Шамбал нийгэмлэг - Самади

SHAMBALA ASSOCIOTION

SAMADI

MEDITATION TEXT BOOK 1

Ñàìàäè Òýðã¿¿í äýâòýð

Ýðõëýí õýâë¿¿ëñýí Õÿíàñàí

Íîìûí çóðãèéã Õýâëýëèéí ýõèéã © Øàìáàë íèéãýìëýã

Õ¿í òºðºëõòºí àìãàëàíã õ¿ñýýä çîâëîíã ¿ë õ¿ñäýã íü àãààð íýãýí.

Òèéìýýñ ÷ õ¿í òºðºëõòºí ýðòíýýñ àìãàëàíã õàéæ, çîâëîíã àðèëãàõ àðãà çàìûã ýëäýâ àðãààð òýìöýí îëîí çàìíàëûã íýýñýí áàéäàã. Òýð äóíäààñ áóðõàíû øàøèí äàõü ñóðãààë çàìíàë íü áóñàä øàøèí áà øèíæëýõ¿é óõààíààñ äàâóóòàéã áèäíèé ºâºã äýýäýñ òàíüæ, óëàìæëàí àâ÷ äýëãýð¿¿ëýí çàìíàñààð ýä¿ãýý õ¿ðòýë òàñðàëòã¿é ºâëºãäºí èðñýí áèëýý.

Öàãèéí ýðõýýð õààãäìàë áàéñàí áîëîí ìýäýõã¿éãýýñ óðøèãäàí øàøíû æèíõýíý ÷àíàðààñ íü íýëýýä õîëäñîí áàéíà. Òèéìýýñ áèä øàøíûã ¿íýí ÷àíàðààð íü îéëãîæ, ñóðãààëààð íü çàìíàí õýðýãæ¿¿ëýõ íü íýí ÷óõàëòàé áóþó ºä㺺 öàãò çàðèì íü øàøíûã õýëáýðä¿¿ëæ, çàðèì íü ¿íäñýí ãîë çàìàà áàðèëã¿é öàãàà äýìèé áàðæ áàéãàà íü îëîíòîé áóé.

Òàíèí ìýäýõ¿é, øèíæëýõ óõààí ºíäºð õºãæñºí ºíºº ¿åä ç¿ðõýí óòãûã ìýäýæ, ò¿¿íèéãýý áîãèíî õóãàöààíä àíõààðàí àâ÷ áÿñàëãàí, ¿ð ä¿íãýý ¿çýõ íü ãîë áîëîé.

Áóðõàíû øàøíû ñóðãààëûí ãîë çîðèëãî áà åðºíõèé çàð÷èì çàìíàëûã òîâ÷õîí äóðäâàë: ºâºð áóñäûã çîâëîíãîîñ àíãèæðóóëàõ áîëîí àìãàëàíã á¿òýýõèéã ººðò õàìààðóóëæ, ººðèéí ñýòãýëèéã òàíüñíààð ë áóðõàí, àìüòàí õî¸ðûí ÿëãààã ìýä¿¿ëäýã þì. Òýðíèéã ÷ Íàãàðæóíàé áýýð, Àìüòàí á¿õýí ººðèéí ýðõã¿é ªºðèéí ýðõ áàéõã¿é íü áóñ Á.Áàòñàíàà Á.Áîëäñàéõàí Ø.Èäýð ×.Ãîìáî Á.Áàòáààòàð

ÓÁ õîò, ÑÁ ä¿¿ðýã, 6-ð õîðîî, 3-ð áàéð, 10 òîîò, Ãîëîìò Áàíê 6-ð ñàëáàð, Äàíñ: 1601187651

Óòàñ: 321106,99112136, 99187929, 91912136 Ôàêñ: 452939 E-mail: shambala_niigemleg@yahoo.com

Ãàãöõ¿¿ ò¿¿íèé øàëòãààí íü ãýãýýðýë õýìýýí ººðò ººðèéí ýðõã¿é çîâëîíãèéí òóéë õýìýýí íîìëîîä ò¿¿íýýñ àíãèæðàõàä ººðèéí ñýòãýëèéí óõàìñàðã¿éäëèéã àðèëãàõ äýýä ìýäëýã óõààíûã íàðàí àäèë ãýãýýí ãýðýëò óõààíàà𠺺ðèéí óõàìñàðã¿éäëýýñ ¿¿äýí óðãàñàí çîâëîíãèéí ¿íäñèéã òàñäàí ººðèéí ýðõ áóðõàíû õóòãèéã îëóóëàõ àðãûã çààäàã Áóðõàíû øàøíû ñóðãààëûí åðºíõèé òîâ÷ëîë íü Áóðõàí áýýð áèäíèé çîâëîíãèéí ¿íäýñ óõàìñàðã¿éí íèñâààíèñò ýëäýâ ñýòãýëèéí åðºíäºãò 84 ìÿíãàí íîìûí öîãöûã íîìëîñîí áàéäàã. Òýðèéã õóðààâàë 12 õýñýã áîëîí 9 õýñýãò õóðààãäàí ýöýñòýý ãóðâàí ñàÿ àéìàã áîëæ õóðààãääàã

Ãóðâàí ñàÿ àéìãèéí ºã¿¿ëýãäýõ¿¿í óòãà ÷ ãóðâàí ñóðãààë ìºí þì.

Ãóðâàí ñóðãààë íü: - Øàãøààáàä áóþó íîìõîòãîëûí ñóðãààë

- Ñàìàäè áóþó àìèðëàí îðøèõûí ñóðãààë

- Áèëèã áóþó ¿ëýìæ ¿çýõ áîëîé.

Ýíý íü ÷ ñóäàð, òàðíè õî¸ðûí ñóäðûí ¸ñ áîëîîä ñýòãýëèéã îíüñëîí õàòãàäàã ñýòãýëèéí ñóðãààëóóä þì.

Òàðíèéí ¸ñ íü õî¸ð ç¿éë ìºð ñóðãààëààð çàìíàäàã áºãººä òýð íü ãîëëîí áèåèéã îíüñëîí õàòãàõ áèå ñóäëàëûí ñóðãààë áîëîé.

Îäîîãèéí Ìîíãîë äàõü Øàðûí øàøíû óðñãàë íü ñóäàð, òàðíè õî¸ðûí ñóðãààëûã õîñëîí áàðèëäóóëæ ¿çäýã ó÷èð áóñàä ¸ñíîîñ äàâóóòàé áàéäàã.

Ñóðãààëààð íü ñóðàëöàõàä ÷ àíõàí ìºð ãóðâàí ñóðãààëûã ¿çýæ ñóäëàõàä òýíäýýñ òàðíèéí ¿¿ñãýëèéí õî¸ð çýðýã, òºãñãºëèéí çýðãýýð çàìíàí ñóðàëöäàã óëàìæëàëòàé áºë㺺.

Ýíýõ¿¿ ãóðâàí ñóðãààëààð çàìíàñíààð ¿ð áóðõàíû õóòãèéã îëîõ íü: Ýíýõ¿¿ ãóðâàí ñóðãààëààð ñóðàëöàõàä àíõàí øàãøààáàäûí ñóðãààë áó þó ñàõèë àâ÷, ñóóðü ä ý âñ ãýðë ýí ñýò ã ýë ýý áýëò ãýí áàòàòãààä , òýíäýýñ ñà ìàäèéí ìºí ÷àíàð àìè ð ëàí îðøè õ ûí áÿñàëãàëûã ¸ñ äàãóó áÿñàëãàæ ñýòãýëèéí ÷àíàð õýëáýðýëòã¿é áàò ñýòãýë áóþó ñàìàäèéã îëîîä, òýíäýýñ ººðèéí ñýòãýëèéí ÷àíàð ãýãýýí ãýð ý ëò (õî î ñ îí ÷ à í àðò àéã ) áà éäë û ã ã à ä ààä þì ñ ¿çý ã äë èéí òîìú¸îëîë õîîñîí ÷àíàðòàéã ¿çýõ ¿ëýìæ ¿çëèéã áÿñàëãàí ººðèéí ñýòãýëèéí ÷àíàð ãýãýýí ãýðýëò óõààíûã òàíüæ çîâëîíãèéí ýõ óóðõàé óõàìñàðã¿éäëèéã öýâýðëýí ¿ð áóðõàíû 4 áèåíèé õóòàã áîëîí òàâàí áýëãý áèëèãèéã ýðõøýýñýí ººðèéí ýðõèéã îëäîã. Òèéìèéí ó÷èð ãóðâàí ñóðãààëûí ýðõýì óòãûã áàãòààñàí ýíýõ¿¿ ñóðãààë íîì íü öîãö áóðõàíû ñóðãààëûí íýãýí ñàëáàð ñóðãààë áºãººä áóðõàíû ñóðãààëààð çàìíàã÷äàä òóñòàé ñóðàõ áè÷èã áîëîõ áîëîâ óó ãýýä äýýäñèéí ç¿ðõýí çàðëèãèéã õóðààíãóéëàí ãàðãàæ áàéíà

Õàìàã ñàìàäè áÿñàëãàë á¿ãäèéí õºë ìýò áà ò î í è ëîõ ó é ã î ëîõ û í áîäèò øàëòãààí àìèðëàí îðøèõûí ñàìàäèã áÿñàëãàõ ¸ñ Áàãø õèéãýýä ÷óõàã äýýä ãóðàâò ìºðãºì¿é

Áè õèéãýýä õÿçãààðã¿é àìüòàí á¿ãäýýðýý øàãøààáàä, ñàìàäè, á è ëã èéí ãó ðâàí ñóðãààë õèéãýýä àñðàõóé, íèã¿¿ëñýõ¿é, áàÿñãàëàí, òýãø ñýòãýë äºðâèéí ìºðä îðøîîä Õàìãèéã àéëäàã÷ áóðõàíû òèâä õàìòäàà îäîöãîî¸. Ñîõîð ëóãàà àäèë íàäàä àìèðëàí îðøèõ, ¿ëýìæ ¿çýõ¿é õèéãýýä àñ ðàõóé òýðã¿¿òýí öàãëàøã¿é äºðâèéí àéìà ãò ñîíññîíû öàð õèéãýýä áÿñàëãàëûí òóðøëàãà òýðã¿¿òýí íü àðâàéí ¿ð òºäèéõºí ¿ã¿é ÷ áóðõàí ëóãàà àäèë áàãø íàðûí óâäèñûí àìàí äàìæëàãà áà øàëãàäàã áîëñîí áóðõàíû ýðõýì çàðëèã, ò¿¿íèé òààëëûí òàéëáàðûã äàãàã÷ ìýðãýäèéí àãóó èõ øàñòèð äàëàé ìýò íóãóóäààñ àìèðëàí îðøèõ, ¿ëýìæ ¿çýõèéí ñàìàäèéã áÿñàëãàõ ¸ñ õèéãýýä àñðàõóé òýðã¿¿òýí öàãëàøã¿é ä º ð º â ò î þ ó í û ã ñ ó ä ë à õ û í ç ¿ ð õ í è é ã º ÷ ¿ ¿ õ ý í ¿ ã , ó ò ã à ýâä¿¿ðýëòã¿éí çýðãýýð áè÷èæ ¿éëäüå.

Òýð ÷ Õóòàãò ýðäýíý äàâõàðëàãàò ñóäðààñ: Øàãøààáàäàä îðøñíîîð ñàìàäèã îëîõ õýðýãòýé. Ñàìàäè-ã îëñíîîð ÷ áèëãèéã áÿñàëãàæ ¿éëä. Áèëãýýð íü àñàð àðèóí áýëãý áèëãèéã îëíî. Áýëãý áèëèã òèéí àðèóíààð õàìàã ñàéí ñàéõàí á¿õýí õîòîë ÷óóëíà õýìýýñýí. Ëîâîí Åãíýí áýýð: Øàãøààáàäàä îðøèí ñîíñîõóé ëóãàà òºãñ ñàíààãààð áÿñàëãàëä ìàøèä áàðèëäóóë õýìýýõ òýðã¿¿òýíã íîìëîñîí ìýò Áóðõàíû õóòãèéã ò¿ðãýíýý îëæ ¿éëäýõèéã õ¿ññýí õóâü ò º ã ñ ýðýãòýé, ýìýãòýé í¿ã¿¿ä áýýð íü áóðõàíû ì º ðèéã á¿òýýõèéí ýõëýëýýñ ýõëýýä øàëòãààí ýíä¿¿ðýëã¿é, øàëòãààí

çîõèëäñîí ¿íýí øàëòãààí, øàëòãààí õîòîë ÷óóëñíûã óðüä á¿òýýõ õýðýãòýé. Áóðõ àí íü øàëòãààí ¿ã¿éãýýñ ¿ë ãàðíà. øàëòãààí áóñààñ ¿ë ãàðíà. øàëòãààí ýíä¿¿ðâýýñ ¿ë òºðíº. øàëòãààí ¿ë çîõèëäñíîîñ ÷ ¿ë ãàðíà Äóíäàä ýõýýñ: ßëæ òºãññºí áóðõàíû áèå òýäãýýð¿¿ä øàëòãààí ¿ã¿éãýýñ ãàðàõ íü áóñ óðüäûí ÿâäàë îãîîò òºãññºí øàëòãààí õèéãýýä íºõöºë ÷óóëñàíä õàðãàëçàíà. Øàëòãààíààñ á¿õýí ãàðíà. Óðüäûí ¿éëèéí òèéí áîëîâñðîëûí àìüòíû çîðèãäîë ëóãàà òºãñººñ ¿çýãäýõ áºãººä àðâàí ç¿ã àëèíä ÷ áàéõ áóñ øàëòãààí íºõöºë àëèí íóãóóä áàéñíààñ ëàãøèí îãîîò òºãñ áîëñîí øàëòãààí íºõöºë ýäãýýð¿¿ä ¿ã¿é áà îãîîò ýñ òºãñãºâºë ¿ë áîëíî Åðºíõèéëºí òàëáèãäàõ øàëòãààí íü: Èõ áàãà õºëãºí á¿ãäèéí äîòîðõ áóðõàí áîëîõ øàëòãààíû ÿëãàë, òîî, ç¿éë ñýòãýøã¿é ÷ çàðëèãëàñàí áàéâ÷ ýðõýì íü àìèðëàí îðøèõ, ¿ëýìæ ¿çýõèéí ñàìàäè õèéãýýä àñðàõóé òýðã¿ ¿ òýí öàãëàøã¿é äºðâºí ñýòã ýëèéã àíõàíä ¿íäñ ýíä (ñýòãýë) ìàãàä òºð¿¿ëýõ õýðýãòýéã çàðëèãëàñàí. Ò¿¿íèé äîòðîîñ ÷ øèðâàãà (ñîíñîã÷)-ààñ ýõëýí íóóö òàðíè Î÷èð õºëãºí õ¿ðòýë õýä ¿ã¿é áàéõ àðãàã¿é áà íèéòèéí øàëòãààí íü àìèðëàí îðøèõûí ñàìàäè áà ¿ëýìæ ¿çýõèéí áèëèã õî¸ðûã àíõàíä áÿñàëãàõ õýðýãòýéã ÷ çàðëèãëàñàí Òèéìýýñ áóðõàí õýìýýãäýõ íü ÿìàð ìýò íýãýí áóé âý õýìýýâýýñ áóðõàí íü ãýì á¿õíýý áàðñàí ýðäýì á¿õýí òºãññºí íýãýí ìºí. Àìèðëàí îðøèõ íü íèñâààíèñûí ãýì á¿õíèéã áàðàõ àðãà áà ¿ëýìæ ¿çýõ¿é íü ýðäýì á¿õýí òºãñ áèëèã ìºí ó÷èð òýð õî¸ðûã õîñëîí áàðèëäóóëñàí áÿñàëãàëä ø¿òýýä áóðõàí õýìýýãäýõ íü ìýíäýëäýã.

Òýð ìýòèéí áóðõàí ¿¿íèéã ãàäíààñ õóäàëäàí àâàõ áà ýðýëöýí îëîõ õèéãýýä îðõèõ øàëòãààí áà õ¿í áóñäààñ øèíýýð îëîõ øàëòãààí òýðã¿¿òýí íü àëèí ÷ ¿ã¿é. Áóðõàíû ìºí ÷àíàð ýíý òýðã¿¿ëøã¿é öàãààñ ººðò áóé áîëîé. ̺í íü ÷ äîòîîä ñýòãýëèéí îíîëîîñ øàëòãààëäàã "Õî¸ð øèíæëýëò ¿íäýñ " - ý ýñ ñ ý òãýë íü òóó ë ñ àí áó ðõ íû ÷àíàðòàé Ãýâ÷ ãýíýòèéí õèðýýð ò¿éòãýðäñýí òýð ÿìàãòûã àðèëãàâààñ áóðõàí ººðºº áà áóðõíûã áóñäàä ¿ç¿¿ëýýã¿é "Íîìûí òºâèéí ìàãòààë"-ààñ

Íèñâààíèñûí õîðîîð á¿ðõýãäýýä Àìüòàí õýìýýãäýõýä ºã¿¿ëýãäýæ ¿éëääýã Òýð íü íèñâààíèñààñ õàãàöâàë áóðõàí õýìýýãäýõýä ºã¿¿ëýãäýõ áîëíî õýìýýñýí. Ãàäàà ä îð îí àäèë áóñ ýëäýâ íºõöºëèéí ¿éë ¿éëäýãäñýíýý𠺺ðèéí ñýòãýë ýíý àãøèí ÷ îðøèæ ÷àäàõã¿é áà ñàëõèí äîòîðõè çóë áà äàëàéí äàâàëãààò ìàíäàëä õºâñºí ìîä àäèë ººðèéí ýðõ àøäààñ ¿ã¿éãýýð ãóðâàí îðîí îð÷ëîíãèéí äîòîð òººðñºí áóé. ¯ëãýðëýâýýñ: Èõ ýðõò Õ¿ðäýí ýðã¿¿ëýã÷ õààí äîðä àëáàòûí äîòîð òººð÷ îðøñîí ìýò Ãýãýýí ãýðýëò íàðàí ìàíäàë ¿¿ëñýýð õàëõëàãäñàí ìýò Óñíû òóíãàëàã ÷àíàð ìºñòºæ áóëèíãàðûí ÷àíàðò îðøñîí ìýò áóé. Òèéìýýñ îäîîãèéí áèäíèé ñýòãýë ¿¿íèéã ãýì á¿õíèéã áàðñàí õèéãýýä ýðäýì á¿õýí òºãñãºñíèé ÷àíàðò óðâóóëàõ ¸ñîíä àðãà, á è ë è ã õ ý ð ì ý ò áóé âý ãýâý ë àíõàíä àìèðëàí îðøè õ ûã áÿñàëãàñíààð õ¿ñëýýð ñýòãýë íýãýí ¿ç¿¿ðòýéã á¿òýýñíýýð íèñâààíèñóóäûí òîëãîéã äàðæ àìèðëóóëàí ¿éëäñýíýý𠺺ðèéí ñýòãýëèéí ìºí ÷àíàð òîäîð÷ òèéí àòãàã (ñýòãýëèéí öàöðàë)-ààð õºäëºõã¿é áîëäîã

Ñàìàäè

Ñàìàäè ¯ëãýðëýâýýñ õîðò ìîäíû ãèø¿¿ íàâ÷ ñýëò á¿ãäèéã òàñäñàíààð ñàëõèàð õºäëºõã¿é ìýò ñýòãýëä ººðèéí ýðõèéã îëáîîñ Õ¿ðäýí ýðã¿¿ëýã÷ õààí øèðýýíäýý îðøñîí ìýò áîëíî. Íèñâààíèñûí ò¿éòãýð íü òîíèëîõóéã îëîõûí òîòãîð ì º í ó

Ñàìàäèéí ìýäýãäýõ¿¿í óòãà áóþó ñàìàäè ãýæ þó âý?

á ÿ ñ à ë ã à ñ í à à ð ò î

áîäèò øàëòãààíä îääîã. Òýíäýýñ ¿ ëýìæ ¿çýõ èéí áèëãèéã áÿñàëãàñíààð ìýäýãäýõ¿¿íèé ò¿éòãýðèéí ¿íäñèéã ¸ðîîëîîñ ãàðãàõ áºãººä ¿ëãýðëýâýýñ õîðò ìîäíû ¿íäñèéã áóëãàëàí ãàðãàæ ãàëä øàòààâààñ äàõèí ãèø¿¿ íàâ÷ òºðºõèéí øàëòãààí ¿ã¿é áîëîõ áà áàò óóë ìýò õèéãýýä ãýãýýí íàðàí ¿¿ëñýýñ àíãèæðàõ ìýò áîëíî. Ñàðíû çóëûí ñóäàð-ààñ Àìèðëàí îðøèõûí õ¿÷ýýð õýëáýðýëòã¿é áîëíî. ¯ëýìæ ¿çëýýð óóë ëóãàà àäèë áîëíî õýìýýí íîìëîñîí. Ìýäýãäýõ¿¿íèé ò¿éòãýð íü ãîëëîí Õàìãèéã àéëäàã÷èéí õóòãèéã îëîõûí òîòãîð ìºí òóë ¿ëýìæ ¿çýõèéã áÿñàëãàñíàà𠺺𺺠õàìãèéã àéëäàã÷èéí õóòãèéã îëäîã. Àëèí ÷ àìèðëàí îðøèõ ¿ëýìæ ¿çýõ¿é õî¸ð íü áÿñàëãàë á¿ãäèéí ñóóðü ø¿òýýí õèéãýýä öàãëàøã¿é äºðâºí ñýòãýë íü ìºð á¿ãäèéí ç¿ðõýí ìýò áîëîé. Áàñ àìèðëàí îðøèõ íü ñàìàäè äèÿàí á¿ãäèéí õºë ìýò ó÷èð áóðõàíû ãàçàðò ò¿ðãýí îäîõ áà ¿ëýìæ ¿çýõ¿é íü áèëèã á¿ãäèéí õóðö í¿ä ìýò ó÷èð íîì (õàìàã þìñ) á¿ãäèéí àõóé ¸ñûã òîäîðõîé ¿çýõ¿é ìºí.

Ñàìàäè ýíý õî¸ðûí äîòîð øèð â àãà (ñîíñîã÷)-ààñ ýõëýýä ò¿¿í÷ëýí àæèðñàí áóðõàíûã õ¿ðòýëõ Ñàìàäè á¿ãä õóðäàã. Õóòàãòûí òààëëûã ìàãàäëàí òàéëáàðëàñàí ñóäðààñ Øèðâàãà õèéãýýä áîäèñàäóóä áà ò¿¿í÷ëýí àæèðñàí áóðõàäûí ñàìàäè ýëäýâ ç¿éë ¿ç¿¿ëñýí àëèí á¿ãä àìèðëàí îðøèõ õèéãýýä ¿ëýìæ ¿çýõ¿éä õóðààãäñàíä ìýäýæ ¿éëä õýìýýí íîìëîñîí.

Ñàìàäè íü Ñàìãàðäè ¿ã áºãººä Ñàìàäè õýìýýãäýõ íü òýãø îþóí õèéãýýä òýãø ñýòãýëèéã õýëäýã. Òýãø íü ñýòãýë îðîíä øóíàí òà÷ààõûí áàéäàë õèéãýýä øè ð¿¿í õè ëýãí ý ñ íèé áàéä àë á¿ðõýã áóäàí ã óé áàéäàë òýðã¿¿òýí ¿ãéãýýð áóÿíû ¿éë õèéãýýä çîðèãäñîí îðîíä ñýòãýë íýãýí ¿ç¿¿ðòýé òýãø îðøèõûã Ñàìàäè õýìýýäýã.

Ñàìàäè õýìýýãäýõ ¿¿íèéã óðüäûí õýëìýð÷¿¿ä Äèÿàí õýìýýí îð÷óóëñàí ÷ áàéäàã. Òýð ìýòèéí Ñàìàäè-ä ÿëãàõ ¿¿ä òîî ç¿éë îëîí áàéâ÷ õóðààâààñ ãàäààä áóðõàäûí ÷óóëãàíóóäûã ¿¿ñãýõ Ñàìàäè áà Äîòîîä ñýòãýëèéí ÷àíàðûã õàðàõ Ñàìàäè õî¸ð ç¿éë áóé. ¯åñ ¿¿íä õîéòîõ äîòîîä òºãñãºëèéí ñàìàäè ìºí Òýð ìýòèéí òºãñãºëèéí Ñàìàäè-ã ñàéòàð áÿñàëãàõ àâààñ ººðò áóé ãýíýòèéí íèñâààíèñ ãóðâàí õîðûí áàéäàë íü èëò îâîëçîí áóé á¿ãä àìèðëàñíààð òýãøäýõ õèéãýýä Ñàíñàð íèðâààíû Ñàéí ÷óóëãàí á¿ãä ãàðàõûí ñóóðü ø¿òýýí áîëäîã.

¯ëãýðëýâýýñ æèìñíèé ñàéí ¿ðèéã ñàéí óðãàõ õºðñò ãàçàðò áîðäîí ñóóëãàõ ìýò

¯ëýìæèä åðòºíöèéí ñàéí ìóó íîì áà àìãàë à í æàðãàëàí ýëäýâò øóíàõ õóðàí ìýäýë á¿ãäèéã Ñàìàäèãààð äàðñíààð ñýòãýë àìèðëàí áóÿíû ÷àíàð òýðèéã õýëáýðýëòã¿é áàòòàéã áàðüñàíààð îðøäîãèéã ñàìàäè õýìýýäýã. Ñàìàäèéí õààíû ñóäðààñ Ñàìàäè íü òýãø ãàçàð àìèðëàíãóé íàðèéí ¿çýõ¿é áýðõ. Õóðàí ìýäýë á¿ãäèéã äàðäàã ó÷èð Ñàìàäè õýìýýñýí íîìëîñîí ìýò áîëîé.

Ñàìàäè Ñàìàäè

Òýð ìýòèéí Àìèðëàí îðøèõ Ñàìàäèã áÿñàëãàâààñ ñýòãýëä òóñòàé þó íýãýí áóé âý õýìýýâýë: Àìèðëàí îðøèõ Ñàìàäèéí à÷ òóñ íü Àìèðëàí îðøèõ ñàìàäèã áàòòàé îëîõ àâààñ ººðèéí ñýòãýë àëèíä äààòãàñàí ìýò çîðèãäîë õ¿÷ëýëã¿éãýý𠺺ðèéí àÿàð î ð ø è õ áºãººä ñ ý òãýëèéí ¿íä ý ñ ãàë ç óó ¿õýð àäèë ûã íîìõðóóëñíààð íèñâààíèñ á¿õýí àìèðëàõ áà ñàìàäèéí çóóí ¿¿ä íýãýí çýðýã íýýãäýíý Å ð ò º íöèéí ýãëèéí ¿ é ëäâýðò øóíàë áóöàõ áà íèã¿¿ëñýõ¿é ñýòãýë ÷ òºðíº. Áàñ ðèä õóâèëãààíû çºí áèëýã, òýíãýðèéí í¿äíèé çºí áèëýã, òýíãýðèéí ÷èõíèé çºí áèëýã, áóñäûí ñýòãýëèéã ìýäýõ çºí áèëýã óðüä îðíûã äàãàí äóðäàõ çºí áèëýã, öóâèðëûã áàðñàí çºí áèëýã òýðã¿¿òýí çóðãààí çºí áèëýã ÷ çýðãýìæýýð óðãàíà. Ǻí áèëèãò ø¿òñýíýýð ºâºð áóñäûí òóñ á¿ãäèéã ýíä¿¿ðýëòã¿é á¿òýýæ ÷ ÷àäíà. Áîäü ìºðèéí çóë-ààñ Àìèðëàí îðøèõûã ýñ á¿òýýâýë çºí áèëýã ¿ë ãàðàõ áºãººä ò¿¿í÷ëýí çºí á èëãèéí õ¿÷ã¿é áîë àìüòíû òóñûã ¿éëäýæ ÷àäàõã¿é õýìýýí íîìëîñîí. ¯ëýìæèä àìèðëàí îðøèõûã æèíõýíýýð íü áÿñàëãàõ àâààñ áóÿíû ¿íäýñ á¿ãä ¿ë øàìøààãäàõ áà ººðºº äîòîîäûí øàøíû ñóóäàëä ñóóõ òýðã¿¿òýí à÷ òóñ àãóó èõ áóé. Áóÿíû ¿íäñèéã äàãóóëàí áàðèã÷ ñóäàð-ààñ ãàëáà

õ¿ëöýíã¿éã ÷ áÿñàëãààä ¿íýí ÷àíàðûã áÿñàëãàí ýñ ¿éëäâýýñ òýð íü ìèíèé øàøíààñ òóñãààð áîëîé õýìýýí íîìëîñîí. Ò¿¿í÷ëýí àìèðëàí îðøèõûí Ñàìàäè ëóãàà òºãñèéí ¿¿äíýýñ áèåýð ìºðã ºõ, ý ð ã ý ë ¿ é ë ä ý õ á à õ ý ë í è é ¿ ¿ ä í ý ý ñ á ó ÿ í û áàðèëäëàãà òýðã¿¿òýí áóÿíû ¸çîîð þóã ¿éëäýâ÷ ¿ðæèë èõòýé õèéãýýä õýðýã ë¿ãýý òºãñ áîëíî.

Ñýòãýë áóñäàä àëãàñàðàõûí ¿¿äíýýñ õýëýýð òîãòîîë ò¿¿íèéã óðüæ ºã¿¿ëýõ õ èéãýýä á èåèéí ìºðãºë áà ýðãýë òýðã¿¿òýí áýðõ õàòóóæèëûí ¿éëèéã ãàëáà õ¿ðòýë ¿éëäýâ÷ òóñ ¿ã¿é áîëîé

ßâä à ëä îðîõóé-ãààñ óðèëãà ºã¿¿ ë ý õ¿é õ è éãýýä õàòóóæèë òýðã¿¿òýíã ºíº óäààí ýäëýí ¿éëäýâ÷ ñýòãýë áóñäàä àëãàñàðàí ¿éëäâýýñ òýðõ¿¿ ÷àíàðûã óõñàíààð òóñ ¿ã¿é õýìýýí çàðëèãëàñàí. Òýð ìýòèéí àìèðëàí îðøèõûã áÿñàëãàõóéä à÷ òóñ ñýòãýøã¿é áóé.

Àìèðëàí îðøèõûã áÿñàëãàã÷èä øàëòãààí ÷óóëãàí õèéãýýä çîõèëäîõ íºõöºë þó õèéãýýä ÿìàð ìýòèéã á¿ðä¿¿ëýõ âý õýìýýâýë, Àìèðëàí îðøèõ Ñàìàäèéã Á¿òýýõ øàëòãààí çóðãààí ÷óóëãàí

Àìèðëàí îðøèõûí Ñàìàäè-ä òýãø àãóóëñàíû ¿åñä àìèðëàí îðøèõûí çîõèëäîõ íºõöºë áóþó øàëòãààí çóðãààí ÷óóëãàí á¿ðä¿¿ëýõ õýðýãòýé

Øàëòãààí çóðãààí ÷óóëãàí íü:

1. Çîõèëäîíãóé îðîíîî îðøèõ

2. Õ¿ñýë º÷¿¿õýí

3. Áîëèí ìýäýëò

4. Îëîí ¿éëèéã îãîîò òýâ÷èõ

5. Øàãøààáàä (ñàõèë) àðèóí

6. Õ¿ñ ý ë òýðã¿¿ òýíèé òèéí àòãàãûã îãîîò

òýâ÷èõ¿é çóðãàà ìºí.

Øàëòãààíû ÷óóëãàíû àíõàí Çîõèëäîíãóé

îðîíîî îðøèõ õýìýýãäýõèéí óòãà íü

Ñàìàäèã áÿñàëãàà÷èí ººðºº àìüæèðãàà òýðã¿¿òýíã á¿òýýõ áýðõ îðîíä îðøèâîîñ àìèðëàí îðøèõ Ñàìàäèã á¿òýýõýä ñààä ó÷èð áèäíèé öóâèðàëò áèå ýíý àìüäàðõàä á¿ä¿¿í èäýýã ø¿òýõ õýðýãòýé öàã ìºí. Àíõàíä àìèðëàí îðøèõûã áÿñàëãàà÷èí ººðèéí îþóí ëóãàà çîõ èëäñîí èäýý õóâöàñ îð äýð ýäëýë òýðã¿¿ òýí õ ýðýãòýé ýäëýë¿¿ä áýðõ òºâºãã¿é á¿òýýõ¿é õÿëáàð àãëàã çýë¿¿ä óóë, õàä, îé öýöýðëýã òýðã¿¿òýí áàéäàë íü áàÿñãàëàíò îðîíä îðøèõ õýðýãòýé. Äàéñàí, äýýðýì, õóëãàé òýðã¿¿òýíèé õºíººë ¿ã¿é ñàéí îðîí õýðýãòýé ªâ÷èí ¿¿ñýõ õîðëîë òýðã¿¿òýí ¿ã¿é ºëçèé áóÿí îðøñîí ãàçà𠪺ðòýé àäèë àìèðëàí îðøèõûã áÿñàëãàà÷èí íºõºð áóñàä áóé àâààñ òýäãýýð ÷ ñóóðü Øàãøààáàä òèéí àðèóí áà ¿çýë ÿâäàë òýðã¿¿òýí ººð ë¿ãýý õóâü àäèë ñàéí íºõºðèéã ø¿òýõ áà ºäºð î ë î í õ ¿ í ¿ ë ÷ ó ó ë ñ à í

Ñàìàäè

çîõ èëäîíãóé îðîíîî îðøèõ õýìýýñýí.

Øàëòãààí ÷óóëãàí õî¸ðäóãààðõ Õ¿ñýë º÷¿¿õýí õýìýýãäý õ íü Àìèðëàí îðøèõûã áÿñàëãàà÷èí ººðò ÷óõàë õýðýãòýé. Èäýý ýä õèéãýýä îð, ýäëýë òýðã¿¿òýí áàéãààãààñ èë¿¿ã ¿ë õ¿ñýõ ñýòãýëèéã õ¿ñýë º÷¿¿õýí õýìýýñýí

Øàëòãààí ÷óóëãàí ãóðàâäóãààðõ Áîëèí ìýäýë íü Èäýý, îð äýâñãýð òýðã¿¿òýí ººðò àëèí áóé òýð òºäèéãýýð áîëèí áàðèìòëàõ ñýòãýë íü áîëèí ìýäýë ìºí. Øàëòãààí ÷óóëãàí äºðºâä¿ãýýðõ Îëîí ¿éëèéã îãîîò òýâ÷èõ õýìýýãäýõ íü Àìèðëàí îðøèõûã áÿñàëãàõûí õóâèéí çàâñàðóóäàä õóäàëäàà íàéìàà, õóðàë ¿éìýýíèé ìóó ¿éë¿¿äèéã òýâ÷èõ áà ò¿¿í÷ëýí ãýðãèéòýí òîéí èõ áÿñàëãàë÷ òýðã¿¿òýí íºõºð îëîí áà åðòºíöèéí äýìèé ¿ã òýðã¿¿òýí㠺㿿ëýõ ¿éëèéã òýâ÷èõ Áóñäàä ýì º ã ºõ, çóð õ àé çóðà õ áè÷è ã ¿ñýã çàà õ , òýðã¿¿òýí ñýòãýë àëãàñàðàõ ¿éëäâýðèéã îãîîò òýâ÷èõèéã îëîí ¿éëèéã òýâ÷èõ õýìýýñýí.

Øàëòãààí ÷óóëãàí òàâäóãààðõ Øàãøààáàä òèéí àðèóí õýìýýãäýõ íü Ñàìàäèã áÿñàëãàà÷èí ººðºº Áàãà õºëãºíòíèé ñîíñîã÷ áîë á ó ñ ä û ã õîðë îõ ñóóðü ë ó ãàà ñýëò èéã òýâ÷èõ àíãèä òîíèëãîã÷èéí ñàíâààðûã ¿íýõýýð ñàõèõ áà èõ Õºëãºíèé áîäüñàäûí ìºðä îðøñîí áîäüãàë áîë áóñäàä òóñëàõ ñýòãýëèéí áîäü ñýòãýëèéí ñóðãààë òýðã¿¿òýíèéã ¿íýõýýð ñàõèõ õýðýãòýé. Õýðâýý ñýðýìæã¿éí ýðõýýð ýíý õî¸ð ñàíâààð ëóãàà õàðøëàõ áîëáîîñ äàðóé äàðóéä ãýìøèõ ñýòãýë õàòóóãûí ¿¿äíýýñ íàìèí÷èëàí áîîìòëîõûã ¸ñ÷èëîí ¿éëäýõ õýðýãòýé

áà ¿ëýìæèä àíã è ä òîíèëãîã÷ û í ñàíâààðûã àëäàõ à ä ñýðãýýãäýõ¿é ÿëàãäàë òýðã¿¿òýí ãàðâààñ ãýìøèõ õàòóóãèéí ¿¿ä íýýñ íîì íóãóóäûã ìºí ÷àíàð ¿ã¿ é õèéãýýä ºâºð÷èë èíã¿ éí íîì è ë áý õèéãý ýä ç¿¿ä ìýòèéí àõóé ¸ñ òýðã¿¿òýíã áÿñàëãàí ¿éëäâýë Øàãøààáàä òèéí àðèóñíà õýìýýí Ëîâîí Ãàìàëàøèëà áýýð çàðëèãëàñàí ìýò òóë øàìäàæ ¿éëä. "Áÿñàëãàëûí äóíäàä çýðãèéí ãîë òîìü¸îëîë"-îîñ Áàãà õºëãºíèé ñîíñîã÷èéí ñàõèëä ÿëàãäàë ãàðâàë çàñàãäàõã¿éã íîìëîñîí ÷ ò¿¿íýý ãýìøèõ ñýòãýë òºãñ áà õîéøèä ¿ë ¿éëäýõ ñýòãýë òºãñ õèéãýýä ñýòãýë àëèíààð ¿éë ¿éëäñýí ñýòãýë ò¿¿íèéã ìºí ÷àíàð ¿ã¿éä òóñ òóñàä îíîõ áóþó íîì á¿ãäèéã ìºí ÷àíàð ¿ã¿éä äàäóóëáàë ò¿¿ãýýð Øàãøààáàä òèéí àðèóñàõ ÷àíàðòàé õýìýýí çàðëèãëàñàí.

Íóóö òàðíèéí Î÷èð õºëãºíèé ìºðä îðøñîí áîäüãàë áîë ¿íäñýí áà ãèø¿¿í òàíãàðàãóóäûã ¿íýõýýð ñàõèí ÷àäàõ õýðýããòýé.

Òàðíèéí ñàõèëûí ãýì ýðã¿¿ òýð ìàøèä ãàðàõóé õÿëáàð ó÷èð àìèðëàí îðøèõûã áÿñàëãàõûí çàñâàðóóäàä Íàìè÷èëãûí õ à à í Î ÷ è ð ñàäâàãûí á ÿ ñàëãà ë óðèëãà áà åðºíõèé íàìèí÷èëãààíû ¿¿äíýýñ ãýìøèí íàìèí÷ëàõûã äàðóé äàðóéä ¿éëäýõ íü àíüñ èõòýé. Àíãèä òîí è ëãîã÷ûí ñ à õ è ë, áîäüñ à äâàãûí ñ à õ è ë òàðíèéí ñàõèë ¿ã¿é ýãýë æèðèéí ýðýãòýé ýìýãòýé í¿ã¿¿ä áîë àìèðëàí îðøèõûã áÿñàëãàõûí ¿åñä áèåèéí ¿¿äíýýñ àìü òàñëàõ, ýñ ºãñºíèéã àâàõ, àðèóí áóñ ÿâäàë ãóðàâ áà õýëíèé ¿¿äíýýñ õóäàë ºã¿¿ëýõ, õîâ ¿ã, øèð¿¿í ¿ã, ÷àë÷èõ ñýëò äºðºâ õèéãýýä ñýòãýëèéí ¿¿äíýýñ õîìõîé ñýòãýë õîðëîõ ñýòãýë áóðóó ¿çýë ñýëò àðâàí í¿ãëèéã òýâ÷èõ Øàãøààáàä òèéí àðèóíä îðøèõûã Øàãøààáàä òèéí àðèóí õýìýýäýã. Áàñ Àìü òàñëàõ, ýñ ºãñíèéã àâàõ

Áóðóó õóðüöàë, õóäàë ºã¿¿ëýõ Ñîãòóóðóóëàõ óíäàà õýðýãëýõ ñóðãààëûí òàâàí ñóóðèéã òýâ÷èõ ãýíýíãèéí ñàíâààðò ¿íýõýýð îðøèã÷èéã Øàãøààáàä òèéí àðèóí ÷ õýìýýäýã.

Òîâ÷èëáîîñ Ñàìàäèéí ñóóðü íü Øàãøààáàä ìºí òóë ñóóðü ¿íýí Øàãøààáàä ¿ã¿é áîë Ñàìàäè òºðºõºä ñààä èõ áóéã íîìëîñîí Øàëòãààí ÷óóëãàí çóðãààäóãààðõ õ¿ñýë òýðã¿¿òíèé òèéí àòãàãèéã îãîîò òýâ÷èõ õýìýýãäýõ íü Ýíý íàñíû àëäàð íýð, àëáàí òóøààë, ýðõ äàðõ õººöºëäºõ òýðã¿¿òýíä øóíàí òà÷ààõ òèéí àòãàãèéã îãîîò òýâ÷ñýíýýð Àìèðëàí îðøèõ, ¿ëýìæ ¿çýõèéí Ñàìàäèéí ýðäýì¿¿äèéã äóðäàõûí ¿¿äíýýñ Ñàìàäèä äóðøèë ëóãàà òºãñèéí ¿¿íýýñ î ð î õ í ü õ ¿ ñ ý ë òýðã ¿¿òí èé òèéí àòãà ãû ã îã îîò òýâ÷ èõ õýìýýãäýõ ìºí. Òîâ÷èëáîîñ õ¿ñýë º÷¿¿õýí, áîëèí ìýäýë îëîí ¿éëèéã òýâ÷èõ, Øàãøààáàä òèéí àðèóí, õ¿ñýë òýðã¿¿òýíèé òèéí àòãàãûã îãîîò òýâ÷èõ ë¿ãýý ñýëò íü Àìèðëàí îðøèõûã ñàìàäè ã á¿òýýõèéí ÷óóëìàë øàëòãààí ýäãýýð òàâóóëàíã íü Àìèðëàí îðøèõûã á¿òýýã÷èí áîäüãàë ººðèéí òàëààñ á¿ðä¿¿ëýõ íü íýí ÷óõàë. Òîâ÷èëáîîñ øàëòãààí ÷óóëãàí á¿ãä íààø õóðâààñ áèå ñýòãýë àòãàãäàõ åðòºíöèéí ¿éëäâýðèéã îðõèæ òèéí àòãàãûã ¿ã¿é áîëãîõ õýðýãòýé

"Áîäüñàäâàãèéí ÿâäàëä îðîõóé"-ãààñ áèå ñýòãýëèéã íü àã ëà ãäóó ëáà ë òèéí àëãàñàð à ë ¿ë ãàð í à. Òèéì ó÷ðààñ åðòºíöèéí ¿éëäâýðèéã òýâ÷ýýä òèéí àòãàãûã îãîîò îðõè õýìýýí íîìëîñîí.

Ñàìàäè Ñàìàäè

Òýð ìýò øàëòãààí ÷óóëãàíóóäûã á¿ðä¿¿ëýí ¿éëäñýíýýð àìèðëàí îðøèõûã áÿñàëãàõ ¿åä áèåèéã îíüñëîõûã ººðèéí äóðààð ñóóæ áÿñàëãàâààñ íèéöòýé áóþó ýñ íèéöòýé þ¿. Ýñ íèéöâýýñ áèåèéí îíüñ ÿìàð ìýò áýëäýõ õýðýãòýé âý ?. Òýðèéã áýëäñýíèé à÷ òóñ ÿìàð ìýò áàéõ âý ? õýìýýâýë Áè ã ¸ñ÷èëîí áýëòãýõ ¸ñ õèéãýýä åèéí îíüñû ò¿¿íèé à÷ òóñ Õóâü òºãñ ýðýãòýé óä áÿñàëãàëä õè÷ýýõ öàãò ãîë ýìýãòýé íóãó íîìëîëîîñ íîìëîñîí ìýò áèåèéí îíüñûã ¸ñ÷èëîí áýëòãýõ íü ìàøèä ÷óõàë. Áèåèéã îíüñûã ¸ñ÷èëèí áýëòãýæ ø¿òýí áàðèëäëàãààð áèåèéã æèãäëýõ àâààñ îíîë ñýòãýëä óðãàíà ãýæ ¿çäýã

• Òýð ìýòèéí áèåèéí îíüñëîí áýëòãýõ ¸ñ íü: Õºë

î÷èð çàâèëàëààð Õî¸ð ãàðàà òýãø àãóóëàõ Íóðóóíû ¿åèéã ñóì ìýò òýãøëýõ

Õî¸ð ìºðèéã øóâóóíû äà ëàâ÷ ìý ò öîã íîéëãîõ õîîëîéã ºâ÷¿¿íä áºõèéõ òºäèé ¿éëäýõ Õî¸ð í¿äèéã íýýæ àíèõûã õýð òààðóóëæ ¿éëäýýä õàìðûí ¿ç¿¿ðò áóóëãàí õàðàõ õýëíèé ¿ç¿¿ðèéã òàãíàéä íàéðóóëàõ ñýëò äîëîî íü ãýãýýí ãýðýëò áóðõàíû îðøèõ ¸ñ ìºí ó÷èð ãýãýýí ãýðýëò áóðõàíû äîëîîí ç¿éë ñóóäàë õýìýýñýí Õºë î÷èð çàâèëàëààð ñóóæ ÷àäàõã¿é áîë õàãàñ çàâèëãàà ìýò ¿éëäñýí ÷ áîëíî.

"Ëÿíõàí òîðûí ¿íäýñ"-ýýñ Ìàøèä ëàëààð îðøîîä øóäàðãà çàëæ 纺ëºí äýâñãýðò î÷èðò çàâè í¿äí ãàí ÷ºëººòýéãýýð õèé òºãñººð èé õàðöûã õàìðûí ¿ç¿¿ðò áóóë òàãíàéä õýëèéã º÷¿¿õýí õ¿ðýëö¿¿ëæ ¿éëä õýìýýí íîìëîñîí ìýò ìºí • Î÷èð çàâèëëààð ñóóõ íü ªºðèéí îþóí ëóãàà çîõèëäñîí áóþó ñýòãýëä çîõèñòîé ìàøèä 纺ëºí äýâñãýðèéí äýýð ç¿¿í õºëèéã äîòîîä áàðóóí ãóÿíû äýýð áàðóóí õºëºº ãàäóóð íü ç¿¿í ãóÿíû äýýð ñîëáèóëàí ñóóõûã õýëíý. Õî¸ð õºë Î÷èð çàâèëàëààð áýëòãýâýýñ ººðèéí áèåä áóé èõ ãîë õèé àìèí áàðèã÷ áà óðóó àðèëãàã÷ õèé, äýýø ã¿éã÷ õèé, ò¿ãýã÷ õèé òýãø îðøèã÷ õèé ñýëò ¿íäñýí òàâàí õèé áóéí íýã óðóó àðèëãàã÷ õèé òºâ ñóäàëä îðñîíîîð àòãàã ñýòãýë õààãäàõ áà äèÿàíû çýòãýðýýð õºäëºõã¿éí õýðýã áóé.

• Ãàðàà òýãø àãóóëàõ íü Ç í ãàðûã äýýð àãóóëàõûã òýãø àãóóëàõóé ¿¿í ãàðûã äîîð áàðóó ìóòàðëàãà õýìýýãýýä õ¿éñíýýñ äîîø äºðâºí õóðóó òºäèéãèéí ãàçàðò áýëäâýýñ óñàí õèé òºâ ñóäàëä øèíãýñíýýð óðèí àòãàã õààãäàõ õýðýã áóé. Íóðóóíû ¿åèéã ñóì ìýò òýãø ëýõ õèéãýýä õî¸ð ì ºðèéã øóâóóíû äàëàâ÷ ìýò öîãíîéëãîâîë øîðîîí õèé òºâ ñóäàëä áàãòñàíààð ìóíõàãèéí àòãàã õààãäàæ óõààí òîäîðîõ õýðýã áóé õîîëîéã ºâ÷¿¿íä º÷¿¿õýí áºõèéëãºõ òºäèé ¿éëäâýýñ ãîë õèé òºâ ñóäàëä îðøñîíîîð òîãòîîëûí àòãàã õààãäñàíààð ñýòãýë õýëáýðýëòã¿éí àãààð îðøèõ õýðýã áóé Õî¸ð í¿äèéã íýýæ àíèõûã õýð òààðóóõàí ¿éëäýýä õàìðûí ¿ç¿¿ðò áóóëãàñíààð õàðàõ õèéãýýä õýëèéã äýýä òàãíàéíèé í¿äíèé ¸ðîîë íàéðóóëáàë õèéí õèé òºâ ñóäàëä îðøñîíîîð îìîãûí àòã à ã õààãä à æ ñ ý ò ã ý ë ä ý ý ð ý í ã ¿ é ä ý õ è é í á à é ä à ë àìèðëàõ õýðýã áóé

Òýð ìýò áèåèéã îíüñëîõ ãýãýýí ãýðýëòèéí äîëîîí ç¿éë áóþó

Áààòàð ñýòãýëòèéí çàâèëààð îðøèõ àâààñ ñýòãýë ººðºº àÿàð îðøèõ õèéãýýä óõààí òîäðîõ îíîë ÷àíàðààðàà óðãàõ òýðã¿¿òýí

ãàðíà õýìýýí çàðëèãëàñàí. ªíººäºð èõýíõ õ¿í á¿ãä òýð ìýò áèåèéã îíüñëîí áýëòãýõýä áèå õºøèõ ãàð õºëèéí ¿å ºâäºõ òýðã¿¿òýíýýð ñýòãýë îðøèæ ÷àäàõã¿é ÷ áóé. Ýäãýýð íü àíõëàí ñóðàëöàã÷èä ªºðºº îëáîã 纺ëºíèé äýýð ò¿ð àëèí õ¿ññýí ìýò ñàíäàë õèéãýýä çóóð áèå õèéãýýä ãàð õºë í¿ã¿¿äèéã õóâü õóâèàð ñóëòãàí ñóóæ áîëíî

Áèåèéí îíüñ àðàãø ãýäèéõ àâààñ àíõàí õîîñîí áàéäàë

òºðºâ÷ òýíäýýñ îìîã òºðñºíººð òèéí àòãàã öàöàð÷ äîãøèðîõ íü èõäýõ áà áèåèéí òàìèð àëäàãäàí öàðàé àëäàãäàõ áà äóñàë öóâèðà õ òýðã¿¿òýíèé ñààä ãà ðíà õýìýýí ø à ëãàäàã ãî ë íîìëîëîîñ çàðëèãëàñàí. Àìüñãàëûí ã¿éëòèéã ÷ õýòýðõèé õàòóó äóóòàé äîãøèíû áàéäàëòàé òàëáèëã¿é þó ÷ ìýäðýãäýõã¿é áà ÷ºëººòýéãýýð àìüñãàëûã ãàäàãø äîòîãø ãàðãàõ àâàõ òýðã¿¿òýíä ñóðàëöàæ ¿éëä ò¿¿í÷ëýí ø¿ä óðóóë õýòýðõèé ÷àíãà õèéãýýä íýýñýí òýðã¿¿òýí áóñ í¿¿ð ìèøëýëçýíã¿é òºãñèéí ¿¿äíýýñ ýãýë õýâýýð àãóóëàõ õýðýãòýé. Áèåèéí îíüñûã ¸ñ÷èëèí áýëòãýñíèé ñ¿¿ëä Àìèðëàí Ñàìàäèã áÿñàëãàõ ¿åñä áèåèéã îíüñëîõûã ¸ñ÷èëîí ýñ áýëòãýñíèé ãýì þó áàéíà âý ãýâýë Áèåèéí îíüñûã ¸ñ÷èëîí ýñ áýëòãýñýíèé ãýì

Ñàìàäè-ã áÿñàëãàõ ¿åñä áèåèéí îíüñ ç¿¿íä õºäëºõ àâààñ àíõàí òîäîðõîé áàéäàë òºðºâ÷ ñ¿¿ëä ñýòãýëä óðèí õèéãýýä ¿ë áàÿñàõ áàéäàë òºðñºíººð ýð õààí àä òýðã¿¿òýí õèéãýýä øóëàì òýðã¿¿òýí õîðëîõ ãýì áóé. Ç¿¿íä õºäëºõ àâààñ àíõàí ñýòãýëä àìãàëàíãûí áàéäàë òºðºâ÷ ñ¿¿ëä òà÷ààëûí àòãàã òýðã¿¿òýí òºðñºíººð ýì àä, ÷ºòãºð òýðã¿¿òýí õîðëîñîíîîð Ñàìàäè-ä ñààä îðäîã. ªìíº áºõèéõ àâààñ àíõàí ñýòãýëä ¿ë àòãàãëàõûí áàéäàë òºðºâ÷ ñ¿¿ëä ìóíõàãûí òèéí

îðøèõûã áÿñàëãàõ ¸ñ áîäòîé íü ÿìàð ìýò âý. Ñýòãýëèéã îðøîîõ àðãà ÿìàð áóé âý õýìýýâýë

Àìèðëàí îðøèõûã áÿñàëãàõ ¸ñ õèéãýýä ñýòãýëèéã îðøèîõ åñºí àðãà Àìèðëàí îðøèõ îíä áýëãý ñýëòýä àìèðëàí îðøèõ ûã áÿñàëãàõ ¸ñ õèéãýýä áýëãý ¿ã¿é àìèðëàí îðøèõ õýìýýãäýõ õî¸ð ç¿éë áóé. Òýð õî¸ð ÿìàð ìýò ÷ õýðýãòýé óòãûí ýðõýì íü ººðºº ºíãºðñºí èðýýä¿é îäîîãèéí ñýòãýë òèéí àòãàãûí öàöðàë äîãøðîë áà æèâýí áóäàíãóéðàõ á¿ãäèéã àìèðëóóëàõ õèéãýýä ¿ëýìæèä åðòºíöºä èëò áàÿñàõ òà÷ààë òýðã¿¿òýíèéã ìàøèä àìèðëóóëñàíä ø¿òñýíýýð àíõàíä àìèðëàí îðøèõûã á¿òýýæ ¿éëäýýä òýíäýýñ ¿ëýìæ ¿çëèéã áèëèãèéã áÿñàëãàäàã. ßëãóóñàíû õºâã¿¿í Øèâàëõà áýýð Ìàø áàò àìèðëàí îðøèõ ¿ëýìæ ¿çëýýð íèñâààíèñûã òèéí äàðàõûã ìýäýæ ¿éëäñýíýýð àíõàíä àì èðëà í îðøèõûã

ýðýëöýæ ¿éëä. ¯¿ ãýýð íü åðò ºíöºä òà÷ààëã¿ éãýýð èë ò áàÿñãàëàíã á¿òýý õýìýýí çàðëèãëàñàí. Òîâ÷èëáîîñ ñàìàäèä äóðøèë ëóãàà ñýòãýëèéí ¿¿äíýýñ ººðèéí ñýòãýëèéã àëèíä äààòãàñàí ì ýò íýãýí ¿ç¿¿ðòýéä òºâëº ðºí îðøèõ íýãèéã àìèðëàí îðøèõ õýìýýäýã. ¯¿íèéã õ¿ñýëèéí íýãýí ¿ç¿¿ðò ñýòãýë ÷ õýìýýäýã. À í õ ë à í ñó ðà ë ö à ã ÷èéí ¿ å ñ ä àì èð ëà í îð ø è õ òýð ã ¿¿ òýí áÿñàëãàëûã õýð àäèë íýãèéã ¿éëäýâ÷ öàãèéí õýìæýý ºíº áîãèíîîð òîî îëîíòîé ¿éëäýõ íü àíüñ èõòýé. Òýíäýýñ çýðãýì÷èëýí áÿñàëãàëä º÷¿¿õýí äàä÷èõñàíû ¿åä öàãèéã óðòàòãàí òàëáèàä òîî îëîíûã öººëæ áÿñàëãàõ òýðã¿¿òýíã ººðèéí ìàõáîä ëóãàà òààðóóëæ áÿñàëãàõ õýðýãòýé.

Òýð ÷ àíõàíä Àðâàí ç¿ãèéí áóðõàí á¿ãäèéã ºìíèéí îãòîðãóéä òîäîðõîé òàëáèõ áà ñàéí ø¿òýýí áóé àâààñ ò¿¿íèé ºìíº ìºðãºõ áà õèëýíöèéã íàìèí÷èëàõ òýðã¿¿òýí äîëîîí ã è ø ¿ ¿ í

òýðã¿¿òýíã óðü ä òàëá èà ä ººð èéí îþó í ëóãàà çîõèëäñîí äýâñãýðò áèåèéã îíüñëîõûã ¸ñ÷èëîí ¿éëäýýä Àé ýõ áîëñîí îãòîðãóéí õÿçãààð ëóãàà ñàöóó õàìàã àìüòíûã áóðõàíû õóòàãò þóãààð ÷ áàéãóóëàõûí òóõàéä áè áýýð îäîîíîîñ àìèðëàí îðøèõûí ¿íýí ñàìàäèã áÿñàëãàæ ¿éëäüå õýìýýõ á¿õíýý ºäººãäºõ áîäèéí äýýä ñýòãýëèéí ¿¿ñãýõ íü èõ õºëãºíèé íèéò áóñûí ¸ñ ìºí. Òýíäýýñ àìèðëàí îðøèõûã áÿñàëãàõûí ¿åñä õîéíî ¿ç¿¿ëýõ Ñàìàäèéí 6 ãýìèéã òýâ÷ýýä ò¿¿íèé åðºíäºã íàéìàí õóðàí ¿éëäýõ¿éã ø¿òýæ çóðãààí õ¿÷ õèéãýýä ñýòãýëä ¿éëäýõ¿é äºð⺺ð íºõºðë¿¿ëýí ¿éëäñýíýýð ñýòãýëèéã

Òýíäýýñ ë åðòºíö õèéãýýä åðòºíöººñ íºã÷ñºíèé ¿éë õèéãýýä øèäèéã á¿òýýõ õýðýã ÷ ýíä¿¿ðýëòã¿é ¿íýõýýð á¿òýõ áîëíî

¯ëãýðëýâýýñ Õààí áîëñîíä ò¿øìýë áîîë íºõºð ë¿ãýý ñýëò á¿ãä áàðàà áîëîí èðýõ÷èëýí ìýò áîëîé.

Ñýòãýëèéã îðøèîõ åñºí àðãà íü 1. Àãóóëàõ 2. ¯ðãýëæèä àãóóëàõ áóþó ¿íýõýýð àãóóëàõ 3. Àâàí àãóóëàõ áóþó õóðààí àãóóëàõ 4. ×óõàë àãóóëàõ 5. Íîìõîðóóëàí ¿éëäýõ 6. Àìèðëóóëàí ¿éëäýõ 7. ×óõàë àìèðëóóëàí ¿éëäýõ 8. Õóðààí ¿éëäýõ ë¿ãýý ñýëò áóþó ¿íäýñ íýãä ¿éëäýõ 9. Òýãø àãóóëàõ áóþó Ñàìàäè-ä ¿éëäýõ ë¿ãýý ¸ñ áîëîé. Ñýòãýëèéã îðøèîõ àðãà àíõàí Àãóóëàõ íü Ñàìàäè æèãäëýí îðîõ ëóãàà áàðèëäñàí àéìàãò ñîíñîõóéí õ¿÷èéã ñýòãýëä ¿éëäýõ õî¸ðîîð ñýòãýë àëãàñðàëã¿é çîðèãäîõîä íýãýí ¿ç¿¿ðòýé àãóóëàõûã õýëíý. ¯ëãýðëýâýýñ õàðâàà÷èí áàéã íýãýí ¿ç¿¿ðòýé çîðèãäîõ ìýò õýðýãòýé. Ñýòãýë íýãýí ¿ç¿¿ðòýé àãóóëàõ÷èëàíãèéí ¿åñä òèéí àòãàã íýã íýâòðýí ãàðàõ àâààñ äàðóé ìýäýí ¿éëäýýä òèéí

"Äóíäàä Ç¿ð õ ýí " -ýýñ Á ó ð ó ó ä îäîã÷ Ñýòãýëèéí äîãøèí ¿õðèéã Çîðèãäîëûí áàò áàãàíàíä Äóðäàëûí äýýñýýð áàò õóëæ

àòãàãèéã àìèðëóóëàõûí àðãàíä øàìäàõ áà òèéí àòãàã ò¿¿íèéã äàãàëã¿é óõààíûã æèãäýëýí çîðèãäñîíû äýýð íýãýí ¿ç¿¿ðòýéä þó ÷àäàõ àëèíààð àãóóëàõ íü ÷óõàë.

Ñýòãýëèéã îðøèîõ àðãà õî¸ðäóãààðõ ¿ðãýëæèä àãóóëàõóé íü Ñàìàäèéí óòãàíä ñàíààíû õ¿÷ ë¿ãýý õÿíàæ îðîõ ñýòãýí ¿éëäýõ õî¸ðäóãààðààð ñýòãýë çîðèãäîõ óðüä ò¿¿íèé ¿ðãýëæëýëèéã òàñäàëã¿é àãóóëàõûã õýëíý.

îðóóëàõ ñýòãýí ¿éëäñýíýýð ÷ äàõèí äàõèí òýãø àãóóëàõûã àâàí àãóóëàõ õýìýýäýã. ¯ëãýðëýâýýñ ñàéí î¸äîë÷èí õóâöñàíä íºõººñ òàâèõ ìýò õýðýãòýé.

Ñýòãýëèéã îðøèîõ àðãà äºðºâä¿ãýýðõ ×óõàë àãóóëàõóéí õýìýýãäýõ íü Ñýòãýë îõ íýãýí ¿ç¿¿ðòýé îðøñîíä äóðäàëûí õ¿÷ ë¿ãýý òîãòîîí îð ñýòãýí ¿ ñýòãýë õîéò íóãóóäûã ÷ óðüäûí éëäýõ õî¸ðîîð

¯ëãýðëýâýýñ òàñðàëòã¿é óðñàõ ìºðºí ìýò õýðýãòýé. Ñýòãýëèéã àãóóëàõ ¿ðãýëæëýë òýð òàñðàí îäâîîñ Ñàìàäè õýçýý ÷ ä ýýø

îðîí ò¿¿íèé äýýð õîëèõ áóþó îéðòóóëàí ¿éëäýõ íü ÷óõàë àãóóëàõóé õýìýýãäýõ ìºí. àð âèä à õã ¿é . Ó ÷ è ð øàë ò ã à àí ¿¿íä ø¿ ò ñ ýíýýð çîðèãäîëûí äýýð ¿ðãýëæèä àãóóëàõûã ¿ðãýëæèä àãóóëàõóé õýìýýäýã. Ñýòãýëèéí îðøèîõ àðãà ãóðàâäóãààðõ Àâàí àãóóëàõóé íü Õýðâýý ñýòãýë çîðèãäîëä íýãýí ¿ç¿¿ðòýé îðøñîíîîñ áóñäàä öàöðàõ àâààñ òýð äàðóé äóðäëûí õ¿÷ýýð áàðüñàíààð òîãòîîí

¯ëãýðëýâýýñ ñàéí ìàë÷èí áýýð íîãîî ¿íäýñ ñàéòàé ãàçðûã äóðäñàíààð ìàë ñ¿ðýãýý õîðãîîí èäýýøë¿¿ëýí îéð àãóóëàõ ìýò. Ñýòãýëèéã îðøèîõ àðãà òàâäóãààðõ Íîìõîðóóëàí ¿éëäýõ õýìýýãäýõ íü Ñýòãýë íýãýí ¿ç¿¿ðò ý é îðøè õ ñàìàäèéí ýðäýì¿¿äèéã òîä õ ñýðýìæèéí õ¿÷ ë¿ãýý òîãòîîí îðîõ ñýòãýí ¿éëäýõ îðõîé ìýäý õî¸ðîîð Ñàìàäèä äóðøèëûã ¿¿ñãýýä òèéí àòãàã øèð¿¿í ¿ã¿é íîìõîíû àãààðò îðøèõûã íîìõîðóóëàí ¿éëäýõ õýìýýäýã

¯ëãýðëýâýýñ ìîðü ñóðãàã÷èí áýýð ìîðèéã óíàñàíààð íîìõîðóóëàí ¿éëäýõ ìýò

Ñàìàäè Ñàìàäè

òýðã¿¿òýí òèéí àëãàñà ðàëûí ¿ð ãàðàõ á¿ðä òýð äà ðóé ñý ðý ìæèé í õ¿÷ýý ð ìýäñýíý ýð ò î ãò îîí îðóóë à õ ñýò ã ý í ¿éëäýõ¿éãýýð ñýòãýëèéã òîãòîîí ¿éëäñýíýýð åðºíäºã òóñãààð ø¿òýõ õýðýãã¿é òèéí àòãàã á¿ä¿¿í¿¿ä ººðºº ãýòýëýí àìèðëàí ¿éëäýõèéã ÷óõàë àìèðëóóëàí ¿éëäýõ õýìýýäýã.

¯ëãýðëýâýýñ áè÷ áýýð çàíãèëàà ñóð÷èõààä äàðàà íü òààëàõûã ÷ ìýäýõ ìýò.

Ñýòãýëèéã îðøèîõ àðãà çóðãàà äóãààðõ Àìèðëóóëàí ¿éëäýõ õýìýýãäýõ íü Íýãýí ¿ ààíà áà àëèíä öàöðàõ íºõöºë òýð ç¿¿ðòýé îðøèõ ñýòãýë õ õèéãýýä ýíý áîëîé õýìýýí äàðóéä ñýðýìæèéí õ¿÷ýýð ìýäñýíýýð ñýòãýë öàöðàõ õèéãýýä øóíàõûã áóöààí òîãòîîí î ð î õ ñ ý ò ã ý í ¿éëä ýõ¿ é ãýýð äàõèí äàõèí ò èéí àò ãàãûã àìèðëóóëàí ¿éëäýõèéã õýëíý. ¯ëãýðëýâýýñ áèåèéí òàìèð áàðàãäñàí ºâ÷òºí ìýò àìèðëàí îðøèõûã áÿñàëãàà÷èí îðîí ¿¿íä áóóõ àâààñ òèéí àòãàãûã àìèðëóóëàí ìºõººõèéí ¸ñîíä îðøèõ ìºí.

Ñýòãýëèéã îðøèîõ àðãà íàéìäóãààðõ Õóðàí ¿éëäýõóé ëóãýý ñýëò áóþó ¿íäýñ íýãäýí ¿éëäýõ íü Òýð ì ç ýðãýì÷èëýí ýò äýýðõ ñýòãýëèéã îðøèîõ àðãóó äûã äàäóóëñàíû õ¿÷ýýð ¿ðãýëæ òàñðàëòã¿é îðîõ ñýòãýí ¿éëäýõ¿é õèéãýýä õè÷ýýëèéí õ¿÷ýýð ñýòãýë çîðèãäîëä õóðàí ¿éëäýõ ë¿ãýý ñýëò áóþó ¿íäýñ íýãäñýíä îðøèæ ¿éëäýõ íü àÿàð ãàðàõûã õóðàí ¿éëäýõ¿é ë¿ãýý ñýëò õýìýýñýí. ¯ëãýðëýâýýñ äàëàé äàâàëãààíààñàà õàãàöàõ ìýò ¿¿íèé ¿åñä ñýòãýë çîðèãäîëä òýãø àãóóëàõ íü èõ ÷óõàë.

Ñýòãýëèéã îðøèîõ àðãà äîëîî äóãààðõ ×óõàë àìèðëóóëàí ¿éëäýõ õýìýýãäýõ íü Õîìõ î ð ã ¿ ¿ òýí ñ ý òãýë é ñ ý òãýë õ èéãýýä

Ñýòãýëèéã îðøèîõ àðãà òýãø àãóóëàõ áóþó Ñàìàäè-ä îðîõ õýìýýãäýõ íü Ñýòãýë õýëáýðýëòã¿é áàò óóë ìýò îðøèõûã Ñàìàäè õýìýýãäýõ áóþó òýãø àãóóëàãäàõ õýìýýäýã. ¯åñ ¿¿íä õ¿÷ëýë ¿ã¿é îðîõ ñýòãýõ¿é õèéãýýä äàäóóëãûí õ¿÷ õî¸ðîîð ñýòãýë òýãø àãóóëàãäàõûí àãààðò õýëáýðýëòã¿é àãóóëàõ íü ÷óõàë. ¯ëãýðëýâýýñ óóë ìýò áîëîé. Ñàìàäèéã áÿñàëãàà÷èí äýýä ñýòãýë îðøèõ åñ äýõ çýðýã ¿¿íä áóóõ öàãò ñýòãýëèéã çàñàõ òýðã¿¿òýí îëíûã ¿éëäýëã¿é òýãø àãóóëñíû àãààðò àãóóëàõ íü ÷óõàë áºãººä óñ áóëèíãàðã¿é á î ë ò ó í ã à ë à ã , ñýòãýëèéã ýñ çàñâààñ àìãàëàíòàé õýìýýí íîìëîñîí ìýò ¿éëäýýðýé.

Àìèðëàí îðøèõûã áÿñàëãàõ öàãò òàâàí áàéäàë çýðãýìæýýð óðãàõ ¸ñ íü Àìèðëàí îðøèõûí ñàìàäè òýðã¿¿òýí þó áà õýð àäèë íýãèéã áÿñàëãàñíààð ñýòãýëä áàéäàë àäèëã¿é óðãàæ èðýõ øàëòãààí áàéäàã.

Òýð ÷ 1 Èõ ãîë õýëáýðýëò áàéäàë íü óóëûí õÿðààñ áóóñàí ó ñ ì ý ò 2. Îëñîíû áàéäàë íü ñóâàã äàõü óñ ìýò 3. Äàäóóëñàíû áàéäàë íü äºë㺺í ìºðºí óðñàõ ìýò 4. Áàò áàéäàë íü äàâàëãàà ¿ã¿é äàëàé ìýò 5. Ýöýñò õ¿ðñýíèé áàéäàë íü áàò óóë ìýò òàâàí áàéäàë çýðãýìæ÷èëèí óðãàíà.

Àíõäóãààð áàéäàë õýëáýðýëò Óóëûí õÿðààñ áóóñàí óñ ìýò íü:

Óðüä íîìëîñîí ìýò àìèðëàí îðøèõûã ¸ñ÷èëîí áÿñàëãàâààñ ýõýí îðîõîä ñýòãýëèéí áàéäàë àäèëã¿é óðãàõ øàëòãààí áóé ãîë èõ áàéäàë íü ÿìàð áàéâ âý ãýâýë

Ñýòãýëèéã îðøèîõ àðãà àíõäóãààð Àãóóëàõóé õèéãýýä ¿ðãýëæèä àãóóëàõóé áà àâàí àãóóëàõ ãóðâûí ¿åñä ñýòãýë çîðèãäñîíû äýýð àãøèí ÷ îðøèí ÷àäàëã¿é øóâóóíû ºä ñàëõèíä õèéñýõ áóþó óóëûí õÿðààñ áóóñàí óñ ìýò ñýòãýë õýëáýðýëòèéí àõóé ¸ñ ººðò óðãàõ òýð ¿åä ººðò ñýòãýë õýòýðõèé õýëáýðëòèéí áàéäàëòàé áàéõ òóë ýä¿¿ãýý ñýòãýë îðøèõûí ¿å íýãýí íàäàä èðýõ øàëòãààí ¿ã¿é àäèë óó. Ýñâýýñ áè ººðºº ãàëçóó àäèë áóñóó õýìýýõ ãàðíà. Òý ð íü öàã ¿ðãýëæèéí ñýòãýë òóóøààñ º÷¿¿õýí îðøèõûí õóâèéí ýõýí òàâèãäñàíû òýìäýã ìºí. Àé ìèíèé ñýòãýë õýëáýðýëò øèð¿¿í áàò ¿ã¿é ýíý ìýò íü öàã òýðã¿¿ëýøã¿éãýýñ îäîî õ¿ðòýë àìèðëàí îðøèõûã äàäóóëààã¿éíõ áàéíà. Òýð õ¿ðòýëõ ýõíýýñ îð÷ëîíãèéí äîòîð çîâîí îðøèõ õýðýãòýéí ó÷èð øàëòãààí ÷ ¿¿íä òóëñàí áàéíàì.

Òèéì ó÷ðààñ ýä¿ãýý õ¿íèé ýðäýíýò áèåèéã îëîâ. Áóðõàí ëóãàà àäèë áàãø ëóãàà óóëçàâ Ñàìàäè-ã áÿñàëãàõ öàã íýæãýýä îëñîí íü õóâü ñàéíòàé áóþó õýìýýõèéí äóðøèëûã ¿¿ñãý. Òèéìýýñ òèéí àòãàã õàòóó õ ¿ ÷ ò ý é áàéâààñ ñýòãýë îðø èõ ûí ¿å îëäîõ íü áýðõ. ¯ëãýðëýâýýñ

Äîãøèí óðñãàëò ãîëä ã¿¿ð òàâèõ ìýò ìÿòðàëã¿é ñýòãýëèéã îðøèîõ àðãàíä äàõèí äàõèí äóðäñàíààð øàìäàí õè÷ýýæ ¿éëäýõ íü ýðõýì. Áàéäàë õî¸ðäóãààðõ îëñíû áàéäàë ñóâàãààð óðñàõ óñ ìýò íü Ñýòãýëèéã îðøèîõ àðãà äºðºâäýõ ÷óõàë àãóóëàõ õèéãýýä òàâäóãààðõ íîìõîðóóëàí ¿éëäýã÷ õî¸ðûí ¿åä ñýòãýë óðäààñ òèéí àòãàãûí õºäºëãººí º÷¿¿õýí öººí áîëæ îäñîíîîð ñýòãýë ç î ð è ã ä î ë ä àãóóëàõàä õÿëáàð áîëñîí òóë îëñîíû áàéäàë õýìýýäýã. ¯åñ ¿¿íä Ñàìàäè òºðæ ýõëýõ áóþó èë÷ º÷¿¿õýíèéã îëñíû òýìäýã áîëîé. Áàñ ¿ëãýðëýñýí íü æàëãààð óðñàõ óñ ìýò íü òèéí àòãàã íàðèéí îëíû ñààä ¿éìýýí áóé ÷ óóëûí õÿðààñ áóóñàí óñààñ º÷¿¿õýí àëãóóðààð ¿ëãýðëýí ¿éëäñýí. Ñýòãýëèéã îðøèîõ àðãà äºðºâä¿ãýýðõ ÷óõàë àãóóëàõûí ¿åèéí ñýòãýë íü çºãèé áàëûí öîãöûã õàðàí ýðãýëäñýíýýð îãòîðãóéä íèñýõ áà áàë òýðèéã õàðæ ñààòñàíààð îðîí áóñäàä îäîëã¿é èäýý ò¿¿íèé äýýð áóóí îðøèí ÷àäàëã¿é ¿åñ íýæãýýä íèññýíýýð áàë ò¿¿íä áóóõ ìýò îþóí çîðèãäîëä º÷¿¿õýí îéð ýðãýõ ó÷èð äóðäàëûí ¿ðãýëæëýëèéã áàòàäãàí ¿éëäýõ íü ÷óõàë. Ñýòãýëèéã îðøèîõ àðãà òàâäóãààðõ íîìõîðóóëàí ¿éëäýõ ¿åèéí ñýòãýë íü ¯ëãýðëýâýñ Øèëýí õóìõàíä îðñîí çºãèé ìýò ãàäàãø ãàðàõûã õ¿ðòýë áóñäàä îäîõ ýðõ ¿ã¿é ÷ õóìõàí äîòðîî òîãòîëã¿é íèñýí

îðøèõ ìýò çîðèãäîëä ñýòãýëèéã äààòãàñàí ¿åä çîðèãäîë òýð ñýòãýëèéí îðîíûã ýñ îðõèâ÷ òèéí àòãàãûí õýëáýðýëò ¿ðãýëæ òàñðà ë òã¿ é áà éíà. ¯åñ ¿¿íä çîð è ã ä î ë ò¿¿íèé àãààðò õºäºëãºëã¿é ñýðýìæèéí àãààðò îðøèóëàõ íü ýðõýì

Áàéäàë ãóðàâäóãààðõ Äàäóóëãûí áàéäàë ĺë㺺í ìºðºíèé óðñãàë ìýò íü Ñýòãýëèéã îðøèîõ àðãà çóðãààäóãààðõ àìèðëóóëàõ õèéãýýä äîëîî äóãààðõ ÷óõàë àìèðëóóëàõ õî¸ðûí ¿åä ñýòãýë àëãàñàðñàí ãýì¿¿ä ñààðàí õîëäîæ àìèðëàõ ¿åä äàäóóëãûí áàéäàë äºë㺺í ìºðºí óðñàõ ìýò áàéíà ĺë㺺í ìºðºíèé óðñãàëûã õîëîîñ õàðâààñ äàâàëãàà äºë㺺í õèéãýýä óðñãàëã¿é ìýò ¿çýãääýã ÷ õàæóó ýðýã äýýðýýñ õàðâàë ìºðíèé óðñãàë ¿ðãýëæ òàñàðàëòã¿é î ä î õ ÷ è ë è í ñ ý ò ã ý ë çîðèãäî ë ä îðøèõ ìýò ¿çýãäýâ÷ íàðèéâ÷èëèí õàðâààñ òèéí àòãàãûí íàðèéí õýëáýðýëò ìàøèä îëîí áàéíà Òýð õî¸ð ûí ¿åä íàðèéí òèéí à ò ãàãóóäûã àìèðëóóëàõûí òóõàéä õè÷ýýëèéã äýýø äýýøèä àðâèòãàí ¿éëä.

ĺðºâ äýõ áàéäàë áàò áàéäàë Äàâàëãàà ¿ã¿é äàëàé ìýò íü Ñýòãýëèéã îðøèîõ àðãà íàéìäóãààðõ õóðàí ¿éëäýõ¿é ë¿ãýý ñ ý ë ò áó þó íýãýí ¿ç¿¿ðò ¿åèéí çîðèãä îë óðä óðä à àñ ç ý ðãýì÷èë è í õ è ÷ýýë èéí õ¿÷ýýð ¿åñ ¿¿íä äàä ó ó ë àõûí õ¿÷ëýëèéã ýñ òàâèâààñ òèéí àòãàãààð çýòãýðëýãäýëã¿é ñýòãýë çîðèãäîëä íýãýí ¿ç¿¿ðòýé áàò îðøèõ áàéäàë ¿çýãäýë óðãàõûã áàò áàéäàë äàâàëãàà ¿ã¿é äàëàé ìýò õýìýýñýí.

Ýíý ¿åñä òèéí à ò ãàã àëã àðàñàõûí ãýì¿¿ä ñýòãýë áàòàäñàíû àãààðò øèíãýíý. Àëäàðâààñ òèéí àòãàã íü äàëàéí äàâàëãàà äàëàéäàà øèíãýí îäîõ ìýò èðíý.

Áàéäàë òàâäóãààðõ Ýöýñò õ¿ðýõ áàéäàë óóë ìýò íü Ñýòãýë íà ðèéí á¿ä¿ ¿í òèéí à ò ãàã àëèíà àð ÷ õº äëºí õýëáýðäýëã¿é çîðèãäîää òîäîðõîé õîîñîí ëóãàà òºãñ îðøèõûã ýöýñò õ¿ðñýíèé áàéäàë óóë ìýò õýìýýäýã. Òýð ìýòèéí áàéäàë òàâäóãààðõ óðãàõ àâààñ õ¿ñëèéí ñýòãýë íýãýí ¿ç¿¿ðò õýìýýãäýõ ìºí òóë òàíüä îäîî ººðò Àìèðëàí îðøèõ ñàìàäè á¿òýæ ã¿éöñýí ìºí áîëíî. ¯¿íä õ¿ðýõ ¿åä çîðèãäîë íü õ¿÷ëýë óðüä ìýò õýðýãã¿é ººðèéí àÿàð îðøèõ áºãººä áèå õýëíèé ÿâäàë ìºð á¿ãä ÷ àðèóñààä ººðèéí äóðààð þó ÷ ¿ë ñýòãýãäýõ, àãóóëàõ àâààñ ¿çýãäýë á¿õýí õààãäñàíààð ñýòãýë îãòîðãóé ëóãàà õîëèëäñîí ìýòèéí áàéäàë óðãàæ èðýõ áà áàéäàë ò¿¿íýýñ áîñîõ öàãò áèå ãýíýò àÿíãà áóóí ãàðàõ ìýò áà äàãàí îëîõóé ¿åñä ÷ øóíàë òà÷ààëûí õ¿÷ º÷¿¿õýí áà çàëãàãäàõã¿é áîëíî. Ñàìàäèéí òîäîðõîé áàéäàë èõèéí ¿åñä áàãàíà, õóìõ òýðã¿¿òýí ãàäààä ç¿éëñèéí ìàø íàðèéí òîîñóóäûã ÷ íýã íýãýýð íü òîîëîí ÷àäàõ àÿ áàéäàë ¿éëäýãäýõ òýðã¿¿òýí ñýòãýëä íîòòîé õýìæýý òºðíº. Íîéð Ñàìàäè õî¸ð ÷ õîëèëäñîíîîð ç¿¿ä èõýíõäýý ñàéí áà ¿íýí ãàðíà.

Òýð ìýòïèéí áàéäàë ñàéíûã òºðó¿ëýõýä àìèðëàí îðøèõûí áÿñàëãàë õýð ïãºäèé áóé âý õýìýýâýë

Áýëãý ñýëòèéí àìèðëàí îðøèõ õèéãýýä áýëãý ¿ã¿é àìèðëàí îðøèõ

Àìèðëàí îðøèõûã áÿñàëãàõ ¸ñ àäèëã¿é õî¸ð áóéí àíõàí áýëãý ñýëòèéí àìèðëàí îðøèõ õýìýýãäýõ íü çîðèãäñîí îðîí ëóãàà ñýëòèéã áýëãý ñýëòèéí àìèðëàí îðøèõ õýìýýäýã. ¯ëãýðëýâýýñ ººðèéí ºìíº áóðõàíû ëàãøèí áóþó íàéëçóóð ìîä, ÷óëóó, öýöýã òýðã¿¿òýí àëü íýãýíä àãóóëñàíû äýý𠺺ðèéí ñýòãýëèéã íýãýí ¿ç¿¿ðòýé àìèðëóóëàí îðøèîæ ¿éëäýõ íü áýëãý ñýëòèéí àìèðëàí îðøèõ ìºí. Áóðõàíû ëàãøèí õºðºã ãàéõàì ñ¿ð æàâõëàíòàé äóðòàé º÷¿¿õýí íýã áàéñàí ÷ áîëíî. Òýð ¿ã¿é ÷ äºðâºí õóðóó òºäèé ìîä áàéñàí ÷ áîëíî. Ýñ âýë ëÿí õ óà öý öýã òýðã ¿¿òý í öý öýã àëü íýãèéã õóìõàíä õàòãàæ çîðèãäîëûã äýýð àãóóëñàíû õ¿÷ýýð "Ñàìàäèéí õààíû ñóäàð"-ààñ Àëòàí ºí㺠ìýòèéí ëàãøèí áèåýýð åðòºíöèéí èòãýë á¿õýíýý ¿çýñãýëýíòýé çîðèãäîë ¿¿íä àëèíû ñýòãýë îðîõóéã áîäüñàäâà òýðèéã òýãø àãóóääàã õýìýýí íîìëîñîí. Á ý ë ã ý ñ ý ë ò è é í à ì è ð ë à í îðøèõûã á ÿ ñàëãàõ ¿åñ ä óðüä íîìëîñíîîñ áóñàä ººðèéí ñýòãýäö áóóñàí ç¿éë áóþó ººðèéí áàÿñàõ íºõºð ìýò íýãèéã çîðèãäîëûí ø¿òýýíä àãóóëàõ àâààñ òà÷ààë øóíàë òºðºõ ãýì áóé òóë áîëîõã¿é. ªºðèéí ñýòãýëä ýñ áóóñàí ýä áóþó äàéñàí íýãýíèéã àãóóëàõíàà ÷ óðèí òºðºõ òóë áîëîõã¿é.

ªíãºðñºí èðýýä¿é îäîîãèéí ãóðâàí òèéí àòãàãûã

äàãàëã¿é àãóóëàõ ¿ã¿é ñýòãýëèéí ãóðâàí îíüñ õýìýýäýã ó÷èð íü òýð ãóðâûí Áýëãý ñýëòèéí àìèðëàí îðøèõûí ¿åñä òà÷ààë, óóð òºðºõèéí øàëòãààíò áóñ òýãø çîðèãäîëûí ø¿òýýí áóðõàí, ìîä, öýöýã, òýðã¿¿òýíã àãóóëàõ õýðýãòýéí ó÷èð øàëòãààí ÷ ýíý ìºí. ¯ëýìæâä íóóö òàðíè÷èí íóãóóäàä àìèðëàí îðøèõûí çîðèãäîëûí ø¿òýýí áóðõàíû ëàãøèí õºðºãèéã àãóóëàõ àâààñ ¿¿ñãýë èéí çýðýãèéí ñ óóðü ø¿ò ý ýí ÷ ò óñòàé ¿å ¿¿íä çîðèãäîëûí ø¿òýýíèé áàéäàë õèéãýýä óð, õýëáýð, èõ áàãà, áèåèéí ºíãº, ìóòðûí áàðüö òýðã¿¿òýíã íýã íýãýýð ñýòãýëýýð ÿëãàí øèíæèëñýíýýð ãîëëîí áÿñàëãàõ õýðýãòýé áóñ ýíý íü ¿¿ñãýëèéí çýðãèéã áÿñàëãàõ ìºí. Ñýòãýëèéã àìèðëóóëàí îðøèîõ áÿñàëãàë áóñ ¿åñ ¿¿íèé áÿñàëãàëûí õýðýãèéí ýðõýì íü ñýòãýëèéã îðøèîõ àðãà ìºí. Àðãà çóðãààí õ¿÷, ñýòãýí ¿éëäýõ¿é äºðºâ, Ñàìàäèéí 6 ãýìèéã òýâ÷ýýä åðºíäºã íàéìàí õóðàí ¿éëäýõ¿éã ø¿òýõèéí ¿¿äíýýñ ñýòãýëèéã ãàäàãø öàöðààëã¿é äóðäàë ñýðýìæýýð äàõèí äàõèí çîðèãäëûí ø¿òýýíèé äýýð ñýòãýëèéã ººðºº áóóëãàõûã þóãààð ÷ àãóóëàõ ýíý íü èõ ÷óõàë

Õî¸ðäóãààðò Áýëãý ¿ã¿é àìèðëàí îðøèõûã áÿñàëãàõ Áýëãý ¿ã¿é à í ìèðëàí îðø èõûã á ÿñàëã àõ öàãò çîð è ãäîëûí ø¿òýý áóðõàí, ìîä, öýöýã òýðã¿¿òýí àëèí ÷ õýðýãã¿é. ªíãºðñºí ñýòãýëèéã ¿ë äàãàõ Èðýýä¿éí òèéí àòãàãûã ºìíºº ¿ë óãòàõ Îäîîãèéí óõààí ¿¿íä ÷ æèâýõ äîãøèðîõûí ãýì òýðã¿¿òýíã ¿ã¿é áîëãîí ¿éëäñýíýýð ñýòãýëèéã îðøèîõ åñºí àðãà áà çóðãààí õ¿÷, ñýòãýí ¿éëäýõ äºðºâ, çóðãààí ãýìèéã òýâ÷ýýä åðºíäºã íàéìàí õóðàí ¿éëäýõ¿é ë¿ãýý õàãàöàëã¿éí àãààðààñ ñýòãýëèéã àëãàñàðëóóëàëã¿é òºâëºð¿¿ëýí àãóóëàõûã áýëãý ¿ã¿é àìèðëàí îðøèõóé õýìýýäýã. ¯¿íä çîðèãäîëûí ø¿òýýíèé áýëãý òýðã¿¿òýí àëèí ¿ã¿é ó÷èð áýëãý ¿ã¿é àìèðëàí îðøèõ õýìýýäýã.

¿¿äíýýñ àìèðëàí îðøèõûã áÿñàëãàõ õýðýãòýé. Áýëãý ñýëòèéí õèéãýýä áýëãý ¿ã¿é õî¸óë àìèðëàí îðøèõ äàíã áÿñàëãàõ ¿å ìºí òóë ñýòãýë öàöðàõ àâààñ öàöðóóëàëä ¿ë îðóóë. Æ è â ý õ à â à à ñ æ è â ý õ ý ä îðóóëàëã¿é ñýòãýë òî äîðõîé òºâëºð¿¿ëýí îðøèóëàõûã ãîëëîí ãàðãàõ õýðýãòýé. ªíººäºð àìèðëàí îðøèõûã áÿñàëãàà÷èí ìàø èõ áàéãàà íü áýëãý ¿ã¿é àìèðëàí îðøèõûã áÿñàëãàõ íü îëîí áàéíà. Ó÷èð øàëòãààí íü çîðèãäîëûí ø¿òýýí òýðã¿¿òýí áýëòãýí ¿éëäýõ õýðýã ¿ã¿é. Îðîí öàã àëèíä ÷ àìèðëàí îðøèõûã áÿñàëãàõûí õÿëáàð õóâèàñ áýëãý ¿ã¿é àìèðëàí îðøèõûã áÿñàëãàõ ¸ñ íü îãîîò àëäàðøñàí áàéíà. Òýð ìýòï àìèðëàí îðøèõûã áÿñàëãàõ öàãò ãýì õèéãýýä ýíäóóðýë àëèí ÷ óãóé áóþó ãýì ýíäóóðýë áóé àâààñ òýð ÿìàð ìýò áàéíà âý ãýâýë Àìèðëàí îðøèõûí ãýì áà ýíä¿¿ðýë Àìèðëàí îðøèõûã áÿñàëãàõ öàãò ñýòãýë îðøèõ õàðàíõóéëàí îäñîíîîð õèéãýýä òàòàõ áóñàä áýýð äóóäàõûã ¿ë ñîíñîõ òýðã¿¿òýí àëèíûã ¿éëäýâ÷ ¿ë ìýäðýõ í¿äýýð ÷ ãàäààäûí ä¿ðñ òýðã¿¿òýíã òîäîðõîé ¿ë ¿çýõ õèéãýýä óõààí òîäîðõîéã¿éãýýð ñýòãýää äóðäàë ñàíàë þó ÷ ¿ã¿éí àãààðò ºíº óäààí îäñîíûã ÷ ººðºº áýýð ¿ë ìýäýõ. ¯ëãýðëýâýýñ ã¿í íîé ðîíä îäîõ ìýò íü àìèðëàí îðøèõûí ìóíõàðàë õýìýýãäýõ ìºí. Ýíý ¿åä íîéðîíä îäñîí ÷ á ó ñ áºãººä ìóóæèðñàí ÷ áóñ îðøèõ ò ¿ ¿íýýñ ñýðýõýä ìóóæèðñàíààñ ñýðýõ õèéãýýä íîéðíîîñ ñýðýõ ìýò ¿éëäñýíýýð

ñàÿ íàäàä þó áîëîâ õýìýýñíýýð Ñàìàäè-ã áÿñàëãàõûã ÷ ýñ ìýäýõ íü àìèðëàí îðøèõ áýëãý ÷àíàðò áóñ ¿íýõýýð áóñ. Òýð ìýòèéí ñýòãýë îðøèõ çóçààí òýð àìèðëàí îðøèõûã áÿñàëãàõ ¿åä ò¿ð òºäèéõýí ìàãàäã¿é èðäýã øàëòãààí áàéäàã òóë ýíý íü áÿñàëãàëûí óðüä ¸ð õèéãýýä ñýòãýë º÷¿¿õýí îðøèõûí òºðºëõ á à é ä ë û ã ¿ç¿¿ë ñýí ìºí. à ý â÷ ¿¿íèéã á ÿ ñàë ã àë ìºíä õººðãºìøñºíººð ºíº óäààí áÿñàëãàõ àâààñ Àìèðëàí îðøèõ ãýìòýé ìºí òóë òýâ÷èæ ¿éëä. Òýðèéã äàíãààð íü ºíº óäààí áÿñàëãàâàë õîéä òºðºä人 àäãóóñàíä òºðºõ øàëòãààí áîëäîã. Áàñ ñýòãýëä þó ÷ ¿ã¿éã ºíº óäààí áÿñàëãàõ àâààñ ñýòãýë þó ÷ ¿ã¿é àãààðò îäñíîîð äóðäàõ àòãàãûí ìýäýë õààãäñàíààð ãàäààä òèéí ìýäýëèéí íàéìàí ÷óóëãàíû îðîí òîäîðõîéã¿éã ¿ë óõàìñàðëàõ ñýòãýë íýãýí ¿ç¿¿ðòýé îðøèõ õóðàí ìýäýë íàðèéí òºäèé áàéâ÷ ñýòãýë îðøìîíû ìºí ÷àíàðûã õàðàõ óõààí òî äî ðõîéã¿é ó÷ è ð ò¿¿íèéã á ÿñàëãàõ öàã ò ö àãèéí õóãàöàà àëèí îäñîíûã ýñ ìýäýõ íýãýí èðýõ íü Øèðâàãàíû (ñîíñîã÷) õîðèõóé íîì ëóãàà çîõèëääîã õýìýýõ ìºí ó÷èð àìèðëàí îðøèõ ãýìòýé íýãýí þì. Áàñ àìèðëàí îðøèõûã áÿñàëãàõ öàãò áèå ñýòãýëä àìãàëàí ÷àíàðààðàà òºðäºã òýð íü ìàøèä öýâýðëýãäýõèéí í ý ã ý í õóâü ìºí ÷ ¿¿íýý òà÷à ààñíààð àìèðëàí îðøèõûã áÿñàëãàõ àâààñ õ¿ñýëò îðîíû òýíãýðò òºðíº. Òà÷ààí øóíàõ ¿ã¿é àâààñ àìèðëàí îðøèõ ìºðä îäíî. Ìàøèä ö ý â ý ð ë ý ã ä ý õ ¿ é í ó ò ãûã ñ¿¿ë ä ìàøèä öýâýðëýãäýõèéí ¿åýýñ ìýäýõ áîëíî.

Áàñ Àìèðëàí îðøèõûã áÿñàëãàõ öàãò þó ÷ ¿ã¿é õîîñîí õýìýýõèéí äóðäàë ãàíö ¿¿íä îðøèâîîñ ñýòãýë þó ÷ ¿ã¿é ¿ë öàöðàõ íýã èðíý Òýð íü ¿ë àòãàãëàõ áàéäëûí íýãýí õóâü ìºí ÷ ¿¿íýý òà÷ààñíààð ºíº óäààí áÿñàëãàõ àâààñ þó ÷ ¿ã¿é òýíãýð òºðºí ò¿ãýõ¿é òýðã¿¿òýí àëèí ÷ ¿ã¿é ä¿ðñã¿é îðîíä òºðíº. Òýð ÷ ýíä¿¿ðýëò áºãººä îð÷ëîíãîîñ òîíèëñîí áóñ. Òýð ÷ àìèðëàí îðøèõ áýëãý ÷àíàðò áóñ Àìãàëàí, òîäîðõîé ¿ë àòãàãëàõûí áàéäàë ëóãàà ñýëòèéí áÿñàëãàë íü ¿ðèéã õàëüñòàé õ àì ò èäýõ ìýò ó÷èð áÿñàëãàë áýëãý ÷àíàðòàéä àìãàëàí ò î ä î ð õ î é ¿ ë àòãàòëàõûí á à éäàë óóä íü ¿ ð èéí õ à ëüñûã öýâýðëýõ ìýò òîäðóóëàõ õýðýãòýé. à ý â÷ óðüä ûí áàéä ë óóä àìèðë à í îðøèõûã áÿ ñàë ã àõ ¿åñä ìàãàäòàé òºðºõ øàëòãààíòàé Ýäãýýð áÿñàëãàë ¿íýí òºðºõèéí óðüä ¸ð òýìäýã áà ø à ò í û ä î î ä ã è ø ã ¿ ¿ ð ì ý ò ì º í Ñàìàäèã ¿íýõýýðè é í áÿñàëãàà÷èí íü õýðýýíèé í¿ä äýýø õàðäàã ìýò ñàìàäèã äýýø ¿íýõýýð îëîõûí òóõàéä õè÷ýýëèéã ¿ðãýëæèä ¿¿ñãýõ õýðýãòýé.

Ñîìàäè

Ñàìàäè õèéãýýä æèâýí áóä à íãóéðàõ ò ý ðã¿¿ò ý í ¿ã¿é áèå ñýò ã ýë àìãàëàíãààð ò¿ãñýíèé àãààðààñ öàöðàõ ëóãàà ñýëò ñýòãýëèéã òºâëºð¿¿ëýí îðøèîõ õèéãýýä òîäîðõîé õîîñîí áàéõ áà òýðèéã áÿñàëãàõ öàãò í¿ä ÷èõ õàìàð òýðã¿¿òýí òèéí ìýäýëèéí íàéìàí ÷óóëãàí õîðèãäîëã¿é òóñ òóñàä òîäîðîõ áèå õýë ñýòãýë ãóðàâä í¿ãýëèéí àòãàã ¿ã¿é òýðèéã áÿñàëãàõ öàãò áÿñàëãàë õýìýýõèéí îìîã ÷ ¿ã¿é àìèðëàí îðøèõûã áÿñàëãàñàíû õ¿÷ýýð áèå ñýòãýë àìãàëàíãààð ò¿ãýâ÷ òà÷ààí øóíàëã¿é áà áÿñàëãàõàä ñºõºõ ø à ë ò ãààí ¿ã¿é ò ý

à

à

ºâºð÷èëºí㺺ð îðøèí óõààí òîäîðõîé ¯ë áÿñàëãàõ öàãò áÿñàëãàë ò¿¿íýýñ äàõèí ñýðýõ õýðýãã¿é ñýòãýëä ººðèéí ýðõ èõ áóé íü ãýì ¿ã¿é àìèðëàí îðøèõ áóþó Áýëãý ÷àíàðò ìºí ó÷èð áÿñàëãàë á¿ãäèéí ñóóðü ø¿òýýí ìºí. Òýð ìýò àìèðëàí îðøèõ áýëãý ÷àíàðòûã áÿñàëãàõ öàãò îíîõ øèíæëýõèéí ñýòãýë õî¸ð ¿ë öàöðàõûí åðºíäºãò õè÷ýýí ¿éëäýõýä ø¿òñýíýýð ñýòãýë áàÿñãàëàíò õèéãýýä àìãàëàí ëóãàà òºãñ áºãººä ñýòãýë íýãýí ¿ç¿¿ðòýä îðøèõ íü Ñàìàäèéí àíõíû õóòàã þì. Ýíý ¿åñä òà ººðºº îäîî õ¿íèé áèåä îðøèí áàéâ÷ ñýòãýë íü àíõäóãààð ñàìàäèéí ãàçàð áóé òóë òà÷ààë øóíàë òýðã¿¿òýí º÷¿¿õýí áîëæ îäíî. Òýðèéã áÿñàëãàñíààð ¿õýí þ¿ëýãäâýýñ àðèóí ÿçãóóðò òýíãýð áà ýñýðâà èõ Ýñýðâà ãóðàâò òºðíº. Á à ñ ñýòãýë ö à öàðñàíû àòãàã áó é ¿ã¿éã àæèãë à í øèíæëýý÷èí àæèãëàí øèíæëýõ õî¸ð ñýòãýë õî¸ð õýðýãã¿éãýý𠺺ðèéí àãààðààð ñýòãýë äîòîãø íýãýí ¿ç¿¿ðòýé îðøèõ íü Ñàìàäè õî¸ðäóãààðõ ìºí. Ýíý ¿åä òà ººðºº Ñàìàäè õî¸ðäóãààðõè õóòàã áóé òýð ìýò áÿ ñàë ã àñàíû ¿ð ª÷¿¿õýí ãýðýë ò òýíãýð, Öàãë àøã¿ é ãýðýëò,Ãýãýýí ãýðýëò ãóðàâò òºðíº.

Íàðèéí á¿ä¿¿íèé øèíæëýõ îëîí øèíæëýõ ñýòãýë õî¸ð ¿ã¿éä àìãàëàí çîâëîíãûí ñýòãýë ÷ ¿ã¿éä äóðäàë õèéãýýä ñýðýìæ õî¸ð òºãñèéí ¿¿äíýýñ ñýòãýë îðøèõûã ñàìàäè ãóðàâäóãààðõ ìºí. Îäîî òà ººðºº Ñàìàä ãóðàâäóãààðõè òýíãýðèéí õóòàãä áóé. Òýð ìýò áÿñàëãàñàíû ¿ð ª÷¿¿õýí áó ÿíò òýíãýð Öàãëàøã¿é ãýðýëò,Áóÿí äýëãýðýã÷ ãóðàâò òºðíº. Áàñ îíîí øèíæëýõ õî¸ð ñýòãýë õèéãýýä àìãàëà í çîâëîí õî¸ð. Ñýòãýë àìãàëàíòàé àìãàëàíã¿é. Àìüñãàë ãàðàõ àâàõ òýðã¿¿òýí ¿ã¿é ñýòãýë õýëáýðýëòã¿éí àãààðò ñýòãýë òýãø áà äóðäàë ¿íýõý ý ð òºäèé áóé íü Ñàìàäè äº ðºâä¿ãýýðõ òýíãýðèéí õóòàãò îëîõóé ìºí. Ñýòãýë õýëáýðýëòã¿é òýãøèéí àã ààð ò àìèðëàí îðøèõû ã ºí º ó ä à à í á ÿ ñ à ë ã à õ à â à à ñ ò à äºðºâä¿ãýýð Ñàìàäèéí òýíãýð ë¿ãýý ãàçàð àäèë áàéíà. Òýðèéã áÿñàëãàñíààð ¿ð ¯¿ëã¿é ãýðýëò òýíãýð, Áóÿí òºðºã÷ òýíãýð, ¯ð èõò ãóðàâò òºðíº. Ò¿¿í÷ëýí òîäîðõîé ¿ë àòãàãëàõûí áàéäàë òºðºõ öàã ò¿¿íèéã áýëãýä áàðèìòëàñíààð äýýø þ¿ëýãäýõ õóðàí ìýäýë õààãäâàë õóðàí ìýäýë ¿ã¿é òýãø îðîõ òýíãýðò òºðíº.

¯çýãäýë õèéãýýä îëîõóéí õóâèóä õààãäñàíààð òèéí ìýäýë îãòîðãóé ìýò òýãøèäñýíýýð òèéí ìýäýë õÿçãààðã¿éä òºðíº. Î ð î í îðîíòî í õ î¸óë ýñ á¿ òñ ýí þó ÷ ¿ ã ¿ é ã áÿñàëãàñàíààð þó ÷ ¿ã¿é òýíãýðò òºðíº. Þó ÷ ¿ã¿é á¿ä¿¿í õóðàí ìýäýë õààãäñàíààð íàðèéí õóðàí ìýäýë íü ¿ã¿é ÷ áóñ áîëîé õýìýýõèéã áÿñàëãàõ àâààñ õóðàí ìýäýëã¿é õóðàí ìýäýë ¿ã¿éò áóñ òýíãýðò òºðíº. Òýíãýð òýäãýýðò òºðñºí á¿ãä íü àìèðëàí îðøèõûã äàíãààð íü áÿñàëãàñíààð ñýòãýëèéí áàðèìòëàë íàðèéíààð õ¿ëýãäñýíèéã ìýäýõ ¿ëýìæ ¿çýõ¿éí áèëèã ¿ã¿éí ãýì ìºí. Òýíãýðèéí îðîí òýäãýýðò òºðºõ öàãò àõóé ¿åèéí öóâèðàë

ñýëòèéí çºí áèëýã áà Ðâä õóâèëãààí òýðã¿¿òýí õýñýã áóñàãûã îëîâ÷ îð÷ëîíãîîñ àøèä òîíèëñîí áóñ ãàäààä òýðñ¿¿äòýí áà Ẻ òýðã¿¿òýí íü àìèðëàí îðøèõ ãàíöûã áÿñàëãàõèéã äýýäýä áàðüñàíààð ñóóã÷ á¿ãä òýíãýðèéí îðîí ¿¿íä òºðñºíººð ººðèéí õ¿÷ áàðàãäàõ àâààñ äàõèí îð÷ëîíãèéí äîòîð òººðäºã áîëîé. ¯ëãýðëýâýýñ áààòàðûí èõ õºâ÷ººð îãòîðãóéä ñóì õàðâàãäàâ÷ ººðèéí õ¿÷ áàðàãäàõ àâààñ äàõèí ãàçàðò áóóõ ëóãàà àäèë.

Îð÷ëîíãîîñ àøâä òîíèëîõ õýðýãòýé áîëáîîñ ãóðâàí åàíñàðûã õîöðîîëã¿é ¿çýõ ¿ëýìæ ¿çýõèéí ñàéí áèëèãèéã áÿñàëãàõ õýðýã íü ã¿í óâèäàñ ìºíèéã òºãñ îþóòàíóóä áîëãîîæ ¿éëäýýðýé.

¯ëýìæ ¿çýõ¿éã áÿñàëãàõûí çýðýã¿¿ä ñ¿¿ëä òîäîðõîé áóé òýðèéã áîëãîîãîîðîé. Óðüä îíîí øèíæëýõ õýìýýãäýõèéí óòãà íü íàðèéí á¿ä¿¿í òèéí àòãàãûí ã¿éäýëèéã õýëäýã Ñýòãýë àìèðëàõûí áàéäàë ìºí ÷ òèéí àòãàã á¿ä¿¿í õýëáýðäýí õºäëºõèéã îíîõ áà ñýòãýë àìèðëàõûí áàéäàë ìýò ¿çýãäýâ÷ íàðèéí òèéí àòãàãààð õ¿ëýãäñýíèéã àæèãëàõ íàðèéí ñýòãýë áóéã øèíæëýõ¿é õýìýýäýã. Îíîõ øèíæëýõ õî¸ð ñýòãýë íü àíõäóãààð Ñàìàäè áà õî¸ðäóãààð ñàìàäè õ¿ðòýëõýä áàéõààñ áóñàä ãóðàâäóãààð Ñàìàäèãààñ äýýøèä áàéõã¿é. Áÿñàëãàë áÿñàëãàà÷èí èõ îëî í òóë ñýòãýëä àìãà ëàí òîäîðõîé ¿ë àòãàãëàõûí áàéäàë òýðã¿¿òýí óðüä ëóãàà àäèëã¿é ººðò óðãàõ áà öóâèðàëò çºí áèëýã÷ õýñýã áóñàã óðãàí èðýõ öàãò áè íü áàøã, ¿íýí èõ áÿñàëãàà÷èí ìºí. ªºðèéí òóðøëàãàä õàðàõ öàãò áóðõàíû õóòàã ìºí õýìýýõ ÷ ýíý ìºí õýìýýñýíýýð äýýäýä áàðèìòëàõóé òºðºõ í¿ã¿¿ä íü ýâä¿¿ðýë àëäààò ìºð ìºí. Áÿñàëãàëûí ¿åñä àëäàà ýíä¿¿ðýëèéí ìºð ìàøèä îëîí ãàðàõ òóë òóðøëàãàò áàãøèéã ø¿òýõ áà ñîíñîõ ñàíàõ áÿñàëãàõ ãóðàâûí õóðö òîäîðõîé áèëèãèéí í¿ä õýðýãòýé.

¯ëãýðëýþýñ àøèã èõòýé õóäàëäàà÷èí õóäàëäààíä îäîõ ëóãàà àäèëààð íàñ àìèíä ãýì áóé ìýò ìºí. Á ÿ ñà ëãà ë áÿñà ëãàñ íààð òàì, ãóðâ àí ìóó çà ÿàíä òºðºº÷èí íü òîîëøã¿é áóé Áÿñàëãàë áÿñàëãàñàíààð òýíãýð õ¿ì¿¿íèé õóòàãã òºðñºí íüòîîëøã¿é áóé. Áÿñàëãàë áÿñàëãàæ áóðõàíû õóòàãûã îëîî÷èí ÷ òîîëøã¿é áóé. Òýð á¿ãä íü áÿñàëãàëûí ãýì áóñ áÿñàëãàà÷èí áîäüãàë áýýð áÿñàëãàëûí îíüñ ëóãàà òºãñèéã áÿñàëãàñàí õèéãýýä ýñ áÿñàëãàñàíû ãýì ýðäýìä õàðãàëçäàã. Èõ áóñ, Ýíýëãýýã¿éò, Ìàøèä ¿çýõ, Ãàéõàìøèãò ¿çýãäýëò Àãíèñò. ñýëò òàâ íü õóòàãòûí àðèóí îðîí õýìýýäýã. Õóòàãòàíû òàâàí îðîí ¿¿íä ýãýë òºðºëõòºí ÷ ¿ë òºðºõ áºãººä àìèðëàí îðøèõûã äàíãààð íü áÿñàëãàã÷ àðø Ẻ íàð ÷ ¿ë òºðíº Òàâàí àðèóí îðîí ¿¿íä àìèðëàíãóé ¿ëýìæ õî¸ðûã õîñëîí áàðèëäóóëàí áÿñàëãàñàí áèëèãèéí í¿ä ë¿ãýý òºãñ ñîíñîã÷ àðõàä õóòàãòàí áà áîäü ñýòãýëòýí Õóòàãò ÿìàãò ë òºðäºã Òàâàí àðèóí îðîí ¿¿íä òºðºº÷èí íü îð÷ëîíä òºðºõ øàëòãàà íûã áàðñàíààð ¿ã¿é áîëã îæ çîâëî íò îð÷ ëîíã ûí öîãöîîñ îãîîò òîíèëñîí áîëîé. Òàâàí îðîí ¿¿íä òºðñºí õóòàãòàíãóóä ººð ººðèéí ãàçàð, ìºðèéí îíîë áóñàä ¿ëäñýí í¿ã¿¿äèéã ñóäàëñàíààð ç ý ð ã ý ì æ ý ý ð Ýíýë ãýý ã ¿éò îð îí áà Ì à øèä ¿çý ã ÷ î ð î í , Ãàéõàìøèãò ¿çýãäýëò îðîí òýðã¿¿òýí ººðèéí ãàçàð ìºðèéí îíîë ëóãàà òààðóóëàí îðøñîíîîð äýýø äýýøèä çîð÷ñîíîîð ýöýñò Àãíèñòèéí îðîíä áóðõàí áîëäîã. Ò¿¿íýýñ ººðèéí õóâèëãààí òîîëøã¿éãýýð àìüòíû îðîí õèéãýýä ñàíàà ýääýâ ë¿ãýý òààðñàí ýëäýâ õóâèëãààíûã íü íýãýí öàãò ¿ç¿¿ëýí ÷àääàã.

Ñàìàäè Ñàìàäè

äîòîð ñàðíû ä¿ðñ íýãýí öàãò øàìäàë õ¿÷ëýëã¿é óðãàõ ìýò áîëîé.

Ñàìàäè-ã

îí Ñàìàäè-ä îðîõ áàðèëäëàãàä òîòãîð ¿éëääýã.

Æèâýõ äîãøèðîõ õî¸ð íü Ñàìàäè-ã áÿñàëãàõ áîäèò ñóóðüò òîòãîð ¿éëääýã.

1.3àëõóó. 2.Óâèäñûã ìàðòàõ, Ç.Æèâýõ, 4.Äîãøèðîõ 5.Åðºíäºãèéã õóðààí ¿ë ¿éëäýõ áà á.Åðºíäºãèéã õóðààí ¿éëäýõ ë¿ãýý ñýëò ìºí. Ñàìà ä è-ã áÿñàëã ä àõûí ãîë íîìëî ë çàðèìûí äî òîð ñýòã ýë æèâýõ õèéãýý äîãøèðîõ õî¸ðò åðºíäºã íýã ìºíèé ó÷èð øàëòãààíààð òýð õî¸ðûã íýãä òîîöñîíîîð Ñàìàäèéí òàâàí ãýì õýìýýí çàðëèãëàñàí. Òàâäóãààðõ õèéã ýýä çóðãàäóãààðõ õî¸ðûí óòãàíä Ñàìàäèéí ãýì ìºíººð ÿëãàëã¿é ó÷èð ¿åñ ¿¿íä Ñàìàäèä çýòãýð ¿ é ë ä ý õ ¸ñíû ýðõýíä ¿éëäñýíýýð ñýòãýë æèâýõ õèéãýýä äîãøðîõ õî¸ðûã òóñ òóñàä íü òîîëîîä çóðãààä àãóóëñàí

Åðºíäºã õóðààí ¿ë ¿éëäýõ õèéãýýä åðºíäºã õýòýðõèé õóðààí ¿éëäýõ õàòóóäàõ õî¸ð áýýð Ñàìàäè äýýø äýýøèä àðââäàõàä òîòãîð ¿éëääýã. Àíõàíä Ñàìàäèéí áàðèääëàãà ñàéí çàâñàðò Ñàìàäèéí áîäèò ñóóðü. Áàò àäàãò Ñàìàäèã äýýø àðâèòãàõ ûí òóõàéä íàéìàí åðºíäº ãèéã ø¿òýõ õýðýãòýé õýìýýãäýõ íü ýíý áîëîé. -Àíõäóãààð ãýì õýçýý çàëõóó áóé òýð òåäèéä Ñàìàäè-ä îðîõ äóðøèë ¿ë òºðíº. Òýðèéã òýâ÷èõèéí àðãàíä Ñàìàäèéí ýðäýì¿¿äèéã äóðäñàíààð ñ¿æèã òºð¿¿ëýõ áà ñ¿æèã áóé àâààñ Ñàìàäèä îðîõ äóðøèë àÿàð òºðäºã Òýð òºð⺺ñ áèå ñýòãýë ìàøèä öýâýðëýãäýõ¿é õî¸ðûã îëñîíîîð çàëõóó ººðèéí ýðõã¿é àìèðëàí òýâ÷èãäñýíýýð Ñàìàäèä îðäîã Ó÷èð øàëòãààí òè éìýýð çàëõóó íýãèéí åðºíäºãò ñ¿æèã, äóðøèë, õ¿÷ëýë, ìàøèä öýâýðëýãäýõ¿é ñýëò äºðºâ áóé. Ñàìàäèä îðîõ äóðøèë áàéâ÷ áÿñàëãàëûí çýðãèéí ó â äèñóó ä û ã ì à ð ò ñàí á à éâààñ ¿íýí Ñàìàä è - ã á ÿ ñ à ëãàæ ìýäýõã¿é òóë øàëòãààí ¿ã¿é çî÷èä ñàëàà çàìûí óóëçâàðò î÷èîä õààøàà ÿâàõ øàëòãààíàà ìàãàäëààã¿é ìýò áóé. -Ó÷èð øàëòãààí ¿¿íä ø¿òñýíýýð õî¸ðäóãààð ãýì óâäèñûã ì à ð ò à õ û í åðºíäºãò Ñàìàä û í óâ ä è ñóóä ûã ä à õèí ä à õèí äóðäàõûí ¿íýí äóðäàë õýðýãòýé.

Ãóðàâäóãààðõ ãýì æèâýõ õèéãýýä äºðºâä¿ãýýðõ ãýì äîãøðîõ õî¸ð íü ñàìàäèã áÿñàëãàõ ¿åä òîòãîð ¿éëäýã÷ ìºí. ¯ëãýðëýâýýñ æèâýõ íü óñàí äîòîð æèâýõ ìýò õàðàíõóéëàí èðíý Äîãøèðîõ íü äàëàéí äàâàëãàà äàâàëãààëàõ ìýò õåäëºõ áºãººä ñýòãýë íýãýí ¿ç¿¿ðòýé îðøèæ ÷àäàõã¿é æèâýõ äîãøèðîõ õî¸ðûí åðºíäºãò ñýðýìæ ìºí ñýòãýë õàðàíõóéëæ èðýõ õèéãýýä ñýòãýë äîãøèðîí àëäðàõ õî¸ðûã òýð äàðóéãààñ ìýäýæ ¿éääýýä õàðàíõóé ñýòãýää ¿çýãäýëèéí õóðàí ìýäýëèéã äàõèí äàõèí ¿éëäýõ áà ¿çýãäýõ àâààñ ¿ë çîõèëäîõ ¿ã¿é áýëãý ñàéí íàéðàã áóðõàíû ëàãøèí ä¿ðñ òýðã¿¿òýíã ñýòãýëä òîäîðóóë. Óõààíûã ãàâøãàéëàí ãàðãàæ çîðèãäîë ò¿¿íä ñýòãýëèéã òºâëºð¿¿ëýí àãóóëâààñ æèâýõ àìèðëàíà. Æèâýõ ¿ã¿é ÷ ñýòãýëä ºíãºðñºí, èðýýä¿é, îäîîãèéí òèéí àòãàãûí õýëáýðýë, ¿ðãýëæ òàñðàëòã¿é ñýòãýë äîãøèðîõ ãàðàõ õèéãýýä ãàðàõàä àÿäàõ òýðã¿¿òýí ãàðàõûã ÷ äàðóé ìýäýýä õóðàí ¿éëäñýí á¿ãä ìºíõ áóñ õèéãýýä áàò ¿ã¿é áà çîâëîíãûí ÷àíàðòàé ìºíèéã ñýòãýí ¿éëäýõ õýðýãòýé. Äîãøðîõ ñýòãýë íü äî ãøèí ýñ íîìõîðñîí àçàðãà õèéãý ý ä ãà ë ç óó ¿õ ýð ìýò ìºí ò ó ë ñýðý ìæèé í ä ý ýñýý ð çîðèãäîëûí ãàäàñàíä óÿæ ¿éëäýõ íü ýðõýì. Èõ ÿëãóóñàíû õºâã¿¿í Øèâà ëõà áýýð Á¿õýí äóðäàëûí äýýñýýð Ñýòãýëèéí ¿õýðèéã áàò óÿâààñ Îþóí á¿ãä ¿ã¿é áîëîîä Áóÿí á¿ãä ãàðò èðíý õýìýýí çàðëèãëàñàí. Òàâäóãààðõ ãýì åðºíäºã õóðààí ¿ë ¿éëäýõ õýìýýãäýõ íü æèâýõ äîãøèðîõ õî¸ð ãàðñàí äàðóé ìýäýæ ¿éëäýýä òýð õî¸ðûã àìèðëóóëàõûí òóõàéä åðºíäºãèéã ø¿òýí ¿ë ¿éëäýõèéã õýääýã

Òýð õî¸ðûí åðºíäºã ñýòãýõ¿éã äàðóé äàðóéä ¿éëäýì¿é õýìýýõèéí ¿¿äíýýñ åðºíäºã õóðààí ¿ë ¿éëäýõèéí åðºíäºãò åðºíäºã õóðààí ¿éääýõ ñýòãýõ¿éã äàõèí äàõèí áóé áîëãîõ õý ìýýä ýã åð ºíä º ã õ ó ð àà í ¿é ë ä ý õ õý ìý ýãä ý õ í ü æè âý õ äîãøèðîõ õî¸ðûã àìèðëóóëñàíààð çîðèãäîëä ñýòãýë ººðºº àÿàð îðøèõûã ¿çýõ öàãò õ¿÷ëýëèéã ñóëòãààä åðºíäºã àëèíûã ÷ ø¿òýëã¿é ñýòãýë îðøèõ àâààñ îðøñîí äýýð òýãø àãóóëàëã¿é æèâýõ äîãøèðîõ ¿ã¿é ÷ òóõàéëàí ÷óõàë÷èëñíààð ¿ëýìæèä åðºíäºã õóðààí ¿éëäýõèéã åðºíäºã õóðààí ¿éëäýõ õýìýýäýã Òýð ÷ àìèðëàí îðøèõûã áÿñàëãàõ ãýì íýãýí ìºí. Ãýì çóðãàà äóãààðõ åðºíäºã õóðààí ¿éëäýõ åðºíäºã íàéìäóãààðõ òýãøèéã ø¿òýõ õýðýãòýé. Òýð ìýò æèâýõ äîãøèðîõ õî¸ð ¿ã¿é öàãò ñýòãýë çîðèãäîëûí äýýð òýãø àãóóëñàíààð àìèðëàí îðøèõ áýëãý ÷ à í à ð ò ººðèéí àãààðààð òºðíº. ¿ëãýðëýâýýñ óñ ýñ áóëèíãàðòñàí ëóãàà ò¿¿íèé äîòîð ä¿ðñ óðãàõàä õ¿÷ëýë àëèí ÷ õýðýãã¿é ìýò áîëîé

Ñàìàäèéí ãýì¿¿äèéã òýâ÷ýýä åðºíäºãèéã ø¿òñýíýýð àìèðëàí îðøèõûã áÿñàëãàõ àâààñ æèãäðýõ áóþó ýñ æèãäýðýõ ¿¿.Ýñ æèãäðýõ àâààñ àìèðëàí îðøèõûã áÿñàëãàõ óå ¿óíä òóñòàé íºõ º ð õ ýð ò ºèé áó é â ý õý ìý ýâ ýë

îðøèõûí çóðãààí õ¿÷

áÿñàëãàõ ¿åä çóðãààí õ¿÷ õèéãýýä ñýòãýí ¿éëäýõ

Ñàìàäè

Òýð ÷ 1. Ñîíñîõûí õ¿÷ 2. Ñàíàõûí õ¿÷ 3. Äóðäàëûí õ¿÷ 4. Ñýðýìæèéí õ¿÷ 5. Õè÷ýýëèéí õ¿÷ 6. Îãîîò èæèëñ¿¿ëýõ õ¿÷ áóþó äàäóóëãûí õ¿÷ ñýëò çóðãààí õ¿÷ áîëîé.

Àÿõàí Ñîíñîõûí õó÷ õýìýýãäýõ íü Ñàìàäèã áÿñàëãàõûí ýðäýì, ýñ áÿñàëãàñàíû ãýì, ñýòãýëèéã àãóóëàõ àðãûí óââäàñ òýðã¿¿òýíã ýâä¿¿ðýëòã¿é ¸ñ÷èëîí ãîë íîìëîë áà ñàéí áàãøèàñ ñîíñîõ ñîíñîõóéí áèëèã àãóó èõ áàéõûã ñîíñîõûí õ¿÷ õýìýýäýã. Ñîíñîõûí õ¿÷ ¿ã¿é àâààñ Ñàìàäèéí áÿñàëãàëûã ¿ë ìýäýõ íü õýëãèé ä¿ëèé àäèë

Õî¸ðäóãààðõ Ñàíààíû õ¿÷ íü Ñàìàäèéí áÿñàëãàëûí çýðãèéí óâäèñûí óòãóóäûã ñýòãýí ñàíàõûí õ¿÷ýýð çîðèãäîëä ¿ðãýëæëýëèéã çàëãàñàíààð äàõèí äàõèí áÿñàëãàõàä ø¿òñýíýýð ñàíàõûí áèëèãýýð ñýæèãèéã äîòðîîñ òàñäàõûã ñàíààíû õ¿÷ õýìýýäýã. Ñàíààíû õ¿÷ ¿ã¿é àâààñ õóäàëäààíû ýä ¿ã¿é ãàð õîîñîí õóäàëäàà÷èí ëóãàà àäèë.

Ãóðàâäóãààð Äóðäàëûí õ¿÷ íü Ñýòãýë çîðèãäîää îðøèí ÷àäàëã¿é ñýòãýë ñ¿¿ëò îä ã¿éõ ìýò áà äàëàéí äàâàëãàà ìýò õýëáýðýëòèéã ìýäñýíýýð äóðäàëûí õ¿÷ýýð äàõèí äàõèí çîðèãäîë òýð ÿìàãòûã àâààä àãóóëàõ íü äóðäëûí õ¿÷ õýìýýäýã.

Äóðäàë íü íîìûí ¿íäýñ ìºí Äóðäàë íü ìºðèéí áîäîò ñóóðü ìºí Äóðäàë íü ñýòãýëèéí ø¿òýýí ìºí Äóðäàë íü ººðèéí óõààí áýëãý áèëãèéí íºõºð õýìýýí íîìëîñîí ìýò áîëîé.

ĺðºâä¿ãýýð Ñýðýìæèéí õ¿÷ íü Ñýòãýë òèéí àòãàã áà æèâýõ äîãøèðîõîîð õýëáýðäýõ (õºäëºõ) èéã ìýäýõ öàãò åðºíäºãèéã ø¿òýõèéã ìýäýõ áà õ¿÷ëýëã¿é ñýòãýë ººðºº áóóí îðøèõûã ìýäýõ öàãò åðºíäåã àëèíûã ÷ ø¿òýëã¿é òýãø àãóóëàõûã ìýäýõèéã ñýðýìæèéí õ¿÷ õýìýýäýã. Ñýðýìæèéí õ¿÷ ¿ã¿é áîë Ẻð íü öîîðõîé õóìõ õýçýý ÷ óñààð ä¿¿ðýõ ¿å ¿ã¿é ìýò ßâäàëä îðîõóéãààñ Ñýðýìæ ¿ã¿é ñýòãýëýýð Ñîíñîõ, ñîíñîõ, áÿñàëãàõíàà ÷ Ẻð öîîðõîé õóìõûí óñ÷èëàí Äóðäàë òýð íü ¿ë îðøèíî õýìýýí íîìëîñîí ìýò áîëîé Òàâäóãààðò Õè÷ýýëèéí õ¿÷ íü Ø è ð ¿ ¿ í ñ ý ò ã ý ë è é í õ ó â è ó ä û ã àìèðë ó ó ë ñàíààð ñýòãýë î ð ø è õ û í ý õ ýí ýõëýëý ýñ ýõëýýä òýðèéã äýýø äýýøè ä àðâèòàõûí òóõàéä çîðèãäîëä äóðøèë ëóãàà òºãñèéí ¿¿äíýýñ õè÷ýýëèéã ¿¿ñãýõèéã õè÷ýýëèéí õ¿÷ õýìýýäýã.

ßâäàää îðîõóé-ãààñ Õè÷ýýë íü àëèí âý? ãýâýë áóÿíä äóðøèõóé áîëîé Ò¿¿íèé ¿ë çîõèëöîõ ç¿ ä ãèéã íîìëîæ ¿éëäâýë. Çàëõóó áà ìóóä øóíàõ õèéãýý öºõðºõèéí ÷àíàðòàé õýìýýí çàðëèãëàñàí. Õè÷ý ºä ýëèéí õ¿÷ ¿ã¿é àâààñ áóðõàíû ãàçàðò ¿ë õ¿ðýõ áºãº ¿ëãýðëýâýýñ é õ¿í ë¿ãýý àäèë õºë ãàð ¿ã¿

Ñàìàäè

Çóðãà äàñãàõûí õ¿÷ íü àäóãààðò Îãîîò Ñýòã à àíõàí àãóóëàõóéãààñ åñä¿ãýýðõ òýãø ýëèéã îðøèîõ àðã àãóóë á¿õýíýýð ä à õèí ä à õèí ä à ä óóë àí àõûã õ¿ðò ý ë ¿ ¿ ä èæèëñ ñýíýýð õ¿ñýõ¿é ñýòãýë íýãýí ¿ç¿¿ðòèéã ¿¿ëæ ¿éëä á¿òýýõèéã î ã î î ò è æ è ë ñ¿¿ëý õ èé í õ¿÷ õý ìýýäýã. Îãîîò èæèëñ¿¿ëãèéí õ¿÷ ¿ã¿é àâààñ òàíèõã¿é çî÷èí õ¿í ë¿ãýý øèíýýð ó÷èðàõ ëóãàà àäèë áîëîé. Ñýòãýí ¿éëäýõ¿é äºðºâ íü Ñàìàäèã áÿñàëãàõ ¿åñä ñýòãýí ¿éëäýõ äºðºâººð ñýòãýëèéã äàõèí äàõèí òîãòîîí ¿éëäýõ õýðýãòýéã çàðëèãëàñàí. Òýð ÷ ñýòãýí ¿éëäýõ äºðºâ íü

1.Õÿíàìãàéëàí îðîõ ñýòãýí ¿éëäýõ 2.Øèéäýí îðîõ

ñýòãýí ¿éëäýõ Ç.Øèéäâýðëýõ ¿ã¿é îðîõ ñýòãýí ¿éëäýõ 4.Õ¿÷ëýëã¿é îðîõ ñýòãýí ¿éëäýõ ñýëò äºðºâ ìºí

Àíõàí Õÿíàìãàéëàí àãóóëàõ ñýòòýí ¿éëäýõ íü Ñýòãýëèéã îðøèîõ àðãà àíõàí àãóóëàõ õèéãýýä îðøèîõ àðãà õî ¸ð äóã ààðõ ¿ð ã ý ëæèä à ã óó ëàõóé õî ¸ðûí ¿åñ ä ñýòã ýë àëãàñàðàõûí ãýì èõòýé òóë òýð ¿åñä çîðèãäîëä ñýòãýë óõààíûã æ è ã ä ë ý í ø à ì ä à à ä à ã ó ó ë à õûã æèãäëý í àãóóëæ ñý òãýí ¿éëäýõ¿é õýìýýäýã. ¯åñ ¿¿íä õÿíàìãàéëàõ õýìýýãäýõ íü ñýòãýë æèãäëýí ñóëòãàõûã òààðóóëàí çîðèãäîëä îðîõ õýðýãòýéãèéí óòãà ìºí. Õýòýðõèé óõààí æèãäëýõ õàòóóäáààñ àíõàí óõààí òîäîðõîé îðøèâ÷ ñ¿¿ëä íü òîëãîé ºâäºõ áà ç¿ðõíèé õèé áîñîõ. Óõààí õàðàíõóéëàí è ð ý õ ò ó ë æ è ã äëýí ñóëòãàõûã òààðóóëàõûí

¿¿äíýýñ áÿñàëãàõ àâààñ ñýòãýë ºâºð÷èëºí㺺ð àìãàëàíãèéí àãààðò îðøèäîã ¯ëãýðëýâýýñ çóëûã ãàðòàà áàðèàä ÷ºëººòýé îäîõ ìýò ñýòãýë óõààíûã æèãäëýõ õýðýãòýé. Õî¸ðäóãààðò: Øèéäýí îðîõ ñýòãýí ¿éëäýõ íü Ñýòãýëèéã îðøèîõ àðãà ãóðàâäóãààðõ àâàí àãóóëàõààñ äîëîî äóãààðõ ÷óõàë àìèðëóóëàõ õ¿ðòýë ñýòãýë çîðèãäîëä àãóóëàõ ¿åñ äàðóé äàðóéä æèâýõ äîãøèðîõ õî¸ðîîð ñýòãýë àìèðëàõûã õ¿ðòýë òàñäñà íààð èðýõ ¿åèéã äóðäàë ñýðýì æ ýýð ìýäýí ¿ é ëäñ ýíýýð äàõ è í ñ ý òãýë ç îðèãäîëä îðîí ¿ é ëäýõ èéã íü øèéäýí îðîõ ñýòãýí ¿éëäýõ¿é õýìýýäýã. ¯ëã ýðëýâýýñ õóðàëûí ãýñã¿é áýýð çàâñàð çà âñàðò õóâðà ã û í ÷ ó ó ë ã à í û ã æ è â ý õ è é ã á ó ÿ í û ö à à ç û í à é ì à ã à à ð äóðäóóëàí ñýðýýí ¿éëäýõ ìýò áîëîé.

Ãóðàâäóãààðò Òàñðàëòã¿é îðîõ ñýòãýë ¿éëäýõ¿é Ñýòãýëèéã îðøèîõ àðãà íàéìäóãààðõ õóðàí ¿éääýõ¿é ë¿ãýý ñýëòèéí ¿å ìºí òóë àìèðëàí îðøèõîä ñàìàäèéí ãýì òýðã¿¿òýí à ë è í à à ð ÷ õ ý ðèãäîëûí äýý ð íýãýí ¿ç¿¿ðòýé õ¿÷ëýõèéí ëáýðäýëã¿é ñ ý òãýë ç î äóðøèë ëóãàà ñýëò áóé àâààñ ò¿¿íä çýòãýð þó ÷ ¿éëäýëã¿é òýãø àãóóëàõ áóþó çàâñàðò òàñðàí îðîõîä ñýòãýí ¿éëäýõ õýðýãòýé. ¯¿íèéã íü òàñëàëã¿é îðîõ ñýòãýë ¿éëäýõ¿é õýìýýäýã. Ñýòãýë íýãýí ¿ç¿¿ðòýé îðøèõ ÷ îäîî çýòãýð ¿éëäýõ àâààñ òàñëàëã¿é îðîõ ñýòãýí ¿éëäýõ ¿ã¿éí òýìäýã ìºí.

¯ëãýðëýâýýñ óñ áóëèíãàðûí ñààä ¿ã¿é àâààñ òóíãàëàã õèéãýýä ä¿ðñ óðãàõ íü àÿàð ãàðàõ ìýò áîëîé.

Ñàìàäè Ñàìàäè

ĺðºâä¿ãýýðò Õ¿÷ëýëã¿é îðîõ ñýòãýí ¿éëäýõ íü Ñýòãýë îðøèîõ àðãà åñä¿ãýýðõ òýãø àãóóëàõûí ¿å ìºí òóë Ñàìàäèéí ãýì òýðã¿¿òýí òýâ÷èõèéí õ¿÷ëýë õèéãýýä Ñàìàäèä îðøèõ õ¿÷ëýë õî¸ð àëèí õýðýãã¿éãýýð àìèðëàí îðøèõûí ñýòãýë íýãýí ¿ç¿¿ðòýé òýãø àãóóëàõàä ºäðèéí àÿààð îäîõ ñýòãýëä ººðèéí ýðõ îëîõ àâààñ õ¿÷ëýëã¿é îðîõ ñýòãýí ¿éëäýõ õýìýýäýã. ¯ëãýðëýâýýñ áàò àãóóëàãäñàí óóë ìýò áîëîé. Òèéìýýñ îðøèõ óðüä ¿ç¿óëñýí ìýïã àìèðëàí áýëãý ÷àíàðïãûã áÿñàëãàñíû ñ¿¿ë àìèðëàí îðøèõûã áÿñàëãàà÷èí áèå ñýòãýëä òýìäýã õèéãýýä áýëãý àäèëãóé þó õèéãýýä ÿìàð àäèë ãàðàõ øàëãïãààí áóé áóþó õýìýýâýýñ Áèå õèéãýýä ñýòãýë ìàøèä öýâýðëýãäýõ¿é Áýëãý ÷àíàðò àìèðëàí îðøèõûã ºíº óäààí áÿñàëãàõ àâààñ áèå ñ ý òã ý ë õ î¸ð ó ð ü ä ëó ãà à à ä èë ã¿é ìàø è ä ö ý âýð ë ýã äýõ ÿëãàìæòàéã îëîõ øàëòãààí áàéäàã. Àìèðëààã¿é ñýòãýëèéã îðøèîõûã äàíãààð á¿òýýõèéí àìèðëàí îðøèõ íü ãàäààä äîòîîä íèéò õèéãýýä äîîä õºëãºíèé ìºð ãîëëîí ¿éëääýã ó÷èð áÿñàëãàëûí ñóóðü ø¿òýýí òºäèé þì. ¯¿íä ýä¿¿ãýý ìàøèä öýâýðëýãäýõã¿éãýýð ýñ ýçëýãäýõ àâààñ àìèðëàí îðøèõ áýëãý ÷àíàðò áóñ áàéòàë ¿ëýìæ ¿çýõ¿é õààíààñ áàéõ. Ìàøèä öýâýðëýãäýõ¿é íü õ¿ñëèéí ñýòãýë íýãýí ¿ç¿¿ðòèéã ºíº óäààí áÿñàëãàñíû äàäóóëãûí ýöýñò õ¿ðýõ ¿åñò áèå ñýòã ýë õî¸ ð ¿éëýíä áîëî õûã ìàøèä öýâýðëýãäýõ¿é õýìýýäýã.

¯¿íä ñýòãýë ìàøèä öýâýðëýãäýõ¿é õèéãýýä áèå öýâýðëýãäýõ õýìýýãäýõ õî¸ð áóé. Ñýòãýë ìàøèä öýâýðëýãäýõ¿é íü Ñ ý ò ã ý ë ò ý é ò ý ð ìîðèéã ì à øèä íîìõîðóóëæ ººðèéí ý ð õ áîëãîõ÷èëîí áóÿíû çîðèãäîëä õýäèé õ¿ññýí ìýò ñýòãýëèéã ý äý ë æ áîëîõ áºãººä ñýòãýë ýìýýõ òýðã¿¿òýí àìãàëà íã¿é ñýòãýëèéí ìóó îðîíûã àâàõóé ëóãàà õàãàöààä ñýòãýë àìãàëàí, òîäîðõîé, ¿ë àòãàãëàõ òýðã¿¿òýí ººðèéí àÿàð òºðñºíººð ñýòãýë ¿éëýíä áîëîõûã ñýòãýë ìàøèä öýâýðëýãäýõ¿é ãýäýã.

Áèå ìàøèä öýâýðëýãäýõ¿é íü Ñýòãýë ìàøèä öýâýðëýãäñýíèé õ¿÷ýýð ¿éëèéí õèé áèåä ã¿éñýíýýð áèå õ¿âäðýõ áà àìãàëàíã¿é, ÿäðàõ òýðã¿¿òýí áóÿíä ýäýëæ áîëäîãã¿é áèåèéí ìóó îðîíûã àâàõóé ëóãàà õàãàöààä áèå óÿí áîëæ íóðóóíû ¿å àëòàí çîîñ äàâõàðëàñàí ìýò áà õºíãºí ìîäíû íàâ÷ ìýò 纺ëºí õºâºí õèéãýýä øóâóóíû ºä ñàëõèàð ºðãºãäºõ ìýò áîëíî. ¯¿ãýýð ÷ ¿ë áàðàì áèå á¿ëýýí ñ¿¿ãýýð ä¿¿ðñýí ìýò áèå àìãàëàíãèéí áàéäàë ãàðàõ òóë áóÿíû ¿éë ÿìàð ìýò õ¿ññýí ìýòýýð ýäýëæ áîëîõ íü áèå ìàøèä öýâýðëýãäýõ¿é õýìýýäýã. Áèå ñýòãýë õî¸ðûí ìàøèä öýâýðëýãäýõ¿é ¿¿íä àíõàí á¿ä¿¿í ò ý í ä ý ý ñ í à ð è é í

ý ð ã ý ì ÷ è ë ý í ò º ðñºíº º ð ýöýñ ò ìàø è ä öýâýðëýãäýõ¿é îãîîò òîäîðõîé ãàðíà. Áèå ìàøèä öýâýðëýãäýõ¿é á¿ä¿¿íèé ¿åä ñýòãýë ÷ õýëáýðýëòýé ìºí òóë çýðãýýð á¿ä¿¿íèé õ¿÷ áàðàãäñàíààð áèåä ñ ¿ ¿ ä ý ð ì ý ò í è ìãýí íàðèéí õ ý ë á ý ð ý ë ò ã ¿ é ì à øèä öýâýðëýãäýõ¿é Ñàìàäè ëóãàà çîõèëäîí ãàðíà.

Ñàìàäè Ñàìàäè

Àìèðëàí îðøèõûã àíõëàí áÿñàëãàõ öàãò õºëèéí ¿å õ¿ç¿¿ òýðã¿¿òýí ºâäºõ àâààñ ñýòãýë ÷ öàöðàõ àëãàñàðàõ íü îëîí áà çýðãýìæýýð õºëèéí ¿å ãàðûí ¿å õèéãýýä áýëõ¿¿ñ òýðã¿¿òýí ºâäºõ íü àðèëæ áèå àìãàëàíòàé áîëîõ æàìòàé.

Áèåèéí ¿å¿¿ä ºâäñºí òºäèéãýýð àìèðëàí îðøèõûã òýâ÷èí á¿¿ ¿éëä. Áÿñàëãàëä õºë òàâèàã¿é áóðõàíû ãàçàðò õ¿ðñýí íü õýí ÷ ¿ã¿é. Àìèðëàí îðøèõûã ¸ñ òºãñ á¿òýýõ àâààñ çóðãààí ñàðûí äîòîð àìèðëàí îðøèõ á¿òýæ ã¿éöäýã õýìýýí çàðëèãëàñàí á à é ä à ã ¯¿íýý ñ äýý ø èõý ý ð àìè ð ëàí îðøè õûí Ñàìàäè ã áÿñàëãàõ ¸ñûã äýëãýðýíã¿é ¿ç¿¿ëýâ.

Àìèðëàí îðøèõ äýëãýðýíã¿é òýð ìýò áÿñàëãàõ õýðýããóé ìýðãýí õóðö îþóíòàé áà ñîíñîõ ñàíàõààð áàÿëàãò íóãóóäàä àìèðëàí îðøèõûí òîî çóéëèéã õóðààí áÿñàëãàõ ¸ñ áóé àâààñ òýð íü ÿìàð ìýò âý ?õýìýýâýë

Àìèðëàí îðøèõ äýëãýð, äóíä, õóðààíãóé áÿñàëãàõ ¸ñ Ýðõòýí õóðö, ñîíññîí àãóó èõ, áóÿíûã àãóó èõ õóðààñàí íóãóóä àìèðëàí îðøèõûí Ñàìàäè-ã õóðààæ áÿñàëãàëûã õ¿ñâýýñ àíõàíä Ñàìàäèä îðîõ äóðøëààð çîðèãäîëä íýãýí ¿ç¿¿ðòýé òºâëºð¿¿ëýí àãóóëäàã. Õî¸ðäóãààðò ñ¿ñýãèéã ¿ðãýëæ òàñàðàëòã¿é ¿¿ñãýæ ¿éëä. Ãóðàâäóãààðò Äóðäàëààð äàõèí äàõèí àâààä ¿ðãýëæëýëèéã òîããîîí áàðü. ĺðºâä¿ãýýðò ñýðýìæýýð æèâýõ äîãøèðîõ õî¸ðûã òýâ÷. Òàâä óã àà ðò æèâýõ ä î ãø èðî õ ãý ì ¿ã ¿é àâàà ñ òýã ø èòãýí òºâëºð¿¿ëæ àãóóëñàíààð àìèðëàí îðøèõ á¿òíý. Òîâ÷èëáîîñ äóðøèë, õ¿÷ëýë, äóðäàë, ñýðýìæ, òýãø ñýëò òàâààð àìèðëàí îðøèõûã áÿñàëãàëäàã. ¯¿íèéã Ñàìàäèã òºð¿¿ëýã÷ îíüñ òàâàí ¿¿ä õýìýýäýã

Áàñ Ñàìàäèä äóðøèëààð çîðèãäîëä àãóóë. Õ¿÷ëýëýýð ¿¿ñãý. Ñýðýìæýýð ñýòãýëèéã ñàõèñàíààð òýãøèòãýí îðøèîõ ë¿ãýý äºðâºí òîâ÷ëîëîîð Ñàìàäèã á¿òýýõ íü ÷ áóé. Áàñ Ñàìàäèã äóðøèëààð ¿¿ñãýæ çîðèãäîää ¿ðãýëæèä îðøèæ ¿éääýõ¿é õî¸ð òîâ÷ëîëîîð àìèðëàí îðøèõûã á¿òýýäýã íü óðüä ãàð÷ áàéñàí Ò¿¿íýýñ ÷ õóðààíãóéëàõ àâààñ çîðèãäîëä îðøóóëàí àãóóëàõ ãàíöààð ÷ àìèðëàí îðøèõ Ñàìàäèã á¿òýýäýã. Òîâ÷èëáîîñ àìèðëàí îðøèõûã áÿñàëãàà÷èí îþóí äýýä äóíä àäàã ëóãàà ¿¿ä òààðóóëñàíààð óâäèñûí çýðýã ýëäýâ áóéã íü ìýäýæ ¿éëä. Ò

ýð ìýò Àìèðëàí îðøèõûã áÿñàëãàõ óåèéí õóâèéí õýìæýý áà Àìèðëàí îðøèõûã ýñ áÿñàëãàñàí õóâèéí

çàâñàð öàã õî¸ðûã íýðèéí òîìú¸îëîë ÿìàð ìýò âý ? ãýâýë

Òýãø àãóóëàõóé õèéãýýä äàãàí îëîõóé Ñàìàäèã áÿñàëãàõûã òýãø àãóóëàõ áà ò¿¿íýýñ áîñîîä ÿâäàë ìºð á¿ãäýä îðîõ öàãûã äàãàí îëîõóé õýìýýäýã.

Àìèðëàí îðøèõ ¿åèéí òýãø àãóóëàõóé íü ñýòãýëèéã îðøèîõ àðãà àíõàí àãóóëàõóéãààñ åñä¿ãýýðõ òýãø àãóóëàõóé õ¿ðòýëõ á¿ãä íü òýãø àãóóëàõ áà òýãø àãóóëñàí ò¿¿íèé ¿åñä áèåèéí õºäëºë õýëíèé óðèëãà ºã¿¿ëýë ñýòãýëèéí àëãàñàðàë òýðã¿¿òýí ¿ã¿é íýãýí äýâñãýðèéí äýýð îðøèõ ¿éëèéí íýãýí ºíèéã òýãø àãóóëàõóé õýìýýäýã.

Äàãàí îëîõóé íü òýãø àãóóëñàíû õóâèéí çàâñàðò ò¿¿íýýñ áîñîîä ÿâàõ ýðãýöýõ õýâòýõ ñóóõ áèåèéí äºðâºí ÿâäàë áà õýëíèé óðèëãà ºã¿¿ëýõ ¿å á¿ãä äàãàí îëîõóé ìºí.

Äàãàí îëîõóéí ¿åñä Íîì (õàìàã þìñ) á¿ãä õîîñîí áè-¿ã¿é, èëáý ç¿¿äíèé ¿çýãäýë ìýò ìýäýõ õýðýããýé.

Ñàìàäè Ñàìàäè

Òýð ìýò ýñ ìýäâýýñ óóëûã óóë õàäûã õàä áîëîé õýìýýí õàòóó áàðèìòëàëààð áàðèàä ýãýë ¿çýãäýëä ººðèéí ¿íäýñ øóíàí òîãòâîë ãàäíààñ çóðãààí ÷óóëãàí ººðºº ãýòýëýí èðýõ íü ¿ã¿é. Òýð ¿ã¿é àâààñ çîâëîí îð÷ëîíãèéí öîãöûã åðºíäºãò ¿ë îäîõ òóë ñàìàäèã íàñàí òóðø áÿñàëãàâ÷ ¿õýõ ¿åñä ýãýëýýð ¿õýõ íü îëîí áàéäàã. Òýð á¿ãäèéí ¿íäýñ òýãø àãóóëàõóéãààñ áîñîõ öàãò äàãàí îëîõóé èëáèéí îþóí ñóäëàõûã ýñ ìýäñýíèé ãýìä òóääàã. Äýýä èõ áÿñàëãàà÷èí áýýð òýãø àãóóëàõóé äàãàí îëîõóé õî¸ðûã ÿëãàëã¿éä õîëèîä òýòãýäýã Äóíäàä èõ áÿñàëãàà÷èí áýýð á¿ðãýëçýõ îäîä, çóë, èëáý ñ¿¿äýð, óñíû õººñ, ç¿¿ä, ãýëáýãýýí, ¿¿ëñ ìýòýä õóðàí ¿éëäñýí íîìóóäûã òýð ìýò õàð õýìýýí íîìëîñîí ìýò èëáèéí ¿ëãýð íàéìàí íîìûí ¿çýãäýää ¿ðãýëæèä àãóóëäàã. Àäàã èõ áÿñàëãàà÷èí ÷ ãóðâàí ¿¿äèéã áóÿíä îðóóëàõ íü þóãààð ÷ õýðýãòýé. Áîãä Ëóâñàíäàãâèéí ãýãýýí áýýð Òîâ÷èëáîîñ äýýä¿¿ä ìóó àòãàãûã íîìûí áèåä ñóëòàãäàã ñàéí ìóó òýãøâäâýýñ åðºíäºã ø¿òýõ õýðýãã¿é. Äóíä áýýð àãàà ãøèòãýõ õîñëîí áàðèëöñàí ìºðèéã ðò ñóëòãàõ, òý äàäóóëñàíààð ñàéí ìóó àòãàã á¿ãäèéã òºâä øèíãýýäýã. Àäàã áýýð Àíõàíä àìèðëàí îðøèõ ÿìàãòûã ýðýëöýýä àëèí áàò çîðèãäîëûã îëîîä ¿ëýìæ ¿çýõèéí áýëãý áèëèãýýð òóñ òóñàä îíîõûã äàäóóëñàíààð ýöýñò Àëòàí òèâä øîðîî ÷óëóó îëäîõã¿é àäèë ñýòãýë áà ñýòãýëýýñ ãàðàã÷ àòãàã àëèí òºðºâ÷ ¿çýãäýë ñýòãýë ÿëãàëã¿é ã í

òàðíèéí ¿éë áà ºâºð áóñäûí íàðèéí òóñ òºäèéã ÷ ¸ñ÷èëîí á¿òýýñýí öººí íü Ñàìàäèã áàòòàé ýñ îëñîíû ãýì ìºí.

Àëèí ìýò ÷ Èõ òºãñãºëèéí óõààíû í¿¿ð òàíèóëãà Ìàõà ìóäðàãûí ãóðâàí áèåíèé í¿¿ð òàíèóëãà, òóóðâèëààñ õàãàöàõ ¿çýëèéí òýòãýëýã, ¿ã¿éñãýí õààõ óâäèñûí º÷ëºã.

Öàãëàøã¿é äºðºâèéí îþóí ñóäëàõóé, àðãà áèëýã õî¸ð ÿëãàëã¿é îðîõ Õî¸ð ¿íýí õîñëîí áàðèëäñàí áÿñàëãàë á¿ãä àíõàí àìèðëàí îðøèõûí Ñàìàäèã áàòòàé îëñîí áàéâàë òýð á¿ãäèéã îíîõ õèéãýýä àíõààðàí àâàõàä ìàøèä õÿëáàð áà äýãæëýã èõòýé. ¯ëãýðëýâýýñ çºãèéí õààí ã¿í îãòîðãóéä íèñýõ áà õàëèëò ãàçàðò áóóõàä õ¿÷ëýë õýðýãã¿é ìýò. Àíõàíä àìèðëàí îðøèõûã áàòòàé îëñîíîî𠺺𠺺ðèéí òóñ òóñûí ¿çýëä îðîõûã çºâëºñíèéã àíõààðàí àâàã÷ òà íàð áîëãîîí ñî¸ðõòóãàé.

Ñàìàäè-ã áÿñàëãàñàíû ñ¿óëä áóÿíû ¿íäýñ¿¿äèéã ñóóëä ÿìàð ìýò ¿éëäýõ õýðýãòýé âý?õ ýì ýý âý ë

Ñàìàäèéã áÿñàëãàñàí áóÿíû ¿íäýñèéã áóñäûí òóñàä çîðèóëàõ Òýðèéã ÷ áîãä Ëóâñàíäàãâà ãýãýýíèé çàðëèãààñ ºíººäºð õè÷ýýëýýð á¿òýýñýí áóÿí õèéãýýä ãóðâàí öàãò õóðààñàí õèéãýýä á¿õ áàéãàà áóÿíóóäûã íèéë¿¿ëýýä äýýð ¿ã¿é èõ áîäèä çîðèóë õýìýýí íîìëîñîí ìýò àìèðëàí îðøèõûí õóâü ã¿éöýõ íýæãýýä íýæãýýäèéí ñ¿¿ëä Ñàìàäèã áÿñàëãàñàíû áóÿíû ¿íäýñ õýäèé ÷èíýý áóé á¿ãäèéã íýãä íèéë¿¿ëýýä ýõ áîëñîí îãòîðãóé ëóãàà ñàöóó àìüòàí á¿ãä òºðºë òýðã¿¿ëøã¿éãýýñ îäîîãèéí öàã õ¿ðòýë ººð ººðèéí ¿éëä àëãàñàðñàíàà𠺺ðèéí ñýòãýë àãøèí

¿¿ë ñýë ñýòãýëèéí ¿¿äíýýñ çîðèóëãà ¿éëäýõ õýðýãòýé ªºðºº áýýð îäîî àìèðëàí îðøèîä

Õàìãèéã àéëäàã÷ áóðõàíû áîäèò øàëòãààí õèéãýýä ìýäýãäýõ¿¿íèé ò¿éòãýðèéí ãîë åðºíäºã ¿ëýìæ ¿çýõ¿éí áèëãèéã áÿñàëãàõ ¸ñ òýãø àãóóëñàí áóÿíû ¿íäýñ ¿¿íèé õ¿÷ ÷àäàëä ø¿òñýíýýð ò¿ðãýíýý ãýì á¿õíèéã áàðñàí ýðäýì á¿õýí òºãñ áóðõàíû ìºí ÷àíàðò áóðõàí áîëîîä ýõ áîëñîí õàìàã àìüòíûã ÷ ò¿ðãýíýý àìèðëàí îðøèõûí ìºðººð äýýø òàòàæ áóðõàíû ãàçàðò ò¿ðãýíýý õ¿ðãýí ÷àäàõ áîëòóãàé õýìýýí çîðèóëàõ íü Èõ õºëãºíèé íèéòèéí ¸ñ áà äîòîîä áóðõàíû øàøèíòàíû ÿëãàà áîëîé. Öàã ìº÷ áà åðººë åðººõèéã ñàíàõ òºäèé áóñ åðººëèéí ¿ãèéã õýëýýð óíøèõ áîëáîë Ãóðâàí öîãöûí ñóäàð, Åðººëèéí õààí õóòàãò ñàéí ÿâäàë, Áîãä Ìàéäàðûí åðººë ñýëò áóðõàíû íîìëîñîí ãóðâàí ç¿éë åðººëººð ãîëëîí çîðèóëãà ¿éëä. Åðººë àãóó èõèéã òàëáèõûã ýñ ìýäâýýñ óðüä öàãã õóòàãò Ìàíçóøðè áà Àðøèéí ¿íýí ¿ãèé㠺㿿ëýã÷èä áýýð ÿìàð ìýò å𺠺ë ò à ë á è í ç î õè îñîí ò ¿¿í÷è ë ý í áè áýýð ÷ ò à ë á è ì ó é õ ý ì ý ý õ è é ã ó ð è õ ¸ ñ î í ä à ì è ð ë à í î ð ø è õ û ã áÿñàëãàà÷èí õóâü òºãñ íóãóóä áýýð çîõèîõûã º÷ì¿é. Òýð ìýò áóÿíû ¿íäýñèéã áóÿíû òóñàä çîðèóëñàí à÷ òóñ íü Áóÿíû ¿âäýñ äýýø äýýøèä àðâèäàõ áà àìèðëàí îðøèõûã áÿñàëãàà÷èí ººðºº áóðõàí áîëîõûã õ¿ðòýë áóÿíû ¿íäýñ ¿ë øàìøààãäàõ ºíº áàò õýðýã òýðã¿¿òýí îëîí áóé òýð ìýò áóÿíû ¿íäýñèéã çîðèóëãààð ¿ë òàìãàëàõ àâààñ óóð àãøèí òºäèé áîññîíîîð ÷ áóÿíû ¿íäýñ á¿ãä äàðàãäàí ¿éëäýõèéã ñóäàð ¿íäýñ¿¿äýýñ íîìëîñîí ìýò áèëèãèéí í¿äýí ë¿ãýý òºãñ õóâüòíóóä áîëãîî.

Õàìãèéã àéëäàã÷ûí áîäèò øàëòãààí õèéãýýä ìýäýãäýõ¿¿íèé ò¿éòãýðèéí ãîë åðºíäºã áîëñîí ¿ëýìæ ¿çýõèéí áèëèãèéã áÿñàëãàõûí çýðýã¿¿äèéã º÷¿¿õýí àñóóæ ¿éëäýõ¿éä àñóóëòààð çàâñàð áàðèëäóóëàõ íü

Àìèðëàí îðøèõûí Ñàìàäèã áàòòàé îëñîíû ñ¿óëä áÿñàëãàãäàõóóíû îðîí ÷óõàë áóñàä óëýìæ ¿çýõèéí áèëèã áóé àâààñ òýðèéã áÿñàëãàõàä çîõèëäîõ íºõöºë øàëòãààí ÷óóëãàí õýð òºäèéã áóðä¿¿ëýõ õýðýãòýé âý? õýìýýâýë ¯ëýìæ ¿çýõ¿é á¿ãýýõ øàëòòààí ãóðâàí ÷óóëãàí

Àìèðëàí îðøèõûã á¿òýýñíèé ñ¿¿ëä ¿ëýìæ ¿çýõ¿éí áèëèãèéã áÿñàëãàõ õýðýãòýé. ¯ëýìæ ¿çýõèéã áÿñàëãàõ ¿åñä äýýä òºðºëõòºíã ø¿òýõ, îëîíòîé ñîíñîõóéã ¿ëýìæ ¿ ç ý õ è éí îãîîò ýðýëöýõ, ¸ñ÷èëîí ñýòãýõ ãóðâûã ø à ë ò ã à à í ûã ¿ëýìæ ã ó ðâàí ÷óóëãàí õýìýýäýã áºãººä òýð ãóðàâ ¿çýõ¿éã áÿñàëãàà÷è ðýãòýé. í á¿ðä¿¿ëýõ õý Àìèðëàí îðøèõ, ¿ëýìæ ¿çýõ¿éã ¿ç¿¿ëýã÷ áýëãý ÷àíàðò áóÿíû ñàäàí äàøðàìäàà á¿ðäñýí áóé. ¯¿íýý àíõàí äýýä òºðºëõòºíã ø¿òýõ õýìýýãäýõ íü Ñîíñîõ ñàíàõ àãóó èõ. Õýë ¿ã òîäîðõîé, óéñàëä òýñâýðòýé ñýëò ÿëãàë ýíý ãóðàâ á¿ðäâýýñ äýýä òºðºëõòºí ìºí.

Ñîíñîõ ñàíàõóé àãóó èõ íü ¯ëýìæ ¿çýõèéã ¿ç¿¿ëýý÷èí äýýä áóÿíû ñàäàí, áóðõàíû ýðõýì çàðëèãóóäàä ñîíñîõ ñàíàõûã èõýä ¿éëäñýíýýð ñîíñîõóéí áèëèãèéã îëñîí õýë ¿ã òîäîðõîé íü ýðõýì çàðëèãèéí óòãóóäûã øàâüä íîìëîõ ¿åñä õýë ¿ã òîäîðõîé áºãººä ìýäýõ¿é õÿëáàðûí ¿¿äíýýñ øàâèéí ñýæèã¿¿äèéã îãîîò àðèëãàí ÷àäàõûã õýë ¿ã òîäîðõîé ãýäýã. Óéñàëä òýñâýðòýé íü Íîìõîòãîõóóí øàâèéí ÷ó óëãàíóóä ñà éí àðãà áèëèãèéí ¿ ¿ ä í ý ý ñ ¿ ë ýìæ ¿çýõèéí ¿ í ýí ìºðèéã áàéãóó ë à õ àðãà íèã¿¿ëñýõ¿é òºãñ áºã ðõ òºâºã ÿìàð ìýò ãàðàâ÷ ººä íîì ëóãàà çîõèëäñîí ¿éëäýää áý àëæààí ÿäðàõàä òýñâýðò óéñàää òýñâýðò ñýëò ãîë ýíý ãóðàâ á¿ðäýõ íü ¿ëýìæ ¿çýõèéã ¿ç¿¿ëýã÷ áóÿíû ñàäíû òàëààñ á¿ðä¿¿ëýõ õýðýãòýé.

Øàëòãààí ÷óóëãàí õî¸ðäóãààðõ Îëîíòîé ñîíñîõûã îãîîò ýðýëöñýí õýìýýãäýõ íü

Áóðõàíû ýðõýì çàðëèã, ñóäðûí àéìàã, ýãøèãýýð íýðèéäñýíèé àéìàã, ýøèéã ¿ç¿¿ëýõ¿é àéìàã, ø¿ëýãëýëèéí àéìàã, òóõàéëàí ºã¿¿ëýã÷èéí öîìèðëîã, óäèðòãàë ñóóðü, îíîëû㠺㿿ëýõ¿é, òýð ìýò ãàðàõóé, òºðºëèéí ¿åñ, ìàøèä äýëãýð, ãàéõàìøèãã í î ò ë î í á ó ó ë ã à õ ñ ý ë ò ë ¿ ã ý ý ý ð õ ý ì çàðëèãû í àðâàí õî¸ð ãèø¿¿íèé óäèðäàõóé ìàãàäëàõóéí óòãàóóäàä áèøðýë ë¿ãýý ñýëòèéí ¿¿äíýýñ ñîíñîõ ñàíàõûã òóéëä íü õ¿ðãýæ

õýìýýãäýõèéí óòãà ìºí. Òýð ìýò ñîíñîõ ñàíàõûã ¸ñ÷èëîíä ýñ ¿éëäñýí õèéãýýä ýñ ìýäýõ íü ¿ëýìæ ¿çýõèéí òîòãîð ìºíä çàðëèãëàñàí "Õóòàãòûí òààëàëûã ìàãàä òàéëáàðëàñàí ñóäàð"-ààñ Õóòàãòûí ¿ãèéã õ¿ññýí÷èëýí ýñ ñîíññîí íü ¿ëýìæ ¿çýõèéí òîòãîð ìºí.

¯ë û ýìæ ¿çýõ íü ñîíñîõ õèéãýýä ñàíàõààñ ãàðñàí ¿çýë òèéí àðèóí øàëòãààíààñ ãàðíà õýìýýñýí õèéãýýä "Õóòàãò õóðûäàë ¿ã¿éòèéí õºâã¿¿í áýýð º÷ñºí ñóäàð"ààñ ÷ Ñîíñîõ òºãñººñ áèëèã ãàðàõ áîëíî. Áèëèã ëóãàà òºãñ íü íèñâààíèñûã ìàøèä àìèðëóóëàõ áîëíî õýìýýí íîìëîñîí ìýò áîëîé. Øàëòãààí ÷óóëãàí ãóðàâäóãààðõ ¨ñ÷èëèí ñýòãýõ¿é õýìýýãäýõ íü Ñóä ð û í à é ì ã è é í ó ä èðä à õóé ìàãàä ë à õóéí ó ò ãóóä û ã ýíä¿¿ðýëòã¿é ñàéòàð íîòëîí áóóëãàñíàà𠺺ðèéí ñýòãýëä ìàãàä ìýäëèéã ãàðã èéãýýä ò¿¿í÷ëýí öàã õèéãýýä àõóé ¿åñ àí ¿éëäýõ õ á¿ãäýä ìàõ òýðã¿¿òýí èäýýíèé õ¿ñëèéí õ¿÷èð èõ õ¿ñëèéí òýâ÷ýýä áàñ èäýýíèé õýìæýýíèé õýðèéã òààðóóëàõ òºäèé âäýýíèé ¸ñ ëóãàà çîõèëäîí ¿éëäýõ íü ¸ñ÷èëèí ñýòãýõ¿é õýìýýõèéí óòãà ìºí. Òîâ÷èëáîîñ Àìèðëèíãóé ¿ëýìæèéí óòãóóäûã ýíä¿¿ðýëòã¿é ¿ç¿¿ëñýí áóðõàí øàëãàäàã òºãñ ýðõýì çàðëèã íóãóóäàä ñîíñîõ ñàíàõóé º÷¿¿õýí áà òýðèéã ¿ç¿¿ëýõ ¿íýí áóÿíû ñàäàíûã ø¿òýëã¿é ººðèéí äóðààð òýýíýãëýëçýë ë¿ãýý ñýëòèéí ¿¿äíýýñ áÿñàëãàää õè÷ýýí ¿éëäýã÷âä¿¿ä íü áóðõàíû ìºð õèéãýýä ¿íýí ¿çëýýñ õîëä îðøèíî. ¯ëãýðëýâýýñ çàì ìýäýõã¿é çî÷èí øèíý çàìûí óóëçâàðò î÷ñîíîîð ç¿ã àëèíä îäîõ øàëòãààí íýãèéã ìàãàäëààã¿é àäèë òóë ¿ëýìæ ¿çýëèéí ¿íýí áèëèã òºðºõ ¿å áîëîõã¿é. Øàëòãààí ÷óóëãàí àíõàí äýýä òºðºëõòºíã ø¿òýõ õèéãýýä ñ¿¿ëèéíõèéã ¸ñ÷èëîí ñýòãýõ¿éã ëýõ íü ñàìàäèã áÿñàëãàà÷èí ººðèéí òàää á¿ðä¿¿ õýðýãòýé Øàëòãààí ÷óóëãàí õî¸ðäóãààðõ îëîíòîé ñîíñîõóéã îãîîò ýðýëöýõ íü áóÿíû ñàäàí áà Ñàìàäèã áÿñàëãàà÷èí õî¸óëàà á¿ðä¿¿ëýõ õýðýãòýé.

¯ ãààí íü á¿õýí ºäºëáºðèéã ëýìæ ¿çëèéã áÿñàëãàõ øàëò

¿¿ñãýõ ¸ñ Àìèðëàí îðøèõ òºäèéãýýð íü ñ ý òãýë õ ý ëáýðäýëã¿ é áàò òºäèéãýýñ áóñàä íîì á¿ãäèéí àõóé ¸ñûã òîäîðõîé ¿çýõã¿é ó÷èð ñîõîð ëóãàà àäèë ìºíä çàðëèãëàñàí.

¯ëýìæ ¿çýõ¿é íü ìýäýãäýõ¿¿íèé îðøèõóé ¸ñ á¿ãäèéã õîöðîëã¿é òîäîðõîé ¿çýõ àéëäàë õèéãýýä áèëãý áèëãèéí í¿ä ìºí.

¯¿íèéã áÿñàëãàõ ¸ñíû àéìãèéã áóðõàí áýýð ñàéòàð íîìëîñîí áºãººä áóé àòàë ó÷èð øàëòãààí þóíû ó÷è𠺺𺺠àìèðëàí îðøèõ òºäèéãýýð áîëèí áàðèõ âý õýìýýñýýð àìèðëàí îðøèõûí àãààðààñ ¿ëýìæ ¿ç ý õ èéí áèëè ãèéã áÿ ñàëãàõ øàëòãààí á¿õíýý ºäººãäºõ äóðøèëààð òýíõýð¿¿ëýí ¿éëäýõ õýðýãòýé.

Òýð ÷ ¿ëýìæ ¿çýõèéí áèëèãýýð ¿íýí ¿çýë õèéãýýä õîîñîí ÷àíàðûã îíîõ áà ò¿éòãýð á¿ãäèéã ¸çîîðîîñ òýâ÷äýã. ¯ëýìæèä çîâëîíä îð÷èõ öîãö áîäüãàëûí á è - ä áàðèìòëàõ õèéãýýä öîãöîñ ìàõáîä, òºðºí ò¿ãýõ¿é íîìûí áè-ä áàðèìòëàõóé õî¸ðûã òýâ÷èõ áà ñýòãýëèéí ìºí ÷àíàðûã ¿íýìëýõ¿éä øèíæëýí àæèãëàõ àâààñ ä¿ðñ õýëáýð õèéãýýä ºíãºíººñ õàãàöñàí Ñýòãýë òîäîðõîé áºãººä õîîñîíû ìºí ÷àíàðûã îí îõ òýðã¿¿òý í ¿ëýìæ ¿çýõèéã áÿ ñàëãàõ õý ðýã òóõàéëàí îëîí áóé.

Ñàìàäè õýìýýãäýõ ó÷èð ¿ëýìæ ¿çýõèéí áèëèãèéí áÿñàëãàë áîäèò ìºí

Òýð ìýò áóñ ä¿ðñ òýðã¿¿òýí õîîñîí õýìýýõ õóðàí ìýäýë òº ðèãäîõã¿é. Áîäûã ìºí ÷àíàð ¿ã¿éä îíîõ íü äèéãýýð íèñâààíèñ õî áîëîõã¿é. "ßâäàëä îðîõóé"-ãààñ Õîîñîí ÷àíàðûí àâúÿàñûã äàäóóëñàíààð Áîäûí àâúÿàñ òýâ÷èãäýõ áîëîõîîñ òýð ÷ ¿ã¿é õýìýýí äàäóóëàõ àâààñ òýð õîæèì òýâ÷èõ áîëíî õýìýýí íîìëîñîí.

¯ëýìæ ¿çýëèéí áèëèãèéã õ¿÷ëýí ñóäëàõ Àìèðëàí îðøèõûí ¿åñä áóðõàíû ëàãøèí õºðºã õýëáýðýëòã¿é îðøèõ íýãýíä îðøèõ íü çîðèãäîëä íýãýí ¿ç¿¿ðò áÿñàëãàë ìºí ÷ ¿ëýìæ ¿çýõèéã áÿñàëãàõ ¿åñä áóðõàíû ëàãøèíû ä¿ðñ îðîí áóñäààñ ¿¿íä çàëàðñàí ÷ áóñ áºãººä îðîí áóñäàä çàëàðàõ íü ÷ á ó ñ À æ è ð à õ í ü ÷ á ó ñ á ó ð õ à í û ë à ã ø è í ä ¿ ð ñ í ü îðøèõ÷èëèíãèéí àãààðò ìºí ÷àíàðààð õîîñîí õýìýýõèéí ¿¿äíýýñ áèëèãèéí õ¿÷èéã ñóäëàõ õýðýãòýé.

Òýð ìýò ñóäëàõ õýðýã íü ÷ îäîî àìèðëàí îðøèõ ãàíö îðøè õ îð îí ãàã ö àä îð øè õ ñà ìàäèéí õóâü è õ ò¿¿í èéã áèëèãèéí õóâü ÷ òîäîðõîé ¿éëäýõ õèéãýýä óõààí õîîñîíû ìºí ÷àíàðä îíîõûí òóõàéä ìºí. Ò¿¿í÷ëýí ñàìàäèã áÿñàëãàà÷èí ººðò øóíàõ áîäüãàëûí áè õý ìýýãä ý õ ÷ á à ò ì º í õ ºä ý ñ á ¿ ò ñ ýí õý ìýý õ áà áè ë ó ãà à áàðèëäñàí ãàäààä äîòîîäûí áîä á¿ãäèéã øèíæëýõ àâààñ ºâºð÷èëºí㺺ð ýñ á¿òñýí òîëèí äîòîðõè ä¿ðñ õèéãýýä èëáý ç¿¿ä ìýò ººðºº ººðººð ìºí ÷àíàðààð õîîñîí áóé õýìýýõèéã áÿñàëãàæ ¿éëä. Òýð ìýòèéí ¿ëýìæ ¿çýõèéí áèëèãèéã áÿñàëãàõ ¿¿íä 1. Áîäûàëûí áè ¿ã¿é áÿñàëãàõûí ¿¿äíýýñ ¿ëýìæ ¿çýõèéí áèëãèéã òºð¿¿ëýõ

Ñàìàäè Ñàìàäè

2. Íîìûí áè-¿ã¿éã áÿñàëãàõûí ¿¿äíýýñ ¿ëýìæ ¿çýõèéí áèëèãèéã òºð¿¿ëýõ

3. Ñýòãýëèéã ÷ ºâºð÷èëèí á¿òýýã¿éä áÿñàëãàõ ¿ëýìæ ¿çýõèéí áèëèãèéã òºð¿¿ëýõ ñýëò ãóðàâ áóé. Òýð ÷ áîäüãàëûí áè-¿ã¿é áîëîé õýìýýí ñàíàí ñàíàñàíààð áÿñàëãàõ òºäèéãýýð ¿ëýìæ ¿çýõèéí áèëèã ÷ àðèóí ñýòãýëä ìàãàä ìýäýë àøèäààñ òºðæ ÷àäàõã¿é áàéäàã Àíõäóãààðò Áîäûàëûí áè-¿ã¿éã áÿñàëãàõ ¸ñ Àìüòàí íóãóóä ãóðâàí îðîíû îð÷ëîíãîîñ ãýòýëýõèéã õ¿ñâýýñ íîìûí áè-¿ã¿é õèéãýýä áîäüãàëûí áè-¿ã¿é õî¸ðûã îíîõ õýðýãòýéä çàðëèãëàñàí áºãººä Òºâä îðîõóéãààñ Áè-¿ã¿é ýíý íü àìüòäûã òèéí ãýòýëãýõèéí òóõàéä íîìûí õèéãýýä áîäûàë ÿëãàëààð òèéí õî¸ðä çàðëèãëàñàí õýìýýí íîìëîñîí Áîäüãàëûí áè õýìýýãä ý õ îþóí à à ð í à ð è é â ÷ è ë è í ø è í æ ë ý í àæèãëàõàä ä¿ðñ öîãö íýæãýýä íýæãýýäýýð ìàø íàðèéí òîîñ õ¿ðòýë ýâäýí ¿éëäýýä ò¿¿í÷ëýí ñýðýõ¿é. Õóðàí ìýäýë, õóðàí ¿éëäýõ¿é áàòèéí ìýäýëèéí öîùóóäûã ÷ íýæãýýä íýæãýýäýýð òèéí øèíæëýí àæèãëàõ àâààñ ä¿ðñ öîãö òýðã¿¿òíèé òàâàí öîãö ÷óóëñàíä ø¿òñýíýýð ÿíàãóóõàä áè õýìýýí íýð òîìú¸î íýðèéäñýí òºäèéãýýñ áóñàä áîäüãàëûí ýä òóñãàà𠺺𺺠äàíãààðàà áàéí ÷àäàã÷ íýã àøâäààñ á¿òñýí áàéõã¿é õýìýýõ õèéãýýä áè áîëîé õýìýýõèéí óõààí ÷ ä¿ðñ öîãö ÷óóëñàíä ø¿òñýíýýð òºðñºí òóë òýð íü ¿ã¿é áàéòàë áóéä áàðèìòëàõ íü ýíä¿¿ðýë áà õóäàëûí ÷àíàðò ó÷èð óòãàíäàà áè õýìýýãäýõ íü ä¿ðñ öîãöûí ãàäíà äîòíî áà òîëãîé ñ¿¿ë äóíä ãóðàâ àëèíä ýðýâ÷ áàéõã¿é áîëîé õýìýýí áÿñàëãàí ¿éëä. Áîäüãàëûí áè-ã ýðýëöýõ öàãò ýñ îëîõ íü îëçûí äýýä ìºí ó÷èð ìàãàä ìýäýë áàòààð áàðü. Áîäüãàë íü ä¿ðñ öîãö ëóãàà ìºí ÷àíàð íýã ÷ áóñ ä¿ðñ íü áàéäàë îëîí õèéãýýä ìºíõ áóñ

óðâàëòûí ÷àíàðòàé õýìýýí áÿñàëãàæ ¿éëä. Áîäüãàëûí áè-¿ã¿é ÷ áóéä áàðèìòëàõ íü îþóíû ýíä¿¿ðýë õèéãýýä ýíä¿¿ðýëèéí ãýì ìºíä áÿñàëãàõ õýðýãòýé. ¯ëãýðëýâýýñ ýðýýí äýýñèéã ìîãîéä ýíä¿¿ðýý÷èí ìºí ÷àíàð óã äýýñèéã ìîãîéä áîäèòîéä ñàíààä ñýòãýë íü àéõ àéäàñ áîäèòîé òºðºõ õèéãýýä ãàðààð ÷ áàðüæ ÷àäàëã¿é ç¿ðõøýýí îäîâ÷ óòãàíäàà îþóí ýíä¿¿ðñýíèé õ¿÷ýýð áàðèãäàõóóí îðîí ÷ ýíä¿¿ðýãäýýä àõóé ¿åñä ñýòãýë àéõ àéäàñ çîâëîí áîäèòîé òºðäºã. Óòãàíäàà õàçàõ áà õºäëºí ãóëçàí îäîõ òýðã¿¿òýí äýýñ á¿òñýí öàãààñ ¿ã¿é áºãººä ó÷èð øàëòãààí ¿¿íä ø¿òýýí ýãýë ýíä ¿¿ðýëò áîä ü ãàë óóä áýýð àíõàí ö î ã ö î ñ ò ý ð ã ¿ ¿ ò ý í ä áàðèìòëàëòàé îðøäîã. Áàðèìòëàëä îðøèõîä ø¿òñýíýýð áè õèéãýýä ìèíèé õýìýýí ñýòãýäö ìèíèéìõèéëýí áàðèìòëàõóé òºðäºã. Ìèíèéìõèéëýí áàðèìòëàõ ¿¿ãýýð øàëòãààí áîëæ ¿éë õóðààäàã

Ìó ó ¿éë ò ¿ ¿ í ýýñ ä à õèí ¿ð ñ à íñ àð î ð ÷ë îí ¿ ¿ñýý ä ò¿¿íèé äîòîð òººð÷ ººðèéí ýðõ àãøèí ¿ã¿é òýð íü ãîëëîí öîãöîä áàðèõ áàðèìòëàëä òóëäàã. "Íàãàðæóíàé" áýýð Õýçýý öîãöîä áàðèìòëàõóé áóé Òýð õýçýýä ò¿¿íä áè-ä áàðèìòëàõóé áóé Áè-ä áàðèìòëàõóé áóé àâààñ äàõèí ¿éë áºãººä Ò¿¿íýýñ ÷ òºðºë ¿¿ñäýã õýìýýí çàðëèãëàñàí. Ò ý ð ì ý ò è é í á è - ä áàðèìò ë à õóé íü ýíä ¿¿ðýë áºãººä îð÷ëîíãèéí øàëòãààí ìºí áºãººä óòãàíäàà ºâºð÷èëèí ¿ã¿é õîîñîí ÷àíàðûí àãààðò ºíº óäààí áÿñàëãàõ àâààñ áîäüãàëûí áè-ä áàðèìòëàõ îþóí ººðèéí ãàçàðò àìèðëàí áîäüãàëûí áè-¿ ã¿ éã îíîõ áèëèã ¿ í ä ñ ýíä ò º ð ñ º í º º ð á è - ¿ ã ¿ é ã áÿñàëãàëãàà÷èí ººðºº çîâëîíò îð÷ëîíãèéí öîãöîîñ îãîîò òîíèëäîã

Áîäüãàëûí áè-¿ã¿éí àéìàãûã ÿëãóóñàíû ýðõýì çàðëèãààñ ãàðñàí ìýò îþóíààð íä ñýòãýë íàðèéâ÷ëèí àæèãëàí øèíæèëñýíýýð àíõà èòãýìæèëæ ¿éëäñýíýýð áÿñàëãàõ õýðýãòýé. Òýíäýýñ ñóäëàõûã ºíº óäààí ëàäóóëàí áÿñàëãàæ ýöýñò õ¿ð ýíä ãýõ öàãã áîäüãàëûí áè-¿ã¿éã ¿ã¿é ìºíä ìýäýõ ¿íýí áèëèã ¿íäñ ìà áè ¿ã¿é õýìýýõèéí ñýòãýë ãàä ìýäýë ¸ðîîëîîñ òºðºõ àâààñ èòãýìæëýõ îþóí ÷ õýðýãã¿é áºãººä áè-¿ã¿éã îíîõ áèëèã áîäèòîé ººðèéí ¿íäñýíä àÿíäàà õ¿÷ýýð òºðäºã ¯ëãýðëýâýýñ öààä ãýðèéí äî ð õýëýõýä àíõàí ñýòãýë òîð õîðò ìîãîé ¿ã¿é õýìýýí áóñàä áýý èòãýìæëýõ ¿íýìøèõ îþóí òºðºâ÷ õîæèì ººðºº áîäèòîéãîîð ãýð ò¿¿íä îäñ ð öàãò îíîîð ãýðèéí äîòîð õîðò ìîãîéã ýðýâ÷ ýñ îëäîõ òý áóñàä áýýð õýëñýíä ñýòãýë èòãýìæëýõ îþóí áóöñàíàà𠺺𺺠ººðºº áýýð ìîãîé ¿ã¿éä ìàãàä ìýäýõ ìýäýë óãààñ òºðºõ áà õîæèì àéæ ç¿ðõøýýõ òýðã¿¿òýí àëèí ÷ ¿ã¿é ãýðòýý àìàð òàéâàíàà𠺺ðèéí àÿàð ÿâàõ ìýò áîëîé.

Ó÷èð øàëòãààí èéì ó÷ðààñ ¿åñ ¿¿íä ¿ëýìæ ¿çýõ¿é õýìýýãäýõ íü ýãýë¿¿ä ýâä¿¿ðýýä áè-ä ¿çñýíýýñ ¿ëýìæ áºãººä Ñàìàäèã áÿñàäãàà÷èí íóãóóä áýýð áè-¿ã¿éã ¿ã¿éä ¿íýõýýð ¿çýõýä ø¿òýí ¿ëýìæ ¿çýõ¿é õýìýýäýã. Òèéìýýñ Áîäüãàëûí áè-óãóéã îíîõóéã äàíãààðàà õàìàã ìýäýãäýõó¿í íîì áóãäèéã àéëäàã÷ áýëãý áèëãèéã îëæ ÷àäàõóó , ìýäýãäýõó¿íèé òïóéòãýðèéã ÷ òýâ÷èæ áîëîõ óó. Áóñ áºãººñ ìýäýãäýõóóíø òóéòãýðèéã òýâ÷èõèéí àðãà ÿìàð ìýòèéã áÿñàëãàõ õýðýãòýé âý ?õýìýýâ ýë

Õî¸ðäóãààðò Íîìûí áè ¿ã¿éã áÿñàëãàõ ¸ñ Õàìãèéã àéëäàã÷èéí õóòãè éã îëîõûí òóõàéä áà ìýäýãäýõ¿¿íèé ò¿éòãýðèéã òýâ÷èõèéí òóõàéä Íîìûí áè-¿ã¿éã áÿñàëãàõ õýðýãòýé õýìýýí çàðëèãëàñàí.

Åð íü íîì õýìýýãäýõýä îëîí ç¿éë áóé ÷ ¿åñ ¿¿íä íîì í ü ö î ã ö î ñ , îðî í, òºðºí ò¿ãýõ¿éãýýð õóðààãäñàí ìýäýãäýõ¿¿íèé íîì (þìñ) á¿ãäèéã õýëäýã. Íîìûí áè-¿ã¿éã áÿñàëãàõ öàãò ãàäààäûí ä¿ðñýíä á¿òñýí áîä á¿ãä ñýòãýëýýñ òóñãààð á¿òñýí íýã íü àøèäààñ ¿ã¿é ó÷èð ä¿ðñ öîãö á¿ãä àíõàí ãàðàõààñ ýõëýýä àäàãò ýâäýðõèéã õ¿ðòýë ä¿ðñèéí ìºí ÷àíàðûã ¿ëýìæ ¿çýõèéí áèëèãýýð ìàø í à ðèéí òîîñ õ¿ðòý ë ý â ä ý í ¿ é ë ä ý ý ä ì à ø í à ð è é í ò î î ñ íóãóóäûí õóâèéí ìºí ÷àíàðûã ÷ àæèãëàí øèíæëýõ àâààñ òýð÷ ìºí ÷àíàð ¿ã¿é áà õîîñíû ÷àíàðòàé ìºí áà ýöýñò ýíý ìºí õýìýýí áàðèìòëàëã¿é ìºí ¯ ë ã ý ð ò ¿ ¿ í ÷ëýí ãóð â à í îðîíî î ð õóðàà ã äñà í íîì á¿ã ä ñýò ¿é õýìýýí àíõàíä ãýëýýñ òóñãààð á¿òñýí íýã ÷ ¿íäýñíýý áàéõã ìàãàä ìýäýë õèéãýýä åðºíõèé óòãûí ¸ñîîð çýðãýìæýýð ºíº óäààí áÿñàëãàñàíààð äàäàõ àâààñ íîì á¿ãä ìºí ÷àíàðààð ýñ á¿òñýí ¿çýãäýë õîîñîíû ººðèéí ä¿ðñýíä òîëèí äîòîðõ ä¿ðñ÷èëèí õîîñîí ø¿òýí ãàðñàíû ¸ñîíä îíîõ ¿ëýìæ ¿çýõèéí áèëèã àÿààð õ¿÷òýé òºðºõ òóë òýð ìýò ãàðàõûí õ¿ðòýë áÿñàëãàæ ¿éëä "Õóòàãò Ëàíãà-ä àæèðñàíû ñóäàð"-ààñ Ýäèéã íü òîîñîíä òèéí ýâ í àãóóëàõ íü äýæ, ä¿ðñèéã òèéí ¿ë îíîñîíû ñýòãýë òºäèé òèé Ìó ò¿¿í÷ëýí èõ ó ¿çëýýð ¿ë àòãàãëàõ áîëîé õýìýýñýí õèéãýýä óâèäèñûí Øèâîöî áýýð Øèíæëýëã¿é ãàãö áàéäàë áàÿñàëò íü òºðºõ ýâäðýõèéí æàìòàé õýìýýõ òýðã¿¿òýí ãàðñàí Òýð ÷ ¿ëýìæ ¿çýõèéí áèëèãèéí áÿñàëãàëûã îëîõûã õ¿ðòýë í¿äíèé îðîíä áîëñîí ä¿ðñèéí áàéäàë íàðèéí á¿ä¿¿í õèéãýýä ¿çýñãýëýí ãóà á¿ãä áîäòîéä õàòóó õàòóóä áàðèìòàëñàí áà ò¿¿í÷ëýí ÷èõíèé îðîí áî îðîõ, áóöàæ ¿éëäýõ õèéãýýä.ò¿¿í÷ëýí ëñîí ÿðóó ÿðóó áóñ äóóä õàìðûí îðîí áîëñîí àíõèëàì ¿íýð õèéãýýä àíõèëàì áóñ äîð îðîõ áóöàõûã ¿éëäýõ õèéãýýä

ò¿¿í÷ëýí õýëíèé îðîé áîëñîí ñàéõàí àìò áà ñàéõàí áóñ

Ñàìàäè àìò äîð îðæ áóöàõûã ¿éëäýõ, áèåèéí îðîí áîëñîí õ¿ðýëöýõ¿é 纺ëºí õèéãýýä øèð¿¿íä îðæ áóöàõûã ¿éëäýõ á¿ãä áèä òýðã¿¿ëøã¿é öàãààñ ä¿ðñ äóó ¿íýð àìò õ¿ðýëöýõ¿é í¿ã¿¿äýä èëòýä èõ øóíàõûí ýðõýýð ñýòãýë òýð ÷ ä¿ðñ öîãö òýðã¿¿òýí ãàäààäàä òàñàðõàé÷èëàí

¿çýãäýõýýñ óòãàíäàà ä¿ðñ äóó ¿íýð àìò, õ¿ðýëöýõ¿é á¿ãä ººð ººðèéí ìºí ÷àíàðààð õîîñîíû ÷àíàðòàé áîëîé. ¯ëãýðëýâýýñ ç¿¿äëýõ öàãò ãàäààäûí ä¿ðñ áîäòîéä ¿çýãäýõ òýðã¿¿òýí ¿çýãäýâ÷ îðîí äîòðîîñ àãøèí òºäèéä ÷ ãà äàà ä îäñîí ¿ã¿é ÷ ºäðèéí ¿çýãäë èéí àâ úÿàñ ä¿ðñýíä ¿çýãäñýí ìºíä ìýäýæ ¿éëä. Ãàäààäûí ä¿ðñ òýðã¿¿òýí òºðºõ îðøèõ ýâäðýõ á¿ãä ÿ í àãóóõèéí ¿çýãä ý ë áà àò ãàãûí ìºí ÷àíàðä õóðüöñàí òºäèéãýýñ áóñàä ¿íýìëýõ¿éä òýäãýýð¿¿ä ººð ººðèéí ìºí ÷àíàðààð õîîñîí ¸ñûã ìýäýæ ¿éëä. Õóòàãò ëàíãà-ä àæèðñàíû ñóäðààñ Áîä íóãóóä òºðñåí íü ÿíàãóóõ äýýä óòãàíäàà ºâºð÷èëºí ¿ã¿é õýìýýí çàðëèãëàñàí Ó÷èð øàëòãààí òèéì ó÷ðààñ ãàäààäûí ä¿ðñ òýðã¿¿òýí á¿ãä ñýòãýëýýñ òóñãààð ¿ã¿é áîëîé õýìýýí áÿñàëãà. Òýð ÷ áè-óã¿é õî¸ðûã äàíãààð íü îíîõ àâààñ

Ñýòãýëèéã ÷ ºâºð÷ëºí ýñ á¿ãñýíä áÿñàëãàõ ¸ñ

Åðºíõèé人 ãîë íîìëîëûí ¿åñä íîìûí àõóé ¿åñ á¿ãä õî¸ð áè-¿ã¿é õî¸ðûí äîòîð õóðààñàíààð íîìëîñîí ÷ ¿åñ ¿¿íä àíõààðàí àâëàãûí ñóäëàõóé áà äýãæëýã ãàðãàõûí òóõàéä õî¸ð-áè ¿ã¿éã îíîî÷èí ñýòãýëèéã ÷ ºâºð÷èëèí á¿òýýã¿éä áÿñàëãàõ õýðýãòýé.

¯ðæàí ðèíáî÷ý ãýãýýí-ýýñ

Íîìûí ¿íäýñ òàñàðààã¿éã ñýòãýëèéí ¿íäýñýýð òàñä. Ñýòãýëèéí ¿íäýñèéã òàñäàõ àâààñ íýãèéã ìýäñýíýýð á¿õýíä ãýòýëýõ áîëíî. Ñýòãýëèéí ¿íäýñèéã ýñ òàñäâàë á¿õíèéã ìýäýõ íü íýãýýð çîâîõ áîëíî õýìýýí íîìëîñîí ìýò. ¯ëýìæ ¿çýõèéã áÿñàëãàà÷èí áýýð àíõàíä ººðèéí ñýòãýëèéã øèéäâýðòýéãýýð ¿íäýñíýýñ ñàéòàð òàñäàõ õýðýãòýé íü ìàøèä ÷óõàë. Ñàíñàðûí íîì á¿ãä ñýòãýëýýñ òóñãààð ¿ã¿é òóë ñýòãýëèéí ÷àíàðûã ÿìàð ìýò ýñ îíîâîîñ áóðõàí õýìýýãäýõ íü áóðóóäàæ á¿òýõ øàëòãààí ¿ã¿é áîëíî. Áýëãý áèëèãèéí ÷èìýãèéí ñóäàð-ààñ Õÿçãààðààñ íºã÷ñºí ÷àíàðûã öîãöëîîí õóðàí ìýäýõèéã õýí íýãýí õàðàõ ª÷¿¿õýí ÷ àì àâàõ ¿ã¿é òýð öàãò ñýòãýë íü îãòîðãóé áºãººä Áóðõàí ëóãàà ÿâäàëûí îðîí íýã õýìýýí çàðëèãëàñàí. Ó÷èð øàëòãààí ¿¿íä ø¿òñýíýýð ¿ëýìæ ¿çýõèéã áÿñàëãàà÷èí áýýð òýð ìý ò àæèã ëàí øèíæë ýõ õý ðýãò ýé. Õî¸ð áè-¿ã¿éã áÿñàëãàà÷èíãèéí ñýòãýë ººðºº ÷ ºâºð÷èëºí á¿òñýí áóþó áóñ óó. ªâºð÷èëºí á¿òýõ àâààñ øàëòãààí þóíààñ á¿òñýí áàéíàì Ò¿¿íèé ìºí ÷àíàð õýð àäèë íýã áàéíà âý? Öàã õýçýý á¿òñýí âý õýìýýí øèíæèë.

Òýð ìºíõ áóþó ìºíõ áóñóó ò¿¿íèé ä¿ðñ õýëáýð õèéãýýä ºí㺠òýð àíõàí ãàðàõ ãàçàð çàâñàðò îðøèõ ãàçàð àäàãò îäîõ ãàçàð òýðã¿¿òýí àëèíä áàéíà âý õýìýýâýë Áèåèéí ãàäíà äîòíî àëèíä îðøèæ áàéíà õýìýýí òîëãîéíîîñ õºëèéí óë õ¿ðòýëõ á¿ãäèéã çàäëàí øèíæèëñíýýð àæèãëàí ýöñèéí óòãûí ýðõýíä ¿éëäýæ ñýòãýëèéã øèíæèëáýýñ áóðõàí á¿òýõ øàëòãààí áîëîõã¿é òóë ýðäýì äýýø ¿ë àðââäàõ õèéãýýä òóñ ¿éëäýõ îðîí ¿ã¿é. ̺íõ áóñ ìºí ÷ áóðõàíûã á¿òýýõýä ÷óõàë õýðýãã¿é ýâäýðõèé íîì õèéãýýä îþóíààð ñýòãýí ¿éëäýõ íîìîîð áóðõàí á¿òýõ öàã ¿ã¿é õýìýýâýë ýíý íü õóóðìàã äàéñàí ìºí. Òîâ÷è ëáîîñ áóðõàí íü îþóí û ÿâäëû í îðî íî îñ íºã÷ñºí õ è é ã ý ý ä ò ¿ ¿ í è é ì º í ÷ à í à ð í ü ì º í õ õèé ã ýýä ìºíõ áóñ õî¸óëàíãààñ íºã÷ñºí íýã ìºí. Ñýòãýëä ä¿ðñ õýëáýð ºí㺠òýðã¿¿òíèéã íü áóðõàíû ìÿíãàí áýëãý áèëãèéí ìýëìèéãýýð ýðýâ÷ ýñ îëäîíî. Áóðõàí áýýð ÷ ýñ îëîõ àâààñ íàä àäèë ýãýëò áýýð îëæ ÷àäàõã¿é õýìýýñíýýð ñýòãýëèéã çàäëàí øèíæèëñýíýýð ñýòãýë ººðºº àëèíä çàñâàðàëòã¿é áà ò¿¿íèé àõóé ¸ñíû îíîëã¿é àãóóëàõ àâààñ îð÷ëîíãîîñ òîíèëîõ öàã ¿ã¿é áà áóðõàíû ãàçàðò ÷ çàëàðàõ öàã ¿ã¿é. Áàãø áýý𠺺ðèéí ñýòãýëèéã òàíèóëàõ áà ººðºº áýýð îíîñîí òºäèé㺺ð áóðõàíû ãàçàðò õ¿ðýõã¿é. Ó÷èð

áºãººä ¿¿íä çîðèãäîî÷èí ñýòãýë òý𠺺ðèéã ÷ øèíæëýí àæèãëàõ àâààñ õîîñîíû ÷àíàðòàé áóé. ¯ëãýðëýâýýñ ä¿ðñ òýðã¿¿òýí íü áàéäàë íýã õèéãýýä îëîíû ìºí ÷àíàð àëèí ÷ áóñ ò¿¿í÷ëýí ñýòãýë ÷ íýã õèéãýýä îëîíèé ìºí ÷àíàðò áóñ.

Öîãò Äàâààäàãâà áýýð çîõèîñîí òºâä îðîõóéãààñ Àëèí öàãò òºðººã¿é òýð ÷àíàðò áºãººä îþóí ÷ òºðºõººñ õàãàöñàí õýìýýí íîìëîñîí ìýò ìºí ò¿¿í÷ëýí ÿëãóóñàí õºâã¿¿í Øèâà Ëõà áýýð Àëèí öàãò áîä õèéãýýä áîä ¿ã¿é íóãóóä îþóíû ºìíº ¿ë îðøèíî. Òýð öàãò áàéäàë áóñäàä ¿ã¿é òóë çîðèãäîëã¿éä ìàøèä àìèðëàíà õýìýýõ òýðã¿¿òýí èõ ãàçðûã îëñîí áîäüñàä òºâ ¿çëèéí áàãø íàð îíîãäîõóóí õîîñîí ÷àíàðä òààëàë íýã õèéãýýä ýãøèã íýãýíä áóóñàí òóë àíõààðàí àâàã÷ òà ÷ îþóí øóäàðãóó îðøèîä øèíæëýý÷èéí óõààí îþóíû õî¸ð ¿ç¿¿ðò øóíàëã¿é ¿íýìëýõ¿é îþóíû ÿâäëûí îðîíîîñ íºã÷ñºíä òýãø àãóóëàõ àâààñ àøèã òóñ ººðò áóéã àéëäàæ áîëãîîãîîðîé. Áàñ ¿ëýìæ ¿çýõèéí áèëèãýýð ñýòãýëèéí ìºí ÷àíàðûã òóñ òóñàä àæèãëàí øèíæëýâýýñ ºíãºðñºí èðýýä¿é îäîîãèéí ñýòãýë ÷ ¿ë çîðèãäîõ áºãººä ñýòãýë àíõàí òºðºõ öàãò àëèíààñ ÷ ýñ èðñýí. Çàâñàð ÷ ¿ë ¿çýãäýíý Àäàãò ò îðøèõ öàãò îðîí ýíý ìºí õýìýýõ íü õààãäàõ öàãò àëèíä îäîõ ãàçàð ¿ã¿é Ñýòãýë íü áàðèãäàõã¿é õèéãýýä ¿ç¿¿ëýãäýõ¿é ºâºð÷ëºí íýã áàéíà óó? õýìýýñíýýð íîì á¿ãäèéí ýðõýì ñýòãýëèéí îðîí èõ íóóöûã àíõàíä ìàãàä ìýäýë ë¿ãýý òºãñèéí ¿¿äíýýñ áÿñàëãà. Ýöýñò ìàãàä ìýäýë ÷ ÷àíàðààð áàðàãäñàíààð øàìäàë õ¿÷ëýë õýðýãã¿éä îíîõ ººðºº ãàðñàí áýëãý áèëèã ººðºº áóóí òºðºõèéã õ¿ðòýë áÿñàëãàæ ¿éëä. Õóòàãò Ýðäýíý äàâõàðëàãûí ñóäðààñ Ãýðýë ñàõèã÷ àà ñýòãýëèéã íü îãîîò ýðýëöýõ àâààñ ýñ îëîõ á î ë î é àëèí ýñ î ë äîõ òýð íü ¿ë çîðèãäîõóé áîëîé. Àëèí

çîðèãäîõ òýð ºíãºðñºí ÷ áóé èðýýä¿éä ÷ áóñ îäîî ãàðñàí ÷ áóñ õýìýýñýí. ßëãóóñíû õºâã¿¿í Øèâà ëõà áýýð Àëèí íîìûí ýðõýì äýýä Ñýòãýëèéí íóóö ¿¿íèéã ýñ ìýäâýýñ Àìãàëàíã îëæ çîâëîíã äàðàõûã õ¿ñýâ÷ Òýäãýýð õýðýã ¿ã¿éãýýð íýðâýãäýí òººðíº õýìýýí àãóó èõýä íîìëîñíû óòãóóäûã äàõèí äàõèí øèíæëýõ, àãóóëàõ õî¸ðûã ñîëáèóëàí ¿éëäýýä áÿñàëãàæ ¿éää Òîâ÷èëáîîñ ñýòãýëä õÿçã ààð, òºâ, àíõàí àäàã äóíä ãóðàâ òýðã¿¿òýí àëèí ÷ ¿ã¿é àâààñ ñýòãýëýýñ ¿çýãäýõ ãàäààä áîä ä¿ðñ öîãö áà ò¿¿í÷ëýí ñýðýõ¿é, õóðàí ìýäýë, õóðàí ¿éëäýõ¿é áà òèéì ìýäýë ÷ ìºí ÷àíàð ¿ã¿é õîîñîíû ÷àíàðòàéä îíîæ ¿éëä. Íîìò ¿ã¿é àâààñ ò ¿¿íèé ÿ ë ãàâàð íóãóó ä ÷ ¿ã¿é ò ó ë ºâºð÷èëºí㺺ð ¿ã¿é õîîñîí ÷àíàðòàéä áÿñàëãàæ ¿éëä. Òýð ìýò ¿ëýìæ ¿çýõèéí áèëãèéã áÿñàëãàõ÷èëèíãèéí ¿åñä òà÷ààë òýð ã ¿¿òýí òº ðºõ à â ààñ òà íèí ìýäýæ ¿ é ëäñýíýýð ¿ ë ýìæ ¿çýõèéã áÿñàëãàà÷èí äîîä õºëãºíèé ìºðä îðøîî÷èí áºãººñ òà÷ààë òºðºõ îðîíä ãóà áóñ õèéãýýä àðèóí áóñ ýäýä áÿñàëãàæ ¿éëä. Èõ õºëãºíèé áîäèñàäûí ìºðä îðøîî÷èí íýã áºãººñ îðîí ãóà áóñûã áÿñàëãàæ áîëîõã¿é òóë íèã¿¿ëñýõ¿é õèéãýýä ýö ýã ýõ, à÷ õ¿¿, ýýæ ò ý ðã¿¿ òýíã á ÿ ñàëãàñ íààð ò à ÷ààëûã àìèðëóóëæ ¿éëä. Ò¿¿í÷ëýí óóð õèëýíöèéí áàéäàë òºðºõ àâààñ îðîíû ìºí ÷àíàð õîîñîíä ºâºð÷èëºí ¿ã¿éã áÿñàëãàæ ¿éëä. Ñýòãýë õýòýðñíèéã àëãàñàðàõ áîëîõíààí ÷ õîîñîí ÷àíàðûã îíîñîí áèëèãã èëò áàÿñàõ õóðàí ìýäýëèéã ñýòãýëäýý ¿éëäñýíýýð ñýòãýëèéí àëãàñàðàëûã àìèðëóóëæ ¿éëä. Òàðíèéí ìºðä îðøèî÷èí áîäüãàë áºãººñ òà÷ààë òºðºõèéí îðîíûã áààòàð ñýòãýëò áà îõèí òýíãýð òýðã¿¿òýí áóðõàíû ÷àíàðä áÿñàëãàæ ¿éëä.

¯ëýìæ ¿çýõèéí áèëãèéã áÿñàëãàõ ¿åñä æèâýõ äîãøèðîõ õî¸ð ãàðâààñ òýð õî¸ðûã àìèðëóóëàõûí àðãûí åðºíäºãèéã óðüä àìèðëàí îðøèõûí ¿å ìýò ø¿òýæ ¿éääýýðýé. Òýð õî¸ðûí ãýì ¿ã¿é ¿ëýìæ ¿çýõèéí áèëèã òîäîðõîé õîîñíû àãààðò îðøèõ öàãò õ¿÷ëýëèéã ñóëòãàí òýãø àãóóëàõ íü èõ ÷óõàë. Áàñ çàðèì ¿åñä ¿ëýìæ ¿çýõèéã áÿñàëãàõ öàãã áèëèã ìàøâä õ¿÷ èõòýé áîëñíîîð ñýòãýë áàò ¿ã¿é áîëæ çóë ñàëõèàð õºäëºõ ìýò èðýõ àâààñ àìèðëàí îðøèõ º÷¿¿õíèéã áÿñàëãñíààð ñýòãýëèéí îðøëûí õóâèéí àãààðò áàòàäãàæ ¿éëä. Áàñ çàðèì ¿åñä ñýòãýëèéã îðøèîõ ãàíö àìèðëàí îðøèõ õ¿÷ èõòýé îäîõ ÷ áèëãèéí õ¿÷èéã áÿñàëãàí ¿éëäýõ òýðã¿¿òýíã ñàìàäèã áÿñàëãàà÷èí ººðºº áýýð ìýäýæ ¿éëä. Ãýâ÷ Àìèðëàíãóé óëýìæ õî¸ð íýãýí áîäüãàëûí àíõààðàí àâëàãûí ¿å íýæãýýäýä áèøðýí áÿñàëãàõ õýðýãòýé áóþó ¿ãóé þó? Òýð õî¸ðûã íààø öààø àðèëæèí òóñãààð ¸ñîíä áÿñàëãà õ óó? Ýñâýë Àìèðëàíãóé ¿ëýìæõî¸ðûã íýãòãýí áÿñàëãàõ àäèàã¿é áóñàä çàðëèãèéí øàëòãààí àëèí áóé âý? õýìýýâýë Àìèðëàíãóé îðøèõ ¿ëýìæ ¿çýõèéã õîñëîí áàðèäöóóëàí áÿñà ëãà õ ¸ñ Àìèðëàí îðøèõ, ¿ëýìæ ¿çýõ õî¸ðûã

á ýðä ý ë ã ¿é î ð ø èõ õèé ã ýýä îðøè õ ò ¿ ¿í èé ìºí ÷àíàðû㠺⺠ð÷èëèí ¿ã¿éä î íîõ áèëè ãèéí õóâü àíõàíààñ ÿëãàëã¿ÉÄ õîñëîí îðóóëàõ ìºíä òóñ òóñ ººðèéí óõààíû áýëãý áèëèãýýð îíîñîíîîð ¿ðãý ëæèä àíõ à à ð à í ò ý ò ã ý õ í ü ÷ ó õ à ë õýìýýí íîìëîñîíû óòãà ìºí. Àìèðëàí îðøèõûã äàíãààð áÿñàëãàõíààí ÷ ñýòãýë õýëáýðäýëã¿é îðøèõûí õ¿÷ èõ áîë ñîõîð àäèë áîëñíîîð ò¿¿í÷ëýí àæèðñàíû ÿçãóóð ñýòãýëèéí ÷àíàð Ãýãýýí ãýðýëòèéí ìºí ÷àíàð òýð ò¿éäñýíýýð òîäîðõîéä ¿ ç ý æ ÷ à ä à õ ã ¿ é . Ò ¿ ¿ í ÷ ë ý í à ì è ð ë à í î

¿çýõèéã äàíãààð íü áÿñàëãàõíààí ÷ áèëãèéí õ¿÷ èõäýõ áºãººä ò ¿¿í÷ëýí àæèðñàíû ÿ ç ãóóð ñ ý ò ã ýë èéí º â º ð ÷ ë º í ã ý ã ý ý í ãýðëèéí ìºí ÷àíàð áàò ¿ã¿é òèéí àòãàãûí äàëàéí äàâëàãàà ìýò õýëáýðäñýíýýð Ò¿¿í÷ëýí àæèðñàíû í¿¿ðèéã òîäîðõîéä ¿çýæ ÷àäàõã¿é. Ò¿¿íèé óòãûã Õóòàãò èõ ãàëñàíãààñ íºã÷èõ¿éí ñóäðààñ Ñîíñîã÷ íóãóóä áýýð íü ò¿¿í÷ëýí àæèðñàíû ÿçãóðûã ¿ë ¿çýõ áºãººä äèÿàíû õ¿÷ èõ áºãººä áèëèãèéí õ¿÷ º÷¿¿õýíèé òóë áîëîé. Áîäèñàä íóãóóä áýýð íü ¿çýõ áîëîâ÷ òîäîðõîéã¿é áºãººä áèëèãèéí õ¿÷ èõ áà Ñàìàäèéí õ¿÷ º÷¿¿õíèé òóëä áîëîé Ò¿¿í÷ëýí àæèðñàí íóãóóä íü á¿ãäèéã áîëãîîõ áºãººä àìèðëàí îðøèõ õèéãýýä ¿ëýìæ ¿çýõèéã òºãñ àäèëòãàäàãèéí òóëä áîëîé õýìýýí íîìëîñîí. Àëèí ìýò ÷ àìèðëàíãóé ¿ëýìæ õîñëîí áàðèëäñàí àíõà àðàí à â ëàãà ¿¿íè é ã îäîî ñóðàëöà õ ì º ð è é í ¿ å ñýý ñ áóðõàíû ãàçàð õ¿ðòýë ¿ðãýëæëýëèéã òýòãýõ õýðýãòýé íü áèëèãèéí ìýëìèé ë¿ãýý òºãñ îþóíòíóóä áýýð òààëàëäàà áîëãîî.

Èõ õºëãºíèé ìºðèéí ç¿ðõýí Àñðàõóé òýðã¿¿òýí öàãëàøã¿é äºðºâò îþóíûã ñóäëàí àíõààðàí àâëàãûí çýðã¿¿äèéã áÿñàëãàõ ¸ñ

Èõ õºëãºíèé äàëàéä áîäèéí ñýòãýëèéí ìàõáîä ÿçãóóð äîðîé ñîíñîã÷, ººðºº ÿëàã÷ òºðºëõòºíèé ñýòãýë õîîñîí ÷àíàð íèã¿¿ëñýõ¿éí óäèðäàã÷èéí õ¿÷ýýð ñýðãýãäýæ èõ õºëãºíèé äàëàéãààð õàìãèéã àéë èéí äàã÷ûã òèâä îäìóé õýìýýí çàðëèãëàñàí ìýò Áîäü ñýòãýë áîäèò øàëòãààí öàãëàøã¿é äºðºâèéã ãîë íîìëîëûí ¿åñä Àñàðàõóé íèã¿ àë ¿ëñýõ¿é, áàÿñãàëàí, òýãø ñýëò öàãëàøã¿é äºðºâèéí äàðààë ýíý ìýò íîìëîñîí ÷ àíõààðàí àâëàãà óâäèñûí ýðõýíä ¿éëäýõ àâààñ àíõàíä òýãø öàãëàøã¿éã áÿñàëãàõ õèéãýýä òýíäýýñ çýðãýìæ÷èëýí Àñàðõàóé öàãëàøã¿é, í è ã ¿ ¿ ë ñ ý õ¿ é ö à ã ë à ø ã ¿ é . Á à ÿ ñ ã à ë à í ö à ã ë à ø ã ¿ é ñ ý ë ò è é ã áÿñàëãàíà. Ãýâ÷ äàðààëàëò õèéãýýä àëñëàí áÿñàëãàõ ¸ñ íóãóóäûíã äîîðîîñ áîëãîî.

Öàãëàøã¿éí ìýäýãäýõ¿¿í óòãà áóþó öàãëàøã¿é ãýæ þó âý?

îíãîîð ä ãóðâàí îðîí, îð÷ëîíãûí äîòîð ãóðâàí çîâë íýðâýãäýæ ¿¿í áóé àìüòàí öàãëàøã¿é áóé. Òýð õ¿ðòýë ÿëãóóñíû õºâã áîäü ñàäó ¿ í ä óäûí íèã¿¿ëñýë çîðèãäîë ÷ öàãëàøã¿é ó ÷ ð à à ñ ¿ çîðè ãä î ë ðèéã ö à ã ë à ø ã ¿ é õýìý ý ñ ýí . Ç î ð è ãä îë öàãëàøã¿é òý á¿òýýõ øàëòãààí ÷óóëãàí áà àðãà áèëèã òýð ÷ ÿ ë ã ó ó ñ à í û õ º â ã ¿ ¿ í áîä ü ñ à ä ó óä àä áóé ó÷è ð ÷ó óë ãàí öàãëàøã¿é Ò¿¿í÷ëýí àìüòàí íýæãýýä íýæãýýäèéí áèøðýõ îþóíû ñàíàà ëóãàà çîõèëäñîí áóðõàíû çàðëèãëàñàí íîìûí òîî ç¿éë

Õýçýý

÷ öàãëàøã¿é áóé ó÷ðààñ íîì öàãëàøã¿é õýìýýñýí áà çîðèãäîë, ÷óóëãàí, íî ì ãóðâàí öàã ëàøã¿éã ºíº óäààí áÿñà ëãàñàíä ø¿òñýíýýð îëîõ íîìûí ÷àíàðûí àõóé ¸ñûã òîäîðõîéä àéëäàã÷ áýëãý áèëèã öàãëàøã¿éã ýðõøýýäýã ó÷ðààñ áýëãý áèëèã öàãëàøã¿é õýìýýí çàðëèãëàñàí.

Òîâ÷èëáîîñ çîðèãäîë öàãëàøã¿é, ÷óóëãàí öàãëàøã¿é íîì öàãëàøã¿é, áýëãý áèëèã öàãëàøã¿é ñýëò ìºí. Òýð ìýò ÿëãóóñàíû õºâã¿¿í áîäüñàäóóäûí ¿íäñýíä áóé àñàðàõóé, íèã¿¿ëñýõ¿é, áàÿñãàëàí òýãø ñýëò äºðºâèéí ýðäýì áà à÷ òóñ íü ñàíñàðûí äîòîðõ ç¿éë àëèíààð ÷ õýìæèõ õèéãýýä ¿ í ý ý ð õý ìæè ã ä ä ý ãã ¿é ó÷ð à à ñ ö à ãë à ø ã ¿ é ä º ðº â õý ìýýí çàðëèãëàñàí. Òèéìýýñ Àíõàí òýãø öàãëàøãóéí áÿñàëãòûí çýðã¿¿ä ÿìàð ìýò âý? õýìýýâýë ò¿¿íèé çóðõýí òîâ÷ õóðààíãóé òºäèéã õóñâýë

Òýãø öàãëàøã¿éã áÿñàëãàõ ¸ñ Ýãýë áèä íàðûí ñýòã ýë íü äàéñàíä óóðëàõ õóðàí ìýäý ë ñýòãýëòýé áà ñàäàí òºðºë õóðñàíä àñðàõ òà÷ààí øóíàõ õóðàí ìýäýëò õèéãýýä òýð õî¸ð àëèí ÷ áóñ äóíäæèä ìóíõðàõûí õóðàí ìýäýë ñýëò ãóðâàí õóðàí ìýäýë áóé. Õóðàí ìýäýë ýíý ãóðàâûã ãóðâàí õîð õýìýýäýã ó÷èð áóðõàíûã á¿òýýõèéã õ¿ñýã÷èí í¿ã¿¿ä áýýð ýíý ãóðàâûã òýâ÷èõ õè éãý ý ä îðîíûã óðâóóëàõûí òó õàéä àñðàõóé òýðã¿¿òýí öàãëàøã¿é äºðºâèéã áÿñàëãàõ õýðýãòýé. Òýãø öàãëàøã¿é õýìýýãäýõ íü äàéñàí, ñàäàí, äóíäàæ ãóðàâò õóðàí ìýäýë ãóðàâààð àëàã÷ààëàëã¿é çóðãààí ÿçãóóðûí àìüòàí á¿ãäèéã ººðèéí ýöýã ýõ àäèë òýãøèòãýýä àìãàëàí õ¿ñýõ õèéãýýä çîâëîíã ¿ë õ¿ñýõèéã ÷ òýãøèòãýõ àâààñ ýõ

áîëñîí àìüòàíä òóñ õ¿ðãýõ õýðýãòýéí îðîí òýãø íèã¿¿ëñýõ¿éí õèéãýýä ýíýðëýýð çîâëîíã òºð¿¿ëýëã¿é áÿñàëãàõûã òýãø öàãëàøã¿é õýìýýäýã. Òýð ìýò áóñ äàéñàíä óóðëàõ õèéãýýä ñàäàíä òà÷ààõ ¿ã¿é òýãø ñýòãýë òºäèé íü àìüòàíä òóñ õîð àëèí ÷ ¿ã¿é ó÷èð ¿¿íèéã ìóíõàã òýãø õýìýýõýýñ áóñàä òýãø öàãëàøã¿é áóñ. Òýð ÷ öàãëàøã¿éã áÿñàëãàõ ¿åñä àíõàíä ººðèéí ñýòãýää ýñ áóóñàí áà õèëýí óóð òºðºõèéí îðîí ÿëãàìæèò íýãèéã ñýòãýëäýý ñàíàñààð õ¿í ýíý íü ýíý íàñ õèéãýýä öàã îäîî ë äàéñàíä ¿çýõèéã íü ººðºº ìóíõàãûí õ¿÷ èõ áà òîîëøã¿é òºðºë àðèëæñàíû íºõöºëººð òàíèí ýñ ìýäýâ. Àëèí õýìýýâýë áè ººðèéí òºðºë òýðã¿¿ëøã¿éãýýñ îäîî õ¿ðòýë áèå òîîëøã¿éã àâñàí áóé. Àâ àí áèåíèé ìàõ ÿñ òýðã¿¿òýíã íýãýí ç¿éëä öîãöëîîõ àâààñ ñ Ñ¿ìáýð óóëíàà ñ òýðã¿¿òýíã ñ èõ áîëæ èðýõ áà ò¿¿í÷èëèí öóñ ø¿¿ õóðààâààñ ã¿í àã óó áîëæ èðíý óó èõ õÿçãààðã¿é èõ äàëàé ëóãàà ñàö õýìýýõ òýðã¿¿òýí áèäíèé äàéñàíä ã áÿñàëãà. Óðüä òºðºë¿¿äýä îäîî áàðüñàí ýíý îäîîãèéí ýöýã ýõ áèä íàðûã àñàðàõóé íèã¿¿ëýõ¿éãýýð òýòãýñýí ìýò èõ à÷ëàëûí ¿¿äíýýñ ýíýðýí òýòãýñýí áóé áà àñðàëààð ñàéòàð òýòãýñýí íü ëàâòàé Îäîî áè-áýýð îðîí öàãûí õóâèéí ýðõýýð òàíèí ýñ ìýäñýí íü ººðèéí ãýìýýñ áóñàä äàéñàí ò¿¿íèé ãýì áóñ õýìýýí áÿñàëãà. ¯ëýìæèä äàéñàíä áàðèàä ò¿¿íä óóðûã òºð¿¿ëýâ÷ ººðò óóðûí áàéäàëò ñýòãýë áóéä ø¿òñýíýýð õèëýí òºðºõººñ áóñàä ººðºº åðòºíö ¿¿íä òºðººä ¿ã¿é áºãººñ ò¿¿íä óóðëàà÷èí áîäüãàë òýð ÷ ¿ã¿é ó÷èð áè îð÷ëîíä òººðñºíººð áè ººðºº ýíä¿¿ð÷ áóé õýìýýí áÿñàëãàõ àâààñ áóÿí áà à÷ òóñ öàãëàøã¿é áóéä çàðëèãëàñàí.

Óðüä òºðºë¿¿äýä òýð ìèíèé ýöýã ýõ áîëîõ ¿åñä ¿ìõ èäýý íýãýí áàéâ÷ ººðºº âäýæ ÷àäàëã¿é õóðààãààä íàäàä ºãñºí. Ǻºëºí ñàéí õóâöàñ íýã áóé àâààñ ÷ òý𠺺𺺠ºìñºëã¿é õóð àð ààæ íàäàä ºãñºí íü òîîëøã¿é öàãëàøã¿é áîëîé. Ñàéí à÷ëàëà öàãëàøã¿é òýòãýñýíèé õàðèóä îäîî áè ò¿¿íèéã äàéñàíä õàðààä óóð õèë ¿ðèéí îðîí áà ìóó ÷óóëãàíûã õóðààõ íýãýýñ ýíã áîñãîõ íü è÷ã¿ áóñàä þó ÷ ¿ã¿é. Ò¿¿íèé ¿ð ìóó çàÿàíä

ºíº õîë áà îëîí ó ä à à à ð è ë æ è ã ä ñ à í ¿éë þóí ºã¿¿ëýõ. äñýíèé õ¿÷ýýð îäîî äóðäàí ¿ë ÷àäàõûã ¿çòýë Ýíý íàñàíä ÷ º÷¿¿õýí áàãààñàà ó÷èðààã¿é ýöýã õ¿¿ õî¸ð áàéëäààíû ãàçàð ó÷ðàõ öàãò òàíèí ìýäýëã¿é ýöýã õ¿¿ õî¸ð íýã íýãíèéãýý äàéñàíä áàðèàä òýìöýëäýí àëàëäààä çîâëîíã àìñàà÷èí ÷ òîîëøã¿é áóé áóñ óó. Òîâ÷èëáîîñ ìóó äàéñàí ÿìàð ìýò áàéâ÷ òýäãýýð á¿ãä îäîî ººðèéí ýöýã ýõ áîäòîé áà ÿëãàëã¿éãýýð íèã¿¿ëýõ îþóí òîäîðõîéã õ¿ðòýë òýãøèòãýí äàõèí äàõèí áÿñàëãà. Ò¿¿í÷ëýí ººðèéí äàéñàí íºõº ñ äóíäàæ àìüòàí ð, áà ñàäàí òºðºë òýðã¿¿òýí àëèí ÷ áó íýðâýãäñýí¿¿äèéã ÷ ººðèéí ýöýã ýõ õýìýýí áÿñàëãà. Ýöýã ýõ øàëòãààíûã á¿òýýæ òýäãýýð¿¿ä ººðèéí àìãàëàíãèéí ìýäýõã¿é ìóíõàãààð ýðõýý àääàæ ãóðâàí ìóó çàÿàíä òºðºõèéí ¿éë ÿìàãòûã õóðààñàíààð ýíý íàñàà áàðæ áóé íü íèã¿¿ëñýëòýé õýìýýõèéí ¿¿äíýýñ äóíäàæ àìüòàí íóãóóäûã ýíýðýõ íèã¿¿ëñýëèéí îþóí òºðºõèéã õ¿ðòýë áÿñàëãà.

Àñàðàõóéí öàãëàøã¿éã áÿñàëãàõ ¸ñ

ªºðò áó é òà÷ààë óóðûí õî¸ð ñýòãýë òýãø ö à ãë àøã¿ éã áÿñàëãàñíààð îþóí òýãøäèéí ¿éëäñýíèé ñ¿¿ëä çóðãààí ç¿éë ÿ ç ã ó ó ð ûí àì ü ò à í á¿õýí àì ãàë à í õèéãýýä àìãàëàíãè é í

øàëòãààí ëóãàà òºãñ⺺ñ þóòàé ñàéí õýìýýõèéí îþóí àñðàõóé ýíýðýëèéí ÷àíàðûã áÿñàëãàõûã àñàðàõóé öàãëàøã¿é õýìýýäýã. Òýð ÷ àíõàíä àìüòàí ÿëãàìæòàò àìãàëàíã õ¿ñýý÷èí íý í ü ººðè é í ýðõýìëýñýí ãýíä çîð èãäñîíîîð àìüòàí ýíý õàéðòàé õºâã¿¿í õèéãýýä îõèí÷ëîí àñðàëààð òýòãýõ àðãûã ¿éëääýã. Ýíýðýëýýð óðòàñãàí ¿éëäýýä

Õýëýýð 纺ëºíººð ñóðàëöàæ Öàã õèéãýýä àõóé ¿åñ á¿õýíä àìüòàí ýíý õèéãýýä ýíý à ãñ⺺ñ þóòàé ñàéí õýìýýõ àñðàõûí ñýòãýë ìãàëàí ëóãàà òº òºðºõèéã õ¿ðòýë áÿñàëãà. Áèå õýëíèé ¿éëäýë ÿâäàë ìºð á¿ãäèéã ÷ àìüòàí ýíý õèéãýýä ¿¿íä àìãàëàíã îëîã÷ ¿éë ÿìàãòàä õè÷ýýõ õèéãýýä àäàãëààä çàì àñóóñàí æóóë÷èí õ¿íä ÷ çàì çààõààñ äýýøèõýýñ áèå õýë õî¸ðûí áèøðýë ë¿ãýý ñýëòèéí ¿¿äíýýñ ¿ç¿¿ëýõ õýðýãòýé Òýâäýýñ àìüòàí íü ÿëãàâàð, çîâëîíãîîð íýðâýãäñýí ¸ñíîî çîðèãäîæ õÿçãààðã¿é çóðãààí ÿçãóóðûí àìüòàí á¿ãä ÷ àìãàëàí æàðãàëàíã ¿ë õ¿ñýý÷èí íü íýã ÷ ¿ã¿é. Ãýâ÷ òýäãýýð ¿¿ä àìãàëàíãèéí ø àõèí ìóó çàÿàíä òºðºõ àëòãààí áóÿí á¿òýýõèéã ýñ ìýäýâ. Ä øàëòãààí í¿ãýë ÿìàãòûã á¿òýýõèéã ¿ç ýæ çîðèã äñî íîîð àìü òà í òý þó äãýýð ò ¿ë ýìæèä àñðàõóé íèã¿¿ëñýõ¿éí ¿¿äíýýñ ººðèéí ¿éëäýí ÷àäàõûã àëèí ÷àäàõààð àìüòàí òýäãýýðò àìãàëàíãèéí àðãàíä áèå õýëýýð õè÷ýýæ ¿éëä.

Ñýòãýëýýð ÷ öàã ¿ðãýëæèä àìüòàí òýäãýý𠺺𠺺ðèéí òóñ òóñûí õ¿ññýí õ¿ñýë ìýò àìãàëàí æàðãàëàí ÿìàãã ãàðâààñ þóòàé ñàéí õýìýýõèéã äàõèí äàõèí áÿñàëãà. Òýð ìýò ºíº óäààí áÿñàëãàõ àâààñ ººðºº àìãàëàíã ÿìàð ìýò õ¿ññýí÷èëýí õÿçãààðã¿é áóñàä àìüòàí á¿ãäýä ÷ àìãàëàí ÿìàãòûã ãàðãàæ ¿éëäüå õýìýýõèéí îþóí àÿàð õ¿÷òýé òºðºõèéã õ¿ðòýë àñàðàõóéã áÿñàëãà. Îäîî ººðò õ¿÷ áóé áà øàëòãààí õ¿÷ äýëãýð óõààí èõ ò ¿çýõ ýðã¿¿òýí áóé ¿åñä ººðèéí áîîë áà ÷àäàë º÷¿¿õýí áóñàäóóäàä áà áàñàìæëàõ òýðã¿¿òýíã ¿éäöýëã¿é ¿ëýìæèä àñðàõóé íèã¿¿ëñýëèéí ¿¿äíýýñ òýòãýõ õýðýãòýé. Àäàã ëààä ººð èéí ¿¿äíýýñ öà àøèõ àäãó óñ àìüòíà àñ äýýøèëýõýä ÷ àñðàõ íèã¿¿ëñýëýýð òýòãýõýýñ áóñàä çîäîõ çàí÷èõ òýðã¿¿òýíã ºíºä òýâ÷èæ ¿éëä.

Òýð ìýò áóñ ººðèéí áîîë õèéãýýä äîðîé íóãóóäûã áà ñàì æ ë à õ õèéãýýä õàò ó ó çýìë ýë ò à âèõ, çîä î õ çàí÷ èõ òýðã¿¿òýíã ¿éëäýõ àâààñ õîéò òºðë¿¿äýä ººðèéí áîîë ýíý õèéãýýä àìüòàí ò¿¿íèé áèåä òºðñºíººð ººðèéí ýðõ ¿íäýñíýýñ ¿ã¿éä ñóóõ õýðýãòýé. ªð òºëººñ, ÿäóó ¿ë õ¿ñýõ¿é ÷ ýðãýõ øàëòãààí áóé íü îð÷ëîíãèéí æàì ìºí. Ó÷èð øàëòãààí ¿¿íèéã ñàíàñàíààð Î ä î î º º ð ò º ºðèéí ýðõ áóé öàãò à ñ ð à õóé íèã ¿¿ë ñýõ¿é ñýòãýëèéã ç¿ðõíèéõýý

ý òãýëä çîõ è ñòî é èð ýõ áà àñàðàõóé áºã ººä àìèðëàíã óé í ¸ñîíä ñóðàë öàæ ¿éëäýõ íü ÷óõàë õýìý ýí çàðëèãëàñàí. Èõ ÿëãóóñàíû õºâã¿¿í Øèâàëõà áýýð Í¿äýýð àìüòàä íü õàðàõíààí ÷ Øóäàðãà àñàðàõóéí ¸ñîîð îð õýìýýí çàðëèãëàñàí.

Áèä íàðûí ñýòãýë íü öàã ¿ðãýëæèä àìðàã, íºõºð, áà îéð ñàäàí òýðã¿¿òýíä òà÷ààí øóíàõ ñýòãýë áàòàæèæ áóé. ¯ëãýðëýâýýñ ýöýã ýõ÷¿¿ä áýýð ìèíèé õ¿¿ ìèíèé îõèí áàñ à÷ çýý õýìýýí õàéðëàí ºõººðäºí ººðèéí ºâºð äýýð àâààä òîëãîéã 纺ëºíººð èëæ àðäàà àìàðààð ¿¿ð÷, õ¿íèé ºìíº ÷ èë äàëä äàìæóóëàõ ãóðàâûí ¿¿äíýýñ ººðèéí õ¿¿, îõèí õýìýýí ìàãòàõ, ñàéøààõûã àëü ÷àäàõààð ¿éëääýã ò¿¿í÷ëýí ººðèéí òºðºë, ñàäàí òýðã¿¿òýíä íºõºð áóþó àëèí ÷àäàõ ¿éëäý öºä ñàéí áà í¿äíèé ºìíº ë á¿ãä íü åðºíõèé人 åðòºí ¿çýñãý ìýò ¿çýãäýâ÷ óòãàíäàà ººðèéí ëýíòýé áà õ¿íäýòãýñýí äýýäëýõ ç¿ãã øóíàõ îþóí òà÷ààõ ëóãàà ñýëòèéí ñýòãýëãýýã ãàðñàíààñ áóñàä àìüòàí á¿ãäèéã òýãø õàðàõ àñàðàõóé öàãëàøã¿é áóñ. Ò¿¿í÷ëýí õ¿¿, îõèí íóãóóä áýýð ÷ íàñ ¿¿íä ãàíöàà𠺺ðèéí áèå ìàõ öóñàí öîãö ºãñºí ýíý íàñíû ýöýã ýõ õî¸ð íü à÷ëàë èõòýé ¸ñ áà ñàéí ¸ñ ÿìàãòààð ºã¿¿ëñýíýýð à÷èéí õàðèóã ó ó ë ç à õ à ð ã à í ä õè÷ýýõ ÷ ñý òãýë òà÷ààõ øóíàõ õèéãýýä èæèëñ¿¿ëýõ íýã ìºí ººðèéí ýöýã ýõ õî¸ð òºäèéä òóñ õ¿ðãàõ ñàíàà îþóí áóé íü àñàðàõóé ñýòãýë àëàã÷ààëàëò ìºíººð áóðõàíûã á¿òýýõýä ÷óõàë õýðýããýé íü àëèí ÷ ¿ã¿é îð÷ëîíä àìüòàí öàãëàøã¿é áóé àâààñ ººðèéí ýöýã ýõ õî¸ð òºäèé áèéí à÷èéã õàðèóëáààñ àìûàí áóñàä á¿õýíä àñàðàõóé íèã¿¿ëñýí ¿éëäýõ íü ¿ë òîîöîãäîõ àñðàõ ñýòãýë íü õÿçãààðã¿é àìüòàí áóñàä á¿ãäèéã ººðèéí îäîîãèéí ýöýã ýõ÷èëýí àìãàëàíã õ¿ññýí îþóí íü ¿íýõýýð áè öàãëàøã¿é òºð뺺 õýìýýäýã. ßëãóóñíû õºâã¿¿í Øèâàëõà áýýð Àñðàëûí ìºí ÷àíàð í ü á ó ñ ä û í à ì ã à ë à í ã õ¿ñýõ õýìýýí

Íèã¿¿ëñýõ¿é öàãëàøã¿éã áÿñàëãàõ ¸ñ Ìýðãýí àðãàò èõ íèã¿¿ëñýíã¿é ÿëãóóñàí òóóëñàí áóðõàí áýýð Áóðõàíûã îëîõûã õ¿ñâýýñ îëîí íîìîíä ñóðàëöàí á¿¿ ¿éëä. Ãàíö íîìîíä ñóðàëöàæ ¿éëä òýð íü àëèí âý õýìýýâýë èõ íèã¿¿ëñýõ¿é áîëîé. Õýíä èõ íèã¿¿ëñýõ¿é áóé ò¿¿íä áóðõàíû íîì á¿ãä ãàðûí òîëèîíä áóé ìýò áîëîé õýìýýí çàðëèãëàñàí ìýò ñàíñàð íèðâààíû äîòîðõ ñàéí ÷óóëãàíû ýðäýì á¿ãä ãàðàõûí ñóóðü íü èõ íèã¿¿ëñýõ¿é ìºíèéã øàëãàäàã ýøëýë áîëîí óõààíààð ñýòãýñýí ÷ èëò áàéíà. Òýð ìýòèéí íèã¿¿ëñýíã¿é íü ãóðâàí îðíû äîòîðõ çóðãààí ÿçãóóðûí àìüòàí á¿ãä ãóðâàí çîâëîíãîîð íýðâýãäñýí áóé ò¿¿íèé øàëòãààí ¿ð ë¿ãýý ñýëò á¿ãäýýñ õàãàöâààñ þóòàé ñàéí õàãàöàõ áîëòóãàé õýìýýõèéí íèã¿¿ñëýëò ýíýë¿¿ëáýýñ ñýòãýëä àÿàð òºðñºíººð í¿äíýýñ íóëèìñ ÷ ººðèéí ýðõã¿é àääðàõ òýðã¿¿òýí ãàðàõ íü èõ íèã¿¿ëñýõ¿é õýìýýãäýõ ìºí. ßëãóóñíû õºâã¿¿í Øèâàëõàãèéí ãýãýýíýýñ Íèã¿¿ëñýëèéí ìºí ÷àíàð íü áóñäûí çîâëîíã ýñ òýñâýðëýõ õ¿÷òýé ñýòãýë áà çóðãààí ç¿éë àìüòàíû çîâëîíãèéí øàëòãààí ¿ ð õ ÿ ç ã à à ð ã ¿ é ã º ð º â ä º í ¿ ç ý ý ä í ó ë è ì ñ àëäðàõ õ ý ìýýí çàðëèãëàñàí. Ó÷èð øàëòãààí òèéì ó÷èð íèã¿¿ëñýíã¿éã ¿íýõýýð áÿñàëãàõ öàãò çàâñàðëàëòã¿é íóëèìñ àÿíäàà àëäðàí ãàðäàã áóé. Èõ Çîíõîâàãûí ãýãýýíýýñ Í¿äíèé îãòîðãóéä ¿¿ëñ ¿ã¿é ÷ íóëèìåûí õóðèéí ¿ðãýëæëýë áóóõ áîëíî õýìýýí íîìëîñîí ìýò áîëîé. Òýð ÷ íèã¿¿ëñýõèéí îþóí ñóäàëõûã áÿñàëãàõ ¿åñä àíõàíä ç î â ë î í ì à øèä õ à òóóã à à ð íýðâ ýã äñýí ºâ ÷ ò ºí á à ýñâýë íÿäàëãààíä õºòëºãäºí àëàãäàõàä çàâäñàí èòãýõ ºìºã õýí ÷ ¿ã¿é àäãóóñ àìüòàí íýãýíä çîðèñîíîîð çîâëîí ýíý õèéãýýä ò¿¿íèé øàëòãààí ëóãàà ñýëò öàã îäîîíîîñ õàãàöâààñ þóòàé ñàéí õýìýýí áÿñàëãà.

Ýñâýë ºâ÷íººð íýðâýãäñýí ºâ÷òºí õèéãýýä àäãóóñ àìüòíû ãàçàðò ººðºº îþóíàà àãóóëñàíààð çîâëîí ýíý á¿ãäèéã ººðèéí äýýð àâààä íèã¿¿ëñýíã¿éã áÿñàëãà. ßðãàíä õºòëºãäñºí àäãóóñíû õºëèéã äýýñýýð óÿàä àëàã÷èéí õóðö ìýñ ñ¿õ, àëõ, òýðã¿¿òýíã áýëòãýñíèé ºìíº àäãóóñ àìüòíû îðîíä ººðºº ÿìàð ìýò ¿éääýõ âý? Çîâëîí õýð ìýòèéã àìñàõ, çóãàòàõ ãàçàð áà íóóãäàõ ãàçàð íü ¿ã¿é Àâðàë ºìºã ñàäàíãààñ õàãàñàí íèñýæ ÷ ¿ë ÷àäàõ, ººðèéí ä¿ðñèéã àëãà áîëãîõ àðãà íü ¿ã¿é, öàã îäîîä èõ õ¿÷ýýð àëõààð öîõèí õóðö ìýñýýð õýñýãëýí, õàð äýýñýýð ãýäýñèéã óÿàä ýíý íàñíû ¿çýãäýë õààãäñàíààð åðòºíö õîéòûí ìºðä ìàãàäòàé îäîõ õýðýããýé öàã áîëíî. Áóÿí íü áóäààíû ¿ð òºäèéã÷ õóðààãààã¿é îäîõ ãàçàð íü äàõèí ãÿíäàí òàìûí äîòîð ýñ òºðºõ àðãà íü àëèí ÷ ¿ã¿éã ¿çñýíýýð ò¿¿íèé çîâëîí á¿ãäèéã ººðèéí äýýð àâààä íèã¿¿ëñýõ îþóíûã äàõèí äàõèí ñóäàë.

Áàñ ¿åñ ¿¿íä íÿäàëãààíä õºòëºãäñºí àäãóóñ àìüòàí íü ººðèéí ýõ áîë òà ÿìàð ìýò ¿éääýõ âý? ªºðèéí ýõ ãýì çýì àëèí ÷ ¿ã¿éã õºëºº óÿóëæ ººðèéí ýõèéã ººðèéí ºìíº áóñàä áýýð àëâààñ çîâëîí ÿìàð ìýò áàéõ âý? õýìýýí áÿñàëãà. Çîâëîí ýíý ººðèéí ýöýã ýõ àìñàõ õýðýãã¿é íýãýí îäîî ÿìàããûã áè ººðºº ººðºº áýýð ¿éëäýå õýìýýí ºíºä áÿñàëãà. Îäîî õàòóó çîâëîíã àìñàà÷ üòàí áóñäûã ÷ ò ý ð ì ý ò èí íóãóóä ÷ óðüä òºðºë¿¿äýä àì ¿éë ä ñ ýíèé ¿ð ìºí õýìýýí õàìàã àìüò àä ûã íèã¿¿ëñýõèéã äàâàëãàà äàâàëãààëàõ ìýò áÿñàëãà. Ò¿¿í÷èëýí îäîî àëàà÷èí ÷ òý𠺺𺺠õîéä òºðºë í¿ã¿¿äýä áèåýý ýâä¿¿ëýí õýñýãë¿¿ëæ òîëãîéãîî öîõèóëæ çàí÷óóëæ õýñýãëýí æèæèãëýæ óóøèã ç¿ðõèéã òàñäàí àðüñûã õóóëàí öîîëîõ òýðã¿¿òýíèé

¿¿äíýýñ öàãëàøã¿é çîâëîíã àìñàõ øàëòãààí íü ìàãàä ìºí ó÷èð òýäãýýð á¿ãäèéã ç¿ðõíýýñ íèã¿¿ëñýí áÿñàëãà. Òîâ÷èëáîîñ àëàà÷èí àëàãäàõóí á¿ãä ººðèéí ýöýã ýõ áºãººä òýäãýýð á¿ãä áóäàíã¿é ìóíõàãûí ýðõýýð èõ ìóó ¿éë ýíý ìýò íýãèéã ¿éëäñýíýýð ò¿¿íèé çîâëîíãèéí øàëòãààí ¿ð ë¿ãýý ñýëò á¿ãäýýñ õàãàöààõ àðãûã áè ººðºº îäîî ¿éëäýå õýìýýí äàõèí äàõèí áÿñàëãà. Òýð ìýò ÿëãàìæààò àìüòàí íýãèéã àíõàíä íèã¿¿ëñýõ îþóíûã ñóäëàí äàäóóëñàíû õ¿÷ýý𠺺ðò íèã¿¿ëñýíã¿é àÿàð òºðñºí äàðóé îäîî àìüòàí ýíý ãàãö ìºí. Òàìä çîâîãñîäûã ñàíàõ àâààñ õàëóóí õ¿éòýí çîâëîíã àìñàà÷èí ñýòãýøã¿é áóé Ò¿¿í÷ëýí áýðä¿¿äèéã ñàíàõ àâààñ ºìñºõ öàíãàõûí çîâëîí àäãóóñàíä ñàíàõ àâààñ õýñãèéí ä¿ëèéí áà áóñàäóóä óíàæ ýäýëýõ, íýã íýãèéãýý âäýõ çîâëîí. Õ¿ì¿¿íä ÷ òºðºõ ºòëºõ ºâäºõ ¿õýõèéí çîâëîíãûí äºðâºí ìºðºíººñ ýñ ãýòýëñýí.

Àñóðò òýìöýëäýõ õÿìäðàääàõ çîâëîí Òýíãýðò ¿õýí þ¿ëýãäýõ áà òýíãýð áóñàä áýýð õººõ çîâëîí òýðã¿¿òýí áóé Òîâ÷èëáîîñ ºíäºð ñàíñàðûí ¿ç¿¿ðýýñ äî îä èõ íýðâýëòã¿é òàìààñ äýýøäýõýä ººð ººðèéí çîâëîí ÿìàãòààñ ýñ õýòýðñýí íýã÷ áàéõã¿é õýìýýñýí õèéãýýä çîâëîí ýäãýýð ë¿ãýý àøèä õàãàöâààñ þóòàé ñàéí õýìýýí íèã¿¿ëñýí õàòóóä òýñâýðëýí òîããîõã¿é í¿äíýýñ íóëèìñ ãàðàí ãàðòàë áà äîòîð ç¿ðõíèé ñóäàë õºäëºí õºäºëæ, áèåèéí øàð óñ ãàðàí ãàðòàë õ¿ðòýë íèã¿¿ëñýõ¿éã áÿñàëãà. Òýð ìýò ãàðàõ öàãò ººðèéí òîëãîéä ãàë àääàõ áà áèåíä î÷ õ¿ðýëöýõ ìýò ººðºº ãàíöààð àìüòàí á¿ãäèéã òóñàëæ ¿éëäýõ õýðýããýé áàéíà õýìýýõýýð ãóðâàí áèåíèé ¿éëäýë àÿàð ãàðàõ õèéãýýä àìüòíû çîâëîíã õàãàöààõ àðãà áà àìãàëàí æàðãàëàíã

Ñàìàäè

ãàðãàõ àðãà íýã áóé àâààñ ººðèéí àìèéã îðõèñîí ÷ õàìààã¿é ¿éääýõ¿é áýðõ ÷èí çîðèãûí áàò õóÿãûã îëíî. Èõ ÿëãóóñàíû õºâã¿¿í Áîäèñàäâà õýìýýí íýðëýãäýõ ÿðóó àäöðûã ÷ îëîõ áà åðòºíö òýíãýð õ¿ì¿¿í àìüòíû àâðàë ºìºã ñàäàí áîëñîíîîð àìãàëàíãààñ àìãàëàíãèéí ìºðººñ äýýðõ àðèóí áóðõàíû õóòàã õýìýýãäýõèéã ÷ ò¿ðãýíýý îëîõ áîëîé. Èõ ßëãóóñàíû õºâã¿¿í Øèâàëõà áýýð áîäèéí ñýòãýë òºð¿¿ëñýí àãøèíàà ð îð÷ëîíã ûí ãÿíäàíä õîðèãäîë íýðâýãäñýí àìüòàä ò¿¿í÷ëýí àæèðàãñàäûí õºâã¿¿í õýìýýí ºã¿¿ëýí ¿éëäýõ áºãººä åðòºíö òý íãýð õ¿ì¿¿í ñýëò áýýð ìºðãºí ¿éëäýõ áîëíî õýìýýí çàðëèãëàñàí. ¯¿ãýýð ÷ ¿ë áàðàì ñàíñàð íèðâààíû äîòîðõ øàëãàäàã áîëñîí òºðºëõºòíèé äýýä áà ¿íýí, ãàéõàìøèãò ìºðãºëèéí îðîí áîëîõ òýð íü òà ººðºº áîëíî Øàëãàäàã á¿õýíèé õóðààíãóéãààñ Øàëãàäàã àìüòàíä òóñëàã÷ áàãø ò¿¿í÷ëýí àæèðñàí àâðàã÷ äîð ìºðãºì¿é õýìýýí íîìëîñîí ìýòèéã õóâü òºãñ í¿ã¿¿ä áîëãîî.

Áàÿñãàëàí Öàãëàøã¿éã áÿñàëãàõ ¸ñ

Áàÿ ñ ã à ëàí öà ãëàø ã ¿ éã áÿñàëãà õ ¿å ñä àí õàíä øàëòã à à í ýíä¿¿ðýëò òºãñ ýäëýë èõ áà ýðõøýýë èõ, ÿçãóóð óãñàà ºíäºð, óðò íàñò áîîë îëîí ýðäýì èõ, àìãàëàí æàðãàëàí ëóãàà òºãñ áºãººä áóé íýãýíä çîðèîä ¿¿íä òýíñýõ ñýòãýë õèéãýýä àòààò ñýòãýë ¿ñíèé ¿ç¿¿ðèéí òºäèé ÷ ¿ã¿é áà ¿ëýìæèä îäîîãèéí áîîë òºãñ ýäëýë áà íàñ áóÿí ýðõøýýë òýðã¿¿òýí ýä¿ãýý ¿¿íýýñ èë¿¿ äýëãýðýýä ºíäºðëºã òèéí ñîíñîã÷èéí õºâã¿¿íèé òºãñ ýäëýë õèéãýýä òýíãýðèéí àìãàëàí æàðãàëàíãûí öîãòîé òýíöýõ ìýò ãàðâààñ þóòàé ñàéí õýìýýõ ñýòãýëä áàÿñãàëàí öàãëàøã¿é õýìýýãäýõ ìºí. Èðýýä¿éä ÷ öàã ó÷ðàë, íàñ áóÿí ä¿ðñ, ÿçãóóð óãñàà, óõààí, ýðäýì ýíý ìýò ë¿ãýý õýçýý ÷ ¿ë

îëîîä áàÿñàí ¿éëäýæ õîéøèä ÷ ò ¿ ¿ í

ººõ õýìýýí çàðë èãë à ñ à í . Çîðèãäîëûí îðîí ÿëãàìæèò íýãýíä îþóí ñóäëàí ¿éääñýíèé ñ¿¿ää çóðãààí ÿçãóóðûí àìüòàí áóñàäóóäàä ÷ íàñ áóÿí öîã ó÷ðàë ýðõøýýë òýðã¿¿òýí íü øèíèéí ñàðàí ìýò àðâèäàí äýëãýðýõ àâààñ þóòàé ñàéí õýìýýõ õèéãýýä àìüòàí áóñàäóóäàä áóé õîòîë ÷óóëãàíä àòà ýëèéã ¿íäýñíýýñ íü òýâ÷èí áóñäûí õîòîë àðõàõ ìóó ñýòã ÷óóëãàí þó áóé á¿ãäýä ç¿ðõíýýñýý áàÿññàíààð ñ¿¿ëä äàãàí áàÿñàõûã äàõèí äàõèí áÿñàëãà. Áàÿñàë íü àòààíû åðºíäºã ó÷è𠺺ðèéí ¿íäñýíä ìóó àòààã ¿íä áàÿñàõ ñýòãýë ýñíýýñ ¿ã¿é àâààñ áóñäûí õîòîë ÷óóëãàíä ºâºð÷èëºí õ¿÷ýýð òºðäºã Öàã ¿ðãýëæèä ººðèéí ñýòãýë àòààãûí îþóíûã àìèðëóóëàõ àðãà õèéãýýä áóñäûí õîòîë ÷óóëãàíä áà øèíèéí ñàðàí àðâèäàí ÿñàõûã ¿íýíýýð áÿñàëãà ¯ëýìæèä îäîõ÷èëèí ººðèéí ãýð, äàéñàí, íºõºð îðîí, õààíû îðäîí á¿õýíä çîð ðõøýýëèéí õóðàë áàéãóóëàëò òýðã¿¿òýí èãäñîíîîð öàã ó÷ðàë ý øèíèéí ñà àëãà. ðàí ìýò äýëãýðýõ áîëòóãàé õýìýýí áÿñ Ò ý í ä ý ý ñ çýðãý ì æ÷èëý í áàÿ ñ àë õèéãýýä äàãàí áÿ í º÷¿¿õýí

àìüòàí ýíý õèéãýýä ò¿¿íä ýðäýì õèéãýýä ó÷ðàë òýðã¿¿òýí áóéä ººðºº áàÿñàí ýä¿ãýý ÷ àìüòàí ýíý ¿¿íýýñ èë¿¿ ýðäýì ó÷ðàë õîòîë ÷óóëàõ áîëáîîñ þóòàé ñàéí õýìýýí áÿñàëãà.

Àëèí ìýò ÷ óðüä íîìëîñîí öàãëàøã¿é äºðâ¿¿ë íü áîäèéí

íýí ìºí ó÷èð òýð ýòãýë òºðºõ áîäèò øàëòãààí ýíä¿¿ðýëòã¿é ¿ äºðºâèéã º íº óäàà í á ÿñàëãàñàíä ø¿òñýíýýð èõ õ º ë ã º í è é ý ð ä ý íý ò áî äèé í ñ ý òãý ë èé ã ººð èé í ¿ í äñ ý í ä ìýíäýë¿¿ëýýä õÿçãààðã¿é àìüòàí á¿õíèéã ãàíö õ¿¿òýé ýõ ìýò áàÿñãàëàí áà äàãàí á ¿òýýí çîõèî. ¯¿ãýýð àÿñàëöàõûí ¿¿äíýýñ áóñäàä òóñëàõ àðãûã á ººðèéí áàÿð èõ õèëýíö õóðààñàí áóé íóãóóä ÷ Íàðàíààð öàñ ýíýëãýãäýí õàéëàõ ìýò õèëýíö íóãóóä àðèóñàõ áà ñàéí ýðäýì á¿ãä õ¿÷ëýë õýðýãã¿é ººðèéí àÿàð õóðäàã Öàãëàøã¿é äºðâ¿¿ëèéã íààø õóðààõ àâààñ ñàéí ñàíàà íýãä õóðíà Óðüäíû äýýäñ¿¿ä áîäü ñýòãýë ÿìàãòûí àíõààðàí àâëàãûã ñî¸ðõîæ ò¿¿íèé øàâü ñóðàã÷ íóãóóä ÷ öàãëàøã¿é äºðºâèéã ñóäëàí ç åíèé îõèîñîíîîð àìüòíû òóñ ¿éëñ ñýòãýøã¿é ãàðæ ýöýñò äºðâºí áè õóòàãûã îë ìýò àëäàðøñàí áóé. ñîí ò¿¿õ ºíººäðèéã õ¿ðòýë ñàëõè

Öàãëàøã¿é äºðºâ òàâàí õîðûí åðºíäºã áîëîõ õèéãýýä ò¿¿íèé ýðõèéí ¿ð Ãóðâàí îðíû àìüòàí á¿ãäèéã ººðèéí ýöýã ýõ ãàãöõ¿¿ ìýò àñðàí íèã¿¿ñýëýýð òýòãýýä öàã ¿ðãýëæèä àñðàõóé öàãëàøã¿é àíõààðàí àâëàãûã çîõèîæ ººðèéí ¿íäýñíèé óóðûí àòãàãûã îãîîò àìèðëóóë. Ò¿¿íèé ¿ð àìüòàí áóñàä á¿ãä áýý𠺺ðò ñýòãýëä çîõþããîé ¿çýõ õèéãýýä àñðàõóé íèã¿¿ëñýëýýð òýòãýý÷èí áóðõàí áîëîõûã õ¿ðòýë ãàðíà.

áîòãîî îëîõ õèéãýýä àääñàí ýðäýíýý îëîõ ìýò ñýòãýëä áàÿñãàëàí öàãëàøã¿é òºðíº õýìýýí çàðëèãëàñàí. Òîâ÷èëáîîñ

õîñëîí áàðèëäñàí ¿íýí áýëãý áèëãèéã ººðèéí ¿íäñýíä òºðºõ õèéãýýä áóñäûã õºíººõ îþóí ¸çîîðîîñ àìèðëàõ àâààñ ò¿¿íèé ýðõèéí ¿ð ººðò ÷ áóñàä áýýð õºíººæ ¿ë ¿éëäýõ áà àìãàëàí æàðãàëàíãûí àãààðò áóðõàíû ãàçàðò çàëàðäàã Áóñäûí íàñ áóÿí öàã ó÷ðàë áà ýðäýì õîòîë ÷óóëñàíä àòààãûí ìóó ñýòãýëèéã ¿íäýñíýýñ íü òýâ÷ýýä º º ð è é í

ý

à ë

à í ö à ã ë à ø ã ¿ é ã ñ ó ä à ë ñ à í û õ ¿ ÷ ý ý ð àòààãèéí àòãàã àìèðëàõ õèéãýýä ò¿¿íèé ýðõýýð àõóé ¿åñä ººðºº ñàíñàð àìëèíä îðøèâ÷ íîìûí òºðèéí ó÷ðàë áàòæèõ õèéãýýä ººðèéí ñýòãýë àìèðëàíãóé àìãàëàíãèéí ñàìàäè ÷ ¿ðãýëæ òàñàðàëòã¿é òºðñºíººð ñàìàäèéí áàÿñãàëàí àìãàëàí ìýòýýð öàãàà ºíãºðººõ áîëíî. Ãóðâàí îðíû àìüòàí á¿ãäèéã ºâºð áóñäàä àëàã÷ààëàëã¿é áà äàéñàí ñàäàí õî¸ðûã òýãøèä òýòãýí òýãø àãóóëàõ öàãëàøã¿éã áÿñàëãàñàí ààð îìîã õ è é ã ý ý ä ì ó í õ à ã è é í à ò ã à ã õ î ¸ ð ºâºð÷èëºí㺺ð àìèðëàíà. Òýð àìèðëàõ àâààñ íîìûí ÷àíàðûã îíîõ áýëãý áèëèã ººðèéí ¿íäñýíä òºðºõ õèéãýýä ò¿¿íèé ýðõèéí ¿ð áóñàä áýý𠺺ðèéã áàñàìæëàõ äîðîìæëîí ¿ë ¿éääýõ áà ººðò îìîã õèéãýýä ç¿ãèéã áàðèìòëàí ¿éëäýõ òýðã¿¿òýí àøâäààñ ¿ë ãàðíà.

äºðºâ íü òàâàí áýëãý áèëèã õèéãýýä äºðâºí

÷àíàðò áîëîõ ¸ñ Àñàðàõóé öàãëàøã¿éã ºíº óäààíààð îþóíàà ñóäëàí ¿éääñýíèé õ¿÷ýýð ýöýñò ñýòãýë õèéãýýä ñýòãýëýýñ ¿çýãäýõ íîì á¿õýí àñðàõóéí ìºí ÷àíàð õîîñîí ºâºð÷èëèí ¿ã¿éã ¿ëãýðëýâýýñ

òîëèí äîòîðõ ä¿ðñ÷èëèí îíîõ áýëãý áèëèã ÿëãàìæèò ººðèéí ¿íäñýíä ººðèéí àÿàð ìýíäëýõ øàëòãààí áîëäîã. Òýð ìýòèéí áýëãý áèëèã íü òîëü ìýò áýëãý áèëèã áà áýëãý áèëèã òýðèéã îëñîíû õ¿÷ýýð ýöýñò òºãñ æàðãàëàíãûí áèåèéã îëäîã. Áóñäûí öàã ó÷ðàë õ î òîë ÷óóëãàíä áàÿ ñ ãàë à í öàãëàøã¿éã òºð¿¿ëýõ õèéãýýä óãòàí áàÿñàæ ¿éääýæ ò¿¿í÷ëýí îäîî èðýýä¿éä ÷ òýíãýðèéí öîã ýðäýì ë¿ãýý àäèë áîëáîîñ þóòàé ñàéí õýìýýõèéã ºíº óäààí äàäóóëñàíû õ¿÷ýýð áóñàä õîòîë ÷óóëñàíä îþóíààð ¿ë òýñâýðëýõ àãààãèéí ìóó ñýòãýëèéã ¿íäýñíýýñ íü òýâ÷èõ õèéãýýä ò¿¿íèé ýðõèéí ¿ð ººðèéí òóñ àÿíäàà á¿òýýõ ¿éëäâýðèéã á¿òýýõ áýëãý áèëèã ººðèéí ¿íäñýíä õºðºõ õèéãýýä õÿçãààðã¿é àìüòàí á¿õýíä òóñëàí ¿éëäýõ äýýä õóâèëãààí áèåèéã îääîã

Àìüòàíä ºâºð áóñäàë ¿ë àëàã÷ààëàõ õèéãýýä äàéñàí ñàäàíûã òýãøéäãýæ ºíº óäààí äàäóóëñàíû õ¿÷ýýð íèñâààíèñ ìóíõàã íü òýâ÷èõ õèéãýýä í áýëãý áèëèã ò¿¿íèé ýðõèéí ¿ð íîìûí òºâèé

õèéãýýä òýâ èéãýýä ã¿í òýãø áýëãý áèëèã õî¸ð ººðèéí ¿íäñýíä õ àìèðëàíãóé öàöðàë ëóãàà ÷àíàðûí áèåèéí õóòàãèéã õàãàöñàí ìºí îëíî. Òîâ÷èëáîîñ íèã¿¿ëñýõ¿é öàãëàøã¿é áýýð òà÷ààëûí åðºíäºãò îäíî. Àñð à õóé öàãëà ø ã ¿ é áýýð óóðû í åð ºíäº ãò îäíî . Òý ã ø Öàãëàøã¿é áýýð ìóíõàã õèéãýýä îìîãèéí åðºíäºã îäíî. Áàÿñãàëàí öàãëàøã¿é áýýð àòààãèéí åðºíäºãò îäîõ òóë òàâàí õîðûã òýâ÷ýýä òàâàí áýëãý áèëèã ¿íäñýí òºðíº. ĺðâºí ëàãøèíãûí õóòàã èéã îëæ ¿é ëä ýõ¿éä îëî í ç¿é ë íîìîíä ñóðàëöàõ àëèí ÷ õýðýãã¿éãýýð Öàãëàøã¿é äºðºâ ÿìàãòààð îþóíàà ñóäëàõûã òóéëä õ¿ðãýâýýñ çóóí ìýäëýãèéã íýãýýð îëîõ áà çóóí ºâ÷íèéã ãàíö ýìýýð àíàãààõ ìýò áîëíî.

Öàãëàøã¿é äºðâèéí äàðààëàë õèéãýýä Ãàð÷èã àëñëàí áÿñàëãàõ ¸ñ Àñðàõóé òýðã¿¿òýí öàãëàøã¿é äºðâèéã áÿñàëãàõ ¿åñä ãîë íî ìëî ë ûí çýðý ãý ì æ ëýëòýý ð à ñ ðà õóé öà ãëà ø ã ¿ éã óðüä áÿñàëãàñíààð ò¿¿íýýñ íèã¿¿ëñýíã¿é õèéãýýä áàÿñãàëàí áà òýãø ñýëòèéã áÿñàëãàõ ¸ñ áà ýñâýë óâäèñûí ýðõýíä ¿éëäñýíýýð òýãø öàãëàøã¿é óðüä áÿñàëãàñàíààð ò¿¿íýýñ àñàðàõóé õèéãýýä íèã¿¿ëñýõ¿é, áàÿñãàëàí ñýëòèéã áÿñàëãàõ ¸ñ áàéâ÷ ãîëëîí àíõààðàí àâàà÷èí ººðºº çîðèãäîë òºðºõ õÿëáàð îðîíàëü íýãýíä àíõàíä òóøààõ õýðýãòýé òóë äàðààëàë íü ýíý ìºí. Ãýâ÷ àñàðàõóéã ºíº óäààí äàäóóëñàíû õ¿÷èéã áîëîõ öàãò àñàðàõóé òîãòîõûí ø¿òýýíä áîëîõ àâààñ äàéñàí ñàäàí îéð õîë ë¿ãýý õàãàöñàí òýãø öàãëàøã¿éã áÿñàëãàëõûã þ¿ëýõ íü óâäèñ ìºí. Ò¿¿í÷ëýí òýãø öàãëàøã¿éã äàäóóëñàíû õ¿÷ýýð ìóíõàã õèéãýýä ñààðìàã áîëîõ àâààñ íèã¿¿ëñýíã¿éã áÿñàëãàõûã þ¿ëâýýñ çî ¿í÷ëýí îãòîððãóé ëóãàà âëîíãèéí øàëèãààí ¿ðèéã õàðàõ áºãººä ò¿ ñàöóó àìüòàí á¿ãäèéã íèã¿¿ëñýõ¿éãýýð õ¿÷ àëäðàí º÷¿¿õýíä îäñîíîîð àëàã÷ëàëò îäâîîñ áàÿñãàëàíò áÿñàëãàí ò¿ëâýýñ äîîðä ñýòãýë òºðºõèéã õîðèõ áà áàÿñãàëàíò ºíº óäààí äàäóóëñàíû õ¿÷ýýð ñý àä áîëîõ àâààñ äàõèí àñàðàõóé òãýë äîãøèðîõ áà öàöðàëò öàãëàøã¿éã áÿñàëãàëûã ñîëèõ òýðã¿¿òýí õÿçãààð òºâèéã ñîëèñîíîîð ñîëáèëöóóëàí áÿñàëãàõ õýðýã íü ã¿í óâäèñ ìºí.

Àìèðëàí îðøèõûã áÿñàëãàõ ¸ñ 5 Áóðõàíûã îëîõ øàë ò ãààí Ñàìàäèéí ìýäýãäýõ¿¿í óò ãà áóþó ñàìàäè ãýæ þó âý 9 À ì è ð ë à í î ðøèõ ñàìàäèéí à÷ òóñ 10 À ì èð ë à í îðø èõ û ã á ¿ ò ý ýõ øà ë ò ãà à í ç ó ð ã àà í

÷óóëãàí 11 Áèåèéí îíüñûã ¸ñ÷èëîí áýëòãýõ ¸ñ õèéãýýä ò¿¿íèéà÷òóñ 16 Á è åèéí îíüñûã ¸ñ÷èëîí ýñ áýë ò ãýñí èé ãýì 18 Àìèðëàí îðøèõûã áÿ ñàëãàõ ¸ñ õèéãýýä 19 Ñýòãýëèéã îðøî î õ å ñ ºí àðãà 21 Àìè ð ëàí î ð ø è õ ûã á ÿ ñà ëãàõûí ö à ãò òà âà í áàéäàë çýðãýìæýýð óðãàõ ¸ñ 27 Á ý ë ã ý ñý ëò èé í àì èð ëà í î ð øèõ õ è é ã ýý ä á ý ë ã ý ¿ã¿é àìèðëàí îðøèõ 31 Àìèðëàí îðøèõûí ãý ì õèéãýýä ýíä¿¿ðýë 33 Ãýì ¿ã¿é àìèðëàí îðøèõ õèéãýýä ò¿¿íèé õóòàã 35 Ñ à ìàä è é í òàâà í ãýì õ è é ã ýý ä ò¿¿ í èé íà éìàí åð 40 ºíäãèéã ø¿òýõ ¸ñ Àìèðëàí îðøèõûí çóðã ààí õ¿÷ 43

Õàìàã àìüòàí Áóðõàíû õóòàãûã ò¿ðãýíýýñ ò¿ðãýí îëîõ áîëòóãàé!

À ì èð ë à í îðø èõ û ã áÿ ñàë ã à õ öà ãò ñ ý ò ã ý í ¿éëäýõ¿é äºðâèéã ø¿òýõ õýðýããýéí ¸ñ 46

Á è å õèéãýýä ñýòãýë ìàøèä öýâýðëýã äýõ¿é 49

Àìè ð ëàí îðøè õ ûã äýëãý ð , ä ó íä, õóðààíãóéí ¿¿äíýýñ áÿñàëãàõ ¸ñ 50

Òýãø àãóóëàõóé õèéãýýä äàãàí îëîõóé 51 Ñàìàäèéã á ÿ ñ à ëãàñí û á ó ÿí û ¿íäñèé ã áó ñäûí òóñàä çîðèóëàõ 53

¯ëýìæ ¿çýõèéí áèëãèéã áÿñàëãàõ ¸ñ 55

¯ëýìæ ¿çýõèéã á¿òýýõ øàëòãààí ãóðâàí ÷óóëãàí ¯ëýìæ ¿çýõèéã áÿñàëãàõûí øàëòãààíû á¿õýí ºäººãäºõèéã ¿¿ñãýõ ¸ñ 58 ¯ëýìæ ¿çýõèéí áèëãèéí õ¿÷èéã ñóäëàõ ¸ñ 59 Áîäüãàëûí áèå ¿ã¿éã áÿñàëãàõ ¸ñ 60 Íîìûí áèå ¿ã¿éã áÿñàëãàõ ¸ñ 62 Ñýòãýëèéã ÷ ºâºð÷ëºí á¿òýýã¿éä áÿñàëãàõ ¸ñ 65 Àìèðëàíãóé ¿ëýìæèéã õîñëîí áàðèëäóóëàí áÿñàëãàõ ¸ñ 69

ĺðâºí ç¿éë öàãëàøã¿éã áÿñàëãàõ ¸ñ 71 Öàãëàøã¿é õýìýýãäýõèéí ìýäýãäýõ¿¿í óòãà áóþó öàãëàøã¿é ãýæ þó âý 71 Òýãø öàãëàøã¿éã áÿñàëãàõ ¸ñ 72 Àñðàõóé öàãëàøã¿éã áÿñàëãàõ ¸ñ 75 Íèã¿¿ëñýõ¿é öàãëàøã¿éã áÿñàëãàõ ¸ñ 78 Áàÿñàõóé öàãëàøã¿éã áÿñàëãàõ ¸ñ 81 Öàãëàøã¿é äºðºâ òàâàí õîðûí åðºíäºã áîëîõ õèéãýýä ò¿¿íèé ýðõèéí ¿ð 83 Öàãëàøã¿é äºðºâ òàâàí áýëãý áèëèã õèéãýýä äºðâºí ëàãøèíû ìºí ÷àíàðò áîëîõ ¸ñ 84 Öàãëàøã¿é äºðâèéí äàðààëàë õèéãýýä àëñëàí áÿñàëãàõ ¸ñ 87