VakcentrumNieuws 1 2022

VAKCENTRUM Voor zelfstandig retailondernemers

januari 2022

nieuws VAK CENTRUM 2 VAKCEN T RUM

2022 duurzaam en digitaal

BEPERKEN TABAKSVERK OOP TOT TABAKS SPECIAALZA KEN DECEMBER

Vakcentrum Jaaroverzicht 2021

2021

AUTEURS LUCY KOK, GERA NAGEL HOUT, NIKITA POOLE EN TOM SMITS IN OPDRACHT VAN MINISTERIE VAN VOLKS GEZONDHEID , WELZIJN EN SPORT AMSTERDAM, DECEMBER 2021

10

BEL ANGENBEH AR T IGING

Verkoopverbod tabak leidt tot faillissementen

Een impressie van een enerverend jaar.

4

12 VAKCEN T RUM BEDRI JF S ADV IE S

Omzetverlies kan reden zijn voor huurprijsverlaging

Vakcentrum 2022

Duurzaam en digitaal Samen tegen corona. Toch?

Zo begon de zoveelste hartenkreet, die ik tussen kerst en nieuwjaar ontving. Ditmaal van een niet-essentiële gesloten feestwinkelier: “En wat doet de rest van Nederland, die gaat massaal lekker winkelen in België.” Ze vraagt zich af waarom de pers nu reclame maakt voor het shoppen en dineren in het buitenland? “NOS had natuurlijk ook kunnen oproepen om thuis te blijven en aangeven, dat als we erop uit blijven trekken, de kans op besmetting groter wordt en de winkels in Nederland hiervoor moeten boeten door nog langer gesloten te blijven.”

Inmiddels worden de hartenkreten steeds luider en de pijn, die geleden wordt door de lockdown groter. Hoelang moeten we dit nog accepteren? Keer op keer worden winkeliers financieel geraakt. De steun, die nu aangeboden wordt, is leuk voor bedrijven, die al langer dicht zijn.

Onze achterban kan er in ieder geval nauwelijks gebruik van maken. Ondernemersrisico noemen ze dat. Hoe kan een ondernemer gemotiveerd blijven tijdens een lockdown, als zowel de politiek als een deel van Nederland hen niet steunt?

“Vakcentrum ga procederen”, roepen sommigen of “winkeliers ga gewoon open”. Het Vakcentrum blijft van mening dat de kans op resultaat op dit moment groter is door het gesprek aan te gaan en in gesprek te blijven. Zo kunnen de ervaringen van niet alleen non-food winkeliers, maar ook food ondernemers uit winkelstraten met veel gesloten winkels, direct op tafel worden gelegd bij de relevante ministeries en de kamerleden.

Het Vakcentrum brengt tijdens alle deze contacten de positie van de totale achterban duidelijk naar voren. Zoals altijd zal de politiek zich opnieuw met meerdere invalshoeken bezighouden en het is ons democratisch gekozen parlement dat de beslissende stem heeft. Onze argumenten moeten voor hen zichtbaar zijn, dus blijven we herhalen en blijven we aan de verschillende tafels zitten. Voor velen onzichtbaar, maar onze inzet is en blijft: Verbreed de steun en open de winkels! Alleen met de politiek kunnen we verder komen. Ook hier geldt het motto: Samen tegen corona. Toch?

Iedereen een voorspoedig 2022 gewenst!

mr. Patricia E.H. Hoogstraaten RAE directeur 2 VAKCENTRUM | NIEUWS

Als het aan het eind van het jaar in de winkels druk is, is het bij het Vakcentrum meestal wat ­rustiger. Dan gaat immers alle aandacht van de leden naar de winkelvloer. Dan moet de m ­ aximale omzet gehaald worden. Ook het vergadercircuit ligt normaliter stil. De afgelopen weken lag dat helaas anders. Corona en andere dossiers maakten dat inzet tot op de laatste dag nodig was. We spraken met Vakcentrumdirecteur Patricia Hoogstraaten over 2021 en blikken vooruit op 2022.

“We werden echt overvallen door de lockdown per 19 december. De dagen daarvoor hadden we ons nog ingezet om te voorkomen dat niet-essentiële winkels al voor de feestdagen bij de deur om een coronatoegangsbewijs zouden moeten vragen. Dat was een volstrekt onwerkbare maatregel waarmee we werden overvallen door minister De Jonge. We waren blij dat we die dreiging hadden afgewend. Maar een paar dagen later kwam de lockdown. Die overval was erger. De schok was groot. De schade van een lockdown is vele malen ingrijpender.”

Maar jullie hebben toch goede contacten in Den Haag?

“Dat klopt. Wij hebben goede contacten bij de ministeries van Economische Zaken en Klimaat en Veiligheid en Justitie maar ook die werden compleet verrast. De cijfers rond omikron stegen zo snel dat het kabinet in enkele dagen de omslag naar een lockdown maakte.”

En toen?

“We hebben zo snel mogelijk onze leden geïnformeerd zoals we dat steeds hebben gedaan als er nieuwe maatregelen kwamen. Gedurende het hele jaar hebben wij steeds, als daar aanleiding voor was, de leden geïnformeerd via onze Corona Actua en zo snel mogelijk ondersteuning geboden bij het hanteren van nieuwe maatregelen. Dat varieerde van het geven van bedrijfsjuridisch en bedrijfseconomisch advies over de maatregelen zelf, het aanvragen van steun of het ter beschikking stellen van posters.

Daarnaast hebben we continu intensief contact gehouden met de ministeries om de gevolgen voor onze ondernemers zo beperkt mogelijk te houden. Onder andere door protocollen om (essentiële) winkels veilig open te houden.”

“Zo hebben we aangedrongen op uitbreiding van steunmaatregelen, ook voor supermarkt­ ondernemers. Immers lang niet alle supermarkten draaiden topomzetten en ook bij de huidige

lockdown zijn er supermarkten op locaties waar geen mensen meer komen. Daar werd oorspronkelijk in de regelingen geen rekening mee gehouden.”

“Op dit moment dringen we aan op het zo snel mogelijk weer openen van winkels. Wij blijven ervan overtuigd dat dat veilig kan. Winkels zijn geen bron van besmetting.”

Wat zijn de gevolgen van corona?

“Die zijn nog niet te overzien, corona zal echt nog wel even bij ons zijn. Het is niet de vraag of, maar wanneer een nieuwe variant de kop opsteekt. Wij zetten ons er voor in dat zo veel mogelijk ondernemers de corona-periode ­kunnen overleven en goed voorbereid de komende transitie ingaan.”

Hoe gaat die transitie er uit zien?

“Hoe die verandering of transitie vorm krijgt is niet te zeggen. Immers, er zijn veel consumenten, veel ondernemers en in die combinatie ontstaan steeds weer nieuwe ­bedrijfsmodellen.

Zeker is dat er twee drivers zijn voor die ­transitie.”

“De eerste is digitalisering. We hebben ­inmiddels wel duidelijk dat online niet een aparte wereld is, maar dat iedere ondernemer online actief moet zijn. In welke vorm dan ook.

De klant wil iets kopen en het maakt de klant dan niet uit of dat in de winkel is, in de webshop of per whatsapp-bericht. Maar digitalisering is breder. Ook bedrijfsprocessen moeten slimmer.

Je kunt de hele HACCP-registratie automatiseren. Dat scheelt enerzijds veel tijd, maar biedt ook de geruststellende zekerheid dat je ‘in control’ bent. En je moet uitstekend inzicht hebben in het gedrag van je klanten.”

“De andere driver is ook niet nieuw: dat is duurzaamheid. De komende periode gaat dat een van de belangrijkste aspecten worden in de bedrijfsvoering. We hebben vorig jaar een VakcentrumVisie uitgebracht om onze leden te informeren en inspireren. We moeten met elkaar grote stappen maken. Meer grote stappen, want veel van onze leden hebben al flinke successen geboekt. In 2022 komen we met een programma gericht op vijf elementen van duurzaamheid. Het gaat dan om: energiebesparing, beperking voedselverspilling, verpakkingen, inzameling en circulaire economie en duurzaam inkopen.”

De retail wordt nu ook in het regeerakkoord genoemd.

“Inderdaad In het coalitieakkoord staat letterlijk: ‘Een bruisende winkelstraat is cruciaal voor de leefbaarheid in dorpen en steden.’

Daar zijn we natuurlijk al volop mee bezig.

Op lokaal niveau zijn we al actief met onze projecten Platform De Nieuwe Winkelstraat en Lokaal R ­ etailbelang. Deskundige Vakcentrum­ medewerkers ondersteunen in het kader van die projecten de lokale ondernemers. Op ­nationaal niveau overleggen we in het kader van de Retailagenda.”

“Het wordt echt waardevol als deze alinea in het regeerakkoord zich ook vertaalt in ­nationale regie op detailhandelsbeleid. Immers de ­consument wordt steeds mobieler en daarmee is retail lang niet alleen meer een lokale aangelegenheid. Kijk maar eens naar de drukte in Antwerpen rond de feestdagen.

Er moet meer nagedacht worden over de gevolgen van nationale wetgeving voor de detailhandel. Neem als voorbeeld het verkoopverbod van tabak. Dat is ingegeven vanuit volksgezondheid (al is gezondheidswinst niet beween), maar het kan direct leiden tot het faillissement van supermarkten in kleine dorpen, kernen en wijken. Dat heeft ­staatssecretaris Blokhuis van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, laten onderzoeken.

Daarmee tast je ook direct de leefbaarheid aan.

Dat hebben we de afgelopen jaren duidelijk gemaakt in onze MEERwaarde-campagne.

Nieuwe maatregelen, zoals bijvoorbeeld de suikertaks, kunnen opgeteld bij de verhoogde accijnzen op alcohol en tabak leiden tot steeds meer grenseffecten. De grens waar consumenten naar een van onze buurlanden gaan voor de boodschappen schuift steeds meer het land in.”

“Of een heel ander voorbeeld: de energie­ transitie. De overheid wil een omschakeling van gas naar groene stroom. En veel van onze leden zijn met hun winkel al van het gas af. Maar dat wordt steeds lastiger omdat de infrastructuur, de kabels, geen capaciteit meer hebben. Er zijn al gebieden waar eigenlijk geen nieuwe grote winkel meer kan komen omdat de stroom er niet geleverd kan worden. En ook energie opgewekt door zonnepanelen kan niet worden teruggegeven in het net.”

“En, even terug naar de aanpak van winkel­ gebieden: ook In de ruimtelijke ordening ­kunnen de problemen niet uitsluitend meer lokaal worden opgelost. De consument houdt zich niet aan gemeentegrenzen en houdt zich niet aan provinciegrenzen.”

Even aan ander onderwerp, er is een nieuwe cao voor de levensmiddelendetailhandel.

“Ja, daar ben ik oprecht blij mee. We hebben lang en af en toe erg fel onderhandeld. Maar er ligt echt dat er nu een goed resultaat.

Een prima cao voor zowel de werkgever als de ­werknemer, zowel online als offline. Die ­werknemer is immers superbelangrijk.”

En nu andere branches uit het ­Vakcentrumledenbestand aansluiten?

“Voor andere branches binnen het Vakcentrum zoals slijters, drogisten, speelgoed winkels, winkels in huishoudelijke artikelen en kookwinkels, kijken we al hoe we ook die winkels een solide basis kunnen geven als het gaat om ­arbeidsvoorwaarden.”

De wet Franchise moeten we ook nog even noemen, dat is een grote overwinning ­geweest.

“Ja, 2021 begon inderdaad mooi met die nieuwe wet Franchise. Inmiddels wordt overal gewerkt aan de implementatie. De adviseurs van Vakcentrum Bedrijfsadvies zijn heel druk met de begeleiding daarvan en ook met de beoordeling van gewijzigde individuele ­contracten. De juristen zijn immers door onze jarenlange inzet voor de wet, echte specialisten op dit gebied. We zien dat de nieuwe wet goed lijkt uit te pakken, maar de wet is nog jong. Voor een goed zicht op de effecten moeten we echt nog een jaar verder zijn.”

Wordt 2022 een uitdaging?

“Zonder meer, we beginnen met een lockdown waar we zo snel mogelijk van af moeten. En er liggen tal van onderwerpen waarbij we onze leden moeten en willen ondersteunen in de belangenbehartiging. Daarbij helpt het wel dat we elkaar makkelijker kunnen vinden. Door de crisis zijn de contacten intensiever geworden.

Dat maakt het werk niet alleen uitdagend, maar ook heel bevredigend. We kunnen echt veel voor onze leden betekenen.”

VAKCENTRUM | NIEUWS 3

Jaaroverzicht 2021

Het tweede ­corona-jaar Ook 2021 stond in het teken van corona. Het kabinet nam ingrijpende maatregelen zoals een lockdown voor de niet-essentiële winkels en een avondklok. Dat betekende voor het Vakcentrum weer een maximale inspanning om de belangen van de leden zo goed mogelijk te behartigen. Er werd dan ook intensief overleg gevoerd met de diverse ministeries, koepels en collega-brancheorganisaties. Via ‘click en ­collect’ en ‘winkelen op afspraak’ konden in april gelukkig alle winkels weer open. Helaas echter eindigde het jaar in mineur met een lockdown, waardoor alle niet-essentiële winkels dicht moeten zijn, met als doekje voor het bloeden ‘click en collect’.

BELANGENBEHARTIGING De contacten met de ministeries van ­Economische Zaken en Klimaat, Justitie en Veiligheid en Volksgezondheid, Welzijn en Sport waren er met name op gericht de diverse maatregelen zo hanteerbaar mogelijk te houden voor ondernemers. En als er maatregelen genomen moesten worden, de gevolgen daarvan zo beperkt mogelijk te houden door te komen tot adequate steun.

Gelukkig konden we in de cruciale decembermaand de invoering van het Coronatoegangsbewijs voor niet-essentiële winkels op het laatste moment voorkomen. Maar we werden overvallen door de lockdown vanaf 18 december.

ONDERNEMERSVERHALEN De vele voorbeelden en praktijkervaringen van de Vakcentrumleden bleken steeds van groot belang. Zo konden we duidelijk maken dat zowel in food als non-food onze leden hun verantwoordelijkheid namen. Maar we moesten helaas ook wijzen op de toenemende intolerantie en zelfs agressie van klanten. Ook de handhaving door het bevoegd gezag (met name de BOA’s) was regelmatig onderwerp van gesprek.

VRAAGBAAK Honderden ondernemers maakten gebruik van de Spoedtests die gratis (voorjaar) of met korting (najaar) door het Vakcentrum werden aangeboden.

Het Vakcentrum en Vakcentrum Bedrijfsadvies beantwoordden duizenden vragen van leden.

De speciale corona-pagina was een van de best bezochte pagina’s van de website. De nieuwsbrief ‘Corona Actua’ verscheen 90 keer.

Nieuwe Cao voor het Levensmiddelen­bedrijf

In november kwam een einde aan een lang en bewogen onderhandelingsproces om te komen tot een nieuwe CAO voor het ­Levensmiddelenbedrijf. Zowel CNV Vakmensen als FNV Handel stemden in met het eindbod van Vakcentrum en VGL (collega-organisatie voor het ­grootwinkelbedrijf).

De nieuwe CAO loopt van 1 juli 2020 tot en met 1 juli 2023. In de nieuwe CAO is voorzien in een loonsverhoging van 9% over de gehele ­periode.

De zondagstoeslag is verlaagd naar 50% (was 100%). Medewerkers die nu een zondag­ toeslag ontvangen worden gedurende drie jaar ­gecompenseerd.

Het Vakcentrum blijft van mening dat ook ­bezorgbedrijven zoals Picnic onder de CAO ­vallen.

Ook BTW op ­bestellingen uit het Verre Oosten De oneerlijke concurrentie met het Verre Oosten is ons al jarenlang een doorn in het oog.

Per 1 juli 2021 werd wel een belangrijke stap gezet. Vanaf die datum moet ook over ­bestellingen van buiten de EU 21% BTW ­geheven worden.

Op termijn vervallen ook de goedkope ­posttarieven vanuit China.

4 VAKCENTRUM | NIEUWS

Jaaroverzicht 2021

Eerste jaar met Wet ­Franchise Vanaf 1 januari 2021 is de Wet Franchise van kracht. Een fantastisch resultaat van een ­jarenlange lobby. Nu komt het aan op een goede implementatie.

Vakcentrum Bedrijfsadvies begeleidt diverse franchisenemersverenigingen bij de implementatie in de franchiseovereenkomsten. Daarnaast adviseert men ook individuele franchise­ nemers bij de beoordeling van gewijzigde contracten. Bovendien publiceert Vakcentrum Bedrijfsadvies regelmatig artikelen over de uitleg van de nieuwe wet.

betekent dat FNN ook met EZK overlegt over de i­mplementatie en evaluatie van de Wet ­Franchise.

GESPREKSPARTNER VOOR MINISTERIE VAN ECONOMISCHE ZAKEN EN KLIMAAT (EZK) EZK heeft het Franchisenemers Netwerk Nederland (FNN) erkend als de gesprekspartner namens de franchisenemers. Dat

Daarnaast is de FNN ook de gesprekspartner van de Nederlandse Franchise Vereniging, waar de franchisegevers aangesloten zijn.

Het Vakcentrum verzorgt het ­secretariaat van het FNN.

BELANGENBEHARTIGING OP EUROPEES NIVEAU Het Vakcentrum heeft in 2021 veel tijd besteed aan de beoordeling van Europese voorstellen tot de aanpassing van mededingingsregels.

Aanpassingen die direct van invloed kunnen zijn op bijvoorbeeld afspraken rond online ­verkoop, het non-concurrentiebeding of het al dan niet mogen maken van prijsafspraken.

Veiligheid blijft Vakcentrum pleit voor effectief ­toezicht aandachtspunt ­biologische ­verkoop

Afstortautomaten en geldtransport niet betrouwbaar

Ondernemers maken zich zorgen over ­administratieve rompslomp en hoge ­certificeringskosten als gevolg van een nieuwe Europese Biologische verordening.

Dat leidde direct na de aankondiging van de nieuwe verordening al tot het weren van ­biologische producten uit de schappen.

Helaas bleef ook dit jaar het gebruik van afstortautomaten en geldtransport voor veel ­ondernemers een probleem.

Producten die voorheen onverpakt verkocht werden, worden in het vervolg weer verpakt.

Het Vakcentrum heeft gepleit voor haalbare, proportionele en risicogerichte uitvoeringsvoorschriften in Nederland. Met als resultaat dat de implementatie van de verordening in Nederland in ieder geval wordt uitgesteld.

Leden kunnen gratis gebruikmaken van het Waarschuwingsregister Detailhandel om sollicitanten te screenen. Zo kan fraude door medewerkers worden voorkomen.

Ook de regeling ‘Winkeldieven betalen’ is gratis voor Vakcentrum­leden. De regeling heeft als doel winkeldieven en overlastgevers daadwerkelijk te laten betalen voor de schade die zij veroorzaken.

Bovendien maakt aansluiting bij de regeling het doen van aangifte makkelijker door de samenwerking met de politie.

Juist vanuit het oogpunt van veiligheid heeft het Vakcentrum hier intensief over gesproken met de aanbieders Geldmaat en Brinks maar ook met De Nederlandsche Bank en in het ­Maatschappelijk Overleg Geldverkeer.

Brinks en Geldmaat hebben inmiddels enkele stappen genomen om de ­dienstverlening te verbeteren.

De jaarlijkse Week van de Veiligheid was dit jaar ingetogener als gevolg van corona. Het Vakcentrum verspreidde dagelijks ­veiligheidstips via mail en op social media.

VAKCENTRUM | NIEUWS 5

Jaaroverzicht 2021

Guinness World Record MEERwaarde Tijdens de landelijke MEERwaarde-­ campagne verzamelden Vakcentrumleden duizenden reacties van consumenten en relaties.

Om nog eens duidelijk te maken hoe groot de waardering is voor de zelfstandig ondernemer zijn deze reacties gebruikt voor een GUINNES WORLD RECORDSTM ‘De langste ­MEERwaarde-complimentenslinger’.

Deze slinger werd maandag 13 september gemaakt op de KNVB Campus in Zeist door leden en medewerkers van het Vakcentrum.

VakcentrumVisie Duurzaamheid: informerend en inspirerend Duurzaamheid is een gezamenlijke ­verantwoordelijkheid van de hele maatschappij, van consument, producent en de retail.

Het is aan de ondernemers om een goed evenwicht te vinden tussen de inzet op duurzaamheid en het economisch en financieel gezond blijven.

In de VakcentrumVisie ­Duurzaamheid kregen de leden veel informatie maar vooral ook inspirerende voorbeelden van ­ collega-ondernemers.

De VakcentrumVisie is nog beschikbaar op de website van het Vakcentrum via www.vakcentrum.nl/duurzaamheid

6 VAKCENTRUM | NIEUWS

Het Guinness World Record biedt de kans om de MEERwaarde van de zelfstandig ­ondernemer eens op een andere ter sprake te brengen in de belangenbehartiging, ook Europees.

Nominatie DNA Award ‘­Vereniging van het jaar’ Tijdens het jaarlijkse congres van De ­Nederlandse Associatie (de vereniging voor verenigingen) o­ ntving het ­Vakcentrum een Nominatie DNA Award voor de ­MEERwaarde-campagne.

De jury schrijft: Niet voor alle stakeholders wordt duidelijk wat hun rol is in de lokale gemeenschappen. De MEERwaarde-campagne vat alle activiteiten samen die het Vakcentrum heeft ondernomen om deze meerwaarde zichtbaar te maken.

De jury krijgt hier een smile van. Niet alleen omdat creatief de aandacht wordt gezocht en gevonden, maar ook omdat leden en klanten van leden echt meedoen; de campagne is multimediaal; in de coronaperiode zijn de ­verenigingsprofessionals slim ingezet en heeft het team zich wendbaar aangepast.

Jaaroverzicht 2021

Algemene l­ edenvergadering 7 juni 2021 Door corona was de algemene ledenvergadering niet op de Dag van het Vakcentrum, maar op 7 juni.

De aanwezige leden keurden tijdens de ALV het jaarverslag 2020, het financieel jaarverslag 2020 en de begroting 2021 van het Vakcentrum goed.

BENOEMINGEN Tijdens de ALV op 7 juni werd Harrie ten Have herbenoemd als voorzitter van het Vakcentrum.

Annie Harmsen (Plus Koenders Eibergen) werd benoemd als lid van het hoofdbestuur.

Ekoplaza-ondernemer Pieter Tent is gekozen tot voorzitter van de branche Biologische Speciaalzaken en heeft vanuit die functie ook zitting in het hoofdbestuur. Pieter Tent nam het voorzitterschap over van Janet van de Broek.

AFSCHEID Het hoofdbestuur nam afscheid van Rob Veltink.

Roel Heerschap nam afscheid van het hoofdbestuur en het dagelijks bestuur. Hij werd benoemd tot erelid van het Vakcentrum als dank en erkenning voor zijn verdiensten voor mkb-winkeliers en franchisenemers in

het algemeen en voor het Vakcentrum in het bijzonder.

LEEFBARE KERNEN Met Frank Quix (directeur adviesbureau Q en A) discussieerden de aanwezigen over de route naar duurzame en leefbare kernen.

Gebieden die nu nog monofunctioneel zijn moeten veranderen. Kernen worden ontmoetingsplaatsen met een steeds belangrijkere sociale functie.

Dag van het Vakcentrum 20 september 2021:

“Politiek moet meer aandacht hebben voor de meerwaarde van de zelfstandig winkeliers” “De politiek moet meer aandacht hebben voor de meerwaarde van zelfstandig winkeliers.”

Dat was de oproep van het Vakcentrum tijdens de Dag van het Vakcentrum die op de dag voor Prinsjesdag plaatsvond. Het wegvallen van (buurt)supers kan leiden tot ‘dode’ dorpen, zo werd nadrukkelijk gesteld.

Jacco Vonhof (voorzitter MKB-Nederland) stelde duidelijk: “Als goedbedoelde maatregelen verkeerd uitpakken voor het mkb zijn het slechte maatregelen.”

De Dag van het Vakcentrum was voor veel aanwezige leden en relaties weer de eerste grote bijeenkomst die daadwerkelijk bezocht kon worden. Dat leidde ook tot levendige discussies met de panelleden Jacco Vonhof, Marijke van Hees (voorzitter Retailagenda), Roger Kleijnen (AH Kleijnen Valkenburg), Jacqueline Twerda (CNV Vakmensen), Gino van Ossel en Patricia Hoogstraaten (Vakcentrum).

De Belgische hoogleraar Gino van Ossel adviseerde de aanwezigen om te kiezen “voor minder maar beter”. “Ga voor de maximale relevantie voor de klant, gekoppeld aan een minimale inspanning van de ondernemer en de optimale opbrengst.”

VAKCENTRUM | NIEUWS 7

Jaaroverzicht 2021

De Nieuwe ­Winkelstraat

Lokaal ­Retailbelang

In 2021 heeft Platform De Nieuwe Winkelstraat (DNWS) weer veel kunnen betekenen voor een groot aantal centrumgebieden. Heel concreet in de vorm van de Kom-in-Actie-trajecten in een tiental winkelgebieden waaronder Rotterdam Hillegersberg, Ermelo, Drachten en Zevenaar.

“Lokaal Retailbelang maakt zich namens de detailhandel en winkelambacht hard voor het realiseren van bruisende binnensteden en vitale winkelgebieden met een duurzaam en aantrekkelijk aanbod van voorzieningen”.

Daarnaast werd er vrijwel maandelijks een digitale kennis- en netwerksessie georganiseerd over onderwerpen zoals ‘Toerisme in centrumgebieden’, ‘Groen in winkelstraten’, ‘Impact corona en kansen voor herstel’ en de ‘Impulsaanpak winkelgebieden’.

Naast de verschillende bijeenkomsten verschenen onder andere de onderzoeksrapporten ‘Klantdata voor winkelgebieden’ (april 2021) en ‘Online verkoopstrategieën voor retailers’ (november 2021) met daarin bruikbare informatie voor zowel winkelgebieden als individuele retailers. Beide onderwerpen werden tijdens een webinar uitgebreid toegelicht.

In 2021 werden ondernemersverenigingen ondersteund in het versterken van hun positie naar de gemeente (onder andere Veendam en Winschoten).

Het Vakcentrum is een van de partijen achter DNWS en LRB en stelt deskundige Vakcentrummedewerkers ter beschikking van deze projecten.

Daarnaast leverde LRB in een groot aantal gemeenten kennis en menskracht om te komen tot lokale retail- of centrumvisies (o.a.

Heerlen, D ­ rachten, Zuidlaren en Kampen).

Op regionaal en p­ rovinciaal niveau zette LRB zich onder andere in voor ­Tietjerksteradeel en S ­ urhuisterveen, de Westelijke Mijnstreek, Limburg en Zeeland.

Enerverend jaar voor Vakcentrum Bedrijfsadvies Ook voor Vakcentrum Bedrijfsadvies was 2021 een bewogen jaar. Met een nieuwe versterking in de gelederen heeft het adviesteam weer meer ledenadvies verzorgd. Natuurlijk hield dat ook verband met de coronamaatregelen en -regels. Die hebben direct en indirect geleid tot meer ontslagzaken. Het adviesteam heeft flink onderhandeld. Dat leidde tot veel beëindigingsovereenkomsten. In enkele gevallen waren gerechtelijke procedures nodig, die dit jaar weer succesvol zijn geëindigd.

8 VAKCENTRUM | NIEUWS

Geadviseerd, onderhandeld en gecontracteerd werd er ook weer volop op andere ­gebieden.

Het aantal winkels dat is aangekocht of ­verkocht via Vakcentrum Bedrijfsadvies is verder toegenomen.

Ook op andere bedrijfseconomische ­onderwerpen bleef de vraag naar advies en de begeleiding.

Met betrekking tot franchise is een aantal grotere advies- en begeleidingstrajecten voor franchisenemersverenigingen gestart.

Deze lopen deels door in 2022. Individuele ­franchisedossiers zijn grotendeels door het adviesteam zelf afgehandeld. In een aantal gevallen is succesvol samenwerking gezocht met een externe advocaat.

FOOD

Het aantal adviestrajecten en -onderhandelingen­over huurkorting is gestegen, maar gelukkig waren er ook nog genoeg verlengingen, relocaties en uitbreidingsadviezen. Advies en begeleiding bij andersoortige commerciële contracten is min of meer stabiel gebleven.

Jaaroverzicht 2021

Vakcentrum Foodspecialiteiten ­inspireert, informeert en daagt uit Gelukkig kon, met enkele aanpassingen, de Vakbeurs Foodspecialiteiten in september doorgaan.

De ruim 200 standhouders op de beurs ontvingen ruim 5.300 bezoekers.

Het jaarlijkse Branche Event op 7 juni 2021 was noodgedwongen wel online. Er werden drie prijzen uitgereikt: • Nederlands beste foodspecialiteiten­ winkel: Maarten van Oeffel, Het Oude Zuivelhuis Haarlem • Nederlandse beste Foodspecialist in Noten & Chocolade: Floris Zwartbol, Floor 2.0, Goes • Nederlands beste Foodspecialist in ­Boerenkaas: Wouter Beijersbergen, Kaashuis Tromp Haarlem

GECERTIFICEERDE FOODSPECIALITEITENWINKEL 2020-2021

Informatie en inspiratie stonden centraal tijdens de workshops die in 2020 werden georganiseerd over Spaanse en ­Zwitserse ­foodspecialiteiten. De workshops over het L­ eren Kaaskeuren (met NNKC) en de C ­ ertificering Foodspecialiteiten (met ­FOODbase) waren ­gericht op het vakmanschap van de o­ ndernemer.

Door corona was het voor de keurmeesters lastig om bedrijven te bezoeken. Desondanks konden toch 56 ondernemers worden ge(her) certificeerd.

In het kader van mmm lekker werken werd (in samenwerking met Vakcentrum Bedrijfsadvies) een nieuwe training geïntroduceerd: ‘De juridische aspecten van het personeelsbeleid’. Een training van vier dagen voor de ondernemer die niet terug kan vallen op een HR-professional in de eigen organisatie.

De training ‘Interne vertrouwenspersoon’ was ook in 2020 weer een succes. Op verzoek van de deelnemers waren de trainingsdagen afwisselend online en fysiek.

Hogeschoolstudenten werken inmiddels aan de uitwerking van het ‘Klandiziespel’. Het ‘Klandiziespel’ wordt een app om medewerkers groepsgewijs te trainen in klantvriendelijkheid.

De analyse-instrumenten, Koba-di en de oriëntatiescan, in combinatie met een adviesgesprek zijn afgelopen half jaar minder afgenomen door de externe omstandigheden.

GECERTIFICEERDE Super Supermarkt Keurmerk DSPECIALITEITENWINKEL Inmiddels mogen 244 ondernemers het Super Supermarkt Keurmerk (SSK) voeren.

Afgelopen jaar werden 36 (her)certificeringstrajecten afgerond.

Brood wordt thuis het meest verspild. SSKsupermarkten moedigden klanten tijdens de Verspillingsvrije Week (september) aan om thuis elke boterham op te eten. Deze campagne werd georganiseerd in samenwerking met het Voedingscentrum.

2020-2021

Afgelopen jaar werd het SSK goedgekeurd voor de Rabobank Impactlening én de ABN Amro Transitielening. De beide banken onderschrijven hiermee de maatschappelijke en duurzame impact van SSK-ondernemers. Dit levert (toekomstig) gecertificeerde SSK-ondernemers een direct financieel voordeel op, in de vorm van korting op nieuwe financieringen.

Mmm lekker werken is een project van het Vakcentrum, CNV Vakmensen en FNV Handel.

Stichting SSK stelde de SSK-ondernemers content beschikbaar voor het uitdragen van het SSK keurmerk en deelname aan diverse themaweken, waaronder de Fairtrade Week (mei), de Week tegen Eenzaamheid (september) en de Week van de Toegankelijkheid (oktober).

Portretten van SSK gecertificeerde ondernemers worden gedeeld via social media.

Zie onder meer de LinkedIn-pagina van het Vakcentrum.

Om voedselverspilling terug te dringen is betrouwbare data cruciaal. Vakcentrum-partner Checkpoint onderzoekt in een pilot met het SSK hoe RFID-technologie kan helpen bij het efficiënt beheren en roteren van voorraden. De pilot loopt nog, resultaten worden verwacht in 2022.

VAKCENTRUM | NIEUWS 9

Onderzoek bewijst gelijk Vakcentrum!

Verkoopverbod tabak in supermarkten heeft negatief effect Op vrijdag 17 december 2021 heeft staatssecretaris Blokhuis (VWS) het onderzoeksrapport over het beperken van tabaksverkoop tot tabaksspeciaalzaken, samen met een b­ egeleidende brief naar de Tweede Kamer gestuurd. De brief en het onderzoek bewijzen het ‘gelijk’ van het Vakcentrum dat altijd heeft gewezen op het negatieve effect van een verkoopverbod van tabak in supermarkten. Het Vakcentrum is blij dat de minister dit nu ook erkent én dat deze ­bedrijfseconomische en sociale aspecten moeten worden meegewogen.

VERKOOP TABAK IN SUPERMARKTEN IN 2024 VERBODEN Eind 2020 heeft Blokhuis laten weten het aantal verkooppunten van tabaks- en aanverwante producten terug te brengen. In 2022 wordt de verkoop per tabaksautomaat verboden en per 2023 is de online verkoop van tabak niet meer toegestaan. Vervolgens wordt in 2024 de verkoop van tabak in supermarkten verboden en vanaf 2030 zal de tabaksverkoop gefaseerd worden afgebouwd bij achtereenvolgens tankstations en tabak- en gemakszaken. Daarna is de verkoop van tabak voorbehouden aan speciaalzaken.

VIJF SCENARIO’S ONDERZOCHT In het onderzoek wordt met behulp van vijf scenario’s onderzocht hoe de verkoop van tabak, na het verbod op tabaksverkoop online en bij supermarkten, ook bij tankstations en tabak- en gemakszaken verboden kan worden, zodat tabaksverkoop voorbehouden is aan tabaksspeciaalzaken. De beleidsscenario’s zijn een combinatie van de verschillende beleidsopties voor de definitie van een tabaksspeciaalzaak, de wijze van toelating tot de markt en het tijdpad. Er wordt onder meer geconcludeerd dat het uiteindelijke aantal overgebleven verkooppunten, en daarmee de reductie van het aantal rokers, per scenario weinig verschilt: ‘In het scenario met de sterkste reductie zal het aantal verkooppunten uitkomen op 1360 in 2031, terwijl het scenario met de lichtste reductie in datzelfde jaar 1540 verkooppunten kent’. Dit staat volgens het onderzoek gelijk aan een daling van het aantal rokers met 110.000 tot 120.000. Het rapport met de vijf ­onderzochte scenario’s kunt u downloaden van www.vakcentrum.nl/tabaksonderzoek.

10 VAKCENTRUM | NIEUWS

MOGELIJK GAAN 500 SUPERMARKTEN FAILLIET Welke conclusies worden getrokken uit het onderzoek: • Gevolgen van het verbod op online tabaksverkoop in 2023 zijn vrijwel nihil; • Naar verwachting beginnen 800 supermarkten een tabakszaak door het verbod op de verkoop van tabak. Het gaat dan om alle supermarkten waar geen tabaksverkooppunt binnen de 200 meter te vinden is en waarvoor een nieuw zelfstandig verkooppunt winstgevend is; • Mogelijk gaan 500 supermarkten failliet, vooral kleine supermarkten in kleine dorpen; • Het aantal rokers daalt naar schatting met 65.000 tot 130.000.

De gevolgen zijn volgens het onderzoeks­ instituut overigens niet zeker. De onderzoekers wijzen erop dat er in de wetenschappelijke literatuur geen consistent bewijs bestaat voor de effecten van het beperken van het aantal verkooppunten op het aantal rokers.

NEGATIEVE GEVOLGEN VOOR DE LEEFBAARHEID VAN KLEINE KERNEN Blokhuis geeft in zijn brief aan dat het verdwijnen van supermarkten in kleine kernen de aanloop bij omliggende winkels en horeca kan laten inzakken, met mogelijk negatieve gevolgen voor de leefbaarheid van deze kleine kernen. “Wat mij betreft vraagt dit aspect bij de uitwerking van de voorstellen de nodige aandacht”, stelt Blokhuis. Ook bij de keuze voor een scenario voor de verdere afbouw van tabak moeten bedrijfseconomische en sociale aspecten worden meegewogen. Gezien de demissionaire status van dit kabinet laat Blokhuis die afweging echter aan een volgend kabinet.

BEPERKEN TABAKSVERKOOP TOT TABAKSSPECIAALZAKEN

DECEMBER 2021

AUTEURS LUCY KOK, GERA NAGELHOUT, NIKITA POOLE EN TOM SMITS IN OPDRACHT VAN MINISTERIE VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT AMSTERDAM, DECEMBER 2021

De Algemene maatregel van Bestuur (AmvB) waarin het verbod op de verkoop van tabaksen aanverwante producten wordt uitgewerkt, zal naar verwachting in het voorjaar van 2022 worden gepubliceerd.

Herzie besluit tot sluiting!

De algemene conclusie lijkt dus te zijn dat het verkoopverbod bij supermarkten de grootste economische en sociale schade veroorzaakt. Wanneer de staatssecretaris zelf concludeert dat deze aspecten moeten worden meegewogen en 500 supermarkten failliet gaan, dan ligt het voor de hand om het besluit tot sluiting te herzien. De vrees dat niet alleen de tabaksverkoop wegvalt, maar dat consumenten ook de overige supermarktaankopen dan elders gaan doen, leidt er inderdaad toe dat supermarkten niet levensvatbaar blijven. Vakcentrum dringt erop aan dat sluiting op een later moment gebeurt. Het Vakcentrum gaat graag het gesprek hierover aan.

Vakcentrum reageert op mogelijke ­wijzigingen energiebesparingsplicht en informatieplicht Het ministerie van Economische Zaken en ­Klimaat bereidt wijzigingen voor in de regelgeving met betrekking tot de energiebesparingsplicht en de informatieplicht. Deze verplichtingen houden in dat bedrijven die meer dan 50.000 kWh elektriciteit of 25.000 m³ aardgas per jaar v­ erbruiken, verplicht zijn de energiebesparende maatregelen te nemen die zich binnen 5 jaar terugverdienen en hiervan een melding te doen via het eLoket.

Nu het ministerie de regelgeving wil ­aanpassen heeft het Vakcentrum een aantal belangrijke aandachtspunten benadrukt: • In de regelgeving moet absoluut duidelijk zijn voor wie welke verplichtingen gelden ingeval van huur. Waar is de verhuurder voor aanspreekbaar en wat geldt voor de huurder? Verplichtingen voor de verhuurder moeten niet afgewenteld worden op

W&R

de huurder. Ook kan er sprake zijn van een wederzijdse afhankelijkheid om aan de verplichtingen te kunnen voldoen. Verplichte energiebesparende maatregelen moeten logisch zijn in relatie tot de aard en duur van een huurovereenkomst en zij moeten binnen de voorwaarden van het huurcontract uitvoerbaar zijn.

• De administratie rond de informatieplicht moet veel eenvoudiger. De investering van ondernemers hoort te zitten in het daadwerkelijk uitvoeren van besparende maatregelen, niet in het administratieve proces.

• Er moet zeer kritisch en zorgvuldig worden omgegaan met de ruimte die ontstaat voor gemeentelijke, aanvullende regelgeving.

Dit geldt in het bijzonder voor ondernemers met vestigingen in meerdere gemeenten.

De lastendruk wordt hierdoor namelijk

nog groter. De verplichtingen moeten niet worden uitgebreid naar kleinere bedrijven.

• Geldende maatregelen moeten altijd bedrijfseconomisch verantwoord en haalbaar zijn. Het volgen van natuurlijke vervangingsmomenten en aandacht voor s­ pecifieke omstandigheden bij ­handhaving zijn daarbij noodzakelijk.

Tot slot heeft het Vakcentrum aangegeven graag samen te werken met het ministerie om te ­onderzoeken of de diverse verplichtingen ­onderdeel kunnen worden van keurmerken zoals het Super Supermarkt Keurmerk en de ­Certificering Foodspecialiteitenwinkels.

Daarmee worden de administratieve lasten verlaagd.

­Vrijwillige ­beperking ­messenverkoop

Pensioenen: ­ premies 2021 blijven ­gelijk

Hoewel de jeugdcriminaliteit daalt, geldt dat niet voor de ernstige ­geweldsincidenten. Het ministerie van Justitie en Veiligheid werkt ­daarom onder andere aan een verkoopverbod voor messen aan ­jongeren. Vooruitlopend op het wettelijk verbod heeft een aantal winkel­bedrijven en brancheorganisaties (waaronder het Vakcentrum) het initiatief genomen om te komen tot een vrijwillige beperking van de messenverkoop aan jongeren. Messen worden dan alleen nog verkocht aan klanten die 18 jaar of ouder zijn.

BEDRIJFSTAKPENSIOENFONDS ­LEVENSMIDDELEN Het bestuur van het Bedrijfstakpensioenfonds Levensmiddelen (BPFL) heeft de premie voor 2022 vastgesteld. Sociale partners en het verantwoordingsorgaan, betrokken bij het pensioenfonds, hebben het advies om de premie ongewijzigd vast te stellen overgenomen.

De premie voor 2022 wordt ongewijzigd vastgesteld op 27,6%. De franchise wordt verhoogd met 5,2% en komt uit op €16.062. De verhoging van de franchise is het gevolg van de in de CAO voor het ­levensmiddelenbedrijf afgesproken loonsverhogingen die op grond van het reglement doorberekend worden in de franchise.

Voor dit initiatief wordt een speciaal logo ontwikkeld en in diverse vormen uitgewerkt. Ondernemers die vrijwillig de verkoop van messen willen beperken kunnen dit materiaal vrijelijk gebruiken. Het materiaal komt binnenkort beschikbaar via onze website. Het voornemen is de vrijwillige beperking op 02-02-2022 in te laten gaan.

18plus-STI_40_x_140_ol.pdf

1

21-12-2021

09:03

PENSIOENFONDS DETAILHANDEL Ook bij het Pensioenfonds Detailhandel wijzigen de premies en het opbouwpercentage in 2022 niet. Deze blijven gelijk aan 2021. Dat betekent dat de premie voor de verplichte pensioenregeling 24,75% bedraagt. Het opbouwpercentage is 1,41%.

Het werknemersdeel is 6,075%. Dat is het maximale percentage (let op: per sector of cao, kunnen hierover afwijkende afspraken zijn gemaakt.)

De premie voor de aanvullende pensioenregeling bleef ongewijzigd op 26,4%.

VAKCENTRUM | NIEUWS 11

Corona onvoorziene omstandigheid

Omzetverlies kan reden zijn voor huurprijsverlaging De Hoge Raad heeft zich onlangs uitgesproken over de vraag in hoeverre omzetverlies als gevolg van corona ook aanleiding kan zijn tot een huurverlaging. Vakcentrum Bedrijfsadvies schreef al eerder over de situaties waarin sprake is van een recht op huurkorting door corona en de wijze waarop die te berekenen is.

Nu heeft de Hoge Raad daarop een definitief antwoord gegeven.

De Hoge Raad stelt, als belangrijkste, dat de coronacrisis weliswaar geen gebrek oplevert in de zin van artikel 7:204 BW, maar wel kan het worden gezien als een onvoorziene omstandigheid als de huurovereenkomst is gesloten voor 15 maart 2020. Dat geeft de rechter de mogelijkheid om de huurprijs te verlagen als daardoor sprake is van omzetverlies.

De uitspraak van de Hoge Raad geeft meer ­duidelijkheid in gesprekken en onderhandelingen over de huurprijs vanwege de coronacrisis.

DE BEREKENING VAN DE HUURKORTING GAAT DAN ALS VOLGT: (overeengekomen huurprijs – gedeelte van de TVL dat aan de huur wordt toegerekend) x percentage omzetvermindering x 50%.

De huurprijs wordt afgezet tegen het totaal­ bedrag aan vaste lasten. Het met dat ­percentage overeenstemmende deel van de TVL waarop de huurder aanspraak kan maken, wordt dan afgetrokken van de huurprijs.

De omzetvermindering wordt bepaald door de omzet in de periode van huurprijsvermindering te vergelijken met de omzet in een vergelijkbaar tijdvak voor de crisis: 100% – (100% x (de ­lagere omzet : de referentieomzet)).

Vervolgens wordt het nadeel gelijk verdeeld over de verhuurder en de huurder. Daarvan kan worden afgeweken als uit de redelijkheid en billijkheid een andere verdeling volgt.

Heeft u vragen over de uitspraak of wilt u hulp bij de onderhandelingen met uw verhuurder, neem dan contact op met Vakcentrum ­Bedrijfsadvies via (0348) 41 97 71.

Gratis webinar Certificering Foodspecialiteitenwinkels:

GECERTIFICEERDE FOODSPECIALITEITENWINKEL 2020-2021

Zet u ook de kroon op uw werk? dinsdag 11 januari 2022 om 19:30 uur.

Als ondernemer staat u er vaak alleen voor.

De Certificering Foodspecialiteitenwinkels is een APK voor de ondernemer en de mens achter de ondernemer. U neemt uzelf, uw team en uw winkel onder de loep en kijkt waar u kunt verbeteren.

Tijdens het webinar leggen de ­onafhankelijke experts van FOODBASE uit hoe de c­ ertificering precies werkt en wat het voor u kan ­betekenen. Ook kunt u live vragen stellen aan collega-ondernemers die al gecertificeerd zijn, want let wel; dit systeem is opgezet dóór de ondernemers (bestuur Foodspecialiteiten) en is bedoeld vóór ondernemers.

Aanmelden voor het webinar doet u eenvoudig door een mail te sturen aan: info@foodspecialiteiten.nl.

Vakcentrum feliciteert...

(Her)openingen Annebel Hofmans met de overname van ­Ekoplaza Zuiderdiep in Groningen op 1 november.

Gerald ten Have met de heropening van Albert Heijn Ootmarsum in Ootmarsum op 8 december.

Met leedwezen namen wij kennis van het overlijden van Jan Boerlage.

Mike Boonstra met de opening van Spar City Groningen in Groningen op 9 december.

Maarten van der Weerd met de overname van Jamin Arendshof in Oosterhout op 3 januari.

Het Vakcentrum is de onafhankelijke ­belangen­behartiger en bewezen p­ artner van ­zelfstandige ­detaillisten in food, non-food, fast moving c­ onsumer goods en f­ ranchisenemers.

12 VAKCENTRUM | NIEUWS

In Memoriam

VakcentrumNieuws is gedrukt op FSC®-mixed credit papier

Jan Boerlage was een bevlogen bestuurder van de afdeling Foodspecialiteiten van het Vakcentrum. Daarnaast was hij enthousiast jurylid.

Zoals een collega-ondernemer aangaf: “In de kaaswereld is er weer een kenner van lekker verdwenen.” Wij wensen de nabestaanden veel sterkte.

Redactie

Druk Nummer

Blekerijlaan 1 3447 GR Woerden T (0348) 41 97 71 E info@vakcentrum.nl I www.vakcentrum.nl Print2Pack, Duiven 1, 38ste jaargang