1.2 Strategie en positie

1.2 Strategie en positie

De Universiteit Leiden staat midden in een samenleving die sterk in beweging is. De universiteit heeft zich daarom te verhouden tot haar maatschappelijke context, die zich kenmerkt door toenemende globalisering en internationalisering, een grote rol voor Europa, razendsnelle technologische ontwikkelingen, toenemende diversiteit onder studenten, sterkere concurrentie op de studentenmarkt en, bij de werving van wetenschappelijk talent en competitie, om onderzoeksmiddelen.

Coronapandemie

Heel direct heeft de coronapandemie, die ook in 2021 nog voortduurde, een grote invloed gehad op de uitvoering van de kerntaken van de universiteit: onderwijs en onderzoek. Medewerkers en studenten werkten en studeerden ook in 2021 nog grotendeels online vanuit huis. In deze situatie kwam vanaf begin 2022 verbetering. Dankzij de enorme inzet, creativiteit en flexibiliteit van haar medewerkers en studenten kon de universiteit in 2021, het tweede coronajaar, tijdens de lockdowns toch ‘open’ blijven: het onderzoek en het onderwijs gingen door, zij het op afstand. We spreken de wens en de hoop uit dat de openstelling van begin 2022 blijvend zal zijn.

Universiteit in twee steden

De Universiteit Leiden is gevestigd in twee steden: Leiden en Den Haag. In Den Haag sluit de universiteit met onderzoek en onderwijs nauw aan op het profiel van de stad als internationale stad van vrede, veiligheid en recht. Daarnaast leggen wij met ons onderzoek en onderwijs de verbinding met Den Haag als centrum van de landelijke politiek en het openbaar bestuur, met de stedelijke vraagstukken die haar kenmerken, en met de vele uitdagingen die er zijn op het terrein van gezondheid en zorg. Zes faculteiten ontplooien op deze gebieden activiteiten in Den Haag.

Samenwerkingsverband Leiden-Delft-Erasmus Universities

De universiteit werkt ook nauw samen met de twee andere universiteiten in de provincie Zuid-Holland: de Technische Universiteit Delft (TUD) en de Erasmus Universiteit Rotterdam (EUR). Dit samenwerkingsverband tussen Leiden, Delft en Rotterdam wordt LDE Universities genoemd. In de hoofdstukken over onderwijs, onderzoek en impact wordt ingegaan op de inhoud van deze samenwerking. In Medical Delta werken de TUD, het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) en het Erasmus Medisch Centrum (Erasmus MC) samen met regionale onderwijsinstellingen en bedrijven aan technologische oplossingen voor duurzame zorg.

Universiteit Leiden in de rankings

De kwaliteit van het werk dat verricht wordt aan de Universiteit Leiden, wordt op verschillende manieren ‘gemeten’, onder meer in wereldwijde rankings. Daarin neemt de Universiteit Leiden een vooraanstaande positie in (zie tabel). In twee van de vier invloedrijkste rankings stond Leiden ook in 2021 in de top 100: de Academic Ranking of World Universities (ARWU) en de Times Higher Education (THE). In 2021 steeg de Universiteit Leiden op de QS-ranking, maar was er sprake van een lichte daling in de rankings van de ARWU en de THE, en van een wat sterkere daling in de CWTS Leiden-ranking. De positie in de rankings geeft inzicht in met name het onderzoeksprofiel van de universiteit ten opzichte van andere universiteiten wereldwijd. De relatieve positionering op rankings is echter geen absolute weerspiegeling van de kwaliteit van de onderzoeksactiviteiten van de universiteit, vanwege de gebruikte indicatoren en methodologie. De gebruikte indicatoren, zoals de reputatiescores op basis van enquêtes onder academici, de aantallen studenten ten opzichte van de omvang van de academische staf en het aantal Nobelprijzen onder alumni of (voormalige) staf, staan niet altijd in directe relatie tot recente onderzoeksactiviteiten van de universiteit. Bovendien gaat het om relatieve posities, waardoor ontwikkelingen bij andere universiteiten de positionering

■ Vrij – Onafhankelijk bevragen. Ruimte voor verschillende perspectieven en ideeën, voor open dialoog, voor ongebonden onderzoek.

Deze kernwaarden zijn gelijkwaardig aan elkaar en zijn in samenhang richtinggevend voor ons gedrag en handelen, voor de keuzes die we maken en de samenwerkingen die we aangaan. Zo zijn bijvoorbeeld professionele autonomie en academische vrijheid essentieel voor een goed functionerende universitaire gemeenschap, maar wanneer deze vrijheid niet samengaat met verantwoordelijkheid en verbondenheid, houd je enkel vrijblijvendheid over. Vernieuwing is nodig om de wetenschap en de samenleving verder te brengen. Maar wanneer vernieuwing niet samengaat met verbondenheid en verantwoordelijkheid, bestaat het risico dat de juiste vragen niet gesteld worden en/of dat er onvoldoende oog is voor mogelijke toepassingen van onderzoeksresultaten. De kernwaarden zijn geen doelen op zich, maar ze zijn wel bepalend voor de manier waarop we met elkaar onze doelen en ambities willen bereiken. De kernwaarden zijn daarom een wezenlijk onderdeel van het voortdurend gesprek dat we met elkaar voeren. Daarbij staan we ook stil bij de vraag waar onze kernwaarden onderhoud behoeven en aandacht vragen. Ze zijn daarmee ondersteunend aan onze strategische insteek en ambities, en de beweging die daarvoor nodig is.