Urządzenia dla Energetyki nr 7/2016 by Urządzenia dla Energetyki

Specjalistyczny magazyn branżowy ISSN 1732-0216 INDEKS 220272

Nr 7/2016 (98)

w tym cena 16 zł ( 8% VAT )

| www.urzadzeniadlaenergetyki.pl | • O bezpieczeństwie użytkowania i łatwości obsługi proponowanych rozwiązań, mówi Mariusz Maślany, Prezes Zarządu Elektrometal Energetyka SA • • Co zrobić, aby urządzenia elektryczne były bardziej bezpieczne? Wyjaśnia Wojciech Świątek, Dyrektor ds. Rozwoju Biznesu Schneider Electric Polska • • O czym inwestor wiedzieć powinien – ZPUE • Monitorowanie stanu stojana i wirnika generatorów – ZUT Energoaudyt • Gwarancja zasilania CAT – Eneria CAT • • Nowa metoda diagnostyki pojemnościowych przekładników napięciowych podczas eksploatacji z zastosowaniem przenośnych urządzeń pomiarowych – Protektel •

URZĄDZENIA DLA ENERGETYKI 7/2016 (98)

OD REDAKCJI

Spis treści n WYWIADY Bezpieczeństwo użytkowania, łatwość obsługi proponowanych rozwiązań i rozszerzony zakres badań to nasze priorytety…........6 Co zrobić, aby urządzenia elektryczne były bardziej bezpieczne?.................................................................................24 n WYDARZENIA I INNOWACJE Czwarte miejsce Schneider Electric w rankingu Carbon Clean 200 magazynu Corporate Knights..............................10 Bosch Rexroth świętuje 25-lecie działalności w Polsce...................12 “Od 25 lat wprawiamy w ruch”.......................................................................12 COPA-DATA Polska podsumowuje targi ENERGETAB 2016..........14 EPEC w Elblągu wdraża rozwiązanie GIS do zarządzania danymi przestrzennymi......................................................................................16 Biuletyn Eaton przedstawia kroki, dzięki którym konstruktorzy maszyn mogą zwiększyć rentowność i skrócić przestoje maszyn................................................................................18 Międzynarodowe wyróżnienie! Rittal zdobywa „Oscara” w dziedzinie chłodnictwa.................................................................................20 Dylemat energetyczny przed którym stoi świat może być rozwiązany...........................................................................................22 Fluke wprowadza nowe cęgowe mierniki prądu upływu – Fluke 368 FC i 369 FC.......................................................................................26 Aplikacja Fluke ze złotem w konkursie Product of the Year 2016....................................................................................27 n TECHNOLOGIE, PRODUKTY, INFORMACJE FIRMOWE

Gwarancja zasilania CAT.....................................................................................28 O czym inwestor wiedzieć powinien ........................................................30 Monitorowanie stanu stojana i wirnika generatorów......................32 Cyberbezpieczeństwo z WeOS......................................................................34 Nowa metoda diagnostyki pojemnościowych przekładników napięciowych podczas eksploatacji z zastosowaniem przenośnych urządzeń pomiarowych...............40 Integracja systemu lokalizacji i izolacji miejsca zwarcia z inteligentnym systemem sterowania stacją elektroenergetyczną w sieciach Smart Grid............................52 Kompensacja mocy biernej w rozdzielnicach nn SIVACON S8.. 56 Nowa era w miernikach małych rezystancji. Mikroomomierz Sonel MMR-650..................................................................58 Mobilne laboratorium wysokich napięć do badania dielektrycznego sprzętu ochrony osobistej i dodatkowej firmy TECHNOMAR-WYPOSAŻENIE F.A.E. ZWARPOL SP. Z O. O.............60 TRANSTOOLS – narzędzia hydrauliczne i pneumatyczne.............64 n EKSPLOATACJA I REMONTY Spalinowy HIT...........................................................................................................66 Pierwsza akumulatorowa szlifierka oscylacyjna i trzy narzędzia sieciowe........................................................................................................................68 n TARGI Słoneczne targi energetyczne ENERGETAB 2016...............................70 Wykaz wyróżnień w Konkursie „na szczególnie wyróżniający się produkt”..................................................................................72 29. Międzynarodowych Energetycznych Targów Bielskich ENERGETAB 2016...............................................................................72 n KONFERENCJE I SEMINARIA Udany start nowego cyklu konferencji ZPUE S.A. .............................73 W listopadzie branża energetyczna spotyka się w Lublinie.........74

Wydawca Dom Wydawniczy LIDAAN Sp. z o.o. Adres redakcji 00-241 Warszawa, ul. Długa 44/50 lok. 109 tel./fax: 22 760 31 65 e-mail: redakcja@lidaan.com www.lidaan.com Prezes Zarządu Andrzej Kołodziejczyk, tel. kom.: 502 548 476, e-mail: andrzej@lidaan.com Dyrektor ds. reklamy i marketingu Dariusz Rjatin, tel. kom.: 600 898 082, e-mail: darek@lidaan.com Zespół redakcyjny i współpracownicy Redaktor naczelny: mgr inż. Marek Bielski, tel. kom.: 602 191 040, e-mail: marek.w.bielski@gmail.com Dr inż. Andrzej Maciej Maciejewski, tel. kom.: 601 991 000, e-mail: andrzej.maciejewski3@neostrada.pl Sekretarz redakcji: mgr Marta Olszewska tel. kom.: 531 266 287, e-mail: marta.is.roxy@gmail.com Prof. dr hab. inż. Wojciech Żurowski, doc. dr Valentin Dimov (Bułgaria), Inż. Armand Kehiaian (Francja), prof. dr hab. inż. Andrzej Krawczyk, prof. dr hab. inż. Krzysztof Krawczyk, dr inż. Jerzy Mukosiej, prof. dr hab. inż. Andrew Nafalski (Australia), prof. dr hab. inż. Andrzej Rusek, prof. dr inż. Wiesław Seruga, prof. dr hab. Jacek Sosnowski, prof. dr hab. inż. Czesław Waszkiewicz, prof. dr hab. inż. Jerzy Ziółko, mgr Anna Bielska Redaktor ds. wydawniczych: Dr hab. inż. Gabriel Borowski Redaktor Techniczny: Robert Lipski, info@studio2000.pl Fotoreporter: Zbigniew Biel Opracowanie graficzne: www.studio2000.pl Redakcja nie odpowiada za treść ogłoszeń. Redakcja zastrzega sobie prawo przeprowadzania zmian w tekstach, np. adiustowania lub skracania, a także nieodsyłania materiałów nie zakwalifikowanych do druku. Przedruk, a także publikacja w innej formie, np. elektronicznej w internecie, tylko za zgodą wydawcy i właściciela praw autorskich. Prenumerata realizowana przez RUCH S.A: Zamówienia na prenumeratę w wersji papierowej i na e-wydania można składać bezpośrednio na stronie www.prenumerata.ruch.com.pl Ewentualne pytania prosimy kierować na adres e-mail: prenumerata@ruch.com.pl lub kontaktując się z Telefonicznym Biurem Obsługi Klienta pod numerem: 801 800 803 lub 22 717 59 59 – czynne w godzinach 7.00 – 18.00. Koszt połączenia wg taryfy operatora.

Współpraca reklamowa: ENERIA CAT.....................................................................................................................................I OKŁADKA ELEKTROBUDOWA......................................................................................................................II OKŁADKA ZUT ENERGOAUDYT................................................................................................................. III OKŁADKA BEZPOL.......................................................................................................................................... IV OKŁADKA APATOR...............................................................................................................................................................15 AS ELEKTROTECHNIK....................................................................................................................................37 CANTONI GROUP............................................................................................................................................11 CENTRUM BADAŃ I DOZORU GÓRNICTWA PODZIEMNEGO......................................................37 ELEKTROMETAL ENERGETKA....................................................................................................................... 5 ELMA ENERGIA................................................................................................................................................19 ENERGETICS......................................................................................................................................................38 ENERGOELEKTRONIKA.PL...........................................................................................................................10 ENERGOPOMIAR ELEKTRYKA....................................................................................................................17 FLUKE..................................................................................................................................................................27 HITACHI..............................................................................................................................................................67 INSTYTUT ELEKTROTECHNIKI...................................................................................................................21 MERSEN..............................................................................................................................................................63 MIKRONIKA......................................................................................................................................................... 9 POLCONTACT...................................................................................................................................................21 PROTEKTEL........................................................................................................................................................39 SONEL.................................................................................................................................................................59 TAURUS-TECHNIC...........................................................................................................................................55 TEKNISKA...........................................................................................................................................................35 TRANSTOOLS...................................................................................................................................................65 ZPUE...................................................................................................................................................................... 3 ZWARPOL...........................................................................................................................................................61

URZĄDZENIA DLA ENERGETYKI 7/2016

WYWIAD

Bezpieczeństwo użytkowania, łatwość obsługi proponowanych rozwiązań i rozszerzony zakres badań to nasze priorytety… ELEKTROMETAL ENERGETYKA SA to firma niezmiennie kojarząca się z wysoką jakością i bezpieczeństwem świadczonych usług, dbałością o każdy szczegół i zadowolenie klienta. O nowatorskich rozwiązaniach, planach na przyszłość, etyce w działalności biznesowej i o tym, w jaki sposób sprostać wymaganiom rynku mówi Mariusz Maślany, Prezes Zarządu. Mazowiecka Nagroda Jakości, złoty medal na targach ENERGETAB, Certyfikat „Rzetelna Firma”, wdrożone Zintegrowane Systemy Zarządzania ISO… Czym jeszcze Elekrometal Energetyka SA może się pochwalić i zaskoczyć? Rozszerzony zakres badań wielu rozwiązań, który nie jest wymogiem i standardową praktyką w branży, a ma ogromny wpływ na bezpieczeństwo, w ELEKTROMETAL ENERGETYKA SA to podstawowe działanie. Niewielu producentów poddaje swoje wyroby tak dokładnej weryfikacji. Dla naszej firmy to fundamentalna zasada w działalności biznesowej. Wszystkie nasze rozwiązania mają parametry techniczne dużo wyższe od wymaganych normami. Potwierdzają to skomplikowane próby i testy. Dodatkowo nasze rozwiązania są niezwykle przyjazne dla użytkowników. Wyróżniają się także formą i estetyką.

Obecnie przyszłość wielu firm zależy od prowadzonych prac badawczo-rozwojowych, nowatorskich pomysłów, ciągłego ulepszania i unowocześniania tego, co i tak bardzo nowoczesne.

Skąd Elektrometal Energetyka SA pozyskuje na to środki? Czy korzystacie z dotacji unijnych? Korzystamy przede wszystkim z własnych środków. Startujemy w konkursach unijnych, pozyskaliśmy pulę środków, staramy się także o kolejne. Rozwój i innowacje to nasz priorytet – nadal będziemy inwestować.

Które z przeprowadzonych przez firmę realizacji i dostarczonych rozwiązań są szczególnie warte podkreślenia i wyróżnienia? W naszym portfolio znajduje się wiele ciekawych rozwiązań i wykonanych realizacji. Każda z nich w jakimś obszarze warta jest wyróżnienia. Jednak w tej chwili chciałbym skupić się na tych, które wymagały zintegrowania różnych obszarów naszej działalności. Modernizacja rozdzielni 110 kV w stacji GPZ-1 Machów to kompleksowa realizacja dla Zakładów Chemicznych „Siarkopol” TARNOBRZEG Sp. z o.o. W ramach zlecenia zostały wykonane następujące prace: yy modernizacja nastawni całej stacji GPZ wraz z wymianą szaf zabezpieczeń FR i kablowych FS dla pól 110 kV,

yy modernizacja instalacji potrzeb własnych DC i AC, wraz z wymianą okablowania i rozdzielnic, yy opracowanie, dostarczenie i uruchomienie systemu nadzoru e²YANKEE, yy kompleksowa modernizacja pól 110 kV – na chwilę obecną zostały zmodernizowane pola pomiaru napięcia oraz I sekcja rozdzielnicy. Aktualnie trwają prace przy II sekcji. Nastawnię stacji wyposażono w szafy zabezpieczeń wysokiego napięcia, gdzie jako sterownik polowy zastosowano e²TANGO. Zmodernizowane zostały istniejące układy zasilające, np.: instalacja potrzeb własnych stacji, w ramach których zabudowano nowe rozdzielnice, szafę falownika oraz baterie akumulatorów. Realizacja, obejmująca swym zakresem prace na stacji WN, wykonana została w trakcie ruchu zakładu, nie zakłócając procesu produkcyjnego. W ramach modernizacji rozdzielni 110 kV w stacji GPZ-1 Machów powstał system nadzoru i zarządzania siecią elektroenergetyczną stacji. Wykonano go w oparciu o autorskie rozwiązanie e²YANKEE znajdujące się w ofercie firmy. System nadzoru zapewnia m.in.: yy odwzorowanie położenia wyłączników i odłączników w polach rozdzielni 110 kV, 30 kV, 6 kV, yy sterowanie wyłącznikami mocy,

URZĄDZENIA DLA ENERGETYKI 7/2016

WYWIAD yy pomiary analogowe prądów i napięć, yy rejestrację zdarzeń, parametrów sieci, zakłóceń, yy odwzorowanie rozdzielni prądu stałego i rozdzielni potrzeb własnych, yy badanie wiarygodności pomiarów. Aby zapewnić wysoką niezawodność systemu, zastosowano podwójny pierścień światłowodowy łączący wszystkie rozdzielnice w stacji z nastawnią. System jest obsługiwany z dwóch niezależnych wielkoekranowych terminali operatorskich oraz poprzez zdalny dostęp przez www. Ze względu na całodobowy nadzór nad pracą systemu zastosowano ergonomiczną, niemęczącą wzroku kolorystykę interfejsu. Realizacja wymagała integracji urządzeń kilkunastu różnych producentów. Wykonany system nadzoru daje możliwość rozbudowany o kolejne rozdzielnice i urządzenia. Zlecenie dla EDF Polska SA Oddział Wybrzeże „Modernizacja rozdzielni 6 kV EC Gdańsk” dotyczyło m.in. dostawy 54 pól rozdzielczych typu e²ALPHA wraz z projektem, pracami instalacyjnymi i budowlanymi, aktualiza-

wiedź na specjalne wymagania klienta co do rozwiązań technicznych w zastosowanych rozdzielnicach. Prace nad rozdzielnicami potrzeb ogólnych elektrociepłowni wymagały szczegółowego zaplanowania ze względu na ciągłość działania elektrowni oraz zaplanowane terminy odstawień. Ważnym elementem projektu była synchronizacja powiązań wszystkich elementów systemu oraz dopasowanie do istniejącego już układu. Opracowane rozwiązanie zostało szczegółowo przetestowane i sprawdzone przed instalacją na obiekcie. Sterowniki automatyki Samoczynnego Załączenia Rezerwy e²TANGO SZR dedykowane zostały do pracy w stacjach rozdzielczych Tauron Dystrybucja, w wariantowym rozwiązaniu układu Samoczynnego Załączenia Rezerwy. Realizacja polegała na zaprojektowaniu algorytmu wykonującego wersję specjalną automatyki SZR dla dwusystemowej rozdzielni 6 kV wraz z powiązaniami z polami 110 kV. Specyfika pracy rozdzielnicy dwusystemowej wymaga prawidłowego działania ze wszystkimi

Rozdzielnica e²ALPHA® dla EDF Polska SA, Oddział EC Gdańsk

cją systemów DCS i nadzoru energetycznego oraz pełnym uruchomieniem. W ramach zadania zostały zabudowane dwie dwusekcyjne rozdzielnice e²ALPHA (25 i 29 pól rozdzielczych). W dostarczanych rozdzielnicach zastosowano nowoczesne rozwiązania pozwalające na niezawodne sterowanie aparaturą rozdzielczą oraz komfortowe i bezpieczne prowadzenie prac eksploatacyjnych. Blokada mechaniczna tylnej osłony czy przycisk awaryjny „wyłącz” to odpo-

możliwymi wariantami układów pracy. System powstał w ramach prac działu R&D i ścisłej współpracy z zamawiającym. Opracowane rozwiązanie pozwoliło na zwiększenie pewności zasilania i bezpieczeństwa pracy sieci klienta. Podstawą do efektywnego przeprowadzenia realizacji były rozwiązania znajdujące się w naszej ofercie. Do nich należy m.in. rodzina sterowników polowych e²TANGO® przeznaczona do reali-

URZĄDZENIA DLA ENERGETYKI 7/2016

zacji automatyk zabezpieczeniowych, sterowania, pomiaru, rejestracji i nadzoru pól rozdzielczych średniego napięcia, dostosowany do pracy w systemie inteligentnych sieci elektroenergetycznych SMART GRID. Serię sterowników e²TANGO zaprojektowano zgodnie z ideą FAST&SMART, która w centrum zainteresowania stawia użytkownika, jego potrzeby, a przede wszystkim łatwość obsługi i wygodę użytkowania. Dzięki temu powstał wyjątkowo przyjazny i intuicyjny w codziennej obsłudze sterownik polowy e²TANGO, którego użytkowanie nie wymaga prowadzenia wcześniejszych, zaawansowanych szkoleń. Uniwersalność urządzenia daje możliwość łatwego przystosowania go do indywidualnych wymagań użytkownika oraz zabezpieczanych odbiorów. Sterowniki polowe e²TANGO posiadają komplet automatyk zabezpieczeniowych i stacyjnych, dzięki czemu mogą być stosowane w każdym rodzaju pola, o różnym przeznaczeniu i charakterze pracy np.: w polu zasilającym, liniowym, transformatorowym, dopływowo-odpływowym, pomiarowym, sprzęgłowym, baterii kondensatorów czy elektrowni wiatrowej dla sieci średnich i wysokich napięć. Dodatkowa automatyka SZR pozwala na pełne zabezpieczenie zasilania odpływów w obiektach wymagających ciągłego i gwarantowanego zasilania. e²TANGO-Studio to program inżynierski dedykowany do obsługi sterowników polowych, zespołów automatyki SZR oraz zespołów zabezpieczeń z rodziny e²TANGO i jednocześnie narzędzie konfiguracyjne do panelu sterowników e²TANGO. Program został wyposażony w bogaty zestaw funkcjonalności, który w połączeniu z czytelną wizualną konfiguracją widgetów staje się doskonałym narzędziem umożliwiającym tworzenie projektów dla wielu urządzeń, pól, rozdzielnic czy stacji. Intuicyjna obsługa pozwala na szybkie rozpoczęcie pracy z programem, bez konieczności przeprowadzania specjalistycznych szkoleń. Oprogramowanie e²TANGO-Studio, oprócz standardowych funkcji takich jak: nastawy zabezpieczeń, konfiguracja urządzeń, edycja schematu synoptycznego i blokad, charakteryzuje się zaawansowanym i rozbudowanym edytorem logicznym pozwalającym przeprowadzać symulację układu logiki, bez konieczności podłączania urządzenia, co ułatwia przygotowywanie projektów w warunkach laboratoryjnych. Funkcja podglądu stanów logicznych podczas

WYWIAD współpracy z urządzeniem pozwala na szybkie i efektywne uruchamianie oraz serwisowanie stacji rozdzielczych. Daje możliwość budowy niestandardowych logik dedykowanych wymaganiom infrastruktury klienta.

innowacyjne pomysły... Jakich specjalistów zatrudnia Elekrometal Energetyka SA, by sprostać oczekiwaniom coraz bardziej wymagających klientów?

Czy oferta firmy obejmuje tylko produkcję i dostarczanie urządzeń, czy także inne usługi dostosowane do indywidualnych potrzeb odbiorcy? Jakie korzyści dla klienta wynikają z użytkowania waszych urządzeń?

Naszą energią i kapitałem są przede wszystkim nasi pracownicy. Wspólnie szukamy rozwiązań. Posiadamy wiedzę w dziedzinie, za którą jesteśmy odpowiedzialni i chcemy się nią dzielić. Stawiamy na zgrany, odpowiedzialny i skuteczny zespół oraz przyjazne i efektywne środowisko pracy. Zatrudniamy profesjonalistów – inżynierów, którzy posiadają nie tylko wiedzę teoretyczną, ale również olbrzymią wiedzą praktyczną, wynikającą z wieloletniego doświadczenia w branży. Ich kompetencje i otwartość na niestandardowe pomysły służą harmonijnej, opartej na dialogu współpracy z klientami. Jednocześnie stawiamy na świeżość spojrzenia i młodą „myśl techniczną”. Prowadzimy programy praktyk studenckich, do których zapraszamy wszystkich chętnych, chcących zdobyć nowe doświadczenia oraz skonfrontować swoją wiedzę z rzeczywistością.

Oferta ELEKTROMETAL ENERGETYKA SA obejmuje szeroki zakres rozwiązań będących odpowiedzią na indywidualne potrzeby klientów. Nie skupiamy się tylko na wykonawstwie. Dostarczamy dedykowane rozwiązania. Działamy kompleksowo. Prowadzimy szeroko zakrojone prace z zakresu R&D, projektujemy, produkujemy, dobieramy właściwe rozwiązania na potrzeby konkretnych zleceń, aż po kompleksową realizację inwestycji, w skład której wchodzą m.in. uruchomienia na obiekcie czy organizacja spraw formalno-prawnych. Bezpieczeństwo użytkowania i łatwość obsługi tych rozwiązań to nasze priorytety. Niezwykle ważnym obszarem, na którym skupia się ELEKTROMETAL ENERGETYKA SA, jest przyjazność użytkowania i łatwość obsługi oferowanych rozwiązań. W naszym portfolio znajdują się wyjątkowo przyjazne i intuicyjne w codziennej obsłudze rozwiązania, których użytkowanie nie wymaga prowadzenia wcześniejszych, zaawansowanych szkoleń. Rozwiązania te są odpowiedzią na potrzeby i problemy, z którymi co dzień borykają się nasi klienci. Zaawansowane technicznie i ważne w energetyce urządzenia stosowane w strategicznych obiektach elektroenergetycznych wymagają rozwiązań sprawdzonych, przebadanych i dopuszczonych do eksploatacji. Jednym z głównych celów naszej firmy jest tworzenie bezpiecznych rozwiązań do zastosowań w przemyśle elektroenergetycznym i dbałość o bezpieczeństwo użytkowników pracujących przy urządzeniach elektroenergetycznych znajdujących się pod napięciem. Dlatego certyfikacja to szczególnie ważny, ale także wyróżniający się obszar działań dla naszej firmy. Nasze rozwiązania projektujemy i budujemy tak, że osiągane przez nie wyniki w badaniach typu są lepsze niż ustanowione normami, niekiedy nawet dwukrotnie przekra-

Sterownik polowy e²TANGO®

czają wymagany poziom. Potwierdzają to wyniki badań przeprowadzonych w renomowanych, niezależnych ośrodkach badawczych.

Z jakimi ośrodkami badawczymi współpracuje Elektrometal Energetyka SA i na czym dokładnie polega ta współpraca? ELEKTROMETAL ENERGETYKA SA współpracuje z najlepszymi ośrodkami badawczymi w kraju m.in. z Instytutem Energetyki i Instytutem Elektrotechniki w Warszawie czy uczelniami technicznymi, np.: Politechniką Białostocką, Politechniką Warszawską i Wojskową Akademią Techniczną. Współpraca polega na wspólnym prowadzeniu prac badawczych, których efektem są wdrożenia autorskich produktów w zakresie infrastruktury inteligentnych sieci energetycznych. Na bazie prowadzonych obserwacji i analiz, popartych wieloletnią praktyką zawodową, widzimy potrzebę wprowadzenia na rynek rozwiązań, które w jeszcze większym stopniu będą zapewniały bezpieczeństwo użytkowania oraz ciągłość pracy. Kluczowym elementem w szeroko rozumianej ochronie jest identyfikacja zjawisk zwarć łukowych oraz działalność prewencyjna i ograniczenie czasu trwania takiego zwarcia.

Motorem napędowym i kapitałem każdej firmy są ludzie – ich wiedza, doświadczenie, pasja,

Energia i sport… Ciekawe połączenie… To musi prowadzić do sukcesu! Jak widać Elekrometal Energetyka SA inwestuje nie tylko w innowacyjne rozwiązania dla energetyki, lecz także w młode talenty i rozwijanie sportowych pasji swoich pracowników. Skąd pomysł na start w maratonie Ekiden oraz sponsorowanie młodego biegacza Dominika Nowaka? Bieganie to popularny sport w naszej firmie. Daje motywację. Pozwala przełamać bariery i osiągać cele, które wcześniej zdawały się być poza zasięgiem. Bieganie daje nie tylko wytrzymałość fizyczną, ale przede wszystkim energię do działania. Wspólne uczestnictwo w sztafecie maratońskiej EKIDEN (42,195 km) było dla nas wyzwaniem a jednocześnie doskonałym sposobem na integrację. Wspólny wysiłek i zaangażowanie doprowadziły do osiągnięcia świetnego wyniku. Jesteśmy młodą firmą i wiemy, jak ważne jest wsparcie i motywacja, szczególnie w początkowej fazie rozwoju. Dlatego chcemy wspierać innych w osiąganiu ich celów i realizowaniu pasji.

Dziękujemy za rozmowę.

URZĄDZENIA DLA ENERGETYKI 7/2016

WYDARZENIA I INNOWACJE

Czwarte miejsce Schneider Electric w rankingu Carbon Clean 200 magazynu Corporate Knights yy Celem rankingu Clean200 jest promowanie firm korzystających z czystej energii yy Wyróżnienie jest potwierdzeniem zaangażowania firmy Schneider Electric w tworzenie innowacyjnych rozwiązań, które gwarantują dostęp do energii dla każdego, w każdym miejscu i czasie

istę Clean200 opublikował Corporate Knights, magazyn poświęcony tematyce biznesu, który w swoim działaniu uwzględnia aspekty środowiskowe.. Przy tworzeniu zestawienia pismo współpracowało z As You Sow, organizacją non-profit promującą odpowiedzialne praktyki biznesowe, z uwzględnieniem potrzeb społecznych i środowiska naturalnego. Ranking ma za zadanie wywołać szeroką i żywą dyskusję o sposobach współpracy z organizacjami finansującymi inwestycje w czystą energię, a także o tym jak najlepiej promować i wyróżniać przedsiębiorstwa, które już zmieniają własny model gospodarowania energią. W rankingu uwzględniono firmy o kapitalizacji rynkowej powyżej 1 miliarda USD (stan z II kwartału 2016), które czerpią przynajmniej 10% łącznych przychodów z energii, pochodzącej ze źródeł odnawialnych.

Wzrost innowacji w obszarze zrównoważonego rozwoju

Wysoka pozycja na liście potwierdza zaangażowanie Schneider Electric

w proces tworzenia innowacyjnych rozwiązań, które stanowią odpowiedź na paradoks energetyczny – czyli jak ograniczyć negatywny wpływ działalności ludzkiej na kondycję naszej planety, jednocześnie szanując prawo każdego człowieka do korzystania z wysokiej jakości energii. Grupa Schneider Electric i wszyscy jej pracownicy przyczyniają się do rozwoju innowacji na każdym poziomie struktury energetycznej, łącząc technologie zarządzania energią i automatyki przemysłowej. Podejście to zmienia oblicze sektora przemysłu i miast, a także wzbogaca nasze codzienne życie. W Schneider Electric ta filozofia działania nosi nazwę Life is On. Jesteśmy bardzo dumni z tego wyróżnienia. Uwzględnianie potrzeb środowiska naturalnego w działalności Schneider Electric nie ogranicza się jedynie do ciągłej redukcji naszego negatywnego wpływu na planetę, lecz przenika wszystkie sfery naszej aktywności – od strategii, przez badania i rozwój, po wartość dodatkową

produktów dostarczanych naszym klientom – komentuje Emmanuel Lagarrigue, Chief Strategy Officer w Schneider Electric. Ostatnia edycja naszego Globalnego Dnia Środowiska Naturalnego, gdzie zaprosiliśmy 160 tysięcy naszych pracowników do wspólnego celebrowania ich osiągnięć i innowacji w dziedzinie ochrony środowiska. Ta inicjatywa świetnie podsumowuje nasze zorientowanie na środowisko naturalne. W listopadzie 2015 roku, dzień przed światowym szczytem klimatycznym COP21, firma Schneider Electric podniosła poprzeczkę celów dla swojej polityki zrównoważonego rozwoju i zobowiązała się do osiągnięcia neutralności pod względem emisji dwutlenku węgla w operacjach własnych oraz w całym ekosystemie. Ma to nastąpić w ciągu kolejnych 15 lat. Polityka ta obejmuje ofertę produktową, rozwiązania oraz działania badawczo-rozwojowe i operacje przemysłowe. Schneider Electric n

DRUKOWANY BIULETYN BRANŻOWY

QR CODE

Wygenerowano na www.qr-online.pl

WORTAL

KONFERENCJE 2016

Darmo wy wpis p o d s t aw ow y

21.01.2016 - Łódź - edycja 40 25.02.2016 - Warszawa - edycja 41 16.03.2016 - Częstochowa - edycja 42 20-21.04.2016 - Zabrze (kopalnia)

- edycja V

18.05.2016 - Trójmiasto - edycja 43 09.06.2016 - Augustów - edycja 44 22.09.2016 - Sandomierz - edycja 45 - nowości z branży - porady specjalistów - przegląd prasy branżowej - katalogi firm i producentów - opisy urządzeń i podzespołów - kalendarium ważnych wydarzeń - słownik techniczny angielsko-polski i polsko-angielski

13.10.2016 - Szczecin - edycja 46

NEWSLETTER (11.000 ODBIORCÓW)

03.11.2016 - Nowy Sącz - edycja 47 24.11.2016 - Włocławek

- edycja VI

08.12.2016 - Lublin - edycja 48

Energoelektronika.pl tel. (+48) 22 70 35 290/291, fax (+48) 22URZĄDZENIA 70 35 101 marketing@energoelektronika.pl, www.energoelektronika.pl

DLA ENERGETYKI 7/2016

WYDARZENIA I INNOWACJE

Bosch Rexroth świętuje 25-lecie działalności w Polsce “Od 25 lat wprawiamy w ruch”

yy Konferencja techniczna “Przemysł 4.0 – czwarta rewolucja przemysłowa” yy Jubileuszowa Gala yy Wystawa objazdowa

Wystąpienie zarządu firmy Bosch Rexroth Sp. z o.o. podczas gali jubileuszowej 25-lecia działalności firmy Bosch Rexroth na rynku polskim. Na zdjęciu: Marzenna Głozak-Krochmal, Dyrektor Finansowy oraz Thomas Ilkow, Dyrektor Generalny Bosch Rexroth Sp. z o.o.

dniu 15 września br. w centrali firmy Bosch Rexroth Sp. z o.o. w Warszawie odbyły się obchody jubileuszu 25-lecia działalności firmy w Polsce. Spotkanie z klientami, partnerami biznesowymi oraz przedstawicielami uczelni było okazją nie tylko do wspomnień związanych z historią rozwoju firmy w kraju, ale przede wszystkim do zaprezentowania innowacyjnych rozwiązań w przemyśle oraz do podzielenia się wiedzą i doświadczeniem firmy Bosch Rexroth w zakresie koncepcji Przemysłu 4.0. Obchody jubileuszu rozpoczęła konferencja techniczna zorganizowana pod hasłem przewodnim „Przemysł 4.0 – czwarta rewolucja przemysłowa”. Po krótkim wstępie wprowadzającym w tematykę koncepcji Przemysłu 4.0, goście wzięli udział w szeregu wykładów, ćwiczeń oraz szkoleń z zakresu produktów i rozwiązań wpisujących

się w tę ideę. Parametryzacja napędów i sterowań Rexroth, projektowanie systemów transportowych w programie MTpro, konfiguracja agregatów i bloków hydraulicznych, naprawy pomp wielotłokowych, najczęstsze awarie i ich przyczyny, oryginalne części zamienne, montaż i demontaż pomp - testy na stanowisku czy ćwiczenia w laboratorium hydrauliki oraz laboratorium napędów elektrycznych to tylko niektóre z tematów, w zakresie których goście mogli wzbogacić swoją wiedzę. Dużym zainteresowaniem cieszył się również specjalny TIR wystawowy prezentujący wydajne i nowoczesne komponenty z zakresu techniki przemieszczeń liniowych, systemy wieloosiowe oraz przydatne narzędzia inżynierskie. Natomiast zwiedzając wystawę eksponatów w jubileuszowym namiocie sferycznym można było przekonać się, że elastyczności, oszczędności oraz kon-

kurencyjności to cechy jakie oferują produkty i rozwiązania proponowane przez firmę Bosch Rexroth w zakresie koncepcji Przemysłu 4.0. W drugiej części obchodów jubileuszu odbyła się uroczysta gala, którą swoją obecnością zaszczycili m.in. kilku osobowa delegacja z centrali firmy w Niemczech, w tym Steffen Haack, Członek Zarządu firmy Bosch Rexroth AG w Niemczech, Krystyna Boczkowska, Prezes Zarządu firmy Robert Bosch Sp. z o.o. oraz Reprezentantka Grupy Bosch w Polsce, oraz Rolf Nikiel, Ambasador Republiki Federalnej Niemiec. Galę poprowadził znany polski dziennikarz telewizyjny, reporter i prezenter Radosław Brzózka. Gościem specjalnym jubileuszowej gali był profesor Piotr Płoszajski, kierownik Katedry Teorii Zarządzania w Szkole Głównej Handlowej, który w swoim wystąpieniu podjął temat zmian zacho-

URZĄDZENIA DLA ENERGETYKI 7/2016

WYDARZENIA I INNOWACJE dzących w dzisiejszych modelach biznesowych w obliczu trwającej rewolucji przemysłowej, którą profesor określa mianem „rewolucji w permanentnej wersji Beta”. Jest to rewolucja sieci, platform, ludzi i technologii cyfrowych, która „zaciera różnice pomiędzy sferami fizycznymi, cyfrowymi i biologicznymi”, zakłóca nieomal wszystkie sektory we wszystkich krajach, a zakres i głębokość tych zmian wymaga transformacji całego systemu produkcji, zarządzania i rządzenia. Ważna staje się umiejętność śledzenia tzw. słabych sygnałów (technologicznych, rynkowych, gospodarczych, klienckich, etc.), która staje się najważniejszą kompetencją nowych liderów biznesu. Powstaną biliony po-

Dużym zainteresowaniem wśród uczestników konferencji cieszył się również specjalny TIR wystawowy, w którym zaprezentowane zostały wydajne i nowoczesne komponenty z zakresu techniki przemieszczeń liniowych, systemy wieloosiowe oraz przydatne narzędzia inżynierskie.

łączeń urządzeń, z wielką mocą obliczeniową, wyposażone w sztuczną inteligencję oraz z dostępem do wiedzy, których konsekwencje są właściwie nieograniczone. Wszystko to zmusi firmy do zmiany strategii, modeli biznesowych, pojęcia konkurencji i przewag konkurencyjnych czy sposobów zarządzania ludźmi. To czas kreowania nowych biznesowych zwycięzców i przegranych. Uroczystą galę uświetnił także miły, zarówno dla oka jak i ucha, występ Kwartetu Obsession. Ten niekonwencjonalny kwartet smyczkowy to jedyne w swoim rodzaju połączenie muzyki, kobiecości i dowcipu oparte na najsłynniejszych tematach muzyki klasycznej i rozrywkowej. Wydajność, precyzja, bezpieczeństwo i energooszczędność to cechy charakteryzujące napędy i sterowania firmy

Bosch Rexroth, które wprawiają w ruch maszyny i urządzenia każdego formatu. Przedsiębiorstwo posiada szerokie doświadczenie w aplikacjach mobilnych, maszynowych i projektowych, jak również automatyzacji przemysłu. Doświadczenie to wykorzystuje przy opracowywaniu innowacyjnych komponentów, indywidualnych rozwiązań systemowych oraz usług. Bosch Rexroth oferuje swoim klientom kompleksowe rozwiązania z zakresu hydrauliki, napędów elektrycznych i sterowań, przekładni oraz techniki przemieszczeń liniowych i montażu. Przedsiębiorstwo, obecne w ponad 80 krajach, osiągnęło w 2015 roku obroty w wysokości 5,4 mld euro przy zatrudnieniu na poziomie 31 100 pracowników. Więcej informacji: www.boschrexroth.pl Bosch Rexroth Sp. z o.o. n

Uczestnicy konferencji technicznej wzięli udział w szeregu wykładów, ćwiczeń oraz szkoleń, w tym również w szkoleniach praktycznych na stanowiskach dydaktycznych Rexroth.

URZĄDZENIA DLA ENERGETYKI 7/2016

WYDARZENIA I INNOWACJE

COPA-DATA Polska podsumowuje targi ENERGETAB 2016 W dniach 13-15 września 2016 roku, podczas międzynarodowych targów energetycznych ENERGETAB 2016 odbywających się w Bielsku-Białej, firma COPADATA już po raz siódmy zaprezentowała swoje rozwiązanie zenon Energy Edition dedykowane branży energetycznej. Na zwiedzających największe wrażenie zrobił innowacyjny moduł Command Sequencer, który znalazł się w najnowszej wersji oprogramowania zenon. Ponadto na stoisku do dyspozycji zwiedzających były stanowiska operatorskie oraz 9 monitorowy smart muli-monitor.

tegorocznej edycji Międzynarodowych Energetycznych Targów Bielskich ENERGETAB 2016 wystawiało się ponad 750 wystawców z 22 krajów Europy i Azji, którzy zademonstrowali swoje najnowsze produkty dla modernizującej się polskiej energetyki. Również i COPA-DATA pojawiła się w tym zacnym gronie. ,,Teraz przyszedł czas na pod-

sumowania i okres wytężonej pracy aby w jak najkrótszym czasie udzielić informacji wszystkim gościom, którzy odwiedzili nasze stoisko’’ – mówi Urszula Bizoń-Żaba, dyrektor operacyjny COPA-DATA Polska, i dodaje: ,,Targi były dla nas bardzo udane. Niezmiernie cieszy Nas fakt, że grupa klientów zdawałoby się zorientowanych głównie na energetykę, tak świetnie orien-

Tomasz Papaj – dyrektor ds. sprzedaży w firmie COPA-DATA Polska (od lewej), oraz Grzegorz Bryś z firmy MAZEL S.A., podczas targów ENERGETAB 2016 na stoisku firmy COPA-DATA Polska.

tuje się w tym co automatyka i nasz zenon Energy Edition ma do zaoferowania tej branży.’’

Na miarę potrzeb Energetyki zenon Energy Edition

Od ponad 20-stu COPA-DATA oferuje swoje rozwiązania HMI/SCADA dla branży energetycznej i cały czas tworzy nowe koncepcje, zwiększają-

Urszula Bizoń-Żaba - dyrektor operacyjny firmy COPA-DATA Polska podczas targów ENERGETAB 2016 na stoisku firmy COPA-DATA Polska.

URZĄDZENIA DLA ENERGETYKI 7/2016

WYDARZENIA I INNOWACJE ce bezpieczeństwo i ergonomię pracy. Oprogramowanie zenon Energy Edition jest rozwiązaniem przeznaczonym dla automatyki elektrowni i podstacji, technologii kontroli sieci oraz zarządzania farmami wiatrowymi,elektrowniami fotowoltaicznymi oraz wspierający tzw. Smart Grid (Inteligentne Sieci). Pozwala on na pełny monitoring i kontrolę procesów produkcji i dystrybucji energii). Opracowane przez COPA-DATA sterowniki gwarantują zgodność z międzynarodowymi standardami takimi jak IEC 61850/2, IEC 61400-25, IEC 60870 i DNP3. Siłą oprogramowania zenon jest nie tylko komunikacja z urządzeniami w terenie przy pomocy GOOSE, ale także praca z systemami wyższego poziomu. Praktyczne wizardy znacznie usprawniają pracę inżynierów związaną z implementacją normy IEC 61850, dzięki na przykład automatycznemu importowi plików SCD oraz eksportowi SSD. Podczas ENERGETABu na swoim stoisku inżynierowie z COPA-DATA przedstawili najważniejsze nowości z zakresu „Automated Engineering” oraz najnowszy moduł zenon „Command Sequencer” służący do konfigurowania złożo-

nych sekwencji komend, na przykład w programowaniu sterowników PLC.

efektywność i elastyczność pracy operatorów.

Command Sequencer intuicyjna konfiguracja sekwencji komend

Dziękujemy i zapraszamy za rok

Podczas targów ENERGETAB 2016, COPA-DATA pochwaliła się również nowym modułem; Command Sequencer, który jak warto wspomnieć jest autorskim rozwiązaniem firmy. Za co odpowiada i jakie jest jego działanie wyjaśnia Tomasz Papaj z firmy COPA-DATA Polska: „Command Sequencer to narzędzie pozwalające na automatyzację wykonywanych poleceń/komend w systemie, a co za tym idzie zwiększający bezpieczeństwo przełączeń wartości zmiennych w energetyce. Pojęcie bezpieczne przełączenie oznacza w tym przypadku, że system automatycznie sprawdza czy operacja przełączenia jest dozwolona – zgodnie ze skonfigurowanymi przez Użytkownika blokadami i na podstawie aktualnego, dynamicznie odświeżanego stanu topologii sieci’’. Na podstawie badań i obserwacji prowadzonych przez ekspertów COPA-DATA wykazano, że taki model działania gwarantuje wysoką dokładność i bezpieczeństwo oraz

Wszystkim klientom oraz odwiedzającym, przedstawiciele COPA-DATA serdecznie dziękują za miłe spotkania i rozmowy. To dla nas prawdziwa przyjemność móc porozmawiać, zaprezentować się oraz zacieśnić więzy biznesowej współpracy. Cały zespół ma nadzieje, iż spełnił oczekiwania jako rzetelny i wiarygodny partner a oprogramowanie zenon już niedługo zagości w Państwa firmie. ,,Rekomenduję międzynarodowe targi ENERGETAB wszystkim niezdecydowanym wystawcom jak i wszystkim, którzy jeszcze do tej pory nie mieli okazji ich zwiedzić’’ zachęca Tomasz Papaj – dyrektor ds. sprzedaży w COPA-DATA Polska, i kontynuuje: ,,Co roku pozytywnie zaskakuje nas zwiększająca się ilość odwiedzających nas klientów oraz przeprowadzonych merytorycznych spotkań, prowadzących do realnych projektów’’. A zatem do zobaczenia za rok, w kolejnej, jubileuszowej edycji targów ENERGETAB! COPA-DATA Polska Sp. z o.o. n

Energetics Lublin, 15 - 17 listopada 2016 r.

Hala C, Stoisko 22 URZĄDZENIA DLA ENERGETYKI 7/2016

Zapraszamy!

WYDARZENIA I INNOWACJE

EPEC w Elblągu wdraża rozwiązanie GIS do zarządzania danymi przestrzennymi Elbląskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej wdraża system informacji przestrzennej (GIS). System będzie stanowił techniczną bazę danych, której zadaniem będzie gromadzenie i udostępnianie danych o infrastrukturze ciepłowniczej Spółki. Za budowę i uruchomienie rozwiązania odpowiada firma GIS-LOGIC, partner Esri Polska

lbląskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej Sp. z o.o. (EPEC) w swojej działalności przykłada szczególną wagę do wykorzystania sprawdzonych i nowoczesnych technologii, pozwalających skutecznie podnieść efektywność działania całego zakładu. Głównym celem wdrożenia Systemu Informacji Przestrzennej jest zwiększenie jakości zarządzania infrastrukturą ciepłowniczą oraz poprawa dostępu do danych przestrzennych sieci dla pracowników EPEC. Zadaniem systemu jest wsparcie eksploatacji sieci zgodnie z procedurami, instrukcjami i przepisami branżowymi oraz założeniami OpenGIS i dyrektywą INSPIRE. W przyszłości planowane jest udostępnienie danych GIS także podmiotom zewnętrznym. Systemy Informacji Przestrzennej pomagają planować prace eksploatacyjne i modernizacyjne oraz usprawniają obsługę klienta. Integrują mapy, infrastrukturę sieciową oraz informacje o zachowaniu klientów i mieszkańców z danymi z rejestratorów, czujników czy obrazami z termowizji. Z rozwiązań wykorzystujących mapy i schematy na co dzień korzystają nie tylko mieszkańcy czy ekolodzy, ale przede wszystkim geodeci, architekci, służby miej-

skie i oczywiście przedsiębiorstwa zarządzające infrastrukturą sieciową. To właśnie tu termin „Gdzie?” nabiera szczególnego znaczenia: z jednej strony – celem zapewnienia jakości i ciągłości dostaw, a z drugiej – w efektywnym zarządzaniu przedsiębiorstwem energetyki cieplnej. Przeprowadzana analityka danych przestrzennych pozwala lepiej rozumieć to, co dzieje się na sieci – pomaga poznawać

specyfikę miejsc, obszarów, mieszkańców oraz charakter procesów mających bezpośredni wpływ na funkcjonowanie przedsiębiorstwa ciepłowniczego – mówi Przemysław Szot, odpowiedzialny za rozwój m.in. rynku ciepłowniczego w Esri Polska. Rozwiązanie wykorzystujące technologię ArcGIS firmy Esri zostało wybrane w wyniku przetargu spośród czterech ofert złożonych przez wiodących krajowych dostawców systemów klasy GIS. Oferta uzyskała wysokie noty za wartość techniczną, funkcjonalną, możliwość rozbudowy i doświadczenie wykonawcy. Okazała się również najkorzystniejsza pod względem ceny i kosztów utrzymania. Obecnie trwają zaawansowane prace wdrożeniowe związane między innymi z migracją danych z dotychczasowego systemu GIS, opracowywaniem aplikacji dedykowanych oraz integracją z pozostałymi systemami informatycznymi EPEC. Zakończenie prac planowane jest na koniec tego roku. Esri n

URZĄDZENIA DLA ENERGETYKI 7/2016

WYDARZENIA I INNOWACJE

Biuletyn Eaton przedstawia kroki, dzięki którym konstruktorzy maszyn mogą zwiększyć rentowność i skrócić przestoje maszyn Firma Eaton opublikowała swój biuletyn zatytułowany Ochrona obwodów – nieodzowny element Twojej maszyny, z którego konstruktorzy maszyn mogą się dowiedzieć, jak uzyskać konkurencyjną przewagę, wprowadzając skuteczny system ochrony obwodów. Biuletyn przedstawia kroki, które mogą podjąć konstruktorzy maszyn, aby zapewnić bezpieczeństwo obsługi, zwiększyć wydajność i sprawność maszyn, a zatem i zyskowność działalności własnej oraz swoich klientów z przemysłu produkcyjnego.

dokumencie omówiono problemy związane z zasilaniem elektrycznym, takie jak przetężenia, prądy upływowe, łuk elektryczny, niebezpieczeństwo porażenia i przepięcia. Przedstawia on również zagrożenia, jakie niosą ze sobą te zjawiska dla instalacji elektroenergetycznej i jej użytkowników. W dalszej części biuletyn opisuje możliwe konsekwencje braku środków ochrony obwodów, które powinny zapobiec takim problemom lub ograniczyć ich skutki, a także zwraca uwagę na obowiązujące normy i prezentuje dostępne rozwiązania. „Dobór i pozyskiwanie odpowiednich elementów ochrony oraz ich odpowiednie wzajemne dopasowanie w całej sieci elektroenergetycznej to trudne i wymagające zadanie” – mówi dr Peter Terhoeven, kierownik Grupy ds. Badań i Rozwoju w Eaton. „Niemniej konstruktorzy maszyn wciąż mogą uzyskać rzeczywistą przewagę konkurencyjną swojej oferty, znajdując takiego dostawcę elementów ochrony obwodu, który dysponuje odpowiednio bogatą

ofertą produktową w połączeniu z globalnym wsparciem technicznym i logistycznym. Ochrona obwodu przestaje zatem stanowić problem konstrukcyjny, a staje się mocną stroną oferty handlowej”. Dzięki biuletynowi konstruktorzy maszyn mogą się odnaleźć w tych skomplikowanych i złożonych zagadnieniach. Dowodzi on również, że oprócz zwiększenia poziomu bezpieczeństwa obsługi odpowiednia ochrona instalacji pozwoli wyeliminować lub znacznie ograniczyć straty podczas produkcji. Ich przyczyną mogą być uciążliwe wyłączenia, przerwy w dostawie energii, usterki urządzeń lub uszkodzenia spowodowane działaniem nadmiernej energii elektrycznej wskutek przepływu prądów przeciążeniowych, przepięć i innych zdarzeń. Stosując odpowiedni system ochrony obwodu, można znacznie zwiększyć wydajność i dostępność urządzeń poprzez zapewnienie, że pojawienie się usterki spowoduje wyłączenie jedynie tego obwodu, w którym ona wystąpiła, podczas gdy pozostała

część instalacji będzie nadal działać. Prawidłowa ochrona zwiększa również dostępność danego obwodu dzięki temu, że zapewnia odcięcie energii, zanim dojdzie do trwałych i poważnych uszkodzeń. Firma Eaton oferuje wyjątkową na rynku gamę rozwiązań i produktów, takich jak wyłączniki różnicowoprądowe, miniaturowe wyłączniki obwodu, wyłączniki obwodu MCCB, wyłączniki powietrzne, bezpieczniki i hydromagnetyczne wyłączniki mocy. Dysponując tak bogatą ofertą, firma Eaton może spełnić wszystkie wymagania specyfikacji w zakresie instalacji i napraw. Biuletyn można pobrać bezpłatnie pod adresem www.eaton.eu/pl/cp/gen. Dodatkowe informacje dotyczące firmy Eaton są dostępne pod adresem www.eaton.pl. Aktualności dostępne są na kanale (@Eaton_EMEA) komunikatora Twitter oraz na stronie firmy (Eaton EMEA) w serwisie LinkedIn. Eaton Electric n

URZĄDZENIA DLA ENERGETYKI 7/2016

Zapraszamy na targi Energetics do Lublina w dniach 15-17.XI.2016 r.

WYDARZENIA I INNOWACJE

Międzynarodowe wyróżnienie! Rittal zdobywa „Oscara” w dziedzinie chłodnictwa Generacja klimatyzatorów Blue e+ Rittal zdobyła jednocześnie dwie międzynarodowe nagrody. Efektywność energetyczna i ograniczenie emisji CO2 o średnio 75%, a także możliwość zastosowania na całym świecie – te argumenty przekonały brytyjskie jury RAC Cooling Industry Awards 2016, które wyróżniło Blue e+ tytułem „Refrigeration Product of the Year” (produkt roku w dziedzinie chłodnictwa). Na targach „World of Technology & Science” w Holandii klimatyzatory zdobyły nagrodę TechAward dla najlepszej nowości. Nagrody te są pierwszymi wyróżnieniami dla tego produktu na płaszczyźnie międzynarodowej. torów Rittal Blue e+. Rittal wytyczył w tej wyspecjalizowanej dziedzinie kierunki dla większej ochrony klimatu w przemyśle – brzmiało uzasadnienie jury Rac Cooling Industry Awards. „Bardzo cieszymy się z tych wyróżnień”, mówi dr Thomas Steffen, kierownik ds. badań i rozwoju w Rittal: „Wskazują Steffen Wagner (drugi od lewej) i Jörg Knetsch (drugi od prawej) one, że Blue e+ jest odebrali nagrodę dla Rittal. Z prawej strony na zdjęciu dla naszych klienjest Paul Sinha, prowadzący galę angielski komik stand-uper, tów produktem a po lewej Nigel Hillier, dyrektor zarządzający Carel UK. innowacyjnym i wspiera ochronę limatyzatory Rittal Blue e+ wła- klimatu”. W samej tylko Europie w użyśnie zostały uznane za (dosłownie) ciu w przemyśle jest około 2 milionów „cool” poprzez przyznanie nagro- klimatyzatorów, które mają ogromny dy w dziedzinie chłodnictwa. Na RAC potencjał oszczędności. Cooling Industry Awards 2016 w Lon- Klimatyzatory zostały po raz pierwdynie zdobyły one pierwsze miejsce szy zaprezentowane opinii publicznej w kategorii „Refrigeration Product of na targach w Hanowerze w 2015 r. Już the Year – System or Standalone”. Jury w tym czasie różne zastosowania teskładające się z dziennikarzy wydaw- stowe u znanych producentów samonictw fachowych, naukowców i dorad- chodów dowiodły, że klimatyzatory ców firm w swoim uzasadnieniu okre- te zmniejszyły zużycie energii i emisję śliło zwycięstwo klimatyzatorów Rittal CO2 o średnio 75%. Tajemnica sukcesu Blue e+ jako „zdecydowane”. Na tar- tych urządzeń tkwi w technologii hygach „World of Technology & Science” brydowej: działają one w oparciu o wy(WoTS) w Utrechcie niezależne, pięcio- rafinowaną współpracę klimatyzatora osobowe jury nominowało Blue e+ do sprężarkowego i technologii heat pipe. nagrody TechAward za najlepszą no- Sprężarka znajduje zastosowanie tylko wość 2016 – a odwiedzający uznali Blue wówczas, gdy chłodzenie pasywne stae+ za zwycięzcę w kategorii „World of je się niewystarczające. Ponadto dzięki Automation/World of Motion & Drive”. opatentowanej obsłudze różnych naTo pierwsze nagrody dla klimatyza- pięć urządzenia te mogą być w sposób

elastyczny stosowane we wszystkich popularnych sieciach na całym świecie. Standardowe interfejsy komunikacji umożliwiają integrację z elementami struktury Przemysłu 4.0. Na uroczystej gali w Londynie tak zwanego „chłodniczego Oscara” odebrali Steffen Wagner, szef działu zarządzania produktami klimatyzacji w Rittal oraz Jörg Knetsch, szef projektu w zakresie badań i rozwoju w Rittal: „Ta nagroda pokazuje, że nasze klimatyzatory są atrakcyjne także w skali międzynarodowej”, mówi Wagner. Nagrody RAC Cooling Industry Awards w roku 2016 zostały rozdane przez RAC Magazine – Refrigeration and Air Conditioning Magazine – już po raz dwunasty. Wybitne jury wybrało najlepsze produkty i innowacje roku w dziedzinie chłodnictwa oraz klimatyzacji w różnych kategoriach. Obok Samsunga i Toshiby, Honeywella i Mitsubishi, w tym roku na podium stanął także Rittal. Holenderskie targi WoTS są organizowane przez Federatie van Technologiebranches (FHI), obejmującą ponad 800 firm członkowskich, oraz Federatie Aandrijven en Automatiseren (FEDA), liczącą ponad 160 członków. Co roku na targi przybywa około 25 000 odwiedzających, publiczność składa się z fachowców z branż automatyki przemysłowej i elektroniki przemysłowej, techniki napędowej oraz laboratoryjnej. Dopiero w ubiegłym roku Blue e+ zostały wyróżnione przez ekspertów z czasopisma „Produktion” i firmy doradczej Staufen AG nagrodą innowacyjności w przemyśle niemieckim jako najlepszy produkt roku 2015. Rittal Sp. z o.o. n

URZĄDZENIA DLA ENERGETYKI 7/2016

Instytut Elektrotechniki Electrotechnical Institute

Laboratorium Badawcze Aparatury Rozdzielczej

Laboratorium Badawcze i Wzorcujące

Laboratorium badawcze akredytowane przez PCA, Nr AB 074

Laboratorium badawcze akredytowane przez PCA, Nr AB 022 Laboratorium wzorcujące akredytowane przez PCA, Nr AP 102

AB 074: Badania aparatury łączeniowej, rozdzielczej i sterowniczej wysokiego, średniego i niskiego napięcia prądu przemiennego i stałego: napięciowe, obciążalności zwarciowej, zdolności łączeniowej, łukoochronności, przyrostów temperatury, klimatyczne, IP, IK oraz badania: transformatorów, izolatorów, ograniczników przepięć, bezpieczników, wyłączników nadprądowych i różnicowoprądowych, listew zaciskowych, złączek i zacisków, sprzętu ochronnego i narzędzi do prac pod napięciem.

Dziedziny badań AB 022: akustyka, elektryka, mechanika, drgania, fotometria, funkcjonalność, bezpieczeństwo użytkowania, odporność ogniowa, właściwości palne, odporność na narażenia mechaniczne i klimatyczne. Dziedziny wzorcowań AP 102: wielkości elektryczne DC i m. cz., wielkości optyczne.

Laboratorium Badawcze i Wzorcujące telefon: +48 22 11 25 290 +48 601 960 244 fax: +48 22 11 25 444, 445 email: badania@iel.waw.pl

Laboratorium Badawcze Aparatury Rozdzielczej telefon: +48 22 11 25 300, 301 +48 693 590 090 fax: +48 22 11 25 444, 445 email: zwarcia@iel.waw.pl

PRODUCENT APARATÓW I APARATURY PRZEMYSŁOWO-ENERGETYCZNEJ Oferujemy kompletny asortyment przekładników niskiego napięcia, w tym: n przekładniki prądowe do pomiarów i zabezpieczeń n przekładniki prądowe o prądzie wtórnym 20 mA n przekładniki prądowe z dzielonym rdzeniem n przekładniki prądowe sumujące n przekładniki prądowe nakładane na kabel średniego napięcia (do 24 kV) n przekładniki prądowe miniaturowe n przekładniki prądowe i napięciowe do pracy w paśmie częstotliwości od 16 Hz do 300 kHz n przekładniki napięciowe n przekładniki prądowe pomiarowe napowietrzne – NOWOŚĆ! Jesteśmy również producentami: przetworników prądowo-napięciowych AC/AC przekształtników prądowo-napięciowych AC/DC przekształtników prądowych AC/DC

n n n

ZAKŁADY POLCONTACT WARSZAWA Sp. z o.o. ul. Goździków 26 04-231 Warszawa www.polcontact-warszawa.pl

DZIAŁ SPRZEDAŻY tel./faks: 22 815 93 38 (39) zbyt@polcontact-warszawa.pl

Zapraszamy na ENERGETICS 2016 Hala C; Stoisko 47

DZIAŁ TECHNICZNY tel./faks: 22 815 67 17 ju@polcontact-warszawa.pl

WYDARZENIA I INNOWACJE

Dylemat energetyczny przed którym stoi świat może być rozwiązany Polska i reszta świata muszą odpowiedzieć na pytanie, w jaki sposób zredukować emisję CO₂, stawiając jednocześnie czoła zwiększającemu się zapotrzebowaniu na energię. Obecnie postępujący rozwój technologiczny dał nam możliwość wpłynięcia na rozwiązanie tego dylematu.

rzy globalne trendy wywołują ogromny wzrost zapotrzebowania na energię, a są nimi: wzrost populacji, coraz większa liczba urządzeń podłączanych do sieci i potrzeby energetyczne przemysłu. Do roku 2050 populacja miast na całym świecie powiększy się o 2,5 mld ludzi1, liczba urządzeń i podłączonych do sieci wzrośnie o 50 mld w ciągu najbliższych 5 lat2, a zapotrzebowanie na energię w przemyśle zwiększy się o przynajmniej 50% w ciągu kolejnych 35 lat3. Dziś 85% naszej energii wciąż pochodzi z nieodnawialnych paliw, generujących znaczną Departament Spraw Ekonomicznych i Społecznych ONZ (DESA) 2 Cisco 3 Międzynarodowa Agencja Energetyczna (IEA) 1

emisję CO₂ i ilość ciepła prawie tak dużą jak eksplozja 400 tysięcy bomb zrzuconych na Hiroszimę. Stoimy zatem przed wyzwaniem energetycznym, oznaczającym konieczność zredukowania emisji CO₂ o połowę, podczas gdy poziom zużycia energii wzrośnie o 50%. Dlatego jedynym rozwiązaniem jest trzykrotne zwiększenie efektywności. Jednak od dziś w perspektywie do roku 2035, dwie trzecie potencjału gospodarczego w obszarze podnoszenia efektywności energetycznej pozostaje niewykorzystane – mówił na XXVI Forum Ekonomicznym w Krynicy Zdrój Jacek Łukaszewski, Prezes Zarządu Schneider Electric Polska. Przy użyciu obecnych technologii możemy jednak znacząco podnieść ten potencjał i przyczynić się do lepszego wykorzystania energii oraz stop-

niowego rozwiązywania dylematu energetycznego – dodał Jacek Łukaszewski.

Niewykorzystany potencjał efektywności energetycznej i produkcja z OZE

Od wielu lat prowadzone są działania na rzecz efektywności energetycznej w takich sektorach jak budownictwo czy przemysł. Z danych unijnych wynika, że cel 20-procentowego zmniejszenia zużycia energii w Unii Europejskiej do roku 2020 został zrealizowany sześć lat wcześniej, czyli już w 2014, a niemal 24-procentową poprawę wydajności gospodarki, UE osiągnie bez większych problemów między innymi dzięki postępowi technologicznemu. Ten poziom jesteśmy w stanie osiągnąć dzięki wdrożeniu innowacyjnych technologii, nie tylko na poziomie produk-

URZĄDZENIA DLA ENERGETYKI 7/2016

WYDARZENIA I INNOWACJE

cji energii, ale również jej wykorzystania po stronie odbiorców. To z pewnością przyczyni się do znacznej redukcji emisji CO₂ – mówił Jacek Łukaszewski. Na rozwiązanie dylematu energetycznego wpływ ma również wykorzystanie odnawialnych źródeł energii. Do roku 2030 generatory słoneczne i akumulatory będą stanowić około 50% wszystkich nowych instalacji, podnoszących ilość dostępnej mocy4. Już teraz 57% konsumentów rozważa zapewnienie sobie samowystarczalności energetycznej5, co z kolei zwiększa zapotrzebowanie na instalację mikrosieci elektroenergetycznych. Rozproszona produkcja energii oznacza zwiększone inwestycje w sieci energetyczne, zastosowanie nowoczesnych rozwiązań, które będą w stanie np. skrócić czas przerw w dostawach energii jak również komunikować się z operatorami w celu zapewnienia dostaw energii w sposób efektywny – mówi Jacek Łukaszewski. Do tego potrzebujemy jednak jeszcze lepszych technologii.

Innowacje, które zmieniają świat energii

Postępujący rozwój technologiczny, a w szczególności konwergencja sys Bloomberg New Energy Finance 5 Accenture 4

temów IT i OT, sprawia, że produkty energetyczne, które zapewniają nam dostęp do energii pozwalają automatycznie mierzyć, monitorować i sterować zapotrzebowaniem oraz poziomem zużycia energii. Łącząc automatykę i systemy zasilania z oprogramowaniem i narzędziami analitycznymi uzyskujemy dostęp do inteligentnych systemów wspierających podejmowanie lepszych i bardziej przewidywalnych decyzji w czasie rzeczywistym. Innowacje energetyczne, które już przenikają do naszego codziennego życia i które bardzo szybko zrewolucjonizują świat energii i korzystania z niej to m.in.: wzajemna komunikacja urządzeń, lokalne zarządzanie, przetwarzanie w chmurze czy aplikacje i narzędzia analityczne. Dla przykładu, skomunikowane produkty zapewnią pełną wymianę informacji między urządzeniami energetycznymi i elektrycznymi, zapewniając lepszą pracę sieci energetycznych i kontrolę zużycia energii w domu poprzez np. sterowanie z poziomu aplikacji mobilnej. Z kolei lokalne zarządzanie dotyczy procesów zachodzących w budynkach, w szczególności obiektach biurowych czy badawczych, gdzie istnieje potrzeba zapewnienia szczególnych, często komfortowych warunków pracy. To wszystko odbywa

URZĄDZENIA DLA ENERGETYKI 7/2016

się właśnie przy pomocy wzajemnie skomunikowanych czujników, sterowanych z poziomu jednej aplikacji. W sektorach energetycznym i przemysłowym coraz ważniejsze jest przetwarzanie danych w chmurze. Ta warstwa infrastruktury technicznej pozwala zwiększyć bezpieczeństwo cyfrowe oraz optymalizację dla różnych poziomów systemów operacyjnych, zapewniając dostęp do informacji właściwym osobom, zawsze i wszędzie, 24 godziny na dobę i 7 dni w tygodniu. Jest to kluczowe w zapewnieniu ciągłości pracy firm z sektorów, dla których energia jest niezbędnym elementem działalności. Te fundamentalne rozwiązania sprawią, że zmieni się model funkcjonowania energetyki oparty na tradycyjnej produkcji energii. Połączenie tego tradycyjnego modelu ze źródłami odnawialnymi, wsparte przez rozwiązania z zakresu IT i IoT zmieni znacząco rynek i pozwoli wejść w nowy etap rozwoju, podobny do tego który zadział się w telekomunikacji. W konsekwencji pomorze to także znacząco zwiększyć efektywność energetyczną i rozwiązać istniejący dylemat. Schneider Electric n

WYWIAD

Co zrobić, aby urządzenia elektryczne były bardziej bezpieczne? Wybór dobrych urządzeń elektrycznych to jeden z ważnych aspektów realizacji wielu inwestycji. Jeszcze ważniejsze jest ich bezpieczeństwo, które gwarantowane jest przez producentów przestrzegających obowiązujących norm. Zdarzają się jednak sytuacje, gdy oferowane produkty budzą wątpliwości co do jakości ich wykonania oraz bezpieczeństwa. O tym jak rynek reguluje kwestie bezpieczeństwa produktów elektrycznych oraz co zrobić, gdy pojawią się wątpliwości odnośnie ich pochodzenia, mówi Wojciech Świątek, Dyrektor ds. Rozwoju Biznesu Schneider Electric Polska i Przewodniczący Sekcji Producentów Aparatów Elektrycznych w ramach Krajowej Izby Gospodarczej Elektroniki i Telekomunikacji (KIGEiT). Niedawno w ramach KIGEiT’u powstała ciekawa inicjatywa wokół bezpieczeństwa produktów elektrycznych. Czy mógłby Pan o niej opowiedzieć?

Od stycznia 2016 r. w ramach KIGEiT’u działa nowa Sekcja Producentów Aparatury Elektrycznej (SPAE). Jednym z głównych jej działań jest wdrożenie w Polsce europejskiej inicjatywy MSSI Electrical (ang. Market Surveillance Support Initiative), która dotyczy bezpieczeństwa produktów. Dzisiaj członkami sekcji oprócz firmy Schneider Electric są także inne firmy z branży takie, jak: ABB, Dehn, Eaton, Hager, Legrand i Siemens. Sekcja otwarta jest na innych producentów. Inicjatywę wspiera Biuro Badawcze ds. Jakości (BBJ).

Jakie są cele tej inicjatywy?

Członkowie MSSI Electrical stawiają sobie za cel wspieranie lokalnych organów nadzoru rynku w trzech podstawowych aspektach: yy monitorowania rynku w obszarze produktów i systemów z zakresu infrastruktury elektrycznej, elektrotechnicznej oraz instalacyjnej niskiego napięcia, yy badania zgodności produktów i systemów, do których zachodzi podejrzenie ich niezgodności z obowiązującymi przepisami prawa i branżowymi normami technicznymi oraz yy informowania właściwych organów nadzoru rynku i uczestników rynku o produktach, co do których zachodzi podejrzenie ich niezgodności i podejmowania wspólnych działań.

SPAE w ramach KIGEiT stanowi lokalne ciało wdrażające tę inicjatywę w Polsce.

Co stało u źródła powstania MSSI Electrical?

Przede wszystkim troska o rynek i bezpieczeństwo użytkowników produktów elektrycznych z zakresu ochrony przeciwporażeniowej, ochrony przepięciowej, aparatury zabezpieczającej, kontrolnej i sterującej, itp... Bowiem od wielu lat na rynku europejskim, w tym na rynku polskim, obecne są aparaty, które nie spełniają wymogów i deklarowanych parametrów technicznych. Mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia i mienia użytkowników końcowych. Unia Europejska definiuje standardy dla urządzeń elektrycznych, poprzez określone dyrektywy, normy oraz wymóg

URZĄDZENIA DLA ENERGETYKI 7/2016

WYWIAD ich przestrzegania, co potwierdza każdy producent wystawiając deklarację zgodności dla swojego wyrobu. Jednakże, jak wykazuje doświadczenie innych krajów, gdzie wdrażana jest MSSI Electrical (Francja, Niemcy, Włochy, Hiszpania, Wielka Brytania), po przeprowadzeniu testów okazuje się, że wiele produktów nie spełnia deklarowanych wymagań podstawowych. W tym miejscu chciałbym przypomnieć, że od kwietnia tego roku obowiązuje nowa Dyrektywa Niskonapięciowa nr 2014/35/UE z 26 lutego 2014r.

Kogo macie Państwo na myśli mówiąc o „właściwych organach nadzoru rynku”?

Przede wszystkim Inspekcja Handlowa i Urząd Ochrony Konkurencji i Konkurencji, którego jednym z zadań jest ochrona konsumentów przed produktami, które mogą stanowić zagrożenie.

… a „uczestnicy rynku”?

To grupa, która ma bezpośrednią styczność ze wspomnianą ofertą, tzn. dystrybutorzy, producenci rozdzielnic, instalatorzy, wykonawcy, itd… Odgrywają bardzo ważną rolę, bo to oni w dużej mierze decydują o wyborze danego sprzętu, który będą dystrybuować czy instalować, a który zakupią pośrednio lub bezpośrednio od danego producenta, importera czy upoważnionego przedstawiciela. Ich obowiązki są jasno określone w Rozdziale 2 nowej Dyrektywy. Ważnymi, jeśli nie najważniejszymi, uczestnikami rynku są użytkownicy końcowi, którzy na co dzień używają produktów i rozwiązań.

W czym objawia się niezgodność produktów i niebezpieczeństwo dla użytkowników?

W nieprawidłowym oznaczeniu produktu lub niespełnianiu deklarowanych parametrów. W pierwszym wypadku brak zgodności można stwierdzić dosyć łatwo, w drugim trzeba wykonać badania w akredytowanych laboratoriach. Jednak już podczas analizy organoleptycznej, można zidentyfikować produkt, który ze względu na wykonanie może budzić duże podejrzenia.

- Jakie produkty budzą najwięcej wątpliwości?

Przede wszystkim produkty i urządzenia wytwarzane przez firmy pochodzące z krajów azjatyckich, takich jak Chiny, Indie, ale również z Europy. Mamy też przykład polskiego producenta, ale w tym wypadku jest to konkretnie

doświadczenie Schneider Electric Polska. Firma ta bez naszego zezwolenia ingeruje w nasze produkty, ‘adaptuje’ je wprowadzając zmiany w konstrukcji i funkcjonalności.

Z tego, co wiem, to wiele produktów firmy Schneider Electric podlega adaptacji...

Oczywiście, tego typu adaptacja jest możliwa i ma miejsce w przypadku wielu produktów naszej firmy, ale odbywa się wyłącznie w wewnętrznych, certyfikowanych i regularnie audytowanych centrach adaptacji Schneider Electric. Wszystkie adoptowane produkty przechodzą odpowiednie testy i każdy klient oprócz instrukcji otrzymuje raport z testów, który dodatkowo potwierdza, że produkt spełnia deklarowane parametry i wymagania. Trzeba dodać, że taka adaptacja odbywa się z wykorzystaniem autentycznych komponentów, a następnie testy odbywają się według ściśle określonych i aktualizowanych procedur, przy użyciu specjalnych narzędzi, w tym oprogramowania. We wspomnianym przypadku, firma stosuje do ‘adaptacji’ komponenty oraz elementy niewiadomego pochodzenia, ponieważ takie oryginalne komponenty nie są dostępne w oficjalnym obrocie handlowym. Następnie firma sprzedaje ww. produkty na rynku pod naszą marką. Nie możemy akceptować takiej sytuacji, dlatego jesteśmy w sporze prawnym z tą firmą.

Jakie mogą być konsekwencje takiej nieautoryzowanej adaptacji?

Odpowiedź na to pytanie ma kilka wymiarów. Przede wszystkim obawiamy się, że na rynku polskim dostępne są produkty, których montaż i korzystanie, może powodować istotne ryzyko dla życia i zdrowia osób lub wystąpienia szkód materialnych. Ponadto, klienci widząc markę Schneider Electric, kupują produkty z założeniem i przekonaniem, że są to produkty bezpieczne, spełniają wymogi jakościowe oraz posiadają odpowiednie atesty i certyfikaty. Są więc w sposób oczywisty wprowadzani w błąd, gdyż nieświadomie kupują towar inny niż zamierzony, będący faktycznie towarem o wątpliwej jakości. Do takich produktów nie mają zastosowania deklaracje zgodności Schneider Electric i nasza firma nie bierze odpowiedzialności za te produkty.

A co z gwarancją na taki produkt?

Poruszył Pan bardzo ważną kwestię. Przede wszystkim, udzielimy wsparcia

URZĄDZENIA DLA ENERGETYKI 7/2016

każdemu klientowi, który się do nas zgłosi i posiada urządzenia marki Schneider Electric. Jednak klienci nabywając taki produkt, mogą się spodziewać, iż objęty jest standardowymi warunkami gwarancji. W przypadku, jak opisany powyżej, nie możemy udzielić takiej gwarancji. Tak więc, klienci wprowadzani są w błąd.

Na co należy więc zwrócić szczególną uwagę przy wyborze produktów elektrycznych?

Przede wszystkim ważna jest ogólna znajomość przepisów i umiejętność poruszania się w nich. Dla większości aparatów elektrycznych i urządzeń istnieje obowiązek posiadania aktualnej deklaracji zgodności UE, w której organ wystawiający potwierdza spełnianie określonych dyrektyw lub norm. Warto więc dokładnie zapoznać się z deklaracją, jak również raportem z testów. Do refleksji powinna skłonić także duża rozpiętość cenowa dla tej samej gamy produktowej lub tego samego produktu u różnych dostawców – trzeba sobie zadać pytanie, czy produkt z najniższą ceną, nieokreślonego pochodzenia, może spełniać zadane parametry.

Jakie kroki powinien podjąć nabywca, gdy okaże się, że urządzenie może być wadliwe, tzn. nie spełnia wymagań i zagraża bezpieczeństwu?

Jeżeli pojawiają się jakiekolwiek wątpliwości należy zwrócić się do producenta/importera czy dystrybutora lub bezpośrednio do Państwowej Inspekcji Handlowej.

Wracając do samej inicjatywy, wydaje mi się, że MSSI Electrical wdrażana w SPAE nie jest jedyną tego typu inicjatywą na rynku polskim, dotyczącą bezpieczeństwa produktów.

Podobne inicjatywy lub projekty prowadzą inne izby, jak np. Polska Izba Gospodarcza Elektrotechniki (PIGE), czy Związek Producentów Sprzętu Oświetleniowego Pol-Lighting. Dzisiaj te inicjatywy są jednak rozproszone. W przyszłości warto byłoby skonsolidować działania i wspólnie występować na rynku elektrycznym przy aktywnym udziale i zaangażowaniu ekspertów z UOKiKu, SEPu, BBJ-tu, uczelni technicznych, itp... SPAE zamierza również czynnie działać w aspekcie edukacji rynku, a konkretne inicjatywy powinny być widoczne już w przyszłym roku.

Dziękuję za rozmowę.

NOWOŚCI

Fluke wprowadza nowe cęgowe mierniki prądu upływu – Fluke 368 FC i 369 FC Nowe cęgowe mierniki prądu upływu Fluke 368 FC i 369 FC, właśnie wprowadzane do sprzedaży na rynku polskim, eliminują konieczność odłączania urządzeń i umożliwiają skrócenie czasu przestojów.

rąd upływu może powodować niepożądane przestoje w wyniku powtarzającego się wyzwalania wyłączników GGCI oraz RCD w obwodach, stąd też jego pomiar jest ważną częścią programu konserwacji zapobiegawczej. Nowe cęgowe mierniki prądu upływu Fluke 368 FC i 369 FC to przyrządy pomocne dla elektryków w branży przemysłowej i techników z działów utrzymania ruchu, umożliwiające wykrywanie prądu upływu oraz dokumentowanie, rejestrowanie i porównywanie odczytów pomiarów. Dzięki tym działaniom można zapobiec występowaniu problemów i awarii, jednocześnie unikając odłączania urządzeń ważnych dla procesu produkcji. Mierniki 368 FC i 369 FC są wytrzymałymi przyrządami wyposażonymi w szczęki o dużej średnicy (40 mm w przypadku modelu 368 FC, 61 mm w przypadku modelu 369 FC), co umożliwia pracę z grubszymi przewodami. Szczęki mierników są w pełni ekranowane i zaprojektowane w spo-

sób umożliwiający dokładne pomiary nawet niewielkich sygnałów prądu upływu (od 10 μA) i ograniczenie do minimum zewnętrznych zakłóceń elektromagnetycznych. Mierniki prawdziwej wartości RMS są przeznaczone do wykonywania dokładnych pomiarów złożonych sygnałów, o maks. rozdzielczości 1 µA, a górny zakres pomiarowy wynosi 60 A. Modele 368 FC i 369 FC należą do rodziny przyrządów Fluke Connect®, która obejmuje ponad 40 bezprzewodowych narzędzi diagnostycznych komunikujących się za pośrednictwem aplikacji Fluke Connect lub oprogramowania Fluke Connect Assets, czyli opartego na chmurze rozwiązania, które gromadzi pomiary i zapewnia kompleksowy wgląd w stan krytycznego wyposażenia. Pozwala to technikom rejestrować i udostępniać obrazy termiczne i pomiary elektryczne w czasie rzeczywistym, za pomocą smartfona czy tabletu, oraz automatycznie przesyłać je do chmury. Raporty można tworzyć

i udostępniać bezpośrednio z miejsca wykonywania pomiaru za pośrednictwem poczty elektronicznej. Aplikacja Fluke Connect umożliwia użytkownikom także współpracę w czasie rzeczywistym z innymi pracownikami za pośrednictwem połączeń wideo ShareLive™, co zwiększa efektywność pracy w terenie. Mierniki cęgowe z klasą bezpieczeństwa CAT III 600 V są wyposażone w skierowaną do przodu latarkę LED, która umożliwia dokonywanie pomiarów w ciemnych szafkach rozdzielczych, a także w podświetlany wyświetlacz z funkcją automatycznego wyłączania. Więcej informacji dotyczących mierników cęgowych prądu upływu Fluke 368 FC i 369 FC można znaleźć na stronie internetowej: http://www.fluke. com/fluke/plpl/mierniki-cegowe/fluke-369-leakage-current-clamp-meter. htm?PID=81300 n

URZĄDZENIA DLA ENERGETYKI 7/2016

WYDARZENIA I INNOWACJE

Aplikacja Fluke ze złotem w konkursie Product of the Year 2016 Aplikacja Fluke Connect Assets zdobyła Złoto w konkursie na produkt roku (Product of the Year 2016), organizowanym przez amerykański magazyn „Consulting-Specifying Engineer”.

programowanie Fluke Connect Assets zdobyło Złoto w kategorii Aplikacje dla Ekspertów w konkursie Product of the Year 2016 amerykańskiego magazynu „Consulting-Specifying Engineer”. W konkursie są uwzględniane produkty z kategorii: HVAC, bezpieczeństwo, elektryka oraz produkty dla branży hydraulicznej. Najnowsza nagroda jest już 22. nagrodą zdobytą przez system Fluke Connect. Oprogramowanie Fluke Connect Assets pozwala na integrację wewnątrz pełnofunkcjonalnej platformy SaaS, która pozwala użytkownikom przyrządów Fluke na otrzymywanie, przechowywanie, wizualizowanie i raportowanie danych pomiarów elektronicznych z ponad 40 testowych przyrządów wykorzystujących platformę Fluke Connect. Łatwe w użytkowaniu przyrządy pomiarowe i aplikacja pozwalają specjali-

stom na gromadzenie dokładnych danych na temat usterek, które niedługo mogą pojawić się w testowanych maszynach. Inżynierowie utrzymania ruchu mogą w ten sposób trzymać pieczę nad maszynami i urządzeniami oraz odpowiednio rozkładać prace wykonywane z ich wykorzystaniem, oraz decydować o niezbędnych naprawach. Platforma Fluke Connect pozwala działom utrzymania ruchu m.in. na: yy eliminację błędów we wprowadzaniu danych poprzez zapisywanie danych z pomiarów bezpośrednio z przyrządu i łatwiejsze powiązanie ich z kolejnością prac i raportami yy przypisywanie kolejności prac do urządzenia i członka zespołu oraz umieszczanie prac w harmonogramie yy podejmowanie lepszych decyzji na podstawie wiarygodnych danych yy dostęp do danych (również histo-

rycznych) z pomiarów konkretnego urządzenia yy pozbycie się klasycznych dokumentów z danymi i pracę zespołową na podstawie jednego sieciowego zestawu danych, dostępnego z miejsca pracy lub z terenu Więcej informacji na temat Fluke Connect Assets znajduje się tutaj: http://connect.fluke.us/ n

Zbadaj pracę silnika, bez czujników mechanicznych.

NOWY!

Fluke 438-II

Więcej informacji na stronie www.fluke.pl URZĄDZENIA DLA ENERGETYKI 7/2016

TECHNOLOGIE, PRODUKTY – INFORMACJE FIRMOWE

Gwarancja zasilania CAT Zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego jest obecnie jednym z kluczowych zagadnień dla całego biznesu. Niezależnie czy kwestia ta dotyczy obiektu handlowego czy zakładu przemysłowego, najlepszym i najczęściej stosowanym rozwiązaniem jest instalacja agregatu prądotwórczego. To pewność, że niezależnie od stanu sieci, częstych zaników napięcia czy też ewentualnych uszkodzeń linii energetycznych, dany obiekt ma pełną gwarancję zasilania oraz jest zapewniona ciągłość działania przedsiębiorstwa. Instalacja agregatu to również ochrona przed wymiernymi stratami finansowymi, związanymi z ryzykiem zatrzymania produkcji, niewywiązania się na czas ze zleceń czy niemożnością obsługi klientów. Agregat to obecnie jedyne pewne zabezpieczenie przez tzw. black-outem czy 20-tym stopniem zasilania. A te wg ostatnich prognoz będą się zdarzały coraz częściej. Po pierwsze jakość

Jakość zasilania staje się coraz istotniejszym kryterium wyboru dla inwestorów decydujących się na inwestycję w układ zasilania gwarantowanego. Jedynie niezawodny i sprawdzony produkt może być gwarantem bezpieczeństwa energetycznego. Jednymi z najbardziej znanych i cenionych są zespoły prądotwórcze światowego lidera - amerykańskiej firmy

Caterpillar Inc., mogącej się poszczycić ponad 85-letnim doświadczeniem w zakresie produkcji i rozwoju technologii silników diesla. W Polsce CAT® jest reprezentowany przez wyłącznego przedstawiciela - firmę Eneria, posiadającą w swojej ofercie agregaty diesla oraz gazowe. Dzięki olbrzymiemu doświadczeniu w doborze i kompleksowej instalacji zespołów, Eneria realizuje projekty zarówno dla odbiorców

prywatnych, zakładów produkcyjno-usługowych, jak i dla dużych fabryk czy serwerowni. O jej doświadczeniu świadczą instalacje dieslowe o łącznej mocy ponad 420 MVA. To prawdopodobnie największa moc zainstalowana przez jedną firmą w Polsce. Dynamiczny rozwój firmy został również doceniony przez niezależne instytucje – Eneria w 2014 została uhonorowana Gazelą Biznesu.

Instalacja agregatów diesla CAT C32 o mocy 3 x 1MVA

URZĄDZENIA DLA ENERGETYKI 7/2016

TECHNOLOGIE, PRODUKTY – INFORMACJE FIRMOWE Niezawodna technologia CATERPILLAR

Agregaty Caterpillar charakteryzują się najwyższą jakością wykonania i pracy. Są projektowane i produkowane po to by jak najefektywniej dostarczać energię elektryczną. By stanowić silne serce każdego układu energetycznego przechodzą nie tylko niezliczone, rygorystyczne testy fabryczne w fazie prototypowej i produkcyjnej ale również setki tysięcy godzin udowodnionego, niezawodnego działania w szerokiej gamie maszyn CAT®. Wszystkie modele pochodzą z fabryk Caterpillar certyfikowanych ISO9001 oraz ISO14001.

Agregaty diesla – gdy liczy się moc

Agregaty diesla to podstawa układów zasilania rezerwowego. Zapewniają zasilanie najczęściej w trybie stand-by czyli głównie na wypadek awarii sieci miejskiej. Urządzenia te wyposażone są w niezawodne silniki i prądnice CATERPILLAR. Stanowią idealne zabezpieczenie energetyczne dla centrów handlowych, inteligentnych biurowców, obiektów strategicznych, serwerowni oraz dużych fabryk. Są one dostępne w szerokiej gamie mocy od 13,5-4000kVA. Modele o mocy 3 i 4MVA, zbudowane w oparciu o nowoczesne 16 i 20 cylindrowe silniki C175 – to największe jednostki diesla na świecie.

Agregaty CAT o mocy powyżej 1 MVA, to nie tylko standardowe rozwiązania w oparciu o zasilanie olejem napędowym. Dzięki zaawansowanej technologii, silniki wybranych modeli pozwalają na zastosowanie szerokiej gamy paliw alternatywnych w tym: yy paliw roślinnych (oleju rzepakowego), yy olejów przemysłowych, yy prefabrykowanych tłuszczów zwierzęcych, yy pochodnych poliolefin (PET’ów). Zastosowanie tych nietypowych rozwiązań jest korzystne zarówno dla środowiska naturalnego jak i dla samych użytkowników. Dzięki tym ekologicznym rozwiązaniom mogą oni pozyskiwać energię niższym kosztem, jak również ubiegać się o dopłaty z tytułu efektywnego zagospodarowania szkodliwych odpadów.

Kompleksowe rozwiązania

Eneria gwarantuje kompleksowe rozwiązania. Zapewnia profesjonalne doradztwo techniczne w doborze urządzenia (przy wsparciu profesjonalnych narzędzi m.in. CAT® SpecSizer) oraz w projektowaniu instalacji. Własne biuro projektowe realizuje projekty wykonawcze i powykonawcze instalacji pomocniczych agregatów oraz bierze udział w przygotowaniu operatów środowiskowych. Firma posiada rozbu-

dowany dział realizacji zapewniający sprawną i bezpieczną instalację oraz bogate doświadczenie w wykonawstwie „pod klucz”. Realizuje również budowę projektowanych przez siebie zabudów kontenerowych o bardzo wysokim poziomie wyciszenia. O konserwację i obsługę posprzedażową dbają wysoko-wykwalifikowani technicy z działu serwisu, szkoleni przez CAT®.

Gwarancja zasilania CAT® – pełne wsparcie ENERII

Eneria, to nie tylko kilkudziesięcioletnie doświadczenie międzynarodowego koncernu Caterpillar, ale również wiedza i know-how polskich inżynierów, poparta bogatym doświadczeniem w realizacji inwestycji o najwyższym standardzie. Od ponad 20 lat firma oferuje najwyższej jakości agregaty CAT® i zapewnia pełne wsparcie, na każdym etapie realizacji danego projektu. Agregaty CAT® - gdy potrzebujesz niezawodnego zasilania ze wsparciem na najwyższym poziomie. Po więcej informacji zapraszamy na stronę www.eneria.pl n

Rozładunek kontenera z agregatem diesla CAT 3512 1,25MVA

URZĄDZENIA DLA ENERGETYKI 7/2016

TECHNOLOGIE, PRODUKTY – INFORMACJE FIRMOWE

O czym inwestor wiedzieć powinien Jacek Windys, Product Manager ds. Rozdzielnic nN w ZPUE S.A. o presji czasu, pozornych oszczędnościach i skutkach błędnych decyzji związanych z instalacją elektryczną

nwestorzy z zasady starannie planują budżet i pilnują terminów. Kiedy jednak inwestycja dobiega końca i pojawiają się opóźnienia, koszty zaczynają rosnąć. Pojawia się presja czasu i konieczność oszczędności przy końcowym etapie prac. Najczęściej dotyczy ono tych ekip, które wchodzą, jako ostatnie, czyli elektryków, automatyków i informatyków. W przypadku tych dwóch ostatnich grup nie jest jeszcze tak źle, bo brakujące elementy systemu można doposażyć w późniejszym terminie, czy też wykonać później część oprogramowania, trochę gorzej wygląda sytuacja z instalacjami elektrycznymi. W pogoni za oszczędnościami inwestor często decyduje się na zakup możliwie najtańszego rozwiązania, a chcąc przyśpieszyć etap końcowy powoduje, że prace montażowe prowadzone są w pospiechu i niedbale.

Wszystkie te elementy należy brać pod uwagę przy projektowaniu zarówno rozdzielnic jak i całej instalacji. Wymagana jest do tego zarówno wiedza jak i duże doświadczenie i praktyka w realizacji tego typu prac. To umożliwia wykonanie rozdzielnicy czy okablowania w sposób gwarantujący bezpieczną pracę w różnych warunkach.

błędów. Projektant nie przewidział, że urządzenia wyposażone w falowniki będą generować harmoniczne, które spowodują przepływ w przewodzie neutralnym prądu będącego 120% prądu fazowego. Zwyczajowo dobrano przekrój przewodu N 50%. Nie zapewniono odpowiedniej wentylacji w pomieszczeniu (oszczędności) co powodowało, że temperatura

Biurowiec i fabryka to nie to samo

Na rynku pojawiają się firmy, które mając doświadczenie w wykonywaniu instalacji domowych oferują swoje usługi także przy dużych inwestycjach, gdzie występują zarówno wysokie prądy jak i wysokie napięcia. Należy pamiętać o tym, że zasilanie dużego zakładu przemysłowego to nie to samo, co zasilanie biurowca czy budynku mieszkalnego gdzie odbiorniki nie wprowadzają zbyt wielu zakłóceń, a obciążenie rzadko przekracza 80% nominalnego. Na dodatek rzadko prowadzi się w takiej sieci modernizacje, a pracujących rozdzielnic z reguły się nie wyłącza. Zdecydowanie inaczej wygląda sytuacja w zakładzie przemysłowym, gdzie różne urządzenia załączają się w różnym czasie, pracują z różnym obciążeniem, wiele z nich jest wyposażonych w falowniki, które powodują asymetrie prądu i napięcia generując harmoniczne, co powoduje podnoszenie temperatury w przewodach i szynach. Czasami również samo pomieszczenie gdzie są zlokalizowane rozdzielnice narażone jest na występowanie wysokich temperatur, drgania, zabrudzenie, czy różne czynniki agresywnie chemicznie.

Fot. 1. Efekt zbyt wysokiej temperatury

Fachowiec razem z projektantem

Instalacja nie będzie działać sama z siebie. Po drodze jest klika różnego rodzaju zabezpieczeń, które wymagają nastawienia lub zaprogramowania. Potrzebny jest do tego dobry fachowiec, który zna zabezpieczenia i współpracuje z projektantem w celu doboru właściwych wartości, korygując je odpowiednio podczas rozruchu. Fotografia nr 1 przedstawia przykład nieprawidłowo wykonanej instalacji. Na taki rezultat nałożyło się kilka

w pomieszczeniu rozdzielnicy często przekraczała 40 stopni . Na dodatek wszystkie zabezpieczenia ustawiono na maksymalne wartości, żeby uniknąć zbędnych wyłączeń. W efekcie nastąpiło stopienie izolacji na kablach, wywołując zwarcie w rozdzielnicy i pożar w całym pomieszczeniu. Konsekwencje: wyłączenie znacznej części instalacji z użytku na cały miesiąc i prawie milionowe straty zakładu Na drugim zdjęciu (Fot. 2) inny często popełniany błąd. Ze względu na oszczędności klient zamówił rozdziel-

URZĄDZENIA DLA ENERGETYKI 7/2016

TECHNOLOGIE, PRODUKTY – INFORMACJE FIRMOWE kończyła te pracę nie wiedziała o tym, dlatego ściągnęła tylko uziemnik swój przenośny, a zostawiła producenta. Po podaniu napięcia wystąpiło zwarcie trójfazowe na zasilaniu wyłączone po chwili przez zabezpieczenie transformatora. Szyny podgrzane do czerwoności spowodowały stopienie przekładników i uszkodzenie uziemnika, ale rozdzielnica nie doznała większych szkód. Po wyczyszczeniu i wymianie śrub łączących szyny nadawała się do dalszej pracy. Dlatego mam pytanie drogi inwestorze - czy uważasz, że oszczędności poczynione na wykonanej instalacji i zakupie rozdzielnic są naprawdę tym, co przyniesie twojej firmie największe korzyści?

Fot. 2. Skutki lekceważenia zaleceń producenta

nicę na prąd trochę niższy niż maksymalny prąd możliwy do uzyskania z transformatora, no, bo przecież wiadomo, że transformator nie będzie obciążony na więcej niż 80%. W celach oszczędnościowych na zasilaniu zamontowano rozłącznik zamiast wyłącznika. Odpływy wyposażono w rozłączniki bezpiecznikowe rozmiaru 2, 3 o łącznym prądzie 2,5 krotności prądu znamionowego rozdzielnicy, bo nie wiadomo, jakie wkładki bezpiecznikowe będzie montował klient. Po uruchomieniu instalacji wszystko działało dobrze, ale ponieważ inwestor nie przewidział rozbudowy instalacji o nowe odbiory, dokładano do rozdzielnicy kolejne kable i odbiory. Inwestor zlekceważył zapis producenta, że obciążenie odpływów nie może być większe niż 1250 Amper, no bo przecież transformator wytrzyma, nie ma strachu! Efekt? Patrz zdjęcie nr 2. Oczywiście to nie jest tak, że w prawidłowo wykonanej instalacji nie ma żadnych zagrożeń. Zawsze może wystąpić jakaś sytuacja, której nikt nie przewidział, albo ktoś z obsługi popełni błąd przy pracach w rozdzielnicy. Można jednak zminimalizować straty. Zdjęcie nr 3 to przykład prawidłowo wykonanej rozdzielnicy i dobrze nastawionych zabezpieczeń. Podczas prac na obiekcie w celu zapewnienia bezpieczeństwa elektrycy założyli na szynach zasilających oryginalny uziemnik producenta, a potem jeszcze swój klasyczny. Podwójne zabezpieczenie nigdy nie zaszkodzi. Kłopot był tylko taki, że brygada, która

Jacek Windys Product Manager ds. Rozdzielnic nN w ZPUE S.A. n

Fot. 3. Po czyszczeniu rozdzielnica nadawała się znów do użytku

URZĄDZENIA DLA ENERGETYKI 7/2016

TECHNOLOGIE, PRODUKTY – INFORMACJE FIRMOWE

Monitorowanie stanu stojana i wirnika generatorów W ostatnich latach nastąpił gwałtowny rozwój systemów monitorujących pracę urządzeń podczas pracy. Dostępność systemów monitoringu i zwiększenie ich czytelności dla użytkowników, powoduje coraz częstsze stosowanie systemów ułatwiających eksploatację urządzeń. Dlaczego warto korzystać z monitorowania stanu podzespołów maszyn?

yy Przedłużenie okresu użytkowania składnika aktywów: Stan konserwacji wykrywa początek problemów i dzięki temu naprawy mogą być przeprowadzone zanim dojdzie do poważnych uszkodzeń, wydłużając przy tym użytkowanie środka trwałego. yy Zmaksymalizowanie czasu między przestojami: Przy użyciu tego sposobu konserwacji, sprzęt jest wymieniany rzadziej (jest to wykonywane tylko, jeśli stan maszyny ulegnie pogorszeniu) w porównaniu do innych systemów konserwacji. yy Zmniejszenie kosztów naprawy: Koszty naprawy przy wykryciu problemów na wczesnym etapie są często tylko 1% kosztów poniesionych, jeśli awaria wystąpi podczas normalnej eksploatacji środka trwałego. yy Przewidzenie katastrofalnych awarii: Maksymalizacja przychodów z generatora poprzez zmniejszenie ryzyka wystąpienia katastrofalnych awarii aktywów i czynności konserwacyjnych w harmonogramie, aby zminimalizować koszty przerw w zasilaniu. yy Zmniejszenie ryzyka uszkodzenia podczas przestoju: Podczas demontażu, przerwy w dostawie i montażu zawsze istnieje ryzyko, że nieumyślnie zostanie uszkodzony jeden z elementów maszyny.

yy Według Amerykańskiego Departamentu Energii (EERE)*, niezależne badania wskazują na oszczędność tej metody w stosunku do funkcjonującej konserwacji zapobiegawczej: – Zmniejszenie kosztów konserwacji: 25%–30%, – Redukcja awarii: 70%–75%, – Skrócenie czasu przestoju: 35%–45%, – Zwrot z inwestycji: 10 krotny. Źródło: US Department of Energy (Website: http://www1.eere.energy.gov)

Qualitrol-Iris Power specjalizuje się w dostarczaniu technologii pomiarowej do wykrywania różnych parametrów, które mogą być używane dla określania tendencji i oceny stanu stojana oraz wirnika generatora. Iris Power GuardII ciągle monitoruje online maszynę , co umożliwia dostosowywanie dla użytkownika połączenie wielu technologii w tym samym systemie. Daje to użytkownikowi końcowemu możliwość włączenia najbardziej krytycznych technologii monitorowania wymaganych do określenia stanu generatora. Iris Power GuardII ma zdolność do pomiaru i wykrywania jednej lub więcej z danych opcji w jednym polu: yy Metoda pomiarów wyładowań niezupełnych (PD) w izolacji uzwojenia stojana, yy Stan wirnika, yy Drgania końców uzwojeń stojana.

Iris Power GuardII monitoruje online, co daje możliwość uzyskania podglądu do wielu problemów które mogą wystąpić w generatorach. The GuardII system posiada elastyczną, modułową konstrukcję, która może zawierać różne technologie i wejścia na czujniki w zależności od potrzeb, maszyn wirujących w oparciu o wykrywanie najbardziej typowych awarii dla konkretnego typu generatora lub silnika. Na przykład, jedną z najbardziej powszechnych awarii w turbogeneratorach jest uszkodzenie izolacji uzwojenia stojana. Zatem, jednym z głównych składników systemu GuardII może być monitorowanie metody pomiarów wyładowań niezupełnych(PD). GuardII nie tylko monitoruje PD używając czujników Iris Power, włączając w to anteny w żłobkach stojana (SSCs) lub kondensatory mikowo-epoksydowe (EMCs), ale także uruchamia wykorzystywanie gromadzonych danych opartych na powiadomieniach i alertach, tak że jeśli poziom PD zmieni się to otrzymamy powiadomienie, że niektóre procesy w maszynie mogą spowodować awarię. Inną powszechną przyczyną awarii jest występowanie zwartych zwojów w wirnikach 2- lub 4-biegunowych. Do systemu GuardII dołączono zdolność monitorowania strumienia wirnika, a przy użyciu skomplikowanych algorytmów można dostać ostrzeżenie o zwartych zwojach wewnątrz wirnika. W turbogeneratorach częstym problemem są drgania końców uzwojeń stojana. Drgające końce uzwojenia są kontrolowane w normalnych warunkach, ale podczas naprężeń, takich jak rozszerzalność cieplna lub starzenie maszynowe, końce uzwojeń mogą się rozluźnić i może to prowadzić do pękania izolacji cewki. Wszystkie te parametry są kontrolowane i monitorowane przez oprogramowanie Iris Application Manager™ (IAM). IAM jest to pojedyncza platforma do konfigurowania, pobie-

URZĄDZENIA DLA ENERGETYKI 7/2016

TECHNOLOGIE, PRODUKTY – INFORMACJE FIRMOWE rania i przeglądania danych, dzięki czemu wystarczy nauczyć się tylko jednej aplikacji. Może być stosowana w wielu aktywnych oknach, niezależnie od ich rodzaju. IAM mogą być wykorzystywane do turbogeneratorów i silników. Archiwizowane dane można pobrać lokalnie przez port USB, lub zdalnie przez TCP/IP komunikacją sieciową. Łączność Ethernet pozwala personelowi w odległych biurach zdefiniować lub zmieniać warunki wyzwalania danych i poziomy alertu, a także na zdalne pobranie wyników do analizy za pomocą zewnętrznego oprogramowania.

Zalety Systemu Monitorowania stanu podzespołów IRIS POWER GuardII

Wiedza eksploatatorów o stojanie i wirniku: W ocenie autora wiedza o stanie poziomu izolacji stojana za pomocą testów PD on-line jest znacznie zwiększona poprzez dostęp do obszernej bazy PD Iris Power posiadającej 270 000 wyników badań. Zbierane doświadczenie i wyniki naszych klientów są regularnie zestawiane w tabelach statystycznych, dostępnych dla wszystkich użytkowników. Dane te są również wykorzystywane do automatycznego konfigurowania poziomów alarmowych systemu GuardII PD. GuardII wykorzystuje zaawansowane algorytmy do analizy danych dotyczących przepływu prądu w uzwojeniu wirnika niezależnie od zmian obciążenia. Ta technologia precyzyjnie wykrywa obecność zwartych zwojów wirnika. Zastosowanie systemu monitoringu prowadzi do udogodnienia takiego jak otrzymywanie informacji z istniejących czujników PD, strumienia, i/lub drgania końców uzwojeń czujników i to nie wymaga przestoju ani montażu, jest ograniczona do dostarczania danych do monitora, konfiguracji, i w razie potrzeby uruchamia łącze komunikacyjne do zdalnego połączenia komputera z systemem Windows. W połączeniu Iris Application Manager (IAM), można zbierać dane z wielu maszyn wirujących, które mogą być monitorowane w sposób ciągły w określonym czasie. To zmniejsza obciążenie personelu do zbierania danych. Dodatkowo proponowana jest obsługa klienta i wsparcie techniczne ze strony przeszkolonych specjalistów technicznych i pracowników sprzedaży Qualitrol-Iris Power. Wartości prądu, napięcia stojana i mocy czynnej, mocy biernej, temperatury uzwojenia, ciśnienia wodoru są rów-

nież dostępne i mogą być zintegrowane z systemem monitorowania GuardII. GuardII może połączyć maksymalnie 3 technologie oparte dla potrzeb użytkownika.

IRIS APPLICATION MANAGER (IAM)

Iris Power Guard II zawiera oprogramowanie IAM, które jest pakietem oprogramowania systemu Windows™ do konfiguracji PD i/lub modułów danych, pobierania archiwalnych danych i przeglądania stanu danych zebranych przez jednostkę zbierania danych. Funkcje obejmują: yy Dostarczenie informacji o statusie dla każdego składnika w bazie danych yy Możliwość monitorowania wielu instalacji, zasobów i technologii. yy Pobieranie danych/diagnostyka z urządzeń kontrolnych GuardII i TracII. yy Dodaj/Skonfiguruj aktywa , czujniki i przenośne monitory. yy Łączność Ethernet pozwala personelowi w odległych biurach zbierać i analizować dane.

Po co istalować system ciągłego CBM?

Punkt widzenia użytkownika: “Po uzyskaniu odczytu w sposób ciągły, odebrane wartości PD zaczęły gwałtownie wzrastać na uzwojeniu stojana. W szczególności dane wykazały, że aktywność PD była wysoka na wszystkich trzech fazach jednostki. Jednostka została przebadana w trybie offline i kontrolowana. Stwierdzono, że na wszyst-

URZĄDZENIA DLA ENERGETYKI 7/2016

kich fazach sześć barier zostało spalone i było już blisko do przeskoku na inne. Podczas badań urządzenia , pracownik serwisu stwierdził że jeśli maszyna nie zostanie naprawiona to nie przetrwa kolejnego kwartału” Wiarygodne przewidywania: system GuardII został poddany metodzie unikalnych i rygorystycznych badań, aby przezwyciężyć zakłócenia elektryczne (szumy), które są typowe dla większości wykonywanych instalacji. To zapewnia niezawodne i powtarzalne odczyty wartości PD, strumienia i pomiarów drgań końców uzwojeń z małym prawdopodobieństwem fałszywych alarmów. Dla zwiększenia skuteczności wykorzystania informacji niezbędne jest kształcenie służb eksploatacyjnych: Dane mogą być łatwo interpretowane przez specjalistę technicznego po udziale w seminarium szkoleniowym oferowanym przez doświadczoną kadrę inżynierską Qualitrol-Iris Power. Duże możliwości GuardII pozwalają stale monitorować szeroką gamę turbogeneratorów by diagnozować stan stojana i wirnika oraz zwiększyć żywotność maszyn. Wykorzystanie nowoczesnych systemów monitoringu staje się niezbędnym narzędziem dnia codziennego prowadzącym do zapewnienia bezpiecznej eksploatacji maszyn i urządzeń. n Mirosław Zając ZUT Energoaudyt sp.z o.o.

TECHNOLOGIE, PRODUKTY – INFORMACJE FIRMOWE

Cyberbezpieczeństwo z WeOS Czy wiesz, że system operacyjny WeOS obsługuje 2 048 grup multicast?

dzięki redukcji liczby jej elementów składowych. W tradycyjnym podejściu system wymagałby kilku odrębnych urządzeń takich jak switch, router czy firewall. Ponieważ system operacyjny WeOS ma to wszystko w standardzie, do tworzenia zaawansowanych, odpornych, dobrze zabezpieczonych rozwiązań nie są wymagane żadne dodatkowe licencje.

Czy wiesz, że najnowsza wersja systemu operacyjnego WeOS obsługuje aż do 16 użytkowników?

Wielu użytkowników. System operacyjny WeOS w aktualnie

W bardzo niewielu przypadkach udałoby się znaleźć instalację lub system, które wymagałyby utworzenia 2 048 grup multicast. Bardzo rozbudowane i złożone systemy automatyki wykorzystujące protokół EtherNetIP lub systemy CCTV z wieloma setkami kamer używają maksymalnie 600-700 grup multicast, co stanowi liczbę, która nie jest nawet zbliżona do granicznej liczby grup obsługiwanych przez system WeOS. W przeciwieństwie do rozwiązań niektórych producentów, procesor nie jest używany do przełączania strumieni danych multicast i w związku z tym nie jest dodatkowo obciążony, ponieważ całość procesu przełączania danych multicast jest realizowana przez elektronikę rdzenia switcha. Wskutek powyższego, pełna prędkość transmisji przewodowej (100Mb lub 1Gb zależnie czy jest to port wejściowy czy wyjściowy) utrzymuje się bez jakichkolwiek opóźnień czasowych czy dodatkowego jittera. Wyjątek w rodzinie obsługiwanej przez WeOS stanowią urządzenia DDW-142 i DDW242, gdzie wspierane są „tylko” 1 024 grupy multicastowe!

dostarczanej wersji tj. 4.19.x obsługuje aż do szesnastu odrębnych kont użytkowników oraz dodatkowe, siedemnaste konto ADMIN prekonfigurowane fabrycznie. Każdy z użytkowników posiada indywidualną nazwę i hasło, gdy system udziela dostępu użytkownik jest rejestrowany w pliku dziennika.

Czy wiesz, że urządzenia pracujące pod kontrolą WeOS już po 10-14 sekundach od załączenia osiągają pełną gotowość operacyjną?

Czy wiesz, że WeOS to jedyny system operacyjny przeznaczony dla urządzeń przemysłowych, który łączy funkcjonalność routera z firewallem i VPN oraz posiada zaawansowane mechanizmy cyberbezpieczeństwa?

Wszystko w jednym – rozwiązanie typu „pudełkowego”.

WeOS – Westermo Operating System jest jednym z niewielu jednolitych systemów operacyjnych, w jakie wyposażane są switche i routery przemysłowe. WeOS to z jednej strony prosta obsługa i konfiguracja, z drugiej dostęp do wielu zaawansowanych rozwiązań takich jak routing, mechanizmy cyberbezpieczeństwa czy tunele VPN. Wszystkie te funkcjonalności zgromadzone są w jednym „pudełku”. Dzięki temu nie dość, że wdrożenie urządzenia z WeOS jest efektywne z punktu widzenia kosztów, to jeszcze zwiększa niezawodność całej sieci

Szybki start. Urządzenia sieciowe warstwy drugiej i trzeciej (L2 i L3) pracujące pod kontrolą systemu operacyjnego WeOS potrzebują mniej niż 14 sekund od momentu załączenia do osiągnięcia pełnej sprawności operacyjnej. Niektóre, obecne na rynku konkurencyjne produkty o zbliżonej funkcjonalności potrzebują na pełny rozruch do jednej minuty, innym potrzeba go znacznie więcej: nawet do 6-7 minut. Szybkie uruchamianie oznacza, że sieć przemysłowa będzie w pełni funkcjonalna i zabezpieczona na długo przed uruchomieniem się i osiągnięciem pełnej funkcjonalności przez sterowniki PLC, systemy SCADA lub rozproszone układy automatyki i sterowania (DCS). Dzięki temu, cały proces uruchamiania systemu komunikacji przemysłowej odbywa się znacznie szybciej i generuje mniej alarmów związanych z brakiem łączności.

URZĄDZENIA DLA ENERGETYKI 7/2016

TECHNOLOGIE, PRODUKTY – INFORMACJE FIRMOWE Czy wiesz, że WeConfig może codziennie tworzyć kopie zapasowe wszystkich urządzeń WeOS i automatycznie sprawdzać czy w celu umożliwienia cyberataku nie próbowano dokonać zmian w konfiguracjach?

Zabezpiecz swoją sieć z WeConfig. WeConfig może automatycznie tworzyć kopie zapasowe każdego urządzenia w bieżącym projekcie, zgodnie ze zdefiniowanym przez użytkownika harmonogramem. Kopia zapasowa jest porównywana z zapisanymi ustawieniami każdego z urządzeń w poszukiwaniu zmian w konfiguracji. Zmiany w konfiguracji urządzenia są często pierwszymi oznakami przygotowywanego totalnego cyberataku. Jest to rodzaj cząstkowego osłabiania celu który odbywa się przed głównym atakiem. Wyszukiwanie zmian w konfiguracji jest pierwszym krokiem do wykrywania włamań i zapobiegania pełnemu atakowi na sieć. Zmiany te mogą wydawać się nieznaczne: zmiana reguły zapory firewall, dodanie portu do sieci VLAN lub otwarcie niezabezpieczonego protokołu konfiguracji. Zmiany będą wykrywane przez WeConfig automatycznie po zapisaniu kopii zapasowej. Jeśli zostaną znalezione oprogramowanie wygeneruje alarm informujący, że konfiguracja urządzeń sieciowych została zmieniona.

Czy wiesz, że urządzenia Westermo pracujące pod kontrolą systemu WeOS można standardowo stosować w atmosferze azotu wykorzystywanej w zastosowaniach podmorskich?

Aplikacje podmorskie. W wydobyciu ropy naftowej i gazu z dna morskiego, powietrze w modułach podwodnych zastępuje się suchym azotem. Azot jest niereaktywny chemicznie, eliminuje się więc w ten sposób korozję i procesy utleniania w położonych pod wodą modułach z urządzeniami i elektroniką. Wszystkie urządzenia rodziny Westermo ODW-7xx, czyli konwertery transmisji światłowodowej i szeregowej mogą być instalowane w atmosferze azotu bez ryzyka degradacji urządzenia i bez negatywnego wpływu na jego przewidywaną żywotności.

Czy wiesz że switche kolejowe serii VIPER mają obudowy z klasą ochrony IP67?

Czy wiesz, że urządzenie wyposażone w system operacyjny WeOS może zostać użyte do wybudzenia innych urządzeń sieciowych wykorzystując funkcję „wake on LAN” ?

Wake on LAN. Urządzenia pracujące pod kontrolą systemu operacyjnego WeOS mogą wysłać komendę wybudzenia (tzw. magic packet) do innego podłączonego do sieci urządzenia. Jest to użyteczna cecha, zwłaszcza w przypadku gdy urządzenie które chcemy wybudzić zasilane jest bateryjnie i znajduje się w trybie oszczędzania energii (uśpienia) lub należy wybudzić komputer, który używany jest tylko sporadycznie.

Switche VIPER z ochroną klasy IP67. Przełączniki Viper kolejowe zostały ponownie poddane testom i uzyskały klasę szczelności obudowy IP67. Poprzednio przełączniki te miały obudowy wykonane w klasie IP65 (ochrona przed bryzgającą wodą).Klasa IP67 oznacza, że VIPERY mogą być zanurzone w wodzie na głębokości 1 m przez 30 minut bez zagrożenia uszkodzeniem na skutek wnikania wody. Klasa ochronyIP67 jest niejednokrotnie wymogiem w aplikacjach kolejowych lub w zastosowaniach, gdzie VIPER może być zainstalowany bez dodatkowej obudowy ochronnej. Warunki panujące w przemyśle spożywczym i przy produkcji napojów wymagają ochrony IP67 jako minimum. Stosuje się tam często ciśnieniowe zmywanie powierzchni, aby usunąć powstałe odpady żywnościowe. Zautomatyzowane systemy myjni kolejowych również wymagają od switchy minimalnej ochrony na poziomie IP65 do67.

URZĄDZENIA DLA ENERGETYKI 7/2016

ZAPRASZAMY NA TARGI

ENERGETICS 2016 w Lublinie 15-17.11.2016 STOISKO C116

TECHNOLOGIE, PRODUKTY – INFORMACJE FIRMOWE

Nowa metoda diagnostyki pojemnościowych przekładników napięciowych podczas eksploatacji z zastosowaniem przenośnych urządzeń pomiarowych Streszczenie:

Operator elektroenergetycznego system przesyłowego realizuje roczny plan przeglądów i konserwacji dla wszystkich obszarów sieci przesyłowej, oceny stanu urządzeń, zgodnie z wewnętrznymi kryteriami oraz obwiązującymi przepisami, Działania te pozwalają na zachowanie funkcjonalności i zdolności linii przesyłowych i podstacji oraz zapobiegają i redukują przerwy w działaniu.

Słowa kluczowe:

Wyposażenie pomiarowe, eksploatacja, pojemnościowe przekładniki napięciowe, starzenie, dokładność pomiarowa, bezprzewodowy, analiza probabilistyczna danych.

Wstęp

Badania okresowe i przeglądy są zaprogramowane zgodnie z instrukcją eksploatacji linii i stacji elektroenergetycznych w celu zaplanowania czynności konserwacyjnych. Istnieje potrzeba, aby przedłużyć i zmaksymalizować żywotność sprzętu oraz zarządzać długoterminowym planowaniem wymiany wyposażenia. Aby to osiągnąć konieczne są systemy pozwalające nam wykryć wczesny stan starzenia. Starzenie izolacji papierowo-olejowej w przekładnikach WN zależy równocześnie od starzenia papieru, jaki i starzenia oleju. Powszechnie przyjmuje się, że stan papieru określa żywotność przekładnika. Stan izolacji papierowo-olejowej ma silny wpływ na żywotność całego układu izolacji. W przypadku pojemnościowych przekładników napięciowych WN, stan izolacji może się pogarszać, doprowadzając do zwarcia. Pogorszenie izolacji może również powodować uszkodzenie elementów pojemnościowych pracujących w układzie szeregowym, co doprowadza do uszkodzeń kolejnych elementów pojemnościowych z powodu wzrostu rozkładu napięcia. Oznacza to, że w miarę upływu czasu tempo uszkodzenia wzrasta wykładniczo. Zniszczenie kondensatorów pojemnościowego przekładnika napięciowego objawia się w postaci błędu dokładności. Tak więc, weryfikacja dokładności pojemnościowego przekładnika napięciowego może być stosowana jako narzędzie serwisowania. Biorąc pod uwagę, że tempo uszkodzenia rośnie wykładniczo, tym większy błąd dokładności, ale tym mniej będzie czasu przed nadejściem finalnego uszkodzenia i zapobieżeniu eksplozji przekładnika. Obecnie stosuje się ekonomiczne systemy monitorowania oparte na protokole SCADA współpracującym z urządzeniami zabezpieczającymi. Metody te, nie są jednak wystarczająco dokładne, aby wykryć wczesne stadia starzenia izolacji i mogą uchronić jedynie przed nieuchronną awarią i potencjalną eksplozją przekładnika, bez możliwości wcześniejszej reakcji. Istnieją alternatywne metody zapewniające wysoką precyzję pomiaru dokładności, jednakże metody te są

skomplikowane i drogie, wymagają dodatkowych kosztów związanych z czasowym wyłączeniem linii energetycznej i przekładnika oraz podłączenia wyspecjalizowanego osprzętu. W niniejszym opracowaniu przedstawiamy nowy system pozwalający określić z minimalną niedokładnością (bliskiej metodzie laboratoryjnej), błąd dokładności pojemnościowych przekładników napięciowych podczas eksploatacji na stacjach energetycznych. Daje to możliwość wyboru długoterminowego planowania żywotności wyposażenia. Pozwala również na zaplanowanie konserwacji i planowanie zarządzaniem majątkiem. Główne zalety to: yy Pojemnościowy przekładnik napięciowy diagnozowany podczas eksploatacji yy Pomiary bez ingerencji w obciążenia wtórne yy Zastosowanie bezprzewodowego, modułowego i przenośnego wyposażenia pomiarowego yy Zastosowanie dla wszystkich zakresów napięcia WN stacji energetycznych. Metoda pozwala na generowanie obszernej bazy danych dla najlepszej analizy statystycznej wyników pomiaru. Określa stan starzenia pojemnościowych przekładników napięciowych i analizuje ewolucję w czasie eksploatacji. Metoda ta została pomyślnie zweryfikowana z analizą ponad 15 stacji energetycznych i testów laboratoryjnych Arteche (analiza fizyko-chemiczna starzenia materiałów).

Wprowadzenie

Pomiar weryfikujący dokładność pojemnościowych przekładników napięciowych jest użytecznym narzędziem do oceny ich stanu eksploatacyjnego. Jest to główny powód dla rozwoju nowej metody pomiaru, wygodnej i bardziej ekonomicznej. Obecnie wykonanie tych pomiarów jest skomplikowane i kosztowne, gdyż wymaga specjalistycznego sprzętu diagnostycznego (np. mobilnego laboratorium wyposażonego w urządzenia wzorcujące i długie kable testowe) oraz czasowego wyłączenia przekładników z eksploatacji.

URZĄDZENIA DLA ENERGETYKI 7/2016

TECHNOLOGIE, PRODUKTY – INFORMACJE FIRMOWE Istniejące metody pomiarowe

Metody pomiarowe stosowane w przeszłości były wykonywane za pośrednictwem zewnętrznego certyfikowanego laboratorium mobilnego na podstacjach energetycznych, przy użyciu odpowiednio skalibrowanego i uwierzytelnionego sprzętu pomiarowego przez wykwalifikowany i wyspecjalizowany personel. Pomiary dokładności wykonywane są przy napięciu znamionowym po odłączeniu linii energetycznej, z użyciem wzorcowego przekładnika indukcyjnego o wysokiej dokładności, podłączając go jak najbliżej badanego obiektu w celu redukcji błędów pomiaru weryfikującego.

Opis nowej metody diagnostyki

Z jednej strony są urządzenia pomiarowe, którymi wykonane są pomiary na podstacji energetycznej. Z drugiej strony opracowaliśmy metodę, którą pomiary są wykonywane i integrowane z bazą danych. Prace diagnostyczne na podstacji energetycznej dotyczą trzech części: urządzeń pomia-

rowych, procedury pracy na podstacji i procedury obliczeń błędów z wykorzystaniem bazy danych. Pomiary błędów dokładności przeprowadzane są z eliminacją użycia wzorca laboratoryjnego z zastosowaniem istniejącego przekładnika napięciowego (w każdej fazie) na podstacji energetycznej. W zasadzie każdy eksploatowany przekładnik może być zastosowany, jako wzorzec w tej nowej metodzie diagnostycznej, czy to indukcyjny, czy pojemnościowy, podłączony do linii lub oszynowania. Arteche opracowało bezprzewodowy mostek pomiarowy, który przez WiFi zbiera dane do porównania, eliminując konieczność używania ważnych sekcji linii. Sygnały napięciowe z przekładnika badanego i wzorcowego (referencyjnego) będą przechwycone przez urządzenie przenośne i porównane równoważnie przez mostek cyfrowy. Dzięki temu możemy realizować pomiary bez kabli testowych, bez konieczności wyłączania jakiegokolwiek wyposażenia i unikając niepotrzebnego ryzyka w zakresie bezpieczeństwa.

Rys.1. Pomiar pomiędzy przekładnikiem indukcyjnym i pojemnościowym Rys.2. Pomiar pomiędzy przekładnikami pojemnościowymi PORÓWNANIE METOD POMIAROWYCH ZALETY

WADY

STANDARDOWA

Dokładność mierzoną za pomocą sprzętu laboratoryjnego

NOWA

Szybki pomiar Brak konieczności wyłączania zasilania linii Brak konieczności stosowania dodatkowych obciążeń Brak konieczności stosowania wzorów laboratoryjnych Zastosowanie bezprzewodowych urządzeń pomiarowych Możliwość stosowania w różnych systemach Natychmiastowe wyniki pomiaru Bezpieczeństwo obsługi

Rys.3. Schemat metody standardowej

URZĄDZENIA DLA ENERGETYKI 7/2016

Pracochłonność Wysokie koszty Wyłączenie zasilania linii Konieczność stosowanie dodatkowych obciążeń Utrudniony dostęp do obiektów na stacji energetycznej

Rys. 4. Tradycyjnej metoda diagnostyczna

TECHNOLOGIE, PRODUKTY – INFORMACJE FIRMOWE

Rys. 6. Schemat nowej metody diagnostycznej

Rys.5. Schemat nowej metody

Obiekt testowy

Obiekt referencyjny

Mostek pomiarowy Rys.7. Pomiar na stacji energetycznej

Punkty pomiarowe

Pomiary wykonuje się w skrzynce rozdzielczej ulokowanej w pobliżu badanego przekładnika. Wybór tego najbliższego, dostępnego punktu pomiarowego, pozwala wyeliminować prawie całkowicie wpływ błędu połączeń z obwodami wtórnymi. Składowe R1, R2 i Rp charakterystyczne dla konstrukcji i praktycznie niezmienne. Zależą one od uzwojeń transformatorów i są obliczane w celu upewnienia się, że błędy na zaciskach transformatora są w dopuszczalnych granicach. Jednak składowa RC zależy od używanego kabla połączeniowego pomiędzy zaciskami i urządzeniem odczytującym pomiary ich jakości połączeń. Poniższe równanie pokazuje, jak punkt przyłączenia kabla przyczynia się do błędu:

Gdzie: VA Obciążenie uzwojenia wtórnego V Napięcie zuwojenia L Długość przewodu S Przekrój przewodu

Urządzenie pomiarowe

Bezprzewodowy mostek pomiarowy składa się przede wszystkim z: yy Dwóch wysokiej dokładności modułów pomiarowych z komunikacją bezprzewodową yy Prądowe cęgi pomiarowe do pomiaru obciążenia yy Router WiFi do zapewnienia wymiany danych przez sieć bezprzewodową na stacji energetycznej yy Oprogramowanie do obliczeń błędów i obciążenia zainstalowany na komputerze przenośnym połączonym przez sieć bezprzewodową.

R1 R2 Rp RL Rc

Rezystancja uzwojenia pierwotnego Rezystancja wtórnego uzwojenia pomiarowego Rezystancja zastępcza Obciążenie uzwojenia wtórnego Rezystancja połączenia pomiędzy zaciskiem.

Rys. 8. Schemat zastępczy

URZĄDZENIA DLA ENERGETYKI 7/2016

TECHNOLOGIE, PRODUKTY – INFORMACJE FIRMOWE System akwizycji danych

Moduły systemu mają zdolność do transmisji danych za pośrednictwem sieci WiFi. Każdy moduł ma cztery wejścia pomiarowe, z których trzy zostaną użyte do jednoczesnego pomiaru napięcia w trzech fazach, a czwarte będzie wykorzystywane

z miernikiem cęgowym do pomiaru obciążenia znamionowego. Pomimo, że do pomiaru dokładności pojemnościowego przekładnika napięciowego, jeden moduł uważa się za punkt odniesienia, a drugi jest używany do pomiaru stanu, oba moduły są jednakowe.

Rys. 9. Moduły pomiarowe

Rys. 10. Przykład frontu modułu pomiarowego

Rys.11. Przykład podłączenia w skrzynce rozdzielczej

Rys.12. Przykład podłączenia sond pomiarowych

Konsola mostka pomiarowego

Konsola mostka posiada 3 podstawowe funkcje: 1. Punkt dostępowy sieci bezprzewodowej WiFi 2. Rejestruje wyniki z przenośnych urządzeń pomiarowych 3. Oblicza błędy dokładności w trzech modułach pojemnościowych przekładników napięciowych, jako mostek pomiarowy. Jako urządzenie pomiarowe, zaprojektowano solidną konstrukcję z autonomicznym zasilaniem dla minimum 6 godzin pacy. Jako przykład pokazano konsolę cyfrową, która pozwala na wyświetlanie błędów dla 3 faz i obciążenia wtórne. Mostek odbiera dane pomiarowe w czasie rzeczywistym z modułu rejestującego za pośrednictwem sieci WfFi i jednocześnie oblicza błąd względny dla podpiętych faz. W celu weryfikacji błędów pomiarowych mniejszych niż 0,05% porównaliśmy zarejestrowane przez mostek bezprzewodowy wyniki z klasycznym mostkiem typu ZERA WM303U w certyfikowanym laboratorium.

URZĄDZENIA DLA ENERGETYKI 7/2016

Rys. 13. Przykład frontu mostka pomiarowego

TECHNOLOGIE, PRODUKTY – INFORMACJE FIRMOWE

Wzorzec

Obiekt badany

Mostek cyfrowy typu ZERA

Moduł bezprzewodowy

Rys. 14. Laboratoryjny pomiar dokładności

Rys.15. Wynik pomiaru błędu na mostku

Rys.16. Użyty mostek cyfrowy typu ZERA

Rys.17. Porównanie wyników pomiarów obu metod

Rys.18. Mostek bezprzewodowy

Pomierzono błędy na tym samym obiekcie badanym, stosując ten sam wzorzec. Zarejestrowany na mostku typu ZERA błąd wynosił 0,0925%, a z użyciem mostka bezprzewodowe-

go 0,098%. Podsumowując, różnice pomiędzy obiema metodami wynosiły 0,0055%.

URZĄDZENIA DLA ENERGETYKI 7/2016

TECHNOLOGIE, PRODUKTY – INFORMACJE FIRMOWE Procedura pomiarowa

Nowa metoda diagnostyki pojemnościowych przekładników napięciowych na stacji energetycznej posiada specy-

ficzną procedurę pomiarową. Procedura ta przebiega w kilku krokach, które należy podjąć przed, w trakcie i po przeprowadzeniu pomiarów.

SUB ROC ROC ROC ROC ROC ROC

4 4 4 4 4 4

LINEA ATP1 ATP2 ATP2 ATP2 JBP1 JBP2

4 0 4 8 4 4

POSICIÓN ATP14 ATP20 ATP24 ATP28 JBP14 JBP24

FABRICANTE ARTECHE ARTECHE ARTECHE ARTECHE ARTECHE ARTECHE

MODELO DFK-420 DFK-420 DFK-420 DFK-420 DFK-420 DFK-420

NS S0701240/4 906221/3 906221/2 906221/1 0102529/34 0102529/35

AÑO 2007 1991 1991 1991 2001 2001

Vprim 396/R3 396/R3 396/R3 396/R3 396/R3 396/R3

Vsec Nº SEC 110/R3 3 110/R3 3 110/R3 3 110/R3 3 110/R3 3 110/R3 3

P1 20 50 50 50 50 50

P2 75 100 100 100 100 100

P3 75 100 100 100 100 100

C1 0,2 0,2 0,2 0,2 0,2 0,2

C2 0,5-3P 0,5-3P 0,5-3P 0,5-3P 0,5-3P 0,5-3P

C3 0,5-3P 0,5-3P 0,5-3P 0,5-3P 0,5-3P 0,5-3P

Rys. 20. Tabela z wynikami pomiarów błędów i mocy

Rys. 21. Sekwencja pomiarowa

SUB CJN CJN CJN CJN CJN CJN

4 4 4 4 4 4

LINEA ELR1 ELR1 ELR1 ELR2 ELR2 ELR2

0 4 8 0 4 8

POSICIÓN ELR10 ELR14 ELR18 ELR20 ELR24 ELR28

0/0/0 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1

1/0/0 0,07 0,07 0,07 0,07 0,07 0,07

1/1/1 -0,1 -0,1 -0,1 -0,1 -0,1 -0,1

I1 0,01 0,01 0,002 0,009 0,01 0,003

1% 1% 0% 3% 3% 1%

I2 0,042 0,04 0,044 0,05 0,051 0,051

3% 3% 3% 4% 4% 4%

I3 0,001 0,011 0,002 0 0,01 0,003

0% 1% 0% 0% 1% 0%

NC 0,10 0,10 0,10 0,10 0,09 0,10

Rys. 22. Tabela z przykładowymi wartościami „L L”

SUB CJN CJN CJN CJN CJN CJN

Rys.19. Schemat strukturalny metody pomiaru

URZĄDZENIA DLA ENERGETYKI 7/2016

LINEA 4 4 4 4 4 4

ELR1 ELR1 ELR1 ELR2 ELR2 ELR2

POSICIÓN 0/0/0 1/0/0 1/1/1 0 4 8 0 4 8

ELR10 ELR14 ELR18 ELR20 ELR24 ELR28

0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1

0,07 0,07 0,07 0,07 0,07 0,07

-0,1 0,01 1% 0,042 3% -0,1 0,01 1% 0,04 3% -0,1 0,002 0% 0,044 3% -0,1 0,009 3% 0,05 4% -0,1 0,01 3% 0,051 4% -0,1 0,003 1% 0,051 4%

I3 0,001 0,011 0,002 0 0,01 0,003

ERROR Error MEDIDO Calculado 0% 0,10 ELR2 0,589 0,64 1% 0,10 ELR2 0,234 0,27 0% 0,10 ELR2 0,126 0,19 0% 0,10 ELR2 0,05 1% 0,09 ELR2 0,04 0% 0,10 ELR2 0,06 NC REF

Rys.23. Przykładowa tabela z obliczonymi błędami

TECHNOLOGIE, PRODUKTY – INFORMACJE FIRMOWE Jednym z kroków, które należy wykonać, jest wykonanie pomiaru obciążenia w każdym uzwojeniu wtórnym przekładnika. Ten pomiar pozwala nam poznać i obliczyć poziom obciążenia przekładnika (LL), określający punkt roboczy, który

będzie miał oczekiwaną wartość błędu « przypisanego ». Wartość poziomu obciążenia (LL) reprezentuje charakterystyczne wartości zmian pomiaru błędów dla mierzonych uzwojeń podczas zmian obciążenia.

Rys.24. Typowy protokół dla mocy równoczesnej i zakładanego poziomu obciążenia

Określanie błędu

Jak opisano powyżej, możliwe jest zarejestrowanie błędów względnych podczas jednej sesji pomiarowej wykonywanej na wielu pojemnościowych przekładnikach pomiarowych. Dla oszacowania rzeczywistych błędów tych przekładników,

konieczne jest określenie błędów użytych przekładników referencyjnych, a w celu wykonania finalnych obliczeń zaprojektowano specjalny algorytm. Poniższe grafiki przedstawiają wyniki różnych typów błędów:

Rys. 25. Wyniki pomiarów w zakresie dopuszczalnego zakresu błędu

URZĄDZENIA DLA ENERGETYKI 7/2016

TECHNOLOGIE, PRODUKTY – INFORMACJE FIRMOWE

Rys. 26. Wynik pomiaru ze wskazaniem błędu przekraczającego dopuszczalny zakres – C1

Rys. 27. Wynik pomiaru ze wskazaniem błędu przekraczającego dopuszczalny zakres – C2

Baza danych

Jedną z największych zalet tej nowej bezprzewodowej metody pomiarowej jest szybkość wykonywania pomiaru z natychmiastowym uzyskaniem wyników, co pozwala na określenia z minimalną niepewnością błędów wszystkich pojemnościowych przekładników napięciowych podczas diagnostyki na stacji energetycznej. Dlatego, stosując tę metodę można stworzyć bazę danych z informacjami o stanie wszystkich zasobów przekładników na każdej stacji. Daje nam to następujące możliwości, szczególnie istotne w przypadku zarządzania wieloma składnikami majątku: yy Długoterminowe planowanie eksploatacji przekładników pojemnościowych. yy Długoterminowe planowanie i zarządzanie diagnostyką (wyprzedzającą). yy Określenie żywotności i zmian w czasie dla pojemnościowych przekładników napięciowych. DFH-420E

Potwierdzenie procedury

Dla potwierdzenia procedury testu zdecydowano o badaniach w akredytowanym laboratorium firmy Arteche, na dwóch pojemnościowych przekładnikach napięciowych, których błędy pomiarowe wynosiły 0,2% i 0,8% (wyniki pomiarów nową metodą). Celem badań było: yy Porównanie pomierzonych błędów na stacjach energetycznych z błędami w laboratorium yy Określenie przyczyn powodujących odchylenia błędów yy Testom poddano następujące pojemnościowe przekładniki napięciowe: yy DFH-420E, 872849/1, stacja energetyczna Aragon, Hiszpania yy DFK-420, 0214428/15, stacja energetyczna Itxaso, Hiszpania Poniżej graficzny zapis wyników pomiarów.

872849/1

S/E Aragon

Rys. 28. Wyniki pomiarów przekładnika ze stacji S/E of Aragón

URZĄDZENIA DLA ENERGETYKI 7/2016

TECHNOLOGIE, PRODUKTY – INFORMACJE FIRMOWE DFK-420

0214428/15

S/E Itxaso

Rys. 29. Wyniki pomiarów przekładnika ze stacji S/E of Itxaso

Parametry wejściowe badanych przekładników

Konieczna jest wiedza o konfiguracji przekładników w celu: yy Określenia zmian pojemności w przypadku uszkodzenia kondensatora yy Lokalizacji uszkodzonego kondensatora yy Określenie błędu przekładnika w przypadku uszkodzenia kondensatora Przekładniki typu DFH-420E i DFK-420 wykonane są w tej samej konfiguracji. Dlatego w tym przypadku uszkodzenie elementów pojemnościowych (kondensatorów) oznacza: yy 0,55% różnicę w stosunku do pojemności całkowitej yy 1,66% różnicę w pojemności członu zawierającego uszkodzony kondensator yy Błędy dla:

DFH-420E

Rys. 30. Tabliczka znamionowa

Testy laboratoryjne Na wyselekcjonowanym pojemnościowym przekładniku napięciowym wykonywane w kompleksowy sposób i we wskazanej kolejności następujące testy: Pomiar Dokładności Po pierwsze, przekładniki są rozpakowywane i 3 elementy pojemnościowe w izolatorach porcelanowych są montowane w celu przeprowadzenia testu. Zdecydowano o przeprowadzeniu pomiaru dokładności, jako pierwszego, aby nie zmieniać obecnego stanu kondensatorów. Wyniki testu są następujące:

872849/1

S/E Aragon

Rys. 31. Pomiary laboratoryjne Rys. 32. Wyniki pomiarów dokładności

DFK-420

Rys. 33. Tabliczka znamionowa

• 0.758% uszkodzonego członu C1 • -9.30% uszkodzonego członu C2

0214428/15

SE Itxaso

Rys. 34. Pomiary laboratoryjne Rys. 35. Wyniki pomiarów dokładności

URZĄDZENIA DLA ENERGETYKI 7/2016

TECHNOLOGIE, PRODUKTY – INFORMACJE FIRMOWE Pomiar wyładowań niezupełnych pojemności i TgD Po wykonaniu pomiaru dokładności, zdemontowano człony pojemnościowe w celu wykonania pomiarów wyładowań niezupełnych, pojemności i wartości TgD. Podczas tego testu udaje się określić kondycję izolacji bez wpływu Położenie Modułu

Numer fabryczny 0872849/1_1 0872849/1_2 0872849/1_3 0214428/15_1 0214428/15_2 0214428/15_3

DFH-420E

872849/1

INF

INT

TG ED

SUP

TG ED

DFK-420

INF

t(s)

11.4

t(s)

11.4

76.2

INT

76.2

ED 11.4 SUP

OK USZKODZONY OK OK OK USZKODZONY

Rys. 36. Układ pomiarowy

Resultados

Tª(ºC)

Fecha-

09/04/13. BU

S/E Itxaso

11.4

Wynik

20849pF 0.0822 % DLN-245 20864pF 76.2 50 0.1160 % Nº 4: 79dB – 10 pC 20848pf(placa) SIN DESCARGAS EN ESTE CONDENSADOR NO HAY NINGUNA GALLETA PERFORADA (BRAK USZKODZEŃ) 11.4 50 21173 pF 0.1271% DLN-245 21202 pF 20781pf 76.2 50 0.1320% Nº 4: 79dB – 10 pC (placa) SIN DESCARGAS EN ESTE CONDENSADOR HAY UNA GALLETA PERFORADA (USZKODZENIE) 11.4 50 20886 pF 0.1022 % DLN-245 20903 pF 20782pf 76.2 50 0.1124 % Nº 4: 79dB – 10 pC (placa) SIN DESCARGAS EN ESTE CONDENSADOR NO HAY NINGUNA GALLETA PERFORADA (BRAK USZKODZEŃ)

Pojemność testowa (pF) 21201 21133 21134 21447 21345 21386

S/E Aragon

0214428/15 Ensayo

Pojemność (pF) 20848 20781 20782 21090 20990 21030

Dolny Środkowy Górny Dolny Środkowy Górny

Ensayo

na zmiany, czy całkowite uszkodzenie kondensatorów, dzięki zastosowaniu poziomu napięcia testowego poniżej ich wytrzymałości dielektrycznej, napięcie testowe osiąga wartość napięcia znamionowego. Badanie wszystkich członów pojemnościowych przekładnika pozwala na lokalizację miejsca uszkodzenia.

76.2

Resultados

21116pF 0.0632% 21117pF 50 0.0636% 21090pf(placa) SIN DESCARGAS EN ESTE CONDENSADOR NO HAY NINGUNA GALLETA PERFORADA 50 21021 pF 0.0662% 21022 pF 50 0.0624% 20990pf(placa) SIN DESCARGAS EN ESTE CONDENSADOR NO HAY NINGUNA GALLETA PERFORADA 50 21426 pF 0.0650 % 21426 pF 50 0.0650 % 21030pf(placa) SIN DESCARGAS EN ESTE CONDENSADOR HAY UNA GALLETA PERFORADA

Analiza (DGA) gazów rozpuszczonych w oleju Norma przedmiotowa IEC 60599:1999 wskazuje typowe wartości gazów skoncentrowanych w oleju przekładników napięciowych, które mogą być zarejestrowane podczas dia-

URZĄDZENIA DLA ENERGETYKI 7/2016

Tª(ºC)

Fecha-

09/04/13.BU

DLN-245 Nº 4: 79dB – 10 pC

DLN-245 Nº 4: 76dB – 10 pC

DLN-245 Nº 4: 79dB – 10 pC

gnostyki. Są to wartości przybliżone, ponieważ zależą one od typu przekładnika, jego wieku czy rodzaju uszkodzenia. Poniższe wykresy zawierają porównanie zawartości gazów w oleju z różnych modułów pojemnościowych.

TECHNOLOGIE, PRODUKTY – INFORMACJE FIRMOWE DFK-420

0214428/15

ANALISI DE GASES 0214425/15

S/E Itxaso

Partial dischearges and Low energy Internal Arcs

Oil Overheating Paper Overheating

Internal Arc

Rys. 37. Wyniki pomiaru metodą DGA

Na podstawie wyników analizy DGA można stwierdzić, że w przekładniku DFK-420 nastąpiło: yy łuk wewnętrzny o niskiej energii: obecność acetylenu (C2H2) i wodoru (H2) 275ppm, DFH-420E

872849/1

yy przegrzanie oleju: obecność dużej ilości etylenu (C2H4) 1756ppm oraz metanu (CH4) 2107ppm yy przegrzanie papieru: obecność dużej ilości CO 1018ppm.

ANALISI DE GASES 0214425/15

S/E Aragon

Partial dischearges and Low energy Internal Arcs

Paper Overheating

Rys. 38. Wyniki pomiaru metodą DGA

Na podstawie wyników analizy DGA można stwierdzić, że w przekładniku DFH-420 wystąpiły: yy wyładowania niezupełne: obecność wodoru (H2) 2120 ppm yy przegrzanie papieru: obecność dużej ilości CO 512 ppm. WNIOSKI Na podstawie wyników badań laboratoryjnych można stwierdzić, co następuje: yy Wyniki pomiarów błędów osiągnięte metodą pomiaru bezprzewodowego są porównywalne z wynikami pomiarów laboratoryjnych. Numer fabryczny 0872849/1 0214428/15

Laboratorium (0 VA) 0.87 0.72

Stacja EN 0.83 0.70

yy Zarejestrowany błąd na poziomie do 0,8% koresponduje z uszkodzeniem kondensatora. Wartość błędu zależy w każdym przypadku od typu przekładnika pojemnościowego. Analiza (DGA) gazów rozpuszczonych w oleju potwierdza rodzaj uszkodzenia. Celem stosowania tej metody nie jest jedynie określenie rodzaju uszkodzenia, które pojawia się w pojemnościowych przekładnikach napięciowych, ale również przewidywanie ich z wyprzedzeniem przed całkowitą destrukcją przekładnika. Rodzaj pochodzenia uszkodzenia może być zależne od różnych aspektów: yy Starzenie dielektryka ze względu na podwyższone napięcia sieciowe. yy Wysoka temperatura otoczenia. Nawet wzrost chwilowy może powodować „gazowanie” oleju z powodu pojawiających się wyładowań niezupełnych. yy Stany nieustalone w sieci.

W tym samym czasie uszkodzenia te są źródłem pojawiających się pierwszych wyładowań niezupełnych w elementach kondensatora i inicjują proces całkowitej destrukcji. Wczesne stadium starzenia Stan wczesnego starzenia jest charakterystyczny dla wszystkich pojemnościowych przekładników napięciowych niezależnie od: yy Poziomu napięcia yy Użytego materiału dielektrycznego: papier, polipropylen, olej yy Pojemności yy Obciążenia wtórnego yy Położenia przekładnika na stacji energetyczne i jego podłączenia. Obecnie istnieją metody, takie jak termografia, która pozwala nam ocenić możliwość wystąpienia awarii. Metoda ta opiera się na weryfikacji ilości energii lub ciepła emitowanego przez izolator przekładnika. Jednak moc i rozproszenie tych parametrów z powodu uszkodzenia kondensatora, mocno zależy od: yy konstrukcji przekładnika i użytych materiałów dielektrycznych. Rozproszenie mocy w kondensatorach zawierających folię polipropylenową, jest znacznie mniejsze niż w kondensatorach z izolacją papierową. Biorąc pod uwagę, że przez wiele lat większość producentów używało folii polipropylenowej, może się zdarzyć, że metodą termografii nie da się wykryć takich uszkodzeń; yy wartości pojemności przekładnika, mniejsza pojemność znamionowa determinuje obniżoną energię rozproszenia mocy, uszkodzenia mogą być niewykrywane podczas termografii; yy the service gradient which are designed for. yy tangens delta. Parametr uzależniony od typu zastosowanego dielektryka i rodzaju uszkodzenia.

URZĄDZENIA DLA ENERGETYKI 7/2016

TECHNOLOGIE, PRODUKTY – INFORMACJE FIRMOWE Należy dodać, że izolatory porcelanowe przekładników pojemnościowych rozprowadzają temperaturę na całej powierzchni, co zdecydowanie utrudnia stosowanie termografii w tej diagnostyce. Nowa metoda diagnostyki pozwala na analizę każdego rodzaju uszkodzeń bez względu na ich przyczynę. Dlatego jest to idealny sposób na wykrycie STANU PRZEDWCZESNEGO STARZENIA i zaplanowanie długoterminowej eksploatacji przekładnika pojemnościowego. Nowa metoda diagnostyki pozwala nam na realizację bardzo dokładnych pomiarów nawet małych błędów przekładnika, umożliwia lepszą kontrolę nad procesem starzenia się przekładników i określenie z dużą pewnością czasu do całkowitego uszkodzenia.

Zarówno producent, jak i użytkownik przekładnika zainteresowany jest zbieraniem informacji o wpływie eksploatacji na jego stan. Szczególnie interesujące jest zrozumienie przyczyn powstawania uszkodzeń związku z odpowiedzialnością za produkt i jego użytkowanie. Zebrane informacje mają zastosowanie w procesie projektowania, technologii produkcji, planowaniu przeglądów i konserwacji w celu uniknięcia problemów z działaniem przekładnika w systemie energetycznym i utrzymania go w eksploatacji, tak długo, jak to możliwe. W związku z tym, powstała koncepcja „krzywej wannowej”, jako wykresu przedstawiającego charakterystykę niezawodności podczas długoterminowej eksploatacji urządzenia w systemie. Constant Failure Rate

Increasing Failure Rate

Failure Rate

Decreasing Failure Rate

Time

Rys. 39. Charakterystyka niezawodności

Charakterystyka niezawodności zawiera trzy części: yy Część I: Okres „niemowlęcy”, gwałtownie maleje część krzywej dotyczącej uszkodzeń wczesnych, kiedy awarii ulegają produkty z powodu wad fabrycznych. yy Część II: Okres normalnej eksploatacji, liczba uszkodzeń jest stała, uszkodzenia są przypadkowe, wynikające z zewnętrznych przyczyn losowych, a nie z powodu wad przekładnika. 10 9

yy Część III: Okres starzenia, charakteryzujący się zwiększoną awaryjnością spowodowaną pogorszeniem się stanu technicznego, efektem starzenia przekładnika i są wynikiem naturalnego procesu zużycia w czasie eksploatacji. Żywotność pojemnościowych przekładników napięciowych na podstawie charakterystyki niezawodności. LIFE EXPECTANCY

CVTs BATHTUB ‐ AGING CURVE AGING CURVE CVTs BATHTUB ‐

FINAL EXPLOSION

ERROR R (%) "N Number off failures"

ERR ROR (%) "Number of failures"

4 3 2 1

8 6 4

Life Expectancy CERO FAILURES

Check every 4 years Check every 4 years

Annual h k check

REPLACEMENT

LIFE TIME

YEARS

MONTHS

DAYS

HOURS

Rys. 40. Czas eksploatacji pojemnościowego przekładnika napięciowego

Lewa strona krzywej charakterystyki pokazuje cykl życia pojemnościowych przekładników napięciowych. Krzywa ta pokazuje szacowany czas do ostatecznego załamania prowadzącego do uszkodzenia, na podstawie zależności wynikającej ze zmierzonych błędów podczas diagnostyki na podstacji. Po prawej stronie krzywej pokazano okres zużycia, reprezentowany przez gwałtowny wzrostem błędów, aż do całkowitego uszkodzenia przekładnika. Wykorzystanie zebranych danych podczas diagnostyki i badan laboratoryjnej oraz opracowanie na ich pod-

URZĄDZENIA DLA ENERGETYKI 7/2016

stawie powyższej charakterystyki niezawodności, pozwala na skuteczne zarządzanie żywotnością przekładników.

Literatura:

[1] A. Gallastegi, U. Zatica “Development of a new method to determine the accuracy of CVTs while in service” EAHSL 2010 n Urko Zatika, Electrotécnica ARTECHE Hermanos, S.L. Jacek Turkowski Protektel sp.j.

TECHNOLOGIE, PRODUKTY – INFORMACJE FIRMOWE

Integracja systemu lokalizacji i izolacji miejsca zwarcia z inteligentnym systemem sterowania stacją elektroenergetyczną w sieciach Smart Grid Streszczenie Poprawa wskaźników SAIDI, SAIFI, wymaga ciągłej modernizacji infrastruktury elektroenergetycznej w aplikacje do zdalnego monitoringu oraz efektywnego sterowania rozproszonymi obiektami w głębi sieci. W artykule przedstawiono rozwiązanie integrujące system inteligentnego sterowania stacją elektroenergetyczną i system lokalizacji i izolacji miejsca zwarcia. Przedstawiono sterownik modułowy SEM pełniący funkcje jednostki centralnej systemów oraz panele operatorskie HMI. Zaprezentowany system przedstawiono w różnych konfiguracjach i o różnym poziomie funkcjonalności dzięki czemu może być stosowany w prostych i bardziej złożonych aplikacjach w sieciach Smart Grid. Wstęp

Zaletą rozwiązań Smart Grid w obszarze sieci dystrybucyjnej jest zapewnienie automatyzacji oraz monitorowania sieci elektroenergetycznej. Obecnie funkcje związane z monitorowaniem, sterowaniem oraz gromadzeniem danych realizowane są głównie w punktach transformacji WN/SN (GPZ-ty), co utrudnia precyzyjną lokalizację zakłóceń w sieciach SN. Przyczynia się to do wydłużenia czasu braku zasilania odbiorców [zwiększenie współczynników SAIDI, SAIFI], o czas potrzebny na zlokalizowanie miejsca wystąpienia awarii. Z uwagi na obowiązek zapewnienia odpowiedniej jakości i niezawodności zasilania odbiorców energii elektrycznej, rozwój zdalnego sterowania i monitorowania sieci SN staje się koniecznością. Koncepcja sieci inteligentnych

Rys.1. Schemat sieci SN/nN

zakłada wprowadzenie zdalnego sterowania i monitorowania w wybranych punktach w głębi sieci SN oraz zautomatyzowanie procesów wykonywanych dotychczas przez dyspozytora i brygady pogotowia energetycznego. Do wybranych punktów sieci SN należą: punkty zasilające (PZ), rozdzielnie sieciowe (RS), stacje transformatorowe (ST) SN/nn. (rys. 1) Ważnym elementem dla zapewnienia niezawodności zasilania jest zautomatyzowanie sterowania przepływem mocy w sieci SN. Zastosowanie kompleksowej automatyzacji sterowania i monitoringu sieci pozwala na szybkie i skuteczne odizolowanie uszkodzonego odcinka linii oraz przywrócenie zasilania w pozostałych liniach zmniejszy wskaźniki ilościowej oceny niezawodności zasilania SAIDI i SAIFI.

System CFI( Current Fault Detection & Isolation) jest przeznaczony do lokalizacji i izolacji miejsca wystąpienia zwarć w linii SN. System ma za zadanie zlokalizować miejsce zwarcia, odizolować uszkodzony fragment linii od strony zasilania oraz pozostałych linii dołączonych [1] [2]. Następnie dochodzi do zasilenia odciętych od zasilania sprawnych linii. Układ detekcji sygnałów informujących o przepływie prądu zwarciowego doziemnego i międzyfazowego zbudowany jest przy pomocy przetworników prądowych typu CR i CRR lub rdzeniowych przekładnikach Ferrantiego oraz modułu do pomiaru prądów SEM Exx. Następnie informacja jest przekazywana za pośrednictwem centralnej jednostki SEM Cxx w trybie zdarzeniowym do systemu SCADA. Łączność może być przeprowadzona poprzez sieć GSM za pomocą wbudowanego w module SEM Cxx modemu. (rys. 2) System CFI: yy realizuje algorytmy monitorowania, zabezpieczeń i sterowania zgodnie z zaprojektowaną logiką działania; yy steruje łącznikami stacji węzłowej; yy mierzy wartości wielkości elektrycznych (prądów i napięć) w stacji węzłowej; yy współpracuje z przetwornikami prądowymi typu CR/CRR; yy jest bezobsługowy, w pełni skalowalny i może być elastycznie rozbudowywany; yy można integrować z innymi systemami, np.: SCADA, EMS, GIS lub GIT SEM;

URZĄDZENIA DLA ENERGETYKI 7/2016

TECHNOLOGIE, PRODUKTY – INFORMACJE FIRMOWE yy wyposażony jest w łącza komunikacyjne: GSM, ETHERNET, RS-232, RS485/422, USB; yy obsługuje protokoły: DNP 3.0, IEC 60870-5-104, MODBUS-TCP, MODBUS-RTU. Centralnym elementem systemu jest moduł SEM Cxx o bogatych możliwościach funkcjonalnych, komunikacyjnych i realizacji logiki użytkownika PLC. System współpracuje z: yy SEM Bxx - wejścia i wyjścia binarne, yy SEM Exx - pomiar prądów i napięć.

Rys. 2. CFI - System Lokalizacji i Izolacji Zwarć

Rys. 3. SSC – System Inteligentnego Sterowania Stacją elektroenergetyczną.

URZĄDZENIA DLA ENERGETYKI 7/2016

System SSC (Station Smart Control) przeznaczony jest do zarządzania inteligentnymi stacjami elektroenergetycznymi będącymi elementami sieci Smart Grid z uwzględnieniem zaprojektowanej przez użytkownika logiki działania[3][4][5]. SSC integruje w sobie funkcjonalność telemechaniki stacyjnej, pomiary, algorytmy zabezpieczeń i automatyk stacyjnych oraz sterowanie aparaturą łączeniową z uwzględnieniem uprawnień i uwarunkowań technicznych procesu technologicznego. Centralnym elementem systemu jest moduł SEM Cxx o bogatych możliwościach funkcjonalnych, komunikacyjnych i realizacji logiki użytkownika PLC. System może być wyposażony w moduły: yy SEM Bxx - wejścia i wyjścia binarne, yy SEM Exx - pomiar prądów i napięć, yy SEM SCxx – sterowanie i monitoring aparatów łączeniowych, yy PANx - panele operatorskie HMI. Moduł centralny pełni funkcje sterownika telemechaniki, bramy komunikacyjnej z systemami nadzoru oraz jednostki bazowej dla lokalnych paneli HMI. Za pośrednictwem panelu typu PAN 7 można monitorować pracę wszystkich elementów systemu, edytować ich konfigurację i zmieniać zaprojektowane logikę (profile pracy). System SSC współpracuje z odłączalnymi panelami HMI typu PAN 1 i PAN 7. Za ich pośrednictwem można wykonywać operacje łączeniowe, zmieniać tryb sterowania, zmieniać parametry i tryb pracy modułu. Wykorzystanie wspólnych mechanizmów sprzętowo programowych pozwala na efektywną i szybką integrację obydwu systemów co zmniejsza czas uruchomienia systemu co w chwili modernizacji jest istotnym czynnikiem. Na rysunku 6 przedstawiono przykład integracji systemu CFI i SSC

TECHNOLOGIE, PRODUKTY – INFORMACJE FIRMOWE Podsumowanie

Zastosowanie systemów do monitoringu i sterowania rozproszonymi obiektami i stacjami SN zmienia jakość w ich obsłudze oraz w znaczącym stopniu wpływa na poprawę wskaźników ceny ciągłości dostaw energii elektrycznej. Cechą wspólną prezentowanego systemu jest sterownik modułowy SEM oraz współpracujące z nim sensory, podzespoły oraz panel HMI pozwalają tworzyć systemy dostosowane do różnych obiektów i potrzeb klienta. Sterowniki SEM zostały zaprojektowane tak, aby spełnić rosnące wymagania dotyczące wymiarów, poboru energii, funkcjonal-

Rys. 4. Sterownik modułowy SEM

Rys. 5. Panele odłączalne HMI

ności, skalowalności oraz możliwości komunikacyjnych. Rozwiązanie wychodzi naprzeciw oczekiwaniom użytkowników i dzięki szerokiej gamie modułów rozszerzeń pozwala na dostosowanie układu do wymagań obiektu elektroenergetycznego. Przedstawione rozwiązanie kierowane są do operatorów sieci elektroenergetycznych oraz dużych zakładów przemysłowych posiadających własną rozbudowaną infrastrukturę elektroenergetyczną. Skalowalność rozwiązania pozwala na budowanie systemu etapami oraz integrację z innymi systemami do zarządzania i monitoringu sieci elektroenergetycznej.

Literatura

[1] strona www.energetyka.itr.org.pl [2] „SEM - modułowy sterownik Smart Grid do węzłowych stacji transformatorowych SN/nn”; Maciej Andrzejewski, Radosław Przybysz, Paweł Wlazło; elektro Info 9/2015r. [3] „Nowa jakość pomiaru prądów za pomocą sensorów PCB w rozdziel-

Rys. 6. Integracja systemów CFI i SSC.

nicach energetycznych”; Aleksander Lisowice, Andrzej Nowakowski, Paweł Wlazło; Acta Energetica 6/2015r. [4] „Logika programowalna w urządzeniach EAZ dla sieci Smart Grid”; Maciej Andrzejewski, Paweł Wlazło; Wiadomości Elektrotechniczne 11/2013r.

[5] „Aplikacje modułowego sterownika SEM w sieciach Smart”; Krzysztof Broda, Karol Makowiecki, Paweł Wlazło; Urządzenia dla energetyki 09/2016r. mgr inż. Krzysztof Broda, mgr inż. Karol Makowiecki, mgr inż. Paweł Wlazło Instytut Tele-i Radiotechniczny n

URZĄDZENIA DLA ENERGETYKI 7/2016

TECHNOLOGIE, PRODUKTY – INFORMACJE FIRMOWE

Kompensacja mocy biernej w rozdzielnicach nn SIVACON S8 Firma TAURUS-TECHNIC znana i kojarzona na rynku polskim z produkcji wysokiej jakości kompletnych systemów kompensacji mocy biernej nn/SN współpracuje od wielu lat z firmą SIEMENS jako licencjonowany partner, integrator rozdzielnic SIVACON 8PT i S8. Firma TAURUS-TECHNIC w produkowanych przez siebie rozdzielnicach SIVACON implementuje również swoje producenckie rozwiązania z zakresu kompensacji mocy biernej niskiego napięcia, co sprawia, że oferta firmy jest kompletna i spełnia wymagania nawet najbardziej wymagających Klientów.

godnie z koncepcją Siemens, licencjonowany SIVACON Technology Partner, jakim jest firma TAURUS-TECHNIC dysponuje wyspecjalizowaną kadrą inżynierską i techniczną z wiedzą i doświadczeniem oraz odpowiednimi narzędziami. Czynniki te pozwalają szybko i pewnie zaproponować i zrealizować najbardziej optymalne rozwiązania dla najbardziej zaawansowanych nawet bardzo skomplikowanych systemów rozdzielczych. System SIVACON w połączeniu z kompensacją firmy TAURUS-TECHNIC (Rys.1) to rozdzielnice spełniające wymagania najnowszych norm (PN-EN 61439-1/2 i IEC 61641). Dzięki weryfikacji konstrukcji przez testy (w przeszłości nazywano to pełnymi badaniami typu TTA), każda rozdzielnica jest w pełni bezpieczna dla obsługi, zainstalowanych urządzeń oraz niezawodna. Zastosowane rozwiązania są również przygotowane na narażenia, jakie mogą wystąpić w sytuacjach awaryjnych. Każde pole wykonane jest ze standaryzowanych modułów, wykonanych ściśle wg dokumentacji fabrycznej SIEMENS i TAURUS-TECHNIC. Taka filozofia unifikacji wyrobów zapewnia użytkownikowi maksimum trwałości i bezpieczeństwa obsługi, co potwierdzone jest stosownymi badaniami, dla których system SIVACON i baterie firmy TAURUS posiadają odpowiednie atesty i certyfikaty. Dodatkowo modułowe rozwiązania pozwalają użytkownikowi w późniejszym etapie eksploatacji na łatwą modyfikację związaną z rozbudową lub przebudową rozdzielnic oraz baterii bez ponoszenia dużych kosztów. TAURUS-TECHNIC z racji swojego bogatego, ponad 20 - letniego doświadczenia oraz dużej wiedzy technicznej z zakresu budowy kompletnych systemów

Rys. 1. Rozdzielnica SIVACON S8 wyposażona w baterię kondensatorów typu BKD95. Prod. TAURUS-TECHNIC.

rozdzielczych wraz z odpowiednio dobraną i wykonaną kompensacją mocy biernej we wszystkich gałęziach gospodarki (począwszy od przemysłu poprzez budynki użyteczności publicznej) oferuje swoim Klientom wsparcie techniczne w postaci pomiarów, analizy oraz doboru najbardziej optymalnego rozwiązania dla indywidualnych potrzeb Klienta. Wysoki poziom świadczenia usług oraz jakości wykonania może potwierdzić bogata lista referencyjna z dotychczas zrealizowanych projektów. W produkowanych przez firmę TAURUS-TECHNIC rozdzielnicach znaleźć można całe spektrum baterii kondensatorów począwszy od prostych rozwiązań kompensacyjnych z wykorzystaniem samych kondensatorów (typ BKT-88N), poprzez baterie z dławikami tłumiącymi (typ BKD-95) w zależności od cha-

rakteru sieci. Dla bardzo wymagających układów kompensacyjnych tam gdzie potrzebna jest bardzo szybka reakcja na zmiany charakteru obciążenia firma TAURUS-TECHNIC oferuje rozwiązania baterii kondensatorów z łącznikami tyrystorowymi (typ TBKT-99T bez dławików i TBKD-99T z dławikami). Dla Klientów gdzie nie można jednoznacznie stwierdzić konieczności stosowania dławików bądź planujących późniejszą rozbudowę zakładu o odbiory o nieliniowym charakterze obciążenia będące źródłem wyższych harmonicznych firma TAURUS-TECHNIC oferuje baterie przygotowane pod późniejszy montaż dławików. Zdarza się wielokrotnie, że inwestor nie jest pewien, co do poziomu zawartości wyższych harmonicznych w swojej sieci. W takiej sytuacji po zabudowie i uru-

URZĄDZENIA DLA ENERGETYKI 7/2016

TECHNOLOGIE, PRODUKTY – INFORMACJE FIRMOWE chomieniu rozdzielnicy SIVACON wraz z kompensacją mocy biernej, serwis firmy TAURUS-TECHNIC wykonuje pomiary sieci a następnie na tej podstawie przeprowadza jej analizę proponując optymalne rozwiązanie dostosowane indywidualnie do warunków i charakteru sieci(Rys. 2). Po takiej analizie można określić czy bateria musi zostać wyposażona w dławiki tłumiące czy też nie, co z punktu ekonomicznego jest bardzo ważne. Podejście firmy TAURUS-TECHNIC do sposobu budowy swoich rozwiązań kompensacyjnych oparte jest o główną zasadę ochrony kondensatorów przed niepożądanym działaniem wysokiej temperatury. Oczywiste jest, że żywotność elementów pojemnościowy kondensatorów spada wraz ze wzrostem temperatury otoczenia, w którym pracują. Firma TAURUS-TECHNIC w każdej swojej baterii (z wyjątkiem baterii bez dławikowych) zabudowuje kondensatory na dole pola bateryjnego. Ewentualne dławiki, które są podstawowym emiterem ciepła zawsze zabudowywane są nad kondensatorami(Rys. 3). Przy takim podejściu zabudowy wewnętrznej pola bateryjnego firma TAURUS w polu o szerokości 800 mm i głębokości pola 600 mm, jest w stanie zrealizować baterię o mocy do 300 kVAr. W zakresie kompensacji TAURUS-TECHNIC od ponad 20-tu lat ściśle współpracuje ze światowymi liderami w tej dziedzinie; firmą Nokian Capacitors z Finlandii oraz firmą ZEZ Silko z Czech będąc jednocześnie oficjalnym reprezentantem tych firm w Polsce. W rozdzielnicach SIVACON oprócz zabudowy baterii do kompensacji mocy biernej firma TAURUS-TECHNIC również proponuje swoim klientom urządzenia do aktywnej kompensacji mocy biernej

oraz filtracji wyższych harmonicznych. Nowością są filtry aktywne typu MAXSINE produkcji Nokian Capacitors. Technologia zastosowana w tych filtrach powoduje, że uznawane są za najszybsze na świecie. To rozwiązanie pozwala na skuteczną i szybką redukcję napięć harmonicznych powstałych na impedancjach sieci oraz kompensację mocy biernej. Klient otrzymuje zatem kompleksową ofertę w zakresie kompensacji oraz skutecznej redukcji wyższych harmonicznych od jednego dostawcy. W ramach realizowanych projektów związanych stricte z rozdziałem energii elektrycznej, jak również kompensacją mocy biernej w różnych sektorach gospodarki / przemysłu firma TAURUS-TECHNIC oferuje swoim Klientom również szeroko pojęty inżyniering. Opracowanie szczegółowej dokumentacji w środowisku EPLAN i CAD, programowanie urządzeń sterujących zabudowanych w produkowanych rozdzielnicach, wykonywanie wizualizacji na panelach operatorskich i w stacjach roboczych PC jak również wymianę danych z nadrzędnymi systemami sterowania NSS, to podstawowa oferta firmy. Gotowe wyroby firmy, na życzenie, mogą zostać poddane w pełni funkcjonalnym testom fabrycznym w obecności inwestora (testy FAT), w nowocześnie wyposażonym wydziale elektrycznym. Firma TAURUS-TECHNIC oferuje również montaż rozdzielnic zgodnie z wytycznymi projektowymi, szkolenia z obsługi urządzeń oraz udział w ich rozruchach. Dzięki połączeniu doświadczenia, wysokiej elastyczności i znajomości rynku lokalnego firmy TAURUS-TECHNIC z wysokim standardem, testowanym rozwiązaniom i skrupulatnie zaprojektowanemu systemowi rozdzielnic SIVACON firmy SIEMENS, klienci otrzymują

Rys. 3. Pole baterii kondensatorów z dławikami tłumiącymi zamontowanymi powyżej kondensatorów.

światowej marki produkt wytwarzany przez polską firmę. W połączeniu z doświadczeniem i autorskimi rozwiązaniami w zakresie kompensacji mocy biernej TAURUS-TECHNIC oferuje rozdzielnice spełniające najwyższe standardy. SIEMENS rekomenduje firmę TAURUS-TECHNIC jako wiarygodnego i zaufanego Partnera, któremu można powierzyć realizację nawet najbardziej zaawansowanych technicznie projektów z zakresu rozdziału energii elektrycznej oraz szeroko pojętej kompensacji. TAURUS-TECHNIC sp. z o.o. ul. Sokola 8 86-031 Osielsko k/Bydgoszczy www.taurus-technic.com.pl n

Rys. 2. Zrzut ekranu narzędzia WinPQ Mobil. Przykład analizy parametrów sieci trójfazowej.

URZĄDZENIA DLA ENERGETYKI 7/2016

TECHNOLOGIE, PRODUKTY – INFORMACJE FIRMOWE

Nowa era w miernikach małych rezystancji. Mikroomomierz Sonel MMR-650 Jeszcze kilkanaście lat temu do pomiarów małych rezystancji, zwłaszcza w obiektach o charakterze indukcyjnym, powszechnie wykorzystywano mierniki analogowe tzw. mostki Thomsona. Wykonywanie nimi badań było procesem kłopotliwym i niestety bardzo energo i czasochłonnym.

nych, zgrzewanych, zakuwanych i innych ciągłości czyli wszędzie tam gdzie zależy nam na zmierzeniu małych rezystancji. Pomiar może być przeprowadzony prądem jedno lub dwukierunkowym. Badanie rezystancji styków, styczników, rozłączników itp. może być prowadzone bez potrzeby odłączania ich z pod napięcia (dotyczy to tej samej fazy). Mierzenie obiektów o charakterze indukcyjnym takich jak silniki, transformatory czy cewki jest możliwe po wybraniu funkcji przeznaczonej do tego celu. Jeśli mamy wątpliwość czy obiekt jest czysto rezystancyjny czy indukcyjny możemy skorzystać z trybu automatycznego.

ojawienie się mierników elektronicznych, sterowanych mikroprocesorowo z wyświetlaniem cyfrowym rozwiązało kilka, związanych z tym zagadnieniem problemów i wydawać się mogło, że jest mało prawdopodobne powstanie kolejnych przełomowych rozwiązań. Jednak rozwój technologii, zwłaszcza tych stosowanych przy budowie silników i transformatorów, postawił przed pomiarowcami szereg nowych problemów technicznych do tej pory niespotykanych. Wymagania stawiane obecnie takim miernikom znaczne wzrosły. Dotyczy to wspomagania i automatyzacji pomiaru a co za tym idzie również obszaru ich zastosowania. Jednymi z głównych problemów stały się zjawiska, uniemożliwiające wykonanie min pomiaru rezystancji uzwojeń transformatorów z rdzeniem amorficznym.

Firma SONEL S.A. od wielu lat prowadziła badania w tym zakresie i znalazła rozwiązanie tego problemu. Wprowadzony na rynek, nowy miernik małych rezystancji MMR-650 posiada szereg nowatorskich rozwiązań, ułatwiających prowadzenie pomiarów oraz umożliwiających ich wykonanie również w miejscach, gdzie było do tej pory trudne bądź niemożliwe (transformatory amorficzne). Zachowano przy tym bardzo wysokie parametry pomiarowe. Maksymalny prąd 10A i rozdzielczość 0,1µΩ w połączeniu z szeregiem możliwych do wybrania trybów pomiaru znacznie skraca czas wykonywania badań, jednocześnie podnosząc komfort korzystania z urządzenia, co ma niebagatelne znaczenie przy dużej ilości badań. Mikroomomierz MMR-650 może być stosowany do pomiarów wszelkiego rodzaju połączeń skręcanych, spawa-

URZĄDZENIA DLA ENERGETYKI 7/2016

TECHNOLOGIE, PRODUKTY – INFORMACJE FIRMOWE

Ć Ś O OW

Na szczególne wyróżnienie zasługuje możliwość mierzenia rezystancji uzwojeń transformatorów z rdzeniem amorficznym, które do tej pory sprawiały sporo kłopotu. Nie zapomniano o funkcji demagnetyzacji rdzenia. Kolejnym specjalistycznym badaniem jest sprawdzenie temperatury nagrzanego uzwojenia silnika na podstawie zmierzonej rezystancji. Odbywa się to na podstawie pomiaru rezystancji uzwojenia w temperaturze otoczenia i po okresie pracy z uwzględnieniem współczynnika temperaturowego. Bezpośrednio temperaturę określamy w sposób kontaktowy dodatkowym czujnikiem (wyposażanie dodatkowe). Duży, czytelny wyświetlacz dotykowy umożliwił opracowanie interfejsu użytkownika, który pozwala na szybki i intuicyjny dostęp do wszystkich funkcji pomiarowych i dodatkowych oraz do pamięci, którą można zorganizować przed pomiarami lub na bieżąco, po wykonaniu pomiaru. Ma ona strukturę drzewiastą dobrze już znaną z miernika MPI-530, w której możemy zapisać do kilkudziesięciu tysięcy pomiarów, zgodnie z własnym upodobaniem. Możliwość ustawienia limitów górnego i dolnego, dla mierzonych wartości rezystancji, razem z automatycznym wyzwalaniem pomiaru otwiera szerokie możliwości zastosowania miernika w ciągłych procesach technologicz-

nych. Dopełnieniem możliwości zastosowania MMR-650 w tym obszarze jest rejestrator zmian rezystancji w funkcji czasu. Zadbano również o elastyczność komunikacji urządzenia z komputerem wykorzystując USB/Wi-Fi/LAN (opcja), która z pewnością ewoluowała będzie w kierunku chmury. Akcesoria dodatkowe takie jak czytnik kodów 2d i drukarka pozwalają uniknąć chaosu w sytuacjach periodycznego mierzenia wielu obiektów lub kontroli produktów seryjnych na końcu procesu technologicznego. Miernik znajduje się w małej, jednak solidnej i hermetycznej obudowie co znakomicie chroni go przed warunkami zewnętrznymi i zapobiega przypadkowym uszkodzeniom np. najechaniem przez samochód na pozostawiony bez opieki przyrząd. Miernik małych rezystancji MMR-650 to najnowocześniejszy i najbardziej uniwersalny miernik małych rezystancji w swojej klasie. Wysoka jakość, duża elastyczność konfiguracji oraz unikalne rozwiązania techniczne MMR -650 to gwarancja zarówno ekonomicznego jaki i technicznego uzasadnienia jego wysokiej skuteczności stosowania wszędzie tam, gdzie małe rezystancje powinny być mierzone.

URZĄDZENIA DLA ENERGETYKI 7/2016

Roman Domański n

TECHNOLOGIE, PRODUKTY – INFORMACJE FIRMOWE

Mobilne laboratorium wysokich napięć do badania dielektrycznego sprzętu ochrony osobistej i dodatkowej firmy TECHNOMAR-WYPOSAŻENIE F.A.E. ZWARPOL SP. Z O. O. Sprzęt bhp, sprzęt ochronny, sprzęt izolacyjny, izolacyjny sprzęt ochronny, elektroenergetyczny sprzęt ochronny, sprzęt dielektryczny, i wiele innych mniej lub bardziej fachowych określeń grupy sprzętów przeznaczonych do bezpiecznej pracy „w pobliżu napięcia”, a w znacznej mierze traktowanych „po macoszemu”. Generalnie sprzęt ochronny dzielimy na cztery grupy:

1. sprzęt izolujący pracownika od urządzeń będących pod napięciem, a są nimi (ochrona osobista) dielektryczne rękawice, kalosze, półbuty, oraz (ochrona dodatkowa) dywaniki, chodniki, pomosty, również drążki z wszelkiego rodzaju dodatkowym sprzętem jak końcówki manipulacyjne, wskaźniki napięcia, cęgi do bezpieczników, uzgadniacze faz. W tej grupie ujęte są hełmy ochronne izolacyjne oraz narzędzia izolowane. 2. sprzęt chroniący przed ewentualnym pojawieniem się napięcia, a są nimi wszelkiego rodzaju uziemiacze i zarzutki, 3. sprzęt zabezpieczający pracownika przed obrażeniami mechanicznymi, wysokimi temperaturami powstałymi w wyniku łuku elektrycznego lub innego rodzaju ognia i spalania, a są nimi rękawice ochronne różnych rodzajów, okulary i przyłbice, maski przeciwgazowe, pasy bezpieczeństwa, słupołazy, drabiny, podnośniki oraz ubranie ochronne w zestawie z detektorem gazy SF6 i odpowiednie gaśnice. 4. sprzęt pomocniczy taki jak: barierki, linki, ogrodzenia stałe i przenośne, płyty izolacyjne, jak również tablice ostrzegawcze, światła ostrzegawcze, kłódki jako blokady napędów i inne. Sprzęt ochronny z upływem czasu oraz w wyniku uczestniczenia w jakimś awaryjnym zajściu ulega degradacji: starzeniu izolacji, uszkodzeniom mechanicznym, przegrzaniu, zawilgoceniu, zabrudzeniu, wyczerpaniu baterii w czujnikach-wskaźnikach napięcia. I tu pojawia się konieczność sprawdzenia stanu w/w sprzętów, o czym niektó-

rzy w ogóle nie wiedzą i nie interesuje się tym, inni wiedzą, ale bagatelizują te powinności, jeszcze inni oddają sprzęt do „sprawdzenia”, czyli bez wnikania w „prawdziwość” i „poprawność” wykonanych badań chcą uzyskać tylko odpowiednie świadectwo.

okresowym badaniom w laboratorium wysokich napięć. Generalnie podaje się następujące okresy: sprzęt gumowy ochrony osobistej - co pół roku, zaś drążki, wskaźniki napięcia (w akustycznych dodatkowo wymiana baterii), narzędzia, dywaniki, chodniki, pomosty – co rok.

Trzeba jednak przyznać, że coraz więcej służb technicznych na obiektach dba o bezpieczeństwo i najchętniej chce uczestniczyć w takim badaniu. Proszę wziąć pod uwagę fakt, że próba napięciowa zakończona przebiciem wiąże się z koniecznością zakupu nowego sprzętu, a to trzeba jakoś opisać i przedstawić zwierzchnikowi.! Sprzęt ujęty w grupach 2, 3, 4 można badać wzrokowo oceniając stan sprzętu lub po prostu wymieniać na nowy stosując się do zapisu daty ważności w załączonej instrukcji. Natomiast sprzęt z grupy 1 (z wyłączeniem hełmu i kilku końcówek do drążków) należy poddać

W związku z powyższym w oparciu o pomysł dwóch firm F.A.E. ZWARPOL – producent i TECHNOMAR – użytkownik powstaje prototyp MOBILNEGO LABORATORIUM WYSOKICH NAPIĘĆ z pomocą którego, będzie można wykonywać pomiary sprawdzające sprzętu zaliczonego do 1-szej grupy na terenie klienta. W skład wyposażenia laboratorium mogą w zależności od potrzeb klienta wchodzić następujące urządzenia: yy tester UPG40-2M do badania rękawic i butów yy stanowisko SC-40 do badania dywaników i chodników

URZĄDZENIA DLA ENERGETYKI 7/2016

TECHNOLOGIE, PRODUKTY – INFORMACJE FIRMOWE

yy stanowisko SD1/50 do badania drążków izolacyjnych yy stanowisko SW-1 do badania wskaźników napięcia do 52 kV yy stanowisko SUF-1 do badania uzgadniaczy faz yy stanowisko SP-1 do badania pomostów yy dwa transformatory TP2-50 łączone w zależności od potrzeb w różnych konfiguracjach

Stanowisko SUF-1

W laboratorium wykorzystano opatentowany przez ZWARPOL Sp. z o.o. układ do badania drążków izolacyjnych napięciem 2x50 kV oraz pierwsze w Polsce zgodne z normą przedmiotową stanowisko do badania uzgadniaczy faz typu SUF-1. Do niewątpliwych zalet MOBILNEGO LABORATORIUM WYSOKICH NAPIĘĆ oprócz, jak już wcześniej wspomniano bardzo istotnej wiarygodności, należy również brak uciążliwości związanych z transportem sprzętu do wykonawcy badań oraz praktycznie brak przerwy w możliwości korzystania z niego w firmie zlecającej badanie. Oczywiście laboratorium jest obecnie testowane i próbowane w różnych warunkach atmosferycznych oraz wyposażane w sprzęty pomocnicze takie jak osuszacz powietrza, grzejnik itp. Istnieje również możliwość zainstalowania podwoziowego agregatu prądotwórczego o mocy do 10 KW. Przedstawione powyżej układy mogą być zestawiane zgodnie z potrzebami klientów odpowiednio do wymaganego zakresu badań. Krzysztof Drouet – Technomar Jacek Rados - Zwarpol n

URZĄDZENIA DLA ENERGETYKI 7/2016

TECHNOLOGIE, PRODUKTY – INFORMACJE FIRMOWE

TRANSTOOLS – narzędzia hydrauliczne i pneumatyczne

URZĄDZENIA DLA ENERGETYKI 7/2016

NARZĘDZIA HYDRAULICZNE, PNEUMATYCZNE I ELEKTRYCZNE

Narzędzia marki • Zakrętaki udarowe

• Wiertarki rdzeniowe (opcjonalnie na stopie magnetycznej)

• Zakrętaki obrotowe

• Młoty do przecinania i nitowania

• Pilarki tarczowe

• Szlifierki osiowe i kątowe

• Piły taśmowe

• Wentylatory osiowe i strumienice

• Piły brzeszczotowe

• Igłowe oczyszczarki do rdzy

• Piły łańcuchowe

• Urządzenia do usuwania rdzy

• Wiertarki do stali i betonu

• Urządzenie do demontażu palet

• Wiertarki kątowe

• Maszyny napędowe

• Wiertarki udarowe

• Rozruszniki pneumatyczne

TRANSTOOLS

Sp. z o.o.

20-211 Lublin, ul. Gospodarcza 29, tel. (+48 81) 746 50 31, 444 31 06, 444 31 07 TRANSTOOLS

fax (+48 81) 746 58 70

www.transtools.pl

e-mail: info@transtools.pl

EKSPLOATACJA I REMONTY

Spalinowy HIT

Hitachi od pewnego czasu posiada w swojej ofercie spalinowej nowo zaprojektowaną i zbudowaną przecinarkę na tarczę 355 mm. Nowy model o symbolu CM75EBP posiada dwusuwowy silnik spalinowy. Jego moc to 3,9 kW, co w przeliczeniu daje nam wynik 5,3 KM.

owa jednostka napędowa tej maszyny to silnik typu New Pure Fire o pojemność 75 cm3 spełniający europejskie jak i amerykańskie normy emisji spalin. Silnik ten dzięki nowej konstrukcji spełni oczekiwania najbardziej wymagających użytkowników będąc zarazem jednostką bardzo oszczędną. Zastosowanie takich elementów jak tłumik pulsacyjny oraz specjalne odgałęzienie w układzie wydechowym powodują lepsze wykorzystanie mieszanki paliwowej, zwiększenie mocy silnika oraz redukcję zużycia paliwa. Cała konstrukcja nowej przecinarki charakteryzuje się wysoką wytrzymałością, co ma zapewnić jej długowieczność i bezawaryjność. Jako zabezpieczenie zastosowano tu dodatkową metalowa osłonę ramienia, na którym mocuje się tarczę tnącą, oczywiście w przypadku uszkodzenia osłonę tą można w łatwy sposób wymienić. Dodatkowymi elementami wzmacniającymi konstrukcję są: metalowa płyta podłogowa oraz wykonana również z metalu przednia podpora. Kolejnymi detalami poprawiającymi żywotność przecinarki są odporny na pył

i zanieczyszczenia rozrusznik rewersyjny oraz użyta w nim linka o zwiększonej odporności na wycieranie. Płucami urządzenia jest układ trzech filtrów powietrza. Pierwszy z nich to filtr wstępnym gąbkowym, który łatwo można wymienić lub wyczyścić bez użycia narzędzi. Drugi jest to wysoko

wydajny filtr papierowy (harmonijkowy). Trzeci natomiast jest filtrem siatkowym nylonowym. Układ ten doskonale zabezpiecza gaźnik przed zanieczyszczeniami nie powodując jednocześnie nadmiernego obciążenia. Urządzenie wyposażone jest w pompkę paliwową oraz zawór dekompresyjny. Elementy te znacznie ułatwiają rozruch silnika. Przecinarka posiada oczywiście system antywibracyjny, który poprawia komfort pracy operatora. Za przeniesieniem napędu z silnika na tarczę tnącą odpowiada pasek klinowy z półautomatycznym systemem napinania. Standardowe wyposażenie nowej przecinarki to: niezbędne klucze, na które konstruktor przewidział specjalny zintegrowany z maszyną uchwyt, korundowa tarcza tnąca, zestaw wodny do cięcia na mokro, pierścień redukcyjny umożliwiający montaż nie tylko tarcz z otworem 20 mm, ale również 25,4 mm oraz okulary ochronne. Hitachi n

URZĄDZENIA DLA ENERGETYKI 7/2016

Oryginalna technologia silników bezszczotkowych Hitachi Bezszczotkowy Tradycyjny (szczotkowy)

Bezszczotkowy

Brak zużywających się części Oryginalny sterownik Hitachi

(szczotki węglowe, komutator)

Długa żywotność, bezobsługowy

Współpracuje z agregatami prądotwórczymi

Kompaktowa lekka budowa

Stabilna praca nawet przy spadkach napięcia

Tradycyjny (szczotkowy) *Porównanie pomiędzy modelem bezszczotkowym WR16SE i modelem szczotkowym WR16SA

Narzędzia z sieciowymi silnikami bezszczotkowymi

EKSPLOATACJA I REMONTY

Pierwsza akumulatorowa szlifierka oscylacyjna i trzy narzędzia sieciowe

Nowa linia kompaktowych szlifierek oscylacyjnych Bosch dla profesjonalistów

yjątkowo poręczne i wygodne – takie są nowe jednoręczne szlifierki oscylacyjne firmy Bosch dla profesjonalistów. Linia szlifierek przeznaczony do prac przygotowawczych obejmuje trzy narzędzia sieciowe: GSS 140-1 A Professional, GSS 160-1 A Professional i GSS 160 Multi Professional oraz pierwszą akumulatorową szlifierkę oscylacyjną 18 V GSS 18V-10 Professional. Narzędzia oferują użytkownikom profesjonalnym z branż związanych z obróbką drewna, a także malarzom i lakiernikom, większą wszechstronność działania niż porównywalne modele konkurencji. Swoją wszechstronność zawdzięczają rozwiązaniu z trzema wymiennymi płytami szlifierskim: kwadratową, prostokątną i trójkątną. Użytkownicy mogą teraz

Fot. Bosch

Nowe szlifierki oscylacyjne Bosch dla profesjonalistów to przede wszystkim wygoda w obsłudze. Wśród nowych modeli znajduje się pierwsza wersja akumulatorowa, a narzędzia wyposażono w szereg innowacyjnych rozwiązań tj. możliwość wymieniania płyt. Dzięki temu praca staje się prostsza i bardziej efektywna. w szybki i łatwy sposób przystosować narzędzia do wykonywanej pracy. Papier ścierny można mocować w zależności od płyty - w systemie mocowania „Easy Fit“ albo na rzepy (Velcro). Narzędzia ważą od 1,1 do 1,5 kg i są znacznie lżejsze od poprzednich modeli, a dzięki ergonomicznemu uchwytowi z miękką okładziną można nimi pracować w różnych pozycjach i obsługiwać je przy użyciu jednej ręki.

Wszechstronne szlifierki oscylacyjne do wielu zastosowań

Bosch oferuje odpowiednie narzędzie do każdego z zastosowań: model GSS 140-1 A Professional jest wyposażony w kwadratową płytę szlifierską i jest przeznaczony do szlifowania mniej-

szych, równych powierzchni. Dzięki metalowej płycie narzędzie jest jeszcze bardziej wytrzymałe niż poprzedni model. Użytkownicy mogą używać zarówno standardowego papieru ściernego, jak i papieru z rolki, ponieważ narzędzie jest wyposażone w dwa systemy mocowania: rzepy (Velcro) oraz na zaciski „Easy-Fit“. W wyposażeniu standardowym szlifierki GSS 160-1 A Professional znajduje się prostokątna płyta szlifierska, przeznaczona zwłaszcza do obróbki krawędzi np. stołów. Węższa płyta szlifierska (w porównaniu do płyty kwadratowej) minimalizuje ryzyko ześlizgnięcia się szlifierki poza krawędź i przypadkowego zaokrąglenia krawędzi. Papier ścierny mocowany za pomocą rzepów (Velcro) można wyjątkowo łatwo wymienić.

URZĄDZENIA DLA ENERGETYKI 7/2016

Fot. Bosch

EKSPLOATACJA I REMONTY

Szlifierka GSS 160 Multi Professional oferuje, oprócz kwadratowej i prostokątnej, także trójkątną płytę szlifierską, która ułatwia obróbkę narożników, ram okiennych, drzwi i mebli oraz dowolnego rodzaju wypełnień. Akumulatorowa szlifierka oscylacyjna GSS 18V-10 Professional ułatwia użytkownikom pracę wymagającą trzymania narzędzia nad głową oraz pracę w miejscach trudno dostępnych. Umożliwia także łatwiejsze szlifowa-

Dane techniczne Moc Prędkość obrotowa bez obciążenia Wymiary (długość x wysokość x szerokość) Waga

nie delikatnych materiałów: brak kabla eliminuje ryzyko pozostawienia śladów lub uszkodzenia wykończonej powierzchni. Akumulatorowa szlifierka oscylacyjna jest dostępna w wersji z kwadratową płytą szlifierską lub ze wszystkimi płytami szlifierskimi. Wszystkie cztery modele są wyposażone w efektywny system odsysania pyłu, który ma kluczowe znaczenie dla zdrowia użytkowników i trwałości elektronarzędzi. Pył jest odprowadzany al-

GSS 140-1 A Professional

bo do załączonego pojemnika na pył z mikrofiltrem, albo do podłączonego do narzędzia odkurzacza. Sieciowe i akumulatorowe szlifierki oscylacyjne są już dostępne w sprzedaży. Wszystkie modele są dostarczane z różnym wyposażeniem standardowym, w opakowaniu kartonowym lub walizce L-BOXX. Zastrzegamy sobie prawo wprowadzania zmian. Bosch n

GSS 160-1 A Professional

GSS 160 Multi Professional

GSS 18V-10 Professional

180 W

18 V

24.000 min-1

22.000 min-1

250 x 143 x 115 mm

250 x 143 x 80 mm

250 x 143 x 80 ew. 115/100 mm

200 x 140 x 115 mm

1,2 kg

1,5 kg (z akumulatorem 5,0 Ah)

x (L-BOXX)

(zastępuje model GSS 140-1 Professional)

Kwadratowa płyta szlifierska (115 x 107 mm) Prostokątna płyta szlifierska (80 x 133 mm) Trójkątna płyta szlifierska (100 x 155 mm) Opakowanie/ wersja

Opakowanie kartonowe

Walizka L-BOXX

karton i L-BOXX

Numer Katalogowy

0.601.2A2.100

0.601.2A2.200

0.601.2A2.300

0.601.9D0.200 0.601.9D0.201

x x

URZĄDZENIA DLA ENERGETYKI 7/2016

TARGI

Słoneczne targi energetyczne ENERGETAB 2016 Informacja o międzynarodowych targach energetycznych ENERGETAB 2016, których 29. edycja odbyła się w dniach od 13-15 września na terenach ekspozycyjnych ZIAD Bielsko-Biała SA.

a zakończonych 15 września 2016 r. międzynarodowych targach energetycznych ENERGETAB 2016 swoje najnowsze produkty zaprezentowało 750 wystawców z 22 krajów Europy i Azji. Ekspozycje targowe zajęły prawie 4 ha urokliwie położonego terenu u stóp Dębowca i Szyndzielni. Licząc na wzrost inwestycji i robót modernizacyjnych w energetyce, wystawcy starali się na tych największych w tej branży w Europie Środkowej targach pokazać swoje najnowocześniejsze maszyny, urządzenia, aparaty czy technologie, służące zwiększeniu niezawodności przesyłania energii elektrycznej oraz podniesieniu efektywności jej wytwarzania i użytkowania. Gama prezentowanych urządzeń i aparatów była bardzo szeroka: stacje transformatorowe, rozdzielnice, wyłączniki, przekładniki, kable i przewody, odnawialne źródła energii, aparaty i systemy pomiarowe, systemy automatyki, przesyłania i obróbki informacji, urządzenia UPS, agregaty prądotwórcze i napędy, słupy linii nN, SN a nawet 110 kV, źródła światła wykorzystujące technologię LED oraz gustowne oprawy, cała gama specjalistycznych pojazdów, podnośni-

ków i narzędzi oraz wiele innych wyrobów czy oferowanych usług. Praktycznie, prawie na każdym stoisku można było dostrzec ciekawe, innowacyjne rozwiązania - niektóre zrozumiałe być może tylko dla wąskiej grupy specjalistów. Nie brakowało też urządzeń i systemów wspomagających produkcję energii z OZE, mimo pewnego wyhamowania tych inwestycji w tym roku.

Targom towarzyszyły konferencje i seminaria oraz kilkanaście prezentacji firmowych a także wiele mniej formalnych spotkań wystawców z ich kontrahentami, w tym z licznie reprezentowanymi przedstawicielami największych inwestorów i wykonawców budów energetycznych. Wysokim poziomem merytorycznym odznaczały się Warsztaty zorganizowane przez Polskie Towarzystwo Przesyłu i Rozdziału Energii Elektrycznej, na których zostały omówione zagadnienia monitorowania i ocen stanu technicznego stacji transformatorowych SN/nn i rozdzielnic WN, automatycznej lokalizacji uszkodzeń w sieciach SN oraz automatyzacji przełączeń w tych sieciach. Podobnie jak to miało miejsce w ubiegłym roku, konferencję zorganizowało Polskie Stowarzyszenie Elektroinstalacyjne na tematy związane z technologiami Smart Grid. Jeden z paneli zorganizowała Agencja Czech Trade, starającą się o wzmocnienie kooperacyjnych związków polskich i czeskich producentów. Swoją obecność zaznaczyło też Stowarzyszenie Elektryków Polskich starając się utworzyć radę współpracy firm przemysłu elektrotechnicznego i energetyki.

URZĄDZENIA DLA ENERGETYKI 7/2016

TARGI Spośród 55 innowacyjnych produktów zgłoszonych do konkursu „na wyróżniający się produkt prezentowany na targach”, komisja konkursowa Pucharem Ministra Energii wyróżniła „system automatyzacji FDIR w oparciu o reklozer THO-RC27 zgłoszony przez firmę ZPUE S.A./ Grupa Koronea. Nagrodą Prezydenta Bielska-Białej w postaci rzeźby „energetyczny człowiek” autorstwa artysty Bronisława Krzysztofa wyróżniono oprawy oświetleniowe CUDDLE z dedykowanymi wysięgnikami produkowane przez Zakład Produkcji Sprzętu Oświetleniowego „ROSA”. Natomiast statuetkę „Lwa” Fundacji im. Kazimierza Szpotańskiego nagrodzono „równoległy filtr aktywny wyższych harmonicznych (APF-100) zgłoszony przez firmę ELSTA ELEKTRONIKA z Wieliczki. Jak zwykle, dużym zainteresowaniem cieszyło się stoisko Strategicznego Part-

nera targów - TAURON Dystrybucji S.A., na którym w tym roku zachęcano do korzystania z pojazdów elektrycznych. Biorąc udział w organizowanym tam konkursie można nawet było wygrać przejażdżkę elektrycznym samochodem osobowym. Mówiąc o elektrycznych pojazdach warto wspomnieć, iż firma ELECTRUM z Białegostoku na targach przekazała miastu Bielsko-Biała stację ładowania elektrycznych samochodów. Sporym zainteresowanie wśród zwiedzających cieszył się konkurs multimedialny – zorganizowany po raz pierwszy na targach. Wystawcy, którzy zdecydowali się być sponsorami cennych nagród wykorzystali go jako dodatkowe narzędzie marketingowe podczas prezentacji swojej oferty na targach. Około 1,5 tys. zwiedzających zalogowało się ze swojego smartfona

do specjalnej sieci wifi i wzięło udział w konkursie. Natomiast tych , którzy dobrze oraz szybko odpowiedzieli

na niełatwe pytania zaskoczyła wysoka wartość nagród, bo były to na przykład: smartwatch, złoty zegarek,

URZĄDZENIA DLA ENERGETYKI 7/2016

tablet, elektroniczne czytniki dokumentów, itp. Zainteresowanie z jakim wśród zwiedzających targi spotkały się konkursy multimedialne z pewnością zwróci uwagę wystawców przyszłorocznych targów ENERGETAB na tę nową i atrakcyjną formę promowania swojej firmy i jej nowości produktowych. Dziękując wszystkim uczestnikom za tak liczny udział w bardzo udanych tegorocznych targach ich organizator targów - ZIAD Bielsko-Biała zaprasza wystawców jak i zwiedzających do udziału w kolejnej – tym razem jubileuszowej, bo 30 edycji targów ENERGETAB w dniach od 12-14 września 2017 r. Więcej informacji o targach ENERGETAB 2016, w tym pełny wykaz produktów i firm wyróżnionych przez komisję konkursową oraz galeria zdjęć, są dostępne na stronie www.energetab.pl. ZIAD Bielsko-Biała SA n

TARGI

Wykaz wyróżnień w Konkursie „na szczególnie wyróżniający się produkt” 29. Międzynarodowych Energetycznych Targów Bielskich ENERGETAB 2016 1. Statuetkę – „Lwa” Fundacji im. Kazimierza Szpotańskiego

10. Puchar Izby Gospodarczej Energetyki i Ochrony Środowiska

2. Puchar Ministra Energii

11. Statuetka „ZłotyVolt” Polskiej Izby Gospodarczej Elektrotechniki

za produkt: Równoległy Filtr Aktywny Wyższych Harmonicznych (APF-100) zgłoszony przez firmę: ELSTA ELEKTRONIKA Sp. z o.o. S.K.A. za produkt: System automatyzacji FDIR w oparciu o reklozer THO-RC27, zgłoszony przez firmę: ZPUE S.A./ GRUPA KORONEA

3. Puchar Polskiego Towarzystwa Przesyłu i Rozdziału Energii Elektrycznej

za produkt: Złącza kablowe SN z automatyką przywracania zasilania w sieci pierścieniowej i kratowej, zgłoszony przez firmę: ORMAZABAL POLSKA Sp. z o.o.

4. Nagroda Prezydenta Miasta Bielska–Białej „Energetyczny Człowiek”

za produkt: Oprawy oświetleniowe CUDDLE z dedykowanymi wysięgnikami, zgłoszony przez firmę: Zakład Produkcji Sprzętu Oświetleniowego „ROSA” Stanisław Rosa

5. Złoty Medal Polskich Sieci Elektroenergetycznych S.A.

za produkt: Stacja cyfrowa oparta o IEC61850/GOOSE, zgłoszony przez firmę: Schneider Electric Energy Poland Sp. z o. o.

6. Złoty Medal 29. Międzynarodowych Energetycznych Targów Bielskich ENERGETAB 2016

za produkt: Analizator jakości zasilania PQM-711, zgłoszony przez firmę: SONEL S.A.

7. Srebrny Medal 29. Międzynarodowych Energetycznych Targów Bielskich ENERGETAB 2016

za produkt: Moduł MSU-103 Systemu MASTER 100, zgłoszony przez firmę: Instytut Automatyki Systemów Energetycznych Sp. z o.o.

8. Brązowy Medal 29. Międzynarodowych Energetycznych Targów Bielskich ENERGETAB 2016

za produkt: Rękawice ochronne elektroizolacyjne ELSEC, zgłoszony przez firmę: SECURA B.C. Sp. z o.o.

9. Złoty Medal PGE Energia Odnawialna S.A.

za produkt: Zestaw pomiarowy do sprawdzania klasy dokładności przekładników napięciowych od 0,5 kV do 220 kV, zgłoszony przez firmę: PHU „OLTEST POLSKA” Janusz Czajkowski.

za produkt: Modułowy magazyn energii elektrycznej, zgłoszony przez firmę: MY-SOFT Sp. z o.o.

za produkt: Obudowa metalowa z powłoką izolacyjną do rozdzielnic elektrycznych w II klasie ochronności, zgłoszony przez firmę: EDWARD BIEL Producent Rozdzielnic Elektrycznych

12. Statuetka Polskiego Stowarzyszenia Elektroinstalacyjnego

za produkt: Watucab - system instalacji kabli elektroenergetycznych, zgłoszony przez firmę: Arinet Sp. z o. o.

13. Medal Prezesa Stowarzyszenia Elektryków Polskich

produkt: Ex-BEL_SCO, zgłoszony przez firmę: APATOR ELKOMTECH SA

Wyróżnienia Honorowe 29. Międzynarodowych Energetycznych Targów Bielskich ENERGETAB 2016:

1. za produkt: Hamownik F120.AF.75.2 - DEG-II-GPS, zgłoszony przez firmę: AMIN POWER ENERGY 2. za produkt: Technologia srebrzenia termicznego SilverCon, zgłoszony przez firmę: HELIOENERGIA Sp. z o.o. 3. za produkt: Typoszereg produktów LED dla hal produkcyjno-magazynowych, zgłoszony przez firmę: LED COMPANY s.c. 4. za produkt: HSC 85-36KV - zestaw do przecinania kabli pod napięciem, zgłoszony przez firmę: Zakład Aparatury Elektrycznej ERGOM Sp. z o.o. 5. za produkt: Zimno kurczliwy osprzęt kablowy na napięcia do 145 kV: głowice kompozytowe serii TS 145-II oraz mufy kablowe serii SS/SC 145-II, zgłoszony przez firmę: 3M POLAND Sp. z o.o. 6. za produkt: Zestaw narzędzi elektro-hydraulicznych „Next Generation”, zgłoszony przez firmę: KLAUKE POLSKA Sp. z o.o. 7. za produkt: Zestaw: stanowisko do obróbki szyn prądowych SH 300 z agregatem hydraulicznym AH 100, zgłoszony przez firmę: Zakłady Metalowe ERKO R.Pętlak spółka jawna Bracia Pętlak

Puchar redakcji miesięcznika Energetyka za najciekawszą prezentację targową stoiska dla firmy: JEAN MUELLER POLSKA Sp. z o.o.

URZĄDZENIA DLA ENERGETYKI 7/2016

KONFERENCJE I SEMINARIA

Udany start nowego cyklu konferencji ZPUE S.A. Sukcesem zakończyła się dwudniowa konferencja ZPUE S.A. – „Nowoczesna energia w Przemyśle” zorganizowana dla firm i osób z obszaru przemysłu – pierwsza z cyklu „Innowacyjna i bezpieczna energetyka”. Idea branżowych spotkań zrodziła się z potrzeby stworzenia strategicznego partnerstwa i platformy wsparcia dla klientów ZPUE.

rganizacja cyklicznych branżowych spotkań przez firmę ZPUE S.A. – znaną i cenioną polską markę z branży elektroenergetycznej ma na celu zbudowanie trwałej platformy wymiany doświadczeń i praktyk wśród osób działających na polu krajowej energetyki. Sukces przedsięwzięcia po raz kolejny uwypuklił potrzebę jednoczenia środowiska ekspertów i pracowników zakładów przemysłowych z firmą. Uczestnicy I Konferencji z cyklu spędzili dwa dni w Jachrance koło Warszawy (13-14 października). Spotkaniu towarzyszyły prelekcje ekspertów ze świa-

Prezes ZPUE S.A. Andrzej Grzybek rozpoczął panel wykładowy

się z ofertą organizatora oraz stwarza firmom szanse rozwojowe oferując pakiet indywidualnych korzyści w postaci bezpośrednich kontaktów, dostępu do specjalistycznej wiedzy ekspertów, wymiany doświadczeń itp. Obok tych powodów to, co przyciągnęło chętnych do udziału w tegorocznej Konferencji „Nowoczesna energia w przemyśle” to zdaniem organizatorów połączenie specjalistycznej wiedzy i ponad ćwierćwiekowych doświadczeń z rozległym portfolio rozwiązań ZPUE. Dzięki ciekawym prelekcjom ekspertów z ZPUE S.A. i prelegentów zewnętrznych uczestnicy mogli poszerzyć swoją wiedzę

ta nauki i biznesu, wykłady praktyków i liczne dyskusje dotyczące bezpieczeństwa, optymalizacji kosztów i nowoczesnych rozwiązań, dzięki którym ZPUE wspiera swoich Klientów. Odnotowano duże, większe niż zakładano zainteresowanie wydarzeniem – w Konferencji wzięło udział blisko dwustu zarejestrowanych. Rejestracji dokonywano elektronicznie za pośrednictwem dedykowanej platformy internetowej. Udział w spotkaniach tego typu daje możliwość bliskiego zapoznania

W konferencji wzięło udział blisko 200 osób

URZĄDZENIA DLA ENERGETYKI 7/2016

WYDARZENIA I INNOWACJE

W listopadzie branża energetyczna spotyka się w Lublinie Obszar bezpieczeństwa energetycznego, poprawa efektywności energetycznej oraz wykorzystanie nowoczesnych technologii w zakresie energetyki, mają obecnie kluczowe znaczenie dla zapewnienia odpowiedniego poziomu rozwoju gospodarki oraz wzrostu jakości życia. Już po raz 9. tematy te zostaną poruszone podczas Lubelskich Targów Energetycznych ENERGETICS (15 -17 listopada 2016 r., Targi Lublin, ul. Dworcowa 11). Nowości i rozszerzony zakres tematyczny W tym roku zakres tematyczny Targów został wzbogacony o strefę utrzymania ruchu. W ramach tej części ekspozycji wiodące firmy z branży zaprezentują rozwiązania z obszaru: automatyki i mechaniki, pneumatyki i hydrauliki, rozwiązania w obszarze bezpieczeństwa przemysłowego, elektryki i elektroniki dedykowane działom produkcji i utrzymania ruchu.

Targom Energetycznym ENERGETICS po raz pierwszy będą towarzyszyć Wschodnie Dni Kooperacji, których celem jest stworzenie miejsca spotkań dla środowiska podwykonawców i kooperantów z szeroko rozumianej branży przemysłowej z kraju i z zagranicy. Swoją ofertę zaprezentują tu firmy zajmujące się obróbką metali i usługami na zlecenie zakładów produkcyjnych. W trakcie targów odbędą się również aranżowane spotkania kooperacyjne.

Coś więcej niż ekspozycja Dopełnieniem ekspozycji targowej będą seminaria, konferencje i szkolenia dotyczące aktualnych i ważnych tematów dla branży m.in.: prawnych aspektów wprowadzania towarów na rynek Polski i UE, wy-

zwań wobec OSD (w tym regulacji jakościowych), oświetlenia ulicznego w świetle perspektywy 2020, zwiększania oszczędności energii

elektrycznej, budowy ogniw fotowoltaicznych różnych generacji czy biogospodarki. Profesjonaliści, którzy na co dzień wykonują pomiary elektryczne i badają stan techniczny urządzeń będą mogli wziąć udział w warsztatach pomiarów elektrycznych SONEL MPI 530 + PE5 z certyfikatem umiejętności. Podczas Targów odbędzie się również XVIII edycja Ogólnopolskich Dni Młodego Elektryka (ODME) - spotkania studentów

uczelni technicznych oraz pracowników sektora energetyki i elektrotechniki. W tym samym czasie odbędą się również Targi Technologii Szero-

IX Lubelskie Targi Energetyczne ENERGETICS zostały objęte Patronatem Honorowym Ministerstwa Energii. Partnerem Głównym Tragów jest PGE Dystrybucja S.A. Wstęp na Targi dla przedstawicieli branży jest bezpłatny po rejestracji on-line lub podczas trwania wydarzenia. Formularz rejestracyjny dostępny jest na stronie internetowej: www.energetics.targi.lublin.pl. Lubelskie Targi Energetyczne ENERGETICS 15 – 16 listopada 2016 godz. 9.00 – 18.00 17 listopada 2016 godz. 9.00 – 15.00 Targi Lublin S.A. ul. Dworcowa 11, 20-406 Lublin, www.energetics.targi.lublin.pl

kopasmowych INFOSTRADA.

URZĄDZENIA DLA ENERGETYKI 7/2016

Usługi nasze przeznaczone są dla wytwórców energii elektrycznej o rozbudowanym systemie elektroenergetycznym, a także innych odbiorców intensywnie użytkujących urządzenia energetyczne. Nasze działania zmierzają do: wydłużenia żywotności urządzeń elektroenergetycznych, ułatwienia ich dozoru i obsługi oraz zmniejszenia kosztów ich eksploatacji.

Zakres działania:  Remonty transformatorów w miejscu zainstalowania  Remonty transformatorów w zakładzie remontowym  Mobilne laboratorium diagnostyczne transformatorów i innych urządzeń elektroenergetycznych  Badania ochrony przeciwporażeniowej powyżej 1kV  Systemy monitoringu DGA oleju oraz monitoringu izolatorów on-line w transformatorach  Systemy monitoringu on-line wyładowań niezupełnych Generatorów, Maszyn WN i transformatorów  Badania oleju transformatorowego  Termowizyjna Diagnostyka urządzeń energetycznych

ZUT Energoaudyt Sp. z o.o. ul. Marszałkowska 83 lok. 33 00 - 683 Warszawa www.zutenergoaudyt.com.pl

Adres do korespondencji: ZUT Energoaudyt Sp. z o.o. ul. 25 Czerwca 29 26-600 Radom

Tel + 48 (048) 377-97-17, 377-97-18 Fax + 48 (048) 377-97-19, 362-29-71 bok@ zutenergoaudyt.com.pl