustus/ september 2011

SCHEIDEN NA JE 60STE BETER ZIEN:

WEG MET DIE LEESBRIL! FLIRTEN MET GOD AUTO:

SNUFJES VOOR SENIOREN

Advertentie

WELKOM

Spiegelbeeld ‘Spiegelbeeld, d vertel ertel eens even...’, zong Willeke Alberti in 1963. Ook de Unie KBO h heeft ft de laatste tijd regelmatig goed in de spiegel gekeken. Wie zijn wij? Voor wie zijn wij er? Kunnen de jonge senioren zich nog steeds in de Unie KBO herkennen? Weten onze leden wel op hoeveel fronten wij ons inzetten om hun belangen te behartigen, om te zorgen dat de koopkracht van senioren behouden blijft en dat wij opkomen voor de kwetsbare ouderen? Voor de laatste groep zetten wij ons in september extra in, want van 27 september tot en met 1 oktober - u ziet het aan de krant die wij meesturen – is het de Week van de Eenzaamheid. Mensen van over de hele wereld komen dan in actie om aandacht te vragen voor de positie van ouderen. In Nederland maken landelijke organisaties, waaronder de Unie KBO, samen een vuist tegen de groeiende eenzaamheid. Eenzaamheid is niet iets dat alleen senioren overkomt, maar naarmate mensen ouder worden, neemt de kans om eenzaam te worden wel toe. Eén op de drie 55-plussers voelt zich wel eens

eenzaam en één op de tien voelt zich zelfs heel eenzaam. Organisaties als de KBO hebben een belangrijke taak om mensen met elkaar in contact te brengen. Daarom organiseren de ruim 515 lokale KBO-afdelingen het gehele jaar door allerlei activiteiten om mensen met elkaar te verbinden. Op 1 oktober sluit de Week van de Eenzaamheid af met de KBO-actie ‘Geef klein geluk door’. De bedoeling is om senioren in het zonnetje te zetten en hun een klavertje vier aan te bieden. Iedereen kent wel iemand die een beetje geluk kan gebruiken. Ik zou mijn klavertje vier graag willen geven aan mijn oude buurvrouw, die alleen is, maar zich altijd liefdevol ontfermt over verweesde katten in de buurt, die ze trakteert op malse biefstuk. Ik bewonder haar wilskracht om ondanks haar moeilijkheden toch altijd de mooie dingen van het leven te zien. En u? Aan wie zou u een klein beetje geluk willen geven? Hans Muis Voorzitter Unie KBO

UNIE KBO

VRAGEN?

De Unie KBO is een krachtige, eigentijdse en ondernemende seniorenorganisatie met bijna 200.000 leden. Wij zetten ons graag in voor de belangen van senioren.

Website www.kbo.nl

Voor juridische en ﬁnanciële vragen: donderdag van 13.30 – 15.30 uur.

Telefoon 0900 - 821 21 83 (€0,10 ct/minuut) Werkdagen van 9.30 – 12.30 uur.

In juli en augustus is de servicetelefoon op woensdag en vrijdag onbemenst.

Voor vragen over lidmaatschap: Neem contact op met uw provincie:

KBO Zuid-Holland T: 010 - 521 82 99 E: kbozuidholland@hetnet.nl www.kbozuidholland.nl

KBO Utrecht T: 030 - 262 32 49 E: info@kboprovincieutrecht.nl www.kboprovincieutrecht.nl

KBO Drenthe T: 0528 - 26 56 19 E: info@kbodrenthe.nl www.kbodrenthe.nl

KBO Limburg T: 0475 - 38 17 40 E: info@kbolimburg.nl www.kbolimburg.nl

KBO Noord-Holland T: 023 - 525 39 52 E: info@kbonoordholland.nl www.kbonoordholland.nl

KBO Gelderland T: 0481 - 45 02 52 E: info@kbogelderland.nl www.kbogelderland.nl

KBO Fryslan T: 058 - 215 38 32 E: info@kbofryslan.nl www.kbofryslan.nl

KBO Zeeland T: 0114 - 67 60 11 E: info@kbozeeland.nl www.kbozeeland.nl

KBO Flevoland T: 036 - 522 66 90 E: kboﬂevoland@hotmail.com www.kboﬂevoland.nl

KBO Overijssel T: 0572 - 36 11 77 E: info@kbo-overijssel.nl www.kbo-overijssel.nl

KBO Groningen T: 0599 – 41 41 08 E: info@kboprovgroningen.nl www.kboprovgroningen.nl

Nestor 3

Advertentie

Inhoud

COLOFON Nestor is een uitgave van de Unie KBO en verschijnt 10 keer per jaar. KBO-leden ontvangen Nestor gratis. Niet-leden betalen € 21. Abonnement opzeggen voor 1 november.

Nestor nummer 8/9, aug./sept. 2011

Redactieadres Postbus 325 5201 AH’s-Hertogenbosch E-mail: nestor@uniekbo.nl Directeur: Stella Salden Hoofdredacteur: Ingrid Nies Redactieraad: Ellen Willemsen, Hes van Huizen, Wil Jansen, Jan Roelofs (namens het ledenpanel) en Suzanne Meeboer Tekstcorrectie: Egbert Hartman Aan dit nummer werkten mee: Agnes van Balkom, Monica Boschman, Arjan Broers, Frank van Geffen, Will Hurkmans, Peter Louwerse, Suzanne Meeboer, Herman Post, Ineke de Ridders, Joop Rosier, Ad van Schaik, Arjan Visser, Cor Schoenmaker, Andrea Steinmetz, Adri Verweij Fotografie: Marc Bolsius, Eduard Ernst, Hes van Huizen, Mark Kohn, Arjen Jan Stada Illustraties: Ron Beumer en Michiel Moormann Cartoon: Tom Janssen Vormgeving: Korneel Lauwereins Druk: Roularta Printing, Roeselare (België) Advertentie-exploitatie: MediaPlus bv Postbus 440, 3740 AK Baarn T: 035 - 692 59 99 info@mediaplusbv.nl

Echte emoties bij Willeke Alberti Willeke Alberti heeft, zoals dat heet, een veelbewogen leven. Haar vader stierf relatief jong, drie huwelijken liepen op de klippen en onlangs overleed haar moeder. ‘Het wordt altijd weer twaalf uur!’ zegt Willeke.

28 52

De uitgever behoudt zich het recht voor om iedere advertentie zonder opgaaf van redenen te weigeren en is niet verantwoordelijk voor de inhoud van de advertenties. ISSN 0926-2520 Niets uit deze uitgave mag gebruikt worden zonder uitdrukkelijke toestemming van de uitgever.

Scheiden na je zestigste Daar waar vroeger mensen rotsvast geloofden dat het huwelijk voor altijd was, beslissen vandaag de dag steeds meer senioren om een eind te maken aan een relatie waar de glans al jaren af is.

Fietsen door eindeloze grasvlakten In deze Nestor een fietsroute door de polder Mastenbroek en het Kampereiland, een van de oudste polders in Nederland, waar je soms meer dan acht kilometer onbelemmerd de verte in kunt kijken.

EN VERDER: Welkom Post Nieuws Geld&Recht Natuurlijk in de Ardennen Leden in beeld: samen ﬁetsen Auto’s: snufjes voor senioren Zo, die is ﬁt! Tijd voor hobby’s Gezondheid: weg met die leesbril De winkel van mijn vader Luister Vraag & Antwoord 15Plus ledenaanbiedingen en loterij Op zoek en contact Flirten met God 15-Plus: reizen Week van de Eenzaamheid Mijn Passie: boswachter Uit! Puzzel Nieuwe leden: DVD André Rieu

3 7 12 16 20 25 26 33 34 38 42 45 48 50 58 60 64 67 68 72 74 75

Nestor 5

Advertentie

Post

REAGEREN OP ARTIKELEN IN NESTOR? Mail dan naar nestor@uniekbo.nl of schrijf naar Unie KBO, Post Nestor, Postbus 325, 5201 AH ’s-Hertogenbosch. Vergeet niet uw naam, adres, woonplaats en eventueel e-mailadres te vermelden.

Vrij en blij met voetveer Als je met pensioen bent, kun je ‘s ochtends kiezen wat je gaat doen. Soms is het zulk mooi, helder lenteweer, dan roept alles in je: naar buiten! Je pakt je ﬁets en voor je het weet rij je de natuur in, naar de Koudenhoorn in Warmond. Hé, daar vaart een veerpontachtige boot. Overdekt, maar aan alle zijkanten open. De heere Schouten, is de naam. Schipper, mag ik overvaren? Ja mevrouw, voor twee euro brengen wij u naar de overkant, naar de Zwanburgerpolder, waar u mag wandelen tot een punt waar wij u weer komen ophalen. Met ons voetveer, een 102 jaar oude Notarisboot, waarmee mijnheer de notaris vroeger langs de boerderijen voer om kwesties te regelen. Dat zoiets bestaat! Dat ik hier genietend rondvaar met twee vriendelijke, vrijwillige schippers. Dat ik hier wandel in een natuurgebied, met tientallen soorten vogels om mij heen en koeien die lui liggen in een middeleeuws aandoend landschap. Ik raap een vogelveertje op en zie in de verte het voetveer al op mij wachten. Dit ga ik mijn familie vertellen, mijn vrienden, en morgen, morgen ga ik weer! ■ Mia Meijer, Warmond

Onthouden pincode In de vorige Nestor stond een manier om de pincode te onthouden. Ik heb mogelijk nog een alternatief voor het onthouden van pincodes: 1. Kies een woord waarin minstens 10 verschillende letters voor komen 2. Vervang de cijfers van uw pincode door de overeenkomstige letter uit het woord (sla een reeds gebruikte letter over) 3. Noteer de lettercombinatie 4. Vervang bij gebruik de letters door het volgnummer van de plaats van de letters in het woord. Bijvoorbeeld: Woord: pinpasfraude Volgnummers 1 2 3 . 4 5 6 7 . 8 9 0 (In dit woord moeten de p van “pas” en de a in “fraude” worden overgeslagen) Pincode 1234 noteert u dan als pina, 5678 als sfru, enzovoort. ■ Ben Hendriks, Zeist

Het icoon Dresselhuys In de Nestor publiceert u meestal uitstekende interviews met bijzondere persoonlijkheden. Toch moet mij wat van het hart naar aanleiding van het ‘icoon’ Cisca Dresselhuys. Vanaf de jaren ’80 heeft Cisca het feminisme omgebogen naar het neo-liberale model. Daarin werd de keuzevrijheid voor vrouwen onderworpen aan de invloed van werkgevers, bedrijfsleven en economische winst. Zij hing het beeld op dat vrouwen daar volledig in mee moesten draaien. Een volledige baan hoorde daarbij. Vrouwen die de keuze maakten voor de zorg voor hun gezin, met een eventuele parttime baan, werden gezien als verwende poppetjes en zwak. Ook naar haar beleid en idee over emancipatie van allochtone vrouwen mag best eens kritisch worden gekeken. Zij stelde zich zeer negatief op naar vrouwen die de keuze maakten een hoofddoek te dragen. Lof voor iedereen die dat toekomt. Maar laten we niet als makke schapen achter ‘iconen’ aanlopen. Het feminisme blijft ook nu om een kritische houding vragen. ■ Henriëtte van der Hijden, Dordrecht Babyboomer en feministe vanaf de jaren ‘60

Nestor 7

8 Nestor

INTERVIEW

Willeke Alberti (66), zangeres en actrice:

Zonder gevoel wordt het niks Willeke Alberti heeft, zoals dat heet, een veelbewogen leven. Haar vader - haar idool - stierf relatief jong, op zijn 58ste. Drie huwelijken liepen op de klippen. De laatste klap die haar, een paar maanden geleden, trof was de dood van haar moeder. ‘Het wordt altijd weer twaalf uur!’ zegt Willeke. Vrienden en familieleden steunen haar, maar het is vooral de muziek die haar er keer op keer weer bovenop helpt. TEKST: ARJAN VISSER FOTO’S: MARK KOHN

Is het niet lastig om op te treden als je verdrietig bent? ‘Bij sommige liedjes krijg ik het wel eens moeilijk, maar dat vind ik niet erg. Het zijn echte emoties die ik laat zien. Ik benoem het ook gewoon: ‘dit raakt me’ of ‘u ontroert me’. Zonder gevoel wordt het niks. Als je zonder gevoel kookt, proeft toch ook iedereen dat het niet lekker is?’ Maakt het uit wie er tegenover je zit? ‘Ik denk dat ik voor oude mensen iets meer mijn best moet doen. Ze moeten vaak wennen aan het idee, wennen aan het geluid, maar als ik dan ‘Twee motten’ van Tom Manders begin te zingen, zie je iets bij hen gebeuren: herkenning, ontroering. Als ik voor kleinere groepen – in ziekenhuizen of verpleegtehuizen – optreed, heb ik ook de mogelijkheid om letterlijk dichtbij te komen. Dan zing ik ‘Geef me je hand’ van Toon Hermans en voel hoe die aanraking iets met ze doet. Als ze mij iets willen vertellen, is één gebaartje naar de band voldoende; het zijn fantastische muzikanten die precies weten wanneer ze zachtjes moeten blijven doorspelen en wanneer ze de draad weer kunnen oppakken. We weten precies wat we aan elkaar hebben, we zijn echt een eenheid.’ Het lijkt me heel dankbaar werk. ‘Ja, dat is het ook. Laatst heb ik vijf giga-grote concerten gegeven voor mensen met een verstandelijke beperking. Echt geweldig, het mooiste

dat je kunt doen. Het kost heel veel energie, maar je krijgt er ook zoveel voor terug. Het zijn fantastische projecten die door het Innovatiefonds Zorgverzekeraars mogelijk worden gemaakt. Ik vind het een eer om daaraan mee te mogen werken.’ Johnny, jouw zoon, maakt televisieprogramma’s met jongens die het syndroom van Down hebben. Is het een familietrekje om juist met en voor hen te willen werken? ‘Misschien wel. Mijn vader deed het ook. Ik ben als kind vaak met hem meegegaan, naar ziekenhuizen en instellingen. Hij had er zelfs een stichting voor opgericht; zijn laatste centen gaf hij er aan weg. Ik vind het prachtig om te zien hoe Johnny helemaal zichzelf durft te zijn – dat kan ook niet anders; als je niet puur bent, kom je nergens – en zich bijna laat doodknuffelen door die jongens.’ Over puur gesproken: ik zag hoe je begin dit jaar, in ‘Op volle toeren’ met Ali B, een prachtige ontmoeting had met... ‘Kleine Viezerik! Ja, heb je dat gezien? Ik had Ali een keer in een programma met Johnny gezien en ik was erg van hem onder de indruk. Wat een mooi mens is dat; echt een voorbeeld voor jongeren. Op een dag stond hij hier dus met de ploeg van ‘Op volle toeren’ voor de deur. Hij stelt die donkere jongen aan mij voor en zegt: ‘Dit is Kleine Viezerik.’ ‘O...’ zei ik, ‘hallo...’ Ik heb hem onmid- »

Nestor 9

Ik heb de mooiste jeugd gehad die je je maar kunt dellijk omarmd, intuïtief voelde ik dat het goed zat. Zij maakten een bewerking van ‘Telkens weer’ en ik moest mijn versie van ‘Meisje luister’ opnemen. Als die rappers zingen, kan ik ze nauwelijks verstaan – het is ook niet echt de muziek waar ik van hou – maar toen ik die tekst las, begreep ik dat het eigenlijk een smartlap van vroeger in een ander jasje was. Het zijn dezelfde emoties die mensen keer op keer, op allerlei manieren, willen overbrengen. Hoe mensen in moeilijke tijden op de been weten te blijven; dat is een verhaal dat mij echt ongelooﬂijk ontroert.’

Ik had haar nog zoveel willen vragen Is dit voor jou een moeilijke tijd? ‘Ja. Ik had nooit gedacht dat de dood van mijn moeder er zo zou inhakken. Een half jaar eerder danste ze nog. We gingen overal naartoe. Op het Willeke in haar beginjaren, hier op 15-jarige leeftijd (in 1960). Ze debuteerde al op 11-jarige leeftijd in een musical. Op haar 13e zong ze, samen met haar vader, op haar eerste plaatje ‘Zeg pappie, ik wilde u vragen’.

10 Nestor

Jordaanfestival was ze de koningin. Maar ze had een open been en dat heeft ze niet goed verzorgd. Ze wilde niet naar het ziekenhuis, kreeg een vergiftiging, kwam in een levensbedreigende situatie en móest toen worden opgenomen. Eerst bloeide ze op, daarna kreeg ze een insult. Ze kwam met een schok terug in het gewone leven en zo kregen we onze moeder terug. Drie weken hebben we nog van haar kunnen genieten. Dat was een geschenk, echt waar, maar het viel me toch heel erg tegen hoezeer ik haar daarna ging missen. Ik had haar nog zoveel willen vragen, nog zoveel willen zeggen...’ Hebben jullie dingen niet uitgepraat? ‘Jawel, zeker in die laatste weken, maar toch... We kwamen er na haar dood achter dat ze alles, werkelijk alles, van mijn vader heeft bewaard. Foto’s, kaartjes, briefjes die ze elkaar schreven - je zou er een museum mee kunnen vullen. Het grijpt me ook aan om te zien hoe ze zichzelf helemaal heeft weggecijferd. Alles stond in het teken van haar ‘mannetje’ en de kinderen. Ik heb altijd een waanzinnig groot respect voor haar gehad, voor hoe ze de dingen heeft gedaan, hoe ze op haar

manier alles heeft verwerkt, maar ik heb zo weinig van háár gezien, van wat ze nu voor zichzelf had gewenst. Ze heeft in zekere zin nooit toegegeven dat hij dood was. Ze koos er voor om in díe wereld te blijven leven. Ik had bij mij thuis een kamer voor haar ingericht. Ze heeft er één keer geslapen. Ze kon het gewoon niet. Ze móest thuis zijn, bij haar mannetje. Ik heb die kamer zo gelaten. Het is met al die spulletjes toch haar plek geworden.’ Ben je, door het uitzoeken van die erfenis, ook meer aan vroeger denken? ‘Ja. Ik heb de mooiste jeugd gehad die je je maar kunt voorstellen. Ik kom uit een warm nest, dat was echt het werk van mijn moeder.’ Wat ontroert je daarin het meest? ‘Hoe mooi ze was. Hoe goed verzorgd wij eruit zagen.’ Zie je ook jezelf weer terug? ‘Ja, dan zie ik een klein, eigenwijs meisje dat overal haar neus insteekt. Eigenlijk ben ik nog steeds zo.’ Moeders en dochters, dat verloopt niet altijd vlekkeloos. Ben je geen lastige puber geweest? ‘Ik geloof dat ik pas ging puberen toen mijn vader was overleden.’ Jij was veertig toen je vader in 1985 stierf. Wat doet een puber van veertig zoal? ‘Ach, ja, hoe moet ik dat uitleggen? Ik ging dingen doen die ik nooit eerder had gedaan: drinken, roken... Mijn vader was alles voor mij. Dat is voor mijn partners niet makkelijk geweest. Die onvoorwaardelijke liefde, daar kon natuurlijk niemand aan tippen. Ik heb er heel erg van geleerd. Ik ben sowieso niet iemand die de schuld bij een ander legt. Niet naar de ander wijzen, zeg ik altijd, daar krijg je alleen maar kromme vingers van. Ik ben door schade en

voorstellen

Willeke Alberti (66): ‘Ik heb geleerd om van mezelf te houden en daardoor kan ik nu ook anderen zoveel liefde geven.’

schande wijs geworden. Ik heb voor mezelf gekozen. Die keuze heeft ook met mijn vak te maken. Ik kan nu doen wat ik wil, er is niemand die zegt: ik heb liever dat je thuisblijft vanavond. Het is moeilijk om je partner te moeten delen met een publiek, dat begrijp ik wel.’ Wil je dan zeggen dat de liefde voor het vak altijd groter is? ‘Nee, dat gaat te ver. Ik heb het geprobeerd: huisvrouw en moeder zijn en ik ben blij dat ik dat heb gedaan, want ik heb mijn jongetjes tot hun zeventiende bij me gehad. Daarna zijn ze naar hun vaders gegaan. Dat is hartstikke goed gegaan. Toen Kaj, mijn

WIE IS WILLEKE? Willeke Alberti (Amsterdam, 3 februari 1945) debuteerde op 11-jarige leeftijd in de musical ‘Duel om Barbara’. In 1970 vertolkte zij de rol van Marleen Spaargaren in de tv-serie ‘De Kleine Waarheid’. Willeke trouwde in 1965 met Joop Oonk. Ze kregen samen één dochter: Daniëlle. Het huwelijk strandde in 1974. Van 1976 tot 1980 was ze getrouwd met John de Mol jr. Johnny de Mol (o.a. bekend van tv-programma’s als ‘Down met Johnny’) is hun zoon. In 1983 trouwde Willeke met de Deense voetballer Sören Lerby. Het huwelijk hield tot in de jaren negentig stand. Kaj, hun zoon, is onlangs getrouwd. Willeke Alberti kreeg in de loop der jaren een groot aantal onderscheidingen, waaronder, in 1996, die van Ridder in de Orde van OranjeNassau. In 2001 richtte ze de Willeke Alberti Foundation op. De stichting organiseert culturele activiteiten die bedoeld zijn om het welzijn en de levenskwaliteit van senioren, kinderen en zieken in verpleeginstellingen en verzorgingshuizen te verbeteren.

jongste, onlangs trouwde kwam zijn vader (Sören Lerby –red.) hem hier thuis ophalen. We zijn ook samen, als ouders, naar de bruiloft gegaan. Het was niet echt gemakkelijk, maar we hebben het wel gedaan. Dat zijn de momenten waarop ik tegen mezelf zeg: het wordt altijd weer twaalf uur. Of: alles komt altijd goed. Kort na mijn moeders dood, stond ik alweer in de studio om een plaat op te nemen. Natuurlijk heb ik bij alle liedjes die op een of andere manier met haar te maken hebben, een brok in mijn keel. Dat is niet erg. Het hoort er allemaal bij.’ Geloof je dat er een stijgende lijn zit in jouw leven?

‘Ja, dat geloof ik zeker. Ik heb geleerd om van mezelf te houden en daardoor kan ik nu ook anderen zoveel liefde geven. Voor mij is muziek de beste manier om dat gevoel over te brengen. Ik probeer mezelf daarin ook te ontwikkelen; ik wil altijd proberen om het nóg mooier te doen. Niet om ergens uit te komen, niet om nummer één te worden, nee, het is heerlijk om op te treden en te horen hoe iedereen alle liedjes meezingt. Of het nu de gasten op het huwelijksfeest van Winston Gerschtanowitz en Renate Verbaan zijn – voor wie ik laatst ‘Daar komt de bruid’ moest zingen - of de bejaarden in een verzorgingstehuis. Daar te zingen, daar te zijn. Dat is genoeg.’ «

Nestor 11

Nieuws van het landelijk bureau

De liefde bloeit In deze editie van Nestor gaat het veel over het groeiende gevoel van eenzaamheid onder ouderen. De KBO organiseert juist daarom allerlei activiteiten om mensen met elkaar in contact te brengen. In mei organiseerden wij voor onze leden de Dag van de Romantiek. Ruim honderd alleenstaanden stroomden samen in Slot Zeist. Het aantal aanmeldingen was overweldigend: velen moesten op de wachtlijst. Dat bevestigde ons beeld dat steeds meer 50-plussers verlangen naar een nieuwe liefde. De single KBO’ers kwamen nog wat nerveus binnen, maar tijdens de kofﬁe met een taartje werd de sfeer al snel vrolijk en ontspannen. Twintig mannen en twintig vrouwen gingen onder professionele begeleiding ‘slowdaten’, de KBO-variant van speeddaten, waarbij je rustig in gesprek gaat met mogelijke partners. De dag was een groot succes. Liefdes bloeiden op, vriendschappen werden gesmeed, en anderen hadden gewoon een ﬁjne dag. Dat succes vraagt om een vervolg en dat komt er ook: dinsdag 22 november is er een nieuwe Dag van de Romantiek waarop 60 mensen (30 mannen en 30 vrouwen) weer gaan slowdaten met elkaar. In de volgende Nestor leest u er meer over! Stella Salden Directeur Unie KBO Het landelijk bureau van de Unie KBO heeft de afgelopen tijd weer heel wat gedaan om voor uw belangen op te komen! Hieronder een aantal van onze activiteiten.

➔

NS presenteerde per 1 augustus haar nieuwe abonnementen. Er verandert veel in het aanbod, maar de Unie KBO is verheugd dat de huidige bezitters van een Voordeelurenabonnement de nu geldende voorwaarden blijven houden.

De Unie KBO heeft (in ➔ CSO-verband) een brief gestuurd naar de vaste Kamercommissie van VWS over de overheveling van alle hulpmiddelen uit de AWBZ

naar de ZVW én de Wmo. Voor ouderen was het beter als de middelen alleen via de ZVW te krijgen waren. De CSO (waaronder ➔ de Unie KBO) heeft haar bezorgdheid geuit over de gevolgen van de ombuigingsmaatregelen voor ouderen met meervoudige problematiek. Volgens de CSO worden ouderen die van meerdere voorzieningen tegelijk gebruik maken onevenredig hard getroﬀen.

De CSO is de koepel van de ouderenorganisaties waar de Unie KBO deel van uitmaakt.

12 Nestor

Meldpunt ouderenmishandeling Op 15 juni opende de inspectie voor de Gezondheidszorg het meldpunt voor ouderenmishandeling in de zorg. Dit meldpunt is bestemd voor slachtoffers en hun naasten, medewerkers en bestuurders van zorginstellingen die een melding willen doen van ouderenmishandeling door medewerkers van zorginstellingen. Zorgverleners en burgers kunnen bij het meldpunt ouderenmishandeling terecht voor een melding maar ook voor vragen over ouderenmishandeling. Medewerkers van het meldpunt beantwoorden vragen en geven advies. Ook als het gaat om ouderenmishandeling in de huiselijke kring kunnen bellers ook hun vraag stellen. Het meldpunt zal dan informeren en doorverwijzen naar ‘Steunpunten Huiselijk Geweld’ (0900 – 126 26 26). Als er een melding over ouderenmishandeling in de zorg is gedaan, kan de Inspectie besluiten om onderzoek te doen en op basis daarvan actie te ondernemen. Dat kan uiteenlopen van aangifte tegen vermoedelijke plegers van strafbare feiten tot het stimuleren van een zorginstelling om beleid te voeren dat ouderenmishandeling voorkomt. Het meldpunt is de eerste actie vanuit het actieplan ‘Ouderen in veilige handen’. Met dit plan (van 2011 tot 2014, budget 40 miljoen euro) zet de overheid fors in op het bestrijden van ouderenmishandeling. Behalve het opzetten van een centraal meldpunt, waar de Unie KBO eerder al voor pleitte, wil de overheid ook meer voorlichting geven om het taboe te doorbreken, de hulp aan slachtoffers verbeteren, ondersteuning geven bij ontspoorde mantelzorg en een strengere aanpak van de plegers. De Unie KBO is blij met de acties rond het onderwerp, waar zij al meerdere malen aandacht voor vroeg en houdt de toegankelijkheid, bereikbaarheid en de effectiviteit van meldpunten scherp in de gaten. Ouderenorganisaties (Unie KBO) en andere maatschappelijke organisaties zijn betrokken bij de uitvoer van het plan, met name daar waar het gaat om de voorlichting en de preventie. Het meldpunt voor ouderenmishandeling is te bereiken via telefoonnummer 088-129 050 50 en via ouderenmishandeling@igz.nl of www.igz.nl/meldpuntouderenmishandeling

*Uitgelicht! Ongerustheid onder ouderen Onder ouderen heerst een grote ongerustheid, stelde Gijp van Soest, de voorzitter van de koepel van de ouderenorganisaties CSO, onlangs ter gelegenheid van de Algemene Vergadering. ‘Het zou een verademing zijn als er een einde komt aan steeds nieuwe aankondigingen en maatregelen. ‘ Volgens Van Soest weten ouderen op allerlei terreinen niet meer waar ze aan toe zijn: zorg, AWBZ, PGB, hoogte AOW, pensioenafspraken, wonen, mobiliteit, veiligheid. Hoeveel geld is er, voor welke indicaties, in welke situaties, en wie betaalt wat? Maar ook: waar haal ik mijn informatie vandaan? Verantwoordelijkheden worden verlegd, steeds weer staan er veranderingen van weten regelgeving op stapel, en bestaande afspraken gaan op de schop. Van Soest roept politici op duidelijkheid te scheppen.

In memoriam mevrouw Greweldinger Met diepe verslagenheid namen we kennis van het overlijden van mevrouw M.C. Greweldinger-Beudeker. Ze heeft een lange staat van dienst bij de KBO. Ze was jarenlang actief als voorzitter van de Unie Adviescommissie Gezondheid en Zorg, voorzitter van de CSO commissie Zorg en Welzijn en bestuurslid van de Unie KBO. Haar betrokkenheid, integriteit en charme zullen ons altijd bijblijven. Ze bracht het ouderenperspectief met verve over het voetlicht en streed voor de verbetering van de positie van kwetsbare ouderen in de zorg. We missen haar en wensen haar familie veel sterkte met het verwerken van dit enorme verlies.

Opnieuw pleidooi voor gepensioneerden in de besturen van de pensioenfondsen De Unie KBO heeft in CSO-verband onlangs een brief gestuurd naar de vaste commissie voor SZW van de Eerste Kamer om - opnieuw - te pleiten voor een wettelijke vertegenwoordiging van gepensioneerden in de besturen van de pensioenfondsen. Gepensioneerden, verenigd in de ouderenorganisaties, pleiten al vele jaren voor een wettelijke vertegenwoordiging van gepensioneerden in de besturen van de pensioenfondsen. Om dat te bereiken hebben Koșer Kaya en Blok een wetsvoorstel ingediend. Volgens de ouderenorganisaties is het initiatiefwetsvoorstel een goede eerste stap en staat het los van alle andere ontwikkelingen op pensioengebied, ook van de plannen van de minister van SZW om in de toekomst het bestuursmodel bij pensioenfondsen aan te passen. Er is volgens de CSO geen reden om de behandeling van het initiatiefwetsvoorstel op te schorten. Integendeel, de uitwerking van het Pensioenakkoord maakt een wettelijke vertegenwoordiging van gepensioneerden in de besturen van de pensioenfondsen op korte termijn juist extra noodzakelijk.

Themadag: Grenzen aan de zorg

Ouderenbonden vullen 115.308 aangiftes in

Op 29 september organiseert de Unie KBO, samen met CNV en PCOB, een symposium over Grenzen aan de Zorg in de Jeruzalemkerk te Utrecht. Durven we zelf als burger grenzen te stellen aan de zorg? Kunnen we ons verlaten op collectieve voorzieningen of is het noodzakelijk om zelf te sparen voor zorg die nodig is op oudere leeftijd? Mogen we mensen aanspreken op ongezond gedrag om zo de kosten in de zorg te beperken? Deze onderwerpen komen aan bod op de themadag Grenzen aan de Zorg die de Unie KBO (mede) organiseert. De dag duurt van 10.30 uur tot 14.45 uur en is inclusief lunch. Sprekers zijn onder anderen CNV-voorzitter Jaap Smit en prof. dr. Huijsman. ’s Middags zijn er workshops. Aanmelden via uniekbo@uniekbo.nl o.v.v. themadag zorg

Leden van de Unie KBO kunnen hulp krijgen bij het invullen van hun aangifte inkomstenbelasting. Uit een recente meting blijkt dat de leden daar dankbaar gebruik van maken. Begin 2011 zijn de ouderenbonden voor het belastingserviceproject met een speciaal aangifteprogramma van de Belastingdienst gaan werken. Met dit programma kan de Belastingdienst daadwerkelijk meten hoeveel belastingaangiftes er door de ouderenbonden worden ingediend. Het aantal binnengekomen belastingaangiftes van de ouderenbonden is, gemeten tot juli 2011, 115.308. Een prachtig resultaat.

Nestor 13

Advertentie

SOLIDARITEITSFONDS

COLUMN ADRI VERWEIJ

Leer haar lezen!

Storytelling Waarom heet die straat waar ik al zoveel jaren langs rijd ‘De Hollende Wagen’? Hoe komt het dat iedereen een lang overleden oom ‘De Sok’ noemde, terwijl zijn broer ‘De blauwneus’ heette? Welk verhaal steekt er achter de bijnamen van alle inwoners van ons dorp? We heten niet voor niets ‘Platneuzen’ maar aan ons voorkomen kun je het niet zien.

Stelt u zich eens voor, dat u niet kunt lezen. Ik wed dat u zich doodongelukkig zou voelen. Uw wereldje wordt wel heel erg beperkt. Het gevaar geïsoleerd te raken komt dan heel dichtbij. Veel ouderen in Ghana zijn nooit naar school geweest. Vooral veel vrouwen zijn analfabeet. Meisjes worden nu eenmaal minder vaak naar school gestuurd dan jongens. Een groep vrouwen in de parochie van Fodome-Helu heeft een organisatie opgezet om oudere, ongeletterde vrouwen lezen en schrijven te leren en ze zo meer bij het parochiewerk te betrekken. Ze kunnen dan niet alleen de Bijbel en de tekst van kerkelijke liederen lezen, maar ook wordt het meedoen in allerlei sociale activiteiten binnen de eigen gemeenschap gemakkelijker gemaakt. Vrouwen die leren lezen en schrijven, krijgen meer eigenwaarde, worden meer gerespecteerd door de directe omgeving en zijn beter in staat om voor zichzelf op te komen. Ook vergroot dit hun kansen op werk. De bedoeling is om drie trainingmodules te ontwikkelen en veertig mensen op te leiden om met deze modules te gaan werken. Ook wordt educatief materiaal gemaakt dat bij de training gebruikt kan worden. Totale kosten: 10.360 dollar. Aan het solidariteitsfonds wordt een bijdrage gevraagd van 2.600 dollar. De overige kosten worden lokaal opgebracht. Ook oudere vrouwen willen volop mee kunnen doen. Zullen wij dit samen mogelijk maken? U kunt uw bijdrage overmaken naar giro 232325 ten name van Unie KBO Solidariteitsfonds te ’s-Hertogenbosch. Hartelijk dank!

Deze zomer maakte ik in Noord Ierland een avondje ‘Storytelling’ mee. Een vijftigtal mensen in een zaaltje om op vragen als hierboven een antwoord te horen. Niet dat er een deskundige was uitgenodigd, want iedereen was even bekwaam. Wie draagt er op onze leeftijd niet de kennis van een rijk stuk verleden? Het recept voor een geslaagde avond, al of niet in KBOverband: men neme een ruimte en een onbeperkte hoeveelheid kofﬁe/of thee en misschien nog wat sterkers na. De enige afspraak is dat je je op de zitting persoonlijk voorbereidt. Welk verhaal kan ik vertellen? Sterke staaltjes misschien met een al of niet bijna paranormale strekking. Hoe het paard van onze groenteman was losgebroken en midden in de sloot stond. Vijf sterke mannen konden hem niet op de wal krijgen! De gealarmeerde brandweer evenmin. Toen kwam het kruidenvrouwtje langs. Zij keek het paard diep in de ogen en maakte een groot kruis over het grote paardenhoofd. En - geloof het of niet - zo mak als een lam zette hij voet op droge bodem! Ieder van ons, ouderen, draagt verhalen met zich mee. Vaak vertelsels die ons heden duiden: de namen van de huizen, straten, dorpsbewoners. De eigenaardigheden van vroeger waar niemand het meer over heeft, maar die met de regelmaat van de kalender opduiken. De vooroordelen die altijd ergens vandaan komen. De vergeten namen op het kerkhof. In Noord Ierland wordt zo’n avond gelardeerd met folk muziek. Misschien kun je hier de oude liederen zingen; over de Machtigste Koning van Storm en van Wind, of Ballades uit lang vervlogen jaren. Succes verzekerd, zeker als je vervolgens hetzelfde programma herhaalt met groep acht van de basisschool. Zeg nou zelf: het zou een ramp zijn als zulke verhalen onze generatie niet overleefden.

Will Hurkmans

Voorzitter Solidariteitsfonds

Pastor Adri Verweij

Het Solidariteitsfonds van de Unie KBO steunt kleinschalige projecten die de rechten, leefomstandigheden en positie van ouderen in ontwikkelingslanden verbeteren.

Nestor 15

Alleenstaanden be Steeds meer mensen wonen gewild of ongewild alleen. Vooral onder senioren neemt het aantal alleenstaanden snel toe, volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Toch zijn ze op sommige terreinen nog steeds achtergesteld bij gehuwden en samenwonenden. Wat is er eigenlijk geregeld voor deze groeiende groep? Nestor zet een aantal vragen en antwoorden op een rijtje. TEKST: PETER LOUWERSE ILLUSTRATIE: MICHIEL MOORMANN

Betalen alleenstaanden meer belasting? Een alleenstaande met een inkomen van 40.000 euro betaalt 5.000 euro meer aan inkomstenbelasting dan twee partners die samen hetzelfde bedrag verdienen. Het verschil zit hem in de toeslagen. CDA, SGP en D66 willen aan deze ongelijkheid een einde maken. Ze willen een ‘leefvormneutraal’ belastingstelsel. Het is de vraag of het zover komt, want veranderingen in één onderdeel van de inkomstenbelasting hebben verstrekkende gevolgen voor andere belastingbetalers en voor de schatkist. Ik word als alleenstaande verzorgd door een goede vriendin. Ik wil met haar gaan samenwonen, en een deel van mijn erfenis aan haar nalaten. Hoe zorg ik dat zij zo weinig mogelijk successierechten betaalt? Het meest praktisch is om in dit geval te kiezen voor een geregistreerd partnerschap. Daarvoor moet u zich registreren bij de burgerlijke stand. Voor het vermogen heeft dit geregistreerd partnerschap dezelfde gevolgen als een huwelijk. Uw vriendin wordt beschouwd als echtgenoot en hoeft over de eerste 603.600 euro geen successiebelasting te betalen. Echter: als u kinderen heeft, kunt u hen niet benadelen door met uw vriendin een partnerschap aan te gaan. Hun positie is namelijk beschermd door de zogeheten wilsrechten, die ze kunnen opeisen zodra hun positie in gevaar komt. Wilt u niet kiezen voor geregistreerd partnerschap, dan kunt u ook het schenkingsrecht gebruiken om erfbelasting te besparen. U mag uw vriendin elk jaar 2012 euro belastingvrij schenken. Als u dat jaar op jaar doet, kan het aardig oplopen. Krijg ik als alleenstaande korting voor de afvalstoffenheffing en de heffingen van het waterschap? Sommige gemeenten heffen de afvalstoffenheffing per adres: het maakt dan niet uit hoeveel mensen er wonen. Er zijn ook gemeenten waar het tarief varieert naar gelang de gezinsgrootte. Soms mag het huisvuil alleen worden aangeboden in een speciale zak die €1,50 per stuk kost. Dan geldt dus het principe: de vervuiler betaalt.

16 Nestor

Aan het waterschap betaalt u twee keer. De zuiveringshefﬁng is voor het reinigen van het oppervlaktewater. Daarbij wordt rekening gehouden met alleenstaanden: zij betalen één eenheid. Alle andere huishoudens betalen drie eenheden. De watersysteemhefﬁng is voor het op peil houden van het water. Hier geldt een vast bedrag per woonruimte. Het doet er dus niet toe of u alleenstaand bent of gehuwd. Ik wil een kamer verhuren voor extra inkomsten. Word ik gekort op mijn AOW? De inkomsten uit kamerverhuur worden niet gekort op de AOW en evenmin op een uitkering krachtens de Algemene nabestaandenwet (ANW). De inkomsten worden wel gekort op de bijstandsuitkering. Ik kan nu prima voor mezelf zorgen. Moet ik als alleenstaande nu toch al regelingen treffen voor de thuiszorg, mocht mij iets overkomen? Voor de thuiszorg maakt het niet uit of u alleenstaand bent. Het is raadzaam om nu al uit te zoeken welke diensten uw thuiszorgorganisatie heeft die handig zijn voor alleenstaanden. Bijvoorbeeld maaltijdvoorziening of wondverzorging. Maar ook hulp bij het aantrekken van steunkousen. Wist u dat de thuiszorg ook kan helpen bij uw persoonlijke situatie, bijvoorbeeld bij op orde brengen van uw administratie? Ook alarmering is handig voor alleenstaanden. Ik ben alleenstaand en wil gaan samenwonen. Wat betekent dat voor mijn AOW en bedrijfspensioen? Voor uw AOW gaat u over van het ongehuwdenpensioen (per persoon 70 % van het minimumloon) naar het gehuwdenpensioen (per persoon 50 % van het minimumloon). In geld gaat u er dus op achteruit. Ook voor uw bedrijfspensioen kan het consequenties hebben. Sommige pensioenfondsen geven alleenstaanden automatisch een verhoging van 15 procent, omdat deze groep geen aanspraak kan maken op partnerpensioen. Als u die toeslag heeft, raakt u die dus kwijt. Let op: als u tijdens het opbouwen van uw pensioen trouwt of samenwoont, en uw partner overlijdt daarna, dan heeft u recht

GELD & RECHT

talen voor twee

op dit partnerpensioen. Maar trouwt u na uw 65ste, dan heeft de partner geen recht op dit partnerpensioen. Wanneer heb ik als alleenstaande recht op huur- en zorgtoeslag? U kunt huurtoeslag krijgen als uw huur tussen de € 212,24 en € 652,52 ligt en u verhoudingsgewijs veel huur betaalt. Alleenstaande 65-plussers komen in aanmerking voor huurtoeslag als hun bruto-inkomen onder de € 20.325 ligt. De zorgtoeslag is ingevoerd om de kosten van het nieuwe zorgstelsel deels te verzachten. Voor alleenstaan-

den geldt een maximaal bruto-inkomen van € 36.022, voor stellen is dat € 54.264. De zorgtoeslag bedraagt maximaal € 835 voor alleenstaanden en € 1753 voor stellen. Zijn er ook voordelen voor alleenstaanden? Ja, die zijn er ook. Zo krijgt een alleenstaande per persoon bruto 300 euro meer AOW per maand. De gedachte daarachter is dat één alleenwonende aan woonlasten, energie, enzovoort meer geld kwijt is dan twee personen die die vaste lasten kunnen delen.

Er is een ook aparte hefﬁngskorting voor 65-plussers met een inkomen lager dan €34.857: de ouderenkorting. Dat betekent dat u minder belasting en premies hoeft te betalen. De ouderenkorting 2011 bedraagt € 739. Naast de ouderenkorting kunt u ook recht hebben op de alleenstaandeouderenkorting. Hier hebt u recht op als u in 2011 een AOW-uitkering voor ongehuwden ontving. De alleenstaande-ouderenkorting 2011 bedraagt € 421. De Sociale Verzekeringsbank houdt bij het bepalen van uw netto AOW al rekening met de (alleenstaande-)ouderenkorting. «

Nestor 17

Advertentie

KanoĂŤn in Durbuy, de kleinste stad ter wereld.

In de wildparken ziet u herten, everzwijnen en vossen in hun natuurlijke omgeving.

20 Nestor

REIZEN

Natuurlijk in de Ardennen Nu we eindelijk de tijd hebben, willen we reizen. Naar glooiende landschappen, groene bossen, prachtige vergezichten en stromende riviertjes. We willen wild spotten, ons vergapen aan eeuwenoude kastelen en historische stadjes, rommelmarkten afstruinen en natuurlijk lekker eten en drinken. Ver hoeven we daarvoor eigenlijk niet te gaan. De Belgische Ardennen hebben alles. Het gastvrije en bourgondische België is een andere wereld, maar wel lekker dicht bij huis. TEKST: INGRID NIES FOTO’S: BESTCAMP & OPT

eerlijk nazomeren of genieten van de herfst als de bossen veranderen in een prachtig kleurenpalet: de Belgische Ardennen zijn een ideale bestemming voor een langere vakantie of korte trip. De natuur is er op haar best: puur en ongerept. Om optimaal van de natuur te genieten, logeren wij te midden van de bossen en velden. Op de campings en vakantieparken in de Ardennen kun je een luxe stacaravan of bungalow huren die nog echt midden in de natuur staat. Dat geeft een gevoel van vrijheid, het is gezelliger dan in een hotel, en we hebben toch alle comfort. In de omgeving maken we al snel kennis met het heerlijke Bourgondische leven: streekgerechten in goede restaurants, Belgische bieren, wijn en chocola. Het ultieme vakantiegevoel.

Kleinste stad ter wereld In de Ardennen kun je vooral heerlijk wandelen. Stafkaart, verrekijker en fototoestel mee en u wandelt vanaf de camping zo het bos in. Er zijn meerdere prachtige tochten, voor zowel de beginnende als ervaren wandelaar, die u langs de mooiste plekjes leiden. Ook is het leuk om eens op stap te gaan met een ervaren wandelgids. Die laat u met een hele nieuwe blik naar de natuur kijken en weet verrassende paden waar u anders misschien niet zou komen. Ook de steden en dorpen in de Ardennen zijn heerlijk om doorheen te wandelen. Mooie historische gebouwen, smalle straatjes en gezellige pleintjes met winkels. Wij bezochten onder andere het stadje Durbuy in de Belgische provincie Luxemburg. De Middeleeuwse stad die bekendstaat als de kleinste stad »

De Ardennen hebben prachtige historische stadjes om te verkennen.

Met een wandelgids ontdek je meer.

Nestor 21

Advertentie

De natuur is puur en ongerept

ter wereld, is één van de toeristische trekpleisters in Wallonië. De stadskern zelf bestaat uit slechts een aantal straten en heeft maar zo’n vierhonderd inwoners, maar mooi, mooi! Nog niet uitgewandeld? Struin dan de rommelmarkten af, bijvoorbeeld in Bastogne, La Roche, Spa of Bouillon. Bijna iedere dag is er wel ergens een markt!

Robuuste kastelen Te midden van de valleien, bossen en rivieren van de Belgische Ardennen staan overal robuuste of juist gracieuze kastelen. Een van de mooiste kastelen van de Ardennen is het Chateau de Walzin. Gelegen op een rots meer dan 50 meter hoog, uitkijkend op een bocht in de Lesse, heeft het door de eeuwen heen gediend als controlestation en voorwaartse verdediging van de stad Dinant. Het kasteel is privé-eigendom en kan helaas alleen vanuit de verte bewonderd worden. Gelukkig zijn veel andere kastelen in de Ardennen wel voor bezoekers toegankelijk. Breng bijvoorbeeld eens een bezoek aan de kastelen van Laveaux-Saint-Anne, Bouillon, Sedan, Vêves of Modave. Indrukwekkend zijn ook de oorlogsmonumenten ter nagedachtenis aan de slachtoffers uit de Eerste en Tweede Wereldoorlog. Zo zijn er nog vele overblijfselen die herinneren aan

de slag om de Ardennen. Bastogne was het brandpunt van deze strijd. In het ‘Bastogne Historical Center’ leert u alles hierover. Ook het ‘Museum van het Ardennenoffensief’ (La Roche- en-Ardenne), het museum ‘December 44’ (La Gleize) en ‘ Fort Fermont’ (Maginotlinie) verhalen over de oorlog.

Durbuy

Golf in glooiend landschap Houdt u van actief bezig zijn? Wat dacht u bijvoorbeeld u van een mooie kanotocht, waarbij u de natuur beleeft vanaf het water? Ook steeds meer golfers vinden in het glooiende landschap van de Ardennen, met natuurlijke hindernissen zoals beken en bossen, een nieuwe uitdaging. Dus pak uw golfclubs in en loop uw holes op één van de schitterende banen die de Ardennen rijk is, bijvoorbeeld in Barvaux-sur-Ourthe, Margut, Houyet, Méan of Spa. Ook onder de grond bevinden zich in de Ardennen attracties die de moeite waard zijn: grotten, leisteengroeven en steenkoolmijnen. Daar zijn gigantische ruimten waarin leisteen ontgonnen werd en daar kunt u de mysterieuze sfeer ervaren van een klank- en lichtspel ver onder de grond. Het meest bekend zijn de grotten van Han, maar ook in Remouchamps, Hotton sur Ourthe of Lorette-Rochefort waant u zich in de grotten in een heel andere wereld. «

Vakantieparken De vijf vakantieparken van BestCamp zijn een prima uitvalsbasis voor een bezoek aan de mooiste plekjes en bezienswaardigheden in de Belgische Ardennen. Op de ANWB-erkende vakantieparken wacht u een warm welkom. De Nederlandstalige eigenaren met hun welgemeende gastvrijheid en persoonlijke aandacht bezorgen u een onvergetelijke vakantie. Interesse? Kijk op www.bestcamp.nl of bel naar 070 - 890 06 20. Chateau de Walzin

Nestor 23

Advertentie

FOTO: EDUARD ERNST

LEDEN IN BEELD

Gezonde gezelligheid in Oldenzaal Samen fietsen is heerlijk. Zeker als je alleen bent, is het fijn om met de KBO een tocht te maken. De KBO-afdeling Oldenzaal fietst vaak, erg vaak. Al sinds 1995 gaan ze er van mei tot en met oktober wekelijks op uit. Agnes Seiger (67) en Johan Olde Scholtenhuis (75) coördineren de fietstochten en vertellen er graag over. TEKST: INEKE DE RIDDERS

Johan: ‘Dat bewegen gezond is, speelt een voorname rol maar zaken als sociaal contact en samen genieten van het mooie, Twentse land zijn minstens zo belangrijk.’ Agnes: ‘We kunnen gemiddeld rekenen op zo’n 35 deelnemers die allemaal enorm

naar de tocht uitkijken, zowel echtparen als alleenstaanden. Voor wie alleen is, is zo’n mooie tocht een prachtmoment om met anderen in contact te komen.’ Johan: ‘Waar we het al ﬁetsend zoal over hebben? Het gaat overal over, van het

wereldgebeuren tot heel persoonlijke zaken, dingen die mensen meemaken. Je ﬁetst dan naast die en dan naast die wat ﬁjne gesprekken geeft.’ Agnes: ‘En die contactmomenten zijn er vooral tijdens de picknick. We nemen allemaal zelf eten en drinken mee en zoeken dan voor de groep als geheel een geschikte plek.’ Johan: ‘Nee hoor, de routes raken nooit op, omdat Twente met zijn coulissenlandschap en het Duitse grensgebied zoveel moois te bieden heeft. Elke senior in Oldenzaal kan meedoen. Aanmelden vooraf is niet nodig, deelname is kosteloos, genieten onvermijdelijk!’ «

Nestor 25

Snufjes voor senioren Via een camera op de achteruitkijkspiegel waarschuwt het systeem als je zit te knikkebollen.

Let op het dashbord: kunt u alle instrumenten lezen?

Bij de aanschaf van een auto is het verleidelijk om je te laten betoveren door het merk, het ontwerp, de kleur of de mooie extra’s. ‘Maar het is verstandiger om weloverwogen te kijken welke auto het meest tegemoet komt aan eisen van senioren,’ adviseert Gijs Bosman, woordvoerder van de Bovag. Voor senioren zijn er volgens Bosman allerlei handige snufjes op de markt die het autorijden comfortabeler, makkelijker en veiliger maken. TEKST: PETER LOUWERSE

26 Nestor

Mini-camera in spiegel ‘De automobielindustrie heeft allerlei producten ontwikkeld die vooral voor ouderen interessant zijn’, vertelt Bosman. ‘Behalve comfortabele stoelen, die het rijden voor de 50-plusser een stuk aangenamer maken, is het ook belangrijk om ongevallen te voorkomen. Een automaat in plaats van een versnellingsbak verkleint de kans op concentratieverlies. Praktisch iedere auto is nu met automaat leverbaar.’ Een nieuw snufje is het dodehoekwaarschuwingssysteem. Bosman: ‘Ouderen hebben soms moeite om over hun schouder te kijken. Het dodehoekwaarschuwingssysteem, met een mini-camera in de buitenspiegel, registreert wat zich afspeelt in de dode hoek van de bestuurder. Als de automobilist vervolgens richting aangeeft, of met een beweging van het stuur aanstalten maakt naar de andere rijstrook te gaan, klinkt er een waarschuwingssignaal als er een auto in de dode hoek zit.’

Alarm bij knikkebollen Andere nieuwigheidjes zijn systemen die waarschuwen als de bestuurder in slaap dreigt te vallen. ‘Dat werkt via een camera op de achteruitkijkspiegel,’ verklaart Bosman. ‘De camera ziet of de bestuurder de ogen nog op de weg heeft gericht. Zo niet, dan gaat het

alarm af.’ Apparaatjes als de Safety Ear en de Sleep Beep draag je achter het oor. Ze geven een alarmsignaal als er slaapkenmerken zijn, bijvoorbeeld knikkebollen. Comfort is ook belangrijk voor senioren. Als de gewrichten en spieren wat minder soepel zijn, is het uitstappen uit een sedan soms topsport. ‘Dan biedt de auto met hoge instap een oplossing,’ adviseert Bosman. Zo’n vijftien jaar geleden waren dergelijke mpv’s (Engelse afkorting voor multiple purpose vehicle) altijd grote auto’s. Nu zijn ze er echter ook in de compacte vorm, bijvoorbeeld de Opel Agila, de Daewoo Matiz, de Nissan Note en de Renault Modus. In een mpv heeft de bestuurder een beter zicht op de weg. Let bij de aankoop van een nieuwe auto ook op de stoelen en het stuur: zijn ze in hoogte verstelbaar?

Worstelen met kofferbak Een andere tip van Gijs Bosman: kijk goed naar het dashboard. ‘Er zitten in sommige auto’s heel veel instrumenten. Dat kan handig zijn, maar het betekent ook dat de bedieningsknoppen kleiner worden en de opschriften van die knoppen dus ook. Dat kan voor ouderen een probleem zijn.’ De automobilist kan er zelfs voor kiezen om de knoppen helemaal te negeren. Steeds meer instrumenten werken immers ook op spraakherkenning.

Wie zich niet helemaal zeker voelt op de weg kan een opfriscursus volgen.

Gijs Bosman, woordvoerder van de Bovag

Het gesproken commando: ‘Licht aan’ is dan voldoende om de dimlichten te ontsteken. Sommige senioren worstelen met de kofferbak. Voor mensen op leeftijd kan het een ﬂinke klus zijn om boven hun macht die zware achterklep dicht te duwen. De oplossing: de elektrisch bedienbare kofferbak. Met een simpele druk op een knopje van de afstandsbediening gaat de kofferbak open en dicht.

Uitstappen is soms topsport Rempedaal links Dergelijke snufjes zijn vaak standaard leverbaar bij fabrieksmodellen. Voor mensen met beperkingen zijn er ook andere aanpassingen, die op maat kunnen worden gemaakt. Iemand met een zwak rechterbeen kan het rempedaal links laten monteren. Te weinig kracht in de armen om versnellingspook of automaat te bedienen? Met eenvoudige knopjes op het stuur kunt

u toch autorijden. Voor rolstoel- en rollatorbezitters zijn er systemen op de markt die het karretje in de auto tillen. ‘Er zijn zelfs grijparmen verkrijgbaar die de rolstoel of rollator in een soort dakkoffer plaatsen,’ vertelt Bosman. Carrosseriebedrijven en de zogeheten auto-aanpassers hebben talloze mogelijkheden om de oudere of gehandicapte automobilist mobiel te houden. Het betreft hier oplossingen op maat waar vaak een ﬂink prijskaartje aan hangt. Soms kan een beroep op de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (Wmo) uitkomst bieden.

Senioren die na het lezen van deze tips de ideale auto hebben gekocht en zich toch niet helemaal zeker voelen op de weg, kunnen een opfriscursus volgen. Tijdens deze zogeheten BROEMcursussen (een samenwerking tussen BOVAG, ANWB, Veilig Verkeer Nederland, gemeenten en provincies) spijkeren ze hun kennis van verkeersregels bij en werken ze aan hun rijvaardigheid. Meer informatie is verkrijgbaar bij de lokale afdelingen van Veilig Verkeer Nederland. Deelname is meestal gratis. «

Opfriscursus Veel senioren hebben een caravan om comfortabel te kunnen kamperen. ‘Maar niet iedereen houdt daarmee rekening bij het kopen van een auto’, meent Gijs Bosman. Dat je een submini als de Toyota Aygo en de Ford Ka niet voor een caravan moet zetten, weet iedereen wel. Maar dat de meeste hybrides, zoals de Toyota Prius, absoluut ongeschikt zijn om een caravan te trekken, is niet algemeen bekend. ‘Het is in sommige gevallen zelfs onmogelijk aan deze auto’s een trekhaak te bevestigen.’

Sommige ouderen hebben moeite om over hun schouder te kijken. Het dodehoekwaarschuwingssysteem, met een mini-camera in de buitenspiegel, geeft een waarschuwingssignaal als er een auto in de dode hoek zit.

Nestor 27

Scheiden na je zestigste

Scheiden is geen taboe meer. Daar waar vroeger mensen rotsvast geloofden dat het huwelijk voor altijd was, beslissen vandaag de dag steeds meer senioren om een eind te maken aan een relatie waar de glans al jaren af is. Waarom besluiten mensen na zoveel jaren om alsnog hun eigen weg te gaan? TEKST: FRANK VAN GEFFEN FOTOâ&#x20AC;&#x2122;S: SHUT TERSTOCK

28 Nestor

teeds meer mensen scheiden op latere leeftijd. Een halve eeuw geleden was de gemiddelde leeftijd waarop mannen gingen scheiden 38,4 nu is dat 45,2. Bij vrouwen steeg de leeftijd van 35,6 naar 42,2. Tot nu toe waren er twee pieken in de scheidingen: de eerste na zeven jaar huwelijk, de tweede als de partners rond de vijftig zijn en het laatste kind het huis verlaat. De laatste jaren is er een nieuwe echtscheidingspiek zichtbaar: rond de 65 jaar. Na het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd hebben partners 24 uur per dag met elkaar te maken. Wat ook meespeelt: vroeger vond iedereen scheiden slecht, mede door de invloed van de Kerk. Mensen denken nu anders over scheiden dan vroeger. Het is geen taboe meer.

‘IK DACHT HEEL LANG DAT HET OOIT GOED ZOU KOMEN’ Vijf jaar geleden veliet Hanna (67) haar man. ‘Ik kon het niet langer opbrengen om met zijn alcoholverslaving geconfronteerd te worden. Al bij de geboorte van onze eerste dochter we moesten destijds trouwen - dronk hij veel. Hij is in de loop van de tijd alleen maar meer gaan drinken. Natuurlijk heb ik wel geprobeerd om hem te laten stoppen met drinken, maar dat was onbegonnen werk. Hannah heeft drie dochters. De tweede had psychische problemen. Daarvoor zocht het gezin destijds hulp bij het RIAGG. Hanna: ‘Daar constateerde de hulpverlener vrij snel dat mijn man ook een probleem had, maar mijn man wilde dat niet horen en werd verschrikkelijk boos. Onze dochter had een probleem, hij niet. Ook onze huisarts heeft mij wel eens gebeld. Uit onderzoek was gebleken dat de lever van mijn man heel slecht was. Hij moest stoppen met roken en met drinken, zei de huisarts. Toen ik hem die boodschap overbracht, zei hij: “Daar heb je geen ﬂikker mee te maken.” En hij ging gewoon door. Hij had mij een auto gegeven, zodat ik hem naar en van zijn werk kon brengen en halen. Dat deed ik maar, want ik was veel te bang dat hij een ander omver zou rijden. Heel lang heb ik gedacht dat het ooit wel goed zou komen, maar dat gebeurde dus niet.’

Warmte missen In Engeland is onderzoek gedaan naar de argumenten die senioren gebruikten om te scheiden. Ze misten bijvoorbeeld de warmte in hun relatie of vonden dat de partner te weinig wilde investeren in de relatie of in seks. Het klagen van de partner werd ook genoemd, net als alcoholof drugsverslaving. Slechts 13 % gaf aan dat er een ander in het spel was. Dat blijkt dan het meest bij mannen voor te komen; vrouwen geven hun huwelijk zelden op in verband met een nieuwe relatie. Eén op de tien partners is gewoon uitgepraat. KBO’er Greet (69) vluchtte ruim drie jaar geleden uit haar huis, weg van haar agressieve echtgenoot met wie ze ruim veertig jaar getrouwd was. ‘In de maanden daarvoor had ik mijn eigen spullen naar vriendinnen gebracht. Mijn tas hing in de kelder en mijn ﬁets had ik ergens in de buurt gezet. Ik stond heel vroeg op en kort daarna was ik verdwenen. Ik heb alles achtergelaten.’

Schreeuwen en huilen ‘In het jaar voor ik bij hem wegging, was er veel slecht nieuws: een van onze dochters kreeg borstkanker en mijn zus overleed. Ik was heel verdrietig. En boos. Ik heb hem toen eindelijk voor de keus gesteld: of je stopt met drinken of ik ga bij je weg. Het werd dus dat laatste. Ik had het gevoel dat ik gefaald had. Ik had toch trouw beloofd, in goede en in slechte tijden? Hier in mijn nieuwe huis heb ik lopen schreeuwen en huilen. Dit appartement heeft hij overigens wel samen met mij uitgezocht. Hij wilde dat ik op een goede plek zou terechtkomen.’ ‘Over praktische zaken heb ik nog steeds contact met mijn ex-man, al reageer ik niet meer op al zijn signalen. Soms hebben we maanden geen contact. Twee maanden nadat ik bij hem weg was, had hij al een nieuwe partner gevonden. Ik hou mijn hart vast, want hij drinkt nog steeds maar zij haalt en breng hem niet met de auto zoals ik dat deed. Het klinkt misschien raar, maar ondanks alles hou ik nog wel van hem.’

Genoeg geduld Greet vertelt haar verhaal nu rustig, zonder opsmuk. ‘Mensen in mijn omgeving zeggen dat ik er weer goed uitzie, dat mijn ogen rustiger staan. Iemand tikte me twee maanden na mijn vlucht op m’n schouder en zei dat ik het goed gedaan had, dat ik

genoeg geduld had gehad.’ De 42 jaren huwelijk die Greet met haar ex-man beleefde, waren moeilijk voor haar: ‘Hij had borderline, kon heel onverwacht gewelddadig worden. Hij was erg impulsief en agressief. Tegen mijn natuur in was ik onderdanig, uit angst voor zijn

Nestor 29

Advertentie

Ik had het gevoel dat ik gefaald had. Ik had toch trouw beloofd, in goede en in slechte tijden? toe ben ik wel eenzaam maar er staat heel veel tegenover. Met het vinden van een andere relatie ben ik niet bezig. Ik ben namelijk erg beschadigd, maar als het een man of vrouw zou zijn die goed kan luisteren, zou het wel kunnen. Het zou mooi zijn om aan het eind van mijn leven liefde te ontvangen. Die heb ik in mijn huwelijk namelijk nooit gehad.’ «

EERST HULP BIJ SCHEIDING ●

●

buien. Ik heb heel lang gedacht dat ik het wel recht kon breien, dat ik hem wel van die ziekte kon genezen. Langzamerhand kwam ik er achter dat me dat nooit zou lukken. Ik moest voor mezelf kiezen. Ik heb gewacht tot onze vier kinderen het huis uit waren en klaar waren met hun studie. Tot ze volwassen waren. Ondanks al zijn dreigementen ben ik toch weggegaan. De kinderen namen me dat niet in dank af, wilden me in het begin niet zien. Met drie van de vier heb ik nu weer een goede relatie.’

Een nieuw bestaan Na haar vlucht kreeg Greet weer perspectief. Met veel hulp van vrienden en kennissen bouwde ze een eigen bestaan op. ‘Ik kreeg spullen die ande-

ren niet meer nodig hadden, zoals keukengerei en meubels. Mijn kinderen regelden een auto voor me, een zonnescherm en een televisie. Ik was ze heel dankbaar. Administratief is het heel lastig geweest om alles af te wikkelen. We waren op huwelijkse voorwaarden getrouwd en de rechter besliste dat ik nergens recht op had. Dat was juridisch correct, maar wel erg moeilijk. Ik heb er wel heel veel voor in de plaats gekregen. De band met mijn eigen familie en enkele leden van mijn schoonfamilie is nu weer goed. Van mijn ex-man mocht ik namelijk geen contact met ze hebben. Het moeilijkst vind ik dat er nu geen gezinsverband meer is. Geen etentjes met kinderen en kleinkinderen op je trouwdag, zoals je andere families dat ziet doen. Af en

●

Onderhoud uw familie- en vriendenkring (en niet alleen als er een scheiding dreigt). Deze mensen zijn heel belangrijk om op terug te vallen. Betrek uw kinderen niet in de problemen die u met uw ex-partner heeft. Vraag ze niet te kiezen. Vraag (deskundige) hulp. Een scheiding is een enorme gebeurtenis in iemands leven, zeker als een relatie tientallen jaren heeft geduurd. Maak uzelf geen verwijten. ‘Had ik het maar jaren eerder gedaan’ of ‘Waarom heb ik het niet willen zien?’ Het is verspilde energie om je hier druk over te maken. Gebruik de energie liever voor het opbouwen van een nieuw leven. Pluk de voordelen van uw scheiding: Maak keuzes die voorheen niet mogelijk waren omdat uw expartner dat in de weg stond. Klaag niet. Mensen zijn niet graag in gezelschap van klagers. Als u goed in uw vel zit is de kans op een nieuwe partner groter. Maak een nieuwe start nu u deze kans krijgt. Bedenk wat u écht van deze fase van uw leven wilt maken. Bedenk dat een scheiding risico’s met zich meebrengt. Na twaalf jaar stopt de alimentatie. Bekijk of u ook na die tijd voldoende overhoudt om van rond te komen.

Nestor 31

Advertentie

FOTO’S: HES VAN HUIZEN

VOLLEYBALLEN MET DE JEUGD

Zo, die is ﬁt! Theo Goossens (61) uit Rosmalen speelt volleybal met mensen die een stuk jonger zijn. Zijn teamgenoten vinden het prima. ‘Zo lang ik maar presteer.’ TEKST: ANDREA STEINMETZ

Op zijn dertiende ging Theo volleyballen. ‘Via een vriendje ben ik er destijds bij gekomen, want voor voetballen had ik weinig talent. Ik heb derde divisie gespeeld, dat is tamelijk hoog. Ik heb ook lang getennist en ben twee jaar geleden weer begonnen, na een blessure.’ Vooral sinds hij begin dit jaar met prepensioen ging, is sporten een belangrijk onderdeel van zijn leven. Zo’n drie keer per week is hij er wel mee bezig: met een bedrijfsvolleybal- en recreantenmixteam bij volleybalvereniging Spirit, de trainingen en tennis. ‘Ik train zelf ook nog een team, en ik ben vicevoorzitter van Spirit.’

Winnen is belangrijk Theo’s teamgenoten zijn een stuk jonger dan hij: van begin dertig tot in de veertig. Zij hebben er geen enkele moeite mee dat een van hun leden wat ouder is. ‘Het hangt er natuurlijk vanaf hoe je presteert. Ze verwachten dat ik goed meedoe. Een enkele keer ontzien ze me een beetje. Een jaar of vijf geleden heb ik hoge bloeddruk gekregen en door de medicijnen die ik daarvoor slik heb ik af en toe weinig lucht. Als ze m’n tong uit mijn mond zien hangen, wisselen ze me even voor een andere speler. Maar dat gebeurt niet al te vaak.’ Het leuke van volleybal vindt Theo dat het een echte teamsport is. ‘Je kunt een wedstrijd niet alleen bepalen. Je speelt een bal en die moet altijd doorgespeeld worden door een teamgenoot. Je moet goed communiceren en afspreken hoe jij de bal gespeeld wilt krijgen.’ Winnen vindt hij nog altijd belangrijk. ‘Je speelt competitie om te winnen. De gezelligheid is leuk, maar als ik in het veld sta wil ik een goeie bal geven en zo het spel winnen.

Vorig jaar waren we gedegradeerd met het bedrijfsvolleybalteam, maar we spelen nu gelukkig weer eerste klasse.’

Nog geen seniorenvolleybal Hij ziet zichzelf voorlopig nog niet aan seniorenvolleybal doen, met een zachtere bal en aangepaste regels. ‘Ik zie wel geregeld mensen van mijn leeftijd afhaken, want je moet veel springen en duiken, dus voor wat strammere spieren kan dat problemen opleveren. Volleybal is technisch een moeilijke sport. Maar mijn niveau is zo dat ik nog even niet denk aan seniorenvolleybal. Ik hou nog erg van het spelletje en de competitie.’ Theo is goed ﬁt, vindt hij. ‘Ik merk wel dat het herstel wat langer duurt. Afgelopen weekend hadden we een beachvolleybaltoernooi van twee dagen. Dat hadden we zelf georganiseerd. Vrijdag opbouwen, zaterdag en zondag spelen en maandag afbreken. Daarna was ik doodop. Niet alleen van het sporten hoor, maar ook van het pilsje op het terras!’ «

Nestor 33

Tijd voor hobby’s KOKEN

COMPUTERTIP

Het recept van... de heer Noort uit Noordwijk

Hoofdletters of kleine letters?

WORTELTJESCAKE Een recept van een heer dit keer. En een heer met smaak. Want worteltjescake, of (in het Engels) carrot cake, is een heerlijke zoetigheid bij de thee. Zelf zegt hij erover: ‘Ik verbaas me er iedere keer weer over hoe een zoete cake met een ingrediënt als wortel zo lekker kan worden.’ Benodigdheden: 400 gr wortel (winterpeen of zomerwortel) 300 gr suiker 4 eieren 400 gr bloem 2 tl. bakpoeder 2 tl. kaneel mespunt zout 250 gr walnoten of blanke rozijnen 200 gr verse roomkaas 250 gr poedersuiker Bereiding: Verwarm de oven voor op 175 graden C en bekleed een bakvorm met vetvrij papier. Schil en rasp de wortel. Smelt 300 gr boter. Meng met de mixer de wortel, de gesmolten boter, de suiker, de eieren, de kaneel en een mespunt zout tot een glad geheel. Zeef de bloem en klop het door het wortelmengsel. Roer eventueel nog rozijnen en/ of walnoten door het beslag. Giet het beslag in de bakvorm en bak in ongeveer drie kwartier af. Laat een uur afkoelen. Voor het glazuur meng je de rest van de boter (niet gesmolten!), de roomkaas en de poedersuiker met de mixer tot een glad smeersel. Haal de cake uit de bakvorm en strijk met een spatel een laagje glazuur over de bovenkant en de zijkanten. Zet de cake nog even in de koelkast om het glazuur iets op te laten stijven. Je kunt er dan gemakkelijker stukken van snijden.

Kent u dat? Hebt u net een tekst getypt in Word en dan besluit u dat er toch iets in hoofdletters moet in plaats van in kleine letters. Of u heeft per ongeluk de CapsLock aangezet. Alles opnieuw typen hoeft dan echter niet. In de programma’s van Oﬃce, bijvoorbeeld Word en PowerPoint kunt u het sneller doen: • Selecteer een stuk tekst. • Druk nu de toetscombinatie Shift+F3 in. • U ziet dat de grootte van de letters verandert. • Druk nogmaals op Shift+F3 en de letters veranderen weer. De tekst kan drie vormen aannemen: hoofdletters, kleine letters of alleen een hoofdletter aan het begin van een woord. Er is ook een knop beschikbaar die hetzelfde doet. Deze vindt u vanaf Oﬃce 2007 onder het tabblad ‘Start’ en heet ‘Hoofdlettergebruik’. Daarbij kunt u twee extra opties kiezen, namelijk: alleen een hoofdletter bij de start van het eerste woord of omkering van de lettergrootte. Op de website www.seniorweb.nl leest u meer tips en artikelen over de computer en internet.

WIN EEN CD DUBBELCD MET GEWELDIGE KREUNERS Croonen is, net als het Engelse werkwoord to croon, 'half neuriënd, zacht zingen'. De verzamel-cd ‘That’s Life – 44 Fabulous Crooners’ is een echte ‘trip down memory lane’ e’ met de lekkerste crooners die in de jaren ’50 en ’’60 0 van di die h heerlijke lijk gevoelige liedjes zongen, zoals Frank Sinatra, Sammy Davis Jr., Dean Martin, Fats Domino, Ray Charles, Elvis Presley en nog vele andere bekende artiesten. Nestor mag vijf van deze cd’s weggeven aan haar lezers. Wilt u hier kans op maken? Schrijf ons dan waarom en stuur uw motivatie en adresgegevens naar: Unie KBO, Crooners, Postbus 325, 5201 AH ’s-Hertogenbosch, of mail naar nestor@uniekbo.nl

OUD & WIJS

Stuur uw recept in en win een kookboek! Heeft u ook een lekker recept dat u wilt delen met de Nestor-lezers? Stuur het dan op naar Unie KBO, Tijd voor hobby’s, Postbus 325, 5201 AH ’s-Hertogenbosch, of mail naar nestor@uniekbo.nl

‘Een schip kan geen diepgang hebben zonder ballast’ Sietse Bouwmeester, Sneek

34 Nestor

Het boek van... Thea Wamelink uit Gouda: Vertel wat uw mooiste boek is en win een boek! Heeft u een boek gelezen dat indruk op u maakte? Vertel in ongeveer 150 woorden waarom en maak kans op een boek naar keuze. Stuur uw reactie naar: Unie KBO, Hobby’s, Postbus 325, 5201 AH ’s-Hertogenbosch, of mail naar nestor@uniekbo.nl

‘Het bleef nog dagen in mijn hoofd rondspoken’ Het meest indrukwekkende boek dat ik het laatste jaar heb gelezen is 'Door mijn schuld'. Toen ik het uit had, bleef het nog dagen in mijn hoofd rondspoken. Het gaat over Gunnar die zijn beste vriend vermoordt, een - rijk geworden - proleet, die hem probeert te betrekken bij linke zaakjes. Gunnar denkt dat de vriendschap gespeeld is en vermoordt hem in een opwelling. Gunnar wordt gearresteerd, maar houdt tegenover iedereen consequent vol dat hij onschuldig is. Hij wordt veroordeeld, zit zijn straf uit, maar eenmaal terug in de maatschappij gaat zijn schuld, die hij altijd is blijven ontkennen, hem parten spelen. Hij moet het kwijt, maar niemand gelooft hem meer. Daarom wil hij een boek schrijven, dit uitgeven en dan zelfmoord plegen. Het boek is zo prachtig, ﬁlosoﬁsch en met veel diepte geschreven dat je, als het uit is, weer van voren af aan wilt beginnen. Désanne van Brederode, 'Door mijn schuld’. Uitgeverij Querido, prijs € 12,50, ISBN: 978 90 214 3833 7

BOEKEN

Twee keer vijf exemplaren cadeau LATER BEGINT VANDAAG & BITTERE BLOEMEN

BLOESEM IN JE KOFFIE

LATER BEGINT VANDAAG

BITTERE BLOEMEN

Ine Verhoeven verwoordt in haar gedichten hoe de hoop het wint van de wanhoop, hoe de liefde met ons meegaat als we in haar kracht blijven geloven. 'Bloesem in je koﬃe' houdt een pleidooi in voor het leven van alledag. Wisselend zal het leven zijn, het gemoed zal worden geschud, een mens zal zijn lot beleven zoals het tot hem komt. Ine Verhoeven, ‘Bloesem in je koﬃe’. Te koop bij: I. Verhoeven, Floraweg 159, 6542 KP Nijmegen. E-mail: c.verhoeven23@upcmail.nl website: www.ineverhoeven.tk Prijs: € 12,50, ISBN 978 94 910 9810 9

Een taboedoorbrekend boek dat patiënten, familie en zorgverleners helpt op een serene manier met een levenseinde om te gaan. Het maatschappelijk debat rond palliatieve zorg en euthanasie woedt volop, maar patiënten en hun omgeving blijven nog al te vaak in de kou staan. Velen van hen raken verstrikt in de medische en juridische mallemolen. Later begint vandaag is een onmisbaar boek voor iedereen die met de laatste fase van het leven wordt geconfronteerd. Manu Keirse, ‘Later begint vandaag, Vragen over de laatste levensfase, palliatieve zorg en euthanasie’. Uitgeverij Terra Lannoo, prijs € 17,95, ISBN: 978 90 209 9564 0

Een grijsaard maakt tegen zijn zin een cruise over de Middellandse Zee. Als ex-rechter, ex-politicus en ex-schrijver heeft hij voldoende om op terug te zien, wat hij doet met vrolijk cynisme en opgewekt gekanker. Het voorbije leven was allerminst zonder succes, maar wat eraan ontbrak heeft zijn vereenzaamde nadagen bepaald. Aan boord ontmoet hij een vroegere leerlinge. Op het eiland Corsica verkeren de oude man en de veel jongere vrouw een etmaal in elkaars gezelschap. Jeroen Brouwers, 'Bittere bloemen'. Uitgeverij Atlas, prijs € 19,95. ISBN: 978 90 450 1962 8

We mogen vijf exemplaren van deze bijzondere boeken weggeven aan onze KBO-leden. Wilt u er een ontvangen? Stuur dan een kaartje naar: Unie KBO, Hobby’s, Postbus 325, 5201 AH ’s-Hertogenbosch, of mail naar nestor@uniekbo.nl Vergeet niet de titel en uw adresgegevens te vermelden!

Nestor 35

Advertentie

HERMAN POST

Rijbewijs Mijn 70ste verjaardag viel toevallig enkele dagen nadat mijn autorijbewijs was verlopen. Anders had ik mij voor het eerst aan de verplichte medische keuring moeten onderwerpen. Nu kon ik nog vijf jaar doorrijden. Niet dat ik bang was te worden afgekeurd, maar zo’n keuring brengt toch gedoe en kosten met zich mee. Ik heb mij voorgenomen dat ik straks, goedgekeurd of niet, mijn rijbewijs inlever als ikzelf of anderen constateren dat mijn rijgedrag te wensen begint

over te laten. Mijn vader was het voorbeeld van hoe het niet moet. Hij had zijn hele leven goed gereden, maar toen hij rond zijn 75ste begon te klungelen wilde hij dat niet toegeven. Als een jeugdige agent hem aanhield, omdat hij weer eens door rood licht was gereden, accepteerde hij de waarschuwing niet. Hoe durfde zo’n jong broekie hem de les te lezen! Op het laatst zat zijn auto vol deuken en blutsen, die - daar was hij van overtuigd - altijd door anderen waren veroorzaakt. Op een dag had hij weer eens diverse overtredingen begaan. Een oudere adjudant van de verkeerspolitie had hem gevolgd en hield hem tenslotte staande. ‘Meneer, wij moeten eens praten’, zei hij vriendelijk. ‘Als het schikt kom ik een kop kofﬁe bij u drinken’.

Van zo’n pedagogische benadering had mijn vader niet terug. Die middag nog leverde hij zijn rijbewijs in. Mijn moeder heeft tot kort voor haar dood (80), doorgereden. Zij had een Fiat 500, een zogenaamd boodschappenwagentje. Die benaming nam zij zo letterlijk dat zij achteruit tussen de draaideuren van de supermarkt parkeerde. Daar heeft nooit een haan naar gekraaid. Iedereen in het dorp kende haar en gaf haar ruim baan. Ik ben dus niet van plan het zo ver te laten komen. Een elektrische ﬁets lijkt me straks wel wat. Maar nu nog even niet...

Cartoon van Tom Janssen, exclusief voor Nestor

Nestor 37

Weg met die leesbril Bril op, bril af. Een leesbril kan behoorlijk lastig zijn. Daarom laat een groeiend aantal 50-plussers de ogen laseren of laten ze de eigen ooglens vervangen door een kunstlens. Oogklinieken richten zich tegenwoordig ook op de oudere doelgroep. Oogarts Nico Trap, voorzitter van het Nederlands Gezelschap voor Refractie Chirurgie, zet de verschillende behandelingen nuchter op een rij. TEKST: JOOP ROSIER

38 Nestor es-

ie van de leesbril af wil en wat geld in de spaarpot heeft, kan zijn ogen laten behandelen. Door laseren of een lensimplantatie kan een oogarts ze op elke gewenste sterkte brengen. ‘Net zo scherp zien als iemand met twee perfecte ogen, dat bereiken we niet. Maar voor veel mensen is lensimplantatie of laseren een prima oplossing’, vertelt oogarts Nico Trap. Hij is voorzitter van het Nederlands Gezelschap voor Refractie Chirurgie, onderdeel van het Nederlands Oogheelkundig Gezelschap (NOG), de vereniging van oogartsen in Nederland. Refractiechirurgie is de verzamelnaam voor behandelingen om van een bril of contactlenzen af te komen.

Dichtbij weer scherp Bij het stijgen van de leeftijd ontstaan vaak problemen met lezen. Dat komt doordat de ooglens minder elastisch wordt. Het oog kan in de verte nog wel goed zien, maar niet meer dichtbij. ‘Het oog zo laseren dat het én in de verte én van dichtbij goed kan zien, is erg lastig. Bovendien: als het resultaat van de behandeling niet bevalt, is het niet gemakkelijk ongedaan te maken. Daarom wordt

Het voorlichtingsproject Gezond ouder worden en blijven is een initiatief van de Unie KBO. Het doel is de (betrouwbare) gezondheidskennis van senioren te vergroten. Samenwerkingspartners zijn PCOB, NOOM, NVOG en LOC.

dit eigenlijk nooit gedaan,’ legt Trap uit. ‘Wat we wel veel doen, is één oog zo behandelen dat het dichtbij goed ziet. Veraf ziet het dan minder scherp. Het andere oog ziet wél scherp in de verte. Dit heet monovisie. Het is heel geschikt voor mensen die afwisselend allerlei verschillende dingen doen: krant lezen, iets uit de koelkast pakken en de houdbaarheidsdatum lezen, autorijden, vergaderen, naar de supermarkt gaan, tennissen. Je went er snel aan en hebt nooit meer een leesbril nodig.’ Voor wie langdurig en geconcentreerd op één vaste afstand moet kijken, bijvoorbeeld bij computerwerk of veel lezen, is monovisie minder geschikt. ‘Voor zulk werk blijft een leesbril de beste oplossing’, licht Trap toe. ‘De keuze voor wel of niet opereren

hangt ook van de persoon af. Iemand die elk vlekje direct van zijn bril poetst en zich eraan stoort als het zicht niet helemaal perfect is, kan beter niet kiezen voor monovisie.’

Boven de zestig Om monovisie te krijgen, wordt de eigen ooglens vervangen door een kunstlens. Nico Trap: ‘Eigenlijk is het een vervroegde staaroperatie, want ook daarbij wordt de ooglens vervangen. Een oog dat eenmaal een lensimplantaat heeft om van de leesbril af te komen, heeft nooit meer een staaroperatie nodig.’ Er is er geen leeftijdsgrens voor lensvervanging. Die is er wel voor ooglaseren, een behandeling die verder hetzelfde resultaat geeft. Trap: ‘Laseren is alleen te adviseren

tifocale lenzen. Daarmee kun je met beide ogen zowel in de verte als van dichtbij kijken: geen monovisie dus. Maar ook hier wordt het zicht nooit zo goed als met twee perfecte ogen; het zicht is niet op alle afstanden even scherp en ook het contrast wordt wat minder.

Wat kost het? Afhankelijk van het soort behandeling kost ooglaseren € 1300 tot € 2300 per oog. Lensimplantatie kost afhankelijk van het type lens € 2000 tot € 3500 per oog. De prijzen variëren per oogkliniek. Wie alleen een leesbril heeft, kan volstaan met behandeling van één oog. Bij mensen die ook om andere redenen een bril hebben, kan behandeling van beide ogen nodig zijn

Bij laseren boven de zestig neemt de kans op staar toe tot zestig jaar. Boven de zestig neemt de kans op staar toe. Als ooit op latere leeftijd een staaroperatie nodig is, is het nadelig als iemand eerder een ooglaserbehandeling heeft gehad. Door het laseren kan de oogarts niet meer precies berekenen op welke sterkte het oog uitkomt en is de oogsterkte na een staaroperatie soms een verrassing. Ná een staaroperatie is een laserbehandeling wel goed mogelijk.’ De laatste jaren zijn er allerlei nieuwe soorten kunstlenzen gekomen. Er zijn nu zelfs lenzen met een cilindercorrectie. Ook zijn er mul-

om helemaal brilvrij te worden. Het is verstandig om na te gaan of een kliniek erkende kwaliteitskeurmerken heeft. Een goede zelfstandige oogkliniek is herkenbaar aan het ZKNkeurmerk van de brancheorganisatie Zelfstandige Klinieken Nederland. Dit garandeert bijvoorbeeld dat er voorzorgsmaatregelen zijn genomen voor als de elektriciteit uitvalt, dat er voldoende maatregelen tegen infecties worden genomen en dat er een goede klachtenprocedure is. Nico Trap: ‘Daarnaast bestaat er een keurmerk voor de kwaliteit van de medische behandeling zelf: het certiﬁcaat NOGrefractiechirurg. De oogarts wordt voor dit certiﬁcaat elke drie jaar beoordeeld door collega’s. Ruim tachtig oogartsen hebben het. Zij kunnen zowel laseren als implanteren, waardoor zij alle mogelijkheden vooraf goed met de klant kunnen doornemen.’ «

Nestor 39

Advertentie

De winkel van mijn Een ode aan mijn 88-jarige vader. Zo noemt wetenschapsjournalist Simon Rozendaal (59) zijn boek over het leven van zijn vader die dertig jaar een groentewinkel dreef op Katendrecht, de beruchte Rotterdamse havenwijk. TEKST: AD VAN SCHAIK

Waarom deze ode aan uw vader? ‘Ik heb me indertijd enorm geërgerd aan die tv-campagne met de vraag: ‘Wie is de man die zondags het vlees snijdt?’ Ik vond dat een belediging van mijn vader en andere werkende mannen van zijn generatie. Wij woonden boven de groentewinkel, dus al was hij druk, toch zag ik mijn vader regelmatig. Jaar in jaar uit stond hij om half vier ‘s morgens op om groente en fruit in te kopen op de groothandelsmarkt. De mannen van zijn generatie werkten keihard en waren vaak van huis juist omdat ze van hun gezin hielden.’ Waarom noemt u het schrijven van uw boek een ontdekkingsreis? ‘Ik wist vrijwel niets van de familie van mijn vader en Katendrecht waar ik opgroeide. Al schrijvende ontdekte ik de rijke geschiedenis van die wijk. Van mijn vader en grootvader wist ik weinig. Ik achterhaalde hoe mijn grootvader eerst als griendwerker zijn brood verdiende in de Biesbosch en hoe mijn vader als gereformeerde boerenjongen in Rotterdam terechtkwam. Eerst ventten ze samen met hond Max onderin de kar groente en fruit uit in Rotterdam-West, later nam mijn vader in de Sumatraweg de groentewinkel De Paradijsvogel over.’

42 Nestor

Tegenwoordig stelt Katendrecht niet veel voor. In uw jeugd was het een bijzondere wijk. ‘Katendrecht strekt zich als een hand uit in de Maas. Het is een schiereiland dat aan drie kanten is omgeven door water. Vroeger lag die wijk midden in de haven. Als ik de Sumatraweg uitkeek, zag ik in de verte de hoge oceaanstomers voorbij varen. ‘s Zomers zaten de mensen gezellig met zijn allen op straat met de kinderen in een teiltje. Het was de eerste multiculti wijk van Nederland. Veel buitenlandse matrozen en kolensjouwers bleven in Rotterdam hangen. In 1930 woonden er zeker duizend Chinezen. Een van mijn jeugdvriendjes was David Zee, afkomstig uit een van de eerste Chinese families. Er woonden ook tegen de honderd Grieken, die hun eigen cafés hadden. En ik herinner me de Noren die de reputatie hadden nogal vechtlustig te zijn. Door al die zeelui kende Katendrecht wel tachtig cafés, het was een echte uitgaanswijk.’ Katendrecht stond ook bekend als een rosse buurt. Dat wetende bent u goed terechtgekomen. ‘Mijn ouders waren zo verstandig mij naar een school buiten Katendrecht te sturen. Dankzij een betere school kon ik later door-

vader studeren. Voor de rest was opgroeien in die wijk een feest. De aanwezigheid van die meisjes van lichte zeden leidde tot bijzondere situaties. Zo herinner ik me een bijeenkomst van ouderlingen bij ons in de woonkamer terwijl buiten op straat goddeloze’meisjes’ passerende mannen aanspraken met ‘Ga je met me mee, schatje?’ De prostitutie van toen had een veel vriendelijker en milder karakter dan tegenwoordig. De prostituees waren vaak vriendelijke moekes die ‘s morgens met een taxi kwamen en ‘s avonds weer vertrokken. Door die prostitutie zag ik van kinds af aan duidelijke verschillen tussen man en vrouw. Al die vrouwen om me heen dwongen me na te denken over waarom een vrouw wel in de deurpost kan leunen en zo geld verdienen en een man niet. In de zeventiger jaren van de vorige eeuw wilden de Dolle Mina’s ons doen geloven alsof die verschillen er niets toe deden. Dat bleek dus niet waar. Als schrijvende wetenschapper vond ik het boeiend ook daaraan in mijn boek aandacht te besteden.’

klare. De serveerster weet dan echt niet wat hij bedoelt. Of als hij wint bij Yahtzee dan roept hij: ‘Moeder vraagt of het zo goed is?’ Prachtig vind ik dat! Werken aan dit boek heeft me gelukkiger gemaakt!’ Was u altijd zo trots op uw volkse herkomst? ‘Neen, zeker niet. Tot mijn dertigste durfde ik niet aan collega’s van de krant te vertellen dat ik in de hoerenbuurt van Rotterdam was opgegroeid. Langzaam leerde ik het accepteren. Nu weet ik dat ik een fantastische jeugd heb gehad in de gekste wijk van Nederland.’«

Schrijver Simon Rozendaal (rechts) samen met zijn vader die dertig jaar een groentewinkel had op Katendrecht.

U studeerde scheikunde en werd wetenschapsredacteur. Eerst bij NRC Handelsblad en nu Elsevier. Was het makkelijk dit persoonlijke boek te schrijven? ‘Integendeel. Het was ploeteren. Bij boeken over wetenschappelijke onderwerpen ga ik achter mijn bureau zitten en ga ik aan de slag. Dit boek gaat over mijn vader en over mezelf. Het komt heel dichtbij. Moeilijk vond ik dat. Soms moest ik weken wachten op inspiratie. Maar het was de moeite waard. Wanneer mijn vader ooit overlijdt, vreselijk als dat gebeurt, dan heb ik altijd nog dit boek over de wereld waarin hij leefde, een wereld die is verdwenen. Ik bedoel dan eveneens de woorden en uitdrukkingen die hij gebruikt. Als we uitgaan, bestelt hij een jonge

Nestor 43

Advertentie

Geniet SAMENSPEL

als levensmetafoor Ze spelen samen sinds 2002. Hun passie voor minimal music, en speciaal voor het werk van componist Simeon ten Holt (1923), bracht Petra van Oort, Robert Lambermont, Laura Sandee en Daphne Keune bijeen. In 2010 maakten ze als Rondane Kwartet twee cd’s binnen een jaar. Dit najaar treden ze op in de ﬁlm ‘Over Canto’ van regisseur Ramon Gieling. TEKST: MARGARETHA COORNSTRA FOTO: JEROEN KUIT

Met

GRATIS klassieke

NR 6 7 6 ,

PASSIE VOOR KLASSIEK

SI N DS 1 9 5 2

JU L I / AUGUSTUS 2011

Buitenlandse festivals Duitsland, Engeland, Zwitserland Edison Gala Een ooggetuigenverslag

Mens & Passie Levende legende Toots Thielemans De Luister 10 Terug per september De missie van Isabelle Faust ‘Een Brahms in de geest van Joseph Joachim’

Vilde Frang

Een droomdebuut bekroond met een Edison

€ 7.95

Lees alles over de wereld van klassieke muziek en opera in Luister. Met boeiende verhalen, prachtige foto’s en bij elk nummer een mooie cd. Nestorlezers krijgen een halfjaarabonnement (4 nummers + 4 cd’s) voor slechts € 24. Een los nummer kost € 7,95 in de winkel.

Bel de abonnementenservice o.v.v. ‘Nestor actie’ 0900 - 202 27 08 (€ 0,10 ct/min). Of mail naar abonnement@bcm.nl en vermeld ‘Nestor actie’.

‘Hoe de compositie Canto Ostinato (van Simeon ten Holt) de levens van negen mensen veranderde’, belooft de trailer van Over Canto. De levens van het Rondane Kwartet zijn hier niet bij opgeteld, maar ook daar liet het monumentale werk zijn sporen na. Het viertal rekent zich tot de tweede generatie pianisten die zich bezighoudt met de muziek van Simeon ten Holt. Trait d’union was Robert Lambermont, die als beeldend kunstenaar en pianist persoonlijk bevriend is met de hoogbejaarde maestro uit Bergen. Vorig jaar zette het Rondane Kwartet twee van diens werken op cd: Canto Ostinato en Horizon.

Dat lijkt veel, maar het is echt nodig om helemaal op elkaar ingespeeld te blijven. Ik zeg altijd: we zijn net een koppel ganzen. Iedereen heeft zijn eigen kwaliteiten, en ieder moet soms de leiding nemen om daarna weer terug te treden. Het is geven en nemen, net als in het echte leven.’

Wat fascineert het Rondane Kwartet zo aan minimal music voor vier vleugels? ‘Het gaat ons vooral om het samenspelen en een sfeer neerzetten’, zegt woordvoerster Petra van Oort. ‘De technische uitdaging is om spatgelijk te blijven, want je werkt eigenlijk met vier slaginstrumenten. Tegelijk heeft de muziek een meditatief karakter. En door de lengte van zo’n stuk krijg je een andere tijdsbeleving: enerzijds lijkt de tijd stil te staan, anderzijds gebeurt er van alles. Dan is het de kunst om én de lange lijn vast te houden én om samen in een soort ﬂow te raken.’

Het pianokwartet als levensmetafoor? ‘Ja, eigenlijk wel! Momenteel ervaren we dat des te sterker, in deze periode van bezuinigingen. Al die duivelse dilemma’s: wie krijgt wel geld, wie niet? De huidige omstandigheden vragen om specialisatie, om iets waarin je je onderscheidt van anderen. Natuurlijk vinden we het heel erg dat uitgerekend de cultuur weer het slachtoffer is. Maar we proberen er zo goed mogelijk mee om te gaan, door naast kunstenaar ook ondernemer te zijn en actief sponsoren te werven voor onze projecten. Dus we doen precies wat de politiek nu voorschrijft.’ «

Dat vergt zeker wel een stevige klik als musici onderling? ‘Jazeker. We repeteren dan ook wekelijks.

De technische uitdaging is om spatgelijk te blijven

Meer informatie: www.rondanekwartet.nl

Nestor 45

Advertentie

Vraag & Antwoord VIER VRAGEN, VIER ANTWOORDEN

Ria van der Leegte-Deckers en Hans Kerkhoven van de KBO-Ledenservice

VRAGEN? Website »

www.kbo.nl Telefoon »

0900 – 821 21 83 (€ 0,10 ct/min) • Voor vragen over wonen, zorg, welzijn, gezondheid, mobiliteit, belasting, koopkracht en Nestor: Bellen op werkdagen van 9.30 – 12.30 uur • Voor juridische en ﬁnanciële vragen: donderdag van 13.30 – 15.30 uur In juli en augustus is de servicetelefoon op woensdag en vrijdag onbemenst. Mail »

uniekbo@uniekbo.nl Post »

Postbus 325 5201 AH ’s-Hertogenbosch

48 Nestor

Vakantieplek bewandelbaar?

Energie besparen door strips te lezen?

Welke elektrische fiets moet ik nemen?

Ja, dat kan echt. Bij www.bespaartest.nl vindt u middels twaalf cartoons goede en bruikbare tips om te besparen op uw energierekening. De test is een initiatief van Nibud en Milieu Centraal. De informatie daarvoor krijgt u dus via een stripverhaal. Het leek ons in eerste instantie ook wat kinderachtig, maar vooruit: we hebben de bespaartest toch maar eens gedaan. En kregen zo toch nog wat nuttige tips. Zoals de diepvries ontdooien, wassen op een lagere temperatuur en alle apparaten echt uitzetten, niet op stand-by. Het leuke van de site is, dat je ook direct kunt zien wat je met iedere ingreep bespaart. Ongetwijfeld is een aantal tips en adviezen om uw energierekening lager te krijgen al wel bij u bekend. Maar elke euro besparing is mooi meegenomen. En ach, u leest tussendoor ook nog eens een stripverhaaltje.

De elektrische fiets is sterk in opkomst. Steeds meer ouderen (en niet alleen zij) gebruiken de fiets die je, als het even wat zwaarder wordt, op stroom kunt laten rijden. Zo kun je rustig verder fietsen en de vermoeidheid even laten wegzakken. Een uitkomst voor velen. Maar er zijn erg veel verschillende typen elektrische fietsen te koop. Het is belangrijk om u goed te laten informeren bij de betere fietsenwinkel. De prijzen kunnen enorm variëren, en dat geldt helaas ook voor de kwaliteit! Welke fiets past het beste bij u? Hoe zit het met het gebruiksgemak? Heeft u vragen over de (uitneembare!) accu of de actieradius? Het zijn allemaal dingen waar u een goed antwoord op moet krijgen. Op het internet, bijvoorbeeld www. elektrischefietsen.com staat veel informatie over allerlei soorten elektrische fietsen. Ook bij de Consumentenbond kunt u natuurlijk terecht: www.consumentenbond. nl of telefonisch: 070 - 445 45 45.

U heeft een vakantie geboekt naar een prachtig land of een interessante stad. Maar eenmaal daar aangekomen blijken de wegen steil omhoog te lopen, zodat u de heuvel bijna niet op komt. Of de straten in uw mooie stadje zijn zo hobbelig dat ze, in ieder geval voor u, moeilijk begaanbaar zijn. Een op zich ﬁjne vakantie is dan toch wat verpest door de problemen met het wandelen. Beter zou het zijn als u daarvan van tevoren op de hoogte was. Maar helaas vermelden de reisorganisaties dit niet altijd in hun beschrijvingen. Onze raad is dan ook: bel voordat u gaat boeken eerst naar de reisorganisatie en vraag naar de begaanbaarheid van de straten en de paden. Is het wel te belopen voor mensen die slecht ter been zijn? Pas al u echt gerustgesteld bent, kunt u die mooie reis boeken.

Vragen? Neemt u contact op met de KBO-ledenservice, houd dan uw lidmaatschapsnummer bij de hand.

VR A AG A AN DOK TER HARMKE NIJBOER TEKST: COR SCHOENMAKER

Heeft u een vraag voor dokter Harmke Nijboer? Stuur uw vraag dan op naar

4 Hoe gaat zo’n Wmo-gesprek? Als u moeite hebt met zelfstandig wonen, het huishouden runnen of weinig meedoet in de samenleving kunt u een beroep doen op de Wmo (Wet maatschappelijke ondersteuning). U kunt hiervoor terecht bij de gemeente. Bij het Wmo-loket krijgt u informatie en advies over mogelijke oplossingen. De Wmo-consulent kan u ondersteuning geven bij het aanvragen van voorzieningen, zoals bijv. een woningaanpassing, een scootmobiel of hulp in de huishouding. Er moet gekeken worden wat uw behoefte is en wat voor u de beste oplossing is. Dit hebben de ouderenbonden afgesproken met de gemeenten. Hierbij zal ook gekeken worden naar uw eigen mogelijkheden om een bijdrage te leveren aan de oplossing. Een ander verschil met het verleden is dat ook de maatschappelijke participatie (het ‘meedoen’) aan de orde komt. Het is belangrijk dat u zich goed voorbereidt op dit gesprek, zo komt u niet voor verrassingen te staan. Maar belangrijker: dat de oplossingen zijn toegesneden op uw situatie. Bij de Unie KBO kunt u een handige brochure ‘Keukentafelgesprek’ bestellen die u helpt met een vragenlijst en tips. Bestellen via www.uniekbo.nl of tel. 073 - 612 34 75.

Unie KBO, Vraag dokter Nijboer, Postbus 325, 5201 AH ’s-Hertogenbosch, of mail naar nestor@uniekbo.nl onder Harmke Nijboer, klinisch geriater Drs. Harmke Nijboer, Drs. Harmke Nijboer, klinisch geriater klinisch geriater

vermelding van ‘Vraag dokter Nijboer’. Dokter Nijboer kiest dan maandelijks een vraag uit, die ze hier beantwoordt.

Waarom blijf ik zoveel plassen na de operatie? Na mijn prostaatoperatie op 78-jarige leeftijd bleef ik vaak blaasinfecties en incontinentieproblemen houden. Is dit bekend en kan er iets aan gedaan worden? Ik moet ook plaspillen slikken voor mijn hart, maar die neem ik nu veel minder zodat ik er minder last van heb. Mag dat eigenlijk wel? Een goedaardige prostaatvergroting komt vaak voor. Dit gebeurt onder invloed van hormonen. Bij 30 % van de mannen leidt dit tot zo’n vergroting dat ze er last van krijgen en is een operatie nodig. Een prostaat kan op twee manieren worden verwijderd: via de plasbuis (transurethraal) of via de buik. Vanaf zo’n zes tot acht weken na de operatie zou het urineren makkelijker moeten gaan en zou u minder vaak naar het toilet moeten, als het goed is. Ook moet de straal voller en krachtiger zijn. De volledige genezing duurt twee tot drie maanden na de ziekenhuisopname. In die tijd moet u veel drinken om de blaas goed door te spoelen. Als echter vaak infecties optreden of als u incontinent blijft, dan kan het zijn dat de blaas niet goed leegt doordat het litteken de plasbuis een beetje vernauwt. Dit kan worden verholpen door oprekken (dilatatie) van de plasbuis, wat poliklinisch kan gebeuren. Ik hoor vaker van mensen die hun hartmedicatie zelf veranderen om de plasproblemen op te lossen, maar slim is dat niet. Die medicijnen krijgt u om het hart minder te belasten en de bloeddruk stabiel te houden. Het kan soms wel schelen de dosis over de dag te verdelen.

Drs. Harmke Nijboer is klinisch geriater: een arts die gespecialiseerd is in de oudere patiënt. Kijk voor meer info op www.nvkg.nl

Nestor 49

L E K K E R W E G M E T 15  P LU S

Ledenaanbiedingen 15-Plus selecteerde voor u een bijzondere autoverzekering en een prettige rugondersteuning voor de autostoel. En allemaal voor een voordelige prijs.

NU BESTELLEN U kunt deze i rugondersteuning op drie manieren bestellen:

• maak het totaalbedrag over op rekeningnummer 52.66.473 van Comfortland te Zwolle o.v.v. bestelnummer en uw naam en adresgegevens.

ief ExclusBOK voor en led

Voordelige autoverzekering Uw auto uitlenen aan uw kinderen of zelfs de buurman? Geen probleem bij FBTO. Want bij FBTO heeft u geen zorgen over schade. Zo vergoedt FBTO bij total loss bijvoorbeeld niet de dagwaarde, maar juist de aanschafwaarde. Ook voor tweedehands auto’s en zelfs tot drie jaar na aankoop! Bovendien kiest u zelf uw aanvullende modules. U betaalt zo alleen voor wat u belangrijk vindt. KBO-leden proﬁteren van korting op de verzekeringen van FBTO. Zo krijgt u 5 % korting op de FBTO Autoverzekering. Ga voor een premieberekening naar www.fbto.nl of bel 035 – 234 58 85 voor meer informatie. Collectiviteitsnummer: R86. Voordelen van de FBTO Autoverzekering: • Vergoeding aanschafwaarde bij total loss, ook voor tweedehands auto’s. • Goede en snelle schadeafhandeling • 5% Ledenkorting.

Lekker rijden met optimale rugondersteuning De Harley Designer rugondersteuning is een anatomisch gevormd kussen voor optimale ondersteuning. Het kussen is zeer geschikt voor de autostoel. De Harley Designer is gemaakt van visco-elastisch foam en

werkt extra drukverlagend. De afmeting is 30 x 21 cm. Normaal € 27,95 KBO- Ledenprijs € 24,95 (excl. € 4,95 verzendkosten) Bestelnummer: KBO-170 Geldig tot en met 31 oktober 2011

• Of via internet, onder het kopje ‘slimme producten’ op www.15-Plus.nl

• Of bel 0900 – 666 5 444 (€ 0,15 ct/min)

50 Nestor

10 % KORTING OP SLIMME PRODUCTEN! 15-Plus en Comfortland (de leverancier van een aantal van onze slimme producten) bieden u een interessante korting van 10 % aan, exclusief voor KBO-leden, op het gehele assortiment van Comfortland. Om deze korting te krijgen, gaat u naar onze eigen site www.15-Plus.nl Klik op ‘slimme producten’. Plaats het product in uw winkelmandje en vul bij het invulvak voor de exclusieve kortingscode deze code in: 15plus2011. U ziet de 10 % korting direct in de winkelmand verschijnen. Geldig tot en met 31 oktober 2011.

U een lot, wij een steuntje in de rug Wat is ook alweer de 15-Plus Loterij? De 15-Plus Loterij is een initiatief van 15-Plus en maakt deel uit van de SupportActie. Dit is een nationale loterij waarmee verenigingen, organisaties, goede doelen en instellingen fondsen kunnen werven. De Unie KBO is ĂŠĂŠn van de deelnemende organisaties aan de SupportActie. Met het kopen van een lot steunt u dus het werk van de KBO. Iedere dag is de KBO actief voor haar achterban. Wij komen op voor de belangen van senioren in â&#x20AC;&#x2DC;Den Haagâ&#x20AC;&#x2122;, dat de ouderenzorg steeds verder onder druk zet. Wij strijden tegen het sociaal isolement waarin veel ouderen dreigen te geraken. En we maken ons sterk voor het behoud van de koopkracht. Maar soms hebben wij ook uw hulp nodig. De Unie KBO is, mede vanwege de harde bezuinigingen, in zwaar weer terechtgekomen. Door deel te nemen aan de 15-Plus Loterij steunt u de activiteiten van de KBO en maakt u dat belangrijke werk mogelijk.

Hoe werkt de loterij? Heel simpel. Als u zich aanmeldt, speelt u viermaal per jaar mee met het door u gekozen aantal loten. Elk kwartaal is er een trekking. Vanaf â&#x201A;Ź 5,50 speelt u al mee! Ongeveer twee weken voor de trekking wordt het bedrag van uw rekening afgeschreven. Het bankafschrift vermeldt uw persoonlijke lotnummer(s). Heeft u een winnend lot, dan krijgt u automatisch bericht. U kunt ook bellen met de uitslagenlijn: 0900 â&#x20AC;&#x201C; 123 45 25 (â&#x201A;Ź 0,35 ct/min). Of u kijkt voor de uitslagen op onze website www.15-Plus.nl

Wat kan ik winnen? Er zijn mooie prijzen te winnen. De hoofdprijs is zelfs een auto! Andere prijzen zijn: een luxe stedentrip voor twee personen t.w.v. â&#x201A;Ź 1000, een waardebon van Het Hof van Saksen, een luxe koďŹ&#x20AC;erset, een hotelarrangement t.w.v. â&#x201A;Ź 450 en diverse geldprijzen. Mogen niet-leden ook meedoen? Ja, dat mag. Als uw familieleden, vrienden of buren ook mee willen doen kunnen ze zich gewoon aanmelden. Hoe meer deelnemers, hoe beter! En als ik wil stoppen? Dat gaat heel eenvoudig. U belt gewoon met de Unie KBO (073-6123475) of stuurt een kaartje naar Postbus 325, 5201 AH â&#x20AC;&#x2122;s-Hertogenbosch. Mailen kan ook naar: info@15-Plus.nl We zetten uw deelname aan de loterij dan meteen stop. Meld u aan! Vul de bon in of ga naar www.15-Plus.nl

*A IK DOE MEE AAN DE 3UPPORT !CTIE 0LUS ,OTERIJ

)K MACHTIG DE 3UPPORT !CTIE OM NAMENS DE 3UPPORT !CTIE 0LUS ,OTERIJ TEN BEHOEVE VAN DE 5NIE +"/ TOT WEDEROPZEGGING VIERMAAL PER JAAR HET AANGEKRUISTE BEDRAG AF TE SCHRIJVEN VAN MIJN BANK OF GIRORE KENING IhhE VOOR DRIE LOTNUMMERS PER TREKKING IhhE VOOR TWEE LOTNUMMERS PER TREKKING IhhE VOOR EEN LOTNUMMER PER TREKKING Ih(EER IhMEVROUW 6OORLETTERS

.AAM

3TRAAT

(UISNUMMER

0OSTCODE

7OONPLAATS

'EBOORTEDATUM

4ELEFOONNUMMER % MAILADRES 2EKENINGNUMMER (ANDTEKENING 3TUUR DEZE BON IN EEN ENVELOPPE ZONDER POSTZEGEL NAAR 5NIE +"/ O V V 3UPPORT !CTIE 0LUS ,OTERIJ !NTWOORDNUMMER 7" S (ERTOGENBOSCH

Nestor 51

FOTO’S: IJSSELDELTA MARKETING

De plaatsen IJsselmuiden, Kampen, Wilsum en Grafhorst liggen allemaal op natuurlijke verhogingen. Daar wisten de mensen zich beschermd tegen de dreiging van het zeewater. Om voldoende voedsel te kunnen verbouwen, moesten ze aan landaanwinning in de lagere delen doen. Zo ontstonden de aan elkaar grenzende polder Mastenbroek en het Kampereiland. De polder Mastenbroek (letterlijk: laag en drassig land) is een van de oudste polders in Nederland (uit 1364) en bestaat grotendeels uit grasland. Op sommige plaatsen van de route is het nog mogelijk om meer dan 8 kilometer onbelemmerd de verte in te kijken.

Eindeloze grasvlakten

drassig land & IJSSELROUTE lengte: 41 km • Duur: circa drie uur

Voetveer: ’s-Heerenbroek / Veecaten - Zalk voet- en ﬁetsveer, vaartijden apr.-okt. dagelijks 10-18, jun.-aug. ma-za ook 19-21 uur, nov.-mrt. geen afvaarten.

Praktische informatie Startpunt: Hasselt: bij knooppunt 38, waar Buiten de Venepoort overgaat in de Zwartewaterweg t.h.v. de Hoogstraat, vlak bij de brug. Parkeren: Hasselt: Kaai, 8061 GD. IJsselmuiden: bij sporthal Oosterholthoeve, Oosterholtse weg 11,8271 PS. Kampen: tegenover station, Stationsplein, 8267 AB. Kopje koﬃe: Meerdere locaties in Hasselt, Zwolle,’s-Heerenbroek en Kampen. Theehuis Zalkerveer, Veecaterdijk 12a in Zalk (nov.-mrt. za-zo gesloten).

52 Nestor

Fietsverhuur: Zwolle Rijwielshop Zwolle , Stationsplein 15, 038-4214598 (dagelijks geopend), ca. 3 km naar route. Kampen Spruijt Rijwielshop, Stationsplein 1, 038-3315079 (geopend ma-vr 7-11 en 14-18, mei-sep. ook za 10-17 uur, zo gesloten), ca. 1 km naar route. Let op: De ANWB-bewegwijzerde Mastenbroekroute wordt eind 2011 opgeheven. Negeer tot die tijd de zeskante ANWB-bordjes en volg de knooppuntenbordjes. Tussen Genemuiden en Zwolle heeft Staatsbosbeheer tweehonderd

hectare grasland aangekocht voor de bescherming van de kievitsbloem. Hier groeit ongeveer 90% van alle Nederlandse kievitsbloemen. De bloem bloeit van eind april tot begin mei. Begin juni rijpen de zaden, die zich tijdens overstromingen door het water laten verspreiden. Om deze reden wordt in dit gebied pas na 21 juni gemaaid. De bodem houdt men schraal, zodat snelgroeiende planten de kievitsbloemen niet overwoekeren. Door intensieve landbouw wordt de bloem overal in Europa bedreigd. In de IJsselbocht bij Winsum is een nieuw natuurgebied ontstaan: de Koppelerwaard. Halverwege de jaren negentig van de vorige eeuw bleken de dijken bij Kampen toe aan versterking. Men besloot de benodigde klei af te graven bij Winsum.

LF22

2.6

Kampereiland 7 2.

LF3

0. 36 37

POLDER

LF15

3.4

2. 5 Oosterholt

23 Kampen

2.7

1.3

3.1

2.4

2.2

23 LF 3.3

3.1

M A ST E N B R O E K

7.4

2.1

1.5

1. 2

02 76

2 8

De Zande

Zalk

Wilt u deze kaart op groter formaat? Ga dan naar de website van de Unie KBO – www.kbo.nl – klik op de cover van Nestor en scroll naar beneden. Geen computer? Bel dan even met onze Ledenservice, telefoon 0900 - 821 21 83 (€ 0,10ct/minuut).

20 Zwolle-Noord

0.3 63 64

Frankhuis

A28

1.1

9 3.

N331

1 1.

De Enk

Health & Racketclub Fitplaza

1.4

5. 2

ZWOLLE

Veecaten

Wilsum

LF16

2.8

's Heerenbroek

0.9

N764

2.5

Nieuwstad 2.0

Langenholte

2.2

4.3 LF15 LF 3

6.2

Holten

GenneOverwaters

0.3

Kampen

N331

Mastenbroek

Zw 6.0 ar te

1. 1

Bisschopswetering

1.3

LF9

IJsselmuiden

Nieuwe Wetering

4.5

Streukel 31

Grafhorst

1.2

IJs sel

2.2

2.8

4.0

Hasselt

3.1

5.4

12 .5 0

4 38

5.8

Kamperzeedijk-Oost

Ganzen

2.8

Stoomgemaal "Mastenbroek"

N760

Water

die p

LF22

1.2

Kamperzeedijk4.5 West

3.2

1.5

0.6

Voorst

E232

0.9

SPECIAAL KBOARRANGEMENT BILDERBERG GRAND HOTEL WIENTJES Bilderberg Grand Hotel Wientjes, gevestigd in een voormalige burgermeesterswoning nabij het station van Zwolle, biedt u alle ingrediënten om heerlijk bij te komen van uw fietstocht. Ervaar het unieke stadsgevoel, de persoonlijke aandacht en geniet van de culinaire specialiteiten van Restaurant W. Speciale aanbieding voor KBO’ers: • ontvangst met koffie/thee en huisgemaakte Hanzebitterkruidkoek • informatie over Zwolle en omgeving en aanvullende fietsroutes • 3-gangen diner in Restaurant W • overnachting op een comfortabele kamer • uitgebreid Bilderberg Ontbijt Prijs per persoon: € 79,50. Voor éénpersoons-gebruik geldt een toeslag van € 32,50 per nacht. Reserveren kan op basis van beschikbaarheid per e-mail via wientjes@bilderberg.nl of telefonisch via 038 – 425 425 4. Deze reservering is geldig tot en met 31 augustus 2012. Vermeld bij het reserveren ‘aanbieding Nestor’.

U fietst de route door de ANWB-bordjes te volgen van het ene genummerde knooppunt naar het andere genummerde knooppunt. De knooppunten voor deze route zijn:

38 37 62 63 05 02 03 42 46 45 12 28 07 29 36 37 38 Nestor 53

Advertentie

FIETSEN LANGS DE IJSSEL

De plas die zo ontstond, gaf men een natuurlijk proﬁel. De ﬂauwe oevers geven ruimte aan moerasplanten als riet, zegge en kattestaart. Ook moerasvogels vinden steeds meer hun weg naar dit nieuwe natuurgebied. De Utrechtse bisschop Jan van Arkel gaf de stad Kampen het recht van landaanwas op het Kampereiland. Het Kampereiland is ontstaan door aanslibbing vanuit de IJssel en door vervening. Menselijke activiteiten versnelden dit proces: biezen waren een bron van inkomsten voor de ‘biezenmatters’. Zij zetten in het late voorjaar de nieuwe bies uit. In de zomer oogstte men de oudere potelingen, die zeker twee jaar eerder waren uitgezet. Tot bij Ens in de huidige Noordoostpolder strekten de biezenvelden zich uit. Rond 1870 bereikte het ‘biezenmatten’een hoogtepunt, maar machinale weefgetouwen verdrongen begin 20ste eeuw dit arbeidsintensieve werk. De tapijtin-

dustrie in Genemuiden is de moderne opvolger van het oude biezenmatten. Zowel op het Kampereiland als in de Polder Mastenbroek zijn terpen te zien. Het gebied werd regelmatig overspoeld door de Zuiderzee. Tijdens de stormvloed van 1825 kwam de Polder Mastenbroek zelfs helemaal blank te staan. De bewoners konden meestal geen gebruikmaken van natuurlijke verhogingen en woonden daarom op zelfgemaakte terpen van klei, zand, schelpen en zeegras. De kolken langs de Kamperzeedijk zijn herinneringen aan de dijkdoorbraken. Polder Mastenbroek is een van de oudste polders van Nederland. De polder is door vervening ontstaan. In 1330 is er nog sprake van een ‘onbeheerd en onbedijkt’ gebied. Maar de bodem is blijkbaar al stevig genoeg om mensen te kunnen dragen, want nauwelijks dertig jaar later liggen er dijkjes om ‘het broek’ en zijn de eerste

boeren er neergestreken. Bisschop Van Arkel is eigenaar van de polder, maar hij moet tegenover indringers en de lokale adel heel wat moeite doen om zijn bezit te handhaven. «

ANWB FIETSGIDSEN Een serie ﬁetsgidsen die heel Nederland beslaat. In een eigentijdse vormgeving komen vijfhonderd routes aan bod via knooppunten, bewegwijzerd en beschreven. Met dezelfde regio-indeling en nummering als de ANWB Fietskaarten zijn ze handig te gebruiken in combinatie met elkaar. De routes variëren van 20 - 50 km en hebben achtergrondinformatie en tips voor bezienswaardigheden en horeca.

Nestor 55

Advertentie

ZIN IN SCHRIJVEN

Deze keer geen gedichten, maar een verhaal van mevrouw Stoltenborgh-Indorf over haar jeugd in Nederlands-Indië. Op 15 augustus (de dag waarop Japan in WO2 capituleerde) herdenken wij alle slachtoﬀers van de Japanse onderdrukking in en om voormalig NederlandsIndië gedurende de Tweede Wereldoorlog. Wilt u ook een gedicht of verhaal insturen? Mail uw bijdrage dan naar zin@uniekbo.nl

Vakantie in Indië In deze vakantietijd zoekt bijna iedereen naar een warm plekje. Bij de vakanties die ik vroeger beleefde, zochten mijn ouders juist een plekje waar het níét zo warm was. Want wij woonden in Nederlands-Indië in de grote stad, waar het altijd 30 graden of meer was. Dus gingen wij ‘naar boven’: ergens de bergen in waar het koeler is. Vanuit Soerabaja, waar ik rond 1938 woonde, gingen we naar Lawang: een klein plaatsje net hoog genoeg om koeler te zijn. Samen met familie huurden mijn ouders daar een huis. Gelegen naast het zwembad Soember Waras. Bron van een rivier. Water stroomde zo uit de bron het zwembad in en liep doorlopend aan de andere kant er weer uit. Wel koud, hoor. Maar wij vonden het prachtig. We maakten wandelingen langs de sawa’s, de rijstvelden. Het heldere water stroomde door de sawa’s in kleine riviertjes, waar wij, de kinderen, het liefst doorheen liepen. Van de ene rots op de andere. En’s avonds werd de satéboer thuis geroepen. Die had aan zijn pikolan, aan zijn juk, een complete ‘keuken’ hangen waarmee hij saté kon bereiden. De stukjes malse kip waren al aangeregen en het houtskoolvuurtje brandde al zachtjes. De stukjes kip waren zo klein dat je het stokje in één hap in je mond kon doen. Je bestelde dus voor ons grote gezelschap honderd stokjes tegelijk. En dat meerdere keren. Dit was niet een onfatsoenlijke eetpartij. En héél lekker. Een smaak die je nooit meer vergeet. Het is een rijkdom als je je deze dingen kunt herinneren. Jeugdherinneringen van voor de Japanse bezetting, die als een zwarte wolk over ons heen kwam. Waardoor velen door ontberingen en mishandeling in de gevangenkampen het leven verloren. En waaraan pas, lang nadat in Nederland uitbundig de bevrijding werd gevierd, een einde kwam. Het einde van de bezetting werd meteen gevolgd door een nieuwe oorlog van de vrijheidsstrijders. Waarna wij zelf noodgedwongen moesten verhuizen naar Nederland. Met achterlating van al wat je dierbaar was. Ook je dierbare doden. Om je aan te passen in een land dat je niet kende. We hebben ons hier een huis gebouwd uit scherven en uit brokken van wat vroeger is geweest, zoals Tante Lien zingt. Ja, we hebben ons hier aangepast. We gedenken ieder en alles wat ons dierbaar was, genieten van herinneringen en van wat dit land ons biedt. ■ I.

Stoltenborgh-Indorf, Overasselt

Nestor 57

Contact Nog zeer vitale weduwnaar, 77 jaar, niet rokend, zoekt contact met slanke, gezellige dame, leeftijd 70-75 jaar voor LAT-relatie. Met foto. Kom zelf uit zakelijk milieu. MBO/ HBO. Houd van vakanties, fietsen, theater, muziek en gezelligheid. Omgeving de Liemers, de Graafschap. BR.O.NR.NT.8.001 Weduwe 71, zoekt leuke man tussen 65 tot 73 jaar. Houd van muziek, fietsen, wandelen, tuinieren, liefst met foto. Omgeving 077, 0475 en 0495. BR.O.NR.NT.8.002 Beschaafde weduwe, 79, gezond, betrouwbaar, slank, geen kinderen, hobby’s: bridge, muziek, dans, zoekt vriend om het samen leuk te hebben. Omg. Groene hart. BR.O.NR.NT.8.003 Spont. goed uitziende wed. 71 jr., 1,75 m. Veelz. belangstelling, o.a. fietsen, wandelen etc. zkm lieve, niet rokende weduwnaar voor LAT-relatie. Goed niveau tot 75 jaar. Omg. 024-026. BR.O.NR.NT.8.004 Reageren op een contact-advertentie? Stuur uw brief, met vermelding van het briefnummer in de linker bovenhoek van de envelop, naar: Unie KBO, Postbus 325, 5201 AH ’s-Hertogenbosch. De redactie stuurt uw brief dan door. Wij bemiddelen niet tussen adverteerder en degene die reageert

58 Nestor

Wed. 75 jaar, zoekt lieve vriend o.a. vakantie. Omg. 023. BR.O.NR.NT.8.005 Wed. , 79, zoekt aardige man om samen leuke dingen te ondernemen. Houdt van fietsen, vakantie, dansen, etc. Liefst met foto. Omg. Twente. BR.O.NR.NT.8.006 Wed. 79, buiten lopend met rollator, ijdeltuit, jong uitziend, wil kennis maken met gezellige niet rokende man met humor. Korte reisjes en terrasje pikken. Ik ben niet veeleisend. Omg. 010. BR.O.NR.NT.8.007 Vrouw, 75 jaar, gezond, verzorgd, nr, wil graag contact met beschaafde heer voor vriendschap. Interesses: wandelen, fietsen, musea, vakantie, gezelligheid uit en thuis. Hilversum. BR.O.NR.NT.8.008 Gez. weduwnaar, 85 jaar, zkm wed., nr, voor gez. en vakantie. Omgeving Leiden. Br. m. tel. o br. vd bl. BR.O.NR.NT.8.009 Besch. Ind. dame, 66 jr., NR, Zutphen, zkt reisgen. met humor om in okt. 2011 op fifty/fifty basis naar Bali te gaan. Bekend met de Ind. taal en cultuur is een pré. BR.O.NR.NT.8.010

Holl. man, wedn., 66 j., zkm een lieve, charm., Holl. vrouw tot 65 j., voor vriendschap en gezelligheid. Evt. een LAT-relatie. Huiselijk zijn of roken mag best. Gezelschap en humor zijn mijn trefw. Wie durft en wie weet? Regio 0181, 010, 078. BR.O.NR.NT.8.011 Single vrouw 78 jr., besch. NR, rijd auto, HBO niveau, zakenmilieu, brede belangstelling zkm aardige heer voor ser. relatie om samen te genieten. Regio Zuid Limburg. BR.O.NR.NT.8.012 Niet rokende 64-jarige, nette dame uit WZVL wil graag contact met heer voor goed gesprek, uitstapjes, ﬁetsen, goed niveau. BR.O.NR.NT.8.013 Goed ogende man, 66 jr., slank, rook/drink niet, z.k.m. Hollandse Dame, geen vaste relatie, wel goede vriendschap, waarbij een goed gesprek, een arm en een knuﬀel en genegenheid bijdragen om een mooie en waardevolle vriendschap op te

bouwen. Omg. 010. ZH. BR.O.NR.NT.8.014 Vlotte vrouw, 60 jr. heeft respect voor alles wat leeft. Ik put inspiratie uit een goed gesprek, kerk, zingen, toneel, concert, vrienden en familie. Ben jij die man, NR, die dit met mij wil delen? Omg. 070. BR.O.NR.NT.8.015 Vrouw uit Limburg zkt. n. rok. man, wonend Den Bosch, lft. 60-66, max. 1.71 m. Spirit, ontw. verﬁjnd, creatief, humor, diep. BR.O.NR.NT.8.016 Vit. wed., 80 jr., 1.72 m., br. belangst., eerl., zorgz. Trefw. wand., nat., cult., vak., gezellig uit en thuis zkt dito vriend. Omg. 0251. BR.O.NR.NT.8.017 Wedn. 75, 1,75 m., gezond, niet rok., zoekt ser., vlotte, niet onbemiddelde vrouw. BR.O.NR.NT.8.018 Ben 69 j. Zoek leuke, lieve vrouw. Leef gezond, hou van wandelen en ﬁetsen. Omg. M-N Limburg. 077. BR.O. NR. NT 8.019

Zelf een advertentie plaatsen?

Op zoek

Voor de advertenties voor de rubriek Contact, Cursussen en Vakantiehuizen kunt u een advertentiebon met de bijbehorende tarieven downloaden via de website (klik op de cover van Nestor en scroll naar beneden), of aanvragen via de mail: nestor@uniekbo.nl of via het redactiesecretariaat, telefoon 073-6123475.

TE HUUR

Vakantiebungalow

Vakantiewoning

Vierpersoons geschakelde vak. bungalow te huur op bungalowpark de Eese, bij Steenwijk. Mooi stukje Overijssel om te wandelen en ﬁetsen. ■ Inlichtingen: 0527-201919. Bij niet thuis graag inspreken.

Bocholtz, Zuid Limburg, 2-8 pers. vak. won. Wie er eens komt, komt steeds terug. ■ T: 045-5443061, website: www.doeveberg.nl

waaronder de dames Van Beuningen en Timmenga. Onderzoekers willen graag meer informatie over deze hulpverleners en de situatie toen van de familie. Heeft u nog materiaal en herinneringen? ■ Dhr. Jochems, Oud-Valkenburg 28, 6305 AB Schin op Geul, T: 043-4591459, E: inlichtingenvught@gmail.com

TE HUUR GEZOCHT

Informatie over pater Selhorst Ik schrijf een autobiograﬁe en heb gegevens nodig over een pater die van 1954 tot 1956 in Haarlem Noord aan de Mariakerk aan de Rijksstraatweg verbonden was. Hij hield zich bezig met sociaal werk. Zijn naam was pater Selhorst. Alle informatie over pater Selhorst is welkom. ■ P.L.C. Burger, Ten Boschstraat 46, 1411 VK Naarden, T: 035-6944344, E: p-burger@versatel.nl

GEZOCHT

Nabestaanden slachtoffers Tarakan In verband met het oprichten van een gedenkplaat voor de 215 man die op gruwelijke wijze zijn vermoord aan boord van een Japans Oorlogsschip nabij het eiland Tarakan op 19 januari 1942, zijn we op zoek naar nabestaanden. Meer informatie kunt u hier vinden: www.gedenkteken-tarakan.nl. ■ Jaqueline Berghout, secretaris Commissie Monument Tarakan, T: 06-26644045

OPROEP

Villa Belek, Turkije. Te bezichtigen op ‘Belek green golf villas’ YouTube. ■ Info: T: 023-5333140.

TE HUUR

Appartement Plattelandsappartement te RijssenHolten. 2 pers. minder valide aangepast en luxe 4-pers. (3 st.) overdekt terras + uitzicht Holterberg. Grenst aan het wandel, ﬁets knooppunten routenetwerk. ■ T: 0548-542364. Zie: www.hetoverveen.nl

OPROEP

Informatie over kamp Vught In het kamp Vught hebben in 1943 en 1944 ruim 31.000 mannen, vrouwen en kinderen korte of langere tijd gevangen gezeten. De gevangenen en hun familieleden kregen hulp van enkele burgers,

Vrouwen met kostschoolervaring Wij zijn op zoek naar vrouwen die tussen 1940–1980 op kostschool zijn geweest. We willen de geschiedenis vastleggen d.m.v. persoonlijke interviews bij u thuis. Alle informatie zal vertrouwelijk behandeld worden. Wilt u meedoen? Uw reactie zien we graag op: E: Jaria1112@hotmail.com ■ Janna en Rieky, Mgr. Nolensstraat 15, 5431 WK Cuijk

TE KOOP

Recreatiewoning In bungalowpark Simpelveld in Z. Limburg, vrijstaande stenen recreatiewoning op eigen grond (390m²) te koop. Inclusief 6-persoons inventaris. € 97.500. Dichtbij openbaar vervoer. Verhuur via park en/of eigen gebruik. ■ E: riadewaard@hotmail.com

TE HUUR

Vakantiehuis Een ﬁjne najaarsvakantie in Frankrijk (Ardèche): www.lacerisaie.nl ■ R. Brekelmans, Oude Kleefsebaan 26, 6611 AN Overasselt, T: 024-6221304

Nestor 59

Flirten met God Moet je in God geloven om te bidden en in wonderen om ze mee te maken? Volgens journalist en wetenschapper Koert van der Velde hoeft dat niet. De praktijk bewijst het: steeds meer mensen zijn religieus zonder dat ze geloven. ‘We moeten durven ﬂirten met God’, vindt Van der Velde van wie onlangs een boek verscheen over dit grensverleggende onderwerp. TEKST: ARJAN BROERS FOTO: UITGEVERIJ TEN HAVE

e fascinatie van Koert van der Velde begon ergens tijdens zijn studietijd. Hij las over een vrouw die een geliefde had verloren zonder dat zijn lichaam was gevonden. Haar rouwproces was daardoor zo moeilijk dat haar therapeut voorstelde dat ze haar geliefde een brief schreef, die in een pot

D 60 Nestor

begroef, en hem daarna toesprak. Het was een genezende ervaring. ‘Toen ik dat las dacht ik: wow!’, vertelt Koert van der Velde. ‘Het werkte, terwijl de vrouw en haar therapeut allebei wisten dat het een spel was, een ritueel. Daarna, toen ik journalist werd, ben ik dat nog vaak tegengekomen: dat mensen religieus

doen, terwijl ze niet of nauwelijks geloven in de waarheid ervan. Tien jaar geleden ben ik daar uitgebreid onderzoek naar gaan doen.’ Het is een wetenschappelijke studie, maar je bent er ook persoonlijk bij betrokken. ‘Ik heb altijd een religieus verlangen gehad, maar ook altijd de scepsis of het nou allemaal wel waar is, wat een geloof leert. Het boek gaat over mijn vraag, maar dat is een vraag die veel mensen herkennen.’ Ben je zelf gaan ﬂirten met God? ‘Ik heb aan van alles meegedaan. Meditatie, vieringen, ik heb zelfs een tijd op de islamitische manier gebeden, in m’n eentje en met een soeﬁgemeenschap. Ik was benieuwd wat het met me zou doen: niet alleen studie maken van de gebedshoudingen, maar ook zelf knielen, buigen, liggen op de grond.’ En wat deed het met je? ‘In het islamitisch gebed maak je jezelf letterlijk klein voor de grote, het grote. Je leven draait zo vaak om jezelf, ik vond het prettig om zo te ervaren hoe klein ik ben, en hoe groot de geheimzinnige werkelijkheid is waar ik in leef en die mij ook bepaalt. Dat relativeert. Maar ik ben geen moslim geworden hoor, ik “ben” niks.’ Kun je niet zelf zo’n ritueel verzinnen? ‘Religies bestaan vaak al vele eeuwen en miljoenen mensen hebben ze beoefend. Er zit schoonheid in zulke tradities, dat is boeiender dan wat ik zelf kan verzinnen. Ik pleit ervoor het zelf te onderzoeken door mee te doen.’ Is de mens ongeneeslijk religieus? Of is dit een laatste fase van geloof dat aan het verdwijnen is?

‘Eenderde van de Nederlanders heeft niets met religie. Ze gaan niet naar de kerk maar naar koopzondag. Maar ook zij willen ervaringen, verlangen naar “meer”. Als we dat allemaal in spullen vertalen, raakt onze planeet op. Daarom (?) kunnen we beter in het religieuze zoeken naar rijkdom.’ ‘Ik denk dat we tegen de beperktheid van ons weten en van ons leven zullen blijven aanlopen. Dus blijft er ook steeds een verlangen naar die andere dimensie.’ Je boek heet ‘Flirten met God’. Met mensen flirten is leuk omdat er een ander is die reageert en meespeelt. Kun je flirten met niets? ‘Een flirt moet af en toe beantwoord worden, en dat wordt het ook. Dat je het gevoel hebt dat er een antwoord komt, of dat je iets ervaart van het geheim. Als ik ergens een kerk zie met de deuren open, vooral een oude kerk, dan moet ik even naar binnen. Als het een museum is ben ik snel weg, dan is de atmosfeer stuk. Maar ga maar eens een uurtje in een gebouw zitten dat door mensen is gemaakt als een heilige ruimte. Ik heb dat het sterkst in de kathedraal van Vézelay, in de Bourgogne. Het is alsof je in een ander begrip van tijd stapt: eeuwenoud, of van de eeuwigheid. Ik kan dan echt de tijd vergeten. Ik doe dat zelf, maar toch is daarmee niet alles verklaard.’ Wat komt er na het flirten? Je vertrouwt je uiteindelijk nergens aan toe. ‘Dat is waar. Ik vraag mezelf wel eens af: als ik wist dat ik nog maar kort te leven had, zou ik dan duidelijker kiezen? Dat weet ik nu niet.’ Wat doen de kerken die leeglopen fout? ‘Veel. Ze leggen vaak zoveel nadruk op de waarheid, willen daar woor-

Wetenschapsjournalist Koert van der Velde

VIJF EXEMPLAREN VOOR KBOLEDEN Nestor mag vijf exemplaren van het boek ‘Flirten met God’ weggeven aan haar lezers. Wilt u kans maken op zo’n boek? Stuur dan uw verzoek naar Unie KBO, boek Flirten met God, Postbus 325, 5201 AH ’s-Hertogenbosch, of mail naar nestor@uniekbo.nl o.v.v. boek Flirten met God.

den aan geven, het uitleggen en vasthouden. Maar daarmee maak je het geheim stuk. En ze voeren het vaak slecht uit. Rommelig preken, slecht zingen – de kerk is ook een theater, het moet goed en mooi zijn om het goed te kunnen proeven.’ Je zegt aan het einde van je boek dat religiositeit zonder geloof in de lucht zit, en dat het ‘een goede stormram is om de hemel te bestormen’. ‘Ja, het is geen tijdverdrijf, het gaat om de echte vragen: waarom we leven, waarom er lijden en dood is, wat gelukkig maakt. Daar moet je met brutaliteit en passie mee aan de slag durven.’« Koert van der Velde: Flirten met God,

Religiositeit zonder geloof.

Uitgeverij Ten Have, prijs € 24,90 ISBN 9789025961381. Bij Dedicon verschijnt binnenkort ook een luisterboek van Flirten met God. Kijk op www.ﬂirtenmetgod.nl

Nestor 61

Advertentie

www.15-plus.nl

Ga mee: Portugal en Spanje! Oad Reistoppe r! Incl. excursies Guadalest, Alte a en Alicante - sta d

er! Oad Reistopp s ie rs cu ex . cl in en ao Faro, Olh Evora

Reissom: 8 dagen e

369 p.p.

Vertrek: za. 26 nov. 2011 di. 13 dec. 2011

Geen 1- persoonskamer toeslag!

8-daagse zonvakantie Albufeira / Algarve

Reissom: 8 dagen e

389 p.p.

Vertrek: vr. 25 nov. 2011 vr. 2 dec. 2011

8-daagse zonvakantie Benidorm / Costa Blanca Reisnummer: BEES24

Reisnummer: BEPT22 De bekendste plaats van de Algarve is zeker Albufeira en het is met zijn oude, deels autovrije, kern ook absoluut de moeite waard. Albufeira is een oud vissersdorp dat is uitgegroeid tot ĂŠĂŠn van de meest toeristische bestemmingen van Portugal. In het centrum vindt u sfeervolle pleintjes met winkels, restaurants en terrasjes. Het alom bekende strand is eenvoudig te bereiken via een voetgangerstunnel of trappen. Albufeira: een prima vakantiebestemming met voor elk wat wils! HOTEL AURAMAR BEACH RESORT *** Ligging: op ca. 150 m van het strand en op ca. 600 m van het centrum van Praia da Oura. Het centrum van Albufeira bevindt zich op ca. 2,5 km. Faciliteiten: U receptie UĂ&#x160;restaurant U bar U zwembaden U sauna UĂ&#x160; jacuzzi U ďŹ tnessruimte U tennisbanen U minigolf U regelmatig animatie en entertainment. Kamer: verzorgd ingericht en voorzien van tv, telefoon, koelkast, airconditioning, kluisje, balkon of terras en badkamer met bad/douche en toilet.

64 Nestor

INBEGREPEN: r WMVDIU WBO 3PUUFSEBN OBBS 'BSP W W QFS DIBSUFS WBO 5SBOTBWJB r MVDIUIBWFOCFMBTUJOHFO r CSBOETUPG FO WFJMJHIFJETUPFTMBHFO r USBOTGFS WBOBG EF MVDIUIBWFO OBBS VX IPUFM W W r /FEFSMBOETTQSFLFOEF 0BE SFJTMFJEJOH UFS QMBBUTF r XFMLPNTUESBOLKF CJK BBOLPNTU JO IFU IPUFM r PWFSOBDIUJOHFO JO IPUFM "VSBNBS #FBDI 3FTPSU JO FFO PG QFST LBNFS MJGU BBOXF[JH

r IBMGQFOTJPO WB EJOFSCVĂ FU EBH U N POUCJKUCVĂ FU EBH

r IBMWF EBH FYDVSTJF 'BSP FO 0MIBP P M W FFO /FEFSMBOETTQSFLFOEF HJET r IFMF EBH FYDVSTJF &WPSB P M W FFO /FEFSMBOETTQSFLFOEF HJET NIET INBEGREPEN: r MVODIFT r PQUJPOFMF FYDVSTJFT r FWFOUVFMF FOUSFFHFMEFO r VJUHBWFO WBO QFSTPPOMJKLF BBSE [PBMT ESBOLKFT GPPJFO FUD r SFJT FO PG BOOVMFSJOHTWFS[FLFSJOH r SFTFSWFSJOHTLPTUFO Ă&#x2020; Ăś QFS CPFLJOH r $BMBNJUFJUFOGPOET Ă&#x2020; Ăś QFS CPFLJOH

Inclusief halfpension

Benidorm ligt aan de Costa Blanca, op 41 km van Alicante. In de jaren â&#x20AC;&#x2122;50 van de vorige eeuw was Benidorm een klein vissersplaatsje, maar de stad is uitgegroeid tot een van de beroemdste en meest populaire badplaatsen van Spanje. Het historische centrum is het oude vissersdorp. De stranden worden zeer gewaardeerd. Levante wordt beschouwd als een van de tien beste stranden ter wereld. Maar u reist niet alleen voor de prachtige stranden naar Benidorm, ook een bezoek aan het beschermde natuurgebied â&#x20AC;&#x2DC;Islote de Benidormâ&#x20AC;&#x2122; is zeker een bezoek waard. Kortom, Benidorm: dĂŠ bestemming om in de winter te genieten van de zon. HOTEL COMPLEX POSEIDON *** Ligging: ca. 350 m van het strand en de fantastische boulevard. Ca. 200 m van het oude centrum. Faciliteiten: U receptie UĂ&#x160;restaurants U bar U zwembaden U binnenzwembad met jacuzzi U zonneterras met ligbedden en parasols U ďŹ tnessruimte U avondentertainment. Kamer: verzorgd ingericht met tv, kluisje, balkon met zitje en badkamer met bad met douche en fĂśhn.

INBEGREPEN: r WMVDIU WBO "NTUFSEBN OBBS "MJDBOUF W W QFS DIBSUFS WBO 5SBOTBWJB r MVDIUIBWFOCFMBTUJOHFO r CSBOETUPG FO WFJMJHIFJETUPFTMBHFO r USBOTGFS WBOBG EF MVDIUIBWFO OBBS VX IPUFM W W r /FEFSMBOETTQSFLFOEF 0BE SFJTMFJEJOH UFS QMBBUTF r XFMLPNTUESBOLKF CJK BBOLPNTU JO IFU IPUFM r PWFSOBDIUJOHFO JO IPUFM $PNQMFY 1PTFJEPO JO FFO QFST LBNFS MJGU BBOXF[JH

r IBMGQFOTJPO WB EJOFSCVĂ FU EBH U N POUCJKUCVĂ FU EBH

r IBMWF EBH FYDVSTJF (VBEBMFTU FO "MUFB P M W FFO /FEFSMBOETTQSFLFOEF HJET r IFMF EBH FYDVSTJF QBMNUVJOFO &MDIF 4BOUB 1PMB FO "MJDBOUF TUBE P M W FFO /FEFSMBOETTQSFLFOEF HJET NIET INBEGREPEN: r UPFTMBH QFST LBNFS Ă&#x2020; Ăś Q Q r MVODIFT r PQUJPOFMF FYDVSTJFT r FWFOUVFMF FOUSFFHFMEFO r VJUHBWFO WBO QFSTPPOMJKLF BBSE [PBMT ESBOLKFT GPPJFO FUD r SFJT FO PG BOOVMFSJOHTWFS[FLFSJOH r SFTFSWFSJOHTLPTUFO Ă&#x2020; Ăś QFS CPFLJOH r $BMBNJUFJUFOGPOET Ă&#x2020; Ăś QFS CPFLJOH

Ga mee: Duitsland en BelgiĂŤ!

Reissom: 5 dagen e

335 p.p.

Vertrek: maandag 17 oktober 2011

Geen 1-persoonskamer toeslag!

5- daagse busreis Weimar & Dresden

Reissom: 5 dagen e

345 p.p.

Exclusie f voor KBO-led en

Vertrek: maandag 17 oktober 2011

5-daagse busreis Oostende / Vlaanderen Reisnummer: BEBE07

Reisnummer: BEDE57 Ga mee met de Unie KBO en Oad Reizen en bezoek de twee prachtige steden Weimar en Dresden. Deze voormalige OostDuitse steden bieden enorm veel bezienswaardigheden. De eerste dag bezoekt u Eisenach, bekend vanwege de Wartburg. Na de overnachting in de omgeving van Erfurt volgt u de sporen van Goethe en Schiller in het historische Weimar. U verblijft 3 nachten in de omgeving van Chemnitz, centraal gelegen om de barokstad Dresden en het Erzgebergte te bezoeken. In Dresden bekijkt u o.a. de Semperopera, de gerenoveerde Frauenkirche en de Zwinger. Ook passeert u de grens met TsjechiĂŤ voor een bezoek aan het kuuroord Karlovy Vary. Een afwisselende reis die veel te bieden heeft. EXCURSIES O.a. naar U Eisenach U Weimar U Dresden (o.l.v. een lokale gids) U Boottocht over de Elbe (optioneel) U Erzgebergte U Oberwiesenthal U Karlovy Vary (TsjechiĂŤ)

INBEGREPEN: r WFSWPFS QFS 5PVSJTU $MBTT UPVSJOHDBS r EFTLVOEJHF FSWBSFO 0BE DIBVĂ FVS SFJTMFJEFS r PWFSOBDIUJOH JO IPUFM 1BSL *OO JO "QGFMTUĂ&#x2026;EU MJGU BBOXF[JH

r PWFSOBDIUJOHFO JO IPUFM 1BSL *OO JO )BSUNBOOTEPSG MJGU BBOXF[JH

r IBMGQFOTJPO WB EJOFS EBH U N LPĂŽ FUBGFM EBH

r VJUHFCSFJE FYDVSTJFQBLLFU r HFCSVJL 0BE TFSWJDFMJKOFO BMUJKE CJK V JO EF CVVSU

NIET INBEGREPEN: r MVODIFT r PQUJPOFMF FYDVSTJFT r FOUSFFHFMEFO DB Ăś Q Q r VJUHBWFO WBO QFSTPPOMJKLF BBSE [PBMT ESBOLKFT GPPJFO FUD r SFJT FO PG BOOVMFSJOHTWFS[FLFSJOH r SFTFSWFSJOHTLPTUFO Ă&#x2020; Ăś QFS CPFLJOH r $BMBNJUFJUFOGPOET Ă&#x2020; Ăś QFS CPFLJOH

Wegens enorm succes EXTRA REIS!

Inclusief halfpension

Oostende, gelegen in West-Vlaanderen, begon in de 9e eeuw als een klein vissersplaatsje. De stad is meermalen verzwolgen door de zee en daarna weer opgebouwd. Oostende is ĂŠĂŠn van de drukst bezochte en gezelligste badplaatsen aan de Belgische Noordzeekust en het wordt ook wel de â&#x20AC;&#x2DC;Koningin der badplaatsenâ&#x20AC;&#x2122; genoemd. Het 8 km lange strand, de zee, de duinen en het centrum van de stad zorgen voor een aangenaam verblijf. HOTEL RAMADA OOSTENDE*** Ligging: midden in het centrum van Oostende, op loopafstand van de zeedijk en het strand. Faciliteiten: U receptie U lounge restaurant U bar Kamer: comfortabel ingericht met tv, telefoon, kofďŹ e- en theezetfaciliteiten en badkamer met bad/ douche, toilet en fĂśhn.

INBEGREPEN: r WFSWPFS QFS 5PVSJTU $MBTT UPVSJOHDBS r EFTLVOEJHF FSWBSFO 0BE DIBVĂ FVS SFJTMFJEFS r PWFSOBDIUJOHFO JO 3BNBEB 0PTUFOEF JO FFO QFST LBNFS MJGU BBOXF[JH

r IBMGQFOTJPO WB EJOFS EBH U N LPĂŽ FUBGFM EBH

r VJUHFCSFJE FYDVSTJFQBLLFU r TUBETXBOEFMJOH JO #SVHHF P M W FFO MPLBMF HJET r LPĂ FSTFSWJDF r HFCSVJL 0BE TFSWJDFMJKOFO BMUJKE CJK V JO EF CVVSU

NIET INBEGREPEN: r UPFTMBH QFST LBNFS Ă&#x2020; Ăś Q Q r MVODIFT r PQUJPOFMF FYDVSTJFT r FOUSFFHFMEFO DB Ăś Q Q r VJUHBWFO WBO QFSTPPOMJKLF BBSE [PBMT ESBOLKFT GPPJFO FUD r SFJT FO PG BOOVMFSJOHTWFS[FLFSJOH r SFTFSWFSJOHTLPTUFO Ă&#x2020; Ăś QFS CPFLJOH r $BMBNJUFJUFOGPOET Ă&#x2020; Ăś QFS CPFLJOH

EXCURSIES O.a. naar UĂ&#x160;Antwerpen U Gent UĂ&#x160;Brugge U Knokke UĂ&#x160;Veurne

VOOR MEER INFORMATIE EN BOEKEN, BEL DE KBO REISLIJN:

0548 - 37 75 15

Maandag t/m vrijdag: 08.00 uur tot 21.00 uur. Zaterdag en zondag: 10.00 uur tot 16.00 uur.

Nestor 65

Advertentie

W E E K VAN D E E E NZ A A M H E I D

Geef klein geluk door Van maandag 27 september tot en met vrijdag 1 oktober is het de Week van de Eenzaamheid. Mensen van over de hele wereld komen dan in actie om aandacht te vragen voor de positie van ouderen. De Unie KBO heeft het hele jaar door allerlei activiteiten om mensen met elkaar in contact te brengen en eenzaamheid tegen te gaan. De week sluit op 1 oktober af met de KBO-campagne ‘Geef klein geluk door’. Op tal van plaatsen delen KBOafdelingen klein geluk uit dat van de een op de ander wordt doorgegeven om dierbare senioren in het zonnetje te zetten.

Wereldwijd neemt het aantal ouderen toe: in 2050 is naar schatting 22 procent van de wereldbevolking ouder dan 60 jaar. In ontwikkelingslanden is armoede en sociale uitsluiting onder ouderen vooral een groot probleem. In Nederland kennen we een groeiend gevoel van eenzaamheid onder ouderen. Veel mensen verwaarlozen hun netwerk, bouwen het onvoldoende op en onderhouden het niet, met als gevolg dat het ‘Sociaal Konvooi’ te dun is als het echt nodig wordt.

Veel te doen De Week tegen Eenzaamheid wordt georganiseerd door Coalitie Erbij, het Nationale Comité tegen Eenzaamheid en partners, waaronder de Unie KBO. Samen maken deze landelijke organisaties een vuist tegen de groeiende eenzaamheid in ons land door allerlei activiteiten te organiseren, zoals Burendag op zaterdag 24 september, de Langste Eettafel van Nederland, workshops voor vrijwilligers, onder het genot van een maaltijd, waarbij

de vrijwilligers informatie krijgen over hoe mensen hun netwerk kunnen uitbreiden, enzovoort. In de Resto’s van VanHarte kan ieder die dat wil, onder het genot van een gezonde driegangen-maaltijd, ideeën, ervaringen en reacties uitwisselen over de positie van ouderen wereldwijd en in Nederland.

Dag van de Ouderen De campagne ‘Geef klein geluk door’ van de Unie KBO is op 1 oktober, de door de Verenigde Naties internationaal erkende Dag van de Ouderen. Op tal van plaatsen delen KBO-afdelingen klein geluk uit. De bedoeling van dit project is, net als vorig jaar, om mensen een klavertje vier te geven met de boodschap dat zij dit cadeautje doorgeven aan een oudere die wel een beetje geluk verdient. Daarnaast is de Unie KBO gestart met het voorleesproject en zijn er kofﬁebijeenkomsten onder de noemer ‘Blijf in contact’. Aan de hand van de dialoogmethode ‘denken, dromen en doen’ wordt daar over sociaal isolement gesproken. «

Meer informatie? Lees de bijgevoegde krant of kijk op www.eenzaam.nl

Nestor 67

M I J N PA SS I E . . .

Roel de boswachter De kiem van een passie zit soms al in de zuigﬂes. Dat is de ervaring van Roel Vriesema. Maar niet altijd komt die kiem meteen tot bloei, daar kunnen omwegen voor nodig zijn. De natuur, zijn leven lang zo dichtbij en binnen handbereik, bloeide in Vriesema pas als passie op vanaf zijn 45ste. TEKST: INEKE DE RIDDERS FOTO: MARC BOLSIUS

Ik ben opgegroeid op een boerderij in Friesland en was veel te vinden in de prachtige weilanden langs het water met de vele bloemen en niet te vergeten de weidevogels. Ik genoot er intens, met volle teugen. Maar ja, een mens maakt keuzes en het leven biedt soms omstandigheden waar ook niet altijd omheen te ﬁetsen valt. Ik werd chemisch analist bij een landbouwkundig instituut en met onderzoek heb ik ruim 25 jaar mijn brood verdiend. Wel was ik altijd degene die als er proeven in het veld gedaan moesten worden, er als de kippen bij was. Toen de baan zich naar Wageningen zou verplaatsen, kwam er een keerpunt. Ik besloot van koers te wijzigen. Ik wilde meer natuur, miste die beleving zo. Bij Staatsbosbeheer kreeg ik een opleiding en stage. Vanaf dat punt is het balletje goed gaan rollen, helemaal naar de plek waar je mij moet zetten. Ik ben nu boswachter met als een van mijn taken het geven van voorlichting. Ik stoot hopelijk niemand tegen het hoofd als ik zeg dat ik de mooiste baan van Friesland heb. Natuurlijk heb ik ook regelmatig aan vergadertafels aan te schuiven, maar die kant van het werk wordt ruimschoots goedgemaakt. Door excursies met kinderen bijvoorbeeld of het varen met een praam en mensen vanaf de boot echt het water en de natuur laten meemaken. Vul mijn passie voor natuur niet in met het bestuderen van een kevertje door een loep, mijn longen en hart vullen zich met het geheel, die totale natuur. Ja, precies zoals in mijn jeugd op de boerderij in de hooilanden. Welk leven kent zo’n schitterende cirkel?

68 Nestor

Nestor 69

Advertentie

SAMENGESTELD DOOR SUZANNE MEEBOER

Uit FILM

Mooiste moeder van het strand In de ﬁlm La Prima Cosa Bella nadert het einde van het leven van de strijdlustige en stralende Anna. Dit brengt haar zoon, de depressieve leraar Bruno en zijn jongere zusje Valeria naar haar sterfbed om voor haar te zorgen. Door zijn terugkeer naar Italië en geboortestad Livorno neemt Bruno een onvermijdelijke duik in het verleden. In de jaren ’70 zien Bruno en Valeria hoe hun moeder door haar jaloerse echtgenoot op straat wordt gezet na te zijn gekozen tot ‘mooiste moeder van het strand’. Vanaf dat moment leidt Anna samen met haar kinderen een onzeker bestaan met talloze verhuizingen en verschillende minnaars. De opeenvolgende, tragikomische gebeurtenissen brengen het verhaal terug naar het heden.

INFORMATIE De ﬁlm is vanaf 25 augustus te zien in theaters in de grote steden.

WIN 10 X 2 VRIJKAARTEN VOOR DE FILM LA PRIMA COSA BELLA!

We mogen 10 x 2 vrijkaarten weggeven voor de ﬁlm La Prima Cosa Bella aan KBO-leden. Hebt u interesse, stuur dan vóór 20 september 2011 een kaartje naar Unie KBO, Postbus 325, 5201 AH, ’s-Hertogenbosch o.v.v. La Prima Cosa Bella.

EXPOSITIE

Vuurtorens en vrouwen Ron Beumer (Dordrecht, 1953) wordt geïnspireerd door landschap en vooral door grensgebieden van land en water, zoals vuurtorens, pieren, sloepen, boeien en vrouwen aan zee. Elk mogelijk onderwerp wordt geëtst in zinken platen en vol gewreven met inkt. Uiteindelijk wordt de zinkplaat samen met een vel etspapier onder de zware druk van een pers doorgedraaid. Door het drukken van meerdere platen met verschillende kleuren inkt over elkaar, worden bijzondere kleureﬀecten bereikt. Een eeuwenoud procedé dat nog maar door enkele kunstenaars in Nederland wordt beoefend!

INFORMATIE Zaterdag 8 en zondag 9 oktober 2011, 11.00 en 17.00 uur Van Wijnen Zuid BV, Van Liemptstraat 10, 5145 RB Waalwijk De kunstwerken van Ron Beumer zijn ter plekke te koop (prijzen van 90 tot 1200 euro). Aanmelden via www.ronbeumer.nl (vergeet niet te vermelden of u op zaterdag of op zondag komt).

72 Nestor

CABARET

Playboybaas (man) versus boekenschrijfster (vrouw)

FOTO GEERTJE SCHLAMAN

Alles draait in deze voorstelling om het ultieme universele thema: ‘man versus vrouw’! In de vorm van een cabaretvoorstelling leggen Playboybaas Jan Heemskerk en bestsellerauteur Saskia Noort (o.a. De eetclub, Terug naar de kust) deze lastige verhouding op genadeloze en humorvolle wijze onder het vergrootglas. En het publiek doet volop mee. Onder regie van cabaretier Peter Heerschop blijft geen manvrouw-onderwerp onbesproken, of het nu over relaties, seks, gezin of werk gaat. Een unieke voorstelling die tegelijkertijd vermakelijk, confronterend en leerzaam is! En tijdens de voorstelling mag alles gevraagd worden aan de Oprah en dr. Phil van de Lage Landen.

INFORMATIE Tour: 26 september t/m 7 november Première: 29 september, Theater de Purmaryn in Purmerend Speellijst zie: www.bostheaterproducties.nl T: 020 - 421 12 21

CULINAIR In de maanden juni tot en met september verzorgen biologische boeren in verschillende streken van Nederland een buitengewoon culinair onthaal in de stal, de wei of in de boerenschuur. Chef-koks koken speciaal voor deze gelegenheid een bijzonder drie- of viergangen menu met de dagverse biologische oogst van het land: seizoens- en streekgebonden eten op zijn best! Het Boergondisch feestmaal is de jaarlijkse landelijke campagne om het bewustzijn te vergroten over de oorsprong van voeding en aandacht te vragen voor de biologische boer(in) uit eigen regio. Ruim drieduizend mensen waren de afgelopen vier jaren op 32 boerderijen door heel Nederland te gast, kregen een rondleiding van de biologische boer en schoven aan voor een rijk gedekte oogsttafel.

FOTO MIKE VAN DEN TOORN

Boergondisch feestmaal

TENTOONSTELLING

Maria, idool van alle tijden Maria is al eeuwenlang de bekendste vrouw ter wereld. Ze is niet alleen de moeder van Jezus, maar ook bemiddelaar, oermoeder, troosteres en beschermster. De kracht en reikwijdte van Maria zijn ongekend. Eeuwenlang speelde zij een belangrijke rol als bemiddelaar binnen de Katholieke kerk. De rol van Maria groeit nog steeds. Voor kunstenaars en vormgevers is ze een inspiratiebron. Maria, idool van alle tijden is een belevingstentoonstelling. Alle zintuigen worden geprikkeld: bezoekers kunnen luisteren, voelen, ruiken, een kaarsje branden en een berichtje aan de speciaal voor het museum gemaakte spijkerbroeken-Mantelmadonna hangen.

INFORMATIE Te zien tot en met 6 november 2011 in Museum Flehite, Westsingel 50, 3811 BC Amersfoort, T: 033-247 11 00, E-mail: info@museumﬂehite.nl, website: www.museumﬂehite.nl Wie zin heeft in een stadswandeling, lezing of workshop, kan op www.idoolvanalletijden. nl het uitgebreide activiteitenprogramma bekijken. Bij de tentoonstelling verschijnt het eenmalige tijdschrift Maria, dat landelijk te koop is in de betere boekhandel en bij diverse musea voor € 6,95.

INFORMATIE Reserveren kan alleen via www.vaneigenerf.nl Er is een beperkt aantal plaatsen. Voor informatie kunt u bellen met de Stichting van Eigen Erf 077 - 467 35 77.

Nestor 73

Doe mee en win

MAAK KANS OP ÉÉN VAN DE TIEN DOOLHOFSPELLEN VAN RAVENSBURGER

Doolhof, het bekende familiespel van Ravensburger waarbij alles draait om het zoeken naar de schat in een bewegend labyrint, bestaat maar liefst 25 jaar! En... dat moet worden gevierd. Daarom is er sinds kort een gelimiteerde uitgave verkrijgbaar verpakt in een hoogwaardige metalen doos. Met deze jubileumuitgave is het mogelijk om het spel op twee manieren te spelen. Kortom: extra speelmogelijkheden voor meer speelplezier! 10 spellen t.w.v. € 30 Nestor heeft 10 spellen gekregen ter waarde van 30 euro per stuk. Gezellig voor de herfstavonden die er straks aan gaan komen. Stuur uw oplossing op! Wilt u kans maken op zo’n prachtig spel? Los dan de puzzel op en stuur uw oplossing voor 20 september 2011 op naar: Unie KBO, Postbus 325, 5201 AH ’s-Hertogenbosch. E-mail: puzzel@uniekbo.nl Niet gewonnen? Maar wel zin in een spelletje? Doolhof is verkrijgbaar bij speelgoedwinkels en warenhuizen voor een prijs van circa € 30,-. Voor meer informatie kunt u kijken op www.ravensburger.nl. Oplossing juni-nummer: senioren Let op: de oplossing van de vorige puzzel is ook te vinden op onze website www.kbo.nl! Klik op de cover van Nestor en scroll naar beneden. Winnaar strandarrangement hotel Zuiderduin: Jozef Weekers uit Stramproy

OP=OP

WORD LID EN ONTVANG

GRATIS DVD VAN ANDRÉ RIEU Indrukwekkende impressies van zijn grootste concerten

De dvd André Rieu, The Best of Live bevat een exclusieve compilatie van de geweldige concerten van André Rieu. Zoals zijn legendarische concert met het Johan Strauss Orchestra in de Royal Albert Hall in Londen. En het Worldtour Concert in één van ‘s werelds mooiste openluchttheaters, de Waldbühne in Berlijn, ondersteund door een koor, driehonderd doedelzakspelers, een prachtige lichten lasershow en sensationeel vuurwerk. Laat uzelf meeslepen door de bekende melodieën en de vele klassiekers. Actievoorwaarden:

• Er wordt maximaal één dvd-box per adres verstrekt. • De gegevens van het nieuwe KBO-lid worden door de provinciale KBO naar de dichtstbijzijnde KBO-afdeling verzonden. Het nieuwe lid gaat akkoord met de inschrijving voor tenminste één jaar.

• De hoogte van de contributie wordt door iedere afzonderlijke afdeling zelf bepaald en bedraagt circa € 25 op jaarbasis.

• Deze aanbieding geldt tot 1 oktober 2011 • Niet (volledig) ondertekende bonnen worden niet in behandeling genomen.

• Mensen uit de provincie Brabant kunnen helaas geen gebruik maken van dit aanbod.

NOG MEER REDENEN OM LID TE WORDEN: lokale activiteiten het ontmoeten van (nieuwe) mensen de belangenbehartiging de vele kortingen en voordelen het ledenmagazine Nestor (10 x per jaar) de hulp bij het invullen van uw belastingaangifte hulp en advies via de servicetelefoon of juristentelefoon de collectieve zorgverzekering van Zilveren Kruis Achmea

Ik word lid van de KBO

Nestor augustus/september 2011

✃

Dhr/mevr ......................................................... Voorletter ....................................................................... Tussenvoegsel .......................................... Achternaam ....................................................................... Adres .....................................................................................................................Huisnr. ......................... Postcode ..................................................................Woonplaats............................................................ Telefoonnummer ............................................................ E-mail............................................................ Geboortedatum ...............................................Handtekening............................................................ Stuur de volledig ingevulde bon, met handtekeningen, in een envelop (postzegel niet nodig) naar: Unie KBO t.a.v. ledenwerving Nestor, Antwoordnummer 10504, 5200 WB ’s-Hertogenbosch

Advertentie