Üsküdarl› Sâfî’nin Cidâl-i Sa‘dî Bâ-müddeî Mesnevisi D O Ç .
D R .
A L ‹ M
Y I L D I Z
Cumhuriyet Üniversitesi
Üsküdarl› Sâfî As›l ad› Mustafa Sâfî’dir. Nüktedâr bir zat olan ve divan katipli¤i, defterdarl›k, rüsümat naz›rl›¤› ile divan-› muhâsebât baflkatipli¤i gibi görevlerde bulunan flâir Tosyal› Reflidefendizâde Mehmet Emin Nüzhet Bey’in (ö. 1867) o¤ludur. 1862’de babas›n›n defterdar olarak görev yapt›¤› Yanya’da do¤du. Bir süre sonra babas›yla birlikte ‹stanbul’a dönerek Üsküdar ‹hsaniye mahallesinde yaflamaya bafllad›. Henüz befl yafl›ndayken babas›n› kaybetti. A¤abeyi Ali Cevad Bey (ö. 1914) taraf›ndan yetifltirildi. ‹lk tahsilini Üsküdar F›nd›kl› Mektebi’nde tamamlad›ktan sonra Paflakap›s› Rüfltiyesi’ne girdi. Rüfltiye tahsilinden sonra Selimiye Camii’nde ders veren Berkofcal› Abdurrahman Efendi’den bir süre dinî ilim tahsil etti. fiâir Köysancakl› Abdülkadir Efendi’den Farsça, Arapça ve edebiyat dersleri ald›. 1880’de Üsküdar Bidayet Mahkemesi kâtipli¤ine daha sonra da Askerî Tekaüd Sand›¤› Tahrirat memurlu¤una getirildi. Bu görevden ayr›ld›ktan sonra bir müddet de Zeyrek Rüfltiyesi’nde Farsça ö¤retmeni olarak çal›flt›. Daha sonra F›rka-› Askeriyye Mühimme Katipli¤i göreviyle Trablusgarp’a gönderildi. Buradaki görevinde iki yahut dört y›l kadar çal›flmas›na ra¤men, askerî f›rka komutan› Arif Pafla ile anlaflamad›¤› için hastal›¤›n› da bahane ederek görevinden istifa ile tekrar ‹stanbul’a dönderek münzevî bir hayat yaflamaya bafllad›. Hersekli Arif Hikmet’in delaletiyle bir süre Damat Mahmud Celaleddin Pafla’n›n meclislerine devam etti ve paflan›n maafll› nedîmi oldu. Paflan›n o¤lu Prens Sabahattin’in özel hocal›¤›n› yapt›. 1899’da Üsküdar’da bir attar dükkân› açt›. Pafla’n›n Avrupa’ya kaçmas›ndan sonra, onunla olan münasebetinden dolay› yap›lan bir ihbar üzerine 1899 fiubat’›nda Halep’e sürüldü. Halep mektupçu muavinli¤i görevinde iken yakalanm›fl oldu¤u hastal›ktan kurtulamayarak, 19 Haziran 1901
.