Seminario de estudos galegos by Asociación Cultural Vagalumes

?;__

SOCIEUAD

UNION ESTRADENSE INSTRUCCION·FOMENTO-COOPERACIOÑ l'UND1'.nA EL 8 DE MAYO DE 1996

@ ~ mi ~

JF ~ ~ 1F JI ·w.lfil Jk

ft~lFIT~~TI~© EN HONOR DEL ENXEBRE ESCRJTOR. !ESTRADENSE SEÑOR

JV\ANUEL GARCIA BARROS Y A '.l'OTAL BENEFICIO DEL

......... -.

UNICAS

....

_ .;路

NOSA

AXUDA

pro SEMINARIO D' ESTUDIOS G A LEGOS

A Sociedá Unión Estradense non é somentes unha sociedá do distrito estradense, senon unha sociedá galega. Non trata tan só d'áxudar con todo agarimo as necesidades mais urxentes que lle denuncien, senon que por simisma toma as millores iniciativas encol do pobo estradense. Non hai mes que non faga algunha remesa de diñeiro. Ben pra unha escola, ben pra un socorro, ben pra unha axuda e valemento, ou pra premiare o esforzo d'algun inteleutual veciño. Non deixa por todo iso de mirar tamén pol-as inicÍativas que se presenten co fin de dar a coftecer os valores da nosa raza ou fomentar calquer pogreso pro noso pobo. Fai xa meses que deixando de lado os pedidos mais urxentes que tiña do distrito axudou pr'a suscriución "pro-libro escolar galego" e tamen pra "casa d e Rosalía", axuda que se trocou n'unhas novecentas pesetas. Por iso que non podia deixa:c de axudar a institución d'Estudos Galegos de Sant-Iago de Compostela. Ao ofrecerlles unha festa non somentes lle ofrece as utilidades d-ela, senon que lle ofrece a contrebución mais grande que lle pode dar, ou sexa unha festa galega, galega dende o comezo ao fin. Esperamos un eisito grande, mais si fora pequeno no r esultado economico pol-o menos que sirva d'estímolo pra que as demais irmás, todas xmitas poidan facer o que non faga a "Unión Estradense" por sí soia.

1'íl :::XC

::e

:::re:

:::: e

::te

::t

::: e

::i

-·-:.:ic

::e

JV\ANUEL GARCIA BARROS Iste bon ga lego a q uen a nossa Sociedad e aclícalle is ta festa, é un estradense que nos honra ós seus peü:anos, pol-o tesoneiro dos seus predicamentos encol do progreso da nosa comarca e da nosa ben amada Galiza. Home de letras fixo as primeiras armas no periodismo n-aquel seu órgao que se chamón "El Estraclense" que se pubricou na Estrada aló nos comezos da loita dos labr egos contra do caciquismo, e a súa pruma, sempre t emibel e firente pra ise enxamio d'abellóns que zugaban o suor dos pobres traballadores da terra. Da varileza da pruma d-iste bon cibclaclán clan conta estas verbas postas ao pe el-un sen artigo: Cousas se ven na Estrada que no mundo non se ven. Demol-o leve ao Alcalde e ó secretario tamen.

Pro non para eiqui o seu merito, a sua labore de maiestro aclicaclo as obrigas docentes aincla lle cleixan tempo pra nos desbotae fora ele nos os arguniamentos que sofrimos os emigrados, facendonos a vida levadeira cando lemos os seu "Contiños da terra". E non digamos que os estradenses descobrimos o valimento d-estes contos, porque un el-eles foi premiado n-un certame en Santiago de Compostela. O galeguismo de García Barros está refrexado nas suas "Rexoubas", tan cheias de insiños e de fungueirazos pra os que non falan galego e non pensan en galego. Outra das suas boas obras está no adicamento que lles pon ós sitos historicos da nosa rexion nos seus artigos. Por toso iso é que quixemos os compoñentes da nosa sociedacle Unión Estradense adicarlle iste homaxe, e sabendo que a il lle ha saber a mel iste aditamento, manclaremoslle as ganancias líqueclas que cleixe ista festa pro Seminario ele Estudios Galegos de Santiago de Compostela. Manoel San Loís. En Bos Aires, no mes ele Sant-Iago de 1929.

Cigarros

Dannemann fl::r e:

_::::=t :e:::::~ -

:::::::1:J::

::::se

::te

::e

j l !

. 1 1

1 1

:: e

:ic

· :::t e

lEI. ,-. CARBALLEIRAI Mozos galegos, xuventude da terra, irnos á festa. Os da Union Estradense dan un baile. Os da Estradense queren vernos bailar. Vinde con nosco; adivirtámonos. Que a lcdicia rexouve nos nosos peitos e rebrinque nas nosas pernas. Tango, pasodobre, fox-trot,charleston; eis pro que servimos. Pro, ¿non serviremos pra nada mais ? ¿ Cicaes non ternos mais que pernas? A festa da Unión Estradense fán-a pra benefizo do Seminario d'Estudos Galegos, ¿vos sabédes o qu-é iso? Houbo un dia que a Galicia vivia ceibe, era libre e sobrana de porsi. O que se chama unha nacion. Cando os. romanos loitaron contra d-ela, Galicia, ceibe, mantiña un número mais do dobre d'habitantes que hoxe. Os reis Católicos, eses que vosoutros bendecides, asoballaron a nosa Terra e dende ise tempo, os castellanos espallaron pol-o mundo adiante a lenda oprobiosa do ser "gallego"; Cervantes, Lope de Vega, e, ainda hoxe, moitos escritores hespañois, falaron e falan mal de nosoutros ; cangaron de foros o agro galega e os nasos irmaos, asoballados, escomenzaron a ir a sega. De como os trataron os hespañois '(a falo u Ro salía : Pobre Galicia non debes chamarte nunca española. Galicia, ti non tés prátria, ti vives no mundo soia. Eisi falaba aquela Santa, nosa santiña, doida dos aldrax es que lles facian. A emigracion foi o resultado natural do hespañolismo de Galicia. Dende Madrí gobérnase á nosa Terra como a unha colonia africana; protexen a industria metalúrxica dos vascos; protexen as

CIGARRILLOS

EGIPCIOS

BIS UNICOS EN SU TIPO 0.20, 0.30 Y

0.40 ctvs.

Xoudis Hnos. - Buenos Aires ::re

:se

:::: e

:::te

:::t e:

:::te

:::: e t<'stiles dP Cata lnirn ; protexe11 os productos andaluces; protexe11 os cC'reales castrllanos. A Galicia 11011 lle protexen nada; fr terra galega fúnlle soportar o proteucioni:-;mo arancelario mais ammrclo da Europa; a Galicia impóñe11lle os trabucos, aduanas e cotribucios que ll espeta, e o noso v/obo t en que pagar a forza, e pro pagar, nada maís que pra que poiclan pagar os nosos parente"3, emígramos os homes e as muller es ele Galicia. . . Galicia era unha nación libre,, como Cataluñc~, ti~~e~s, costumes, idioma, cultura galega. Pra estuda la se creo u o Semmano cl'Estuclo:3 galegos na Uni versiclá ele Compostela; porque sornen tes tenclo unha cultura propia e aÍüéntica se pode ser feliz e próspero. Con cultura alléa, como e castellana pra nosoutros, vi-t'lircmos sempre no servilismo e no vilipendio; sin. a mais remota posibilidá de progresar. Mozos galegos, xuventucle da t erra, irnos a festa, aclivirtámonos. Que a leclicia rexouve nos nosos peitos e rebrinque nas nosas pern:as. 'fango, pasoclobre, fox-trot, charlestón; eis. pro que servímos. XANDOlVIAR

Sastrería de Calidad ARTICULOS FINOS para HOMBR,ES

PEREZ LAVALLE 734

U. T. 31, Retiro 3952

Nuesti:-os Trajes son los n-ias finos º Nuestros

Precio~

los mas baratos

NO LO OLVIDE y SALDRA BENEFICIADO

García Pérez EXPERTO en el ARTE de VESTIR C::i:::

::::x1;;;

::: >::

:'l

g::

ยก: ~

SAN FAUSTO DE CHAPELA

:::ce

::: e

::te

O gaiteiro de Soutel.o

.·,

Dende do Léres lixeiro ús veigas qu' o t1f'iño esmalta, non houbo no mundo enteiro mais arrogan te gai teiro qu'o gaiteiro de Penalta. Curros

Eiche de cantar, gaiteiro, gaiteiriño da alegría, e ben quixera cantarche como canta a cotovía. Como canta a cotovía, coto-Vía mañanceira, no ceu movendo os aliñas nas mañáis de Prima veira, Nas mañans de Primaveira, no despertar da alborada, com_ó canta o tordo meigo qu'asubía na enramada. Qu'asubía na enramada, que na enramada asubía, cantando amores á noite, cantando amores ó día. Qu'é a tua gaita, gaiteiro, consoliño do penar, sospiro tenro de nena 'ci:m ánseas de namorar. Con ánseas de namorar cal ruliña arruladeira -qu'arrula coitas d'amores na sombra da carballeira. Toca, gaiteiriño, toca; miniñas, vinde o rueiro; bailade, mozos da aldea que to ca o voso gaiteiro, Que toca o voso gaiteiro, gaiteiro aposto a lanzal, /

notas das nosas ribeiras, airiños do noso val. Airiños do noso val, romor dos nosos regueiros arpexios de reisiñores, doce triar de xilgueiros. Doce triar de xilgueiros, airiños da Terra nosa con efruvios dos pinales, con cheirumes de mimosa: Gaiteiriño repulido, gai teiriño da ledicia, qu'eapreixas entr'ises dedos, toda a alma de Galicia Toda a alma: de Galicia, que bule n'ise punteiro, que xa xeme ou xa relouca, toca isa gaita, gaiteiro. Taca isa gaita, gaiteiro, alento do curazón, saudade da nosa Terra, da alma doce ilusión, alalá das raparigas concerto dos anxeliños, marmurio das nosas fontes, mU'se_;;a dos paxariños. lVIúseca dos paxariños, soar qu'as penas amoca, soar qu'as tristuras mata, toca, gaiteiriño, toca. Toca, gaiteiriño, toca, meniñas correi a vel'o, qu'é moita gaita a gaitiña do gaiteiro de Soutelo.

•

M. García Barros

~..r.r..r..r.r.r..r..Cl'".#"..co""J"J"J"J".#"J".#"J".#"J"J"J"..N"J"J"J"d..J..r.r..r.Ar..rJ".ArJ"J"..#".M

LOSJMEJORES DE LA HABANA

'º"

ios cigarrillos

B OC K

e! atado 0.30 ctvs.

MASSALIN y CELASGO Importadores a;

::::::::r:c:::::::

:::e

::X

::: r:

::se

REXU RDl/v\ENTO Pra Unión Estradem;e coa d evoción cordial que in::;pira a sua gran lab or galleg·uista. A causa galegui::;ta conquire. cada dia que pasa, novos ::;oldados, contixentes novos de luitadores, cheos de azos, cheos de outimismo ' E., cousa prometedora, os que veií.en, traen por chante a súa xuventucie sin cansancio. Falamos d e Bos Aires, que, como sabemos, e a cibdade galega mais grande do mundo. ¡; Qué máxicas suxerencias ofrece o noso credo, aos emigrantes novos, que os couta de tal xeito ! Os nosos millores rapaces, os mais inquedos, os mais cultos, os mais sensibre::;, os que son mais capaces de abranguer, n'unha sola ollada, o panorama do mundo, están a nosa veira, ou s' guennos paso a paso. Vede que cousa curiosa: Nos d erradeiros áctos galeguistas ei_!lui celebrados, vimos moitas caras novas, alleas á fara._nialla_coleitiva en boga. Caras novas en anos e en esprito. Vimos apraudir as nosas verbas mais destemidas. Pois ben; esas mesmas caras vímolas en con.. certo de m{u;ica rusa ou alemana, seguindo con emoción fervorosa o d esenrolo d\mha sinfonía ou d'unha rapsodia. E YÍmolos, despois, seguir con igual interés as conferencias de K eyserling, de Vandervelde, de Labriola e d e .Jinarajadasa . ¡E que agarismosamen te chegou ao noso esprito, un saudo en galego n'eses ambientes donde baiaban os mais universales e trascendentes problemas do arte e do pensamento do século! Que sob erbia afirmación racial, e que rotundo desm entido a os que coidan que o noso galeguiSino, fainos arredar do panorama do mundo, hai n'ese saudo en galego. ¿ Hai unha verba que sinteúce este fenómeno, que nos amostra unha nova espritualidade, entre a mocedade galega emigrada ~ ¡ Haina ! ¡ ¡ Rexurdimento ! !

-A V ANTI ~

FUME

UNO . Y

::re

:::::: e:

PEDIRA OTRO :::x e

:::::e

:::::::::

::::e

::e

::XC

::::xc

::XC

........

::XC

¡ Vel'ahi a verba! Nacéu nos méllores espritos da Terra prútria. E canelo ali, por causas politicas conocidas non puido seguir frolecendo senon no terreo do arte, emigrou, coma unha onda herciana pra que a recollesen na ant ena do seu corazon os galegos bos e xenerosos. E vel' eiqui a tecles facendo o milagro de xungii:...nos en falanxe fraterna, n'unha cadea indestrutible, por que ten por eslabós, corazós e cerebros, u'nnha caravana de pelegriños da fé galega, coa ollada encranada na lonxania onde exintila a estrela vespertina da cancion d e P ondal. ¡ Deica conquerila, deica cegar na sua lús milagreira, ¡ adiante ! mocedade galega, pol-o noso grorioso camiño de Damasco!

Ramón Suár ez Picallo.

lVIes de Galicia do XXIX.

"Los Gobelinos" 125 - Florida - 139 ARTICULOS PARA TAPICERIAS Y ALFOMBRAS, MANTELERIA, ROPA PARA CAMA, PUNTILLERIA, OBJETOS, NOVEDAD P ARA EL HOGAR Y REGALOS. CORTINAS Y CARPETAS, STORES Y VISILLOS, PASAMANERIA, GOBELINOS PINTADOS, GALERIAS Y DOSELES, GENEROS PARA CORTINADOS, MUEBLES, ETC., ETC. DECORACION DE INTERIORES

Créditos LOS ACORDAlVIOS CON TODA LIBERALIDAD, 1? AGADEROS EN 10 MENSUALIDADADES Y A LOS MISMOS PRECIOS QUE AL CONTADO.

.: :e:

::: e

::e

QUIERE VD. VES']:iIR BIEN VISITE A

MOlJ RE Y POlJSA CIC.\_LIÍ>AD, ELEGANCIA Y ECOl'íOMTA

TACUARI

::: e

ESO.

:::: e

VENEZUELA ::te:

:::re

:XC

::z e

::e

::z e

:::::;¡;

c:lJ

Ergue, gal ego! Levamos cinco sécnlos queixándonos do noso mal, mais inda non se nos ocurren pensar na causa d'ise mal que nos afrixe. Non hai galego que non haxa exprexado o sen lamento pol-a probe situación do noso povo. Non embargantes, moi raro é o queira por o dedo na ferida. &Porque non-a a topan ~ Non é poriso, sinon porque non se atreven, porque · sinten medo, porque viven metidos entre as reixas dos seus prexuicios. Unh:a educación de cinco séculos é unha cadea que non se pode crebar ·d'un só tombo. Cada xemido dos nosos petrucios e un interrogante o mundo enteiro. -Traballei toda a miña vida, d'estrela a estrela, fozando na terra com-un leirón, co-afán de arrincar das maus d'o usureiro a chouza e as leiras que me deixou o meu pai ó morrer, e chego a vello e vexo que non vexo os fillos, porque os mandei pras Américas, e vexo c'as miñas leiras ia miña chouza ansen vender-en púbrica subasta pol-a orden do Xuez. Tópome ó pé da coba e non teño a ninguén que tan siquer me axude a pechar os ollos. &Quién é o culpabre ~ &Dixéronte unha vez c'os reis d'outra terra farian-te xustiza ~Ben sabes ti que te engañaron. &Díxote o crego n'o altar c'a vida tua estaba n'o Ceo, e poriso renunciache a vivir a vida ista ~ ¡ Pensa no que fixeche ! &Chegou outra vez un señoriño, moi maxo e fachendoso, con botas de coiro lustroso e corbatín de moito brilo, a falarte do sufraxio, dais eliciois e de leis novas~ Ben sabes ti que tamen dexéron-te mentira. &Chegou outro a falarte da egualdade, da libertade, da fraternidade, d' os dereitos cívicos, da democracia~ Rironse de ti! ¿Y agora~ Agora, galego, pensa en ti mesmo, na tua parroquia; non agardes nada de ninguén que chegue d.'outra terra. Non creas en homes alleos, en leis estranas, na xustiza estranxeira. Os teus probremas procura resolvelos ti mesmo, non te queixes a ninguén, non chores poriso, non chores por nada. Fala como sabes, creí nos teus deuses; dita ti mesmo as tuas leis; esperta do teu sono, abre os teus ollos; síntete forte, e pensa que pra defender a terra d'un, cada home é un xigante. ¡ Ergue, galego, ergue a tua frente; ergue, galego, ponte de pé ! Sebastián Guerrero. VJ..r..rJ"J'"JJJ"J"J'"..r.N".N"J"J"J"J"JJJ"J"J"J.N"J"JJ"JJ"J"J..r..r..rJ"J"J"JJJJJ"JJJ".N".&1.

QUILMES DE INVIERNO La mejor Cerveza para la estación n-~-~--..-------. . . . p=~--"'!"':!l"'c::::::~=-:-: . . ::=::::s::r:ic::c:::::=::=::::::t:r:zc:::::::::::=:=::::::::c:=·====::s::::oc:c:::::==::::::::::s:c:i::c:::::::::=

-·u Paixases das Rías Galegas

Cangas °""J"'J"J"J"J..FJ>..rJ"'..rJ"J"'J"'J"J"'J'"J"'J"'J"'J"J"'J"J'"J"J"'J"'J"J"'J"'J"'..rJ"'J"'J"'J"'J'"J"'J'"J"J'"J"J"'J"'J"'J"'J"'J"'J"'.rJ"'...O.

Villaga r c i a ::re

:::te

::ic:

::e

::: e

:::te

::::: e:

::::e

NON ToQUES 1 NO '}'\EU JV\ENIÑO (Pro gaiteiro de Guimarey)

¡ Gaiteiro de Guimarey, cando te sinto tocar o mesmo que aquelas noites invernizadas, do natal; sinto que o peito se doi, que o curazón se m'esfai, que a i-alma chora, i-o corpo ten anseios d'acougar, com'as rosiñas d'óutono que bicara o vendaval, as hondas bágoas do oeo, o frío i-a escuridá ... Como cisn e que 'se marcha cansadiño de esperar, en busca d' o derradeiro descanso, d' o mais alá ... Com'a silendoira dorna -que filla d'a iniriensidáun niño lonxe d'a costa, buscando vai ! ...

a quen c' os ollos lle dixen o meu amor i-o meu mal; i esquiva deixoume só sen ter de mín caridá ... . ¡ Aquela noite ! ... ¡, Recordas? .. . ¡ Qué triste e longa se fai ! .. .

Non toques, non, meu meriiño, ten compaixón d'un rapaz, q ne o perca ta l os remorxo:;: d'unha gaita, ni iste val: pónselle un nudo n-a gorxa sen deixal o respirar; i-aunque quere ¡ Diol'o axude !, · non é capaz de chorar .. . ¡ Gaiteiro de Guimarey,

conecedor d' o meu mal ! ... ¡ Qué fonda añoranza teño

Pois no meio d' os soídos un ha lembranza me trás, de aquela nena garrida d' enfeitizado mirar, de sorrisa en meigadora e de corpino lanzal,

cando te sin to tocar!

R. Alfonso Castro-Dono Guimarey 1929.

11\IPORTACION DIRECTA I;>E

SOMBRERIA - CAMISERIA ':'_...,

ARTICULOS GENERALES PARA HOMBRES

BRASIL 1078 -

u.T·2~.B.On .244V

A SOCIEDADE UNION ESTRADENSE; E MAIL O TEATRO GALEGO Dende o princ1p10 da fundación da nos-a sociedade vense que a orentación da mao-ria era se-non nazonalista clireuta, po-lo menos con unha tendencia moy grande. Nos primeiros momentos siguieron-se os pasos dais mais galegistas, pero vendo os de a "Unión Estradense" qu e moy pouco se facfa ne-se sentido, foi pouco a pouco orientando os seu asociados no ter reo das nosas costumes, no record o da nos-a te-'-. r r a (tan esquencida n es-ta América). Esa orientación xa se veu na primeira fes ta . Fíxose unha prímeira festa netamen~ nosa, corriase o albur clun fracaso, corriase o prestixio dos dirixen~s , mais era tanta a fe que non se r epar ou en nada. Non teño necesiclade agora ele mencionar o éxito; solamente que se :r..r.r..r~.r~_,.,,....,...,.,.~CO'"AC'".J"~c:'J.r.r.#"..r.r.r.r;.r.r.rJ/-"'.rJ"~=acicioo

En Cig'arros y Cigarrillos

PARTAGAS y nada mas Florida 525

Importadores: BONNIN & BERNABO

::::ic

::se

::XC

:::: e

::e

::xc

::: e

::XC

:::ac

::: e

continuou con mais entusiasmo, con mais agarimo e non soilo eso, se non que se foi extenclenclo a outroc; campos; veleiqui o que foi : Os elementos artísticos da no-sa colectividad son moitísimos, pro están tan ec;pallados, que xuntalos resulta algo imposibre. Non se arredou por eso a sociedade, e xuntando os socios mais entusiastas formouse a "Agrupación Artfatica Unión Est radense"; debutou e continou os primeiros meses traballando únicamente pra sociedade pero ven pronto outras sociedades o ver o éxito e o entusiasmo do púbrico que asistía as suas representacions, foi chamándoa pra traballar r..as suas festas oxe non solo ten nome propio se-non un público que sigue con agarimo os seus progresoss. Estou moy seguro que esta. agrupación eff poco tempo vai a ir conquistando compretamente as , sociedades galegas, e con eso verase premiada a Sociedade "Unión Estradense" co más grande premio que cobiza; que he, festas galegas en toda as nosas sociedades, que o entusiasmo pouco a pouco siga en aumento hasta poderse contar con públicos non so-io galegos se-non extranxeiros que vexan o noso teatro, os valores galegos; que nun día n on lexano poidase ter n-esta América un teatro galego, que poidámos ver (así como vemos teatro francés, alemán, inglés, taliano, etc.,) teatro galego. Non hay que olvidar que a col ectividad Israelit a con ser unha décima parte da galega ten teatro propio. Así con moita mais razón non sería un-ha empresa tan grande, se nos o fixe r amos. ~; ':°f· ,,,.,·§¡;~-

- -

G. Fernández Couto

B uenos Aires no mes de Galicia de 1929.

Cigarrillos

CARUNCHO Habana Paquete de 16 cigarrillos $ 0.45 Importado res

Cangalla 546

COUSIÑO y Cía. ¡

1 1

:::: e::

:::: e

:: e

-=+ -.

TOSCANOS ~ :,

de la REGIA

ITALIANA

UNICOS L.EGITIMOS

Orden del Espectáculo 19 "Himno Galego" por la orqu esta.

29 "Enredos", comedia de Leandro Garre. 39 "A Mala Fada'', por la orqu esta.

4 9 Unh as vervas en col do seminario de Estudios galegos por el señor M . Oliveiras. 59 "Mal de Motitos'', parrafeio de Charlón Arias y Sánchez Hermida.

69 "Alborada" (Montes), por la orquesta. 79 "O menciñeiro", pasatempo de Charlón Arias y Sánchez Hetmida.

89 "Adiós meu meniño adiós'', de Adalid, por la orquesta. 99 O membro da "Institución Cultural Gallega, señor A. Zapata García decramara as poesías de que autor; "Un héroe", Mar iñeiro Gal ego" y "Mar roleiro" . 10

"Axeitan as polainiñas", por la orquesta.

Gran foliada galega.

Baile Familiar.

CIGARRILLOS "MACEDO·N~·

REGIA ITALIANA SOC

T A8A.CCH1

JTALIANI

At.JERT1

'l3 ·- fh

,\~

----------- --.~-----------------J

(l::c

=ic

:n:

:a:

:xc

:::: e _ ::o::

Luis, dirigiendo el Coro Típico el "enxebre" señor M. Varela.

IJROGRAMA

}

HIMNO GALLEGO (Ponclal-Veiga) por la Orque1;ta " Celta'', bajo la dirección del maestro Barreiro.

Subirá a escena la hermosa comedia en ~ actos, original d e Leandro Carré Alvarello;;, que lleva por tít ulo.

REPARTO: Pilara : Sra. J. A. de Suau Xuana : Sra. M. de Varela Benita: Srta. María Troncoso

Andrés: A. Suau · Manecho: M. San Luis Perucho: J . P a dín

A MALA FADA (Adalid) , por la Orquesta.

49 Unh·as verbas en col do "Seminario d e E studios Gallegos" pol-o membro da "Institución Cultural Gallega", señor M. Oliveira. 59

El chispeante parrafeo original de Sánchez H ermida y Char lon Arias, que lleva por tít ulo:

por M. San Luis y José Padín

6''

"ADIOS MEU MENINO, ADIOS" (Castro Chané), por la Orquesta.

7(1 El pa~ati empo en p ro~a ol'igi 11 ¡ 11 d <· ( ' 11<1 rlon A eia::::; y Sánchez I-Iel'mida, titulad o :

REP AHTO : Merexildo: Juan Reb or edo Va lentín : Ra món Alonso Don Silvestre : Sa n t iago L ugo Alexandre : M. Sa n Luis

ALBORADA (d e Montes ), por

O membro da "Institución Cult ural Gallega", señor A . Zapata Ga r cía, decrama rá as p oesías das q ne é autor: "Un h ér oe", "Mariñeiro gal ego" e "Mar r oleiro .,.

"NEGRA SOMBRA'', p or la Orquesta.

j¡¡

On tuesta.

GRAN FOLIADA ESTRADENSE, t omando parte el cuadro, core~'iona l:

r o típico y la par ej a de baile

GRAN BAILE FAMILIAR amenizado por la orquesta "Celta"

PRECIO DE LAS LOCALIDADES . P AL COS CON 4 ENTRAD_.\S

10. -

8. -

" ,,

2 .-

SEÑORAS . . . . . . . . . . . . .

O. 50

" "

PLATEAS, CA¡BALLE ROS . . . . . . . . .

Socias y socios grat is, prcYia prcscnt a icón del último rc<:i bo.

NOTA : Dado lo extenso del programa, la función dará comienzo a las 21 en punto.

:::te

·- ::e

:::ce

::e

=:e

.. -= .

A ur-iha gallega

renegada Cando Dios fixo este mundo, Dis que empezou pol'a España E as. provincias con mafía Foy pondo en orden profundo. -Este país sin segundo Eu encherey de portentos . . . ¡Vamos! ¡, estades contentos? E todo o mundo calou, Seno' Antona que rosmou Con modos b en rabuxentos. ~ala;

que queres, muller? En min confía e sosega. -En non quero ser gallega. - ¡, Entonces qué quer és ser? -.Andaluza - . Foy de ver As burlonas carcaxadas, Os silvidos e chuscadas que estaban en confusión H~stra q1:e dixo ¡'Chitón} D10s, sorriendo as agachadas :

Basta xa d'alegre chunga, E tencle rnais cortesía ... Pois t én tanta simpatía Por vós esta pobre tola, E tanto se desconsola Lonxe de YÓS; un corruncho D'~delle a este sapo cuncho; Pois xa non teño onde pola. -Zeño, que no puede zé, (Protestan los sevillanos .. . ) Que ze vaya a los gitanos, E éstes gritan: ¡ Chachipé ! Mos vamos a' di ¡, ta oté? ¡, Pue no ve ya cuan tos semo ? ... Dios, véndase en tal estr emo, Gritou; ¡, :l'\ o h ay quen a queira ? Responde a nación enteira: -¡Qué cargu e con ela o demo !

Francisco Añón

Provincias d'Andalucía Terra de sal e sandunga,

La Coruña 17 de F ebrero de 1869

AlLGlIJMO§ BTIJJENO§

Habanos Juan López CL UTTERB UCI~ ..~ CÍA._ SAN MARTIN 545 n._._____~--........-~--::x~c:::::::~===:::x:::s::==·====:::l:J:x:::::=.====::::x::a::c:::::=:=::x:::o::::c::::::=:=:::::::x::::::t:~x::::::::::==::::::x:a::x:::::::::~!

:x e

:::::;¡;¡;;;;;

:::::; ;;;;;

Os nenes enxebres

d~ ~

Quen h e o que o ir alguna festa nosa non sinteu rebulir a sangre no corpo vendo como est a pa r exa de n en os bailan as n osas danzas 1 Non parece se non que fora un galo que trata d e conquistar a pitiña, ou de repente un fe ro gu erreiro que rinde o sen homen axe a dona do sen ·pensamento. Quen d euxou d e dar un atruxo ou o sen aplauso entusiast a a estes enxebres meniños ? . . . todos os que no nos viron.

No pierda inutilmente su paladar conservel o con:

Puro y

. 1 ,,.,' verdade ro tabaco egipcio

30 y 40 ctvs. :::;: ¡;;::

::e

:XC

A que me dou o ser, na lembranza acésea da irmanciña. Ouh nome doce, feiticeiro e sagro, agarimoso nome de muller, que sentimos nos beizos cal miragro n a nosa; edá primeira frorecer. N orne, bel o poema onde s' en cerra

canto de grande e santo hai ba ixo os Ce us; escaleiriña sagra porque á T erra pra darse pol os homes deseen D eus. Nome, qu'é todo amo r e caridade, todo h eroismo, fé i ebn egación; nome, qi1e ergu eu a Deus, a Humanidade dende a data feliz da Encarnación. Por sempre beizado, nome sagro, agarimoso nome d e muller , que sentin nos meus b eizos cal miragro na miña edá primeira flor ecer.

Xosé M. Cabada Vázquez. Pazo de Raxoi, Sant-Yago.

PARA PAlADAR[S

O[llCADOS 20 Cigarrillos $ 0.90 I~·IPOR 'l'ADOR

Pedro Pena Florida 702

COLEGIO "CE~V ANTES"

Un-ha escursi贸n o Pazo d'Oca podese apreciar ne-la o noso representante na Estrada, Sr. Don Jos茅 Otero Avelleira . ....

>\)

:::a

:::::e

:;;;o::::

..:¡ ...

...... ....

Romance de feitizo d amor Arrimeime a un pino verde por ver si me consolaba ... Arrimeime a un pino verde con tan do estar acollido, menos da choiva do ceo que do meu propio feitizo. Pedinlle consolo ao ar pasouse o ar fuxitivo; P eclinlle consolo as augas, de min s'arredaron rindo; senteime a veira da ma r , ¡ atopeime tan cativo ! Quixen deprender co-as olas, soio d eprendin sospiros; quixen parolar co-as nubes, tan outas non me sentiron. Aos paxaros rexoubeiros amostreilles o meu sino, os paxaros peteiraron no meu corazón ferido. Funme consellar co-as pedras vellas coma o mundo mismo, mostráronme a su dureza i-eu entendin o sen dito. Canso do longo p enar arrimeime a un verde pino e faleille : &En tenderás ti meu door, irmanciño ~ ¡ I-en troques de responder botouse a chorar conmigo!

E. Blanco Amor. (do libro "Romances Galegos" )' ter..O"'J"JJJ.;"'J.;"'JJJ.p"'J'J"'J"J'J".J"J"J"'JJJ"J"'JJ"..Yd§OO O""J"..rJJ"'JJ..M~J"~.,Q"J"~

•

PARK D R 1 V E VIRGINIA Cigarettes IMPOR"I'ADOR

l\11. CAJVIPOS

SAN MAR,..l"'IN 276 ::~cc:::=::::::::::::::r:r::i:c:=:=:=:::::x:::ic=:=:=::::::::Jcc:::::::::=:::::::::::::x:a::c:=::==::::::::ic:::=::==::::::::Jc:c::::::::=:=:::::::::::::~r

;i::.,-::=

,,.,__

::re

..... h..

Vista da Plaza de Oca

Estanque do Pazo de Oca

r:xe:

::se

::te

-::t

::x e

:::i

:::te

:::t

::te

ยก,

,."

........

..... ¡....._

4Jii...

- - &--

-- .r;:..

_;:1 ¡;:::,

VALOR . E JV\EDO Se tivera cartos coma tiña medo, o mPn veciño Bastiún o Coxo era máis rico qu'ises millonarios qu'hai nos Estados Unidos c que n aqu Ja democracia tan grande, chámanse reis do ferro, do promo, dos automobles e hastra do contrabando. Dende pequeno non era home cl'anclar ás escuras pol-a casa acliante, nin ele pasar soyo á carón de ceminterio, nin d'anclar de noite pol-as congostras, sin levar alguen consigo. Herdou unha boa fortuna , e ni.mea qnixo arriscar clous reás n-un negocio calquei'a, por medo de p crdel-os. Tiña criados vellos e antigos na casa, porque dos novos non se fiaba. Non se casou, por non tel-a seguridacle d e qu'a dona lle fora fiel. Abondáballe coller un resfriado, por cativo que fose, .pra mandar chamar dous outres médicos, e confesábase aixiña, pra qu'a morte non o pillara desprevenido. Non empregaba armas de fogo, nin pra se acautelar contr'os ladrons, porque se lle podían disparar e faguer unha desgracia. Non tiña cans no lugar onde vivía, porque non fora o. caso qu' adoeceran. E pra gardal-a casa, soyo empregaba ferrollos e trancas nas portas e fenestras. · · ' ' · · Percuraba non ter custión algunda con veciños, pra non se chegar a ver envolto nun preito qu'o deixara por portas, se o perdía, ou pra non ser víctima da venganza da parte contraria, se o gañaba. Viaxaba él mesmo os traballos dos xornaleiros que lle recadaban as viñas e labraban os campos, pra coidar de que se lle non magoasen. E anque nunca quixo autuar en política, por medo de non chegar a gobernar de xeito que agradase ós seus conveciños, estaba de cote cos que mandan, pra que se non meteran co~él. Nunca home com'aquil se vira nin coido que se poida chegar a ver tan cheo de medo pra todo. Isto ben o sabía o siñor abade, qu'era o sen confesor e que tiña qu'estar d'adoito tranquilizándolle a concencia, porque nunca estaba seguro de non ter cometidos os pecados máis grosos, ¡él que nunca fixera dano a ninguén !

"BU DA" el As de los cigarrillos t<.::gipcios

0.20 Y 0.30 liso y

·:::Zc

::e

:::t

et vs.

boquilla de oro e

::::te

::e

::x

::ce

:::r .c

Máis o demo - ¡ arren egado sea ! -- . que nunca desea nsa. armoulla de tal maneira, qu'o prol;ie do home foise meter, él mesmo, no perigro. Máis 11011 n-un perigro d'ises probremáticos e r emotos qnc soyo por cuaselidade nos abranguen, senón n-un certo e ver dadeiro. i E queredes saber o que fixo ~ Pois mercou un automobre. lo Vosoutros creeríades semellante cousa n-aquil horno ~ Pois así vos foi . Mercou o automobre, coma vos digo, e adeprendeu a conducilo pra que ningún chofer o levara de presa e <lera co-el por unha re~ bouza embaixo. Andaba no automóvel tan amodiño, que mesmo parecía que lle trataba de faguel-a competencia ós carros de bois. l\fais así e todo, unha tarde, fóiselle a direución, e deu de fuciños contra unha parede, que non sei coma non quedou no sitio. O que quedou, iso sí, foi o au t omobre, do que nin o ferro s'aporveítou. Mais él salvou a vida, anque non a integridade dos seus membros, porque quebrou unha perna, que ll'houbo qu'amputar, e velahi tendes porque o bo de Bastián quedou coxo. Por certo que cando s'alcontrou co-a perna quebrada, uns parentes que "tiña, colleron co-el, levánr ono a Santiago de Compostela e metérono aixiña no Sanatorio do Doutor Puente Castro. Don Xusé, cando viu qu'aquilo non tiña compostura, díxolle que non había outro remedio senón cortar pol-o-san. Conformouse Bastián, pois outra cousa non lle compría. E cando veu os porparativos pr'a operación, botouse a tremer, qu'aquilo era unha cana nova nun día de vento. -Vamos, hom e ¡valor! .. . díxolle D. Xusé. -Non - r espondeulle Bastián - s'eu valor xa o t eño. -¡, E logro por qué treme? - Porque t eño máis medo que valor.

A velino Rodríguez Elías

EN TABACO VIRGINIA·•· primero los

Chesterfield después Chesterfield y siempre Chesterfield

Unicamente en cigarrerías importantes ::.te

"""!

'"""P""'

El atado $ 1.·

::e

::se

:::tC

::re:

CO/V\O CH OVE ... ¡ Vúllame Deus que noite !¡Cómo chove, como chove, e que lóstr egos se ven! ¿Qué guía os campos levarán ? ¡Ay, pro be, pro be, do que non t en! Con forza a peclriscar comenza agora, riba ele nos a nube descargou: outra tal com'aquela que traidora as terras nos levou. Qué destrozos fará nos nosos millos; nin graos pr'a sementeira deixará: ¡ay amante mull er, amados fillos, quedádesvos sen pan!

o ano enteiro traballa pra q'un trono lle leve o que procura con suor, ou ben escravo pra manter sen dono traballa o labrador. Parés, muller, que cae unha goteira n-o leito d'os pequenos, vai a ver; acende ese candil, e n-a lareira vota foupas tamén. Se mollados están os anxeliños, tráinos aixiña e vámolos quentar; ¡inda por hox e iñoran, coitadiños, pol-as que pasa un pai !

Valentín Lamas Carvajal. r..r.&r..r..r..r..r..r..r..r..r..r..r.r.r..r.r..r.r.r.;-..r..r.r.rJJ"J/,.r;.r.r.rJ"'J"'..r~v.r..r..rJ>..rJ"'.r..rJ"'J"'..¡C'.

Fume importado MANCHESTER 12 Virginia 0.30 ctvs. OASIS 12 Egípcios 0.30 ctvs.

COMMANDER 24 Norteamericanos 0.60 ctvs. ~ ·

"':t'C:""

:::t·

e:::

:::s

::ce

. i 1

ORQUESTA "CELTA"

Esta orquesta honra da nosa colectividá po-la sua museca galegista toma parte n esta función con todo agarimo e o seu director señor J. Barreiro dando probas do seu galeguismo dona a sua parte en pro do "Seminario de Estudios Galegos". ~J'"J'"J"J".#"J"J"~J"J"J"~J"J"J"J"J"J"J"J"~J"J(i ~J"J"J"J"J"J"J"J"J"J"J"J"J"J"JJ"~J"J"A

SANTOS Los mejores y más afamados cigarrós 1mportadores;

Schelp y Schelp

COJV\ISIÓN DE DA/Y\AS Presidenta Vice Sec retaria Vice Tesorera. Pro tesorera Con tadora Subcontadora Vocales Clotilde San Lui~ Mercedes V icen te L eonilda N oce Dolores Bernardez Ma ría Carmen Domiguez Pura Miguenz ' María Fontenla María R ey Pura Silva Rosa Paz Rodríguez Arminc1a P a r a da E lena Ferro Josefina B ernardez Iglesias Marina B ernardez Iglesias Josefina Lema Saa María L ema Saa Elena L ema Saa Josefina ··Al varez E lv ira Filloy Elena García Josefina González

Sta, Amplia Diegucz V ice nte Prec iosa Campos Juana Piñeiro " María Campos Juan a Filloy " Luz Argen tina Ca mpos " Julia Montoto " Isolina Caneda Manuela Vazquez Alvina Heimondez A na Santiago Josefina }'illoy Gumersinda Saa Matilde G. d e M a rtín Ma nuela Touced a E lisa Garrido Carmen Asorey Ter esa Cer viño N ila Fernández J oscfina García Dora Cer viño Elena Seijas Generosa }'eros Agustina Soto María Sanguiao América Quesada Esther Noced a Dolores Anduj ar Mella Andrca P ereira Carme n Laceiras

Todo estradense debe leer

EMIGRA.DO

para subscripciones, dirigirse al representante en esta Capital, señor José Bernárdez; Tacuarí 1053. - U . T; B. Orden (23) 2800.

MEJORES

FOSFOROS

MANTERO CIEN :x e

:::: e

FOSFOROS

:::: e

::re

POR ::XC

CTVOS.

::e

-, e

CORO TIPICO ESTRADENSE

Que dirixe o noso consocio señor Manoel Varela e toma parte no ultimo número, Gran Foliada Galega, fin de festa ca parexa dos neniños enxebres.

:xc

:::te

::: e

:XC

::x e

::i

CON TOS Un paisano estaba no hespital a se facer curar, d'un quiste que e saira en salva sea a parte. O médeco pasaba vesita c'un fato d'estudiantes, e cando chegou nd'estaba o noso enfermo, antes d'operalo don unha leución sobre s quistes apertándollo, volvéndollo apertar, e facéndolle ver as es-

~ellas.

O probe enfermiño aguantaba os delores sin queixa, pro cando' o tédeco dixo : -Vamos a h acer un nuevo ensayo con este quiste; o paisano dí uasi chorando : -Vexa, meu siñor, acabe pronto pol-a nai que o paren, que o chiste" elle un "chiste" do corno. Un día confesándose Migueliño cand'o cura lle perguntou si rouara algunha cousa, díxole : Que inda non; pero que nun olmo da carretera sobr'a mesma pon3, había un niño de melros que pensaba roubalo, pro que xa non o :leería por ser pecado. O crego tomou nota d'onde se atopaba o niño, e cando os paxarios querían voar, pillounos e metennos en xaula; por c-erto, qu'eran 10i asobiadores. Andand'o tempo, volveu Migueliño a confesarse co mesmo cura cando lle dixo que tiña unha moza moi garrida que lle quería moito, ergúntalle o crego con interés: · -¿E dnde vive esa moza que póde ser a tua condanación, muhacho ~ -Ay, siñor cura! E vostede pensa qu'este vai ser com'o conto .o niño de melro. Fuquiño O""..r..r..o"..r..rJ:rJ:r..r..r..rJ..r..r..r..r..r..r..r..r..r.r.rJJ'"J"~~.,,..,.,,..,,.A?.,,.J"JjJ"JJ..r..r~

TURMAC EL CIGARRILLO RUBIO IMPORTADO QUE UD. DEBE FUMAR

==::::::::i:c=:=::::::::::r:::e::-c===::::t:ne::=:=-.::::::::r::a:c=:=::::::z-::z:. · ·~i::==::::r:ac::::::::=:::::::x:a:c=:==:::x:::r:::ci::::::=1:;;.i

1 1

:::ce

::tC

::::: e:

:::n::

::XC

GALEGO )1

Eres amante da tua terra ~ ... Gustache que a ponderen sobre todas as mais ? Sigues con interés a evolución das sociedades galeguistas ... Axuda a Unión Estradense; faite socio e axudarás a nosa terra, axudarás a Galicia, pois a "Unión Estradense" faino.

ESTRADENSE Non sintes vergoña que ti seas un dos poneos desleigados que non fan nada por a sua terriña ? Non te acordas do eorruncho onde naciches ~ Esquencichetes das nosas costumes ~ Olla pra "Unión Estradense e si eres gal ego .; si eres "Estradense",. . . far aste socio.

B. Aires no mes d e Galicia de 1929.

C~i\..FÉ

BAR Y

BILLARES

OBERDAN -DE-

NOVOA

FERNANDEZ

Servicio especial de Coctails, Aperitivos, Licores, Cerveza y Sandwichs. Gran Salón de Billares. Comedor Familiar. Amplios salones para reuniones. Lunchs y banquetes, disponiendo ele servicio ele primer orden.

Rivadavia 2276 :x e

::::1

::t t:"

U.T.47,Cuyo 0205

JUNTA EJECUTIVA Presidente Vice Secretario General Vice Secr etario de Actas See r cta rio de Delegados Tesore r o Pro tesorero Co n tador Subcontador

S I". Gcnar o Fcrn:'t.ndez Couto Ma11ul'i Can·ia Manuel Rivadulla l'' crro " Manue l Quin teiro .José Bcrnardez Caramcs Manuel Peiteado Manuel Novoa Sciiora ns " Manuel Nogucira Agrelo " Eugenio Gondar Manuel Maceyra

VÓCALES TITULARES Sr. A11tonio Picallo " Benito Lópcz " Manuel Fernández Cou to " José P ereiras R ey " Manuel Tato VOCALES SUPLENTES Sr. Manuel Servide Juan Touceda Feade " Gumersindo Montero " José Buella Rosen de " Constantino R endo Ramón Vicente Salgado ,, Ramón Oubel

DELEGADOS POR PARROQUIAS Santiago Lugo Manuel Andrade Rodríguez J esús R a mos Rey José Couto Genar o P er eiras B arros J osé Pcr eiras Rivad avia Antonio I glesias Emilio Tosar Luciano Rodríguez Manuel Mareque Gabriel Cora J esús Seijas Jua n Revor edo Vilas Manuel Seijas Victorino Porto Ramón García Ramiro Fernández Couto Manuel San L uis Agustín Vaamonde Gerónimo Pazos Isolino R ey ' Severino Otero

:se

::X

·I

Agar " Arnois " Berres

Miguel Callob r e Cereijo S[M de Cora

Cod eseda Cura n tes L a Estrada L a garton es O CA

Remesa r Riveira Riohó 'l'oedo Vea Santa Cristina

::x

::: e:

Di5tribuidore5 de Kodak flrgentina Ld~. Y rcTnoLA s

路

urscos

BRASlL 1084 Y LIMA 174-7 u. 路r. 23 nt-EN OnnEN 4'741

BUE~OS

AIRES

VICTROLA ORTOFONICA Modelo 8-36 .

l.1 2f> .-

VICTROLA PORTATIL Model"..' 2-55

100.-- '

Tenemos en e(<istencia desde la mod~sta Vitrola de $ 55 hasta la lujosa E!edrola Autom谩tica de $ 5.000 :-:

:-:

:-: _

:-:

:-:;;=-: :-:

11 Pruebe Vd. los nuevos

'1i ~

§ l§ §

. § § §

sli

88 .

§ §

¡§·Escudo colorado

Atado 0.30

1. . ..... . . . l COMPAÑIA HACIOHAL DE TABACOS §

1 § ..

··

Puan 470. - Buenos Aire: _·

. ...

. . ..

~l ~ef'J"J..h"JJJ'JJ'"J"'J~J"J..l"J"'J"/J'"J"J'/..f"J'"JJ"J.f//J...UJ"J/J"/J"'J"J.:l""/.,#"~J"J"A