Inspiratiethema 2021

We zijn erbij, Tekst: Toon van der Stok, Gert Vreemann Foto’s: fabrikanten, cumelabedrijven, Cumela Communicatie

INSPIRATIETHEMA 2021 overal en altijd

Erbij zijn, overal en altijd, dat is de rode draad in onze sector. Hiermee maken we het verschil voor opdrachtgevers. Dat hebben we ook dit jaar weer volop gezien. Dit thema van de afgelaste Inspiratiedagen hebben we doorgezet in deze uitgave, met als resultaat een mooie serie verhalen waarin we laten zien hoe onze ondernemers en onze organisatie overal en altijd aanwezig zijn.

Staand op een dijk in Reeuwijk voor één van de verhalen in dit nummer zie je weer hoe sterk de natuur is. Dat er soms dingen gebeuren waarvoor de geleerden ook na zes maanden nog steeds geen verklaring hebben. De actie van het betrokken cumelabedrijf staat symbool voor onze sector. Er zijn en direct aan het werk gaan vanuit verbondenheid met en kennis van de eigen omgeving. Het was niet de eerste keer dat we dit jaar bij een kleine natuurramp stonden. Denk aan de tornado die over Leersum trok en waarbij lidbedrijven gelijk aan de gang gingen en tot diep in de nacht doorwerkten om de gemeenschap te helpen. Datzelfde zagen we enkele weken later bij de watersnood in Limburg. Iconisch is inmiddels het beeld van loonbedrijf Cerfontaine, dat met een shovel mensen overbrengt naar droge plaatsen. Opvallend in al deze situaties is dat de bedrijven gewoon aan de slag gaan. Het gebeurt in hun omgeving en het zijn in feite hun buren of de buren van medewerkers die moeten worden geholpen. Een kwestie van goed nabuurschap, kenmerkend voor de sector.

VOOROP IN TRANSITIE

Die onbevangenheid en pioniersgeest zien we ook bij de transitie die dit jaar duidelijk is ingezet. Het begon met de waterstoftrekker van Scholman en daarop volgden de elektrische graafmachines van Ploegam en Etec en heel veel klein elektrisch materieel. Afgelopen maand kwam daar de première bij van de in eigen beheer ontwikkelde waterstof-graafmachine van Mourik. Allemaal machines die worden aangeschaft door cumelabedrijven die voorop willen lopen als het gaat om nieuwe technieken en die de noodzaak zien om voorop te gaan in de transitie en te vol-

doen aan de eisen van de opdrachtgevers. Of het werkelijk de forse extra investering waard is, zullen we pas over lange tijd weten.

MUNITIE IN DEN HAAG

Ondertussen geeft het de beleidsmedewerkers van Cumela wel munitie als ze in Den Haag weer eens moeten aankloppen om duidelijk te maken dat maatregelen prima zijn, maar dat er ook tijd moet zijn om geld te verdienen. Machines die je nu koopt, wil je niet over vijf jaar moeten afschrijven, omdat ze dan niet meer de stad in mogen. Als we terugkijken naar de negen afleveringen van onze rubriek Profileren, waarin we telkens een project beschrijven, blijkt hoe creatief onze ondernemers zijn in het vinden van oplossingen. Om het slimmer en beter te doen met oog voor de omgeving of de natuur. Daarbij zijn het praktijkmensen die de oplossing bedenken en die op basis van kennis van machines en grond de oplossing vinden voor soms complexe problemen. Dat maakt het werken in deze sector ook zo mooi. Het staat nooit stil en als er iets gebeurt, zijn we erbij, overal en altijd.

OVERZICHT

Op deze pagina’s een impressie van nieuwe, innovatieve machines, nieuwe werkwijzen en van alles wat dit jaar tegenkwamen. Laat het je inspireren en zorg dat je er ook komend jaar bij bent.

MENSELIJKE MAAT

Oog en oor voor de omgeving en er zijn voor de medemens komen we vaak tegen. De rubriek Cumelaria staat vol berichten waaruit blijkt dat cumelabedrijven betrokken zijn bij het wel en wee van de omgeving en van hun medewerkers. Eén van de mooiste voorbeelden van afgelopen jaar vinden we het optreden van Willemijn Roossink. Zij leverde tijdens de sneeuwweek thuiszorg op de trekker omdat het met de auto niet ging en deed dat ook voor collega’s op plekken waar ze in het buitengebied niet met de auto konden komen. Dat zijn toch acties die lang bij mensen blijven hangen.

EERSTE WATERSTOFTREKKER IN NEDERLAND

De eerste volledige waterstoftrekker gaat niet bij een cumelabedrijf draaien. Stadsboerderij Almere is het eerste bedrijf in Nederland dat een elektrisch aangedreven H2Trac EOX 175-systeemtrekker met brandstofcel heeft gekocht. Deze waterstoftrekker heeft een hybride-motor van 129 kW (175 pk) en een accu van 160 kW. De H2Trac heeft vanuit onze sector al veel interesse gekregen en heeft al proefgedraaid bij een cumelabedrijf voor de gronddumper. Voor de infra en de bouw beschouwt de fabrikant vooral de variant met wisselbare batterijpakketten als interessant of de variant die volledig op waterstof gaat draaien.

ZWARE ELEKTRISCHE GRAAFMACHINES

Pon toonde al in 2018 de 25-tons elektrische Cat 323F, maar dat leek toen nog een beetje een ver-van-mijn-bedshow. Ploegam pakte het in 2020 samen met Staad en UMS op en ontwikkelde de Doosan DX300LC Electric. Intussen zijn vooral in het lichte segment veel leveranciers ingestapt en is de belangstelling voor zwaarder materieel fors toegenomen. In januari presenteerden we de oplossing van Etec en inmiddels werkt Staad zelf aan eigen elektrische oplossingen voor mobiele en rupsgraafmachines. Verhuur- en grondverzetbedrijven staan in de wachtrij om elektrische machines in gebruik te nemen.

TRANSPORT MOET OOK

Zero-emissie-graafwerkzaamheden is één, maar we zullen ook het nodige moeten transporteren. Daar ligt voor onze sector nog een serieuze uitdaging. De truckfabrikanten zijn die uitdaging allang aangegaan. Met name Volvo scoort al goed met zijn FE en FL Electric, die al sinds 2019 worden geleverd voor lichtere bouwwerkzaamheden, zoals deze FE-combinatie die Jan Bakker dit jaar in gebruik heeft genomen. In de tweede helft van 2022 gaat Volvo Trucks ook de zwaardere FMX Electric-bouwtrucks leveren.

NEW HOLLAND SCOORT

New Holland heeft in het verleden al de waterstoftrekker met brandstofcel laten zien, maar het is New Holland Benelux dat samen met Jos Scholman een trekker met waterstofinjectie als dual fuel-techniek zeer succesvol op de markt zet. Dat geeft gebruikers de mogelijkheid te dieselen als tanken lastig is. Een regelrechte hit, want New Holland heeft er dit jaar maar liefst twintig in onze sector verkocht. Hoe vindingrijk cumelabedrijven daarmee omgaan, zien we bij cumelabedrijf Brouwer & Brouwer BV, dat er een kipper met kraan achter hangt om zo een mobiele graafmachine op waterstof te creëren.

ROBOTISERING

Robotisering lijkt zich vooral te concentreren op onkruidbestrijding en oogstwerk, maar in onze sector liggen er ook kansen. Zeker in de groensector, waarvoor Husqvarna dit jaar de grote Ceora-maairobot introduceerde. De Ceora is honderd procent concreet en er is grote belangstelling voor in binnen- en buitenland. Alleen zijn die trajecten vrij lang, omdat de meeste greenkeepers niet halverwege het seizoen kunnen of willen overstappen. Vanaf het tweede kwartaal van 2022 kunnen we verschillende installaties van de Ceora verwachten op locaties in Nederland en België.

BEELDHERKENNING

Bekend van de mobiele telefoon is beeldherkenning. Deze innovatie doet ook zijn intrede in onze sector. Een voorbeeld is de start-up MowHawk. Deze camera op de giek van een bermmaaicombinatie lokaliseert bermafval en ongewenste planten op basis van beeldherkenning en meet de gewashoogte. Cumelabedrijf Jelle Bijlsma was de eerste die ermee proefdraaide. Het fenomeen beeldherkenning zal zich breder doorzetten. Met name bij de spuittechniek zijn in combinatie met pulserende PWM-doppen kansen. Agrifac test al samen met De Samenwerking en ook Amazone kondigde het aan.

Het zijn niet de fabrikanten alleen die in samenspraak met onze sector het verschil maken, want ook cumelabedrijven zelf kunnen er wat van. Elk nummer zie je in de rubriek Profileren welke mooie projecten onze ondernemers uitvoeren. We lichten er hier een paar uit.

GROND SCANNEN

Grond en gewassen scannen en vanuit de digitale brei informatie op maat leveren en klanten informeren, ontwikkelt zich snel. We weten allemaal hoe John Deere met de NIRS-sensor op de hakselaars heeft gescoord. Inmiddels zijn we al veel verder met de Veris-bodemscanner, drones en meetapparatuur op diverse machines. Een opvallende noviteit van dit jaar is de RH3S Optimiser-bodemsensor van AgSystems waarmee in één werkgang wordt gescand en mest kan worden uitgereden. Zo lang de marges voor boeren smal blijven, zal investeren in optimalisatie een speerpunt blijven en kansen bieden.

CUMELABEDRIJVEN MAKEN HET VERSCHIL

OMGEKEERD BAGGEREN

Knoop Natuur-en Waterbouw maakte met zijn omgekeerd baggeren letterlijk het verschil bij het verhogen van de beekbodems in de Drentse Aa. Met de speciale spuitmond in combinatie met sleepslangen spoot het bedrijf de bodems op zonder door het terrein te hoeven.

EEN BOMENHOTEL

De stad Utrecht hecht grote waarde aan het behoud van bomen, ook als ze feitelijk weg moeten voor rioolvernieuwing. Eijkelboom uit Apeldoorn heeft daarvoor een bomenhotel en plaatst ze na het werk gewoon weer terug.

MEEDENKEN EN PLANNEN

Het werk zie je bijna niet, maar voor Klaas Quartel uit ’s-Gravenzande is het bijna dagelijkse kost: in een kas de bodem weggraven, het ondergrondse net vernieuwen en dan weer nieuwe teeltaarde aanbrengen. En dat allemaal in een strakke tijdsplanning.

IN DE KIJKER

Iedereen die wel eens bij het station in Zwolle in de buurt is geweest, heeft ze vast gezien: de mannen van Van Lenthe Dalfsen die daar al het grondwerk uitvoerden. Zij zorgden dat het verkeer door kon, maar ook dat alle kabels en leidingen gewoon bleven liggen en niet werden beschadigd.