2015
Jaarverslag
Vakcentrum: Onafhankelijk kenniscentrum voor mkb-winkeliers, franchisenemers en franchisenemersverenigingen
Missie
Het Vakcentrum verbindt,
vertegenwoordigt en mobiliseert mkb-winkeliers en franchisenemers om hun ondernemerschap,
zelfstandigheid en verdienkracht te borgen en daarmee de leefbaarheid van de samenleving te vergroten.
Betrokken Deskundig Inspirerend Onafhankelijk Ondernemend
2
Inleiding Het jaar 2015 was het jaar van Het Nieuwe Normaal. Met de leden is allereerst stilgestaan bij trends en ontwikkelingen, zoals de daling van het aantal bedrijven, de vanzelfsprekendheid van lidmaatschappen, individualisering, digitalisering en branchevervaging. Het is duidelijk geworden dat er een groter belang wordt gehecht aan kennis, innovatie en samenwerking. Feit is dat de bedrijfsschappen niet meer bestaan, de positie van de Kamer van Koophandel is aangepast en de regeldruk op alle niveaus toeneemt. Er is veel gedelegeerd naar lokaal niveau. Met het oog op deze, maar ook andere trends en ontwikkelingen heeft het Vakcentrum de koers aangepast. Heroriëntatie op collectieve waarden, de erkenning van het voordeel van samenwerking, maar ook klantsegmentatie naar onderdeel/generatie waren punten waarbij is stilgestaan. Een uitgebreid ledenonderzoek heeft ons daarbij veel inspiratie geboden en het feit dat het Vakcentrum positief werd gewaardeerd door de leden motiveerde het team sterk. De antwoorden gaven ook input voor een heroriëntatie op Het Nieuwe Normaal. De missie van het Vakcentrum is in de Algemene Ledenvergadering 2015 opnieuw krachtig neer gezet. Deze missie betekent voor het Vakcentrum nog meer aandacht voor het zelfstandig ondernemerschap, rekeninghoudend met brancheoverschrijding, digitalisering en toenemend gebruik van franchiseformules. Op de missie gebaseerde belangenbehartiging, producten en diensten plus een uitbouw van het Vakcentrum naar een ‘expertisecentrum zelfstandig ondernemerschap en franchising’ is ons doel geworden. De betrokkenheid van de leden zal daarbij nog verder vergroot worden en de communicatie aangepast. Ondernemerschap, werkgeverschap, klanten, het assortiment en de winkel zijn de punten waarop wij ons focussen. In dit jaarverslag zult u onze activiteiten dan ook onder deze vijf thema’s terugvinden. Het zelfstandig ondernemerschap is en blijft één van de belangrijkste thema’s van het Vakcentrum. Zelfstandige ondernemers maken echt het verschil. Zij geven kleur aan het Nederlandse (winkel)landschap, zorgen voor leven en beleving in buurten en gemeenschappen én zorgen maar al te vaak voor het in stand houden van voorzieningen. Dat weten wij bij het Vakcentrum als geen ander. In het belang van onze achterban heeft het Vakcentrum de nodige successen geboekt. Het hele jaar is hard gewerkt aan de totstandkoming van de Nederlandse Franchise Code. Hoewel lancering in 2015 gepland stond, is de definitieve code pas in februari 2016 gepresenteerd. Ook de lobby om een lagere sectorpremie te bereiken voor een groot deel van onze achterban mag niet onvermeld blijven. Natuurlijk hebben wij, samen met onze partners – MKB-Nederland, Detailhandel Nederland en CBL – ook tal van andere zaken tot een goed einde weten te brengen. In dit jaarverslag blikken wij terug op een positief Vakcentrumjaar, dat wij met een kleine ledenaanwas hebben mogen afsluiten. Ik dank iedereen, mede namens Harrie ten Have, die hieraan een bijdrage heeft geleverd. mr. Patricia E.H. Hoogstraaten RAE directeur
3
Het hoofdbestuur van het Vakcentrum in 2015.
Hoofdbestuur (* Lid Dagelijks Bestuur) Harrie B.M. ten Have* (voorzitter) Bram (A.)P.J. de Jong* (penningmeester) Johan Dekker Roel N.C. Heerschap Casper W.P. Heine* Henry Hubers Edward C. Koornneef Anrico H. Maat Piet Renkema (ontbreekt op de foto) Henri P. Schouten Gert Smit Joop J.M. Verbeeten Jan van Vliet Wout van der Wal mr. Patricia E.H. Hoogstraaten RAE* (directeur)
4
Inhoudsopgave Het Vakcentrum is dÊ brancheorganisatie voor zelfstandige detaillisten in de sectoren food en fast moving consumer goods en voor franchisenemers. Met passie voor zelfstandig ondernemerschap behartigt het Vakcentrum de collectieve en individuele belangen van zijn achterban. Onze activiteiten zijn terug te voeren tot vijf thema’s, die in dit verslag worden behandeld. Het jaarverslag eindigt met een vertegenwoordigingenlijst.
1. Ondernemerschap
pag.
6
Franchising Professionalisering Verlaging sectorpremie Verhoging laag btw-tarief voorkomen Criminaliteit Betalingsverkeer Retailagenda Displayban tabak Huurprijzen Verkoop melkpoeder
2. Werkgeverschap
pag.
pag.
12
Etikettering & Allergenen Verpakking Alcohol
5. Innovatie
pag.
14
pag.
15
Contactloos betalen Masterclass Foodretail Ledenbijeenkomsten Europese markt zonder grenzen 9
Cao & Arbeidsovereenkomst Ziekte & Re-integratie
Bijlage
Vertegenwoordigingenlijst
Preventie Participatie & Subsidie Medewerkerstevredenheid Arbo professionalisering Pensioen Wet werk en zekerheid Minimumjeugdloon
3. Klanten
4. Assortiment
pag.
11
Klantentevredenheid Super Supermarkt Keurmerk Certificering Foodspecialiteitenwinkel Lekkernijen
5
1. Ondernemerschap Als er iemand staat voor onderscheidend vermogen en lokale meerwaarde is het wel de zelfstandige ondernemer. Hij weet precies wat er leeft onder zijn klanten en speelt in op wensen en behoeften. Lokale betrokkenheid is het belangrijkste Unique Selling Point voor de zelfstandige ondernemer. Hierdoor kan hij zich onderscheiden in de markt. Veel van de activiteiten die door het Vakcentrum zijn ontwikkeld, geven vorm en inhoud aan deze lokale betrokkenheid. Bijvoorbeeld het Super Supermarkt Keurmerk of de Certificering Foodspecialiteitenwinkel. Hiermee helpen wij ondernemers om aan hun omgeving te tonen dat zij duurzaamheid hoog in het vaandel hebben staan en hun winkel tiptop in orde hebben. Maar de ondersteuning van het ondernemerschap is veel meer dan dat, zo bewijzen de vele overige activiteiten van het Vakcentrum.
Franchising
Franchising was in 2015 absoluut één van de hoofdonderwerpen op de Vakcentrumagenda. De door de minister van Economische Zaken ingestelde schrijfcommissie werkte heel 2015 aan de Nederlandse Franchise Code (NFC). Namens alle Nederlandse franchisenemers hebben Vakcentrumdirecteur Patricia Hoogstraaten en franchisenemer Gerald ten Have zitting in de schrijfcommissie.
windsman was niet onder de indruk. Hij riep de schrijfcommissie tijdens een debatbijeenkomst in september op om haar werk voort te zetten. Wel werden ter ondersteuning van de schrijfcommissie een onafhankelijke procesbegeleider en een juridisch expert aangesteld. Ook werd aan zowel de franchisenemers- als de franchisegeversdenktank gevraagd om zich te buigen over de aandachtspunten uit de consultatie. Dit leidde tot een document waarin een gelijk speelveld tussen franchisegevers en franchisenemers wordt geschapen.
In februari trad de schrijfcommissie voor CONSULTATI E E het eerst naar buiten. SIRSI ER EVE EV TI ERSIE LTATIEV TA CONSU UL CO VANS N DE VAN E DDE NDE Zij kondigde aan voor de VA NE RLA ND SE SE ND NEDERL ERLAANDSE D NE FR E AN CHISE ISE E CO CODDE CODE FRANCH zomer met een consulANCHIS FR tatieversie te komen. Op 16 juni presenteerde de schrijfcommissie onder grote belangstelling de consultatieversie van de NFC. Franchisenemers werden opgeroepen om inhoudelijk te reageren en van deze mogelijkheid maakten leden massaal gebruik. Het overgrote deel van de reacties was positief. Wel gaven veel franchisenemers aan dat zij een wettelijke ondersteuning van de code noodzakelijk achten. Anders zouden partijen zich te makkelijk aan de code kunnen onttrekken.
Competitie om de ZO2Z Award De competitie om de ZO2Z Award (Zelfstandig Ondernemer Onderscheidt Zich) is iedere twee jaar een enorme happening. Ook in 2015 namen circa 150 ondernemers deel aan deze competitie. Na de bekendmaking van de provinciewinnaars op 27 februari streden de twaalf besten om een plek in de finale.
Naast de vele positieve reacties was er ook kritiek. Die kwam met name van de kant van de franchisegevers. Zij stuurden zelfs meerdere brandbrieven naar minister Kamp om het ‘huidige proces stop te zetten’. Maar de be-
De eindstrijd ging tussen Erwin Binneveld en Mirjam Bestebreurtje van Spar University in Utrecht, Niek en Tijn Leussink van Jumbo Goor in Overijssel en de familie Wassenaar van Albert Heijn St. Annaparochie in Friesland. Erwin
MET TOELICHTING TING MET TOELICHTING MET TOELICH
1
1
Hoewel het Vakcentrum enthousiast is over de totstandkoming en de inhoud van de NFC, is de introductie van de NFC alleen niet genoeg. Er moet zeker ook een wettelijke verankering van de NFC komen. In 2016 zal de lobby hiervoor worden voortgezet.
1
Deskundig
Hoofdstuk 1 | De Nederlandse Franchisecode Hoofdstuk 1 | De Nederlandse Franchisecode ode e Franchisec 1 | De Nederlands Hoofdstuk
6
Professionalisering
Caulils Delicatessen en Catering, van Maarten van Caulil uit Amsterdam, won de titel ‘Nederlands Beste Foodspecialiteitenwinkel 2015’. Alle finalisten werden beoordeeld op hun visie op het vak en de branche, de eigen aanpak daarin, het ondernemings- en winkelmanagement, het personeel(sbeleid), hygiëne en netheid en de performancevan de winkel. Daarnaast beoordeelde een consumentenjury, die zich niet bekendmaakte in de winkel, het aanbod, de winkel en de behandeling die hen als klant ten deel viel. Binneveld en zijn vrouw Mirjam Bestebreurtje werden door de topjury benoemd tot winnaars. De jury bestaat uit René Roorda, directeur CBL, Philip den Ouden, directeur FNLI en Harrie ten Have, voorzitter Vakcentrum. Zij mogen zich twee jaar lang de beste zelfstandige supermarktondernemers van Nederland noemen. Hun organisatie wordt op vernieuwende wijze aangestuurd en zij spelen als geen ander in op de specifieke wensen en behoeften van hun klanten. De provinciewinnaars bezoeken meestal, samen met het Vakcentrum, de commissaris van de Koning in hun provincie. Bij sommige ondernemers kwam de commissaris in hun winkel op werkbezoek. Nationale Competities voor foodspecialiteitenwinkels
Verlaging sectorpremie
In 2015 heeft het Vakcentrum het voor elkaar gekregen dat ondernemers voor 2016 een lagere sectorpremie tegemoet kunnen zien. Dit is het eerste resultaat van een langdurige discussie die in 2014 is ingezet. Dankzij de lobby bij de Belastingdienst daalt de sectorpremie voor Detailhandel en ambachten (sector 17) van 3,29% naar 2,3%. Dit is een premie die iedere ondernemer betaalt. Ondanks de gerealiseerde premieverlaging blijft het Vakcentrum in overleg met de Belastingdienst over de mogelijkheid om ondernemers (met terugwerkende kracht) van sector 17 in sector 19 te plaatsen. De premie in sector 19 is lager dan die in 17 en volgens het Vakcentrum zijn er voldoende argumenten om de leden van het Vakcentrum niet uit te sluiten voor sector 19. Meer dan duizend ondernemers hebben zich bij deze discussie aangesloten.
Verhoging laag btw-tarief voorkomen
Tijdens het jaarlijkse Branche-Event van het Vakcentrum Kaas & Delicatessen, op 17 maart 2015 in De Efteling, zijn de winnaars van de Nationale Competities ‘Nederlands Beste Kaasspeciaalzaak’ en ‘Nederlands Beste Foodspecialiteitenwinkel’ bekendgemaakt. Kaashandel De Brink van Wim Maassen van den Brink uit Deventer werd uitgeroepen tot ‘NederlandsBeste Kaasspeciaalzaak 2015’.
Het kabinetsplan om het lage btw-tarief te verhogen, hing als een zwaard van Damocles boven het hoofd van de ondernemers. Het Vakcentrumheeft er alles aan gedaan om het plan van tafel te vegen en met succes. Na vele gesprekken met Kamerleden bleek er in juni 2015 geen draagvlak meer te zijn binnen de Tweede Kamer voor de btw-verhoging. Het Vakcentrum heeft met een simpel rekensommetje de consequenties voor de consument aan de politiek laten zien. Het voorgenomen plan zou op een ramp zijn uitgelopen voor winkeliers.
Criminaliteit (subsidie en informatie) Week van de Veiligheid Ieder jaar vindt in week 41 de Week van de Veiligheid plaats. Tijdens deze week wordt het thema veiligheid extra onder de aandacht gebracht van het winkelpersoneel om iedereen bewust te maken van zijn rol en verantwoordelijkheden. Leden konden in 2015 meedoen aan het Vakcentrum Veiligheidsproject. Ondernemers
7
bespaarden zo honderden tot duizenden euro’s op de aanschaf van veiligheidsproducten. De subsidie werd mogelijk gemaakt dankzij een nauwe samenwerking met de overheid die deze gelden beschikbaar stelde aan het Vakcentrum. Een groot aantal leden maakte gebruik van deze subsidie. Slachtofferhulp Leden die het slachtoffer zijn geworden van een ernstig misdrijf, zoals een overval, kunnen gratis een beroep doen op Slachtofferhulp Nederland. Naast emotionele opvang biedt de organisatie winkeliers ook juridische ondersteuning. Slachtofferhulp Nederland is 24 uur per dag en 7 dagen per week bereikbaar. Ondernemers kunnen via Slachtofferhulp Nederland ook assistentie krijgen bij het aanvragen van subsidies voor preventieve maatregelen. Het Vakcentrum is actief betrokken geweest bij de totstandkoming van deze dienstverlening.
Displayban tabak
Het Vakcentrum en het Centraal Bureau Levensmiddelenhandel (CBL) zijn in overleg met het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport over de voorgenomen ban op tabakdisplays. In juli hadden de Tweede Kamerleden Rebel (PvdA) en Dik-Faber (CU) een motie ingediend waarin de supermarktbranche wordt opgeroepen om een convenant te sluiten waarin wordt toegewerkt naar een displayban voor tabaksproducten. Diverse supermarktorganisaties zijn in 2015 al begonnen met het testen van verschillende presentatiemogelijkheden die zouden moeten voldoen aan de richtlijnen van het convenant in wording.
Huurprijzen
In 2015 is meer dan ooit gepind. Het Vakcentrum heeft actief meegewerkt aan de promotie van pinnen door kassa-pin-wedstrijden te organiseren. Het aantal pinbetalingen bereikte in 2015 met 3,225 miljard opnieuw een record. Ook het contactloos betalen is sterk toegenomen. In 2015 bijna 135 miljoen keer. De bijschrijvingen van pinbetalingen worden in de toekomst sneller geboekt, zo beloofden de Nederlandse banken in 2015. Het Vakcentrum maakt zich al jaren hard voor een snelle afhandeling van betalingen. Het Vakcentrum heeft in 2015 wederom gepleit voor de snellere bijschrijvingen. In het voorjaar van 2016 was er op dat vlak een eerste succes te melden.
De Vakcentrumdienst ‘HuurHuurverlaging op verlaging op no cure no pay no cure no pay basis basis’ heeft een gevoelige snaar geraakt bij commerciële organisaties. Dat heeft het Vakcentrum duidelijk gemerkt in 2015. Gelukkig hebben we voor een groot aantal ondernemers veel kunnen betekenen. Echter, de nodige ondernemers werden onder ‘druk’ gezet om het traject niet af te maken. De organisaties startten dan zelf een huurverlagingtraject voor deze ondernemers, onder andere financiële voorwaarden. Het Vakcentrum zal zich blijven inzetten om zo veel mogelijk ondernemers te helpen bij het verlagen van hun huursom.
Retailagenda
Verkoop melkpoeder
Betalingsverkeer
Ondernemen moet gemakkelijker worden en er moet ruimte komen voor vernieuwing en creativiteit. Met de lancering van de Retailagenda wordt dat mogelijk gemaakt. Het Vakcentrum zet samen met Detailhandel Nederland de schouders onder deze Retailagenda. Het Vakcentrum is actief betrokken bij het platform De Nieuwe Winkelstraat (DNWS). Dit platform is sterk gericht op het realiseren van een succesvolle kruisbestuiving tussen de fysieke wereld en de online wereld. Het verzamelt relevante informatie, stelt oplossingen voor en start eigen onderzoek. Zo is het platform inmiddels aan de
8
slag met zo’n 75 winkelgebieden. De Retailagenda moet ervoor zorgen dat de consument ook in de toekomst goed bediend wordt en de detailhandel een gezonde en kansrijke sector blijft.
Uniek adviesproduct
Voor zelfstandige ondernemers in de detailhandel
De verkoop van melkpoeder was een groot probleem in 2015. Chinezen vertrouwden hun eigen melkpoeder niet meer na een voedselveiligheidsschandaal. Bovendien is in de loop der jaren Europees melkpoeder een statussymbool geworden in China. De Nederlandse supermarkten werden overspoeld door opkopers die zo veel mogelijk Nederlandse melkpoeder kochten om het tegen zeer hoge prijzen in Azië door te verkopen. Om de misstanden rond de verkoop van Nutrilon melkpoeder aan te pakken, voerde het Vakcentrum overleg met producent Nutricia. Dit was hard nodig gezien de meldingen van agressie op de winkelvloer. Het Vakcentrum informeerde haar leden over zowel de achtergronden van de problematiek als over mogelijke oplossingen op de winkelvloer.
2. Werkgeverschap Voor elke ondernemer maken medewerkers het verschil. Het Vakcentrum helpt ondernemers om een zo goed mogelijke werkgever te zijn. Bijvoorbeeld door het ontzorgen op het gebied van arbo, ondersteuning in ziekteverzuimpreventie en door het aanbieden van medewerkerstevredenheidsonderzoeken. De zorg voor medewerkers is ook terug te vinden in de zorgvuldigheid waarmee arbeidsovereenkomsten worden opgesteld. Daarom biedt het Vakcentrum ook op dat vlak de helpende hand aan ondernemers.
Een goede cao is van wezenlijk belang voor de branche. Het Vakcentrum voert namens de werkgevers de cao-onderhandelingen voor de Cao voor het Levensmiddelenbedrijf. De caoonderhandelingen, die in 2013 zijn gestart, zijn helaas niet in 2015 afgerond. Desalniettemin is het goed om te constateren dat de aangesloten werkgevers de cao nog steeds nakomen en vrijwillig de aanbevolen loonsverhoging van 1,25% hebben doorgevoerd. Na de nodige gesprekken tussen werkgevers en werknemers heeft het Vakcentrum eind 2015 wel een onderhandelingsresultaat bereikt met CNV Dienstenbond (nu CNV Vakmensen), nadat FNV eind 2015 was afgehaakt. Daarin zijn onder andere afspraken gemaakt over een loonsverhoging van 5% voor vier jaar. De 22-jarigen zullen per 1 juli 2016 een salaris ontvangen, gelijk aan de 23-jarigen. Buiten de zondag en de werktijden tussen 22.00 en 6.00 uur, worden geen toeslagen betaald. Belangrijk onderdeel van het principeakkoord is ook dat een vernieuwingsagenda is afgesproken. In deze vernieuwingsagenda wordt gekeken naar de modernisering en het toekomstbestendig maken van de cao. Zowel werkgevers als werknemers hebben het principeakkoord ter goedkeuring aangeboden aan hun achterban. Begin 2016 is een nieuwe cao afgesloten.
Ziekte & Re-integratie
In 2015 is de Vakcentrumpilot Vangnetters succesvol verlopen. Samen met de Stichting van de Arbeid is dit project opgestart. De pilot is bedoeld om te onderzoeken hoe preventie en verzuimbegeleiding van vangnetters (ook wel ‘zieke ex-werknemers’) adequater kunnen worden ingevuld. Deze adequatere aanpak moet ertoe leiden dat de duur en de frequentie van het ziekteverzuim van vangnetters in de levensmiddelenbranche wordt teruggebracht. Vanzelfsprekend wordt in de proef ook gekeken naar de betaalbaarheid van de maatregelen. De resultaten van de pilot waren in 2015 goed. Naar verwachting zullen de kosten van ziekteverzuim voor ondernemers dankzij dit project sterk dalen. Uit het onderzoek blijkt dat de resultaten van de pilot de resultaten van de UWV-controlegroep overtreffen.
Preventie
Het Vakcentrum vindt duurzame inzetbaarheid van medewerkers belangrijk. Om ondernemers daarin te ondersteunen, startte het Vakcentrum het project Duurzame Inzetbaarheid. Daarvoor konden 25 leden zich aanmelden. Deze plaatsen waren snel vergeven. Het project ging na de zomer van start. Duurzame inzetbaarheid houdt onder meer in dat medewerkers gestimuleerd worden zich te ontwikkelen, dat er goede arbeidsvoorwaarden zijn en dat er een open
Onafhankelijk
Cao & Arbeidsovereenkomst
9
cultuur heerst in een winkel. Maar ook dat werknemers gezond en vitaal zijn, flexibel aansluiten bij wensen en behoeften van de arbeidsmarkt en prestaties leveren. Dit alles heeft een groot effect op kostenbeheersing. Denk hierbij aan kosten die verband houden met verzuim, uitstroom, werving van nieuw personeel en dergelijke.
Participatie & Subsidie
De Participatiewet die op 1 januari 2015 in werking trad, heeft grote gevolgen voor de wijze waarop de overheid mensen met en zonder arbeidsbeperking weer aan de arbeidsmarkt wil laten deelnemen. Het Vakcentrum heeft de leden hierover uitgebreid ge誰nformeerd. De wet leverde in 2015 nog heel wat praktische vragen op bij ondernemers. De adviseurs van het Vakcentrum hebben veel leden hierin begeleid. Ook tijdens verschillende ledenbijeenkomsten werd informatie gedeeld en werden vragen beantwoord.
Pensioen
Per 1 januari 2015 waren er wijzigingen in de pensioenen van het Bedrijfstakpensioenfonds voor het Levensmiddelenbedrijf (BPFL). Het Vakcentrum heeft de veranderingen voor zijn leden in beeld gebracht en hen daarover ge誰nformeerd. Zo is in een nieuwsbrief aangegeven dat elke deelnemer minder pensioen opbouwt en dat de franchise gelijk blijft.
Wet werk en zekerheid
Medewerkers足 tevredenheid
Ook in 2015 hebben Vakcentrumleden gratis een medewerkerstevredenheidsonderzoek laten uitvoeren door Panteia. Deze onderzoeken bieden ondernemers een handvat om de kwaliteit van hun winkel te verhogen door goed naar medewerkers te luisteren en te ontdekken wat mogelijk verbeterd kan worden. De onderzoeken worden ook gebruikt om bevestiging te krijgen dat de ingeslagen koers de juiste is en bewijst dat de medewerkers meer dan tevreden zijn bij de zelfstandige ondernemer.
De Wet werk en zekerheid (Wwz) is gefaseerd in werking getreden in 2015. Deze wet heeft grote gevolgen voor werkgevers en werknemers. Daarom heeft het Vakcentrum diverse informatiebijeenkomsten georganiseerd voor de leden. Met name de transitievergoeding en het maximum aantal arbeidscontracten riepen veel discussie op, die ook in 2016 een vervolg krijgt.
Arbo professionaliMinimumjeugdloon sering Op 2 september 2015 is een motie ingediend
Om leden op het gebied van arbo te ontzorgen, biedt het Vakcentrum de training Arbo professionalisering aan. Leden kunnen deze training kosteloos bijwonen en zijn op die manier verzekerd van een valide RI&E en Plan van Aanpak. Ook in 2015 zijn er diverse trainingen verzorgd, verspreid door heel Nederland. De deelnemers zijn weer voor jaren ontzorgd.
10
door Tweede Kamerlid Van Weyenberg (D66) waarin de regering verzocht wordt om met voorstellen te komen om het wettelijk minimumjeugdloon substantieel te verhogen en meer gelijk te trekken met het reguliere wettelijk minimumloon. Deze motie werd in de Tweede Kamer breed gedragen. De gevolgen zijn voor de detailhandel groot. Het Vakcentrum participeerde in een werkgroep waar de gevolgen en de strategie worden uitgestippeld. Binnen de SER worden de (on)mogelijkheden onderzocht.
3. Klanten tevreden klanten zijn voor iedere ondernemer belangrijk. Daarom kunnen leden van het Vakcentrum gratis gebruikmaken van een klantentevredenheidsonderzoek. Voor de communicatie met klanten heeft het Vakcentrum diverse producten en diensten ontwikkeld. Zoals het SSK keurmerk, de Certificering Foodspecialiteitenwinkels en het magazine Lekkernijen. Deze middelen kunnen worden ingezet om de winkel positief te positioneren bij klanten.
Klantentevredenheid
In 2015 begonnen ook de voorbereidingen voor een uniek initiatief: het SSK kookkanaal. Met acht verschillende kookvideo’s inspireren SSK gecertificeerde ondernemers hun klanten op de winkelvloer op het gebied van lekker en verantwoord koken. Tegelijkertijd wordt de toegevoegde waarde van het keurmerk en het (lokale) onderscheidende vermogen van ondernemers onder de aandacht gebracht. In totaal zijn voor de acht kookvideo’s zestig gepersonaliseerde varianten opgenomen. Het SSK kookkanaal is begin 2016 gelanceerd.
De wens van de klant staat bij ondernemers centraal. Iedere dag en op ieder moment. Met het klantentevredenheidsonderzoek van het Vakcentrum hebben tientallen leden de klantenwensen en –behoeften eenvoudig laten inventariseren. De uitkomsten van het onderzoek door Panteia kunnen ondernemers gebruiken om hun winkelorganisatie te versterken.
Certificering Foodspecialiteitenwinkel
Veel supermarktondernemers leggen de lat iedere dag hoger. Maar hoe leggen zij dit uit aan hun klanten? Precies, met het Super Supermarkt Keurmerk (SSK). Een groot aantal ondernemers liet zijn winkel hercertificeren in 2015. De teller eindigde op 180 gecertificeerde SSK ondernemers. Dankzij diverse acties en samenwerkingsverbanden is het keurmerk onder de aandacht gebracht van de consument. Zo had de samenwerking met de Glas in ’t bakkie-campagne bij de SSK supermarkten een bereik van honderdduizenden consumenten. Nog meer mensen weten nu dat ze glaswerk met deksels en restjes in mogen leveren. Ook was er in de SSK supermarkten veel aandacht voor de Dag van de Diëtist. Een goed moment om op de winkelvloer de nadruk te leggen op gezonde voeding.
Lekkernijen
Om consumenten te informeren over de mooie en exclusieve producten in foodspecialiteitenwinkels heeft Vakcentrum Kaas & Delicatessen ook in 2015 een consumentenuitgave laten maken van Lekkernijver. In deze tachtig pagina’s dikke glossy, met de naam Lekkernijen, werd ook aandacht besteed aan de gecertificeerde winkels. Het magazine wordt exclusief verspreid bij gecertificeerde foodspecialiteitenwinkels.
Inspirerend
Super Supermarkt Keurmerk
Ondernemers met een foodGECERTIFICEERDE specialiteitenwinkel hechten ook FOODSPECIALITEITENWINKEL waarde aan het certificeren van hun winkel. Eind 2015 hadden zo’n 120 winkels een certificaat. Ondernemers met een certificaat hebben bewezen over voldoende vakkennis te beschikken, aan de gestelde normen met betrekking tot hygiëne (HACCP) te voldoen, orde en netheid binnen hun zaak in orde te hebben en hun bedrijf op een maatschappelijk verantwoorde wijze te runnen. Hun personeel is in staat de consument op een juiste wijze voor te lichten en bewuste keuzes te laten maken.
11
12
4. Assortiment Het succes van een winkel wordt voor een groot deel bepaald door het assortiment. Lokaal, buitenlands of biologisch, met of zonder verpakkingmaterialen. Logisch, want de ondernemer profileert zich met dit aanbod. Het is zijn visitekaartje aan de klant. Aan het verkopen van al deze producten, of de wijze waarop ze verpakt en geëtiketteerd zijn, worden eisen gesteld. Het Vakcentrum strijdt voor de belangen van ondernemers op dit gebied. Zodat overheden geen onredelijke eisen stellen of dat er binnen formules vrijheden worden behouden om zelf assortimenten toe te voegen. Zodat ondernemers zo veel mogelijk tijd aan hun klanten kunnen besteden.
Etikettering & Allergenen
aan het tegengaan van voedselverspilling mogen nog wél kosteloos worden verstrekt. Het gaat dan bijvoorbeeld om etenswaren waaruit vocht kan lekken waarmee producten kunnen worden besmet, zoals rauw vlees, of om de plastic tasjes die dienen als primair verpakkingsmateriaal voor onverpakte groenten, fruit en broodwaren. Voor levensmiddelen die reeds voorzien zijn van een afgesloten verpakking gelden de uitzonderingen niet.
Alcohol Nadat in 2014 de wet Voedselinformatie in werking is getreden, heeft het Vakcentrum de leden uitgebreid geïnformeerd over de inhoud en de consequenties van deze wet. Toen in oktober 2014 de NVWA begon met controles op naleving van de wet, heeft het Vakcentrum de leden hiervan op de hoogte gebracht. Het Vakcentrum was ook al betrokken bij de Nederlandse interpretatie van de Europese wetgeving, wat ertoe heeft geleid dat de etiketten van winkelverpakte producten niet gelijk zijn gesteld aan leveranciersverpakkingen. Dit betekende voor ondernemers al een flinke verlichting van administratieve en mogelijke financiële lasten.
Betrokken
Verpakking
Na de nodige onduidelijkheden werd halverwege december 2015 de knoop doorgehakt: het verbod op gratis plastic tasjes op 1 januari 2016 ging toch door. Ondernemers mogen vanaf dat moment nog wel plastic tasjes uitgeven, maar voor deze tasjes moet dan een vergoeding worden gevraagd. Mede op aandringen van het Vakcentrum heeft het ministerie twee belangrijke uitzonderingen op het verbod gemaakt. Zeer lichte plastic tasjes (dunner dan 15 micron), die noodzakelijk zijn vanwege voedselveiligheid, en tasjes die bijdragen
De verkoop van alcohol aan jongeren blijft een punt van aandacht in de levensmiddelenbranche. Om leden te helpen bij het naleven van de wet, heeft het Vakcentrum ook in 2015 grote korting gegeven op leeftijdscanners. Hiermee kunnen kassamedewerkers gemakkelijk en snel de leeftijd controleren van diegenen die alcohol willen kopen. Daarnaast informeerde het Vakcentrum de leden over de regels voor alcoholverkoop en stelde het Vakcentrum tools beschikbaar waaronder de online training ‘Soms moet je nee verkopen’ en materialen van de campagne NIX18.
13
5. Innovatie
Contactloos betalen
Ledenbijeenkomsten
In 2015 werd bijna 135 miljoen keer contactloos gepind. Inmiddels zijn er meer dan 15 miljoen contactloze betaalpassen en mobiele telefoons met betaalapp in omloop. Consumenten kunnen hiermee bij 123.000 betaalautomaten in Nederland (meer dan 1 op de 3) contactloos betalen.
Tijdens diverse ledenbijeenkomsten werden Vakcentrumleden ondersteund op uiteenlopende fronten. Bijvoorbeeld op het gebied van social media tijdens de bijeenkomst Flirten met je klant. Of op de duurzame inzetbaarheid van medewerkers in de gelijknamige bijeenkomst. Hierin kregen ondernemers tips hoe zij onder meer grip op ziekteverzuim kunnen houden. Tijdens de bijeenkomst Wet werk en zekerheid (Wwz) werden ondernemers ge誰nformeerd over alle veranderingen die deze wet met zich meebracht en konden zij aan de Vakcentrumspecialisten vragen stellen over hoe om te gaan met deze wet in de dagelijkse praktijk. Dergelijke bijeenkomsten zijn bedoeld om Vakcentrumleden praktisch te ondersteunen in hun bedrijfsvoering, zodat ondernemers mogelijk kunnen groeien en/of innoveren.
Masterclass Foodretail
Europese markt zonder grenzen Op Nyenrode Business Universiteit is een nieuwe Masterclass Foodretail van start gegaan. In deze 2,5 jaar durende opleiding leren zelfstandige, ambitieuze supermarktondernemers om op een strategischer niveau te acteren. De opleiding Masterclass Foodretail staat onder voorzitterschap van Vakcentrumvoorzitter Harrie ten Have.
14
Samen met Detailhandel Nederland heeft het Vakcentrum onderzoek laten plegen naar de hindernissen die ondernemers ondervinden tijdens het handelen binnen Europa. Hieruit blijkt dat 60% van hen op de een of andere manier te maken heeft (gehad) met de gevolgen van de Europese interne markt en dat 20% van de winkeliers graag op de Europese markt wil handelen. Het Vakcentrum zet dan ook in op het verminderen van de fragmentatie van regels tussen de Europese lidstaten onderling en in de Europese Unie. In 2016 zal dit onder het Nederlands Voorzitterschap aan de orde worden gesteld.
Ondernemend
E-commerce, pickup points, omnichannel retailing, contactloos pinnen. Alle ontwikkelingen zijn voor ondernemers van belang. Zij zitten misschien niet op alles te wachten, maar ondernemers krijgen er vroeg of laat wel mee te maken. Het Vakcentrum informeert, inspireert en ondersteunt ondernemers op het gebied van innovatie. Dit doen we door het delen van relevante kennis. Zodat leden zich kunnen focussen op alle ontwikkelingen die voor hen belangrijk zijn.
Bijlage Vertegenwoordigingenlijst (status per 31-12-2015) Vakcentrum Hoofdbestuur (* Lid Dagelijks Bestuur) Harrie B.M. ten Have* (voorzitter) Bram (A.)P.J. de Jong* (penningmeester) Johan Dekker Roel N.C. Heerschap Casper W.P. Heine* Henry Hubers Edward C. Koornneef Anrico H. Maat Piet Renkema Henri P. Schouten Gert Smit Joop J.M. Verbeeten Jan van Vliet Wout van der Wal mr. Patricia E.H. Hoogstraaten RAE* (directeur) Bestuur branche Biologische Speciaalzaken Janet van den Broek (voorzitter) Wim te Brinke Harrie B.M. ten Have Joop M.J.C. Goossens (secretaris) Bestuur branche Kaas & Delicatessen Piet Renkema (voorzitter) Ed R.M. Boele Rick Brantenaar Mathieu Breider Hester de Groot Harrie B.M. ten Have Richard de Jong Hans Koelemij Ad A.M. Kuijten Anne-Wies van Oosten Joop M.J.C. Goossens (secretaris) Forum Detaillistenverenigingen Harrie B.M. ten Have (voorzitter) mr. Patricia E.H. Hoogstraaten RAE drs. Theo P.M. Urselmann Hoofdbestuursleden en bestuursafgevaardigden van de detaillisten- / franchiseverenigingen Ereleden Herman H. van der Geest (erevoorzitter) Wout Arxhoeck Meint Boonstra Sjoerd Boonstra Jacq H.H. Cuypers Hans G.J. Geveling
Klaas van Heest Frits van der Heide Steven Huibers D. Joppe † P. Knol Waling Koornneef Mans Koster Piet A. Kruiver Jan R. Leussink Jan P.A. Liebreks Wim Maassen van den Brink Adrie M. van der Pas Cor Pieren Henk Ploegmakers Piet M.H. Quist Hans Starreveld A. Struik † H.J. Tabak † Henk van der Veer Riet van der Vegt Ger Winnubst RECHTSTREEKSE BENOEMINGEN Stichting Vakcentrum Food Consult Bedrijfsadvies Bestuur Harrie B.M. ten Have (voorzitter) Steven Huibers Jan R. Leussink mr. Patricia E.H. Hoogstraaten RAE (directeur) Stichting Varena Bestuur Janet van den Broek (voorzitter) Willem Bakker Harrie B.M. ten Have Joop M.J.C. Goossens (directeur) Stichting Kaas- en Delicatessenwinkels Nederland Bestuur Piet Renkema (voorzitter) Ed R.M. Boele Rick Brantenaar Mathieu Breider Hester de Groot Harrie B.M. ten Have Richard de Jong Hans Koelemij Ad A.M. Kuijten Anne-Wies van Oosten Joop M.J.C. Goossens (directeur)
15
Stichting Super Supermarkt Keurmerk (SSK) Bestuur Harrie B.M. ten Have (voorzitter) Steven Huibers Jan R. Leussink mr. Patricia E.H. Hoogstraaten RAE (directeur) Raad van Advies Rob Benjamens (voorzitter) drs. ing. Henk J. Gianotten prof. dr. ir. Kitty Koelemeijer Ruud Koornstra drs. Jan-Peter Mϋller mr. Peter Vogelzang prof. dr. Gerard I.J.M. Zwetsloot Certificeringsraad Roel N.C. Heerschap Casper W.P. Heine Henry Hubers Bram (A.)P.J. de Jong Joop J.M. Verbeeten Stichting Sociaal Fonds Levensmiddelenbedrijf Bestuur Harrie B.M. ten Have mr. Patricia E.H. Hoogstraaten RAE Bram (A.)P.J. de Jong (plvv) drs. Theo P.M. Urselmann (plvv) Bedrijfstakpensioenfonds voor het Levensmiddelenbedrijf (BPFL) Bestuur Harrie B.M. ten Have (voorzitter) mr. Patricia E.H. Hoogstraaten RAE Froukje Sloot-Mulder BPFL – Pensioencommissie mr. Patricia E.H. Hoogstraaten RAE BPFL - Werkgroep Communicatie Froukje Sloot-Mulder (voorzitter) BPFL – Verantwoordingsorgaan Henk Ploegmakers Stichting Vervroegd Uittreden Levensmiddelenbedrijf Bestuur Harrie B.M. ten Have mr. Patricia E.H. Hoogstraaten RAE (plvv) Syntrus Achmea Raad van Advies mr. Patricia E.H. Hoogstraaten RAE (plvv) Georganiseerd Overleg Levensmiddelen Cao-onderhandelingsdelegatie Harrie B.M. ten Have mr. Patricia E.H. Hoogstraaten RAE Redactiecommissie Cao mr. Patricia E.H. Hoogstraaten RAE
16
Adviescommissie Arbeidsvoorwaarden mr. Patricia E.H. Hoogstraaten RAE Cao Nalevingsinstrument (CNI) mr. Jurry Teunissen Werkgroep Pensioenen Harrie B.M. ten Have mr. Patricia E.H. Hoogstraaten RAE International Federation of Grocers’ Associations (IFGA) Board mr. Patricia E.H. Hoogstraaten RAE (secretary general) General Assemblee mr. Patricia E.H. Hoogstraaten RAE Nederlandse Franchise Code Schrijfcommissie mr. Patricia E.H. Hoogstraaten RAE Regiegroep Retailagenda mr. Patricia E.H. Hoogstraaten RAE Stichting De Nieuwe Winkelstraat Bestuur drs. Theo P.M. Urselmann Stichting Masterclass Foodretail Harrie B.M. ten Have (voorzitter) Stichting tot beheer en exploitatie van de e-learning ‘Allergenen en Warenkennis’ mr. Patricia E.H. Hoogstraaten RAE Bond van Boerderij-Zuivelbereiders Adviescommissie promotie boerderijzuivel Piet Renkema (namens Vakcentrum Kaas & Delicatessen) Verenigingsprofessionals Nederland (VPN) mr. Patricia E.H. Hoogstraaten RAE (voorzitter) BENOEMINGEN VANUIT HET CBL CBL Dagelijks Bestuur Harrie B.M. ten Have Bestuur Harrie B.M. ten Have mr. Patricia E.H. Hoogstraaten RAE Stuurgroep Medewerkers en Veiligheid Harrie B.M. ten Have (voorzitter) drs. Theo P.M. Urselmann Stuurgroep Consumentenzaken en Kwaliteit mr. Patricia E.H. Hoogstraaten RAE Projectgroep Voedselveiligheid en Certificering Carline de Jong MSc Werkgroep Duurzaamheid Carline de Jong MSc
Stuurgroep Cao Winkels mr. Patricia E.H. Hoogstraaten RAE Harrie B.M. ten Have Stichting Museum voor het Kruideniersbedrijf Herman H. van der Geest (voorzitter) Stichting Nedvang Algemeen Bestuur mr. Patricia E.H. Hoogstraaten RAE BENOEMINGEN VANUIT DE KONINKLIJKE VERENIGING MKB-NEDERLAND MKB-Nederland Hoofdbestuur mr. Patricia E.H. Hoogstraaten RAE Algemene Ledenvergadering MKB-Nederland (ALV) Herman H. van der Geest (erelid MKB-Nederland) mr. Patricia E.H. Hoogstraaten RAE Harrie B.M. ten Have Nationale Winkelraad (NWR) mr. Patricia E.H. Hoogstraaten RAE (voorzitter) drs. Theo P.M. Urselmann Commissie Ondernemerschapsbeleid drs. Theo P.M. Urselmann Commissie Milieu, Energie en Verduurzaming drs. Theo P.M. Urselmann Commissie Consumentenvraagstukken mr. Patricia E.H. Hoogstraaten RAE drs. Theo P.M. Urselmann Commissie Arbeidsverhoudingen Branches mr. Patricia E.H. Hoogstraaten RAE drs. Theo P.M. Urselmann Commissie Arbeidsrecht mr. Patricia E.H. Hoogstraaten RAE Commissie Financiering Ondernemingen mr. Patricia E.H. Hoogstraaten RAE Commissie Mededinging mr. Patricia E.H. Hoogstraaten RAE Directeur/secretarisoverleg mr. Patricia E.H. Hoogstraaten RAE Commissie Auteursrecht drs. Theo P.M. Urselmann Commissie Sociale Zekerheid drs. Theo P.M. Urselmann Commissie Ruimtelijke Ordening drs. Theo P.M. Urselmann Commissie Administratieve lasten en regeldruk drs. Theo P.M. Urselmann Platform Winkeltop mr. Patricia E.H. Hoogstraaten RAE drs. Theo P.M. Urselmann Platform Arbeidsvoorwaardenberaad mr. Patricia E.H. Hoogstraaten RAE Werkgroep Accijnzen drs. Theo P.M. Urselmann
Werkgroep Informatieuitwisseling Europese lobby brancheorganisaties mr. Patricia E.H. Hoogstraaten RAE Werkgroep Huurrecht mr. Patricia E.H. Hoogstraaten RAE (agendalid) Kamer van Koophandel Raad van Toezicht Harrie B.M. ten Have Sociaal Economische Raad (SER) mr. Patricia E.H. Hoogstraaten RAE (lid) Commissie Consumenten Aangelegenheden (SER CCA) mr. Patricia E.H. Hoogstraaten RAE (lid) BENOEMINGEN VANUIT DETAILHANDEL NEDERLAND Detailhandel Nederland Bestuur mr. Patricia E.H. Hoogstraaten RAE Stuurgroep Betalingsverkeer mr. Patricia E.H. Hoogstraaten RAE drs. Theo P.M. Urselmann (plvv) Stuurgroep Europa mr. Patricia E.H. Hoogstraaten RAE (voorzitter) Stuurgroep Vestigingszaken drs. Theo P.M. Urselmann Stuurgroep Sociale zaken mr. Patricia E.H. Hoogstraaten RAE Deskundigenoverleg Pensioenen mr. Patricia E.H. Hoogstraaten RAE Stuurgroep Winkelcriminaliteit drs. Theo P.M. Urselmann Stichting Afrekenen met winkeldieven mr. Patricia E.H. Hoogstraaten RAE Stichting Detailhandelsfonds Bestuur mr. Patricia E.H. Hoogstraaten RAE Stichting Fraude Aanpak Detailhandel (FAD) Bestuur Harrie B.M. ten Have Klankbordgroep drs. Theo P.M. Urselmann Stichting Bevorderen EfficiĂŤnt Betalen Werkgroep MKB / Horeca drs. Theo P.M. Urselmann EuroCommerce Board mr. Patricia E.H. Hoogstraaten RAE (vice-president) General Board mr. Patricia E.H. Hoogstraaten RAE SME Interest Group mr. Patricia E.H. Hoogstraaten RAE
17
18
vakcentrum.nl
twitter.com/vakcentrum
facebook.com/vakcentrumwoerden
linkedin.com/company/vakcentrum
youtube.com/vakcentrum
19
Blekerijlaan 1 3447 GR Woerden T (0348) 41 97 71 F (0348) 42 18 01 E info@vakcentrum.nl I www.vakcentrum.nl
Betrokken Deskundig Inspirerend Onafhankelijk Ondernemend